Removed extra spaces

42-MRK.usfm

@@ -11,35 +11,35 @@
 \p
 \v 1 Иисус Христосин туск Байрта Зəңг иигҗ эклҗəнə:
 \v 2 «Исая əəлдəч бичсмн: хəлəһəд медҗ автн, Би Чини өмн Эврəннь зəңгчəн тəвҗəнəв, эн Чамд хаалһ белдх», болн цааранднь бас бичсмн:
-\v 3 «Көдə  һазрт  хəəкрҗəх  дун  соңсгдҗана  «Деед  Эзнд  йовх  хаалһнь  белдтн, Терүнə хаалһнь һо кетн!»
-\v 4 Иигҗ  Иоанн  ирлə  .  Эн  көдə  һазрт  əмтиг  килнцəн  медəд  ардан  хаяд,  бийəн цеврлхн төлə уснд булхад кирслһнə туск зəңг тархасмн.
-\v 5 Цуг  Иудеин  орн-нутгин  болн  Иерусалимин  улс  Иоаннур  ирдг  бəəсмн.  Эдн эврəннь  килнцəн  илднь  келҗ  өгхлə  тегəд  эн  тедниг  Иордан  һолын  уснд булхулад кирслҗ.
+\v 3 «Көдə һазрт хəəкрҗəх дун соңсгдҗана «Деед Эзнд йовх хаалһнь белдтн, Терүнə хаалһнь һо кетн!»
+\v 4 Иигҗ Иоанн ирлə Эн көдə һазрт əмтиг килнцəн медəд ардан хаяд, бийəн цеврлхн төлə уснд булхад кирслһнə туск зəңг тархасмн.
+\v 5 Цуг Иудеин орн-нутгин болн Иерусалимин улс Иоаннур ирдг бəəсмн. Эдн эврəннь килнцəн илднь келҗ өгхлə тегəд эн тедниг Иордан һолын уснд булхулад кирслҗ.
 \v 6 Иоанн бийнь темəнə ноосна килһсəр гүрсн хувц өмсəд белкүсəн арсн бүсəр бооһад, царцаха болн зерлг зогин бал иддг бəəҗ.
 \v 7 Иоанн келсмн: «Мини ардас Тер ирх, Тер нанас даву Күчтə чидлтə, би Терүнə башмгин бүчинь тəəлх зөв угав.
 \v 8 Би тадниг уснд булхулад, усар кирслҗəнəв,Тер тадниг Əрүн Сəкүсəр кирслх.»
-\v 9 Тер  өдрмүдт  Галилеин  Назарет  балһснас  Иисус  ирҗ,  Терүг  Иоанн  Иордана һолын уснд кирслмн.
-\v 10 Иисус  уснас  һарч  йовсн  цагт,  теңгр  заагрснь  болн  Əрүн  Сəкүсн  Иисусин деернь көгҗрлһн мет бууҗахиг Иоанн үзҗ.
-\v 11 Дарунь  теңгрəс  дун  соңсгдҗ:  «Чи  Мини  Эңкр  болн  хəəртə  Көвүн!  Чамд Мини байр!»
+\v 9 Тер өдрмүдт Галилеин Назарет балһснас Иисус ирҗ, Терүг Иоанн Иордана һолын уснд кирслмн.
+\v 10 Иисус уснас һарч йовсн цагт, теңгр заагрснь болн Əрүн Сəкүсн Иисусин деернь көгҗрлһн мет бууҗахиг Иоанн үзҗ.
+\v 11 Дарунь теңгрəс дун соңсгдҗ: «Чи Мини Эңкр болн хəəртə Көвүн! Чамд Мини байр!»
 \v 12 Энүнə хөөн дарунь Əрүн Сəкүсн Иисусиг көдə һазрур дахулад йовҗ.
 \v 13 Дөчн хонгт Иисус көдə һазрт бəəсмн, тенд эрлг Терүг сөрүлсмн. Эн көдəд Иисус зерлг аңгудтын дунд бəəҗ, Бурхна элчнр Терүнд нөкд болсмн.
 \v 14 Түүнə хөөн Иисус Галилеюр ирəд, Бурхна Теңгрин орн-нутгин туск Байрта зəңг тархмсн. Эн цагла Иоанниг бəрəд түүрмд суулһсмн бəəҗ.
-\v 15 Иисус келдг бəəсмн : «Цагнь ирчкв — Бурхна Теңгрин орн-нутг өөрдҗ ирв!» Зүркəн цеврлəд, килнцəн ардан хаяд, Бурхнд болн Бурхна Теңгрин орн-нутгин туск Байрта  зəңг итктн!»
-\v 16 Галилеин  теңгсин  көвəһəр  Иисус  йовҗ  йовад,  Симониг  болн  энүнə  ахнь Андреиг үзҗ. Тедн заһсчнр билə, тегəд тедн теңгсд гөлм хайҗасмн.
+\v 15 Иисус келдг бəəсмн : «Цагнь ирчкв — Бурхна Теңгрин орн-нутг өөрдҗ ирв!» Зүркəн цеврлəд, килнцəн ардан хаяд, Бурхнд болн Бурхна Теңгрин орн-нутгин туск Байрта зəңг итктн!»
+\v 16 Галилеин теңгсин көвəһəр Иисус йовҗ йовад, Симониг болн энүнə ахнь Андреиг үзҗ. Тедн заһсчнр билə, тегəд тедн теңгсд гөлм хайҗасмн.
 \v 17 Иисус эднд келҗ: «Намаг дахтн, Би тадниг əмт бəрдг улс кенəв.»
 \v 18 Эдн дарунь гөлмəн хаяд, Иисусиг дахад йовсмн.
-\v 19 Цараанднь  йовҗ  йовад,  Иисус  Иаковиг,  Зеведеин  көвүг  болн  энүнə  ах Иоанниг үзҗ, эдн оңһцд гөлмəн ясҗасмн.
-\v 20 Иисус  тедниг  дуудҗ,  тегəд  эдн  эврəннь  эцк  Зеведеяг  болн  оңһц  бəəсн көдлмшчнртəһинь үлдəһəд, Иисусиг дахв.
+\v 19 Цараанднь йовҗ йовад, Иисус Иаковиг, Зеведеин көвүг болн энүнə ах Иоанниг үзҗ, эдн оңһцд гөлмəн ясҗасмн.
+\v 20 Иисус тедниг дуудҗ, тегəд эдн эврəннь эцк Зеведеяг болн оңһц бəəсн көдлмшчнртəһинь үлдəһəд, Иисусиг дахв.
 \v 21 Эдн Капернаумд ирв. Бурхна Суббот өдрлə Иисус синагогт орад сурһв.
-\v 22 Əмтин Иисусин дасхҗах сурһульд икəр алң болҗ, юңгад гихлə дегтр бичдг улсин  сурһульла  əдл  биш  бəəсмн.  Иисус  йосн  болн  зөв  Терүнə  һарт  болн сурһҗах сурһульд бəəснь медүлəд дасхҗ.
+\v 22 Əмтин Иисусин дасхҗах сурһульд икəр алң болҗ, юңгад гихлə дегтр бичдг улсин сурһульла əдл биш бəəсмн. Иисус йосн болн зөв Терүнə һарт болн сурһҗах сурһульд бəəснь медүлəд дасхҗ.
 \v 23 Тер синагогд хар сəкүснд авлгдсн күн билə. Эн хəəкрҗ:
 \v 24 « Назаретас ирсн Иисус, маднас Танд ю кергтə? Та мадниг алхар ирвт? Би Таниг медв, Та кен болҗахитн бас меддв. Та – Бурхна Əрүн Көвүн!»
 \v 25 Зуг Иисус терүнд закв: « Аман хааҗ, дууһан тасл!Терүнəс һарч əрл!»
-\v 26 Тиигхлə  хар  сəкүсн  тер  күүг  чичрүлəд,  чаңгар  му  дууһар  хəəкрəд  терүнəс һарч.
-\v 27 Тенд  бəəсн  цуг  əмтн  йир  икəр  əəҗ.  Тегəд  эдн  нег-негнəсн  сурв:  «Юн болҗахмб?  Ямаран  шин  сурһаль?  Иисус  йостаһар  хар  сəкүсдт  закҗана,  хар сəкүсд Терүнə заквринь соңсҗана.»
+\v 26 Тиигхлə хар сəкүсн тер күүг чичрүлəд, чаңгар му дууһар хəəкрəд терүнəс һарч.
+\v 27 Тенд бəəсн цуг əмтн йир икəр əəҗ. Тегəд эдн нег-негнəсн сурв: «Юн болҗахмб? Ямаран шин сурһаль? Иисус йостаһар хар сəкүсдт закҗана, хар сəкүсд Терүнə заквринь соңсҗана.»
 \v 28 Түүнə хөөн Иисусин туск зəңг дарунь цуг Галилеяр тарсмн.
-\v 29 Дарунь  Иисус  синагогас  Иаковта  болн  Иоаннта  һарв.  Эдн  Симона  болн Андреин герт ирв.
+\v 29 Дарунь Иисус синагогас Иаковта болн Иоаннта һарв. Эдн Симона болн Андреин герт ирв.
 \v 30 Симона хадм экнь халуд өрəд кевтсн бəəəҗ, энүнə тускар Иисуст келсмн.
-\v 31 Тер  хадм  экүр  өөрдəд,  һараснь  авад  босхв.  Энүнə  халунь  уга  болҗ    одв. Тегəд Симона хадм экн теднд хотнь белдхəр адһв.
+\v 31 Тер хадм экүр өөрдəд, һараснь авад босхв. Энүнə халунь уга болҗ одв. Тегəд Симона хадм экн теднд хотнь белдхəр адһв.
 \v 32 Нарн суһад, асхн болҗ йовх цагла Иисус тал олн-зүсн гемтə болн хар сəкүст авлгдсн улс авч ирҗ.
 \v 33 Цуг балһсна улс тер герин үүднə өөр хурцхаҗ.
 \v 34 Иисус дала улс олн-зүсн гемəс эдгəҗ, олн хар сəкүсд көөҗ. Болв Иисус хар сəкүсдт Терүнə тускар медсəн келх зөв өгсн уга.
@@ -47,22 +47,22 @@
 \v 36 Симон болн өөрнь бəəснь Иисусиг хəəһəд һарв.
 \v 37 Иисусиг олҗ авад тедн келҗ: «Чамаг цуһар хəəҗəнə.»
 \v 38 Тер эднд иигҗ келҗ: « Талдан селəдəр одый, юңгад гихлə Би теднд Байрта зəңг келх зөвтəв. Би эн керг күцəхин төлə ирлəв.»
-\v 39 Тегəд  Тер  цуг  Галилеяр  йовад,  Байрта  зəңг  синагомудт  сурһад  болн  хар сəкүсд көөсмн.
+\v 39 Тегəд Тер цуг Галилеяр йовад, Байрта зəңг синагомудт сурһад болн хар сəкүсд көөсмн.
 \v 40 Иисусур хальдврта гемтə күн ирв. Эн Иисусин өмн өвдг деерəн унад, уульн сурв: «Сурҗанав Таниг, намаг эдгəһəд цеврлхнтн!
 \v 41 Иисус энүнд харм төрəд, һаран энүнд күргəд келв: « Чамаг цеврлхəр бəəнəв! Цеврлд!»
-\v 42 Эн  үгмидин хөөн хальдвр гем уга босҗ одв, тер күн цеврдҗ оч.
-\v 43 Иисус  тер  эдгсн  күүнд    иигҗ  чаңһар  закв:  «Юн  болснь  күүнд  бичə  кел. Бурхна  əрүн  күүнд  одад,  бийəн  үзүлəд,  бийəн  цеврлсн  төлəд  Моисеин  келсəр бəрц авч одад өг. Эн теднд герчлһн болх.»
+\v 42 Эн үгмидин хөөн хальдвр гем уга босҗ одв, тер күн цеврдҗ оч.
+\v 43 Иисус тер эдгсн күүнд иигҗ чаңһар закв: «Юн болснь күүнд бичə кел. Бурхна əрүн күүнд одад, бийəн үзүлəд, бийəн цеврлсн төлəд Моисеин келсəр бəрц авч одад өг. Эн теднд герчлһн болх.»
 \v 44 Зуг эн күн һарн юн болснь эклəд келəд йовсмн. Тегəд Иисус балһсур икəр орҗ чаддго болв. Тер əмтн уга һазрмудар бəəдг бəəсмн, болв əмтн Терүнүр кесг һазрас ирдг билə.
 \c 2
 \cl 2 бөлг.
 \p
-\v 1 Цөөкн  өдр давсн хөөн Иисус хəрү Капернаумур ирсн зəңг əмтн дунд тарҗ.
+\v 1 Цөөкн өдр давсн хөөн Иисус хəрү Капернаумур ирсн зəңг əмтн дунд тарҗ.
 \v 2 Тегəд дегд дала əмтн цуглрад, тер герин үүднə өөр орм уга билə. Иисус эднд Бурхна Теңгрин орн-нутгин туск Байрта зəңг келҗ.
 \v 3 Эн цагла Терүнүр дөрвн күн орнасн босҗ чаддго, тəкрсн гемтə кү авч ирҗ.
-\v 4 . Тедн əмтн дегд дала болад Иисусур орҗ чадсмн уга. Тегəд тедн Иисус бəсн герин ораһнь цуцлад, ораднь нүк малтад тер босҗ чаддго, тəкрсн гемтə күүг орта-дертəһнь деерəс Иисусин өмн буулһҗ.
+\v 4 Тедн əмтн дегд дала болад Иисусур орҗ чадсмн уга. Тегəд тедн Иисус бəсн герин ораһнь цуцлад, ораднь нүк малтад тер босҗ чаддго, тəкрсн гемтə күүг орта-дертəһнь деерəс Иисусин өмн буулһҗ.
 \v 5 Иисус теднə иткл үзəд босҗ чаддго, тəкрсн гемтə күүнд келҗ: «Көвүн! Чини килнц тəвгдҗəнə.»
 \v 6 Тенд бəəсн дегтр бичдг улс дотран ухалҗ:
-\v 7 «Юн  болҗахмб? Бурхнас даву кен күүнə килнц тəвҗ чадхий? Юңгад Бурхиг муурлҗахмб?»
+\v 7 «Юн болҗахмб? Бурхнас даву кен күүнə килнц тəвҗ чадхий? Юңгад Бурхиг муурлҗахмб?»
 \v 8 Иисус эврəннь Əрүн Сəкүсəрн тедн ю соңсҗахинь медəд, теднəс сурв: «Юңгад тадн зүркндəн тиим уха ухалҗахмбт?
 \v 9 Юн амр болхмб? Эн тəкрсн гемтə күүнд иигҗ келхлə амр болхмб: «Чини килнц тəвгдҗəнə! гиснь эс гиҗ: «Бос, ор-деерəн авад йов! гиснь амр болҗахмб?»
 \v 10 Зуг һазр деер Би, Күмни Көвүн, килнц тəвх зөвтəв болн йостав гиҗ таднд медүлхин төлə келҗəнəв.
@@ -72,16 +72,16 @@
 \v 14 Иисус теңгсин көвəһəр йовҗ йовад, Алфеин көвү Левияг үзв, эн алв цуглулдг ормд суусмн. Иисус энүнд келв: «Намаг дахад йов.» Левий босад, Терүнə ардас дахв.
 \v 15 Иисус Левиян герт хот ууһад бəəсн кемлə Терүнлə хамдан өөрнь кесг килнцтə улс болн алв цуглулдг Терүг дахсн улс билə.
 \v 16 Иисусиг килнцтə əмтнлə болн алв цуглулдг улсла хот идҗəснь фарисеймуд, дегтр бичдг улс үзəд, Терүнə сурһульчнраснь сурцхаҗ: «Юңгад Иисус килнцтə болн алв цуглулдг улсла хот ууҗахмб?»
-\v 17 Теднə  келснь  соңссн  Иисус  теднд  келв:  «Би  килнцтə  улсиг  килнцəн  хайтн гиҗ дудхар ирлəв, килнц уга, чик седклтə улсиг дуудхар ирсн угав. Гемтə улст эмч кергтə, эрүл-менд улст эмч кергтə биш.»
-\v 18 Тер цагла Иоанна болн фарисеймудын сурһульчнр Иисусур ирəд сурцхана: «Юңгад  Иоанна  болн  фарисеймудын  сурһульчнр  хот  уллго,  Бурхнд  өдрмүд нерəднə, Тана сурһульчнр хотан ууһад  Буурхндан өдрмүд нерəдхш?»
+\v 17 Теднə келснь соңссн Иисус теднд келв: «Би килнцтə улсиг килнцəн хайтн гиҗ дудхар ирлəв, килнц уга, чик седклтə улсиг дуудхар ирсн угав. Гемтə улст эмч кергтə, эрүл-менд улст эмч кергтə биш.»
+\v 18 Тер цагла Иоанна болн фарисеймудын сурһульчнр Иисусур ирəд сурцхана: «Юңгад Иоанна болн фарисеймудын сурһульчнр хот уллго, Бурхнд өдрмүд нерəднə, Тана сурһульчнр хотан ууһад Буурхндан өдрмүд нерəдхш?»
 \v 19 Иисус эднд хəрү өгв: «Хүрм болҗасн цагла күргнə үүрмүд хот уулго бəəхий? Күргн өөрнь бəəтл үүрмүднь хот уулго бəəҗ чадшго.
-\v 20 Болв  күргиг  салһад  авад  йовх  өдрмүд  ирх.  Тер  цагла  тедн  хот  уулго, Бурхндан өдрмүдəн нерəдəд зальврх.
+\v 20 Болв күргиг салһад авад йовх өдрмүд ирх. Тер цагла тедн хот уулго, Бурхндан өдрмүдəн нерəдəд зальврх.
 \v 21 Хуучн хувцнд шин эдəс күн халас тəвдмн биш, юңгад гихлə шин эдəс тəвсн халасн тасрад, шуурха улм ик болх.
-\v 22 Шинəс кесн чаһр хуучн арсн тулмд кедм биш, юңгад гихлə шин чаһр хуучн туулмиг  шуулад  һарх  -  чаһрхн  асхрх  болн  туулмчн  үрх.  Тегəд  шин  чаһр  шин тулмст кех кергтə.»
-\v 23 Бурхна  Суббот  өдрлə  Иисус  буудə  тəрсн  һазрар  йовҗ  йовла.  Терүнə сурһульчнр хаалһдан геснь өлсəд, буудəн толһас таслад идҗ.
-\v 24 Фарисеймуд  Иисуст  келв  :  «Чини  сурһульчнр  Бурхна  Суббот  өдрлə  кедго юм кеҗəнə.»
-\v 25 Иисус  теднд  хəрү  өгв:  «Давидин  тускар  тадн  төрүц  умшсн  угавт?  Давид болн терүнлə бəəсн улс хот хəəһəд геснь өлсн цагт ю кеснь?
-\v 26 Давид  Бурхна  герт  орад  Бурхна  əрүн  Авиафарин  өөр  бəрцг  тəвдг  ширəһəс өдмг идсмн. Тер өдмгиг əрүн улс идх зөвтə бəəсмн. Зуг Давид эврəн идəд болн өөрəн бəəсн əмтнд бас өглə.»
+\v 22 Шинəс кесн чаһр хуучн арсн тулмд кедм биш, юңгад гихлə шин чаһр хуучн туулмиг шуулад һарх - чаһрхн асхрх болн туулмчн үрх. Тегəд шин чаһр шин тулмст кех кергтə.»
+\v 23 Бурхна Суббот өдрлə Иисус буудə тəрсн һазрар йовҗ йовла. Терүнə сурһульчнр хаалһдан геснь өлсəд, буудəн толһас таслад идҗ.
+\v 24 Фарисеймуд Иисуст келв : «Чини сурһульчнр Бурхна Суббот өдрлə кедго юм кеҗəнə.»
+\v 25 Иисус теднд хəрү өгв: «Давидин тускар тадн төрүц умшсн угавт? Давид болн терүнлə бəəсн улс хот хəəһəд геснь өлсн цагт ю кеснь?
+\v 26 Давид Бурхна герт орад Бурхна əрүн Авиафарин өөр бəрцг тəвдг ширəһəс өдмг идсмн. Тер өдмгиг əрүн улс идх зөвтə бəəсмн. Зуг Давид эврəн идəд болн өөрəн бəəсн əмтнд бас өглə.»
 \v 27 Иисус эднд келв: «Бурхна Суббот өдр күүнə төлə, зуг күн Бурхна Субботын өдрин төлə биш.
 \v 28 Тегəд Күмни Көвүн – Бурхна Суббот өдрин Деед Эзн.»
 \c 3
@@ -124,17 +124,17 @@
 \c 4
 \cl 4 бөлг.
 \p
-\v 1 Иисус дəкн теңгсин өөр сурһв. Терүнə өөр дала əмтн хурҗ, тегəд Иисус оңһцд орв.  Оңһц теңгс дотр зогҗасмн, цуг əмтн болхла теңгсин көвə деер зогсад Терүг соңсҗ.
+\v 1 Иисус дəкн теңгсин өөр сурһв. Терүнə өөр дала əмтн хурҗ, тегəд Иисус оңһцд орв. Оңһц теңгс дотр зогҗасмн, цуг əмтн болхла теңгсин көвə деер зогсад Терүг соңсҗ.
 \v 2 Иисус олн цецн келврмүдəр əмтиг дасхад, эврəннь дасрҗах сурһулин тускар иим цецн келвр орулад келсмн:
 \v 3 Соңсцхатн. Нег тəрəч тəрхəр һарч.
 \v 4-5 Цацсн тəрəнə экн зəрмнь хаалһин өөр унҗ, тенд һазрнь баһ билə. Энд буудя шулун урһҗ, юңгад гихлə эн һазр гүн биш билə.
 \v 6 Зуг нарн һархла, эн шулун урһсн буудя хумхарад хагсна, яһад гихлə урһмл уңг уга билə.
-\v 7 Талдан экнь хатханчг загт унҗ.  Зуг хатханчг урһад, өндр болад,тəрəнə экиг бүтəһəд дарв, тегəд буудəн экн урһц өгсн уга.
+\v 7 Талдан экнь хатханчг загт унҗ. Зуг хатханчг урһад, өндр болад,тəрəнə экиг бүтəһəд дарв, тегəд буудəн экн урһц өгсн уга.
 \v 8 Зəрмнь сəн һазрт унад, темс өгдг болв. Негнь - зун холван, наадкнь – җирн холван, таалданнь һучн холван ик урһц өгдг болв.
 \v 9 Тегəд Иисус эднд келв: «Ямаран чигн күүнд чикнь соңсхин төлə бəəхлə соңстха!»
 \v 10 Иисус һанцарн үлдсн кемлə өөрнь бəəсн улс болн сурһульчнрнь эн цецн келвр юуна тускар цəəлһҗəхинь Терүнəс сурцхаҗ.
 \v 11 Иисус эднд келв: « Теңгрин Бурхна нутгин нуувч таднд сəкəтə, болв наадк улст цуг эн нууц цецн келврмүдəр өггдҗəнə.
-\v 12 Тегəд чигн эдн нүдəрн үзвчн – үзҗəхш, чикəрн соңсвчн – медҗ чадҗахш. Цуг энүг медҗ чадсн болхла, тедн Бурхиг күндлҗ  тевчəд, эврəннь килнцəн тəвүлəд цеврлгдх билə.»
+\v 12 Тегəд чигн эдн нүдəрн үзвчн – үзҗəхш, чикəрн соңсвчн – медҗ чадҗахш. Цуг энүг медҗ чадсн болхла, тедн Бурхиг күндлҗ тевчəд, эврəннь килнцəн тəвүлəд цеврлгдх билə.»
 \v 13 Цааранднь Иисус теднəс сурв: «Эн цецн келврт юуна тускар келгдҗəхнь тадн медҗ чадҗахшвт? Тегəд цуг цецн келврмүдин чинрнь тадн яһҗ медҗ авхмт?
 \v 14 Бурхна үг – Байрта зəңг – тəрəч тəрхəр һарч.
 \v 15 Хаалһин өөр тəрсн тəрəн иим улсин тускар: Бурхна үг -Байрта зəңг – соңсвчн, ухандан оруллго, эс медҗ чадсн учрар хар саната эрлг ирəд, зүркнднь тəрсиг хулхалад авчкна.
@@ -168,45 +168,45 @@
 \cl 5 бөлг.
 \p
 \v 1 Тедн теңгс һатлад, Гадарин орн-нутгур ирсмн.
-\v 2 Иисус  оңһцас  һархла,  үксн  улс  оршадг  хадын  көндəсəс  һарсн  күн  Терүнүр өрдəд ирв. Эн күн шулмд авлгдсн бəəҗ.
+\v 2 Иисус оңһцас һархла, үксн улс оршадг хадын көндəсəс һарсн күн Терүнүр өрдəд ирв. Эн күн шулмд авлгдсн бəəҗ.
 \v 3 Үксн улс оршадг хадын көндəсд бəəдг бəəҗ, юңгад гихлə энүг нег чигн күн цевəр күлҗ чаддго бəəсмн.
 \v 4 Кесг дəкҗ энүг цевəр күлв чигн, зуг эн цев таслад, һарад гүүдг бəəҗ, тегəд нег чигн күн энүг тогнулҗ чаддго билə.
-\v 5 Өдрр-сө  болһн  эн  уулмуд  заагт    болн  үксн  улс  оршадг  хадын  көндəсəр хəəкрəд-оркрад , бийəн чолудар цокад бəəдг бəəҗ.
+\v 5 Өдрр-сө болһн эн уулмуд заагт болн үксн улс оршадг хадын көндəсəр хəəкрəд-оркрад , бийəн чолудар цокад бəəдг бəəҗ.
 \v 6 Иисусиг холас үзəд, эн гүүҗ ирəд, Терүнə өмн унад, чаңһур хəəкрв:
 \v 7 «Иисус, Деед Эзн Бурхна Көвүн, Танд нанас ю кергтə? Бичə намаг зоватн гиҗ би Таниг сурҗанав.»
 \v 8 Юңгад гихлə Иисус энүнд иигҗ келсмн: «Шулм, эн күүнəс һарч əрл!»
 \v 9 Энүнəс Иисус сурв: «Чини нер кемб?» «Мини нерн – түмн, юңгад гихлə мадн тооһарн олн» - гиҗ эн хəрү өгв.
 \v 10 Эдн ээрəд сурцхав: «Мадниг эн һазрас бичə көөтн.»
 \v 11 Тенд, уулын өмн дала һахас идшлҗ йовсмн.
-\v 12-13 Цуг  шулмс  Терүг  сурҗ:  «Мадниг  эн  һахас  дотр  орх  зөв  өгтн.»  Иисус  зөв өгхлə, шулмс күүнəс һарад һахас дотр орҗ. Дарунь хойр миңһн һахас эднə тонь иим бəəсмн – эрг деерəс һəрəдəд, теңгсин уснд чивҗ одсмн.
-\v 14 Һахас  хəрүлҗ  йовсн  улс  гүүһəд  цуг  болсн  йовдлын  тускар  балһсна  болн селəдин улст келсмн, тегəд тедн юн болсинь хəлəхəр ирҗ.
+\v 12-13 Цуг шулмс Терүг сурҗ: «Мадниг эн һахас дотр орх зөв өгтн.» Иисус зөв өгхлə, шулмс күүнəс һарад һахас дотр орҗ. Дарунь хойр миңһн һахас эднə тонь иим бəəсмн – эрг деерəс һəрəдəд, теңгсин уснд чивҗ одсмн.
+\v 14 Һахас хəрүлҗ йовсн улс гүүһəд цуг болсн йовдлын тускар балһсна болн селəдин улст келсмн, тегəд тедн юн болсинь хəлəхəр ирҗ.
 \v 15 Əмтн цуһар Иисусур ирхлə шулмд авлгдсн күн Терүнə өөр ухата болн хувц өмссн сууснь үзəд, ик гидгəр əəцхəҗ.
 \v 16 Шулм авлгдсн күүнə тускар болн һахасла юн болсинь нүдəрн үзсн əмтн ирсн улст цугинь келҗ өгч.
 \v 17 Тегəд һазрт бəəдг улс Иисусиг теднə һазрас һархинь сурад бəəҗ.
-\v 18 Иисусиг  оңһцд  орад  суухла,  шулмас  сулдсн  күн  Терүнəс  дахч  йовх  зөв сурсмн.
+\v 18 Иисусиг оңһцд орад суухла, шулмас сулдсн күн Терүнəс дахч йовх зөв сурсмн.
 \v 19 Зуг Иисус энүнд зөв өгл уга, иигҗ келсмн: « Герүрн хəəрəд, чамд Деед Эзн ю кесинь, яһҗ хəəрлсинь элгн-садндан келҗ өг.
 \v 20 Эн күн йовад Десятиградын əмтнд Иисус бийднь кесг юм кесин тускар келəд йовҗ. Цуг соңссн əмтн икəр алң болад өврəд бəəцəҗ.
-\v 21 Иисус  оңһцар  һатлад    талдан  эрг  деер  ирхлəнь,  Терүнə  өөр  дала  əмтн хурцхаҗ.
-\v 22 Тиигəн    синагогин  ахлач  Иаир  бас  ирҗ.  Эн  Иисусиг  үзн,  Терүнə  көлднь унад,
-\v 23 эрəд  сурҗ:  «Мини  күүкн  ода  өңгрн  гиҗəнə,  кемр  Та  ирəд  Эврəннь  һаран күргхлə, күүкм əмдрх.»
-\v 24 Иисус  энүг  дахад  һарв.  Терүнə  ардаснь  дала  əмтн  дахч.  Əмтн  деегд  дала болад Терүг дарцад йовцхаҗ.
+\v 21 Иисус оңһцар һатлад талдан эрг деер ирхлəнь, Терүнə өөр дала əмтн хурцхаҗ.
+\v 22 Тиигəн синагогин ахлач Иаир бас ирҗ. Эн Иисусиг үзн, Терүнə көлднь унад,
+\v 23 эрəд сурҗ: «Мини күүкн ода өңгрн гиҗəнə, кемр Та ирəд Эврəннь һаран күргхлə, күүкм əмдрх.»
+\v 24 Иисус энүг дахад һарв. Терүнə ардаснь дала əмтн дахч. Əмтн деегд дала болад Терүг дарцад йовцхаҗ.
 \v 25 Əмтн дунд арвн хойр җилдəн цусна гемəр муулян эдлсн нег гергн йовсмн.
-\v 26 Эн  гергн  кесг  эмчнр  эргəд,  бийəн  эмнүлəд  бəəсн  мөңгəн  цугтаһинь  һарһв чигн, зуг гемнь эдглго, улм икəр гемтəд бəəсмн.
-\v 27 Болв  гергн  Иисусин  тускар  бас  соңссмн,  тегəд  ирəд,  олн  əмтнə  заагур Терүнүр өрдəд, Иисусин хувцна хормаднь һаран күргҗ.
+\v 26 Эн гергн кесг эмчнр эргəд, бийəн эмнүлəд бəəсн мөңгəн цугтаһинь һарһв чигн, зуг гемнь эдглго, улм икəр гемтəд бəəсмн.
+\v 27 Болв гергн Иисусин тускар бас соңссмн, тегəд ирəд, олн əмтнə заагур Терүнүр өрдəд, Иисусин хувцна хормаднь һаран күргҗ.
 \v 28 Гергн иигҗ келдг бəəҗ: «Кемр би Иисусин хувцна хормаднь һаран күргхлə – дарунь эдгҗ одхв.»
 \v 29 Тегəд гергн Иисусин хувцна хормаднь һаран күргхнə хөөн , тер дарунь цусн һардган уурч оч.
 \v 30 Эн кемлə Иисус күчн һарснь медəд ардан хəлəһəд сурв: «Мини хувцнд кен һаран күргв?»
-\v 31 Сурһульчрнь  келҗ:  «Та  юңгад  кен  һаран  күргв  гиҗ  сурҗанат?  Дала  гисн əмтн Таниг дахад, ардастн дарцҗ йовналм!»
-\v 32 Зуг  Иисус  Терүнə  хувцна  хормад  һаран  күргсн  гергиг  үзхин  төлə  эргəд хəлəв.
-\v 33 Гергн  чичрəд,  икəр  əəһəд,  энүнлə  юн  болсинь  медəд,  Иисусур  өөрдəд, Терүнə көлднь унад, цугтаһнь үнəр келҗ өгсмн.
-\v 34 Иисус  гергнд  келв:  «Күүкн  Мини!  Чини  итклчн  гемичн  эдгəв.  Нə,  тегəд төвкнүн, əрүл-менд йович!»
+\v 31 Сурһульчрнь келҗ: «Та юңгад кен һаран күргв гиҗ сурҗанат? Дала гисн əмтн Таниг дахад, ардастн дарцҗ йовналм!»
+\v 32 Зуг Иисус Терүнə хувцна хормад һаран күргсн гергиг үзхин төлə эргəд хəлəв.
+\v 33 Гергн чичрəд, икəр əəһəд, энүнлə юн болсинь медəд, Иисусур өөрдəд, Терүнə көлднь унад, цугтаһнь үнəр келҗ өгсмн.
+\v 34 Иисус гергнд келв: «Күүкн Мини! Чини итклчн гемичн эдгəв. Нə, тегəд төвкнүн, əрүл-менд йович!»
 \v 35 Иисус гергнд келҗəсн цагла, синагогин ахлачин гертəснь ирсн əмтн ахлачд иигҗ келв: «Чини күүкн өңгрҗ одв. Багшиг бичə зоваҗ үүмүл.»
 \v 36 Зуг Иисус теднə келснь соңсвчн, синагогин ахлачд келв: «Бичə ə, итк!»
-\v 37 Иисус Пётриг, Иаковиг болг Иаковин ахиг Иоанниг бийлəһəн дахулад һарв, зуг дəкҗ нег чигн күүнд Терүг  дахад йовх зөв өгсн уга.
+\v 37 Иисус Пётриг, Иаковиг болг Иаковин ахиг Иоанниг бийлəһəн дахулад һарв, зуг дəкҗ нег чигн күүнд Терүг дахад йовх зөв өгсн уга.
 \v 38 Синагогин ахлачин герт Иисус орҗ ирхлə, тенд оркрад уульҗасн əмтнə дун соңсдҗ.
 \v 39 Орҗ ирсн, Иисус келв: «Тадн юңгад уульҗахмбт? Күүкн өңгрсн уга, унтҗ кевтнə.»
-\v 40 Герт  бəəсн  əмтн  Иисусар  наад  бəрəд  инəлдцхəв.  Зуг  Иисус  эдниг  һарһҗ көөһəд, күүкнə эк-эцк хойринь болн ирсн һурвн сурһульчан авад күүкн кевтсн хораһур орв.
-\v 41 Күүкиг  һараснь  авад,  Иисус  келв:  «Талифа  куми.»  Эн  үгмүдин  чинр  иим: «Күүкн, Би чамд келҗəнəв: Бос!»
+\v 40 Герт бəəсн əмтн Иисусар наад бəрəд инəлдцхəв. Зуг Иисус эдниг һарһҗ көөһəд, күүкнə эк-эцк хойринь болн ирсн һурвн сурһульчан авад күүкн кевтсн хораһур орв.
+\v 41 Күүкиг һараснь авад, Иисус келв: «Талифа куми.» Эн үгмүдин чинр иим: «Күүкн, Би чамд келҗəнəв: Бос!»
 \c 6
 \cl 6 бөлг.
 \p
@@ -231,7 +231,7 @@
 \v 20 Юңгад гихлə Ирод Иоанниг чик седклтə, Бурхна күүһинь медəд бəəҗ. Ирод Иоанна келсн үгинь таасҗ соңсад, терүнəс соңса бəəҗ олн керг кесмн.
 \v 21 Нег дəкҗ Иродиадт тааста учр харһв. Ирод хаана һасн өдр болад, хан эврəннь нойдуддт, цергин ахлачнрт болн Галилеин көгшдүдт нəр кеҗ.
 \v 22 Иродиадын күүкн йир сəəнəр тенд биилəд, хаанд болн нəəрт терүнлə бəəсн улст дегəд икəр таасгдҗ.
-\v 23 Тегəд хан күүкнд андһарлад келҗ : «Ю сурнач, сурсичн өгнəв. Орн-нутгиннь  өрəлинь чигн өгнəв.»
+\v 23 Тегəд хан күүкнд андһарлад келҗ : «Ю сурнач, сурсичн өгнəв. Орн-нутгиннь өрəлинь чигн өгнəв.»
 \v 24 Күүкн һарад экəсн сурҗ: «Ю сурхмб?» Экнь энүнд хəрү өгв: «Уснд кирслдг Иоанна толһа сур.»
 \v 25 Күүкн шулуһар хаанур ирəд терүнд закд келв: «Уснд кирслдг Иоанна толһаһинь тəвүр деер нанд авч ир.»
 \v 26 Хан йир икəр гейүрв, зуг нəəрт ирсн гиичнрин өөр келсн андһаран күцəхин тəлə күүкнə сурсиг өгх болв.
@@ -241,11 +241,11 @@
 \v 30 Апостолмуд Иисусур хəрү ирəд, Терүнд цуг күцəсəн болн əмтнд дасхан келҗ өгв.
 \v 31 Иисус эднд келв: «Нег көдə һазрур йовад, невчк амрхм, юңгад гихлə дала əмтн ирлдəд-йовлдад бəəв, хот чигн чөлəн уга билə.»
 \v 32 Тегəд эдн оңһцд сууһад, көдə һазрур йовцхав.
-\v 33 Тедниг оңһцд сууһад йовснь əмтн  үзҗ. Кесгнь эдниг таньҗ. Өөрхн бəəсн балһсин əмтн ардаснь усна көвəһəр гүүһəд, теднəс түрүлҗ ирҗ.
+\v 33 Тедниг оңһцд сууһад йовснь əмтн үзҗ. Кесгнь эдниг таньҗ. Өөрхн бəəсн балһсин əмтн ардаснь усна көвəһəр гүүһəд, теднəс түрүлҗ ирҗ.
 \v 34 Иисус оңһцас һарн,дала гисн əмт үзв. Тер эднд санань зовад, эдн хөөч уга хөд мет бəəхинь үзəд, теднд дала юм эклəд дасхв.
 \v 35 Дала цаг давсн хөөн, сурһульчнр Иисусур өөрдҗ ирəд келцхəв: «Эн эҗго көдə һазр болҗана, сө болҗ йовна.
 \v 36 Əмтиг тəвчк, өөрхн бəəсн селəдəр йовад , бийдəн идх хот хулдҗ автха.
-\v 37 Иисус эднд иигҗ хəрү өгв: «Тадн эднд хот өгтн.» Тедн  Терүнəс сурв: « Бидн хойр зун динарияр хот хулдҗ авад, эдниг цадхмб?»
+\v 37 Иисус эднд иигҗ хəрү өгв: «Тадн эднд хот өгтн.» Тедн Терүнəс сурв: « Бидн хойр зун динарияр хот хулдҗ авад, эдниг цадхмб?»
 \v 38 Зуг Иисус келв: «Йовад хəлəтн, кедү өдмг танд бəəхнь?» Медəд авчкад, эдн келв: «Тавн өдмг болн хойр заһсн.»
 \v 39 Тегəд Иисус əмтиг багмудар көк ноһан деер суулһтн гив.
 \v 40 Эдн цуһар зууһадар болн тəвəдəр баглрад сууцхав.
@@ -264,4 +264,4 @@
 \v 53 Теңгс һатлан, эдн Геннисаретын һазрт ирҗ.
 \v 54 Эдн оңһцасн һархла, дарунь əмтн Иисусиг таньв.
 \v 55 Эдн эргндк бəəсн болн Иисус одсн һазрмудар гүүһəд, гемтə улсиг орта- дертəһинь авч ирв.
-\v 56 Иисус альк һазрур одвчн: селəдəр  балһсдар аль хотдар цуг уульнцсдмудар дүүргəд гемтə  улс авч ирдмн. Иисусин хувцна хормаднь һаран күргх зөв эрəд сурдмн. Кен һаран күргснь - тер эдгҗ оддмн.
+\v 56 Иисус альк һазрур одвчн: селəдəр балһсдар аль хотдар цуг уульнцсдмудар дүүргəд гемтə улс авч ирдмн. Иисусин хувцна хормаднь һаран күргх зөв эрəд сурдмн. Кен һаран күргснь - тер эдгҗ оддмн.