See in Reader
19 KiB
Description
သမ္မကျမ်း၏ နိမိတ်ပုံဆိုသည်မှာ ယေဘုယျအားဖြင့် အထင်နှင့်အမြင် တစ်ထပ်တည်းကျသည့် မည်သည့်ဘာသာစကားမဆို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ ယေဘုယျ ဖွင့်ဟချက်အနေဖြင့် ဥပစာများကို တိုက်ရိုက်အသုံးချခြင်းဟုဆိုသော်လည်း metaphors နှင့်အတူ similes, metonymies စသည်တို့လည်း ပါဝင်နိုင်ပါသေးသည်။
သမ္မကျမ်းတွင် တွေ့ရသည့် အမျိုးမျိုးသော နိမိတ်ပုံစံများကို ပြောပြရန်အတွက် သမ္မကျမ်း၏ နိမိတ်ပုံတွင် တစ်ခုထက်ပိုသည့်သင်ရိုးများကို ကျွန်ပ်တို့ထည့်သွင်းထားပါသည်။သမ္မကျမ်းမှ တွေ့ရှိရသည်များထဲတွင် ဂရိနှင့်ဟေဗြဲဘာသာစကားတို့သည် ပြိုင်စံရှားပင်ဖြစ်သည်။၄င်းတို့သည် ပြဿနာ တူများကို ဘာသာပြန်သူတို့ထံ မည်ကဲ့သို့ဘာသာပြန်ရမည်ကို ထပ်တလဲလဲ တောင်းဆို တင်ပြနေခြင်းကြောင့် နိမိတ်ပုံစံများကို မှတ်မိသတိပြုရန် အသုံးဝင်ကြသည်။ဘာသာပြန်သူတို့သည် ၄င်းတို့ ဘာသာပြန်ခြင်းကို မည်ကဲ့သို့ ထိန်းချုပ်ရမည်ဟု တွေးလိုက်သည်နှင့် မည်သည့်နေရာတွင်မဆို ၄င်းတို့က ထိုကဲ့သို့ပုံစံများကို ရင်ဆိုင်ရန် အသင့်ဖြစ်နှင့်နေပြီးသားဖြစ်သည်။ Biblical Imagery — Common Patterns ကြည့်ပါ။ဥမစာနှင့် ဥပမာ နှင့် နှိုင်းယှဉ်ခြင်း တို့၏ အသုံးများသော ပုံစံများကို ပြသထားသည်။
Common Types of Biblical Imagery
simile ဆိုသည်မှာ “ကဲ့သို့” “ထက်” စသည်တို့ကို သုံး၍ ပစ္စည်းနှစ်ခု နှိုင်းယှဉ်ရာတွင် တိတိကျကျ ပြတ်ပြတ်သားသား နှိုင်းယှဉ်သော တင်စားချက်ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။
metonymy ဆိုသည်မှာ အရာဝတ္ထုတစ်ခုခု၏ ကိုယ်ပိုင်အမည်ကို အသုံးပြုခြင်းမဟုတ်ဘဲ ထိုအမည်နှင့် နီးစပ်သည့် အရာကို ဖော်ပြသည့် သွယ်ဝိုက်သော တင်စားချက်ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ Biblical Imagery — Common Metonymiesတွင် အသုံးများသော ဥပမာစကားများကိုတွေ့နိုင်သည်။
metaphor ဆိုသည်မှာ စိတ်ကူးယဉ်ပုံရိပ်သက်သက်ကို ဖော်ပြသည့် သဘာဝ အမြင်ကို ဆိုလိုသော တိကျသည့် ဒါမှမဟုတ် သွယ်ဝိုက်သည့် တင်စားချက် ဖြစ်သည်။ကျွန်ုပ်တို့၏ ဘာသာပြန် အကူအညီ များထဲတွင် simple metaphors, extended metaphors, နှင့် complex metaphors ဟူ၍ သုံးမျိုး ခွဲခြားထားသည်။
metaphor အမြင်ရုပ်သွင် သည် သဘာဝကျသည့်အရာဖြစ်ပေသည်။
Metaphor အတွေးစိတ်ကူးသည် အမြင်ရုပ်သွင်မှအထူးပြုသည့် စိတ်ကူးယဉ်သက်သက်အရာမျှသာ ဖြစ်ပေသည်။သာမန်အားဖြင့် ဥပစာ၏ အတွေးစိတ်ကူး သည် စကားစပ်များမှ သွယ်ဝိုက်ရေးသားထားခြင်း ဖြစ်သည်။
Simple metaphor ဆိုသည်မှာ အတွေးစိတ်ကူးကို ကိုယ်စားပြုသည့် သဘာဝကျသော အမြင်ရုပ်သွင်ကိုဆိုလိုသည့် တိကျပြတ်သားသော တင်စားချက်ပင် ဖြစ်သည်။ဥပမာအားဖြင့်-ယေရှုခရစ်က”ငါသည် ကမ္ဘာကြီး၏ အလင်းရောင်ပင်ဖြစ်သည်”(John 8:12 ULT)။ဤစာသားတွင် ၄င်းသည် “အလင်းရောင်” ဟူသော အမြင်ရုပ်သွင်ကို ၄င်း၏ စိတ်ကူးပုံရိပ်အား သဘာဝကျကျ အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။မှတ်ချက်။။သမ္မကျမ်းတွင်ပါသည့် ရိုးရှင်းသော ဥပစာ များတွင် အမြင်ရုပ်သွင်အား အတည်တကျ ရေးသားခြင်းဖြစ်ပြီး အတွေးစိတိကူး အနေဖြင့် စကားစပ်များမှ သွယ်ဝိုက်ရေးသားထားခြင်း ဖြစ်သည်။
Extended metaphor ဆိုသည်မှာ တိကျပြတ်သားသော ဥပစာ ဖြစ်ပြီး တစ်ချိန်ထည်းတွင် အမြင်ရုပ်သွင်နှင့် အတွေးစိတ်ကူး ပေါင်းစုံကို အသုံးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။ဥပမာ အားဖြင့် Psalm 23 တွင် ဓမ္မသီချင်းရေးဆရာက “Yahweh သည် ၄င်း၏ သိုးထိန်းဖြစ်သည်”။ ထို့နောက် သိုးနှင့် သိုးထိန်းသူ ကြား ဆက်ဆံရေး သဘာဝ ကဏ္ဍများနှင့် စပ်လျင်းဖော်ပြထား၍ အလားတူ ၄င်းနှင့် Yahweh တို့ ကြား ဆက်ဆံရေး အတွေးစိတိကူး ပေါင်းစုံကို ဆက်လက် ဖော်ပြထားသည်။
complex metaphor ဆိုသည်မှာ တိကျပြတ်သားမှု မရှိသော ဥပစာဖြစ်ပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် အမြင်ရုပ်သွင်နှင့် အတွေးစိတ်ကူး ပေါင်းစုံကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည် ။ချဲဲ့ထွင်သော ဥပစာနှင့် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာတို့သည် အလွန်ပင် ဆင်တူကြသည်။သို့သော် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာသည် အတည်တကျရေးသားခြင်း မဟုတ်ဘဲ သွယ်ဝိုက်ရေးဆိုခြင်းသာဖြစ်သည်။ဤ အချင်းအရာကြောင့် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာသည် သမ္မကျမ်းတွင် အတည်ပြုနိုင်ရန် အလွန်ပင်ခက်ခဲနိုင်ပေသည်။ဥပမာ အားဖြင့်- ဧဖက်ဩဝါဒများတွင် 6:10 to 20 တမန်တော် Paul က ခရစ်ယာန်တစ်ဦးက သွေးဆောင်ဖျားယောင်းမှုကို ခံနိုင်ရည် ရှိစေရန် စစ်သားတစ်ဦး ဝတ်ဆင်လေ့ရှိသော ကျည်ကာတို့သဘောဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြထားသည်။”နတ်ဘုရား၏ ပြည့်စုံသော အကာအကွယ်”ဟူသော စာကြောင်းသည် ရိုးရှင်းသော ဥပစာ များနှင့် ဖွဲ့စည်းထားခြင်းမဟုတ်ပေ။(ခါးပတ်သည် အမှန်တရားကို အထူးပြုသည်၊ဦးထုပ်သည် ဘေးအန္တရာယ်မှ ကယ်ဆယ်ခြင်း ဟူသည်ကို အထူးပြုသည်။)ဖော်ပြမထားသည့် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာ PREPARATION IS GETTING DRESSED သည် ဖော်ပြချက်တစ်ခုလုံးကို အခြေခံသည်။တမန်တော် Paul သည် စစ်သားတစ်ဦး သူ၏ ကျည်ကာများကို ဝတ်ဆင်သည့် အမြင်ရုပ်သွင်(GETTING DRESSED) ကိုစိတ်ကူးယဉ် အတွေးပုံရိပ် ဖြစ်သည့်(PREPARATION) ၄င်းကို ၄င်း သွေးဆောင်ဖျားယောင်ခြင်းမှ ခံနိုင်ရည် ရှိရန် အတွက် အသုံးပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။
ကျွန်ုပ်တို့၏ ဘာသာပြန်ဆိုင်ရာ အကူအညီများတွင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပုံစံငယ်များကို ချဲ့ထွင်သော သို့မဟုတ် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာ များကို အထူးပြုရန် သုံးကြသည်။ဤအရာကို အခြားသော ယဉ်ကျေးမှု တွင် အသုံးပြုသည် သော်လည်းကောင်း ၊အသုံးမပြုသည်သော် လည်းကောင်း တိကျသည့် ယဉ်ကျေးမှုမျိုးတွင် ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြု ကြသည်။
ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပုံစံငယ်များ
ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံငယ်များဆိုသည်မှာ လူသားတို့က ၄င်းတို့အတွက် ဘဝ နှင့် အကျင့်စာရိတ္တ ဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများကို စိတ်ကူးပုံဖော် ပြောကြားသည့် ရှုပ်ထွေးသော ဥပစာကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ဥပမာ အမေရိကန်သားတို့သည် ပုံမှန်အားဖြင့် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်း၊ခင်မင်ရင်းနှီးမှုများ စသည့်အကြောင်းအရာ အမြောက်အမြားကို စက်တစ်လုံးကဲ့သို့တွေးတောကြသည်။အမေရီကန်သားတို့က “သူ့ရဲ့ အိမ်ထောင် ပျက်စီးတော့မယ်” သို့မဟုတ် “သူတို့ ခင်မင်မှုက တဟုန်ထိုး ရှေ့ဆက်နေတယ်” စသဖြင့် ပြောနိုင်ကြသည်။ပုံမှန်အားဖြင့် ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံငယ်တွေကို သမ္မကျမ်းတွင် တိတိကျကျ ဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေမယ့် စာ အမြောက်အများ ဖတ်ခြင်း၊ရုပ်ပုံများ နှင့် နိုင်ငံအမြောက်အများတွင် ထပ်တလဲလဲ အသုံးပြုသော ဥပစာ များကို ရှာဖွေခြင်း ဖြင့် သင်ယူနိုင်သည်။
ဥပမာ-သက်သေ အထောက်အထားဟောင်းနှင့် အသစ် နှစ်မျိုးလုံးတွင်ဘုရားသခင်အား သိုးထိန်း နှင့် ၄င်း၏ အခြံအရံများအား သိုးများ ဟု ဖော်ပြထားသည်။ဤ အကြောင်းအရာသည် သမ္မကျမ်းတွင် မကြာမကြာ အသုံးပြုသော ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံငယ်ဖြစ်ပြီး Palsm 23 တွင် ချဲ့ထွင်သော ဥပစာ အဖြစ် ရှိနေပေသည်။ရှေး အစ္စရေး ယဉ်ကျေးမှုတွင် ဘုရားသခင်အား သိုးထိန်းဟု တင်စားကြသည်။
ထာ၀ရဘုရားသည် ငါ၏သိုးထိန်း ဖြစ်တော်မူ၏။ငါသည် ဆင်းရဲမခံရ။(Psalm 23:1 ULT)
မိမိလူများကိုကား၊ သိုးကဲ့သို့ ထွက်စေ၍၊ တော၌သူတို့ကို သိုးစုကဲ့သို့ ဆောင်တော်မူ၏။(Psalm 78:52 ULT)
ငါသည် ကောင်းသောသိုးထိန်းလည်းဖြစ်၏။ ကောင်းသောသိုးထိန်းသည် သိုးတို့အဘို့အလိုငှါ မိမိ အသက်ကို စွန့်တတ်၏။(john 10:11 ULT)
သို့ဖြစ်လျှင်၊ သိုးထိန်းအကြီ****း ပေါ်ထွန်းတော်မူသောအခါ၊ သင်တို့သည် မညှိုးမနွမ်းတတ်သော ဘုန်းကြီးသော ပန်းဦးရစ်သရဖူကို ခံရကြလိမ့်မည်။ (1 Peter 5:4 ULT)
အခြားသော ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံငယ်များကို ဓမ္မတေးဆရာက ဘုရားသခင်အား တန်ခိုးကြီး ၍ ခမ်နားကြီးကျယ်သော ဘုရင် ဟု တင်စားထားသည့် Psalm 24 တွင် တွေ့နိုင်သည်။အစ္စရေး ၏ ရှေးယဉ်ကျေးမှု တွင် ဘုရားသခင် အား ဘုရင်ဟု တင်စားခေါ်ဝေါ် ကြသည်။
အချင်းတံခါးတို့၊ တံခါးမုတ်ကိုကြွလိုက်ကြ။ အချင်းထာဝရတံခါးတို့၊ ကိုယ်ကိုကြွလိုက်ကြ။ ဘုန်းကြီး သောရှင်ဘုရင် ဝင်တော်မူမည်။ဘုန်းကြီးသောရှင်ဘုရင်ကား အဘယ်သူနည်း။ အစွမ်းတန်ခိုးနှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ထာဝရဘုရား၊ စစ်တိုက်ခြင်းငှါ တန်ခိုးကြီးတော်မူသော ထာဝရဘုရား ပေတည်း။(Psalm 24:7-8 ULT)
ရှေးကာလ၌ပင် ငါ၏လူတို့သည် ရန်ဘက်ပြု၍ ထကြ၏။ စစ်တိုက်ရာမှ ပြန်၍ ဘေးကိုမကြောက်ဘဲ၊ ရှောက်သွားသောသူတို့၏ ပြင်အဝတ်နှင့် အတွင်းအဝတ် ကို လုယူတတ်ကြ၏။(Micah 2:8 ULT)
လူမျိုးတို့ကို ဒဏ်ခတ်စရာဘို့၊ ထက်သော သန်လျင်သည် ခံတွင်းတော်ထဲကထွက်၏။ သူတို့ကို သံလှံတံနှင့် အုပ်စိုးတော်မူမည်။ အနန္တတန်ခိုးနှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ဘုရားသခင်၏ ဒေါသအမျက်တော် ၏ စပျစ်သီးနယ်ရာ တန်ဆာကို ဖိနင်းတော်မူမည်။ ဘုရင်တို့၏ဘုရင်၊ သခင်တို့၏သခင်ဟု ဘွဲ့နာမ တော်သည် အဝတ်တော်၌၎င်း၊ ပေါင်တော်၌၎င်း ရေးထားလျက်ရှိ၏။(Revelation19:15-16 ULT)
ဤ ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံငယ် များကို အရှေ့ဘက် ရှေးယဥ်ကျေးမှုများနယ်ပယ်များနှင့် ရှေးအစ္စရေးလူမျိုးများတွင်တွေ့ရသည်။ ၄င်းတို့သည် သမ္မကျမ်းကို ဖတ်၍ ဤ အချင်းအရာ ကိုနားလည် လွယ်မည်ဖြစ်သည် အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၄င်းတို့ လူမျိုးကို ဘုရင် စိုးမိုးခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ သို့သော် ယခု လူမျိုးအများစုကို အများအားဖြင့် ဘုရင် စနစ်ဖြင့် အုပ်ချပ်ကြခြင်း မဟုတ်တော့သည့်အတွက် ဤ ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံကို ယခုခေတ် ယဉ်ကျေးမှုတို့တွင် အလွယ်တကူ နားလည်နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။