Door43-Catalog_ne_tn/ne_tn_43-LUK.tsv

Book	Chapter	Verse	ID	SupportReference	OrigQuote	Occurrence	GLQuote	OccurrenceNote
LUK	front	intro	uk55			0		# लूकाको सुसमाचारको परिचय<br><br>## भाग १: सामान्य परिचय<br><br>### लूकाको पुस्तकको रूपरेखा<br><br>१. परिचय र लेख्‍नुको उद्देश्‍य (१:१-४)<br>१. येशूको जन्म र उहाँको सेवकाइको लागि उहाँको तयारी (१:५-४:१३)<br>१. येशूको गालीलमा भएको सेवकाइ (४:१४–९:५०)<br>१. येशूको यरूशलेमतर्फको यात्रा<br>- चेलापन (९:५१–११:१३)<br>- विवाद र येशूको शोक (११:१४–१४:३५)<br>- हराएको र पाइएको बारेमा दृष्‍टान्तहरू । इमान्दारी र बेइमानीको बारेमा दृष्‍टान्तहरू (१५:१–१६:३१)<br>- परमेश्‍वरको राज्य (१७:१–१९:२७)<br>    - यशूको यरूशलेममा प्रवेश (१९:२८–४४)<br>१. यरूशलेममा येशू (१९:४५–२१:४)<br>१. उहाँको पुनरागमनको बारेमा येशूको शिक्षा (२१:५–३६)<br>१. येशूको मृत्यु, दफन, र पुनरुत्थान (२२:१–२४:५३)<br><br>### लूकाको सुसमाचार केको बारेमा हो ?<br><br>लूकाको सुसमाचार नयाँ करारमा भएका चार पुस्तकहरूमध्ये एक हो जसले येशू ख्रीष्‍टको जीवनको केही कुरालाई वर्णन गर्छ । सुसमाचारका लेखकहरूले येशू को हुनुहुन्थ्यो र उहाँले के गर्नुभयो भन्‍ने कुराको विभिन्‍न पक्षहरूको बारेमा लेखे । लूकाले उनको सुसमाचार थियोफिलस नाम गरेका एक व्यक्तिको लागि लेखे । लूकाले येशूको जीवनको बारेमा एउटा एकदमै ठीक विवरण लेखे ताकि के सत्य हो भनेर थियोफिलस निश्‍चित होऊन् । तापनि, सुसमाचारले सारा विश्‍वासीहरूलाई उत्साहित गरेको कुरालाई लूकाले अपेक्षा गरे, थियोफिलसलाई मात्र होइन ।<br><br>लूकाको सुसमाचार लूकाद्वारा लेखिएको दुई पुस्तकहरूमध्येको पहिलो हो, जसमा प्रेरितहरूको पुस्तक चाहिँ उनको दोस्रो पुस्तक हो । लूकाले अन्यजाति पाठकहरूको लागि लेखेका जस्तो देखिन्छ ।<br><br>### यस पुस्तकको शीर्षकको अनुवाद कसरी हुनुपर्छ ?<br><br>अनुवादकहरूले यस पुस्तकलाई यसको पारम्परिक शीर्षक “लूकाको सुसमाचार” वा “लूकाको अनुसार रहेको सुसमाचार” भनेर बोलाउनलाई छान्‍न सक्छन् । अथवा तिनीहरूले अझ बढी स्‍पष्‍ट शीर्षक छान्‍न सक्छन्, उदाहरणको लागि, “येशूको बारेमा भएको सुसमाचार जुन लूकाले लेखे ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])<br><br>### लूकाको पुस्तक कसले लेखे ?<br><br>यस पुस्तकले लेखकको नाम दिँदैन । उही व्यक्ति जसले यो पुस्तक लेखे, उनैले प्रेरितहरूको पुस्तक पनि लेखे । प्रेरितहरूको पुस्तकको खण्‍डहरूमा, लेखकले “हामी” शब्दको प्रयोग गर्छन् । यसले सङ्केत गर्छ कि लेखकले पावलसँगै यात्रा गरेका थिए । अधिकांश विद्वानहरूले विचार गर्छन् कि लूका नै ती व्यक्ति थिए जसले पावलसँग यात्रा गरेका थिए । त्यसैले सुरुका ख्रीष्‍टिएन समयहरूदेखि, अधिकांश ख्रीष्‍टिएनहरूले विचार गरेका छन् कि लूका नै लूकाको पुस्तक र प्रेरितहरूको पुस्तकको लेखक थिए ।<br><br> लूका एक औषधोपचार गर्ने चिकित्सक थिए । उनको लेखन शैलीले देखाउँछ कि उनी एक शिक्षित मानिस थिए । उनी सम्भवतः एक अन्यजाति थिए । सम्भवतः लूका आफैँले येशूले भन्‍नुभएको र गर्नुभएको कुराहरू देखेनन् । तर उनले बताए कि उनले त्यस्ता धेरै मानिसहरूसँग कुरा गरे जसले देखेका थिए ।<br><br>## भाग २: महत्त्वपूर्ण धार्मिक र सांस्कृतिक अवधारणाहरू<br><br>### लूकाको सुसमाचारमा भएका स्‍त्रीहरूको भूमिकाहरू के हुन् ?<br><br>लूकाले उनको सुसमाचारमा स्‍त्रीहरूलाई धेरै सकारात्मक रूपमा वर्णन गरे । उदाहरणको लागि, लूकाले धेरैपटक स्‍त्रीहरू अधिकांश पुरुषहरूभन्दा परमेश्‍वरप्रति बढी विश्‍वासयोग्‍य रहेका देखाए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/faithful]])<br><br>### लूकाले येशूको जीवनको अन्तिम हप्‍ताको बारेमा किन त्यति धेरै लेखे ?<br><br>लूकाले येशूको अन्तिम हप्‍ताको बारेमा निकै लेखे । येशूको अन्तिम हप्‍ता र क्रूसमा भएको उहाँको मृत्युको बारेमा उनका पाठकहरूले गहिरो रूपले सोचेका उनले चाहे । मानिसहरूले यो बुझेको उनले चाहे कि येशू स्वइच्छाले क्रूसमा मर्नुभयो ताकि परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई उहाँको विरुद्धमा पाप गरेको कुरालाई माफ गर्न सक्नुभएको होस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>## भाग ३: अनुवादका महत्त्वपूर्ण विषयहरू<br><br>### सिनोप्‍टिक(उस्‍तै विचारधारा राख्‍ने) सुसमाचारहरू के-के हुन् ?<br><br>मत्ती, मर्कूस, र लूकाको सुसमाचारहरूलाई सिनोप्‍टिक सुसमाचारहरू भनिन्छ किनभने तिनीहरूमा समान किसिमका पाठ्यखण्‍डहरू छन् । “सिनोप्‍टिक” शब्दको अर्थ एकसाथ देख्‍नु हो ।<br><br>जब दुई वा तीन सुसमाचारहरूमा भएका पाठ्य खण्‍डहरू दुरुस्तै एउटै वा लगभग उस्तै हुन्छ, तिनीहरूलाई “समान” भएको भनिन्छ । जब यी खण्‍डहरूको अनुवाद हुन्छ, अनुवादकहरूले सम्भव भएसम्म एउटै शब्दहरको प्रयोग गर्नुपर्छ र तिनीहरूलाई समान बनाउनुपर्छ ।<br><br>### किन येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ?<br><br>सुसमाचारहरूमा, येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र” भनी बोलाउनुभयो । यो दानिएल ७:१३-१४ लाई जनाएर उल्‍लेख गरिएको हो । यो खण्‍डमा त्यहाँ “मानिसको पुत्र” भनी वर्णन गरिएको एकजना व्यक्ति छ । यसको अर्थ हो कि त्यो व्यक्ति मानिस झैँ देखिने कोही थियो । जातिहरूमाथि सदाको लागि शासन गर्न परमेश्‍वरले मानिसको पुत्रलाई अधिकार दिनुभयो । र सारा मानिसहरूले सदासर्वदा उहाँलाई आराधना गर्नेछन् ।<br><br>येशूका समयका यहूदीहरूले “मानिसको पुत्र”लाई कसैको लागि पनि नामको रूपमा प्रयोग गर्दैनथे । त्यसैकारण, तिनीहरूलाई उहाँ वास्तवमा को हुनुहुन्छ भनी बुझ्‍नलाई तिनीहरूलाई सहायता गर्न येशूले त्यसलाई आफ्‍नो लागि प्रयोग गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]])<br><br>“मानिसको पुत्र” शीर्षकको अनुवाद गर्न धेरै भाषाहरूमा कठिन हुन सक्छ । पाठकहरूले शाब्दिक रूपमा उस्तै प्रकारले गरिएको अनुवादलाई गलत तरिकाले बुझ्‍न सक्छन् । अनुवादकहरूले विकल्‍पहरूको बारेमा विचार गर्न सक्छन्, जस्तै, “मानव” । शीर्षकको व्याख्या गर्न एउटा पादटिप्‍पणी राख्‍न पनि सहयोगी हुन सक्छ ।<br><br>### लूकाको पुस्तकको पाठ्यसामग्रीमा भएका प्रमुख विषयहरू के-के हुन् ?<br><br>निम्‍न दिइएका पदहरू अति प्राचीन पाण्‍डुलिपिहरूमा छैनन् । यूएलटी र यूएसटीले यी पदहरूलाई समावेश गर्छन्, तर केही अरू संस्करणहरूले गर्दैनन् ।<br><br>* “तब स्वर्गबाट एकजना स्वर्गदूत उहाँकहाँ देखा परे, र उहाँलाई सामर्थ्य दिए । व्याकुल हुनुभएर, उहाँले अझ दृढताका साथ प्रार्थना गर्नुभयो, र उहाँका पसिना रगतका ठूल्‍ठूला थोपाहरू झैँ बनेर भुइँमा खसिरहेका थिए ।” (२२:४३–४४)<br>* “येशूले भन्‍नुभयो, ‘पिता, यिनीहरूलाई क्षमा दिनुहोस्, किनकि तिनीहरूले के गरिरहेका छन् भनेर तिनीहरूले जान्दैनन् ।’” (२३:३४)<br><br>निम्‍न दिइएको पद धेरै नयाँ संस्करणहरूमा समावेश गरिएको छैन । केही संस्करणहरूले यसलाई ठूला कोष्‍ठकहरूभित्र राख्छन् । अनुवादकहरूलाई यो पदको अनुवाद नगर्न सुझाव दिइन्छ । तापनि, यदि अनुवादकको क्षेत्रमा यो पद भएको बाइबलका पुराना संस्करणहरू छन् भने, अनुवादकले त्यसलाई समावेश गर्न सक्छन् । यदि तिनीहरूको अनुवाद हुन्छ भने, त्यो लूकाको सुसमाचारबाट लिइएको मौलिक कुरा होइन भनेर सङ्केत गर्नको लागि त्यसलाई ठूला कोष्‍ठकहरूभित्र ([]) राख्‍नुपर्छ ।<br><br>* “किनकि उनले चाडको समयमा एकजना कैदीलाई स्‍वतन्‍त्र गर्नुपर्थ्यो” (२३:१७)<br><br>(हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-textvariants]])
LUK	1	intro	f1b5			0		# लूका ०१ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पढ्नलाई सजिलो बनाउनको लागि कविताको हरेक पङ्क्तिलाई दायाँतिर टाढामा राख्छन् । यूएलटीले १:४६-५५, ६८-७९ मा भएको कवितालाई यसो गर्दछ ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “उसलाई यूहन्‍ना भनिनेछ”<br><br>प्राचीन मध्यपूर्व क्षेत्रमा भएका अधिकांश मानिसहरूले कुनै बालकलाई तिनीहरूकै घरानाहरूमा भएको उही नाम राख्थे । एलीशिबा र जकरियाले तिनीहरूको छोराको नाम यूहन्‍ना राखेकोमा मानिसहरू चकित भएका थिए किनभने त्यो नाम गरेको कोही व्यक्ति तिनीहरूको परिवारमा थिएन ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका महत्त्वपूर्ण भाषाका अलङ्कारहरू<br><br>लूकाको भाषा सरल र सिधा खालको छ । उनले थुप्रै भाषाका अलङ्कारहरूको प्रयोग गर्दैनन् ।
LUK	1	1	br8r			0	सामान्य जानकारीः	उनले थियोफिलसलाई किन लेख्‍छन् भनेर लूकाले व्याख्या गर्छन् ।
LUK	1	1	qhd9		περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων	1	ती कुराहरूको विषयमा जुन हाम्रा माझमा पूरा भएका छन्	“ती कुराहरूको विषयमा जुन हाम्रा माझमा घटेका छन्” वा “ती घटनाहरूको बारेमा जुन हाम्रा माझमा घटेका छन्”
LUK	1	1	hyp6	figs-inclusive	ἐν ἡμῖν	1	हाम्रा माझमा	थियोफिलस को थिए भनी पक्‍का गरी कसैले पनि जान्दैन । यदि तिनी ख्रीष्‍टिएन थिए भने, “हामी” शब्दले यहाँ तिनलाई समावेश गर्छ र त्यसैले समावेशी हुन्छ, तर यदि थिएनन् भने, त्यो असमावेशी हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-inclusive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	1	2	hud2	figs-explicit	αὐτόπται καὶ ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου	1	जो वचनका प्रत्यक्षदर्शीहरू र सेवकहरू थिए	एउटा “प्रत्यक्षदर्शी” भनेको त्यो व्यक्ति हो जसले केही कुरा भएको देख्यो, र वचको सेवक त्यो व्यक्ति हो जसले मानिसहरूलाई परमेश्‍वरको सन्देश बताएर परमेश्‍वरको सेवा गर्छ । तिनीहरू कसरी वचनका सेवकहरू थिए भनी तपाईंले प्रस्‍ट पार्नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जे भएको थियो सो देखे र मानिसहरूलाई उहाँको सन्देश बताएर परमेश्‍वरको सेवा गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	2	z9dq	figs-synecdoche	ὑπηρέται…τοῦ λόγου	1	वचनका सेवकहरू	“वचन” शब्द धेरै शब्दहरूले बनेको सन्देशको लागि एउटा प्रतिस्थापकीय शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “सन्देशका सेवकहरू” वा “परमेश्‍वरको सन्देशका सेवकहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	1	3	fud1		παρηκολουθηκότι	1	छानबिन गरेर	“होशियारीपूर्वक अनुसन्धान गरे ।” यसको मतलब जे भएको थियो, त्यसबारे ठीकसँग पत्ता लगाउन लूका सावधान थिए । सम्भवतः के भएको थियो भनी निश्‍चय गर्नलाई उनले विभिन्‍न मानिसहरूसँग कुराकानी गरे होलान् ताकि उनले यी घटनाहरूबारे लेखेका कुराहरू ठीक होऊन् ।
LUK	1	3	nr63		κράτιστε Θεόφιλε	1	सम्मानित थियोफिलस	थियोफिलसलाई आदर र सम्मान देखाउनलाई लूकाले यसो भने । यसको अर्थ थियोफिलस एक प्रतिष्‍ठित सरकारी अधिकृत भएको हुन सक्छ । यो खण्‍डले तपाईंले संस्कारमा उच्‍च ओहदाका मानिसहरूलाई सम्बोधन गर्न प्रयोग गरिने शैलीको प्रयोग गर्नुपर्छ । केहीले यो सम्बोधनलाई यसरी सुरुमा पनि राख्‍न चाहन्छन्, “ ... थियोफिलसलाई” वा “प्रिय ... थियोफिलस ।”
LUK	1	3	vhj8		κράτιστε	1	सम्मानित	“आदरणीय” वा “माननीय”
LUK	1	3	h7q1	translate-names	Θεόφιλε	1	थियोफिलस	यसको अर्थ हुन्छ, “परमेश्‍वरका मित्र ।” यसले यी मानिसको चरित्रलाई पनि बताउन सक्छ वा यो उनको वास्तविक नाम पनि हुन सक्छ । अधिकांश अनुवादहरूले यसलाई नामको रूपमा लिएका छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	1	5	b4z8	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	जकरिया र एलीशिबाको परिचय दिइन्छ । यी पदहरूले तिनीहरूको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	1	5	kf5y			0	जोड्ने कथनः	स्वर्गदूतले यूहन्‍नाको जन्मको भविष्‍यवाणी गर्छन् ।
LUK	1	5	gb16	writing-newevent	ἐν ταῖς ἡμέραις Ἡρῴδου βασιλέως τῆς Ἰουδαίας	1	यहूदाका राजा हेरोदको समयमा	पदावली “समयमा”लाई एउटा नयाँ घटनालाई सङ्केत गर्न प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “यहूदामा हेरोद राजाले शासन गरेको समय अवधिमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	1	5	a4q9	writing-participants	ἐγένετο…ἱερεύς τις	1	त्यहाँ एक जना पूजाहारी थिए	“त्यहाँ एकजना खास ... थिए” वा “त्यहाँ एकजना ... थिए ।” यो कथामा एउटा महत्त्वपूर्ण पात्रलाई परिचय गराउने शैली हो । तपाईंको भाषामा यसलाई कसरी व्यक्त गरिन्छ त्यसबारे विचार गर्ननुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	1	5	l228	figs-explicit	ἐφημερίας	1	दल	यसले पूजाहारीहरूलाई जनाउँछ भनेर बुझिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “पूजाहारीहरूको दल” वा “पूजाहारीहरूको समूह” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	5	gzw1		Ἀβιά	1	अबियाको	“जो अबियाबाट जन्मेका वा अबियाका सन्तान थिए ।” अबिया पूजाहारीहरूको यो समूहको एक पूर्खा थिए र तिनीहरू सबै हारूनका सन्तानहरू थिए, जो इस्राएलीहरूका प्रथम पूजाहारी थिए ।
LUK	1	5	nnu9	figs-explicit	καὶ γυνὴ αὐτῷ ἐκ τῶν θυγατέρων Ἀαρών	1	उनकी पत्‍नी हारून कुलकी छोरी थिइन्	“उनकी पत्‍नी हारूनको सन्तान थिएन ।” यसको अर्थ हो कि तिनी जकरिया जस्तै पूजाहारीहरूको उही वंशबाटकी थिइन् । वैकल्पिक अनुवादः “उनकी पत्‍नी पनि हारूनको वंशबाट आएकी थिइन्” वा “जकरिया र उनकी पत्‍नी एलीशिबा दुवै हारूनको वंशबाट आएका थिए ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	5	d3ua		ἐκ τῶν θυγατέρων Ἀαρών	1	हारूनका छोरीहरूबाट	“हारूनको वंशबाट”
LUK	1	6	uu87		ἐναντίον τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको सामु	“परमेश्‍वरको दृष्‍टिमा” वा “परमेश्‍वरको रायमा”
LUK	1	6	csc9		πάσαις ταῖς ἐντολαῖς καὶ δικαιώμασιν τοῦ Κυρίου	1	परमप्रभुका सबै आज्ञाहरू र विधिहरू	“परमप्रभुले आज्ञा गर्नुभएका र खोज्‍नुभएका सबै कुरा”
LUK	1	7	c7cj		καὶ	1	तर	यो भिन्‍नता देखाउने शब्दले यसपछि आउने कुराहरूचाहिँ अपेक्षा गरिएको भन्दा विपरीत छन् भनी देखाउँछ । मानिसहरूले अपेक्षा गरेका थिए कि तिनीहरूले जे ठीक छ त्यो गरे भने परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई सन्तान दिनुहुने थियो । तथापि, यो जोडीले जे ठीक थियो त्यही गरेका थिए र पनि तिनीहरूको कुनै सन्तान भएको थिएन ।
LUK	1	8	jr7f		ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो हुन आयो	यो वाक्यांशलाई पृष्‍ठभूमि जानकारीबाट सहभागीहरूमा कथा सरेको कुरालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	1	8	vyl8	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερατεύειν αὐτὸν…ἔναντι τοῦ Θεοῦ	1	जब जकरिया परमेश्‍वरको सामु उनको पूजाहारीको काम गर्दै थिए	जकरिया परमेश्‍वरको मन्दिरमा थिए भनी बुझिएको छ र पूजाहारीका यी कामहरू परमेश्‍वरको आराधना गर्ने कुराको हिस्सा थियो ।  (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	8	wed9		ἐν τῇ τάξει τῆς ἐφημερίας αὐτοῦ	1	उनको दलको पालोमा	“जब त्यो उनको समूहको पालो थियो” वा “जब उनको समूहको सेवा गर्ने समय आयो”
LUK	1	9	vq5g	writing-background	κατὰ τὸ ἔθος τῆς ἱερατείας, ἔλαχε τοῦ θυμιᾶσαι	1	धूप बाल्‍नलाई पूजाहारीगिरीको चलेको रीतअनुसार	यो वाक्यले पूजाहारीको कामहरूको बारेमा हामीलाई जानकारी दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	1	9	s2vv		τὸ ἔθος	1	चलेको रीतअनुसार	“पारम्परिक तरिका” वा “तिनीहरूको सामान्य तरिका”
LUK	1	9	pa9c		ἔλαχε	1	उनी चिट्ठाद्वारा चुनिए	चिट्ठा एउटा चिन्ह लगाइएको ढुङ्गा हो जसलाई कुनै कुरा निर्णय गर्नलाई भुइँमा फ्याँकिन्छ वा गुडाइन्छ । तिनीहरूले कुन पूजाहारी छानेको परमेश्‍वरले चाहनुहुन्छ भनी देखाउन उहाँले चिट्ठालाई प्रयोग गर्नुहुन्छ भन्‍ने पूजाहारीहरूले विश्‍वास गर्थे ।
LUK	1	9	ph9z		τοῦ θυμιᾶσαι	1	धूप बाल्‍न	हरेक बिहान र साँझ पूजाहारीहरूले परमेश्‍वरलाई भेटी स्वरूप मन्दिरभित्र एउटा विशेष वेदीमा मिठो बास्ना आउने धूप बाल्‍नुपर्थ्यो ।
LUK	1	10	bjl6		πᾶν τὸ πλῆθος…τοῦ λαοῦ	1	मानिसहरूको पूरै भीड	“मानिसहरूको एउटा ठूलो सङ्ख्या” वा “धेरै मानिसहरू”
LUK	1	10	ntl8	figs-explicit	ἔξω	1	बाहिरपट्टि	चोक मन्दिर वरिपरिको घेरिएको क्षेत्र थियो । वैकल्पिक अनुवादः “मन्दिरको भवन बाहिर” वा “मन्दिर बाहिरको चोकमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	10	uwu7		τῇ ὥρᾳ	1	त्यो घडीमा	“तोकिएको समयमा ।” धूप बालेर भेटी चढाउनलाई यो बिहानको वा साँझको समय थियो भनेर प्रस्‍ट छैन ।
LUK	1	11	qyk5			0	जोड्ने कथनः	जब जकरियाले मन्दिरमा उनको काम गर्छन्, एकजना स्वर्गदूत उनलाई सन्देश दिन परमेश्‍वरबाट आउँछन् ।
LUK	1	11	b8b7		δὲ	1	तब	यो शब्दले कथामा घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ ।
LUK	1	11	c8ss		ὤφθη…αὐτῷ	1	उनीकहाँ देखा परे	“उनीकहाँ अचानक आए” वा “त्यहाँ अचानक जकरियासँग थिए ।” यसले व्यक्त गर्छ कि स्वर्गदूत जकरियासँग उपस्थित थिए, र सामान्य रूपमा कनै दर्शन थिएन ।
LUK	1	12	r3aa		ἐταράχθη Ζαχαρίας…φόβος ἐπέπεσεν ἐπ’ αὐτόν	1	जकरिया व्याकुल भएका थिए ... उनीमाथि डर छायो	यी दुई वाक्यांशहरूको एउटै अर्थ हुन्छ, र जकरिया कति डराएका थिए भनी जोड दिन्छ ।
LUK	1	12	d1zm		Ζαχαρίας ἰδών	1	जब जकरियाले तिनलाई देखे	“जब जकरियाले स्वर्गदूतलाई देखे ।” जकरिया डराएका थिए किनभने स्वर्गदूतको रूप डरलाग्‍दो प्रकारको थियो । उनले केही गल्ती गरेका थिएनन्, त्यसैले स्वर्गदूतले दण्‍ड दिनेछन् भनेर उनी डराएका थिएनन् ।
LUK	1	12	sfb1	figs-metaphor	φόβος ἐπέπεσεν ἐπ’ αὐτόν	1	उनीमाथि डर छायो	डरलाई यसरी वर्णन गरिएको छ मानौँ त्यो केही कुरा थियो जसले जकरियालाई आक्रमण गर्‍यो वा ढाक्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	13	ki8l		μὴ φοβοῦ	1	डर नमान	“मसँग डराउन छोड” वा “तिमी मसँग डराउन जरुरी छैन”
LUK	1	13	es4l	figs-activepassive	εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου	1	तिम्रो प्रार्थनाको सुनाइ भएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । यो कुरा बुझिएको छ कि परमेश्‍वरले जकरियाले मागेको कुरा उनलाई दिनुहुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिम्रो प्रार्थना सुन्‍नुभएको छ तिमीले जे मागेका छौ सो तिमीलाई दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	13	p98p		γεννήσει υἱόν σοι	1	तिमीलाई एउटा छोरो जन्माउनेछिन्	“तिम्रो लागि एउटा छोरो पाउनेछिन्” वा “तिम्रो छोरोलाई जन्म दिनेछिन्”
LUK	1	14	n654	figs-doublet	ἔσται χαρά σοι καὶ ἀγαλλίασις	1	तिमीलाई आनन्द र खुशी हुनेछ	“खुशी” र “आनन्द” शब्दहरूको एउटै अर्थ हुन्छ र त्यो आनन्द कति महान् हुनेछ भनेर जोड दिनलाई प्रयोग गरिएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीलाई धेरै आनन्द हुनेछ” वा “तिमी धेरै खुशी हुनेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	1	14	q1p8		ἐπὶ τῇ γενέσει αὐτοῦ	1	उसको जन्ममा	“उसको जन्मको कारणले”
LUK	1	15	td57		ἔσται γὰρ μέγας	1	किनकि ऊ महान् हुनेछ	“यो ऊ महान् हुने भएको कारणले गर्दा हो” जकरिया र अरू “धेरै” मानिसहरू आनन्द मनाउनेछन् किनभने यूहन्‍ना “प्रभुको दृष्‍टिमा महान् हुनेछन् ।” पद १५ को बाँकीको अंशले यूहन्‍नाले कसरी जिएको परमेश्‍वर चाहनुहुन्छ भनेर बताउँछ ।
LUK	1	15	sz79		ἔσται…μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου	1	प्रभुको दृष्‍टिमा ऊ महान् हुनेछ	“ऊ प्रभुको लागि एउटा धेरै महत्त्वपूर्ण व्यक्ति हुनेछ” वा “परमेश्‍वरले उसलाई धेरै महत्त्वपूर्ण भएको ठान्‍नुहुनेछ”
LUK	1	15	hgb9	figs-activepassive	Πνεύματος Ἁγίου πλησθήσεται	1	उनी पवित्र आत्माले भरिनेछन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “पवित्र आत्माले उसलाई सामर्थी बनाउनुहुनेछ” वा “पवित्र आत्माले उसलाई अगुवाइ गर्नुहुनेछ ।” यो कुरा पक्‍का गर्नुहोस् कि कुनै दुष्‍टात्माले कोही व्यक्तिलाई गर्न सक्‍ने कुरा भनेको जस्तो यो नसुनियोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	15	ie95		ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ	1	उसको आमाको गर्भबाट नै	“ऊ उसको आमाको गर्भमा हुँदाखेरि नै” वा “ऊ जन्मिनुभन्दा अगावै”
LUK	1	16	x36x	figs-metaphor	καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον, τὸν Θεὸν αὐτῶν	1	उनले इस्राएलका धेरै छोराहरूलाई परमप्रभु तिनीहरूका परमेश्‍वरतर्फ फर्काउनेछन्	यहाँ “फर्काइन” भनेको कोही व्यक्ति पश्‍चात्ताप गरेर प्रभुको आराधना गर्ने कुराको लागि एउटा अलङ्कार हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उनले इस्राएलका धेरै मानिसहरूलाई पश्‍चात्ताप गर्न र परमप्रभु तिनीहरूका परमेश्‍वरको आराधना गर्न लगाउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	17	c52s		αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ	1	उनी प्रभुको अगाडि एउटा अग्रदूतको रूपमा जानेछन्	प्रभु आउनभन्दा अगाडि, उनी जानेछन् र मानिसहरूलाई घोषणा गर्नेछन् कि प्रभु तिनीहरूकहाँ आउनुहुनेछ ।
LUK	1	17	wc9f	figs-idiom	ἐνώπιον αὐτοῦ	1	प्रभुभन्दा अगाडि	यहाँ कोही व्यक्ति“को मुहार” एउटा उपमा हो जसले सो व्यक्तिको उपस्थितिलाई जनाउँछ । यसलाई कहिलेकाहीँ अनुवादमा हटाइन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रभु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	17	p472		ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλεία	1	एलियाको शक्ति र आत्मामा	“उही आत्मा र शक्तिसँग जुन एलियासँग थियो ।” “आत्मा” शब्दले कि त परमेश्‍वरको पवित्र आत्मालाई जनाउँछ वा एलियाको आचरण वा उनको विचार गर्ने शैलीलाई जनाउँछ । यो कुरा निश्‍चय गर्नुहोस् कि “आत्मा” शब्दको अर्थ भूत वा दुष्‍टात्मा हुँदैन ।
LUK	1	17	qe48		ἐπιστρέψαι καρδίας πατέρων ἐπὶ τέκνα	1	बाबुहरूको हृदय आफ्ना छोराछोरीतिर फर्काउन	“तिनीहरूका छोराछोरीहरूको फेरि वास्ता गर्न बाबुहरूलाई मनाउन” वा “बाबुहरूलाई तिनीहरूका छोराछोरीहरूसँगको सम्बन्ध पुनर्स्थापना गराउन”
LUK	1	17	w32h	figs-metaphor	ἐπιστρέψαι καρδίας	1	हृदयहरू फर्काउन	हृदयको बारेमा यसरी बताइएको छ मानौँ त्यो केही यस्तो कुरा हो जसलाई कुनै फरक दिशमा जान लगाउनलाई फर्काउन सकिन्छ । यसले कसैको केही कुराप्रतिको आचरणलाई बदल्‍ने कुरालाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	17	j49j		ἀπειθεῖς	1	अनाज्ञाकारीहरू	यहाँ यसले ती मानिसहरुलाई जनाउँछ जसले प्रभुको आज्ञापालन गर्दैनन् ।
LUK	1	17	ujs1	figs-explicit	ἑτοιμάσαι Κυρίῳ λαὸν κατεσκευασμένον	1	प्रभुको निम्ति मानिसहरू तयार गर्नका लागि	मानिसहरू के गर्नका लागि तयार पारिनेछन् भन्‍ने कुरालाई प्रस्‍टसँग बताउन सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँको सन्देशलाई विश्‍वास गर्न तत्‍पर रहेका मानिसहरू प्रभुको लागि तयार गर्न” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	18	asn2		κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο?	1	मैले यो कुरा कसरी थाहा पाउने ?	“तपाईंले भनेको कुरा निश्‍चय नै हुन्छ भनेर मैले कसरी थाहा पाउन सक्छु ?” यहाँ “थाहा पाउनु” भनेको अनुभवद्वारा सिक्‍नु हो, जसले सुझाव दिन्छ कि जकरियाले प्रमाणको रूपमा चिन्ह मागिरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो कुरा हुनेछ भनेर मलाई प्रमाणित गर्न तपाईं के गर्न सक्‍नुहुन्छ ?”
LUK	1	19	p3jn		ἐγώ εἰμι Γαβριὴλ, ὁ παρεστηκὼς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ	1	म गब्रिएल हुँ, जो परमेश्‍वरको उपस्थितिमा उभिन्छ	यो जकरियालाई एउटा हप्कीको रूपमा बताइएको छ । परमेश्‍वरबाट सिधै आएर भएको गब्रिएलको उपस्थिति नै जकरियाको लागि पर्याप्‍त प्रमाण हुनुपर्ने थियो ।
LUK	1	19	yp6z		ὁ παρεστηκὼς	1	जो उभिन्छ	“जसले सेवा गर्छ”
LUK	1	19	pd7h	figs-activepassive	ἀπεστάλην λαλῆσαι πρὸς σὲ	1	मलाई तिमीसँग कुरा गर्न पठाइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले मलाई तिमीसँग कुरा गर्न पठाउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	20	x9qk		ἰδοὺ	1	हेर	“ध्यान देऊ, किनकि जे मैले तिमीलाई बताउन लागेको छु त्यो दुवै सत्य र महत्त्वपूर्ण छ”
LUK	1	20	g5t1	figs-doublet	σιωπῶν καὶ μὴ δυνάμενος λαλῆσαι	1	गुंगो, बोल्‍नलाई असक्षम	यिनीहरूको एउटै अर्थ हुन्छ, र उनको गुंगोपनको पूर्णतालाई जोड दिनलाई दोहोर्‍याइएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बोल्‍नलाई पूर्ण रूपले असक्षम” वा “बोल्‍नलाई बिल्कुलै असक्षम” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	1	20	q6y3		οὐκ ἐπίστευσας τοῖς λόγοις μου	1	तिमीले मेरो वचनमा विश्‍वास गरेनौ	“मैले जे भनेको छु, त्यसमा विश्‍वास गरेनौ”
LUK	1	20	hgu3		εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν	1	तिनीहरूको ठीक समयमा	“तोकिएको समयमा”
LUK	1	21	e14e		καὶ	1	अब	यसले मन्दिरभित्र के भयो भन्‍ने कुरादेखि बाहिर के भयो भन्‍ने कुरामा कथामा आएको बदलावलाई अङ्कित गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब त्यो भइरहेको थियो” वा “जब स्वर्गदूत र जकरिया कुरा गरिरहेका थिए”
LUK	1	22	h6vt		ἐπέγνωσαν ὅτι ὀπτασίαν ἑώρακεν ἐν τῷ ναῷ. καὶ αὐτὸς ἦν διανεύων αὐτοῖς, καὶ διέμενεν κωφός	1	तिनीहरूले चाल पाए कि तिनी मन्दिरभित्र हुँदा तिनले एउटा दर्शन देखेका थिए; र तिनले तिनीहरूलाई इशारा गरिरहे र बोल्‍नलाई असक्षम भइ बसे	यी कुराहरू सम्भवतः एकै समयमा भए, र जकरियाको इशाराहरूले मानिसहरूलाई बुझ्‍नलाई सहायता गर्‍यो कि तिनले दर्शन पाएका थिए । त्यो कुरा देखाउनको लागि क्रमलाई बदल्दा तपाईंका पाठकहरूलाई सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनले तिनीहरूलाई इशारा गरिरहे र चुप बसे । त्यसैले तिनीहरूले चाल पाए कि तिनी मन्दिरभित्र हुँदा तिनले दर्शन देखेका थिए”
LUK	1	22	r2ak		ὀπτασίαν	1	एउटा दर्शन	अघिल्‍लो विवरणले सङ्केत गर्‍यो कि गब्रिएल वास्तवमै जकरियाकहाँ मन्दिरमा आए । मानिसहरूले सो कुरा थाहा नपाएर अनुमान गरे कि जकरियाले एउटा दर्शन देखेका थिए ।
LUK	1	23	duy9		ἐγένετο	1	यस्तो हुन आयो	यो वाक्यांशले कथालाई जकरियाको सेवा सकिसकेपछिको समयमा अगाडि बढाउँछ ।
LUK	1	23	sa5y		ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ	1	तिनी तिनको घरमा गए	जकरिया यरूशलेममा बस्दैनथे, जहाँ मन्दिर अवस्थित थियो । तिनले तिनको गाउँसम्म यात्रा गरे ।
LUK	1	24	cda2	writing-newevent	μετὰ δὲ ταύτας τὰς ἡμέρας	1	अब यी दिनहरू पछि	“यी दिनहरू” वाक्यांशले त्यो समयलाई जनाउँछ जब जकरियाले मन्दिरमा सेवा गरिरहेका थिए । यसले केलाई जनाउँछ भनेर अझ प्रस्‍टसँग बताउन सम्भव छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जकरियाको मन्दिरमा सेवा गर्ने समयपछि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	24	hc8d		ἡ γυνὴ αὐτοῦ	1	तिनकी पत्‍नी	“जकरियाकी पत्‍नी”
LUK	1	24	kpw1		περιέκρυβεν ἑαυτὴν	1	आफैँलाई लुकाएर राखिन्	“तिनको घर छोडिनन्” वा “आफूमात्रै एक्लै भित्रै बसिन्”
LUK	1	25	z1xr		οὕτως μοι πεποίηκεν Κύριος	1	प्रभुले मेरो लागि यो गर्नुभएको छ	यो पदावलीले प्रभुले तिनलाई गर्भवती हुन दिनुभयो भन्‍ने तथ्यलाई जनाउँछ ।
LUK	1	25	w8yq		οὕτως	1	यो ... छ	यो एउटा सकारात्मक उद्‌गार हो । तिनी प्रभुले तिनको लागि गरिदिनुभएको कुराको लागि धेरै खुशी थिइन् ।
LUK	1	25	pn2a	figs-idiom	ἐπεῖδεν	1	ममाथि निगाहले हेर्नुभयो	“ ... माथि हेर्नु” भनेको एउटा उपमा हो जसको अर्थ “व्यवहार गर्नु” वा “... सँग कार्यव्यवहार गर्नु” भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मलाई दयापूर्वक ध्यान दिनुभयो” वा “ममाथि दया गर्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	25	lx3p		ὄνειδός μου	1	मेरो शर्म	यसले तिनले सन्तान पाउन नसकेको कारण अनुभव गरेको शर्मलाई जनाउँछ ।
LUK	1	26	qyv8			0	सामान्य जानकारीः	गब्रिएल स्वर्गदूतले मरियमलाई घोषणा गर्छन् कि तिनी एकजना व्यक्तिको आमा हुन गइरहेकी थिइन् जो परमेश्‍वरको पुत्र हुनुहुन्छ ।
LUK	1	26	v9w2	figs-explicit	ἐν…τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ	1	छैटौँ महिनामा	“एलीशिबाको गर्भावस्थाको छैटौँ महिनामा ।” यदि यसले वर्षको छैटौँ महिनासँग अलमलिन पुर्‍याउँछ भने, यसलाई प्रस्‍टसँग बताउन आवश्‍यक हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	26	rl4c	figs-activepassive	ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ	1	गब्रिएल स्वर्गदूत परमेश्‍वरबाट पठाइएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले गब्रिएल स्वर्गदूतलाई जानलाई आज्ञा गर्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	27	is22		παρθένον ἐμνηστευμένην ἀνδρὶ, ᾧ ὄνομα Ἰωσὴφ	1	योसेफ नाम गरेका एकजना मानिससँग मगनी भएको एक कन्या	मरियमले योसेफसँग विवाह गर्ने थिइन् भन्‍ने कुरामा मरियमका बुबाआमा सहमत भएका थिए । हुन त तिनीहरूले सहवास गरेका थिएनन्, योसेफले तिनलाई आफ्‍नी पत्‍नीको रूपमा सोचेका वा कुरा गरेका हुन सक्छन् ।
LUK	1	27	tzh2		ἐξ οἴκου Δαυεὶδ	1	दाऊदको घरानाको	“उनी दाऊदकै कुलबाटका थिए” वा “उनी राजा दाऊदको सन्तान थिए”
LUK	1	27	w9tm	writing-participants	τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ	1	कन्याको नाउँ मरियम थियो	यसले मरियमलाई कथामा एउटा नयाँ पात्रको रूपमा परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	1	28	i7h4		χαῖρε	1	अभिवादन	यो एउटा प्रचलित अभिवादन थियो । यसको अर्थ हुन्छ “आनन्द मनाओ” वा “खुसी होओ ।”
LUK	1	28	bp2n		κεχαριτωμένη!	1	कृपापात्र !	“तिमी जसले महान् अनुग्रह पाएकी छ्यौ !” वा “तिमी जसले विशेष दया पाएकी छ्यौ !”
LUK	1	28	jmq9	figs-idiom	ὁ Κύριος μετὰ σοῦ	1	प्रभु तिमीसँग हुनुहुन्छ	“तिमीसँग” एउटा उपमा हो जसले साथ र स्वीकारको अर्थ दिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रभु तिमीसँग खुशी हुनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	29	ytx7		ἡ δὲ ἐπὶ τῷ λόγῳ διεταράχθη, καὶ διελογίζετο ποταπὸς εἴη ὁ ἀσπασμὸς οὗτος	1	तिनी उनका वचनहरूले गर्दा धेरै विचलित भइन् र यो कस्तो प्रकारको अभिवादन हो भनी सोच्‍न लागिन्	मरियमले हरेक शब्दको अर्थ बुझिन्, तर स्वर्गदूतले तिनलाई यो अचम्‍मको अभिवादन किन भनेको भन्‍ने कुरा बुझिनन् ।
LUK	1	30	d3rx		μὴ φοβοῦ, Μαριάμ	1	नडराऊ, मरियम	मरियम उनको रूपसँग डराएको स्वर्गदूत चाहँदैनन्, किनभने परमेश्‍वरले उनलाई एउटा सकारात्मक सन्देशसहित पठाउनुभयो ।
LUK	1	30	a3eb	figs-idiom	εὗρες…χάριν παρὰ τῷ Θεῷ	1	तिमीले परमेश्‍वरबाट निगाह प्राप्‍त गरेकी छ्यौ	“निगाह प्राप्‍त गर्नु” भन्‍ने उपमाको अर्थ कसैबाट सकारात्मक ढङ्गले स्वीकार गरिनु भन्‍ने हुन्छ । परमेश्‍वरलाई कर्ताको रूपमा देखाउने गरी यो वाक्यलाई बदल्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीलाई उहाँको अनुग्रह दिने अठोट गर्नुभएको छ” वा “परमेश्‍वरले तिमीलाई उहाँको दया देखाइरहनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	31	fi5q		συνλήμψῃ ἐν γαστρὶ, καὶ τέξῃ υἱόν…Ἰησοῦν	1	तिमीले गर्भधारण गर्नेछ्यौ र एउटा छोरा जन्माउनेछौ ... येशू	मरियमले “एउटा छोरा” जन्माउनेछिन् जसलाई “सर्वोच्‍चको पुत्र” कहलाइनेछ । येशू त्यसैले एउटा मानव पुत्र हुनुहुन्छ जो मानव आमाबाट जन्मिनुभएको हो, र उहाँ परमेश्‍वरको पुत्र पनि हुनुहुन्छ । यी नाउँहरूलाई ध्यानपूर्वक अनुवाद गरिनुपर्छ ।
LUK	1	32	z74z		Υἱὸς Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍च परमेश्‍वरको पुत्र	मरियमले “एउटा छोरा” जन्माउनेछिन् जसलाई “सर्वोच्‍चको पुत्र” कहलाइनेछ । येशू त्यसैले एउटा मानव पुत्र हुनुहुन्छ जो मानव आमाबाट जन्मिनुभएको हो, र उहाँ परमेश्‍वरको पुत्र पनि हुनुहुन्छ । यी नाउँहरूलाई ध्यानपूर्वक अनुवाद गरिनुपर्छ ।
LUK	1	32	ip26	figs-activepassive	κληθήσεται	1	कहलाइनुहुनेछ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “मानिसहरूले उहाँलाई ... बोलाउनेछन्” वा २) “परमेश्‍वरले उहाँलाई ... बोलाउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	32	hl55	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍चको पुत्र	यो येशू, परमेश्‍वरको पुत्रको निम्ति एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	1	32	lwd9	figs-metonymy	δώσει αὐτῷ…τὸν θρόνον Δαυεὶδ, τοῦ πατρὸς αὐτοῦ	1	उहाँलाई उहाँका पूर्खा दाऊदको सिंहासन दिनुहुनेछ	सिंहासनले राजाको शासन गर्ने अधिकारको प्रतिनिधित्व गर्दछ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँलाई उहाँका पूर्खा दाऊदले गरेजस्तै राजाको रूपमा शासन गर्ने अधिकार दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	33	q516	figs-litotes	τῆς βασιλείας αὐτοῦ, οὐκ ἔσται τέλος	1	उहाँको राज्यको कुनै अन्त्य हुनेछैन	अकरणमा भएको वाक्यांश “कुनै अन्त्य”ले जोड दिन्छ कि यो सदाको लागि लम्बिरहन्छ । यसलाई सकारात्मक वाक्यांशसहित पनि बताउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँको राज्य कहिल्यै सकिने छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-litotes]])
LUK	1	34	cf3b		πῶς ἔσται τοῦτο	1	यो कसरी हुनेछ	मरियमले यो कसरी हुन सक्थ्यो भनी नबुझे तापनि यो हुन्छ भन्‍ने कुरामा तिनले शङ्का गरिनन् ।
LUK	1	34	fqt7	figs-euphemism	ἄνδρα οὐ γινώσκω	1	मैले कुनै पुरुषसँग सहवास गरेको छैन	तिनी कुनै यौन क्रियामा सहभागी भएकी थिइनन् भनेर बताउनलाई मरियमले यो नम्र अभिव्यक्तिको प्रयोग गरिन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “म एक कन्या हुँ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]])
LUK	1	35	nd3z		Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σέ	1	पवित्र आत्मा तिमीमाथि आउनुहुनेछ	मरियमको गर्भधारणको प्रक्रियाको सुरुवात पवित्र आत्मा तिनीमाथि आउनुभएबाट सुरु हुने थियो ।
LUK	1	35	fty4		ἐπελεύσεται ἐπὶ	1	... माथि आउनुहुनेछ	“ढाक्‍नुहुनेछ”
LUK	1	35	x53s		δύναμις Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍चको शक्ति	यो परमेश्‍वरको “शक्ति” थियो जसले मरियमलाई तिनी कुमारी अवस्थामा छँदाखेरी नै अलौकिक रीतिले गर्भवति हुन लगाउने थियो । त्यहाँ कुनै शारीरिक वा यौन सम्बन्ध थिएन भन्‍ने कुराप्रति होसियार हुनुहोस्-यो एउटा आश्‍चर्यकर्म थियो ।
LUK	1	35	mmw4		ἐπισκιάσει σοι	1	तिमीलाई छायाँमा पार्नुहुनेछ	“तिमीलाई छायाँले झैँ ढाक्‍नुहुनेछ”
LUK	1	35	vrz6	figs-activepassive	διὸ καὶ τὸ γεννώμενον Ἅγιον κληθήσεται, Υἱὸς Θεοῦ	1	त्यसैले जो जन्मनुहुनेछ, उहाँलाई परमेश्‍वरको पुत्र कहलाइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसैले जन्मनुहुने पवित्र जनलाई तिनीहरूले परमेश्‍वरको पुत्र भनेर बोलाउनेछन्” वा “त्यसैले त्यो बालक जो जन्मनुहुनेछ, उहाँ पवित्र हुनुहुनेछ, र मानिसहरूले उहाँलाई परमेश्‍वरको पुत्र भनी बोलाउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	35	jwj3		τὸ…Ἅγιον	1	पवित्र जन	“पवित्र बालक” वा “पवित्र शिशु”
LUK	1	35	k866	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको पुत्र	यो येशूको निम्ति एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	1	36	lx9k		ἰδοὺ…ἡ συγγενίς σου	1	हेर, तिम्री नातेदार	“ध्यान देऊ, किनकि जे मैले तिमीलाई बताउन लागेको छु, त्यो सत्य र महत्त्वपूर्ण दुवै छः तिम्री नातेदार”
LUK	1	36	ve23		Ἐλεισάβετ, ἡ συγγενίς σου	1	तिम्री नातेदार एलीशिबा	यदि खास सम्बन्ध बताउन तपाइंलाई आवश्‍यक हुन्छ भने, एलीशिबा सम्भवतः मरियमकी काकी वा तिनको बाबु वा आमाकी काकी थिइन् ।
LUK	1	36	f88l		καὶ αὐτὴ συνείληφεν υἱὸν ἐν γήρει αὐτῆς	1	उनको वृद्धावस्थामा एउटा छोरा जन्माउन गर्भवती भएकी छिन्	“एलीशिबा पहिल्यै धेरै वृद्धा भइसकेको भएतापनि,  ... पनि एक छोरोसँग गर्भवती भएकी छिन्” वा “एलीशिबा, हुन त तिनी वृद्धा हुन्, तिनी पनि गर्भवती भएकी छिन् र एउटा छोरो पाउनेछिन् ।” मरियम र एलीशिबाले गर्भधारण गर्दा दुवै नै वृद्धा थिए भन्‍ने अर्थ नलागोस् भन्‍ने कुराप्रति होसियार हुनुहोस् ।
LUK	1	36	hck2		μὴν ἕκτος…αὐτῇ	1	तिनको ... छैटौँ महिना	“तिनको गर्भावस्थाको छैटौँ महिना”
LUK	1	37	v42f		ὅτι οὐκ…πᾶν ῥῆμα	1	किनकि केही पनि	“किनभने केही पनि” वा “यसले देखाउँछ कि केही पनि”
LUK	1	37	g7yt	figs-doublenegatives	οὐκ ἀδυνατήσει παρὰ τοῦ Θεοῦ πᾶν ῥῆμα	1	परमेश्‍वरको लागि कुनै पनि कुरा असम्भव हुनेछैन	परमेश्‍वरले एलीशिबालाई गर्नुभएको कुरा नै परमेश्‍वर कुनै पनि कुरा गर्न सक्षम हुनुहुन्छ भन्‍ने प्रमाण थियो-उहाँले मरियमलाई पनि तिनले कुनै पुरुषसँग शारीरिक सम्बन्ध नराखीकनै तिनलाई गर्भवती बन्‍न सक्षम तुल्याउन सक्‍नुहुन्थ्यो । यस कथनमा भएको युगल अकरणलाई सकारात्मक भनाइहरूमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले कुनै पनि कुरा गर्न सक्‍नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	1	38	tef1		ἰδοὺ, ἡ δούλη	1	हेर्नुहोस्, म परमप्रभुकी दासी हुँ	“म यहाँ छु, ... दासी” वा “म दासी हुन पाउँदा खुशी छु ।” तिनले नम्रताका साथ र स्वेच्छाले प्रतिक्रिया जनाउँदै छिन् ।
LUK	1	38	kw3g		ἰδοὺ, ἡ δούλη Κυρίου	1	म परमप्रभुकी दासी हुँ	तिनको परमप्रभुप्रतिको नम्रता र आज्ञाकारिता देखाउने एउटा अभिव्यक्ति छान्‍नुहोस् । तिनले तिनी परमप्रभुकी दासी भएकोमा घमण्ड गरिरहेकी थिइनन् ।
LUK	1	38	b9ax		γένοιτό μοι	1	मेरो निम्ति गरिएको होस्	“यो मलाई होस् ।” मरियमले स्वर्गदूतले तिनलाई हुनेछ भनेका कुराहरू तिनको जीवनमा पूरा होस् भनेर तिनको तत्परतालाई अभिव्यक्त गर्दै थिइन् ।
LUK	1	39	ka5b	writing-newevent		0	जोड्ने कथनः	मरियम तिनकी नातेदार एलीशिबालाई भेट्न जान्छिन् जसले यूहन्‍नालाई जन्म दिन गइरहेकी थिइन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	1	39	wj5i	figs-idiom	ἀναστᾶσα	1	उठिन्	यो उपमाको अर्थ हो कि तिनी केवल उठिनन्, तर त्यसका साथै “तयार भइन्” । वैकल्‍पिक अनुवादः “सुरु गरिन्” वा “तयार भइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	39	sii5		τὴν ὀρινὴν	1	पहाडी देश	“पहाडी क्षेत्र” वा “इस्राएलको पहाडी भाग”
LUK	1	40	ee51	figs-explicit	εἰσῆλθεν	1	उनी गइन्	यस्तो आशय दिन खोजिएको छ कि मरियमले जकरियाको घरभित्र जान अगाडि नै तिनको यात्रा सकाइन् । यसलाई प्रस्‍टसँग बताउन सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब तिनी आइपुगिन्, तिनी गइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	41	bx82		καὶ ἐγένετο	1	अब यस्तो भयो कि	यो वाक्यांशलाई कथाको यस भागमा एउटा नयाँ घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	1	41	v99g		ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς	1	तिनको गर्भमा	“एलीशिबाको गर्भमा”
LUK	1	41	ya5v		ἐσκίρτησεν	1	उफ्रियो	अचानक चल्यो
LUK	1	42	r4ka	figs-doublet	καὶ ἀνεφώνησεν φωνῇ μεγάλῃ καὶ εἶπεν	1	तिनले ठूलो स्वरमा कराइन् र भनिन्	यी दुई वाक्यांशहरूको अर्थ एउटै हो र एलीशिबा कति उत्साहित थिइन् भन्ने कुरामा जोड दिनलाई प्रयोग गरिएको छ । तिनीहरूलाई जोडेर एउटै वाक्यांश बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जोडले चिच्याइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	1	42	f69c	figs-idiom	ἀνεφώνησεν φωνῇ μεγάλῃ	1	तिनको आवाज उचालिन्	यो उपमाको अर्थ “तिनको स्वर ठूलो गरिन्” भन्‍ने हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	42	t5e8	figs-idiom	εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν	1	धन्य तिमी नारीहरूको माझमा	“नारीहरू माझमा” भन्‍ने उपमाको अर्थ “अरू कुनै स्‍त्रीभन्दा बढी” भन्‍ने हुन्छ (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	42	bnl2	figs-metaphor	ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου	1	तिम्रो गर्भको फल	मरियमको बालकको बारेमा यसरी बताइएको छ मानौँ त्यो कुनै बोटले फलाउने फल हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिम्रो गर्भमा भएको बालक” वा “तिमीले जन्माउने बालक” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	43	k63f	figs-rquestion	καὶ πόθεν μοι τοῦτο, ἵνα ἔλθῃ ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου μου πρὸς ἐμέ?	1	यो कसरी हुन कि सक्छ मेरा प्रभुकी आमा मकहाँ आउनुभयो ?	एलीशिबाले जानकारीको लागि सोधिरहेकी थिइनन् । बरु प्रभुकी आमा उनको घरमा आएकोमा उनी चकित थिइन् र खुसी छिन् भनी देखाउँदै थिइन् । वैकल्पिक अनुवादः “यो कस्तो अचम्मको कुरा कि मेरा प्रभुकी आमा मकहाँ आउनुभएको छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	1	43	tiu4	figs-123person	ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου μου	1	मेरा प्रभुकी आमा	यो स्पष्‍ट पार्न सकिन्छ कि एलीशिबाले “तिमी” शब्द थपेर मरियमलाई “मेरा प्रभुकी आमा” भनेर बोलाउँदै थिइन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिमी, मेरा प्रभुकी आमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	1	44	uq3j		ἰδοὺ γὰρ	1	किनकि हेर	यो वाक्यांशले एलीशिबाले यसपछि बताउन लागेको उदेकलाग्‍दो कथनमा ध्यान दिन मरियमलाई सजग गराउँछ ।
LUK	1	44	h54t	figs-metonymy	ὡς ἐγένετο ἡ φωνὴ τοῦ ἀσπασμοῦ σου εἰς τὰ ὦτά μου	1	जब तिम्रो अभिवादनको आवाज मेरो कानमा आयो	कुनै आवाज सुनेको कुरालाई मानौँ त्यो आवाज कानमा आएको जसरी बताइएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब मैले तिम्रो अभिवादनको आवाज सुनेँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	44	u9db		ἐσκίρτησεν ἐν ἀγαλλιάσει	1	आनन्दले उफ्रियो	“अचानक आनन्दले चल्यो” वा “जोडदार तरिकाले पल्ट्यो किनभने ऊ त्यति खुशी थियो”
LUK	1	45	kf73	figs-123person	καὶ μακαρία ἡ πιστεύσασα…τοῖς λελαλημένοις αὐτῇ παρὰ Κυρίου	1	जसले विश्‍वास गरेकी छिन् तिनी धन्यकी हुन् ... जुन तिनलाई परमप्रभुबाट बताइएको थियो	एलीशिबाले मरियमको बारेमा मरियमसँग कुरा गर्दै थिइन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिमी धन्यकी हौ जसले विश्‍वास गर्‍यौ ... जुन तिमीलाई परमप्रभुबाट बताइएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	45	gc1e	figs-activepassive	καὶ μακαρία ἡ πιστεύσασα	1	तिनी धन्यकी हुन् जसले विश्‍वास गरिन्	कर्म वाच्यको क्रियापदलाई कर्तृ वाच्यको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिनलाई आशिष् दिनुहुनेछ किनभने तिनले विश्‍वास गरिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	45	lu4t		ἔσται τελείωσις τοῖς λελαλημένοις	1	त्यहाँ बताइएका कुराहरूको पूर्ति हुनेछ	“यी कुराहरू वास्तवमै हुने छन्” वा “यी कुराहरू सत्य हुन आउने छन्”
LUK	1	45	g8rc	figs-activepassive	τοῖς λελαλημένοις αὐτῇ παρὰ Κυρίου	1	जुन कुराहरू तिनलाई परमप्रभुद्वारा भनिएको थियो	यहाँ “द्वारा”को साटोमा “बाट” शब्द प्रयोग गरिएको छ किनभने ती गब्रिएल स्वर्गदूत थिए जसले बोलेको मरियमले वास्तवमा सुनिन् (हेर्नुहोस् [लूका १:२६] (../01/26.md)), तर सन्देश (“ती कुराहरू”) चाहिँ अन्ततः प्रभुबाट नै आयो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनले प्रभुबाट सुनेकी सन्देश” वा “प्रभुको सन्देश जुन स्वर्गदूतले तिनलाई भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	46	g7ta			0	सामान्य जानकारीः	मरियमले तिनको उद्धारकर्ता प्रभुको लागि प्रशंसाको गीत गाउन थाल्छिन् ।
LUK	1	46	vxj4	figs-synecdoche	μεγαλύνει ἡ ψυχή μου	1	मेरो प्राणले प्रशंसा गर्दछ	“प्राण” शब्दले व्यक्तिको आत्मिक पाटोलाई जनाउँछ । तिनले भनिरहेकी छिन् कि तिनको आराधना तिनको अन्तस्करणबाट आउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो भित्री व्यक्तित्वले प्रशंसा गर्दछ” वा “म प्रशंसा गर्छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	1	47	jp51	figs-synecdoche	ἠγαλλίασεν τὸ πνεῦμά μου	1	मेरो आत्माले आनन्द मनाएको छ	“प्राण” र “आत्मा” दुवैले व्यक्तिको आत्मिक पाटोलाई जनाउँछ । मरियमले भनिरहेकी छिन् कि तिनको आराधना तिनको भित्री अन्तस्करणबाट आउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो हृदयले आनन्द मनाएको छ” वा “म आनन्द मनाउँछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	1	47	hgz7		ἠγαλλίασεν…ἐπὶ	1	आनन्द मनाएको छ	“धेरै आनन्दित भएको महसुस गर्छ” वा “धेरै खुसी भएको छ”
LUK	1	47	usu3		τῷ Θεῷ, τῷ Σωτῆρί μου	1	परमेश्‍वर मेरो उद्धारक	“मलाई बचाउनुहुने परमेश्‍वर” वा “परमेश्‍वर जसले मलाई बचाउनुहुन्छ”
LUK	1	48	zhr5		ὅτι ἐπέβλεψεν	1	किनकि उहाँले ... हेर्नुभएको छ	“यो किनभने उहाँ”
LUK	1	48	k3fv		ἐπέβλεψεν ἐπὶ	1	उहाँले हेर्नुभएको छ	“वास्तासहित हेर्नुभयो” वा “वास्ता गर्नुभएको छ”
LUK	1	48	tg6y		ταπείνωσιν	1	नीच अवस्था	“दरिद्रता ।” मरियमको परिवार धनी थिएन ।
LUK	1	48	gsy2		ἰδοὺ γὰρ	1	किनभने हेर	यो वाक्यांशले निम्न कथनमा ध्यान केन्द्रित गराउँछ ।
LUK	1	48	jz61		ἀπὸ τοῦ νῦν	1	अहिलेबाट	“अहिले र भविष्यमा”
LUK	1	48	l37l		πᾶσαι αἱ γενεαί	1	सबै पुस्ताहरू	“सबै पुस्ताहरूमा भएका मानिसहरू”
LUK	1	49	xng2		ὁ δυνατός	1	सर्वशक्तिमान्‌	“परमेश्‍वर, जो शक्तिशाली हुनुहुन्छ”
LUK	1	49	ze9y	figs-metonymy	τὸ ὄνομα αὐτοῦ	1	उहाँको नाउँ	यहाँ “नाउँ” ले परमेश्‍वरको समग्र व्यक्तिलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	50	pz6t		καὶ τὸ ἔλεος αὐτοῦ	1	उहाँको दया	“परमेश्‍वरको कृपा”
LUK	1	50	ijs2		εἰς γενεὰς καὶ γενεὰς	1	पुस्तादेखि पुस्तासम्म हो	“एउटा पुस्तादेखि अर्को पुस्तासम्म” वा “हरेक पुस्ता भरी” वा “हरेक समयका मानिसहरूलाई”
LUK	1	51	pb8u	figs-metonymy	ἐποίησεν κράτος ἐν βραχίονι αὐτοῦ	1	उहाँका बाहुलीद्वारा शक्तिशाली कार्यहरू गर्नुभएको छ	यहाँ “उहाँको बाहुली” एक प्रतिस्थापन शब्द हो जसले परमेश्‍वरको शक्तिको अर्थ दिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँ धेरै शक्तिलाई हुनुहुन्छ भनेर देखाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	51	s51c		διεσκόρπισεν…καρδίας αὐτῶν	1	तितरबितर पार्नुभएको छ ... तिनीहरूका हृदयहरू	“... तिनीहरूलाई तुल्याउनुभएको छ ... हृदयहरूलाई विभिन्‍न दिशातिर भगाउनु”
LUK	1	51	nt8x	figs-idiom	ὑπερηφάνους διανοίᾳ καρδίας αὐτῶν	1	जो तिनीहरूका हृदयहरूका विचारहरूमा घमण्‍डी थिए	यहाँ “हृदयहरू” मानिसहरूका भित्री व्यक्तित्त्वको लागि एक प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “जो तिनीहरूका विचारहरूमा घमण्‍डी थिए” वा “जो घमण्‍डी थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	52	ty2j	figs-synecdoche	καθεῖλεν δυνάστας ἀπὸ θρόνων	1	उहाँले राजकुमारहरूलाई तिनीहरूका सिंहासनबाट खसाल्नुभएको छ	सिंहासन राजा बस्‍ने एउटा कुर्सी हो, र यो उनको अधिकारको एउटा चिन्ह हो । राजालाई उनको सिंहासनबाट निकालियो भने उनीसँग राजाको रूपमा शासन गर्ने अधिकार हुँदैन भन्‍ने हो । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले राजाहरूका अधिकार खोस्‍नुभएको छ” वा “उहाँले शासकहरूलाई शासन गर्न रोक्‍नुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	1	52	ee3q	figs-metaphor	ὕψωσεν ταπεινούς	1	उहाँले तल्लो अवस्थामा भएकाहरूलाई उठाउनुभएको छ	यो शब्द चित्रमा महत्त्वपूर्ण मानिसहरू कम महत्त्वपूर्ण मानिसहरूभन्दा उच्‍च मानिसहरू हुन् । वैकल्पिक अनुवादः “दरिद्रहरूलाई महत्त्वपूर्ण मानिसहरू बनाउनुभएको छ” वा “अरूले इज्जत नदिएका मानिसहरूलाई इज्जत दिनुभएको छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	52	yuu2		ταπεινούς	1	तल्लो अवस्थाकाहरू	“दरिद्रतामा ।” तपाईंले यसलाई [लूका १:४८](./48.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	1	53	z2he		πεινῶντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν	1	उहाँले भोकाहरूलाई खुवाउनुभएको छ ... धनीलाई उहाँले रित्तै पठाउनुभएको छ	यदि सम्भव छ भने यी दुई विपरीत कार्यहरूको बीचमा भएको भिन्‍नतालाई अनुवादमा प्रस्‍ट बनाउनुपर्छ ।
LUK	1	53	l2t3		πεινῶντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν…πλουτοῦντας ἐξαπέστειλεν κενούς	1	भोकाहरूलाई असल थोकहरूले भरिदिनुहुन्छ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “भोकाहरूलाई खानलाई असल खानेकुराहरू दिनुभएको छ ।” वा २) “खाँचोमा परेकाहरूलाई असल थोकहरू दिनुभएको छ ।”
LUK	1	54	d8g6	translate-versebridge		0	सामान्य जानकारीः	इस्राएलको बारेमा भएको जानकारीलाई एकसाथ राख्‍नलाई यूएसटीले यी पदहरूलाई पदको पुल हुने गरेर पुनः मिलाउँदछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-versebridge]])
LUK	1	54	xp39		ἀντελάβετο	1	उहाँले सहायता दिनुभएको छ	“परमप्रभुले सहायता गर्नुभएको छ ।”
LUK	1	54	g5u1		Ἰσραὴλ παιδὸς αὐτοῦ	1	आफ्नो दास इस्राएल	यदि पाठकहरू यसमा इस्राएल भन्‍ने नाम भएको मानिससँग अलमलिन्छन् भने वैकल्पिक अनुवादः “उहाँको दास, इस्राएल जाति” वा “इस्राएलीहरू, जो उहाँका दासहरू हुन् ।”
LUK	1	54	hyt3	figs-idiom	μνησθῆναι	1	सम्झँदै	परमेश्‍वरले भुल्न सक्‍नुहुन्‍न । जब परमेश्‍वरले “सम्झनुहुन्छ”, यो एउटा उपमा हो जसको अर्थ हो कि परमेश्‍वर उहाँको अघिल्‍लो प्रतिज्ञामा काम गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	55	qc9k	writing-background	καθὼς ἐλάλησεν πρὸς τοὺς πατέρας ἡμῶν	1	उहाँले हाम्रा पूर्खाहरूलाई भनेजस्तै	“उहाँले हाम्रा पूर्खाहरूसँग गर्छु भनी प्रतिज्ञा गर्नुभएजस्तै ।” यो वाक्यांशले अब्राहामलाई गरिएको परमेश्‍वरको प्रतिज्ञाको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनभने उहाँले हाम्रा पूर्खाहरूसँग उहाँ कृपालु हुनेछु भनी प्रतिज्ञा गर्नुभयो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	1	55	by4a		τῷ σπέρματι αὐτοῦ	1	उनका वंशहरू	“अब्राहामका सन्तानहरू”
LUK	1	56	qi11			0	जोड्ने कथनः	एलीशिबाले तिनको बच्चा जन्माउँछिन् र जकरियाले तिनीहरूको बच्चाको नाउँ राख्छन् ।
LUK	1	56	nt87		ὑπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς	1	तब आफ्नो घरमा फर्किन्	“मरियम तिनको (मरियमको) घरमा फर्किन् ।” वा “मरियम आफ्नै घरमा फर्किन्”
LUK	1	57	hfk3		δὲ	1	अब	यो शब्दले कथामा अर्को घटनाको सुरूवातलाई अङ्कित गर्दछ ।
LUK	1	57	dd2i		τοῦ τεκεῖν αὐτήν	1	तिनको बालक जन्माउन	“तिनको बालकलाई जन्म दिन”
LUK	1	58	ep8k		οἱ περίοικοι καὶ οἱ συγγενεῖς αὐτῆς	1	तिनका छिमेकी र नातेदारहरू	“एलीशिबाका छिमेकीहरू र नातेदारहरू”
LUK	1	58	j2xc		ἐμεγάλυνεν…τὸ ἔλεος αὐτοῦ μετ’ αὐτῆς	1	उहाँले ठूलो दया तिनलाई देखाउनुभएको	“तिनीप्रति कति दयालु हुनुभएको”
LUK	1	59	f4ul	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यस्तो भयो	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको प्रमुख बहावमा रोकावट आएको कुरालाई अङ्कित गर्न प्रयोग गरिएको छ । यहाँ लूका कथाको एउटा नयाँ भाग बताउन थाल्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	1	59	gm1k	translate-ordinal	ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ	1	आठौँ दिनमा	यहाँ “आठौं दिन”ले बच्चाको जन्म भएपछिको समयलाई जनाउँछ, जुन पहिलो दिनबाट गन्ती हुन्छ, जुन ऊ जन्मेको दिन हो । वैकल्पिक अनुवादः “बालकको जीवनको आठौँ दिनमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	1	59	ya7d	figs-explicit	ἦλθον περιτεμεῖν τὸ παιδίον	1	तिनीहरू बालकको खतना गर्न आए	यो प्राय एउटा उत्सव हुन्थ्यो जब एक जनाले बालकको खतना गर्थे र अरूहरू परिवारसँगै उत्सव मनाउनलाई त्यहाँ उपस्थित हुन्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू बालकको खतनाको उत्सवको लागि आए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	59	ip8w		ἐκάλουν αὐτὸ	1	तिनीहरूले उनलाई नाउँ दिने थिए	“तिनीहरू उनको नाम राख्‍न गइरहेका थिए” वा “तिनीहरूले उनको नाम राख्‍न चाहे”
LUK	1	59	fzu1		ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ πατρὸς αὐτοῦ	1	आफ्ना पिताको नाउँबाट	“उनका बुबाको नाम”
LUK	1	61	t4e7		τῷ ὀνόματι τούτῳ	1	यो नाउँबाट	“त्यो नामद्वारा” वा “उहि नामद्वारा”
LUK	1	62	y652		ἐνένευον	1	तिनीहरूले इशाराहरू गरे	यसले ती मानिसहरूलाई जनाउँछ जो खतनाको उत्सवको लागि त्यहाँ थिए ।
LUK	1	62	ium2		ἐνένευον	1	तिनीहरूले इशाराहरू गरे	“हात हल्‍लाए ।” कि त जकरिया सुन्न, र साथसाथै बोल्‍न असमर्थ थिए, वा मानिसहरूले सोचे कि उनले सुन्न सक्दैनन् ।
LUK	1	62	nf8w		τῷ πατρὶ αὐτοῦ	1	उनको बुबालाई	“बालकका बुबालाई”
LUK	1	62	w3kq		τὸ τί ἂν θέλοι καλεῖσθαι αὐτό	1	बालकको नाउँ के राख्‍न चाहेका छन् भनेर तिनलाई सोधे	“जकरियाले बालकको नाम के राखेको चाहन्थे”
LUK	1	63	gn28	figs-explicit	καὶ αἰτήσας πινακίδιον	1	उनको बुबाले एउटा लेख्ने पाटी मागे	जकरियाले बोल्‍न नसकको कारण, उनले कसरी “मागे” भनेर बताउन सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उनलाई तिनीहरूले लेख्‍ने पाटी दिएको चाहन्छन् भनेर मानिसहरूलाई देखाउन उनले हातले इसारा गरेको हुनुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	63	qu93		πινακίδιον	1	लेख्‍ने पाटी	“जसमाथि केही कुरा लेख्‍न सकिन्छ”
LUK	1	63	pkc8		ἐθαύμασαν	1	तिनीहरू धेरै अचम्मित भए	छक्क परेका वा चकित भएका
LUK	1	64	sdg1	figs-idiom	ἀνεῴχθη…τὸ στόμα αὐτοῦ…καὶ ἡ γλῶσσα αὐτοῦ	1	उनको मुख खुल्यो र जिब्रोको बन्धन टुट्यो	यी शब्दहरूको चित्रले उनी अचानक बोल्न सक्षम भए भन्‍ने कुरालाई जोड दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	1	64	mi2u	figs-activepassive	ἀνεῴχθη…τὸ στόμα αὐτοῦ…καὶ ἡ γλῶσσα αὐτοῦ	1	उनको मुख खुल्यो र जिब्रोको बन्धन टुट्यो	यी वाक्यांशहरूलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उनको मुख खोल्नुभयो र उनको जिब्रोको बन्धन टुटाइदिनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	65	qw1j	figs-explicit	καὶ ἐγένετο ἐπὶ πάντας φόβος, τοὺς περιοικοῦντας αὐτούς	1	तिनीहरूका वरिपरि बस्‍नेहरूको बीचमा भय उत्पन्‍न भयो	“जकरिया र एलीशिबाको वरिपरि बस्नेहरू सबै डराएका थिए ।” तिनीहरू किन भयभीत थिए भनेर स्पष्‍ट रूपमा बताउनु सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जकरियालाई गर्नुभएको कुराको कारण तिनीहरूका वरिपरि बस्‍नेहरू सबै परमेश्‍वरको भयमा थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	65	g7uh	figs-hyperbole	πάντας…τοὺς περιοικοῦντας αὐτούς	1	सबै जसले यी कुराहरू सुने	यहाँ “सबैजना” शब्द सामान्यकरण हो । वैकल्पिक अनुवादः “उनीहरू जो तिनीहरूको वरिपरि बस्थे” वा “त्यो क्षेत्रमा बस्‍ने धेरैजना” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	1	65	pz97	figs-metaphor	ἐν ὅλῃ τῇ ὀρεινῇ τῆς Ἰουδαίας διελαλεῖτο πάντα τὰ ῥήματα ταῦτα	1	त्यहाँ भएका कुराहरू यहूदियाको सम्पूर्ण पहाडी गाउँभरी फैलियो	“यी कुराहरू फैलियो” भन्‍ने वाक्यांश मानिसहरूले ती बारेमा कुरा गरेको लागि एक अलङ्कार हो । यहाँ भएको कर्म वाच्यको क्रियापदलाई कर्तृ वाच्यको रूपमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यी सबै कुराहरूको बारेमा यहूदियाको सारा पहाडी गाउँभरी मानिसहरूद्वारा कुरा गरियो” वा “यी सबै कुराहरूको बारेमा यहूदियाको पहाडी गाउँभरीका मानिसहरूले कुरा गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	66	c7xf		πάντες οἱ ἀκούσαντες	1	सबै जसले यी कुराहरू सुने	“यी कुराहरूका बारेमा सुन्‍ने सबैले”
LUK	1	66	l6lt	figs-metaphor	ἔθεντο…ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῶν	1	तिनीहरूका हृदयमा राखे	घटेका कुराहरूको बारेमा धेरै सोच्नुलाई ती कुराहरू तिनीहरूका हृदयमा सुरक्षितसाथ सञ्‍चय गरेको जसरी बताइएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यी विषयहरूको बारेमा होशियारीका साथ सोचे” वा “यी घटनाहरूको बारेमा धेरै सोचे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	66	dj7y		τῇ καρδίᾳ…λέγοντες	1	तिनीहरूका हृदयहरूमा भन्दै	“हृदयहरू । तिनीहरूले सोधे”
LUK	1	66	dgq4	figs-rquestion	τί ἄρα τὸ παιδίον τοῦτο ἔσται?	1	अब यो बालक कस्तो हुनेछ ?	“यी बालक बढेर कस्तो किसिमको ठूलो व्यक्ति हुने होलान् ?” यो प्रश्‍न ती बालकबारे मानिसहरूले जे सुनेका थिए त्यसको बारेमा तिनीहरूको आश्‍चर्यलाई प्रकट गर्छ कथन हुन पनि सम्भव छ । वैकल्पिक अनुवादः “ बालक कति ठूलो मानिस हुने होलान् !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	1	66	xm9c	figs-metonymy	χεὶρ Κυρίου ἦν μετ’ αὐτοῦ	1	परमप्रभुको हात तिनीसँग थियो	पदावली “परमप्रभुको हात”ले परमप्रभुको शक्तिलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमप्रभुको शक्ति उनीसँग थियो” वा “परमप्रभुले उनीभित्र शक्तिशाली ढङगमा काम गरिरहनुभएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	67	khf6			0	जोड्ने कथनः	जकरियाले उनको छोरो यूहन्‍नालाई के हुनेछ भनेर बताउँछन् ।
LUK	1	67	lvd6	figs-activepassive	Ζαχαρίας ὁ πατὴρ αὐτοῦ, ἐπλήσθη Πνεύματος Ἁγίου καὶ ἐπροφήτευσεν	1	उनको बुबा उनको बाबु जकरिया पवित्र आत्माले भरिए र अगमवाणी गरे	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पवित्र आत्माले उनका बाबु जकरियालाई भर्नुभयो, र जकरियाले अगमवाणी गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	67	ibw6		ὁ πατὴρ αὐτοῦ	1	उनको बुबा	यूहन्‍नाको बुबा
LUK	1	67	fs5y	figs-quotations	ἐπροφήτευσεν λέγων	1	भन्दै, अगमवाणी गरे	तपाईंको भाषामा प्रत्यक्ष कथनलाई उल्लेख गर्ने स्वाभाविक शैलीबारे विचार गर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “अगमवाणी गरे र भने” वा “र अगमवाणी गरे र उनले यसो भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	1	68	jx5n	figs-explicit	ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ	1	इस्राएलका परमेश्‍वर	“इस्राएल”ले यहाँ इस्राएलको जातिलाई जनाउँछ । परमेश्‍वर र इस्राएलको बीचमा भएको सम्बन्धलाई स्पष्‍ट रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “इस्राएलमाथि शासन गर्नुहुने परमेश्‍वर” वा “इस्राएलले आराधना गर्ने परमेश्‍वर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	68	d67v		τῷ λαῷ αὐτοῦ	1	उहाँका मानिसहरू	“परमेश्‍वरका मानिसहरू”
LUK	1	69	g11u	figs-metaphor	ἤγειρεν κέρας σωτηρίας ἡμῖν	1	उहाँले हाम्रो लागि एउटा उद्धारको सिङलाई उठाउनुभएको छ	जनावरको सिङ चाहिँ त्यसको आफ्‍नै रक्षा गर्नलाई भएको त्यसको शक्तिको प्रतिक हो । यहाँ उठाउनु भनेको अस्तित्वमा ल्याउनु वा काम गर्न समर्थ बनाउनु हो । मसिहको बारेमा यसरी बताइएको छ मानौँ उहाँ एक सिङ हुनुहुन्छ जससँग इस्राएललाई बचाउने शक्ति छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँले हामीकहाँ हामीलाई बचाउने शक्तिको साथमा कोही व्यक्तिलाई ल्याउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	69	fb9f	figs-metonymy	ἐν οἴκῳ Δαυεὶδ, παιδὸς αὐτοῦ	1	उहाँको दास दाऊदको घरमा	यहाँ दाऊदको “घर”ले उनको परिवार, र विशेषगरी उनका सन्तानहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँको दास दाऊदको परिवारमा” वा “जो उहाँको दास दाऊदको सन्तान हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	70	w7sf		καθὼς ἐλάλησεν	1	उहाँले बोल्नुभए झैँ	“ठीक जसरी परमेश्‍वरले बताउनुभयो”
LUK	1	70	x1q1	figs-metonymy	ἐλάλησεν διὰ στόματος τῶν ἁγίων ἀπ’ αἰῶνος προφητῶν αὐτοῦ	1	धेरै लामो समय अगाडि उहाँका पवित्र अगमवक्ताहरूका मुखद्वारा उहाँ बोल्नुभयो	जब परमेश्‍वर अगमवक्ताहरूद्वारा बोल्नुभयो, तिनीहरूले आफ्नै बोली प्रयोग गरे तापनि तिनीहरूले जे बोलेको परमेश्‍वरले चाहनुभयो, तिनीहरूलाई त्यहि बोल्न सक्षम तुल्याइए । वैकल्पिक अनुवादः “धेरै लामो समय अगाडि भएका उहाँका पवित्र अगमवक्ताहरूलाई उहाँले बोल्न लगाउनुयो” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	71	d13g	figs-abstractnouns	σωτηρίαν ἐξ ἐχθρῶν ἡμῶν	1	हाम्रा शत्रुहरूबाट मुक्ति	भाववाचक नामहरू “मुक्ति”लाई “बचाउनु” वा “उद्धार गर्नु” क्रियापदहरूसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... प्राचीन कालदेखि नै ... ।) उहाँले हाम्रा शत्रुहरूबाट हामीलाई बचाउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	1	71	aye3	figs-parallelism	ἐχθρῶν ἡμῶν…πάντων τῶν μισούντων ἡμᾶς	1	हाम्रा शत्रुहरू ... सबै जसले हामीलाई घृणा गर्छन्	यी दुई वाक्यांशहरूले मूलभूत रूपमा उही अर्थ दिन्छन् र उनीहरूका शत्रुहरू कति कडासँग उनीहरूको विरूद्धमा छन् भनेर जोड दिनलाई दोहोर्‍याइएका छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	1	71	c6n9	figs-metonymy	χειρὸς	1	हात	हात शक्तिको लागि एक प्रतिस्थापन शब्द हो जुन कुनै व्यक्तिले हातले अभ्यास गर्नलाई प्रयोग गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “शक्ति” वा “नियन्त्रण” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	72	w97a		ἔλεος μετὰ	1	... लाई दया प्रकट गर्न	“दयालु हुनु” वा “उहाँको दयाबमोजिम गर्नु”
LUK	1	72	z5wj		μνησθῆναι	1	स्मरण गर्नु	यहाँ “स्मरण गर्नु” को अर्थ प्रतिबद्धता पालन गर्नु वा कुनै कुरा पूरा गर्नु भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	1	73	fv4b		ὅρκον ὃν ὤμοσεν	1	उहाँले गर्नुभएको प्रतिज्ञा	यी शब्दहरूले “उहाँको पवित्र करार”लाई जनाउँछन् (पद ७२) ।
LUK	1	73	sk92		τοῦ δοῦναι ἡμῖν	1	हामीलाई प्रदान गर्न	“हाम्रो लागि यसलाई सम्भव तुल्याउन”
LUK	1	74	f4e4	figs-activepassive	ἀφόβως, ἐκ χειρὸς ἐχθρῶν ῥυσθέντας, λατρεύειν αὐτῷ	1	कि हामी, हाम्रा शत्रुहरूको हातबाट छुटकारा पाएर, उहाँलाई बिना डर सेवा गर्न सकौँ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि उहाँले हामीलाई हाम्रा शत्रुहरूको हातबाट उद्धार गरिसक्‍नु भएपछि हामी निडर भएर उहाँको सेवा गरौँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	74	gm55	figs-metonymy	ἐκ χειρὸς ἐχθρῶν	1	हाम्रा शत्रुहरूका हातबाट	यहाँ “हात” ले एउटा व्यक्तिले अर्कोमाथि गर्ने नियन्त्रण वा शक्तिलाई जनाउँछ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हाम्रा शत्रुहरूको नियन्त्रणबाट” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	1	74	v55j	figs-ellipsis	ἀφόβως	1	बिना डर	यसले तिनीहरूका शत्रुहरूको डरलाई नै जनाउँदछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हाम्रा शत्रुहरूसँग नडराइकन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	1	75	l5n2	figs-abstractnouns	ἐν ὁσιότητι καὶ δικαιοσύνῃ	1	पवित्रता र धार्मिकतामा	भाववाचक नामहरू “पवित्रता” र “धार्मिकता”लाई हटाउन यसलाई पुनः व्यक्त गर्न सकिन्छ । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) हामी पवित्र र धार्मिक तरिकाहरूमा परमेश्‍वरको सेवा गर्न सकौँ । वैकल्पिक अनुवादः “जे पवित्र र धार्मिक छ सोहि गर्दै” वा २) हामी धर्मी र पवित्र होऔँ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पवित्र र धर्मी भएर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	1	75	tn5i	figs-idiom	ἐνώπιον αὐτοῦ	1	उहाँको सम्मुख	यो एउटा उपमा हो जसको अर्थ “उहाँको उपस्थितिमा” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	76	f6r1		καὶ σὺ δέ	1	र वास्तवमा, तिमी	जकरियाले उनको छोरालाई प्रत्यक्ष रूपमा सम्बोधन गर्न सुरु गर्न यो पदावली प्रयोग गर्छन् । तपाईंको भाषामा प्रत्यक्ष भनाइको लागि तपाईंसँग समान तरिका हुन सक्छ ।
LUK	1	76	h2vh	figs-activepassive	σὺ…παιδίον, προφήτης…κληθήσῃ	1	तिमी, बालक, अगमवक्ता कहलाइनेछौ	मानिसहरूले उनी अगमवक्ता हुन् भनी थाहा पाउनेछन् । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले तिमी अगमवक्ता हौ भनी चिन्‍नेछन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	1	76	bb3g	figs-euphemism	Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍चको	यी शब्दहरू परमेश्‍वरको लागि नम्र शब्दहरू हुन् । वैकल्पिक अनुवादः  “जसले सर्वोच्‍चको सेवा गर्छन्” वा “जसले सर्वोच्‍च परमेश्‍वरको निम्ति बोल्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]])
LUK	1	76	i1z5		προπορεύσῃ…ἐνώπιον Κυρίου	1	तिमी प्रभुको अगि जानेछौ	प्रभु आउनभन्दा अगाडि, तिनी जानेछन् र मानिसहरूलाई घोषणा गर्नेछन् कि प्रभु तिनीहरूकहाँ आउनुहुनेछ । तपाईंले यसलाई [लुका १:१७](../01/17.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	1	76	de7t	figs-idiom	ἐνώπιον Κυρίου	1	प्रभुको अगाडि	कसैको “मुहार अगाडि” एउटा उपमा हुन सक्छ जसले त्यो व्यक्तिको उपस्थितिलाई जनाउँछ । यसलाई कहिलेकाहीँ अनुवादमा हटाइन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रभु” तपाईंले यसलाई [लुका १:१७](../01/17.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	76	z5fg	figs-metaphor	ἑτοιμάσαι ὁδοὺς αὐτοῦ	1	उहाँका मार्गहरू तयार गर्न	यो एउटा अलङ्कार हो जसको अर्थ हो कि यूहन्नाले मानिसहरूलाई प्रभुको सन्देश सुन्न र विश्‍वास गर्न तयार गर्नेछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	77	t6d3	figs-metonymy	τοῦ δοῦναι γνῶσιν σωτηρίας…ἐν ἀφέσει ἁμαρτιῶν αὐτῶν	1	मुक्तिको ज्ञान दिन ... तिनीहरूका पापहरूको क्षमाद्वारा	“ज्ञान दिन” भन्ने वाक्यांश शिक्षाको लागि एक अलङ्कार हो । भाववाचक नाउँहरू “मुक्ति” र “क्षमा”लाई “बचाउनु”" र “क्षमा दिनु” क्रियापदहरूसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँका मानिसहरूलाई तिनीहरूका पापहरूको क्षमाद्वारा उद्धारको शिक्षा दिन” वा “उहाँका मानिसहरूलाई तिनीहरूका पापहरू क्षमा गर्नुभएर कसरी परमेश्‍वरले मानिसहरूलाई बचाउनुहुन्छ भनेर सिकाउन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	1	78	vnp1	figs-explicit	διὰ σπλάγχνα ἐλέους Θεοῦ ἡμῶν	1	परमेश्‍वरको कोमल कृपाको कारणले	यो देखाउन सहयोगी हुन सक्छ कि परमेश्‍वरको कृपाले मानिसहरूलाई मद्दत गर्दछ । वैकल्पिक अनुवादः “किनभने परमेश्‍वर हामीप्रति दयालु र कृपालु हुनुहुन्छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	1	78	z861	figs-metaphor	ἀνατολὴ ἐξ ὕψους	1	माथिबाट सूर्योदय	ज्योति धेरैपटक सत्यताको लागि एउटा अलङ्कार हो । यहाँ, मुक्तिदाताले प्रदान गर्नुहुने आत्मिक सत्यता चाहिँ पृथ्वीलाई उज्यालो पार्ने सूर्योदय भए झैँ गरी बताइएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	79	sh2q	figs-metaphor	ἐπιφᾶναι	1	चम्कन	ज्योति धेरैपटक सत्यताको लागि एउटा अलङ्कार हो । यहाँ, मुक्तिदाताले प्रदान गर्नुहुने आत्मिक सत्यता चाहिँ पृथ्वीलाई उज्यालो पार्ने सूर्योदय भए झैँ गरी बताइएको छ (पद ७८) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	79	bdp4		ἐπιφᾶναι	1	चम्कन	“… लाई उहाँले ज्ञान दिनुहुनेछ” वा “… लाई उहाँले आत्मिक प्रकाश दिनुहुनेछ”
LUK	1	79	fu3r	figs-metaphor	τοῖς ἐν σκότει…καθημένοις	1	अन्धकारको छायाँमा बस्‍ने मानिसहरू	यहाँ अन्धकार आत्मिक सत्यताको अनुपस्थितिको लागि एउटा अलङ्कार हो । यहाँ, आत्मिक सत्यताको अभाव भएका मानिसहरू चाहिँ तिनीहरू अन्धकारमा बसिरहेको झैँ गरी बताइएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “सत्यता नजान्‍ने मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	1	79	cnh7	figs-doublet	ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου	1	अन्धकारमा र मृत्युको छाँयामा	यी दुई वाक्यांशहरूले परमेश्‍वरले कृपा देखाउनु अघिको तिनीहरूको गहिरो आत्मिक अन्धकारलाई जोड दिन एकसाथ काम गर्दछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	1	79	k46q	figs-idiom	σκιᾷ θανάτου	1	मृत्युको छायाँमा	धेरैपटक छाँयाले हुन लागेको केही कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । यहाँ, यसले नजिकिँदै गरेको मृत्युलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “जो मर्न लागेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	1	79	s3eb	figs-metaphor	κατευθῦναι τοὺς πόδας ἡμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης	1	हाम्रा खुट्टाहरूलाई शान्तिको मार्गतिर डोर्‍याउन	यहाँ “डोहोर्‍याउन” भनेको शिक्षाको लागि एउटा अलङ्कार हो, र “शान्तिको मार्ग” चाहिँ परमेश्‍वरसँग शान्तिमा जिउने कुराको लागि भएको अलङ्कार हो । यहाँ “हाम्रा पाउहरू” एक प्रतिस्थापकीय शब्द हो जसले सम्पूर्ण व्यक्तिलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरसित कसरी शान्तिमा जिउने भनेर हामीलाई सिकाउन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	1	80	a324			0	सामान्य जानकारीः	यसले यूहन्‍नाको हुर्किँदाखेरीको वर्षहरूको बारेमा संक्षिप्‍तमा बताउँछ ।
LUK	1	80	q2ax		δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ कथाको प्रमुख बहावमा आएको रोकावटलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यूहन्नाको जन्मबाट एक वयस्क व्यक्तिको रूपमा उनको सेवकाइको थालनीमा लूका तुरुन्तै सर्छन् ।
LUK	1	80	a8bz		ἐκραταιοῦτο πνεύματι	1	आत्मामा बलियो भए	“आत्मिक रूपमा परिपक्‍व भए” वा “परमेश्‍वरसँगको उनको सम्बन्धमा बलियो भए”
LUK	1	80	eh9j		ἦν ἐν ταῖς ἐρήμοις	1	उजाड-स्‍थानमा थिए	“उजाड-स्‍थानमा बस्‍थे ।” लूकाले यूहन्ना कति उमेरदेखि उजाडस्थानमा बस्न थाले भन्ने कुरा बताउँदैनन् ।
LUK	1	80	qu12		ἕως	1	... नभएसम्म	यसले कुनै रोक्‍ने विन्दुलाई नै अङ्कित गर्छ भन्‍ने केही जरूरी छैन । यूहन्‍नाले सार्वजनिक रूपमा प्रचार गर्न थालिसकेपछि पनि उनले मरुभूमिमा बस्न निरन्तरता दिए ।
LUK	1	80	s1nm		ἡμέρας ἀναδείξεως αὐτοῦ	1	उनी सबै मानिसहरूको माझमा प्रकट हुने दिन	“जब उनले सार्वजनिक रूपमा प्रचार गर्न थाले”
LUK	1	80	ie4l		ἡμέρας	1	त्यो दिन	यसलाई यहाँ “समय” वा “अवसर”को सामान्य बुझाइमा प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	2	intro	dw6t			0		# लूका ०२ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पढ्नलाई सजिलो बनाउन कविताको हरेक पङ्क्तिलाई बाँकीको पाठ्यसामग्रीभन्दा दायाँतिर सारेर राख्छन् । यूएलटीले २:१४, २९-३२ मा भएका पङ्क्तिहरूसँग यसो गर्छ ।
LUK	2	1	u9xq			0	सामान्य जानकारीः	यसले येशूको जन्मको समयमा मरियम र योसेफ किन ठाउँ सर्नुपरेको थियो भनेर देखाउनलाई पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छ ।
LUK	2	1	c887	writing-newevent	δὲ	1	अब	यो शब्दले कथाको नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	2	1	e9m5		ἐγένετο	1	यस्तो हुन आयो कि	यो वाक्यांशलाई यो कुनै नयाँ विवरणको सुरुवात हो भनेर देखाउनलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा कुनै विवरणको थालनीलाई देखाउने तरिका छ भने, तपाईंले त्यसलाई प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । केही संस्करणहरूले यो वाक्यांशलाई समावेश गर्दैनन् ।
LUK	2	1	jtz3	translate-names	Καίσαρος Αὐγούστου	1	कैसर अगस्टस	“राजा अगस्टस” वा “सम्राट अगस्टस ।” अगस्टस रोमी साम्राज्यको पहिलो सम्राट थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	2	1	gda6	figs-idiom	ἐξῆλθεν δόγμα	1	एउटा उर्दी जारी भयो	यो हुकुम साम्राज्यभर शायद सन्देशवाहकहरूद्वारा पुर्‍याइएको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सन्देशवाहकहरूलाई एउटा उर्दी सहित पठाए जसमा उनले ... हुकुम गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	2	1	tk59	figs-activepassive	ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην	1	संसारमा बस्‍ने सबै मानिसहरूको जनाको जनगणना गर्नू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले संसारका सबै मानिसलाई दर्ता गरून्” वा “तिनीहरूले संसारमा बस्‍ने सबै मानिसहरूको गणना गरून् र तिनीहरूका नाम लेखून्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	1	m39d	figs-synecdoche	τὴν οἰκουμένην	1	संसार	यहाँ “संसार” शब्दले संसारको केवल त्यस भागलाई मात्र प्रतिनिधित्व गर्छ जसलाई कैसर अगस्टसले शासन गर्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “साम्राज्य” वा “रोमी संसार” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	2	2	q9zw	translate-names	Κυρηνίου	1	कुरेनियस	कुरेनियस सिरियाका शासकको रूपमा नियुक्त गरिएका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	2	3	s4im		ἐπορεύοντο πάντες	1	सबै जना गए	“सबैजनाले सुरु गरे” वा “सबैजना गइरहेका थिए”
LUK	2	3	h5e2	figs-explicit	τὴν ἑαυτοῦ πόλιν	1	उनको आफ्नै सहर	यसले ती सहरहरूलाई जनाउँछ जहाँ मानिसहरूका पूर्वजहरू बस्थे । मानिसहरू चाहिँ भिन्‍नै सहरमा बसेका हुन सक्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो सहर जहाँ पूर्खाहरू बस्थे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	3	d64g		ἀπογράφεσθαι	1	दर्ता गरिन	“खातामा आफ्नो नाम लेख्‍न लगाउन” वा “आधिकारिक विवरणमा समावेश गरिन”
LUK	2	4	r81u	translate-versebridge		0	सामान्य जानकारीः	यूएसटीले यी दुई पदहरूलाई पदको एउटा पुल हुने गरेर पुनः मिलाएर राख्दछ ताकि वाक्यहरूलाई छोटो बनाउन थप सजिलो बनोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-versebridge]])
LUK	2	4	tp65	writing-participants	καὶ Ἰωσὴφ	1	योसेफ पनि	यसले योसेफलाई कथामा एउटा नयाँ सहभागीको रूपमा परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	2	4	kz78	figs-explicit	εἰς πόλιν Δαυεὶδ, ἥτις καλεῖται Βηθλέεμ	1	दाऊदको सहरमा जसलाई बेथलेहेम भनिन्छ	“दाऊदको सहर” भन्‍ने वाक्यांश बेथलेहेमको लागि एउटा नाम थियो जसले बेथलेहेम किन महत्त्वपूर्ण थियो भनेर बताउँछ । हुन त त्यो सानो सहर थियो, राजा दाऊद त्यहीँ जन्मेका थिए र मसिह पनि त्यहीँ नै जन्मनुहुने थियो भनी भविष्यवाणी गरिएको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “बेथलेहेममा, राजा दाऊदको सहर” वा “बेथलेहेममा, त्यो सहर जहाँ राजा दाऊद जन्मेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	4	s7a7		διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δαυείδ	1	किनकि उनी दाऊदको घराना र कुटुम्बका थिए	“किनकि योसेफ दाऊदका सन्तान थिए”
LUK	2	5	ktz2		ἀπογράψασθαι	1	दर्ता गर्न	यसको अर्थ अधिकारीहरूले उनलाई गन्तीमा समावेश गर्न सकून् भनेर तिनीहरूलाई बताउनु भन्‍ने हो । यदि सम्भव हुन्छ भने आधिकारिक सरकारी गणनाको लागि भएको शब्दलाई प्रयोग गर्नुहोस् ।
LUK	2	5	t5as	writing-participants	σὺν Μαριὰμ	1	मरियमसँगै	मरियमले नासरतबाट योसेफसँगै यात्रा गरिन् । स्‍त्रीहरूलाई पनि कर तिर्न लगाइन्थ्यो । त्यसैले, मरियमले पनि यात्रा गर्नुपर्‍यो र दर्ता गर्नुपर्‍यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	2	5	ne7a		τῇ ἐμνηστευμένῃ αὐτῷ	1	जससँग उनको मगनी भएको थियो	“उनको मङ्गेतर” वा “उनलाई प्रतिज्ञा गरिएका व्यक्ति ।” मगनी भएको जोडिलाई वैधानिक रूपमा विवाहित नै ठानिन्थ्यो, तर तिनीहरूका बीचमा शारीरिक घनिष्‍ठता भएको हुँदैनथ्यो ।
LUK	2	6	ti1x	translate-versebridge		0	सामान्य जानकारीः	तिनीहरू बसेका ठाउँको बारेमा भएको विस्तृत विवरणलाई एकसाथ राख्‍नको लागि यूएसटीले यी पदहरूलाई पदको एउटा पुल हुने गरेर पुनः मिलाएर राख्दछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-versebridge]])
LUK	2	6	yj96			0	जोड्ने कथनः	यसले येशूको जन्म र गोठालाहरूलाई स्वर्गदूतहरूद्वारा भएको घोषणाको बारेमा बताउँछ ।
LUK	2	6	qw6j	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो हुन आयो कि	यो वाक्यांशले कथामा अर्को घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	2	6	w4is		ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ	1	तिनीहरू त्यहीँ छँदा	“मरियम र योसेफ बेथलेहेममा हुँदा”
LUK	2	6	zr62		ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν	1	तिनको बालकको जन्म हुने समय आयो	“तिनको बालक जन्माउने समय आयो”
LUK	2	7	qq48	figs-explicit	ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν	1	उहाँलाई कपडाका लामा पट्टीहरूले बेह्रिन्	केही संस्कारहरूमा आमाहरूले तिनीहरूका बच्‍चाहरूलाई कपडा वा कम्बलले कसिलो गरेर बेह्रेर न्यानो बनाउँछन् । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँको वरिपरि कपडालाई कसिलो गरेर बेह्रिन्” वा “उहाँलाई कसिलो गरेर कम्बलमा बेह्रिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	7	s97r		ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν φάτνῃ	1	उहाँलाई एउटा डुँडमा सुताइन्	यो पशुहरूले खाऊन् भनेर मानिसहरूले कुँडो वा अन्य खानाहरू हाल्ने एउटा बाकस वा संरचना थियो । सम्भवतः यो सफा थियो र यसमा बालकको निम्ति डस्‍नाको रूपमा काम गर्ने सुख्खा कुँडो र केही नरम कुराहरू थिए । सुरक्षित राख्‍न र खुवाउनलाई सजिलो होस् भनेर पशुहरूलाई प्रायः घर नजिकै राखिन्थ्यो । मरियम र योसेफ पशुहरू राख्‍न प्रयोग गरिने कोठामा बसे ।
LUK	2	7	yj6j	writing-background	οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι	1	तिनीहरूका निम्ति धर्मशालामा कुनै ठाउँ थिएन	पाहुना कोठामा तिनीहरूलाई बस्‍न पुग्‍ने ठाउँ थिएन ।” धेरै मानिस बेथलेहेममा नाम दर्ता गर्न गएका हुनाले सम्भवतः यसो भएको थियो । लूकाले यसलाई पृष्‍ठभूमि जानकारीको रूपमा थप्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	2	9	x1y4		ἄγγελος Κυρίου	1	प्रभुका एउटा दूत	“प्रभुबाट आएका एउटा दूत” वा “प्रभुको सेवा गर्ने एउटा दूत”
LUK	2	9	u2di		ἐπέστη αὐτοῖς	1	तिनीहरूकहाँ देखा परे	“गोठालाहरूकहाँ आए”
LUK	2	9	ca2k		δόξα Κυρίου	1	प्रभुको महिमा	चहकिलो ज्योतिको स्रोत प्रभुको महिमा थियो, जुन स्वर्गदूतहरू आएकै समयमा देखा पर्‍यो ।
LUK	2	10	hnr7		μὴ φοβεῖσθε	1	नडराओ	“डराउन छोड”
LUK	2	10	pw8t		χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ	1	महान् आनन्द, जुन सबै मानिसहरूको लागि हुनेछ	“त्यसले सबै मानिसलाई धेरै खुसी तुल्याउनेछ”
LUK	2	10	adz8		παντὶ τῷ λαῷ	1	सबै मानिसहरू	केहीले यसले यहूदीहरूलाई जनाउँछ भनी बुझ्‍छन् । अरूहरूले यसले सबै मानिसलाई जनाउँछ भनी बुझ्‍छन् ।
LUK	2	11	z9m2		πόλει Δαυείδ	1	दाऊदको सहर	यसले बेथलेहेमलाई जनाउँछ ।
LUK	2	12	yj15	figs-activepassive	καὶ τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον	1	तिमीहरूलाई चिन्ह चाहिँ यो हुनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई यो चिन्ह दिनुहुनेछ” वा “तिमीहरूले परमेश्‍वरबाट यो चिन्ह देख्‍नेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	12	snr9		τὸ σημεῖον	1	चिन्ह	“प्रमाण ।” यो कि त स्‍वर्गदूतले भनिरहेका कुरा सत्य हो भनी प्रमाणित गर्ने एउटा चिन्ह हुन सक्छ, कि त गोठालाहरूलाई बालक पहिचान गर्नलाई सहायता पुर्‍याउने एउटा चिन्ह हुन सक्‍छ ।
LUK	2	12	xx57	figs-explicit	ἐσπαργανωμένον	1	कपडाका पट्टीहरूमा बेह्रेर राखिएको	त्यो संस्कृतिमा आमाहरूले तिनीहरूका बच्‍चाहरूलाई सुरक्षा दिने र हेरविचार गर्ने यो सामान्य तरिका थियो । तपाईंले यसलाई [लूका २:७](./06.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “न्यानो कम्बलमा कसिलो गरेर बेह्रिएको” वा “कम्बलमा सजिलो बनाएर बेह्रिएको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	12	bua3		κείμενον ἐν φάτνῃ	1	डुँडमा सुतिरहेको	यो कुनै प्रकारको बाकस वा संरचना थियो जसमा मानिसहरूले केही परालहरू वा पशुहरूलाई खानको लागि अन्य खानेकुराहरू राख्थे । तपाईंले यसलाई [लूका २:७](./06.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	2	13	b54a	figs-metaphor	πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου	1	स्वर्गीय सेनाको एउटा ठूलो दल	यहाँ “स्वर्गीय दल” शब्दले वास्तविक सेनालाई जनाउन पनि सक्छ वा स्वर्गदूतहरूको एउटा सङ्गठित समूहको लागि एउटा अलङ्कार पनि हुन सक्‍छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “स्वर्गबाट स्वर्गदूतहरूको एउटा ठूलो समूह” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	2	13	e2gp		αἰνούντων τὸν Θεὸν	1	परमेश्‍वरको प्रंशसा गर्दै	“परमेश्‍वरलाई प्रशंसा दिँदै”
LUK	2	14	p1fm		δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ	1	सर्वोच्‍चमा परमेश्‍वरलाई महिमा होस्	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “सर्वोच्‍चमा हुनुभएका परमेश्‍वरलाई सम्मान देओ” वा २) “परमेश्‍वरलाई सबैभन्दा उच्‍च सम्मान देओ ।”
LUK	2	14	y2b3		ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκίας	1	पृथ्वीमा जुन मानिसहरूसँग उहाँ प्रसन्‍न हुनुहुन्छ, तिनीहरूलाई शान्ति	“परमेश्‍वर प्रसन्‍न हुनुभएको पृथ्वीका मानिसहरूसँग शान्ति होस्”
LUK	2	15	au2m		καὶ ἐγένετο	1	यसो हुन आयो कि	यो वाक्यांशलाई स्वर्गदूतहरूले छोडेपछि गोठालाहरूले के गरे भन्‍ने कुरामा कथामा आएको बदलावलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	2	15	t355		ἀπ’ αὐτῶν	1	तिनीहरूबाट	“गोठालाहरूबाट”
LUK	2	15	r1mp		πρὸς ἀλλήλους	1	एक-अर्कालाई	“एक आपसमा”
LUK	2	15	s4js	figs-inclusive	διέλθωμεν…ἡμῖν	1	हामी जाऔँ ... हामीलाई	गोठालाहरूले आपसमा कुरा गरिरहेका हुनाले बोल्नेलाई पनि समेट्ने गरी “हामीलाई” भन्‍ने शब्दको प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-inclusive]])
LUK	2	15	ps2r		διέλθωμεν	1	हामी ... जाऔँ	“हामी ... पर्छ”
LUK	2	15	b5xu		τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονὸς	1	यो कुरा जुन भएको छ	यसले बालकको जन्मलाई जनाउँछ, र स्वर्गदूतहरू देखा परेको कुरालाई होइन ।
LUK	2	16	rdi2		κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ	1	डुँडमा सुतिरहेको	यो कुनै प्रकारको बाकस वा संरचना थियो जसमा मानिसहरूले केही परालहरू वा पशुहरूलाई खानको लागि अन्य खानेकुराहरू राख्थे । तपाईंले यसलाई [लूका २:७](./06.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	2	17	n2qz	figs-activepassive	οῦ ῥήματος τοῦ λαληθέντος αὐτοῖς	1	तिनीहरूलाई बताइएको सन्देश	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “स्‍वर्गदूहरूले गोठालाहरूलाई जे भनेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	17	zr1i		τοῦ παιδίου τούτου	1	यो बालक	“ती बालक”
LUK	2	18	vh9d	figs-activepassive	τῶν λαληθέντων ὑπὸ τῶν ποιμένων πρὸς αὐτούς	1	तिनीहरूलाई गोठालाहरूद्वारा भनिएका कुराहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “गोठालाहरूले तिनीहरूलाई जे भने”" (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	19	reb7	figs-metaphor	συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς	1	उनले आफ्नो मनमै गुनिन्	कसैले “मनमा गुन्‍नु” भनेको केही कुरा धेरै मूल्यवान् वा बहुमूल्य छ भनेर सोच्‍नु हो । मरियमले आफ्ना छोराको बारेमा भनिएका कुराहरूलाई मूल्यवान् सम्झिन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिनलाई होसियारीपूर्वक याद गर्दै” वा “तिनलाई आनन्‍दसाथ सम्झँदै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	2	20	nqv7		ὑπέστρεψαν οἱ ποιμένες	1	गोठालाहरू फर्के	“गोठालाहरू भेडाहरू भएकोतिर नै फिर्ता गए”
LUK	2	20	c9x5	figs-doublet	δοξάζοντες καὶ αἰνοῦντες τὸν Θεὸν	1	परमेश्‍वरलाई महिमा र प्रशंसा गर्दै	यिनीहरू धेरै समान छन् र परमेश्‍वरले के गर्नुभएको थियो भन्‍ने बारेमा तिनीहरू कति उत्साहित थिए भनेर जोड दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको महान्‌ताको बारेमा कुरा गर्दै र प्रशंसा गर्दै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	2	21	y6ih			0	सामान्य जानकारीः	परमेश्‍वरले यहूदी विश्‍वासीहरूलाई दिनुभएको आज्ञाहरूले छोरा बालकको कहिले खतना गर्ने र बाबुआमाले के बलिदानहरू ल्याउनु पर्ने भनेर तिनीहरूलाई बतायो ।
LUK	2	21	ud24	writing-newevent	ὅτε ἐπλήσθησαν ἡμέραι ὀκτὼ	1	जब आठ दिन बितेको थियो	यो वाक्यांशले यस नयाँ घटना अगाडिको समय बितेको कुरालाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	2	21	b2k2		ἐπλήσθησαν ἡμέραι ὀκτὼ	1	आठ दिन बितेको थियो	“उहाँको जीवनको आठौँ दिनको अन्त्य ।” उहाँ जन्मिनुभएको दिनलाई पहिलो दिनको रूपमा गनियो ।
LUK	2	21	u6sw		ἐκλήθη τὸ ὄνομα αὐτοῦ	1	उहाँको नाम ... भनियो	योसेफ र मरियमले उहाँलाई उहाँको नाउँ दिए ।
LUK	2	21	km8b	figs-activepassive	τὸ κληθὲν ὑπὸ τοῦ ἀγγέλου	1	जुन नाउँ स्वर्गदूतद्वारा उहाँलाई दिइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जुन नामले स्‍वर्गदूतले उहाँलाई बोलाएका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	22	a2t3	writing-newevent	ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν	1	जब तिनीहरूको शुद्धिकरणका दिनहरू पूरा भएको थियो	यो वाक्यांशले यस नयाँ घटना अगाडिको समय बितेको कुरालाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	2	22	q9yb	figs-activepassive	αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν	1	तिनीहरूको शुद्धिकरणको दिनहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले आवश्यक ठान्‍नुभएका दिनहरूको सङ्ख्या” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	22	b65l	figs-explicit	τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν	1	तिनीहरूको शुद्धिकरणको	“तिनीहरू विधिपूर्वक रीतिले शुद्ध हुनको निमित्त ।” तपाईंले परमेश्‍वरको भूमिकालाई पनि उल्‍लेख गर्न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई पुनः शुद्ध ठान्‍नुहुनको लागि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	22	lr25		παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ	1	उहाँलाई परमप्रभुकहाँ देखाउन	“उहाँलाई परमप्रभुकहाँ ल्याउन” वा “उहाँलाई परमप्रभुको उपस्थितिमा ल्याउन ।” यो परमेश्‍वरले पहिलो पुरुष बालकमाथि गर्नुभएको दाबीलाई स्वीकार गर्ने एउटा उत्सव थियो ।
LUK	2	23	vlb3	figs-activepassive	καθὼς γέγραπται	1	जसरी लेखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मोशाले लेखेको झैँ” वा “तिनीहरूले मोशाले लेखेको हुनाले यसो गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	23	lnn1	figs-idiom	πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν	1	प्रत्येक पुरुष बालक जसले गर्भ खोल्छ	“गर्भ खोल्छ” भनेको गर्भबाट जन्मने पहिलो बालकको निम्ति प्रयोग गरिने एउटा उपमा हो । यो दुवै जनावरहरू र मानिसहरूमा लागु हुन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “पहिलो जन्मेको हरेक सन्तान जो पुरुष हो” वा “हरेक पहिलो जन्मेको छोरा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	2	24	ni3s		τὸ εἰρημένον ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου	1	जे परमप्रभुको व्यवस्थामा बताइएको थियो	“त्यो जुन परमप्रभुको व्यवस्थाले पनि भन्छ ।” यो व्यवस्थामा भएको एउटा भिन्‍न स्थान हो । यसले सबै पुरुषहरूलाई जनाउँछ, चाहे ती पहिला जन्मेका होऊन वा नहोऊन् ।
LUK	2	25	st2e			0	जोड्ने कथनः	जब मरियम र योसेफ मन्दिरमा हुन्छन्, तिनीहरूले दुईजना मानिसहरूलाई भेट्छन्ः शिमियोन, जसले परमेश्‍वरको प्रशंसा गर्छन् र बालकको बारेमा एउटा अगमवाणी दिन्छन्, अनि अगमवादिनी हन्‍ना ।
LUK	2	25	ytp9	writing-participants	ἰδοὺ	1	हेर	“हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिको विषयमा सचेत बनाउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	2	25	n263		δίκαιος καὶ εὐλαβής	1	धर्मी र ईश्‍वरभक्त थिए	यी भाववाचक शब्दहरूलाई कार्यहरूको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जे ठीक थियो सो गरे र परमेश्‍वरको भय माने” वा “परमेश्‍वरका व्यवस्थाहरूको पालना गरे र परमेश्‍वरको भय माने”
LUK	2	25	m5au	figs-metonymy	παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ	1	इस्राएलको सान्त्वना	“इस्राएल” शब्द इस्राएलका मानिसहरूका लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । “सहानुभूति दिनु” भनेको तिनीहरूलाई सान्तवना, वा “सहानुभूति” प्रदान गर्नु हो । “इस्राएलको सान्तवना” शब्दहरू इस्राएलका मानिसहरूलाई सान्तवना वा सहानुभूति ल्याउनुहुने ख्रीष्‍ट वा मसिहको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँ जसले इस्राएलका मानिसहरूलाई सान्तवना दिनुहुने थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	2	25	xxw9		Πνεῦμα ἦν Ἅγιον ἐπ’ αὐτόν	1	पवित्र आत्मा उनीमाथि हुनुहुन्थ्‍यो	“पवित्र आत्मा उनीसँग हुनुहुन्थ्यो ।” परमेश्‍वर उनीसँग विशेष प्रकारले हुनुहुन्थ्यो, र उनलाई उनको जीवनमा बुद्धि र मार्गनिर्देशन दिनुभयो ।
LUK	2	26	psf8	figs-activepassive	καὶ ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου	1	पवित्र आत्माद्वारा उनलाई यो प्रकट गराइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “पवित्र आत्माले उनलाई देखाउनुभएको थियो” वा “पवित्र आत्माले उनलाई बताउनुभएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	26	e6vu		μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἂν ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου	1	परमप्रभुका ख्रीष्‍टलाई नदेखेसम्म उनले मृत्यु देख्‍नेछैनन्	“उनी मर्नभन्दा अगाडि उनले परमप्रभुको ख्रीष्‍टलाई देख्‍नेछन्”
LUK	2	27	k53l	figs-activepassive	καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύματι	1	उनी आत्मामा आए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसरी पवित्र आत्माले उनलाई डोहोर्‍याउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	27	uqr6		ἦλθεν	1	उनी आए	केही भाषाहरूले “गए” भन्‍न सक्छन् ।
LUK	2	27	y8la	figs-explicit	εἰς τὸ ἱερόν	1	मन्दिरभित्र	“मन्दिरको प्राङ्गनमा ।” केवल पूरोहितहरू मात्र मन्दिर भवनमा प्रवेश गर्न सक्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	27	wt3r		τοὺς γονεῖς	1	आमाबुबा	“येशूका आमाबुबा”
LUK	2	27	h444		τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου	1	व्यवस्थाले जे माग गरेको थियो	“परमेश्‍वरले व्यवस्थाले जे माग गरेको थियो”
LUK	2	28	y5g6		αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸ εἰς τὰς ἀγκάλας	1	उनले उहाँलाई काखमा लिए	“शिमियोनले बालक येशूलाई आफ्‍नो अङ्गालोमा राखे” वा “शिमियोनले येशूलाई उनको अङ्गालोमा च्यापे”
LUK	2	29	m6eg		νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου…ἐν εἰρήνῃ	1	आफ्ना दासलाई शान्‍तिसँग बिदा दिनुहोस्	“म तपाईंका दास हुँ । मलाई शान्तिसित जान दिनुहोस् ।” यहाँ शिमियोनले आफैँलाई सम्बोधन गरिरहेका थिए ।
LUK	2	29	g3wn	figs-euphemism	ἀπολύεις	1	बिदा दिनुहोस्	यो “मर्नु” को निम्ति प्रयोय गरिने आदरार्थी टुक्‍का हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]])
LUK	2	29	e8fk	figs-metonymy	κατὰ τὸ ῥῆμά σου	1	तपाईंको वचन अनुसार	यहाँ “वचन” चाहिँ “प्रतिज्ञा”को लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “जसरी तपाईंले प्रतिज्ञा गर्नुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	2	30	b7i6	figs-synecdoche	εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου	1	मेरा आँखाले देखेका छन्	यो अभिव्यक्तिको अर्थ हुन्छ, “मैले व्यक्तिगत रीतिले देखेको छु” वा “म, आफैँले, देखेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	2	30	ekw3	figs-metonymy	τὸ σωτήριόν σου	1	तपाईंको उद्धार	यो अभिव्यक्तिले त्यो व्यक्तिलाई जनाउँछ जसले उद्धार ल्याउने थियो-बालक येशू-जसलाई शिमियोनले पक्रिरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “उद्धारकर्ता जसलाई तपाईंले पठाउनुभयो” वा “एकजना जसलाई तपाईंले ... बचाउनलाई पठाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	2	31	zv1j		ὃ ἡτοίμασας	1	जुन तपाईंले तयार गर्नुभएको छ	तपाईंले अघिल्‍लो वाक्यांशलाई कसरी अनुवाद गर्नुहुन्छ भन्‍ने कुरामा भर पर्दै, यसलाई “जसलाई तपाईं” मा बदल्‍नु पर्ने हुन सक्छ ।
LUK	2	31	qa1y		ἡτοίμασας	1	तपाईंले तयार गर्नुभएको छ	“योजना बनाउनुभएको छ” वा “हुन लगाउनुभएको छ”
LUK	2	32	n4k3	figs-metaphor	φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν	1	अन्यजातिहरूलाई प्रकाशको निम्ति एउटा ज्योति	यो अलङ्कारको अर्थ हुन्छ कि बालकले मानिसहरूलाई परमेश्‍वरको इच्छा बुझ्‍नलाई सहयता गर्नुहुनेछ । अन्यजातिहरूले परमेश्‍वरको इच्छालाई बुझ्‍ने कुरालाई यसरी बताइएको छ मानौँ त्यो भनेको मानिसहरूले कुनै भौतिक वस्तुलाई देख्‍नलाई भौतिक ज्योतिको प्रयोग गरेको हो । अन्यजातिहरूले के कुरालाई देख्‍नेछन् भन्‍ने कुरालाई तपाईंले स्पष्‍ट बनाउनुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो बालकले अन्यजातिहरूलाई परमेश्‍वरको इच्छा बुझ्‍नलाई सक्षम बनाउनुहुनेछ जसरी ज्योतिले मानिसहरूलाई स्‍पष्‍टसँग देख्‍न दिन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	32	s5lu	figs-explicit	εἰς ἀποκάλυψιν	1	प्रकाशको लागि	के प्रकाश पारिनुपर्ने हो भन्‍ने कुरालाई उल्‍लेख गर्न आवश्‍यक हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसले परमेश्‍वरको सत्यतालाई प्रकट गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	32	ur8y		δόξαν λαοῦ σου, Ἰσραήλ	1	तपाईंका जन इस्राएलीहरूलाई महिमा	“तपाईंका मानिसहरू इस्राएलप्रति महिमा ल्याउनको लागि उहाँ कारण हुनुहुनेछ”
LUK	2	33	pp9f	figs-activepassive	τοῖς λαλουμένοις περὶ αὐτοῦ	1	जे उहाँको बारेमा बताइएको थियो त्यसमा	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “शिमियोनले उहाँको बारेमा भनेका कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	34	xly1		εἶπεν πρὸς Μαριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ	1	मरियम उहाँकी आमालाई भने	“बालककी आमा, मरियमलाई भने ।” यो कुरा पक्‍का गर्नुहोस् कि मरियम शिमियोनकी आमा हुन् भनेर नसुनियोस् ।
LUK	2	34	p2cy		ἰδοὺ	1	हेर	शिमियोनले बताउन लागेको कुरा मरियमको लागि अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ भनेर उनलाई भन्‍नलाई तिनले यो अभिव्यक्ति प्रयोग गरे ।
LUK	2	34	rs67	figs-metaphor	οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ	1	इस्राएलमा धेरैको पतन र उत्थानका निम्ति यो बालकलाई नियुक्त गरिएको छ	यस अलङ्कारमा परमेश्‍वरबाट तर्केर टाढा जाने र अझ नजिक जाने कुरालाई “उत्थान” र “पतन” को रूपमा व्यक्त गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो बालकले इस्राएलका धेरै मानिसहरूलाई परमेश्‍वरबाट तर्केर टाढा जान लगाउने वा परमेश्‍वरको अझ नजिक ल्याउने बनाउनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	35	hak5	figs-metonymy	ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί	1	धेरैका हृदयहरूका विचारहरू प्रकट होऊन्	यहाँ “हृदयहरू” भनेको मानिसहरूको भित्री व्यक्तित्वको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले धेरै मानिसहरूका विचारहरू प्रकट गर्नुहुनेछ” वा “धेरै मानिसहरूले गोप्य रूपमा सोच्‍ने कुरालाई उहाँले प्रकट गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	36	kd1y	writing-participants	καὶ ἦν Ἅννα προφῆτις	1	हन्ना नाम गरेकी एकजना अगमवादिनी त्यहाँ थिइन्	यसले कथामा एउटा नयाँ सहभागीलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	2	36	c7wx	translate-names	Φανουήλ	1	फनुएल	यो एउटा मानिसको नाउँ हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	2	36	h4ql	translate-numbers	ἔτη ἑπτὰ	1	सात वर्ष	“७ वर्ष” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	2	36	b9xe		ἀπὸ τῆς παρθενίας αὐτῆς	1	तिनको कुमारीत्वपछि	“तिनले उनलाई विवाह गरेपछि”
LUK	2	37	byk6	translate-numbers	χήρα ἕως ἐτῶν ὀγδοήκοντα τεσσάρων	1	चौरासी वर्ष विधवा नै रहिन्	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) तिनी ८४ वर्षसम्म विधवा भइबसेकी थिइन् वा २) तिनी एक विधवा थिइन् र अब ८४ वर्ष पुगेकी थिइन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	2	37	f2lt	figs-hyperbole	οὐκ ἀφίστατο τοῦ ἱεροῦ	1	मन्दिर कहिल्यै छोडिनन्	यो सम्भवतः अतिरञ्‍जित गरिएको अभिव्यक्ति हुन सक्छ । तिनले मन्दिरमा यति धेरै समय बिताउँथिन् कि तिनले कहिल्यै मन्दिर नै नछोडेको जस्तो देखिन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “सदैव मन्दिरमा नै रहन्थिन्” वा “प्रायः मन्दिरमा नै हुन्थिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	2	37	a1cg		νηστείαις καὶ δεήσεσιν	1	प्रार्थना गर्दै र उपवास बस्दै	“धेरै अवसरहरूमा खानाबाट बञ्‍चित भएर र धेरै प्रार्थनाहरू चढाएर”
LUK	2	38	c9e4		ἐπιστᾶσα	1	तिनीहरूको नजिक आइन्	“तिनीहरूको छेउमा गए” वा “मरियम र योसेफकहाँ गए”
LUK	2	38	q1ak	figs-metonymy	λύτρωσιν Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेमको उद्धार	यहाँ “उद्धार” शब्द त्यो काम गर्ने व्यक्तिलाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँ जसले यरूशलेमलाई उद्धार गर्नुहुने थियो” वा “ती व्यक्ति जसले परमेश्‍वरका आशिष्‌हरू र कृपालाई यरूशलेममा फिर्ता ल्याउनुहुने थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	2	39	xmw8			0	जोड्ने कथनः	मरियम, योसेफ, र येशूले बेथलेहेमको सहरलाई छोड्नुहुन्छ र उहाँको बाल्यकालको लागि नासरतको सहरमा फर्किनुहुन्छ ।
LUK	2	39	pk9z	figs-activepassive	τὰ κατὰ τὸν νόμον Κυρίου	1	जुन परमप्रभुको व्यवस्था अनुसार थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जे परमप्रभुको व्यवस्थाले तिनीहरूले गरेको खोजेको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	2	39	g5vg	figs-explicit	πόλιν ἑαυτῶν Ναζαρέτ	1	तिनीहरूको आफ्‍नै नासरतको सहर	यो वाक्यांशको अर्थ हो कि तिनीहरू नासरतमा बस्थे । यो निश्‍चय गर्नुहोस् कि नासरतको सहर तिनीहरूको स्वामित्वमा थियो भनेको जस्तो यो नसुनियोस् । वैकल्‍पिक अनुवादः “नासरतको सहर, जहाँ तिनीहरू बस्थे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	40	qm1q		πληρούμενον σοφίᾳ	1	बुद्धिले भरिएर	“अझ बुद्धिमानी हुँदै” वा “बुद्धिमान् कुराहरू सिक्‍दै”
LUK	2	40	xr2p		χάρις Θεοῦ ἦν ἐπ’ αὐτό	1	परमप्रभुको अनुग्रह उहाँमाथि थियो	“परमेश्‍वरले उहाँलाई आशिष् दिनुभयो” वा “परमेश्‍वर उहाँसँग एउटा विशेष तवरले हुनुहुन्थ्यो”
LUK	2	41	eg4f			0	जोड्ने कथनः	जब येशू १२ वर्षको हुनुभयो, उहाँ यरूशलेममा उहाँको परिवारसँगै जानुहुन्छ । उहाँ त्यहाँ हुनुभएको बेलामा, उहाँले प्रश्‍नहरू सोध्‍नुहुन्छ र मन्दिरका शिक्षकहरूको प्रश्‍नहरूको उत्तर दिनुहुन्छ ।
LUK	2	41	h6fr	writing-background	ἐπορεύοντο οἱ γονεῖς αὐτοῦ…τῇ ἑορτῇ τοῦ Πάσχα	1	उहाँका बाबुआमा गए ... निस्तारको चाड	यो पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	2	41	q3f4		οἱ γονεῖς αὐτοῦ	1	उहाँका आमाबुबा	“येशूका आमाबुबा”
LUK	2	42	f7e7		ἀναβαινόντων αὐτῶν	1	तिनीहरू फेरि माथि गए	यरूशलेम इस्राएलको अन्य कुनै पनि ठाउँभन्दा बढी उचाइमा थियो, त्यसैले इस्राएलीहरूले यरूशलेममा माथि जाने भनेर भन्‍नु सामान्य कुरा थियो ।
LUK	2	42	d52y		κατὰ τὸ ἔθος	1	चलन अनुसारको समयमा	“सामान्य समयमा” वा “जस्तो तिनीहरूले हरेक वर्ष गर्थे”
LUK	2	42	g8aa		τῆς ἑορτῆς	1	पर्व	यो निस्तार चाडको लागि अर्को नाम थियो, किनकि यसमा रीति बमोजिमको खाना खाने कुरा समावेश थियो ।
LUK	2	43	e5en		καὶ τελειωσάντων τὰς ἡμέρας	1	चाडका पूरा दिनहरू त्यहाँ बिताए पछि	“जब चाड मनाउने सबै दिनहरू सिद्धिए” वा “तोकिएका दिनहरूसम्म चाड मनाएपछि”
LUK	2	44	y77i		νομίσαντες	1	विचार गर्दै	“तिनीहरूले सोचे”
LUK	2	44	jcz4		ἦλθον ἡμέρας ὁδὸν	1	तिनीहरूले एक दिनको यात्रा सिद्धयाए	“तिनीहरूले एक दिन यात्रा गरे” वा “तिनीहरू मानिसहरूले एक दिनमा हिँड्न सक्‍ने जति टाढा गए”
LUK	2	46	llz4		καὶ ἐγένετο	1	यस्तो हुन आयो कि	यहाँ यो वाक्यांशलाई कथामा एउटा महत्त्वपूर्ण घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्नलाई कुनै तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	2	46	yy11	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	यसले मन्दिर वरिपरि भएको प्राङ्गनलाई जनाउँछ । केवल पूरोहितहरूलाई मात्र भित्र प्रवेश गर्न अनुमति थियो । वैकल्पिक अनुवादः “मन्दिरको चोकभित्र” वा “मन्दिरभित्र” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	2	46	n1tl		ἐν μέσῳ	1	बीचमा	यसको तात्पर्य ठीक केन्द्र होइन । बरु, यसको अर्थ “माझ” वा “सँगै” वा “बाट घेरिएर” भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	2	46	fzz6		τῶν διδασκάλων	1	शिक्षकहरू	“धार्मिक शिक्षकहरू” वा “मानिसहरूलाई परमेश्‍वरको बारेमा सिकाउनेहरू”
LUK	2	47	y1i2		ἐξίσταντο δὲ πάντες οἱ ἀκούοντες αὐτοῦ	1	उहाँलाई सुन्‍नेहरू सबै चकित भए	तिनीहरूले बुझ्‍न सकेनन् कि कसरी एउटा बाह्र वर्षको केटोले कुनै धार्मिक शिक्षा बिना त्यति राम्ररी जवाफ दिन सक्छ ।
LUK	2	47	pgu4		ἐπὶ τῇ συνέσει	1	उहाँको समझशक्तिमा	“उहाँले यति धेरै बुझ्‍नुभएकोमा” वा “उहाँले परमेश्‍वरको बारेमा यति धेरै बुझ्‍नुभएकोमा”
LUK	2	47	c8z3		ταῖς ἀποκρίσεσιν αὐτοῦ	1	उहाँका जवाफहरू	“उहाँले तिनीहरूलाई यति राम्रो जवाफ दिनुभएकोमा” वा “उहाँले तिनीहरूका प्रश्‍नहरूको त्यति राम्रो जवाफ दिनुभएकोमा”
LUK	2	48	llk9		καὶ ἰδόντες αὐτὸν	1	जब उनीहरूले उहाँलाई देखे	“जब मरियम र योसेफले येशूलाई भेट्टाए”
LUK	2	48	f1ry	figs-rquestion	τί ἐποίησας ἡμῖν οὕτως?	1	किन तिमीले हामीसँग यस्तो व्यवहार गर्‍यौ ?	यो अप्रत्यक्ष हप्‍की थियो किनभने उहाँ तिनीहरूसँग फर्केर घर जानुभएको थिएन । यसले तिनीहरूलाई उहाँको बारेमा चिन्ता गर्ने बनायो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले हामीलाई यसो गर्नुहुने थिएन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	2	48	w361		ἰδοὺ	1	हेर्नुहोस्	यो शब्दलाई धेरैपटक कुनै नयाँ वा महत्त्वपूर्ण घटनाको सुरुवातलाई देखाउन प्रयोग गरिएको छ । यसलाई काम कहाँ सुरु हुन्छ भनेर देखाउनलाई पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । यदि तपाईंको भाषामा यस किसिमले प्रयोग हुने कुनै वाक्यांश छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्न स्वभाविक हुन्छ वा हुँदैन भनेर विचार गर्नुहोस् ।
LUK	2	49	r8eh	figs-rquestion	τί ὅτι ἐζητεῖτέ με?	1	तपाईंहरूले मलाई किन खोजिरहनुभएको ?	येशूले उहाँका बाबुआमालाई हल्का तवरले हप्‍काउन, र उहाँसँग उहाँको स्वर्गीय पिताबाटको तिनीहरूले बुझ्‍न नसकेका एउटा उद्देश्‍य छ भनेर बताउन सुरु गर्नलाई दुई प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईंहरूले मेरो बारेमा चिन्ता गर्न जरुरी थिएन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	2	49	va82	figs-rquestion	οὐκ ᾔδειτε…δεῖ εἶναί με?	1	के तपाईंहरूलाई थाहा थिएन ... मेरो पिताको घरमा ?	उहाँको बाबुआमालाई त्यस उद्देश्‍यको बारेमा थाहा हुनुपर्थ्यो जसको लागि उहाँको पिताले उहाँलाई पठाउनुभयो भनेर भन्‍न प्रयास गर्नलाई येशूले यो दोस्रो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईंहरूले थाहा पाउनुपर्थ्यो ... काम ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	2	49	p6aj		ἐν τοῖς τοῦ πατρός μου	1	मेरो पिताको घरमा	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) येशूले उहाँको पिताले उहाँलाई दिनुभएको काम गरिरहनुभएको थियो भनेर सङ्केत गर्नलाई उहाँले यी शब्दहरूको अक्षरशः अर्थ दिन खोज्‍नुभयो, वा २) यी शब्दहरू एउटा उपमा हुन् जसले येशू त्यहाँ हुनुहुन्थ्यो भनेर सङ्केत गर्छन् जुन हो, “मेरा पिताको घरमा ।” तर किनकि अर्को पदले उहाँले उहाँका बाबुआमालाई भनिरहनुभएको कुरा तिनीहरूले बुझेनन् भनेर बताउँछ, यसलाई थप व्याख्या नगर्नु नै उत्तम हुन्छ ।
LUK	2	49	n76z	guidelines-sonofgodprinciples	τοῖς τοῦ πατρός μου	1	मेरो पिताको घर	१२ को हुनुहुँदा, येशू, परमेश्‍वरको पुत्रले बुझ्‍नुभयो कि परमेश्‍वर उहाँको साँचो पिता हुनुहुन्थ्यो (योसेफ, मरियमको पति होइन) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	2	51	h2i9		καὶ κατέβη μετ’ αὐτῶν	1	उहाँ तिनीहरूसँग आफ्नो घर फर्कनुभयो	“येशू मरियम र योसेफसँगै घर जानुभयो”
LUK	2	51	zl2q		ἦν ὑποτασσόμενος αὐτοῖς	1	तिनीहरूका आज्ञाकारी भइ रहनुभयो	“तिनीहरूको आज्ञापालन गर्नुभयो” वा “सदैव तिनीहरूको आज्ञापालन गरिरहनुभयो”
LUK	2	51	ceu3	figs-metonymy	διετήρει πάντα τὰ ῥήματα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς	1	यी सबै कुरा तिनको हृदयमै राखिन्	यहाँ “हृदय” भनेको व्यक्तिको मन वा भित्री व्यक्तित्वको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “यी सबै कुरा होसियारीपूर्वक सम्झिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	2	52	gb25		προέκοπτεν τῇ σοφίᾳ, καὶ ἡλικίᾳ	1	बुद्धि र कदमा बढिरहनुभयो	“अझै बुद्धिमान् र बलियो हुनुभयो ।” यसले बौद्धिक र शारीरिक वृद्धिलाई जनाउँछ ।
LUK	2	52	y5qk		προέκοπτεν τῇ σοφίᾳ, καὶ ἡλικίᾳ	1	परमेश्‍वर र मानिसहरूको निगाहमा बढ्नुभयो	यसले आत्मिक र सामाजिक वृद्धिलाई जनाउँछ । यिनीहरूलाई अलग-अलग उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले धेरैभन्दा धेरै आशिष् दिनुभयो र मानिसहरूले उहाँलाई धेरैभन्दा धेरै मन पराए ।”
LUK	3	intro	tkg5			0		# लूका ०३ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पढ्नलाई सजिलो बनाउन कविताको हरेक पङ्क्तिलाई बाँकीको पाठ्यसामग्रीभन्दा दायाँतिर सारेर राख्छन् । यूएलटीले ३:४-६ मा भएको कवितासँग यसो गर्छ, जुन पुरानो करारबाटको शब्दहरू हुन् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### न्याय<br>सिपाहीहरू र कर उठाउनेहरूलाई यस अध्यायमा भएका यूहन्‍नाका निर्देशनहरू जटिल छैनन् । तिनीहरू ती कुराहरू हुन् जुन तिनीहरूलाई त्यसै थाहा हुनुपर्ने हो । उनले तिनीहरूलाई धर्मी तवरले जिउनलाई निर्देशन दिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/justice]] अनि [लूका ३:१२-१५](./12.md))<br><br>### वंशावली<br>वंशावली एउटा सूची हो जसले एउटा व्यक्तिको पूर्खाहरू वा सन्तानहरूको अभिलेख राख्छ । यस्ता सूचीहरू कसको राजा हुने हक थियो भनेर निर्धारण गर्नलाई धेरै महत्त्वपूर्ण हुन्थे, किनभने राजाको अधिकार सामान्यतया उनीभन्दा मुनि सर्थ्यो वा उनका बाबुबाट उत्तराधिकारको रूपमा प्राप्‍त गरिएको हुन्थ्यो । अरू महत्त्वपूर्ण मानिसहरूको पनि अभिलिखित वंशावली हुने कुरा सामान्य कुरा थियो ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका भाषाका महत्त्वपूर्ण अलङ्कारहरू<br><br>### रूपक<br><br>अगमवाणीले धेरैपटक त्यसको अर्थ व्यक्त गर्नलाई रूपकहरूको प्रयोगलाई समावेश गर्छ । अगमवाणीको उचित उल्थाको लागि विभिन्‍न भेद छुट्‌ट्याउने आत्मिक समझदारीको आवश्यकता हुन्छ । यशैयाको अगमवाणी एउटा विस्तारित रूपक हो जसले बप्‍तिस्मा दिने यूहन्नाको सेवकाइलाई वर्णन गर्छ ([लूका ३:४-६](./04.md)) । अनुवाद कठिन हुन्छ । यो सुझाव दिइन्छ कि अनुवादकले यूएलटीको हरेक पङ्क्तिलाई एउटा छुट्टै रूपकको रूपमा लिऊन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/prophet]]) अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “(हेरोद) ले यूहन्नालाई झ्यालखानामा कैदी बनाए”<br>यो घटनाले अलमल ल्याउन सक्छ किनभने लेखकले बताउँछन् कि यूहन्‍ना कैदमा हालिएका थिए र त्यसपछि उनले भन्छन् कि उनले मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिइरहेका थिए । लेखकले सम्भवतः यो वाक्यांश यूहन्नालाई हेरोदले झ्यालखानामा हाल्‍नेछन् भन्‍ने आशामा प्रयोग गर्छन् । यसको अर्थ हुन जान्छ कि यो कथा वर्णनको समयमा यो भनाइ अझै पनि भविष्‍यमा नै छ ।
LUK	3	1	rk9i			0	सामान्य जानकारीः	येशूको नातेदार भाइ यूहन्‍नाले उनको सेवकाइको थालनी गर्दा के भइरहेको छ भनेर बताउनलाई यी पदहरूले पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् ।
LUK	3	1	m1zu			0	जोड्ने कथनः	जसरी यशैया अगमवक्ताले पहिल्यै भविष्‍यवाणी गरेका थिए, यूहन्‍नाले मानिसहरूलाई सुसन्देश प्रचार गर्न सुरु गर्छन् ।
LUK	3	1	v22w	translate-names	Φιλίππου…Λυσανίου	1	फिलिप … लुसानियास	यी मानिसहरूका नामहरू हुन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	1	uv8h	translate-names	τῆς Ἰτουραίας καὶ Τραχωνίτιδος…τῆς Ἀβειληνῆς	1	इतुरिया र त्राखोनितिस … अबिलेने	यी प्रदेशहरूका नाम हुन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	2	d3m8		ἐπὶ ἀρχιερέως Ἅννα καὶ Καϊάφα	1	हन्‍नास र कैयाफा प्रधान पूजाहारी भएको समयमा	“यी दुवैले सँगसँगै प्रधान पूजाहारीको रूपमा सेवा गरिरहेका बेलामा ।” हन्‍नास प्रमुख पूजाहारी थिए, र रोमीहरूले उनको ज्वाइँ, कैयाफालाई उनको ठाउँमा प्रमुख पूजाहारी हुनलाई नियुक्त गरिसकेपछि पनि यहूदीहरूले उनलाई त्यसरी नै पहिचान गर्न निरन्तरता दिए ।
LUK	3	2	dg8p	figs-metaphor	ἐγένετο ῥῆμα Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको वचन आयो	लेखकले परमेश्‍वरको सन्देशको विषयमा यसरी बताउँछन् मानौँ त्यो कुनै व्यक्ति हो जुन त्यसलाई सुन्‍नेहरूतर्फ सर्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उहाँको सन्देश बोल्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	3	w2pu	figs-abstractnouns	κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας	1	पाप क्षमाको बप्‍तिस्मा प्रचार गर्दै	“बप्‍तिस्मा” र “पश्‍चात्ताप” जस्ता शब्दहरूलाई कार्यहरूको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले तिनीहरूका पापको निम्ति पश्‍चात्ताप गरिरहेका छन् भन्‍ने देखाउन मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिइनुपर्छ भनी उनले प्रचार गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	3	3	cnm1	figs-abstractnouns	εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν	1	पाप क्षमाको निम्ति	तिनीहरूले पश्‍चात्ताप गर्ने थिए ताकि परमेश्‍वरले तिनीहरूका पापहरूलाई क्षमा दिनुभएको होस् । “क्षमा” शब्दलाई एउटा कार्यको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “कि तिनीहरूका पाप क्षमा गरिऊन्” वा “कि परमेश्‍वरले तिनीहरूका पाप क्षमा गर्नुभएको होस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	3	4	e1k1			0	सामान्य जानकारीः	लेखक, लूकाले बप्‍तिस्मा दिने यूहन्‍नाको विषयमा भएको यशैया अगमवक्ताको खण्‍डलाई उद्‌धृत गर्छन् ।
LUK	3	4	zf6m	figs-activepassive	ὡς γέγραπται ἐν βίβλῳ λόγων Ἠσαΐου τοῦ προφήτου	1	जसरी यशैया अगमवक्ताको अगमवाणीका वचनहरूको पुस्तकमा लेखिएको छ	यी शब्दहरूले यशैया अगमवक्ताबाटको एउटा उद्धरणलाई परिचय गराउँछन् । तिनीहरूलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ, र छुटेका शब्दहरूलाई राख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो यशैया अगमवक्ताले आफ्नो पुस्तकमा लेखेको जस्तै भयो” वा “यशैया अगमवक्ताले आफ्नो पुस्तकमा लेखेको कुरा यूहन्‍नाले पूरा गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	3	4	b86g		φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ	1	उजाडस्थानमा कराइरहने एकजनाको आवाज	यसलाइ एउटा वाक्यको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उजाडस्थानमा कराइरहने एकजनाको आवाज सुनिएको छ” वा “तिनीहरूले उजाडस्थानमा कराइरहने कोही एकजनाको स्वर सुन्छन्”
LUK	3	4	rzv1		ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου; εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ	1	परमप्रभुको बाटो तयार पार, उहाँका मार्गहरू सोझो बनाऊ	दोस्रो आज्ञाले पहिलोलाई व्याख्या गर्छ वा थप विस्तृत विवरण थप्छ ।
LUK	3	4	h9xl	figs-metaphor	ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου	1	प्रभुको मार्ग तयार पार	“परमप्रभुको लागि मार्ग तयार पार ।” यसो गर्नुले प्रभु आउनुहुँदा उहाँको सन्देश सुन्‍नलाई तयार भइ रहने कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । मानिसहरूले तिनीहरूका पापहरूको पश्‍चात्ताप गरेर यसो गर्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “प्रभुको सन्देश सुन्‍नलाई तयार होओ जब उहाँ आउनुहुन्छ” वा “प्रभु आउनको लागि पश्‍चात्ताप गरेर तयार होओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	4	v967		τὴν ὁδὸν	1	मार्ग	“बाटो” वा “सडक”
LUK	3	5	wk8m	figs-metaphor	πᾶσα φάραγξ πληρωθήσεται, καὶ πᾶν ὄρος καὶ βουνὸς ταπεινωθήσεται	1	हरेक उपत्यका पुरिनेछ ... हरेक पहाड र डाँडा समतल पारिनेछ	जब मानिसहरूले कुनै महत्त्वपूर्ण व्यक्तिको लागि बाटो तयार गर्छन् जो आउँदै गरेका हुन्छन्, तिनीहरूले उच्‍चमा रहेका ठाउँहरूलाई काटेर तल झार्छन् र होचा स्थानहरूलाई पुर्छन् ताकि बाटो समतल हुन सकोस् । यो अघिल्‍लो पदमा सुरु गरिएको अलङ्कारको हिस्सा हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	5	e52x	figs-activepassive	πᾶσα φάραγξ πληρωθήσεται	1	हरेक उपत्यका पुरिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले सडकको हरेक होचो भागलाई पुर्नेछन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	5	s66m	figs-activepassive	πᾶν ὄρος καὶ βουνὸς ταπεινωθήσεται	1	हरेक पहाड र डाँडा समतल पारिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । “तिनीहरूले हरेक पहाड र डाँडालाई समतल पार्नेछन्” वा “तिनीहरूले सडकका हरेक उच्‍च भागलाई हटाउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	6	du1b	figs-abstractnouns	ὄψεται…τὸ σωτήριον τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको उद्धारलाई देख्‍नेछन्	This can be stated as an action. “परमेश्‍वरले मानिसहरूलाई पापबाट कसरी बचाउनुहुन्छ भन्‍नेबारे सिक्‍नेछन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	3	7	sxn9	figs-activepassive	βαπτισθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ	1	उनीकहाँ बप्‍तिस्‍मा लिन आइरहेको	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यूहन्‍नाद्वारा बप्‍तिस्मा लिन आइरहेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	7	b724	figs-metaphor	γεννήματα ἐχιδνῶν	1	हे साँभे सर्पका बच्‍चा हो	यो एउटा अलङ्कार हो । यहाँ “बच्‍चा”को अर्थ “उही गुणहरूले युक्त” भन्‍ने हुन्छ । साँभे सर्पहरू चाहिँ विषालु सर्पहरू हुन् जो खतरनाक हुन्छन् र जसले दुष्‍टतालाई प्रतिनिधित्व गर्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू दुष्‍ट विषालु साँपहरू” वा “तिमीहरू विषालु सर्पजस्तै दुष्‍ट छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	7	mcq5	figs-rquestion	τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς?	1	कसले तिमीहरूलाई आउँदै गरेको क्रोधबाट भाग्‍नलाई चेतावनी दियो ?	उनले वास्तवमा तिनीहरूको जवाफको अपेक्षा गरिरहेका थिएनन् । यूहन्‍नाले मानिसहरूलाई हप्‍काइरहेका थिए किनभने तिनीहरूले उनलाई आफूहरूलाई बप्‍तिस्मा दिनलाई बिन्ती गरिरहेका थिए ताकि परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई दण्‍ड नदिनुभएको होस्, तर तिनीहरू पाप गर्नलाई छोड्न चाहँदैनथे । वैकल्पिक अनुवादः “यसरी तिमीहरू परमेश्‍वरको क्रोधबाट भाग्‍न सक्दैनौ !” वा “बप्‍तिस्मा लिएर मात्र परमेश्‍वरको क्रोधबाट उम्कन सक्दैनौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	3	7	g7tw	figs-metonymy	ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς	1	आउँदै गरेको क्रोधबाट	शब्द “क्रोध” परमेश्‍वरको दण्डलाई जनाउनलाई प्रयोग गरिएको छ, किनभने उहाँको क्रोध अगि आउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले पठाउन लाग्‍नुभएको दण्डबाट” वा “परमेश्‍वरको क्रोधबाट जसमा उहाँले काम गर्न लागिरहनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	8	pz16	figs-metaphor	ποιήσατε…καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας	1	त्यस्ता फलहरू फलाओ जुन पश्‍चात्ताप सुहाउँदो छन्	यस अलङ्कारमा, कोही व्यक्तिको आचरणलाई फलसँग दाँजिएको छ । जसरी कुनै बोटले त्यस बोटको प्रकारसँग सुहाउँदो फल उत्‍पन्‍न गरेको अपेक्षा गरिन्छ, आफूले पश्‍चात्ताप गरेको छु भनेर बताउने कुनै व्यक्तिले पनि धर्मी तवरले जिएको अपेक्षा गरिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यस प्रकारका फलहरू फलाओ जसले देखाउँछ कि तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरेका छौ” वा “ती कुराहरू गर जसले देखाउँछ कि तिमीहरू आफ्‍ना पापबाट तर्किगएका छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	8	uqz3		λέγειν ἐν ἑαυτοῖς	1	तिमीहरू आफैँभित्र भन्‍न	“तिमीहरू आफैँलाई भन्दै” वा “सोच्दै”
LUK	3	8	pft3	figs-explicit	πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ	1	हामीसँग पिताको रूपमा अब्राहाम छन्	“अब्राहाम हाम्रा पूर्वज हुन्” वा “हामी अब्राहामका सन्तानहरू हौँ ।” तिनीहरूले कि यसो भन्‍ने थिए भनेर अस्‍पष्‍ट छ भने, तपाईंले अन्तर्निहित जानकारीलाई पनि थप्‍न सक्‍नुहुन्छः “त्यसैले परमेश्‍वरले हामीलाई दण्‍ड दिनुहुने छैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	8	gbp2		ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ	1	अब्राहामका लागि सन्तान उत्‍पन्‍न गर्न	“अब्राहामका लागि सन्तान बनाउन”
LUK	3	8	pi82		ἐκ τῶν λίθων τούτων	1	यी ढुङ्गाहरूबाट	यूहन्‍नाले सम्भवतः यर्दन नदी किनारमा भएका वास्तविक ढुङ्गाहरूलाई नै जनाइरहेका हुन सक्छन् ।
LUK	3	9	r5pa	figs-activepassive	ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται	1	रूखहरूको जरामा बन्चरो परिसकेको छ	त्यो बन्चरो जुन रूखको जरालाई त्यसले काट्न सकोस् भनेर ठाउँमा बसिसकेको छ, सुरु हुन लागिरहेको दण्‍डको लागि एउटा अलङ्कार हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वर रूखहरूको जरामा बन्चरो राखिसकेको मानिसजस्तै हुनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	9	l8it	figs-activepassive	πᾶν…δένδρον…ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται	1	हरेक रूख ... काटिनेछ र आगोमा फालिनेछ	यहाँ “आगो” दण्‍डको लागि एउटा अलङ्कार हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले हरेक रूखलाई काटेर ढाल्नुहुन्छ ... र त्यसलाई आगोमा फाल्नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	10	yf3b			0	जोड्ने कथनः	यूहन्‍नाले भीडमा भएका मानिसहरूले उनलाई सोधेका प्रश्‍नहरूको जवाफ दिन थाल्छन् ।
LUK	3	10	ak6i		ἐπηρώτων αὐτὸν…λέγοντες	1	यसो भन्दै सोधिरहे	“उनलाई सोध्दै भने” वा “यूहन्‍नालाई सोध्दै”
LUK	3	11	g3ip		ἀποκριθεὶς…ἔλεγεν αὐτοῖς	1	तिनीहरूलाई जवाफ दिएर भने	“यसो भन्दै जवाफ दिए” वा “तिनीहरूलाई उत्तर दिए” वा “भने”
LUK	3	11	vuk3	figs-ellipsis	ὁμοίως ποιείτω	1	त्यसै गर्नुपर्छ	“बचेको खानेकुरालाई बाँड जसरी तिमीहरूले बढी भएको खास्टोलाई बाँड्यौ ।” यसले खाँचोमा भएकाहरूलाई खानेकुरा दिने कुरालाई नै जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो व्यक्तिलाई खानेकुरा देओ जससँग केही छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	3	12	pp3s	figs-activepassive	βαπτισθῆναι	1	बप्‍तिस्मा लिन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यूहन्‍नाद्वारा बप्‍तिस्मा लिन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	13	v9ls		μηδὲν πλέον…πράσσετε	1	बढी पैसा नउठाउनू	“धेरै पैसा नमाग” वा “बढी पैसा उठाउन नखोज ।” कर उठाउनेहरूले तिनीहरूले उठाउनुपर्ने भन्दा बढी पैसा उठाइरहेका थिए । यूहन्‍नाले तिनीहरूलाई त्यसो गर्न छोड्नुपर्छ भनेर बताउँछन् ।
LUK	3	13	m136	figs-activepassive	τὸ διατεταγμένον ὑμῖν	1	जे तिमीहरूलाई गर्नलाई अह्राइएको छ	कर उठाउने व्यक्तिको अधिकार रोमबाट आउँछ भनेर देखाउनको लागि यो कर्म वाच्यमा छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूलाई रोमीहरूले उठाउनलाई अधिकार दिएका भन्दा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	14	w2d8	figs-exclusive	τί ποιήσωμεν καὶ ἡμεῖς?	1	अनि हामीले के गर्नुपर्छ ?	हामी सिपाहीहरूबारे नि ? हामीले चाहिँ के गर्नुपर्छ ? शब्दहरू “हाम्रो” र “हामीले” मा यूहन्‍ना पर्दैनन् । सिपाहीहरूले भन्‍न खोजेका छन् कि यूहन्‍नाले भीड र कर उठाउनेलाई तिनीहरूले के गर्नुपर्छ भनेर बताइसकेका छन् र तिनीहरूले सिपाहीहरूको रूपमा के गर्नुपर्छ भनेर जान्‍न चाहन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	3	14	l3mz		μηδὲ συκοφαντήσητε	1	कसैलाई पनि झूटो दोष नलगाओ	पैसा असुल्नलाई सिपाहीहरूले मानिसहरूलाई झूटो दोष लगाइरहेका थिए जस्तो देखिन्छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यसै गरी, तिनीहरूबाट पैसा असुल्नलाई कसैलाई पनि झूटो दोष नलगाओ” वा “कुनै पनि निर्दोष व्यक्तिलाई अवैधानिक काम गरेको छ नभन”
LUK	3	14	bvy5		ἀρκεῖσθε τοῖς ὀψωνίοις ὑμῶν	1	आफ्ना तलबमा नै सन्तुष्‍ट होओ	“तिम्रो तनखामा सन्तुष्‍ट होओ”
LUK	3	15	pgp3		δὲ τοῦ λαοῦ	1	तब मानिसहरू	“किनकि मानिसहरू” । यसले यूहन्‍नाकहाँ आएका मानिसहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	3	15	czb7		διαλογιζομένων πάντων ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν περὶ τοῦ Ἰωάννου, μήποτε αὐτὸς εἴη ὁ Χριστός	1	यूहन्‍नाको विषयमा, तिनी ख्रीष्‍ट हुन सक्छन् कि भनेर सबैजना तिनीहरूका हृदयहरूमा विचार गर्दै थिए	“यूहन्‍नाको विषयमा के सोच्‍ने भनेर सबैजना अनिश्‍चित थिए; तिनीहरूले आफैँलाई सोधे, ‘के उनी ख्रीष्‍ट हुन सक्छन् ?’” वा “यूहन्‍नाको विषयमा के सोच्‍ने भनेर कोही पनि निश्‍चित थिएन किनभने तिनीहरू सबै उनी ख्रीष्‍ट हुन सक्छन् कि भनेर विचार गर्दै थिए ।”
LUK	3	16	fn1u	figs-explicit	ἀπεκρίνατο λέγων πᾶσιν ὁ Ἰωάννης	1	यूहन्‍नाले तिनीहरू सबैलाई ... भनेर जवाफ दिए	अझ महान् व्यक्ति आउँदै गरेको जवाफ यूहन्‍नाले दिँदा स्‍पष्‍टसँग यो अर्थ लाग्छ कि यूहन्‍ना ख्रीष्‍ट होइनन् । यसलाई तपाईंको पाठकहरूको लागि प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यूहन्‍नाले तिनीहरू सबैलाई ... भनेर स्पष्‍ट बनाए कि उनी ख्रीष्‍ट होइनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	16	wj3h		ὕδατι βαπτίζω ὑμᾶς	1	म तिमीहरूलाई पानीले बप्‍तिस्मा दिन्छु	“म पानीको प्रयोग गरेर बप्‍तिस्मा दिन्छु” वा “म पानीको माध्यमले बप्‍तिस्मा दिन्छु”
LUK	3	16	k3hg		οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ	1	जसको जुत्ताको फित्ता फुकाल्न पनि म योग्यको छैन	“उहाँको जुत्ताको फित्ता फुकाल्नलाई पनि म महत्त्वपूर्ण छैन ।” जुत्ताको फित्ता फुकाल्ने कर्तव्य दासको हुन्थ्यो । यूहन्‍नाले भन्दै थिए, कि उहाँ जो आउँदै हुनुहुन्थ्यो, उहाँको दास बन्‍नको लागि पनि उनी पर्याप्‍त मात्रामा योग्य थिएनन् ।
LUK	3	16	jjp1	figs-metaphor	αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, καὶ πυρί	1	उहाँले तिमीहरूलाई पवित्र आत्मा र आगोले बप्‍तिस्मा दिनुहुनेछ	यो अलङ्कारले एउटा व्यक्तिलाई पानीसँगको स्पर्शमा ल्याएर गर्ने वास्तविक बप्‍तिस्मासँग तिनीहरूलाई पवित्र आत्मा र आगोको सम्बन्धमा ल्याउने आत्मिक बप्‍तिस्मासँग तुलना गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	16	c1an	figs-metaphor	πυρί	1	आगो	यहाँ “आगो” शब्दले १) इन्साफ वा २) शुद्धिकरणलाई जनाउन सक्छ । यसलाई “आगो”कै रूपमा छोड्नलाई रुचाइन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	17	jzm4	figs-metaphor	οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ	1	उहाँको हातमा निफन्‍ने नाङ्लो छ	“उहाँले निफन्‍ने नाङलो समाइरहनुभएको छ किनभने उहाँ तयार हुनुहुन्छ ।” यूहन्‍नाले ख्रीष्‍टले मानिसहरूको न्याय गर्न आउनुहुने कुरालाई मानौँ उहाँ एउटा किसान भएर गहुँबाट भुसलाई छुट्याउन तयार भएजसरी बताउँछन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तयार अवस्थामा रहेको किसान जस्तै उहाँ मानिसहरूको इन्साफ गर्नलाई तयार हुनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	3	17	b1ap		τὸ πτύον	1	निफन्‍ने नाङ्लो	यो अन्‍नलाई माथि हावामा फ्याँकेर भुसबाट अलग गराउने सामग्री हो । अन्‍नको गह्रौँ दाना तल फर्केर आउँछ र अनावश्‍यक भुसलाई हावाले उडाएर लैजान्छ । यो सुकेको घाँस सोर्ने दाँते जस्तै हो ।
LUK	3	17	gf8n		διακαθᾶραι τὴν ἅλωνα αὐτοῦ	1	उहाँको खलालाई राम्ररी सफा गर्न	खला भनेको एउटा ठाउँ हो जहाँ गहुँलाई निफन्‍ने तयारी गर्नको लागि थाक लगाएर राखिएको थियो । खलालाई “सफा पार्नु” भनेको अनाज निफन्‍नलाई सकाउनु हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँको अनाजलाई निफन्‍न सकाउनु”
LUK	3	17	gt3q		συναγαγεῖν τὸν σῖτον	1	अन्‍नलाई भण्डारमा जम्मा गर्न	गहुँ चाहिँ स्वीकार्य फसल हो जसलाई राखिन्छ र सञ्‍चय गरिन्छ ।
LUK	3	17	ky8j		τὸ…ἄχυρον κατακαύσει	1	उहाँले भुसलाई जलाउनुहुनेछ	भुस कुनै कुराको निम्ति पनि उपयोगी नहुने हुनाले मानिसहरूले त्यसलाई जलाउँछन् ।
LUK	3	18	vpz7	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	कथाले यूहन्‍नालाई के हुन लागिरहेको छ भनेर बताउँछ तर त्यो यस समयमा भइसकेको छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	3	18	tyj9		πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἕτερα παρακαλῶν	1	त्यसकारण, अझ धेरै उत्साह दिँदै	“अरू धेरै कडा अनुरोधहरूसहित”
LUK	3	19	jj3q		ὁ…Ἡρῴδης ὁ τετράρχης	1	शासक हेरोद	यिनी हेरोद राजा होइन, शासक थिए । उनको शासन गालील क्षेत्रमा मात्र सीमित थिए ।
LUK	3	19	cu4v	figs-explicit	περὶ Ἡρῳδιάδος, τῆς γυναικὸς τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ	1	उनको भाइकी पत्‍नी, हेरोदियासको बारेमा	“किनभने हेरोदले उनका आफ्नै भाइकी पत्‍नी हेरोदियासलाई विवाह गरेका थिए ।” यो दुष्‍ट थियो किनभने हेरोदका भाइ अझै जीवित थिए । यसलाई प्रस्‍टसँग बताउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उनका भाइ अझै जीवितै हुँदा, उनले आफ्‍नो भाइकी पत्‍नी, हेरोदियासलाई विवाह गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	20	p2xw	figs-explicit	κατέκλεισεν τὸν Ἰωάννην ἐν φυλακῇ	1	उनले यूहन्‍नालाई झ्यालखानामा हालेका थिए	किनकि हेरोद बडाहाकिम थिए, उनले शायद उनका सिपाहीहरूलाई यूहन्‍नालाई थुन्‍नलाई आदेश दिएर यूहन्‍नालाई थुने । वैकल्पिक अनुवादः “उनले उनका सिपाहीहरूलाई यूहन्‍नालाई झ्यालखानामा थुन्‍न लगाए” वा “उनले उनका सिपाहीहरूलाई यूहन्‍नालाई झ्यालखानामा हाल्नलाई भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	21	st4g	figs-events		0	सामान्य जानकारीः	अघिल्‍लो पदले बताउँछ कि हेरोदले यूहन्‍नालाई झ्यालखानामा हाले । यो कुरा प्रस्ट बनाउन सहयोगी हुन सक्छ कि पद २१ देखि सुरु भएको विवरण यूहन्‍नाको पक्राउभन्दा अगाडि भएको हो । यूएसटीले पद २१ लाई “तर यूहन्‍ना झ्यालखानामा हालिनुभन्दा पहिले” सँग सुरु गरेर यसो गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-events]])
LUK	3	21	his1			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँको सेवकाइ उहाँको बप्‍तिस्माबाट सुरु गर्नुहुन्छ ।
LUK	3	21	phe6	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो हुन आयो	यो वाक्यांशले कथामा एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	3	21	r2x1	figs-activepassive	βαπτισθῆναι ἅπαντα τὸν λαὸν	1	जब सबै मानिसहरूले बप्‍तिस्‍मा लिए	“यूहन्‍नाले सबै मानिसलाई बप्‍तिस्मा दिँदै गर्दा ।” “सबै मानिसहरू” भन्‍ने पदावलीले यूहन्‍नासँग भएका मानिसहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	21	nw1s	figs-activepassive	καὶ Ἰησοῦ βαπτισθέντος	1	येशूलाई पनि बप्‍तिस्‍मा दिइयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यूहन्‍नाले येशूलाई पनि बप्‍तिस्मा दिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	3	21	i5zg		ἀνεῳχθῆναι τὸν οὐρανὸν	1	स्वर्ग खुलियो	“आकाश उघ्रियो” वा “आकाश खुल्ला भयो ।” यो साधारण बादल हट्ने कुराभन्दा बढी हो, तर यसको तात्पर्य के हो भनी स्पष्‍ट छैन । सम्भवतः यसको तात्पर्य आकाशमा प्वाल देखा पर्‍यो भन्‍ने हुन सक्‍छ ।
LUK	3	22	b1iz		καταβῆναι τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον σωματικῷ εἴδει, ὡς περιστερὰν ἐπ’ αὐτόν	1	पवित्र आत्मा उहाँमाथि शारीरिक रूपमा ढुकुर जस्तो भएर ओर्लनुभयो	“पवित्र आत्मा येशूमाथि भौतिक रूपमा ओर्लिआउनुभयो”
LUK	3	22	q2yh	figs-metonymy	φωνὴν ἐξ οὐρανοῦ γενέσθαι	1	स्वर्गबाट एउटा आवाज आयो	यहाँ “स्वर्गबाट एउटा आवाज आयो” भन्‍ने कुराले पृथ्‍वीमा भएका मानिसहरूले स्वर्गमा हुनुभएको परमेश्‍वर बोलिरहनुभएको सुने भन्‍ने कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । परमेश्‍वर येशूसँग बोल्‍नुभयो भन्‍ने कुरालाई प्रस्ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “स्वर्गबाट एउटा आवाजले यसो भन्यो” वा “परमेश्‍वर येशूसँग ... भन्दै स्वर्गबाट बोल्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	3	22	h7tn	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱός μου	1	मेरा पुत्र	यो येशू, परमेश्‍वरको पुत्रको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	3	23	e9wd			0	सामान्य जानकारीः	लूकाले येशूको बाबु मानिएको योसेफको वंशबाट उहाँका पूर्खाहरूको सूची बनाउँछन् ।
LUK	3	23	uvm3	writing-background	καὶ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ कथा वर्णनबाट येशूको उमेर र पूर्खाहरूको पृष्‍ठभूमि जानकारीतर्फ आएको बदलावलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	3	23	d3sh	translate-numbers	ἐτῶν τριάκοντα	1	तीस वर्षको	“३० वर्ष” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	3	23	z2xa		ὢν υἱός, ὡς ἐνομίζετο, Ἰωσὴφ	1	उहाँ योसेफका छोरा (जस्तो सोचिएको थियो) हुनुहुन्थ्यो	“उहाँलाई योसेफको छोराको रूपमा चिनिन्थ्यो” वा “मानिसहरूले उहाँलाई योसेफको छोरा ठान्थे”
LUK	3	24	f8pm	translate-names	τοῦ Μαθθὰτ, τοῦ Λευεὶ, τοῦ Μελχεὶ, τοῦ Ἰανναὶ, τοῦ Ἰωσὴφ	1	एलीका छोरा,  मत्तातका छोरा, लेवीका छोरा, मल्कीका छोरा, यान्‍नाका छोरा, योसेफका छोरा	यसले पद २४ मा भएको “उनी ... का छोरा ... एलीका छोरा, योसेफका ... ” शब्दहरूसहित सूचीलाई निरन्तरता दिन्छ । तपाईंको भाषामा मानिसहरूले पूर्खाहरूको सूची कसरी बनाउँछन्, त्यसलाई विचार गर्नुहोस् । तपाईंले सम्पूर्ण सूचीमा उस्तै पदावलीको प्रयोग गर्नुपर्छ । सम्भावित ढाँचाहरू हुन् १) “... उहाँ एलीका छोरा योसेफका छोरा हुनुहुन्थ्यो, जो मत्तातका छोरा थिए, जो लेवीका छोरा थिए, जो मल्कीका छोरा, जो यान्‍नाका छोरा, जो योसेफका छोरा” वा २) “... उहाँ ... योसेफका छोरा हुनुहुन्थ्यो । योसेफ एलीका छोरा थिए । एली मत्तातका छोरा थिए । मत्तात लेवीका छोरा थिए । लेवी मल्कीका छोरा थिए । मल्की यान्‍नाका छोरा थिए । यान्‍ना योसेफका छोरा थिए” वा ३) “उहाँको पिता ... योसेफ थिए । योसेफका पिता एली थिए । एलीका पिता मत्तात थिए । मत्तातका पिता लेवी थिए । लेवीका पिता मल्की थिए । मल्कीका पिता यान्‍ना थिए । यान्‍नाका पिता योसेफ थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	25	xdc5	translate-names	τοῦ Ματταθίου, τοῦ Ἀμὼς…Ναγγαὶ	1	मत्ताथियासका छोरा, आमोसका छोरा ... नग्‍गै	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	26	vt9z	translate-names	τοῦ Μάαθ…Ἰωδὰ	1	माथका छोरा ... योदा	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	27	z85v	translate-names	τοῦ Ἰωανὰν…Νηρεὶ	1	योआननका छोरा ... नेरी	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	27	c2wj		τοῦ Ἰωανὰν…Σαλαθιὴλ	1	शालतिएलका छोरा	शालतिएल नाउँ शेअलतिएल नामको फरक हिज्‍जे भएको हुन सक्छ (किनकि केही संस्करणहरूमा त्यो छ), तर पहिचान गर्न गाह्रो छ ।
LUK	3	28	yf2b	translate-names	τοῦ Μελχεὶ…Ἢρ	1	मल्कीका छोरा ... एर्	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	29	led5	translate-names	τοῦ Ἰησοῦ…Λευεὶ	1	यहोशूका छोरा ... लेवी	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	30	s7aw	translate-names	τοῦ Συμεὼν…Ἐλιακεὶμ	1	शिमियोनका छोरा ... एल्याकीम	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	31	w1m5	translate-names	τοῦ Μελεὰ…Δαυεὶδ	1	मलेआका छोरा ... दाऊद	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	32	ed2t	translate-names	τοῦ Ἰεσσαὶ…Ναασσὼν	1	यिशैका छोरा ... नहशोन	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	33	ur9a	translate-names	τοῦ Ἀμιναδὰβ…Ἰούδα	1	अम्मीनादाबका छओरा ... यहूदा	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	34	wkq5	translate-names	τοῦ Ἰακὼβ…Ναχὼρ	1	याकूबका छोरा ... नाहोर	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	35	jbl1	translate-names	τοῦ Σεροὺχ…Σαλὰ	1	सरूगका छोरा ... शेलह	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	36	xit8	translate-names	τοῦ Καϊνὰμ…Λάμεχ	1	केनानका छोरा ... लेमेख	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	37	qev8	translate-names	τοῦ Μαθουσαλὰ…Καϊνὰμ	1	मतूशेलहका छोरा ... केनान	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	38	ni8x	translate-names	τοῦ Ἐνὼς…Ἀδὰμ	1	एनोशका छोरा ... आदम	यो [लूका ३:२३] (./23.md) देखि सुरु भएको येशूका पूर्खाहरूको सूचीको निरन्तरता हो । योभन्दा अगिल्‍ला पदहरूमा प्रयोग गर्नुभएको ढाँचालाई नै प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	3	38	ck3f		Ἀδὰμ, τοῦ Θεοῦ	1	आदम, परमेश्‍वरका छोरा	“आदम, परमेश्‍वरद्वारा सृजिएका” वा “आदम, जो परमेश्‍वरबाट थिए” वा “हामीले आदमलाई परमेश्‍वरका छोरा भन्‍न सक्छौँ”
LUK	4	intro	r3vy			0		# लूका ०४ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पढ्नलाई सजिलो बनाउनलाई कविताको हरेक पङ्क्तिलाई बाँकीको पाठ्यसामग्रीभन्दा दायाँतिर सारेर राख्छन् । यूएलटीले ४:१०-११, १८-१९ मा भएको कवितासँग यसो गर्छ, जुन पुरानो करारबाटका शब्दहरू हुन् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### येशू दुष्‍टद्वारा परीक्षित हुनुभयो<br>हुन त यो कुरा सत्य हो कि दुष्‍टले साँच्‍चै विश्‍वास गर्‍यो कि त्यसले येशूलाई त्यसको आज्ञापालन गर्नलाई मनाउन सक्थ्यो, यो महत्त्वपूर्ण छ कि येशूले कहिल्यै वास्तवमै त्यसको आज्ञापालन गर्न साँच्‍चै इच्छा गर्नुभयो भनेर अर्थ नलागोस् ।
LUK	4	1	j249			0	जोड्ने कथनः	येशू ४० दिन उपवास बस्नुहुन्छ, र दुष्‍टले उहाँलाई पाप गर्नलाई मनाउन कोसिस गर्नलाई उहाँलाई भेट्छ ।
LUK	4	1	n1xx	writing-newevent	Ἰησοῦς δὲ	1	तब येशू	यूहन्‍नाले येशूलाई बप्‍तिस्मा दिइसकेपछि । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	4	1	v18k	figs-activepassive	ἤγετο ἐν τῷ Πνεύματι	1	आत्माद्वारा डोर्‍याइनुभयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “आत्माले उहाँलाई डोर्‍याउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	2	bls8		ἡμέρας τεσσεράκοντα πειραζόμενος	1	जहाँ उहाँ चालीस दिन परीक्षामा पर्नुभयो	अधिकांश संस्करणहरूले भन्छन् कि परीक्षा चाहिँ पूरा ४० दिनको अवधिभर थियो । यूएसटीले यसलाई प्रस्‍ट बनाउन “जब उहाँ त्यहाँ हुनुहुन्थ्यो, दुष्‍टले उहाँलाई परीक्षा गरिरह्‌यो” भनेर बताउँछ ।
LUK	4	2	pht2	translate-numbers	ἡμέρας τεσσεράκοντα	1	चालीस दिन	“४० दिन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	4	2	hg5p	figs-activepassive	πειραζόμενος ὑπὸ τοῦ διαβόλου	1	जहाँ उहाँ दियाबलसद्वारा परीक्षामा पर्नुभयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ, र दुष्‍टले उहाँलाई के गर्ने परीक्षा दियो भनेर तपाईंले स्‍पष्‍ट बनाउन सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “दियाबलसले उहाँलाई परमेश्‍वरको अनाज्ञापालन गर्न मनायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	2	k47d		καὶ οὐκ ἔφαγεν οὐδὲν	1	उहाँले केही खानुभएन	“उहाँ” शब्दले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	4	3	y7yf	guidelines-sonofgodprinciples	εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ	1	यदि तपाईं परमेश्‍वरका पुत्र हुनुहुन्छ भने	दियाबलसले यो आश्‍चर्यकर्म गरेर उहाँ परमेश्‍वरका पुत्र नै भनी प्रमाणित गर्न चुनौती दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	4	3	bg52		τῷ λίθῳ τούτῳ	1	यो ढुङ्गा	दियाबलसले ढुङ्गालाई कि हातमा समाइरहेको थियो कि भने नजिकैको ढुङ्गालाई देखाउँदै थियो ।
LUK	4	4	kde3	figs-explicit	καὶ ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς, γέγραπται, ὅτι οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος.	1	येशूले त्यसलाई जवाफ दिनुभयो, “यसो लेखिएको छ, ... केवल ... ।’”	दुष्‍टको चुनौतिप्रति येशूको इन्कार उहाँको जवाफमा प्रस्‍टसँग बुझिएको छ । यसलाई तपाईंका पाठकहरूका लागि यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सहयोगी हुन सक्छ, जसरी यूएसटीले गर्छः “येशूले जवाफ दिनुभयो, ‘होइन, म त्यसो गर्ने छैन किनभने यसो लेखिएको छ ... केवल ... ।’” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	4	hr5a	figs-activepassive	γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	यो व्यवस्थाको पुस्तकबाट उद्‌धृत गरिएको भनाइ हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मोशाले धर्मशास्‍त्रमा लेखेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	4	ek2z	figs-synecdoche	οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος	1	मानिस रोटीले मात्र बाँच्दैन	“रोटी” शब्दले सामान्य रूपमा खानालाई जनाउँछ । खानेकुरालाई परमेश्‍वरसँग दाँजेर हेर्दा, त्यो आफैँले, कोही व्यक्तिलाई जीवित राख्‍न पर्याप्‍त छैन । येशूले किन ढुङ्गालाई रोटी बनाउनुभएन भनी धर्मशास्‍त्रबाट भन्‍दै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “मानिस रोटीले मात्र बाँच्दैन” वा “मानिस खानेकुराले मात्र बाँच्ने होइन” वा “परमेश्‍वर भन्‍नुहुन्छ कि त्यहाँ खानेकुराभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण कुराहरू छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	4	5	wm17	figs-explicit	ἀναγαγὼν αὐτὸν	1	उहाँलाई माथि डोर्‍यायो	त्यसले येशूलाई माथि पहाडतर्फ डोहोर्‍यायो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	5	jxi9		ἐν στιγμῇ χρόνου	1	छिनभरमै	“तुरुन्त” वा “तत्कालै”
LUK	4	6	dcx6	figs-explicit	ἐμοὶ παραδέδοται	1	तिनीहरू मलाई दिइएका छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । सम्भावित अर्थहरू हुन् कि “तिनीहरू”ले १) राज्यहरूको अधिकार र वैभव वा २) राज्यहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले मलाई ती दिनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	7	g7h9	figs-doublet	ἐὰν προσκυνήσῃς ἐνώπιον ἐμοῦ	1	यदि तपाईंले मलाई दण्डवत् गरी आराधना गर्नुभयो भने	यी दुई वाक्यांशहरू धेरै समान हुन् । तिनीहरूलाई जोड्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तपाईं मलाई दण्डवत् गर्नलाई झुक्‍नुभयो भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	4	7	uca7		ἔσται σοῦ	1	यी तपाईंकै हुनेछन्	“म यी सबै राज्यहरू, तिनीहरूको वैभवसहित तपाईंलाई दिनेछु”
LUK	4	8	m4tc	figs-explicit	γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	येशूले शैतानले भनेको कुरा गर्न इन्कार गर्नुभयो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “होइन, म तेरो आराधना गर्ने छैन, किनभने यसो लेखिएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	8	v8ca		ἀποκριθεὶς…εἶπεν αὐτῷ	1	जवाफ दिनुभयो र त्‍यसलाई भन्‍नुभयो	“त्यसलाई जवाफ दिनुभयो” वा “त्यसलाई प्रत्युत्तर दिनुभयो”
LUK	4	8	xj35	figs-activepassive	γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मोशाले धर्मशास्‍त्रमा लेखेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	8	bch3		Κύριον τὸν Θεόν σου προσκυνήσεις	1	तैँले परमप्रभु तेरा परमेश्‍वरको आराधना गर्नेछस्	उहाँले दियाबलसलाई किन दण्डवत् गर्नुहुन्‍न भनेर बताउन येशूले धर्मशास्‍त्रको खण्डबाट उद्धृत गर्दै हुनुहुन्छ ।
LUK	4	8	q8ni	figs-you	προσκυνήσεις	1	तैँले आराधना गर्नेछस्	यसले पूरानो करारमा परमेश्‍वरको व्यवस्था प्राप्‍त गर्ने मानिसहरूलाई जनाउँछ । तपाईंले “तँ” लाई एकवचनमा पनि प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ किनभने यसलाई हरेकले पालन गर्नुपर्थ्यो, वा तपाईंले “तँ” लाई बहुवचनमा पनि प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ किनभने यसलाई सबै मानिसले पालन गर्नुपर्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	4	8	zt2b		αὐτῷ	1	उहाँलाई	“उहाँलाई” शब्दले परमप्रभु परमेश्‍वरलाई जनाउँछ ।
LUK	4	9	j8r6		τὸ πτερύγιον	1	उच्‍च स्थानको टुप्‍पो	यो मन्दिरको छानाको कुना थियो । यदि कोही त्यहाँबाट हाम्फाल्यो भने, त्यो व्यक्ति गम्भीर घाइते हुन्थ्यो वा मर्थ्यो ।
LUK	4	9	g2n5		εἰ Υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ	1	यदि तपाईं परमेश्‍वरका पुत्र हुनुहुन्छ भने	दियाबलसले येशूलाई उहाँ परमेश्‍वरका पुत्र हुनुहुन्थ्यो भनेर प्रमाणित गर्न चुनौती दिइरहेको छ ।
LUK	4	9	j9nx	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὸς…τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरका पुत्र	यो येशूको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	4	9	i81s		βάλε σεαυτὸν…κάτω	1	आफैँलाई यहाँबाट तल खसाल्नुहोस्	“तल जमिनमा हाम्फाल्नुहोस्”
LUK	4	10	f5dn	figs-explicit	γέγραπται γὰρ	1	किनकि यसो लेखिएको छ	भजनको पुस्तकबाटको दुष्‍टको उद्धरणको अर्थ यदि येशू परमेश्‍वरको पुत्र हुनुहुन्छ भने उहाँलाई चोट लाग्‍ने छैन भन्‍ने हुन्छ भनेर त्यसले बताउन खोज्छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ, जसरी यूएसटीले गर्छः वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईंलाई चोट लाग्‍ने छैन, किनभने यसो लेखिएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	10	s2g4	figs-activepassive	γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ ।वैकल्पिक अनुवादः “लेखकले लेखेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	10	nld8		ἐντελεῖται	1	उहाँले आज्ञाहरू दिनुहुनेछ	“उहाँ”ले परमेश्‍वरलाई जनाउँछ । येशूलाई भवनबाट हाम फाल्‍नलाई मनाउने प्रयासमा दुष्‍टले भजनको पुस्तकबाट आंशिक रूपमा उद्धरण गर्‍यो ।
LUK	4	12	fy8d	figs-explicit	εἴρηται	1	यस्तो भनिएको छ	दुष्‍टले उहाँलाई गर्न भनेको कुरा उहाँले किन गर्नुहुने छैन भनेर येशूले दुष्‍टलाई बताउनुहुन्छ । त्यसो गर्नलाई उहाँले गर्नुभएको इन्कारलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “होइन, म त्यसो गर्ने छैन, किनभने यसो भनिएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	12	cf6c	figs-activepassive	εἴρηται	1	यस्तो भनिएको छ	येशूले व्यवस्थामा भएको मोशाका लेखहरूबाट उद्धरण गर्नुहुन्छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मोशाले भनेका छन्” वा “मोशाले धर्मशास्‍त्रमा भनेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	12	gf8h		οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν Θεόν σου	1	तैँले परमप्रभु आफ्ना परमेश्‍वरको परीक्षा नगर्नू	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) मन्दिरबाट हाम फालेर येशूले परमेश्‍वरको जाँच गर्नुहुन्‍न, वा 2) दुष्‍टले येशू परमेश्‍वरको पुत्र हुनुहुन्छ वा हुनुहुन्‍न भनेर उहाँको जाँच गर्नुहुँदैन । यस पदको अर्थलाई व्याख्या गर्ने कोसिस गर्नुभन्दा यसलाई जसरी बताइएको छ त्यसरी नै अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ ।
LUK	4	13	qqd7		ἄχρι καιροῦ	1	अर्को मिलेको समय नआएसम्म	“अर्को मौका नआएसम्म”
LUK	4	13	nc2c	figs-explicit	συντελέσας πάντα πειρασμὸν	1	हरेक परीक्षा सकाएको थियो	यसको अर्थ यो हुँदैन कि दुष्‍ट त्यसको परीक्षामा सफल भयो-येशूले हरेक प्रयासलाई अवरोध गर्नुभयो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूलाई परीक्षामा पार्ने कोसिस गर्न सकाएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	14	h3fr			0	जोड्ने कथनः	येशू गालीलमा फर्कनुहुन्छ, सभाघरमा सिकाउनुहुन्छ, र त्यहाँ भएका मानिसहरूलाई बताउनुहुन्छ कि उहाँले यशैया अगमवक्ताको धर्मशास्‍त्रको वचनलाई पूरा गर्दै हुनुहुन्छ ।
LUK	4	14	yfc3	writing-newevent	καὶ ὑπέστρεψεν ὁ Ἰησοῦς	1	तब येशू फर्कनुभयो	यसले कथामा एउटा नयाँ घटनाको सुरुवात गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	4	14	ht5k		ἐν τῇ δυνάμει τοῦ Πνεύματος	1	पवित्र आत्माको शक्तिमा	“र आत्माले उहाँलाई शक्ति दिइरहनुभएको थियो ।” मानिसले सामान्यतया गर्न नसक्‍ने काम गर्न सक्षम गराउनलाई परमेश्‍वर विशेष तरिकाले येशूसँग हुनुहुन्थ्यो ।
LUK	4	14	dhj7		φήμη ἐξῆλθεν…περὶ αὐτοῦ	1	उहाँको विषयमा भएको खबर फैलियो	“मानिसहरूले येशूको बारेमा भएको समाचार फैलाए” वा “मानिसहरूले येशूको बारेमा अरू मानिसहरूलाई बताए” वा “उहाँको बारेमा भएको ज्ञान एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा फैलियो” तिनीहरू जसले येशूलाई सुने, तिनीहरूले अरू मानिसहरूलाई भने, र ती अरू मानिसहरूले उहाँको बारेमा झन् अरू मानिसहरूलाई भने ।
LUK	4	14	hah9		καθ’ ὅλης τῆς περιχώρου	1	वरिपरिका सबै क्षेत्रहरूमा	यसले गालील वरिपरिका क्षेत्र वा ठाउँहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	4	15	ik8g		δοξαζόμενος ὑπὸ πάντων	1	सबैबाट प्रशंसा गरिँदै	“हरेकले उहाँको बारेमा महान् कुराहरू भन्यो” वा “सबै मानिसहरूले राम्रो किसिमले कुरा गरे”
LUK	4	16	ulb1		οὗ ἦν τεθραμμένος	1	जहाँ उहाँ हुर्कनुभएको थियो	“जहाँ उहाँको आमाबुबाले उहाँलाई हुर्काउनुभएको थियो” वा “जहाँ उहाँ बालक छँदा हुनुहुन्थ्यो” वा “जहाँ उहाँ हुर्कनुभयो”
LUK	4	16	g4sv		κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ	1	उहाँको रीति अनुसार	“जसरी उहाँले हरेक विश्रामको दिनमा गर्नुहुन्थ्यो ।” विश्रामको दिनमा सभाघर जानु उहाँको सामान्य क्रियाकलाप थियो ।
LUK	4	17	i9hn	figs-activepassive	καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον τοῦ προφήτου Ἠσαΐου	1	उहाँलाई यशैया अगमवक्ताको चर्मपत्रको मुट्ठो दिइयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “कसैले उहाँलाई यशैया अगमवक्ताको चर्मपत्रको मुट्ठो दियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	17	x52a		βιβλίον τοῦ προφήτου Ἠσαΐου	1	यशैया अगमवक्ताको चर्मपत्रको मुट्ठो	यसले चर्मपत्रमा लेखिएको यशैयाको पुस्तकलाई जनाउँछ । यशैयाले वर्षौं पहिले वचनहरू लेखेका थिए र त्यसलाई अरू कसैले चर्मपत्रमा सारेको थियो ।
LUK	4	17	w5s9		τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον	1	जुन ठाउँमा यो लेखिएको थियो	“चर्मपत्रमा यी वचनहरू भएको ठाउँ ।” यो वाक्य अर्को पदसम्म निरन्तर जान्छ ।
LUK	4	18	h1rm		Πνεῦμα Κυρίου ἐπ’ ἐμέ	1	परमप्रभुका आत्मा ममाथि छ	“पवित्र आत्मा मसँग विशेष तरिकाले हुनुहुन्छ ।” यसो भन्‍ने कसैले परमेश्‍वरको वचन बोल्ने दाबी गरिरहेको छ ।
LUK	4	18	q96y	figs-metaphor	ἔχρισέν με	1	उहाँले मलाई अभिषेक गर्नुभयो	पुरानो करारमा, कुनै व्यक्तिलाई कुनै खास काम गर्नलाई शक्ति र अधिकार दिँदा रीतिको तेललाई त्यस व्यक्तिमाथि खनाइन्थ्यो । उहाँलाई उहाँको काम गर्नलाई तयार गर्नको लागि पवित्र आत्मा उहाँमाथि रहनुभएको कुरालाई जनाउन येशूले यो अलङ्कारलाई प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “पवित्र आत्मा मलाई सामर्थी बनाउन ममाथि हुनुहुन्छ” वा “पवित्र आत्माले मलाई शक्ति र अधिकार दिनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	4	18	l6ac		πτωχοῖς	1	गरिबहरू	“गरिब मानिसहरू”
LUK	4	18	a9wn		κηρύξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν	1	कैदीहरूलाई छुटकाराको घोषणा गर्न	“कैदमा राखिएकाहरूलाई तिनीहरू स्वतन्त्र भएर जान सक्छन् भनी भन्‍नु” वा “युद्धका बन्दीहरूलाई स्वतन्त्र पार्न”
LUK	4	18	mzp4		τυφλοῖς ἀνάβλεψιν	1	दृष्‍टिविहीनहरूलाई दृष्‍टि दिन	“दृष्‍टिविहीनहरूलाई दृष्‍टि दिन” वा “दृष्‍टिविहीनहरूलाई फेरि देख्‍न सक्‍ने बनाउन”
LUK	4	18	utq5		ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει	1	अन्यायमा परेकाहरूलाई स्वतन्‍त्रता प्रदान गर्न	“दुर्व्यवहारमा परेकाहरूलाई स्वतन्त्र पार्न”
LUK	4	19	z262		κηρύξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν	1	परमप्रभुको निगाहको वर्ष घोषणा गर्न	“परमप्रभु उहाँका मानिसहरूलाई आशिष् दिन तयार हुनुहुन्छ भनी हरेकलाई बताउन” “यो परमप्रभुले उहाँको दया देखाउनुहुने वर्ष हो भनी घोषणा गर्न”
LUK	4	20	sm11		πτύξας τὸ βιβλίον	1	उहाँले चर्मपत्रको मुट्ठोलाई बन्‍द गर्नुभयो	चर्मपत्रलाई त्यसभित्रको लेखनलाई सुरक्षित गर्नलाई नली आकारको वस्तुलाई झैँ गरी बेह्रेर बन्द गरेर राखिन्थ्यो ।
LUK	4	20	ehx3		τῷ ὑπηρέτῃ	1	सभाघरको मुख्य सेवक	यसले सभाघरमा धर्मशास्‍त्र अभिलिखित चर्मपत्रहरूलाई उचित वास्ता र आदरसाथ बाहिर ल्याइयो वा ल्याइएन र थन्काइयो वा थन्काइएन भनी हेर्ने कामदारलाई जनाउँछ ।
LUK	4	20	pu89	figs-idiom	ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ	1	उहाँमाथि परेका थिए	यो उपमाको अर्थ, “उहाँमा नै मग्‍न थिए” वा “उहाँलाई नै हेरिरहेका थिए” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	4	21	b1ix	figs-activepassive	πεπλήρωται ἡ Γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν	1	तिमीहरूले यी वचनहरू सुन्दा सुन्दै यो पूरा भएको छ	आफ्नो काम र वचनले येशूले त्यो अगमवाणीलाई त्यहि समयमा पूरा गर्नुभएको थियो भनी बताउँदै हुनुहुन्थ्यो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “धर्मशास्‍त्रले जे हुन्छ भनेको छ, त्यो तिमीहरूले अहिले सुन्दासन्दै मैले पूरा गरिरहेको छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	21	iij8	figs-idiom	ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν	1	तिमीहरूको सुनाइमा	यो उपमाको अर्थ हुन्छ, “जब तिमीहरूले मलाई सुनिरहेका छौ” । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	4	22	k2xi		ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ	1	उहाँको मुखबाट निस्केको अनुग्रही वचनप्रति आश्‍चर्य चकित भए‍	“उहाँले भनिरहनुभएका अनुग्रही वचनबारे छक्‍क परे ।” यहाँ “अनुग्रही”को अर्थ हुन सक्छ १) येशूले राम्ररी बोल्नुभएको कुरा वा उहाँको वाक्पटुतालाई जनाउँछ, वा २) यसको मतलब येशूले परमेश्‍वरको कृपाबारे वचन बोल्नुभएको पनि हुन सक्छ ।
LUK	4	22	ty6d	figs-rquestion	οὐχὶ υἱός ἐστιν Ἰωσὴφ οὗτος?	1	के यी मानिस ‍योसेफका छोरा होइनन् र ?	मानिसहरूले येशूका बाबु योसेफ हुन् भन्ठान्थे । योसेफ धार्मिक अगुवा थिएनन् र त्यसैले, उनका छोराले त्यसरी प्रचार गर्छन् भनी मानिसहरू छक्‍क परे । वैकल्पिक अनुवादः “यिनी योसेफका छोरा त हुन् !” वा “यिनको बाबु योसेफ त हुन् !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	4	23	dp7g			0	सामान्य जानकारीः	नासरत त्यो सहर थियो, जहाँ येशू हुर्कनुभयो ।
LUK	4	23	is8a		πάντως	1	पक्‍कै	“निश्‍चय नै” वा “त्यहाँ कुनै शंकै छैन कि”
LUK	4	23	u4ps	writing-proverbs	ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν	1	ए वैद्य, आफैँलाई निको पार्	यदि कुनै कोही व्यक्तिले आफैँसँग भएको रोगलाई निको पार्न सक्छु भनेर दाबी गर्छ भने, ऊ साँच्‍चै वैद्य नै हो भनेर विश्‍वास गर्नलाई त्यहाँ कुनै कारण हुँदैन । येशूले अरू ठाउँहरूमा गर्नुभयो भनी तिनीहरूले सुनेका कुराहरू देखे भने मात्रै तिनीहरूले उहाँ एक अगमवक्ता हुनुहुन्छ भनेर विश्‍वास गर्नेछन् भनेर बताउनलाई मानिसहरूले यो उखान येशूलाई भन्‍ने छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]])
LUK	4	23	ww1w		ὅσα ἠκούσαμεν…ποίησον καὶ ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου	1	जे हामीले सुन्यौँ ... ती तिम्रो आफ्नो स्थानीय ठाउँमा पनि गर	येशूको योसेफको छोरोको रूपमा भएको तल्‍लो स्तरको कारणले नासरतका मानिसहरूले उहाँ एक अगमवक्ता हुन सक्नुहुन्थ्यो भनेर विश्‍वास गरेनन् । तिनीहरूले विश्‍वास गर्नेछैनन् जबसम्‍म उहाँले आश्‍चर्यकर्महरू गर्नुभएको तिनीहरूले व्यक्तिगत रीतिले देख्दैनन् ।
LUK	4	24	q3a9		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	साँच्‍चै म तिमीहरूलाई भन्दछु	“यो निश्‍चय नै सत्य हो ।” यो यसपछि आउने कुरालाई जोड दिएर भनिएको भनाइ हो ।
LUK	4	24	n2cp	writing-proverbs	οὐδεὶς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ	1	कुनै पनि अगमवक्तालाई आफ्नो ठाउँमा स्वीकार गरिँदैन	येशूले मानिसहरूलाई हप्‍काउन यो सामान्य भनाइ बनाउनुहुन्छ । उहाँले भन्‍न खोज्दै हुनुहुन्छ कि तिनीहरूले कफर्नहुममा भएका उहाँका आश्‍चर्यकर्महरूका खबरहरू विश्‍वास गर्न इन्कार गरिरहेका थिए । तिनीहरूले ठाने कि तिनीहरूले अघिबाटै उहाँको बारेमा सबै जानिसकेका छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]])
LUK	4	24	tes2		τῇ πατρίδι αὐτοῦ	1	आफ्नो ठाउँ	“आफ्नो सहर” वा “जन्मथलो” वा “उहाँ हुर्कनुभएको गाउँ”
LUK	4	25	pk9q	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	येशूले सभाघरमा उहाँलाई सुनिरहेका मानिसहरूलाई, एलिया र एलीशा अगमवक्ताहरूको बारेमा सम्झाउनुहुन्छ, जो तिनीहरूले चिनेका अगमवक्ताहरू थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	4	25	u896		ἐπ’ ἀληθείας δὲ λέγω ὑμῖν	1	तर म तिमीहरूलाई सत्य भन्दछु	“म तिमीहरूलाई साँचो भन्दछु ।” यसपछि आउने भनाइको महत्त्व, सत्यता र सच्‍चाइमा जोड दिनलाई यो वाक्यांशको प्रयोग गरिएको हो ।
LUK	4	25	f2qt		χῆραι	1	विधवाहरू	विधवाहरू ती स्‍त्रीहरू हुन जसका पतिहरू मरेका छन् ।
LUK	4	25	g8r3	figs-explicit	ἐν ταῖς ἡμέραις Ἠλείου	1	एलियाको समयमा	येशूले कुरा गरिरहनुभएका मानिसहरूले एलिया परमेश्‍वरका अगमवक्ताहरूमध्ये एक थिए भनी जान्दथे । तपाईंका पाठकहरूले यो जान्दैनन् भने तपाईंले युएसटीमा जस्तै अस्‍पष्‍ट कुराहरूलाई स्‍पष्‍ट बनाउन सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “एलियाले इस्राएलमा अगमवाणी गरिरहरका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	25	spq7	figs-metaphor	ὅτε ἐκλείσθη ὁ οὐρανὸς	1	जब आकाशको ढोका बन्द गरीयो	यो एउटा अलङ्कार हो । यहाँ आकाशलाई बन्द भएको छतको रूपमा चित्रण गरिएको छ, ताकि त्यहाँबाट केही पानी नपरोस् । वैकल्पिक अनुवादः “जब आकाशबाट पानी परेन” वा “जब त्यहाँ कुनै पानी नै परेको थिएन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	4	25	ukl6		λιμὸς μέγας	1	एउटा ठूलो अनिकाल	“गम्भीर रूपमा भएको खानेकुराको कमी ।” अनिकाल भनेको लामो समय अवधि हो जब खेतीपातीले मानिसहरूलाई पर्याप्‍त अन्‍न उत्पादन गर्न सक्दैनन् ।
LUK	4	26	zsi6	figs-explicit	εἰς Σάρεπτα…πρὸς γυναῖκα χήραν	1	सारपतमा ... एक विधवा स्‍त्रीकहाँ	सारपत सहरमा बस्‍ने मानिसहरू यहूदीहरू नभई गैरयहूदीहरू थिए । येशूले बोल्नुभएको कुरा सुन्‍ने मानिसहरूले सारपतका मानिसहरू गैरयहूदीहरू हुन् भनी बुझेका थिए । वैकल्पिक अनुवादः “सारपतमा बस्‍ने गैरयहूदी विधवा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	4	27	mbs2	translate-names	Ναιμὰν ὁ Σύρος	1	सिरियाली नामान	सिरियाबाट आएको व्यक्तिलाई सिरियाली भनिन्छ । सिरियाका मानिसहरू यहूदीहरू थिएनन्, तर गैरयहूदीहरू थिए । वैकल्पिक अनुवादः “सिरियाको गैरयहूदी नामान” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	4	28	ca1k		καὶ ἐπλήσθησαν πάντες θυμοῦ ἐν τῇ συναγωγῇ ἀκούοντες ταῦτα	1	तब सभाघरमा भएका सबै मानिसहरू क्रोधले भरिए जब तिनीहरूले यी कुराहरू सुने	परमेश्‍वरले यहूदीहरूको साटोमा अन्यजातिहरूलाई सहयोग गर्नुभएको धर्मशास्‍त्रका खण्‍डहरूलाई येशूले उद्‌धृत गर्नुभएकोमा नासरतका मानिसहरूले अत्यन्तै नराम्रो माने ।
LUK	4	29	iw5x		ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως	1	उहाँलाई सहरबाट बाहिर ठेले	“उहाँलाई सहर छोड्नलाई बलजफती गरे” वा “उहाँलाई सहरबाट बाहिर धकेलिदिए”
LUK	4	29	b6mp		ὀφρύος τοῦ ὄρους	1	पहाडको डिल	“भीरको डिल”
LUK	4	30	k7dg		αὐτὸς δὲ, διελθὼν διὰ μέσου αὐτῶν	1	तर तिनीहरूका बीचबाट निस्केर	“भीडको बीचबाट” वा “उहाँलाई मार्न खोज्ने मानिसहरूका बीचबाट ।”
LUK	4	30	m45c		ἐπορεύετο	1	उहाँ आफ्नो बाटोमा जानुभयो	“उहाँ लाग्‍नुभयो” वा “उहाँ आफ्नो बाटोमा लाग्‍नुभयो” येशू मानिसहरूले जानलाई बलजफ्ती गरेको ठाउँमा नभइ उहाँले जानलाई योजना गर्नुभएको ठाउँमा नै जानुभयो ।
LUK	4	31	wk65			0	जोड्ने कथनः	येशू तब कफर्नहुममा जानुहुन्छ, त्यहाँ सभाघरमा भएका मानिसहरूलाई सिकाउनुहुन्छ, र एकजना मानिसलाई छोड्नलाई एउटा भूतलाई आज्ञा गर्नुहुन्छ ।
LUK	4	31	ynf3	writing-newevent	καὶ κατῆλθεν	1	तब उहाँ तल जानुभयो	“तब येशू ।” यसले एउटा नयाँ घटनालाई सङ्केत गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	4	31	ib1l		κατῆλθεν εἰς Καφαρναοὺμ	1	उहाँ तल कफर्नहुममा जानुभयो	यहाँ “तल जानुभयो” वाक्यांशलाई प्रयोग गरिएको छ किनभने कफर्नहुम उचाइमा नासरतभन्दा तल पर्छ ।
LUK	4	31	ky4y		Καφαρναοὺμ, πόλιν τῆς Γαλιλαίας	1	गालील सहरको कफर्नहुममा	“गालीलको अर्को सहर कफर्नहुममा”
LUK	4	32	qk28		καὶ ἐξεπλήσσοντο	1	तिनीहरू आश्‍चर्यचकित भए	साह्रै अचम्मित, साह्रै छक्‍क
LUK	4	32	j4ee		ἐν ἐξουσίᾳ ἦν ὁ λόγος αὐτοῦ	1	उहाँको सन्देश अधिकारसहित थियो	“उहाँले एउटा अधिकार भएको व्यक्तिले झैँ बोल्नुभयो” वा “उहाँको वचनहरूमा महान् शक्ति थियो”
LUK	4	33	fax1	writing-participants	καὶ…ἦν ἄνθρωπος	1	अब ... त्यहाँ एकजना मानिस थियो	यो वाक्यांशलाई कथामा एउटा नयाँ पात्रको परिचयलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिन्छ; यहाँ चाहिँ, एउटा भूत लागेको मानिस । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	4	33	i93n		ἔχων πνεῦμα δαιμονίου ἀκαθάρτου	1	एक जना अशुद्ध आत्मा भएको मानिस	“जसलाई अशुद्ध आत्मा लागेको थियो” वा “जो दुष्‍ट आत्माद्वारा नियन्‍त्रित थियो”
LUK	4	33	e539		ἀνέκραξεν φωνῇ μεγάλῃ	1	उसले ठूलो स्वरले चिच्याउँदै भन्यो	“ऊ ठूलो स्वरले करायो”
LUK	4	34	fkp2	figs-idiom	τί ἡμῖν καὶ σοί	1	हामीहरूसँग तपाईंको के सरोकार छ	यो युद्धरत जवाफ हो जसको अर्थ यस्तो हुन्छः “हाम्रो साझा कुरा के छ र ?” वा “हामीलाई दुःख दिने तपाईंसँग के अधिकार छ ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	4	34	y1xh	figs-rquestion	τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ Ναζαρηνέ?	1	नासरतको येशू, हामीले तपाईंसँग के गर्नुपर्छ ?	यो प्रश्‍नलाई एउटा कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “नासरतको येशू, तपाईंले हामीसँग से गर्नुपर्छ !” वा “नासरतको येशू, हामीले तपाईंसँग गर्नलाई केही छैन !” वा “नासरतको येशू, तपाईंसँग हामीलाई सताउने कुनै अधिकार छैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	4	35	m8es		ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς λέγων	1	येशूले दुष्‍टात्मालाई यसो भन्दै हकार्नुभयो	“येशूले यसो भनेर भूतात्मालाई हकार्नुभयो” वा “येशूले भूतात्मालाई कडासँग भन्‍नुभयो”
LUK	4	35	me6n		ἔξελθε ἀπ’ αὐτοῦ	1	त्यसबाट बाहिर आइज	उहाँले त्यस मानिसलाई नियन्‍त्रण गर्नलाई बन्द गर्न भूतलाई आज्ञा गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “त्यसलाई छोड्” वा “यस मानिसमा अब नबस्”
LUK	4	36	h7wx	figs-rquestion	τίς ὁ λόγος οὗτος	1	यो के सन्देश हो	येशूले भूतात्मालाई मानिसबाट छोडेर जानलाई आज्ञा दिनुभएकोमा मानिसहरू कति धेरै चकित परेका थिए भनी तिनीहरूले व्यक्त गर्दै थिए । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यी त अचम्मका वचनहरू हुन् !” वा “उहाँका वचनहरू अचम्मका छन् !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	4	36	dgz3		ἐν ἐξουσίᾳ καὶ δυνάμει ἐπιτάσσει τοῖς ἀκαθάρτοις πνεύμασιν	1	उहाँले अशुद्ध आत्माहरूलाई अधिकार र शक्तिसाथ आज्ञा गर्नुहुन्छ	“उहाँसँग अशुद्ध आत्माहरूलाई आज्ञा गर्ने अधिकार र शक्ति छ”
LUK	4	37	q25f	writing-endofstory	καὶ ἐξεπορεύετο ἦχος περὶ αὐτοῦ…τῆς περιχώρου	1	उहाँको विषयमा भएका समाचारहरू वरिपरिका क्षेत्रमा फैलिन थाले	कथाभित्रैका घटनाहरूद्वारा हुन पुगेको कथा पछाडि के भयो भन्‍ने बारेमा यो एउटा टिप्‍पणी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	4	37	xca8		ἐξεπορεύετο ἦχος περὶ αὐτοῦ	1	उहाँको विषयमा भएका समाचारहरू फैलिन थाले	“येशूको बारेमा भएका कुराहरू फैलन थाले” वा “मानिसहरूले येशूको बारेमा भएको समाचार फैलाउन लागे”
LUK	4	38	uwy1			0	जोड्ने कथनः	येशू अझै पनि कफर्नहुममै हुनुहुन्छ, तर अब सिमोनको घरमा हुनुहुन्छ, जहाँ उहाँले सिमोनको सासु र धेरै मानिसहरूलाई निको पार्नुहुन्छ ।
LUK	4	38	jn3a	writing-newevent	ἀναστὰς δὲ	1	तब उहाँ जानुभयो	यसले एउटा नयाँ घटनालाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	4	38	tf3d		πενθερὰ…τοῦ Σίμωνος	1	सिमोनकी सासु	“सिमोनकी पत्‍नीकी आमा”
LUK	4	38	lls1	figs-idiom	ἦν συνεχομένη	1	... ले सताइरहेको थियो	यो एउटा उपमा हो जसको अर्थ हुन्छ, “... बाट तिनी धेरै बिरामी थिइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	4	38	cp21		πυρετῷ μεγάλῳ	1	उच्‍च ज्वरो	“धेरै तातो छाला”
LUK	4	38	z3qz	figs-explicit	ἠρώτησαν αὐτὸν περὶ αὐτῆς	1	तिनको लागि उहाँसँग बिन्ती गरे	यसको अर्थ हो कि तिनलाई ज्वरोबाट निको पार्नलाई तिनीहरूले येशूलाई बिन्ती गरे । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनलाई ज्वरोबाट निको पार्न येशूलाई बिन्ती गरे” वा “तिनको ज्वरोलाई सन्चो गर्न येशूलाई बिन्ती गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	39	pla1		καὶ ἐπιστὰς	1	त्यसैले उभिँदै	“त्यसैले” शब्दले यो प्रस्‍ट बनाउँछ कि उहाँले सो काम गर्नुभयो किनभने मानिसहरूले सिमोनको सासुलाई निको पार्न उहाँसँग बिन्तीभाउ गरे ।
LUK	4	39	v8uf		ἐπιστὰς ἐπάνω αὐτῆς	1	तिनको छेउमा उभिनुभयो	“तिनीकहाँ जानुभयो र तिनको छेउमा निहुरनुभयो”
LUK	4	39	ed8r	figs-explicit	ἐπετίμησεν τῷ πυρετῷ, καὶ ἀφῆκεν αὐτήν	1	उहाँले ज्वरोलाई हकार्नुभयो, र त्यसले तिनलाई छोडेर गयो	“ज्वरोसँग कडा तवरले बोल्नुभयो, र त्यसले तिनलाई छोडेर गयो” वा “ज्वरोलाई तिनलाई छोड्नलाई आज्ञा दिनुभयो, र त्यसले छोड्यो ।” (युडीबी) ज्वरोलाई के गर्नलाई उहाँले आज्ञा गर्नुभयो भनेर प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनको छाला शीतल होस् भनी आज्ञा गर्नुभयो, र त्यसो भयो” वा “तिनको बिरामीलाई छोड्नलाई आज्ञा गर्नुभयो, र त्यसले छोड्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	39	i1gr		ἐπετίμησεν τῷ πυρετῷ	1	उहाँले ज्वरोलाई हकार्नुभयो	“तातोपनालाई हप्‍काउनुभयो”
LUK	4	39	qtn7		διηκόνει αὐτοῖς	1	उहाँहरूको सेवा गर्न सुरु गरिन्	यहाँ यसको अर्थ हो कि तिनले येशू र घरमा भएका अरू मानिसहरूको लागि खानेकुरा बनाउन थालिन् ।
LUK	4	40	zpk9		ἑνὶ…τὰς χεῖρας ἐπιτιθεὶς	1	... माथि उहाँको हात पसारेर	“ ... माथि उहाँको हात राख्‍नुभयो” वा “छुनुभयो”
LUK	4	41	bp7b	figs-explicit	ἐξήρχετο…καὶ δαιμόνια	1	भूतहरू पनि बाहिर निस्के	यो बुझिएको छ कि येशूले भूतहरूलाई भूत लागेका मानिसहरूलाई छोड्ने बनाउनुभयो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूले भूतहरूलाई बाहिर निस्कन कर पनि लगाउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	4	41	ag15	figs-doublet	κραυγάζοντα καὶ λέγοντα	1	चिच्याउँदै र भन्दै	यिनीहरूले एउटै कुराको बारेमा अर्थ दिन्छन्, र शायद डर वा क्रोधको चिच्याहटहरूलाई जनाउँछ । केही अनुवादहरूले केवल एउटै शब्दलाई प्रयोग गर्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “चित्कार निकाल्दै” वा “कराउँदै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	4	41	dik3	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको पुत्र	यो येशूको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	4	41	r6pv		ἐπιτιμῶν	1	उहाँले तिनीहरूलाई हकार्नुभयो	“भूतात्माहरूसँग कडासँग बोल्नुभयो”
LUK	4	41	z7ru		οὐκ εἴα αὐτὰ	1	तिनीहरूलाई ... अनुमति दिनुभएन	“तिनीहरूलाई ... दिनुभएन”
LUK	4	42	r8zn			0	जोड्ने कथनः	हुन त मानिसहरू येशू कफर्नहुममै बस्नुभएको चाहन्थे, उहाँ यहूदियाका अन्य सभाघरहरूमा प्रचार गर्न जानुहुन्छ ।
LUK	4	42	rt5n		γενομένης…ἡμέρας, ἐξελθὼν	1	जब बिहानी आयो	“सूर्योदयमा” वा “प्रभातमा”
LUK	4	42	d1pr		ἔρημον τόπον	1	एकान्त ठाउँ	“निर्जन स्थान” वा “जहाँ कोही मानिसहरू थिएनन्”
LUK	4	43	sjy1		ταῖς ἑτέραις πόλεσιν	1	अन्य सहरहरूकहाँ	“अन्य धेरै सहरहरूमा भएका मानिसहरूकहाँ”
LUK	4	43	b45z	figs-activepassive	τοῦτο ἀπεστάλην	1	म यसैको लागि पठाइएको हुँ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यसैकारणले परमेश्‍वरले मलाई यहाँ पठाउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	4	44	s5mb		τῆς Ἰουδαίας	1	यहूदिया	किनकि येशू गालीलमा पहिले जानुभएको थियो, यहाँ “यहूदिया” शब्दले शायद समस्त क्षेत्रलाई जनाउँछ जहाँ यहूदीहरू त्यस समयमा बस्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “जहाँ यहूदीहरू बस्थे”
LUK	5	intro	axr7			0		# लूका ०५ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “तिमीले मानिसहरूलाई पक्रनेछौ”<br><br>पत्रुस, याकूब, र यूहन्‍ना माझीहरू थिए । जब येशूले तिनीहरूलाई बताउनुभयो कि तिनीहरूले मानिसहरूलाई पक्रिने थिए, तिनीहरूले मानिसहरूलाई उहाँको बारेमा भएको सुसमाचारलाई विश्‍वास गर्न सहायता गरेको उहाँले चाहनुहुन्छ भनेर तिनीहरूलाई बताउन उहाँले एउटा अलङ्कारको प्रयोग गरिरहनुभएको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/disciple]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])<br><br>### पापीहरू<br><br>जब येशूको समयका मानिसहरूले “पापीहरू”को बारेमा कुरा गर्थे, तिनीहरूले ती मानिसहरूको बारेमा कुरा गरिरहेका थिए जसले मोशाको व्यवस्थाको पालना गर्दैनथे र बरु चोरी र यौन सम्बन्धीका पापहरू गर्थे । जब येशूले भन्‍नुभयो कि उहाँ “पापीहरू”लाई बोलाउन आउनुभयो, उहाँको अर्थ यो थियो कि केवल ती मानिसहरू मात्र उहाँको अनुयायीहरू हुन सक्छन् जसले आफूहरू पापीहरू भएको विश्‍वास गर्छन् । यदि अधिकांश मानिसहरूले “पापीहरू” भनेर सोच्‍ने जस्तो तिनीहरू छैनन् भने पनि यो सत्य हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>### उपवास बस्‍ने र भोज गर्ने<br><br>मानिसहरूले तिनीहरू निरास छन् वा तिनीहरू आफ्‍ना पापहरूको लागि क्षमाप्रार्थी छन् भनेर परमेश्‍वरलाई देखाउने बेलामा मानिसहरूले उपवास बस्छन् वा लामो समयसम्‍म खानेकुरा खाँदैनन् । जब तिनीहरू खुशी हुन्छन्, जस्तै विवाहको समयमा, तिनीहरूले भोज, वा खाना खान्छन् जुन समयमा तिनीहरूले धेरै खानेकुरा खान्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/other/fast]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### परिकल्पित परिस्थिति<br><br>येशूले फरिसीहरूलाई दोष लगाउन एउटा परिकल्पित परिस्थितिको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यस खण्‍डले “असल स्‍वास्थ्यमा भएका मानिसहरू” र “धर्मी मानिसहरू”लाई समावेश गर्छ । यसको अर्थ यो होइन कि त्यहाँ त्यस्ता मानिसहरू छन् जसलाई येशू चाहिँदैन । त्यहाँ कुनै “धर्मी मानिसहरू” छैनन्, सबैलाई येशूको आवश्‍यक छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]] अनि [लूका ५:३१-३२](./29.md))<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### अन्तर्निहित जानकारी<br><br>यस अध्यायको थुप्रै भागहरूमा लेखकले केही जानकारीलाई अस्‍पष्‍ट नै छोडे जुन उनका मौलिक पाठकहरूले बुझेका वा त्यस बारेमा सोचेका हुन सक्छन् । नयाँ पाठकहरूलाई त्यस्ता केही कुराहरू थाहा नहुन सक्छ, त्यसैले लेखकले प्रवाह गर्न खोजिरहेका सबै कुरा बुझ्‍न तिनीहरूलाई कठिनाइ हुन सक्छ । यूएसटीले धेरैपटक ती जानकारीहरू कसरी प्रस्तुत गर्न सकिन्छ भनेर देखाउँछ ताकि नयाँ पाठकहरू ती खण्‍डहरू बुझ्‍न सक्षम होऊन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])<br><br>### बितेका घटनाहरू<br><br>यस अध्यायका थुप्रै भागहरू पहिल्यै घटिसकेका घटनाहरूका क्रमहरू हुन् । कुनै दिइएको खण्‍डमा, लूकाले कहिलेकाहीँ केही घटनाहरूलाई पहिल्यै घटिसकेको रूपमा र अन्य घटनाहरू अझै घट्न जाने प्रक्रियामै (ती उनले लेख्‍ने समयमा पूरा भइसकेका भएतापनि) रहेको जसरी लेख्छन् । यसले घटनाहरूको अतार्किक क्रम बनाएर अनुवादमा कठिनाइ पैदा गर्न सक्छ । सबै घटनाहरू पहिल्यै घटिसकेका छन् भनेको जसरी लेखेर यिनीहरूलाई एक अर्कामा मिल्दो बनाउन आवश्‍यक हुन सक्छ ।<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>यस खण्‍डमा येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका ५:२४](../../luk/05/24.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा बताउनलाई अरू कसैको बारेमा कुरा गरेको जसरी बताउन नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	5	1	l5gy			0	जोड्ने कथनः	येशूले गनेसरेतको तालमा सिमोन पत्रुसको डुङ्गाबाट प्रचार गर्नुहुन्छ ।
LUK	5	1	zc8q	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथामा एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	5	1	wsf8		ἀκούειν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको वचन सुन्दै	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “परमेश्‍वरले तिनीहरूले सुनेको चाहनुभएको सन्देश” वा २) “परमेश्‍वरको बारेमा येशूको सन्देश सुन्दै”
LUK	5	1	p6im		τὴν λίμνην Γεννησαρέτ	1	गनेसरेतको ताल	यी शब्दहरूले गालीलको समुद्रलाई जनाउँछ । गालील तालको पश्‍चिम पट्टि थियो, र गनेसरेतको भूमि चाहिँ पूर्व पट्टि थियो, त्यसैले यसलाई दुवै नाउँले बोलाइन्थ्यो । केही अङ्ग्रेजी संस्करणहरूले यसलाई पानीको सङ्ग्रहको उचित नामको रूपमा अनुवाद गर्छन्, “गनेसरेतको ताल ।”
LUK	5	2	t96r		ἔπλυνον τὰ δίκτυα	1	तिनीहरूका जालहरू धोइरहेका थिए	तिनीहरूले आफ्ना जाल माछा मार्नका लागि फेरि प्रयोग गर्नलाई सफा गर्दै थिए ।
LUK	5	3	f7z8		εἰς ἓν τῶν πλοίων, ὃ ἦν Σίμωνος	1	तीमध्ये एउटा डुङ्गा, जुन सिमोनको थियो	“डुङ्गा जुन सिमोनको थियो”
LUK	5	3	liq1		ἠρώτησεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς γῆς ἐπαναγαγεῖν ὀλίγον	1	उनलाई जमिनभन्दा थोरै पर पानी भएको ठाउँतिर लैजान भन्‍नुभयो	“पत्रुसलाई डुङ्गा तटबाट अलि पर लानलाई भन्‍नुभयो”
LUK	5	3	rc1z		καθίσας…ἐδίδασκεν…τοὺς ὄχλους	1	उहाँले डुङ्गामा बसेर भीडहरूलाई सिकाउनुभयो	शिक्षकहरूको निम्ति बस्‍नु एउटा सामन्य आसन थियो ।
LUK	5	3	vbx7		ἐδίδασκεν ἐκ τοῦ πλοίου τοὺς ὄχλους	1	डुङ्गाबाट भीडहरूलाई सिकाउनुभयो	“उहाँले डुङ्गा बसेर मानिसहरूलाई सिकाउनुभयो ।” येशू तटबाट अलि पर हुनुहुन्थ्यो र उहाँ तटमा बसेका मानिसहरूसँग बोलिरहनुभएको थियो ।
LUK	5	4	rk9p		ὡς δὲ ἐπαύσατο λαλῶν	1	उहाँले बोलिसक्‍नुभएपछि	“जब येशूले मानिसहरूलाई सिकाइसक्‍नुभयो”
LUK	5	5	wbb1		ἐπὶ δὲ τῷ ῥήματί σου	1	तर तपाईं भन्‍नुहुन्छ भने	“किनभने तपाईंले मलाई यसो गर्न भन्‍नुभएको छ”
LUK	5	7	n2fp		κατένευσαν	1	तिनीहरूले इसारा गरे	तिनीहरू बोलाउनलाई किनारबाट धेरै टाढा भएका हुनाले सम्भवतः हात हल्लाएर तिनीहरूलाई सङ्केत गरे ।
LUK	5	7	pr7m	figs-explicit	βυθίζεσθαι αὐτά	1	तिनीहरू डुब्‍न थाले	“डुङ्गाहरू डुब्‍न थाले ।” डुब्‍नुको कारणलाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “डुङ्गाहरू डुब्‍न थाले किनभने माछाले गर्दा निकै गह्रौँ भए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	8	r8j9	translate-symaction	προσέπεσεν τοῖς γόνασιν Ἰησοῦ	1	येशूको अगाडि घुँडा टेके	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “येशूको सामु घुँडा टेके” वा २) “येशूको पाउमा झुके” वा (३) “येशूको पाउमा पर्न भुइँमा लम्पसार परे ।” पत्रुस दुर्घटनावश ढलेका होइनन् । उनले येशूको निम्ति आदर र नम्रताको चिन्ह स्वरूप यसो गरेका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	5	8	j67m		ἀνὴρ ἁμαρτωλός	1	पापी मानिस	यहाँ “मानिस”को लागि भएको शब्दले “वयस्क पुरुष” भन्‍ने अर्थ दिन्छ र अझ सामान्य “मानव प्राणी” भन्‍ने अर्थ दिँदैन ।
LUK	5	9	c2eh		τῇ ἄγρᾳ τῶν ἰχθύων	1	माछा पक्रेको	“माछाको ठूलो सङ्ख्या”
LUK	5	10	k4ft		κοινωνοὶ τῷ Σίμωνι	1	सिमोनसँग साझेदारहरू	“उनको माछा मार्ने काममा सिमोनका साझेदारहरू”
LUK	5	10	u6zs	figs-metaphor	ἀνθρώπους ἔσῃ ζωγρῶν	1	तिमीले मानिसहरू पक्रनेछौ	ख्रीष्‍टलाई पछ्याउन मानिसहरूलाई भेला गर्ने कुराको लागि माछा पक्रने कुराको चित्रणलाई एउटा अलङ्कारको रूपमा प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीले मानिसहरूको लागि जाल हान्‍नेछौ” वा “तिमीले मेरो लागि मानिसहरू बटुल्नेछौ” वा “तिमीले मानिसहरूलाई मेरा चेलाहरू हुनलाई ल्याउनेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	5	12	sta8			0	जोड्ने कथनः	येशूले नाउँ नदिइएको कुनै फरक सहरमा एउटा कुष्‍ठरोगीलाई निको पार्नुहुन्छ ।
LUK	5	12	j1xy	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	यस्तो भयो	यो वाक्यांशले कथामा एउटा नयाँ घटनालाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	5	12	r35h	writing-participants	ἀνὴρ πλήρης λέπρας	1	कुष्‍ठरोग लागेको मानिस	“एकजना मानिस जो कुष्‍ठरोगले भरिएको थियो ।” यसले कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	5	12	i3zk	figs-idiom	πεσὼν ἐπὶ πρόσωπον	1	त्यो लम्पसार पर्‍यो	यहाँ “त्यो लम्पसार पर्‍यो” भनेको एउटा उपमा हो जसको अर्थ शिर झुकाउनु हो । वैकल्पिक अनुवादः “उसले घुँडा टेकेर मुखले भुइँ छोयो” वा “त्यो भुइँसम्मै निहुर्‍यो” वा (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	5	12	m4k2		ἐὰν θέλῃς	1	तपाईंले इच्छा गर्नुभयो भने	“तपाईंले चाहनुभयो भने”
LUK	5	12	x7ss	figs-explicit	δύνασαί με καθαρίσαι	1	तपाईंले मलाई शुद्ध गर्न सक्‍नुहुन्छ	यो बुझिएको छ कि उसले आफूलाई निको पारिदिन येशूलाई बिन्ती गरिरहेको थियो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कृपया मलाई शुद्ध गर्नुहोस्, किनभने तपाईं सक्षम हुनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	12	ys5f	figs-explicit	με καθαρίσαι	1	मलाई शुद्ध गर्नुहोस्	यसले विधिपूर्वक हुने शुद्धतालाई जनाउँछ, तर यो बुझिएको छ कि ऊ कुष्‍ठरोगको कारणले अशुद्ध छ । उसले आफ्‍नो रोगबाट निको पारिदिनलाई येशूलाई साँच्‍चै बिन्ती गरिरहेको थियो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कुष्‍ठरोगबाट मलाई निको पारिदिनुहोस् ताकि म शुद्ध हुन सकूँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	13	ziz1	figs-explicit	καθαρίσθητι	1	निको होऊ	यसले विधिपूर्वक हुने शुद्धतालाई जनाउँछ, तर यो बुझिएको छ कि ऊ कुष्‍ठरोगको कारणले अशुद्ध छ । उसले आफ्‍नो रोगबाट निको पारिदिनलाई येशूलाई साँच्‍चै बिन्ती गरिरहेको थियो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “निको होऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	13	l48a		ἡ λέπρα ἀπῆλθεν ἀπ’ αὐτοῦ	1	कुष्‍ठरोगले उसलाई छोड्यो	“उससँग कुष्‍ठरोग अझै बढी थिएन”
LUK	5	14	q18t	figs-quotations	μηδενὶ εἰπεῖν	1	कसैलाई नभन्‍नू भनी	यसलाई प्रत्यक्ष कथनमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छः “अरू कसैलाई नभन्‍नू ।” त्यहाँ एउटा अन्तर्निहित जानकारी छ जसलाई स्‍पष्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ (वैकल्‍पिक अनुवाद) : “तिमी निको बनाइएका छौ भनेर कसैलाई नभन्‍नू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	14	v1wn		προσένεγκε περὶ τοῦ καθαρισμοῦ σου	1	शुद्धताको लागि बलि चढाऊ	व्यवस्थाअनुसार कुनै पनि मानिस शुद्ध भएपछि उसले तोकिएको बलि चढाउनुपर्थ्यो । यसले त्यो व्यक्तिलाई विधिवत् रूपमा शुद्ध पार्थ्यो र धार्मिक क्रियाकलापहरूमा सहभागी हुन अनुमति दिन्थ्यो ।
LUK	5	14	jk14		εἰς μαρτύριον	1	गवाहीको निम्ति	“तिम्रो चङ्‍गाइको प्रमाणको रूपमा”
LUK	5	14	nz37		αὐτοῖς	1	तिनीहरूलाई	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “पूजाहारीहरूलाई” वा २) “सारा मानिसहरूलाई” ।
LUK	5	15	q4t2		ὁ λόγος περὶ αὐτοῦ	1	उहाँको बारेको कुरा	“येशूको बारेमा भएको खबर ।” यसको अर्थ “येशूले त्यस कुष्‍ठरोग लागेको मानिसलाई निको पार्नुभएको कुरा” वा “येशूले मानिसहरूलाई निको पार्नुभएको कुरा” मध्येमा जुन पनि हुन सक्छ ।
LUK	5	15	ng3z	figs-activepassive	διήρχετο…μᾶλλον ὁ λόγος περὶ αὐτοῦ	1	उहाँको बारेको खबर अझ टाढासम्म फैलियो	“उहाँको बारेको खबर अझ टाढासम्म पुग्‍यो ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले उहाँबारे भएको समाचार अरू ठाउँहरूतिर पनि भनिरहे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	5	16	sv6f		ταῖς ἐρήμοις	1	उजाड स्थानहरू	“एकान्त स्थानहरू” वा “अरू कोही मानिसहरू नभएका ठाउँहरू”
LUK	5	17	et1v			0	जोड्ने कथनः	एक दिन जब येशूले एउटा घरमा सिकाइरहनुभएको थियो, केही मानिसहरूले एउटा पक्षघात भएको मानिसलाई निको पारिदिनको लागि भित्र ल्याए ।
LUK	5	17	mb8m	writing-newevent	ἐγένετο	1	यस्तो भयो	यो वाक्यांशले कथाको एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	5	18	cl7s	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, ἄνδρες	1	अब केही मानिसहरू आए	यिनीहरू कथामा नयाँ मानिसहरू हुन् । यिनीहरू नयाँ मानिसहरू हुन् भनेर देखाउनलाई तपाईंको भाषामा कुनै तरिका हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	5	18	l9q8		κλίνης	1	गुन्‍द्रि	सुत्‍ने ओछ्यान वा पलङ वा बिरामी बोक्‍ने खाट
LUK	5	18	z2n2		ἦν παραλελυμένος	1	पक्षाघात भएको थियो	“आफैँ चलहन गर्न सक्दैनथ्यो”
LUK	5	19	y491		καὶ μὴ εὑρόντες ποίας εἰσενέγκωσιν αὐτὸν διὰ τὸν ὄχλον	1	जब भीडको कारणले गर्दा तिनीहरूले उसलाई येशूकहाँ लैजान सकेनन्	केही भाषाहरूमा यसको संरचनालाई पुनः मिलाउँदा बढी स्वाभाविक देखिन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तर मानिसहरूको भीडको कारणले गर्दा तिनीहरूले त्यो मानिसलाई भित्र ल्याउने बाटो पाएनन् । त्यसैले”
LUK	5	19	rkm6	figs-ellipsis	διὰ τὸν ὄχλον	1	भीडको कारणले	यो कुरा स्‍पष्‍ट छ कि तिनीहरू भित्र प्रवेश गर्न नसक्‍नुको कारण यो थियो कि भीड यति धेरै ठूलो थियो कि त्यहाँ तिनीहरूको लागि कुनै ठाउँ थिएन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	19	s7bm	figs-explicit	ἀναβάντες ἐπὶ τὸ δῶμα	1	तिनीहरू घरको छानामाथि चढे	घरको छतहरू समतल हुन्थे र केही घरहरूमा त्यसमाथि जानलाई सजिलो पार्नलाई बाहिरबाट भर्‍याङहरू हुन्थे । यसलाई व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू घरको सम्‍म परेको छानामाथि गए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	19	l85u		ἔμπροσθεν τοῦ Ἰησοῦ	1	येशू हुनुभएको ठाउँको अगाडि	“सोझै येशूको अगाडि” वा “येशूकै अगाडि”
LUK	5	20	l83a	figs-ellipsis	καὶ ἰδὼν τὴν πίστιν αὐτῶν εἶπεν	1	तिनीहरूको विश्‍वास देखेर, येशूले भन्‍नुभयो	यो कुरा बुझिएको छ कि येशूले पक्षघात लागेको मानिसलाई निको पार्न सक्‍नुहुन्थ्यो भनेर तिनीहरूले विश्‍वास गर्थे । यसलाई व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब येशूले थाहा गर्नुभयो कि उहाँले त्यस मानिसलाई निको पार्न सक्‍नुहुन्छ भनेर तिनीहरूले विश्‍वास गर्थे, उहाँले त्यसलाई भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	20	z4ek		ἄνθρωπε	1	मानिस	यो मानिसहरूले नाम थाहा नपाएका मानिससँग बोल्दा प्रयोग गर्ने सामान्य शब्द हो । यो रूखो शब्द थिएन, न त यसले विशेष आदर झल्काउँथ्यो । केही भाषाहरूले “साथी” वा “महाशय” शब्द पनि चलाउन सक्छन् ।
LUK	5	20	c7r7	figs-activepassive	ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου	1	तिम्रा पापहरू क्षमा भएका छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीलाई क्षमा गरिएको छ” वा “म तिम्रा पाप क्षमा गर्छु” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	5	21	ie5h	figs-ellipsis	διαλογίζεσθαι	1	यो प्रश्‍न गर्नलाई	“यसलाई छलफल गर्नु” वा “यसको बारेमा बहस गर्नु ।” तिनीहरूले के कुरालाई प्रश्‍न गरे भन्‍ने कुरालाई व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूसँग पाप क्षमा गर्ने अधिकार छ वा छैन भनी छलफल गर्न लागे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	21	a86c	figs-rquestion	τίς ἐστιν οὗτος ὃς λαλεῖ βλασφημίας?	1	यो ईश्‍वर-निन्दा गर्ने को हो ?	यो प्रश्‍नले येशूले भन्‍नुभएका कुरामा तिनीहरू कति चकित भएका र रिसाएका रहेछन् भनी देखाउँछ । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो मानिसले परमेश्‍वरको निन्दा गरिरहेछ !” वा “उसले यसो भनेर परमेश्‍वरको निन्दा गर्छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	5	21	s21n	figs-rquestion	τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ μόνος ὁ Θεός?	1	परमेश्‍वर बाहेक कसले पापको क्षमा दिन सक्छ ?	अनुमानित जानकारीचाहिँ यो हो, कि कसैले पाप क्षमा गरेको दाबी गर्छ भने उसले आफू परमेश्‍वर भएको भन्दै छ । यसलाई एउटा प्रस्‍ट कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले बाहेक कसैले पाप क्षमा गर्न सक्दैन !” वा “पाप क्षमा गर्ने परमेश्‍वर मात्र हुनुहुन्छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	22	z4k5		ἐπιγνοὺς…τοὺς διαλογισμοὺς	1	तिनीहरूका विचारहरू जानेर	यो वाक्यांशले सङ्केत गर्छ कि तिनीहरूले मनमनै बहस गरिरहेका थिए, त्यसैले तिनीहरूले के सोचिरहेका थिए भनेर येशूले सुन्‍नुभन्दा पनि चाल पाउनुभयो ।
LUK	5	22	et8f	figs-rquestion	τί διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν?	1	तिमीहरू आफ्नो हृदयमा किन यस्तो प्रश्‍न गर्दछौ ?	यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले आफ्नो हृदयमा यसबारे तर्क गर्नुहुँदैन ।” वा “मसँग पाप क्षमा गर्ने अधिकार छ भन्‍ने बारे तिमीहरूले शङ्का गर्नुहुँदैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	5	22	p2hj	figs-metonymy	ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν	1	तिमीहरूका हृदयहरूमा	यहाँ “हृदयहरू” भनेको मानिसहरूको दिमाग वा भित्री व्यक्तित्वको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	5	23	zid2	figs-rquestion	τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει?	1	कुन कुरा सजिलो छ … हिँड्न ?	आफ्नो क्षमा गर्ने शक्तिलाई आफूले गर्न लाग्‍नुभएको चङ्गाइको आश्‍चर्यकर्मसँग जोड्नलाई येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्दै हुनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मैले भर्खर भनेँ, ‘तिम्रा पापहरू तिमीलाई क्षमा भएका छन् ।’ तिमीहरूले सोच्न सक्छौ कि ‘उठ र हिँड’ भन्‍न गाह्रो हुन्छ, किनभने मैले निको पार्न सक्छु वा सक्दिन भन्‍ने कुराको प्रमाण ऊ उठेर हिँड्छ वा हिँड्दैन भन्‍ने कुराद्वारा देखाइनेछ ।” वा “तिमीहरूले सोच्न सक्छौ कि ‘उठ र हिँड’ भन्‍नुभन्दा ‘तिम्रा पापहरू तिमीलाई क्षमा भएका छन्’ भन्‍न सजिलो हुन्छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	5	23	ysw3	figs-ellipsis	εὐκοπώτερον, εἰπεῖν	1	भन्‍न सजिलो छ	नबताइएको अर्थ यो हो कि एउटा कुरा “बताउनलाई सजिलो छ किनभने कसैले पनि थाहा पाउने छैन”, तर अर्को कुरा “बताउनलाई गाह्रो छ किनभने सबैले जान्‍ने छन् ।” यदि त्यस मानिसको पापहरू माफ भए वा भएनन् भनेर मानिसहरूले देख्‍न सक्दैनथे, तर यदि ऊ उठेर हिँड्यो भने ऊ निको पारिएको थियो भनेर तिनीहरू सबैले थाहा पाउने थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	24	ceg8	figs-you	εἰδῆτε	1	तिमीहरूलाई थाहा होस्	येशू शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूसँग बोलिरहनुभएको थियो । यहाँ “तिमीहरू” बहुवचन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	5	24	f1lu		ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई भन्दै हुनुहुन्थ्यो ।
LUK	5	24	k8mk		σοὶ λέγω	1	म तिमीलाई बताउँछु	येशूले यो कुरा पक्षाघाती मानिसलाई भन्दै हुनुहुन्थ्यो । “तिमी” शब्द एकवचन हो ।
LUK	5	25	tn13		καὶ παραχρῆμα ἀναστὰς	1	त्यो तुरुन्तै उठ्यो	“त्यो एकैपटकमा उठ्यो” वा “त्यो तत्कालै उठ्यो”
LUK	5	25	agg3		ἀναστὰς	1	ऊ उठ्यो	ऊ निको पारिएको थियो भनेर प्रस्‍टसँग बताउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो मानिस निको पारिएको थियो ! ऊ उठ्यो”
LUK	5	26	f6tp		ἐπλήσθησαν φόβου	1	डरले भरिएका थिए	“निकै भएभीत भएका” वा “भयले भरिएका”
LUK	5	26	s3l6		παράδοξα	1	असाधारण कुराहरू	“अचम्मका कुराहरू” वा “अनौठा कुराहरू”
LUK	5	27	w3i5			0	जोड्ने कथनः	जब येशू घरबाट जानुहुन्छ, उहाँले लेवी, यहूदी कर उठाउनेलाई, उहाँलाई पछ्याउनको लागि बोलाउनुहुन्छ । लेवीले येशूको लागि एउटा ठूलो भोज तयार गर्छन् जसले फरिसीहरू र शास्‍त्रीहरूलाई रीस उठाउँछ ।
LUK	5	27	k6r2	writing-newevent	καὶ μετὰ ταῦτα	1	यी कुराहरू भएपछि	“यी कुराहरू” वाक्यांशले अघिल्‍ला पदहरूमा भएका कुराहरूलाई जनाउँछ । यसले एउटा नयाँ घटनालाई सङ्केत गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	5	27	xf15		ἐθεάσατο τελώνην	1	एकजना कर उठाउने व्यक्तिलाई देख्‍नुभयो	“कर उठाउनेलाई ध्यान दिएर हेर्नुभयो” वा “कर उठाउनेलाई होसियारीसाथ हेर्नुभयो”
LUK	5	27	b3tr	figs-idiom	ἀκολούθει μοι	1	मलाई पछ्याऊ	कसैलाई “पछ्याउनु” भनेको त्यो व्यक्तिको चेला हुनु हो । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो चेला होऊ” वा “आऊ, मलाई तिम्रो शिक्षकको रूपमा पछ्याऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	5	28	phw9		καταλιπὼν πάντα	1	सब थोक छाडेर	“उसको कर उठाउने काम छाड्यो”
LUK	5	29	t2j7			0	जोड्ने कथनः	खाना खाने बेलामा, येशू फरिसीहरू र शास्‍त्रीहरूसँग बोल्‍नुहुन्छ ।
LUK	5	29	g6yt		ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ	1	उसको घरमा	“लेवीको घरमा”
LUK	5	29	ip2m	figs-explicit	κατακείμενοι	1	टेबलमा अडेस लगाएर	पलङमा ढल्केर बायाँ पाखुरालाई तकियामा अडेस लगाएर ग्रीकहरूले भोज खाने गर्थे । वैकल्पिक अनुवादः “सँगै खाँदै” वा “टेबलमा बसेर खाँदै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	30	n82u		πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ	1	उहाँका चेलाहरूलाई	“येशूका चेलाहरूलाई”
LUK	5	30	tmm5	figs-rquestion	διὰ τί…ἁμαρτωλῶν ἐσθίετε…πίνετε?	1	तपाईं किन पापी मानिसहरूसँग ... खानुहुन्छ ?	येशूका चेलाहरूले पापीहरूसँगै खाएको कुराप्रति फरिसीहरू र शास्‍त्रीहरूले असहमति व्यक्त गर्न तिनीहरूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गरे । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले पापीहरूसँग खानुहुँदैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	5	30	ze7y		ἁμαρτωλῶν	1	पापीहरू	ती मानिसहरू जसले मोशाको व्यवस्थाको पालना गर्दैनथे तर ती कुराहरू गर्थे जुन अरू मानिसहरूले धेरै नराम्रो पाप हो भनी ठान्थे
LUK	5	30	pi2x	figs-explicit	μετὰ…ἁμαρτωλῶν ἐσθίετε καὶ πίνετε	1	तिमीहरू पापी मानिसहरूसँग खान्छौ र पिउँछौ	फरिसीहरू र शास्‍त्रीहरूले विश्‍वास गर्थे कि धर्मी मानिसहरूले तिनीहरूले पापीहरू भनी ठानेका मानिसहरूबाट आफूहरूलाई अलग राख्‍नुपर्छ । “तिमीहरू” शब्द बहुवचनमा छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	31	t6iv	writing-proverbs	οἱ ὑγιαίνοντες…οἱ κακῶς ἔχοντες	1	जो मानिसहरू स्वस्थ छन् ... जो बिरामी छन्	वैद्यले रोगी मानिसहरूलाई निको पारिनलाई बोलाए झैँ गरी येशूले पापीहरूलाई पश्‍चात्तापको निमित्त बोलाउनुहुन्छ भनेर तिनीहरूलाई बताउनलाई सुरु गर्न उहाँले यो उखानको प्रयोग गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]])
LUK	5	31	bc8t		ἰατροῦ	1	वैद्य	चिकित्सक
LUK	5	31	i9gn	figs-ellipsis	ἀλλὰ οἱ κακῶς ἔχοντες	1	तर तिनीहरू जो बिरामी छन्	हटाइएका शब्दहरूलाई तपाईंले थप्‍नलाई जरुरी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “केवल तिनीहरूलाई वैद्यको खाँचो हुन्छ जो बिरामी छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	5	32	jf2v		οὐκ ἐλήλυθα καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν	1	म धर्मीलाई बोलाउनलाई आइन, तर पापीहरूलाई पश्‍चात्तापको निमित्त	कुनै पनि व्यक्ति जसले येशूलाई पछ्याउन चाहन्छ उसले आफैँलाई एक धर्मी मानिसको रूपमा होइन तर एक पापीको रूपमा सोच्‍नुपर्छ ।
LUK	5	32	g993	figs-nominaladj	δικαίους	1	धर्मी	यो नामयोगी विशेषणलाई एउटा नामपदको वाक्यांशको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “धर्मी मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
LUK	5	33	f6g6		οἱ…εἶπαν πρὸς αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँलाई भने	“धार्मिक अगुवाहरूले येशूलाई भने”
LUK	5	34	hxe1	figs-rquestion	μὴ δύνασθε…μετ’ αὐτῶν ἐστιν ποιῆσαι νηστεύειν?	1	के कसैले तिनीहरूलाई ... लाउन सक्छौ ?	येशूले तिनीहरूलाई पहिले नै थाहा भएको एउटा अवस्थाबारे सोच्‍न लगाउन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “दुलहा साथमा नै हुँदा कसैले पनि दुलहाका सेवकहरूलाई उपवास बस्‍न लगाउँदैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	5	34	q9k2		υἱοὺς τοῦ νυμφῶνος	1	विवाह भोजमा उपस्थित हुनेहरू	“पाहुनाहरू” वा “साथीहरू ।” यी विवाह गर्ने मानिससँगै उत्सव मनाउने साथीहरू हुन् ।
LUK	5	34	h58m	figs-explicit	τοὺς υἱοὺς τοῦ νυμφῶνος…νηστεύειν	1	विवाह भोजमा उपस्थित हुनेहरू ... उपवास बस्छन्	उपवास बस्नु भनेको उदास हुनुको चिन्ह हो । धार्मिक गुरूहरूले बुझे कि जन्तीहरूले दुलहा तिनीहरूको साथमा उपवास बस्ने थिएनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	35	z8ex		ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι καὶ ὅταν	1	तर दिनहरू साँच्‍चै आउनेछन् जब	“चाँडै” वा “कुनै दिन”
LUK	5	35	he9p	figs-metaphor	ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος	1	दुलहालाई तिनीहरूबाट लगिनेछ	येशूले आफैँलाई एउटा दुलहासँग, र चेलाहरूलाई जन्तीहरूसँग तुलना गर्दै हुनुहुन्छ । उहाँले रूपकलाई व्याख्या गर्नुभएन, त्यसैले आवश्‍यक परेको बेलामा अनुवादले त्यसलाई व्याख्या गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	5	36	a4zs	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशूले लेवीको घरमा भएका शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूलाई एउटा कथा बताउनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	5	36	bem7		οὐδεὶς…σχίσας…ἐπιβάλλει ἐπὶ…μή γε καὶ…σχίσει	1	कसैले पनि च्यातिएको ... सँग सिलाउँछ ... उसले त्यसो गर्‍यो भने ... उसले च्यात्‍ने थियो	“कसैले पनि फटाउँदैन ... त्यसलाई प्रयोग गर्छ ... उसले ... उसले” वा “मानिसहरूले कहिल्यै च्यात्दैनन् ... त्यसलाई प्रयोग गर्छन् ... तिनीहरूले ... तिनीहरूले”
LUK	5	36	qz5e		ἐπιβάλλει	1	त्यसलाई सिलाउँछ	पुनः बनाउनु
LUK	5	36	xj2y	figs-hypo	εἰ…μή γε καὶ	1	उसले त्यसो गर्‍यो भने	त्यो व्यक्तिले त्यो वस्‍त्रलाई किन त्यसरी टाल्‍ने थिएन भन्‍ने कुराको कारणलाई यो परिकल्पित भनाइले व्याख्या गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	5	36	xu7q		οὐ συμφωνήσει	1	मिल्दैन	“मेल खाँदैन” वा “उस्‍तै हुँदैन”
LUK	5	37	e516		οἶνον νέον	1	नयाँ दाखमद्य	“अङ्गुरको रस ।” यसले मर्चाको प्रयोग गरी रासायनिक परिवर्तन नल्याइएको दाखमद्यलाई जनाउँछ ।
LUK	5	37	n35t		ἀσκοὺς	1	मशकहरू	यी झोलाहरू जनावरको छालाबाट बनाइएका थिए । यसलाई “दाखमद्यको झोला” वा “छालाबाट बनेको झोला” पनि भन्‍न सकिन्छ (युडीबी) ।
LUK	5	37	ac7w	figs-explicit	ῥήξει ὁ οἶνος ὁ νέος τοὺς ἀσκούς	1	नयाँ दाखमद्यले मशकलाई फुटाउनेछ	जब नयाँ दाखमद्यमा रासायनिक परिवर्तन ल्याइन्छ तब यसको आयतन वृद्धि हुन्छ, अनि यसले मशकलाई फुटाउँछ किनभने मशक तन्कन सक्दैन । दाखमद्यमा रासायनिक परिवर्तन ल्याइने र आयतन बढ्छ भन्‍ने कुरालाई येशूका श्रोताहरूले बुझेका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	5	37	dw18	figs-activepassive	αὐτὸς ἐκχυθήσεται	1	त्यो बाहिर पोखिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “दाखमद्य झोलाबाट बाहिर पोखिनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	5	38	ijm3		ἀσκοὺς καινοὺς	1	नयाँ दाखमद्य	“नयाँ दाखमद्य” वा “नयाँ दाखमद्यको झोला ।” यसले प्रयोग नगरिएको मशकलाई जनाउँछ ।
LUK	5	39	pvn9	figs-metaphor	πιὼν παλαιὸν θέλει νέον	1	पुरानो दाखमद्य पिएर नयाँको चाहना गर्दैन	यो अलङ्कारले येशूको नयाँ शिक्षाको विरुद्धमा धार्मिक गुरूहरूको पुरानो शिक्षालाई विपरीत भएको देखाउँछ । भन्‍न खोजिएको कुराचाहिँ के हो भने ती मानिसहरू जो पुरानो शिक्षामा बानी परेका छन्, तिनीहरू येशूले सिकाइरहनुभएको नयाँ कुराहरू सुन्‍नलाई इच्छुक हुँदैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	5	39	uan9	figs-explicit	λέγει γάρ, ὁ παλαιὸς χρηστός ἐστιν	1	किनभने उसले “पुरानो नै असल छ” भन्छ ।	यो कुरा थप्दा सजिलो हुन सक्छः “यसकारण उसले नयाँ दाखमद्य चाख्‍न कोसिस गर्दैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	intro	vv2y			0		# लूका ०६ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>लूका ६:२०-४९ मा थुप्रै आशिष्‌हरू र सरापहरू छन् जुन मत्ती ५-७ सँग मिलेको देखिन्छ । मत्तीको यो भागलाई पारम्परिक रूपमा “डाँडाको उपदेश” भनिएको छ । लूकामा, तिनीहरू मत्तीको सुसमाचारमा जस्तो परमेश्‍वरको राज्यको विषयमा भएको शिक्षासँग जोडिएका छैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/kingdomofgod]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “अनाज खाने”<br><br>जब चेलाहरूले विश्रामको दिनमा खेतका अनाजहरू चुँडेर खाए जुन खेतबाट भएर तिनीहरू गइरहेका थिए ([लूका ६:१](../../luk/06/01.md)), फरिसीहरूले भने कि तिनीहरूले मोशाको व्यवस्थालाई तोडिरहेका थिए । फरिसीहरूले बताए कि चेलाहरूले अनाजहरू टिपेर काम गरिरहेका थिए र त्यसैले विश्रामको दिनमा आराम गर्नु र काम नगर्नु भन्‍ने परमेश्‍वरको आज्ञालाई अनाज्ञापालन गरिरहेका थिए ।<br><br>चेलाहरूले चोरिरहेका थिए भनेर फरिसीहरूले सोचेनन् । त्यो किनभने यात्रुहरूलाई तिनीहरू जुन खेतको नजिकैबाट वा जसबाट भएर यात्रा गरिरहेका थिए त्यहाँबाट थोरै मात्रामा अनाजहरू चुँडेर खानलाई किसानहरूले अनुमति दिनुपर्छ भनी मोशाको व्यवस्थाले आवश्‍यक बनाएको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/lawofmoses]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/works]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sabbath]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका महत्त्वपूर्ण भाषाका अलङ्कारहरू<br><br>### अलङ्कार<br><br>अलङ्कारहरू दृश्‍य वस्तुहरूको चित्रणहरू हुन् जसलाई वक्ताहरूले अदृश्‍य सत्यतालाई व्याख्या गर्नलाई प्रयोग गर्छन् । येशूले उहाँका मानिसहरूलाई उदार हुनलाई सिकाउन एउटा उदार धनी अनाज व्यापारीको अलङ्कारको प्रयोग गर्नुभयो ([लूका ६:३८](../../luk/06/38.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])<br><br>### आलङ्कारिक प्रश्‍नहरू<br><br>आलङ्कारिक प्रश्‍नहरू ती प्रश्‍नहरू हुन् जसको जवाफ वक्तालाई अगाडिबाटै थाहा हुन्छ । फरिसीहरूले एउटा आलङ्कारिक प्रश्‍न येशूलाई सोधेर उहाँलाई गाली गरे जब तिनीहरूले ठाने कि उहाँले विश्रामको दिनको अवज्ञा गरिरहनुभएको थियो ([लूका ६:२](../../luk/06/02.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### अन्तर्निहित जानकारी<br><br>वक्ताहरूले धेरैपटक ती कुराहरू बताउँदैनन् जुन तिनीहरूले ठान्छन् कि तिनीहरूका पाठकहरूले पहिल्यै बुझेका छन् । जब लूकाले लेखे कि चेलाहरूले अनाजका बालाहरूलाई तिनीहरूका हातमा माडिरहेका थिए, तिनीहरूले फाल्‍ने भागबाट खान हुने भागलाई अलग गरिरहेका थिए भनेर उनको पाठकले जान्दछन् भनेर उनले अपेक्षा गरे ([लूका ६:१](../../luk/06/01.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])<br><br>### बाह्र चेलाहरू<br><br>निम्‍न दिइएका नामहरू बाह्र चेलाहरूको सूची होः<br><br>मत्तीमाः<br><br>सिमोन (पत्रुस), अन्द्रियास, जब्दियाका छोरा याकूब, जब्दियाका छोरा यूहन्‍ना, फिलिप, बारथोलोमाइ, थोमा, मत्ती, अल्‍फयसका छोरा याकूब, थेदियस, सिमोन उग्रपन्थी र यहूदा इस्‍करियोत ।<br><br>मर्कूसमाः<br><br>सिमोन (पत्रुस), अन्द्रियास, जब्दियाका छोरा याकूब, जब्दियाका छोरा यूहन्‍ना (जसलाई उहाँले बोअनर्गेस नाम दिनुभयो, जसको अर्थ हो , गर्जनका पुत्रहरू), फिलिप, बारथोलोमाइ, मत्ती, थोमा, अल्‍फयसका छोरा याकूब, थेदियस, सिमोन उग्रपन्थी, र यहूदा इस्‍करियोत ।<br><br>लूकामाः<br><br>सिमोन (पत्रुस), अन्द्रियास, याकूब, यूहन्‍ना, फिलिप, बारथोलोमाइ, मत्ती, थोमा, अल्‍फयसका छोरा याकूब, सिमोन (जसलाई उग्रपन्थी भनिन्‍थ्यो), याकूबका छोरा यहूदा, र यहूदा इस्‍करियोत ।<br><br>थेदियस सम्भवतः याकूबका छोरा, यहूदा भनिने व्यक्ति नै हुन् ।
LUK	6	1	dum1	figs-you		0	सामान्य जानकारीः	“तिमीहरू” शब्द यहाँ बहुवचनमा छ, र चेलाहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	6	1	sw1e			0	जोड्ने कथनः	येशू र उहाँका चेलाहरू अब एउटा अन्‍नको खेतबाट भएर जान्छन् तर केही फरिसीहरूले चेलाहरूलाई परमेश्‍वरको व्यवस्थामा, परमेश्‍वरको लागि अलग राखिएको विश्रामको दिनमा तिनीहरूले के गरिरहेका छन् भनेर प्रश्‍न गर्न थाल्छन् ।
LUK	6	1	c4sa	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको एउटा नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	6	1	x5zk		σπορίμων	1	अन्‍नका खेतहरू	यहाँ यो अरू धेरै गहुँ उब्जाउनलाई मानिसहरूले गहुँको बिउ छरेका जमिनको ठूलो भाग हो ।
LUK	6	1	rl46		στάχυας	1	अन्‍नका बालाहरू	यो गहुँको बिरुवा, जुन एक प्रकारको अग्‍लो घाँस हो, त्यसको सबैभन्दा टुप्‍पोको भाग हो । यसमा बिरुवाको पाकेको, खानहुने बिउ हुन्छ ।
LUK	6	1	h9fy	figs-explicit	ψώχοντες ταῖς χερσίν	1	तिनीहरूका हातमा माड्दै	तिनीहरूले अन्‍नका दानाहरूलाई अलग गर्नलाई यसो गरे । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “दानाहरूलाई बोक्राहरूबाट अलग गर्नलाई तिनीहरूले ती हातमा माडे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	2	z32z	figs-rquestion	τί ποιεῖτε ὃ οὐκ ἔξεστιν τοῖς Σάββασιν?	1	किन तिमीहरूले विश्रामको दिनमा व्यवस्था अनुसार गर्न नहुने काम गरिरहेका छौ ?	चेलाहरूले व्यवस्था तोडेको आरोप लगाउनलाई तिनीहरूले यो प्रश्‍न गरे । यसलाई एउटा कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “विश्रामको दिनमा अन्‍न टिप्‍नु परमेश्‍वरको व्यवस्था विरुद्ध हो !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	2	m76z	figs-explicit	ποιεῖτε ὃ	1	के तिमीहरूले त्यो गरिरहेका छौ जुन	हत्केलाभरी मात्र भएको दाना माड्ने सानो कामलाई पनि फरिसीहरूले व्यवस्थाको विरुद्धमा गरेको कामको रूपमा विचार गरे । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “काम गर्दै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	3	vih6	figs-rquestion	οὐδὲ τοῦτο ἀνέγνωτε…μετ’ αὐτοῦ ὄντες?	1	के तिमीहरूले ... पढेका पनि छैनौ ?	धर्मशास्‍त्रबाट नसिकेकोमा येशूले फरिसीहरूलाई हप्काउँदै हुनुहुन्छ । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले पढेका कुराहरूबाट पाठ सिक्‍नुपर्छ !” वा “निश्‍चय नै तिमीहरूले पढेका छौ !” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	4	yyh2		τοὺς ἄρτους τῆς Προθέσεως	1	उपस्थितिको रोटी	“पवित्र रोटी” वा “परमेश्‍वरलाई चढाइएको रोटी”
LUK	6	5	h453		ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहुन्थ्यो । यसलाई यसरी बताउन सकिन्छः वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र”
LUK	6	5	xy9h		Κύριός ἐστιν τοῦ Σαββάτου	1	विश्राम दिनको प्रभु हो	“प्रभु”को उपाधिले यहाँ विश्राममाथि उहाँको अधिकारलाई जोड दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूलाई विश्रामको दिनमा के गर्नु उचित छ भनी निर्णय गर्ने अधिकार छ !”
LUK	6	6	pj2m			0	सामान्य जानकारीः	यो अब अर्को विश्रामको दिन हो र येशू सभाघरमा हुनुहुन्छ ।
LUK	6	6	ua7d			0	जोड्ने कथनः	शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूले येशूलाई हेर्छन् जसै उहाँले एउटा मानिसलाई विश्रामको दिनमा निको पार्नुहुन्छ ।
LUK	6	6	p1ee	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अभ यसो भयो कि	कथाको नयाँ खण्डको आरम्भलाई देखाउन यो वाक्यांशलाई प्रयोग गरिएको हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	6	6	d44q	writing-participants	καὶ ἦν ἄνθρωπος ἐκεῖ	1	त्यहाँ एक जना मानिस थियो	यसले कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	6	6	t77y		ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἡ δεξιὰ ἦν ξηρά	1	उसको दाहिने हात सुकेको थियो	त्यो मानिसको हात यस्तो प्रकारले बिग्रिएको थियो कि उसले त्यसलाई पसार्न सक्दैनथ्यो । यो सम्भवतः एउटा मुट्ठी जस्तो बनेर बाङ्गिएको थियो, जसले त्यसलाई सानो वा चाउरी परेको जस्तो देखिने बनायो ।
LUK	6	7	q3sh		παρετηροῦντο…αὐτὸν	1	नजिकबाट उहाँलाई नियाली राखेका थिए	“येशूलाई होसियारीपूर्वक हेरिरहेका थिए”
LUK	6	7	c1qe		ἵνα εὕρωσιν	1	ताकि तिनीहरूले … भेट्टाउन सकून्	“किनकि तिनीहरूले पत्ता लगाउन चाहन्थे”
LUK	6	8	d7zu		εἰς τὸ μέσον	1	हामीहरूको बीचमा	“सबैका अगाडि ।” त्यहाँ भएको हरेकले देख्‍न सक्‍ने गरी त्यो मानिस उभिएको येशूले चाहनुभयो ।
LUK	6	9	j8y7		πρὸς αὐτούς	1	तिनीहरूलाई	“फरिसीहरूलाई”
LUK	6	9	m5yz	figs-rquestion	ἐπερωτῶ ὑμᾶς, εἰ ἔξεστιν τῷ Σαββάτῳ ἀγαθοποιῆσαι ἢ κακοποιῆσαι, ψυχὴν σῶσαι ἢ ἀπολέσαι?	1	म तिमीहरूलाई सोध्छु, विश्रामको दिनमा असल गर्न कि खराब गर्न, जीवन बचाउन वा त्यसलाई नाश गर्न न्यायोचित छ ?	विश्रामको दिनमा निको पार्नुहुँदा उहाँ ठीक हुनुहुन्थ्यो भनेर फरिसरीहरूलाई स्वीकार गर्न कर लगाउनलाई येशूले यो प्रश्‍न सोध्‍नुभयो । यसकारण यो प्रश्‍नको औचित्य आलङ्कारिक छः जानकारी हासिल गर्नुभन्दा तिनीहरू सबैले सत्य छ भनी जानेका कुरालाई स्वीकार गर्ने बनाउनु । तापनि, येशूले भन्‍नुहुन्छ, “म तिमीहरूलाई सोध्छु”, त्यसैले यो प्रश्‍न अन्य आलङ्कारिक प्रश्‍नहरू जस्तो होइन जसलाई भनाइहरूको रूपमा अनुवाद गर्नु जरुरी हुन सक्छ । यसलाई एउटा प्रश्‍नको रूपमा अनुवाद गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	9	dc6f		ἀγαθοποιῆσαι ἢ κακοποιῆσαι	1	असल गर्नु वा हानि गर्नु	“कसैलाई सहायता गर्नु वा कसैलाई हानि गर्नु”
LUK	6	10	x77k		ἔκτεινον τὴν χεῖρά σου	1	तिम्रो हात पसार	“तिम्रो हात सोझो बनाऊ” वा “तिम्रो हात तन्काऊ”
LUK	6	10	hce1		ἀποκατεστάθη	1	पहिलाको जस्तै भयो	निको भयो
LUK	6	12	ay59			0	सामान्य जानकारीः	सारा रात प्रार्थना गरिसक्‍नुभएपछि येशूले बाह्र प्रेरितहरूलाई छान्‍नुहुन्छ ।
LUK	6	12	e4s7	writing-newevent	ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις	1	ती दिनहरूमा यसो भयो	कथाको नयाँ खण्डको आरम्भलाई देखाउन यो वाक्यांशलाई प्रयोग गरिएको हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	6	12	gzn1		ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις	1	ती दिनहरूमा	“त्यस समयमा” वा “लामो समय बित्‍न नपाउँदै” वा “तीमध्ये कुनै एउटा दिनमा”
LUK	6	12	l7by		ἐξελθεῖν αὐτὸν	1	उहाँ बाहिर जानुभयो	“येशू बाहिर जानुभयो”
LUK	6	13	vep8		καὶ ὅτε ἐγένετο ἡμέρα	1	जब दिन भयो	“जब बिहान भएको थियो” वा “अर्को दिन”
LUK	6	13	j9w7		ἐκλεξάμενος ἀπ’ αὐτῶν δώδεκα	1	तिनीहरूमध्येबाट बाह्र जनालाई चुन्‍नुभयो	“उहाँले चेलाहरूमध्ये बाह्र जनालाई छान्‍नुभयो”
LUK	6	13	zgh6		οὓς καὶ ἀποστόλους ὠνόμασεν	1	जसलाई उहाँले प्रेरित नाउँ पनि दिनुभयो	“जसलाई उहाँले प्रेरित पनि बनाउनुभयो” वा “उहाँले तिनीहरूलाई प्रेरित हुनलाई नियुक्त गर्नुभयो”
LUK	6	14	zdq3		Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ	1	उनका भाइ अन्द्रियास	“सिमोनका भाइ, अन्द्रियास”
LUK	6	15	et48		Ζηλωτὴν	1	उग्रपन्थी	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “उग्रपन्थी” एउटा नाम हो जसले सङ्केत गर्छ कि उनी त्यो समूहको मानिसहरूको हिस्सा थिए जसले यहूदी मानिसहरूलाई रोमी शासनबाट छुटकारा दिलाउन चाहन्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “देशभक्त” वा “राष्‍ट्रवादी” वा २) “एकजना जो जोसिला थिए” भनेको एउटा वर्णन हो जसले सङ्केत गर्छ कि उनी परमेश्‍वरलाई सम्‍मानित बनाउनको लागि जोसिला थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “केही कुरा गर्न दिलोज्यानले लागिपरेको कोही व्यक्ति”
LUK	6	16	g24m	figs-explicit	ἐγένετο προδότης	1	धोकेबाज भयो	यो सन्दर्भमा “धोकेबाज”को अर्थ के हुन्छ भनेर व्याख्या गर्न जरुरी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उसको साथीलाई विश्‍वासघात गर्‍यो” वा “उसको साथीलाई शत्रुहरूकहाँ सुम्प्यो” (प्राय केही पैसाको बदलीमा) वा “उसको बारेमा शत्रुहरूलाई बताएर एउटा मित्रलाई खतरामा हाल्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	17	t33z			0	जोड्ने कथनः	हुन त येशूले खासगरी उहाँका चेलाहरूलाई सम्बोधन गर्नुहुन्छ, त्यहाँ वरिपरि अरू पनि सुन्‍ने मानिसहरू थिए ।
LUK	6	17	i5gv		μετ’ αὐτῶν	1	तिनीहरूसँगै	“उहाँले छान्‍नुभएका बाह्र जनासँगै” वा “उहाँका बाह्र जना प्रेरितसँगै”
LUK	6	18	dpj5	figs-activepassive	ἰαθῆναι	1	निको हुनलाई	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूले तिनीहरूलाई निको पार्नलाई” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	18	wfm9	figs-activepassive	καὶ οἱ ἐνοχλούμενοι ἀπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων ἐθεραπεύοντο	1	अशुद्ध आत्माले सताइएकाहरू पनि निको भए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूले अशुद्ध आत्माबाट सताइएका मानिसहरूलाई पनि निको पार्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	18	t8ac		οἱ ἐνοχλούμενοι ἀπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων	1	अशुद्ध आत्माले सताइएकाहरू	“अशुद्ध आत्माहरूबाट पीडा दिइएकाहरू” वा “अशुद्ध आत्माहरूद्वारा नियन्त्रण गरिएकाहरू”
LUK	6	19	y2cl		δύναμις παρ’ αὐτοῦ ἐξήρχετο καὶ ἰᾶτο	1	शक्ति उहाँबाट बाहिर आइरहेको थियो र निको पारिरहेको थियो	“उहाँसँग मानिसहरूलाई निको पार्ने शक्ति थियो” वा “उहाँले मानिसहरूलाई निको पार्न उहाँको शक्ति प्रयोग गरिरहुभएको थियो”
LUK	6	20	ymg7		μακάριοι	1	धन्य हौ	यो वाक्यांश तीन पटक दोहोरिएको छ । हरेक पटक यसले परमेश्‍वरले केही मानिसहरूलाई निगाह गर्नुहुन्छ अथवा तिनीहरूको परिस्थिति सकारात्मक वा असल छ भन्‍ने देखाउँछ ।
LUK	6	20	xj9v		μακάριοι οἱ πτωχοί	1	धन्य तिमीहरू जो दीन छौ	“तिमी दीन हुनेहरूले परमेश्‍वरको निगाह प्राप्‍त गर्छौ” वा “तिमी दीन हुनेहरूले लाभ पाउँछौ”
LUK	6	20	y18c		ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकै हो	राज्य भन्‍ने शब्द नभएको भाषामा तपाईंले “किनभने परमेश्‍वर तपाईंको राजा हुनुहुन्छ” वा “किनेभने परमेश्‍वर तिम्रो शासक हुनुहुन्छ” भन्‍न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	6	20	k34r		ὑμετέρα ἐστὶν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकै हो	“परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूको स्‍वामित्वमा छ ।” यसको अर्थ हुन सक्छः १) “तिमीहरू परमेश्‍वरको राज्यका हौ” वा २) “तिमीहरूले परमेश्‍वरको राज्यमा अधिकार पाउनेछौ ।”
LUK	6	21	tg8m		γελάσετε	1	तिमीहरू हाँस्‍नेछौ	“तिमीहरू आनन्दले हाँस्‍नेछौ” वा “तिमीहरू आनन्दित हुनेछौ”
LUK	6	22	h8ii		μακάριοί ἐστε	1	धन्य हौ तिमीहरू	“तिमीहरूले परमेश्‍वरको निगाह प्राप्‍त गर्छौ” वा “तिमीहरूले लाभ पाउनेछौ” वा “यो तिमीहरूका निम्ति कति असल छ”
LUK	6	22	r5cg		ἀφορίσωσιν ὑμᾶς	1	तिनीहरूले तिमीहरूलाई निकाल्दछन्	“तिमीहरूलाई इन्कार गर्छन्”
LUK	6	22	jz7x		ἕνεκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्रका खातिर	“तिमीहरूले मानिसको पुत्रसँग मिलजुल गरेकोले गर्दा” वा “तिनीहरूले मानिसको पुत्रलाई इन्कार गरेकाले”
LUK	6	23	bw14		ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ	1	त्यस दिनमा	“जब तिनीहरूले ती कुराहरू गर्छन्” वा “जब त्यो हुन्छ”
LUK	6	23	d97t	figs-idiom	σκιρτήσατε	1	आनन्दले उफ्र	यो उपमाको अर्थ “अत्यन्तै आनन्दित होओ” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	6	23	e3kb		ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς	1	तिमीहरूको इनाम ... ठूलो छ	“एउटा ठूलो भुक्तानी” वा “असल उपहारहरू”
LUK	6	24	c6lu		οὐαὶ ὑμῖν	1	धिक्‍कार तिमीहरूलाई	“तिमीहरूका निम्ति यो कति डरलाग्दो छ !” यो पदावली तीन पटकसम्म दोहोरिएको छ । यो “धन्य तिमीहरू” भन्‍ने अभिव्यक्तिको विपरीतमा छ । यसले हरेक पटक मानिसहरूप्रति परमेश्‍वरको रिस निर्देशित छ वा तिनीहरूलाई केही नकारात्मक वा खराब कुराहरूले प्रतीक्षा गरिरहेका छन् भनी देखाउँछ ।
LUK	6	24	v1bp		οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις	1	धिक्‍कार तिमीहरू जो धनी छौ	“तिमी धनीहरूका निम्ति कति डरलाग्दो छ” वा “तिमी धनीहरूमाथि कष्‍ट आउनेछ”
LUK	6	24	cs2e		τὴν παράκλησιν ὑμῶν	1	तिमीहरूको सान्त्वना	“तिमीहरूलाई जे कुराले सान्त्वना दिन्छ” वा “तिमीहरूलाई सन्तुष्‍टि दिने कुरा” वा “तिमीहरूलाई जे कुराले खुसी पार्छ”
LUK	6	25	de8m		οἱ ἐμπεπλησμένοι νῦν	1	जो अहिले तृप्‍त छौ	“जसको पेट अहिले अघाएको छ” वा “जसले अहिले धेरै खान्छौ”
LUK	6	25	l8nr		οἱ γελῶντες νῦν	1	तिमीहरू जो अहिले हाँस्‍छौ	“जो अहिले खुशी छौ”
LUK	6	26	tn96		οὐαὶ	1	धिक्‍कार तिमीहरूलाई	“तिमीहरूका निम्ति कति डरलाग्दो छ” वा “तिमीहरू कति निराश हुनुपर्छ”
LUK	6	26	j9yy	figs-gendernotations	ὅταν…εἴπωσιν πάντες οἱ ἄνθρωποι	1	जब सबै मानिसहरू बोल्छन्	यहाँ “मानिसहरू” शब्द मूलभूत बुझाइमा प्रयोग गरिएको छ जसले सबै मानिसहरूलाई समावेश गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब सबै मानिसहरूले बोल्छन्” वा “जब हरेकले बोल्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	6	26	y29d		κατὰ τὰ αὐτὰ…ἐποίουν τοῖς ψευδοπροφήταις οἱ πατέρες αὐτῶν	1	झुटा अगमवक्ताहरूलाई तिनीहरूका पूर्खाहरूले त्यसै गरेका थिए	“तिनीहरूले पनि झुटा अगमवक्ताहरूबारे पनि राम्रो कुरा गरे”
LUK	6	27	wr76			0	जोड्ने कथनः	येशू उहाँका चेलाहरू र भीडसँग कुरा गरिरहनुहुन्छ जसले पनि उहाँलाई सुनिरहेका छन् ।
LUK	6	27	l5rz	writing-participants	ὑμῖν…τοῖς ἀκούουσιν	1	तिमीहरूलाई जसले सुनिरहेका छौ	आफ्ना चेलाहरूसँग मात्र नभई येशूले पूरै भीडसँग बोल्न थाल्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	6	27	pz5r		ἀγαπᾶτε…καλῶς ποιεῖτε	1	प्रेम गर ... भलाइ गर	यी हरेक आज्ञाहरूमध्ये एकचोटि मात्रै होइन, तर निरन्तर रूपमा पालन गर्नुपर्छ ।
LUK	6	27	pqh7	figs-ellipsis	ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν	1	तिम्रा शत्रुहरूलाई प्रेम गर	यसको अर्थ यो होइन कि तिनीहरूले केवल शत्रुहरूलाई प्रेम गर्नुपर्थ्यो र मित्रहरूलाई चाहिँ होइन । यसलाई व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिम्रा शत्रुहरूलाई प्रेम गर, तिम्रा मित्रहरूलाई मात्र होइन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	6	28	c83m		εὐλογεῖτε…προσεύχεσθε	1	आशिष्‌‌ देऊ … प्रार्थना गर	यी हरेक आज्ञाहरूमध्ये एकचोटि मात्रै होइन, तर निरन्तर रूपमा पालन गर्नुपर्छ ।
LUK	6	28	t43h	figs-explicit	εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους	1	श्राप दिनेहरूलाई आशिष्‌‌ देऊ	आशिष्‌‌ दिने चाहिँ परमेश्‍वर नै हुनुहुन्छ । यसलाई प्रस्‍ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूलाई आशिष् दिनलाई परमेश्‍वरलाई बिन्ती गर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	28	x2iy		τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς	1	तिमीहरूलाई सराप्‍नेहरू	“जसले तिमीहरूलाई प्राय सरापिरहन्छन्”
LUK	6	28	tjn7		τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς	1	तिमीहरूलाई दुर्व्यवहार गर्नेहरू	“जसले तिमीहरूलाई प्राय दुर्व्यवहार गरिरहन्छन्”
LUK	6	29	a7ri		τῷ τύπτοντί σε	1	तिमीलाई हिर्काउनेलाई	“यदि कसैले तिमीलाई हिर्काउँछ भने”
LUK	6	29	d5qi		ἐπὶ τὴν σιαγόνα	1	एउटा गालामा	“तिम्रो एकापट्टिको गालामा”
LUK	6	29	eq83	figs-ellipsis	πάρεχε καὶ τὴν ἄλλην	1	अर्को पनि थापिदेऊ	आक्रमणकारीले त्यो व्यक्तिलाई के गर्नेछ भनेर उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिम्रो गाला फर्काइदेऊ ताकि अर्को गालामा पनि हिर्काउन सकोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	6	29	ic4n		μὴ κωλύσῃς	1	लिएर नराख	“लिनलाई नरोक”
LUK	6	30	d8y6		παντὶ αἰτοῦντί σε, δίδου	1	तिमीसँग माग्‍ने सबैलाई देऊ	“यदि कसैले तिमीसँग केही कुरा माग्छ भने, त्यो उसलाई देऊ”
LUK	6	30	ts8c		μὴ ἀπαίτει	1	त्यससँग फिर्ता नमाग	“उसले देओस् भनेर नखोज” वा “उसलाई दिनलाई माग नगर”
LUK	6	31	te6e		καὶ καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως	1	मानिसहरूले तिमीलाई जसो गरेको चाहन्छौ, तिमीले पनि तिनीहरूलाई त्यस्तै गर	केही भाषाहरूमा यसको वाक्यको क्रमलाई उल्टाउँदा बढी स्वाभाविक हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीले मानिसहरूलाई त्यसै गर्नुपर्छ जसो मानिसहरूले तिमीलाई गरेको चाहन्छौ” वा “मानिहरूलाई यसरी व्यवहार गर जसरी तिनीहरूले तिमीलाई व्यवहार गरून् भन्‍ने तिमी चाहन्छौ”
LUK	6	32	qh81	figs-rquestion	ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν?	1	तिमीलाई के लाभ भयो र ?	“तिमीले के इनाम पाउँछौ र ?” वा “त्यसो गरेकोमा तिमीले के प्रशंसा पाउनेछौ र ?” यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीले त्यसको निम्ति कुनै इनाम पाउँदैनौ ।” वा “परमेश्‍वरले तिमीलाई त्यसको निम्ति कुनै इनाम दिनुहुनेछैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	34	kgc9	figs-explicit	ἵνα ἀπολάβωσιν τὰ ἴσα	1	उही परिमाण फिर्ता लिन	मोशाको व्यवस्थाले यहूदीहरूलाई तिनीहरूले एक अर्कालाई दिएका ऋृणमा ब्याज नलिनलाई आज्ञा गर्‍यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	35	s8j7		μηδὲν ἀπελπίζοντες	1	फिर्तामा केही कुराको पनि आशा नगर्दै	“तिमीले त्यो व्यक्तिलाई दिएको कुरा उसले फिर्ता गर्छ भनेर आशा नगर्दै” वा “तिमीलाई कुनै पनि कुरा दिनलाई आशा नगर्दै”
LUK	6	35	ly98		ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς	1	तिम्रो इनाम ठूलो हुनेछ	“तिमीले ठूलो इनाम पाउनेछौ” वा “तिमीले उत्तम भुक्तानी पाउनेछौ” वा “यसको कारण तिमीले असल उपहारहरू पाउनेछौ”
LUK	6	35	zw5k		ἔσεσθε υἱοὶ Ὑψίστου	1	तिमीहरू सर्वोच्‍चका छोराहरू हुनेछौ	मानव छोरा वा बालकलाई जनाउन तपाईंको भाषाले स्वभाविक रूपमा प्रयोग गर्ने उही शब्दले नै “छोराहरू”लाई अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ ।
LUK	6	35	qr5x		υἱοὶ Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍चका छोराहरू	“छोराहरू” बहुवचन होस् ताकि येशूको उपमा “सर्वोच्‍चका पुत्र” सँग नझुक्‍कियोस् ।
LUK	6	35	ku6l		τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς	1	अधन्यवादी र दुष्‍ट मानिसहरू	“उहाँलाई धन्यवाद नदिने मानिसहरू र जो दुष्‍ट हुन्छन्”
LUK	6	36	n28w		ὁ Πατὴρ ὑμῶν	1	तिमीहरूका पिता	यसले परमेश्‍वरलाई जनाउँछ । मानव पितालाई जनाउन तपाईंको भाषाले स्वभाविक रूपमा प्रयोग गर्ने उही शब्दले नै “पिता”लाई अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ ।
LUK	6	37	a8c7		καὶ μὴ κρίνετε	1	न्याय नगर	“मानिसहरूको न्याय नगर” वा “मानिसहरूको रूखो आलोचना नगर”
LUK	6	37	e8fb	figs-activepassive	οὐ μὴ κριθῆτε	1	तिम्रो न्याय गरिनेछैन	येशूले कसले न्याय गर्दैन भन्‍नुहुन्‍न । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “परमेश्‍वरले तिमीहरूको न्याय गर्नुहुनेछैन” वा २) “कसैले तिमीहरूको न्याय गर्नेछैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	37	vkl8		καὶ μὴ καταδικάζετε	1	दोष नलगाऊ	“मानिसहरूलाई दोष नलगाऊ”
LUK	6	37	gz37	figs-activepassive	οὐ μὴ καταδικασθῆτε	1	तिमीलाई दोष लगाइनेछैन	येशूले कसले दोष लगाउँदैन भन्‍नुहुन्‍न । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई दोष लगाउनुहुनेछैन” वा २) “कसैले तिमीहरूलाई दोष लगाउनेछैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	37	a22w	figs-activepassive	ἀπολυθήσεσθε	1	तिमीलाई क्षमा गरिनेछ	येशूले कसले क्षमा दिनेछ भन्‍नुहुन्‍न । सम्भवित अर्थहरू हुन् १) “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई क्षमा गर्नुहुनेछ” वा २) “मानिसहरूले तिमीहरूलाई क्षमा गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	38	ryf8	figs-activepassive	δοθήσεται ὑμῖν	1	त्यो तिमीहरूलाई दिइनेछ	येशूले ठ्याक्‍कै कसले दिनेछ भनी स्‍पष्‍ट पार्नुहुन्‍न । येशूले ठ्याक्‍कै कसले दिनेछ भनी स्‍पष्‍ट पार्नुभएन । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “त्यो तिमीहरूलाई कसैले दिनेछ” वा २) “त्यो तिमीहरूलाई परमेश्‍वरले दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	38	q8sq	figs-metaphor	μέτρον καλὸν, πεπιεσμένον σεσαλευμένον ὑπερεκχυννόμενον, δώσουσιν εἰς τὸν κόλπον ὑμῶν	1	प्रशस्त नाप—तल खाँदेर, एकसाथ हल्लाइ-हल्लाइ, पोखिने गरेर-तिनीहरूले तिमीहरूको पोल्टामा खनाइदिनेछन्	येशूले परमेश्‍वर वा मानिसहरूले उदार चित्तले दिने कुरालाई यसरी उल्‍लेख गर्नुभयो मानौँ उहाँहरू उदार मनको अन्‍न व्यापारी हुनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले प्रचुर मात्रामा खाँदीखाँदी, हल्लाइ-हल्लाइ पोखिने गरी तिमीहरूको पोल्टामा हालिदिनुहुनेछ” वा “एउटा उदात चित्तको अन्‍न व्यापारी झैँ जसले अन्‍नलाई खाँदीखाँदी, हल्लाइ-हल्लाइ यति धेरै खनाउँछ कि त्यो पोखिन थाल्छ, त्यस्तै उदार तरिकाले तिनीहरूले तिमीहरूलाई दिनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	38	rxl6		μέτρον καλὸν	1	प्रशस्त परिमाण	“ठूलो परिमाण”
LUK	6	38	fp26	figs-activepassive	ἀντιμετρηθήσεται ὑμῖν	1	त्यहि नापले तिमीहरू पनि नापिनेछौ	ठ्याक्‍कै कसले दिनेछ भनी येशूले स्‍पष्‍ट पार्नुभएन । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “तिनीहरूले तिमीहरूका निम्ति नाप्‍न त्यहि आकारको नाप प्रयोग गर्नेछन्” वा २) “परमेश्‍वरले त्यसै मापदण्डद्वारा तिमीहरूका निम्ति नाप्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	39	bw7f	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँको भनाइ राख्‍न केही उदाहरणहरूलाई समावेश गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	6	39	kyt1	figs-rquestion	μήτι δύναται τυφλὸς τυφλὸν ὁδηγεῖν?	1	के एक जना अन्धा मानिसले अर्को अन्धा मानिसलाई डोर्‍याउन सक्छ ?	येशूले मानिसहरूलाई तिनीहरूले पहिले नै जानेका कुराबारे सोच्न लगाउनलाई यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हामी सबैलाई थाहा छ, कि एउटा दृष्‍टिविहीनले अर्को दृष्‍टिविहीनलाई डोर्‍याउन सक्दैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	39	nm4v	figs-metaphor	τυφλὸς	1	अन्धो मानिस	त्यो व्यक्ति जो “अन्धो” छ, त्यो एउटा व्यक्तिको लागि अलङ्कार हो जसलाई चेलाको रूपमा सिकाइएको छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	39	f4xj	figs-rquestion	οὐχὶ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον ἐμπεσοῦνται?	1	के दुवै जना खाल्डोमा पर्दैनन् र ?	यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू दुवै खाल्डोमा पर्नेछन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	40	ipr9		οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον	1	एउटा चेला आफ्नो गुरुभन्दा महान् हुन सक्दैन	“एउटा चेलाले उसको गुरुलाई उछिन्दैन ।” सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “एउटा चेलासित उसको गुरुसित भन्दा बढी ज्ञान हुँदैन” वा (२) “एउटा चेलासित उसको गुरुसँग भन्दा बढी अधिकार हुँदैन ।”
LUK	6	40	a6ym		κατηρτισμένος…πᾶς ἔσται	1	हरेक जना जब ऊ पूर्ण तालिम प्राप्‍त हुन्छ	“राम्ररी तालिम दिइएको हरेक चेला” वा “हरेक चेला जसलाई उसको गुरुले सबैकुराहरू सिकाएको छ”
LUK	6	41	l7vj	figs-rquestion	τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ δοκὸν τὴν ἐν τῷ ἰδίῳ ὀφθαλμῷ οὐ κατανοεῖς?	1	तिमी किन हेर्छौ ... भाइको आँखा, तर तिम्रो आफ्‍नै आँखामा भएको मुढालाई चाहिँ याद गर्दैनौ ?	येशूले यो प्रश्‍न मानिसहरूलाई अर्को व्यक्तिका पापहरूमा ध्यान दिनभन्दा अगाडि तिनीहरूका आफ्‍नै पापहरूमा ध्यान दिनलाई चुनौति दिन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “भाइको आँखा ... नहेर जबकि तिम्रो आफ्‍नै आँखामा भएको मुढालाई तिमी बेवास्ता गर्छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	41	jpt3	figs-metaphor	τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου	1	तिम्रो भाइको आँखामा भएको परालको सानो त्यान्द्रो	यो एउटा अलङ्कार हो जसले सङ्गी विश्‍वासीको कम मतलबका त्रुटिहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	41	j1r5		κάρφος	1	परालको सानो त्यान्द्रो	“सानो दाग” वा “चोइटो” वा “मसिनो धुलो ।” कोही व्यक्तिको आँखामा सामान्यतया परिरहने सबैभन्दा सानो कुराको लागि भएको शब्दलाई प्रयोग गर्नुहोस् ।
LUK	6	41	ud6q		τοῦ ἀδελφοῦ	1	भाइ	यहाँ यसले सङ्‍गी यहूदी वा येशूमा विश्‍वास गर्ने साथीलाई जनाउँछ ।
LUK	6	41	ssu3	figs-metaphor	τὴν…δοκὸν τὴν ἐν τῷ ἰδίῳ ὀφθαλμῷ	1	तिम्रो आफ्‍नै आँखामा भएको मुढा	यो कोही व्यक्तिको सबैभन्दा खराब त्रुटिहरूको लागि भएको अलङ्कार हो । एउटा मुढा चाहिँ साँच्‍चिकै कोही व्यक्तिको आँखाभित्र जान सक्दैन । कोही व्यक्तिले अर्को व्यक्तिको कम खराब त्रुटिहरूसँग व्यवहार गर्नुभन्दा पहिला उसको आफ्‍नै अझ बढी खराब त्रुटिमा ध्यान दिनुपर्छ भनेर जोड दिनलाई येशूले अतिरञ्‍जित गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	6	41	h9a4		δοκὸν	1	मुढा	“लामो मोटो काठ” वा “फल्याक”
LUK	6	42	rkk6	figs-rquestion	πῶς δύνασαι λέγειν…ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ δοκὸν οὐ βλέπων?	1	कसरी तिमीले भन्‍न सक्छौ ... तिम्रो आफ्‍नै आँखा ... ?	येशूले यो प्रश्‍न मानिसहरूलाई अर्को व्यक्तिका पापहरूमा ध्यान दिनभन्दा अगाडि तिनीहरूका आफ्‍नै पापहरूमा ध्यान दिनलाई चुनौति दिन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले ... भन्‍न हुँदैन ... आँखा ... ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	6	43	x5uu	figs-metaphor		0	सामान्य जानकारीः	कुनै रूख असल छ वा खराब छ, त्यो कस्तो प्रकारको रूख हो भन्‍ने कुरा त्यसले फलाउने फलबाट मानिसहरूले बताउन सक्छन् । येशूले यसलाई बिना व्याख्याको एउटा अलङ्कारको रूपमा प्रयोग गर्नुभयो-कोही व्यक्ति कस्तो प्रकारको हो भन्‍ने कुरा हामी जान्‍न सक्छौँ जब हामी तिनीहरूको कामहरू हेर्छौँ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	43	ezb4		γάρ ἐστιν	1	किनकि त्यहाँ छ	“यो किनभने त्यहाँ छ ।” यसले सङ्केत गर्छ कि यसपछि आउने कुरा हामीले किन हाम्रो भाइको न्याय गर्नुहुन्‍न भन्‍ने कुराको कारण हो ।
LUK	6	43	u159		δένδρον καλὸν	1	असल रूख	“स्वस्‍थ रूख”
LUK	6	43	pi3u		καρπὸν σαπρόν	1	कुहिएको फल	सड्दै गरेको वा खराब वा काम नलाग्‍ने फल
LUK	6	44	z1vz	figs-activepassive	ἕκαστον…δένδρον…γινώσκεται	1	प्रत्येक रूख चिनिन्छ	मानिसहरूले रूखको प्रकारलाई त्यसले फलाउने फलबाट चिन्छन् । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले रूखको प्रकारलाई जान्दछन्” वा “मानिसहरूले रूखलाई चिन्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	44	ns81		ἀκανθῶν	1	काँडेझार	काँडाहरू भएको बिरुवा वा झाडी
LUK	6	44	ux87		βάτου	1	काँडे झाडी	काँडाहरू भएको दाखको बोट वा बिरुवा
LUK	6	45	kz5k	figs-metaphor		0	सामान्य जानकारीः	येशूले व्यक्तिको विचारहरूलाई तिनीहरूको असल वा दुष्‍ट भण्‍डारसँग तुलना गर्नुहुन्छ । जब कोही असल व्यक्तिसँग असल विचारहरू हुन्छ, ऊ असल कार्यहरूमा लाग्छ । जब दुष्‍ट व्यक्तिले दुष्‍ट कुराहरू सोच्छ, ऊ दुष्‍ट कुराहरूमा लाग्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	45	d9n4		ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος	1	असल मान्छे	यहाँ “असल”ले धार्मिक वा नैतिक रूपमा असल अवस्थालाई जनाउँछ ।
LUK	6	45	fd19	figs-gendernotations	ἀγαθὸς ἄνθρωπος	1	असल मानिस	यहाँ “मान्छे” शब्दले कुनै एउटा स्‍त्री वा पुरुषलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “असल व्यक्ति” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	6	45	i93l	figs-metaphor	τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας	1	उसको हृदयको असल भण्डार	यहाँ व्यक्तिको असल विचारहरूलाई यसरी उल्‍लेख गरिएको छ मानौँ ती व्यक्तिको हृदयमा सञ्‍चय गरी राखिएका भण्डार हुन्, “उसको हृदय” चाहिँ त्यो व्यक्ति भित्र भएको केही गहिरो कुराको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “उसले उसको भित्र हृदयमा राखेका असल कुराहरू” वा “उसले असाध्यै मूल्यको ठानेका असल कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	6	45	gpn9	figs-metaphor	προφέρει τὸ ἀγαθόν	1	असल कुरो निकाल्छ	केही असल कुरा उत्पन्‍न गर्ने भनेको केही असल कुरा गर्नुको लागि अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “जे असल छ सो गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	6	45	y2cj	figs-metaphor	τοῦ…πονηροῦ	1	दुष्‍ट भण्डार	यहाँ व्यक्तिको दुष्‍ट विचारहरूलाई यसरी उल्‍लेख गरिएको छ मानौँ ती व्यक्तिको हृदयमा सञ्‍चय गरी राखिएका दुष्‍ट कुराहरू हुन्, “उसको हृदय” चाहिँ त्यो व्यक्ति भित्र भएको केही गहिरो कुराको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “दुष्‍ट कुराहरू जुन उसले आफूभित्र राखेको हुन्छ” वा “दुष्‍ट कुराहरू जसलाई उसले अत्यन्तै मूल्यवान् सम्झन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]]) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	6	45	jc6z	figs-metonymy	ἐκ…περισσεύματος καρδίας λαλεῖ τὸ στόμα αὐτοῦ	1	हृदयको प्रशस्तताबाट उसको मुखले बोल्दछ	यहाँ “हृदय”ले व्यक्तिको मन वा भित्री व्यक्तित्वलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । “उसको मुख” भन्‍ने वाक्यांशले समग्रमा कोही व्यक्तिलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “जेको बारेमा उसले हृदयमा सोच्छ, त्यसको मुखले बोल्ने कुरालाई असर गर्छ” वा “एउटा व्यक्तिले त्यही कुरा ठूलो स्वरले भन्छ जसलाई उसले आफ्‍नो हृदयमा साँचो रूपमा मूल्यवान् ठान्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	6	46	i3tg	figs-simile		0	सामान्य जानकारीः	येशूले उहाँको शिक्षाको आज्ञापालन गर्ने व्यक्तिलाई एउटा यस्तो मानिससँग तुलना गर्नुहुन्छ जसले आफ्‍नो घरलाई चट्टानमा बनाउँछ जहाँ त्यो बाढीहरूबाट सुरक्षित रहनेछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	6	46	a4av		Κύριε, Κύριε	1	प्रभु, प्रभु	यी शब्दहरूलाई दोहोर्‍याइ-दोहोर्‍याइ प्रयोग गर्नाले यो सङ्केत गर्छ कि तिनीहरूले येशूलाई नियमित रूपमा “प्रभु” भनेर बोलाए ।
LUK	6	47	wwu5		πᾶς ὁ ἐρχόμενος πρός με…ὑποδείξω ὑμῖν τίνι ἐστὶν ὅμοιος	1	सबैजना जो मकहाँ आउँदैछन् ... म तिमीहरूलाई बताउँछु ऊ कस्तो खालको हो	यो वाक्यको क्रमलाई बदल्दा अझ बढी प्रस्‍ट हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म तिमीहरूलाई बताउनेछु कि त्यो हरेक व्यक्ति कस्तो किसिमको हो जो मकहाँ आउँछ र मेरा वचनहरू सुन्छ र तिनीहरूको आज्ञापालन गर्छ”
LUK	6	48	cw41	figs-explicit	ἔθηκεν θεμέλιον ἐπὶ τὴν πέτραν	1	घरको जग बलियो चट्टानमाथि बसाल्यो	“घरको जग बलियो चट्टानको जगसम्म पुग्‍ने गरी गहिरो खन्यो ।” केही ठाउँहरूमा चट्टानमाथि घर बनाउने कुरा प्रचलित पनि नहोला, त्यसैले पक्‍की जगको लागि कुनै अर्को कुराको चित्रण प्रयोग गर्न आवश्‍यक हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	48	cjp8		θεμέλιον	1	जग	घरको त्यो भाग जो त्यसलाई जमिनसँग जोड्छ । येशूको समयका मानिसहरूले कडा चट्टानसम्‍म पुग्‍ने गरी तल खन्थे र चट्टानमाथि निर्माण गर्न थाल्थे । त्यो कडा चट्टान नै जग थियो ।
LUK	6	48	dp2a		τὴν πέτραν	1	चट्टान	“जमिनमुनिको चट्टान ।” यो माटोमुनि भएको धेरै ठूलो र कडा चट्टान हो ।
LUK	6	48	qc2z		ποταμὸς	1	पानीको भल	“छिटो बग्‍ने पानी” वा “नदी”
LUK	6	48	d3gs		προσέρηξεν	1	त्यसमाथि उर्ली आयो	“त्यसमाथि आएर ठोक्‍कियो”
LUK	6	48	h75u		σαλεῦσαι αὐτὴν	1	त्यसलाई हल्‍लाउँछ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “त्यसलाई हल्‍लिने तुल्याउनु” वा २) “त्यसलाई नाश पार्नु ।”
LUK	6	48	tu5j	figs-activepassive	διὰ τὸ καλῶς οἰκοδομῆσθαι αὐτήν	1	किनभने त्यो राम्ररी बनाइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनभने त्यस मानिसले यसलाई राम्ररी बनाएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	6	49	wg4w	figs-simile		0	सामान्य जानकारीः	येशूले उहाँको शिक्षालाई सुन्‍ने तर त्यसको आज्ञापालन नगर्ने व्यक्तिलाई एउटा यस्तो मानिससँग तुलना गर्नुहुन्छ जसले जग बिनाको घर बनाउँछ जसले गर्दा त्यो बाढीमा सर्वनाश हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	6	49	sjf5		ὁ δὲ	1	तर त्यो व्यक्ति	“तर” शब्दले जगसहित निर्माण गर्ने व्यक्तिबाट निकै ठूलो अन्तर भएको देखाउँछ ।
LUK	6	49	yu5r	figs-explicit	ἐπὶ τὴν γῆν χωρὶς θεμελίου	1	जमिनमाथि बिना जगको	केही संस्कारहरूमा यो थाहा नहुन सक्छ कि जगसहित बनेको घर अझ बढी बलियो हुन्छ । अतिरिक्त जानकारी सहयोगी बन्‍न सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर उसले तलसम्‍म खनेन र पहिला जग हालेन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	6	49	d8m3		θεμελίου	1	जग	घरको त्यो भाग जो त्यसलाई जमिनसँग जोड्छ । येशूको समयका मानिसहरूले कडा चट्टानसम्‍म पुग्‍ने गरी तल खन्थे र चट्टानमाथि निर्माण गर्न थाल्थे । त्यो कडा चट्टान नै जग थियो ।
LUK	6	49	l5jj		ποταμός	1	जलप्रवाह	“छिटो बग्‍ने पानी” वा “नदी”
LUK	6	49	bs8c		προσέρρηξεν	1	त्यसमाथि उर्ली आयो	“त्यसमाथि आएर ठोक्‍कियो”
LUK	6	49	q98t		συνέπεσεν	1	विनाश भयो	ढल्यो वा तहसनहस भयो
LUK	6	49	jm86		ἐγένετο τὸ ῥῆγμα τῆς οἰκίας ἐκείνης μέγα	1	त्यो घरको सर्वनाश भयङ्कर थियो	“त्यो घर पूर्ण रूपले नष्‍ट भयो”
LUK	7	intro	u8gj			0		# लूका ०७ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पुरानो करारका उद्धरणहरूलाई बाँकीको पाठ्यसामग्रीभन्दा पृष्‍ठमा दायाँतिर राख्‍छन् । उद्धरण गरिएको सामग्रीसँग यूएलटीले ७:२७ मा यसो नै गर्छ ।<br><br>यो अध्यायमा लूकाले थुप्रैपटक बदलावलाई अङ्कित नै नगरिकन उनको विषयलाई फेर्छन् । तपाईंले यी झट्ट भएका फेरबदलहरूलाई एकनासले भएको जस्तो बनाउन खोज्‍नुहुँदैन ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### कप्‍तान<br><br>उसको दासलाई निको पारिदिनलाई बिन्ती गर्ने कप्‍तानले ([लूका ७:२](../../luk/07/02.md) धेरै असामान्य कुराहरू गरिरहेको थियो । एक रोमी सिपाही केही कुराको लागि पनि कहिल्यै एक यहूदीकहाँ जाने थिएनन्, अधिकांश धनी मानिसहरू तिनीहरूका दासहरूलाई प्रेम वा वास्ता गर्दैनथे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/centurion]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/faith]])<br><br>### यूहन्‍नाको बप्‍तिस्मा<br><br>यूहन्‍नाले बप्‍तिस्मा दिइरहेका मानिसहरू आफूहरू पापीहरू हौँ भनी जान्दथे र तिनीहरूको पापको लागि क्षमाप्रार्थी थिए भनेर दखाउनलाई तिनले मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/repent]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>### “पापीहरू”<br><br>लूकाले मानिसहरूको एक समूहलाई “पापीहरू” भनेर जनाउँछन् । यहूदी अगुवाहरूले यी मानिसहरू मोशाको व्यवस्थाबाट बिल्कुलै अन्जान छन् भनेर ठाने, त्यसैले तिनीहरूलाई “पापीहरू” भने । वास्तवमा, अगुवाहरू नै पापी थिए । यो अवस्‍थालाई एउटा व्यङ्ग्‍यको रूपमा लिन सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])<br><br>### “पाउहरू”<br><br>प्राचीन पूर्व जनिक क्षेत्रमा भएका मानिसहरूका खुट्टाहरू धेरै फोहोरी हुन्थे किनभने तिनीहरूले चप्‍पल लगाउँथे र बाटो चाहिँ निकै धूलाम्‍मे र हिलैहिलो भएको हुन्थ्यो । केवल दाहरूले मात्र अरू मानिसहरुका पाउहरू धुने काम गर्थे । जुन स्‍त्रीले येशूको पाउ धोई त्यसले उहाँलाई महान् सम्मान देखाइरहेकी थिई ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>यस अध्यायमा येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका ७:३४](../../luk/07/34.md)) । तपाईंको भाषाले तिनीहरूलाई आफ्‍नो विषयमा मानौँ तिनीहरूले अरू कसैको बारेमा बताएको जसरी कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	7	1	e1by			0	सामान्य जानकारीः	येशू कफर्नहुममा प्रवेश गर्नुहुन्छ जहाँ येशूले एकजना कप्‍तानको नोकरलाई निको पार्नुहुन्छ ।
LUK	7	1	zi6w	figs-idiom	εἰς τὰς ἀκοὰς τοῦ λαοῦ	1	मानिसहरूको सुनाइमा	“सुनाइमा” भन्‍ने उपमाले जोड दिन्छ कि उहाँले बताउनुभएको कुरालाई तिनीहरूले सुनेको उहाँले चाहनुहुन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँलाई सुनिरहेका मानिसहरूलाई” वा “उपस्थित मानिसहरूलाई” वा “मानिसहरूले सुन्‍नका लागि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	7	1	l2zp	writing-newevent	εἰσῆλθεν εἰς Καφαρναούμ	1	उहाँ कफर्नहुममा प्रवेश गर्नुभयो	यसले कथामा एउटा नयाँ घटनालाई सुरुवात गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	7	2	zm98		ὃς ἦν αὐτῷ ἔντιμος	1	जो उनीद्वारा अति नै सम्मानित थिए	“जसलाई कप्‍तानले मूल्यको ठान्थे” वा “जसलाई उनले आदर गर्थे”
LUK	7	4	hm7l		παρεκάλουν αὐτὸν σπουδαίως	1	तिनीहरूले उहाँलाई व्यग्रताका साथ बिन्ती गरे	“उहाँलाई बिन्तीबाउ गर्‍यो” वा “उहाँसँग माग्यो”
LUK	7	4	y6vt		ἄξιός ἐστιν	1	तिनी योग्यका छन्	“कप्‍तान योग्‍यका छन्”
LUK	7	5	cny7		τὸ ἔθνος ἡμῶν	1	हाम्रो जाति	“हाम्रा मानिसहरू ।” यसले यहूदी मानिसहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	7	6	s5xg		ἐπορεύετο	1	उहाँको बाटोमा लाग्‍नुभयो	“सँगै हिँड्नुभयो”
LUK	7	6	el4w	figs-doublenegatives	αὐτοῦ οὐ μακρὰν ἀπέχοντος ἀπὸ τῆς οἰκίας	1	जब उहाँ घरबाट टाढा हुनुहुन्थेन	युगल अकरणलाई प्रतिस्थापित गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “घर नजिकै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	7	6	i6kv		μὴ σκύλλου	1	आफैँलाई दुःख नदिनुहोस्	कप्‍तान येशूसँग नम्र भएर बोल्दै थिए । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो घरमा आएर आफैँलाई कष्‍ट नदिनिहोस्” वा “म तपाईंलाई कष्‍ट दिने चेष्‍टा गर्दिन”
LUK	7	6	ez29	figs-idiom	ὑπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃς	1	तपाईं मेरो छानामुनि आउन	यो एउटा उपमा हो जसको अर्थ “मेरो घरभित्र प्रवेश गर्ने” भन्‍ने हुन्छ । यदि तपाईंको भाषामा पनि “मेरो घरभित्र प्रवेश गर्ने” भन्‍ने अर्थ दिने कुनै टुक्‍का छ भने त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्न ठीक हुन्छ कि हुँदैन भन्‍नेबारे विचार गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	7	7	m9ue	figs-synecdoche	εἰπὲ λόγῳ	1	एउटा वचन बोलिदिनुहोस्	येशूले बोलेर मात्र पनि निको पार्न सक्‍नुहुन्थ्यो भन्‍ने कुरा नोकरले बुझ्यो । यहाँ “वचन”ले आदेशलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “आज्ञा मात्र दिनुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	7	7	m6v8		ἰαθήτω ὁ παῖς μου	1	मेरो दास निको हुनेछ	यहाँ “दास” भनेर अनुवाद गरिएको शब्दलाई सामान्यतया “केटा” भनी अनुवाद गरिन्छ । यसले दास सानै थिए वा उसप्रति कप्‍तानको स्‍नेह थियो भनी देखाउँछ ।
LUK	7	8	tkd5		καὶ…ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν τασσόμενος	1	म पनि अधिकारमुनिको मानिस हुँ	“ममाथि पनि कोही व्यक्ति हुन्छ जसको मैले आज्ञापालन गर्नुपर्छ”
LUK	7	8	q2ep		ὑπ’ ἐμαυτὸν	1	मेरो मुनि	“मेरो अधिकारमुनि”
LUK	7	8	mdd5		τῷ δούλῳ μου	1	मेरो दासलाई	यहाँ “दास” भनेर अनुवाद गरिएको शब्द दासको निम्ति प्रयोग गरिने ठेट शब्द हो ।
LUK	7	9	tpz9		ἐθαύμασεν αὐτόν	1	उहाँ तिनीसँग चकित हुनुभयो	“उहाँ कप्‍तानसँग चकित हुनुभयो”
LUK	7	9	w8pi		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍न लाग्‍नुभएको अचम्मलाग्‍दो कुरामा जोड दिनलाई येशूले यसो भन्‍नुभयो ।
LUK	7	9	j76u	figs-explicit	οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον	1	इस्राएलमा पनि मैले कसैमा यस्तो विश्‍वास भेट्टाएको छैन ।	यो भन्‍नुको तात्पर्य यसो हो कि येशूले यहूदी मानिसहरूमा पनि यस्तै विश्‍वास भएको चाहनुहुन्थ्यो तर तिनीहरूसँग थिएन । उहाँले गैरयहूदीहरूसँग यस्तो किसिमको विश्‍वास भएको आशा गर्नुभएन, तर यो मानिससँग यस्तो किसिमको विश्‍वास थियो । तपाईंले यो अन्तर्निहित जानकारीलाई थप्‍नु आवश्यक हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मैले कुनै त्यस्तो इस्राएली भेट्टाएको छैन जसले मलाई यस अन्यजातिले जत्तिको विश्‍वास गर्छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	10	g4ny	figs-ellipsis	οἱ πεμφθέντες	1	तिनीहरू जो पठाइएका थिए	यो कुरा बुझिएको छ कि यिनीहरू कप्‍तानले पठाएका मानिसहरू थिए । यसलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “रोमी कप्‍तानले येशूकहाँ पठाएका मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	7	11	tn2d			0	जोड्ने कथनः	येशू नाइनको सहरमा जानुहुन्छ, जहाँ उहाँले एकजना मानिसलाई निको पार्नुहुन्छ जो मरेको थियो ।
LUK	7	11	dmz7	translate-names	Ναΐν	1	नाइन	यो एउटा सहरको नाम हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	7	12	sq27	writing-participants	ἰδοὺ…τεθνηκὼς	1	हेर, एउटा मानिस जो मरेको थियो	“हेर” शब्दले कथामा मरेको मानिसको परिचयप्रति हामीलाई सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यहाँ एउटा मरेको मानिस थियो जो ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	7	12	zr69	figs-activepassive	ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς	1	एकजना मानिस जो मरेको थियो उसलाई बाहिर बोकेर लगिँदै थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले एकजना मरेको मानिसलाई सहरबाट बोकेर बाहिर लगिरहेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	12	n96r	writing-background	ἐξεκομίζετο…μονογενὴς υἱὸς τῇ μητρὶ αὐτοῦ…αὐτὴ ἦν χήρα, καὶ ὄχλος…ἱκανὸς	1	बोकेर बाहिर लगिँदै थियो, जो उसकी आमाको एक मात्र छोरो (जो विधवा थिइन्), र एउटा ठूलो भीड थियो	“बोकेर लगियो । ऊ उसकी आमाको एउटा मात्र छोरो थियो, र तिनी विधवा थिइन् । एउटा ठूलो भीड थियो ।” यो मृत मानिस र उसकी आमाको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	7	12	i5iv		χήρα	1	विधवा	पति मरेको एउटी स्‍त्री जसले पुनः विवाह गरेकी थिइनन्
LUK	7	13	fa42		ἐσπλαγχνίσθη ἐπ’ αὐτῇ	1	तिनीप्रति अति नै दयाले भरिनुभयो	“तिनको निम्ति दुःखित भएको महसुस गर्नुभयो”
LUK	7	14	xt2t		προσελθὼν	1	उहाँ अगिल्तिर जानुभयो	“उहाँ अगाडि जानुभयो” वा “उहाँ त्यस मृत मानिसको नजिक जानुभयो”
LUK	7	14	quy9		τῆς σοροῦ	1	लाश बोकेको काठको बाकस	यो मृत शरीरलाई चिहानसम्म लैजानलाई प्रयोग गर्ने स्‍ट्रेचर वा पलङ थियो । यो कुनै त्यस्तो कुरा हुनुपर्दैनथ्यो जसमा शरीरलाई गाडिन्थ्यो । अन्य अनुवादहरूमा “मुर्दा बोक्‍ने बाकस” वा “दफन बाकस” जस्ता कम प्रयोग हुने शब्दहरू हुन सक्छ ।
LUK	7	14	lex4		σοὶ λέγω, ἐγέρθητι	1	म तिमीलाई भन्दछु, उठ	येशूले त्यस जवान मानिसले उहाँको आज्ञापालन गर्नुपर्छ भनेर जोड दिनलाई यो कुरा भन्‍नुभयो । “मैले भनेको सुन ! उठ”
LUK	7	15	er34		ὁ νεκρὸς	1	मृत मानिस	अब त्यो मानिस मृत थिएन; ऊ अब जीवित थियो । यसलाई प्रस्‍टसँग उल्‍लेख गर्न आवश्‍यक हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ती मानिस जो मृत थिए”
LUK	7	16	fr41			0	जोड्ने कथनः	येशूले मरेको मानिसलाई निको पार्नुभएको कुराको फलस्वरूप के भयो भनेर यसले बताउँछ ।
LUK	7	16	rf1k	figs-activepassive	ἔλαβεν…φόβος πάντας	1	तिनीहरू सबैलाई डरले त्रस्‍त बनायो	“तिनीहरू सबै डरले भरिए ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू सबै डराए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	16	jf1j	figs-activepassive	προφήτης μέγας ἠγέρθη ἐν ἡμῖν	1	एउटा महान् अगमवक्तालाई हाम्रा माझमा खडा गरिएको छ	तिनीहरूले कुनै अपरिचित अगमवक्तालाई होइन, येशूलाई भन्दै थिए । यहाँ “खडा गर्नु” भनेको “ ... हुने तुल्याउनु”को लागि एउटा उपमा हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले हामीमध्येबाट एकजनालाई एउटा महान् अगमवक्ता हुने तुल्याउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]]) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	7	16	wn5b	figs-idiom	ἐπεσκέψατο	1	... माथि हेर्नुभएको छ	यो उपमाको अर्थ “वास्ता गर्नुभयो” भन्‍ने हुन्छ (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	7	17	a7l7		καὶ ἐξῆλθεν ὁ λόγος οὗτος…περὶ αὐτοῦ	1	उहाँको बारेको खबर फैलियो	“खबर” ले मानिसहरूले १६ पदमा भनिरहेका कुराहरूलाई जनाउँछ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले येशूको बारेमा भएको यो खबर फैलाए” वा “मानिसहरूले येशूको बारेमा भएको यो खबर अरूहरूलाई बताए”
LUK	7	17	g4zt		ὁ λόγος οὗτος	1	यो खबर	“यो समाचार” वा “यो सन्देश”
LUK	7	18	p9nd			0	जोड्ने कथनः	येशूलाई प्रश्‍न गर्न यूहन्‍नाले उनका दुई चेलाहरूलाई पठाउँछन् ।
LUK	7	18	xt3i	writing-newevent	ἀπήγγειλαν Ἰωάννῃ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ περὶ πάντων τούτων	1	यूहन्‍नाका चेलाहरूले उनलाई यी सबै कुराहरूको बारेमा बताए	यसले कथामा एउटा नयाँ घटनालाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	7	18	r11g		ἀπήγγειλαν Ἰωάννῃ	1	यूहन्‍नालाई खबर दिए	“यूहन्‍नालाई भने”
LUK	7	18	jf5m		πάντων τούτων	1	यी सबै कुराहरू	“येशूले गरिरहनुभएका सबै कुराहरू”
LUK	7	20	ftb7	figs-quotations	οἱ ἄνδρες εἶπαν, Ἰωάννης ὁ Βαπτιστὴς ἀπέστειλεν ἡμᾶς πρὸς σὲ λέγων, σὺ εἶ…ἢ ἄλλον προσδοκῶμεν?	1	मानिसहरूले भने, “बप्‍तिस्मा दिने यूहन्‍नाले हामीलाई यसो भन्‍न पठाएका छन्, ‘आउनुहुने तपाईं नै हुनुहुन्छ ... कि हामी अरू कसैको प्रतिक्षा गरौँ ?’”	यो वाक्यलाई पुनः लेख्‍न सकिन्छ ताकि यसमा केवल एउटा प्रत्यक्ष उद्धरण होस् । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले भने कि बप्‍तिस्मा दिने यूहन्‍नाले तिनीहरूलाई उहाँकहाँ यो कुरा सोध्‍न पठाएका छन्, ‘आउनुहुने तपाईं नै हुनुहुन्छ, कि हामी अरू कसैको प्रतिक्षा गरौँ ?’” वा “मानिसहरूले भने, ‘बप्‍तिस्मा दिने यूहन्‍नाले हामीलाई तपाईं नै आउनुहुने हुनुहुन्छ, कि हामीले अरू कसैको प्रतिक्षा गर्नुपर्छ भनी सोध्‍न पठाएका छन् ।’” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	7	21	ys1b		ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ	1	त्यस घडीमा	“त्यो समयमा”
LUK	7	21	a7sm	figs-ellipsis	πνευμάτων πονηρῶν	1	दुष्‍टात्माहरूबाट	चङ्गाइलाई पुनः उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले तिनीहरूलाई दुष्‍ट आत्माहरूबाट निको पार्नुभयो” वा “उहाँले मानिसहरूलाई दुष्‍ट आत्माहरूबाट स्वतन्‍त्र पार्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	7	22	lcm2		εἶπεν αὐτοῖς	1	तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“यूहन्‍नाका सन्देशवाहकहरूलाई भन्‍नुभयो” वा “सन्देशवाहकहरूलाई भन्‍नुभयो जसलाई यूहन्‍नाले पठाएका थिए”
LUK	7	22	b9n6		ἀπαγγείλατε Ἰωάννῃ	1	यूहन्‍नालाई बताइदेओ	“यूहन्‍नालाई भनिदेओ”
LUK	7	22	fvz7		νεκροὶ ἐγείρονται	1	मृत मानिसहरू पुनः जीवनमा बिउँताइदै छन्	“मृत मानिसहरूलाई फेरि जिउने तुल्याइँदैछ”
LUK	7	22	qbe3		πτωχοὶ	1	गरिब मानिसहरू	“गरिब मानिसहरू”
LUK	7	23	y4px	figs-activepassive	καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί	1	त्यो धन्यको हो जसले मसँग नराम्रो मान्‍नुपर्ने कारण पाउँदैन ।	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरा कामहरूको कारण पनि ममा विश्‍वास गर्न नछोड्ने व्यक्तिलाई परमेश्‍वरले आशिष् दिनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	23	i5dl		καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ	1	धन्य हो त्यो जसले	“मानिसहरू जसले ... धन्यका हुन्” वा “कोही मानिस जसले ... धन्यको हो” वा “ ... नगर्ने जो कोही ... धन्यको हो ।” यो कुनै खास व्यक्ति होइन ।
LUK	7	23	i7zh	figs-doublenegatives	μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί	1	मसँग नराम्रो मान्‍नु	यस युगल अकरणको अर्थ “ ... का बाबजुद मलाई विश्‍वास गरिरहन्छ” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	7	24	k1zb			0	जोड्ने कथनः	येशूले बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍नाबारे मानिसहरूसँग कुरा गर्न सुरु गर्नुहुन्छ । बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍ना कस्ता किसिमका मानिस थिए भनी बुझाउनलाई येशूले आलङ्कारिक प्रश्‍नहरू सोध्‍नुहुन्छ ।
LUK	7	24	h9dw	figs-rquestion	τί…κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον?	1	के हेर्नलाई गयौ … बतासले हल्लाइराखेको निगालोलाई ?	यसले एउटा नकारात्मक जवाफको अपेक्षा गर्छ । “के तिमीहरू बतासले हल्‍लाएको निगालोलाई हेर्न गयौ ? पक्‍कै होइन !” यसलाई एउटा भनाइको रूपमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “निश्‍चय नै तिमीहरू बतासले हल्लाइराखेको निगालोलाई हेर्न बाहिर गएनौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	7	24	gbv9	figs-metaphor	κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον	1	बतासले हल्लाइराखेको एउटा निगालो	सम्भावित अर्थहरू हुन्ः १) सजिलै मन बदल्ने मानिस, जसरी निगालोलाई बतासले सजिलैसित हल्लाउँछ, वा २) यसले कुनै महत्त्व नभएको धेरै बोल्‍ने मानिसलाई जनाउन सक्छ, जसरी निगालोले बतासले हल्लाउँदा आवाज निकाल्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	7	25	tcp3	figs-rquestion	ἀλλὰ τί…ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον?	1	तर के ... नरम वस्‍त्रहरू पहिरिएको मानिसलाई ... ?	यसले पनि एउटा नकारात्मक जवाफको अपेक्षा गर्छ, किनकि यूहन्‍नाले खस्रा वस्‍त्रहरू पहिरन्थे । “के तिमीहरू नरम वस्‍त्रहरू पहिरिएको मानिसलाई हेर्न बाहिर गयौ ? पक्‍कै होइन !” यसलाई पनि एउटा भनाइको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू निश्‍चय नै नरम वस्‍त्रहरू पहिरिएका मानिसलाई हेर्न बाहिर गएनौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	7	25	a1wu	figs-explicit	ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον	1	मलमलको कपडा लगाएको	यसले महँगा कपडाहरूलाई जनाउँछ । सामान्य वस्‍त्र खस्रो थियो । वैकल्पिक अनुवादः “महँगो कपडा पहिरिरहेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	25	nn75		τοῖς βασιλείοις	1	राजाका दरबारहरू	दरबार राजा बस्‍ने भव्य, महँगो घर हो ।
LUK	7	26	ym8l	figs-rquestion	ἀλλὰ τί…προφήτην?	1	तर के ... अगमवक्ता ... ?	यसले एउटा सकारात्मक जवाफतिर डोहोर्‍याउँछ । “के तिमीहरू एकजना अगमवक्तालाई हेर्न बाहिर गयौ ? निश्‍चय नै तिमीहरू गयौ !” यसलाई पनि एउटा भनाइको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर तिमीहरू वास्तवमा एकजना अगमवक्तालाई हेर्न बाहिर गयौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	7	26	ix16		ναί, λέγω ὑμῖν	1	हो, म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशूले यसपछि भन्‍न लाग्‍नुभएको कुरालाई जोड दिनलाई यो भन्‍नुभयो ।
LUK	7	26	r7ud		περισσότερον προφήτου	1	एउटा अगमवक्ताभन्दा बढि	यो वाक्यांशको अर्थ हुन्छ कि यूहन्‍ना वास्तवमै एउटा अगमवक्ता थिए, तर उनी कुनै सामन्य अगमवक्ता बढी महान् थिए । वैकल्पिक अनुवादः “साधारण अगमवक्ता होइन” वा “एउटा सामान्य अगमवक्ताभन्दा महत्त्वपूर्ण”
LUK	7	27	cg3r		οὗτός ἐστιν περὶ οὗ γέγραπται	1	यो उहाँ हुनुहुन्छ जसको बारेमा यो लेखिएको छ	“अगमवक्ताहरूले यिनै अगमवक्ताबारे लेखे” वा “अगमवक्ताहरूले लामो समय अगि लखेका अगमवक्ता यूहन्‍ना नै हुन्”
LUK	7	27	wt2m		ἰδοὺ, ἀποστέλλω	1	हेर, म पठाउँदैछु	यो पदमा, येशूले मलाकी अगमवक्ताले लेखेको खण्डलाई प्रयोग गर्दै हुनुहुन्छ र मलाकीको पुस्तकको समाचारवाहक यूहन्‍ना नै हुन् भन्दै हुनुहुन्छ ।
LUK	7	27	s8hg	figs-idiom	πρὸ προσώπου σου	1	तिम्रो अगि-अगि	यो उपमाको अर्थ “तिम्रो अगाडि” वा “तिम्रो अगि जान” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	7	27	cc5u	figs-you	σου	1	तिम्रो	“तिम्रो” शब्द एकवचन हो, किनभने परमेश्‍वर यस खण्डमा मसिहसँग बोलिरहनुभएको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	7	28	yz6b	figs-you	λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशू भीडसँग बोलिरहनुभएको थियो त्यसैले, यहाँ “तिमीहरू” बहुवचन हुन्छ । येशूले यसपछि भन्‍न लाग्‍नुभएको आश्‍चर्यपूर्ण कुराको सत्यतालाई जोड दिन यो पदावली भन्‍नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	7	28	rr11	figs-metaphor	ἐν γεννητοῖς γυναικῶν	1	स्‍त्रीहरूबाट जन्मेकाहरूमध्येमा	“तिनीहरूमध्येमा जसलाई एउटी स्‍त्रीले जन्म दिएकी हुन् ।” यो सबै मानिसलाई जनाउने आलङ्कारिक भाषा हो । वैकल्पिक अनुवादः “अहिलेसम्म बाँचेका मानिसहरूमध्येमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	7	28	gfz7		μείζων…Ἰωάννου οὐδείς ἐστιν	1	बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍ना भन्दा महान् कोही छैन	“यूहन्‍ना सबैभन्दा महान् हुन्”
LUK	7	28	c33u		ὁ…μικρότερος ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्यमा जो सबैभन्दा सानो हुन्छ	यसले परमेश्‍वरले स्थापना गर्नुहुने राज्यको हिस्‍सा हुने व्यक्तिलाई जनाउँछ ।
LUK	7	28	r81b	figs-explicit	μείζων αὐτοῦ ἐστιν	1	उनीभन्दा महान् हुन्छ	परमेश्‍वर राज्यमा मानिसहरूको आत्मिक अवस्था राज्यको स्थापना हुनुभन्दा अगाडिका मानिसहरूको भन्दा बढी उच्‍चको हुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “यूहन्‍नाभन्दा उच्‍चतर आत्मिक दर्जाको हुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	29	b6y2			0	सामान्य जानकारीः	यस पुस्तकका लेखक लूकाले मानिसहरूले यूहन्‍ना र येशूप्रति कस्तो प्रतिक्रिया जनाए भनी टिप्पणी गर्छन् ।
LUK	7	29	idv8		καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἀκούσας…τὸ βάπτισμα Ἰωάννου	1	जब सबै मानिसहरू ... परमेश्‍वर धर्मी हुनुहुन्छ ...	बढी प्रस्‍ट बनाउनलाई यो पदको क्रमलाई पुनः मिलाएर राख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब यूहन्‍नाको बप्‍तिस्मा लिएका सबै मानिसहरूले, कर उठाउनेहरूसमेत गरेर, यो सुने, तिनीहरूले परमेश्‍वर धर्मी हुनुहुन्छ भनेर घोषणा गरे”
LUK	7	29	m5cn		ἐδικαίωσαν τὸν Θεόν	1	तिनीहरूले यो घोषणा गरे कि परमेश्‍वर धर्मी हुनुहुन्छ	“तिनीहरूले भने कि परमेश्‍वरले आफैँलाई धर्मी देखाउनुभएको थियो” वा “तिनीहरूले परमेश्‍वरले धार्मिक रूपमा काम गर्नुभयो भनी घोषणा गरे”
LUK	7	29	s9v6	figs-activepassive	βαπτισθέντες τὸ βάπτισμα Ἰωάννου	1	जसले बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍नासँगै बप्‍तिस्‍मा लिएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनभने तिनीहरूले यूहन्‍नालाई तिनीहरूलाई बप्‍तिस्मा दिन दिएका थिए” वा “किनभने यूहन्‍नाले तिनीहरूलाई बप्‍तिस्मा दिएका थिए”(हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	30	v8f5		τὴν βουλὴν τοῦ Θεοῦ ἠθέτησαν εἰς ἑαυτούς	1	तिनीहरूका निम्ति परमेश्‍वरको उद्देश्य इन्कार गरे	“परमेश्‍वरले तिनीहरूले गरेको चाहनुभएको कुरा गर्न इन्कार गरे” वा “परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई भन्‍नुभएको कुरा अवज्ञा गर्ने अठोट गरे”
LUK	7	30	wqc3	figs-activepassive	μὴ βαπτισθέντες ὑπ’ αὐτοῦ	1	जसले यूहन्‍नाबाट बप्‍तिस्‍मा लिएका थिएनन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले यूहन्‍नालाई तिनीहरूलाई बप्‍तिस्मा दिन दिएनन्” वा “तिनीहरूले यूहन्‍नाको बप्‍तिस्मा इन्कार गरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	31	k99s			0	जोड्ने कथनः	येशूले मानिसहरूसँग बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍नाबारे कुरा गर्न जारी राख्‍नुहुन्छ ।
LUK	7	31	cs1j	figs-rquestion	τίνι οὖν ὁμοιώσω…τίνι εἰσὶν ὅμοιοι?	1	त्यसोभए, मैले केसित तुलना गरूँ ?	येशूले एउटा तुलनाको परिचय गराउनको निमित्त यी प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो पुस्तालाई म ... सँग तुलना गर्छु, तिनीहरू ... जस्ता छन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	7	31	ix8z	figs-parallelism	ὁμοιώσω…τίνι εἰσὶν ὅμοιοι	1	तिनीहरू कस्ता खालका छन् ... म तुलना गर्छु	यो तुलना हो भनेर बताउने यिनीहरू दुई तरिकाहरू हुन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	7	31	ec4k		τοὺς ἀνθρώπους τῆς γενεᾶς ταύτης	1	यस पुस्ताका मानिसहरू	येशू बोल्नुहुँदा बाँचिरहेका मानिसहरू ।
LUK	7	32	n8yp	figs-simile	ὅμοιοί εἰσιν	1	तिनीहरू … जस्ता छन्	यी वचनहरू येशूको तुलनाको सुरुवात हो । यो पुस्ताका मानिसहरू अरू बालकहरूले गर्ने तरिकाप्रति कहिल्यै सन्तुष्‍ट नहुने बालकहरूजस्ता थिए भनी उहाँले भनिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	7	32	f7hg		ἀγορᾷ	1	बजार क्षेत्र	यो एउटा ठुलो, खुल्ला क्षेत्र हो जहाँ मानिसहरूले तिनीहरूका माल सामानहरू बेच्न आउँछन्
LUK	7	32	xgg9		καὶ οὐκ ὠρχήσασθε	1	अनि तिमीहरू नाचेनौ	“तर तिमीहरू सङ्गीतमा नाचेनौ”
LUK	7	32	m2k3		καὶ οὐκ ἐκλαύσατε	1	अनि तिमीहरू रोएनौ	“तर तिमीहरू हामीसँग रोएनौ”
LUK	7	33	kbc7		μὴ ἐσθίων ἄρτον	1	न रोटी खाँदै आए	सम्भावित् अर्थहरू हुन् १) “बारम्बार उपवास बसेर” वा २) “सामान्य खाना नखाएर ।”
LUK	7	33	wka1	figs-quotations	λέγετε, δαιμόνιον ἔχει	1	तिमीहरू भन्छौ, ‘उसलाई भूत लागेको छ ।’	यूहन्‍नाको बारेमा मानिसहरूले भनिरहेका कुरालाई येशूले उद्‌धृत गर्दै हुनुहुन्थ्यो । यसलाई प्रत्यक्ष उद्धरण बिना उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसलाई भूत लागेको छ भनी तिमीहरू भन्छौ ।” वा “तिमीहरू उसलाई भूत लागेको आरोप लगाउँछौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	7	34	k33e	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई जनाइरहनुभएको थियो भनेर मानिसहरूले बुझेको येशूले अपेक्षा गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	7	34	s1um	figs-quotations	λέγετε, ἰδοὺ, ἄνθρωπος φάγος καὶ οἰνοπότης…ἁμαρτωλῶν.	1	तिमीहरू भन्छौ, ‘हेर, ऊ त एउटा घिचुवा हो र पापीहरू ... एउटा पियक्‍कड हो !’	यसलाई अप्रत्यक्ष कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । यदि तपाईंले “मानिसको पुत्रलाई” “म, मानिसको पुत्रको” रूपमा अनुवाद गर्नुहुन्छ भने, तपाईंले यसलाई अप्रत्यक्ष कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सक्‍नुहुन्छ र पहिलो पुरुषको प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू भन्छौ कि ऊ त एउटा घिचुवा हो र पापीहरू ... एउटा पियक्‍कड हो ।” वा “तिमीहरू उसलाई धेरै खाएको र पिएको आरोप लगाउँछौ र पापीहरू ... ।” वा “तिमीहरू भन्छौ कि म त एउटा घिचुवा हुँ र पापीहरू ... एउटा पियक्‍कड हुँ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	7	34	am9s		ἄνθρωπος φάγος	1	घिचुवा मानिस	“ऊ खानमा लोभ गर्ने व्यक्ति हो” वा “उसले निरन्तर अति धेरै खाना खान्छ”
LUK	7	34	chu4		οἰνοπότης	1	पियक्‍कड	“पिएर मात्तिएको व्यक्ति” वा “उसले नि‍रन्तर साह्रै धेरै रक्सी खान्छ”
LUK	7	35	ba4g		ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ πάντων τῶν τέκνων αὐτῆς	1	बुद्धि तिनका सबै सन्तानहरूद्वारा प्रमाणित हुन्छ	यो एउटा उखान जस्तो देखिन्छ जुन येशूले यस अवस्थामा लागु गर्नुभयो, सम्भवतः यो सिकाउन कि मानिसहरूले येशू र यूहन्‍नालाई इन्कार गर्नुहुने थिएन भनेर बुद्धिमान् मानिसहरूले बुझ्‍नेछन् ।
LUK	7	36	q5p4			0	सामान्य जानकारीः	त्यो समयमा दर्शकहरूले खाना नखाइ रात्रीभोजमा भाग लिनु चलनचल्तीको कुरा थियो ।
LUK	7	36	fd2c			0	जोड्ने कथनः	एकजना फरिसीले उसको घरमा खानलाई येशूलाई निमन्‍त्रणा गर्छन् ।
LUK	7	36	lhd4	writing-newevent	δέ τις…τῶν Φαρισαίων	1	अब फरिसीहरूमध्ये एकजना	यसले कथाको एउटा नयाँ भागलाई अङ्कित गर्छ र कथामा फरिसीलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	7	36	dy31		κατεκλίθη	1	उहाँ टेबुलमा ढल्कनुभयो	“खानाको लागि टेबुलमा बस्‍नुभयो ।” यो रात्रीभोज जस्तै आनन्दले खाना खाने बेलामा मानिसहरू टेबुलमा सजिलो गरी ढल्केर खाने प्रचलन थियो ।
LUK	7	37	a9iu	writing-participants	καὶ ἰδοὺ γυνὴ…ἦν	1	अब हेर, त्यहाँ एकजना स्‍त्री थिई	“हेर” शब्दले कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिप्रति हामीलाई सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	7	37	x4sk		ἥτις ἦν…ἁμαρτωλός	1	जो पापी थिइन्	“जसले पापूर्ण जीवन जिउँथिन्” वा “जसले पापपूर्ण जीवन जिउँछे भनी जानिएको थियो ।” तिनी वेश्‍या थिइन् होला ।
LUK	7	37	apx8		ἀλάβαστρον	1	सिङ्गमरमरको बोतल	“नरम ढुङ्गाको एउटा भाँडो ।” सिङ्गमरमर एउटा नरम, सेतो ढुङ्गा हो । मानिसहरूले बहुमूल्य वस्तुहरू सिङ्गमरमरको भाँडामा राख्‍ने गर्थे ।
LUK	7	37	a954		μύρου	1	अत्तर हालिएको तेल	“त्यसमा अत्तरसहित ।” तेलमा केही राखिएको थियो जसले मिठो बास्‍ना आउने बनायो । मानिसहरूले मिठो बास्‍नाको लागि यसलाई आफ्नो जिउमा घस्‍थे वा तिनीहरूको लुगाहरूमा छर्कन्थे ।
LUK	7	38	v5xh		ταῖς θριξὶν τῆς κεφαλῆς αὐτῆς	1	तिनको टाउकोको कपालले	“तिनको कपालले”
LUK	7	38	i93v		ἤλειφεν τῷ μύρῳ	1	तिनलाई अत्तर हालिएको तेलले अभिषेक गरी	“तिनमा अत्तर खन्याई”
LUK	7	39	u455		εἶπεν ἐν ἑαυτῷ λέγων	1	उसले आफूले विचार गर्दै भन्यो	“उसले आफैँलाई भन्यो”
LUK	7	39	xc9v		οὗτος εἰ ἦν προφήτης, ἐγίνωσκεν…ἁμαρτωλός ἐστιν	1	यदि यी मानिस एउटा अगमवक्ता भएको भए, तब उनले जान्‍ने थिए	फरिसीलाई येशू अगमवक्ता हुनुहुन्‍न जस्तो लाग्यो, किनभने उहाँले पापी स्‍त्रीलाई उहाँलाई छुने अनुमति दिनुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “येशू एक अगमवक्ता हुनुहुन्‍न जस्तो छ, किनभने यदि उहाँ अगमवक्ता हुनुहुन्थ्यो भने उहाँलाई छोइरहने स्‍त्री एक पापिनी हो भनेर थाहा पाउनुहुन्थ्यो”
LUK	7	39	tbq3	figs-explicit	ὅτι ἁμαρτωλός ἐστιν	1	कि तिनी एक पापिनी हुन्	सिमोनले अनुमान गरे कि एक अगमवक्ताले कहिल्यै कुनै पापीलाई आफूलाई छुन दिन थिएनन् । अनुमानको यो भागलाई प्रस्‍टसँग उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... कि तिनी एक पापीनी हो र आफूलाई छुन त्यसलाई अनुमति दिने थिएनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	40	u3cg		Σίμων	1	सिमोन	यो येशूलाई आफ्नो घरमा बोलाउने फरिसीको नाम थियो । यिनी सिमोन पत्रुस थिएनन् ।
LUK	7	41	sv92	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	उहाँले फरिसी सिमोनलाई भन्‍न गइरहनुभएको कुरालाई जोड दिन येशूले तिनलाई एउटा कथा बताउनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	7	41	fcq6		δύο χρεοφιλέται ἦσαν: δανιστῇ τινι	1	दुई जना मानिसले एक जना साहुबाट ऋृण लिएका थिए	“एउटा ऋृण दिनेका दुईवटा ऋृण तिर्नेहरू थिए”
LUK	7	41	snz6	translate-bmoney	δηνάρια πεντακόσια	1	पाँच सय दिनार	“पाँच सय दिनको ज्याला ।” “दिनार” दिनारिअस” को बहुवचन हो । “दिनारिअस” एउटा चाँदीको सिक्का थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bmoney]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	7	41	i92j		ὁ…ἕτερος πεντήκοντα	1	अरू पचास	“अर्को ऋृणीले उससँग पचास दिनार ऋृण लिएको थियो” वा “पचास दिनको ज्याला”
LUK	7	42	lbq6		ἀμφοτέροις ἐχαρίσατο	1	उनले ती दुवै जनालाई माफ गरिदिए	“उनले तिनीहरूका ऋृण क्षमा गरिदिए” वा “उनले तिनीहरूका ऋृण रद्द गरिदिए”
LUK	7	43	uyj6		ὑπολαμβάνω	1	म विचार गर्छु	सिमोन उसको जवाफप्रति सावधान थियो । वैकल्पिक अनुवादः “सम्भवतः”
LUK	7	43	zqz4		ὀρθῶς ἔκρινας	1	तिमीले ठीकसित न्याय गर्‍यौ	“तिमी सही छौ”
LUK	7	44	s7g6		στραφεὶς πρὸς τὴν γυναῖκα	1	उहाँ स्‍त्रीतिर फर्कनुभयो	येशू स्‍त्रीतिर फर्केर सिमोनको ध्यान तिनीतिर लगाउनुभयो ।
LUK	7	44	mw7d	figs-explicit	ὕδωρ μοι ἐπὶ πόδας οὐκ ἔδωκας	1	तिमीले मेरो पाउ धुनलाई पानीसम्म दिएनौँ	धूलाम्‍मे बाटोमा हिँडेपछि पाहुनाहरूलाई तिनीहरूका पाउ धुन र पुछ्‌नलाई पानी र तौलिया प्रदान गर्ने काम आयोजकको सामान्य जिम्‍मेवारी थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	44	mw58		οὐκ ἔδωκας; αὕτη δὲ	1	तिमीले दिएनौ ... तर तिनले	येशूले सिमोनको शिष्‍टाचारको कमी र ती स्‍त्रीको धन्यावादको चरम गतिविधि बीच फरक छुट्‌ट्याउन यी पदावलीहरूको दुई चोटि प्रयोग गर्नुहुन्छ ।
LUK	7	44	am5z		αὕτη…τοῖς δάκρυσιν ἔβρεξέν μου τοὺς πόδας	1	तिनले मेरा पाउहरूलाई तिनका आँशुहरूले भिजाएकी छिन्	स्‍त्रीले नभइरहेको पानीको ठाउँमा तिनको आँशुहरूको प्रयोग गरिन् ।
LUK	7	44	ld62		ταῖς θριξὶν αὐτῆς ἐξέμαξεν	1	तिनलाई तिनको केशले पुछी	स्‍त्रीले नभइरहेको तौलियाको ठाउँमा तिनको केशको प्रयोग गरिन् ।
LUK	7	45	xj92	figs-explicit	φίλημά μοι οὐκ ἔδωκας	1	तिमीले मलाई चुम्बन गरेनौ	त्यो संस्कृतिमा एउटा असल आयोजकले उसको पाहुनालाई गालामा चुम्बन गरेर अभिवादन गर्ने गर्थे । सिमोनले यसो गरेनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	45	r2jj		οὐ διέλιπεν καταφιλοῦσά μου τοὺς πόδας	1	मेरा पाउमा म्वाइँ खान छोडेकी छैन	“निरन्तर मेरा खुट्टाहरू चुम्बन गरेकी छिन्”
LUK	7	45	u3er		καταφιλοῦσά μου τοὺς πόδας	1	मेरा पाउहरू चुम्दै	स्‍त्रीले अत्यन्त पश्‍चात्ताप र नम्रताको चिन्ह स्वरूप येशूलाई गालामा भन्दा पनि उहाँको पाउहरूमा चुमिन् ।
LUK	7	46	j8wj		οὐκ ἤλειψας; αὕτη δὲ	1	तिमीले अभिषेक गरेनौ ... तर तिनले	येशूले सिमोनको खराब अतिथि-सत्कार र त्यस स्‍त्रीको कार्यहरूको बीचमा भएको भिन्‍नतालाई देखाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	7	46	le9a	figs-explicit	ἐλαίῳ τὴν κεφαλήν μου…ἤλειψας	1	मेरो शिर तेलले अभिषेक गर्नु	“मेरो शिरमा तेल हाल्नु ।” यो कुनै सम्‍मानित पाहुनालाई स्वागत गर्ने चलन थियो । वैकल्पिक अनुवादः “तेलले मेरो शिर अभिषेक गरेर स्‍वागत गर्नु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	46	g6va		ἤλειψεν τοὺς πόδας μου	1	मेरो पाउलाई अभिषेक गरिन्	ती स्‍त्रीले यसो गरेर येशूलाई अति सम्मान गरिन् । उहाँको शिरको साटोमा उहाँको पाउहरूलाई अभिषेक गरेर तिनले नम्रतालाई प्रदर्शन गरिन् ।
LUK	7	47	kwc5		λέγω σοι	1	म तिमीलाई भन्छु	यसले यसपछि आउने भनाइको महत्त्वलाई जोड दिन्छ ।
LUK	7	47	clu2	figs-activepassive	ἀφέωνται αἱ ἁμαρτίαι αὐτῆς αἱ πολλαί	1	तिनका पापहरू, जो धेरै थिए, क्षमा गरिएका छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिनका धेरै पापहरू क्षमा दिनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	47	jql4		ὅτι ἠγάπησεν πολύ	1	किनकि धेरै प्रेम गरेकी छिन्	तिनको प्रेम नै तिनका पापहरू माफ भएका थिए भन्‍ने कुराको प्रमाण थियो । केही भाषाहरूले “प्रेम”को कर्मलाई उल्लेख गरेको चाहन्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “किनकि तिनलाई क्षमा गर्नेलाई धेरै प्रेम पनि गरेकी छिन्” वा “किनकि तिनले परमेश्‍वरलाई धेरै प्रेम गरेकी छिन्”
LUK	7	47	qd9q	figs-explicit	ᾧ…ὀλίγον ἀφίεται	1	जसलाई थोरै मात्र क्षमा गरिएको छ	“जसलाई थोरै कुराहरू मात्र क्षमा गरिन्छ ।” येशूले यस वाक्यमा एउटा सामान्य सिद्धान्त बताउनुहुन्छ । तथापि, सिमोनले येशूलाई कम प्रेम गरेको छ भनेर उसले बुझेको उहाँले अपेक्षा गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	48	c7hj		εἶπεν δὲ αὐτῇ	1	तब उहाँले तिनलाई भन्‍नुभयो	“तब उहाँले त्यस स्‍त्रीलाई भन्‍नुभयो”
LUK	7	48	lq5v	figs-activepassive	ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι	1	तिम्रा पापहरू क्षमा भएका छन्	“तिमीलाई क्षमा गरिएको छ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म तिम्रा पाप क्षमा गर्छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	7	49	enw4		συνανακείμενοι	1	एकसाथ ढल्कँदै	“टेबुल वरिपरि एकसाथ ढल्कँदै” वा “एकसाथ खाँदै”
LUK	7	49	ie4z	figs-rquestion	τίς οὗτός ἐστιν ὃς καὶ ἁμαρτίας ἀφίησιν?	1	यो को हो जसले पापहरू क्षमा पनि गर्छ ?	धार्मिक गुरूहरूलाई थाहा थियो कि केवल परमेश्‍वरले मात्र पाप क्षमा गर्न सक्‍नुहुन्थ्यो, र येशू परमेश्‍वर हुनुहुन्थ्यो भनेर विश्‍वास गरेनन् । यो प्रश्‍न शायद कुनै आरोप जनाउनलाई भनिएको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो मानिसले आफूलाई को हुँ भनी सोच्छ ? केवल परमेश्‍वरले मात्र पाप क्षमा गर्न सक्‍नुहुन्छ !” वा “किन यो मानिसले परमेश्‍वर भएको ढोङ्ग गरिरहेको छ जसले पाप क्षमा गर्न सक्‍नुहुन्छ ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	7	50	lje8	figs-abstractnouns	ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	तिम्रो विश्‍वासले तिमीलाई बचाएको छ	“तिम्रो विश्‍वासको कारणले तिमी बचाइएकी छ्यौ ।” भाववाचक नाउँ “विश्‍वास”लाई एउटा कार्यको रूपमा उल्लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनकि तिमीले विश्‍वास गर्छ्यौ,  तिमी बचाइएकी छ्यौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	7	50	sp2u		πορεύου εἰς εἰρήνην	1	शान्तिसँग जाऊ	यो बिदाबारी गर्नलाई भन्‍ने र त्यसैसाथ आशिष् दिने तरिका हो । वैकल्पिक अनुवादः “तिमी जाँदा कुनै चिन्ता नगर” वा “तिमी जाँदा परमेश्‍वरले तिमीलाई शान्ति दिऊन्”
LUK	8	intro	ba3i			0		# लूका ०८ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>यो अध्यायमा लूकाले थुप्रैपटक बदलावलाई अङ्कित नै नगरिकन उनको विषयलाई फेर्छन् । तपाईंले यी झट्ट भएका फेरबदलहरूलाई एकनासले भएको जस्तो बनाउन खोज्‍नुहुँदैन ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### आश्‍चर्यकर्महरू<br><br>येशूले आँधीबेह्रिलाई त्यससँग बोलेर शान्त पार्नुभयो, उहाँले एक मरेकी ठिटीलाई त्यससँग बोलेर जीवित बनाउनुभयो, र उहाँले दुष्‍ट आत्माहरूलाई तिनीहरूसँग बोलेर एउटा मानिसलाई छोड्न लगाउनुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/miracle]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका महत्त्वपूर्ण भाषाका अलङ्कारहरू<br><br>### दृष्‍टान्तहरू<br><br>दृष्‍टान्तहरू भनेको छोटा कथाहरू हुन् जुन येशूले बताउनुभयो ताकि उहाँले तिनीहरूलाई सिकाउन कोसिस गरिरहनुभएको पाठलाई मानिसहरूले सजिलै बुझून् । उहाँले कथाहरूलाई यस कारणले पनि भन्‍नुभयो ताकि उहाँलाई विश्‍वास गर्न नचाहनेहरूले सत्यतालाई नबुझून् ([लूका ८:४-१५](./04.md)) ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### दाजुभाइहरू तथा दिदीबहिनीहरू<br><br>अधिकांश मानिसहरूले तिनीहरूलाई “दाजुभाइ” वा “दिदीबहिनी” भन्छन् जसको एउटै बाबुआमा हुन्छ र तिनीहरूलाई आफ्‍नो जीवनको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मानिसहरू ठान्छन् । धेरै मानिसहरूले उही हजुरबुबा वा हजुरआमा भएकाहरूलाई पनि “दाजुभाइ” वा “दिदीबहिनी” भन्छन् । यस अध्यायमा येशूले भन्‍नुहुन्छ कि उहाँको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मानिसहरू भनेको तिनीहरू हुन् जसले स्वर्गमा हुनुभएका उहाँको पिताको आज्ञापालन गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/brother]])
LUK	8	1	f72n			0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले यात्राको क्रममा येशूले गर्नुभएको प्रचारको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् ।
LUK	8	1	i6mi	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	यस्तो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको एउटा नयाँ भागलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	8	2	g99l	figs-activepassive	αἳ ἦσαν τεθεραπευμέναι ἀπὸ πνευμάτων πονηρῶν καὶ ἀσθενειῶν	1	जो दुष्‍टात्माहरू र रोगहरूबाट निको भएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसलाई येशूले दुष्‍ट आत्माहरूबाट स्वतन्‍त्र पार्नुभएको थियो र रोगहरूबाट निको पार्नुभएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	2	jq4g	translate-names	Μαρία	1	मरियम	“केही स्‍त्रीहरूमध्ये” एकजना । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	8	2	n4x6	figs-activepassive	Μαρία ἡ καλουμένη Μαγδαληνή…δαιμόνια ἑπτὰ ἐξεληλύθει	1	मरियम जसलाई मग्दलिनी भनिन्थ्यो ... सात भूतहरू निस्केका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मरियम, जसलाई मानिसहरूले मग्दलिनी भनेर बोलाउँथे ... येशूले सात भूतहरू धपाउनुभएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	3	tfz5	translate-names	Ἰωάννα…Σουσάννα	1	योअन्‍ना ... सुसन्‍ना	“केही स्‍त्रीहरूमध्ये” दुईजना (पद २) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	8	3	w9kl	translate-names	Ἰωάννα γυνὴ Χουζᾶ ἐπιτρόπου Ἡρῴδου	1	हेरोदका कारिन्दा खुजासकी पत्‍नी योअन्‍ना	योअन्‍ना खुजासकी पत्‍नी र खुजास हेरोदका प्रबन्धक थिए । “योअन्‍ना जो हेरोदका प्रबन्धक खुजासकी पत्‍नी थिइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	8	3	k9m5		διηκόνουν αὐτοῖς	1	तिनीहरूको लागि जुटाइरहेका थिए	“येशू र उहाँका बाह्र चेलाहरूलाई आर्थिक रूपमा सहयोग गर्थे”
LUK	8	4	yet7	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशूले भीडलाई माटोको दृष्‍टान्त बताउनुहुन्छ । उहाँले त्यसको अर्थ उहाँका चेलाहरूलाई व्याख्या गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	8	4	r1qk		ἐπιπορευομένων πρὸς αὐτὸν	1	उहाँकहाँ आउँदै	“येशूकहाँ आउँदै”
LUK	8	5	ndc3		ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ	1	एउटा किसान केही बिउहरू छर्नलाई निस्क्यो	“एउटा किसान केही बिउ छर्न खेतमा गयो” वा “एउटा किसान केही बिउहरू छर्न खेतमा गयो”
LUK	8	5	cv1h		ὃ μὲν ἔπεσεν	1	केही ... परे	“केही बिउ ... परे” वा “केही बिउहरू ... परे”
LUK	8	5	a5mz	figs-activepassive	κατεπατήθη	1	ती खुट्टाले कुल्चिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरू त्यसमाथि हिँडे” वा “मानिसहरू तिनीहरू माथि हिँडे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	5	n8bw		τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ	1	आकाशका पन्क्षीहरू	यो उपमालाई “आकाश”को बुझाइलाई कायम राख्‍न सामान्य रूपमा “चराहरू” वा “चराहरू तल उडे र” भनेर अनुवाद गर्न सकिन्छ ।
LUK	8	5	lt8n		κατέφαγεν αὐτό	1	ती नष्‍ट पारे	“ती सबै खाए” वा “तिनीहरू सबैलाई खाए”
LUK	8	6	k6a4		ἐξηράνθη	1	ती सुकिहाले	“हरेक बिरुवा सुख्‍खा भयो र चाउरी पर्‍यो” वा “बिरुवाहरू सुख्‍खा भए र चाउरी परे”
LUK	8	6	ktz7		μὴ ἔχειν ἰκμάδα	1	त्यो ओबानो थियो	“ती अति सुख्‍खा थिए” वा “तिनीहरू अति सुक्‍खा थिए ।” कारणलाई उल्‍लेख गर्न पनि सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जमिन अति सुक्‍खा थियो”
LUK	8	7	f6m8			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडलाई दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	8	7	xzq2		ἀπέπνιξαν αὐτό	1	त्यसलाई निसासिदियो	काँढाका झाङहरूले सबै पोषण, पानी, र घामको प्रकाश लिन्छन्, त्यसैले किसानका बिरुवाहरू राम्ररी बढ्न सकेनन् ।
LUK	8	8	scs9		ἐποίησεν καρπὸν	1	फल फलाए	“कटनी बढाए” वा “धेरै बिउहरू वृद्धि गराए”
LUK	8	8	q12t	figs-ellipsis	ἑκατονταπλασίονα	1	सयौँ गुणा बढी	यसको अर्थ छरिएका बिउहरूभन्दा सयौँ गुणा बढी भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	8	8	b92z	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω	1	जससँग सुन्‍ने कानहरू छन् त्यसले सुनोस्	येशूले जोड दिइरहनुभएको छ कि उहाँले भर्खरै भन्‍नुभएको कुरा महत्त्वपूर्ण छ र बुझ्‍न र अभ्यासमा ल्याउनलाई केही कोसिस चाहिन सक्छ । यहाँ “सुन्‍ने कानहरू” वाक्यांश बुझ्‍न र आज्ञापालन गर्नलाई भएको इच्छुकपनाको लागि एउटा प्रतिस्थापन हो । किनकि येशूले उहाँको कुरा सुन्‍नेहरूलाई प्रत्यक्ष रूपमा भनिरहनुभएको छ, तपाईंले यहाँ दोस्रो व्यक्तिलाई प्रयोग गर्नलाई रोज्‍न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जो सुन्‍न इच्छुक छ, उसले सुनोस्” वा “जो बुझ्‍नलाई इच्छुक छ, उसले बुझोस् र आज्ञापालन गरोस्” वा “यदि तिमी सुन्‍न चाहिरहेका छौ भने, सुन” वा “यदि तिमी बुझ्‍न चाहिरहेका छौ भने, बुझ र आज्ञापालन गर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] ... [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	8	9	vnc7			0	जोड्ने कथनः	येशू उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गर्न थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	8	10	je1f	figs-activepassive	ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ	1	तिमीहरूलाई परमेश्‍वरको राज्यका रहस्यहरू जान्‍न दिइएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई बुझ्ने वरदान दिनुभएको छ” वा “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई बुझ्न सक्‍ने बनाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	10	s7xp		τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरका राज्यका रहस्यहरू	यी लुकाइएका सत्यताहरू हुन्, तर येशूले तिनीहरूलाई अब प्रकट गरिरहनुभएको छ ।
LUK	8	10	l6sk		τοῖς…λοιποῖς	1	बाँकीलाई	“अरू मानिसहरूको लागि ।” यसले ती मानिसहरूलाई जनाउँछ जसले येशूको शिक्षालाई इन्कार गरे र उहाँलाई पछ्याएनन् ।
LUK	8	10	xtu6		βλέποντες μὴ βλέπωσιν	1	तिनीहरूले हेरेर पनि नदेखून्	“तिनीहरूले देख्छन्, र पनि तिनीहरूले बुझ्नेछैनन् ।” यो यशैया अगमवक्ताबाट लिइएको उद्धरण हो । केही भाषाहरूमा क्रियापदहरूको वस्तुलाई उल्‍लेख गर्न जरुरी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले देखे पनि तिनीहरूले यसलाई बुझ्नेछैनन्” वा “तिनीहरूले घटेका कुराहरू देख्छन्, र पनि तिनीहरूले तिनको अर्थ बुझ्नेछैनन्”
LUK	8	10	k4es		ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν	1	तिनीहरूले सुनेर पनि नबुझून्	“तिनीहरूले सुन्छन्, र पनि तिनीहरूले बुझ्नेछैनन् ।” यो यशैया अगमवक्ताबाट लिइएको उद्धरण हो । केही भाषाहरूमा क्रियापदहरूको वस्तुलाई उल्‍लेख गर्न जरुरी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले शिक्षा सुने पनि तिनीहरूले सत्यता बुझ्नेछैनन्”
LUK	8	11	vp8a			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई माटोको दृष्‍टान्तको अर्थ व्याख्या गर्न थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	8	11	hb1t		ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ	1	बिउ चाहिँ परमेश्‍वरको वचन हो	“बिउ चाहिँ परमेश्‍वरबाटको सन्देश हो”
LUK	8	12	xsa7	figs-metonymy	οἱ…παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες	1	बाटोमा परेकाहरू ... हुन्	“बाटोमा खसेका बिउहरू ती हुन् ... ।” येशूले बिउहरूलाई के हुन्छ भनेर बताउनुहुन्छ किनकि यो मानिसहरूसँग सम्बन्धित छ । वैकल्पिक अनुवादः “बाटोमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” वा “दृष्‍टान्तमा, बाटोमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	12	c26l	figs-metonymy	εἰσιν οἱ	1	... तिनीहरू हुन् जो	येशूले बिउहरूले मानिसहरूको बारेमा केही कुरालाई देखाउने विषयमा यसरी बताउनुहुन्छ मानौँ बिउहरू मानिसहरू नै थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “जुन मानिसहरूले ... लाई के हुन्छ भनेर देखाउनु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	12	jb9t	figs-metonymy	ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν	1	दुष्‍ट आउँछ र तिनीहरूको हृदयमा भएका वचन खोसेर लैजान्छ	यहाँ “हृदयहरू” मानिसहरूको मनहरू वा भित्री व्यक्तित्वहरूको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “दुष्‍ट आउँछ र परमेश्‍वरको सन्देशलाई तिनीहरूको भित्री सोचाइहरूबाट लैजान्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	12	h969	figs-metaphor	αἴρει	1	खोसेर लैजान्छ	दृष्‍टान्तमा यो बिउहरू खोसेर लैजाने चराको अलङ्कार थियो । तपाईंको भाषामा पनि यो रूपकलाई कायम गर्ने शब्दहरूको प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	8	12	g7r7	figs-activepassive	ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν	1	ताकि तिनीहरूले विश्‍वास नगरून् र नबाँचून्	यो दुष्‍टको उद्देश्‍य हो । वैकल्पिक अनुवादः “किनभने दुष्‍टले सोच्छ, ‘तिनीहरूले विश्‍वास गर्नुहुँदैन र तिनीहरू बचाइनुहुन्‍न’” वा “त्यसैले यस्तो नहोस् कि तिनीहरूले विश्‍वास गरून् र परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई बचाउनुभएको होस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	13	juq1	figs-metonymy	οἱ…ἐπὶ τῆς πέτρας	1	चट्टानमा भएकाहरू	“चट्टाने भूमिमा परेका बिउहरू ती हुन् ... ।” येशूले बिउहरूलाई के हुन्छ भनेर बताउनुहुन्छ किनकि यो मानिसहरूसँग सम्बन्धित छ । वैकल्पिक अनुवादः “चट्टाने भूमिमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” वा “दृष्‍टान्तमा, चट्टाने भूमिमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	13	ar4x		τῆς πέτρας	1	चट्टान	“चट्टाने भूमि”
LUK	8	13	bm51		ἐν καιρῷ πειρασμοῦ	1	जाँचको समयमा	“जब तिनीहरूले कठिनाइ भोग्छन्”
LUK	8	13	e5rw	figs-idiom	ἀφίστανται	1	तिनीहरू पतन भएर जान्छन्	यो उपमाको अर्थ “तिनीहरूले विश्‍वास गर्न छाड्छन्” वा “तिनीहरू येशूलाई पछ्याउन छाड्छन्” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	8	14	k4u4	figs-metonymy	τὸ…εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν	1	तिनीहरू जो काँडाहरूमा परे, तिनीहरू ... हुन्	“काँडाहरूमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” वा “दृष्‍टान्तमा, काँडाहरूमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	14	y3ue	figs-activepassive	ἡδονῶν τοῦ βίου, πορευόμενοι	1	तिनीहरू निसासिन्छन् ... यस जीवनका सुखचैनहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “फिक्री, धन र यस जीवनको मोजमज्जाले तिनीहरू निसासिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	14	uut6		μεριμνῶν	1	फिक्री	मानिहरूले चिन्ता गर्ने कुराहरू
LUK	8	14	b384		ἡδονῶν τοῦ βίου	1	यस जीवनका सुख विलासहरू	“मानिहरूले यस जीवनमा आनन्द मान्‍ने कुराहरू”
LUK	8	14	cz7w	figs-metaphor	ὑπὸ μεριμνῶν, καὶ πλούτου, καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου, πορευόμενοι συνπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσιν	1	तिनीहरू यस जीवनका चिन्ता, धनसम्पत्ति र सुख विलासहरूद्वारा निसासिन्छन्	यस अलङ्कारले झारहरूले कसरी विरुवालाई प्रकाश र पोषणबाट वञ्‍चित गर्छ र तिनीहरूलाई बढ्नबाट रोक्छ भन्‍ने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसरी झारहरूले असल विरुवाहरूलाई वृद्धि हुनबाट रोक्छ, यस जीवनको फिक्रि, धनसम्पत्ति, सुखचैनले मानिसहरूलाई परिपक्व हुनबाट रोक्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	8	14	xhv7	figs-metaphor	οὐ τελεσφοροῦσιν	1	तिनीहरूले पाकेको फल फलाउँदैनन्	“तिनीहरूले पाकेको फल दिँदैनन् ।” परिपक्व फल चाहिँ असल कार्यहरूको लागि एउटा अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसरी एउटा बिरुवाले पाकेको फल फलाउँदैन, त्यसरी नै तिनीहरूले असल कामहरू गर्दैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	8	15	m2hb	figs-metonymy	τὸ…ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες	1	तिनीहरू जो असल माटोमा परे, तिनीहरू ... हुन्	वैकल्पिक अनुवादः “असल माटोमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” वा “दृष्‍टान्तमा, असल माटोमा खसेका बिउहरूले ... मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	15	l62d		ἀκούσαντες τὸν λόγον	1	वचन सुनेर	“सन्देश सुनेर”
LUK	8	15	pbi7	figs-metonymy	ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ	1	एउटा इमान्दार र असल हृदयले	यहाँ “हृदय” व्यक्तिको सोचहरू वा अभिप्रायहरूको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “एउटा इमान्दार र असल चाहनाले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	8	15	i51s	figs-metaphor	καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ	1	धैर्यसाथ फल फलाउँछन्	“धैर्यसाथ सहन गरेर फल उत्पादन गर्छन्” वा “निरन्तरको प्रयासबाट फल उत्पन्‍न गर्नु ।” फल चाहिँ असल कार्यहरूको लागि एउटा अलङ्कार हो । वैकल्पिक अनुवादः “असल फल फलाउने स्वस्थ बिरुवाले झैँ तिनीहरूले पनि धैर्यसाथ लागिरहेर असल कामहरू उत्पन्‍न गर्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	8	16	p1rb			0	जोड्ने कथनः	येशूले अर्को दृष्‍टान्त भन्‍नुभएर निरन्तरता दिनुहन्छ र त्यसपछि उहाँले बोल्‍नलाई सिद्ध्याउनुहुन्छ जसै उहाँले आफ्‍नो काममा उहाँको परिवारको भूमिकालाई जोड दिनुहुन्छ ।
LUK	8	16	n86n	figs-parables	οὐδεὶς	1	कसैले ...	यसले अर्को दृष्‍टान्तको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	8	17	n5ca	figs-doublenegatives	οὐ…ἐστιν κρυπτὸν ὃ οὐ φανερὸν γενήσεται	1	कुनै पनि कुरालाई प्रकट हुन नसक्‍ने गरी लुकाउन सकिँदैन	यस युगल अकरणलाई एउटा सकारात्मक भनाइको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “लुकाइएको हरेक कुरा प्रकट गरिनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	8	17	iv9q	figs-doublenegatives	οὐδὲ ἀπόκρυφον ὃ οὐ μὴ γνωσθῇ καὶ εἰς φανερὸν ἔλθῃ	1	न त कुनै पनि गोप्य कुरा प्रकट नै हुन नसक्‍ने र ज्योतिमा आउन नसक्‍ने हुन्छ	यस युगल अकरणलाई एउटा सकारात्मक भनाइको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हरेक गोप्य कुरा थाहा हुनेछ र प्रकाशमा आउनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	8	18	bq9f	figs-ellipsis	ὃς ἂν…ἔχῃ, δοθήσεται αὐτῷ	1	जससँग छ, त्यसलाई धेरै दिइनेछ	यो कुरा सन्दर्भबाट प्रस्‍ट छ कि येशूले समझ र विश्‍वास गर्ने कुराको बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ र कर्तृ वाच्यमा बदल्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जससँग समझ छ त्यसलाई अझ बढी समझ दिइनेछ” वा “परमेश्‍वरले सत्यता बुझ्‍नेहरूलाई अझ बढी बुझ्‍नलाई सक्षम बनाउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	18	ihh9	figs-ellipsis	καὶ ὃς ἂν μὴ ἔχῃ…ἀρθήσεται ἀπ’ αὐτοῦ	1	त्यो जससँग ... छैन ... त्यसबाट लगिनेछ	यो कुरा सन्दर्भबाट प्रस्‍ट छ कि येशूले समझ र विश्‍वास गर्ने कुराको बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ र कर्तृ वाच्यमा बदल्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर जोसँग समझ छैन त्यसले आफूसँग जेजति समझ भनेर सोच्छ, त्यो पनि त्यसले गुमाउनेछ” वा “तर परमेश्‍वरले सत्यतालाई विश्‍वास नगर्नेहरूलाई तिनीहरूले बुझेका छन् भनेर ठानेका थोरै सत्यता पनि नबुझ्‍ने तुल्याउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	19	dw3m		οἱ ἀδελφοὶ	1	भाइहरू	यी येशूका भाइहरू थिए-मरियम र योसेफका अरू छोराहरू जो येशू पछाडि जन्मेका थिए । किनकि येशूको पिता परमेश्‍वर हुनुहुन्थ्यो, र तिनीहरूका पिता चाहिँ योसेफ थिए, तिनीहरू खासगरी उहाँका सौतेनी भाइहरू थिए । यो विस्तृत विवरणलाई सामान्यतया अनुवाद गरिँदैन ।
LUK	8	20	wr4t	figs-activepassive	ἀπηγγέλη…αὐτῷ	1	उहाँलाई भनिएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले उहाँलाई भने” वा “कसैले उहाँलाई भन्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	20	un5d		ἰδεῖν θέλοντές σε	1	भेट्ने इच्छा गरिरहेका	“र तिनीहरूले तपाईंलाई भेट्न चाहन्छन्”
LUK	8	21	b97u	figs-metaphor	μήτηρ μου καὶ ἀδελφοί μου, οὗτοί εἰσιν οἱ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ ἀκούοντες καὶ ποιοῦντες	1	मेरा आमा र भाइहरू भनेका ती हुन्, जसले परमेश्‍वरको वचन सुन्छन् र पालना गर्छन्	यो अलङ्कारले व्यक्त गर्छ कि ती मानिसहरू जो येशूका कुरा सुन्‍न आइरहेका थिए, तिनीहरू उहाँको लागि उहाँको आफ्‍नो परिवार जत्तिकै महत्त्वपूर्ण थिए । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको वचन सुन्‍ने र पालन गर्नेहरू मेरा आमा र भाइहरूजस्ता हुन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	8	21	edk3		τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको वचन	“सन्देश जुन परमेश्‍वरले बोल्‍नुभएको छ”
LUK	8	22	x3qi			0	जोड्ने कथनः	तब येशू र उहाँका चेलाहरूले गनेसरेतको ताललाई पार गर्न एउटा डुङ्गाको प्रयोग गर्नुहुन्छ । चेलाहरूले त्यसैबेलामा चलेको आँधीबेह्रीबाट येशूको शक्तिको बारेमा अझ बढी जान्छन् ।
LUK	8	22	w1pk		τῆς λίμνης	1	ताल	यो गेनेसरेतको ताल हो जसलाई गालीलको समुद्र पनि भनिन्छ ।
LUK	8	22	btk8		ἀνήχθησαν	1	तिनीहरू यात्रा थाल्छन्	यो अभिव्यक्तिको अर्थ हुन्छ कि तिनीहरूले आफ्‍नो डुङ्गामा ग‍नेसरेतको तालको पारि जान यात्रा सुरु गरे ।
LUK	8	23	vh2v		πλεόντων…αὐτῶν	1	जसै तिनीहरूले डुङ्गामा यात्रा गरे	“जसै तिनीहरू गए”
LUK	8	23	sf8z		ἀφύπνωσεν	1	उहाँ निदाउनुभयो	“सुत्‍न थाल्नुभयो”
LUK	8	23	mdb5		κατέβη λαῖλαψ ἀνέμου	1	धेरै ठूलो आँधीबेहरी आयो	“शक्तिशाली बतासको आँधीबेहरी चल्न सुरु गर्‍यो” वा “अचानक धेरै शक्तिशाली बतास चल्न सुरु गर्‍यो”
LUK	8	23	uki7	figs-explicit	συνεπληροῦντο	1	तिनीहरूको डुङ्गा पानीले भरिरहेको थियो	शक्तिशाली बतासहरूले ठूलो छालहरू ल्यायो जसले पानीलाई डुङ्गामाथि सम्‍मै धकेल्यो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बतासहरूले उच्‍च छालहरू बनायो जसले तिनीहरूको डुङ्गालाई पानीले भर्न सुरु गर्‍यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	24	uhe4		ἐπετίμησεν	1	हप्काउनुभयो	कडासित बोल्नुभयो
LUK	8	24	t1yy		τῷ κλύδωνι, τοῦ ὕδατος	1	पानीको चलहल	“भयङ्कर छालहरू”
LUK	8	24	v1c3		ἐπαύσαντο	1	तिनीहरू थामिए	“बतास र छाल रोकिए” वा “तिनीहरू शान्त भए”
LUK	8	25	d8c3	figs-rquestion	ποῦ ἡ πίστις ὑμῶν?	1	तिमीहरूको विश्‍वास कहाँ छ ?	येशूले तिनीहरूलाई नरम प्रकारले हकार्दै हुनुहुन्थ्यो, किनभने तिनीहरूको वास्ता गर्नलाई तिनीहरूले उहाँमा भरोसा गरेनन् । यसलाई कथनको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले विश्‍वास गर्नुपर्थ्यो !” वा “तिमीहरूले मलाई भरोसा गर्नुपर्थ्यो !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	8	25	f2wp	figs-rquestion	τίς ἄρα οὗτός ἐστιν…ὑπακούουσιν αὐτῷ?	1	उहाँ को हुनुहुन्छ ... उहाँको आज्ञा मान्छन् ?	“यी कस्ता मानिस हुन् ... उहाँको आज्ञा मान्छन् ?” येशूले कसरी आँधीबेह्रीलाई नियन्‍त्रण गर्न सक्‍नुभयो भन्‍ने कुराप्रति यस प्रश्‍नले आश्‍चर्य र अलमलपनालाई व्यक्त गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	8	25	wjv3		τίς ἄρα οὗτός ἐστιν, ὅτι καὶ τοῖς ἀνέμοις ἐπιτάσσει…ὑπακούουσιν αὐτῷ?	1	यिनी को हुन्, कि उहाँले अह्राउनुहुन्छ ... उहाँलाई मान्छन् ?	यसलाई दुईवटा वाक्यहरूमा बदल्‍न सकिन्छः “त्यसोभए तिनी को हुन् त ? उहाँले आज्ञा गर्नुहुन्छ ... उहाँको आज्ञापालन गर्छन् !”
LUK	8	26	ubb1			0	जोड्ने कथनः	येशू र उहाँका चेलाहरू गेरेसाको किनारमा आइपुग्‍नुहुन्छ जहाँ येशूले एउटा मानिसबाट धेरै भूतहरू निकाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	8	26	f17p	translate-names	τὴν χώραν τῶν Γερασηνῶν	1	गेरासेनसको इलाका	गेरासनेस गेरेसा भनिने सहरका मानिसहरू थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	8	26	p9zp		ἀντιπέρα τῆς Γαλιλαίας	1	गालीलको पारीपट्टि	“गालीलबाट तालको अर्को किनारापट्टि”
LUK	8	27	hjh5		ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως	1	सहरबाट आएको एक जना मानिस	“गेरेसा सहरबाट आएको एउटा मानिस”
LUK	8	27	rnl4		ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως ἔχων δαιμόνια	1	सहरबाट आएको भूतहरू लागेको एकजना मानिस	त्यस मानिसमा भूतहरू थियो; यो सहर थिएन जसलाई भूतहरू लागेको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सहरबाट आएको एकजना मानिस, र यस मानिसलाई भूतहरू लागेको थियो”
LUK	8	27	ji6p		ἔχων δαιμόνια	1	जसमा दुष्‍टात्माहरू थिए	“त्यो भूतहरूद्वारा नियन्त्रित थियो” वा “जसलाई भूतहरूले नियन्त्रण गरेको थियो”
LUK	8	27	xhw7	writing-background	καὶ χρόνῳ ἱκανῷ οὐκ ἐνεδύσατο ἱμάτιον…ἀλλ’ ἐν τοῖς μνήμασιν	1	लामो समयका लागि उसले कुनै कपडाहरू लगाएको थिएन ... तर चिहानहरू हुँदो	यो भूतहरू लागेको मानिसको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	8	27	ah29		οὐκ ἐνεδύσατο ἱμάτιον	1	उसले केही कपडाहरू लगाएको थिएन	“उसले कपडाहरू लगाएको थिएन”
LUK	8	27	we6n		τοῖς μνήμασιν	1	चिहानहरू	यी ती ठाउँहरू हुन् जहाँ मानिसहरूले मृत शरीरहरूलाई राख्छन्, सम्भवतः गुफाहरू र साना घरहरू जुन कुनै मानिसले वासको रूपमा प्रयोग गर्न सक्दैनथ्यो ।
LUK	8	28	ip59		ἰδὼν…τὸν Ἰησοῦν	1	जब उसले येशूलाई देख्यो	“जब भूत लागेको मानिसले येशूलाई देख्यो”
LUK	8	28	n4ex		ἀνακράξας	1	ऊ चिच्‍च्‍यायो	“ऊ करायो” वा “ऊ ठूलो आवाजमा चिच्‍च्यायो”
LUK	8	28	fak9	translate-symaction	προσέπεσεν αὐτῷ	1	उहाँको सामु लड्यो	“येशूको अगि भुइँमा लम्पसार पर्‍यो ।” ऊ संयोगवश लडेको होइन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	8	28	m21e		φωνῇ μεγάλῃ εἶπεν	1	उसले उच्‍च स्वरमा भन्यो	“उसले ठूलो स्वरमा भन्यो” वा “ऊ चिच्‍च्यायो”
LUK	8	28	lv2b	figs-idiom	τί ἐμοὶ καὶ σοί	1	तपाईं र मेरो बीचमा के छ र	यो उपमाको अर्थ “तपाईंले मलाई किन दुःख दिइरहनुभएको छ ?” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	8	28	ptt1	guidelines-sonofgodprinciples	Υἱὲ τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου	1	सर्वोच्‍च परमेश्‍वरको पुत्र	यो येशूको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	8	29	j3yj		πολλοῖς…χρόνοις συνηρπάκει αὐτόν	1	धेरै पटक त्यसले उसलाई पक्रेर राखेको थियो	“त्यसले त्यो मानिसलाई धेरै पटक कब्जामा पारेको थियो” वा “धेरैपटक यो त्यसभित्र गएको थियो ।” येशूले त्यस मानिसलाई भेट्न अगि दुष्‍टात्माले धेरै पटक के गरेको थियो भनी यसले बताउँछ ।
LUK	8	29	bxz4	figs-activepassive	καὶ ἐδεσμεύετο…φυλασσόμενος	1	ऊ साङ्ग्ला र नेलले बाँधिएर पहरामा राखिएको भए तापनि	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले त्यसलाई साङ्लाले बाँधी नेल लगाएर पहरामा राखे तापनि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	29	bey5	figs-activepassive	ἠλαύνετο ὑπὸ τοῦ δαιμονίου	1	उसलाई भूतद्वारा चलाइन्थ्यो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “भूतले त्यसलाई बाहिर जाने बनाउँथ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	30	p31w		λεγεών	1	फौज	यसलाई धेरै सिपाहीहरू वा मानिसहरूको सङ्‍ख्यालाई जनाउने शब्दले अनुवाद गर्नुहोस् । केही अन्य अनुवादहरूले “सेना” भन्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “टोली” वा “दल”
LUK	8	31	qcn1		παρεκάλουν αὐτὸν	1	उहाँलाई बिन्ती गरिरह्‌यो	“येशूलाई बिन्ती गरिरह्‌यो”
LUK	8	32	b3vt	writing-background	ἦν δὲ ἐκεῖ ἀγέλη χοίρων ἱκανῶν βοσκομένη ἐν τῷ ὄρει	1	डाँडामा सुँगुरको एउटा ठूलो बथान चरिरहेको थियो	यसलाई सुँगुरहरूको परिचय गराउनलाई पृष्‍ठभूमि जानकारीको रूपमा प्रदान गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	8	32	q8w5		ἦν…ἐκεῖ…βοσκομένη ἐν τῷ ὄρει	1	डाँडामा चरिरहेको थियो	“नजिकैको एउटा पहाडमा घाँस खाइरहेको थियो”
LUK	8	33	na38		ἐξελθόντα δὲ τὰ δαιμόνια	1	त्यसैले भूतहरू बाहिर आए	त्यस मानिसबाट भूतहरू बाहिर आउनुको कारण येशूले तिनीहरू सुँगुरहरूभित्र जान सक्छन् भनेर तिनीहरूलाई भन्‍नुभएकोले गर्दा हो भनेर व्याख्या गर्नलाई “त्यसैले” शब्दलाई यहाँ प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	8	33	gz5x		ὥρμησεν	1	हुर्रिए	ज्यादै छिटो-छिटो कुदे
LUK	8	33	ja6x		ἡ ἀγέλη…ἀπεπνίγη	1	... बथान डुब्यो	“ ... बथान डुब्यो ।” एकचोटि पानीमा पुगिसकेपछि कसैले पनि सुँगुरहरूलाई डुब्ल लगाएन ।
LUK	8	35	ju71		εὗραν…τὸν ἄνθρωπον, ἀφ’ οὗ τὰ δαιμόνια ἐξῆλθεν	1	त्यस मानिस जसबाट दुष्‍ट आत्माहरू निस्केर गएका थिए	“भूतले छाडेका मानिसलाई देखे”
LUK	8	35	w3tq		σωφρονοῦντα	1	उसको सद्दे दिमागमा	“होसमा” वा “सामान्य तवरले व्यवहार गरिरहेको”
LUK	8	35	x9lp	figs-idiom	καθήμενον…παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ	1	येशूको चरणमा बसिरहेको	“पाउमा बसिरहेको” भनेको एउटा उपमा हो जसको अर्थ “नजिकै नम्र भएर बसिरहेको” वा “अगाडि बसिरहेको” भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूको अगाडि भुइँमा बसिरहेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	8	35	j89t	figs-ellipsis	ἐφοβήθησαν	1	तिनीहरू डराएका थिए	तिनीहरू येशूसँग डराएका थिए भन्‍ने कुरालाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू येशूसँग डराए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	8	36	xtf3		οἱ ἰδόντες	1	जुन मानिसहरूले देखेका थिए	“जुन मानिसहरूले घटेको घटना देखेका थिए”
LUK	8	36	kv18	figs-activepassive	ἐσώθη ὁ δαιμονισθείς	1	त्यो मानिस जसलाई भूतहरू लागेको थियो, त्यसलाई निको पारिएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूले त्यस मानिसलाई निको पार्नुभएको थियो जसलाई भूतहरू लागेको थियो” वा “येशूले त्यस मानिसलाई निको पार्नुभएको थियो जसलाई भूतहरूले नियन्‍त्रण गरेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	37	ai7m		τῆς περιχώρου τῶν Γερασηνῶν	1	गेरासेनसको इलाका	“गेरासेनसको त्यो क्षेत्र” वा “गेरासेनसका मानिसहरू बस्‍ने त्यो क्षेत्र”
LUK	8	37	jbh5	figs-activepassive	φόβῳ μεγάλῳ συνείχοντο	1	तिनीहरू साह्रै डराएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू अति भयभीत भए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	37	ue8c	figs-ellipsis	ὑπέστρεψεν	1	फर्कन	गन्तव्यलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ताल वारि नै फिर्ता जानु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	8	38	s25w		ὁ ἀνὴρ	1	ती मानिस	यी पदहरूमा भएका घटनाहरू येशू डुङ्गामा चढेर जानुभन्दा अगाडि घटेका हुन् । यसलाई सुरुमै उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशू र उहाँका चेलाहरू जानुभन्दा अगाडि, त्यो मानिस” वा “येशू र उहाँका चेलाहरू डुङ्गामा यात्रा गर्नुभन्दा अगाडि, त्यो मानिस”
LUK	8	39	zl3v		τὸν οἶκόν σου	1	तिम्रो घर	“तिम्रो घराना” वा “तिम्रो परिवार”
LUK	8	39	c9nh		διηγοῦ ὅσα σοι ἐποίησεν ὁ Θεός	1	परमेश्‍वरले तिम्रो लागि गरिदिनुभएको सबै कुरालाई वर्णन गर्नु	“परमेश्‍वरले तिम्रो लागि गरिदिनुभएको कुराको बारेमा तिनीहरूलाई सबै बताउनु”
LUK	8	40	w2wn	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले याइरसको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	8	40	m81w			0	जोड्ने कथनः	जब येशू र उहाँका चेलाहरू तालको अर्कोपट्टि भएको गालीलमा फर्कनुहुन्छ, उहाँले सभाघरको शासकको १२ वर्षको छोरीलाई निको पार्नुहुन्छ र साथसाथै १२ वर्षदेखि रक्तस्राव भइरहेकी एक स्‍त्रीलाई पनि निको पार्नुहुन्छ ।
LUK	8	40	yd57		ἀπεδέξατο αὐτὸν ὁ ὄχλος	1	भीडले उहाँलाई स्वागत गर्‍यो	“भीडले उहाँलाई खुसीसाथ अभिवादन गर्‍यो”
LUK	8	41	avi8		ἄρχων τῆς συναγωγῆς	1	सभाघरका अगुवाहरूमध्ये एक	“स्थानीय सभाघरका अगुवाहरूमध्ये एक जना” वा “त्यस सहरको सभाघरमा भेला हुने मानिसहरूमध्ये एक जना अगुवा”
LUK	8	41	epa2	translate-symaction	πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας Ἰησοῦ	1	येशूका पाउमा घोप्‍टो परे	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “येशूका पाउमा निहुरिए” वा (२) “येशूको पाउमा भुइँमा लम्पसार परे ।” याइरस संयोगवश लडेका होइनन् । येशूप्रतिको नम्रता र आदरस्वरूप उनले यसो गरेका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	8	42	kq2v		ἀπέθνῃσκεν	1	मर्दै थिइन्	“मर्नै लागेकी थिइन्”
LUK	8	42	ymb1	figs-explicit	ἐν…τῷ ὑπάγειν αὐτὸν	1	जसै येशू बाटोमा हिँडिरहनुभएको थियो	केही अनुवादकहरूले येशू याइरससँग जानलाई राजी हुनुभएको थियो भन्‍नु पर्ला । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसैले येशू तिनीहरूसँग जान राजी हुनुभयो । जसै उहाँ आफ्‍नो बाटोमा जाँदै हुनुहुन्थ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	42	kw2y		οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν	1	मानिसहरूको भीडले उहाँलाई घचेटिरहेको थियो	“मानिसहरू येशूको वरिपरि ठेलमठेला गरिरहेका थिए”
LUK	8	43	l7pu	writing-participants	γυνὴ οὖσα	1	एउटा स्‍त्री त्यहाँ थिई	यसले कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	8	43	h9uq	figs-euphemism	ἐν ῥύσει αἵματος	1	रगत बग्‍ने भइरहँदा	“रक्तस्राव थियो ।” यो सम्भवतः तिनको सामान्य समय नभइकनै तिनलाई रक्तस्राव भइरहेको थियो । केही संस्कारहरूमा यस अवस्थालई जनाउने नम्र शैलीहरू पनि हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]])
LUK	8	43	zb4a	figs-activepassive	οὐκ ἴσχυσεν ἀπ’ οὐδενὸς θεραπευθῆναι	1	तिनीहरूमध्ये कसैले पनि निको पार्न सकेका थिएनन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तर कसैले पनि तिनलाई निको पार्न सकेनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	8	44	vwe6		ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ	1	उहाँको कपडाको छेउ छोइन्	“उहाँको लुगाको किनारा छोइन् ।” यहूदीहरूले परमेश्‍वरको व्यवस्थाले आज्ञा गरेअनुसार तिनीहरूको शिष्‍ट पोशाकको अंशको रूपमा तिनीहरूको कपडाको किनारामा झुम्का लगाउँथे । सम्भवतः तिनले यसैलाई छोइन् ।
LUK	8	45	c3wm	figs-explicit	οἱ ὄχλοι…ἀποθλίβουσιν	1	मानिसहरूको भीडले तपाईंलाई घेरेर घचेट्दै छन्	यसो भनेर पत्रुसले येशूलाई जो कोहीले छुन सक्थ्यो भन्‍ने देखाइरहेका छन् । आवश्‍यक परेमा, यो अस्‍पष्‍ट कुरालाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “धेरै मानिसहरू तपाईंको वरिपरि भीड लागिरहेका छन् र तपाईंलाई ठेलमठेला गरिरहेका छन्, त्यसैले तीमध्ये जो कसैले पनि तपाईंलाई छोएको हुन सक्छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	46	u6am	figs-explicit	ἥψατό μού τις	1	कसैले मलाई छोएकै हो	यो जानाजानको “छुवाइ”लाई संयोगवश हुन पुगेको भीडको छुवाइहरूबाट भिन्‍न भएको देखाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई थाहा छ कि कसैले मलाई जानाजान छोयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	46	zmu9	figs-explicit	ἐγὼ…ἔγνων δύναμιν ἐξεληλυθυῖαν ἀπ’ ἐμοῦ	1	शक्ति मबाट बाहिर गएको मैले थाहा पाएँ	येशूले शक्ति गुमाउनुभएको थिएन वा उहाँ कमजोर हुनुभएको थिएन, तर उहाँको शक्तिले स्‍त्री निको भइन् । वैकल्पिक अनुवादः “म जान्दछु कि मबाट चङ्गाइको शक्ति बाहिर गयो” वा “मेरो शक्तिले कसैलाई निको पारेको मैले थाहा पाएँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	47	cwn4	figs-ellipsis	ὅτι οὐκ ἔλαθεν	1	जब त्यस स्‍त्रीले आफू लुक्न नसक्‍ने देखिन्	“जब त्यस स्‍त्रीले आफूले गरेको कुरा लुकाउन नसक्‍ने देखिन् ।” तिनले के गरिन् भन्‍ने कुरालाई उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूलाई छुने तिनी नै हुन् भनी तिनले गोप्य राख्‍न सक्‍ने थिइनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	8	47	vua6		τρέμουσα ἦλθεν	1	तिनी काँप्दै आइन्	“तिनी डरले काँप्दै आइन्”
LUK	8	47	vxl7		προσπεσοῦσα αὐτῷ	1	उहाँको अगाडि घोप्‍टो परिन्	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “तिनी येशूको अगि घोप्टो परिन्” वा २) “तिनी येशूको पाउमा लम्पसार परिन् ।” तिनी संयोगवश लडेकी थिइनन् । येशूको निम्ति नम्रता र आदरको चिन्हस्वरूप तिनले यसो गरिन् ।
LUK	8	47	f5mz		ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ	1	सबै मानिसहरूका सामु	“सबै मानिसहरूका दृष्‍टिमा”
LUK	8	48	v4m9		θύγατερ	1	छोरी	यो स्‍त्रीलाई दया गरेर बोलाउने तरिका थियो । तपाईंको भाषामा यसरी दया देखाउने तरिका हुन सक्छ ।
LUK	8	48	uja4	figs-abstractnouns	ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	तिम्रो विश्‍वासले तिमीलाई निको पारेको छ	“तिम्रो विश्‍वासको कारण, तिमी निको भएकी छ्यौ ।” भाववाचक नाउँ “विश्‍वास”लाई एउटा कार्यको रूपमा उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनकि तिमी विश्‍वास गर्छ्यौ, तिमी निको भएकी छ्यौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	8	48	ch7m	figs-idiom	πορεύου εἰς εἰρήνην	1	शान्तिसँग जाऊ	यो एकै पटकमा “बाईबाई” गर्ने र आशिष् दिने तरिका हो । वैकल्पिक अनुवादः “तिमी जाँदा कुनै चिन्ता नगर” वा “तिमी जाँदा परमेश्‍वरले तिमीलाई शान्ति दिऊन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	8	49	m58z		ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος	1	जब उहाँ अझै बोल्दै हुनुहुन्थ्यो	“येशू त्यस स्‍त्रीसँग बोलिरहनुहुँदा”
LUK	8	49	deu3		τοῦ ἀρχισυναγώγου	1	सभाघरका अगुवाको घर	यसले याइरसलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [लूका ८:४१] (./40.md))
LUK	8	49	id9v	figs-explicit	μηκέτι σκύλλε τὸν διδάσκαλον	1	गुरूलाई अरू बढी कष्‍ट नदिनुहोस्	यो भनाइको आशय हुन्छ कि केटी अब मरिसकेकी हुनाले सहायता गर्नलाई येशूले केही पनि गर्न सक्‍नुहुने छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	49	n6ez		τὸν διδάσκαλον	1	गुरू	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	8	50	ej1b		σωθήσεται	1	तिनी निको हुनेछिन्	“तिनी राम्रो हुनेछिन्” वा “तिनी फेरि जिउनेछिन्”
LUK	8	51	gl9g		ἐλθὼν δὲ εἰς τὴν οἰκίαν	1	जब उहाँ घरमा आउनुभयो	“जब तिनीहरू घरमा आए ।” येशू याइरससँग त्यहाँ जानुभयो । साथै येशूका केही चेलाहरू पनि तिनीहरूसँगै गए ।
LUK	8	51	qal2		οὐκ ἀφῆκεν…τινα…εἰ μὴ Πέτρον, καὶ Ἰωάννην, καὶ Ἰάκωβον, καὶ τὸν πατέρα τῆς παιδὸς, καὶ τὴν μητέρα	1	पत्रुस, यूहन्‍ना र याकूब, र केटीको बुबा र आमाबाहेक उहाँले कसैलाई अनुमति दिनुभएन	यसलाई सकारात्मक रूपमा उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले पत्रुस, याकूब, यूहन्‍ना, केटीको बुबा र आमालाई मात्र उहाँसँग भित्र जान दिनुभयो”
LUK	8	51	i4v1		τὸν πατέρα τῆς παιδὸς	1	बालिकाको बाबु	यसले याइरसलाई जनाउँछ ।
LUK	8	52	tt9v	figs-explicit	ἔκλαιον…πάντες καὶ ἐκόπτοντο αὐτήν	1	सबै मानिसहरू तिनको निम्ति रुँदै र विलाप गर्दै थिए	यो त्यस संस्कृतिमा दुःख देखाउने सामान्य तरिका थियो । वैकल्पिक अनुवादः “सबै मानिसले तिनीहरू कति दुःखित छन् भनी देखाइरहेका थिए र ठूलो स्वरमा रोइरहेका थिए किनभने केटी मरेकी थिइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	53	nu8w		κατεγέλων αὐτοῦ, εἰδότες ὅτι ἀπέθανεν	1	तिनी ... भनी जानेर , तिनीहरूले उहाँको कुरामा हाँसे	“उहाँको कुरामा हाँसे किनभने तिनीहरू जान्दथे कि केटी ... ”
LUK	8	54	e7zt		αὐτὸς…κρατήσας τῆς χειρὸς αὐτῆς	1	उहाँले तिनको हात समातेर	“येशूले त्यस ठिटीको हात पक्रनुभयो”
LUK	8	55	k6w2	figs-explicit	ἐπέστρεψεν τὸ πνεῦμα αὐτῆς	1	तिनको आत्मा फर्क्यो	“तिनको आत्मा तिनको शरीरमा फर्कियो ।” यहूदीहरूले बुझेका कि जीवन चाहिँ आत्मा कुनै व्यक्तिभित्र आउनुको परिणाम थियो । वैकल्पिक अनुवादः “तिनले फेरि सास फेर्न थालिन्” or “तिनी जीवनमा फर्किन्” वा “तिनी फेरि जीवित भइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	8	56	c6mp		μηδενὶ εἰπεῖν	1	कसैलाई नभन्‍न	यसलाई फरक तरिकाले व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसैलाई नबताउन भनेर”
LUK	9	intro	uc1r			0		# लूका ०९ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “परमेश्‍वरको राज्य प्रचार गर्न”<br><br>“परमेश्‍वरको राज्य” शब्दहरूले यहाँ के कुरालाई जनाउँछ भनेर कसैले पनि जान्दैन । केहीले भन्छन् यसले पृथ्वीमा परमेश्‍वरको राजलाई जनाउँछ, र अरूहरूले भन्छन् कि यसले उहाँका मानिसहरूको पापहरूको मूल्य चुकाउन येशू मर्नुभयो भन्‍ने सुसमाचारको सुसन्देशलाई जनाउँछ । यसलाई “परमेश्‍वरको राज्यको बारेमा प्रचार गर्न” वा “परमेश्‍वरले कसरी आफैँलाई राजाको रूपमा देखाउन लागिरहनुभएको छ भन्‍ने कुराको बारेमा प्रचार गर्न” भनेर अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])<br><br>### एलिया<br><br>परमेश्‍वरले यहूदीहरूलाई प्रतिज्ञा गर्नुभएको थियो कि मसिह आउनभन्दा अगाडि एलिया अगमवक्ता फर्कने थिए, त्यसैले येशूले आश्‍चर्यकर्महरू गर्नुभएको देखेका केही मानिसहरूले ठाने कि येशू एलिया हुनुहुन्थ्यो ([लूका ९:९](../../luk/09/09.md), [लूका ९:१९](../../luk/09/19.md)) । तापनि, एलिया येशूसँग कुरा गर्न पृथ्वीमा आएनन् ([लूका ९:३०](../../luk/09/30.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/prophet]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/christ]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/names/elijah]])<br><br>### “परमेश्‍वरको राज्य”<br><br>“परमेश्‍वरको राज्य” भन्‍ने वाक्यांशलाई यस अध्यायमा त्यो राज्यलाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ जुन यी शब्दहरू बोलिँदाखेरी अझै भविष्‍यमा नै थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/kingdomofgod]])<br><br>### महिमा<br><br>धर्मशास्‍त्रले धेरैपटक परमेश्‍वरको महिमालाई एउटा महान्, तेजस्‍वी ज्योतिको रूपमा बताउँछ । जब मानिसहरूले यो ज्योतिलाई देख्छन्, तिनीहरू डराउँछन् । लूकाले यस अध्यायमा बताउँछन् कि येशूका वस्‍त्रहरू यो महिमामय ज्योतिले चम्क्यो त्यसैले गर्दा उहाँका अनुयायीहरूले देख्न सक्थे कि येशू साँच्‍चै परमेश्‍वरको पुत्र हुनुहुन्थ्यो । त्यही समयमा, परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई बताउनुभयो कि येशू उहाँको पुत्र हुनुहुन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/glory]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/fear]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### विरोधाभासी अलङ्कार<br><br>विरोधाभासी अलङ्कार भनेको एउटा साँचो कथन हो जसले केही असम्भव कुरालाई वर्णन गरेको जस्तो देखिन्छ । यस अध्यायमा भएको एउटा उदाहरण होः “जसले आफ्‍नो जीवन बचाउनेछ त्यसले त्यो गुमाउनेछ, तर जसले आफ्‍नो जीवन मेरो खातिर गुमाउँछ, त्यसले त्यो बचाउनेछ ।” ([लूका ९:२४](./23.md))<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>यस अध्यायमा येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका ९:२२](../../luk/09/20.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा अरू कसैको बारेमा बताएको जस्तै गरी कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])<br><br>### “प्राप्‍त गर्ने”<br><br>यो शब्द यस अध्यायमा धेरैपटक देखा पर्छ र विभिन्‍न कुराहरूको अर्थ दिन्छ । जब येशूले भन्‍नुहुन्छ, “यदि कसैले यो जस्तै एउटा सानो बालकलाई मेरो नाउँमा ग्रहण गर्छ भने, उसले मलाई पनि ग्रहण गरिरहेको छ, र यदि कसैले मलाई ग्रहण गर्छ भने, उसले मलाई पठाउनुहुनेलाई पनि ग्रहण गरिरहेको छ” ([लूका ९:४८](../../luk/09/46.md)), उहाँले बालकको सेवा गरिरहेका मानिसहरूको विषयमा बताइरहनुभएको छ । जब लूकाले भन्छन्, “त्यहाँ भएका मानिसहरूले उहाँलाई ग्रहण गरेनन्” ([लूका ९:५३](../../luk/09/51.md)), उनले भन्‍न खोजेका हुन् मानिसहरूले येशूमा विश्‍वास गरेनन् वा उहाँलाई ग्रहण गरेनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/believe]])
LUK	9	1	s7fw			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई पैसा र तिनीहरूका थोकहरूमा भर नपर्नलाई याद दिलाउनुहुन्छ, तिनीहरूलाई शक्ति दिनुहुन्छ, र त्यसपछि तिनीहरूलाई विभिन्‍न स्थानहरूमा पठाउनुहुन्छ ।
LUK	9	1	zqq6		δύναμιν καὶ ἐξουσίαν	1	शक्ति र अधिकार	बाह्र जनासँग मानिसहरूलाई निको पार्ने क्षमता र अधिकार थियो भन्‍ने देखाउन यी दुईवटा शब्दलाई सँगसँगै प्रयोग गरिएको छ । यस वाक्यांशलाई यी दुवै धारणाहरूलाई समावेश गर्ने शब्दहरूको संयोजन गराएर अनुवाद गर्नुहोस् ।
LUK	9	1	fuj7		πάντα τὰ δαιμόνια	1	सबै भूतहरू	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “हरेक भूत” वा २) “हरेक खालको भूत ।”
LUK	9	1	h8ql		νόσους	1	रोगहरू	बिमारहरू
LUK	9	2	j5n3		ἀπέστειλεν αὐτοὺς	1	तिनीहरूलाई पठाउनुभयो	“तिनीहरूलाई विभिन्‍न ठाउँहरूमा पठाउनुभयो” वा “तिनीहरूलाई जान भन्‍नुभयो”
LUK	9	3	m7c5		καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς	1	उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“येशूले बाह्र जनालाई भन्‍नुभयो ।” यो उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ कि यो कुरा तिनीहरू बाहिर जानुभन्दा अगाडि भयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू जानभन्दा अगाडि, येशूले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	9	3	aui6		μηδὲν αἴρετε	1	केही नलैजाओ	“तिमीहरूसँग केही नलानू” वा “तिमीहरूसँग केही नलैजानू”
LUK	9	3	qm2p		ῥάβδον	1	लौरो	लौरो एउटा ठूलो लट्ठी थियो जसलाई उकालो चढ्दा वा अप्ठ्यारो जमिनमा हिँड्दा प्रयोग गरिन्थ्यो, साथै आक्रमणकारीहरूको विरुद्धमा पनि यसको प्रयोग गर्न सकिन्थ्यो
LUK	9	3	pp64		πήραν	1	थैली	एक यात्रुले आफूलाई यात्रामा चाहिने चीजहरूलाई बोक्‍ने झोला
LUK	9	3	n237		ἄρτον	1	रोटी	यसलाई यहाँ सामान्यमा “खानेकुरा”लाई उल्‍लेख गर्नको लागि प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	9	4	kyw3		καὶ εἰς ἣν ἂν οἰκίαν εἰσέλθητε	1	तिमीहरू जुन घरमा पस्छौ	“तिमीहरू पस्‍ने कुनै पनि घरमा”
LUK	9	4	sa5w		ἐκεῖ μένετε	1	त्यहीँ बस	“त्यहाँ रह” वा “त्यस घरमा अस्थायी रूपमा पाहुना भएर बस”
LUK	9	4	ksb3		καὶ…ἐξέρχεσθε	1	तिमीहरू नहिँडेसम्‍म	“तिमीहरूले त्यो सहर नछोडेसम्‍म” वा “तिमीहरूले त्यो ठाउँ नछोडेसम्‍म”
LUK	9	5	ux5m		καὶ ὅσοι ἂν μὴ δέχωνται ὑμᾶς, ἐξερχόμενοι	1	जहाँपनि तिनीहरूले तिमीहरूलाई ग्रहण गर्दैनन्, तिमीहरू बाहिर जाँदा	“तिमीहरूलाई स्वागत नगर्नेहरूलाई के गर्नुपर्छ भन्‍ने कुरा यहाँ छः जब तिमीहरू हिँड्छौ”
LUK	9	5	ze2w	translate-symaction	τὸν κονιορτὸν ἀπὸ τῶν ποδῶν ὑμῶν ἀποτινάσσετε, εἰς μαρτύριον ἐπ’ αὐτούς	1	तिनीहरूको विरुद्धमा गवाही स्वरूप तिमीहरूको खुट्टाबाट धूलोसम्‍म टक्टकाओ	“खुट्टाबाट धूलोसम्‍म टक्टकाउनु” भनेको त्यो संस्कृतिमा कडा इन्कारलाई जनाउने एउटा अभिव्यक्ति थियो । यसले देखायो कि त्यो सहरको धूलोसम्‍म तिनीहरूमा रहेको तिनीहरूले चाहेनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	9	6	afj9		ἐξερχόμενοι	1	तिनीहरू गए	“तिनीहरूले येशू हुनुभएको ठाउँ छाडे”
LUK	9	6	ycy4		θεραπεύοντες πανταχοῦ	1	सबैतिर निको पार्दै	“तिनीहरू गएको सबै ठाउँमा निको पार्दै”
LUK	9	7	izd5			0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले हेरोदको बारेमा जानकारी दिन बीचमा अवरोध गर्छन् ।
LUK	9	7	z45t	writing-background	δὲ Ἡρῴδης	1	अब हेरोद	यो वाक्यांशले मुख्य कथा वर्णनमा आएको रोकावटलाई अङ्कित गर्छ । यहाँ लूकाले हेरोदको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी बताउँछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	9	7	s2k4		Ἡρῴδης ὁ τετράρχης	1	शासक हेरोद	यसले हेरोद एन्टिपासलाई जनाउँछ, जसले इस्राएलको एक चौथाइ भागमा शासन गर्थे ।
LUK	9	7	c4vy		διηπόρει	1	उनी अन्योलमा परे	बुझ्‍नलाई असक्षम, अलमलमा परेको
LUK	9	7	tcp1	figs-activepassive	τὸ λέγεσθαι ὑπό τινων	1	केहीबाट यसो भनियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “केही मानिसहरूले भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	8	ekf7	figs-ellipsis	ἄλλων δὲ, ὅτι προφήτης τις τῶν ἀρχαίων ἀνέστη	1	तर अरूहरूबाट कि प्राचीन अगमवक्ताहरूमध्ये एकजना बौह्रेका छन्	“भने” शब्द अघिल्‍लो वाक्यांशबाट बुझिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “अझै अरूहरूले भने कि लामो समय अगाडिका अगमवक्ताहरूमध्ये एकजना बिउँतेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	9	9	flw3	figs-explicit	Ἰωάννην ἐγὼ ἀπεκεφάλισα, τίς δέ ἐστιν οὗτος	1	मैले यूहन्‍नाको टाउको काटेँ, तर यो को हो	हेरोदले अनुमान गरे कि यूहन्‍ना मृतकबाट बिउँतेर आउनु असम्भव थियो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो यूहन्‍ना हुन सक्दैन किनभने मैले उसको शिर काटेँ । त्यसैले यो मानिस को हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	9	r98f	figs-explicit	Ἰωάννην ἐγὼ ἀπεκεφάλισα	1	मैले यूहन्‍नाको टाउको काटेँ	हेरोदका सिपाहीहरूले प्राणदण्‍ड दिने काम गरेका हुन सक्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “मैले मेरा सिपाहीहरूलाई यूहन्‍नाको शिर काट्न आज्ञा दिएँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	10	k89y			0	जोड्ने कथनः	हुन त चेलाहरू येशूकहाँ फर्कन्छन् र एकसाथ समय बिताउन उहाँहरू बेथसेदामा जानुहुन्छ, भीडहरूले चङ्गाइको लागि र उहाँको शिक्षा सुन्‍नलाई येशूलाई पछ्याउँछन् । उहाँले तिनीहरूलाई सहायता गर्न रोटी र माछाको वृद्धि गर्नुहुन्छ जसै तिनीहरू घर फर्कन्छन् ।
LUK	9	10	p7gf		καὶ ὑποστρέψαντες, οἱ ἀπόστολοι	1	जब प्रेरितहरू फर्के	“प्रेरितहरू येशू हुनुभएको ठाउँमा फर्के”
LUK	9	10	aal8		ὅσα ἐποίησαν	1	तिनीहरूले गरेका सबै कुरा	यसले तिनीहरू अरू सहरहरूमा जाँदा सिकाएका र चङ्गाइ गरेका कुराहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	9	10	r2bq	translate-names	Βηθσαϊδά	1	बेथसेदा	यो एउटा सहरको नाम हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	9	12	btc8		ἡ δὲ ἡμέρα ἤρξατο κλίνειν	1	अब दिन ढल्किन लागेको थियो	“दिन बित्‍न लागिसकेको थियो” वा “दिन ढल्कनै आँटेको थियो”
LUK	9	13	tay4		ἄρτοι πέντε	1	पाँच रोटीहरू	रोटी भनेको मुछेको पिठो हो जसलाई आकार दिइन्छ र तताएर पकाइन्छ ।
LUK	9	13	vuc1		ἰχθύες δύο, εἰ μήτι πορευθέντες, ἡμεῖς ἀγοράσωμεν εἰς πάντα τὸν λαὸν τοῦτον βρώματα	1	दुई माछा ... हामी गएर खाने कुराहरू यी सबै मानिसहरूका लागि नकिनेसम्म	यदि तपाईंको भाषामा “ ... सम्‍म” कठिन छ भने, तपाईंले यसलाई नयाँ वाक्य बनाउन सक्‍नुहुन्छ ।  “दुई माछा । तिनीहरू सबैजनालाई खुवाउनको लागि, हामीहरू जानुपर्छ र खानेकुरा किन्‍नुपर्छ”
LUK	9	14	c9z5	translate-numbers	ὡσεὶ ἄνδρες πεντακισχίλιοι	1	लगभग पाँच हजार मानिस	“५,००० जति मानिस ।” यस सङ्ख्यामा बालबालिकाहरू र स्‍त्रीहरू पर्दैनन् जो पनि त्यहाँ थिए होलान् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	9	14	v44h		κατακλίνατε αὐτοὺς	1	तिनीहरूलाई बस्‍न लगाओ	“तिनीहरूलाई बस्‍नको लागि भन”
LUK	9	14	tw3v	translate-numbers	ἀνὰ πεντήκοντα	1	हरेक पचास	“हरेक ५०” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	9	15	xq6k		καὶ ἐποίησαν οὕτως	1	अनि तिनीहरूले त्यसै गरे	“यसै”ले येशूले तिनीहरूलाई गर्न भन्‍नुभएको कुरालाई जनाउँछ [लूका ९:१४](./12.md) । तिनीहरूले मानिसहरूलाई पचास-पचासको समूहमा बस्‍नको लागि भने ।
LUK	9	16	j39h		λαβὼν δὲ τοὺς πέντε ἄρτους	1	तब पाँचवटा रोटीहरू लिएर	“येशूले पाँच रोटीहरू लिनुभयो”
LUK	9	16	j8y3	figs-explicit	ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν	1	उहाँले माथि स्वर्गतिर हेर्नुभयो	यसले माथि आकाशतिर हेर्ने कुरोलाई जनाउँछ । यहूदीहरूले स्‍वर्ग आकाशमाथि अवस्थित छ भनेर विश्‍वास गर्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	16	gm2v		εὐλόγησεν αὐτοὺς	1	उहाँले तिनीहरूलाई आशिष् दिनुभयो	यसले रोटीहरू र माछालाई जनाउँछ ।
LUK	9	16	s4ij		παραθεῖναι	1	... का अगि राख्‍न	“... लाई सुम्पन” वा “... लाई दिन”
LUK	9	17	l5ml	figs-idiom	ἐχορτάσθησαν	1	सन्तुष्‍ट भए	यो वाक्पद्धतिको अर्थ हुन्छ कि तिनीहरूले प्रशस्त खाए जसले गर्दा तिनीहरू भोका थिएनन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूसँग खानलाई तिनीहरूले चाहे जति थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	9	18	nm87			0	जोड्ने कथनः	येशू प्रार्थना गर्दै हुनुहुन्छ, केवल उहाँका चेलाहरू उहाँको नजिकमा छन्, र तिनीहरू येशू को हुनुहुन्छ भन्‍ने बारेमा कुरा गर्न थाल्छन् । येशूले तिनीहरूलाई बताउनुहुन्छ कि उहाँ चाँडै मर्नुहुनेछ र बौह्रनुहुनेछ र जस्तै कठिन भएतापनि उहाँलाई पछ्याउन तिनीहरूलाई अह्राउनुहुन्छ ।
LUK	9	18	y5a5	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	यस्तो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्न प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	9	18	l91t		προσευχόμενον κατὰ μόνας	1	आफू मात्रै प्रार्थना गरिरहनुभएको थियो	“एकलै प्रार्थना गरिरहनुभएको थियो ।” चेलाहरू पनि येशूसँग नै थिए, तर उहाँले व्यक्तिगत रूपमा र एकलै प्रार्थना गरिरहनुभएको थियो ।
LUK	9	19	f2kh	figs-ellipsis	Ἰωάννην τὸν Βαπτιστήν	1	बप्‍तिस्मा-दिने यहून्‍ना	प्रश्‍नको भागलाई यहाँ पुनः उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “केहीले तपाईंलाई बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍ना भन्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	9	19	ewu4	figs-explicit	ὅτι προφήτης τις τῶν ἀρχαίων ἀνέστη	1	कि लामो समय अगाडिका अगमवक्ताहरूमध्येको एकजना बिउँतेका छन्	येशूको प्रश्‍नसँग यो जवाफ कसरी सम्बन्धित छ भन्‍ने कुरालाई प्रस्‍ट बनाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि तपाईं लामो समय अगाडिका अगमवक्ताहरूमध्येको एक हुनुहुन्छ र बिउँतनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	19	x3px		ἀνέστη	1	बौह्रिउठेका छन्	“जीवनमा फर्किआएका छन्”
LUK	9	20	vy4u		εἶπεν δὲ αὐτοῖς	1	तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“तब येशूले उहाँका चेलाहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	9	21	z55q	figs-quotations	αὐτοῖς…μηδενὶ λέγειν τοῦτο	1	तिनीहरूलाई यो कसैलाई पनि नभन्‍नू भनेर	“कसैलाई नभन्‍नू” वा “कि तिनीहरूले कसैलाई भन्‍नुहुँदैन ।” यसलाई प्रत्यक्ष उद्धरणको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “कसैलाई नभन्‍नू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	9	22	ytn1		δεῖ τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου πολλὰ παθεῖν	1	मानिसको पुत्रले धेरै कुरामा दुख सहनै पर्छ	“मानिसहरूले मानिसको पुत्रलाई धेरै कष्‍ट भोग्‍न लगाउनेछन्”
LUK	9	22	m2v8	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου…καὶ ἀποκτανθῆναι	1	मानिसको पुत्र ... र उहाँ मारिनुहुनेछ	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र ... र म ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	9	22	j5k8	figs-activepassive	ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ ἀρχιερέων, καὶ γραμματέων	1	धर्म-गुरूहरू र मुख्य पूजाहारीहरू र शास्‍त्रीहरूबाट इन्कार हुनुपर्नेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “धर्म-गुरूहरू र मुख्य पूजाहारीहरू र शास्‍त्रीहरूले उहाँलाई इन्कार गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	22	d5je	figs-activepassive	ἀποκτανθῆναι	1	उहाँ मारिनुहुनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले उहाँलाई मार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	22	mfe8	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	तेस्रो दिनमा	“उहाँ मर्नुभएको तीन दिनपछि” वा “उहाँको मृत्यु पछि तेस्रो दिनमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	9	22	lw6f	figs-activepassive	ἐγερθῆναι	1	पुनरुत्थान हुनुहुनेछ	“उनलाई ... फेरि जीवित बनाइनेछन् ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उहाँलाई फेरि जीवित बनाउनुहुनेछ” वा “उहाँ फेरि जिउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	23	i2hh		ἔλεγεν	1	उहाँले भन्‍नुभयो	“येशूले भन्‍नुभयो”
LUK	9	23	h1u1		πρὸς πάντας	1	तिनीहरू सबैलाई	यसले येशूसँग भएका चेलाहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	9	23	h46s	figs-metaphor	ὀπίσω μου ἔρχεσθαι	1	मेरो पछि आउन	“मलाई पछ्याउन ।” येशूको पछि आउनुले उहाँका चेलाहरूमध्येको एक हुने कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो चेला हुन” वा “मेरो चेलाहरूमध्ये एक हुन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	9	23	fnk7		ἀρνησάσθω ἑαυτὸν	1	उसले आफैँलाई इन्कार गरोस्	“आफ्नै इच्छाहरूमा नलागोस्” वा “उसका आफ्‍ना इच्छाहरू त्यागोस्”
LUK	9	23	h7j1	figs-metonymy	ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καθ’ ἡμέραν, καὶ ἀκολουθείτω μοι	1	आफ्नो क्रूस उठाओस् र मेरो पछि लागोस्	“उसको क्रूस उठाएर दिनहुँ मलाई पछ्याओस् ।” क्रूसले सतावट र मृत्यिलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । क्रूस उठाउनुले सतावट भोग्‍न र मर्नलाई इच्छुक हुने कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सतावट भोग्‍ने र मर्ने अवस्थासम्‍मै हरेक दिन मेरो आज्ञापालन गर्नुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	9	23	pk72	figs-metaphor	ἀκολουθείτω μοι	1	मलाई पछ्याओस्	यहाँ येशूलाई पछ्याउने कुराले उहाँको आज्ञापालन गर्ने कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो आज्ञापालन गर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	9	23	m6kz		ἀκολουθείτω μοι	1	मलाई पछ्याओस्	“म सँगसँगै आओस्” वा “मलाई पछ्यान सुरु गरोस् र मलाई पछ्याइरहोस्”
LUK	9	25	lx8i	figs-rquestion	τί γὰρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος…ἑαυτὸν δὲ ἀπολέσας ἢ ζημιωθείς?	1	मानिसलाई के लाभ हुन्छ र ... आफैँलाई नाश पार्छ वा गुमाउँछ भने ?	यस प्रश्‍नको बुझिएको जवाफ चाहिँ यो असल छैन भन्‍ने हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसैले सारा संसार हात पारेर उसले आफैँलाई गुमाउँदा उसलाई केही लाभ हुँदैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	9	25	hpp5		κερδήσας τὸν κόσμον ὅλον	1	सारा संसार हात पारेर	“संसारको हरेक कुरा प्राप्‍त गर्नु”
LUK	9	25	xsk5		ἑαυτὸν…ἀπολέσας ἢ ζημιωθείς	1	आफैँलाई गुमाएर वा त्यागेर	“आफैँचाहिँ खतम बनाउनु वा आफ्नो जीवन दिनु”
LUK	9	26	yrr4		τοὺς ἐμοὺς λόγους	1	मेरा वचनहरू	“म के भन्छु” वा “म के सिकाउँछु”
LUK	9	26	r5n5	figs-activepassive	τοῦτον ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται	1	उससँग मानिसको पुत्र शर्माउनेछन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसको पुत्र पनि उससँग शर्माउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	26	tx1k	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…ὅταν ἔλθῃ	1	मानिसको पुत्र ... जब उनी आउँछन्	येशूले आफ्नै बारेमा बोलिरहनुभएको थियो । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र ... जब म आउँछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	9	26	dl2i	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρὸς	1	पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	9	27	ef6j		λέγω δὲ ὑμῖν ἀληθῶς	1	तर म तिमीहरूलाई साँचो भन्दछु	येशूले अब बताउनुहुने कुराको महत्त्वलाई जोड दिनलाई यो वाक्यांशको प्रयोग गर्नुहुन्छ ।
LUK	9	27	t1ar		εἰσίν τινες…ἑστηκότων, οἳ οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου	1	यहाँ उभिनेहरूमध्ये कोही छन् जसले मृत्युको स्वाद चाख्‍नेछैनन्	“तिमीहरू यहाँ उभिरहेकाहरूमध्ये कोही छन् जसले मृत्युको स्वाद चाख्‍नेछैनन्”
LUK	9	27	m113	figs-123person	ἕως ἂν ἴδωσιν	1	तिनीहरूले देख्‍नभन्दा अगाडि	येशूले ती मानिसहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो जसको बारेमा उहाँले कुरा गर्दै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले देख्‍नभन्दा अगाडि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	9	27	j7fc		οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου, ἕως ἂν ἴδωσιν τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ	1	जसले परमेश्‍वरको राज्य देख्‍न अगि मृत्युको स्वाद चाख्‍नेछैनन्	“ ... नभएसम्‍म” भएको यो धारणालाई “अगाडि” शब्द प्रयोग गरेर सकारात्मक रूपले व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू मर्न अगि परमेश्‍वरको राज्य देख्‍नेछन्” वा “तिमीहरू मर्न अगि परमेश्‍वरको राज्य देख्‍नेछौ”
LUK	9	27	gj8t	figs-idiom	γεύσωνται θανάτου	1	मृत्युको स्वाद चाख्‍नु	यो वाक्पद्धतिको अर्थ “मर्नु” हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	9	28	xb3k			0	जोड्ने कथनः	परमेश्‍वरको राज्य केही व्यक्तिहरूले नदेखेसम्‍म तिनीहरू मर्नेछैनन् भनेर येशूले उहाँका चेलाहरूलाई बताउनुभएको आठ दिन पश्‍चात, येशू पत्रुस, याकूब, र यूहन्‍नासँग माथि पहाडमा जानुहुन्छ, र तिनीहरू सबै निद्रामा पर्छन् जबकि येशू चाहिँ चम्किलो रूपमा परिवर्तित बन्‍नुहुन्छ ।
LUK	9	28	si9j		τοὺς λόγους τούτους	1	यी भनाइहरू	यसले येशूले उहाँका चेलाहरूलाई अगिल्ला पदहरूमा भन्‍नुभएका कुराहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	9	30	p3cd		ἰδοὺ	1	हेर	“हेर” भन्‍ने शब्दले त्यसपछि आउने आश्‍चर्यपूर्ण कुराहरूप्रति ध्यान दिनलाई सजग गराउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “अचानक”
LUK	9	31	g28p	figs-distinguish	οἳ ὀφθέντες ἐν δόξῃ	1	जो महिमामा देखिए	यो पदावलीले मोशा र एलिया कस्ता देखिए भन्‍ने बारेमा जानकारी दिन्छ । केही भाषाहरूले यसलाई फरक वाक्यांशको रूपमा अनुवाद गर्न सक्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “अनि तिनीहरू महिमामय वैभवमा देखिए” वा “अनि तिनीहरू चहकिलो ढङ्‍गले चम्किरहेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-distinguish]])
LUK	9	31	cur1	figs-euphemism	τὴν ἔξοδον αὐτοῦ	1	उहाँको प्रस्थान	“उहाँको बिदाइ” वा “उहाँले यो संसार कसरी छोड्नुहुने थियो ।” यो उहाँको मृत्युको बारेमा कुरा गर्ने नम्र तरिका थियो । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँको मृत्यु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]])
LUK	9	32	i29n	writing-background	δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ मुख्य कथा वर्णनमा आएको रोकावटलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यहाँ लूकाले पत्रुस, याकूब, र यूहन्‍नाको बारेमा जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	9	32	f8ip		βεβαρημένοι ὕπνῳ	1	निद्राले लट्ठ	यो वाक्पद्धतिको अर्थ “धेरै निद्रा लागेको” भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	9	32	tw7e		εἶδον τὴν δόξαν αὐτοῦ	1	तिनीहरूले उहाँको महिमालाई देखे	यसले तिनीहरूलाई घेरेको उज्ज्वल प्रकाशलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले येशूबाट उज्ज्वल प्रकाश आइरहेको देखे” वा “तिनीहरूले येशूबाट निकै चम्किलो प्रकाश आइरहेको देखे”
LUK	9	32	tsj6		τοὺς δύο ἄνδρας τοὺς συνεστῶτας αὐτῷ	1	उहाँसँगै उभिरहेका दुई जना मानिसहरू	यसले मोशा र एलियालाई जनाउँछ ।
LUK	9	33	npk9		ἐν τῷ διαχωρίζεσθαι αὐτοὺς	1	जसै तिनीहरू गइरहेका थिए	“जसै मोशा र एलिया गइरहेका थिए”
LUK	9	33	mby6		σκηνὰς	1	टहराहरू	सामान्य, अस्थायी स्थानहरू जहाँ बस्न र सुत्‍न सकिन्छ
LUK	9	34	ct1w		ταῦτα δὲ αὐτοῦ λέγοντος	1	तर जसै तिनले यी कुराहरू भन्दै थिए	“जब पत्रुसले यी कुराहरू भनिरहेका थिए”
LUK	9	34	e75d	figs-explicit	ἐφοβήθησαν	1	तिनीहरू डराए	यी वयस्क चेलाहरू बादलसँग डराएका थिएनन् । यो पदावलीले तिनीहरूमाथि बादलसँगै अनौठो किसिमको डर छायो भन्‍ने देखाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू भयभीत भए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	34	asa6		εἰσελθεῖν αὐτοὺς εἰς τὴν νεφέλην	1	तिनीहरू बादलमा पसे	यसलाई बादलले के गर्‍यो भन्‍ने कुरामा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बादलले तिनीहरूलाई घेर्‍यो”
LUK	9	35	q8xy	figs-explicit	καὶ φωνὴ ἐγένετο ἐκ τῆς νεφέλης	1	तब बादलबाट एउटा आवाज आयो	यो कुरा बुझिएको छ कि आवाज चाहिँ परमेश्‍वरको मात्र भएको हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वर तिनीहरूसँग बादलबाट बोल्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	35	c3gt	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱός	1	पुत्र	यो येशू, परमेश्‍वरको पुत्रको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	9	35	l733	figs-activepassive	ὁ ἐκλελεγμένος	1	चुनिएका जन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसलाई मैले चुनेको छु” वा “मैले उसलाई चुनेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	36	g7ge	writing-endofstory	καὶ αὐτοὶ ἐσίγησαν…ὧν ἑώρακαν	1	तिनीहरू चुपचाप रहे ... जे तिनीहरूले देखेका थिए	कथाभित्रैका घटनाहरूको परिणाम स्वरूप कथापछाडि के भयो भन्‍ने विषयमा बताउने यो जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	9	36	v9uy		ἐσίγησαν…οὐδενὶ ἀπήγγειλαν	1	चुपचाप रहे ... कसैलाई भनेनन्	पहिलो वाक्यांशले तिनीहरूको तत्कालैको प्रतिक्रियालाई जनाउँछ, र दोस्रोले त्यसपछिका दिनहरूमा तिनीहरूले के गरे भन्‍ने कुरालाई जनाउँछ ।
LUK	9	37	q5f5			0	जोड्ने कथनः	येशूको चम्किलो रूप परिवर्तन भएपछिको अर्को दिन, येशूले भूत लागेको एउटा केटोलाई निको पार्नुहुन्छ जसलाई चेलाहरूले निको पार्न सकेनन् ।
LUK	9	38	k35b	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, ἀνὴρ ἀπὸ τοῦ ὄχλου	1	हेर, भीडबाट एक जना मानिस	“हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिको परिचयबारे सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । अङ्ग्रेजीले “त्यहाँ एउटा मानिस थियो जसले भन्यो ...” भनी उल्लेख गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	9	39	ka7j	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, πνεῦμα	1	तपाईं देख्‍नुहुन्छ, एउटा आत्माले	“तपाईं देख्‍नुहुन्छ” भन्‍ने पदावलीले हामीलाई यस मानिसको कथामा दुष्‍ट आत्माको परिचय गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यहाँ एउटा दुष्‍ट आत्मा थियो ...” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	9	39	abm3		μετὰ ἀφροῦ	1	र मुखमा फिँज काढेर	“उसको मुखबाट फिँज आउँछ ।” जब एउटा मानिस ऐँठन पर्छ, उसलाई सास फेर्न वा निल्न कठिन हुन्छ । यसले तिनीहरूको मुखवरिपरि सेतो फिँज काढ्न लगाउँछ ।
LUK	9	41	sdu1		ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν	1	त्यसैले येशूले जवाफ दिनुभयो र भन्‍नुभयो	“येशूले यसो भनेर जवाफ दिनुभयो”
LUK	9	41	bi9m		ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη	1	हे अविश्‍वासी र पतित पुस्ता	येशूले यो कुरा त्यहाँ भेला भएको भीडलाई भन्‍नुभएको हो, चेलाहरूलाई भन्‍नुभएको होइन ।
LUK	9	41	apa3		γενεὰ…διεστραμμένη	1	पतित पुस्ता	“भ्रष्‍ट पुस्ता”
LUK	9	41	qk1w	figs-you	ἕως πότε ἔσομαι πρὸς ὑμᾶς καὶ ἀνέξομαι ὑμῶν?	1	म तिमीहरूसँग कति समयसम्म रहनु र तिमीहरूलाई सहनु ?	यहाँ “तिमीहरू” बहुवचनमा छ । येशूले यी प्रश्‍नहरू मानिसहरूले विश्‍वास नगरेकोमा उहाँको उदासपनालाई व्यक्त गर्न प्रयोग गर्नुहुन्छ । तिनीहरूलाई भनाइहरूको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म तिमीहरूसँग यति लामो समयसम्म बसिसकेको छु र अझै पनि तिमीहरू विश्‍वास गर्दैनौ । मैले तिमीहरूलाई अझै कति लामो समयसम्म सहनुपर्ने हो भनेर म अचम्म मान्छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	9	41	ls7b	figs-you	προσάγαγε ὧδε τὸν υἱόν σου	1	तिम्रो छोरालाई यहाँ लेऊ	यहाँ “तिम्रो” एकवचनमा छ । यहाँ येशू उहाँलाई सम्बोधन गर्ने बाबुसँग प्रत्यक्ष रूपमा बोलिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	9	43	hz1l		ἐξεπλήσσοντο δὲ πάντες ἐπὶ τῇ μεγαλειότητι τοῦ Θεοῦ	1	तिनीहरू सबै परमेश्‍वरको महानतामा चकित भए	येशूले आश्‍चर्यकर्म गर्नुभयो, तर भीडले चङ्गाइको पछाडिको शक्ति परमेश्‍वर नै हुनुहुन्छ भन्‍ने कुरा पहिचान गर्‍यो ।
LUK	9	43	d61c		πᾶσιν οἷς ἐποίει	1	उहाँले गरिरहनुभएका सबै कुरा	“येशूले गरिरहनुभएका सबै कुरा”
LUK	9	44	gah9	figs-idiom	θέσθε ὑμεῖς εἰς τὰ ὦτα ὑμῶν τοὺς λόγους τούτους	1	यी वचनहरू तिमीहरूका कानका गहिराइसम्म पुगून्	यो एउटा वाक्पद्धति हो जसको अर्थ तिनीहरूले ध्यान दिनुपर्छ भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “होसियारीसाथ सुन र सम्झ” वा “यसलाई नभूल” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	9	44	im3l	figs-activepassive	ὁ γὰρ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου μέλλει παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	किनकि मानिसको पुत्रलाई मानिसहरूका हातमा धोकामा सुम्पिइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यको वाक्यांशसहित व्यक्त गर्न सकिन्छ । यहाँ “हात”ले शक्ति वा नियन्‍त्रणलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले मानिसको पुत्रलाई धोका दिनेछन् र उहाँलाई मानिसहरूको नियन्‍त्रणमा राख्‍नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	9	44	ygr3	figs-123person	ὁ γὰρ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου μέλλει παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων	1	किनकि मानिसको पुत्रलाई मानिसहरूका हातमा धोकामा सुम्पिइनेछ	येशूले तृतीय पुरुषमा आफ्नै बारेमा बोलिरहनुभएको थियो । “हात” शब्द ती मानिसहरूका लागि प्रतिस्थापकीय शब्द हो जसका ती हात हुन् वा ती हातहरूलाई प्रयोग गर्ने शक्तिको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । तपाईंले यी मानिसहरू को हुन् भनेर प्रस्‍ट बनाउन आवश्‍यक हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र मानिसहरूको हातमा धोकामा सुम्पिइनेछु” वा “मानिसको पुत्र उसका शत्रुहरूको शक्तिमा धोकामा दिइनेछ” वा “म, मानिसको पुत्रलाई मेरा शत्रुहरूकहाँ धोकामा दिइनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	45	ub1r	figs-activepassive	καὶ ἦν παρακεκαλυμμένον ἀπ’ αὐτῶν	1	यो तिनीहरूबाट लुकेको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । “परमेश्‍वरले तिनीहरूबाट अर्थलाई लुकाउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	9	46	fj6n			0	सामान्य जानकारीः	चेलाहरू तिनीहरू माझमा को सबैभन्दा शक्तिशाली हुनेछ भन्‍ने बारेमा विवाद गर्न थाल्छन् ।
LUK	9	46	dh3w		ἐν αὐτοῖς	1	तिनीहरू बीच	“चेलाहरू बीच”
LUK	9	47	cx62	figs-metonymy	εἰδὼς τὸν διαλογισμὸν τῆς καρδίας αὐτῶν	1	तिनीहरूका हृदयमा के विचार गरिरहेका छन् भनेर थाहा गरेर	यहाँ “हृदय” तिनीहरूको मनको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूका मनमा भएका तर्कलाई जानेर” वा “तिनीहरूले के सोचिरहेका छन् भन्‍ने जानेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	9	48	afx5	figs-metonymy	ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	मेरो नाउँमा	यसले येशूको प्रतिनिधिको रूपमा काम गर्ने व्यक्तिलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो कारणले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	9	48	mav1	figs-metaphor	ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται	1	मेरो नाउँमा, स्वागत गर्छ	यो अलङ्कारलाई एउटा उपमाको रूपमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो नाउँमा, यो उसले मलाई स्वागत गरे झैँ हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	9	48	awc6		τὸν ἀποστείλαντά με	1	जसले मलाई पठाउनुभयो	“परमेश्‍वर, जसले मलाई पठाउनुभयो” (युडीबी)
LUK	9	48	zw5t		οὗτός ἐστιν μέγας	1	उहाँ महान् हुनुहुन्छ	“तिनीहरू जसलाई परमेश्‍वरले सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण ठान्‍नुहुन्छ”
LUK	9	49	uwr3		ἀποκριθεὶς…Ἰωάννης	1	यूहन्‍नाले जवाफ दिए	“जवाफमा यूहन्‍नाले भने” वा “यूहन्‍नाले येशूलाई जवाफ दिए ।” यूहन्‍नाले येशूले सबैभन्दा महान् हुनेबारे भन्‍नुभएको कुराको जवाफ दिइरहेका थिए । उनले प्रश्‍नको जवाफ दिइरहेका थिएनन् ।
LUK	9	49	bj41	figs-exclusive	εἴδομέν	1	हामीले देख्यौँ	यूहन्‍नाले आफ्‍नै बारेमा कुरा गर्छन् तर येशूको बारेमा होइन, त्यसैले यहाँ “हामी” असमावेशी छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	9	49	py8i	figs-metonymy	ἐν τῷ ὀνόματί σου	1	तपाईंको नाउँमा	यसको तात्पर्य हुन्छ, कि त्यो मानिस येशूको शक्ति र अधिकारसहित बोलिरहेको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	9	50	hw85		μὴ κωλύετε	1	उसलाई नरोक	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसलाई निरन्तरता दिन देओ”
LUK	9	50	f6ag		ὃς…οὐκ ἔστιν καθ’ ὑμῶν, ὑπὲρ ὑμῶν ἐστιν	1	जो तिम्रो विरुद्धमा हुँदैन, त्यो तिम्रो पक्षमा हुन्छ	केही नयाँ भाषाहरूमा त्यही अर्थ दिने भनाइहरू हुन्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “यदि एउटा व्यक्तिले तिमीहरूलाई बाधा दिँदैन भने, यो तिमीहरूलाई नै सहायता गरिरहेको जस्तो हो” वा “कसैले तिमीहरूको विरुद्धमा काम गरिरहेको छैन भने, उसले तिमीहरूको पक्षमा नै काम गरिरहेको हुन्छ”
LUK	9	51	plt7			0	सामान्य जानकारीः	यो अब प्रस्‍ट छ कि येशूले यरूशलेममा जाने निर्णय गरिसक्‍नुभएको छ ।
LUK	9	51	c8gx		ἐν τῷ συνπληροῦσθαι τὰς ἡμέρας τῆς ἀναλήμψεως αὐτοῦ	1	जब उहाँलाई माथि उठाइलैजाने समय नजिक आयो	“उहाँको निम्ति माथि जाने समय आइरहेको थियो” वा “उहाँ माथि जाने समय लगभग भएको थियो”
LUK	9	51	mq2d	figs-idiom	τὸ πρόσωπον ἐστήρισεν	1	अठोट लिनुभयो	यो एउटा टुक्‍का हो जसको अर्थ उहाँले “दृढ निश्‍चय गर्नुभयो” भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “निधो गर्नुभयो” वा “निर्णय गर्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	9	52	b6ct		ὡς ἑτοιμάσαι αὐτῷ	1	उहाँको निम्ति सबैथोक तयार गर्न	यसको अर्थ त्यस क्षेत्रमा उहाँको आगमनको लागि सम्भवतः बोल्ने स्थान, बस्‍ने ठाउँ, र खानाहरूको प्रबन्ध गर्न भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	9	53	v61k		οὐκ ἐδέξαντο αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँलाई स्वागत गरेनन्	“उहाँ त्यहाँ बस्‍नुभएको चाहेनन्”
LUK	9	53	n62j	figs-explicit	ὅτι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἦν πορευόμενον εἰς Ἰερουσαλήμ	1	किनकि उहाँले यरूशलेममा जाने दृढ विचार गरिसक्‍नुभएको थियो	सामरीहरू र यहूदीहरूले एक अर्कालाई घृणा गर्थे । त्यसैले सामरीहरूले येशूलाई यहूदीहरूको राजधानी, यरूशलेमको उहाँको यात्रामा सहयोग गर्ने थिएनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	54	a8sf		ἰδόντες	1	जब यो देखे	“सामरीहरूले येशूलाई स्वागत नगरेको देखे”
LUK	9	54	y4rq	figs-explicit	εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἀναλῶσαι αὐτούς	1	स्वर्गबाट आगो बर्साएर तिनीहरूलाई नष्‍ट गर्नलाई हामी आज्ञा गर्न	न्यायको यो विधि याकूब र यूहन्‍नाले सुझाएका हुन्, किनभने तिनीहरूले थाहा पाएअनुसार परमेश्‍वरलाई इन्कार गर्ने मानिसहरूलाई एलियाजस्ता अगमवक्ताहरूले यसरी नै न्याय गरेका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	55	pj6b		στραφεὶς…ἐπετίμησεν αὐτοῖς	1	उहाँले फर्केर तिनीहरूलाई हप्काउनुभयो	“येशूले फर्केर याकूब र यूहन्‍नालाई हप्काउनुभयो ।” येशूले चेलाहरूले अपेक्षा गरेअनुसार सामरीहरूलाई दोष लगाउनुभएन ।
LUK	9	57	qa3h		τις	1	कोही	यो चेलाहरूमध्ये एक थिएन ।
LUK	9	58	yq5n	writing-proverbs	αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν…οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ	1	फ्याउराहरूका दुला छन् … टाउको लुकाउने ठाउँ पनि छैन	येशूको चेला हुने बारेमा त्यस मानिसलाई सिकाउन येशूले एउटा उखानसहित जवाफ दिनुहुन्छ । त्यो मानिसले उहाँलाई पछ्याउनु पर्थ्यो भने, त्यस मानिसको पनि घर नहुन सक्छ भन्‍ने येशूले देखाउँदै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “फ्याउराहरूका दुला छन् ... टाउको लुकाउने ठाउँ पनि छैन । त्यसैले, तिम्रो घर हुनेछ भनी आशा नगर ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	58	anv9		αἱ ἀλώπεκες	1	फ्याउराहरू	यी जमिनमा बस्‍ने स-साना कुकुरहरूजस्तै जनावरहरू हुन् । तिनीहरू गुफा वा जमिनका दुलाभित्र सुत्छन् ।
LUK	9	58	c88m		τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ	1	आकाशका चराहरू	“हावामा उड्ने चराहरू”
LUK	9	58	r7vq	figs-123person	ὁ…Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου…τὴν κεφαλὴν	1	मानिसको पुत्रसँग उसको ... टाउको	येशूले तृतीय पुरुषमा आफ्नै बारेमा बताइरहनुभएको थियो । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र, मेरो टाउको ... छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	9	58	ff62	figs-hyperbole	οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ	1	उसको टाउको लुकाउने ठाउँ कतै छैन	“मेरो टाउको बिसाउने ठाउँ पनि कहीँ छैन” वा “सुत्‍ने सठाउँ कहीँ पनि छैन ।” उहाँको कुनै स्थायी घर छैन र धेरैपटक मानिसहरूले उहाँलाई तिनीहरूसँग बस्नलाई निमन्‍त्रणा गर्दैनथे भन्‍ने कुरालाई जोड दिन येशूले अतिरञ्‍जन गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	9	59	ee68			0	जोड्ने कथनः	येशू बाटोमा सँगै हिँडिरहेका मानिसहरूसँग कुरा गरिरहनुहुन्छ ।
LUK	9	59	u1nl		ἀκολούθει μοι	1	मेरो पछि लाग	यसो भनेर येशूले त्यो व्यक्तिलाई उहाँको चेला हुन र उहाँसँगै जानलाई भनिरहनुभएको छ ।
LUK	9	59	li7w		ἐπίτρεψόν μοι ἀπελθόντι, πρῶτον θάψαι τὸν πατέρα μου	1	पहिला मलाई गएर मेरा बाबुलाई गाड्न अनुमति दिनुहोस्	यो कुरा अस्‍पष्‍ट छ कि त्यस मानिसको बाबु मरेको थियो र उसले तिनलाई तुरुन्तै गाड्ने थिए, वा ऊ लामो समय बस्न चाहन्छ जबसम्‍म उसको बाबु मर्दैनन् ताकि त्यसपछि उसले तिनलाई गाड्न सकून् । मुख्य कुरा के हो भने त्यस मानिसले येशूलाई पछ्याउनभन्दा अगाडि केही अरू कुरा गर्न चाहन्छ ।
LUK	9	59	sy4y		ἐπίτρεψόν μοι ἀπελθόντι, πρῶτον	1	पहिला मलाई जान दिनुहोस्	“मैले त्यसो गर्न अगि, मलाई जान दिनुहोस्”
LUK	9	60	ta92	figs-metaphor	ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς ἑαυτῶν νεκρούς	1	मृतकहरूलाई नै तिनीहरूका मृतकहरूलाई गाड्न देऊ	मृतकहरूले अरू मृत मानिसहरूलाई गाड्नेछन् भनेर येशूले साँच्‍चै भन्‍नु खोज्‍नुभएको होइन । “मृत”को सम्भावित अर्थहरू हुन् १) यो छिट्टै मर्न लागिरहेकाहरूको लागि एउटा अलङ्कार हो, वा २) यो येशूलाई नपछ्याउने र आत्मिक रूपले मृत भएकाहरूको लागि एउटा अलङ्कार हो । मुख्य कुरा चाहिँ के हो भने एउटा चेलाले येशूलाई पछ्याउन आफूलाई कुनै कुराले पनि ढिला गर्न दिनु हुँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	9	60	a4tc	figs-nominaladj	τοὺς νεκροὺς	1	मृतकहरू	यसले सामान्यमा मरेका मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मृत मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
LUK	9	61	r84e		ἀκολουθήσω σοι	1	म तपाईंलाई पछ्याउनेछु	“म चेलाको रूपमा तपाईंसँग सहभागी हुन्छु” वा “म तपाईंलाई पछ्याउन तयार छु”
LUK	9	61	cne4		πρῶτον…ἐπίτρεψόν μοι ἀποτάξασθαι τοῖς εἰς τὸν οἶκόν μου	1	पहिले मेरो घरमा भएकाहरूलाई बिदा माग्‍न दिनुहोस्	“मैले यसो गर्न अगि, मेरो घरमा भएका मानिसहरूलाई म जाँदैछु भन्‍न दिनुहोस्”
LUK	9	62	j8xt	writing-proverbs	οὐδεὶς…εὔθετός ἐστιν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ	1	कोही पनि परमेश्‍वरको राज्यको योग्य हुँदैन	उहाँको चेला हुने बारेमा त्यस मानिसलाई सिकाउन येशूले एउटा उखानसहित जवाफ दिनुहुन्छ । यदि कुनै व्यक्ति येशूलाई पछ्याउनुको सट्टा उसका विगतका मानिसहरूतिर केन्द्रित हुन्छ भने ऊ परमेश्‍वरको राज्यको निम्ति योग्य हुँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	9	62	zdz4	figs-idiom	οὐδεὶς ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπ’ ἄροτρον	1	कसैले पनि आफ्नो हात हलोमा राखेर	यहाँ “ ... मा हात राख्‍नु” भनेको एउटा वाक्पद्धति हो जसको अर्थ व्यक्तिले केही गर्न सुरु गर्‍यो भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “आफ्नो खेत जोत्‍न सुरु गरेर कसैले पनि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	9	62	pv99		βλέπων εἰς τὰ ὀπίσω	1	पछाडि हेर्दै	हलो जोतिरहेको मानिसले पछाडि फर्केर हेर्दा हलो जानु पर्नेतिर लान सक्दैन । राम्ररी जोत्‍नलाई तिनीहरू अगाडि केन्द्रित हुनुर्छ ।
LUK	9	62	k2kn		εὔθετός ἐστιν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्यको लागि योग्य	“परमेश्‍वरको राज्यको निम्ति उपयोगी” वा “परमेश्‍वरको राज्यको निम्ति सुहाउँदो”
LUK	10	intro	z899			0		# लूका १० सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### कटनी<br><br>कटनी भनेको तब हुने हो जब मानिसहरू अनाजहरू लिन बाहिर जान्छन् जुन तिनीहरूले रोपेका हुन्छन् ताकि तिनीहरूले ती आफ्‍ना घरमा ल्याएर त्यसलाई खान सकून् । येशूले उहाँका अनुयायीहरूलाई तिनीहरू जानुपर्छ र अरू मानिसहरूलाई येशूको बारेमा बताउनुपर्छ ताकि ती मानिसहरू परमेश्‍वरको राज्यको एक हिस्सा हुन सकून् भनेर सिकाउनलाई यसलाई एउटा अलङ्कारको रूपमा प्रयोग गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/faith]])<br><br>### छिमेकी<br><br>छिमेकी भनेको कुनै पनि व्यक्ति हुन सक्छ जो नजिकै बस्छ । यहूदीहरूले खाँचोमा परेका तिनीहरूका यहूदी छिमेकीहरूलाई सहायता गर्थे, र तिनीहरूका यहूदी छिमेकीहरूले पनि तिनीहरूलाई सहयता गरेको अपेक्षा गर्थे । येशूले तिनीहरूले यो बुझेको चाहनुभयो कि ती मानिसहरू जो यहूदीहरू होइनन्, उनीहरू पनि तिनीहरूका छिमेकी हुन्, त्यसैले उहाँले तिनीहरूलाई एउटा दृष्‍टान्त भन्‍नुभयो ([लूका १०:२९-३६](./29.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	10	1	c5vi			0	सामान्य जानकारीः	येशूले आफूभन्दा अगाडि अरू ७० जनालाई बाहिर पठाउनुहुन्छ । ती ७० जना आनन्दित भएर फर्कन्छन्, र येशूले उहाँको स्वर्गीय पितालाई प्रशंसासहित प्रतिक्रिया जनाउनुहुन्छ ।
LUK	10	1	u8l6	writing-newevent	δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ कथामा एउटा नयाँ घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	10	1	m75c	translate-numbers	ἑβδομήκοντα	1	सत्तरी	“७० ।” कति अनुवादहरूले “बहत्तर” वा “७२” भन्छन् । तपाईंले यो कुरा बताउने पाद टिप्पणी राख्‍न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	10	1	g8ka		ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἀνὰ δύο	1	तिनीहरूलाई दुई-दुई जना गरेर पठाउनुभयो	“तिनीहरूलाई दुई-दुई जनाको समूह बनाएर पठाउनुभयो” वा “हरेक समूहमा दुई जना मानिस राखेर पठाउनुभयो”
LUK	10	2	fx9w	figs-events	ἔλεγεν δὲ πρὸς αὐτούς	1	उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	यो कुरा मानिसहरू वास्तवमै जान अगि हो । वैकल्पिक अनुवादः “उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभएको थियो” वा “तिनीहरू बाहिर जान अगि उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-events]])
LUK	10	2	ju6z	figs-metaphor	ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι	1	फसल प्रशस्त छन्, तर खेतालाहरू थोरै छन्	“त्यहाँ अन्‍न भव्य छन्, तर यसलाई भित्र्याउने खेतालाहरू पर्याप्‍त छैनन् ।” येशूको अर्थ यो हो कि परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेश गर्नलाई धेरै मानिसहरू तयार छन्, तर ती मानिसहरूकहाँ गएर सिकाउन र सहायता गर्न पर्याप्‍त चेलाहरू छैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	10	3	x732		ὑπάγετε	1	तिमीहरूको बाटो जाओ	“सहरहरूमा जाओ” वा “मानिसहरूकहाँ जाओ”
LUK	10	3	u8h7	figs-simile	ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς ἄρνας ἐν μέσῳ λύκων	1	म तिमीहरूलाई ब्वाँसाहरूका बीचमा थुमाहरू जसरी पठाउँदै छु	ब्वाँसोहरूले भेडाहरूलाई आक्रमण गर्छन् र मार्छन् । यसकारण यो अलङ्कारको अर्थ हुन्छ कि त्यहाँ मानिसहरू हुन्छन् जसले येशूले पठाउन लाग्‍नुभएका चेलाहरूलाई चोट पुर्‍याउन सक्‍थे । अरू जनावरहरूको नाउँ पनि राख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब म तिमीहरूलाई बाहिर पठाउँछु, मानिसहरूले तिमीहरूलाई ब्वाँसाहरूले भेडाहरूलाई हानि गरेजस्तै हानि गर्न चाहनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	4	fz6p		μὴ βαστάζετε βαλλάντιον, μὴ πήραν, μὴ ὑποδήματα	1	पैसाको थैली नबोक, नता यात्रुको झोला वा चप्पलहरू बोक	“तिमीहरूसँग थैली, यात्रुको झोला वा चप्पलहरू नलैजानू”
LUK	10	4	tj52		μηδένα κατὰ τὴν ὁδὸν ἀσπάσησθε	1	बाटोमा कसैलाई अभिवादन नगर	“कसैलाई पनि बाटोमा अभिवादन नगर ।” येशूले तिनीहरू सहरहरूमा चाँडो गएर यो काम गरून् भनी जोड दिइरहनुभएको थियो । उहाँले तिनीहरूलाई अभद्र बन्‍नू भन्‍नुभएको थिएन ।
LUK	10	5	zk69	figs-metonymy	εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτῳ	1	यस घरमा शान्ति होस्	यो अभिवादन र आशिष् दुवै थियो । यहाँ “घर”ले तिनीहरूलाई जनाउँछ जो घरमा बस्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “यस घरमा रहेका मानिसहरूले शान्ति पाऊन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	6	x5e4		υἱὸς εἰρήνης	1	एउटा शान्तिको छोरो	“एउटा शान्तिपूर्ण व्यक्ति ।” यो मानिस जसले परमेश्‍वर र मानिस दुवैसँग शान्ति चाहन्छ ।
LUK	10	6	pq5j	figs-personification	ἐπαναπαήσεται ἐπ’ αὐτὸν ἡ εἰρήνη ὑμῶν	1	तिमीहरूको शान्ति उससँग रहनेछ	“शान्ति”लाई यहाँ जीवित थोकको रूपमा वर्णन गरिएको छ जसले कहाँ बस्ने भनेर छान्‍न सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उससँग तिमीहरूले आशिष् दिएको शान्ति रहनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-personification]])
LUK	10	6	it4v	figs-ellipsis	εἰ…μή γε	1	होइन भने	सम्पूर्ण वाक्यांशलाई पुनः उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि त्यहाँ शान्तिको मानिस छैन भने” वा “यदि त्यो घरको मालिक शान्तिपूर्ण मानिस होइनरहेछ भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	10	6	zpx9	figs-personification	ἐφ’ ὑμᾶς ἀνακάμψει	1	त्यो तिमीहरूमा नै फर्कनेछ	“शान्ति”लाई यहाँ जीवित थोकको रूपमा वर्णन गरिएको छ जसले छोडेर जानलाई छान्‍न सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यो शान्ति तिमीहरूले नै पाउनेछौ” वा “तिमीहरूले आशिष् दिएको शान्ति उसले पाउनेछैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-personification]])
LUK	10	7	ki3k		ἐν αὐτῇ δὲ τῇ οἰκίᾳ μένετε	1	अब त्यही घरमा रहो	येशूले त्यही घरमा दिनभरि बस्‍नुभन्‍नुभएको होइन, तर तिनीहरू त्यहाँ हुँदा हरेक राति त्यही घरमा सुत्‍नुपर्छ भनेर भन्‍नुभएको हो । वैकल्पिक अनुवादः “त्यही घरमा निरन्तर सुत्‍नू”
LUK	10	7	u3vs		ἄξιος γὰρ ὁ ἐργάτης τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ	1	किनकि खेताला उसको ज्यालाको योग्य हुन्छ	यो येशूले पठाइरहनुभएका मानिसहरूका लागि लागु हुने एउटा साधारण सिद्धान्त हो । तिनीहरूले मानिसहरूलाई सिकाइरहेका र निको पारिरहेको हुनाले मानिसहरूले तिनीहरूलाई बस्‍ने ठाउँ र खानेकुरा दिनुपर्छ ।
LUK	10	7	kd8i	figs-idiom	μὴ μεταβαίνετε ἐξ οἰκίας εἰς οἰκίαν	1	एउटा घरबाट अर्को घरमा नजाओ	एउटा घरबाट अर्को घरमा सर्नुको अर्थ विभिन्‍न घरहरूमा जाने भनेको हो । यो कुरा प्रस्‍ट बनाउन सकिन्छ कि उहाँले राति विभिन्‍न घरहरूमा बस्ने बारेमा कुरा गरिरहनुभएको थियो । “हरेक रात विभिन्‍न घरमा सुत्‍नलाई नजानू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	8	k8yb		καὶ δέχωνται ὑμᾶς	1	त्यहाँ तिनीहरूले ग्रहण गरे भने	“यदि तिनीहरूले तिमीहरूलई स्वगत गरे भने”
LUK	10	8	wd2x	figs-activepassive	ἐσθίετε τὰ παρατιθέμενα ὑμῖν	1	तिमीहरूका अगि जे राखिएको छ खाओ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले तिमीहरूलाई जे दिन्छन्, त्यही खानू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	9	ws6g	figs-nominaladj	τοὺς…ἀσθενεῖς	1	बिरामीहरू	यसले सामान्यमा बिरामी मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बिरामी मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
LUK	10	9	e1he	figs-abstractnouns	ἤγγικεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूको नजिक आएको छ	भाववाचक नाउँ “राज्य”लाई “राज गर्नु” वा “शासन गर्नु” जस्ता क्रियापदहरूले व्यक्त गर्न सकिन्छ । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) परमेश्‍वरको राज्य चाँडै सुरु हुनेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले चाँडै सबैठाउँमा राजाको रूपमा शासन गर्नुहुनेछ” वा २) परमेश्‍वरको राज्यका क्रियाकलापहरू तिम्रो वरिपरि सबै ठाउँमा भइरहेका छन् । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूका वरिपरि राज गरिरहनुभएको छ भनी प्रमाण” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	10	10	nt9n		καὶ μὴ δέχωνται ὑμᾶς	1	र तिनीहरूले तिमीहरूलाई ग्रहण गरेनन् भने	“यदि सहरका मानिसहरूले तिमीहरूलाई इन्कार गरे भने”
LUK	10	11	bc9h	translate-symaction	καὶ τὸν κονιορτὸν τὸν κολληθέντα ἡμῖν, ἐκ τῆς πόλεως ὑμῶν εἰς τοὺς πόδας ἀπομασσόμεθα ὑμῖν	1	तिमीहरूको सहरबाट हाम्रा खुट्टाहरूमा टाँसिएका धूला पनि तिमीहरूको विरुद्धमा टक्टकाउँछौँ	तिनीहरूले सहरको मानिसहरूलाई इन्कार गर्छन् भनेर देखाउनलाई यो एउटा सङ्केतात्मक कार्य हो । वैकल्पिक अनुवादः “जसरी तिमीहरूले हामीलाई इन्कार गर्‍यौ, हामी पनि तिमीहरूलाई पूर्ण रूपमा इन्कार गर्छौं । हाम्रा खुट्टामा टाँसिएका धुलासमेत हामी इन्कार गर्छौं” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	10	11	yg83	figs-exclusive	ἀπομασσόμεθα	1	हामी टकटक्याउँछौँ	येशूले यी मानिसहरूलाई दुई जनाको समूहमा पठाउन खोज्नुभएकोले यो कुरा दुई जनाले भनिरहेका हुन्थे । त्यसैले, जुन भाषाहरूमा ‘हामी’का लागि युगल रूप छ, तिनीहरूले सो प्रयोग गर्न सक्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	10	11	s7ks		πλὴν τοῦτο γινώσκετε, ὅτι ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	तर यो जान कि परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूको नजिक आएको छ	“तर यो जान” भन्‍ने पदावलीले एउटा चेतावनीको परिचय गराउँछ । यसको अर्थ “तिमीहरूले हामीलाई इन्कार गरे तापनि परमेश्‍वरको राज्य नजिक आएको तथ्यलाई यसले बदल्दैन !” भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	10	11	fdk3	figs-abstractnouns	ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य नजिक आएको छ	भाववाचक नाउँ “राज्य”लाई “राज गर्नु” वा “शासन गर्नु” जस्ता क्रियापदहरूले व्यक्त गर्न सकिन्छ । तपाईंले यस्तै समान वाक्यलाई [लूका १०:८](./08.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले चाँडै सबैठाउँमा राजाको रूपमा शासन गर्नुहुनेछ” वा “परमेश्‍वरले तिमीहरूका वरिपरि सबैतिर राज गरिरहनुभएको छ भनी प्रमाण” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	10	12	hhl1		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशूले यो कुरा उहाँले पठाउन लागिरहनुभएको ७० जना मानिसलाई भन्दै हुनुहुन्थ्यो । उहाँले निकै महत्त्वपूर्ण कुरा भन्‍न लाग्‍नुभएको छ भन्‍ने देखाउनलाई उहाँले यसो भन्‍नुभयो ।
LUK	10	12	m7ch	figs-explicit	τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ	1	त्यो दिन	यसले पापीहरूको न्यायको अन्तिम समयलाई जनाउँछ भनी चेलाहरूले बुझेका हुनुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	12	qg62	figs-metonymy	Σοδόμοις…ἀνεκτότερον ἔσται, ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ	1	त्यस सहरलाई भन्दा सदोमका निम्ति ज्यादा सह्‌य हुनेछ	“परमेश्‍वरले सदोमलाई पनि त्यस सहरलाई जत्तिकै कठोर न्याय गर्नुहुने छैन ।” वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले त्यो सहरका मानिसहरूलाई सदोमका मानिसहरूलाई भन्दा बढी कठोर गरी न्याय गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	13	sf42	figs-apostrophe	οὐαί σοι, Χοραζείν! οὐαί σοι, Βηθσαϊδά!	1	खोराजीन, तँलाई धिक्‍कार छ ! बेथसेदा, तँलाई धिक्‍कार छ !	खोराजीन र बेथसेदाका मानिसहरूले त्यहीँ नै बसेर सुनिरहेका थिए जस्तै गरी येशूले बोल्नुभयो, तर तिनीहरू त्यहाँ छैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-apostrophe]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	13	mvq5	figs-hypo	ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις, αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν	1	किनकि यदि तिमीहरूमा गरिएका शक्‍तिशाली कामहरू टुरोस र सिदोनमा गरिएका भए	येशूले एउटा परिस्थितिलाई वर्णन गर्दै हुनुहुन्छ जुन विगतमा हुन सक्‍थ्यो तर भएन । वैकल्पिक अनुवादः “यदि मैले तिमीहरूका निम्ति गरेका आश्‍चर्यकर्महरू टुरोस र सिदोनका मानिसहरूका निम्ति कसैले गरिदिएको भए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	13	it4x		πάλαι ἂν…καθήμενοι μετενόησαν	1	तिनीहरूले लामो समय अगाडि नै ... बस्दै पश्‍चात्ताप गरिसक्थे	“त्यहाँ बस्‍ने दुष्‍ट मानिसहरूले तिनीहरू तिनीहरूका पापका निम्ति दुःखित छन् भनेर ... बस्दै देखाइसक्‍ने थिए”
LUK	10	13	xh7f		ἐν…σάκκῳ καὶ σποδῷ καθήμενοι	1	भाङ्ग्रा र खरानी लगाएर बसेर	“भाङ्ग्रा लगाएर र खरानीमा बसेर”
LUK	10	14	ikt3	figs-explicit	πλὴν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι, ἀνεκτότερον ἔσται ἐν τῇ κρίσει ἢ ὑμῖν	1	तर न्याय हुँदा तिमीहरूलाई भन्दा टुरोस र सदोमलाई बढी सहज हुनेछ	तिनीहरूको न्याय हुने कारणलाई प्रस्‍टसँग उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तर किनभने मैले आश्‍चर्यकर्महरू गरेको देखेर पनि तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरेनौ र ममा विश्‍वास गरेनौ, परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई टुरोस र सिदोनका मानिसहरूलाई भन्दा बढी कठोर गरी दण्ड दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	14	txw5		ἐν τῇ κρίσει	1	न्यायमा	“त्यस अन्तिम दिनमा जब परमेश्‍वरले हरेकको न्याय गर्नुहुन्छ” (युडीबी)
LUK	10	15	h28u	figs-apostrophe	σύ, Καφαρναούμ	1	तँ, कफर्नहुम	येशूले अब कफर्नहुमका मानिसहरूले त्यहीँ नै बसेर सुनिरहेका थिए जस्तै गरी बोल्नुहुन्छ, तर तिनीहरू त्यहाँ छैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-apostrophe]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	15	enp6	figs-rquestion	μὴ ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ?	1	तँ स्वर्गतिर उचालिदैनस्, उचालिन्छस् र ?	येशूले कफर्नहुमका मानिसहरूको घमण्डको निम्ति तिनीहरूलाई हप्काउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तँ निश्‍चय नै माथि स्वर्गमा जानेछैनस् !” वा “परमेश्‍वरले तँलाई सम्‍मान गर्नु हुनेछैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	15	gk9v		ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ	1	स्वर्गतिर उचालिनु	यो अभिव्यक्तिको अर्थ “धेरै उचालिनु” भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	10	15	bjh5	figs-activepassive	τοῦ ᾍδου καταβήσῃ	1	तँ तल पातालसम्‍म तल ल्याइनेछस्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तँ तल पातालमा जानेछस्” वा “परमेश्‍वरले तँलाई पातालमा पठाउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	16	i786	figs-simile	ὁ ἀκούων ὑμῶν, ἐμοῦ ἀκούει	1	जसले तिमीहरूले भनेको सुन्छ, त्यसले मैले भनेको सुन्छ	यो तुलनालाई एउटा उपमाको रूपमा प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब कसैले तिमीहरूले भनेको सुन्छ, त्यो तिनीहरूले मैले भनेको सुन्‍नुजस्तै हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	16	q56b	figs-simile	ὁ…ἀθετῶν ὑμᾶς, ἐμὲ ἀθετεῖ	1	जसले तिमीहरूलाई इन्कार गर्छ, त्यसले मलाई इन्कार गर्छ	यो तुलनालाई एउटा उपमाको रूपमा प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब कसैले तिमीहरूलाई इन्कार गर्छ, त्यो तिनीहरूले मलाई इन्कार गरेजस्तै हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	16	g3fx	figs-simile	ὁ…ἐμὲ ἀθετῶν, ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με	1	जसले मलाई इन्कार गर्छ, त्यसले मलाई पठाउनुहुनेलाई इन्कार गर्छ	यो तुलनालाई एउटा उपमाको रूपमा प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब कसैले मलाई इन्कार गर्छ, त्यो तिनीहरूले मलाई पठाउनुहुनेलाई इन्कार गरेजस्तै हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	16	eus8	figs-explicit	τὸν ἀποστείλαντά με	1	जसले मलाई पठाउनुभयो	यसले यो विशेष कामको निम्ति येशूलाई नियुक्त गर्नुहुने परमेश्‍वर पितालाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वर, जसले मलाई पठाउनुभयो” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	17	m7nh	figs-explicit	ὑπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκοντα	1	तब सत्तरी जना फर्के	केही भाषाहरूलाई युडीबीले गरेजस्तै पहिले सत्तरी जना गए भन्‍न आवश्‍यक पर्नेछ । यो अस्‍पष्‍ट जानकारी हो जसलाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	17	prj8	translate-numbers	ἑβδομήκοντα	1	सत्तरी	तपाईंले यसरी पाद टिप्‍पणी राख्‍न सक्‍नुहुन्छः “केही संस्करणहरूमा ‘७०’ को सट्टा ‘७२’ छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	10	17	cx7b	figs-metonymy	ἐν τῷ ὀνόματί σου	1	तपाईंको नाउँमा	यहाँ “नाउँ” ले येशूको शक्ति र अधिकारलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	18	a37w	figs-simile	ἐθεώρουν τὸν Σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα	1	मैले शैतानलाई स्वर्गबाट बिजुलीजस्तै खसेको देखिरहेको थिएँ	उहाँका ७० जना चेलाले सहरहरूमा प्रचार गरिरहँदा परमेश्‍वरले शैतानलाई कसरी हराउँदै हुनुहुन्थ्यो भन्‍ने वर्णन गर्नलाई येशूले एउटा उपमा प्रयोग गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	18	v8fl		ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα	1	स्वर्गबाट बिजुली झैँ तल झर्नु	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) बिजुली हानेको जत्तिकै छिटो खस्यो, वा २) स्वर्गबाट तल झर्‍यो जसरी बिजुलीले तल हान्छ । किनकि दुवै अर्थहरू सम्भव छन्, त्यो चित्रणलाई कायम राख्‍नु बेस हुन सक्छ ।
LUK	10	19	xl7q	figs-metaphor	τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων	1	सर्पहरू र बिच्छीहरू माथि कुल्चने अधिकार	“सर्पहरूमाथि टेक्‍ने र बिच्छीहरूलाई कुल्चने अधिकार ।”  सम्भावित अर्थहरू हुन् १) सर्प र बिच्छीहरू दुष्‍ट आत्माहरूका निम्ति अलङ्कार हुन् । वैकल्पिक अनुवादः “दुष्‍ट आत्माहरूलाई हराउने अधिकार” वा २) यसले वास्तविक सर्पहरू र बिच्छीहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	10	19	cq5x	figs-ellipsis	τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων	1	सर्पहरू र बिच्छीहरू माथि कुल्चन	यसको अर्थ तिनीहरूले यसो गर्नेछन् र पनि तिनीहरू घायल हुँदैनन् भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “सर्पहरू र बिच्छीहरूमाथि हिँड्नेछन् तापनि तिनीहरूले कुनै हानि गर्नेछैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	10	19	mla6		σκορπίων	1	बिच्छीहरू	बिच्छीहरू भनेको दुईवटा पञ्‍जा र पुच्छरमा विषालु खिल भएका साना प्राणीहरू हुन् ।
LUK	10	19	uvt4	figs-ellipsis	ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ	1	शत्रुका सबै शक्तिमाथि	“मैले तिमीहरूलाई शत्रुको शक्तिलाई कुल्चने अधिकार दिएको छु” वा “मैले तिमीहरूलाई शत्रुलाई हराउने अधिकार दिएको छु ।” त्यो शत्रु शैतान हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	20	cs52		ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε, ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται, χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐνγέγραπται ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	केवल यसमा आनन्द नमनाओ, कि आत्माहरू तिमीहरूको वशमा आउँछन्, तर तिमीहरूका नामहरू स्वर्गमा लेखिएका छन् भनेर पनि रमाओ	“आत्माहरू तिमीहरूको वशमा आएकोमा मात्र आनन्द नमनाओ” भन्‍ने कुरालाई सकारात्मक रूपमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “आत्माहरू तिमीहरूको वशमा आउँछन् भन्‍ने कुरामा भन्दा बढी तिमीहरूका नाउँहरू स्वर्गमा लेखिएका छन् भनेर रमाओ !”
LUK	10	20	s4cj	figs-activepassive	τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐνγέγραπται ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	तिमीहरूका नामहरू स्वर्गमा लेखिएका छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूका नामहरू स्‍वर्गमा लेख्‍नुभएको छ” वा “तिमीहरूका नामहरू स्वर्गका नागरिकहरू हुने मानिसहरूको सूचीमा छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	21	mf9d	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	10	21	rs3w	figs-merism	Κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς	1	स्वर्ग र पृथ्वीका प्रभु	“स्वर्ग” र “पृथ्वी”ले अस्तित्वमा भएका सबैथोकलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “स्‍वर्ग र पृथ्वीमा भएका हरेक मानिस र हरेक चीजका मालिक” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-merism]])
LUK	10	21	n6xb		ταῦτα	1	यी कुराहरू	यसले चेलाहरूको अधिकारबारे येशूले अगाडि सिकाउनुभएको कुरालाई जनाउँछ । यसलाई “यी कुराहरू” भनी अनुवाद गरेर पाठकहरूलाई नै यसको अर्थ निधो गर्न लगाउनु उत्तम होला ।
LUK	10	21	i2zf	figs-irony	σοφῶν καὶ συνετῶν	1	बुद्धिमान् र समझदारहरू	“बुद्धिमान्” र “समझदार” भनेको नामयोगी विशेषणहरू हुन् जसले यी गुणहरू भएको मानिसहरूलाई जनाउँछन् । किनभने परमेश्‍वरले तिनीहरूबाट सत्यतालाई लुकाउनभएको थियो, यी मानिसहरूले आफैँलाई बुद्धिमान् र समझदार सोचे तापनि तिनीहरू वास्तवमा थिएनन् । वैकल्पिक अनुवादः “आफूहरू बुद्धिमान् छु र आफूहरूसँग समझदारी छ भनेर ठान्‍ने मानिसहरूबाट” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-nominaladj]])
LUK	10	21	a175	figs-ellipsis	νηπίοις	1	साना बालकहरूलाई	यसले तिनीहरूलाई जनाउँछ जससँग धेरै शिक्षा नभएको हुन सक्छ तर येशूका शिक्षाहरूलाई ग्रहण गर्न राजी छन् जसरी साना बालकहरू आफूहरूले भरोसा गरेकाहरूको कुरालाई इच्छुक भएर सुन्‍छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “कम शिक्षा भएका मानिसहरू, तर जसले परमेश्‍वरलाई सुन्छन् जसरी साना बालकहरूले सुन्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	21	nm6t		ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν σου	1	किनभने यो तपाईंको दृष्‍टिमा असल थियो	“किनभने तपाईंले यसो गर्न राम्रो लाग्यो”
LUK	10	22	e47e	figs-activepassive	πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ Πατρός μου	1	सबै कुराहरू पिताबाट मलाई सुम्पिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरा पिताले सबै कुरा मलाई सुम्पनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	22	fp68	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός…ὁ Υἱὸς	1	पिता ... पुत्र	यी महत्त्वपूर्ण पदवीहरू हुन् जसले परमेश्‍वर र येशूको बीचमा भएको सम्बन्धलाई वर्णन गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	10	22	six4		γινώσκει τίς ἐστιν ὁ Υἱὸς	1	पुत्र को हो भनी कसैले जान्दैन	“जान्‍नु” भनी अनुवाद गरिएको शब्दको अर्थ व्यक्तिगत अनुभवबाट जानेको भन्‍ने हुन्छ । परमेश्‍वर पिताले येशूलाई यसरी जान्‍नुहुन्थ्यो ।
LUK	10	22	xm3s	figs-123person	ὁ Υἱὸς	1	पुत्र	येशूले आफैँलाई तृतीय पुरुषमा उल्लेख गर्दै हुनुहुन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	10	22	k9qs		εἰ μὴ ὁ Πατήρ	1	पिताले बाहेक	यसको तात्पर्य पुत्र को हो भनी पिताले मात्र जान्‍नुहुन्छ ।
LUK	10	22	zg14		τίς ἐστιν ὁ Πατὴρ	1	पिता को हो	“जान्‍नु” भनी अनुवाद गरिएको शब्दको अर्थ व्यक्तिगत अनुभवबाट जानेको भन्‍ने हुन्छ । येशूले परमेश्‍वर पितालाई यसरी जान्‍नुहुन्थ्यो ।
LUK	10	22	rkt2		εἰ μὴ ὁ Υἱὸς	1	पुत्रले बाहेक	यसको तात्पर्य पिता को हो भनी पुत्रले मात्र जान्‍नुहुन्छ ।
LUK	10	22	evw3		ᾧ ἐὰν βούληται ὁ Υἱὸς ἀποκαλύψαι	1	पुत्रले उहाँलाई प्रकट गर्ने इच्छा गरेको जो कसैलाई	“जसलाई पुत्रले पिता देखाउने इच्छा गर्छ”
LUK	10	23	yd5s	figs-explicit	καὶ στραφεὶς πρὸς τοὺς μαθητὰς κατ’ ἰδίαν	1	त्यसपछि उहाँ चेलाहरूतिर फर्कनुभयो र गोप्य तरिकाले भन्‍नुभयो	“गोप्य तरिकाले” भन्‍ने शब्दले सङ्केत गर्छ कि उहाँ आफ्‍ना चेलाहरूसँग एक्लै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “पछि, जब उहाँ आफ्‍ना चेलाहरूसँग एक्लै हुनुहुन्थ्यो, उहाँ तिनीहरूपट्टि फर्कनुभयो र भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	23	mq23	figs-explicit	μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ οἱ βλέποντες ἃ βλέπετε!	1	तिमीहरूले देखेका कुरा देख्‍नेहरू धन्यका हुन् !	यसले सम्भवतः येशूले गरिरहनुभएको असल कार्यहरू र आश्‍चर्यकर्महरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले देखिरहेका कुराहरू देख्‍नेहरूका निम्ति कति असल छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	24	f32w	figs-explicit	καὶ οὐκ εἶδαν	1	र तिनीहरूले ती कुराहरू देखेनन्	यसले आशय दिन्छ कि येशूले ती कुराहरू अझै गरिरहनुभएको थिएन । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर ती कुराहरू देख्‍न सकेनन् किनभने मैले अझै पनि ती कुराहरू गरिरहेको थिइँन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	24	q61s	figs-explicit	ἃ ἀκούετε	1	जे तिमीहरूले सुन्छौ	यसले सम्भवतः येशूको शिक्षालाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मैले भनेका तिमीहरूले सुनेका कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	24	mb4b	figs-explicit	καὶ οὐκ ἤκουσαν	1	र तिनीहरूले ती कुराहरू सुनेनन्	यसले आशय दिन्छ कि येशूले अझै सिकाइरहनुभएको थिएन । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर ती कुराहरू सुन्‍न सकेनन् किनभने मैले अझै पनि सिकाउन थालेको थिइँन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	25	c82w	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	उहाँको जाँच गर्न चाहने एक यहूदी शिक्षकलाई येशूले एउटा कथासहित जवाफ दिनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	10	25	klh4	writing-newevent	καὶ ἰδοὺ, νομικός τις	1	अब हेर, एउटा यहूदी व्यवस्थाका विज्ञ	यसले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ घटना र नयाँ व्यक्तिको बारेमा सचेत बनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	10	25	c6ac		ἐκπειράζων αὐτὸν	1	उहाँलाई जाँच्‍न	“येशूलाई चुनौती दिन”
LUK	10	25	dh16		κληρονομήσω	1	उत्तराधिकार गर्न	“ताकि परमेश्‍वरले मलाई दिनुभएको होस्”
LUK	10	26	nj77	figs-rquestion	ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται? πῶς ἀναγινώσκεις?	1	व्यवस्थामा के लेखिएको छ ? तिमीहरू यसलाई कसरी पढ्छौ ?	येशूले जानकारी खोजिरहनुभएको छैन । उहाँले यहूदी व्यवस्थाका विज्ञको ज्ञानलाई जाँच्‍न यी प्रश्‍नहरू प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई भन मोशाले व्यवस्थामा के लेखे र त्यसको अर्थ के हो भनी तिमीले सोच्छौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	10	26	m2nl	figs-activepassive	ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται? πῶς ἀναγινώσκεις?	1	व्यवस्थामा के लेखिएको छ ?	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मोशाले व्यवस्थामा के लेखेका छन् ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	10	26	a8nt		πῶς ἀναγινώσκεις?	1	तिमी यसलाई कसरी पढ्छौ ?	“तिमीले यसमा के पढ्यौ ?” वा “यसले के भनेको तिमीले बुझ्‍छौ ?”
LUK	10	27	hxk1		ἀγαπήσεις…τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν	1	तैँले आफ्‍नो छिमेकी आफैँलाई झैँ प्रेम गर्नेछस्	त्यस मानिसले मोशाले व्यवस्थामा लेखेका कुरालाई उद्धरण गरिरहेका छन् ।
LUK	10	27	fzb6	figs-metonymy	ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ἰσχύϊ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου	1	आफ्नो सारा हृदयले, आफ्नो सारा प्राणले, र आफ्नो सारा बलले, र आफ्नो सारा दिमागले	यहाँ “हृदय” र “प्राण” भनेको कोही व्यक्तिको भित्री व्यक्तित्वको लागि प्रतिस्थापन शब्दहरू हुन् । यी चार वाक्यांशहरूलाई “पूर्णतया” र “व्यग्रतासँग” भन्‍ने अर्थ दिनलाई एकसाथ प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	10	27	k1el	figs-simile	τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν	1	तेरो छिमेकीलाई आफैँलाई जसरी	यो उपमालाई अझ प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले आफैँलाई प्रेम गरे जत्तिकै तेरो छिमेकीलाई प्रेम गर्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	10	28	xd4n		ζήσῃ	1	तिमी जिउनेछौ	“परमेश्‍वरले तिमीलाई अनन्त जीवन दिनुहुनेछ”
LUK	10	29	xt23		ὁ δὲ θέλων δικαιῶσαι ἑαυτὸν, εἶπεν	1	तर उनले, आफैँलाई धर्मी ठहराउने विचारले, यसो भने	“तर ती शिक्षकले आफैँलाई धर्मी बनाउने उपाय खोज्ने चाहना गरे, त्यसैले उनले भने” वा “तर धर्मी देखिन चाहँदै, ती शिक्षकले भने”
LUK	10	29	lr4m	figs-explicit	τίς ἐστίν μου πλησίον?	1	मेरो छिमेकी को हो ?	उसले कसलाई प्रेम गर्न आवश्‍यक थियो भनेर त्यो मानिस जान्‍न चाहन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसलाई मैले मेरो छिमेकी मान्‍ने र मैले आफैँलाई प्रेम गरेको झैँ प्रेम गर्ने ?” वा “कुन मानिसहरू मेरा छिमेकीहरू हुन् जसलाई मैले प्रेम गर्नुपर्छ ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	30	bh6g	figs-parables	ὑπολαβὼν δὲ Ἰησοῦς εἶπεν	1	जवाफमा येशूले भन्‍नुभयो	येशूले त्यस मानिसको प्रश्‍नलाई एउटा दृष्‍टान्त बताएर जवाफ दिनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यो मानिसको प्रश्‍नको जवाफमा, येशूले उनलाई यो कथा भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	10	30	e1lv	writing-participants	ἄνθρωπός τις	1	कोही एउटा मानिस	यसले दृष्‍टान्तमा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	10	30	v2ms		λῃσταῖς περιέπεσεν, οἳ	1	ऊ लुटेराहरूको हातमा पर्‍यो, जसले	“ऊ डाँकाहरूद्वारा घेरियो, जसले” वा “केही डाँकाहरूले उसलाई आक्रमण गरे । तिनीहरूले”
LUK	10	30	heb5		ἐκδύσαντες	1	उसलाई लुटेर	“उससँग भएका सबै थोक लगे” वा “उसका सबै कुरा चोरे”
LUK	10	30	r3gd	figs-idiom	ἡμιθανῆ	1	अर्ध मृत	यो वाक्पद्धतिको अर्थ “लगभग मृत” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	10	31	i3sf		κατὰ συνκυρίαν	1	त्यसै बेला	यो कुनै मानिसले योजना गरेको जस्तो थिएन ।
LUK	10	31	plr2	writing-participants	ἱερεύς τις	1	एक जना पूजाहारी	यो अभिव्यक्तिले कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिलाई चिनाउँछ, तर उसको नामैद्वारा भने चिनाउँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	10	31	gh79	figs-explicit	ἰδὼν αὐτὸν	1	जब उनले त्यसलाई देखे	“जब पूजाहारीले त्यो घाइते मानिसलाई देखे ।” किनकि पूजाहारी एक ज्यादै धार्मिक व्यक्ति हुन्, त्यसैले श्रोताहरूले उनले त सहायता गर्लान् भन्‍ने ठाने । उनले सहायता नगरेकाले यो पदावलीलाई अनपेक्षित परिणामतिर ध्यान खिँच्नको लागि “तर जब उनले त्यसलाई देखे” भनेर उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	31	xiu7	figs-explicit	ἀντιπαρῆλθεν	1	तिनी अर्को छेउबाट भएर गए	यो कुरा बुझिएको छ कि उसले त्यस मानिसलाई सहयोग गरेन । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले घाइते मानिसलाई सहयोग गरेन तर बरु उसबाट तर्केर बाटोको अर्को छेउबाट भएर गयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	32	lf3l	figs-explicit	Λευείτης…ἀντιπαρῆλθεν	1	एकजना लेवी ... छेउबाट भएर गए	लेवीहरूले मन्दिरमा सेवा गर्थे । उसले आफ्‍नो सङ्गी यहूदी मानिसलाई सहयोग गरेको अपेक्षा गरिन्थ्यो । तर किनकि उसले गरेन, त्यसलाई उल्‍लेख गर्नु सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “एकजना लेवी ... उनले सहायता पनि गरेनन्, तर त्यसको साटोमा छेउबाट भएर गए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	33	z3ct	writing-participants	Σαμαρείτης δέ τις	1	तर एक जना सामरी	यसले नाम उल्लेख नगरी कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिको परिचय दिन्छ । हामी उनी सामरियाबाट थिए भन्‍ने मात्र जान्दछौँ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	10	33	cyp5	figs-explicit	Σαμαρείτης…τις	1	एक जना सामरी	यहूदीहरूले सामरीहरूलाई घृणा गर्थे र उनले त्यो घाइते यहूदी मानिसलाई सहायता गर्दैनन् भनी ठाने । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	33	tu1c		ἰδὼν	1	जब उनले त्यसलाई देखे	“जब सामरीले त्यो घाइते मानिसलाई देखे”
LUK	10	33	w8qm		ἐσπλαγχνίσθη	1	उनी दयाले भरिए	“उनी त्यसको निम्ति दुःखित भए”
LUK	10	34	emq5	figs-events	κατέδησεν τὰ τραύματα αὐτοῦ, ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον	1	घाउमा पट्टी बाँधिदिए अनि तेल र दाखमद्य लगाइदिए	घाउमा पहिले तेल र दाखमद्य लगाएको हुन सक्छ, र त्यसपछि घाउमा पट्टि बाँधेको हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उनले घाउमा तेल र दाखमद्य दले र कपडाले बाँधे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-events]])
LUK	10	34	um21	figs-explicit	ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον	1	तेल र दाखमद्य लगाउँदै	दाखमद्यलाई घाउ सफा गर्न प्रयोग गरिन्थ्यो, र तेल सम्भवतः संक्रमण नहोस् भनेर प्रयोग गरिन्थ्यो । यसलाई उल्लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूलाई निको पार्नलाई सहायता गर्न तिनीहरूमाथि तेल र दाखमद्य खनाउँदै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	34	ktz4		τὸ ἴδιον κτῆνος	1	उनले आफ्नो जनावर	“उनको आफ्नै भरिएको जनावर ।” यो उनले गह्रौँ भारी बोक्‍नलाई प्रयोग गर्ने गरेको जनावर थियो । यो सम्भवतः गधा थियो ।
LUK	10	35	z9w5	translate-bmoney	δύο δηνάρια	1	दुई दिनार	“दुई दिनको ज्याला ।” “दिनार” “दिनारिअस” को बहुवचन हो ।" (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bmoney]])
LUK	10	35	nu6t		τῷ πανδοχεῖ	1	सञ्‍चालक	“धर्मशालाको मालिक” वा “धर्मशालाको देखरेख गर्ने व्यक्ति”
LUK	10	35	f5dz		ὅ τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι	1	जति पनि बढी तपाईंले खर्च गर्नुहुन्छ, जब म फर्कन्छु, म तपाईंलाई तिरिदिनेछु	यसको क्रमलाई पुनः मिलाएर राख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब म फर्कन्छु, तपाईंले गर्नुभएको जति पनि बढी खर्च हुन्छ सो म तपाईंलाई तिरिदिनेछु”
LUK	10	36	pa6a		τίς τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι…τοὺς λῃστάς?	1	यी लुटेराहरूको हातमा पर्नेको छिमेकी यी तीनजनामध्ये कुनचाहिँ हो जस्तो तिमीलाई लाग्छ ?	यसलाई दुई प्रश्‍नहरूको रूपमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीलाई कस्तो लाग्छ ? यी तीन जना मानिसमध्ये कुनचाहिँ छिमेकी हो ?”
LUK	10	36	v31w		πλησίον…γεγονέναι	1	छिमेकी थियो	“आफैँलाई एउटा साँचो छिमेकी भएको देखायो”
LUK	10	36	kv4z		τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς	1	उसलाई जो डाँकूहरूको हातमा परेको थियो	“त्यस मानिसलाई जसलाई डाँकूहरूले आक्रमण गरे”
LUK	10	37	ig9x	figs-ellipsis	πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως	1	जाऊ र तिमी पनि त्यसै गर	थप जानकारी दिँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसै गरेर, तिमी पनि जानुपर्छ र मानिसहरूलाई तिमीले सकेको जति सहयोग गर्नुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	10	38	g8u4			0	सामान्य जानकारीः	येशू मार्थाको घरमा आउनुहुन्छ जहाँ तिनकी बहिनी मरियमले येशूलाई बडो ध्यानपूर्वक सुन्छिन् ।
LUK	10	38	kv4q	writing-newevent	δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ एउटा नयाँ घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	10	38	x6b2		ἐν…τῷ πορεύεσθαι αὐτοὺς	1	जसै तिनीहरू सँगसँगै यात्रा गरिरहेका थिए	“जब येशू र उहाँका चेलाहरू सँगै यात्रा गरिरहेका थिए”
LUK	10	38	e79m		κώμην τινά	1	कुनै एउटा गाउँ	यसले एउटा नयाँ गाउँको परिचय दिन्छ, तर यसको नाम भने उल्लेख गर्दैन ।
LUK	10	38	i17j	writing-participants	γυνὴ…τις ὀνόματι Μάρθα	1	मार्था नाउँ गरेकी एउटी स्‍त्री	यसले मार्थालाई नयाँ पात्रको रूपमा चिनाउँछ । तपाईंको भाषामा नयाँ मानिसहरूलाई चिनाउने तरिका हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	10	39	fal8	figs-explicit	καὶ παρακαθεσθεῖσα πρὸς τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ	1	जो प्रभुको चरणमा पनि बसे	त्यस समयमा यो सिक्‍नको लागि सामान्य र आदर व्यक्त गर्ने सामान्य शैली थियो । वैकल्पिक अनुवादः “येशूको नजिकै भुइँमा बसे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	39	i74b	figs-metonymy	ἤκουεν τὸν λόγον αὐτοῦ	1	उहाँको वचन सुनिन्	यसले मार्थाको घरमा हुँदा येशूले सिकाउनुभएको सबैकुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रभुले सिकाउनुभएको सुनिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	10	40	adr5		περιεσπᾶτο	1	अन्त ध्यान खिँचिएको थियो	“धेरै व्यस्त” वा “असाध्यै व्यस्त”
LUK	10	40	jd9a	figs-rquestion	οὐ μέλει σοι…μόνην με κατέλιπεν διακονεῖν?	1	तपाईं वास्ता गर्नुहुन्‍न ... मलाई एक्लै सेवा गर्न ?	त्यहाँ गर्नुपर्ने कामहरू धेरै हुँदा पनि प्रभुले मरियमलाई त्यहाँ बसेर उहाँले भन्‍नुभएका कुरा सुन्‍न दिनुभएकोमा मार्थाले गुनासो गरिरहेकी छिन् । तिनले प्रभुलाई आदर गर्थिन्, त्यसैले तिनले आफ्नो गुनासोलाई आलङ्कारिक प्रश्‍नको प्रयोग गरेर नरम बनाइन् । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईंले वास्ता नै गर्नुहुन्‍न जस्तो देखिन्छ ... एक्लै ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	10	41	dsw3		Μάρθα, Μάρθα	1	मार्था, मार्था	येशूले जोड दिनको लागि मार्थाको नाउँलाई दोहोर्‍याउनुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रिय मार्था” वा “तिमी, मार्था”
LUK	10	42	hqt4	figs-explicit	ἑνός…ἐστιν χρεία	1	केवल एउटा कुरा जरुरी छ	येशूले मरियमले गरिरहेकी कुरालाई मार्थाले गरिरहेकी कुरासँग भिन्‍न भएको देखाउँदै हुनुहुन्छ । यसलाई प्रस्‍ट बनाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “साँच्‍चै आवश्‍यक परेको एउटै कुरा भनेको मेरो शिक्षालाई सुन्‍नु हो” वा “मेरो शिक्षालाई सुन्‍न खाना तयार गर्नभन्दा बढी जरुरी छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	10	42	nzn8	figs-activepassive	ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ’ αὐτῆς	1	जुन कुरा तिनीबाट खोसिनेछैन	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “म तिनीबाट यो अवसर खोस्‍नेछैन” वा २) “मैले भनेको सुन्दा तिनले पाएकी कुराहरू तिनले गुमाउनेछैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	intro	j6le			0		# लूका ११ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>यूएलटीले ११:२-४ मा भएका पङ्क्तिहरूलाई बाँकीको पाठ्यसामग्रीभन्दा पृष्‍ठमा दायाँतिर राख्छन् किनभने तिनीहरू एउटा विशेष प्रार्थना हुन् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### प्रभुको प्रार्थना<br><br>जब येशूका अनुयायीहरूले उहाँलाई प्रार्थना कसरी गर्ने भनेर उहाँलाई सोधे, उहाँले तिनीहरूलाई यो प्रार्थना सिकाउनुभयो । तिनीहरूले हरेक पटक प्रार्थना गर्दा उही शब्दहरू दोहोर्‍याएको उहाँले अपेक्षा गर्नुभएन, तर तिनीहरूले केको बारेमा प्रार्थना गरेको परमेश्‍वरले चाहनुहुन्छ भन्‍ने बारेमा तिनीहरूले जानेको उहाँले इच्छा गर्नुभयो ।<br><br>### योना<br><br>योना पुरानो करारको एक अगमवक्ता थिए जसलाई निनवेको अन्यजाति सहरमा त्यहाँ भएकाहरूलाई पश्‍चात्ताप गर्नलाई भन्‍न पठाइएको थियो । जब उनले तिनीहरूलाई पश्‍चात्ताप गर्नलाई भने, तिनीहरूले पश्‍चात्ताप गरे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/prophet]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/repent]])<br><br>### ज्योति र अन्धकार<br><br>बाइबलले धेरैपटक अधर्मी मानिसहरू, परमेश्‍वरलाई प्रसन्‍न पार्ने कुराहरू नगर्ने मानिसहरूको बारेमा यसरी बताउँछ मानौँ तिनीहरू अन्धकारमा रुमल्‍लिरहेका थिए । यसले ज्योतिको बारेमा यसरी बताउँछ मानौँ ती पापी मानिसहरूलाई धर्मी हुन, तिनीहरूले गरिरहेका कुराहरू गलत छन् भनी बुझ्‍न र परमेश्‍वरको आज्ञापालन गर्न सुरु गर्नलाई सक्षम पार्ने कुरा ज्योति नै हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/righteous]])<br><br>### धुने<br><br>फरिसीहरूले आफ्‍ना हातहरू र आफूले खान प्रयोग गर्ने भाँडालाई धुन्थे । तिनीहरूले फोहोर नभएका कुराहरू पनि धुन्थे । मोशाको व्यवस्थाले तिनीहरूलाई यी कुराहरू धुनलाई भनेको थिएन, तर जे भएपनि तिनीहरूले ती धुन्थे । यस्तो किन भन्दा तिनीहरू ठान्थे कि यदि तिनीहरूले परमेश्‍वरले बनाउनुभएको र परमेश्‍वरले नबनाउनुभएको दुवै नियमहरूको पालना गरे भने परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई अरूभन्दा श्रेष्‍ठ मानिसहरू ठान्‍नुहुने थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/lawofmoses]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/clean]])
LUK	11	1	rkn4			0	सामान्य जानकारीः	यो कथाको अर्को भागको सुरुवात हो । येशूले उहाँका चेलाहरूलाई प्रार्थना गर्न सिकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	1	fl3j	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यसो भयो कि	यो वाक्यांश कथाको नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	11	1	c9n4		ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν…τις	1	जब येशू प्रार्थना गरिरहनुभएको थियो ... एकजना	त्यो चेलाले प्रश्‍न सोध्नुभन्दा अगाडि येशूले प्रार्थना गर्न सिद्ध्याउनुभयो भन्‍ने कुरालाई उल्‍लेख गर्नु अझ बढी स्वभाविक हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि येशूले कुनै एक स्थानमा प्रार्थना गरिरहनुभएको थियो । जब उहाँले प्रार्थना गरेर सकाउनुभयो, एकजना”
LUK	11	2	fzc6		εἶπεν δὲ αὐτοῖς	1	त्यसैले उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“येशूले उहाँका चेलाहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	11	2	n3pz	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	पिता	येशूले परमेश्‍वर पितालाई प्रार्थना गर्दा उहाँलाई “पिता” भनेर सम्बोधन गरेर उहाँको नामलाई सम्‍मान गर्नलाई येशूले आज्ञा गरिरहनुभएको छ । यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	11	2	b6sr	figs-metonymy	ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου	1	तपाईंको नाउँ पवित्र गरियोस्	“सबैजनालाई तपाईंको नाउँको आदर गर्न लगाउनुहोस् ।” “नाम”ले धेरैपटक सम्पूर्ण व्यक्तिलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “सबै मानिसहरूले तपाईंलाई आदर गरून्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	2	tm1a	figs-metonymy	ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου	1	तपाईंको राज्य आओस्	परमेश्‍वरले सबैमाथि शासन गर्नुहुने कार्यलाई यसरी बताइएको छ मानौँ त्यो परमेश्‍वर आफैँ नै हुनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईं आउनुहोस् र सबै मानिसहरूमाथि शासन गर्नुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	3	d3bw			0	जोड्ने कथनः	येशूले आफ्ना चेलाहरूलाई कसरी प्रार्थना गर्ने भनी निरन्तर रूपमा सिकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	3	q89w		δίδου ἡμῖν	1	हामीलाई दिनुहोस्	यो आज्ञाकारी भनाइ हो, तर त्यसलाई आदेश जसरीभन्दा पनि अनुरोधको रूपमा अनुवाद गरिनुपर्छ । तिनीहरूलाई यो प्रस्‍ट बनाउनलाई “कृपया” जस्तो केही कुरा थप्दाखेरी सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कृपया हामीलाई दिनुहोस्”
LUK	11	3	s6qp	figs-synecdoche	τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον	1	हाम्रो प्रत्येक दिनको रोटी	रोटी मानिसहरूले दैनिक खाने सस्‍तो खाना थियो । यहाँ सामान्य खानालाई जनाउन यसलाई प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “हामीलाई हरेक दिन आवश्यक पर्ने खाना” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	11	4	iid7		καὶ ἄφες ἡμῖν…μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς	1	हामीलाई क्षमा गर्नुहोस् ... हामीलाई नडोहोर्‍याउनुहोस्	यिनीहरू आज्ञाकारी भनाइहरू हुन्, तर तिनीहरूलाई आदेश जसरीभन्दा पनि अनुरोधको रूपमा अनुवाद गरिनुपर्छ । तिनीहरूलाई यो प्रस्‍ट बनाउनलाई “कृपया” जस्तो केही कुरा थप्दाखेरी सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कृपया हामीलाई माफ गर्नुहोस् ... कृपया हामीलाई नडोहोर्‍याउनुहोस्”
LUK	11	4	d9w3		ἄφες ἡμῖν τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν	1	हामीलाई हाम्रा पापहरू क्षमा गर्नुहोस्	“तपाईंको विरुद्धमा पाप गरेकोमा हामीलाई क्षमा दिनुहोस्” वा “हाम्रा पापहरू क्षमा गर्नुहोस्”
LUK	11	4	m7ej		καὶ γὰρ αὐτοὶ ἀφίομεν	1	किनकि हामी पनि क्षमा गर्छौँ	“किनभने हामी पनि क्षमा गर्छौं”
LUK	11	4	wi99		ὀφείλοντι ἡμῖν	1	जो हाम्रा ऋृणीहरू हुन्	“जसले हाम्रो विरुद्धमा पाप गरेका छन्” वा “जसले हाम्रो विरुद्धमा खराबी गरेका छन्”
LUK	11	4	db55		μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν	1	हामीलाई परीक्षामा नडोहोर्‍याउनुहोस्	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हामीलाई परीक्षाबाट टाढा राख्‍नुहोस्”
LUK	11	5	sa5c			0	जोड्ने कथनः	येशूले आफ्ना चेलाहरूलाई प्रार्थनाबारे निरन्तर रूपमा सिकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	5	y1s9		χρῆσόν μοι τρεῖς ἄρτους	1	मलाई तीनवटा रोटी सापट दिनुहोस्	“मलाई तीनवटा रोटी सापटी लिन देऊ” वा “मलाई तीनवटा रोटी देऊ र म तिमीलाई पछि दिनेछु ।” सत्कार गर्नेसँग उसको पाहुनालाई दिनलाई कुनै खानेकुरा तयार छैन ।
LUK	11	5	fu6a	figs-synecdoche	τρεῖς ἄρτους	1	तीनवटा रोटी	रोटीलाई धेरैपटक सामान्य रूपमा खानेकुरालाई प्रतिनिधित्व गर्न प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “खानाको लागि पर्याप्‍त हुनेगरी पकाएको खाना” वा “एउटा व्यक्तिलाई खानलाई पुग्‍नेगरी तयार पारिएको खाना” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	11	6	ggn1			0	जोड्ने कथनः	येशूले एउटा प्रश्‍नलाई सोध्‍न सकाउनुहुन्छ जुन पद ५ मा सुरु हुन्छ ।
LUK	11	6	ua8t	figs-rquestion	ἐπειδὴ φίλος…παραθήσω αὐτῷ	1	किनकि एउटा साथी ... उसको अगाडि राख्‍न ... ’ ?	येशूले चेलाहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानौँ, तिमीहरूमध्ये कोहीसँग छ ... उसलाई खान दिन केही छैन ।” वा “मानौँ, तिमीसँग छ ... उसलाई खान दिन केही छैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	6	zl5w	figs-explicit	παρεγένετο ἐξ ὁδοῦ πρός με	1	यात्राबाट भर्खरै मकहाँ आइपुग्‍नुभयो	यो आशय दिइएको छ कि पाहुना चाहिँ उसको घरबाट धेरै टाढा आएका छन् । वैकल्पिक अनुवादः “यात्रा गर्दै थियो र भर्खर मेरो घरमा आएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	6	zp7j		ὃ παραθήσω αὐτῷ	1	उसलाई दिनका लागि केही पनि छैन	“उसलाई दिन केही खानेकुरा तयार छैन”
LUK	11	7	vhf7		οὐ δύναμαι ἀναστὰς	1	म उठ्न सक्दिनँ	“मलाई उठ्न सहज छैन”
LUK	11	8	zl2k	figs-you	λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशू उहाँका चेलाहरूसँग बोलिरहनुभएको थियो । “तिमीहरू” शब्द बहुवचन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	11	8	qyu7		δώσει αὐτῷ…διὰ τὸ εἶναι…αὐτοῦ…αὐτοῦ…αὐτῷ…χρῄζει	1	उसलाई दिन किनभने ऊ ... हो ... उसको ... उसको ... उसलाई ... उसलाई चाहिन्छ	रोटी माग्‍ने तिनीहरू नै थिए जस्तै गरी येशूले चेलाहरूलाई सम्बोधन गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उसलाई रोटी दिन किनभने ऊ ... हो ... उसको ... ऊ ... उसलाई चाहिन्छ”
LUK	11	8	prx6	figs-abstractnouns	διά γε τὴν ἀναίδειαν αὐτοῦ	1	तिम्रो बिना लाजको खुरन्धारीको कारणले	भाववाचक नाउँ “खुरन्धारी”लाई हटाउन यो वाक्यांशलाई अरू शब्दहरूमा लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनकि तिमी लाजै नमानी खुरन्धार गर्छौ” वा “किनकि तिमी साहसी भएर उनलाई मागिरहन्छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	11	9	j4ef	figs-you	αἰτεῖτε…ζητεῖτε…κρούετε	1	माग … खोज … ढकढक्याऊ	उहाँका चेलाहरूले निरन्तर रूपमा प्रार्थना गरून् भनी उत्साह दिनलाई येशूले यी आज्ञाहरू दिनुभयो । केही भाषाहरूलाई यी पदहरूसँगै थप जानकारी चाहिन पनि सक्छ । यस सन्दर्भमा “तिमी” को सबैभन्दा उपयुक्त हुने रूपलाई प्रयोग गर्नुहोस् । यस सन्दर्भमा “तिमी” को सबैभन्दा उपयुक्त हुने रूपलाई प्रयोग गर्नुहोस् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीलाई चाहिएको कुरा मागिराख ... तिमीलाई परमेश्‍वरबाट चाहिएको कुरा खोजिराख ... त्यसलाई खोज ... ढोकामा ढक्ढक्याइराख” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	9	i7j9	figs-activepassive	δοθήσεται ὑμῖν	1	तिमीलाई त्यो दिइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले यो तिमीलाई दिनुहुनेछ” वा “तिमीले यो पाउनेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	9	l1f6	figs-metaphor	κρούετε	1	ढकढक्याऊ	ढकढकाउनु भनेको घरभित्र भएको व्यक्तिलाई तपाईं बाहिर उभिरहनुभएको छ भनी जानकारी दिनलाई ढोकामा केही समय हिर्काउनु हो । यसलाई तपाईंको संस्कारमा मानिसहरूले तिनीहरू आइपुगिसकेका छन् भनी दर्शाउने तरिकालाई प्रयोग गरेर अनुवाद गर्न सक्‍नुहुन्छ, जस्तै “बोलाउनु” वा “खोक्‍नु” वा “ताली बजाउनु ।” यहाँ, यसको अर्थ कुनै व्यक्तिले परमेश्‍वरले जवाफ नदिउञ्‍जेल उहाँलाई प्रार्थना गरिरहनुपर्छ भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	9	kp3h	figs-activepassive	ἀνοιγήσεται ὑμῖν	1	तिम्रो लागि यो उघारिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिम्रो निम्ति ढोका खोलिदिनुहुनेछ” वा “परमेश्‍वरले तिमीलाई भित्र स्वागत गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	11	km3x			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई प्रार्थनाको बारेमा सिकाउनलाई सकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	11	q63d	figs-rquestion	τίνα δὲ ἐξ ὑμῶν τὸν πατέρα…ἰχθύος, ὄφιν αὐτῷ ἐπιδώσει?	1	तिमीहरूमध्ये कसले माछा ... सर्प देला ?	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउनलाई प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा पनि लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूमध्ये कुनै पनि बाबुले ... माछा ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	12	r52w	figs-rquestion	ἢ καὶ αἰτήσει…αὐτῷ σκορπίον?	1	अथवा यदि उसले ... माग्यो ... उसलाई बिच्छी दिनेछ ?	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउनलाई प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा पनि लेख्‍न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “र तिमीले उसलाई कहिल्यै पनि उसले अण्‍डा माग्‍दा बिच्छी दिने थिएनौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	12	e8hr	translate-unknown	σκορπίον	1	बिच्छी	बिच्छी माकुराजस्तै हुन्छ, तर यसमा विषालु खिल भएको पुच्छर हुन्छ । यदि तपाईं बस्‍ने ठाउँका मानिसहरूलाई बिच्छी भनेको थहा छैन भने, तपाईंले यसलाई “विषालु माकुरा” वा “डस्‍ने माकुरा” भनी अनुवाद गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	11	13	g99r		εἰ…ὑμεῖς πονηροὶ ὑπάρχοντες, οἴδατε	1	तिमीहरू दुष्‍ट भएर पनि जान्दछौ भने	“तिमीहरू दुष्‍ट हुँदा पनि जान्दछौ भने” वा “तिमीहरू पापीहरू भएर पनि जान्दछौ भने”
LUK	11	13	aww7	figs-rquestion	πόσῳ μᾶλλον ὁ Πατὴρ ὁ ἐξ οὐρανοῦ, δώσει Πνεῦμα Ἅγιον…αὐτόν?	1	तिमीहरूका स्वर्गका पिताले कति बढी गरेर उहाँसँग ... पवित्र आत्मा दिनुहुनेछ ?	“तिमीहरूका स्वर्गमा बस्‍नुहुने पिताले कति बढी निश्‍चयतासाथ उहाँसँग ... पवित्र आत्मा दिनुहुनेछ ?” येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउनलाई फेरि एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू निर्धक्‍क हुनसक्छौ कि स्‍वर्गबाट तिमीहरूका पिताले उहाँसँग ... पवित्र आत्मा दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	14	r2sx			0	सामान्य जानकारीः	येशूले एउटा गुँगो मानिसबाट भूतात्मा निकाल्‍नुभएपछि उहाँलाई प्रश्‍न सोधिन्छ ।
LUK	11	14	uyu1	writing-newevent	καὶ	1	अब	लेखकले यो शब्दलाई एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	11	14	cly7	figs-ellipsis	ἦν ἐκβάλλων δαιμόνιον	1	येशूले एउटा भूतात्मा निकालिरहनुभएको थियो	अतिरिक्त जानकारी थप्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूले एउटा व्यक्तिबाट भूतात्मा निकाल्दै हुनुहुन्थ्यो” वा “येशूले एउटा भूतात्मालाई एकजना मानिसबाट जान लगाउँदै हुनुहुन्थ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	11	14	afa8	figs-explicit	δαιμόνιον κωφόν	1	गुँगो भूतात्मा	भूतात्मासँग मानिसलाई बोल्न निषेध गर्ने शक्ति हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “भूतात्माले त्यो मानिसलाई बोल्न असक्षम तुल्यायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	14	l6cg		καὶ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ क्रियाकलाप सुरु हुने ठाउँलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । जब भूतात्मा मानिसबाट बाहिर आउँछ, केही मानिसहरूले येशूको आलोचना गर्छन्, जुन कुराले येशूले दुष्‍टात्माहरूको बारेमा सिकाउने कुरातर्फ डोहोर्‍याउँछ ।
LUK	11	14	p72b	figs-ellipsis	τοῦ δαιμονίου ἐξελθόντος	1	जब भूतात्मा बाहिर गइसकेको थियो	अतिरिक्त जानकारी थप्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब भूतात्मा त्यस मानिसबाट बाहिर गइसकेको थियो” वा “जब भूतात्माले मानिसलाई छोड्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	11	14	tnq3		ἐλάλησεν ὁ κωφός	1	गुँगो भइरहेको मानिस बोल्न थाल्यो	“त्यो बोल्न नसक्‍ने मानिस अब बोल्यो”
LUK	11	15	y6zi		ἐν Βεελζεβοὺλ τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων, ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια	1	भूतहरूका मालिक, बालजिबुलद्वारा, उसले भूतात्माहरूलाई निकालिरहेछ	“यसले भूतहरूका शासक, बालजिबुलको शक्तिद्वारा भूतहरू धपाइरहेको छ”
LUK	11	16	w41v			0	सामान्य जानकारीः	येशूले भीडलाई जवाफ दिन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	11	16	r519		ἕτεροι δὲ πειράζοντες	1	अरूहरूले उहाँको परीक्षा गरे	“अरू मानिसहरूले येशूलाई जाँचे ।” तिनीहरूले उहाँको अधिकार परमेश्‍वरबाट नै आएको थियो भनी उहाँले प्रमाणित गर्नुभएको चाहे ।
LUK	11	16	x9fw		σημεῖον ἐξ οὐρανοῦ ἐζήτουν παρ’ αὐτοῦ	1	स्वर्गबाट कुनै एउटा चिन्ह खोजे	“र स्वर्गबाट एउटा चिन्ह दिन उहाँसँग अनुरोध गरे” वा “उहाँले स्वर्गबाट एउटा चिन्ह दिनुभएको होस् भनेर माग गरे ।” तिनीहरूले उहाँको शक्ति परमेश्‍वरबाट आएको हो या होइन भनी यसरी प्रमाणित गर्न खोजे ।
LUK	11	17	e36g	figs-metonymy	πᾶσα βασιλεία ἐφ’ ἑαυτὴν διαμερισθεῖσα ἐρημοῦται	1	आफ्‍नै विरुद्धमा विभाजित भएको हरेक राज्य उजाड बनाइन्छ	“राज्य”ले यहाँ त्यसमा भएका मानिसहरूलाई जनाउँछ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि कुनै राज्यका मानिसहरू आफू-आफूमा लड्छन् भने, तिनीहरूले तिनीहरूको राज्यलाई ध्वस्त पार्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	17	rc4h	figs-metonymy	οἶκος ἐπὶ οἶκον πίπτει	1	आफ्‍नै विरुद्धमा विभाजित भएको घरको पतन हुन्छ	यहाँ “घर”ले परिवारलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि परिवारभित्रका सदस्यहरू एकआपससँग लड्छन् भने, तिनीहरूले तिनीहरूको परिवारलाई नाश पार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	17	ze6p	figs-metaphor	πίπτει	1	पतन हुन्छ	“भत्किन्छ र नष्‍ट पारिन्छ ।” यो विनाश भइरहेको घरको रूपकले सदस्यहरू आपसमा लड्दा आइपर्ने परिवारको विनाशलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	18	i74u	figs-metonymy	εἰ…ὁ Σατανᾶς ἐφ’ ἑαυτὸν διεμερίσθη	1	यदि शैतान उसको आफ्नै विरुद्धमा विभाजित हुन्छ भने	“शैतान”ले यहाँ शैतानलाई पछ्याउने भूतहरूलाई र साथै शैतान आफैँलाई जनाइरहेको छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि शैतान र त्यसको राज्यका सदस्यहरू तिनीहरूबीच आपसमा लडिरहन्छन् भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	18	jd5t	figs-rquestion	εἰ…ὁ Σατανᾶς…πῶς σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ?	1	यदि शैतानले ... कसरी त्यसको राज्य टिक्‍न सक्दछ ?	येशूले मानिसहरूलाई सिकाउनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा भनाइको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि शैतानले ... त्यसको राज्य टिक्‍न सक्दैन ।” वा “यदि शैतानले ... त्यसको राज्य नष्‍ट हुनेछ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	18	vnt9	figs-explicit	ὅτι λέγετε, ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλειν με τὰ δαιμόνια	1	किनकि तिमीहरू भन्छौ कि मैले बालजिबुलद्वारा भूतात्माहरू धपाउँछु	“किनकि तिमीहरूले भन्छौ कि मैले बालजिबुलको शक्तिद्वारा मानिसहरूबाट भूतहरू जान लगाउँछु ।” उहाँको तर्कको अर्को पक्षलाई स्‍पष्‍टसँग बताउन सकिन्छः वैकल्पिक अनुवादः “किनकि तिमीहरूले भन्छौ कि मैले बालजिबुलको शक्तिद्वारा मानिसहरूबाट भूतहरू जान लगाउँछु । त्यसको तात्पर्य शैतान आफ्नै विरुद्धमा विभाजित भएको छ भन्‍ने हुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	19	i48v	figs-rquestion	εἰ δὲ ἐγὼ…οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν?	1	अब यदि मैले ... तिमीहरूका चेलाहरूले कसबाट तिनीहरूलाई धपाउँछन् त ?	“यदि मैले ... तिमीहरूका चेलाहरूले कसको शक्तिद्वारा भूतहरूलाई मानिसहरूलाई छोड्न लगाउँछन् ?” येशूले मानिसहरूलाई सिकाउनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । येशूको प्रश्‍नको अर्थलाई स्पष्‍ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि मैले ... हामी सहमत हुनुपर्छ कि तिमीहरूका चेलाहरूले बालजिबुलको शक्तिद्वारा भूतहरू धपाउँछन् । तर तिमीहरू यो सत्य हो भनी विश्‍वास गर्दैनौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	19	bs8x		αὐτοὶ ὑμῶν κριταὶ ἔσονται	1	तिनीहरू तिमीहरूका न्यायकर्ताहरू हुनेछन्	“मैले बालजिबुलको शक्तिद्वारा भूतहरू निकाल्छु भनेकोमा परमेश्‍वरको शक्‍तिद्वारा भूतहरू धपाउने तिमीहरूका चेलाहरूले नै तिमीहरूलाई न्याय गर्नेछन्”
LUK	11	20	y643	figs-metonymy	ἐν δακτύλῳ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको औँलाद्वारा	“परमेश्‍वरको औँला”ले परमेश्‍वरको शक्तिलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	20	ja3u		ἄρα ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	त्यसोभए परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकहाँ आइसकेको छ	“यसले देखाउँछ कि परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकहाँ आएको छ”
LUK	11	21	e4d1	figs-metaphor	ὅταν ὁ ἰσχυρὸς…ἐν εἰρήνῃ ἐστὶν τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	जब कुनै बलियो मानिसले ... मानिसका सम्पत्तिहरू सुरक्षित छन्	येशूले शैतान र त्यसका भूतहरूलाई हराउनुभएको कुराको बारेमा यसले यसरी बताउँछ मानौँ येशू एक बढी बलियो मानिस हुनुहुन्थ्यो जसले ती कुराहरू लिन्छ जुन कम बलियो मानिसका हुन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	21	pb5v		ἐν εἰρήνῃ ἐστὶν τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	उसका सामानहरू सुरक्षित छन्	“कसैले उसका चीजहरू चोर्न सक्दैन”
LUK	11	22	g1hx	figs-metaphor	ἐπὰν…ἰσχυρότερος αὐτοῦ…τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν	1	जब कोही उसभन्दा बढी मानिस ... उसका सम्पत्तिहरू बाँड्न	येशूले शैतान र त्यसका भूतहरूलाई हराउनुभएको कुराको बारेमा यसले यसरी बताउँछ मानौँ येशू एक बढी बलियो मानिस हुनुहुन्थ्यो जसले ती कुराहरू लिन्छ जुन कम बलियो मानिसका हुन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	22	my6r		τὴν πανοπλίαν αὐτοῦ αἴρει	1	उसको हातहतियार लैजान्छ	“मानिसका हतियारहरू र सुरक्षा हटाउँछ”
LUK	11	22	zv57		τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν	1	उसका सम्पत्तिहरू बाँड्न	“उसको सम्पत्ति चोर्छ” वा “उसले चाहेको जति कुराहरू लान्छ”
LUK	11	23	yw6h		ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ, κατ’ ἐμοῦ ἐστιν; καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ, σκορπίζει	1	जो मसँग छैन त्यो मेरो विरुद्धमा छ, र जसले मसँग बटुल्दैन त्यसले छरपष्‍ट पार्छ	यसले कुनै पनि व्यक्ति वा कुनै पनि समूहका मानिसहरूलाई जनाउँछ । “जो कोही जो मसँग छैन त्यो मेरो विरुद्धमा छ, र जो कोही जसले मसँग बटुल्दैन त्यसले छरपष्‍ट पार्छ” वा “तिनीहरू जो मसँग छैनन् तिनीहरू मेरो विरुद्धमा छन्, र तिनीहरू जसले मसँग बटुल्दैनन् तिनीहरूले छरपष्‍ट पार्छन्”
LUK	11	23	h3kb		ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ	1	जो मसँग छैन	“जसले मलाई समर्थन गर्दैन” वा “जसले मसँग काम गर्दैन”
LUK	11	23	t7zn		κατ’ ἐμοῦ ἐστιν	1	मेरो विरुद्धमा हुन्छ	“मेरो विरुद्धमा काम गर्छ”
LUK	11	23	wa13	figs-explicit	ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ, σκορπίζει	1	जसले मसँग बटुल्दैन त्यसले छरपष्‍ट पार्छ	येशूले उहाँलाई पछ्याउने चेलाहरूलाई भेला गर्ने कुरालाई जनाइरहनुभएको छ । यसलाई स्पष्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो जो कोही जसले मानिसहरूलाई आउने र मलाई पछ्याउने बनाउँदैन त्यसले तिनीहरूलाई मबाट टाढा जाने बनाउँछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	24	fpj5		ἀνύδρων τόπων	1	पानी नभएका ठाउँहरू	यसले “उजाड-स्थान”लाई जनाउँछ जहाँ दुष्‍ट आत्माहरू भौँतारिन्छन् ।
LUK	11	24	yvp4		μὴ εὑρίσκον	1	कतै नपाएर	“यदि दुष्‍ट आत्माले त्यहाँ कुनै आराम पाएन भने”
LUK	11	24	s89t	figs-metaphor	τὸν οἶκόν μου, ὅθεν ἐξῆλθον	1	मेरो घर जहाँबाट म आएँ	यसले ऊ बस्‍ने गरेको मानिसलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “म बस्‍ने गरेको व्यक्तिमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	25	b4u3	figs-activepassive	εὑρίσκει σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον	1	आफ्नो घर सफासँग व्यवस्थित पारेर राखिएको देख्यो	यो अलङ्कारले व्यक्तिको बारेमा यसरी बताउँछ मानौँ ऊ एउटा घर हो जसलाई बडारेर सफा बनाइएको छ र मालसामानलाई तिनीहरूको ठीक ठाउँमा राखिएको छ । यो आशय दिइएको छ कि घर चाहिँ अझै पनि खाली नै छ । त्यस जानकारीलाई स्पष्‍ट बनाउँदै यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यो व्यक्तिलाई कसैले कुच्चो लगाएर सफा बनाएको र हरेक थोक जहाँ हुनुपर्ने त्यहीँ राखेको, तर रीत्तो छोडेको घरको रूपमा पाउँछ” वा वा “त्यो व्यक्तिलाई सफा र सुव्यवस्थित बनाएर राखिएको घरजस्तै भएको, तर रीत्तै रहेको पाउँछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	26	wqq4	figs-ellipsis	χείρονα τῶν πρώτων	1	पहिलाको भन्दा खराब	“पहिलो” शब्दले अशुद्ध आत्माले त्यस मानिसलाई छोड्नभन्दा अगाडि उससँग अशुद्ध आत्मा भएको अवस्थालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “आत्माले छोड्नभन्दा अगाडिको उसको अवस्थाभन्दा बढी खराब” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	11	27	bui3			0	सामान्य जानकारीः	यो येशूका शिक्षाहरूमा आएको छोटो रोकावट हो । एउटी स्‍त्रीले आशिष्‌को वचन बोल्छिन् र येशूले जवाफ दिनुहुन्छ ।
LUK	11	27	m86m	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यसो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथामा एउटा महत्त्वपूर्ण घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	11	27	pk7m	figs-idiom	ἐπάρασά…φωνὴν…ἐκ τοῦ ὄχλου	1	भीडबाट कराएर भनी	यो उपमाको अर्थ “भीडको हल्लाभन्दा पनि चर्को स्वरले चिच्‍च्‍याई” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	11	27	vjt7	figs-synecdoche	μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε, καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας	1	तपाईंलाई जन्माउने कोख र तपाईंलाई दूध खुवाउने स्तनहरू धन्यका हुन्	स्‍त्रीका अङ्गहरूलाई समग्र स्‍त्रीलाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईंलाई जन्माउने र दूध चुसाउने स्‍त्रीका निम्ति यो कति असल छ” वा “तपाईंलाई जन्माउने र दूध चुसाउने स्‍त्री कति खुशी होलिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	11	28	c7e8		μενοῦν, μακάριοι οἱ ἀκούοντες	1	बरू, धन्यका हुन् तिनीहरू जसले सुन्छन्	“यो तिनीहरूको लागि झन् असल छ”
LUK	11	28	c3f2		οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ	1	तिनीहरू जसले परमेश्‍वरको वचन सुन्छन्	“परमेश्‍वरले बोल्‍नुभएको सन्देश सुन्‍नु”
LUK	11	29	u6eq			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडलाई सिकाइरहनुहुन्छ ।
LUK	11	29	cf2t		τῶν δὲ ὄχλων ἐπαθροιζομένων	1	जसै भीडहरू बढिरहेका थिए	“जसै अरू बढी मानिसहरू भीडमा सम्मिलित भइरहेका थिए” वा “जसै भीड ठूलो भइरहेको थियो”
LUK	11	29	kt6k		ἡ γενεὰ αὕτη γενεὰ πονηρά ἐστιν;…ζητεῖ…αὐτῇ	1	यो पुस्ता एउटा दुष्‍ट पुस्ता हो । यसले ... खोज्छ	यहाँ “पुस्ता”ले त्यसमा भएका मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “यस समय जिइरहेका मानिसहरू दुष्‍ट मानिसहरू हुन् । तिनीहरूले ... खोज्छन् ... तिनीहरूलाई ... ” वा “यस समयमा जिइरहेका तिमी मानिसहरू दुष्‍ट मानिसहरू हौ । तिमीहरू ... खोज्छौ ... तिमीहरूलाई ... ”
LUK	11	29	q19q	figs-explicit	σημεῖον ζητεῖ	1	यसले एउटा चिन्ह खोज्‍छ	यसले कस्तो किसिमको चिन्ह खोज्‍छ भन्‍ने बारेमा भएको जानकारीलाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यसले म परमेश्‍वरबाट आएको हुँ भन्‍ने कुराको प्रमाणको रूपमा मैले कुनै आश्‍चर्यकर्म गरेको चाहन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	29	s29w	figs-activepassive	σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ	1	तर यसलाई कुनै चिन्ह दिइनेछैन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले यसलाई कुनै चिन्ह दिनुहुनेछैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	29	ft6z		τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ	1	योनाको चिन्ह	“योनालाई के भयो” वा “परमेश्‍वरले योनाको लागि गर्नुभएको आश्‍चर्यकर्म”
LUK	11	30	vj9m		καθὼς γὰρ ἐγένετο Ἰωνᾶς…σημεῖον, οὕτως…τῇ γενεᾷ ταύτῃ	1	किनकि जसरी योना चिन्ह बने ... त्यसै गरी ... यो पुस्ता	यसको तात्पर्य हुन्छ कि जसरी योनाले निनवेवासीहरूका निम्ति चिन्हको काम गरेका थिए, त्यसरी नै येशूले पनि त्यस बेलाका यहूदीहरूका निम्ति चिन्हको काम गर्नुहुने थियो ।
LUK	11	30	il7p		ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहुन्थ्यो ।
LUK	11	30	ax7q		τῇ γενεᾷ ταύτῃ	1	यो पुस्ता	“आज जिइरहेका मानिसहरू”
LUK	11	31	t1mw		βασίλισσα νότου	1	दक्षिणकी रानी	यसले शेबाकी रानीलाई जनाउँछ । शेबा इस्राएलको दक्षिणपट्टि पर्ने एउटा राज्य थियो ।
LUK	11	31	bx3c		ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς γενεᾶς ταύτης	1	यस पुस्ताका मानिसहरूसँग न्यायमा खडा हुनेछिन्	“खडा हुनेछिन् र यो समयका मानिसहरूलाई न्याय गर्नेछिन्”
LUK	11	31	rnq9	figs-idiom	ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς	1	उनी पृथ्वीको पल्लो कुनाबाट आएकी थिइन्	यो टुक्‍काको अर्थ तिनी धेरै टाढाबाट आइन् भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनी निकै लामो दूरी आइन्” वा “तिनी धेरै टाढाको ठाउँबाट आइन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	11	31	cwa7	figs-explicit	πλεῖον Σολομῶνος ὧδε	1	सोलोमनभन्दा महान् कोही यहाँ छ	येशूले आफ्‍नै बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “म, जो सोलोमनभन्दा महान् छु, यहाँ छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	31	p75h	figs-explicit	πλεῖον Σολομῶνος	1	सोलोमनभन्दा पनि महान् कोही	येशूले आफ्‍नै बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “म सोलोमनभन्दा महान् हुँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	32	pkh5	figs-explicit	ἄνδρες Νινευεῖται	1	निनवेका मानिसहरू	यो कुरा स्पष्‍टसँग उल्‍लेख गर्दा सहोयगी हुन सक्छ कि यसले निनवेको प्राचीन सहरलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ती मानिसहरू जो निनवेको प्राचीन सहरमा बस्थे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	32	g456	figs-gendernotations	ἄνδρες	1	मान्छेहरू	यसले पुरुष र स्‍त्रीहरू दुवैलाई समावेश गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ती मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	11	32	uwp5		τῆς γενεᾶς ταύτης	1	यो पुस्ता	“यस समयका मानिसहरू”
LUK	11	32	lrw7		ὅτι μετενόησαν	1	किनकि तिनीहरूले पश्‍चात्ताप गरे	“किनकि निनवेका मानिसहरूले पश्‍चात्ताप गरे”
LUK	11	32	ac61	figs-explicit	πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε	1	योनाभन्दा महान् कोही यहाँ छ	येशूले आफ्‍नै बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । तिनीहरूले येशूलाई सुनेका छैनन् भन्‍ने कुरालाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म योनाभन्दा महान् भएतापनि, तिमीहरूले अझै पश्‍चात्ताप गरेका छैनौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	33	lf3j	figs-metaphor		0	सामान्य जानकारीः	३३-३६ पदहरू एउटा अलङ्कार हुन् जहाँ येशूले उहाँको शिक्षालाई “ज्योति”को रूपमा बताउनुहुन्छ जसलाई उहाँका चेलाहरूले आज्ञापालन गरेको र अरूहरूसँग बाँडेको चाहनुहुन्छ । उहाँले उहाँको शिक्षालाई ग्रहण नगर्ने मानिसहरूलाई तिनीहरू “अन्धकार”मा भइरहेको झैँ गरी बताउनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	33	rl2i			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडलाई सिकाउन सिद्ध्याउनुहुन्छ ।
LUK	11	33	ht3v		εἰς κρύπτην τίθησιν, οὐδὲ ὑπὸ τὸν μόδιον	1	त्यसलाई कुनै लुकेको स्थानमा डालामुनि राख्दछ	“त्यसलाई लुकाउँछ वा कुनै डालामुनि राख्दछ”
LUK	11	33	hz46	figs-ellipsis	ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν	1	तर सामदानमा	यस वाक्यांशमा बुझिएको कर्ता र क्रियापदलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर त्यो व्यक्तिले त्यसलाई कुनै सामदानमा राख्दछ” वा “तर त्यो व्यक्तिले त्यसलाई कुनै टेबुलमाथि राख्दछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	11	34	n1pg	figs-metaphor	ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός σου	1	शरीरको ज्योति तिम्रो आँखा हो	अलङ्कारको यस भागमा, तिनीहरूले येशूले गर्नुभएका देखेका कुराहरूले समझ प्रदान गर्‍यो जसरी आँखाले शरीरको लागि ज्योति प्रदान गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिम्रो आँखा शरीरको ज्योति झैँ हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	34	w2up	figs-metonymy	ὁ ὀφθαλμός σου	1	तिम्रो आँखा	आँखा दर्शनको लागि प्रतिस्थापन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	34	s4ep	figs-synecdoche	τοῦ σώματός	1	शरीर	शरीर व्यक्तिको जीवनको एउटा समग्रता बुझाउने अलङ्कार हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	11	34	rm2n	figs-metonymy	ὅταν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ	1	जब तिम्रो आँखा असल छ	यहाँ “आँखा” दर्शनको लागि प्रतिस्थापन हो । वैकल्पिक अनुवादः “जब तिम्रो हेराइ असल हुन्छ” वा “जब तिमीले राम्ररी देख्छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	34	e9g2	figs-activepassive	καὶ ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν ἐστιν	1	तिम्रो पूरै शरीर ज्योतिले भरिन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “ज्योतिले तिम्रो सारा शरीरलाई भर्नेछ” वा “तिमीले सबैकुरा प्रस्‍टसँग देख्‍न सक्‍ने हुनेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	34	td49	figs-metonymy	ἐπὰν…πονηρὸς ᾖ	1	जब त्यो खराब छ	यहाँ “आँखा” दर्शनको लागि प्रतिस्थापन हो । वैकल्पिक अनुवादः “जब तिम्रो हेराइ खराब हुन्छ” वा “जब तिमीले धमिलोसँग देख्‍छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	34	iz5p		καὶ τὸ σῶμά σου σκοτεινόν	1	तिम्रो शरीर पनि अन्धकारले पूरै भरिन्छ	“तिमीले केही कुरा पनि देख्‍न सक्‍नेछैनौ”
LUK	11	35	z96u		σκόπει…μὴ τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν	1	होशियार होऊ कि तिमीमा भएको ज्योति अन्धकार नहोस्	“पक्‍का गर कि तिमीले जे ज्योति हो भनेर सोच्छौ त्यो वास्तवमा अन्धकार होइन” वा “पक्‍का गर कि के ज्योति हो र के अन्धकार हो भनेर तिमी जान्दछौ”
LUK	11	36	g336	figs-simile	ἔσται φωτεινὸν ὅλον, ὡς ὅταν ὁ λύχνος τῇ ἀστραπῇ φωτίζῃ σε	1	त्यो ज्योतिले पूर्ण हुनेछ जसरी जब कुनै बत्तीले त्यसको उज्यालोपन तिमीमा चम्काउँछ	येशूले उही सत्यतालाई एउटा उपमाको रूपमा व्यक्त गर्नुहुन्छ । उहाँले सत्यताले भरिपूर्ण भएका मानिसहरूको विषयमा यसरी कुरा गर्नुहुन्छ मानौँ तिनीहरू कुनै बत्ती हुन् जो चम्किलो गरी बल्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	11	37	c6fc			0	सामान्य जानकारीः	येशूलाई एउटा फरिसीको घरमा खानलाई निम्त्याइएको छ ।
LUK	11	37	h6zz	writing-newevent	ἐν δὲ τῷ λαλῆσαι	1	अब जब उहाँले कुरा गर्न सकाउनुभएको थियो	लेखकले यी शब्दहरू एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	11	37	x6nx	figs-explicit	ἀνέπεσεν	1	टेबुलमा ढल्केर बस्‍नुभयो	यो जस्तै आरामदायी तवरले खाने भोजनको बेलामा मानिसहरू टेबुलको वरिपरि सजिलोसँग ढल्केर खाने चलन थियो । मानिसहरूले खाने बेलामा तिनीहरूको शरीर कस्तो तरिकाले ढल्काउँछन् त्यसलाई वर्णन गर्न तपाईंको भाषाले प्रयोग गर्ने शब्दको प्रयोग गर्दै अनुवाद गर्न तपाईंलाई इच्छा हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “टेबुलमा बस्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	38	bm8j	figs-explicit	οὐ πρῶτον ἐβαπτίσθη	1	उहाँले पहिले धुनुभएन	परमेश्‍वरको सामु रीतिपूर्वक शुद्ध हुनको लागि मानिसहरूले तिनीहरूका हातहरू धुनुपर्छ भन्‍ने फरिसीहरूको नियम थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँको हात धुनु” वा “विधिपूर्वक रूपमा शुद्ध हुनलाई उहाँको हातहरू धुन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	39	xf4e	figs-metaphor		0	सामान्य जानकारीः	येशूले एउटा अलङ्कारले प्रयोग गर्दै फरिसीसँग कुरा गर्न थाल्नुहुन्छ । तिनीहरूले कचौराहरू र थालहरू सफा गर्ने तरिकालाई तिनीहरूले आफैँलाई कसरी शुद्ध गराउँछन् भन्‍ने कुरासँग उहाँले तुलना गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	39	zkq7	figs-explicit	τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ πίνακος	1	गिलास र कचौराको बाहिरपट्टि	भाँडाहरूको बाहिरपट्टि धुने फरिसीहरूको विधिको एउटा भाग थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	39	b8gj	figs-metaphor	τὸ δὲ ἔσωθεν ὑμῶν γέμει ἁρπαγῆς καὶ πονηρίας	1	तर तिमीहरू भित्रपट्टि लोभ र खराब कुराले भरिएका छौ	यो अलङ्कारले तिनीहरूले भाँडाको बाहिरी भागलाई ध्यान दिएर सफा गर्ने र तिनीहरूले आफ्‍नै आन्तरिक अवस्थालाई बेवास्ता गर्ने कुराको बीचमा भएको भिन्‍नतालाई देखाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	40	zq4l		ἄφρονες!	1	तिमी मूर्खहरू !	हुन त येशूले यहाँ कुरा गरिरहनुभएको सबै फरिसीहरू पुरुषहरू थिए, यो अभिव्यक्तिले पुरुषहरू वा स्‍त्रीहरू दुवैलाई जनाउन सक्छ ।
LUK	11	40	g39h	figs-rquestion	οὐχ ὁ ποιήσας τὸ ἔξωθεν, καὶ τὸ ἔσωθεν ἐποίησεν?	1	जसले बाहिर बनायो के उसले भित्र पनि बनाउँदैन र ?	तिनीहरूका हृदयमा भएको कुरा नै परमेश्‍वरले मतलब गर्नुहुने कुरा हो भन्‍ने नबुझेकोमा फरिसीहरूलाई हप्‍काउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा भनाइको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसले बाहिरको बनाउनुभयो उहाँले भित्रको पनि बनाउनुभयो !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	11	41	m3ww	figs-explicit	τὰ ἐνόντα δότε ἐλεημοσύνην	1	जे भित्र छ सो दानको रूपमा देओ	यसले तिनीहरूले आफ्‍ना कचौराहरू र थालहरूसँग के गरिरहेको हुनुपर्थ्यो भन्‍ने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूका गिलासहरू र कचौराहरू भित्र भएका कुराहरू गरिबहरूलाई देओ” वा “गरिबहरूप्रति दयावान् होओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	41	phz9		πάντα καθαρὰ ὑμῖν ἐστιν	1	सबै कुराहरू तिम्रो लागि शुद्ध हुनेछन्	“तिमी पूर्णतया शुद्ध हुनेछौ” वा “तिमी भित्र र बाहिर दुवैतिर शुद्ध हुनेछौ”
LUK	11	42	ans4		ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον, καὶ τὸ πήγανον, καὶ πᾶν λάχανον	1	पुदिना, सुप र बगैँचाको हरेक जडीबुटी	“तिमीहरूले पुदिना, सुप र तिमीहरूको बगैँचाबाट उत्पादन हुने चीजहरूको दश भागमा एक भाग परमेश्‍वरलाई दिन्छौ ।” येशूले फरिसीहरू आफ्नो आय स्रोतको दशांश दिनमा कति उग्र थिए भन्‍ने उदाहरण दिइरहनुभएको थियो ।
LUK	11	42	p71g	translate-unknown	τὸ ἡδύοσμον, καὶ τὸ πήγανον	1	पुदिना, सुप र बगैँचाको हरेक जडीबुटी	यी जडीबुटीहरू हुन् । मानिसहरूले तिनीहरूका खानेकुरामा स्वादको लागि तिनलाई थोरै हाल्छन् । यदि मानिसहरूलाई पुदिना र सुप भन्‍ने थाहा छैन भने, तपाईंले उनीहरूलाई थाहा भएको जडीबुटीहरूका नाम वा “जडीबुटी” जस्ता साधारण अभिव्यक्तिलाई प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	11	42	l25z		πᾶν λάχανον	1	बगैँचाको हरेक जडीबुटी	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “अन्य हरेक सागपात” २) “ बगैँचाका अन्य हरेक जडीबुटी” वा ३) “बगैँचाको अन्य हरेक बोटबिरुवा ।”
LUK	11	42	yk7d		τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको प्रेम	“परमेश्‍वरलाई प्रेम गर्न” वा “परमेश्‍वरको लागि प्रेम ।” परमेश्‍वर नै हुनुहुन्छ जसलाई प्रेम गरिन्छ ।
LUK	11	42	myv2	figs-litotes	κἀκεῖνα μὴ παρεῖναι	1	र ती कुराहरूको उपेक्षा नगर्न	“नचुकाइकन”ले जोड दिन्छ कि यो सधैँ गरिनुपर्छ । यसलाई सकारात्मक कथन (करण) को रूपमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “सदैव अरू असल कुराहरू पनि गर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-litotes]])
LUK	11	43	lnx3			0	जोड्ने कथनः	येशूले फरिसीसँग कुरा गर्न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	43	w6pv		τὴν πρωτοκαθεδρίαν	1	उत्तम आसनहरू	“उत्तम आसनहरू”
LUK	11	43	sz72		τοὺς ἀσπασμοὺς	1	सम्मानजनक अभिवादनहरू	“मानिसहरूले तिमीहरूलाई विशेष सम्मानले अभिवादन गरेको तिमीहरू मन पराउँछौ”
LUK	11	44	hag2	figs-simile	ἐστὲ ὡς τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ περιπατοῦντες ἐπάνω οὐκ οἴδασιν	1	तिमीहरू चिन्ह नलगाइएको चिहानजस्तै छौ जसमाथि मानिसहरूले पत्तो नपाईकन हिँड्छन्	फरिसीहरू चिनो नलगाइएका चिहानहरूजस्ता थिए किनभने तिनीहरू रीतिअनुसार शुद्ध देखिन्थे, तर तिनीहरूले आफ्नो वरिपरि रहेकाहरूलाई अशुद्ध बनाउँथे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	11	44	mrw1		τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα	1	चिन्ह नलगाइएका चिहानहरू	यो चिहान मृत लाशलाई गाड्नलाई जमिनमा खनिएको खाडल थियो । यसमा अरूहरूले देखून् भनेर मानिसहरूले सामान्यतया चिहानमा राख्‍ने सेतो ढुङ्गा हुँदैन थियो ।
LUK	11	44	h9x7	figs-explicit	οὐκ οἴδασιν	1	थाहा नपाईकन	जब मानिसहरू चिहानमाथि हिँड्थे, तिनीहरू विधिअनुसार अशुद्ध हुन्थे । यी चिन्ह नलगाइएका चिहानहरूले तिनीहरूलाई अन्जानमा त्यसो गर्न लगायो । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो पत्तो नपाइकन र विधिपूर्वक रूपमा अशुद्ध भएर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	45	ics8			0	सामान्य जानकारीः	येशूले एक यहूदी शिक्षकलाई जवाफ दिन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	11	45	u1vv	writing-participants	τις τῶν νομικῶν	1	व्यवस्थाका शिक्षकहरूमध्ये एकजना	यसले कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	11	45	v1pr		ταῦτα λέγων, καὶ ἡμᾶς ὑβρίζεις	1	यी कुराहरू भनेर, तपाईंले हामीलाई पनि अपमान गर्नुहुन्छ	फरिसीहरूको बारेमा भएका येशूका टिप्‍पणीहरू यहूदी नियमहरूका शिक्षकहरूलाई पनि लागु भए झैँ देखियो ।
LUK	11	46	wx9j		ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί!	1	धिक्‍कार तिमीहरूलाई, व्यवस्थाका शिक्षकहरू !	येशूले यो प्रस्‍ट बनाउनुहुन्छ कि उहाँले फरिसीहरूको साथसाथै व्यवस्थाका शिक्षकहरूको कामहरूलाई पनि दोष लगाउने अभिप्राय गर्नुभयो ।
LUK	11	46	v2vl	figs-metaphor	φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα	1	तिमीहरू मानिसहरूलाई बोक्‍न कठिन हुने व्यवस्थाको भारमुनि राख्‍दछौ	“तिमीहरूले मानिसहरूमाथि तिनीहरूले बोकून् भनेर अति गह्रौँ भार राखिदिन्छौ र तिनीहरूले ती बोक्‍न सक्दैनन् ।” कसैले मानिसहरूलाई धेरै नियमहरू दिनुलाई तिनीहरूलाई बोक्‍नलाई गह्रौँ हुने थोकहरू बोक्‍न दिएको हो जस्तै गरी येशूले बताउनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले मानिसहरूलाई तिनीहरूले पालन गरून् भनेर अति धेरै नियमहरू दिएर भार बोकाउँछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	46	mws4		ἑνὶ τῶν δακτύλων ὑμῶν οὐ προσψαύετε τοῖς φορτίοις	1	तर तिमीहरूले आफ्नो एउटा औँलाले पनि त्यस्तो भारलाई छुँदैनौ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “तर तिमीहरूले मानिसहरूलाई ती बोझहरू बोक्‍नलाई केही सहायता गर्दैनौ” वा २) “ती बोझहरू तिमीहरू आफैँ बोक्‍न कुनै पनि प्रयास गर्दैनौ ।”
LUK	11	48	drs1	figs-explicit	ἄρα μαρτυρεῖτε καὶ συνευδοκεῖτε	1	त्यसैले तिमीहरू गवाहीहरू हौ र तिमीहरूले सहमति जनाउँछौ	येशूले फरिसीहरू र व्यवस्थाका शिक्षकहरूलाई हप्‍काउँदै हुनुहुन्छ । तिनीहरूलाई अगमवक्ताहरूका हत्याबारे थाहा थियो, तर तिनीहरूलाई मारेकोमा तिनीहरूका पुर्खाहरूको तिनीहरूले निन्दा गरेनन् । वैकल्पिक अनुवादः “त्यसैले, तिनीहरूको आलोचना गर्नुको साटोमा, तिमीहरू पुष्‍टि गर्छौ र सहमत हुन्छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	11	49	by5w		διὰ τοῦτο	1	त्यसैकारणले गर्दा	यसले व्यवस्थाका शिक्षकहरूले मानिसहरूलाई नियमहरूसँग लदाएको बारेमा भएको अघिल्‍लो भनाइलाई जनाउँछ ।
LUK	11	49	c97g	figs-personification	ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ εἶπεν	1	परमेश्‍वरको विवेकले भन्यो	“बुद्धि”को विषयमा यसरी बताइएको छ मानौँ त्यसले परमेश्‍वरको लागि बोल्‍न सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उहाँको बुद्धिमा भन्‍नुभयो” वा “परमेश्‍वरले बुद्धिमानीपूर्वक भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-personification]])
LUK	11	49	lda4		ἀποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστόλους	1	म तिनीहरूकहाँ अगमवक्ताहरू र प्रेरितहरूलाई पठाउनेछु	“म मेरा मानिसहरूकहाँ अगमवक्ताहरू र प्रेरितहरू पठाउनेछु ।” येशूले कुरा गरिरहनुभएको यहूदी मानिसहरूको पूर्खाहरूलाई परमेश्‍वरले अगाडिबाट नै घोषणा गर्नुभएको थियो कि उहाँले अगमवक्ताहरू र प्रेरितहरू पठाउनुहुने थियो ।
LUK	11	49	w1fh		ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσιν καὶ διώξουσιν	1	तिनीहरूले उनीहरूलाई सताउनेछन् र उनीहरूमध्ये कतिलाई मार्नेछन्	“मेरा मानिसहरूले केही अगमवक्ताहरू र प्रेरितहरूलाई सताउनेछन् र मार्नेछन् ।” येशूले कुरा गरिरहनुभएको यहूदी मानिसहरूको पूर्खाहरूले अगमवक्ताहरू र प्रेरितहरूलाई मार्नेछन् भनेर परमेश्‍वरले अगाडिबाट नै घोषणा गर्नुभएको थियो ।
LUK	11	50	pi6u	figs-metonymy	ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν, τὸ ἐκχυννόμενον…ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης	1	तब यो पुस्तालाई बगाइएको सबै अगमवक्ताहरूको रगतको लागि जिम्‍मेवार ठहराइनेछ	ती मानिसहरू जससँग येशू कुरा गरिरहनुभएको थियो, तिनीहरूलाई तिनीहरूका पूर्खाहरूद्वारा भएको अगमवक्ताहरू हत्याको लागि जिम्‍मेवार बनाइनेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसैकारण, परमेश्‍वरले यस पुस्तालाई मानिसहरूले मारेका अगमवक्ताहरूको सबै मृत्युहरूको लागि जिम्‍मेवार ठहराउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	50	d1rf	figs-metonymy	τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν, τὸ ἐκχυννόμενον	1	अगमवक्ताहरूको बगाइएको सबै रगत जुन बगाइएको थियो	“रगत बहाइएको” भन्‍नाले तिनीहरूलाई मार्दा रगत बगेको कुरालाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “अगमवक्ताहरूको हत्या” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	11	51	jes7		Ζαχαρίου	1	जकरिया	यिनी सम्भवतः पुरानो करारमा भएका एक पूजाहारी थिए जसले इस्राएलका मानिसहरूलाई मूर्तिपूजाको ‍लागि हप्‍काए । यिनी बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍नाका बुबा थिएनन् ।
LUK	11	51	pav1	figs-activepassive	τοῦ ἀπολομένου	1	जो मारिएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसलाई मानिसहरूले मारे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	11	52	vj5a			0	जोड्ने कथनः	येशूले यहूदी शिक्षकलाई जवाफ दिन सकाउनुहुन्छ ।
LUK	11	52	s4fc	figs-metaphor	ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως…τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε	1	तिमीहरूले ज्ञानको साँचोलाई टाढा लगेका छौ ... प्रवेश गरिरहेकाहरूलाई बाधा दिन्छौ	येशूले परमेश्‍वरको सत्यताको बारेमा यसरी बताउनुहुन्छ मानौँ त्यो कुन घरमा थियो जहाँ शिक्षकहरू प्रवेश गर्न इन्कार गर्छन् र अरूहरूलाई पनि भित्र प्रवेश गर्ने साँचो लिन दिँदैनन् । यसको अर्थ हुन्छ कि शिक्षकहरूले परमेश्‍वरलाई साँचो रूपमा जान्दैनन्, र तिनीहरूले अरूहरूलाई पनि उहाँलाई राम्ररी चिन्‍नबाट रोक्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	11	52	xg48		τὴν κλεῖδα	1	साँचो	यसले घर वा भण्डार कोठामा पस्‍ने माध्यमको प्रतिनिधित्व गर्छ ।
LUK	11	52	fj7x		αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθατε	1	तिमीहरू आफैँ पनि प्रवेश गर्दैनौ	“तिमीहरू आफैँ पनि ज्ञान पाउनलाई भित्र पस्दैनौ”
LUK	11	53	mld3			0	सामान्य जानकारीः	यो कथाको त्यस भागको अन्त्य हो जहाँ येशू फरिसीको घरमा खानुहुन्छ । यी पदहरूले कथाको मुख्य भाग सकिएपछि के हुन्छ भन्‍ने विषयमा बताउँछ ।
LUK	11	53	ejf1		κἀκεῖθεν ἐξελθόντος αὐτοῦ	1	उहाँ त्यहाँबाट गइसक्‍नुभएपछि	“येशू फरिसीको घरबाट जानुभएपछि”
LUK	11	53	h9sw		ἀποστοματίζειν αὐτὸν περὶ πλειόνων	1	धेरै कुराहरूको विषयमा उहाँसँग विवाद गरे	शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूले तिनीहरूको दृष्‍टिकोणको बचाउ गर्नको लागि विवाद गरेनन्, तर येशूलाई फसाउनको लागि ताकि तिनीहरूले उहाँलाई परमेश्‍वरको व्यवस्था तोड्नुभएको आरोप लगाउन सकून् ।
LUK	11	54	mr32	figs-metaphor	αὐτὸν θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ	1	उहाँको मुखबाट निस्केको केही कुराको कारण उहाँलाई पासोमा पार्न	यसको अर्थ हुन्छ कि येशूले कुनै गलत कुरा भनेको तिनीहरू चाहन्थे ताकि तिनीहरूले उहाँलाई दोष लगाउन सकून् । शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूले तिनीहरूको दृष्‍टिकोणको बचाउ गर्नको लागि विवाद गरेनन्, तर येशूलाई फसाउनको लागि ताकि तिनीहरूले उहाँलाई परमेश्‍वरको व्यवस्था तोड्नुभएको आरोप लगाउन सकून् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	intro	jun3			0		# लूका १२ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “आत्माको विरुद्धको ईश्‍वरनिन्दा”<br><br>कसैले पनि निश्‍चय गरी जान्दैन मानिसहरूले त्यस्तो के काम गर्छन् वा के शब्दहरू भन्छन् जब तिनीहरूले यो पाप गर्छन् । तर जे होस्, तिनीहरूले सम्भवतः पावित्र आत्मा र उहाँको कामलाई अपमान गर्छन् । पवित्र आत्माको कामको एउटा भाग चाहिँ मानिसहरूलाई तिनीहरू पापी हुन् र तिनीहरूलाई क्षमा गर्न तिनीहरूलाई परमेश्‍वरको खाँचो छ भनी बुझाउनु हो । त्यसैकारण, जो कोही जसले पाप गर्नलाई बन्द गर्ने कोसिस गर्दैन, उसले सम्भवतः आत्माको विरुद्धमा ईश्‍वरनिन्दा गरिरहेको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/blasphemy]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/holyspirit]])<br><br>### सेवकहरू<br><br>परमेश्‍वरले उहाँका मानिसहरूले यो सम्झेको अपेक्षा गर्नुहुन्छ कि संसारमा भएका सबै कुराहरू परमेश्‍वरका हुन् । परमेश्‍वरले उहाँका मानिसहरूलाई विभिन्‍न चीजहरू दिनुहुन्छ ताकि तिनीहरूले उहाँको सेवा गर्न सकून् । उहाँले तिनीहरूलाई दिनुभएको सबै कुराबाट उहाँले चाहनुभएको कुरा गरेर तिनीहरूले उहाँलाई प्रसन्‍न बनाएको उहाँ चाहनुहुन्छ । उहाँले तिनीहरूलाई प्रयोग गर्न दिनुभएको सबैकुराबाट तिनीहरूले के गरेका छन् भनेर एक दिन येशूले उहाँका सेवकहरूलाई सोध्‍नुहुनेछ । उहाँले तिनीहरूलाई इनाम दिनुहुनेछ जसले उहाँले चाहनुभएको कुरा गरेका छन्, र तिनीहरूलाई दण्‍ड दिनुहुनेछ जसले गरेका छैनन् ।<br><br>### विभाजन<br><br>येशू जान्‍नुहुन्थ्यो कि तिनीहरू जसले उहाँलाई पछ्याउन रोज्दैनन्, तिनीहरूले उहाँलाई पछ्याउन रोज्‍नेहरूलाई  घृणा गर्नेछन् । उहाँले यो पनि जान्‍नुहुन्थ्यो कि अधिकांश मानिसहरूले अरू कसैलाई भन्दा पनि तिनीहरूका परिवारहरूलाई प्रेम गर्छन् । त्यसैले उहाँलाई पछ्याउनेहरूले यो बुझेको उहाँ चाहनुहुन्थ्यो कि तिनीहरूलाई तिनीहरूको परिवारले प्रेम गरेको चाहनुभन्दा पनि उहाँलाई पछ्याउने र प्रसन्‍न तुल्याउने कुरा चाहिँ तिनीहरूको लागि बढी महत्त्वपूर्ण हुनुपर्थ्यो ([लूका १२:५१-५६](./51.md)) ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>यस अध्यायमा येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका १२:८](./08.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा अरू कसैको बारेमा बताएको जस्तै गरी कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	12	1	w6x5			0	सामान्य जानकारीः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई हजारौँ मानिसहरूको अगाडि सिकाउन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	12	1	en8g	writing-newevent	ἐν οἷς	1	त्यसै बेला	यो सम्भवतः शास्‍त्रीहरू र फरिसीहरूले उहाँलाई जालमा पार्ने कुनै उपाय खोजिरहेको बेलामा हो । लेखकले यी शब्दहरू नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	12	1	r5jz	writing-background	ἐπισυναχθεισῶν τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλου, ὥστε καταπατεῖν ἀλλήλους	1	जब धेरै हजारौँ मानिसहरूले एकसाथ भेला भएका थिए	यो पृष्‍ठभूमि जानकारी हो जसले कथाको परिवेशको विषयमा बताउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	12	1	c8yk		τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλου	1	धेरै हजारौँ मानिसहरू	“एउटा धेरै ठुलो भीड”
LUK	12	1	ybz9	figs-hyperbole	καταπατεῖν ἀλλήλους	1	एउटाले अर्कोलाई कुल्चिरहेको थियो	त्यहाँ यति धेरै मानिसहरूको भीड लागेको थियो कि तिनीहरूले एकअर्कालाई कुल्चन सक्थे भनी व्यक्त गर्नको लागि यो एउटा अतिशयोक्ति हो । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले एउटाले अर्कालाई टेकिरहेका थिए” वा “तिनीहरूले एकअर्काको खुट्टामा टेकिरहेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	12	1	x38n		ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ πρῶτον	1	उहाँले आफ्ना चेलाहरूलाई यसो भन्‍न सुरु गर्नुभयो	“येशूले पहिले आफ्ना चेलाहरूसँग कुरा गर्न सुरु गर्नुभयो, र तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	12	1	f5b9	figs-metaphor	προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῆς ζύμης, τῶν Φαρισαίων, ἥτις ἐστὶν ὑπόκρισις	1	फरिसीहरूको खमिरदेखि आफैँलाई जोगाऊ, जुन पाखण्‍डीपन हो	जसरी खमिर रोटीको पिठोको डल्लाभरी फैलिन्छ, त्यसरी नै तिनीहरूको पाखण्डीपन पनि सारा समुदायभरी फैलँदै थियो । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू आफैँलाई फरिसीहरूको पाखण्डीपनबाट सुरक्षित राख, जुन खमिर जस्तै हो” वा “होशियार रहो कि तिमीहरू पनि फरिसीहरूजस्तै पाखण्डी नहोओ । जसरी खमिरले पिठोको पूरै डल्लोलाई असर पार्छ, त्यसरी नै तिनीहरूको व्यवहारले हरेकलाई प्रभाव पार्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	2	m1ti	writing-connectingwords	οὐδὲν δὲ…ἐστὶν	1	तर केही पनि	“तर” शब्दले यस पदलाई फरिसीहरूको पाखण्‍डीपनको बारेमा भएको अघिल्‍लो पदसँग जोड्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/grammar-connect-words-phrases]])
LUK	12	2	g46e	figs-activepassive	οὐδὲν…συνκεκαλυμμένον ἐστὶν, ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται	1	कुनै पनि कुराहरू गुप्‍त छैनन् जुन प्रकट हुनै सक्दैनन्	“लुकाइएको हरेक कुरा प्रकट गरिनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले गोप्य रीतिले गर्ने सबैकुराहरूको बारेमा मानिसहरूले थाहा पाउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	2	e5w4	figs-parallelism	καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ γνωσθήσεται	1	कुनै पनि कुराहरू लुकेका छैनन् जुन कुरा थाहा नहोस्	वाक्यको सत्यतालाई जोड दिनलाई यसले वाक्यको पहिलो खण्‍डले जस्तै उही अर्थ दिन्छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले ती सबै कुराहरूको बारेमा जान्‍नेछन् जुन अरूहरूले लुकाउन कोसिस गर्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	3	iv8i	figs-metonymy	ὧν ὅσα ἐν τῇ σκοτίᾳ εἴπατε, ἐν τῷ φωτὶ ἀκουσθήσεται	1	तिमीहरूले अन्धकारमा जे पनि भनेका छौ त्यो ज्योतिमा सुनिनेछ	यहाँ “अन्धकार” भनेको “रात”को लागि प्रतिस्थापन शब्द हो जुन चाहिँ “गोप्य”को लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । अनि “ज्योति”चाहिँ “दिन”को लागि प्रतिस्थापन शब्द हो जुन चाहिँ “सार्वजनिक”को लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । “सुनिनेछ” भन्‍ने वाक्यांशलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले जे पनि राती गोप्यमा भनेका छौ, मानिसहरूले त्यो दिनको उज्यालोमा सुन्‍ने छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	3	ix7b	figs-synecdoche	πρὸς τὸ οὖς ἐλαλήσατε	1	तिमीहरूले कानमा भनेका	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “अर्को व्यक्तिलाई कानेखुसी गरेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	12	3	jwe6		ἐν τοῖς ταμείοις	1	भित्री कोठाहरूमा	“बन्द गरिएको कोठामा ।” यसले गोप्य कुराकानीलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “गोप्यतामा” वा “गोप्य तवरले”
LUK	12	3	b93h	figs-activepassive	κηρυχθήσεται	1	घोषणा गरिनेछ	“ठूलो स्वरमा भनिनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले घोषणा गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	3	rmx8		ἐπὶ τῶν δωμάτων	1	घरको धुरीहरूबाट	इस्राएलमा घरको छत समतल परेको हुन्थ्यो, त्यसैले मानिसहरू त्यसमाथि गएर उभिन सक्‍थे । यदि घरको छानामाथि कसरी जाने भनी सोचेर पाठकहरू भ्रममा पर्छन् भने, यसलाई “मानिसहरूले सुन्‍न सक्‍ने अग्ला ठाउँहरूबाट” भन्‍नेजस्ता सामान्य अभिव्यक्तिसँगै अनुवाद गर्न सकिन्छ ।
LUK	12	4	m6t7		λέγω δὲ ὑμῖν, τοῖς φίλοις μου	1	म तिमीहरूलाई भन्छु मेरा मित्रहरू	उहाँको प्रवचन एउटा नयाँ विषयमा फेरिएको कुरालाई अङ्कित गर्नलाई येशूले उहाँका चेलाहरूलाई पुनः सम्बोधन गर्नुहुन्छ, अहिले चाहिँ, नडराउने विषयमा कुरा गर्न ।
LUK	12	4	vc8j		μὴ ἐχόντων περισσότερόν τι ποιῆσαι	1	त्यसपछि तिनीहरूले केही गर्न सक्दैनन्	“तिनीहरूले अरू कुनै हानि गर्न सक्‍दैनन्”
LUK	12	5	fsr4	figs-explicit	φοβήθητε τὸν μετὰ…ἔχοντα ἐξουσίαν	1	त्यो व्यक्तिसँग डराओ जससित ... अधिकार हुन्छ	“एक परमेश्‍वर” वाक्यांशले परमेश्‍वरलाई जनाउँछ । यसलाई फरक शब्दहरूमा उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको भय मान जससित ... अधिकार हुन्छ” वा “परमेश्‍वरको भय मान, किनभने ... अधिकार हुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	5	us3x		μετὰ τὸ ἀποκτεῖναι	1	उहाँले मार्नुभएपछि	“उहाँले तिमीहरूलाई मारेपछि”
LUK	12	5	ric8		ἔχοντα ἐξουσίαν ἐμβαλεῖν εἰς τὴν Γέενναν	1	नरकमा फालिदिने अधिकार छ	मानिसहरूलाई न्याय गर्नलाई परमेश्‍वरको अधिकारको बारेमा यो एउटा सामान्य कथन हो । यसको अर्थ यो होइन कि यो कुरा चेलाहरूलाई हुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूलाई नरकमा फ्याँक्‍ने अधिकार छ”
LUK	12	6	czr7	figs-rquestion	οὐχὶ πέντε στρουθία πωλοῦνται ἀσσαρίων δύο?	1	के पाँचवटा भङ्गेरा दुई सिक्‍कामा बेचिँदैनन् र ?	येशूले चेलाहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू जान्दछौ कि केवल दुईवटा स-साना सिक्‍कामा पाँचवटा भङ्गेराहरू बेचिन्छन् ।” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	6	u697		στρουθία	1	भङ्गेराहरू	धेरै साना, बिउ खाने चराहरू
LUK	12	6	mru1	figs-activepassive	ἓν ἐξ αὐτῶν οὐκ ἔστιν ἐπιλελησμένον ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको दृष्‍टिबाट तीमध्ये एउटा पनि बिर्सिएको हुँदैन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा र सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिनीहरू कसैलाई कहिल्यै बिर्सनुहुन्‍न” वा “परमेश्‍वरले वास्तवमा हरेक भङ्गेरालाई सम्झनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-litotes]])
LUK	12	7	m833	figs-activepassive	καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς ὑμῶν πᾶσαι ἠρίθμηνται	1	तिम्रो शिरको कपालका सबै रौँहरूको पनि गणना भएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूको शिरमा कतिवटा केश छन् भनेर पनि परमेश्‍वर जान्‍नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	7	shk3		μὴ φοβεῖσθε	1	नडराओ	डरको कारणलाई उल्‍लेख गरिएको छैन । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “तिमीहरूलाई के हुनेछ भनी नडराओ” वा २) “त्यसैले तिमीहरूलाई चोट पुर्‍याउन सक्‍ने मानिसहरूदेखि नडराओ ।”
LUK	12	7	rca8		πολλῶν στρουθίων διαφέρετε	1	तिमीहरू धेरै भङ्गेराहरूभन्दा पनि मूल्यवान् छौ	“परमेश्‍वरले धेरै भङ्गेरालाई भन्दा तिमीहरूलाई बढी मूल्यको ठान्‍नुहुन्छ”
LUK	12	8	xzh3		λέγω δὲ ὑμῖν	1	तर म तिमीहरूलाई भन्छु	उहाँको प्रवचन एउटा नयाँ विषयमा फेरिएको कुरालाई अङ्कित गर्नलाई येशूले उहाँलाई सुनिरहेका मानिसहरूलाई पुनः सम्बोधन गर्नुहुन्छ, अहिले चाहिँ, स्वीकार गर्ने विषयमा कुरा गर्न ।
LUK	12	8	d1cs	figs-explicit	πᾶς ὃς ἂν ὁμολογήσῃ ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων	1	हरेक जसले मानिसहरूका अगि मलाई स्वीकार गर्दछ	के कुरा स्वीकार गरिएको हो भनेर प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसले ऊ मेरो चेला हो भनी अरूलाई भन्छ” वा “ऊ मप्रति बफादार छ भनी अरूको सामु स्वीकार गर्ने जो कोही पनि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	8	m5ek		ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र”
LUK	12	9	fu3j	figs-explicit	ὁ δὲ ἀρνησάμενός με ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων	1	तर जसले मलाई मानिसहरूका सामु इन्कार गर्दछ	“जसले मलाई मानिसहरूका सामु अस्वीकार गर्छ ।” के कुरा इन्कार गरिएको हो भनेर प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसले ऊ मेरो चेला हो भनी अरूहरूका सामु स्वीकार गर्न इन्कार गर्छ” वा “यदि कसैले ऊ मप्रति बफादार छ भनी भन्‍न इन्कार गर्छ भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	9	x27t	figs-activepassive	ἀπαρνηθήσεται	1	इन्कार गरिनेछ	“अस्वीकार गरिनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसको पुत्रले उसलाई इन्कार गर्नेछन्” वा “ऊ मेरो चेला हो भनी म इन्कार गर्नेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	10	rp5y		καὶ πᾶς ὃς ἐρεῖ λόγον εἰς τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	अनि हरेक जसले मानिसको पुत्रको विरुद्धमा केही वचन बोल्दछ	“हरेक जसले मानिसको पुत्रको बारेमा कुनै खराब कुरा भन्‍छ”
LUK	12	10	px39	figs-activepassive	ἀφεθήσεται αὐτῷ	1	त्यो उसलाई क्षमा गरिनेछ	“उसलाई माफ गरिनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उसलाई त्यसको निम्ति क्षमा गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	10	v5ps		εἰς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα βλασφημήσαντι	1	जसले पवित्र आत्माको विरुद्धमा निन्दा गर्दछ	“पवित्र आत्माको विरुद्धमा खराबी बोल्छ”
LUK	12	10	p9g7	figs-activepassive	τῷ δὲ…οὐκ ἀφεθήσεται	1	तर उसलाई ... त्यो क्षमा गरिनेछैन	यसलाई कर्तृ वाच्यको कृयापदसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर उसलाई ... परमेश्‍वरले उसलाई क्षमा गर्नुहुनेछैन” वा “तर उसलाई ... परमेश्‍वरले उसलाई सधैँको लागि दोषी ठान्‍नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-litotes]])
LUK	12	11	f2j9		ὅταν δὲ εἰσφέρωσιν ὑμᾶς	1	त्यसैले जब तिनीहरूले तिमीहरूलाई ल्याउँछन्	तिनीहरूलाई कसले न्यायमा ल्याउँछन् भन्‍ने कुरालाई उल्‍लेख गरिएको छैन ।
LUK	12	11	c1rk		ἐπὶ τὰς συναγωγὰς	1	सभाघरहरूको अगि	“धार्मिक अगुवाहरूको अगि सभाघरहरूभित्र तिमीहरूलाई प्रश्‍न सोध्‍न” (युडीबी)
LUK	12	11	gm94		τὰς ἀρχὰς, καὶ τὰς ἐξουσίας	1	शासकहरू, र अधिकारीहरू	यिनीहरूलाई एउटै भनाइमा जोडेर राख्‍न जरुरी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “देशमा शक्ति भएका अरू मानिसहरू”
LUK	12	12	gz6v		ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ	1	त्यही घडीमा	“त्यो समयमा” वा “तब”
LUK	12	13	i2vi			0	सामान्य जानकारीः	यो येशूका शिक्षाहरूमा आएको छोटो रोकावट हो । एउटा मानिसले येशूलाई केही गरिदिनको लागि भन्छ र येशूले जवाफ दिनुहुन्छ ।
LUK	12	13	d1dj	figs-explicit	μερίσασθαι μετ’ ἐμοῦ τὴν κληρονομίαν	1	मसँग अंश बाँड्न	त्यस संस्कृतिमा अंश चाहिँ, सामान्यतया बाबु मरेपछि उनीबाट आउँथ्यो । भन्‍ने मान्छेको बाबु सम्भवतः मरेका थिए भनेर स्पष्‍ट बनाउन तपाईंलाई आवश्‍यक हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरा बाबुको जायजेथा मसँग बाँड्न किनकि हाम्रा बाबुको अब मृत्यु भएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	14	i8sm		ἄνθρωπε	1	हे मानिस	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) यो एउटा नचिनेको मानिसलाई बोलाउने सामान्य शैली हो वा २) येशूले त्यो मानिसलाई हप्काइरहनुभएको थियो । तपाईंको भाषामा यीमध्ये कुनै एउटा किसिमले मानिसहरूलाई बोलाउने तरिका हुनसक्छ । केहीले यो शब्दलाई अनुवाद नै गर्दैनन् ।
LUK	12	14	hmn6	figs-rquestion	τίς με κατέστησεν κριτὴν ἢ μεριστὴν ἐφ’ ὑμᾶς?	1	कसले मलाई तिमीहरूमाथि न्यायाधीश र मध्यस्तकर्ता बनायो ?	येशूले त्यस मानिसलाई हप्‍काउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । केही भाषाहरूले “तिमी” वा “तिम्रो” लाई बहुवचनमा पनि प्रयोग गर्न सक्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “म तिम्रो न्यायाधीश वा मध्यस्थकर्ता होइन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	15	me49		εἶπεν δὲ πρὸς αὐτούς	1	तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	यहाँको “तिनीहरू” ले सम्भवतः सारा भीडलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “र येशूले भीडलाई भन्‍नुभयो”
LUK	12	15	ckn2		φυλάσσεσθε ἀπὸ πάσης πλεονεξίας	1	तिमीहरूले आफैँलाई सबै लोभी इच्छाहरूबाट अलग राख	“हरेक किसिमको लोभबाट तिमीहरूले आफैँलाई सुरक्षित राख ।” वैकल्पिक अनुवादः “कुनै थोकलाई पाउनलाई आफैँलाई मोहित हुन नदेओ” वा “अझ बढी थोकहरू प्राप्‍त गर्ने लालसालाई तिमीहरूलाई नियन्त्रण गर्न नदेओ”
LUK	12	15	f2sc		ἡ ζωὴ αὐτοῦ	1	एउटा व्यक्तिको जीवन	यो तथ्यको एउटा सामान्य कथन हो । यसले कुनै तोकिएको व्यक्तिलाई जनाउँदैन । केही भाषाहरूको त्यसलाई व्यक्त गर्ने एउटा तरिका हुन्छ ।
LUK	12	15	sh72		τῷ περισσεύειν…ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ	1	उसको धन सम्पत्तिको प्रशस्तता	“उससँग कति धेरै थोकहरू छन्” वा “उससँग कति धेरै सम्पत्ति छ”
LUK	12	16	d37q	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले एउटा दृष्‍टान्त भन्‍नुभएर उहाँको शिक्षालाई निरन्तरता दिनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	12	16	gc9i		εἶπεν δὲ…αὐτοὺς	1	तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	सम्भवतः येशू अझै समग्र भीडसँग नै बोल्दै हुनुहुन्थ्यो ।
LUK	12	16	nkw9		εὐφόρησεν	1	प्रशस्त उब्जनी दियो	“फसल निकै राम्ररी बढ्यो”
LUK	12	17	w55n	figs-rquestion	τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου?	1	म के गरूँ, किनभने मेरो अनाजलाई भण्‍डारण गर्न मसँग ठाउँ छैन ?	यस प्रश्‍नले त्यस मानिसले मनमनै आफैँ सोचिरहेको कुरालाई झल्काउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “के गर्ने भनेर म जान्दिन, किनभने मसँग मेरा सबै अनाजलाई भण्डारण गर्न पर्याप्‍त ठूलो ठाउँ छैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	18	d82f		τὰς ἀποθήκας	1	भकारीहरू	भकारीहरू किसानले फसल उठाएपछि अन्‍न र खानाहरू भण्डारण गर्ने ठाउँहरू
LUK	12	18	w6gc		τὰ ἀγαθά	1	अन्य सामग्रीहरू	सम्‍पत्तिहरू
LUK	12	19	mqm6	figs-synecdoche	καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου, ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά; ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου.	1	म मेरो प्राणलाई भन्‍नेछु, “प्राण, तँसँग ... छ ... धेरै वर्षहरू ... । आनन्दले आराम गर् ... मोज गर् ।”	“म आफैँलाई भन्‍नेछु, ‘मसँग ... वर्षहरू ... छ । आराम गर् ... मोज ... ।’” वा “म आफैँलाई भन्‍नेछु कि मसँग ... वर्षहरू छ, त्यसैले म आराम गर्न ... मोज गर्न सक्छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	12	20	s4qm			0	जोड्ने कथनः	परमेश्‍वरले त्यस धनी मानिसलाई कसरी जवाफ दिनुहुन्छ भनेर येशूले उद्‌धृत गर्नुहुन्छ, जसै उहाँले उहाँको दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	12	20	xgr9	figs-euphemism	ταύτῃ τῇ νυκτὶ, τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ	1	आजको यही रात नै तेरो प्राण फिर्ता चाहिएको छ	“प्राण”ले व्यक्तिको जीवनलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तँ आज राती नै मर्नेछस्” वा “म आज राती नै तेरो जीवन तँबाट लिनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-euphemism]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	20	vyn1	figs-rquestion	ἃ δὲ ἡτοίμασας, τίνι ἔσται?	1	र तैँले तयार गरेका थोकहरू … यी कसको हुनेछ ?	“तैँले भण्डारण गरेका थोकहरू कसको हुनेछ ?” वा “तैँले तयार पारेका थोक कसले पाउनेछ ?” ती कुनै पनि कुरा मानिसको स्वामित्वमा हुनेछैन भन्‍ने महसुस गराउन परमेश्‍वरले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले तयार पारेका कुराहरू अरू कसैको हुनेछ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	21	m47i		ὁ θησαυρίζων	1	जसले धन सञ्‍चय गरेर राख्दछन्	“मूल्यवान् थोकहरू वचत गर्छन्”
LUK	12	21	fst9		μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν	1	परमेश्‍वरको अगाडि धनी हुँदैन	परमेश्‍वरलाई महत्त्वपूर्ण लाग्‍ने कुराहरूमा उसको समय र धनको प्रयोग गरेको छैन
LUK	12	22	ihk2			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई भीडको अगाडि सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	12	22	vim6		διὰ τοῦτο	1	यसकारण	“त्यसैले” वा “यस कथाले जे कुरा सिकाएको हुनाले”
LUK	12	22	cy4e		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	“म तिमीहरूलाई केही महत्त्वपूर्ण कुराहरू भन्‍न चाहन्छु” वा “तिमीहरूले यसलाई होसियारीपूर्वक सुन्‍नुपर्छ”
LUK	12	22	u1cf		τῷ σώματι τί ἐνδύσησθε	1	तिम्रो शरीरको बारेमा, तिमीहरूले के लगाउने भनेर	“तिमीहरूको शरीरको बारेमा र तिमीहरूले के लगाउनेछौ भनेर” वा “तिम्रो शरीरमा लगाउनलाई पर्याप्‍त कपडाहरू पाउने बारेमा”
LUK	12	23	y4qa		ἡ γὰρ ψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς	1	किनकि जीवन खानेकुराभन्दा बढी हो	यो मूल्यमान्यताको विषयमा सामान्य कथन हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “जीवन तिमीले खाने खानेकुराभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण हो”
LUK	12	23	ri78		τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος	1	शरीर चाहिँ वस्‍त्रहरूभन्दा बढी हो	“तिम्रो शरीर तिमीले त्यसमा लगाउने वस्‍त्रहरूभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण हो”
LUK	12	24	zx97		τοὺς κόρακας	1	कागहरू	यसले यी कुराहरूलाई जनाएको हुनसक्छ १) कागहरू, प्रायः अन्‍न खाने एक किसिमको चरा, वा २) गिद्धहरू, मरेको जनावरको मासु खाने एक किसिमको चरा । यहूदीहरूले यस्ता किसिमका चराहरूहरू खान नहुने हुनाले येशूका श्रोताहरूले कागहरूलाई मूल्यहीन ठानेका हुनसक्छन् ।
LUK	12	24	y4t1		ταμεῖον…ἀποθήκη	1	सामान राख्‍ने कोठा ... भण्‍डार	यिनीहरू खानेकुरा सञ्‍चय गरेर राख्‍ने स्थानहरू हुन् ।
LUK	12	24	i238	figs-exclamations	πόσῳ μᾶλλον ὑμεῖς διαφέρετε τῶν πετεινῶν!	1	तिमीहरू चराहरूभन्दा कति धेरै मूल्यवान् छौ !	यो आश्‍चर्यबोधक भनाइ हो, प्रश्‍न होइन । येशूले मानिसहरू परमेश्‍वरलाई ती चराहरूभन्दा ज्यादै मूल्यवान् छन् भन्‍ने तथ्यलाई जोड दिनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclamations]])
LUK	12	25	lsx8	figs-rquestion	τίς δὲ ἐξ ὑμῶν…ὴν ἡλικίαν αὐτοῦ προσθεῖναι πῆχυν?	1	तिमीहरूमध्ये कसले ... उसको जीवनको आयुमा एक क्युबिट थप्‍न सक्छ ?	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूमध्ये कसैले पनि चिन्ता गरेर तिनीहरूको जीवनलाई अलिकति पनि लम्बाउन सक्दैनौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	25	n286	figs-metaphor	ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ προσθεῖναι πῆχυν	1	उसको जीवनमा एक क्युबिट थप्‍न	यो एउटा अलङ्कार हो, किनभने क्युबिट समयको भन्दा पनि लम्बाइको नाप हो । यो एउटा व्यक्तिको जीवनलाई एउटा पाटि, एउटा डोरी, वा केही अन्य भौतिक वस्तुलाई जस्तैगरी तन्काइएको चित्रण हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	26	hl4d	figs-rquestion	εἰ οὖν οὐδὲ ἐλάχιστον δύνασθε, τί περὶ τῶν λοιπῶν μεριμνᾶτε?	1	यदि त्यसोभए तिमीहरू त्यति सानो कुरा पनि गर्न सक्दैनौ भने, तिमीहरू बाँकी कुराको बारेमा किन चिन्ता लिन्छौ ?	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन अर्को प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनकि तिमीहरूले यति सानो कुरा पनि गर्न सक्दैनौ, तिमीहरूले अन्य कुराहरूको विषयमा चिन्ता लिनुहुँदैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	27	h293		κατανοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει	1	लिली फूलहरूलाई विचार गर-तिनीहरू कसरी बढ्छन्	“लिली फूलहरू कसरी बढ्छन् भन्‍ने बारेमा सोच”
LUK	12	27	s8d3	translate-unknown	τὰ κρίνα	1	लिली फुलहरू	लिली फुलहरू मैदानमा अत्यधिक बढ्ने सुन्दर फुलहरू हुन् । यदि तपाईंको भाषामा लिली फुलको निम्ति शब्द छैन भने तपाईंले त्यो जस्तै कुनै अरू फुलको नाम वा “फुलहरू” भनेर अनुवाद गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	12	27	u3mf	figs-explicit	οὐδὲ νήθει	1	न त तिनीहरूले कात्छन्	कपडाको लागि धागो वा धागोको डल्‍लो बनाउने प्रकृयालाई “कात्ने” भनिन्छ । यसलाई प्रस्‍ट बनाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “न त तिनीहरूले कपडा बुन्‍नलाई धागो बनाउँछन्” वा “र तिनीहरूले धागो बनाउँदैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	27	nug5		Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ	1	सोलोमन पनि आफ्ना सबै महिमामा	“सोलोमन, जससित धेरै सम्पत्ति थिए” वा “सोलोमन, जसले सुन्दर पोशाकहरू लगाउँथे”
LUK	12	28	rur9	figs-metaphor	εἰ δὲ ἐν ἀγρῷ τὸν χόρτον ὄντα	1	यदि परमेश्‍वरले जमिनका घाँस ... लाई सुशोभित पार्नुहुन्छ भने	“यदि परमेश्‍वरले मैदानमा भएका घाँसहरूलाई यसरी पहिर्‍याउनुहुन्छ भने” वा “यदि परमेश्‍वरले मैदानमा भएका घाँसहरूलाई यति सुन्दर पोशाकहरू दिनुहुन्छ भने ।” परमेश्‍वरले घाँसलाई सुन्दर बनाउनुभएको विषयमा यसरी बताइएको छ मानौँ परमेश्‍वरले घाँसलाई सुन्दर वस्‍त्रहरू पहिराइरहनुभएको हो । वैकल्पिक अनुवादः “यदि परमेश्‍वरले मैदानमा भएका घाँसहरूलाई सुन्दर बनाउनुहुन्छ भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	28	t9am	figs-activepassive	εἰς κλίβανον βαλλόμενον	1	... लाई अगेनोमा फालिन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसैले त्यसलाई आगोमा फालिदिन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	28	gr4m	figs-exclamations	πόσῳ μᾶλλον ὑμᾶς	1	तिमीहरूलाई कति धेरै सुशोभित गर्नुहुनेछ	यो आश्‍चर्यबोधक भनाइ हो, प्रश्‍न होइन । उहाँले घाँसलाई भन्दा पनि बढी मानिसहरूलाई निश्‍चय नै वास्ता गर्नुहुन्छ भन्‍ने कुरालाई येशूले जोड दिनुहुन्छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँले निश्‍चय पनि तिमीहरूलाई अझ राम्ररी वस्‍त्र पहिराउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclamations]])
LUK	12	29	q67w		ὑμεῖς μὴ ζητεῖτε τί φάγητε, καὶ τί πίητε	1	के खाऔँला र के पिऔँला भनी चिन्ता नगर	“तिमीहरूले के खानेछौ र के पिउनेछौ भन्‍ने कुराहरूमा ध्यान नदेओ” वा “खाने र पिउने कुराहरूको धेरै चाह नगर”
LUK	12	30	g8jy	figs-metonymy	πάντα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου	1	संसार भरका सबै जातिहरू	यहाँ “जातिहरू”ले “अविश्‍वासीहरू”लाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “अरू जातिका सबै मानिसले” वा “संसारका सबै अविश्‍वासीले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	12	30	ns35	guidelines-sonofgodprinciples	ὑμῶν…ὁ Πατὴρ	1	तिमीहरूका पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	12	31	gvj9		ζητεῖτε τὴν βασιλείαν αὐτοῦ	1	उहाँको राज्यको खोजी गर	“परमेश्‍वरको राज्यमा ध्यान देओ” वा “परमेश्‍वरको राज्यको धेरै चाह गर”
LUK	12	31	jni1	figs-activepassive	ταῦτα προστεθήσεται ὑμῖν	1	यी सबै थोकहरू तिमीलाई थपिनेछन्	“यी कुराहरू पनि तिमीलाई दिइनेछन् ।” “यी कुराहरू” ले खाना र पोशाकलाई जनाउँछ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई यी कुराहरू दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	32	eej3	figs-metaphor	τὸ μικρὸν ποίμνιον	1	सानो बगाल	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई एउटा बगाल भन्दै हुनुहुन्छ । बगाल भनेको एउटा गोठालाले हेरचाह गर्ने भेडाहरू वा बाख्राहरूको समूह हो । जसरी गोठालाले उसका भेडाहरूको हेरचाह गर्छ, त्यसरी नै परमेश्‍वरले येशूका चेलाहरूको वास्ता राख्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “सानो समूह” वा “प्रिय समूह” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	32	e3tv	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Πατὴρ ὑμῶν	1	तिमीहरूका पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	12	33	rlg7	figs-ellipsis	δότε ἐλεημοσύνην	1	गरिबहरूलाई देओ	तिनीहरूले पाउने कुरालाई उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “र तिमीहरूले बेचेर कमाएको पैसा गरिब मानिसहरूलाई देओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	12	33	am8q	figs-metaphor	ποιήσατε ἑαυτοῖς βαλλάντια…θησαυρὸν…ἐν τοῖς οὐρανοῖς	1	तिमीहरू आफ्नो लागि स्वर्गमा धन संचय गर	स्वर्गमा थैलीहरू र धन भनेको उस्तै हुन् । यी दुवैले स्वर्गमा परमेश्‍वरको आशिष्‌को प्रतिनिधित्व गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	33	dc7m		ποιήσατε ἑαυτοῖς	1	आफ्नो लागि तयार गर	यो गरिबहरूलाई दिने कामको परिणाम हो । वैकल्पिक अनुवादः “यसरी तिमीहरूले आफ्नो निम्ति … बनाउनेछौ”
LUK	12	33	xb63		βαλλάντια μὴ παλαιούμενα	1	खल्तीहरू जुन फाटेर जाने छैनन्	“पैसाका थैलीहरू जसमा प्वाल पर्ने छैन”
LUK	12	33	h6qw		ἀνέκλειπτον	1	जो सकिएर जाँदैन	“मत्थर हुँदैन” वा “कम हुँदैन”
LUK	12	33	t1fb		κλέπτης οὐκ ἐγγίζει	1	कोही चोर नजिक आउँदैन	“चोरहरू नजिक आउँदैनन्”
LUK	12	33	e2nj		οὐδὲ σὴς διαφθείρει	1	कुनै कीराले नष्‍ट पार्दैन	“कीराहरूले नाश पार्दैनन्”
LUK	12	33	u258		σὴς	1	कीरा	“कीरा” भनेको एउटा सानो फट्याङ्ग्रो हो जसले कपडाहरू खाएर त्यसमा प्वाल पार्छ । तपाईंलाई अर्कै कुनै फट्याङ्ग्रोको प्रयोग गर्न आवश्‍यक हुन सक्छ, जस्तै कमिला वा धमिरा ।
LUK	12	34	ad29		ὅπου…ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ καὶ ἡ καρδία ὑμῶν ἔσται	1	जहाँ तिम्रो धन हुन्छ, त्यहाँ तिम्रो मन पनि हुनेछ	“तिम्रो मन तिमीले तिम्रो सम्पत्ति सञ्‍चय गरेर राखेको ठाउँमा नै केन्द्रित हुनेछ”
LUK	12	34	r26g	figs-metonymy	ἡ καρδία ὑμῶν	1	तिम्रो मन	यहाँ “मन”ले व्यक्तिको विचारहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	12	35	c4j1	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशूले एउटा दृष्‍टान्त भन्‍न सुरु गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	12	35	nk2x	figs-explicit	ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες περιεζωσμέναι	1	तिम्रो लामो पोसाक कम्मरको पेटीमा कसिएको होस्	मानिसहरूले लत्रने लामा कपडाहरू लगाउँथे । तिनीहरूले काम गर्दा तानिनबाट बचाउन तिनीहरूलाई तिनीहरूको पेटीमा बाँध्थे । वैकल्पिक अनुवादः “सेवा गर्न तयार हुनलाई तिमीहरूको लुगा पेटीमा बाँधिराख” वा “लुगा लगाऊ र सेवा गर्न तयार होओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	35	lh96	figs-activepassive	οἱ λύχνοι καιόμενοι	1	तिम्रा बत्तीहरू बलिरहून्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूका बत्ती बालिराख” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	36	mhg8	figs-simile	ὅμοιοι ἀνθρώποις προσδεχομένοις τὸν κύριον ἑαυτῶν	1	आफ्ना मालिकका प्रतीक्षामा रहेका मानिसहरू झैँ होओ	आफ्ना मालिक फर्कनका लागि तयार रहेका सेवकहरू झैँ येशूले उहाँका चेलाहरूलाई उहाँको लागि तयार रहन आज्ञा गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	12	36	t8kb		ἀναλύσῃ ἐκ τῶν γάμων	1	उनी विवाहको भोजबाट फर्केर आउँछन्	“विवाहको भोजबाट घर फर्केर आउँछन्”
LUK	12	36	p9cq	figs-explicit	ἀνοίξωσιν αὐτῷ	1	उसको लागि ढोका खोलिदिन	यसले मालिकको घरको ढोकालाई जनाउँछ । उसको लागि ढोका खोलिदिने काम उसका सेवकहरूको जिम्‍मेवारी थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	37	qk47		μακάριοι	1	धन्य हो	“… का निम्ति कति असल”
LUK	12	37	xiv7		οὓς ἐλθὼν, ὁ Κύριος εὑρήσει γρηγοροῦντας	1	जसलाई मालिक फर्केर आउँदा उसले जागा रहेको भेट्टाउनेछ	“जसको मालिकले ऊ फर्कँदा तिनीहरूले उसलाई पर्खिरहेको भेट्टाउँछ” वा “मालिक फर्कँदा जो तयारी अवस्थामा हुन्छन्”
LUK	12	37	s3yd		ὅτι περιζώσεται καὶ ἀνακλινεῖ αὐτοὺς	1	उसले आफ्नो लामो वस्‍त्रलाई पेटीमा कसेर राख्छ, र तिनीहरूलाई टेबुलमा ढल्कन लगाउँछ	नोकरहरू इमानदार भएका र तिनको सेवा गर्नलाई तयार रहेका कारण, मालिकले अब तिनीहरूको सेवा गरेर तिनीहरूलाई इनाम दिनेछन् ।
LUK	12	38	x25s		ἐν τῇ δευτέρᾳ…φυλακῇ	1	दोस्रो पटक रातको समयमा	यो राती ९ बजे र मध्यरात बिचको समय थियो । वैकल्पिक अनुवादः “राती अबेला” वा “ठीक मध्यरात अगि”
LUK	12	38	qa35		κἂν ἐν τῇ τρίτῃ φυλακῇ	1	वा तेस्रो चोटि पनि	यो मध्यरात र राती ३ बजे बिचको समय थियो । वैकल्पिक अनुवादः “वा यदि ऊ राती अति ढिलो आउँछ”
LUK	12	39	v73u		ᾔδει…ποίᾳ ὥρᾳ	1	कुन घडी भनेर जानेको भए	“कहिले भनेर थाहा पाएको भए”
LUK	12	39	ej9m	figs-activepassive	οὐκ ἂν ἀφῆκεν διορυχθῆναι τὸν οἶκον αὐτοῦ	1	उसले उसको घर फोरिन दिने थिएन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले चोरलाई उसको घर फोरेर आउन दिने थिएन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	40	ds4s		ὅτι ᾗ ὥρᾳ οὐ δοκεῖτε, ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἔρχεται	1	किनभने तिमीहरूलाई मानिसको पुत्र तिमीहरूले नसोचेको घडीमा आउँदैछन्	चोर र मानिसको पुत्र बिचको एउटा मात्र समानता मानिसहरूले तिनीहरू दुवै कतिखेर आउँछन् भनेर जान्दैनन्, त्यसैले तिनीहरू तयार हुनुपर्छ ।
LUK	12	40	p1y9		ᾗ ὥρᾳ οὐ δοκεῖτε	1	तिमीहरूले अपेक्षा नगरेको घडीमा	“कुन समयमा भनेर जान्दैनौ”
LUK	12	40	dw4h		ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἔρχεται	1	मानिसको पुत्र कहिले आउँछन् भनेर	येशूले आफ्नैबारे कुरा गरिरहनुभएको थियो । वैकल्पिक अनुवादः “जब म, मानिसको पुत्र, आउनेछु”
LUK	12	41	i9d2			0	सामान्य जानकारीः	पद ४१ मा, त्यहाँ कथा वर्णनमा छोटो रोकावट आएको छ जसै पत्रुसले येशूलाई अघिल्‍लो दृष्‍टान्तको बारेमा एउटा प्रश्‍न सोध्छन् ।
LUK	12	41	hz2d			0	जोड्ने कथनः	पद ४२ मा, येशूले अर्को दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	12	42	g8lu	figs-rquestion	τίς ἄρα ἐστὶν…ἐν καιρῷ τὸ σιτομέτριον?	1	तब ... को हो ... तिनीहरूको भागको भोजन ठीक समयमा ... ?	येशूले पत्रुसको प्रश्‍नलाई अप्रत्यक्ष ढङ्‌गले जवाफ दिनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । उहाँले जो इमानदार प्रबन्धक बन्‍न चाहन्थ्यो यो दृष्‍टान्त तिनीहरूको बारेमा नै हो भनी बुझेको अपेक्षा गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “मैले यो हरेकको निम्ति भनेको हुँ जो ... ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	42	dxd2	figs-parables	ὁ πιστὸς οἰκονόμος ὁ φρόνιμος	1	विश्‍वासयोग्य र बुद्धिमान् व्यवस्थापक	आफ्ना मालिकको पर्खाइमा नोकरहरू कसरी इमानदार बन्‍ने भन्‍नेबारे येशूले अर्को दृष्‍टान्त पनि भन्‍नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	12	42	mnn1		ὃν καταστήσει ὁ Κύριος ἐπὶ τῆς θεραπείας αὐτοῦ	1	जसलाई उसको मालिकले उसका अन्य सेवकहरूभन्दा माथि राख्‍नेछ	“जसलाई उसको मालिकले अरू नोकरहरूमाथि प्रमुख बनाउँछ”
LUK	12	43	g6xl		μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος	1	धन्य हो त्यो सेवक	“त्यो नोकरको लागि कति असल”
LUK	12	43	h35t		ὃν ἐλθὼν, ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει ποιοῦντα οὕτως	1	जसले आफ्नो मालिक फर्कंदा यी कार्यहरू गरिरहेको भेट्टाउँछ	“यदि त्यसको मालिकले ऊ फर्केर आउँदा त्यसलाई त्यो काम गरिरहेको भेट्टाउँछ”
LUK	12	44	i2cq		ἀληθῶς λέγω ὑμῖν	1	साँच्‍चै म तिमीहरूलाई भन्दछु	यो अभिव्यक्तिको अर्थ हुन्छ कि उहाँले भन्‍न लाग्‍नुभएको कुरामा तिनीहरूले विशेष ध्यान दिनुपर्छ ।
LUK	12	44	y47s		ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν	1	उसलाई उसको सारा सम्पत्तिमाथि राख्‍नेछ	“उसलाई आफ्‍नो सारा सम्पत्तिमाथि अधिकार दिनेछ”
LUK	12	45	dpk8		ὁ δοῦλος ἐκεῖνος	1	त्यो सेवक	यसले मालिकले अरू नोकरहरूमाथि प्रमुख बनाएको नोकरलाई जनाउँछ ।
LUK	12	45	aku7	figs-metonymy	εἴπῃ…τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ	1	आफ्नो हृदयमा यसो भन्दछ	यहाँ “हृदय” व्यक्तिको दिमाग वा भित्री व्यक्तित्वको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्पिक अनुवादः “मनमनै सोच्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	12	45	cu5k		χρονίζει ὁ κύριός μου ἔρχεσθαι	1	मेरो मालिकले फर्कि आउन लामो समय लिइराख्‍नुभएको छ	“मेरो मालिक चाँडै फर्कनुहुनेछैन”
LUK	12	45	juc5		τοὺς παῖδας καὶ τὰς παιδίσκας	1	पुरुष तथा स्‍त्री सेवकहरू	यहाँ “पुरुष तथा स्‍त्री सेवकहरू” भनी अनुवाद गरिएका शब्दहरूलाई सामान्यतया “केटाहरू” र “केटीहरू” भनी अनुवाद गरिन्छ । तिनीहरूले सङ्केत गरेको हुन सक्छ कि सेवकहरू कम उमेरका थिए वा तिनीहरू आफ्‍ना मालिकका लागि प्यारा थिए ।
LUK	12	46	j1m1	figs-merism	ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ, καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει	1	उसले अपेक्षा नगरेको दिनमा, र उसले नजानेको घडीमा	“दिन” र “घडी” शब्दहरूले समयको पूर्णतालाई जनाउने वाक्यांशको निर्माण गर्छ जसले कुनै पनि समयलाई जनाउन सक्छ, र “अपेक्षा गर्नु” र “जान्‍नु” शब्दहरूको पनि उस्तै अर्थहरू हुन्छन्, त्यसैले प्रभुको आगमन सेवकको लागि पूर्ण रूपमा आश्‍चर्यको विषय हुनेछ भनेर जोड दिनलाई यहाँ दुई वाक्यांशहरू समान किसिमको संरचनामा छन् । तैपनि, तपाईंको भाषामा “जान्‍नु” र “अपेक्षा गर्नु” वा “दिन” र “घडी”को लागि फरक शब्दहरू नभएसम्‍म वाक्यांशहरूलाई एकसाथ जोड्नु हुँदैन । वैकल्पिक अनुवादः “सेवकले उसलाई अपेक्षा नगरिरहेको समयमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-merism]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	12	46	vg1d	figs-hyperbole	διχοτομήσει αὐτὸν, καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων θήσει	1	उसलाई टुक्राटुक्रा पारेर काट्नेछ र उसको लागि अविश्‍वासीहरूसँगै एउटा ठाउँ नियुक्त गर्नेछ	सम्भावित अर्थहरू हुन् 1) मालिकले दासलाई कठोर सजाय दिने विषयमा यो एउटा अतिरञ्‍जन हो वा २) यसले त्यो तवरलाई वर्णन गर्छ जसरी सजाय स्वरूप त्यो सेवक मारिनेछ र गाडिनेछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	12	47	p1l2			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	12	47	im3v	figs-activepassive	ἐκεῖνος δὲ ὁ δοῦλος, ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου αὐτοῦ, καὶ μὴ ἑτοιμάσας ἢ ποιήσας πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ, δαρήσεται πολλάς	1	तर त्यो सेवकलाई, जसले मालिकको इच्छा जानेको हुन्छ, र उसको इच्छा अनुसार तयार नगरेको वा काम नगरेको हुनाले, धेरैचोटि मुक्‍का हानेर पिटिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तर त्यस सेवकलाई जसले उसको मालिकको इच्छा जान्दछ तर त्यस अनुसार तयार गर्दैन वा काम गर्दैन, मालिकले त्यसलाई धेरै मुक्‍का हानेर पिट्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	47	aj41		τὸ θέλημα τοῦ κυρίου αὐτοῦ…πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ	1	उसको मालिकको इच्छा ... उसको इच्छा अनुसार	“उसले के गरेको उसको मालिकले चाहन्थे”
LUK	12	48	nn9c		ὁ δὲ…ὀλίγας	1	तर जसले ... कम मुक्‍काहरू ...	दुवै सेवकहरूले, जसले मालिकको इच्छा जान्दछ र जसले मालिकको इच्छा जान्दैन, दण्‍ड पाउँछन्, तर “त्यस सेवक” (पद ४७) बाट सुरु भएका शब्दहरूले देखाउँछन् कि जानाजान आफ्‍नो मालिकको अनाज्ञापालन गरेका सेवकलाई अर्को सेवकलाई भन्दा बढी कठोर तवरले दण्‍ड दिइयो ।
LUK	12	48	ehu9	figs-activepassive	παντὶ δὲ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ ζητηθήσεται παρ’ αὐτοῦ	1	जसलाई तिनीहरूद्वारा धेरै जिम्मा दिइएका छन् उसबाट धेरै नै फिर्ता मागिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसले बढी पाएको छ, तिनीहरूले उसबाट धेरै माग्‍नेछन्” वा “मालिकले तिनीहरू सबैबाट धेरै माग्‍नेछ जसलाई उसले धेरै दिएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	48	qg96	figs-activepassive	ᾧ…πολύ, περισσότερον αἰτήσουσιν αὐτόν	1	जसलाई ... दिइएको छ, त्यसबाट धेरै नै मागिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । “मालिकले त्यसबाट अझ बढी माग्‍नेछन् ... धेरै ... ” वा “मालिकले त्यसबाट अझ बढी खोज्‍नेछन् ... धेरै ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	48	ir7m	figs-activepassive	ᾧ παρέθεντο πολύ	1	जसलाई धेरै जिम्मा दिइएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसलाई मालिकले धेरै सम्पत्ति हेरचाह गर्न दिएका छन्” वा “जसलाई मालिकले धेरै जिम्मेवारी दिएका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	49	z7wu			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	12	49	qy62	figs-metaphor	πῦρ ἦλθον βαλεῖν ἐπὶ τὴν γῆν	1	म पृथ्वीमा आगो वर्षाउन आएँ	“म पृथ्वीमा आगो फ्याँक्‍न आएँ” वा “म पृथ्वीमा आगो लगाउन आएँ ।” सम्भावित अर्थहरू हुन् १) येशू मानिसहरूको न्याय गर्न आउनुभएको छ वा २) येशू विश्‍वासीहरूलाई शुद्ध पार्न आउनुभएको छ वा ३) येशू मानिसहरूको माझमा विभाजन ल्याउन आउनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	12	49	ygv3	figs-exclamations	τί θέλω εἰ ἤδη ἀνήφθη	1	यो अगि नै सल्किसकेको होस् भनेर म कति चाहन्छु	उहाँले यो भएको होस् भनी कति धेरै चाहना गर्नुहुन्छ भनेर यो आश्‍चर्यबोधक भनाइले जोड दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो अगि नै जलिसकेको होस् भनेर म कति चाहन्छु” वा “यो अगि नै सुरु भइसकेको होस् भनेर म कति चाहन्छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclamations]])
LUK	12	50	hn1j	figs-metaphor	βάπτισμα…ἔχω βαπτισθῆναι	1	तर मैले एउटा बप्‍तिस्‍मा लिनुपर्नेछ	यहाँ “बप्‍तिस्मा”ले येशूले सहनुपर्ने कष्‍टलाई जनाउँछ । जसरी बप्‍तिस्माको समयमा एउटा व्यक्तिलाई पानीले ढाक्छ, त्यसरी नै कष्‍टले येशूलाई सताउनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “म भयानक कष्‍टको बप्‍तिस्माद्वारा भएर जानुपर्छ” वा “जसरी बप्‍तिस्मा लिने व्यक्तिलाई पानीले ढाक्छ, त्यसरी नै म कष्‍टद्वारा व्याकुल बनाइनुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	12	50	k4e8		δὲ	1	तर	उहाँले बप्‍तिस्मा नलिनुभएसम्म उहाँले पृथ्वीमा आगो फ्याँक्‍न सक्‍नुहुन्‍न भन्‍ने देखाउनलाई “तर” शब्द प्रयोगको गरिएको हो ।
LUK	12	50	r2yj	figs-exclamations	πῶς συνέχομαι ἕως ὅτου τελεσθῇ!	1	यो पूरा नहुन्जेलसम्म म कति चिन्तामा छु !	यो आश्‍चर्यले उहाँ कति पीडामा हुनुहुन्थ्यो भन्‍ने जोड दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म चिन्तामा छु र भइरहनेछु जबसम्म मैले यो कष्‍टको बप्‍तिस्मा पूरा गर्दिन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclamations]])
LUK	12	51	s32r	figs-rquestion	δοκεῖτε ὅτι εἰρήνην παρεγενόμην δοῦναι ἐν τῇ γῇ? οὐχί, λέγω ὑμῖν, ἀλλ’ ἢ διαμερισμόν	1	के म पृथ्वीमा शान्ति ल्याउन आएको हुँ भनी तिमीहरू सोच्दछौ ? होइन, म तिमीहरूलाई भन्छु, बरु म एउटा विभाजन ल्याउन आएँ	उहाँले तिनीहरूको गलत बुझाइलाई सच्याउन गइरहनुभएको छ भनेर थाहा गराउनलाई येशूले एउटा प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ । दोस्रो वाक्यमा हटाइएका “म आएँ” भन्‍ने शब्दहरूलाई तपाईंले राख्‍नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू सोच्छौ कि म पृथ्वीमा शान्ति ल्याउन आएँ, तर म तिमीहरूलाई भन्छु कि म त्यसको लागि आइँन । बरु, म त विभाजन ल्याउन आएँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	51	np4v		διαμερισμόν	1	विभाजन	“शत्रुता” वा “झगडा”
LUK	12	52	vrt5	figs-ellipsis	ἔσονται…πέντε ἐν ἑνὶ οἴκῳ	1	एक घरमा पाँच जना हुनेछन्	यसले मानिसहरूलाई जनाउँछ भनेर उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यहाँ एउटा घरमा पाँचजना मानिसहरू हुनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	12	52	fln4		ἐπὶ…ἐπὶ	1	विरुद्धमा ... विरुद्धमा	“ ... विरोध गर्नेछन् ... विरोध गर्नेछन्”
LUK	12	53	qr7s		ἐπὶ	1	विरुद्धमा	“ ... विरोध गर्नेछन्”
LUK	12	54	vdh1			0	सामान्य जानकारीः	येशू भीडसँग कुरा गर्न सुरु गर्नुहुन्छ ।
LUK	12	54	i84z	figs-explicit	ὅταν ἴδητε νεφέλην ἀνατέλλουσαν…γίνεται οὕτως	1	जब तिमीहरूले बादल उठिरहेको देख्छौ ... त्यस्तै हुन्छ	इस्राएलमा यो अवस्थाले सामान्यतया पानी पर्दैछ भन्‍ने अर्थ दिन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	54	d3gk		ὄμβρος ἔρχεται	1	वृष्‍टि आउँदैछ	“झरी पर्दै छ” वा “पानी पर्न गइरहेको छ”
LUK	12	55	gq22	figs-explicit	ὅταν νότον πνέοντα	1	जब दक्षिणी बतास चलिरहेको हुन्छ	इस्राएलमा यो अवस्थाले सामान्यतया तातो मौसम आउँदैछ भन्‍ने अर्थ दिन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	12	56	jdj7		τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς	1	आकाशको र पृथ्वीको	“पृथ्वी र आकाश”
LUK	12	56	y3yj	figs-rquestion	τὸν καιρὸν δὲ τοῦτον, πῶς οὐκ οἴδατε δοκιμάζειν?	1	तर यो कसरी हो कि अहिलेको वर्तमान समयलाई कसरी व्याख्या गर्ने भनेर तिमीहरू जान्दैनौँ ?	येशूले भीडलाई हप्‍काउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । येशूले तिनीहरूलाई गल्तीको अनुभव गराउन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले वर्तमान समयलाई कसरी व्याख्या गर्ने हो भनी जान्‍नुपर्छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	57	w8rz	figs-rquestion	τί δὲ καὶ ἀφ’ ἑαυτῶν, οὐ κρίνετε τὸ δίκαιον?	1	र तिमीहरू आफ्ना लागि के कुरा ठीक छ भनी किन न्याय गर्दैनौ ?	येशूले भीडलाई हप्‍काउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “के ठीक हो भनी तिमीहरू आफैँले छुट्याउनुपर्छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	12	57	wa4b		ἀφ’ ἑαυτῶν	1	तिमीहरू आफ्नै लागि	“तिमीहरूको आफ्नै अग्रसरतामा”
LUK	12	58	y75j	figs-hypo	ὡς γὰρ ὑπάγεις…εἰς φυλακήν	1	किनकि जब तिमी जान्छौ ... झ्यालखानामा	येशूले भीडलाई सिकाउन एउटा काल्पनिक परिस्थितिको प्रयोग गर्नुहुन्छ । उहाँको भनाइ के हो भने तिनीहरूले आफूहरूले सुल्झाउन सक्‍ने मामिलाहरूलाई सार्वजनिक अदालतहरूलाई संलग्‍न नगराइकनै सुल्झाउनुपर्छ । यो कुरा नहुन सक्छ भनेर प्रस्‍ट बनाउन यसलाई पुनः उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनकि यदि तिमीहरू ... जान पर्‍यो ... झ्यालखानामा ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	12	58	f1ea	figs-you	ὡς…ὑπάγεις	1	जब तिमी गइरहेका छौ	येशूले भीडसँग कुरा गरिरहनुभएको भए तापनि, उहाँले प्रस्तुत गरिरहनुभएको परिस्थिति भनेको कुनै व्यक्ति एक्लै जानुपर्ने कुराको हो । त्यसैले केही भाषाहरूमा “तिमी” शब्द  एकवचन हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	12	58	t4v8		ἀπηλλάχθαι ἀπ’ αὐτοῦ	1	उससँग तिम्रो मुद्दा मिलाउन	“तिम्रो विरोधीसँग मिलाप गर”
LUK	12	58	e7hz		τὸν κριτήν	1	न्यायाधीश	यसले बडाहाकिमलाई जनाउँछ, तर यहाँ यो शब्द बढी विशिष्‍ट र खतराको सङ्केत दिने किसिमको छ ।
LUK	12	58	b7sh		σε παραδώσει	1	तिमीलाई जिम्‍मा लाउनु	“तिमीलाई लिँदैन”
LUK	12	59	wi7m	figs-hypo	λέγω σοι…καὶ τὸ ἔσχατον λεπτὸν ἀποδῷς	1	म तिमीहरूलाई भन्छु ... तिमीले एक-एक पैसा नतिरुञ्‍जेल	यो काल्पनिक परिस्थितिको अन्त्यो हो, जुन पद ५८ मा सुरु हुन्छ, जुन येशूले भीडलाई सिकाउन प्रयोग गर्नुहुन्छ । उहाँको भनाइ के हो भने तिनीहरूले आफूहरूले सुल्झाउन सक्‍ने मामिलाहरूलाई सार्वजनिक अदालतहरूलाई संलग्‍न नगराइकनै सुल्झाउनुपर्छ । यो कुरा नहुन सक्छ भनेर प्रस्‍ट बनाउन यसलाई पुनः उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	12	59	i124		καὶ τὸ ἔσχατον λεπτὸν	1	अन्तिम पैसा	“रकमको सम्पूर्ण परिमाण जुन तिम्रो विरोधीले खोज्छ”
LUK	13	intro	xaa2			0		# लूका १३ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### नजानिएका घटनाहरू<br><br>मानिसहरू र येशूले एउटा घटनाको बारेमा कुरा गर्नुहुन्छ जसको बारेमा उहाँहरूलाई थाहा थियो तर आजको दिनमा लूकाले लेखेको भन्दा बाहेक केही पनि कसैले जान्दैन ([लूका १३:१-५](./01.md)) । तपाइंको अनुवादले त्यो मात्र भन्‍नुपर्छ जुन लूकाले बताउँछन् ।<br><br>### विरोधाभासी अलङ्कार<br><br>विरोधाभासी अलङ्कार भनेको एउटा साँचो कथन हो जसले केही असम्भव कुरालाई वर्णन गरेको जस्तो देखिन्छ । यस अध्यायमा एउटा विरोधाभासी अलङ्कार आउँछः “सबैभन्दा कम महत्त्वपूर्ण रहेकाहरू पहिला हुनेछन्, र सबैभन्दा धेरै महत्त्वपूर्ण रहेकाहरू अन्तिम हुनेछन्” ([लूका १३:३०](../../luk/13/30.md)) ।
LUK	13	1	t1fi			0	जोड्ने कथनः	येशू अझै पनि भीडको अगाडि बोलिरहनुभएको छ । भीडमा भएका केही मानिसहरूले उहाँलाई एउटा प्रश्‍न सोध्छन् र उहाँले जवाफ दिन थाल्नुहुन्छ । यो कथाको उही खण्‍ड हो जुन [लूका १२:१](../12/01.md) मा सुरु हुन्छ ।
LUK	13	1	b9rx		ἐν αὐτῷ τῷ καιρῷ	1	त्यस बेलामा	यो पदावलीले यो कुरालाई येशूले १२ अध्यायको अन्त्यतिर मानिसहरूको एउटा भीडलाई सिकाउँदै गर्नुभएको कुरासँग जोड्छ ।
LUK	13	1	wg2k	figs-explicit	ὧν τὸ αἷμα Πειλᾶτος ἔμιξεν μετὰ τῶν θυσιῶν αὐτῶν	1	जसको रगत पिलातसले तिनीहरूको आफ्नै बलिदानसँग मिसाइदिए	यहाँ “रगत”ले गालीलीहरूको मृत्युलाई जनाउँछ । तिनीहरू सम्भवतः तिनीहरूले तिनीहरूको बलि चढाउँदै गर्दा मारिएका थिए । यसलाई यूएसटीमा झैँ गरी प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	1	fj2c	figs-metonymy	ὧν τὸ αἷμα Πειλᾶτος ἔμιξεν μετὰ τῶν θυσιῶν αὐτῶν	1	जसको रगत पिलातसले तिनीहरूकै बलिहरूसँग मिसाए	पिलातसले आफैँले नगरी सम्भवतः उनका सिपाहीहरूलाई मानिसहरूलाई मार्न आज्ञा गरे । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसलाई पिलातसका सिपाहीहरूले मारे जसै तिनीहरूले पशुहरूको बलि चढाइरहेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	13	2	zfa8		δοκεῖτε ὅτι οἱ Γαλιλαῖοι οὗτοι, ἁμαρτωλοὶ…ταῦτα πεπόνθασιν?	1	के ती गालीलीहरूले यस किसिमले कष्‍ट भोगे भनेर अरू गालीलीहरूभन्दा बढी पापी थिए भन्‍ने तिमीहरू सोच्छौ ?	“के यी गालीलवासीहरू अझ बढी पापी थिए ?” वा “के यसले ती गालीलवासीहरू बढी पापी थिए भन्‍ने प्रमाणित गर्छ र ?” मानिसहरूको बुझाइलाई चुनौति दिनलाई येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ ।
LUK	13	3	c1h5	figs-rquestion	οὐχί, λέγω ὑμῖν; ἀλλ’ ἐὰν μὴ μετανοῆτε, πάντες ὁμοίως ἀπολεῖσθε	1	होइन, म तिमीहरूलाई भन्छु । तर यदि तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरनौ भने, तिमीहरू पनि यसरी नै नष्‍ट हुनेछौ	येशूले मानिसहरूको बुझाइलाई चुनौति दिन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ, जुन यी शब्दहरूबाट सुरु हुन्छ, “के यी गालीलीहरू बढी पापी थिए भनेर तिमीहरू सोच्छौ ... त्यसरी नै ... ?” (पद २) “तिमीहरू सोच्छौ कि यी गालीलीहरू बढी पापी थिए ... यसरी ... , तर तिनीहरू थिएनन् । तर यदि तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरेनौ भने ... त्यसरी नै ... ” वा “यी गालीलीहरू बढी पापी थिए भनेर नसोच ... यसरी ... । यदि तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरेनौ भने ... त्यसरी नै ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	13	3	xl6m		οὐχί, λέγω ὑμῖν	1	होइन, म तिमीहरूलाई भन्छु	यहाँ “म तिमीहरूलाई भन्छु”ले “होइन” लाई जोड दिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरू निश्‍चय पनि बढी पापीहरू थिएनन्” वा “तिनीहरूको कष्‍टले तिनीहरू बढी पापीहरू थिए भनी प्रमाणित गर्छ भनेर सोचेकोमा तिमीहरू गलत छौ”
LUK	13	3	a3ez		πάντες ὁμοίως ἀπολεῖσθε	1	तिमीहरू सबै पनि यसरी नै नष्‍ट हुनेछौ	“तिमीहरू सबै पनि मर्नेछौ ।” “यसरी नै” भन्‍ने वाक्यांशको अर्थ तिनीहरूले पनि उही परिणाम भोग्‍नेछन् भन्‍ने हुन्छ, त्यही तरिकाले तिनीहरू पनि मर्नेछन् भन्‍ने चाहिँ होइन ।
LUK	13	3	v2ng		ἀπολεῖσθε	1	तिमीहरू नष्‍ट हुनेछौ	मर्नु
LUK	13	4	hj5w		ἢ ἐκεῖνοι	1	अथवा तिनीहरू	यो येशूको दोस्रो उदाहरण हो जसमा मानिसहरूले कष्‍ट भोगेका छन् । वैकल्पिक अनुवादः “अथवा तिनीहरूलाई विचार गरे” वा “तिनीहरूको बारेमा सोच”
LUK	13	4	e2s8	translate-numbers	οἱ δεκαοκτὼ	1	अठार जना मानिस	“१८ जना मानिस” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	13	4	p6r8	translate-names	τῷ Σιλωὰμ	1	सिलोआम	यो यरूशलेममा भएको एउटा क्षेत्रको नाम हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	13	4	vg9j		δοκεῖτε ὅτι αὐτοὶ ὀφειλέται ἐγένοντο παρὰ…Ἰερουσαλήμ?	1	के तिनीहरू बढी खराब पापीहरू थिए भनी तिमीहरू सोच्छौ ... यरूशलेम ... ?	“के यसले तिनीहरू बढी पापी थिए भन्‍ने प्रमाणित गर्छ ?” मानिसहरूको बुझाइलाई चुनौति दिनलाई येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ ।
LUK	13	4	at9i	figs-explicit	αὐτοὶ ὀφειλέται ἐγένοντο παρὰ	1	तिनीहरू बढी खराब पापीहरू थिए	भीडले अनुमान गर्‍यो कि तिनीहरू यस्तो भयानक तरिकाले मरे किनभने तिनीहरू अन्यभन्दा बढी पापी थिए । यसलाई स्पष्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू मरे किनभने तिनीहरू बढी खराब पापीहरू थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	5	m77t	figs-rquestion	οὐχί, λέγω	1	होइन, म भन्छु	येशूले मानिसहरूको बुझाइलाई चुनौति दिन यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ, जुन यी शब्दहरूबाट सुरु हुन्छ, “के तिनीहरू बढी खराब पापीहरू थिए भनेर तिमीहरू सोच्छौ ... यरूशलेम ... ?” “तिमीहरू सोच्छौ कि तिनीहरू बढी पापी थिए ... यरूशलेम, तर म तिमीहरूलाई भन्छु कि तिनीहरू थिएनन्” वा “म भन्छु कि तिमीहरूले तिनीहरू बढी पापीहरू थिए भनेर सोच्‍नुहुँदैन ... यरूशलेम ... ” वा “तिनीहरू बढी पापी भएका कारण निश्‍चय पनि मरेनन्” वा “तिनीहरूको कष्‍टले तिनीहरू बढी पापी थिए भनी प्रमाणित गर्छ भनेर सोचेकोमा तिमीहरू गलत छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] वा [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	5	ckc2		ἀπολεῖσθε	1	नष्‍ट हुनेछौ	मर्नु
LUK	13	6	sm1p	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	“तर तिमीहरूले पश्‍चात्ताप गरनौ भने, तिमीहरू सबै पनि नष्‍ट हुनेछौ” भन्‍ने उहाँको अगिल्लो पदको भनाइलाई वर्णन गर्न उहाँले भीडलाई यो दृष्‍टान्त बताउन सुरु गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	13	6	x42j		συκῆν εἶχέν τις πεφυτευμένην ἐν τῷ ἀμπελῶνι αὐτοῦ	1	कसैले उसको दाखबारीमा अञ्‍जीरको रूख रोप्यो	दाखबारीको मालिकले अर्को व्यक्तिलाई दाखबारीमा अञ्‍जीरको रूख रोप्‍न लगायो ।
LUK	13	7	hg35	figs-rquestion	ἵνα τί καὶ τὴν γῆν καταργεῖ?	1	यसलाई जमिनलाई खेर फाल्न पनि किन दिने ?	रूख बेकामको छ र मालीले त्यसलाई काटेर फाल्नुपर्छ भनेर जोड दिनलाई त्यस मानिसले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “यसलाई जमिनलाई खेर फाल्न नदेऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	13	8	pm3j			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँको दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ । यो [लूका १२:१](../12/01.md) मा सुरु भएको कथाको खण्‍डको अन्त्य हो ।
LUK	13	8	l2ks		ἄφες αὐτὴν	1	यसलाई छोडिदेऊ	“यो रूखलाई केही नगर्नुहोस्” वा “यसलाई नकाट्नुहोस्”
LUK	13	8	st4w	figs-explicit	βάλω κόπρια	1	यसमा मल हाल्न	“माटोमा मल हाल्नेछु ।” मल जनावरको गोबर हो । मानिसहरूले बिरुवाहरू र रूखहरूको लागि माटोलाई राम्रो बनाउन यसलाई जमिनमा हाल्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसमा मल हाल्‍नु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	9	w5qh	figs-ellipsis	κἂν μὲν ποιήσῃ καρπὸν εἰς τὸ μέλλον	1	यदि यसले अर्को वर्ष फल फलाउँछ भने, राम्रो	के हुनेछ भन्‍ने कुरालाई उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि यसमा अर्को वर्ष अञ्‍जीरहरू छन् भने, हामीले यसलाई बढ्न दिन सक्छौँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	13	9	j4ul		ἐκκόψεις αὐτήν	1	तपाईंले यसलाई काटेर ढाल्नुहोस्	नोकरले सुझाव दिइरहेका थिए; उसले मालिकलाई आज्ञा दिइरहेको थिएन । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईंले मलाई काट्न भन्‍नुहोस्” वा “म यसलाई काट्नेछु”
LUK	13	10	q2yb	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले कथाको परिवेश र यस कथामा परिचय गराइएको एउटा कुप्री परेकी स्‍त्रीको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	13	10	p3el	writing-newevent	δὲ	1	अब	लेखकले यो शब्द एउटा नयाँ घटनालाई अङ्कित गर्न प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	13	10	c3j8		ἐν τοῖς Σάββασιν	1	विश्रामको समयमा	“एउटा विश्रामको दिनमा ।” केही भाषाहरूमा “एउटा विश्राम” भन्‍न पनि सकिन्छ किनभने यो खास कुन विश्राम दिन थियो भनी हामीलाई थाहा छैन ।
LUK	13	11	wn7u	writing-participants	ἰδοὺ, γυνὴ	1	त्यहाँ एकजना स्‍त्री थिइन्	यहाँ “हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिबारे सचेत गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	13	11	vdc2	translate-numbers	ἔτη δεκαοκτώ	1	अठार वर्ष	“१८ वर्ष” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	13	11	hqj5		πνεῦμα…ἀσθενείας	1	दुर्बलताको आत्मा	“तिनलाई दुर्बल बनाउने एउटा दुष्‍ट आत्मा”
LUK	13	12	l29y	figs-activepassive	γύναι, ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου	1	नारी, तिम्रो दुर्बलताबाट छुटकारा पाऊ	“नारी, तिमीलाई तिम्रो रोगबाट निको पारीएको छ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यको क्रियापदसँग उल्‍लेख गर्न सकिन्छः वैकल्‍पिक अनुवादः “नारी, मैले तिमीलाई तिम्रो कमजोरीबाट मुक्त गरिदिएको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	12	h6ne	figs-declarative	γύναι, ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου	1	नारी, तिमी तिम्रो दुर्बलताबाट मुक्त भएकी छौ	यसो भन्‍नुभएर, येशूले तिनलाई निको पार्नुभयो । त्यसैले उहाँले त्यसो हुन लगाउँदै हुनुहुन्थ्यो भनेर देखाउने कुनै वाक्य वा कुनै आदेशद्वारा यसलाई व्यक्त गर्न सकिन्छः “नारी, म अब तिमीलाई तिम्रो दुर्बलताबाट मुक्त गर्दछु” वा “नारी, तिम्रो दुर्बलताबाट मुक्त होऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-declarative]])
LUK	13	13	wue2		ἐπέθηκεν αὐτῇ τὰς χεῖρας	1	उहाँले तिनीमाथि उहाँको हात राख्‍नुभयो	“उहाँले तिनलाई छुनुभयो”
LUK	13	13	k3k1	figs-activepassive	ἀνωρθώθη	1	तिनलाई सोझो बनाइयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनी सीधा भएर उभिन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	14	i6em		ἀγανακτῶν	1	क्रुद्ध भएर	“धेरै रिसाएका थिए”
LUK	13	14	d8ir		ἀποκριθεὶς…ἔλεγεν	1	जवाफ दिएर र भने	“भने” वा “जवाफ दिए”
LUK	13	14	ai1f	figs-activepassive	ἐν αὐταῖς…θεραπεύεσθε	1	त्यतिखेर निको होओ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “कसैले तिमीहरूलाई ती छ दिनमा निको बनाओस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	14	qap4		τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου	1	विश्रामको दिनमा	“एउटा विश्रामको दिनमा ।” केही भाषाहरूमा “एउटा विश्राम” भन्‍न पनि सकिन्छ किनभने यो खास कुन विश्राम दिन थियो भनी हामीलाई थाहा छैन ।
LUK	13	15	k7p8		ἀπεκρίθη δὲ αὐτῷ ὁ Κύριος	1	तर प्रभुले उसलाई जवाफ दि‍नुभयो	“प्रभुले सभाघरको शासकलाई जवाफ दिनुभयो”
LUK	13	15	u6zr	figs-explicit	ὑποκριταί	1	कपटीहरू	येशूले सभाघरको शासकसँग सीधै कुरा गर्नुहुन्छ, तर बहुवचनको प्रयोगले अन्य शासकहरूलाई पनि समावेश गर्छ । यसलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमी र तिम्रा सङ्गी धर्म-गुरूहरू पाखण्‍डीहरू हौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	15	xt5y	figs-rquestion	ἕκαστος ὑμῶν τῷ Σαββάτῳ οὐ λύει τὸν βοῦν αὐτοῦ, ἢ τὸν ὄνον ἀπὸ τῆς φάτνης, καὶ ἀπαγαγὼν ποτίζει	1	के तिमीहरूमध्ये हरेकले विश्रामको दिनमा आफ्‍नो गोरू वा गधालाई तबेलाबाट फुकाएर पानी खुवाउनलाई लैजादैनौ ?	तिनीहरूलाई पहिल्यै थाहा भएको केही कुराको बारेमा तिनीहरूलाई सोच्‍न लगाउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू हरेकले विश्रामको दिनमा आफ्‍नो गोरू वा गधालाई तबेलाबाट फुकाउँछौ र त्यसलाई पानी खुवाउन लैजान्छौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	13	15	ha7b		τὸν βοῦν αὐτοῦ…τὸν ὄνον	1	उसको गोरू ... उसको गधा	यी ती जनावरहरू हुन् जसलाई पानी दिएर मानिसहरूले हेरविचार गर्छन् ।
LUK	13	15	kbj4		τῷ Σαββάτῳ	1	विश्रामको दिनमा	“एउटा विश्रामको दिनमा ।” केही भाषाहरूमा “एउटा विश्राम” भन्‍न पनि सकिन्छ किनभने यो खास कुन विश्राम दिन थियो भनी हामीलाई थाहा छैन ।
LUK	13	16	br72	figs-idiom	θυγατέρα Ἀβραὰμ	1	अब्राहामकी छोरी	यो एउटा उपमा हो जसको अर्थ, “अब्राहामको सन्तान” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	13	16	euq2	figs-metaphor	ἣν ἔδησεν ὁ Σατανᾶς	1	जसलाई शैतानले बन्धनमा पार्‍यो	मानिसहरूले पशुहरूलाई बाँध्‍ने तरिकालाई शैतानले त्यस स्‍त्रीलाई त्यस रोगले बन्धनमा पारेको कुरासँग येशूले तुलना गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसलाई शैतानले तिनको रोगले लङ्गडा बनायो” वा “जसलाई शैतानले यो रोगले बाँध्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	16	mh31	translate-numbers	δέκα καὶ ὀκτὼ ἔτη	1	अठार वर्षको लामो समय	“१८ वर्षको लामो समय ।” यहाँ “लामो” शब्दले ती स्‍त्रीले अठार वर्षसम्म कष्‍ट भोग्‍नु निकै लामो समय थियो भनी जोड दिन्छ । अरू भाषाहरूमा यसलाई जोड दिने अन्य तरिकाहरू हुन सक्‍छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	13	16	g5b7	figs-rquestion	οὐκ ἔδει λυθῆναι ἀπὸ τοῦ δεσμοῦ τούτου τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου?	1	के तिनको बन्धनबाट तिनलाई विश्रामको दिनमा स्वतन्त्र पार्नुहुँदैन ?	येशूले सभाघरका शासकहरूलाई तिनीहरू गलत छन् भनी बताउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । येशूले त्यस स्‍त्रीको रोगको विषयमा यसरी कुरा गर्नुहुन्छ मानौँ तिनीहरू डोरीहरू थिए जसले तिनलाई बाँधे । यसलाई कर्तृ वाच्यमा बोलिएको भनाइको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनलाई यस रोगको बन्धनबाट छुटकारा दिनु ठीक हो ... दिन ... ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	17	s3jj		καὶ ταῦτα λέγοντος	1	जब उहाँले यी कुराहरू भन्‍नुभयो	“जब येशूले यी कुराहरू भन्‍नुभयो”
LUK	13	17	r1jn		τοῖς ἐνδόξοις τοῖς γινομένοις ὑπ’ αὐτοῦ	1	उहाँद्वारा भइरहेका महिमामय कार्यहरू	“येशूले गरिरहनुभएका महिमित कुराहरू”
LUK	13	18	i3pu	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले सभाघरमा भएका मानिसहरूलाई एउटा दृष्‍टान्त भन्‍न सुरु गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	13	18	ua3y	figs-rquestion	τίνι ὁμοία ἐστὶν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καὶ τίνι ὁμοιώσω αὐτήν?	1	परमेश्‍वरको राज्य केजस्तो छ ... म यसलाई केसँग तुलना गर्न सक्छु ?	येशूले उहाँले सिकाउन गइरहनुभएको कुराको परिचय दिन दुईवटा प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य केजस्तो छ भनी म तिमीहरूलाई बताउनेछु ... म यसलाई केसँग तुलना गर्न सक्छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	13	18	wdq9	figs-parallelism	τίνι ὁμοιώσω αὐτήν?	1	म यसलाई केसँग तुलना गर्न सक्छु ?	यो मूलभूत रूपमा अगिल्‍लो प्रश्‍नजस्तै हो । केही भाषाहरूले दुवैलाई प्रयोग गर्न सक्छन् भने केहीले एउटा मात्र प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	13	19	g4hr	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν κόκκῳ σινάπεως	1	यो एउटा रायोको बिउ जस्तै हो	येशूले राज्यलाई एउटा रायोको बिउसँग तुलना गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य एउटा रायोको बिउ जस्तै हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	13	19	x3p8	translate-unknown	κόκκῳ σινάπεως	1	एउटा रायोको बिउ	रायोको बिउहरू धेरै साना बिउहरू हुन् जुन बढेर ठूला बिरुवाहरू हुन्छन् । यदि यसबारे थाहा छैन भने यसलाई यस्तै अरू बिउहरूको नामले वा “सानो बिउ” भनेर अनुवाद गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	13	19	wv4q	figs-explicit	ἔβαλεν εἰς κῆπον ἑαυτοῦ	1	करेसाबारीमा लगेर छरे	“आफ्नो बगैँचाम रोपे ।” मानिसहरूले केही प्रकारका बिउहरूलाई छरेर रोप्थे जसले गर्दा तिनीहरू बारीमा जताततै छरिन्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	19	q2e6	figs-hyperbole	δένδρον	1	रूख	“ठूलो” शब्द एउटा अतिरञ्‍जन हो जसले रूखलाई मसिनो बिउबाट भिन्‍न भएको देखाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “एउटा धेरै ठूलो बोट” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	13	19	avk2		τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ	1	स्वर्गका चराहरू	“आकाशका चराहरू ।” वैकल्पिक अनुवादः “आकाशमा उड्ने चराहरू” वा “चराहरू”
LUK	13	20	d687			0	जोड्ने कथनः	येशूले सभाघरमा भएका मानिसहरूसँग कुरा गर्न सकाउनुहुन्छ । यो कथाको यस खण्‍डको अन्त्य हो ।
LUK	13	20	hn4n	figs-rquestion	τίνι ὁμοιώσω τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ?	1	परमेश्‍वरको राज्यलाई म केसँग तुलना गर्न सक्छु ?	येशूले उहाँले सिकाउन गइरहनुभएको कुराको परिचय दिन अर्को प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “म तिमीहरूलाई अर्को कुराको बारेमा बताउँछु जसलाई म परमेश्‍वरको राज्यसँग तुलना गर्न सक्छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	13	21	ub44	figs-simile	ὁμοία ἐστὶν ζύμῃ	1	यो खमिर जस्तो हो	येशूले परमेश्‍वरको राज्यलाई रोटीको पिठोमा भएको खमिरसँग तुलना गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य खमिर जस्तो हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	13	21	wms4	figs-explicit	ὁμοία…ζύμῃ	1	खमिर जस्तो	धेरै पिठोको डल्‍लोलाई फुलाउन थोरै खमिर मात्र आवश्‍यक पर्छ । यसलाई युडीबीमा जस्तै स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	21	wz5u		ἀλεύρου σάτα τρία	1	तीन डाला पिठो	यो ठूलो परिमाणको पिठो हो किनकि हरेक नापमा लगभग १३ लिटर थियो । तपाईंले पिठोको परिमाण नाप्‍नलाई तपाईंको संस्कारमा प्रयोग गरिने शब्दको प्रयोग गर्नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “धेरै ठूलो परिमाणको पिठो”
LUK	13	22	bh87	figs-metaphor		0	सामान्य जानकारीः	परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेश गर्ने बारेमा एउटा अलङ्कारको प्रयोग गर्नुहुँदै येशूले एउटा प्रश्‍नको जवाफ दिनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	23	yf6h	figs-activepassive	εἰ ὀλίγοι οἱ σῳζόμενοι?	1	के थोरै मानिसहरूले मात्र उद्धार पाउने हो र ?	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “के परमेश्‍वरले थोरै मानिसहरूलाई मात्र बचाउनुहुनेछ ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	24	i39q	figs-metaphor	ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς θύρας	1	साँघुरो ढोका भएर पस्‍ने कोसिस गर	“साँघुरो ढोका भएर जानलाई कडा परिश्रम गर ।” येशूले परमेश्‍वरको राज्यतर्फको प्रवेशद्वारलाई कुनै घरको साँघुरो ढोका भए जसरी बताइरहनुभएको छ । किनकि येशू कुनै समूहसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो, यो आज्ञामा सङ्‍केत गरीएको “तिमीहरू” शब्द बहुवचन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	13	24	lb9n	figs-explicit	τῆς στενῆς θύρας	1	साँघुरो ढोका	ढोका साँघुरो छ भन्‍ने कुराले यो आशय दिन्छ कि त्यसबाट भएर जान कठिन छ । यो प्रतिबन्धनको अर्थलाई कायम राख्‍ने तरिकाले यसलाई अनुवाद गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	24	x137	figs-explicit	πολλοί…ζητήσουσιν εἰσελθεῖν καὶ οὐκ ἰσχύσουσιν	1	धेरै प्रवेश गर्न चाहने छन्, तर प्रवेश गर्न सक्‍नेछैनन्	यो आशय दिइएको छ कि प्रवेश गर्नुको कठिनाइले गर्दा तिनीहरू प्रवेश गर्न सक्षम हुनेछैनन् । अर्को पदले कठिनाइलाई व्याख्या गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	13	25	m6ux			0	जोड्ने कथनः	येशूले परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेश गर्ने बारेमा कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	13	25	j5x2			1	एकपटक जब मालिक ...	“मालिकले ... पछि”
LUK	13	25	b35z	figs-metaphor	ὁ οἰκοδεσπότης	1	घरको मालिक	यसले अघिल्‍ला पदहरूमा भनिएको साँघुरो ढोका भएको घरको मालिकलाई जनाउँछ । यो परमेश्‍वरलाई राज्यको शासकको रूपमा जनाउनको लागि एउटा अलङ्कार हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	25	gk3c	figs-you	ἄρξησθε ἔξω ἑστάναι	1	तिमीहरू बाहिर उभिन सुरु गर्नेछौ	येशू भीडसँग बोलिरहनुभएको थियो । “तिमी” को रूप बहुवचन हुन्छ । उहाँले तिनीहरू त्यो ढोका भएर राज्यभित्र पस्‍नेछैनन् जस्तै गरी बोलिरहनुभएको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	13	25	jqh7		κρούειν τὴν θύραν	1	ढोकामा ढकढकाउनु	“ढोकामा हिर्काउनु ।” यो मालिकको ध्यान खिँच्‍नलाई गरिएको प्रयास हो ।
LUK	13	27	n39n		ἀπόστητε ἀπ’ ἐμοῦ	1	मबाट गइहाल्	“मबाट दूर जाओ”
LUK	13	28	mns1			0	जोड्ने कथनः	येशूले परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेश गर्ने बारेमा कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ । यो यस संवादको अन्त्य हो ।
LUK	13	28	uhh8	translate-symaction	ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων	1	विलाप गर्ने र दाह्रा किट्ने	यी सङ्केतात्मक कार्यहरू हुन् जसले घोर पछुतो र निरासापनलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूको ठूलो पछुतोको कारण विलाप गर्ने र दाह्रा किट्ने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	13	28	crf9		ὅταν ὄψησθε	1	जब तिमीहरूले देख्छौ	तिनीहरू स्वर्गको राज्यमा प्रवेश गर्नेछैनन् जस्तै गरी येशूले भीडसँग कुरा गर्नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	13	28	ep1b	figs-activepassive	ὑμᾶς δὲ ἐκβαλλομένους ἔξω	1	तर तिमीहरूलाई बाहिर फ्याँकिन्छ	“तर तिमीहरू आफैँ नै बाहिर फ्याँकिनेछौ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई बाहिर धकेल्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	29	wcg6	figs-merism	ἀπὸ ἀνατολῶν…δυσμῶν…βορρᾶ καὶ νότου	1	पूर्व र पश्‍चिमबाट, अनि उत्तर र दक्षिणबाट	यसको अर्थ “हरेक दिशाबाट” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-merism]])
LUK	13	29	sbv1	figs-metaphor	ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν καὶ ἀπὸ βορρᾶ καὶ νότου	1	परमेश्‍वरको राज्यमा टेबुलमा बसेका	परमेश्‍वरको राज्यमा भएको आनन्दलाई कुनै भोजको रूपमा कुरा गर्नु सामान्य कुरा थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू परमेश्‍वरको राज्यमा भोज गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	30	lk75	figs-metaphor	ἔσονται πρῶτοι…ἔσονται ἔσχατοι	1	पहिलो हुनेछ ... अन्तिम हुनेछ	पहिलो हुनुले महत्त्वपूर्ण हुनु र सम्मानित हुनुलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “सबैभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण हुनेछन् ... सबैभन्दा कम महत्त्वपूर्ण हुनेछन्” वा “परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई सम्मान गर्नुहुनेछ ... परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई शर्ममा पार्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	31	v3di			0	जोड्ने कथनः	यो कथाको यस खण्‍डमा भएको अर्को घटना हो । येशू अझै पनि यरूशलेमतर्फको उहाँको बाटोमै हुनुहुन्छ, जब केही फरिसीहरूले उहाँसँग हेरोदको बारेमा कुरा गर्छन् ।
LUK	13	31	pe5i		ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ	1	त्यहि समयमा	“येशूले बोलिसक्‍नुभएपछि चाँडै”
LUK	13	31	r41z		ἔξελθε καὶ πορεύου ἐντεῦθεν, ὅτι Ἡρῴδης θέλει σε ἀποκτεῖναι	1	जानुहोस् र यो ठाउँलाई छोड्नुहोस् किनभने हेरोदले तपाईंलाई मार्न चाहन्छन्	यसलाई येशूलाई चेतावनी दिएको जसरी अनुवाद गर्नुहोस् । तिनीहरूले उहाँलाई अरू कतै गएर सुरक्षित रहनलाई सल्लाह दिँदै थिए ।
LUK	13	31	l7fe		Ἡρῴδης θέλει σε ἀποκτεῖναι	1	हेरोदले तपाईंलाई मार्न चाहन्छन्	हेरोदले येशूलाई मार्न मानिसहरूलाई आज्ञा दिने थिए । वैकल्पिक अनुवादः “हेरोदले तपाईंलाई मार्न मानिसहरूलाई पठाउन चाहन्छन्”
LUK	13	32	af7k	figs-metaphor	τῇ ἀλώπεκι ταύτῃ	1	त्यो फ्याउरो	येशूले हेरोदलाई फ्याउरो भन्दै हुनुहुन्थ्यो । फ्याउरो एउटा सानो जङ्गली कुकुर हो । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) हेरोद त्यति ठुलो खतरा थिएन (२) हेरोद छली थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	33	p9za		πλὴν	1	जे भएपनि	“जे भएपनि” वा “तापनि” वा “जेसुकै होस्”
LUK	13	33	nbk7	figs-irony	οὐκ ἐνδέχεται προφήτην ἀπολέσθαι ἔξω Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेमबाट टाढामा एउटा अगमवक्तालाई मार्नु ग्रहणयोग्य हुँदैन	यहूदी धर्म-गुरूहरूले परमेश्‍वरको सेवा गरेको दाबी गरे । तापनि यहूदी अगुवाहरूले परमेश्‍वरका धेरै अगमवक्ताहरूलाई यरूशलेममा मारे र येशूलाई थाहा थियो तिनीहरूले उहाँलाई पनि त्यहिँ नै मार्थे । वैकल्पिक अनुवादः “यहूदी अगुवाहरूले परमेश्‍वरका समाचारवाहकहरूलाई यरूशलेममा नै मार्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])
LUK	13	34	v65r			0	जोड्ने कथनः	येशूले फरिसीहरूलाई जवाफ दिन सकाउनुहुन्छ । यो कथाको यस खण्‍डको अन्त्य हो ।
LUK	13	34	cac7	figs-apostrophe	Ἰερουσαλὴμ, Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेम, यरूशलेम	यरूशलेमका मानिसहरूले त्यहिँ नै सुनिरहेका छन् जस्तै गरी येशू बोल्नुहुन्छ । येशू तिनीहरूका निम्ति कति दुःखित हुनुहुन्छ भनी देखाउनलाई येशूले यो दुई पटक भन्‍नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
LUK	13	34	gb6w	figs-metonymy	ἡ ἀποκτείνουσα τοὺς προφήτας, καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν	1	जसले अगमवक्ताहरूलाई मार्छ, र आफूकहाँ पठाइएकाहरूलाई ढुङ्गाले हान्‍छ	यदि सहरलाई सम्बोधन गर्नु असजिलो भयो भने, येशूले वास्तवमा सहरका मानिसहरूलाई सम्बोधन गरिरहनुभएको थियो भन्‍ने कुरालाई स्‍पष्‍ट पार्न सक्‍नुहुन्छः “अगमवक्ताहरूलाई मार्ने र तिमीहरूकहाँ पठाइएकाहरूलाई ढुङ्गाले हान्‍ने तिमी मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	13	34	zhg8	figs-activepassive	τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν	1	तिमीहरूकहाँ पठाइएकाहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू जसलाई परमेश्‍वरले तिमीहरूकहाँ पठाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	13	34	rj48		ποσάκις ἠθέλησα	1	मैले कतिपटक चाहना गरेँ	“मैले कतिचोटि चाहेँ ।” यो एउटा आश्‍चर्यबोधक भनाइ हो र प्रश्‍न होइन ।
LUK	13	34	q1i3	figs-metonymy	ἐπισυνάξαι τὰ τέκνα σου	1	तेरा सन्तानहरूलाई बटुल्न	यरूशलेमका मानिसहरूलाई तिनका “छोराछोरी”को रूपमा वर्णन गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिम्रा मानिसहरूलाई बटुल्न” वा “यरूशलेमका मानिसहरूलाई बटुल्न” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	13	34	kb9t	figs-metaphor	ὃν τρόπον ὄρνις τὴν ἑαυτῆς νοσσιὰν ὑπὸ τὰς πτέρυγας	1	एउटा पोथीले आफ्ना चल्लाहरूलाई आफ्नो पखेटामुनि बटुले झैँ	यसले कसरी एउटा पोथीले त्यसका चल्लाहरूलाई आफ्नो पखेटाले ढाकेर हानि हुनबाट सुरक्षा गर्छ भन्‍ने कुराको वर्णन गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	35	w1v2	figs-metaphor	ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν	1	तेरो घर त्यागिएको छ	यो चाँडै हुन गइरहेको घटनाको बारेमा भएको एउटा भविष्‍यवाणी हो । यसको तात्पर्य हुन्छ कि परमेश्‍वरले यरूशलेमका मानिसहरूलाई सुरक्षा दिन छोड्नुभएको छ, त्यसैले शत्रुहरूले तिनीहरूलाई आक्रमण गर्न सक्‍नेछन् र तिनीहरूलाई लखेट्न सक्छन् । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई त्याग्‍नुहुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई त्याग्‍नुहुनेछ” वा २) तिनीहरूको सहर रित्तो हुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूका घरहरू त्यागिनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	13	35	x4y6		οὐ μὴ με ἴδητέ ἕως ἥξει ὅτε εἴπητε	1	तिमीहरूले यसो नभनेसम्म तिमीहरूले मलाई देख्‍नेछैनौ	“जबसम्म तिमीहरूले यसो भन्‍ने समय आउँदैन तबसम्म तिमीहरूले मलाई देख्‍नेछैनौ” वा “अर्को पटक तिमीहरूले मलाई देख्दा तिमीहरूले भन्‍नेछौ”
LUK	13	35	v6lj	figs-metonymy	ὀνόματι Κυρίου	1	प्रभुको नाम	यहाँ “नाम”ले प्रभुको शक्ति र अधिकारलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	14	intro	xk3w			0		# लूका १४ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>पद ३ ले भन्छ, “येशूले यहूदी व्यवस्थामा विज्ञ भएकाहरू र फरिसीहरूलाई सोध्‍नुभयो, ‘विश्रामको दिनमा निको पार्न न्यायसंगत छ कि छैन ?’” धेरैपटक, विश्रामको दिनमा निको पार्नुभएको कारण फरिसीहरू येशूसँग रिसाए । यस खण्‍डमा, येशूले फरिसीहरूलाई मूर्ख तुल्याउनुहुन्छ । यो सामान्यतया फरिसीहरू थिए जसले येशूलाई जालमा पार्न कोसिस गरे ।<br><br>### विषयको फेरबदलहरू<br><br>यस अध्यायमा लूकाले धेरैपटक फेरबदलहरूलाई अङ्कित नगरिकनै एक विषयबाट अर्को विषय परिवर्तन गर्छन् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका महत्त्वपूर्ण भाषाका अलङ्कारहरू<br><br>### दृष्‍टान्त<br><br>परमेश्‍वरको राज्य भनेको सबैले रमाहट गर्न सक्‍ने कुरा हुनेछ भनेर सिकाउनलाई येशूले [लूका १४:१५-२४](./15.md) मा दृष्‍टान्त भन्‍नुभयो । तर मानिसहरूले त्यसको हिस्सा हुनलाई इन्कार गर्नेछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/kingdomofgod]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### विरोधाभासी अलङ्कार<br><br>विरोधाभासी अलङ्कार भनेको एउटा साँचो कथन हो जसले केही असम्भव कुरालाई वर्णन गरेको जस्तो देखिन्छ । यस अध्यायमा एउटा विरोधाभासी अलङ्कारको प्रयोग भएको छः “किनकि हरेक जसले आफैँलाई उचाल्छ त्यो होचिनेछ, र जसले आफैँलाई होच्याउँछ त्यो उचालिनेछ” ([लूका १४:११](../../luk/14/10.md)) ।
LUK	14	1	a3ya	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यो विश्रामको दिन हो र येशू फरिसीको घरमा हुनुहुन्छ । पद १ ले यसपछि घट्ने घटनाको विषयमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	14	1	dj2d	writing-newevent	καὶ ἐγένετο…Σαββάτῳ	1	अब यसो भयो ... विश्रामको दिनमा	यसले नयाँ घटनालाई सङ्केत गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	14	1	lh8g	figs-synecdoche	φαγεῖν ἄρτον	1	रोटी खान	“खानको लागि” वा “खानाको निम्ति ।” रोटी भोजनको एउटा महत्त्वपूर्ण भाग हो र यस वाक्यमा खानालाई बुझाउनलाई नै यसको प्रयोग गरिएको हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	14	1	jst8		αὐτοὶ ἦσαν παρατηρούμενοι αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँलाई नजिकबाट हेरिराखेका थिए	तिनीहरूले उहाँलाई कुनै खराबीको दोष लगाउन सकिन्छ कि भन्‍ने हेर्न चाहे ।
LUK	14	2	f5gh	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, ἄνθρωπός…ἔμπροσθεν αὐτοῦ	1	हेर, अब त्यहाँ उहाँको अगाडि एउटा मानिस थियो	“हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिबारे सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । अङ्ग्रेजीले “त्यहाँ एक जना मानिस थियो” भनी उल्लेख गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	14	2	l4a1		ἦν ὑδρωπικὸς	1	जो जलग्रह रोगबाट ग्रसित थियो	जलग्रह रोग शरीरका अङ्गहरूमा पानी जमेर सुनिने रोग हो । केही भाषाहरूमा यस अवस्थालाई जनाउने नाम हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जो शरीरका भागहरूमा पानी जम्‍ने रोगबाट ग्रसित थियो”
LUK	14	3	qak4		ἔξεστιν τῷ Σαββάτῳ θεραπεῦσαι ἢ οὔ?	1	विश्रामको दिनमा निको पार्नु उचित छ वा छैन	“व्यवस्थाले हामीलाई विश्रामको दिनमा निको पार्न अनुमति दिन्छ, कि यसलाई बन्देज गर्छ”
LUK	14	4	pj9t		οἱ δὲ ἡσύχασαν	1	तर तिनीहरू मौन रहे	धार्मिक अगुवाहरूले येशूको प्रश्‍नको जवाफ दिन इन्कार गरे ।
LUK	14	4	x4lq		καὶ ἐπιλαβόμενος	1	त्यसैले येशूले त्यसलाई समात्‍नुभयो	“येशूले त्यस मानिसलाई पक्रनुभयो जो जलग्रह रोगबाट ग्रसित थियो”
LUK	14	5	rr5z	figs-rquestion	τίνος ὑμῶν υἱὸς ἢ βοῦς εἰς φρέαρ πεσεῖται…ἀνασπάσει αὐτὸν ἐν ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου?	1	तिमीहरूमध्ये कसले आफ्नो छोरा अथवा गोरुलाई … तुरुन्तै बाहिर निकाल्दैन र ?	येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो किनभने तिनीहरूले विश्रामको दिनमा नै भए पनि तिनीहरूको छोरा वा गोरुलाई सहायता गर्छन् भन्‍ने कुरा स्वीकार गरेको उहाँले चाहनुभयो । त्यसकारण, उहाँले विश्रामको दिनमा पनि मानिसहरूलाई निको पार्नु उचित थियो । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तिमीहरू कसैको छोरा वा गोरु ... तिमीहरूले निश्‍चय नै तत्काल बाहिर तानेर निकाल्ने थियौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	14	6	cti5		καὶ οὐκ ἴσχυσαν ἀνταποκριθῆναι	1	तिनीहरूले जवाफ दिन सकेनन्	तिनीहरूलाई जवाफ थाहा थियो र येशू ठीक हुनुहुन्थ्यो भनेर जान्दथे, तर तिनीहरू उहाँ ठीक हुनुहुन्थ्यो भनेर स्वीकार्न चाहँदैनथे । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूसित भन्‍ने कुरा केही पनि थिएन”
LUK	14	7	u86b			0	जोड्ने कथनः	येशूलाई खाना खान निम्तो दिने फरिसीको घरमा भएका पाहुनाहरूसँग कुरा गर्न उहाँले निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	14	7	em4u	figs-activepassive	τοὺς κεκλημένους	1	जो निम्त्याइएका थिए	यी मानिसहरूलाई पहिचान गर्दा, र यसलाई कर्तृ वाच्यमा उल्‍लेख गर्नाले सहयोगी बन्‍न सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू जसलाई फरिसीहरूका अगुवाले खानाको लागि निम्तो दिएका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	7	yd4g		τὰς πρωτοκλισίας	1	आदरका आसनहरू	“सम्मानित मानिसहरूका लागि भएका आसनहरू” वा “महत्त्वपूर्ण मानिसहरूका लागि भएका आसनहरू”
LUK	14	8	pd7w	figs-activepassive	ὅταν κληθῇς ὑπό τινος	1	जब तिमीलाई कोहीबाट निम्तो गरिन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब कसैले तिमीलाई निम्तो दिन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	8	m5b9	figs-you	ὅταν κληθῇς…σου	1	जब तिमी ... तिमीभन्दा	यहाँ भएका “तिमी”का प्रयोगहरू एकवचन हुन् । एक-एक व्यक्तिसँग छुट्टाछुट्टै कुरा गर्नुभए झैँ गरेर येशूले समूहसँग कुरा गरिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	14	8	t1r5	figs-activepassive	μήποτε ἐντιμότερός σου ᾖ κεκλημένος ὑπ’ αὐτοῦ	1	अथवा शायद तिमीभन्दा बढी सम्‍मानको लायक कोही व्यक्तिलाई उसद्वारा निमन्‍त्रणा गरिएको हुन सक्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनभने आयोजकले तिमीभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण कोही व्यक्तिलाई निम्ताएका हुन सक्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	9	y1x6	figs-you	ἐρεῖ σοι…ἄρξῃ	1	उसले तिमीलाई भन्‍नेछ ... तिमी अगि जानेछौ	यहाँ गरिएका “तिमी” र “तिम्रो”का प्रयोगहरू एकवचन हुन् । एक-एक व्यक्तिसँग छुट्टाछुट्टै कुरा गर्नुभए झैँ गरेर येशूले समूहसँग कुरा गरिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	14	9	ecp7		μετὰ αἰσχύνης	1	लाजका साथ	“तब तिमीहरू लज्जित हुनेछौ र”
LUK	14	9	gqa6		τὸν ἔσχατον τόπον	1	अन्तिम स्थान	“सबभन्दा कम महत्त्वको स्थान” “सबभन्दा कम महत्त्वपूर्ण व्यक्तिको निम्ति राखिएको स्थान”
LUK	14	10	vf96			0	जोड्ने कथनः	येशूले फरिसीको घरमा भएका मानिसहरूसँग कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	14	10	x5qh	figs-activepassive	ὅταν κληθῇς	1	जब तिमीलाई निम्तो दिइन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब तिमीलाई निम्तो दिन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	10	by81		τὸν ἔσχατον τόπον	1	अन्तिम स्थान	“सबभन्दा कम महत्त्वपूर्ण व्यक्तिको निम्ति राखिएको आसन”
LUK	14	10	ck9k		προσανάβηθι ἀνώτερον	1	माथिल्लो स्थानमा आउनुहोस्	“अझ महत्त्वपूर्ण व्यक्तिको लागि भएको आसनमा जानुहोस्”
LUK	14	10	h5ee	figs-activepassive	τότε ἔσται σοι δόξα	1	तब तिमी सम्‍मानित हुनेछौ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तब तिमीलाई निम्तो दिनेले तिमीलाई सम्‍मान गर्नेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	11	i5e7		ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν	1	जसले आफूलाई उचाल्दछ	“महत्त्वपूर्ण देखिने प्रयास गर्छ” वा “जसले महत्त्वपूर्ण ठाउँ लिन्छ”
LUK	14	11	zrs1	figs-activepassive	ταπεινωθήσεται	1	होच्याइनेछ	“महत्त्वपूर्ण छैन भन्‍ने देखाइनेछ” वा “महत्त्वपूर्ण नभएको स्थान दिइनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले होच्याउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	11	dk2c		ὁ ταπεινῶν ἑαυτὸν	1	आफूलाई होच्याउँछ	“जसले महत्त्व नभएको देखाउँछ” वा “जसले महत्त्वपूर्ण नभएको स्थान लिन्छ”
LUK	14	11	eki7	figs-activepassive	ὑψωθήσεται	1	उच्‍च पारिनेछ	“महत्त्वपूर्ण देखाइनेछ” वा “महत्त्वपूर्ण स्थान दिइनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले उच्‍च पार्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	12	ka2w			0	जोड्ने कथनः	येशूले फरिसीको घरमा कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ, तर उहाँको आयोजकलाई प्रत्यक्ष रूपमा सम्बोधन गर्नुहुन्छ ।
LUK	14	12	p9hc		τῷ κεκληκότι αὐτόν	1	तिनी जसले उहाँलाई निम्तो दिएका थिए	“ती फरिसी जसले उहाँलाई उनको घरमा खानाको लागि निम्तो दिएका थिए”
LUK	14	12	v4uk	figs-you	ὅταν ποιῇς	1	जब तिमीले दिन्छौ	“तिमी” बहुवचनमा छ किनभने येशू उहाँलाई निम्तो दिने फरिसीसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गरिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	14	12	gmh6		μὴ φώνει	1	निम्तो नगर	तिनीहरूले यी मानिसहरूलाई कहिल्यै निम्तो गर्दैनन् भन्‍ने अर्थ सम्भवतः यसले दिएको होइन । यसको बढी सम्भाव्य अर्थ चाहिँ तिनीहरूले अरूहरूलाई पनि निम्तो दिनुपर्छ भन्‍ने हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “केवल ... लाई मात्र निम्तो नदेऊ” वा “सधैँ ... मात्र निम्तो नदेऊ”
LUK	14	12	n1ec		μήποτε καὶ αὐτοὶ ἀντικαλέσωσίν σε	1	नत्रता तिनीहरूले पनि साटोमा तिमीलाई निम्तो दिन सक्छन्	“किनभने तिनीहरूले ... सक्छन्”
LUK	14	12	iy46		ἀντικαλέσωσίν σε	1	साटोमा तिमीलाई निम्तो दिन सक्छन्	“तिनीहरूको बेलुकीको खाना वा भोजमा तिमीलाई निमन्‍त्रणा दिनु”
LUK	14	12	vn1y	figs-activepassive	γένηται ἀνταπόδομά σοι	1	तिमीलाई तिरिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यस किसिमले तिनीहरूले तिमीलाई तिर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	13	nc41			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँलाई आफ्‍नो घरमा निम्तो गर्ने फरिसीसँग कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	14	13	uc5f		κάλει πτωχούς	1	गरिबहरूलाई निम्तो देऊ	“पनि” शब्द थप्दा सहयोगी हुन सक्छ किनकि यो भनाइ सम्भवतः असमावेशी होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “गरिबहरूलाई पनि निम्तो देऊ”
LUK	14	14	vpt9	figs-activepassive	μακάριος ἔσῃ	1	तिमी आशिषित हुनेछौ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीलाई आशिष् दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	14	r6cp		οὐκ ἔχουσιν ἀνταποδοῦναί σοι	1	तिनीहरूले तिमीलाई फिर्ता दिन सक्दैनन्	“तिनीहरूले बदलामा तिमीलाई भोजमा बोलाउन सक्दैनन्”
LUK	14	14	z4tv	figs-activepassive	ἀνταποδοθήσεται…σοι	1	तिमीलाई तिरिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीलाई तिर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	14	rd75	figs-explicit	ἐν τῇ ἀναστάσει τῶν δικαίων	1	धर्मीहरूको पुनरुत्थानमा	यसले अन्तिम न्यायलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “जब परमेश्‍वरले धर्मी मानिसहरूलाई फेरि जीवनमा ल्याउनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	15	cm12	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	टेबुलमा भएका मानिसहरूमध्ये एकजनाले येशूसँग कुरा गर्छन् र येशूले एउटा दृष्‍टान्त भन्‍नुभएर उसलाई जवाफ दिन थाल्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	14	15	h4wu	writing-participants	τις τῶν συνανακειμένων	1	तिनीहरूमध्ये एकजना जो टेबुलमा ढल्केका थिए	यसले एउटा नयाँ व्यक्तिलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	14	15	gu4r		μακάριος	1	त्यो धन्यको हो	त्यो मानिसले कुनै खास व्यक्तिको बारेमा कुरा गरिरहेको थिएन । वैकल्पिक अनुवादः “धन्य हो त्यो जो कोही पनि” वा “यो हरेकको निम्ति कति असल हुन्छ”
LUK	14	15	a8pf	figs-synecdoche	ὅστις φάγεται ἄρτον	1	ऊ जसले रोटी खानेछ	“रोटी” शब्द समग्र खानालाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसले भोजमा खान्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	14	16	m4y2	figs-parables	ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ	1	तर येशूले उसलाई भन्‍नुभयो	येशूले एउटा दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	14	16	yrp5	figs-explicit	ἄνθρωπός τις ἐποίει δεῖπνον μέγα, καὶ ἐκάλεσεν πολλούς	1	कोही एउटा मानिसले ठूलो भोज तयार गर्‍यो र धेरैलाई निम्तो दियो	पाठकले बुझ्‍नुपर्छ कि ती मानिसले सम्भवतः उनका सेवकहरूलाई खाना तयार पार्न र पाहुनाहरूलाई निम्तो दिन लगाए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	16	m7bc		ἄνθρωπός τις	1	कोही एउटा मानिस	यो कुनै मानिसको परिचयको बारेमा केही खास जानकारी नदिइकन उसलाई जनाउने एउटा तरिका हो ।
LUK	14	16	rze1		ἐκάλεσεν πολλούς	1	धेरैलाई निम्तो दिए	“धेरै मानिसहरूलाई निम्तो दिए” वा “धेरे पाहुनाहरूलाई निम्तो दिए”
LUK	14	17	us3d		τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου	1	बेलुकीको खानाको बखत	“बेलुकीको खाना खाने समयमा” वा “जब बेलुकीको खाना खान सुरु हुन लागेको थियो”
LUK	14	17	xkp8	figs-activepassive	τοῖς κεκλημένοις	1	जसलाई निम्तो गरिएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उसले निमन्त्रणा गरेकाहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	18	eh3h			0	सामान्य जानकारीः	निम्तो पाएका सबै मानिसहरूले तिनीहरू किन भोजमा आउन सक्ने थिएनन् भनेर सेवकलाई बहानाहरू दिए ।
LUK	14	18	kd3n			0	जोड्ने कथनः	येशूलाई उहाँको दृष्‍टान्त भनिरहनुहुन्छ ।
LUK	14	18	s9as		παραιτεῖσθαι	1	बहानाहरू बनाउन	“तिनीहरू बेलुकीको खानामा आउन सकेनन् भनी बताउन”
LUK	14	18	l3r6	figs-explicit	ὁ πρῶτος εἶπεν αὐτῷ	1	पहिलोले उसलाई भन्यो	पाठकले बुझ्‍नुपर्छ कि यी मानिसहरूले सेवकसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गरे जसलाई मालिकले पठाएका थिए ([लूका १४:१७](../14/15.md)) । वैकल्पिक अनुवादः “पहिलोले उसलाई यसो भन्दै सन्देश पठायो” वा “पहिलोले सेवकलाई यसो भन्‍नु भनेर बतायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	18	lc8u		ἐρωτῶ σε ἔχε με παρῃτημένον	1	कृपया मलाई माफ गर्नुहोस्	“कृपया मलाई क्षमा गर्नुहोस्” वा “कृपया मेरो याचनालाई स्वीकार गर्नुहोस्”
LUK	14	19	d9p2	figs-explicit	ἕτερος εἶπεν	1	अर्कोले भन्यो	पाठकले बुझ्‍नुपर्छ कि यी मानिसहरूले सेवकसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गरे जसलाई मालिकले पठाएका थिए ([लूका १४:१७](../14/15.md)) । वैकल्पिक अनुवादः “अर्कोले उसलाई यसो भन्दै सन्देश पठायो” वा “अर्कोले सेवकलाई यसो भन्‍नु भनेर बतायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	19	cd9b	figs-explicit	ζεύγη βοῶν…πέντε	1	पाँच हल गोरु	गोरुहरू खेतीकिसानीका सामग्रीहरू तान्‍न जोडिमा प्रयोग गरिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो खेतहरूमा काम गर्नलाई १० गोरूहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	20	lf9h	figs-explicit	καὶ ἕτερος εἶπεν	1	अझै अर्कोले भन्यो	पाठकले बुझ्‍नुपर्छ कि यी मानिसहरूले सेवकसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गरे जसलाई मालिकले पठाएका थिए ([लूका १४:१७](../14/15.md)) । वैकल्पिक अनुवादः “अर्को मानिसले उसलाई यसो भन्दै सन्देश पठायो” वा “अर्को मानिसले सेवकलाई यसो भन्‍नु भनेर बतायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	20	gy6v		γυναῖκα ἔγημα	1	मैले श्रीमती विवाह गरेको छु	तपाईंको भाषामा स्वाभाविक हुने अभिव्यक्ति प्रयोग गर्नुहोस् । केही भाषाहरूले “विवाह गरेको छ” वा “पत्‍नी ल्याएको छ” भनेर व्यक्त गर्न सक्छन् ।
LUK	14	21	v7v7		ὀργισθεὶς	1	रिसाएर	“आफूले निमन्त्रणा गरेक मानिसहरूसँग रिसाए”
LUK	14	21	s88p		εἰσάγαγε ὧδε	1	यहाँभित्र ल्याऊ	“खाना खान यहाँभित्र निमन्त्रणा देऊ”
LUK	14	22	y4rb	figs-explicit	καὶ εἶπεν ὁ δοῦλος	1	तब सेवकले भन्यो	नोकरले मालिकले आज्ञा गरेबमोजिम गर्‍यो भनेर अस्‍पष्‍ट कुराहरूलाई स्‍पष्‍ट रूपमा उल्लेख गर्नु आवश्‍यक हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “नोकरले गएर त्यो काम गरेपछि, ऊ फर्केर आयो र भन्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	22	dgt3	figs-activepassive	γέγονεν ὃ ἐπέταξας	1	जे तपाईंले आज्ञा गर्नुभयो सो भएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईंले आज्ञा गर्नुभएको कुरा मैले गरेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	23	a3ic			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँको दृष्‍टान्त सकाउनुहुन्छ ।
LUK	14	23	n9x7		τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμοὺς	1	राजमार्गहरू र गल्लीहरू	यसले सहर बाहिरका सडकहरू र बाटोहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “सहर बाहिरका मुख्य सडकहरू र बाटाहरू”
LUK	14	23	gu6i		ἀνάγκασον εἰσελθεῖν	1	तिनीहरूलाई भित्र आउन कर लगाऊ	“तिनीहरू भित्र आउनुपर्छ भनेर अह्राऊ”
LUK	14	23	ye6q		ἀνάγκασον	1	तिनीहरूलाई कर लगाऊ	“तिनीहरू” शब्दले सेवकहरूले भेट्टाउने जो कोही पनि व्यक्तिलाई जनाउँछ । “तिमीले भेट्टाउने जुनै पनि व्यक्तिलाई भित्र आउन कर लगाऊ”
LUK	14	23	w5w6		ἵνα γεμισθῇ μου ὁ οἶκος	1	ताकि मेरो घर भरिओस्	“ताकि मानिसहरूले मेरो घर भरून्”
LUK	14	24	v5m6	figs-you	λέγω γὰρ ὑμῖν	1	किनकि म तिमीहरूलाई भन्छु	“तिमीहरू” शब्द बहुवचनमा छ, त्यसैले यो कसलाई सम्बोधन गरिएको हो भनेर अस्‍पष्‍ट छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	14	24	liz5		τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων	1	ती मानिसहरू	यहाँ “मानिसहरू” ले सामान्य मानिसहरूलाई नभई “वयस्क पुरुषहरू” लाई जनाउँछ ।
LUK	14	24	n867	figs-activepassive	τῶν…κεκλημένων	1	जसलाई निमन्त्रणा गरिएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । “जसलाई मैले पहिला निमन्त्रणा गरेँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	24	hl7q		γεύσεταί μου τοῦ δείπνου	1	मेरो खाना चाख्नेछ	“मैले तयार पारेको खानामा रमाउनेछ”
LUK	14	25	gv94			0	सामान्य जानकारीः	येशूले उहाँसँगै यात्रा गरिरहेको भीडलाई सिकाउन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	14	26	rmt8	figs-hyperbole	εἴ τις ἔρχεται πρός με, καὶ οὐ μισεῖ τὸν πατέρα ἑαυτοῦ…οὐ δύναται εἶναί μου μαθητής	1	यदि कोही मेरो पछि आउँछ भने र आफ्नो बाबुलाई घृणा गर्दैन भने ... ऊ मेरो चेला हुन सक्दैन	यहाँ “घृणा” भनेको मानिसहरूले येशूभन्दा बाहेकका मानिसहरूलाई देखाउनुपर्ने कम प्रेमको लागि अतिशयोक्ति हो । वैकल्पिक अनुवादः “यदि कोही मकहाँ आउँछ र उसले आफ्नो बाबुलाई भन्दा मलाई बढी प्रेम गर्दैन भने ... ऊ मेरो चेला बन्‍न सक्दैन” वा “यदि कोही मकहाँ आउँछ र उसले मलाई आफ्नो बुबालाई भन्दा बढी प्रेम गर्छ भने मात्र ... ऊ मेरो चेला बन्‍न सक्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	14	27	pm44	figs-doublenegatives	ὅστις οὐ βαστάζει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἔρχεται ὀπίσω μου, οὐ δύναται εἶναί μου μαθητής	1	जसले आफ्नो क्रूस बोकेर मेरो पछि लाग्दैन, ऊ मेरो चेला हुन सक्दैन	यसलाई सकारात्मक क्रियापदहरूसँग उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि कोही मेरो चेला बन्‍न चाहन्छ भने, उसले आफ्नो क्रूस बोक्‍नुपर्छ र मलाई पछ्याउनुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	14	27	jn5u	figs-metaphor	βαστάζει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ	1	उसको आफ्नो क्रूस बोक्‍न	हरेक ख्रीष्‍टिएन क्रूसमा मारिनुपर्छ भन्‍ने येशूको अर्थ होइन । रोमीहरूले धेरैपटक मानिसहरूलाई रोमप्रतिको तिनीहरूको समर्पणताको चिन्ह स्वरूप तिनीहरूलाई क्रूसमा झूण्‍डाउनुभन्दा अगाडि तिनीहरूको आफ्‍नै क्रूस बोक्‍न लगाउँथे । यो अलङ्कारको अर्थ हुन्छ कि तिनीहरूले आफूलाई परमेश्‍वरकहाँ सुम्पिनुपर्छ र येशूका चेलाहरू हुनलाई हर किसिमले सतावट भोग्‍न इच्छुक हुनुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	28	s6ru			0	सामान्य जानकारीः	चेला हुनुको मूल्य हिसाब गर्न महत्त्वपूर्ण छ भनेर येशूले भीडलाई व्याख्या गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	14	28	q3cx	figs-rquestion	τίς γὰρ ἐξ ὑμῶν θέλων πύργον οἰκοδομῆσαι, οὐχὶ πρῶτον καθίσας, ψηφίζει τὴν δαπάνην, εἰ ἔχει εἰς ἀπαρτισμόν?	1	किनकि तिमीहरूमध्ये कसले, जसले एउटा धरहरा बनाउन चाहन्छ, पहिला बस्दैन र त्यसलाई पूरा गर्न चाहिने कुरा आफूसँग छ कि छैन भनेर हिसाब गर्न मूल्यको विचार गर्दैन ?	मानिसहरूले कुनै पनि आयोजना थाल्‍नभन्दा अगाडि मूल्य हिसाब गर्छन् भनेर प्रमाणित गर्न येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तिमीहरूमध्ये कसैले धरहरा बनाउन चाह्‍यौ भने, तिमीहरूले पहिला बसेर त्यसलाई पूरा गर्न आफूसँग पर्ताप्‍त रकम छ कि छैन भनी हिसाब गर्ने थियौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	14	28	eyx4		πύργον	1	धरहरा	यो कुनै सुरक्षाकर्मी बस्ने धरहरा भएको हुन सक्छ । “अग्लो भवन” वा “रखवारी गर्ने अग्लो स्थानमा भएको मञ्‍च”
LUK	14	29	qj4i	figs-ellipsis	ἵνα μήποτε	1	नत्रभने	थप जानकारी दिँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि उसले पहिले नै मूल्य हिसाब गरेन भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	14	29	axc7		θέντος αὐτοῦ θεμέλιον	1	जब उसले जग बसालिसकेको हुन्छ	“जब उसले जग बनाइसकेको हुन्छ” वा “जब उसले भवनको पहिलो भाग सकाइसकेको हुन्छ”
LUK	14	29	ym3a	figs-explicit	μὴ ἰσχύοντος ἐκτελέσαι	1	पूरा गर्न सक्षम हुँदैन	यो कुरा बुझिएको छ कि उससँग पर्ताप्‍त पैसा नभएको कारणले उसले पूरा गर्न सकेन । यसलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पूरा गर्नलाई सक्षम हुन पर्ताप्‍त पैसा छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	14	31	lg6h			0	सामान्य जानकारीः	चेला हुनुको मूल्य हिसाब गर्न महत्त्वपूर्ण छ भनेर येशूले भीडलाई व्याख्या गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	14	31	p1ri		ἢ	1	अथवा	येशूले अर्को परिस्थितिको परिचय दिनलाई यो शब्दको प्रयोग गर्नुभयो जहाँ मानिसहरूले निर्णय गर्नु अघि मूल्य हिसाब गर्छन् ।
LUK	14	31	vp3u	figs-rquestion	τίς βασιλεὺς…οὐχὶ καθίσας πρῶτον βουλεύσεται…εἴκοσι χιλιάδων ἐρχομένῳ ἐπ’ αὐτόν?	1	त्यो कस्तो राजा हो, … पहिला बसेर निधो गर्दैन ... बीस हजार मानिसहरू ?	मूल्य हिसाब गर्ने बारेमा भीडलाई सिकाउन येशूले अर्को प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू जान्दछौ कि कुनै राजाले ... पहिला बस्छ र सल्लाह लिन्छ ... मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	14	31	tl37		βουλεύσεται	1	निधो गर्नु	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “ ... बारे होसियारीपूर्वक सोच्‍नु” वा २) “उसका सल्लाहकारहरूले भनेको सुन्‍नु ।”
LUK	14	31	xy87	translate-numbers	δέκα χιλιάσιν…εἴκοσι χιλιάδων	1	दस हजार … बीस हजार	“१०,००० ... २०,०००” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	14	32	dpc5	figs-ellipsis	εἰ δὲ μή γε	1	तर यदि सक्दैन भने	थप जानकारी उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि उसले अर्को राजालाई हराउन सक्‍नेछैन भन्‍ने महसुस गर्‍यो भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	14	32	p5h6		τὰ πρὸς εἰρήνην	1	शान्तिका शर्तहरू	“युद्धलाई अन्त गर्न शर्तहरू” वा “युद्धलाई अन्त गर्न अर्का राजाले उसले के गरेको चाहन्छन्”
LUK	14	33	is32	figs-doublenegatives	πᾶς ἐξ ὑμῶν ὃς οὐκ ἀποτάσσεται πᾶσιν τοῖς ἑαυτοῦ ὑπάρχουσιν, οὐ δύναται εἶναί μου μαθητής	1	तिमीहरूमध्ये कसैले आफूसँग भएको सबै कुरा त्याग्‍न सक्‍दैन भने, ऊ मेरो चेला हुन सक्दैन	यसलाई सकारात्मक क्रियापदहरूसँग उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूसँग भएका सबै थोक त्याग्‍न सक्‍नेहरू मात्र मेरा चेलाहरू हुन सक्छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	14	33	f2he		ἀποτάσσεται πᾶσιν τοῖς ἑαυτοῦ ὑπάρχουσιν	1	आफूसँग भएको सबै कुरा त्याग्‍न	“आफूसँग भएका सबै थोक पछि छोड्न”
LUK	14	34	tkm2			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडलाई सिकाउन सकाउनुहुन्छ ।
LUK	14	34	tz7c	figs-metaphor	καλὸν οὖν τὸ ἅλας	1	त्यसैले नुन असल हो	“नुन उपयोगी हुन्छ ।” येशूले उहाँको चेला हुन चाहनेहरूको बारेमा एउटा पाठ सिकाइरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	14	34	cz52	figs-rquestion	ἐν τίνι ἀρτυθήσεται	1	यसलाई कसरी फेरि नुनिलो बनाउने ?	येशूले भीडलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यसलाई फेरि नुनिलो बनाउन सकिँदैन” वा “यसलाई कसैले फेरि नुनिलो बनाउन सक्दैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	35	bp1b		κοπρίαν	1	मलको थुप्रो	मानिसहरूले मल बगैँचा र खेतहरूलाई मलिलो बनाउनलाई प्रयोग गर्छन् । स्वाद गुमाएको नुन यति अनुपयोगी हुन्छ कि त्यसलाई मलसँग मिसाउन पनि सकिँदैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलखाँद” वा “माटोलाई उत्पादनशील बनाउने कुरा”
LUK	14	35	n5a9	figs-activepassive	ἔξω βάλλουσιν αὐτό	1	तिनीहरूले त्यसलाई फाल्‍छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसैले त्यसलाई फालिदिन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	14	35	u9h3	figs-metonymy	ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω	1	जसको सुन्‍ने कान छ, त्यसले सुनोस्	येशूले जोड दिइरहनुभएको छ कि उहाँले भर्खरै भन्‍नुभएको कुरा महत्त्वपूर्ण छ र त्यसलाई बुझ्‍न र अभ्यासमा ल्याउन केही प्रयत्‍न चाहिन सक्छ । यहाँ “सुन्‍ने कानहरू” भन्‍ने वाक्यांश बुझ्‍न र आज्ञापालन गर्न भएको इच्छुकपनाको लागि एउटा प्रतिस्थापन शब्द हो । तपाईंले यस वाक्यांशलाई [लूका ८:८](../08/07.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “जसले सुन्‍न इच्छुक भइरहेको छ, उसले सुनोस्” वा “जो बुझ्‍न इच्छुक भइरहेको छ, उसले बुझोस् र आज्ञापालन गरोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	14	35	c5fb	figs-123person		1	जसले ... उसले	किनकि येशूले उहाँलाई सुनिरहेका मानिसहरूसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गरिरहनुभएको छ, तपाईंले यहाँ द्वितीय पुरुषलाई प्रयोग गर्नलाई रोज्‍न सक्‍नुहुन्छ । तपाईंले यस वाक्यांशलाई [लूका ८:८](../08/07.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तिमी सुन्‍न इच्छुक छौ भने, सुन” वा “यदि तिमी बुझ्‍न इच्छुक छौ भने, बुझ र आज्ञापालन गर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	15	intro	p1ba			0		# लूका १५ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>### उडन्त पुत्रको दृष्‍टान्त<br><br>[लूका १५:११-३२](./11.md) उडन्त पुत्रको दृष्‍टान्त हो । अधिकांश मानिसहरूले विचार गर्छन् कि कथामा भएको बाबुले परमेश्‍वरलाई (पिता) प्रतिनिधित्व गर्छ, पापी कान्छो छोराले पश्‍चात्ताप गर्ने र येशूमा विश्‍वासमा आउनेहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ, र स्व-धर्मी जेठो छोराले फरिसीहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । कथामा जेठो छोरो बाबुसँग रिसाउँछ किनभने बाबुले कान्छो छोरोका पापहरू माफ गरिदिए, र ऊ बाबुले राखेको भोजमा भित्र जाने थिएन किनभने कान्छो छोराले पश्‍चात्ताप गर्‍यो । यो किन थियो भने येशू जान्‍नुहुन्थ्यो कि परमेश्‍वरले फरिसीहरू मात्र असल छन् भनी सोच्‍नुभएको होस् र अरू मानिसहरूका पापहरू क्षमा नगर्नुभएको होस् भनेर फरिसीहरू चाहन्थे । उहाँले तिनीहरूलाई सिकाइरहनुभएको थियो कि तिनीहरू कहिल्यै पनि परमेश्‍वरको राज्यको हिस्सा हुने थिएनन् किनभने तिनीहरूले त्यस प्रकारले विचार गरे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/forgive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### पापीहरू<br><br>जब येशूका समयका मानिसहरूले “पापीहरू”को विषयमा कुरा गर्थे, तिनीहरूले ती मानिसहरूको बारेमा कुरा गरिरहेका थिए जसले मोशाको व्यवस्थाको आज्ञापालन गर्दैनथे र बरु चोर्ने वा यौनसँग सम्बन्धित भएका जस्ता पापहरू गर्थे । तर ती मानिसहरू जसले आफूहरू पापी छौँ भनी विश्‍वास गर्छन् र पश्‍चात्ताप गर्छन्, तिनीहरूले चाहिँ साँचो रूपमा परमेश्‍वरलाई खुशी बनाउँछन् भनेर मानिसहरूलाई सिकाउन येशूले तीनवाट दृष्‍टान्तहरू बताउनुभयो ([लूका १५:४-७](./04.md), [लूका १५:८-१०](./08.md), अनि [लूका १५:११-३२](./11.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/repent]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	15	1	l9ez			0	सामान्य जानकारीः	यो कहाँ भएको हो भनेर हामी जान्दैनौँ; यो सामान्य रूपमा कुनै एक दिनमा हो जब येशूले सिकाइरहनुभएको थियो ।
LUK	15	1	yj6b	writing-newevent	δὲ	1	अब	यसले कथाको नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	15	1	ss52	figs-hyperbole	πάντες οἱ τελῶναι	1	सबै कर उठाउनेहरू	त्यहाँ तिनीहरू धेरै जना थिए भनेर जोड दिनलाई यो एउटा अतिरञ्‍जन हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “थुप्रै कर उठाउनेहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	15	2	dd9b		οὗτος ἁμαρτωλοὺς προσδέχεται	1	यस मानिसले ... स्वागत गर्छ	“यस मानिसले पापीहरूलाई उसको उपस्थितिमा आउन दिन्छ” वा “यस  मानिसले पापीहरूसँग घुलमिल गर्छ”
LUK	15	2	ec2r		οὗτος	1	यस मानिस	तिनीहरूले येशूको बारेमा कुरा गरिरहेका थिए ।
LUK	15	2	he1l		συνεσθίει αὐτοῖς	1	साथै तिनीहरूसँग खान्छ	“साथै” शब्दले देखाउँछ कि येशूले पापीहरूलाई उहाँकहाँ आउन दिनु नै निकै खराब कुरा थियो, तर उहाँ तिनीहरूसँगै खानुचाहिँ झन् खराब थियो भनेर तिनीहरूले ठाने ।
LUK	15	3	ill7	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशूले थुप्रै दृष्‍टान्तहरू बताउन थाल्नुहुन्छ । यी दृष्‍टान्तहरू कुनै पनि व्यक्तिले अनुभव गर्नसक्‍ने कुराको बारेमा भएका परिकल्पित परिस्थितिहरू हुन् । यी कुनै खास मानिसहरूको बारेमा होइनन् । पहिलो दृष्‍टान्त चाहिँ कुनै व्यक्तिले आफ्‍नो भेडाहरूमध्ये कुनै एउटा हरायो भने के गर्ने थियो भन्‍ने बारेमा हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	15	3	mul2		πρὸς αὐτοὺς	1	तिनीहरूलाई	यहाँ “तिनीहरूलाई” ले धार्मिक अगुवाहरूलाई बुझाउँछ ।
LUK	15	4	pxm3	figs-rquestion	τίς ἄνθρωπος ἐξ ὑμῶν…οὐ καταλείπει…ἕως εὕρῃ αὐτό?	1	तिमीहरूमध्ये कुनचाहिँ होला ... छोड्दैन ... नभेट्टाउन्जेल खोज्दैन ?	यदि तिनीहरूले तिनीहरूका भेडाहरूमध्ये एउटा भेडा हराए भने, तिनीहरू यसलाई खोज्दै जानेछन् भनी मानिसहरूलाई सम्झाउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू हरेक ... पक्‍कै छोड्ने थियौ ... जबसम्‍म त्यसलाई पाउँदैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	15	4	c2qs	figs-123person	τίς ἄνθρωπος ἐξ ὑμῶν, ἔχων ἑκατὸν πρόβατα	1	तिमीहरूमध्ये कुनचाहिँ होला, यदि उसका सयवटा भेडा छन् भने	यो दृष्‍टान्त “तिमीहरूमध्ये कुनचाहिँ होला” भन्‍ने पदावलीबाट सुरु भएकोले केही भाषाहरूले यो दृष्‍टान्तलाई द्वितीय पुरुषमा अगाडि बढाउँछन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूमध्ये कुनचाहिँ होला, यदि तिमीहरूसँग एक सयवटा भेडा छन् भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	15	4	d8xi	translate-numbers	ἑκατὸν…ἐνενήκοντα ἐννέα	1	सय ... उनान्‍सय	“१०० ... ९९” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	15	5	xwa5	figs-explicit	ἐπιτίθησιν ἐπὶ τοὺς ὤμους αὐτοῦ	1	उसको काँधमा राख्‍छ	यो गोठालोहरूले भेडा बोक्‍ने तरिका थियो । यसलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसलाई घर लैजान उसको काँधमा राख्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	6	g3f3		καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν οἶκον	1	जब ऊ घरमा आउँछ	“जब भेडाको मालिक घरमा आउँछ” वा “जब तिमी घरमा आउँछौ” (युडीबी) । तपाईंले अगिल्लो पदमा गरेजस्तै भेडाको मालिकलाई जनाउनुहोस् ।
LUK	15	7	k1l2		οὕτως	1	त्यहि किसिमले	“त्यसै गरी” वा “जसरी गोठालो, उसका साथीहरू र छिमेकीहरू रमाउँछन्”
LUK	15	7	k8k6		χαρὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἔσται	1	त्यहाँ स्वर्गमा रमाहट हुनेछ	“स्वर्गमा बस्‍ने हरेक रमाउनेछ”
LUK	15	7	yn3h	figs-hyperbole	ἐνενήκοντα ἐννέα δικαίοις, οἵτινες οὐ χρείαν ἔχουσιν μετανοίας	1	उनान्सय जना पश्‍चात्ताप गर्न नपर्ने धर्मी मानिसहरू	आफूहरूले पश्‍चात्ताप गर्न जरुरी छैन भनेर फरिसीहरूले ठानेकोमा तिनीहरू गलत छन् भनी भन्‍न येशूले व्यङ्ग्‍यको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यो धारणालाई व्यक्त गर्न तपाईंको भाषामा फरक तरिका हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू जस्तै उनान्सय जना मानिसहरू जसले तिनीहरू धर्मी छन् र पश्‍चात्ताप गर्नुपर्दैन भनी सोच्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	15	7	rd5r	translate-numbers	ἐνενήκοντα ἐννέα	1	उनान्सय	“९९” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	15	8	pi6f			0	जोड्ने कथनः	येशूले अर्को दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । यो एक स्‍त्रीको बारेमा हो जससँग १० चाँदीका सिक्‍काहरू थिए ।
LUK	15	8	ly5c	figs-rquestion	ἢ τίς γυνὴ…οὐχὶ ἅπτει λύχνον…καὶ ζητεῖ ἐπιμελῶς, ἕως οὗ εὕρῃ?	1	अथवा कुन स्‍त्री होला ... बत्ती बाल्दिनन् ... नभेट्टाइन्जेल दिलोज्यानसाथ खोज्दिनन् र ?	यदि तिनीहरूमध्ये कुनैले एउटा चाँदीको सिक्‍का हरायो भने, तिनीहरूले निश्‍चय नै यत्‍नपूर्वक खोज्छन् भनी मानिसहरूलाई सम्झाउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “कुनै पनि स्‍त्रीले ... निश्‍चय नै बत्ती बाल्‍नेछिन् ... तिनले नपाएसम्म दिलोज्यानले खोज्छिन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	15	8	qr36	figs-hypo	ἐὰν ἀπολέσῃ	1	यदि तिनले हराइन् भने	यो एउटी वास्तविक स्‍त्रीको कथा होइन, तर एउटा काल्पनिक परिस्थिति हो । केही भाषाहरूमा यसलाई देखाउने तरिकाहरू छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	15	10	wrs9		οὕτως	1	त्यसरी नै	“उही किसिमले” वा “जसरी मानिसहरू त्यस स्‍त्रीसँग रमाउने थिए”
LUK	15	10	m8zl		ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι	1	एक जना पश्‍चात्ताप गर्ने पापीका खातिर	“जब कुनै एक पापीले पश्‍चात्ताप गर्छ”
LUK	15	11	ib6s	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले अर्को दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । यो एउटा जवान मानिसको बारेमा हो जसले आफ्‍नो बाबुसँग उसको भागको अंश माग्‍छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	15	11	c2t6	writing-participants	ἄνθρωπός τις	1	एक जना मानिस	यसले दृष्‍टान्तमा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । केही भाषाहरूले “त्यहाँ एउटा मानिस थियो जसले” भन्लान् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	15	12	y6uq		δός μοι	1	मलाई दिनुहोस्	छोराले उसको बुबाले उसलाई तत्काल देओस् भन्‍ने चाहना गर्‍यो । आज्ञार्थक रूप भएको भाषाले तिनीहरूले त्यो तत्काल गरियोस् भन्‍ने चाहना गरेको अर्थ भएको रूपको प्रयोग गर्नुपर्छ ।
LUK	15	12	l8ve		τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας	1	मेरो भागमा पर्ने सम्पत्तिको अंश	“तपाईं मर्ने बेलामा मलाई दिने योजना बनाउनुभएको तपाईंको सम्पत्तिको अंश”
LUK	15	12	r2q7		αὐτοῖς	1	तिनीहरूको बीचमा	“उसका दुई छोराहरूको बीचमा”
LUK	15	13	lu69		συναγαγὼν πάντα	1	उसका सबै सामानहरू जम्‍मा गर्‍यो	“उसका सामानहरू पोको पार्‍यो” वा “उसका सामानहरू उसको झोलामा राख्‍यो”
LUK	15	13	ew56		ζῶν ἀσώτως	1	जथाभावी किसिमले रहँदै	“उसका क्रियाकलापहरूका परिणामहरूको बारेमा नसोची जिइरहेको” वा “लापार्वाही तरिकाले जिइरहेको”
LUK	15	14	z99l		δὲ	1	अब	यो शब्‍द प्रमुख कथावर्णनमा आएको छोटो रोकावटलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यहाँ येशूले व्याख्या गर्नुहुन्छ कि कसरी कान्छो छोरो चाहिँ सम्‍पन्‍नताबाट खाँचो परिरहेको अवस्थामा पुग्‍यो ।
LUK	15	14	kpb8		ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὰ κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην	1	त्यो देशभर ठूलो अनिकाल पर्‍यो	“त्यहाँ एउटा खडेरी पर्‍यो र सारा देशसँग पर्याप्‍त खाना भएन”
LUK	15	14	y8mf		ὑστερεῖσθαι	1	खाँचोमा पर्नु	“उसलाई आवश्‍यक पर्ने थोकहरूको कमी हुनु” वा “पर्याप्‍त नहुनु”
LUK	15	15	cdn2		καὶ πορευθεὶς	1	त्यसैले ऊ गयो	“ऊ” शब्दले कान्छो छोरोलाई जनाउँछ ।
LUK	15	15	y3bf		ἐκολλήθη	1	उसले काम खोज्‍यो	“... लाई एउटा काम लिए” वा “... को निम्ति काम गर्न सुरु गरे”
LUK	15	15	k19m		ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης	1	त्यो देशको एक जना नागरिक	“त्यो देशको एउटा मानिस”
LUK	15	15	rxt4		βόσκειν χοίρους	1	सुँगुरहरू चराउन	“त्यस मानिसका सुँगुरहरूलाई चारो दिन”
LUK	15	16	m8zd	figs-explicit	καὶ ἐπεθύμει χορτασθῆναι	1	उसले खान चाहिरहेको थियो	“उसले खान पाए पनि हुन्थ्यो भनेर धेरै चाहना गरे ।” यो कुरा बुझिएको छ कि यस्तो उसलाई धेरै भोक लागेकोले कारणले थियो । यसलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ऊ यति भोको थियो कि उसले खुशीसँग खाने थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	16	pd3c	translate-unknown	κερατίων	1	क्यारबका बोक्राहरू	यी क्यारबको रूखमा फल्ने बिउका दानाका छिल्काहरू हुन् । वैकल्पिक अनुवादः “क्यारबको चारो” वा “दानाका छिल्काहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	15	17	x4jc	figs-idiom	εἰς ἑαυτὸν…ἐλθὼν	1	जब ऊ होसमा आयो	यो वाक्पद्धतिको अर्थ उसले सत्यता के हो र उसले भयङ्कर भूल गरेको थियो भनेर थाहा गर्‍यो भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “स्‍पष्‍ट रूपमा उसको परिस्थिति बुझ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	15	17	xw1a		πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύονται ἄρτων	1	कसरी मेरा बुबाका कति धेरै सेवकहरूसँग प्रशस्त खानेकुरा छन्	यो एउटा आश्‍चर्यको अंश हो र प्रश्‍न होइन । वैकल्पिक अनुवादः “मेरा पिताका ज्यालामा काम गर्नेहरूलाई चाहिएभन्दा बढी खानेकुराहरू मिल्छ”
LUK	15	17	tal2		λιμῷ…ἀπόλλυμαι	1	भोकभोकै मरिरहेको छु	यो सम्भवतः अतिशयोक्ति होइन । निश्‍चय नै, ती जवान भोकले व्याकुल नै परिरहेका हुन सक्छन् ।
LUK	15	18	m4pj	figs-metonymy	ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν	1	मैले स्वर्गको विरुद्धमा पाप गरेको छु	यहूदीहरूले कहिलेकाहीँ “परमेश्‍वर” शब्द प्रयोग नगरी “स्‍वर्ग” शब्द प्रयोग गर्थे । वैकल्पिक अनुवादः “मैले परमेश्‍वरको विरुद्धमा पाप गरेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	15	19	aug2	figs-activepassive	οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου	1	म तपाईंको छोरा भनिन योग्य छैन	“म तपाईंको छोरा कहलिन लायकको छैनँ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईंले मलाई छोरा भनेर बोलाउनलाई म योग्‍यको छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	15	19	up55		ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου	1	मलाई तपाईंका सेवकहरूमध्ये एक नोकर बनाउनुहोस्	“मलाई काम गर्नेको रूपमा ज्यालामा राख्‍नुहोस्” वा “मलाई ज्यालामा राख्‍नुहोस् र म तपाईंका नोकरहरूमध्ये एउटा हुनेछु ।” यो एउटा अनुरोध हो, कुनै आदेश होइन । यूएसटीले गरेको जस्तै “कृपया” शब्द थप्दा सहयोगी हुन सक्छ ।
LUK	15	20	m43r		καὶ ἀναστὰς, ἦλθεν πρὸς τὸν πατέρα ἑαυτοῦ	1	त्यसैले उसले त्यस ठाउँ छोड्यो र आफ्ना बुबाको घरतर्फ लाग्‍यो	“त्यसैले उसले त्यो देश छोड्यो र उसको बाबुकहाँ जान हिँड्यो ।” “त्यसैले” शब्दले एउटा घटनालाई अङ्कित गर्दछ जुन अरू कुनै कुरा पहिले भएको हुनाले घट्यो । यहाँ चाहिँ, जवान मानिस खाँचोमा थियो र घर जाने निर्णय गरेको थियो ।
LUK	15	20	za3c		ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος	1	तर जब ऊ अझै टाढै थियो	“जब ऊ अझै आफ्‍नो घरबाट टाढै थियो” वा “जब ऊ उसको बाबुको घरबाट अझै टाढै थियो”
LUK	15	20	a7ls		ἐσπλαγχνίσθη	1	दयाले भरिए	“उसलाई दया गरे” वा “उसलाई आफ्नो हृदयको गहिराइदेखि नै प्रेम गरे”
LUK	15	20	z7p3		ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν	1	अँगालो हाले र उसलाई म्वाँइ खाए	आफ्नो छोरो आएकोमा बाबु खुसी थिए र तिनले उनलाई प्रेम गर्थे भनी देखाउनलाई यसो गरे । यदि मानिसहरूले आफ्नो छोरालाई अँगालो हाल्नु र म्वाँइ गर्नु अनौठो वा गलत सोच्छन् भने, तपाईंले तपाईंको संस्कारमा मानिसहरूले तिनीहरूका छोराहरूलाई प्रेम देखाउँदा के गर्छन्, त्यसलाई प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उसलाई स्‍नेहपूर्वक स्वागत गरे”
LUK	15	21	xz93	figs-metonymy	ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν	1	मैले स्वर्गको विरुद्धमा पाप गरेको छु	यहूदीहरूले कहिलेकाहीँ “परमेश्‍वर” शब्द प्रयोग नगरी “स्‍वर्ग” शब्द प्रयोग गर्थे । तपाईंले यसलाई [लूका १५:१८](./17.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “मैले परमेश्‍वरको विरुद्धमा पाप गरेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	15	21	qxg5	figs-activepassive	οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου	1	म तपाईंको छोरा कहलिन योग्यको छैन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । तपाईंले यसलाई [लूका १५:१८](./17.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईंले मलाई छोरा भनी बोलाउन म लायकको छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	15	22	b3hv		στολὴν τὴν πρώτην	1	उत्तम वस्‍त्र	“घरमा भएका उत्तम पोशाक ।” वैकल्पिक अनुवादः “उत्तम कोट” वा “उत्तम लुगा”
LUK	15	22	nlx9		δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ	1	उसको हातमा औँठी लगाइदेओ	औँठी मानिसहरूले अधिकारको सङ्केतको रूपमा तिनीहरूको एउटा औँलामा लगाउँथे ।
LUK	15	22	xat6		ὑποδήματα	1	जुत्ताहरू	त्यस समयका धनी मानिसहरूले चप्‍पलहरू लगाउँथे । तापनि, धेरै समाजहरूमा त्यसको अहिलेको बराबरी चाहिँ “जुत्ताहरू” हुने थियो ।
LUK	15	23	ll8j	figs-explicit	μόσχον τὸν σιτευτόν	1	मोटो पारिएको पशु	बाछो भनेको कलिलो गाई हो । मानिसहरूले तिनीहरूका कुनै एउटा बाछोलाई विशेष खानेकुरा दिन्थे ताकि त्यो राम्ररी बढोस्, र जब तिनीहरूलाई कुनै विशेष भोज राख्‍न मन हुन्थ्यो, तिनीहरूले त्यस समयमा त्यसलाई खान्थे । वैकल्पिक अनुवादः “उत्तम पशु” वा “हामीले मोटो बनाउँदै आएको जवान पशु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	23	t3cu	figs-explicit	θύσατε	1	त्यसलाई मार	तिनीहरूले मासुलाई पकाउनु पर्थ्यो भनेर आशय दिइएको जानकारीलाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यसलाई मारेर पकाऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	24	ubz3	figs-metaphor	ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησεν	1	मेरो यो छोरो मरेको थियो, अब जीवित भएको छ	यस अलङ्कारले छोरो गएको कुरालाई ऊ मृत भए झैँ गरी बताउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो छोरा मरेसरह थियो, तर ऊ अहिले जीवित भएको छ” वा “मलाई मेरो छोरा मरेको जस्तै लागेको थियो, तर अब ऊ जीवित भएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	15	24	izx2	figs-metaphor	ἦν ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη	1	ऊ हराएको थियो, तर अब ऊ भेटिएको छ	यस अलङ्कारले छोरो गएको कुरालाई ऊ हराएको थियो भने झैँ गरेर बताउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो छोरा हराएसरह थिए र अहिले मैले उसलाई भेट्टाएको छु” वा “मेरा छोरा हराएको थियो र घर फर्केको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	15	25	jd7l		δὲ	1	अब	यो शब्द मुख्य कथावर्णनमा आएको छोटो रोकावटलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यहाँ येशूले जेठो छोरोको बारेमा भएको कथाको नयाँ भाग बताउन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	15	25	bk6d	figs-explicit	ἐν ἀγρῷ	1	खेतमा	ऊ त्यहाँ काम गरिरहेको हुनाले ऊ बाहिर खेतमा थियो भन्‍ने आशय दिइएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	26	xx6a		ἕνα τῶν παίδων	1	सेवकहरूमध्ये एकजना	यहाँ “सेवक” भनी अनुवाद गरिएको शब्दलाई सामान्यतया “केटा” भनेर अनुवाद गरिन्छ । यसले नोकर धेरै सानो थियो भनी देखाउँछ ।
LUK	15	26	z51r		τί ἂν εἴη ταῦτα	1	यी कुराहरू के हुन् भनेर	“के भइरहेको थियो” (युडीबी)
LUK	15	27	r8py	figs-explicit	τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν	1	मोटो पारिएको पशु	बाछो भनेको कलिलो गाई हो । मानिसहरूले तिनीहरूका कुनै एउटा बाछोलाई विशेष खानेकुरा दिन्थे ताकि त्यो राम्ररी बढोस्, र जब तिनीहरूलाई कुनै विशेष भोज राख्‍न मन हुन्थ्यो, तिनीहरूले त्यस समयमा त्यसलाई खान्थे । तपाईंले यो वाक्यांशलाई [लूका १५:२३](./22.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “उत्तम पशु” वा “हामीले मोटो बनाइराखेको जवान पशु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	29	hne4		τοσαῦτα ἔτη	1	यी धेरै सालहरू	“धेरै वर्षसम्‍म”
LUK	15	29	f8w9		δουλεύω σοι	1	म तपाईंको दासत्वमा काम गरेँ	“मैले तपाईंको लागि असाध्यै मिहिनेत गरेर काम गरेँ” वा “मैले तपाईंको लागि कुनै दासले झैँ गरेर मिहिनेतका साथ काम गरेँ”
LUK	15	29	d2t6		οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον	1	मैले कहिल्यै तपाईंको एउटा नियम पनि तोडिनँ	“म कहिल्यै पनि तपाईंप्रति अनाज्ञाकारी भइनँ” वा “मैले सदैव तपाईंले गर्नू भन्‍नुभएको हरेक कुरा गरेँ” (युडीबी)
LUK	15	29	ph4q	figs-explicit	ἔριφον	1	एउटा कलिलो बाख्रो	कलिलो बाख्रो चाहिँ मोटाएर राखिएको पशुभन्दा अलि सानो र कम महँगो हुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “एउटा कलिलो बाख्रो पनि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	30	y27h		ὁ υἱός σου οὗτος	1	यो तपाईंको छोरा	“तपाईंको त्यो छोरा ।” ऊ कति रिसाएको छ भन्‍ने देखाउन दाजुले उसको भाइलाई यसरी भन्छ ।
LUK	15	30	vip3	figs-metaphor	ὁ καταφαγών σου τὸν βίον	1	जसले तपाईंको सम्पत्ति सखाप पारेको छ	खानेकुरा पैसाको लागि अलङ्कार हो । कसैले खानेकुरा खाइसकेपछि, त्यहाँ कुनै खानेकुरा हुँदैन र त्यहाँ खानलाई केही हुँदैन । भाइले पाएको रकम अब त्यहाँ थिएन र खर्च गर्नलाई अब अरू बढी केही थिएन । वैकल्पिक अनुवादः “तपाईंका सबै धन खेर फाल्यो” वा “तपाईंका सबै पैसा उडायो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	15	30	e6ig	figs-hyperbole	μετὰ πορνῶν	1	वेश्याहरूसँग	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) उसको भाइले यसरी नै पैसा खर्च गर्‍यो भनेर उसले अनुमान गर्‍यो वा २) “टाढाको देशमा” उसको भाइको क्रियाकलापहरूको पापपूर्णतालाई अतिरञ्‍जन गर्न उसले वेश्याहरूको विषयमा कुरा गर्छ ([लूका १५:१३](./13.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	15	30	vf31	figs-explicit	τὸν σιτευτὸν μόσχον	1	मोटो पारिएको पशु	बाछो भनेको कलिलो गाई हो । मानिसहरूले तिनीहरूका कुनै एउटा बाछोलाई विशेष खानेकुरा दिन्थे ताकि त्यो राम्ररी बढोस्, र जब तिनीहरूलाई कुनै विशेष भोज राख्‍न मन हुन्थ्यो, तिनीहरूले त्यस समयमा त्यसलाई खान्थे । तपाईंले यसलाई [लूका १५:२३](./22.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “उत्तम पशु” वा “हामीले प्रशस्त खाना दिँदै आएको जवान पशु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	15	31	b5s3		ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ	1	तब बाबुले उसलाई भने	“उसलाई” शब्दले जेठो छोरालाई जनाउँछ ।
LUK	15	32	c35s		ὁ ἀδελφός σου οὗτος	1	यो तिम्रो भाइ	भर्खर आएका यी व्यक्ति उनका भाइ थिए भनी बाबुले ठुलो छोरालाई सम्झाउँदै छ ।
LUK	15	32	due5	figs-metaphor	ὁ ἀδελφός σου οὗτος, νεκρὸς ἦν καὶ ἔζησεν	1	यो तिम्रो भाइ मरेका थिए र अहिले जीवित भएका छन्	यो अलङ्कारमा भाइले लामो समयसम्म घर छोड्नुलाई मरेकोसँग तुलना गरिएको छ । तपाईंले यसलाई [लूका १५:२४](./22.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो मानौँ तिम्रो यो भाइ मरेको जस्तो हो र फेरि जीवित भएको छ” वा “मरेको थियो, तर अब ऊ जीवित छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	15	32	v55y	figs-metaphor	ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη	1	उनी हराएका थिए र अहिले भेट्टिएका छन्	यो अलङ्कारमा छोराले लामो समयसम्म घर छोड्नुलाई हराएकोसँग तुलना गरिएको छ । तपाईंले यसलाई [लूका १५:२४](./22.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । वैकल्पिक अनुवादः “उनी हराएका जस्तै थिए र मैले अहिले भेट्टाएको छु” वा “उनी हराएका थिए र उनी घर फर्केका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	16	intro	qz3g			0		लूका १६ सामान्य टिपोटहरू
LUK	16	1	r6ck	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले अर्को दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । यो एउटा मालिक र उसका ऋृणीहरूको व्यवस्थापकको विषयमा हो । यो अझै पनि कथाको उही भाग र उही दिन हो जुन [लूका १५:३](../15/03.md) मा सुरु भयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	16	1	p54g		ἔλεγεν δὲ καὶ πρὸς τοὺς μαθητάς	1	अब येशूले चेलाहरूलाई यसो पनि भन्‍नुभयो	अन्तिम खण्‍ड फरिसीहरू र शास्‍त्रीहरूलाई लक्षित थियो, तथापि येशूका चेलाहरू पनि सुन्‍नेहरूको भीडमा थिए ।
LUK	16	1	k6jv	writing-participants	ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος	1	त्यहाँ कोही एउटा धनी मानिस थियो	यसले दृष्‍टान्तमा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	16	1	blp5	figs-activepassive	οὗτος διεβλήθη αὐτῷ	1	तिनलाई सुनाइयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले धनी मानिसलाई भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	1	lpc3		διασκορπίζων τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ	1	उसको धनको फजुल खर्च गरिरहेको	“धनी मानिसको धन मूर्खतापूर्वक खर्च गरिरहेको”
LUK	16	2	p7y7	figs-rquestion	τί τοῦτο ἀκούω περὶ σοῦ?	1	तिम्रो बारेमा म यो के सुन्दै छु ?	धनी मानिसले ती व्यवस्थापकलाई गाली गर्न एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीले गरिरहेको कुरा मैले सुनेको छु ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	16	2	q433		ἀπόδος τὸν λόγον τῆς οἰκονομίας σου	1	तिम्रो व्यवस्थापनको बारेमा हिसाब देऊ	“अरू कसैलाई जिम्मा लगाउनलाई तिम्रा हिसाबहरू तयार गर” वा “तिमीले मेरो रुपियाँ-पैसाबारे लेखेका विवरणहरू तयार पार”
LUK	16	3	kc12	figs-rquestion	τί ποιήσω…τὴν οἰκονομίαν ἀπ’ ἐμοῦ?	1	म के गरूँ ... मबाट व्यवस्थापनको काम लगिइसकेपछि ?	व्यवस्थापकले उसका विकल्पहरूलाई पुनः विचार गर्नलाई आफैँलाई प्रश्‍न सोध्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “मैले के गर्नुपर्छ भनेर मैले विचार गर्न जरुरी छ ... काम ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	16	3	kng1		ὁ κύριός μου	1	मेरा मालिक	यसले धनी मासिनलाई जनाउँछ । व्यवस्थापक नोकर थिएनन् । वैकल्पिक अनुवादः “मलाई काम लगाइदिनुहुने”
LUK	16	3	t3kj		σκάπτειν οὐκ ἰσχύω	1	मेरो खन्‍ने तागत छैन	“खेत खन्‍नलाई म पर्याप्‍त मात्रामा बलियो छैन” वा “म खन्‍न सक्षम छैन”
LUK	16	4	xxe2	figs-activepassive	ὅταν μετασταθῶ ἐκ τῆς οἰκονομίας	1	जब म मेरो व्यवस्थापकको कामबाट हटाइन्छु	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब मैले मेरो व्यवस्थापकको काम गुमाउँछु” वा “जब मेरा मालिकले मेरो व्यवस्थापनको काम खोस्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	4	m4za	figs-explicit	δέξωνταί με εἰς τοὺς οἴκους αὐτῶν	1	मानिसहरूले मलाई तिनीहरूका घरहरूमा स्वागत गर्नेछन्	यसले ती मानिसहरूले कुनै जागिर, वा उसलाई बाँच्‍नलाई खाँचो पर्ने कुराहरू जुटाइदिनेछन् भन्‍ने आशय दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	5	rze8		τῶν χρεοφιλετῶν τοῦ κυρίου ἑαυτοῦ	1	उसका मालिकका ऋृणीहरू	“उसका मालिकबाट ऋृण लिएका मानिसहरू” वा “उसका मालिकप्रति केही कुराको ऋृणी भएका मानिसहरू ।” यस कथामा ऋृणीहरूले जैतूनको तेल र गहुँ लिएका थिए ।
LUK	16	6	xp6d		ὁ δὲ εἶπεν…ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ	1	उसले भन्यो ... उनले तिनलाई भने	“ऋृणीले भन्यो ... व्यवस्थापकले ऋृणीलाई भने”
LUK	16	6	u8nh	translate-bvolume	ἑκατὸν βάτους ἐλαίου	1	एक सय माना जैतूनको तेल	यो झण्डै ३,००० लिटर जतिको जैतूनको तेल थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bvolume]])
LUK	16	6	rmb3	translate-numbers	ἑκατὸν…πεντήκοντα	1	एक सय … पचास	“१०० … ५०” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	16	6	jn75		δέξαι σου τὰ γράμματα	1	तिम्रो रसिद लेऊ	“रसिद” भनेको कागजको एउटा टुक्रा हो जसले कसैले कति तिर्नुपर्छ भनेर बताउँछ ।
LUK	16	7	sy3y		ἔπειτα ἑτέρῳ εἶπεν…ὁ δὲ εἶπεν…λέγει αὐτῷ	1	तब व्यवस्थापकले अर्कोलाई भने ... उसले भन्यो ... उनले तिनलाई भने	“व्यवस्थापकले अर्का ऋृणीलाई भने ... ऋृणीले भन्यो ... व्यवस्थापकले ऋृणीलाई भने”
LUK	16	7	pq2u	translate-bvolume	ἑκατὸν κόρους σίτου	1	एक सय कोर गहुँ	तपाईंले यसलाई आद्युनिक नापमा बदल्‍न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “झण्डै २०,००० लिटर जतिको गहुँ” वा “गहुँका हजार डालाहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bvolume]])
LUK	16	7	tn17		γράψον ὀγδοήκοντα	1	असी लेख	“असी कोर गहुँ ।” तपाईंले यसलाई आद्युनिक नापमा बदल्‍न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सोह्र हजार लिटर लेख” वा “आठ सय डालाहरू लेख”
LUK	16	7	jsl6	translate-numbers	ὀγδοήκοντα	1	असी	“८०” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	16	8	aj5l			0	जोड्ने कथनः	येशूले मालिक र उसका ऋृणीहरूको व्यवस्थापकको बारेमा भएको दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ । पद ९ मा, येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	16	8	hc3l		καὶ ἐπῄνεσεν ὁ κύριος	1	तब मालिकले प्रशंसा गरे	मालिकले व्यवस्थापकको कामको बारेमा कसरी थाहा गरे भनेर पाठ्यखण्‍डले बताउँदैन ।
LUK	16	8	vha4		ἐπῄνεσεν	1	प्रशंसा गरे	“तारिफ गरे” वा “... बारेमा राम्रो भने” वा “स्वीकार गरे”
LUK	16	8	nfz3		φρονίμως ἐποίησεν	1	उसले चतुर्‍याइँसँग काम गरेको थियो	“उसले चलाख भएर काम गरेको थियो” वा “उसले बुद्धिमानीपूर्ण काम गरेको थियो”
LUK	16	8	a1yq		οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου	1	यस संसारका छोराहरू	यसले परमेश्‍वरलाई नचिन्‍ने वा वास्ता नगर्ने अधर्मी व्यवस्थापकजस्ता मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “यस संसारका मानिसहरू” वा “सांसारिक मानिसहरू”
LUK	16	8	lvx7	figs-metaphor	τοὺς υἱοὺς τοῦ φωτὸς	1	ज्योतिका छोराहरू	यहाँ “ज्योति”ले ईश्‍वरहीन रहेका सबै कुराको लागि एउटा अलङ्कार हो । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरका मानिसहरू” वा “ईश्‍वरीय मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	16	9	agp3		ἐγὼ ὑμῖν λέγω	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	“म” ले येशूलाई जनाउँछ । “म तिमीहरूलाई भन्दछु” भन्‍ने वाक्यांशले कथाको अन्त्यलाई जनाउँछ र अब येशूले मानिसहरूलाई सो कथालाई तिनीहरूको जीवनमा कसरी लागु गर्ने भनी बताउनुहुन्छ ।
LUK	16	9	jkn7		ἑαυτοῖς ποιήσατε φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας	1	अधार्मिक पैसाको माध्यमद्वारा तिमीहरू आफ्‍ना लागि मित्रहरू बनाओ	यहाँ ध्यान चाहिँ पैसा अरू मानिसहरूलाई सहयोग गर्न प्रयोग गर्ने विषयमा हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सांसारिक सम्पत्तिले तिनीहरूलाई सहायता गरेर मानिसहरूलाई तिमीहरूको मित्रहरू बनाओ”
LUK	16	9	q2jb	figs-metonymy	ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας	1	अधर्मी धनको माध्यमद्वारा	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) येशूले पैसालाई “अधार्मिक” भन्‍नुहुँदा अतिशयोक्तिको प्रयोग गर्नुहुन्छ किनभने त्यसको कुनै अनन्त मूल्य हुँदैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “पैसाको प्रयोग गरेर, जसको कुनै अनन्त मूल्य हुँदैन” वा “सांसारिक रुपैँया-पैसाको प्रयोग गरेर” वा २) येशूले पैसालाई “अधार्मिक” भन्‍नुहुँदा प्रतिस्थापन शब्दको प्रयोग गर्नुहुन्छ किनभने कहिलेकाहीँ मानिसहरूले अधार्मिक तरिकाले पैसा कमाउँछन् वा त्यसलाई प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले बेइमानीसँग कमाएको पैसा पनि प्रयोग गरेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	16	9	u394		δέξωνται	1	तिनीहरूले ग्रहण गरून्	यसले जनाउन सक्छ १) स्वर्गमा हुनुभएको परमेश्‍वर, जो तिमीहरूले मानिसहरूलाई सहयोग गर्न पैसाको प्रयोग गरेकोमा खुशी हुनुहुन्छ, वा २) ती मित्रहरू जसलाई तिमीहरूले आफ्‍नो पैसाले सहयोग गर्‍यौ ।
LUK	16	9	kq56		αἰωνίους σκηνάς	1	अनन्त वासस्थानहरू	यसले स्वर्गलाई जनाउँछ, जहाँ परमेश्‍वर बस्‍नुहुन्छ ।
LUK	16	10	sk2f	figs-gendernotations	ὁ πιστὸς…καὶ…πιστός ἐστιν…ὁ…ἄδικος…καὶ…ἄδικός ἐστιν	1	ऊ जो विश्‍वासयोग्‍य हुन्छ ... पनि विश्‍वासयोग्‍य हुन्छ ... ऊ जो अधर्मी छ ... पनि अधर्मी हुन्छ	“ती मानिसहरू जो विश्‍वासयोग्‍य छन् ... पनि विश्‍वासयोग्‍य हुन्छन् ... ती मानिसहरू जो अधर्मी छन् ... पनि अधर्मी हुन्छन्” यसमा स्‍त्रीहरू पनि समेटिएका छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	16	10	we3j		πιστὸς ἐν ἐλαχίστῳ	1	एकदम कममा विश्‍वासयोग्‍य छ	“साना कुराहरूमा पनि विश्‍वासयोग्‍य ।” यो कुरा पक्‍का गर्नुहोस् कि तिनीहरू धेरै विश्‍वासयोग्‍य छैनन् भनेको जस्तो नसुनियोस् ।
LUK	16	10	r8hz		ἐν ἐλαχίστῳ ἄδικος	1	धेरै कममा अधर्मी	“साना कुराहरूमा पनि अधर्मी ।” यो कुरा पक्‍का गर्नुहोस् कि तिनीहरू धेरैपटक अधर्मी छैनन् भनेको जस्तो नसुनियोस् ।
LUK	16	11	tm3w	figs-metonymy	τῷ ἀδίκῳ μαμωνᾷ	1	अधर्मी सम्पत्ति	तपार्इंले यसलाई [लूका १६:०९](./08.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) येशूले पैसालाई “अधार्मिक” भन्‍नुहुँदा प्रतिस्थापन शब्दको प्रयोग गर्नुहुन्छ किनभने कहिलेकाहीँ मानिसहरूले अधार्मिक तरिकाले पैसा कमाउँछन् वा त्यसलाई प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले बेइमानीसँग कमाएको पैसा पनि प्रयोग गरेर” वा २) येशूले पैसालाई “अधर्मी” भन्‍नुहुँदा अतिशयोक्तिको प्रयोग गर्नुहुन्छ किनभने त्यसको कुनै अनन्त मूल्य हुँदैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “पैसाको प्रयोग गरेर, जसको कुनै अनन्त मूल्य हुँदैन” वा “सांसारिक पैसाको प्रयोग गरेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	16	11	cv6s	figs-rquestion	τὸ ἀληθινὸν τίς ὑμῖν πιστεύσει?	1	साँचो सम्पत्तिमा तिमीहरूलाई कसले भरोसा गर्ला र ?	येशूले मानिसहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूलाई कसैले पनि साँचो धनको निम्ति भरोसा गर्नेछैन ।” वा “तिमीहरूलाई साँचो धनको व्यवस्थापन गर्नलाई कसैले दिनेछैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	16	11	x2hr		τὸ ἀληθινὸν	1	साँचो धन	यसले त्यो धनलाई जनाउँछ जुन बढी साँचो, वास्तविक, वा पैसाभन्दा बढी रहने हुन्छ ।
LUK	16	12	uy96	figs-rquestion	τὸ ὑμέτερον τίς ὑμῖν δώσει	1	तिमीहरूको आफ्नै सम्पत्ति तिमीहरूलाई कसले देला र ?	येशूले मानिसहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “कसैले पनि तिमीहरूलाई तिमीहरूको सम्पत्ति दिँदैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	16	13	w2sf		οὐδεὶς οἰκέτης δύναται	1	कुनै पनि सेवकले … सक्दैन	“एउटा नोकरले … गर्न सक्दैन”
LUK	16	13	msb6		δυσὶ κυρίοις δουλεύειν	1	दुई मालिकहरूको सेवा गर्नु	यो आशय दिइएको छ कि उसले “एकै समयमा दुई मालिकहरूको सेवा गर्न” सक्दैन ।
LUK	16	13	u1lk		ἢ γὰρ…μισήσει…ἢ…ἀνθέξεται	1	किनकि कि त उसले ... घृणा गर्नेछ ... वा ऊ ... समर्पित हुनेछ	यी दुई वाक्यांशहरू मूलभूत रूपमा एउटै हुन् । एउटै प्रमुख भिन्‍नता भनेको यो हो कि पहिलो वाक्यांशमा पहिलो मालिकलाई घृणा गरिन्छ, तर दोस्रो वाक्यांशमा चाहिँ दोस्रो मालिकलाई घृणा गरिन्छ ।
LUK	16	13	pd2p		μισήσει	1	त्यसले घृणा गर्नेछ	“त्यो नोकरले घृणा गर्नेछ”
LUK	16	13	ba2m		ἑνὸς ἀνθέξεται	1	ऊ एउटाप्रति समर्पित हुनेछ	“एउटालाई गहिरो रूपमा प्रेम गर्नेछ”
LUK	16	13	dd9z		τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει	1	अर्कोलाई तुच्छ ठान्‍नेछ	“अर्कोलाई हेला गर्छ” वा “अर्कोको अवहेलना गर्छ”
LUK	16	13	d1qg		καταφρονήσει	1	तुच्छ ठान्‍नु	यसले मूलभूत रूपमा अघिल्‍लो वाक्यांशमा “घृणा गर्नु” भनेको झैँ उही अर्थ दिन्छ ।
LUK	16	13	pw7q	figs-you	οὐ δύνασθε…δουλεύειν	1	तिमीहरूले सेवा गर्न सक्दैनौ	येशूले मानिसहरूको समूहसँग कुरा गरिरहनुभएकोले “तिमी” को बहुवचन रूप भएका भाषाहरूले त्यसैलाई प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	16	14	zb3n	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यो येशूका शिक्षाहरूमा आएको छोटो रोकावट हो, जसै पद १४ ले फरिसीहरूले येशूलाई कसरी गिल्‍ला गरे भन्‍ने बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी बताउँछ । पद १५ मा, येशूले सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ र फरिसीहरूलाई जवाफ दिनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	16	14	taq3		δὲ	1	अब	यो शब्दले पृष्‍ठभूमि जानकारीतर्फ कुरा फर्केकोलाई अङ्कित गर्छ ।
LUK	16	14	lbq9		φιλάργυροι ὑπάρχοντες	1	जो सम्पत्तिका प्रेमी थिए	“जसले पैसा भएको मन पराउँथे” वा “जो पैसाका लागि धेरै लोभी थिए”
LUK	16	14	w9kh		ἐξεμυκτήριζον αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँको गिल्ला गरे	“फरिसीहरूले येशूको खिल्ली उडाए”
LUK	16	15	btb9		καὶ εἶπεν αὐτοῖς	1	त्यसैले उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“र येशूले फरिसीहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	16	15	cqs7		ὑμεῖς ἐστε οἱ δικαιοῦντες ἑαυτοὺς ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων	1	तिमीहरू तिनीहरू हौ जसले मानिसको दृष्‍टिमा आफैँलाई धर्मी ठहर्‍याउँछौ	“तिमीहरू आफैँले आफैँलाई मानिसहरूप्रति असल देखाउने कोसिस गर्छौ”
LUK	16	15	lx4f	figs-metonymy	ὁ δὲ Θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ὑμῶν	1	तर परमेश्‍वरले तिमीहरूका हृदयहरू जान्‍नुहुन्छ	यहाँ “हृदयहरू”ले मानिसहरूका चाहनाहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूको साँचो इच्छाहरू बुझ्‍नुहुन्छ” वा “परमेश्‍वरले तिमीहरूका आकाङ्क्षाहरू जान्‍नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	16	15	q82t	figs-activepassive	τὸ ἐν ἀνθρώποις ὑψηλὸν, βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ	1	मानिसहरूका माझमा जे उच्‍च हुन्छ त्यो परमेश्‍वरको नजरमा घृणित हुन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “ती कुराहरू जसलाई मानिसहरूले धेरै महत्त्वपूर्ण ठान्‍छन्, तिनीहरूलाई परमेश्‍वरले घृणा गर्नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	16	m566		ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται	1	व्यवस्था र अगमवक्ताहरू	यसले त्यस बेलासम्म लेखिएको परमेश्‍वरको सबै वचनलाई जनाउँछ ।
LUK	16	16	a2ra		μέχρι	1	... सम्‍म चालु थियो	“अधिकार थियो” वा “मानिसहरूले आज्ञापालन गर्न जरुरी कुराहरू थिए”
LUK	16	16	b78c	figs-explicit	Ἰωάννου	1	यूहन्‍ना	यसले बप्‍तिस्मा दिने यूहन्‍नालाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “बप्‍तिस्मा-दिने यूहन्‍ना आए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	16	mrl3	figs-activepassive	ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εὐαγγελίζεται	1	परमेश्‍वरको राज्यको सुसमाचार प्रचार गरिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म मानिसहरूलाई परमेश्‍वरको राज्यको सुसमाचारबारे सिकाइरहेको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	16	lyw7		πᾶς εἰς αὐτὴν βιάζεται	1	सबै जना बलजफतीसँग प्रवेश गर्न कोसिस गर्छन्	यसले येशूको शिक्षालाई सुन्‍ने र स्वीकार गर्ने मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “धेरै मानिसले यसभित्र प्रवेश गर्नलाई तिनीहरूले गर्न सक्‍ने हरेक कुरा गरिरहेका छन्”
LUK	16	17	stl8		εὐκοπώτερον δέ ἐστιν τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν παρελθεῖν, ἢ τοῦ νόμου μίαν κερέαν πεσεῖν	1	तर व्यवस्थाको अक्षरको एक मात्रा पनि रद्द हुनुभन्दा स्वर्ग र पृथ्‍वीलाई बितेर जान बढी सजिलो छ	यो अन्तरलाई उल्‍टो क्रममा उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “व्यवस्थाको अक्षरको सबैभन्दा सानो मात्रा पनि स्वर्ग र पृथ्वीभन्दा बढी लामो समय रहनेछन्”
LUK	16	17	ke7y	figs-explicit	ἢ…μίαν κερέαν	1	एउटा अक्षरको थोप्लो पनि	“मात्रा” भनेको अक्षरको सबैभन्दा सानो भाग हो । यसले व्यवस्थामा भएको केही कुरालाई जनाउँछ जुन महत्त्वहीन रहेको जस्तो देखिन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “व्यवस्थाको सबैभन्दा सानो विवरण पनि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	17	t33k		πεσεῖν	1	रद्द हुनु	“हराउनु” वा “अस्तित्वमा रहन बन्द गर्नु”
LUK	16	18	j8fn		πᾶς ὁ ἀπολύων τὴν γυναῖκα αὐτοῦ	1	प्रत्येक जसले आफ्नी पत्‍नीलाई छोडपत्र दिन्छ	“उसकी पत्‍नीसँग विवाह विच्छेद गर्ने जो कोही” वा “उसकी पत्‍नीसँग विवाह विच्छेद गर्ने कुनै पनि मानिस”
LUK	16	18	i544		μοιχεύει	1	व्यभिचार गर्छ	“व्यभिचारको दोषी हुन्छ”
LUK	16	18	sq24		ὁ ἀπολελυμένην…γαμῶν	1	जसले छोडपत्र गरिएकीसँग विवाह गर्छ	“हरेक मानिस जसले … स्‍त्रीलाई विवाह गर्छ”
LUK	16	19	yqm2	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले येशूले धनी मानिस र लाजरसको बारेमा बताउन सुरु गर्नुभएको कथाको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	16	19	er6u			0	जोड्ने कथनः	जसै येशूले मानिसहरूलाई सिकाउन थाल्‍नुहुन्छ, उहाँले एउटा कथा बताउन थाल्‍नुहुन्छ । यो एउटा धनी मानिस र लाजरसको विषयमा हो ।
LUK	16	19	kd1x		δέ	1	अब	यसले येशूको प्रवचनमा आएको बदलावलाई अङ्कित गर्छ जसै उहाँले एउटा कथा भन्‍न सुरु गर्नुहुन्छ जसले मानिसहरूलाई उहाँले तिनीहरूलाई के सिकाइरहनुभएको थियो भनेर बुझ्‍नलाई सहायता गर्नेछ ।
LUK	16	19	r67p	writing-participants	ἄνθρωπος…τις…πλούσιος	1	एक जना धनी मानिस	यस वाक्यांशले येशूको कथामा एउटा व्यक्तिलाई परिचय गराउँछ । यो एउटा वास्तविक मानिस हो या येशूले पाठको लागि भन्‍नुभएको केवल एउटा कथा हो भन्‍ने कुरा स्‍पष्‍ट छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	16	19	fu76		ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον	1	उसले वैजनी रङ्गको नरम मलमलको वस्‍त्र पहिरन्थ्यो	“जसले वैजनी र नरम मलमलले बनेको कपडा लगाउँथ्यो” वा “जसले धेरै महँगो कपडा लगाउँथ्यो ।” वैजनी र नरम मलमलको कपडा धेरै महँगो हुन्थ्यो ।
LUK	16	19	sz7t		εὐφραινόμενος καθ’ ἡμέραν λαμπρῶς	1	हरेक दिन वैभवमा मनाउँथ्यो	“हरेक दिन महँगो खाना खाएर आनन्द मनाउँथ्यो” वा “धेरै पैसा खर्च गर्थ्यो र उसले इच्छा लागेको कुरा किन्थ्यो”
LUK	16	20	s11m	figs-activepassive	πτωχὸς…τις ὀνόματι Λάζαρος, ἐβέβλητο πρὸς τὸν πυλῶνα αὐτοῦ	1	लाजरस नाम गरेको एकजना गरिब मानिसलाई उसको ढोकामा राखिदिन्थे	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसहरूले लाजरस नामको एकजना भिखारीलाई उसको ढोकामा राख्‍थे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	16	20	mmw2	writing-participants	πτωχὸς…τις ὀνόματι Λάζαρος	1	लाजरस नाम गरेको एकजना गरिब मानिस	यस वाक्यांशले येशूको कथामा अर्को व्यक्तिलाई परिचय गराउँछ । यिनी वास्तविक व्यक्ति थिए, वा यो सामान्य रूपमा कुनै भनाइ राख्‍न येशूले बताउनुभएको कथा थियो भनेर स्‍पष्‍ट छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	16	20	ax4v		πρὸς τὸν πυλῶνα αὐτοῦ	1	उसको ढोकामा	“धनी मानिसको घरको ढोकामा” वा “धनी मानिसको जायजेथाको प्रवेशद्वारमा”
LUK	16	20	ex57		εἱλκωμένος	1	घावैघाउले भरिएको थियो	“उसको शरीरभरि घाउहरू थियो”
LUK	16	21	i2fn		ἐπιθυμῶν χορτασθῆναι ἀπὸ τῶν πιπτόντων	1	खसिरहेका कुराहरूबाट पेट भर्ने इच्छा गर्थ्‍यो	“खसेको खानाका टुक्राहरू उसलाई खान दिइयोस् भनी इच्छा गर्थ्यो”
LUK	16	21	vnk5		καὶ οἱ κύνες ἐρχόμενοι	1	कुकुरहरू पनि आइरहेका थिए	“पनि” शब्दले देखाउँछ कि यसपछि जे आउँछ त्यो लाजरसको बारेमा अगिबाटै भनिएको कुराभन्दा बढी खराब छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसमाथि, कुकुरहरू आए” वा “अझै नराम्रो, कुकुरहरू आए”
LUK	16	21	xby9		οἱ κύνες	1	कुकुरहरू	यहूदीहरूले कुकुरहरूलाई अशुद्ध जनावर मान्थे । लाजरस आफ्ना घाउ कुकुरहरूलाई चाट्न दिन नसक्‍ने गरी अति बिरामी र कमजोर थियो ।
LUK	16	22	y7pb	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यस्तो हुन आयो कि	यहाँ यो वाक्यांशलाई कथामा एउटा घटनालाई अङ्कित गर्न प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	16	22	hrm6	figs-activepassive	ἀπενεχθῆναι…ὑπὸ τῶν ἀγγέλων	1	स्वर्गदूतहरूद्वारा उठाएर लगियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “स्वर्गदूतहरूले उसलाई उठाएर लगे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	22	r2k1	figs-explicit	εἰς τὸν κόλπον Ἀβραάμ	1	अब्राहामको छेउमा	यसको मतलब अब्राहाम र लाजरस ग्रीकहरूको भोज खाने शैलीअनुसार भोजमा एक अर्कामा ढेसिएर बसिरहेका थिए भन्‍ने हुन्छ । स्वर्गमा हुने आनन्दलाई धर्मशास्‍त्रमा धेरैपटक भोजको धारणाद्वारा प्रतिनिधित्व गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	22	hn6v	figs-activepassive	ἐτάφη	1	गाडियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले उसलाई गाडे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	23	qpd2	figs-explicit	ἐν τοῖς κόλποις αὐτοῦ	1	उनको छेउमा	यसको मतलब अब्राहाम र लाजरस ग्रीकहरूको भोज खाने शैलीअनुसार भोजमा एक अर्कामा ढेसिएर बसिरहेका थिए भन्‍ने हुन्छ । स्वर्गमा हुने आनन्दलाई धर्मशास्‍त्रमा धेरैपटक भोजको धारणाद्वारा प्रतिनिधित्व गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	23	vca4		ἐν τῷ ᾍδῃ…ὑπάρχων ἐν βασάνοις	1	पातालमा, कष्‍ट भोगिरहेको	“ऊ पातालमा गयो, जहाँ कठोर पीडा भोग्‍दै”
LUK	16	23	tl8x	figs-idiom	ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ	1	उसले आफ्ना आँखा उठाएर हेर्‍यो	यो अलङ्कारको तात्पर्य “उसले माथि हेर्‍यो” भन्‍ने हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	16	24	dpp9		αὐτὸς φωνήσας εἶπεν	1	उसले कराएर भन्यो	“र धनी मानिसले ... भन्‍नलाई बोलायो” वा “उसले अब्राहामलाई पुकार्‍यो”
LUK	16	24	m95a		Πάτερ Ἀβραάμ	1	पिता अब्राहाम	अब्राहाम ती धनी मानिस समेत गरेर सबै यहूदीहरूका पुर्खा थिए ।
LUK	16	24	b2rc		ἐλέησόν με	1	ममाथि कृपा गर्नुहोस्	“कृपया, ममाथि दया गर्नुहोस्” वा “कृपया, ममाथि कृपालु हुनुहोस्”
LUK	16	24	ly9k		καὶ πέμψον Λάζαρον	1	र लाजरसलाई पठाइदिनुहोस्	“लाजरसलाई पठाएर” वा “र लाजरसलाई मकहाँ आउनलाई भनिदिनुहोस्”
LUK	16	24	rc6p		βάψῃ τὸ ἄκρον τοῦ δακτύλου αὐτοῦ	1	उसको औँलाको टुप्‍पोलाई चोपोस्	यसले माग गरिएको परिमाणको सानोपनलाई सङ्केत गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “उसले आफ्नो औँलाको टुप्पो भिजाओस्”
LUK	16	24	qix8		ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογὶ ταύτῃ	1	यस यस ज्वालामा पीडामा छु	“म ज्वालामा भयानक पीडामा छु” वा “म यो आगोमा भयानक पीडा भोगिरहेको छु”
LUK	16	25	v4lu		τέκνον	1	बाबु	धनी मानिस पनि अब्राहामका सन्तानहरूमध्येको एक थियो ।
LUK	16	25	we9w		τὰ ἀγαθά	1	असल कुराहरू	“राम्रा थोकहरू” वा “आनन्ददायक कुराहरू”
LUK	16	25	hwc8		ὁμοίως τὰ κακά	1	त्यसै गरी खराब कुराहरू	“त्यसै गरी खराब थोकहरू प्राप्‍त गर्‍यो” वा “त्यसै गरीउसलाई कष्‍ट दिने थोकहरू प्राप्‍त गर्‍यो”
LUK	16	25	rv17		ὁμοίως	1	त्यसै गरी	यसले त्यो तथ्यलाई जनाउँछ कि तिनीहरू दुवैले पृथ्‍वीमा हुँदा केही कुरा प्राप्‍त गरे । यसले भनिरहेको छैन कि तिनीहरूले पाएका कुरा एउटै थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “ऊ बाँचिरहेको बेलामा ... पायो”
LUK	16	25	g4js		ὧδε παρακαλεῖται	1	उसलाई यहाँ आराम दिइएको छ	“उसलाई यहाँ सजिलो छ” वा “ऊ यहाँ खुशी छ”
LUK	16	25	cn8i		ὀδυνᾶσαι	1	पीडामा छौ	“कष्‍ट भोगिरहेको”
LUK	16	26	af4h		καὶ ἐν πᾶσι τούτοις	1	र यी सबै बाहेक	“यसको अतिरिक्त”
LUK	16	26	tu5w	figs-activepassive	χάσμα μέγα ἐστήρικται	1	ठूलो खाडल राखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरू र हाम्रा बीचमा एउटा ठुलो गल्छी राख्‍नुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	26	g1qn		χάσμα μέγα	1	ठूलो खाडल	“भिरालो, गहिरो र फराकिलो उपत्यका” वा “ठुलो विभाजन” वा “ठुलो गल्छी” (युडीबी)
LUK	16	26	sg6d		οἱ θέλοντες διαβῆναι…μὴ δύνωνται	1	तिनीहरू जो नाघ्‍न चाहन्छन् ... नसकून्	“ती मानिसहरू जो त्यो धाँदो नाघ्‍न चाहन्छन् ... नसकून्” वा “यदि कसैले नाघ्‍न चाहन्छ भने ... उसले नसकोस्”
LUK	16	28	x8xk		ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς	1	उसले तिनीहरूलाई चेताउनी दिनलाई	“ताकि लाजरसलाई तिनीहरूलाई चेतवनी देओस्”
LUK	16	28	y1xn		τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασάνου	1	यो कष्‍टको ठाउँ	“यो ठाउँ जहाँ हामीले कष्‍ट भोग्छौँ” वा “यो ठाउँ जहाँ हामीले भयानक पीडा भोग्छौँ”
LUK	16	29	n73e			0	जोड्ने कथनः	येशूले धनी मानिस र लाजरसको बारेमा कथा भन्‍न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	16	29	v8eh	figs-explicit	ἔχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας	1	तिनीहरूसँग मोशा र अगमवक्ताहरू छन्	यो आशय दिइएको छ कि अब्राहामले लाजरसलाई धनी मानिसका भाइहरूकहाँ पठाउन इन्कार गरे । यसलाई उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “अहँ, म त्यसो गर्नेछैन, किनकि तिम्रा भाइहरूसँग मोशा र अगमवक्ताहरूले लामो समय अगाडि लेखेका वचनहरू छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	16	29	x8pt	figs-metonymy	Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας	1	मोशा र अगमवक्ताहरू	यसले तिनीहरूको लेखनहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जे मोशा र अगमवक्ताहरूले लेखे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	16	29	l3in		ἀκουσάτωσαν αὐτῶν	1	तिनीहरूले उनीहरूका कुरा सुनून्	“तिम्रा भाइहरूले मोशा र अगमवक्ताहरूलाई नै ध्यान दिनुपर्छ”
LUK	16	30	d84a	figs-hypo	ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτοὺς	1	मरेकाहरूबाट कोही तिनीहरूकहाँ गयो भने	यसले एउटा परिस्थितिलाई वर्णन गर्छ जुन भएको छैन, तर धनी मानिसले त्यो भइदिए हुन्थ्यो भनी चाहन्छन् । वैकल्पिक अनुवादः “यदि कोही मरेको मानिस नै तिनीहरूकहाँ गयो भने” वा “यदि कोही मरेको मानिस नै गयो र तिनीहरूलाई चेतावनी दियो भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	16	30	r3ez		ἀπὸ νεκρῶν	1	मृतकहरूबाट	ती सबैको माझबाट जो मरिगएका छन् । यो अभिव्यक्तिले तलको संसारमा (पातालमा) भएका सबै मृत मानिसहरूलाई एकसाथमा वर्णन गर्छ ।
LUK	16	31	xkr7	figs-metonymy	εἰ Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν	1	यदि तिनीहरूले मोशा र अगमवक्ताका कुरा सुनेनन् भने	यहाँ “मोशा र अगमवक्ताहरू”ले तिनीहरूले लेखेको कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तिनीहरूले मोशा र अगमवक्ताहरूले लेखेका वचनहरूमा ध्यान दिँदैनन् भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	16	31	n9s4	figs-hypo	οὐδ’ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ, πεισθήσονται	1	नता तिनीहरूले कोही मृतकहरूबाट बिउँतिने हो भने विश्‍वास गर्नेछन्	यदि त्यो परिकल्पित परिस्थिति भयो भने के हुने थियो भनेर अब्राहामले उल्‍लेख गर्छन् । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “नता मृतकबाट फर्केर आउने कोही व्यक्तिले तिनीहरूलाई मनाउन सक्नेछ” वा “यदि कोही व्यक्ति मृतकबाट फर्केर आयो भने पनि तिनीहरूले विश्‍वास गर्ने छैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	16	31	gf1b		ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ	1	मृतकहरूबाट बिउँतिने हो भने	“मृतकहरूबाट” भन्‍ने शब्दहरूले तलको संसारमा (पातालमा) भएका मृत मानिसहरूको विषयमा कुरा गर्छ । तीमध्येबाट बिउँतनु भनेको पुनः जीवित हुनु हो ।
LUK	17	intro	c4am			0		# लूका १७ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### पुरानो करारका उदाहरणहरू<br><br>येशूले उहाँका अनुयायीहरूलाई सिकाउन नोआ र लोतको जीवन प्रयोग गर्नुभयो । जलप्रलय आउँदा नोआ त्यसको लागि तयार थिए, र तिनीहरू उहाँ फर्किनुहुने समयको लागि तयार हुनुपर्थ्यो, किनभने उहाँ आउनुहुँदा उहाँले तिनीहरूलाई खबर गर्नुहुने थिएन । लोतकी पत्‍नीले तिनी बसोबास गरिरहेकी त्यस दुष्‍ट सहरलाई यति धेरै प्रेम गर्थिन् कि परमेश्‍वरले त्यस सहरलाई नाश पार्नुहुँदा तिनलाई पनि दण्‍ड दिनुभयो, र तिनीहरूले पनि येशूलाई अन्य कुनै पनि कुराभन्दा बढी प्रेम गर्न आवश्‍यक थियो ।<br><br>तिनीहरू जसले तपाईंको अनुवादलाई पढ्छन्, तिनीहरूलाई सहायताको खाँचो पर्न सक्छ ताकि येशूले त्यहाँ सिकाइरहनुभएको कुरा बुझ्‍न सकून् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका महत्त्वपूर्ण भाषाका अलङ्कारहरू<br><br>### परिकल्पित परिस्थितिहरू<br><br>परिकल्पित परिस्थितिहरू भनेको ती परिस्थितिहरू हुन् जुन वास्तवमै भएका छैनन् । अरूहरूलाई पाप गर्न लगाउनेहरूलाई जे हुनेछ सो डुबेर मर्नुभन्दा बढी खराब हुनेछ भनेर सिकाउनलाई येशूले एउटा विशेष प्रकारको परिकल्पित परिस्थितिको प्रयोग गर्नुभयो ([लूका १९:१-२](./01.md)) र चेलाहरूसँग थोरै विश्‍वास भएको कारण तिनीहरूलाई हप्‍काउन उहाँले अर्को परिकल्पित परिस्थितिको प्रयोग गर्नुभयो ([लूका १९:६](../../luk/19/06.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])<br><br>### आलङ्कारिक प्रश्‍नहरू<br><br>येशूले उहाँलाई असल तरिकाले सेवा गर्नेहरू पनि उहाँको अनुग्रहको कारण मात्रै धर्मी ठहरिन्छन् भनेर उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन तिनीहरूलाई तीनवटा प्रश्‍नहरू सोध्‍नुभयो ([लूका १७:७-९](./07.md)) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/grace]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/righteous]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>येशूले आफैँलाई यस अध्यायमा “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका १७:२२](../../luk/17/22.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा मानौँ तिनीहरूले अरू कसैको बारेमा बताइरहेको जसरी कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])<br><br>### विरोधाभासी अलङ्कार<br><br>विरोधाभासी अलङ्कार भनेको एउटा साँचो कथन हो जसले कुनै असम्भव कुरालाई वर्णन गरिरहेको जस्तो देखिन्छ । यस अध्यायमा एउटा विरोधाभासी अलङ्कारको प्रयोग भएको छः “हरेक जसले आफ्‍नो जीवनलाई बचाउन खोज्छ त्यसले त्यो गुमाउनेछ, तर हरेक जसले आफ्‍नो जीवन गुमाउँछ त्यसले त्यो बचाउनेछ” ([लूका १७:३३](../../luk/17/32.md)) ।
LUK	17	1	ls87			0	जोड्ने कथनः	येशूले सिकाउन त निरन्तरता दिनुहुन्छ, तर अब उहाँले आफ्‍नो ध्यान फेरि उहाँका चेलाहरूतर्फ लगाउनुहुन्छ । यो अझै पनि कथाको उही भाग हो र उही दिन हो जुन [लूका १५:३](../15/03.md) मा सुरु भयो ।
LUK	17	1	ej1e		ἀνένδεκτόν ἐστιν τοῦ τὰ σκάνδαλα μὴ ἐλθεῖν	1	ठेस खान लगाउने कुराहरू निश्‍चय नै हुनेछन्	“मानिसहरूलाई पाप गर्न परीक्षामा पार्ने थोकहरू निश्‍चय नै आउनेछन्”
LUK	17	1	zck5		οὐαὶ δι’ οὗ ἔρχεται!	1	धिक्‍कार तिनीहरूलाई जसद्वारा यी आउँदछन् !	“जसले परीक्षाहरू आउन लगाउँछ” वा “मानिसहरूलाई परीक्षित गर्न लगाउने कुनै पनि व्यक्ति”
LUK	17	2	dvz5	figs-explicit	λυσιτελεῖ αὐτῷ εἰ λίθος μυλικὸς περίκειται περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ ἔρριπται εἰς τὴν θάλασσαν, ἢ ἵνα σκανδαλίσῃ τῶν μικρῶν τούτων ἕνα	1	त्यसले यी सानाहरूमध्येमा कोही एउटालाई ठेस लाग्‍न लगाउनुभन्दा त्यसको घाँटीमा जाँतोको एउटा ढुङ्गा झुण्‍डाएर त्यसलाई समुद्रमा फालिदिएको भए त्यसको निम्ति बेस हुन्थ्यो	तपाईंले यसलाई स्‍पष्‍ट बनाउनुपर्ने हुन सक्छ कि यो मानिसहरूलाई पाप गर्न लगाउने कुराको लागि भएको दण्‍ड हो जसलाई येशूले समुद्रमा फालिने कुरासँग तुलना गरिरहनुभएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “म त्यसलाई घाँटीमा जाँतो झुण्‍डाएर समुद्रमा फालिदिएर कम सजाय दिनेछैन । बरु, म त्यसलाई बढी सजाय दिनेछु । यो यसकारणले हो कि त्यसले यी सानाहरूमध्ये एकजनालाई ठेस खान लगायो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	2	bf3k	figs-hypo	λυσιτελεῖ αὐτῷ εἰ	1	उसको लागि असल हुने थियो यदि	यसले एउटा परिकल्‍पित परिस्थितिलाई परिचय गराउँछ । यसको अर्थ हुन्छ कि मानिसहरूलाई पाप गर्न लगाएको कारण यो व्यक्तिले पाउने दण्‍ड समुद्रमा डुबाइदिएकोभन्दा बढी कठोर हुनेछ । कसैले पनि त्यसको घाँटीमा जाँतो झुण्‍डाएको छैन, र कसैले त्यसो गर्नेछ भनेर पनि येशूले भनिरहनुभएको छैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	17	2	uk6e	figs-activepassive	λίθος μυλικὸς περίκειται περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ ἔρριπται	1	उसको घाँटीमा जाँतो झुण्‍डाएर उसलाई ... फालिदिएको भए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले उसको घाँटीमा जाँतो बाँधेर उसलाई फ्याँकिदिए पनि हुन्थ्यो” वा “कसैले उसको घाँटीमा जाँतो बाँधेर घचेडिदिए पनि हुन्थ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	2	uj1r	figs-gendernotations	αὐτῷ…τὸν τράχηλον αὐτοῦ…ἔρριπται…σκανδαλίσῃ	1	त्यसको लागि ... त्यसको घाँटी ... त्यसलाई ... त्यसले ... ठेस लाग्‍न लगाउनुभन्दा	यी शब्दहरूले स्‍त्रीहरू साथसाथै पुरुषहरू गरेर जो कसैलाई पनि जनाउन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	17	2	gr89		λίθος μυλικὸς	1	जाँतो	यो गहुँलाई पिसेर पिठो बनाउन प्रयोग गरिने ठूलो, गह्रौँ वृत्ताकार ढुङ्गा हो । वैकल्पिक अनुवादः “एउटा गह्रौँ ढुङ्गा”
LUK	17	2	xm7x		τῶν μικρῶν τούτων	1	यी सानाहरू	यसले यहाँ ती मानिसहरूलाई जनाउँछ जसको विश्‍वास अझै कमजोर छ । वैकल्पिक अनुवादः “यी मानिसहरू जसको विश्‍वास सानो छ”
LUK	17	2	k9xl		σκανδαλίσῃ	1	उसले तिनीहरूलाई ठेस लगाउन	यो अन्जानमा हुने पापलाई जनाउने एउटा तरिका हो । वैकल्पिक अनुवादः “पाप गर्न लगाउनु”
LUK	17	3	hyn8		ἐὰν ἁμάρτῃ ὁ ἀδελφός σου	1	यदि तिम्रो भाइले पाप गर्छ भने	यो सम्भवतः भविष्यमा हुने घटनाबारे बताउने सर्तसहितको वाक्य हो ।
LUK	17	3	kkp3		ὁ ἀδελφός σου	1	तिम्रो भाइ	“भाइ”लाई यहाँ एउटै विश्‍वास भएको कोही व्यक्ति भन्‍ने बुझाइमा प्रयोग गरिएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “सङ्गी विश्‍वासी”
LUK	17	3	p35i		ἐπιτίμησον αὐτῷ	1	उसलाई हप्काऊ	“उसले गरेको कुरा गलत थियो भनी कडासँग भन” वा “उसलाई सच्‍च्याऊ”
LUK	17	4	x8a3	figs-hypo	καὶ ἐὰν ἑπτάκις…ἁμαρτήσῃ εἰς σὲ	1	यदि उसले तिम्रो विरुद्धमा सात पटकसम्म पाप गर्दछ भने	यो भविष्यको काल्पनिक परिस्थिति हो । यस्तो कहिल्यै हुन नसक्‍ला, तर यदि यस्तो भए पनि, येशू मानिसहरूलाई क्षमा गर्नू भन्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	17	4	k5va	figs-explicit	ἑπτάκις τῆς ἡμέρας…καὶ ἑπτάκις	1	दिनमा सात पटकसम्म, र सात पटक	बाइबलमा अङ्क सात पूर्णताको सङ्केत हो । वैकल्पिक अनुवादः “एक दिनमा धेरै पटक, र हरेक पटक” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	5	s4dy			0	सामान्य जानकारीः	त्यहाँ येशूका शिक्षाहरूमा छोटो रोकावट आएको छ किनकि चेलाहरूले उहाँसँग कुरा गर्न थाल्छन् । त्यसपछि येशूले सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	17	5	pji3		πρόσθες ἡμῖν πίστιν	1	हाम्रो विश्‍वास बढाइदिनुहोस्	“कृपया, हामीलाई अझ बढी विश्‍वास दिनुहोस्” वा “कृपया, हाम्रो विश्‍वासमा अझ अरू विश्‍वास थपिदिनुहोस्”
LUK	17	6	ep7z	figs-simile	εἰ ἔχετε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, ἐλέγετε ἂν	1	यदि तिमीहरूसँग रायोको बिउजत्रो विश्‍वास थियो भने, तिमीहरूले भन्‍ने थियौ	रायोको बिउ भनेको धेरै मसिनो दाना हो । येशूले तिनीहरूसँग रायोको दानाजत्रो विश्‍वास पनि थिएन भन्‍ने अर्थ दिनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यदि तिमीसँग रायोको दाना जति सानो हुन्छ, त्यति नै सानो विश्‍वास छ भने, तिमीहरूले” वा “तिमीहरूको विश्‍वास रायोको दाना जति पनि ठूलो छैन, यदि भइदिएको भए, तिमीहरूले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	6	i31l	translate-unknown	συκαμίνῳ	1	नेभाराको रूख	यदि यसको किसिमको रूख चिनिएको छैन, अर्को किसिमको रूखलाई त्यसको ठाउँमा राख्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “अञ्‍जीरको रूख” वा “रूख” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	17	6	ky7z	figs-activepassive	ἐκριζώθητι καὶ φυτεύθητι ἐν τῇ θαλάσσῃ	1	उखेलिएर समुद्रमा रोपि	यिनीहरूलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “आफैँ उखेल् र आफैँलाई समुद्रमा रोप्” वा “तेरा जराहरूलाई जमिन बाहिर निकाल् र तेरा जराहरूलाई महासागरभित्र गाड्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	6	g53n		ὑπήκουσεν ἂν ὑμῖν	1	त्यसले तिमीहरूको आज्ञा मान्‍नेछ	“त्यो रूखले तिमीहरूको आज्ञा मान्‍नेछ ।” यो सर्तसहितको परिणाम हो । यो तिनीहरूसँग विश्‍वास भए मात्र भए हुने थियो ।
LUK	17	7	dk3q	figs-rquestion	τίς δὲ ἐξ ὑμῶν…ἐρεῖ…ἀνάπεσε?	1	तर तिमीहरूमध्ये को होला ... उसलाई भन्‍नेछ ... टेबुलमा ढल्कि’?	आफ्‍ना चेलाहरूलाई एउटा सेवकको भूमिकाको बारेमा सोच्‍नलाई सहायता गर्न येशूले तिनीहरूलाई एउटा प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ । यसलाई एउटा कथनको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तर तिमीहरूमध्ये कोही ... उसलाई भन्‍नेछैन ... खान बस् ।’” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	7	va34		δοῦλον…ἀροτριῶντα ἢ ποιμαίνοντα	1	जोत्दै वा भेडा चराउँदै गरेको एउटा नोकर	“तिमीहरूको खेत जोत्‍ने वा भेडाहरू हेर्ने नोकर”
LUK	17	8	iw9j	figs-rquestion	ἀλλ’ οὐχὶ ἐρεῖ αὐτῷ…φάγεσαι καὶ πίεσαι σύ?	1	के उसले त्यसलाई भन्‍नेछैन ... तँ खान बस्’ ?	चेलाहरूले एउटा सेवकलाई वास्तवमा कसरी व्यवहार गर्ने थिए भनेर व्याख्या गर्न येशूले दोस्रो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले त्यसलाई निश्‍चय नै भन्‍नेछ ... खान बस्’” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	8	kr7u	figs-explicit	περιζωσάμενος διακόνει μοι	1	तिमीहरूको लुगालाई पटुकाले कस र मेरो सेवा गर	“तिम्रो कम्मरमा तिम्रो लुगा बाँध र मेरो सेवा गर” वा “राम्ररी लुगा लगाऊ र मेरो हेरचाह गर ।” मानिसहरूले काम गर्दा तिनीहरूको लुगा नतानियोस् भनेर तिनीहरूको लुगालाई तिनीहरूको कम्मर वरिपरि बाँध्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	8	ds77		καὶ μετὰ ταῦτα	1	र यी कुराहरूपछि	“तब मेरो सेवा गरेपछि”
LUK	17	9	sby7			0	जोड्ने कथनः	येशूले शिक्षा दिन सकाउनुहुन्छ । यो कथाको यस भागको अन्त्य हो ।
LUK	17	9	jn5s	figs-rquestion	μὴ ἔχει χάριν τῷ δούλῳ…ἐποίησεν	1	अह्राएको कुरामा ... उसले नोकरलाई धन्यवाद दिँदैन, उसले दिन्छ र ?	मानिसहरूले नोकरहरूलाई कसरी व्यवहार गर्छन् भनेर देखाउन येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले नोकरलाई अह्राइएका कुराहरू ... धन्यवाद दिनेछैन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	9	a1fm	figs-activepassive	τὰ διαταχθέντα	1	अह्राइएका कुराहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरूले उसलाई आज्ञा गरेका कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	9	qs51		μὴ ἔχει χάριν	1	... दिँदैन ... उसले दिन्छ र ?	“ठिक ?” वा “के यो सत्य होइन ?”
LUK	17	10	kze9	figs-you	καὶ ὑμεῖς	1	तिमीहरू पनि	येशूले उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको हुनाले “तिमी” को बहुवचनको रूप भएको भाषाहरूमा त्यसैलाई प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	17	10	ub27	figs-activepassive	τὰ διαταχθέντα ὑμῖν	1	तिमीहरूलाई अह्राइएका कुराहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जुन परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई अह्राउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	10	dga7	figs-hyperbole	δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν	1	हामी अयोग्य नोकरहरू हौँ	तिनीहरूले कुनै पनि प्रशंसाको योग्‍य काम गरेका हुँदैनन् भनेर व्यक्त गर्नको लागि यो एउटा अतिरञ्‍जन हो । वैकल्पिक अनुवादः “हामी साधारण नोकरहरू हौँ” वा “हामी तपाईंको प्रशंसा पाउन लायकका छैनौँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	17	11	zv5b	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यो कथाको अर्को भाग हो । येशूले १० जना मानिसहरूलाई कुष्‍ठरोगबाट निको पार्नुहुन्छ । पदहरू ११ र १२ ले पृष्‍ठभूमि जानकारी र घटनाको परिवेश बताउँछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	17	11	g442	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यसो हुन आयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	17	11	f5rk		ἐν τῷ πορεύεσθαι εἰς Ἰερουσαλὴμ	1	जसै उहाँले यरूशलेमको यात्रा गर्नुभयो	“जसै येशू र उहाँका चेलाहरू यरूशलेमतिर यात्रा गरिरहनुभएको थियो”
LUK	17	12	h924		τινα κώμην	1	कुनै एउटा गाउँ	यो वाक्यांशले गाउँको पहिचान गराउँदैन ।
LUK	17	12	d9mg	figs-activepassive	ἀπήντησαν δέκα λεπροὶ ἄνδρες	1	त्यहाँ दस जना कुष्‍ठरोग लागेका मानिसहरूले उहाँलाई भेटे	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “दस जना मानिसहरू जो कुष्‍ठरोगीहरू थिए, तिनीहरूले उहाँलाई भेटे” वा “कुष्‍ठरोग भएका दस जना मानिसहरूले उहाँलाई भेटे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	12	i1sc	figs-explicit	οἳ ἔστησαν πόρρωθεν	1	तिनीहरू उहाँबाट टाढै उभिए	यो एउटा आदरपूर्ण स्वभाव थियो, किनभने कुष्‍ठरोगीहरूलाई अरू मानिसहरूको नजिक जान अनुमति दिइएको थिएन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	13	l1j4	figs-idiom	αὐτοὶ ἦραν φωνὴν	1	तिनीहरूले तिनीहरूको आवाजलाई उचाले	“कसैले स्वर उचाल्‍नु” भन्‍ने वाक्पद्धतिको अर्थ ठूलो स्वरले बोल्‍नु भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिनीहरूले ठूलो स्वरले बोलाए” वा “तिनीहरूले उच्‍च स्वरमा बोलाए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	17	13	fsn5	figs-explicit	ἐλέησον ἡμᾶς	1	हामीमाथि दया गर्नुहोस्	तिनीहरूले मुख्य गरी निको पारिनकै लागि बिन्ती गरिरहेका थिए । वैकल्पिक अनुवादः “कृपया, हामीलाई निको पारेर दया देखाउनुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	14	mrx8	figs-explicit	ἐπιδείξατε ἑαυτοὺς τοῖς ἱερεῦσιν	1	आफैँलाई पूजाहारीकहाँ देखाओ	कुष्‍ठरोगीहरूले पूरोहितहरूबाट तिनीहरूको कुष्‍ठरोग निको भएको कुरा पक्‍का गराउनुपर्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “आफैँलाई पूरोहितहरूकहाँ देखाओ ताकि तिनीहरूले तिमीहरूको जाँच गर्न सकून्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	14	jpk2	figs-explicit	ἐκαθαρίσθησαν	1	तिनीहरू शुद्ध पारिए	जब मानिसहरू निको हुन्थे, तिनीहरू अरू बढी समय विधिपूर्वक रूपमा अशुद्ध हुँदैनथे । यसलाई स्‍पष्‍ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब तिनीहरू आ-आफ्ना कुष्‍ठरोगबाट निको पारिए, तिनीहरू शुद्ध भए” वा “तिनीहरू आ-आफ्ना कुष्‍ठरोगबाट निको पारिए”  (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	15	tdt1		ἰδὼν ὅτι ἰάθη	1	आफू निको भएको थाहा पाएर	“ऊ निको भएको महसुस गर्‍यो” वा “महसुस गर्‍यो कि येशूले उसलाई निको पार्नुभएको थियो”
LUK	17	15	x5ja		ὑπέστρεψεν	1	पछाडि फर्कियो	“ऊ येशूकहाँ फर्केर गयो”
LUK	17	15	pe1z		μετὰ φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν Θεόν	1	चर्को स्वरले परमेश्‍वरको महिमा गर्दै	“र ठूलो स्वरले परमेश्‍वरको महिमा गर्‍यो”
LUK	17	16	ca9n	translate-symaction	καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ	1	ऊ येशूको चरणमा पर्दै घोप्‍टो पर्‍यो	“उसले घुँडा टेक्यो र उसको शिर येशूको पाउ नजिक लग्यो ।” उसले येशूलाई आदर गर्नलाई यसो गर्‍यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	17	17	i6cu			0	जोड्ने कथनः	यो येशूले १० कुष्‍ठरोगीहरूलाई निको पार्नुभएको विषयमा भएको कथाको भागको अन्त्य हो ।
LUK	17	17	hfa2	figs-explicit	ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν	1	तब येशूले जवाफ दिनुभयो र भन्‍नुभयो	येशूले त्यस मानिसले गरेको कुराको जवाफ दिनुभयो, तर उहाँ आफ्नो वरिपरि भएको भीडसँग बोलिरहनुभएको थियो । वैकल्पिक अनुवादः “त्यसैले, येशूले भIडलाई भन्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	17	cvb2	figs-rquestion	οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν?	1	के दसै जना निको भएका होइनन् र ?	यो तीनवटा आलङ्कारिक प्रश्‍नमध्ये पहिलो हो । दस जनामध्ये एक जना मात्र परमेश्‍वरलाई महिमा दिन आएकोमा उहाँ कति चकित र निराश हुनुहन्थ्यो भनी येशूले आफ्ना वरिपरिका मानिसहरूलाई देखाउनलाई यी आलङ्कारिक प्रश्‍नहरूको प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “दस जना मानिस निको पारिएका थिए ।” वा “परमेश्‍वरले दस जना मानिसलाई निको पार्नुभयो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	17	w8y3	figs-rquestion	οἱ δὲ ἐννέα ποῦ?	1	अरू नौ जना कहाँ गए ?	“अरू नौ जना किन फर्केर आएनन् ?” यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “अरू नौ जना मानिस पनि फर्केर आउनुपर्थ्यो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	18	rxh9	figs-rquestion	οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ, εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος?	1	के यो परदेशीबाहेक, के त्यहाँ अरू कोही थिएनन् जो परमेश्‍वरलाई महिमा दिनलाई फर्केर आए ?	यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो विदेशीबाहेक अरू कोही पनि परमेश्‍वरलाई महिमा दिन आएन !” वा “परमेश्‍वरले दस जना मानिसहरूलाई निको पार्नुभयो, तरै पनि यो एउटा विदेशी मात्र परमेश्‍वरलाई महिमा दिन फर्केर आयो !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	17	18	x64q		ὁ ἀλλογενὴς οὗτος	1	यो परदेशी	सामरीका पुर्खाहरू गैरयहूदीहरू थिए र तिनीहरूले परमेश्‍वरको आराधना यहूदीहरूले जस्तो गर्दैनथे ।
LUK	17	19	n2ce	figs-abstractnouns	ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	तिम्रो विश्‍वासले तिमीलाई निको पारेको छ	“तिम्रो विश्‍वासको कारणले तिमी निको भएका छौ ।” “विश्‍वास”को धारणालाई “विश्‍वास गर्नु” भन्‍ने क्रियापदले व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “किनकि तिमी विश्‍वास गर्छौ, तिमी फेरि राम्रो भएका छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	17	20	v1jb			0	सामान्य जानकारीः	यो कहाँ भएको हो भनेर हामी जान्दैनौँ; यो सामान्य रूपमा येशूले फरिसीहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको कुनै एक दिनमा हो ।
LUK	17	20	lvu1	writing-newevent	ἐπερωτηθεὶς δὲ ὑπὸ τῶν Φαρισαίων πότε ἔρχεται ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	अब परमेश्‍वरको राज्य कहिले आउँछ भनी फरिसीहरूबाट सोधिनुभएर,	यो एउटा नयाँ घटनाको सुरुवात हो । केही अनुादहरूले यसलाई “एक दिन” वा “एकचोटि” भनेर सुरु गर्छन् । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “एकदिन फरिसीहरूले येशूलाई सोधे, ‘परमेश्‍वरको राज्य कहिले आउनेछ ?’” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	17	20	yc3i	figs-explicit	οὐκ ἔρχεται ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ μετὰ παρατηρήσεως	1	परमेश्‍वरको राज्य ध्यानपूर्वक अवलोकन गरेर आउँदैन	मानिसहरुले ठाने कि तिनीहरूले राज्यको आगमन भइरहेको कुराको चिन्हहरू देख्‍न सक्नेछन् । चिन्हहरूको धारणालाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य चाहिँ मानिसहरूले देख्‍न सक्‍ने चिन्हहरूको साथमा आउँदैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	21	xpi7	figs-abstractnouns	ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν	1	परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकै माझमा छ	नामपद शब्द “राज्य”को धारणालाई “शासन गर्नुहुन्छ” भन्‍ने क्रियापद शब्दले व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिमीहरूकै माझमा शासन गर्नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	17	21	xj7z		ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν	1	परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकै माझमा छ	येशू धार्मिक अगुवाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो जो उहाँको विरुद्धमा थिए । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “तिमीहरू” शब्दले मूलभूत रूपमा मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य मानिसहरूभित्रै छ” वा २) “भित्रै” भनेर अनुवाद गरिएको शब्दको अर्थ “माझमा” भन्‍ने हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य तिमीहरूकै माझमा छ”
LUK	17	22	e8uu			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	17	22	x3y2	figs-metaphor	ἐλεύσονται ἡμέραι ὅτε	1	ती दिनहरू आउनेछन् जब	आउँदै गरेका दिनहरू भन्‍ने अवधारणाले केही कुरा चाँडै हुन लागेको कुरालाई प्रतिनिधित्व गर्छ । वैकल्पिक अनुवादः “एउटा समय आउँदैछ जब” वा “चाँडै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	17	22	v2i3		ἐπιθυμήσετε…ἰδεῖν	1	तिमीहरूले हेर्ने इच्छा गर्नेछौ	“तिमीहरूले हेर्ने निकै चाहना गर्नेछौ” वा “तिमीहरूले अनुभव गर्ने इच्छा गर्नेछौ”
LUK	17	22	ly8x	figs-explicit	μίαν τῶν ἡμερῶν τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्रको दिनहरूमध्ये एक	यसले परमेश्‍वरको राज्यलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यो एक दिन जब मानिसको पुत्रले राजाको रूपमा शासन गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	22	z11c	figs-123person	τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफ्‍नै बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	17	22	x7sq		καὶ οὐκ ὄψεσθε	1	तर तिमीहरूले त्यो देख्‍नेछैनौ	“तिमीहरूले त्यसको अनुभव गर्नेछैनौ”
LUK	17	23	dp8g	figs-explicit	ἰδοὺ, ἐκεῖ, ἤ, ἰδοὺ, ὧδε	1	‘हेर त्यहाँ !’ वा ‘हेर यहाँ !’	यसले मसिहलाई खोज्‍ने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हेर, मसिह त्यहाँ हुनुहुन्छ ! उहाँ यहाँ हुनुहुन्छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	23	kjy2	figs-explicit	μὴ ἀπέλθητε μηδὲ διώξητε	1	बाहिर नजाओ वा तिनीहरूको पछि नदौड	बाहिर जानुको उद्देश्‍यलाई प्रस्‍टसँग व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “त्यो हेर्नलाई तिनीहरूसँगै नजाओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	24	i5rz	figs-simile	ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἀστράπτουσα…λάμπει	1	किनकि जसरी बिजुली उज्यालो हुने गरेर चम्कन्छ	मानिसको पुत्रको आगमन बिजुली देखा परेको जस्तो प्रस्‍ट र अचानक हुने खालको हुनेछ । वैकल्पिक अनुवादः “जब बिजुली चम्किन्छ सबैले यसलाई देख्‍न सक्छन्” वा “जसरी अचानक बिजुली चम्कन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	17	24	h9tv	figs-explicit	οὕτως ἔσται ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र पनि त्यस्तै हुनुहुनेछ	यसले परमेश्‍वरको भविष्‍यको राज्यलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “मानिसको पुत्र शासन गर्न आउनुहुने दिनमा त्यस्तै हुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	25	csa3	figs-123person	πρῶτον δὲ δεῖ αὐτὸν…παθεῖν	1	तर उहाँले पहिले दुःख भोग्‍नुपर्छ	“तर पहिले मानिसको पुत्रले पहिले कष्‍ट भोग्‍नुपर्छ ।” येशूले आफ्नै बारेमा तृतीय पुरुषमा बोल्दै हुनुहुन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	17	25	dp8a	figs-activepassive	ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης	1	यस पुस्ताबाट इन्कार गरिनु	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यस पुस्ताका मानिसहरूले उहाँलाई इन्कार गर्नुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	26	d2ne		καὶ καθὼς ἐγένετο…οὕτως ἔσται καὶ	1	जसरी ... भयो, त्यसरी नै ... पनि हुनेछन्	“जसरी मानिसहरूले ... कुराहरू गरिरहेका थिए ... त्यसै गरी मानिसहरूले उही कुराहरू गरिरहेका हुनेछन्”
LUK	17	26	v1sr		ἐν ταῖς ἡμέραις Νῶε	1	नोआका दिनहरूमा	“नोआको समय” ले नोआको जीवनकालमा परमेश्‍वरले संसारका मानिसहरूलाई न्याय गर्नुभन्दा अगिको समयलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “जब नोआ बाँचिरहेका थिए”
LUK	17	26	ktl1		ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्रको दिनमा	“मानिसको पुत्रको समय” ले मानिसको पुत्र आउनुभन्दा अगिको समयलाई जनाउँछ । वैकल्पिक अनुवादः “जब मानिसको पुत्र आउन लाग्‍नुभएको हुन्छ”
LUK	17	27	eu24		ἤσθιον, ἔπινον, ἐγάμουν, ἐγαμίζοντο	1	तिनीहरूले खाए, तिनीहरूले पिए, तिनीहरूले विवाह गरे, र तिनीहरू विवाहमा दिइए	मानिसहरूले सामान्य कुराहरू गरिरहेका थिए । तिनीहरूले परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई न्याय गर्न लाग्‍नुभएको छ भन्‍ने कुरा चाल पाएनन् वा वास्ता गरेनन् ।
LUK	17	27	uh5k	figs-activepassive	ἐγαμίζοντο	1	तिनीहरू विवाहमा दिइए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बाबुआमाहरूले तिनीहरूका छोरीहरूलाई मानिसहरूसँग विवाह गर्न दिइरहेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	27	hb8s		τὴν κιβωτόν	1	जहाज	“पानी जहाज” वा “नौका”
LUK	17	27	qt8b		ἀπώλεσεν πάντας	1	तिनीहरू सबैलाई नाश पार्‍यो	यसले नोआ र उसको परिवारलाई समावेश गर्दैन जो डुङ्गामा थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू सबैलाई नाश पार्‍यो जो डुङ्गामा थिएनन्”
LUK	17	28	u93v		ἤσθιον, ἔπινον	1	तिनीहरूले खाँदै थिए, तिनीहरूले पिउँदै थिए	“सदोमका मानिसहरूले खाँदै र पिउँदै थिए”
LUK	17	29	gp77		ἔβρεξεν πῦρ καὶ θεῖον ἀπ’ οὐρανοῦ	1	स्वर्गबाट आगो र गन्धक बर्सियो	“आकाशबाट आगो र जलिरहेको गन्धक झरी झैँ बर्स्यो”
LUK	17	29	skp4		ἀπώλεσεν πάντας	1	तिनीहरू सबैलाई नाश पार्‍यो	यसले लोत र तिनको परिवारलाई समावेश गर्दैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू सबैलाई नाश पार्‍यो जो सहरमा बसे”
LUK	17	30	w3uh	figs-explicit	κατὰ ταὐτὰ ἔσται	1	त्यसैगरी ... यो हुनेछ	“यो त्यस्तै हुनेछ ।” वैकल्पिक अनुवादः “त्यसै गरेर मानिसहरू तयार हुनेछैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	30	v9ki	figs-activepassive	ᾗ ἡμέρᾳ, ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἀποκαλύπτεται	1	त्यो दिनमा जब मानिसको पुत्र प्रकट हुनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब मानिसको पुत्र देखा पर्छन्” वा “जब मानिसको पुत्र आउँछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	30	pfe1	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἀποκαλύπτεται	1	मानिसको पुत्र प्रकट हुन्छ	Jesus is speaking about himself. वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र, प्रकट हुन्छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	17	31	i9eq		ὃς ἔσται ἐπὶ τοῦ δώματος…μὴ καταβάτω	1	जो घरको कौशीमा छ, उसलाई तल जान नदेओ	“घरको माथिल्लो तल्‍लामा भएकाहरू कोही पनि तल जानुहुँदैन” वा “यदि कोही घरको माथिल्लो तल्‍लामा छ भने, ऊ तल जानुहुँदैन”
LUK	17	31	ep81		ἐπὶ τοῦ δώματος	1	घरको माथिल्लो तल्‍लामा	तिनीहरूका घरका माथिल्ला भागहरू सम्‍म परेका हुन्थे र मानिसहरू त्यसमा हिँड्न वा बस्न सक्थे ।
LUK	17	31	jj9c		τὰ σκεύη αὐτοῦ	1	उसका सामानहरू	“उसका सम्पत्तिहरू” वा “उसका थोकहरू”
LUK	17	31	suh5	figs-explicit	ἐπιστρεψάτω εἰς τὰ ὀπίσω	1	उसलाई फर्कन ...	तिनीहरू कुनै पनि थोक लिन घरमा फर्केर जान हुने थिएन । तिनीहरू चाँडो भाग्‍नुपर्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	32	fz8m	figs-ellipsis	μνημονεύετε τῆς γυναικὸς Λώτ	1	लोतकी पत्‍नीलाई सम्झ	“लोतकी पत्‍नीलाई के भयो सम्झ !” यो एउटा चेतावनी हो । तिनले सदोमतिर फर्केर हेरिन् र परमेश्‍वरले तिनलाई सदोमका मानिसहरूसँगै दण्ड दिनुभयो ।  वैकल्पिक अनुवादः “लोतकी पत्‍नीले गरेजस्तो नगर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	17	33	d9fl		ὃς ἐὰν ζητήσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ περιποιήσασθαι, ἀπολέσει αὐτήν	1	जसले आफ्नो प्राण बचाउन खोज्ला उसले त्यो गुमाउनेछ	“आफ्नो जीवन बचाउन कोसिस गर्ने मानिसहरूले त्यो गुमाउनेछन्” “जसले आफ्नो पुरानो जीवनको तरिकालाई बचाउने कोसिस गर्छ, त्यसले आफ्नो जीवन गुमाउनेछ”
LUK	17	33	kvw6		ὃς δ’ ἂν ἀπολέσει, ζῳογονήσει αὐτήν	1	तर जसले त्यो गुमाउँछ, उसले त्यो बचाउनेछ	“तर मानिसहरू जसले तिनीहरूका जीवन गुमाउँछन्, तिनीहरूले ती बचाउनेछन्” वा “तर जसले आफ्नो जीवनको पुरानो शैलीलाई त्याग्‍छ, उसले आफ्नो जीवन बचाउनेछ”
LUK	17	34	p84l		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्छु	जसै येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सम्बोधन गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ, उहाँले तिनीहरूलाई बताइरहनुभएको कुराको महत्त्वलाई उहाँले जोड दिनुहुन्छ ।
LUK	17	34	j3b6		ταύτῃ τῇ νυκτὶ	1	त्यो रातमा	यसले यदि उहाँ, मानिसको पुत्र, रातको समयमा आए भने के हुनेछ भनी देखाउँछ ।
LUK	17	34	c8ba		ἔσονται δύο ἐπὶ κλίνης μιᾶς	1	दुई जना मानिस एकै खाटमा हुनेछन्	जोड यी दुई मानिसहरूमा छैन, तर केही मानिसहरू लगिनेछन् र अरूहरू चाहिँ छोडिनेछन् भन्‍ने तथ्यमा चाहिँ जोड छ ।
LUK	17	34	at99		κλίνης	1	पलङ्ग	“बस्‍ने ठाउँ” वा “सानो खाट”
LUK	17	34	e9hj	figs-activepassive	ὁ εἷς παραλημφθήσεται, καὶ ὁ ἕτερος ἀφεθήσεται	1	एक जना लगिनेछ, र अर्को छोडिनेछ	“एउटा मानिस लगिनेछ र अर्को मानिस पछाडि छोडिनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले एउटा मानिसलाई लानुहुनेछ र अर्कोलाई छोड्नुहुनेछ” वा “स्वर्गदूतहरूलेले एकजनालाई लानेछन् र अर्कोलाई छोड्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	17	35	il9v		ἔσονται δύο ἀλήθουσαι ἐπὶ τὸ αὐτό	1	दुई स्‍त्रीहरू एकै ठाउँमा जाँतो पिँधिरहेका हुनेछन्	यी दुई स्‍त्रीहरू वा तिनीहरूका क्रियाकलापमा जोड दिइएको छैन, तर केही मानिसहरू लगिनेछन् र अरूहरू चाहिँ छोडिनेछन् भन्‍ने तथ्यमा चाहिँ जोड छ ।
LUK	17	35	t4zn		ἀλήθουσαι ἐπὶ τὸ αὐτό	1	एकसाथ जाँतो पिँधिरहेका	“एकसाथ अनाज पिसिरहेका”
LUK	17	37	c54n			0	सामान्य जानकारीः	चेलाहरूले येशूलाई उहाँको शिक्षाको बारेमा एउटा प्रश्‍न सोध्छन् र उहाँले तिनीहरूलाई जवाफ दिनुहुन्छ ।
LUK	17	37	wmg6		ποῦ, Κύριε?	1	कहाँ, प्रभु ?	“प्रभु, यो कहाँ हुनेछ ?”
LUK	17	37	fen1	writing-proverbs	ὅπου τὸ σῶμα, ἐκεῖ καὶ οἱ ἀετοὶ ἐπισυναχθήσονται	1	जहाँ सिनो हुन्छ, त्यहाँ गिद्धहरू पनि जम्मा हुनेछन्	यो “यो प्रत्यक्ष हुनेछ” वा “यो जब हुन्छ तब तिमीहरूले थाहा पाउनेछौ” भन्‍ने अर्थ दिने उक्ति हो जस्तो देखिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जसरी गिद्धहरूको उपस्थितिले त्यहाँ मृत शरीर छ भन्‍ने देखाउँछ, यी कुराहरूले मानिसको पुत्र प्रकट हुन लाग्‍नुभएको छ भनी देखाउँछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-proverbs]])
LUK	17	37	m6ca	translate-unknown	οἱ ἀετοὶ	1	गिद्धहरू	गिद्धहरू एकसाथ उड्ने ठूला चराहरू हुन् र तिनीहरूले भेट्टाएका मरेका जनावरहरूका मासुहरू खान्छन् । तपाईंले यी चराहरूलाई यसरी वर्णन गर्न सक्‍नुहुन्छ वा यसो गर्ने कुनै स्थानीय चरालाई जनाउने नाम पनि प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	18	intro	v92v			0		# लूका १८ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>येशूले दुई दृष्‍टान्तहरू भन्‍नुभयो ([लूका १८:१-८](./01.md) अनि [लूका १८:९-१४](./09.md)) र त्यसपछि उहाँका अनुयायीहरू नम्र हुनुपर्छ भनेर सिकाउनुभयो ([लूका १८:१५-१७](./15.md)), तिनीहरूसँग भएका सबैकुरा गरिबहरूलाई सहायता गर्न प्रयोग गर्नलाई भन्‍नुभयो ([लूका १८:१८-३०](./18.md)), र उहाँ चाँडै मर्नुहुने कुराको अपेक्षा गर्न भन्‍नुभयो ([लुका १८:३१-३४](./31.md)), त्यसपछि तिनीहरू सबै यरूशलेमतर्फ हिँड्न लागे, र येशूले एउटा अन्धो मानिसलाई निको पार्नुभयो ([लूका १८:३५-४३](./35.md)) ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### न्यायधीशहरू<br><br>न्यायधीशहरूले परमेश्‍वरको नजरमा जे ठीक छ सो गरेको र अरू मानिसहरूले जे ठीक छ सो गर्छन् भनेर पक्‍का गरेको मानिसहरूले अपेक्षा गरे । तर केही मानिसहरूले ठीक काम गर्नमा वा अरूहरूले पनि ठीक काम नै गर्छन् भनेर पक्‍का गर्ने कुराको वास्ता गर्दैनथे । येशूले यस प्रकारको न्यायधीशलाई अधर्मी भन्‍नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/justice]])<br><br>### फरिसीहरू र कर उठाउनेहरू<br><br>फरिसीहरूले ठाने कि तिनीहरू आफैँ चाहिँ असल धर्मी मानिसहरूका उत्कृष्‍ट उदाहरणहरू थिए, र तिनीहरूले ठाने कि कर उठाउनेहरू चाहिँ सबैभन्दा अधर्मी पापीहरू थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/righteous]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/righteous]] अनि [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>येशूले आफैँलाई यस अध्यायमा “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका १८:८](../../luk/18/06.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा कुरा गर्न मानौँ तिनीहरूले अरू कसैको बारेमा बताइरहेको जसरी गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	18	1	r26t	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन जारी राख्‍नुहुँदा एउटा दृष्‍टान्‍त बताउनुहुन्छ । यो कथाको उही भाग हो जुन [लूका १७:२०](../17/20.md) मा सुरु भयो । पद १ ले हामीलाई येशूले भन्‍न लाग्‍नुभएको दृष्‍टान्‍तको विवरण दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	18	1	w7ar		ἔλεγεν δὲ	1	तब उहाँले भन्‍नुभयो	“त्यसपछि येशूले”
LUK	18	2	l2qr		λέγων	1	भन्‍दै	यहाँ एउटा नयाँ वाक्य सुरु हुन सक्छः “उहाँले भन्‍नुभयो”
LUK	18	2	ph5w	writing-intro	τινι πόλει	1	कुनै एउटा सहर	यहाँ “कुनै सहर”ले सुन्‍ने व्यक्तिलाई यसपछि आउने कथा कुनै एउटा सहरमा हुने कुरा हो, तर सहरको नाम आफैँ चाहिँ महत्त्वपूर्ण कुरा होइन कुराको जानकारी दिने एउटा तरिका हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-intro]])
LUK	18	2	d77j		ἄνθρωπον μὴ ἐντρεπόμενος	1	मानिसहरूको आदर गरेनन्	“अरू मानिसहरूको बारेमा वास्ता गरेनन्”
LUK	18	3	ie2v	writing-participants	χήρα δὲ ἦν	1	अब त्यहाँ एकजना विधवा थिइन्	येशूले यो वाक्यांशलाई कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउनको लागि प्रयोग गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	18	3	jhk6		χήρα	1	एक विधवा	विधवा पति मरेकी स्‍त्री हुन् र जसले पुनः विवाह गरेकी छैनन् । येशूका श्रोताहरूले तिनलाई खराबी गर्नेहरूबाट रक्षा गर्नलाई कोही नभएको व्यक्तिको रूपमा सोचेका हुन सक्छन् ।
LUK	18	3	xfg3		ἤρχετο πρὸς αὐτὸν	1	तिनी धेरैपटक उसकहाँ आउँथिन्	“उसकहाँ” भन्‍ने शब्‍दले न्यायकर्तालाई जनाउँछ ।
LUK	18	3	kj2l		ἐκδίκησόν με ἀπὸ	1	... विरुद्ध मलाई न्याय पाउन सहायता गर्नुहोस्	“ ... को विरुद्ध मलाई न्यायपूर्ण फैसला दिनुहोस्”
LUK	18	3	xc7k		τοῦ ἀντιδίκου μου	1	मेरो वादी	“मेरो शत्रु” वा “मलाई हानि पुर्‍याउन कोसिस गरिरहेको व्यक्ति ।” यो मुद्दाको एउटा प्रतिवादी हो । यहाँ ती विधवाले त्यस मानिसलाई मुद्दा हालिन् वा त्यो मानिसले ती विधवालाई मुद्दा हालेको हो भन्‍ने कुरा स्‍पष्‍ट छैन ।
LUK	18	4	bh3q	figs-gendernotations	ἄνθρωπον	1	मानिस	यहाँ यसले साधारण “मानिसहरू” लाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-gendernotations]])
LUK	18	5	v9uu		παρέχειν μοι κόπον	1	मलाई सताउँछे	“मलाई हैरान पार्छे”
LUK	18	5	cf4e		ὑπωπιάζῃ με	1	त्यसले मलाई दिक्‍क पार्नेछे	“मलाई थकित बनाउनु”
LUK	18	5	ub29		εἰς τέλος ἐρχομένη	1	तिनी सधैँ आइराखेर	“मकहाँ निरन्तर आएर”
LUK	18	6	ku2r			0	सामान्य जानकारीः	येशूले उहाँको दृष्‍टान्त बताउन सकाउनुभएको छ र अब त्यसको बारेमा उहाँका चेलाहरूलाई टिप्‍पणी गर्दै हुनुहुन्छ ।
LUK	18	6	die9			0	जोड्ने कथनः	यी पदहरूलाई [लूका १८:१-५](../18/01.md) मा भएको दृष्‍टान्तको एउटा व्याख्याको रूपमा लिइनुपर्छ ।
LUK	18	6	t9mg		ἀκούσατε τί ὁ κριτὴς τῆς ἀδικίας λέγει	1	ती अन्यायी न्यायाधीशले के भन्छन्, सुन	“अधर्मी न्यायाधीशले भर्खर भनेको कुराबारे सोच ।” न्यायाधीशले के भने भनेर येशूले पहिला नै भनिसक्‍नुभएको छ भनेर मानिसहरूले बुझ्‍ने तरिकाले अनुवाद गर्नुहोस् ।
LUK	18	7	qd49		δὲ	1	अब	यो शब्दले सङ्केत गर्छ कि येशूले दृष्‍टान्तलाई अन्त गर्नुभएको छ र त्यसको अर्थलाई व्याख्या गर्न सुरु गर्नुभएको छ ।
LUK	18	7	t1sk	figs-rquestion	ὁ…Θεὸς οὐ μὴ ποιήσῃ…νυκτός	1	के परमेश्‍वरले पनि ... गरिदिनुहुन्‍न र ?	येशूले चेलाहरूलाई सिकाउनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यसलाई एउटा भनाइ बनाउन सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले निश्‍चय नै ... !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	18	7	e2lv		τῶν ἐκλεκτῶν αὐτοῦ	1	उहाँको चुनिएकाको लागि	“उहाँले चुन्‍नुभएका मानिसहरू”
LUK	18	7	ljb4	figs-rquestion	μακροθυμεῖ ἐπ’ αὐτοῖς?	1	के उहाँले तिनीहरूको निम्ति लामो समय बियाँलो गर्नुहुनेछ ?	येशूले चेलाहरूलाई सिकाउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँले निश्‍चय नै तिनीहरूको निम्ति लामो समय बियाँलो गर्नुहुनेछैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	18	8	zi1f	figs-rquestion	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἐλθὼν, ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς?	1	जब मानिसको पुत्र आउनेछन्, के उनले पृथ्‍वीमा विश्‍वास पाउनेछन् ?	उहाँलाई न्यायको लागि पुकारा गर्नेहरूलाई सहायता गर्न परमेश्‍वर ढिला हुनुहुन्छ भनेर उहाँलाई सुन्‍नेहरूले सोच्‍न छोडून् र वास्तविक समस्या भनेको तिनीहरूसँग परमेश्‍वरमाथि साँचो प्रकारको विश्‍वास नहुनु हो भनेर तिनीहरूले बुझ्‍नेछन् भनेर येशूले यो प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जब मानिसको पुत्र आउनुहुन्छ, तिमीहरू यसमा निश्‍चित हुन जरुरी छ कि तिमीहरूसँग उहाँमाथि साँचो प्रकारको विश्‍वास छ भनेर उहाँले पाउनुहुनेछ ।” वा “जब मानिसको पुत्र आउनुहुन्छ, उहाँले विश्‍वास गर्नेहरू पृथ्‍वीमा थोरै मात्र पाउनुहुनेछ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	18	8	inw3	figs-123person	ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἐλθὼν, ἆρα εὑρήσει	1	मानिसको पुत्र आउनेछन्, के उनले ... पाउनेछन् ?	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र आउँदा, के मैले ... पाउनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	18	9	n2b5	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	तिनीहरू आफैँ धर्मी थिए भनेर विश्‍वास गर्ने केही अरू मानिसहरूलाई येशूले अर्को दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	18	9	kd34		εἶπεν δὲ	1	त्यसपछि उहाँले भन्‍नुभयो	“त्यसपछि येशूले”
LUK	18	9	pmp1		πρός τινας	1	केहीलाई	“केही मानिसहरूलाई”
LUK	18	9	b6zy		τοὺς πεποιθότας ἐφ’ ἑαυτοῖς, ὅτι εἰσὶν δίκαιοι	1	जो तिनीहरू आफैँमा विश्‍वस्त थिए कि तिनीहरू धर्मी थिए	“जसले तिनीहरू धर्मी थिए भनेर आफैँलाई विश्‍वस्त बनाइसकेका थिए” वा “जसले तिनीहरू धर्मी थिए भनी सोच्थे”
LUK	18	9	rs6q		ἐξουθενοῦντας	1	तुच्छ माने	तीव्र तवरले मन पराएनन् वा हेला गरे
LUK	18	10	qp39		εἰς τὸ ἱερὸν	1	मन्दिरमा	“मन्दिरको चोक भित्र”
LUK	18	11	mi9g		ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς ταῦτα πρὸς ἑαυτὸν προσηύχετο	1	फरिसीले उभिएर यसो भनेर आफ्नै बारेमा प्रार्थना गर्‍यो	यो वाक्यांशको ग्रीक खण्‍डको अर्थ स्‍पष्‍ट छैन । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “फरिसी उभिएर आफ्नै बारेमा यस किसिमले प्रार्थना गर्‍यो” वा २) “फरिसी आफैँ उभिएर प्रार्थना गर्‍यो ।”
LUK	18	11	lud3		ἅρπαγες	1	लुटेराहरू	लुटेराहरू भनेका ती मानिसहरू हुन् जसले मानिसहरूलाई बलजफ्ती गरेर वा लुटेराहरूले मागेका कुरा नदिएमा उनीहरूलाई हानी गर्ने धम्की दिएर उनीहरूका चीजहरू तिनीहरूलाई दिन लगाएर उनीहरूबाट चोर्छन् ।
LUK	18	11	z78w	figs-explicit	ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης	1	अथवा यो कर उठाउने जस्तो पनि	फरिसीहरूले विश्‍वास गर्थे कि कर उठाउनेहरू लुटेराहरू, अधर्मी मानिसहरू, र व्यभिचारीहरू जत्तिकै पापपूर्ण थिए । यसलाई स्पष्‍ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “र म निश्‍चय नै यो पापी कर उठाउने जस्तो छैन जसले मानिसहरूलाई ठग्‍छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	18	12	ru63		πάντα, ὅσα κτῶμαι	1	मैले पाउने सबै कुराहरूको	“मैले कमाउने सबै कुराहरू”
LUK	18	13	c2wf			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँको दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुभएको छ । पद १४ मा, दृष्‍टान्तले के सिकाउँछ भन्‍ने बारेमा उहाँले टिप्‍पणी गर्नुहुन्छ ।
LUK	18	13	c37t		μακρόθεν ἑστὼς	1	टाढामा उभिएर	“फरिसीबाट पर रहेर उभियो ।” यो नम्रताको चिन्ह थियो । उसले फरिसीको नजिकै हुन आफैँलाई योग्‍यको सम्झेन ।
LUK	18	13	qtt7	figs-idiom	τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐπᾶραι εἰς τὸν οὐρανόν	1	स्वर्गतिर उसका आँखा उचाल्नु	“उसको आँखा उचाल्‍नु”को अर्थ केही कुरालाई हेर्नु भन्‍ने हुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “स्वर्गतिर हेरेर” वा “माथितिर हेरेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	18	13	c7x7	translate-symaction	ἔτυπτε τὸ στῆθος αὐτοῦ	1	आफ्नो छाती पिट्यो	यो ठूलो कष्‍टको मूर्त अभिव्यक्ति हो, र यसले यो मानिसको पश्‍चात्ताप र नम्रतालाई झल्काउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसको दुःख देखाउन आफ्‍नो छाती पिट्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	18	13	mx5p		ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι, τῷ ἁμαρτωλῷ	1	हे परमेश्‍वर, म पापीमाथि कृपालु हुनुहोस्	“हे परमेश्‍वर, ममाथि दयालु हुनुहोस् । म पापी हुँ” वा “हे परमेश्‍वर, मैले धेरै पटक पाप गरेको भएतापनि ममाथि दया गर्नुहोस्”
LUK	18	14	s1yr	figs-explicit	κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ	1	यो मानिस धर्मी भएर उसको घरमा फर्कियो	उसलाई धर्मी ठहराइयो किनभने परमेश्‍वरले उसको पाप क्षमा गरिदिनुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले कर उठाउनेलाई माफ गर्नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	18	14	qrg3	figs-explicit	παρ’ ἐκεῖνον	1	अर्को मानिसभन्दा	“अर्को व्यक्तिभन्दा” वा “र अर्को मानिस होइन ।” वैकल्‍पिक अनुवादः “तर परमेश्‍वरले फरिसीलाई माफ गर्नुभएन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	18	14	k9xf		ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν	1	किनभने हरेक जसले आफूलाई उचाल्दछ	यो वाक्यांशसँगै येशू यो कथाले भन्‍न खोजेको चित्रलाई व्यक्त गर्ने साधारण सिद्धान्त बताउनतिर लाग्‍नुहुन्छ ।
LUK	18	14	n7xr	figs-activepassive	ταπεινωθήσεται	1	होच्याइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले होच्याउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	14	uuc5	figs-activepassive	ὑψωθήσεται	1	उचालिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले भव्य आदर गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	15	udh7			0	जोड्ने कथनः	यो [लूका १७:२०](../17/20.md) मा सुरु भएको कथाको भागमा भएको अर्को घटना हो । येशूले बालबालिकाहरूलाई स्वागत गर्नुहुन्छ र तिनीहरूको बारेमा कुरा गर्नुहुन्छ ।
LUK	18	15	fuj3		αὐτῶν ἅπτηται…δὲ	1	तिनीहरूलाई छोइदिऊन्, तर	यसलाई छुट्टै वाक्यको रूपमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छः “तिनीहरूलाई छोइदिऊन् । तर”
LUK	18	15	kxd9		ἐπετίμων αὐτοῖς	1	तिनीहरूले उनीहरूलाई हकारिरहेका थिए	“चेलाहरूले बाबुआमाहरूलाई तिनीहरूका छोराछोरीहरू येशूकहाँ ल्याउनबाट रोक्‍न कोसिस गरे”
LUK	18	16	y3qg		ὁ δὲ Ἰησοῦς προσεκαλέσατο αὐτὰ	1	तर येशूले तिनीहरूलाई आफूकहाँ बोलाउनुभयो	“येशूले मानिसहरूलाई तिनीहरूका बालकहरू उहाँकहाँ ल्याउनलाई भन्‍नुभयो”
LUK	18	16	j8x3	figs-parallelism	ἄφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός με, καὶ μὴ κωλύετε αὐτά	1	साना बालकहरूलाई मकहाँ आउन देओ, र तिनीहरूलाई नरोक	यी दुई वाक्यहरूको समान अर्थ हुन्छ र जोड दिनका लागि तिनीहरूलाई जोडिएको छ । केही भाषाहरूले फरक तरिकाले जोड दिन्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले निश्‍चय पनि बालकहरूलाई मकहाँ आउन दिनुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	18	16	u7sq	figs-simile	τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν	1	किनकि ... यस्तैहरूको हो	यसलाई एउटा उपमाको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “यो साना बालकहरूजस्ता मानिसहरूको नै हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	18	17	p5lq		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	साँच्‍चै म तिमीहरूलाई भन्दछु	“निश्‍चय नै, म तिमीहरूलाई भन्छु ।” येशूले यो अभिव्यक्तिलाई उहाँले भन्‍न लाग्‍नुभएको कुराको महत्त्वमा जोड दिनलाई प्रयोग गर्नुभयो ।
LUK	18	17	ar8e	figs-simile	ὃς ἂν μὴ δέξηται τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν	1	परमेश्‍वरको राज्यलाई बालकले झैँ ग्रहण नगर्ने जो कोहीले त्यसभित्र निश्‍चय नै प्रवेश गर्नेछैन	मानिसहरूले उहाँको शासन तिनीहरूमाथि भरोसा र नम्रताको साथमा ग्रहण गरेको परमेश्‍वरले खोज्‍नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “जो परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेशमा गर्न चाहन्छ, त्यसले बालकले झैँ भरोसा र नम्रतामा यसलाई ग्रहण गर्नुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	18	18	f96l			0	जोड्ने कथनः	यो [लूका १७:२०](../17/20.md) मा सुरु भएको कथाको भागमा भएको अर्को घटना हो । येशूले स्वर्गको राज्यमा प्रवेश गर्ने बारेमा एकजना शासकसँग कुरा गर्न थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	18	18	a5qz	writing-participants	τις…ἄρχων	1	कोही एक शासक	यसले कथामा एउटा नयाँ पात्रलाई परिचय गराउँछ । यसले उसलाई उसको ओहदाद्वारा मात्र पहिचान गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	18	18	d6kf		τί ποιήσας	1	मैले के गर्नुपर्छ	“मैले के गर्न आवश्‍यक छ” वा “मबाट के कुराको खोजी हुन्छ”
LUK	18	18	xrs8	figs-metaphor	ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω	1	अनन्त जीवन उत्तराधिकार गर्नु	“अन्त नहुने जीवन प्राप्‍त गर्नु ।” “उत्तराधिकार गर्नु” भन्‍ने कुराले सामान्यतया त्यो जायजेथालाई जनाउँछ जुन कुनै मानिसले आफू मरेपछि आफ्‍ना छोराछोरीलाई छोड्छ । त्यसैकारण, यो अलङ्कारको अर्थ हुन सक्छ कि उसले आफैँलाई परमेश्‍वरको बालकको रूपमा बुझ्‍यो र परमेश्‍वरले उसलाई अनन्त जीवन दिनुभएको चाहना गर्‍यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	18	19	fxi2	figs-rquestion	τί με λέγεις ἀγαθόν? οὐδεὶς ἀγαθὸς, εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός	1	तिमी मलाई किन असल भन्छौ ? एक परमेश्‍वरबाहेक कोही पनि असल छैन	येशूले प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ किनभने उहाँ जान्‍नुहुन्छ कि शासकले पद १८ मा सोधेको प्रश्‍नको निमित्त येशूको जवाफ शासकलाई मन पर्नेछैन । शासकले येशूको प्रश्‍नको जवाफ दिएको येशूले अपेक्षा गर्नुहुन्‍न । शासकले यो कुरा बुझेको येशू चाहनुहुन्छ कि शासकको प्रश्‍नको निमित्त येशूको जवाफ परमेश्‍वरबाट आउँछ, जो मात्र असल हुनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमी जान्दछौ कि परमेश्‍वर बाहेक कोही पनि असल छैन, त्यसैले मलाई असल भनेर बोलाउनु भनेको मलाई परमेश्‍वरसँग तुलना गर्नु हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	18	20	a9te		μὴ φονεύσῃς	1	हत्या नगर्नू	“नमार्नू”
LUK	18	21	m5qf		ταῦτα πάντα	1	यी सब कुराहरू	“यी सबै आज्ञाहरू”
LUK	18	22	e8il		ἀκούσας δὲ, ὁ Ἰησοῦς	1	जब येशूले यो सुन्‍नुभयो	“जब येशूले ती मानिसले भनेको सुन्‍नुभयो”
LUK	18	22	hzv4		εἶπεν αὐτῷ	1	उहाँले तिनलाई भन्‍नुभयो	“उहाँले तिनलाई जवाफ दिनुभयो”
LUK	18	22	t2cw		ἔτι ἕν σοι λείπει	1	तिमीमा अझै एउटा कुराको कमी छ	“तिमीले अझ अर्को एउटा कुरा गर्नुपर्छ” वा “तिमीले अझ नगरेको एउटा कुरा बाँकी छ”
LUK	18	22	d3ar		πάντα ὅσα ἔχεις, πώλησον	1	तिमीले तिमीसँग भएको सबैकुरा बेच्‍नुपर्छ	“तिम्रा सबै सम्पत्तिहरू बेच” वा “तिम्रो स्वामित्वमा भएको हरेक कुरा बेच”
LUK	18	22	c4s5		διάδος πτωχοῖς	1	गरिबहरूलाई बाँडिदेओ	“गरिब मानिसहरूलाई पेसा देओ”
LUK	18	22	hy6a		δεῦρο, ἀκολούθει μοι	1	आऊ, मलाई पछ्याऊ	“मेरा चेलाको रूपमा मसँग आऊ”
LUK	18	24	qcm7	figs-exclamations	πῶς δυσκόλως…τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य ... कति कठिन छ !	यो एउटा विस्मयादिबोधक कथन हो र प्रश्‍न होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको राज्य ... कति गाह्रो छ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclamations]])
LUK	18	25	hdz1	figs-hyperbole	κάμηλον διὰ τρήματος βελόνης εἰσελθεῖν	1	एउटा उँटलाई सियोको नाथ्रीबाट छिर्नु	ऊँटलाई सियोको नाथ्रीबाट छिर्न असम्भव हुन्छ । धनी मानिसलाई परमेश्‍वरको राज्यमा प्रवेश गर्न असाध्यै कठिन हुन्छ भन्‍ने अर्थ दिन येशूले सम्भवतः अतिशयोक्तिको प्रयोग गर्दै हुनुहुन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	18	25	j7x3		τρήματος βελόνης	1	सियोको नाथ्री	सियोको नाथ्री भनेको सिलाउने सियोको प्वाल हो जसबाट धागो छिराइन्छ ।
LUK	18	26	ycm3		οἱ ἀκούσαντες	1	त्यो सुन्‍नेहरू	“येशूलाई सुनिरहेका मानिसहरूले भने”
LUK	18	26	vu3z	figs-rquestion	καὶ τίς δύναται σωθῆναι?	1	त्यसो भए को बचाइनेछ त ?	यो सम्भव छ कि तिनीहरूले एउटा जवाफको माग गरिरहेका थिए । तर यो बढी सम्भाव्य छ कि तिनीहरूले यो प्रश्‍न येशूले भन्‍नुभएको कुरामा तिनीहरूको आश्‍चर्यलाई जोड दिनलाई प्रयोग गरे । वैकल्पिक अनुवादः “त्यसोभए कसैलाई पनि पापबाट बचाउन सकिँदैन !” वा कर्तृ वाच्यमाः “तब परमेश्‍वरले कसैलाई पनि बचाउनुहुनेछैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	27	ms9b		τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις, δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν	1	मानिसहरूको लागि असम्भव भएको कुरा परमेश्‍वरको लागि सम्भव छ	“मानिसहरूले गर्न नसकेको कुरा परमेश्‍वरले गर्न सम्भव छ” वा “मानिसहरूले गर्न सक्दैनन्, परमेश्‍वरले गर्न सक्‍नुहुन्छ”
LUK	18	28	j3dz			0	जोड्ने कथनः	यो स्वर्गको राज्यमा प्रवेश गर्ने बारेमा भएको कुराकानीको अन्त्य हो ।
LUK	18	28	znu6		ἰδοὺ, ἡμεῖς	1	हेर्नुहोस् हामीले ...	यो वाक्यांशले केवल चेलाहरूलाई जनाउँछ, र तिनीहरूलाई धनी शासकबाट भिन्‍न भएको देखाउँछ ।
LUK	18	28	y53q		ἡμεῖς ἀφήκαμεν	1	हामीले छोडेका छौँ	“हामीले त्यागेका छौँ” वा “हामीले पछाडि छोडेका छौँ”
LUK	18	28	yk9b		πάντα	1	सबैकुरा	“हाम्रा सबै धन” वा “हाम्रा सबै सम्पत्तिहरू”
LUK	18	29	vz2w		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	साँच्‍चै म तिमीहरूलाई भन्दछु	आफूले भन्‍न लाग्‍नुभएको कुराको महत्त्वमा जोड दिनलाई येशूले यो अभिव्यक्ति प्रयोग गर्नुभयो ।
LUK	18	29	sk6z		οὐδείς ἐστιν ὃς	1	त्यहाँ कोही छैन जसले	यो अभिव्यक्ति चेलाहरूलाई समावेश गर्न भन्‍न खोजिएको हो, तर तिनीहरू सबैलाई पनि समावेश गर्न भनिएको हो जसले त्यस्तै त्यागहरू गरेका थिए ।
LUK	18	30	s6rp	figs-doublenegatives	ὃς οὐχὶ μὴ ἀπολάβῃ	1	जसले प्राप्‍त गर्नेछैन	यो त्यस वाक्यको अन्त्य हो जुन “त्यहाँ कोही छैन जसले ... परमेश्‍वरको राज्य ... छोडेको छ” शब्दहरूसँग सुरु हुन्छ (पद २८) । यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू सबै जसले ... परमेश्‍वरको राज्य ... छोडेका छन् ... प्राप्‍त गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublenegatives]])
LUK	18	30	d3xa		ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ, ζωὴν αἰώνιον	1	अनि आउने संसारमा अनन्त जीवन	“आउने संसारमा अनन्त जीवन पनि”
LUK	18	31	qqp5			0	जोड्ने कथनः	यो [लूका १७:२०](../17/20.md) मा सुरु भएको कथाको भागमा भएको अर्को घटना हो । येशू उहाँका चेलाहरूसँग एक्लै कुरा गरिरहनुभएको छैन ।
LUK	18	31	pwk9		παραλαβὼν δὲ τοὺς δώδεκα	1	तब बाह्रजनालाई एकतिर लगिसक्‍नुभएपछि	येशूले बाह्र जना चेलाहरूलाई अरू मानिसहरू नभएको कुनै एक ठाउँमा लानुभयो जहाँ उहाँहरू एक्लै हुन सक्‍नुहुन्थ्यो ।
LUK	18	31	g4yx		ἰδοὺ	1	हेर	यसले उहाँको सेवा-कार्यको एउटा महत्त्वपूर्ण परिवर्तनलाई सङ्केत गर्छ, जब येशू अन्तिम समयको लागि यरूशलेम जानुहुन्छ ।
LUK	18	31	pg4k	figs-activepassive	τὰ γεγραμμένα διὰ τῶν προφητῶν	1	जुन अगमवक्ताहरूद्वारा लेखिएको छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जुन अगमवक्ताहरूले लेखेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	31	ss78		τῶν προφητῶν	1	अगमवक्ताहरू	यसले पुरानो करारका अगमवक्ताहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	18	31	zj2x	figs-123person	τῷ Υἱῷ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र” को रूपमा उल्लेख गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	18	31	i5ya	figs-activepassive	τελεσθήσεται	1	पूरा हुनेछन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हुनेछ” वा “घट्नेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	32	h2a3	figs-activepassive	παραδοθήσεται γὰρ τοῖς ἔθνεσιν	1	किनकि उहाँलाई अन्यजातिहरूको जिम्‍मा लगाइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनकि यहूदी अगुवाहरूले उहाँलाई अन्यजातिहरूको हातमा सुम्पनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	32	es98	figs-123person	παραδοθήσεται	1	उहाँलाई ... जिम्‍मा लगाइनेछ	येशूले आफ्‍नै बारेमा “मानिसको पुत्र”को रूपमा कुरा गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “म” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	18	32	hc2k	figs-activepassive	ἐμπαιχθήσεται, καὶ ὑβρισθήσεται, καὶ ἐμπτυσθήσεται	1	गिल्‍ला गरिनेछ, लज्‍जास्पद तरिकाले व्यवहार गरिनेछ, र थुकिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले उहाँलाई गिल्‍ला गर्नेछन्, उहाँलाई लज्‍जास्पद तरिकाले व्यवहार गर्नेछन्, र उहाँलाई थुक्‍नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	33	u86r	figs-123person	αὐτόν…ἀναστήσεται	1	उहाँलाई ... उहाँ फेरि बिउँतनुहुनेछ	येशूले आफ्‍नै बारेमा “मानिसको पुत्र”को रूपमा कुरा गर्नुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मलाई ... मलाई ... म” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	18	33	fie4	translate-ordinal	τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ	1	तेस्रो दिनमा	यसले उहाँको मृत्युपछिको तेस्रो दिनलाई जनाउँछ । तापनि, चेलाहरूले यो कुरालाई अझै बुझेका थिएनन्, त्यसैले यस पदलाई अनुवाद गर्दा यो व्याख्यालाई नथप्‍नु नै उत्तम हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	18	34	b8ug	writing-endofstory		0	सामान्य जानकारीः	यो पद प्रमुख कथावर्णनको भाग होइन, तर बरु कथाको यस भागको बारेमा एउटा टिप्‍पणी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	18	34	bm7h		καὶ αὐτοὶ οὐδὲν τούτων συνῆκαν	1	तर उनीहरूले यी कुनै पनि कुराहरू बुझेनन्	“तिनीहरूले यी कुराहरूमध्ये केही पनि बुझेनन्”
LUK	18	34	b29z		τούτων	1	यी कुराहरू	यसले येशूले यरूशलेममा कसरी कष्‍ट भोग्‍नुहुन्छ र मर्नुहुन्छ, अनि मृत्युबाट जीवित भई उठ्नुहुन्छ भन्‍ने उहाँको वर्णनलाई जनाउँछ ।
LUK	18	34	fn58	figs-activepassive	ἦν τὸ ῥῆμα τοῦτο κεκρυμμένον ἀπ’ αὐτῶν	1	यो वचन उनीहरूबाट लुकाइएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ, तर तिनीहरूबाट वचनलाई लुकाउनुहुने परमेश्‍वर हुनुहुन्थ्यो वा येशू हुनुहुन्थ्यो भनेर प्रस्‍ट छैन । वैकल्पिक अनुवादः “येशूले उहाँको सन्देश तिनीहरूबाट लुकाउनुभयो” वा “येशूले भनिरहनुभएको कुराको अर्थ बुझ्न परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई रोक्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	34	qx2n	figs-activepassive	τὰ λεγόμενα	1	भनिएका कुराहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “येशूले भन्‍नुभएका कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	35	v8cd	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	येशूले एउटा धनी मानिसलाई निको पार्नुहुन्छ जसै उहाँ यरीहोको नजिक आउनुहुन्छ । यी पदहरूले पृष्‍ठभूमि जानकारी र कथाको परिवेशको विषयमा जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	18	35	w3sw	writing-newevent	ἐγένετο δὲ	1	अब यसो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको नयाँ भागको सुरुवातलाई अङ्कित गर्न प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	18	35	dyf9	writing-participants	τυφλός τις ἐκάθητο	1	एक जना दृष्‍टिविहीन मानिस बसिरहेको थियो	“त्यहाँ एउटा दृष्‍टिविहीन मानिस बसिरहेको थियो ।” यहाँ “एक जना” को अर्थ त्यो मानिस कथामा नयाँ महत्त्वपूर्ण सहभागी हो भन्‍ने हो, तर लूकाले तिनको नाम भने दिएका छैनन् । ऊ कथामा नयाँ सहभागी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	18	36	t35v		ἀκούσας δὲ	1	अब ... सुनेर	यहाँ एउटा नयाँ वाक्य सुरु गर्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब उसले सुन्यो”
LUK	18	37	ckr3		ἀπήγγειλαν δὲ αὐτῷ	1	त्यसैले तिनीहरूले उनलाई भने	“भीडका भएका मानिसहरूले दृष्‍टिविहीन मानिसलाई भने”
LUK	18	37	ku9j		Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος	1	नासरतका येशू	येशू गालीलस्थित नासरतको सहरबाट आउनुभयो ।
LUK	18	37	l38f		παρέρχεται	1	... भएर जाँदै हुनुहुन्छ	“उसको नजिक भएर हिँड्दै हुनुहुन्छ”
LUK	18	38	u9ct		καὶ	1	त्यसैले	यो शब्दले एउटा घटनालाई अङ्कित गर्छ जुन पहिला घटेको केही अरू कुराको कारणले गर्दा हुन पुग्‍यो । यहाँ चाहिँ, भीडले अन्धो मानिसलाई येशू त्यहाँबाट भएर जाँदै हुनुहुन्थ्यो भनेर बताएको थियो ।
LUK	18	38	yaj2		ἐβόησεν	1	ऊ चिच्‍यायो	“बोलायो” वा “करायो”
LUK	18	38	ehf6		Υἱὲ Δαυείδ	1	दाऊदको पुत्र	येशू, इस्राएलका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण राजा, दाऊदका सन्तान हुनुहुन्थ्यो ।
LUK	18	38	u69g		ἐλέησόν με	1	ममाथि दया गर्नुहोस्	“मलाई दया देखाउनुहोस्” वा “मलाई कृपा गर्नुहोस्”
LUK	18	39	nt5y		οἱ προάγοντες	1	तिनीहरू जो अगाडि हिँडिरहेका थिए	“ती मानिसहरू जो भीडमा अगाडि हिँडिरहेका थिए”
LUK	18	39	z7r6		σιγήσῃ	1	चुप लाग्‍न	“शान्त रहन” वा “नकराउन”
LUK	18	39	zug7		πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν	1	ऊ झन् चर्को स्वरले कराइरह्‌यो	यसको अर्थ हुन्छ, कि ऊ अझ ठूलो स्वरमा करायो वा ऊ निरन्तर कराइरह्‌यो ।
LUK	18	40	g96a	figs-activepassive	αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν	1	उसलाई उहाँकहाँ ल्याइन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले अन्धो मानिसलाई उहाँकहाँ ल्याउनलाई” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	18	41	al8g		ἵνα ἀναβλέψω	1	म फेरि देख्‍न चाहन्छु	“देख्‍नलाई सक्षम हुन”
LUK	18	42	n67h	figs-imperative	ἀνάβλεψον	1	तिम्रो दृष्‍टि प्राप्‍त गर	यो एउटा आज्ञा हो, तर येशूले त्यस मानिसलाई केही गर्न लगाइरहनुभएको चाहिँ छैन । येशूले त्यस मानिसलाई निको हुनलाई आदेश दिनुभएर उसलाई निको पारिरहनुभएको छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीले अब तिम्रो दृष्‍टि पाउनेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-imperative]])
LUK	18	42	gcv1	figs-metonymy	ἡ πίστις σου σέσωκέν σε	1	तिम्रो विश्‍वासले तिमीलाई निको पारेको छ	यी शब्दहरू प्रतिस्थापन शब्द हुन् । यो त्यस मानिसको विश्‍वासको कारणले थियो कि येशूले उसलाई निको पार्नुभयो । वैकल्पिक अनुवादः “मैले तिमीलाई निको पारेको छु किनभने तिमीले ममा विश्‍वास गर्‍यौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	18	43	d1kk		δοξάζων τὸν Θεόν	1	परमेश्‍वरको महिमा गर्दै	“परमेश्‍वरलाई महिमा दिँदै” वा “परमेश्‍वरको प्रशंसा गर्दै” (युडीबी)
LUK	19	intro	zn2b			0		# लूका १९ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>येशूले जखायस नाम गरेका मानिसलाई उनका पापहरूबाट पश्‍चात्ताप गर्न सहायता गर्नुभएपछि ([लूका १९:१-१०](./01.md)), उहाँले आफ्‍ना अनुयायीहरूलाई सिकाउनुभयो कि जब उहाँले राजाको रूपमा शासन गर्न सुरु गर्नुहुनेछ, उहाँले देखरेखको लागि तिनीहरूको जिम्‍मामा छोड्नुभएको कुराहरूसँग तिनीहरूले के गरे भनेर तिनीहरूले उहाँलाई बताउनुपर्ने हुनेछ ([लूका १९:११-२७](./11.md)) । उहाँले तिनीहरूलाई एउटा दृष्‍टान्त बताएर यसो गर्नुभयो । त्यसपछि, उहाँ यरूशलेममा एउटा बछेडामाथि चढेर जानुभयो ([लूका १९:२८-४८](./28.md)) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/kingdomofgod]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “पापी”<br>फरिसीहरूले मानिसहरूको एक समूहलाई “पापीहरू” भनेर जनाउँछन् । यहूदी अगुवाहरूले यी मानिसहरू पापपूर्ण छन् भनी सोच्थे, तर वास्तवमा अगुवाहरू पनि पापपूर्ण थिए । यसलाई एउटा व्यङ्ग्‍यको रूपमा लिन सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sin]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])<br><br>### दासहरू<br><br>संसारमा भएका सबै कुराहरू परमेश्‍वरका हुन् भनेर उहाँका मानिसहरूले सम्झेको परमेश्‍वरले अपेक्षा गर्नुहुन्छ । परमेश्‍वरले उहाँका मानिसहरूलाई विभिन्‍न थोकहरू दिनुहुन्छ ताकि तिनीहरूले उहाँको सेवा गर्न सकून् । उहाँले तिनीहरूलाई दिनुभएका सबैकुराले उहाँले चाहनुभएको कुरा गरेर तिनीहरूले उहाँलाई प्रसन्‍न बनाएको उहाँ चाहनुहुन्छ । उहाँले तिनीहरूलाई प्रयोग गर्न दिनुभएको सबैकुरासँग तिनीहरूले के गरेका छन् भनेर एक दिन येशूले उहाँका सेवकहरूलाई सोध्‍नुहुनेछ । उहाँले चाहनुभएको कुरा गर्नेहरूलाई उहाँले इनाम दिनुहुनेछ, र नगर्नेहरूलाई उहाँले दण्‍ड दिनुहुनेछ ।<br><br>### गधा र बछेडा<br><br>येशू एउटा पशुमाथि सवार हुनुभएर यरूशलेममा आउनुभयो । यस किसिमले उहाँ एक राजा झैँ हुनुहुन्थ्यो जो एउटा महत्त्वपूर्ण युद्ध जितेपछि सहरमा फर्केका थिए । साथै, पुरानो करारमा इस्राएलका राजाहरू गधाहरूमा चढ्थे । अन्य राजाहरू घोडाहरूमा चढ्थे । त्यसरी येशूले देखाइरहनुभएको थियो कि उहाँ इस्राएलको राजा हुनुहुन्थ्यो र उहाँ अन्य राजाहरू झैँ हुनुहुन्‍नथ्यो ।<br><br>मत्ती, मर्कूस, लूका, र यूहन्‍ना सबैले यो घटनाको बारेमा लेखे । मत्ती र मर्कूसले लेखे कि चेलाहरूले येशूलाई एउटा गधा ल्याइदिए । यूहन्‍नाले लेखे कि येशूले एउटा गधा पाउनुभयो । लूकाले लेखे कि तिनीहरूले उहाँलाई एउटा बछेडा ल्याइदिए । केवल मत्तीले लेखे कि त्यहाँ एउटा गधा र एउटा बछेडा दुवै थिए । येशू गधामा चढ्नुभयो वा बछेडामा चढ्नुभयो भनेर कसैले पनि पक्‍का गरी जान्दैन । यी प्रत्येक विवरणहरू सबैलाई ठ्याक्‍कै एउटै कुरा भन्‍ने बनाउने कोसिस नगरिकन यूएलटीमा देखिएको जसरी नै अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ (हेर्नुहोस्ः [मत्ती २१:१-७](../../mat/21/01.md) अनि [मर्कूस ११:१-७](../../mrk/11/01.md) अनि [लूका १९:२९-३६](../../luk/19/29.md) अनि [यूहन्‍ना १२:१४-१५](../../jhn/12/14.md)) ।<br><br>### वस्‍त्रहरू र हाँगाहरू बिछ्याउने<br><br>जब कुनै राजा तिनीहरूले शासन गरेका सहरमा प्रवेश गर्थे, मानिसहरूले रूखहरूबाट हाँगाहरू काट्थे र चिसो मौसममा न्यानो हुन तिनीहरूले लगाएका वस्‍त्रहरू फुकाल्थे र ती सबैलाई बाटोमा बिछ्याउँथे ताकि राजा तीमाथि भएर चढेर जाऊन् । तिनीहरूले यसो चाहिँ राजालाई सम्‍मान देखाउन र तिनीहरूले उनलाई प्रेम गर्थे भनेर देखाउनलाई गर्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/honor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])<br><br>### मन्दिरमा भएका व्यापारीहरू<br><br>येशूले मन्दिरमा पशुहरू बेचिरहेका मानिसहरूलाई त्यहाँबाट बाहिर धकेल्‍नुभयो । उहाँसँग मन्दिरमाथि अधिकार थियो र केवल तिनीहरू जो धर्मी छन्, जसले परमेश्‍वरले असल भन्‍नुभएका कुराहरू मात्र गर्छन्, तिनीहरूमात्र मन्दिरभित्र हुन सक्छन् भनेर सबैलाई देखाउन उहाँले यसो गर्नुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/righteous]])
LUK	19	1	j35m	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	पदहरू १-२ ले यसपछिका घटनाहरूको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	19	2	y5i5	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, ἀνὴρ	1	अब त्यहाँ एक जना मानिस थिए	“हेर” शब्दले कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिबारे सजग गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने शैली हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यहाँ एक जना मानिस थिए जो ... ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	19	2	z91v	writing-background	αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ αὐτὸς πλούσιος	1	ऊ एउटा कर उठाउने व्यक्ति थियो र धनी थियो	यो जखायसको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	19	3	lf9m	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	पद ३ ले यसपछिका घटनाहरूको बारेमा [लूका १९:१-२](./01.md) मा सुरु भएको पृष्‍ठभूमि जानकारीलाई पूरा गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	19	3	m3ux		ἐζήτει	1	उनले कोसिस गरिरहेका थिए	“जखायसले कोसिस गरिरहेका थिए”
LUK	19	3	njt7		ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν	1	किनभने उनी उचाइमा कम थिए	“किनकि उनी होचा थिए”
LUK	19	4	k984		καὶ προδραμὼν	1	त्यसैले ऊ दौड्यो	लेखकले घटनाको विषयमा पृष्‍ठभूमि दिन सकाएका छन् र अब घटनालाई नै वर्णन गर्न सुरु गर्छन् ।
LUK	19	4	pzr6		συκομορέαν	1	नेभाराको रूख	“अञ्‍जीरको रूख ।” यसले वरदेखि परसम्‍म २.५ सेन्टिमिटर जतिको लम्बाइ भएको गोलाकारको सानो फल उत्‍पादन गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अञ्‍जीरको रूख” वा “एउटा रूख”
LUK	19	5	mr51		τὸν τόπον	1	त्यो ठाउँ	“त्यो रूख” वा “जहाँ जखायस थिए”
LUK	19	6	zrw4		καὶ σπεύσας	1	त्यसैले ऊ हतारियो	“त्यसैले जखायसले हतारियो”
LUK	19	7	mit4	figs-explicit	πάντες διεγόγγυζον	1	तिनीहरू सबैले विरोध गरे	यहूदीहरूले कर उठाउनेहरूलाई घृणा गर्थे र कुनै पनि असल व्यक्तिले तिनीहरूसँग हिमचिम गर्नुहुन्छ भनेर ठान्दैनथे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	7	k2cl		παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθεν καταλῦσαι	1	उहाँ त्यो मानिसकहाँ बस्‍नको लागि जानुभयो जो एक पापी हो	“येशू पापी मानिसलाई भेट्न उसको घरमा जानुभएको छ”
LUK	19	7	yl4h		ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ	1	एक पापी मानिस	“स्‍पष्‍ट पापी” वा “वास्तविक पापी”
LUK	19	8	s46z		τὸν Κύριον	1	प्रभु	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	19	8	u2bt		ἀποδίδωμι τετραπλοῦν	1	म चार गुणा बढी फर्काउनेछु	“मैले तिनीहरूबाट लिएकोभन्दा चार गुणा बढी तिनीहरूलाई फिर्ता दिनु”
LUK	19	9	h8ep	figs-abstractnouns	σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο	1	यो घरमा मुक्ति आएको छ	यो कुरा बुझिएको थियो कि उद्धार परमेश्‍वरबाट आउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परेमश्‍वरले यो घरलाई बचाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	9	i8yg	figs-metonymy	τῷ οἴκῳ τούτῳ	1	यो घर	“घर” शब्दले त्यस घरमा बसेका मानिसहरू वा परिवारलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	19	9	f65b		καὶ αὐτὸς	1	यिनी पनि	“यी मानिस पनि” वा “जखायस पनि”
LUK	19	9	v3hq		υἱὸς Ἀβραάμ	1	अब्राहामका पुत्र	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “अब्राहामका सन्तान” र २) “अब्राहामको जस्तो विश्‍वास भएका व्यक्ति”
LUK	19	10	myp2		ἦλθεν…ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र आउनुभयो	येशूले आफ्‍नै बारेमा कुरा गरिरहनुभएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र आएँ”
LUK	19	10	fqx4		τὸ ἀπολωλός	1	हराएकाहरू	“परमेश्‍वरबाट भड्‌किएका मानिसहरू” वा “पाप गरेर परमेश्‍वरबाट टाढिएकाहरू”
LUK	19	11	vue7	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशूले भीडलाई एउटा दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहन्छ । पद ११ ले येशूले किन दृष्‍टान्त भन्‍नुहुन्छ भन्‍ने बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	19	11	qs7z	figs-explicit	ὅτι παραχρῆμα μέλλει ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀναφαίνεσθαι	1	कि परमेश्‍वरको राज्य तुरुन्तै देखा पर्न लागेको छ	मसिहले यरूशलेममा आउने बित्तिकै राज्यको स्थापना गर्नुहुनेछ भनेर यहूदीहरूले विश्‍वास गर्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि येशूले तुरुन्तै परमेश्‍वरको राज्यमा शासन गर्न सुरु गर्नुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	12	m9j6		ἄνθρωπός τις εὐγενὴς	1	कोही एउटा भलादमी मानिस	“कोही मानिस जो शासक वर्गको एक सदस्य थिए” वा “महत्त्वपूर्ण परिवारबाट आएका कोही मानिस”
LUK	19	12	mtz9	figs-explicit	λαβεῖν ἑαυτῷ βασιλείαν	1	आफ्नो लागि एउटा राज्य प्राप्‍त गर्न	यो कुनै सानो राजा आफूभन्दा बढी महान् राजाकहाँ गएको कुराको चित्रण हो । सानो राजाभन्दा महान् राजाले सानो राजालाई उसको आफ्‍नै देशमा शासन गर्न हक र अधिकार दिने थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	13	n745			0	जोड्ने कथनः	येशूले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभएको दृष्‍टान्तलाई भन्‍न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	19	13	m387		καλέσας	1	उनले ... बोलाए	“भलादमी मानिसले बोलाए ।” यो कुरा उल्‍लेख गर्दा सहयोगी हुन सक्छ कि ती मानिसले यो कुरा उनको राज्य प्राप्‍त गर्नलाई जानभन्दा अगाडि गरे । वैकल्‍पिक अनुवादः “उनी जानभन्दा अगाडि, उनले बोलाए”
LUK	19	13	xx6p		ἔδωκεν αὐτοῖς δέκα μνᾶς	1	तिनीहरूलाई दस सिक्‍का दिए	“तिनीहरू हरेकलाई एउटा सुनको सिक्‍का दिए”
LUK	19	13	t82q	translate-bweight	δέκα μνᾶς	1	दश सुनका सिक्‍काहरू	एउटा सिक्‍का ६०० ग्रामको हुन्थ्यो, जुन सम्भवत चाँदीको हुन्थ्यो । हरेक सिक्‍का १०० दिनको ज्याला बराबर थियो, जुन मानिसहरूलाई यस्तै चार महिनाको कामको लागि दिइन्थ्यो, त्यसैले दश सिक्‍काहरू चाहिँ यस्तै तीन वर्षको ज्याला जति हुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “दशवटा मूल्यवान् सिक्‍का” वा “ठूलो परिमाणमा रुपियाँ-पैसा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bweight]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-numbers]])
LUK	19	13	vwp2		πραγματεύσασθαι	1	व्यापार गर	“यो पैसाले व्यापार गर्नू” वा “यो पैसा अरू पैसा कमाउन प्रयोग गर्नू”
LUK	19	14	i998		οἱ…πολῖται αὐτοῦ	1	उनका नागरिकहरू	“उनको देशका मानिसहरू”
LUK	19	14	j9v1		πρεσβείαν	1	प्रतिनिधि मण्‍डल	“तिनीहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्न मानिहरूको एक समूह” वा “थुप्रै समाचारवाहकहरू”
LUK	19	15	g3jp		καὶ ἐγένετο	1	अब यसो भयो कि	यहाँ यो वाक्यांशलाई कथामा भएको एउटा महत्त्‍वपूर्ण घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	19	15	s9a7		λαβόντα τὴν βασιλείαν	1	राज्य प्राप्‍त गरिसकेर	“उनी राजा बनेपछि”
LUK	19	15	s2x2	figs-activepassive	φωνηθῆναι αὐτῷ	1	उनीकहाँ बोलाइन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उनीकहाँ आउन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	15	xc6s		τί διεπραγματεύσαντο	1	तिनीहरूले कति नाफा गरेका थिए	“तिनीहरूले कति पैसा कमाएका थिए”
LUK	19	16	iy7i			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	16	mf96	translate-ordinal	ὁ πρῶτος	1	पहिलो	“पहिलो सेवक” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	19	16	n37f		παρεγένετο	1	उनको अगाडि आयो	“भलादमी मानिसको अगाडि आयो”
LUK	19	16	ejx9	figs-explicit	ἡ μνᾶ σου, δέκα προσηργάσατο μνᾶς	1	तपाईंको सिक्‍काले अरू दश सिक्‍का बनाएको छ	यस्तो आशय दिइएको छ कि यो सेवकले नाफा निकालेको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मैले तपाईंको सिक्‍का अरू दश सिक्‍काको नाफा निकाल्‍नलाई प्रयोग गरेँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	16	j7ag	translate-bweight	ἡ μνᾶ	1	सिक्‍का	एउटा सिक्‍का ६०० ग्रामको हुन्थ्यो, जुन सम्भवत चाँदीको हुन्थ्यो । हरेक सिक्‍का १०० दिनको ज्याला बराबर थियो, जुन मानिसहरूलाई यस्तै चार महिनाको कामको लागि दिइन्थ्यो । तपाईंले यसलाई [लूका १९:१३](./13.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bweight]])
LUK	19	17	n5at		εὖ	1	स्याबास	“तिमीले राम्रो गरेका छौ ।” तपाईंको भाषामा काम लगाउने व्यक्तिले उसको खुशी व्यक्त गर्ने तरिका हुन सक्छ, जस्तै “राम्रो काम” ।
LUK	19	17	t6zk		ἐλαχίστῳ	1	धेरै कम	यसले एउटा सिक्‍कालाई जनाउँछ, जसलाई भलादमी मानिसले धेरै ठूलो रकमको रूपमा नलिएको देखिन्छ ।
LUK	19	18	zsr1			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	18	ic7p	translate-ordinal	ὁ δεύτερος	1	दोस्रो	“दोस्रो सेवक” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	19	18	irh6	figs-explicit	ἡ μνᾶ σου, Κύριε, ἐποίησεν πέντε μνᾶς	1	मालिक, तपाईंको सिक्‍काबाट मैले पाँच सिक्‍का कमाएँ	यस्तो आशय दिइएको छ कि यो सेवकले नाफा निकालेको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मालिक, तपाईंले दिनुभएको सिक्‍काले मैले थप पाँच सिक्‍काहरू कमाएको छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	18	d811	translate-bweight	ἡ μνᾶ	1	सिक्‍का	एउटा सिक्‍का ६०० ग्रामको हुन्थ्यो, जुन सम्भवत चाँदीको हुन्थ्यो । हरेक सिक्‍का १०० दिनको ज्याला बराबर थियो, जुन मानिसहरूलाई यस्तै चार महिनाको कामको लागि दिइन्थ्यो । तपाईंले यसलाई [लूका १९:१३](./13.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bweight]])
LUK	19	19	jxa9		σὺ ἐπάνω γίνου πέντε πόλεων	1	तिमी पाँचवटा सहरहरूमाथि राज गर	“तिमीले पाँचवटा सहरमाथि अधिकार गर्नेछौ”
LUK	19	20	h937			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	20	n71e		ὁ ἕτερος ἦλθεν	1	अर्को आयो	“अर्को सेवक आयो”
LUK	19	20	r25f	translate-bweight	ἡ μνᾶ	1	सिक्‍का	एउटा सिक्‍का ६०० ग्रामको हुन्थ्यो, जुन सम्भवत चाँदीको हुन्थ्यो । हरेक सिक्‍का १०० दिनको ज्याला बराबर थियो, जुन मानिसहरूलाई यस्तै चार महिनाको कामको लागि दिइन्थ्यो । तपाईंले यसलाई [लूका १९:१३](./13.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bweight]])
LUK	19	20	l2wr		εἶχον ἀποκειμένην ἐν σουδαρίῳ	1	मैले कपडामा हालेर टाढा राखेँ	“कपडामा बेह्रेर कतै अन्त राखिएको”
LUK	19	21	w5yw		ἄνθρωπος αὐστηρὸς	1	कठोर मानिस	“कडा मिजासको मानिस” वा “उनका नोकरहरूबाट धेरै अपेक्षा गर्ने मानिस” (युडीबी)
LUK	19	21	a6ja	figs-metaphor	αἴρεις ὃ οὐκ ἔθηκας	1	तपाईंले जे राख्‍नुभएको छैन, त्यो कुरा लिनुहुन्छ	यो सम्भवतः कुनै एउटा उखान थियो । भण्‍डारबाट वा बैङ्कबाट आफूले नराखेको कुरा झिक्‍ने व्यक्ति भनेको अरू मानिसहरूको कठिन परिश्रमबाट फाइदा उठाउने व्यक्तिको लागि अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईं त्यो कुरा बाहिर निकाल्नुहुन्छ जुन तपाईंले भित्र राख्‍नुभएन” वा “तपाईं त्यो व्यक्ति झैँ हुनुहुन्छ जसले अरू मानिसहरूले राखेको कुरा झिक्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	19	21	mi5b	figs-metaphor	θερίζεις ὃ οὐκ ἔσπειρας	1	तपाईंले जे छर्नुभएको छैन, त्यही कटनी गर्नुहुन्छ	यो सम्भवतः कुनै एउटा उखान थियो । अरू कसैले रोपेको अन्‍नबालीको कटनी गर्ने व्यक्ति भनेको अरू मानिसहरूको कठिन परिश्रमबाट फाइदा उठाउने कुनै व्यक्तिको लागि अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईं त्यो व्यक्ति झैँ हुनुहुन्छ जसले अरू मानिसहरूले रोपेको रूखको फलको कटनी गर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	19	22	q2k2			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	22	wt8q	figs-metonymy	ἐκ τοῦ στόματός σου	1	तेरै मुखले	उसका “वचनहरू”ले ती सबै कुराहरूलाई जनाउँछ जुन उसले भनेको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले भनेको कुराको आधारमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	19	22	xga8		ᾔδεις ὅτι ἐγὼ ἄνθρωπος αὐστηρός εἰμι	1	म कठोर मानिस हुँ भनी के तँ जान्दथिस्	ती भलादमी मानिसले त्यो नोकरले उनलाई भनेको कुरा दोहोर्‍याउँदै थिए । उनले त्यो सत्य हो भनिरहेका थिएनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तँ भन्छस् कि म कठोर मानिस हुँ”
LUK	19	23	spx7	figs-rquestion	διὰ τί οὐκ ἔδωκάς μου τὸ ἀργύριον…σὺν τόκῳ ἂν αὐτὸ ἔπραξα?	1	तैँले किन ... पैसालाई ... राखिनस् ... म त्यसलाई ब्याजसहित जम्‍मा गर्ने थिएँ ?	दुष्‍ट सेवकलाई गाली गर्न भलादमी मानिसले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले मेरो पैसा ब्याजमा लगाउनुपर्ने थियो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	19	23	e1yh		ἔδωκάς…τὸ ἀργύριον ἐπὶ τράπεζαν	1	मेरो पैसा बैङ्कमा राख्‍न	“मेरो पैसा बैङ्कलाई उधारो दिएको ।” बैङ्कको चलन नभएको संस्‍कारमा “मेरो पैसा कसैलाई उधारो लिन दिन” भनेर अनुवाद गर्न सकिन्छ ।
LUK	19	23	k39i		τράπεζαν	1	बैङ्क	बैङ्क एउटा व्यापार हो जसले मानिसहरूका पैसा सुरक्षितसाथ राख्छ । बैङ्कले नाफाको निम्ति त्यो पैसा अरूहरूलाई ऋृण दिन्छ । त्यसैले, बैँङ्कमा पैसा राख्‍ने मानिसहरूलाई यसले अतिरिक्त रकम वा ब्याज दिन्छ ।
LUK	19	23	c8ca		σὺν τόκῳ ἂν αὐτὸ ἔπραξα	1	ब्याजसहित मैले यो रकम पाउने थिएँ	“मैले त्यो रकम र त्यसले कमाएको थप ब्याजसहित जम्मा गर्ने थिएँ” वा “मैले त्यसबाट नाफा पाउने थिएँ”
LUK	19	23	k8x6		τόκῳ	1	ब्याज	ब्याज भनेको बैँङ्कमा पैसा राख्‍ने मानिसहरूलाई बैँङ्कले तिर्ने पैसा हो ।
LUK	19	24	t946			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	24	h1nn		εἶπεν	1	उनले भने	ती भलादमी मानिस राजा भएका थिए । तपाईंले यसलाई [लूका १९:१२](./11.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	19	24	aj1c		τοῖς παρεστῶσιν	1	उभिरहेका मानिसहरूलाई	“तिनीहरूको नजिक उभिरहेका मानिसहरूलाई”
LUK	19	24	zh5s	translate-bweight	τὴν μνᾶν	1	सिक्‍का	एउटा सिक्‍का ६०० ग्रामको हुन्थ्यो, जुन सम्भवत चाँदीको हुन्थ्यो । हरेक सिक्‍का १०० दिनको ज्याला बराबर थियो, जुन मानिसहरूलाई यस्तै चार महिनाको कामको लागि दिइन्थ्यो । तपाईंले यसलाई [लूका १९:१३](./13.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभएको छ, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bweight]])
LUK	19	25	m7ql		ἔχει δέκα μνᾶς	1	उससँग दश सिक्‍काहरू छ	“उससँग अगिबाटै दश सिक्‍काहरू छन् !”
LUK	19	26	xww6			0	जोड्ने कथनः	येशूले दृष्‍टान्त भन्‍नलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ जुन उहाँले [लूका १९:११](../19/11.md) मा सुरु गर्नुभयो ।
LUK	19	26	x6ay		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	यो राजाले बोलिरहेका थिए । केही अनुवादकहरूले यो पदलाई यसरी सुरु गर्न सक्छन्, “र राजाले जवाफ दिए, ‘म तिमीहरूलाई भन्छु’” वा “तर राजाले भने, ‘म तिमीहरूलाई यो भन्छु’” ।
LUK	19	26	f5hn	figs-explicit	παντὶ τῷ ἔχοντι, δοθήσεται	1	हरेक जससँग छ उसलाई बढी दिइनेछ	यस्तो आशय दिइएको छ कि उससँग भएको कुरा चाहिँ उसले आफ्‍नो सिक्‍कालाई विश्‍वासयोग्‍यताका साथ प्रयोग गरेर कमाएको पैसा हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हरेक जसले उसलाई दिइएका चीजहरू राम्ररी प्रयोग गर्छ, म उसलाई अझ बढी दिनेछु” वा “हरेक जसले मैले उसलाई दिएका चीजहरू राम्ररी प्रयोग गर्छ, म उसलाई अझ बढी दिनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	26	ab42	figs-explicit	ἀπὸ…τοῦ μὴ ἔχοντος	1	जोसँग छैन त्यसबाट	यस्तो आशय दिइएको छ कि उससँग पैसा नहुनुको कारण उसले आफ्‍नो सिक्‍कालाई विश्‍वासयोग्‍यताका साथ प्रयोग नगरेकोले गर्दा हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यस व्यक्तिबाट जसले मैले उसलाई दिएको कुरा राम्ररी प्रयोग गर्दैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	26	d1g9	figs-activepassive	ἀρθήσεται	1	... बाट लगिनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । Alternate translation: "I will take away from him" (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	27	u44z		τοὺς ἐχθρούς μου τούτους	1	मेरा यी शत्रुहरू	किनकि शत्रुहरू त्यहाँ थिएनन्, केही भाषाहरूले यसो भन्‍न सक्छन्, “मेरा ती शत्रुहरू” ।
LUK	19	28	x7bx	writing-endofstory		0	जोड्ने कथनः	यो जखायसको बारेमा भएको कथाको भागको अन्त्य हो । कथाको यस भागपछि येशूले के गर्नुहुन्छ भनेर यस पदले हामीलाई बताउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	19	28	l43i		εἰπὼν ταῦτα	1	जब उनले यी कुराहरू भनिसकेका थिए	“जब येशूले यी कुराहरू भनिसक्‍नुभएको थियो”
LUK	19	28	ja5p		ἀναβαίνων εἰς Ἱεροσόλυμα	1	माथि यरूशलेमतिर गएर	यरूशलेम यरीहोभन्दा बढी उचाइमा अवस्थित छ, त्यसैले इस्राएलीहरूले माथि यरूशलेमतिर जाने भन्‍नु सामान्य कुरा थियो ।
LUK	19	29	u6hj			0	सामान्य जानकारीः	येशू यरूशलेमको नजिक आउनुहुन्छ ।
LUK	19	29	y9q8	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यसो हुन आयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथामा एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	19	29	kpc6		ὡς ἤγγισεν	1	जब उहाँ नजिक आइपुग्‍नुभयो	“उहाँ” शब्दले येशूलाई जनाउँछ । उहाँका चेलाहरू पनि उहाँसँगै यात्रा गरिरहेका थिए ।
LUK	19	29	q1wn	translate-names	Βηθφαγὴ	1	बेथफागे	बेथफागे यरूशलेमबाट किद्रोन उपत्यकाको पारिपट्टि पर्ने जैतून डाँडा माथिको एउटा गाउँ थियो (र अझै हो) । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	19	29	lj69		τὸ ὄρος τὸ καλούμενον Ἐλαιῶν	1	जैतून भनिने डाँडा	“जैतूनको डाँडा भनिने पहाड” वा “जैतून रूखको डाँडा भनिने पहाड”
LUK	19	30	qq5c		πῶλον	1	बछेडा	“एउटा कलिलो गधा” वा “एउटा कलिलो पशु जसमा सवार हुन मिल्छ”
LUK	19	30	w1yp	figs-activepassive	ἐφ’ ὃν οὐδεὶς πώποτε ἀνθρώπων ἐκάθισεν	1	जसमाथि कोही मानिस कहिल्यै चढेको छैन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसमा कोही कहिल्यै चढेको छैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	31	px4k	figs-hypo	καὶ ἐάν τις ὑμᾶς…αὐτοῦ χρείαν ἔχει	1	यदि कसैले तिमीहरूलाई सोध्यो भने ... यसको खाँचो छ	येशूले चेलाहरूलाई प्रश्‍नको जवाफ कसरी दिने भनेर बताउनुहुन्छ जुन अहिलेसम्‍म सोधिएको चाहिँ छैन । तापनि, गाउँमा भएका मानिसहरूले छिट्टै सो प्रश्‍न सोध्‍नेछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	19	31	emu8	figs-quotesinquotes	καὶ ἐάν τις ὑμᾶς ἐρωτᾷ, διὰ τί λύετε? οὕτως ἐρεῖτε	1	यदि कसैले तिमीहरूलाई सोध्छ, ‘तपाईंहरूले किन यसलाई फुकाइरहनुभएको छ ?’, तिमीहरूले यसो भन्‍नेछौ	भित्रपट्टिको उद्धरणलाई एउटा अप्रत्यक्ष उद्धरणको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि कसैले तिमीहरूलाई यसलाई किन फुकाइरहनुभएको छ भनेर सोध्यो भने, ... भन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotesinquotes]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	19	32	hdd8	figs-activepassive	οἱ ἀπεσταλμένοι	1	तिनीहरू जसलाई पठाइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूले पठाउनुभएका दुई जना चेलाहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	33	biw8		οἱ κύριοι	1	मालिकहरू	“बछेडाका मालिकहरू”
LUK	19	35	scz2		ἐπιρίψαντες αὐτῶν τὰ ἱμάτια ἐπὶ τὸν πῶλον	1	तिनीहरूले त्यस बछेडामाथि आफ्ना लबेदाहरू फ्याँके	“तिनीहरूका वस्‍त्रहरू बछेडामाथि राखे ।” लबेदाहरू बाहिरी लुगाहरू हुन् ।
LUK	19	35	g49k		ἐπεβίβασαν τὸν Ἰησοῦν	1	तिनीहरूले त्यसमा येशूलाई बसाए	“येशूलाई माथि चढ्न र बछेडामा सवार हुन सहयोग गरे”
LUK	19	36	lxj5	translate-symaction	ὑπεστρώννυον τὰ ἱμάτια ἑαυτῶν	1	तिनीहरूले आफ्‍ना कपडाहरू ओछ्याए	“मानिसहरूले ओड्ने कपडाहरू फिँजाए ।” यो कसैलाई सम्‍मान दिएको जनाउने चिन्ह हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	19	37	ba9e		ἐγγίζοντος δὲ αὐτοῦ ἤδη	1	जसै उहाँ अघि नै नजिकै आइरहनुभएको थियो	“जसै येशू नजिक गइरहनुभएको थियो ।” येशूका चेलाहरू पनि उहाँसँगै यात्रा गरिरहेका थिए ।
LUK	19	37	t4nk		πρὸς τῇ καταβάσει τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν	1	जैतुनको पहाड ओरालो लाग्‍ने ठाउँतिर	“जहाँबाट बाटो जैतूनको पहाडदेखि तल्तिर लाग्छ”
LUK	19	37	m8hn		ὧν εἶδον δυνάμεων	1	तिनीहरूले देखेका शक्तिशाली कार्यहरू	“महान् कुराहरू जुन येशूले गर्नुभएको तिनीहरूले देखेका थिए”
LUK	19	38	x7wk		εὐλογημένος ὁ…βασιλεὺς	1	राजा धन्यका हुन्	तिनीहरूले यो येशूको बारेमा भनिरहेका थिए ।
LUK	19	38	nsg4	figs-metonymy	ἐν ὀνόματι Κυρίου	1	प्रभुको नाउँमा	यहाँ “नाउँ”ले शक्ति र अधिकारलाई जनाउँछ । साथै, “प्रभु”ले परमेश्‍वरलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	19	38	d7b4		ἐν οὐρανῷ εἰρήνη	1	स्वर्गमा शान्ति	“स्वर्गमा शान्ति होस्” वा “हामी स्वर्गमा शान्ति भएको देख्‍न चाहन्छौँ”
LUK	19	38	vb29	figs-metonymy	δόξα ἐν ὑψίστοις	1	सर्वोच्‍चमा महिमा	“सर्वोच्‍चमा महिमा होस्” वा “हामी सर्वोच्‍चमा महिमा भएको देख्‍न चाहन्छौँ” “सर्वोच्‍च” शब्दले स्वर्गलाई जनाउँछ, जुन स्वर्गमा बस्‍नुहुने परमेश्‍वरको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सबैजनाले सर्वोच्‍च स्वर्गमा हुनुभएको परमेश्‍वरलाई महिमा देऊन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	19	39	sq8q		ἀπὸ τοῦ ὄχλου	1	भीडबाट	“ठूलो भीडमा”
LUK	19	39	yv21		ἐπιτίμησον τοῖς μαθηταῖς σου	1	तपाईंका चेलाहरूलाई हप्काउनुहोस्	“तपाईंका चेलाहरूलाई यी कुराहरू गर्नलाई रोक्‍न भन्‍नुहोस्”
LUK	19	40	efm9		λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशूले यसपछि भन्‍ने कुराहरूलाई जोड दिन यो भन्‍नुभयो ।
LUK	19	40	b2w6	figs-hypo	ἐὰν οὗτοι σιωπήσουσιν, οἱ λίθοι κράξουσιν	1	तिनीहरू चुप लागे भने, यी ढुङ्गाहरू कराउनेछन्	यो एउटा काल्पनिक परिस्थिति हो । केही अनुवादकहरूले येशूले यसो भन्‍नुहुँदा के सङ्केत गरिरहनुभएको थियो भन्‍ने कुरा स्‍पष्‍ट पार्नुपर्छः “होइन, म तिनीहरूलाई हप्‍काउँदिनँ, किनभने यदि यी मानिसहरू चुप रहे भने ... कराउनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	40	v8tc		οἱ λίθοι κράξουσιν	1	ढुङ्गाहरू नै कराउनेछन्	“ढुङ्गाहरूले पनि प्रशंसा गर्नेछन्”
LUK	19	41	v3pq		τὴν πόλιν	1	सहर	यसले यरूशलेमलाई जनाउँछ ।
LUK	19	41	k4l2	figs-metonymy	ἔκλαυσεν ἐπ’ αὐτήν	1	उहाँ त्यसको निम्ति रुनुभयो	“त्यस” शब्दले यरूशलेम सहरलाई जनाउँछ, तर यसले त्यस सहरमा बस्‍ने मानिसहरूको प्रतिनिधित्व गर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	19	42	g1ee		εἰ ἔγνως…τὰ πρὸς εἰρήνην	1	... तँलाई शान्ति ल्याउँछ ... यदि तैँले थाहा मात्रै पाएको भए	यरूशलेमले परमेश्‍वरसँग शान्तिमा हुने अवसरलाई गुमाएको थियो भनेर येशूले आफ्‍नो निराशा व्यक्त गर्नुभयो ।
LUK	19	42	q8fm	figs-you	ἔγνως	1	तैँले जानेको भए	“तँ” शब्द एकवचन हो किनभने येशू सहरसँग बोलिरहनुभएको थियो । तर यदि तपाईंको भाषामा यो स्वाभाविक हुँदैन भने त्यस सहरका मानिसहरूलाई जनाउन बहुवचन “तिमीहरू”लाई प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	19	42	tgs6	figs-metonymy	ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου	1	ती तेरो नजरबाट लुकाइएका छन्	“तेरा नजरहरू”ले देख्‍ने क्षमतालाई जनाउँछ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले अब उप्रान्त तिनीहरूलाई देख्‍न सक्दैनस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	43	i4p7			0	जोड्ने कथनः	येशू बोलिरहनुहुन्छ ।
LUK	19	43	y3g2		ὅτι	1	किनकि	अब आउने कुराहरूचाहिँ येशूको निराशाको कारण हुन् ।
LUK	19	43	tib4		ἥξουσιν ἡμέραι ἐπὶ σὲ, καὶ περιβαλοῦσίν οἱ ἐχθροί σου	1	त्यस्ता दिनहरू तँमाथि आउनेछन् जब तेरा शत्रुहरूले ... बनाउनेछन्	यसले सङ्केत गर्छ कि तिनीहरूले कठिन समयहरू अनुभव गर्नेछन् । केही भाषाहरूले “आउँदै” गरेको समयको बारेमा कुरा गर्दैनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “भविष्यमा तँलाई यी कुराहरू हुन आउनेछन् । तेरा शत्रुहरूले” वा “चाँडै तैँले कष्‍टदायक समयहरू भोग्‍नुपर्नेछ । तेरा शत्रुहरूले”
LUK	19	43	n88i	figs-you	σὲ…σου	1	तँलाई ... तेरो	“तँलाई” शब्द एकवचन हो किनभने येशू कोही एक स्‍त्रीसँग झैँ गरेर त्यस सहरसँग बोलिरहनुभएको थियो । तर यदि तपाईंको भाषामा यो स्वाभाविक हुँदैन भने त्यस सहरका मानिसहरूलाई जनाउन बहुवचन शब्द “तिमीहरू”लाई प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
LUK	19	43	e7xp		χάρακά	1	पर्खाल	यो मानिसहरूलाई सहरबाट बाहिर जानदेखि रोक्‍ने छेकबार हो ।
LUK	19	44	p7qg	figs-apostrophe	ἐδαφιοῦσίν σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί	1	तिनीहरूले तँलाई र तँसँग भएका तेरा छोराछोरीहरूलाई आक्रमण गरेर लडाउनेछन्	येशूले सहरका मानिसहरूसँग यसरी कुरा गरिरहनुभएको छ मानौँ उहाँले कुनै स्‍त्रीसँग कुरा गरिरहनुभएको जसरी सहर आफैँसँग कुरा गरिरहनुभएको छ । उहाँले सहरमा बस्‍ने मानिसहरूको विषयमा यसरी कुरा गर्नुहुन्छ मानौँ तिनीहरू स्‍त्रीका सन्तानहरू हुन्, र त्यसरी सहरका सन्तानहरू हुन् । कुनै सहरलाई लडाउनु भनेको त्यसको पर्खालहरू र भवनहरूलाई नाश पार्नु हो, र त्यसका सन्तानहरूलाई प्रहार गरेर लडाउनु भनेको त्यसका वासिन्दाहरूलाई मार्नु भनेको हो । वैकल्‍पिक अुनवादः “तिनीहरूले पूर्णरूपले तँलाई नाश पार्नेछन् र तँमा वास गर्नेहरू सबैलाई मार्नेछन्” वा “तिनीहरूले पूर्णरूपले तेरो सहरलाई नाश गर्नेछन् र तिमीहरू सबैलाई मार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-apostrophe]])
LUK	19	44	f51h	figs-hyperbole	οὐκ ἀφήσουσιν λίθον ἐπὶ λίθον	1	तिनीहरूले एउटा ढुङ्गामाथि अर्को ढुङ्गा छोड्नेछैनन्	“तिनीहरूले कुनै पनि ढुङ्गालाई ठाउँमा छोड्नेछैनन् ।” यो ढुङ्गाले बनेको सहरलाई शत्रुहरूले कसरी पूर्ण रूपमा नष्‍ट गर्नेछन् भनी व्यक्त गर्ने एउटा अतिशयोक्ति हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	19	44	xv9n		σοί…οὐκ ἔγνως	1	तैँले चिनिनस्	“तैँले स्वीकार गरिनस्”
LUK	19	45	xq47			0	जोड्ने कथनः	यो कथाको यस भागमा भएको अर्को घटना हो । येशू यरूशलेममा भएको मन्दिरमा प्रवेश गर्नुहुन्छ ।
LUK	19	45	u91v	figs-explicit	καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸ ἱερὸν	1	तब मन्दिरमा प्रवेश गर्नुभएर	यरूशलेम, जहाँ मन्दिर अवस्थित थियो, उहाँ पहिले त्यहाँ प्रवेश गर्नुभयो भनेर तपाईंले स्‍पष्‍ट बनाउनुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशू यरूशलेममा प्रवेश गर्नुभयो र त्यसपछि मन्दिरको चोकतिर जानुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	45	j6ce	figs-explicit	καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸ ἱερὸν	1	मन्दिरमा प्रवेश गर्नुभयो	केवल पूरोहितहरूलाई मात्र मन्दिर भवनमा प्रवेश गर्न अनुमति थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मन्दिरको चोकतिर जानुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	19	45	py1x		ἐκβάλλειν	1	बाहिर खेद्‌नलाई	“बाहिर धपाउनुभयो” वा “बाहिर लखेट्नुभयो”
LUK	19	46	v81e	figs-activepassive	γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	यो यशैया अगमवक्ताको पुस्तकबाट लिइएको खण्ड हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “धर्मशस्‍त्रले भन्छ” वा “एउटा अगमवक्ताले धर्मशास्‍त्रमा यी वचनहरू लेखे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	19	46	uvf7		ὁ οἶκός μου	1	मेरो घर	“मेरो” शब्दले परमेश्‍वरलाई जनाउँछ र “घर” शब्दले मन्दिरलाई जनाउँछ ।
LUK	19	46	wac1		οἶκος προσευχῆς	1	प्रार्थनाको घर	“मानिसहरूले मलाई प्रार्थना गर्ने ठाउँ”
LUK	19	46	ba8w	figs-metaphor	σπήλαιον λῃστῶν	1	डाँकुहरूको अड्डा	येशूले मन्दिरको विषयमा यसरी कुरा गर्नुहुन्छ मानौँ त्यो कुनै स्थान हो जहाँ चोरहरू एकसाथ आउँछन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “डाँकाहरू लुक्‍ने ठाउँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	19	47	mn6e	writing-endofstory		0	जोड्ने कथनः	यो कथाको यस भागको अन्त्य हो । यी पदहरूले कथाको प्रमुख भागको अन्त्य भइसकेपछि निरन्तर भइरहने क्रियाकलापको विषयमा कुरा गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	19	47	z2n8		ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	“मन्दिरको चोकभित्र” वा “मन्दिरको हातामा”
LUK	19	48	pnf9		ἐξεκρέμετο αὐτοῦ ἀκούων	1	सुनिरहेका थिए, उहाँलाई वचनहरूलाई ध्यान दिइरहेका थिए	“येशूले भनिरहनुभएका कुराहरूमा विशेष ध्यान दिइरहेका थिए”
LUK	20	intro	h6in			0		# लूका २० सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>केही अनुवादहरूले पढ्नलाई सजिलो बनाउनको लागि कविताको हरेक पङ्क्तिलाई बाँकीको पाठ्यखण्‍डभन्दा दायाँतिर राख्छन् । यूएलटीले २०:१७, ४२-४३ मा भएको कवितालाई यसै गर्छ जुन पुरानो करारबाटका शब्दहरू हुन् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### मानिसहरूलाई फसाउन प्रश्‍नहरू प्रयोग गर्ने<br><br>जब येशूले फरिसीहरूलाई यूहन्‍नालाई बप्‍तिस्मा दिने अधिकार कसले दियो भनेर सोध्‍नुभयो ([लूका २०:४](../../luk/20/03.md)), तिनीहरूले जवाफ दिन सकेनन् किनभने तिनीहरूले दिने कुनै पनि जवाफले मानिसहरूलाई तिनीहरू गलत थिए भन्‍ने कारण दिने थियो ([लूका २०:५-६](./05.md)) । तिनीहरूले ठानेका थिए कि कैसरलाई कर तिर्नुपर्छ कि पर्दैन भनेर तिनीहरूले येशूलाई सोधे भने तिनीहरूले येशूलाई गलत हुनुहुन्थ्यो भनेर भन्‍न सक्‍ने थिए ([लूका २०:२२](../../luk/20/21.md)), तर येशूले तिनीहरूले नसोचेको जवाफ दिनुभयो ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### विरोधाभासी कथन<br><br>विरोधाभासी कथन भनेको एउटा सत्य भनाइ हो जसले कुनै असम्भव कुरालाई वर्णन गरेको जस्तो देखिन्छ । यस अध्यायमा, येशूले एउटा भजनलाई उद्‌धृत गर्नुहुन्छ जसले दाऊदले आफ्‍नो छोरालाई “प्रभु”, अर्थात “मालिक” भनेर बोलाएको कुराको अभिलेख राख्छ । तापनि, यहूदीहरूको लागि पूर्खाहरू भनेको तिनीहरूका सन्तानहरूभन्दा महान् हुन्थे । यो खण्‍डमा, येशूले उहाँलाई सुन्‍नेहरूलाई मसिह आफैँ ईश्‍वरीय हुनुहुनेछ, र यो कि उहाँ आफैँ मसिह हुनुहुन्छ भन्‍ने साँचो बुझाइतर्फ डोहोर्‍याउने कोसिस गर्दै हुनुहुन्छ ([लूका २०:४१-४४](./41.md)) ।
LUK	20	1	idi8			0	जोड्ने कथनः	मुख्य पूजाहारीहरू, शास्‍त्रीहरू, र धर्मगुरूहरूले येशूलाई मन्दिरमा प्रश्‍न गर्छन् ।
LUK	20	1	h8gv	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यसो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथाको नयाँ भागलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	20	1	vtg4		ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	“मन्दिर चोकमा” वा “मन्दिरनिर”
LUK	20	3	vcn1			0	सामान्य जानकारीः	येशूले मुख्य पूजाहारीहरू, शास्‍त्रीहरू, र धर्मगुरूहरूलाई जवाफ दिनुहुन्छ ।
LUK	20	3	qn89		ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς	1	त्यसैले उहाँले तिनीहरूलाई जवाफ दिएर भन्‍नुभयो	“येशूले जवाफ दिनुभयो”
LUK	20	3	ku6a		ἐρωτήσω ὑμᾶς κἀγὼ λόγον καὶ εἴπατέ μοι	1	म पनि तिमीहरूलाई एउटा प्रश्‍न सोध्‍छु, र तिमीहरू मलाई बताऊ	“म पनि तिमीहरूलाई एउटा प्रश्‍न सोध्‍छु” भन्‍ने शब्दहरू एउटा कथन हुन् । “तिमीहरू मलाई बताऊ” भन्‍ने शब्दहरू एक आज्ञा हुन् ।
LUK	20	4	uph3	figs-rquestion	ἐξ οὐρανοῦ ἦν ἢ ἐξ ἀνθρώπων	1	यो स्वर्गबाट थियो कि मानिसहरूबाट ?	येशू जान्‍नुहुन्छ कि यूहन्‍नाको अधिकार स्वर्गबाट आउँछ, त्यसैले उहाँले जानकारीको लागि सोधिरहनुभएको छैन । यहूदी अगुवाहरूले सबै सुनिरहेकाहरूलाई तिनीहरूले ठान्‍ने कुरा भन्‍न परोस् भनेर उहाँले प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ । यो प्रश्‍न आलङ्कारिक छ, तर तपाईंले यसलाई सम्भवतः एक प्रश्‍नको रूपमा अनुवाद गर्नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यूहन्‍नाले मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिने अधिकार स्वर्गबाट पाएका थिए कि मानिसहरूबाट ?” वा “मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिनलाई परमेश्‍वरले यूहन्‍नालाई भन्‍नुभएको हो कि मानिसहरूले उनलाई भनेका हुन् ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	4	z7cg	figs-metonymy	ἐξ οὐρανοῦ	1	स्वर्गबाट	“परमेश्‍वरबाट ।” यहूदीहरूले परमेश्‍वरलाई उहाँको नाउँ “यहवे” द्वारा पुकार्दैनथे । तिनीहरूले उहाँलाई जनाउन प्रायः “स्वर्ग” शब्दको प्रयोग गर्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	20	5	mn6x		οἱ…συνελογίσαντο	1	तिनीहरूले तर्क गरे	“तिनीहरूले छलफल गरे” वा “तिनीहरूले आफ्नो जवाफबारे विचार गरे”
LUK	20	5	a3r8		πρὸς ἑαυτοὺς	1	तिनीहरूको माझमा	“तिनीहरूको माझमा” वा “एक अर्कासँग”
LUK	20	5	z599	figs-quotations	ἐὰν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ	1	यदि हामीले भन्यौँ, ‘स्वर्गबाट’, उनले भन्‍नेछन्	केही भाषाहरूले अप्रत्यक्ष उद्धरणलाई रुचाउन सक्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि हामीले यूहन्‍नाको अधिकार स्वर्गबाट हो भन्‍यौँ भने, उनले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	20	5	m4l7	figs-metonymy	ἐξ οὐρανοῦ	1	स्वर्गबाट	“परमेश्‍वरबाट ।” यहूदीहरूले परमेश्‍वरलाई उहाँको नाउँ “यहवे” द्वारा पुकार्दैनथे । तिनीहरूले उहाँलाई जनाउन प्रायः “स्वर्ग” शब्दको प्रयोग गर्थे । यी शब्दहरूलाई [लूका २०:४](../20/03.md) मा कसरी अनुवाद गरिएका छन्, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	20	5	fwa2		ἐρεῖ	1	उसले भन्‍नेछन्	“येशूले भन्‍नेछन्”
LUK	20	6	e9ps	figs-quotations	ἐὰν…εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων	1	यदि हामीले भन्यौँ, ‘मानिसहरूबाट’	केही भाषाहरूले अप्रत्यक्ष उद्धरणलाई रुचाउन सक्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि हामीले यूहन्‍नाको अधिकार मानिसहरूबाट हो भन्‍यौँ भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	20	6	nns5	figs-explicit	καταλιθάσει ἡμᾶς	1	हामीलाई ढुङ्गाले हान्‍नेछन्	“हामीलाई ढुङ्गाले हानेर मार्नेछन् ।” परमेश्‍वरको व्यवस्थाले आज्ञा दिएको थियो कि उहाँका मानिसहरूमध्येमा उहाँलाई वा उहाँका अगमवक्ताहरूलाई खिसी गर्नेहरूलाई उहाँका मानिसहरूले ढुङ्गाले हान्‍नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	7	ia28		καὶ ἀπεκρίθησαν	1	त्यसैले तिनीहरूले उत्तर दिए कि	“त्यसैले मुख्य पूजाहारीहरू, शास्‍त्रीहरू र धर्म-गुरुहरूले जवाफ दिए ।” “त्यसैले” भन्‍ने शब्दले पहिला भएको केही अरू कुराको कारण घटेको घटनालाई अङ्कित गर्छ । यहाँ चाहिँ, तिनीहरूले आपसमा तर्क गरेका थिए [लूका २०:५-६](./05.md), र तिनीहरूले भन्‍न चाहेको जवाफ तिनीहरूसँग थिएन ।
LUK	20	7	w2bc	figs-quotations	ἀπεκρίθησαν, μὴ εἰδέναι πόθεν	1	त्यो कहाँबाटको थियो भनी तिनीहरूलाई थाहा थिएन भनेर तिनीहरूले जवाफ दिए	यसलाई एउटा प्रत्यक्ष उद्धरणको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले भने, ‘हामी जान्दैनौँ त्यो कहाँबाट आयो’” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	20	7	eeg7		πόθεν	1	त्यो कहाँबाट थियो	“यूहन्‍नाको बप्‍तिस्मा कहाँबाट आयो ।” वैकल्‍पिक अनुवादः “यूहन्‍नाको बप्‍तिस्मा दिने अधिकार कहाँबाट आयो” वा “मानिसहरूलाई बप्‍तिस्मा दिन यूहन्‍नालाई कसले अधिकार दियो”
LUK	20	8	d3bg		οὐδὲ ἐγὼ λέγω ὑμῖν	1	म पनि तिमीहरूलाई बताउँदिन	“र म पनि तिमीहरूलाई भन्दिन ।” येशू जान्‍नुहुन्थ्यो कि तिनीहरू उहाँलाई जवाफ दिन चाहँदैनथे, त्यसैले उहाँले पनि त्यही किसिमले जवाफ दिनुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले नभनेजस्तै, म पनि तिमीहरूलाई भन्‍नेछैन”
LUK	20	9	mf5e	figs-parables		0	सामान्य जानकारीः	येशू मन्दिरमा भएका मानिसहरूलाई एउटा दृष्‍टान्त बताउन थाल्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	20	9	s8tt		ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς	1	दाख फलाउनेहरूलाई जिम्मा दिए	“केही दाख उत्पादन गर्नेहरूलाई पैसामा चलाउनलाई दिए” वा “केही दाख उत्पादन गर्नेहरूलाई त्यो चलाउन र पछि उसलाई पैसा तिर्न भनी दिए ।” भुक्तानी पैसाको रूपमा पनि हुन सक्छ, वा कटनीको अंशको रूपमा पनि हुन सक्छ ।
LUK	20	9	y37s		γεωργοῖς	1	दाख फलाउनेहरू	यिनीहरू दाखबारी हेरचाह गर्ने र दाख उत्पादन गर्नेहरू हुन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “दाखका किसानहरू”
LUK	20	10	wm51		καιρῷ	1	नियुक्त गरिएको समय	“उनलाई तिर्नलाई तिनीहरू सहमत भएको समय ।” यो कटनीको समयमा भएको हुन सक्छ ।
LUK	20	10	kr7j		ἀπὸ τοῦ καρποῦ τοῦ ἀμπελῶνος	1	दाखबारीको फलको	“केही दाखहरू” वा “तिनीहरूले दाखबारीमा उत्पादन गरेका केही कुराहरू ।” यसले तिनीहरूले दाखबाट बनाएका केही थोकहरू वा तिनीहरूले दाख बेचेर पाएको पैसालाई पनि बुझाउन सक्‍छ ।
LUK	20	10	isk1	figs-metaphor	ἐξαπέστειλαν αὐτὸν…κενόν	1	त्यसलाई रित्तो हात पठाइदिए	रित्तो हात भनेको “शून्यता”को लागि अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसलाई नतिरीकन नै पठाए” वा “उसलाई दाखविना नै पठाए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	11	nq2x		κἀκεῖνον δείραντες	1	उसलाई पनि कुटे	“त्यो सेवकलाई कुटे”
LUK	20	11	r72a		ἀτιμάσαντες	1	तिनको बेइज्‍जत गरेर	“तिनको अपमान गरे”
LUK	20	11	vxh2	figs-metaphor	ἐξαπέστειλαν κενόν	1	त्यसलाई रित्तो हात पठाइदिए	रित्तो हात हुनु भनेको केही पनि नहुनुको लागि अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसलाई नतिरीकन नै पठाए” वा “उसलाई दाखविना नै पठाए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	12	lr3h	translate-ordinal	τρίτον	1	तेस्रो	“एउटा तेस्रो सेवक पनि” वा “अझै अर्को सेवक ।” जमिनको मालिकले दोस्रो सेवकलाई पठाउन आवश्‍यक हुनुपर्ने थिएन, तर उनले त त्यसभन्दा उता गएर तेस्रो सेवकलाई पठाए भन्‍ने तथ्यतिर “अझै” शब्दले सङ्केत दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	20	12	ub4g		τοῦτον τραυματίσαντες	1	उसलाई चोट लगाए	“त्यस नोकरलाई घाइते बनाए”
LUK	20	12	h32a		ἐξέβαλον	1	उसलाई बाहिर फ्याँके	“उसलाई दाखबारीबाट बाहिर फ्याँके”
LUK	20	13	kt8i	figs-rquestion	τί ποιήσω?	1	म के गरूँ ?	यस प्रश्‍नले जोड दिन्छ कि उनले अब के गर्न गइरहेका थिए भनेर दाखबारीको मालिकले होशियारीपूर्वक सोचे । वैकल्‍पिक अनुवादः “म यसो गर्नेछुः” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	14	ib2b		ἰδόντες…αὐτὸν, οἱ γεωργοὶ	1	जब दाख फलाउनेहरूले उसलाई देखे	“जब किसानहरूले मालिकको छोरालाई देखे”
LUK	20	14	rvi4		ἀποκτείνωμεν αὐτόν	1	हामी उसलाई मारौँ	तिनीहरूले अनुमति मागिरहेका थिएनन् । उत्तराधिकारलाई मार्नको निमित्त एक अर्कालाई उत्साहित गर्न तिनीहरूले यसो भने ।
LUK	20	15	u7us			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडलाई उहाँको दृष्‍टान्त भन्‍न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	20	15	m6en		ἐκβαλόντες αὐτὸν ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος	1	तिनीहरूले उसलाई दाखबारीको बाहिर हुत्ताए	“दाख फलाउनेहरूले त्यस छोरालाई दाखबारीबाट बलजफ्तीसँग बाहिर निकाले”
LUK	20	15	dlu4	figs-rquestion	τί οὖν ποιήσει αὐτοῖς ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος?	1	अब दाखबारीका मालिकले तिनीहरूलाई के गर्लान् ?	येशूले यो प्रश्‍न उहाँका श्रोताहरूले दाखबारीको मालिकले तिनीहरूलाई के गर्छन् भन्‍ने कुरालाई ध्यान देऊन् भनेर प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसैले, अब, दाखबारीको मालिकले तिनीहरूलाई के गर्नेछन् भनी सुन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	16	k18g		μὴ γένοιτο!	1	यस्तो कहिल्यै नहोस् !	“त्यस्तो कहिल्यै नहोस् !”
LUK	20	17	ne1d			0	जोड्ने कथनः	येशू भीडलाई सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	20	17	qtb7		ὁ δὲ ἐμβλέψας αὐτοῖς	1	तर येशूले तिनीहरूलाई हेर्नुभयो	“तर येशूले तिनीहरूलाई एकटकले हेर्नुभयो” वा “तर उहाँले तिनीहरूलाई सोझै हेर्नुभयो ।” उहाँले भनिरहनुभएको कुरा बुझ्नलाई जवाफदेही बनाउनलाई उहाँले यसो गर्नुभयो ।
LUK	20	17	rf5f	figs-rquestion	τί οὖν ἐστιν τὸ γεγραμμένον τοῦτο, λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας?	1	यो भनाइको अर्थ के हो जुन लेखिएको छः ‘ ... ढुङ्गो ... कुने-ढुङ्गो ... ’	येशूले भीडलाई सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “तिमीहरू यो भनाइको अर्थ बुझ्न सक्षम हुनुपर्थ्यो जुन लेखिएको छः ‘ ... ढुङ्गो ... कुने-ढुङ्गो ... ।’ (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	17	l6l3		γεγραμμένον τοῦτο	1	जे लेखिएको छ	“यो वचन”
LUK	20	17	a5kc	figs-metaphor	λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας	1	जुन ढुङ्गालाई भवन निर्माण गर्नेहरूले इन्कार गरे त्यही नै कुने-ढुङ्गो बन्यो	यो भजनसंग्रहको पुस्तकबाट लिइएको अगमवाणीमा भएको तीनवटा अलङ्कारहरूमध्ये पहिलो हो । यसले मसिहलाई उहाँ कुनै ढुङ्गा हुनुभए झैँ गरी उल्‍लेख गर्छ जसलाई भवन निर्माणकर्ताहरूले प्रयोग गर्न छानेनन्, तर परमेश्‍वरले त्यसलाई सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण ढुङ्गा बनाउनुभयो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	17	bd2f		λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες	1	जुन ढुङ्गालाई भवन निर्माण गर्नेहरूले इन्कार गरे	“भवन निर्माण गर्नेहरूले जुन ढुङ्गालाई निर्माणको लागि प्रयोग गर्न पर्याप्‍त असल छैन भने ।” ती दिनहरूमामा मानिसहरूले घरका पर्खाल र अन्य भवनहरू ढुङ्गाको बनाउँथे ।
LUK	20	17	w9b8		οἱ οἰκοδομοῦντες	1	निर्माणकर्ताहरू	यसले धार्मिक शासकहरूलाई जनाउँछ जसले येशूलाई मसिहको रूपमा इन्कार गरिरहेका छन् ।
LUK	20	17	bh2r		κεφαλὴν γωνίας	1	कुने-ढुङ्गो	“भवनको सबैभन्दा मुख्य ढुङ्गा” वा “भवनको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण ढुङ्गा”
LUK	20	18	d7n2	figs-metaphor	πᾶς ὁ πεσὼν…συνθλασθήσεται	1	... माथि खस्‍ने हरेक ... चकनाचुर हुनेछ	यो दोस्रो अलङ्कारले मसिहलाई इन्कार गर्ने मानिसहरूको विषयमा यसरी कुरा गर्छ मानौँ तिनीहरू ढुङ्गामाथि खस्छन् र घाइते हुन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	18	n3n5	figs-activepassive	συνθλασθήσεται	1	चकनाचुर हुनेछ	यो ढुङ्गामाथि खस्दाको परिणाम हो । It can be stated in active form. वैकल्‍पिक अनुवादः “टुक्रा-टुक्रा भएर भाँचिनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	18	fdu6	figs-metaphor	ἐφ’ ὃν δ’ ἂν πέσῃ	1	तर जसमाथि त्यो खस्छ	“तर त्यो ढुङ्गा जसमाथि खस्छ ।” यो तेस्रो अलङ्कारले मसिहले उहाँलाई इन्कार गर्ने मानिसहरूको न्याय गरिरहनुभएको विषयमा यसरी कुरा गर्छ मानौँ उहाँ कुनै ठूलो ढुङ्गा हुनुहुन्छ जसले तिनीहरूलाई चकनाचुर पार्ने थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	19	vbf7	figs-metonymy	ἐζήτησαν…ἐπιβαλεῖν ἐπ’ αὐτὸν τὰς χεῖρας	1	उहाँलाई पक्रन खोजे	यस पदमा कसै“माथि हात हाल्‍नु” भनेको त्यस व्यक्तिलाई पक्रिनु हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूलाई गिरफ्तार गर्नलाई उपाय खोजे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	20	19	u4tz		ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ	1	त्यति नै बेला	“तुरुन्तै”
LUK	20	19	u4ta	figs-explicit	ἐφοβήθησαν τὸν λαόν	1	तिनीहरू मानिसहरूसँग डराउँथे	यहि कारण हो जसले गर्दा तिनीहरूले येशूलाई त्यसै बेला गिरफ्तार गरेनन् । मानिसहरूले येशूलाई आदर गर्थे, र धार्मिक अगुवाहरूले उहाँलाई गिरफ्तार गर्दा मानिसहरूले उनीहरूलाई के गर्लान् भनेर तिनीहरू डराए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर तिनीहरूले उहाँलाई गिरफ्तार गरेनन् किनभने तिनीहरू मानिसहरूसँग डराउँथे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	20	f1en		ἀπέστειλαν ἐνκαθέτους	1	तिनीहरूले जासुसहरूलाई पठाए	“शास्‍त्रीहरू र प्रधान पूजाहारीहरूले येशूको चेवा गर्न जासुसहरू पठाए”
LUK	20	20	ml5w		ἵνα ἐπιλάβωνται αὐτοῦ λόγου	1	ताकि तिनीहरूले उहाँले भन्‍नुभएको कुरामा केही गलत भट्टाउन सकून्	“किनभने तिनीहरूले येशूलाई केही खराब कुराहरू भन्‍नुभएको दोष लगाउन चाहन्थे”
LUK	20	20	r84a	figs-explicit	τῇ ἀρχῇ καὶ τῇ ἐξουσίᾳ τοῦ ἡγεμόνος	1	बडाहाकिमको शासन र अधिकारमा	“शासन” र “अधिकार” भनेको बडाहाकिमले येशूको न्याय गरेको तिनीहरू चाहन्थे भनेर बताउने दुई तरिकाहरू हुन् । यसलाई एउटा वा दुवै अभिव्यक्तिहरूसँग अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ताकि बडाहाकिमले येशूलाई दण्‍ड देऊन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	21	q9q4			0	जोड्ने कथनः	यो कथाको यस भागमा अर्को घटनाको सुरुवात हो । येशूलाई मन्दिरमा मुख्य पूजाहारीहरूबाट प्रश्‍न गरिएपछि केही समय बितिसकेको छ । अब जासूसहरूले येशूलाई प्रश्‍न गरिरहेका छन् ।
LUK	20	21	xn1w		ἐπηρώτησαν αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँलाई सोधे	“जासूसहरूले येशूलाई सोधे”
LUK	20	21	i3fr		Διδάσκαλε, οἴδαμεν…ἐπ’ ἀληθείας τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ διδάσκεις	1	गुरू, हामी जान्दछौँ तपाईंले ... सत्यतामा परमेश्‍वरको मार्ग सिकाउनुहुन्छ	जासूसहरूले येशूलाई छल्‍न खोजिरहेका थिए । तिनीहरूले येशूको बारेमा यी कुराहरू विश्‍वास गर्दैनथे ।
LUK	20	21	v93z	figs-exclusive	οἴδαμεν	1	हामी जान्दछौँ	“हामी”ले जासूसहरूलाई मात्र जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	20	21	fi1t	figs-activepassive	οὐ λαμβάνεις πρόσωπον	1	पक्षपात देखाउनुहुन्‍न	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “प्रमुख मानिसहरूले मन नपराएपनि तपाईं सत्य बताउनुहुन्छ” वा २) “तपाईं एक व्यक्तिलाई अर्को व्यक्तिको उपर निगाह गर्नुहुन्‍न” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	21	ubu9		ἀλλ’ ἐπ’ ἀληθείας τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ διδάσκεις	1	तर तपाईंले परमेश्‍वरको मार्गको बारेमा भएको सत्यता सिकाउनुहुन्छ	यो तिनीहरूलाई येशूको बारेमा थाहा थियो भनेर जासूसहरूले भनिरहेका कुराको भाग हो ।
LUK	20	22	fi6p		ἔξεστιν…ἢ οὔ?	1	... उचित छ कि छैन ?	तिनीहरूले सोचेका थिए कि येशूले कि त “छ” वा “छैन” भन्‍नुहुनेछ । यदि उहाँले “छ” भन्‍नुभएको भए उहाँले विदेशी सरकारलाई कर तिर्नु भनेकोमा यहूदीहरू रिसाउने थिए । यदि उहाँले “छैन” भन्‍नुभएको भए धार्मिक अगुवाहरूले येशूले मानिसहरूलाई रोमी कानुन तोड्नलाई सिकाइरहनुभएको छ भनेर रोमीहरूलाई भन्‍न सक्थे ।
LUK	20	22	j6wb		ἔξεστιν	1	के यो उचित छ	तिनीहरूले परमेश्‍वरको व्यवस्थाको बारेमा सोधिरहेका थिए, कैसरको कानूनको बारेमा होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “के हाम्रो व्यवस्थाले हामीलाई ... अनुमति दिन्छ”
LUK	20	22	h4cc	figs-metonymy	Καίσαρι	1	कैसर	किनकि कैसर रोमी सरकारको शासक थिए, तिनीहरूले रोमी सरकारलाई कैसरको नामद्वारा जनाउन सक्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	20	23	z9dm		κατανοήσας δὲ αὐτῶν τὴν πανουργίαν	1	तर उहाँले तिनीहरूको धूर्त्याइँलाई बुझ्‍नुभयो	“तर येशूले तिनीहरू कति छली छन् भनी बुझ्‍नुभयो” वा “तर तिनीहरूले उहाँलाई पासोमा पार्न खोजिरहेका थिए भनी येशूले देख्‍नुभयो ।” The word "their" refers to the spies.
LUK	20	24	j21y	translate-bmoney	δηνάριον	1	एक दिनारी	यो चाँदीको रोमी सिक्‍का हो जुन एक दिनको ज्याला बराबर हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bmoney]])
LUK	20	24	cvs9	figs-rquestion	τίνος ἔχει εἰκόνα καὶ ἐπιγραφήν?	1	त्यसमा कसको चित्र र खोपाइ छ ?	येशूले उहाँलाई छल्‍न खोजिरहेकाहरूलाई जवाफ दिनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	24	wt51		εἰκόνα καὶ ἐπιγραφήν	1	चित्र र खोपाइ	“तस्बिर र नाम”
LUK	20	25	z96i			0	जोड्ने कथनः	यो जासूसहरूको बारेमा भएको घटना र [लूका २०:१](./01.md) मा सुरु भएको कथाको भागको अन्त्य हो ।
LUK	20	25	bh1x		ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς	1	तब उहाँले उनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“तब येशूले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	20	25	rey9	figs-metonymy	Καίσαρι	1	कैसरलाई	यहाँ “कैसर”ले रोमी सरकारलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	20	25	gj71	figs-ellipsis	τῷ Θεῷ	1	परमेश्‍वरलाई	“देओ” शब्दलाई अघिल्‍लो वाक्यांशबाट बुझिएको छ । त्यसलाई यहाँ दोहोर्‍याउन पनि सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “र परमेश्‍वरलाई देओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	20	26	wa3s		καὶ οὐκ ἴσχυσαν ἐπιλαβέσθαι τοῦ ῥήματος	1	त्यसैले तिनीहरूले उहाँले बोल्नुभएको कुरामा उहाँलाई फसाउन सकेनन्	“जासूसहरू उहाँले भन्‍नुभएको कुरामा केही गल्ती भेट्टाउन सकेनन्”
LUK	20	26	yc1y		καὶ θαυμάσαντες ἐπὶ τῇ ἀποκρίσει αὐτοῦ, ἐσίγησαν	1	तर उहाँको जवाफमा चकित हुँदै तिनीहरू चुपचाप रहे	“तर तिनीहरू उहाँको जवाफमा अचम्‍मित थिए र केही पनि भनेनन्”
LUK	20	27	c6s4			0	सामान्य जानकारीः	यो कहाँ भएको हो भनेर हामी जान्दैनौँ, तैपनि यो सम्भवतः मन्दिरको प्राङ्गनमा भएको हो । येशू केही सदूकीहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको छ ।
LUK	20	27	f9e3	figs-distinguish	οἱ, λέγοντες ἀνάστασιν μὴ εἶναι	1	तिनीहरू जसले मृतकहरूबाट पुनरुत्थान हुँदैन भन्‍छन्	यो वाक्यांशले सदूकीहरूलाई यहूदीहरूको त्यो समूहको रूपमा चिनाउँछ जसले कोही पनि मृतकहरूबाट जीवित हुँदैन भन्छन् । यसले कोही सदूकीहरूले पुनरुत्थानमा विश्‍वास गर्छन् र कोहीले गर्दैनन् भन्‍ने अर्थ दिँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-distinguish]])
LUK	20	28	d6yl		ἐάν τινος ἀδελφὸς ἀποθάνῃ ἔχων γυναῖκα, καὶ οὗτος ἄτεκνος ᾖ	1	यदि कोही मानिसको विवाहित दाजु निस्‍सन्तान भएर मर्‍यो भने	“यदि कोही मानिसको दाजु पत्‍नी हुँदा कुनै बालबच्‍चा नभई मर्छ भने”
LUK	20	28	sjt5		ἵνα λάβῃ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα	1	कि उसको भाइले उसको पत्‍नीलाई लिनुपर्छ	“त्यो मानिसले उसको मरेको दाज्यूको विधवालाई विवाह गर्नुपर्छ”
LUK	20	28	pn1c	figs-explicit	ἐξαναστήσῃ σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ	1	दाजुको लागि सन्तान खडा गरिदिनुपर्छ	कुनै स्‍त्रीले आफ्‍नो मरेका पतिको भाइसँग विवाह गरेर जन्माएको पहिलो छोरोलाई त्यस स्‍त्रीको पहिलो पतिको छोरा भए जसरी यहूदीहरूले मान्थे । यो छोराले आफ्‍नी आमाको पहिलो पतिको जायजेथाको अंश लिन्थ्यो र उसको नामलाई बोक्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	29	e1b5			0	सामान्य जानकारीः	पदहरू २९-३२ मा सदुकीहरूले येशूलाई एउटा छोटो कथा बताउँछन् । उदाहरणको रूपमा भन्‍नलाई यो तिनीहरूले बनाएर भनेको कथा हो । पद ३३ मा, तिनीहरूले बताएको कथाको बारेमा तिनीहरूले येशूलाई एउटा प्रश्‍न सोध्छन् ।
LUK	20	29	c2jr			0	जोड्ने कथनः	सदुकीहरूले येशूलाई तिनीहरूको प्रश्‍न सोध्‍न सकाउँछन् ।
LUK	20	29	ax5n		ἑπτὰ…ἀδελφοὶ ἦσαν	1	त्यहाँ सात भाइ थिए	यसो भएको पनि होला, तर सम्भवतः यो तिनीहरूले येशूलाई जाँच्नलाई बनाएको कथा हो ।
LUK	20	29	si57	translate-ordinal	ὁ πρῶτος	1	पहिलो	“पहिलो सङ्ख्याको भाइ” वा “सबैभन्दा जेठो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	20	29	qt6a		ἀπέθανεν ἄτεκνος	1	निस्‍सन्तान मर्‍यो	“कुनै बालबच्‍चा नपाई मर्‍यो” वा “मर्‍यो, तर कुनै बालबच्‍चा थिएन”
LUK	20	30	p5mw	figs-ellipsis	καὶ ὁ δεύτερος	1	र दोस्रोले	धेरैजसो विस्तृत विवरणलाई नदोहोर्‍याउनुभएर येशूले कथालाई छोटो राख्‍नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “दोस्रोले त्यसलाई विवाह गर्‍यो र त्यस्तै भयो” वा “दोस्रो भाइले त्यसलाई विवाह गर्‍यो र कुनै बालबच्‍चा नभई मर्‍यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	20	30	r4xe	translate-ordinal	ὁ δεύτερος	1	दोस्रो	“दोस्रो सङ्ख्याको भाइ” वा “सबैभन्दा जेठा भाइ जो अझै जीवितै थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	20	31	d5tq		ὁ τρίτος ἔλαβεν αὐτήν	1	तेस्रोले त्यसलाई लियो	“तेस्रोले त्यसलाई विवाह गर्‍यो”
LUK	20	31	ky9p	translate-ordinal	ὁ τρίτος	1	तेस्रो	“तेस्रो सङ्ख्याको भाइ” वा “सबैभन्दा जेठा भाइ जो अझै जीवितै थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	20	31	f1fj	figs-ellipsis	ὡσαύτως…καὶ οἱ ἑπτὰ, οὐ κατέλιπον τέκνα, καὶ ἀπέθανον	1	त्यसरी नै ती सातै जना कुनै सन्तान छोडेनन्, र मरे	कथालाई छोटो बनाउन धेरैजसो विस्तृत विवरणलाई तिनीहरूले दोहोर्‍याएनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसै गरी, बाँकी सातै जनाले त्यसलाई विवाह गरे र कुनै बालबच्‍चा भएन र ती सबै मरे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	20	31	y4wt		οἱ ἑπτὰ	1	सातजना	“सबै सात भाइहरू” वा “सात भाइहरूमा हरेक”
LUK	20	33	avu1		ἐν τῇ…ἀναστάσει	1	पुनरुत्थानमा	“जब मानिसहरू मृतकबाट उठाइन्छन्” वा “जब मृत मानिसहरू फेरि जीवित हुन्छन्” (युडीबी) । केही भाषाहरूमा सदूकीहरूले पुनरुत्थानमा विश्‍वास गर्दैनन् भन्‍ने देखाउने तरिकाहरू छन्, जस्तै “ठानिएको पुनरुत्थानमा” वा “जब मृत मानिसहरू मृतकहरूबाट उठाइन्छन् भनी ठानिन्छ ।”
LUK	20	34	dn48			0	जोड्ने कथनः	येशूले सदुकीहरूलाई जवाफ दिन थाल्‍नुहुन्छ ।
LUK	20	34	n91c		οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου	1	यस युगका व्यक्तिहरू	“यस संसारका मानिसहरू” वा “यो समयका मानिसहरू ।” यो स्वर्ग वा पुनरुत्थानपछि जिउने मानिसहरूबाट भिन्‍नै छ ।
LUK	20	34	nlu3	figs-explicit	γαμοῦσιν καὶ γαμίσκονται	1	विवाह गर्छन् र विवाहमा दिइन्छन्	त्यस संस्कारमा पुरुषहरूले स्‍त्रीहरूलाई विवाह गर्ने र स्‍त्रीहरूलाई तिनीहरूको पतिलाई विवाहमा दिइने भनिन्थ्यो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “विवाह गर्नु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	35	m8m9	figs-activepassive	οἱ…καταξιωθέντες τοῦ αἰῶνος ἐκείνου	1	त्यस युगमा योग्‍यका ठहरिनेहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले योग्य ठानेर विचार गर्नुभएको त्यस युगका मानिसहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	35	ct9h		τῆς ἀναστάσεως τῆς ἐκ νεκρῶν	1	पुनरुत्थानको जुन मृतकहरूबाटको हो	“मृतकहरूबाट फेरि उठाइन” वा “मृत्युबाट उठ्न”
LUK	20	35	m3gm		ἐκ νεκρῶν	1	मृतकहरूबाट	तिनीहरूसबैको माझबाट जो मरिगएका छन् । यो अभिव्यक्तिले तलको संसारमा (पातालमा) भएका सबै मृत मानिसहरूलाई एकसाथमा वर्णन गर्छ । तिनीहरूसबैको माझबाट पुनरुत्थान प्राप्‍त गर्नुले पुनः जीवित हुने विषयमा कुरा गर्छ ।
LUK	20	35	rh62	figs-explicit	οὔτε γαμοῦσιν οὔτε γαμίζονται	1	न त विवाह गर्नेछन् न त विवाहमा दिइनेछन्	त्यस संस्कारमा पुरुषहरूले स्‍त्रीहरूलाई विवाह गर्ने र स्‍त्रीहरूलाई तिनीहरूको पतिलाई विवाहमा दिइने भनिन्थ्यो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा पनि व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “विवाह गर्नेछैनन्” वा “विवाहित हुनेछैनन् ।” यो पुनरुत्थानपछिको कुरो हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	36	lk28	figs-explicit	οὐδὲ…ἀποθανεῖν ἔτι δύνανται	1	तिनीहरू फेरि मर्न सक्छन्	यो पुनरुत्थानपछिको कुरो हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू मर्न सक्‍नेछैनन् ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	36	btb3		υἱοί εἰσιν Θεοῦ, τῆς ἀναστάσεως υἱοὶ ὄντες	1	पुनरुत्‍थानका सन्तान भएकाले तिनीहरू परमेश्‍वरका सन्तान हुन्	“ ... परमेश्‍वरका सन्तान हुन् किनभने उहाँले तिनीहरूलाई मृतकहरूबाट फिर्ता ल्याउनुभएको छ”
LUK	20	37	ky7p			0	जोड्ने कथनः	येशूले सदुकीहरूलाई जवाफ दिन सकाउनुहुन्छ ।
LUK	20	37	g3xg	figs-activepassive	ὅτι δὲ ἐγείρονται οἱ νεκροὶ, καὶ Μωϋσῆς ἐμήνυσεν	1	तर मृतकहरू जीवित भई उठ्नेछन् भन्‍ने कुरा मोशाले पनि देखाइदिए	यहाँ “पनि” शब्द छ किनभने सदूकीहरूले धर्मशास्‍त्रको केही भागले मृतकहरूबाट उठाइन्छन् भनेकोमा अचम्म मान्दैनथे, तर तिनीहरूले मोशाले नै यस्ता कुराहरू लेखेका छन् भन्‍ने अपेक्षा गरेका थिएनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर मृत मानिसहरू मृत्युबाट उठाइनेछन् भनेर मोशाले पनि देखाए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	37	j8z5	figs-activepassive	ἐγείρονται οἱ νεκροὶ	1	मृतकहरू उठाइन्छन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले मृतकहरूलाई पुनः जिउने तुल्याउनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	20	37	n82t	figs-explicit	ἐπὶ τῆς βάτου	1	पोथ्रामा	“धर्मशास्‍त्रको त्यो खण्डमा जहाँ उनले बलिरहेको पोथ्राको बारेमा लेखे” वा “जलिरहेको पोथ्राको बारेमा भएको धर्मशास्‍त्रमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	37	nx7f		ὡς λέγει Κύριον	1	जहाँ उनले प्रभुलाई पुकार्छन्	“जब मोशाले परमप्रभुलाई पुकारे”
LUK	20	37	pqm8		τὸν Θεὸν Ἀβραὰμ, καὶ Θεὸν Ἰσαὰκ, καὶ Θεὸν Ἰακώβ	1	अब्राहामका परमेश्‍वर, इसहाकका परमेश्‍वर र याकूबका परमेश्‍वर	“अब्राहाम, इसहाक र याकूबका परमेश्‍वर ।” तिनीहरू सबैले एउटै परमेश्‍वरको आराधना गरे ।
LUK	20	38	tdq7		δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ प्रमुख शिक्षामा आएको छोटो रोकावटलाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । मानिसहरू मृतकबाट बिउँतन्छन् भनेर यो कथाले कसरी प्रमाणित गर्छ भनेर येशूले यहाँ व्याख्या गर्नुहुन्छ ।
LUK	20	38	u1y5	figs-parallelism	Θεὸς…οὐκ ἔστιν νεκρῶν, ἀλλὰ ζώντων	1	उहाँ मृतकहरूका परमेश्‍वर हुनुहुन्‍न, तर जीवितहरूका	यी दुई वाक्यहरूको समान अर्थ हुन्छ र जोड दिनको लागि दुईपटक भनिएको छ । केही भाषाहरूको जोड दिएको देखाउने भिन्‍नै तरिकाहरू हुन्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “परपप्रभु चाहिँ जीवित मानिसहरूको मात्रै परमेश्‍वर हुनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parallelism]])
LUK	20	38	dxi9	figs-explicit	ἀλλὰ ζώντων	1	तर जीवितहरूका	“तर जीवित मानिसहरूको परमेश्‍वर ।” किनकि यी मानिसहरू शारीरिक रूपमा मरे, तिनीहरू अझै पनि आत्मिक रूपमा जीवित भएको हुनुपर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर ती मानिसहरूका परमेश्‍वर जसका शरीरहरू मरिसकेको हुनसके तापनि आत्माहरू अझै जीवित छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	38	i6am		πάντες γὰρ αὐτῷ ζῶσιν	1	किनकि उहाँको निम्ति सबै जिउँदै छन्	“किनभने परेमश्‍वरको दृष्‍टिमा तिनीहरू सबै अझ जीवित छन्” वा “किनभने परमेश्‍वरको उपस्थितिमा तिनीहरूका आत्माहरू जीवित छन्”
LUK	20	39	n5nq	figs-explicit	ἀποκριθέντες…τινες τῶν γραμματέων	1	शास्‍त्रीहरूमध्ये कुनै-कुनैले जवाफ दिए	“शास्‍त्रीहरूमध्ये केहीले येशूलाई भने ।” सदुकीहरूले येशूलाई प्रश्‍न गरिरहँदा त्यहाँ शास्‍त्रीहरू पनि उपस्थित थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	40	i6sv		οὐκέτι γὰρ ἐτόλμων	1	किनकि तिनीहरूले आँट गरेनन्	यसले शास्‍त्रीहरू, वा सदुकीहरूलाई जनाउँछ, वा दुवैलाई जनाउँछ भनेर स्‍पष्‍ट छैन । यो अभिव्यक्तिलाई सामान्य रूपमै राख्‍नु बेस हुन्छ ।
LUK	20	40	vjx9	figs-explicit	οὐκέτι…ἐτόλμων ἐπερωτᾶν αὐτὸν οὐδέν	1	तिनीहरूले उहाँलाई केही सोध्‍ने आँट गरेनन्	“तिनीहरू उहाँलाई प्रश्‍नहरू सोध्‍न डराए” वा “तिनहरूले उहाँलाई प्रश्‍नहरू सोधेर खतरा मोलेनन् ।” तिनीहरू बुझे कि तिनीहरूलाई येशूलाई जति थाहा थिएन, तर तिनीहरूले त्यो कुरा बताउन चाहेनन् । यस कुरालाई स्‍पष्‍ट पार्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले कुनै छली प्रश्‍नहरू उहाँलाई सोधेनन् किनभने उहाँको बुद्धिमतापूर्ण जवाफले तिनीहरूलाई फेरि पनि मूर्ख देखाउने छ भनी तिनीहरू डराए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	41	t981			0	सामान्य जानकारीः	येशू शास्‍त्रीहरूलाई एउटा प्रश्‍न सोध्‍नुहुन्छ ।
LUK	20	41	mda6	figs-rquestion	πῶς λέγουσιν…Δαυεὶδ Υἱόν?	1	... दाऊदका पुत्र ... तिनीहरूले कसरी भन्दछन् ?	“ ... पुत्र ... तिनीहरूले किन भन्दछन् ?” मसिह को हुनुहुन्छ भनेर सोच्‍ने बनाउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले ... पुत्र ... भनेका कुराहरूको बारेमा सोचौँ ।” वा “म तिनीहरूले ... पुत्र ... भनेका कुराको बारेमा बताउनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	41	sq2g	figs-explicit	λέγουσιν	1	तिनीहरू भन्छन्	अगमवक्ताहरू, धार्मिक शासकहरू, र यहूदी मानिसहरूलाई मूलभूत रूपमा थाहा थियो कि मसिह चाहिँ दाऊदको पुत्र हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सबैले भन्छन्” वा “मानिसहरूले भन्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	41	b7rb	figs-synecdoche	Δαυεὶδ Υἱόν	1	दाऊदका पुत्र	“राजा दाऊदका सन्तान ।” यहाँ “पुत्र” शब्द सन्तानलाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ । यस खण्‍डमा यसले परमेश्‍वरको राज्यमाथि शासन गर्ने व्यक्तिलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	20	42	h2al		εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου	1	परमप्रभुले मेरा प्रभुलाई भन्‍नुभयो	यो भजनसंग्रहबाट लिइएको खण्ड हो जसले भन्छ, “येहोवेले मेरा प्रभुलाई भन्‍नुभयो” । तर यहूदीहरूले “येहोवे” भन्‍न छोडे र त्यसको सट्टामा प्रायः “परमप्रभु” भन्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमप्रभु परमेश्‍वरले मेरा प्रभुलाई भन्‍नुभयो” वा “परमेश्‍वरले मेरा प्रभुलाई भन्‍नुभयो”
LUK	20	42	e1i2		Κυρίῳ μου	1	मेरा प्रभु	दाऊदले ख्रीष्‍टलाई “मेरा प्रभु” भनी जनाउँदै थिए ।
LUK	20	42	pse3	translate-symaction	κάθου ἐκ δεξιῶν μου	1	मेरो दाहिने हातमा बस	“परमेश्‍वरको दाहिने हातपट्टि बस्‍नु” भनेको परमेश्‍वरबाट महान् सम्‍मान र अधिकार प्राप्‍त गर्ने कुराको लागि सङ्केतात्मक कार्य हो । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो छेउमा सम्‍मानको स्थानमा बस” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	20	43	fl1h	figs-metaphor	ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου	1	जबसम्म म तिम्रा शत्रुहरूलाई तिम्रो खुट्टाको निम्ति पाउदान तुल्याउँदिन	मसिहका शत्रुहरूको विषयमा यसरी बताइएको छ मानौँ तिनीहरू काठका सामग्रीहरू हुन् जहाँ उहाँले आफ्‍नो पाउ राख्‍नुहुने थियो । यो एउटा समर्पणको चित्रण हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मैले तिम्रा शत्रुहरूलाई तिम्रो पाउदानजस्तो नबनाएसम्म” वा “मैले तिम्रा शत्रुहरूलाई तिम्रो निम्ति नजितेसम्म” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	20	44	zk2h	figs-explicit	Δαυεὶδ οὖν, Κύριον, αὐτὸν καλεῖ	1	त्यसैले दाऊदले उहाँलाई ‘प्रभु’ भन्छन्	त्यो समयको चलनमा, कुनै बाबुलाई उसको छोराभन्दा बढी आदर गरिन्थ्यो । दाऊदले ख्रीष्‍टको लागि प्रयोग गरेको ‘प्रभु’ शीर्षकले यो आशय दिन्छ कि उहाँ दाऊदभन्दा बढी महान् हुनुहुन्थ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	44	k1tp	figs-rquestion	καὶ πῶς υἱός αὐτοῦ ἐστιν	1	त्यसोभए उनी कसरी उनका पुत्र भए ?	“त्यसैले, ख्रीष्‍ट कसरी दाऊदका पुत्र हुन सक्‍नुहुन्छ ?” यो एउटा कथन हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यसले देखाउँछ, कि ख्रीष्‍ट दाऊदका सन्तान मात्र हुनुहुन्‍न” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	20	45	k3pf			0	जोड्ने कथनः	अब उहाँका चेलाहरूतिर येशूले आफ्‍नो ध्यान मोड्नुहुन्छ र विशेषगरी तिनीहरूसँग कुरा गर्नुहुन्छ ।
LUK	20	46	m2yu		προσέχετε ἀπὸ	1	... देखि होशियार रहो	“ ... को विरुद्धमा सावधान रहो”
LUK	20	46	ang2	figs-explicit	θελόντων περιπατεῖν ἐν στολαῖς	1	जो लामा वस्‍त्रहरूमा हिँड्न मन पराउँछन्	लामा वस्‍त्रहरूले तिनीहरू महत्त्वपूर्ण थिए भन्‍ने देखाउँथ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “जो तिनीहरूका महत्त्वपूर्ण वस्‍त्रहरू लगाएर हिँड्न मन पराउँछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	20	47	c7yv	figs-metaphor	οἳ κατεσθίουσιν τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν	1	तिनीहरूले विधवाहरूको घर हडप्छन्	“तिनीहरूले विधवाहरूका घरहरू खान्छन् ।” शास्‍त्रीहरूको विषयमा यसरी कुरा गरिएको छ मानौँ तिनीहरू भोका पशुहरू थिए जसले विधवाहरूका घरहरू खान्छन् । “घरहरू” शब्द विधवा बस्‍ने ठाउँ र तिनले आफ्‍नो घरमा राख्‍ने तिनका सबै धनसम्पत्तिहरू दुवैलाई जनाउने प्रतिस्थापकीय शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले विधवाहरूबाट तिनीहरूका सबै सम्पत्ति पनि लान्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	20	47	g67x		προφάσει μακρὰ προσεύχονται	1	लामो-लामो प्रार्थना गरेर नाटक देखाउँछन्	“तिनीहरू धर्मी भएको बहाना गर्छन् र लामो-लामो प्रार्थना गर्छन्” वा “तिनीहरूले मानिसहरूले देखून् भनेर लामो-लामो प्रार्थना गर्छन्”
LUK	20	47	zpp5	figs-activepassive	οὗτοι λήμψονται περισσότερον κρίμα	1	तिनीहरूले अझै ठूलो दण्ड पाउनेछन्	“तिनीहरूको अझ बढी कठोर इन्साफ हुनेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई निश्‍चय नै बढी कठोर तवरले दण्ड दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	intro	ny7d			0		# लूका २१ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>उहाँ फर्किनुभन्दा अगाडि के-के हुनेछन् भन्‍ने बारेमा येशूले चेलाहरूलाई धेरै बताउनुहन्छ ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### “किनकि धेरैजना मेरो नाउँमा यसो भन्दै आउनेछन्, ‘म उहाँ नै हुँ’”<br><br>येशूले सिकाउनुभयो कि उहाँ फर्कनुभन्दा अगाडि, धेरै मानिसहरूले आफूहरू फर्केर आउनुभएको उहाँ नै हौँ भनेर झूटो दाबी गर्नेछन् । यो यस्तो एउटा समय पनि हुनेछ जब मानिसहरूले येशूका अनुयायीहरूलाई घृणा गर्नेछन् र तिनीहरूलाई मार्न पनि चाहनेछन् ।<br><br>### “जबसम्‍म अन्यजातिहरूको समय पूरा हुँदैन”<br><br>यहूदीहरूका पूर्खाहरूलाई बेबिलोनीहरूले बेबिलोनमा जानलाई कर लगाएको समय र मसिह आउनुहुने समयको बीचको अवधिलाई तिनीहरूले “अन्यजातिहरूको समय” भने, त्यो समय जब अन्यजातिहरूले यहूदीहरूमाथि शासन गर्ने थिए ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>येशूले आफैँलाई यस अध्यायमा मानिसको पुत्रको रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका २१:२७](../../luk/21/27.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई अरू कोहीको विषयमा कुरा गरिरहेको जस्तो गरेर तिनीहरूको आफ्‍नो बारेमा कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	21	1	k2zb	writing-background		0	जोड्ने कथनः	यो कथामा भएको अर्को घटना हो । कि त येशूलाई सदुकीहरूद्वारा प्रश्‍न सोधिएकै दिनमा ([लूका २०:२७](../20/27.md)) वा कुनै फरक दिनमा येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन थाल्‍नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	21	1	nf4c	figs-explicit	τὰ δῶρα	1	उपहारहरू	उपहारहरू के थिए भनेर तपाईंले स्‍पष्‍ट बनाउनुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पैसाका उपहारहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	1	unv2		τὸ γαζοφυλάκιον	1	भण्‍डार	मन्दिरको चोकमा भएको एउटा बाकस थियो जसमा मानिसहरूले परमेश्‍वरलाई उपहारस्‍वरूप पैसा राख्‍थे
LUK	21	2	xrk2	writing-participants	τινα χήραν πενιχρὰν	1	कोही एउटा गरिब विधवा	यो कथामा कुनै नयाँ पात्रलाई परिचय गराउने तरिका हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	21	2	vzu8	translate-bmoney	λεπτὰ δύο	1	दुई पैसा	“दुईवटा साना सिक्‍का” वा “दुईवटा साना काँसाका सिक्‍का ।” यी त्यस बेला मानिसहरूले प्रयोग गर्ने सिक्‍काहरूमा सबै भन्दा कम मूल्यका सिक्‍काहरू थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “दुई सिक्‍काहरू” वा “कम मूल्य बराबरको दुई साना सिक्‍काहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bmoney]])
LUK	21	3	t97j		ἀληθῶς λέγω ὑμῖν	1	साँच्चै म तिमीहरूलाई भन्दछु	यसको अर्थ येशूले भन्‍न लाग्‍नुभएको कुरा धेरै महत्त्वपूर्ण थियो भन्‍ने हुन्छ ।
LUK	21	3	i8gf	figs-you	λέγω ὑμῖν	1	म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशू उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो । “तिमीहरू” शब्द बहुवचन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	21	3	rwt3	figs-hyperbole	ἡ χήρα αὕτη ἡ πτωχὴ, πλεῖον πάντων ἔβαλεν	1	यो गरिब विधवाले तिनीहरू सबैले भन्दा बढी चढाइन्	परमेश्‍वरले तिनको उपहार, पैसाको एउटा सानो रकमलाई मानिसहरूले दिएका ठूला रकमका पैसाभन्दा बढी महत्त्वको ठान्‍नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यस विधवाको सानो उपहार धनी मानिसहरूका झन् ठूला उपहारहरूभन्दा बढी मूल्यवान् थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	21	4	x3qb		ἐκ τοῦ περισσεύοντος αὐτοῖς ἔβαλον εἰς τὰ δῶρα	1	तिनीहरूको प्रशस्तताबाट भेटीहरू दिए	“प्रशस्त पैसा थिए र त्यसको सानो अंश मात्र दिए”
LUK	21	4	gaj8		ἐκ τοῦ ὑστερήματος αὐτῆς	1	तिनको दरिद्रताबाट	“जोसँग अति थोरै पैसा थियो”
LUK	21	5	vgp3			0	जोड्ने कथनः	येशू विधवाको वियषमा कुरा गर्नबाट मन्दिरको विषयमा सिकाउनतिर लाग्‍नुहुन्छ ।
LUK	21	5	vk7z		ἀναθέμασιν	1	दानहरू	मानिसहरूले परमेश्‍वरलाई दिएका थोकहरू
LUK	21	6	lcz6		ταῦτα ἃ θεωρεῖτε	1	यी कुराहरू जुन तिमीहरूले देख्‍छौ	यसले सुन्दर मन्दिर र त्यसका सजावटहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	21	6	wcd9		ἐλεύσονται ἡμέραι ἐν αἷς	1	दिनहरू आउनेछन् जब	“एउटा समय आउनेछ जब” वा “कुनै दिन”
LUK	21	6	ajx2	figs-activepassive	ἀφεθήσεται…ἐπὶ λίθῳ, ὃς οὐ καταλυθήσεται	1	एकमाथि अर्को ढुङ्गा छोडिनेछ जुन टुक्रा-टुक्रा पारिनेछैन	यहाँ एउटा नयाँ वाक्यलाई सुरु गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... अर्कोमाथि छोडिनेछैन । तिनीहरू सबैलाई भत्काइनेछ” वा “ ... अर्कोमाथि छोडिनेछैन । शत्रुहरूले हरेक ढुङ्गा टुक्रा-टुक्रा पार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	6	dps1		οὐκ ἀφεθήσεται λίθος…οὐ καταλυθήσεται	0	कुनै पनि ढुङ्गालाई ... छोडिनेछैन ... भत्काइनेछैन	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हरेक ढुङ्गा त्यसको स्थानबाट हटाइनेछ र तिनीहरू सबै टुक्रा-टुक्रा पारिनेछन्”
LUK	21	6	jfl1	figs-activepassive	ἀφεθήσεται…ἐπὶ λίθῳ, ὃς οὐ καταλυθήσεται	1	एकमाथि अर्को ढुङ्गा छोडिनेछ जुन टुक्रा-टुक्रा पारिनेछैन	यहाँ एउटा नयाँ वाक्यलाई सुरु गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... अर्कोमाथि छोडिनेछैन । तिनीहरू सबैलाई भत्काइनेछ” वा “ ... अर्कोमाथि छोडिनेछैन । शत्रुहरूले हरेक ढुङ्गा टुक्रा-टुक्रा पार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	7	rix4		ἐπηρώτησαν…αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँलाई सोधे	“चेलाहरूले येशूलाई सोधे” वा “येशूका चेलाहरूले उहाँलाई सोधे”
LUK	21	7	a11j		ταῦτα	1	यी कुराहरू	यसले येशूले भर्खरै शत्रुहरूले मन्दिरलाई नाश गर्ने बारेमा भन्‍नुभएको कुरालाई जनाउँछ ।
LUK	21	8	vu18	figs-you	μὴ πλανηθῆτε	1	... तिमीहरू धोकामा नपर	येशू उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो । “तिमीहरू” शब्द बहुवचनमा छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि तिमीहरूले झुटमा विश्‍वास नगर” वा “कि तिमीहरूलाई कसैले नछलोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	8	f1ed	figs-metonymy	ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου	1	मेरो नाउँमा	उहाँको नाउँ लिएर आइरहेका मानिसहरूले उहाँलाई प्रतिनिधित्व गरेको दाबी गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “म हुँ भनेर दाबी गर्दै” वा “मेरो अधिकार छ भन्‍ने दाबी गर्दै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	8	h6zp		ἐγώ εἰμι	1	म उहाँ नै हुँ	“म ख्रीष्‍ट हुँ” वा “म मसिह हुँ”
LUK	21	8	sls1		μὴ πορευθῆτε ὀπίσω αὐτῶν	1	तिनीहरूको पछि नलाग	“तिनीहरूलाई विश्‍वास नगर” वा “तिनीहरूका चेलाहरू नबन”
LUK	21	9	p5w5		πολέμους καὶ ἀκαταστασίας	1	युद्धहरू र हुलदङ्गाहरू	यहाँ “युद्धहरू”ले सम्भवतः देशहरूको बीचको लडाइँलाई जनाउँछ, र “हुलदङ्गाहरू”ले सम्भवतः मानिसहरूले तिनीहरूको आफ्‍नै अगुवाहरूको विरुद्धमा वा तिनीहरूको देशमा भएका अरूहरूको विरुद्धमा लड्ने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “युद्धहरू र विद्रोहहरू” वा “युद्धहरू र क्रान्तिहरू”
LUK	21	9	eze2		μὴ πτοηθῆτε	1	भयभीत नहोओ	“यी कुराहरूले तिमीहरूलाई भयभीत बनाउन नदेओ” वा “नडराओ”
LUK	21	9	msn6	figs-explicit	οὐκ εὐθέως τὸ τέλος	1	अन्त्य भने तुरुन्तै हुनेछैन	यसले अन्तिम न्यायलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “युद्धहरू र दङ्गाहरू पछि तुरुन्तै संसारको अन्त्य हुनेछैन” वा “ती कुराहरू भएपछि तुरुन्तै संसारको अन्त्य हुनेछैन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	9	jyh8		τὸ τέλος	1	अन्त्य	“सबैथोकको अन्त्य” वा “यस युगको अन्त्य”
LUK	21	10	yj1i		τότε ἔλεγεν αὐτοῖς	1	तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“तब येशूले उहाँका चेलाहरूलाई भन्‍नुभयो ।” यो अगिल्लो पददेखिको निरन्तरता भएकोले केही भाषाहरूले “तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो” भन्‍न नरुचाउलान् ।
LUK	21	10	ms79	figs-metonymy	ἐγερθήσεται ἔθνος ἐπ’ ἔθνος	1	जाति जातिको विरुद्धमा उठ्नेछ	यहाँ “जाति” भनेको त्यस जातिका मानिसहरूको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो, र “विरुद्धमा उठ्नु” भनेको आक्रमणको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । “जाति” शब्दले सामान्य रूपमा जातिहरूलाई जनाउँछ, कुनै एक खास जातिलाई मात्र होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “एउटा जातिका मानिसहरूले अर्को जातिका मानिसहरूलाई आक्रमण गर्नेछन्” वा “केही जातिका मानिसहरूले अरू जातिका मानिसहरूलाई आक्रमण गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-genericnoun]])
LUK	21	10	ax4w		ἔθνος	1	जाति	यसले देशलाई भन्दा मानिसहरूको जातीय समूहहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	21	10	e65b	figs-ellipsis	βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν	1	राज्य विरुद्धमा राज्य	“विरुद्धमा उठ्नु” शब्दहरूलाई अघिल्‍लो वाक्यांशबाट बुझिएको छ र त्यसको अर्थ आक्रमण हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “राज्यको विरुद्धमा राज्य उठ्नेछ” वा “केही राज्यहरूका अरू राज्यहरूका मानसिहरूलाई आक्रमण गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-genericnoun]])
LUK	21	11	gw7x	figs-ellipsis	κατὰ τόπους, λιμοὶ καὶ λοιμοὶ	1	विभिन्‍न स्थानहरूमा अनिकालहरू र विपत्तिहरू	“त्यहाँ ... हुनेछन्” शब्दहरूलाई अघिल्‍लो वाक्यांशबाट बुझिएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यहाँ थुप्रै ठाउँहरूमा अनिकाल र महामारीहरू हुनेछन्” वा “त्यहाँ विभिन्‍न स्थानहरूमा भोक र रोगहरू लाग्‍ने समयहरू हुनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	21	11	ib3l		φόβηθρά	1	डरलाग्दा घटनाहरू	“मानिहरूलाई भयभीत पार्ने घटनाहरू” वा “मानिसहरूलाई अति नै भयभीत गराउने घटनाहरू”
LUK	21	12	unm4		τούτων	1	यी कुराहरू	यसले येशूले पछि हुनेछन् भनी भन्‍नुभएको भयानक कुराहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	21	12	w5uz	figs-metonymy	ἐπιβαλοῦσιν ἐφ’ ὑμᾶς τὰς χεῖρας αὐτῶν	1	तिनीहरूका हात तिमीहरूमाथि पर्नेछन्	“तिनीहरूले तिमीहरूलाई समात्‍नेछन् ।” यो अभिव्यक्तिले मानिसहरूले चेलाहरूमाथि अधिकार चलाएको कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले तिमीहरूलाई गिरफ्तार गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	12	qd99		ἐπιβαλοῦσιν	1	तिनीहरूले ... हाल्‍नेछन्	“मानिसहरूले ... ” वा “शत्रुहरूले ... ”
LUK	21	12	c44t	figs-you	ὑμᾶς	1	तिमीहरू	येशूले आफ्ना चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको थियो । त्यसैले “तिमीहरू” शब्द बहुवचन हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	21	12	w2i4	figs-metonymy	παραδιδόντες εἰς τὰς συναγωγὰς	1	तिमीहरूलाई सभाघरहरूमा सुम्पिदिनेछन्	“सभाघरहरू” शब्द सभाघरहरूमा भएका मानिसहरूको लागि, र विशेषगरी अगुवाहरूको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूलाई सभाघरका अगुवाहरूकहाँ सुम्पनेछन्” वा “तिमीहरूलाई सभाघरहरूमा लानेछन् ताकि त्यहाँ भएका मानिसहरूले तिनीहरूले चाहेका कुराहरू तिमीहरूलाई गर्न सकून्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	12	xt6d		καὶ φυλακάς	1	र झ्यालखानाहरू	“र तिमीहरूलाई जेलहरूमा थुन्‍नेछन्” वा “र तिमीहरूलाई जेलहरूमा राख्‍नेछन्”
LUK	21	12	cwq9	figs-metonymy	ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου	1	मेरो नामको कारण	यहाँ येशू आफैँलाई जनाउन “नाम” शब्दलाई प्रयोग गरिएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो कारण” वा “किनकि तिमीहरू मलाई पछ्याउँछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	13	d98x		εἰς μαρτύριον	1	गवाहीको लागि	“किनभने तिमीहरूले मेरो बारेमा तिनीहरूलाई तिमीहरूको गवाही बताउनेछौ”
LUK	21	14	q1s1	writing-connectingwords	οὖν	1	त्यसैकारण	“यसको कारण”, यसले [लूका २१:१०](../21/10.md) बाट सुरु गरेर येशूले भन्‍नुभएको सबैकुरालाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/grammar-connect-words-phrases]])
LUK	21	14	he8s	figs-metonymy	θέτε…ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν	1	तिमीहरूका हृदयहरूमा पक्‍का गर	यहाँ “हृदयहरू” भनेको मानिसहरूको दिमागको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “निधो गर्नु” वा “दृढ निर्णय लिनु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	14	usf9		μὴ προμελετᾶν ἀπολογηθῆναι	1	अगाडिबाटै तिमीहरूको बचाउको लागि तयारी नगर्न	“तिनीहरूले लगाएको दोषको विरुद्धमा तिमीहरूको प्रतिरक्षा गर्नको लागि तिमीहरूले के भन्‍ने भनेर अगाडिबाटै नसोच्‍न”
LUK	21	15	d3zh		σοφίαν, ᾗ οὐ δυνήσονται ἀντιστῆναι ἢ ἀντειπεῖν, πάντες οἱ ἀντικείμενοι ὑμῖν	1	बुद्धि जुन तिमीहरूका सारा शत्रुहरूले प्रतिरोध गर्न वा खण्‍डन गर्न सक्‍नेछैनन्	“बुद्धि जुन तिमीहरूका कुनै पनि शत्रुहरूले प्रतिरोध गर्न वा खण्‍डन गर्न सक्‍नेछैनन्”
LUK	21	15	z6ua		ἐγὼ…δώσω ὑμῖν στόμα καὶ σοφίαν	1	म तिमीहरूलाई वचनहरू र बुद्धि दिनेछु	“कस्ता बुद्धिमानी कुरा भन्‍नुपर्छ भनी म तिमीहरूलाई बताउनेछु”
LUK	21	15	gm5t	figs-hendiadys	στόμα καὶ σοφίαν	1	वचनहरू र बुद्धि	यिनीहरूलाई जोडेर एउटै वाक्यांश बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बुद्धिका वचनहरू” वा “बुद्धिमानी वचनहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hendiadys]])
LUK	21	16	xc2s	figs-activepassive	παραδοθήσεσθε…καὶ ὑπὸ γονέων, καὶ ἀδελφῶν, καὶ συγγενῶν, καὶ φίλων	1	तिमीहरू बाबुआमा, दाजुभाइहरू, नातेदारहरू र मित्रहरूबाट पनि सुम्पिइनेछौ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूका बाबुआमा, दाजुभाइहरू, नातेदारहरू, र मित्रहरूले पनि तिमीहरूलाई अधिकारीहरूको हातमा सुम्पिदिनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	16	ue17		θανατώσουσιν ἐξ ὑμῶν	1	तिनीहरूले तिमीहरूमध्ये केहीलाई मृत्युदण्‍ड दिनेछन्	“तिनीहरूले तिमीहरूमध्ये केहीको मार्नेछन् ।” सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “अधिकारीहरूले तिमीहरूमध्ये केहीलाई मार्नेछन्” वा २) “तिमीहरूलाई सुम्‍पनेहरूले तिमीहरूमध्ये कतिलाई मार्नेछन् ।” पहिलो अर्थ बढी सम्भाव्य छ ।
LUK	21	17	wbh8	figs-hyperbole	ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων	1	तिमीहरू सबैबाट घृणित हुनेछौ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । “सबैजना” शब्दले कति धेरै मानिसहरूले चेलाहरूलाई घृणा गर्नेछन् भनेर जोड दिन्छ, कि त १) अतिरञ्‍जनद्वारा वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू सबैबाट घृणित छौ जस्तो देखिनेछ” वा “सबैजनाले तिमीहरूलाई घृणा गरेको जस्तो देखिनेछ” वा २) सामान्यकरणद्वारा वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू अधिकांश मानिसहरूद्वारा घृणित हुनेछौ” वा “अधिकांश मानिसहरूले तिमीहरूलाई घृणा गर्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	21	17	lm66	figs-metonymy	διὰ τὸ ὄνομά μου	1	मेरो नाउँको खातिर	यहाँ “मेरो नाम”ले येशूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो कारणले” वा “तिमीहरूले मलाई पछ्याएको कारणले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	18	y7bi	figs-synecdoche	καὶ θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν, οὐ μὴ ἀπόληται	1	तर तिमीहरूको शिरको एउटै कपाल पनि नष्‍ट हुनेछैन	येशूले व्यक्तिको सबैभन्दा सानो भागको बारेमा कुरा गर्नुहुन्छ । उहाँले सम्पूर्ण व्यक्ति विनाश हुनेछैन भनेर जोड दिइरहनुभएको छ । येशूले पहिले नै भनिसक्‍नुभएको छ कि तिनीहरू कतिलाई मारिनेछ ।, त्यसैले, कतिले यसको तात्पर्य तिनीहरूलाई आत्मिक रूपमा हानि गरिनेछैन भनेर बुझ्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर यी कुराहरूले तिमीहरूलाई साँच्‍चै हानि गर्नेछैनन् ।” वा “तिमीहरूको शिरमा रहेको हरेक कपाल पनि सुरक्षित रहनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]])
LUK	21	19	g85h		ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν	1	तिमीहरूको सहनशीलताद्वारा	“दृढ भएर ।” यसलाई उल्‍टो तरिकाले व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि तिमीहरूले छोडेनौ भने”
LUK	21	19	r5zc		κτήσασθε τὰς ψυχὰς ὑμῶν	1	तिमीहरूले तिमीहरूको प्राण प्राप्‍त गर्नेछौ	“प्राण”ले व्यक्तिको अनन्त भागलाई प्रतिनिधित्व गर्छ भनेर बुझिएको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले जीवन पाउनेछौ” वा “तिमीहरूले आफैँलाई बचाउनेछौ”
LUK	21	20	nqb6	figs-activepassive	κυκλουμένην ὑπὸ στρατοπέδων Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेम सेनाहरूद्वारा घेरिएको	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सेनाहरूले यरूशलेम घेरिरहेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	20	dfy7		ὅτι ἤγγικεν ἡ ἐρήμωσις αὐτῆς	1	कि त्यसको विनाश नजिकै छ	“कि त्यसलाई चाँडै नाश पारिनेछ” वा “कि तिनीहरूले त्यसलाई चाँडै नाश पार्नेछन्”
LUK	21	21	av2e		φευγέτωσαν	1	भाग्‍नु	खतरादेखि टाढा दौडनु
LUK	21	21	htg9		ἐν ταῖς χώραις	1	बाहिर देशमा	यसले यरूशलेम बाहिर रहेका दुर्गम क्षेत्रहरूलाई जनाउँछ, र राष्‍ट्रलाई होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “सहर बाहिर”
LUK	21	21	ubh7		εἰσερχέσθωσαν εἰς αὐτήν	1	त्यसमा प्रवेश गर्नु	“यरूशलेममा प्रवेश गर्नु”
LUK	21	22	vs2g		ἡμέραι ἐκδικήσεως αὗταί εἰσιν	1	यी बदला लिने दिनहरू हुन्	“यी दण्डका दिनहरू हुन्” वा “यो त्यो समय हुनेछ जब परमेश्‍वरले यस सहरलाई दण्ड दिनुहुनेछ”
LUK	21	22	eba2	figs-activepassive	τοῦ…πάντα τὰ γεγραμμένα	1	लेखिएका सबै कुराहरू	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अगमवक्ताहरूले धर्मशास्‍त्रमा लामो समय अगाडि लेखेका कुराहरू” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	22	f9es	figs-activepassive	πλησθῆναι	1	पूरा गर्न	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	23	e1pj		ταῖς θηλαζούσαις	1	तिनीहरूलाई जसले दूध खुवाइरहेका छन्	“ती आमाहरूलाई जसले तिनीहरूका शिशुहरूलाई दूध खुवाइरहेका छन्”
LUK	21	23	mzp3		ἔσται…ἀνάγκη μεγάλη ἐπὶ τῆς γῆς	1	देशमाथि महासङ्कष्‍ट आउनेछ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) देशका मानिसहरू पीडामा हुनेछन् र २) देशमा भौतिक प्रकोपहरू हुनेछन् ।
LUK	21	23	iw4r	figs-explicit	ὀργὴ τῷ λαῷ τούτῳ	1	मानिसहरूमाथि क्रोध आइपर्नेछ	“त्यो समयमा मानिसहरूलाई क्रोध खन्याइनेछ ।” परमेश्‍वरले यो क्रोध ल्याउनुहुनेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यी मानिसहरूले परमेश्‍वरको रीसको अनुभव गर्नेछन्” वा “परमेश्‍वर निकै रिसाउनुहुनेछ र यी मानिसहरूलाई दण्ड दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	24	lmj8	figs-metonymy	πεσοῦνται στόματι μαχαίρης	1	तिनीहरू तरवारले मारिनेछन्	“तिनीहरू तरवारको धारद्वारा मारिनेछन् ।” यहाँ “तरवारको धारले मार्नु” भन्‍ने कुराले शत्रुका सिपाहीहरूद्वारा मारिने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “शत्रुका सिपाहीहरूले तिनीहरूलाई मार्नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	24	cg3n	figs-activepassive	αἰχμαλωτισθήσονται εἰς τὰ ἔθνη πάντα	1	तिनीहरू सबै देशहरूमा कैदी भएर जानेछन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूका शत्रुहरूले तिनीहरूलाई पक्रनेछन् र तिनीहरूलाई अरू देशहरूमा लानेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	24	zn4e	figs-hyperbole	εἰς τὰ ἔθνη πάντα	1	सबै राष्‍ट्रहरूमा	तिनीहरूलाई थुप्रै देशहरूमा लगिनेछ भन्‍ने कुरालाई जोड दिनको लागि “सबै” शब्द अतिरञ्‍जन हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “थुप्रै अरू देशहरूमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	21	24	j7kw	figs-activepassive	Ἰερουσαλὴμ ἔσται πατουμένη ὑπὸ ἐθνῶν	1	यरूशलेम गैरयहूदीहरूद्वारा कुल्चिइनेछ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) गैरयहूदीहरूले यरूशलेमलाई जित्‍नेछन् र ओगट्नेछन् वा २) गैरयहूदीहरूले यरूशलेमको सहरलाई नाश गर्नेछन् वा ३) गैरयहूदीहरूले यरूशलेमका मानिसहरूलाई नाश पार्नेछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	24	d356	figs-metaphor	πατουμένη ὑπὸ ἐθνῶν	1	गैरयहूदीहरूद्वारा कुल्चिएको	यस अलङ्कारले यरूशलेमको विषयमा यसरी कुरा गर्छ कि मानौँ अरू जातिका मानिसहरू त्यसमाथि हिँडिरहेका थिए र त्यसलाई तिनीहरूका पाउले कुल्चिरहेका थिए । यसले दमनलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अन्यजातिहरूद्वारा पराजित भएको” वा “अरू जातिहरूद्वारा नाश पारिएको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	21	24	na6l	figs-activepassive	πληρωθῶσιν καιροὶ ἐθνῶν	1	अन्यजातिहरूको समय पूरा नहोउञ्‍जेलसम्‍म	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अन्यजातिहरूको अवधिको अन्त हुन नआएसम्‍म” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	25	bza4		συνοχὴ ἐθνῶν	1	राष्‍ट्रहरू कष्‍टमा पर्नेछन्	यहाँ “राष्‍ट्रहरू”ले तिनमा भएका मानिसहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “राष्‍ट्रका मानिसहरू सङ्कष्‍टमा पर्नेछन्”
LUK	21	25	sz1c		συνοχὴ ἐθνῶν, ἐν ἀπορίᾳ ἤχους θαλάσσης καὶ σάλου	1	समुद्रका गर्जनहरू र छालहरूबाट चिन्तित र अत्तालिएको	“किनभने तिनीहरू समुद्र र त्यसका छालहरूका गर्जनद्वारा आत्तिनेछन्” वा “र समुद्रको ठूलो हल्ला र त्यसका उग्र चालहरूले तिनीहरूलाई भयभीत बनाउनेछ ।” यसले समुद्रहरूमा आउने असाधारण आँधीबेह्रि वा प्रकोपहरूलाई जनाएको जस्तो देखिन्छ ।
LUK	21	26	az37		τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκουμένῃ	1	संसारमा आइपर्न लागेका कुराहरू	“संसारमा घट्ने कुराहरू” वा “संसारलाई हुने कुराहरू”
LUK	21	26	wn9g	figs-activepassive	αἱ…δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται	1	आकाशका शक्तिहरूलाई हल्‍लाइनेछ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) आकाशमा भएका थोकहरू जस्तै, सूर्य, चन्द्र र ताराहरू तिनीहरूका सामान्य मार्गमा चल्नेछैनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले स्वर्गमा भएका शक्तिशाली थोकहरूलाई हल्लाउनुहुनेछ” वा २) स्वर्गमा भएका शक्तिशाली आत्माहरू कष्‍टमा पर्नेछन् । पहिलोलाई प्रयोग गर्न सुझाव दिइन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	21	27	k9pr	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου, ἐρχόμενον	1	मानिसको पुत्र आउँदै गर्नुभएको	येशूले आफैँलाई जनाउँदै हुनुहन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्रलाई, आउँदै गरेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	21	27	wyj9		ἐρχόμενον ἐν νεφέλῃ	1	बादलमा आउँदै गरेको	“बादलमा तल आइरहेको”
LUK	21	27	acp6		μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς	1	शक्ति र महान् महिमाका साथ	यहाँ “शक्ति”ले सम्भवतः संसारलाई न्याय गर्ने उहाँको अधिकारलाई जनाउँछ । यहाँ “महिमा”ले कुनै चम्किलो प्रकाशलाई जनाउन सक्छ । परमेश्‍वरले कहिलेकाहीँ असाध्यै चम्किलो प्रकाशद्वारा आफ्नो महानता देखाउनुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “शक्तिशाली रूपमा र महिमामय तवरले” वा “र उहाँ शक्तिशाली र धेरै महिमामय हुनुहुनेछ”
LUK	21	28	mv82		ἀνακύψατε	1	उठ	कहिलेकाहीँ मानिसहरू डराएको बेलामा तिनीहरू नदेखिन वा हानिबाट बच्‍नलाई झुक्छन् । जब तिनीहरू डराएका हुँदैनन्, तिनीहरू खडा हुन्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “दृढतासाथ खडा होओ”
LUK	21	28	gx6d	figs-metonymy	ἐπάρατε τὰς κεφαλὰς ὑμῶν	1	तिमीहरूका शिरहरू उठाऊ	शिर उचाल्‍नु भनेको माथि हेर्नुको लागि प्रतिस्थापन शब्द हो । तिनीहरूले माथि हेर्नलाई शिर उचाल्दा, तिनीहरूका उद्धारक तिनीहरूतिर आइरहनुभएको देख्‍न सक्षम हुनेछन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “माथि हेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	28	up9z	figs-metonymy	διότι ἐγγίζει ἡ ἀπολύτρωσις ὑμῶν	1	किनभने तिमीहरूको छुटकारा नजिक आउँदै छ	परमेश्‍वर, जसले छुटकारा दिलाउनुहुन्छ, उहाँको विषयमा यसरी कुरा गरिएको छ कि मानौँ उहाँले ल्याउनुहुने छुटकारा उहाँ आफैँ हुनुहन्छ । “छुटकारा” शब्द एउटा भाववाचक नामपद हो जसलाई क्रियापदको रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनभने परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई चाँडै छुटकारा दिनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-abstractnouns]])
LUK	21	29	h6a9	figs-parables		0	जोड्ने कथनः	जसै येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउनलाई निरन्तरता दिनुहुन्छ, उहाँले तिनीहरूलाई एउटा दृष्‍टान्त बताउनुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-parables]])
LUK	21	30	l2ts		ὅταν προβάλωσιν	1	जब तिनीहरूले पालुवा हाल्छन्	“जब नयाँ पातहरू बढ्न सुरु गर्छन्”
LUK	21	30	yic5	figs-explicit	ἤδη ἐγγὺς τὸ θέρος ἐστίν	1	ग्रीष्म ऋतु नजिकै छ	“ग्रीष्म सुरु हुन लागेको छ ।” इस्राएलमा ग्रीष्म ऋतु अञ्‍जीरको रूखको पात पलाउन थालेपछि आउँछ र यो त्यो समय हो जब अञ्‍जीरहरू पाक्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “फसलको समय सुरु हुन लागेको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	31	y81z		οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητε ταῦτα γινόμενα	1	त्यसरी नै, जब तिमीहरूले यी कुराहरू भइरहेका देख्‍छौ	येशूले भर्खरै वर्णन गर्नुभएको चिन्हहरू देखापर्ने कुराले परमेश्‍वरको राज्यको आगमनलाई सङ्केत गर्छ जसरी अञ्‍जीरको रूखको पातहरूको देखापर्ने कुराले ग्रीष्मलाई सङ्केत गर्छ ।
LUK	21	31	t1ca	figs-metonymy	ἐγγύς ἐστιν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको राज्य नजिकै छ	“परमेश्‍वरले चाँडै उहाँको राज्य स्थापित गर्नुहुनेछ ।” वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले चाँडै राजाको रूपमा शासन गर्नुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	32	bj9e			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई सिकाउन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	21	32	gsh9		ἀμὴν, λέγω ὑμῖν	1	साँच्‍चै, म तिमीहरूलाई भन्दछु	यो अभिव्यक्तिले येशूले भन्‍न लाग्‍नुभएको कुराको महत्त्वलाई जोड दिन्छ ।
LUK	21	32	h921		ἡ γενεὰ αὕτη	1	यो पुस्ता	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) येशूले भन्‍नुभएका चिन्हहरूमध्ये पहिलो सुरुकाहरू देख्‍ने पुस्ता वा २) जुन पुस्तासँग येशू बोलिरहनुभएको थियो । पहिलोचाहिँ बढी सम्भाव्य छ ।
LUK	21	32	m3il		οὐ μὴ παρέλθῃ…ἕως ἂν	1	... सम्‍म बितेर जानेछैन	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... बेलामा अझै जीवित हुनेछ जब”
LUK	21	33	t53u		ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται	1	स्वर्ग र पृथ्वी टलेर जानेछ	“स्वर्ग र पृथ्वीको अस्तित्व मेटिनेछ ।” यहाँ “स्वर्ग” शब्दले आकाश र यसभन्दा उताको ब्रह्‌माण्‍डलाई जनाउँछ ।
LUK	21	33	c3yl	figs-metonymy	οἱ…λόγοι μου οὐ μὴ παρελεύσονται	1	मेरा वचनहरू कहिल्यै टल्नेछैनन्	“मेरा वचनहरूको अस्तित्व कहिल्यै पनि मेटिनेछैन” वा “मेरा वचनहरू कहिल्यै चुक्‍नेछैनन् ।” उहाँले भन्‍नुभएका सबै कुराहरूलाई जनाउन येशूले यहाँ “वचनहरू”लाई प्रयोग गर्नुहुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	33	kym8		οὐ μὴ παρελεύσονται	1	कहिल्यै बितेर जानेछैन	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सधैँ रहनेछ”
LUK	21	34	r69y	figs-metonymy	μήποτε βαρηθῶσιν ὑμῶν αἱ καρδίαι	1	ताकि तिमीहरूको हृदयलाई बोझ नहोस्	यहाँ “हृदय”ले व्यक्तिको दिमाग र विचारहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ताकि तिमीहरू ... ले नभरिऊ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	21	34	y2qk	figs-metaphor	μήποτε βαρηθῶσιν	1	ताकि ... बोझ नहोस्	येशूले यहाँ निम्‍न बताइएका पापहरूको विषयमा यसरी कुरा गर्नुहुन्छ मानौँ तिनीहरू कुनै भौतिक वजन हुन् जुन कुनै व्यक्तिले बोक्‍नु परेको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	21	34	se3c		κρεπάλῃ	1	पिउनुको असरहरू	“धेरै मद्य पिउनाले तपाईंलाई जे गर्नेछ” वा “उन्मत्तता”
LUK	21	34	unw9		μερίμναις βιωτικαῖς	1	जीवनको चिन्ता	“यस जीवनबारे अत्यधिक फिक्री गर्ने”
LUK	21	34	x8jh	figs-simile	ἐπιστῇ ἐφ’ ὑμᾶς αἰφνίδιος ἡ ἡμέρα ἐκείνη	1	त्यो दिन तिमीहरूमाथि अचानक आइपर्नेछ	जसरी पासोले कुनै पशुलाई त्यसले नसोचिरहेको बेलामा पक्रन्छ, त्यो दिन पनि तब हुनेछ जब मानिसहरूले त्यसको अपेक्षा गर्दैनन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसरी पासो जनावरमाथि अचानक आइपर्छ, त्यसरी नै त्यो दिन तिमीहरूले आशा नगरिरहेको बेलामा हुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-simile]])
LUK	21	34	r486	figs-explicit	ἐπιστῇ ἐφ’ ὑμᾶς αἰφνίδιος ἡ ἡμέρα ἐκείνη	1	त्यो दिन तिमीहरूमाथि अचानक आइपर्नेछ	तयारी नहुने र त्यसलाई नहेर्नेहरूका लागि त्यो दिनको आगमन अकस्मात् र अनपेक्षित रूपमा देखा पर्नेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनभने तिमीहरू तयार छैनौ भने, त्यो दिन तिमीहरूमाथि अकस्मात् आइपर्नेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	34	q6ph		ἡ ἡμέρα ἐκείνη	1	त्यो दिन	यसले त्यो दिनलाई जनाउँछ जब मसिह फर्कनुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसको पुत्र आउने दिन”
LUK	21	35	qh1b		ἐπεισελεύσεται…ἐπὶ πάντας	1	त्यो हरेकमाथि आइपर्नेछ	“यसले हरेकलाई असर गर्नेछ” वा “त्यस दिनको घटनाहरूले हरेकलाई प्रभाव पार्नेछ”
LUK	21	35	ry3f	figs-metaphor	ἐπὶ πρόσωπον πάσης τῆς γῆς	1	सारा पृथ्वीभरी	पृथ्‍वीको सतहको विषयमा यसरी बताइएको छ मानौँ त्यो कुनै व्यक्तिको अनुहारको बाहिरी भाग हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सारा पृथ्वीको सतहमा” वा “सम्‍पूर्ण पृथ्वीमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	21	36	auh8			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूलाई शिक्षा दिन सकाउनुहुन्छ ।
LUK	21	36	m4l4		ἀγρυπνεῖτε	1	सचेत होओ	“मेरो आगमनको लागि तयार होओ”
LUK	21	36	y5ny		κατισχύσητε ἐκφυγεῖν ταῦτα πάντα	1	तिमीहरू यी सबै कुराहरूबाट उम्कनलाई बलियो हुन सक	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “यी कुराहरू सहन सक्‍ने गरी पर्याप्‍त मात्रामा बलियो” वा २) “यी सबै कुराहरूलाई छ्ल्न सक्षम”
LUK	21	36	hjy1		ταῦτα πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι	1	यी सबै कुराहरू जुन घट्न लागेका छन्	“यी कुराहरू जुन हुन आउनेछन् ।” येशूले तिनीहरूलाई भर्खरै मात्र पछि हुन आउने भयानक कुराहरूको बारेमा बताउनुभएको थियो जस्तै सतावट, युद्ध, र कैद ।
LUK	21	36	h83d		σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्रको अगाडि खडा हुन	“मानिसको पुत्रको अगि दृढतासाथ खडा हुन ।” यसले सम्भवतः मानिसको पुत्रले हरेकलाई न्याय गर्ने समयलाई जनाउँछ । तयारी नहुने व्यक्ति मानिसको पुत्रसँग डराउनेछ र दृढतासाथ खडा हुन सक्‍नेछैन ।
LUK	21	37	tfe8	writing-endofstory		0	जोड्ने कथनः	यो कथाको त्यस भागको अन्त्य हो जुन [लुका २०:१](../20/01.md) मा सुरू हुन्छ । यी पदहरूले निरन्तर भइरहेको क्रियाकलापको विषयमा बताउँछन् जुन कथाको प्रमुख भागको अन्त भइसकेपछि पनि लम्बिरहन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	21	37	c4uk		ἦν…τὰς ἡμέρας…διδάσκων	1	दिनको समयमा उहाँले सिकाइरहनुभएको हुन्थ्यो	“दिनको समयमा उहाँले सिकाउनुहुन्थ्यो” वा “उहाँले हरेक दिन सिकाउनुहुन्थ्यो ।” तलका पदहरूले येशू मर्नअगि उहाँ र मानिसहरूले हप्‍ताभरी हरेक दिन गरेका कुराहरूबारे बताउँछन् ।
LUK	21	37	zh1m	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	केवल पूरोहितहरूलाई मात्र मन्दिरमा प्रवेश-अनुमति थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मन्दिर क्षेत्रमा” वा “मन्दिरको चोकमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	21	37	x4g8		τὰς…δὲ νύκτας ἐξερχόμενος	1	साँझमा उहाँ बाहिर जानुहुन्थ्यो	“बेलुका उहाँ सहरबाहिर जानुहुन्थ्यो” वा “उहाँ हरेक रात बाहिर जानुहुन्थ्यो”
LUK	21	38	mu6l	figs-hyperbole	πᾶς ὁ λαὸς	1	सबै मानिसहरू	भीड धेरै ठूलो थियो भनेर जोड दिनलाई यहाँ “सबै” शब्द सम्भवतः अतिरञ्‍जन हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सहरमा भएका मानिसहरूको धेरै ठूलो सङ्ख्या” वा “लगभग सहरका सबै जना” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	21	38	bky8		ὤρθριζεν	1	बिहान सबेरै आउँथे	“हरेक बिहान सबेरै आउँथे”
LUK	21	38	cbx2		ἀκούειν αὐτοῦ	1	उहाँका कुरा सुन्‍न	“उहाँले सिकाउनुभएका कुरा सुन्‍न”
LUK	22	intro	y8nr			0		# लूका २२ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### देह र रगत खाने कुरा<br><br>[लूका २२:१९-२०](./19.md) ले उहाँका चेलाहरूसँगको येशूको अन्तिम भोजनलाई वर्णन गर्छ । यही समयमा, येशूले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो कि तिनीहरूले खाइरहेका र पिइरहेका कुराहरू उहाँको देह र रगत थियो । झण्‍डै सबै ख्रीष्‍टिएन मण्‍डलीहरूले यो भोजनको सम्झना गर्नको लागि “प्रभु-भोज”, “यूखरिष्‍ट”, वा “पवित्र संगति”को उत्सव मनाउँछन् ।<br><br>### नयाँ करार<br><br>केही मानिसहरूले सोच्‍छन् कि येशूले यस रात्रीभोजको समयमा नयाँ करारको स्थापित गर्नुभयो । अरूहरूले सोच्‍छन् कि उहाँले स्वर्गमा चढिजानुभएपछि त्यसलाई स्थापित गर्नुभयो । अरूहरूले सोच्‍छन् कि येशू पुनः फर्केर नआउनुभएसम्‍म त्यो स्थापित हुनेछैन । तपाईंको अनुवादले यसको बारेमा यूएलटीले बताएको भन्दा बढी भन्‍नु हुँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/covenant]])<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>येशूले यस अध्यायमा आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका २२:२२](../../luk/22/22.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नो विषयमा अरू कसैको बारेमा कुरा गरेको जसरी बताउन नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	22	1	cf6p	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	यहूदा येशूलाई धोका दिन सहमत हुन्छ । यी पदहरूले कथाको यस घटनाको बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	22	1	q8fa	writing-newevent	δὲ	1	अब	यहाँ यो शब्द कथाको नयाँ भागलाई परिचय गराउनलाई प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	22	1	jjy9	figs-explicit	ἡ ἑορτὴ τῶν Ἀζύμων	1	अखमिरी रोटीको चाड	यो चाडलाई यो नामद्वारा चिनिन्थ्यो किनभने यहूदीहरूले यो चाडभरी खमिर मिसाइएको रोटी खाँदैनथे । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले अखमिरी रोटी खाने चाड” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	1	u5jm		ἤγγιζεν	1	नजिक आइरहेको थियो	“सुरु हुनै लागेको थियो”
LUK	22	2	n9v6		τὸ πῶς ἀνέλωσιν αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँलाई कसरी मार्ने भनेर	पूजाहारीहरू र शास्‍त्रीहरू आफैँसँग येशूलाई मार्ने अधिकार थिएन, तर तिनीहरूले अरूहरूलाई उहाँलाई मार्न लगाउने आशा गरे । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले येशूलाई कसरी मार्न सक्छन् भनेर” वा “तिनीहरूले कसरी कसैलाई येशूलाई मार्न लगाउन सक्थे भनेर”
LUK	22	2	aij5		ἐφοβοῦντο…τὸν λαόν	1	तिनीहरू मानिसहरूसँग डराएका थिए	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “मानिसहरूले के गर्लान् भनी डराए” वा २) “मानिसहरूले येशूलाइ राजा बनाउलान् भनी डराए ।”
LUK	22	3	gf9s			0	सामान्य जानकारीः	यो कथाको यस भागमा भएको कार्यको सुरुवात हो ।
LUK	22	3	r65v		εἰσῆλθεν…Σατανᾶς εἰς Ἰούδαν…Ἰσκαριώτην	1	यहूदा इस्करियोतभित्र शैतान पस्यो	यो सम्भवतः भूत लागेको अवस्थाजस्तै हो ।
LUK	22	4	t5uz		τοῖς ἀρχιερεῦσιν	1	मुख्य पूजाहारीहरू	“पूजाहारीहरूका अगुवाहरू”
LUK	22	4	qpi4		στρατηγοῖς	1	कप्‍तानहरू	“मन्दिरका रक्षकहरूका अधिकारीहरू”
LUK	22	4	s7qx		τὸ πῶς αὐτοῖς παραδῷ αὐτόν	1	येशूलाई कसरी तिनीहरूकहाँ सुम्पेर धोका दिन सकिन्छ भन्‍ने बारेमा	“उसले तिनीहरूलाई येशूलाई गिरफ्तार गर्न कसरी सहायता गर्न सक्‍थे भनेर”
LUK	22	5	ir4p		ἐχάρησαν	1	तिनीहरूले खुशी थिए	“मुख्‍य पूजाहारीहरू र कप्‍तानहरू खुशी थिए”
LUK	22	5	usn7		αὐτῷ ἀργύριον δοῦναι	1	उसलाई पैसा दिन	“यहूदालाई पैसा दिन”
LUK	22	6	ft64		ἐξωμολόγησεν	1	ऊ सहमत भयो	“ऊ सहमत भयो”
LUK	22	6	w2i9	writing-endofstory	ἐζήτει εὐκαιρίαν τοῦ παραδοῦναι αὐτὸν ἄτερ ὄχλου αὐτοῖς	1	उहाँ भीडबाट टाढा हुनुहुँदा तिनीहरूको जिम्‍मामा उहाँलाई सुम्पने अवसर हेर्न थाल्यो	यो एउटा अगाडि बढिरहने कार्य हो जुन कथाको यस भागको अन्तपछि निरन्तर भइरहन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	22	6	r6xx		τοῦ παραδοῦναι αὐτὸν	1	उहाँलाई सुम्पन	“उहाँलाई लान”
LUK	22	6	bw75		ἄτερ ὄχλου	1	भीडबाट टाढा	“गोप्य तवरले” वा “उहाँको वरिपरि भीड नभएको बेलामा”
LUK	22	7	hh9a	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	येशूले निस्तार चाडको भोजको तयारी गर्न पत्रुस र यूहन्‍नालाई पठाउनुहुन्छ । पद ७ ले घटनाको विषयमा पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	22	7	veh1		ἡ ἡμέρα τῶν Ἀζύμων	1	अखमिरी रोटीको चाडको दिन	“खमिर बिनाको रोटीको दिन ।” यो दिन यहूदीहरूले खमिर हालेका सबै रोटी आ-आफ्नो घरबाट निकाल्थे । तब तिनीहरूले अखमिरी रोटीको चाड सात दिनसम्म मनाउँथे ।
LUK	22	7	rqi1	figs-explicit	ἔδει θύεσθαι τὸ Πάσχα	1	निस्तार-चाडको थुमाको बलिदान चढाउन आवश्‍यक थियो	हरेक परिवार वा समूहले एउटा थुमा मार्थे र सँगसँगै खान्थे, त्यसैले धेरै थुमाहरू मारिन्थे । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले तिनीहरूको निस्तारको खानाको लागि थुमा मार्नुपर्थ्यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	8	nkz4		ἑτοιμάσατε	1	तयार पार	यो एउटा सामान्य शब्द हो जसको अर्थ “तयार गर्नु” हुन्छ । येशूले सबै पकाउने काम पत्रुस र यूहन्‍नाले गर्नुपर्छ भनेर जरुरी रूपमा भनिरहनुभएको थिएन ।
LUK	22	8	e4ev	figs-inclusive	ἵνα φάγωμεν	1	ताकि हामीले त्यसलाई खान सकौँ	येशूले “हामी” भन्‍नुहुँदा उहाँले पत्रुस र यूहन्‍नालाई समावेश गराइरहनुभएको थियो । पत्रुस र यूहन्‍ना भोज खाने चेलाहरूको समूहको भाग हुने थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-inclusive]])
LUK	22	9	j52e	figs-exclusive	θέλεις ἑτοιμάσωμεν	1	हामीले ... तयार पारेको तपाईं चाहनुहुन्छ	यहाँ “हामी” शब्दमा येशू पर्नुहुन्‍न । येशू त्यो खाना तयार पार्ने समूहमा पर्नुहुन्‍नथ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	22	9	s8yw		ἑτοιμάσωμεν	1	तयारीहरू गर्न	“भोजको लागि तयारीहरू गर्न” वा “भोज तयार गर्न”
LUK	22	10	um6z		ὁ…εἶπεν αὐτοῖς	1	उहाँले तिनीहरूलाई जवाफ दिनुभयो	“येशूले पत्रुस र यूहन्‍नालाई जवाफ दिनुभयो”
LUK	22	10	c13w		ἰδοὺ	1	हेर	तिनीहरूले विशेष ध्यान दिन र उहाँले भन्‍नुभएको कुरालाई ठ्याक्‍कै गर्न भनेर तिनीहरूलाई भन्‍नको लागि येशूले यो शब्‍द प्रयोग गर्नुभयो ।
LUK	22	10	i45e		συναντήσει ὑμῖν ἄνθρωπος, κεράμιον ὕδατος βαστάζων	1	पानीको गाग्रो बोकिरहेको मानिसले तिमीहरूलाई भेट्नेछ	“तिमीहरूले पानीको गाग्रो बोकिरहेको मानिस देख्‍नेछौ”
LUK	22	10	a677		κεράμιον ὕδατος βαστάζων	1	पानीको गाग्रो बोकिरहेको	“पानी भरेको भाँडा बोकिरहेको ।” सम्भवतः उसले भाँडालाई उसको काँधमाथि बोकेको हुने थियो ।
LUK	22	10	cc34		ἀκολουθήσατε αὐτῷ εἰς τὴν οἰκίαν	1	ऊ जाने घरभित्र उसलाई पछ्याओ	“उसलाई पछ्याओ, र घरभित्र पस”
LUK	22	11	khy9	figs-quotations	λέγει σοι ὁ διδάσκαλος, ποῦ ἐστιν τὸ κατάλυμα, ὅπου τὸ Πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου φάγω?	1	गुरूले तपाईंलाई भन्‍नुहुन्छ, “पाहुना कोठा कहाँ छ, जहाँ म मेरा चेलाहरूसँग निस्तार चाडको भोज खानेछु ?”	“पाहुना कोठा कहाँ छ” भनेर सुरु हुने भनाइ येशू, गुरूज्यूले उनको घरको मालिकलाई भन्‍न चाहनुभएको कुराको प्रत्यक्ष उद्धरण हो । यसलाई एउटा अप्रत्यक्ष उद्धरणको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “हाम्रा गुरूले पाहुना कोठा कहाँ छ भनी सोध्‍नुहुन्छ जहाँ उहाँले आफ्‍ना चेलाहरूसँग निस्तार चाडको भोज खानुहुनेछ ।” वा “हामीलाई पाहुना कोठा देखाउन भनेर हाम्रा गुरूले भन्‍नुहुन्छ जहाँ उहाँले हामीसँग र आफ्‍ना बाँकी चेलाहरूसँग निस्तार चाडको भोज खानुहुनेछ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	22	11	iv6f		ὁ διδάσκαλος	1	गुरु	यसले यशूलाई जनाउँछ ।
LUK	22	11	pq8q		τὸ Πάσχα…φάγω	1	म निस्तार-चाड खानेछु	“निस्तारको खाना खानेछु”
LUK	22	12	ypk9			0	जोड्ने कथनः	येशूले पत्रुस र यूहन्‍नालाई निर्देशन दिन निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	22	12	lpw6		κἀκεῖνος ὑμῖν δείξει	1	उनले तिमीहरूलाई देखाउनेछन्	“घरको मालिकले तिमीहरूलाई देखाउनेछन्”
LUK	22	12	lg2z		ἀνάγαιον	1	माथिल्‍लो कोठा	“माथिल्लो तलामा भएको कोठा ।” यदि तपाईंको समुदायमा तलाको माथि कोठाहरू छैनन् भने, सहरका भवनहरूलाई कसरी वर्णन गर्ने भनी तपाईंले विचार गर्न आवश्‍यक हुन सक्छ ।
LUK	22	13	g9ty		ἀπελθόντες δὲ	1	त्यसैले, तिनीहरू गए	“त्यसैले, पत्रुस र यूहन्‍ना गए”
LUK	22	14	u3c6			0	जोड्ने कथनः	यो निस्तार चाडको बारेमा रहेको कथाको भागमा भएको अर्को घटना हो । येशू र उहाँका चेलाहरू निस्तारको भोज खानलाई बसिरहनुभएको छ ।
LUK	22	14	j1dn		καὶ ὅτε ἐγένετο ἡ ὥρα	1	अब जब घडी आयो	“जब खाना खाने समय भयो”
LUK	22	14	lnc6		ἀνέπεσεν	1	उहाँ टेबुलमा ढल्कनुभयो	“येशू बस्‍नुभयो”
LUK	22	15	hue3		ἐπιθυμίᾳ ἐπεθύμησα	1	मैले ठूलो इच्छा गरेको छु	“मैले अति चाहना गरेको छु”
LUK	22	15	s1sj		πρὸ τοῦ με παθεῖν	1	मैले दुःख भोग गर्नभन्दा अगाडि	येशूले उहाँको मृत्युपूर्व हुने कुरालाई जनाइरहनुभएको छ । यहाँ “दुःख भोग्‍नु” भन्‍ने शब्दहरूले असामान्य रूपमा कठिन वा पीडापूर्ण अनुभवलाई जनाउँछ ।
LUK	22	16	gbj7		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	किनभने म तिमीहरूलाई भन्दछु	येशूले यो वाक्यांशलाई उहाँले भन्‍नुहुने अर्को कुराको महत्त्वलाई जोड दिनलाई प्रयोग गर्नुहुन्छ ।
LUK	22	16	k28r	figs-activepassive	ἕως ὅτου πληρωθῇ	1	यो पूरा नभएसम्म	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । सम्भावित अर्थहरू हुन् १) निस्तार चाडको उद्देश्य पुरा नभएसम्म । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले यसलाई पुरा नगरुञ्‍जेलसम्म” वा “परमेश्‍वरले निस्तार चाडको उद्देश्‍य पुरा नगरुञ्‍जेलसम्म” वा २) “हामीले अन्तिम निस्तार चाडलाई नमनाएसम्म” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	17	l5e6		δεξάμενος ποτήριον	1	उहाँले एउटा कचौरा लिनुभयो	“दाखमद्यको कचौरा लिनुभयो”
LUK	22	17	d7pc		εὐχαριστήσας	1	जब उहाँले धन्यवाद दिनुभयो	“जब उहाँले परमेश्‍वरलाई धन्यवाद दिनुभएको थियो”
LUK	22	17	li2n		εἶπεν	1	उहाँले भन्‍नुभयो	“उहाँले आफ्ना प्रेरितहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	22	17	xvm7	figs-metonymy	διαμερίσατε εἰς ἑαυτούς	1	यसलाई तिमीहरूका बीचमा बाँड	तिनीहरूले कचौरामा भएको कुराकाई बाँड्नुपर्ने थियो, कचौरा नै चाहिँ होइन । वैकल्‍पिक अनुवादः “कचौरामा भएको दाखमद्यलाई तिमीहरूका बीचमा बाँड” वा “तिमीहरू हरेकले कचौराबाट केही दाखमद्य पिओ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	18	m78n		λέγω γὰρ ὑμῖν	1	किनकि म तिमीहरूलाई भन्दछु	यो वाक्यांशलाई येशूले भन्‍नुहुने अर्को कुराको महत्त्वलाई जोड दिनलाई प्रयोग गरिएको छ ।
LUK	22	18	h5tl		τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου	1	दाखको रस	यसले अङ्गुरको लहराहरूमा फल्‍ने अङ्गुरलाई निचोरेर निकालेको रसलाई जनाउँछ । दाखमद्य खमिर हालिएको अङ्गुरको रसबाट बनाइन्छ ।
LUK	22	18	crv5		ἕως οὗ ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἔλθῃ	1	परमेश्‍वरको राज्य नआएसम्म	“परमेश्‍वरको उहाँको राज्य स्थापित नगर्नुभएसम्म” वा “परमेश्‍वरले उहाँको राज्यमा शासन नगर्नुभएसम्म”
LUK	22	19	nd2m		ἄρτον	1	रोटी	यो रोटीमा खमिर थिएन, त्यसैले यो फुलेको थिएन ।
LUK	22	19	d3yc		ἔκλασεν	1	उहाँले त्यसलाई भाँच्‍नुभयो	“उहाँले त्यसलाई भाग लगाउनुभयो” वा “उहाँले त्यसलाई टुक्रा पार्नुभयो ।” उहाँले यसलाई धेरै टुक्रा बनाउनुभएको हुन सक्छ वा त्यसलाई दुई टुक्रा बनाएर तिनीहरू आफैँले आफूहरूबीच बाँड्नलाई तिनीहरूलाई दिनुभएको हुन सक्छ । सम्भव भए, दुईवटै परिस्थितिमा मिल्ने अभिव्यक्ति प्रयोग गर्नुहोस् ।
LUK	22	19	d8r1		τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μου	1	यो मेरो शरीर हो	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “यो रोटी मेरो शरीर हो” र २) “यो रोटीले मेरो शरीरको प्रतिनिधित्व गर्छ ।”
LUK	22	19	lc9m	figs-activepassive	τὸ σῶμά μου, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν διδόμενον	1	मेरो शरीर जुन तिमीहरूका निम्ति दिइएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मेरो शरीर जुन म तिमीहरूका लागि दिनेछु” वा “मेरो शरीर म तिमीहरूका लागि बलि चढाउनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	19	cxy5		τοῦτο ποιεῖτε	1	यो गर	“यो रोटी खाओ”
LUK	22	19	c4hy		εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν	1	मेरो सम्झनामा	“मलाई सम्झनको लागि”
LUK	22	20	z3cx	figs-metonymy	τοῦτο τὸ ποτήριον	1	यो कचौरा	“कचौरा” शब्दले कचौरामा भएको दाखमद्यलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यस कचौरामा भएको दाखमद्य” वा “यो दाखमद्यको कचौरा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	20	gc8h		ἡ καινὴ διαθήκη ἐν τῷ αἵματί μου	1	मेरो रगतमा भएको नयाँ करार	यो नयाँ करार उहाँले आफ्‍नो रगत बगाउनुहुने बित्तिकै लागु हुनेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “नयाँ करार जसलाई मेरो रगतद्वारा मान्यता दिइनेछ”
LUK	22	20	v4d3	figs-metonymy	τὸ ὑπὲρ ὑμῶν ἐκχυννόμενον	1	जुन तिमीहरूका निम्ति बगाइन्छ	येशूले उहाँको मृत्युको बारेमा उहाँको रगत बगेको कुरालाई जनाएर बताउनुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसलाई मृत्युमा तिमीहरूका निम्ति बगाइनेछ” वा “जुन तिमीहरूका निम्ति म मर्दा मेरो घाउबाट बग्‍नेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	21	swj1			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका प्रेरितहरूसँग कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	22	21	g6ks		τοῦ παραδιδόντος με	1	जसले मलाई धोका दिन्छ	“जसले मलाई दिनेछ”
LUK	22	22	wtj2		ὅτι ὁ Υἱὸς μὲν τοῦ Ἀνθρώπου…πορεύεται	1	किनभने मानिसको पुत्र त निश्‍चय नै जानुपर्छ	“किनभने, वास्तवमा, मानिसको पुत्र त जानेछन्” वा “किनभने मानिसको पुत्र मर्नेछन्”
LUK	22	22	mk3q	figs-123person	ὁ Υἱὸς μὲν τοῦ Ἀνθρώπου…πορεύεται	1	मानिसको पुत्र त निश्‍चय नै जानुपर्छ	येशूले आफ्‍नो बारेमा तृतीय पुरुषमा कुरा गरिरहनुभएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र, निश्‍चय नै जानेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	22	22	p2qa	figs-activepassive	κατὰ τὸ ὡρισμένον	1	जसरी त्यो तय गरिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसरी परमेश्‍वरले निधो गर्नुभएको छ” वा “जसरी परमेश्‍वरले योजना गर्नुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	22	wy2s	figs-activepassive	πλὴν οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι’ οὗ παραδίδοται	1	तर त्यो मानिसलाई धिक्‍कार होस् जसद्वारा उनलाई विश्‍वासघात गरिन्छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तर मानिसको पुत्रलाई विश्‍वासघात गर्ने त्यो मानिसलाई धिक्‍कार छ !” वा “मानिसको पुत्रलाई विश्‍वासघात गर्ने मानिसमाथि कति भयानक कुरा आइपर्नेछ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	24	yyw9		ἐγένετο δὲ καὶ φιλονικία ἐν αὐτοῖς	1	तब तिनीहरू बीचमा झगडा उब्जियो	“तब प्रेरितहरूले तिनीहरूका बीचमा तर्क गर्न थाले”
LUK	22	24	y9ce	figs-activepassive	δοκεῖ εἶναι μείζων	1	सबैभन्दा ठूलो मानिएको	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण थियो” वा “सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण थियो भनी मानिसहरूले ठान्‍ने थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	25	vc5d		ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς	1	त्यसैले उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“येशूले प्रेरितहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	22	25	zjf5		κυριεύουσιν αὐτῶν	1	तिनीहरूमाथि मालिक हुन्छन्, तिनीहरूमाथि प्रभुत्व जमाउँदछन्	“तिनीहरूमाथि बलजफ्‍तीसँग शासन गर्छन्”
LUK	22	25	tw4y		καλοῦνται	1	... भनिन्छ	मानिसहरूले यी शासकहरूलाई सम्भवतः आफ्‍ना मानिसहरूलाई भलो गर्ने मानिसहरूको रूपमा ठान्दैनथे । वैकल्‍पिक अनुवादः “बोलाइन मन पराउँछन्” वा “तिनीहरूले आफैँलाई भन्छन्”
LUK	22	26	x6cq			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका प्रेरितहरूलाई सिकाइरहनुहुन्छ ।
LUK	22	26	ne9r		ὑμεῖς…οὐχ οὕτως	1	तिमीहरू यस्तो हुनुहुँदैन	“तिमीहरूले त्यसरी व्यवहार गर्नुहुँदैन”
LUK	22	26	cdq7	figs-metaphor	ὁ νεώτερος	1	सबैभन्दा सानो	त्यस संस्कारमा वृद्ध उमेरका मानिसहरूलाई आदर गरिन्थ्यो । अगुवाहरू प्रायः पाका मानिसहरू हुन्थे र तिनीहरूलाई “एल्डरहरू” भनिन्थ्यो । सबैभन्दा सानोले अगुवाइ गर्ने सम्भावना अति कम थियो, र सबैभन्दा कम महत्त्वपूर्ण हुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “सबैभन्दा कम महत्त्वपूर्ण” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	22	26	y4n1		ὁ διακονῶν	1	जसले सेवा गर्छ	“एक नोकर”
LUK	22	27	mw2l		γὰρ	1	किनभने	यसले येशूले पद २६ मा आज्ञा गर्नुभएको कुरालाई पद २७ का सबै कुरासँग जोड्ने काम गर्छ । यसको अर्थ हो कि तिनीहरूका बीचमा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण व्यक्तिले सेवा गर्नुपर्छ किनभने येशू एक सेवक हुनुहुन्छ ।
LUK	22	27	jt7r	figs-rquestion	τίς γὰρ μείζων…ὁ ἀνακείμενος?	1	किनभने कुनचाहिँ ठूलो हो ... सेवा गर्छ ?	“कोचाहिँ बढी महत्त्वपूर्ण हो ... सेवा गर्छ ?” को साँच्‍चै महान् छ भनेर प्रेरितहरूलाई व्याख्या गर्न सुरु गर्नलाई येशूले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कोचाहिँ बढी ठूलो भन्‍ने बारेमा तिमीहरूले सोचेको म चाहन्छु ... सेवा गर्छ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	27	n3dl		ὁ ἀνακείμενος	1	जो टेबुलमा ढल्‍कन्छ	“जसले भोजन गरिरहेको छ”
LUK	22	27	lu3a	figs-rquestion	οὐχὶ ὁ ἀνακείμενος?	1	के त्यो टेबुलमा बस्‍ने होइन र ?	येशूले चेलाहरूलाई सिकाउन अर्को प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अवश्‍य पनि टेबुलमा बस्‍ने नै नोकरभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण हो !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	27	qbn6		ἐγὼ δὲ ἐν μέσῳ ὑμῶν εἰμι ὡς ὁ διακονῶν	1	तर म त तिमीहरूका बीचमा एक सेवा गर्नेजस्तै छु	“तर म त एक सेवक हुनलाई तिमीहरूसँग छु” वा “तर म त एक सेवकले कसरी काम गर्छ भनेर तिमीहरूलाई देखाउनलाई तिमीहरूसँग छु ।” यहाँ “तर” उल्लिखित छ किनभने येशू कस्तो हुनुपर्छ भनी मानिसहरूले जे आशा गरेका थिए र उहाँ वास्तवमा जस्तो हुनुहुन्थ्यो, ती कुराहरूको बीचमा भिन्‍नता छ ।
LUK	22	28	i9xb		οἱ διαμεμενηκότες μετ’ ἐμοῦ, ἐν τοῖς πειρασμοῖς μου	1	मेरो परीक्षामा निरन्तर मसँग रहेकाहरू	“मेरा सङ्घर्षभरी मसँग बसेका छन्”
LUK	22	29	w4pd		κἀγὼ διατίθεμαι ὑμῖν, καθὼς διέθετό μοι ὁ Πατήρ μου βασιλείαν	1	म तिमीहरूलाई दिन्छु, जसरी मेरा पिताले पनि मलाई दिनुभएको छ, एउटा राज्य	केही भाषाहरूले शब्दक्रमलाई बदल्‍नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसरी मेरा पिताले मलाई एउटा राज्य दिनुभएको छ, त्यसै गरी म तिमीहरूलाई एउटा राज्य दिन्छु”
LUK	22	29	nly5		κἀγὼ διατίθεμαι ὑμῖν…βασιλείαν	1	म तिमीहरूलाई एउटा राज्य दिन्छु	“म तिमीहरूलाई परमेश्‍वरको राज्यमा शासकहरू बनाउनेछु” वा “म तिमीहरूलाई राज्यमा शासन गर्ने अधिकार दिन्छु” वा “म तिमीहरूलाई राजाहरू बनाउनेछु”
LUK	22	29	ii65		καθὼς διέθετό μοι ὁ Πατήρ μου	1	जसरी मेरा पिताले मलाई दिनुभएको छ	“जसरी मेरा पिताले मलाई उहाँको राज्यमा राजाको रूपमा शासन गर्ने अधिकार दिनुभएको छ”
LUK	22	30	us1j	figs-metonymy	καθῆσθε ἐπὶ θρόνων	1	तिमीहरू सिंहासनहरूमा बस्‍नेछौ	राजाहरू सिंहासनहरूमा बस्छन् । सिंहासनमा बस्‍नु भनेको शासन गर्नुको प्रतीक हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले राजाको रूपमा काम गर्नेछौ” वा “तिमीहरूले राजाहरूको काम गर्नेछौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	31	vhm5			0	सामान्य जानकारीः	येशू सिमोनसँग प्रत्यक्ष रूपमा बोल्नुहुन्छ ।
LUK	22	31	t8qd		Σίμων, Σίμων	1	सिमोन, सिमोन	उहाँले जे भन्‍न लाग्‍नुभएको थियो त्यो धेरै महत्त्वपूर्ण थियो भन्‍ने देखाउन येशूले उनको नाम दुई पटक भन्‍नुभयो ।
LUK	22	31	dmw8	figs-you	ὑμᾶς	1	तिमीहरू	“तिमी” शब्दले सबै प्रेरितहरूलाई जनाउँछ । “तिमी”का विभिन्‍न रूप भएका भाषाहरूले बहुवचनलाई प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	22	31	qyy7	figs-metaphor	ὑμᾶς τοῦ σινιάσαι ὡς τὸν σῖτον	1	तिमीलाई गहुँलाई जस्तै निफन्‍न	यसको अर्थ हो कि शैतानले केही गलत कुरा भेट्टाउनलाई चेलाहरूको जाँच गर्न चाहन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “कसैले अन्‍नलाई चाल्नामा राखेर निफनेको जस्तै गरी तिमीहरूलाई जाँच्‍न” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	22	32	pd1t	figs-you	ἐγὼ δὲ ἐδεήθην περὶ σοῦ	1	तर मैले तिम्रो निम्ति प्रार्थना गरेको छु	यहाँ “तिमी” शब्दले विशेषगरी सिमोनलाई जनाउँछ । तिमीका विभिन्‍न रूप भएका भाषाहरूले एकवचनलाई प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	22	32	zp8w		ἵνα μὴ ἐκλίπῃ ἡ πίστις σου	1	ताकि तिम्रो विश्‍वास नचुकोस्	यसलाई सकारात्मक रूपमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ताकि तिमीले निरन्तर विश्‍वास गर्न सक” वा “ताकि तिमीले मलाई निरन्तर भरोसा गर्न सक”
LUK	22	32	qxk7	figs-metaphor	ποτε ἐπιστρέψας	1	जब तिमी फर्केको हुन्छौ	यहाँ “पुनः फर्कनु” भनेको कसैमाथि फेरि विश्‍वास गर्न थाल्‍नुको लागि भएको एक अलङ्कार हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले फेरि ममा विश्‍वास गर्न सुरु गरेपछि” वा “तिमीले फेरि मेरो सेवा गर्न सुरु गरेपछि” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	22	32	f9v8		στήρισον τοὺς ἀδελφούς σου	1	तिम्रा भाइहरूलाई बलिया बनाऊ	“तिनीहरूका विश्‍वासमा बलिया हुनलाई तिम्रा भाइहरूलाई प्रेरणा देऊ” वा “ममा विश्‍वास गर्नको निमित्त तिम्रा भाइहरूलाई सहायता गर”
LUK	22	32	r7ux		τοὺς ἀδελφούς σου	1	तिम्रा भाइहरू	यसले अरू चेलाहरूलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिम्रा सङ्गी विश्‍वासीहरू” वा “अरू चेलाहरू”
LUK	22	34	zt8v		οὐ φωνήσει σήμερον ἀλέκτωρ, ἕως τρίς με ἀπαρνήσῃ εἰδέναι	1	तिमीले मलाई चिन्दछौ भनेर तीन पल्‍ट इन्कार नगरेसम्‍म, आज भाले बास्‍नेछैन	यस पदको भागहरूको क्रमलाई उल्‍टो पार्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “आज भाले बास्‍नभन्दा अगाडि तिमीले मलाई चिन्दछौ भनेर तीन पल्‍ट इन्कार गर्नेछौ”
LUK	22	34	tu15		οὐ φωνήσει σήμερον ἀλέκτωρ, ἕως…ἀπαρνήσῃ	1	तिमीले … इन्कार नगरेसम्म, आज भाले बास्‍नेछैन	यसलाई सकारात्मक तवरले उल्लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले इन्कार गरेपछि मात्र आज भाले बास्‍नेछ” वा "before the rooster crows today, you will deny
LUK	22	34	pwj1	figs-metonymy	οὐ φωνήσει…ἀλέκτωρ	1	भाले बास्‍नेछैन	यहाँ, भाले बास्नुले दिनको कुनै निश्‍चित समयलाई जनाउँछ । प्रायः बिहान घाम झुल्कन अगि भाले बास्‍ने गर्छ । यसैकारण, यसले उषाकाललाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	34	eq7h		ἀλέκτωρ	1	भाले	एक पन्‍क्षी जसले सूर्य उदाउने बेलातिर चर्को स्वरले कराउँछ
LUK	22	34	zaq1	figs-explicit	σήμερον	1	आज	यहूदीहरूको दिन घाम अस्ताएपछि सुरु हुन्छ । येशू घाम अस्ताएपछि बोलिरहनुभएको थियो । भाले बिहान हुनअगि बास्थ्यो । बिहानी “यो दिन” को अंश थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “आज राती” वा “बिहान” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	35	rb56			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका सबै चेलाहरूसँग कुरा गर्नमा पुनः उहाँको ध्यान लगाउनुहुन्छ ।
LUK	22	35	cv68	figs-rquestion	καὶ εἶπεν αὐτοῖς, ὅτε…μή τινος ὑστερήσατε? οἱ δὲ εἶπαν, οὐθενός.	1	तब उहाँले तिमीहरूलाई भन्‍नुभयो, “जब ... के तिमीहरूलाई केही कुराको खाँचो पर्‍यो र ?” तिनीहरूले जवाफ दिए, “भएन ।”	प्रेरितहरू यात्रामा जाँदा मानिसहरूले कति राम्ररी तिनीहरूलाई दिएका थिए भनी तिनीहरूलाई सम्झनलाई सहायता गर्न येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । हुन त यो एउटा आलङ्कारिक प्रश्‍न हो र येशूले पनि जानकारी पाउनको लागि सोधिरहनुभएको छैन, तपाईंले यसलाई तब मात्रै एक प्रश्‍नको रूपमा अनुवाद गर्नुपर्छ जब कथनको रूपमा भन्दाखेरी चेलाहरूले तिनीहरूलाई केही कुराको अभाव भएको थिएन भनेर जवाफ दिने बनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	35	a5jt	figs-you	ὅτε ἀπέστειλα ὑμᾶς	1	जब मैले तिमीहरूलाई बाहिर पठाएँ	येशू आफ्ना प्रेरितहरूसँग बोलिरहनुभएको थियो । त्यसैले, “तिमी”को विभिन्‍न रूप भएका भाषाहरूले बहुवचनको प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	22	35	dny3	figs-metonymy	βαλλαντίου	1	थैलो	थैलो पैसा राख्‍ने एउटा झोला हो । यहाँ यसलाई “पैसा”लाई जनाउन प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	35	dr5g		πήρας	1	खानेकुरा राख्‍ने झोला	“यात्रुहरूको झोला” वा “खानेकुराको झोला”
LUK	22	35	tb51	figs-ellipsis	οὐθενός	1	भएन	केही पाठकहरूलाई संवादको बारेमा भएका थप कुराहरू समेटेर बताउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हामीलाई कुनै कुराको कमी भएन” वा “हामीलाई खाँचो परेको सबैथोक हामीसँग थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	22	36	h7j7		ὁ μὴ ἔχων, πωλησάτω τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ…μάχαιραν	1	जससँग तरवार छैन, त्यसले आफ्नो ओढ्ने बेचोस्	येशूले तरवार नभएको कुनै निर्दिष्‍ट व्यक्तिलाई जनाउँदै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “यदि कोहीसँग तरवार छैन भने, उसले उसको ओढ्ने बेच्‍नुपर्छ”
LUK	22	36	q717		τὸ ἱμάτιον	1	ओढ्ने	“कोट” वा “बाहिरी वस्‍त्र”
LUK	22	37	n73l			0	जोड्ने कथनः	येशूले उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गर्न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	22	37	g4l7	figs-activepassive	τὸ γεγραμμένον	1	जे लेखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अगमवक्ताले धर्मशास्‍त्रमा मेरो बारेमा जे लेखेका छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	37	u9jx	figs-activepassive	δεῖ τελεσθῆναι	1	त्यो पूरा हुनैपर्छ	प्रेरितहरूले बुझेका हुन सक्छन् कि परमेश्‍वरले धर्मशास्‍त्रमा लेखिएका सबै कुराहरू हुन लगाउनुहुनेछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले पूरा गर्नुहुनेछ” वा “परमेश्‍वरले हुन लगाउनुहुनेछ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	37	jf1f	figs-activepassive	μετὰ ἀνόμων ἐλογίσθη	1	उसलाई अपराधीहरूसँग गनियो	यहाँ येशूले धर्मशास्‍त्रको खण्‍डहरूलाई उद्‍धृत गर्दै हुनुहुन्छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले उहाँलाई अपराधीहरूको समूहको एउटा सदस्य ठाने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	37	jz9d		ἀνόμων	1	व्यवस्थाहीन भएकाहरू	“व्यवस्था भङ्ग गर्नेहरू” वा “अपराधीहरू”
LUK	22	37	se1d	figs-activepassive	καὶ γὰρ τὸ περὶ ἐμοῦ τέλος ἔχει	1	किनकि मेरो बारेमा भएका कुराहरू पूरा भइरहेका छन्	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “किनकि अगमवक्ताले मेरो बारेमा भविष्‍यवाणी गरेको कुरा पूरा हुन लागेको छ” वा २) “मेरो जीवनको अन्त्य आउँदै छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	38	ajs4		οἱ…εἶπαν	1	तिनीहरूले भने	यसले कम्तीमा पनि येशूका दुई जना प्रेरितहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	22	38	kbt8		ἱκανόν ἐστιν	1	यो पर्याप्‍त छ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) तिनीहरूसँग पर्याप्‍त तरवारहरू छन् । “हामीसँग अब पर्याप्‍त तरवारहरू छन् ।” वा २) तिनीहरूले तरवारहरूको बारेमा कुरा गर्न छोडेको येशू चाहनुहुन्छ । “तरवारको बारेमा अब अरू कुरा नगरौँ ।” येशूले तिनीहरूले तरवारहरू किन्‍नुपर्छ भन्‍नुहुँदा उहाँले मुख्यतः तिनीहरू सबैले सामना गर्नुपर्ने खतराबारे बताइरहनुभएको थियो । तिनीहरूले वास्तवमै तरवार किनेर लडेको उहाँले चाहनुभएको नहुन सक्छ ।
LUK	22	39	zaw6			0	सामान्य जानकारीः	येशू जैतूनको पहाडमा प्रार्थना गर्न जानुहुन्छ ।
LUK	22	40	b6pz		προσεύχεσθε μὴ εἰσελθεῖν εἰς πειρασμόν	1	तिमीहरू परीक्षामा नपर भनी प्रार्थना गर	“कि तिमीहरूलाई परीक्षा नगरियोस्” वा “कि तिमीहरूलाई केही कुराले परीक्षामा नपारोस् र पाप गर्न नलगाओस्”
LUK	22	41	sp1s	figs-idiom	ὡσεὶ λίθου βολήν	1	ढुङ्गा फ्याँक्‍न सकिने ठाउँसम्म	“कसैले एउटा ढुङ्गा फ्याँक्‍न सक्‍ने जतिको दूरी ।” वैकल्‍पिक अनुवादः “छोटो दूरी” वा अनुमानित नाप जस्तै “झण्डै ३० मिटर” (युडीबी) (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	22	42	j48l		Πάτερ, εἰ βούλει	1	पिता, यदि तपाईं इच्‍छा गर्नुहुन्छ भने	येशूले हरेक व्यक्तिको पापको दोषलाई क्रूसमा बोक्‍नुहुनेछ । यदि त्यहाँ अरू कुनै बाटो थियो कि भनेर सोध्दै उहाँले आफ्‍नो पितासँग प्रार्थना गर्नुहुन्छ ।
LUK	22	42	y51l	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	22	42	ic7y	figs-metaphor	παρένεγκε τοῦτο τὸ ποτήριον ἀπ’ ἐμοῦ	1	यो कचौरा मबाट हटाइदिनुहोस्	येशूले आफूले चाँडै भोग्‍न लाग्‍नुभएको कुरालाई नमिठो कुराले भरिएको कचौराको रूपमा जनाउनुहुन्छ जुन उहाँले पिउनु पर्ने थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई यो कचौरा नपिउन अनुमति दिनुहोस्” वा “जे हुन लागेको छ सो अनुभव नगर्न मलाई अनुमति दिनुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	22	42	zw2y	figs-activepassive	πλὴν μὴ τὸ θέλημά μου, ἀλλὰ τὸ σὸν γινέσθω	1	तथापि मेरो इच्छा होइन, तर तपाईंको इच्छा पुरा होस्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तापनि, मेरो इच्छा अनुसारभन्दा पनि तपाईंको इच्छा अनुसार गर्नुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	45	a9fg		ἀναστὰς ἀπὸ τῆς προσευχῆς, ἐλθὼν	1	जब उहाँ प्रार्थना गरेर उठ्नुभयो, उहाँ ... आउनुभयो	“जब येशू प्रार्थना गरेपछि उभिनुभयो, उहाँले” वा “प्रार्थना गरिसकेपछि, येशू उठ्नुभयो र उहाँले”
LUK	22	45	gb3z		εὗρεν κοιμωμένους αὐτοὺς ἀπὸ τῆς λύπης	1	तिनीहरूका दुःखको कारणले गर्दा तिनीहरूलाई निदाइरहेका भेट्टाउनुभयो	“ … देख्‍नुभयो कि तिनीहरू सुतिरहेका थिए किनभने तिनीहरू आफ्‍ना निराशाले गर्दा धेरै थाकेका थिए”
LUK	22	46	in7g	figs-rquestion	τί καθεύδετε?	1	किन तिमीहरू निदाइरहेका छौ ?	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “म चकित भएको छु कि तिमीहरू अहिले सुतिरहेका छौ” वा २) “तिमीहरू अहिले सुतिरहनुहुँदैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	46	nl7w		ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν	1	ताकि तिमीहरू परीक्षामा नपर	“ताकि तिमीहरू परीक्षित नहोओ” वा “ताकि तिमीहरूलाई केही कुराले परीक्षामा नपारोस् र पाप गर्न नलगाओस्”
LUK	22	47	kt25	writing-participants	ἰδοὺ, ὄχλος	1	हेर, एउटा भीड देखा पर्‍यो	“हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ समूहको परिचयबारे सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यहाँ एउटा भिड देखा पर्‍यो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	22	47	mva7		προήρχετο αὐτούς	1	तिनीहरूलाई डोहोर्‍याइरहेको थियो	येशू कहाँ हुनुहुन्छ भनी यहूदाले देखाउँदै थियो । उसले भीडलाई के गर्नुपर्छ भनेर बताइरहेको थिएन । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूलाई येशूकहाँ लैजाँदै”
LUK	22	47	c2l7	translate-unknown	φιλῆσαι αὐτόν	1	उहाँलाई चुम्बन गर्न	“उहाँलाई चुम्बनले अभिवादन गर्न” वा “उहाँलाई चुम्बन गरेर अभिवादन गर्न ।” जब मानिसहरूले अरू मानिसहरूलाई अभिवादन गर्थे जो तिनीहरूका परिवार वा साथीहरू हुन्थे, तिनीहरूले तिनीहरूलाई एउटा वा दुईवटै गालामा चुम्बन गर्थे । यदि तपाईंका पाठकहरूलाई एउटा पुरुषले अर्को परुषलाई चुम्बन गर्नु भन्‍ने कुरा असजिलो लाग्छ भने यसलाई सामान्य तरिकाले अनुवाद गर्न सकिन्छः “उहाँलाई मित्रवत् अभिवादन दिन ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-unknown]])
LUK	22	48	e2n9	figs-rquestion	φιλήματι τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου παραδίδως?	1	के तिमी मानिसको पुत्रलाई एउटा चुम्बनले विश्‍वासघात गर्दैछौ ?	यहूदाले उहाँलाई एउटा चुम्बनले धोका दिएकोमा उसलाई हप्काउन येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । सामान्यतया चुम्बन भनेको प्रेमको चिन्ह हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले मानिसको पुत्रलाई विश्‍वासघात गर्न चुम्बनको प्रयोग गरिरहेका छौ !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	48	zvk8	figs-123person	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र	येशूले आफैलाई जनाउन यो शब्दलाई प्रयोग गरिरहनुभएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	22	49	njs1		οἱ περὶ αὐτὸν	1	जो येशूका वरिपरि थिए	यसले येशूका चेलाहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	22	49	y5za		τὸ ἐσόμενον	1	जे हुन लागिरहेको थियो	यसले पूजाहारीहरू र सिपाहीहरू येशूलाई गिरफ्तार गर्न आइरहेको कुरालाई जनाउँछ ।
LUK	22	49	gv81	figs-explicit	εἰ πατάξομεν ἐν μαχαίρῃ?	1	के हामी तरवारले प्रहार गरौँ ?	प्रश्‍न चाहिँ तिनीहरू हुम्‍मिन पर्ने लडाइँको किसिमको विषयमा हो (तरवारको लडाइँ), तिनीहरूले कुन हतियारहरू प्रयोग गर्नुपर्छ भन्‍ने विषयमा होइन, (तिनीहरूले ल्याएका तरवारहरू [लूका २२:३८](../22/38.md), तर तपाईंको अनुवादले तिनीहरूले ल्याएका हतियारहरूको विषयमा भन्‍नुपर्ने हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हामीले ल्याएका तरवारहरूले तिनीहरूको विरुद्धमा लड्नु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	50	b4ij		εἷς τις ἐξ αὐτῶν	1	तिनीहरूमध्ये एकजना	“चेलाहरूमध्ये एकजना”
LUK	22	50	f2fm		ἐπάταξεν…τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως	1	प्रधान पूजाहारीको नोकरलाई प्रहार गर्‍यो	“प्रधान पुजाहारीको नोकरलाई तरवारले प्रहार गर्‍यो”
LUK	22	51	rcp5		ἐᾶτε ἕως τούτου	1	यो कुरा अझै होइन !	“अब अरू त्यस्‍तो नगर”
LUK	22	51	c6pz		ἁψάμενος τοῦ ὠτίου	1	उसको कान छुनुभएर	“उसको कान काटिएको ठाउँमा नोकरलाई छुनुभयो”
LUK	22	52	fa7z	figs-rquestion	ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων?	1	के तिमीहरू एउटा लुटेराको विरुद्धमा जस्तै तरवारहरू र लाठीहरू लिएर आउँछौ ?	“के मलाई डाँका सोचेर तिमीहरू तरवार र लाठाहरू लिएर आउँछौ ?” येशूले यहूदी अगुवाहरूलाई गाली गर्नलाई यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूलाई थाहा छ कि म डाँका होइन, तरै पनि तिमीहरू मकहाँ तरवारहरू र लाठाहरू लिएर आउँछौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	53	g1tu		καθ’ ἡμέραν ὄντος μου μεθ’ ὑμῶν	1	जब म तिमीहरूसँग दिनहुँ थिएँ	“म हरेक दिन तिमीहरूका माझमा थिएँ”
LUK	22	53	a6qu		ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	केवल पूरोहितहरूलाई मात्र मन्दिरमा प्रवेशाज्ञा थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मन्दिरका चोकहरूमा” वा “मन्दिरमा”
LUK	22	53	c4is	figs-metonymy	οὐκ ἐξετείνατε τὰς χεῖρας ἐπ’ ἐμέ	1	तिमीहरूले ममाथि हात हालेनौँ	यस पदमा, कसैमाथि हात हाल्‍नु भनेको त्यो व्यक्तिलाई गिरफ्तार गर्नु हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई गिरफ्तार गर्नु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	53	gw9n		αὕτη ἐστὶν ὑμῶν ἡ ὥρα	1	यो तिमीहरूको घडी हो	“यो तपाईंहरूको लागि तपाईंहरूले जे चाहनुहुन्छ सो गर्ने समय हो”
LUK	22	53	mzb4	figs-ellipsis	ἡ ἐξουσία τοῦ σκότους	1	अन्धकारको अधिकार	समयलाई गरिएको उल्‍लेखलाई दोहोर्‍याउँदा सहयोगी हुन सक्छ । “अन्धकार” शैतानको लागि प्रतिस्थापन हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “अन्धकारको अधिकारको समय” वा “त्यो समय जब परमेश्‍वरले शैतानलाई त्यसले चाहेको कुराहरू गर्न दिनुहुन्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	54	mtp8		ἤγαγον	1	तिनीहरूले उहाँलाई लगे	“तिनीहरूले येशूलाई बगैँचाबाट लगे जहाँ तिनीहरूले उहाँलाई गिरफ्तार गरेका थिए”
LUK	22	54	ct8h		εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἀρχιερέως	1	प्रधान पूजाहारीको घरमा	“प्रधान पूजाहारीको घरको आँगनमा”
LUK	22	55	b3x7		περιαψάντων…πῦρ	1	तिनीहरूले आगो बालेका थिए	“केही मानिसहरूले आगो बालेका थिए ।” आगो चाहिँ चिसो रातको समयमा मानिसहरूलाई न्यानो राख्‍नको लागि थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “केही मानिसहरूले न्यानो बनाउन आगो बाले”
LUK	22	55	qx64		μέσῳ τῆς αὐλῆς	1	आँगनको बीचमा	यो प्रधान पूजाहारीको घरको आँगन थियो । यसको वरिपरि पर्खाल थियो, तर छानो थिएन ।
LUK	22	55	m8ew		μέσος αὐτῶν	1	तिनीहरूका माझमा	“तिनीहरूसँग एकसाथ”
LUK	22	56	fm4t		καθήμενον πρὸς τὸ φῶς	1	जसै उनी आगोको राप आउने ठाउँमा बसे	उनी आगो नजिकै बसे र त्यसको राप उनीमाथि पर्‍यो ।
LUK	22	56	fxz3		καὶ ἀτενίσασα αὐτῷ εἶπεν	1	र उनीतिर सोझै हेर्दै, भनी	“र त्यसले पत्रुसलाई सोझो हेरी र आँगनमा भएका अरू मानिसहरूलाई भनी”
LUK	22	56	zu63		καὶ οὗτος σὺν αὐτῷ ἦν	1	यी मानिस पनि उनीसँगै थिए	स्‍त्रीले पत्रुस पनि येशूसँग भएको कुरा बताउँदै थिई । सम्भवतः उसलाई पत्रुसको नाम थाहा थिएन ।
LUK	22	57	dzq9		ὁ δὲ ἠρνήσατο	1	तर पत्रुसले यसलाई इन्कार गरे	“तर पत्रुसले त्यो सत्य थिएन भने”
LUK	22	57	vdm1		οὐκ οἶδα αὐτόν, γύναι	1	नारी, म उहाँलाई चिन्दिन	पत्रुसलाई त्यो स्‍त्रीको नाम थाहा थिएन । उनले “नारी” भनेर तिनलाई अपमान गरिरहेका थिएनन् । यदि मानिसहरूले उनले तिनलाई अपमान गरिरहेका थिए भनी सोच्छन् भने, कुनै पुरुषले आफूले नचिनेको कुनै स्‍त्रीलाई बोलाउँदा सम्बोधन गर्ने तरिकालाई तपाईंले प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ जुन सांस्कृतिक रूपमा स्वीकार्य छ वा तपाईंले यो शब्दलाई त्यसै छाड्न पनि सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	22	58	i65s		καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν εἶ	1	तिमी पनि तिनीहरूमध्येको एक हौ	“तिमी पनि येशूसँग भएकाहरूमध्येको एक हौ”
LUK	22	58	cyv7		ἄνθρωπε, οὐκ εἰμί	1	हे मानिस, म होइन	उनले “हे मानिस” भनेर उसलाई अपमान गरिरहेका थिएनन् । यदि मानिसहरूले उनले उसलाई अपमान गरिरहेका थिए भनी सोच्छन् भने, कुनै मानिसले आफूले नचिनेको कुनै मानिसलाई बोलाउँदा सम्बोधन गर्ने तरिकालाई तपाईंले प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ जुन सांस्कृतिक रूपमा स्वीकार्य छ वा तपाईंले यो शब्दलाई त्यसै छाड्न पनि सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	22	59	h5tb		διϊσχυρίζετο λέγων	1	यसो भन्दै जिद्दी गर्‍यो	“जिद्दीका साथ भन्यो” वा “ठूलो स्वरले भन्यो” (युडीबी)
LUK	22	59	fc42		ἐπ’ ἀληθείας…οὗτος	1	साँच्‍चै यी मानिस	यहाँ “यी मानिस”ले पत्रुसलाई जनाउँछ । सम्भवतः बोल्ने व्यक्तिलाई पत्रुसको नाम थाहा थिएन ।
LUK	22	59	qwf7	figs-explicit	Γαλιλαῖός ἐστιν	1	उनी एक गालीलवासी हुन्	सम्भवतः पत्रुसको बोलाइबाट नै उनी गालीलवासी हुन् भनी ती मानिसले बताउन सक्थे । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	60	ck93		ἄνθρωπε	1	हे मानिस	पत्रुसलाई त्यो मानिसको नाम थाहा थिएन । उनले “हे मानिस” भनेर उसलाई अपमान गरिरहेका थिएनन् । यदि मानिसहरूले उनले उसलाई अपमान गरिरहेका थिए भनी सोच्छन् भने, कुनै मानिसले आफूले नचिनेको मानिसलाई बोलाउँदा सम्बोधन गर्ने तरिकालाई तपाईंले प्रयोग गर्न सक्‍नुहुन्छ जुन सांस्कृतिक रूपमा स्वीकार्य छ वा तपाईंले यो शब्दलाई त्यसै छाड्न पनि सक्‍नुहुन्छ । तपाईंले यसलाई [लूका २२:५८](./56.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	22	60	al3s	figs-idiom	οὐκ οἶδα ὃ λέγεις	1	तिमीले के भनिरहेछौ, म जान्दिन	“तिमीले के कुरा गरिरहेका छौ सो म जान्दिन ।” यो अभिव्यक्तिको अर्थ पत्रुस त्यस मानिससँग पूर्ण रूपले असहमत भए भन्‍ने हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले भनेको कुरा सत्य होइन” वा “तिमीले भनेको कुरा पूर्ण रूपले झुटो हो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	22	60	p6c5		ἔτι λαλοῦντος αὐτοῦ	1	जब उनी बोलिरहेका नै थिए	“जब पत्रुस बोलिरहेका नै थिए”
LUK	22	60	lt62		ἐφώνησεν ἀλέκτωρ	1	एउटा भाले बास्यो	भालेहरू प्रायः बिहान घाम झुल्‍किनभन्दा अगाडि बास्छन् । तपाईंले यस्तै समान वाक्यांशलाई [लूका २२:३४](./33.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	22	61	gdp5		στραφεὶς, ὁ Κύριος ἐνέβλεψεν τῷ Πέτρῳ	1	प्रभुले फर्केर पत्रुसलाई हेर्नुभयो	“प्रभु फर्कनुभयो र पत्रुसलाई हेर्नुभयो”
LUK	22	61	dpk1		τοῦ ῥήματος τοῦ Κυρίου	1	प्रभुको वचन	“जे येशूले भन्‍नुभएको थियो” जब येशूले भन्‍नुभयो कि पत्रुसले येशूलाई धोका दिने थिए
LUK	22	61	kkq8		ἀλέκτορα φωνῆσαι	1	एउटा भाले बास्छ	भालेहरू प्रायः बिहान घाम झुल्‍किनभन्दा अगाडि बास्छन् । तपाईंले यस्तै समान वाक्यांशलाई [लूका २२:३४](./33.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् ।
LUK	22	61	ui26	figs-explicit	σήμερον	1	आज	यहूदी दिन सूर्यास्तमा सुरु हुन्थ्यो र अर्को साँझसम्‍म रहन्थ्यो । बिहान झिसमिसे उज्यालो हुनुभन्दा अलिकति अगाडि वा झिसमिसे उज्यालो भइरहेकै समयमा के हुने थियो भन्‍ने विषयमा येशूले अघिल्‍लो साँझमा भन्‍नुभएको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “आज राती” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	61	zjc6		ἀπαρνήσῃ με τρίς	1	मलाई तीन पल्ट इन्कार गर्नेछौ	“तिमीले मलाई चिन्छौ भनेर तीन पल्ट इन्कार गर्नेछौ”
LUK	22	62	m5gu		ἐξελθὼν ἔξω	1	उनी बाहिर गए	“पत्रुस आँगन बाहिर गए”
LUK	22	64	zn1p		περικαλύψαντες αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँलाई पट्टी बाँधिदिए	“तिनीहरूले उहाँका आँखालाई छोपे ताकि उहाँले देख्‍न नसक्‍नुभएको होस्”
LUK	22	64	cl2v	figs-irony	προφήτευσον, τίς ἐστιν ὁ παίσας σε	1	भविष्यवाणी गर् ! तँलाई कुट्ने को हो ?	येशू अगमवक्ता हुनुहुन्थ्यो भनी सुरक्षाकर्मीहरूले विश्‍वास गरेनन् । बरु, साँचो अगमवक्ताले देख्‍न नसके तापनि उनलाई कसले कुट्यो भनी जान्‍ने थिए भनेर तिनीहरूले विश्‍वास गर्थे । तिनीहरूले येशूलाई अगमवक्ता भनी बोलाए, तर तिनीहरूले उहाँलाई गिज्याइरहेका थिए र उहाँ एक अगमवक्ता हुनुहुन्थ्यो भनेर तिनीहरूले किन विचार गर्दैनथे भनेर उहाँलाई देखाइरहेका थिए । वैकल्पिक अनुवादः “तँ अगमवक्ता हो भन्‍ने प्रमाणित गर् । तँलाई कसले कुट्यो भनी हामीलाई भन् !” वा “हे अगमवक्ता, तँलाई कसले कुट्यो ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])
LUK	22	64	q4g1	figs-explicit	προφήτευσον	1	भविष्यवाणी गर् !	“परमेश्‍वरबाटका वचनहरू बोल् !” यहाँ बताउन खोजिएको जानकारी यो हो कि येशूलाई कसले हिर्कायो भनेर परमेश्‍वरले भन्‍नुपर्ने थियो किनकि येशूलाई आँखामा पट्टि बाँधिएको थियो र देख्‍न सक्‍नुहुँदैनथ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	66	wa4h			0	सामान्य जानकारीः	यो अब अर्को दिन हो र येशूलाई परिषद्को अगाडि ल्याइएको छ ।
LUK	22	66	v9m2		καὶ ὡς ἐγένετο ἡμέρα	1	अब जब उज्यालो भयो	“अर्को बिहान झिसमिसे उज्यालो मात्र भएको बेलामा”
LUK	22	66	vp8u	figs-activepassive	ἀπήγαγον αὐτὸν εἰς τὸ Συνέδριον αὐτῶν	1	तिनीहरूले उहाँलाई तिनीहरूको परिषद्‍मा लगे	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) “धर्म-गुरुहरूले येशूलाई परिषद्‌भित्र ल्याउन लगाए” वा २) “सुरक्षाकर्मीहरूले येशूलाई धर्म-गुरुहरूको परिषद्‍मा लगे ।” केही भाषाहरूले “तिनीहरू” सर्वनामको प्रयोग गरेर वा कर्म वाच्यको प्रयोग गरेर उहाँलाई कसले लगे भन्‍ने कुरालाई नबताउन सक्छन्ः “येशूलाई परिषद्‌मा लगियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	22	67	br8y		λέγοντες	1	भन्दै	यसलाई एउटा नयाँ वाक्यको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “धर्म-गुरूहरूले येशूलाई भने”
LUK	22	67	h12k		εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, εἰπὸν ἡμῖν	1	यदि तिमी ख्रीष्‍ट हौ भने, हामीलाई भन	“तिमी ख्रीष्‍ट हौ भने हामीलाई भन”
LUK	22	67	g8iy	figs-hypo	ἐὰν ὑμῖν εἴπω, οὐ μὴ πιστεύσητε	1	यदि मैले तपाईंहरूलाई भनेँ भने, तपाईंहरूले निश्‍चय नै विश्‍वास गर्नुहुनेछैन	येशूले भन्‍नुभएका दुईवटा परिकल्पित कुराहरूमध्ये यो पहिलो हो । यो उहाँलाई ईश्‍वर-निन्दाको दोष लगाउने कारण तिनीहरूलाई नदिइकन येशूको प्रत्युत्तर दिने एउटा तरिका थियो । तपाईंको भाषामा त्यो काम वास्तवमा भएको थिएन भनेर सङ्केत गर्ने कुनै तरिका हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	22	68	l7nz	figs-hypo	ἐὰν…ἐρωτήσω, οὐ μὴ ἀποκριθῆτε	1	मैले तपाईंहरूलाई सोधेँ भने, तपाईंहरूले जवाफ दिनुहुनेछैन	यो दोस्रो परिकल्पित कथन हो । यो उहाँको दोष देखाउने कारण तिनीहरूलाई नदिइकन येशूको तिनीहरूलाई हप्‍काउने तरिका थियो । यी शब्दहरूले, “यदि मैले तपाईंहरूलाई भनेँ भने, तपाईंहरूले विश्‍वास गर्नुहुनेछैन” (पद ६७) को साथमा, यो देखाउँछन् कि परिषद्ले साँच्‍चै सत्यतालाई खोजिरहेको थियो भनेर येशूले विश्‍वास गर्नुभएन । तपाईंको भाषामा त्यो काम वास्तवमा भएको थिएन भनेर सङ्केत गर्ने कुनै तरिका हुन सक्छ । येशूले भनिरहनुभएको छ कि उहाँले बोल्‍नुभएपनि वा तिनीहरूलाई बोल्‍नलाई भन्‍नुभएपनि, तिनीहरूले ठीक तरिकाले प्रतिक्रिया दिनेछैनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hypo]])
LUK	22	69	xsz9			0	जोड्ने कथनः	येशूले परिषद्सँग कुरा गर्न निरन्तरता दिनुहुन्छ ।
LUK	22	69	z3ea		ἀπὸ τοῦ νῦν	1	अबदेखि	“यो दिनबाट” वा “आजबाट सुरु गरेर”
LUK	22	69	p8kt	figs-123person	ἔσται ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου	1	मानिसको पुत्र ... हुनेछ	येशूले यो पदावली आफैँलाई जनाउन प्रयोग गर्नुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “म, मानिसको पुत्र, ... हुनेछु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	22	69	nka9	translate-symaction	καθήμενος ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको शक्तिको दाहिने हातपट्टि बसेको	“परमेश्‍वरको दाहिने हातपट्टि” बस्‍नु भनेको परमेश्‍वरबाट महान् सम्‍मान र अधिकार प्राप्‍त गर्ने कुराको प्रतीकात्मक कार्य हो । वैकल्पिक अनुवादः “परमेश्‍वरको शक्तिको छेउमा सम्‍मानको स्थानमा बसेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	22	69	h4n3	figs-metonymy	τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरको शक्ति	“सर्वशक्तिमान् परमेश्‍वर ।” यहाँ “शक्ति” ले उहाँको सर्वोच्‍च अधिकारलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	22	70	udh2	figs-explicit	σὺ οὖν εἶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ	1	त्यसोभए तिमी परमेश्‍वरका पुत्र हौ ?	येशूले उहाँ परमेश्‍वरका पुत्र हुनुहुन्थ्यो भनेर भनिरहनुभएको थियो भनी तिनीहरूको बुझाइलाई स्‍पष्‍ट रूपमा पक्‍का गर्नुभएको तिनीहरूले चाहेका हुनाले परिषद्ले यो प्रश्‍न सोध्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यसोभए जब तिमीले त्यसो भन्यौ, के तिमीले आफू परमेश्‍वरका पुत्र हुँ भन्‍न खोजेका हौ ?” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	22	70	l4j7	guidelines-sonofgodprinciples	ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ	1	परमेश्‍वरका पुत्र	यो येशूको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	22	70	jtr9		ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἐγώ εἰμι	1	तपाईंहरू नै भन्दै हुनुहुन्छ कि म हुँ	“हो, यो तपाईंहरूले भने जस्तै हो” (युडीबी)
LUK	22	71	u3m3	figs-rquestion	τί ἔτι ἔχομεν μαρτυρίας χρείαν?	1	हामीलाई साक्षीको थप के आवश्यकता छ र ?	तिनीहरूले जोड दिनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “हामीलाई साक्षीहरूको थप आवश्‍यक छैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	22	71	lpm4	figs-metonymy	ἠκούσαμεν ἀπὸ τοῦ στόματος αὐτοῦ	1	हामीले उसको आफ्नै मुखबाट सुन्यौँ	“उसको आफ्‍नै मुख” भन्‍ने वाक्यांशले उहाँले भन्‍नुभएको कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले आफू परमेश्‍वरको पुत्र हुँ भनेर विश्‍वास गर्छ भनेर उसले भनेको सुन्यौँ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	23	intro	p6wq			0		# लूका २३ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## संरचना र ढाँचा<br><br>यूएलटीले यस अध्यायको अन्तिम पङ्क्तिलाई अलग राख्छ किनकि त्यो अध्याय २३ सँगभन्दा बढी अध्याय २४ सँग जोडिएको छ ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### आरोप लाउनु<br><br>मुख्य पूजाहारीहरू र शास्‍त्रीहरूले येशूले दुष्‍ट काम गर्नुभएको आरोप लगाए किनभने तिनीहरू पिलातसले येशूलाई मारेको चाहन्थे । तर तिनीहरूले उहाँलाई झूटो आरोप लगाइरहेका थिए, किनभने येशूले ती कुराहरू कहिल्यै गर्नुभएको थिएन जुन तिनीहरूले उहाँले गर्नुभएको आरोप लगाए ।<br><br>### “मन्दिरको पर्दा दुई भाग भएर च्यातियो”<br><br>मन्दिरमा भएको पर्दा एउटा महत्त्वपूर्ण प्रतीक थियो जसले देखाउँथ्यो कि मानिसहरूको लागि बोलिदिन तिनीहरूलाई कसैको खाँचो थियो । तिनीहरूले परमेश्‍वरसँग प्रत्यक्ष रूपमा कुरा गर्न सक्दैनथे किनभने सबै मानिसहरू पापपूर्ण हुन्छन् र परमेश्‍वरले पापलाई घृणा गर्नुहुन्छ । येशूले आफ्‍ना मानिसहरूका पापहरूको लागि मूल्य चुकाइसक्‍नुभएको हुनाले तिनीहरूले अब परमेश्‍वरसँग सीधै कुरा गर्न सक्‍छन् भनेर देखाउनको लागि परमेश्‍वरले पर्दालाई दुई भाग गर्नुभयो ।<br><br>### चिहान<br><br>येशू गाडिनुभएको चिहान ([लुका २३:५३](../../luk/23/53.md)) त्यो प्रकारको चिहान थियो जसमा धनाढय यहूदी परिवारहरूले तिनीहरूका मृतहरूलाई गाड्थे । यो चट्टानमा खोपेर बनाइएको वास्तविक कोठा थियो । त्यसको एक छेउमा फराकिलो स्थान थियो जहाँ तिनीहरूले शरीरलाई तेल र मसालाहरू लगाएर कपडाले बेह्रिसकेपछि त्यसलाई राख्‍न सक्थे । तिनीहरूले चिहानको अगाडि एउटा ठूलो ढुङ्गा गुडाइदिन्थे ताकि कसैले पनि भित्रपट्टि देख्‍न वा प्रवेश गर्न नसकोस् ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “म यस मानिसमा कुनै भूल पाउँदिन ।”<br><br>पिलातसले भनिरहेका थिए कि उनले येशूलाई दण्‍ड दिनुपर्ने कुनै कारणको बारेमा उनलाई थाहा थिएन किनभने येशूले कुनै कानून तोड्नुभएको थिएन । पिलातसले येशू सिद्ध हुनुहुन्थ्यो भनेर भनिरहेका थिएनन् ।
LUK	23	1	pi3d			0	सामान्य जानकारीः	येशूलाई पिलातसको अगाडि ल्याइन्छ ।
LUK	23	1	sgf1		ἅπαν τὸ πλῆθος αὐτῶν	1	तिनीहरूका सबै दल	“सबै यहूदी अगुवाहरू” वा “परिषद्का सबै सदस्यहरू”
LUK	23	1	mvn9		ἀναστὰν	1	उठे	“खडा भए” वा “तिनीहरूका गोडामा उभिए”
LUK	23	1	k4aa	figs-metaphor	ἐπὶ τὸν Πειλᾶτον	1	पिलातसका सामु	कसैको अगाडि देखा पर्नुको अर्थ त्यस व्यक्तिको अधिकारभित्र प्रवेश गर्नु भन्‍ने हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पिलातसद्वारा इन्साफ हुन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	23	2	mtc8	figs-exclusive	εὕρομεν	1	हामीले ... पायौँ	“हामी” ले परिषद्का सदस्यहरूलाई मात्र जनाउँछ, र पिलातस वा नजिकैका अन्य मानिसहरूलाई जनाउँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	23	2	im4v		διαστρέφοντα τὸ ἔθνος ἡμῶν	1	हाम्रो देश भाँड्दै गरेको	“हाम्रा मानिसहरूलाई बेठीक कुराहरू गर्न लगाइरहेको” वा “हाम्रा मानिसहरूलाई झूटा कुराहरू बताउँदै समस्या उत्‍पन्‍न गरिरहेको”
LUK	23	2	xsa4		κωλύοντα φόρους…διδόναι	1	कर तिर्न मनाही गरेको	“तिनीहरूलाई कर नतिर्न भनिरहेको” (युडीबी)
LUK	23	2	l68k	figs-metonymy	Καίσαρι	1	कैसरलाई	कैसरले रोमको सम्राटलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सम्राटलाई” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	23	3	z5hu		ὁ δὲ Πειλᾶτος ἠρώτησεν αὐτὸν	1	त्यसैले पिलातसले उहाँलाई सोधे	“पिलातसले येशूलाई सोधे”
LUK	23	3	ve4s	figs-explicit	σὺ λέγεις	1	तपाईं नै त्यसो भन्‍नुहुन्छ	सम्भावित अर्थहरू हुन् १) यसो भन्‍नुभएर, येशूले उहाँ यहूदीहरूका राजा हुनुहुन्छ भन्‍ने आशय दिनुभयो । वैकल्‍पिक अनुवादः “हो, जस्तो तपाईंले भन्‍नुभयो, म हुँ” वा “हो । यो तपाईंले मलाई भन्‍नुभएको जस्तो नै हो” वा २) यसो भन्‍नुभएर, येशूले भनिरहनुभएको थियो कि येशू होइन तर पिलातसले उहाँलाई यहूदीहरूका राजा भनिरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तपाईं आफैँले त्यसो भन्‍नुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	4	fx7d		τοὺς ὄχλους	1	भीडहरू	मानिसहरूका ठूला समूहहरू
LUK	23	4	s8fi		οὐδὲν εὑρίσκω αἴτιον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ	1	यी मानिसमा म कुनै पनि दोष भेट्टाउँदिन	“म यी मानिसलाई केही कुराको दोषी पाउँदिन”
LUK	23	5	yy6w		ἀνασείει	1	उसले भड्काउँछ	“ ... माझमा समस्या ल्याउँछ”
LUK	23	5	cr78		ὅλης τῆς Ἰουδαίας, καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἕως ὧδε	1	सारा यहूदिया, र गालीलबाट सुरु गरेर यस ठाँउसम्म	यसलाई एउटा नयाँ वाक्यको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सारा यहूदिया । उसले गालीलमा दुःख दिन सुरु गर्‍यो र अहिले यहाँ पनि कष्‍ट दिँदै छ”
LUK	23	6	vvp6		ἀκούσας	1	जब यो सुने	“येशूले गालीलमा सिकाउन सुरु गर्नुभयो भन्‍ने कुरा सुने”
LUK	23	6	px94		ἐπηρώτησεν εἰ ὁ ἄνθρωπος Γαλιλαῖός ἐστιν	1	उहाँ गालीली हुनुहुन्थ्यो कि भनेर उनले सोधे	पिलातसले येशू कुन क्षेत्रबाटको हुनुहुन्थ्यो भनेर जान्‍न चाहे ताकि उनीभन्दा तल्‍लो दर्जाको सरकारी अधिकारीले येशूको इन्साफ गरेको उनी चाहन्थे । यदि येशू गालीलबाटको हुनुहुन्थ्यो भने, पिलातसले हेरोदलाई येशूको न्याय गर्न लगाउन सक्थे किनभने गालीलमाथि हेरोदको अधिकार थियो ।
LUK	23	6	dr1s		ὁ ἄνθρωπος	1	मानिस	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	23	7	cbn1		ἐπιγνοὺς	1	जब उनले थाहा पाए	“पिलातसले पत्ता लगाए”
LUK	23	7	mn6i	figs-explicit	ἐκ τῆς ἐξουσίας Ἡρῴδου ἐστὶν	1	उहाँ त हेरोदको अधिकारमुनि हुनुहुन्थ्यो	यो खण्‍डले हेरोद गालीलका शासक थिए भनेर बुझिएको तथ्यलाई उल्‍लेख गर्दैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशू हेरोदको अधिकारको मातहतमा हुनुहुन्थ्यो किनभने हेरोदले गालीलमा शासन गर्थे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	7	ay2i		ἀνέπεμψεν	1	उनले पठाए	“पिलातसले पठाए”
LUK	23	7	i163		ὄντα…αὐτὸν	1	जो आँफै ... थिए	यसले हेरोदलाई जनाउँछ ।
LUK	23	7	ys2n		ἐν ταύταις ταῖς ἡμέραις	1	ती दिनहरूमा	“त्यो समयमा”
LUK	23	8	k9z8		ἐχάρη λείαν; ἦν	1	उनी धेरै खुसी थिए	“हेरोद अति खुसी थिए”
LUK	23	8	z3zz		θέλων ἰδεῖν αὐτὸν	1	उनले उहाँलाई हेर्ने इच्छा गरेका थिए	“हेरोदले येशूलाई देख्‍न चाहेका थिए”
LUK	23	8	gp7u		τὸ ἀκούειν περὶ αὐτοῦ	1	उनले उहाँको बारेमा सुनेका थिए	“हेरोदले येशूको बारेमा सुनेका थिए”
LUK	23	8	vg5u		ἤλπιζέν	1	उनले आशा गरिरहेका थिए	“हेरोदले आशा गरे”
LUK	23	8	b424	figs-activepassive	τι σημεῖον ἰδεῖν ὑπ’ αὐτοῦ γινόμενον	1	उहाँद्वारा केही आश्‍चर्यकर्महरू गरिएको	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँले कुनै किसिमको आश्‍चर्यकर्म गरेको” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	9	hbp3		ἐπηρώτα δὲ αὐτὸν ἐν λόγοις ἱκανοῖς	1	त्यसैले उनले उहाँलाई धेरै शब्दहरूमा प्रश्‍न गरे	“हेरोदले येशूलाई धेरै प्रश्‍नहरू सोधे”
LUK	23	9	c8li		οὐδὲν ἀπεκρίνατο αὐτῷ	1	उनलाई कुनै पनि जवाफ दिनुभएन	“जवाफ दिनुभएन” वा “हेरोदलाई उत्तर दिनुभएन”
LUK	23	10	lpu6		ἵστήκεισαν…οἱ γραμματεῖς	1	शास्‍त्रीहरू उभिए	“शास्‍त्रीहरू त्यहाँ उभिरहेका थिए”
LUK	23	10	hn8g		εὐτόνως κατηγοροῦντες αὐτοῦ	1	उहाँलाई जोडदार दोष लगाउँदै	“उग्र रूपले येशूलाई दोष लगाइरहेका” वा “उहाँलाई हर किसिमका अपराधहरूको आरोप लगाइरहेका”
LUK	23	11	p9yl		ὁ Ἡρῴδης σὺν τοῖς στρατεύμασιν αὐτοῦ	1	हेरोद र उनका सिपाहीहरू	“हेरोद र उनका सिपाहीहरू”
LUK	23	11	qt1c		περιβαλὼν ἐσθῆτα λαμπρὰν	1	उहाँलाई असल पोशाकहरू पहिराइदिँदै	“उहाँलाई सुन्दर पोशाकहरू लगाइदिए ।” अनुवादले यो येशूलाई आदर गरेर वा वास्ता गरेकोले यसो गरेको हो भन्‍ने सङ्केत दिनुहुँदैन । तिनीहरूले येशूलाई खिसी गर्न र उहाँको खिल्ली उडाउनलाई यसो गरेका थिए ।
LUK	23	12	b6f1	figs-explicit	ἐγένοντο…φίλοι ὅ τε Ἡρῴδης καὶ ὁ Πειλᾶτος ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ μετ’ ἀλλήλων	1	हेरोद र पिलातस दुवैजना त्यसै दिनदेखि एक-अर्कासँग साथी भएका थिए	अव्यक्त जानकारीचाहिँ यो हो कि तिनीहरू साथी भए किनभने पिलातसले हेरोदलाई येशूको न्याय गर्न दिएको कुरालाई उनले मन पराए । वैकल्‍पिक अनुवादः “हेरोद र पिलातस त्यसै दिन एक अर्कासँग साथी भए किनभने पिलातसले येशूको न्याय गर्नलाई हेरोदकहाँ पठाएका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	12	x7r8	writing-background	προϋπῆρχον γὰρ ἐν ἔχθρᾳ ὄντες πρὸς αὑτούς	1	किनकि योभन्दा अगाडि तिनीहरूका बीचमा शत्रुता थियो	यो पृष्‍ठभूमि जानकारी हो भनेर देखाउन यस जानकारीलाई कोष्‍ठकमा राखिएको छ । तपाईंको पाठकले बुझ्‍नसक्‍ने ढाँचालाई प्रयोग गर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	23	13	h89l		συνκαλεσάμενος τοὺς ἀρχιερεῖς, καὶ τοὺς ἄρχοντας, καὶ τὸν λαὸν	1	मुख्य पूजाहारीहरू र शासकहरू र मानिसहरूका भीडलाई एकसाथ हुनलाई बोलाए	“मुख्‍य पूजाहारीहरू र शासकहरू र मानिसहरूका भीडलाई सँगै भेट्न आउन बोलाए”
LUK	23	13	d7gn	figs-explicit	τὸν λαὸν	1	मानिसहरू	पिलातसले भीडलाई आउन बोलाएको कुरा सम्भाव्य छैन । भीड सम्भवतः येशूलाई के हुने थियो भनेर हेर्नलाई त्यहीँ कुरिरहेको थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “भीड अझै पनि त्यहीँ थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	14	dh77		τὸν ἄνθρωπον τοῦτον	1	यी मानिस	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	23	14	wsw6		ὡς ἀποστρέφοντα	1	भ्रष्‍ट बनाइरहेको	“उसले ... भन्दै”
LUK	23	14	ee53	figs-explicit	ἐνώπιον ὑμῶν ἀνακρίνας	1	तिमीहरूकै सामुन्‍ने यी मानिसलाई मैले प्रश्‍न गरेर	“मैले तिमीहरूको उपस्थितिमा नै येशूलाई प्रश्‍न गरेको छु, र ।” यो आशय दिइएको छ कि तिनीहरू केरकारको प्रक्रियाको लागि साक्षीहरू थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूलाई यहाँ साक्षीको रूपमा राखेर मैले येशूलाई प्रश्‍न सोधेको छु, र” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	14	e517		ἐγὼ…οὐθὲν εὗρον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ	1	म यस मानिसमा कुनै दोष भेट्टाउँदिन	“उनी दोषी छन् जस्तो लाग्‍दैन”
LUK	23	15	k5gk			0	जोड्ने कथनः	पिलातस यहूदी अगुवाहरू र भीडसँग कुरा गरिरहन्छन् ।
LUK	23	15	h623	figs-ellipsis	ἀλλ’ οὐδὲ Ἡρῴδης	1	तर नता हेरोदले	छोटो भनाइमा नसमेटिएको जानकारीलाई थप्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “हेरोदलाई पनि उनी दोषी छन् जस्तो लाग्‍दैन” वा “हेरोदले पनि उनी निर्दोष छन् भनी ठान्छन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	23	15	bn7l		οὐδὲ Ἡρῴδης…γὰρ	1	नता हेरोदले दोषी ठान्छन्, किनकि	“नता हेरोदले दोषी ठान्छन्, किनभने” वा “नता हेरोदले दोषी ठान्छन् । हामी यो जान्दछौँ किनभने”
LUK	23	15	i2ba	figs-exclusive	ἀνέπεμψεν…αὐτὸν πρὸς ἡμᾶς	1	उनले यिनीलाई हामीकहाँ फिर्ता पठाए	“हेरोदले येशूलाई हामीकहाँ नै फर्कन पठायो ।” “हामी” शब्दले पिलातस, उनका सिपाहीहरू, र पूजाहारीहरू र शास्‍त्रीहरूलाई जनाउँछ, तर तिनीहरूलाई जनाउँदैन जसले पिलातसलाई सुनिरहेका थिए । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	23	15	gs4m	figs-activepassive	οὐδὲν ἄξιον θανάτου ἐστὶν πεπραγμένον αὐτῷ	1	यिनले मृत्युदण्ड पाउन योग्य कुनै काम गरेका छैनन्	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उनले मृत्युदण्डको योग्य कुनै कुरा गरेका छैनन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	16	p5wa		παιδεύσας οὖν αὐτὸν	1	यसकारण म यिनलाई सजाय दिनेछु	पिलातसले येशूमा कुनै दोष नभेट्टाएकाले उनले उहाँलाई दण्ड बिना नै छोड्नुपर्थ्यो । यो कथनलाई अनुवादमा तार्किक रूपमा अटाउने कोसिस गर्नु जरुरी छैन । पिलातस भीडसँग डराएको कारणले मात्र उनले येशू निर्दोष हुनुहुन्छ भनी जानेर पनि उहाँलाई दण्ड दिए ।
LUK	23	18	cx37	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	पद १९ ले बारब्‍बा को थिए भन्‍ने बारेमा हामीलाई पृष्‍ठभूमि जानकारी बताउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	23	18	v7pf		ἀνέκραγον…πανπληθεὶ	1	तिनीहरूले एकसाथ कराए	“भीडमा भएका सबै मानिस चिच्‍च्याए”
LUK	23	18	ib9q	figs-explicit	αἶρε τοῦτον, ἀπόλυσον δὲ	1	यस मानिसलाई हटाउनुहोस्, तर ... छोड्नुहोस्	“यो मानिसलाई लैजानुहोस् ! ... छोड्नुहोस् ।” तिनीहरूले येशूलाई उनका सिपाहीहरूद्वारा मार्न लाउनलाई उनीसँग मागिरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो मानिसलाई लैजानुहोस् र प्राणदण्ड दिनुहोस् ! ... छोड्नुहोस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	18	i6pj	figs-exclusive	ἀπόλυσον…ἡμῖν	1	हाम्रो लागि छोडिदिनुहोस्	“हामीलाई”ले भीडलाई मात्र जनाउँछ, र पिलातस र उनको सिपाहीहरूलाई जनाउँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-exclusive]])
LUK	23	19	vd6b	writing-background	ὅστις ἦν…φόνον, βληθεὶς ἐν τῇ φυλακῇ	1	त्यो हत्याको ... झ्यालखानामा हालिएको थियो	यो बारब्‍बा को थियो भन्‍ने बारेमा लूकाले दिएको पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	23	19	qdv7	figs-activepassive	ὅστις ἦν…βληθεὶς ἐν τῇ φυλακῇ	1	त्यसलाई झ्यालखानामा हालिएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसलाई रोमीहरूले झ्यालखानामा हालेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	19	zl1f		στάσιν τινὰ γενομένην ἐν τῇ πόλει	1	सहरमा भएको कुनै विद्रोह	“सहरका मानिसहरूलाई रोमी सरकारको विरुद्धमा विद्रोह गर्नलाई मनाउन कोसिस गरिरहेको”
LUK	23	20	vbp4		πάλιν…προσεφώνησεν αὐτοῖς	1	फेरि तिनीहरूलाई सम्बोधन गरे	“फेरि तिनीहरूसँग बोले” वा “फेरि पनि भीडका मानिसहरूसँग र धर्मगुरुहरूसँग बोले”
LUK	23	20	t1i2		θέλων ἀπολῦσαι τὸν Ἰησοῦν	1	येशूलाई छोड्ने इच्छा गर्दै	“किनभने उनले येशूलाई छुटाउन चाहन्थे”
LUK	23	22	iz5v	translate-ordinal	ὁ δὲ τρίτον εἶπεν πρὸς αὐτούς	1	तब उनले तेस्रो पटक तिनीहरूलाई भने	“पिलातसले भीडलाई तेस्रो पटक फेरि भने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	23	22	ck75	figs-rquestion	τί…κακὸν ἐποίησεν οὗτος?	1	यो मानिसले के दुष्‍ट काम गरेको छ ?	येशू निर्दोष हुनुहुन्थ्यो भनेर भीडलाई बुझ्‍न लगाउनको लागि पिलातसले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “यी मानिसले कुनै गलत काम गरेका छैनन् !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	23	22	de5a		οὐδὲν αἴτιον θανάτου εὗρον ἐν αὐτῷ	1	मैले यिनीमा मृत्युदण्‍डको सजाय पाउन लायकको केही पाएको छैन	“उनले त्यस्तो केही गरेका छैनन् जसको लागि उनले प्राणदण्‍ड पाउनुपर्छ”
LUK	23	22	mij1		παιδεύσας…αὐτὸν, ἀπολύσω	1	उनलाई सजाय दिइसकेपछि, म उनलाई छोडिदिनेछु	[लूका २३:१६](./15.md) मा जस्तै, पिलातसले येशूलाई दण्‍ड नदिइकन छोडिदिनुपर्थ्यो किनभने उहाँ निर्दोष हुनुहुन्थ्यो । तापनि, भीडलाई शान्त पार्नको लागि उनले येशूलाई दण्‍ड दिने प्रस्ताव राखे ।
LUK	23	22	z7ax		ἀπολύσω	1	म उनलाई छोडिदिनेछु	“म उनलाई स्‍वतन्‍त्र बनाउनेछु”
LUK	23	23	k1hh		οἱ…ἐπέκειντο	1	तिनीहरूले जिद्दी गरे	“भीडले जिद्दी गर्‍यो”
LUK	23	23	sni4		φωναῖς μεγάλαις	1	उच्‍च स्वरले	“कराउँदै”
LUK	23	23	pst8	figs-activepassive	αὐτὸν σταυρωθῆναι	1	उहाँलाई क्रूसमा टाँग्‍न	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “पिलातसले येशूलाई उनका सिपाहीहरूद्वारा क्रूसमा टाँग्‍न लगाउन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	23	pgz9		κατίσχυον αἱ φωναὶ αὐτῶν	1	तिनीहरूका आवाजहरूले जित्यो	“तिनीहरूले पिलातसलाई नमनाउञ्‍जेलसम्‍म भीड कराइरह्‌यो”
LUK	23	24	tfw2		γενέσθαι τὸ αἴτημα αὐτῶν	1	उनीहरूका माग पूरा गरिदिन	“भीडले बिन्ती गरेको कुरा गरिदिनलाई”
LUK	23	25	nwd3		ἀπέλυσεν δὲ τὸν…ὃν ᾐτοῦντο	1	तिनीहरूले माग गरेको व्यक्तिलाई उनले छोडिदिए	पिलातसले बारब्‍बालाई झ्यालखानाबाट छोडिदिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “पिलातसले बारब्बालाई छोडिदिए जसलाई भीडले छोडिदिनलाई मागेको गरेको थियो”
LUK	23	25	t66f	writing-background	διὰ στάσιν καὶ φόνον βεβλημένον εἰς φυλακὴν	1	जसलाई हुलदङ्गा गरेको र हत्याको अभियोगमा झ्यालखानामा हालिएको थियो	यो त्यस समयमा बारब्बा कहाँ थियो भन्‍ने बारेमा पृष्‍ठभूमि जानकारी हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसलाई रोमीहरूले हत्याको ... झ्यालखानामा हालेका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]])
LUK	23	25	z8v8		τὸν δὲ Ἰησοῦν παρέδωκεν τῷ θελήματι αὐτῶν	1	तर उनले येशूलाई तिनीहरूको इच्छाअनुसार सुम्पिदिए	“भीडले जे गर्न चाहेका थिए त्यही गर्नको लागि येशूलाई तिनीहरूकहाँ ल्याउन पिलातसले सिपाहीहरूलाई आदेश दिए”
LUK	23	26	s9kc		ὡς ἀπήγαγον αὐτόν	1	जसै तिनीहरूले उहाँलाई लगे	“जब सिपाहीहरूले येशूलाई पिलातस भएको ठाउँबाट लगे”
LUK	23	26	ysu3		ἐπιλαβόμενοι	1	तिनीहरूले समाते	रोमी सिपाहीहरूसँग मानिसहरूलाई तिनीहरूका भारी बोक्‍न कर लगाउने अधिकार थियो । यसलाई सिमोनलाई गिरफ्तार गरिएको वा उसले कुनै गलत काम गरेको देखाउने जस्तो गरी अनुवाद नगर्नुहोस् ।
LUK	23	26	x5qz	translate-names	Σίμωνά, τινα Κυρηναῖον	1	एकजना कुरेनीका सिमोन	“कुरेनीको सहरबाट, एकजना सिमोन नाम गरेका मानिस” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	23	26	i5ua		ἐρχόμενον ἀπ’ ἀγροῦ	1	गाउँबाट आउँदै गरेको	“ऊ गाउँबाट यरूशलेमतिर आउँदै थियो” (युडीबी)
LUK	23	26	fub3		ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυρὸν	1	उसलाई क्रूस बोक्‍न लगाएर	“उसको काँधमाथि क्रूस राखिदिए”
LUK	23	26	y3p6		ὄπισθεν τοῦ Ἰησοῦ	1	येशूको पछि	“र ऊ येशूको पछि-पछि आयो”
LUK	23	27	nvg3		πολὺ πλῆθος	1	एउटा ठुलो भीड	“एउटा विशाल भीड”
LUK	23	27	ad9f		πολὺ πλῆθος τοῦ λαοῦ, καὶ γυναικῶν	1	पुरुषहरू, र स्‍त्रीहरूको ठूलो भीड	स्‍त्रीहरू पनि त्यस ठूलो भीडको हिस्सा थिए, र एउटा फाल्‍टो भीड थिएनन् ।
LUK	23	27	s7gx		ἐθρήνουν αὐτόν	1	उहाँका लागि विलाप गरे	“येशूको निम्ति विलाप गरे”
LUK	23	27	bp3x		ἠκολούθει…αὐτῷ	1	उहाँलाई पछ्याइरहेका थिए	यसको अर्थ यो होइन कि तिनीहरू येशूका सिपाहीहरू थिए । यसले तिनीहरू उहाँको पछि-पछि हिँडिरहेका थिए भन्‍ने सामान्य अर्थ दिन्छ ।
LUK	23	28	s3ka		στραφεὶς…πρὸς αὐτὰς	1	तिनीहरूतिर फर्केर	यसले सङ्केत गर्छ कि येशू स्‍त्रीहरूतिर फर्कनुभयो र तिनीहरूलाई प्रत्यक्ष रूपमा सम्बोधन गर्नुभयो ।
LUK	23	28	nl38		θυγατέρες Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेमका छोरीहरू हो	सहरको “छोरी”को अर्थ सहरका स्‍त्रीहरू भन्‍ने हुन्छ । यो रुखो बोली थिएन । यो कुनै स्थानबाटका स्‍त्रीहरूको समूहको निमित्त गरिने सामान्य रूपको सम्बोधन थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “यरूशलेमबाट आएका स्‍त्रीहरू हो”
LUK	23	28	wi15	figs-metonymy	μὴ κλαίετε ἐπ’ ἐμέ, πλὴν ἐφ’ ἑαυτὰς κλαίετε, καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ὑμῶν	1	मेरो लागि नरोओ, तर आफ्नै निम्ति र आफ्ना छोराछोरीहरूका निम्ति रोओ	व्यक्ति चाहिँ त्यस व्यक्तिलाई हुन जाने कुरालाई जनाउने प्रतिस्थापन शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई हुने खराब कुराहरूको बारेमा नरोओ । बरु, रोओ किनभने तिमीहरू र तिमीहरूका छोराछोरीहरूलाई झन् खराब कुराहरू हुनेछन्” वा “मलाई भइरहेको खराब कुराहरूको कारण तिमीहरू रोइरहेका छौ, तर तिमीहरू झन् बढी रुनेछौ जब तिमीहरू र तिमीहरूका छोराछोरीहरूलाई झन् खराब कुराहरू हुनेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	23	29	s9uj			0	जोड्ने कथनः	येशूले भीडसँग कुरा गर्न सकाउनुहुन्छ ।
LUK	23	29	rd8v		ὅτι ἰδοὺ	1	किनभने हेर	यरूशलेमका स्‍त्रीहरूले तिनीहरू आफूहरूका लागि किन विलाप गर्नुपर्छ भन्‍ने कारणलाई यसले परिचय गराउँछ ।
LUK	23	29	bjb7		ἔρχονται ἡμέραι	1	दिनहरू आउँदैछन्	“त्यहाँ छिटै त्यो समय हुनेछ”
LUK	23	29	xi9e		ἐν αἷς ἐροῦσιν	1	जसमा तिनीहरूले भन्‍नेछन्	“जब मानिसहरूले भन्‍नेछन्”
LUK	23	29	rat4		αἱ στεῖραι	1	बाँझीहरू	“बच्‍चा नजन्माएका स्‍त्रीहरू”
LUK	23	29	rgj1		αἱ κοιλίαι αἳ οὐκ ἐγέννησαν, καὶ μαστοὶ οἳ οὐκ ἔθρεψαν	1	नजन्माएका गर्भहरू, र दूध नखुवाएका स्तनहरू	यी वाक्यांशहरू “बाँझीहरू”लाई अझ पूर्ण तरिकाले वर्णन गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । ती स्‍त्रीहरूले नता जन्म दिए नता सन्तानलाई दूध खुवाए । यी कुराहरूलाई “बाँझीहरू” शब्दसँग जोडेर लेख्दा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ती स्‍त्रीहरू जसले कहिल्यै सन्तान जन्माएनन् वा शिशुहरूलाई दूध खुवाएनन्”
LUK	23	29	u1x1		ἐροῦσιν	1	तिनीहरूले भन्‍नेछन्	यसले रोमीहरू वा यहूदी अगुवाहरूलाई जनाएको हुन सक्छ, अथवा खास रूपमा कसैलाई पनि नजनाएको हुन सक्छ ।
LUK	23	30	te1i		τότε	1	त्यसपछि	त्यस बेलामा
LUK	23	30	gya6	figs-ellipsis	τοῖς βουνοῖς	1	पहाडहरूलाई	वाक्यांशलाई छोटो राख्‍नको लागि शब्दहरूलाई हटाइएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले पहाडहरूलाई भन्‍नेछन्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-ellipsis]])
LUK	23	31	y238	figs-rquestion	ὅτι εἰ ἐν τῷ ὑγρῷ ξύλῳ, ταῦτα ποιοῦσιν; ἐν τῷ ξηρῷ, τί γένηται?	1	यदि रूख हरियो हुँदै तिनीहरूले यस्ता कुराहरू गर्छन् भने, सुख्खा हुँदा के होला ?	असल समयमा त मानिसहरूले खराब थोकहरू गरिरहेका भने तिनीहरूले भविष्यमा आउने खराब समयहरूमा निश्‍चित रूपमा अझ धेरै खराब थोकहरू गर्नेछन् भन्‍ने कुरा भीडलाई बुझ्‍न सहायता गराउनलाई येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरू देख्छौ कि रूख हरियो हुँदा त तिनीहरूले यी खराब थोकहरू गरिरहेका छन् भने रूख सुक्‍दा तिनीहरूले अझ धेरै खराब कुराहरू गर्नेछन् भन्‍ने कुरामा तिमीहरू निश्‍चित हुन सक्छौ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	23	31	nkk3	figs-metaphor	τῷ ὑγρῷ ξύλῳ	1	रूख हरियो छ	हरियो रूख केही असल कुराको निम्ति एउटा अलङ्कार हो । यदि तपाईंको भाषामा यस्तै अलङ्कार छ भने तपाईंले यसलाई यहाँ प्रयोग गर्नुपर्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	23	31	zt5s	figs-metaphor	τῷ ξηρῷ	1	यो सुख्खा छ	सुक्खा काठ भनेको केही त्यस्तो कुराको लागि अलङ्कार हो जुन केवल बाल्नलाई मात्र उपयोगी छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	23	32	w8yj	figs-activepassive	ἤγοντο δὲ καὶ ἕτεροι κακοῦργοι δύο σὺν αὐτῷ ἀναιρεθῆναι	1	अब अरू दुई जना अपराधीहरूलाई पनि उहाँसँगै मारिनलाई लगिँदै थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “सिपाहीहरूले येशूसँगै अरू दुई जना अपराधीहरूलाई पनि मार्नलाई लगे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	32	m2nh		ἕτεροι κακοῦργοι δύο	1	अरू दुई जना अपराधीहरू	“अन्य दुई मानिसहरू जो अपराधीहरू थिए” वा “दुई अपराधीहरू ।” लूकाले “अरू अपराधीहरू” भनेर भन्‍दैनन् किनभने उहाँलाई एक अपराधी झैँ व्यवहार गरिएपनि येशू निर्दोष हुनुहुन्थ्यो । लूकाले अरू दुई मानिसहरूलाई अपराधीहरू भन्छन्, तर येशूलाई होइन । लूकाले “अरू अपराधीहरू” भनेर भन्‍दैनन् किनभने उहाँलाई एक अपराधी झैँ व्यवहार गरिएपनि येशू निर्दोष हुनुहुन्थ्यो । लूकाले अरू दुई मानिसहरूलाई अपराधीहरू भन्छन्, तर येशूलाई होइन ।
LUK	23	33	wj2q		ὅτε ἦλθον	1	जब तिनीहरू आए	“तिनीहरू” शब्दले सिपाहीहरू, अपराधीहरू र येशूलाई समावेश गर्छ ।
LUK	23	33	i3vx		ἐσταύρωσαν αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँलाई क्रूसमा टाँगे	“रोमी सिपाहीहरूले येशूलाई क्रूसमा टाँगे”
LUK	23	33	bjr2		ὃν μὲν ἐκ δεξιῶν, ὃν δὲ ἐξ ἀριστερῶν	1	एउटालाई उहाँको दायाँपट्टि र अर्कालाई उहाँको बायाँपट्टि	“तिनीहरूले एउटा अपराधीलाई येशूको दाहिनेपट्टि क्रूसमा टाँगे र अर्को अपराधीलाई येशूको बायाँपट्टि क्रूसमा टाँगे”
LUK	23	34	uk4s		ἔβαλον κλῆρον	1	तिनीहरूले चिट्ठा हाले	सिपाहीहरू एक किसिमको जुवामा सहभागी भए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले जुवा खेले”
LUK	23	34	qbj8		διαμεριζόμενοι…τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, ἔβαλον κλῆρον	1	उहाँका वस्‍त्रहरू भाग गरेर, तिनीहरूले चिट्ठा हाले	“सिपाहीहरू माझमा कसले येशूको हरेक लुगा घर लाने भनी निर्णय गर्न चिट्ठा हाले”
LUK	23	35	a2h5		ἵστήκει, ὁ λαὸς	1	मानिसहरू छेउमा उभिए	“मानिसहरू त्यहाँ उभिरहेका थिए”
LUK	23	35	kue4		σωσάτω	1	उसले ...	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	23	35	t7mb	figs-irony	ἄλλους ἔσωσεν, σωσάτω ἑαυτόν	1	उसले अरूहरूलाई बचायो । उसले आफैँलाई बचाओस्	लूकाले शासकहरूका व्यङ्गात्मक वचनहरूको अभिलेख राख्छन् । येशूले अरूहरूलाई बचाउन सक्‍ने एउटै मात्र उपाय भनेको उहाँले आफैँलाई बचाउनको साटोमा मर्नुभएर थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])
LUK	23	35	m3f6		σωσάτω ἑαυτόν	1	उसले आफैँलाई बचाओस्	“येशू आफैँलाई बचाउन सक्षम हुनुपर्छ ।” तिनीहरूले येशूलाई गिज्याउन यसो भने । उहाँले आफैँलाई बचाउन सक्‍नुहुन्थ्यो भनेर तिनीहरूले विश्‍वास गर्दैनथे । वैकल्‍पिक अनुवादः “उसले आफैँलाई क्रूसबाट बचाएर ऊ को हो भनी प्रमाणित गरेको हामी हेर्न चाहन्छौँ”
LUK	23	35	a963		ὁ…ἐκλεκτός	1	चुनिएको जन	“एक जना जसलाई परमेश्‍वरले चुन्‍नुभयो”
LUK	23	36	k8h9		αὐτῷ	1	उहाँ	येशू
LUK	23	36	q9w9		προσερχόμενοι	1	नजिक आउँदै	“येशूको छेउमा आउँदै”
LUK	23	36	b3jz		ὄξος προσφέροντες αὐτῷ	1	सिर्का दिँदै	“येशूलाई पिउनलाई सिर्का दिँदै ।” सिर्का भनेको सस्तो पेय पदार्थ हो जुन साधारण मानिसहरूले पिउँछन् । सिपाहीहरूले सस्तो मूल्यको पेय पदार्थ आफू राजा भएको दाबी गर्ने कोही व्यक्तिलाई दिएर येशूको गिल्‍ला गरिरहेका थिए ।
LUK	23	37	x5wr	figs-explicit	εἰ σὺ εἶ ὁ Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων, σῶσον σεαυτόν	1	यदि तँ यहूदीहरूको राजा होस् भने, आफैँलाई बचा	सिपाहीहरूले येशूलाई खिसी गरिरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तँ यहूदीहरूको राजा होस् भनेर हामी विश्‍वास गर्दैनौँ, तर यदि तँ होस् भने, आफैँलाई बचाएर हामीलाई गलत प्रमाणित गर् !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	38	l5be		ἐπιγραφὴ ἐπ’ αὐτῷ	1	उहाँ माथि एउटा चिन्ह	“येशूको क्रूसमाथि एउटा पाटी जसमा लेखिएको थियो”
LUK	23	38	w7aw		ὁ Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων οὗτος	1	यो यहूदीहरूको राजा हो	येशूको माथिल्तिर यो चिन्ह राख्‍ने मानिसहरूले उहाँको गिल्‍ला गरिरहेका थिए । उहाँ राजा हुनुहुन्थ्यो भनेर तिनीहरूले वास्तवमै ठान्दैनथे ।
LUK	23	39	z9ej		ἐβλασφήμει αὐτόν	1	उहाँको अपमान गर्‍यो	“येशूको अपमान गर्‍यो”
LUK	23	39	tmy7	figs-rquestion	οὐχὶ σὺ εἶ ὁ Χριστός? σῶσον σεαυτὸν	1	के तिमी ख्रीष्‍ट होइनौ ? आफैँलाई बचाऊ	त्यो अपराधीले येशूको गिल्‍ला गर्न एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमी ख्रीष्‍ट भएको दाबी गर्छौ । आफैँलाई बचाऊ” वा “यदि तिमी साँच्‍चै ख्रीष्‍ट हौ भने, तिमीले आफैँलाई बचाउने थियौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	23	39	g6uk	figs-irony	σῶσον σεαυτὸν καὶ ἡμᾶς	1	आफैँलाई र हामीलाई बचाऊ	येशूले तिनीहरूलाई क्रूसबाट उद्धार गर्न सक्‍नुहुन्थ्यो भनेर त्यस अपराधीले वास्तवमै ठान्दैनथ्यो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-irony]])
LUK	23	40	lb4e		ὁ ἕτερος ἐπιτιμῶν αὐτῷ	1	अर्कोले त्यसलाई हप्कायो	“अर्को अपराधीले त्यसलाई हप्कायो”
LUK	23	40	nk1r	figs-rquestion	οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ	1	के तँ परमेश्‍वरको डर मान्दैनस्, किनकि तैँले पनि उही दण्ड भोगिरहेछस् ?	त्यो अपराधीले अर्को अपराधीलाई हप्‍काउनलाई एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तैँले परमेश्‍वरको डर मान्‍नुपर्छ किनभने तिनीहरूले तँलाई त्यही तरिकाले दण्‍ड दिइरहेका छन् जुन तरिकाले तिनीहरूले उहाँलाई दण्‍ड दिइरहेका छन्” वा “तँसँग परमेश्‍वरको डर नभएको हुनुपर्छ, किनकि तँ उहाँ जस्तै क्रूसमा टाँगिइरहँदा पनि उहाँको गिल्‍ला गर्छस्” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	23	41	qyp6	figs-123person	ἡμεῖς μὲν…ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν	1	हामी त ... हामीले पाइरहेका छौँ ... हामीले ... गर्‍यौँ	“हामी” शब्दको यी प्रयोगहरूले केवल ती दुई अपराधीहरूलाई मात्र जनाउँछ, र येशू वा अरू मानिसहरूलाई जनाउँदैन । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])
LUK	23	41	i4gm		ἡμεῖς μὲν δικαίως	1	हामी वास्तवमा ... न्यायोचित रूपले ...	“साँच्‍चै, हामी यो दण्डको योग्य छौँ”
LUK	23	41	nu35		οὗτος	1	यी मानिस	यसले येशूलाई जनाउँछ ।
LUK	23	42	mht9		καὶ ἔλεγεν	1	तब उसले भन्यो	“त्यो अपराधीले यसो पनि भन्यो”
LUK	23	42	j9d9		μνήσθητί μου	1	मलाई सम्झनुहोस्	“मेरो बारेमा सोच्‍नुहोस् र मलाई असल व्यवहार गर्नुहोस्”
LUK	23	42	zyv3	figs-metonymy	ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου	1	जब तपाईं आफ्‍नो राज्यमा आउनुहुन्छ	कुनै राज्य “भित्र आउनु”ले शासन गर्न सुरु गर्ने कुरालाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “राजाको रूपमा शासन गर्न थाल्नुहुँदा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	23	43	n6w9		ἀμήν, σοι λέγω, σήμερον	1	साँच्‍चै म तिमीलाई भन्दछु, आज	“साँच्‍चै” शब्दले येशूले भनिरहनुभएको कुरामा जोड थप्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीले जानेको म चाहन्छु कि आज”
LUK	23	43	f1fl		τῷ Παραδείσῳ	1	स्वर्गलोक	यो धर्मी मानिसहरू मरेपछि तिनीहरू जाने ठाउँ हो । येशूले त्यस मानिसलाई ऊ परमेश्‍वरसँग हुने थियो र परमेश्‍वरले उसलाई स्वीकार गर्नुहुने थियो भनी विश्‍वस्त पार्दै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “धर्मी मानिसहरू बस्‍ने ठाउँ” वा “मानिसहरू राम्ररी बस्‍नसक्‍ने ठाउँ”
LUK	23	44	x7fl		ὡσεὶ ὥρα ἕκτη	1	छैटौँ घडीको बेलातिर	“मध्यान्‍न हुन लागेको बेलामा ।” यसले त्यस बेलाको समय मापन गर्ने चलनलाई देखाउँछ जुन बिहानको ६ बजे सुरु हुन्थ्यो ।
LUK	23	44	q4t3		σκότος ἐγένετο ἐφ’ ὅλην τὴν γῆν	1	सारा देशलाई अन्धकारले ढाक्यो	“सम्पूर्ण मुलुक अन्धकार भयो”
LUK	23	44	e8zn		ἕως ὥρας ἐνάτης	1	नवौँ घडीसम्म	“दिउँसोको तिन बजेसम्म ।” यसले त्यस बेलाको समय मापन गर्ने चलनलाई देखाउँछ जुन बिहानको ६ बजे सुरु हुन्थ्यो ।
LUK	23	45	hjt3		τοῦ ἡλίου ἐκλειπόντος	1	जसै सूर्य अँध्यारो भयो	यसले सूर्यास्तलाई जनाउँदैन । बरु, सूर्यको उज्यालो मध्य दिनमै अँध्यारो भयो । सूर्य अस्ताइरहेको भन्दा पनि सूर्य अँध्यारो भइरहेको भनेर वर्णन गर्ने कुनै शब्दको प्रयोग गर्नुहोस् ।
LUK	23	45	ssh2		τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ	1	मन्दिरको पर्दा	“मन्दिर भित्रको पर्दा ।” यो त्यो पर्दा थियो जसले महापवित्र स्थानलाई बाँकीको मन्दिरबाट अलग गर्थ्यो ।
LUK	23	45	ah4k	figs-activepassive	ἐσχίσθη δὲ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ μέσον	1	मन्दिरको पर्दा बीचबाट दुई भाग भएर च्यातियो	“मन्दिरको पर्दा दुई टुक्रा भएर च्यातियो ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “परमेश्‍वरले मन्दिरको पर्दालाई माथिदेखि तलसम्म दुई भाग बनाएर च्यात्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	46	z1fq		φωνήσας φωνῇ μεγάλῃ	1	ठूलो स्वरमा चिच्‍च्याउनुभएर	“ठूलो स्वरले कराउनुहुँदै ।” यो कसरी अघिल्‍ला पदहरूका घटनाहरूसँग सम्बन्धित छ भन्‍ने कुरालाई देखाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब त्यो भयो, येशू ठूलो स्वरले कराउनुभयो”
LUK	23	46	r4ub	guidelines-sonofgodprinciples	Πάτερ	1	पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	23	46	mix5	figs-metonymy	εἰς χεῖράς σου παρατίθεμαι τὸ Πνεῦμά μου	1	म मेरो आत्मा तपाईंको हातमा सुम्पन्छु	“तपाईंको हातमा” भन्‍ने वाक्यांशले परमेश्‍वरको रेखदेखलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “म मेरा आत्मालाई तपाईंको हेरचाहमा सुम्पन्छु” वा “तपाईंले हेरचाह गर्नुहुन्छ भन्‍ने जानेर म मेरो आत्मा तपाईंलाई दिँदै छु” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	23	46	k5rv		τοῦτο δὲ εἰπὼν	1	अब यसो भनेर	“येशूले यो भन्‍नुभएपछि”
LUK	23	46	bd6y		ἐξέπνευσεν	1	उहाँले आफ्‍नो अन्तिम सास फेर्नुभयो	“येशू मर्नुभयो”
LUK	23	47	p6lh		ὁ ἑκατοντάρχης	1	कप्‍तान	यो रोमी अधिकारीको लागि भएको एउटा उपाधि हो जसले रोमी सिपाहीहरूलाई खटन गर्थे । उनले क्रूसमा टँगाउने कामको पर्यवेक्षण गरेका थिए ।
LUK	23	47	ar1d	figs-activepassive	τὸ γενόμενον	1	जे भयो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ती सबै कुराहरू जे भएका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	47	c2ti		ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος ἦν	1	यी मानिस धर्मी थिए	“यी मानिसले त्यस्तो केही गरेका छैनन् जुन गलत छ” वा “यी मानिसले कुनै गलत काम गरेका छैनन्”
LUK	23	48	dq99		ὄχλοι	1	भीडहरू	मानिसहरूका ठूला समूहहरू
LUK	23	48	jth1		οἱ συνπαραγενόμενοι	1	जो सँगै आएका थिए	“जो सँगै भेला भएका थिए”
LUK	23	48	gt8y		ἐπὶ τὴν θεωρίαν ταύτην	1	यो दृश्‍यको लागि	“यो घटना हेर्न” वा “के भइरहेको थियो भनेर अवलोकन गर्न”
LUK	23	48	yq19	figs-activepassive	τὰ γενόμενα	1	ती कुराहरू जुन भएका थिए	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जे भएका थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	48	whs7		τύπτοντες…ὑπέστρεφον	1	... पिट्दै फर्के	“ ... पिट्दै तिनीहरूका घर फर्के” (युडीबी)
LUK	23	48	ft9q	translate-symaction	τύπτοντες τὰ στήθη	1	तिनीहरूका छाती पिट्दै	यो दुःख र पछुतोको चिन्ह थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरू कति शोकमा छन् भनी देखाउनलाई आफ्नो छाती पिट्दै” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	23	49	xzh8		αἱ συνακολουθοῦσαι αὐτῷ	1	जसले उहाँलाई पछ्याउँथे	“येशूसँगै यात्रा गर्थे”
LUK	23	49	evb4		ἀπὸ μακρόθεν	1	टाढै उभिएर	“येशूबाट केही पर रहेर”
LUK	23	49	s74u		ταῦτα	1	यी कुराहरू	“जे भयो”
LUK	23	50	cbj7	writing-background		0	सामान्य जानकारीः	योसेफले पिलातससँग येशूको शरीर माग्छन् । यी पदहरूले योसेफ को थिए भन्‍ने बारेमा हामीलाई पृष्‍ठभूमि जानकारी दिन्छन् । यूएसटीले गरेको जस्तै गरी केही जानकारीको क्रमलाई पुनः मिलाएर पदको पुलसँग राख्दा सहयोगी हुन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-background]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/translate-versebridge]])
LUK	23	50	ud7p	writing-participants	καὶ ἰδοὺ, ἀνὴρ	1	अब त्यहाँ एउटा मानिस थियो	“हेर” शब्दले हामीलाई कथामा एउटा नयाँ व्यक्तिबारे सचेत गराउँछ । तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यहाँ एउटा मानिस थियो जो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-participants]])
LUK	23	50	wx2z		βουλευτὴς	1	एकजना परिषद्को सदस्य	“यहूदी परिषद्”
LUK	23	51	ddr1	figs-explicit	οὗτος οὐκ ἦν συνκατατεθειμένος τῇ βουλῇ καὶ τῇ πράξει αὐτῶν	1	उनी परिषद्को निर्णय र तिनीहरूका कार्यसँग सहमत थिएनन्	निर्णय के थियो भन्‍ने कुरालाई प्रस्‍टसँग उल्‍लेख गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि त येशूलाई मार्ने परिषद्को निर्णयसँग वा उहाँलाई मार्नमा तिनीहरूको कार्यसँग” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	51	rba6	translate-names	ἀπὸ Ἁριμαθαίας	1	उनी अरिमाथियाबाटका थिए	यहाँ “यहूदिया सहर”को अर्थ यो यहूदियामा अवस्थित थियो भन्‍ने हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अरिमाथिया भनिने सहर, जुन यहूदियामा छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	23	52	tk6r		οὗτος, προσελθὼν τῷ Πειλάτῳ, ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ	1	येशूको शरीर माग्‍नलाई उनी पिलातसकहाँ गए	“यी मानिस पिलातसकहाँ गए र येशूको शरीरलाई गाड्नको लागि त्यो पाउन अनुरोध गरे”
LUK	23	53	ec9d		καθελὼν	1	उनले त्यसलाई तल ल्याए	“योसेफले येशूको शरीरलाई क्रूसबाट लगे”
LUK	23	53	f5bq		ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι	1	त्यसलाई सफा मलमलको कपडामा बेह्रे	“शरीरलाई मलमलको राम्रो कपडामा बेह्रे ।” यो त्यस समयको दफन गर्ने सामान्य चलन थियो ।
LUK	23	53	yy3n	figs-activepassive	λαξευτῷ	1	जुन चट्टानमा कपेर बनाइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “एउटा चिहान जसलाई कसैले चट्टानको पहरामा काटेर बनाएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	53	m5wu		οὗ οὐκ ἦν οὐδεὶς οὔπω κείμενος	1	जहाँ कहिल्यै कसैलाई राखिएको थिएन	यसलाई एउटा नयाँ वाक्यको रूपमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “त्यस चिहानमा पहिले कसैले पनि लाशलाई राखेको थिएन”
LUK	23	54	tia9		ἡμέρα…παρασκευῆς	1	तयारीको दिन	“त्यो दिन जब मानिसहरू शबाथ भनिने यहूदी विश्रामको दिनको लागि तयार हुन्थे”
LUK	23	54	b4i1	figs-metaphor	Σάββατον ἐπέφωσκεν	1	विश्राम दिन सुरु हुनै लागेको थियो	यहूदीहरूको लागि, दिन चाहिँ सूर्यास्तमा सुरु हुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “चाँडै घाम अस्ताउँदै थियो, अर्थात् विश्राम दिनको सुरुवात” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]])
LUK	23	55	pu3i		αἵτινες ἦσαν συνεληλυθυῖαι ἐκ τῆς Γαλιλαίας αὐτῷ	1	जो गालीलदेखि येशूसँगै आएका थिए	“जसले गालीलको क्षेत्रदेखि येशूसँगै यात्रा गरेका थिए”
LUK	23	55	nhd9	figs-activepassive	κατακολουθήσασαι…ἐθεάσαντο τὸ μνημεῖον καὶ ὡς ἐτέθη τὸ σῶμα αὐτοῦ	1	पछ्याए र चिहान अनि उहाँको शरीरलाई कसरी राखिएको थियो भनेर हेरे	यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुावदः “योसेफ र उनीसँग भएका मानिसहरूसँगै तिनीहरूको पछाडि-पछाडि हिँडे; स्‍त्रीहरूले चिहान अनि मानिसहरूले उहाँको शरीरलाई चिहानभित्र कसरी राखेका थिए भनेर देखे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	23	56	sm68		ὑποστρέψασαι	1	तिनीहरू फर्के	“ती स्‍त्रीहरू तिनीहरू बस्‍ने घरहरूतिर गए”
LUK	23	56	mj6q	figs-explicit	ἡτοίμασαν ἀρώματα καὶ μύρα	1	सुगन्धित द्रव्य र अत्तरहरू तयार गरे	किनकि तिनीहरूसँग उहाँको शरीरमा सुगन्धित द्रव्य र अत्तरहरू लगाएर येशूलाई सम्‍मान गर्ने कुनै समय थिएन, तिनीहरूले सो कुरा हप्‍ताको पहिलो दिनको बिहानै गर्न गइरहेका थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूको शरीरमा लाउनलाई सुगन्धित द्रव्य र अत्तरहरू तयार पारे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	23	56	uzk9		ἡσύχασαν	1	तिनीहरूले विश्राम गरे	“ती स्‍त्रीहरूले कुनै काम गरेनन्”
LUK	23	56	tk6s		κατὰ τὴν ἐντολήν	1	आज्ञा अनुसार	“यहूदी व्यवस्था अनुसार” वा “यहूदी व्यवस्थाले माग गरेअनुरूप ।” व्यवस्था अनुसार तिनीहरूले उहाँको शरीरलाई विश्रामको दिनमा तयारी गर्न मिल्दैनथ्यो ।
LUK	24	intro	r5qx			0		# लूका २४ सामान्य टिपोटहरू<br><br>## यस अध्यायमा भएका विशेष अवधारणाहरू<br><br>### चिहान<br><br>येशू गाडिनुभएको चिहान ([लूका २४:१](../../luk/24/01.md)) त्यो प्रकारको चिहान थियो जसमा धनाढय यहूदी परिवारहरूले तिनीहरूका मृतहरूलाई गाड्थे । यो चट्टानमा खोपेर बनाइएको वास्तविक कोठा थियो । त्यसको एक छेउमा फराकिलो स्थान थियो जहाँ तिनीहरूले शरीरलाई तेल र मसालाहरू लगाएर कपडाले बेह्रिसकेपछि त्यसलाई राख्‍न सक्थे । तिनीहरूले चिहानको अगाडि एउटा ठूलो ढुङ्गा गुडाइदिन्थे ताकि कसैले पनि भित्रपट्टि देख्‍न वा प्रवेश गर्न नसकोस् ।<br><br>### स्‍त्रीहरूको विश्‍वास<br><br>अधिकांश लूकाका मूल पाठकहरूले स्‍त्रीहरूलाई पुरुषहरूभन्दा कम महत्त्वपूर्ण भएको ठानेका हुन सक्छन्, तर लूकाले होशियारीका साथ देखाउँछन् कि केही स्‍त्रीहरूले येशूलाई धेरै ज्यादा प्रेम गर्थे र बाह्र चेलाहरूले भन्दा बढी विश्‍वास गर्थे ।<br><br>### पुनरुत्थान<br><br>लूकाले उनका पाठकहरूले यो बुझेको चाहन्छन् कि येशू भौतिक शरीरमा पुनः जीवित भएर आउनुभयो ([लूका २४:३८-४३](./38.md)) ।<br><br>## यस अध्यायमा भएका अनुवादका अन्य सम्भाव्य कठिनाइहरू<br><br>### “मानिसको पुत्र”<br><br>यस अध्यायमा येशूले आफैँलाई “मानिसको पुत्र”को रूपमा जनाउनुहुन्छ ([लूका २४:७](../../luk/24/07.md)) । तपाईंको भाषाले मानिसहरूलाई तिनीहरूको आफ्‍नै बारेमा अरू कोहीको बारेमा बताएको जसरी कुरा गर्न नदिन सक्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/tw/dict/bible/kt/sonofman]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-123person]])<br><br>### “तेस्रो दिनमा”<br><br>येशूले उहाँका अनुयायीहरूलाई भन्‍नुभयो कि उहाँ “तेस्रो दिनमा” पुनः जीवित हुनुहुने थियो ([लूका १८:३३](../../luk/18/33.md)) । उहाँ शुक्रबार दिउँसो मर्नुभयो (सूर्यास्तभन्दा अगाडि) र फेरि आइतबारको दिनमा बिउँतनुभयो, त्यसैले उहाँ “तेस्रो दिनमा” पुनः जीवित हुनुभयो किनभने दिन चाहिँ सूर्यास्तमा सुरू हुन्थ्यो र अन्त हुन्थ्यो भनेर यहूदीहरू भन्थे, तिनीहरूले दिनको कुनै पनि समयलाई दिनकै रूपमा गन्थे । शुक्रबार पहिलो दिन थियो, शनिबार दोस्रो दिन थियो, र आइतबार चाहिँ तेस्रो दिन थियो ।<br><br>### उज्यालो चम्किने वस्‍त्रहरूमा दुई मानिसहरू<br><br>मत्ती, मर्कूस, लूका, र यूहन्‍ना सबैले येशूको चिहानमा स्‍त्रीहरूकहाँ सेता वस्‍त्रहरूमा देखा परेका स्वर्गदूतहरूको बारेमा लेखे । दुईजना लेखकहरूले तिनीहरूलाई पुरुषहरू भनेर बोलाए, तर यस्तो चाहिँ स्वर्गदूतहरू मानव रूपमा भएको कारणले गर्दा मात्र थियो । दुईजना लेखकहरूले दुई स्वर्गदूतहरूको बारेमा लेखे, तर अरू दुई लेखकहरूले तिनीहरूमध्ये केवल एकजनाको बारेमा मात्र लेखे । सबै खण्‍डहरूलाई ठ्याक्‍कै एउटै कुरा भन्‍न लगाउने कोसिस नगरिकन यी हरेक खण्‍डहरूलाई यूएलटीमा भएको जसरी नै अनुवाद गर्दा बेस हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [मत्ती २८:१-२](../../mat/28/01.md) अनि [मर्कूस १६:५](../../mrk/16/05.md) अनि [लूका २४:४](../../luk/24/04.md) अनि [यूहन्‍ना २०:१२](../../jhn/20/12.md))
LUK	24	1	b46u			0	सामान्य जानकारीः	स्‍त्रीहरू ([लूका २३:५५](../23/55.md)) येशूको शरीरमा अत्तर घस्‍नको लागि चिहानमा फर्कन्छन् ।
LUK	24	1	r62f	translate-ordinal	τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαββάτων, ὄρθρου βαθέως	1	अब हप्‍ताको पहिलो दिन निकै सबेरै	“आइतबार झिसमिसेमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	24	1	qg7a		ἐπὶ τὸ μνῆμα ἦλθαν	1	तिनीहरू चिहानमा आए	“स्‍त्रीहरू चिहानमा आइपुगे ।” यी ती स्‍त्रीहरू हुन् जसको बारेमा [लूका २३:५५](../23/55.md) बताइएको थियो ।
LUK	24	1	pen7		τὸ μνῆμα	1	चिहान	यो पहराको चट्टानमा काटिएको चिहान थियो ।
LUK	24	1	w4w1		φέρουσαι…ἀρώματα	1	अत्तर ल्याउँदै	यी तिनै अत्तरहरू थिए जुन तिनीहरूले [लूका २३:५६](../23/54.md) मा तयार पारेका थिए ।
LUK	24	2	jq9p		εὗρον…τὸν λίθον	1	तिनीहरूले ढुङ्गा भेट्टाए	“तिनीहरूले देखे कि ढुङ्गा ... ”
LUK	24	2	l6uk	figs-activepassive	τὸν λίθον ἀποκεκυλισμένον	1	ढुङ्गा हटाइएको	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “कि कसैले ढुङ्गा गुडाएको थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	2	t4mf		τὸν λίθον	1	ढुङ्गा	चिहानभित्र पस्‍ने प्रवेशद्वारलाई पूर्ण रूपमा ढाक्‍न सक्‍ने गरी भएको यो एउटा ठूलो, काटिएको गोलो ढुङ्गा थियो । यसलाई गुडाउन धेरै मानिसको आवश्‍यकता पर्थ्यो ।
LUK	24	3	elq2	figs-explicit	οὐχ εὗρον τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ	1	तिनीहरूले प्रभु येशूको शरीर पाएनन्	त्यो त्यहाँ नभएको कारण तिनीहरूले त्यो पाएनन् भनेर तपाईंले स्‍पष्‍टसँग व्यक्त गर्न सक्‍नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “प्रभु येशूको शरीर त्यहाँ थिएन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	4	ex1u			0	सामान्य जानकारीः	दुई स्वर्गदूतहरू देखा पर्छन् र स्‍त्रीहरूसँग कुरा गर्न सुरु गर्छन् ।
LUK	24	4	bmt4		καὶ ἐγένετο	1	यसो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ कथामा भएको एउटा महत्त्वपूर्ण घटनालाई अङ्कित गर्नको लागि प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	24	5	c11i		ἐμφόβων…γενομένων αὐτῶν	1	तिनीहरू डरले भरिए	“भयभीत भए”
LUK	24	5	n5xf	translate-symaction	κλινουσῶν τὰ πρόσωπα εἰς τὴν γῆν	1	तिनीहरूको अनुहार भुइँतिर फर्काए	“तल भुइँतिर झुकाए ।” यो अभिव्यक्तिले तिनीहरूको नम्रता र ती मानिसहरूप्रतिको तिनीहरूको समर्पणलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	24	5	fs3y	figs-rquestion	τί ζητεῖτε τὸν ζῶντα μετὰ τῶν νεκρῶν?	1	तिमीहरूले जीवितलाई मृतकहरूका बीचमा किन खोज्छौ ?	जीवित व्यक्तिलाई चिहानमा खोजेका कारण ती मानिसहरूले ती स्‍त्रीहरूको मन्द किसिमले आलोचना गर्नको लागि एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले जीवित मानिसलाई मृत मानिसहरूका बीचमा खोजिरहेका छौ !” वा “तिमीहरूले कोही जीवित मानिसलाई मृत मानिसहरू गाड्ने ठाउँमा खोज्नु हुँदैन !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	24	5	x4vy	figs-you	τί ζητεῖτε	1	तिमीहरूले ... किन खोज्छौ ?	यहाँ “तिमीहरू” बहुवचन हो जसले त्यहाँ आएका स्‍त्रीहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	24	6	q7zg			0	जोड्ने कथनः	स्वर्गदूतहरूले ती स्‍त्रीहरूसँग कुरा गर्न सकाउँछन् ।
LUK	24	6	awf1	figs-activepassive	ἀλλὰ ἠγέρθη	1	तर बिउँताइनुभएको छ !	“तर उहाँलाई पुनः जीवित बनाइएको छ !” यहाँ “बिउँताउनु” भनेको “पुनः जीवित हुने बनाउनु”को लागि एउटा वाक्पद्धति हो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “किनभने परमेश्‍वरले उहाँलाई पुनः जीवित बनाउनुभएको छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	24	6	s8k5		μνήσθητε ὡς	1	... कसरी ... सम्झ	“ ... के ... सम्झ”
LUK	24	6	rt89	figs-you	ὑμῖν	1	तिमीहरूलाई	“तिमीहरू” बहुवचन हो । यसले ती स्‍त्रीहरू र थप अरू चेलाहरूलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	24	7	sj3u	figs-quotations	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου ὅτι	1	... कि मानिसका पुत्र	यो अप्रत्यक्ष उद्धरणको सुरुवात हो । यसलाई युडीबीमा जस्तै प्रत्यक्ष कथनमा पनि अनुवाद गर्न सकिन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-quotations]])
LUK	24	7	pl6b	figs-activepassive	τὸν Υἱὸν τοῦ Ἀνθρώπου…δεῖ παραδοθῆναι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων ἁμαρτωλῶν, καὶ σταυρωθῆναι	1	मानिसको पुत्रलाई पापी मानिसहरूको हातमा सुम्पिइनुपर्छ र क्रूसमा टँगाइनुपर्छ	“ ... हुनैपर्छ” भन्‍ने पदावलीको अर्थ हुन्छ कि यो त्यस्तो कुरो हो जुन निश्‍चय नै हुनेछ किनभने परमेश्‍वरले यो हुनेछ भनी अगि नै निर्णय गर्नुभएको थियो । यसलाई कर्तृ वाच्यमा व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “यो जरुरी थियो कि तिनीहरूले मानिसको पुत्रलाई पापी मानिसहरूको हातमा सुम्पिऊन् जसले उहाँलाई क्रूसमा टाँग्‍ने थिए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	7	e4ca	figs-metonymy	εἰς χεῖρας	1	... का हातमा	यहाँ “हात” ले शक्ति वा नियन्त्रणलाई जनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	7	dta4	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	तेस्रो दिनमा	यहूदीहरूले दिनको कुनै पनि अंशलाई एक दिनकै रूपमा गन्थे । यसैकारण, येशू बिउँताइनुभएको दिन “तेस्रो दिन” थियो किनभने त्यो उहाँको दफनको दिन र विश्रामको दिनपछि भएको थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	24	8	f2k2			0	जोड्ने कथनः	तिनीहरूले चिहानमा के देखेका थिए भन्‍ने बारेमा प्रेरितहरूलाई बताउनलाई स्‍त्रीहरू जान्छन् ।
LUK	24	8	rew5	figs-metonymy	ἐμνήσθησαν τῶν ῥημάτων αὐτοῦ	1	तिनीहरूले उहाँका वचनलाई सम्झे	यहाँ “वचनहरू”ले येशूले बोल्‍नुभएको कथनलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “येशूले भन्‍नुभएका कुराहरू सम्झे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	9	fnh6		τοῖς ἕνδεκα, καὶ πᾶσιν τοῖς λοιποῖς	1	एघार जनालाई र बाँकी सबैलाई	“एघार जना प्रेरितहरू र बाँकी सबै चेलाहरू जो तिनीहरूसँग थिए”
LUK	24	9	iz68		τοῖς ἕνδεκα	1	एघार जना	यो एघार जनाको विषयमा लूकाले गरेको पहिलो उल्‍लेख हो, एघार चाहिँ किनभने यहूदाले बाह्र जनालाई छोड्यो र येशूलाई धोका दियो ।
LUK	24	10	h1ml		δὲ	1	अब	यो शब्दलाई यहाँ प्रमुख कथा वर्णनमा आएको छोटो रोकावटलाई अङ्कित गर्नको निमित्त प्रयोग गरिएको छ । यहाँ लूकाले ती केही स्‍त्रीहरूको नाम दिन्छन् जो चिहानबाट आए र त्यहाँ भएका कुराहरू प्रेरितहरूलाई बताए ।
LUK	24	11	apl7		καὶ ἐφάνησαν ἐνώπιον αὐτῶν ὡσεὶ λῆρος τὰ ῥήματα ταῦτα	1	तर यी वचनहरू प्रेरितहरूलाई बेकारको कुराजस्तो लाग्यो	“तर प्रेरितहरूले ती स्‍त्रीहरूले भनेका कुराहरू मूर्ख कुरा हुन् भनी ठाने”
LUK	24	12	e7tt		ὁ δὲ Πέτρος	1	तैपनि पत्रुस	यस वाक्यांशले पत्रुसलाई अन्य प्रेरितहरूबाट भिन्‍न भएको देखाउँछ । उनले स्‍त्रीहरूले भनेका कुरालाई इन्कार त गरेनन्, तर त्यो आफैँले हेर्नको लागि चिहानतर्फ दौडेर गए ।
LUK	24	12	rm1d	figs-idiom	ἀναστὰς	1	उठे	यो एउटा टुक्‍का हो जसको अर्थ “काम गर्न सुरु गरे” भन्‍ने हुन्छ । पत्रुसले कार्य गर्ने निर्णय गर्दा उनी बसिरहेका थिए वा उभिरहेका थिए भन्‍ने कुरा महत्त्वपूर्ण छैन । वैकल्‍पिक अनुवादः “थाले” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	24	12	ax6s		παρακύψας	1	तल निहुरेर	। चिहानभित्र हेर्नको लागि पत्रुसले निहुरनु परेको थियो किनभने कडा चट्टानमा खोपिएका चिहानहरू धेरै होचा हुन्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “आफैँलाई कम्‍मरसम्‍म निहुराउँदै”
LUK	24	12	n1tg	figs-explicit	τὰ ὀθόνια μόνα	1	सूती कपडा मात्र	“सूती कपडा मात्र ।” “सूती कपडा मात्र” । यसले त्यो कपडालाई जनाउँछ जुन येशूको शरीरको वरिपरि बेह्रिएको थियो जब उहाँलाई [लूका २३:५३](../23/52.md) मा गाडिएको थियो । येशूको शरीर त्यहाँ थिएन भनेर आशय दिइएको छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... येशूको शरीरमा बेह्रिएको मलमलका वस्‍त्रहरू ... , तर येशू त्यहाँ हुनुहुन्थेन” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	12	fxd2		ἀπῆλθεν πρὸς ἑαυτὸν	1	उनको घरमा गए	“उनको घरमा गए”
LUK	24	13	a1e3	writing-newevent		0	सामान्य जानकारीः	दुई चेलाहरू इम्माउसतर्फको तिनीहरूको बाटोमा छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	24	13	emc5	writing-newevent	ἰδοὺ	1	हेर	एउटा नयाँ घटनाको सुरुवातलाई अङ्कित गर्नलाई लेखकले यो शब्दको प्रयोग गर्छन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	24	13	e8gx		δύο ἐξ αὐτῶν	1	तिनीहरूमध्ये दुईजना	“चेलाहरूमध्ये दुईजना”
LUK	24	13	s5n1		ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ	1	त्यही दिनमा	“त्यसै दिन ।” यसले त्यो दिनलाई जनाउँछ जब स्‍त्रीहरूले चिहानलाई रित्तो भएको पाएका थिए ।
LUK	24	13	d8jk	translate-names	Ἐμμαοῦς	1	इम्माउस	यो एउटा सहरको नाम हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	24	13	cea7	translate-bdistance	σταδίους ἑξήκοντα	1	साठी स्टेडिया	“एघार किलोमिटर ।” एक “स्टेडियम”मा १८५ मिटर हुन्छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-bdistance]])
LUK	24	15	tl6s		καὶ ἐγένετο	1	यसो भयो कि	यो वाक्यांशलाई यहाँ क्रियाकलाप कहाँबाट सुरु हुन्छ भन्‍ने कुरालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । येशू तिनीहरूको छेउमा जानुभएपछि त्यो सुरु हुन्छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	24	15	b3sl		αὐτὸς Ἰησοῦς	1	येशू आफैँ	“आफैँ” शब्दले त्यही येशू जसको बारेमा तिनीहरूले कुरा गरिरहेका थिए उहाँ तिनीहरूकहाँ देखा पर्नुभयो भन्‍ने तथ्यलाई जोड दिन्छ । अहिलेसम्म ती स्‍त्रीहरूले स्वर्गदूतहरूलाई देखेका थिए, तर येशूलाई कसैले देखेको थिएन ।
LUK	24	16	q6nk	figs-synecdoche	οἱ…ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ἐκρατοῦντο τοῦ μὴ ἐπιγνῶναι αὐτόν	1	तिनीहरूका आँखा उहाँलाई नचिन्‍ने बनाइएका थिए	“तिनीहरूका आँखालाई येशूलाई चिन्‍नबाट रोकिएको थियो ।” मानिसहरूले येशूलाई पहिचान गर्ने क्षमतालाई तिनीहरूका आँखाले उहाँलाई पहिचान गर्ने क्षमताको रूपमा बताइएको छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । यो बढी सम्भाव्य छ कि येशूलाई चिन्‍नबाट तिनीहरूलाई रोक्‍नुहुने चाहिँ परमेश्‍वरले नै हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “केही कुराले तिनीहरूलाई केही कुरा भयो त्यसैले तिनीहरूले उहाँलाई चिन्‍न सकेनन्” वा “उहाँलाई चिन्‍नबाट परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई रोक्‍नुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-synecdoche]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	17	xak8		εἶπεν…πρὸς αὐτούς	1	उहाँले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	“येशूले ती दुई मानिसहरूलाई भन्‍नुभयो”
LUK	24	18	bqc9	translate-names	Κλεοπᾶς	1	क्लेओपास	यो एउटा मानिसको नाम हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-names]])
LUK	24	18	qx7m	figs-rquestion	σὺ μόνος παροικεῖς…ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις?	1	घुमेर आउने ... यी दिनहरूमा त्यहाँ ... के तपाईं मात्रै एउटा व्यक्ति हुनुहुन्छ ?	यरूशलेममा भएका कुराहरूको बारेमा यी मानिसलाई थाहा नभएको जस्तो देखिएकोमा आफ्‍नो आश्‍चर्यलाई व्यक्त गर्न क्लेओपासले यो प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... दिनहरूमा ... तपाईं मात्र एउटा व्यक्ति हुनुपर्छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	24	18	e8gg	figs-you	σὺ	1	के तपाईं	यहाँ “तपाईं” एकवचनमा छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	24	19	aj5c		ποῖα	1	के कुराहरू ?	“के कुराहरू भएका छन् ?” वा “के-के घटनाहरू घटेका छन् ?”
LUK	24	19	x25r		προφήτης, δυνατὸς ἐν ἔργῳ καὶ λόγῳ, ἐναντίον τοῦ Θεοῦ καὶ παντὸς τοῦ λαοῦ	1	एकजना अगमवक्ता, परमेश्‍वर र सारा मानिसहरूको अगाडि काम र वचनमा शक्तिशाली	यसको अर्थ हुन्छ कि परमेश्‍वरले येशूलाई शक्तिशाली हुन लगाउनुभयो र मानिसहरूले देखे कि उहाँ शक्तिशाली हुनुहुन्थ्यो । वैकल्‍पिक अनुवादः “एकजना अगमवक्ता जसलाई परमेश्‍वरले महान् कुराहरू गर्न र सिकाउनलाई शक्ति दिनुभयो जुन सारा मानिसहरूको लागि चकित पार्ने किसिमका थिए”
LUK	24	20	a6aw		παρέδωκαν αὐτὸν	1	उहाँलाई जिम्‍मा लगाए	“उहाँलाई सुम्पिए”
LUK	24	20	e5zt	figs-activepassive	εἰς κρίμα θανάτου, καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν	1	मृत्युको दण्‍ड पाउन र उहाँलाई क्रूसमा टँगाउन	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “बडाहाकिमले येशूलाई क्रूसमा टँगाउन लगाएर उहाँलाई मृत्युदण्‍ड दिनलाई” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	21	ei9t			0	जोड्ने कथनः	ती दुई मानिसहरूले येशूलाई प्रतिक्रिया जनाउन निरन्तरता दिन्छन् ।
LUK	24	21	ljb1	figs-explicit	ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ	1	एकजना जसले इस्राएललाई स्वतन्‍त्र गर्न गइरहनुभएको थियो	रोमीहरूले यहूदीहरूमाथि शासन गर्थे । वैकल्‍पिक अनुवादः “जसले इस्राएललाई हामीहरूका शत्रु रोमीहरूबाट स्वतन्त्र पार्नुहुने थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	21	d52i		ἀλλά γε καὶ σὺν πᾶσιν τούτοις	1	तर यी सबै कुराहरूको थपमा	येशूले इस्राएललाई स्वतन्‍त्र पार्नुहुने थिएन भनेर तिनीहरूले किन ठाने भन्‍ने विषयमा यसले अर्को कारणलाई परिचय गराउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “अब त्यो सम्भव देखिँदैन किनभने”
LUK	24	21	xqc3	translate-ordinal	τρίτην…ἡμέραν	1	तेस्रो दिन	यहूदीहरूले दिनको कुनै पनि अंशलाई एक दिनकै रूपमा गन्थे । यसैकारण, येशू बिउँताइनुभएको दिन “तेस्रो दिन” थियो किनभने त्यो उहाँको दफनको दिन र विश्रामको दिनपछि भएको थियो । तपाईंले यसलाई [लूका २४:७](./06.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	24	21	sg3g		ἀφ’ οὗ ταῦτα ἐγένετο	1	यी सबै कुराहरू भएको	“येशूको मृत्यु हुन डोहोर्‍याउने ती सबै थुप्रै क्रियाकलापहरू भएदखि”
LUK	24	22	csz6			0	जोड्ने कथनः	ती दुई मानिसहरूले येशूलाई जवाफ दिन सकाउँछन् ।
LUK	24	22	l8dj		ἀλλὰ καὶ	1	तर पनि	येशूको विषयमा भएका कुराहरू ती मानिसहरूले किन बुझेनन् भन्‍ने विषयमा यसले अर्को कारणलाई परिचय गराउँछ ।
LUK	24	22	a3j9		ἐξ ἡμῶν	1	हाम्रा माझमा	“हाम्रो समूहमा”
LUK	24	22	du1v		γενόμεναι…ἐπὶ τὸ μνημεῖον	1	चिहानमा गएर	यो स्‍त्रीहरू नै थिए जो चिहानमा गएका थिए ।
LUK	24	23	m4wy		ὀπτασίαν ἀγγέλων	1	स्वर्गदूतहरूको दर्शन	“स्वर्गदूतहरूलाई एउटा दर्शनमा”
LUK	24	24	fkw9		αὐτὸν δὲ οὐκ εἶδον	1	तर तिनीहरूले उहाँलाई देखेनन्	“तिनीहरूले येशूलाई देखेनन्”
LUK	24	25	r718		αὐτὸς εἶπεν πρὸς αὐτούς	1	येशूले तिनीहरूलाई भन्‍नुभयो	येशू ती दुई चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुभएको छ ।
LUK	24	25	vg3z	figs-metonymy	βραδεῖς τῇ καρδίᾳ, τοῦ πιστεύειν	1	विश्‍वास गर्न सुस्त हृदयको	यहाँ “हृदय” भनेको व्यक्तिको दिमागको लागि प्रतिस्थापान शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “विश्‍वास गर्नलाई तिमीहरूका मन सुस्त छन्” वा “तिमीहरू विश्‍वास गर्नमा ढिला छौ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	26	n85k	figs-rquestion	οὐχὶ…ἔδει…τὴν δόξαν αὐτοῦ?	1	... उहाँको महिमामा ... आवश्यक थिएन र ?	अगमवक्ताहरूले भनेका कुराहरूको बारेमा चेलाहरूलाई सम्झना दिलाउनको लागि येशूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... महिमामा ... आवश्‍यक थियो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	24	26	f8es		εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ	1	उहाँको महिमामा प्रवेश गर्न	यसले येशूले शासन गर्न सुरु गर्नुहुने र उहाँले आदर र महिमा पाउनुहुने कुरालाई जनाउँछ ।
LUK	24	27	g4t7	figs-metonymy	ἀρξάμενος ἀπὸ Μωϋσέως	1	मोशादेखि सुरु गरेर	मोशाले बाइबलको पहिला पुस्तकहरू लेखे । वैकल्‍पिक अनुवादः “मोशाका लेखहरूदेखि सुरु गरेर” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	27	vb2e		διερμήνευσεν αὐτοῖς	1	उहाँले तिनीहरूलाई उल्था गरिदिनुभयो	“येशूले तिनीहरूलाई व्याख्या गरिदिनुभयो”
LUK	24	28	cdj2		αὐτὸς προσεποιήσατο πορρώτερον πορεύεσθαι	1	उहाँले अझै टाढा जानेजस्तै गरी व्यवहार गर्नुभयो	ती दुई मानिसले उहाँका क्रियाकलापहरूबाट बुझे कि उहाँ अर्को गन्यव्यतिर जाँदै हुनुहुन्थ्यो । शायद तिनीहरू गाउँको प्रवेशद्वारमा पस्‍नलाई मोडिँदा पनि उहाँ बाटोमा अगाडि हिँडिरहनुभयो । येशूले तिनीहरूलाई शब्दहरूद्वारा छल्‍नुभयो भन्‍ने कुराको कुनै सङ्केत छैन ।
LUK	24	29	pn4d	figs-hyperbole	παρεβιάσαντο αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँलाई कर गरे	तिनीहरूले उहाँलाई के गर्न कर लगाए भन्‍ने विषयमा तपाईंले स्‍पष्‍ट बनाउनुपर्ने हुन सक्छ । तिनीहरूले उहाँको विचार बदल्‍न सक्‍नभन्दा अगाडि तिनीहरूले उहाँसँग लामो समय कुरा गरिरहनुपर्‍यो भनेर देखाउनको लागि यो सम्भवतः एउटा अतिशयोक्ति हो । “कर लगाउनु”ले शारीरिक बलको प्रयोग गर्नु भन्‍ने अर्थ दिन्छ, तर यस्तो देखिन्छ कि तिनीहरूले उहाँलाई बोलेकै भरले मात्रै मनाए । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले उहाँलाई बस्‍नलाई मनाउन सके” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	24	29	s6ps		πρὸς ἑσπέραν ἐστὶν, καὶ κέκλικεν ἤδη ἡ ἡμέρα	1	साँझ हुन लागेको छ र दिन ढल्नै लागेको छ	यहूदी दिन सूर्यास्तमा अन्त हुन्थ्यो ।
LUK	24	29	tgi6		εἰσῆλθεν	1	उहाँ भित्र जानुभयो	“येशू घर भित्र पस्‍नुभयो”
LUK	24	29	p35b		τοῦ μεῖναι σὺν αὐτοῖς	1	तिनीहरूसँगै बस्‍न	“दुई चेलाहरूसँग बस्‍न”
LUK	24	30	k6ud		καὶ ἐγένετο	1	यसो भयो कि	यस वाक्यांशलाई यहाँ कथामा भएको एउटा महत्त्वपूर्ण घटनालाई अङ्कित गर्नलाई प्रयोग गरिएको छ । यदि तपाईंको भाषामा यसो गर्ने तरिका छ भने, त्यसलाई यहाँ प्रयोग गर्ने बारेमा तपाईंले विचार गर्न सक्‍नुहुन्छ ।
LUK	24	30	t2zg		τὸν ἄρτον	1	रोटी	यसले खमिरविना तयार पारिएको रोटीलाई जनाउँछ । यसले सामान्य खानेकुरालाई जनाउँदैन ।
LUK	24	30	ecm2		εὐλόγησεν	1	त्यसलाई आशिष्‌‌ दिनुभयो	“त्यसको लागि धन्यवाद दिनुभयो” वा “त्यसको लागि परमेश्‍वरलाई धन्यवाद दिनुभयो”
LUK	24	31	h4yr	figs-metonymy	αὐτῶν δὲ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ	1	तब तिनीहरूका आँखा खुले	तिनीहरूका “आँखाहरू”ले तिनीहरूको बुझाइलाई प्रतिनिधित्व गर्छ । यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तब तिनीहरूले बुझे” वा “तब तिनीहरूले चाल पाए” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	31	q89z		ἐπέγνωσαν αὐτόν	1	तिनीहरूले उहाँलाई चिने	“तिनीहरूले उहाँलाई चिने ।” यी चेलाहरूले उहाँलाई उहाँको मृत्युपूर्व नै चिनेका थिए ।
LUK	24	31	yev2		αὐτὸς ἄφαντος ἐγένετο ἀπ’ αὐτῶν	1	उहाँ तिनीहरूका दृष्‍टिबाट हराउनुभयो	यसको तात्पर्य हुन्छ कि उहाँ अचानक त्यहाँ हुनुहुन्‍नथ्यो । यसको मतलब उहाँ अदृश्‍य हुनुभयो भनेको होइन ।
LUK	24	32	inw4	figs-metaphor	οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν…τὰς Γραφάς?	1	... धर्मशास्‍त्र ... के हाम्रा हृदय हामीभित्रै प्रज्वलित भइराखेको थिएन र ?	येशूसँगको तिनीहरूको भेटघाटको बारेमा तिनीहरू कति अचम्‍मित भएका थिए भन्‍ने बारेमा जोड दिनको लागि तिनीहरूले एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्छन् । तिनीहरूले येशूसँग कुरा गरिरहँदा तिनीहरूलाई आएको तीव्र भावनाहरूलाई यसरी बताइएको छ मानौँ ती तिनीहरूभित्र बलिरहेको आगो थिए । वैकल्‍पिक अनुवादः “ ... धर्मशास्‍त्र ... हाम्रा हृदय हामीभित्र प्रज्वलित भइरहेको थियो ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	24	32	xy6p		ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς Γραφάς	1	उहाँले हामीलाई धर्मशास्‍त्र खोलिदिनुहुँदा	येशूले कुनै पुस्‍तक वा चर्मपत्र खोल्नुभएन । “खोल्‍नुभयो”ले तिनीहरूको बुझाइलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “जब उहाँले हामीलाई धर्माशास्‍त्र व्याख्या गर्नुभयो” वा “जब उहाँले हामीलाई धर्मशास्‍त्र बुझ्‍नलाई सक्षम तुल्याउनुभयो”
LUK	24	33	d5lv			0	जोड्ने कथनः	ती दुई मानिसहरू एघार चेलाहरूलाई येशूको बारेमा बताउनको लागि यरूशलेममा तिनीहरूकहाँ जान्छन् ।
LUK	24	33	qi47		καὶ ἀναστάντες	1	त्यसैले तिनीहरू उठे	“तिनीहरू”ले ती दुई जना मानिसहरूलाई जनाउँछ ।
LUK	24	33	ar2c		ἀναστάντες	1	तिनीहरू उठे	“उभिए” वा “खडा भए”
LUK	24	33	dw85		τοὺς ἕνδεκα	1	एघार जना	यसले येशूका प्रेरितहरूलाई जनाउँछ । यहूदालाई अब तिनीहरूसँग समावेश गरिएको थिएन ।
LUK	24	34	kyn4		λέγοντας	1	भन्दै	“र ती मानिसहरूले ती दुई मानिसहरूलाई बताए”
LUK	24	35	stf9		καὶ αὐτοὶ ἐξηγοῦντο	1	तब तिनीहरूले बताए	“तब ती दुई मानिसहरूले तिनीहरूलाई बताए”
LUK	24	35	fb1r		τὰ ἐν τῇ ὁδῷ	1	बाटोमा जे कुराहरू भएका थिए	यसले तिनीहरू इम्माउस गाउँको बाटोमा जाँदै गर्दा तिनीहरूकहाँ येशू देखा पर्नुभएको कुरालाई जनाउँछ ।
LUK	24	35	mnn2	figs-activepassive	ὡς ἐγνώσθη αὐτοῖς	1	कसरी येशू तिनीहरूलाई प्रकट गराइएको थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिनीहरूले येशूलाई कसरी चिने” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	35	y3f8		ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου	1	रोटी भाँच्दाखेरी	“जब येशूले रोटी भाँच्‍नुभयो” वा “जब येशूले रोटीलाई टुक्रा पार्नुभयो”
LUK	24	36	e8i4			0	सामान्य जानकारीः	येशू चेलाहरूकहाँ देखा पर्नुहुन्छ । जब ती दुई मानिसहरू एघारजना भएका घरमा आइपुगेका थिए, येशू तिनीहरूसँग त्यहाँ हुनुहुन्थेन ।
LUK	24	36	rt8d	figs-rpronouns	αὐτὸς	1	येशू आफैँले	“आफैँ” शब्दले येशू र वास्तवमै येशू तिनीहरूकहाँ देखा पर्नुभएको कुराको आश्‍चर्यलाई जोड दिन्छ । धेरैजसोले उहाँको पुनरुत्थानपछि उहाँलाई देखेका थिएनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rpronouns]])
LUK	24	36	q7yl		ἐν μέσῳ αὐτῶν	1	तिनीहरूका बीचमा	“तिनीहरूका माझमा”
LUK	24	36	pnl1	figs-you	εἰρήνη ὑμῖν	1	शान्ति तिमीहरूसँग होस्	“तिमीहरूलाई शान्ति होस्” वा “परमेश्‍वरले तिमीहरूलाई शान्ति दिऊन् !” “तिमी” शब्द बहुवचन हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-you]])
LUK	24	37	i2tu		πτοηθέντες δὲ	1	तर तिनीहरू भयभीत भएका थिए	“तर” शब्दले एउटा ठूलो भिन्‍नतालाई सङ्केत गर्छ । येशूले तिनीहरूलाई शान्तिमा हुनलाई भन्‍नुभयो, तर त्यसको साटोमा तिनीहरू धेरै डराएका थिए ।
LUK	24	37	kf17	figs-doublet	πτοηθέντες…καὶ ἔμφοβοι γενόμενοι	1	तिनीहरू भयभीत भए, र धेरै डराए	“अचम्मित र डराएका ।” यी दुई वाक्यांशहरूले एउटै कुराको अर्थ दिन्छ, र तिनीहरूको डरलाई जोड दिनको लागि एकसाथ प्रयोग गरिएको छ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-doublet]])
LUK	24	37	z4q5		ἐδόκουν πνεῦμα θεωρεῖν	1	तिनिहरूले कुनै आत्मालाई देखे भनेर सोच्दै	“तिनीहरूले प्रेतलाई देखिरहेका थिए भनेर सोचे ।” येशू वास्तवमै जीवित हुनुभएको थियो भनी तिनीहरूले साँचो रूपमा अझै बुझेनन् ।
LUK	24	37	q9rf		πνεῦμα	1	एउटा आत्मा	यहाँ यसले मरेको व्यक्तिको आत्मालाई जनाउँछ ।
LUK	24	38	jj1h	figs-rquestion	τί τεταραγμένοι ἐστέ	1	तिमीहरू किन विचलित हुन्छौ ?	येशूले तिनीहरूलाई सान्त्वना दिन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “भयभीत नहोओ ।” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]])
LUK	24	38	ic97	figs-rquestion	διὰ τί διαλογισμοὶ ἀναβαίνουσιν ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν?	1	तिमीहरूका हृदयमा किन शंकाहरू उब्जिन्छन् ?	येशूले तिनीहरूलाई नरम लवजमा हप्‍काउन एउटा प्रश्‍नको प्रयोग गर्नुहुन्छ । येशूले तिनीहरूलाई उहाँ जीवित हुनुहुन्थ्यो भन्‍ने कुरामा शङ्का नगर्न भनिरहनुभएको थियो । “हृदय” शब्द व्यक्तिको दिमागको लागि प्रतिस्थापान शब्द हो । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूको मनमा शङ्का गर्न छोड !” वा “शङ्का गरिरहन छोड !” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-rquestion]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	39	a12n		ψηλαφήσατέ με καὶ ἴδετε…ἐμὲ θεωρεῖτε ἔχοντα	1	मलाई छोओ र हेर ... मसँग भएको देख्छौ	उहाँ प्रेत हुनुहुन्‍न भनेर छुवाइबाट पक्‍का गर्नको लागि येशूले तिनीहरूलाई भन्‍नुहुन्छ । यी दुई वाक्यहरूलाई जोडेर तिनीहरूको क्रमलाई पुनः मिलाउँदा सहयोगी हुन सक्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मलाई छोओ र महसुस गर कि मसँग मासु र हाडहरू छन् जुन भूतसँग हुँदैनन्”
LUK	24	39	tf2v		σάρκα καὶ ὀστέα	1	मासु र हड्डी	यो भौतिक शरीरलाई जनाउने एउटा तरिका हो ।
LUK	24	40	qm9p		τὰς χεῖρας καὶ τοὺς πόδας	1	उहाँका हातहरू र उहाँका पाउहरू	यो बुझिएको छ कि उहाँका हातहरू र पाउहरूमा उहाँको क्रूसको मरणबाटको काँटीका निसानहरू रहेका थिए र जसले उहाँ साँच्‍चै येशू हुनुहुन्थ्यो भनेर प्रमाणित गर्ने थियो । यसलाई स्‍पष्‍ट बनाउन सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “उहाँका हातहरू र पाउहरूमा भएका चोटहरू”
LUK	24	41	hr4f		ἔτι δὲ ἀπιστούντων αὐτῶν ἀπὸ τῆς χαρᾶς	1	अब जब तिनीहरूले खुसीले गर्दा अझै पत्यार गर्न सकेनन्	“तिनीहरू यति आनन्दले भरिएका थिए कि यो वास्तवमै सत्य थियो भनेर तिनीहरूले अझै विश्‍वास गर्न सकेनन्”
LUK	24	43	tyh4	figs-explicit	ἐνώπιον αὐτῶν ἔφαγεν	1	तिनीहरूको सामु त्यो खानुभयो	येशूले उहाँसँग भौतिक शरीर थियो भनेर प्रमाणित गर्नको लागि यसो गर्नुभयो । आत्माहरूले खानेकुरा खान सक्‍ने थिएनन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	43	j8qf		ἐνώπιον αὐτῶν	1	तिनीहरूको सामु	“तिनीहरूको अगाडि” वा “जब तिनीहरूले हेरिरहेका थिए”
LUK	24	44	tfk8		ἔτι ὢν σὺν ὑμῖν	1	जब म अझै तिमीहरूसँग थिएँ	“जब म पहिले तिमीहरूसँग थिएँ”
LUK	24	44	g76a	figs-activepassive	δεῖ πληρωθῆναι πάντα τὰ γεγραμμένα…ψαλμοῖς, περὶ ἐμοῦ	1	मोशाको व्यवस्था, अगमवक्ताहरूको पुस्तक र भजनसङ्ग्रहको पुस्तकमा लेखिएका सबै कुराहरू पूरा हुनैपर्थ्यो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “... भजनका ... लेखेका सबै कुराहरू परमेश्‍वरले पूरा गर्नुहुने थियो” वा वैकल्‍पिक अनुवादः “... भजनका ... लेखेका सबै कुराहरू परमेश्‍वरले हुन लगाउनुहुने थियो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	44	q7x8	figs-activepassive	πάντα τὰ γεγραμμένα ἐν τῷ νόμῳ Μωϋσέως, καὶ τοῖς προφήταις, καὶ ψαλμοῖς, περὶ ἐμοῦ	1	मोशाको व्यवस्था, अगमवक्ताहरूको पुस्तक र भजनसङ्ग्रहको पुस्तकमा लेखिएका सबै कुराहरू	“मोशाको व्यवस्था”, “अगमवक्ताहरू”, र “भजनहरू” जस्ता शब्दहरू भनेको हिब्रू बाइबलका खण्‍डहरूका लागि उचित नाउँहरू हुन् । यसलाई कर्तृ वाच्यमा र साधारण नामपदहरूको प्रयोग गरेर व्यक्त गर्न सकिन्छ । वैकल्पिक अनुवादः “मेरो बारेमा भएका ती सबै कुराहरू जुन मोशाले लेखे, ती सबै कुराहरू जुन अगमवक्ताहरूले लेखे, र ती सबै कुराहरू भजनका लेखकहरूले लेखे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	45	qf61	figs-idiom	τότε διήνοιξεν αὐτῶν τὸν νοῦν τοῦ συνιέναι τὰς Γραφάς	1	तब धर्मशास्‍त्रलाई बुझ्‍नलाई उहाँले तिनीहरूको समझ खोलिदिनुभयो	“समझ खोल्‍नु” भनेको एउटा वाक्पद्धति हो जसको अर्थ कसैलाई बुझ्‍नलाई सक्षम तुल्याउनु हुन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तब उहाँले तिनीहरूलाई धर्मशास्‍त्र बुझ्नलाई सक्षम तुल्याउनुभयो” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-idiom]])
LUK	24	46	cwr5	figs-activepassive	οὕτως γέγραπται	1	यसो लेखिएको छ	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “मानिसहरूले लामो समयअगि यस्‍तो लेखे” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	46	e75f		ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν	1	मृतकहरूबाट पुनः बिउँतन	यस पदमा, “बिउँतनु” भनेको पुनः जीवित भएर आउनु हो । “मृतकहरूबाट” शब्दले तल्‍लो संसारमा (पातालमा) भएका सबै मरेका मानिसहरूको विषयमा समग्रमा बताउँछ ।
LUK	24	46	r2zy	translate-ordinal	τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ	1	तेस्रो दिन	यहूदीहरूले दिनको कुनै पनि अंशलाई एक दिनकै रूपमा गन्थे । यसैकारण, येशू बिउँताइनुभएको दिन “तेस्रो दिन” थियो किनभने त्यो उहाँको दफनको दिन र विश्रामको दिनपछि भएको थियो । तपाईंले यसलाई [लूका २४:७](./06.md) मा कसरी अनुवाद गर्नुभयो, सो हेर्नुहोस् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-ordinal]])
LUK	24	47	w5j5	figs-activepassive	κηρυχθῆναι ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ μετάνοιαν εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν εἰς πάντα τὰ ἔθνη	1	सबै जातिहरूलाई उहाँको नाममा पापको क्षमाको लागि पश्‍चात्तापको विषयमा प्रचार गरिने थियो	यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ख्रीष्‍टका अनुयायीहरूले सबै जातिहरूमा भएका मानिसहरूलाई प्रचार गर्नुपर्छ कि तिनीहरूले पश्‍चात्ताप गर्न जरुरी छ र तिनीहरूको पापहरूलाई येशूद्वारा क्षमा गर्नको लागि तिनीहरूलाई परमेश्‍वरको खाँचो छ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	47	lty6	figs-metonymy	ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ	1	उहाँको नाममा	उहाँको “नाम”ले उहाँको अधिकारलाई जनाउँछ । वैकल्‍पिक अनुवादः “ख्रीष्‍टको अधिकारद्वारा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metonymy]])
LUK	24	47	w1ha		πάντα τὰ ἔθνη	1	सबै जातिहरू	“सबै जातिय समुदायहरू” वा “सबै मानिस समूहहरू”
LUK	24	47	wiq7		ἀρξάμενοι ἀπὸ Ἰερουσαλήμ	1	यरूशलेमदेखि सुरु गरेर	“यरूशलेमबाट थालनी गरेर”
LUK	24	48	z5cx			0	जोड्ने कथनः	येशू उहाँका चेलाहरूसँग कुरा गरिरहनुहुन्छ ।
LUK	24	48	wp38		ὑμεῖς μάρτυρες	1	तिमीहरू साक्षीहरू हौ	“तिमीहरूले मेरो बारेमा देखेका कुराहरू सत्य हो भनी अरूहरूलाई बताउनुपर्छ ।” चेलाहरूले येशूको जीवन, मृत्यु र पुनरुत्थान देखेका थिए र उहाँले के गर्नुभयो भनी तिनीहरूले अरू मानिसहरूलाई वर्णन गर्न सक्थे ।
LUK	24	49	m2lm	figs-explicit	ἐγὼ ἀποστέλλω τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ Πατρός μου ἐφ’ ὑμᾶς	1	म मेरा पिताको प्रतिज्ञा तिमीहरूमाथि पठाउँदैछु	“मेरा पिताले तिमीहरूलाई जे दिने प्रतिज्ञा गर्नुभएको थियो, सो म तिमीहरूलाई दिनेछु ।” परमेश्‍वरले पवित्र आत्मा दिने प्रतिज्ञा गर्नुभएको थियो । यूएसटीले यसलाई स्‍पष्‍ट बनाउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	49	ynm2	guidelines-sonofgodprinciples	τοῦ Πατρός	1	पिता	यो परमेश्‍वरको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण उपाधि हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/guidelines-sonofgodprinciples]])
LUK	24	49	c4iv	figs-metaphor	ἐνδύσησθε…δύναμιν	1	तिमीहरू शक्तिले सुसम्‍पन्‍न ...	तिनीहरूलाई परमेश्‍वरको शक्तिले कुनै व्यक्तिलाई लुगाले ढाके झैँ गरी ढाक्‍नेछ ।” यसलाई कर्तृ वाच्यमा अनुवाद गर्न सकिन्छ । वैकल्‍पिक अनुवादः “तिमीहरूले शक्ति प्राप्‍त ... ” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-metaphor]] अनि [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	49	l46b		ἐξ ὕψους	1	उच्‍चबाट	“माथिबाट” वा “परमेश्‍वरबाट”
LUK	24	50	bd6p		ἐξήγαγεν…αὐτοὺς	1	उहाँले तिनीहरूलाई बाहिर लानुभयो	“येशूले चेलाहरूलाई सहर बाहिर लानुभयो”
LUK	24	50	cm9a	translate-symaction	ἐπάρας τὰς χεῖρας αὐτοῦ	1	आफ्‍ना हातहरू माथि उचाल्‍दै	यो पूजाहारीहरूले मानिसहरूलाई आशिष्‌‌ दिने बेलामा गर्ने कार्य थियो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/translate-symaction]])
LUK	24	51	dzr3	writing-newevent	καὶ ἐγένετο	1	अब यसो भयो कि	“यस्तो हुन आयो ।” यसले कथामा एउटा नयाँ घटनालाई परिचय गराउँछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-newevent]])
LUK	24	51	zx4t		ἐν τῷ εὐλογεῖν αὐτὸν αὐτοὺς	1	जब उहाँले तिनीहरूलाई आशिष्‌‌ दिइरहनुभएको थियो	“जब परमेश्‍वरले तिनीहरूलाई भलो गरिदिनुहुनको लागि येशूले मागिरहनुभएको थियो”
LUK	24	51	clx9	figs-activepassive	ἀνεφέρετο	1	माथि उचालिनुभयो	किनकि येशूलाई कसले माथि उचाल्यो भनेर लूकाले निर्दिष्‍ट जानकारी दिँदैनन्, हामी जान्दैनौँ कि यो परमेश्‍वर आफैँ हुनुहुन्थ्यो वा एक वा बढी स्वर्गदूतहरू थिए । यदि तपाईंको भाषामा उचाल्‍ने काम कसले गरेको हो भनेर बताउन जरुरी छ भने, यूएसटीले गरेको झैँ त्यसको साटोमा “जानुभयो” शब्दलाई प्रयोग गर्न बेस हुनेछ । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-activepassive]])
LUK	24	52	a8vw	writing-endofstory		0	सामान्य जानकारीः	यी पदहरूले हामीलाई कथा अन्त हुँदैगर्दा चेलाहरूले पछि गरिरहने कार्यहरूको बारेमा बताउँछन् । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/writing-endofstory]])
LUK	24	52	kzy4		αὐτοὶ προσκυνήσαντες αὐτὸν	1	तिनीहरूले उहाँको आराधना गरे	“चेलाहरूले येशूको आराधना गरे”
LUK	24	52	e4d4		ὑπέστρεψαν	1	र फर्के	“र त्यसपछि फर्के”
LUK	24	53	wa3d	figs-hyperbole	διὰ…ἐν τῷ ἱερῷ	1	निरन्तर मन्दिरमा	तिनीहरू हरेक दिन मन्दिरको चोकमा गए भन्‍ने कुरालाई व्यक्त गर्नको लागि यो एउटा अतिशयोक्ति हो । (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-hyperbole]])
LUK	24	53	edm3	figs-explicit	ἐν τῷ ἱερῷ	1	मन्दिरमा	केवल पूरोहितहरूलाई मात्र मन्दिरको भवनभित्र प्रवेश अनुमति थियो । वैकल्‍पिक अनुवादः “मन्दिरको चोकमा” (हेर्नुहोस्ः [[rc://ne/ta/man/translate/figs-explicit]])
LUK	24	53	pex4		εὐλογοῦντες τὸν Θεόν	1	परमेश्‍वरलाई धन्यको भन्दै	“परमेश्‍वरको प्रशंसा गर्दै”