Tpi_2co_TN/front/intro.md

Tok i go pas long 2 Korin

Hap 1: Ol Namel Tok I Go Pas

Ol Het tok bilong Buk bilong 2 Korin

1. Pol i tok tenkyu long God long ol Kristen bilong ol Korin (1:1-11)

2. Pol i tok klia long wanem em i mekim na wok ministri bilong em (1:12-7:16)

3. Pol i toktok long ol i mas bungim mani bilong sios bilong Jerusalem (8:1-9:15)

4. Pol i tok strong long namba em i gat olsem aposel (10:1-13:10)

5. Pol i givim ol laspela tok amamas na tok biong strongim ol (13:11-14)

Husait i bin raitim 2 Korin?

 Pol i bin raitim dispela tok. Em i blilong bikpela taun Tarsus. Ol i bin kolim em olsem Sol long pastaim em i bin stap. Bipo long  em i kamap Kristen, Pol i bin stap olsem wanpela Farisi na em i mekim nogut long ol Kristen. Bihain em i kamap Kristen, sampela taim em i go raun insait long ol hap Rom i bosim na em i tokim ol manmeri long Jisas.

Pol i statim wanpela sios insait long Korin. Em i stap long taun bilong ol Efeses long taim em i raitim dispela tok.

Buk bilong 2 Korin i tok long wanem samting?

Insait long 2 Korin, Pol i rait na toktok yet long ol tok pait namel long ol Kristen bilong biktaun Korin. Insait long dispela pas em i klia olsem ol Korin i bin bihainim ol skul tok em i bin givim pastaim. Insait long 2 Korin, Pol i strongim ol long stap insait long pasin bilong amamasim bel bilong God.

Pol i bin rait tu long tokim ol olsem Jisas Krais i salim em i kam olsem aposel long autim Gut Nius. Pol i laik bai ol i mas save gut long dispela, long wanem ol Kristen bilong ol Juda i save tok pait long wanem samting em i mekim. Ol i tok olsem Pol em i no man we God i bin salim kam na em i skulim ol giaman tok long ol. Ol dispela kristen bilong Juda i laikim ol Kristen i no bilong lain bilong Juda i bihainim lo bilong Moses.

Bai yu tanim het tok bilong dispela buk olsem wanem?

Ol lain bilong tanim tok inap kolim dispela buk long rot bilong pasin kastom long het tok olsem, "Namba 2 Korin." O ol inap makim het tok em i stap ples klia olsem, "Namba 2 Pas bilong Pol i go long Sios bilong Korin." (Lukim:rc://en/ta/man/translate/translate-names)

Hap 2: Ol Bikpela Lotu na Kastom Tingting

Biktaun bilong Korin i luk olsem wanem?

Korin em i wanpela bikpela taun i stap long Gris long bipo taim. Long wanem em i stap klostu long solwara bilong Mediterien, na planti lain bilong wokabaut raun na ol lain bilong salim ol samting i kam long baim na salim ol samting. Dispela i kamap insait long biktaun long ol manmeri bilong kainkain kastom pasin. Biktaun em i bikpela hap na i gat ol manmeri i stap insait wantaim kainkain pasin. Ol manmeri i lotuim Alfrodait, godmeri bilong ol Grik long laikim. Olsem hap bilong ol bikpela samting i save kamap long givim biknem long Alfrodait, ol lain bilong lotuim em ol i save mekim pasin pamuk wantaim ol pamuk meri bilong tempel.

Pol i tok long wanem samting olsem ol i "giaman aposel" (11:13)?

Em ol Kristen bilong ol Juda. Ol i tok olsem ol Kristen bilong Ol i ting olsem ol lain i no bilong Juda i mas bihainim lo bilong Moses sapos ol i laik bihainim Krais. Ol lida bilong ol Kristen i bung wantaim long Jerusalem long kamapim tingting long dispela samting (Lukim: Acts 15). Tasol sampela grup bilong manmeri i no wanbel wantaim wanem tingting ol lida bilong Jerusalem i kamapim.

Hap 3: Ol bikpela tok insait long Trenslesen 

Wanpela na planti "yu"

Insait long dispela buk, dispela tok "Mi" i tok long Pol. Na tu, dispela tok "yu" oltaim i toktok long planti na i tok long ol bilip manmeri long Korin. I gat tupela samting long dispela hap: 6:2 na12:9. (Lukim: rc://en/ta/man/translate/figs-exclusive na rc://en/ta/man/translate/figs-you)

Tingting bilong "holi" na "kamap stret" i makim olsem wanem long 2 Korin insait long ULB?

Tok bilong God i yusim ol dispela kain tok long makim sampela bilong ol tingting. Long dispela as, oltaim em i hat long makim ol lain bilong tanim tok long mekim gut long tok ol i tanim.  Long tanim i go long Inglis, ULB i yusim ol dispela lo:

• Sampela taim ol minin insait long dispela tok i toktok long ol gutpela pasin bilong stap holi. Bikpela as tingting long save long gutnius olsem God i laik lukim ol Kristen i mas lusim pasin bilong sin long wanem ol i stap insait long Jisas Krais. Narapela tingting i go wantaim dispela em i olsem God em i stretpela man na i nogat asua. Namba 3 tingting em i olsem ol Kristen i mas kontrolim ol yet long ol nem nogut, lusim ol pasin bilong kamapim asua. Long dispela as, ol ULB yusim "holi," "holi God," "ol lain i holi," o "manmeri i holi."
• Ol minin bilong planti hap tok insait long 2 Korin em i no bikpela toktok bilong ol Kristen i no klia long wanpela wok ol i mekim. Long dispela as, ol ULB yusim "bilip" o "bilip lain." (Lukim: 1:1; 8:4; 9:1, 12; 13:13)
• Sampela taim ol minin insait long dispela hap tok i no givim klia tingting long sampela man o samting i stap long God wanpela tasol. Long dispela as, ULB yusim "makim bilong em yet," "givim i go,"sevim long," o "mekim holi." 

 UDB bai helpim planti long ol lain bilong tanim tok i kamapim dispela tingting long trensletilm tok ol i tanim.

Pol i minim wanem taim em i tok "insait long Krais" na "insait long Bikpela"?

Dispela kain samting i kamap insait long 1:19, 20; 2:12, 17; 3:14; 5:17, 19, 21; 10:17; 12:2, 19; na 13:4. Pol i tingting long kamaping pasin bilong bungim Krais wantaim ol bilip man. Na tu oltaim em i tingtilng long kamapim ol narapela tingting tu. Lukim, wanpela tokpiksa, "Dua bilong mi i op insait long Bikpela," (2:12) Pol i tok olsem Bikpela tasol i opim dua bilong Pol.

Plis lukim tok i go pas long buk bilong Rom long moa toktok long ol dispela kain samting.

Em i minim wanem samting long kamap "nupela man" insait long Krais (5:17)? 

Ol toktok bilong Pol i olsem God i mekim ol Kristen i kamap hap bilong "nupela ples" taim man i bilip long Krais. God i givim nupela ples bilong ol man i stap stret, bel isi, na amamas. Insait long dispela ples, ol bilip manmeri i gat nupela pasin Holi Spirit i givim ol. Ol lain bilong tanim tok i mas traim long kamapim dispela tingting.

Wanem em ol bikpela toktok insait long tok bilong Buk bilong 2 Korin?

"na insait long lakim bilong yu long mipela" (8:7). Planti buk ol kamapim, ULB na UDB wantaim, i stap long dispela rot. Tasol planti buk ol i kamapim i rit olsem, "na insait long laikim mipela i gat long yu." Tok em i kamap ples klia tru olsem wanwan tok i stap olsem em i stap bipo. Ol lain bilong tanim tok i mas bihainim tok ol i laikim insait long ol narapela buk ol i kamapim long hap bilong ol yet.

(Lukim: rc://en/ta/man/translate/translate-textvariants)