See in Reader
7.8 KiB
ဖော်ပြချက်
Litotes ဆိုသည်မှာ ပြောသူမှ သူပြောလိုသည့်အကြောင်းအရာကိုပိုမိုလေးနက်စေရန်အတွက် အငြင်းစကားလုံးနှစ်ခု (သို့မဟုတ်) အငြင်းစကားလုံးတစ်ခုနှင့် သူအမှန်တကယ်ပြောလိုသည့် အဓိပ္ပါယ်၏ ဆန့်ကျင်ဖက်စကားလုံးကို တွဲဖက်အသုံးပြုကာပြောဆိုသည့် ပြောဟန်(ရေးသားဟန်) တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အငြင်းစကားလုံးတို့အား နမူနာပြရပါလျှင် “no”, “not”, “none”, and “never” (“မဟုတ်”, “မရှိ”, “လုံးဝ”, “ဘယ်တော့မှ”) အစရှိသည်တို့ဖြစ်သည်။ ဆန့်ကျင်ဖက်စကားလုံးဟုဆိုရာတွင် “ကောင်းသော”(Good) ၏ ဆန့်ကျင်ဖက်သည် “ဆိုးသော”(Bad) ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တစ်စုံတစ်ဉီးမှ “not bad” (“မဆိုးပါဘူး”) ဟုပြောလာခဲ့လျှင် “အလွန်ကောင်းသည်” ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။
ဘာသာပြန်ရာ၌အခက်အခဲဖြစ်ရခြင်းအကြောင်းအရင်း
အချို့ဘာသာစကားများတွင် Litotes ကို အသုံးမပြုကျပါ။ ထိုဘာသာစကားကို အသုံးပြုသူတို့သည် Litotes နှင့် ရေးသားထားသောအကြောင်းအရာသည် အပြုသဘောဆောင်သော အဓိပ္ပါယ်ကိုဆောင်သည် ဟူ၍ နားလည်မည်မဟုတ်ပါ အငြင်းသဘောကိုသာ အဓိပ္ပါယ်အမှန်ဟု မှတ်ယူသွားနိုင်သည်။
သမ္မာကျမ်းစာမှ ဥပမာများ
ညီအစ်ကိုတို့ သင်တို့ထံငါလာခဲ့ခြင်းသည် အချည်းနှီးမဖြစ်ကြောင်း သင်တို့ကိုယ်တိုင် သိကြ၏။ (၁ သက်သာလောနိတ် ၂:၁ ULT)
ရှင်ပေါလုသည် သူ၏လာရောက်လည်ပတ်ခြင်းက အချည်းနှီးမဖြစ်ကြောင်း (တစ်နည်း) အလွန်အသုံးဝင်ကြောင်းကို “not useless” ဟုသည် litotes ကိုသုံး၍ ပိုမိုထင်ရှားစေခဲ့သည်။
မိုးလင်းသောအခါ၌ ပေတရု အား မတွေ့ကြတော့၍ စစ်သားများသည် လွန်စွာ ထိတ်လန့်ကြကုန်သည်။ (တမန်တော် ၁၂:၁၈ ULT)
င်လုကာ သည် ပေတရု အားမမြင်ကြသောအခါ စစ်သားတို့၏ လွန်စွာထိတ်လန့်မှုကို “no small excitement” ဟူ၍ litotes ကို အသုံးပြုကာ ပိုမိုထင်ရှားစေလေသည်။ (ပေတရုသည် အကျဉ်းကျခံနေခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်သားများဖြင့် သူ့အား ထိန်းသိမ်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ သူသည် တမန်တော်တစ်ပါးက လွတ်မြောက်ရန် ပြုလုပ်ပေး၍ သူအပြင်သို့ထွက်နိုင်ခဲ့သည်။ မိုးလင်းသောအခါ စစ်သားများသည် ပေတရုကိုမတွေ့ကြတော့၍ လွန်စွာထိတ်လန့်ကြခြင်းဖြစ်သည်။)
“အို ယုဒပြည် ဗက်လင်မြို့၊ သင်သည် ယုဒပြည်ရှိ မြို့များအနက် သိမ်ငယ်လှသောမြို့မဟုတ်။ ငါ၏လူမျိုးတော် ဣသရေလအမျိုးသားတို့အား ရှေ့ဆောင်လမ်းပြမည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဉီးသည် သင်၏အထဲမှ ပေါ်ထွန်းလိမ့်မည်”။ (မဿဲ ၂:၆ ULT)
ရှေ့ဖြစ်ဟောပညာရှိသည် ယုဒပြည်မှ ဗက်လင်မြို့သည် အလွန်အရေးပါကြောင်းကို “not the least” ဟူသော litotes ကိုအသုံးပြု၍ ပြောပြခြင်းဖြစ်သည်။
ဘာသာပြန်ခြင်းနည်းပရိယာယ်များ
Litotes ကိုအသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် အဓိပ္ပါယ်အားတိုက်ရိုက်နားလည်လျှင် အသုံးပြုပါ။ ထိုသို့မဟုတ်ခဲ့ပါလျှင် အောက်ဖော်ပြပါအချက်ကိုအသုံးပြုပါ။
(1) အကယ်၍ အငြင်းစကားများအသုံးပြုခြင်းသည် မထိရောက်ပါက အပြုသဘောဆောင်သော စကားလုံးများဖြင့် ပိုမိုထိရောက်အောင်ရေးသားရန် လိုအပ်ပေသည်။
Examples of Translation Strategies Applied
(1) အကယ်၍ အငြင်းစကားများအသုံးပြုခြင်းသည် မထိရောက်ပါက အပြုသဘောဆောင်သော စကားလုံးများဖြင့် ပိုမိုထိရောက်အောင်ရေးသားရန် လိုအပ်ပေသည်။
ညီအစ်ကိုတို့ သင်တို့ထံငါလာခဲ့ခြင်းသည် အချည်းနှီးမဖြစ်ကြောင်း သင်တို့ကိုယ်တိုင် သိကြ၏။ (၁ သက်သာလောနိတ် ၂:၁ ULT)
ညီအစ်ကိုတို့ သင်တို့ထံငါလာခဲ့ခြင်းသည် ကောင်းကျိုးအများကြီး ရှိသည်ကိုသင်တို့ကိုယ်တိုင်သိကြသည်။
မိုးလင်းသောအခါ၌ ပေတရု အား မတွေ့ကြတော့၍ စစ်သားများသည် လွန်စွာ ထိတ်လန့်ကြကုန်သည်။ (တမန်တော် ၁၂:၁၈ ULT)
မိုးလင်းသောအခါ၌ ပေတရု အား မတွေ့ကြတော့၍ စစ်သားများသည် အလွန်စိတ်လှုပ်ရှားကြကုန်သည်။
သို့မဟုတ်
မိုးလင်းသောအခါ၌ ပေတရု အား မတွေ့ကြတော့၍ စစ်သားများသည် အလွန်စိတ်ပူပန်ကြကုန်သည်။