DMS_GL_en_ta/translate/figs-distinguish/01.md

14 KiB
Raw Blame History

ဖော်ပြချက်

အချို့ဘာသာစကားများ တွင် နာမ်အား အထူးပြုပေးသော ပုဒ်စုများအား နာမ်နှင့် တွဲ၍ ကွဲပြားသော ရည်ရွယ်ချက် နှစ်ခုအတွက် အသုံးပြုနိုင်သည်။ သူတို့သည် (1) နာမ်များအား အခြား ဆင်တူသော အရာများအား ခွဲခြားပေးခြင်း သို့မဟုတ် (2)နာမ်နှင့်ပတ်သတ်သော များပြားသော အချက်အလက်များအား ပေးခြင်း တို့အား လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ထိုအချက်အလက်များသည် စာဖတ်သူအတွက် အသစ်ဖြစ်နေနိုင်သည် သို့မဟုတ် စာဖတ်သူ သိပြီးဖြစ်သော တစ်စုံတစ်ခု အကြောင်း သတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ အခြား ဘာသာစကားများသည် မွမ်းမံထားသော နာမ် နှင့် ပုဒ်စုများကို နာမ်အား အခြား ဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲခြားရန် အတွက်သာ အသုံးပြုသည်။ ယင်း ဘာသာစကားများအား ပြောသော သူတို့သည် မွမ်းမံထားသောနာမ်နှင့်ပုဒ်စုများအား ကြားသောအခါ၊ သူတို့က ယင်းသည် အရာတစ်ခုအား အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ရန် လုပ်ဆောင်သည်ဟု ယူဆကြသည်။

အချို့ဘာသာစကားများသည်1.ဆင်တူသောအရာများ အကြား ကွဲပြားခြင်းကို ပြုလုပ်ရန် နှင့် 2.အရာ တစ်ခု အကြောင်းနှင့်ပတ်သတ်သော များစွာသောအချက်အလက်များအား ပေးရန် တို့ကြား ကွဲပြားခြင်းကို အမှတ်အသားပြုရန် ပုဒ်ရပ် အား အသုံးပြုသည်။ ပုဒ်ရပ်မပါလျင်၊ အောက်ပါဝါကျသည် ယင်းသည် ကွဲပြားခြင်းကို ပြုလုပ်နေသည်ဟု ဆက်သွယ်ပေးသည်။

  • Mary သည် အလွန်ကျေးဇူးတင်နေသော သူမ၏အစ်မအား စားစရာအချို့ ပေးခဲ့သည်။
  • အကယ်၍ သူမ၏ အမသည် အလွန် ကျေးဇူးတင်နေကြဖြစ်လျင်၊ “ ကျေးဇူးတင်နေသော” ဟူသော ပုဒ်စုသည် Mary ၏ အစ်မအား အခြား ကျေးဇူးတင်လေ့မရှိသော အစ်မတို့မှ ခွဲခြား ပေးနိုင်သည်။

ပုဒ်ရပ်ဖြင့် ၊ ဝါကျသည် များစွာသော အချက်အလက်များအား ပေးနိုင်သည်:

  • Mary သည် အလွန်ကျေးဇူးတင်နေသော ၊ သူမ၏ အစ်မကို စားစရာအချို့ပေးခဲ့သည်။
  • ဤတူညီသော ပုဒ်စုအား Mary ၏ အစ်မနှင့် ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအား ပို၍ ပေးရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ယင်းသည် Mary က သူမအား စားစရာပေးသောအခါ Maru ၏ အစ်မ သည် မည်ကဲ့သို့ တုံ့ပြန်ပုံ ကို ပြောပြပေးသည်။ ဤ ကိစ္စတွင် အစ်မတစ်ယောက်အား အခြား အစ်မများ ထံမှ မခွဲ ခြားပေးပါ။

ဘာသာပြန်ခြင်းရာ၌ အခက်အခဲဖြစ်ရသည့် အကြောင်းပြချက်

  • သမ္မာကျမ်းစာ၏ များစွာသော မူရင်း ဘာသာစကားများသည် နာမ်အား မွမ်းမံပေးသော ပုဒ်စုများကို နာမ်အား အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ခြင်းအတွက် လည်းကောင်း၊ နာမ်နှင့် ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအားပို၍ပေးရန် လည်းကောင်း နှစ်ခုလုံးအတွက် အသုံးပြုသည်။ သင်( ဘာသာပြန်သူ) သည် ကိစ္စတိုင်းတွင် စာရေးသူ ရည်ရွယ်သော အဓိပ္ပါယ်အား နားလည်စေရန် ဂရုစိုက်ရမည်။
  • ဘာသာစကားအနည်းငယ်သည် နာမ်အား မွမ်းမံပေးသော ပုဒ်စုများအား နာမ်ကို အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ရန် အတွက်သာ အသုံးပြုသည်။ များစွာသော အချက်အလက်များအား ပေးရန် အသုံးပြုသော ပုဒ်စုများအား ဘာသာပြန်ရာတွင်၊ ယင်း ဘာသာစကားများအား ပြောဆိုသော ဘာသာပြန်သူများသည် ပုဒ်စုများအား နာမ်မှ ခွဲထုတ်ရန် လိုအပ်လိမ့်မည်။ တစ်နည်းအားဖြင့်၊ ယင်းအား ဖတ်သော သို့မဟုတ် ကြားသော လူတို့သည် ပုဒ်စုက နာမ်ကို အခြားဆင်တူသောအခြားများမှ ခွဲထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည် ဟု ထင်လိမ့်မည်။

သမ္မာကျမ်းစာမှ ဥပမာများ

စကားလုံးများ နှင့် ပုဒ်စုများ၏ ဥပမာများသည် အရာတစ်ခုအား အခြားဖြစ်နိုင်သော အရာများ မှ ခွဲထုတ်ရန် အသုံးပြုသည်။

(ယင်းတို့သည် ဘာသာပြန်ရာတွင် မည်သည့် ပြဿနာ တို့မှ ဖြစ်စေခြင်း မရှိချေ။)

ဟဂျာအရပ်၊ ဟဂျာဟဂျုံအရပ် နှစ်ပါးစပ်ကြား၌ အပိုင်းအခြား ဖြစ်ရမည်။(ထွက်မြောက်ရာကျမ်း 26:33 ULT)

“ဟဂျာအရပ်” နှင့် “ ဟဂျာဟဂျုံအရပ်” ဟူသောစကားလုံးများသည် မတူညီသော နေရာနှစ်ခုအား အချင်းချင်းနှင့် အခြားအရပ်တို့မှ ခွဲခြားပေးသည်။

မိုက်သော သူသည် အဘဝမ်းနည်းစရာ အကြောင်း၊ မွေးသော အမိစိတ်ညစ်စရာအကြောင်း ဖြစ်၏။( သုတ္တံ 17:25 ULT)

“မွေးသော”ဟူသော ပုဒ်စုသည် စိတ်ညစ်စေသော သား၏ မိခင်အားခွဲခြားပေးသည်။ သူသည် မိန်းမအားလုံးကို စိတ်ညစ်စေသည်မဟုတ်၊ သူ၏ အမိကိုသာဖြစ်၏။

အကြောင်းအရာတစ်ခုနှင့် ပတ်သတ်၍ များစွာသော အချက်အလက်များအား ပေါင်းထည့်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် သတိပေးခြင်း တို့အတွက် အသုံးပြုသည့် စကားလုံးများနှင့် ပုဒ်စုတို့၏ ဥပမာများ။

(ဤသည်မှာ ယင်းတို့အား အသုံးမပြုသော ဘာသာစကားများ၏ ဘာသာပြန်ခြင်းကိစ္စ ဖြစ်သည်။)

… စီရင်တော်မူချက်တို့သည် ကောင်း မွန်ကြပါ၏။( ဆာလံ 119:39 ULT)

“ကောင်းမွန်” ဟူသော စကားလုံးသည် ကျွန်ုပ်တို့အား ဘုရားသခင်၏ စီရင်တော်မူချက်တို့သည် ကောင်းမွန်ကြောင်း ရိုးရှင်းစွာ သတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းသည် သူ၏ ကောင်းမွန်သောစီရင်ချက် များအား မကောင်းမွန်သော စီရင်ချက်တို့မှ မခွဲထုတ်ပေးပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သူ၏ စီရင်ချက် အားလုံးသည် ကောင်းမွန်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။

အသက် ကိုးဆယ်ရှိသော စာရာသည် သားကိုဘွားလိမ့်မည်လော (ကမ္ဘာဦး 17:17-18 ULT)

“အသက်ကိုးဆယ်ရှိသော“ ဟူသော ပုဒ်စုသည် အာဗြဟံ က စာရာ သားမဘွားနိုင်ဟု ထင်သော အကြောင်းပြချက် ဖြစ်သည်။ သူသည် စာရာဟူသော မိန်းမအား အခြား စာရာဟုအမည်ရှိပြီး အရွယ်မတူသော မိန်းမ မှခွဲထုတ်နေခြင်းမဟုတ်ပြီး သူသည် သူမ၏ အသက်နှင့်ပတ်သတ်သော အခြားသူ အသစ်အကြောင်းပြောနေခြင်းမဟုတ်ပေ။ သူသည် ဤမျှအသက်အရွယ်ရှိသော မိန်းမတစ်ယောက်သည် သားဘွားဖို့ရာ မဖြစ်နိုင်ဟု ရိုးရှင်းစွာတွေးခြင်းဖြစ်သည်။

ငါဖန်ဆင်းသော လူကို မြေကြီးမျက်နှာမှာ ငါသုတ်သင်ပယ်ရှင်းမည်။ (ကမ္ဘာဦး 6:7 ULT)

“ ငါဖန်ဆင်းသော” ဟုသည့် ပုဒ်စုသည် ဘုရားသခင်နှင့် လူတို့၏ အကြားဆက်နွယ်မှုအား သတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ဘုရားသခင်က လူတို့ကို သုတ်သင်ပယ်ရှင်း နိုင်သည့် အကြောင်းပြချက်ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင် ဖန်ဆင်းခဲ့သော အခြားလူတို့မရှိချေ။

Translation Strategies

If readers would understand the purpose of a phrase with a noun, then consider keeping the phrase and the noun together. For languages that use words or phrases with a noun only to distinguish one item from another, here are some strategies for translating phrases that are used to inform or remind.

(1) Put the information in another part of the sentence and add words that show its purpose. (2) Use one of your languages ways for expressing that this is just added information. It may be by adding a small word, or by changing the way the voice sounds. Sometimes changes in the voice can be shown with punctuation marks, such as parentheses or commas.

Examples of Translation Strategies Applied

(1) Put the information in another part of the sentence and add words that show its purpose.

I hate those who serve worthless idols (Psalm 31:6 ULT)

By saying “worthless idols,” David was commenting about all idols and giving his reason for hating those who serve them. He was not distinguishing worthless idols from valuable idols.

Because idols are worthless, I hate those who serve them.

… for your righteous judgments are good. (Psalm 119:39b ULT)

… for your judgments are good because they are righteous.

Can Sarah, who is 90 years old, bear a son? (Genesis 17:17b ULT)

The phrase “who is 90 years old” is a reminder of Sarahs age. It tells why Abraham was asking the question. He did not expect that a woman who was that old could bear a child.

Can Sarah bear a son even when she is 90 years old?

I will call on Yahweh, who is worthy to be praised. (2 Samuel 22:4a ULT) There is only one Yahweh. The phrase “who is worthy to be praised” gives a reason for calling on Yahweh.

I will call on Yahweh, because he is worthy to be praised

(2) Use one of your languages ways for expressing that this is just added information.

You are my Son, whom I love. I am pleased with you. (Luke 3:22 ULT)

You are my Son. I love you and I am pleased with you.

Receiving my love, you are my Son. I am pleased with you.