DMS_GL_en_ta/translate/figs-partsofspeech/01.md

14 KiB

ဖော်ပြချက်

ဝါစင်္ကများသည် စကားလုံးများ၏ အမျိုးအစားများဖြစ်သည်။ ကွဲပြားသော စကားလုံးများ၏ အမျိုးအစားများတွင် ဝါကျတစ်ကြောင်း၌ လုပ်ဆောင်ပုံ အမျိုးမျိုးရှိသည်။ ဘာသာစကားအားလုံးတွင် ဝါစင်္ကများရှိပြီး ဘာသာစကားရှိ စကားလုံးများအားလုံးသည် ဝါစင်္ကထဲတွင် ပါဝင်သည်။ ဘာသာစကားအများစုတွင် အမျိုးကွဲအချို့ဖြင့် အခြေခံဝါစင်္ကများ ရှိပြီး၊  အချို့ဘာသာစကားများတွင် ယင်းထက်ပိုသော အမျိုးအစားများရှိသည်။ ဤသည်တို့မှာ ကမ္ဘာတဝန်းလုံးတွင် စာရင်းပြုစုထားသော ဝါစင်္ကများ အားလုံးမဟုတ်သော်လည်း၊ အခြေခံဝါစင်္ကများ များကိုမူ ဖုံးအုပ်နိုင်သည်။

ကြိယာများ သည် လုပ်ရပ်များ( “လာသည်”၊ “သွားသည်” ၊ “စားသည်” ကဲ့သို့) သို့မဟုတ် ဖြစ်ပေါ်နေသောအခြေအနေများ(“ဖြစ်သည်”၊ “ဖြစ်ကြသည်”၊ “ဖြစ်ခဲ့သည်” ကဲ့သို့) တို့အား ဖော်ပြသော စကားလုံးများဖြစ်ကြသည်။ ပို၍ အသေးစိတ်ကျသော အချက်အလက်များအား ကြိယာများ တွင် တွေ့နိုင်သည်။

နာမ်များ သည် လူ၊နေရာ၊ပစ္စည်း သို့မဟုတ် စိတ်ကူးတို့အား ရည်ညွှန်းသော စကားလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ အများဆိုင်နာမ်များသည် ယေဘုယျဖြစ်၍ ယင်းတို့သည် တိကျသောအရာတို့အား ရည်ညွှန်းခြင်းမရှိပါ(လူ၊မြို့၊နိုင်ငံ)။ နာမည်များ၊ သို့မဟုတ် နာမ်စားများသည် တိကျသော အရာတို့အား ရည်ညွှန်းသည်။(ပီတာ၊ Jerusalem ၊ Egypt)။ (များစွာသောအချက်အလက်များအတွက်၊ [အမည်များအား ဘာသာပြန်ပုံ] (../translate-names/01.md) တွင်ကြည့်ပါ။)

နာမ်စားများသည် နာမ်၏နေရာတွင် အစားထိုး၍ “သူ”၊ “သူမ”၊ “ထို”၊ “သင်” ၊ “ သူတို့” နှင့် “ငါတို့” နှင့်အခြား စကားလုံးများပါဝင်သည်။ ပို၍တိကျသောနာမ်စား၏ စာမျက်နှာများအား နာမ်စားများ တွင်တွေ့နိုင်သည်။

သမ္ဗန္ဓများ သည် ပုဒ်စုများ သို့မဟုတ် ဝါကျများအား ဆက်စပ်ပေးသော စကားလုံးများဖြစ်ကြသည်။ ဥပမာများတွင် “ထို့နောက်”၊ “သို့မဟုတ်” ၊ “သို့သော်”၊ “အတွက်”၊ “မတိုင်မီ” ၊ “သော်လည်းကောင်း” နှင့် အခြား စကားလုံးများပါဝင်သည်။ အချို့ သမ္ဗန္ဓများ အား အတွဲလိုက်အသုံးပြုကြသည်: လုံး/နှင့်; နှစ်…စလုံး; မလည်း…မလည်း; သာမက..လည်းပဲ။ ယင်းတို့နှင့်ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအား စကားလုံးဆက်များ တွင်တွေ့နိုင်သည်။

ဝိဘတ်များ သည် နာမ်နှင့်ကြိယာများနှင့်ပတ်သတ်သည့် ပို၍တိကျသော အချက်အလက်များအား ပေးသည့် ဝါကျထဲရှိ နာမ်သို့မဟုတ် ကြိယာတို့အား အခြားတစ်စုံတစ်ခုဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော ပုဒ်စုများအား စတင်သော စကားလုံးများဖြစ်ကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ “ကောင်မလေးသည် သူမ၏ ဖခင်ဆီသို့ ပြေးသွားသည်။” ဤတွင် ဝိဘတ်ပါဝင်သော ပုဒ်စု “ဆီသို့” သည် ကောင်မလေး၏ ဖခင်နှင့် ဆက်စပ်၍ သူမပြေးသွားသော (လုပ်ရပ်) ဦးတည်ချက်အား ပြောပြပေးသည်။ နောက်ထပ်ဥပမာမှာ၊ “ ယေရှု ဘေးရှိ လူအုပ်သည် အရေအတွက် တိုးပွားလာသည်။” ဝိဘတ်ပါဝင်သောပုဒ်စု “**ဘေးရှိ”**သည် ယေရှုနှင့် ဆက်စပ်၍ လူအုပ်၏ တည်နေရာအား ပြောပြပေးသည်။ ဝိဘတ်၏ ဥပမာအချို့မှာ “သို့”၊ “မှ”၊ “အထဲတွင်”၊ “အပြင်တွင်”၊ “အပေါ်တွင်” ၊ “ဘေးတွင်”၊ “အတူ” ၊ “ မပါပဲ” ၊ “အထက်တွင်”၊ “အောက်ပါ” ၊ “မတိုင်ခင်”၊ “ပြီးနောက်”၊ “နောက်တွင်”၊ “  ရှေ့တွင်”၊ “ ကြားတွင်”၊ “ဖြတ်၍”၊ “ ကျော်လွန်၍”၊ “ကြားတွင်” တို့ဖြစ်ကြသည်။

Articles များသည် နာမ်နှင့်တွဲ၍ ပြောဆိုသူသည် စာဖတ်သူတို့ ခွဲခြားနိုင်သော တစ်ခုတစ်ခုအား ရည်ညွှန်း နေခြင်းဖြစ်သည် မဖြစ်သည်အားပြောပြရန် အသုံးပြုသော စကားလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ အင်္ဂလိပ်စာတွင် ယင်းစကားလုံးများမှာ “a”, “an”, နှင့် “the” တို့ဖြစ်ကြသည်။ a နှင့် an စကားလုံးတို့၏ အဓိပ္ပါယ်မှာ အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ပြောဆိုသူသည် a dog ဟု ပြောပါက၊ သူသည် သူ၏ နားထောင်သူများအား သူမည်သည့်ခွေးအကြောင်းပြောနေခြင်းကို သိရန် မမျှော်လင့်ချေ; ဤသည်မှာ သူသည် ခွေးနှင့်ပတ်သတ်သောအကြောင်းအား ပထမအကြိမ်ပြောခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ အကယ်၍ ပြောဆိုသူသည် the dog ဟု ပြောပါက၊ သူသည်များသောအားဖြင့် တိကျသော ခွေးတစ်ကောင်အကြောင်းပြောနေခြင်းဖြစ်ပြီး သူသည် သူ၏ နားထောင်သူများအား သူမည်သည့်ခွေးအကြောင်းပြောနေခြင်းကို သိရန် မျှော်လင့်သည်။ အင်္ဂလိပ်စကားပြောဆိုသူတို့သည် the ဟူသော article အား ယေဘုယျ ရှိ တစ်စုံတစ်ခုအကြောင်းပြောသောအခါ တွင်လည်း အသုံးပြု သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ သူတို့သည် “ ဆင်သည် ကြီးမားသော တိရစ္ဆာန် ဖြစ်သည်” ဟုဆိုပြီး၊ တိကျသော ဆင်မဟုတ်ပဲ ယေဘုယျရှိ ဆင်အား ရည်ညွှန်း သည်။ မှတ်ချက်၊ ဘာသာစကား အားလုံးသည် articles တို့အား အတိအကျတူညီသော နည်းလမ်းဖြင့် အသုံးမပြုပါ။ ဥပမာ အားဖြင့်၊ articles များသည် ဂရိဘာသာစကားနှင့် Hebrew ဘာသာစကားတို့တွင် ကွဲပြားစွာ အဓိပ္ပါယ်ရနိုင်သည်။ ဤအရာ၏ များစွာသောအချက်အလက်များအား [ယေဘုယျ နာမ်ပုဒ်စုများ] (../figs-genericnoun/01.md)တွင် တွေ့နိုင်သည်။

နာမဝိသေသနာများ သည် နာမ်များအား ဖွဲ့ဆိုပြီး အရေအတွက်၊အရွယ်အစား၊ အရောင် နှင့် အသက် စသည်တို့အား ဖော်ပြသော စကားလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ အချို့ဥပမာများမှာ “များပြားသော”၊ “ကြီးမားသော”၊ “အပြာရောင်”၊ “ကြီးရင့်သော”၊ “ဉာဏ်ကောင်းသော”၊ “ပင်ပန်းသော” နှင့် များစွာသော အခြား စကားလုံးများဖြစ်ကြသည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူတို့သည် နာမဝိသေသနတို့အား တစ်စုံတစ်ခုနှင့်ပတ်သတ်သော အချက်အလက်အချို့အားပေးရန်အသုံးပြုပြီး၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူတို့သည် ယင်းတို့အား အရာတစ်ခုအား နောက်ထပ်တစ်ခုမှ ခွဲခြားရန် အသုံးပြုသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ကျွန်ုပ်၏အသက်ကြီးလှသောအဖေ ဟူသော ပုဒ်စုတွင် နာမဝိသေသနာ အသက်ကြီးလှသော သည် ကျွန်ုပ်၏ အဖေနှင့် ပတ်သတ်သော တစ်စုံတစ်ခုအကြောင်းရိုးရှင်းစွာ ပြောပြပေးသည်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်၏ အကြီးဆုံး အစ်မ ဟူသောပုဒ်စုတွင် စကားလုံး အကြီးဆုံး သည် ကျွန်ုပ်တွင်ရှိနိုင်သော အခြား အသက်ကြီးသော အစ်မ များမှ ထိုအစ်မအား ခွဲထုတ်ပေးသည်။ ယင်းနှင့် ပတ်သတ်သော အချက်အလက်များအား ဆန့်ကျင်နေသော သတင်းပေးခြင်းများအား ခွဲခြားသိမြင်ခြင်း သို့မဟုတ် သတိပေးခြင်း တွင် တွေ့နိုင်သည်။

ကြိယာဝိသေသနများ သည် ကြိယာများ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသနများအား ဖော်ပြပြီး တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ပေါ်ပုံ၊ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ပေါ်သောအခါ၊ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ပေါ်သည့် နေရာ၊ တစ်စုံတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်သည့်အကြောင်းရင်း သို့မဟုတ် ယင်းဖြစ်ပေါ်သောအခါ တိုးချဲ့ရန် စသည်တို့ကို ပြောပြပေးသည့် စကားလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ များစွာသော အင်္ဂလိပ် ကြိယာဝိသေသနာများသည် ly ဖြင့် ဆုံးကြသည်။ ကြိယာဝိသေသနများ၏ အချို့ ဥပမာများတွင် “ နှေးကွေးစွာ”၊ “ မကြာမှီ”၊ “ဝေးသော” ၊ “ရည်ရွယ်ချက်ရှိစွာ”၊ “အလွန်” နှင့် များစွာသော အခြားစကားလုံးများ ပါဝင်သည်။