DMS_GL_en_ta/translate/figs-cometaphor/01.md

26 KiB

ရှုပ်ထွေးသောဥပမာတင်စားစကားဆိုသည်မှာ အမြင်ရုပ်သွင်အမြောက်အများနှင့် အတွေးစိတ်ကူး အမြောက်အများ တို့ကို တစ်ချိန်တည်းတွင် အသုံးပြုသော မတိကျသည့် ဥပမာတင်စားစကားဖြစ်သည်။ ဤအရာသည် ‌အမြင်ရုပ်သွင် တစ်ခုတည်းနှင့် အတွေးစိတ်ကူး တစ်ခုတည်းသာ အသုံးပြုသော ရိုးရှင်းသည့် ဥပမာတင်စားစကား နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်သည်။ ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားသည် ချဲ့ထွင်သော ဥပမာတင်စားစကားနှင့် သဏ္ဌာန်တူသည်။ ကွာခြားချက်မှာ ချဲ့ထွင်သော ဥပမာတင်စားစကားသည် စာထဲတွင် တိကျစွာ ဖော်ပြပြီး ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားသည် ထိုကဲ့သို့ မဟုတ်ပေ။ ဤအကြောင်းအရာကြောင့် သမ္မာကျမ်းတွင် ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားကို အတည်ပြုရန် ခက်ခဲပေလိမ့်မည်။

ရှုပ်ထွေးသောဥပမာတင်စားစကား အား ရှင်းလင်းခြင်း

ဥပမာတင်စားစကားကိုအသုံးပြုသော အခါ၊စာရေးသူသည် သဘာဝ အမြင်ရုပ်သွင် ကို အကြောင်းအရာနှင့် အမြင်ရုပ်သွင် ကြားနှိုင်းယှဉ်ရာတွင် အနည်းဆုံးအချက်တစ်ချက်ဖြင့် တစ်စုံတစ်ခု၏ အကြောင်းအရာ ကို လက်ငင်း စိတ်ကူးအတွေး ဖြင့် ဖော်ပြရာတွင်သုံးသည်။

ရိုးရှင်းသော ဥပမာတင်စားစကားတွင် ပုံမှန်အားဖြင့် အကြောင်းအရာနှင့် အမြင်ရုပ်သွင်တို့ကို ဖော်ပြထားပြီး အတွေးစိတ်ကူးကို စကားစပ်မှ သွယ်ဝိုက်ဖော်ပြထားသည်။

ချဲ့ထွင်သော ဥပမာတင်စားစကားတွင် စာရေးသူသည် အကြောင်းအရာ ကို တိကျစွာ ဖော်ပြထားသည့်အပြင် များစွာသော အမြင်ရုပ်သွင် နှင့် အတွေးစိတ်ကူးတို့ကိုပါ ဖော်ပြထားသေးသည်။ ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားသည် အထက်ပါ နှစ်ခုလုံးနှင့် ကွာခြားသည်။ ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားတွင် စာရေးသူသည် အကြောင်းအရာတစ်ခုအကြောင်းကို မြေက်မြားသော အတွေးစိတ်ကူး ဖြင့် ဖော်ပြရန် မြောက်များသော အမြင်ရုပ်သွင်တို့ကို ဖော်ပြသည်။သို့သော် ၎င်းသည် အမြင်ရုပ်ပုံနှင့် အတွေးစိတ်ကူးတို့အားအခြားတစ်ခု နှင့် ဆက်စပ်နေပုံကို တိကျစွာ ဖော်ပြမထားပေ။ စာဖတ်သူတို့သည် အမြင်ရုပ်သွင်နှင့် အတွေးစိတ်ကူးတို့ကြား ငုပ်နေသော ဆက်နွယ်မှုကို သဘောပေါက်ရန် စာရေးသူပြောသည့်အတိုင်း ဂရုစိုက်စွာ တွေးတောရန် လိုအပ်သည်။

စာကြောင်းထဲထက် စာရေးသူ၏ စိတ်တွင် ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားသည် အလုပ်လုပ်သည်ဟု တိကျစွာပြောနိုင်ပါ သည်။

ဥပမာ- FORGIVENESS IS CLEANSING သည် အထောက်အထား အသစ်နှင့် အဟောင်းနှစ်မျိုးလုံးတွင် အလွန်အတွေ့များသော ရှုပ်ထွေးသည့် ဥပမာတင်စားစကားဖြစ်သည်။ အောက်ပါ ဆာလံ 52 ကိုလေ့လာပါ။

အိုဘုရားသခင်၊ ကျေးဇူးပြုချင်သော စေတနာ စိတ်တော်ရှိသည်အတိုင်း၊ အကျွန်ုပ်ကိုသနားတော်မူပါ။ စုံမက်တော်မူခြင်း ကရုဏာများပြားသည်နှင့်အညီ၊ အကျွန်ုပ်လွန်ကျူးခြင်း အပြစ်ကိုဖြေတော်မူပါ။ ဒုစရိုက်အညစ်အကြေးကို အကုန်အစင် ဆေးကြော၍၊ အကျွန်ုပ်ကို သန့်ရှင်းစေတော်မူပါ။ အကျွန်ုပ်လွန်ကျူးပါပြီဟု ဝန်ချလျက် ကိုယ် အပြစ်ကို အစဉ်မပြတ် အောက်မေ့လျက်နေပါ၏။ ကိုယ်တော်ကို ပြစ်မှားပါပြီ။ ကိုယ်တော်ကိုသာ ပြစ်မှား၍ မျက်မှောက်တော်၌ပင် မတရားသောအမှုကို ပြုပါပြီ။ သို့ဖြစ်၍ မိန့်တော်မူချက်သည် ဖြောင့်ပါ၏။ တရားစီရင်တော်မူချက်သည် အပြစ်လွတ်ပါ၏။ အကျွန်ုပ်သည် မွေးစကပင် အပြစ်ပါလျက် ရှိ၏။ အမိဝမ်းထဲမှာ ပဋိသန္ဓေယူစဉ်ပင် အပြစ်စွဲ၏။ ဟုတ်မှန်ဖြောင့်မတ်သော စိတ်နှလုံးကို နှစ်သက် တော်မူသည်ဖြစ်၍၊ အကျွန်ုပ်၏ စိတ်နှလုံးထဲမှာ ပညာကို သွန်သင်တော်မူပါ။ အကျွန်ုပ်ကို စင်ကြယ်စေခြင်းငှါ၊ ဟုဿုပ်ပင် ညွန့်နှင့် သန့်ရှင်းခြင်းမင်္ဂလာကို ပေးတော်မူပါ။ အကျွန်ုပ် ကို မိုးပွင့်ထက်သာ၍ ဖြူစေခြင်းငှါ ဆေးကြောတော် မူပါ။ စိတ်သက်သာဝမ်းမြောက်ခြင်း ရှိမည်အကြောင်း စကားကို အကျွန်ုပ်အားကြားစေတော်မူပါ။ သို့ပြုလျှင်၊ ချိုးဖဲ့တော်မူသော အရိုးတို့သည် ရွှင်မြူးခြင်းရှိကြပါလိမ့် မည်။ အကျွန်ုပ်လွန်ကျူးခြင်း ဒုစရိုက်တို့မှ မျက်နှာ တော်လွှဲ၍၊ အကျွန်ုပ် အပြစ်ရှိသမျှတို့ကိုလည်း ဖြေတော် မူပါ။ အိုဘုရားသခင်၊ အကျွန်ုပ်အထဲ၌ စင်ကြယ်သောနှလုံးကို ဖန်ဆင်းတော်မူပါ။ မြဲမြံတည်ကြည်သော သဘောကို အသစ်ပြုပြင်တော်မူပါ။ (ဆာလံ 51:1-10 ULT)

ဤတွင် တေးရေးဆရာသည် ဘုရားသခင်အား သူ၏ ဒုစရိုက်ပြုမှု (အကြောင်းအရာ) အတွက် နောင်တရနေသည်ကို ဆေးကြောရန် ဘုရားသခင်အား တောင်းဆိုနေသည်။ ဤ ဆာလံ တွင် ဒုစရိုက်ဆို သည်နှင့် (စည်းကမ်းဖောက်ခြင်း၊ မတရားမှု၊ ဆိုးယုတ်ခြင်း)တို့ပါဝင်သည်။ အလားတူ သန့်ရှင်းစင်ကြယ်ခြင်း တွင်လည်း (ဆေးကြောခြင်း၊ သန့်စင်ခြင်း၊ အပြစ်ကင်းခြင်း) စသည်တို့ပါဝင်သည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဆာလံကို သေသေချာချာ ပါဝင်၍ တေးရေးဆရာသည် ဘုရားသခင်အား သန့်စင်ခြင်းကို တောင်းဆို နေသည်ကို တွေးတော့သင့်သည်။ သို့သော် တေးရောဆရာသည် ထိုအရာကို တောင်းဆိုနေခြင်းမဟုတ် အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဆေးကြောခြင်းသည် ၎င်း၏ ပြသနာကို ဖြေရှင်း မပေးနိုင်သည့်အတွက်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ သူသည် အပြစ်ရှိမှန်း သိပြီး ဘုရားသခင်သည် သူ၏ ဒုစရိုက်အတွက် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ကို သိပေးသည်။ အမှန်တကယ်အားဖြင့် တေးရေးဆရာသည် ဆေးကြောခြင်းဟူသော စကားလုံးကို သုံး၍ ၎င်း၏ အမှားများကို ခွင့်လွှတ်ရန် ဘုရားသခင်ထံ တောင်းဆိုနေခြင်းဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် သူ၏စိတ်တွင် အပြစ်များကို သန့်စေပေးသည့် ခွင့်လွှတ်ခြင်း လုပ်ရပ်ကို တွေးတောနေခဲ့သည်။ တေးရေးဆ ရာသည် ဆေးကြောခြင်းဟူသော အမြင်ရုပ်သွင် ကို ခွင့်လွှတ်ခြင်းဟူသော အတွေးစိတ်ကူးအား ကိုယ်စားပြုရန် သုံးသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် “ခွင့်လွှတ်ခြင်းသည်သန့်စင်ခြင်း” ဟူသည်ကို ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကား အဖြစ် ဖော်ပြနိုင်သည်။ သို့သော် ဤဥပမာတင်စားစကားကို ယခုအခါတွင် စာထဲ၌ ဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ အခြားတူ ညီသည့် ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားကို အိရှာယ 1:2-31, ဧဖက် 5:25-27, ၁ယော 1:7-9 နှင့် အခြားအရာများတွင် တွေ့နိုင်ပါသည်။

တမန်တော် ရှင်ပေါလု သည် ပို၍ ရှုပ်ထွေးသော ဥပမာတင်စားစကားကို ဧဖက် 6:10-20တွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။

ကြွင်းသေးသော စကားဟူမူကား၊ ညီအစ်ကိုတို့၊ သခင်ဘုရားအားဖြင့်၎င်း၊ တန်ခိုးတော်အရှိန်အားဖြင့် ၎င်း၊ ခိုင်ခံ့ခြင်းရှိကြလော့။ မာရ်နတ်၏ ပရိယာယ်တို့ကို တားဆီးနိုင်မည်အကြောင်း၊ ဘုရားသခင်သည်ပြင်ဆင်တော်မူသော လက်နက်စုံကို ဝတ်ဆောင်ကြလော့။ အကြောင်းမူကား၊ ငါတို့သည် အသွေးအသားရှိသော ရန်သူတို့နှင့် ဆိုင်ပြိုင် တိုက်လှန်ရကြသည်မဟုတ်။ အထွဋ်အမြတ်တို့နှင့်၎င်း၊ အာဏာစက်တို့နှင့်၎င်း၊ လောကီမှောင်မိုက်၌ အစိုးတရပြုလုပ်သော မင်းတို့နှင့်၎င်း၊ မိုဃ်းကောင်းကင်၌နေသော နတ်ဆိုးတို့နှင့်၎င်း၊ ဆိုင်ပြိုင်တိုက်လှန် ရကြ၏။ထိုကြောင့်၊ ခဲယဉ်းဆိုးယုတ်သော နေ့ရက်ကာလ ၌ ဆီးတားနိုင်သဖြင့်၊ ကိစ္စအလုံးစုံတို့ကို ပြီးစီး၍ ခံရပ်နိုင်မည်အကြောင်း၊ ဘုရားသခင် ပြင်ဆင်တော်မူ သော လက်နက်စုံကိုယူဆောင်ကြလော့။သစ္စာတည်းဟူသော ခါးပန်းကိုစည်းလျက်ဖြောင့်မတ်ခြင်း ပါရမီတည်းဟူသော ရင်အုပ်တန်ဆာကို ဝတ်ဆင်လျက်ငြိမ်သက်ခြင်းနှင့်ယှဉ်သော ဧဝံဂလိတရားကို ဟောပြောအံ့သောငှါပြင်ဆင်သော အဖြစ်တည်း ဟူသော ခြေစွပ်ကိုစွပ်လျက် ခံရပ်ကြလော့။ မာရ်နတ်ပြစ်ခတ်သော မီစက်လက်နက်ကို ကာသတ်နိုင်သော ယုံကြည်ခြင်းတည်းဟူသော လွှားကို လည်းခပ်သိမ်းသော လက်နက်တို့အပေါ်မှာ ထပ်ဆင့်၍ ယူဆောင်ကြလော့။ ကယ်တင်ခြင်းတည်းဟူသော သံခမောက်လုံးကို၎င်း၊ ဘုရားသခင်၏နှုတ်ကပတ်တည်းဟူသော ဝိညာဉ်တော်၏ထားကို၎င်း ယူကြလော့။ ကာလအစဉ် စိတ်နှလုံးပါလျက် ဆုတောင်း ပဌာနာပြုခြင်းအမျိုးမျိုးတို့ဖြင့် ဆုတောင်းကြလော့။ ထိုသို့ ဆုတောင်းခြင်းငှါ အားမလျော့ဘဲလျက်၊ ငါမှစ၍ သန့်ရှင်းသူအပေါင်းတို့အဘို့ ဆုတောင်းလျက် စောင့် ရှောက်ကြလော့။ငါသည် ဧဝံဂေလိတရားကြောင့် သံကြိုးနှင့် ချည်နှောင်ခြင်းကိုခံလျက်၊ သံတမန်အမှုကို ပြုရသည်ဖြစ်၍၊ ထိုတရား၏ နက်နဲသောအရာကို ဘော်ပြခြင်းငှါ ငါသည်နှုတ်ကို ရဲရင့်စွာ ဖွင့်လှစ်ခြင်း အခွင့်ရှိမည်အကြောင်းကို၎င်း၊ ထိုတရားကိုဟောပြောအပ်သည်နှင့်အညီ၊ ရဲရင့်စွာဟော ပြောမည်အကြောင်းအကို၎င်း၊ ငါ့အဘို့လည်း ဆုတောင်းကြလော့။(ဧဖက် 6: 10-20)

ဤစာပိုဒ်တွင်တမန်တော် ရှင်ပေါလု သည် ခရစ်ယာန်တစ်ဦးက သွေးဆောင်ဖျားယောင်းမှုကို ခံနိုင်ရည် ရှိစေရန်(အကြောင်းအရာ) စစ်သားတစ်ဦး ဝတ်ဆင်လေ့ရှိသော ကျည်ကာတို့သဘောဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြထားသည်။ဘုရားသခင်၏ ပြည့်စုံသောအကာအကွယ် ဟူသည် ရိုးရှင်းသော ဥပမာတင်စားစကားများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားခြင်း မဟုတ်ပေ။စစ်သည်၏ ခါးပတ်သည် အမှန်တရားကို ကိုယ်စားပြုခြင်းမဟုတ်၊ဉီးထုပ်သည် ဘေးအန္တရာယ်မှ ကယ်ဆယ်ခြင်းကို ဆိုလိုခြင်း မဟုတ်၊ဒိုင်းကာသည် သစ္စာတရားကို ကိုယ်စားပြုခြင်းမဟုတ် စသည်ဖြင့် ဖြစ်ကြသည်။တမန်တော် ရှင်ပေါလု သည် စစ်သည်တစ်ဦး ချပ်ဝတ်တန်ဆာများ ဝတ်ဆင်သည့် အမြင်ရုပ်သွင် ကို( စစ်တိုက်ထွက်ရန်အသင့်ဖြစ်သည် ကိုဆိုလိုခြင်း ဖြစ်သည်။)ခရစ်ယာန်တို့ သွေးဆောင်ဖျားယောင်းမှုကို ခံနိုင်ရည် ရှိရန် ကြိုသင်ပြင်ဆင်သင့်ပုံ(ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း) အတွေးစိတ်ကူး ကို ကိုယ်စားပြုရန် သုံးသည်။ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသည့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းသည် အသင့်ဖြစ်နေခြင်းသည် ဖော်ပြချက်တစ်ခုလုံး၏ အဓိက အကြောင်းအရာ ဖြစ်သည်။

သမ္မာကျမ်းမှ အခြားသော ဥပမာများ

သမ္မာကျမ်းသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဘုရားသခင် တစ်စုံတစ်ခု ပြုလုပ်သည်ကို လူတို့ စကားပြောခြင်း၊မြင်ခြင်း၊လမ်းလျှောက်ခြင်း အစရှိသည် ပြုလုပ်သည့်အတိုင်းပြောလေ့ ရှိသည်။သို့သော် ဘုရားသခင်သည် လူသားမဟုတ်ပေ(ရေရှုခရစ်သည် လူသားသော်လည်းကောင်း ဘုရားသခင်သော်လည်းကောင်း ဖြစ်သော်ငြားလည်း)။ထို့ကြောင့် သက်သေအထောက်အထားဟောင်းမှ ဘုရားသခင် စကားပြောသည် ကို ဆိုရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ၎င်း၏ တုန်ခါသော မိတ်ဖက်သံ ကို ဆိုလိုခြင်းဟု မတွေးတောသင့်ပါ။ထို့အပြင် ဘုရားသခင် ၎င်း၏လက်ဖြင့် တစ်ခုခု ပြုလုပ်သည်ဟုဆိုရာတွင်လည်း ၎င်း၏ အ‌ရေပြားနှင့် အရိုးတို့ကို အသုံးပြုရသော လက်ကို ဆိုလိုခြင်း မဟုတ်သည်ကိုလည်း တွေးရမည်။စာရေးသူသည် ဘုရားသခင်အား လူသားဟူသော အမြင်ပုံရိပ်ကို ဘုရားသခင်ဟူသော အတွေးစိတ်ကူးကို ကိုယ်စားပြုရန် ဘုရားသခင်အား လူသားဟု တွေးတောရေးသားခြင်းသာဖြစ်သည်။စာရေးသူသည် ပြဌာန်းစာထဲတွင် တိတိကျကျ ပြောမထားသော်လည်း ဘုရားသခင်သည် လူသားဖြစ်သည် ဟူသော ရှုပ်ထွေးသည့် ဥပမာတင်စားစကား ကို အသုံးပြုနေခြင်းဖြစ်သည်။

အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်ကြောင့် ယခုသေရပါ မည်နည်း။ ဤကြီးစွာသောမီးဖြင့် အကျွန်ုပ်တို့သည် ဆုံးရှုံးပါလိမ့်မည်။ အကျွန်ုပ်တို့ဘုရားသခင် ထာဝရ ဘုရားမိန့်တော်မူသော အသံတော်ကိုတဖန်ကြားရလျှင် သေရပါလိမ့်မည်။(Deuteronomy 5:25 ULT)

ထိုသို့ ငါ၏ဘုရားသခင် ထားဝရဘုရား ဘုန်း တော်ကြောင့်၊ ငါသည် ခွန်အားရှိ၍ ငါနှင့်အတူ လိုက် သွားရသော ဣသရေလအမျိုး အကြီးအကဲတို့ကို စုဝေး စေ၏။ (Ezra 7:28 ULT)

တပါးအမျိုးသားတို့ကို လက်တော်ဖြင့်နှင်ထုတ် ၍ အကျွန်ုပ်တို့၏ ဘိုးဘေးများကို နေရာချတော်မူ၏။ တပါးအမျိုးသားတို့ကို နှိပ်စက်၍ ဘိုးဘေးများကို ပြန့်ပွါး စေတော်မူ၏။ 3 သူတို့သည် ကိုယ်ထားဖြင့် ထိုမြေကိုအစိုးရကြ သည်မဟုတ်ပါ။ ကိုယ်လက်ဖြင့် ကိုယ်ကို ကယ်တင်ကြ သည်မဟုတ်ပါ။ ကိုယ်တော်အလိုရှိသောကြောင့် လက်ျာလက်ရုံးတော် နှင့် မျက်နှာတော်အလင်း အားဖြင့် သူတို့ကို ကယ် တင်တော်မူ၏။(ဆာလံ 44:2-3 ULT)

ဘာသာပြန်ခြင်း နည်းစနစ်များ