\v 15 Ry zanako, aza mandeha midina amin'izany lalana izany miaraka amin'izy ireo; aza avela hikasika izay halehany ny tongotrao;
\v 16 mihazakazaka ho amin'ny ratsy ny tongony ary maika handatsa-drà izy ireo.
\v 17 Fa tsy misy dikany ny hamelarana harato hamandrihana vorona raha mitazana ilay vorona.
\s5
\v 18 Mikotrika hamono ny tenany ihany ireny olona ireny— manao vela-pandrika ho an'ny tenany izy ireo.
\v 19 Toy izany koa ny lalan'ny olona rehetra izay mahazo harena amin'ny tsy rariny; ny harena azo amin'ny tsy rariny manaisotra ny ain'ireo izay mifikitra amin'izany.
\s5
\v 20 Mivazavaza eny an-dalana ny fahendrena, mampiakatra ny feony eny ankalamanjana izy;
\v 21 eny amin'ireo loha-lalana mikotaba no hitabatabany, eny amin'ny fidirana eny amin'ny vavahadin'ny tanàna no hitenenany hoe:
\v 22 "Ho mandra-pahoviana, ianareo ry olona kely saina, no hitia ny habadoana? Ho mandra-pahoviana, ianareo ry mpandrabiraby, no hankamamy ny fandrabirabiana, ary ho mandra-pahoviana, ianareo ry adala, no hankahala ny fahalalana?
\s5
\v 23 Tandremo tsara ny fananarako; hararako aminareo ny fihevitro; hataoko fantatrareo ny teniko.
\v 24 Efa niantso aho, ary nandà ny hihaino ianareo; naninjitra ny tanako aho, saingy tsy nisy niraharaha.
\v 25 Fa nodianareo fanina ny fampianarako rehetra ary tsy nohenoinareo ny fananarako.
\s5
\v 26 Hihomehy ny lozanareo aho, handatsa anareo aho rehefa tonga ny horohoro—
\v 27 rehefa tonga tahaka ny tafiotra ny fandringanana mampatahotra ary mifaoka anareo tahaka ny tadio ny loza, rehefa tonga aminareo ny fahoriana sy ny fangirifiriana.
\s5
\v 28 Dia hiantso ahy izy ireo, fa tsy hamaly aho; hiantso ahy fatratra izy ireo, fa tsy hahita ahy.
\v 21 Fa ireo manao ny marina no hanao fonenana eo amin'ny tany, ary ireo tsy mivadika no hitoetra ao amin'izany.
\v 22 Fa ny ratsy fanahy hofongorona eo amin'ny tany, ary ny tsy manam-pinoana hofongorona eo amin'izany.
\s5
\c 3
\p
\v 1 Ry zanako, aza manadino ny didiko ary tano ao am-ponao ny fampianarako,
\v 2 fa andro lava sy taona maro hiainana ary fiadanana no hanampian'ireo anao.
\s5
\v 3 Aza avela handao anao ny tsy fivadiham-panekena sy ny fahamendreham-pitokisana, hampifamatory eo amin'ny vozonao ireo, ary raketo ao amin'ny vato fisaky ny fonao.
\v 4 Dia hahita fitia sy ho tsara laza eo imason'Andriamanitra sy ny olona ianao.
\v 15 Misotroa rano avy ao amin'ny famorian-dranonao ary misotroa rano mikoriana avy ao amin'ny lava-dranonao.
\v 16 Moa tokony hiboiboika na aiza na aiza ve ny loharanonao ary hikoriana eny ankalamanjana ny loharanonao?
\v 17 Aoka ho anao irery ihany ireny fa tsy ho an'ireo vahiny miaraka aminao.
\s5
\v 18 Ho voatahy anie ny loharanonao ary aoka hifaly amin'ny vadin'ny fahatanoranao ianao,
\v 19 fa diera mahate-ho tia izy ary osidia soa. Aoka hahafa-po anao amin'ny fotoana rehetra ny nonony; aoka ho mamon'ny fitiavany mandrakariva anie ianao.
\s5
\v 20 Fa nahoana ianao, ry zanako, no tokony babon'ny vehivavy janga; nahoana ianao no tokony hamihina ny tratran'ireo vehivavy ratsy fitondran-tena?
\v 21 Mahita ny zavatra ataon'ny olona rehetra i Yaveh ary mijery ny lalana alehany rehetra.
\s5
\v 22 Ny olona ratsy fanahy dia azon'ny fahamelohany ihany; ireo kofehin'ny fahotany no hamatotra azy mafy.
\v 23 Ho faty nohon'ny tsy fahampian'ny fampianarana izy; voatarika any amin'ny lalan-diso nohon'ny haben'ny fahadalany izy.
\s5
\c 6
\p
\v 1 Ry zanako, raha nanokana ny volanao ho antoka amin'ny findraman'ny namanao ianao, raha nampanantena fampindramam-bola ho an'ny olona tsy fantatrao ianao,
\v 2 dia efa nametraka fandrika ho an'ny tenanao tamin'ny fampanantenanao ianao, ary efa voasingotry ny teny naloaky ny vavanao.
\s5
\v 3 Raha voasingotry ny teninao ianao, ry zanako, dia ataovy izao ka vonjeo ny tenananao, satria efa lavo teo an-tanan'ny namanao ianao; mandehana ka manetre-tena ary miangavia eo anatrehan'ny namanao.
\s5
\v 4 Aza avela hatory ny masonao ary aza avela rendrehana ny hodi-masonao.
\v 5 Vonjeo ny tenanao tahaka ny gazela eny an-tanan'ny mpihaza, tahaka ny vorona eo an-tanan'ny mpamandri-borona.
\s5
\v 6 Jereo ny vitsika, ry olo-malaina, diniho ny fanaony ka hendre.
\v 7 Tsy manana komandy, mpifehy, na mpanapaka izy,
\v 8 kanefa mamory ny sakafony amin'ny fahavaratra ary mandritra ny fararano no hitehirizany izay hohaniny.
\s5
\v 9 Mandra-pahoviana no hatorianao, ry olo-malaina? Rahoviana no hifohazanao amin'ny torimasonao?
\v 21 Tamin'ny resa-be no nitaomany azy; tamin'ny halaman'ny molony no namitahany azy.
\s5
\v 22 Nandeha nanaraka azy avy tao aoriana tampoka tahaka ny omby entina ho vonoina, tahaka ny diera voasambotra anaty fandrika izy,
\v 23 mandra-pitsatoky ny zana-tsipìka eo amin'ny atiny. Tahaka ny vorona izay mitsoriaka ho eo amin'ny fandrika. Tsy fantany fa hahafaty ny ainy izany.
\v 7 Na iza na iza mananatra ny mpaniratsira dia handray fanararaotana; ary na iza na iza hiteny mafy ny ratsy fanahy dia handray ireo faniratsiràna.
\v 8 Aza mananatra ny mpaniratsira, raha tsy izany dia ho halany ianao;
\v 9 anaro ny olon-kendry, dia ho tiany ianao. Manomeza ny olon-kendry, dia ho tonga hendry kokoa izy; ampianaro ny olo-marina, dia hanampy ny fianarany izy.
\s5
\v 10 Ny fahatahorana an'i Yaveh no fiandoham-pahendrena, ary ny fahalalana Ilay Masina no fahazavan-tsaina.
\v 11 Fa amin'ny alalako no hihamaroan'ny andronao; ary hampiako taona maro ny fiainanao.
\v 12 Raha hendry ianao, dia hendry ho an'ny tenanao ihany, ary raha maniratsira ianao, dia hitondra izany amin'ny tenanao ihany."
\s5
\v 13 Ny vehivavin'ny adalana dia tsy mahalala, tsy nobeazina izy ary tsy mahafantatra na inona na inona.
\v 14 Mipetraka eo am-baravaran'ny tranony izy; eo amin'ny seza amin'ny toerana avo indrindra amin'ny tanàna.
\v 11 Ny vavan'ny olona marina dia loharanon'aina, fa ny vavan'ny ratsy fanahy dia mandrakotra herisetra.
\s5
\v 12 Ny fankahalana manestika ady, fa ny fitiavana manarona ny fahadisoana rehetra.
\v 13 Hita amin'ny molotry ny olona manan-tsaina ny fahendrena, fa tsora-kazo no ho amin'ny lamosin'ny tsy misy saina.
\s5
\v 14 Ny olona hendry dia mitahiry fahalalana, fa ny vavan'ny adala hitondra faharavana hanakaiky.
\v 15 Ny haren'ny olona manan-karena dia ny tanàna mafy oriny; ny fahantran'ny mahantra dia faharavan'izy ireo.
\s5
\v 16 Mitondra ho amin'ny fiainana ny karaman'ny olo-marina; ny tombony azon'ny ratsy fanahy dia mitondra azy ireo ho amin'ny fahotana.
\v 17 Misy lalana mankany amin'ny fiainana ho an'izay manaraka ny fitsipi-pifehezana, fa izay mandà famaizana dia mandeha amin'ny lalan-diso.
\s5
\v 18 Izay manafina fankahalana dia manana molotra mpandainga, ary izay mampiely endrikendrika dia adala.
\v 19 Raha misy teny maro, dia tsy ilaozan'ny heloka, fa izay mitandrina izay lazainy no hendry.
\s5
\v 20 Volafotsy voafantina ny lelan'ny olo-marina; tsy dia misy lanjany ny ao am-pon'ny ratsy fanahy.
\v 21 Ny molotry ny olo-marina mamelona ny maro, fa maty ny adala nohon'ny tsy fahampian'izy ireo saina.
\s5
\v 22 Ny fanomezana tsara avy amin'i Yaveh no mitondra harena ary tsy ampiany fanaintainana izany.
\v 23 Kilalao fanaon'ny adala ny fanaovan-dratsy, fa ny fahendrena no fahafinaretan'ny olona manana fahazavan-tsaina.
\s5
\v 24 Ny tahotry ny olona ratsy fanahy dia hahavoa azy, fa ny fanirian'ny olo-marina dia homena azy.
\v 25 Ny ratsy fanahy dia toy ny tafio-drivotra izay mandalo, ary tsy eo intsony izy ireo, fa ny olona marina dia fototra izay maharitra mandrakizay.
\s5
\v 26 Toy ny vinaingitra eo amin'ny nify ary setroka eo amin'ny maso, dia mba toy izany koa ny malaina amin'izay maniraka azy.
\v 27 Ny tahotra an'i Yaveh no mahela velona, fa ny taonan'ny mpanao ratsy dia ho fohy.
\s5
\v 28 Ny fanantenan'ny olo-marina no fifalian'izy ireo, fa ny taonan'ny ratsy fanahy dia ho fohy.
\v 29 Ny lalan'i Yaveh dia miaro ireo izay marina, fa fandriganana ho an'ny ratsy fanahy izany.
\v 30 Ny olona marina tsy ho rava mandrakizay, fa ny ratsy fanahy dia tsy hitoetra amin'ny tany.
\s5
\v 31 Avy ao amin'ny vavan'ny olona marina no ihavian'ny vokatry ny fahendrena, fa ny lela mpandainga dia hofongorana.
\v 32 Ny molotry ny olona marina mahalala izay mety, fa ny vavan'ny ratsy fanahy, mahalala izay fitaka.
\s5
\c 11
\p
\v 1 Halan'i Yaveh ireo mizàna izay tsy marina, fa mankasitraka ny lanja marina izy.
\v 2 Raha tonga ny fireharehana, dia avy ny fahafaham-baraka, fa amin'ny fanetre-tena no hiavian'ny fahendrena.
\s5
\v 3 Ny tsy fivadihan'ny mahitsy no mitari-dalàna azy ireo, fa ny lalà-meloky ny mpivadika dia mamotika azy ireo.
\v 4 Zava-poana ny harena amin'ny andron'ny fahavinirana, fa ny fanaovana ny marina dia miaro anao amin'ny fahafatesana.
\s5
\v 5 Ny fitondran-tena marin'ny tsy manan-tsiny dia mampahitsy ny lalàny, fa ny ratsy fanahy dia ho lavo nohon'ny haratsiam-panahiny ihany.
\v 6 Ny fitondran-tena tsaran'izay mahafaly an'Andriamanitra dia miaro azy, fa ny mpivadika dia voafandriky ny filan'izy ireo.
\s5
\v 7 Rehefa maty ny olona ratsy fanahy, dia levona ny fanantenany ary ny fanantenana izay tao amin'ny tanjany dia tonga zava-poana.
\v 8 Ny olo-marina arovana lavitry ny fahoriana fa tonga amin'ny ratsy fanahy kosa izany.
\s5
\v 9 Amin'ny vavany no amotehan'ny mpaniratsira ny namany, fa amin'ny fahalalana no iarovana ny olo-marina.
\v 10 Rehefa ambinina ny olo-marina, dia miravoravo ny tanàna; rehefa levona ny ratsy fanahy, dia misy hiakam-pifaliana.
\v 11 Amin'ny alalan'ireo fanomezan-tsoa izay an'ireo mahafaly an'Andriamanitra, no mahatonga ny tanàna ho lehibe; amin'ny vavan'ny ratsy fanahy, no hahapotika ny tanàna.
\s5
\v 12 Ny olona izay manamavo ny namany dia tsy misy saina, fa ny olona manana fahazavan-tsaina dia mangina.
\v 13 Izay rehetra mizotra amin'ny fanendrikendrehana dia mamoaka tsiambaratelo, fa ny olona mahatoky dia mitazona ny raharaha iray hisarona.
\s5
\v 14 Raha tsy misy mpitondra hendry, dia hirodana ny firenena, fa ny fandresena dia tonga amin'ny fakana hevitra amin'ny mpanolotsaina maro.
\s5
\v 15 Na iza na iza miantoka findramam-bola ho an'ny vahiny dia hijaly mafy tokoa, fa ny iray izay mankahala ny fanomezana antoka amin'izany karazana toky izany no voaaro,
\v 16 Ny vehivavy tsara fanahy dia mahazo voninahitra, fa ny olona masiaka mambabo harena.
\s5
\v 17 Ny olona tsara fanahy manome tombony ho an'ny tenany, fa ny iray izay lozabe mandratra ny tenany.
\v 18 Ny olona ratsy fanahy dia mandainga mba hahazoany ny karamany, fa ny iray izay mamafy ny marina dia mijinja ny karaman'ny fahamarinana.
\s5
\v 19 Ny olona marina izay manao ny mety dia ho velona, fa ny iray izay manaraka ny ratsy dia ho faty.
\v 21 Izao no ataovy azo antoka—ny olona ratsy fanahy dia tsy ho afa-maina, fa ireo taranaky ny olo-marina dia ho voaaro.
\v 22 Ny vehivavy tsara tarehy tsy misy fahamalinana dia toy ny kavim-bolamena eo amin'ny oron-kiso.
\s5
\v 23 Ny fanirian'ny olo-marina miafara amin'ny tsara, fa fahavinirana ihany no azon'ny olona ratsy fanahy antenaina.
\v 24 Misy izay mamafy voa—mahavoangona betsaka lavitra izy; ny hafa tsy mamafy—dia tonga amin'ny fahantrana izy.
\s5
\v 25 Ny olona mahalala-tanana dia hambinina ary ny iray izay manome rano ho an'ny hafa dia hanana rano ho an'ny tenany.
\v 26 Ozonin'ny olona ny lehilahy izay mandà tsy hivarotra voa, fa ireo fanomezan-tsoa no satro-boninahitry ny lohan'izay mivarotra izany.
\s5
\v 27 Izay mitady fatratra ny soa dia mitady sitraka ihany koa, fa ny iray izay mitady ny ratsy dia hahita izany.
\v 28 Ireo izay mitoky amin'ny hareny dia ho lavo, fa tahaka ny ravina, no hamokaran'ny olo-marina.
\s5
\v 29 Izay mitondra korontana ao amin'ny ankohonany ihany dia handova rivotra ary ny adala dia ho tonga mpanompon'ny hendry am-po.
\s5
\v 30 Ny olo-marina dia ho toy ny hazon'aina, fa ny herisetra manala aina.
\v 31 Indro! Ny olo-marina mandray izay sahaza azy; mainka fa ny ratsy fanahy sy ny mpanota!
\s5
\c 12
\p
\v 1 Na iza na iza tia fananarana dia tia fahalalana, fa vendrana izay mankahala fanitsiana.
\v 2 Yaveh dia manome sitraka ny olona tsara, fa manameloka ny olona izay manao teti-dratsy Izy.
\s5
\v 3 Ny olona dia tsy ho tafatombina amin'ny faharatsiana, fa ny olo-marina tsy afaka hofongorana.
\v 4 Ny vady mendrika dia satro-boninahitry ny vadiny, fa izay mitondra henatra dia toy ny aretina izay maha-lo ny taolany.
\s5
\v 5 Mahitsy ny fikasan'ny marina, fa mamitaka ny toro-hevitry ny ratsy.
\v 6 Ny tenin'ny olona ratsy fanahy dia otrika miandry vintana hamonoana, fa ny tenin'ny mahitsy kosa no miaro azy ireo.
\s5
\v 7 Ny olona ratsy fanahy dia fongorina ary lasa izy ireo, fa ny tranon'ny olo-marina kosa dia hijoro.
\v 8 Deraina amin'ny habetsaky ny fahendrena hananany ny olona, fa izay manao safidy ratsy kosa dia atao tsinotsinona.
\s5
\v 9 Tsara kokoa ny manana toerana tsy manan-danja— mpanompo fotsiny ihany— noho ny mirehareha amin'ny fahambonianao nefa tsy manan-kohanina.
\v 10 Ny olo-marina dia miahy ny momba ireo filan' ny bibiny, fa na dia ny fangoraham-pon'ny ratsy fanahy aza dia lozabe.
\s5
\v 11 Izay miasa ny taniny dia hanana sakafo be, fa na iza na iza manenjika ireo tetikasa tsy misy dikany kosa dia tsy misy saina.
\v 12 Ny olona ratsy fanahy maniry izay nangalarin'ny olon-dratsy tamin'ny hafa, fa ny vokatry ny olo-marina kosa dia avy amin'ny tenan'izy ireo ihany.
\s5
\v 13 Ny olon-dratsy dia voafandriky ny resa-dratsiny, fa ny olo-marina kosa dia mandositra ny olana.
\v 14 Avy amin'ny vokatry ny teniny no maha-feno zava-tsoa ny olona, tahaka ny hamalian'ny asan'ny tanany soa azy ihany.
\s5
\v 15 Ny lalan'ny adala dia marina eo imasony ihany, fa ny olon-kendry kosa mihaino torohevitra.
\v 16 Ny adala dia mampiseho ny hatezerany am-boalohany, fa izay tsy miraharaha faniratsiràna kosa no malina.
\s5
\v 17 Izay miteny ny marina dia milaza izay rariny, fa ny fijoroana vavolombelona diso kosa milaza lainga.
\v 18 Ny tenin'izay miresaka an-kamehana dia tahaka fanindron'ny sabatra, fa mitondra fanasitranana kosa ny lelan'ny hendry.
\s5
\v 19 Ny molotra marina dia maharitra mandrakizay, fa ny lela mpandainga kosa ho amin'ny fotoana fohy fotsiny ihany.
\v 20 Misy fitaka ao am-pon'ireo izay manao teti-dratsy, fa hafaliana kosa no avy amin'ireo mpanolo-tsaina fiadanana.
\s5
\v 21 Tsy misy aretina tonga amin'ny olo-marina, fa ny olona ratsy fanahy kosa feno olana.
\v 22 Mankahala ny molotra mandainga Yaveh, fa ireo izay miaina amim- pahatokiana kosa no sitrany.
\s5
\v 23 Manafina ny fahalalany ny olona hendry, fa ny fon'ny adala kosa mihiaka fahadalana.
\v 24 Ny tanan'ny mazoto dia hanapaka, fa ny olona kamo kosa alefa manao asa an-terivozona.
\s5
\v 25 Ny fanahiana ao am-pon'ny olona mampitanondrika azy, fa ny teny soa kosa maharavo azy.
\v 26 Ny olo-marina dia mpitari-dia ho an'ny namany, fa ny lalan'ny ratsy fanahy mitarika azy ireo amin'ny lalan-diso.
\s5
\v 27 Ny olona kamo dia tsy hanatono ny hazan'izy ireo, fa ny olona mazoto kosa hahazo harena sarobidy.
\v 28 Ireo izay mandeha amin'ny lala-marina dia mahita fiainana ary tsy misy fahafatesana ny lalan'izany.
\s5
\c 13
\p
\v 1 Mandre ny fampianaran'ny rainy ny zanaka hendry, fa ny mpaneso dia tsy mihaino fibedesana.
\v 2 Avy amin'ny vokatry ny vavany no isitrahan'ny olona ireo zava-tsoa, fa ny homan'ny mpamitaka dia ho an'ny herisetra.
\s5
\v 3 Izay mitandrina ny vavany no miaro ny ainy, fa izay misanasana vava dia handrava ny tenany ihany.
\v 4 Ny homan'ireo olona kamo dia maniry nefa tsy mahazo na inona na inona, fa ny homan'ny olona mazoto dia ho afa-po tanteraka.
\s5
\v 5 Ireo olona marina dia mankahala ny lainga, fa ny olona ratsy fanahy dia manao ny tenany ho marikoriko, ary manao izay mahamenatra izy.
\v 6 Ny fahamarinana dia miaro an'ireo izay tsy misy tsiny amin'ny lalany, fa ny faharatsiana mampivadika ireo izay manota.
\s5
\v 7 Misy olona mampanan-karena ny tenany, nefa tsy manana na inona na inona mihitsy ary misy olona mahafoy ny zava-drehetra, nefa tena manan-karena.
\v 8 Ny solo vaikan'ny ain'ny olona manan-karena dia ny hareny, fa ny olona mahantra tsy mandre fampitahorana.
\s5
\v 9 Miravoravo ny hazavan'ny olo-marina, fa ny jiron'ny ratsy fanahy dia ho vonoina.
\v 10 Fifandirana ihany no ateraky ny avonavona, fa ho an'ireo izay mihaino torohevitra tsara no misy fahendrena.
\s5
\v 11 Hihena ny harena rehefa be loatra ny zava-poana, fa ilay iray izay mihary vola amin'ny asan'ny tanany dia hampitombo ny volany.
\v 12 Rehefa mihemotra ny fanantenana, dia mandratra fo izany, fa ny faniriana tanteraka no hazon'aina.
\s5
\v 13 Izay mankahala ny fampianarana no mbola hiharan'izany, fa izay manaja ny didy dia hahazo valisoa.
\v 14 Ny fampianaran'ny olon-kendry dia loharanon'aina, manala anao amin'ny fandriky ny fahafatesana.
\s5
\v 15 Ny fitandremana tsara dia ahazoana fitia, fa ny lalan'ny mpamadika tsy ho tapitra mandrakizay.
\v 16 Ny olona malina dia mandray ny fanapahan-kevitra rehetra amin'ny fahalalana, fa ny adala dia mampiharihary ny hadalany.
\s5
\v 17 Ny iraka ratsy fanahy ho latsaka anaty fahoriana, fa ny iraka mahatoky mitondra fampihavanana.
\v 18 Izay tsy miraharaha fampianarana hahantra sy ho menatra, fa ny voninahitra dia ho tonga amin'izay mianatra amin'ny fanitsiana.
\s5
\v 19 Ny faniriana tanteraka mamin'ny fo, fa ny adala mankahala ny fialana amin'ny ratsy.
\v 20 Miaraha lalana amin'ny olon-kendry dia ho hendry ianao, fa ny naman'ny adala dia hijaly amin'ny ratsy.
\s5
\v 21 Manenjika ny mpanota ny loza, fa ny olo-marina dia omena valisoa amin'ny tsara.
\v 22 Mamela lova ho an'ny zafiny ny olona tsara, fa ny haren'ny mpanota dia voatahiry ho an'ny olo-marina.
\s5
\v 23 Ny saha tsy mbola niasan'ireo mahantra dia afaka mamokatra hanina maro, fa voafafa amin'ny tsy rariny izany.
\v 24 Izay tsy manitsy ny zanany dia mankahala azy, fa izay tia ny zanany dia mitandrina ny hampianatra azy tsara.
\s5
\v 25 Ny olo-marina dia hihinana mandra-pahavokiny, fa ny kibon'ny ratsy fanahy dia ho noana mandrakariva.
\s5
\c 14
\p
\v 1 Ny vehivavy hendry manangana ny tranony, fa ny vehivavy adala mandrava izany amin'ny tanany ihany.
\v 2 Izay mandeha am-pahitsiana dia matahotra an'i Yaveh, fa izay tsy marina amin'ny lalany dia manao tsinontsinona Azy.
\s5
\v 3 Amin'ny vavan'ny adala no hiavian'ny tsimoky ny fireharehany, fa ny molotry ny hendry hiaro azy ireo.
\v 4 Any amin'izay tsy misy biby fiompy no madio ny tavy fihinanana, fa be ny vokatra mety ho tonga amin'ny tanjaky ny omby.
\s5
\v 5 Ny vavolombelona mahatoky dia tsy mandainga, fa ny vavolombelona sandoka mamoaka lainga.
\v 6 Mitady fahendrena ny mpaneso fa tsy mahita, fa ho tonga mora foana amin'izay manan-tsaina ny fahalalana.
\s5
\v 7 Mialà amin'ny olona adala, fa tsy hahita fahalalana eo amin'ny molony ianao.
\v 8 Ny fahendrena ho an'ny olona malina dia ny mahatakatra ny lalany ihany, fa ny fahadalan'ireo adala dia fitaka.
\s5
\v 9 Maneso ireo adala rehefa voasorona ny fanatitra nohon'ny heloka, fa voazara eo amin'ireo mahitsy ny fankasitrahana.
\v 10 Ny fo mahalala ny ngidiny ary tsy misy vahiny mizara ny hafaliany.
\s5
\v 11 Ho potika ny tranon'ny olona ratsy fanahy fa handrombona ny lain'ny olo-mahitsy.
\v 12 Misy lalana izay toa marina eo amin'ny olona, fa ny farany ihany no mitarika amin'ny fahafatesana.
\s5
\v 13 Afaka mihomehy ny fo nefa manaintaina ary mety hiafara amin'ny alahelo ny hafaliana.
\v 14 Izay tsy mahatoky dia hahazo izay mendrika ny lalany, fa ny olona tsara hahazo izay azy.
\s5
\v 15 Izay bado dia mino ny zavatra rehetra, fa ny olona mailo kosa mieritreritra ireo diany.
\v 16 Matahotra ny olona hendry ary miala amin'ny ratsy, fa ny adala kosa mandà fampitandremana amin-toky.
\s5
\v 17 Izay malaky tezitra dia manao zavatra adaladala, ary ny olona izay manao teti-dratsy dia ankahalaina.
\v 18 Ny bado dia mandova fahadalana, fa ny olo-kendry kosa ho satrohim-boninahitra amin'ny fahalalana.
\s5
\v 19 Ny olon-dratsy hiankohoka eo anoloan'izay tsara ary ireo izay ratsy fanahy hiankohoka eo amin'ireo vavahadin'ny olo-marina.
\v 20 Ankahalaina ny olo-mahantra na dia ireo namany ihany aza, fa ny olona manan-karena mana-namana betsaka.
\s5
\v 21 Izay mampiseho fanamavoana ny namany dia manota, fa sambatra izay mampiseho fankasitrahana amin'ny mahantra.
\v 22 Tsy ireo izay manao teti-dratsy ve no mandeha amin'ny hevi-diso? Fa ireo izay mikasa ny hanao ny tsara dia hahazo fanekena mahatoky sy fahamendreham-pitokisana.
\s5
\v 23 Avy amin'ny asa mafy rehetra no hiavian'ny tombony, fa raha resaka fotsiny, dia mitarika ho amin'ny fahantrana izany.
\v 24 Satro-boninahitry ny olon-kendry ny hareny, fa ny adalan'ireo adala mitondra hadalana fanampiny azy ireo ihany.
\s5
\v 25 Ny vavolombelona marina manavotra aina, fa ny vavolombelona sandoka mamoaka lainga.
\s5
\v 26 Rehefa matahotra an'i Yaveh ny olona iray, dia manana fahatokisana betsaka aminy ihany koa izy; ireo zavatra ireo dia ho toy ny toerana fiarovana mafy ho an'izany zanak'izany lehilahy izany.
\v 27 Ny fahatahorana an'i Yaveh dia loharanon'aina, mba hahafahan'ny olona miala amin'ireo fandriky ny fahafatesana.
\s5
\v 28 Hita amin'ny habetsaky ny vahoakany ny voninahitry ny mpanjaka, fa raha tsy misy vahoaka dia rava ny andriana.
\v 29 Ny olona maharitra dia manana fahalalana lehibe, fa ny olona malaky tezitra manandratra fahadalana.
\s5
\v 30 Ny fo milamina dia aina ho an'ny vatana, fa ny fialonana dia maha-lo ny taolana.
\v 31 Izay mampahory ny mahantra dia manozona ny Mpamorona azy, fa izay iray maneho fankasitrahana amin'ny fadiranovana dia manome voninahitra azy.
\s5
\v 32 Ny olona ratsy fanahy dia ahetrin'ireo asa-ratsiny, fa ny olo-marina dia hanam-pialofana na amin'ny fahafatesana aza.
\v 33 Ny fahendrena mitoetra ao am-pon'ny mahalala, fa na dia eo amin'ireo adala aza dia avelany ho fantatra ny aminy.
\s5
\v 34 Ny fanaovana izay marina dia manandratra firenena, fa ny fahotana dia fahafam-baraka ho an'ny olona rehetra.
\v 35 Ny fankasitrahan'ny mpanjaka dia miaraka amin'ny mpanompo izay miasa am-pitandremana, fa ny fahatezerany dia ho an'izay miasa amim-pahamenarana.
\s5
\c 15
\p
\v 1 Ny valin-teny malefaka dia mamily ny fahatezerana, fa ny teny masiaka manetsika fahasosorana.
\v 2 Ny lelan'ny hendry mandoka fahalalana, fa ny vavan'ny adala kosa mandraraka fahadalana.
\s5
\v 3 Fa amin'izao rehetra izao ny mason'i Yaveh, mandinika ny ratsy sy ny tsara.
\v 4 Ny lela manasitrana dia hazon'aina, fa ny lela mpamitaka dia manorotoro ny fanahy.
\s5
\v 5 Ny adala manamavo ny fananaran-drainy, fa izay mandray ny fanitsiana no malina.
\v 6 Ao an-tranon'ny olo-marina no misy harena be, fa fidiram-bolan'ny ratsy fanahy manome fahoriana azy.
\s5
\v 7 Ny molotry ny hendry manaparitaka fahalalana, fa tsy mba toy izany kosa ny fon'ireo adala.
\v 8 Mankahala ny soron'ireo olona ratsy fanahy Yaveh, fa fahafinaretany kosa ny vavaky ny olona mahitsy.
\s5
\v 9 Mankahala ny fomban'ireo olona ratsy fanahy Yaveh, fa tia ilay iray izay manaraka ny marina Izy.
\v 10 Miandry ny olona izay mahafoy ny lalana ny sazy mafy ary izay mankahala famaizana dia ho faty.
\s5
\v 11 Ny fiainan-tsy hita sy fandringanana aza misokatra eo anatrehan'i Yaveh; koa mainka fa ny fon'ny zanak'olombelona?
\v 12 Ny mpaneso sosotra amin'ny fananarana azy; tsy handeha any amin'ny hendry izy.
\s5
\v 13 Ny fo ravoravo mahamirana ny tarehy, fa ny aretim-po kosa manorotoro ny fanahy.
\v 14 Ny fon'ny manan-tsaina mitady fahalalana, fa ny vavan'ireo adala homana fahadalana ihany.
\s5
\v 15 Fadiranovana avokoa ireo andron'ny ory rehetra, fa ny fo miramirana dia fanasana tsy manam-petra.
\v 23 Mahita hafaliana ny olona iray rehefa manome valiny mahafa-po izy; endrey ny hatsaran'ny teny izay voalaza ara-potoana!
\v 24 Mitondra miakatra ho an'ny olon-kendry ny lalan'ny fiainana, mba hialan'izy ireo amin'ny Fiainan-tsy hita any ambany.
\s5
\v 25 Ho potehin'i Yaveh ny lovan'ny mpirehareha, fa miaro ny fananan'ny mpitondratena kosa Izy.
\v 26 Mankahala ny fisainan'ireo olona ratsy fanahy Yaveh, fa ireo tenin'ny fahatsaram-panahy dia madio.
\s5
\v 27 Mitondra olana ho an'ny fianakaviany ny mpangalatra, fa ny olona izay mankahala tsolotra dia ho velona.
\v 28 Ny fon'ny marina dia misaintsaina mialohan'ny hamaliany, fa ny vavan'ny ratsy fanahy kosa miboiboika ny ratsy ao aminy.
\s5
\v 29 Lavitra ireo ratsy fanahy Yaveh, fa mandre ny vavaky ny olo-marina kosa Izy.
\v 30 Ny fahazavan'ny maso mitondra fifaliana ho an'ny fo ary ny vaovao tsara dia fahasalamana ho an'ny vatana.
\s5
\v 31 Raha mankatoa ianao rehefa manitsy ny fomba fiainanao ny olona, dia hitoetra eo amin'ireo olona hendry ianao.
\v 32 Izay mandà famaizana dia manao tsinontsinona ny tenany, fa izay mihaino anatra kosa dia mahazo fahazavan-tsaina.
\s5
\v 33 Mampianatra fahendrena ny tahotra an'i Yaveh ary fanetren-tena no mialoha ny voninahitra.
\s5
\c 16
\p
\v 1 An'ny olona ny fikasan'ny fo, fa avy amin'i Yaveh ny valin-teny avy amin'ny lelany.
\v 2 Madio eo imasony ihany ny lalan'ny olona rehetra, fa Yaveh no mandanja ny fanahy.
\s5
\v 3 Ankino amin'i Yaveh ny asanao dia ho lavorary izay kasainao.
\v 4 Nataon'i Yaveh ho amin'ny antony avokoa ny zavatra rehetra, na ny ratsy fanahy aza dia ho amin'ny androm-pahoriana.
\s5
\v 5 Yaveh mankahala ny olona rehetra izay manana fo miavonavona, azo antoka fa tsy ho afa-maina ireny.
\v 6 Amin'ny tsy fivadiham-panekena sy fahamendreham-pitokisana no hanavotana amin'ny heloka ary amin'ny tahotra an'i Yaveh no hialan'ny olona amin'ny ratsy.
\s5
\v 7 Rehefa ankasitrahan'i Yaveh ny lalan'ny olona iray, na ny fahavalon'izany olona izany aza dia ataony mihavana aminy.
\v 8 Aleo kely amin'ny fahamarinana, toy izay vola be amin'ny tsy rariny.
\s5
\v 9 Ao am-pony no andrafetan'ny olona ny lalany, fa Yaveh no mampizotra ny diany.
\v 10 Fanapahan-kevitra lalina no eo amin'ny molotry ny mpanjaka, ny vavany dia tsy mba hamadika ny rariny.
\s5
\v 11 Avy amin'i Yaveh ny fandanjana marina; ny lanja rehetra ao amin'ny kitapo dia asany avokoa.
\v 12 Rehefa manao zava-dratsy ny mpanjaka, dia tokony ho zavatra hatao tsinontsinona izany, satria ny seza fiandrianana dia miorina amin'ny fanaovana ny marina.
\s5
\v 13 Finaritra amin'ny molotra milaza ny marina ny mpanjaka ary tiany ny olona izay miteny mahitsy.
\v 14 Ny fahaviniran'ny mpanjaka dia iraky ny fahafatesana fa ny olon-kendry kosa dia hiezaka hampitony ny hatezerany.
\s5
\v 15 Ao amin'ny fahazavan'ny tavan'ny mpanjaka ny fiainana ary ny fankasitrahany dia sahala amin'ny rahona izay mitondra oran-dohataona.
\v 16 Endrey ny hatsaran'ny fahazoana fahendrena mihoatra lavitra noho ny volamena. Aleo mifidy ny hahazo fahazavan-tsaina toy izay volafotsy.
\s5
\v 17 Ny lalam-ben'ny olo-marina dia miala amin'ny ratsy; izay miaro ny ainy dia miambina ny lalany.
\v 18 Avy mialohan'ny faharavana ny fireharehana ary ny fanahy mieboebo mialohan'ny fahalavoana.
\s5
\v 19 Tsara kokoa ny manetri-tena eo amin'ireo olona mahantra toy izay mizara izay nobaboina amin'ny olona mpirehareha.
\v 20 Izay rehetra mibanjina izay nampianarina azy ireo dia hahita soa, ary ireo izay mitoky amin'i Yaveh dia ho voatahy.
\s5
\v 21 Izay hendry am-po no antsoina hoe manan-tsaina ary ny hamamin'ny teny no mpampivoatra ny fahaiza-mampianatra.
\v 22 Ny fahazavan-tsaina dia loharanon'aina ho an'izay manana izany, fa ny fampianaran'ny adala dia ny fahadalany.
\s5
\v 23 Ny fon'ny olon-kendy manome saina ny vavany ary manampy fandresen-dahatra ny molony.
\v 24 Tohon-tantely ny teny mahafinaritra— mamy amin'ny fanahy ary fanasitranana ho an'ny taolana.
\s5
\v 25 Misy lalana izay toa marina amin'ny olona, fa ny fiafarany dia lalana mankany amin'ny fahafatesana.
\v 26 Ny homan'ny mpiasa no miasa ho azy; ny hanoanany no manosika azy.
\s5
\v 27 Ny olona tsinontsinona dia mihady sompatra ary ny teniny dia tahaka ny afo mandoro.
\v 28 Ny olona rasty fitondran-tena manetsika ady ary ny mpifosa mampisaraka ny mpianamana akaiky.
\s5
\v 29 Ny olona maherisetra dia mandainga amin'ny namany ary mampivarina azy amin'ny lalana izay tsy tsara.
\v 30 Izay mipi-maso dia mitetika zavatra ratsy; ireo izay manaiki-molotra dia mampandalo ny rasty.
\s5
\v 31 Ny volo-fotsy dia satro-boninahitra; azo amin'ny fiainana ny lala-marina izany.
\v 32 Tsara ny tsy mora tezitra noho ny mpiady ary ny olona manapaka ny fanahiny dia mahery noho ny olona izay mambabo tanàna iray.
\s5
\v 33 Ny filokana dia atsipy eo am-pofoana, fa ny fanapahan-kevitra dia avy amin'i Yaveh.
\s5
\c 17
\p
\v 1 Tsara kokoa ny miaina mangingina miaraka amin'ny tapa-mofo toy izay ao amin'ny trano feno hanina misy fifandirana.
\v 2 Ny mpanompo hendry dia hanapaka eo amin'ny zanany izay manao toetra mahamenatra ary hiray lova tahaka ny iray amin'ireo rahalahy.
\s5
\v 3 Ny memy ho an'ny volafotsy ary ny lafaoro fandrendrehana ho an'ny volamena, fa Yaveh no manefy ny fo.
\v 4 Ny mpanao ratsy mihaino ny molotry ny ratsy fanahy; manongilan-tsofina amin'ny lela mpandringana ny mpandainga.
\s5
\v 5 Na iza na iza maneso ny malahelo dia miteny ratsy ny Mpahary azy ary izay mifaly amin'ny fahavoazana dia tsy afa-bela amin'ny famaizana.
\v 6 Satro-boninahitry ny antitra ny zafy ary mitondra voninahitra ho an'ireo zanany ny ray aman-dreny.
\s5
\v 7 Ny kabary tsara lahatra dia tsy mety amin'ny adala; koa mainka fa ny molotra mpandainga ho mety ho an'ny fianakavian'ny mpanjaka.
\v 8 Tahaka ny vato mahagaga ny kolikoly ho an'ny olona izay manome izany; na aiza na aiza itodihany, dia mahomby izy.
\s5
\v 9 Izay manarona heloka dia mitady fitiavana, fa izay mamerina ny fahadisoana taloha dia mampisaraka ireo mpisakaiza akaiky.
\v 10 Miditra lalina kokoa any amin'ny olona izay manana fahazavan-tsaina ny teny mafy noho ny kapoka injato mankany amin'ny adala.
\s5
\v 11 Ny olon-dratsy dia mitady fikomiana fotsiny, koa dia halefa hanohitra azy ny iraka lozabe.
\v 12 Aleo mifanena amin'ny bera very anaka toy izay mifanena amin'adala amin'ny fahadalany.
\s5
\v 13 Raha misy olona mamaly ratsy ny tsara, dia tsy handao ny tranony mandrakizay ny ratsy.
\v 14 Ny fiandohan'ady dia tahaka izay mamela ny rano hiparitaka eny rehetra eny, koa dia alaviro ny fifandirana dieny mbola tsy vaky izany.
\s5
\v 15 Ny olona izay manamarina ny olon-dratsy ary ny olona izay manameloka ny olo-marina— dia samy fahavetavetana eo amin'i Yaveh ireo.
\v 16 Nahoana ny adala no tokony handoa vola mba hianatra momba ny fahendrena, nefa izy tsy manana fahafahana akory ny hianatra izany?
\s5
\v 17 Ny sakaiza dia tia amin'ny fotoana rehetra sady rahalahy nateraka ho amin'ny fotoan'ny fahoriana.
\v 18 Ny lehilahy tsy misy saina manao fampanantenana mamatotra ka tonga tompon'antoka amin'ny trosan'ny namany.
\s5
\v 19 Na iza na iza tia ady dia tia heloka; izay manao ny tokonam-baravarany ho avo loatra dia manapotika ny taolana.
\v 20 Ny olona izay manana fo maditra dia tsy hahita na inona na inona tsara; mianjera amin'ny loza izay manana lela mpamitaka.
\s5
\v 21 Na iza na iza ray aman-drenin'adala dia mitondra alahelo ho an'ny tenany; ary tsy manana hafaliana ny rain'ny adala.
\v 22 Fanafody tsara ny fo miramirana, fa ny fanahy ketraka kosa mahamaina ny taolana.
\s5
\v 23 Ny lehilahy ratsy fanahy mankasitraka kolikoly miafina mba hamadihana ireo lalan'ny rariny.
\v 24 Ny olona izay manana fahazavan-tsaina dia mampitodika ny tarehiny mankany amin'ny fahendrena, fa ny mason'ny adala kosa mitodika any amin'ireo vazan-tany.
\s5
\v 25 Ny zanaka adala dia alahelo ho an'ny rainy ary fangidiana ho an'ny vehivavy izay niteraka azy.
\v 26 Ary koa, tsy tsara mihitsy ny manasazy ny olo-marina; na mikapoka olona mendri-kaja izay manana fahitsiana.
\v 19 Ny olona be kizitina dia tsy maintsy manefa ny sazy; raha mamonjy azy ianao, dia tsy maintsy hamerina izany fanindroany ianao.
\v 20 Henoy ny torohevitra ary ekeo ny fampianarana, mba ho tonga hendry ianao any amin'ny fiafaran'ny fiainanao.
\s5
\v 21 Maro ny fikasana ao am-pon'ny olona, fa ny tanjon'i Yaveh no haharitra.
\v 22 Ny tsy fivadihana no irian'ny olona ary tsara kokoa ny olona mahantra noho ny mpandainga.
\s5
\v 23 Ny fanomezam-boninahitra an'i Yaveh no mitarika ny olona amin'ny fiainana; izay rehetra manana izany dia ho afapo ary tsy ampahorian'ny ratsy.
\v 24 Ny kamo dia handevina ny tanany ao an-dovia; tsy hamerina hampiakatra izany ao am-bavany akory izy.
\s5
\v 25 Veleso ny mpaniratsira, dia ho mailo ny olona bado; anaro izay manan-tsaina, dia hahazo fahalalana izy.
\s5
\v 26 Izay mandroba ny rainy ary mandroaka ny reniny dia zanaka mitondra henatra sy fahafaham-baraka.
\v 27 Raha mitsahatra ny mihaino fampianarana ianao, ry zanako lahy, dia hania hiala amin'ireo tenin'ny fahalalana ianao.
\s5
\v 28 Ny vavolombelona mpivadika dia maniratsira ny fitsarana ary ny vavan'ny ratsy fanahy mitelina heloka.
\v 29 Vonona ho an'ireo mpaniratsiratsira ny fanamelohana ary ny kapoka ho amin'ny lamosin'ny adala.
\s5
\c 20
\p
\v 1 Ny divay dia mpaniratsira ary ny zava-pisotro mahery dia mpitabataba; izay voavily lalana amin'ny fisotroana amin'ny lalan-diso dia tsy hendry.
\v 2 Ny tahotra ny mpanjaka dia tahaka ny tahotra ny liona tanora izay mierona; izay mampahatezitra azy dia manary ny ainy.
\s5
\v 3 Voninahitra ho an'ny rehetra ny misoroka fifandirana, fa ny adala rehetra dia miantsampy amin'ny fiadian-kevitra.
\v 4 Ny olona kamo dia tsy miasa tany amin'ny lohataona; mitady vokatra izy amin'ny fararano fa tsy hahazo na inona na inona.
\s5
\v 5 Ny tanjona ao am-pon'ny olona dia tahaka ny rano lalina, fa ny olona izay manam-pahalalana kosa hamoaka azy.
\v 6 Maro ny olona milaza fa tsy mpivadika, saingy iza no afaka hahita olona mahatoky?
\s5
\v 7 Ny olona marina dia mandeha amin'ny fahitsiana, ary ireo zanany izay mandimby azy aoriany dia hotahiana.
\v 8 Ny mpanjaka izay mipetraka eo amin'ny seza fiandrianany manatanteraka ireo adidin'ny mpitsara dia manivana ireo ratsy rehetra izay eo alohany amin'ny masony.
\s5
\v 9 Iza no afaka miteny hoe: "Efa nihazona ny foko hadio aho; afaka amin'ny otako aho"?
\v 10 Ny mizana tsy mitovy lanja sy ny fandrefesana tsy mitovy— dia samy halan'i Yaveh.
\s5
\v 11 Na ny tanora aza dia fantatra amin'ny ataony, raha madio sy mahitsy ny fitondran-tenany.
\v 12 Ny sofina izay maheno ary ny maso izay mahita— dia samy nataon'i Yaveh avokoa ireo.
\s5
\v 13 Aza mitia torimaso fandrao ho tonga amin'ny fahantrana ianao; sokafy ny masonao dia hanan- kohanina be ianao.
\v 14 "Ratsy! Ratsy! hoy ny mpividy, fa rehefa lasa izy dia mirehareha.
\s5
\v 15 Misy ny volamena sy vato lafo vidy maro be, fa ny molotry ny fahalalana dia firavaka sarobidy.
\v 16 Alao ny akanjon'izay nampisy fiarovana ho an'ireo vahiny, ary tazony ho antoka izany raha manisy fiarovana ho an'ny vehivahy ratsy fitondran-tena izy.
\s5
\v 17 Mamy ny tsiron'ny mofo azo amin'ny fitaka, saingy rehefa afaka izany dia ho feno vatokely ny vavany.
\v 18 Ireo paika dia voalamin'ny torohevitra ary amin'ny tari-dalana hendry ihany no tokony hitondranao ny ady.
\s5
\v 19 Ny fifosana mamoaka tsiambaratelo ary noho izany dia tsy tokony hiaraka amin'ireo olona izay mpiteny foana ianao.
\v 20 Raha misy olona manozona ny rainy sy ny reniny, dia ho faty eo afovoan'ny aizina ny jirony.
\s5
\v 21 Ny lova azo mora foana any am-piandohana dia tsy dia hahasoa any am-parany.
\v 25 sao ianao hianatra ny fanaony ary hahazo fandrika ho an'ny fanahinao.
\s5
\v 26 Aza mety ho isan'izay maninji-tanana amin'ny fiantohana, na mianto-trosa.
\v 27 Raha tsy manana haloa ianao, inona moa no hahasakana ny olona tsy haka ny fandriana andrianao?
\s5
\v 28 Aza manakisaka ny fefy vato fahizay izay efa napetraky ny razanareo.
\v 29 Mahita olona kinga amin'ny asany ve ianao? Hitsangana eo anoloan'ireo mpanjaka izy; tsy hitsangana eo anoloan'ny olona mahazatra izy.
\s5
\c 23
\p
\v 1 Rehefa mipetraka hihinana miaraka amin'ny mpanapaka ianao, dia diniho tsara izay eo anoloanao,
\v 2 ary ambano antsy ny tendanao raha olona tia mihinan-kanina be loatra ianao.
\v 3 Aza maniry loatra ny hanim-piny, fa haninin'ny lainga izany.
\s5
\v 4 Aza dia miasa mafy loatra hahazoana harena; hendre tsara hahafantaranao ny fotoana hitsaharana.
\v 5 Hamela ny masonao hirehitra amin'izany ve ianao? Ho dify izany, fa ho hari-elatra tahaka ny voromahery tokoa izany ka hanidina eny amin'ny lanitra.
\s5
\v 6 Aza mihinana ny hanin'ny olona manao maso ratsy—ary aza maniry ny hanim-piny,
\v 7 fa karazan'olona manisa ny vidin-kanina izy. "Mihinàna ary misotroa!" hoy izy aminao, kanefa tsy aminao ny fony.
\v 8 Haloanao izay kely nohaninao ary ho very foana ny teny fandokanao.
\s5
\v 9 Aza miteny eo an-tsofin'ny adala, satria hanamavo ny fahendren'ny teninao izy.
\v 10 Aza manakisaka ny fefy vato fahizay na mananika ny sahan'ny kamboty,
\v 11 fa mahery ny Mpanavotra azy ireny ary Izy no hisolo vava azy ireo hanohitra anao.
\s5
\v 12 Ampanekeo fampianarana ny fonao ary teny fahalalana ny sofinao.
\s5
\v 13 Aza mitsitsy ny fampianarana tsy ho amin'ny zaza, satria raha manafay azy ianao, dia tsy ho faty izy.
\v 14 Ianao no tsy maintsy hikapoka azy amin'ny tsorakazo ka hamonjy ny fanahiny amin'ny Fiainan-tsy hita.
\s5
\v 15 Ry zanako, raha hendry ny fonao, dia ho faly ihany koa ny foko;
\v 16 hiravoravo ny any anatiko rehefa milaza izay marina ny molotrao.
\s5
\v 17 Aza avela hialona ireo mpanota ny fonao, fa mitoera amin'ny tahotra an'i Yaveh mandrakariva.
\v 18 Misy tokoa ny ho avy ary tsy ho foana ny fanantenanao.
\s5
\v 19 Mihainoa—ianao! —ry zanako, ary hendre ka hampizory amin'ny lalana mahitsy ny fonao.
\v 20 Aza minamana amin'ny mamolava, na amin'ny fatra-pihinan-kena,
\v 21 fa ny mamolava sy ny tendan-kanina ary ireo be torimaso dia hahantra ary ny faharendrehana no hampitafy azy amin'ny voro-damba.
\s5
\v 22 Henoy ny rainao niteraka anao ary aza manao tsinontsinona ny reninao rehefa antitra izy.
\v 23 Vidio ny marina, fa aza mivarotra izany; mividiana fahendrena, fampianarana, ary fahazavan-tsaina.
\s5
\v 24 Hiravoravo tokoa ny rain'ny olo-marina, ary izay miteraka zaza hendry dia ho faly aminy.
\v 25 Aoka ny rainao sy ny reninao ho faly ary aoka hiravoravo izay niteraka anao.
\s5
\v 26 Ry zanako, omeo ahy ny fonao ary aoka ny masonao hitandriana ny lalako.
\v 27 Fa ny vehivavy janga dia lavaka lalina, ary fantsakana tery ny vehivavy ratsy fitondran-tena.
\v 28 Miandriandry tahaka ny mpandroba izy ary mampitombo ny isan'ireo mpamadika eo amin'ny zanak'olombelona.
\s5
\v 29 Iza no misy ozona? Iza no manana alahelo? Iza no manana ady? Iza no manana fitarainana? Iza no manana fery tsy ahoan-tsy ahoana? Iza no manana maso mivoara-mena?
\v 2 Voninahitr'Andriamanitra ny manafin-javatra, fa ny mitady izany no voninahitry ny mpanjaka.
\v 3 Tahaka ny maha-an'ny avo ny lanitra sy ny maha-an'ny lalina ny tany, no maha-tsy takatry ny saina ny fon'ireo mpanjaka.
\s5
\v 4 Esory amin'ny volafotsy ny taim-bolafotsy ka afaka hampiasa ny volafotsy amin'ny asa tanany ny mpanao asa amin'ny vy.
\v 5 Dia tahaka izany koa, esory eo amin'ny fanatrehan'ny mpanjaka ny olona ratsy fanahy dia ho apetraka amin'ny fanaovana izay marina ny seza fiandrianany.
\s5
\v 6 Aza manome voninahitra ny tenanao eo amin'ny fanatrehan'ny mpanjaka ary aza mitsangana amin'ny toerana voatendry ho an'ny olona ambony.
\s5
\v 7 Tsara kokoa raha miteny aminao izy hoe: "Miakara ety," noho ny hanalany baraka anao eo anatrehan'ny olo-manan-kaja iray.
\v 8 Aza entina faingana any amin'ny fitsarana, izay natrehan'ny masonao. Satria inona no ataonao rehefa manao izay ahamenatra anao ny mpiray monina aminao amin'ny farany?
\s5
\v 9 Hiadio hevitra eo aminao sy ny mpiray monina aminao ihany ny raharahanao ary aza mamoaka ny tsiambaratelon'ny hafa,
\v 10 raha tsy izany dia hitondra fahamenarana aminao sy tatitra ratsy momba anao ilay naheno anao ka tsy ho laitra ampanginina.
\s5
\v 11 Ny paoma volamena eo amin'ny fitoerana volafotsy dia teny nolazaina tamin' ny fotoana mety.
\v 12 Ny peratra volamena na firavaka natao tamin'ny volamena tsara indrindra dia anatra hendry ho an'ny sofina mihaino.
\s5
\v 13 Ny iraka mahatoky dia tahaka ny hatsiaky ny oram-panala amin'ny fotoam-pijinjana ho an'ireo izay maniraka azy; mampiverina ny ain'ireo tompony izy.
\v 14 Rahona sy ny rivotra tsy misy orana izay mirehareha amin'ny fanomezana izay tsy nomeny.
\s5
\v 15 Amim-paharetana no ahafahana mandresy lahatra ny mpanapaka ary ny lela malefaka dia mety hanapaka taolana.
\s5
\v 16 Raha mahita tantely ianao, dia izay ampy ihany hohanina— raha tsy izany, dia hampandoa anao, ny fihinanana betsaka loatra izany.
\v 17 Aza ampidirina matetika loatra ao an-tranon'ny namanao ny tongotrao, mety ho leo anao izy ka hankahala anao.
\s5
\v 18 Ny olona izay mijoro vavolombelona tsy marina momba ny namany dia tahaka ny langilangy, na sabatra, na zana-tsipîka maranitra ampiasaina amin'ny ady.
\v 19 Ny olona tsy mahatoky izay itokianao amin'ny fotoan'ny fahoriana dia tahaka ny nify ratsy na tongotra mibolisatra.
\s5
\v 20 Toy ny olona iray izay manala ny akanjony amin'ny andro mangatsiaka, na toy ny vinaingitra nararaka teo ambonin'ny sirahazo izay mikalo hira ho an'ny fo mavesatra.
\s5
\v 21 Raha noana ny fahavalonao, dia omeo sakafo hohanina izy, ary raha mangetaheta izy dia omeo rano ho sotroina,
\v 22 fa hanambatra vain'afo eo amin'ny lohany ianao ary hamaly soa anao i Yaveh.
\s5
\v 23 Tahaka ny hitondran'ny rivotra avaratra orana tokoa, dia hamadika ny endrika ho tezitra ny lela izay milaza tsiambaratelo.
\v 24 Tsara kokoa ny mipetraka eo amin'ny zoron'ny tafon-trano noho ny ao amin'ny trano izay hiraisana amin'ny vady mpiady lava.
\s5
\v 25 Toy ny rano mangatsiaka ho an'izay mangetaheta, ny vaovao mahafaly avy any amin'ny firenena lavitra.
\v 26 Tahaka ny loharano voahosihosy sy fantsakana rava ny olo-marina mikoy eo anatrehan'ny olona ratsy fanahy.
\v 14 Na iza na iza manome tso-drano ny namany amin'ny feo avo vao maraim-be, dia raisina ho toy ny ozona izany tso-drano izany!
\s5
\v 15 Ny vady mpifanditra dia tahaka ny ora-mikija amin'ny andro fahavaratra;
\v 16 ny mihazona azy dia toy ny mihazona rivotra, na miezaka mamihina diloilo amin'ny tananao ankavanana.
\s5
\v 17 Ny vy mandranitra vy; tahaka izany, ny lehilahy mandranitra ny namany.
\v 18 Izay mikarakara ny hazon'aviavy dia hihinana ny voany, ary izay miaro ny tompony dia homen-boninahitra.
\s5
\v 19 Tahaka ny taratry ny rano amin'ny endriky ny olona, ny taratry ny fon'ny olona amin'ny olona.
\v 20 Tahaka ny Fiainan-tsy hita sy ny Fandringanana tsy afapo mandrakizay, dia toy izany ny mason'ny olona tsy ho afapo mandrakizay.
\s5
\v 21 Ny memy ho an'ny volafotsy ary ny fatana fandrendrehana ho an'ny volamena; dia amin'ny fiderana azy no hitsapana ny olona.
\v 22 Na dia totoinao amin'ny fanoto aza ny adala—miaraka amin'ny vary—dia mbola tsy hiala aminy ihany ny adalany.
\s5
\v 23 Ataovy azo antoka fa fantatrao ny toetry ny ondrinao ary saino ny momba ireo biby fiompinao,
\v 24 fa ny harena dia tsy mandrakizay. Maharitra ho an'ny taranaka rehetra ve ny satro-boninahitra?
\v 25 Rehefa miala ny ahitra ary mitsiry ny solofony, dia angonina avy eny amin'ny havoana ny ahitra ho an'ireo ondry aman'osy.
\s5
\v 26 Ireo zanak'ondry ireo no hanome ny fitafianao ary ireo osy no hanome ny saran'ny saha.
\v 27 Hisy rononon'osy ho an'ny sakafonao—sakafo ho an'ny tokantranonao— ary sakafo ho an'ny mpanomponao vavy.
\s5
\c 28
\p
\v 1 Mandositra ny ratsy fanahy raha tsy misy olona manenjika azy akory, fa ny olo-marina dia sahy tahaka ny liona tanora.
\v 2 Nohon'ny fandikan-dalàn'ny tany, dia manana mpanapaka maro izy, fa raha miaraka amin'ny olona manana fahazavan-tsaina sy fahalalana, dia haharitra ela izany.
\s5
\v 3 Ny olona mahantra izay mampahory olona mahantra hafa dia toy ny orana mivatravatra izay tsy mamela hanina.
\v 4 Ireo izay mahafoy ny lalàna dia midera olona ratsy fanahy, fa ireo izay mitandrina ny lalàna dia hiady amin'izy ireo.
\s5
\v 5 Ny olon-dratsy dia tsy mahatakatra ny rariny, fa ireo izay mitady an'i Yaveh no mahatakatra ny zava-drehetra.
\v 6 Tsara kokoa ho an'ny olona mahantra ny mandeha amin'ny fahitsiana, noho ny ho an'ny olona mpanankarena izay meloka amin'ny lalany.
\s5
\v 7 Izay mitandrina ny lalàna no zanaka manana fahazavan-tsaina, fa izay naman'ny tendan-kanina mahamenatra ny rainy.
\v 8 Izay mihary ny hareny amin'ny zana-bola be loatra dia manangona ny hareny ho an'ny hafa izay hanam-piantrana amin'ny olona mahantra.
\s5
\v 9 Raha misy olona mamily ny sofiny tsy hihaino ny lalàna, na ny fivavahany aza maharikoriko.
\v 10 Na iza na iza mamily lalana ny mahitsy amin'ny lalàn-dratsy dia hilatsaka ao amin'ny lavany ihany, fa ny tsy misy tsiny no hanana lova tsara.
\s5
\v 11 Ny olona manan-karena dia mety ho hendry eo imasony ihany, fa ny olona mahantra izay manana fahazavan-tsaina no hahita azy.
\v 12 Rehefa misy fandresena ho an'ny olo-marina, dia misy voninahitra lehibe, fa rehefa mitsangana ny ratsy fanahy, dia miafina ny olona.
\s5
\v 13 Izay manafina ny fahotany tsy ho ambinina, fa izay miaiky sy mahafoy ireo no hanehoana famindram-po.
\v 14 Ho tahiana izay miaina amin'ny fanehom-panajana mandrakariva, fa izay rehetra manamafy ny fony dia ho tra-pahoriana.
\s5
\v 15 Tahaka ny liona mierona na bera miremby ny mpanapaka ratsy fanahy eo amin'ny olona mahantra.
\v 16 Ny mpanapaka tsy ampy fahazavan-tsaina dia mpampahory lozabe, fa izay mankahala ny tsy fahamarinana no hampitombo ny androny.
\s5
\v 17 Raha meloka ny olona iray satria nandatsaka ràn'olona, dia ho mpitsoa-ponenana mandra-pahafatiny izy ary tsy hisy olona hamonjy azy.
\v 18 Na iza na iza mandeha amin'ny fahitsiana dia ho arovana, fa ilay iray izay mandeha amin'ny lala-meloka no ho lavo tampoka.
\s5
\v 19 Izay miasa ny taniny dia hanana hanina maro, fa na iza na iza manaraka ny zava-poana dia hahazo fahantrana be.
\v 20 Ny olona mahatoky dia hanana fitahiana lehibe, fa izay malaky mahazo harena dia tsy ho afa-maina.
\s5
\v 21 Tsy tsara ny maneho fiangarana, fa ho an'ny sombi-mofo no hanaovan'ny olona ny tsy mety.
\v 22 Ny olona kahihitra dia manenjika harena faingana, saingy tsy fantany fa ny fahantrana no ho tonga eo aminy.
\s5
\v 23 Na iza na iza mananatra olona, dia hahita sitraka bebe kokoa avy aminy noho ny avy amin'ny ilay iray izay mandoka azy amin'ny lelany aorian'izany.
\v 24 Na iza na iza mandroba ny rainy sy ny reniny ary miteny hoe: "Tsy fahotana izany," dia naman'ilay iray izay manimba izy.
\s5
\v 25 Ny olona tsy mahonon-tena manetsika fifandirana, fa izay matoky an'i Yaveh no hambinina.
\v 26 Izay matoky ny fony ihany dia adala, fa na iza na iza mandeha am-pahendrena dia handositra ny loza.
\s5
\v 27 Izay manome ny mahantra dia tsy ho ory na inona na inona, fa na iza na iza mihirim-belona amin'izy ireo dia handray ozona be dia be.
\v 28 Rehefa mitsangana ny olona ratsy fanahy, dia miafina ny olona, fa ny olona ratsy fanahy dia ho foana, ary hitombo ny olo-marina.
\s5
\c 29
\p
\v 1 Ny olona iray izay nandray anatra maro kanefa manamafy ny hatony dia ho rava ao anatin'ny fotoana fohy tsy misy fanasitranana.
\v 2 Rehefa mitombo ny olo-marina, dia mifaly ny olona, fa rehefa ny olona ratsy fanahy no mpanapaka, dia misento ny olona.
\s5
\v 3 Na iza na iza tia ny fahendrena dia mahafaly ny rainy, fa izay miaraka amin'ny mpijangajanga dia manimba ny hareny.
\v 4 Mametraka ny tany amin'ny rariny ny mpanjaka, fa izay mangataka tsolotra kosa dia manimba izany.
\s5
\v 5 Ny olona izay mandoka ny namany dia mamelatra harato ho an'ny tongony.
\v 6 Ao amin'ny fahotan'ny ratsy fanahy ny fandrika, fa ny olo-marina kosa dia mihira ary mifaly.
\s5
\v 7 Ny olo-marina dia mihevitra ny adin'ny olona mahantra; ny olona ratsy fanahy dia tsy mahatakatra fahalalana toy izany.
\v 8 Mampirehitra ny tanàna ny mpaniratsira, fa ireo izay hendry kosa dia mampivily fahatezerana.
\s5
\v 9 Rehefa miady hevitra amin'ny adala ny olon-kendry iray, dia romotra izy ary mihomehy, ary tsy hisy fitsaharana.
\v 10 Ny lian-drà dia mankahala izay tsy manan-tsiny ary mifofo ny ain'ny marina.
\s5
\v 11 Ny adala dia mampiseho ny hatezerany rehetra, fa ny olon-kendry kosa dia mitàna izany ary mampitony ny tenany.
\v 12 Raha mihaino lainga ny mpanapaka, dia ho ratsy fanahy avokoa ireo manam-pahefany rehetra.
\s5
\v 13 Ny olona mahantra sy ny mpampahory dia mitovitovy, fa Yaveh dia manome hazavana ho an'ny mason'izy roa ireo.
\v 14 Raha mitsara ny mahantra amin'ny fahamarinana ny mpanjaka iray, dia hitoetra mandrakizay ny seza fiandrianany.
\s5
\v 15 Ny tsorakazo sy ny anatra dia manome fahendrena, fa ny zanaka afaka tamin'ny fitsipika dia mahamenatra ny reniny.
\v 16 Rehefa eo amin'ny fahefana ny olona ratsy fanahy, dia mitombo ny fandikan-dalàna, fa ny olo-marina kosa dia hahita ny fionganan'ny olona ratsy fanahy.
\s5
\v 17 Fehezo ny zanakao dia hanome fitsaharana anao izy; hitondra hamamiana amin'ny fiainanao izy.
\v 18 Any amin'izay tsy misy fahitana ara-paminaniana dia mihabiby ny olona, fa tahiana izay mitandrina ny lalàna.
\s5
\v 19 Tsy ho voahitsy amin'ny teny ny andevo, fa na dia mahatakatra izy; dia tsy hisy valiny.
\v 20 Jereo anie ny olona izay faingam-piteny? Misy fanantenana bebe kokoa ho an'ny adala noho ny aminy.
\s5
\v 21 Izay mampihanta ny andevony hatramin'ny fahatanorany, dia hanana olana any amin'ny faran'izany.
\v 22 Ny olona tezitra manetsika fifandirana ary ny tompon'ny fahavinirana hanao fahotana maro.
\s5
\v 23 Ny avonavon'ny olona iray mampihetry azy, fa izay manana fanahy mietry kosa dia homem-boninahitra.
\v 24 Izay mizara amin'ny mpangalatra dia mankahala ny ainy ihany; mandre ny ozona izy fa tsy miteny na inona na inona.
\s5
\v 25 Ny tahotra ny olona dia mahatonga fandrika, fa izay matoky an'i Yaveh no ho voaaro.
\v 26 Maro ireo izay mitady ny tavan'ny mpanapaka, kanefa avy amin'i Yaveh ny rariny ho an'ny olona iray.
\s5
\v 27 Ny olona tsy marina dia fahavetavetana ho an'ny olo-marina, fa izay mahitsy lalana kosa dia maharikoriko ny olona ratsy fanahy.
\v 2 Toy ny biby tokoa aho mihoatra ny olona ary tsy manana ny fahazavan-tsain'ny olombelona aho.
\v 3 Tsy nianatra fahendrena aho, na manana ny fahalalana ilay Iray Masina.
\s5
\v 4 Iza no niakatra sy nidina tany an-danitra? Iza no nanangona ny rivotra teny an-tanany? Iza no navoangona ny rano teo amin'ny lambany? Iza no nanorina ny faran'ny tany rehetra? Iza no anarany, ary iza no anaran-janany? Fantatrao tokoa izany!
\s5
\v 5 Voazaha toetra avokoa ny tenin'Andriamanitra; ampinga ho an'ireo izay mialoka aminy Izy.
\v 6 Aza manampy amin'ny teniny, sao ho faiziny ianao, ary ho voaporofo fa mpandainga.
\v 8 Alaviro ahy ny zava-poana sy ny lainga. Aza omena ahy na ny fahantrana na ny harena, fa omeo ahy fotsiny ny hanina izay ilaiko.
\v 9 Fa raha manana be loatra aho, dia mety handà anao ka hiteny hoe: "Iza moa Yaveh?" Na raha tonga mahantra aho, dia mety hangalatra ka handoto ny anaran'ny Andriamanitro.
\s5
\v 10 Aza manendrikendrika ny andevo eo anatrehan'ny tompony, sao hanozona anao izy ary ho voatana ho meloka ianao.
\s5
\v 11 Misy taranaka manozona ny rainy sady tsy misaotra ny reniny.
\v 13 Misy taranaka manandratra ny masony, ary endrey ny fisandratan'ny hodi-masony!
\v 14 Misy taranaka izay sabatra ny nifiny, ary ny valanoranony tahaka ny antsy, mba handrapahany ny mahantra hiala amin'ny tany ary ny ory tsy ho eo amin'ny zanak'olombelona.
\s5
\v 15 Ny dinta manan-janaka vavy roa: "Omeo, Omeo" hoy ny fihiakiakany. Misy zavatra telo izay tsy mety afapo, efatra izay tsy mba milaza mihitsy hoe: "Ampy izay":
\v 16 dia ny Fiainan-tsy hita; ny kibo momba; ny tany tsy vonton-drano; ary ny afo no tsy mba milaza mihitsy hoe: "Ampy izay!"
\v 17 Ny maso izay maniratsira ny ray sady mandrabiraby ny fankatoavana ny reny, ho tsaingohan'ny goaika any an-tsaha ny mason'izany, ary ho lanin'ny volotoro izy.
\s5
\v 18 Misy zavatra telo izay mahagaga loatra ho ahy, eny efatra izay tsy takatro:
\v 19 ny lalan'ny voromahery eny an-danitra; ny lalan'ny bibilava eny amin'ny vatolampy; ny lalan'ny sambo eny afovoan'ny ranomasina; ary ny lalan'ny lehilahy miaraka amin'ny tovovavy.
\s5
\v 20 Izao no fomban'ny vehivavy janga: mihinana izy ka mamafa ny vavany ary miteny hoe: "Tsy nanao ratsy aho."
\s5
\v 21 Mihovitrovitra eo ambanin'ny zavatra telo ny tany, ary ambanin'ny zavatra efatra no tsy zakany:
\v 22 dia ny andevo raha tonga mpanjaka, ny adala raha voky hanina;
\v 23 ny vehivavy ankahalaina raha ampakarina; ary ny mpanompo vavy raha maka ny toeran'ny tompo vaviny.
\s5
\v 24 Zavatra efatra eto an-tany no kely kanefa hendry tokoa:
\v 25 ny vitsika dia voahary tsy matanjaka, kanefa manomana ny sakafony amin'ny fahavaratra izy ireo;
\v 26 ny hyraky ny vato dia tsy voahary mahery, kanefa manao ny fonenany anaty vatolampy.
\s5
\v 27 Ny valala dia tsy manana mpanjaka, kanefa mirindra milahatra tsara ny diany.
\v 28 Ary ny amin'ny antsiantsy, dia azonao hazonina amin'ny tananao roa izany, kanefa dia hita any amin'ireo lapan'ny mpanjaka.
\s5
\v 29 Misy zavatra telo izay tsara famindra ary efatra izay tsara ny fomba fandehany:
\v 30 ny liona, izay mahery indrindra amin'ireo bibidia— tsy miery amin'ny inona na inona izany;
\v 31 ny akoholahy mpiady; ny osilahy; ary ny mpanjaka izay eo anilany ny miaramilany.
\s5
\v 32 Raha adala ianao, nanandra-tena, na raha namisavisa ratsy—dia ataovy eo am-bavanao ny tananao.
\v 33 Ny fanontsankontsanana ny ronono no mahatonga ronono mandry ary toy ny fivoahan-drà amin'ny oron'ny olona raha ahodikodina izany, dia toy izany koa ny asa atao amin-katezerana dia miteraka ady.
\v 2 Inona, ry zanako? Inona izany, ry zanaky ny kiboko? Inona no tadiavinao, ry zanaky ny voadiko?
\v 3 Aza omena ny vehivavy ny herinao, na ny lalanao ho an'ireo izay mamotika ny mpanjaka.
\s5
\v 4 Izany dia tsy ho an'ny mpanjaka, ry Lemoela, tsy ho an'ireo mpanjaka ny fisotroana divay, na koa ho an'ny mpanapaka mba hanontany hoe: "Aiza ny zava-pisotro mahery?"
\v 5 Fandrao hadinoin'izy ireo izay efa voadidy, ary hamadika ny marina ho amin'ny fahoriana rehetra.
\s5
\v 6 Omeo zava-pisotro mahery ny olona izay efa ho faty ary divay ho an'ireo anaty fahoriana mangidy.
\v 7 Hisotro izy ary hanadino ny fahantrany ary tsy hahatsiaro ny fahoriany izy.
\s5
\v 8 Mitenena ho an'ireo izay tsy afaka miteny, ho an'ny adin'izay rehetra efa ho faty.
\v 9 Mitenena mafy ka mitsarà araka ny rariny ary misoloa vava ho an'ny olona mahantra sy ory.
\s5
\v 10 Iza no afaka mahita vehivavy mahavita azy? Ny lanjany dia mihoatra lavitra noho ny firavaka.