ilo_udb/01-GEN.usfm

\id GEN
\ide UTF-8
\h Genesis
\toc1 Genesis
\toc2 Genesis
\toc3 gen
\mt Genesis

\s5
\c 1
\p
\v 1 Idi punganay, pinarsua ti Dios dagiti langit ken ti daga.
\v 2 Idi inrugina a parsuaen ti daga, awan langlangana daytoy ken awan nagianna. Nakasipsipnget ti entero a rabaw ti adalem a danum. Ket agtigtignay ti Espiritu ti Dios iti rabaw ti danum.

\s5
\v 3 Kinuna ti Dios, "Mapaadda ti lawag," ket immadda ti lawag.
\v 4 Naay-ayo ti Dios iti lawag. Ket adda ti tiempo ken disso a pinagraniagna ti lawag, kabayatan nga iti dadduma a disso ket nasipnget pay laeng.
\v 5 Inawaganna ti lawag iti "aldaw," ken inawaganna ti sipnget iti "rabii." Daytoy ket rabii ken bigat, ti immuna nga aldaw.

\s5
\v 6 Kalpasanna kinuna ti Dios, "Mapaadda ti law-ang a mamagsina iti danum iti dua a paset."
\v 7 Ket dayta ti napasamak. Inaramid ti Dios ti law-ang a namagsina iti danum nga adda iti ngatoenna manipud iti danum nga adda iti daga nga adda iti babaenna.
\v 8 Pinanaganan ti Dios ti law-ang iti "langit." Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-dua nga aldaw.

\s5
\v 9 Ket kinuna ti Dios, "Agtitipon dagiti danum nga adda iti baba ti tangatang, ket agparang ken agpangato ti namaga a disso manipud iti danum." Ket kasta ti napasamak.
\v 10 Pinanaganan ti Dios ti namaga a disso iti "daga," ken pinanagananna dagiti danum a nagmaymaysa iti "taaw." Naay-ayo ti Dios iti daga ken kadagiti taaw.

\s5
\v 11 Ket kinuna ti Dios, "Mangpataud ti daga iti adu a kita ti mula a makapagpaadu - mulmula a mangpataud kadagiti bukel ken kaykayo nga agbunga iti adda bukelna." Ket kasta ti napasamak.
\v 12 Ket nagtubo dagiti mula iti rabaw ti daga. Nangrugi a mangpataud ti tunggal kita ti mula kadagiti bukel ken bunga nga adda bukelna. Naay-ayo ti Dios kadagiti mula ken kaykayo.
\v 13 Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-tallo nga aldaw.

\s5
\v 14 Ket kinuna ti Dios, "Agraniag dagiti adu a silaw iti tangatang. Dagitoyto ti agserbi a pagilasinan iti aldaw manipud iti rabii. Babaen iti panagbaliw ti langada, maipakitanto ti tiempo para kadagiti nadumaduma a fiesta, ken dadduma pay a banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao no kasta a dumteng dagiti kasta a tiempo ken dagiti kasta a tawtawen.
\v 15 Kayatko met a raniagan dagitoy a silaw ti rabaw ti daga." Ket kasta ti inaramidna.

\s5
\v 16 Inaramid ti Dios ti dua kadagitoy a silaw a nakadakdakkel. Inaramidna ti init nga isu ti kadadakkelan a silaw nga agraniag iti aldaw, ken ti bulan nga isu ti basbassit a silaw nga agraniag iti rabii.
\v 17 Inkabil amin ti Dios dagitoy iti tangatang tapno agraniag iti rabaw ti daga,
\v 18 nga agraniag iti aldaw ken iti rabii, ken mamagsina iti lawag ti aldaw manipud iti sipnget ti rabii. Naay-ayo ti Dios kadagiti silaw.
\v 19 Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-uppat nga aldaw.

\s5
\v 20 Ket kinuna ti Dios, "Mapunno dagiti danum kadagiti amin nga agbibiag a pinarsuak, tunggal parsua a kabaelanna ti agpaadu; ken inaramidko met a makapagpaadu ti tunggal kita dagiti agtaytayab iti tangatang iti amin a henerasion."
\v 21 Pinarsua ngarud ti Dios dagiti dadakkel a parsua iti taaw ken tunggal kita dagiti dadduma a parsua nga aglanglangoy ken aguummong iti danum, ken inaramidna amin dagitoy a makapagpaadu. Pinarsuana met dagiti adu a kita iti billit nga adda payyakna, ken inaramidna dagitoy a makapagpaadu. Naay-ayo ti Dios kadagitoy.

\s5
\v 22 Binendisionan ngarud ti Dios dagitoy. Kinunana, "Aganakkayo ket agpaadukayo. Kayatko nga agnaed iti amin a paset ti danum dagiti parsua nga adda iti danum, kasta met a dagiti billit ket agpaadu."
\v 23 Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-lima nga aldaw.

\s5
\v 24 Ket kinuna ti Dios, "Mangaramidak iti nadumaduma a kita ti ayup nga agnaed iti rabaw ti daga. Addanto dagiti adu a kita iti naamo nga ayup, dagiti parsua nga agkarkarayam iti daga, ken dadakkel a naatap nga ayup." Ket kasta ti inaramidna.
\v 25 Nangaramid ti Dios kadagiti amin a kita ti naatap ken naamo nga ayup, kasta met kadagiti parsua nga agkarkarayam iti daga. Makapagpaaduda amin iti kalanglangada. Naay-ayo ti Dios kadakuada.

\s5
\v 26 Ket kinuna ti Dios, "Mangaramidtayo iti tattao a kaaspingtayo. Kayatko nga iturayanda dagiti lames iti baybay, dagiti billit iti tangatang, dagiti amin a naamo nga ayup, ken dagiti amin a dadduma pay a parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga."
\v 27 Pinarsua ngarud ti Dios ti tao a kaaspingna iti adu a wagas. Inaramidna dagitoy a kalanglangana. Pinarsuana ida a lalaki ken babai.

\s5
\v 28 Binendisionan ida ti Dios, a kunana, "Aganakkayo iti adu, ket masapul nga agnaedda iti entero a daga ken iturayanda daytoy. Kayatko nga iturayanyo dagiti lames iti baybay ken dagiti billit iti tangatang ken dagiti amin nga agkarkarayam iti rabaw ti daga."
\v 29 Kinuna ti Dios, "Kitaenyo, intedkon amin kadakayo dagiti mulmula a mangpatpataud kadagiti bukel iti entero a daga ken amin a kaykayo nga agbungbunga. Agpaay amin dagitoy a taraonyo.

\s5
\v 30 Intedko dagiti amin a nalalangto a mulmula kas taraon kadagiti amin a naatap nga ayup, kadagiti billit ken kadagiti amin nga agkarkarayam iti daga, dayta ket agpaay iti amin a masapul nga aganges tapno biag. Ket dayta ti inaramidna.
\v 31 Naay-ayo ti Dios iti amin nga inaramidna. Pudno nga amin ket nasayaat. Daytoy ket rabii ken bigat, ti maika-innem nga aldaw.

\s5
\c 2
\p
\v 1 Kasta ti wagas a panangparsua ti Dios kadagiti langit ken iti daga ken kadagiti agbibiag a parsua a nangpunno kadagitoy.
\v 2 Iti maika-pito nga aldaw, nalpas ti Dios ti panangparsuana iti amin a banag, isu a saanen a nagtrabaho iti dayta nga aldaw.
\v 3 Impakaammo ti Dios a para kenkuana ti tunggal maika-pito nga aldaw. Inlasinna dagidiay nga aldaw nga agbalin a naisangsangayan gapu ta iti maika-pito nga aldaw, saanen a nagtrabaho ti Dios, kalpasan iti panangparsuana iti amin a banbanag.

\s5
\v 4 Ti sumaganad ket ti panangparsua ti Dios kadagiti langit ken iti daga. Ti Dios, a ti naganna ket Yahweh, inaramidna dagiti langit ken ti daga.
\v 5 Idi damo, awan pay dagiti agtubtubo a mulmula, gapu ta saan pay a pinagtudo ni Yahweh a Dios iti rabaw ti daga. Maysa pay, awan ti mangarado iti daga a pagmulaan kadagiti mulmula.
\v 6 Ngem ketdi, adda angep a nagpangato manipud iti daga isu nga adda danum iti entero a rabaw ti daga.

\s5
\v 7 Kalpasanna, nangala ni Yahweh a Dios iti daga ket nangaramid iti tao. Inyangesna iti agong ti tao ti bukodna nga anges a mangted biag kadagiti banbanag ket nagbalin a naan-anay a sibibiag ti tao.
\v 8 Nangaramid ni Yahweh a Dios iti minuyongan iti lugar nga Eden ti naganna, nga adda iti dayaen ti daga ti Canaan. Sadiay ti nangikabilanna iti tao nga inaramidna.

\s5
\v 9 Pinagtubo ni Yahweh a Dios manipud iti daga ti tunggal kayo a napintas a kitaen ken agbungbunga iti prutas a nasayaat a kanen. Inkabilna met iti tengnga ti minuyongan ti kayo a ti bungana ket mangted iti biag nga agnanayon iti siasinoman a mangan iti daytoy. Inkabilna pay idiay ti maysa a kayo a mangted iti kabaelan a mangammo iti nasayaat ken dakes nga aramiden iti siasinoman a mangan iti daytoy.
\v 10 Adda karayan nga agay-ayus manipud Eden a mangdanum iti minuyongan. Iti ruar ti Eden, nagkapat ti karayan.

\s5
\v 11 Ti nagan ti umuna a karayan ket Pison. Agay-ayus dayta a karayan iti entero a daga ti Havila, a pakasarakan iti balitok.
\v 12 Puro unay dayta a balitok. Adda met sadiay iti nabanglo a tutot a maawagan iti bidelium ken napapateg a bato a maawagan iti onix.

\s5
\v 13 Ti maika-dua a karayan ket Gihon. Agay-ayus dayta a karayan iti entero a daga ti Cus.
\v 14 Ti maika-tallo a karayan ket Tigris. Agay-ayus daytoy iti dayaen ti siudad ti Assur. Ti nagan iti maika-uppat a karayan ket Eufrates.

\s5
\v 15 Innala ni Yahweh a Dios ti tao ket inkabilna daytoy idiay Eden tapno aradoen ken aywananna daytoy.
\v 16-17 Ngem kinuna ni Yahweh kenkuana, "Iparitko a kanem ti bunga ti kayo a mangted iti kabaelan kenka a mangammo kadagiti tignay a nasayaat ken dakes nga aramiden. No manganka iti bunga manipud iti dayta a kayo, sigurado a matayka iti tiempo a kanem daytoy. Ngem ipalubosko a kanem ti amin a bunga dagiti dadduma a kayo nga adda iti minuyongan."

\s5
\v 18 Kinuna ni Yahweh a Dios, "Saan a nasayaat nga agmaymaysa daytoy a lalaki. Mangaramidak ngarud iti maitutop a kaduana."
\v 19 Nangala ni Yahweh a Dios iti daga ket inaramidna ti amin a kita dagiti ayup ken dagiti tumatayab ket inyegna dagitoy kenkuana tapno denggenna no ania ti ipanaganna kadakuada. Ket pinanagananna ti tunggal sibibiag nga ayup nga inaramid ni Yahweh a Dios.
\v 20 Ket pinanaganan ti tao ti amin a kita ti dingwen, tumatayab, ken naatap nga ayup, ngem awan kadagitoy a parsua ti maitutop iti tao.

\s5
\v 21 Pinaturog ngarud ni Yahweh a Dios iti nasimbeng ti lalaki. Kabayatan a matmaturog ti lalaki, nangala ni Yahweh iti maysa kadagiti paragpagna. Ket dagusna nga inrekep ti nangalaanna iti daytoy ket pinaimbagna.
\v 22 Inaramid ni Yahweh ti babai manipud iti paragpag nga innalana manipud iti bagi ti lalaki ket inyegna daytoy kenkuana.
\v 23 Kinuna ti lalaki, "Kalanglangakon daytoy! Ti tulangna ket naggapu kadagiti tulangko ken ti lasagna ket naggapu kadagiti lasagko. Awagak ngarud isuna iti babai, gapu ta nagtaud isuna kaniak a lalaki."

\s5
\v 24 Ti immuna a babai ket naala manipud iti bagi ti lalaki. Isu a no agasawa ti lalaki ken babai, masapul a panawanda dagiti nagannakda. Agkaduada a nasinged tapno iti kasta ket kaslada la maymaysa a tao.
\v 25 Numan pay lamolamo ti lalaki ken ti asawana, saanda nga ibain iti kinalamolamoda.

\s5
\c 3
\p
\v 1 Ad-adda a nasikap ti uleg ngem kadagiti amin nga ayup nga inaramid ni Yahweh a Dios. Kinuna ti uleg iti babai, "Agpayso kadi nga imbaga ti Dios kadakayo, 'Saanyo a kanen ti bunga manipud iti aniaman a kayo iti minuyongan'?"
\v 2 Simmungbat ti babai, "Ti imbaga ti Dios ket, 'Saanyo a kanen ti bunga ti kayo nga adda iti tengnga ti minuyongan wenno sagiden man laeng daytoy. No aramidenyo dayta, mataykayo.
\v 3 Ngem mabalinyo a kanen ti aniaman a bunga dagiti dadduma a kayo.

\s5
\v 4 Kinuna ti uleg iti babai, "Saan, saan a pudno a mataykayo. Imbaga laeng ti Dios dayta
\v 5 gapu ta ammona nga inton mangankayo iti bunga manipud iti dayta a kayo, maawatanyo dagiti barbaro a banbanag. Kaslanto nalukatan dagiti matayo, ken maamoanyonto no ania ti nasayaat nga aramiden ken ania ti dakes nga aramiden, a kas iti Dios."
\v 6 Nakita ti babai a ti bunga dayta a kayo ket nasayaat a kanen, ken makaay-ayo unay daytoy. Tinarigagayanna daytoy gapu ta napanunotna a pasiriben isuna ti bunga ti kayo. Isu a nangpuros isuna iti sumagmamano a bunga ket kinnanna. Ket intedna ti dadduma iti asawana, ket kinnanna met daytoy.

\s5
\v 7 Dagus a kasla nalukatan dagiti matada, ket naamirisda a lamolamoda, isu a nagbainda. Nangalada ngarud iti bulbulong ti igos ken dinaitda dagitoy tapno agbalin a pagan-anayda.
\v 8 Iti dayta a malem, idi nagpuyupoy iti nalammiis nga angin, nangngegda ti arimpadek ni Yaweh a Dios kabayatan a magmagna isuna iti minuyongan. Isu a naglemmeng ti lalaki ken ti asawana kadagiti babassit a kaykayo iti minuyongan tapno saan ida a makita ni Yahweh a Dios.

\s5
\v 9 Ngem inayaban ni Yahweh a Dios ti lalaki, kunana kenkuana, "Apay a padpadasendak nga ilemmengan?"
\v 10 Simmungbat ti lalaki, "Nangngegko ti arimpadekmo iti minuyongan, ket gapu ta lamolamoak, nagbutengak ngarud ket inlemmenganka."
\v 11 Kinuna ti Dios, "Kasano a naammoam a lamolamoka? Nanganka siguro iti bunga ti kayo nga imbagak kenka a saanmo a kanen ania? Kasta kadi ti inaramidmo?"

\s5
\v 12 Kinuna ti lalaki, "Intedmo kaniak daytoy a babai nga agbalin a kaduak. Isuna ti nangted kaniak iti bunga iti kayo, ket kinnanko ngarud."
\v 13 Ket kinuna ni Yahweh a Dios iti babai, "Apay nga inaramidmo iti kasta?" Simmungbat ti babai, "Kinnanko ti bunga gapu ta inallilawnak ti uleg."

\s5
\v 14 Ket kinuna ni Yahweh a Dios iti uleg, "Gapu ta inaramidmo ti kastoy, sika laeng ti ilunodko kadagiti amin a naamo ken narungsot nga ayup. Kas nagbanaganna, sika ken dagiti dadduma pay nga uleg ket aguyasto, ket addanto tapok iti aniaman a kanem inggana nga agbibiagka.
\v 15 Pagbalinenkayonto nga agkabusor iti babai, ket pagbalinekto nga agkabusor ti kaputotam ken ti kaputotan ti babai. Kagatemto ti mukodna, ngem tumekennanto ti ulom."

\s5
\v 16 Ket kinuna ni Yahweh iti babai, "Paglak-amenkanto iti nakaro nga ut-ot no kasta nga agpasngayka. Kayatemto a makadua ti asawam, ngem iturayannakanto."

\s5
\v 17 Ket kinunana iti lalaki, "Dimngegka iti imbaga ti asawam, ken nanganka iti bunga ti kayo nupay imbilinko kenka a, 'Saanmo a kanen daytoy,' Isu a pagbalinekto a narigat a patubuen dagiti banbanag iti daga gapu iti inaramidmo. Masapul nga agtrabahokanto iti kasta unay kabayatan nga agbibiagka tapno makapataudka kadagiti banbanag a kanem manipud iti daga.
\v 18 Agtubonto dagiti naduma-duma a kita iti nasiit a ruot ken dadduma pay a kita iti ruot, ket lappedanto dagitoy ti panagdakkel ti inmulam. Ket tapno adda kanem, masapul a manganka kadagiti banbanag a nagtubo lattan iti kataltalunam.
\v 19 Iti unos ti panagbiagmo, agling-etkanto iti panagtrabahom tapno maaddaanka iti taraon a kanem. Ket mataykanto, ken maitabonto ti bagim iti daga. Inaramidka manipud iti daga, ket agbalinto ngarud metlaeng a daga ti bagim."

\s5
\v 20 Pinanaganan ti lalaki a ni Adan ti asawana iti Eva, a ti kayatna a sawen ket "sibibiag," gapu ta isuna ti nagbalin a kapuonan dagiti amin nga agbibiag a tattao.
\v 21 Ket nangpatay ni Yahweh a Dios kadagiti ayup ket nangaramid isuna kadagiti kawes manipud kadagiti lalat dagitoy para kenni Adan ken ti asawana.

\s5
\v 22 Ket kinuna ni Yaweh, "Kitaenyo! Nagbalin a kas kadatayo dagiti dua gapu ta ammoda no ania ti naimbag nga aramiden ken dakes nga aramiden. Ita ngarud, saanen a nasayaat no manggaw-atda ken mangpurusda ket manganda iti bunga ti kayo a mamagbalin kadagiti tattao a mangan iti daytoy nga agbiag iti agnanayon!"
\v 23 Isu a pinapanaw ni Yahweh a Dios ti lalaki ken ti asawana manipud iti minuyongan ti Eden. Pinarsua ni Yahweh a Dios ni Adan manipud iti daga, ken inkapilitanen nga aradoenna ti daga.
\v 24 Kalpasan a pinapanaw ida ni Yahweh a Dios, nangikabil isuna iti maysa a kerubim ken maysa a gumilgil-ayab a kampilan nga agrikrikos, tapno maserraan ti pagnaan nga umuneg iti minuyongan, iti kasta ket saanen a makasubli dagiti tattao iti kayo a makaited iti biag nga agnanayon iti siasinoman a mangan iti bungana daytoy.

\s5
\c 4
\p
\v 1 Kinaidda ni Adan ti asawana a ni Eva ket nagsikog isuna ken impasngayna ti maysa a lalaki a pinanagananna iti Cain, a ti kayatna a sawen ket "nakapataud," gapu ta kinunana, "Babaen iti tulong ni Yahweh nakapataudak iti anak."
\v 2 Kalpasan iti sumagmamano a tiempo, nangipasngay pay ni Eva iti maysa nga anak a lalaki, ket pinanagananna daytoy iti Abel. Idi dimmakkelen dagitoy a nga ubbing, panagaywan kadagiti karnero ken kadagiti kalding ti trabaho ni Abel, ket nagbalin met a mannalon ni Cain.

\s5
\v 3 Maysa nga aldaw, nagapit ni Cain kadagiti mulana nga inaywananna ket indatagna dagitoy kenni Yahweh kas sagutna kenkuana,
\v 4 ket nangala met ni Abel manipud iti arbanna kadagiti inauna a karnero a naipasngay ket pinartina dagitoy. Indatagna kenni Yahweh dagiti paset nga adda tabana nga isu iti kasasayaatan a paset. Naay-ayo ni Yahweh kenni Abel ken iti datonna,
\v 5 ngem saan isuna a naay-ayo kenni Cain ken iti datonna. Nakaunget ngarud ni Cain iti kasta unay, ket uray la nagruppanget.

\s5
\v 6 Kinuna ni Yahweh kenni Cain, "Saan a rumbeng a makaungetka! Saan a rumbeng nga agruppangetka iti kasta!
\v 7 No aramidem ti umno, awatenka. Ngem no saan nga umno ti aramidem, alun-unennaka ti dakes a kayatmo nga aramiden, a kasla leon nga agur-uray iti ruar ti ridawmo a mangdarup kenka. Ti tarigagaymo nga agbasol ket kayatnaka a tenglen, ngem masapul a tenglem daytoy."

\s5
\v 8 Ngem iti maysa nga aldaw, kinuna ni Cain iti adingna a ni Abel, "Sumurotka kaniak idiay taltalon." Napanda ngarud a dua. Ket idi addadan idiay away, dagus a dinarup ni Cain ti kabsatna a ni Abel ket pinatayna isuna.
\v 9 Ket uray no ammo ni Yahweh ti inaramid ni Cain, kinunana kenni Cain, "Ammom kadi no sadino ti ayan ni Abel nga adingmo?" Simmungbat ni Cain, "Saan, saanko nga ammo. Saanko a trabaho ti mangbantay iti adingko!"

\s5
\v 10 Kinuna ni Yahweh, "Nagdakes unay ti inaramidmo! Ti dara ti kabsatmo a sinagepsep iti daga ket pabpabasulennaka.
\v 11 Pinataymo ti adingmo, ket ita, sinagepsep ti daga ti dara ti adingmo, saankan a maikari iti daytoy ket mapaayto ti rigatmo nga agipataud kadagiti mula.
\v 12 Inton sukayem ti daga tapno agmulaka, bassitto laeng ti pataudenna para kenka. Agtultuloyka nga agalla-alla iti daga, ket awanto ti masnop a pagtaengam."

\s5
\v 13 Simmungbat ni Cain kenni Yahweh, "Dusdusaennak iti nalablabes pay ngem iti maibturak.
\v 14 Pappapanawennakon manipud iti daga a sinuksukayko, ket saanakton a mabalin nga umay iti presensiam. Maysa pay, kanayonakto lattan nga agalla-alla iti daga nga awan iti masnop a pagtaengak, ket patayendakto ti siasinoman a makakita kaniak."
\v 15 Ngem kinuna ni Yahweh kenkuana, "Saan, saanto a mapasamak dayta. Mangikabilak iti pagilasinan a mangballaag iti siasinoman a makakita kenka a dusaekto isuna iti nakaru no patayennaka. Dusaek dayta a tao iti maminpito a daras kas iti panangdusak kenka." Ket nangikabil ni Yahweh iti pagilasinan kenni Cain.

\s5
\v 16 Pinanawan ngarud ni Cain ni Yahweh ket napan nagnaed iti daga a maawagan iti Nod, a ti kayatna a sawen ket 'agalla-alla', nga adda iti daya ti Eden.
\v 17 Napalabas ti saan unay a nabayag a tiempo, kinaidda ni Cain ti asawana, ket nagsikog isuna ket nagpasngay iti anak a lalaki, a pinanagananna iti Enoch. Ket nangrugi ni Cain a nangipatakder iti siudad, ket pinanagananna daytoy a siudad iti 'Enoch,' a kapada iti nagan ti putotna.

\s5
\v 18 Dimmakkel ni Enoch ket nagasawa ket naaddaan iti putot a lalaki a pinanagananna iti Irad. Idi dimmakkel ni Irad, naaddaan isuna iti putot a lalaki a pinanagananna iti Mehujael. Dimmakel ni Mehujael ket naaddaan isuna iti putot a lalaki a pinanagananna iti Metusael. Dimmakel ni Matusael ket pinutotna ni Lamec.
\v 19 Dimmakkel ni Lamec ket nagasawa isuna iti dua a babbai. Ti nagan ti maysa ket Ada, ket Zilla met ti nagan ti maysa pay nga asawana.

\s5
\v 20 Nagpasngay ni Ada iti lalaki ket napanaganan iti Jabal. Naglabas ti panawen, ket ni Jabal ti nagbalin a kauunaan a tao a nagnaed kadagiti tolda gapu ta nagakar-akar isuna kadagiti luglugar iti panangaywanna iti adu a dingwenna.
\v 21 Ti nagan ti adingna ket Jubal. Isuna ti kaunaan a tao a nangaramid iti arpa ken plauta.
\v 22 Nagpasngay met ti maysa nga asawa ni Lamec a ni Zilla iti anak a lalaki ket napanaganan iti Tubal Cain. Naglabas ti panawen, ket nasursurona ti panangaramid kadagiti banbanag manipud iti tanso ken landok. Ti nagan ti ading a babai ni Tubal Cain ket Naamah.

\s5
\v 23 Maysa nga aldaw, kinuna ni Lamec kadagiti dua nga assawana, "Ada ken Zilla, dakayao a dua nga assawak, dumngegkayo a nalaing iti ibagak. Dinangran ken sinugatannak iti maysa a lalaki, isu a pinatayko isuna.
\v 24 Imbaga ni Yahweh idi un-unana nga ibalsanna ni Cain ken dusaenna iti kas iti pannusa nga impatawna kenni Cain ti siasinoman a mangpatay kenkuana iti maminpito a daras. Ngarud, no adda ti siasinoman a mangpadas a mangpatay kaniak, madusa met koma iti pito pulo ket pito a daras."

\s5
\v 25 Kinaidda pay ni Adan iti asawana, ket nagsikog manen isuna ken nagpasngay iti maysa pay nga anak a lalaki, a pinanagananna iti Set. Kinunana, "Panaganak isuna iti Set gapu ta inikkannak manen ni Yahweh iti maysa pay nga anak a kasukat ni Abel, agsipud ta pinatay isuna ni Cain."
\v 26 Idi dimmakkel ni Set, naaddaan isuna iti putot a lalaki a pinanagananna iti Enos. Kadagidiay a tiempo, nangrugi a nagdaydayaw dagiti tattao kenni Yahweh.

\s5
\c 5
\p
\v 1 Daytoy ti listaan dagiti kaputotan ni Adan. Idi pinarsua ti Dios ti tao, pinagbalinna ida a kas kenkuana iti adu a wagas.
\v 2 Nangparsua ti Dios iti maysa a lalaki ken maysa a babai. Binendisionanna ida, ket iti aldaw a pinarsuana ida, inawaganna ida iti 'tao.'

\s5
\v 3 Idi sangagasut ket tallo pulon ti tawen ni Adan, naaddaan isuna iti putot a lalaki a kas met laeng kenkuana. Dayta ti anak a pinanagananna iti Set.
\v 4 Kalpasan a naipasngay ni Set, nagbiag pay ni Adan iti 800 a tawen, ket bayat kadagitoy a tawtawen, naaddaan pay isuna kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 5 Nagbiag ngarud ni Adan iti 930 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 6 Idi agtawen ni Set iti sangagasut ket lima, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Enos.
\v 7 Kalpasan a naipasngay ni Enos, nagbiag pay ni Set iti 807 a tawen ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 8 Nagbiag ngarud ni Set iti 912 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 9 Idi agtawen ni Enos iti siyam a pulo, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Kenan.
\v 10 Kalpasan a naipasngay ni Kenan, nagbiag pay ni Enos iti 815 a tawen ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 11 Nagbiag ngarud ni Enos iti 905 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 12 Idi agtawen ni Kenan iti pitopulo, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Mahalalel.
\v 13 Kalpasan a naipasngay ni Mahalalel, nagbiag pay ni Kenan iti 840 a tawen ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 14 Nagbiag ngarud ni Kenan iti 910 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 15 Idi agtawen ni Mahalalel iti innem a pulo ket lima, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Jared.
\v 16 Kalpasan a naipasngay ni Jared, nagbiag pay ni Mahalalel iti 830 a tawen ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 17 Nagbiag ngarud ni Mahalalel iti 895 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 18 Idi agtawen ni Jared iti 162, naaddaan isuna iti putot a lalaki napanaganan iti Enoc.
\v 19 Kalpasan a naipasngay ni Enoc nagbiag pay ni Jared iti 800 a tawen ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 20 Nagbiag ngarud ni Jared iti 962 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 21 Idi agtawen ni Enoc iti innem a pulo ket lima, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Metusalem.
\v 22 Nagbiag ni Enoc nga addaan iti nasinged a pannakikadua iti Dios iti 300 a tawen kalpasan a naipasngay ni Metusalem, ken naaddaan pay isuna kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 23 Nagbiag ngarud ni Enoc iti 365 a tawen.
\v 24 Nasinged ti pannakiduana iti Dios ket iti maysa nga aldaw, nagpukaw isuna gapu ta innala isuna ti Dios tapno makikadua kenkuana.

\s5
\v 25 Idi agtawen ni Metusalem iti 187, naaddaan isuna iti putot a napanagan iti Lamek.
\v 26 Nagbiag pay ni Metusalem iti 782 a tawen kalpasan a naipasngay ni Lamek ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 27 Nagbiag ngarud ni Metusalem iti 969 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 28 Idi agtawen ni Lamek iti 182, naaddaan isuna iti putot a lalaki,
\v 29 a pinanagananna iti Noe gapu ta kinunana, "Iyegna kadatayo ti nam-ay manipud kadagiti amin a narigat a panagtrabtrabahotayo tapno makapataudtayo iti taraon manipud iti daga nga inlunod ni Yahweh."

\s5
\v 30 Nagbiag pay ni Lamek iti 595 a tawen kalpasan a naipasngay ni Noe, ken naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 31 Nagbiag ngarud ni Lamek iti 777 a tawen, kalpasanna ket natay.

\s5
\v 32 Idi agtawen ni Noe iti 500, naaddaan isuna kadagiti annak a pinanagananna iti Shem, Ham, ken Jafet.

\s5
\c 6
\p
\v 1 Idi nangrugi nga umado iti kasta unay dagiti tattao iti entero a daga, ken naaddaanda kadagiti adu nga annak a babbai,
\v 2 nakita dagiti dadduma a nainlangitan a parsua a nakapinpintas unay dagiti babbai. Pinagbalinda ngarud nga asawa ti siasinoman a napilida nga agbalin nga assawada.
\v 3 Ket kinuna ni Yaweh, "Saan nga agtalinaed iti agnanayon kadagiti tattao ti angesko a mangtaginayon iti biagda. Narukop a lasag ti nakaaramidanda. Agbiagdanto laeng iti saan a sumurok iti 120 a tawen ket matayda."

\s5
\v 4 Idi kinaidda dagitoy a nailangitan a parsua dagiti babbai a tattao, nangipasngayda kadagiti annak. Dagitoy dagiti higante a nagbiag iti rabaw ti daga iti dayta a tiempo ken kasta met kadagiti simmaruno a tiempo. Dagitoy a higante ket maingel a mannakiranget; nalatakda a lallaki idi un-unana a tiempo.

\s5
\v 5 Nakita ni Yahweh a nagbalin dagiti tattao a nadangkes unay iti rabaw ti daga, ken amin a panpanunotenda nga adda iti kaungganda ket kanayun a dakes.
\v 6 Nagladingit ni Yahweh iti panangaramidna kadagiti tattao iti rabaw ti daga ket nagliday isuna gapu iti daytoy.

\s5
\v 7 Isu a kinuna ni Yahweh, "Dadaelekto a naan-anay dagiti tattao nga inaramidko. Dadaelekto met dagiti amin a dadakkel nga ayup ken dagiti parsua nga aggargaraw iti daga ken dagiti tumatayab. Awanto kadakuada ti mabati iti rabaw ti daga, gapu ta nasaysayaat koma lattan no saanko ida nga inaramid."
\v 8 Ngem naay-ayo ni Yahweh kenni Noe.

\s5
\v 9 Kastoy ti pakasaritaanna: Ni Noe ket maysa a lalaki a kanayun nga agtigtignay a sililinteg. Awan ti aniaman a banag a mabalin a pangbabalawan kenkuana ti uray maysa nga agbibiag iti dayta a tiempo. Nagbiag ni Noe nga addaan iti nasinged a pannakikadua iti Dios.
\v 10 Naaddaan ni Noe kadagiti tallo nga annak a lallaki: da Sem, Ham, ken Jafet.

\s5
\v 11 Makita ti Dios a nadangkes unay dagiti dadduma pay a tattao iti rabaw ti daga, ket iti sadinoman a paset ti ti rabaw ti daga, agtigtignay a siuulpit dagiti tattao iti maysa ken maysa ken agririnnanggasda.
\v 12 Kinita ti Dios ti tunggal maysa ket nakitana ti kinadakes dagiti tattao, gapu ta nangrugi nga agtignay iti dakes a wagas ti amin a tattao iti rabaw ti daga.

\s5
\v 13 Isu a kinuna ti Dios kenni Noe, "Inkeddengkon a dadaelek ti amin a tattao, gapu ta agririnnanggas dagiti tattao iti entero a daga. Isu a dandanikon ida a pukawen kasta met ti isu amin a banag iti rabaw ti daga.
\v 14 Mangaramidka iti dakkel a daongmo manipud iti tarikayo ti sedro. Mangaramidka kadagiti siled iti uneg daytoy. Palitadaam iti alketran ti ruar ken ti uneg daytoy tapno saan a maserrek ti danum.
\v 15 Nasken a kastoy ti panangaramidmo: Masapul a 138 a metro ti kaatiddogna, 23 a metro ti kaakabana, ken 14 a metro ti kangatona.

\s5
\v 16 Atepam ti daong. Mangibatika iti kurang a maysa a metro nga awang ti tapaw ti diding ken ti atep tapno makaserrek ti angin ken lawag. Aramidem daytoy nga addaan iti tallo a kadsaaran iti uneg, ken mangikabilka iti ruangan iti sikiganna.
\v 17 Dumngegka a nalaing! Umadanin ti panangiyegko iti layus a mangdadael iti amin nga agbibiag nga adda iti sirok ti tangatang. Matayto amin nga adda iti rabaw ti daga.

\s5
\v 18 Ngem makitulagak kenka. Sika ken ti asawam, dagiti putotmo a lallaki ken dagiti assawada ket sumrekto iti daong.
\v 19 Masapul met a mangitugotka iti uneg ti daong iti sagdu-dua kadagiti amin nga agbibiag a parsua, lalaki ken babai, tapno agtalinaedda met a sibibiag.

\s5
\v 20 Dua iti tunggal kita dagiti parsua ti umayto kenka tapno mapagtalinaedmo ida a sibibiag. Karamanto kadagitoy ti dua iti tunggal kita dagiti tumatayab ken dua iti tunggal kita dagiti dadakkel nga ayup ken dua iti tunggal kita dagiti parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga.
\v 21 Masapul met a mangalaka iti tunggal kita dagiti taraonyo ken amin a kasapulan dagitoy a parsua, ket idulinmo iti uneg ti daong."
\v 22 Inaramid ngarud amin ni Noe ti imbilin ti Dios nga aramidenna.

\s5
\c 7
\p
\v 1 Ket kinuna ni Yahweh kenni Noe, "Nakitak a kadagiti amin a tattao nga agbibiag ita, sika laeng ti kanayon nga agtigtignay a sililinteg. Isu a kayatko a sumrekka ken ti pamiliam iti uneg ti daong.
\v 2 Mangitugotka iti sagpipito a paris iti tunggal kita ti ayup nga imbagak nga awatek a kas daton. Mangitugotka iti sagpipito a lalaki ken babai. Mangitugotka met iti saggaysa a lalaki ken babai manipud iti tunggal kita ti ayup nga imbagak a saanko nga awaten a kas daton.
\v 3 Mangitugotka met iti sagpipito a paris iti tunggal kita ti billit tapno mataginayon dagitoy iti entero a daga.

\s5
\v 4 Aramidem daytoy ta kalpasan iti pito nga aldaw manipud ita, pagtuduek iti rabaw ti daga. Agtultuloy nga agtudo iti uppat a pulo nga aldaw ken rabii. Iti kastoy a wagas, dadaelek ti amin nga inaramidko nga adda iti rabaw ti daga."
\v 5 Inaramid ngarud ni Noe amin dagiti imbaga ni Yahweh nga aramidenna.

\s5
\v 6 Innem a gasut ti tawen ni Noe idi immay ti layus iti rabaw ti daga.
\v 7 Sakbay a nangrugi ti tudo, simrek iti daong ni Noe ken ti asawana ken dagiti putotna ken dagiti assawa dagiti putotna tapno maispalda manipud iti layus.

\s5
\v 8 - Dagiti ay-ayup nga imbaga ti Dios nga awatenna kas daton ken dagiti saanna nga awaten kas daton, ken dagiti paris ti billit ken dagiti amin a kita ti agparis a parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga,
\v 9 ket immay kenni Noe, lallaki ken babbai nga ay-ayup, ket simrek dagitoy iti uneg ti daong, kas iti imbilin ti Dios kenni Noe nga aramidenda.
\v 10 Kalpasan iti pito nga aldaw, nangrugin a nagtudo ket linipus ti layus ti entero a daga.

\s5
\v 11 Idi nagtawen ni Noe iti innem a gasut, iti maika-17 nga aldaw iti maikadua a bulan, amin a danum nga adda iti uneg ti daga ket nagpusuak ken nangrugi met a nagtudo iti nakapigpigsa a kasla adda bimtak a naurnong a danum iti tangatang.
\v 12 Nagtultuloy a nagtudtudo iti uppat a pulo nga aldaw ken rabii.

\s5
\v 13 Iti aldaw a nangrugi nga agtudo, simrek ni Noe iti uneg ti daong a kaduana ti asawana, ken dagiti tallo a putotna, a ni Sem, ni Ham, ken ni Japet, ken dagiti assawada.
\v 14 Isuda ken sumagmamano nga ayup iti tunggal kita dagiti naatap nga ayup, ken tunggal kita ti naamo nga ayup, ken tunggal kita ti parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga, ken tunggal kita ti tumatayab, ken tunggal parsua nga addaan kadagiti payyak, simrekda amin iti daong.

\s5
\v 15 Napan kenni Noe dagiti amin nga agparis a parsua nga addaan anges ket simrekda iti daong.
\v 16 Adda lallaki ken babbai iti tunggal parsua a napan kenni Noe, kas iti imbaga ti Dios nga aramidenda. Idi addada aminen iti uneg ti daong, inrekep ni Yahweh ti ruangan.

\s5
\v 17 Nagtultuloy nga immay ti danum iti las-ud iti uppat a pulo nga aldaw ket dimmakkel ti layus ket timpaw ti daong manipud iti daga.
\v 18 Nagtultuloy a ngimmato ti napegges a danum iti rabaw ti daga inggana a timpaw ti daong iti danum.

\s5
\v 19 Nagtultuloy a ngimmato ti napegges a danum iti entero a daga inggana a nalipus ti amin a banbantay ken amin a banag iti sirok ti langit.
\v 20 Uray pay dagiti kangangatoan a bantay ket nalipus iti nangatngato pay ngem innem a metro ti danum.

\s5
\v 21 Kas nagbanaganna, natay ti tunggal sibibiag a parsua iti rabaw ti daga. Karaman dagiti billit, dagiti naamo nga ayup, dagiti naatap nga ayup, ken amin dagiti dadduma a parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga, kasta met dagiti amin a tattao.
\v 22 Natay amin nga addaan anges a parsua iti daga.

\s5
\v 23 Iti daytoy a wagas, napukaw dagiti amin nga agbibiag iti rabaw ti daga--dagiti tattao, dagiti dadakkel nga ayup, dagiti agkarkarayam a parsua, ken dagiti billit. Dagiti laeng nabati a sibibiag ket ni Noe ken dagiti kaduana nga adda iti uneg ti daong.
\v 24 Nagtalinaed ti layus iti rabaw ti daga iti 150 nga aldaw.

\s5
\c 8
\p
\v 1 Ngem saan a nalipatan ti Dios ni Noe, wenno dagiti amin a naatap nga ayup, ken amin a kita dagiti naamo nga ayup a kaduana iti uneg ti daong. Isu a maysa nga aldaw, pinagpul-oy ti Dios ti angin iti daga, ket nangrugin a bimmassit ti danum.
\v 2 Pinasardeng ti Dios ti panagpuswak ti danum manipud iti uneg ti daga, ken inserrana ti ruangan ti layus manipud iti tangatang isu a simmardeng ti tudo.
\v 3 In-inot nga immababaw ti danum iti rabaw ti daga. Iti maika-150 nga aldaw manipud iti panagrugi ti layus, bimmasiten ti danum.

\s5
\v 4 Iti maika-17 nga aldaw iti maikapito a bulan, simmadsad ti daong iti maysa kadagiti bantay iti rehion ti Ararat.
\v 5 Nagtultuloy a bimmassit ti danum inggana nga iti umuna nga aldaw, iti maika-sangapulo a bulan iti dayta a tawen ket makitan dagiti tuktok dagiti dadduma a bantay.

\s5
\v 6 Kalpasan iti 40 nga aldaw, linukatan ni Noe ti tawa nga inaramidna iti sikigan iti daong, ket nangpatayab iti uwak.
\v 7 Nagsubli-subli ti uwak manipud iti daong inggana a namagaan ti rabaw ti daga.

\s5
\v 8 Kalpasanna, nangpatayab ni Noe iti kalapati tapno maammoanna no imbaasen ti danum iti rabaw ti daga.
\v 9 Ngem awan ti nasarakan ti kalapati a pagdissoanna, isu a nagsubli daytoy kenni Noe iti daong, gapu ta adda pay laeng danum iti rabaw ti daga. Inyunnat ngarud ni Noe ti imana ket inyunegna ti kalapati iti daong.

\s5
\v 10 Naguray ni Noe iti pito pay nga aldaw. Ket pinatayabna manen ti kalapati iti ruar ti daong.
\v 11 Iti daytoy a tiempo, nagsubli ti kalapati iti karabianna ket makapasiddaaw ta adda sinippitna a bulong ti kayo nga olibo. Ket ammon ni Noe nga imbaasen ti danum iti rabaw ti daga.
\v 12 Naguray manen ni Noe iti pito pay nga aldaw. Kalpasanna, pinatayabna manen ti kalapati, ngem iti daytoy a tiempo saanen daytoy a nagsubli kenkuana.

\s5
\v 13 Agtawen idin ni Noe iti 601. Iti umuna nga aldaw ti umuna a bulan iti dayta a tawen, imbaasen a naan-anay ti danum iti rabaw ti daga. Inikkat ni Noe ti kalub iti rabaw ti daong ket nasdaaw isuna a makakita nga agmagmagan ti daga.
\v 14 Iti maika-27 nga aldaw iti sumaruno a bulan, naan-anayen a namagaan ti daga.

\s5
\v 15 Ket kinuna ti Dios kenni Noe,
\v 16 "Panawanyo ti daong, itugotmo ti asawam, dagiti putotmo a lallaki, ken dagiti assawada.
\v 17 Iruarmo dagiti amin a billit, dagiti naamo nga ayup, ken amin a kita ti parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga tapno agwarasda iti entero a daga ket umado iti kasta unay ti bilangda."

\s5
\v 18 Pinanawan ngarud ni Noe ti daong a kaduana ti asawana, dagiti putotna, ken dagiti assawada.
\v 19 Amin a parsua, karaman dagiti amin nga aggargaraw iti rabaw ti daga, amin a billit, ken tunggal ayup nga aggargaraw iti daga ket pinanawanda ti daong. Nagkukuyogda a rimuar iti daong segun iti bukodda a kita.

\s5
\v 20 Kalpasanna, nangaramid ni Noe iti altar para kenni Yahweh. Nangala ni Noe kadagiti ayup ken billit a mabalin a maidaton ket pinatayna dagitoy. Kalpasanna, pinuoranna amin dagitoy iti rabaw ti altar.
\v 21 Idi naangot ni Yahweh ti makaay-ayo nga ayamuom, naay-ayo isuna iti daton. Ket kinunana iti bagina, "Saankonton a pulos a dadaelen manen amin nga adda iti rabaw ti daga gapu kadagiti dakes a banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao. Uray pay dakes amin ti adda kadagiti kapanunotan dagiti tattao manipud kinaubingda, saankonto a dadaelen manen dagiti amin a sibibiag, kas iti inaramidko ita.
\v 22 Bayat nga adda ti daga, agtultuloyto ti panawen ti panagmula iti bukel ken panawen iti panagapit, ti nalammiis a tiempo ken napudot a tiempo, ti tiempo ti pudot ken tiempo ti lammiis, ti aldaw ken rabii."

\s5
\c 9
\p
\v 1 Ket binendisionan ti Dios ni Noe ken dagiti putotna. Kinunana kadakuada, "Kayatko nga aganakkayo iti adu nga agnaedto iti entero a lubong.
\v 2 Agbutengto kadakayo dagiti amin a dadakkel nga ayup iti rabaw ti daga, amin a billit, amin a parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga, ken amin a lames. Paiturayak ida kadakayo.

\s5
\v 3 Iti kallabes, pinalubosankayo a mangan kadagiti mula kas pannakataraonyo, ngem ita ket mabalinen a kanenyo ti amin nga agbibiag ken aggargaraw.
\v 4 Ngem masapul a saankayo a mangan iti karne nga adda pay laeng darana, gapu ta ti biag ket adda iti dara daytoy.

\s5
\v 5 Ket siasinoman a mangpapatay iti maysa a tao -ayup man wenno tao ti mangaramid iti daytoy, masapul met a mapapatay. Nasken nga agsagaba dagiti mammapatay gapu iti panangpapatayda ken agbayadda babaen iti bukodda a biag. Uray no ti nangpatay iti tao ket maysa nga ayup, nasken met a mapapatay dayta nga ayup gapu ta nakapatay iti tao.
\v 6 Ta inaramidko dagiti tattao a kaaspingko. Isu a no adda mangpatay iti padana a tao, masapul met a patayen isuna ti sabali a tao. Siasinoman a mangpatay iti sabali ket rumbeng met a matay isuna.
\v 7 No maipanggep kadakayo, kayatko nga aganakkayo iti adu, tapno isuda ken dagiti kaputotanda ket agnaed iti entero a daga.”

\s5
\v 8 Kinuna pay ti Dios kenni Noe ken kadagiti putotna a lallaki,
\v 9 "Dumngegkayo a naimbag. Makitulagak ita kadakayo, ken kadagiti kaputotanyonto,
\v 10 ken kadagiti amin a parsua a kaduayo, dagiti agbibiag -pakairamanan dagiti billit, dagiti naamo nga ay-ayup, ken dagiti naatap nga ay-ayup - tunggal ayup iti rabaw ti daga a kaduayo a rimmuar iti daong.

\s5
\v 11 Kastoy ti katulagan nga ikarik kadakayo: Saankonto a pulos a dadaelen manen babaen iti layus dagiti amin nga agbibiag a parsua wenno dagiti amin nga adda iti daga."
\v 12 Ket kinuna pay ti Dios kenkuana, "Daytoy ti pagilasinan a mangpatalged a tungpalek ti tulagko kadakayo ken iti amin nga agbibiag a parsua, katulagan nga agtalinaed iti agnanayon.
\v 13 Addanto dagiti tiempo a mangikabilak iti bullalayaw iti tangatang. Daytoyto ti pagilasinan iti tulagko kadakayo ken kadagiti amin nga adda iti rabaw ti daga.

\s5
\v 14 No kasta a pagtinnagek ti tudo manipud kadagiti ulep, ken adda bullalayaw nga agparang iti tangatang,
\v 15 ipalagipto daytoy kaniak ti maipapan iti pannakitulagko kadakayo ken kadagiti amin nga agbibiag a parsua, ti karik nga awanto pulos ti layus a mangdadael kadagiti amin nga agbibiag a parsua.

\s5
\v 16 Tunggal adda bullalayaw iti tangatang, makitak daytoy ket malagipkonto ti pannakitulagko kadakayo ken iti tunggal parsua nga adda iti rabaw ti daga, kari a tungpalek iti agnanayon."
\v 17 Ket kinuna ti Dios kenni Noe, "Ti bullalayaw ti agbalinto a pagilasinan iti pannakitulagko kadakayo ken kadagiti amin nga agbibiag iti daga."

\s5
\v 18 Dagiti annak ni Noe a rimmuar manipud iti daong ket da Sem, Ham, ken Jafet. Saan a nagbayag, naaddaan ni Ham iti putot, ket isu ni Canaan.
\v 19 Amin a tattao ditoy daga ket nagtaud kadagitoy a tallo a putot ni Noe.

\s5
\v 20 Inrugi ni Noe ti nagtalon. Nagmula isuna iti ubas.
\v 21 Kalpasan a nagbunga dagiti ubas, nangaramid isuna iti arak manipud kadagitoy. Maysa nga aldaw, idi adu unay ti nainumna nga arak, nabartek isuna, ket nagidda isuna a lamo-lamo iti toldana.

\s5
\v 22 Nakita ni Ham, nga ama ni Canaan, a nakaidda a lamo-lamo ni tatangna iti uneg ti tolda. Isu a rimmuar isuna ket imbagana kadagiti dua nga inauna a kakabsatna ti nakitana.
\v 23 Nangala ngarud ni Sem ken ni Jafet iti dakkel a lupot ket binaklayda, sada simrek a patallikod iti tolda. Inyabbongda ti lupot iti lamo-lamo a bagi ni tatangda. Saanda a tinalyaw ni tatangda isu a saanda a nakita daytoy a lamo-lamo.

\s5
\v 24 Idi nagriing ni Noe ken nausawanen, natakuatanna no kasano kadakes ti kababalin nga impakita ni Ham nga inaudi nga anakna iti inaramidna kenni tatangna.
\v 25 Kinunana, "Ilunlunodko ti putot ni Ham, ni Canaan ken dagiti kaputotannanto. Agbalindanto a kasla tagabu kadagiti ulitegda.

\s5
\v 26 Idaydayawko ni Yahweh a daydayawen ni Sem. Agbalin koma nga adipen dagiti kaputotan ni Sem dagiti kaputotan ni Canaan.
\v 27 Ngem palawaen pay koma ti Dios ti masakupan ni Jafet. Ipalubosna koma nga agnaed a sitatalna dagiti kaputotan ni Jafet kadagiti kaputotan ni Sem. Agbalin koma a tagabuda dagiti kaputotan ni Canaan.”

\s5
\v 28 Nagbiag pay ni Noe iti 350 a tawen kalpasan ti layus.
\v 29 Natay isuna idi agtawen iti 950.

\s5
\c 10
\p
\v 1 Dagitoy dagiti putot ni Noe; ni Ham, ni Sem ken ni Jafet. Naaddaanda kadagiti annak kalpasan iti layus.

\s5
\v 2 Dagiti lallaki a putot ni Jafet ket da Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesec, ken Tiras.
\v 3 Dagiti lallaki a putot ni Gomer ket ni Askenaz, Rifat, ken ni Togarma.
\v 4 Dagiti lallaki a putot ni Javan ket da Elisa, Tarsis, Kitim, ken Dodanim.
\v 5 Dagiti putot ken pamiliada a nagtaud kenni Javan ket nagnaed kadagiti isla ken kadagiti daga nga asideg iti baybay. Dagiti kaputotanda ket nagbalin a bunggoy dagiti tattao, tunggal maysa ket addaan iti bukodna a pagsasao, puli, ken saksakupen.

\s5
\v 6 Dagiti lallaki a putot ni Ham ket da Cus, Egipto, Put, ken Canaan.
\v 7 Dagiti lallaki a putot ni Cus ket da Seba, Havila, Sabta, Raama, ken Sabteca. Dagiti lallaki a putot ni Raama ket da Seba ken Dedan.

\s5
\v 8 Ti maysa pay kadagiti putot a lallaki ni Cus ket ni Nimrod. Ni Nimrod ti kaunaan a tao iti daga a nagbalin a maingel a mannakigubat.
\v 9 Nakita ni Yahweh a nagbalin isuna a maingel a mangnganup. Isu a kunkuna dagiti tattao iti maysa a maingel a mangnganop a, "Makita ni Yahweh a maingelka a mangnganup a kas kenni Nimrod."
\v 10 Nagbalin ni Nimrod nga ari a nangituray iti daga ti Babilonia. Dagiti immuna a siudad nga inturayanna ket ti Babel, Erec, Akkad, ken Calne.

\s5
\v 11 Manipud sadiay, napan isuna idiay Asiria a kaduana dagiti dadduma a tattao, impatakderda sadiay dagiti siudad a Ninive, Rehobot-ir, Cala,
\v 12 ken Resen. Ti Resen ket maysa a dakkel a siudad nga adda iti nagbaetan ti Ninive ken Cala.
\v 13 Ti anak ni Ham a ni Egipto ket nagbalin a kapuonan dagiti bunggoy dagiti tattao idiay Lud, Anam, Lehab, Naftu,
\v 14 Patrus, Caslu, ken Caftor. Ni Caslu ti nagtaudan dagiti Filisteo.

\s5
\v 15 Ti inaudi a putot ni Ham a ni Canaan ket naaddaan kadagiti putot a lallaki, ni Sidon ti inauna, ken ni Het ti inaudi.
\v 16 Ni Canaan met ti kapuonan dagiti Jebusio, Amoreo, Gergaseo,
\v 17 Heveo, Arkeo, Sineo,
\v 18 Arvedeo, Zemareo, ken Hamateo. Saan a nagbayag, nagwaras dagiti kaputotan ni Canaan ket nalawa a disso ti nasakupanda.

\s5
\v 19 Ti masakupanda ket manipud iti siudad a Sidon iti abagatan inggana iti Gaza iti laud nga asideg iti Gerar, ken agpadaya kadagiti ili a Sodoma, Gomora, Adma, ken Zeboiim, agingga iti ili ti Lasa.
\v 20 Dagita dagiti kaputotan ni Ham. Nagbalinda a bunggoy dagiti tattao nga addaan kadagiti bukodda a puli, bukodda a pagsasao, ken bukodda a daga.

\s5
\v 21 Ni Sem nga in-inauna a kabsat ni Jafet ket naaddaan met kadagiti lallaki a putot, ken nagbalin isuna a kapuonan dagiti amin a kaputotan ni Eber.
\v 22 Dagiti lallaki a putot ni Sem ket da Elam, Assur, Arpaksad, Lud, ken Aram.
\v 23 Dagiti lallaki a putot ni Aram ket ni Us, ni Hul, ni Geter, ken ni Mas.

\s5
\v 24 Naaddaan ni Arpaksad iti putot a lalaki, isu ni Sela. Naaddaan ni Sela iti putot a lalaki, isu ni Eber.
\v 25 Naaddaan ni Eber iti dua a putot a lallaki. Peleg ti nagan ti maysa a ti kayatna a sawen ket "pannakabingay-bingay" gapu ta iti tiempo a nagbibiag isuna ket nabingay-bingay ken nagwaras iti sadinoman dagiti tattao iti daga. Joktan met ti nagan ti ading ni Peleg.

\s5
\v 26 Ni Joktan ti ama da Almodad, Selef, Hasarmavet, Jera,
\v 27 Hadoram, Uzal, Dikla,
\v 28 Obal, Abimael, Seba,
\v 29 Ofir, Havila, ken Jobab. Amin dagitoy ket lallaki a putot ni Joktan.

\s5
\v 30 Ti disso a nagnaedan dagiti puli ket manipud Mesa inggana Sefar, nga adda iti katurturodan iti daya.
\v 31 Isuda ket kaputotan dagiti annak a lallaki ni Sem. Nagbalinda a bunggoy nga addaan kadagiti bukodda a puli, bukodda a pagsasao, ken bukodda a daga.

\s5
\v 32 Amin dagitoy a puli ket nagtaud kadagiti putot ni Noe. Tungngal puli ket addaan iti bukodna a kaputotan ken tunggal maysa ket nagbalin a maysa a bunggoy. Nabukel dagitoy a bunggoy kalpasan ti layus ket nagwarasda iti entero a daga.

\s5
\c 11
\p
\v 1 Iti daytoy a tiempo, maymaysa ti pagsasao dagiti amin a tattao iti lubong.
\v 2 Idi nagturong dagiti tattao idiay daya, dimtengda iti patag a rehion ti Babilonia ket inrugida ti nagnaed sadiay.

\s5
\v 3 Ket kinunada iti maysa ken maysa, "Agaramidtayo iti adu a ladrillo ken lutuentayo tapno tumibkerda a maaramat a pangipatakder iti pasdek!" Nagusarda ngarud kadagiti ladrillo imbes a batbato ken nagusarda iti alketran imbes a mortar nga usarenda a pannakasementoda a mangtengngel kadagiti ladrillo.
\v 4 Kinunada, "Mangbangontayo iti bukodtayo a siudad! Mangipatakdertayo met iti torre a dumanon idiay langit! Iti kasta, maammoan dagiti tattao no siasinotayo! No saantayo nga aramiden daytoy, masinasinatayonto iti entero a daga!"

\s5
\v 5 Maysa nga aldaw, bimmaba ni Yahweh tapno kitaenna ti siudad ken ti torre nga ipatpatakder dagiti tattao.
\v 6 Kinuna ni Yahweh, "Dagitoy a tattao ket maysa a bunggoy a maymaysa ti pagsasaoda. No marugianda nga aramiden daytoy, awanton ti ikeddengda a saanda a kabaelan nga aramiden!
\v 7 Bumabatayo ngarud, ket pagsaoentayo dagiti tattao iti agduduma a pagsasao, tapno saanda nga agkikinnawatan."

\s5
\v 8 Babaen iti panangaramid ni Yahweh iti daytoy, sininasinana ida ket impanna ida iti nadumaduma a luglugar iti entero a daga, ket insardeng dagiti tattao ti panangbangon iti siudad.
\v 9 Naawagan ti siudad iti Babel gapu ta iti dayta a disso, saanen nga intulok ni Yahweh nga agusar dagiti tattao iti maymaysa a pagsasao. Ket sininasina ida ni Yahweh iti entero a daga manipud iti dayta a lugar.

\s5
\v 10 Dagitoy met dagiti nagtaud kenni Sem. Dua a tawen kalpasan ti layus, idi agtawen ni Sem iti sangagasut, naaddaan isuna iti putot a napanaganan iti Arpaksad.
\v 11 Kalpasan a naiyanak ni Arpaksad, nagbiag pay ni Sem iti limagasut pay a tawen ket naaddaan pay isuna kadagiti dadduma pay nga annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 12 Idi tallo pulo ket liman ti tawen ni Arpaksad, naaddaan isuna iti lalaki a putot a napanaganan iti Sela.
\v 13 Kalpasan a naiyanak ni Sela, nagbiag ni Arpaksad iti 403 pay a tawen ket naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 14 Idi agtawen ni Sela iti tallopulo, nagbalin isuna nga ama ni Eber.
\v 15 Kalpasan a naiyanak ni Eber, nagbiag ni Sela iti nasurok 403 a tawen ket naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 16 Idi agtawen ni Eber iti tallopulo ket uppat, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Peleg.
\v 17 Kalpasan a naiyanak ni Peleg, nagbiag pay ni Eber iti 430 a tawen ket naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 18 Idi agtawen ni Peleg iti tallopulo, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Reu.
\v 19 Kalpasan a naiyanak ni Reu, nagbiag pay ni Peleg iti 209 a tawen ket naaddaan pay isuna kadagiti annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 20 Idi agtawen ni Reu iti tallopulo ket dua, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Serug.
\v 21 Kalpasan a naiyanak ni Serug, nagbiag pay ni Reu iti 207 a tawen ket naaddaan pay kadagiti annak a lallaki ken babbai.

\s5
\v 22 Idi agtawen ni Serug iti tallopulo, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Nahor.
\v 23 Kalpasan a naiyanak ni Nahor, nagbiag pay ni Serug iti duagasut a tawen ket naaddaan pay isuna kadagiti annak a lallki ken babbai.

\s5
\v 24 Idi agtawen ni Nahor iti duapulo ket siam, naaddaan isuna iti putot a lalaki a napanaganan iti Tera.
\v 25 Kalpasan a naiyanak ni Tera, nagbiag pay ni Nahor iti nasurok 119 a tawen ket naaddaan pay isuna kadagiti annak a lallaki ken babbai.
\v 26 Kalpasan a nadanun ni Tera ti maikapitopulo a tawenna, naaddaan isuna kadagiti putot. Isuda da Abram, Nahor, ken Haran.

\s5
\v 27 Kastoy ti napasamak mainaig kadagiti kaputotan ni Tera: Da Abram, Nahor, ken Haran ket putot a lallaki ni Tera. Lot met ti nagan ti putot a lalaki ni Haran.
\v 28 Kaddua ni Haran ti amana idi natay isuna iti siudad ti Ur, iti pagilian dagiti Caldeo a nakaiyanakanna a daga.

\s5
\v 29 Nangasawa da Abram ken Nahor. Sarai ti nagan ti asawa ni Abram, ket Milca ti nagan ti asawa ni Nahor. Ni Milca ken ni Isca ket babbai a putot ni Haran.
\v 30 Ni Sarai ket awanan iti anak gapu ta isuna ket baog.

\s5
\v 31 Inkeddeng ni Tera a pumanaw iti Ur ket mapan agnaed idiay Canaan. Isu nga inkuyogna ti putotna a lalaki a ni Abram, ti apokona a lalaki a ni Lot a putot met ti lalaki a putotna a ni Haran agraman ti asawa ni Abram a ni Sarai. Ngem imbes nga agturongda idiay Canaan, nagsardengda idiay ili ti Haran ket nagnaedda sadiay.
\v 32 Idi agtawen ni Tera iti 205, natay isuna idiay Haran.

\s5
\c 12
\p
\v 1 Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Abram, "Panawam daytoy a pagilian a pagnanaedam. Panawam dagiti kakabagian ti amam ken ti pamiliana, ket mapanka iti lugar nga ipakitakto kenka.
\v 2 Pagbalinekto a dakkel a nasion dagiti kaputotam. Bendisionankanto ket pagbalinenkanto a nalatak. Ti aramidek kenka ket agbalinto a bendision kadagiti dadduma.
\v 3 Bendisionakto dagiti mangbendision kenka, ket ilunodkonto dagiti mangaramid iti dakes kenka. Babaen kenka bendisionakto amin dagiti puli ditoy rabaw ti daga."

\s5
\v 4 Pimmanaw ngarud ni Abram idiay Haran kas imbaga ni Yahweh nga aramidenna. Agtawen idin ni Abram iti pitopulo ket lima idi pimmanaw isuna sadiay a kaduana ti pamiliana ken ti pamilia ni Lot.
\v 5 Inkuyogna ti asawana a ni Sarai ken ti kaanakanna a ni Lot; innalana met amin a sanikuana ken inkuyogna amin a nagbalin a tagabuna idiay Haran. Pimmanawda sadiay ket napanda idiay Canaan.

\s5
\v 6 Idiay Canaan, nagdaliasatda agingga idiay Sikem ket nagkampoda iti abay ti natayag a kayo a naawagan iti kayo ti Moreh. Idi napasamak daytoy, madama nga agnanaed dagiti Cananeo iti dayta a daga. Kalpasanna, nagparang ni Yahweh kenni Abram ket kinunana kenkuana, "Itedkonto daytoy kadagiti kaputotam."
\v 7 Ket nangbangon ni Abram iti altar tapno mangisagut iti daton kenni Yahweh, a nagparang kenkuana.

\s5
\v 8 Manipud idiay Sikem, nagdaliasat ni Abram ken ti pamiliana kadagiti katurturodan nga adda iti daya ti Betel. Ti Betel ket adda iti laud ti nangipatakderanda iti toldada ken ti Ai ket adda iti daya. Nangbangon manen isuna iti sabali pay nga altar sadiay ken nangidatag iti daton ket nagrukbab kenni Yahweh.
\v 9 Kalpasanna, pimmanawda sadiay ket nagtultuloyda a nagdaliasat a nagturong iti let-ang ti Negeb.

\s5
\v 10 Rimsua iti panagbisin iti dayta a lugar, isu nga nagpaabagatanda nga agturong iti Egipto tapno mapanda pay laeng agnaed sadiay, gapu ta agkurang unay ti taraon iti dayta a lugar a nagnaedanna.
\v 11 Idi dandanidan a makadanon iti beddeng ti Egipto, kinuna ni Abram kenni Sarai nga asawana, "Dumngegka, ammok a napintaska unay a babai.
\v 12 Inton makitadaka dagiti tattao idiay Egipto, kunaendanto, "Asawana daytoy a babai' ket papatayendakto, ngem saandakanto a papatayen.
\v 13 Isu a dawatek kenka nga ibagam kadakuada a kabsatka, tapno natalgedak ket saandakto a dangran gapu kenka."

\s5
\v 14 Ket napasamak ngarud daytoy, apaman a dimtengda idiay Egipto, nakita dagiti tattao ti Egipto a pudno a napintas unay ti asawana.
\v 15 Idi nakita isuna dagiti opisial ti ari, impadamagda iti ari ti kinapintasna. Ket innala ngarud isuna ti ari ket impanna iti palasiona.
\v 16 Naimbag unay ti pannakilinnangen ti ari kenni Abram gapu kenni Sarai, ket inikkanna ni Abram kadagiti karnero, bakbaka, as-asno, lallaki ken babbai a tagabu ken kamkamelio.

\s5
\v 17 Ngem gapu iti panangala ti ari kenni Sarai, nga asawa ni Abram, pinagsagaba ni Yahweh ti ari agraman dagiti dadduma nga adda iti pagtaenganna babaen iti nakaro a sakit.
\v 18 Isu nga pinaayaban ti ari ni Abram ket kinunana kenkuana, "Dakes unay ti inaramidmo kaniak!
\v 19 Apay ta saanmo nga imbaga nga asawam isuna? Apay nga imbagam a kabsatmo, iti kasta ket innalak isuna nga agbalin nga asawak? Saanmo koma nga inaramid dayta! Isu nga ita alaem ti asawam, pumanaw kayo ditoy!"
\v 20 Ket binilin ti ari dagiti opisialna tapno a papanawenda ni Abram ken ti asawana ken amin a sanikuana idiay Egipto.

\s5
\c 13
\p
\v 1 Pimmanaw ngarud ni Abram ken ni Sarai idiay Egipto ket nagsublida iti let-ang nga adda iti abagatan a paset ti Judea. Intugotda amin a kinabaknangda, ket kimmuyog kadakuada ni Lot.
\v 2 Nabaknang unay ni Abram. Addaan isuna iti adu nga ay-ayup, pirak ken balitok.

\s5
\v 3 Nagtultuloyda a nagdaliasat ket nagakar-akarda kadagiti luglugar manipud iti let-ang nga adda iti abagatan a paset ti Judea ket nagturongda idiay Betel, ken iti lugar a nagbaetan ti Betel ken Ai, a nagkampoanda met laeng idi.
\v 4 Ditoy met laeng ti disso a nangbangonan ni Abram iti altar; sadiay, indaydayawna manen ni Yahweh.

\s5
\v 5 Ni Lot, a nakikuyog kenni Abram a nagdaldaliasat, ket addaan met kadagiti arban iti karnero, kalkalding, ken bakbaka ken toltolda.
\v 6 Adu dagiti ayupda a dua ket saan a mabalin nga agnaedda iti isu met laeng a lugar. Saan nga umanay ti danum ken taraon para kadagiti ayupda.
\v 7 Maysa pay, dagiti lallaki nga agay-aywan kadagiti ayup ni Abram ken dagiti agaywan kadagiti taraken ni Lot ket mangrugin nga agaapa. Agnanaed met dagiti kaputotan da Canaan ken Perez iti dayta a disso.

\s5
\v 8 Kinuna ngarud ni Abram kenni Lot, "Agsipud ta asideg nga agkabagianta, saan a nasayaat kadata iti agapa, wenno uray met kadagiti lallaki nga agay-aywan kadagiti ayupmo ken kadagiti lallaki nga agay-aywan kadagiti ayupko.
\v 9 Nalawa ti daga nga agpaay kadata a dua. Isu a masapul nga agsinata. Mabalinmo a pilien ti aniaman a paset a kayatmo. No kayatmo iti daydiay a lugar, agtalinaedak ditoy, ngem no kayatmo nga agtalinaed ditoy, mapanak ngarud idiay."

\s5
\v 10 Intannawag ni Lot ti panagkitana iti Zoar ket nakitana nga adu ti danum iti amin a kapatadan nga asideg iti Karayan Jordan. Daytoy ket sakbay a dinadael ni Yahweh ti Sodoma ken Gomorra nga adda iti dayta a kapatadan. Kadagidi nga al-aldaw, maipada daytoy iti minuyongan ni Yahweh, ken maipada iti daga idiay Egipto nga asideg iti Karayan a Nilo.
\v 11 Pinili ngarud ni Lot ti daga iti kapatadan ti Karayan Jordan. Pinanawanna ti ulitegna a ni Abram, ket immakar iti daya.

\s5
\v 12 Nagtalinaed ni Abram idiay daga ti Canaan, ket napan met nagnaed ni Lot iti asideg dagiti siudad iti kapatadan ti Karayan Jordan, ket insaadna dagiti toltoldana iti asideg ti Sodoma.
\v 13 Ita, napalalo ti kinadakes dagiti tattao nga agnaed idiay Sodoma ket nakaro ti panagbasolda maibusor iti Dios.

\s5
\v 14 Kalpasan a nagsina da Abram ken Lot, kinuna ni Yahweh kenni Abram, "Iwarasmo ti panagkitam iti pakabuklan daytoy a lugar nga ayanmo. Kumitaka iti amianan ken iti abagatan, ket kumitaka iti laud ken iti daya.
\v 15 Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotamto dagitoy a daga a makitam; itedkonto kenka daytoy iti agnanayon.

\s5
\v 16 Paaduekto ti kaputotam kas iti kaadu ti bilang ti tapuk! No padasen ti maysa a tao a bilangen ti tapuk, kasla padpadasenna met a bilangen dagiti kaputotam.
\v 17 Inka sursoren ti daga, gapu ta itedko amin daytoy kenka."
\v 18 Innala ngarud ni Abram dagiti toldana ket napan idiay Hebron ket nagnaed iti ayan dagiti dadakkel a kayo ni Mamre. Nangbangon isuna sadiay iti altar a bato tapno makapagdaton isuna kenni Yahweh.

\s5
\c 14
\p
\v 1 Adda uppat nga ar-ari a nagkakadua. Isuda da Ari Amrafel ti Babilonia, ni Ari Arioc ti Ellasar, ni Ari Kedorlaomer ti Elam, ken ni Ari Tidal ti Goiim.
\v 2 Nagsaganada a mangraut iti bunggoy iti lima nga ar-ari: ni Ari Bera ti Sodoma, ni Ari Birsa ti Gomora, ni Ari Sinab ti Adma, ni Ari Semeber ti Zeboiim, ken ti ari ti Bela, ti siudad a maawaganen iti Zoar.

\s5
\v 3 Naguummong dagidiay a lima nga ari ken dagiti armadada idiay tanap ti Siddim, a maawagan met iti tanap ti Natay a Baybay, tapno makirangetda a maibusor kadagiti uppat nga ari ken kadagiti suldadoda.
\v 4 Inturayan ida ni Ari Kedorlaomer iti sangapulo ket dua a tawen. Ngem iti maikasangapulo ket tallo a tawen, immalsada a maibusor kenni Ari Kedorlaomer ken nagkedkeddan a mangted iti buis kenkuana.
\v 5 Iti simmaruno a tawen, inummong ni Ari Kedorlaomer ken dagiti dadduma nga ar-ari a kakaduana dagiti armadada ket nagturongda iti lugar dagiti lima nga ari. Pinarmekda dagiti tattao a maaw-awagan iti Refaim idiay Astarot-Karnaim, dagiti tattao a maw-awagan iti Zuzim idiay Ham, ken dagiti tattao a maaw-awagan iti Emin idiay Save-Kiriataim.
\v 6 Pinarmekda pay dagiti tattao a maaw-awagan iti Horeo iti katurturodan a disso ti Seir inggana idiay El Paran, nga asideg iti let-ang.

\s5
\v 7 Kalpasanna ket nagrikusda ket napanda idiay En Mispat, a maawagan itan iti Kades. Pinarmekda ti amin a daga a kukua dagiti Amalekita ken Amorreo nga agnanaed iti Hazazon Tamar.
\v 8 Kalpasanna, rimmuar dagiti armada dagiti ari ti Sodoma, Gomorra, Adma, Zeboiim ken Bela tapno gubatenda dagiti armada dagiti uppat nga ar-ari idiay Tanap ti Siddim.
\v 9 Nakirangetda kadagiti armada ni Kedorlaomer nga ari ti Elam, ni Tidal nga ari ti Goiim, ni Amrafel nga ari ti Sinar ken ni Arioc nga ari ti Ellasar. Dagiti armada dagiti uppat nga ar-ari ket makirangranget a maibusor kadagiti armada dagiti lima nga ar-ari.

\s5
\v 10 Napunpunno iti palab-og nga adda alketranna ti Tanap ti Siddim, isu nga idi pinadas dagiti armada dagiti ari ti Sodoma ken Gomorra a tumaray, adu kadakuada ti natinnag kadagitoy nga abot. Naglibas dagiti dadduma ket nagkamangda kadagiti katurturodan.
\v 11 Iti panaglibasda, sinamsam dagiti kabusorda dagiti amin a banbanag a napapateg nga adda idiay Sodoma ken Gomora, agraman dagiti amin a taraon.
\v 12 Tiniliwda pay ni Lot a kaanakan ni Abram ken amin a sanikuana, agsipud ta agnanaed isuna idiay Sodoma iti dayta a tiempo.

\s5
\v 13 Agnanaed idi ni Abram iti asideg dagiti dadakkel a kaykayo a kukua ni Mamre, a kameng iti puli ti Amor, iti dayta a tiempo. Nakitulag ni Abram kenni Mamre ken kadagiti dua a kakabsatna a da Escol ken Aner, nga agtitinnulongda no adda iti gubat.
\v 14 Maysa kadagiti tattao a nakalibas manipud iti gubat ti nangipadamag kenni Abram a Hebreo iti napasamak ken impadamagna pay kenkuana a tiniliw dagiti kabusor ni Lot a kaanakanna, ken impanawda daytoy. Inayaban ngarud ni Abram dagiti tallo gasut ken sangapulo ket walo a lallaki nga adipenna, lallaki a siguden nga adda kenni Abram manipud pannakaiyanakda ken ammoda iti makiranget a kas mannakigubat. Nagkukuyogda a napan ket kinamatda dagiti kabusorda inggana idiay siudad iti Dan.

\s5
\v 15 Iti rabii, biningay ni Abram dagiti lallaki iti sumagmamano a bunggoy, ket dinarupda dagiti kabusorda manipud iti nadumaduma a suli ket pinarmekda dagitoy. Kinamatda ida inggana idiay Hoba, nga adda iti amianan ti siudad ti Damasco.
\v 16 Napasubli met laeng dagiti lallaki a kadua ni Abram dagiti amin a taraon a naala. Naispalda pay ni Lot ken amin a sanikuana ken kasta met dagiti babbai ken dadduma pay nga innala dagiti kabusorda.

\s5
\v 17 Iti panagawid ni Abram iti balayna kalpasan iti panangparmekna ken dagiti tattaona kadagiti armada ni Ari Kedorlaomer ken kadagiti dadduma pay nga ar-ari a nangtulong kenkuana a nakiranget, napan ti Ari ti Sodoma iti amianan tapno sabtenna ni Abrahamiti Tanap ti Save, nga aw-awagan met dagiti tataao iti Tanap ti Ari.
\v 18 Ni Melkizedek, nga ari iti siudad ti Salem, ket maysa met a padi ti Kangatoan a Dios. Nangiyeg isuna iti sumagmamano a tinapay ken arak kenni Abram.

\s5
\v 19 Kalpasanna, binendisionanna ni Abram a kinunana, "Bendisionannaka koma ti kangatoan a Dios, a nangparsua iti langit ken daga.
\v 20 Madaydayaw ti Kangatoan a Dios, gapu ta impaayna kenka ti kabaelan a mangparmek kadagiti kabusormo." Kalpasanna ket nangted ni Abram kenni Melkizedek iti apagkapullo a paset dagiti amin a banbanag a nasamsamna.

\s5
\v 21 Kinuna ti Ari ti Sodoma kenni Abram, "Uray alaem amin dagiti sanikua a napasublim. Ipalubosmo laeng koma nga alaek dagiti tattao, manipud iti siudadko, a natiliwmo."
\v 22 Ngem kinuna ni Abram iti Ari ti Sodoma, "Nagkariak a sipapasnek kenni Yahweh, a Kangatoan a Dios, a nangparsua iti langit ken iti daga,
\v 23 a saanakto a mangala iti uray maysa a sinulid wenno uray galut ti sandalias manipud iti aniaman a kukuam. Iti kasta, saanmonto a pulos a mabalin nga ibaga, 'Siak ti gapuna a nagbalin a nabaknang ni Abram'.
\v 24 Ti laeng awatek ket ti taraon a kinnan dagiti tattaok. Ngem ni Aner, ni Escol, ken ni Mamre a kakadduak a napan nakiranget, bay-am ida a mangala iti bingayda kadagiti banbanag a naipasublimi."

\s5
\c 15
\p
\v 1 Iti naminsan, adda sirmata nga immay kenni Abram. Ket iti daytoy a sirmata, nagsao ni Yahweh kenkuana a kinunana. "Saanka nga agbuteng iti aniaman, salaknibankanto ken ikkankanto iti dakkel a gungguna."
\v 2 Ngem simmungbat ni Abram "Apo a Yahweh, kasano a maikkannak iti pudno a kayatko, gapu ta awan met annakko, ken ti agtawidto kadagiti sanikuak ket ti adipenko a ni Eleazar a taga-Damasco!
\v 3 Kinuna pay ni Abram, "Saannak met nga inikkan iti annak. Isu a ti laeng adipen iti pagtaengak ti agtawidto kadagiti amin a sanikuak."

\s5
\v 4 Simmungbat ni Yahweh, "Saan! Saanto nga isuna ti mangtawid iti daytoy. Ngem ketdi, sikanto a mismo ti ama ti mangtawid iti amin a kukuam."
\v 5 Ket impan ni Yahweh ni Abram iti ruar ti toldana ket kinunana, "Tumangadka iti tangatang! Mabilangmo kadi dagiti bituen? Saan, saanmo ida a mabilang gapu ta aduda unay, ket kastanto met ti kaadu dagiti kaputotam."

\s5
\v 6 Pinati ni Abram a mapasamak ti imbaga ni Yahweh. Gapu iti dayta, imbilang ni Yahweh a nasayaat ni Abram.
\v 7 Kinuna pay ni Yahweh kenkuana, "Siak ni Yahweh. Siak ti nangiyeg kenka iti daga ti Caldea manipud Ur." Inyegka ditoy tapno itedko kenka daytoy a daga a tagikuaem.
\v 8 Ngem simmungbat ni Abram, "Apo a Yahweh, kasano a masiguradok a matagikuakto daytoy a daga?"

\s5
\v 9 Kinuna ti Dios kenkuana, "Mangiyegka iti tallo ti tawenna a baka ken tallo ti tawena a kalding, maysa a kalapati ken maysa a pagaw."
\v 10 Inyeg ngarud amin ni Abram dagitoy. Pinartina dagitoy ken ginuduana ti tunggal ayup. Inurnosna nga inyintarna ti tunggal maysa iti agsinnumbangir. Ngem saanna a ginudua ti kalapati ken pagaw.
\v 11 Bimmaba dagiti billit a mangmangan kadagiti natay nga ayup, ngem binugaw ni Abram dagitoy.

\s5
\v 12 Iti ilillinnek ti init, nairidep ni Abram, ket dagus a nagsipnget amin ti aglawlawna ken nakabutbuteng.
\v 13 Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenni Abram. "Kayatko a maammoam, nga agnaedto a ganggannaet dagiti kaputotam iti daga a saanda a kukua. Agbalindanto a tagabu kadagiti akinkukua iti dayta a daga. Parigatento ida dagiti akinkukua iti daga iti uppat a gasut a tawen.

\s5
\v 14 Ngem kalpasanna, dusaekto dagiti tattao iti dayta a pagilian a nakatagabuanda. Ket panawanto dagiti kaputotam dayta a pagilian, itugotdanto dagiti adu a sanikua.
\v 15 Idinto a sika, mataykanto a sitatalna ket maitanemkanto inton lakayka unayen.
\v 16 Kalpasan a matagabu dagiti kaputotam iti uppat a gasut a tawen, agsublidanto ditoy. Isudanto ti mangtengel iti daytoy a daga ket parmekendanto dagiti tattao nga Amorreo. Saan a mapasamak daytoy sakbay dayta a tiempo, gapu ta saan pay a nagbasol dagiti Amoreo iti punto a mabalinko idan a dusaen iti kas iti dayta gapu iti daytoy."

\s5
\v 17 Idi limneken ti init ken nasipngeten, pagammoan ket adda met nagparang a gumilgil-ayab nga aluten ken banga nga adda kargana a beggang nga agpangpangato ti asukna ket napan iti nagbaetan dagiti nagudua nga ayup.
\v 18 Iti dayta nga aldaw, nakitulag ni Yahweh kenni Abram. Imbaga ni Yahweh kenkuana, "Itedkonto kadagiti kaputotam ti amin a daga iti nagbaetan ti karayan nga adda iti akindaya a ketegan ti Egipto idiay abagatan, ken idiay amianan ket agturong idiay Karayan Eufrates.
\v 19 Dayta ti daga nga ayan dagiti bunggoy ti tattao a Kineo, dagiti Kenezeo, dagiti Kadmoneo,
\v 20 dagiti Heteo, dagiti Perezeo, dagiti Refaim,
\v 21 dagiti Amorreo, dagiti Cananeo, dagiti Gergeseo, ken dagiti Jebuseo."

\s5
\c 16
\p
\v 1 Aggingga iti dayta a tiempo, saan pay a naganak ni Sarai nga asawa ni Abram iti anakda kenni Abram. Ngem addaan isuna iti babai nga adipen a taga-Egipto, nga agnagan iti Hagar.
\v 2 Kinuna ni Sarai kenni Abram, "Dumngegka kaniak! Saannak a pinalubusan ni Yahweh nga agsikog. Kaiddaem ngarud ti tagabuk a ni Hagar. Bareng no aganak isuna kadagiti annak nga ibilangkonto nga anak." Immanamong ni Abram nga aramidenna ti imbaga ni Sarai.
\v 3 Napasamak daytoy kalpasan iti sangapulo a tawen a panagnaed da Abram ken Sarai iti daga ti Canaan. Iti kastoy a wagas nga innala ni Abram ni Hagar, nga adipen ni Sarai a nagtaud idiay Egipto, tapno agbalin a maikadua nga asawana.
\v 4 Kinaiddana ngarud ni Hagar, ket nagsikog isuna. Idi naamoanna a masikog isuna, inrugina met nga inumsi ti amona a ni Sarai.

\s5
\v 5 Kalpasanna, imbaga ni Sarai kenni Abram, "Biddutmo daytoy! Inyawatko kenka ti tagabuk tapno kaiddaem. Ita ket masikogen, ket um-umsiennak gapu ta awananak iti annak. Makita koma ni Yahweh a nagbasolka iti panangaramidmo iti kastoy kaniak.
\v 6 Kinuna ngarud ni Abram kenni Sarai, "Dumngegka kaniak! Adipenmo isuna, isu nga aramidem kenkuana no ania ti kasayaatan." Ket inrugi ni Sarai a tratoen ni Hagar iti saan a nasayaat, isu a nagtalaw.

\s5
\v 7 Napan kenkuana ti anghel ni Yahweh idi asideg isuna iti maysa nga ubbog idiay disierto. Daytoy ti ubbog nga adda iti abay ti dalan nga agturong iti Sur.
\v 8 Kinunana kenkuana, "Hagar, tagabu ni Sarai, sadino ti naggapuam ken sadino ti papanam? Simmungbat isuna, "Nagtalawak manipud kenni Sarai, nga amok."

\s5
\v 9 Kinuna ti anghel ni Yahweh, "Agsublika iti amom ket agtultuloyka nga agtulnog kenkuana."
\v 10 Kinuna pay ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Ikkankanto iti kabaelan a mangipaay iti adu unay a kaputotan nga awan ti makabael a mangbilang kadakuada!"

\s5
\v 11 Kinuna pay ti anghel ni Yahweh kenkuana, "Denggem daytoy! Masikogka. Aganakkanto iti lalaki. Masapul a panaganamto isuna iti Ismael a ti kayatna a sawen ket 'Dumdumngeg ti Dios,' gapu ta nangngeg ni Yahweh ti panagsangsangitmo gapu iti nakaro unay a ladingitmo.
\v 12 Ngem saanto a matengngel ti anakmo a lalaki a kas iti atap nga asno. Busorennanto ti amin ken busorento met isuna ti amin. Agnaedto isuna nga adayo kadagiti amin a kabagianna."

\s5
\v 13 Kinuna ni Hagar iti bagina, "Sibibiagak pay laeng met uray pay no nakitanak ni Yahweh!" Isu nga inawaganna ni Yahweh a, "Dios a makakitkita kaniak."
\v 14 Dayta ti makagapu nga aw-awagan dagiti tattao ti bubon idiay iti "Beer-Lahai-Roi," a ti kayatna a sawen ket, "ti bubon ti sibibiag a makakitkita kaniak!" Adda pay laeng daytoy sadiay, iti nagbaetan ti Kades ken Bered.

\s5
\v 15 Isu nga iti saan unay a nabayag, naganak ni Hagar iti maysa a lalaki nga isu ti putot ni Abraham, ket pinanagananna isuna iti Ismael.
\v 16 Walo-pulo ket innem idin ti tawen ni Abram idi impasngay ni Hagar ti putot a lalaki ni Abram a ni Ismael.

\s5
\c 17
\p
\v 1 Idi agtawen ni Abram iti siam a pulo ket siam, nagparang manen ni Yahweh kenni Abram ket kinunana kenkuana, "Siak ti Dios a mannakabalin amin. Kayatko nga agbiagka iti wagas a pagayatak. Saanko a kayat nga agaramidka iti aniaman a biddut.
\v 2 Patalgedakto ti tulagko iti nagbaetanta, ken paaduekto iti kasta unay ti bilang dagiti kaputotam.'

\s5
\v 3 Nagpakleb ni Abram iti daga. Ket kinuna ti Dios kenkuana,
\v 4 Dumngegka iti daytoy! Daytoy ti tulag nga ikarik kenka: Agbalinkanto nga ama dagiti adu a bunggoy dagiti tattao.
\v 5 Saanton nga Abram ti naganmo. Ngem ketdi, ti naganmonto ket Abraham, gapu ta pagbalinenkanto nga ama ti adu a bunggoy dagiti tattao.
\v 6 Paaduekto iti kasta unay dagiti kaputotam, ken pataudekto kadakuada iti adu nasion ken adu nga ar-ari.

\s5
\v 7 Aramidekto daytoy a tulag iti nagbaetanta a dua ken kadagiti henerasion iti kaputotam a sumarsaruno iti agnanayon. Gapu iti daytoy a tulag, agrukbabkayonto ken sumurot kayo kaniak kas Diosyo, ken kastanto met kadagiti kaputotam.
\v 8 Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam ti entero a daga ti Canaan, a pagnanaedam ita. Agbalinto daytoy nga agnanayon a sanikua para kadakuada, ket siakto ti Diosda."

\s5
\v 9 Kalpasanna kinuna ti Dios kenni Abraham, "Ita masapul a tungpalem ti pasetmo iti tulag a pagtulaganta, ken masapulto met a tungpalen dagiti kaputotam daytoy, para iti amin a henerasion.
\v 10 Daytoy ti kasapulan iti tulag a pagtulaganta ken kasta met dagiti amin a kaputotamto: Masapul a makugit ti tunggal lalaki nga adda kadakayo.
\v 11 Ti panangiwa kadagiti akinruar a kudilda ti pagilasinan nga inawatyo ti katulagan a nagtulagantayo.

\s5
\v 12 Masapul a makugit ti tunggal ubing a lalaki nga adda kadakayo no adda walo nga aldawnan, kadagiti amin a henerasion iti masakbayan. Pakairamanan dayta dagiti lallaki a maladaga iti pagtaengam ken dagiti inyanak dagiti nagatang a tagabu, ken dagiti ganggannaet nga agnanaed kadakayo ngem saan a maibilang a kabbalaymo.
\v 13 Saan a napateg no dagiti nagannakda ket kameng ti pagtaengam wenno ginatangmo a tagabu; masapul a makugitda amin. Pagilasinanto daytoy kadagiti bagiyo a mangipakita nga inawatyo daytoy nga agnanayon a tulag nga ibagbagak.
\v 14 Masapul a papanawenyo manipud iti komunidadyo ti siasinoman a lalaki a saan pay a nakugit, gapu ta sinukir dayta a tao ti tulagko.

\s5
\v 15 Kinuna pay ti Dios kenni Abraham, "Maipapan met kenni Sarai nga asawam, masapul a saanto metten a Sarai ti pangawagmo kenkuana. Sukatak met ti naganna. Ti naganna itan ket Sarah.
\v 16 Bendisionakto isuna, ket agpasngayto isuna iti anak a lalaki para kenka. Ket bendisionakto isuna iti kasta unay ta agbalinto isuna a kapuonan ti tattao iti adu a nasion. Agtaudto kenkuana ti ar-ari ken bungbunggoy ti tattao."

\s5
\v 17 Nagpakleb ni Abraham iti daga a kas panagraemna iti Dios. Ngem kalpasanna ket nagkatawa a kunana iti bagina, "Makaputot kadi met aya ti maysa a lalaki a sangagasuten ti tawenna? Ket gapu ta siam a pulon ti tawen ni Sarah, kasano ngarud nga agsikog isuna?"
\v 18 Ket kinuna ni Abraham iti Dios, "Nalabit nga ipalubosmo nga uray ni Ismael lattan ti umawat iti bendisionmo ken agtawid iti amin a sanikuak."

\s5
\v 19 Ket insungbat ti Dios, "Saan! Mangipasngayto ni Sarah nga asawam iti anak a lalaki para kenka. Masapul a panaganam isuna iti Isaac. Tungpalekto kenkuana ti tulagko, maysa nga agnanayon a tulag kenkuana ken kadagiti kaputotannanto.
\v 20 Maipapan met kenni Ismael, nangngegko ti kinniddawmo nga aramidek para kenkuana. Bendisionakto isuna tapno maaddaanto met iti adu a kaputotan. Kadagiti kaputotanna, addanto dagiti tumaud a mangidaulo iti sangapulo ket dua a tribu. Ken pagbalinekto a nabileg a nasion dagiti kaputotanna.
\v 21 Ngem ni Isaac to ti pangtungpalak iti tulagko - ni Isaac nga ipasngayto ni Sarah iti kastoy a tiempo iti sumaruno a tawen."

\s5
\v 22 Idi nalpas a nakisarita ti Dios kenni Abraham, nagpukaw ti Dios iti imatangna.
\v 23 Iti dayta met laeng nga aldaw, innala ni Abraham ni Ismael nga anakna ken dagiti amin a lallaki nga adda iti pagtaenganna, a pakairamanan ti amin nga annak a lallaki dagiti ginatangna a tagabu, ket kinugitna ida. Iniwana dagiti akinruar a kudilda, a kas imbaga ti Dios kenkuana nga aramidenna.

\s5
\v 24 Agtawen ni Abraham iti siam a pulo ket siam idi nakugit isuna,
\v 25 ken agtawen met ni Ismael iti sangapulo ket tallo idi kinugit isuna ni Abraham.
\v 26 Agpada a nakugit da Abraham ken ti anakna a ni Ismael iti dayta met laeng nga aldaw.
\v 27 Nakugit met dagiti amin a lallaki iti pagtaenganna, dagiti lallaki a naiyanak idiay ken dagiti nagatang ni Abraham manipud kadagiti ganggannaet.

\s5
\c 18
\p
\v 1 Maysa nga aldaw iti dayta a tawen, iti tiempo a kapudutan ti aldaw, nagparang manen ni Yahweh kenni Abraham iti asideg dagiti dadakkel a kayo a kukua ni Mamre. Agtugtugaw idi ni Abraham iti ruangan ti toldana.
\v 2 Timmangad ni Abraham ket naklaat a nakakita kadagiti tallo a lallaki nga agtaktakder iti asidegna. Idi nakitana ida, nagtaray a mangsabat kadakuada. Nagpakleb isuna iti daga a kas panagraemna.

\s5
\v 3 Kinunana iti maysa kadakuada, "Apo, no naay-ayokayo kaniak, agtalinaedkayo pay laeng ditoy iti uray apagbiit.
\v 4 Ipalubosyo koma a mangiyeg dagiti adipenko iti danum tapno buggoanda dagita sakayo, ket kalpasanna, aginanakayo iti sirok daytoy a kayo.
\v 5 Yantangay ta immaykayo kaniak, palubosandak koma a mangiyeg iti sumagmamano a taraon tapno adda pamigsayo sakbay a pumanawkayo." Simmungbat dagiti lallaki, "Ala wen, aramidem kas iti imbagam."

\s5
\v 6 Kalpasanna, nagdardaras nga immuneg ni Abraham iti tolda ket kinunana kenni Sara, "Darasem, mangalaka iti duapulo a kilo iti kasayaatan nga arina ket mangaramidka iti tinapay!"
\v 7 Kalpasanna timmaray isuna iti ayan ti arban dagiti baka ket nangpili iti baka a nalukneng ken nananam ti karnena. Intedna daytoy iti maysa kadagiti adipenna, a dagus a nangparti ken nangiluto iti daytoy.
\v 8 Idi naluton ti karne, nangiyeg ni Abraham iti sumagmamano a keso, gatas, ken ti karne nga insagana ti adipen. Inkabilna dagitoy iti sangngoananda. Kalpasanna ket nagtakder isuna iti asidegda kabayatan ti pannanganda iti sirok ti kayo.

\s5
\v 9 Kalpasan ti pannanganda, sinalusodda kenkuana, "Sadino ti ayan ni Sarah nga asawam?" Insungbatna, "Adda isuna iti uneg ti tolda."
\v 10 Ket kinuna iti mangidadaulo iti bunggoy, "Agsubliakto kenka iti tiempo ti panagtutudo inton sumaruno a tawen, ket dumngegka, aganakto ni Sarah nga asawam iti maysa a maladaga a lalaki." Nairana a dumdumngeg ni Sarah iti ayan ti ruangan ti tolda, nga adda iti likudan ti lalaki nga agsasao.

\s5
\v 11 Ita, lakay ken baket unayen da Abraham ken Sarah, ket limmabesen ni Sarah iti tiempo ti panaganak.
\v 12 Isu a nagkatawa ni Sara iti unegna, ket kunana iti panunotna, "Kimbetakon ken lakayen ti asawak. Maaddaanak pay kadi ngarud aya met iti ragsak a maaddaan iti anak?

\s5
\v 13 Kinuna ni Yahweh kenni Abraham, "Apay a nagkatawa ni Sarah? Apay a panpanunotenna, 'Baketak unayen, kasano ngarud met ngay nga maaddaanak iti anak?'
\v 14 Adda kadi banag a narigat kaniak? Agsubliakto iti kastoy a tiempo inton umay a tawen nga intudingko a tiempo, ket maaddaanto ni Sarah iti anak a lalaki a maladaga."
\v 15 Ket nagbuteng ni Sarah, isu a nagulbod ket kinunana, "Saanak a nagkatawa." Ngem kinuna ni Yahweh, "Saanmo nga ilibak! Nagkatawaka."

\s5
\v 16 Idi timmakder dagiti tallo a lallaki tapno pumanaw, tinannawaganda ti tanap nga agturong iti siudad ti Sodoma. Kimmuyog kadakuada ni Abraham tapno agpakada kadakuada.
\v 17 Kinuna ni Yahweh iti bagina, "Saan nga umno a saanko nga ipakaammo kenni Abraham ti pangpanggepek nga aramiden.
\v 18 Agbalinto a naindaklan ken nabileg a bunggoy ti tattao dagiti kaputotan ni Abraham. Ken mabendisionanto dagiti tattao kadagiti amin a bunggoy ti tattao gapu iti aramidek para kenkuana.
\v 19 Pinilik isuna tapno iturongnanto dagiti putotna ken dagiti pamiliada iti kasta ket agtulnogda kaniak ken aramidenda ti umno ken rumbeng, iti kasta ket aramidek para kenni Abraham ti inkarik nga aramidek para kenkuana.

\s5
\v 20 Kinuna ngarud ni Yahweh kenni Abraham, "Nangngegko dagiti nakabutbuteng a banbanag nga ibagbaga ti dadduma a tattao maipapan kadagiti tattao iti Sodoma ken Gomora. Nakaro unay dagiti basolda.
\v 21 Isu a bumabaak itan, ket kitaek no pudno wenno saan dagiti amin nga agkakadakes a banbanag a nangngegko.

\s5
\v 22 Ket pimmanaw dagiti dua a lalaki ken inrugida ti nagna nga agturong idiay Sodoma. Ngem nagtalinaed a nakatakder ni Abraham iti sangoanan ni Yahweh.
\v 23 Ad-adda nga immasideg ni Abraham kenkuana ket kinunana, "Pudno kadi nga iramanmo a dadaelen dagiti tattao a saan a nakaaramid iti dakes kadagiti dakes a tattao?

\s5
\v 24 Ania ti aramidem no adda iti limapulo a tattao a saan a nakaaramid iti dakes idiay siudad? Pudno kadi a dadaelem amin ida, ken saanmo a kaasian daydiay a lugar a maigapu kadagiti limapulo a nalinteg a tattao a saan a nakaaramid iti dakes?
\v 25 Patiek a saanmo nga aramiden ti kasta a banag, nga iramanmo a patayen dagiti nasayaat a tattao kadagiti dakes a tattao, ken saanmo a tratoen iti agpada a wagas dagiti nasayaat ken dagiti dakes a tattao. Saanmo a maaramid dayta, gapu ta sika nga ukom ti amin nga adda iti daga, ket aramidem ti umno maipapan kadagiti tattao iti Sodoma!"
\v 26 Simmungbat ni Yahweh, "No adda masarakak a limapulo a tattao iti Sodoma a saan a nakaaramid iti dakes, kaasiakto ti sibubukel a siudad maigapu kadakuada."

\s5
\v 27 Simmungbat ni Abraham, "Saan a rumbeng a kastoy ti panakisaok kenka, Apok, gapu ta awan serserbik a kas iti tapok ken dapo.
\v 28 Ngem ania ti aramidem no adda laeng uppat a pulo ket lima a tattao a saan a nakaaramid iti dakes? Dadaelem kadi ti amin a tattao nga ada iti entero a siudad gapu ta adda laeng uppat a pulo ket lima a saan ket a limapulo a nasayaat a tattao?" Simmungbat ni Yahweh, "Saanko a dadaelen no adda masarakak nga adda uppat a pulo ket lima a nasayaat a tattao."

\s5
\v 29 Intultuloy ni Abraham ti agsao kenkuana iti kastoy a wagas, a kunana, "Ania ti aramidem no adda laeng masarakam nga uppat a pulo a nasayaat a tattao sadiay?" Simmungbat ni Yahweh, "Saanko ida a dadaelen amin maigapu iti uppat a pulo."
\v 30 Kinuna ni Abraham, "Pangngaasim ta saanka koma nga agunget ita. Palubosannak nga agsao manen. Ania ti aramidem no adda laeng tallopulo a nasayaat a tattao?" Insungbatna, "Saanko nga aramiden daytoy no adda masarakak a tallopulo sadiay."
\v 31 Kinuna ni Abraham, "Saan koma rumbeng a kastoy ti pannakisaok kenka, Apok. Ngem ania ti aramidem no adda laeng masarakam a duapulo a nasayaat a tattao sadiay? Insungbatna, "Saanko a dadaelen ti sibubukel a siudad, maigapu kadagidiay a duapulo."

\s5
\v 32 Kinuna ni Abraham, "Apok, saanka koma nga agunget ita. Maminsan pay a palubosannak nga agsao. Ania ti aramidem no adda laeng masarakam a sangapulo a nasayaat a tattao sadiay?" Simmungbat ni Yahweh, "Saanko a dadaelen ti siudad maigapu kadagidiay a sangapulo."
\v 33 Saanen a nagsao ni Abraham. Ket idi nalpas a nakisarsarita ni Yahweh kenni Abraham, pimmanaw ket nagawid metten ni Abraham iti pagtaenganna.

\s5
\c 19
\p
\v 1 Iti dayta a rabii, dimteng dagiti dua nga anghel idiay Sodoma. Agtugtugaw ni Lot iti ruangan ti siudad. Idi nakitana ida, timmakder isuna tapno kablaawanna ida ken nagpakleb iti daga.
\v 2 Kinunana kadakuada, "Appo, pangngaasiyo ta umyankayo iti balayko ita a rabii. Mabalinyo a buggoan dagiti sakayo ket ituloyyo a masapa inton bigat ti panagdaliasatyo." Ngem kinunada, "Saan, uray maturogkami lattan iti plasa ti siudad."
\v 3 Ngem kasta unay ti panangallukoy ni Lot kadakuada a maturogda iti balayna. Isu a napanda iti balayna, ket insaganaanna ida iti kanenda. Nangiluto isuna iti tinapay nga awan lebadurana ket kinnanda daytoy.

\s5
\v 4 Idi nalpasda a nangan, sakbay a mapanda agidda, pinalawlawan dagiti lallaki iti siudad ti Sodoma, manipud kadagiti agtutubo aginngga kadagiti lallakay, ti balay.
\v 5 Pinukkawanda ni Lot, kinunada, "Sadino ti ayan dagiti lallaki nga immay iti balaymo ita a rabii? Irruarmo ida tapno kaiddaenmi ida."

\s5
\v 6 Rimmuar ni Lot iti balay ket inserrana ti ridaw iti malikudanna tapno saanda a makastrek.
\v 7 Kinunana kadakuada, "Gagayyemko, saankayo koma nga agaramid iti dakes a banag!
\v 8 Dumngegkayo kaniak, adda dua nga annakko a babai a saan pay a pulos a nakikaidda iti siasinoman a lalaki. Irruarko ida ita, ket mabalinyo nga aramiden kadakuada ti aniaman a makaay-ayo kadakayo. Ngem saankayo koma nga agaramid iti aniaman kadagitoy a lallaki, gapu ta sangailida iti balayko, isu a masapul a salaknibak ida!"

\s5
\v 9 Ngem insungbatda, "Aglisika iti dalanmi! Maysaka a ganggannaet; Isu nga awan ti karbengam a mangibaga kadakami no ania ti umno! Dakdakes ti aramidenmi kenka ngem ti aramidenmi kadakuada!" Kalpasanna, induronda ni Lot ket pinadasda a rakraken ti ridaw.

\s5
\v 10 Ngem in-inayad a linukatan dagiti dua nga anghel ti ridaw ket ingguyodda ni Lot iti uneg ti balay. Ket inserrada a dagus ti ridaw.
\v 11 Ket amin dagiti lallaki nga adda iti ruar ti balay, agtutubo ken lallakay ket pinagbulsekda ida tapno saanda a masarakan ti ridaw.

\s5
\v 12 Ket kinuna dagiti dua nga anghel kenni Lot, "Siasino pay ti kaduam ditoy? No adda putotmo a lallaki wenno manugangmo a lallaki wenno annakmo a babai wenno siasinoman nga adda pakainaiganna kenka, ipanawmo ida iti siudad,
\v 13 gapu ta dadaelenmin daytoy a lugar. Nangngeg ni Yahweh dagiti adu a nakaal-alinggaget a banag nga imbaga dagiti dadduma a tattao maipanggep iti daytoy a siudad, isu nga imbaonnakami a mangdadael iti daytoy."

\s5
\v 14 Isu a napan kinasarita ni Lot dagiti lallaki a nagkari a mangasawa kadagiti annakna. Kinunana kadakuada, "Darasenyo! Pumanawkayon iti daytoy a siudad, gapu ta dadaelenen ni Yahweh daytoy." Ngem impagarup dagiti manugangenna nga agang-angaw isuna.
\v 15 Idi dandanin aglawag iti kabigatanna, pinilit dagiti dua nga anghel ni Lot, a kinunada, "Bumangonkayo a dagus! Ayabam ti asawam ken dagiti dua nga annakyo nga adda ditoy ket pumanawkayon! Ta no saan, mairamankayo a mapukaw inton dadaelenmi ti siudad!"

\s5
\v 16 Idi nagkedked ni Lot, ginammatan dagiti anghel ti imana ken ti ima ti asawana ken dagiti ima dagiti dua nga annakna a babbai. Sitatalged nga inturongda ida iti ruar ti siudad. Inaramid dagiti anghel dayta gapu ta agtigtignay a siaasi ni Yahweh kadakuada.
\v 17 Idi addadan iti ruar ti siudad, kinuna ti maysa nga anghel, "No kayatyo pay ti agbiag, darasenyo ti umadayo! Saankayo a tumaltaliaw! Ken saankayo nga agsardeng iti sadinoman idiay tanap! Agkamangkayo kadagiti turturod! Ta no saan, mataykayo!"

\s5
\v 18 Ngem kinuna ni Lot iti maysa kadakuada, "Saan apo, saanyo nga ipaaramid kaniak dayta!
\v 19 Pangngaasiyo ta dengngendak. Naay-ayokayo kaniak ken naimbagkayo unay kaniak ket kinaasianyo ti biagko. Ngem saanak a makataray iti bantay. No aramidek dayta, matayak iti daytoy a didigra.
\v 20 Dumngegkayo kaniak. Adda maysa nga ili iti asideg. Bay-andak nga agkamang sadiay. Bassit laeng daytoy nga ili ket no saanyo a dadaelen daytoy maisalakan ti biagmi no mapankami idiay."

\s5
\v 21 Kinuna ti maysa nga anghel kenni Lot, "Palubosanka a mangaramid iti kiniddawmo. Ket saanko a dadaelen ti ili nga ibagbagam.
\v 22 Ngem darasenyo koma! Tumaraykayo sadiay, gapu ta saanko a madadael ti aniaman a banag agingga a makadanunkayo sadiay." Iti saan a nagbayag, pinanaganan daytoy dagiti tattao nga ili iti Soar a ti kayatna a sawen ket 'bassit' gapu ta kinuna ni Lot a bassit daytoy.

\s5
\v 23 Idi agsingsingisingen ti init, nakadanunen da Lot ken ti pamiliana iti ili a maaw-awagan itan iti Soar.
\v 24 Ket kasla tudo a pinagtinnag ni Yahweh ti apuy ken gumilgil-ayab nga asupre idiay Sodoma ken Gomorra manipud iti tangatang.
\v 25 Iti kasta a wagas, dinadaelna dagidiay a siudad ken amin dagiti tattao nga agnanaed kadagidiay a siudad. Dinadaelna met amin a banag iti tanap agraman amin dagiti mulmula.

\s5
\v 26 Ngem nagsardeng ket timmalliaw ti asawa ni Lot tapno kitaenna no ania ti mapaspasamak, isu a natay isuna ket iti saan a nagbayag nagbalin ti bagina nga adigi iti asin.
\v 27 Iti dayta nga agsapa, napan ni Abraham iti lugar a nagtakderanna idi iti sangoanan ni Yahweh.
\v 28 Tinannawaganna ti Sodoma ken Gomorra ket nakigtot isuna a nakakita iti asuk nga agpangpangato, nga agtaud iti entero a tanap a kasla asuk nga agtaud iti dakkel nga urno.

\s5
\v 29 Isu nga idi dinadael ni Yahweh dagidiay a siudad iti tanap, saanna a nalipatan a tinulongan ni Abraham ket inispalna ni Lot manipud iti didigra a napasamak iti siudad a nagnaedan ni Lot.

\s5
\v 30 Mabuteng ni Lot nga aggian idiay Soar isu a pimmanaw isuna sadiay ket immakar iti bantay a kaduana dagiti dua a putotna a babbai ket nagnaedda iti maysa a rukib.

\s5
\v 31 Maysa nga aldaw, kinuna ti inauna nga anak iti inaudi nga anak, "Lakayen ti amata ket awan siasinoman a lalaki iti daytoy a disso a mangkaidda kadata a kas iti ar-aramiden dagiti tattao iti amin a lubong.
\v 32 Painumen ta ti amata iti arak agingga a mabartek. Ket mabalinta ti makikaidda kenkuana a saanna nga ammo. Iti kasta a wagas, mapagsikognata ket aganakta nga agbalinto a kaputotan ti amata.
\v 33 Isu nga iti dayta a rabii, binartekda ti amada. Ket napan nakikaidda iti amana ti inauna nga anak, ngem nakaro unay ti bartek ni Lot ket saanna nga ammo idi nakikaidda ti putotna kenkuana ken uray idi bimmangon daytoy.

\s5
\v 34 Iti simmaruno nga aldaw, kinuna ti inauna nga anak iti inaudi nga anak, "Dumngegka kaniak. Idi rabii, nakikaiddaak iti amata. Inton rabii bartekenta manen isuna! Iti daytoy a gundaway mabalinmo ti makikaidda kenkuana. No makikaidda isuna kenka mabalin nga agsikogka ket iti kasta a wagas maaddaanka met iti anak."
\v 35 Isu nga iti dayta a rabii, binartekda manen ti amada ket kalpasanna, napan nakikaidda kenni Lot ti inaudi nga anakna. Ngem nakaro unay manen ti bartekna ket saanna nga ammo idi nakikaidda ti inaudi a putotna kenkuana ken uray idi bimmangon daytoy.

\s5
\v 36 Isu a ni Lot ti gapuanan ti panagsikog dagiti dua nga annakna.
\v 37 Ket iti saan a nagbayag impasngay ti inauna ti maysa a lalaki a pinanagananna iti Moab. Isuna ti nagbalin a kapuonan dagiti bunggoy ti tattao a Moabita.
\v 38 Ket impasngay met ti inaudi nga anak ti maysa a lalaki a pinanagananna iti Ben Ammi. Isuna ti nagbalin a kapuonan dagiti bunggoy ti tattao a maaw-awagan ita iti Ammonita.

\s5
\c 20
\p
\v 1 Pimmanaw ni Abraham idiay Mamre ket nagturong idiay abagatan a laud iti disierto ti Negeb. Sadiay, nagnaed isuna iti nagbaetan ti Kades ken Sur. Nagnaed isuna a kas gangganaet iti ili ti Gerar.
\v 2 Kabayatan ti kaaddana sadiay, imbagana kadagiti tattao a kabsatna ni Sarah a saan ket nga asawa. Ket nangibaon ni Ari Abimelec ti Gerar kadagiti sumagmamano a soldadona a mangala kenni Sara, ket inyegda isuna kenkuana tapno agbalin nga asawana.
\v 3 Ngem nagparang ti Dios kenni Abimelec iti maysa a tagtagainep kabayatan ti rabii ket kinunana kenkuana, "Dumngegka kaniak! Matayka gapu ta ti babai nga innalam ket asawa ti maysa a lalaki."

\s5
\v 4 Ngem saan pay a nakikaidda ni Abimelec kenkuana, isu a kinunana, "Apo, agsipud ta siak ken dagiti tattao iti pagiliak ket awan basolna, papatayennakami kadi?
\v 5 Imbaga ni Abraham kaniak, 'Isuna ket kabsatko a babai,' ket kinunana met kaniak nga 'Isuna ket kabsatko a lalaki.' Saanko nga inggagara ti mangaramid iti aniaman a biddut; kasta met nga awan iti inaramidko a biddut."

\s5
\v 6 Kinuna ti Dios kenkuana, "Wen, ammok a saanmo a kayat ti agaramid iti aniaman a biddut. Isu't gapuna nga inliklikka iti panagbasolmo kaniak. Saanko nga intulok a sagidem isuna.
\v 7 Ngarud, isublim daytoy nga asawa iti lalaki nga asawana gapu ta isuna ket maysa a profeta. Ikararagannakanto tapno iti kasta ket agbiagka. Ngem no saanmo nga isubli ti asawana kenkuana, awan duadua a mataykanto ken kasta met a matay amin dagiti kameng iti pagtaengam."

\s5
\v 8 Nasapa iti kabigatanna, pinaayaban ni Abimelec dagiti amin nga opisialna ket imbagana kadakuada ti tunggal banag a napasamak. Idi nangngegda dayta, napalalo ti buteng dagiti tattaona nga amangan no dusaen ida ti Dios.
\v 9 Pinaayaban ngarud ni Abimelec ni Abraham ket kinunana kenkuana, "Saan a rumbeng nga inaramidmo dayta kadakami? Adda kadi naaramidko a biddut kenka? Siak kadi ti nangipagapu nu apay a kayatmo a makaaramidak iti dakkel a basol ken kasta met dagiti tattaok? Inaramidmo kaniak dagiti banag a saan a rumbeng nga aramidem!

\s5
\v 10 Apay nga inaramidmo daytoy?"
\v 11 Insungbat ni Abraham, "Imbagak a kabsatko isuna gapu ta impagarupko a, 'Dagiti tattao iti daytoy a lugar ket sigurado nga awan panagraemda iti Dios. Sigurado nga aramidenda ti aniaman a biddut a banag a kayatda. Isu a papatayendak tapno maalada ti asawak.'
\v 12 Maysa pay, pudno a maibilang a kabsatko ni Sarah gapu ta putot isuna ti amak, nu pay saan isuna nga anak ti inak. Ta anakna isuna ti sabali a babai, ket inasawak isuna."

\s5
\v 13 Saan a nagbayag, idi imbaga ti Dios kaniak a pumanawak iti pagtaengan ti amak, kinunak kenkuana, "Daytoy ti wagas a pangipakitaam iti kinapudnom kaniak: Iti sadinoman a papananta, ti ibagam maipapan kaniak ket kastoy, "Daytoy ket kabsatko a lalaki.'""
\v 14 Isu a nangiyeg ni Abimelec iti sumagmamano a karnero ken baka ket intedna kenni Abraham. Inikkanna pay isuna iti sumagmamano a lallaki ken babbai a tagabu. Kalpasanna, insublina ti asawa ni Abraham a ni Sarah.

\s5
\v 15 Ket kinuna ni Abimelec kenkuana, "Kitaem! Adda iti sangoanam ti dagak. Agnaedka iti sadinoman a lugar a kayatmo!"
\v 16 Ket kinunana kenni Sara, "Kitaem! Mangtedak iti sangaribu a pidaso ti pirak iti kabsatmo. Daytoy ti mangpatalged nga awanto ti mangibutaktak manen iti daytoy a banag ken awanto ti mangibaga nga adda naaramidmo a biddut."

\s5
\v 17 Kalpasanna ket nagkararag ni Abraham iti Dios, ket pinaimbag ti Dios ti asawa ni Abimelec ken dagiti babbai a tagabuna tapno iti kasta ket maaddaanda iti annak.
\v 18 Daytoy ket gapu ta pinagbalin ni Yahweh a saan a makaanak ti siasinoman kadagiti babbai iti pagtaengan ni Abimelec, gapu iti panangala ni Abimelec iti asawa ni Abraham a ni Sarah.

\s5
\c 21
\p
\v 1 Nasayaat ni Yahweh kenni Sarah, a kas imbagana nga aramidenna. Inaramidna para kenni Sarah ti ingkarina nga aramidenna
\v 2 ta nagsikog isuna ket naganak iti lalaki a para kenni Abraham idi lakay unayen isuna, iti tiempo nga inkari ti Dios a panakapasamakna.
\v 3 Pinanaganan ni Abraham iti "Isaac" ti impasngay ni Sarah.
\v 4 Kinugitna met ni Isaac a putotna idi walo nga aldawna, kas imbilin kenkuana ti Dios nga aramidenna.

\s5
\v 5 Agtawen ni Abraham iti sangagasut idi naiyanak ti anakna a ni Isaac.
\v 6 Kinuna ni Sarah, "Nu pay nalidayak idi gapu ta awananak iti annak, inikkannakon ita ti Dios iti makagapu nga agkatawaak a siraragsak, ken aminto a makangeg iti inaramid ti Dios para kaniak ket makipagkatawanto kaniak."
\v 7 Kinunana pay, "Awan ti siasinoman a nangibaga kenni Abraham nga addanto aldaw nga agpasusuoak iti ubing, ngem naganakak iti ubing a lalaki idi lakay unayen ni Abraham."

\s5
\v 8 Dimmakkel ti ubing. Dimteng ti aldaw ti pannakapusotna. Iti dayta nga aldaw, nangisagana ni Abraham iti dakkel a padaya tapno agrambak.
\v 9 Maysa nga aldaw, nadlaw ni Sarah a pagang-angawan ti anak ni Hagar a ni Ismael ni Isaac.

\s5
\v 10 Isu a kinunana kenni Abraham, "Papanawem dayta a tagabu a babai a naggapu idiay Egipto ken ti anakna a lalaki! Diak kayat nga alaen ti anak dayta a tagabu a babai ti tawiden ni Isaac nga anakko."
\v 11 Nariribukan unay ni Abraham maipapan iti dayta a banag, gapu ta maseknan met isuna maipapan iti anakna a ni Ismael.

\s5
\v 12 Ngem kinuna ti Dios kenni Abraham, "Saanka a madanagan iti maipapan iti putotmo a ni Ismael, ken iti tagabum a ni Hagar. Denggem ti amin nga ibaga kenka ni Sarah nga aramidem, ket aramidem daytoy, gapu ta ni Isaac ti pagtaudan dagiti kaputotam nga inkarik kenka nga itedko.
\v 13 Ngem pagbalinekto met ti anak a lalaki ti tagabum a ni Hagar nga agbalin a kapuonan dagiti naindaklan a bunggoy dagiti tattao, gapu ta putotmo met isuna."

\s5
\v 14 Isu a nasapa a bimmangon ni Abraham iti kabigatanna. Nangisagana iti sumagmano a taraon, nangikabil ti danum iti maysa a pagkargaan, ket intedna kenni Hagar. Ingkabilna ti pagkargaan iti abagana, ket impaubbana kenkuana ni Ismael ket imbaonna ida idiay let-ang ti Berseeba.
\v 15 Kalpasan a naibus da Hagar ken ti anakna ti danum nga adda iti pagkargaan, ingkabilna ti ubing iti sirok ti maysa kadagiti narukbos a kayo idiay.
\v 16 Kalpasanna, napan nagtugaw iti asideg, kas iti kaadayu iti naibiat a pana. Panpanunotenna, "Saanko a maibturan a kitaen ti anakko a matay!" Bayat iti panagtugtugawna sadiay, nangrugi isuna a nagsangit iti napigsa.

\s5
\v 17 Saan a nagbayag, nangngeg ti Dios ti timek ni Ismael, isu nga imbaonna ti maysa kadagiti anghelna manipud langit a mapan kenni Hagar. Kinunana, "Hagar, ania ti mapaspasamak kenka? Saanka nga agbuteng, gapu ta nangngeg ti Dios ti ubing nga agasangsangit idiay.
\v 18 Mapanka ket patakderem ti ubing ken tulongam isuna nga agbalin a natured, gapu ta pagbalinekto a dakkel a bunggoy ti tattao dagiti kaputotanna."

\s5
\v 19 Kalpasanna, impakita ti Dios kenkuana ti maysa a bubon. Napan ngarud ni Hagar iti ayan ti bubon ket pinunnona ti pagkargaan iti danum, ket pinainumna ti ubing a lalaki.
\v 20 Tinulongan ti Dios ti ubing a lalaki kabayatan iti panagdakkelna idiay let-ang, ket nagbalin isuna a nalaing a pumapana.
\v 21 Nagnaed isuna idiay let-ang ti Paran. Nangala ni Hagar iti asawaenna manipud iti Egipto.

\s5
\v 22 Iti dayta a tiempo, ni Ari Abimelac ken ni Ficol a mangidadaulo iti Armadana ket kinunada kenni Abraham, "Nalawag a ti Dios ket tultulungannaka iti isuamin nga ar-aramidem.
\v 23 Isu nga ita, sipapasnekka nga agkari kaniak ditoy, iti imatang ti Dios, a saannakto nga allilawen ken kasta met dagiti annakko, wenno dagiti kaputotak. Agtignayka a sipupudno kaniak ken kadagiti amin a tattao iti daytoy a pagilian nga isu iti pagnanaedam ita. Agtinayka a sipupudno kaniak, a kas met iti inaramidko kenka."
\v 24 Isu a nagsapata ni Abaraham nga aramidenna ti inkarina.

\s5
\v 25 Nagreklamo met ni Abraham kenni Abimelec maipanggep iti maysa kadagiti bubon ni Abraham nga inagaw dagiti adipen ni Abimelec.
\v 26 Ngem kinuna ni Abimelec, "Saanko nga ammo no siasino iti nangaramid iti dayta. Saanmo nga imbaga kaniak iti napalabas, ken saanko pay a nangnangegan ti maipapan iti daytoy agingga ita nga aldaw."
\v 27 Isu a nangala ni Abraham iti sumagmamano a karnero ken baka ket intedna kenni Abimelec, ket nagkinnarida nga agtalinaed ti kapia iti nagbaetanda a dua.

\s5
\v 28 Napan ni Abraham iti arbanna ket nangpili iti pito a kaba-ian a kordero manipud iti daytoy.
\v 29 Sinaludsod ni Abimelec kenni Abraham, "Apay nga innalam dagitoy a pito a kordero a kaba-ian manipud iti arbanmo?"
\v 30 Simmungbat ni Abraham, "Awatem koma dagitoy a kaba-ian a kordero manipud kaniak. Iti kastoy a wagas, ti sagutko kenka ket isu iti mangpaneknek iti amin a daytoy a bubon ket kukuak gapu ta kinalik daytoy."

\s5
\v 31 Inawat ngarud ni Abimelec dagiti kordero. Kalpasanna, pinanaganan ni Abraham dayta a disso iti Beerseba, a ti kayatna a sawen ket 'Bubon iti karinkari,' gapu ta nagsapatada a dua kenni Abimelec sadiay nga agtalinaed ti kapia iti nagbaentanda a dua.
\v 32 Kalpasan a naaramidda ti katulagan idiay Beerseba, pimmanaw ni Abimelec ken ti pangulo ti armadana a ni Ficol, ket nagsublida iti daga dagiti Filisteo

\s5
\v 33 Nagmula ni Abraham iti kayo a tamarisko sadiay, ket sadiay, dinaydayawna ni Yahweh nga agnanayon a Dios.
\v 34 Nagnaed ni Abraham a kas gangannaet iti daga dagiti Filisteo iti atiddog a panawen.

\s5
\c 22
\p
\v 1 Kalpasan iti sumagmamano a tawen, sinuot ti Dios ni Abraham tapno maamoanna no agtulnog met laeng kenkuana. Inawaganna ni Abraham, ket simmungbat ni Abraham, "Adtoyak."
\v 2 Kinuna ti Dios, "Alaem ti putotmo a ni Isaac, a dungdungoem unay, ti kakaisuna nga anakmo nga inkarik nga itedko kenka. Ket mapankayo iti daga ti Moriah, ket sumang-atkayo iti bantay nga ipakitak kenka, ket idatonmo isuna a kas daton a mapuoran."
\v 3 Bimmangon ngarud a nasapa ni Abraham iti dayta a bigat, insaganana ti asnona, ket nangikuyog iti dua kadagiti adipenna, kaduada ti putotna a ni Isaac. Nangbalsig met isuna iti kayo a pagaron a pangpuor iti daton a mapuoran. Kalpasanna, inrugida ti panagdaliasatda nga agturong iti lugar nga imbaga kenkuana ti Dios.

\s5
\v 4 Iti maikatlo nga aldaw a panagdaldaliasatda, timmangad ni Abraham ket nakitana iti adayo ti lugar a kayat ti Dios a papananda.
\v 5 Kinuna ni Abraham kadagiti adipenna, "Agbatikayo ditoy a dua agraman ti asno kabayatan a dakami ken ti ubing a lalaki ket mapankami sadiay. Sadiay, agdayawkami iti Dios, kalpasanna, agsublikaminto kadakayo."
\v 6 Ket innala ni Abraham ti kayo a pagaron a pangpuor iti daton a mapuoran ket impabaklayna iti anakna a ni Isaac. Nangbagkat met ni Abraham iti mausar a pagpasged. Nangitugot met iti immuko, ket nagkuyogda kenni Isaac a nagna.

\s5
\v 7 Kalpasanna, nagsao ni Isaac iti amana a ni Abraham, kinunana, "Ama." Simmungbat ni Abraham, "Wen, anakko, adtoyak!" Kuna ni Isaac, "Kitaem, addaantayon iti kayo ken beggang a pangpasged iti apuy, ngem sadino ti ayan ti kordero nga agpaay kas daton a mapuoran?"
\v 8 Simmungbat ni Abraham, "Anakko, ti Dios a mismo ti mangisabetto iti kordero nga agpaay kas daton a mapuoran." Intuloyda ngarud a dua iti nagna.

\s5
\v 9 Nakadanonda iti lugar nga imbaga ti Dios a papananda. Sadiay, nangbangon ni Abraham iti altar a bato ket inurnosna ti kayo iti rabaw daytoy. Kalpasanna, pinungona ti putotna a ni Isaac kat impaiddana iti rabaw ti altar, iti rabaw ti kayo.
\v 10 Ket innala ni Abraham ti immuko ket inggaw-atna ti imana tapno papatayenna ti putotna a lallaki

\s5
\v 11 Ngem inawagan isuna ti anghel ni Yahweh manipud langit ket kinunana, "Abraham! Abraham!" simmungbat ni Abraham, "Adtoyak!"
\v 12 Kinuna ti anghel, "Saanmo a dangran ti ubing, gapu ta napaneknekakon ita a raraemen ken agtultulnogka iti Dios. Ammok daytoy gapu ta saanka a nagkedked a mangidaton iti kakaisuna nga anakmo."

\s5
\v 13 Kimmita ni Abraham ket nakakita iti kalakian a karnero iti asideg, a naisalat ti sarana iti kasamekan. Napan ngarud innala ni Abraham ti kalakian a karnero ket pinatayna daytoy, ken indatonna iti rabaw ti altar a kas daton a mapuoran, imbes a ti putotna.
\v 14 Pinanaganan ni Abraham dayta a lugar iti "Ni Yahweh ti mangisabet." Inggana kadagitoy nga al-aldaw, kunkuna dagiti tattao " Idiay bantay ni Yahweh, mangisabetto isuna."

\s5
\v 15 Immawag ti anghel ni Yahweh ni Abraham manipud langit iti maikadua a daras.
\v 16 Kinunana, "Siak a ni Yahweh, ibagak kenka nga inaramidmo ti imbagak kenka ket saanmo nga impaidam ti bugbugtong nga anakmo. Isu a sipapasnekak nga agkari, ket ti bagik ti saksi,
\v 17 nga umadunto dagiti kaputotam a kas iti kaadu dagiti bituen iti tangatang ken kadagiti binukel ti darat iti igid ti baybay. Abakento dagiti kaputotam dagiti kabusorda ken tagikuaendanto dagiti siudadda.

\s5
\v 18 Nagtulnogka kaniak, isu a babaento kadagiti kaputotam, mabendisionanto dagiti tattao iti amin a nasion ditoy lubong."
\v 19 Ket nagsubli da Abraham ken Isaac iti pagur-urayan dagiti adipenna, ket nakukuyogda a nagsubli idiay Beerseba, ket intuloy ni Abraham ken dagiti tattaona ti nagtalinaed sadiay.

\s5
\v 20 Kalpasan a napasamak dagitoy a banbanag, adda iti nangibaga kenni Abraham, "Ti asawa ti kabsatmo a lalaki a ni Nahor, a ni Milca, ket naadaan met ti anak."
\v 21 Ket ti inauna nga anakna a lalaki ket ni Uz. Ti simmaruno ket ni Buz. Simmaruno kenkuana ket ni Kemmuel nga ama ni Aram.
\v 22 Ti simmaruno kenni Kemmuel ket ni Kezed, kalpasanna ni Hazo, kalpasanna ket ni Pildas, kalpasanna ket ni Jidlaf, kalpasanna ket ni Betuel.

\s5
\v 23 Ni Betuel ti Ama ni Rebecca. Dagidiay dagiti walo nga annak a lallaki ni Milca, nga asawa ti kabsat a lalaki ni Abraham a ni Nahor.
\v 24 Adda met iti inkabbalay ni Nahor, a ti naganna ket Beuma. Naganak isuna iti uppat a lallaki: Ni Teba, ni Gaham, ni Taaz ken ni Maaca.

\s5
\c 23
\p
\v 1 Idi agtawen ni Sarah iti 127,
\v 2 natay isuna idiay siudad ti Kiriat Arba, a maaw-awagan itan iti Hebron, iti daga ti Canaan. Ket dinung-awan isuna ni Abraham.

\s5
\v 3 Pinanawanna ti bangkay ti asawana ket nakisarita kadagiti sumagmamano a kaputotan ni Het, a kinunana.
\v 4 "Makipagnanaedak laeng kadakayo, isu nga awan ti kukuak nga aniaman a daga ditoy. Lakkuandak iti sumagmamano a daga ditoy tapno maitabonko ti bagi ti asawak."

\s5
\v 5 Simmungbatda kenkuana,
\v 6 "Apo, maysa ka a naindaklan a tao kadakami, mangpilika iti maysa kadagiti kapipintasan a pangitantanemanmi ket itabonmo ti bangkay ti asawam iti daytoy. Awan kadakami ti agkedkedto a mangilako iti dagana kenka a pangitanemam iti bangkay ti asawam."

\s5
\v 7 Ket timmakder ni Abraham ken nagruknoy iti sangoanan dagiti tattao kas panagraem kadagiti akinkukua iti daga, dagiti kaputotan ni Het.
\v 8 Kinunana kadakuada, "No kunayo a sipapaluboskayo nga itabonko ti bangkay ti asawak ditoy, denggendak koma ngarud, ket kiddawenyo kenni Efron a putot ni Zohar,
\v 9 nga ilakona kaniak ti rukib iti disso ti Macpela, nga adda iti pungto ti taltalonna. Kiddawenyo pay kenkuana nga ilakona daytoy kaniak iti tumutop a gatad a kayatna, ken ilakona kaniak iti sangoananyo amin. Iti kastoy a wagas ket maaddaanak iti daga a pagitaneman."

\s5
\v 10 Itatta, agtugtugaw ni Efron a kadua dagiti tattao iti ruangan ti siudad a naguummongan dagiti kaputotan dagiti Heteo. Nangngeganna ti kinuna ni Abraham kadakuada.
\v 11 Ket kinuna ni Efron, "Saan, apo, denggennak. Itedkon kenka ti taltalon ken ti rukib nga adda iti masakupan daytoy, nga awan bayadna, ket saksi dagiti adda a tattao ditoy. Itabonmo koma ti asawam sadiay."

\s5
\v 12 Nagruknoy manen ni Abraham iti sangoanan dagiti tattao nga agnanaed iti dayta a daga,
\v 13 ket kinunana kenni Efron, bayat a dumdumngeg amin dagiti dadduma, "Saan, denggennak. No sipapaluboska, bayadak ti taltalon. Ibagam kaniak no mano ti gatadna, ket itedkon kenka. No awatem daytoy, kukuakton ti taltalon, ket mabalinko nga itabon ti bangkay ti asawak sadiay."

\s5
\v 14 Simmungbat ni Efron kenni Abraham, a kinunana kenkuana.
\v 15 "Apo, denggennak. Ti gatad ti daga ket uppat a gasut a pidaso ti pirak. Ngem ti gatad ket awan ti aniamanna kaniam ken kaniak. Itedmo kaniak ti kuarta ket itabonmo ti bangkay ti asawam sadiay."
\v 16 Ket immanamong ni Abraham kenni Efron maipanggep iti gatadna, ket nangtimbang para kenni Efron iti uppat a gasut a pidaso ti pirak nga insingasingna, bayat nga agdengdengngeg ti amin nga adda sadiay. Inusarna ti umno a pagtimbangan para kadagiti pirak nga us-usaren dagiti tattao nga aglaklako.

\s5
\v 17 Isu a ti taltalon ni Efron idiay disso ti Macpela, iti asideg iti Mamre, ken ti rukib nga adda iti taltalon, ken dagiti amin a kayo nga adda iti taltalon ken dagiti mohon ti ketegan ti daga, dagitoy amin ket nagbalin a sanikua ni Abraham,
\v 18 Kastoy ti wagas a pananggatang ni Abraham iti sanikua, bayat a dumdumngeg amin dagiti kaputotan ni Het iti ayan ti ruangan ti siudad.

\s5
\v 19 Kalpasan dayta, intabon ni Abraham ti bangkay ni Sarah iti rukib nga adda iti taltalon iti disso ti Macpela iti asideg ti Mamre, a maaw-awagan itan iti Hebron, idiay daga ti Canaan.
\v 20 Isu nga iti taltalon ken ti rukibna ket napasingkedan a nailako kenni Abraham babaen kadagiti kaputotan ni Het, tapno usarenna a kas daga a pagitaneman.

\s5
\c 24
\p
\v 1 Itatta, lakay unayen ni Abraham. Binendisionan ni Yahweh iti adu a wagas ni Abraham.
\v 2 Maysa nga aldaw, kinuna ni Abraham iti panguloen dagiti adipen iti sangkabalayanna, ti lalaki a mangimatmaton iti amin a kukua ni Abraham, "Ikabilmo ta imam iti nagbaetan dagiti luppok ket ikarim nga aramidem ti ibagak kenka.
\v 3 Ammom a ni Yahweh a Dios a nangparsua kadagiti langit ken ti daga, ket agdengdengngeg, ikarim a saankanto a mangala iti asawaen ti putotko, a ni Isaac, manipud kadagiti annak dagiti taga-Canaan a pakipagnanaedak ita.
\v 4 Ngem ketdi, mapanka iti pagiliak ken kadagiti kabagiak. Mangala iti agbalin nga asawa ti anakko manipud kadakuada."

\s5
\v 5 Nagsaludsod ti adipen kenni Abraham a kunana, "No makasarakak iti babai kadagiti kabagiam, ania ti rumbeng nga aramidek no saan isuna a sipapalubos a sumurot kaniak iti panagsublik iti daytoy a daga? Rumbeng kadi nga isurotko ti putotmo nga agsubli iti pagilian a nagapuam, tapno makasapul iti agbalin nga asawana ken agnaed sadiay?"
\v 6 Simmungbat ni Abraham a kunana, "Saan! Siguradoem a saanmo nga ipan sadiay ti putotko!
\v 7 Ni Yahweh a nangparsua kadagiti langlangit, impannak ditoy. Inruarnak manipud iti sangkabalayan ni amak ken manipud iti daga a pagnanaedan dagiti kabagiak. Nagsao kaniak ken sipupudno a nagkari kaniak. Kinunana, 'Itedkonto daytoy a daga ti Canaan kadagiti kaputotam.' Ibaonnanto ti anghelna nga umun-una kenka sadiay ken ikkannaka iti kabaelan a mangala iti agbalin nga asawa ti putotko ket isurotmo isuna nga agnaed ditoy.

\s5
\v 8 Ngem no saan a sumurot kenka iti panagsublim ti masarakam a babai, nawayaka a mangiwaksi iti karim. Ti laeng banag a saanmo nga ar-aramiden ket ti ikuyogmo sadiay ti putotko."
\v 9 Inkabil ngarud ti adipen ti imana iti nagbaetan dagiti luppo ni Abraham ket sipupudno a nagkari maipanggep iti daytoy a banag.

\s5
\v 10 Kalpasanna, nangala ti adipen iti sangapulo a kamelio ti apona ket pinabaklayanna dagitoy iti amin a kita ti banbanag nga inted ti apona kenkuana nga itugotna. Ket pimmanaw isuna tapno mapan idiay Aram Naharaim, nga adda iti daya ti Mesopotamia. Simmangpet isuna idiay siudad ni Nahor.
\v 11 Rumabiin idi sumangpet ti adipen sadiay, ket nairana a daytoy ti oras a panagsakdo dagiti babbai sadiay manipud iti bubon. Pinaginanana dagiti kamelio iti abay ti bubon nga adda iti ruar ti siudad.

\s5
\v 12 Nagkararag ti adipen, "Yahweh, Dios a pagdaydayawan ti apok a ni Abraham, pagballigiennak koma iti daytoy nga aldaw! Ipakitam koma ti kinaimbagmo iti apok, a ni Abraham!
\v 13 Denggennak kadi. Agtaktakderak ita iti asideg ti bubon, ket dagiti annak a babbai dagiti tattao iti siudad ket umayda agsakdo.
\v 14 Dawatek ngarud kenka daytoy: Ibagakto iti maysa kadagiti babbai, 'Pangngaasim ta ibabam dayta karambam tapno makiinumak.' No kunaenna, 'Uminumka, ket sumadoakto met para kadagiti kameliom,' Ammokto nga isuna ti babai a pinilim nga agbalin nga asawa ti adipenmo a ni Isaac, ken ammokto met a tinungplamo ti karim iti apok."

\s5
\v 15 Sakbay a nalpas isuna a nagkararag, simmangpet sadiay ti maysa a balasang nga agnagan iti Rebecca, awit-awitna ti maysa a karamba iti abagana. Putot isuna ni Betuel, nga anak a lalaki ni Milca nga asawa ti ub-ubing a kabsat a lalaki ni Abraham a ni Nahor.
\v 16 Nakaliblibnos isuna ken birhen. Awan pay ti lalaki a nakikaidda kenkuana. Simmalog isuna iti igid ti bubon, pinunnona iti danum ti karambana, ket kalapasanna, simmang-at a nagsubli.

\s5
\v 17 Nagdardaras a nagtaray ti adipen ni Abraham tapno sabtenna isuna, ket kinunana, "Pangngaasim ta ikkannak iti danum manipud dita karambam."
\v 18 Simmungbat isuna, "Uminumka, apo!" Imbabana ti karambana manipud iti abagana kadagiti imana ket pinainumna ti adipen.

\s5
\v 19 Kalpasan a pinainumna ti adipen, kinunana, "Agsakdoak met iti danum para kadagiti kameliom, agingga a mapnekda."
\v 20 Dagus nga inbukbokna ti danum ti karambana iti paginuman dagiti ayup. Ket nagtaray a nagsubli iti bubon, ket nagtultuloy a nangala iti danum para kadagiti amin a kamelio.

\s5
\v 21 Binuybuya laeng ti adipen isuna, nga awan ti uray ania nga imbagana. Kayatna nga ammoen no pinagballigi ni Yahweh ti panagdaliasatna wenno saan.
\v 22 Kamauddiananna, kalpasan nga imminum dagiti kamelio, nangiruar ti adipen iti balitok nga aritos ti agong nga agdagsen iti innem a gramo, ken dua a pulseras a balitok para kadagiti imana, agdagsen ti tunggal maysa iti agarup 110 a gramo, intedna dagitoy kenni Rebecca, ket imbagana nga isuotna dagitoy.
\v 23 Kalpasanna, kinunana, "Ibagam kaniak no siasino ti akin anak kenka. Ken adda kadi siled iti balay ti amam a mabalin a pagdagusanmi kadagiti kakaduak a lallaki ita a rabii?"

\s5
\v 24 Simmungbat isuna, "Betuel ti nagan ni tatangko. Isuna ket anak da Nahor ken Milca.
\v 25 Wen, adda siled a mabalin a pagturoganyo amin ita a rabii, ken addaankami met iti nawadwad a garami ken bukbukel a kanen dagiti kamelio,"

\s5
\v 26 Nagruknoy ti adipen ket dinaydayawna ni Yahweh.
\v 27 Kinunana, "Pagyamanak ni Yahweh, a Dios a pagdaydayawan ti apok a ni Abraham. Intultuloyna nga impakita ti kinaimbagna ken kinapudnona iti apok. Indalannak ni Yahweh iti daytoy a panagdaliasat a diretso iti balay dagiti kabagian ti apok!"

\s5
\v 28 Nagtaray ti balasang ket imbagana kadagiti amin nga adda iti sangkabalayan ni inangna ti maipanggep iti napasamak.
\v 29 Addaan ni Rebecca iti kabsat a lalaki nga agnagan iti Laban. Nagdardaras ni Laban a napan iti ayan ti adipen, nga adda iti ruar iti abay ti bubon.
\v 30 Nasdaaw isuna a makakita iti aritos ti agong ken kadagiti pulseras iti ima ti kabsatna ken nangngegna ti imbaga ni Rebecca maipanggep iti imbaga ti lalaki kenkuana. Isu a rimmuar isuna ket nakitana ti lalaki a nakatakder iti asideg dagiti kamelio, iti abay ti bubon.

\s5
\v 31 Kinunana iti lalaki, "Sika a binendisionan ni Yahweh, umayka! Apay nga agtaktakderka ditoy? Nangisaganaak iti siled a para kenka idiay balay, ken disso a paggianan dagiti kamelio.
\v 32 Napan ngarud ti adipen iti balay, ket imbaba dagiti adipen ni Laban ti awit dagiti kamelio. Nangiyegda iti garami ken bukbukel para kadagiti kamelio, ken danum a pangbuggo ti adipen ken dagiti lallaki a kaduana kadagiti sakada.

\s5
\v 33 Nangisaganada iti taraon iti sagoananna tapno mangan isuna, ngem kinunana, "Saanak a mangan aginggana a maibagak kadakayo ti kasapulan nga ibagak." Isu a kinuna ni Laban, "Ibagam kadakami!"
\v 34 Kinuna ngarud ti adipen, "Adipennak ni Abraham.
\v 35 Binendisionan ni Yahweh iti aglaplapusanan ti apok isu a nagbalin isuna a nakabakbaknang. Inikkan isuna ni Yahweh iti adu a karnero ken baka, ken adu a balitok ken pirak, adipen a lallaki ken babbai, adu a kamelio ken as-asno.

\s5
\v 36 Ti asawa ti amongko a ni Sarah ket nagpasngay iti maysa a lalaki idi baket unayen isuna, ket inted amin ti apok ti sanikuana iti putotna.
\v 37 Pinagsapatanak ti apok a kinunana, 'Saanka a mangala iti agbalin nga asawa ti putotko manipud kadagiti annak dagiti taga-Canaan, nga isu ti daga a pagnanaedanmi.
\v 38 Ngem ketdi, agsublika iti pamilia ni amak, iti bukodko a puli, ket mangalaka manipud kadakuada iti agbalin nga asawa ti putotko.'

\s5
\v 39 Kalpasanna, sinaludsodko iti apok, 'Ania ti aramidek no ti babai nga itedda kaniak ket saan a sumurot kaniak iti panagsublik?'
\v 40 Simmungbat a kinunana, 'Ni Yahweh a kankanayon a nagtultulnogak, ibaonnanto ti anghelna a mangkadua kenka, ket pagballigiennanto ti panagdaliasatmo. Ikkannakanto iti kabaelan a mangala ti asawa para iti putotko manipud iti pulik, manipud iti pamilia ni tatangko.
\v 41 Ngem no agkedked ti pulik a mangpalubos kenkuana a sumurot kenka iti panagsublim, mawayawayaankanto manipud iti pannakailunod gapu iti saanmo a pannakatungpal iti karim kaniak.'

\s5
\v 42 Idi simmangpetak idiay bubon iti daytoy nga aldaw, nagkararagaka kinunak, 'Yahweh, Dios a pagdaydayawan ti apok a ni Abraham, no pagballigiennak iti daytoy a panagdaliasat, pangngaasim ta aramidem daytoy para kaniak:
\v 43 Agtaktakderak iti abay ti maysa a bubon, a pagsaksakdoan dagiti babbalasang. Dawatek kenka a no ibagak iti balasang, "Pangngaasim ta ikkannak iti bassit a danum nga inumek manipud dita karambam,"
\v 44 ket no kunaenna kaniak, "Wen, uminomka, ken sumadoak met iti danum para kadagiti kameliom," ket dayta ngarud ti babai a pinilim para iti putot ti apok!'

\s5
\v 45 Sakbay a nalpasak a nagkararag, dimteng ni Rebecca nga awit-awitna ti karamba iti abagana. Bimmaba isuna idiay bubon tapno mangala iti danum. Kinunak kenkuana, 'Pangngaasim ta painumennak!'
\v 46 Dagus nga imbabana ti karambana ket kinunana, 'Uminumka! Ket sumakdoakto met para kadagiti kameliom,' Isu nga imminumak, ket napanna met insakdoan dagiti kamelio.

\s5
\v 47 Ket sinaludsodko kenkuana, 'Siasino ti akin anak kenka?' Kinunana, 'Putotnak ni Betuel nga anak da Nahor ken Milca,' Imbagak nga ikabilna ti aritos iti agongna ken isuotna dagiti pulseras kadagiti imana.
\v 48 Ket nagruknoyak ken nagdayawak kenni Yahweh, ken pinagyamanak ni Yahweh a Dios, a pagdaydayawan ti apok a ni Abraham, a nangiturong kaniak iti ummo a dalan tapno masarakak ti apoko ti kabsat a lalaki ti apok tapno agbalin nga asawa ti putot ti apok.

\s5
\v 49 Itatta, no ipakitayo ti kinaimbagyo iti apok kas paset iti pamiliana, ibagayo kaniak nga aramidenyo ti dawdawatek. No saanyo nga aramiden dayta, ibagayo met koma kaniak, tapno ammok ti aramidek."

\s5
\v 50 Simmungbat da Laban ken Betuel, "Nalawag a naggapu daytoy kenni Yahweh. Isu a saanmi a maibaga a dua no daytoy ti umno a banag wenno saan nga umno a banag nga aramiden.
\v 51 Adda iti sangoanam ni Rebecca. Alaem isuna ket mapankayo, ket agbalin koma isuna nga asawa ti putot ti apom, kas imbaga ni Yahweh."

\s5
\v 52 Idi nangngegan ti adipen ni Abraham dagitoy a sasao, nagpakleb isuna iti daga kas panagdayawna kenni Yahweh.
\v 53 Kalpasanna ket nangiruar ti adipen iti pirak ken balitok nga alahas ken kadagiti pagan-anay, ket intedna dagitoy kenni Rebecca. Ken inikkanna pay kadagiti sagut ti kabsat ni Rebecca a ni Laban kasta met iti inana.

\s5
\v 54 Kalpasanna, nangan ken imminumda. Nakiturog met dagiti lallaki a kadua ti adipen ni Abraham sadiay iti dayta a rabii. Iti kabigatanna, kinuna ti adipen, "Palubosandak ita nga agsubli iti apok."
\v 55 Ngem simmungbat ti kabsat ni Rebecca a lalaki ken ti inana, "Palubosam ti balasang nga agtalinaed kadakami iti agarup sangapulo nga aldaw. Kalpasan dayta, uray ikuyogmon isuna a mapan."

\s5
\v 56 Ngem simmungbat isuna kadakuada, "Pinagballigi ni Yahweh ti panagdaliasatko, isu a saandak koma a taktaken. Palubosandak koma a mangikuyog kenkuana iti panagsublik iti apok itattan!"
\v 57 Kinunada, "Ayabantayo ngarud ti balasang ket dawatentayo kenkuana nga ibagana no ania ti kayatna a mapasamak."
\v 58 Isu a pinaayabanda ni Rebecca ket sinaludsodda kenkuana, "Sumurotka kadin iti daytoy a lalaki itattan?" Simmungbat isuna, "Wen, sumurotak."

\s5
\v 59 Pinalubosanda ngarud ni Rebecca, a kaduana dagiti adipen a babbai a nangtartarabay kenkuana iti entero a panagbiagna, a sumurot iti adipen ni Abraham ken kadagiti lallaki a kaduana nga immay.
\v 60 Ket kiniddawda iti Dios a bendisionanna ni Rebecca ket kinunada kenkuana, "Kabsatmi, idawdawatmi a paadduen koma ni Yahweh iti riniwriw ti kaputotamto, ken ipalubosna koma a parmekenda a naan-anay dagiti amin a manggura kadakuada."

\s5
\v 61 Ket nagsagana ni Rebecca ken dagiti babbalasang nga adipenna. Simmakayda kadagiti kamelioda ket simmurotda iti adipen ni Abraham. Inkuyogna ngarud ni Rebecca ket pimmanawda.
\v 62 Agnanaed idi ni Isaac idiay Negev. Naggapu isuna idiay Beer-lahai-roi.

\s5
\v 63 Maysa a rabii rimmuar isuna iti taltalon tapno agpanunot kabayatan iti panpannagnana. Timmangad isuna ket nasdaaw idi makakita iti sumagmamano a kamelio a sumungsungad.
\v 64 Timmangad met ni Rebecca ket nakitana ni Isaac. Bimmaba isuna iti kamelio
\v 65 ket sinaludsodna iti adipen, "Siasino dayta a lalaki nga umas-asideg?" Simmungbat ti adipen, "Dayta ni Isaac nga apok." Isu nga innalana ti dalungdongna ket inabbunganna ti rupana, kas panangipakitana iti kinaemmana iti sangoanan ni Isaac.

\s5
\v 66 Imbaga ti adipen kenni Isaac iti amin a napasamak.
\v 67 Ket impan ni Isaac ni Rebecca iti uneg ti tolda a kukua idi ti inana, a ni Sarah, ket nagbalin nga asawana. Ay-ayatenna isuna. Iti kastoy a wagas, naliwliwa ni Isaac maipanggep iti pannakatay ti inana.

\s5
\c 25
\p
\v 1 Sumagmamano a tiempo ti napalabas kalpasan a natay ni Sarah, nangasawa ni Abraham iti sabali a babai, Ketura ti naganna.
\v 2 Saan a nagbayag, naganak daytoy iti innem a lallaki: ni Zimran, ni Jocsan, ni Medan, ni Midian, ni Isbac ken ni Sua.
\v 3 Naaddaan ni Jocsan iti dua a putot a lallaki, da Seba ken Dedan. Dagiti kaputotan ni Dedan ket dagiti bunggoy dagiti Assurim, dagiti Letusim, ken dagiti Leummim.
\v 4 Dagiti putot ni Midian ket da Efa, Efer, Hanoc, Abida ken Eldaa. Amin dagitoy ket kaputotan ni Ketura.

\s5
\v 5 Imbaga ni Abraham a kalpasan a matay isuna, tawiden amin ni Isaac ti sanikuana.
\v 6 Ngem kabayatan a sibibiag pay laeng ni Abraham, nangted isuna iti sagsagut kadagiti putotna a lallaki kadagiti nagbalin met nga assawana ket imbaonna ida tapno agnaed iti daga nga adda iti daya, tapno iyadayona ida manipud iti putotna a ni Isaac.

\s5
\v 7 Nagbiag ni Abraham aginggana a nagtawen iti 175.
\v 8 Natay isuna a lakay unayen ket naitipon kadagiti kapuonanna nga immuna a natay.

\s5
\v 9 Intanem isuna da Isaac ken Ismael a putotna iti rukib nga adda idiay Macpela, iti asideg ti Mamre, iti talon a ginatang ni Abraham kenni Efron nga anak ni Zohar, a kaputotan ni Het.
\v 10 Idiay ti nangitaneman da Isaac ken Ismael iti bagina, iti nangitaneman idi ni Abraham iti bagi ni Sarah nga asawana.
\v 11 Kalpasan a natay ni Abraham, binendisionan ti Dios ni Isaac. Intultuloy ni Isaac a nagnaed iti asideg ti Beer-lahai-roi.

\s5
\v 12 Dagitoy dagiti kaputotan a nagtaud kenni Ismael a putot ni Abraham, nga inyanak ti babai a tagabu ni Sarah, a ni Hagar a taga-Egipto.

\s5
\v 13 Dagitoy dagiti nagnaganda, segun iti panagsasarunoda a naiyanak: ni Nebayot ti inauna nga putot ni Ismael. Simmaruno kenkuana a naiyanak da Kedar, Adbeel, Mibsam,
\v 14 Misma, Duma, Masa,
\v 15 Hadar, Tema, Jetur, Nafis ken Kedema.
\v 16 Nagbalin a mangidadaulo dagiti sangapulo ket dua a putot ni Ismael kadagiti tribu nga addaan kadagidiay a nagnagan. Addaan iti tunggal maysa kadakuada iti bukodda a disso a pagnaedan ken pagkampoan.

\s5
\v 17 Nagbiag ni Ismael aginggana a nagtawen iti 137. Kalpasanna, natay isuna ket naitipon kadagiti kapuonanna nga immuna a natay.
\v 18 Nagnaed dagiti kaputotanna iti disso a nagbaetan ti Sur ken Havila, nga asideg iti ketegan ti Egipto no agdaliasat ti maysa a tao nga agturong idiay Assur. Ngem awan kapia iti nagbabaetanda bayat iti panagbiagda.

\s5
\v 19 Kastoy ti napasamak maipapan kenni Isaac a putot ni Abraham. Ni Abraham ti ama ni Isaac.
\v 20 Idi agtawen ni Isaac iti uppat a pulo, inasawana ni Rebecca, a putot ni Betuel. Ni Betuel ket maysa kadagiti kaputotan ni Aram manipud iti Padan-aram. Ni Rebecca ket kabsat a babai ni Laban, a naibilang kadagiti Arameo.

\s5
\v 21 Iti atiddog a tiempo kalpasan a nagasawada, saan pay laeng a naganak ni Rebecca. Isu a nagkararag ni Isaac kenni Yahweh maipapan iti asawana, ket sinungbatan ni Yahweh ti kararagna. Nagsikog ni Rebecca nga asawana.
\v 22 Dua a maladaga ti sikogna, ket kanayonda nga agkinkinnidag. Isu a kinunana, "Apay a mapaspasamak kaniak daytoy?" Isu a sinaludsodna kenni Yahweh ti maipanggep iti daytoy.

\s5
\v 23 Kinuna ni Yahweh kenkuana, "Dua a nasion ti mapataudto manipud kadagiti singin a sikogmo. Ket agsinanto dagidiay a nasion, ket nabilbilegto ti maysa ngem iti maysa. Ket pagserbianto ti inauna iti ub-ubing."

\s5
\v 24 Idi naganak ni Rebecca, pudno! Singin a lallaki ti naiyanak!
\v 25 Ti umuna a naiyanak ket nalabaga, ken barbunan ti sibubukel a bagina, a kas iti pagan-anay a naaramid manipud iti dutdot. Isu a pinanagananda isuna iti Esau.
\v 26 Kalpasanna ket naiyanak ti kabsatna, nga ig-iggamanna ti mukod ni Esau. Isu a pinanagananda isuna iti Jacob. Agtawen ni Isaac iti innem a pulo idi naiyanak dagiti singin.

\s5
\v 27 Idi dimmakkel dagiti ubbing, nagbalin ni Esau a nalaing a mangnganup kadagiti atap nga ayup. Busbusbosenna ti adu a tiempona iti tay-ak. Idinto a naulimek a tao ni Jacob ket agtaltalinaed laeng iti asideg ti kampo.
\v 28 Ad-adda a kaykayat ni Isaac ni Esau, gapu ta pagaayatna ti raman ti karne dagiti ayup a maan-anupan ni Esau. Ngem ad-adda met a kaykayat ni Rebecca ni Jacob.

\s5
\v 29 Maysa nga aldaw, kabayatan nga aglutluto ni Jacob iti bukel, nagawid ni Esau manipud iti bakir ket nalaus ti bisinna.
\v 30 Kinunana kenni Jacob, "Ikkannak kadagita sumagmamano nga ilutlutom a nalabaga a bukel tapno kanek ita met laeng, gapu ta mabisinak unayen!" (Dayta ti makagapu a ti maysa pay a nagan ni Esau ket Edom.)

\s5
\v 31 Kinuna ni Jacob, "Ikkanka iti kanem no ilakom kaniak ti karbengam a kas inauna nga anak a mangtawid iti kaaduan kadagiti kinabaknang ti amata."
\v 32 Simmungbat ni Esau a kunana, "Matmatayakon iti nakaro a bisin. No matayak ita, saannakto a matulongan ti karbengak."
\v 33 Kinuna ni Jacob, "Isapatam kaniak nga itedmo kaniak ti karbengam a kas inauna nga anak!" Kasta ngarud ti inaramid ni Esau. Inlakona kenni Jacob ti karbenganna a kas inauna nga anak.
\v 34 Kalpasanna, inikkan ni Jacob ni Esau iti tinapay ken inabraw a bukel. Nangan ni Esau ken imminum, ket kalpasanna timmakder ken pimmanaw. Babaen iti panangaramidna iti dayta, impakita ni Esau a saan isuna nga interesado iti karbenganna a kas inauna nga anak.

\s5
\c 26
\p
\v 1 Kalpasan iti sumagmamano a tiempo, adda iti nakaro a panagbisin iti daga. Sabali pay dayta iti nakaro a panagbisin a napasamak idi sibibiag pay ni Abraham. Isu a napan ni Isaac idiay abagatan a daya iti siudad ti Gerar tapno makisarita kenni Abimelec, nga ari dagiti Filisteo.

\s5
\v 2 Ngem nagparang ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Saanka a sumalog idiay Egipto! Agnaedka iti daga nga imbagak kenka!
\v 3 Agtalinaedka iti daytoy a daga, ket tulongankan ken bendisionanka, gapu ta sika ken dagiti kaputotamto ti pangtedak kadagitoy amin a dagdaga, ket pudno a tungpalek ti karik iti amam.

\s5
\v 4 Paaduekto dagiti kaputotam a kas iti kaadu dagiti bituen iti tangatang. Itedkonto amin dagitoy a dagdada kadagiti kaputotam, ken pagbalinekto dagiti kaputotam a pakabendisionan kadagiti amin a bunggoy dagiti tattao ditoy daga.
\v 5 Aramidekto dayta gapu ta nagtulnog kaniak ni Abraham. Nagtulnog isuna iti amin nga imbagak kenkuana nga aramidenna, iti amin nga imbilinko kenkuana nga aramidenna, iti amin nga imbagak ken iti amin a linteg nga intedko kenkuana."

\s5
\v 6 Isu a nagtalinaed ni Isaac idiay Gerar a kaduana ti asawana ken dagiti putotna.
\v 7 Idi dinamag dagiti lallaki idiay Gerar ti kinasiasino ni Rebecca, insungbat ni Isaac a, "Kabsatko isuna." Kasta ti kinunana gapu ta mabuteng isuna a mangibaga nga, "Asawak isuna." Napanunotna, "Napintas unay ni Rebecca, isu a magustuandanto. Papatayendakto tapno laeng maalada isuna."
\v 8 Maysa nga aldaw, idi nabayagen nga agigian ni Isaac sadiay, timman-aw ni Abimelec nga ari dagiti Filisteo manipud iti tawa ti palasiona ket naklaat a nakakita a lalailoen ni Isaac ni Rebecca.

\s5
\v 9 Isu a pinaayaban ni Abimelec ni Isaac ket kinunana kenkuana, "Naamirisko itan a pudno nga asawam isuna! Isu nga apay nga imbagam a, 'Kabsatko isuna'?" Insungbat ni Isaac kenkuana, "Imbagak dayta gapu ta napanunotko a mabalin a papatayennak iti siasinoman ditoy tapno maalada isuna."
\v 10 Kinuna ni Abimelec, "Saanmo a rumbeng nga inaramid daytoy kadakami! Mabalin a kaiddaen iti maysa kadagiti tattaomi ti asawam, ket pagbasolennakami iti dakkel!"
\v 11 Ket binilin ni Abimelec amin a tattaona, a kunana, "Saanyo a dangran daytoy a lalaki wenno ti asawana! Ti siasinoman a mangaramid iti dayta ket mapapatay!"

\s5
\v 12 Nagmula ni Isaac kadagiti bukbukel iti dayta a tawen, ket nagapit isuna iti adu unay nga apit, gapu ta binendisionan isuna ni Yahweh.
\v 13 Nagtultuloy ti pannakagun-od ni Isaac iti adu a sanikuana, inggana a nagbalin isuna a nakabakbaknang.
\v 14 Naaddaan isuna iti adu a karnero, kalkalding, ken bakbaka, ken adu a tagabu. Gapu iti dayta, inapalan isuna dagiti Filisteo.

\s5
\v 15 Isu nga amin a bubon a kinali dagiti adipen ni Abraham nga amana ket ginaburan dagiti tattao iti daga.
\v 16 Kalpasanna, kinuna ni Abimelec kenni Isaac, "Nagbalinkan a nabakbaknang ngem kadakami, isu a kayatko a pumanawka ditoy lugarmi."
\v 17 Isu a manipud sadiay, immakar ni Isaac ken ti pamiliana. Napanda impatakder dagiti toldada idiay tanap ti Gerar ket nagnaedda sadiay.

\s5
\v 18 Adda sumagmamano a bubon iti dayta a disso a nakali idi sibibiag pay ni Abraham nga ama ni Isaac, ngem ginaburan dagitoy dagiti Filisteo idi natayen ni Abraham. Ngem kinali manen ni Isaac ken dagiti adipenna dagidiay a bubon, ket pinanaganan ni Isaac dagiti bubon iti isu met laeng a nagnagan kas impanagan ni Abraham nga amana kadakuada.

\s5
\v 19 Nagkali dagiti adipen ni Isaac iti tanap ket nakasarakda iti ubbog.
\v 20 Ngem nakisinnuppiat dagiti lallaki nga agipaspastor kadagiti ayup idiay tanap ti Gerar kadagiti agay-aywan kadagiti ayup ni Isaac. Kinunada, "Kukuami ti danum iti daytoy a bubon!" Isu a pinanaganan ni Isaac ti bubon iti Esek, nga iti kayatna sawen ket "suppiat," gapu ta nagsisinnuppiatanda no siasino ti akinkukua iti daytoy.

\s5
\v 21 Kalpasanna, nagkali dagiti adipen ni Isaac iti sabali pay a bubon, ngem nagaapaanda manen no siasino ti akinkukua iti daytoy. Isu a pinanaganan ni Isaac daytoy iti Sitnah, nga iti kayatna sawen ket "nagririan."
\v 22 Immakarda manipud sadiay ket nagkalida iti sabali pay a bubon, ngem iti daytoy a tiempo ket awanen iti nagaapa maipanggep iti akinkukaua iti bubon. Isu a pinanagananna iti Rehobot, nga iti kayatna a sawen ket "unga-ong a lugar," kunana, "Inikkannatayo ni Yahweh iti unga-ong a lugar a pagnaedantayo, maysa a lugar a saan a kayat dagiti dadduma a tattao, ket agbalintayonto a narang-ay unay ditoy."

\s5
\v 23 Manipud sadiay, simmang-at ni Isaac idiay Beerseba.
\v 24 Iti umuna a rabii a kaaddana sadiay, nagparang ni Yahweh kenkuana ket kinunana, "Siak ti Dios a nagrukbaban ni Abraham nga amam. Saanka nga agbuteng iti aniaman. Tulonganka ken bendisionanka, ken gapu iti inkarik kenni Abraham nga adipenko, paaduekto iti kasta unay ti bilang dagiti kaputotam."
\v 25 Isu a nangbangon ni Isaac iti altar sadiay ket nangidatag iti daton kas panagrukbabna kenni Yahweh. Impatakderna dagiti toldada idiay, ket nangrugi a nagkali dagiti adipenna iti bubon.

\s5
\v 26 Kabayatan a kalkalienda ti bubon, napan ni Ari Abimelec iti ayan ni Isaac manipud idiay Gerar, a kaduana ni Ahuzzat, a mamalbalakadna, ken ni Ficol, a pangulo ti armadana.
\v 27 Sinaludsod ni Isaac kaduada, "Ginuradak idi ken pinapanawdak. Apay ngarud nga immaykayo kaniak ita?"

\s5
\v 28 Simmungbat ti maysa kadakuada, "Nakitami a tultulongannaka ni Yahweh. Isu a kinunami iti maysa ken maysa, "Masapul nga adda iti katulagan iti nagbaetantayo ken ni Isaac.' Mangaramidtayo ngarud iti katulagan ti kapia iti nagbabaetantayo,
\v 29 ket mailanad iti daytoy a saannakaminto a dangran, iti isu met laeng a wagas a saanmi a panangdangran kenka. Trinatodaka a kanayon iti nasayaat, ken pinapanawdaka a sitatalna. Ket ita benbendisionannaka ni Yahweh."

\s5
\v 30 Isu a nangisagana ni Isaac iti padaya para kadakuada, ket nangan ken imminumda amin.
\v 31 Ket iti kabigatanna, nagsapatada iti tunggal maysa nga aramidenda ti inkarida. Ket sikakapia a pinaawid ida ni Isaac.

\s5
\v 32 Iti dayta nga aldaw, napan dagiti adipen ni Isaac kenkuana ket imbagada ti maipanggep iti bubon a nalpasdan a kinali. Kinunada, "Nakasarakkami iti danum idiay bubon!"
\v 33 Pinanaganan ni Isaac ti bubon iti Shiba, a kas iti maysa a sao iti Hebreo nga iti kayatna a sawen ket "kari." Inggana kadagitoy a tiempo ket napanaganan ti ili idiay iti Beersheba nga iti kayatna a sawen ket "bubon ti katulagan ti kapia."

\s5
\v 34 Idi agtawen ni Esau iti uppat a pulo, inasawana ni Judit, a putot ni Beeri, ken ni Basemat, a putot ni Elon. Agpada a nagtaud iti kaputotan ni Het dagitoy a babbai, saanda a nagtaud iti puli ni Isaac.
\v 35 Pinagbalin dagiti dua nga assawa ni Esau ti biag da Isaac ken Rebecca a nariribuk.

\s5
\c 27
\p
\v 1 Idi lakayen ni Isaac, nganngani saanen a makakita isuna. Iti maysa nga aldaw, pinaayabanna ni Esau nga inauna a putotna ket kinunana kenkuana, "Anakko?" Insungbatna, "Adtoyak!"
\v 2 Kinuna ni Isaac, "Dumngegka kaniak. Lakayak unayen, ket saanko nga ammo no kaano ti ipapatayko.

\s5
\v 3 Isu nga ita, alaem ti baim ken ti pagikkam a napnoan kadagiti pana ket mapanka iti tay-ak, ket aganupka ti atap nga ayup para kaniak.
\v 4 Mangpatayka iti maysa ket mangisaganaka iti kita iti nananam a karne a kayatko. Kalpasanna, iyumaymo kaniak tapno kalpasan a makanko daytoy, bendisionanka sakbay a matayak."

\s5
\v 5 Dumdumngeg ni Rebecca kabayatan nga ibagbaga dayta ni Isaac iti putotna, a ni Esau. Isu nga idi pimmanaw ni Esau tapno mapan aganup,
\v 6 imbaga ni Rebecca iti anakna, a ni Jacob, "Dumngegka kaniak. Nanggegko ti amam a makitungtungtong iti kabsatmo, a ni Esau, kunana,
\v 7 'Mapanka aganup iti atap nga ayup ket isangpetmo ditoy, ket isaganam ti karne iti nananam a wagas, tapno kanek. Kalpasanna, bendisionanka iti imatang ni Yahweh sakbay a matayak.'

\s5
\v 8 Isu nga ita, anakko, tungpalem ti ibagak kenka.
\v 9 Mapanka idiay ayan ti arban ket mangpatayka iti dua a napintas ken kaub-ubinganna a kalding ket iyegmo kaniak ti karnena. Kalpasanna ket mangisaganaak iti sumagmamano a nananam a taraon para iti amam, iti wagas a kayatna.
\v 10 Kalpasanna ket alaem daytoy para iti amam, tapno kanenna, ket iti kasta, bendisionnannaka sakbay a matay."

\s5
\v 11 Ngem kinuna ni Jacob iti inana a ni Rebecca, "Barbunan amin a bagi ti kabsatko a ni Esau, ket ti kudilko ket saan a kasla iti dayta!
\v 12 Anianto ti mapasamak no arikapennak ti amak? Maamirisnanto nga al-allilawek isuna, ket mangyegak iti lunod iti bagik a saan ket a bendision!"

\s5
\v 13 Kinuna ti inana kenkuana, "No mapasamak dayta, anakko, bay-am a siak ti mailunod. Aramidem ti ibagbagak kenka. Mapanka ket alaem dagiti kalding para kaniak!"
\v 14 Napan ngarud ni Jacob ket nangpatay iti dua a kalding ket impanna dagitoy iti inana. Kalpasanna ket nangisagana ti inana iti nananam a taraon, a kas iti wagas a kaykayat ti amana.

\s5
\v 15 Kalpasanna, innala ni Rebecca dagiti kapipintasan a kawes ti inauna nga anakna a ni Esau nga adda iti uneg ti toldana, ket insuotna dagitoy kenni Jacob nga in-inaudi nga anakna.
\v 16 Insuotna met kadagiti imana dagiti kudil ti kalding ken iti nalamuyot a paset iti tenggedna.
\v 17 Kalpasanna, inkabilna kadagiti ima ni Jacob dagiti tinapay ken ti nananam a taraon nga insaganana.

\s5
\v 18 Innala ni Jacob daytoy ket napan iti amana ket kinunana, "Amak!" Insungbat ni Isaac, "Adtoyak; siasinoka kadagiti putotko?"
\v 19 Kinuna ni Jacob iti amana, "Siak ni Esau, ti inauna a putotmo. Inaramidko ti imbagam kaniak nga aramidek. Agtugawka ket manganka iti naluto a karne iti kasta ket mabendisionannak."

\s5
\v 20 Ngem sinaludsod ni Isaac iti putotna, "Anakko, nagpartakka man a nakaanup ken nangpatay iti ayup?" Insungbat ni Jacob, "Gapu ta ni Yahweh, a pagrukrukbabam ti nangted iti kabaelak tapno agballigiak."
\v 21 Kinuna ni Isaac kenni Jacob, "Umasidegka kaniak, anakko, tapno maarikapka ken maammoak no sika a pudno ti anakko a ni Esau."

\s5
\v 22 Immasideg ngarud ni Jacob iti amana. Inarikap ni Isaac isuna ket kinunana, "Ti timek ket timek ni Jacob, ngem ti rikna dagiti ima ket barbunan, a kasla kadagiti ima ti in-inauna a kabsatna a ni Esau."
\v 23 Saan a nalasin ni Isaac isuna, gapu ta bulag isuna ken gapu ta dagiti ima ni Jacob ket barbunan, a kasla kadagiti ima ti in-inauna a kabsatna a ni Esau. Nagsagana ngarud ni Isaac a mangbendision kenkuana.

\s5
\v 24 Ngem sakbayna, sinaludsod ni Isaac, "Pudno kadi a sika ni Esau nga anakko? Insungbat ni Jacob, "Wen, siak."
\v 25 Kinuna ni Isaac, "Anakko, iyegannak iti karne a linutom, tapno kanek ket kalpasanna bendisionanka." Inyegan ngarud isuna ni Jacob ket kinnanna daytoy. Inyegan met isuna ni Jacob iti arak, ket ininumna daytoy.

\s5
\v 26 Kalpasanna, kinuna ti amana a ni Isaac kenkuana, "Anakko, umayka ditoy ket agkannak."
\v 27 Immasideg ngarud ni Jacob kenkuana, ket inagkan isuna ti amana iti tengngedna. Naangot ni Isaac ti angot dagiti pagan-anay a nakasuot kenni Jacob. Kaang-angot daytoy dagiti pagan-anay ni Esau. Isu a kinunana, "Pudno, ti angot ti anakko ket kas iti angot ti talon a binendisionan ni Yahweh.

\s5
\v 28 Idawatko iti Dios a pababaenna kenka dagiti linnaaw manipud langit tapno sibuganna dagiti talonmo, paaduenna ti apitmo manipud iti daga, ken ikannaka iti napintas nga apit iti bukbukel, ken ubas a maaramid nga arak.

\s5
\v 29 Idawatko a dagiti tattao iti adu a bunggoy dagiti tattao ket pagserbiandaka ken agrukobda kenka. Idawatko nga iturayam dagiti kakabsatmo, ken kasta met nga agrukob dagiti kaputotan ti inam kenka. Dawatek nga ilunod ti Dios dagiti mangilunod kenka, ken bendisionanna dagidiay mangbendision kenka."

\s5
\v 30 Kalpasan a binendisionan ni Isaac ni Jacob, rumuaren ni Jacob iti siled nga ayan ti amana, idi nagsubli ti inauna a kabsatna, a ni Esau, manipud iti panaganupna.
\v 31 Nagluto ni Esau iti nananam a karne ket inyegna daytoy iti amana. Kinunana iti amana, "Amak, pangaasim ta agtugawka ket manganka iti karne nga inlutok, tapno iti kasta ket bendisionannak!"

\s5
\v 32 Kinuna ni Isaac nga amana kenkuana, "Siasinoka?" Insungbatna, "Siak ni Esau, ti inauna nga anakmo!"
\v 33 Kalpasanna ket nangrugin nga agpigerger ni Isaac iti napalalo unay. Kinunana, "Ket siasino ngarud daydiay nangyeg kaniak iti karne manipud ti ayup a naanupanna ken pinapatayna, ket kinnanko amin? Adda ditoy tattay sakbay la unay ti isasangpetmo. Binendisionak isuna, ket saanko a mabalin a babawyen dayta a bendision.

\s5
\v 34 Idi nanggeg ni Esau dagidiay a sao ti amana, nagsangit iti napigsa. Napalalo unay iti pannakapaayna. Kinunana iti amana, "Amak, bendisionannak met!"
\v 35 Ngem kinuna ti amana, "Immay ti kabsatmo, inallilawnak, ket innalana ti bendisionmo!"

\s5
\v 36 Kinuna ni Esau, "Rebbengna a ti naganna ket Jacob, gapu ta inallilawnak iti namindua a daras. Ti immuna a tiempo, innalana dagiti karbengak a kas inauna nga anak, ken ita a tiempo, innalana ti bendisionko!" Kalpasanna ket sinaludsodna, "Awan kadin ti aniaman nga imbatim a bendision para kaniak?"
\v 37 Simmungbat ni Isaac ket kinunana kenni Esau, "Imbagakon nga iturayannaka ti in-inaudi a kabsatmo, ken naibagakon a pagserbianto amin isuna dagiti kakabagianna. Ken naibagakon nga ikkanto isuna ti Dios ti adu a bukbukel ken ubas a maaramid nga arak. Isu nga, anakko, ania ngay ti maaramidak para kenka?"

\s5
\v 38 Sinaludsod ni Esau ti amana, "Amak, maymaysa laeng kadi ti bendisionmo? kenkuana, "Amak, bendisionannak met koma!" Ket nagsangit ni Esau iti nakapigpigsa.

\s5
\v 39 Simmungbat ti amana a ni Isaac ket kinunana kenkuana, "Ti lugar a pagyanamto ket adayo manipud iti nadam-eg a daga ken manipud iti linnaaw nga iyeg ti Dios manipud langit tapno sibuganna dagiti kataltalonan.
\v 40 Agtakawkanto ken pumatayka kadagiti tattao tapno maalam no ania iti masapulmo tapno agbiagka, ken agbalinkanto a kasla adipen ti kabsatmo. Ngem no ikeddengmo a bumusorka kenkuana, mawayawayaam ti bagim manipud iti panangtengngelna kenka."

\s5
\v 41 Gapu iti bendision nga inted ti amana kenni Jacob, ginura ni Esau ti kabsatna. Kinuna ni Esau iti bagina, "Kalpasan a matay ti amak ket malpaskami nga agladingit gapu kenkuana, papatayekto ni Jacob!"
\v 42 Ngem naammoan ni Rebecca ti panpanunoten ti anakna nga inauna a ni Esau. Isunga pinaayabanna ti in-inaudi nga anakna a ni Jacob, ket kinunana kenkuana, "Dumngegka kaniak. Ti inauna a kabsatmo a ni Esau ket liwliwaenna ti bagina babaen iti panagpangpanggepna a mangpapatay kenka, tapno agibales iti panangallilawmo iti amam.

\s5
\v 43 Isunga ita, anakko, denggem a nasayaat ti ibagak kenka. Darasem ti aglibas ket mapanka makipagnaed iti kabsatko a ni Laban, idiay Haran.
\v 44 Makipagnaedka pay laeng kenkuana agingga a bummaawen ti unget ti in-inauna a kabsatmo.
\v 45 Inton malipatanna dagiti inaramidmo kenkuana, mangipatulodakto iti mensahe kenka tapno ibagak nga agsublikan manipud sadiay. No mapataynaka ni Esau, papatayento isuna ti sabali, ket aggiddankayto nga annakko a matay!"

\s5
\v 46 Imbaga met ni Rebecca kenni Isaac, "Dagitoy a gangannaet a babbai nga inasawa ni Esau, a kaputotan ni Het, ket pagbalbalinenda a nakaay-ay-ay ti biagko. No mangasawa met ni Jacob iti babai iti daytoy a disso, a kameng iti kaputotan ni Het, awanto ti serserbi ti biagko!"

\s5
\c 28
\p
\v 1 Kalpasanna, pinaayaban ni Isaac ni Jacob ket binendisionanna. Kastoy ti kinunana kenni Jacob: "Saanka a mangasawa iti babai manipud kadagiti babbai a taga-Canaan.
\v 2 Ngem ketdi, mapanka a sigud idiay Padan-aram, iti balay ti ama ti inam a ni Betuel. Kiddawem iti maysa kadagiti babbalasang ti kabsat ti inam a ni Laban a makiasawa kenka.

\s5
\v 3 Ikararagko a bendisionannaka ti Dios a Mannakabalin-amin, ken paaduenna koma dagiti kaputotam, tapno agbalinda nga adu a nadumaduma a bunggoy dagiti tattao.
\v 4 Ikararagko met a bendisionannaka ken dagiti kaputotamto babaen iti panangtedna kadakayo iti kabaelan a mangtagikua iti daga a pagnanaedam ita a kas gangannaet, ti daga nga ingkari ti Dios nga itedna kenni Abraham ken kadagiti kaputotanna."

\s5
\v 5 Imbaon ngarud ni Isaac ni Jacob idiay Padan-aram tapno makipagian iti kabsat a lalaki ni Rebecca a ni Laban a putot ni Betuel, a maibilang iti bunggoy dagiti tattao nga Arameo. (Daytoy a Rebecca ti nangiyanak kada Jacob ken Esau.)

\s5
\v 6 Naduktalan ni Esau a binendisionan ni Isaac nga amana ni Jacob ket kalpasanna imbaonna isuna sadiay Padan-aram. Naduktalanna met nga idi binendisionan ti amana ni Jacob, kinunana kenkuana, "Saanka a mangasawa iti babai manipud kadagiti tattao a taga-Canaan,"
\v 7 ket tinungpal ni Jacob ti amana ken inana, ket pimmanaw a nagturong idiay Padan-aram.

\s5
\v 8 Naamiris met ni Esau a saan a kayat ni Isaac nga amana dagiti babbai manipud kadagiti tattao a taga- Canaan.
\v 9 Gapu iti dayta, napan kinita ni Esau ti kabagianna a ni Isamael ket inasawana ni Mahalat, a putot a babai ni Ismael. Ni Mahalat ket kabsat a babai ni Nabayot ken apoko ni Abraham.

\s5
\v 10 Kabayatanna, pimmanaw ni Jacob idiay Beerseba ket napan idiay Haran.
\v 11 Idi nakadanun iti mays a lugar, nagsardeng isuna sadiay gapu ta limneken ti init. Nangala isuna iti maysa kadagiti bato sadiay, ket pinagpunganna daytoy. Kalpasanna, nagidda ket naturog sadiay.

\s5
\v 12 Kabayatan iti pannaturogna, nagtagtagainep ket nakitana ti maysa nga agdan. Ti puon ti agdan ket nakadisso iti rabaw ti daga ken ti tuktokna ket adda iti tangatang. Nakita met ni Jacob dagiti anghel ti Dios nga agpangato ken agpababa iti agdan.
\v 13 Kalpasanna, nakitana ni Yahweh a nakatakder iti tuktok ti agdan, kunana, "Siak ni Yahweh a Dios, a nagrukbaban daydi apongmo a ni Abraham ken pagrukrukbaban ni Isaac. Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam ti daga a pagid-iddaam.

\s5
\v 14 Nakaad-adunto dagiti kaputotam, kas kaadu dagiti tapuk nga adda iti rabaw ti daga, ken ti masakupanda ket nalawanto unay. Lumawanto iti amin a banda, agpadaya ken agpalaud, agpaammianan ken agpaabagatan. Bendisionakto amin a puli ken bunggoy ti tattao iti rabaw ti daga babaen kenka ken dagiti kaputotam.
\v 15 Tulongankayto ken salaknibankayto iti sadinnoman a papananyo, ket isublikayto iti daytoy a daga. Saankayto a panawan; aramidekto amin kadakayo ti ingkarik nga aramidek."

\s5
\v 16 Iti rabii, idi nakariing ni Jacob manipud iti pannaturogna, napanunotna, "Awan duadua nga adda iti daytoy a lugar ni Yahweh, ket itak laeng a naamiris daytoy!"
\v 17 Nagbuteng isuna, ket kinunana, "Nakabutbuteng daytoy a lugar! Awan duadua nga daytoy ti lugar a pagigianan ti Dios, ken daytoy ti pagserkan nga agturong idiay langit.

\s5
\v 18 Iti kabigatanna, nagriing ni Jacob, innalana ti bato a nagpungananna ket impasdekna ti pungto daytoy tapno agserbi a marka ti lugar a nagparangan ti Dios kenkuana. Nangibukbok iti lana ti olibo iti rabaw ti bato kas panangidatonna iti daydiay a disso iti Dios.
\v 19 Pinanagananna dayta a lugar iti Betel, a ti kayatna a sawen ket "balay ti Dios." Ti immuna a naganna ket Luz.

\s5
\v 20 Sipapasnek a nagsapata ni Jacob iti Dios, kunana, "No tulungannak ken aywanannak kabayatan iti panagdaliasatko, ken no ikkannak iti umdas a taraonko ken pagan-anayko,
\v 21 tapno makasubliak a sitatalged iti balay ti amak, ket sika, Yahweh, ti Dios a pagrukbabak.
\v 22 Daytoy a bato nga ipasdekko ket markaanna ti lugar a nagparangam kaniak. Ket isublikto kenka ti apagkapullo ti amin nga itedmo kaniak."

\s5
\c 29
\p
\v 1 Nagtuloy ni Jacob iti panagdaliasatna, ket nadanunna ti daga nga adda iti daya ti Canaan.
\v 2 Sadiay, nakakita ni Jacob iti bubon iti tay-ak ket tallo nga arban dagiti karnero ti agin-inana iti asideg ti bubon. Isu ti bubon a kadawyan a pagal-alaan dagiti agpaspastor iti danum para kadagiti karneroda. Adda dakkel a bato a nakakalub iti rabaw ti bubon.
\v 3 Inton maurnong amin dagiti arban idiay, agtitinnulong dagiti agpaspastor a mangitulid iti bato manipud iti rabaw ti bubon sadanto mangala iti danum nga ipainumda kadagiti karnero. Inton malpasda nga aramiden dayta, isublida manen ti bato iti rabaw ti bubon a sigud nga ayanna.

\s5
\v 4 Iti dayta nga aldaw, sinaludsod ni Jacob dagiti agpaspastor nga agtugtugaw idiay, "Taga-anokayo?" Insungbatda, "Taga-siudad ti Haran kami."
\v 5 Sinaludsodna kadakuada, "Am-ammoyo kadi ni Laban, nga apoko ni Nahor?" Insungbatda, "Wen, am-ammomi isuna."
\v 6 Sinaludsod ni Jacob kadakuada, "Nasayaat kadi ti kasasaad ni Laban?" Insungbatda, "Wen, nasayaat ti kasasaadna. Kitaem! Adtoy ni Raquel a putotna agraman dagiti karnero!"

\s5
\v 7 Kinuna ni Jacob, "Ngem nangato pay laeng ti init iti tangatang. Saan pay nga oras tapno maurnong dagiti arban para iti rabii. Apay a saanyo nga ikkan dagiti karnero iti danum kalpasanna ket isubliyo ida a mapan ipaarab kadagiti pagpasturan?"
\v 8 Insungbatda, "Saan, saanmi a mabalin nga aramiden dayta inggana a maurnong amin dagiti arban ditoy ken maikkat ti bato manipud iti rabaw ti bubon. Kalpasan dayta, painumenminton dagiti karnero."

\s5
\v 9 Kabayatan a makisarsarita pay laeng isuna kadakuada, dimteng ni Raquel agraman dagiti karnero ni tatangna. Isuna ti mangay-aywan kadagiti karnero ni tatangna.
\v 10 Idi nakita ni Jacob ni Raquel, a putot ni Laban, a kabsat ti inana, ken dagiti karnero ni Laban, napanna intulid ti bato a naikalub iti rabaw ti bubon, ket nangala iti danum para kadagiti karnero ni ulitegna.

\s5
\v 11 Kalpasanna, inagkan ni Jacob ti pingping ni Raquel, ken nagsangit iti napigsa gapu iti napalalo a ragsakna.
\v 12 Imbaga ni Jacob kenni Raquel a maysa isuna kadagiti kabagian ti amana, ken anak isuna ni Rebecca nga ikit ni Rebecca. Isu a nagtaray ni Raquel ket napanna imbaga daytoy kenni tatangna.

\s5
\v 13 Apaman a nangngeg ni Laban nga adda idiay ni Jacob, nga anak ti kabsatna, nagtaray isuna a napan nangsabat kenkuana. Inarakupna, ken inagkanna ti pingpingna. Ket inkuyogna iti pagtaenganna, ket imbaga ni Jacob kenkuana dagiti amin a napasamak kenkuana.
\v 14 Ket kinuna ni Laban kenkuana, "Pudno a pasetka ti pamiliak!" Kalpasanna ket nagnaed ni Jacob idiay ken nagtrabaho para kenni Laban iti maysa a bulan,

\s5
\v 15 Kinuna ni Laban kenkuana, "Saan a rumbeng nga agtrabahoka kaniak nga awan ti maganabmo gapu laeng ta kabagianka! Ibagam kaniak no mano ti kayatmo nga itangdanko kenka."
\v 16 Itatta, addaan ni Laban iti dua nga annak a babbai. Ti inauna ket agnagan iti Lea, ken ti inaudi ket agnagan iti Raquel.
\v 17 Napintas dagiti mata ni Lea, ngem makaay-ayo unay ti pammagi ni Raquel ken napintas.
\v 18 Ay-ayaten ni Jacob ni Raquel, ket kinunana, "Agtrabahoak kenka iti pito a tawen. Daytanto ti bayadko para iti panangipalubosmo nga asawaek ti inaudi nga anakmo, a ni Raquel."

\s5
\v 19 Insungbat ni Laban, "Nasaysayaat para kaniak a palubosanka a mangasawa kenkuana ngem ti mangasawa isuna iti sabali a lalaki! Rumbeng a makipagnaedka kadakami ditoy."
\v 20 Isu a nagtrabaho ni Jacob para kenni Laban iti pito a tawen tapno maasawana ni Raquel, ngem kasla bassit laeng nga aldaw dagitoy para kenni Jacob, gapu ta ay-ayatenna la unay ti balasang.

\s5
\v 21 Idi nalpasen ti pito a tawen, kinuna ni Jacob kenni Laban, "Ipalubosmo koma nga asawaek ni Raquel ita, gapu ta nagpatinggan ti tiempo a nagnummoanta a panagtrabahok para kenka, ket kayatko nga asawaen isuna."
\v 22 Inummong ngarud ni Laban dagiti amin a tattao nga agnanaed iti dayta a disso ket nagpaboda.

\s5
\v 23 Ngem iti dayta a rabii, imbes a ni Raquel ti maipan kenni Jacob, innala ni Laban ti inauna nga anakna a ni Lea, ket impanna kenkuana. Ngem gapu ta nasipngeten, saanna a makita a ni Lea daydiay a saan ket a ni Raquel, ket kinaiddana daytoy.
\v 24 (Inteden ni Laban ni Zilpa a tagabuna a babai kenni Lea a putotna tapno agbalin a tagabuna.)
\v 25 Iti kabigatanna, nakigtot ni Jacob idi makitana a ni Lea ti kaduana! Napan ngarud isuna kenni Laban ket sipupungtot la unay a nangibaga kenkuana, "Makaparurod daytoy nga inaramidmo kaniak! Nagtrabahoak para kenka tapno maasawak ni Raquel, saan kadi? Apay ngarud nga inallilawnak?"

\s5
\v 26 Insungbat ni Laban, "Iti daytoy a daga, saanmi a kaugalian nga ipaasawa nga umuna ti inaudi nga anak a babai sakbay nga ipaasawami ti inauna nga anakmi a babai.
\v 27 Kalpasan daytoy makalawas a panagrambaktayo, iplaubosmi nga asawaem met ti inaudi. Ngem kas kasukat, masapul nga agbayadka para kenni Raquel babaen iti panagtrabahom para kaniak iti pito manen a tawen."

\s5
\v 28 Ket kasta ngarud ti inaramid ni Jacob. Kalpasan ti makalawas a panagrambak, inted ni Laban kenkuana ni Raquel a putotna, tapno agbalin nga asawana.
\v 29 Inted ni Laban ti babai a tagabuna, a ni Bilha, kenni Raquel tapno agbalin a tagabuna.
\v 30 Nakikaidda met ni Jacob kenni Raquel, ket nalablabes ti panagayatna kenni Raquel ngem iti panagayatna kenni Lea. Nagtrabaho isuna kenni Laban iti pito manen a tawen.

\s5
\v 31 Idi nakita ni Yahweh a saan unay nga ay-ayaten ni Jacob ni Lea, pinagsikogna isuna. Ngem saan a nagsikog ni Raquel.
\v 32 Naganak ni Lea iti lalaki, a pinanagananna iti Ruben, a kas kadagiti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "kitaem, maysa nga anak a lalaki!" Kinuna ni Lea, "Nakita ti Dios nga agladladingitak, ket gapu iti dayta, inikkannak iti anak a lalaki. Ita, awan duadua nga ayatennakon ti asawak gapu ta naganakak iti maysa a lalaki para kenkuana."

\s5
\v 33 Saan a nagbayag ket nagsikog manen isuna ken naganak iti maysa pay a lalaki. Kinunana, "Gapu ta nangngeg ni Yahweh a saannak nga ay-ayaten ti asawak, intedna met kaniak daytoy nga anak a lalaki." Isu a pinanagananna iti Simeon, a ti kayatna a sawen ket "maysa nga agdengdengngeg."
\v 34 Saan a nagbayag ket nagsikog manen isuna, ken naganak iti maysa pay a lalaki. Kinunana, "Ita, kamaudiananna, ad-adda pay a maisinggalut kaniak ti asawak." Isu a pinanagananna iti Levi, a ti kayatna a sawen ket "maisinggalut."

\s5
\v 35 Saan a nagbayag ket nagsikog manen isuna ken naganak iti maysa pay a lalaki. Kinunana, "Idaydayawko ita ni Yahweh." Isu a pinanagananna iti Juda, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket idaydayaw." Kalpasan dayta, saanen isuna a naganak pay.

\s5
\c 30
\p
\v 1 Naamiris ni Raquel a saan pulos nga agsiksikog isuna. Isu a nagimon iti inauna a kabsatna a ni Lea, gapu ta naganak ni Lea iti uppat a lallaki. Kinunana kenni Jacob, "Sikogannak met tapno maaddaanak kadagiti annak. No saanmo nga aramiden dayta, matayak!"
\v 2 Nakapungtot ni Jacob kenni Raquel ket kinunana, "Saanak a Dios! Isuna ti nanglapped kenka iti panagsikogmo!"

\s5
\v 3 Ket kinunana, "Kitaem, adtoy ti tagabuk, ni Bilha. Makikaiddaka kenkuana tapno maaddaan isuna kadagiti annak para kaniak. Iti kasta a wagas maaddaanakto met kadagiti annak."
\v 4 Inted ngarud ni Raquel ni Bilha a tagabuna kenni Jacob, tapno agbalin a maysa pay nga asawana, ket nakikaidda ni Jacob kenkuana.

\s5
\v 5 Nagsikog isuna ket naganak iti lalaki para kenni Jacob.
\v 6 Kinuna ni Raquel, "Inaramid ti Dios ti umno a banag para kaniak. Nangngegannak a nagkararag kenkuana ket inikkannak iti anak a lalaki." Isu a pinanagananna iti Dan, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "nangngeddeng isuna."

\s5
\v 7 Saan a nagbayag, nagsikog manen ni Bilha a tagabu ni Raquel ket naganak iti maysa pay a lalaki para kenni Jacob.
\v 8 Ket kinuna ni Raquel, "Naaddaanak iti napinget a pannakidangadang tapno maaddaanak kadagiti annak a kas iti inauna a kabsatko, ngem pudno nga addaanak iti anak a lalaki." Isu a pinanagananna iti Naftali, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "pannakidangadang"

\s5
\v 9 Idi naamiris ni Lea a saanen isuna a maaddaan pay kadagiti annak, innalana ti babai a tagabuna, a ni Zilpa, ket intedna kenni Jacob tapno agbalin a maysa pay nga asawana.
\v 10 Dagus a nagsikog ni Zilpa ket naganak iti lalaki para kenni Jacob.
\v 11 Kinuna ni Lea, "Pudno a nagasatak!" Isu a pinanagananna iti Gad, a ti kayatna a sawen ket "nagasat."

\s5
\v 12 Saan a nagbayag ket naganak iti maysa pay a lalaki ni Zilpa a tagabu ni Lea para kenni Jacob.
\v 13 Kinuna ni Lea, "Napalalo ita ti ragsakko, ken awagandak dagiti tattao iti naragsak." Isu a pinanagananna iti Aser, a ti kayatna a sawen ket "naragsak."

\s5
\v 14 Kabayatan ti tiempo nga agap-apitda iti trigo, napan ni Ruben idiay kataltalonan ket nakakita iti sumagmamano a mandragoras. Nangisangpet isuna iti sumagmamano kadagitoy para kenni Lea nga inana. Ngem nakita dagitoy ni Raquel ket kinunana kenni Lea, "Pangaasim ta ikkannak iti sumagmamano kadagiti mula nga insangpet ti anakmo kenka!"
\v 15 Ngem kinuna ni Lea kenkuana, "Saan! Dakes ti panangagawmo iti asawak! Ita, alaem pay dagiti mandragoras a mula nga insangpet ti anakko?" Isu a kinuna ni Raquel, "Ala ngarud, mabalin a makikaidda ni Jacob kenka ita a rabii, no ikkannak iti sumagmamano a mandragoras a mula nga insangpet ti anakmo." Immanamong ngarud ni Lea kenni Raquel.

\s5
\v 16 Idi nagsubli ni Jacob manipud iti kataltalunan ti trigo iti dayta a rabii, rimmuar ni Lea a napan nangsabat kenkuana. Kinunana, "Masapul a makikaiddaka kaniak ita a rabii, gapu ta inikkak ni Raquel iti sumagmamano a mandragoras a mula kas bayadko kenkuana para iti panangipalubosna kadata a mangaramid iti dayta." Isu a nakikaidda ni Jacob kenkuana iti dayta a rabii.
\v 17 Sinungbatan ti Dios ti kararag ni Lea, ket nagsikog ken naganak iti maikalima a lalaki para kenni Jacob.
\v 18 Kinuna ni Lea, "Ginunggunaannak ti Dios gapu ta intedko ti tagabuk a babai iti asawak tapno agbalin a maysa pay nga asawana." Isu a pinanagananna iti Issacar, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "gungguna."

\s5
\v 19 Nagsikog manen ni Lea ket naganak iti maika-innem a lalaki para kenni Jacob.
\v 20 Kinuna ni Lea, "Inikkannak ti Dios iti napateg a sagut. Ita, dayawennakon ti asawak, gapu ta naganakak iti innem a lallaki para kenkuana." Isu a pinanagananna iti Zabulon, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "naawat a sagut."
\v 21 Iti saan a nagbayag ket naganak isuna iti babai a pinanagananna iti Dina.

\s5
\v 22 Ket napanunot ti Dios ti maipanggep iti kayat ni Raquel. Nangngegna ti panagkararagna ket pinagsikogna daytoy.
\v 23 Nagsikog ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Inikkannak ti Dios iti pakaigapuan tapno saanakon a maibabain gapu ta saanak a maaddaan kadagiti annak."
\v 24 Pinanagananna iti Jose, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "Kararagko nga ikkannak pay iti maysa."

\s5
\v 25 Kalpasan nga inyanak ni Raquel ni Jose, kinuna ni Jacob kenni Laban, "Ita, ipalubosmo koma nga agsardengakon nga agtrabaho para kenka ken palubosannak koma nga agsubli iti bukodko a daga.
\v 26 Ammom ti panagtrabahok para kenka. Isu nga ipalubosmo koma nga alaek dagiti assawak ken dagiti annakko a gapuanan iti panagtrabahok para kenka, ket pumanawkami."

\s5
\v 27 Ngem kinuna ni Laban kenkuana, "No maay-ayoka kaniak, agtalinaedka ditoy, gapu ta natakkuatak babaen iti panagpadles a binendisionannak ni Yahweh gapu kadagiti inaramidmo para kaniak.
\v 28 Ibagam kaniak no ania ti kayatmo nga ibayadko kenka para iti agtultuloy a panagtrabahom para kaniak, ket dayta ti ibayadko kenka."

\s5
\v 29 Kinuna ni Jacob kenkuana, "Ammom no kasano ti panagtrabahok para kenka, ken ammom nga immadu unay dagiti ayupmo bayat iti panangaywanko kadakuada.
\v 30 Addaanka laeng iti bassit nga ayup sakbay nga immayak ditoy. Ngem ita, addaankan iti adu unay, ken pinaadu ni Yahweh iti kasta unay dagiti ayupmo iti sadinoman a pangipanak kadakuada. Ngem ita, kasapulak a rugian ti mangaywan para kadagiti kasapulan ti bukodko a pamilia."

\s5
\v 31 Simmungbat ni Laban a kunana, "Ania ti kayatmo nga ibayadko kenka?" Simmungbat met ni Jacob, "Saanko a kayat a bayadannak iti aniaman. Ngem no aramidem daytoy a banag para kaniak, itultuloyko nga aywanan dagiti arbanmo ken saluadak dagitoy.
\v 32 Palubosannak a mapan mangkita kadagiti amin nga arbanmo ita nga aldaw ket ikkatek manipud kadakuada dagiti amin a turikturikan a karnero, amin a labang a karnero, ken tunggal nangisit a karnero, amin dagiti turikturikan a kalding, ken amin dagiti labang a kalding. Ket alaek dagitoy kas tangdanko.

\s5
\v 33 Iti kasta a wagas, iti masakbayan, maammoamto no nagbalinak a napudno maipanggep iti imbayadmo kaniak. No addaman kadagiti kaldingko ti saan a turikturikan wenno labang, wenno addaman kadagiti karnerok ti saan a nangisit, maammoamto a tinakawko dagitoy manipud kenka."
\v 34 Immanamong ni Laban ket kinunana, "Wen, aramidenta ti kas iti imbagam."

\s5
\v 35 Ngem iti dayta met laeng nga aldaw, inikkat ni Laban dagiti amin a kalakian a kalding nga addaan iti nangisit ken puraw a garit wenno labang, ken amin dagiti kabaian a kalding a turikturikan wenno labang, amin dagiti kalding nga adda puraw-purawna, ken amin dagiti nangisit a karnero. Insinana dagitoy manipud kadagiti dadduma nga ayup ket pinaaywananna kadagiti annakna a lallaki.
\v 36 Ket innala ni Laban ken dagiti annakna a lallaki dagitoy nga ayup ket nagdaliasatda iti tallo nga aldaw manipud iti ayan ni Jacob. Intuloy ni Jacob nga inaywanan dagiti nabati kadagiti arban ni Laban.

\s5
\v 37 Ket nangputed ni Jacob kadagiti sanga ti alamo, almendras, ken kastanio a kaykayo. Inukisanna iti pauged dagiti sanga. Iti kastoy a wagas, dagiti inikkatna ti ukisna ket nakusnaw ti maris dagiti sanga.
\v 38 Kalpasanna ket inkabilna dagiti nagaritan a sanga kadagiti paginuman dagiti dagiti ayup, tapno makita dagiti arban dagitoy no kasta nga umin-inomda.

\s5
\v 39 Agtitinnakba met dagiti ayup iti sango dagiti sanga, ket iti saan a nagbayag naganakda kadagiti turikturikan nga ayup, wenno kadagiti labang nga ayup, wenno kadagiti nagaritan iti nangisit ken puraw nga ayup.
\v 40 Kabayatan dagiti sumagmamano a tawtawen a simmaruno, masansan nga isina ni Jacob dagiti kabaian a karnero kadagiti arban ni Laban manipud kadagiti dadduma a karnero ken kalding. Inton agtitinnakbada, pagsangoenna ida kadagiti ayup a nagaritan iti nangisit ken puraw, ken kadagiti nangisit nga ayup. Isu nga aganakdanto kadagiti ayup nga addaan iti isu met laeng a marka. Kalpasanna ket ilasinna dagitoy nga ayup manipud kadagiti arban ni Laban ket aywananna ida para kenkuana.

\s5
\v 41 Maysa pay, tunggal agmaya dagiti nasasalun-at a kabaian a karnero, mangikabil ni Jacob iti sumagmamano kadagiti nagaritan a sanga kadagiti pagin-inuman iti sangoananda, tapno agtitinnakbada iti sango dagiti sanga.
\v 42 Ngem no agmaya dagiti saan a nasasalun-at nga ayup, saanna nga ikabil dagiti sanga kadagiti pagin-inumanda. Isu a naganakda kadagiti saan a nasasalun-at nga urbon, a nagtalinaed kadagiti arban ni Laban, ngem dagiti nasasalun-at ket paset ti arban ni Jacob.

\s5
\v 43 Kas nagbanaganna, nagbalin a nabaknang unay ni Jacob. Adu unay dagiti kukuana nga arban. Adu met dagiti kukuana a tagabu a lallaki ken babbai, kamelio, ken asno.

\s5
\c 31
\p
\v 1 Maysa nga aldaw, adda nangibaga kenni Jacob nga agrekreklamo dagiti lallaki a putot ni Laban a kunkunada, "Bimmaknang unay ni Jacob babaen iti panangalana kadagiti amin a kukua ti amatayo."
\v 2 Nadlaw ni Jacob a saanen nga agtigtignay iti nasayaat ni Laban kenkuana saan a kas iti damo.
\v 3 Ket kinuna ni Yahweh kenni Jacob, "Agsublika iti pagiliam ken kadagiti kakabagiam, ket tulungankanto sadiay."

\s5
\v 4 Nangipatulod ngarud ni Jacob iti mensahe kada Raquel kenni Lea, ket impakaammona kadakuada a mapanda iti pagaraban nga ayan dagiti arbanna a karnero ken kalding.
\v 5 Idi simmangpetda, kinunana kadakuada, "Nakitak a saanen nga agtigtignay iti nasayaat ti amayo kaniak a saan a kas iti napalabas. Ngem ti Dios a dinaydayaw ti amak, ket tinulungannak."
\v 6 Ammoyo a dua a nagtrabahoak iti kasta unay para iti amayo,

\s5
\v 7 ngem namin-adu a daras a linukonak babaen iti panangkiskissayna kadagiti tangdanko. Ngem saan nga impalubos ti Dios a madangrannak.
\v 8 Idi kinuna ni Laban, 'Dagiti burik nga ayup ti itedko a tangdanmo, amin nga ayup ket naganak iti burik nga urbon. Idi nagbaliw ti panunotna a kinunana, 'Dagiti ayup nga addaan iti nangisit ken puraw a garit ti itedko a tangdanmo,' naganak met amin dagiti ayup iti garit nga urbon.
\v 9 Iti kasta a wagas, innala ti Dios dagiti amin a taraken ti amayo ket intedna dagitoy kaniak.

\s5
\v 10 Iti naminsan, idi agmamaya dagiti ay-ayup, nagtatagainepak. Iti tagtagainepko, kimmitaak iti ngato ket nasdaawak a nakakita a dagiti dadduma a kalakian a kalding a mangmaymaya kadagiti kaba-ian a kalding ket addaan iti nangisit ken puraw a garit, dagiti dadduma ket burik ken dagiti dadduma ket labang.
\v 11 Iti tagtagainep, kinuna kaniak ti maysa nga anghel a naggapu iti Dios, 'Jacob!' Insungbatko, "Adtoyak!'

\s5
\v 12 Kinunana kaniak, "Kumitaka iti ngato ket makitam nga amin a kalakian a kalding a mangmaymaya ket addaan iti nangisit ken puraw a garit, wenno burik wenno labang. Mapaspasamak daytoy gapu ta nakitak amin nga inaramid kenka ni Laban.
\v 13 Siak ti Dios a nagparang kenka idiay Betel, a nangipatakderam iti bato a binukbukam iti lana ti olibo ken nangaramidam iti napasnek a kari kaniak. Isu nga ita, panawam a dagus daytoy a lugar ken agsublika iti lugar a nakaiyanakam.'"

\s5
\v 14 Simmungbat da Raquel ken Lea kenkuana, "Saannakamin nga ikkan ti amami iti aniaman a banag inton matay isuna.
\v 15 Tratratoennakami a kasla kami la ganggannaet! Ti trabaho nga inaramidmo a maipaay kenkuana kadagitoy amin a tawtawen ket bayad nga intedmo kenkuana para kadakami, ngem awan ti matawidmi iti aniaman a kinabaknang nga impaaymo kenkuana. Ginastos na amin!
\v 16 Pudno nga amin a kinabaknang nga innala ti Dios manipud iti amami ket kukuami ken dagiti annakmi. Aramidem ngarud ti aniaman nga imbaga ti Dios nga aramidem!"

\s5
\v 17 Kalpasanna, pinagsakay ni Jacob dagiti putot ken assawana kadagiti kamelio.
\v 18 Pinaunana dagiti amin a tarakenna. Malaksid kadagiti tarakenna, innalana dagiti amin a dadduma a banbanag a naalana kabayatan ti panagnaedna idiay Paddan Aram. Iti kastoy a wagas, rinugianda ti agsubli iti ayan ti amana a ni Isaac, idiay daga ti Canaan.

\s5
\v 19 Ita, pimmanaw ni Laban tapno mapanna pukisan dagiti karnerona. Iti kaawanna, tinakaw ni Raquel dagiti babassit a didiosen a naaramid manipud iti kayo nga adda iti uneg ti tolda ti amana.
\v 20 Maysa pay, inallilaw ni Jacob ni Laban nga Arameo babaen iti saanna a panangibaga kenkuana a pangpanggependa ti pumanaw.
\v 21 Pimmanaw ngarud da Jacob ken ti pamiliana ket intugotda dagiti amin a sanikuada. Binallasiwda ti Karayan Eufrates ken inrugida ti agdaliasat nga agpaabagatan nga agturong iti katurturodan a pagilian ti rehiyon ti Galaad.

\s5
\v 22 Iti maikatlo nga aldaw kalpasan a pimmanawda, adda iti nangibaga kenni Laban nga awanen ni Jacob ken ti pamiliana.
\v 23 Isu nga inayabanna dagiti dadduma a kabagianna ket kinamatda ni Jacob. Pito nga aldaw a nagnagnada.

\s5
\v 24 Ket iti rabii, nagparang ti Dios kenni Laban iti maysa a tagtagainep. Kinunana kenkuana, "No makamatam da Jacob, annadam dagiti ibagam kenkuana."
\v 25 Iti simmaruno nga aldaw, idi nakamatanen ni Laban ni Jacob, naipatakderen da Jacob ken ti sangkabalayanna dagiti toldada idiay turturod ti Galaad. Isu nga impatakder met da Laban ken dagiti kakabagianna dagiti toldada sadiay.

\s5
\v 26 Kalpasanna, napan ni Laban kenni Jacob ket kinunana kenkuana, "Apay nga inaramidmo daytoy? Inallilawnak babaen iti panangalam kadagiti annakko a babbai a kasla tiniliw mo ida iti gubat!
\v 27 Apay a pimmanawka ken inallilawnak? Apay a saanmo nga imbaga kaniak a pumanawka, tapno nakapagrag-otayo koma ken nakakanta kabayatan nga agtuktukar dagiti tattao iti tamborin ken arpa sakbay a nagpakaadaak kenka?
\v 28 Saannak man laeng a pinalubosan a mangagek kas panagpakadak kadagiti appo ken annakko sakbay a pimmanawda! Minamaag ti inaramidmo!

\s5
\v 29 Siak ken dagiti kakabagiak ket addaan iti pannakabael a mangdangran kenka, ngem idi rabii, ti Dios a daydayawen ti amam ket kinunana kaniak iti tagtagainep, 'Annadam ti aniaman nga ibagam kenni Jacob.'
\v 30 Ita, ammokon a pimmanawka gapu ta kayatmon ti agawid iti pagtaengam. Ngem apay a tinakawmo dagiti didiosek?"

\s5
\v 31 Simmungbat ni Jacob kenni Laban, "Saanko nga imbaga kenka a pangpanggepenmi ti pumanaw, gapu ta nagbutengak nga amangan no pilitem nga alaen dagiti annakmo a babbai kaniak.
\v 32 Ngem no adda ti siasinoman ditoy a masarakam nga adda kenkuana dagiti didiosem, papatayentayo dayta a tao. Kabayatan a makitkita dagiti kakabaggianta, agsukimatka tapno kitaem no adda ti aniaman a banag a kukuam nga adda kaniak. No adda mabirukam, mabalinmo nga alaen daytoy!" Idi imbaga ni Jacob dayta, saanna nga ammo a tinakaw ni Raquel dagiti didiosen ti amana.

\s5
\v 33 Ket simrek ni Laban iti tolda ni Jacob, simmaruno iti tolda ni Lea ken kalpasanna kadagiti tolda dagiti dua a tagabu a babai ket binirokna dagiti didiosen, ngem saanna a nasarakan dagitoy. Kalpasan a pinanawanna dagiti toldada, simrek isuna iti tolda ni Raquel.

\s5
\v 34 Ngem innala ni Raquel dagiti didiosen ken inkabilna dagitoy iti pagtugawan nga ikabkabil iti likod ti kamelio, ket tinugawanna daytoy. Isu nga idi binirok ni Laban dagitoy iti entero a tolda ni Raquel saanna a nasarakan dagitoy.
\v 35 Kinuna ni Raquel iti amana, "Saanka a makaunget kaniak, apo, ngem saanak a makatakder iti imatangmo a mangraem kenka, ta agregreglaak. Isu nga uray nagbirok pay iti kasta unay ni Laban, saanna a nabirukan dagiti didiosenna.

\s5
\v 36 Ket nakaunget ni Jacob. Kinunana kenni Laban, "Ania ti dakes a naaramidko? Ania a basol ti nangkamatam kaniak?
\v 37 Ita sinukimatmon amin a sanikuak, ket awan ti nabirukam a kukuam! No adda nasarakam, ikabilmo iti sangngoanan dagiti kakabagiak ken kakabagiam, tapno maikeddengda no siasino ti husto, sika wenno siak!

\s5
\v 38 Addaak kenka iti duapulo a tawen. Kadagidiay amin a tiempo, saan a naalisan dagiti karnero wenno kaldingmo. Saanak a nangpatay wenno nangan kadagiti karnero manipud kadagiti arbanmo.
\v 39 No kasta nga adda maysa kadagiti ayupmo a dinarup ken dinangran ti atap nga ayup, saanko nga inyeg kenka daytoy. Sinukatak ti natay nga ayup iti sibibiag manipud iti bukodko nga ay-ayup. Tunggal matakaw ti maysa kadagiti ayupmo, iti aldaw wenno iti rabii, dinawatmo a sukatak daytoy iti bukodko nga ay-ayup.
\v 40 Nagsagabaak manipud iti kinapudot ti aldaw ken iti kinalammiis ti rabii. Masansan a saanak pay a makaturturog!

\s5
\v 41 Nagnaedak iti balaymo iti duapulo a tawen. Nagtrabahoak kenka iti sangapulo ket uppat a tawen tapno maasawak dagiti dua nga annakmo a babbai, ken innem pay a tawen tapno magatangko iti sumagmamano a karnero ken kaldingmo. Bayat iti dayta a tiempo, binaliwam ken kinissayam ti tangdanko iti naminsangapulo a daras.
\v 42 No ti Dios, a daydayawen ni Apongko a ni Abraham, ken ti pagbubutngan iti kasta unay ti amak a ni Isaac, ket saan a nakikaadda kaniak ken saannak a tinulongan, mabalin a pinapanawnak nga ima-ima! Ngem nakita ti Dios no kasano a nagsagsagabaak ken no kasano ti panagbanbannogko, isu nga idi rabii, imbagana kenka a saan a nasayaat dagiti inaramidmo kaniak."

\s5
\v 43 Simmungbat ni Laban, "Dagitoy a dua a babbai ket annakko, ken dagiti ubbing ket appokok, ken dagiti ay-ayup ket ay-ayupko. Amin a banag a makitkitam ditoy ket kukuak!
\v 44 Awan ti maaramidak tapno mapagtalinaedko ida kaniak, isu a masapul nga agaramidta iti katulagan iti kapia. Agbalin daytoy a kas saksi iti nagbaetanta."

\s5
\v 45 Nangala ngarud ni Jacob iti dakkel a bato ken impatakderna ti pungto daytoy.
\v 46 Ket kinuna ni Jacob kadagiti kabagianna, "Agurnongkayo iti bato." Nangalada ngarud kadagiti batbato ket pinagtutuonda, ken nanganda iti asideg ti binuntonda a batbato.
\v 47 Pinanaganan ni Laban ti nabunton a batbato iti Aramaic a nagan a Jegar Saha Dutha, ngem pinanaganan ni Jacob ti bunton iti Hebreo a nagan a Galeed.

\s5
\v 48 Kinuna ni Laban kenni Jacob, "Daytoy a bunton ti batbato nga impatakderta ita nga aldaw ket isu ti mangtulong kadata a manglagip iti katulaganta." Daytoy ti gapuna nga iniwagan ni Jacob daytoy a Galeed.
\v 49 Pinanagananda pay ti lugar iti Mizpah, a kaun-uni ti sao ti Hebreo a ti kaipapananna ket "pagwanawanan a torre", gapu ta kinuna ni Laban, "Dawatenta kenni Yahweh a bantayannata a dua kabayatan nga adayota iti tunggal maysa, tapno saanta a madangran ti maysa ken maysa.
\v 50 No tratoem iti saan a nasayaat dagiti annakko a babbai, wenno mangasawaka pay iti sabali a babbai, uray no awan ti mangibaga kaniak iti maipapan iti dayta, saanmo a liplipatan a makitkita ti Dios no ania ti ar-aramidenta!"

\s5
\v 51 Kinuna pay ni Laban kenni Jacob, "Makitam daytoy a dakkel a bato ken ti bunton ti batbato nga impatakderta iti nagbaetanta.
\v 52 Daytoy a bunton ti batbato ken dakkel a bato ket agpada a mangipalagip kadata, a saanakto a lumabes kadagitoy a batbato nga umay mangdangran kenka, ken saankanto a lumabes kadagitoy a batbato tapno umaynak dangran. Dawatenta iti Dios a dinaydayaw ni Abraham ken ni Nahor, a dusaenna ti siasinoman kadata no dangranta ti maysa ken maysa."
\v 53 Isu a sipapasnek a nagkari ni Jacob nga aramidenna ti aniaman a naibaga iti tulaganda maipapan iti kapia. Ken dinawatna iti Dios a pagbutbutngan ti amana a ni Isaac, a denggegenna ti inkarida.

\s5
\v 54 Nagdaton isuna iti Dios idiay katurturodan a pagilian ken inawisna dagiti kakabagianna a makipangan kenkuana. Kalpasan ti pannanganda, naturogda sadiay iti dayta a rabii.
\v 55 Kinabigatanna, inagkan ni Laban dagiti appo ken annakna a babbai, dinawatna iti Dios a bendisionanna ida. Kalpasanna, pimmanawdan ken dagiti tattaona ket nagsublidan iti pagtaenganda.

\s5
\c 32
\p
\v 1 Bayat iti panagdaliasat ni Jacob ken ti pamilyana, adda sumagmamano nga anghel a naggapu iti Dios nga immay nangsabat kenkuana.
\v 2 Idi nakita ida ni Jacob, kinunana, "Daytoy ket kampo dagiti soldado ti Dios!" Isu a pinanagananna dayta a lugar iti Mahanaim.

\s5
\v 3 Pinauna ni Jacob ti dadduma kadagiti lallaki nga adipenna iti ayan ti inauna a kabsatna a ni Esau, nga agnanaed idiay Seir, dayta ket, daga ti Edom.
\v 4 Kinunana kadakuada, "Daytoy ti kayatko nga ibagayo kenni Esau: 'Siak, a ni Jacob, ket adipenmo ken sika ti apok. Nakipagnanaedak iti ulitegta a ni Laban, ket nagnanaedak sadiay agingga ita.
\v 5 Addaanak itan iti adu a baka, asno, karnero, kalding, ken lallaki ken babbai nga adipen. Ita, pinaibagak daytoy a mensahe kenaka, apo, ket mangnamnamaak nga awatennakto koma iti nasayaat inton sumangpetak.'"

\s5
\v 6 Napan dagiti mensahero ket imbagada dayta a mensahe kenni Esau. Idi nagsublida kenni Jacob, kinunada, "Napankami iti inauna a kabsatmo a ni Esau. Um-umayen isuna ken adda kaduana nga uppat a gasut a lallaki.
\v 7 Nagbuteng ken nagdanag ni Jacob iti kasta unay. Isu a biningayna iti dua a bunggoy dagiti tattao a kaduana. Biningayna met iti dua a bunggoy dagiti karnero ken kalding, dagiti baka, ken dagiti kamelio.
\v 8 Panpanunotenna, "No umay ni Esau ken dagiti lalaki ket darupendakami, nalabit a mabati ti maysa a bunggoy ket mabaelandanto ti aglibas."

\s5
\v 9 Kalpasanna, nagkararag ni Jacob, "O Yahweh a Dios, a dinaydayaw ni apongko a ni Abraham ken daydayawen ti amak a ni Isaac, kinunam kaniak, 'Agsublika iti bukodmo a daga ken kadagiti kakabagiam, ket nasasayaatto a banbanag ti ipaayko kenka.'
\v 10 Saanak a maikari tapno tungpalem ti katulagam iti adu a wagas iti kinapudno ken kinamatalek kaniak nga adipenmo. Daytoy laeng sarukodko ti adda kaniak idi binallasiwko ti Karayan Jordan idi napanak idiay Haran, ngem ita nakabakbaknangakon ket addaanak pay iti dua a dadakkel a bunggoy ti pamiliak ken sanikuak.

\s5
\v 11 Isu nga ikararagko ita nga ispalennak manipud iti ima ti kabsatko a ni Esau, gapu ta mabutengak nga umay isuna ken dagiti tattaona ket darupen ken papatayennak ken dagiti ubbing ken dagiti inangda.
\v 12 Ngem saanmo koma a liplipatan a kinunam, 'Pudno a pagbalinenkanto a narang-ay, ken paaduek dagiti kaputotam a kas iti kaadu dagiti darat iti igid ti baybay, a nakaad-adu unay nga awan ti siasinoman a makabael a mangbilang.'"

\s5
\v 13 Naturog ni Jacob iti dayta a lugar iti dayta a rabii. Kinabigatanna, nangpili isuna kadagiti ay-ayup nga itedna iti kabsatna a ni Esau.
\v 14 Nangpili isuna iti dua a gasut a kaba-ian a kalding ken duapulo a kalakian a kalding, dua gasut a kaba-ian a karnero ken duapulo a kalakian a karnero,
\v 15 tallopulo a kaba-ian a kamelio ken dagiti urbonda, uppat a pulo a baka ken sangapulo a kalakian a baka, duapulo a kaba-ian nga asno ken sangapulo a kalakian nga asno.
\v 16 Biningayna dagitoy iti babassit nga arban, ken impaaywanna ti tunggal arban iti maysa kadagiti adipenna. Kinunana kadagiti adipenna, "Umunakayo a mapan, pagsasarunoenyo dagiti bunggoy, ken ikkanyo iti baet ti tunggal arban."

\s5
\v 17 Kinunana iti adipen a kadua ti umuna a bunggoy, "Inton sabtennaka ti kabsatko a ni Esau, ket damagenna kenka, "Siasino ti nakaibilangam, ken sadino ti papanam ken siasino ti akinkukua kadagitoy nga ay-ayup nga adda iti sangoanam?'
\v 18 Ibagam kenkuana, 'Kukua ida ti adipenmo a ni Jacob. Impatulodna dagitoy kenka a kas sagut, apo. Sumarsaruno isuna kadakami.'"

\s5
\v 19 Kasta met laeng ti imbagana kadagiti adipen a mangay-aywan kadagiti maikadua ken maikatallo a bunggoy, ken kadagiti dadduma pay a mangay-aywan iti arban. Kinunana kadakuada, "Inton masabatyo ni Esau, kayatko nga ibagayo kenkuana ti kas iti imbagak iti umuna nga adipen.
\v 20 Ken siguraduenyo nga ibagayo ti "ni adipenmo a ni Jacob ket sumarsaruno kadakami.'" Imbaga ni Jacob nga ibagada dayta gapu ta panpanunotenna a, "Nalabit a dagitoy a sagsagut nga umun-una nga ipatulodko kenkuana ti pakaigapuan a makikapia isuna kaniak. Ket inton makitak isuna, bareng no maasianto isuna kaniak."
\v 21 Immuna ngarud a napan dagiti tattao a mangted kadagiti sagsagut, ngem nagtalinaed ni Jacob iti kampo iti dayta a rabii.

\s5
\v 22 Iti dayta a rabii, bimmangon ni Jacob ket innalana dagiti dua nga assawana, dagiti dua nga adipenna a babbai ken dagiti sangapulo ket maysa a putotna a lalaki ken imbaonna ida iti waig ti Karayan Jabbok.
\v 23 Iti kastoy a wagas a pinaunana amin dagiti tattao ken sanikuana iti ballasiw ti karayan.

\s5
\v 24 Nabati ngarud sadiay ni Jacob nga agmaymaysa. Ngem immay ti maysa a lalaki ket nakiginnabbo kenkuana agingga iti parbangon.
\v 25 Idi naamiris ti lalaki a saanna a kabaelan nga abaken ni Jacob, tinapig ti lalaki ti patong ni Jacob ket naglagisi ti tulang ti luppo ni Jacob manipud iti patongna.
\v 26 Kalpasanna kinuna ti lalaki, "Palubosannakon, gapu ta dandani bumigaten." Simmungbat ni Jacob, "Saan, no saannak a bendisionan, saanka a palubosan!"

\s5
\v 27 Kinuna ti lalaki kenkuana, "Ania ti naganmo? Simmungbat isuna, "Jacob".
\v 28 Kinuna ti lalaki, "Saanen a Jacob ti naganmo. Ti naganmon ket Israel a ti kayatna a sawen ket 'makibinbinnalubal iti Dios, gapu ta nakibinnalubalka iti Dios ken kadagiti tattao, ket nangabakka."

\s5
\v 29 Kinuna ni Jacob, "Ita pangngaasim ta ibagam kaniak ti naganmo?" Simmungbat ti lalaki, "Apay a damagem ti naganko?" Ngem binendisionanna ni Jacob idiay.
\v 30 Isu a pinanaganan ni Jacob ti lugar a Peniel a ti kayatna a sawen ket "rupa ti Dios," kunana "Kinitak ti Dios, ngem saanak a natay nupay inaramidko dayta.

\s5
\v 31 Sumingsingisingen ti init kabayatan a pumanpanaw ni Jacob idiay Peniel ken agpilpilay isuna gapu iti napasamak iti patongna.
\v 32 Nadangran ti lasag ti nagsuopan iti patongna. Isu nga agingga ita a tiempo, gapu iti napasamak kenni Jacob, saan a kankanen dagiti Israelita ti lasag nga adda iti nagsuopan ti patong dagiti ay-ayup.

\s5
\c 33
\p
\v 1 Kalpasanna, naitipon met laneg ni Jacob kadagiti kameng ti pamiliana. Idi mumalemen iti dayta nga aldaw, timmangad ni Jacob ket nakitana a sumungsungad ni Esau, ken adda kaduana nga uppat a gasut a lallaki (400). Nagdanag ni Jacob gapu iti dayta, isu a pinagsisinana dagiti ubbing. Impakuyogna kenni Lea dagiti bukodna nga annak, kenni Raquel ti bukodna nga anak, ken dagiti annak dagiti dua a tagabu kadagiti innada.
\v 2 Pinaunana dagiti dua a tagabu a babbai ken dagiti annakda. Insarunona ni Lea ken dagiti annakna. Inyud-udina da Raquel ken Jose.
\v 3 Immun-una isuna ngem kadakuada amin, ket kabayatan nga intuloyna ti iyaasidegna iti in-inauna a kabsatna, nagpakleb isuna iti naminpito a daras.

\s5
\v 4 Ngem nagtaray a simmabat ni Esau kenni Jacob. Inarakupna daytoy, inapungolna ti tengngedna, ken inagkanna ti pingpingna. Ket nagsangitda nga agpada.
\v 5 Idi kimmita ni Esau ket nakitana dagiti babbai ken dagiti ubbing. Sinaludsodna, "Siasino dagitoy a tattao a kaduam?" Simmungbat ni Jacob, "Dagitoy dagiti assawa ken annak nga imparabur ti Dios kaniak."

\s5
\v 6 Ket immasideg ken nagrukob iti sangngoanan ni Esau dagiti tagabu a babbai ken dagiti annakda.
\v 7 Simmaruno nga immay ni Lea ken dagiti annakna ket nagrukobda. Kamaudiananna immasideg ken nagrukob met ni Jose ken ni Raquel.
\v 8 Sinaludsod ni Esau, "Ania ti kaipapananna amin dagiti ayup a nakitak?" Simmungbat ni Jacob, "Itedko ida kenka, apo, tapno maay-ayoka koma kaniak."

\s5
\v 9 Ngem simmungbat ni Esau, "Adingko, umdasen dagiti tarakenko! Idulinmo a para kenka dagiti taraken nga adda kenka!"
\v 10 Ngem kinuna ni Jacob, "Saan, pangngaasim, no maay-ayoka kaniak, awatem dagitoy a sagut a naggapu kaniak. Siaayatnak a kinablaawan. Iti panangkitkitak iti panagisemmo kaniak ket mangipanamnama kaniak a napakawannakon. Kasla kitkitaek ti rupa ti Dios!
\v 11 Pangngaasim ta awatem dagitoy a sagsagut nga inyegko kenka, gapu ta ti Dios ket siaayat a nagtignay kaniak, ken addaanak pay iti adu a taraken!" Intultuloy ni Jacob ti nangguyguyugoy kenkuana tapno awatenna dagiti ayup, ket kamauddiananna inawat ni Esau dagitoy.

\s5
\v 12 Ket kinuna ni Esau, "Agkukuyogtayo a mangituloy iti panagdaliasat, ket idaulloankayo iti dalan."
\v 13 Awan iti panggep ni Jacob a makikuyog kenni Esau, ngem kinunana, "Apo, ammom a nakapuy dagiti ubbing, ken masapul nga aywanak dagiti kaba-ian a karnero ken dagiti baka nga agsussuso kadagiti innada. No apuraek ida a magna iti adayo iti maysa laeng nga aldaw, matay amin dagiti ayup.
\v 14 Uray umun-unaka lattan. Idaulloak iti nainayad dagiti ayup, ngem magnaak a kas iti kapartak iti pannagna dagiti ubbing ken dagiti ayup. Danunenkanto idiay Seir."

\s5
\v 15 Kinuna ni Esau, "Palubusannak ngarud a mangibati kadagiti dadduma a kakadduak a lallaki a mangsalaknib kadakayo." Ngem simmungbat ni Jacob, "Apay nga aramidem dayta? Ti laeng kayatko ket maay-ayoka kaniak."
\v 16 Isu nga iti dayta nga aldaw pimmanaw ni Esau ket nagsubli idiay Seir.
\v 17 Ngem imbes a mapan idiay Seir, nagturong ni Jacob ken ti pamiliana iti lugar a maawagan iti Succot. Nangipatakder isuna idiay iti balay a para kenkuana ken para iti pamiliana, ken nangipatakder iti paglinungan para kadagiti tarakenna. Dayta ti rason a pinanagananda ti Succot ti lugar, a ti kaipapananna ket "dagiti paglinungan."

\s5
\v 18 Kastoy ti panangpanaw ni Jacob ken ti pamiliana iti Padan-aram ken ti sitatalged a panagdaliasatda a napan iti daga ti Canaan. Nangipatakderda sadiay kadagiti toldada iti tay-ak nga asideg iti siudad ti Sikem.
\v 19 Maysa kadagiti pangulo dagiti tattao iti dayta a disso ket agnagan iti Hamor. Addaan ni Hamor iti sumagmamano a putot a lallaki. Binayadan ni Jacob dagiti putot a lallaki ni Hamor iti sangagasut a bagi ti pirak para iti bassit a paset ti daga a nangipatakderanda kadagiti toldada.
\v 20 Nangipatakder isuna iti bato nga altar sadiay ken inawaganna daytoy iti El Elohe Israel, kayatna a sawen "Ti Dios, a Dios ti Israel."

\s5
\c 34
\p
\v 1 Maysa nga aldaw, napan sinarungkaran ni Dina nga anak da Jacob ken Lea, dagiti dadduma a babbai iti dayta a daga.
\v 2 Idi nakita isuna ni Sikem a maysa kadagiti putot ni Hamor a nagtaud iti kaputotan dagiti Heveo, innalana ni Dina ket pinilitna a makikaidda kenkuana.
\v 3 Nakayawan unay ni Sikem kenkuana ket naiyasideg unay ti riknana kenkuana. Ket kinasaritana daytoy nga iti namnamaenna ket ayaten met isuna ti balasang.

\s5
\v 4 Isu a kinuna ni Sikem iti amana a ni Hamor, "Pangngaasim ta alaem daytoy a babai para kaniak. Kayatko isuna nga agbalin nga asawak!"
\v 5 Idi naammoan ni Jacob a rinames ni Sikem ti putotna a babai a ni Dina, adda pay laeng iti tay-ak dagiti putotna a lallaki a mangay-aywan kadagiti tarakenna, isu nga awan ti imbagbagana a maipapan iti daytoy inggana a nakaawidda

\s5
\v 6 Kabayatanna, napan ni Hamor nga ama ni Sikem a makisarita kenni Jacob.
\v 7 Bayat ti panagsarsaritada, simmangpet dagiti putot a lallaki ni Jacob manipud iti taltalon, gapu ta naammoanda iti napasamak, nakigtotda ket kasta unay ti pungtotda. Kinunada, "Nangaramid ni Sikem iti banag a nangiyeg iti nakaro unay a pannakaibabain kenni Israel gapu iti panangipapilitna iti bagina iti kabsattayo a babai, maysa a banag a saanna a rumbeng nga inaramid!"

\s5
\v 8 Ngem kinuna ni Hamor kadakuada, "Pudno a kayat unay ni Sikem nga putotko daytoy a babai nga putotmo ken kabsatyo. Pangngaasiyo ta palubusanyo koma nga asawaenna.
\v 9 Mangaramidtayo iti katulagan: Ipalubosyo a makiasawa dagiti babbaro nga annakmi kadagiti babbalasang nga annakyo, ken kasta met nga ipalubosmi a makisawa dagiti babbaro nga annakyo kadagiti babbalasang nga annakmi.
\v 10 Mabalinkayo a makipagnaed kadakami ken agnaedkayo iti sadinoman a kayatyo iti dagami. Mabalinkayo a gumatang ken aglako. No makasarakkayo iti daga a kayatyo, mabalinyo a gatangen daytoy."

\s5
\v 11 Ket kinuna ngarud ni Sikem iti ama ken kadagiti kakabsat a lallaki ni Dina, "No nasayaat ti mariknayo kaniak ken aramidenyo ti dawdawatek, itedkonto ti aniaman a dawatenyo.
\v 12 Ibagayo kaniak dagiti kayatyo a sagut ken no ania ti kayatyo a gatad ti nobya, ket itedko ti aniaman a dawatenyo. Kayatko laeng nga itedyo kaniak ti babai tapno agbalin nga asawak."
\v 13 Ngem gapu ta nangaramid ni Sikem iti nakababain unay a banag iti kabsatda a babai a ni Dina, inallilaw dagiti putot a lallaki ni Jacob ni Sikem ken ti amana a ni Hamor.

\s5
\v 14 Kinunada kadakuada, "Saan, saanmi a maaramid dayta. Saanmi a mabalin nga ited ti kabsatmi a babai nga asawaen ti maysa a lalaki a saan a nakugit, gapu ta nakababain dayta a banag nga aramidenmi.
\v 15 Aramidenmi laeng dayta no aramidenyo ti maysa a banag: masapul nga agbalinkayo a kas kadakami babaen iti panangkugityo kadagiti amin a lallaki nga adda kadakayo.
\v 16 Ket ipalubosminto a makiasawa dagiti babbaro nga annakyo kadagiti babbalasang nga annakmi, ket kasta met a makiasawa kadagiti annakyo a babbai dagiti babbaro kadakami. Makipagnaedkaminto kadakayo ket agbalintayonto a maymaysa a bunggoy iti tattao.
\v 17 Ngem no saankayo nga umanamong nga agpakugit, alaenmi ti kabsatmi a babai ket pumanawkami."

\s5
\v 18 Naay-ayo ni Sikem ken ti amana a ni Hamor iti imbagada.
\v 19 Kayat unay ni Sikem nga agbalin nga asawana ti putot a babai ni Jacob: kasta met nga agsipud ta isuna ti kangrunaan a mararaem a tao iti pamilia ti amana, dagus nga immanamong isuna a mangaramid iti insingasingda.

\s5
\v 20 Kimmuyog ni Sikem kenni Hamor nga amana iti paguummongan iti ruangan ti siudad, ket kinasaritada dagiti panguloen ti siudad. Kinunada,
\v 21 "Mannakigayyem dagitoy a tattao kadatayo. Palubosantayo koma ida nga agnaed ken agpasyar ditoy. Kinapudnona, nalawa ti daga ken umdas daytoy kadakuada ken kadatayo. Mabalin a makiasawa dagiti annaktayo a babbaro kadagiti annakda a babbai, ken kasta met a mabalin a makiasawa dagiti annakda a babbaro kadagiti annaktayo a babbai.

\s5
\v 22 Ngem umanamongto laeng dagitoy a tattao a makipagnaed kadatayo ken agbalin a kameng ti bunggoytayo no amin dagiti lallaki kadatayo ket nakugit, a kas kadakuada.
\v 23 Ngem no aramidentayo dayta, panunotenyo laengen daytoy! Kukuatayonto amin dagiti bakada, dagiti sanikuada, ken dagiti amin nga ayupda! Isu a masapul nga umanamongtayo a mangaramid ti isingsingasingda, ket makipagnaeddanto kadatayo!"

\s5
\v 24 Immanamong amin dagiti lallaki nga adda iti ruangan ti siudad iti insingasing da Hamor ken Sikem. Napakugit ti tunggal lalaki iti siudad.
\v 25 Iti maikatllo nga aldaw kalpasan dayta, idi agpapaut-ot pay laeng dagiti lallaki ti siudad gapu iti pannakakugitda, innala da Simeon ken Levi, a putot a lallaki ni Jacob ken kakabsat ni Dina, dagiti kampilanda ket simrekda iti siudad nga awan ti siasinoman a nanglapped kadakuada, ket pinatayda amin a lallaki.
\v 26 Pinatayda uray pay ni Hamor ken ti putotna a ni Sikem. Ket innalada ni Dina manipud iti balay ni Sikem ket pimmanawda iti siudad.

\s5
\v 27 Kalpasanna napan idiay ayan dagiti bangkay dagiti dadduma a putot a lallaki ni Jacob. Tinakawanda ti siudad tapno ibalesda ti nakababain a napasamak iti kabsatda a babai.
\v 28 Innalada dagiti amin a karnero ken kalding dagiti tattao, dagiti bakada, dagiti asnoda, ken amin a napateg a banbanag a kinayatda manipud iti siudad ket inruarda iti siudad.
\v 29 Innalada amin a banag a napateg, uray dagiti ubbing ken dagiti babbai. Innalada amin nga adda kadagiti babbalay.

\s5
\v 30 Kinuna ngarud ni Jacob kada Simeon ken Levi, "Inyegyo kaniak ti dakkel a pakaisagmakan! Ita, dagiti bunggoy dagiti tattao ti Canaan, dagiti bunggoy dagiti tattao iti Perez, ken tunggal maysa nga agnanaed iti daytoy a daga ket kaguradakton! Awan ti adu a tattaok a makiranget para kadatayo, isu a no agkakaduada amin nga umay a mangdarup kadatayo, dadaelendatayo ken ti amin a sangkabalayantayo."
\v 31 Ngem simmungbatda, "Rumbeng kadi a binaybay-antayo lattan a pinagbalinda a kasla balangkantis ti kabsatmi a babai?"

\s5
\c 35
\p
\v 1 Kalpasan iti sumagmamano a tiempo, kinuna ti Dios kenni Jacob, "Sumang-atka idiay siudad ti Betel ket agnaedka sadiay. Mangbangonka iti altar a pagdayawan kaniak, a Dios a nagparang kenka idi itartarayam ti inauna a kabsatmo a ni Esau."
\v 2 Kinuna ngarud ni Jacob kadagiti bumalayna ken kadagiti amin a daduma pay a kakaduana, “Ibellengyo dagiti didiosen nga innalayo manipud idiay Mesopotamia. Agdiguskayo ken agkaweskayo kadagiti nadalus a kawkawes.
\v 3 Ket agsaganatayo ket sumang-attayo idiay Betel. Agpatakderak idiay iti altar a pagdayawan iti Dios. Isuna ti nangtulong kaniak iti tiempo a marigrigatan ken mabutbutengak unay, ken kankanayon nga adda isuna kaniak iti sadinnoman a napnapanak."

\s5
\v 4 Intedda ngarud kenni Jacob dagiti amin a didiosen nga intugtugotda, ken amin nga ar-aritosda. Inkali ni Jacob dagitoy ti daga iti sirok ti dakkel a kayo a lugo nga adda iti asideg ti siudad ti Sikem.
\v 5 Idi nakasaganadan a pumanaw sadiay, pinagbuteng ti Dios dagiti tattao nga agnanaed kadagiti siudad iti aglawlawda, iti pamilia ni Jacob, tapno saanda ida a kamaten.

\s5
\v 6 Napan ni Jacob ken dagiti amin nga adda kenkuana idiay Luz, a maawagan itan iti Betel, iti daga ti Canaan.
\v 7 Nangipatakder isuna sadiay iti altar. Pinanagananna ti lugar iti El Betel, a ti kayatna a sawen ket "Dios ti Betel," gapu ta idiay nga inparangarang ti Dios ti bagina kenni Jacob idi itartarayanna ti inauna a kabsatna a ni Esau.
\v 8 Ita, baket unayen ni Debora a nangay-aywan iti asawa ni Isaac a ni Rebecca idi ubing pay laeng ni Rebecca. Natay isuna ket naitabon iti sirok ti kayo a lugo iti abagatan ti Betel. Isu a pinanagananda dayta a lugar ti "Allonbacuth", a ti kayatna a sawen ket "lugo a nagsangitan."

\s5
\v 9 Idi nakasublin ni Jacob ken ti pamiliana manipud Padan-aram, kabayatan nga addada pay laeng idiay Betel, nagparang manen ti Dios kenni Jacob ket binendissionanna isuna.
\v 10 Kinuna manen ti Dios kenkuana, "Ti naganmo ket saanton a Jacob. Agbalinto nga Israel." Naawagan ngarud ni Jacob iti "Israel."

\s5
\v 11 Ket Kinuna ti Dios kenkuana "Siak ti Dios a Manakabalin-amin. Aganakka iti adu. Dagiti kaputotam ket agbalinto nga adu a nasion ken dagiti dadduma a kaputotam ket agbalinto nga ar-ari.
\v 12 Ti daga nga inkarik ken Abraham ken ni Isaac ket itedko kenka. Itedkonto met daytoy kadagiti kaputotam."
\v 13 Kalpasan a nakisarita ti Dios kenni Jacob sadiay, pinanawanna ni Jacob.

\s5
\v 14 Nangikabil ni Jacob ti dakkel a bato iti lugar a nakisaritaan ti Dios kenkuana. Binuyatanna daytoy iti arak ken lana nga olibo tapno idatonna daytoy iti Dios.
\v 15 Pinanaganan ni Jacob dayta a lugar iti Betel, a ti kayatna a sawen ket " balay ti Dios," gapu ta nakisarita ti Dios kenkuana sadiay.

\s5
\v 16 Pimmanaw ni Jacob ken ti pamiliana idiay Betel ket nagpaabagatanda nga agturong idiay ili ti Efrata. Idi addada pay laeng iti saan unay nga adayo manipud Efrata, nangrugi a nagpasikal ni Raquel.
\v 17 Idi nakaro unayen ti ut-otna, kinuna iti agpapaanak kenni Raquel "Saanka nga agbuteng, gapu ta nagpasngayka iti maysa pay nga anak a lalaki!"
\v 18 Ngem matmatayen isuna, ket iti maudi nga angesna kinunana, "Panaganam isuna iti Benoni," a ti kayatna a sawen ket "anak iti ladingitko," ngem pinanaganan isuna ti amana iti Benjamin, a ti kayatna a sawen ket "anak ti makanawan nga imak."
\v 19 Kalpasan iti ipapatay ni Raquel, naitabon isuna iti igid ti dalan nga agturong idiay Efrata, a maawagan ita iti Betlehem.
\v 20 Nangikabil ni Jacob iti dakkel a bato iti rabaw ti tanemna, ket adda pay laeng dayta sadiay, a mangipakpakita iti nakaitaneman ni Raquel.

\s5
\v 21 Ni Jacob nga addaanen iti baro a nagan nga Israel ket intuloyna ti nagdaliasat a kaduana ti pamiliana, ket impatakderna dagiti toldnaa iti abagatan a paset ti pagwanawanan a tore idiay Eder.
\v 22 Kabayatan nga agnanaedda iti dayta a disso, kinaidda ni Ruben nga anak ni Jacob ni Bilha a maysa kadagiti assawa ti amana. Adda ti nangipakaammo iti daytoy kenni Jacob ket kasta unay iti pungtotna. Ita, addaan ni Jacob iti sangapulo ket dua putot a lalaki.

\s5
\v 23 Dagiti annak a lalaki ni Lea ket ni Ruben, nga inauna a putot a lalaki ni Jacob, ni Simeon, ni Levi, ni Juda, ni Issacar ken ni Zabulon.
\v 24 Dagiti annak a lalaki ni Raquel ket ni Jose ken Benjamin.
\v 25 Dagiti annak a lalaki ti babai a tagabu ni Raquel a ni Bilha ket ni Dan ken ni Naftali.

\s5
\v 26 Dagiti annak a lallaki ni Zilpa, a tagabu ni Lea ket ni Gad ken ni Aser. Amin dagidiay a putot a lallaki ni Jacob malaksid kenni Benjamin, ket naipasngay idi agnanaed pay laeng isuna idiay Paddan-aram.
\v 27 Nagsubli ni Jacob iti balayda tapno kitaenna ti amana a ni Isaac idiay Mamre, a maawagan met laeng iti Kiriatharba ken maawagan itan iti Hebron. Nagnaed met laeng ti ama ni Isaac a ni Abraham sadiay.

\s5
\v 28 Nagbiag ni Isaac agingga idi 180 ti tawenna.
\v 29 Lakay unayen isuna idi natay ken naitipon kadagiti kapuonanna nga immun-unan a natay. Da Esau ken Jacob ti nangitabon kenkuana.

\s5
\c 36
\p
\v 1 Dagitoy dagiti nagtaud kenni Esau, nga agnagan met laeng iti Edom, ken ti napasamak maipapan kadakuada.
\v 2 Nangasawa ni Esau iti tallo a babbai manipud Canaan: ni Ada a putot a babai ni Elon a Heteo; ni Oholibama a putot a babai ni Ana ken apoko a babai ni Zibeon a Heteo;
\v 3 ken ni Basemat, a putot a babai ni Ismael ken kabsat a babai ni Nebayot.

\s5
\v 4 Impasngay ni Ada nga asawa ni Esau ni Elifaz. Impasngay ni Basemat ni Rueul.
\v 5 Impasngay ni Oholibama da Jeus, Jaalam ken Kora. Amin dagitoy a putot a lallaki ni Esau ket naipasngay kabayatan nga agnanaed isuna idiay Canaan.

\s5
\v 6-7 Adu unay dagiti sanikua da Jacob ken Esau, gapu iti daytoy, kasapulanda pay ti nalawa a daga para kadagiti tarakenda. Ti daga a pagnanaedanda ket saan unay a nalawa para kadagiti amin a tarakenda. Isu nga innala ni Esau nga agnagan met laeng iti Edom dagiti assawana, dagiti putotna a lallaki, dagiti putotna a babbai ken amin a kameng ti sangkabalayanna, dagiti karnerona, dagiti kaldingna ken dagiti dadduma pay a tarakenna, ken amin dagiti dadduma a banbanag a nagun-odna idiay Canaan, ket inmakarda iti daga nga adayo iti kabsatna a ni Jacob.
\v 8 Napanda nagnaed iti katurturodan a pagilian ti Seir.

\s5
\v 9 Dagitoy dagiti nagtaud kenni Esau, a kapuonan dagiti Edomita nga nagnaed kadagiti daga a masakupan ti Seir.
\v 10 Impasngay ni Ada nga asawa ni Esau ni Elifaz, ken impasngay ni Basemat nga asawa ni Esau ni Reuel.
\v 11 Dagiti putot a lalaki ni Elifaz ket da Teman, Omar, Zepo, Gatam ken Kenaz.
\v 12 Ada met laeng ti inkabbalay ni Elifaz a putot a lalaki ni Esau. Ti naganna ket Timna. Impasngayna ni Amalek. Dagidiay nga innem a lallaki ket appoko ni Ada nga asawa ni Esau.

\s5
\v 13 Dagiti putot a lalaki ni Reuel ket da Nahat, Zera, Samma ken Mizza. Appoko ida ni Basemat nga asawa ni Esau.
\v 14 Ni Oholibama nga asawa ni Esau, a putot ni Ana ken apoko ni Zibeon, impasngayna ti tallo a lallaki: ni Jeus, Jaalam ken Kora.

\s5
\v 15 Dagitoy dagiti panguloen kadagiti kaputotan ni Esau. Dagiti kaputotan ni Elifaz, nga inauna a putotna a lalaki, dagitoy dagiti panguloen dagiti puli a naisurot met laeng iti naganda: da Teman, Omar, Zepo, Kenaz,
\v 16 Kora, Gatam, ken Amalek. Isuda dagiti panguloen a nagtaud kenni Elifaz a nagnaed idiay Edom; isuda dagiti appoko a lallaki ni Ada.

\s5
\v 17 Dagiti putot a lallaki ni Reuel a putot ni Esau ket kapuonan dagiti bunggoy ti tattao a maawagan iti Nahat, Zera, Samma ken dagiti bunggoy ti tattao a maawagan Mizza. Nagtauda kenni Basemat nga asawa ni Esau. Nagnaedda met laeng idiay Edom.
\v 18 Dagiti annak a lallaki ni Oholibama a putot ni Ana ket kapuonan dagiti bunggoy ti tattao a maawagan iti Jeus, Jaalam ken Kora.
\v 19 Dayta ti listaan dagiti putot a lallaki ni Esau, ken dagiti bunggoy ti tattao a kaputotanda.

\s5
\v 20 Daytoy ti listaan dagiti kaputotan ni Seir a naibilang kadagiti bunggoy ti tattao a maawagan iti Horeo, nga isu dagiti immuna a bunggoy dagiti tattao a nagnaed iti rehion ti Edom: da Lotan, Sobal, Zibeon, Ana,
\v 21 Dison, Ezer ken Disan. Dagitoy a pito a tattao ket nagbalin a kapuonan ti bunggoy ti tattao. Tunggal bunggoy dagiti tattao ket nagtaud ti naganda iti nagan ti kapuonanda.
\v 22 Dagiti putot a lallaki ni Lotan ket da Hori ken Heman. Ti kabsat a babai ni Lotan ket ni Timna.

\s5
\v 23 Dagiti putot a lallaki ni Sobal ket da Alban, Manahat, Ebal, Sefo ken Onam.
\v 24 Dagiti putot a lallaki ni Zibeon ket da Aya ken Ana. Daytoy nga Ana ti nakasarak iti napudot nga ubbog idiay let-ang kabayatan nga agay-aywan kadagiti asno ni Zibeon nga amana.

\s5
\v 25 Addaan ni Ana iti dua a putot - maysa a lalaki nga agnagan iti Dison ken maysa a babai nga agnagan iti Oholibama.
\v 26 Dagiti putot a lalaki ni Dison ket da Hemdan, Esban, Itran ken Keran.
\v 27 Dagiti putot a lallaki ni Ezer ket da Bilhan, Zaaban, ken Akan.
\v 28 Dagiti putot a lallaki ni Disan ket da Uz ken Aran.

\s5
\v 29-30 Dagiti bunggoy ti tattao a kaputotan ni Hor ket nagnaed idiay Seir. Dagiti nagnagan dagiti bunggoy ket Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer ken Disan.

\s5
\v 31 Dagitoy dagiti nagnagan dagiti ar-ari a nagturay idiay Edom sakbay pay nga adda ari a nagturay kadagiti Israelita.
\v 32 Ti immuna a nagturay kas ari idiay Edom ket ni Bela a putot a lalaki ni Beor. Ti nagan ti siudad a nagnaedanna ket Dinhaba.
\v 33 Idi natay ni Bela, naisukat a nagturay kas ari ni Jobab a putot a lalaki ni Zera. Nagtaud isuna iti siudad ti Bozra.

\s5
\v 34 Idi natay ni Jobab, naisukat a nagturay kas ari ni Husam Nagtaud isuna idiay rehion a nagnaedan dagiti bunggoy ti tattao a maawagan iti Teman.
\v 35 Idi natay ni Husam, naisukat a nagturay kas ari ni Hadan a putot a lallaki ni Bedad. Ginubat dagiti soldado ni Husam dagiti soldado ti bunggoy ti tattao a Midianita idiay rehion ti Moab ket pinarmekda ida. Ti siudad a nagdaedan ni Husam ket Avita.
\v 36 Idi natay ni Hadad, naisukat a nagturay kas ari ni Samla. Nagtaud isuna idiay Masrecca.

\s5
\v 37 Idi natay ni Samla, naisukat a nagturay kas ari ni Saul. Nagtaud isuna idiay Rehobot nga adda iti abay ti karayan nga Eufrates.
\v 38 Idi natay ni Saul, naisukat a naturay kas ari ni Baal Hanan a putot a lalaki ni Akbor.
\v 39 Idi natay ti putot a lalaki ni Akbor a ni Baal Hanan, naisukat a nagturay kas ari ni Hadad. Ti siuadad a nagnaedanna ket naawagan iti Pau. Ti nagan ti asawana ket Mehetabel. Ni Mehetabel ket putot a babai ni Matred, a putot ni Me Zahab.

\s5
\v 40-43 Ti sumaganad ket listaan dagiti amin a bunggoy ti tattao a kaputotan ni Esau. Da Timna, Alva, Jetet, Oholibama, Ela, Pinon, Kenaz, Teman, Mibzar, Magdiel ken Iram. Nagnanaedda amin iti daga ti Edom. Ti nagan iti daga a nagnaedan ti tunggal bunggoy ti tattao ket naisurot iti nagan dagiti bunggoy.

\s5
\c 37
\p
\v 1 Nagtultuloy a nagnaed ni Jacob iti daga ti Canaan a nagnaedan idi ti amana.
\v 2 Kastoy ti napasamak iti pamilia ni Jacob. Idi agtawen iti sangapulo ket pito ti putotna a ni Jose, ay-aywananna dagiti arban dagiti karnero ken kalding a kaduana dagiti dadduma nga inauna a kakabsatna. Annak ida dagiti assawa ti amana a da Bilha ken Zilpa. Imbaga ni Jose iti amana dagiti dakes nga ar-aramiden dagiti kakabsatna.

\s5
\v 3 Ad-adda ti panangipateg ni Jacob kenni Jose ngem iti siasinoman kadagiti dadduma a putotna, gapu ta naiyanak ni Jose idi lakayen ni Jacob. Nagpaaramid ni Jacob iti napintas a kawes nga atiddog ti manggasna para kenni Jose.
\v 4 Idi naamiris dagiti inauna a kakabsat ni Jose nga ad-adda ti panangipateg ti amada kenkuana ngem iti panangipategna iti siasinoman kadakuada, ginurada isuna. Saanda a pulos a nakisarita kenkuana iti nasayaat.

\s5
\v 5 Iti maysa a rabii, nagtagtagainep ni Jose. Imbagana kadagiti kakabsatna ti maipapan iti tagtagainepna nga isu ti ad-adda pay a nangguraanda kenkuana. Kastoy ti napasamak:
\v 6 Kinunana kadakuada, "Dumngegkayo iti natagtagainepko!

\s5
\v 7 Iti tagtagainep, mangrepreppettayo kampay idi kadagiti trigo idiay talon. Pagammoan, timmakder ti rineppetko ket linikmut dagiti rineppetyo ti rineppetko ken nagrukobda iti daytoy!"
\v 8 Kinuna dagiti kakabsatna kenkuana, "Ipagarupmo kadi nga idaulloannakaminto iti maysa nga aldaw? Agbalinkanto kadi nga arimi?" Ad-adda pay a ginurada isuna gapu iti imbagana kadakuada maipapan iti tagtagainepna.

\s5
\v 9 Kalpasanna, nagtagtagainep isuna iti sabali pay, ket imbagana manen ti maipapan iti daytoy kadagiti inauna a kakabsatna. Kinunana, "Dumngegkayo iti daytoy! Adda manen sabali pay a tagtagainepko. Iti tagtagainepko, agrukrukob ti init, bulan ken dagiti sangapulo ket maysa a bituen kaniak!"
\v 10 Imbagana met iti amana ti maipapan iti daytoy. Tinubngar isuna ti amana a kunana, "Ania ti kayatmo a sawen iti dayta a tagtagainep? Kayatmo kadi a sawen nga agrukobak ken ti inam ken uray pay dagiti inauna a kakabsatmo kenka?"
\v 11 Ginura dagiti inauna a kakabsat ni Jose isuna, ngem panpanunoten latta ti amana no ania ti mabalin a kaipapanan ti tagtagainep.

\s5
\v 12 Maysa nga aldaw, napan dagiti inauna a kakabsat ni Jose idiay Sikem tapno aywananda dagiti karnero ken dagiti kalding ti amada nga adda idiay taltalon nga asideg iti Sikem.
\v 13 Iti saan a nagbayag, kinuna ni Jacob kenni Jose, "Ay-aywanan dagiti kakabsatmo dagiti karnero ken dagiti kalding idiay asideg ti Sikem. Ibaonka a mapan mangkita kadakuada sadiay." Simmungbat ni Jose, "Mapanak."
\v 14 Kinuna ni Jacob, "Inka kitaen no addada iti nasayaat a kasasaad ken no nasayaat dagiti arban." Kalpasanna, agsublika ket pakaammoannak." Imbaon ngarud ni Jacob ni Jose manipud iti tanap a pagnanaedanda, ti tanap a pakasarakan iti Hebron, tapno mapanna biruken dagiti kakabsatna. Ket nakadanon ni Jose iti asideg ti siudad ti Sikem.

\s5
\v 15 Kabayatan nga agalla-alla isuna idiay taltalon a mangbirbiruk kadagiti kakabsatna, nakita isuna ti maysa a lalaki ket sinaludsodna, "Siasino ti sapsapulem?"
\v 16 Simmungbat ni Jose, "Sapsapulek dagiti inauna a kakabsatko a lallaki. Mabalin kadi nga ibagam no sadino ti pangay-aywananda kadagiti karnero ken kadagiti kaldingda?"
\v 17 Simmungbat ti lalaki, "Awanda ditoyen. Nagngngegko nga ibagbaga ti maysa kadakuada, 'Alaentayo dagiti karnero ken dagiti kalding ket mapantayo idiay ili ti Dotan."' Pimmanaw ngarud ni Jose idiay ket nagpa-amianan ket nasarakanna dagiti inauna a kakabsatna iti asideg ti Dotan.

\s5
\v 18 Ngem nakitada ni Jose idi adayo pay laeng isuna ket inkeddengda a papatayen isuna.
\v 19 Kinunada iti tunggal maysa, "Um-umayen dayta a managtagtagainep!"
\v 20 Umaykayo ta patayentayo isuna ket ibillengtayo ti bagina iti maysa kadagiti abut! Kalpasanna, ibagatayo kadagiti tattao a dinarup ken pinatay isuna iti narungsot nga ayup ket kinnanna isuna. Ket kalpasanna, ammoentayo no pumudno dagiti tagtagainepna!"

\s5
\v 21 Nangngeg ni Ruben ti ibagbagada isu a pinadasna ida nga allukuyen a saanda a patayen ni Jose. Kinunana, "Saan, saan a rumbeng a patayentayo isuna."
\v 22 Saanyo a patayen isuna! Mabalintayo nga ipurwak isuna iti abut nga adda idiay disierto, ngem saan a rumbeng a dangrantayo." Imbagana dayta ket kalpasanna, pinanawanna ida, pangpanggepenna nga ispalen ni Jose ken isublina daytoy iti amana.

\s5
\v 23 Idi nakasangpet ni Jose iti ayan dagiti inauna a kakabsatna, tinengngelda isuna ket rinay-abda ti kawesna nga atiddog ti manggasna.
\v 24 Kalpasanna, innalada isuna ket intinnagda iti abut. Ita, namaga ken awan danum iti abut.

\s5
\v 25 Kalpasan a nagtugawda a mangan, kimmitada ket nakitada ti bunggoy dagiti kaputotan ni Ismael a sumungsungad a naggapu idiay Galaad. Awit dagiti kamelioda dagiti pagkargaan a naglaon kadagiti pangrekado ken bangbanglo. Agturongda idiay Egipto nga aglako kadagidiay a banbanag sadiay.
\v 26 Kinuna ni Juda kadagiti inauna ken kadagiti inaudi a kakabsatna, "No patayentayo ti ub-ubing a kabsattayo ken ilemmengtayo ti bagina, ania ngay ti maganabtayo?

\s5
\v 27 Isu nga imbes a dangrantayo, ilakotayo ketdi kadagiti kaputotan ni Ismael. Saanyo a liplipatan, adingentayo isuna!" Immanamongda ngarud amin a mangaramid iti dayta.
\v 28 Idi nakaasidegen dagiti agtagtagilako a Midianita, inyaon dagiti kakabsat ni Jose isuna manipud iti abut. Kalpasanna, inlakoda kadagiti Midianita iti duapulo a pirak. Innala ngarud dagiti agtagtagilako ni Jose ket impanda idiay Egipto.

\s5
\v 29 Idi nagsubli ni Ruben iti abut, nakitana nga awanen ti ub-ubing a kabsatna sadiay. Napalalo unay ti ladingitna ket uray na la pinigis ti kawesna.
\v 30 Nagsubli isuna kadagiti inaudi a kakabsatna ket kinunana, "Awanen ti ubing iti abut! Ania ngay ti rumbeng nga aramidek ita?"

\s5
\v 31 Saanda a maitured nga ibaga iti amada no ania ti inaramidda. Isu nga inkeddengda nga agaramid iti istorya a maipapan iti napasamak. Innalada ti adda manggasna a kawes ni Jose. Kalpasanna, nangpatayda iti kalding ket insaw-sawda ti kawesna iti dara ti kalding.
\v 32 Impanda ngarud dayta iti amada ket kinunada, "Nabirukanmi daytoy! Kitaem. Kawes kadi daytoy ti anakmo?"
\v 33 Nabigbigna daytoy ket kinuna, "Wen, kawes daytoy ti anakko! Nalabit a dinarup isuna ti narungsot nga ayup ket pinatayna isuna! Masiguradok a rinangrangkayen ti narungsot nga ayup ni Jose!"

\s5
\v 34 Naladingitan unay ni Jacob ket uray na la rinay-abna ti kawesna. Nagkawes isuna iti nakersang a lupot. Nagdung-aw isuna.
\v 35 Immay dagiti amin a putotna tapno liwliwaenda ngem saanna nga inkaskaso dagiti imbagada. Kinunana, "Saan, agladingitakto latta uray inton matayak, ken mapanak iti anakko." Nagtultuloy ngarud a nagsangsangit ti ama ni Jose gapu iti napasamak iti putotna.
\v 36 Kabayatanna, impan met dagiti Midianita ni Jose idiay Egipto ket inlakoda isuna kenni Potifar, a maysa kadagiti opisial ti ari. Isuna ti mangidadaulo kadagiti soldado a mangsalsalaknib iti ari.

\s5
\c 38
\p
\v 1 Iti dayta a tiempo, pinanawan ni Juda dagiti inauna ken inaudi a kakabsatna ket simmalug manipud iti turod a pagilian ket nakipagnaed iti maysa a lalaki nga agnanaed idiay Adullam. Hiram ti naganna.
\v 2 Naam-ammona sadiay ti maysa a babai a putot ni Sua a maysa a taga-Canaan. Inasawana ti babai ket kinaiddana.

\s5
\v 3 Nagsikog isuna ket nagpasngay iti maysa a lalaki. Pinanaganan isuna ti amana iti Er.
\v 4 Nagsikog manen isuna ket impasngayna ti maysa a lalaki, a pinanagananna iti Onan.
\v 5 Kalpasan ti adu a tawen, idi nagnaed ni Juda ken ti pamilyana idiay Kezib, nagpasngay ti asawa ni Juda iti maysa pay a lalaki. Pinanagananna daytoy iti Sela.

\s5
\v 6 Idi dimmakkkel ni Er nga inauna a putot ni Juda, inyalaan isuna ni Juda iti asawaenna, maysa a babai nga agnagan ti Tamar.
\v 7 Ngem nangaramid ni Er iti banag nga imbilang ni Yahweh a nakadakdakes unay, isu a ginibusan ni Yahweh ti biagna.

\s5
\v 8 Ket kinuna ni Juda kenni Onan, "Natay ti inauna a kabsatmo a saan a naaddaan ti annak. Isu nga asawaem ti asawa daydi inauna a kabsatmo ket kaiddaem. Dayta ti dawdawaten ti kaugalliantayo a rumbeng nga aramidem."
\v 9 Ngem ammo ni Onan a no aramidenna dayta, siasinoman nga ubing a maipasngay ket saan a maibilang a kukuana. Isu a tunggal kaiddaenna ti asawa daydi inauna a kabsatna, ibelbellengna ti kissitna iti daga tapno saan a masikogan ni Tamar ken saan a maaddaan iti annak para iti inauna a kabsatna.
\v 10 Imbilang ni Yahweh a nakadakdakes ti inaramidna isu a ginibusan met laeng ni Yahweh ti biagna.

\s5
\v 11 Ket kinuna ni Juda kenni Tamar a manungangna, "Agsublika iti balay ti amam, ngem saanka a makias-asawa iti siasinoman. Inton dumakkel ti buridek nga putotko a ni Sela, mabalinnaka nga asawaen." Ngem saan a pudno a kayat ni Juda nga asawaen ni Sela ni Tamar, gapu ta mabuteng isuna a matayto met laeng daytoy a kas kadagiti inauna a kakabsatna. Tinungpal ngarud ni Tamar ni Juda ket nagsubli iti balay ti amana tapno agnaed manen sadiay.

\s5
\v 12 Kalpasan iti sumagmamano a tawen, natay ti asawa ni Juda a putot ni Sua. Idi nalpas ti tiempo a panangdungdung-aw kenkuana, inkeddeng ni Juda a mapan idiay Timnat, iti lugar a pangpukpukisan dagiti tattaona kadagiti karnerona. Simmurot kenkuana ti gayyemna a taga-Adullam a ni Hiram.
\v 13 Adda iti nangibaga kenni Tamar, "Mapan ti katugangam idiay Timnat tapno tulunganna dagiti tattao a mangpukpukis kadagiti karnerona."
\v 14 Naamirisna a dimmakelen ita ni Sela ngem saan nga inted ni Juda isuna kenni Sela tapno agbalin nga asawana. Isu nga inikkatna ti kawes ti kinabalona ket inabbunganna ti ulona iti naingpis a lupot tapno saan isuna a mabigbig dagiti tattao. Ket nagtugaw isuna iti pagserkan nga agturong idiay Enaim, nga adda iti dalan nga agturong idiay Timnat.

\s5
\v 15 Idi sumungad ni Juda ket nakitana isuna, impagarupna a balangkantis isuna gapu ta inabbunganna ti ulona ken nagtugaw iti kanayon a pagtugtugawan dagiti balangkantis. Saan a naamiris ni Juda nga isuna ti manugangna.
\v 16 Isu a kinunana kenkuana, "Palubosannak a makikaidda kenka." Simmungbat ni Tamar, "Ania ti itedmo kaniak a kas kasukatna?"

\s5
\v 17 Simmungbat isuna, "Patuludanka ti urbon a kalding manipud iti arban dagiti kaldingko." Sinaludsod ni Tamar, "Ikkannak kadi ita iti banag nga idulinko agingga nga ipatulodmo ti kalding?"
\v 18 Simmungbat ni Juda, "Ania ti kayatmo nga itedko kenka?" Simmungbat ni Tamar, "Itedmo kaniak dayta singsing a nasuratan iti naganmo a naitali dita tengngedmo ken itedmo dayta sarukodmo nga ig-iggamam." Intedna ngarud dagitoy kenkuana. Kalpasanna, kinaiddana daytoy ket nagsikog ni Tamar.

\s5
\v 19 Kalpasan a pimmanaw isuna, inikkatna ti abbongna ken inkawesna manen ti kawes ti kinabalona.
\v 20 Inted ni Juda ti urbon a kalding iti gayyemna nga Adulamita tapno ipanna daytoy iti babai kas inkarina. Ngem saan a nabirukan ti gayyemna ti babai.

\s5
\v 21 Isu a nagsaludsod ti gayyemna kadagiti tattao nga agnanaed sadiay, "Sadino ti ayan ti balangkantis a nakatugaw iti dalan ti Enaim?" Simmungbatda, "Awan pay pulos ti balangkantis ditoy!"
\v 22 Nagsubli ngarud isuna kenni Juda ket kinunana, "Saanko a nabirukan ti babai. Kinuna pay dagiti tattao nga agnanaed idiay nga ili, 'Awan pay pulos ti balangkantis ditoy!"'
\v 23 Kinuna ni Juda, "Mabalinna nga idulin dagiti banbanag nga intedko kenkuana. No ituloyta ti mangbiruk kenkuana, amangan no laisendata dagiti tattao." Pinadasko nga impatulod daytoy nga urbon a kalding kenkuana ngem saanmo met a nasarakan isuna tapno itedmo koma daytoy kenkuana."

\s5
\v 24 Kalpasan ti tallo a bulan, adda iti nangipadamag kenni Juda, "Nagbalin a balangkantis ni Tamar a manugangmo, ket masikog isuna ita!" Kinuna ni Juda, "iparangguyodyo isuna manipud iti siudad ket puoranyo isuna agingga a matay!"
\v 25 Ngem kabayatan nga iruruarda isuna manipud iti siudad, inted ni Tamar ti singsing ken ti sarukod iti maysa a tao, ket kinunana nga itedna dagitoy kenni Juda ken ibagana kenkuana a, "Ti akin-kukua kadagitoy a banbanag ti nangsikog kaniak." Kinunana pay kenkuana nga ibagana kenni Juda, "Kitaem daytoy a singsing ken ti tali a naigalot iti daytoy, ken daytoy a sarukod. Akin-kukua kadagitoy?"
\v 26 Idi inaramid ti lalaki dayta, nabigbig ni Juda ti singsing ken ti sarukod. Kinunana, "Nalinlinteg isuna ngem siak. Saanko nga imbaga iti putotko a ni Sela nga asawaenna ni Tamar, a kas iti inkarik nga aramidek." Ket saanen a kinaidda pay ni Juda daytoy.

\s5
\v 27 Idi tiempon iti panaganakna, nasdaaw isuna gapu ta singin a lallaki ti adda iti aanakanna.
\v 28 Kabayatan nga agan-anak isuna, inruar ti maysa ti imana. Isu a nangigalut ti agpapaanak iti nalabbaga a sinulid iti imana, ket kunana, "Daytoy ti immuna a rimmuar."

\s5
\v 29 Ngem insubli ti maladaga ti imana iti aanakan ket immuna a rimmuar ti kabsatna. Isu a kinuna ti agpapaanak, "Kastoy ti wagas no kasanoka a nakiinnuna a rimmuar!" Isu a pinanagananna daytoy iti Perez, a kaun-uni ti Hebreo a sao a ti kayatna a sawen ket "nakiinnuna a rimmuar."
\v 30 Ket rimmuar ti inaudi a kabsatna a nagalutan ti imana iti nalabbaga a sinulid. Ket napanaganan daytoy iti Zera, a kaun-uni ti Hebreo a sao a ti kayatna a sawen ket "kinalabbaga ti parbangon."

\s5
\c 39
\p
\v 1 Kabayatanna, insalog dagiti kaputotan ni Ismael ni Jose idiay Egipto. Ginatang ni Potifar isuna kadakuada sadiay. Maysa nga Egipcio ni Potifar a maysa kadagiti opisial ti ari ken kapitan dagiti guardia iti palasio ti ari.
\v 2 Gapu ta tinulungan ni Yahweh ni Jose, naaramid iti nasayaat unay dagiti trabahona. Nagtrabaho isuna iti balay ti apona nga Egipcio.

\s5
\v 3 Nakita ni Potifar a tultulongan ni Yahweh ni Jose ken pagbalballigienna iti amin a banag nga ar-aramidenna.
\v 4 Naay-ayo ni Potifar kenni Jose, isu a dinutokanna nga agbalin a bukodna nga adipen. Kalpasanna, dinutokanna ni Jose a mangimaton kadagiti amin a banag iti pagtaenganna ken kadagiti amin a sanikuana.

\s5
\v 5 Manipud iti tiempo a dinutokan ni Potifar ni Jose a mangimaton kadagiti amin a banag iti pagtaenganna ken amin a kukuana, binendisionan ni Yahweh dagiti tattao nga agnanaed iti balay ni Potifar gapu kenni Jose. Pinadakkel pay a nasayaat ni Yahweh dagiti mulmula ni Potifar.
\v 6 Impalubos ni Potifar a ni Jose ti mangimaton kadagiti amin a sanikuana. Maipapan laeng iti taraon ni Potifar a masapul a mangngeddeng isuna. Saanna a pagdanagan ti maipapan iti aniaman pay iti balayna. Ita, nataer ken nabaked ni Jose.

\s5
\v 7 Gapu iti dayta, iti saan nga nagbayag, nangrugi a nakayawan ti asawa ni Potifar kenni Jose. Isu nga iti maysa nga aldaw, kinunana, "Kaiddaennak."
\v 8 Ngem nagkedked ni, a kinunana iti asawa ti amona, "Dumngegka! Saan a pakadangan ti apok ti maipapan iti aniaman iti daytoy a pagtaengan. Dinutokannak a mangimaton kadagiti amin a banag a kukkuana.
\v 9 Awan ti siasinoman iti daytoy a pagtaengan a naturturay ngem siak. Ti laeng banag a saanna nga impalubos a pakibiangak ket sika, gapu ta asawanaka! Kasano ngarud a maaramidko daytoy a kinadakes a kidkiddawem nga aramidek? Makabasolak pay iti Dios no aramidek dayta!"

\s5
\v 10 Inaldaw a kidkiddawenna kenni Jose a kaiddaenna isuna, ngem nagkedked ni Jose. Saanna pulos a kayat nga uray umasideg laeng koma kenkuana.
\v 11 Maysa nga aldaw, simrek ni Jose iti balay tapno aramidenna ti trabahona, ken awan kadagiti dadduma nga agtagtagibalay nga adipen ti adda iti balay.
\v 12 Ginammatan ti asawa ni Potifar ti kawes ni Jose ket kinunana, "Kaiddaennak!" Timmaray ni Jose a rimmuar iti balay, ngem ti kawesna ket adda pay laeng iti ima ti babai!

\s5
\v 13 Idi nakita ti asawa ni Potifar a nagtaray a rimmuar ni Jose ket pinanawanna ti kawesna iti ima daytoy,
\v 14 inayabanna dagiti agtagtagibalay nga adipen. Kinunana kadakuada, "Kitaenyo, daytoy a tao a Hebreo nga insangpet ti asawak kadatayo ket lalaisennatayo! Simrek iti ayanko ket pinadasnak a piliten a makikaidda kenkuana, ngem nagikkisak iti nakapigpigsa.
\v 15 Apaman a nangegna a nagikkisak, imbatina ti kawesna kaniak ket nagtaray a rimmuar!"

\s5
\v 16 Indulinna ti kawes iti sibayna inggana a simmangpet iti balay ti asawana nga apo ni Jose.
\v 17 Ket imbagana kenkuana daytoy nga istoria: "Dayta a tagabu a Hebreo nga insangpetmo ditoy ket simrek iti ayanko ket pinadasnak a piliten a makikaidda kenkuana!
\v 18 Ket idi nagikkisak ti nakapigpigsa, timmaray a rimmuar, a pinanawanna ti kawesna iti sibayko!"

\s5
\v 19 Idi nangngeg ni Potifar nga amo ni Jose daytoy nga istoria ti asawana nga impulongna kenkuana, ken idi kinunana, "Kastoy ti panangtrato kaniak ti tagabum," Nakapungtot isuna iti kasta unay.
\v 20 Innalana ni Jose ket pinaibaludna iti lugar a nakaibaludan dagiti balud ti ari, ket nagtalinaed ni Jose sadiay.

\s5
\v 21 Ngem nagimbag ni Yahweh kenni Jose ken tinulonganna daytoy gapu iti tulagna kadagiti kapuonan ni Jose; isu ti nakaigappuanna a naay-ayo kenkuana ti agbanbantay iti pagbaludan.
\v 22 Impaaywan ngarud iti agbanbantay iti pagbaludan kenni Jose dagidiay amin nga adda iti pagbaludan, ken makaammo isuna kadagiti amin a trabaho a maaramid sadiay.
\v 23 Awan ti pagdanagan ti agbanbantay kadagiti aniaman nga ay-aywanan ni Jose, gapu ta tultulungan ni Yahweh ni Jose a mangaramid iti amin a trabahona iti nasayaat.

\s5
\c 40
\p
\v 1 Naglabas iti sumagmamano a tiempo, dua kadagiti opisial ti ari ti Egipto ti nakaaramid iti banag a saan a nasayaat kenkuana. Ti panguloen a taga-idasar iti inumen ti maysa ken ti maysa ket ti panguloen a mangisagsagana iti taraonna.
\v 2 Nakapungtot ti ari kadakuada a dua. Isu nga impabaludna ida iti balay ti kapitan dagiti guardia ti palasio.
\v 3 Dayta met laeng ti disso a nakaibuladan ni Jose.

\s5
\v 4 Nabayag iti pagbaludan dagiti dua a lallaki. Kabayatan ti kaaddada sadiay, dinutokan ti kapitan dagiti guardia ni Jose nga agbalin nga adipenda, a mangiyeg kadakuada kadagiti banbanag a kasapulanda.
\v 5 Maysa a rabii, nagtagtagainep ti panguloen a taga-idasar iti inumen ti ari ken ti panguloen a mangisagsagana iti taraon ti ari. Ket agduma ti kaipapanan ti tunggal tagtagainep.

\s5
\v 6 Kabigatanna, idi immay ni Jose kadakuada, nakitana nga agpadpadada a naliday.
\v 7 Isu a sinaludsodna kadakuada, "Apay a nalidaykayo unay ita nga aldaw?"
\v 8 Simmungbat ti maysa kadakuada, "Agpadakami a nagtagtagainep idi rabii, ngem awan ti siasinoman a makaibaga kadakami iti kaipapanan dagiti tagtagainep." Kinuna ni Jose kadakuada, "Ti Dios ti makaibaga iti kaipapanan dagiti tagtagainep. Isu nga ibagayo kaniak no ania ti natagtagainepyo ket ibaganto ti Dios kaniak ti kaipapananna."

\s5
\v 9 Imbaga ngarud ti panguloen a taga-idasar iti inumen ti ari ti tagtagainepna kenni Jose. Kinunana, "Iti tagtagainepko, nakakitaak iti puon ti ubas iti sangoanak.
\v 10 Iti puonna, adda tallo a sanga. Nagsaringit dagiti sanga, ket nagsabongda, ket kalpasanna nagbungada kadagiti raay ti ubas.
\v 11 Ig-iggamak kampay idi ti kopa ti ari, isu a pinurosko dagiti naluom nga ubas ket pinespesko ti tubbogna iti kopa. Kalpasanna intedko ti kopa iti ari tapno inumenna ti tubbog."

\s5
\v 12 Dagus nga imbaga ti Dios kenni Jose ti kaipapanan ti tagtagainep. Isu a kinuna ni Jose kenkuana, "Daytoy ti kaipapanan iti tagtagainepmo: Iladladawan dagiti tallo a sanga ti tallo nga aldaw.
\v 13 Iti uneg ti tallo nga aldaw, wayawayaannakanto ti ari manipud iti pagbaludan. Isublinakanto iti sigud a trabahom. Iyawatmonto dagiti kopa ti arak iti ari a kas iti sigud nga ar-aramidem, idi taga-idasarnaka pay laeng iti inumenna.

\s5
\v 14 Ngem inton nakaruarkan iti pagbaludan ken nasayaaten amin a banbanag para kenka, pangngaasim ta saannak koma met a liplipatan.
\v 15 Pinilitdak nga inyadayo dagiti tattao manipud iti pagnanaedan dagiti padak a Hebreo. Awan ti inaramidko a biddut sadiay, ken kasta met a kabayatan nga addaak ditoy Egipto, awan ti inaramidko a rumbeng koma a pakaibaludak. Isu nga ipakitam met koma ti kinasayaatmo kaniak ket ibagam iti ari ti maipapan kaniak, tapno wayawayaannak iti daytoy a pagbaludan!"

\s5
\v 16 Idi nangngeg ti panguloen a mangisagsagana iti taraon ti ari nga iti kaipapanan ti tagtagainep ti panguloen a taga-idasar iti inumen ti ari ket nasayaat unay para iti panguloen a taga-idasar iti inumen, kinunana met kenni Jose, "Naaddaanak met iti tagtagainep. Iti tagtagainepko, nagsiddaawak a nakakita iti tallo a basket ti tinapay a nakaparabaw iti ulok.
\v 17 Iti akinrabaw a basket, adda iti adu nga agduduma a kita ti naluto a taraon a maipaay iti ari, ngem kankanen dagiti billit dagitoy manipud iti akinrabaw a basket a nakaparabaw iti ulok."

\s5
\v 18 Imbaga manen ti Dios kenni Jose ti kaipapanan ti tagtagainep, isu a kinunana, "Dagiti tallo a basket ket iladladawanna met ti tallo nga aldaw.
\v 19 Iti uneg ti tallo nga aldaw, ibilinto ti ari a maputed ti ulom. Kalpasanna maibitinto ti bagim iti maysa a kayo ket umayto dagiti buitre ket kanendanto ti lasagmo."

\s5
\v 20 Iti maikatlo nga aldaw kalpasan dayta ket isu ti panagkasangay ti ari. Inawis ti ari dagiti amin nga opisialna iti dayta nga aldaw tapno rambakanda ti panagkasangayna. Bayat iti panagramrambakda, kabayatan a naurnongda amin sadiay, pinaayaban ti ari ti panguloen a taga-idasar ti inumen ken ti panguloen a taga-isagana iti taraonna manipud iti pagbaludan.
\v 21 Imbagana a ti panguloen a taga-idasar iti inumenna ket maisubli manen iti sigud a trabahona, isu nga inrugina manen ti mangiyawat kadagiti kopa ti arak iti ari.
\v 22 Ngem imbilinna a mapapatay ti panguloen a mangisagsagana iti kanenna babaen iti pannakaibitin, kas iti kinuna ni Jose a mapasamakto idi imbagana kadagiti dua a lallaki ti kaipapanan dagiti tagtagainepda.
\v 23 Ngem saanen a napanunot ti panguloen a taga-idasar ti inumen ti maipapan kenni Jose. Ngem ketdi, nalipatanna nga aramiden ti kinniddaw ni Jose kenkuana nga aramidenna.

\s5
\c 41
\p
\v 1 Kalpasan iti naan-anay a dua a tawen, nagtagtagainep ti ari ti Egipto. Iti tagtagainepna, agtaktakder isuna iti igid ti Karayan Nilo.
\v 2 Pagammoan, adda nagparang a pito a nalukmeg a baka. Rinugianda ti nangan iti ruot nga adda iti igid ti karayan.
\v 3 Pagammoan, pito a sabali pay a baka, saan a nasalun-at a kitaen ken nakuttong, ti timmakdang a simmaruno kadagitoy manipud iti Karayan Nilo. Nagtakderda iti abay dagiti nalukmeg a baka nga adda iti igid ti karayan.

\s5
\v 4 Kalpasanna, kinnan dagiti saan a nasalun-at ken nakuttong a baka dagiti pito a nasalun-at a baka. Ket kalpasanna nakariing ti ari.
\v 5 Naturog manen ti ari ket adda pay sabali a natagtagainepna. Nakakita isuna iti pito a dawa, nabagas ken natangkenan, a nagtubo amin iti maysa nga ungkay.
\v 6 Kalpasan dayta, nakakita ti ari iti pito a sabali pay a dawa a nagrusing iti dayta nga ungkay. Eppes ken nagango dagitoy gapu iti napudot nga angin nga aggapu iti daya.

\s5
\v 7 Ket inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti pito a natangkenan a dawa. Ket nakariing ti ari. Naamirisna a nagtagtaginep isuna.
\v 8 Ngem iti kabigatanna, nagdanag isuna maipapan iti kaipapanan ti tagtagainepna. Isu a pinaayabanna amin dagiti salamangkero ken masirib a lallaki nga agnanaed iti Egipto. Imbagana kadakuada ti natagtagainepna, ngem awan kadakuada ti makaibaga iti kaipapanan ti dua a tagtagainep.

\s5
\v 9 Ket kinuna ti panguloen ti taga-idasar iti inumen ti ari, "Ita, malagipko ti maysa a banag a rumbeng koma nga imbagak kenka! Nagbiddutak ta nalipatak nga imbaga kenka.
\v 10 Naminsan, nakaungetka kadakami a dua iti panguloen a mangisagsagana iti taraonmo. Isu nga impaibaludnak ken ti panguloen a mangisagsagana iti taraonmo iti balay ti kapitan dagiti guardia iti palasio.
\v 11 Kabayatan iti kaaddami sadiay, nagtagtagainep ti tunggal maysa kadakami iti maysa a rabii, ket nagduma ti kaipapanan dagiti tagtagainepmi.

\s5
\v 12 Adda kaduami sadiay nga agtutubo a lalaki a Hebreo. Adipen isuna ti kapitan dagiti guardia iti palasio. Imbagami kenkuana ti natagtagainepmi, ket imbagana kadakami ti kaipapanan ti tagtagainepmi. Imbagana iti tunggal maysa kadakami ti kaipapanan ti tagtagainepmi.
\v 13 Ti napasamak kalpasan dayta ket kapadana unay ti imbagana kadakami a kaipapanan ti tagtagainepmi: Imbagam nga agsubliak manen iti sigud a trabahok, ngem napapatay ti sabali a lalaki babaen iti pannakabitay."

\s5
\v 14 Idi nangngeg ti ari dayta, imbagana kadagiti dadduma nga adipenna nga iyegda ni Jose kenkuana, ket dagus nga inruarda ni Jose iti pagbaludan. Nagibarbas ni Jose ken nagkawes iti napinpintas a kawes ket napan dimmatag iti sangoanan ti ari.
\v 15 Kinuna ti ari kenni Jose, "Adda dua a tagtagainepko, ken awan ti siasinoman a makaibaga kaniak iti kaipapananda. Ngem adda nangibaga kaniak a no maibaga kenka ti tagtagainep, maibagam iti dayta a tao ti kaipapanan ti tagtagainepna."
\v 16 Ngem simmungbat ni Jose iti ari, "Saan, saanko a maaramid dayta. Ti Dios ti makaammo iti kaipapanan dagiti tagtagainep, ngem ikkannak iti kabaelan tapno maibagak ti kaipapanan dagiti tagtagainep, ken nasayaatto ti kaipapanan dagitoy."

\s5
\v 17 Kinuna ti ari kenni Jose, "Iti immuna a tagtagainepko, agtaktakderak kampay idi iti igid ti Karayan Nilo.
\v 18 Pagammoan, adda pito a nalukmeg a baka a timmakdang manipud iti karayan ken inrugida a nagarab iti ruot nga adda iti igid ti karayan.

\s5
\v 19 Pagammoan, adda pito a sabali pay a baka, a naalas ken nakuttong a timmakdang a simmaruno kadakuada manipud iti karayan. Saanak pay a nakakita iti kasta kaalas a baka iti amin a daga ti Egipto.
\v 20 Kinnan dagiti naalas a baka dagiti pito a nalukmeg a baka nga immuna a timmakdang.
\v 21 Ngem kalpasanna, awan ti siasinoman a makaammo a kinnan ida dagiti nakuttong a baka, gapu ta naalas latta dagitoy a kas iti sigud a kasasaadda. Kalpasanna ket nakariingak.

\s5
\v 22 Kalpasanna, nagtagtagainepak manen iti sabali pay. Nakakitaak iti pito a dawa, nabagas ken natangkenan ti dawa, ken nagtuboda amin iti maysa nga ungkay.
\v 23 Kalpasanna, masdaawak, a nakakita iti pito a sabali pay a dawa a nagrusing. Eppes ken nagango dagitoy gapu iti napudot nga angin nga agpulpul-oy manipud iti daya.
\v 24 Inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti pito a nabagas a dawa. Imbagak dagitoy a tagtagainep kadagiti salamangkero, ngem awan kadakuada ti makaipalawag kaniak iti kaipapananna."

\s5
\v 25 Ket kinuna ni Jose iti ari, "Agpada ti kaipapanan dagiti tagtagainepmo. Ipalpaltiing ti Dios kenka babaen kadagiti tagtagainepmo ti aramidennanto.
\v 26 Ibagbagi dagiti pito a nasalun-at a baka ti pito a tawen, ibagbagi met dagiti pito a nasayaat a dawa ti pito a tawen. Agpada ti kaipapanan dagiti dua a tagtagainep.

\s5
\v 27 Dagiti pito a nakuttong ken naalas a baka a timmakdang a simmaruno kadakuada ken dagiti pito nga awan serbina a dawa a nagango gapu iti napudot nga angin iti daya ket ibagbagina ti pito a tawen a panagbisin.
\v 28 Mapasamakto daytoy kas imbagak kenka, gapu ta impaltiing ti Dios kenka ti aramidennanto.
\v 29 Addanto pito a tawen a nawadwad ti taraon iti entero a daga ti Egipto.

\s5
\v 30 Ngem kalpasan dayta, addanto pito a tawen ti panagbisin. Ket malipatanto dagiti tattao dagiti amin a tawtawen nga adda nawadwad a taraon, gapu ta dadaelen ti umayto a panagbisin ti pagilian.
\v 31 Malipatanto dagiti tattao ti napalabas a kinawadwad ti taraon gapu ta nakaronto unay ti panagbisin.
\v 32 Ti makagapu nga inted kenka ti Dios iti dua a tagtagainep ket gapu ta inkeddengnan a mapasamak daytoy, ken ipatungpalnanto daytoy iti mabiit.

\s5
\v 33 Ita, isingasingko a mangpilikayo koma iti tao a masirib ken kabaelanna a mangngeddeng iti nasayaat. Isingasingko a dutokanyo isuna a mangiwanwan iti amin a maaramid iti entero a pagilian.
\v 34 Mangdutokkayo met koma kadagiti mangimaton iti entero a pagilian, tapno urnosenda ti panangurnong iti apagkalima dagiti amin a trigo a maapit kabayatan iti pito a tawen a nawadwad ti taraon.

\s5
\v 35 Masapul nga urnongenda dagiti trigo iti pito a tawen nga umay, kabayatan a nawadwad ti taraon. Masapul a mabantayan dagitoy bayat nga agipenpenpenda kadagiti siudad a pagipenpenan ken bayat a banbantayanda daytoy.
\v 36 Masapul a maidulin dagitoy a trigo tapno addanto taraon kabayatan ti pito a tawen a panagbisin ditoy Egipto, tapno saanto a matay gapu iti bisin dagiti tattao iti daytoy a pagilian.

\s5
\v 37 Napanunot ti ari ken dagiti opisialesna a nasayaat daytoy a panggep.
\v 38 Isu nga imbaga ti ari kadakuada, "Makasaraktayo kadi pay iti tao a kas kenni Jose a nangtedan ti Dios iti Espirituna?"

\s5
\v 39 Kalpasanna, kinuna ti ari kenni Jose, "Gapu ta impaltiing ti Dios kenka amin dagitoy, para kaniak, awanen ti tao a masirib a kas kenka ken sisisirib a mangngeddeng maipapan kadagiti banbanag.
\v 40 Isaadka ngarud a mangimaton kadagiti amin a banbanag iti palasiok. Masapul a tungpalen amin dagiti tattao iti Egipto ti ibilinmo. Gapu laeng ta maysaak nga ari a naturturayak ngem sika."
\v 41 Ket kinuna ti ari kenni Jose, "Isaadkan ita a mangaywan iti entero a pagilian ti Egipto."

\s5
\v 42 Inikkat ti ari manipud iti ramayna ti singsing nga adda markana, ket inkabilna iti ramay ni Jose. Inikkanna iti pagan-anay a naaramid iti napintass a lupot a lino ken iti balitok a kuentas.
\v 43 Ket pinagluganna ni Jose iti karwahe a nangipakita nga isuna ti maikadua a kapatgan a tao iti pagilian. Idi naglugan ni Jose iti karwahe, nagpukkaw dagiti lallaki kadagiti tattao iti masangoananna, "Agrukobkayo!" Insaad ngarud ti ari ni Jose a mangimaton iti amin a banbanag iti pagilian.

\s5
\v 44 Kinuna ti ari kenni Jose, "Siak ti ari, ngem awan ti siasinoman iti entero a daga ti Egipto nga agaramid iti aniaman a banag no saanmo nga ipalubos nga aramidenda daytoy.
\v 45 Inikkan ti ari ni Jose iti baro a nagan, Zafenat Panea. Intedna met kenkuana ni Asenat nga agbalin nga asawana. Isuna ket putot a babai ni Potifera, a maysa a padi iti templo iti siudad ti On. Iti kastoy a wagas, nagbalin a nalatak ni Jose iti amin a daga ti Egipto.

\s5
\v 46 Tallopulo ti tawen ni Jose idi nangrugi a nagtrabaho iti ari ti Egipto. Tapno maaramidna ti trabahona, pinanawanna ti palasio ti ari ket nagdaldaliasat iti entero nga Egipto.
\v 47 Kabayatan ti simmaruno a pito a tawen, aglaplapusanan ti naapit iti daga, isu nga adda nawadwad a taraon.

\s5
\v 48 Kabayatan iti panangimaton ni Jose, inurnong dagiti katulonganna ti apagkalima dagiti amin a naapit a trigo kadagidiay a tawtawen ket impenpenda dagitoy kadagiti siudad. Iti tunggal siudad, pinaipenpenna kadagiti katulonganna dagiti trigo a naapit kadagiti talon a nanglawlaw iti dayta a siudad.
\v 49 Pinagipenpen ida ni Jose iti adu a trigo. Kasla darat iti igid ti baybay ti kaaduna. Kasta unay ti kaadu ti trigo, nga idi agangay ket insardengdan ti agilista no kasano kaadu ti naipenpen, gapu ta saandan a mabilang ti kaaduna.

\s5
\v 50 Sakbay a nangrugi ti pito a tawen a panagbisin, naganak ni Asenat nga asawa ni Jose, iti dua nga annak a lallaki.
\v 51 Pinanaganan ni Jose ti inauna iti Manases, maysa a sao a Hebreo nga iti kayatna a sawen ket "lipaten," gapu ta kinunana, "Tinulongannak ti Dios a manglipat kadagiti amin a rigatko ken iti amin a pamilia ti amak."
\v 52 Pinanagananna ti maikadua nga putotna iti Efraim, nga iti kayatna a sawen ket, "tapno maaddaan iti annak," gapu ta kinunana, "Inikkannak ti Dios iti annak iti daytoy a daga a nakaparigatak."

\s5
\v 53 Kamaudiananna, nagpatingga ti pito a tawen nga adda nawadwad a taraon.
\v 54 Ket nangrugi ti pito a tawen ta panagbisin, kas impadto ni Jose. Adda met panagbisin kadagiti amin nga asideg a daga, ngem numan pay saan a dimmakkel dagiti mula, adda taraon iti uray sadinnoman iti Egipto, gapu kadagiti trigo nga impenpenda kadagiti siudad.

\s5
\v 55 Idi nakan aminen dagiti tattao dagiti bukodda a taraon ke mabisinda pay laeng, nagpakaasida iti ari para iti taraon. Imbaga ngarud ti ari kadagiti amin a tattao iti Egipto, "Mapankayo kenni Jose ket aramidenyo no ania ti ibagana kadakayo nga aramidenyo."
\v 56 Idi nakaro unayen ti panagbisin iti entero a pagilian, minandaran ni Jose dagiti katulonganna a lukatanda dagiti pagipenpenan. Ket naglakoda iti bukel kadagiti pagipenpenan kadagiti tattao ti Egipto, gapu ta nakaro unay ti panagbisin iti entero nga Egipto.
\v 57 Immay dagiti tattao manipud kadagiti asideg a pagilian iti Egipto tapno gumatang iti trigo kenni Jose. Gapu ta nakaro ti panagbisin iti uray sadinnoman.

\s5
\c 42
\p
\v 1 Idi adda nangibaga kenni Jacob nga adda trigo idiay Egipto a mabalin a gatangen dagiti tattao, kinunana kadagiti putotna a lallaki, "Apay nga agtutugawkayo laeng dita nga agkikinnita? Masapultayo ti trigo!"
\v 2 Kinunana kadakuada, "Adda nangibaga kaniak nga adda lako a trigo idiay Egipto. Sumalogkayo sadiay ket gumatangkayo iti agpaay kadatayo, tapno agbiagtayo!
\v 3 Isu a simmalog dagiti sangapulo nga inauna a kakabsat ni Jose iti Egipto tapno gumatang iti trigo.
\v 4 Ngem saan nga imbaon ni Jacob ni Benjamin, nga inaudi a kabsat ni Jose, a kumuyog kadagiti dadduma, gapu ta mabuteng isuna nga amangan no adda dakes a mapasamak kenkuana a kas iti napasamak kenni Jose.

\s5
\v 5 Simmalog ngarud idiay Egipto dagiti putot a lalaki ni Jacob manipud idiay Canaan tapno gumatangda iti trigo, ket napan met dagiti dadduma, gapu ta adda met panagbisin iti Canaan.
\v 6 Kadagita a tiempo, ni Jose ti gobernador iti Egipto. Isuna ti naglaklako iti trigo kadagiti tattao nga immay manipud iti entero nga Egipto ken kadagiti naggapu iti sabali a pagilian tapno gumatang ti trigo. Isu nga idi nakasangpet dagiti kakabsat ni Jose, nagpaklebda iti sangoananna.

\s5
\v 7 Apaman a nakita ni Jose dagiti kakabsatna, nabigbigna ida. Ngem nagpammarang isuna a saanna ida nga am-ammo. Nagsao isuna a sigugubsang kadakuada, kunana, "Sadinno ti naggapuanyo?" Simmungbat ti maysa kadakuada, "Naggapukami iti daga ti Canaan tapno gumatang iti trigo.
\v 8 Nupay nabigbig ni Jose dagiti kakabsatna, saanda a nabigbig isuna.

\s5
\v 9 Ket nalagip ni Jose ti natagtagainepna maipapan kadakuada, adun a tawen ti napalabas. Ngem inkeddengna a saanna pay nga ibaga kadakuada nga isuna ti in-inaudi a kabsatda. Kinunana kadakuada, "Espiakayo! Immaykayo tapno ammoenyo no masalaknibanmi ti bagbagimi no darupendakami!"
\v 10 Simmungbat ti maysa kadakuada, "Saan, Apo! immaykami tapno gumatang iti trigo.
\v 11 Putotnakami amin iti maymaysa a tao. Mapagtalkankami a lallaki, saankami nga espia."

\s5
\v 12 Kinunana kadakuada, "Saanak a mamati kadakayo! Immaykayo laeng tapno kitaenyo no masalaknibanmi ti bagbagimi no darupendakami!"
\v 13 Ngem simmungbat ti maysa kadakuada, "Saan, saan a pudno dayta! Sigud a sangapulo ket duakami nga agkakabsat, putotnakami ti maymaysa a tao. Kadua ti amami ti inaudi a kabsatmi. Natayen ti maysa nga in-inaudi a kabsatmi."

\s5
\v 14 Simmungbat ni Jose, "Agul-ulbodkayo! Ammok a pudno ti imbagak maipanggep kadakayo. Espiakayo!
\v 15 Ngem daytoy ti pakaammoak a pudno ti ibagbagayo. Isapatak iti nagan ti ari, awan duadua nga espiakayo. Isu a saankayo a makapanaw iti daytoy a lugar agingga nga umay ti inaudi a kabsatyo ditoy!
\v 16 Mangibaonkayo iti maysa kadakayo a mapan mangala iti inaudi a kabsatyo ket iyegna isuna ditoy. Paibaludko ti dadduma kadakayo tapno maammoak no pudno ti ibagbagayo kaniak. No saan a maiyeg ti maysa nga imbaonyo ti inaudi a kabsatyo ditoy, nalawagto nga agul-ulbodkayo ken espiakayo."
\v 17 Ket pinaibalud amin ida ni Jose iti tallo nga aldaw.

\s5
\v 18 Iti maikatlo nga aldaw kalpasan dayta, napan ni Jose iti pagbaludan ket kinunana kadakuada, "Maysaak a tao nga adda panagbutengna iti Dios. Mamatiak a dusaennakto ti Dios no saanko nga aramiden ti inkarik. Isu nga aramidenyo ti ibagak kadakayo ket agbiagkayonto.
\v 19 No mapagtalkankayo a lallaki, bay-anyo a mabati ti maysa a kabsatyo iti pagbaludan, ket mabalin a mangala iti trigo ti dadduma kadakayo ken agsublikayo kadagiti pamiliayo a mabisin unay gapu iti nakaru a panagbisin.
\v 20 Ngem no agsublikayo manen ditoy, masapul nga iyegyo ti inaudi a kabsatyo kaniak, tapno mapaneknekanyo a pudno ti imbagayo kaniak, ken kas pagbanaganna, saankayonton a mapapatay." Immannugotda ngarud nga aramidenda dayta.

\s5
\v 21 Kinunada iti tunggal maysa, "Awan duadua a gapu iti inaramidtayo iti ub-ubing a kabsattayo a madusdusatayo! Nakitatayo a nagladingit unay isuna idi nagpakaasi kadatayo a saantayo a dangran isuna. Ngem saantayo a dimngeg kenkuana, isu a sagsagrapentayo daytoy a rigat.
\v 22 Kinuna ni Ruben kadakuada,"Imbagak met ngamin idi kadakayo a saanyo a dangran ti ubing, ngem saankayo a dimngeg iti imbagak! Ita, sagsagrapentayon ti panangpataytayo kenkuana."

\s5
\v 23 Kabayatan a makisarsaritada kenni Jose, makisarsaritada iti maysa a mangipatpatarus, ngem idi imbagada dagitoy a banbanag kadagiti bagbagida, agsasaoda iti bukodda a pagsasao. Saanda nga ammo a maawatan ni Jose ti pagsasaoda ken maawatanna ti ibagbagada.
\v 24 Gapu iti imbagada, naamiris ni Jose nga inaklonda a biddut ti inaramidda kenkuana kadagiti napalabas a tawen. Ngem ammona a saanna a malapdan ti panagsangitna ket saanna a kayat a makitada isuna nga agsangit isu a pinanawanna ida ket rimmuar iti siled ken nangrugi nga agsangit. Ngem kalpasanna, nagsubli isuna ket nakisarita manen kadakuada. Innalana ni Simeon, ket kabayatan a kumitkitada, imbagana iti adipenna a galutanda daytoy. Pinanawanna ni Simeon iti pagbaludan ket imbagana kadagiti dadduma a mabalindan ti pumaawn.
\v 25 Imbaga ni Jose kadagiti adipenna a punnoenda iti trigo dagiti sako dagiti lallaki, ngem imbagana pay kadakuada nga ikabilda ti kuarta a pinagbayad ti tunggal maysa iti trigo iti rabaw dagiti sakoda. Imbagana pay kadakuada nga ikkanda ida iti kanenda iti dalan. Kalpasan nga inaramidda dagitoy a banbanag para kadagiti in-inauna a kakabsatna,

\s5
\v 26 inkarga dagiti inauna a kakabsatna dagiti trigo kadagiti asnoda ket pimmanawdan.
\v 27 Iti lugar a nagsardenganda tapno maturog iti dayta a rabii, maysa kadakuada ti nanglukat iti sakona tapno ikkanna iti kanen ti asnona. Nasdaaw isuna a nakakita iti kuartana iti rabaw ti sako.
\v 28 Impukkawna kadagiti kakabsatna, "Adda nangisubli iti kuartak! Adda ditoy sakok!" Nagtigergerda iti buteng, ket kinunada iti tunggal maysa, "Ania daytoy nga inaramid ti Dios kadatayo?"

\s5
\v 29 Idi nagsublida iti amada idiay daga ti Canaan, imbagada amin kenkuana ti napasamak kadakuada. Kinuna ti maysa kadakuada,
\v 30 "'Sigugubsang unay a nakisarita kadakami ti lalaki a mangimatmaton iti entero a daga ti Egipto. Nagtignay isuna a kasla ages-espiakami iti pagilianna.
\v 31 Ngem imbagami kenkuana, 'Mapagtalkankami a lallaki! Saankami nga espia.
\v 32 Sigud a sangapulo ket duakami nga agkakabsat, maymaysa ti amami. Natayen ti maysa, ken kadua ti amami ti inaudi a kabsatmi idiay Canaan.'

\s5
\v 33 Saan a namati kadakami ti lalaki a gobernador ti daga, isu nga imbagana kadakami, 'Kastoy ti pakaammoak no pudno a mapagtalkankayo a lallaki: Ibatiyo ti maysa a kabsatyo kaniak, ket mabalin a mangala ti dadduma kadakayo iti trigo a maipaay kadagiti pamiliayo a mabisbisinan ket agawidkayo.
\v 34 Ngem inton agsublikayo, isurotyo ti inaudi a kabsatyo ket idatagyo kaniak, tapno maammoak a saankayo nga espia, ngem ketdi, mapagtalkankayo a lallaki. Ket wayawayaakto ti kabsatyo kadakayo. Kalpasanna mabalinyon ti gumatang iti uray aniaman a kayatyo iti daytoy a pagilian."'

\s5
\v 35 Bayat nga ibukbukbokda ti karga dagiti sakoda, nasdaawda ta adda ti kuarta ti tunggal maysa kadagiti sakoda! Idi nakitada ken ti amada dagiti amin a kuarta, nagbutengda.
\v 36 Kinuna ti amada a ni Jacob kadakuada, "Dakayo ti nakaigapuan a napukaw dagiti dua nga annakko kaniak! Natayen ni Jose, ken awanen ni Simeon! Ket ita kayatyo nga alaen ni Benjamin manipud kaniak! Siak ti agsagsagaba gapu kadagitoy a banbanag a mapaspasamak.

\s5
\v 37 Kinuna ni Ruben iti amana, "Isublikto ni Benjamin kenka. Siak ti makaammo kenkuana. No saanko a maisubli ni Benjamin kenka, mabalinmo a patayen dagiti dua a putotko."
\v 38 Ngem kinuna ni Jacob, "Saan, saanko a palubosan ti putotko a ni Benjamin a sumalog sadiay a kaduayo. Natayen ti inauna a kabsatna ket isuna laengen ti nabati kadagiti annak ni Raquel nga asawak! No adda dakes a mapasamak kenkuana kabayatan nga agdaldaliasatkayo, dakayo ti pakaigapuan daytoy a lakay nga agubanen, a matay gapu iti ladingit.

\s5
\c 43
\p
\v 1 Kimmaro ti panagbisin idiay Canaan.
\v 2 Kamaudiananna, idi naibusen da Jacob ken ti pamiliana ti amin a trigo nga innalada idiay Egipto, kinuna ni Jacob kadakuada, "Agsublikayo idiay Egipto ket gumatangkayo iti ad-adu pay a trigo para kadatayo!"

\s5
\v 3 Ngem kinuna ni Juda kenkuana, "Nainget ti panangballaag ti lalaki a nangilako kadakami iti trigo, 'Saankonto nga ipalubos a makitadak manen no umaykayo a saanyo a kadua ti inaudi a kabsatyo.'
\v 4 Isu nga no itulokmo nga itugotmi ti inaudi a kabsatmi, sumalogkami idiay Egipto ket gumatang iti sangkabassit a trigo para kadakayo.
\v 5 Ngem no saanmo nga ipalubos nga itugotmi isuna, saankami a sumalog sadiay, gapu ta kinuna daydiay a lalaki kadakami, 'Saanko nga ipalubos a makitadak manen no saanyo a kadua ti inaudi a kabsatyo."

\s5
\v 6 Nagsaludsod ni Jacob, "Apay ta pagparparikutendak gapu iti panangibagayo iti lalaki nga adda pay inaudi a kabsatyo?"
\v 7 Simmungbat ti maysa kadakuada, "Nagsaludsod ngamin ti lalaki maipanggep kadakami ken maipanggep iti pamiliatayo. Kinunana, 'Sibibiag pay kadi ti amayo? Adda kadi pay sabali a kabsatyo?' Masapul a sungbatanmi dagiti saludsodna. Saanmi nga ammo nga ibagana nga, 'Inton sumaruno a sumalogkayo ditoy, itugotyo ti kabsatyo!"

\s5
\v 8 Ket kinuna ni Juda iti amana a ni Jacob, "Ipalubosmo a kumuyog ti ubing kaniak ta mapankamin a dagus, tapno iti kasta gumatangkami iti trigo ket saantayo a matay iti bisin, datayo ken dagiti annaktayo.
\v 9 Ipasiguradok nga agsubli isuna. Mabalinmo nga ibaga kaniak a masapul nga aramidek iti ikarkarik. No saanko a maisubli isuna kenka a sitatalged, mabalinmo nga ibaga a siak ti mapabasol iti agnanayon.
\v 10 No saankami a nataktak iti adu a tiempo, nakagtengkami koman sadiay ken kapaminduami koma itan a nagsubli!"

\s5
\v 11 Ket kinuna kadakuada ti amada a ni Jacob, "No awanen iti sabali a pamuspusan, aramidenyo daytoy: Mangikargakayo kadagiti sakoyo iti kasayaatan a banbanag nga agtubtubo iti daytoy a daga, ket itedyo dagitoy iti lalaki a kas sagut. Mangalakayo iti sangkabassit a resina, diro, rekrekado ken mira, sangkabassit a piniones, ken almendras.
\v 12 Paminduaenyo ti gatad ti kuarta nga alaenyo kas innalayo idi, gapu ta masapul nga isubliyo ti pirak nga inkargada iti rabaw dagiti saksakoyo. Nalabit a biddut laeng daytoy a naikarga kadagiti saksakoyo.

\s5
\v 13 Itugotyo ti inaudi a kabsatyo ket agsublikayo iti dayta a lalaki.
\v 14 Ikararagko a ti Mannakabalin a Dios ti mangtignay iti dayta a lalaki nga agbalin a manangngaasi kadakayo, tapno iti kasta palubosannanto ti maysa a kabsatyo, kasta met ni Benjamin, nga agsubli ditoy a kaduayo. Ngem para kaniak, no mapukaw kaniak dagiti putotko a lallaki, ket maawananak ngarud iti annak!"
\v 15 Isu nga innala dagiti lallaki dagiti sagut nga imbaga ni Jacob nga alaenda, ken dinobleda ti gatad ti kuarta a bayad ti trigo. Intugotda met ni Benjamin. Nagdardarasda a simmalog idiay Egipto, ket dimmatagda iti sangoanan ni Jose.

\s5
\v 16 Idi nakita ni Jose a kaduada ni Benjamin, imbagana iti lalaki a mangay-aywan kadagiti banbanag iti balayna, "Ipanmo dagitoy a lallaki iti balayko. Mangpartika iti ayup ken mangisaganaka iti makan, gapu ta kayatko a makipanganda kaniak iti pangaldaw." Imbagana iti tagabuna no kasano ti urnos dagiti pagtugawanda.
\v 17 Inaramid ti lalaki ti imbaga ni Jose; impanna ida iti balay ni Jose.

\s5
\v 18 Ngem nagbutengda gapu ta iturturongna ida iti balay ni Jose. Panpanunotenda, "Impannatayo ditoy gapu iti pirak a naikarga kadagiti saksakotayo idi damo nga immaytayo ditoy. Kabayatan a mangmangantayo, rautendatayonto dagiti adipenna ken tiliwendatayo ket pagbalinennatayo a tagabuna, ken alaenna pay dagiti asnotayo."
\v 19 Simmurotda iti lalaki a mangay-aywan kadagiti banbanag iti balay ni Jose. Idi nakadanonda iti pagserrekan ti balay,
\v 20 maysa kadakuada ti nangibaga kenkuana, "Pangngaasim, apo, dumngegka kaniak. Simmalogkami ditoy idi ken gimmatangkami iti sangkabassit a trigo.

\s5
\v 21 Ngem iti lugar a nagsardenganmi iti rabii idi paawidkamin iti pagtaenganmi, linukatanmi dagiti saksakomi. Nasdaawkami a nakakita nga adda iti ngarab ti tunggal sakomi ti gatad ti pirak nga imbayadmi iti trigo! Isu nga intugotmi daytoy iti panagsublimi.
\v 22 Nangitugotkami pay iti ad-adu a pirak tapno gumatangkami iti ad-adu a trigo. Saanmi nga ammo no siasino ti nangikarga iti pirak kadagiti saksakomi."
\v 23 Simmungbat ti lalaki, "Saankayo nga agdanag maipanggep iti daytoy! Naawatko ti pirak nga inyegyo. Ti Diosyo a Dios a daydayawen ti amayo, ti nangikabil kadagitoy kadagiti saksakoyo." Ket kalpasanna, inyegna ni Simeon kadakuada manipud iti pagbaludan.

\s5
\v 24 Ket impanna ida iti balay ni Jose. Inikkanna ida iti danum a pangbuggoda kadagiti saksakada ken inikkanna ida iti taraon a para kadagiti asnoda.
\v 25 Imbagana kadakuada a makipanganda kenni Jose iti pangaldaw. Isu nga insagana dagiti lallaki dagiti sagutda tapno itedda kenni Jose inton sumangpet isuna.

\s5
\v 26 Idi simmangpet ni Jose iti pagtaenganna, impakitada kenkuana dagiti sagut nga intugotda iti uneg ti balay. Kalpasanna, nagpaklebda iti daga iti sangoananna.
\v 27 Sinaludsodna kadakuada no nasalun-atda, ken sinaludsodna, "Kasano ti salun-at ti lakay nga amayo, nga imbagayo idi kaniak? Sibibiag pay kadi isuna?"

\s5
\v 28 Simmungbat ti maysa kadakuada, "Wen, ti adipenmo nga amami ket sibibiag pay ken nasalun-at." Ket nagdumogda manen iti sangoananna.
\v 29 Kalpasanna, nakitana ti inaudi a kabsatna a ni Benjamin, nga anak met laeng ti ina na. Sinaludsodna kadakuada, "Daytoy kadi ti inaudi a kabsatyo nga ibagbagayo kaniak?" Kalpasan a kinunada a, "Wen," kinunana kenni Benjamin, "Agtutubo a lalaki, kararagko a siaasi koma nga agtignay ti Dios kenka."

\s5
\v 30 Nagdardaras a pimmanaw ni Jose iti siled. Naamirisna a makasangsangit isuna gapu ta nadagsen ti barukongna maipanggep iti inaudi a kabsatna. Napan isuna iti pribado a siledna ket idiay a nagsangit.
\v 31 Ket kalpasanna, nagdiram-us ket rimmuar, a tepteppelanna ti riknana, imbagana kadagiti tagabuna, "Idasaryo ti taraon!"

\s5
\v 32 Ita, impagarup dagiti tattao idiay Egipto a maibaba ti dayawda no makipanganda kadagiti Hebreo, isu nga indasaran dagiti tagabu iti taraon ni Jose nga is-isuna, ken indasaranda dagiti dadduma a tattao iti Egipto a nakipangan kenkuana nga is-isuda, ken indasaranda dagiti inauna a kakabsat ni Jose ken ti inaudi a kabsatna nga is-isuda.
\v 33 Nasdaaw dagiti kakabsatna idi makitada a naurnos dagiti pagtugawanda segun kadagiti tawenda, manipud iti inaudi agingga iti inauna!
\v 34 Idi naidasaren kadakuada dagiti naited a taraonda manipud iti lamisaan ni Jose, maminlima ti kaadu ti taraon a naited kenni Benjamin ngem ti naited a taraon iti siasinoman! Nanganda ngarud ken imminomda iti arak a kaduada ni Jose agingga a kasta unay ti ragsakda.

\s5
\c 44
\p
\v 1 Idi nakasaganan dagiti kakabsatna nga agawid, imbaga ni Jose iti lalaki a mangimatmaton kadagiti banbanag iti balayna, "Punoem dagiti sako dagidiay a lallaki iti adu a trigo a kabaelan a bagkaten dagiti asnoda. Ken ikabilmo iti ngarab ti sako ti tunggal lalaki ti pirak nga imbayadna iti trigo.
\v 2 Kalpasanna, ikabilmo ti pirak a kopak iti ngarab ti sako ti inaudi a kabsatda, kanayonna ti pirak nga imbayadna iti trigo." Inaramid ngarud ti adipen ti imbaga ni Jose nga aramidenna.

\s5
\v 3 Kabigatanna, idi aglawagen, napalubosan a pumanaw dagiti agkakabsat nga agawid a kaduada dagiti asnoda.
\v 4 Idi saanda pay a nakaadayo manipud iti siudad, kinuna ni Jose iti adipen a mangimatmaton kadagiti banbanag iti balayna, "Kamatem a dagus dagidiay a lallaki. Inton makamatam ida, ibagam kadakuada, ‘Nasayaat ti inaramidmi kadakayo! Apay a dakes ti insubadyo kadakami?
\v 5 Tinakawyo ti kopa a pagin-inoman ti apok! Daytoy ti kopa nga us-usarenna tapno maduktalanna dagiti banbanag a saan nga ammo ti siasinoman! Dakes unay ti inaramidyo!'"

\s5
\v 6 Idi nakamatan ida ti adipen, imbagana kadakuada ti imbaga kenkuana ni Jose.
\v 7 Ngem maysa kadakuada ti simmungbat kenkuana, "Apo, apay a kasta ti ibagbagam? Adipennakami, ken pulos a saankami nga agaramid iti aniaman a banag a kasta!

\s5
\v 8 Insublimi pay kadakayo manipud Canaan ti pirak a nasarakanmi iti rabaw dagiti sakomi! Isu nga imposible nga agtakawkami iti pirak wenno balitok iti balay ti apom!
\v 9 No maduktalam a maysa kadakami ti ayan dayta a kopa, mabalinmo a papatayen isuna, ken dakami a nabati ket pagbalinem a tagabum."
\v 10 Simmungbat ti lalaki, "Aramidek ti imbagam. Ngem saan a mapapatay ti siasinoman nga ayan ti kopa. Ngem ketdi, agbalin isuna a tagabuk, ken mabalin nga agawid ti dadduma kadakayo."

\s5
\v 11 Dagus nga imbaba ti tunggal lallaki dagiti sakoda manipud iti asno ket linukatanda daytoy.
\v 12 Ket rinuggian ti adipen a biruken ti kopa iti tunggal sako. Inrugina iti sako ti kalakayan ken nagleppas iti sako ti kaubingan. Nabirukanna ti kopa iti sako ni Benjamin ket impakitana daytoy kadakuada.
\v 13 Rinay-ab dagiti agkakabsat dagiti kawesda gapu ta kasta unay ti pannakaupayda. Inkargada manen dagiti sako kadagiti asno ket nagsublida iti siudad.

\s5
\v 14 Idi simrek ni Juda ken dagiti inauna ken inaudi a kakabsatna iti balay ni Jose, adda pay laeng sadiay ni Jose. Imbaga ti adipen kenni Jose ti napasamak. Ket nagpakleb iti daga dagiti agkakabsat iti sangoanan ni Jose.
\v 15 Kinunana kadakuada, "Apay nga inaramidyo daytoy? Saanyo kadi nga ammo a ti tao a kas kaniak ket maduktalanna dagiti banbanag nga awan ti siasinoman a makaammo?"

\s5
\v 16 Simmungbat ni Juda, "Apo, ania ti maibagami? Kasanomi a mapaneknekan nga awan ti basolmi? Dinusanakamin ti Dios kadagiti basbasol a naaramidmi, adu a tawenen ti napalabas. Isu nga ita agbalinkami a tagabum—dakami ken ti makinsako iti nakasarakanda ti kopa."
\v 17 Ngem simmungbat ni Jose, "Saan, pulos a saanko a maaramid ti aniaman a banag a kas iti dayta. Ti laeng tao a nakasarakanda iti kopa ti agbalin a tagabuk. Ti dadduma kadakayo ket mabalinyon ti agsubli a sitatalna iti amayo."

\s5
\v 18 Immasideg ni Juda kenni Jose ket kinunana, "Apo, pangngaasim ta palubosannak nga agsao iti maysa a banag kenka. Agpadakayo iti ari, isu a mabalinyo nga ibilin a mapapatayak; ngem saanka a makaunget kaniak iti pannakitungtongko kenka.
\v 19 Sinaludsodmo kadakami, 'Sibibiag pay kadi ti amayo, ken adda pay kadi sabali a kabsatyo?'

\s5
\v 20 Insungbatmi, 'Sibibiag pay ti amami, ngem lakayen. Adda putotna a lalaki nga agtutubo a naiyanak idi lakayen ti amami. Dayta nga anak ket adda in-inauna a kabsatna a lalaki a natayen. Isu a ti inaudi nga anak a lalaki ket isu laengen ti nabati nga anak ti inana, ken ipatpateg unay isuna ti amana.
\v 21 Ket kinunam pay kadakami, iti sumaruno nga iyuumayyo ditoy, iyegyo ti inaudi a kabsatyo kaniak, tapno iti kasta makitak isuna.'
\v 22 Kinunami kenka, 'Saan, saanmi a maaramid dayta, gapu ta saan a mabalin a panawan ti ubing ti amana. No panawanna ti amana, matay ti amana gapu iti ladingit.'

\s5
\v 23 Ngem imbagam kadakami, 'No saanyo a kadua a sumalog ti inaudi a kabsatyo, saankonto nga ipalubos a makitadak manen!'
\v 24 Idi nagsublikami iti amami, imbagami kenkuana ti imbagam.
\v 25 Naglabas dagiti bulan, imbaga ti amami, 'Agsublikayo idiay Egipto ket gumatangkayo iti ad-adu pay a trigo!'
\v 26 Ngem kinunami, 'Saankami a makasubli a dakdakami laeng. Mapankami laeng no kaduami ti inaudi a kabsatmi. Saankami a mabalin a sumango iti lalaki nga aglaklako iti trigo no saanmi a kadua ti inaudi a kabsatmi.'

\s5
\v 27 Insungbat ti amami, 'Ammoyo nga innikkannak ti asawak a ni Raquel iti dua nga annak a lallaki.
\v 28 Napukaw ti maysa kadakuada, ket kinunak, "Awan duadua a rinangrangkay isunan ti maysa a narungsot nga ayup." Ken saankon a nakita pay isuna manipud idi.
\v 29 No alaenyo pay daytoy maysa kaniak, ket adda mangdangran kenkuana, dakayo ti pakaigapuan a siak nga agubanen a lakay, ket matay gapu iti ladingit.'

\s5
\v 30 Isu a pangngaasim kadi ta dumngegka. Agtalinaed laeng a sibibiag ti amak no agtalinaed a sibibiag ti inaudi a putotna.
\v 31 No makitana a saanmi a kadua ti ubing inton agsublikami kenkuana, matay isuna. Dakami ti pakaigapuan a matay ti agubanen nga amami gapu iti ladingitna.
\v 32 Impasiguradok a makasubli ti ubing a sitatalged. Imbagak kenkuana, 'Mabalinmo a kiddawen a masapul nga aramidek ti ikarkarik. No saanko a maisubli isuna kenka, mabalinmo nga ibaga iti agnanayon a siak ti mapabasol iti saanko a panangisubli kenkuana.

\s5
\v 33 Isu a, pangngaasim ta siak laengen ti agtalinaed ditoy kas tagabum a saan ket nga iti inaudi a kabsatko, ken palubosam nga agawid ti ubing kaduana dagiti sabali pay nga inauna a kakabsatna.
\v 34 Saanak a makasubli iti amak no saanko a kadua ti ubing! Saanko kayat a makita ti panagleddaang ti amak!"

\s5
\c 45
\p
\v 1 Saanen a nagawidan ni Jose ti riknana. Saanna a kayat nga agsangit iti sangoanan dagiti adipenna, isu a kinunana iti napigsa kadakuada, "Rummuarkayo amin!" Idi nakaruardan, awanen dagiti Egipcio sadiay a kadua ni Jose idi ibagana kadagiti kakabsatna ti kinasiasinona.
\v 2 Nagsangit iti napigsa nga uray dagiti tattao iti ruar ket nangngegda, ken uray dagiti tattao iti palasio ti ari ket nangngegda.
\v 3 Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, "Siak ni Jose! Sibibiag pay kadi ti amatayo?" Ngem saan a makasungbat dagiti kakabsatna, gapu ta nabutnganda iti imbagana.

\s5
\v 4 KaIpasanna, kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, "Umasidegkayo kaniak!" Idi nakaasidegdan kenkuana, kinunana, "Siak ti kabsatyo a ni Jose! Siak daydi inlakoyo kadagiti agtagtagilako a nangipan kaniak ditoy Egipto!
\v 5 Ngem ita, saankayo a mariribukan, ken saankayo a makaunget kadagiti bagbagiyo iti panangilakoyo kaniak kas maysa a tagabu. Ti Dios ti nangibaon kaniak ditoy nga immun-una kadakayo tapno mailasatkayo iti pannakatay gapu iti bisin.
\v 6 Addan dua a tawen iti panagbisin iti daytoy a pagilian, ken agtultuloy pay iti lima a tawen. Kabayatan iti daytoy a tiempo, awanto ti agarado iti daga, ken awanto ti mula a maapit.

\s5
\v 7 Imbaonnak ti Dios nga immun-una ditoy ngem kadakayo tapno mailasatkayo iti panagbisin, ken tapno siguradoek a makalasat dagiti kaputotanyo.
\v 8 Isu a saan a dakayo ti nangibaon kaniak ditoy; imbaonnak ti Dios ditoy! Pinagbalinnak a kasla ama iti ari. Siak ti makaammo iti amin nga adda iti palasiona ken gobernador ti amin a tattao iti Egipto!

\s5
\v 9 Ita, agsublikayo a dagus iti amak ket ibagayo kenkuana, 'Daytoy ti imbaga ni Jose a putotmo: "Pinagbalinnak ti Dios a gobernador iti entero a daga ti Egipto. Umayka a dagus kaniak!
\v 10 Mabalinmo iti agnaed iti rehion ti Gosen. Sika ken dagiti putotmo ken dagiti appokom, dagiti karnerom ken dagiti kalding ken baka, ken amin a kukuam, ket asidegto kaniak.
\v 11 Agsipud ta adda pay lima a tawen a panagbisin, siguradoek nga addanto taraonmo. No saanka nga umay ditoy, sika ken ti pamiliam ken amin dagiti tagabum ket agbisinto."'

\s5
\v 12 No dakayo-- ken ni Benjamin, met—ket matmatandak, makitayo amin nga agpayso a siak, a ni Jose, ti agsasao kadakayo.
\v 13 Mapankayo ket ibagayo iti amak no kasano ti kinadayaw nga adda kaniak ditoy Egipto. Ken ibagayo kenkuana ti maipanggep iti amin a nakitayo. Darasenyo nga iyeg ti amak ditoy!"

\s5
\v 14 Kalpasanna inyarakopna ti imana iti tengnged ti inaudi a kabsatna a ni Benjamin ket nagsangit. Ket inarakup met isuna ni Benjamin ken nagsangit.
\v 15 Kalpasanna, inagkanna dagiti inauna a kakabsatna kadagiti pingpingda, ken nagsangit. Kalpasan dayta, nangrugi a nakitungtong dagiti kakabsatna kenkuana.

\s5
\v 16 Maysa a tao ti napan iti palasio ken impadamagna nga immay dagiti kakabsat ni Jose a lallaki. Naay-ayo ti ari ken amin nga opisialna.
\v 17 Kinuna ti ari kenni Jose, "Ibagam kadagiti kakabsatmo daytoy: Mangikargakayo kadagiti bukel kadagiti ayupyo ket agsublikayo iti daga ti Canaan.
\v 18 Kalpasanna iyegyo ti amayo ken dagiti pamiliayo ditoy. Itedkonto kadakayo ti kasayaatan a daga iti Egipto, ken maitedto kadakayo ti kasayaatan a taraon iti daga a kanenyo.'

\s5
\v 19 Ibagam pay kadagiti kakabsatmo: 'Mangalakayo kadagiti kariton manipud ditoy Egipto a pangilugananyo kadagiti annakyo ken kadagiti assawayo, ken alaenyo ida ken ti amayo ket agsublikayo a dagus ditoy.
\v 20 Saanyo a pakadanagan no kasanoyo nga itugot dagiti sanikuayo, gapu ta kukuayonto dagiti kasayaatan a banbanag iti Egipto. Gapu iti dayta, saanyon a kasapulan nga itugot dagiti banbanag nga aggapu idiay Canaan."'

\s5
\v 21 Inaramid dagiti putot ni Jacob ti imbilin ti ari. Inikkan ida ni Jose kadagiti kariton ken taraon a kanenda iti dalan, kas imbilin ti ari.
\v 22 Inikkanna ti tumunggal maysa kadagiti baro a kawes, ngem inikkanna ni Benjamin iti tallo gasut a piraso iti pirak ken lima a paris ti bado!
\v 23 Daytoy met ti impatulodna iti amada: Sangapulo a kalakian nga asno, a napaawitan kadagiti kasayaatan a banbanag a naggapu iti Egipto, ken sangapulo a kaba-ian nga asno a napaawitan kadagiti bubukel, tinapay, ken sabali pay a taraon para iti panagdaliasat ti amada nga umay idiay Egipto.

\s5
\v 24 Kalpasanna imbaonna dagiti kakabsatna iti dalanda, a kunana kadakuada "Saankayo nga agaapa iti dalan!"
\v 25 Pimmanaw ngarud dagiti agkakabsat idiay Egipto ket nakasangpetda iti amada a ni Jacob idiay daga ti Canaan.
\v 26 Maysa kadakuada iti nangibaga kenkuana, "Sibibiag pay ni Jose! Kinapudnona, gobernador isuna iti entero nga Egipto!" Kasta unay ti siddaaw ni Jacob; saanna a patien a pudno daytoy.

\s5
\v 27 Ngem imbagada amin ti kinuna ni Jose kadakuada, ket nakita ni Jacob dagiti kariton nga impatulod ni Jose a pangilugananda kenkuana ken ti pamiliana ken dagiti sanikuana a mapan idiay Egipto. Kamauddiananna, nagsubli ti ganaygay ni Jacob.
\v 28 Kinunana, "Umanayen ti imbagayo a mangallukoy kaniak! Sibibiag pay laeng ni Jose nga anakko, ket mapanko kitaek isuna sakbay a matayak!"

\s5
\c 46
\p
\v 1 Pimmanaw ngarud ni Jacob, intugotna amin a pamiliana ken dagiti sanikuana. Idi nakadanunda idiay Beersheba, nagidaton isuna kadagiti daton iti Dios, a pagdaydayawan ni amana a ni Isaac.
\v 2 Iti dayta a rabii, inawagan ti Dios ni Jacob iti maysa a sirmata, a kunana, "Jacob! Jacob!" Simmungbat ni Jacob a kunana, "Adtoyak!"
\v 3 Kinuna ti Dios, "Siak ti Dios, a dinaydayaw ti amam. Saanka a mabuteng a mapan idiay Egipto, gapu ta ikkankanto iti adu a kaputotan, ket agbalindanto a dakkel a nasion sadiay.
\v 4 Kuyugenka a mapan idiay Egipto, ket iti saan a mabayag isublikto manen dagiti kaputotam iti daga ti Canaan. Ket addanto ni Jose kenka inton matayka."

\s5
\v 5 Pimmanaw ngarud ni Jacob idiay Beersheba, ket inkuyog isuna dagiti putotna, dagiti assawada, ken dagiti annakda, dagiti kariton nga impatulod ti ari a pagdaliasatda.
\v 6 Iti kastoy a wagas, napan ni Jacob ken amin a pamiliana idiay Egipto. Intugotda dagiti tarakenda ken amin a sabali pay a sanikua a napaaduda idiay Canaan.
\v 7 Napan ni Jacob ken dagiti amin nga annakna a lallaki, annakna a babbai, ken appokona a lallaki, ken appokona a babbai idiay Egipto—ti entero a pamiliana.

\s5
\v 8 Daytoy ti listaan dagiti nagnagan ti kamkameng ti pamilia ni Jacob a simmurot kenkuana idiay Egipto: ni Ruben nga inauna a putot ni Jacob;
\v 9 dagiti putot a lallaki ni Ruben a ni Hanoc, ni Pallu, ni Hezron ken ni Carmi;
\v 10 ni Simeon ken dagiti putotna a lallaki a ni Jemuel, ni Jamin, ni Ohad, ni Jakin, ni Zohar ken ni Saul nga anak ti maysa a babai a naggapu iti bunggoy dagiti Canaanita,
\v 11 ni Levi ken dagiti putotna a lallaki a ni Gerson, Kohat, ken ni Merari.

\s5
\v 12 ni Juda ken dagiti putotna a lallaki a ni Selah, ni Perez ken ni Zera (dagiti dadduma a putotna a ni Er ken ni Onan, ket natay idi idiay daga ti Canaan); dagiti dua a putot a lallaki ni Perez a ni Hezron ken ni Hamul;
\v 13 ni Issacar ken dagiti putotna a lallaki a ni Tola, ni Pua, ni Yob ken ni Simron;
\v 14 ni Zabulon ken dagiti putotna a lallaki a ni Sered, ni Elon ken ni Jaleel.
\v 15 Dagita dagiti annak a lallaki da Jacob ken Lea, a naiyanak idiay Padan-aram, ken ni Dina nga anakda a babai. Tallo pulo ket tallo amin dagiti lallaki ken babbai nga annak ken appoko da Lea ken Jacob.

\s5
\v 16 Ni Gad ken dagiti putotna a lallaki a ni Zifion, ni Aggi, ni Suni, ni Ezbon, ni Eri, ni Arodi ken ni Areli;
\v 17 ni Aser ken dagiti putotna a lallaki a ni Imma, ni Isva, ni Isvi, ken ni Beria ken ni Sera a kabsatda a babai; dagiti putot a lallaki ni Beria a da Heber ken ni Malkiel;
\v 18 (Dagitoy dagiti annak ken appoko ni Jacob ken ni Zilpa a tagabu a babai nga inted ni Laban kenni Lea a putotna. Sangapulo ket innem da amin.)

\s5
\v 19 Ni Jose ken ni Benjamin, nga annak a lallaki ni Raquel nga asawa ni Jacob;
\v 20 (Ni Efraim ken ni Manases dagiti dua a putot ni Jose. Saanda a nairaman kadagiti napan idiay Egipto ta naiyanakda idiay Egipto. Annak ida ni Asenat, a putot ni On, a padi iti templo iti siudad ti On.)
\v 21 Ni Benjamin ken dagiti putotna a lallaki a da Bela, Beker, Asbel, Gera, Naaman, Ehi, Ros, Muppim, Huppim ken ni Ard;
\v 22 (Dagitoy dagiti annak a lallaki ken appoko da Raquel ken Jacob. Sangapulo ket uppat da amin.)

\s5
\v 23 Ni Dan ken ti putotna a lalaki a ni Husim;
\v 24 ni Naftali ken dagiti putotna a lallaki a ni Jazeel, ni Guni, ni Jeser ken ni Sillem.
\v 25 (Dagitoy dagiti putot a lallaki ken appoko a lallaki da Jacob ken Bilha a tagabu a babai nga inted ni Laban iti putotna a ni Raquel. Pito da amin.)

\s5
\v 26 Innem a pulo ket innem amin dagiti kaputotan ni Jacob a simmurot kenkuana idiay Egipto. Saan a karaman iti dayta a bilang dagiti assawa dagiti putotna a lallaki.
\v 27 Pito pulo amin dagiti kameng iti pamilia ni Jacob idi addadan idiay Egipto. Karaman iti daytoy a bilang da Jacob, Jose ken dagiti dua a putot a lallaki ni Jose a naiyanak idiay Egipto.

\s5
\v 28 Pinauna ni Jacob ni Juda tapno makikatungtong kenni Jose ken tapno damagenna no kasano ti mapan idiay Gosen. Kalpasanna, nagsubli ni Juda iti ayan dagiti nabati a pamiliana ket nagturongda iti rehion ti Gosen. Idi nakasangpetda sadiay,
\v 29 insagana ni Jose ti karwahena ket napan idiay Gosen tapno sabatenna ti amana. Idi nakasangpet ni Jose, inarakupna ti tengnged ti amana ket nagsangit iti nabayag.
\v 30 Kinuna ni Jacob kenni Jose, "Nakitakan, ket ita, ammok a sibibiag ka pay! Isu a nakasaganaakon a matay."

\s5
\v 31 Ket kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna a lallaki ken kadagiti dadduma a pamilia ti amana, "Mapanak iti ari ket ibagak kenkuana, 'Amin dagiti kakabsatko a lallaki ken ti amak ken dagiti dadduma pay a kameng ti pamiliana, nga agnanaed iti daga ti Canaan ket immay amin kaniak.
\v 32 Agpaspastor amin dagiti lallaki. Agay-aywanda kadagiti tarakenda, ket intugotda dagiti karnero, kalding, baka ken dadduma pay a kukuada.'

\s5
\v 33 No paayaban ken damagennakayo ti ari, 'Ania iti trabahoyo?'
\v 34 Sumungbatkayo a kunayo, 'Manipud kinaubingmi, agtartaraken kamin kadagiti arban, a kas met laeng kadagiti kapuonanmi.' No ibagayo dayta kenkuana, palubosannakayo nga agnaed idiay rehion ti Gosen." Imbaga ni Jose kadakuada nga ibagada dayta gapu ta nababa ti panagkita dagiti tattao ti Egipto kadagiti agpaspastor.

\s5
\c 47
\p
\v 1-2 Nangpili ni Jose iti lima kadagiti kakabsatna a lallaki a kumuyog kenkuana a makisarita iti ari. Inyam-ammona ida iti ari, ket kalpasanna, kinunana, "Immay ti amak ken dagiti kakabsatko manipud iti daga ti Canaan. Intugotda dagiti amin a karneroda, dagiti kalding, dagiti baka, ken amin a sanikuada, ket agnanaedda ita iti rehion ti Gosen."

\s5
\v 3 Sinaludsod ti ari dagiti agkakabsat a lallaki a kunana, "Ania ti trabahoyo?" Simmungbatda iti ari, "Agpaspastorkami, kas kadagiti kapuonanmi."
\v 4 Kinunada pay kenkuana, "Immaykami tapno agnaed pay laeng iti daytoy a daga, gapu ta nakaro unay ti panagbisin idiay Canaan, ket awan ti pagpastoran kadagiti ayupmi sadiay. Isu nga a pangngaasim koma ta ipalubosmo nga agnaedkami iti rehion ti Gosen."

\s5
\v 5 Kinuna ti ari kenni Jose, "Immay gayam kenka ti amam ken dagiti kakabsatmo.
\v 6 Mabalinda ti agnaed iti sadinoman a kayatmo iti daga ti Egipto. Itedmo iti amam ken kadagiti kakabsatmo ti kasasayaatan a paset ti daga. Mabalinda iti agnaed idiay Gosen. Ket no ammom nga adda kadakuada ti addaan ti naisangsangayan a kabaelan nga agtrabaho kadagiti taraken, ipaaywanmo met kadakuada dagiti ayup a kukuak."

\s5
\v 7 Kalpasanna, impan ni Jose ni Jacob nga amana iti palasio ken inyam-ammona iti ari. Dinawat ni Jacob a bendisionan ti Dios ti ari.
\v 8 Ket sinalusod ti ari kenni Jacob, "Manu ti tawenmon?"
\v 9 Simmungbat ni Jacob, "Sangagasut ket tallopulo a tawen nga agdaldalliasatak. Saanak a nagbiag iti napaut a kas iti kapaut ti biag dagiti kapuonak, ngem napnoan iti rigat ti biagko."
\v 10 Ket dinawat manen ni Jacob a bendisionan ti Dios ti ari ket kalpasanna, pinanawanna daytoy.

\s5
\v 11 Kasta ti inaramid ni Jose tapno makapagnaed ti amana ken dagiti kakabsatna idiay Egipto. Kas imbilin ti ari, inikkanna ida iti masakupan iti kasasayaatan a paset ti daga, nga isu ti Gosen, a maawaganen ita iti Rameses.
\v 12 Nangipaay met ni Jose iti taraon para kadagiti amin a pamilia ti amana. Ti kaadu ti intedna kadakuada ket segun iti kaadu ti annak nga adda iti tunggal maysa kadakuada.

\s5
\v 13 Awan ti taraon nga agtubo iti entero a pagilian gapu ta nakaro unay ti panagbisin. Kimmapuy dagiti tattao iti Egipto ken Canaan gapu ta awan ti umdas a taraonda.
\v 14 Inawat amin ni Jose dagiti kuarta a pinagbayad dagiti tattao iti Egipto ken Canaan iti bukel nga inlakona kadakuada, ket impanna iti palasio ti ari.

\s5
\v 15 Idi naibusen dagiti tattao ti Egipto ken Canaan dagiti amin a kuartada nga inggatangda iti bukel, kanayonda latta nga umay kenni Jose a kunada, "Pangngaasim ta ikkanakami iti taraon! No saannakami nga ikkan iti bukel, mataykami! Binusbusmi ti amin a kuartami a panggatang iti taraon, ken awanen ti nabati a kuartami!"
\v 16 Simmungbat ni Jose, "Agsipud ta naibus aminen a kuartayo, iyegyo dagiti tarakenyo kaniak. No aramidenyo dayta, lakkoankayonto iti taraon kas kasukat dagiti tarakenyo."
\v 17 Isu nga impanda dagiti tarakenda kenni Jose. Inikkanna ida iti taraon kas kasukat dagiti kabalioda, dagiti karneroda ken dagiti kaldingda, dagiti bakada ken dagiti asnoda.

\s5
\v 18 Idi nalpasen dayta a tawen, immayda kenkuana iti simmaruno a tawen ket kinunada, "Saanmi a mailemmeng kenka daytoy: Awanen iti kuartami, ken ita kukuamon amin a bakami. Ti laengen bagimi ken dagami ti maitedmi kenka. Awanen a pulos ti sabali a nabati kadakami.
\v 19 No saannakami nga ikkan ti taraon, mataykami! No saannakami nga ikkan kadagiti bukel, awanto ti serserbi dagiti talonmi. Gatangennakami ken ti dagami kas kasukat ti taraon. Ket agbalinkaminto nga adipen ti ari, ket kukuananto ti daga. Ikkannakami kadagiti bukel tapno mabalinmi iti agmula ken agpaadu ti taraon, tapno iti kasta saankaminto a matay, ken tapno iti kasta saanto nga agbalin a kasla let-ang ti dagami."

\s5
\v 20 Ginatang ngarud ni Jose dagiti amin a talon iti Egipto para iti ari. Inlako ti tunggal tattao iti Egipto ti dagada kenkuana gapu ta nakaro unay ti panagbisin ken awan ti sabali a wagasda a gumatang iti taraon. Isu a nagbalin a talon ti ari dagiti amin a talon.
\v 21 Kas nagbanaganna, pinagbalin ni Jose nga adipen amin dagiti tattao manipud ti maysa a ketegan ti pagilian agingga iti sabali pay a ketegan.
\v 22 Ngem saanna a ginatang ti daga dagiti papadi, gapu ta kanayonda a makaawat iti taraonda manipud iti ari. Dayta ti makagapu a saanda nga inlako ti dagada kenkuana.

\s5
\v 23 Kinuna ni Jose kadagiti tattao, "Dumngegkayo kaniak! Ita, ginatangkayon ken ti dagayo para iti ari. Isu nga adtoy dagiti bukel a maipaay kadakayo tapno iti kasta mabalinyo nga imula iti daga.
\v 24 Ngem inton apitenyo ti mulayo, masapul nga itedyo ti apagkalima ti apit iti ari. Mabalinyo nga idulin ti natda nga apit tapno agbalin a bukel a maimula kadagiti talon ken taraon para kadakayo, kadagiti annakyo ken iti sangakabalayanyo."

\s5
\v 25 Simmungbatda, "Inispalmo dagiti biagmi! Kayatmi a maay-ayoka kadakami. Ken agbalinkami nga adipen ti ari."
\v 26 Isu a nangaramid ni Jose iti linteg maipanggep iti amin a daga iti Egipto, ilanlanadna a kukua ti ari ti apagkalima dagiti maapit a mula. Agtultuloy latta dayta a linteg. Ti laeng daga a kukua dagiti papadi ti saan a nagbalin a daga ti ari.

\s5
\v 27 Nangrugi a nagnaed ni Jacob ken ti pamiliana idiay Egipto, iti rehion ti Gosen. Nakaalada iti sanikua sadiay. Adu nga annak iti naipasngay kadakuada sadiay. Kas nagbanaganna, immadu unay ti bilangda.
\v 28 Nagnaed ni Jacob iti sangapulo ket pito a tawen idiay Egipto. Nagbiag isuna iti sangagasut uppat a pulo ket pito a tawen.

\s5
\v 29 Idi umadanin ti ipapatayna, pinaayabanna ni Jose a putotna ket kinunana kenkuana, "No naay-ayoka kaniak, ikabilmo ti imam iti baet dagiti luppok ket ikari a napudnokanto kaniak kas amam ken aramidem ti italekko kenka ita nga aramidem: Inton matayak, saannak nga itabon ditoy Egipto.
\v 30 Ngem ketdi, inton matayak ken maitiponak kadagiti kapuonak nga immunan a natay, ipanawmo ti bagik ditoy Egipto, ket itabonmo idiay Canaan a nakaitabonanda." Simmungbat ni Jose, "Aramidekto ti imbagam."
\v 31 Kinuna ni Jacob, "Agsapataka kaniak nga aramidemto!" Isu a nagsapata ni Jose nga aramidenna daytoy. Ket nagdumog ni Jacob iti pagiddaanna ket nagrukbab iti Dios.

\s5
\c 48
\p
\v 1 Kalpasan daytoy a tiempo, adda immay nangibaga kenni Jose, "Masakit ti amam." Idi nangngeg ni Jose dayta, intugotna dagiti dua a putotna, ni Manases ken ni Efraim tapno mapanda kitaen ti amana.
\v 2 Idi adda nangibaga kenni Jacob, "Kitaem, immay ti anakmo a ni Jose a mangkita kenka!" Ni Jacob, a maawagan met iti Israel, ket inaramidna ti kabaelanna ken nagtugaw iti pagiddaan, uray no narigat para kenkuana nga aramiden dayta.

\s5
\v 3 Kinunana kenni Jose, "Idi addaak idiay Luz iti daga ti Canaan, nagparang kaniak ti Dios a Mannakabalin-amin. Binendisionannak
\v 4 ken kinunana kaniak, "Pagbalinenka nga ama ti adu nga annak. Maaddaankanto kadagiti adu a kaputotan, ken agbalindanto nga adu a bunggoy dagiti tattao. Ken itedkonto daytoy a daga kadagiti kaputotam a tagikuaenda iti agnanayon.'

\s5
\v 5 Ken ita, ibilangko a putotko dagiti dua a putotmo, a naiyanak kenka ditoy Egipto sakbay nga immayak ditoy. Maibilangto a putotko da Efraim ken Manases, ken tawidendanto dagiti sanikuak, kas kadagiti putotko a da Ruben ken Simeon ken dadduma pay.
\v 6 No maaddaankanto pay kadagiti putot, saandanto a maibilang a putotko, no di ket kas appokok. Makaawatdanto iti tawid manipud iti paset a matawid dagiti kakabsatda.
\v 7 Adu a tawenen ti napalabas, bayat nga agsubsubliak manipud idiay Padan Aram, sililiday a natay ni Raquel nga inam iti daga ti Canaan, kabayatan nga agdaldaliasattayo, iti saan unay nga adayo manipud iti ili ti Efrata. Isu nga intabonko ti bagina iti igid ti dalan nga agpa-Efrata (a naawagan itan iti Bethlehem)."

\s5
\v 8 Idi nakita ni Jacob dagiti putot ni Jose, sinaludsodna, "Siasino dagitoy nga ubbing?"
\v 9 Simmungbat ni Jose iti amana, "Isuda dagiti putotko nga inted ti Dios kaniak ditoy Egipto." Kinuna ni Jacob, "Iyasidegmo ida kaniak tapno mabendisionak ida."
\v 10 Ngannganin a saan a makakita ni Jacob gapu ta lakay unayen isuna. Saan unayen a makakita isuna. Inyasideg ngarud ni Jose dagiti dua a putotna iti amana, ket inagkan ida ni Jacob ken inarakupna ida.

\s5
\v 11 Kinuna ni Jacob kenni Jose, "Saanko a namnamaen a makitaka manen, ngem kitaem daytoy! Impalubos ti Dios a makitaka, ken impalubosna met a makitak dagiti putotmo!"
\v 12 Innala ni Jose dagiti ubbing manipud iti sakaanan ni Jacob. Ket nagpakleb iti daga.
\v 13 Kalpasanna inyasideg ni Jose dagiti dua nga ubbing kenni Jacob; ni Efraim iti makannawanna a makannigid ti ima ni Jacob, ken ni Manases iti makannigidna a makannawan ti ima ni Jacob.

\s5
\v 14 Ngem saan nga inaramid ni Jacob ti kayat ni Jose nga aramidenna. Ngem ketdi, inggaw-atna ti kannawan nga imana ket impatayna iti ulo ni Efraim, uray no isuna ti inaudi nga anak. Pinagkurosna dagiti imana ket impatayna ti kannigid nga imana iti ulo ni Manases, uray no ni Manases ti inauna.
\v 15 Ket binendisionanna ni Jose ken dagiti putotna, a kunana," Nagbiag ti apongko a ni Abraham ken ti amak a ni Isaac kas tinarigagayan ti Dios, ken inturongnak ti Dios iti daytoy nga aldaw ken inaywanannak a kas iti panangidalan ken panangaywan ti agpaspastor kadagiti karnerona.
\v 16 Inyadayonak ti anghel nga imbaonna manipud iti peggad iti aniaman a wagas. Kararagko a bendisionan ti Dios dagitoy a lallaki. Kararagko a laglagipendakto dagiti tattao ken dagiti kapuonak, ni Abraham ken ni Isaac, gapu iti aramiden ti Dios kadakuada. Kararagko a maaddaandanto iti adu a kaputotan nga agnaedto iti entero a daga."

\s5
\v 17 Idi nakita ni Jose nga impatay ti amana ti kannawan nga imana iti ulo ni Efraim a saan ket nga iti ulo ni Manases, nagladingit isuna. Isu nga innalana ti ima ti amana manipud iti ulo ni Efraim tapno iyakarna iti ulo ni Manases.
\v 18 Kinuna ni Jose kenkuana, "Amak, saan a nasayaat dayta! Ti inauna a putotko ti nangipatayam iti kannigid nga imam. Ipataymo ta kannawan nga imam iti ulona."

\s5
\v 19 Ngem nagkedked ti amana, a kunana, "Ammok dayta, anakko; Ammok ti ar-aramidek. Agbalinto met a bunggoy dagiti tattao ti kaputotan ni Manases, ken napategdanto. Ngem napatpategto dagiti kaputotan ti in-inaudi a kabsatna. Agbalinto nga adu a nasion dagiti kaputotanna.
\v 20 Isu nga agpadana ida a binendisionan iti dayta nga aldaw, a kunana, "Usarento dagiti tattao ti Israel dagiti naganyo inton mamendissionda kadagiti tattao. Ibagadanto, "Ikararagmi a tulongannakayo ti Dios a kas iti panangtulongna kada Efraim ken Manases."' Iti kasta a wagas, imbaga ni Jacob a napatpategto ni Efraim ngem ni Manases.

\s5
\v 21 Kalpasanna, kinuna ni Jacob kenni Jose, "Dandanin ti ipupusayko. Ngem ammok a tulongannaka ti Dios. Addanto iti aldaw nga isublinanto dagiti kaputotam iti daga dagiti kapuonanda.
\v 22 Sikanto ti pangtedak iti nadam-eg a turod iti daga ti Sikem, saan ket a kadagiti kakabsatmo. Nagun-odko dayta a daga manipud kadagiti Amorreo, nakirangetak kadakuada babaen iti kampilan, bai ken panak."

\s5
\c 49
\p
\v 1 Inayaban ni Jacob dagiti amin a putotna a lallaki ket kinunana kadakuada,
\v 2 "Aguummongkayo iti asidegko tapno maibagak kadakayo no anianto ti mapasamak iti masakbayan. Annakko, umaykayo ket dumngekkayo kaniak. Siak ni Jacob nga amayo.

\s5
\v 3 Ruben, sika ti kaunaan a putotko. Naiyanakka idi kabanbannuagak ken nasiglatak. Idi nataenganakon, sika ti immuna a putotko. Natangtangsitka ken napigpigsaka ngem kadagiti amin a putotko.
\v 4 Ngem saanka a natalna a kas iti dalluyon iti baybay. Isu nga ita, saan a sika ti agbalin a kangrunaan nga anakko, gapu ta simmagpatka iti pagiddaak ket nakikaiddaka iti babai nga inasawak. Gapu iti dayta, naibabainnak unay nga amam.

\s5
\v 5 Simeon ken Levi, dakayo nga agkabsat ket nagtignaykayo a kasla managdakdakes. Inusaryo dagiti kampilanyo ket nagtignaykayo a siraranggas.
\v 6 Saanko kayat iti makikaddua kadakayo no agpanggepkayo kadagiti dakes. Saanak a maibagay a makitipon kadakayo kadagiti panagtitiponyo, gapu ta pinapatayyo dagiti tattao idi nakaungetkayo iti kasta unay, ken pilpilayenyo dagiti baka tapno laeng pagang-angawanyo.

\s5
\v 7 Kuna ti Dios, 'Ilunodkonto ida ta managung-ungetda unay, ta agtigtignayda a siuulpit no kasta a makaungetda. Iwaraskonto dagiti kaputotanda iti entero a daga ti Israel.'

\s5
\v 8 Juda, dayawendakanto dagiti inauna ken inaudi a kakabsatmo. Agrukobdanto iti sangoanam, gapu ta parmekemto a naan-anay dagiti kabusormo.

\s5
\v 9 Ni Juda ket kasla ubing a leon a nabsug a nagsubli iti pagaponanna kalpasan ti pannanganna iti ayup a napapatayna. Isuna ket kasla leon nga agidda ken agunnat kalpasan iti pannanganna; awan ti makaitured a mangsinga iti daytoy.

\s5
\v 10 Addanto a kanayon iti agturay nga agtaud iti kaputotan ni Juda. Ket agiggemto iti setro ti tunggal maysa a mangipakita nga isu ket addaan iti turay a kas ari. Aramidenna dayta agingga nga agraem dagiti nasion kenkuana ken ipakitada nga agtulnogda kenkuana.

\s5
\v 11 Ti kaubasan dagiti kaputotanna ket agbunganto iti nawadwad unay nga ubas. Ket kas pagbanaganna, saandanto nga agkedked a mangigalut iti urbon nga asnoda iti kaubasan tapno makapanganda kadagiti bulong iti kaubasan. Adunto unay ti arak, gapu iti dayta, labaandanto dagiti kawesda iti arak; labaanda dagiti kagayda iti arak a kas kalabbaga iti dara.
\v 12 Dagiti matada ket agbalinto a nalabbaga gapu iti nalabes a panagin-inom iti arak, ngem agbalinto a nakapurpuraw dagiti ngipenda gapu iti panagin-inomda iti adu a gatas a naggapu kadagiti baka.

\s5
\v 13 Zebulon, dagiti kaputotam ket agnaedto iti igid ti baybay a natalged a pagsangladan dagiti barko. Dumanonto iti amianan ti dagada inggana iti siudad ti Sidon.

\s5
\v 14 Issacar, dagiti kaputotam ket kaslanto napigsa nga asno nga agid-idda iti daga iti nagbaetan dagiti awitda, nabannogda unay ket saanda a makatakder!
\v 15 Makitadanto a ti paginanaanda ket nasayaat ken makaay-ayo unay kadakuada. Ngem agrukobdanto a mangbaklay iti nadagsen nga awitda ken mapilitda nga agtrabaho a maipaay kadagiti dadduma.

\s5
\v 16 Dan, uray pay bassitto ti tribum, iturayanto dagiti mangingidaulom dagiti tattaoda a kas iti panangituray dagiti mangidadaulo kadagiti dadduma a tribu iti Israel kadagiti tattaoda.
\v 17 Dagiti kaputotam ket kaslanto kadagiti uleg iti igid ti dalan, maiyarigdanto kadagiti nagita nga uleg a nakakunikon iti igid ti pagnaan. Tukkawandanto dagiti mukod dagiti kabalio a lumabas, a pakaigapuan iti pannakatinnag dagiti nakasakay gapu iti panangingato dagiti kabalio iti akinsango a sakada."
\v 18 Ket, nagkararag ni Jacob, "Yaweh, Uur-urayek iti panangispalmo kaniak manipud kadagiti kabusorko."

\s5
\v 19 Kalpasanna, intuloy ni Jacob iti panangibaga kadagiti annakna iti mapasamakto iti masakbayan. Kinunana, "Gad, ti tribum ket rautento iti bunggoy ti agtatakaw, ngem kamaten ken darupento ida ti tribum.
\v 20 Aser, dagiti kaputotam ket manganto iti naimas a taraon; agpatauddanto iti taraon a naimas unay a maipaay a kanen dagiti ari.
\v 21 Naftali, dagiti kaputotam ket kaslanto ugsa a nawaya nga agtaray, ugsa nga addaan kadagiti napipintas nga annak.

\s5
\v 22 Jose, maaddaankanto iti adu a kaputotan. Dagiti annakda ket kaslanto iti kaadu ti bunga ti ubas iti asideg ti ubbog, a kummalay-at dagiti sangana iti pader.
\v 23 Darupento ida a sirurungsot dagiti kabusorda, ken ibiatdanto dagiti bai ken panada ken kamatenda ida.

\s5
\v 24 Ngem agtalinaedto a nalagda dagiti panada ken agtalinaed a napigsa dagiti imada, gapu iti panakabalin ti mannakabalin a Diosko, gapu kenni Yaweh, a mangidaldalan ken mangisabsabet iti kasapulak, a kas iti panangidaldalan ken panangisabet ti agpaspastor iti kasapulan dagiti karnerona. Kiddawento dagiti tattao ti Israel kenni Yaweh a salaknibanna ida a kas kadagiti tattao nga agkamang iti tapaw iti nangato a bato.

\s5
\v 25 Ti Dios, a daydayawek ket tulungannanto dagiti kaputotanyo. Bendisionanto ida ti Dios a Mannakabalin babaen iti panangitedna iti tudo nga aggapu iti tangatang ken babaen iti panangitedna iti danum nga aggapu iti uneg ti daga. Ikkannanto ida iti adu nga annak ken taraonannanto ida.

\s5
\v 26 Dagiti bendision a kayatko nga itedto ti Dios kenka ket dadakkel. Dakdakkelda ngem kadagiti bendision nga agapgapu kadagiti agnanayon a banbantay, ken kadagiti agapgapu kadagiti mataginayon a turturod. Jose, kararagko a maited kenka dagitoy a bendision, gapu ta sika ti mangidaulo kadagiti kakabsatmo.

\s5
\v 27 Benjamin, dagiti kaputotam ket kaslanto kadagiti nakaam-amak a lobo. Iti agsapa, patayendanto dagiti kabusorda a kas iti lobo a mangsakmal iti tukmaanna, ket iti rabii, pagbibingayan dagiti mannakigubat dagiti nasamsamda manipud kadagiti kabusorda."

\s5
\v 28 Dagidiay a sangapulo ket dua a putot a lallaki ni Jacob ket dagiti kapuonan dagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel. Dayta ti kinuna ti amada kadakuada a kas bendisionna kadakuada, imbagana iti tunggal maysa ti tunggal sasao nga umno para iti daytoy.
\v 29 Kalpasanna, kinuna ni Jacob kadagiti putotna, "Matayakto iti mabiit ken maitiponak kadagiti kapuonak a natayen. Itabonyo ti bagik iti nakaitabonan dagiti dadduma a kapuonak, iti rukib nga adda idiay talon a nagatang manipud kenni Efron, a Heteo.
\v 30 Ti talon ti Macpela ket adda iti daya ti Mamre, idiay daga ti Canaan. Ginatang ni Abraham kenni Efron daytoy a mausar a pagitabonan.

\s5
\v 31 Sadiay ti nangitabonanda kenkuana ken iti asawana a ni Sarah. Sadiay ti nangitabonanda iti amak a ni Isaac ken iti inak a ni Rebecca. Ken sadiay ti nangitabonak iti asawak a ni Lea.
\v 32 Nagatang dayta a talon ken rukib manipud kadagiti tattao a Heteo; isu nga idiay iti kayatko a pangitabonanyo kaniak.
\v 33 Idi nalpasen ni Jacob a nangnangted kadagidiay a bilbilin kadagiti annakna, nagidda manen isuna. Kalpasanna napugsaten ti angesna ket natay.

\s5
\c 50
\p
\v 1 Inarakup ni Jose ti rupa ti amana nga inyasidegna ti rupa iti amana ket nagsangit ken inagkanna isuna.
\v 2 Binilin ni Jose dagiti adipen a taga-isagana iti natay para iti pannakaitabon a balsamoenda ti bagi ti amana tapno saan a bumangsit, ken balkotenda iti akikid a lupot.
\v 3 Kasta ngarud ti inaramid dagiti agbalbalsamo. Immabot iti uppat a pulo nga aldaw ti panangbalsamo iti bagi ni Jacob gapu ta dayta ti umno a tiempo a balsamoen ti maysa a bagi. Nagsangit iti pitopulo nga aldaw dagiti Egipcio gapu iti ipapatay ni Jacob.

\s5
\v 4 Idi nalpasen ti tiempo ti panadung-aw, kinuna ni Jose kadagiti opisial ti ari, "No maay-ayokayo kaniak, pangngaasiyo ta ibagayo daytoy a mensahe iti ari:
\v 5 Idi dandanin a matay ti amak, pinagsapatanak nga itabonkonto ti bagina idiay Canaan, iti tanem nga insaganana. Isu a pangngaasim ta palubosannak a sumang-at idiay Canaan tapno itabonko ti bagi ti amak. Ket agsubliakto."'
\v 6 Kalpasan nga intedda ti mensahe iti ari, simmungbat isuna, "Ibagayo kenni Jose, "Sumang-atka ket itabonmo ti bagi ti amam, kas insapatam nga aramidem."'

\s5
\v 7 Napan ngarud ni Jose idiay Canaan tapno itabonna ti bagi ti amana. Kimmuyog kenkuana dagiti amin nga opisial ti ari, amin dagiti mammagbaga ti ari, ken amin a panglakayen iti Egipto.
\v 8 Nagbati dagiti babassit nga ubbing iti pamiliada, ken dagiti karneroda, dagiti kalding, ken dagiti bakada idiay rehion ti Goshen. Ngem kimmuyog kenkuana amin dagiti dadduma a pamilia ni Jose ken dagiti kakabsatna a lallaki ken ti pamilia ti amana.
\v 9 Kimmuyog met dagiti lallaki nga agluglugan kadagiti karwahe ken dagiti agsaksakay iti kabalyo. Dakkel unay daytoy a bunggoy.

\s5
\v 10 Napanda iti daya ti Karayan Jordan ket dimtengda idiay Atad. Adda maysa a lugar sadiay a pagirikan dagiti tattao tapno maisina ti trigo manipud iti taep. Nagsangitda sadiay iti napigsa para kenni Jacob iti nabayag a tiempo. Nagaramid ni Jose iti seremonia ti panagladingit a maipaay iti amana iti pito nga aldaw.
\v 11 Idi nakita dagiti bunggoy ti Canaanita nga agnanaed sadiay ti kasta a panagladingitda, kinunada, "Daytoy ket maysa a lugar a pagladingitan dagiti tattao ti Egipto!" Isu a pinanagananda daytoy a lugar iti Abel Mizraim a kaun-uni ti sao iti Hebreo nga iti kayatna a sawen ket "panagladingit dagiti Egipcio."

\s5
\v 12 Ket inaramid dagiti putot a lallaki ni Jacob no ania ti imbilin ti amada kadakuada.
\v 13 Binallasiwda ti Karayan Jordan ket impanda ti bagi ni Jacob idiay Canaan. Intabonda daytoy iti rukib nga adda iti talon idiay Macpela, nga adda iti daya ti ili ti Mamre. Dayta a talon ti ginatang ni Abraham manipud kenni Efron, a Heteo, a mausar a pagitaneman.
\v 14 Kalpasan nga intabonna ti amana, nagsubli idiay Egipto ni Jose agraman dagiti kakabsatna ken amin a simmurot kenkuana idiay Canaan a nakipamunpon.

\s5
\v 15 Kalpasan a natay ni Jacob, nagdanag dagiti kakabsat ni Jose. Naamirisda ti mabalin a mapasamak. Kinunada, "Anianto ti mapasamak no kaguranatayo ni Jose ket padasenna ti agibales gapu kadagiti amin a dakes a banbanag nga inaramidtayo kenkuana iti napalabas a tawtawen?"
\v 16 Isu nga nangibaonda iti maysa a tao a mangibaga iti daytoy kenni Jose para kadakuada: "Sakbay a natay ti amatayo, imbagana kadakami daytoy:
\v 17 'Ibagam kenni Jose, Pangngaasim ta pakawanem dagiti inauna a kakabsatmo iti dakes nga inaramidda kenka, ti nakaro a basol nga inaramidda kenka, gapu ta ti inaramidda kenka ket biddut unay.' Isu a dakami nga adipen ti Dios ti amam, dawatenmi daytoy kenka, pangngaasim ta pakawanennakami iti inaramidmi kenka." Nagsangit ni Jose idi naawatna ti mensaheda.

\s5
\v 18 Kalpasanna, immay dagiti inauna a kakabsatna ket nagpaklebda iti daga iti sangoanan ni Jose, ket kinuna iti maysa kadakuada, "Pangngaasim ta dumngegka: agbalinkami nga adipenmo."
\v 19 Ngem simmungbat ni Jose kadakuada, "Saankayo nga agbuteng! Ti Dios ti mangdusdusa kadagiti tattao; Siak kadi ti Dios?
\v 20 No maipapan kadakayo, wen, kinayatyo ti nagaramid iti dakes unay kaniak. Ngem manipud iti daytoy, nangpataud ti Dios iti naimbag! Kayatna nga ispalen dagiti adu a tattao manipud iti ipapatay gapu ti bisin, ket dayta iti napasamak. Ita ket sibibiagda!
\v 21 Isu nga ibagak manen, saankayo nga agbuteng! Siguradoek kadakayo nga addanto iti umdas a kanenyo ken kasta met dagiti annakyo." Iti kasta a wagas, pinapigsana ti pakinakemda ken pinukawna ti panagdandanagda.

\s5
\v 22 Nakipagnaed ni Jose kadagiti pamilia ti amana idiay Egipto agingga a nagtawen isuna iti sangagasut ket sangapulo.
\v 23 Nagbiag isuna iti nabayag ket nakitana pay dagiti putot ni Efraim ken dagiti appokona. Dagiti putot ti apoko ni Jose a ni Makir, a putot ni Manases ket naiyanak sakbay a natay ni Jose, ken nabigbigda a kas kaputotanna.

\s5
\v 24 Maysa nga aldaw, kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, "Dandanin ti ipapatayko. Ngem awan duadua a tulungannakayonto ti Dios. Dumtengto ti aldaw ket idauloanna dagiti kaputotanyo a rumuar iti daytoy a daga ket ipanna ida idiay Canaan, ti daga nga inkarina nga ited kenni Abraham, kenni Isaac ken kenni Jacob."
\v 25 Kalpasanna, kinuna ni Jose, "Inton ikkannakayo ti Dios iti kabaelan a mangaramid iti dayta, masapul nga itugotyo ti bagik manipud ditoy ket ipanyo idiay Canaan." Pinagkarina a sipapasnek dagiti inauna a kakabsatna nga aramidenda dayta.
\v 26 Natay ngarud ni Jose idiay Egipto idi sangagasut ket sangapulo ti tawenna. Nabalsamo ti bagina ket nailungon sadiay.