rw-x-kinyabwisha_reg/45-ACT.usfm

1385 lines
116 KiB
Plaintext

\id ACT
\ide UTF-8
\h Imirimo z'indumwa
\toc1 Imirimo z'indumwa
\toc2 Imirimo z'indumwa
\toc3 act
\mt Imirimo z'indumwa
\c 1
\cl Isura 1
\p
\v 1 Teofilo, nagambire mu gitabo canje ca mbere kubyo Yesu yatangiye gukora no kukigisa,
\v 2 kugeza igihe yajenywe mu juru, amarire kwerekeza abanafunzi bo yari yacagwiye no kubigisa amategeko abikorire m'Umuka Guboneye.
\v 3 Amarire kubabazwa, yabonekenye abandu ari muzima, arikubiyereka mu njira kangari. Yabiyerekire imisi mirongo ine, arikugamba ibindu byerekeye ubwami bw'Imana.
\p
\v 4 Nguko yari ari hamwe nabo, yabategekire ngo bere kugendera i Yerusalemu, ariko ngo bagategereze ico She yabaraganiye, ico yababwiye ngo:
\v 5 Yohana yabatizaga n'amazi, ariko mwewe mu misi mikeya mukabatizwe m'Umuka Guboneye.
\p
\v 6 Nuko indumwa zahuye ziramubaza ngo: Mwami, nico gihe si ukahire ho ubwami bwa Israeli.
\v 7 Arabasubiza ngo: Ndo birikubareba kumenya igihe cangwa umwanya go Data yahizeho kubera ubutegetsi bwe.
\v 8 Ariko, mukayakire ingufu, Umuka Guboneye gukabije ho, mubere abadimwe bo kundangaza i Yerusalemu, i Yudea hoshe, n'i Samariya, no ku nyusurizo y'isi.
\v 9 Amarire kugamba ibyo, yapandisizwe kandi barikumureba, igiho kiramuhisha mu miso gebo.
\p
\v 10 Babeye bagitumbiriye cane mu juru uko agendire, hija abagabo babiri bambeye imyenda z'umweru barababonekera.
\v 11 Bagambire ngo: Mwewe bagabo b'i Galilaya, kubera ki muhagereye muri kureba mu juru? Wuno Yesu upandisizwe mu juru akuwe hagati yanyu akagaruke nguko mumubwenye agiye mu juru.
\p
\v 12 Nuko bashubiye i Yerusalemu, kuri gwa musozi gwitwa Ugw'imizeituni hafi ya Yerusalemu, ng'urugendo rw'i Sabato.
\v 13 Bahagerire, bagenda mu chumba ca heru bari bamereye guhuriramo. Hari hariho Petro, Yohana, Yakobo, Anderea, Filipo, Tomasi, Bartolomayo, Matayo, Yakobo muhungu wa Alfayo, Simoni Muzeloti, na Yuda muhungu wa Yakobo.
\v 14 Boshe bari m'ubumwe, bahoraga barigushaba, hamwe n'abagore, na Mariya mama wa Yesu n'abavukanyi ba Yesu.
\p
\v 15 Muri ico gihe, Petro yahagurukire hagati ya bene se, umubare gw'abantu bari bari aho bari ng'ijana na makumyabiri. Yagambire ngo:
\v 16 Bagabo bene Data, ni ngobwa ko ibyandikirwe bisohwera, ko Umuka Guboneye gwagambire mu kanwa ka Daudi, kubwerekeye Yuda, wayerekire ibijire ufata Yesu.
\v 17 Yabaga ari umwe muri twewe, twari dufatanije muri guno murimo.
\p
\v 18 Wuno mugabo amarire kugura umurima guturukire ku mushahara gw'icaha, yagwiye, arapasuka, ubura bwoshe buva mu nda.
\v 19 Abatuye i Yerusalemu boshe babimenye, hanyuma ugo murima bagwise m'ururimi rwabo Akeldama bigambire ngo: Umurima gw'amaraso.
\p
\v 20 Kandi byayandikirwe muri Zaburi ngo: Aho atuye hakabe ubutayu kandi here kugira umundu uhatura! Uwundi ari we ufata ubwimbo bwe.
\p
\v 21 Ni ngombwa ko, umwe mu bakomeje kuduherekeza ibihe byoshe Umwami Yesu yabanaga na twewe,
\v 22 guturuka k'umubatizo gwa Yohana, kageza aho yapandisizwe, akuwe muri twewe hari umwe ushobora kuba umudimwe wo kuzuka kwe.
\p
\v 23 Bacaguwa babiri: Yosefu yitwaga Barsaba bamuhimba Yusito, na Matiasi.
\v 24 Basabye barikugamba ngo: Mwami weho umenyaga ibiri mu mitima y'abandu, ducagurire hagati ya bano babiri uwo Wenda,
\v 25 Kugira ngo afate ifasi muri guno murimo g'ubutumwa go Yuda yarekire akagenda aha wonyine.
\v 26 Bakorire ubufindo, ubifindo bwagwa kuri Matiasi, bamubara hamwe za ndumwa cumi n'imwe.
\c 2
\cl Isura 2
\p
\v 1 Umusi gwa Pentekoste gusohweye, boshe bari hamwe ahandu hamwe.
\v 2 Mu kanya kannyori, mu juru haviyeyo umuyaga guriguhuma cane, nuko gujwira mu nzu bari bikeyemo.
\v 3 Indimi zisana n'indimi z'umuriro zabonekeye kuri kila mundu wari ari ho k'uburyo tofauti.
\v 4 Boshe bujwuzwa Umuka Guboneye, batangira kugamba izindi ngambo, nguko Umwuka gwabaheye kugamba.
\p
\v 5 Aho i Yerusalemu hari hatuye Abayuda, abantu bumviraga Imana, bo mu bwoko bwoshe, gabaga mu si y'ijuru.
\v 6 Uruyombo kangari rwayumvikenye, abandu kangari batangeye kuko bari barikubumva bari kugamba mu ngambo zebo z'ababazeye.
\v 7 Boshe batangejwe no kutamenya ibyabyeye, baratangira kwigambana n'abari aho ngo: Mbesi bano boshe bari kugamba mu ngambo boshe ndo ari abavakire ba Galilaya?
\v 8 Ni buryo ki turikubumva mu ngambo zetu, ururimi rwetu rw'abatuzeye?
\v 9 Aba Parti, aba Medi, aba Elamu, abatuye i Mesopotamiya, ab' i Yudeya n'i Kapadokia, i Ponto ni Azia,
\v 10 Firigiya ni Pamfilia, Misri no hafi ya Libia hafi y'i Kurene, n'abari baturukire i Roma.
\v 11 Abayuda na abanya mahanga, Abakreti na Abarabu nabo turi kubumva bari kugamba mu ngambo z' i wetu ibitangaza by'Imana!
\v 12 Bose batangeye, babura uko batekereza, batangira kugamba ngo: Binoya si bigambire ki?
\v 13 Ariko abandi bakabaseka barikugamba ngo: Basindire.
\p
\v 14 Nuko Petro yahagareye na ba bandi cumi n'umwe, agamba n'ijwi rireyi, arababwira ngo: Mweho bagabo b'i Yudea, namwe mweshe mutuye i Yerusalemu, mumenye binoya, mufungure amatwi mwumve amagabo ganje!
\v 15 Bano bandu ndo basindire nguko murigutekereza, kuko ari isaha ya gashatu y' umuyaga.
\v 16 Ariko zinoya nizo mburo zagambirwe muri Yoweli ngo:
\p
\v 17 Mu misi za nyuma Imana igambire ngo: Ngasuke Umuka gwanje ku bandu boshe; abahungu benyu n'abahara benyu bakabure, abasore benyu bakayerekwe, abakambwe bo muri mwewe bakabonekerwe mu ndoto.
\v 18 Naho ku baja banje na bajakazi ngabasukeho Umuka, nabo bakabure.
\v 19 Mukabone ibitangaza heru mu juru, n'ibimenyetso ku si: amaraso, umuriro, n'umwotsi gurigucumba.
\v 20 Izuba rikahinduke umuyobe, ukwezi kukasane n'amaraso, umusi g'Umwami ndo gukabe guri hafi, ugo musi gukomeye gwagataraboneka.
\v 21 Umundu woshe ukahamagare Umwami akakizwe.
\p
\v 22 Bagabo b'Israeli, mwumve amagambo! Yesu w'i Nazareti uwo Imana yabemeje imbere yanyu kubera ibitangaza n' ibikomeye, hamwe n'ibimenyesto yatangiye hagati muri mwewe, nguko mwiji.
\v 23 Wuno mundu, yatangirwe nguko Imana yari yabipandire, mwamubambire, mwamwitire mumushije mu maboko g'abapagani.
\v 24 Imana yamuzwiye, yamukwiyeho ingoyi z'urupfu, kuko byari bitoshoboka ko zigumya kumufunga.
\p
\v 25 Kuko Daudi, yagambire ibyerekeye Yesu ngo: Nabwenye Umwami imbere yanje, ari iruhande rwanje, kugirango nere kunyeganyega.
\v 26 Nuko rero umutima gwanje guri m'ubwishimo, ururimi rwanje rurishimire, n'umubiri gukahore gumwiringiye.
\v 27 Kubera ko ndo ukareke umutima gwanje ikuzimu, kandi ndo ukatange Umwizera wawe ngo abore.
\v 28 Watumire menya inzira y'ubuzima, ukanyujwizemo ibyishimo mu miso gawe.
\p
\v 29 Bagabo bene data, ndenda kubabwira nda bwoba ibyerekeye Shogokuruza Daudi wapfiye agahambwa, kandi ikaburi ye na buno inariho.
\v 30 Yari ari I'm uzi, yiji ko Imana yamuraganiye ko abandu bakamukomokeho habeho umugombora k' ubutegetsi.
\v 31 No kuzuka kwa Kristo kwateguwe no kugambwa ko ndo akahere ikuzimu, n'umubiri gwe ndo gukabore na kannyori.
\p
\v 32 Uwo Yesu Imana yamujwiye. Tweshe turi abadimwe bo kubitangaza.
\v 33 Amarire kupandiswa mu juru yikeye mu kuboko kw'uburyo kw'Imana, hanyuma She yamuheye Umuka Guboneye, ugo yaraganiye abandu ngo akagubasukeho, mubyo murebaga n'ibyo mwumvaga.
\v 34 Kuko Daudi atakagendire mu juru, ariko yagambire ngo: Umwami yabwiye Umwami wanje ngo: Ikara mu buryo bwanje,
\v 35 kugez' aho ngashire abanzi bawe musi y'ibisando byawe.
\p
\v 36 Inzu yoshe ya Israeli ikamenye neza ko Yesu mwagambaniye, Imana yamuheye ubwami kandi ko yamugirire Kristo.
\p
\v 37 Bamarire kumva ago magambo boshe batangeye, babaza Petro n'izindi ndumwa ngo: Bagabo bene Data dukore ki?
\p
\v 38 Petro arababwira ngo: Mwihane mweshe kila mundu abatizwe mu zina rya Yesu Kristo kugira ngo mubabarirwe ibyaha kandi mukabone impano z'Umuka Guboneye.
\v 39 Kuri mwewe ikababere indagano, ku bana benyu, ku abari kure, no ku bandu akangari bo Imana ukahamagare.
\v 40 Yagambire agandi magambo, go kubemeza no kubakomeza arikugamba ngo: Mugikize n'abandu ba bunoya.
\p
\v 41 Abemeye ago migisho ga Petro babatizwe. Ugo musi, umubare gw'abanafunzi gwakiyongeyeho ibihumbi bishatu.
\v 42 Bagumyaga guhangayikira inyigisho z'indumwa, bagahira hamwe, bakamanyura umutsima, kandi barigushaba.
\p
\v 43 Abandu boshe bapfiye ubwoba, babwenye ibitangaza n'ibimenyetso indumwa zabaga zirigukora.
\v 44 Abayizeraga boshe bari ahandu hamwe, bagafatanya byoshe.
\v 45 Bagurisaga imirima yebo n'ibindi bindu, bakagabana amakuta bakuyemo bakurikije ubukene bwa buri woshe.
\v 46 Imisi yoshe bagiraga ubwira bwo guhurira mu Kanisa, bakamanyagura umutsima muri buri nzu, bakasangira bafite ibyishimo mu mitima yebo.
\v 47 Bahimbazaga Imana kandi bashimwaga n'abandu boshe. Buri musi Umwami yabongeza umubare gw'abizerire.
\c 3
\cl Isura 3
\p
\v 1 Petro na Yohana bataramiye gusenga ku kanisa ari saa kenda.
\v 2 Hari hariho umundu wazewe ari ikirema, bamuhekaga bakamushira ku muryango gw'i Kanisa, gwitwa Mwiza, kugira ngo asabirize amakuta ku bandu bayingiraga mu kanisa.
\p
\v 3 Uwo mundu arebire Petro na Yohana bagiye kwingira abasaba amakuta.
\v 4 Petro na Yohana bamutumbiriye. Nyuma Petro aramubwira ngo: Uturebe.
\v 5 Uwo mugabo yabatumbiriye cane, yiji neza ko baramuha agakuta.
\v 6 Nuko Petro aramubwira ngo: Nda kuta cangwa izahabu dufite, ariko ico mfite ngikuheye mu zina rya Yesu Kristo w'i Nazareti, haguruka utangire kugenda.
\v 7 Yamufatire ukuboko k'uburyo aramuhagurutsa. Muri ako kanya, ibisando bye n'ubugombamburi byaakomeye.
\v 8 Nuko arabaduka arahagarara, atangira kugenda. Yingira nabo mu kanisa, arikugenda, arigusimbagirika, arigusingiza Imana.
\p
\v 9 Abantu kangari babwenye arikugenda kandi arigushima Imana.
\v 10 Bamenya ko ari wa wundi wikaraga ku muryango Guboneye arigusabiriza amakuta. Batangeye cane babwenye ibyamubeyeho.
\v 11 Uwo mundu yanga kuva hamwe na Petro na Yohana, abantu kangari bija barikubasanga, ku baraza ryitwa irya Salomo barigutangara cane.
\p
\v 12 Petro, abibwenye yabwiye abo bandu ngo: Mwewe bagabo b'Israeli, kubera ki murigutangazwa na binoya? Kubera ko murikudutumbira cane bosha ari imbaraga zetu cangwa kubaha Imana kwetu bitumire wuno mundu atambuka.
\v 13 Imana ya Aburahamu, ya Isaka ni ya Yakobo, Imana ya bashogokuru, yaheye icubahiro umwana we Yesu, uwo mwatangire, mwamuhakenye imbere ya Pilato, kandi we yari yapangire kumurekura.
\v 14 Mwamwihakenye uwo uboneye akaba n'indungane, hanyuma mu cimbo ce mwasabire ko babarekurira umusambo.
\v 15 Naho mwayitire Umwami w'ubuzima, Imana yamujwiye, twewe turi abadimwe bo kubitangaza.
\v 16 None kubera kukizera ijina rye, iryo jina ryaheye wuno mugabo ingufu, wuno mundu murikureba kandi mwiji n'uko kukizera kwaheye wuno mundu gukira neja imbere yenyu mweshe.
\p
\v 17 None rero, bavukanyi nyiji ko mwewe n'abatware benyu mwakorire ibyo mutiji.
\v 18 Ariko Imana yatumire biba guco ikurikije uko yari yatumire imbuzi ko Kristo akababazwe.
\v 19 Mukihane rero, kandi muhindukire Imana, kugira ngo ibyaha byenyu bifutwe. Habeho ibihe byo kugishima,
\v 20 biturukaga ku Mwami, kandi abatumire Yesu ariwe Kristo, uwo yacagwiye kuva mbere.
\v 21 Uwo niwo Ijuri rigombire kwakirwa kugeza igihe Imana ikahindure byoshe no kubigira bishasha, nguko yabigambire kera m' umunwa gw'imbuzi zeyo.
\v 22 Musa yagambire ngo: Umwami Imana wetu akabatumeho imbuzi imerire nganje uturukire muri mwewe, muzumvire ibyo akababwire byoshe.
\v 23 Umundu woshe utazumvira iyo mbuzi akakurweho kandi akicibwe mu bandu.
\v 24 Imbuzi zoshe zakurikirenye zirikugamba ngo: Uhereye kuri Samueli, baburaga iba yino misi.
\v 25 Muri abana b' imbuzi tena muri abana b'indagano, iyo Imana yaraganiye ba shogokuruza, arikubwira Aburahamu ngo: M'uruzaro rwawe amoko goshe gakahaboneremo imigisha.
\v 26 Imana imarire kuzura umukozi weyo, yaamutumire kubahereza umugisha, kandi ngo buri weshe areke ibikorwa bye bibi.
\c 4
\cl Isura 4
\p
\v 1 Petro na Yohana babeye barikugambana n'abandu, abatambyi, umuzamu w'i kanisa, n'Abasadukayo barija,
\v 2 barakezwe cane n'ibyo byigisho byo kugambako abapfiye bakazuke nga Yesu.
\v 3 Babafatire no kubahira mu prizo kuko bwaribwirire.
\v 4 Nyamara, akangari mu bari bumvisize ibyo bagambaga bayemeye Yesu, umubare gwa bamwemeye gugera ku bihumbi bitano.
\p
\v 5 Bukeye, abatware b'abaturage n'abazehe, n'abakarani bahuriye i Yerusalemu.
\v 6 Basangire Ana umutambyi mukuru, Kaifa, Yohana, Aleksandre, nabo m'umuryango g'umutambyi mukuri bose.
\v 7 Bazenye Petro na Yohana hagati yebo, bababaza ngo: Mukoresaga izihe ngufu cangwa mu zina ryande mwakorire biriya?
\p
\v 8 Nuko Petro yujwiramo Umuka Guboneye, aragamba ngo: Batware namwe bakuru b'Israeli,
\v 9 Kubera ko twahamagewe kubazwa ibiboneye byo wuno mundu yakorewe n'uburyo yakirire,
\v 10 na mwewe mweshe bandu b'Israeli mubimenye! Ku buryo izina rya Yesu Kristo w'i Nazareti uwo mwabambire, Imana yamujuye mu bapfiye, ni muri iryo zina wuno mundu uhageze imbere yenyu ari muzima.
\p
\v 11 Yesu niwe buye abubatsi bayangire ariko ryabeye ryo gukomeza inzu.
\v 12 Nda undi agakiza kabonekagamo, kubera ko nda rindi zina musi y'ijuru abandu bahewe ngo bakirizwe mo.
\p
\v 13 Babwenye ukundu Petro na Yohana barikugamba batarigutinya, biratangara cane, kubera ko bari babiji ng'abandu batayigire, injiji, ariko bibuka ko babeye na Yesu.
\v 14 Kubera ko bari barikurya uwo wakirire ahagarenye nabo babura ico basubiza.
\p
\v 15 Babategekire gushohoka tribunali,
\v 16 barabazanya bo bonyine: Dukore ki kuri bano bandu? Byijwi neza n'abatuye i Yerusalemu ko igitangaza cakorirwe n'abandu, na twewe ndo twohakana.
\v 17 Ariko, rino gambo kugira ngo ryere kumenyekana na boshe, tubakange. Tubakaze kutongera kugira uwo bobwira igambo muri iryo zina.
\v 18 Babakwiye, bababuza kugamba no kukigisa tena mu zina rya Yesu.
\p
\v 19 Petro na Yohana barabasubiza ngo: muce urubanza: Mbesi biboneye imbere y'Imana, kumvira abandu kurenza kumvira Imana?
\v 20 Kuko ndo twoshobora guhora kugamba ibyo twabwenye n'ibyo twayumvisize.
\p
\v 21 Bamarire kubagirira nabi, babarekwiye babura uko babahana, kubera ka abandu boshe bahimbazaga Imana ku byo yakorire.
\v 22 Kuko uwo mundu wari wakirire uburwayi yari arengeje imyaka mirongo ine.
\p
\v 23 Bamarire kurekurwa basanga bira bebo, babasobanuriye ibyo abatambyi bakuru n'abazehe bababwiye.
\v 24 Nabo bamarire kubyumva bagambiye hamwe kandi heru ngo: Mwami, wowe waremire ijuri, isi, n'ingezi n'ibirimo byoshe.
\v 25 Ni wowe watumire Umuka Guboneyea gugambisa akanwa k'umukozi wawe shogokuruza Daudi. Kuki abandu basarire, kuki amoko gipangire ibya busha?
\q
\v 26 Abami b'isi bahagurukire n'abatware beyo bihujije ngo barwanye Umwami, nuwo yashigire amavuta.
\p
\v 27 N'ukuri, Herode na Pontio Pilato hamwe n'abanya mahanga n'Abisraeli boshe bahuriye mu guno muji, bapangire hamwe kurwanya umugaragu wawe uboneye Yesu uwo wasigire amavuta.
\v 28 Byari ari gushohweza imipango yawe yakorirwe n'inama yawe n'amaboko gawe wari warabiteguye kuva kera koshe.
\p
\v 29 None, Mwami, reba ibikangisho byebo, maze uhe abakozi bawe kugamba ibya wowe badafite ubwoba.
\v 30 Urambure ukuboko kwawe, ukize indwara, ukore ibitangaza, utange ibimenyesto mu jina ry'umugaragu wawe uboneye Yesu.
\p
\v 31 Bamarire gushaba, aho bari bahuriye haratitira; boshe bujwira Umuka Guboneye. Niho batangeje igambo ry'Imana batari gutinya.
\p
\v 32 Abandu kangari bayizerire, boshe babaga bafite umutima gumwe n'imipango imwe. Nda numwe wagambaga ko ico afite cose ari ice wonyine, ahubwo basaranganyaga ibyo babaga bafite byoshe.
\v 33 Indumwa zatangeze n'ingufu zikomeye umuzuko g'Umwami Yesu, ubundu bw' Imana bibera kuri boshe.
\v 34 Kuko muri bo ndawo wari uburire ico akeneye, abari bafite imirima cangwa amaju bagagurisize, bazana amakuta kubyo bagurisize.
\v 35 Babizaniraga indumwa, bakabigabira abandu bakurikize ubukene byebo.
\p
\v 36 Yosefu, wahimbirwe n'indumwa Barnabasi, rigambire ngo: Uremaga abandi agatima, umulawi wavukiye i Shipure.
\v 37 Yagurisize umurima gwe, azana amakuta, agahereza indumwa.
\c 5
\cl Isura 5
\p
\v 1 Ariko umugabo witwaga Ananiasi n'umugore we Safira bagurisize umurima,
\v 2 bahisha igice c'ibeyi. Umugore we abyiji yazenye igice kimwe no kugiha indumwa.
\p
\v 3 Petro yabazize Ananiasi ngo: Ananiasi, n'iki gitumire shetani yujwira m'umutima gwawe? Ukabesha Umuka Guboneye, ugasigarana igice c'ibeyi ry'umurima gwawe?
\v 4 Mbesi umurima utara wagugurisa si gwari ugwawe? Kandi umarire no kugurisa amakuta si gwari gwawe tu? N'iki catumire upanga guco? Ndo wabesize abandu ahubwo wabezize Imana
\v 5 Ananiasi, yumvisize ago magambo yahirimire, arapfa. Ababyumvisize boshe bapfiye ubwoba.
\v 6 Nuko abasore bahaguruka bamupfunyika mu kirago bagenda kumuhamba.
\p
\v 7 Hasize ng'amasaha ashatu, umugore we aringira, ariko atiji ibyabeye.
\v 8 Petro aramubaza ngo: Mbwire, mwagurisize umurima ku rino beyi? Umugore yasubize ngo: Kweli niryo beyi.
\v 9 Petro aramubwira ngo: N'iki catumire muhuza inama yo kugerageza Umuka g'Umwami? Reba, abaviye guhamba umugabo wawe bari k'umuryango, nawe benda kukugendana.
\v 10 Ako kanya Safira yamugwiye imbere arapfa. Abasore bayingiye, basanga yapfiye kera. Maze bagendana indumbi ye, bayihamba hambavu ya mugabo we.
\p
\v 11 Ubwoba kangari bufatire ihuriro ryoshe hamwe n'abayumvisize ibyabeye.
\p
\v 12 Ibitangaza n'@ibimenyetso kangari byakorirwe n'indumwa. Bahuriraga boshe ku baraza rya Salomono.
\v 13 N'abandi boshe nda numwe wihujije nabo, ariko abandu babasimaga cane.
\v 14 Umubare gw'abizerire Umwami, abagabo n'abagore, gwayiyongeye cane
\v 15 k'uburyo bazanaga abarwayi mu mayira bakabahira mu mariri no mu ngombyi, kugira ngo, igihe Petro atambukire igicucu ce gikore kuri bamwe muri bo.
\v 16 Abandu kangari baviye mu muji ya pembeni ya Yerusalemu, bakija n'abarwayi bebo, n'abafitirwe n' ibizimu, boshe bagakira.
\p
\v 17 Umutambyi mukuru na bira be boshe bari bari aho (bo mu dini ry'Abasadukayo, bujwiramo ishari.
\v 18 Bafatire indumwa, babahira mu prizo ya boshe.
\v 19 Ariko malaika w'Umwami, yafungwiye umuryango gwa prizo mu joro, yabakuramo arikubabwira ngo:
\v 20 Mukigendere, muhagarare mu kanisa, mubwire abandu ibyerekeye buno buzima.
\v 21 Bamarire kubyumva bingira mu gitondo kare mu kanisa batangira kukigisa. Umutambyi mukuru na bira be barija, bakuza tribinali n'abakuru b'imiryango ya Israeli babatuma gukura indumwa mu prizo.
\v 22 Abatumirwe bagerire mu prizo batabasanga mo. Bijire bababwira ngo:
\v 23 Dusangire prizo ikingirwe n'abazamu bari imbere y'umuryango, ariko tumarire gukingura nda mundu tubwenye.
\v 24 Bamarire kumva ago magambo, umutware w'abazamu b'ikanisa n'abatambyi bakuru batangeye cane barigutekereza imitima nyuma.
\p
\v 25 Nuko umundu arija arababwira ngo: Murebe, ba bagabo mwahirire mu prizo, bari mu kanisa, barikugisa rubanda.
\v 26 Uwo mutware yija n'abazamu, barikubazanya kannyori nnyori, kuko batinyaga abaturage batabatera amabuye.
\p
\v 27 Bamarire kubazana babahira imbere ya tribinali. Umutambyi mukuru arababaza ngo:
\v 28 Ndo twababurize kukigisa muryo zina? None murebe mujwize Yerusalemu zino nyigisho, mwenda amaraso guwo mundu?
\v 29 Petro n'induma zindi babasubiza ngo: Tubahe Imana kurenza abandu.
\v 30 Imana ya bashogokuruza yazuye Yesu, wo mwayitire no kumubamba ha musalaba.
\v 31 Imana yamuhize heru m'ukuryo kwayo ngo abere Umwami n'Umukiza, ahe Abisraeli kugihana no kubarirwa ibyaha.
\v 32 Turi abadimwe bo kubitagaza, hamwe n'Umuka Guboneye go Imana yaheye abamwunviraga.
\v 33 Bumvisize ago magambo, umujinya gwabasazize, benda kumwita.
\p
\v 34 Ariko umufarisayo witwa Gamaliyeli, umwalimu w'amategeko, uwo abandu boshe bubahaga, yahagurukire mu tribinali, ategeka ko bahira hanje indumwa akanya kannyori.
\v 35 Arababwira ngo: Bagabo b'Israeli, mukitondere ibyo mwenda gukorera bano bandu.
\v 36 Kuko mbere ya bunoya Teudasi, yayipandisize arikugamba ko hari umundu ukomeye, abandu magana ane bamukurikwiye: Amarire kwitwa, abandu be boshe bahuye, ibyo yari atangiye bihera ng'umuyaga.
\v 37 Nyuma ye havukire Yuda w'Umugalilaya mu gihe ca resansima. Abandu kangari bamukurikwiye: Nawe bamwitire, abari bamukurikwiye batatenye.
\v 38 Noneho, ndababwiye ngo: Mwere kugira abo bagabo ikindu, mubareke bagende. Ibitekerezo byebo bibeye biviye ku bandu bikapfe busha.
\v 39 Ariko bibeye biturukire ku Mana koko ndo mukabisenye. Muramenye mutoba muri kurwana n'Imana.
\v 40 Bamarire kwemera inama ye, bayakwiye indumwa, babakubita, bababuza kwigisa tena mu jina rya Yesu, ariko barabarekura.
\p
\v 41 Indumwa zaviye mu tribinali zishimire kubera bazemereye kumwazwa kubera ijina rya Yesu.
\v 42 Buri musi, mu kanisa no mu maju, ndo barekire kwigisa no kugamba Umwaze gwa Yesu Kristo.
\c 6
\cl Isura 6
\p
\v 1 Muri ico gihe, umubare gw'abanafunzi gwayiyongeye. Habeyeho ubwumvikane bukeya hagati y'Abayudi bagambaga Ikigriki n'abagambaga ikiArameya. Abagambaga Ikigriki babuburaga ko abapfakazi bebo batabahangayikiraga, no kubaha ibyo kurya bya buri musi nguko bipangirwe.
\p
\v 2 Abo cumi n'ababiri bahamageye abanafunzi akangari, barababwira ngo: Ndo biboneye ko tureka igambo ry'Imana ngo tube abo gutanga. ibiryo.
\v 3 None rero, bavukanyi, murondore muri mwewe abagabo barindwi, abafite ubushuhuda buboneye, bujwiyemo Umuka Gunoneye bakore guno murimo.
\v 4 Twewe, tukagume ku murimo go gushaba no kukigisa igambo ry'Imana.
\p
\v 5 Iyo nama yashimisize ihuriro ryoshe. Bacagwiye Stefano, umundu wizerirwe kandi wujwiye Umuka Guboneye na Filipo, Prokoro, Nikanori, Timoni, Parmenasi na Nikolasi bo mu muji gwa Antiokia.
\v 6 Baberekire induma, bamarire gushaba, babarambikire ho amaboko.
\p
\v 7 Igambo ry'Imana ririjwira hoshe, umubare gw'abanafunzi guriyongeza cane i Yerusalemu, n'abatambyi akangari barakizera.
\p
\v 8 Stefano wehewe umugisa n'ingufu, yabaga arigukora ibitangaza bunini n'ibimenyetso bikomeye muri rubanda.
\v 9 Abandu bamwe bo mu kanisa ryitwa Ababohowe abo muri Sirene no muri Alexandriya na Abayahudi n'abo i Silisiya ni Asiya batangira gukora imbaka nawe.
\v 10 Ariko ndo bashobweye guhagarara imbere ye kubera ubwenge bwe, n'Umuka gwamuherezaga ibyo kugambaga.
\p
\v 11 Niho baheye ruswa abandu ngo bagambe ngo: Twayumvisize arikugamba amagambo go gutuka Musa n'Imana.
\v 12 Bahurwize abaturage, n'abakuru, n'abakarani, baramufata bamujana mu tribinali.
\v 13 Bahahurize abadimwe bo kumutsindisa barikugamba ngo: Wuno mundu ahoraga arigusebya mu magambo ge Ahatungenye h'Imana n'amategeko.
\v 14 Twamwumvisize arikugamba ngo uwo Yesu w'i Nazareti akashenye ikanisa no guhindura imigenzo twahewe na Musa.
\p
\v 15 Abari mu tribinali boshe batumbiye Stefano, babona mu miso ge habeye ng'aha malaika.
\c 7
\cl Isura 7
\p
\v 1 Umutambyi mukuru yabazize Stefano ngo: Mbesi ibyo barikukugambaho ni kweli?
\p
\v 2 Stefano arasubiza ngo: Bagabo bavukanyi munyumve! Imana y'icubahiro yabonekeye shogokuruza Aburahamu, akiri mu Mesopotamia; atariyimikira i Harani.
\v 3 Yamubwiye ngo: Va mu gihugu cawe ugende n'umuryango gwawe mu gihugo ngakwereke.
\p
\v 4 Nuko yaviye mu gihugo c' Abakalideya agenda gutura i Harani. Nyuma y'urupfu rwa she, Imana yamukeyeyo, imuzana mu kino guhugo cobatuye mo bunoya.
\v 5 Imana ndo yamuheye umurima gwe muri ico gihugo, yamwimire naho kuhagarika igisando, ahubwo yamuraganiye kumuha kino gihugu, nga gakondo ye hamwe nabo akazare, kandi yari adafite umwana.
\v 6 Imana iramubwira ngo: Abo ukazare bakahungire mu kindi gihugo; iyo bakabafate nabi, bakabakorese imirimo y'agahato imyaka magana ne bakayimare yoshe.
\v 7 Ariko ngahane igihugo kikabakoreshe agahato. Hanyuma, bakakivemo, maze bashubire aho handu.
\v 8 Nuko Imana yaraganiye Aburahamu indagano yo gukatwa. Aburahamu, yazeye Isaka, ku musi gwa munane yamukatire. Isaka yazeye Yakobo yamukata, Yakobo yabikoreye guco bashogokuruza boshe cumi na babiri.
\p
\v 9 Bashogokuruza bapfiriye Yosefu ishari, bamugurisa, bamugendana mu Misri. Ariko Imana yabeye nawe, imukura mu bibazo bye byoshe.
\v 10 Yamuheye ubwenge no gukundwa na Farao, Umwami wa Misri yamugirire umutegetsi w'igihugu n'urugo rwe rwoshe.
\p
\v 11 Injara yaterire hoshe mu Misri, no mu Kanani.
\v 12 Umubabaro gukomeye gwabeyeho, bashogokuruza babura ibiryo.
\v 13 Yakobo yumvisize ko hari ingano mu Misri, yatumire yo bashogokuruza ubwa mbere. Bagiyeyo ubwa kabiri, Yosefu yibwira bene she, Farao amenya umuryango yavukiyemo.
\v 14 Nuko Yosefu yatumire kuri She Yakobo hamwe n'umuryango gwe goshe, umuryango gwebo gwabaga abandu mirongo irindwi n'abatanu.
\v 15 Yakobo yayimukiye mu Misri, apfira yo, na bashogokuruza.
\v 16 Indumbi zebo bazijenye i Shekemu, bazihamba mu kaburi Aburahamu yari yagurire, na bene Hamori, She wa Shekemu.
\p
\v 17 Igihe kigerire ngo bibe nguko Imana yaraganiye Aburahamu,
\v 18 umuryango gwagwiye kandi guriyongera cane mu Misri. Uwundi mwami utiji Yosefu arategeka.
\v 19 Uwo mwami yagiriye nabi cane umuryango gwetu, afata nabi bashogokuruza, ageza ho abahatira kujugunya abana bebo ku gasi kugira ngo bere kubaho.
\p
\v 20 Muco gihe, niho Musa yavukire, aboneye mu miso g'Imana. Yamarire ameza ashatu arikurerwa mu nju ya she.
\v 21 Bamarire kumuta, umuhara wa Farao yamutoragwiye, amurera ng'umwana we.
\v 22 Musa yayigisizwe mu bwenge bwoshe bwa abanya Misri, agira ingufu mu ngambo no mubyo yakoraga.
\p
\v 23 Yujwize imyaka mirongo ine, yapangire gusura bene webo b'Abisraeli.
\v 24 Yabwenye umwe muri bo barikumusumbuwa yamutabeye, aramuhorera yita uwo MunyaMisri.
\v 25 Yatekereze ko bene webo bakayumve ko ari Imana yatumire kubakizisa ukuboko kwe; ariko batabyumva.
\v 26 Ugundi musi, yasangire Abisraeli babiri bari kurwana abagira inama yo kumvikana. Arababwira ngo: Mwewe bagabo, muri abavukanyi, murigupfa ki?
\v 27 Uwagirire nabi mwira we yasunikire Musa arikugamba ngo: Ni nde wakugirire umutware cangwa umuzuzi wetu?
\v 28 Wenda kunyita nguko ejo witire wa Munyamsri?
\v 29 Kubera ago magambo, Musa yahungire agenda gutura mu gihugu ca Midiani, iyo yahazariye abahungu babiri.
\p
\v 30 Imyaka mirongo ine zishirire malaika yamubonekeye m'ubutayu by'umusozi Sinayi, mu mugina gurikwaka umuriro.
\v 31 Musa abibwenye yatangeye, yenda kwegera ngo yitegereze. Yayumvisize ijwi ry' Umwami ririkugamba ngo:
\v 32 Ndi Imana y'abashogokuruza, Imana ya Aburahamu, ya Isaka na Yakobo. Musa yagwiye hashi atareba tena.
\v 33 Umwami yamubwiye ngo: Kuramo ibirato, kuko aho uhageze ari k'ubutaka butungenye.
\v 34 Nabwenye kubabara k'ubwoko bwanje buri mu Misri, nayumvisize no gutaka kwebo, ndarindimuka ngo mbarokore. None inja, ndagutuma mu Misri.
\p
\v 35 Musa uwo, wo bayangire, bamubazize ngo: Ni nde wakugirire umutware cangwa umuzuzi wetu? Niwe Imana itumire kubabera umutware n'umutabazi. Imutumire ho malaika wamubonekeye mu gwa mugina.
\v 36 Niwe wabavanye mu Misri, yakorire ibitangaza yatangire n'ibimenyetso mu Misri, ku kivo gitukuye no m'ubutayu mu gihe c'imwaka mirongo ine.
\v 37 Niwe wabwiye Abisiraeli ngo: Imana ikabatume ho imbuzi ikomokire muri mwewe imerire nganje.
\v 38 Ni we wari ari mu huriro rya Abisraeli m'ubutayu, yari ari hamwe na wa malaika, bagambanaga k'umusozi Sinai na bashogokuruza igihe yaherewe amagambo g'ubuzima go kutugezaho.
\p
\v 39 Bashogokuruza bayangire kumwumvira, bamuhungire, barikukifuza gusubira mu Misri.
\v 40 Babwiye Aruni ngo: Dukorere imana zo kutuyobora kuko Musa wadukwiye mu Misri, ndo twiji ico yabeye.
\v 41 Ubwo nibwo bacurire ikimasa bakagitura isadaka, bakayishimira ikindu co bakorire n'indoke zebo.
\v 42 Nuko Imana yabarekire ngo basabe inyenyeri so mu kirere nguko byayandikirwe mu gitabo c' imbuzi ngo: Mbesi mwantuye amaturo n'ibitambo imyaka mirongo ine m'ubutayu, mwewe nju ya Israeli?
\v 43 Mwakoreye ihema igihindi Moleki n'inyenyeri y'akamana Refani, nigo mafoto mwayemeye kuramya. Nuko rero ngabatume kurenga Babiloni.
\p
\v 44 Bashogokuruza m'ubutayu babaga bafite ihema ry'ubudimwe. Ni rya rindi yari yategekire Musa ngo arikore akurikize umufano yamuheye.
\v 45 Hanyuma bashogokuruza bamarire kuryakira baryingize bayobowe na Yoshua mu gihugu abanya mahanga bari batuye mo. Imana ikibirukana mo, barisigyemo kugeza mu gihe ca Daudi.
\v 46 Daudi yaboneye umugisha mu miso g' Imana, ashaba Imana ya Yakobo kumyubakira inju.
\v 47 Ariko ni Salomoni wayubakire.
\p
\v 48 Ariko Isumba byose ndo ibaga mu mazu gubakirwe n'abandu, nguko byagambirwe n'imbuzi ngo:
\q
\v 49 Ijuru n'indebe yanje y'ubwami, isi n'igikandagizo canje. None si mukanyubakire nju ki? Niko umwami agambire.
\v 50 Ni hehe ngaruhukire? Mbesi si njewe waremire ibyo byoshe?
\p
\v 51 Mwe bagabo mwe mushingire amagosi, batakatirwe m'umitima. Amatwi genyu gahoraga garigupinga Umuka Guboneye, mubeyeho nga basogokuruza benyu.
\v 52 Mbesi hari imbuzi nimwe basogokuruza benyu batateseze? Bayitire imbuzi zatangire kwija k' Umunyakuri, namwe mwamugambaniye muramwita.
\v 53 Mwahewe amategeko gaviye ku malaika, mutagumvira.
\p
\v 54 Abari aho bumvisize ago magambo, barakeye mu mutima yebo, bamuhekenyeye amenyo.
\p
\v 55 Ariko Stefano yujwira Umuka Guboneye, atumbira cane mu juru, areba ikuzo ry'Imana na Yesu ahageze m'uburyo bw'Imana.
\v 56 Aragamba ngo: Ndikureba ijuru rifungwiwe, n' Umwana w'Umundu ahageze iburyo bw'Imana.
\p
\v 57 Bayombire cane kandi bavugize induru, bafunga amatwi, bamwiroheraho boshe ica rimwe.
\v 58 Bamukururiye hanje y'umuji, maze bamutera amabuye. Abo kumutsindisa barambikiye imyenda yebo umusore witwaga Sauli.
\v 59 Babeye barikumutera amabuye Stefano yashabire ngo: Mwami Yesu, wakire umutima gwanje!
\p
\v 60 Nuko arapfukama, agambisa ijwi rinini ngo: Mwami, were kubabaraho kino caha! Amarire kugamba ago magambo arakipfira.
\c 8
\cl Isura 8
\p
\v 1 Sauli yari ashigikiye ibyo kwita Stefano. Ugo musi hatangizwe kubabazwa kw' ikanisa ya Yerusalemu kandi abizera boshe babaga batataniye mu kirere ca Yudea na Samaria, ariko Indumwa oya.
\v 2 Abandu bubahaga Imana bahamba Stefano, kandi bamukoreye ikiliyo.
\v 3 Sauli, mu ngambo ye, yakomeze kugirira nabi ikanisa. Yingiraga mu mazu, agakurubana abagabo n'abagore, no ku ahira mu pirizo.
\p
\v 4 Abatatenye bagendire hoshe barigutangaza Umwaze Guboneye.
\v 5 Filipo, yagiye mu muji gwa Samariya ahubiri yo ibya Kristo.
\v 6 Abandu akangari bayitondeye ibyo Filipo yagambire, boshe bumva no kureba ibitangaza yakoraga.
\v 7 Kandi ibizimu byavaga mu bandu byabaga byavatire birikwabira cane, ibimuga naba cumbagiraga kangari bagakira.
\v 8 Muri ugo muji habera mo ibyishimo birengire.
\p
\v 9 Muri ugo muji kandi hari harimo umugabo witwaga Simoni. Yabaga yigirire umundu ukomeye cane. Yakoraga ubupfumu butangaze imbere y'abatuye i Samariya.
\v 10 Boshe utangiriye ku batoto kageza k'umukuru bamwumvaga bitondire barikugamba ngo: Wuno mundu arimo ingufu z'Imana zitohangarwa.
\v 11 Bamwumvaga kubera ko batangazwaga n'ubupfumu bwe.
\v 12 Ariko, bamarire kwemera Filipo, wabigisize ubutumwa buboneye bw'ubwami bw'Imana n'izina rya Yesu Kristo, abagabo n' abagore babatizwe.
\v 13 Simoni nawe arakizera, amarire kubatizwa yagumye na Filipo. Yabaga aho arikureba no gutangazwa n'ibimenyetso, n'ibitangaza.
\p
\v 14 Igihe indumwa z' i Yerusalemu zayumvisize ko i Samariya bamarire kwemera Igambo ry'Imana, batuma yo Petro na Yohana.
\v 15 Bagerire i Samariya, babashabiye kugira ngo bahabwe Umuka Guboneye.
\v 16 Kuko nda numwe yari yamwijaho, babaga barabatijwe gusha mu jina ry'Umwami Yesu.
\v 17 Nuko Petro na Yohana babarambikire aho amaboko, bahabwa Umwuka Guboneye.
\p
\v 18 Simoni abwenye indumwa zibahirereho amaboko, Umuka gukabijaho, yabaheye amakuta.
\v 19 Yabashabye ngo: Mumbe na njewe izo ngufu kugira ngo uwo ngahireho amaboko, ahabwe ugo Muka Guboneye.
\p
\v 20 Ariko Petro aramubwira ngo: Weho n'amakuta gawe mupfe, kubera ko utekereje ko imbano z'Imana zigurwaga amakuta.
\v 21 Nda bwimbo ufite mu binoya, nda faida ufite mu binoya kubera ko umutima gwawe ndo gunezeze Imana.
\v 22 Kubera ibyo, kihane ubugome bwawe, ushabe Umwami kugira ngo ibitekerezo byo m'umutima gwawe bifutwe.
\v 23 Kuko ndikureba umwaga n'ubusharire byakugirire imbata.
\p
\v 24 Simoni arasubiza ngo: Munsabire Umwami kugira ngo ibyo mugambire bitangwaho.
\p
\v 25 Bamarire gutangaza Igambo ry'Umwami, Petro na Yohana bashubiye i Yerusalemu barigutangaza Umwaze Guboneye mu miji kangari ya Samariya.
\p
\v 26 Nuko malaika w'Umwami abyira Filipo ngo: Haguruka, ugendere ipfo, mu njira irindimukiye i Yerusalemu ikagera i Gaza. (Niyo m'ubutayu).
\v 27 Yahagurukire, aragenda. Reba, umunya Etiopia wacungaga imali y'umwami kazi wa Etiopiya, nawe yijire gushaba Imana hano i Yerusalemu.
\v 28 Mu gihe yari mu njira ari gutaha, yariyikeye mu gare rye, arigushoma mu gitabo c'imbuzi Isaya.
\p
\v 29 Umuka gw'Imana gwabwiye Filipo ngo: Genda hafi ya ririya gare.
\p
\v 30 Filipo ariruka.
\p
\v 31 Yumva Umunya Etiopia ari gusoma igitabu c' imbuzi Isaya, nuko aramubaza ngo: Urikumva si ibyo urigushoma? Aramusubiza ngo: Mbwumve gute ndafite uwo kubingambira? Nuko ashaba Filipo gupanda ngo bikare hamwe.
\p
\v 32 Ibyo yashomaga mu byandikirwe byari bino ngo: Yajenywe mu bagiro ng'indama igiye kubagwa; yabeye ng'umwana w'intama wihoreye barikumwogosa ubwoya, ndo yapimye gufungura umunwa gwe.
\q
\v 33 Yayipunguze ng'udafite Uwo kumugambira. Ni nde ukamekanishe uruzaro rwe? Kubera ko ubuzima bwe bwapungwizwe mu si.
\p
\v 34 Iyo ngone yababize Filipo ngo: Mbwire, ndikugusaba. Iyo mbuzi ni nde wagambirweho binoya? Niwe wakigambaga cangwa ni uwundi mundu wagambwaga?
\v 35 Nuko Filipo yabumbwiye akanwa, atangirira ku byandikirwe, amubwira ubutumwa buboneye bwa Yesu.
\p
\v 36 Uko bagumyaga kugenda mu njira, bagera ahandu hari amazi. Iyo ngone igamba ngo: Ngaga amazi, n'iki kimbuzize kubatizwa?
\v 37 Filipo aramusubiza ngo: Ubeye wizerire n'umutima gwawe goshe, ibyo bishobokire.
\v 38 Iyo ngone irasubiza ngo: Ndizerire ko Yesu Kristo ari Umwana w'Imana. Yategekire guharika igare, Filipo na ya ngone barindimukira mu mazi, Filipo abatiza iyo ngone.
\v 39 Baviye mu mazi, Umuka g'Umwami gwagendanye na Filipo, iyo ngone ndo yamurebire tena. Nuko agumya kugenda yishimire.
\p
\v 40 Filipo yibona muri Azoto, agera muri Kayisariaz agenda ariguhubiri mu miji yabaga arikunyuramo.
\c 9
\cl Isura 9
\p
\v 1 Ariko Sauli yakomeze gutinyisha no gutekereza kwitisha abanafunzi b'Umwami.
\v 2 Yagendeye umutambyi mukuru arikumushaba ibaruwa zo kugendera ho i Damaski, zo kwingira mu masinagogi kugira ngo abeye abwenye abari mu rino dini rishasha, abagabo cangwa abagore abafunge abazane i Yerusalemu.
\p
\v 3 Uko yabaga arikugenda, agerire hafi ya Damaski, umwangaza guviye mu juru, gwamwakiye.
\v 4 Yagwiye hashi, yumva ijwi ririkumubwira ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundesa?
\v 5 Yasubize ngo: Uri nde si Mwami? Nawe aramusubiza ngo: Ni njewe Yesu urigutesa
\v 6 Ariko haguruka, winjire mu muji, iyo ukabwirwe ibyo gukora.
\v 7 Abo yari ari hamwe nabo bahagareye bahorire barikumva ijwi, ariko batarikureba umundu.
\v 8 Sauli yahagurukire, amiso ge gahumukire ariko atarebe ikindu. Bamufatire mu maboko bamugendana i Damaski.
\v 9 Yamarire yo imisi zishatu atari kureba; atarikurya cangwa kugnwa.
\p
\v 10 Aho i Damaski haberaga yo umwanafunzi witwaga Ananiyasi. Umwami yamubwiye mu ndoto ngo: Ananiyasi! Arasubiza ngo: Ndi hanoya, Mwami!
\v 11 Umwami aramubwira ngo: Byuka, ugende mu nzira yitwa Uburambure, ubaze mu nju ya Yuda, umundu witwa Sauli w'i Tarso kubera ko buno arigushaba.
\v 12 Nawe mu ndoto yabwenye umundu witwa Ananiyasi arikugigisa, amuramburaho amaboko kugira ngo arebe.
\p
\v 13 Ariko Ananiyasi aramusubiza ngo: Mwami, numvisize imyaze kangari kuri wuno mundu, ibibi kangari yakoreye abizerire bawe i Yerusalemu.
\v 14 Na buno afite ingufu zo yakwiye ku batambyi bakuru gufunga boshe bakuraga ijina ryawe.
\p
\v 15 Ariko Umwami aramubwira ngo: Genda kubera ko uwo mugabo ari igikoresho canje, nacagwiye njenyine ngo ajane ijina ryanje mu abanyamahanga, imbere y'Abami n'imbere y'abana ba Israeli.
\v 16 Kandi ngamwereke uko akababazwe kubera ijina ryanje.
\p
\v 17 Ananiyasi yagendire, yingira muri iyo nju. Yamurambwiye ho amaboko, arikugamba ngo: Muvukanyi Sauli, Umwami Yesu, yantumiree we wakubonekeye mu njira wanyuzemo, yantumire ngo wongere urebe, wujwizwe Umuka Guboneye.
\v 18 Muri ako kanya mu miso ge haviyemo ibindu bimerire ng'amagamba, arareba. Arahaguruka, arabatizwa.
\v 19 Yariye, agira tena akagufu.
\p
\v 20 Atangira guhubiri Yesu mu masinagogi ko Yesu ari Umwami w' Imana.
\v 21 Abamwimvisize boshe batangeye, barikugamba ngo: Wuno si si wa wundi wayitaga i Yerusalemu uwakuraga iryo jina? Yijire hanoya kugira ngo azane abo yabohire imbere y'abatambyi?
\v 22 Sauli akomeza kugira ingufu muri ico gihe, agumya gutesa Abayuda baribatuye aho i Damasiki, arikubereka ko Yesu ariwe Kristo.
\p
\v 23 Imisi kangari zishirire Abayuda bapangire inama ngo bamwite.
\v 24 Ariko inama yebo mbi Sauli yayimenye. Barindaga imiryango imutaga no mu joro kugira ngo bamwite.
\v 25 Ariko, abanafunzi be bamuteremuye ku kibambasi mu joro bamushire mu gikapo.
\p
\v 26 Saulo amarire kugera i Yerusalemu yapimye kugifatanya n'abanafunzi, nabo bamutinye boshe, batayemera ko ari umwanafunzi.
\v 27 Niho Barnaba yamufatire, amujanira indumwa, abagambira uko Sauli yahuye na Yesu, ari mu njira, nuko yahubiriye n'ingufu mu jina rya Yesu i Damaski.
\v 28 Yabeye nabo i Yerusalemu kwingira no kushohoka, mu gihugo coshe ca Yerusalemu.
\p
\v 29 Yagambaga no kugira imbaka hamwe n'Abayuda babaga ibu Griki; nabo bagumye kwenda kumwita.
\v 30 Igihe abavukanyi bamenyire ugo mwaze, bamuteremuye i Kaizaria bamutuma i Tarso.
\p
\v 31 Ikanisa ryatuzize m'Ubuyahudi byoshe n'i Samariya, n'i Galilaya, bagendera mu kubaha Umwami, Umuka Guboneye gukabahumuriza. Ikanisa ryayiyongeye mu mibare.
\p
\v 32 Nuko, igihe Petro yasuraga hoshe, yarindimukiye i Yuda kureba Indugane zaberaga i Luda.
\v 33 Yabwenyeyo umugabo witwaga Aineasi, wari umarire imyaka umunane arweye, yabaga ikirema.
\v 34 Petro aramubwira ngo: Aineasi, Yesu Kristo aragukizize haguruka, wikorere igitanda cawe. Muri ako kanya yahagareye.
\v 35 Abandu boshe baribatuye i Luda ni Sharuni bamubwenye barakizera.
\p
\v 36 I Yopa, habagayo umwanafunzi umwe izina rye ni Tabitha, rigambire ngo: Dorika. Wuno mugore yakoraga ibiboneye kangari. Kandi yakundaga gutanga isadaka.
\v 37 Ico gihe afatwa n'uburwayi arapfa. Bamarire kumwoza, bamuhize mu cumba ca heru.
\p
\v 38 Kubera ko i Luda hari hafi ya Yopa, abanafunzi bamenyire ko Petro yagerire yo, batumye abandu babiri, kumuhendahenda ngo agende adatinze.
\v 39 Petro yahagurukire agendana nabo. Bagerire yo bamujenye mu cacumba ca heru. Abapfakazi akangari bari bamuhageze iruhande, barikurira no kumwereka amaropo n'imwenda zo yabaga yabashoneye igihe yabaga ari hamwe nabo.
\v 40 Petro yabasohweye boshe, arapfukama, arashaba. Yarebye iyo indumbi iri, aragamba ngo: Tabita, haguruka. Yafungwiye amiso; areba Petro, arikara.
\v 41 Petro yamuheye ukuboko kwe, aramuhagurutsa, amarire kwakura indugane n'abapfakazi, aramububaha ari muzima.
\v 42 Byamenyekanye i Yopa hoshe n'abandu kangari bizera Umwami.
\v 43 Petro yamarire imisi kangari aho i Yopa mu nju yo uwitwaga Simoni, umuboshi w'imbu.
\c 10
\cl Isura 10
\p
\v 1 Hari hariyo umundu w'i Kaisariya witwaga Kornelio. Yari ari umukuru w'abasoda bitwaga ikompanyi y'abasoda z'abataliani.
\v 2 Uwo mundu yari ari wo kubaha, kandi wagatinyaga Imana, we n' inju ye boshe, yasayidiyaka abandu kangari, kandi yashabaga Imana buri gihe.
\p
\v 3 Umusi gumwe ari isa cenda z'umutaga, yabwenye neza cane iyerekwa rya malaika w'Imana arikwingira iwe aramubwira ngo: Kornelio.
\p
\v 4 Nawe aramutumbira cane yujwiye ubwoba. Nuko aramubaza ngo: Ngoki Mwami? Aramubwira ngo: gushaba kwawe n' isadaka zawe byagerire imbere y'Imana ng'urwibutso.
\v 5 Tuma abandu noneho i Yopa, bashabe Simoni, witwa Petro.
\v 6 Acumbikire kwa Simoni umuboshi wimbu, inzu ye iri hafi y' ingezi, arakubwira ibyo ukwiriye gukora.
\v 7 Malaika amarire kumubwira yayigendeye, Nuko Kornelio yahamageye abakozi babiri bo mu nju ye, n'umusoda umwe utinyaga Imana, mu bamukoreraga imisi zoshe.
\v 8 Amarire kubasubiriramo ibyabere byoshe ybatumye i Yopa.
\p
\v 9 Ng'ejo, bari mu nzira, bagerire hafi y'umuji, Petro yapandire heru mu cumba gusaba. Hari ari mu saha ya gatandatu.
\v 10 Yagirire inzara yenda kurya. Babeye barigutayarisha ibiryo roho ye irazimira.
\v 11 Yarebire ijuru rifungwiwe, ikindu gisana n'umwenda munini gihambiriwe mu mpande zine, kirindimukire kirikwikira k'ubutaka.
\v 12 Muri ico gitambara hari harimo ibisimba bya buri sano bifite amaguru ane, n'ibisimba bikururukaga, n'inyoni zo mu kirere.
\v 13 Ijwi riramubwira ngo: Haguruka, baga urye.
\p
\v 14 Ariko Petro yagambire ngo: Oya, Mwami, ndo norya ikindu coshe candwiye kandi kidatungenye.
\p
\v 15 Ijwi ryamubwiye ubwa kabiri ngo: Ibyo Imana itungenyize werr kugira icandwiye.
\v 16 Ibyo byabeye gatatu, nuko gwa mwenda gusubira mu juru.
\p
\v 17 Petro yabeye arikukibaza atamenyire ibyo yabwenye, abo bandu bari batumirwe na Kornelio, bari bamarire kubaza inzu ya Simoni, bari bahageze k'umuryango.
\v 18 Babazize n' ijwi rireyi niba ariho Simoni acumbikire, uwo bahimbire Petro.
\p
\v 19 Petro yabeye akirigutekereza ibyo Umuka gwamwerekire, Umuka gwamubwira ngo: Ngabo abagabo bashatu bari kugushaka.
\v 20 Haguruka, urindimuke, ugendane nabo, Utakibaza mengi, kuko ari njewe wabagutumiye.
\p
\v 21 Petro yarindimukire, abwira abo bagabo ngo: Murebe ni njewe murikwenda. Mwijire kubera ki?
\p
\v 22 Basubize ngo: Kornelio umukuru wabasoda ijana, umugabo w'umunyakuri, utinyaga Imana, kandi w'ubahwaga n'ubwoko bw'Israeli boshe yabonekewe na malaika ngo atume abantu iwawe, ngo umubwire ibyo wenda.
\v 23 Petro yabingize mu nzu, abana nabo. Ng' ejo yahagurukire, agendana nabo. Bamwe muri bene Data b' i Yopa bamuherekeze.
\p
\v 24 Bagerire i Kaisariya mu musi gukurikiyeho. Kornelio yabaga abarindiriye, kandi yahamageye umuryango gwe na bira be.
\v 25 Petro yabeye yingiye, Kornelio yamuyambiriye, amugwa ku birenge, atangira kumuramya.
\v 26 Ariko Petro yamuhagurukize, aramubwira ngo: Haguruka, na njewe, ndi umuntu ngawe.
\p
\v 27 Baganiriye, Petro yingira mu nzu, abona abandu kangari bahahuriye.
\v 28 Arababwira ngo: Mbesi mwiji ko umw'Israeli atakwiye kwifatana n'umunya mahanga cangwa kwingira mu we ariko Imana yambwiye ko ndakwirire kubona ko umugabo yandwiye cangwa adatungenye.
\v 29 Nico catumire nyija hano ndashidakanize igihe natumirwe. None ho ndikubaza: Mbwire, iki mwambamagariye?
\p
\v 30-31 Kornelio yagambire ngo: Gunoya ni umusi gwa kane. Kuri yino saha, nari ndigusabira mu nzu yanje ku saha ya cenda. Nabwenye umugabo wambeye imyenda z'umweru, ahagareye imbere yanje, arambwira ngo: Kornelio, gusaba kwawe nakumvisize, kandi Imana yibukire isadaka yawe.
\v 32 None ho tuma abantu i Yopa, kwakura Simoni bahimbire Petro, acumbitse mu nzu ya Simoni, umuboshi w'imbu, hafi y' ingezi.
\v 33 Niho natumye abandu iwawe, wakorire neza kwija. Noneho twese turi hano imbere y'Imana kugira ngo twumve ico Umwami yagitegekire ko utubwira.
\p
\v 34 Niho Petro yafungwiye akanwa ke no kugamba ngo: Kweli, nyiji ko Imana nda ruhande ibagamo.
\v 35 Ariko, mu buri bwoko umwubahaga, ukoraga ibiboneye iramwemeraga.
\v 36 Wiji ubutumwa ku Abisraeli, igihe yatangeze Umwaze Guboneye gwerekeye ituze muri Yesu Kristo, ariwe Mwami wa boshe.
\v 37 Mwiji neja mwewe mwenyine ibyashohweye muri Yudea, bitangiriye i Galilaya nyuma y'umubatizo Yohana yabaga yigisize.
\v 38 Mumenye ko Imana yamusigire amavuta g'Umuka Guboneye, n'ingufu, Yesu w'i Nazareti, wagendaga kuriya na kunoya arigukora ibiboneye, arigukiza boshe bari mu si y'ingufu za shetani, kuko Imana yari iri hamwe nawe.
\p
\v 39 Na twewe turi abadimwe b'ibyo byakorirwe mu gihugo c'Abayuda na Yerusalemu, bamwitire kandi bamumanikire ku giti.
\v 40 Imana yamujwiye ku gwa gashatu, yamwerekenye k'umugaragaro,
\v 41 atari ku bandu boshe, ariko ku badimwe bacagwiwe n'Imana hambere n'Imana.
\v 41 Kuri twewe twariye no kugnwa hamwe nawe nyuma yo kuzuka aviye mu bapfiye.
\v 42 Yesu yadutegekire ko duhubiri abandu no gutangaza ko ariwe Imana yaheye tribinali yo gucira imanza abazima n'abapfiye.
\v 43 Imbuzi zoshe zirigutangaza ko buri weshe umwizerire, akahabwe imbabazi z'ibyaha mu zina rye.
\p
\v 44 Petro yabeye akigamba ago magambo, Umuka Guboneye gurindimukira ku bari bari kumva iryo gambo.
\v 45 Abizerire boshe bakebirwe, bagendire hamwe na Petro, batangeye kubona imbano z'Umuka Guboneye zigerire no ku bapagani.
\v 46 Kuko babumvisize barikugamba mu ngambo bariguhimbaza Imana. Nuko Petro arabasubiza ngo:
\v 47 Ni nde wobabuza amazi, abujwizwe Umuka Guboneye kimwe natwe?
\v 48 Arategeka ngo: Babatizwe mu zina ry' Umwami Yesu. Niho Bamusabire ko yobana nabo izindi misi.
\c 11
\cl Isura 11
\p
\v 1 Indumwa n'abavukanyi bari muri Yudeya bayumvisize ko abapagani bakiye igambo ry'Imana.
\v 2 Petro ataramira i Yerusalemu, abizera bakatirwe bamusekire barikugamba ngo:.
\v 3 Wihuzize n'abatakatirwe tena wariye nabo!
\p
\v 4 Ariko Petro yatangiye kubasobanurira uko byagendire.
\v 5 Arababwira ngo: nari m'umuji gwa Yopa, ndigushaba. Umirima gwanje gurazimira, nabwenye ikindu gisana n'umwenda munini kizirikirwe impande zine, kiviye mu juru, cija aho narindi.
\v 6 Nakitumbiriye cane ndatekereza, mbona ibisimba by'amaguru gane byo ku si byoshe, ibisimba byo mushamba, ibikururukaga, n'inyoni zo m'umuyaga.
\v 7 Nayumvisize ijwi ririkumbwira ngo: Haguruka, Petro ita urye. Ariko nagambire ngo:
\p
\v 8 Oya, Mwami, kuko ibwandwiye n'ibitezizwe ndo nobigeza mu kanwa kanje.
\p
\v 9 Ijwi rireyi rya kabiri riturukire mu juru ryangambire ngo: ico Imana yaboneze, were kucita icandwiye.
\v 10 Ibyo babeye kali gashatu. Nuko byoshe byapandisijwe tena mu juru.
\p
\v 11 Nabwenye muri ako kanya abagabo bashatu batumirwe iwanje, baviye i Kaisariya, bahagareye imbere y'inju nabaga nduyemo.
\v 12 Umuka gwambwiye ko ngwiriye kugendana nabo kandi ndari kubatandukanya. Abo bagabo batandatu twajenye, twingira mu nju ya Kornelio.
\v 13 Uwo mugabo yatubwiye uko yabwenye malaika mu nju ye arikumubwira ngo: Tuma abandu i Yopa, kwa Simoni wahimbirwe Petro.
\v 14 Akakubwire ibindu bikagukize, wowe n'inju yawe.
\v 15 Nabeye ndangiye kugamba, Umuka Guboneye gubija ho, kimwe natwe mu ndangiro.
\v 16 Nibuka igambo ry'Umwami ngo: Yohana yabatize mu mazi, ariko mwewe mukabatizwe m'Umuka.
\v 17 Niba Imana yabaheye imbano nguko yayiduheye natwe, ubwo twari tumarire kukizera Umwami Yesu Kristo, ndi nde ngo ndwanye Imana?
\p
\v 18 Bamarire kubyumva, bahorire, bahimbaza Imana barikugamba ngo: Imana yaheye abanyamahanga imbabazi kugira ngo babone ubuzima.
\p
\v 19 Abari batatanyizwe no kubabazwa byo kwitwa kwa Stefano, bagiye i Foenike mu kirwa ca Kipuro ni Antiokiya bariguhubiri igambo ku Bayuda gusha.
\v 20 Ariko bamwe mu bo bari abagabo b'iKipuro n'i Kurene, bari baviye Antiokiya, barikugigisa abaGiriki, bariguhubiri Umwaze Guboneye g'umwami Yesu.
\v 21 Ukuboko k'Umwami kwababeyeho, umubare gw'abandu kangari bayizerire, no guhindukira Umwami.
\p
\v 22 Ugo mwaze gwagerire mu matwi g'ikanisa ry'i Yerusalemu, batuma Barnabasi i Antiokiya.
\v 23 Nawe amarire kugera yo yarebire ubundu bw'Imana, aragishima. Arabahendahenda ngo babere m'Umwami.
\v 24 Kuko ari umundu uboneye, wujwiye Umuka Guboneye kandi wizerire. Abandu kangari biyayungire n'Umwami.
\p
\v 25 Barnabasi yagiye i Tarso kwenda yo Sauli.
\v 26 Amarire kumubona amuzana i Antiokiya. Umwaka muzima gurashira bariguhura n'ikanisa, arikugisa abandu kangari. Aho i Antiokiya niho abanafunzi bayitirwe ubwambere aba Kristo.
\p
\v 27 Muri ico gihe, imbuzi zarindimukire i Yerusalemu zirikugendera i Antiokiya.
\v 28 Umwe mu bo Agabo ara haguruka, yerekana ku ngufu z'Umuka Guboneye ko injara yenda kwija mu si yoshe. Ikagere mu gihe ca Klaudio.
\v 29 Abanafunzi, nguko buri umwe ashobweye, bapanga gutumira umusahada ku bavukanyi batuye i Yopa.
\v 30 Bakorire ibyo, batumye amakuta ku bazehe b'ikanisa baganyurize mu maboko ga Barnabasi na Saulo.
\c 12
\cl Isura 12
\p
\v 1 Muri ico gihe, umwami Herode atangira gukorera ibibi abayoboke b'ikanisa.
\v 2 Yitisa umusho Yakobo, muvukanyi wa Yohana.
\v 3 Abwenye ko Abayuda bishimire, yafunze Petro. Cari ari igihe c'imisi y'imitsima itarimo imisemburo.
\v 4 Amarire kumufata amuhira mu prizo. Yamurindisize abasoda bane, kugira ngo nyuma ya Paska amwereke abandu.
\p
\v 5 Petro yagumire mu prizo, i kanisa ndo ryaburire kumushabira ku Mana.
\v 6 Igihe Herode yari ari tayari kumutanga muri iryo joro, Petro yararyamire hagati y' abasoda babiri n'abazamu bari imbere y'urugi bari kurinda iyo prizo.
\v 7 Malaika w'Umwami yamuhagareye iruhande, umwangaza gugera mu prizo. Malaika akubita Petro m'urubavu, yamuhagurikize iminyororo iragwa iva ku maboko ge.
\v 8 Malaika aramubwira ngo: Kenyera umukaba gwawe n'ibirato byawe. Arabikora. Malaika yongera kumubwira ngo: Ambara imyenda zawe ungurikire.
\v 9 Petro yashohokire, aramukurikira, atamenya ibyo malaika yakorire ari ukuri, arigutekereza ko ari indoto.
\v 10 Bamarire kwambuka, umuzamu wambere n'uwa kabiri bagerire k' umuryango gw'icuma gwerekeye m'umuji, gurifungura barashohoka. Ako kanya malaika yamusize.
\v 11 Amarire kugarura akenge, Petro yagambire ngo: Menyire ko Umwami yatumire malaika kungiza amaboko ga Herode n'Abayuda bari bandindiriye.
\p
\v 12 Amarire gutekereza, yayiyerekeze mu nju ya Maria, mama wa Yohana, wahimbirwe Marko, aho abandu kangari bari gushabira.
\v 13 Yapikire k'umuryango, umukozi wo m'urugo ariwe Roda, yija kumusubiza.
\v 14 Yamenye ijwi rya Petro. Kubera kugishima, aho gufungura yirukira kubabwira ko Petro ari k'umuryango. Nabo baramubwira ngo: Usarize weho.
\v 15 Ariko yababwira ko ibyo arikugamba ari ibya kweli. Baramubwira ngo: Ni malaika.
\v 16 Petro yagumire gukomanga. Igihe bamufunguriye, batangezwe no kumureba.
\v 17 Petro yabakomire ngo bahore, abacurira umwaze uko Umwami yamushohweye mu prizo. Yababwiye ngo: Mubimenyese Yakobo n'abavukanyi. Niho yasohokire agendera ahandi handu.
\p
\v 18 Ng'ejo, abasoda bacikire indege cane, batamenya uko byabeye kuri Petro.
\v 19 Herode, atangira kumushaka ariko atamubona. Yabarize abazamu, atanga itegeko ngo babite. Nuko arindimukira i Kaisariya aviye i Yudea, aberayo.
\p
\v 20 Herode yarakariye cane abandu b'i Tiro ni Sidona ariko bagirire imyumvikano. Hanyuma yo kuganira na Blasto, warindaga icumba umwami yararagamo, ashakisha amahoro, kuko igihugo cabo cabonaga ibyo kurya mu gihugo c'uwo mwami.
\v 21 Ku musi gumwe gwategwiwe, Herode, yambara imyenda ye y'ubwami, yikara ku ndebe ye yababwira k'umugaragaro.
\v 22 Abandu bayombire ngo: Rinoya n'ijwi ry'Imana ndo ari iry'umundu.
\v 23 Muri ako kanya, malaika w'Umwami yamukubise kuko atatangire icubahiro ku Mana. Yasandeye, inyo ziramurya.
\p
\v 24 Nuko igambo ry'Imana ryayamameye hoshe, n'umubare gw'abanafunzi guba munini.
\p
\v 25 Barnabasi na Sauli bamarire kurangiza imirimo yebo basubiye i Yerusalemu, bagendanye hamwe na Yohana bahimbirye Marko.
\c 13
\cl Isura 13
\p
\v 1 Mu kanisa ya Antiokia habagamo imbuzi n'abalimu. Barnabasi, Simeoni witwaga Nigeri, Lukio w'i Kureni, Manaeni umuvukanyi w'umwami Herode na Sauli.
\v 2 Babeye bariguhimbaza Umwami mu kazi kebo, Umuka Guboneye gurababwira ngo: Muhire pembeni Barnabasi na Sauli ngo bakore umurimo go nabakuriye.
\v 3 Nuko bamarire gufunga no gusaba, babarambikireho amaboko babareka baragenda.
\p
\v 4 Barnanasi na Sauli batumirwe n'Umuka Guboneye, barindimukira i Seleukiya, baviye aho bingira mu mashuwa bagenda i Kipuro.
\v 5 Bagerire i Salami, bahubiyi igambo ry'Imana mu masinagogi g'Abayuda. Yohana yabafasize.
\p
\v 6 Bamarire kwambuka ikivo coshe bagerire i Pafosi, babwenye yo umupfumu, imbuzi y'ububesi, Umuyuda. Izina rye ni Bara-yesu.
\v 7 Wunoya yabanaga na Sergio Paulo, umutware wujwiyemo ubwenge. We yakwiye Barnaba na Paulo ngo bagenda iwe,
\v 8 Kuko yakifuzaga kumva igambo ry'Imana. Ariko, Elimasi, uwo mupfumu, kuko izina rye rigambire umupfumu, atabemera yenda guhindura kukizera k'uwo mutware.
\v 9 Nuko Sauli witwaga Paulo, wujwiye Umuka Guboneye yamutumbiriye.
\v 10 Yagamba ngo: Mugabo wujwiye ububesi n'ubusambo, mwana wa shetani, umwanzi w'ukuri koshe, woreka guhengeka injira z'Umwami?
\v 11 Nuko reba, ukuboko k'Umwami kuri heru yawe, wenda guhuma, mu gihe kinnyori ndo ukareba tena ku zuba. Muri ako kanya umuyobe munini gwamugwiyeho, ashakisha arigukorakora ngo abone uwo kumuyobora.
\v 12 Uwo mutware abwenye ibibeye arakizera kubera ko yatangezwe na amigiso g'Umwami.
\p
\v 13 Paulo na bira be, baviye i Pafosi bagendera i Perga muri Pamfiliya. Yohana yatanire nabo, ashubira i Yerusalemu.
\v 14 Baviye i Perga bagerire muri Antiokiya na Pisidia, bingira mu Sinagogi umusi gw'isabato, barikara.
\v 15 Nyuma yo gushoma amategeko n'imbuzi, abakuru b'isinagogi batumire umundu kubabwira ngo: Bagabo bavukanyi, mubeye mufite igambo ryo kudufasa, mugambe.
\p
\v 16 Paulo yahagurukire no kubamama, arikugamba ngo: Imana ya bano bandu b'Israeli yahisemo ba shogokuruza.
\v 17 Yabahesize icubahiro igihe babaga bari mu gihugo ca Misri, bakiviyemo kubera ingufu zayo.
\v 18 Yabaheye ibiryo imyaka mirongo ine m'ubutayu.
\v 19 Amarire gushenya ubwoko burindwi mu gihugo c'i Kanani yakibaheye ng'indagano.
\v 20 Nyuma yibyo, yabaheye abazuzi mu gihe c'imwaka magana ne mirongo itanu kugeza ku mbuzi Samuel.
\v 21 Bashabire umwami, Imana yabaheye Sauli muhungu wa Kisi wo m'umuryango gwa Benyamini mu gihe c'imwaka mirongo ine.
\v 22 Amarire kumukuraho yabaheye Daudi ngo abere umwami webo. Yamutangeze arikugamba ngo: Nacagwiye Daudi muhungu wa Yese, umundu wo umutima gwanje gwakundire, ukakore ibyo ndenda byoshe.
\p
\v 23 Kuva m'uruzaro rwa Daudi, Imana nimo ikakuriremo Abisraeli umucunguzi, Yesu, kubera ko niyo ndagano.
\v 24 Mbere yo kwija kwe, Yohana yayigisize ibyo umubatizo go kukihana kw'abandu boshe ba Israeli.
\v 25 Nawe Yohana amarire akazi ke yagambire ngo: Ndo ndi uwo murindiriye. Ariko murebe, nyuma yanje harikwija uwo nanje ndakwiriye guhambura amakamba g'ibirato bye.
\p
\v 26 Bagabo bavukanyi, ruzaro rwa Aburahamu, na mwewe mwubahaga Imana, ni kuri mwewe rino gambo ry'agakiza ryatumiwe.
\v 27 Kuko abatuye i Yerusalemu n'abatware bebo ndo bamenyire Yesu, bamuciriye urubanza, bashohweje imburo yasomwaga buri sabato.
\v 28 Nubwo batabwenye imbamvu iyari yo yoshe yo kumwita, bashabire Pilato kumwita.
\v 29 Bamarire gushohweza ibyandikirwe kuri we, bamuteremuye ku musalaba no kumuhira mu kaburi.
\v 30 Ariko Imana yamujwiye mu bapfiye.
\v 31 Yabonekeye imisi akangari abo yari yapandire nabo, aturukire i Galilaya agenda i Yerusalemu. Nibo badimwe be mu bandu ba none.
\v 32 Na twewe rero turikubamenyesa guno mwaze guboneye gw'indagano ya ba shogokuruza.
\v 33 Imana yabidushohwereze twewe abana. Yajwiye Yesu nguko byabaga byandikirwe mu Zaburi ya kabiri ngo: Ni wowe Mwana wanje, guno musi nakuzeye.
\p
\v 34 Kandi nakujwiye mu bapfiye, ndusubire kubora niko agambire: Ngaguhe amagambo gaboneye yaraganiye Daudi.
\v 35 Nico catumire yagamba mu yindi Zaburi ngo: Ndo ngayemere ko indungane yawe yobora.
\v 36 Kuko, Daudi amarire gukorera uruzaro rwe ku kwenda kw'Imana, yapfiye, yahambwe hamwe na bashekuruza.
\v 37 Ariko uwo Imana yajwiye ndo yabwenye kubora.
\p
\v 38 Mumenye, bagabo bavukanyi, ni kubera we tubabariwe ibyaha. Kandi amategeko ga Musa ndo gari gashobweye kudutunganya.
\v 39 Ariko muri uwo mundu Imana yagirire indungane umundu weshe wizerire.
\v 40 Mukirinde noneho, ibyagambirwe n' imbuzi bitabageraho.
\q
\v 41 Murebe, mwewe abasuzuguraga, mutangare, mwere gupfa. Kubera ko ngoze akazi igihe cenyu, igikorwa co mutokizera naho mwokibwirwa.
\p
\v 42 Paulo na Barnabasi bashohokire, babahendahenda ngo bagambe ku sabato yindi.
\v 43 Nyuma yo kutagamba rumwe muri iyo Sinagogi, Abayuda akangari nabo guhindura batinyaga Imana bakurikira Paulo na Barnabasi, baganira bano, barikubumvisa ngo basibe m'ubuntu bw'Imana.
\p
\v 44 Ku sabato yindi hafi umuji goshe gwahwiye kugira ngo bumve igambo ry'Imana.
\v 45 Abayuda, babwenye iryo huriro bujwira umujinya, benda gupfubya ibyo Paulo yagambaga, baramutuka.
\v 46 Paulo na Barnabasi bagamba nda bwoba ngo: Mugombire kumva rino gambo, ariko ubwo muryangire, mukireba ko mutakwiriye ubuzima butakashire, noneho tugendire ku bapagani.
\v 47 Kuko ariko twategekirwe n'Umwami ngo: Nagusizeho ngo ubere umwangaza abapagani, no kujana agakiza k'umwisho gw'isi.
\p
\v 48 Abapagani babeye bumvisize ugo mwaze, bayisima kandi basima Igambo ry'Umwami, nabo bari bateguriwe ubuzima butakashire barakizera.
\v 49 Igambo ry'Umwami risakara igihugo coshe.
\p
\v 50 Ariko Abayuda bahabije abagore b'abanyacubahiro n'abakuru b'umuji. Batangiza imbaka kuri Paulo na Barnabasi, babirukana ku mipaka yebo.
\v 51 Paulo na Barnabasi babakungumurira umucucu gw'ibisando byebo, bagenda i Ikonio.
\v 52 Abanafunzi bujwiramo ibyisimo n'Umuka Guboneye.
\c 14
\cl Isura 14
\p
\v 1 Aho Ikoni, Paulo na Barnabasi bingira mu sinagogi y'Abayuda, baragamba k'uburyo ubugabane bunini bw'Abayuda n'Abagriki bizera.
\v 2 Ariko Abayuda barwanyaga Igambo bahindura abapagani no kubahiramo ibitekerezo bibi byo kwanga abo bavukanyi.
\v 3 Guco babeye aho Ikonio igihe kireyi, bagambaga batari gutinya, bashigikiwe n'Umwami, wahamije ubundu bw'igambo rye. Yabaheye ingufu zo gukora ibitangaza, n'ibimenyetso ku maboko gebo.
\p
\v 4 Abatuye muri ugo muji bayicemo ibice: Bamwe babeye hamwe n' Abayuda abandi bagenda n'indumwa.
\v 5 Nuko abapagani n'Abayuda bihira hamwe n'abatware bebo kubagirira nabi no kubatera amabuye.
\v 6 Paulo na Baranabasi bamenya ibyo, bahungira i Lustra ni Likaonia, ni Derbe no mu gihugo co hambavu.
\v 7 Iyo bahigisize umwaze guboneye.
\p
\v 8 Aho i Lustra hari umugabo uremeye amaguru, ikirema kuva mu nda ya mama we, yari atapimye kugenda na rimwe.
\v 9 Yumva Paulo arikugamba. Na Paulo yamurebire cane, abona kukizera kwe, nuko yendaga gukira.
\v 10 Yagamba n'ijwi rireyi ngo: Haguruka neja ku maguru gawe. Aho aho arahaguruka aragenda.
\p
\v 11 Abandu kangari babwenye ibyo Paulo yari akorire, ihuriro ryagamba n' ijwii rireyi mu ngambo y' i Likaonia ngo: Utumana twayijire mu sura y'abandu.
\v 12 Bahimba Barnabasi Zeusi, na Paulo Merkurio, kuko we yagambaga cane.
\v 13 N'umutambyi wa Zeusi yabaga afite inshengero m'ubwinjiriro by'umuji. Yija n'inga n'ikizingo ca mauwa k'umuryango, yenda gutanga isadaka.
\p
\v 14 Indumwa Barnabasi na Paulo babyumvisize, bapasura imwenda yebo bagenda vuba imbere y' ihuriro,
\v 15 bagamba ngo: Bagabo, ni kubera ki mukorire binoya? Na twewe turi abandu ngamwe, kandi tubazaniye Umwaze guboneye, turikubigisa guhinduka, mureke ibitagira ifaida, mukurukire Imana ya kweli yaremire ijuru n'isi, n'ikivo, n'ibirimo byoshe.
\v 16 Iyo Mana, mu misi yashije yerekire ubundi bwoko bwoshe mu si kugendera mu njira zebo.
\v 17 Nubwo ndo yarekire kugihamiriza uwa ariwe, kuko yakorire ibiboneye, yabaheye imvura kuva mu juru nigihe cumweru, abaha ibyo kurya kangari kandi yayujwize imitima yenyu ibwishimo.
\v 18 Kubera ago magambo ndo byabuzize iteraniro igoranye kubaturira isadaka.
\p
\v 19 Nuko Abayuda ba Antiokiya na Ikonio bihira umuka mubi mu huriro, ngo batere Paulo amabuye. Bamukururiye hanje y'umuji, batekereza ko yapfiye.
\v 20 Ariko abanafunzi bamuzungurukire, yahaguruka, yingira mu muji. Ng'ejo yaviyeyo aho agendera I Derbe hamwe na Barnabasi.
\v 21 Bamarire guhubiri ugo muji, bagirire yo umubare gw'abanafunzi. Bashubiye i Lustra n'Ikonio ni Antiokiya.
\v 22 Bahira ingufu mu banafunzi, babahanira kuguma m'ukukizera, bababwira ko kubabazwa cane bikatume binjira mubwami bw'Imana.
\v 23 Bacagwiye abazehe muri buri kanisa, kandi bashaba bafungire, babahize mu maboko g'Umwami, uwo babaga bizerire.
\p
\v 24 Banyuriye i Pisidia, bagera i Pamfilia.
\v 25 Batangeze igambo i Perga, barindimukira i Atalia. Baviye iyo bagenda i Antiokia.
\v 26 Iyo niyo basabiwe ubundu bw'Imana kuri ako kazi bari bamarire gukora.
\v 27 Bagerire yo, batumiye ikanisa, babaha iraporo y'ibyo Imana yabaga yakorire hamwe nabo, n'uburyo yafunguriye abapagani umuryango gwo kukizera.
\v 28 Babeyo igihe kitari kinnyori hamwe n'abanafunzi.
\c 15
\cl Isura 15
\p
\v 1 Abagabo bamwe baturukire i Yudea, bigisa abavukanyi barikubabwira ngo: Niba mudakakatirwe nguko amategeko ga Musa gagambire, ndo mwokizwa.
\v 2 Paulo na Barnabasi bagirire nabo ibiganiro n'imbaka, abavukanyi bafata programe yo gutuma Paulo na Barnabasi na bamwe muri bo kugenda i Yerusalemu kureba indumwa n'abakuru kubera ico kibazo.
\p
\v 3 Bamarire guherekezwa n'ikanisa, bakomereze urugendo rwebo muri Foeniki na Samariya, bababwira neja mu byo guhinduka kw'abapagani. Ibyo byateye abavukanyi bakishima.
\v 4 Bagerire i Yerusalemu, bakiriwe ni Kanisa. Indumwa n'abazehe, basobanwiye ibyo Imana yakorire hamwe nabo.
\p
\v 5 Bamwe bo mu dini ry'Abafarisayo baribizerire, bahaguruka, bagamba ko bigombire gukata abapagani no kubigisa amategeko ga Musa.
\p
\v 6 Indumwa n'abazehe bahwiye, kugira ngo bige kuri co kibazo.
\v 7 Bamarire kubyigaho m'ubureyi, Petro yahagurukire, aragamba ngo: Bavukanyi, mwiji ko mu misi ya mbere Imana yapangire muri mwe, kugira ngo kubera akanwa kanje, abapagani bumve umwaze, bakizere.
\v 8 Imana yiji i1mitima y'abandu, irigutangaza ko bakahabwe Umuka Guboneye nguko na mwewe mwaguhewe.
\v 9 Nda taniro yashijeho hagati yebo natwe, kuko yabezeze imitima kubera kukizera.
\v 10 Bunoya si, kubera ki murigupinga Imana, kubera ki muriguhira umurunga mu gosi ry'abanafunzi kandi abatuzeye na twewe tudashobweye kuguheka?
\v 11 Ariko twizerire ko tukakizwe tunyuriye m'ubundu bwo Umwami Yesu yatugiriye kimwe nabo.
\p
\v 12 Abandu boshe boshe bari bahuriye aho barahora, bafungurira amatwi Paulo na Barnabasi; bababwiraga ibimenyetso nibitangaza Imana yakorire muri bo no mu bapagani.
\p
\v 13 Barangize kugamba, Yakobo yafatire igambo no kugamba ngo: Bavukanyi rero munyumve!
\v 14 Simoni yabasobanuriye uko Imana yahindwiye abapagani, muri bo yakoriremo ubwoko kubw'ijina rye.
\v 15 Nago magambo g'imbuzi gahwenye n'ibyandikirwe ngo: Nyuma yibyo, ngayije tena, nanje ngayubake inju ya Daudi yagwiye.
\q
\v 16 Ngasanure ibyashenywiwe, kandi ngabihagarike.
\v 17 Nuko abasigeye barigushaka Umwami, harimo n'abapagani boshe bo ijina ryanje ryagambirwe kuri bo.
\v 18 Niko Umwami agambire, uwo wakorire ibyo no kubibamenyesa ibihe byoshe.
\p
\v 19 Nico gitumire bapanga ko tureka gusumbuwa abahindukiriye Imana b'abapagani.
\v 20 Ariko tubandikire ko bokwirinda kandi boreka kukizambisha no gupfukamira ibisanamu, ubusambanyi, no kurya inyama z'ibisimba byanigirwe n'amaraso.
\v 21 Kubera ko gutangira kera Musa yari afite abo kugwisa amategeko ge muri buri muji. Babagaho barigushoma ibyandikirwe buri sabato mu masinagogi.
\p
\v 22 Nuko rero, kubera ko byasimisize indumwa n'abazehe, n'ikanisa ryoshe, bacagwiye muri bo abo gutuma i Antiokia hamwe na Paulo na Yuda witwaga Barsabasi na Silasi, abagabo bijwi neja mu bavukanyi.
\v 23 Babaheye ibaruwa yandikirwe ngo: Indumwa, abazehe n'abavukanyi, ku bavukanyi bo mu bapagani i Antiokiya, Siriya ni Kilikia, Muriyo!
\v 24 Tumarire kumenya ko hari bamwe mu bagabo baviye iwetu bo tutayigisize, barikubahabisa imutwe kubera amagambo gebo,
\v 25 Na twewe twarebire ko biboneye, tumarire guhurira hamwe, ko tworondora abo gutumwa hamwe n'abakundwa Barnabasi na Paulo.
\v 26 Aba bagabo batangire ubuzima bwebo kubera Ijina ry'Umwami Yesu Kristo.
\v 27 Twatumire Paulo na Silasi, bo bakabibabwire neja n'umunwa gwebo.
\v 28 Kuko byasimisize Umuka Guboneye na twewe kutabahekesa umuzigo gutafite umumaro kuri mwewe.
\q1
\v 29 Mwange inyama zatuwe ng'ituro ku bizimu, mureke kurya amaraso n'ibisimba binigirwe, mureke ubusambanyi. Mubeye mubirekire mukabe mukorire neja. Mubeho neja.
\p
\v 30 Nabo bamarire guhabwa uruhusha n'ikanisa, bagiye i Antiokia, batanga iyo ibaruwa imbere y'ihuriro rinini cane.
\v 31 Nyuma yo kuyisoma, abavukanyi barishima kubera izo ngufu babongereye.
\v 32 Yuda na Silasi, bari bari imbuzi babaheye inama, babatera ingufu kubera amagambo gebo.
\p
\v 33 Nyuma y'imisi mikeya, abavukanyi babaheye uruhusha rwo gusubira ku bari babatumire.
\v 34 Silasi we yabwenye ko biboneye kuba yo.
\v 35 Paulo na Barnabasi basigara i Antiokiya, bigisha no guhubiri igambo ry'Umwami hamwe n'abandi bandu kangari.
\p
\v 36 Nyuma y'imisi mikeya, Paulo yabwiye Barnabasi ngo: Dushubire kureba abavukanyi betu muri buri muji aho twahubiye igambo ry'Umwami, turebe uko bamerire.
\v 37 Barnabasi yenda kugendana na Yohana, wahimbirwe Marko.
\v 38 Ariko Paulo yayangire kugendana nawe kubera ko yari yabasize i Pamufilia, atagendana nabo mu kazi.
\v 39 Bakora imbaka cane, baratana. Barnabasi agendana na Marko i Kipuro.
\v 40 Paulo yacagwiye Silasi agenda asabiwe n'abavukanyi, amarire guhabwa ubundu bw'Imana.
\v 41 Anyura muri Siriya na Kilikiya, arigukomeza amakanisa.
\c 16
\cl Isura 16
\p
\v 1 Bashubiye tena i Derbe ni Listra. Babwenyeyo umwanafunzi umwe witwa Timoteo, muhungu w'umugore w'Umuyuda wizerire na She ari Umugriki.
\v 2 Abavukanyi b'i Lustra n'i Konio bamugambaga neja.
\v 3 Paulo yenda ko bagendana. Yamufatire, yamukata, kubera Abayuda babaga mu ako gace, kuko boshe bari biji ko she ari umugiriki.
\p
\v 4 Banyuraga mu muji barikwigisa gucunga amategeko gategekirwe n'indumwa n'abazehe b'ikanisa rya Yerusalemu.
\p
\v 5 Amakanisa gagirire igufu mu kukizera, umubare gw'abizerire gwapandire umusi k'ugundi.
\p
\v 6 Kubera ko babuzizwe n'Umuka Guboneye gutangaza igambo mu Azia, banyurire i Frigiya no mu gihugo ca Galatiya.
\v 7 Bagerire hafi ya Misia, bapimye kugendera i Bitinia, ariko Umuka gwa Yesu gutabemerera.
\v 8 Banyura i Misia, barindimukira i Troa.
\v 9 Mu joro, Paulo yayerekirwe. Yabwenye umundu w'i Makedonia ahageze arikumusaba, arikumubwira ngo: Ambuka i Makedonia udufashe.
\v 10 Nyuma yo kwerekwa ibyo, twashatse kugenda i Makedonia, kuko twamenye kweli ko Imana yaduhamageye ngo duhubiri Umwaze Guboneye.
\p
\v 11 Twaviye i Troa, tugenda mu njira y' i Samotrake. Bukerire twagerire i Neapoli,
\v 12 tuviye aho tugera i Filipi, umuji gwa gace ka Makedonia gw'igihugo c'i Roma, dusiba yo imisi zihagize.
\p
\v 13 Ku Sabato tugendera hanje y'umuryango, tugenda iruhande ry'umugezi, aho twatekerezaga ko bahasabiraga, twikara yo, tuganira n'abagore bari bahahuriye.
\v 14 Umugore umwe, witwa Lidia wacuruzaga imyenda z'urutuku, umundu wo m'umugi gwitwa Tera. Uwo umugore yubahaga Imana aratwumviriza. Umwami yafungwiye umutima gwe kugira go yumve amagambo go Paulo yabaga arikugambaga.
\v 15 Amarire kubatizwa we n'umuyango gwe, yadusabire ngo: Mubeye murebire ko nizerire Umwami, mwingire mu nju yanje, muberemo. Arabitwemeza.
\p
\v 16 Tugiye gushaba, twahuye n'umuhara wari arimo umuka mubi. Uwo muhara yayingirizaga abakuru be amakuta kangari kubera kuragura.
\v 17 Aradukurikira arikwabira ngo: Bano bandu ni abakozi b'Imana Mukuru w'ijuru, bigisaga injira y'agakiza. Yakorire ibyo imisi kangari.
\p
\v 18 Paulo yababeye, arahindukira abwira ico kizimu ngo: Ndagutegekire mu jina rya Yesu Kristo, shohoka muri wuno muhara. Muri iyo saha ibizimu byamuviyemo.
\v 19 Abashefu be babibwenye, batakeze ibyiringiro by'ifaida zebo, bakurubana Paulo na Silasi babagendana ku karubanda imbere y'abakuru b'umuji.
\v 20 Babazenye imbere y'abatware barikugamba ngo: Bano bagabo barikuzambya umugi gwetu.
\v 21 Abayuda bigisaga imico y'iwebo, itotwemerera ko tuyakira no kuyikurikiza twewe Abaroma.
\v 22 Abandu bija ho are kangari, bagendera abatware. Babakuyemo imyenda, bategeka kubakubita ingoni.
\v 23 Bamarire kubakubita babateye mu prizo. Bategeka umuzamu kubarinda cane.
\v 24 Nawe amarire guhabwa itegeko, yabafungiye mu cumba co hagati, abazirikisha iminyororo.
\p
\v 25 Mu joro hagati, Paulo na Silasi bashabire no kuririmbira Imana. Abafungwa babumvisize.
\v 26 Muri ako kanya hija umutingito gukomeye, k'uburyo ki ingingi ya prizo yatingitire nazo. Imiryango za prizo zakifungwiye, iminyororo nazo ziracika.
\v 27 Umuzamu wa prizo yabyukire, abona imiryango zifungwiwe, afata umusho ngo yiyite. Yatekereze ko abafungwa boshe batorokire.
\v 28 Ariko Paulo yagambire n'ijwi rireyi ngo: Utakiyita kuko tweshe turi hanoya.
\v 29 Nuko uwo muzamu yasabye ko bazana amatara, yingira mu prizo arigutitira yikubita ku bisando bya Paulo na Silasi.
\v 30 Yabashohweye arikugamba ngo: Mwami, ngore ko ngo ngizwe?
\v 31 Paulo na Silasi baramusubiza ngo: Ukizere Umwami Yesu, urabona agakiza wowe n'umuryango gwawe.
\p
\v 32 Bamubwira igambo ry'Imana n'abari bari mu nju ye.
\v 33 Arabakira, muri iryo joro, akarabya ibisebe byebo. We n'abo mu nju ye boshe babatizwa.
\v 34 Niho yabagendanye iwe m'urugo, abaha ibiryo, yishima hamwe n'umuryango gwe kubera ko yabaga yizerire Imana.
\p
\v 35 Ng'ejo, abatware batuma abakuru b'abasoda kubwira uwo muzamu ngo: Reka abo bandu bagende.
\p
\v 36 Uwo muzamu abwira Paulo ngo: Abatware batumire ngo tubarekure. None bunoya, mushohoke mugende mu tuze.
\p
\v 37 Ariko Paulo arababwira ngo: Badukubitiye imbere y'abandu batadusambisize twewe Baroma. Batuhize mu prizo, none bunoya benda kudushohora mu siri! Ndo bishobokire. Bije ubwebo badufungure.
\v 38 Abakuru b'abasoda babisobanurira abatware, nabo bapfa ubwoba bamarire kumva ko ari Abaroma.
\v 39 Bija kubahendahenda, barabafungura no kubasaba kugenda kure y'ugo muji.
\v 40 Bamarire gushohoka mu prizo, bingira kwa Lidia. Basangireyo abavukanyi, barabahumuriza, hanyuma baragenda.
\c 17
\cl Isura 17
\p
\v 1 Bamarire kunyura i Amfipoli na Apolonia banyura i Tesalonika, aho habaga i sinagogi y'Abayuda.
\v 2 Paulo, kubera kumenyera kwingira mo, aganira nabo mu byandikirwe amasabato gashatu.
\v 3 Yabahishurirye no kubasobanurira ko Kristo agobire kubabara no kuzuka mu bapfiye, kandi, Yesu ndikubwabwira niwe Kristo.
\v 4 Bamwe bo muri bo barizera, bakorana na Paulo na Silasi. Mu bo har harimo Abagriki batinyaga Imana, nabagore bafite icubahiro batari bakeya.
\p
\v 5 Abayuda bapfiye ishari. Bafatire muri abandu, bahuye ari kangari ngo batere inju ya Yasoni. Benda gukuramo Paulo na Silasi ngo babagendane mu muji imbere y'abandu.
\v 6 Bababuze, bakuruye Yasoni n'abavukanyi be imbere y'abakuru b'umuji barikugamba cane ngo: Ba bandu bahindwiye isi bagerire hanoya.
\v 7 Yasoni nawe yabakiriye bakora ibitandukenye n'amageko ga Kaisari, barikugamba ko hari uwundi mwami witwa Yesu.
\v 8 Batesize abo abandu n'abakuru b'umuji babyumvisize.
\v 9 Bamarire kurihisa Yasoni amande n'abira be, babarekwiye baragenda.
\p
\v 10 Nuko ba bavukanyi bajenye Paulo na Silasi mu joro i Beroya. Bagerire yo bingira mu sinagogi y'Abayuda.
\v 11 Abo bandu bari baboneye kurenza ab'i Tesalonika kuko bakiriye igambo ry'Imana n'umutima guboneye. Bashomaga ibyandikirwe buri musi barikwenda kumenya ukuri.
\v 12 Nuko abandu akangari barakizera, n'abagore b'Abagiriki bafite icubahiro n'abagabo batari bakeya.
\p
\v 13 Ariko Abayuda b'i Tesalonika bamenye ko igambo ry'Imana ririkwigiswa na Paulo i Beroya, bagenda yo kubazambiriza no gutera ihuriro ubwoba.
\v 14 Ugo mwanya abavukanyi bagenda na Paulo hafi y'ikivo ariko Silasi na Timoteo bashigarayo.
\v 15 Nuko abaherekeze Paulo bamujenye muri Atene. Bamarire kwemera imipango, bajaniye Silasi na Timoteo umwaze go kumukurikira.
\p
\v 16 Paulo yabeye abarindiriye aho Atene, umutima gwe gwahangayikisizwe cane n'isamu zarizujwiye m'ugo muji.
\v 17 Nuko mu iyo sinagogi yateye imbaka n'Abayuda n'abubahaga Imana, n'abandi yahuraga nabo buri musi ma musoko.
\p
\v 18 Bamwe mu babeyeho bari Abapekuriano naba Sitoiki b'abanyabwenge, bahuye nawe. Abandi baragamba ngo: Wuno muhakanyi arikwenda kugamba ki? Abandi bagamba ngo: Arikukiyereka ng'uwo gutangaza imyaze y'imana z'abapagani kuko yigisaga imyaze za Yesu n'umuzuko gwe.
\p
\v 19 Bamufatire bamuzana mu Aeropago, bagamba ngo: Mbesi wo tumenyesa inyigisho njasha urikugamba?
\v 20 Kubera ko uri kuzana amagambo g'amasenzi mu matwi getu. Twenda kumenya noneho, ubusobanuro bwago magambo.
\v 21 Abo i Atene n'abashitsi bari batuye iyo, ndo bari bamaraga ibihe byebo barikumunyesa cangwa kubwira abandi ibindu bishasha.
\p
\v 22 Paulo yahagareye muri Aeropago yababwira ngo: Mwewe bandu bi Atene, mu magambo goshe ndikureba ko mwiji gushakisha cane iby'idini.
\v 23 Kuko uko nabaga ndikugenda, nabwenye ku mazabahu genyu ahandikirwe ho ngo: KU MANA ITIJWI. Nuko nanje ndenda kubigisa ibyerekeye iyo muhimbazaga mutayiji.
\p
\v 24 Imana yaremire isi n'ibirimo byoshe, we ni Data wo mu juru no mu si. Ndaho abaga mu kanisa zubakirwe n'amaboko g'abandu.
\v 25 Ndo akorerwaga n'amaboko g'abandu, ndo yifuzaga ikindu icarico coshe kubera ko ariyo itangaga ubuzima no guhumekesa bindu byoshe.
\p
\v 26 Niwe waremire buri bwoko bw'abandu batuye ku si yoshe, amarire guhira ho ibihe yategekire kuva kera,
\v 27 n'imipaka yebo, kugira ngo bahoreho barikwenda Imana, nubwo barigukabakaba ngo bayibone, kandi itari kure yetu.
\v 28 Kuko muri we turiho, ni muri we tugiriragaho ubuzima. Kubera ko umwe muri twewe yayandikire yino mistari ngo: Kubera ko tweshe turi uruzaro rwe.
\p
\v 29 Nuko turi uruzaro rw'Imana, ndo bikwiriye gutekereza ko bunoya, Imana ko yopimwa n'izahabu, ifeza cangwa ibuye. Nda woyihwanisa n'ibindu byabazizwe n'ubumenyi cangwa ubwenge bw'abandu.
\v 30 Nuko kera h'ubutamenya, Imana yayigirire ng'itabirebaga, ariko noneho yategekire abandu boshe ba buri handu kukihana.
\v 31 Kubera ko yasizeho umusi go gucira ho urubanza isi m'ukuri anyuriye k'umundu yacagwiye. Kandi ibyo yabyerekire ku bandu boshe igihe yamujwiye.
\p
\v 32 Nuko bamarire kumva imyaze z'umuzuko zo abapfiye, bamwe babipinga, abandi bagamba ngo: ukabigambe neja ikindi gihe.
\v 33 Niho Paulo yabaviyemo.
\v 34 Abagabo bamwe bakifatanize nawe barizera; harimo Dionizio wo muri Aeropago kandi n'umugore witwaga Damari n'abandi hamwe nabo.
\c 18
\cl Isura 18
\p
\v 1 Nyuma y'ibyo, Paulo yaviye i Atene, aganda i Korinto.
\v 2 Yasangire yo Umuyuda witwaga Akwila, muvukire w'i Ponto. Uwo yari aherukire guturuka Itali hamwe n' umugore we Priskila, kubera ko Klaudiano yari yategekire Abayuda boshe kuva i Roma.
\v 3 Paulo yagendanye nabo. Kandi ko bakoraga akazi kamwe yabenye nabo, arigushoma nabo amahema.
\v 4 Paulo yayigishirisaga mu Sinagogi buri sabato, arigupima kumvisa Abayuda n'Abagiriki.
\p
\v 5 Ariko Silasi na Timoteo bagerire i Makedonia. Bakitangiye Igambo y' Imana, barigutangariza Abayuda ko Yesu ari Kristo.
\v 6 Abayuda bamwangira kandi baramutuka. Paulo yakungumwiye imyenda ze arababwira ngo: Amaraso genyu gagwe ku mitwe yenyu! Njewe ndi indungane. Guturuka bunoya ngendeye abatakizerire.
\v 7 Yaviyeyo, yingira mu nju yo uwitwa Yustusi, umundu wubahaga Imana. Inju ye yabaga hambavu ya sinagogi.
\v 8 Krispusi umukuru w'iSinagogo yizera umwami Yesu we hamwe n'umuryango gwe goshe. Kandi na ibi Korinto kangari bayumvisize Paulo barakizera kandi barabatizwa.
\p
\v 9 Umwami Yesu yabwiye Paulo mu yerekwa mu joro ngo: Utegutinya, ahubwo ugambe, kandi uteguhora,
\v 10 Kubera ko ndi hamwe nawe, kandi nda mundu ukagukozeho urutoke kukugirira nabi. Gamba, kubera mfite abandu kangari muri guno muji.
\v 11 Aberayo umwaka gumwe n'amezi atandatu, arikukigisa igambo ry'Imana mu Korinto.
\p
\v 12 Igihe Galiyo yabeye umutware w'i Akaya, Abayuda bapangire gutera Paulo. Nuko bamujenye mu tribinali.
\v 13 Bagamba ngo: Wuno mundu arikwemerera abandu gukorera Imana m'uburyo butanye n'amategeko.
\p
\v 14 Paulo yabeye yenda kukigambira, Galio abwira Abayuda ngo: Habeye hariho ibibi cangwa agandi makosa, norikubumva mweho Bayuda.
\v 15 Ariko byabeye imbaka kubera igambo, kubera amajina, no kubera amategeko genyu ibyo birikubareba. Ndo ndenda kubabera umuzuzi mu byo.
\v 16 Yabirukenye imbere ya tribinali.
\v 17 Nuko boshe bafatire Sostene, umukuru w'isinagogi, bamukubitira imbere ya tribinali, Galio atahangayika.
\p
\v 18 Paulo, amarire yo izindi misi i Korinto yasezeye ku bavukanyi, arambuka, yagendera i Siriya hamwe na Priskila na Akwila. Amarire kukiyogosesa umutwe i Kinkireya kubera ko yari yarahiye.
\v 19 Bagerire i Efeso, Paulo asigayo bira be, yingira mu Sinagogi, aganira hamwe n'Abayuda.
\v 20 Bamuhendahenda ngo asibe yo izindi misi.
\v 21 Ariko atabakundira. Nuko abasezeraho arikugamba ngo: Ngombire gukora umuzayo guri imbere i Yerusalemu. Ngayije tena kubereba Imana yendire. Nuko ava i Efeso.
\p
\v 22 Yayambukire, agenda i Kaisariya, ataramira i Yerusalemu, kandi amarire kuramutsa ikanisa, yarindimukire i Antiokia.
\p
\v 23 Yamarire yo igihe, hanyuma aragenda, anyurira i Galitia n'i Frigiya arigukomeza abanafunzi boshe.
\p
\v 24 Umuyuda witwaga Apolo muvukire w'i Aleksandria yija Efeso. Uwo umugabo yabaga yiji kugamba kandi yiji ibyandikirwe neja.
\v 25 Yabaga yayigire ibyerekeye injira zoshe z'Umwami Imana. Yagiraga ubwira m'umutima gwe. Yagambaga ibya Yesu kandi akabiyigisa neja, ariko yari yabatizwe m'umubatizo gwa Yohana gusha.
\v 26 Atangira kukigisiriza mu Sinagogi atarigutinya. Akwila na Priskila bamarire kumumva, bamugendanye iwebo, bamwereka neja inzira y'Imana.
\p
\v 27 Ubwo yashakire kunyura i Akaya, abavukanyi betu bamwihanganisize. Bayandikiye abanafunzi bo mu Akaya ngo ngo bamwakire neja. Agerireyo yafasize abizera baho k'ubundu.
\v 28 Kuko yapinganaga n'Abayuda k'umugaragaro, arikubereka mu byandikirwe byoshe ko Yesu ari Kristo.
\c 19
\cl Isura 19
\p
\v 1 Igihe Apolo yari ari i Korinto, Paulo anyura mu bihugo byo heru mu Aziya. Agera muri Efeso. Yasangire yo abanafunzi bamwe, arababwira ngo: Mwabwenye Umuka gw'Imana igihe mwari mumarire kukizera?
\v 2 Baramusubiza ngo: Ndo twari twanunva barikugamba ko hariho Umuka gw'Imana.
\p
\v 3 Aragamba ngo: None mwabatizwe m'uguhe mubatizo? Bamusubize ngo: Umubatizo gwa Yohana.
\p
\v 4 Nuko Paulo arababwira ngo: Yohana yabatize umubatizo gwo kukihana. Abwira abandu ngo bizere ukayiye nyuma ye, ari we Yesu.
\v 5 Kubera ago magambo, babatizwe mw'izina ry'Umwami Yesu.
\v 6 Paulo amarire kubahiraho ibiganja, Umuka gw'Imana gubijaho, bagamba mu ndimi, Imana ariyo irikubagambisa.
\v 7 Boshe hamwe bari ng'abandu cumi na babiri.
\p
\v 8 Nyuma yaho yingira mu sinagogi, amara amezi ashatu arikukigisa ibyerekeye ubwami bw'Imana atarigutinya kandi arigukomeza ababaga barikumwumva.
\v 9 Ariko nguko bamwe bakomeje gushinga igosi no kutizera, batuka ijina ry'Umwami Yesu imbere y'abandu kangari. Yatanye nabo, agendaga n'abanafunzi kandi yabaga arikwigisiriza buri musi mu cumba citwaga Tiranusi.
\v 10 Byagumye guco imyaka zibiri, nuko abandu bo mu Azia bumva igambo ry'Umwami, babe Abayuda cangwa Abagriki.
\p
\v 11 Kandi Imana yagumye gukora ibitangaza ikoreseze amaboko ga Paulo,
\v 12 k'uburyo abandu bahiraga ibitambara ku barweye byakorire ku mubiri gwa Paulo nuko indwara zigatumuka, n'ibizimu bikagenda.
\p
\v 13 Ariko abapfumu b'Abayuda bapimye kwambaza ijina ry'Umwami Yesu kubari bayingiwemo ibizimu barikugamba ngo: Tubirukenye mu jina rya Yesu wo Paulo yigisaga!
\v 14 Abakoraga ibyo bari abahungu barindwi ba Skeva, umuyuda wo mu bakuru b'abatambyi.
\p
\v 15 Umuzimu gurabasubiza ngo: Yesu ndamwiji, kandi nyiji na Paulo. Ariko mwewe, muri bande?
\v 16 Nuko umuzimu gwabaragwiye, gwabatsindire no kubakubitagura. Nuko baviye mu nju bambeye busha kandi bujwiyeho ibisebe kangari.
\v 17 Ibyo byamenyekenye mu Bayuda boshe n'Abagiriki boshe bari batuye i Efeso. Boshe bapfa ubwoba, kandi ijina ry'Umwami Yesu ryahimbarizwe.
\p
\v 18 Nuko abandu kangari mu bizerire barihana, bagamba badahishire ibyaha byebo barikugamba ibibi bakorire.
\v 19 Kandi umubare munini gw'abapfumu bazenye ibitabo byebo babitwikira imbere y'abandu boshe. Ababazize ibeyi by'ibyo bitabo basangire bigerire ku makuta ibihumbi morongo itanu.
\p
\v 20 Uko niko igambo ry'Umwami Imana ryamenyekenye cane m'ubushobozi n'ingufu kangari.
\p
\v 21 Ibyo byoshe bimarire kubaho, Paulo yapangire kugendera i Yerusalemu anyurire i Makedonia n' i Akaya.
\v 22 Aragamba ngo: Ngerireyo, ni ngombwa ko ndeba n'i Roma. Atuma i Makedonia abamufashaga babiri, Timoteo na Erasto, ariko we yasigeye muri Azia akanya kannyori.
\p
\v 23 Ico gihe habeyeho imbagarara kangari kubera izina rya Yesu.
\v 24 Umundu witwaga Demetriusi, wacuraga mu byuma ibisanamu byo mu kanisa za Dayana, kandi akazanira abacuzi ifaida zinini,
\p
\v 25 yahuzize abacuzi boshe, arababwira ngo: Bagabo mwe, mwiji ko kubaho neja kwetu kuvaga muri runo ruzini.
\v 26 Kandi mwabwenye no kumva ko atari Efeso honyine, ahubwo no muri Azia hafi yoshe, uwo Paulo yayemeze abandu kangari arikubayobya. Arikubigisa ko imana zakorirwe n'indoke z'abandu zitari imana.
\v 27 Ingurikizi yabyo nuko uruzini rwetu rwenda gufungwa kandi n'ikanisa y'imana yetu Diana nayo yenda guhinduka busha. Kandi imana yabo mu Azia boshe n'abari mu si yoshe basabaga irapoteza icubahiro cayo coshe.
\p
\v 28 Ago magambo gabasazisize, batangira kuvuza induru ngo: Diyana niwe ukomeye mu Efeso. Umuji guba mo umuvurungano.
\v 29 Abandu boshe bihutira hamwe mu kibanza c'imizayo, barigukurura Gayo na Aristariko bari baviye i Makedonia, bagendaga na Paulo.
\v 30 Paulo yenda kukiyereka abandu, abanafunzi barabimubaza.
\v 31 Na bamwe bo mu batware b'Aziya bira be bamutumaho ngo barikumubuza kwija mu kibanza c'imizayo.
\p
\v 32 Bamwe bavugije induru ukwebo, abandi ukwebo. Umuvurungano gwabeye muri iryo huriro, kandi akangari ndo bamenye ikibahurize aho.
\v 33 Nuko Aleksandre bamukuye mu bandu barikumubabaza. Alexandre yakoreseze ukuboko, arikubwira abandu.
\v 34 Ariko abandu bamenye ko ari Umuyuda, boshe bayombire hamwe ng'amasaha abiri ngo: Dayana w'Abaefeso akomeye!
\p
\v 35 Hanyuma umukarani w'umuji azana ituze mu bandu ngo: Bagabo b'i Efeso, ni nde utiji ko Efeso ariyo mulinzi w'ikanisa ya Dayana, igisanamu cagogomire kuva mu juru?
\v 36 Nda wokibesa no guhakana ibyo. Mutuze rero, kandi mutagira ico mukora muriguhubuka.
\v 37 Kuko muzenye abandu batariho urubanza, cangwa icaha, cangwa igitutsi ku ma kanisa getu.
\v 38 Niba Demetriusi n'abacuzi be bafite uwokurega, hariho imisi yo kuburanira ho kandi n'abazuzi bariho. Mureke rero baregane.
\v 39 Ariko rero habeye hariho ikindi co murikwenda, bikabere mu tribinali yijwi.
\v 40 Kubera ko buno turi mu shida yo kuregwa ubugome. Koko, nda mbamvu ya yino mivurungano yo twokireguza. Amarire kugamba ibyo yasezereye ihuriro.
\c 20
\cl Isura 20
\p
\v 1 Iyo mivurangano imarire gushira, Paulo yateranyize abanafunzi, arabigisa. Nyuma yatenye nabo, agenda i Makedonia.
\v 2 Amarire kunyura muri ibyo bihugo arigufasha mu magambo kangari, yagendeye i Bugriki.
\v 3 Amarire yo amezi ashatu, Abayuda bamupangiye ibibi, nuko apanga kugishubirira i Mekedonia.
\v 4 Abamuherekeza ni Sopateri w'i Beroya, muhungu wa Piro, na Aristariko na Sekundo b'i Tesalanike, Gayo w'i Derbe, na Timoteo na Tikiko na Trofimo bo mu Aziya.
\v 5 Banoya boshe badutangire imbere, bija kuturirndirira i Trowa.
\v 6 Nyuma y'imisi y'imikati itarimo I acacu, tuviye i Filipi, imisi zitano zishirire tugerire i Trowa. Twamarire yo imisi zirindwi.
\p
\v 7 K'umisi gwa mbere gw'icumweru, duhuye ngo tuma nyagure imikati, Paulo yaganiye n'abizerire. Yari ari gupanga kugenda ng'ejo, nico catumire agumya kubigisa kugeza mu joro hagati.
\v 8 Hari hariho amatara kangari mu cumba ca heru co twarihuriyemo.
\v 9 Nuko umuhungu Etikusi, wari wikeye ku dirisha, yasinziriye cane igihe co Paulo yari arikukigisa. Itiro rimufatire, yahenuka guturuka ku nju ya gashatu yo heru. Yagwiye hashi, arapfa.
\v 10 Paulo ahagerire, yamugwiyeho, aramuhobera. Niho yababwiye ngo: Mutegutinya, ndo yapfiye.
\v 11 Yataramire tena heru, amanyagura umukati, ararya. Akomeza kubigisa ijoro kugeza mu gitondo, Hanyuma arabasiga.
\v 12 Wa muhungu bamuzenye ari muzima, nuko bahumuriza.
\p
\v 13 Ariko twewe twatangire Paulo kagera k'ubwato, turambuka tugendera i Asosi, aho twabaga twasezeraniye guhurira nawe, kubera ko yagombaga gukomeza urugendo ku maguru.
\v 14 Amarire kudusanga i Asosi, twagendanye, tugera i Mitilene.
\v 15 Twaviye aho, tunyura mu ngezi. Ng'ejo tugera hafi y'i Kivo. Umusi gukuriyeho tugera i Kiosi, umusi gwa gatatu twagerire i Mileto.
\v 16 Paulo yari ari yapangira kunyura i Efeso kugira ngo atahagarara ngo ate igihe muri Azia, kuko yabaga arikugihutira kugera i Yerusalemu k'umusi gwa Pentekote bibeye byoshobokire.
\p
\v 17 Kuva Mileto, Paulo yatumire ku bakaru b'ikanisa ry' i Efeso. Bamugerireho, arababwira ngo: Mwenyine mwiji uko nifataga imbere yenyu guturuka ku musi gwa mbere ngerire mu Aziya.
\p
\v 18 Nakoreye Imana nicishije bugufiya cane, ndi nokurira.
\v 19 Kandi no mu bigeragezo bitewe n'imitego Abayuda bandegaga
\v 20 Mwiji ko nda kindu coshe co nabahishire cobagirira ifaida. Kandi mwiji ko ndo natinyaga kubabwiriza no kubigisa ku karubanda no mu maju.
\v 21 Natangarize Abayuda n'Abagiriki kugihana no guhindukirira Imana no kukizera Umwami wetu Yesu Kristo.
\p
\v 22 None reba, mbatirwe n'Umuka gw'Imana, ngendire i Yerusalemu. Ariko ndo nyiji ibikambeho ngerireyo,
\v 23 Ureste ko Umuka gurikumbwira ko kuva m'umuji na kuyingira m'ugundi, iminyororo n'agahinda kanini bindindiye.
\v 24 Ariko ndo mbangayikiye ubuzima bwanje, kuko ngombire kurangiza isafari yanje nishimire, n' umurimo nahewe n'Umwami Yesu go gutangaza umwaze guboneye gw'ubundu bw'Imana.
\v 25 None reba, nyiji ko mweshe mutakandebeho tena mwewe abo nanyuriremo ndikubigisa ubwami bw'Imana.
\v 26 Nico gitumire mbatangarize guno musi ko ndi indungane kubera amaraso genyu mweshe.
\v 27 Kubera ko ndo nabahishire iby'Imana yapangire kuri mwewe mweshe.
\v 28 Nuko rero mukirinde, n'indama zoshe Imana yabaheye ngo muzicunge. Mubere abarinzi b'ikanisa Umwami Imana yaguze n'amaraso ge.
\v 29 Nyiji ko marire kugenda, imbwa zo mu shamba zikayije hagati yenyu kandi zikabarye zitababariye.
\v 30 Kandi hagati yenyu hakabavemo abandu bo kubigisa ibitari ukuri, barikugikururira abanafunzi.
\v 31 Mukirinde rero. Mwibuke ko nabigisize mu myaka ishatu ndari kuruhuka ijoro n'umutaga ndi nokubaririra.
\p
\v 32 Nuko rero, Imana ibaragirise igambo ry'ubundu bwayo, kubera ko n'iryo rishohwere kububaka no kubabera umurage hagati y'indugane zoshe.
\p
\v 33 Ndo nabendeyeho amakuta, cangwa izahabu cangwa imyenda.
\v 34 Mwe mwenyine mwiji ko gano maboko arigo ngoresaga ngo nsubize ibyifuzo byanje n'ibyo abandu bari hamwe nanje.
\v 35 Naberekire mu njira zoshe ko ari guco rishohwere gufasha abatishobweye, no kwibuka amagambo g'Umwami Yesu wagambire wenyine ngo: Gutanga kuzaraga imigisha kurenza guhabwa.
\p
\v 36 Amarire kugamba guco, yapfukamire, yashaba hamwe nabo boshe.
\v 37 Nuko boshe bararize, baramuhibera no kumushoma.
\v 38 Bababeye cane kuko yababwiye ko batakamurebeho. Nyuma bamuherekeze bamugeza k'ubwato.
\c 21
\cl Isura 21
\p
\v 1 Tumarire gutana nabo, twagendire m'ubwato, twerekeye i Kosi. Ng'ejo twagiye i Rode, nyuma tuviyeyo, twabiye i Patara.
\v 2 Tubwenye ubwato burikwambuka i Fenisiya, tubwingiramo nuko turagenda.
\v 3 Tumarire kugenda bugufi bw'ikirwa ca Shipure, twakikiye tugisiga mu gutandi. Twakomeze urugendo m'uruhande rw'i Siriya, tugera i Tiro aho ubwato bwagombaga gupakururira imizigo.
\p
\v 4 Twasangireyo abanafunzi, maze tumarayo imisi zirindwi. Abanafunzi basunikirwe n'Umuka gw'Imana kubwira Paulo ngo atataramira i Yerusalemu.
\v 5 Ariko tugerire k'umwisho gw'izo misi zirindwi, twapangire kugenda. Boshe baduherekeze hamwe n'abagore bebo n'abana bebo batugeza hanje y'umuji.
\v 6 Ubwo tupfukamire k'umucanga, dusezeranaho. Nyuma twagendire m'ubwato nabo basubiza iwebo.
\p
\v 7 Turangize urugendo tuviye i Tiro, twagerire i Putolemausi. Iyo twaramukanyije n'abavukanyi no kumara nabo umusi gumwe.
\v 8 Ng'ejo twagendire, nuko tugera i Kayisariya. Tumarire kwingira mu nju ya Filipo umuinjilisti, wari umwe wo muri barindwi, dusiba iwe.
\v 9 Filipo yagiraga abahara bane bagambiswaga n 'Imana.
\p
\v 10 Twamarireyo imisi kangari, imbuzi y'Imana yitwa Agabusi yija kutureba aviye i Yudeya.
\v 11 Afata umushipi gwa Paulo, agufungisha amaguru n'amaboko, nuko aragamba ngo: Reba ico Umuka gw'Imana gugambire: Nyiri umushipi Abayuda bakamubohere guco i Yerusalemu, kandi bakamutange mu maboko g'abapagani.
\p
\v 12 Twabeye twimvisize ibyo, twewe hamwe n'abandu baho, twashabire Paulo atataramira i Yerusalemu.
\p
\v 13 Ariko, yadusubiza ngo: Mukorire ki si? Murikurira, mukambabaza umutima? Ndo ndi tayari gufungwa gusha, ahubwo no gupfira i Yerusalemu kubera ijina ry'Umwami Yesu.
\p
\v 14 Kubera ko yayangire kutwumvira, ndo twabitindireho cane, twagambire ngo: Kwenda kw'Imana ari ko kubaho.
\p
\v 15 Nyuma y'izo misi, twayitegwiye, nuko dutaramira i Yerusalemu.
\v 16 Abanafunzi bamwe b'i Kaisariya bagendanye na twewe, batuyobweye kwa Nasoni wo mu kirwa c'i Shipure. Yabaga ari umwanafunzi wa kera. Iwe niho twacumbikire.
\p
\v 17 Tugerire i Yerusalemu, abavukanyi batwakira n'umunezero.
\v 18 Ng'ejo, twagendanye na Paulo kwa Yakobo, aho abakuru boshe bahuriye.
\v 19 Amarire kubaramutsa, yababwiye kimwe kukindi ku kindi ibyo Imana yakorire mu bapagani.
\v 20 Bamarire kumwumva bahimbeze Imana, nuko baramubwira ngo: Urikureba, muvukanyi. Abayuda ibihumbi bingahe bamarire kukizera. Boshe bafite ubwira bwo kubaha amategeko.
\v 21 None rero bamarire kumvako wigisaga Abayuda boshe bari mu bapagani ko batakurikiza amategeko ga Musa, babwire tena batakata abana bebo no kudakurikiza imihango yebo.
\v 22 None dukore ki? Kweli, abandu kangari barahura, kubera ko bamenye ko wayijire.
\v 23 Guco rero, ukore ico turakubwira.
\v 24 Muri twewe hariho abagabo bane barahiye. Ubafate, ukiyeze hamwe nabo. Ubarihire ibyo baratanga, bamenye ko ibyo bakumvagaho ari ububesi. Ahubwo batamenya ko nawe ukurikizaga amategeko.
\v 25 Ku bapagani bizerire, tubandikire ko bagombire kukirinda inyama zaterekewe ibisanamu no kukirinda amaraso, n'ibisimba byanigirwe, n'ubusambanyi.
\v 26 Nuko Paulo afata abo bagabo, arakiyeza, ejo yaho yingira mu nju y'Imana hamwe nabo barigutangaza umusi go kukiyezamo guzabera no gutura amaturo kuri buri weshe.
\p
\v 27 K'umwisho gw'imisi ziridwi, Abayuda bo mu Aziya babwenye Paulo mu nju y'Imana, bavurugire abandu, bamufata.
\v 28 Barayomba barikugamba ngo: Bagabo b'Israeli, mudufashe!
\v 29 Nguwo umundu urikukigisa hoshe n'abandu boshe ibitanire n'amategeko. Ikindi, yingiye n'Abagiriki mu nju y' Imana, kandi yahumanyize umuji gutungenye. Kubera bari bamubwenye ari hamwe na Trofimo Umunya Efeso, bakekire ko Paulo yayingiye nawe mu nju y'Imana.
\v 30 Umuji goshe gwavuruganye, n'abandu bija bari kangari baturukire imbande zoshe. Bafatire Paulo, bamukururira hanje y'inju y'Imana. Nuko bafunga mara moja imiryango yoshe y'ikanisa.
\p
\v 31 Kubera ko bari benda kumwita, umwaze gwagerire k'umukuru w'abasoda ko i Yerusalemu hoshe hari imivurungano.
\v 32 Ako kanya yazenye abasoda n'abatware bakuru, barateremuka. Babwenye abasoda bijire, barekire kumukubita.
\p
\v 33 Nuko umukuru w'abasoda arija, afata Paulo, yamuboha n'iminyororo ibiri. Nuko aramubaza uwo ariwe, n'ico yakokorire.
\v 34 Ariko mu bandu, bamwe barikwabira barikugamba bamwe ubitanye n'abandi. Abura ico yamenya kubera kuyomba kwebo, ategeka ko bamugendana mu tribinali.
\v 35 Paulo yari agerire ahataramire, abasoda baramuterura kubera umujinya gw'abandu.
\v 36 Kuko abandu bari bamukurikiye bari kwabira ngo: Mumwite!
\p
\v 37 Barikumwingiza mu nju ya tribinali, Paulo abwira umukuru w'abasoda ngo: Mbesi wonyemerera ngakubwira ikindu? Umukuru w'abasoda arasubiza ngo: wiji ikigriki?
\v 38 Ndo uri wa munyegiputa wagaragambize igihe cashirire, abicanyi ibihumbi bine, akagenda m'ubatayu?
\p
\v 39 Paulo aramusubiza ngo: Njewe ndi umuyuda w'i Tarso y'i Kilikiya, umuturage wo m'umuji gujwi na boshe.
\v 40 Ndikugushaba unyemerere ngambise bano bandu.
\c 22
\cl Isura 22
\p
\v 1 Bavukanyi na badata, mwumve kwiregura kwanje.
\v 2 Bamvisize ko arikugamba ururimi rw'ikiheburayo, batuza. Paulo aragamba ngo:
\v 3 Ndi umuyuda, wavukuye i Tarso muri Kilikiya. Ariko, nakuriye mu guno muji, kandi nayigiye ku bisando bya Gamalieli. Mu byo kukizera, nakuriye mu mategeko ga badata, mfite ubwira mu by'Imana nguko mumerire mweshe guno musi.
\v 4 Nateseze no kwita, ndikurwanya zino nyigisho. Nabohire no guhira mu minyororo abagabo n'abagore.
\v 5 Umutambyi mukuru n'abakuru ba tribinali boshe bombera abadimwe. Ndetse bambaga n'amabaruwa go gufatisa abavukanyi babaga i Damasiko, aho nabajanaga babohirwe gufungirwa i Yerusalemu.
\p
\v 6 Nabeye ndi mu njira, ndi hafi yo kuyingira mu Damaski, mu juru haviyemo umwangaza gurikwaga gunzurukire.
\v 7 Nagwiye ha butaka, kandi nayumvisize ijwi ririkumbwira ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundesa?
\p
\v 8 Nasubiza ngo: Uri nde, Mwami? Yambwira ngo: ndi Yesu w'i Nazareti wo urigutesa.
\p
\v 9 Abari bari hamwe nanje bakirebeye neja ugo mwangaza, ariko ndo bayumvisize ijwi ry'uwabaga arikungambisa.
\v 10 Nuko ndamubaza ngo: Ngore ki Mwami? Umwami yambwira ngo: Haguruka, ugende i Damasiko, iyo niyo barakubwirira ibyo ukakore byoshe.
\v 11 Kubera ko ndo narebaga ikundu, kubera kwerereza k'ugo mwangaza, abari bari hamwe nanje bamfatire ukuboko bangeza i Damasiko.
\v 12 Nuko rero, bahuye n'umugabo Ananiyasi, umugabo w'indungane, ugambwaga neja n' Abayuda. Yayijire kundeba, arahaguruka, no kumbwira ngo: Sauli, muvukanyi wanje, funguka imiso.
\v 13 Muri ugo mwanya, nafungwiye amiso, ndamureba.
\v 14 Aragamba ngo: Imana ya badata yagupangiye kumenya kwenda kwayo, no kureba Indungane yayo, no kumva amagambo go mukanwa kayo.
\v 15 Kuko ukamubere umudimwe wo kwemeza imbere y'abandu boshe ibindu byo wabwenye n'ibyo wayumvisize.
\v 16 None rero, urinze ki? Haguruka, ubatizwe, ukurweho ibyaha, uhamagare ijina ry'Imana.
\p
\v 17 Nyuma yo gushubira i Yerusalemu, ubwo nabaga ndigushaba mu nju y'Imana niho natwawe.
\v 18 Nabwenye Umwami, arambwira ngo: Ihute. Shohoka, vuba mu Yersusalemu, kubera ko ndo baremera ibyo ukagabe kuri njewe.
\v 19 Nagambire ngo: Mwami, bo bonyine biji ko nahirisaga mu munyororo no gukubitisa ingoni mu masinagogi abakizeraga.
\v 20 Kandi ko igihe bamenaga amaraso ga Stefano umudimwe wawe, njewe njenyine nari ndiho. Nakihize nabo kandi nacungire imyenda y'abamwitire.
\v 21 Nuko arambwira ngo: Genda ndagutuma kure mu banyamahanga.
\p
\v 22 Bamwumvirize kugera kuri ago magambo. Nyuma yaho bapandisize amajwi gebo barikugamba ngo: Mukure ku si umundu nga wunoya! Ndo akwiriye kubaho.
\p
\v 23 Nuko barabira, bata imyenda yebo, baterera umucucu heru.
\v 24 Umukuru w'abasoda ategeka ko bayingiza Paulo mu nju ya tribinali. Bamubazize ibindu kangari, baramukubita, kugira ngo amenye icatumire bayabira kubera we.
\p
\v 25 Benda kumufungisa iminyororo, Paulo yabazize umusoda mukuru wari araho ngo: Mbesi mufite uruhusa gukubita ingoni umuroma utari watsindwa n'urubanza?
\p
\v 26 Kubera ago magambo, umusoda mukuru agenda k'umukuru wabasoda kumumenyesa ngo: Wenda gukora ki? Wuno mundu ni umuroma.
\p
\v 27 Umukuru w'abasoda arija, abaza Paulo ngo: Mbwire, uri umuroma? Arasubiza ngo: Ingo.
\p
\v 28 Umukuru w'abasoda yamubazize tena ngo: Natangire amakuta kangari kugira ngo mbone kuba umuroma. Paulo ngo: Nazewe ndi umuroma.
\v 29 Ako kanya abari barikumubaza bamusize baragenda. Nuko umukuru w'abasoda abwenye ko Paulo ari umuroma, yapfiye ubwoba kubera ko yari yamufungire.
\p
\v 30 Ng'ejo, umukuru w'abasoda yenda kumenya neja ibyo Abayuda baregaga Paulo. Nuko umukuru w'abasoda yafunguye iyo minyororo, ategeka ko abatambyi bakuru n'ibiro nguru bahura. Nuko azana Paulo, aramuhagarika hagati yebo.
\c 23
\cl Isura 23
\p
\v 1 Paulo yarebire ibiro nguru aragamba ngo: Bagabo bavukanyi, nagendanye umutima guboneye kugeza bunoya imbere y 'Imana.
\v 2 Umutambyi mukuru Ananiyasi ategeka ko abari hafi ye bamukubita ku munwa.
\p
\v 3 Nuko Paulo aramubwira ngo: Imana ikagukubite nawe. Weho rukuta rusigirwe icoka! Wikeye aho no kuntsindisa amategeko, ariko urikwita amategeko urigutegeka ko bangubite!
\p
\v 4 Abari bari hafi ye baramubwira ngo: Utikire umutambyi mukuru w' Imana.
\p
\v 5 Paulo aragamba ngo: Ndo nari mbyizi, bavukanyi, ko ari umutambyi mukuru, kuko byandikirwe ngo: Utakagambe nabi umutware w'ubwoko bwawe.
\p
\v 6 Paulo, amenye ko igice kinini bihurize ari Abasadukayo, ikindi Abafarisayo, agamba n'ijwi rinini muri yo nteko ngo: Bagabo bavukanyi! Ndi umufarisayo, umwana w'abafarisayo. Ni kubera ibyiringiro no kuzuka kw'abapfiye ndigucirwaho urubanza.
\v 7 Amarire kugamba guco, havuka imbaka hagati y'abafarisayo n'abasadukeyo. Ihuriro ricikamo ibice.
\v 8 Kubera ko abasadukayo bagambaga ko nda muzuko gukabeho, kandi ko ari nda malayika cangwa Umuka, naho abafarisayo bo bayemeraga ibyo bindu byombi.
\p
\v 9 Habeyeho umuvurugano gukomeye, kandi abakarani bamwe bo m'uruhande rw'abafarisayo barahaguruka, bakora imbaka zikomeye barikugamba ngo: Nda kindu kibi tubwenye kuri wuno mundu. Wenda hari, Umuka cangwa malayika yamugambisize.
\v 10 Bitewe nuko kutumvikana kwayiyongeye, umukuru w'abasoda yatinye ko abandu baratanyaguza Paulo. Azana abasoda ngo bamukure hagati y'abandu bamugendana mu nju.
\p
\v 11 Mu joro rikurikiyeho, Umwami yabonekeye Paulo aramubwira ngo: Kihangane! kuko nguko wandangarize i Yerusalemu, ni ngako ukabikorere i Roma.
\p
\v 12 Buceye, Abayuda bapangire no kukirahira ko batakarye cangwa kugnwa batitire Paulo.
\v 13 Abapangire ibyo, bari barengire mirongo ine.
\v 14 Nuko bagenda kureba abatambyi bakuru barababwira ngo: Twakiyemeze kandi twarahiye ko tutakarye tutari twakita Paulo.
\v 15 Mwewe rero, bunoya mubwire umukuru w'abasoda hamwe n'ibiro nguru kugira ngo mumuzane imbere yenyu, mube ngaho murikwenda kwiga neja ibirego bye bitari kweli, naho twewe, mbere ko ahagera, turaba twamitire.
\p
\v 16 Umuhungu wa mushiki wa Paulo, amarire kumva ugo mupango mubi, agenda mu nju kumenyesa Paulo.
\v 17 Paulo ahamagara umwe mu basoda bakuru aramubwira ngo: Genda na wuno musore k'umukuru w'abasoda boshe kubera ko afite ikindu co kumumenyesa.
\v 18 Umusoda mukuru yafatire uwo musore, amagendana k'umukuru w'abasoda, aramubwira ngo: Umufungwa Paulo yanyakwiye, yansaba kukujanira wuno musore ngo afite ikindu co kukubwira.
\v 19 Umukuru w'abasoda afata uwo musore ukuboko, amugendana pembeni, yamubaza ngo: N'ikihe co wamenyesa?
\v 20 Aramusubiza ngo: Abayuda bapangire kugushaba ngo ubahe Paulo ejo imbere y'inama nguru, ngaho benda kumenya ibye.
\v 21 Were kubumva, kubera ko abarengire mirongo ine muri bo bamurindiriye, kandi bakiyemeze no kurahira ko batakarye cangwa kugnwa bataramwita. None barindiriye ko wabemerera.
\v 22 Uwo mukuru w'abasoda yasezereye uwo musore amarire kumukihanangiriza ngo atabwira ibyo bindu umundu woshe.
\p
\v 23 Nuko yahamageye abasoda bakuru babiri, arababwira ngo: Mutayarise gutangira isafari saa zishatu zo mu joro. Mupange abasoda magana abiri, abasoda bagenderaga ku farashi, mirongo irindwi n'abakoresaga imiheto magana abiri bo kugenda i Kayisariya.
\v 24 Mutayarishe n'ifarashi ya Paulo, kugira ngo bamugeze kwa guverineri Feliksi ari muzima.
\v 25 Yamwandikiye ibaruwa guca:
\v 26 Njewe Klaudio Lisiasi, kuri wowe mukuru Feliksi, nguramukize!
\v 27 Uwo mundu wo Abayuda bafatire, bendaga kumwita. Mbagerire n'abasoda, namubakire marire kumenya ko ari umuroma.
\v 28 Namujenye imbere y' inama nguru kugira ngo menye ico barikumudyoza.
\v 29 Nasangire barikumuregera ibyerekeye amategeko gebo. Ariko nda caha yakorire co kumwitisa cangwa kumufungisa.
\v 30 Marire kumenya ko Abayuda bamurindiriye, nahise namugutumira. Namenyise abarikumurega ko bamukuregera ubwebo. Nuko mubereho.
\p
\v 31 Abasoda bajenye Paulo mu joro bamugeza kwa Antipatrisi nguko bari bategekirwe.
\v 32 Buceye, barekire abagenderaga ku mafarasi gukomeza urugendo hamwe nawe, bo bashubira mu kambi yebo.
\v 33 Bagerire i Kayisariya, abagenderaga ku mafarasi baheye guverineri iyo baruwa kandi bamugezize kwa Paulo.
\p
\v 34 Guverineri amarire gushoma iyo baruwa, yabarize Paulo aho akomokire. Amarire kumenya ko ari uw'i Kilikiya,
\p
\v 35 Yagambire ngo: Ngayumve neja ibyawe abarikukurega bamarire kugera hanoya. Niho yategekire ko bamurindira mu gisenge ca Herode.
\c 24
\cl Isura 24
\p
\v 1 Hashirire imisi zitano, umutambyi mukuru Ananiasi yarindimukire n'abakuru bamwe, nuwo kubaburanira witwaga Teritulo. Babwiye umushefu muruku ibyo barikurega Paulo.
\v 2 Bamarire kumuhamagara, Teritulo aramurega ngo: Mukuru Feliksi ni wowe twoboneraho ituze. Kandi n'ibindu byapangiwe buno bwoko kubera ubwira bwawe.
\v 3 Nuko turikubyakira hoshe imisi zoshe turikugishima cane.
\v 4 Ariko ndo ndenda kugutindira. Ndikugushaba, dufungurire amatwi kubera ineza yawe, tugambe amagambo mannyori.
\v 5 Twarebire wuno mundu ari igihangange, agomesaga Abayuda boshe, bari mu bihugo byoshe kandi niwe mushefu wigikundi citwa: Ica aba Nazareti.
\v 6 Ndetse yapimye kubitangaza mu kanisa. Nuko twamufatire twenda kumukatira urubanza nguko isheriya zetu ziri.
\v 7 Ariko umushefu w'abasoda witwa Lusiasi yamutwakire ku ngufu. Yategekire abari kumurega kwija iwawe.
\v 8 Nawe umubazize, womenya ibyo turikumurega byoshe.
\v 9 Abayuda nabo bari barikumurega kimwe nibyo, bagambire ko ari ko biri kweli.
\p
\v 10-11 Umushefu mukuru amarire kumuha uruhusa ngo agambe, Paulo yamusubize ngo: Nyiji ko u icumi n'ibiri gutangira aho nagiriye i Yerusalemu gushabira yo,
\v 12 bansangire mu kanisa, nda mbaka nagirenye n'umundu, cangwa gutera ifujo ibe mu kanisa cangwa m'umuji.
\v 13 Kandi ibyo barikundega none, ndo bashobweye kubibonera umudimwe wo kubyemeza.
\v 14 Ariko ndenda kukwemerera kinoya. Iyo njira bariguhimba akadini, niyo ngenderagamo, ndigukorera Imana ya badata. Nizerire ko ikurikiye ibyandikirwe n'amategeko goshe no mu mburo.
\v 15 Kandi niringiye Imana, n'ico ndindiriye ari co banoya nabo barindiriye. Ni uko hakabeho kuzuka kw'indugane n'abakoraga amabi.
\v 16 Nico gitumire ngomeze kugira umutima gutari kundega ikibi imbere y'Imana n'imbere y'abandu boshe.
\v 17 Nuko imyaka kangari zishirire, nayijire gufasha buno bwoko bwetu no gutanga amaturo.
\v 18 Ngiri mur'ibyo Abayuda bo mu Azia bansangire mu kanisa ndi mu mugenzo go kukiyeza. Nda bandu nahuzize, nda no kuyomba.
\v 19 Niho babipangire ubwebo kwija imbere yawe kukundegera. Ndo babwenye ikibi kuri njewe.
\v 20 Cangwa nabo bagambe icaha bambwenyeho ngihageze imbere y'abazuzi.
\v 21 Uretse igambo rimwe nagambire ndi hagati yebo ngo: Kuzuka kw'abapfiye ariko gitumire banzana hanoya mu yino tribinali guno musi.
\p
\v 22 Maze Feliksi, kuko arusize abandi kumenya ibyo iyo nzira yabisubikire. Yagamba ngo:
\v 23 Komanda Lusiasi, niyija ngahire runo rubanza mu maboko genyu. Ategeka umusoda ko acungisha Paulo iryisho no kutabuza abira be kwija kumureba.
\p
\v 24 Nyuma y'imisi mikeya, Feliksi yija n'umugore we w'umuyudakazi Drusila. Atuma kuri Paulo ngo yumve ibyo kukizera Kristo Yesu.
\v 25 Yabeye arikugamba kubyo gutungana, nibyo kukirinda, nibwo urubanza rurikwija, Feliksi aratinya cane, aramusubiza ngo: Genda bunoya. Ni mbona uburyo ngagutumeho.
\v 26 Aha yagiraga ko Paulo akamuhe rushwa. Nico catumaga yamutumaho kali kenshi no kumugambisa.
\p
\v 27 Nyuma y'imyaka zibiri Feliksi yagombwewe na Porokiyo Festo. Kuko Feliksi yashakire kufurahisha Abayuda, yasigire Paulo mu prizo.
\c 25
\cl Isura 25
\p
\v 1 Festo agerire mu provensi yamarire imisi zishatu, niho yaviye i Kaisariya, ataramira i Yerusalemu.
\v 2 Umutambyi mukuru n'abakuru b' Abayuda baregire Paulo.
\v 3 Bahendahindire Festusi barikumushaba ngo abakorere ibyo benda ngo ahamagare Paulo no kumutuma i Yerusalemu, kuko babaga barigupanga kumufata bakamwitira mu njira.
\v 4 Ariko Festusi yasubize ko Paulo acungirwe i Kaisariya kandi ko nawe arikugitayarisa kugenda yo vuba.
\v 5 Yagambire ngo: Abashobweye barindimuke hamwe nanje bamurege igambo ribi rimuriho.
\p
\v 6 Amarire kwikara yo imisi munane cangwa icumi yarindimukiye i Kaisariya. K'umusi gwa kabiri yikara ku ndebe y'itribunali, yategeka ko bija na Paulo.
\v 7 Yijire, Abayuda barindimukire baviye i Yerusalemu bahagareye iruhande rwe barikumurega ibindu bikomeye cane.
\p
\v 8 Paulo yenda kukigambira ngo: Nda kibi nakorire kuko ndo nayitire itegeko na rimwe ry'Abayuda cangwa si i Kanisa cangwa si Kaisari.
\p
\v 9 Festusi yenda ko Abayuda bamukunda, yasubize Paulo arikugamba ngo: Mbesi wenda gutaramira i Yerusalemu kugira ngo ngutsindise n'urubanza? Paulo yamusubize ngo:
\p
\v 10 Mbageze imbere yawe, na tena imbere y'indebe ya tribunali ya Kaisari, niho ngombire gucirwa urubanza. Nda kibi nagiriye Abayuda, nawe ubyiji.
\v 11 Nuko mbeye nakorire ikibi, cangwa ibikwiriye kunyita, ndo nangire gupfa ariko niba ari ububesi bari kundega, ndajurira kwa Kaisari.
\p
\v 12 Festusi amarire kuganira n'abazuzi, bamusubize ngo: wajuririye Kaisari, nuko rero gendayo.
\p
\v 13 Hanyuma y'imisi mikeya, umwami Agripa na Bernise bagerire i Kaisariya kuramutsa Festusi.
\v 14 Bamarire yo imisi kangari, Festusi yatekerereze umwami ibya Paulo ngo: Hari ho umundu wo Feliksi yafungire.
\v 15 Igihe nabeye ndi i Yerusalemu, abatambyi n'abakuru b'Abayuda bamuregire imbere yanje barikwenda ngo mufungise urwo gupfa.
\v 16 Nabasubize ngo: Ndo ari desturi y' Abaroma gutanga umundu ngo apfe, atari yakigambira.
\v 17 Nuko rero igihe bahuriye hano, ndo natindire, ahubwo ng'ejo nayikeye ku ndebe ya tribunali, nategeka uwo mundu bamuzana.
\v 18 Abo kumurega ndo bamuregire ico nakekaga ko bakamuregeshe.
\v 19 Ahubwo bamuregire ibya amadini gebo, ni umundu witwa Yesu wapfiye, uwo Paulo yagambire ko ari muzima.
\v 20 Nanje byanyobeye, naburire uko namenya ukuru kwebyo. Niho namubazize niba yogendera i Yerusalemu kubera ko ariho akatindiswe mu tribinali.
\v 21 Ariko Paulo ajuririye kwa Ogusto, nategekire ko yohirwa mu prizo kugeza umusi ngamutume i Kaisariya.
\v 22 Agripa yasubize Festusi ngo: Nanje njenyine ndenda kumva uwo mundu ejo. Festusi yagambire ngo: ukamwumve.
\p
\v 23 Ng'ejo, Agripa na Bernise bija n'icubahiro kirengire, bingira mu cumba c'urubanza hamwe n'abatware b'abasoda n'abakomeye bo muri ugo muji. Festusi yategekire komanda ngo azane Paulo.
\v 24 Nyuma Festusi yabwiye Agripa ngo: Mwami Agripa, namwe mweshe turi hamwe hanoya, murikureba wuno, Abayuda boshe bansabiye i Yerusalemu barikuyomba cane ngo ndo akwiye kubaho.
\v 25 Namenyire ko ndo yakorire ico kumwitisa, kandi nawe yajuririye kwa Ogusto, natekereze ko womutuma i Roma.
\v 26 None mburire ico nakwandika ngo mumenyese. Mwami, muzanye imbere yenyu n'imbere yawe mwami Agripa kugira ngo turangije kumubaza menye ico nandika.
\v 27 Kuko birikuboneka ko bibeye isoni gutuma umufungwa, ndagambire ibyo bamuregire.
\c 26
\cl Isura 26
\p
\v 1 Agripa yabwiye Paulo ngo: Wemerewe kukigambira. Niho Paulo yasize amaboko heru, yayigambira ngo:
\v 2 Ndikumva ndishimire mwami Agripa, kubona none nakiregura imbere yawe ku byerekeye ibindu byoshe Abayuda barikukundegera.
\v 3 Kuko wiji neja imico yebo n'ibitekerezo byebo. Ngushabire rero ngo: ukihangane unyumve.
\p
\v 4 Kweli, Abayuda boshe biji uko ubusore bwanje nabumariye i Yerusalemu hagati y'ubwoko bwanje.
\v 5 Biji guturuka mbere, babeye benda kubitangaza ko nabeyeho ng' Umufarisayo kuko ari idini ridakurwaga ku gambo.
\p
\v 6 None rero, barikundega kuko ndindiriye gushohora kw'indagano y'Imana yagiraniye abatuzeye.
\v 7 Niyo ndagano amoko cumi n'abiri g' Abisiraeli bendaga kugeraho, abakoreraga Imana yetu mu joro n'umutaga. Ni kubera iyo ndagano, mwami uboneye, ndikuregwa n'Abayuda.
\v 8 Kubera ki si munaniwe kukizera ko Imana izuraga abapfiye?
\p
\v 9 Ku ngambo yanje, natekereze ko ndikurwanya n'imbaraga ijina rya Yesu w'i Nazareti.
\v 10 Nibyo nakorire i Yerusalemu. Nafungisize indungane kangari. Nari nahewe urwo ruhusha n'abakuru b'abatambyi, kandi, igihe babitaga nabaga ndi uruhande rw'ababaga bari kubita.
\v 11 Nabahaniraga mu ma sinagogi goshe kandi nabahataga gukosereza Imana. Marijuana gurengire kandi nabatesize no kubarenganya kugera ho nabasangaga no mu miji zo hanze.
\p
\v 12 Nico catumire ngenda i Damasi mfite uruhusa rwa abatambyi bakuru. M'umutaga hagati mwami mukuru,
\v 13 Nabwenye ndi mu njira, umwangaza gurushije ugw' izuba gwakirize mu mbande zoshe, nabo nari ndi hamwe bagubwenye.
\v 14 Tweshe twagwiye ha butaka, kandi nayumvisize ijwi ririkuyomba mu Giheburani ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundenganya? Bikomeye kuri weho gutera imigeri ku mihunda.
\p
\v 15 Nasubize ngo: Uri nde Mwami? Umwami yagamba ngo: Ndi Yesu urigutesa.
\v 16 None byuka, ugende ku marenge gawe kuko nakubonekeye kukugira umukozi wanje n'umudimwe w'amagambo goshe wiji bunoya kuri njewe n'ibindi ngakwereke hanyuma.
\v 17 Ngagukize abandu bawe n'abapagani ngagutumeho,
\v 18 Ukafungure amiso gebo, bakahinduke, bave m'umuyobe, bingire m'umwangaza no kuva m'ubutumwa bya shetani, bagarukire Imana; babone kubabarirwa ibyaha byebo.
\p
\v 19 Kubera ibyo, mwami Agripa ndo nacumwiye kubyo nabwenye biviye mu juru.
\v 20 Nahubiriye i Damasko n'i Yerusalemu no m'Ubugiriki n'abapagani nabaheye ubutumwa byo kukihana no kugaruka ku Mana kugira ngo bakore ibiboneye bikwiriye abihanire.
\p
\v 21 Kubera iyo mbamvu, Abayuda bamvatire mu kanisa benda kinyita.
\v 22 Kuko nabwenye umusahada guturukire ku Mana, nahagurukire, none ndigutangariza abatoto n'abakuru, ndo ndondogora ibyanje, ahubwo mbaga ndikugamba ibyo imbuzi na Musa bagambire ko bikayije.
\v 23 Kumenya ko Kristo akateswe kandi ko ariwe ukazuke mbere mu bapfiye, kandi ko akatangarize ubwoko bwetu ubutumwa no ku bantu boshe.
\p
\v 24 Atari yamara kukigambira, Festusi yagamba n'ijwi rireyi ngo: Paulo, usarize! ubwenge bwawe kangari buragusazize.
\v 25 Paulo yamusubize ngo: Ndo ndi umusazi, nyakubahwa Festusi, ahubwo ago magambo ngagambire n'ukuri no kugitonda.
\v 26 Ndetse umwami nawe yiji ibyo neja kandi ndabimubwira ndari gutinya, kubera ko nyiji ko ndaco mu byo atiji kuko ndo byakorirwe m'umuyobe.
\v 27 Mbesi mwami Agripa ndo wizeraga imburo? Nyiji ko ubyizerire.
\v 28 Agripa yasubiza Paulo ngo: Bunoya si wenda kunyemeza guhinduka umukristo?
\p
\v 29 Paulo arasubiza ngo: Ndigushaba ngo ari bunoya cangwa nyuma, bisimise Imana ataba wowe gusha ahubwo na boshe bunyumvisize, usibye zino migozi zindiho mu prizo.
\v 30 Umwami, umukuru wa provense na Bernise n'abari bikeye hamwe nabo barahaguruka.
\v 31 Bashohokire barikubwirana hagati yebo ngo: Wuno mugabo nda kibi yakorire gikwiriye urupfu cangwa igifungo.
\p
\v 32 Nuko Agripa abwira Festusi ngo: Wuno mugabo yoba atafungirwe, yabeye atajuririye imbere ya Kaisari.
\c 27
\cl Isura 27
\p
\v 1 Bamarire gutegeka ko tugenda mu Italia, bashirire Paulo hamwe n' abandi bafungwa mu maboko g'umukomanda witwaga Yuliusi wo mu kombanyi ya Ogusto.
\v 2 Twingira m'ubwato bwa Adramiti bwari buri tayari kugenda. Twagerire m'umuji go ku ngengero ya Aziya, tugenda ku ngezi. Aristariko w'i Makedonia muri Tesalonika yari ari hamwe na twewe.
\v 3 Ng'ejo twagerire i Sidoni. Yuliusi yahangayikiye cane Paulo, amuhereza uruhusa rwo kugenda gusura bira be kugira ngo bamuhe ibyo yabaga akennye.
\v 4 Tuviyeyo, twagendeye ku ngezi, tunyura musi ya Kipuro kubera ko umuyaga gwari gwasarire guri kwenda kuduhabya.
\v 5 Tunyura mu ngezi iruhande rwa Kilikiya na Pamfiliya tugera Mira umuji gwa Likiya.
\v 6 Tugerire yo, wa mukomanda yasangire ubwato bwa Aleksandria butegwiwe ngo bugende Italia, twapanze mo, turagenda.
\v 7 Twakorire urugendo rwa buhoro buhoro. Mu misi akangari twagerire Kunido dusumbukire, kubera ko umuyaga gwari guri munini. Twanyuze mu si ya Krete, uruhande rwa Salmoni.
\v 8 Tuhanyura turuhire ku ngengero, tugera ahandu hitwa icambu kiboneye, hafi y'umuji gwa Lasea.
\p
\v 9 Igihe kireyi gishirire, urugendo rwetu rwari rwujwiyemo ibabazo kangari, kandi imisi zo gufunga Paulo zarengire.
\v 10 Ariko Paulo yaduheye inama ngo: Bagabo mwe, ndikubona urugendo rwetu rurimo ibibazo n'akababaro gakomeye. Ndo biraba ku mitwaro no ku bwato bwetu gusha ahubwo no k'ubuzima bwetu.
\v 11 Wa mu komanda n'umusale hamwe na nyiribwato bategire ugutwi burikimviriza ibyo Paulo ari kubabwira.
\v 12 Kubera ko icambu ndo cari kimerire neja, k'uburyo batinze yo kandi ari igihe c'imbeho. Abagenzi kangari batangire inama yo kuvayo bakagenda i Foinike bibeye bishobokire bakiberayo. Aho hitwa icambu c'i Krete, biteganye n'iyo izuba rirengeraga, n'iruguru, n' iyo izuba rirasiraga abana ipfo.
\v 13 Umuyaga gw'ipfo gutangira guhuha, bagira ngo babwenye igisubizo, bayakize moteri y'ubwato bagenda bari gukikira bagera hafi ya Krete.
\v 14 Nyuma y'amasaha makeya, umuyaga gukomeye gwitwa Eurakuro gwabateye.
\v 15 Mu gihe co ubwato bwajenywe ni umuyaga, kubera ko ndo byari byorohire guhangana nago, tweshe twemera ko gutujana iyo gwenda.
\v 16 Mu kanya twagerire hafi y'ubutayu bw'i Kauda tugira amahirwe go kuzirika ubwato ku giti.
\v 17 Bamarire kuzirika ubwato, bakoreseze imigozi hasi y'ubwato buja iheru, kugira ngo budafatwa hasi k'umucanga gwa Sirti. Ariko guranga, guratugendana.
\v 18 Umuyaga gukomeje kutumerera nabi cane, ejo yaho batangira guta imitwaro mu ngezi.
\v 19 Umusi gwa gashatu, dutangira guta ibindu b'ubwato mu ngezi.
\v 20 Izuba n'inyenyeri ndo byabonekenye, tumara imisi kangari, ibyiringiro byo kubaho birashira.
\p
\v 21 Bamaze imisi kangari badafite ibiryo, Paulo ahagarara hagati yebo arikugamba ngo: Mwe bagabo mwe, yoba mwayumvisize ibyo nababwiye, ndo muba mwayemeye kuva i Kreti. Ibyago nabyo ndo biba byabagerireho.
\v 22 None nongeye kubaha inama: Mugishime, mutatinya, nda mundu numwe uragira ikibazo usibye ko ubwato burashenjagurika.
\v 23 Kubera rino joro, malaika w'Imana, wo mbereye umukozi, ahageze heru yanje.
\v 24 Yambwiye ngo: Paulo utatinya. Bigombire ko uhagarara imbere ya Kaisari, kandi ubuzima bwebo mufatanyize urugendo buri mu maboko gawe.
\v 25 Noneho rero mwe bagabo mwe, mugire imbaraga, mwere gutinya. Nizerire ko Imana irakora nguko yambwiye.
\v 26 Ni ngobwa ko ingezi iraturuka, dutabwe hakurya, ahandu hafi y'ubutayu.
\p
\v 27 Tugerire mu joro rya cumi na kane, baduterera hirya na kurya mu ngezi ya Andriya. Mu joro hagati abayobozi b'ubwato bagirire ngo twegere hakurya ha butaka.
\v 28 Bapimye igipimo cambaga ko turi ku metero cumi na bibiri kwija hashi. Twayijire imbere kannyori, igipimo cerekanaga ko bibeye imetere icumu n'itanu.
\v 29 Tweshe turatinya cane dufite ubwoba ko turagongana n'amabuye. Barindimwiye inziko zose ine z'inyuma, ubwato bwatuzize twikara turindiriye ngo buce.
\v 30 Abayobozi b'ubwato benda gutoroka, baviye m'ubwato. Bafatire insiko bayifunga imbere kugira ngo ihagarare hamwe.
\v 31 Paulo abwira wa mukomanda n'abasoda ngo babafate babasubize m'ubwato.
\v 32 Abasoda baciye izo migozi zari zifatire ubwato, barabureka burazama.
\p
\v 33 Ejo waho mu gitondo, Paulo asaba abandu ngo barye arikubabwira ngo: None ni umusi gwa cumi na kane ndaco twaritwakoza k'umunwa.
\v 34 None ndababwiye ngo mufate ibiryo, murye kubera ko none murabona agakiza, kandi nda muraba. Nda n'umutsatsi na gumwe gurava k'umitwe yenyu.
\v 35 Amarire kugamba ibyo, yafatire umukate, ashima Imana aragumanyura imbere yebo atangira kurya.
\v 36 Boshe barishima batangira kurya nabo.
\v 37 Twese abari bari m'ubwato twari turi abandu magana abiri na mirongo irindwi na batandatu.
\v 38 Bamarire guhaga, bateruye imizigo n'imufuko z'ingano baziterera mu ngezi.
\p
\v 39 Bucerire neza, ndo bamenye iyo bari, ariko babwenye ikiraro hakurya, ahandu hari umucanga, bagira inama ngo berekere yo bibeye byoshobokire.
\v 40 Bahambwiye imigozi zari zizirikire ubwato n'ibyuma byoshe babiteye mu ngezi. Bataramisize umwenda gw'imbere kugira ngo umuyaga guguhuhe. Nuko bayerekeseze kuri gwa mucanga.
\v 41 Bagerire aho ingezi zibiri zihuriye, ubwato bwanga kugenda. Bapimye kurindimura insiko y'imbere n' iyo inyuma biranga, ubwato burashanyagukire kubera umuyaga gukarire.
\p
\v 42 Abasoda bafatire inama yo kwita abafungwa kugira ngo hatagira uwo kogeleya agatoroka.
\v 43 Ariko wa mukomanda, yenda gukiza Paulo abuza abasoda kubita. Ahubwo yayemeye ko abashobweye bogeleya bambuke hakurya.
\v 44 Abasigeye bikeye ku mbaho z'ubwato n'abandi ku bisigara bw'ubwato. Nyuma yaho, abandu boshe bagerire hakurya mu tuze.
\c 28
\cl Isura 28
\p
\v 1 Tumarire kurokoka, twamenye ko aho handu hitwaga Melita.
\v 2 Abasangwa butaka baho batugiriye neja cane, baducaniye umuriro, badufatire neja kuko hari igihe c'imvura n'imbeho kangari.
\v 3 Paulo yafashe umuzigo gw'ingwi z'amashari aragucana. Injoka yaviyemo, yizinga ku koboko kwe.
\v 4 Abasangwa butaka babwenye iyo njoka irikwerera ku kubobo kwa Paulo, bagambana bo ku bebo ngo: Kweli wuno mundu agombye kuba ari umwicanyi. Nico gitumire amategeko gatemera ko abaho nubwo yari yarokokire mu kivo.
\v 5 Paulo yakungumuriye iyo njoka m'umuriro, ataba ikindu.
\v 6 Abo bandu bari bategereze ko arabyimbabyimba cangwa arikubita hashi no gupfa. Bamarire umwanya, bahindwiye ibitekerezo byebo baragamba ngo: Wuno mundu n'imana.
\p
\v 7 Hafi yaho, hari hariho imirima y'umundu wari atuye muri ico kirwa witwa Pibliusi. Yatwakiye, yaducumbikiye imisi zishatu nga bira be.
\v 8 Ise wa Publiusi yari ari ku buriri arweye agapururu no guhitwa amaraso.
\v 9 Paulo yamurambikireho ibiganza aramukiza.
\v 10 Nyuma hija abandi baryayi bo mu ico kirwa nabo barakira. Baduheye icubahiro, hanyuma tugiye baduheye ibindu byoshe byo twari dukeneye.
\p
\v 11 Nyuma y'amezi ashatu, tugenda m'ubwato buviye i Aleksandria. Cari igihe c'imbeho kangari, ubwo bwato bwitwaga amahasha g'abahungu (dioskoru).
\v 12 Tugerire Sirakuze twahamarire imisi zishatu.
\v 13 Nyuma yaho twagendire ku ngengero, tugera i Regio. Nyuma y'umusi gumwe, umuyaga munini gwahuhire guturukire ipfo.
\v 14 Nyuma y'imisi zirindwi, twagerire i Puteoli. Twahashangire abavukakanyi. Badushabire gusiba nabo imisi zirindwi, nyuma tukagenda i Roma. Abavukanyi b'i Roma babyumvisize bija kutuyambirira ku soko rya Apio no ku nju zishatu z'abageni.
\p
\v 15 Paulo ababwenye yasimiye Imana cane, yumva akomeye.
\v 16 Tugerire i Roma, Paulo yahewe uruhusa ryo kukibera wenyine n'umusoda wo kumucunga.
\p
\v 17 Nyuma y'imisi zishatu, Paulo yayakwiye abakuru b'Abayudi. Bamarire guhura, yababwiye gano magambo ngi: Bagabo bavukanyi, nubwo nda kibi nakorire, abandu batakishimiye, cangwa kitari kugendana n'imico za bashogokuru, nahirirwe mu prizo i Yerusalemu. Nahizwe mu maboko g'Abaroma.
\v 18 Bamarire kumbaza, benda kundekura kubera ko ndaco bambwenyeho gikwiriye urupfu.
\v 19 Ariko Abayuda barakiyangira. Nuko mbashabire kujurira kwa Kayisari nubwo ndo nakifuzaga kurega ubwoko bwanje.
\v 20 Niyo catumire nashabire kubareba no kubagambisa, kuko ari ukubera ibyiringiro bya Israeli ko nayambeye yino minyororo.
\p
\v 21 Bamusubize ngo: Nda baruwa twabwenye iviye i Yudea irikukugambaho. Kandi nda muvukanyi numwe wacurire ugo mwaze cangwa wakugambire ho ikibi.
\v 22 Ariko turikwenda kumenya ibyo urigutekereza. Kuko twiji ko rino dini bataryumvaga neja ahandu hoshe.
\p
\v 23 Bamuheye umusi go guhura nawe. Abandu kangari bija kumureba aho yari ari. Paulo yabahubiriye ibyo ubwami bw'Imana. Yabaheye ubuhamya kandi yakifashisize amategeko ga Musa n'imbuzi, yashakaga kubumvisa ku byerekerenye na Yesu.
\v 24 Ikiganiro catangiye mu gitondo, cagera ha mugoroba. Bamwe bayemezezwe n'ibyo yagambire naho abandi bayangire kukizera.
\v 25 Batangwiye gutatana kubera kutumvikana. Paulo yongeraho gano magambo ngo: Nico gitumire Umuka guboneye gwabwiye bashogokuru gunyuriye ku mbuzi Isaya ngo:
\q
\v 26 Genda, ubwire bariya bandu ngo mukayumvise amatwi genyu ariko mutamenya ikindu. Mukarebese amiso genyu ariko mutabona.
\v 27 Kubera ko imitima yebo ni mibi, n'amatwi gebo ndo gumvaga, amiso gebo gahumire kugira ngo batagarebesa no kumvisa amatwi gebo, batekumvisa imitima yebo kugira batahinduka ngo mbakize.
\p
\v 28 Mumenye ko kano gakiza k'Imana kazenywe mu bapagani nabo bakiyumvire.
\v 29 Amarire kugamba ibyo, Abayuda bagendire, bagishanya imbaka cane.
\p
\v 30 Paulo yasibire aho imyaka ibiri ari mu nju yabaga yapangisize. Yayakiraga abandu boshe bijaga kumureba,
\v 31 ariguhubiri ubwami bw'Imana no kukigisa iby'Umami bwa Yesu Kristo adafite ubwoba kandi ndaco kirikumuzitira.