\v 27 Want'hu wose weheelagwa wakauzana, “Ino mbwai? Mahinizo aya mahya? Kwaviya kwa udahi mnt'hu uyu alava mp'hepo, nazo zamwiva!”
\v 28 Ivo mbuli zakwe Yesu niyo zagendesa mwe ziisi zose zimnk'handa ye Galilaya.
\p
\v 29 Ahadya weze wafose mwe Nyumba ank'hulu ya Mnungu, Yesu aitaga na Yakobo na Yohana, mwe nyumba ya Simoni na Anduleya.
\v 30 Nine dya mkaziwe Simoni andaga mo lusazi hakudaha. Ahadya weze wabule, niyo wamgambila Yesu mbuli idya.
\v 31 Yesu niyo asogela hagihi ha yudya mnyonge. Amtozaga mkono no kumwinula. Udya unyonge niyo wamlekela, naye niyo akonga kuwakont'hela.
\p
\v 32 Kisingi, zuwa dize diswe, want'hu wamletelaga wanyonge na wata mp'hepo.
\v 33 Want'hu wabindile ingi nawamema ho lwazo lwe nyumba.
\v 34 Yesu niyo awahonya want'hu wengi wandaga na maine ye hengi. Naho niyo awalava want'hu mp'hepo nyingi, mnaalo halekele mp'hepo kulonga kwaviya zammanyaga.
\p
\v 35 Kilo kilo, Yesu niyo afosa hakaya, aitaga kunt'hu hekwiina want'hu, uko niyo akonga kumlombeza Mnungu.
\v 44 “Kaulisa, use kumgambila mnt'hu yeyose mbuli ino. Mna ita kakelagise kwa mlava nt'hambiko, naho kwa kukukizwa kwako ukalave malavo enga ivo Musa alongile, inde uwona kwawe.”
\v 45 Mna yudya mnt'hu niyo afosa no kukonga kubilikiza mbuli idya hant'hu hose, vilekile Yesu adunduge kwingila mwo mzi asekuoneka. Niyo anda hant'hu haheina want'hu. Mna niyo want'hu wambasa kulawa kila hant'hu.
\c 2
\cl Mnango 2
\p
\v 1 Yeze yomboke mazuwa mageke, niyo Yesu aita Kapelinaumu vituhu, want'hu niyo weva kugamba emwe nyumba.
\v 2 Niyo want'hu wengi wamema hata hakwasigale chumba, mpaka mo lwazo. Yehe niyo awabilikiza ulosi wakwe kwawe.
\v 3 Niyo weza want'hu wamwigaile Yesu mnyonge wawe aholole enulwe ni want'hu wane;
\v 13 Yesu afosaga no kuita kunk'handa kwe bahali ya Galilaya. Want'hu wose niyo wambasa, yehe naye niyo awahiniza.
\v 14 Umwo andaga akomboka, niyo amuona mnt'hu akwitangwa Lawi mwana Alifayo kekala mwe nyumba ya kutozela kodi. Niyo Yesu amgamba, “Nitimile.” Lawi niyo enuka no kumtimila.
\p
\v 15 Umwo Yesu andile akadya nk'hande mwe nyumba ya Lawi, fyo dya watoza kodi na wadya nawakagambigwa wata wavu nawakadya naye, hamwenga na wanamp'hina wakwe, kwaviya want'hu wengi nawakamtimila.
\v 16 Wahinizi wamwenga we Miko wa Mafalisayo weze waone adya hamwenga na wata wavu na wakutoza kodi, niyo wawauza wanamp'hina wakwe, “Nii adya na want'hu enga awo?”
\v 18 Wanamp'hina wa Yohana Mbatizi hamwenga na wa Mafalisayo nawanda wakafunga. Want'hu wamwenga wezaga kwa Yesu kumuuza, “Wanamp'hina wa Yohana na wa Mafalisayo woho wafunga, nii weye wanamp'hina wako hawakufunga?”
\p
\v 19 Yesu niyo awahitula, “Want'hu wakwita kwe ndoza wehamwenga no mlombi nawadahe ivihi kufunga? Hawakudaha kufunga kwaviya wehamwenga no mlombi.”
\v 25 Yesu niyo awahitula, “Hamnati msome ivo adamanyaga Daudi hamwenga na weyawe hadya wandile na sala nokuswesa kint'hu cho kudya?
\v 26 Mwa mazuwa yadya ya mkulu ywa walava nt'hambiko etangagwa Abiazali, Daudi niyo engila mwe Nyumba ya Mnungu, adyaga mikate hevikaungwa idigwe ni yeyose. Mikate iyo neikadigwa ni walava nt'hambiko du. Mna Daudi nakadya na kuwasangila weyawe?”
\v 27 Yesu niyo awagamba, “Zuwa dya Kuhumula nedinda kwa mbuli ya want'hu, hiyo want'hu kwa mbuli ya Zuwa dya Kuhumula.
\v 28 Ivo elo Mwana Mnt'hu yehe niye Zumbe ywe dizuwa dyo Kuhumula.”
\c 3
\cl Mnango 3
\p
\v 1 Niyo Yesu engila naho mwe Nyumba ank'hulu ya Mnungu, uko Nokunda na mnt'hu mta mkono uholole.
\v 5 Yesu niyo ahituka nt'hendelo zose akawang'oela meso kwa maya. Niyo awaonela mbazi kwo udala we mioyo yawe. Akajika amgamba yudya mnt'hu, “Kusula mkono wako.” Naye niyo aukusula, ahadya mkono wakwe niyo wanda mgima.
\v 6 Wadya Mafalisayo niyo wafosa mwe nyumba idya ya Mnungu. Aaho, niyo wadugana na want'hu wa Mahelode, niyo waika mzungu vileke wamkome Yesu.
\p
\v 7 Mna Yesu hamwenga na wanamp'hina wakwe wakepagulaga niyo waita kunk'handa kwe bahali. Fyo dya want'hu niyo dyamtimila kulawa mwe ziisi za Galilaya na Uyahudi,
\v 8 na Yelusalemu, na Idumeya ne ng'ambu ya Yolodani, na nt'hendelo za mizi ya Tilo na Sidoni. Want'hu woseni awo wezaga kwa Yesu weze weve mbuli ziya Yesu adamanye.
\v 22 Wahinizi watuhu we Sigilizi za Musa wezile kulawa Yelusalemu niyo wagamba, “Ana Belizebuli, awalava want'hu mp'hepo kwa udahi wa mkulu wa mp'hepo.”
\p
\v 23 Yesu niyo awetanga, akawagambila kwa mliganyizo, “Ivi Mwavu adaha kumgulusa Mwavu miyawe?
\v 26 Ivo uneva useuta wa Mwavu unaketoa nk'hondo woho wenye, niyo wagwa na haukudaha kugendeela.
\v 27 “Mnt'hu hakudaha kwingila mwe nyumba ya mta udahi na kuvitaha vint'hu vakwe hanandile kumkakiliza yudya mta udahi. Aho niho naadahe kuitaha inyumba yakwe.
\v 28 “Nawagambilani kindedi, want'hu wadaha kuusilwa wavu wao wose hamwenga na kulonga vihile.
\v 29 Mna mnt'hu akuunga amhomole Muye ywa Mnungu, hakudaha kuusilwa wavu wakwe, kwaviya katenda wavu wa ulo na ulo.”
\p
\v 30 Yesu nivo alongile kwaviya wan'thu watuhu nawagamba, “Ana mp'hepo.”
\p
\v 31 Nine na wanduguze Yesu wezaga niyo wakimala kuse, niyo wamtuma mnt'hu vileke akamwitange Yesu.
\v 32 Na fyo dya want'hu nedikala kumzunguluka. Niyo dyamgamba, “Kaula, nyokwe hamwenga na wanduguzo we kuse wakuzungula.”
\p
\v 33 Yesu niyo awahitula, “Mnala na wandugu zangu ni wahi?”
\v 34 Yesu niyo amgamba, “Mwanangu, mhuwi wako ukuhonya. Keitile mp'heho yedi, naho unde mgima.”
\p
\v 35 Umwo andile akalonga ivo, niyo weza want'hu kulawa kwe nyumba ya Yailo, yudya mkulu we nyumba yakuvikila Mnungu, niyo wamgamba Yailo, “Mwanao kabanika kale. Kwa ajili yani wagendeela kumkunt'ha Mhinizi?”
\p
\v 36 Mna Yesu eze eve wadya want'hu viya wakulonga, niyo amgamba Yailo, “Usekogoha, weye huwila du.”
\v 37 Yesu haungile kuita na mnt'hu yeyose, mna nakatimilana na Petulo, Yakobo hamwenga na Yohana mvunawe dya Yakobo.
\v 38 Weze wabule mwe nyumba ya Yailo, Yesu nakaona vugo, na kwiva ndilo na kuhongeza.
\v 39 Yesu niyo engila kwe nyumba, niyo awagamba, “Kwa ajili yani mwatenda vugo naho uku mwaila? Mwana habanike, kagona du.”
\v 40 Mna want'hu niyo wamseka, ivo niyo awalava want'hu wose kuse, niyo amguha ise na nine dya yudya mwana na wadya wanamp'hina watatu, niyo wengila mwe chumba kiya andile yudya mwana.
\v 8 Nakawagamba, msekuguha kint'hu chochose mwe nt'hambo mna ngoda du. Msekuguha nk'hande na mkate na matundu.
\v 9 Valeni vilatu, mna msekuguha nk'hazu mbili.
\v 10 Nyumba yoyose nomwingile, ikaleni aho mpaka mkeza kuhalawa mo uwo mzi.
\v 11 Na hant'hu hohose hamna hokelwe hegu kuwategelezani, halaweni hant'hu aho kungunt'heni mavumbi ya mwe viga venyu inde uwona kuwakanya.”
\v 12 Niyo waita na wakawabilikiza want'hu waleke uwavu wawe.
\v 13 Niyo wawalava want'hu mp'hepo nyingi, naho niyo wawahaka mavuta wanyonge wengi na kuwahonya.
\p
\v 14 Seuta Helode niyo eva mbuli izo kwaviya dizina dyakwe Yesu nedigendezwa kila hant'hu. Want'hu watuhu nawakagamba, “Yohana Mbatizi kauyuka. Nivo vikuleka ana udahi wa kudamanya vihungi.”
\v 15 Watuhu niyo wagamba, “Uyu ni Eliya.” Na watuhu nao niyo wagamba, “Uyu mlotezi enga wadya walotezi wa kale.”
\v 19 Helodiya niyo amwiihia Yohana, naakaunga amkome, mna hadahile kwa ajili ya Helode,
\v 20 helode naakamwogoha Yohana kwaviya Yohana nakanda mnt'hu wedi naho akukile, ivo elo nakanda mwo kumwamila. Umwo akamtegeleza engilaga kinyulu kitendese, mna andaga na kinyemi akamtegeleza.
\p
\v 21 Helodia ketukila kupata luneka mwe dizuwa dya wila wa kukumbukila ukwelekwa kwake Helode, nakawadamanyila wila wakulu wakwe wose na wakulu wa wank'hondo hamwenga na vilongozi wose wa Galilaya.
\v 22 Niyo mndele wakwe Helodiya engila na kuvina vedi, Helode na wose wandile mo udya wila niyo weleleswa. Seuta Helode niyo amgamba yudya mndele, “Lombeza kint'hu chochose kiya ukuunga, name nohwink'he.”
\v 23 Helode niyo akelisa akagamba, “Dyodyose ukuunga nohwink'he, hata unaunga hant'hu ho useuta wangu!”
\p
\v 24 Yudya mndele niyo afosa akumuuza nine, “Nilombeze kint'hu chani?” Nine niyo amgamba, “Lombeza mtwi wa Yohana Mbatizi.”
\p
\v 25 Yudya mndele niyo atenda nguzu kubula kwa seuta na kugamba, “Naunga iivi haluse unink'he mwe kihungu mtwi wa Yohana Mbatizi”
\v 26 Seuta niyo engilwa ni usungu mkulu, mna kwaviya alavile ikilapi kwa wadya wandile hadya he wila, hadahile kulemela.
\v 30 Wegala ulosi niyo wadugana kwa Yesu na kumgambila yadya yose wadamanye na kuhiniza.
\v 31 Yesu niyo awagamba, “Kiteni hant'hu haheina want'hu vileke muhumule ludodo.” Yesu nakalonga ivo kwaviya na handa na want'hu wengi, watuhu weza, watuhu wauya vilekile Yesu na wanamp'hina wakwe waswese luneka lwa kudya.
\v 32 Woho wenye niyo wakwela mwe ngalawa na kuita hant'hu haheina want'hu.
\v 5 Niyo wadya Mafalisayo hamwenga na wahinizi wa Sigilizi wamuuza Yesu, “Nii wanamp'hina wako hawakuyatimila mahinizo ya wakale? Nii wadya nk'hande na mikono misavu?”
\v 7 Naho woho wanivikila bule, wakahiniza miko ya want'hu, wakazitenda enga miko ya Mnungu.’
\p
\v 8 “Nyuwe mwiileka miko ya Mnungu, mwatimila mahinizo ya want'hu.”
\v 9 Yesu niyo agendeela kuwagamba, “Mwagamba mtenda vedi mna mwalemela miko ya Mnungu vileke mtimile mahinizo yenyu.
\v 10 Musa nakasigila, ‘Wategelezeni watati zenyu na wamami zenyu.’ Naho nakasigila, ‘Mnt'hu akuunga amligite ise hegu nine yaungigwa akomigwe.’
\v 11 Mna nyuwe mwahiniziza kugamba, mnt'hu ananda na kint'hu cha kuwaambiza ise hegu nine, mna anagamba “Nikindolo cha mwe nyumba ya Mnungu,”' (nuko kugamba ni geleko dya kumwink'ha Mnungu,)
\v 23 Yesu niyo amguha yudya nt'hunt'hu, aita naye kuse yo mzi. Niyo amtweela mate mwa meso, amwiikila mikono na kumuuza, “Wadaha kuwona kint'hu chochose?”
\v 27 Yesu hamwenga na wanamp'hina wakwe niyo wafosa no kuita mwe zikaya zi hagihi na Kaisalia ya Filipi. Viya wandile mwe sila, niyo Yesu awauza, “Nigambileni, want'hu wanitanga ni miye ani?”
\v 28 Niyo wamhitula, “Wamwenga wagamba ni Yohana Mbatizi, watuhu ni 'Eliya' naho kuna watuhu wakugamba ni yumwenga wa walotezi.”
\v 30 Yesu niyo awakanya wasekumgambila mnt'hu yeyose mbuli idya.
\p
\v 31 Niyo Yesu akonga kuwahiniza wanamp'hina wakwe, Mwana wa Mnt'hu aungigwa kusulumizwa vidala hamwenga na kulemelwa na wadala vilongozi na wakulu wa walava nt'hambiko hamwenga na wahinizi we Miko. Naho naakomigwe, mna mwa mazuwa matatu yakwiza naauyuke.
\v 32 Yesu nakayalonga aya haheiha kuyafisa kwa woho. Petulo niyo amguha hank'handa, na kukonga kumtivila.
\v 33 Mna Yesu niyo awahitukila nakuwakaula wanamp'hina wakwe, niyo amfank'hila Petulo, “Halawe aha Mwavu! Hwikufanyanya mbuli za Mnungu, mna wafanyanya mbuli za kimnt'hu.”
\v 35 Mnt'hu akuunga aukombole ugima wakwe, naauwaze, mna mnt'hu akuunga auwaze ugima wakwe kwa ajili ya miye na kwa ajili ya Mbuli Yedi ya Mnungu, naayokolwe.
\v 38 Mnt'hu akunionela soni miye hamwenga na mahinizo yangu mwe cheleko iki cho wavu hekimmanyize Mnungu, Mwana wa Mnt'hu namuwonele soni akeza kwiza mwo uwedi utendese wa Ise hamwenga na watumigwa wa kwe mbingu wakukile.”
\c 9
\cl Mnango 9
\p
\v 1 Niyo agendeela kuwagamba, “Kindedi nawagambilani kindedi, weaho want'hu wamwenga aha hawabanike mpaka hadya nawauone useuta wa Mnungu ukeza kwa udahi.”
\p
\v 2 Yeze yomboke mazuwa mtandatu, Yesu niyo awaguha Petulo na Yakobo hamwenga na Yohana no kukwela nawo kwo mnima wekedu. Uko Yesu niyo ahituka umwili wa Yesu niyo wahitukila mwa meso yawe.
\v 34 Niyo wanyamala kwaviya mwe sila nawakauzana milosi kugamba ni ani mkulu mgati mwawe.
\v 35 Yesu niyo ekala hasi no kuwetanga wanamp'hina wakwe mlongo na waidi, niyo awagamba, “Mnt'hu akuunga kunda ywa nk'hongo yaungwa aketende mwenye kunda wakuzigiila mwa wose, naho ande mndima ywa wose.”
\v 36 Niyo amguha mwana mdodo no kumkimalisa hameso yawe, niyo amkumbatila na kuwagamba,
\v 43 Uneva mkono wako wakutenda udamanye wavu ukant'he. Ni vedi wingile kwo ugima wa ulo na ulo na kagunk'ho, kujink'ha kwingila kwo moto “houkuzima.” Wa ulo na ulo na mikono miidi.
\v 45 Uneva kiga chako kinakutenda udamanye wavu kikant'he. Ni vedi wingile kwo ugima wa ulo na ulo na kiga kimwenga, kujink'ha kunda ne viga vose viidi niyo waduulwa kwo moto houkuzima wa ulo na ulo.
\v 46 ‘Madudu ya ukwo yakuwadya hayakubanika, no moto wa ukwo ukuwoka haukuzima’
\v 47 Iviya iviya uneva ziso dyako dinakutenda udamanye wavu, ding'ole. Neinde vedi wingile kwo Useuta wa Mnungu na ziso dimwenga, kujink'ha kunda na meso maidi niyo waduulwa kwo moto houkuzima wa ulo na ulo.
\v 48 Madudu ya uko yakuwadya hayakubanika, naho moto wa uko haukuzima.
\p
\v 49 Kwaviya kila yumwenga naagelwe munyu kwa moto.
\v 50 “Munyu ni wedi, mna munyu unabanika no utendigwe vivihi unde munyu wedi? “Indeni na munyu wa uhamwenga mgati mwenyu, naho mwikale kwa utondowazi kila yumwenga na miyawe.”
\c 10
\cl Mnango 10
\p
\v 1 Yesu ahalawaga ahadya niyo aita Uyahudi akombokela Yolodani. Fyo dya want'hu dyamwiziilaga, niyo yehe awahiniza enga viya azoele.
\v 13 Niyo want'hu wamletela Yesu wana wadodo vileke awageleke mikono. Mna wanamp'hina wakwe niyo wawativila wadya want'hu.
\v 14 Yesu eze aone, niyo aihiwa no kuwagamba wanamp'hina wakwe, “Walekeni wana wadodo weze kwangu, msekuwakindila, kwaviya useuta wa Mnungu umwe wana wadodo.
\v 15 Nawagambila kindedi, mnt'hu yeyose hana uzumile useuta wa Mnungu enga mwana mdodo, heengile mbwitu.”
\v 16 Niyo awakumbatila no kuwagelekela mikono na kuwavikila.
\p
\v 17 Umwo Yesu andaga akakonga naho int'hambo yakwe, mnt'hu yumwenga niyo amgulukila, niyo amfikila madi na kumuuza, “Mhinizi wedi, nitende vivihi vileke ninde mkipe ywo ugima wa ulo na ulo?”
\v 29 Yesu niyo awagamba, “Heiye, namigambilani ikindedi, mnt'hu yeyose asile kaya na wanduguze we kigosi na walumbuze na nine na ise na wanawe na migunda kwa ajili ya miye hamwenga na Mbuli Yedi,
\v 30 naahokele vitendese mwe mazuwa aya, naho nahokele malavo gana, zinyumba na wandugu we kigosi na walumbuzei na wana na migunda, hamwenga na masulumizo. Na mwe isi ikwiza naahokele ugima wa ulo na ulo.
\v 31 Mna want'hu wengi wakutogolwa na wande wa kubelwa na wadya wa kubelwa nawande wakutogolwa.”
\p
\v 32 Yesu hamwenga na wanamp'hina wakwe nawanda mwe sila wakakwela kuita Yelusalemu. Yesu nakawalongoela wanamp'hina, niyo wanamp'hina wehelwa, na want'hu nawakamtimila wenda wogoha. Yesu awaguha wadya wanamp'hina mlongo na waidi kunk'handa na kukonga kuwagambila mbuli zikuunga zimlaile.
\v 33 Niyo awagamba, “Tegelezeni, chakwela kuita Yelusalemu. Uko Mwana wa Mnt'hu naalavigwe kwa wakulu wa walava nt'hambiko hamwenga na wahinizi we miko. Woho nawamsengele kubanika na kumlava kwa want'hu hiyo Wayahudi.
\v 34 Woho nawambele hamwenga na kumtweela mate, nawamtoe ngoda na kumkoma. Mna yanomboka mazuwa matatu, naauyuke.”
\p
\v 35 Yakobo hamwenga na Yohana, wana wakwe Zebedayo niyo wambasa na kumgamba, “Mhinizi, kuna kint'hu kikuunga ukidamanyile.”
\p
\v 36 Yesu niyo awauza, “Kint'hu chani icho?”
\p
\v 37 Niyo wamhitula, “Unekala mwe difumbi dyako dye kiseuta na mwo uwedi wako utendese, chaunga ukitende suwe kikande na weye, yumwenga kulume kwako na mtuhu kumoso kwako.”
\v 42 Yesu niyo awetanga wose na kuwagamba, “Wadya wakugambigwa vilongozi wakulu wa want'hu hiyo wayahudi wawalongoza want'hu kwa ludole, naho wana udahi mkulu kwa want'hu.”
\v 43 Mna kwa nyuwe hiyo ivo. Mnt'hu yeyose akuunga kunda mkulu kwenyu aungigwa ende mndima wenyu,
\v 44 naho mnt'hu yeyose mgati mwenyu akuunga ende wa nk'hongo yaungigwa ende mtumwa wa wose.
\v 45 Kwaviya Mwana wa Mnt'hu hezile kudamanyilwa ndima, mna keza kunda wandima wa want'hu, na kulava ugima wakwe vileke awakombole want'hu wengi.”
\p
\v 46 Wabulaga Yeliko. Yesu na wanamp'hina wakwe hamwenga na fyo kulu dya want'hu weze wande wahalawa, nt'hunt'hu yumwenga etangwagwa Batimayo mwana Timayo, andaga akekala hank'handa he sila akalombeza vint'hu mwa want'hu.
\v 47 Eze eve ni Yesu wa Nazaleti andile akomboka, akongaga kubongeela, “Yesu! Mwana Daudi! Niyonele mbazi!”
\v 11 Yesu niyo engila mo mzi we Yelusalemu, aita kwe Nyumba nk'hulu ya Mnungu niyo akaula kila kint'hu. Mna kwaviya yandaga mwalagulo, aitaga hamwenga na wanap'hina wakwe mlongo na waidi kwo mzi wa Besania.
\p
\v 12 Zuwa dya kaidi weze wande walawa Besania, Yesu andaga na sala.
\v 13 Aonaga kwa hale mtini umemile mani, niyo aubasaga vileke akakaule uneva naapate tini. Eze abule, abwiila mani ayo du kwaviya yandaga hiyo msimo wakwe wo kweleka.
\v 14 Yesu niyo augamba mtini, “Kukongela dielo na ulo na ulo hahali mnt'hu naadye matunda kulawa kwako.” Wanamp'hina wakwe niyo wamwiva viya alongaga.
\p
\v 15 Aho weze wabule Yelusalemu, Yesu niyo engila mwe Nyumba ya Mnungu niyo akonga kuwagulusa want'hu wandile wakachuuza hamwenga na kugula vint'hu. Niyo akindula zimeza za wadya wandile wakasakanya matundu, hamwenga na mafumbi ya wadya wandile wakachuuza suwa.
\v 16 Naho hamlekele mnt'hu yeyose kufosa na kint'hu chochose mwe nk'hili ye nyumba ya Mnungu.
\v 17 Niyo awahiniza kugamba, “Iwandikwa mwa Mawandiko Yakukile, ‘Nyumba yangu neitangwe nyumba ya kuvikila kwa want'hu wose.’ Mna nyuwe mwiihitula kunda mp'hanga ya wabavi.”
\v 18 Wakulu wa walavant'hambiko hamwenga na wahinizi we Miko wevaga zimbuli izi niyo wakonga kuzungula sila vileke wamkome Yesu. Mna niyo wogoha kwaviya fyo dya want'hu nawakehelwa mwa yadya andile akahiniza.
\v 19 Ize inde mwalagulo, Yesu hamwenga na wanamp'hina wakwe niyo wahalawa ho mzi udya.
\p
\v 20 Mtondotondo Zuwa dya kaidi, umwo wandile wakomboka, wauwonaga udya mtini uligitwe ni Yesu unyala kukongela kwa maizi.
\v 27 Niyo wabula naho Yelusalemu. Yesu umwo eze ande mwe Nyumba nk'hulu ya Mnungu, Wakulu wa walava nt'hambiko na wahinizi wa Sigilizi hamwenga na wadala vilongozi wamwiitilaga
\v 28 niyo wamuuza, “Weye wadamanya zimbuli izi kwa udahi wa ani?” Naho ni ani akwink'hile udahi wa kudamanya aya?”
\p
\v 29 Mna Yesu niyo awahitula, “Name neniwauzeni mbuli imwenga, umwo mnanihitula, neniwagambileni nadamanya aya kwa udahi wa ani.
\v 30 Nigambileni, ubatizo wa Yohana walawaga kwa ani? Walawaga kwa Mnungu eli kwe mbingu hegu kwa want'hu?”
\p
\v 31 Niyo wakonga kukeuza woho wenye, “Nekigeeze? Kinamhitula, ‘Walawaga kwa Mnungu eli kwe mbingu,’ naakiuze, ‘Nii hamwamhuwile?’
\v 32 Naho hakikudaha kugamba, ‘Walawaga kwa want'hu.’” Nawakawogoha want'hu kwaviya want'hu wose nawamanya kugamba Yohana andaga mlotezi we kindedi.
\v 33 Ivo niyo wamhitula, “Hakimanyize.” Yesu naye niyo awagamba, “Miye name hikumigambilani kugamba nadamanya mbuli izi kwa udahi wa ani.”
\c 12
\cl Mnango 12
\p
\v 1 Niyo akonga kulonga nawo kwa miliganyizo. “Handaga na mnt'hu yumwenga ahandile zabibu mwe mgunda wakwe. Niyo azungulusila nk'hindilo, asimba bome dya kukamuila zizabibu, hamwenga na kuzenga kinala. Eze ajike, niyo aika wandima mwenye, niyo aita nt'hambo. Want'hu waidi wakujatangiza zabibu mwe dibome dyo kukamila divai
\v 2 Lupisi wize lubule wa kwaha zizabibu, niyo amsigila mtumwa kwa wadya wandima vileke wamwink'he hant'hu hakwe mwa kiya kipatikane.
\v 6 Asigale wo kumsigila andaga mwanawe we kilume amuungise. Niyo amsigila kwa wadya wandima kwaviya nakagamba, ‘Uyu nawa mwive kwaviya ni mwanangu.”
\v 7 Mna wadya wandima niyo wagambilana, ‘Uyu niye mwana mkipe wa mta mgunda. Kimkome vileke mgunda uno winde wetu.”
\v 8 Ivi niyo wamgwila yudya mwana na kumkoma. Niyo kudula kimba chakwe kuse kwo mgunda wa mizabibu.”
\v 9 Yesu niyo awauza, “Haluse na atende ivivihi yudya zumbe mta mgunda we mizabibu? Naeze na kuwakoma wadya want'hu, naho mgunda udya we mizabibu naawenk'he want'hu watuhu.
\v 10 Hamnati kusoma mawandiko? ‘Diiwe diya dyalemelagwa ni wazesi, dinda iwe kulu kujink'ha yose.
\v 11 Vint'hu ivi navitendwa ni Zumbe, navo vihungi mwa meso yetu?’”
\v 26 Kwe mbuli yo kuuyuka kwa want'hu wabanike, ivi hamsomile mwe kitabu cha Musa mbuli ya kaziti kakukweela? Hadya iwandikwe kugamba, Mnungu nakamgamba Musa, ‘Miye ni Mnungu wa Ibulahimu na Mnungu wa Isaka na Mnungu wa Yakobo.’
\v 27 Yehe ni Mnungu wa wagima, hiyo Mnungu wa wadya wabanike. Ivo nyuwe mwagilisa.”
\p
\v 28 Mhinizi yumwenga wa miko andaga hadya naho nakeva milosi. Eze aone Yesu nakamhitula vedi yudya Sadukayo, niyo amwizila Yesu na kumuuza, “Mwe Sigilizi zose, Sigilizi ink'hulu ni ihi?”
\p
\v 29 Yesu niyo amhitula, “Sigilizi ink'hulu ni ino. ‘Tegeleza weye Izilaeli, Zumbe Mnungu ywetu ni Zumbe yumwenga ekedu.
\v 30 Muungise Zumbe Mnungu ywako kwo umoyo wako wose naho kwa ubala wako wose no ludole lwako lwose.’
\v 31 Na mwiko wa kaidi mkulu, ‘Muunge miyao enga viya ukukeunga weye mwenye.’ Haihali sigilizi nt'huhu ikujink'ha izi zimbili.”
\v 33 No kumuunga Zumbe Mnungu ywako kwo moyo wako wose na kwa ubala wako wose na kwa ludole lwako lwose, no kumuunga miyao enga viya ukukeunga weye mwenye ni vedi kujink'ha kumlavila Mnungu nt'hambiko na malavo yo kokigwa.”
\p
\v 34 Yesu naye eze aone yudya mnt'hu kamhitula vedi, niyo amgamba, “Weye hwihale no useuta wa Mnungu.” Kukongela hadya hahandile mnt'hu yeyose amuuzile mbuli yoyose.
\p
\v 35 Yesu eze ande ahiniza mwe Nyumba ya Mnungu, niyo awauza, “Wahinizi we miko wadaha vivihi kugamba Kilisito naalawe mwo welekwa wa Daudi?
\v 36 Daudi mwenye nakalonga kwa udahi wa Muye ywa Mnungu. ‘Zumbe nakamgamba, Zumbe dyangu, Wikale kulume kwangu, mpaka aho huunga niwaike wank'hondo wako hasi he viga vako.’
\v 37 Daudi mwenye nakamgamba ni ‘Zumbe.’ Yanda vivihi Kilisito ande ywo welekwa wa Daudi?” Idifyo dya want'hu wandile hadya nawakamtegeleza Yesu kwa kinyemi.
\p
\v 38 Niyo awagambila mwe mahinizo yakwe, “Indeni na wengele na wahinizi we miko. Wakuungisa kugenda wavaile nk'hanzu na kulamswa kwa kutunywa mwa magwilo,
\v 39 naho waungisa kwikala mwo ukalo wa kulongole mwe Nyumba ya Mnungu na mwe zifugo.
\v 43 Yesu niyo awetanga wanamp'hina wakwe na kuwagamba, “Nawagambilani ikindedi, uyu mvele mkiwa abanikilwe ni mgosiwe kagelesa kujink'ha wose wakugela matundu mwe kindolo.
\v 44 Kwaviya wose nawakagela visump'hule mo ugoli wawe, mna uyu mvele mo ukiwa wakwe, kagela vose viya endile navo.”
\c 13
\cl Mnango 13
\p
\v 1 Yesu viya endile naakalawa mwe Nyumba ya Mnungu, yumwenga mwe wadya wanamp'hina wakwe niyo amuuza, “Mhinizi, hake kaula ivo yeli yedi aya maiwe na mazengo!”
\v 2 Yesu niyo amhitula, “Wayaona aya amazengo makulu? Hadihali iwe dikuunga disigale mnanga mwa miyawe, nayamoligwe yose.”
\p
\v 3 Yesu ekalaga mwo mnima we Mizeituni akakaula kwe Nyumba ya Mnungu, umwo Petulo na Yakobo na Yohana na Anduleya wamwizilaga kwa kinyele.
\v 6 Want'hu wengi wakadidamanyila ndima dizina dyangu kila yumwenga akagamba, ‘ni miye Kilisito!’ Ivo nawawadant'hilize wengi.
\v 7 Msekogoha umwo mkeva nk'hunga za nk'hondo na seselo za nk'hondo; yose ayo yaungwa kulaila, mnaalo udya uheelo ukei.
\v 8 Isi na itowane na isi, na useuta nawo nautowane na useuta mtuhu. Naho kila hant'hu na hande na visingisa va isi, naho na kwinde na gumbo. Mbuli izi nezinde enga viya usungu wa mvele akwingila nyumba.
\p
\v 9 Nyuwe nanywe kauliseni. Namgwiligwe na kwigalwa mwo kusengeelwa. Namtoigwe mwe Nyumba ya Mnungu. Namguhigwe hameso ye vilongozi na maseuta kwajili yangu vileke muwone uwona wangu hameso yawe.
\v 10 Uheelo ukei kubula, Mbuli Yedi ya Mnungu yaungigwa kubilikizwa kwa want'hu wa isi zose.
\v 11 Naho wanawagwila na kuwegala mwe vitala, msekogoha mkafanyanya yadya mkunga mlonge. Dyodyose mkunga mwink'higwe mwo lupisi ludya longeni idyo. Kwaviya hiyo nyuwe mkulonga, mna ni Muye ywa Mnungu.
\v 12 Want'hu nawawalongele udant'hi ndugu zawe vileke wakomigwe, na tate nawadamanye enga ivo kwa wana wawe. Wana nawawahituke welesi uleke wakomigwe.
\v 13 Want'hu wose nawamwiihieni kwa ajili yangu. Mna yudya akuunga afinyilize na kubula kwo uheelo, niye akuunga ayokolwe.
\v 22 Kwaviya nawalaile wakilisito wo udat'hi hamwenga na walotezi wo udant'hi. Nawadamanye vilagiso hamwenga na vihungi vileke wawadant'he hata wadya wasagulwe ni Mnungu, vinadahika.
\v 23 Ivo nyuwe kauliseni! Kwaviya himigambilani kale yadya yakuunga yalaile.
\v 3 Viya Yesu andile Besania mwe nyumba ya Simoni uyo ahumaga matana, naho andaga akadya, niyo eza mvele yumwenga na kashupa kana mavuta yedi, naho yakuguligwa na matundu mengi. Niyo akagubula kadya kashupa na kuyetila yadya mavuta mo mtwi wa Yesu.
\v 4 Want'hu wandile hadya nawaihiwa na mbuli idya, niyo wauzana, “Ni mbwai mavuta aya matana yasambazika?
\v 14 na hadya akuunga engile, mgambileni mta inyumba, Mhinizi auza, ‘Kikuhi ichumba cha wata kwiza vileke niidye nk'hande ye Pasaka hamwenga na wanamp'hina wangu?”
\v 41 Niyo eza nk'hanana ya katatu na kuwagamba, “Haluseelo goneni muhumule. Yakint'ha! Isa ibula, kaula Mwana wa Mnt'hu agelwa mwe mikono ya wata wavu.
\v 42 Kimaleni, kiteni. Kauleni yudya akuunga anisezenge e hagihi.”
\p
\v 43 Viya andile mwo kulonga, Yuda, yumwenga ya wadya wanamp'hina mlongo na waidi niyo abula. Hamwenga na yehe, andaga na fyo dya want'hu wenule mabamba na malungu. Nawasigilwa ni wakulu wa walavant'hambiko na wahinizi wa Sigilizi hamwenga na wadala vilongozi.
\v 44 Yuda nakawenk'ha kilagiso kugamba, “Yudya huunga ni mlamse kwa kumbusu ni yehe mkumunga, mgwileni na kumwigala kwa kumwamila anase anyilike.”
\v 45 Ahadya Yuda eze abule, niyo aita kwa Yesu na kugamba, “Mhinizi!” Niyo amlamsa kwa kilagiso cha lukunde
\v 46 Wadya want'hu niyo wamgwila na kumkaka.
\v 47 Yumwenga mwa wadya wakimale hadya niyo aguha dibamba dyake, amtowa nadyo mtumwa ywo mkulu wa walavant'hambiko na kumsenga digutwi dyakwe.
\p
\v 48 Yesu niyo awagamba, “Haluse kwa mbwai kwiza na mabamba na malungu kunigwila miye enga mbavi?
\v 49 Mazuwa yose nahinda na nyuwe hawahiniza mwe Nyumba ya Mnungu, mna hamnigwiile. Mna aya yalaila vileke Mawandiko Yakukile yakint'he.”
\p
\v 50 Niyo wanamp'hina wakwe wose wamleka na kunyilika.
\v 53 Niyo wamwigala Yesu kwa mlavant'hambiko mkulu wa walava nt'hambiko, wahinizi wa sigilizi hamwenga na wadala vilongozi wose niyo wadugana.
\v 54 Petulo naye niyo amtimila Yesu kwa luhalehale, niyo engila kwo uwa we nyumba ya mkulu wa walavant'hambiko niyo ekala hamwenga na wamizi, akaotela moto.
\v 55 Niyo wakulu wa walavant'hambiko hamwenga na want'hu wose we kitala chose cha Wayahudi wazungula uwona vileke wamkome Yesu, mnaalo hawaone.
\v 56 Want'hu wengi nawamlongela Yesu mbuli zo udant'hi, mnaalo uwona wawe hauligane.
\v 58 “Suwe nekimwiva akalonga, ‘Miye neniimole ino Nyumba ya Mnungu idamanywe kwa mikono ya want'hu, naho mwe mazuwa matatu, nenizenge nyumba nt'huhu heizengigwe kwa mikono ya want'hu.’”
\v 59 Mna hata ivo uwona uwo hauligane.
\p
\v 60 Niyo mkulu wa walavant'hambiko, akimala hagati na kumuuza Yesu, “Haukuhitula kint'hu chochose mwa ayo wakukulongeleza?”
\v 62 Yesu niyo agamba, “Heye, miye ni yehe. Nanywe nyose nomumuwone Mwana wa Mnt'hu kekala kulume kwa Mnungu mta udahi, naho nommuwone akeza mwa mavunde ya kwe mbingu.”
\p
\v 63 Mkulu wa walavant'hambiko niyo atatula valo dyakwe na kugamba, “Hakikuunga naho uwona wowose?
\v 64 Mwiva ivo akumlonga vihile Mnungu. Haluse mwagaaze mwa yehe?” Wose wamsengela akomwe.
\p
\v 65 Want'hu watuhu niyo wakonga kumtweela mate, naho nawamfupa meso na kumtowa na kumgamba, “Lotela ni ani akutoile?” Niyo wank'hondo wamguha na kumtowa mikotya.
\p
\v 66 Umwo Petulo andaga akei hadya ho uwa, mvele yumwenga andaga mtumwa ywa mkulu wa walavant'hambiko amwizilaga.
\v 67 Eze amwone Petulo akotela moto, niyo amkaulisa na kumgamba, “Weye nawe nokunda hamwenga na Yesu Mnazaleti.”
\v 1 Mtondotondo, wakulu wa walavant'hambiko na wadala vilongozi na wahinizi wa Sigilizi hamwenga na wat'hu wose we kitala nawaika mzungu. Weze wajike niyo want'hu wamgela sigi Yesu na kumwigala kwa Pilato.
\v 2 Pilato niyo amuuza Yesu, “Weye niye Zumbe wa Wayahudi?” Yesu niyo amhitula, “Heiye, enga ivo ukulonga weye.”
\v 3 Wakulu wa walavant'hambiko niyo wamziga Yesu kwa kumlongeleza mbuli nyingi.
\v 4 Pilato niyo amuuza Yesu vituhu, “Hukuunga kuhitula mbuli! Hukuona weyao ivo wakukulongeleza kwa mbuli nyingi?”
\v 5 Yesu niyo agendeela kunyamala, Pilato niyo ehelwa.
\v 19 Niyo wamtowa na ngoda mo mtwi, wamtweela mate, no wamfikila madi na kumfunamila.
\v 20 Weze wajike kumbela, niyo wamhambula diya divalo dye zambalau, niyo wamvala valo dyakwe mwenye na kumguha kuse vileke wamuwambe mo mti wa masulmizo.
\p
\v 21 Mwe sila, niyo wadugana na mnt'hu yumwenga akwitangwa Simoni, mnt'hu ywa isi ya Kilene, (tati yawe Alekizanda na Lufo); niyo wamkakalisa enule msalaba wa Yesu.
\v 22 Niyo wamwigala Yesu mpaka hant'hu hakwitangwa Goligota, nuko kugamba “Hant'hu ha Kibela.”
\v 23 Niyo wamwink'ha divai ihangaywe na mti wa kunywa ukwitangwa manemane, mna Yesu kalemela kuinywa.
\v 24 Niyo wamuwamba no kutoela simbi mavalo yakwe kwa kupilisa tundu kugamba yuhi enk'higwe ihi.
\p
\v 25 Naho neinda yabula saa nt'hatu mtondo hadya wamuwambile mwo mti wa masulmizo.
\v 29 Want'hu wandile wakomboka mwe sila, nawakamhomola wakasingisasingisa mitwi yawe wakagamba, “Ha! Weye ukudaha kuimola Nyumba ya Mnungu na kuizenga mwe mazuwa matatu!
\v 30 Kehonye we mwenye, usele aho ho msalaba!”
\p
\v 31 Wakulu wa walavant'hambiko hamwenga na wahinizi wa sigilizi niyo wambela Yesu wakalonga woho kwa woho, “Nakahonya watuhu, mna hakudaha kukehonya yehe mwenye.
\v 32 Leka kimuwone Kilisito, Zumbe wa Waizilaeli aseele kulawa mwo msalaba mwo mti wa masulmizo, naswe nekimhuwile!” Wadya want'hu waidi wawambigwe mwe viwambilo hamwenga na Yesu nawo niyo wamzezenga.
\p
\v 33 Ize ibuze saa mtandatu nomsi, niyo handa na lwiza mwe isi yose, naho mpaka saa kenda nomsi.
\v 34 Saa kenda nomsi, Yesu niyo alonga kwa izwi kulu kugamba, “Eloi, Eloi, lama sabakitani?” Nuko kugamba, “Mnungu wangu, Mnungu wangu, nii kunasa?”
\v 40 Nahanda na wavele wakimale kwa hale wakakaula. Wavele awo nawanda ni Maliamu Magedalena, Maliamu mami yawe dya Yakobo mdodo na Yose hamwenga na Salome.
\v 41 Wano niyo watimilane naye viya andile Galilaya kwa kuwatuma. Wavele watuhu wengi wezile naye kulawa Yelusalemu nawanda ahadya.
\v 17 Wadya wakuhuwila naweenk'higwe udahi wo kudamanya vilagiso, kwa zina dyangu, nawalave mp'hepo, na nawalonge kwa milosi mihya.
\v 18 Wanatoza nyoka hamwenga na kunywa kint'hu chochose cha kukoma, hawakudaha kubanangwa. Nawageleke mikono mwa wanyonge, na wanyonge nao nawahone.”
\p
\v 19 Ivo Zumbe Yesu eze ajike kulonga na woho, niyo enulwa kulanga kwe mbingu no kwikala kulume kwa Mnungu.
\v 20 Wanamp'hina niyo waita na kubilikiza Mbuli Yedi kila hant'hu. Naho Zumbe nakadamanya ndima na woho, na kalagisa kugamba ehamwenga na woho kwe vilagiso nevitimilane ne milosi yawe.