shr-x-kigweshe_reg/43-LUK.usfm

1610 lines
132 KiB
Plaintext

\id LUK
\ide UTF-8
\h Luka
\toc1 Luka
\toc2 Luka
\toc3 luk
\mt Luka
\c 1
\cl Cigabi 1
\p
\v 1 Bulya banji bacihângine okurhobaza emyanzi y'ebya rhuyishire,
\v 2 nk'oku rhwayimanyisibagwa na balya bayibonaga bonene kurhenga emurhondero, bo bâli rhushonzi na barhumisi b'ezo nderho,
\v 3 nani nie nahumbaga eyo myanzi yoshi n'obushiru kurhenga aha murhondero gwayo, nalonz'ikuyandikirayo bwinjinja, yaga Teofili mukengwa,
\v 4 ly'omanya bwinja oku ebinwa wayigirizibagwa binali by'okuli.
\p
\v 5 Oku ngoma ya Herodi, mwami w'e Buyahudi, hâlimudahwa muguma, ye waliZakariya, w'ecihe c'Abiya, na mukage ye wali luzabeti, w'obûko bw'Aruni.
\v 6 Bombi bâli bashinganyanya embere za Nnamuzida, banakag'ishimba kwinja amrhegeko ga Nnâhamanga goshi na ngasi byoshi biyandisirwe.
\v 7 Ci barhâjiraga mwana, bulya Luzabeti yali ngumba, bombi erhi banakola bashosi.
\p
\v 8 Byanaciba ntyo! Erhi Zakariya adwirhe akola omu ka-Nnamuzinda oku cihe c'omurhwe gwage,
\v 9 nk'oku abadahwa banakomerera, acishogwa okuja omu ka-Nnamuzinda n'okugend'igashaniza n'enshangi.
\v 10 Nayo engabo y'abantu erhi edwirhe yashenga embuga amango g'okugashaniza.
\v 11 Okubundi ayagânwa na malaika wa Nyakasane, erhi ayimanzire eluhande lw'ekulyo kw'olutare lw'okugashaniza.
\v 12 Zakariya erhi amubona, afuduka, agwarhwa n'obwoba.
\v 13 Ci olya malaika amubwira, erhi: “Orhayohobaga, Zakariya, bulya amahûno gawe gayumvikine: “mukawe Luzabeti akuburhira omwana-rhabana, wanay'ishimuyirika izino lya Yowane.
\v 14 Ayish'ikulerhera obusime n'obushagaluke, na banji bayish'icishinga oku kukuburhwa kwage.
\v 15 Bulya ayish'iba mukulu embere za Nyakasane; arhakanywa mavu na ngasi cinywebwa cijakwo engezo; ayunjula Mûka Mutakatifu kurhenga omu nda ya nnina;
\v 16 na banji omu bane-Israheli abagalula emwa Nyakasane Nnamuzinda wabo.
\v 17 Yenene amushokolera n'omurhima n'obuzibu bw'Eliya, agalulire abana emirhiya bishe, n'abagomi abagalule omu bumanye bw'abashinganyanya, arheganyize Nyakasane ishanja limâna.”
\p
\v 18 Zakariya anacishuza malaika, erhi: “Cimanyiso cici namanyirakwo? Bulya nkola mushosi, na mukanie mugikulu.”
\p
\v 19 Malaika amushuza erhi: “Nie Gabrieyeli, oyimanga embere za Nyamuzinda. Narhumagwa okuyish'ikubwira n'okukulerhera ogu mwanzi mwinja.
\v 20 Okolaga waba kaduma, orhakciderha kuhika olusiku okwo kwaba, bulya orhayemire akanwa kani nobwo kayish'iba omu mango gako.”
\p
\v 21 Abantu erhi badwirhe balindira Zakariya embuga, banasomerwe n'oku alegerire omu ka-Nyamuzinda.
\v 22 Erhi ahuluka, arhacihag'ibadesa, bamanya oku ayaganîrwe omu ka-Nyamuzinda. Naye akabakema, anayorha kaduma.
\p
\v 23 Erhi ensiku z'ecihe cage zihwa, ashibira emwage.
\p
\v 24 Erhi kugera nsiku, mukage Luzabeti ayalala izimi, acifulika myezi isharhu, erhi:
\v 25 Ntyo kwo Nyakasane anjirire omu nsiku al'intengeza ecinderhera ensonyi omu bantu!”
\p
\v 26 Omu mwezi gwa ndarhu, malaika Gabrieyeli arhumwa na Nnânamahanga omu cishagala ciguma c'e Galileya, ciderhwa Nazareti,
\v 27 emwa omubikira wali oshebirwe n'omulume, izino lyage ye Yusufu, w'omu mulala gwa Daudi; n'oyo mubikira izino lya ye Mariya.
\v 28 Erhi ahika omu mwage, amubwira erhi: “Nkuhire omusingo, we oyunjwire inema, Nyakasaneali haguma nawe.
\v 29 Erhi ayumva ntyo, afuduka, acidosa gwo musingomuci ogwo.
\v 30 Malaika anacimubwira, erhi: “Orhayobohaga, Mariya, bulya orhonyire emwa Nnâmahanga.
\v 31 Wayalala enda, waburha omwana-rhabana, wanay'ishimuyirika izino lya Yezu.
\v 32 Ayish'iba mukulu, anayish'iderhwa Mugala w'Ow'enyanya; ayish'ihâbwa na Nyakasane Nnamuzinda entebe y'obwami bw'ishe Daudi.
\v 33 Ayima omu nyumpa ya Yakobo emyaka n'emyakulan'obwami bwage burhakaba nabuzinda.”
\p
\v 34 Mariya anacibwira malaika, erhi: “Kurhi okwo kwankaba ntanayishi mulume?”
\v 35 Malaika amashuza, erhi: “Mûka Mutagatifu akuyandagalira, n'obuzibu bw'Ow'enyanya bwakubwika ecihoho. Co carhuma omwana waburhwa aba mutagatifu anaderhwe muagala wa Nyamuzinda.
\v 36 Mwene winyu Luzabeti naye ali nda y'omwana-rhabana muli bula bugikulu bwage; guno mwezi gwa ndarhu gw'owakag'iderhwa ngumba.
\v 37 Bulyantaco cirhakahashikana emwa Nnamuzinda.”
\p
\v 38 Mariya anaciderha, erhi: “Nie mwamabli-kazi wa Nyakasane; mbone nka okwo odesire!” malaika anacimuleka.
\p
\v 39 Muli ezo nsiku, Mariya ayimuka, akanya, aj'ebwa bishagala by'omu ntondo, omu murhunda gwa Yuda.
\v 40 Aja omu mwa Zakariya, alamusa Luzabeti.
\v 41 Luzabeti erhi ayumva omusingo gwa Mariya, omwana ashabira omu nda yage; Luzabeti ayunjula Mûka Mutagatifu.
\v 42 Anaciyakûza n'izu linene, aderha erhi: “Oli mugishe omu bakazi, n'omwana w'enda yawe naye mugishe!”
\v 43 Iragi lici nabwine ene nnina wa Nnâhamwirhu aja aha mwani?
\v 44 Bulya ene izu ly'omusingo gwawe linampika omu marhwiri, omwana anshabira omu nda n'omwishingo.
\v 45 Iragi lyawe we wayemire oku ebi wabwiragwa na Nyakasane byaba!”
\p
\v 46 Mariya naye anaciderha, erhi: “Omurhima gwani gukuzize Nyakasane,
\q
\v 47 n'omûka gwani gucishinzire bwenene muli Nnâmahanga, Muyôkozi wani,
\q
\v 48 bulya alolerize obunyi bwa mwambali-kazi wage. Neci, kurhenga ene amashanga goshi ganderha muny'iragi,
\q
\v 49 bulya Ogala-byoshi anjirire ebirhangazo, Izino lyage liri litagatifu,
\q
\v 50 n'obwonjo bwage buyorha bulumire ensiku zoshi oku bantu bamurhinya.
\q
\v 51 Alambwire emisi y'okuboko kwage, ashandazamwo abacibonyi n'enkengero zabo mbi.
\q
\v 52 Akûzire ngasi bacibonyi oku ntebe zabo, ahirakwo abirhohye.
\q
\v 53 Ayunjuza abakenyi birugu, n'abagale abalibirhakwo maboko mumu.
\q
\v 54 Ashibirira omurhumisi wage Israeyeli, obwonjo bwage burhuma,
\v 55 nka kulya alaganyagya ababusi birhu, Ibrahimu n'omulala gwage ensiku n'omango!”
\p
\v 56 Mariya abêra bo na Luzabeti nka myezi isharhu, agal'ishubira emwage.
\p
\v 57 Erhi ensiku zage z'okuburha ziyunjula, Luzabeti ahiraho mugala.
\v 58 Abalungu na bene wabo bayumva oku Nyakasane omufîre bwonjo, banacishinga bo naye.
\v 59 Erhi kugera nsiku munani, bayisha bal'ikembûla omwana, balonz'imuyirika izino ly'ishe Zakariya.
\v 60 Ci nnina nacilahira, erhi: “Nanga, ayirikwe erya Yowane.”
\v 61 Bamubwira, mpu: “Ci ntaye omu bûko bwinyu ojira ery'izino.”
\v 62 Banacikema ishe mpu aderhe izino lici alonzize bamuyirike.
\v 63 Naye anacihûna ehipaho, ayandika, erhi: “Yowane ly'izino lyage.” Boshi banacirhangala.
\v 64 Ho na halya, akanwa kage kayiguka n'ogo mwanzi gwashwekûka, arhondera aderha n'okukuza Nnâmahanga.
\v 65 Abalungwe babo boshi bayoboha, n'ogo mwanzi gwalumira umurhunda goshi gw'e Yudeya.
\v 66 Ngasi bayumvagya ogo mwanzi boshi bagubika emurhima, mpu: “Oyu mwana aba mwana muci?” Bulya okuboko kwa Nyakasane kwâli hagima naye.
\v 67 Naye ishe Zakariya ayunjula Mûka Mutagatifu, arhondera okulêba, erhi:
\q
\v 68 ayagirwe Nyakasane, Nnamuzinda w'Israeheli bulya ayishir'irhangula n'okulikuza olubaga lwage.
\q
\v 69 Arhumereza ihembe ly'obucire omu nyumpa y'omwambali Daudi.
\q
\v 70 Nka kulya aderhaga omu kanwa k'abalebi bage batagatifu ba mira:
\q
\v 71 Lyo arhuciza oku babisha n'omu maboko g'abashombanyi birhu.
\q
\v 72 Ntyo afîrîre balarha obwonjo, anakengera endagano yage ntagatifu,
\q
\v 73 endahiro alahiriraga larha Ibrahimu,
\q
\v 74 oku hano rhuba rhwamalikuzibwa omu maboko g'abashombanyi birhu,
\q
\v 75 rhwamukolera buzira bwoba omu butagatifu n'omu bushinganyany, embere zage ensiku zoshi z'obuzine bwirhu.
\p
\v 76 Nawe, wa hyana, waderhwa mulebi w'Ow'enyanya, bulya washokolera Nyakasane, orheganye enjira zage;
\q
\v 77 ly'omanyisa olubaga lwage obuyokoke, lyo lubabalirwa ebyaha byalwo;
\q
\v 78 omu lukogo lw'omurhima gwa Nyamuzinda wirhu lwarhulerhera izuba lyarhenga enyanya,
\q
\v 79 oku kumolekera abali omu mwizimya n'omu njira y'omurhûla.”
\p
\v 80 Omwana akula, ayushûka omu buzine bw'omurhima, aj'ibêra omu irungu kuhika olusiku aciyerekanaga omu Israeheli.
\c 2
\cl Cigabi 2
\p
\v 1 Byanaciba ntyo! Sezari Agusti anacirhegeka mpu abantu b'igulu lyoshi baganjwe.
\v 2 Eryo lyo lisansima lirhanzi lyajiragwa na Kurino erhi ali murhegesi w'e Sirirya.
\v 3 Banacigenda boshi okuyandikwa ngasi muntu omu cishsagala cabo.
\v 4 Yusufu naye arhenga e Galileya omu cishagala c'e Nazareti, ayinamukira e Yudeya omu murhundu gwa Daudi, guderhwa Betelehemu; kulya kuba âli muntu w'omu nyumpa n'omu bûko bwa Daudi.
\v 5 Ajaga eyo munda mpu ayandikwe bo na mukage Mariya, wali izimi.
\v 6 Oku bakola bali eyo munda, ensiku zage z'okuburha zahika.
\v 7 Anaciburha omwana-rhabana lubere lwage, amubwika n'orhushangi, anamugwishizza omu ciranga, bulya barhabonaga ciralo omu nyumpa y'ebigolo.
\p
\v 8 Omu kabadu mwâli abangere badwirhe balalîra amaso gabo budufu.
\v 9 Malahika wa Nyakasane anacibayandagalira abayagana, n'irenge lya Nyakasane lyabalangashanira hoshi hoshi; barhungwa n'obwoba.
\v 10 Malahika anacibabwira, erhi: “Murhayobohe, bulya mmudwirhire omwanzi mwinja gw'obushagaluke bunene bwayish'iba omwigulu lyoshi:
\v 11 Ene, omu cishagala ca Daudi, Omuyôkozi ammuburhirwe, ye Kristu Nyakasane.
\v 12 Ecimanyiso mwamumanyirakwo c'eci: mwabugana akabonjo kabwisirwe orhushangi nakanagweshizibwe omuciranga.”
\p
\v 13 Ho na halya, omwndu gw'engabo z'empingu gwayandagala n'olya Malahika, bakakuza Nnamuzinda, banaderha; mpu:
\q1
\v 14 “Irenge enyanya kuli Nnâmahanga, n'en'igulu omurhûla oku bantu balonza aminja!”
\p
\v 15 Erhi bamalahika babarhengaho bashubira empingu, balya bangere bajanamwo bône na nnene, mpu: “Rhugende nirhu e Betelehemu, rhulole bici byabireyo, n'oku Nyakasane ayal'irhumanyisa.”
\v 16 Banacigenda bulibirha, bashimana Mariya bo na Yusufu n'omwana w'akabonjo agwishizibwe omuciranga.”
\v 17 Erhi bamubona, bagend'imanyisa kalya kanwa babwiragwa kuli oyo mwana.
\v 18 Nabo ngasi babayumvagya barhangala bwenene n'ebi babwiragwa n'abangera.
\v 19 Mariya yehe abikirira ebyo binwa, anakabirhimanya emurhima gwage.
\v 20 Abangere bagaluka, baja bakuza n'okuma NNâmahanga oku ebi bayumvirhe n'ebi babwine byoshi, nk'oku banabwiragwa.
\p
\v 21 Erhi nsiku munani zigera, go mango omwana akenmbûlagwa, bayirika izino lya Yezu, nka kulya malahika anaderhaga embere ayalalwe omu nda ya nnina.
\p
\v 22 Erhi nsiku z'okushukûlwa kwabo zihika, nka kulya irhegeko lya Musa linadesire, bamuheka e Yeruzalemi mpu bamuhe Nyakasane,
\v 23 nka oku biyandisirwe omu irhegeko lya Nyakasane: Ngasi mwana-rhabana yeshi w'olubere ahânwe nterekero ya Nyakasane,
\v 24 bahâne n'enterekero nk'oku bidesirwe omu irhegeko lya Nyakasane, mahali abiri ga ngûku erhi banagoko babiri ba ngûku.
\p
\v 25 Obwo erhi e Yeruzalemi eli omuntu, ye wali Simoni. Oyo muntu âli mushinganyanya anarhinyaga Nyamuzinda. Akag'ilinga cinamûla w'Israheli, na Mûka Mutakatifu erhi aba muli ye.
\v 26 Mûka Mutakatifu âli erhi amuyeresire oku arhshub'ife arhanaj'ibonakwo Kristu wa Nyakasane.
\v 27 Ana ciyisha adwirhwe na Mûka Mutakatifu, aja omu ka-Nyamuzinda, n'erhi akabonjo Yezu kalerhwa n'ababusi bako mpu bakajirire nk'oku binayandisirwe omu irhegeko,
\v 28 amubagalira akùza Nnâmahanga, erhi:
\q1
\v 29 “Yagirwa, wankalekaga mwambali wawe, nka kulya waderhaga wenene, acigendere n'omurhûla.
\q1
\v 30 Bulya amasu gani galozire oku buyôkozi bwawe,
\q1
\v 31 warheganyizagya amashanja goshi,
\q1
\v 32 bulangashane bw'okumolekera amashanja goshi n'irenge ly'olubaga lwawe lw'Israheli.”
\p
\v 33 Obwo ishe na nnina erhi badwirhe bazanwa n'ebyobinwa byaderhagwa kuli ye.
\v 34 Simoni anacibagisha, abwira nnina Mariya, erhi: “Omanye oku oyu mwana ayishire mpu abe iherero n'iciriro lya banji omu Israheli, abe cishombanya;
\v 35 nawe wêne engorho yayish'ikubera omurhima, lyo enkengero za mirhima minji zimanyikana.”
\p
\v 36 Hâli n'omulebi-kazi, Ana, mwali wa Fanuweli, w'omu bûko bw'Aseri. Ali akola mugikulu. Kurhenga obulamba bwege, alamire n'iba myaka nda,
\v 37 ayorha mukana kuhika myaka makumi gali munani n'ini; arhârhengaga omu ka-Nnamuzinda, akakolera Nnâmahanga buca buyira omu kucishalisa n'omu kushenga.
\v 38 Muli ako kasanzi, naye ashoshôka, arhondera akuza Nnâmahanga n'okubwira ngasi boshi bakag'ilinga obucunguke bwa Yeruzalemi olwa oyo mwana.
\p
\v 39 Erhi bayus'iyukiriza ebirhegesirwe n'irhegeko lya Nyakasane, bashub'igaluka e Galileya, omu cishsagala cabo c'e Nazareti.
\v 40 Omwana akula, ayushûka, anayunjula bumanye, n'inema lya Nnamuzinda lyaba muli ye.
\p
\v 41 Ngasi mwaka ababusi bage bakag'ija e Yeruzalemi oku lusiku lukulu lwa Basaka.
\v 42 Erhi ayunjuza myaka ikumi n'ibiri, bayirheremera nka oku banali bakomire oku lusiku lukulu.
\v 43 Erhi olusiku lukulu luhwa, bashubira eka, yehe omwana Yezu asigala e Yeruzalemu n'ababusi bage barhamanyiri.
\v 44 Obwobacikebwa mpu ali omu katundo k'abandi, bagenda lugendo lwa lusiku, bamulongeza omu bene wabo n'omu babo.
\v 45 Erhi bamubula, banacigaluka e Yeruzalemi, baj'imulongezayo.
\v 46 Erhi kugera nsiku isharhu, bamushanga omu ka-Nnamuzinda abwarhire ekarhi k'abayigiriza, adwirhe abayumvirhiza anabadosa.
\v 47 Ngasi bamuyumvirhizagya, basomerwa n'obumanye n'amashuza gage.
\v 48 Erhi bamubona, barhangala. Nnina anacimubwira, erhi: “Mwana wani, carhumire warhujira ntya? Lola oku sho nani rhwarhindibusire rhwaja rhwakulonza.”
\v 49 Naye abashuza, erhi: “Ci mwanongezagya? Kamurhâmanyire oku kukwanine nshimbe ebya Larha?”
\v 50 Ci bôhe barhayumvagya eco cinwa ababwiraga.
\v 51 Anacibunguluka bo na bo, aja e Nazareti, akabayumva. Nnina bikirirra ebyo binwa byoshi emurhima gwage.
\p
\v 52 Naye Yezu akula omu bumanye, omu bushûke n'omu nshokano embere za Nnamuzinda n'embere z'abantu.
\c 3
\cl Cigabi 3
\p
\v 1 Erhi Tiberi Sezari ashinga myaka ikumi n'irhanu oku ntebe y'obwami, Ponsiyo Pilato erhi ali murhegesi w'Obuyahudi, Herodi erhi ali murhambo w'e Galileya, Filipo mwene wabo erhi ali murhambo w'Ituriya n'e Trakoniti, naye Lusaniya erhi ali murhambo w'Abilena;
\v 2 Ana na Kayifa erhi bo badahwa bakulu: Yohane mwene Zakariya ayumva oluderho lwa Nnamuzinda omu irungu.
\v 3 Anacirhondera ageragera omu cihugo ca Yordani, aja ahanûla obubatizo bw'okuciyunjuza, lyo bababalirwa ebyaha,
\v 4 nka kulya biyandisirwe omu citabu c'ebinwa by'omulebi bwa Izaya: Izu ly'odwirhe ayakuliza omu irungu: Rheganyagi enjira ya Nyakasane, yumanyagi bwinja ah'agera.
\q1
\v 5 Ngasi lubanda luyunjuzibwe, na ngasi ntondo erhi hirhondo bigalagazibwe. Ngasi hakubire hakubûlwe, na ngasi njira za rhubanda-rhubanda zibe njira zikubusire
\q1
\v 6 Na ngasi muntu ayish'ibona obuyôkozi bwa Nnâmahanga.
\p
\v 7 Anacibabwira orhutu rhw'abantu bal'iyishire mpu ababatize, erhi: “Mwe iburha lya cibugusha, ndi lero wammuyeresire enjira y'okuyâka obukunizi bwayisha?
\v 8 Lero mushabukekwo amalehe gakwanine obuciyunjuze, murhanacibwiraga mwene na mwene, mpu: “Kali larha ye Ibrahimu!” Bulya mmubwizire oku Nyamuzinda anahindula aga mabuye okuba bana b'Ibrahimu.
\v 9 Ciru embasha ekola eri aha cisiki c'emirhi: kuziga ngasi murhi gurhayanyirikwo malehe minja gwatwibwa guna kwebwe omu muliro.”
\p
\v 10 Eyo ngabo yakamudosa, mpu: “Kurhi kurhi rwajiraga obwo?”
\p
\v 11 Naye akabashuza ntya: “Ngasi ogwerhe bishuli bibiri abigabane n'orhagwerhi, na ngasi ogwerhe ebiryo naye kwo anajirage ntyo.”
\p
\v 12 Abavurhisa nabo bayisha mpu ababatize, banamubwira, mpu: “Muyigiriza, kurhi rhujirage?”
\p
\v 13 Abashuza, erhi: “Murhakag'ihûna kulusha ebi mwarhumagwa.”
\p
\v 14 Abasirika nabo bamudosa, mpu: “Nirhu kurhi rhwajira?” Ababwira, erhi: “Murhakag'ilibuza ndi; murhakag'ilega ndi busha, muna sime oluhembo lwinyu.”
\v 15 Obwo olubaga lwoshi lwacikebwa n'okucidosa emurhima mpu nkaba Yowane ye Kristu.
\v 16 Yowane anacibashuza, ababwira, erhi: “Nie ono, ndwirhe nammubatiza n'amishi, ci hayishire omukulu kundusha, ntanakwanini okumushwekula orhugozi rhw'enkwarho zage; ye wammubatiza muli Mûka Mutakatifu n'omu Muliro.
\v 17 Omu kuboko kwage afumbasire olwibo lw'okuyerula, mpu ayerulemwo ecibuga cage analunde amahemba gage omu nguli; n'omulolo gôhe agudulike omu cibeyu c'omuliro gurhazima.”
\p
\v 18 Bindi binji akazir'ikabahanûla, akabayigiriza Emyanzi y'Akalembe.
\v 19 Ci erhi acikalihira mwami Herodi erhi Herodiyada, muka-mwene wabo orhuma, n'oku mabi goshi ajiraga,
\v 20 ayushula obundi bubi oku gandi goshi: anaciheba Yowane omu mpamikwa.
\v 21 Erhi olubaga lwoshi luba lwamabatizibwa, n'erhi Yezu naye ayus'ibatizibwa, agumira okushenga, amalunga gayiguka,
\v 22 na Mûka Mutakatifu amuyandagalira omu nshusho y'engûku. Izu lyanacirhenga emalunga, erhi: “We Mugala wani murhonyi.”
\v 23 Erhi Yezu arhondera okuyigiriza âli myaka nka makumi asharhu ali muburhe, banakag'imanya mpu aba mwene-Yusufu, mwene-Heli,
\v 24 mwene-Matati, mwene-Levi, mwene-Melki, mwene-Yanayi, mwene-Yusufu,
\v 25 mwene-Matatiya, mwene- Amosi, mwene-Nahumu, mwene-Hesli, mwene-Nagayi,
\v 26 mwene-Mahati, mwene-Matatiya, mwene-Semeyi, mwene-Yusufu, mwene-Yoda,
\v 27 mwene-Yowane, mwene-ReZorobabeli, mwene-Salatiyeli, mwene-Neri,
\v 28 mwene-Melki, mwene-Adi, mwene-Kozami, mwene-Eliyemadamu, mwene-Eri,
\v 29 mwene-Yezu, mwene-Eliyezari, mweneYorimu, mweneMatati, mwene-Levi,
\v 30 mwene-Simoni, mwene-Yuda, mweneYusufu, mwene-Yona, mwene-Eliyakimi,
\v 31 mwene-Meleya, mwene-Mena, mwene-Matata, mwene-Natari, mwene-Daudi,
\v 32 mwene-Yese, mwene-Yobedi, mwene-Bôza, mwene-Sala, mwene-Nâsoni,
\v 33 mwene-Aminadabu, mwene-Adimini, mwene-Arini, mwene-Hesoroni, mwene-Faresi, mwene-Yuda,
\v 34 mwene-Yakobo, mwene-Izaki, mwene-Ibrahimu, mwene-tara, mwene-Nakoro,
\v 35 mwene-Seruki, mwene-Ragu, mwene-Faleki, mwene-Eberi, mwene-Sala,
\v 36 mwene-Kayinani, mwene-Arifakisadi, mwene-Semu, mwene-Nuhu, mwene-Lameki,
\v 37 mwene-Matuzala, mwene-Henoki, mwene-Yaredi, mwene-Maleleyeli, mwene-Kayinani,
\v 38 mwene-Henosi, mwene-seti, mwene-Adamu, mwene-Nyamuzinda.
\c 4
\cl Cigabi 4
\p
\v 1 Yezu ayunjula Mûka Mutakatifu, arhanga e Yorodani, ahêkwa na Mûka Mutakatifu omu irungu,
\v 2 ajiramwo nsiku makumi ani ashumikwa na shetani. Ezo nsiku arhalyaga hije e kanwa hyoshi hyoshi n'erhi ziyunjula, ashalika.
\v 3 Shetani anacimubwira, erhi: “Akaba oli mwene-Nyamuzinda, bwira eri ibuye lihinduke mugati.”
\p
\v 4 Naye yezu amushuza, erhi: “Kuyandisirwe, mpu: Arhali mugati gônegujira omuntu, ci ajirwa na ngasi luderho lurhenga ekanwa ka Nyamuzinda.”
\p
\v 5 Shetani anacimurheremana, amuyereka caligumiza amami goshi g'en'igulu,
\v 6 erhi: “Nakuha obwo buhashe bwoshi n'irenge ly'ago mami goshi, bulya nabihirwe, nani nambihe ngasi yeshi nnonzize.
\v 7 Okamfukamira, nta kundi, byoshi byanaba byawe.”
\p
\v 8 Yezu anacimushuza, erhi: “Kuyandisirwe, mpu: Wakaz'imuharâmya Nyakasane Nyamuzinda wawe, onakaz'imukolera yenene.”
\p
\v 9 Okubundi anacimuheka, e Yerusalemi, amuyimanza oku kansho-sho k'aka-Nyamuzinda, hamira ahanshi,
\v 10 bulya kuyandisirwe, mpu: Akurhegekera bamalahika bage bakulange,
\v 11 na mpu: Bakuheke omu maboko gabo, olek'isarhala oku ibuye.”
\p
\v 12 Yezu anacishuza, erhi: “Kuyandisirwe mpu: Irhondo orhayiraga okarhagula Nyakasane Nnamuzinda wawe.”
\p
\v 13 Erhi ayusa ngasi nshumi, shetani arhang'imuleka
\p
\v 14 N'obuzibu bwa Mûka Mutakatifu, Yezu ashubira e galileya, n'irenge lyage yalagala omu cihugo coshi.
\v 15 Akaz'iyigiriza omu masinagogi gabo, n'abantu boshi bamukuza.
\p
\v 16 Anacija e Nazareti, co cishagala alereragwamwo; aja omu sinagogi omu lusiku lwa-sabato, nka oku anayorheraga, ayimanga mpu asome.
\v 17 Bamushumbiriza ecitabu c'omulebi Izaya. Erhi abungûla ecitabu ayirukira ahayandisirwe ntyala:
\q1
\v 18 Omûka gwa Nyakasane kuli nie, bulya anshîzire amavurha, antuma mpu ngend'iyigiriza a bakenyi emyanzi y'akalembe, (mfumye abaciyunjuzize omu mirhima), mbale omwanzi gw'obuyôkozi emw'abali omu mpamikwa, n'emwa emihurha, o gw'okushub'ikabona, ngalulire abarhindibuzirbwe omurhûla,
\q1
\v 19 nnandalike omwaka gw'obwonjo bwa Nyakasane.
\p
\v 20 Anacibunga ecitabu, acishubiza omu canzi, obalwarala. Abâli omu sinagogi boshi bamuyerekeza amasu.
\v 21 Okubundi anacirhondera ababwira, erhi: “Ene, olu lwandiko lwamayunjula omu marhwiri ginyu.”
\p
\v 22 Boshi bâli bamubêrire câli-ho, banacirhangala n'enderho zarhengaga omu kanwa kage, mpu: “K'arhali mwene-Yusufu oyu?”
\p
\v 23 Anacibabwira, erhi: “Ntahabire oku mwambwira ogu mugani, mpu: “We mufumu, ocibuke wêne! Birya byoshi barhubwiraga mpu byabire e Kafarnaumu, obijirage n'eno mwirhu.”
\v 24 Ashub'ibabwira, erhi: “Okuli, mmubwire, nta mulebi oyankirirwa bwinja omu cihugo cabo.
\v 25 Neci, mmubwizire oku binali: hâli bakana banji omu Israheli amango g'Eliya, erhi enkuba ehangama myaka isharhu na myezi ndarhu n'erhi ecizombo cizûka omu cihugo coshi.
\v 26 Nta muguma muli bo Eliya arhumirwe emwage, ci emwa omukazi mukana w'e Sarepta, omu cihugo c'e Sidoni.
\v 27 Na bashomyo banji bâli omu Israheli amango g'omulebi Elizeyo; ntaye ciru n'omuguma wafumizwe muli bo, ci Nâmani yêne w'e Siriya.”
\v 28 Erhi bayumva ntyo, abâli omu sinagogi boshi bakunira;
\v 29 banaciyimuka, bamuhulusa omu lugo, bamuhêka oku cigonzi c'entondo ecishagala cabo câli ciyubasirwekwo mpu bamulohe oku ncangu.
\v 30 Ci Yezu wani abagera ekarhi, acigendera.
\p
\v 31 Anaciyandagalira e Kafarnaumu, cishagala c'e Galileya; akabayigiriza olwa-saboto.
\v 32 Basomerwa n'enyigirizo zage, bulya akag'iderha nka ogwerhe obuhashe.
\v 33 Mw'eyo sinagogi mwâli omuntu ogwerhwe na shetani mubi. Anaciyakûza n'izu linene, erhi:
\v 34 “Cici rhufanwa, ewani Yezu w'e Nazareti? Kali wayishire mpu orhuheze? Nkumanyire we ndi: Mutagatifu wa Nnâmahanga.”
\p
\v 35 Yezu anacimukankamira, erhi: “Hulika, onarhengemw'oyu muntu.” Olya shetani anacimugalagula ahanshi embere z'abantu boshi, amurhengamwo buzira kumubabaza.
\p
\v 36 Boshi bageramwo omusisi, bakabwirana bône na nnene, mpu: “Ema! Kwo kurhi oku? Ci adwirhe arhegeka abashetani n'obuzibu n'obuhashe, banadwirhe bahuluka!
\v 37 Intyo irenge lya Yezu lyanacilumira hoshi hoshi omu cihugo.
\p
\v 38 Erhi ahuluka omu sinagogi, aja aha mwa Simoni. Nnazala wa Simoni erhi ashushirwe bwenene; banacimusengerera.
\v 39 Amujaho, arhegeka lirya ishushira, lyamulika. Anacizûka ho na halya, arhondera abakolera.
\p
\v 40 Erhi izuba lizika, ngasi bâli bagwerhe abalwala ba ngasi buzamba, bamulerherabo. Naye Yezu akahirakwo ngasi muguma kwo okuboko, abafumya.
\v 41 Abashetani bakarhengamwo banji, bakayama banaderha, mpu: “We Mwene-Nyamuzinda!” Ci akabakankamira n'okubahanza okuderha, bulya bâli bamanyire oku ye Kristu.
\p
\v 42 Erhi buca, alikûla, acijira aharhali bantu. Orhutu rhw'abantu rhwakamulonza, n'erhi rhumuhikaho, rhwamuhagalika mpu arharhulekaga.
\v 43 Naye anacibashuza, erhi: “Kukwanine nyigirize emyanzi minja y'Obwami bwa Nyamuzinda omu bindi bishagala, bulya kwo kwarhumaga ntumwa.”
\v 44 Akayigiriza omu masinagogi g'e Yudeya.
\c 5
\cl Cigabi 5
\p
\v 1 Lero lusiku luguma erhi olubaga lumulundukîre mpu luyumve oluderho lwa Nnâmahanga, erhi naye ayimanzire eburhambi bw'enyanja y'e nazareti,
\v 2 anacibona mârho abairi masîke eburhambi bw'enyanja; abashana erhi bayomosire, badwirhe bashuka orhweshe rhwabo.
\v 3 Anacijamwo bwarho buguma, bwa Simoni; amubwira mpu aciyegûle hitya n'obwimango. Anacibwarhala, arhondera ayigiriza olubaga omu bwarho.
\v 4 Erhi ayus'iderha, abwira Simoni, erhi: “Musûle amarho emuhengere, murhege orhweshe rhwinyu.”
\p
\v 5 Simoni amushuza, erhi: “Waliha, rhwalibusire obudufu bwoshi, rhurhanabwine cici, ci oku kanwa kawe, nkolaga narhega.”
\v 6 Erhi baba bamajira ntyo, bagwarha nfi nyinji bwenene, ciru orhweshe rhwabo rhwalonz'irhulika.
\v 7 Banacikema ababo bâliomu bundi bwarho, mpu bayish'ibagwasa. Bayisha, bayunjuza amarho gombi, ciru hindi hitya galonz'ilohoma.
\v 8 Simoni-Petro, erhi abona okwo, acirhimba aha magulu ga Yezu, erhi: “Ontengeho, Yagirwa, bulya ndi muntu munya-byaha!”
\v 9 Bulya obwoba bwâli bumugwerhe bo n'abâli boshi, erhi obwo budubi bw'enfi burhuma.
\v 10 Yakobo na Yohane, bene Zebedayo, bakag'igenda boshi na Simoni, nabo kwo n'okwo. Yezu ancibwira Simoni, erhi: “Orhayobohaga: kurhenga ene bantu wakaz'iduba.”
\v 11 Okubundi banacisîka amarho gabo, baleka byoshi, bamushimba.
\p
\v 12 Byanaciba ntyo! Erhi aba akola ali omu lugo luguma, hanaciyisha omuntu ohonyosire lushomyo. Erhi abona Yezu, acirhimba oku idaho, amusegera, erhi: “Yagirwa, okalonza, wananfumya.”
\p
\v 13 Naye anacilambûla okuboko, amuhumakwo, anamubwira, erhi: “Nnonzize, fumaga.” Ha na halya olushomyo lw'olya muntu lwazimangana.
\v 14 Anacimuhanza mpu arhabwiraga ndi, erhi: “Ogende, oj'iciyerekana emwa omudahwa, onaj'ihâna entûlo erhegesirwe na Musa, ebe cerekane c'okufuma kwawe.”
\v 15 Irenge lyage lyaja lyalumira hoshi, na bantu mwandu bakamushubukira mpu bamuyumve, anabafumye endwala zabo.
\v 16 Yehe akaciyegûlira omu irungu, akashenga.
\p
\v 17 Kwanaciba lusiku luguma erhi adwirhe ayigiriza. Hâli Abafariseyo n'abayigiriza b'Amarhegeko bahubukaga omu ngasi cishagala c'e Galileya n'e Yudeya n'e Yeruzalemi, n'obuhashe bwa Nyakasane erhi bumulimwo mpu lyo afumya.
\v 18 Hanaciyisha abantu babarhwire omuntu ohozire enjingo oku ncingo; balonza okubamuhisa omu nyumpa n'oku bamuhira embere zage.
\v 19 Erhi babula aha bamugereza erhi ngabo y'abantu erhuma, banacishona oku nyumpa, bamugereza aha burhungiri, bamuyandagaza n'encingo kuhika omu kagarhi k'abantu embere za Yezu.
\v 20 Erhi abona obwemere bwabo, amubwira, erhi: “We mulume, ebyaha byawe byamarhenzibwa.”
\p
\v 21 Abafarizeyi n'abashamuka b'ihano barhondera bakengera omu murhima, mpu: “Ye ndi oyu walogorha ntya? Ka hali owankarhenza ebyaha arhanali Nnâmahanga yenene?”
\p
\v 22 Yezu abon enkengero zabo, abashuza, erhi: “Cirhumire mukengera ntyo omu mirhima yinyu?
\v 23 Kuci kulembu kulusha, okuderha, erhi: ebyaha byawe byamarhenzibwa, erhi okuderha, erhi: yimuka, olambagire?”
\v 24 Lero lyo mumanya oku Mwene-omuntu agwerhe obuhashe bw'okukula ebyaha en'igulu, anacibwira nyakuhola enjingo, erhi: “Nkurhegesire oyimuke, oyanke encingoyawe, oj'emwawe.”
\v 25 Ho na halya, ayimuka embere z'abantu boshi, abarhula erya ncingo âli agwishirekwo, acijira emwage, aj'akuza Nyamuzinda.
\p
\v 26 Boshi barhangala, bakuza Nnâmahanga; bageramwo omusisi, banarhondera baderha, mpu: “Rhwabwine ebirhangazo ene.”
\p
\v 27 Enyuma ly'okwo, anacihuluka, abona omuvurhisa, ye Levi, erhi atamire e kagombe k'okuhôza, amubwira, erhi: “Nshimba!”
\v 28 Anacileka byoshi, ayimuka, amushimba.
\p
\v 29 Levi amurheganyiza idinie omu mwage; bavurhisa mwandu n'abandi bantu nabo bâli oku cîbo bo na bo.
\v 30 Abafarizeyi n'abashamuka babo b'ihano bagaya, banabwira abaganda bage mpu: “Cirhuma mulira munanywera haguma n'abavurhisa n'abanyabyaha?”
\p
\v 31 Yezu anacibashuza, erhi: “Barhali bantu bagumaguma balonza omufumu, ci abalwala.
\v 32 Ntayishaga nti nd'ilonza aberu-kweru, ci abanya-byaha, lyo baciyunjuza.”
\p
\v 33 Nabo banacimubwira, mpu: “Ci abaganda ba Yowane banacishalise kanji kanji n'okushenga, n'ab'Abafarizeyi kwo n'okwo, ci wehe abawe balya bananywe!”
\p
\v 34 Yezu abashuza, erhi: “Ka mwankashalisa abira b'omuhya-mulume anaciri haguma nabo?
\v 35 Ensiku zacibayishira, amango banyagwa omuhya-mulume, zo nsiku bacishalisemwo ezo.”
\p
\v 36 Ashub'ibabwira ogu mugani, erhi: “Ntaye obera eciremwo c'omwambalo muhyahya akacilemeka oku mwambalo mukulukulu; n'owalemeka ntyo, erhi abezire gulya mwambalo muhyahya, na cirya ciremwo c'omwambalo muhyahya cirhankayumanana na gulya mukulukulu.
\v 37 Kandi ntaye ohongolera amavu mahyahya omu rhubindi rhukulukulu; n'owahongoleramwo, galya mavu mahyahya ganabera orhubindi, amavu gacibulajikire, abule n'orhubindi.
\v 38 Ci amavu mahyahya gaja omu rhubindi rhuhyahya.
\p
\v 39 Na nta muntu wanywire oku mavu makulukulu wankacilonza amahyahya. Bulya anaderha, erhi: “Amakulukulu go manunu.”
\c 6
\cl Cigabi 6
\p
\v 1 Byanaciba ntyo! Erhi ayish'agera omu mashwa olwa-sabato, abaganda bage bakakonola emihuli y'engano, baja bayinyira omu nfune banayibujegera.
\v 2 Okubundi baguma omu Bafarizeyi bababwira, mpu: Cirhumire mujira okiuhanzibwe olusiku lwa sabato?”
\p
\v 3 Yezu abashuza, erhi: “Ka murhasag'isoma kurhi Daudi ajiraga erhi akola âli bufa n'ishali, bo n'abâli boshi?
\v 4 Oku ajaga omu ka-Nyamuzinda, ayanka amantug'enterekero, alya, aha n'ababo, nobwo gâli gahanzibwe okulibwa n'abarhali badahwa bonene?”
\v 5 Anacibabwira, erhi: “Mwene-omuntu ye Nna-olwa sabato.”
\p
\v 6 Olundi lwa sabato, aja omu sinagogi, arhondera ayigiriza. Mwâli omuntu ohozire okuboko kulyo.
\v 7 Abashamuka b'ihano n'abafarizeyibakamuhenguza mpu babone erhi amufumya olwa-sabato, lyo bamushobeka.
\v 8 Ci yehe erhi amenyire entimarhima zabo. Anacibwira olya muntu ohozire okuboko, erhi: “Yimuka, oj'ekarhi.” Anaciyimuka, ayimanga.
\v 9 Okubundi Yezu ababwira, erhi: “Nmmudosa: ka kuyemerirwe okujira kwinja olwa-sabato ahali h'okujira kubi, okuciza obugumaguma bw'omuntu ahali h'okubuheza?”
\v 10 Anacibagezamwo amasu boshi, abwira olya muntu, erhi: “lambûla okuboko kwawe.” Akulambûla, n'okuboko kwage kwafuma.
\v 11 Bôhe banacigwarhwa n'omûngo, baja kadali bône na nnene mpu kurhi bajira Yezu.
\p
\v 12 Mw'ezo nsiku, arheremera oku ntondo, aj'ishenga; alala ashenga Nyamuzinda obudufu bwoshi.
\v 13 N'erhi buca, ahamagala abaganda bage, acishoga ikumi na babiri muli bo, abaha izino ly'entumwa:
\v 14 Simoni, amuyirika izino lya Petro, n'omulumuna Andreya; Yakobo na Yowane; Filipo na Bartolomeyo;
\v 15 Mateyo na Toma; Yakobo mwene-Alfeyo na Simoni oderhwa Sha-bushiru;
\v 16 Yuda mwene-Yakobo na Yuda w'e Keriyoti owamulenganyagya.
\p
\v 17 Anaciyandagala bo na bo, ayimanga omu cirêre c'entondo. Hâli ngabo nyinji y'abaganda bage n'abantu mwandu b'e Yudeya yoshi n'e Yeruzalemi, n'entambi z'e Tiri n'e sidoni,
\v 18 bayishaga mpu bamuyumve, anabafumye endwala zabo; na ngasi boshi balibuzibagwa n'abashetani bafuma.
\v 19 Olwo lubaga lwoshi lwakag'ilonza okumuhumakwo, bulya obuhashe bwamurhengamwo bwakag'ibafumya boshi.
\v 20 Okubundi anacilikira abaganda bage amasu, aderha, erhi: “Iragi linyu mwe bakenyi, bulya Obwami bwa Nyamuzinda buli bwinyu.
\v 21 Iragi linyu mwe mushalisire buno, bulya mwaciyigurha. Iragi linyu mwe mudwirhe mwalaka buno, bulya mwacisheka.
\p
\v 22 Iragi linyu abantu baka mmushomba, bakammukaga, bakammujacira n'oshologorhwa n'izino linyu mpu libi Mwene-omuntu orhumamire.
\v 23 Olwo lusiku musime munacishinge, bulya oluhembo lwinyu lwabe lunene omu mpingu. Kwo bîshe bajiriraga abalebi ntyo.
\p
\v 24 “Ci muli bahanya mwe bagale, bulya mugwerhe oluhembo lwinyu!
\v 25 Muli bahanya mwe muyigusire buno, bulya mwacishalika! Muli bahanya mwe mudwirhe mwasheka buno, bulya mwacilaka munabande endulu!
\v 26 Buhanya bwinyu mukasimwa n'abantu boshi! Kwo bîshe bajiriraga abalebi n'obunywesi ntyo.
\p
\v 27 “Ci mwe mudwirhe mwanyumviriza, mmubwizire: Muzigire abashombanyi binyu, abammushomba mubajirirre aminja;
\v 28 abammuheherera mubahe obwanga, abammushobeka mubasengerere.
\v 29 Omuntu akakurhimba oluhi omu irhama, onamuhindulir'erindi; n'owakunyaga ecishuli cawe, orhamuhagalikaga oku lubega.
\v 30 Ngasi okuhûnyire onamuhe, n'okunyazire ehi ogwerhe, orhacihishuriraga.
\v 31 Oku mulonza abandi bammujirire, ninyu ntyo kwo mubajirirage.
\p
\v 32 Mukazigira abammuzigira, luhembo luci mukwanine? Bulya ciru n'abanya-byaha bazigira ababazigira.
\v 33 N'erhi mwankajirira kwinja abammujirira aminja, luhembo luci mukwanine? Ciru n'abanya-byaha nabo banajire ntyo.
\v 34 N'erhi mwankahoza abamulangalire oku bayish'immuholôla, luhembo luci mukwanine? Ciru n'abanya-byaga banahoze abanya-byaha mpu lyo bayish'iholôlwa nk'oku bahozagya.
\v 35 Mwehe muzigire abashombanyi binyu, mujire aminja, munahoze buzira okulangalira okuholôlwa, lyo oluhembo lwinyu luyish'iba lunene, munayish'iba bana b'Oli-enyanya; bulya yehe aba mwinja oku bantu babi n'abarhakûla bwasi.
\v 36 “Mube ba-bwonjo nk'oku Sho aba wabwonjo.
\p
\v 37 Murhakag'itwa oluli omu mwa bene, irhondo bankatwa oluli omu mwinyu; murhakag'iyagiriza, ninyu murhakayagirizibwa; mukababalira, ninyu mwababalirwe.
\v 38 Mukahâna, ninyu mwahâbwe: lugero nkana, lusindagîrwe, ludundaganyibwe, luyunjwire, bammuhirire omu nshoho. Bulay olugero mwagereremwo, lwo ninyu mwnagererwemwo.”
\p
\v 39 Ashub'ibabwira omugani, erhi: “K'omuhurha gwankalangula omuhurha enjira? K'erhankarhogera yombi omu nyenga?
\v 40 Owayiga arhalusha omuyigiriza; ci omwigirizibwa mwimâna aba nk'omwigiriza wage.
\p
\v 41 Cirhuma olola ehyasi hiri omu isu ly'owinyu, orhanabona enduluma y'omurhi eri omu isu lyawe?
\v 42 Kurhi wankabwira owinyu, erhi: Yaga, lemba nkudokôle ehyasi hikuli omu isu”, nobwo orhabwini enduluma y'omurhi ekuli omu isu? Eyi ncuku! Orhang'irhenza enduluma y'omurhi ekuli omu isu, ly'obona oku wadokôla ehyasi hiri omu isu ly'owinyu.
\p
\v 43 Nta murhi mwinja guyanakwo amalehe mabi; na nta murhi mubi guyanakwo amalehe minja.
\v 44 Bulya ngasi murhi gumanyirwa oku irehe lyago; oku kashugishugi barhahumbakwo magâka, n'oku bulengo barhashongakwo mujoco
\v 45 Omuntu nkana omu muhako mwinja gw'omurhima gwage arhenza aminja; n'omuntu mubi omu muhako mubi gw'omurhima gwage arhenza amabi. Bulya ebifukanine emurhima, kanwa kage kabiderha.
\p
\v 46 “Cirhuma mubwira: Yagirwa, Yagirwa, murhajira n'oku nderha?
\v 47 Ngasi oja emunda ndi, oyumva ebinwa byani anabijire, nammuyereka ndi ashusha.
\v 48 Ashusha omuntu wayubakaga enyumpa, abanda eciriba, ahumba bwenene, ahika oku lwala. Erhi amishi gasûka, olwishi lwacihonda kuli erya nyumpa, ci lurhahashag'iyidunda, bulya yali eyubasirwe oku lwala.
\v 49 Naye oyumva anabule okujira, ashusha omuntu wayubakaga enyumpa yage oku mushenyi, buzira ciriba. Erhi olwishi lucicihonda kuli yo, yacihongokera ho na halya; lero obuhanya bw'erya nyumpa bwacibêra nyanduma!”
\c 7
\cl Cigabi 7
\p
\v 1 Erhi ayus'ibwira olubaga ebyo binwâja omu kafarnaumu.
\v 2 Obwo erhi omurhambo muguma wa basirika igana omwambali agogomirwe bwenene âli obufa, erhi analimurhonyi w'omurhambo.
\v 3 Erhi ayumva emyanzi ya Yezu, anacimurhumira abashamuka b'Abayahudi, mpu bagend'imusengerera ayish'imufumiza omwambali.
\v 4 Erhi bahika aho Yezu ali, bashenga bwenene banamubwira, mpu: “Akwanine ajirirwe ntyo;
\v 5 bulya azigira obûko bwirhu, ciru yêne warhuyubakiraga isinagogi.”
\p
\v 6 Obwo Yezu anacilikûla bo na bo. Erhiayerekera ebwa nyumpa, olya mukulu w'abasirika arhuma abira bage, erhi: “Mâshi, Nahano, orhacirhamye, bulya ntakwanini oje omu mwani.
\v 7 Kwo kwarhumaga ncigaya niene nti ntakaja emunda oli. Ci oderhe cinwa ciguma conene, na mwambali wani afuma.
\v 8 Bulya nani, ciru akaba kurhegekwa ntegekwa, njira nani abasirika. Na nkulire obwo. Nambwire oyu, nti: genda. Na nkabwira mwambali wani, nti: jira hirebe, anahijire.”
\p
\v 9 Erhi Yezu ayumva okwo, asomerwa, ahindukira engabo yali emukulikire, aderha, erhi: “Mmubwizire okuli, ciru omu Israhelintasag'ibona obuyemere bungan'aha.”
\v 10 N'erhi abarhumagwa bashubira eka, bashimana olya murhumisi wali bufa akola mutaraga.
\p
\v 11 Okubundi anaciyanka enjira eja omu cishagala ciderhwa Nayimi. Abaganda bage n'engabo nyinji y'abantu bamukulikira.
\v 12 Erhi akola ahika omu hihulukiro ly'olugo, abona babarhwire omufu: âli mwana-rhabana cusha wa nnina, naye erhi na mukana; n'engabo erhali nyi y'abantub'oku lugo erhi bamulusize.
\v 13 Erhi Nyakasane amubona, amufa bwonjo, amubwira, erhi: “Orhalakaga.'
\v 14 Anaciyegera, ahuma oku nkunda-baniha. Abâli babarhwire bayimanga. Anaciderha, erhi: “We musole, Nkurhegesire ozûke!”
\v 15 Olya nyakufa abwarhala, arhondera aganira. Yezu amuha nnina.
\p
\v 16 Boshi bagwarhwa n'obwoba, banacikuza Nyamuzinda, mpu: “Omulebi mukulu azûsire omu karhi kirhu, na Nnâmahanga ayishir'irhandûla ishanja lyage.”
\v 17 Ogwo mwanzi gwanacilanda omu Byahudi mwoshi n'omu cihugo coshi c'eburhambi.
\p
\v 18 Obwo abaganda ba Yowane bamushambalira eyo myanzi yoshi.
\v 19 Yowane ahagala babiri omu baganda bage, abarhuma emunda Yezu âli, erhi: “Ka we olya wayishe, erhi wundi rhwalinga?”
\p
\v 20 Abo bantu erhi bamuhika ho, bamubwira, mpu: “Yowane Mubatiza arhurhumire emunda oli, mpu: “Ka we olya wayishe, erhi wundi rhwalinga?”
\p
\v 21 Muli ako kasanzi, anacifumya bantu banjiendwala, obuzamba n'abashetani, anahurhûla e mihurha minji.
\v 22 Okubundi anacibashuza, ababwira erhi: “Mugend'ibwira Yowane ebi mwabwine n'ebi mwayumvirhe: emihurha edwirhe yabona, abahozire amagulu badwirhe bafuma, ebihuli bidwirhe byayumva, abafu badwirhe bafûka, abakenyi badwirhe babwirwa Emyanzi y'Akalembe.
\v 23 N'iragi lyage orhasarhiri erhi nie ntuma!”
\p
\v 24 Zirya ntumwa za Yowane erhi ziba zamagenda, arhondera abwira olubaga ebya Yowane, erhi: “Bici mwali mujir'ilâba omu irungu? Ka lusheke lwahuliganyibwa n'empusi?
\v 25 Bici mwalig'ilâba? Ka muntu ayambirhe enyambalo y'obugale? Ci abayambala emyambalo y'obugale n'abalonza amasima, omu nyumpa z'ebwami baba.
\v 26 Bici mwalig'ilola? Ka mulebi? Neci ntyo, ciru kulusha omulebi.
\v 27 Oyo ye kuyandikiirwe: “Lola, narhuma entumwa yani embere zawe, nti ekurheganyize enjira.”
\p
\v 28 Mmubwizire oku omu babusirwe n'omukazi boshi, nta mulebi oli mukulu kulusha Yowane Mubatiza; ci kwône oli munyi kulusha ababo omu Bwami bwa Nyamuzinda, amulushire obukulu.
\p
\v 29 Olubaga lwoshi lwamuyumvirhe, ciru n'abanya-byaha babwine oku Nyamuzinda ayazize, babatizibwa obubatizo bwa Yowane.
\v 30 Ci erhi Abafarizeyi n'abashamuka b'ihano balahira bwabatizibwa naye, bagayaguza ihano lya Nyamuzinda.
\p
\v 31 “Ndi nankagererakwo abantu b'er'iburha? Ndi bashusha?
\v 32 Bashushire abana babwarhire oku irango, badwirhe bahamagalana banabwirana, mpu: “Rhushuba rhwammuzihira akarhera, murhanasamire. Rhwabanzire endûlu, murhanalasire!”
\v 33 Yowane Mubatiza anaciyisha, arhalyaga mugati arhananywaga mamvu; mwaderha, mpu: “Alimwo shetani!”
\v 34 Mwene-omuntu ayisha, erhi alya ananywa; mwaderha, mpu: “Lolagi omulyi mukulu n'omulalwe, mwira w'ebishungu n'ow'abanya-byaha!”
\v 35 Ci kwonene obushinganya bw'Obwirhonzi bwamanyîbwe n'bana bageboshi.”
\p
\v 36 Mufarizeyi muguma amulalika mpu aji'irya emwage. Anacija omu mw'olya Mufarizeyi, atamala aha cîbo.
\v 37 Hayisha mukazi muguma muny-byaha w'omu cishagala. Erhi ayunva oku ali oku cîboomu mw'oyo Mufarizeyi, anaciyish'adwirhe ecihakabiro c'omugavu.
\v 38 Ayimanga enyuma aha magulu gage, arhondera amuvugumulira emirenge oku magulu anayihôrhola n'emviri z'oku irhwe lyage; akamununugurha amagulu anagashiga amavurha g'omugavu.
\v 39 Olya Mufarizeyi wali omulalisire, erhi abona okwo, acidosa emurhima, erhi “Oyu muntu acibage mulebi, anali amanya mukazi muci oyu wamuhumakwo n'obworhere bwage: ali munya-byaha!”
\p
\v 40 Yezu anacimushuza, amubwira, erhi: “Simoni, ngwerhe oku nakubwira” Naye erhi “Mwigiriza, derha.”
\v 41 “Bashi babiri bâli omu mwenda gw'owabo muntu; omurhanzi erhi acihozize ingoyi irhanu, owa kabiri mafundo arhanu.
\v 42 Erhi babula eci bacuha, ababêra obwonjo bombi. Ohi muli bo wamuzigira kulusha?
\p
\v 43 Simoni ashuza, erhi: “Ncikêbirwe nti olya nyakubabalirwa oku binji.” Anacimubwira, erhi: “Wadesire oku binali.”
\v 44 Anacihindukira olya mukazi, abwira Simoni, erhi: “K'obwine oyu mukazi? Najîre muno mwawe, orhanshusire magulu, yehe amvugumulire emirenge oku magulu, anagahôrhola n'emviri zage.
\v 45 Orhanunugusire, yehe, ahajirire muno, arhaj'ihusa okununugurha amagulu.
\v 46 Orhanshizire amavurha omwirhwe; yehe anshizire omugavu oku magulu.
\v 47 Kuli okwo, nkubwire: akulîrwe ebyaha byage binji, bulya azigire bwenene. Ci ngasi obabalirwa bunyi, bunyi azigira.”
\v 48 Anacibwira olya mukazi, erhi: “Wakulîrwe ebyaha byawe.”
\p
\v 49 Abâli oku cîbo haguma naye barhondera okucidosa emurhima, mpu: “Ye muntu muci oyu orhenza ciru n'ebyaha?”
\p
\v 50 Anacibwira olya mukazi, erhi: “Obwemere bwawe bwakucizize; cigendere n'obuholo.”
\c 8
\cl Cigabi 8
\p
\v 1 Kwanaciba kandi erhi adwirhe ageragera omu ngon'omu bishagala, ayish'ashanûla anahigiriza emyanzi minja y'obwami bwa Nyamuzinda; na balya ikumi-nababiri erhi bamakulikire,
\v 2 haguma na'bakazi afumagya abashetani babi n'endwala: mariya magadelena, owarhenzibagwamwo bashetani nda;
\v 3 yowana muka kuza, murhambo wa herodi; suzana, na bandi banji bakag'ibarhabala n'ebirugu byabo.
\p
\v 4 Erhi engabo nyinji y'abantu ecilundumana n'erhi abakag'ihubuka omu bishigala byoshi bamushimba, anacibatwa ogu mugani, erhi:
\v 5 omuhinzi anacihuluka mpu aj'imira emburo zange. N'erhi abaakola adwirhe amîra, mburho nguma zarhogera eburhambi bw'enjira; zalabarhwa, n'orhunyunyi rhwacilirazo.
\v 6 Ezindi zarhogera omu lukarabuye; erhi zimera, zaciyumira erhi kubula mishi kurhuma.
\v 7 Ezindi zarhogera omu mishugi; erhi emishugi emera haguma nazo, yazihuhya.
\v 8 Ezindi zarhogera omu budaka bwinja; zamera zanaburha ngasi nguma igana” erhi aba adwirhe aderha ntyo, anaciyakuza, erhi: ogwerhe amarhwiri g'okuyumva ayumve
\p
\v 9 Abaganda bage bamudosa ogwo mugani kwo kuderha kuci.
\v 10 Anacibabwira, erhi: mwehe mwahirwe okumanya amahwe gw'obwami bwa Nyamuzinda; ci abandi bakaz'ibwirwa omu migani, iyo bakalola barhanabona, bakanayumvirhiza barhanayumve.
\p
\v 11 Ogwo mugani gw'ogu: Emburho, lwo luderho lwa nyamuzinda.
\v 12 Abali eburhambi bw'enjira, bo balya bayumvirhe; okubundi shetani ayisha, arhwelûla lulya luderho omu mirhima yabo, mpu lyo balek'iyokoka bakayemera.
\v 13 Nabo ab'omu lukarabuye, bo balya bayumva Oluderho baluyandikire banasimire; ci erhi nta mizî bagwerhe: baba bantu bayemera kasanzi, n'amango g'amashumi, banaciyegûla.
\v 14 Ezarhogeraga omu mishugi, bo balya bayumvirhe; erhi bacigenda, ebihamba, obuhirhi n'amasima g'eby'en'igulu byabahuhya, barhanacibonaga oku bayanakwo amalehe.
\v 15 Nazo ezarhogeraga omu budaka bwinja, bo balya bayumvirhe Oluderho n'omurhima nkana na mwinja, balushibirira, banayerakwo amalehe omu bushibirizi bwabo.
\p
\v 16 “Ntaye oyakiza akamole okukafunika, nisi erhi okukahira omu nterule, ci emugamba kamanikwa, lyo abaja omu nyumpa babona obulangale.
\v 17 Bulya ntaco cifulisirwe cirhakafulûlwa, na nt'ihwe lirhakarhulika n'okumanyikana na boshi.
\v 18 Kuziga murhege amarhwiri oku ebi muyumva! Bulya ogwerhe ye wahâbwe, naye orhagwerhi, ciru n'ehi acikubagire mpu agwerhe, ahinyagwa.”
\p
\v 19 Nnina na bene wabo banaciyisha emunda ali, ci babula oku bamuhikakwo erhi ngabo erhuma.
\v 20 Bamubwira, mpu: “Nyoko na bene winyu abo bali embuga bakulonza.”
\p
\v 21 Naye anacibashuza, erhi: “Nyama na bene wirhu bo ngasi bayumva ecinwa ca Nyamuzinda n'okucijira.”
\p
\v 22 Byanaciba ntyo! Lusiku luguma anacija omu bwarho bo n'abaganda bage, ababwira, erhi: “Rhuyikirire ishiriza.” Banacisokera emuhengere.
\v 23 N'erhi baba badwirhe bavugama, ahunga. Empusi yanacizûka, yatula omulaba omu nyanja; obwarho bwayunjula mishi, babona bakola bali omu kaga.
\p
\v 24 Banacimujaho, bamu tula, mpu: “Mâshi Mwigiriza, kufa kuno!” Anacizûka, akalihira empusi n'ebivumba by'omulaba; byahulika, n'omurhula gwaba.
\p
\v 25 Okuhandi ababwira, erhi: “Ngahi obuyemere bwinyu buli?” Banacigeramwo omusisi, banarhangala; balolanakwo bône na nnene, mpu: “Lero ye ndi oyu? Ci yehe adwirhe arhegeka empusi n'enyanja, binamuyumve!”
\p
\v 26 Banaciyikirira omu cihugo c'Abajerazeni, ishiriza ly'e Galileya.
\v 27 Oku anayomoka, aci tundu oku muntu w'eco cishagala walimwo bashetani. Kurhenga mîra, arhanaciyambalaga, n'okulala, arhacishigo kwo munyumpa, ci omu byusho.
\p
\v 28 Erhi abona ayezu, ayâma, acirhimba aha magulu gage, aderha n'izu linene, erhi: “Bici rhufanwa nawe, Yezu Mwene-Nyamuzinda w'Enyanya? Orhandibuzagya, Mâshi we okonkwa!”
\v 29 Yezu erhi adwirhe arhegeka oyo shetani mpu arhengemwo oyo muntu. Bulya kanji oyo shetani ali amuzimuhire; bakamulanga mushwêke n'engoyi n'emigozi; kurhanarhumaga arhanakatwa emigozi, n'olya shetani akamukulumbana omwirhungu.
\p
\v 30 Yesu amudosa, erhi: “We ndi izino lyawe?” Naye ashuza, erhi: “Murhwe” bulya ali mwo bashetani banji.
\v 31 Banacimuhûna mpu arhabarhegekaga baje omu kuzimu.
\v 32 Aho hâli obuso bunene bw'engulube, erhi ziyabusire oku ntondo. Balya bashetani bamuhûna mpu abayemerere babe zo bajamwo. Anacibayemerera.
\v 33 Obwo balya bashetani banacirhengamwo olya muntu, baja omu ngulube; obuso bwahona oku manga, bwagend'iciloha omu nyanja, bwanacizika.
\p
\v 34 Abangere erhi babona oku byabire, bakûlaomulindi, bjiderha ogwo mwanzi omucishagala n'omu ndimiro.
\v 35 Abantu banacishalamuka mpu baj'ilola oku byabire. Erhi bahika hali Yezu, bashigana olya abashetani barhengagamwo atamire aha magulu ga Yezu, akola ayambirhe anagwerhe obukengere bwage; bayoboha.
\v 36 Ababonaga oku byâba, babarhondereza oku oyo muntu walimwo bashetani afumaga.
\v 37 Okubundi olubaga lwoshi lw'ecihugo c'Abajeraseni lwayinginga Yezu mpu abarhenger'eka, bulya bâlibayobohire bwenene. Naye anaci shonera omu bwarho, acigalukira.
\v 38 Olya muntu walimwo bashetani amusengera mpu abêre bo naye; ci Yezu amusegera amubwira erhi:
\v 39 “Shubira emwinyu, ogend'iganira ngasi byoshi Nnâmahanga akujirire” Anacihera enjira, aj'alumiza omu cishagala coshi ngasi kwoshi Yezu amujirire.
\p
\v 40 Erhi Yezu agaluka, olubaga lwamuyankirira, bulya bakag'imulinga boshi.
\v 41 Hanaciyisha omuntu, mpu ye Yayiro, wali mukulu w'esinagogi. Anacicirhimba aha magulu ga Yezu, amushenga mpu aje emwage;
\v 42 bulya âli agwerhe omwana w'obunyere wa cusha, wa nka myaka ikumi n'ibiri muburhe, erhi anali bufa. Erhi akola ayija, olubaga lunji lw'abantu lwâlilumukulikire lwamugorha.
\v 43 Lero omukazi walwalaga omududu kurhenga myaka ikumi n'ibiri, erhi abafumu bayusize ebintu na ntaye wamufumize,
\v 44 amuyisha enyuma, amuhuma oku cishumiro comukubo gw'ecishuli, na ho na halya ecirhmbo cage cahuba.
\v 45 Yezu anacidosa, erhi: Ndi ompumirekwo?” Boshi erhi bahakana, lero petro n'ababo bamubwira, mpu: “Muyigiriza, c'engabo y'abantu eyo ekulunduminekwo enakugosire.”
\p
\v 46 Yezu erhi: “Omuntu ampumirekwo, bulya nayumvirhe obuzibu bwantengamwo.”
\v 47 Olya mukazi erhi abona agwasirwe, anaciyisha, aja'ageramwo omusisi, acirhimba aha magulu gage, acishobeka embere z'abantu boshi, ababwira ecarhumaga amuhumakwo n'oku amufumiraga oku liguma.
\v 48 Anacimubwira erhi: “Mwana wani, obuyemere bwawe bukufumize; ocigendere n'obuholo.”
\p
\v 49 Oku acidwirhe aderha, muntu muguma wahubukaga emwage ayish'ibwira omukulu w'esinagogi, erhi: “Mwali wawe amarhengamwo Omûka orhacirhamagya Omwigiriza.”
\p
\v 50 Erhi Yezu ayumva ako kanwa, amubwira, eri: “Orhayobohaga; oyemere kwonene, afuma.”
\v 51 Erhi ahika omu nyumpa, arhazigaga owamukulikiramwo, orhali petro na Yowane na Yakobo bo n'ishe na nnina wa olya mwana-nyere.
\v 52 Boshi erhi badwirhe bamulakira banabanda endulu. Anaciderha, erhi: “murhalake, bulya omwana arhafiri, ci al'iro.”
\v 53 Bamushekera, bulya bâli bamanyire bwinja oku anafîre.
\v 54 Yehe amugwarha okuboko, ayakûza, erhi: “We mwana, zûka.”
\v 55 Omûkagwamushubiramwo, anacizûka ho na halya. Okubundi arhegeka mpu bamuhe ebi alya.
\v 56 Ababusi bage barhangala bwenene; abakomereza bwenene mpu ntaye babwiraga ogwomwanzi.
\c 9
\cl Cigabi 9
\p
\v 1 Ahamagala balya ikumi-na-babiri, abaha obuhashe n'obuzibu oku bashetani boshi n'oku ndwala mpu bazifumye.
\v 2 Abarhuma oku bagende bayalagaze Obwami bwa Nnamuzinda n'oku fumya endwala.
\v 3 Anacibabwira, erhi: “Murhahekaga kantu oku njira, ciru akarhi, ciru oluhago, ciru obuntu, ciru igerha; murhayambalaga bishuli bibiri.
\v 4 Ngasi nyumpa mwankanajamwo, mubêremwo kuhika mugende.
\v 5 Nabahalira okummuyankirira, munarhenge muli mulya lugo, mugukumule akatulo kammuli oku nshando, kube cagizo cinyu kuli bo.”
\v 6 Banacilikûla, bazunguluka ebishagala, baja bayigiriza Emyanzi y'Akalembe banafumya abalwala ngasi hoshi.
\p
\v 7 Mwami Herodi anaciyumva oku âli ajira kwoshi; ahaba kurhi ajira, bulya baguma bakag'iderha, mpu: “Yowane oyo ofusîre omu bafu”; abandi, mpu:
\v 8 Eliya oyo ogalusire”, n'abandi mpu: “Muguma w'omu balebi ba mîra ofusîre.
\v 9 Naye Herodi, erhi: “Yowane? Ka ntamutwaga irhwe! Aligi ndi oyo ndwirhe nayumva baderha ntyo?” Akalonzalonza okumubona.
\p
\v 10 Erhi entumwa zishubûka, zamurhondereza ebi zajizire byoshi, Anacibayanka, aciyegûla aharhali bantu ebwa cishagala ciguma ciderhwa Betisayida.
\v 11 Ci engabo erhi emanya, yamuguma ukira cirali. Abayankirira bwinja, abashamabalira emyanzi y'Obwami bwa Nyamuzinda, n'abâli balwala, abafumya.
\p
\v 12 Kuli obwo, izuba lyarhondera okuzonga. Balya Ikumi-na-babiri bamuja ho, bamubwira, mpu: “Lika abantu bacigendere baji lonza ebyo balya naho bahanda, omu bishagala bya hofi-hofi, bulya omwirungu omu rhuli.”
\p
\v 13 Anacibashuza, erhi: “Mubahe ebi balya mwenene.” Nabo, mpu: “Rhurhagwerhi cindi aha nyuma lyé migati irhanu yonene na nfi ibiri. Nkaba rhwêne rhugend'igula ebiryo by'okulisa aba boshi.”
\p
\v 14 Bulya bâli nka balume bihumbi birhanu. Anacibwira abaganda bage, erhi: “Mubabwarhaze rhudeko rhudeko, ngasi cirundo bantu makumi arhanu.”
\v 15 Banacikujira, babwarhaza abantu boshi.
\v 16 Okubundi ayanka erya migati oku eri irhanu na zirya nfi zombi, agalamira emalungu, abigisha, abibega, abihereza abaganda bage mpu bagabulire olubaga.
\v 17 Banacirya boshi, bayigurha. Bashubûza ebyasigalaga: birhiri ikumi na bibiri bya nshangukiza.
\p
\v 18 Lero kwanaciba lusiku luguma, erhi adwirhe ashenga lwihweko, erhi ali bo n'abaganda bage, abadosa, erhi: “Olubaga kurhi luderha mpu nie ndi?”
\p
\v 19 Banacimushuza, mpu: “Yowane, Mubatiza; abandi mpu muguma omu balebi ba mîra wafûsire.”
\p
\v 20 Ababwira, erhi: Ninyu mwe, kurhi muderha mpu nie ndi? “Petro anacishuza, erhi: “Kristu wa Nyamuzinda.”
\p
\v 21 Okubundi anacibahanza mpu barhabwiraga ndi.
\v 22 Erhi: “Mwene-omuntu akwanine ababale bwenene n'okunenwa n'abagula, abajinji b'abadahwa n'abashamuka b'ihano, ayirhwe, n'olusiku lwa kasharhu afûke.”
\p
\v 23 Akababwira boshi, erhi: “Owalonz'inshimba, acilahire yenene, abarhule omusalaba gwage ngasi lusiku, ankulikire.
\v 24 Bulya owalonze okuciza obuzine bwage, ye wabuheza; ci owaheze obuzine bwage erhi nie ntuma, ye wabucize.
\v 25 Bici byanka-kwanana omuntu okuba mwami w'igulu lwoshi, erhiankaciheza erhi okucishereza yenene?
\v 26 Bulya ngasi yeshi wabe nshonyi nie ntuma, n'enderho zani zirhuma, oyo Mwene-omuntu ayish'imubêra nshonyi, amango ayish'iyisha omu irenge lyage n'ery'Ishe na bamalahika batagatifu.
\v 27 “Mmubwire okunali; hali baguma muli aba bali aha barhakabona olufu, barhanac'ibona obwami bwa Nnamuzinda.”
\p
\v 28 “Erhi kugera nka nsiku munani ayusiz'iderha ebyo binwa, anaciyanka Petro na Yakobo na Yowane, arheremera oku ntondo, aj'ishenga.
\v 29 “Erhi aba akola adwirhe ashenga, enshusho y'obusu bwage yahinduka, n'emyambalo yage yaba myeru, yalangashana.
\v 30 Obwo bantu babiri baka ganira bo naye: bo Musa na Eliya.
\v 31 Banacibonekana omu irenge, bakashambala emyanzi y'okugenda kwage ayish'iyunjuliza e Yeruzalemi.
\v 32 Petro n'ababo erhi bazidohirwe n'iro. Erhi basisimuka, babona irenge lyage, na balya bantu bombi bayimanzire bo naye.
\v 33 Erhi abo bantu bayegûka, Petro abwira Yezu, erhi: “waliha, kuli kwinja rhubêre hano; rhuyubakeho rhuyumpa rhusharhu: higuma hyawe, ehindi hya Musa n'ehindi hya Eliya.” Erhi arhacimanyiri bici adwirhe aderha.
\v 34 Okuacidwirhe aderha ntyo, olwikungu lwayisha, lwababwika. Erhi olwikungu lubabwikira, abaganda barhigwa n'obwoba.
\p
\v 35 N'izu lyanacirhengamwo lulya lwikungu, erhi: “Oyu, ye mugala wani, ye Mwishogwa wani, mumuyumve.”
\v 36 Eryo izu erhi liyumvikana, erhri Yezu akola ali yenene. Banacihulika, mw'ezo nsiku barhabwiraga ndi eci babwine.
\p
\v 37 Byanaciba ntyo! Erhi buca, bakola bayandagala oku ntondo, ngabo nyinji yamuyishira.
\v 38 Obwo muntu muguma omu lubala anaciyakûza, erhi: “Mâshi Mwigiriza, nkuhunyire ololekwo mugala wani; bulya ali wa cusha.
\v 39 Shetani anakaz'imugwarha, ho n'aho anagwirira okuyâma, anamuzunguza, amugalagule kagali kumu n'okumurhumbya lufula; anayish'imulika erhi amayumy'amishi, erhi anamuyâgazize.
\v 40 Nahunyire abaganda bawe nti bamulibirhekwo, ci barhahashire.”
\p
\v 41 Yezu anacishuza, erhi: “Er'iburha libula-buyemere linya-mabi, kuhika mangaci nayorha ninyu erhi kulembera nammulembera? Lerhaga mugala wawe hano.”
\v 42 Nnamwana erhi ayegêra, shetani anacimurhimba oku idaho, amuzunguza anamugalagula kagali kûmu. Yezu anaci kankamira olya shetani, afumya omwana, amugalulira ishe.
\v 43 Boshi barhangala banasomerwa n'obukulu bwa Nyamuzinda. Okubundi erhi boshi baba badwirhe basomerhwa n'ebyo byoshi akag'ijira, anacibwira abaganda bage, erhi:
\v 44 “Lolagi mwehe ebinwa mwabika emurhima gwinyu: Mwene-omuntu akwanine ahânwe omu maboko g'abantu.”
\v 45 Cikwonene bôhe barhayumvagya olwo luderho; lwayorha lufulike mpu lyo barhahugukwe; banarhinya okumudosa.
\p
\v 46 Ehidali hyanacizûka muli bo, mpu: ndi mukulu muli bo kulusha ababo?
\v 47 Ci Yezu amanya enkenkero z'emurhima gwabo, ahamagala omwana w'ecirhaba, amuhira aha burhambi bwage,
\v 48 Anacibabwira, erhi: “Ngasi wayankirire oyu mwana Izino lyani lirhuma, erhi nie ayankirire, bulya oli murho kulusha ababo muli mwe, ye mukulu.
\p
\v 49 Yowane anacimubwira, erhi: “Yagirwa, rhwabonaga omuntu alibirhakwo abashetani oku Izino lyawe, rhwalonz'imuhanza, bulya arhakukulikira haguma nirhu.”
\p
\v 50 Ci Yezu anacimushuza, erhi: “Murhamuhanzagya, bulya orhali mushombanyi winyu erhi mwira winyu.”
\p
\v 51 Erhi ensiku zage z'okurhenga en'igulu zihika, anacihiga okuja e Yeruzalemi.
\v 52 Arhuma obugo embere zage. Nabo, balikûla, baja omu cishagala ciguma c'Abasamariya mpu bamurheganyize icumbi.
\v 53 Ci baramuyankiriraga, bulya âli ayerekire e Yeruzalemi
\v 54 Erhi babona ntyo, abaganda bage, Yakobo na Yohane, bamubwira, mpu: “Yagirwa, k'olonzize rhurhegeke omuliro gumanuke emalunga, gubasingonole?”
\v 55 Anacihindamuka, abakalihira, erhi: “Murhamanyiri murhima muci mugwerhe.
\v 56 Mweneomuntu arhishag'iheza abantu, ci okubaciza.” Banacigwarha enjira y'okuja omu cindi cishagala.
\p
\v 57 Erhi baba badwirhe bagenda, muntu muguma amubwira, erhi: “Nakushimba ngasi hoshi waknja.”
\p
\v 58 Yezu anacimushuza, erhi: “Banyambwe bajira obulumba, n'orhunyunyi rhw'omu malunga rhunjira enyôgo; Mwene-omuntu yehe arhajira aha ankaheba irhwe.”
\v 59 Abwira owundi, erhi: “Nkulikira.” Naye, erhi: “Waliha, orhang'indîka ngend'ibisha larha.”
\p
\v 60 Yezu anacimushuza, erhi: “Oleke abafu babishe abafu babo; wehe ogend'iyigiriza Obwami bwa Nyamuzinda.”
\p
\v 61 Owundi, erhi: “Waliha, nakukulikira, ci orhang'indîka nj'isezera ab'emwirhu.”
\p
\v 62 Yezu anacishuza, erhi: “Ngasi yeshi wama fumbarha enfuka, akashub'ikabagana enyuma, erhi arhakwanini Obwami bwa Nyamuzinda.”
\c 10
\cl Cigabi 10
\p
\v 1 Enyuma ly'aho, Nyakasane ashub'icishoga bandi makumi gali nda na babiri, abarhuma babiri babiri embere zage, mpu bamushokolere okuja omu ngasi cishagala na ngasi hantu ayegere yenene.
\v 2 Ababwira, erhi: “Emyaka y'okusarulwa eri minji, ci abakozi banyiha; hunagi Nn'emyaka arhume abakozi omu myaka yage.
\v 3 Mugendage! Mubwire oku mmurhumire nka bana-buzi omu karhi ka bacihazi.
\v 4 Murhahekaga mvumba, erhi luhago, erhi nkwerho, murhanalamusagya ndi omu njira.
\v 5 Ngasi nyumpa mwanajemwo, murhang'iderha, mpu: “Omurhûla mw'eyi nyumpa!”
\v 6 Mukaba muli omwana w'omurhûla, omurhûla gwinyu gwanamudekererakwo; erhi akaba arhamuli, gwanammugalukira mwe nne-gwo.
\v 7 Munabêre mw'erya nyumpa, mulye munanyweko ebi banagwerhe; bulya omukozi akwanine oluhembo lwage. Murhajaga omu n'omu.
\v 8 Ngasi cishagala mwayajemwo, bakammuyankiriramwo, munalye ebi bammurheganyize;
\v 9 mufumye abalwala bamuli, munabwire abantu, mpu: “Obwami bwa Nyamuzinda bummuli hofi.”
\v 10 Ci ngasi cishagala mwahajemwo, bakabula kummunyankirira, munaje omu mashango gaco, muderhe, mpu:
\v 11 “Ciru n'akatulo k'ecishagala cinyu kali karhunanîre omu nshando, rhukagukumwire, nti rhummusigireko, ci kwonene mumanyage oku Obwami bwa Nyamuzinda buli hofi.”
\v 12 Mmubwire: olwo lusiku Sodoma ayish'ibabalirwa kulusha eco cishagala.
\p
\v 13 Buhanya bwawe, Korozayini! Buhanya bwawe, Betisayida! Bulya ebisomerine byajizirwe emwinyu, bicijiragwa e Tiri n'e Sidoni, rhinga kurhenga mira bacibabazagya banatamale omu luvu, baciyunjuze.
\v 14 Co cirhumire, olusiku lw'olubanja, Tiri na Sidoni bayish'ibabalirwa kummulusha.
\v 15 Nawe Kafarnaumu, k'omanyire mpu walîha kuhika omu malanga?
\p
\v 16 Ngasi ommuyumva, erhi nie ayumvire; n'ommugayaguza, erhi nie agayaguzize; n'owangayaguza, erhi olya wantumaga ye agayaguzize.”
\p
\v 17 Balya makumi gali nda na babiri bashûbuka banashagalusire, mpu: “Waliha, ciru n'abashetani badwirhe baruyumva lyawe lirhuma!”
\v 18 Anacibabwira, erhi: “Nalangîre Shetani arhoga emaluga nka mulazo.
\v 19 Neci, nammuhîre obuhashe bw'okulabarha enjoka n'engobe, n'obuhashe bwoshi oku mushombanyi, na ntaco cammubabaze.
\v 20 Ci murhashagalukaga oku kuba abashetani badwirhe bammuyunva, ci mushagalukeoku kuba amazino ginyu gali mayandike omu mpingu.”
\p
\v 21 Ho n'aho, Yezu afunduswa na Mûka Mutagatifu, acishinga, erhi: “Nkukuzize, Larha, Mwami w'empingu n'igulu, bulya ebyo wabifulisire ab'obukengere bunji n'abirhonzi, wabifululira abirhohye. Neci, Larha, bulya kwo walonzize ntyo.
\v 22 Nahîrwe byoshi na Larha, na ntaye oyishi Ishe ye ndi arhanali Mugala, erhi oyu Omugala olonzize okumufululiraye.”
\p
\v 23 Okubundi anacihindamukira abaganda bage, aba bwira kwabo! Erhi: “Iragi ly'amasu gabwine ebi mudwirhe mwabona!
\v 24 Bulya, mmubwire, balebi na bami banji bacifinjire okubona ebimudwirhe mwabona, bara nabiboga, n'okuyumva ebi mudwirhe mwayumva, barhanabiyumvagya!”
\p
\v 25 Obwo mulenga muguma w'Amarhegeko anaciyimanga, alonza okumurhega, amudosa, erhi: “Waliha Mwigiriza, kurhi nankajira lyo mbona akalamo k'ensiku n'amango?”
\p
\v 26 Anaci mubwira, erhi: “Omu Marhegeko, cici ciyandisirwemwo? CIci osomwamwo?”
\p
\v 27 Naye amushuza, erhi: “Okazigira Nyakasane Nyamuzinda wawe n'omurhima gwawe goshi, n'omûka gwawe gwoshi n'emisi yawe yoshi n'obukengere bwawe bwoshi; n'owinyu nka oku ocizigira wenene.”
\p
\v 28 Yezu amubwira, erhi: “Washuzize bwinja; ojre ntyo, wabona akalamo.”
\p
\v 29 Ci yehe erhi acilonza okucirhenza enshonyi, abwira Yezu, erhi: “Owirhu ye ndi?
\p
\v 30 Yezu ashuza erhi: “Muntu muguma arhengaga e Yeruzalemi, ayandagalira e Yeriko, lero agwa omu maboko g'ebishumusi; erhi biba byamamunyaga ebi âli adwirhe byoshi byamanamushurha, byamuleka cirunda, byacigendera.
\v 31 Mudahwa muguma anaciyandagala muli eyo njira; erhi amubona, acigerera.
\v 32 Muleviti muguma kwo n'okwo, erhi ahahika, amulikira amasu, acizongera.
\v 33 Ci erhi Musamariya muguma mubalama amuhikaho n'erhi amubona, amufa lukogo.
\v 34 Anacimujaho, amutunga ebihuoku, abidubulirakwo amavurha n'erivayi, amushonesa oku ndongomi yage, amuheka omu k'ebigolo, amulwaza.
\v 35 Erhi buca, ajira mafundo abiri, agaha nn'ak'ebigolo, amubwira, erhi: “Omulwaze bwinja, na ngasi coshi wankakolesa kulusha aho, hano ngaluka, nku lyûle.”
\v 36 Muli abo basharhu, ndi odesire mpu ye wabo olya wagwaga omu maboko g'ebishumusi?”
\p
\v 37 Ashuza, erhi: “Olya wamufaga bwonjo.” Naye Yezu amubwira, erhi: “Ogende, nawe oj'ijira ntyo.”
\p
\v 38 Byanaciba ntyo! Erhi baba bali omu njira, Yezu aja omu lugo luguma; mukazi muguma, ye Marta, anacimuyankirira omu mwage.
\v 39 Oyo mukazi âli agwerhe omulumuna, izino lyage ye Marya; yehe acibwarhalira aha magulu ga Nyakasane, akayumva ebinwa byage.
\v 40 Naye Marta erhi arhubanukirwe n'emikolo minji y'okurheganya ebi bamushegera. Anaciyimuka amujaho, erhi: “Waliha, k'orhabwini oku mulumuna wani andekireomukolo nienene? Mâshi omumbwirire angwase.”
\p
\v 41 Nyakasane anacimushuza, erhi: “Marta, Marta, odwirhe wakoyakoya wanalibukana binji;
\v 42 nobwo ciguma conene cikwanine. Mariya ye wacishozire omwanya mwinja kulusha; arhakagunyagwa.”
\c 11
\cl Cigabi 11
\p
\v 1 Kwanaciba lero erhi ali hantu haguma adwirhe, ashenga. Erhi ayusa, muguma omu baganda bage amubwira, erhi: “Yagirwa, orhuigirize nirhu okushenga, nka kulya Yowane, ayigirizagya abaganda bage.”
\p
\v 2 Anacibabwira, erhi: “Nka mwashenga, mukaderha ntya: Larha, Izino lyawe likuzibwe; Obwami bwawe buyishe;
\v 3 Orhuhe ene akalyo kirhu ka ngasi lusiku;
\v 4 Orhubabalire ebyaha birhu, bulya nirhu rhubabalira ngasi yeshi orhuli omu mwenda; orhanarhuhiraga omu mashumi.”
\p
\v 5 Ababwira, erhi: “Muguma muli mwe erhi ankaba ajira omwira, ayish'imutula aha karhi k'obudufu, erhi: Mwira wani, mpoza migati isharhu,
\v 6 bulya omwira wani ambalamire ntanagwerhieci namuzimana.”
\p
\v 7 Naye amushuzize omu nyumpa, anamubwire, erhi: “Orhambere irhwe; mira olumvi lwahamikagwa, nankola ngwishire n'abana bani; ntankacizûka nti nkuhe.”
\v 8 OLya erhi akashubikomomba mamba, mmubwizire oku, ciru ankaba arhazuûsiri mpu amuhêre obwira, anazûka erhi burhe burhuma, amuhe ngasi eci alonza.”
\v 9 “Nani mmubwizire: Muhûne mwahâbwa, mulonze mwarhôla, mukomambe mwayigulirwa.
\v 10 Bulya ngasi ohûna anahâbwe, na ngasi olonza anarhôle, n'okomamba oku lumvi anayigulirwe.
\v 11 Mubusi ndi muli mwe, omugala erhi ankamuhûna obuntu, ankamuha ibumba? Nisi erhi ankamuhûna enfi, ka ankamuhaempiri?
\v 12 Nisi kandi erhi amuhûne iji, ka anakamuha ihiri?
\v 13 Mwe babi, akaba muyish'iha abana binyu ebinja, Sho W'empingu yehe k'arhalushe okuha abamuhûnyire Mûka Mutagatifu?”
\p
\v 14 Anaciba adwirhe alibirhakwo shetani, n'oyo shetani erhi wa kaduma. Erhi shetani akarhengamwo, kalya kaduma kaderha, n'olubaga lwarhangala.
\v 15 Ci baguma muli bo baderha, mpu: “Belzebuli, omurhambo w'abashetani, ye ahulusamwo abashetani.”
\v 16 N'abandi balonza okumurhangula, bamuhûna ecimanyiso cahubuka oku nkuba.
\p
\v 17 Ci yehe abona enkengero zabo, ababwira, erhi: Ngasi bwami buciberamwo, kuhya buhya, n'enyumpa zanakahongokera oku zindi.
\v 18 Naye shetani, akaba acigabiremwo yenene, kurhi obwami bwage bwankaciyimanga? BUlya mudesire mpu oku buzibu bwa Belzebubi ndibirhakwo bashetani.
\v 19 Akaba oku buzibu bwa belzebubi ndibirhakwo bashetani, oku buzibu bwa ndi abana binyu babalibirhakwo bo? Lero bo bayish'iba baciranuzi binyu.
\v 20 Ci akaba oku munwe gwa Nyamuzinda ndibirhakwo bashetani, kwo kuderha oku Obwami bwa Nnâmahanga bwayishire eno mwinyu.
\p
\v 21 Entwali ecibambazize ekalalîra enyumpa yage, ntaye wankahuma oku birugu byage.
\v 22 Ci erhi hankayisha omulushire burhwali, akanamuhima, anamunyaga emirasano yoshi ali acikubagire, n'ebi amunyagaga, anabigabaguza.”
\v 23 Oyu rhurhali rhwe naye, erhi mushombanyi, n'orharhôla haguma nani, erhi kushandaza ashandaza.”
\p
\v 24 “Shetani ankarhenga omu muntu, anaje agerera aharhalimishi, aje alonza ah'arhamukira. Akahabula, anaderha, erhi: “Nkacishubirire mulya mwani narhengaga.”
\v 25 Erhi amuhika, anashimana muli muhyajire munabambirwe bwinja.
\v 26 Anagenda obwo, alerha bandi bashetani nda babi kumulusha; n'erhi bajamwo, banacilambuliramwo. Okubundi obworhere buzinda bw'oyo muntu bwanaba bubi kurhaluka oburhanzi.”
\p
\v 27 Lero oku adwirhe aderha ntyo, mukazi muguma omu lubaga anaciyakûza, erhi: “Iragi ly'enda yakuhekaga n'amabere gakuyonsagya!”
\v 28 Ci yehe amushuza, erhi: “Iragi lyabo erhi bo abayumva ecinwa ca Nnâmahanga n'okucilanga!”
\p
\v 29 Erhi orhutu rhw'abantu rhumulundûkira, arhondera okubabwira, erhi: “Erîburha liri iburha libi; lyalonza ecimanyiso, n'ecimanyiso ntaco lyabona ecirhali cimanyiso ca Yona.
\v 30 Bulya, nka kulya Yona abêraga abantu b'e Ninivi cimanyiso, kwo na Mwene-omuntu ayish'iba kuli eri iburha.
\v 31 Omwamikazi w'Ebulyo ayish'ija lubanja n'eri iburha, aliyagirize, bulya arhengaga enyuma y'ebihugo mpu ayish'iyumva obushinganya bwa Solomani; n'olushire Solomani, y'ono oli hano!
\v 32 Abantu b'e Ninivi bayish'ija lubanja n'eri iburha, banaliâze, bulya baciyunjuzize erhi bayumva enyigirizo za Yona; y'ono oli hano!”
\p
\v 33 “Ntaye oyakiza akamole okukafulika omu nterule erhi omu byasi, ci oku ngondozo kamanikwa, lyo abaja omu nyumpa babona obulangale,
\v 34 Akamole k'omubiri gwage, lyo isu lyawe. Isu lyawe likaba ligumaguma, omubiri gwagegwoshi gunabe n'obulangashane; ci erhi lyankalwala, nagwo omubiri gwage gwanaba n'omwizimya.
\v 35 Ocidose erhi obulangale bukulimwo burhali mwizimya!
\v 36 Omubiri gwawe gwoshi gukaba n'obulangale, buzira cirumbu ciri omu mwizimya, gwoshi gwanabêra omu bulangale nka kulya akamole kakumolekera n'obulangale bwako.”
\p
\v 37 Oku acidwirhe aderha, Mufarizeyi muguma anacimulalika mpu aj'irya emwage. Anaciyija, atamala oku cîbo.
\v 38 Erhi abona okwo, olya Mufarizeyi arhonderha acidesa emurhima mpu arhacikalabire embere z'okulya.
\v 39 Ci Nyakasane amubwira, erhi: “Muli Bafarizeyi, mushuka ebiri emugongo gw'akabehe n'embere, ci erhi munayunjwire bushungu n'obubi!
\v 40 Ebi bingolongolo! Owajiraga ebiri emugongo k'arhali ye wajiraga n'ebiri omu ndalâla?
\v 41 Muhereze abakenyi ebi mugwerhe erhinkwo, na ntyo byoshi byammubêra bicêse.
\p
\v 42 Ci kwonene, buhanya bwinyu mwe Bafarizeyi, bulya muhâna entûlo y'emento n'eruta n'eya ngasi lushogo, mugal'iyibagira obushinganyanya n'obuzigire bwa Nnâmahanga! Nobwo byo mukwanine okurhang'ijira ebyo, buzira okuyibagira ebirhanzi.
\v 43 Buhanya bwinyu, mwe Bafarizeyi, bulya musima okubwarhala oku ntebe ntanzi omu masinagogi n'okulamusibwa oku mmâna!
\v 44 Buhanya bwinyu, bulya mushusha enshinda zirhâbonekana, ciru n'bantu banazigerekwo barhanamanyiri!”
\p
\v 45 Muguma omu bashamuka b'ihano ashuza, erhi: “Muyigiriza, omu kuderha ntyo, kurhujacira orhujacire nirhu!”
\p
\v 46 Naye, erhi: “Ninyu muli bashamuka b'hano, buhanya bwinyu! Bulya munabarhuze abantu emizigo erhankagalwa, nobwo mwêne ciru murhayihumakwo n'omunwe gwinyu!
\v 47 Buhanya bwinyu, mwe muyubakisa enshinda z'abalebi, n'obwo basho bo babayirhaga!
\v 48 Ntyo mulibahamirizi b'ebejiro bya basho, munayemere; bulya bo babayirhaga, ninyu muyubaka ebyusho byabo!
\v 49 Co cirhumire Obushinganya bwa Nyamuzinda buderha: Nabarhumira abalebi n'entumwa, bayirhamwo baguma banabalibuze,
\v 50 lyo eri iburha liyish'idosibwa omuko gw'abalebi gwabulajisire kurhenga okulemwa kw'igulu,
\v 51 kurhenga omuko gw'Abeli kuhika omuko gwa Zakariya, owanigiragwa omu ka-Nyamuzinda ekarhi k'olutari n'ahatagatifu. Okuli, mmubwire, ebyo byoshi byabaruzibwe eri iburha.
\v 52 Buhanya bwinyu, mwe bashamuka b'ihano! Bulya mwayansire olwigulo lw'obumanye. Mwene murhacimujaga, nabo abâli bamuja, mwabahagalika!”
\p
\v 53 Erhi ahuluka, abashamuka b'ihano n'Abafarizeyibarhondera okumukunirira bwenene n'okumudokereza binjibinji,
\v 54 bakamurhega mpu lyo aderha akanwa karhuma bamushobeka.
\c 12
\cl Cigabi 12
\p
\v 1 Erhi engabo nyinji emuzunguluka, ciru baguma bakalabarha abandi, arhondera okubwira abaganda bage, erhi: “Mumanye engezo y'Abafarizeyi, bwo bulyalya.
\v 2 Ntaco cifulisirwe cirhankafulûlwa, na nta'hwe lirhakarhulika.
\v 3 Kuziga ebi mwaderhire omu mwizimya, byoshi byayish'iderhwa izuba lyabasha, n'ecimwajaga mahwe omu kurhwiri muli omu nyumpa, cayish'iyakuzibwa oku mmâna.
\p
\v 4 Mwe bira bani, mmubwizire nti murhayobohaga abantu bayirha omubiri, n'enyuma ly'aho babule ecibankashub'ijira.
\v 5 Nkolaga nammuyereka ndi mukwanine okuyoboha: muyobohe olya wankab'amayirha, akashub'ihasha n'okukweba omu nyenga y'omuliro. Neci, mmubwizire, y'oyo ye muyoboha.
\v 6 Kabitora birhanu birhagulwa bujuma bubiri? Na ntaco muli byo ciyibagirwa na Nyamuzinda!
\v 7 Ciru n'emviri z'irhwe linyu ziri ngaje zoshi. Murhayobohaga; mulushire olugûrha lw'ebitora.
\p
\v 8 Ka mmubwire: ngasi yeshi wankuze embere z'abantu, naye Mwene-omuntu anamukuze embere za bamalahika ba Nnamuzinda.
\v 9 Ci owandahire embere z'abantu, ayish'ihakanwa embere za bamalahika ba Nyamuzinda.
\v 10 Na ngasi yeshi wajacire Mwene-omuntu, anababalirwe; ci omuntu walogorhere Mûka Mutagatifu, arhakababalirwa.
\v 11 Amango mwahekwe omu masinagogi n'embere mtwamanya n'abarhegesi, murharhamaga mwarhanya mpu kurhi mwasamba erhi binwa bici mwaderha.
\v 12 Bulya Mûka Mutagatifu ayish'immubwira ho na halya ebi mukwanine okuderha.”
\p
\v 13 Muntu muguma omu lubaga anacimubwira, erhi: “Waliha Mwigiriza, ombwirire mwene wirhu rhugabane akashambala kirhu.”
\p
\v 14 Anacimushuza, erhi: “Ewe larha, ndi wanjiraga muciranuzi nisi mugabi w'ebirugu by'akashambala kinyu?”
\v 15 Okubundi anacibabwira, erhi: Mumanye murhabaga ba kajîji, bulya omuntu obuzine bwage burhaba omu bunji bw'ebirugu byage.”
\p
\v 16 Anacibatwa omugani, erhi: “Hâli muntu muguma mugale, ishwa lyage lynanaciyêra bwenene.
\v 17 Anacirhimanya, erhi: “Kurhi najira obu ntagwerhi aha nahaka emyaka yani?
\v 18 Acidesa, erhi: “Namamanya oku najira: nkola nashaba enguli zani, nyubake engali kulusha, mwo nahaka emyaka yani n'ebirugu byani byoshi.
\v 19 Obwo mbwire omurhima gwani, nti: “We murhima, okola ogwerhe birugu binji muhako myaka erhali minyi; ojage wahulûka, olye, onywe onajire idinie.”
\p
\v 20 Ci Nyamuzinda anacimubwira, erhi: “Eci cingolongolo! Kali obubudufu bw'ene bayish'ikuyanga omûka! N'ebyo walundisire byayishig'iba bya ndi obwo?”
\p
\v 21 Kwo ali ntyo ngasi muntu ocilundikira yêne ahali h'okugalira Nnâmahanga.”
\p
\v 22 Okubundi anacibwira abaganda bage, erhi: “Co cirhumire mmubwira: “Murharhanyagya oku buzine bwinyu mpu bici mwalya n'oku mubiri gwinyu mpu bici mwayambala.
\v 23 Bulya obuzine bulushire ebiryo n'omubiri gulushire emyambalo.
\v 24 MUlole bahungwe: barharhwera barhanasarula, barhajira irhindikiro erhi nguli, Nyamuzinda agal'inabalisa! Ka murhabalushiri bwenene!
\v 25 Ndi muli mwe, ciru ankahangaza, wankahash'iciyushulira ikoro liguma oku buzine bwage?
\v 26 Akaba ciru ebinyibiyabire obuhashe bwinyu, cirhumiraga mukacirhamya oku bindi?
\v 27 Mulole kurhi obwaso bumera: burhakola burhanaluka. Mmubwizire oku ciru Solomani omu irenge lyage lyoshi arhayambalaga nka hyaso higuma muli rhwo.
\v 28 Kuziga Nnâmahanga akayambika ntyo ehyasi hiri omu ishwa ene n'irhondo hyakwebwa omu cibeye, banyamubula-buyemere, k'arhammujirire okulushire aho?
\v 29 Murhankag'irhanya mpu cici mwankalya, nisi mpu cici mwankanywa; mumanye murhacihiragaomu ntanya.
\v 30 Bulya ebyo byoshi bapagani b'en'igulu bo babilonza. Mwehe Sho ayishi oku mubilagirire kwo.
\v 31 Kuziga mulonze Obwami bwage, n'ebyo byoshi mwayish'ibiyushulirwa.
\p
\v 32 Murhayobohaga, mwe buso busungunu, bulya Sho alonzize okummuha Obwami.
\v 33 Muguze ebirugu binyu, murhabalemwo abakenyi. Mucilukire emvumba zirhashaja, munacibikire omuhako gurhahwa omu mpingu, emunda ecishambo cirhahika n'enundo erhalunda.
\v 34 Bulya aha omuhako gummuliho n'omurhima gwayish'immuba.
\p
\v 35 Muhwinje bwinja munafumbarhe orhumole rhwinyu rhutwane.
\v 36 Mube nk'abantu bâlinga nnawabo hano arhenga oku buhya, erhiayisha lyo bamuyigulira amakomamba oku lunvi.
\v 37 Iragi lyabo abashi nnawabo ashimana bali masu hano ayisha! Okuli, mmubwire, ayish'ikenyera, ababwarhaze aha cîbo cage, akabageramwo, abagabulire.
\v 38 Ayishe oku iro lirhanzi, ayishe oku irya-bantu, akabashanga bali ntyo, iragi ly'abo bashi!
\v 39 Muyumve bwinja: acibaga nnakâ ankamanya akasanzi ecishambo cayisha, arhankaguheka ciru ehitya, arhankanaleka enyumpa yage eberwa.
\v 40 Ntyo ninyu mube masu, bulya amango murhishi go Mwene-omuntu anayishe.”
\p
\v 41 Petro anacimubwira, erhi: “Waliha, ka rhwenene otwire ogo mugani, erhi boshi?”
\p
\v 42 Nyakasane ashuza, erhi: “Ndi baderha mpu ali mwimangizi mwikubagirwa na mwirhonzi, oyu nnawabo anasigire aha mbuga, ayish'iha ababo bashi ogwabo mulengo gw'engano omu mango gakwanine?
\v 43 Iragi ly'oyo mushi, oyu nnawabo ashimana adwirhe ajira ntyo hano ayisha!
\v 44 Okuli mmubwire, ayish'imurhambuza oku byage byoshi.
\v 45 Kwonene, oyo murhumisi erhi ankaderha emurhma, erhi: “Nnawirhwu alegamir'igalu”, okubundi arhondere ashurha abambali n'abambali-kazi, agwire okulya, okunwa n'okulaluka,
\v 46 nnawabo oyo mushi ayish'iyisha olusiku n'akasanzi arhamanyiri, amukage anamuganjire omu bagoma.
\v 47 Naye omushi oyishi eci nnawabo asîma, arhanacirheganye, arhanajire oku nnawbo alonza, ayish'shurhwa empimbo.
\v 48 Naye owakozire ebikwanine okushurhwa, ci arhamanyaga, ayish'inyulikwa, ci arhali bwenene. Ngasi wahîrwe binji, ayish'idosibwa binji, na ngasi wabisizwe binji, ayish'ilyuzibwa kulusha.
\p
\v 49 Muliro nal'ilerha enigulu, nanalonza bwenene guyâke!
\v 50 Ngwerhe obutatizo nayish'iyankirira, nampagalire omurhima kuhika buyunjule!
\v 51 Ka mumanyire mpu murhûla nal'ilerha en'igulu? Nanga, ci kukoza abantu.
\v 52 Bulya kurhenga buno, omu nyumpa ya bantu barhanu, bayish'icigabamwo basharhu balwise babiri, na babiri balwise basharu.
\v 53 Abantu bayish'icigaba, omubusi akoze omugala, n'omwana akoze ishe; omuzire akoze omwali, n'omwali akoze nnina; omukazi akoze omwalikazi, n'omwalikazi akoze nnazala.”
\p
\v 54 Ashub'ibwira olubaga, erhi: “Mukabona ecitû ciyimuka Ebuzikiro, munayirukire mwaderha, mpu enkuba yamahinda, erhi kwo binali ntyo.
\v 55 Nayo empusi y'Ebulyo ekahusa, munaderhe, mpu idurhu lyaba, erhi kwo binali.
\v 56 Ezi ndyala, munamanyirire obusu bw'ecihigo n'obw'emalunga! Cirhumirage murhacimanya aga mango?
\p
\v 57 Cirhuma murhamanyamwenene ecimmukwanine okujira?
\v 58 Ntyo okaheka oyu muli kadali naye lubanja emwa omuciranuzi, onacisêze muyukize omu njira, arhag'ikuheka omuganda, n'omuganda arhag'ikuhira omu mpamikwa.
\v 59 Nkubwire, orhamurhenge orhanaj'ilola obujuma buzinda.”
\c 13
\cl Cigabi 13
\p
\v 1 Muli ako kasnzi hanaciyisha abantu, bamubwira emyanzi ya balya Bagalilaya Bilato agushaga omuka gwabo omu gw'enterekero zabo.
\v 2 Anacibashuza, ababwira, erhi: “Ewe, ka mumanyire mpu abo Bagalilaya boshi, okwenge bamalibuzibwa ntyo?
\v 3 Mmubwizire oku nanga! Ci akaba murhaciyunjuzizi, mweshi kwo mwanahungumuka ntyo.
\v 4 Nisi erhi balya ikumi na munani bahoneragwa n'omutungo omu Silowe, ka mwamanya mpu bo babihire kurhaluka abao b'e Yeruzalemu boshi?
\v 5 Mmubwizire oku nanga! Ci akaba murhaciyunjuzizi, mweshi kwo mwanahirigirha ntyo.”
\p
\v 6 Ashub'ibabwira ogu mugani, erhi: “Muntu muguma âli agwerhe omuleheomu lukoma lwage. Ayish'al'ilonza amalehe kuli gwo, arhagabonaga,
\v 7 Anacibwira okonda lulya lukoma, erhi: “Ekola myaka isharhu eno erhi nyisha nd'ilonza amalehe kw'ogu mulehe, ntanagabona. Lero ogutwe; cici gucirirakwo obudaka?”
\p
\v 8 Naye amushuza, amubwira, erhi: “Mâshi Waliha, oshub'iguleka, ogu mwaka naguyuhirira nguhirekwo n'emyavu.
\v 9 Nkaba gwayâna lero... N'akaba nanga, oyish'igutwa.”
\p
\v 10 Anaciba adwirhe ayigiriza omu isinagogi olwa-Sabato.
\v 11 Mwâli mukazi muguma olimwo shetani w'obuzamba kurhenga byanda ikumi na munani; erhi agônyahire arhankanahash'iciyimusa.
\v 12 Erhi Yezu amubona, amuhamagala, anamubwira, erhi: “Ewe nyoko, wamafuma obuzamba bwawe!”
\v 13 Okubundi amuhirakwo amaboko. Ho na halya, anacigonyôka, akuza Nyamuzinda.
\p
\v 14 Ci omukulu w'isinagogiakunira, bulya Yezu amafumya omuntu omu lwa-Sabato. Anacibwira olubaga, erhi: “Ensiku z'okukola ziri ndarhu; muli ezo nsiku mukayisha mufumibwe, ci arhali omu lwa-Sabato.”
\p
\v 15 Nyakasane anacishuza, erhi: “Ezi ndyalya! Ka ngasi muntu muli mwe arhahulusa enkafu erhi endogomi yage omu lusiku lwa Sabato, aj'iyinywesa?
\v 16 N'oyu mwali w'Ibrahimu wali oziringisirwe na shetani kurhenga myaka ikumi na munani, k'arhâli akwanine yeki ashwekûlwe ezi ngoyi olwa-Sabato?”
\v 17 Erhi aderha ntyo, enshonyi zagwarha abashombanyi bage boshi, ci olubaga lwôhe lwoshi lwasîma ebirhangazo byoshi akag'ijira.
\p
\v 18 Anaciderha, erhi: “Lwiganyo luci nankashushanya Obwami bwa Nnamuzinda? Cici nankabugererakwo?
\v 19 Kwo buli nka mogomogo y'emburho y'esinapi omuntu ayankaga, ayimîra omu kwage; yakula yanaba murhi, orhunyunyi rhwayish'ikayubaka omu mashami gâgwo.”
\p
\v 20 Ashub'iderha, erhi: “Cici nankagererakwo Obwami bwa Nnamuzinda?
\v 21 Kwo buli nka lwango omukazi ayankaga, aluheba omu nshano ya mirengo isharhu, kuhika yoshi yalinda ebumbugurha.”
\p
\v 22 Aj'agera omu bishagala n'omu ngo, erhi aj'ayigiriza anali omu njira y'okuja e Yeruzalemu.
\v 23 Muntu muguma amubwira, erhi: “Waliha, ka banyi bayokoke?”
\v 24 Anacibashuza, erhi: “Mucisêze okugerera omu muhango mufunda, bulya, mmubwire, banji bayish'ilonza okugera barhanahashe.
\v 25 Amango nnanyumpa aba amayimuka amanahamika olumvi, ninyu mwamayorha embuga, murhondera mwakomamba, mpu: “Mâshi Waliha, orhuyigulire nirhu”, ayish'immushuza, erhi: “Ntishi muli ba ngahi.”
\p
\v 26 Ninyu obwo mwarhondere okumubwira, mpu: “Rhwalire rhwananywa haguma nawe, wayigirize n'emwirhu.”
\p
\v 27 Naye anâmushuze, erhi: “Ntishi muli ba ngahi; ntengiho, muje aha ntashigirwa, mwe banyankola-maligo mweshi!”
\v 28 Lyo mwayish'ihogera n'okukenyeza amino, mubona Ibrahimu n'Izaka na Yakobo n'abalebi boshi omu Bwami bwa nnamuzinda, ninyu mubona oku mwakabulirwe embuga.
\v 29 Bayish'ihubuka Ebushoshokero n'Ebuzikiro bw'izuba, Ebumosho n'Ebulyo, bayish'ishangira Obwami bwa Nnamuzinda.
\v 30 Neci, hali abazinda babe barhanzi, hali n'abarhanzi babe bazinda.”
\p
\v 31 Aho honênê, baguma omu Bafarizi bamujaho, banamubwira, mpu: “Ogende, orhenge kuno, bulya Herode alalîre okukuniga.”
\p
\v 32 Anacibashuza, erhi: “Mugende, muj'ibwîra oyo nyambwe ntyala: “K'orhabwini, ndwirhe nalibirakwo bashetani, ndwirhe nafumya abantu ene n'irhondo, n'olusiku lwa kasharhunyukirize!
\v 33 Ci ene n'irhondo na lisirhondo kukwanine ngende, bulya kurhali kwinja omulebi afîre omurhali omu Yeruzalemi.
\p
\v 34 Ewhe Yeruzalemu, Yeruzalemu! Obu oniga abalebi n'okubanda entumwa bakurhumire amabuye, kanga nalonzize okukumakuma abana bawe nka kulya engoko eyubarhira abana bayo omu byûbi..., Orhanalonzagya!
\v 35 Mumanyage! Obu mukola mwalekerwa enyumpa yinyu mushaka. Neci, mmubwizire oku murhakacishub'imbona kuhika olusiku mwaderhe, mpu: Aganze oyishire oku izino lya Nyakasane!”
\c 14
\cl Cigabi 14
\p
\v 1 Okuhandi Yezu anacija omu mwa mukulu muguma w'omu Bafarizeyi mpu ayikule, nabo bakamuhenguza.
\v 2 Obwo erhi muntu muguma walwala akabunda ali embere zage.
\v 3 Yezu anacibwira abashamuka b'ihano n'Abafarizeyi, erhi: “Ewe, ka kuyemerirwe okufumya omu lwa-Sabato erhi nanga?”
\v 4 Bagumaguma. Anaciyanka olya mulwala, amufumya, amulîka.
\v 5 Okubundi ababwira, erhi: “Ndi muli mwe, omugala, nisi erhi enkafu yage yankarogera emugoke, alek'iyizikûla ho na halya omu lwa-Sabato?”
\v 6 Banacibula oku bankamushuza.
\p
\v 7 Okubundi abwira abâli balalisirwe omugani, bulya amabona okubacishoga ebibwarhalo by'embere. Anacibabwira, erhi:
\v 8 “Nka oli mulalike oku buhya, orhahîra mpu ocidekereze oku ntebe ntanzi, bulya erhi omukengwa kukulusha ankayisha anali mulalike naye,
\v 9 owammulalika mwe naye alek'ikubwira, erhi: “Hundusa oyuoku ntebe”, lyo orhaj'itamala n'enshonyi oku ntebe yenyuma.
\v 10 Ci irhondo okalalikwa, onagend'icitamalira oku ntebe nzinda, lyo owakulalikaga, hano ayisha, akubwira, erhi: “Mwira wani, yegera embere! Obwo wanakengwa na balya muli balalike mwe nabo.
\v 11 Bulya ngasi muntu ocikuza arhohibwa, naye ocirohya akuzibwa.”
\p
\v 12 Anacibwira n'olya wali omulalisire, erhi: “Nka wajira idinie lya mushi erhi lya bijingo, orhalalikaga bira bawe, erhi bene winyu, erhi ab'omulala gwinyu, erhi balungwe bawe bagale, lyo barhish'ikulalika nabo, lunalek'iba luhembo lwawe.
\v 13 Ci nka wajira idinie, onahamagale abakenyi, ebirema, abakunagizi n'emihurha
\v 14 Obwo wanayish'ibona iragi, kulya kuba barhagwerhi eci bakugalulira! Bulya wayish'igalulirwa aha bufûke bw'abimâna.”
\p
\v 15 Muguma wa muli balya balalike, erhi ayumva ntyo, amubwira, erhi: “Iragi lyage owayalye oku biryo by'omu Bwami bwa Nnamuzinda!”
\p
\v 16 Naye anacimushuza, erhi: Muntu muguma anacijira idinie, alalika bantu bnji.
\v 17 Erhi amango g'okulya gahika, arhuma omwambali mpu aj'ilalûla abalalike, erhi: “Mpu muyishage, bulya byoshi biri birheganye.”
\p
\v 18 Ci bôhe baba nka balaganine boshi, barhondera okuhuna obwonjo. Omurhanzi, erhi: “Nzind'igula ishwa, kukwanine ngend'ilirhangula; nkuhunyire, ombabalire.”
\p
\v 19 Owindi, erhi: “Nzind'igula mahali arhanu ga nkafu, nkol'ij'igageza, nkuhunyire, ombabalire.”
\p
\v 20 Owindi aderha, erhi: Nzind'ija omu buhya, co cirhumire ntayisha.”
\p
\v 21 Olya muganda erhi agaluka, abwira nnawabo okwo. Nna-nyumpa anacikunira, abwira omwambali, erhi: “Okanye, oje omu mashanganizo n'omu njira, ngasi bali bakenyi, n'ebirema, n'emihurha, n'abakunagizi, obalerhe.”
\p
\v 22 Omwambali, erhi: “Waliha, najizire nk'oku warhegekaga, n'obugali ho buciri.”
\p
\v 23 Nnawabo olya mushi amubwira, erhi: “Ogonye engo n'enjira, osêze abantu bayishe, kuhika enyumpa yani eyunjule.
\v 24 Bulya mmubwizire oku balya bantu bâli balalike barhabayize ciru n'omuguma oku idinie lyani.”
\p
\v 25 Ngabo nyinji yamukulikira. Anacihindakula, ababwira, erhi:
\v 26 “Omuntu walonz'insimba, akaba arhanshombiri ishe, na nnina, na mukage, n'a bana bage, na bene wabo, na bali babo, ciru n'obuzine bwage, arhankaba muganda wani.
\v 27 N'orhabarhwiri omusalaba gwage, akankulikira, arhankaba muganda wani.
\v 28 Ndi muli mwe, akalonz'iyubaka omutungo, arharhang'ibwarhala, akaganja bici gwafa n'okulola erhi agwerhe ezaguyunjuza;
\v 29 arhag'ibanda eciriba busha arhanayunjuze omutungo, lyo n'abantu bagera barhamushekera, mpu:
\v 30 “Loli omuntu warhonderhagaokuyubaka, lero ayabirwa n'okuyunjuza!”
\p
\v 31 Nisi, mwami ohi wankarhabala mpu aj'ilwisa owabo mwami, abule kurhang'ibwarhala, agerereze erhi n'omurhwe gwage gwa bihumbi ikumi ahash'ikoza owabo nn'ebihumbi makumi abiri?
\v 32 Bulya erhi ankarhinya, anarhuma obugo, owabo aciri kuli, mpu bayumvanye.
\v 33 Ntyo ninyu kwo na kaguma: ngasi yeshi orhalesiri ebi ajira byoshi, arhankaba muganda wani.
\p
\v 34 Omunyu guba mwinja. Ci kwonene erhi gwankagaga, bici gwankacilungwamwo?
\v 35 Gurhankacikwanana omu ishwa ciru erhi oku cavu: gwanakabulirwa erubala. Ogwerhe amarhwiri g'okuyumva, ayumve!”
\c 15
\cl Cigabi 15
\p
\v 1 Obwa abavurhisa n'abanya-byaha bamulirana boshi mpu bayumve enyigirizo zage.
\v 2 Lero abafarizeyi n'abasha muka b'ihano bakadwira omu nda nk'ihiri, mpu; “Oyu muntu adwirhe ayankirira abanya-byaha analira haguma nabo!”
\p
\v 3 Anachibatwa ogu mugani, erhi:
\v 4 “Ndi mulimwe ojira bibuzi igana, ciguma cikahera, orhaleka birya bindi makumi gali mwenda na mwenda omubulambo, akakulikira cirya cihezire kuhika acibone?
\v 5 N' erhi acirhimana, anacihira aha lurhugo n'obushagaluke.
\v 6 Erhi ahika eka, anayakuza abira n'abalungu bage, ababwira, erhi: “musime haguma nani, bulya ecibuzi cani câli cihezire, nacibwine!”
\v 7 Kwo n'okwo, mmubwire, bwayish'iba bushagaluke omu mpingu oku munya-byaha muguma ociyunjuzize kulusha bantu makumi gali mwena na mwenda bimâna barhalagiriri okuciyunjuza.
\p
\v 8 “Nisi, mukazi ohi ogwerhi ifundo ly'amagerha, liguma limuhere, abule kutwana akamole. N'okuhyajira enyumpa, alongereze kuhika alirhole?
\v 9 N'erhi aba amalirhôla, anayakuze abira-kazi n'abalungu bage, erhi: “Musime haguma nani, bulya igerha lyâli limpezire nalibwine!”
\v 10 Kwo n'okwo, mmubwire, hayish'iba obushagaluke emwa bamalahika ba nyamuzinda oku munya-byaha muguma ociyunjuzize.”
\p
\v 11 Ashub'iderha, erhi: “muntu muguma agwerhe bagala babiri.
\v 12 Omurho anacibwira ishe, erhi: “larha, mpanani ebyani birugu by'obwire. Ishe anacibagabira ebirugu byage.
\v 13 Erhi hagera nsiku nyi, olya mwana ashana ebikunga, alikûla, aja umo cihugo c'ihanga. Erhi ahikayo, ashandaza ebirugu byage omu bulalahi.
\v 14 Erhi ab'amahwerwa na byoshi, ecizombo cikali cazûka mulya cihugo, abona oku amakena.
\v 15 Anacikanya, aj'ishiga mushamuka muguma wamuli cirya cihugo. Acimuhira oku irango mpu akamuyabulira engulube.
\v 16 Obwo akacifinja okushalûka n'ebyula engulube zakag'irya; ci abula ciru owamuhabyo.
\v 17 Acijamwo, erhi: “bashi banga baba ahamwirhu badwirhe bahigurha, nani oku nafîra enomunda n'ishali!
\v 18 Ema! Nkola nalikûla, nje emunda larha ali, mubwire, nti: “Larha, nabihîre Nnâmahanga nawe.
\v 19 Ntachishinganini okuderhwa mugala wawe: onjire nka muguma omu bambali bawe.”
\v 20 Anacigandûla, aja emw'ishe. Erhi aba aciri kuli, ishe amulangira, ayumva obwonjo bwamugwarha; anaciyisha alibulibirha, amubabira, amuhobera.
\v 21 Omugala amubwira, erhi: Larha, nabihîre Nyamuzinda nawe, ntacishinganini nderhwe mugala wawe.”
\p
\v 22 Obwo ishe abwrha abambali, erhi: “Mubanguke, mulerhe gulya mwmbalo gw'obulimbi, mumuyambike; mumuhire engolo ekuboko n'enkwerho emagulu.
\v 23 Mulerhe ecimasha cishushagire, mucibage, rhulye rhunajire olusiku lukulu.
\v 24 Bulya oyu mwana wani âli afîre, lero afûsire; âli ahezire, lero abonesire!” Banacirhondera okujira olusiku lukulu.
\p
\v 25 Obwo enfula yage erhi yahinzire. Erhi afuluka, akol'ahika eka, ayumva omulimba gw'ennanga n'amasamo.
\v 26 Anacikema mwambali wabo muguma, amudosa kurhi okwo.
\v 27 Naye amushuza, erhi: “Mulumuna wawe oyo oyishire; sho amabaga ecimasha cishushagire, bulya amubwine mugumaguma.”
\p
\v 28 Anacikunira bwenene, arhanacilonzagya ciru okuja omu nyumpa. Okubundi ishe ahuluka mpu amuyinginge.
\v 29 Ci yehe ashuza ishe, erhi: “Ndi byanda binga erhi kukukolera nkukolera? Ntazig'ivuma omu kanwa kawe ciru n'eliguma. K'oj'ompire nieki ciru omwana-hene mpu mmulye nanjiremwo idinie rhwe n'abirhu?
\v 30 Lero ene mugala wawe waherezagya ebyage byoshi omu bakazi b'ebishungu yisha, yehe wamamubagira ecimasha cishushagire!”
\p
\v 31 Ishe anacimubwira, erhi: “Mwana wani, wehe ensiku zoshi rhuba rhwembi, n'ebyani byoshi biba byawe.
\v 32 Ci kwâli kurhuyumanine okujira olusiku lukulun'okushagaluka, bulya mulumuna wawe âli afîre, lero afûsire; âli ahezire, lero abonesire!”
\c 16
\cl Cigabi 16
\p
\v 1 Ashub'ibwira abaganda bage, erthi: “Hâli mulume muguma mugale, erhi ajira omurhindisi w'ebirugu byage. Banacimushobeka emwa nnawabo mpu adwirhe ashandaza ebirugu byage.
\v 2 Amurhumiza, amubwira, erhi: “Kurhi kulya nayumvire baderha kuli we? Nyereka ebirugu olanga, bulyaorhacibe murhindisi.”
\p
\v 3 Olya murhindisi anacirhanya, erhi: “Lero kurhi najira obu nnawirhu antenza omu burhindisi bwani? Okuhinga nakuhashe, n'okuja nahûma nka mukenyi, enshonyi zayish'ingwarha.
\v 4 Namamanya oku najira lyo nyish'ibona owanyigulira hano nkûlwa omu burhindisi.”
\v 5 Okubundi ahamagala muguma muguma abâli omu myenda ya nnawabo. Anacidosa omurhanzi, erhi: “Mwenda muci walîre nnawirhu?”
\p
\v 6 Naye, erhi: “Mirengo igana ya mavurha.” Amubwira, erhi: “Yanka ecerhe cawe, bwarhala, oyandike duba makumi arhanu.”
\p
\v 7 Anacibwira owundi, erhi: “Nawe, mwenda muci walîre nnawirhu?” Naye, erhi: “Mirengo igana ya ngano.” Amubwira, erhi: “Yanka ecerhe cawe, oyandike makumi gali munani.”
\v 8 Nnawabo olya mulanzi mulanguza amukunga mpu ajizire ebwenge. Bulya abana b'er'igulu bo bayengeha omu babo kulusha abana b'obulangashane.
\v 9 Nani mmubwizire nti mukome amîra n'ebirugu by'enshamu, hano mubinyagwa, lyo abo birabammuyankirira omu ibwarhalo ly'emyaka erhanganwa.
\v 10 Omuntu oba mwikubagirwa omu binyi, ye na mwikubagirwa omu binene, n'oba ncùku omu binyi, ye na ncùku omu binene.
\v 11 Mukaba murhabiri bikubagirwa omu birugu by'enshamu, ndi wankaciyish'immulangisa ebirugu by'okunali?
\v 12 Na mukaba murhali bikubagirwa omu kantu ka bene, ndi wankacimmuha ehyaba hinyu?
\v 13 Nta mushi wankashiga bami babiri: bulya anashomba muguma, azigire owindi, erhi acishwekere kuli muguma, ajande owundi. Murhankahash'ikolera Nyamuzinda n'ebirugu.”
\p
\v 14 Abafarizeyi basima ebirugu erhi bayumva ntyo, bamugayaguza bwenene.
\v 15 Anacibabwira, erhi: “Mwe muciderha bimâna embere z'abantu, ci Nyamuzinda amanyire emirhima yinyu. Bulya eci abantu bakunga, co cishologorha Nyamuzinda.
\p
\v 16 “Kuhika yowane gâli marhegako n'Abalebi; kurhenga aho, Emyanzi y'Obwami bwa Nyamuzinda yayigirizibwe, na ngasi muntu akola aciseza akuhikamwo n'emisi.
\v 17 “Kuli kulembu irunga n'igulu bigere kulusha okurhenza herufi nguma y'Irhegeko.
\p
\v 18 “Ngasi yeshi ohulusa mukage akanayaka owundi, erhi kuhusha ahushire; naye oherula omukazi ohulusibwe n'iba, erhi kuhusha ahushire.
\p
\v 19 “Hâli muntu muguma mugale, erhi ayambale emyenda midukula n'ey'ecitwiro cihamu, na ngasi lusiku erhi kulya ebirho by'olusiku lukulu.
\v 20 Hâbâga na mukenyi muguma, ye lazaro, akaish'icilambulira aha luso lw'enyumpa yage, ânali ahwire bulema.
\v 21 Akacifinja okulya obushagulikizabwakag'irhoga oku cîbo c'olya mugale (arhanabonaga owamuhisakwo bwo). Ebibwa nabyo byakamugugumakwo, byanakamumîma ebihulu.
\v 22 Lero olya mukenyi anacifa, ahêkwa na bamalaika omu cifuba c'Ibrahimu. Olya mugale naye afa, abishwa.
\v 23 Erhi aba akola ali omu kuzimu, ayumva amalibuko; agalamira enyanya, alangira Ibrahimu na Lazaro omu cifuba cage.
\v 24 Anaciyakûza, erhi: “mâshi larha Ibrahimu, ombabalire, orhume Lazaro avumvuze omunwe gwage omu mishi, nyokolesemwo olulimi, bulya nahyire ntugurhira muno muliro.”
\p
\v 25 Ibrahimu amushuza, erhi: “Mwana wani, okengere oku wahâbirwe aminja omu bugumaguma bwawe n'oku Lazaro abwine amabi. Lero buno akola asimire, nawe oli omu malibuko.
\v 26 Na kulusha aho, aha karhi kirhu ninyu hali enyenga ndi: ngasi balonza okuhubuka eno mpu baje emwinyu banayabirwa, n'ab'eyo barhayikirira, emwirhu.
\p
\v 27 Olya mugale anacishuza, erhi: “nkuhunyirage, mâshi larha, orhume Lazaro aha mwirhu,
\v 28 bulya njira bene wirhu barhuma; abayigirize, balek'iyish'ija muno hantu h'amalibuko.”
\p
\v 29 Naye Ibrahimu, erhi: “bagwerhe Musa n'Abalebi; babayumva.”
\p
\v 30 Olya mugale amushuza, erhi: “arhali ntyo, mâshi larha Ibrahimu, ci muguma omu bafîre erhi ankaja emwabo, banaciyunjuza.”
\p
\v 31 Ibrahimu anacimubwira, erhi: “Bakaba barhayumwirhizi Musa n'Abalebi, ciru hankaba owafûka omu bafîre, barhankamunyumwa.”
\c 17
\cl Cigabi 17
\p
\v 1 Anacibwira abaganda bage, erhi: “kurhakahashikana kurhabe okuzarhaza, ci kwonene buhanya bwage owakulerhe!
\v 2 Kwankamukwanana kulusha ashwekebwe ibuye ly'olwanjika omu igosi anakwebe omu nyanja, ahali h'okusarhaza muguma muli aba bana barho.
\v 3 Mucirange! “Erhi owinyu ankajira kubi, omukalihirhe, n'akaciyaza, omubabalire,
\v 4 Ciru ankakubihira kalinda omu lusiku luguma na kali nda akuyishire, erhi: “Ncigayire”, onamubabalire.”
\p
\v 5 Entumwa za bwira nyakasane, mpu: “Orhuyushulire obuyemerer.”
\p
\v 6 Nyakasane ashuza, erhi: “Mucigwarhaga obuyemere bungana emogomogo y' emburho y'esinapi, mwanabwira ogu murhi, mpu: “kunduka, oj'emera mula nyanja” gwanammuyumva.
\p
\v 7 “Ndi mulimwe ojira omwambali ohinga nisi erhi oyabula ebintu, wankamubwira afuluka, erhi: “Kanya duba oj'irya?
\v 8 Abule okumubwira erhikwo, erhi: “Otenganyize ebiryo, ohwinje bwinja, ontumikire kuhika nyus'irya nanyus'inywa; nawe ogal'iyish'irya onanywe”?
\v 9 Ewe! K'anavuga oyo mwambali omunkwa bulya ajizire nkaoku ali arhegesirwe?
\v 10 Ninyu kwo n'okwo; nka mwamayus'ijira ebi murhegesirwe, muderhe, mpu: “Rhuli barhumisi ba busha; ntaco rhwajizire cirhâli cirhegeke.”
\p
\v 11 Kwanaciba, erhi akola ali omu njira y'okuja e Yeruzalemi, agera elubibi lw'e Samariya.
\v 12 Erhi aja omu chishagala ciguma, bantu ikumi balwaga olushomyo bamujayo. Bayimanga kuli.
\v 13 Banaciyakûza, mpu: “Mâshi Yezu Mwigiriza, orhufe nirhu bwonjo!”
\p
\v 14 Erhi ababona, ababwira, erhi: “Mugendag'iciyerekana emwa abadahwa.” Erhi bakola bali omu njira mpu bayije, banacifuma.
\v 15 Muguma muli bo, erhi abona oku afumire. Agaluka, aj'akuza Nnâmahnga n'izu linene.
\v 16 Acirhimba aha magulu ga Yezu, amuvuga omunkwa. Oyo muntu âli Musamariya.
\v 17 Obwo Yezu anaciderha, erhi: “K'arhali oku banali ikumi boshi bafumire? Balya bandi mwenda ngahi?
\v 18 Nta wundi wagalusire mpu aha Nyamuzinda irenge ecirhali eci cigolo conene!”
\v 19 Okubundi amubwira, erhi: “Yimanga, ocigendere; obwemere bwawe bwakucizize.”
\p
\v 20 Abafarizeyi bamudosa mpu mangaci Obwami bwa Nnamuzinda bwayishe? Anacibashuza, erhi: “Obwami bwa nyamuzinda burhamanywa amango buyisha,
\v 21 Na ntaye wankaderha mpu: bwo buno nisi erhi bwo bula! Bulya obwami bwa nyamuzinda buli ekarhi kinyu.”
\p
\v 22 Anacibwira abaganda bage, erhi: “Ensiku zaciyisha, mucifinje okubona lusiku luguma lwa Mwenye-muntu, murhanalubone.
\v 23 Bayish'ikammubwira, mpu: “Y'oyo oli hano!” nisi, mpu: “Y'oyo oli hala!” Murhayijaga murhanayiribirhiraga.
\v 24 Bulya nka Kulya omulazo gumoleka omu bitû kurhenga Ebushoshokero kuhika Ebuzikiro, ntyo kwo Mwene-omuntu ayish'iyisha Olusiku lwage.
\v 25 Kwonene burhanzi kukwanine ababalekunene n'okunenwa n'eri iburha.
\v 26 Nka kulya byabaga omu mango ga Nowe, kwo byanayish'iba omu nsiku za Mwene-omuntu.
\v 27 Bakag'ilya banakanywa, bakasheba banakashebwa, kuhika kulya lusiku nowe ajaga omu bwarho; ecihonzi cayisha, cabahombwa boshi.
\v 28 Nanka kulya byabaga omu mango ga Loto, bakalya banakanywa, bakagula banakaguza, bakabiba banakayubaka.
\v 29 Ci olusiku Lotu arhengaga e Sodoma, enkuba y'omuliro n'ey'ecibiriti yania, yabasingonola boshi.
\v 30 Ntyo kwo byayish'iba Olusiku Mwene-omuntu ahaciyerekane.
\v 31 Muli olwo Lusiku, omuntu wabe oku burhungiri bw'enyumpa, akaba ebirugu byage biri omu nyumpa, arhayandagalaga mpu abirhôle; n'owabe ali omu ishwa, kwo na kuguma, arhashubiraga nyuma,
\v 32 Mukengere olwa muka-Lotu.
\v 33 Owalonza okuciza obuzine bwage, anabuheze, n'owabuheze, anabulamye.
\v 34 Ka mmubwire: muli obwo budufu, bantu babiri babe Bali haguma aha ncingo nguma, muguma ahekwe n'owabo alekwe;
\v 35 bakazi babiri babe badwirhebashwera haguma, muguma ahekwe n'owabo alekwe; bantu babiri bayabe bali omu ishwa, muguma ahekwe n'owabo alekwe.”
\v 36 Nabo banacimushuza, mpu: “Ngahi, Waliha?”
\p
\v 37 Ababwira erhi: “Ngasi aha omurhumba gwabe ho n'enyunda zashubukire.”
\c 18
\cl Cigabi 18
\p
\v 1 Ashub'ibabwira omugani mpu kukwanine okushenga ensiku zoshi buzira kurhama, erhi:
\v 2 “Omu cishagala ciguma mwali omutwi w'emanjaorharhinyaga Nyamuzinda arhanacigonzagya ndi.
\v 3 Muli eco cishagala mwali na mukana muguma; akamushimba anamubwira, erhi: “Ontwire olubanja rhwe n'owirhu!”
\p
\v 4 Ajira nsiku nyinji erhi arhenguha. Buzinda acija emurhima, erhi: “Ciru akaba ntarhinya Nyamuzinda ntanacigonza ndi,
\v 5 obu oyu mukana anakambera irhwe, namutwira olubanja, lyo arhakomerera okukayish'imbera irhwe.”
\v 6 Okubundi NYakasane anaciderha, erhi: “Ka muyumvirhe oku oyo mutwi wolubanja mulyalya adesire?
\v 7 Ewe, ka Nnamahanga abishogwe bage bamubirikira buca-buyira arhabatwira olubanja? Analimulembedu emwabo?
\v 8 Mmubwizire oku ayish'ibatwira olubanja duba. Kwonene, k'amango Mwene-omuntu ayisha ayashimane obuyemere en'igulu?”
\p
\v 9 Nabo balya bamanya mpu bali bimana banagayaguza ababo, ababwira ogu mugani, erhi:
\v 10 “Bantu babiri banacirheramira omu ka-Nyamuzinda mpu baj'ishenga; muguma ali Mufarisayo n'owabo muvurhisa.
\v 11 Olya Mufarisayo aimanya, ashenga ntya emurhima gwage, erhi: “Yagirwa Nnamahanga, nkuvuzire omunkwa, bulya niehe ntaba nk'abandi bantu, bishungu, ndyalya, bagonyi, erhi nka oyu muvurhisa.
\v 12 Ncishalisa kabiri omu mugobe, nantula ecihimbi ca kali ikumi c'ebirugu byani byoshi.”
\p
\v 13
\v 14
\p
\v 15 Bakamulerhera ciru na'bana barho mpu abahumekwo. Abaganda bage erhi babona ntyo, babakalihira.
\v 16 Ci Yezu abahamagala, erhi: “Muleke baje aha ndi, mumanye murhabahanzagya. Bulya ababashusha, Obwami bwa Nyamuzinda buli bwabo.
\v 17 Okuli, mmubwire, orhayankirira Obwami bwa Nyamuzinda nka mwana murho, arhakabujamwo.”
\p
\v 18 Murhambo muguma amudosa, erhi: “Waliha, Mwigiriza mwinja, kurhi njira lyo mbona akalamo k'ensiku n'amango?
\p
\v 19 Yezu amubwira, erhi: “Cirhumire onderha mwinja? Ntaye oba mwinja aha nyuma za Nnamahanga yenene.
\p
\v 20 Oyishi amarhegeko orhahushe, orhanige, orhazibwe, orhahamirizé obunywesi, okenge sho n'a nyoko.
\p
\v 21 Olya naye, erhi: “Ebyo byoshi nyorha mbishimba kurhenga oburho bwani.”
\p
\v 22 Yezu erhi ayumva okwo, amubwira, erhi: “Ciguma cone cikusigalire: ebi ojira byoshi obiguze, ohe abakenyi, wayîsh'iba n'omuhako omu mpingu; okuhandi oyishe, onkulikire.”
\v 23 Ci yehe erhi ayumva ntyo, oburhe bwamugwarha, bulya ali mugale bwenene.
\v 24 Yezu erhi abona oku agayire, aderha, erhi: “Okuhika omu mpingu kw'omugale kuli kudarhi!
\v 25 Bulya okugeza enjavu omu murhule gw'ensinge kwo kulembu kulusha okuhisa omugale omu Bwami bwa Nyamuzinda!”
\p
\v 26 Abayumvagya baderha, mpu: “Ndi wacungukage obwo?”
\p
\v 27 Anacibashuza, erhi: “Okurhankahashikana emw'abantu, kwanahashikana emwa Nnamahanga.”
\p
\v 28 Obwo Petro anaciderha, erhi: “Oburhuli aha, rhwalesire byoshi, rhwakushimba!”
\p
\v 29 Naye ababwira, erhi: “Okuli, mmubwire, ntaye waleke enyumpa yage, erhi mukage, erhi bene wabo, erhi ababusi, erhi abana bage Bwami bwa Nyamuzinda burhumire,
\v 30 abule kuhabwa binji kulusha en'igulu n'akalamo karhahwa omu mango gaciyisha.”
\p
\v 31 Okubundi Yezu ayanka balya ikumi na babiri, ababwira, erhi: “Rhw'ono rhwayinamuka e Yeruzalemi: ebyayandikiragwa Mwene-omuntu n'Abalebi byoshi bikola byayunjula.
\v 32 Bulya ayish'ihanwa emwa abapagani, ashekerwe, ajacirwe, anamesherwekwo.
\v 33 Na banamushurha emikoba, bamuyirhe. Ci olwe nsiku isharhu ayish'ifuka.”
\v 34 Ako kanwa barhakatwaga ihuzihuzi ciru n'ehitya; lwayorha luderho lufulike kuli bo, barhanamanyaga kwo kuderha kuci.
\p
\v 35 Erhi akola ahika e Yeriko, omurhûla gwali gutamire eburhambi bw'enjira, gudwirhe gwahunira obuligo.
\v 36 Erhi guyumva engabo yagera, gwadosa mpu kwo kuderha kurhi okwo.
\p
\v 37 Bagubwira, mpu: “Yezu w'e Nazareti oyo wagera.”
\p
\v 38 Gwanaciyakuza, erhi: 'Mashi Yezu, Mwene-Daudi, onfe nani bwonjo!”
\v 39 Nabo abantu bali bashokwirebagukankamira mpu guhulike. Ci wohe gwahangaza, gwalushisa, erhi: “Mashi Mwene-Daudi, onfe nani bwonjo!”
\p
\v 40 Obwo Yezu anaciyimanga, arhegeka mpu balerhe oyo muntu. Erhi amuhikaho, amudosa, erhi:
\v 41 “Cici walonza nkujirire?” - Naye, erhi: “Yagirwa, nti mbone nani!”
\p
\v 42 Yezu amubwira, erhi: “Bonaga! Obuyemere bwawe bwakufumize.”
\v 43 Ho na halya ayirukira abona; amukulikira, aj'akuza Nnamahanga. Nalwo olubaga erhi lubona okwo, lwajîra Nyamuzinda irenge.
\c 19
\cl Cigabi 19
\p
\v 1 Erhi aja omu Yeriko, ahulukana omu lugo.
\v 2 Hanaciyisha mulume muguma, mpu ye Zakeyo; ali mukulu w'abavurhisa, anali mugale.
\v 3 Alonza okulolakwo Yezu n'okumumanya, ci ayabirwa erhi ngabo nyinji erhuma, bulya ali mmofi.
\v 4 Okubundi anacikanyriza, ashokola, aj'ishigira oku muhumbahumba, mpu amubone, bulya yo yali njira yage.
\v 5 Erhi Yezu ahahika, agalamira enyanya, amubwira, erhi: “Zakeyo we, shonoka duba, bulya ene aha mwawe naja.”
\v 6 Anacishonoka bimbirimbiri, amuyankirira aha mwage n'omwishingo.
\v 7 Ngasi bantu babonaga, bakaciduduma boshi n'okuderha, mpu: “Ahanzire aha mw'omunya-byaha!”
\p
\v 8 Zakeyo ayimanga, abwira Nyakasane, erhi: “Waliha, ebirugu byani nabigabamwo kabiri, mpu abakenyi cigabi ciguma; n'akaba hali oyu nalenganyire oku byage, namugalulira kani.”
\p
\v 9 Yezu anacimubwira, erhi: “Ene obucire bwajire mw'eno nyumpa, bulya oyu naye ali mwana w'Ibrahimu.
\v 10 Bulya Mwene-omuntu ayishirega okulonza n'okuciza ngasi cali cahezire.”
\p
\v 11 Erhi olubaga luba ludwirhelwanyumvirhiza ebyo binwa, ashub'ibatwa omugani, bulya ali hofi n'e Yeruzalemi, nabo erhi badwirhebacikebwa mpu Obwami bwa Nyamuzinda bwayirukira bwaboneka caligumiza.
\v 12 Anaciderha, erhi: Muluzi muguma anaculikula, abalamira omu cihugo c'ihanga, mpu aj'irholayo obwami, ashub'inagaluka.
\v 13 Ahamagala bambali ikumi, abaha marhale ikumi ga nfaranga, ababwira, erhi: “Mukarhimbula kuhika ngaluke.”
\p
\v 14 Ci abashi bage erhi bamushomba; bamukulikiza entumwa zaj'iderha, mpu: “Rhurhlonza rhumushige.”
\v 15 Okubundi erhi agaluka anaciyankiraga bulya bwami, arhumiza balya bashi ahaga enfaranga zage, mpu alole bunguke buci ngasi muguma ayungusire.
\p
\v 16 Omurhanzi ayisha, erhi: “Waliha, irhale lyawe lyayungusire marhale ikumi.”
\p
\v 17 Amubwira, erhi: “Kwokwo, mushizi mwinja; bulya wabire mwikubagirwa oku kantu kasungunu, okolagawalagira bishagala ikumi.”
\p
\v 18 Owa kabiri ayisha, erhi: “Waliha, irhale lyawe lyayungusire marhale arhanu.”
\p
\v 19 Anacimubwira naye, erhi: “Warhegeka nawe bishagala birhanu.”
\p
\v 20 Owindi ayisha, erhi: “Waliha, irhale lyawe eri nal'imbisire libohe omu irhu.
\v 21 Bulya nal'inkuyobohire, kulya kuba orhahimwa kukaliha: onabikule eci orhabikaga, onasarule eci orhahingaga.”
\p
\v 22 Anacimubwira, erhi: “Oku kanwa kawe wenene nakutwira, wani mushizi mubi! Wali omanyire oku ndi muntu mukali, obikula eci arhabikaga n'osarula eci arhahingaga!
\v 23 Carhumire enfaranga zani orhaziheka omu mbiko? K'erhi nyisha ntakabwinekwo obunguke?”
\v 24 Okubundi abwira abahali, erhi: “Mumuyanke irhale lyage, mulihe nna-marhale ikumi.”
\p
\v 25 Nabo, mpu: “Waliha, ci agwrhe marhali ikumu!”...
\p
\v 26 Ka mmubwire: ngasi ogwerhe ye wayish'ihabwa, acibere mugale; naye orhagwerhi, n'ehinyi agwerhe bamunyagusahyo.
\v 27 Nabo abashombanyi bani balahiraga mpu ntabe nnawabo, mubanderhere, munabanigire omu malanga gani.”
\p
\v 28 Erhi Yezu aba amaaderha ntyo, ashokola, aja e Yerusalemi.
\v 29 Erhi aba akola ahika e Betafage n'e Betaniya, hoofi n'irango liderhwa ntondo y'emirhi y'Emizetuni, arhuma bigirizibwa babiri embere,
\v 30 ababwira erhi: “Muje muli lula lugo luli embere, hano muhika mwo, mwabona omwaana wa eyo ndogomi ali mushweeke, arhasaag'itamalwa kwo na nndi. Mumushweekuule, mumuleerhe hano.
\v 31 N'erhi omuntu ankamudoosa mpu: Bichi birhumire mwasheekuula oyu punda? Munamubwire mpu: Nnhamwirhu amulonzize.”
\v 32 Abarhumangwa, bagenda, bashimaana byooshi nk'oku Yezu anababwiraga.
\p
\v 33 Erhi baba bakola bali bashweekuula oyo mwaana wa ndogomi, beene ye babadoosa mpu: “Bichibirhumire mwasheekuula oyo mwaana wa ndogomi?”
\p
\v 34 Bashuza mpu: “Nnahamwiirhu amulonzize.”
\v 35 Enyuma ly'aho, ba heka oyo mwaana wa ndogomi aha Yezu aali; babamba emishangi yaabo kuli oyo mwaana wa ndogomi, bashobneza Yezu kuli ye.
\v 36 N'erhi aba akola ayiisha agenda, abantu balambuulira amagooti gaabo omu njira.
\p
\v 37 Erhi aba akola ali e Yerusalemi omu njira eyandagiire oku ntondo y'emirhi y'Emizetuni, omwandu gw'abigirizibwa oku banali booshi erhi bashagalusire bweneene, barhondeera okuchiitakira Mungu n'izu linene oku birhangaaza byooshi babonaga.
\v 38 Bakaaderha mpu: “Maashi Mungu agishe oyu mwaami oyiishire oku iziino lya Nnahamwiirhu! Omurhuula gube enyanyana Mungu agaanze!”
\p
\v 39 A Bafarisayo baguma bâli omu bantu, babwira Yezu mpu: “Mwalimu, hulisa abigirizibwa baawe.”
\p
\v 40 Yezu ashuza erhi: Mmubwiizire nti erhi bankahulika, amabuye gayakuuza!”
\p
\v 41 Erhi Yezu aba akola ali hoofi n'e chishagala, n'erhi achibona, achilakira,
\v 42 Aderha erhi: “Yajeewe! Achibaaga chiru kwoone naawe wali omanyire muli olu lusiku lw'ene ebyankakuha omurhuula! Chikwone buno obifulisirwe, orhankahasha okubibona!
\v 43 Bulya ensiku zakuyiishira, go mango abashombanyi baawe bakuzungulusa enkuta nzibu, bakugorha bakufundêze enyunda zôshi
\v 44 Bakusherêza lwôshi lwôshi mwêshi n'abantu baawe, barhaakulekere ibuye chiru n'eliguma lidêkereze oku lyaabo, bulya walahiraga amango Nnamuzinda ayiishaga mpu akurhabâle!”
\p
\v 45 Yezu aja omu nyumpa ya Nnamuzinda y'Abayahudi, arhondeera okushugunuka oku barhimbuuzi.
\v 46 Ababwira erhi: “Amandiko gadesire mpu: Enyumpa yaani yaba nyumpa ya kushengera mwo. Chikwône mwêhe mwayijijire chihonda cha bishambo!”
\p
\v 47 Ensiku zôshi Yezu akayigiriza omu nyumpa ya Mungu y'Abayahudi. Abakulu b'abijinji n'abalimu b'amarhegeko n'abandi bantu b'echizibu b'omu lubaga, bakaalonza oku bankamuyiirha mwo.
\v 48 Chikwône bakâhaba kurhibankamuhika kwo, bulya olubaga lwôshi lwakâg'imuyu-mverheza lunahwekîre.
\c 20
\cl Cigabi 20
\p
\v 1 Lusiku luguma erhi Yezu ali ayigiriza olubaga omu nyumpa ka Nnamuzinda y'Abayahudi, anali aderha Emyanzi y'Omurhuula, abakulu b'abanjiji, n'abalimu b'amarhegeko, haguma n'abagula, bashoshoka,
\v 2 Bamudoosa mpu: “Rhubwire buhashe buchi ojira mwo ebi. Nndi wakuhaaga obuhashe bw'okubijira?”
\p
\v 3 Yezu abashuza erhi: “Naani nkolaga namuudosa kanwa kaguma. Mumbwiire.
\v 4 Nndi warhumaga Yohana okubatiza? Ka Mungu erhi bantu?”
\p
\v 5 Chikwoone barhondeera bajiisanya kadali, baderha mpu: “Nka rhwankashuza nti arhumagwa na Nnamuzinda, àrhadoosa erhi: Bichi byarhumirage murhamùyemeera?
\p
\v 6 Chikwoone nka rhwankaderha nti arhumagwa n'abantu, olubaga lwooshi lwarhùbanda amabuye mpu lurhuyiirhe, bulya abantu bayemiirhe oku yohane aali murhonzi wa Nnamuzinda.”
\v 7 Ago mango bashuza mpu: 'Rhurhamanyiri nndi wamùrhumaga okubatiza.”
\p
\v 8 Yezu ababwira erhi: “Ahoo! Naani ntaachimùbwiire chiru n'ehitya buhashe buchi njira mwo ebi.”
\p
\v 9 Enyuma ly'aho, Yezu arhondeera okubwira olubaga ogu mugani erhi: Muntu muguma arhweeraga ishwa ly'emirhi y'idivayi, alihandiisa mwo abahinzi, abul'ibalama nsiku zirhali nyi.
\v 10 Erhi amango g'okuhumbuula amalehe g'emirhi y'idivayi gahika, arhumira balya bahinzi mwambali muguma mpu bamùhaage agaage malehe. Chikwoone abo bahinzi bashuurha oyo mwambali, babul'imùliika maboko muumu.
\v 11 Nn'eryo ishwa ashub'irhuma owundi mwambali, chikwoone abo bahinzi bamùshuurha naye banamùjaachira, babul'imuliika maboko muumu.
\v 12 Ashub'irhima omwambali wa kasharhu; oyo naye bamùyaagaza, banamùkweeba enyuma l'yery'ishwa.
\v 13 Ago mango nn'ery'ishwa aderha erhi: kurhigi nájira? Nkola narhuma mugula waani mzigirwa; nkaba bámùkenga.
\p
\v 14 Chikwône erhi abo bahinzi bamùbona, babwirana mpu: oyu ye wába nn'ishwa buzinda. Rhumùyiirhe, lyo er'ishwa liyïsh'iba lïrhu.
\v 15 Bamùkweebaenyuma ly'eryo ishwa, bamùyiirha.” Yezu adoosa erhi: “Kurhigi nn'eryo ishwa ábajira? Àyiisha,
\v 16 ayiirhe abo bahinzi, n'ishwa álihebe mwo bandi bantu.” Erhi olubaga luyumva ntyo, lwaderha mpu: “Ebyobirhakaba chirun'ehitya!”
\p
\v 17 Chikwône Yezu alulola kwo, aderhaerhi: “Kurhi aka kanwa k'Amandiko kádesire? Liri ibuye abuubasi balahiraga lyo iya biirage ka kusimikirwa kwo.
\p
\v 18 Ngasi muntu wáhirima kuli erho ibuye ájonjolekana; n'eryo ibuye oyu lyankarhogera kwo, lyanamùjira nk'ishaasha.”
\p
\v 19 Muli ago mango go na nneene, abalimu b'amarhegeko n'abakulu b'abajinji balonza kurhi bágwaarha mwo Yezu, bulya baali bamanyire oku bo atwaaga agwo mugani, chikwoone bayooboha olubaga.
\v 20 Ago mango barhondeera okuyunjayunja Yezu, bamùrhumira n'abumvirheza (ntaazi): bachiijira nka bantu binja mpu lyo bagwaarha Yezu kanwa omu kumùdoosa. Ntyo kwo balonzagya mwo oku bámùhaana emw'abakulu n'emwa kavurunera.
\v 21 Abo bumverheza bamùdôsa mpu: “Mwalimu, rhumanyirhe oku ebi yôrha oderha n'ebi oyigiriza biba bishinganïne, orhanasinza obukulu omuntu àli nka àgwêrhe, bulya orhalola nshusho ya nndi, chikwoone onayigirize okunali nk'oku omuntu ankayoorha, kulya Mungu àhûnyire.
\v 22 Rhubwïrage, k'amarhegeko gïrhu gàdesire mpu rhuvirhire ikooli emwa mwâmi mukulu Muroma erhi nanga?”
\p
\v 23 Chikwoone Yezu amanya obwenge bwaabo bubi, ababwiira erhi:
\v 24 Nyeereki chikoroti chiguma cha lufaranga. Busu bwa nndi obu? N'er'iziino liyandike kuli olu lufaranga liri ya nndi? Bashuza mpu: “Bya mwaami mukulu.”
\p
\v 25 Ago mango Yezu ababwïra erhi: “Ahoo! Mukaag'ivrhira emwamwâmi mukulu ebyaage, mukâvurhira n'emwa Mungu ebyaage.”
\v 26 Barhachihashaga okumùgwârha kanwa kuli birya aderheraga emalanga g'olubaga. Chikwône okwo ashuzagya kwabasômera bwenêne, bahulika.
\p
\v 27 Basadukayo baguma bayïsha aha Yezu àli. (Bamùdôsa bantu bàderha mpu abafïre barhakachifûka.) Bamùdôsa ntya mpu:
\v 28 Mwalimu, Musaarhuhïre eri irhegeko liyandike mpu nk'omuntu ankafa buzira mwâna, anagwêrhe mwene wâbo, akanasiga omukazi, oyo mwene waabo osigïre àkwanïne ayinjire oyo mukana lyo aburhira mwene wâbo abâna.
\v 29 Ahô! Haaligi bâna nda balondanaga. Omurhanzi aja omu buhya, afa buzira mwâna.
\v 30 Owa kabiri ayinjira oyo mukana
\v 31 N'enyuma ly'aho, owa kasharhu naye amùbuzira mwâna. Buzinda oyo mukazi naye afa,
\v 32 Omu lusiku
\v 33 abafïre bàfûka, àyiish'iba muka nndi obwo? Bulya bôshi oku bânali balume nda bamùyâsire!
\p
\v 34 Yezu abashuza erhi: “Abalume n'abakazi ba muli er'igulu kuyankana bàyankana.
\v 35 Chikwône abalume n'abakazi balya batwïrirwe olubanja bwinja mpu banaafûke n'okulama omu igulu lyáyïsha, barhaayankane.
\v 36 Barhankachifa, báshusha bamalahika. Bàli bagala ba Nnamuzinda, bulya bafuusire.
\v 37 Musa ayeerekiine n' obwalagale oku abafiire banachifuuka. Omu chihimbi ch'amandiko, chirya chidesire ogw'ishaka ly'emishuugi, aderha oku Nnhamwiirhu ye Mungu w'Abrahamu, Mungu wa Isaki, na Mungu wa Yakobo.
\v 38 Mungu àba Mungu wa bantu bantu bàziine, chikwoone arhaba w'abafiire, bulya omu kubona kwaage, abantu booshi bàziine.
\p
\v 39 Ago mango baguma b'omu balimu b'amarhegeko bayiimuka omu kanwa, baderha mpu: “Mwalimu, wàdesire bwinja!”
\v 40 Bulya barhachichishomagya chiru n'ehitya mpu bamùdoose okundi.
\p
\v 41 Yezu ababwiira erhi: “kurhigi bakaderha mpu Masiyaàli mwene Daudi?
\v 42 Bulya Daudi yeene adesire omu chitaabu ch'Enyimbo erhi: Mungu abwiizire nnhamwirhu erhi: Tamala ekulyo kwaani,
\q
\v 43 Kuhika njire abashombanyi baawe bakushige.
\p
\v 44 Daudi adesirage oku ye Nnhamwaabo: kurhigi Masiya naye ankashub'iba mwo mwene Daudi?”
\p
\v 45 Erhi abantu baba bàkola bàli bayumverheza Yezu, abwira abigirizibwa baage erhi:
\v 46 Muchiilange oku balimu b'amarhegeko, abantu bàlonza okuj'agendagenda n'rhwanzo rhuliiri, àbasiima n'okulamusibwa n'obukenge omu byambu; aha bachiishoga h'okutamala hàli halya hàboneka omu mashengero g'Abayahudi na hantu hinja h'okuliira ebirho,
\v 47 bàkaanyaga abakana ngisi ehi bàgweerhe, na muli ago mango go na nneene bàkaashenga kuliiri mpu lyo babonekana nka bànaligi bantu ba mirhima minja. Bàhanwa bweneene kulusha!”
\c 21
\cl Cigabi 21
\p
\v 1 Yezu alola eburhambi bwaage, abona abagale bàli bahira entuulo zaabo omu chibikiro ch'entuulo ch'enyumpa ya Nnamuzinda y'Abayahudi.
\v 2 Abona n'omukana mukenyi ahira mwo rhufaranga rhubiri rhutyanguni rhwa mulinga.
\v 3 Ago mango aderha erhi: “Kwo binali, mmùbwiizire nti oyu mukana mukenyi ye wàhizire mwo kulusha abandi booshi.
\v 4 Bulya ebi abandi booshi bàhaanyire nka ntuulo, ziri nfaranga babuzire oku bàzijira; chikwoone yeehe, omu bukenyi bwaage, ànahizire mwo ngasi ehi anali agweerhe hyooshi.”
\p
\v 5 Bantu baguma baderha ogw'enyumpa ya Nnamuzinda y'Abayahudi, banaderha mpu eri nyinjihye n'amabuye galya minja minja n'ebirugu bakaag'irhuula Nnamuzinda Ago mango Yezu aderha erhi:
\v 6 “Ensiku záyiisha, ebyo muli mwabona hala, harhakasigala ibuye chiru n'eliguma lidêkereze oku lyâbo ngasi ibuye lyábalandulwa.”
\p
\v 7 Bamùdoosa mpu: “Mwalimu, mangashi ebyo byàba? Chimanyiiso chichi chàmanyiisa amango ebyo byooshi bigwaasirwe okuba?”
\p
\v 8 Yezu aderha erhi: “Muchiilange murhag'irhebwa. Bulya bantu banji báyiisha. Báchiijira mpu bo ba nie, baderhe mpu: Ndi olya Masiya! Mpu n'amango gàhisire! Chikwoone murhabashimbuuliraga.
\v 9 Amango mwáyumva báderha ogw'entambala n'ogw'obugoma, murhayobohaga; bulya kukwaniine ebyo birhang'iyiisha, chikwoone okwo kurhaabe kuhwa kw'igulu ho n'aho.”
\p
\v 10 Enyuma ly'aho, ashub'iderha erhi: “Olubaga lwálwa n'olundi lubaga, n'obwâmi bwàyagulira obundi bwâmi;
\v 11 hába omusisi mudaarhi, n'omubihugo bya ngasi lubero, mwába ebizombo, n'endwaala z'okuyahukirana; hába n'eby'okuyoobohya, n'ebimanyiiso binene byárhenga oku nkuba.”
\v 12 “Chikwône embere ly'ebyo byôshi, bámúhâna mpu mutwirwe emmanja omu mashengero g'Abayahudi, bámúhira n'omu mugozi; bámúhêka emelanga g'abaami n'emalanga g'ebirongôzi erhi nie ntuma.
\v 13 Ago go gába mango gïnyu g'okunderhera obudima bwïryu,
\v 14 Muhigage, mumanye mwankarhang'iyiish'ikaachiilibuza omu kukaagereereza oku mwásamba,
\v 15 Bulya niene námúha emyanzi n'obukengukwe abashombanyi biinyu barhankahasha okugalula erhi kuyiyaaza.
\v 16 Chiru baasho, na banyoko, na balumuna biiyu, na beene wiinyu, n'abiira biinyu bamúhaana, mwáfa mwo banji.
\v 17 Abantu booshi bámúshomba erhi nie ntuma.
\v 18 Chikwoone nta luviiri lw'oku irhwe liinyu lwáhera.
\v 19 Muzibuhe: ntyo kwo mwáchiichiza mwo.”
\p
\v 20 Amango mwábona echishagala ch'e Yeruslemi chikola chigorhe n'engabo y'abasoda, mumanye muli ago manga oku Yerusalemi ákola áli hoofi h'okushaabwa.
\v 21 Ago mango ábaba báli e Buyahudi báyiish'iba bágwaasirwe okuyaakira oku ntondo; n'ábaba báli omu Yerusalemi bája kuli n'abanaabe báhinzire bayiish'iba bágwaasirwe barhashubire omu chishagala.
\v 22 Bulya ezo nsiku zába za buhane, lyo ngasi kulya kwooshi Amandiko gádesire kuba.
\v 23 Muli olwo lusiku, lero buhanya buchi obu bwába oku bakazi báli maziimi n'oku báli bayoonsa waani! Bulya muli echi chihugo abantu bálaga bweneene, na Nnamuzinda ákunirira olu lubaga.
\v 24 Báyiirhwa n'engoorho, báheekwa bigorogo omu mbaga zooshi, n'abapagani balabarhe Yerusalemi kuhika amango gaabo gahwe.”
\p
\v 25 Hába ebimanyiisoomu izuuba, n'omu mweezi, n'omu nyenyezi (ntonde). Omu igulu, embaga zálibuka zinahabe oku zájira hano ziyumva enyenja ekungula n'omulazo.
\v 26 Abantu báfa n'obwoobe omu kugereereza ebyo byába omu igulu lyooshi, bulya amahashe g'oku nkuba gagera mwo omusisi.
\v 27 Ago mango nie Mwene-muntu nabonekana nyiishire oku bitu n'obuhashe bunji n'obulangashane.
\v 28 Ago mango ebyo byarhondeera okuba, muyinamuke, muyinamule n'amalanga, bulya erhi mukola mwachunguka.”
\p
\v 29 Enyuma ly'aho, Yezu ababwiira ogu mugani erhi: “Mulole omurhi gw'omutini n'eyindi mirhi yooshi:
\v 30 Amango mubona ebyaasi byaagwo birhondeera okushabuka, munamanye okwo'empondo ekola eri hoofi.
\v 31 Kwo n'okwo, amango mwabona ebyo biba, munamanye oku Obwami bwa Nnâmahanga buli hofi.
\v 32 Okuli okuli, mmubwizire nti abantu b'ogu mwimo gulibuno barhâfe boshi embere ebyo byoshi birhaba.
\v 33 Amalunga n'igulu byahirigirha, cikwoone ebinwa byani birhakahirigirha ciru n'ehitya.”
\p
\v 34 “Mucîlange! Mumanye emirhima yinyu yazidoherwa oku mandinye, n'endalwe n'omu ntanya z'obu bulamu; akaba murhacîlanziri, olwo lusiku lwamugwa birhima.
\v 35 Bulya lwayishira ab'omw'igulu lyoshi nka murhego.
\v 36 Murhajâga iro, cikwone mushenge ngasi mango, lyo mubona emisi y'okufuma ebyo byoshi bigwasirwe okuyisha, muyimange n'emalanga gani nie Mwene-Muntu.”
\p
\v 37 Mùshi Yezu akag'iyigiriza omuka-Nyamuzinda; cikwone erhi byabâga bijingo akag' igend'ilâla okw'irango liderhwa ntondo y'Emizetuni.
\v 38 Mucerecera abantu boshi bakâyish'iyumva enyigirizo zage omu ka-nyamuzinda.
\c 22
\cl Cigabi 22
\p
\v 1 Indiye Iy'emigani erhali mwongezo, lyo liderhwa indinye ly'olusiku lusiku lwa Pasaka * lyaba hofi.
\v 2 Abakulu b'abajinji n'abashamuka b'ihano* bakag'ilonza oku bankayirha mwo Yesu, bulya bâli bayobohire olubaga.
\p
\v 3 Ago mango Shetani aja mwo Yuda oderhwa Iskariote, muguma wa mwo balya baganda* ikumi na babiri
\v 4 Yuda aj'iganira n'abakulu b'abajinji * n'abakulu b'abalanzi omu ka-Nyamuzinda okw'ankabaha mwo Yezu.
\v 5 Basîma bwenene, bamulaganya oku bamuha enfaranga.
\v 6 Yuda ayemera, arhondera okulonza amango gakwanine okubaha Naha mwabo Yezu n'olubaga lurhamanyiri.
\p
\v 7 Olwo lusiku lwahika, go mango g'idinye ly'Emigati erhali mwo ngezo* go mango bâli bahâna enterekero y'abana-buzi*
\v 8 oku biryo by' olusiku lukulu lwa Pasaka. Ago mango Yezu arhuma Petro na Yowane, ababwira erhi: “Gendi muj'irhurheganyiza ebiryo by'olusiku lukulu lwa Pasaka.”
\p
\v 9 Bamudôsa mpu: Ngahi olonzize rhuj'ibirheganyiza?
\p
\v 10 Ababwira erhi: “Yumvi: hano muja omu cishagala, mwashimana omuntu abarhwire akabindi k'amîshi. Mumushimbulire omu nyumpa aja,
\v 11 mmubwire nnayo mpu: Mwigiriza mpu ngahi alîra olusiku lukulu lwa pasaka nabaganda?
\v 12 Naye amuyereke ecumpa vienne omu nyumpa y'enyanya cikola cirheganye, ameza n'ebirhi mwo biri Omwo mwo mwarheganyiza ebiryo.”
\v 13 Bagenda, bashimana kulya kwoshi Yezu anababwirhaga, barheganya ebiryo by'olusiku lukulu lwa pasaka.
\p
\v 14 Erhi akasanzi kahika, Yezu arhondara okulya boshi n'entumwa.
\v 15 Ababwira erhi: “Neci wani! Nali ncîfinjire ndîre ebi biryo by'olusiku lukulu lwa pasaka haguma na kinyu embere ly'okulibuka!
\v 16 Bulya, mmubwizire nti ntakacibilya ciru n'ehitya kuhika akwabyo kuhikîrire omu Bwami bwa Nnâmahanga.”
\v 17 Okubundi ayanka akabehe, avuga omunkwa anaderha erhi: “Yanki munywe kwo mweshi;
\v 18 Bulya mmubwizire oku kurhenga buno ntacishub'inywe oku idivayi kuhika Obwami bwa Nnâmahanga buyishe
\v 19 Buzinda arhôla omugati, avuga omunkwa agubega abaha gwo aderha erhi: “Ogu guli mubiri gwani gwahânwa erhi mwe murhumire. Mukâjira ntyo nka mwakengêra.”
\v 20 Kwo n'okwo abaha n'akabehe erhi bamâyusa balya aderha erhi: “Aka kabehe eri ndagano mpyahya ya Nnâmahanga kayerekine omuko gwani gwabulagwa mwe murhumire.”
\v 21 “Cikwone mulole okw'ompânyire omu maboko g'abashombanyi alihano, rhuli rhwalîra haguma rhwe naye!
\v 22 Okunali nie Mwene-Muntu nafa nk'oku Nnâmahanga anatwaga; Cikwone ompânyire arhahanyagala wani!”
\p
\v 23 Badôsanya mpu: “Nndi wajira ntyo omu kagarhi kirhu?”
\p
\v 24 Abaganda barhondera okujîsanya kadali bwenene mpu bamanye nndi omu kagarhi kabo waba mukulu.
\p
\v 25 Yezu Ababwira erhi: “Abami b'amashanja banagarhambule, n'abagajira Kwo obuhashe banacîjira okuderhwa mpu: Muhânyi w'ebintu.
\v 26 Cikwone mwehe arhali Kwo birhi ntyo Ci omukulu omu kagarhi kinyu agwasirhwe abe nka ye murho, n'omurhegezi agwasirwe abe nka ye mushinzi.
\v 27 Bulya nndi mukulu kulusha, k'oli walya, k'arhali ntyo? Aho! Niehe niono ndi muli mwe nk' oliwakolera ababo!
\p
\v 28 Mwabêzire haguba na nani ensiku zoshi omu marhangulo gani.
\v 29 Na nka kulya Larha antenganyizagya Obwami, Kwo nani mburheganyize kuli mwe.
\v 30 Mwalya munanywere haguma na nani omu Bwami bwani, mwatamala oku ntebe okutwa olubanja lw'emilala ikumi n'ibiri y'Israeli.”
\p
\v 31 “Simoni, Simoni shetani anahûnyire obuhashe bw'okumushengeshera nka kula bashengeshera emburho.
\v 32 Cikwone nakushengire nti lyo orhag'ibula obwemere. Nawe hano oshubiraemunda ndi, ozibuhye abinyu.”
\p
\v 33 Petro amubwira erhi: “Nyakasane, ncîrheganyize okugenda na nawe omu mugozi n'okufa haguma na nawe.”
\p
\v 34 Yzeu amushuza erhi: “Okuli okuli, nkubwizire Petro nti ene oluhazi lurhâbike orhahakana kasharhu mpu orhanyishi.”
\p
\v 35 Enyuma ly'aho, Yezu abadôsa erhi: “K'erhi mmrhuma buzira nfaranga, na buzira nshoho, na buzira nkwerha, ka hali nkatu mwabuzire?” Bashuza mpu: “Ntako.”
\p
\v 36 Ababwira erhi; “Cikwone buno ogwerhe enfaranga agwasirwe azirhôle, n'ogwerhe enshoho kwo n'okwo; n'orhagwerhi engorho agwasirwe aguza igoti iyage agule engorho
\v 37 Bulya, mmubwizire nti kukwanine aka kanwa k'Amandiko kihikirire kuli nie, ko kadesire mpu: Aganjirwa omu najira amabi. Bulya ebyayandikagwa erhi nie ntuma bikola byaba.”
\p
\v 38 Abaganda baderha mpu: “Nyakasane ngorho ibiri ezi.” Naye ashuza erhi; “Zirhali nyi ezo.”
\p
\v 39 Yezu ahuluka aja oku ntondo y'Emizetuni nk'okw'ayorhaga ajira. Abaganda bage bamukulikira.
\v 40 Erhi ahika aho, Ababwira erhi: “Mushenge lyo murhag'ihirima hano “Murhangulwa.”
\v 41 Enyuma ly'aho, acîyegûla hali bo nka hala omuntu ankabanda ibuye, afukama, ashenga
\v 42 erhi: “Larha, akaba olonzize, ontenze ho eci cikombe c'amalumwa. Ciru akaba ntyo, arhabe oku nnonzize Kwo kwahikîrira Cikwone okw'olonzize.”
\v 43 Ago mango malahika w'e mpingu amubonekera mpu amuzibuhye.
\v 44 Omu kulîbwa n'amagala bwenene, Yezu ashub'ishenga n'obushiru kulusha. Entubano yage yayorha nka ntonyi zamuko, yakârhogera okw'idaho.]
\v 45 Erhi aba amâshenga, ayimuka, ashubira amunda abaganda bâli, ashimana bali iro erhi burhê burhuma.
\v 46 Ababwira erhi: “Bici birhumire mugweshire? Zûki mushenge, Iyo murhag'ihirima hano murhangulwa.”
\p
\v 47 Amango abâga aciri aderha, engabo y'abantu yayisha. Yuda, muguma wamwo balya baganda* ikumi na babiri, yewali obadwirhe; ayegerera yezu mpuamuhûbire.
\v 48 Cikwone amubwira erhi: “yuda, ka kuhûbira wampâna mwo nie mwene-muntu*?”
\p
\v 49 Erhi abâli na yezu babona ebikola byaba, bamudôsa mpu: “Nyakasane, ka rhubatwe n'engorho?”
\v 50 Muguma omu kagarhi kabo ayilikira mwambali w'omujinji* mukulu, amutwa okurhwiri kulyo.
\p
\v 51 Cikwone yezu aderha erhi: “Mulekerage hao” Ahuma oku kurhwiri kw'oyo muntu, amufumya.
\v 52 Enyuma ly'aho, Yezu adôsa abakulu b'abajinji n'abakulu b'abalanzi b'omu ka-Nyamuzinda, n'abagula bal'iyishir'imugwarha erhi: “Kurhi oku munkulikîre n'engorho n'amahiri nka kuno ndi cishungu?
\v 53 Nali haguma na ninyu ensiku zoshi omu ka-Nyamuzinda, murhalonzagya okungwarha. Cikwone kakola kasanzi kinyu Kano n'obuhashe bw'omwizimya.”
\p
\v 54 Bagwarha Yezu, bamugendana bamuhêka omu mw'omujinji mukulu. Petro amukulikira erhali hofi,
\v 55 Batwana omuliro omu kagarhi k'engo na Petro atamala mwa balya bâli baguzungulusire
\v 56 Mukazi muguma wakag'ikola aho, abona Petro atamire hofi n'omuliro. Amulolêreza, aderha erhi: “oyu muntu naye boshi bâli.
\p
\v 57 Cikwone Petro ahakana, aderha erhi: “Mâshi w'e Mukazi, ntamuishi.”
\p
\v 58 Erhi kugera hisanzi hitya, owundi amubona amubwira erhi: “Nawe oli wa muli bo! Cikwone petro ashuza oyo muntu erhi: “Ntali wa muli bo.”
\p
\v 59 Erhi hagera nkansa nguma. Owundi ashub'ikuderha bizibu bizibu erhi: “Okunali oyu muntu bo naye bali, bulya ali w'e Galilaya.”
\p
\v 60 Cikwone petro ashuza erhi: “Ntamanyiri ebi walonza okuderha.” Okw'anaciri aderha ntya, oluhazi lurhanzi lwabika.
\p
\v 61 Nyakasane akabagana, alolêreza petro, Ago mango petro akengera kalya kanwa Nyakasane amubwiraga erhi: wamâcîgasha kasharhu mpu orhanyishi.”
\v 62 Petro ahuluka, aj'ilaka n'omutula.
\p
\v 63 Abantu bâli balanzire Yezu bakâmushekera n'okumushûrha.
\v 64 Bamubwikira obusu babul'kâmudosa mpu: “Koza nndi okushûsire!”
\v 65 Bamujacira bindi bijaci binji.
\p
\v 66 Erhi buca, abagula b'olubaga lw'Abayahudi, n'abakulu b'abajinji n'abashamuka b'ihano bashimanana, Balerha Yezu emalanga g'Akagombe kabo kakulu
\v 67 bamudôsa mpu: “Orhubwire erhi we Masiya” Abashuza erhi: “ciru nankamubwira, murhâyemere oku ndesire,
\v 68 na ciru nakamudôsa, murhânshuze.
\v 69 Cikwone kurhenga buno, nie Mwene-Muntu natamala ekolyo kwa Nnâmahanga?” w'obuhashe.”
\p
\v 70 Boshi baderha mpu: “K'oli Mwene Nnâmahanga?” Abashuza erhi: “Mukudesire, nie ye.”
\v 71 Bederha mpu: “Nta bahamîrizi rhwacilonza! Rhwere rhwayumvîrhe ebi anadesire!”
\c 23
\cl Cigabi 23
\p
\v 1 Ehitu hyabantu hyayisha n'okuyimuka, balerha Yezu emalanga ga pilato.
\v 2 Aho barhondera bamulega mpu: “Rhwashimanyire oyu muntu ali ahabula abantu b'omu lubaga lwirhu; ababwira mpu barhakag'ivurhira ikoli emwa Kaisari anakâcîkunga mpu ye kristu mwami.”
\p
\v 3 Pilato amudôsa erhi: “K'oli mwami w'Abayahudi?” Yezu amushuza erhi: “Wakudesire.”
\p
\v 4 Ago mango pilato abwira abakulu b'abajinji n'abantu erhi: “Ntabwini ecankarhuma nahana oyu muntu.”
\p
\v 5 Cikwone bashub'iderha buzibu buzibu bwenene mpu: “Anakâshumika olubaga omu nyigirizo zage mpu lugome. Arhondererega e Galilaya, agera omu Yudeya mwoshi, y'oyu wamâhika hano.”
\p
\v 6 Erhi Pilato ayumva ntyo adôsa erhi: “K'oyu muntu ali w'e Galilaya?”
\v 7 N'amango ayumvagya oku Yezu ali w'omu cihugo Herodi âli mwo murhegesi. Amurhuma emunda Herodi âli E Yerusalemi naye Ali mw'ezo nsiku.
\v 8 Erhi Herode abona Yezu asîma bwenene, bulya akag'iyumva baderha ogwage, na kurhenga mîraakag'ilonza okumubona; alonza ukobona Yezu ajira ecirhangaza.
\v 9 Amudôsa binji cikwone Yezu arhamushuzagya bici.
\v 10 Abakulu b'abajinji n'abashumuka b'ihano bâli aho, balega Yezu bwenene Herodi.
\v 11 Herode nabasoda bage bakâshekera Yezu n'okumugayaguza, bamuyambisa omwambalo gwecami, bamurhuma mwa Pilato
\v 12 Muli olwo lusiku lwona nene Herodi bo na Pilato bakoma obwira bulya bâli, bashombire burhanzi.
\p
\v 13 Pilato ahamagala abakulu n'abajinji n'abarhambo n'olubaga
\v 14 ababwira erhi: “Mwandwirhire oyu muntu, mwambwira mou ali akâhabula olubaga. Lero namamudôkeza emalanga ginyu, ntabwine citumule cibiciru n'eciguma kuliebi mumushobesire.
\v 15 Herodi naye ntabubi bwoshi amubwire kwo, bulya anashubir'rhirhurhumira ye. Ntyo kwo oyu muntu arhajiraga caha cirun'eciguma cankarhuma akwanana afe.
\v 16 Nkolaga namushûrhîsa emikoba, enyuma ly'aho, mmulîke.”
\v 17 [Oku ngasi woshi wa pasaka, pilato âli akwanine alike muntu muguma wa mugozi.]
\p
\v 18 Cikwone boshi bayakuza kuguma mpu: “Mâshi, oyirhe oyu muntu! Orhulîkire baraba!”
\v 19 Baraba âli ashwesirwe oku bugoma bwazûkaga omu cishangala n'obushumusi.
\v 20 Bulya Pilato akag'ilonza okulika Yezu ashub'idosa abantu.
\p
\v 21 Cikwone bamuyakuza mou: “Omubambe oku musalaba! Omubambe oku musalaba!”
\v 22 Pilato abadosa bwa kasharhu erhi: “Cijiro cibi cici ajijire? Nta kubi kwoshi kwoshi ciru n'okuguma mmubwine kwo kwankarhuma akwanana okufa. Nkolaga namushûrhisa emikoba, enyuma ly'aho mmulîke.”
\v 23 Cikwone bagenderera oku yakuza n'izu linene bwenene mpu Yezu abambwe oku musalaba N'izu lyabo lyahimana:
\v 24 Pilato aderha mpu akola abaha ebi bakag'ihuna.
\v 25 Alika olya muntu bahûnaga, olya washwekagwa oku bugoma n'obushumusi; bafumbasa Yezu mpu bamujire nk'oku balonzize.
\p
\v 26 Erhi baba bakola badwirhe Yezu tundukwo muntu muguma w'e kurene izinolyage ye Simoni, erhi ayerekire eka. Bamugwarha, bamubarhuza omusalaba mpu agukulikize Yezu enyuma
\v 27 Bantu banji bwenene b'omu lubaga bamukulikira, n'abakazi kwo n'okwo, bayishaga balaka banabanda endûlu erhi ye rhuma.
\v 28 Yezu abakabagana, aderha erhi: “Mwe bakazi b'e Yerusalemi, murhandakire! Mucîlakire mwene mulakire n'abana binyu!
\v 29 Bulya ensiku zayisha baderha mwo mpu: Bali b'iragi abakazi b'engumba bulya barhasag'iburha barhanasag'iyonsa ciru n'ehitya
\v 30 Go mango abantu barhonderha okubwira entondo mpu: Mâshi, rhuhoneri kwo! Babwira n'amarango mpu: Mâshi rhuhoneri kwo!
\v 31 Bulya erhi bankajira omurhi mubishi ntya, kurhi byaba oku mûmu?”
\p
\v 32 Bâli badwirhe na bandi bantu babiri mpu bayirhirwe haguma na Yezu, Abo bantu byali bishumisi.
\v 33 Amango bahikaga ahantu haderhwa “Mpanga”, babambira ho Yezu okumusalaba, na balya bandi babiri b'ebishumisi nabo babambwa oku musalaba, muguma ekulyo kwage n'owundi ekulembe.
\v 34 Yezu aderha erhi: “Larha obabalire bulya baramanyiri bici bajijire,” Bagaba emyambalo yage bayiyeshera cigoli.
\v 35 Olubaga lwali luyimanzire aho, lwakalôlereza. Abarhambo b'Abayahudi bakâmushekera baderha mpu: “Acizize abandi; Acîcizagye naye akaba ye Masiya Nnamahanga acîshozire!”
\p
\v 36 Abasirika nabo bamushekera; bamuja ho; bamuha enkalishi.
\v 37 Baderha mpu: Akaba we Mwami w'Abayahudi cîcizagye wene!”
\v 38 Aha nyanya lyage, hâli amandiko gadesire mpu: “Oyu ye mwami w'Abayahudi.”
\p
\v 39 Muguma muli birya bishumisi byali bimanisirwe oku misalaba, amujacira, amubwira erhi: “K'arhali we Masiya? Cîcize, nirhu orhucize!”
\p
\v 40 Cikwone olya wundi akalihira owabo, amubwira erhi: “K'orhayobohiri Nnâmahanga, weri wahanwa buhane buguma mwe naye?
\v 41 Rhwehe obu buhane burhushinganine, bulya rhuhîrwe ebyali birhukwanine oku bijiro birhu cikwone yehe nta kubi ajijire.”
\v 42 Enyuma ly'aho abwira Yezu erhi: “Onkengerhe nani hano oyisha kula mwami ayisha.”
\p
\v 43 Yezu amushuza erhi: Okuli okuli nkubwizire nti enewaba haguma na nani omu Paradizo.”
\p
\v 44 Erhi haba hofi kalengerere izuba lyazima: Omwizimya gwaba omu cihugo coshi gwahika nsa mwenda,
\v 45 Omwenda gw'okucîkiriza gwali mumanike omu nyumpa ya Mungu gwaberekera aha kagarhi,
\v 46 Yezu ayakuza bwenene erhi: “Larha mpizire omûka gwani umo maboko gawe.” Erhi aba amaderha ntyo arhenga mw'omûka.
\p
\v 47 Erhi omurhambo Muroma w'abasirika abona ebyo byoshi; “akuza Mungu aderha erhi: “Kwo binali, oyu muntu anali wa murhima winja!”
\v 48 Abantu boshi bâli bayishire aho erhi babona abyabâga byoshi bagaluka, baja bacîkomomba omu cifuba.
\v 49 Abira ba yezu boshi n'abakazi bâli bamulusire kurhenga e Galilaya, bayimanga erhali hofi, bakâlola oku biri byaba.
\p
\v 50 Hâli muntu muguma izino lyage ye Yozefu, w'omu cishagala c'e Arimeteyo, omu Yudeya Oyo muntu abâga wa murhima mwinja na mushinganyanya,
\v 51 anakag'ilangira oku Obwami bwa nyamuzinda bwayisha Ali mugula w'omu Kagombe kakulu cikwone arhâli ayemire ebi ababo bagula b'ihano batwaga banabijira.
\v 52 Aja emwa Pilato amuhûna omubiri gwa Yezu.
\v 53 Enyuma ly'aho amanula gulya murhumba oku musalaba, aguboha omu mwenda guderhwa citani, agudekereza omu lwala ogwo mwina gurhâli gusag'ibishwa mwo muntu ciru n'omuguma
\v 54 Lwali lwa karhanu erhi olusiku lw'okurhamuka lukola luli hofi h'okuderhwa.
\v 55 Abakazi bâli balusize Yezu kurhenga e Galilaya bayisha boshi na Yozefu. Balola omu mwina kurhi omurhumba gwa Yezu guli mudekereza mwo.
\v 56 Enyuma ly'ayo bashubira emwababwe. Baj'irheganyiza ogwo murhumba amavurha n'amalashi. Omu lusiku lw'okurhamuka barhamuka nk'oku amaregeko gali gadesire.
\c 24
\cl Cigabi 24
\p
\v 1 Erhi kuba sezi lwamungu Mû cêracêra, balya bakazi bashubura ebwa nshinda erhi banakola badwire galya mavurha g'amalashi barheganyagya.
\v 2 Bashimana ibuye lyahirikîrwe kuli n'oluso lw'enshinda.
\v 3 Baja mwo, Cikwone barhabonaga omurhumba gwa Nyakasane Yezu.
\v 4 Bahaba oku baderha amango babonekerwaga na bantu babiri bayambirhe emyambalo eri yalangashana
\v 5 Bulya bâli bayobohire bayunamira okw'idaho, abo bantu bababwirha mpu: “Bici birhumire muli mwalongeza ozine omu bafîre?
\v 6 Arhali hano anafûsire Kengeri kulya amubwiraga amango eciri e Galilaya Adesirhe erhi:
\v 7 Kukwanine nie Mwene-muntu mpânwe omu maboko g'abanyabyaha kuna kwanine mbambwe oku musalaba n'oku lw'ensiku isharhu nfûke.
\v 8 Bakengera kulya Yezu aderhaga
\v 9 Barhenga ebwa nshinda, n'ebyo baj'ibirhodêreza balya baganda ikumi na muguma n'abandi boshi.
\v 10 Hâli Mariya w'e Magadala, na Jane, na Mariya nnina wa yakobo. N'abandi bakazi bâli boshi barhondêreza entumwa ebyo byabâga.
\v 11 Cikwone entumwa zagerêreza mpu nkaba ebi abo bakazi babarhondêrezagya biri bya kuhalanjika, barhanabiyemeraga.
\v 12 Cikwone Petro ayimuka, alibirha ebwa nshinda; ayunama arhabonaga akantu kuleka birya bitambara by'omwenda gw'ecitani byone. Enyuma ly'aho, ashubira emwage anakola asômirwe bwenene n'ebyo byabâga.
\p
\v 13 Muli olwo lusiku, babiri Muli balya baganda banakanya erhi bajamuli lugo luguma izino lyalwo Emaukurhenga hali lwo kuhika e Yerusalemi, byali nka bilometere ikumi naciguma,
\v 14 Bajâga baderha ogw'ebyabîre byoshi.
\v 15 Amango babâga bakola bali baderha banajîsanya kadali, Yezu yene abaja ho, bagenda boshi.
\v 16 Bamubona, Cikwone kantu kaguma kabahanza okumumanya.
\v 17 Yezu abadosa erhi: “Kadali kaci mwayisha mwaja?” Bayimanga erhi banali burhe bwenene.
\p
\v 18 Muguma muli bo, izino lyage ye Kleopa amubwira erhi: “Omubantu b'eYerusalemiwene orhamanyirhi ebizind'iba mwo muli ezi nsiku!”
\p
\v 19 Abadosa erhi: “Bici?” Bamushuza mpu: “Birya byabêraga Yezu w'e Nazarete, âli mulebi w'obuhashe omu mikolo n'omu binwa emelanga ga Nnamâhanga n'emalanga g'olubaga lwoshi.
\v 20 Abakulu birhu b'abajinji n'abarhambo bamuhâna mpu atwirwe olubanja afe, banamubamba oku musalaba.
\v 21 Rhwali rhulangalire oku ye wali waciza Israeli. Cikwone kulusha ebyo byoshi ene lwo lusiku lwa kasharhu kurhenga olusiku ebyo byabâga.
\v 22 Bakazi baguma b'omu murhwe gwirhu barhusomezize lero, Ene sezi muceracera bali ebwa nshinda.
\v 23 Cikwone barhabwine omurhumba gwage Bayish'irhuganirira mpu babonekirhwe na bamalahika, bababwira mpu azine.
\v 24 Birhu baguma bajire ebwa nshinda, bashimana byoshi kwo binali nka kulya balya bakazi banaderhaga, cikwone yehe barhamibwire.”
\p
\v 25 Ago mango Yezu ababwira erhi: “Yô! Mâshi aba banakubula bwenge aba bantayemera duba ngasi ebi abalêbi baderhaga byoshi!
\v 26 Ka kurhâli kukwanine Masiya alibuzibwe ntyo lyo aja omw'irenge lyage?”
\v 27 Enyumaly'aho, abarhondereza ebyaderhagwa bimuyerekire omu Mandiko goshi, kurhonderera oku bitabu bya Musa kuhika oku bitabu by'abalebi boshi.
\p
\v 28 Erhi bahika hofi n'olugo bajâga mwo, Yezu aba nk'acîyegûla.
\v 29 Cikwone bamuyimanza, baderha mpu: “Bêra haguma na nôrhu; izuba lyamâzika bunakola bwizire.” Ahanda, babêra boshi naye.
\v 30 Alya boshi nabo, arhôla omugati, avuga Nnâmahanga omunkwa; enyuma ly'aho, agubega abahêreza gwo,
\v 31 Amasu gabo gazibûka bamumanyirira; cikwone abahirigirhira emalanga,
\v 32 Babwirana mpu: “Ka gurhali nka muliro gwakag'iyaka omu mirhima yirhu ene akârhudesa omu njira n'okurhuhugulira Amandiko?”
\v 33 Ho n'aho bayimuka, yo balya baganda ikumi na muguma bacîlunzire haguman'ababo.
\p
\v 34 Bakag'iderha mpu: “Kweo binali, Nyakasane ana fûsire! Simoni anamubwine!”
\v 35 Na babaganirira ebyabaga omu njira bamanyire Yezu amango anabegaga omugati.
\p
\v 36 Oku baciri baderha ntya Yezu yene acîyerekana omu kagarhi kabo anababwira erhi: “Omurhûla gube mulimwe!”
\v 37 Bayoboha bwenene banagera mwo omusisi bulya bacîkebwa mpu bamâbona omuzimu
\v 38 Cikwone Yeszu ababwira erhi: “Bici birhumire muhangalire emirhima? Bici birhumire mugwerhe akarhinda omu mirhima yinyu?
\v 39 Loli amaboko gani n'amagulu gani: niono nie na nnene! Mumpume kwo mulole, bulya omuzimu arhajira mubiri erhi kavuha nk'oku mumbwine mbigwerhe.”
\v 40 Aderha ntyo, abayerekana n'amaboko gage n'amagulu gage.
\v 41 Bulya barhâli baciyemera lero baba kusîma basîma bwenene banasômerwa. Abadôsa erhi: “Ka mugwerhe eby'okulya hano?”
\v 42 Bamuhêreza ecihimbi c'enfinyoce,
\v 43 Acirhôla, acirira emalanga gabo.
\p
\v 44 Enyuma ly'aho, ababwira erhi: “Byo nakag'imubwira ebyo erhi nciri haguma na ninyu: birya byoshi byali binyerekine, birya biyandike omu marhegeko ga Musa, n'omu bitabu by'abalêbi n'omu Nnanga byali bikwanine bihikirire.”
\v 45 Abakengula Iyo bamanya amandiko,
\v 46 Ababwira erhi: “Ewe, byobiyandisirwe ebi: Masiya agwasirwe alibuzwe, n'enyuma Iy'aho, oku lw'ensiku isharhu afûke,
\v 47 Kunakwanine kuyigirizibwe okw'izino lyage omu mashanja goshi, kurhonderera e Yerusalemi, bagokôle n'okubabalirwa ebyaha.
\v 48 Mwe mwaja mwahamîriza ebyo.
\v 49 Nani niene namurhumira ebi larha andaganyagya, mubishobole. Cikwone mugwasirwe mubêre omu cishagala kuhika obuhashe bw'enyanya bumuyandagalire.”
\p
\v 50 Enyuma ly'aho, Yezu abahêka enyuma ly'ecishagala kuhika e betahia; n'eyo munda, alengeza amaboko gage, abagisha,
\v 51 Amango abâga akola ali abagisha, abarhenga ho, alengezibwa aja e mpingu.
\v 52 Nabo bamukùza, buzinda bashubira e Yerusalemi erhi banashagalusire bwenene.
\v 53 Bakâbêra omu ka-Nyamuzinda baharamya mwo nnâmahanga.