See in Reader
22 KiB
ဖော်ပြချက်
အချို့ဘာသာစကားများသည် အခြားစာသားများနှင့် ခြားနားစေရန်အတွက် ကိုးကားချက်များကို အမှတ်အသားပြုလုပ်ကျသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွင် ကိုးကားချက်တစ်ခု၏ ရှေ့နှင့်နောက်တွင် “(မျက်တောင်) အဖွင့်အပိတ်ကို အသုံးပြုသည်။
- ဂျွန်မှ “ ကျွန်တော်ဘယ်အချိန်ရောက်မလည်းမသိဘူး” ဟုပြောခဲ့သည်။
တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန်မဟုတ်သော သွယ်ဝိုက်ရေးသားထားသည့် စာသားများကိုမူ “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) ကိုအသုံးမပြုပါ။
- သူဘယ်အချိန်ရောက်မယ်ဆိုတာသူကိုယ်တိုင်မသိဘူးဟု ဂျွန်မှပြောခဲ့သည်။
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) များတစ်ခုနှင့်တစ်ခုထပ်နေလျှင် စာဖတ်သူအား မည်သူမှမည်သည့် အကြောင်းအရာအားပြောဆို နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း နားလည်ရန်အခက်တွေ့စေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) များအားအထပ်ထပ်သုံးနေခြင်းထက် ‘ (မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်) နှင့် “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) နှစ်မျိုးကို ကောင်းစွာအသုံးပြုလျှင် စာဖတ်သူမှ ပို၍အဆင်ပြေ ချောမွေ့စွာဖတ်ရှုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်စာအရေးအသားတွင် အပြင်ဘက်ဆုံးမှ ကိုးကားအမှတ်အသားကို “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) အဖြစ်အသုံးပြုပြီး ‘‘ (မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်) ကိုမူ အတွင်းထဲတွင်အသုံးပြုကျသည်။ ‘(မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်) ၏အတွင်းဘက်တွင် ကိုးကားအမှတ်ပြန်လည်အသုံးပြုလိုလျှင် “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) အား နောက်တစ်ကြိမ် ထည့်သွင်းအသုံးပြုရမည်ဖြစ်သည်။
- မေရီမှ ”ဂျွန်ကဒီလိုပြောတယ်’ငါဘယ်အချိန်ရောက်မယ်ဆိုတာငါမသိဘူး’”
- ဘော့မှ ”မေရီမှပြောတယ်’ဂျွန်ကဒီလိုပြော”ငါဘယ်အချိန်ရောက်မယ်ဆိုတာငါမသိဘူး”’”
အခြားသောဘာသာစကားများတွင် ကိုးကားချက်အမှတ်အသားများကို တခြားသောပုံစံများဖြင့်အသုံးပြုကျသည်။ ဉပမာ- , ‘ ,, “ <> << >> -- စသည်ဖြင့်…
သမ္မာကျမ်းစာမှ ဥပမာ
အောက်တွင်ဖော်ပြပေးမည့် ကိုးကားချက် အမှတ်အသားအမျိုးအစားသည် သမ္မာကျမ်းစာထဲတွင် အသုံးပြုထားသည့် ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား တစ်စုံကို အသုံးပြုထားပုံ
တိုက်ရိုက်ပြောသော စကားပြောပုံစံ ကို “…” ဖြင့်အသုံးပြုသည်။
ထိုအခါဘုရင်မှပြန်ပြောခဲ့သည် “သူဟာ တိရှိဘိ မြို့သား လိယ ဖြစ်တယ်” (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၈)
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား နှစ်စုံ အား အသုံးပြုထားပုံ
ကိုးကားအမှတ်အသား နှစ်စုံအားအသုံးပြုရာတွင် ‘။။’ကို “…” အတွင်းထဲတွင် အသုံးပြုသည်။ စာဖတ်သူနားလည်နိုင်စေရန် အတွက် ကိုးကားအမှတ်အသားနှစ်ခု အသုံးပြုထားပုံကို စာသားများအထဲတွင်မြင်သာစေရန် ဖော်ပြပေးပါမည်။
‘မင်းရဲ့အိတ်ကိုကောက်ယူလိုက်ပြီး လမ်းလျှောက်လိုက်ပါ’ ဆိုတာ “မင်းကို ဘယ်သူက ပြောခဲ့တာလည်း” ဟု သူတို့မှ သူ့အားမေးသည်။ (ယောဟန် ၅:၁၂)
သူ၏တပည့်နှစ်ယောက်အား “နောက်တစ်ရွာကိုသွား အဲ့ဒီမှာ မင်းတို့ဝင်ဝင်ချင်း ဘယ်တုန်းကမှ စီးနှင်းခြင်းမပြုရသေးတဲ့ မြင်းငယ်တစ်ကောင်ကို မင်းတို့တွေ့ရလိမ့်မယ်၊ အဲ့ဒီမြင်းငယ်ကို ကြိုးဖြည်ပြီး ငါ့ဆီယူခဲ့ပါ။ တကယ်လို့ တစ်ဉီးတစ်ယောက်ကများ ‘မင်းတို့ ဘာလို့ကြိုးကို ဖြည်နေကြတာလဲ’ လို့မေးလာခဲ့ရင် ‘ ငါတို့သခင်လိုအပ်လို့ ယူတာဖြစ်တယ်” လို့ဖြေခဲ့ကြပါ။ (လုကာ ၁၉:၂၉-၃၁ ULT)
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား သုံးစုံ အားအသုံးပြုခြင်း
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား သုံးစုံအသုံးပြုရာတွင် “။။’။။”။။”။။’။။” ပုံစံဖြင့်ရေးသားကြသည်။ ပို၍မြင်သာစေရန်အတွက် ဉပမာထဲ တွင် အသုံးပြုပြထားပုံကို အောက်ကစာပိုဒ်တွင်ကြည့်ပါ။
အာဗြဟံမှပြောသည် ”ဤအရပ်သားတို့သည် ဘုရားရှင်ကို ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိကြသဖြင့် ကျွန်ုပ်၏ မယားကိုသိမ်းယူရန် ကျွန်ုပ်ကို သတ်ကြလိမ့်မည်ဟု ထင်သောကြောင့် ဤသို့ပြုမိပါသည်။ စင်စစ်အားဖြင့် သူသည် ကျွန်ုပ်၏နှမဖြစ်ပါသည်။ သူသည် ကျွန်ုပ်နှင့်ဖအေတူ၊ မအေကွဲနှမဖြစ်သည့်အပြင် ကျွန်ုပ်၏ မယားလည်းဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ ဘုရားရှင် သည် ကျွန်ုပ်အား ဖခင်၏အိမ်မှ နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ထွက်ခွာသွားစေသည့်အခါ ကျွန်ုပ်က စာရာအား ငါ့ကို သစ္စာစောင့်သည့်အနေဖြင့် သင်ရောက်လေရာရာတွင် ငါသည် သင်၏ အစ်ကိုဖြစ်ကြောင်းပြောရန်မှာကြားခဲ့ပါသည်” (ကမ္ဘာဦး ၂၀:၁၀-၁၃ ULT)
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား လေးစုံ အားအသုံးပြုခြင်း
ကိုးကားချက်အမှတ်အသား လေးစုံကိုအသုံးပြုမည်ဆိုလျှင် ‘(မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်)အား အပြင်ဖက်တွင်ခြုံငုံ၍ ရေးသည်။ ပို၍မြင်သာစေရန်အတွက် ဉပမာထဲ တွင် အသုံးပြုပြထားပုံကို အောက်ကစာပိုဒ်တွင်ကြည့်ပါ။
သံတမန်တို့သည် ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။ (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၅-၆)
ကိုးကားချက်အမှတ်အသားပြုလုပ်ခြင်းနည်းစနစ်များ
စာဖတ်သူအပေါင်းတို့အား မည်သည့် မည်သူမှမည်သို့စကားကိုပြောခဲ့ကြောင်းကောင်းမွန်စွာနားလည်နိုင်စေရန် အတွက် “(မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) တို့ကို မည်သည့်နေရာတွင် အစပြုပြီး မည်သို့အဆုံးသတ်ရမည့် နည်းလမ်းများကို မျှဝေလိုက်ပါသည်။
(1) တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် ရေးသားထားသော အရေးအသားများတွင် ကိုးကားချက်အမှတ်အသား နှစ်စုံကို အသုံးပြုပါသည်။ အင်္ဂလိပ်စာတွင် “ (မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) နှင့် ’(မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်)တို့ကို အသုံးပြုပါသည်။
(2) တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန်မဟုတ်သော သွယ်ဝိုက်၍ရေးသားထားသော အရေးအသားများကို ဘာသာပြန်ရာတွင် မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်များကို အသုံးနည်းပါသည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားများတွင် ကိုးကားချက်အမှတ်အသားများ မလိုအပ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ (တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသား နှင့် သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားများ တွင် ကြည့်ပါ)
(3) အကယ်၍ ကိုးကားချက် အမှတ်အသားများအား နှစ်စုံထက်ပို၍ သုံးရန်လိုအပ်လာလျှင် ကိုးကားချက် စာသားအားလုံးကို စာမျက်နှာအတွင်းသို့ indent တွန်းထားပြီး ကိုးကားချက်အမှတ်အသား တစ်မျိုးတည်းကိုသာ တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားအနေဖြင့် အသုံးပြုရမည်ဖြစ်သည်။
ကိုးကားချက်အမှတ်အသားပြုလုပ်ခြင်းနည်းစနစ်များ အတွက် နမူနာအရေးအသားများ
(1) တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် ရေးသားထားသော အရေးအသားများတွင် ကိုးကားချက်အမှတ်အသား နှစ်စုံကို အသုံးပြုပါသည်။ အင်္ဂလိပ်စာတွင် “ (မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်) နှင့် ’(မျက်တောင်ငယ်အဖွင့်အပိတ်)တို့ကို အသုံးပြုပါသည်။
သံတမန်တို့သည် ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။ (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၆)
(2) တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန်မဟုတ်သော သွယ်ဝိုက်၍ရေးသားထားသော အရေးအသားများကို ဘာသာပြန်ရာတွင် မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်များကို အသုံးနည်းပါသည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားများတွင် ကိုးကားချက်အမှတ်အသားများ မလိုအပ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ (တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသား နှင့် သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားများ တွင် ကြည့်ပါ)
သံတမန်တို့သည် ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။ (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၆)
သံတမန်တို့သည် ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။ (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၆)
(3) အကယ်၍ ကိုးကားချက် အမှတ်အသားများအား နှစ်စုံထက်ပို၍ သုံးရန်လိုအပ်လာလျှင် ကိုးကားချက် စာသားအားလုံးကို စာမျက်နှာအတွင်းသို့ indent တွန်းထားပြီး ကိုးကားချက်အမှတ်အသား တစ်မျိုးတည်းကိုသာ တိုက်ရိုက်ပြောဆိုဟန် အရေးအသားအနေဖြင့် အသုံးပြုရမည်ဖြစ်သည်။
သံတမန်တို့သည် ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။ (၄ ဓမ္မရာဇဝင် ၁:၆)
သံတမန်တို့သည်
ပြန်လာသောအခါ ရှင်ဘုရင်က၊ အဘယ်ကြောင့် ယခုပြန်လာကြသနည်းဟု မေးလျှင်၊ သူတို့က၊ “လူတယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ကို ကြိုဆိုခြင်းငှါ လာ၍ ‘သင်တို့ကိုစေလွှတ်သော ရှင်ဘုရင် ထံသို့ ပြန်ကြ။ “ထာဝရဘုရား မိန့်တော်မူသည်ကား၊ ‘ဣသရလပြည်၌ ဘုရားသခင် မရှိသောကြောင့်၊ ဧကြုန် မြို့၏ ဘုရားဗာလဇေဗုပ်သို့သွား၍ မေးမြန်းရသလော။ ထိုကြောင့် သင်သည်ယခုတတ်သော သာလွန်ပေါ်က နောက်တဖန်မဆင်းရ။ စင်စစ်သေရမည်’ ဟုပြောရမည်” အကြောင်း မှာထားပါသည်’” ဟု လျှောက်ကြ၏။