See in Reader
11 KiB
ဖော်ပြချက်
အချို့ဘာသာစကားများ တွင် နာမ်အား အထူးပြုပေးသော ပုဒ်စုများအား နာမ်နှင့် တွဲ၍ ကွဲပြားသော ရည်ရွယ်ချက် နှစ်ခုအတွက် အသုံးပြုနိုင်သည်။ သူတို့သည် (1) နာမ်များအား အခြား ဆင်တူသော အရာများအား ခွဲခြားပေးခြင်း သို့မဟုတ် (2)နာမ်နှင့်ပတ်သတ်သော များပြားသော အချက်အလက်များအား ပေးခြင်း တို့အား လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ထိုအချက်အလက်များသည် စာဖတ်သူအတွက် အသစ်ဖြစ်နေနိုင်သည် သို့မဟုတ် စာဖတ်သူ သိပြီးဖြစ်သော တစ်စုံတစ်ခု အကြောင်း သတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ အခြား ဘာသာစကားများသည် မွမ်းမံထားသော နာမ် နှင့် ပုဒ်စုများကို နာမ်အား အခြား ဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲခြားရန် အတွက်သာ အသုံးပြုသည်။ ယင်း ဘာသာစကားများအား ပြောသော သူတို့သည် မွမ်းမံထားသောနာမ်နှင့်ပုဒ်စုများအား ကြားသောအခါ၊ သူတို့က ယင်းသည် အရာတစ်ခုအား အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ရန် လုပ်ဆောင်သည်ဟု ယူဆကြသည်။
အချို့ဘာသာစကားများသည်1.ဆင်တူသောအရာများ အကြား ကွဲပြားခြင်းကို ပြုလုပ်ရန် နှင့် 2.အရာ တစ်ခု အကြောင်းနှင့်ပတ်သတ်သော များစွာသောအချက်အလက်များအား ပေးရန် တို့ကြား ကွဲပြားခြင်းကို အမှတ်အသားပြုရန် ပုဒ်ရပ် အား အသုံးပြုသည်။ ပုဒ်ရပ်မပါလျင်၊ အောက်ပါဝါကျသည် ယင်းသည် ကွဲပြားခြင်းကို ပြုလုပ်နေသည်ဟု ဆက်သွယ်ပေးသည်။
- Mary သည် အလွန်ကျေးဇူးတင်နေသော သူမ၏အစ်မအား စားစရာအချို့ ပေးခဲ့သည်။
- အကယ်၍ သူမ၏ အမသည် အလွန် ကျေးဇူးတင်နေကြဖြစ်လျင်၊ “ ကျေးဇူးတင်နေသော” ဟူသော ပုဒ်စုသည် Mary ၏ အစ်မအား အခြား ကျေးဇူးတင်လေ့မရှိသော အစ်မတို့မှ ခွဲခြား ပေးနိုင်သည်။
ပုဒ်ရပ်ဖြင့် ၊ ဝါကျသည် များစွာသော အချက်အလက်များအား ပေးနိုင်သည်:
- Mary သည် အလွန်ကျေးဇူးတင်နေသော ၊ သူမ၏ အစ်မကို စားစရာအချို့ပေးခဲ့သည်။
- ဤတူညီသော ပုဒ်စုအား Mary ၏ အစ်မနှင့် ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအား ပို၍ ပေးရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ယင်းသည် Mary က သူမအား စားစရာပေးသောအခါ Maru ၏ အစ်မ သည် မည်ကဲ့သို့ တုံ့ပြန်ပုံ ကို ပြောပြပေးသည်။ ဤ ကိစ္စတွင် အစ်မတစ်ယောက်အား အခြား အစ်မများ ထံမှ မခွဲ ခြားပေးပါ။
ဘာသာပြန်ခြင်းရာ၌ အခက်အခဲဖြစ်ရသည့် အကြောင်းပြချက်
- သမ္မာကျမ်းစာ၏ များစွာသော မူရင်း ဘာသာစကားများသည် နာမ်အား မွမ်းမံပေးသော ပုဒ်စုများကို နာမ်အား အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ခြင်းအတွက် လည်းကောင်း၊ နာမ်နှင့် ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအားပို၍ပေးရန် လည်းကောင်း နှစ်ခုလုံးအတွက် အသုံးပြုသည်။ သင်( ဘာသာပြန်သူ) သည် ကိစ္စတိုင်းတွင် စာရေးသူ ရည်ရွယ်သော အဓိပ္ပါယ်အား နားလည်စေရန် ဂရုစိုက်ရမည်။
- ဘာသာစကားအနည်းငယ်သည် နာမ်အား မွမ်းမံပေးသော ပုဒ်စုများအား နာမ်ကို အခြားဆင်တူသော အရာများမှ ခွဲထုတ်ရန် အတွက်သာ အသုံးပြုသည်။ များစွာသော အချက်အလက်များအား ပေးရန် အသုံးပြုသော ပုဒ်စုများအား ဘာသာပြန်ရာတွင်၊ ယင်း ဘာသာစကားများအား ပြောဆိုသော ဘာသာပြန်သူများသည် ပုဒ်စုများအား နာမ်မှ ခွဲထုတ်ရန် လိုအပ်လိမ့်မည်။ တစ်နည်းအားဖြင့်၊ ယင်းအား ဖတ်သော သို့မဟုတ် ကြားသော လူတို့သည် ပုဒ်စုက နာမ်ကို အခြားဆင်တူသောအခြားများမှ ခွဲထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည် ဟု ထင်လိမ့်မည်။
Examples From the Bible
Examples of words and phrases that are used to distinguish one item from other possible items:
(These usually do not cause any problem in translation.)
The curtain is to separate the holy place from the most holy place. (Exodus 26:33b ULT)
The words “holy” and “most holy” distinguish two different places from each other and from any other place.
A foolish son is a grief to his father, and bitterness to the woman who bore him. (Proverbs 17:25 ULT)
The phrase “who bore him” distinguishes which woman the son is bitterness to. He is not bitterness to all women, but to his mother.
Examples of words and phrases that are used to give added information or a reminder about an item:
(These are a translation issue for languages that do not use these.)
… for your righteous judgments are good. (Psalm 119:39b ULT)
The word “righteous” simply reminds us that God’s judgments are righteous. It does not distinguish his righteous judgments from his unrighteous judgments, because all of his judgments are righteous.
How can Sarah, who is 90 years old, bear a son? (Genesis 17:17b ULT)
The phrase “who is 90 years old” is the reason that Abraham did not think that Sarah could bear a son. He was not distinguishing one woman named Sarah from another woman named Sarah who was a different age, and he was not telling anyone something new about her age. He simply did not think that a woman who was that old could bear a child.
I will wipe away mankind whom I have created from the surface of the earth. (Genesis 6:7 ULT)
The phrase “whom I have created” is a reminder of the relationship between God and mankind. It is the reason God had the right to wipe away mankind. There is not another mankind that God did not create.
Translation Strategies
If readers would understand the purpose of a phrase with a noun, then consider keeping the phrase and the noun together. For languages that use words or phrases with a noun only to distinguish one item from another, here are some strategies for translating phrases that are used to inform or remind.
(1) Put the information in another part of the sentence and add words that show its purpose. (2) Use one of your language’s ways for expressing that this is just added information. It may be by adding a small word, or by changing the way the voice sounds. Sometimes changes in the voice can be shown with punctuation marks, such as parentheses or commas.
Examples of Translation Strategies Applied
(1) Put the information in another part of the sentence and add words that show its purpose.
I hate those who serve worthless idols (Psalm 31:6 ULT)
By saying “worthless idols,” David was commenting about all idols and giving his reason for hating those who serve them. He was not distinguishing worthless idols from valuable idols.
Because idols are worthless, I hate those who serve them.
… for your righteous judgments are good. (Psalm 119:39b ULT)
… for your judgments are good because they are righteous.
Can Sarah, who is 90 years old, bear a son? (Genesis 17:17b ULT)
The phrase “who is 90 years old” is a reminder of Sarah’s age. It tells why Abraham was asking the question. He did not expect that a woman who was that old could bear a child.
Can Sarah bear a son even when she is 90 years old?
I will call on Yahweh, who is worthy to be praised. (2 Samuel 22:4a ULT) There is only one Yahweh. The phrase “who is worthy to be praised” gives a reason for calling on Yahweh.
I will call on Yahweh, because he is worthy to be praised
(2) Use one of your language’s ways for expressing that this is just added information.
You are my Son, whom I love. I am pleased with you. (Luke 3:22 ULT)
You are my Son. I love you and I am pleased with you.
Receiving my love, you are my Son. I am pleased with you.