rw-x-kinyabwisha_reg/45-ACT.usfm

1379 lines
116 KiB
Plaintext

\id ACT
\ide UTF-8
\h Imirimo Z'Indumwa
\toc1 Imirimo Z'Indumwa
\toc2 Imirimo Z'Indumwa
\toc3 act
\mt Imirimo Z'Indumwa
\c 1
\cl Isura 1
\p
\v 1 Teofilo, nagambire mu gitabo canje ca mbere kubyo Yesu yatangiye gukora no kukigisa,
\v 2 kugeza igihe yajenywe mu juru, amarire kwerekeza abanafunzi bo yari yacagwiye no kubigisa amategeko abikorire m'Umuka Guboneye.
\v 3 Amarire kubabazwa, yabonekeye abandu ari muzima mu njira kangari. Yabiyerekire imisi mirongo ine, arikugamba ibindu byerekeye ubwami bw'Imana.
\p
\v 4 Nguko ya aga ari hamwe nabo, yabategekire ngo bere kugendera i Yerusalemu, ariko ngo bagategereze ico She yabaraganiye, ico yababwiye ngo:
\v 5 Yohana yabatizaga n'amenci, ariko mwewe mu misi minnyori mukabatizwe m'Umuka Guboneye.
\p
\v 6 Nuko indumwa zahwiye ziramubaza ngo: Mwami, nico gihe si ukahire ho ubwami bwa Israeli.
\v 7 Yabashubize ngo: Ndo birikubareba kumenya igihe cangwa umwanya go Data yahizeho kubera ubutegetsi bwe.
\v 8 Ariko, mukayakire ingufu, Umuka Guboneye gukabije ho, mubere abadimwe bo kundangaza i Yerusalemu, i Yudea hoshe, n'i Samariya, no ku nyusurizo y'isi.
\v 9 Amarire kugamba ibyo, yapandisizwe kandi barikumureba, igiho camuhishire mu mesho gebo.
\p
\v 10 Babeye bagitumbiriye cane mu juru uko agendire, hija abagabo babiri bambeye imyenda z'umweru, bababonekeye.
\v 11 Bagambire ngo: Mweho bagabo b'i Galilaya, kubera ki muhagereye murikureba mu juru? Wuno Yesu upandisizwe mu juru akuwe mu gati yenyu akashube nguko mumubwenye agendire mu juru.
\p
\v 12 Nuko bashubye i Yerusalemu, ku gwa musozi gwitwa Ugw'imizeituni hafi ya Yerusalemu, ng'urugendo rw'i Sabato.
\v 13 Bahagerire, bagendire mu chumba ca heru babaga bamereye guhuliramo. Habaga hariho Petro, Yohana, Yakobo, Nderea, Filipo, Tomasi, Bartolomayo, Matayo, Yakobo muhungu wa Alfayo, Simoni Muzeloti, na Yuda muhungu wa Yakobo.
\v 14 Boshe babaga m'ubumwe, bahoraga barigushaba, hamwe n'abagore, na Mariya mama wa Yesu n'abavukanyi ba Yesu.
\p
\v 15 Mu co gihe, Petro yahagurukire mu gati ya bene she, umubare gw'abandu gwabaga guri ng'ijana na makumi abiri. Yagambire ngo:
\v 16 Bagabo bavukanyi, ibyandikirwe bigombire bishohwera, ko Umuka Guboneye gwagambire mu kanwa ka Daudi, ku bwerekeye Yuda, wayerekire ibijire gufata Yesu.
\v 17 Yabaga ari umwe mu twewe, twabaga dufatanize mu guno murimo.
\p
\v 18 Wuno mugabo amarire kugura umulima guturukire ku mushahara gw'icaha, yagwiye, yasandeye, ubura bwoshe bwaturumbukiye hanze y'inda.
\v 19 Abatuye i Yerusalemu boshe babimenye. Hanyuma ugo mulima baguheye ijina, mu ngambo yebo Akeldama bigambire ngo: Umulima gw'amaraso.
\p
\v 20 Kandi byayandikirwe mu Zaburi ngo: Aho atuye hakabe ubutayu kandi here kugira umundu uhatura! Uwundi ari we ufata ubwimbo bwe.
\p
\v 21 Bigombire ko, umwe mu bakomeze kuduherekeza ibihe byoshe Umwami Yesu yabanaga na twewe,
\v 22 guturuka k'umubatizo gwa Yohana, kageza aho yapandisizwe, akurwe mu twewe, abere umwe ushobweye kuba umudimwe wo kuzuka kwe.
\p
\v 23 Bacagwiye babiri: Yosefu wayitwaga Barsaba wo bahimbire Yusito, na Matiasi.
\v 24 Bashabire barikugamba ngo: Mwami, weho wiji ibiri mu mitima z'abandu, ducagurire mu gati ya bano babiri uwo wenda,
\v 25 kugira ngo afate ifasi mu guno murimo g'ubutumwa go Yuda yarekire akagenda aha wonyine.
\v 26 Bakorire ubufindo, ubifindo bwagwiye ku Matiasi. Bamubarire hamwe na za ndumwa cumi n'imwe.
\c 2
\cl Isura 2
\p
\v 1 Umusi gwa Pentekoste gushohweye, boshe bababaga hamwe ahandu hamwe.
\v 2 Mu kanya kannyori, mu juru haviyeyo umuyaga guriguhuha cane, nuko ga wayujwiye mu nju bari bikeyemo.
\v 3 Indimi zisana n'indimi z'umuliro zabonekeye kila mundu wari ari aho k'uburyo tofauti.
\v 4 Boshe bayujwizwe Umuka Guboneye, batangira kugamba izindi ngambo, nguko Umwuka gwabaheye kugamba.
\p
\v 5 Aho i Yerusalemu hari hatuye Abayuda, abandu bumviraga Imana, bo mu bwoko bwoshe, babaga mu si y'ijuru.
\v 6 Uruyombo kangari rwayumvikenye, abandu kangari batangeye kuko bari barikubumva bari kugamba mu ngambo zebo z'ababazeye.
\v 7 Boshe batangezwe no kutamenya ibyabyeye, batangiye kwigambana n'abari aho ngo: Mbesi banoya boshe bari kugamba mu ngambo boshe ndo ari abavakire ba Galilaya?
\v 8 Ni buryo ki turikubumva mu ngambo zetu, ururimi rwetu rw'abatuzeye?
\v 9 Aba Parti, aba Medi, aba Elamu, abatuye i Mesopotamiya, ab'i Yudeya n'i Kapadokia, i Ponto ni Azia,
\v 10 Firigiya ni Pamfilia, Misri no hafi ya Libia hafi y'i Kurene, n'abari baturukire i Roma.
\v 11 Abayuda n'abanya mahanga, Abakreti na Abarabu nabo turi kubumva bari kugamba mu ngambo z'i wetu ibitangaza by'Imana!
\v 12 Boshe batangeye, babuze uko batekereza, batangira kugamba ngo: Binoya si bigambire ki?
\v 13 Ariko abandi bakabaseka barikugamba ngo: Basindire.
\p
\v 14 Nuko Petro yahagareye na ba bandi cumi n'umwe, agamba n'ijwi rireyi, arababwira ngo: Mweho bagabo b'i Yudea, namwe mweshe mutuye i Yerusalemu, mumenye binoya, mufungure amatwi mwumve amagabo ganje!
\v 15 Bano bandu ndo basindire nguko murigutekereza, kuko ari isaha ya gashatu y'umutaga.
\v 16 Ariko zinoya nizo mburo zagambirwe muri Yoweli ngo:
\v 17 Mu misi za nyuma Imana igambire ngo: Ngasuke Umuka gwanje ku bandu boshe; abahungu benyu n'abahara benyu bakabure, abasore benyu bakayerekwe, abakambwe bo muri mwewe bakabonekerwe mu ndoto.
\v 18 Naho ku bakozi banje na bajakazi ngabasukeho Umuka, nabo bakabure.
\v 19 Mukabone ibitangaza heru mu juru, n'ibimenyero ku si: amaraso, umuliro, n'umwotsi gurigucumba.
\v 20 Izuba rikahinduke umuyobe, ukwezi kukasane n'amaraso, umusi g'Umwami ndo gukabe guri hafi, ugo musi gukomeye gutabeyeho.
\v 21 Umundu woshe ukahamagare Umwami akakizwe.
\p
\v 22 Bagabo b'Israeli, mumve gano magambo! Yesu w'i Nazareti, uwo Imana yabemeje imbere yanyu kubera ibitangaza n'ibikomeye, hamwe n'ibimenyero yatangiye hagati muri mwewe, nguko mwiji.
\v 23 Wuno mundu, yatangirwe nguko Imana yabaga yabipangiire, mwamubambire, mwamwitire mumuhize mu maboko g'abapagani.
\v 24 Imana yamuzwiye, yamukwiyeho ingoyi z'urupfu, kuko byari bitoshoboka ko yogumya kumufunga.
\p
\v 25 Kuko Daudi, yagambire ibyerekeye Yesu ngo: Nabwenye Umwami imbere yanje, ari iruhande rwanje, kugira ngo nere kunyeganyega.
\v 26 Nuko rero umutima gwanje guri m'ubwishimo, ururimi rwanje rurishimire, n'umubiri gukahore gumwiringiye.
\v 27 Kubera ko ndo ukareke umutima gwanje ikuzimu, kandi ndo ukatange Umwizera wawe ngo abore.
\v 28 Watumire menya injira y'ubuzima, ukanyujwizemo ibyishimo mu mesho gawe.
\p
\v 29 Bagabo bavukanyi, ndenda kubabwira nda bwoba ibyerekeye Shogokuruza Daudi wapfiye agahambwa, kandi ikaburi ye na bunoya inariho.
\v 30 Yabaga ari imbuzi, yiji ko Imana yamuraganiye ko abandu bakamukomokeho habeho uwo kumugombora k'ubutegetsi.
\v 31 No kuzuka kwa Kristo kwateguwe no kugambwa ko ndo akahere ikuzimu, n'umubiri gwe ndo gukabore na kannyori.
\p
\v 32 Uwo Yesu Imana yamujwiye. Tweshe turi abadimwe bo kubitangaza.
\v 33 Amarire kupandiswa mu juru yikeye m'uburyo bw'Imana, hanyuma She yamuheye Umuka Guboneye, ugo yaraganiye abandu ngo akagubasukeho, mubyo murebaga n'ibyo mumvaga.
\v 34 Kuko Daudi atakagendire mu juru, ariko yagambire ngo: Umwami yabwiye Umwami wanje ngo: Ikara m'uburyo bwanje,
\v 35 kugez' aho ngahire abanzi bawe musi y'ibisando byawe.
\p
\v 36 Inju yoshe ya Israeli ikamenye neja ko Yesu mwagambaniye, Imana yamuheye ubwami kandi ko yamugirire Kristo.
\p
\v 37 Bamarire kumva ago magambo boshe batangeye, babaza Petro n'izindi ndumwa ngo: Bagabo bavukanyi, dukore ki?
\p
\v 38 Petro yababwiye ngo: Mukihane mweshe kila mundu abatizwe mu zina rya Yesu Kristo kugira ngo mubabarirwe ibyaha kandi mukabwe imbano z'Umuka Guboneye.
\v 39 Kuri mwewe ikababere indagano, ku bana benyu, ku bari kure, no ku bandu akangari bo Imana ikahamagare.
\v 40 Yagambire agandi magambo, go kubemeza no kubakomeza arikugamba ngo: Mugikize n'abandu ba bunoya.
\p
\v 41 Abayemeye ago migiso ga Petro babatizwe. Ugo musi, umubare gw'abanafunzi gwakiyongeyeho ibihumbi bishatu.
\v 42 Bagumyaga guhangayikira inyigisho z'indumwa, bagahira hamwe, bakamanyura umutsima, kandi barigushaba.
\p
\v 43 Abandu boshe bapfiye ubwoba, babwenye ibitangaza n'ibimenyero indumwa zabaga zirigukora.
\v 44 Abayizeraga boshe babaga ahandu hamwe, bafatanyaga byoshe.
\v 45 Bagurisaga imirima yebo n'ibindi bindu, bagabanaga amakuta bakuyemo bakurikize ubukene bwa kila mundu.
\v 46 Imisi yoshe bagiraga ubwira bwo guhurira mu Kanisa, bamanyaguraga umutsima mu buri nju, basangiraga bafite ibyishimo mu mitima yebo.
\v 47 Bahimbazaga Imana kandi basimwaga n'abandu boshe. Buri musi Umwami yahongeza umubare gw'abizerire.
\c 3
\cl Isura 3
\p
\v 1 Petro na Yohana bataramiye gushaba ku kanisa ari saa kenda.
\v 2 Habaga hariho umundu wazewe ari ikirema, bamuhekaga bakamuhira ku muryango gw'i Kanisa, gwitwa Mwiza, kugira ngo ashabirize amakuta ku bandu bayingiraga mu kanisa.
\p
\v 3 Uwo mundu arebire Petro na Yohana benda kuyingira, yabashabye amakuta.
\v 4 Petro na Yohana bamutumbiriye. Nyuma Petro yamubwiye ngo: Turebe.
\v 5 Uwo mugabo yabatumbiriye cane, yiji neza ko baramuha agakuta.
\v 6 Nuko Petro yamubwiye ngo: Nda kuta cangwa izahabu dufite, ariko ico mvite ngikuheye mu zina rya Yesu Kristo w'i Nazareti, haguruka utangire kugenda.
\v 7 Yamufatire ukuboko k'uburyo yamuhagurukie. Mu ako kanya, ibisando bye n'ubugombamburi byakomeye.
\v 8 Nuko yabadukire, arahagarara, atangira kugenda. Yayingiye nabo mu kanisa, arikugenda, arigusimbagirika, arigusingiza Imana.
\p
\v 9 Abandu kangari babwenye arikugenda kandi arigushima Imana.
\v 10 Bamenye ko ari wa wundi wikaraga ku muryango Guboneye arigusabiriza amakuta. Batangeye cane babwenye ibyamubeyeho.
\v 11 Uwo mundu yanga kuva hamwe na Petro na Yohana, abantu kangari bija barikubasanga, ku baraza ryitwa irya Salomo barigutangara cane.
\p
\v 12 Petro abibwenye yabwiye abo bandu ngo: Mwewe bagabo b'Israeli, kubera ki mutangezwe na binoya? Kubera ki mudutumbireye cane bosha ari imbaraga zetu cangwa kubaha Imana kwetu bitumire wuno mundu atambuka.
\v 13 Imana ya Abrahamu, ya Isaka ni ya Yakobo, Imana ya bashogokuru, yaheye icubahiro umwana we Yesu, uwo mwatangire, mukamuhikahana imbere ya Pilato, kandi we yari yapangire kumurekura.
\v 14 Mwamuyihakenye uwo uboneye akaba n'indungane, hanyuma mu cimbo ce mwashabire ko babarekurira umusambo.
\v 15 Naho mwayitire Umwami w'ubuzima, Imana yamujwiye, twewe turi abadimwe bo kubitangaza.
\v 16 None kubera kukizera ijina rye, iryo jina ryaheye wuno mugabo ingufu, wuno mundu murikureba kandi mwiji n'uko kukizera kwaheye wuno mundu gukira neja imbere yenyu mweshe.
\p
\v 17 None rero, bavukanyi nyiji ko mwewe n'abatware benyu mwakorire ibyo mutiji.
\v 18 Ariko Imana yatumire biba guco ikurikije uko yabaga yatumire imbuzi ko Kristo akababazwe.
\v 19 Mukihane rero, kandi muhindukire Imana, kugira ngo ibyaha byenyu bifutwe. Habeho ibihe byo kugishima,
\v 20 biturukaga ku Mwami, kandi abatumire Yesu ariwe Kristo, uwo yacagwiye kuva mbere.
\v 21 Uwo niwo Ijuri rigombire kwakirwa kugeza igihe Imana ikahindure byoshe no kubigira bishasha, nguko yabigambire kera m'umunwa gw'imbuzi zeyo.
\v 22 Musa yagambire ngo: Umwami Imana wetu akabatumeho imbuzi imerire nganje uturukire muri mwewe, muzumvire ibyo akababwire byoshe.
\v 23 Umundu woshe utazumvira iyo mbuzi akakurweho kandi akicibwe mu bandu.
\v 24 Imbuzi zoshe zakurikirenye zirikugamba ngo: Uhereye kuri Samueli, baburaga iba yino misi.
\v 25 Muri abana b'imbuzi tena muri abana b'indagano, iyo Imana yaraganiye ba shogokuruza, arikubwira Aburahamu ngo: M'uruzaro rwawe amoko goshe gakahaboneremo imigisha.
\v 26 Imana imarire kuzura umukozi weyo, yaamutumire kubahereza umugisha, kandi ngo buri weshe areke ibikorwa bye bibi.
\c 4
\cl Isura 4
\p
\v 1 Petro na Yohana babeye barikugambana n'abandu, abatambyi, umuzamu w'i kanisa, n'Abasadukayo barija,
\v 2 barakezwe cane n'ibyo byigisho byo kugambako abapfiye bakazuke nga Yesu.
\v 3 Babafatire no kubahira mu prizo kuko bwaribwirire.
\v 4 Nyamara, akangari mu bari bumvisize ibyo bagambaga bayemeye Yesu, umubare gwa bamwemeye gugera ku bihumbi bitano.
\p
\v 5 Bukeye, abatware b'abaturage n'abazehe, n'abakarani bahuriye i Yerusalemu.
\v 6 Basangire Ana umutambyi mukuru, Kaifa, Yohana, Aleksandre, nabo m'umuryango g'umutambyi mukuri bose.
\v 7 Bazenye Petro na Yohana hagati yebo, bababaza ngo: Mukoresaga izihe ngufu cangwa mu zina ryande mwakorire biriya?
\p
\v 8 Nuko Petro yujwiramo Umuka Guboneye, aragamba ngo: Batware namwe bakuru b'Israeli,
\v 9 Kubera ko twahamagewe kubazwa ibiboneye byo wuno mundu yakorewe n'uburyo yakirire,
\v 10 na mwewe mweshe bandu b'Israeli mubimenye! Ku buryo izina rya Yesu Kristo w'i Nazareti uwo mwabambire, Imana yamujuye mu bapfiye, ni muri iryo zina wuno mundu uhageze imbere yenyu ari muzima.
\p
\v 11 Yesu niwe buye abubatsi bayangire ariko ryabeye ryo gukomeza inzu.
\v 12 Nda undi agakiza kabonekagamo, kubera ko nda rindi zina musi y'ijuru abandu bahewe ngo bakirizwe mo.
\p
\v 13 Babwenye ukundu Petro na Yohana barikugamba batarigutinya, biratangara cane, kubera ko bari babiji ng'abandu batayigire, injiji, ariko bibuka ko babeye na Yesu.
\v 14 Kubera ko bari barikurya uwo wakirire ahagarenye nabo babura ico basubiza.
\p
\v 15 Babategekire gushohoka tribunali,
\v 16 barabazanya bo bonyine: Dukore ki kuri bano bandu? Byijwi neza n'abatuye i Yerusalemu ko igitangaza cakorirwe n'abandu, na twewe ndo twohakana.
\v 17 Ariko, rino gambo kugira ngo ryere kumenyekana na boshe, tubakange. Tubakaze kutongera kugira uwo bobwira igambo muri iryo zina.
\v 18 Babakwiye, bababuza kugamba no kukigisa tena mu zina rya Yesu.
\p
\v 19 Petro na Yohana barabasubiza ngo: muce urubanza: Mbesi biboneye imbere y'Imana, kumvira abandu kurenza kumvira Imana?
\v 20 Kuko ndo twoshobora guhora kugamba ibyo twabwenye n'ibyo twayumvisize.
\p
\v 21 Bamarire kubagirira nabi, babarekwiye babura uko babahana, kubera ka abandu boshe bahimbazaga Imana ku byo yakorire.
\v 22 Kuko uwo mundu wari wakirire uburwayi yari arengeje imyaka mirongo ine.
\p
\v 23 Bamarire kurekurwa basanga bira bebo, babasobanuriye ibyo abatambyi bakuru n'abazehe bababwiye.
\v 24 Nabo bamarire kubyumva bagambiye hamwe kandi heru ngo: Mwami, wowe waremire ijuri, isi, n'ingezi n'ibirimo byoshe.
\v 25 Ni wowe watumire Umuka Guboneyea gugambisa akanwa k'umukozi wawe shogokuruza Daudi. Kuki abandu basarire, kuki amoko gipangire ibya busha?
\q
\v 26 Abami b'isi bahagurukire n'abatware beyo bihujije ngo barwanye Umwami, nuwo yashigire amavuta.
\p
\v 27 N'ukuri, Herode na Pontio Pilato hamwe n'abanya mahanga n'Abisraeli boshe bahuriye mu guno muji, bapangire hamwe kurwanya umugaragu wawe uboneye Yesu uwo wasigire amavuta.
\v 28 Byari ari gushohweza imipango yawe yakorirwe n'inama yawe n'amaboko gawe wari warabiteguye kuva kera koshe.
\p
\v 29 None, Mwami, reba ibikangisho byebo, maze uhe abakozi bawe kugamba ibya wowe badafite ubwoba.
\v 30 Urambure ukuboko kwawe, ukize indwara, ukore ibitangaza, utange ibimenyesto mu jina ry'umugaragu wawe uboneye Yesu.
\p
\v 31 Bamarire gushaba, aho bari bahuriye haratitira; boshe bujwira Umuka Guboneye. Niho batangeje igambo ry'Imana batari gutinya.
\p
\v 32 Abandu kangari bayizerire, boshe babaga bafite umutima gumwe n'imipango imwe. Nda numwe wagambaga ko ico afite cose ari ice wonyine, ahubwo basaranganyaga ibyo babaga bafite byoshe.
\v 33 Indumwa zatangeze n'ingufu zikomeye umuzuko g'Umwami Yesu, ubundu bw'Imana bibera kuri boshe.
\v 34 Kuko muri bo ndawo wari uburire ico akeneye, abari bafite imirima cangwa amaju bagagurisize, bazana amakuta kubyo bagurisize.
\v 35 Babizaniraga indumwa, bakabigabira abandu bakurikize ubukene byebo.
\p
\v 36 Yosefu, wahimbirwe n'indumwa Barnabasi, rigambire ngo: Uremaga abandi agatima, umulawi wavukiye i Shipure.
\v 37 Yagurisize umurima gwe, azana amakuta, agahereza indumwa.
\c 5
\cl Isura 5
\p
\v 1 Ariko umugabo witwaga Ananiasi n'umugore we Safira bagurisize umurima,
\v 2 bahisha igice c'ibeyi. Umugore we abyiji yazenye igice kimwe no kugiha indumwa.
\p
\v 3 Petro yabazize Ananiasi ngo: Ananiasi, n'iki gitumire shetani yujwira m'umutima gwawe? Ukabesha Umuka Guboneye, ugasigarana igice c'ibeyi ry'umurima gwawe?
\v 4 Mbesi umurima utara wagugurisa si gwari ugwawe? Kandi umarire no kugurisa amakuta si gwari gwawe tu? N'iki catumire upanga guco? Ndo wabesize abandu ahubwo wabezize Imana
\v 5 Ananiasi, yumvisize ago magambo yahirimire, arapfa. Ababyumvisize boshe bapfiye ubwoba.
\v 6 Nuko abasore bahaguruka bamupfunyika mu kirago bagenda kumuhamba.
\p
\v 7 Hasize ng'amasaha ashatu, umugore we aringira, ariko atiji ibyabeye.
\v 8 Petro aramubaza ngo: Mbwire, mwagurisize umurima ku rino beyi? Umugore yasubize ngo: Kweli niryo beyi.
\v 9 Petro aramubwira ngo: N'iki catumire muhuza inama yo kugerageza Umuka g'Umwami? Reba, abaviye guhamba umugabo wawe bari k'umuryango, nawe benda kukugendana.
\v 10 Ako kanya Safira yamugwiye imbere arapfa. Abasore bayingiye, basanga yapfiye kera. Maze bagendana indumbi ye, bayihamba hambavu ya mugabo we.
\p
\v 11 Ubwoba kangari bufatire ihuriro ryoshe hamwe n'abayumvisize ibyabeye.
\p
\v 12 Ibitangaza n'ibimenyetso kangari byakorirwe n'indumwa. Bahuriraga boshe ku baraza rya Salomono.
\v 13 N'abandi boshe nda numwe wihujije nabo, ariko abandu babasimaga cane.
\v 14 Umubare gw'abizerire Umwami, abagabo n'abagore, gwayiyongeye cane
\v 15 k'uburyo bazanaga abarwayi mu mayira bakabahira mu mariri no mu ngombyi, kugira ngo, igihe Petro atambukire igicucu ce gikore kuri bamwe muri bo.
\v 16 Abandu kangari baviye mu muji ya pembeni ya Yerusalemu, bakija n'abarwayi bebo, n'abafitirwe n'ibizimu, boshe bagakira.
\p
\v 17 Umutambyi mukuru na bira be boshe bari bari aho (bo mu dini ry'Abasadukayo, bujwiramo ishari.
\v 18 Bafatire indumwa, babahira mu prizo ya boshe.
\v 19 Ariko malaika w'Umwami, yafungwiye umuryango gwa prizo mu joro, yabakuramo arikubabwira ngo:
\v 20 Mukigendere, muhagarare mu kanisa, mubwire abandu ibyerekeye buno buzima.
\v 21 Bamarire kubyumva bingira mu gitondo kare mu kanisa batangira kukigisa. Umutambyi mukuru na bira be barija, bakuza tribinali n'abakuru b'imiryango ya Israeli babatuma gukura indumwa mu prizo.
\v 22 Abatumirwe bagerire mu prizo batabasanga mo. Bijire bababwira ngo:
\v 23 Dusangire prizo ikingirwe n'abazamu bari imbere y'umuryango, ariko tumarire gukingura nda mundu tubwenye.
\v 24 Bamarire kumva ago magambo, umutware w'abazamu b'ikanisa n'abatambyi bakuru batangeye cane barigutekereza imitima nyuma.
\p
\v 25 Nuko umundu arija arababwira ngo: Murebe, ba bagabo mwahirire mu prizo, bari mu kanisa, barikugisa rubanda.
\v 26 Uwo mutware yija n'abazamu, barikubazanya kannyori nnyori, kuko batinyaga abaturage batabatera amabuye.
\p
\v 27 Bamarire kubazana babahirire imbere ya tribinali. Umutambyi mukuru yababazize ngo:
\v 28 Ndo twababurize kuyigisa muryo zina? None murebe mujwize Yerusalemu zino nyigisho, mwenda amaraso ga wuno mundu?
\v 29 Petro n'induma zindi babashubize ngo: Tubahe abandu kurenza Imana?
\v 30 Imana ya bashogokuruza yazwiye Yesu, wo mwayitire no kumubamba ha musalaba.
\v 31 Imana yamuhize heru m'ukuryo kwayo ngo abere Umwami n'Umukiza, ahe Abisraeli kugihana no kubarirwa ibyaha byebo.
\v 32 Turi abadimwe bo kubitangaza, hamwe n'Umuka Guboneye go Imana yaheye abamumviraga.
\v 33 Bumvisize ago magambo, umujinya gwabasazize, benda kumwita.
\p
\v 34 Ariko umufarisayo witwa Gamaliyeli, umwalimu w'amategeko, uwo abandu boshe bubahaga, yahagurukire mu tribinali, ategeka ko bahira hanje indumwa akanya kannyori.
\v 35 Yababwiye ngo: Bagabo b'Israeli, mugitondere ibyo mwenda gukorera bano bandu.
\v 36 Kuko mbere ya bunoya Teudasi, yayipandisize arikugamba ko ari umundu ukomeye, abandu magana ane bamukurikiye. Amarire kwitwa, abandu be boshe bahuye, ibyo yari atangiye byaherire ng'umuyaga.
\v 37 Nyuma ye havukire Yuda w'Umugalilaya mu gihe ca resansima. Abandu kangari bamukurikiye: Nawe bamwitire, abari bamukurikiye batatenye.
\v 38 Noneho, ndababwiye ngo: Mwere kugira bano bagabo ikindu, mubareke bagende. Ibitekerezo byebo bibeye biviye ku bandu bikapfe busha.
\v 39 Ariko bibeye biturukire ku Mana koko ndo mukabisenye. Muramenye mutoba muri kurwanya Imana.
\v 40 Bamarire kwemera inama ye, bayakwiye indumwa, babakubita, bababuza kwigisa tena mu jina rya Yesu, ariko babarekwiye.
\p
\v 41 Indumwa zaviye mu tribinali zishimire kubera bazemereye kumwazwa kubera ijina rya Yesu.
\v 42 Buri musi, mu kanisa no mu maju, ndo barekire kuyigisa no kugamba Umwaze gwa Yesu Kristo.
\c 6
\cl Isura 6
\p
\v 1 Mu co gihe, umubare gw'abanafunzi gwayiyongeye. Habeyeho ubwumvikane bukeya hagati y'Abayudi bagambaga Ikigriki n'abagambaga ikiArameya. Abagambaga Ikigriki babuburaga ko abapfakazi bebo batabahangayikiraga, no kubaha ibyo kurya bya buri musi nguko bipangirwe.
\p
\v 2 Abo cumi n'ababiri bahamageye abanafunzi akangari, barababwira ngo: Ndo biboneye ko tureka igambo ry'Imana ngo tube abo gutanga. Ibiryo.
\v 3 None rero, bavukanyi, murondore muri mwewe abagabo barindwi, abafite ubushuhuda buboneye, bujwiyemo Umuka Gunoneye bakore guno murimo.
\v 4 Twewe, tukagume ku murimo go gushaba no kukigisa igambo ry'Imana.
\p
\v 5 Iyo nama yashimisize ihuriro ryoshe. Bacagwiye Stefano, umundu wizerirwe kandi wujwiye Umuka Guboneye na Filipo, Prokoro, Nikanori, Timoni, Parmenasi na Nikolasi bo mu muji gwa Antiokia.
\v 6 Baberekire induma, bamarire gushaba, babarambikire ho amaboko.
\p
\v 7 Igambo ry'Imana ririjwira hoshe, umubare gw'abanafunzi guriyongeza cane i Yerusalemu, n'abatambyi akangari barakizera.
\p
\v 8 Stefano wehewe umugisa n'ingufu, yabaga arigukora ibitangaza bunini n'ibimenyetso bikomeye muri rubanda.
\v 9 Abandu bamwe bo mu kanisa ryitwa Ababohowe abo muri Sirene no muri Alexandriya na Abayahudi n'abo i Silisiya ni Asiya batangira gukora imbaka nawe.
\v 10 Ariko ndo bashobweye guhagarara imbere ye kubera ubwenge bwe, n'Umuka gwamuherezaga ibyo kugambaga.
\p
\v 11 Niho baheye ruswa abandu ngo bagambe ngo: Twayumvisize arikugamba amagambo go gutuka Musa n'Imana.
\v 12 Bahurwize abaturage, n'abakuru, n'abakarani, baramufata bamujana mu tribinali.
\v 13 Bahahurize abadimwe bo kumutsindisa barikugamba ngo: Wuno mundu ahoraga arigusebya mu magambo ge Ahatungenye h'Imana n'amategeko.
\v 14 Twamwumvisize arikugamba ngo uwo Yesu w'i Nazareti akashenye ikanisa no guhindura imigenzo twahewe na Musa.
\p
\v 15 Abari mu tribinali boshe batumbiye Stefano, babona mu miso ge habeye ng'aha malaika.
\c 7
\cl Isura 7
\p
\v 1 Umutambyi mukuru yabazize Stefano ngo: Mbesi ibyo barikukugambaho ni kweli?
\p
\v 2 Stefano arasubiza ngo: Bagabo bavukanyi munyumve! Imana y'icubahiro yabonekeye shogokuruza Aburahamu, akiri mu Mesopotamia; atariyimikira i Harani.
\v 3 Yamubwiye ngo: Va mu gihugu cawe ugende n'umuryango gwawe mu gihugo ngakwereke.
\p
\v 4 Nuko yaviye mu gihugo c'Abakalideya agenda gutura i Harani. Nyuma y'urupfu rwa she, Imana yamukeyeyo, imuzana mu kino guhugo cobatuye mo bunoya.
\v 5 Imana ndo yamuheye umurima gwe muri ico gihugo, yamwimire naho kuhagarika igisando, ahubwo yamuraganiye kumuha kino gihugu, nga gakondo ye hamwe nabo akazare, kandi yari adafite umwana.
\v 6 Imana iramubwira ngo: Abo ukazare bakahungire mu kindi gihugo; iyo bakabafate nabi, bakabakorese imirimo y'agahato imyaka magana ne bakayimare yoshe.
\v 7 Ariko ngahane igihugo kikabakoreshe agahato. Hanyuma, bakakivemo, maze bashubire aho handu.
\v 8 Nuko Imana yaraganiye Aburahamu indagano yo gukatwa. Aburahamu, yazeye Isaka, ku musi gwa munane yamukatire. Isaka yazeye Yakobo yamukata, Yakobo yabikoreye guco bashogokuruza boshe cumi na babiri.
\p
\v 9 Bashogokuruza bapfiriye Yosefu ishari, bamugurisa, bamugendana mu Misri. Ariko Imana yabeye nawe. Yamukuye mu bibazo bye byoshe.
\v 10 Yamuheye ubwenge no gukundwa na Farao, umwami wa Misri. Yamugirire umutegetsi w'igihugu n'urugo rwe rwoshe.
\p
\v 11 Injara yaterire hoshe mu Misri, no mu Kanani.
\v 12 Umubabaro gukomeye gwabeyeho, bashogokuruza babura ibiryo.
\v 13 Yakobo yumvisize ko hari ingano mu Misri, yatumire yo bashogokuruza ubwa mbere. Bagiyeyo ubwa kabiri, Yosefu yakibwiye bene she, Farao amenya umuryango yavukiyemo.
\v 14 Nuko Yosefu yatumire ku She Yakobo hamwe n'umuryango gwe goshe, umuryango gwebo gwabaga abandu mirongo irindwi n'abatanu.
\v 15 Yakobo yayimukiye mu Misri, apfira yo, na bashogokuruza.
\v 16 Indumbi zebo bazijenye i Shekemu, bazihamba mu kaburi Abrahamu yabaga yagurire na bene Hamori, She wa Shekemu.
\p
\v 17 Igihe kigerire ngo bibe nguko Imana yaraganiye Abrahamu,
\v 18 umuryango gwagwiye kandi guriyongera cane mu Misri. Uwundi mwami utiji Yosefu yategekire.
\v 19 Uwo mwami yagiriye nabi cane umuryango gwetu, afata nabi bashogokuruza, ageza ho abahatira kujugunya abana bebo ku gasi kugira ngo bere kubaho.
\p
\v 20 Muco gihe, niho Musa yavukire, aboneye mu mesho g'Imana. Yamarire amezi ashatu arikurelerwa mu nju ya she.
\v 21 Bamarire kumuta, umuhara wa Farao yamutoragwiye, amurera ng'umwana we.
\v 22 Musa yayigisizwe mu bwenge bwoshe bwa abanya Misri yagize ingufu mu ngambo no mubyo yakoraga.
\p
\v 23 Yujwize imyaka mirongo ine, yapangire gusura bene webo b'Abisraeli.
\v 24 Yabwenye umwe mu bo barikumutesa; yamutabeye, aramuhorera yita uwo Mumisri.
\v 25 Yatekereze ko bene webo bakayumve ko ari Imana yatumire kubakizisa ukuboko kwe; ariko batabyumva.
\v 26 Ugundi musi, yasangire Abisraeli babiri bari kurwana abagira inama yo kumvikana. Yababwiye ngo: Bagabo mwe, muri abavukanyi, murigupfa ki?
\v 27 Uwagirire nabi mwira we yasunikire Musa arikugamba ngo: Ni nde wakugirire umutware cangwa umuzuzi wetu?
\v 28 Wenda kunyita nguko ejo wayitire wa Mumisri?
\v 29 Kubera ago magambo, Musa yahungire agenda gutura mu gihugu ca Midiani, iyo yahazariye abahungu babiri.
\p
\v 30 Imyaka makumi ane zishirire malaika yamubonekeye m'ubutayu by'umusozi Sinayi, mu mugina gurikwaka umuliro.
\v 31 Musa abibwenye yatangeye, yenda kwegera ngo yitegereze. Yayumvisize ijwi ry'Umwami ririkugamba ngo:
\v 32 Ndi Imana y'abashogokuruza benyu, Imana ya Abrahamu, ya Isaka na Yakobo. Musa yagwiye hashi atareba tena.
\v 33 Umwami yamubwiye ngo: Kuramo ibirato, kuko aho uhageze ari k'ubutaka butungenye.
\v 34 Nabwenye kubabara k'ubwoko bwanje buri mu Misri, nayumvisize no gutaka kwebo, ndarindimuka ngo mbarokore. None inja, ngutuma mu Misri.
\p
\v 35 Musa uwo, wo bayangire, bamubazize ngo: Ni nde wakugirire umutware cangwa umuzuzi wetu? Niwe Imana itumire kubabera umutware n'umutabazi. Imutumire ho malaika wamubonekeye mu gwa mugina.
\v 36 Niwe wabavanye mu Misri, yakorire ibitangaza yatangire n'ibimenyero mu Misri, ku ngezi itukwiye no m'ubutayu mu gihe c'imwaka mirongo ine.
\v 37 Niwe wabwiye Abisiraeli ngo: Imana ikabatume ho imbuzi ikomokire mu mwewe imerire nganje.
\v 38 Ni we wabaga ari mu huriro rya Abisraeli m'ubutayu, yari ari hamwe na wa malaika, bagambanaga k'umusozi Sinai na bashogokuruza igihe yaherewe amagambo g'ubuzima go kutugezaho.
\p
\v 39 Bashogokuruza bayangire kumwumvira, bamuhungire, barikukifuza gushuba mu Misri.
\v 40 Babwiye Aruni ngo: Dukorere imana zo kutuyobora kuko Musa wadukwiye mu Misri, ndo twiji ico yabeye.
\v 41 Ubwo nibwo bacurire ikimasa bakagitura isadaka, bakayisimira ikindu co bakorire n'indoke zebo.
\v 42 Nuko Imana yabarekire ngo bashabe inyenyeri so mu kirere nguko byayandikirwe mu gitabo c'imbuzi ngo: Mbesi mwanduye amaturo n'ibitambo imyaka mirongo ine m'ubutayu, mwewe nju ya Israeli?
\v 43 Mwakoreye ihema igihindi Moleki n'inyenyeri y'akamana Refani, nigo mafoto mwayemeye kuramya. Nuko rero, ngabatume kurenga Babiloni.
\p
\v 44 Bashogokuruza m'ubutayu babaga bafite ihema ry'ubudimwe. Ni rya rindi yabaga yategekire Musa ngo arikore akurikize umufano yamuheye.
\v 45 Hanyuma bashogokuruza bamarire kuryakira baryingize bayobowe na Yoshua mu gihugu abanya mahanga bari batuye mo. Imana ikibirukana mo, barisigeyemo kugeza mu gihe ca Daudi.
\v 46 Daudi yaboneye umugisha mu mesho g'Imana, yashabye Imana ya Yakobo kumuyubakira inju.
\v 47 Ariko ni Salomoni wayubakire.
\p
\v 48 Ariko Isumba byose ndo ibaga mu maju gubakirwe n'abandu, nguko byagambirwe n'imbuzi ngo:
\v 49 Ijuru n'indebe yanje y'ubwami, isi n'igikandagizo canje. None si mukanyubakire nju ki? Niko umwami agambire.
\v 50 Ni hehe ngaruhukire? Mbesi si njewe waremire ibyo byoshe?
\p
\v 51 Bagabo mwe, mushingire amagosi, batakatirwe m'umitima. Amatwi genyu gahoraga garigupinga Umuka Guboneye, mubeyeho nga basogokuruza benyu.
\v 52 Mbesi hari imbuzi nimwe basogokuruza benyu batatesize? Bayitire imbuzi zatangire kwija k'Umunyakuri, namwe mwamugambaniye muramwita.
\v 53 Mwahewe amategeko gaviye ku malaika, mutagumvira.
\p
\v 54 Ababaga bari aho bumvisize ago magambo, barakeye mu mutima yebo, bamuhekenyeye amenyo.
\p
\v 55 Ariko Stefano yujwira Umuka Guboneye, atumbira cane mu juru, yarebire ikuzo ry'Imana na Yesu ahageze m'uburyo bw'Imana.
\v 56 Yagambire ngo: Ndikureba ijuru rifungwiwe, n'Umwana w'Umundu ahageze iburyo bw'Imana.
\p
\v 57 Bayombire cane kandi bavugize induru, bafunga amatwi, bamugwiye ho boshe ica rimwe.
\v 58 Bamukururiye hanje y'umuji, maze bamuteye amabuye. Abo kumutsindisa barambikiye imyenda yebo umusore witwaga Saulo.
\v 59 Babeye barikumutera amabuye, Stefano yashabire ngo: Mwami Yesu, wakire umutima gwanje!
\p
\v 60 Nuko yapfukamire, agambisa ijwi rinini ngo: Mwami, were kubabaraho kino caha! Amarire kugamba ago magambo arakipfira.
\c 8
\cl Isura 8
\p
\v 1 Sauli yari ashigikiye ibyo kwita Stefano. Ugo musi hatangizwe kubabazwa kw'ikanisa ya Yerusalemu kandi abayizeire boshe babaga batataniye mu kirere ca Yudea na Samaria, ariko Indumwa oya.
\v 2 Abandu bubahaga Imana bahamba Stefano, kandi bamukoreye ikiliyo.
\v 3 Sauli, mu ngambo ye, yakomeze kugirira nabi ikanisa. Yayingiraga mu maju, agakurubana abagabo n'abagore, no kubahira mu prizo.
\p
\v 4 Abatatenye bagendire hoshe barigutangaza Umwaze Guboneye.
\v 5 Filipo, yagiye mu muji gwa Samariya ahubiri yo ibya Kristo.
\v 6 Abandu akangari bayitondeye ibyo Filipo yagambire, boshe bayumvisize no kureba ibitangaza yakoraga.
\v 7 Kandi ibizimu byavaga mu bandu byabaga byafatire birikwabira cane, ibimuga naba cumbagiraga kangari bagakira.
\v 8 Muri ugo muji habeyemo ibyishimo birengire.
\p
\v 9 M'ugo muji kandi habagamo umugabo witwaga Simoni. Yabaga yigirire umundu ukomeye cane. Yakoraga ubupfumu butangeze imbere y'abatuye i Samariya.
\v 10 Boshe utangiriye ku batoto kageza k'umukuru bamumvaga bitondire barikugamba ngo: Wuno mundu arimo ingufu z'Imana zitohangarwa.
\v 11 Bamumvaga kubera ko batangazwaga n'ubupfumu bwe.
\v 12 Ariko, bamarire kwemera Filipo, wabigisize ubutumwa buboneye bw'ubwami bw'Imana n'izina rya Yesu Kristo, abagabo n'abagore babatizwe.
\v 13 Simoni nawe arakizera, amarire kubatizwa yagumye na Filipo. Yabaga aho arikureba no gutangazwa n'ibimenyero, n'ibitangaza.
\p
\v 14 Igihe indumwa za Yerusalemu zayumvisize ko i Samariya bamarire kwemera Igambo ry'Imana, batumyeyo Petro na Yohana.
\v 15 Bagerire i Samariya, babashabiye kugira ngo bapokeye Umuka Guboneye.
\v 16 Kuko nda numwe gwabaga gwamwijaho. Babaga babatizwe gusha mu jina ry'Umwami Yesu.
\v 17 Nuko Petro na Yohana babarambikire aho amaboko, niho bahewe Umuka Guboneye.
\p
\v 18 Simoni abwenye indumwa zibahirereho amaboko, Umuka gukabijaho, yabaheye amakuta.
\v 19 Yabashabye ngo: Mumbe na njewe izo ngufu kugira ngo uwo ngahireho amaboko, ahabwe ugo Muka Guboneye.
\p
\v 20 Ariko Petro yamubwiye ngo: Weho n'amakuta gawe mupfe! Kubera ko utekereje ko imbano z'Imana zigurwaga amakuta.
\v 21 Nda bwimbo ufite mu binoya, nda faida ufite mu binoya kubera ko umutima gwawe ndo gunezeze Imana.
\v 22 Kubera ibyo, kihane ubugome bwawe, ushabe Umwami kugira ngo ibitekerezo byo m'umutima gwawe bifutwe.
\v 23 Kuko ndikureba umwaga n'ubusharire byakugirire imbata.
\p
\v 24 Simoni yashubize ngo: Munshabire Umwami kugira ngo ibyo mugambire bitangwaho.
\p
\v 25 Bamarire gutangaza Igambo ry'Umwami, Petro na Yohana bashubye i Yerusalemu, barigutangaza Umwaze Guboneye mu miji kangari ya Samariya.
\p
\v 26 Nuko malaika w'Umwami yabwiye Filipo ngo: Haguruka, ugendere ipfo, mu njira irindimukiye i Yerusalemu, hegereye i Gaza. (Niyo m'ubutayu).
\v 27 Yahagurukire, aragenda. Reba, Umuetiopia wacungaga imali y'umwami kazi wa Etiopiya, nawe yayijire gushaba Imana hano i Yerusalemu.
\v 28 Ari mu njira, ari gutaha, yayikeye mu gare rye, arigushoma mu gitabo c'imbuzi Isaya.
\p
\v 29 Umuka gw'Imana gwabwiye Filipo ngo: Genda hambavu ya ririya gare.
\p
\v 30 Filipo ariruka.
\p
\v 31 Yayumvisize Umuetiopia ari gushoma igitabu c'imbuzi Isaya, nuko aramubaza ngo: Urikumva si ibyo urigushoma? Yamushubize ngo: Mbwumve gute ndafite uwo kubingambira? Nuko yashabye Filipo gupanda ngo bikare hamwe.
\p
\v 32 Ibyo yashomaga mu byandikirwe byari binoya ngo: Yajenywe mu bagiro ng'indama igiye kubagwa; yabeye ng'Umwana w'Intama wihoreye barikumwogosa ubwoya, ndo yapimye gufungura umunwa gwe.
\q
\v 33 Yayipunguze ng'udafite Uwo kumugambira. Ni nde ukamekanishe uruzaro rwe? Kubera ko ubuzima bwe bwapungwizwe mu si.
\p
\v 34 Iyo ngone yababize Filipo ngo: Mbwire, ngushabire. Iyo mbuzi ni nde wagambirweho binoya? Niwe wakigambaga cangwa ni uwundi mundu yagambaga?
\v 35 Nuko Filipo yabumbwiye akanwa, atangilira ku byandikirwe, amubwira ubutumwa buboneye bwa Yesu.
\p
\v 36 Uko bagumyaga kugenda mu njira, bagera ahandu hari amenci. Iyo ngone yagambire ngo: Ngaga amenci, n'iki kimbuzize kubatizwa?
\v 37 Filipo yamushubize ngo: Ubeye wizerire n'umutima gwawe goshe, ibyo bishobokire.
\v 38 Iyo ngone yashubize ngo: Ndizerire ko Yesu Kristo ari Umwana w'Imana. Yategekire guharika igare, Filipo na ya ngone barindimukiye mu menci Filipo yamubatize aho aho.
\v 39 Baviye mu memci, Umuka g'Umwami gwagendanye na Filipo, iyo ngone ndo yamurebire tena. Nuko agumya kugenda yishimire.
\p
\v 40 Filipo yakibonye mu Azoto. Agerire Kayisaria, agenda ariguhubiri mu miji yabaga arikunyuramo.
\c 9
\cl Isura 9
\p
\v 1 Ariko Sauli yakomeze gutinyisha no gutekereza kuyitisha abanafunzi b'Umwami.
\v 2 Yagendeye umutambyi mukuru arikumushaba ibaruwa zo kugendera ho i Damaski, zo kwingira mu masinagogi kugira ngo abeye abwenye abari mu rino dini rishasha, abagabo cangwa abagore abafungirwe abazane i Yerusalemu.
\p
\v 3 Uko yabaga arikugenda, agerire hafi ya Damaski, umwangaza guviye mu juru, gwamwakiye.
\v 4 Yagwiye hashi, yumva ijwi ririkumubwira ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundesa?
\v 5 Yashubize ngo: Uri nde si Mwami? Nawe yamushubize ngo: Ni njewe Yesu urigutesa
\v 6 Ariko haguruka, uyingire mu muji, iyo ukabwirwe ibyo gukora.
\v 7 Abo yabaga ari hamwe nabo bahagareye bahorire barikumva ijwi, ariko batarikureba umundu.
\v 8 Sauli yahagurukire, amesho ge gahumukire ariko atareba ikindu. Bamufatire mu maboko bamugendana i Damaski.
\v 9 Yamarire yo imisi zishatu atari kureba; atarikurya cangwa kugnwa.
\p
\v 10 Aho i Damaski haberaga yo umwanafunzi witwaga Ananiyasi. Umwami yamubwiye mu ndoto ngo: Ananiyasi! Yashubize ngo: Ndi hanoya, Mwami!
\v 11 Umwami yamubwiye ngo: Byuka, ugende mu njira yitwa Uburambure, ubaze mu nju ya Yuda, umundu witwa Sauli w'i Tarso kubera ko bunoya arigushaba.
\v 12 Nawe mu ndoto yabwenye umundu witwa Ananiyasi arikuyigisa, yamuhizeho amaboko kugira ngo arebe.
\p
\v 13 Ariko Ananiyasi yamushubize ngo: Mwami, numvisize imyaze kangari ku wuno mundu, ibibi kangari yakoreye abizerire bawe i Yerusalemu.
\v 14 Na buno afite ingufu zo yakwiye ku batambyi bakuru gufunga boshe bakuraga ijina ryawe.
\p
\v 15 Ariko Umwami yamubwiye ngo: Genda kubera ko uwo mugabo ari igikoreso canje, nacagwiye njenyine ngo agendane ijina ryanje mu banyamahanga, imbere y'abami n'imbere y'abana ba Israeli.
\v 16 Kandi ngamwereke uko akababazwe kubera ijina ryanje.
\p
\v 17 Ananiyasi yagendire, yingira mu yo nju. Yamurambwiye ho amaboko, arikugamba ngo: Muvukanyi Sauli, Umwami Yesu, yandumire, we wakubonekeye mu njira wanyuriremo, yandumire ngo wongere urebe, wujwizwe Umuka Guboneye.
\v 18 Mu ako kanya mu mesho ge haviyemo ibindu bimerire ng'amagamba, arareba. Yahagurukire, arabatizwa.
\v 19 Yariye, agira tena akagufu.
\p
\v 20 Yatangiye guhubiri Yesu mu masinagogi ko Yesu ari Umwana w'Imana.
\v 21 Abamwimvisize boshe batangeye, barikugamba ngo: Wuno si si wa wundi wayitaga i Yerusalemu uwakuraga iryo jina? Yijire hanoya kugira ngo azane abo yabohire imbere y'abatambyi?
\v 22 Sauli yakomeze kugira ingufu mu co gihe, agumya gutesa Abayuda baribatuye aho i Damasiki, arikubereka ko Yesu ariwe Kristo.
\p
\v 23 Imisi kangari zishirire, Abayuda bapangire inama ngo bamwite.
\v 24 Ariko inama yebo mbi Sauli yayimenye. Barindaga imiryango imutaga no mu joro kugira ngo bamwite.
\v 25 Ariko, abanafunzi be bamuteremwiye ku kibambasi mu joro bamuhize mu gikapo.
\p
\v 26 Saulo amarire kugera i Yerusalemu yapimye kugifatanya n'abanafunzi, nabo bamutinye boshe, batayemera ko ari umwanafunzi.
\v 27 Niho Barnabasi yamufatire, amujanira indumwa, abagambira uko Sauli yahwiye na Yesu, ari mu njira, nuko yahubiriye n'ingufu mu jina rya Yesu i Damaski.
\v 28 Yabeye nabo i Yerusalemu kwingira no kushohoka, mu gihugo coshe ca Yerusalemu.
\v 29 Yagambaga no kugira imbaka hamwe n'Abayuda babaga ibu Griki; nabo bagumye kwenda kumwita.
\v 30 Igihe abavukanyi bamenyire ugo mwaze, bamuteremwiye i Kaizaria bamutuma i Tarso.
\p
\v 31 Ikanisa ryatuzize m'Ubuyahudi byoshe n'i Samariya, n'i Galilaya, bagendera mu kubaha Umwami. Umuka Guboneye gukabahumuriza. Ikanisa ryayiyongeye mu mibare.
\p
\v 32 Nuko, igihe Petro yasuraga hoshe, yarindimukiye i Yuda kureba Indugane zaberaga i Luda.
\v 33 Yabwenyeyo umugabo witwaga Aineasi, wari umarire imyaka umunane arweye, ari ikirema.
\v 34 Petro yamubwiye ngo: Aineasi, Yesu Kristo aragukizize haguruka, wikorere igitanda cawe. Mu ako kanya yahagareye.
\v 35 Abandu boshe baribatuye i Luda ni Sharuni bamubwenye bakizerire.
\p
\v 36 I Yopa, habagayo umwanafunzi umwe ijina rye ni Tabita, rigambire ngo: Dorika. Wuno mugore yakoraga ibiboneye kangari. Kandi yakundaga gutanga isadaka.
\v 37 Ico gihe yafatwirwe n'indwara arapfa. Bamarire kumwoza, bamuhize mu cumba ca heru.
\p
\v 38 Kubera ko i Luda hari hafi ya Yopa, abanafunzi bamenyire ko Petro yagerire yo, batumye abandu babiri, kumuhendahenda ngo agende adatinze.
\v 39 Petro yahagurukire agendana nabo. Bagerire yo bamujenye mu ca cumba ca heru. Abapfakazi akangari bari bamuhageze iruhande, barikulira no kumwereka amaropo n'imwenda zo yabaga yabashoneye igihe yabaga ari hamwe nabo.
\v 40 Petro yabashohweye boshe, arapfukama, arashaba. Yarebire iyo indumbi iri, aragamba ngo: Tabita, haguruka. Tabita yafungwiye amesho; areba Petro, arikara.
\v 41 Petro yamuheye ukuboko kwe, aramuhagurutsa, amarire kwakura indugane n'abapfakazi, yamubaheye ari muzima.
\v 42 Byamenyekanye i Yopa hoshe n'abandu kangari bizera Umwami.
\v 43 Petro yamarire imisi kangari aho i Yopa mu nju yo uwitwaga Simoni, umuboshi w'imbu.
\c 10
\cl Isura 10
\p
\v 1 Habagaho aumundu w'i Kaisariya witwaga Kornelio. Yabaga mukuru w'abasoda bitwaga ikompanyi y'abasoda z'abataliani.
\v 2 Uwo mundu yabaga uwo kubaha, kandi wagatinyaga Imana, we n'inju ye boshe, yasayidiyaka abandu kangari, kandi yashabaga Imana buri gihe.
\p
\v 3 Umusi gumwe ari sa cenda z'umutaga, yabwenye neza cane iyerekwa rya malaika w'Imana arikuyingira iwe no kumubwira ngo: Kornelio.
\p
\v 4 Nawe yamutumbiye cane yujwiye ubwoba. Nuko yamubazize ngo: Ngoki Mwami? Yamubwiye ngo: Gushaba kwawe n'isadaka zawe byagerire imbere y'Imana ng'urwibutso.
\v 5 Tuma abandu noneho i Yopa, bashabe Simoni, witwa Petro.
\v 6 Acumbikire kwa Simoni umuboshi w'imbu, inju ye iri hafi y'ingezi, arakubwira ibyo ukwiriye gukora.
\v 7 Malaika amarire kumubwira yayigendeye, nuko Kornelio yahamageye abakozi babiri bo mu nju ye, n'umusoda umwe utinyaga Imana, mu bamukoreraga imisi zoshe.
\v 8 Amarire kubasubiriramo ibyabere byoshe yabatumye i Yopa.
\p
\v 9 Ng'ejo, bari mu njira, bagerire hafi y'umuji, Petro yapandire heru mu cumba gushaba. Hari ari mu saha ya gatandatu.
\v 10 Yapfiye injara, yenda kurya. Babeye barigutayarisha ibiryo, umutima gwe gurazimira.
\v 11 Yarebire mu juru rifungwiwe, ikindu gisana n'umwenda munini gihambiriwe mu mbande zine, kirindimukire kirikuyikira ha butaka.
\v 12 Mu co gitambara hari harimo ibisimba bya buri sano bifite amaguru ane, n'ibisimba bikururukaga, n'inyoni zo mu kirere.
\v 13 Ijwi ryamubwiye ngo: Haguruka, baga urye.
\p
\v 14 Ariko Petro yagambire ngo: Oya, Mwami, ndo norya ikindu coshe candwiye kandi kidatungenye.
\p
\v 15 Ijwi ryamubwiye ubwa kabiri ngo: Ibyo Imana itungenyize were kubigira ibyandwiye.
\v 16 Ibyo byabeye gashatu, nuko gwa mwenda gushuba mu juru.
\p
\v 17 Petro yabeye arikukibaza atamenyire ibyo yabwenye, abo bandu bari batumirwe na Kornelio, bari bamarire kubaza inju ya Simoni, bari bahageze ha muryango.
\v 18 Babazize n'ijwi rireyi niba ariho Simoni acumbikire, uwo bahimbire Petro.
\p
\v 19 Petro yabeye akirigutekereza ibyo Umuka gwamwerekire, Umuka gwamubwira ngo: Ngabo abagabo bashatu bari kukwwnda.
\v 20 Haguruka, urindimuke, ugendane nabo. Utakibaza mengi, kuko ari njewe wabagutumiye.
\p
\v 21 Petro yarindimukire, abwira abo bagabo ngo: Murebe ni njewe murikwenda. Muyijire kubera ki?
\p
\v 22 Basubize ngo: Kornelio umukuru wabasoda ijana, umugabo w'umunyakuri, utinyaga Imana, kandi w'ubahwaga n'ubwoko bw'Israeli boshe yabonekewe na malaika ngo atume abandu iwawe, ngo umubwire ibyo wenda.
\v 23 Petro yabayingize mu nju, abera nabo. Ng'ejo yahagurukire, agendana nabo. Bamwe mu bavukanyi b'i Yopa bamuherekeze.
\p
\v 24 Bagerire i Kaisariya mu musi gukurikiyeho. Kornelio yabaga abarindiriye, kandi yahamageye umuryango gwe na bira be.
\v 25 Petro yabeye yingiye, Kornelio yamuyambiriye, amugwa ku birenge, atangira kumuramya.
\v 26 Ariko Petro yamuhagurukize, aramubwira ngo: Haguruka, na njewe, ndi umundu ngawe.
\p
\v 27 Baganiriye, Petro yingira mu nju, abona abandu kangari bahahuriye.
\v 28 Yababwiye ngo: Mbesi mwiji ko umw'Israeli atakwiye kugifatanyaa n'umunya mahanga cangwa kuyingira mu we ariko Imana yambwiye ko ndakwirire kubona ko umugabo yandwiye cangwa adatungenye.
\v 29 Nico catumire nyija hanoya, ndashidakanize igihe natumirwe. None ho ndikubaza: Mumbwire, iki mwambamagariye?
\p
\v 30 Kornelio yagambire ngo: Gunoya ni umusi gwa kane. Kuri yino saha, nari ndigushabira mu nju yanje ku saha ya cenda.
\v 31 Nabwenye umugabo wambeye imyenda z'umweru, ahagareye imbere yanje. Yambwira ngo: Kornelio, gushaba kwawe nakumvisize, kandi Imana yibukire isadaka yawe.
\v 32 None ho tuma abandu i Yopa, kwakura Simoni bahimbire Petro, ucumbikire mu nju ya Simoni, umuboshi w'imbu, hafi y'ingezi.
\v 33 Niho natumye abandu iwawe, wakorire neza kwija. Noneho twese turi hano imbere y'Imana kugira ngo twumve ico Umwami yagitegekire ko utubwira.
\p
\v 34 Niho Petro yafungwiye akanwa ke no kugamba ngo: Kweli, nyiji ko Imana nda ruhande ibagamo.
\v 35 Ariko, mu bwoko bwoshe, umwubahaga, ukoraga ibiboneye iramwemeraga.
\v 36 Wiji ubutumwa ku Abisraeli, igihe yatangeze Umwaze Guboneye gwerekeye ituze mu Yesu Kristo, ariwe Mwami wa boshe.
\v 37 Mwiji neja mwewe mwenyine ibyashohweye mu Yudea, bitangiriye i Galilaya nyuma y'umubatizo Yohana yabaga yigisize.
\v 38 Mumenye ko Imana yamusigire amavuta g'Umuka Guboneye, n'ingufu, Yesu w'i Nazareti, wagendaga kuriya na kunoya arigukora ibiboneye, arigukiza boshe bari mu si y'ingufu za shetani, kuko Imana yabaga iri hamwe nawe.
\p
\v 39 Na twewe turi abadimwe b'ibyo byakorirwe mu gihugo c'Abayuda na Yerusalemu, bamwitire kandi bamumanikire ha giti.
\v 40 Imana yamuzwiye ku gwa gashatu, yamwerekenye k'umugaragaro,
\v 41 atari ku bandu boshe, ariko ku badimwe bacagwiwe n'Imana mbere. Ku twewe twariye no kugnwa nawe, nyuma yo kuzuka aviye mu bapfiye.
\v 42 Yesu yadutegekire ko duhubira abandu no gutangaza ko ariwe Imana yaheye ubyo gukatira imanza abazima n'abapfiye.
\v 43 Imbuzi zoshe zirigutangaza ko buri weshe umwizerire, akahabwe imbabazi z'ibyaha mu jina rye.
\p
\v 44 Petro yabeye akigamba ago magambo, Umuka Guboneye gurindimukira ku babaga bari kumva iryo gambo.
\v 45 Abizerire boshe bakebirwe, bagendire hamwe na Petro, batangeye kubona imbano z'Umuka Guboneye zigerire no ku bapagani.
\v 46 Kuko babumvisize barikugamba mu ngambo bariguhimbaza Imana. Nuko Petro yabashubize ngo:
\v 47 Ni nde wobabuza amenci, abujwizwe Umuka Guboneye kimwe natwe?
\v 48 Yategekire ngo: Mubatizwe mu jina ry'Umwami Yesu. Niho bamushabire ko yobana nabo izindi misi.
\c 11
\cl Isura 11
\p
\v 1 Indumwa n'abavukanyi bo mu Yudeya bayumvisize ko abapagani bakiye igambo ry'Imana.
\v 2 Petro ataramira i Yerusalemu, abizera bakatirwe bamusekire barikugamba ngo.
\v 3 Wihuzize n'abatakatirwe tena wariye nabo!
\p
\v 4 Ariko Petro yatangiye kubabwira uko byagendire.
\v 5 Yababwiye ngo: Nari m'umuji gwa Yopa, ndigushaba. Umitima gwanje gwazimiye, nabwenye ikindu gisana n'umwenda munini kizirikirwe impande zine, kiviye mu juru, cija aho ndi.
\v 6 Nakitumbiriye cane ndatekereza, mbona ibisimba by'amaguru gane byo ku si byoshe, ibisimba byo mushamba, ibikururukaga, n'inyoni zo m'umuyaga.
\v 7 Nayumvisize ijwi ririkumbwira ngo: Haguruka, Petro ita urye. Ariko nagambire ngo:
\v 8 Oya, Mwami, kuko ibwandwiye n'ibitezizwe ndo nobigeza mu kanwa kanje.
\p
\v 9 Ijwi rireyi rya kabiri riturukire mu juru ryangambire ngo: ico Imana yaboneze, were kucita icandwiye.
\v 10 Ibyo babeye kali gashatu. Nuko byoshe byapandisizwe tena mu juru.
\p
\v 11 Nabwenye mu ako kanya abagabo bashatu batumirwe iwanje, baviye i Kaisariya, bahagareye imbere y'inju nabaga nduyemo.
\v 12 Umuka gwambwiye ko ngwiriye kugendana nabo kandi ndari kubatandukanya. Abo bagabo batandatu twajenye, twingira mu nju ya Kornelio.
\v 13 Uwo mugabo yatubwiye uko yabwenye malaika mu nju ye arikumubwira ngo: Tuma abandu i Yopa, kwa Simoni wahimbirwe Petro.
\v 14 Akakubwire ibindu bikagukize, wowe n'inju yawe.
\v 15 Nabeye ndangiye kugamba, Umuka Guboneye gubija ho, kimwe natwe mu ndangiro.
\v 16 Nibuka igambo ry'Umwami ngo: Yohana yabatize mu menci, ariko mwewe mukabatizwe m'Umuka.
\v 17 Niba Imana yabaheye imbano nguko yayiduheye natwe, ubwo twari tumarire kukizera Umwami Yesu Kristo, ndi nde ngo ndwanye Imana?
\p
\v 18 Bamarire kubyumva, bahorire, bahimbaza Imana barikugamba ngo: Imana yaheye abanyamahanga imbabazi kugira ngo babone ubuzima.
\p
\v 19 Abari batatanyizwe no kubabazwa kubera kwitwa kwa Stefano, bagiye i Foenike mu kirwa ca Kipuro ni Antiokiya bariguhubiri igambo ku Bayuda gusha.
\v 20 Ariko bamwe mu bo bari abagabo b'i Kipuro na Kurene, bari baviye Antiokiya, barikuyigisa abaGiriki, bariguhubiri Umwaze Guboneye g'Umwami Yesu.
\v 21 Ukuboko k'Umwami kwababeyeho, umubare gw'abandu kangari bizerire, no guhindukira Umwami.
\p
\v 22 Ugo mwaze gwagerire mu matwi g'ikanisa ry'i Yerusalemu, batuma Barnabasi i Antiokiya.
\v 23 Nawe amarire kugera yo yarebire ubundu bw'Imana, aragishima. Yabahendahendire ngo babere m'Umwami.
\v 24 Kuko ari umundu uboneye, wujwiye Umuka Guboneye kandi wizerire, abandu kangari biyayungire n'Umwami.
\p
\v 25 Barnabasi yagiye i Tarso kwenda yo Sauli.
\v 26 Amarire kumubona yamuzenye i Antiokiya. Umwaka muzima gwasize bariguhura n'ikanisa, arikuyigisa abandu kangari. Aho i Antiokiya niho abanafunzi bayitirwe ubwambere aba Kristo.
\p
\v 27 Muri ico gihe, imbuzi zarindimukire i Yerusalemu zirikugendera i Antiokiya.
\v 28 Umwe mu bo Agabusi yahagurukire, yerekana ku ngufu z'Umuka Guboneye ko injara yenda kwija mu si yoshe. Ibyo byabeye mu misi za Klaudiusi.
\v 29 Abanafunzi, nguko buri umwe ashobweye, bapangire gutumira umusahada abavukanyi batuye i Yopa.
\v 30 Bakorire ibyo, batumire amakuta ku bazehe b'ikanisa baganyurize mu maboko ga Barnabasi na Saulo.
\c 12
\cl Isura 12
\p
\v 1 Mu co gihe, umwami Herode yatangiye gukorera ibibi abayoboke b'ikanisa.
\v 2 Yitisa umusho Yakobo, muvukanyi wa Yohana.
\v 3 Abwenye ko Abayuda bishimire, yafungire Petro. Yabaga ari mu gihe c'imisi y'imitsima itarimo imisemburo.
\v 4 Amarire kumufata yamuhirire mu prizo. Yamurindisize abasoda bane, kugira ngo nyuma ya Paska amuyereke abandu.
\p
\v 5 Petro yagumire mu prizo, i kanisa ndo ryaburire kumushabira ku Mana.
\v 6 Igihe Herode yabeye tayari kumutanga muryo joro, Petro yaryamire mu gati y'abasoda babiri n'abazamu bari imbere y'urugi barikurinda iyo prizo.
\v 7 Malaika w'Umwami yamuhagareye iruhande, umwangaza gugera mu prizo. Malaika akubita Petro mu mbavu, yamuhagurikize, iminyororo zagwa ziviye ku maboko ge.
\v 8 Malaika yamubwiye ngo: Funga umukaba gwawe n'ibirato byawe. Yabikorire. Malaika yamubwiye tena ngo: Ambara imyenda zawe ungurikire.
\v 9 Petro yashohokire, yamukurikiye, atamenya ibyo malaika yakorire ari ukuri, arigutekereza ko ari indoto.
\v 10 Bamarire kwambuka, umuzamu wambere n'uwa kabiri bagerire ha muryango gw'icuma gwerekeye m'umuji, gwayifungwiye, barashohoka. Ako kanya malaika yamusize.
\v 11 Amarire kugarura akenge, Petro yagambire ngo: Menyire ko Umwami yatumire malaika kungiza amaboko ga Herode n'Abayuda bari bandindiriye.
\p
\v 12 Amarire gutekereza, yayiyerekeze mu nju ya Maria, mama wa Yohana, wahimbirwe Marko, aho abandu kangari bari gushabira.
\v 13 Yapikire hodi, umukozi wo m'urugo ariwe Roda, yija kumushubiza.
\v 14 Yamenye ijwi rya Petro. Kubera kuyisima, aho gufungura yirukira kubabwira ko Petro ari ha muryango. Nabo bamubwiye ngo: Usarize weho.
\v 15 Ariko yababwiye ko ibyo arikugamba ari ibya kweli. Bamubwiye ngo: Ni malaika.
\v 16 Petro yagumye gupima hodi. Igihe bamufunguriye, batangezwe no kumureba.
\v 17 Petro yabakomire ngo bahore, yabacuriye umwaze uko Umwami yamushohweye mu prizo. Yababwiye ngo: Mubimenyese Yakobo n'abavukanyi. Niho yasohokire agendera ahandi handu.
\p
\v 18 Ng'ejo, abasoda bacikire indege cane, batamenya uko byabeye kuri Petro.
\v 19 Herode, atangira kumushaka ariko atamubona. Yabarize abazamu, atanga itegeko ngo babite. Nuko arindimukira i Kaisariya aviye i Yudea, aberayo.
\p
\v 20 Herode yarakariye cane abandu b'i Tiro ni Sidona ariko bagirire imyumvikano. Hanyuma yo kuganira na Blastusi, warindaga icumba umwami yararagamo, ashakisha amahoro, kuko igihugo cabo cabonaga ibyo kurya mu gihugo c'uwo mwami.
\v 21 Ku musi gumwe gwategwiwe, Herode, yambara imyenda ye y'ubwami, yikara ku ndebe ye yababwira k'umugaragaro.
\v 22 Abandu bayombire ngo: Rinoya n'ijwi ry'Imana ndo ari iry'umundu.
\v 23 Muri ako kanya, malaika w'Umwami yamukubise kuko atatangire icubahiro ku Mana. Yasandeye, inyo ziramurya.
\p
\v 24 Nuko igambo ry'Imana ryamameye hoshe, n'umubare gw'abanafunzi guba munini.
\p
\v 25 Barnabasi na Sauli bamarire kurangiza imirimo yebo bashubye i Yerusalemu, bagendanye hamwe na Yohana bahimbirye Marko.
\c 13
\cl Isura 13
\p
\v 1 Mu kanisa ya Antiokia habagamo imbuzi n'abalimu. Barnabasi, Simeoni witwaga Nigeri, Lukio w'i Kureni, Manaeni umuvukanyi w'umwami Herode na Sauli.
\v 2 Babeye bariguhimbaza Umwami mu kazi kebo, Umuka Guboneye gurababwira ngo: Muhire pembeni Barnabasi na Sauli ngo bakore umurimo go nabakuriye.
\v 3 Nuko bamarire gufunga no gusaba, babarambikireho amaboko babareka baragenda.
\p
\v 4 Barnanasi na Sauli batumirwe n'Umuka Guboneye, barindimukira i Seleukiya, baviye aho bingira mu mashuwa bagenda i Kipuro.
\v 5 Bagerire i Salami, bahubiyi igambo ry'Imana mu masinagogi g'Abayuda. Yohana yabafasize.
\p
\v 6 Bamarire kwambuka ikivo coshe bagerire i Pafosi, babwenye yo umupfumu, imbuzi y'ububesi, Umuyuda. Izina rye ni Bara-yesu.
\v 7 Wunoya yabanaga na Sergio Paulo, umutware wujwiyemo ubwenge. We yakwiye Barnaba na Paulo ngo bagenda iwe,
\v 8 Kuko yakifuzaga kumva igambo ry'Imana. Ariko, Elimasi, uwo mupfumu, kuko izina rye rigambire umupfumu, atabemera yenda guhindura kukizera k'uwo mutware.
\v 9 Nuko Sauli witwaga Paulo, wujwiye Umuka Guboneye yamutumbiriye.
\v 10 Yagambire ngo: Mugabo wujwiye ububesi n'ubusambo, mwana wa shetani, umwanzi w'ukuri koshe, woreka guhengeka injira z'Umwami?
\v 11 Nuko reba, ukuboko k'Umwami kuri heru yawe, wenda guhuma, mu gihe kinnyori ndo ukareba tena ku zuba. Muri ako kanya umuyobe munini gwamugwiyeho, ashakisha arigukorakora ngo abone uwo kumuyobora.
\v 12 Uwo mutware abwenye ibibeye arakizera kubera ko yatangezwe na amigiso gerekeye Umwami.
\p
\v 13 Paulo na bira be, baviye i Pafosi bagendera i Perga muri Pamfiliya. Yohana yatanire nabo, ashubira i Yerusalemu.
\v 14 Baviye i Perga bagerire muri Antiokiya na Pisidia, bingira mu Sinagogi umusi gw'isabato, barikara.
\v 15 Nyuma yo gushoma amategeko n'imbuzi, abakuru b'isinagogi batumire umundu kubabwira ngo: Bagabo bavukanyi, mubeye mufite igambo ryo kudufasa, mugambe.
\p
\v 16 Paulo yahagurukire no kubamama, arikugamba ngo: Imana ya bano bandu b'Israeli yahisemo ba shogokuruza.
\v 17 Yabahesize icubahiro igihe babaga bari mu gihugo ca Misri, bakiviyemo kubera ingufu zayo.
\v 18 Yabaheye ibiryo imyaka mirongo ine m'ubutayu.
\v 19 Amarire gushenya ubwoko burindwi mu gihugo c'i Kanani yakibaheye ng'indagano.
\v 20 Nyuma yibyo, yabaheye abazuzi mu gihe c'imwaka magana ne mirongo itanu kugeza ku mbuzi Samuel.
\v 21 Bashabire umwami, Imana yabaheye Sauli muhungu wa Kisi wo m'umuryango gwa Benyamini mu gihe c'imwaka mirongo ine.
\v 22 Amarire kumukuraho yabaheye Daudi ngo abere umwami webo. Yamutangeze arikugamba ngo: Nacagwiye Daudi muhungu wa Yese, umundu wo umutima gwanje gwakundire, ukakore ibyo ndenda byoshe.
\p
\v 23 Kuva m'uruzaro rwa Daudi, Imana nimo ikakuriremo Abisraeli umucunguzi, Yesu, kubera ko niyo ndagano.
\v 24 Mbere yo kwija kwe, Yohana yayigisize ibyo umubatizo go kukihana kw'abandu boshe ba Israeli.
\v 25 Nawe Yohana amarire akazi ke yagambire ngo: Ndo ndi uwo murindiriye. Ariko murebe, nyuma yanje harikwija uwo nanje ndakwiriye guhambura amakamba g'ibirato bye.
\p
\v 26 Bagabo bavukanyi, ruzaro rwa Abrahamu, na mwewe mubahaga Imana, ni kuri mwewe rino gambo ry'agakiza ryatumirwe.
\v 27 Kuko abatuye i Yerusalemu n'abatware bebo ndo bamenyire Yesu, bamuciriye urubanza, bashohweje imburo yasomwaga buri sabato.
\v 28 Nubwo batabwenye imbamvu iyari yo yoshe yo kumwita, bashabire Pilato kumwita.
\v 29 Bamarire gushohweza ibyandikirwe kuri we, bamuteremuye ku musalaba no kumuhira mu kaburi.
\v 30 Ariko Imana yamujwiye mu bapfiye.
\v 31 Yabonekeye imisi akangari abo yari yapandire nabo, aturukire i Galilaya agenda i Yerusalemu. Nibo badimwe be mu bandu ba none.
\v 32 Na twewe rero turikubamenyesa guno mwaze guboneye gw'indagano ya ba shogokuruza.
\v 33 Imana yabidushohwereze twewe abana. Yazwiye Yesu nguko byabaga byandikirwe mu Zaburi ya kabiri ngo: Ni wowe Mwana wanje, guno musi nakuzeye.
\p
\v 34 Kandi nakuzwiye mu bapfiye, ndusubye kubora niko agambire: Ngaguhe amagambo gaboneye bo yaraganiye Daudi.
\v 35 Nico catumire yagamba mu yindi Zaburi ngo: Ndo ngayemere ko indungane yawe yobora.
\v 36 Kuko, Daudi amarire gukorera uruzaro rwe ku kwenda kw'Imana, yapfiye, yahambirwe hamwe na bashekuruza.
\v 37 Ariko uwo Imana yazwiye ndo yabwenye kubora.
\p
\v 38 Mumenye, bagabo bavukanyi, ni kubera we tubabariwe ibyaha. Kandi amategeko ga Musa ndo gari gashobweye kudutunganya.
\v 39 Ariko muri uwo mundu Imana yagirire indungane umundu weshe wizerire.
\v 40 Mukirinde noneho, ibyagambirwe n'imbuzi bitabageraho.
\q
\v 41 Murebe, mwewe abasuzuguraga, mutangare, mwere gupfa. Kubera ko ngoze akazi igihe cenyu, igikorwa co mutokizera naho mwokibwirwa.
\p
\v 42 Paulo na Barnabasi bashohokire, babahendahenda ngo bagambe ku sabato yindi.
\v 43 Nyuma yo kutagamba kimwe mu yo Sinagogi, Abayuda akangari nabo n'abandi batinyaga Imana bakurikiye Paulo na Barnabasi, baganira bano, barikubumvisa ngo basibe m'ubundu bw'Imana.
\p
\v 44 Ku sabato yindi hafi umuji goshe gwahuye kugira ngo bumve igambo ry'Imana.
\v 45 Abayuda, babwenye iryo huriro bujwira umujinya, benda gupfubya ibyo Paulo yagambaga, baramutuka.
\v 46 Paulo na Barnabasi bagambire nda bwoba ngo: Mugombire kumva rino gambo, ariko ubwo muryangire, mukireba ko mutakwiriye ubuzima butakashire, noneho tugendire ku bapagani.
\v 47 Kuko ariko twategekirwe n'Umwami ngo: Nagusizeho ngo ubere umwangaza abapagani, no kujana agakiza k'umwisho gw'isi.
\p
\v 48 Abapagani babeye bumvisize ugo mwaze, bayisimire kandi basima Igambo ry'Umwami, nabo bari bateguriwe ubuzima butakashire barakizera.
\v 49 Igambo ry'Umwami risakara igihugo coshe.
\p
\v 50 Ariko Abayuda bahabije abagore b'abanyacubahiro n'abakuru b'umuji. Batangize imbaka kuri Paulo na Barnabasi, babirukana ku mipaka yebo.
\v 51 Paulo na Barnabasi babakungumulira umucucu gw'ibisando byebo, bagenda i Ikonio.
\v 52 Abanafunzi bujwiramo ibyisimo n'Umuka Guboneye.
\c 14
\cl Isura 14
\p
\v 1 Aho Ikoni, Paulo na Barnabasi bingira mu sinagogi y'Abayuda, baragamba k'uburyo ubugabane bunini bw'Abayuda n'Abagriki bizera.
\v 2 Ariko Abayuda barwanyaga Igambo bahindura abapagani no kubahiramo ibitekerezo bibi byo kwanga abo bavukanyi.
\v 3 Guco babeye aho Ikonio igihe kireyi, bagambaga batari gutinya, bashigikiwe n'Umwami, wahamije ubundu bw'igambo rye. Yabaheye ingufu zo gukora ibitangaza, n'ibimenyetso ku maboko gebo.
\p
\v 4 Abatuye muri ugo muji bayicemo ibice: Bamwe babeye hamwe n'Abayuda abandi bagenda n'indumwa.
\v 5 Nuko abapagani n'Abayuda bihira hamwe n'abatware bebo kubagirira nabi no kubatera amabuye.
\v 6 Paulo na Baranabasi bamenya ibyo, bahungira i Lustra ni Likaonia, ni Derbe no mu gihugo co hambavu.
\v 7 Iyo bahigisize Umwaze Guboneye.
\p
\v 8 Aho i Lustra hari umugabo uremeye amaguru, ikirema kuva mu nda ya mama we, yari atapimye kugenda na rimwe.
\v 9 Yumva Paulo arikugamba. Na Paulo yamurebire cane, abona kukizera kwe, nuko yendaga gukira.
\v 10 Yagamba n'ijwi rireyi ngo: Haguruka neja ku maguru gawe. Aho aho arahaguruka aragenda.
\p
\v 11 Abandu kangari babwenye ibyo Paulo yari akorire, ihuriro ryagamba n'ijwii rireyi mu ngambo y'i Likaonia ngo: Utumana twayijire mu sura y'abandu.
\v 12 Bahimba Barnabasi Zeusi, na Paulo Merkurio, kuko we yagambaga cane.
\v 13 N'umutambyi wa Zeusi yabaga afite inshengero m'ubwinjiriro by'umuji. Yija n'inga n'ikizingo ca mauwa k'umuryango, yenda gutanga isadaka.
\p
\v 14 Indumwa Barnabasi na Paulo babyumvisize, bapasura imwenda yebo bagenda vuba imbere y'ihuliro,
\v 15 bagamba ngo: Bagabo, ni kubera ki mukorire binoya? Na twewe turi abandu ngamwe, kandi tubazaniye Umwaze Guboneye, turikubigisa guhinduka, mureke ibitagira ifaida, mukurukire Imana ya kweli yaremire ijuru n'isi, n'ikivo, n'ibirimo byoshe.
\v 16 Iyo Mana, mu misi zasize yerekire ubundi bwoko bwoshe mu si kugendera mu njira zebo.
\v 17 Nubwo ndo yarekire kugihamiriza uwa ariwe, kuko yakorire ibiboneye, yabaheye imvura kuva mu juru nigihe cumweru, abaha ibyo kurya kangari kandi yayujwize imitima yenyu ibwishimo.
\v 18 Kubera ago magambo ndo byabuzize iteraniro igoranye kubaturira isadaka.
\p
\v 19 Nuko Abayuda ba Antiokiya na Ikonio bihira umuka mubi mu huriro, ngo batere Paulo amabuye. Bamukururiye hanje y'umuji, batekereza ko yapfiye.
\v 20 Ariko abanafunzi bamuzungurukire, yahaguruka, yingira mu muji. Ng'ejo yaviyeyo aho agendera I Derbe hamwe na Barnabasi.
\v 21 Bamarire guhubiri ugo muji, bagirire yo umubare gw'abanafunzi. Bashubye i Lustra n'Ikonio ni Antiokiya.
\v 22 Bahira ingufu mu banafunzi, babahanire ngo bagumye m'ukukizera, bababwira ko kubabazwa cane bikatume bingira mubwami bw'Imana.
\v 23 Bacagwiye abazehe muri buri kanisa, kandi bashaba bafungire, babahize mu maboko g'Umwami, uwo babaga bizerire.
\p
\v 24 Banyuriye i Pisidia, bagera i Pamfilia.
\v 25 Batangeze igambo i Perga, barindimukira i Atalia. Baviye iyo bagenda i Antiokia.
\v 26 Iyo niyo bashabiwe ubundu bw'Imana kwako kazi bari bamarire gukora.
\v 27 Bagerire yo, batumiye ikanisa, babaha iraporo y'ibyo Imana yabaga yakorire hamwe nabo, n'uburyo yafunguriye abapagani umuryango gwo kukizera.
\v 28 Babeyo igihe kitari kinnyori hamwe n'abanafunzi.
\c 15
\cl Isura 15
\p
\v 1 Abagabo bamwe baturukire i Yudea, bigisa abavukanyi barikubabwira ngo: Niba mudakakatirwe nguko amategeko ga Musa gagambire, ndo mwokizwa.
\v 2 Paulo na Barnabasi bagirire nabo ibiganiro n'imbaka, abavukanyi bafata programe yo gutuma Paulo na Barnabasi na bamwe muri bo kugenda i Yerusalemu kureba indumwa n'abakuru kubera ico kibazo.
\p
\v 3 Bamarire guherekezwa n'ikanisa, bakomereze urugendo rwebo muri Foeniki na Samariya, bababwira neja mu byo guhinduka kw'abapagani. Ibyo byateye abavukanyi bakishima.
\v 4 Bagerire i Yerusalemu, bakiriwe ni Kanisa. Indumwa n'abazehe, basobanwiye ibyo Imana yakorire hamwe nabo.
\p
\v 5 Bamwe bo mu dini ry'Abafarisayo baribizerire, bahaguruka, bagamba ko bigombire gukata abapagani no kubigisa amategeko ga Musa.
\p
\v 6 Indumwa n'abazehe bahwiye, kugira ngo bige kuri co kibazo.
\v 7 Bamarire kubyigaho m'ubureyi, Petro yahagurukire, aragamba ngo: Bavukanyi, mwiji ko mu misi ya mbere Imana yapangire muri mwe, kugira ngo kubera akanwa kanje, abapagani bumve umwaze, bakizere.
\v 8 Imana yiji imitima y'abandu, irigutangaza ko bakahabwe Umuka Guboneye nguko na mwewe mwaguhewe.
\v 9 Nda taniro yashijeho hagati yebo natwe, kuko yabezeze imitima kubera kukizera.
\v 10 Bunoya si, kubera ki murigupinga Imana, kubera ki muriguhira umurunga mu gosi ry'abanafunzi kandi abatuzeye na twewe tudashobweye kuguheka?
\v 11 Ariko twizerire ko tukakizwe tunyuriye m'ubundu bwo Umwami Yesu yatugiriye kimwe nabo.
\p
\v 12 Abandu boshe boshe bari bahuriye aho barahora, bafungurira amatwi Paulo na Barnabasi; bababwiraga ibimenyetso nibitangaza Imana yakorire muri bo no mu bapagani.
\p
\v 13 Barangize kugamba, Yakobo yafatire igambo no kugamba ngo: Bavukanyi rero munyumve!
\v 14 Simoni yabasobanuriye uko Imana yahindwiye abapagani, muri bo yakoriremo ubwoko kubw'ijina rye.
\v 15 Nago magambo g'imbuzi gahwenye n'ibyandikirwe ngo: Nyuma yibyo, ngayije tena, nanje ngayubake inju ya Daudi yagwiye.
\q
\v 16 Ngasanure ibyashenywiwe, kandi ngabihagarike.
\v 17 Nuko abasigeye barigushaka Umwami, harimo n'abapagani boshe bo ijina ryanje ryagambirwe kuri bo.
\v 18 Niko Umwami agambire, uwo wakorire ibyo no kubibamenyesa ibihe byoshe.
\p
\v 19 Nico gitumire bapanga ko tureka gusumbuwa abahindukiriye Imana b'abapagani.
\v 20 Ariko tubandikire ko bokwirinda kandi boreka kukizambisha no gupfukamira ibisanamu, ubusambanyi, no kurya inyama z'ibisimba byanigirwe n'amaraso.
\v 21 Kubera ko gutangira kera Musa yari afite abo kugwisa amategeko ge muri buri muji. Babagaho barigushoma ibyandikirwe buri sabato mu masinagogi.
\p
\v 22 Nuko rero, kubera ko byasimisize indumwa n'abazehe, n'ikanisa ryoshe, bacagwiye muri bo abo gutuma i Antiokia hamwe na Paulo na Yuda witwaga Barsabasi na Silasi, abagabo bijwi neja mu bavukanyi.
\v 23 Babaheye ibaruwa yandikirwe ngo: Indumwa, abazehe n'abavukanyi, ku bavukanyi bo mu bapagani i Antiokiya, Siriya ni Kilikia, Muriyo!
\v 24 Tumarire kumenya ko hari bamwe mu bagabo baviye iwetu bo tutayigisize, barikubahabisa imutwe kubera amagambo gebo,
\v 25 Na twewe twarebire ko biboneye, tumarire guhurira hamwe, ko tworondora abo gutumwa hamwe n'abakundwa Barnabasi na Paulo.
\v 26 Aba bagabo batangire ubuzima bwebo kubera Ijina ry'Umwami Yesu Kristo.
\v 27 Twatumire Paulo na Silasi, bo bakabibabwire neja n'umunwa gwebo.
\v 28 Kuko byasimisize Umuka Guboneye na twewe kutabahekesa umuzigo gutafite umumaro kuri mwewe.
\q1
\v 29 Mwange inyama zatuwe ng'ituro ku bizimu, mureke kurya amaraso n'ibisimba binigirwe, mureke ubusambanyi. Mubeye mubirekire mukabe mukorire neja. Mubeho neja.
\p
\v 30 Nabo bamarire guhabwa uruhusha n'ikanisa, bagiye i Antiokia, batanga iyo ibaruwa imbere y'ihuriro rinini cane.
\v 31 Nyuma yo kuyisoma, abavukanyi bayishimire kubera izo ngufu babongereye.
\v 32 Yuda na Silasi, babaga bari imbuzi babaheye inama, babatera ingufu kubera amagambo gebo.
\p
\v 33 Nyuma y'imisi minnyori, abavukanyi babaheye uruhusha rwo gusubya ku bari babatumire.
\v 34 Silasi we yabwenye ko biboneye kuba yo.
\v 35 Paulo na Barnabasi basigara i Antiokiya, bigisha no guhubiri igambo ry'Umwami hamwe n'abandi bandu kangari.
\p
\v 36 Nyuma y'imisi mikeya, Paulo yabwiye Barnabasi ngo: Dushubire kureba abavukanyi betu muri buri muji aho twahubiye igambo ry'Umwami, turebe uko bamerire.
\v 37 Barnabasi yenda kugendana na Yohana, wahimbirwe Marko.
\v 38 Ariko Paulo yayangire kugendana nawe kubera ko yari yabasize i Pamufilia, atagendana nabo mu kazi.
\v 39 Bakora imbaka cane, baratana. Barnabasi agendana na Marko i Kipuro.
\v 40 Paulo yacagwiye Silasi agenda asabiwe n'abavukanyi, amarire guhabwa ubundu bw'Imana.
\v 41 Anyura muri Siriya na Kilikiya, arigukomeza amakanisa.
\c 16
\cl Isura 16
\p
\v 1 Bashubiye tena i Derbe ni Listra. Babwenyeyo umwanafunzi umwe witwa Timoteo, muhungu w'umugore w'Umuyuda wizerire na She ari Umugriki.
\v 2 Abavukanyi b'i Lustra n'i Konio bamugambaga neja.
\v 3 Paulo yenda ko bagendana. Yamufatire, yamukata, kubera Abayuda babaga mu ako gace, kuko boshe bari biji ko she ari umugiriki.
\p
\v 4 Banyuraga mu muji barikwigisa gucunga amategeko gategekirwe n'indumwa n'abazehe b'ikanisa rya Yerusalemu.
\p
\v 5 Amakanisa gagirire igufu mu kukizera, umubare gw'abizerire gwapandire umusi k'ugundi.
\p
\v 6 Kubera ko babuzizwe n'Umuka Guboneye gutangaza igambo mu Azia, banyurire i Frigiya no mu gihugo ca Galatiya.
\v 7 Bagerire hafi ya Misia, bapimye kugendera i Bitinia, ariko Umuka gwa Yesu gutabemerera.
\v 8 Banyura i Misia, barindimukira i Troa.
\v 9 Mu joro, Paulo yayerekirwe. Yabwenye umundu w'i Makedonia ahageze arikumusaba, arikumubwira ngo: Ambuka i Makedonia udufashe.
\v 10 Nyuma yo kwerekwa ibyo, twashatse kugenda i Makedonia, kuko twamenye kweli ko Imana yaduhamageye ngo duhubiri Umwaze Guboneye.
\p
\v 11 Twaviye i Troa, tugenda mu njira y'i Samotrake. Bukerire twagerire i Neapoli,
\v 12 tuviye aho tugera i Filipi, umuji gwa gace ka Makedonia gw'igihugo c'i Roma, dusiba yo imisi zihagize.
\p
\v 13 Ku Sabato tugendera hanje y'umuryango, tugenda iruhande ry'umugezi, aho twatekerezaga ko bahasabiraga, twikara yo, tuganira n'abagore bari bahahuriye.
\v 14 Umugore umwe, witwa Lidia wacuruzaga imyenda z'urutuku, umundu wo m'umugi gwitwa Tera. Uwo umugore yubahaga Imana aratwumviriza. Umwami yafungwiye umutima gwe kugira go yumve amagambo go Paulo yabaga arikugambaga.
\v 15 Amarire kubatizwa we n'umuyango gwe, yadusabire ngo: Mubeye murebire ko nizerire Umwami, mwingire mu nju yanje, muberemo. Arabitwemeza.
\p
\v 16 Tugiye gushaba, twahuye n'umuhara wari arimo umuka mubi. Uwo muhara yayingirizaga abakuru be amakuta kangari kubera kuragura.
\v 17 Aradukurikira arikwabira ngo: Bano bandu ni abakozi b'Imana Mukuru w'ijuru, bigisaga injira y'agakiza. Yakorire ibyo imisi kangari.
\p
\v 18 Paulo yababeye, arahindukira abwira ico kizimu ngo: Ndagutegekire mu jina rya Yesu Kristo, shohoka muri wuno muhara. Muri iyo saha ibizimu byamuviyemo.
\v 19 Abashefu be babibwenye, batakeze ibyiringiro by'ifaida zebo, bakurubana Paulo na Silasi babagendana ku karubanda imbere y'abakuru b'umuji.
\v 20 Babazenye imbere y'abatware barikugamba ngo: Bano bagabo barikuzambya umugi gwetu.
\v 21 Abayuda bigisaga imico y'iwebo, itotwemerera ko tuyakira no kuyikurikiza twewe Abaroma.
\v 22 Abandu bija ho are kangari, bagendera abatware. Babakuyemo imyenda, bategeka kubakubita ingoni.
\v 23 Bamarire kubakubita babateye mu prizo. Bategeka umuzamu kubarinda cane.
\v 24 Nawe amarire guhabwa itegeko, yabafungiye mu cumba co hagati, abazirikisha iminyororo.
\p
\v 25 Mu joro hagati, Paulo na Silasi bashabire no kuririmbira Imana. Abafungwa babumvisize.
\v 26 Muri ako kanya hija umutingito gukomeye, k'uburyo ki ingingi ya prizo yatingitire nazo. Imiryango za prizo zakifungwiye, iminyororo nazo ziracika.
\v 27 Umuzamu wa prizo yabyukire, abona imiryango zifungwiwe, afata umusho ngo yiyite. Yatekereze ko abafungwa boshe batorokire.
\v 28 Ariko Paulo yagambire n'ijwi rireyi ngo: Utakiyita kuko tweshe turi hanoya.
\v 29 Nuko uwo muzamu yasabye ko bazana amatara, yingira mu prizo arigutitira yikubita ku bisando bya Paulo na Silasi.
\v 30 Yabashohweye arikugamba ngo: Mwami, ngore ki ngo ngizwe?
\v 31 Paulo na Silasi bamushubize ngo: Kizere Umwami Yesu, ubone agakiza wowe n'umuryango gwawe.
\p
\v 32 Bamubwiye igambo ry'Imana n'ababaga bari mu nju ye.
\v 33 Yabakiye, mu ryo joro, akarabya ibisebe byebo. We n'abo mu nju ye boshe babatizwe.
\v 34 Niho yabagendanye iwe m'urugo, abaha ibiryo, yishima hamwe n'umuryango gwe kubera ko yabaga yizerire Imana.
\p
\v 35 Ng'ejo, abatware batumize abakuru b'abasoda kubwira uwo muzamu ngo: Reka abo bandu bagende.
\p
\v 36 Uwo muzamu abwira Paulo ngo: Abatware batumire ngo tubareke. None bunoya, mushohoke mugende mu tuze.
\p
\v 37 Ariko Paulo yababwiye ngo: Badukubitiye busha imbere y'abandu batadusambisize twewe Baroma. Batuhize mu prizo, none bunoya benda kudushohora mu siri! Ndo bishobokire. Bije ubwebo badufungure.
\v 38 Abakuru b'abasoda babisobanuriye abatware, nabo bapfa ubwoba bamarire kumva ko ari Abaroma.
\v 39 Bija kubahendahenda, babafungwiye no kubashaba kugenda kure y'ugo muji.
\v 40 Bamarire gushohoka mu prizo, bayingiye kwa Lidia. Basangireyo abavukanyi, barabahumuriza, hanyuma baragenda.
\c 17
\cl Isura 17
\p
\v 1 Bamarire kunyura i Amfipoli na Apolonia banyura i Tesalonika, aho habaga i sinagogi y'Abayuda.
\v 2 Paulo, kubera kumenyera kwingira mo, aganira nabo mu byandikirwe amasabato gashatu.
\v 3 Yabahishurirye no kubasobanurira ko Kristo agobire kubabara no kuzuka mu bapfiye, kandi, Yesu ndikubwabwira niwe Kristo.
\v 4 Bamwe bo muri bo barizera, bakorana na Paulo na Silasi. Mu bo har harimo Abagriki batinyaga Imana, nabagore bafite icubahiro batari bakeya.
\p
\v 5 Abayuda bapfiye ishari. Bafatire muri abandu, bahuye ari kangari ngo batere inju ya Yasoni. Benda gukuramo Paulo na Silasi ngo babagendane mu muji imbere y'abandu.
\v 6 Bababuze, bakuruye Yasoni n'abavukanyi be imbere y'abakuru b'umuji barikugamba cane ngo: Ba bandu bahindwiye isi bagerire hanoya.
\v 7 Yasoni nawe yabakiriye bakora ibitandukenye n'amageko ga Kaisari, barikugamba ko hari uwundi mwami witwa Yesu.
\v 8 Batesize abo abandu n'abakuru b'umuji babyumvisize.
\v 9 Bamarire kurihisa Yasoni amande n'abira be, babarekwiye baragenda.
\p
\v 10 Nuko ba bavukanyi bajenye Paulo na Silasi mu joro i Beroya. Bagerire yo bingira mu sinagogi y'Abayuda.
\v 11 Abo bandu bari baboneye kurenza ab'i Tesalonika kuko bakiriye igambo ry'Imana n'umutima guboneye. Bashomaga ibyandikirwe buri musi barikwenda kumenya ukuri.
\v 12 Nuko abandu akangari barakizera, n'abagore b'Abagiriki bafite icubahiro n'abagabo batari bakeya.
\p
\v 13 Ariko Abayuda b'i Tesalonika bamenye ko igambo ry'Imana ririkwigiswa na Paulo i Beroya, bagenda yo kubazambiriza no gutera ihuriro ubwoba.
\v 14 Ugo mwanya abavukanyi bagenda na Paulo hafi y'ikivo ariko Silasi na Timoteo bashigarayo.
\v 15 Nuko abaherekeze Paulo bamujenye muri Atene. Bamarire kwemera imipango, bajaniye Silasi na Timoteo umwaze go kumukurikira.
\p
\v 16 Paulo yabeye abarindiriye aho Atene, umutima gwe gwahangayikisizwe cane n'isamu zarizujwiye m'ugo muji.
\v 17 Nuko mu iyo sinagogi yateye imbaka n'Abayuda n'abubahaga Imana, n'abandi yahuraga nabo buri musi ma musoko.
\p
\v 18 Bamwe mu babeyeho bari Abapekuriano naba Sitoiki b'abanyabwenge, bahuye nawe. Abandi baragamba ngo: Wuno muhakanyi arikwenda kugamba ki? Abandi bagamba ngo: Arikukiyereka ng'uwo gutangaza imyaze y'imana z'abapagani kuko yigisaga imyaze za Yesu n'umuzuko gwe.
\p
\v 19 Bamufatire bamuzana mu Aeropago, bagamba ngo: Mbesi wo tumenyesa inyigisho njasha urikugamba?
\v 20 Kubera ko uri kuzana amagambo g'amasenzi mu matwi getu. Twenda kumenya noneho, ubusobanuro bwago magambo.
\v 21 Abo i Atene n'abashitsi bari batuye iyo, ndo bari bamaraga ibihe byebo barikumunyesa cangwa kubwira abandi ibindu bishasha.
\p
\v 22 Paulo yahagareye muri Aeropago yababwira ngo: Mwewe bandu bi Atene, mu magambo goshe ndikureba ko mwiji gushakisha cane iby'idini.
\v 23 Kuko uko nabaga ndikugenda, nabwenye ku mazabahu genyu ahandikirwe ho ngo: KU MANA ITIJWI. Nuko nanje ndenda kubigisa ibyerekeye iyo muhimbazaga mutayiji.
\p
\v 24 Imana yaremire isi n'ibirimo byoshe, we ni Data wo mu juru no mu si. Ndaho abaga mu kanisa zubakirwe n'amaboko g'abandu.
\v 25 Ndo akorerwaga n'amaboko g'abandu, ndo yifuzaga ikindu icarico coshe kubera ko ariyo itangaga ubuzima no guhumekesa bindu byoshe.
\p
\v 26 Niwe waremire buri bwoko bw'abandu batuye ku si yoshe, amarire guhira ho ibihe yategekire kuva kera,
\v 27 n'imipaka yebo, kugira ngo bahoreho barikwenda Imana, nubwo barigukabakaba ngo bayibone, kandi itari kure yetu.
\v 28 Kuko muri we turiho, ni muri we tugiriragaho ubuzima. Kubera ko umwe muri twewe yayandikire yino mistari ngo: Kubera ko tweshe turi uruzaro rwe.
\p
\v 29 Nuko turi uruzaro rw'Imana, ndo bikwiriye gutekereza ko bunoya, Imana ko yopimwa n'izahabu, ifeza cangwa ibuye. Nda woyihwanisa n'ibindu byabazizwe n'ubumenyi cangwa ubwenge bw'abandu.
\v 30 Nuko kera h'ubutamenya, Imana yayigirire ng'itabirebaga, ariko noneho yategekire abandu boshe ba buri handu kukihana.
\v 31 Kubera ko yasizeho umusi go gucira ho urubanza isi m'ukuri anyuriye k'umundu yacagwiye. Kandi ibyo yabyerekire ku bandu boshe igihe yamujwiye.
\p
\v 32 Nuko bamarire kumva imyaze z'umuzuko zo abapfiye, bamwe babipinga, abandi bagamba ngo: ukabigambe neja ikindi gihe.
\v 33 Niho Paulo yabaviyemo.
\v 34 Abagabo bamwe bakifatanize nawe barizera; harimo Dionizio wo muri Aeropago kandi n'umugore witwaga Damarisi n'abandi hamwe nabo.
\c 18
\cl Isura 18
\p
\v 1 Nyuma y'ibyo, Paulo yaviye i Atene, agenda i Korinto.
\v 2 Yasangire yo Umuyuda witwaga Akwila, muvukire w'i Ponto. Uwo yari aherukire guturuka Itali hamwe n'umugore we Priskila, kubera ko Klaudiano yabaga yategekire Abayuda boshe kuva i Roma.
\v 3 Paulo yagendanye nabo. Kandi ko bakoraga akazi kamwe yabenye nabo, arigushona nabo amahema.
\v 4 Paulo yayigishirisaga mu Sinagogi buri sabato, arigupima kumvisa Abayuda n'Abagiriki.
\p
\v 5 Ariko Silasi na Timoteo bagerire i Makedonia. Bakitangiye Igambo y'Imana, barigutangariza Abayuda ko Yesu ari Kristo.
\v 6 Abayuda bamwangiye, kandi bamutukire. Paulo yakungumwiye imyenda ze arababwira ngo: Amaraso genyu gagwe ku mitwe yenyu! Njewe ndi indungane. Guturuka bunoya ngendeye abatakizerire.
\v 7 Yaviyeyo, yingira mu nju yo uwitwa Yustusi, umundu wubahaga Imana. Inju ye yabaga hambavu ya sinagogi.
\v 8 Krispusi umukuru wa Sinagogi yizerire Umwami Yesu we hamwe n'umuryango gwe goshe. Kandi na ibi Korinto kangari bayumvisize Paulo barakizera kandi barabatizwa.
\p
\v 9 Umwami Yesu yabwiye Paulo mu yerekwa mu joro ngo: Utegutinya, ahubwo ugambe, kandi uteguhora,
\v 10 Kubera ko ndi hamwe nawe, kandi nda mundu ukagukozeho urutoke kukugirira nabi. Gamba, kubera mvite abandu kangari mu guno muji.
\v 11 Yabeyeyo umwaka gumwe n'amezi atandatu, arikuyigisa igambo ry'Imana mu Korinto.
\p
\v 12 Ariko, igihe Gailiyo yabeye umutware w'i Akaya, Abayuda bapangire gutera Paulo. Nuko bamujenye mu tribinali.
\v 13 Bagambire ngo: Wuno mundu arikwemerera abandu gukorera Imana m'uburyo butanye n'amategeko.
\p
\v 14 Paulo yabeye yenda kukigambira, Galilio abwiye Abayuda ngo: Habeye hariho ibibi cangwa agandi makosa, norikubumva mweho Bayuda.
\v 15 Ariko bibeye imbaka kubera igambo, kubera amajina, no kubera amategeko genyu, ibyo birikubareba. Ndo ndenda kubabera umuzuzi mu byo.
\v 16 Yabirukenye imbere ya tribinali.
\v 17 Nuko boshe bafatire Sostene, umukuru w'isinagogi, bamukubitira imbere ya tribinali, Galilio atahangayika.
\p
\v 18 Paulo, amarire izindi misi i Korinto, yasezeye ku bavukanyi, arambuka, yagendeye i Siriya hamwe na Priskila na Akwila. Amarire kukiyogosesa umutwe i Kinkireya kubera ko yari yarahiye.
\v 19 Bagerire i Efeso, Paulo yasizeyo bira be, yingira mu Sinagogi, aganira hamwe n'Abayuda.
\v 20 Bamuhendahendire ngo asibe yo izindi misi.
\v 21 Ariko atabakundira. Nuko yabasezeyeho arikugamba ngo: Ngombire gukora umuzano guri imbere i Yerusalemu. Ngayije tena kubereba Imana yendire. Nuko yaviye i Efeso.
\p
\v 22 Yayambukire, agenda i Kaisariya, ataramira i Yerusalemu. Kandi amarire kuramutsa ikanisa, yarindimukire i Antiokia.
\p
\v 23 Yamarire yo igihe, hanyuma yagendire, anyurira i Galitia n'i Frigiya arigukomeza abanafunzi boshe.
\p
\v 24 Umuyuda witwaga Apolosi muvukire w'i Aleksandria yija Efeso. Uwo umugabo yabaga yiji kugamba kandi yiji ibyandikirwe neja.
\v 25 Yabaga yayigire ibyerekeye injira zoshe z'Umwami Imana. Yagiraga ubwira m'umutima gwe. Yagambaga ibya Yesu kandi akabyigisa neja, ariko yari yabatizwe m'umubatizo gwa Yohana gusha.
\v 26 Yatangiye kuyigisiriza mu Sinagogi atarigutinya. Akwila na Priskila bamarire kumumva, bamugendanye iwebo, bamwereka neja inzira y'Imana.
\p
\v 27 Ubwo yashakire kunyura i Akaya, abavukanyi betu bamwihanganisize. Bayandikiye abanafunzi bo mu Akaya ngo bamwakire neja. Agerireyo yafasize abizera baho k'ubundu.
\v 28 Kuko yapinganaga n'Abayuda k'umugaragaro, arikubereka mu byandikirwe byoshe ko Yesu ari Kristo.
\c 19
\cl Isura 19
\p
\v 1 Igihe Apolosi yabaga i Korinto, Paulo yanyuze mu bihugo byo heru mu Aziya. Agerire i Efeso, yasangire yo abanafunzi bamwe, yababwiye ngo: Mwabwenye Umuka gw'Imana igihe mwari mumarire kukizera?
\v 2 Bamusubize ngo: Ndo twari twanunva barikugamba ko hariho Umuka gw'Imana.
\p
\v 3 Yababwiye ngo: None mwabatizwe m'uguhe mubatizo? Bamushubize ngo: Umubatizo gwa Yohana.
\p
\v 4 Nuko Paulo yababwiye ngo: Yohana yabatize umubatizo gwo kukihana. Nuko yabwiye abandu ngo bizere ukayije nyuma ye, ari we Yesu.
\v 5 Kubera ago magambo, babatizwe mw'izina ry'Umwami Yesu.
\v 6 Paulo amarire kubahiraho ibiganja, Umuka gw'Imana gubijaho, bagamba mu ndimi, Imana ariyo irikubagambisa.
\v 7 Boshe hamwe bari ng'abandu cumi na babiri.
\p
\v 8 Nyuma yaho yayingiye mu sinagogi, yamarire yo amezi ashatu arikuyigisa ibyerekeye ubwami bw'Imana, atarigutinya kandi arigukomeza ababaga barikumumva.
\v 9 Ariko nguko bamwe bakomeje gushinga igosi no kutizera, batukire ijina ry'Umwami Yesu imbere y'abandu kangari. Yatanye nabo, arigendera n'abanafunzi kandi yabaga arikuyigisiriza buri musi mu cumba citwaga Tiranusi.
\v 10 Byagumye guco imyaka zibiri, nuko abandu bo mu Azia bumva igambo ry'Umwami, babe Abayuda cangwa Abagriki.
\p
\v 11 Kandi Imana yagumye gukora ibitangaza ikoreseze amaboko ga Paulo,
\v 12 k'uburyo abandu bahiraga ibitambara ku barweye byakorire ku mubiri gwa Paulo nuko indwara zigatumuka, n'ibizimu bikagenda.
\p
\v 13 Ariko abapfumu b'Abayuda bapimye kwambaza ijina ry'Umwami Yesu kubari bayingiwemo ibizimu barikugamba ngo: Tubirukenye mu jina rya Yesu wo Paulo yigisaga!
\v 14 Abakoraga ibyo bari abahungu barindwi ba Skeva, umuyuda wo mu bakuru b'abatambyi.
\p
\v 15 Umuzimu gurabasubiza ngo: Yesu ndamwiji, kandi nyiji na Paulo. Ariko mwewe, muri bande?
\v 16 Nuko umuzimu gwabaragwiye, gwabatsindire no kubakubitagura. Nuko baviye mu nju bambeye busha kandi bujwiyeho ibisebe kangari.
\v 17 Ibyo byamenyekenye mu Bayuda boshe n'Abagiriki boshe bari batuye i Efeso. Boshe bapfa ubwoba, kandi ijina ry'Umwami Yesu ryahimbarizwe.
\p
\v 18 Nuko abandu kangari mu bizerire barihana, bagamba badahishire ibyaha byebo barikugamba ibibi bakorire.
\v 19 Kandi umubare munini gw'abapfumu bazenye ibitabo byebo babitwikira imbere y'abandu boshe. Ababazize ibeyi by'ibyo bitabo basangire bigerire ku makuta ibihumbi morongo itanu.
\p
\v 20 Uko niko igambo ry'Umwami Imana ryamenyekenye cane m'ubushobozi n'ingufu kangari.
\p
\v 21 Ibyo byoshe bimarire kubaho, Paulo yapangire kugendera i Yerusalemu anyurire i Makedonia n'i Akaya.
\v 22 Aragamba ngo: Ngerireyo, ni ngombwa ko ndeba n'i Roma. Atuma i Makedonia abamufashaga babiri, Timoteo na Erasto, ariko we yasigeye muri Azia akanya kannyori.
\p
\v 23 Ico gihe habeyeho imbagarara kangari kubera izina rya Yesu.
\v 24 Umundu witwaga Demetriusi, wacuraga mu byuma ibisanamu byo mu kanisa za Dayana, kandi akazanira abacuzi ifaida zinini,
\v 25 yahuzize abacuzi boshe, arababwira ngo: Bagabo mwe, mwiji ko kubaho neja kwetu kuvaga muri runo ruzini.
\v 26 Kandi mwabwenye no kumva ko atari Efeso honyine, ahubwo no muri Azia hafi yoshe, uwo Paulo yayemeze abandu kangari arikubayobya. Arikubigisa ko imana zakorirwe n'indoke z'abandu zitari imana.
\v 27 Ingurikizi yabyo nuko uruzini rwetu rwenda gufungwa kandi n'ikanisa y'imana yetu Diana nayo yenda guhinduka busha. Kandi imana yabo mu Azia boshe n'abari mu si yoshe basabaga irapoteza icubahiro cayo coshe.
\p
\v 28 Ago magambo gabasazisize, batangira kuvuza induru ngo: Diyana niwe ukomeye mu Efeso. Umuji guba mo umuvurungano.
\v 29 Abandu boshe bihutira hamwe mu kibanza c'imizayo, barigukurura Gayo na Aristariko bari baviye i Makedonia, bagendaga na Paulo.
\v 30 Paulo yenda kukiyereka abandu, abanafunzi barabimubaza.
\v 31 Na bamwe bo mu batware b'Aziya bira be bamutumaho ngo barikumubuza kwija mu kibanza c'imizayo.
\p
\v 32 Bamwe bavugije induru ukwebo, abandi ukwebo. Umuvurungano gwabeye muri iryo huriro, kandi akangari ndo bamenye ikibahurize aho.
\v 33 Nuko Aleksandre bamukuye mu bandu barikumubabaza. Alexandre yakoreseze ukuboko, arikubwira abandu.
\v 34 Ariko abandu bamenye ko ari Umuyuda, boshe bayombire hamwe ng'amasaha abiri ngo: Dayana w'Abaefeso akomeye!
\p
\v 35 Hanyuma umukarani w'umuji azana ituze mu bandu ngo: Bagabo b'i Efeso, ni nde utiji ko Efeso ariyo mulinzi w'ikanisa ya Dayana, igisanamu cagogomire kuva mu juru?
\v 36 Nda wokibesa no guhakana ibyo. Mutuze rero, kandi mutagira ico mukora muriguhubuka.
\v 37 Kuko muzenye abandu batariho urubanza, cangwa icaha, cangwa igitutsi ku ma kanisa getu.
\v 38 Niba Demetriusi n'abacuzi be bafite uwokurega, hariho imisi yo kuburanira ho kandi n'abazuzi bariho. Mureke rero baregane.
\v 39 Ariko rero habeye hariho ikindi co murikwenda, bikabere mu tribinali yijwi.
\v 40 Kubera ko buno turi mu shida yo kuregwa ubugome. Koko, nda mbamvu ya yino mivurungano yo twokireguza. Amarire kugamba ibyo yasezereye ihuriro.
\c 20
\cl Isura 20
\p
\v 1 Iyo mivurangano imarire gushira, Paulo yateranyize abanafunzi, arabigisa. Nyuma yatenye nabo, agenda i Makedonia.
\v 2 Amarire kunyura muri ibyo bihugo arigufasha mu magambo kangari, yagendeye i Bugriki.
\v 3 Amarire yo amezi ashatu, Abayuda bamupangiye ibibi, nuko apanga kugishubirira i Mekedonia.
\v 4 Abamuherekeza ni Sopateri w'i Beroya, muhungu wa Piro, na Aristariko na Sekundo b'i Tesalanike, Gayo w'i Derbe, na Timoteo na Tikiko na Trofimo bo mu Aziya.
\v 5 Banoya boshe badutangire imbere, bija kuturirndirira i Trowa.
\v 6 Nyuma y'imisi y'imikati itarimo I acacu, tuviye i Filipi, imisi zitano zishirire tugerire i Trowa. Twamarire yo imisi zirindwi.
\p
\v 7 K'umisi gwa mbere gw'icumweru, duhuye ngo tuma nyagure imikati, Paulo yaganiye n'abizerire. Yari ari gupanga kugenda ng'ejo, nico catumire agumya kubigisa kugeza mu joro hagati.
\v 8 Hari hariho amatara kangari mu cumba ca heru co twarihuriyemo.
\v 9 Nuko umuhungu Etikusi, wari wikeye ku dirisha, yasinziriye cane igihe co Paulo yari arikukigisa. Itiro rimufatire, yahenuka guturuka ku nju ya gashatu yo heru. Yagwiye hashi, arapfa.
\v 10 Paulo ahagerire, yamugwiyeho, aramuhobera. Niho yababwiye ngo: Mutegutinya, ndo yapfiye.
\v 11 Yataramire tena heru, amanyagura umukati, ararya. Akomeza kubigisa ijoro kugeza mu gitondo, Hanyuma arabasiga.
\v 12 Wa muhungu bamuzenye ari muzima, nuko bahumuriza.
\p
\v 13 Ariko twewe twatangire Paulo kagera k'ubwato, turambuka tugendera i Asosi, aho twabaga twasezeraniye guhurira nawe, kubera ko yagombaga gukomeza urugendo ku maguru.
\v 14 Amarire kudusanga i Asosi, twagendanye, tugera i Mitilene.
\v 15 Twaviye aho, tunyura mu ngezi. Ng'ejo tugera hafi y'i Kivo. Umusi gukuriyeho tugera i Kiosi, umusi gwa gatatu twagerire i Mileto.
\v 16 Paulo yari ari yapangira kunyura i Efeso kugira ngo atahagarara ngo ate igihe muri Azia, kuko yabaga arikugihutira kugera i Yerusalemu k'umusi gwa Pentekote bibeye byoshobokire.
\p
\v 17 Kuva Mileto, Paulo yatumire ku bakaru b'ikanisa ry'i Efeso. Bamugerireho, arababwira ngo: Mwenyine mwiji uko nifataga imbere yenyu guturuka ku musi gwa mbere ngerire mu Aziya.
\p
\v 18 Nakoreye Imana nicishije bugufiya cane, ndi nokurira.
\v 19 Kandi no mu bigeragezo bitewe n'imitego Abayuda bandegaga
\v 20 Mwiji ko nda kindu coshe co nabahishire cobagirira ifaida. Kandi mwiji ko ndo natinyaga kubabwiriza no kubigisa ku karubanda no mu maju.
\v 21 Natangarize Abayuda n'Abagiriki kugihana no guhindukirira Imana no kukizera Umwami wetu Yesu Kristo.
\p
\v 22 None reba, mbatirwe n'Umuka gw'Imana, ngendire i Yerusalemu. Ariko ndo nyiji ibikambeho ngerireyo,
\v 23 Ureste ko Umuka gurikumbwira ko kuva m'umuji na kuyingira m'ugundi, iminyororo n'agahinda kanini bindindiye.
\v 24 Ariko ndo mbangayikiye ubuzima bwanje, kuko ngombire kurangiza isafari yanje nishimire, n'umurimo nahewe n'Umwami Yesu go gutangaza umwaze guboneye gw'ubundu bw'Imana.
\v 25 None reba, nyiji ko mweshe mutakandebeho tena mwewe abo nanyuriremo ndikubigisa ubwami bw'Imana.
\v 26 Nico gitumire mbatangarize guno musi ko ndi indungane kubera amaraso genyu mweshe.
\v 27 Kubera ko ndo nabahishire iby'Imana yapangire kuri mwewe mweshe.
\v 28 Nuko rero mukirinde, n'indama zoshe Imana yabaheye ngo muzicunge. Mubere abarinzi b'ikanisa Umwami Imana yaguze n'amaraso ge.
\v 29 Nyiji ko marire kugenda, imbwa zo mu shamba zikayije hagati yenyu kandi zikabarye zitababariye.
\v 30 Kandi hagati yenyu hakabavemo abandu bo kubigisa ibitari ukuri, barikugikururira abanafunzi.
\v 31 Mukirinde rero. Mwibuke ko nabigisize mu myaka ishatu ndari kuruhuka ijoro n'umutaga ndi nokubaririra.
\p
\v 32 Nuko rero, Imana ibaragirise igambo ry'ubundu bwayo, kubera ko n'iryo rishohwere kububaka no kubabera umurage hagati y'indugane zoshe.
\p
\v 33 Ndo nabendeyeho amakuta, cangwa izahabu cangwa imyenda.
\v 34 Mwe mwenyine mwiji ko gano maboko arigo ngoresaga ngo nsubize ibyifuzo byanje n'ibyo abandu bari hamwe nanje.
\v 35 Naberekire mu njira zoshe ko ari guco rishohwere gufasha abatishobweye, no kwibuka amagambo g'Umwami Yesu wagambire wenyine ngo: Gutanga kuzaraga imigisha kurenza guhabwa.
\p
\v 36 Amarire kugamba guco, yapfukamire, yashaba hamwe nabo boshe.
\v 37 Nuko boshe bararize, baramuhibera no kumushoma.
\v 38 Bababeye cane kuko yababwiye ko batakamurebeho. Nyuma bamuherekeze bamugeza k'ubwato.
\c 21
\cl Isura 21
\p
\v 1 Tumarire gutana nabo, twagendire m'ubwato, twerekeye i Kosi. Ng'ejo twagiye i Rode, nyuma tuviyeyo, twabiye i Patara.
\v 2 Tubwenye ubwato burikwambuka i Fenisiya, tubwingiramo nuko turagenda.
\v 3 Tumarire kugenda bugufi bw'ikirwa ca Shipure, twakikiye tugisiga mu gutandi. Twakomeze urugendo m'uruhande rw'i Siriya, tugera i Tiro aho ubwato bwagombaga gupakururira imizigo.
\p
\v 4 Twasangireyo abanafunzi, maze tumarayo imisi zirindwi. Abanafunzi basunikirwe n'Umuka gw'Imana kubwira Paulo ngo atataramira i Yerusalemu.
\v 5 Ariko tugerire k'umwisho gw'izo misi zirindwi, twapangire kugenda. Boshe baduherekeze hamwe n'abagore bebo n'abana bebo batugeza hanje y'umuji.
\v 6 Ubwo tupfukamire k'umucanga, dusezeranaho. Nyuma twagendire m'ubwato nabo basubiza iwebo.
\p
\v 7 Turangize urugendo tuviye i Tiro, twagerire i Putolemausi. Iyo twaramukanyije n'abavukanyi no kumara nabo umusi gumwe.
\v 8 Ng'ejo twagendire, nuko tugera i Kayisariya. Tumarire kwingira mu nju ya Filipo umuinjilisti, wari umwe wo muri barindwi, dusiba iwe.
\v 9 Filipo yagiraga abahara bane bagambiswaga n 'Imana.
\p
\v 10 Twamarireyo imisi kangari, imbuzi y'Imana yitwa Agabusi yija kutureba aviye i Yudeya.
\v 11 Afata umushipi gwa Paulo, agufungisha amaguru n'amaboko, nuko aragamba ngo: Reba ico Umuka gw'Imana gugambire: Nyiri umushipi Abayuda bakamubohere guco i Yerusalemu, kandi bakamutange mu maboko g'abapagani.
\p
\v 12 Twabeye twimvisize ibyo, twewe hamwe n'abandu baho, twashabire Paulo atataramira i Yerusalemu.
\p
\v 13 Ariko, yadusubiza ngo: Mukorire ki si? Murikurira, mukambabaza umutima? Ndo ndi tayari gufungwa gusha, ahubwo no gupfira i Yerusalemu kubera ijina ry'Umwami Yesu.
\p
\v 14 Kubera ko yayangire kutwumvira, ndo twabitindireho cane, twagambire ngo: Kwenda kw'Imana ari ko kubaho.
\p
\v 15 Nyuma y'izo misi, twayitegwiye, nuko dutaramira i Yerusalemu.
\v 16 Abanafunzi bamwe b'i Kaisariya bagendanye na twewe, batuyobweye kwa Nasoni wo mu kirwa c'i Shipure. Yabaga ari umwanafunzi wa kera. Iwe niho twacumbikire.
\p
\v 17 Tugerire i Yerusalemu, abavukanyi batwakira n'umunezero.
\v 18 Ng'ejo, twagendanye na Paulo kwa Yakobo, aho abakuru boshe bahuriye.
\v 19 Amarire kubaramutsa, yababwiye kimwe kukindi ku kindi ibyo Imana yakorire mu bapagani.
\v 20 Bamarire kumwumva bahimbeze Imana, nuko baramubwira ngo: Urikureba, muvukanyi. Abayuda ibihumbi bingahe bamarire kukizera. Boshe bafite ubwira bwo kubaha amategeko.
\v 21 None rero bamarire kumvako wigisaga Abayuda boshe bari mu bapagani ko batakurikiza amategeko ga Musa, babwire tena batakata abana bebo no kudakurikiza imihango yebo.
\v 22 None dukore ki? Kweli, abandu kangari barahura, kubera ko bamenye ko wayijire.
\v 23 Guco rero, ukore ico turakubwira.
\v 24 Muri twewe hariho abagabo bane barahiye. Ubafate, ukiyeze hamwe nabo. Ubarihire ibyo baratanga, bamenye ko ibyo bakumvagaho ari ububesi. Ahubwo batamenya ko nawe ukurikizaga amategeko.
\v 25 Ku bapagani bizerire, tubandikire ko bagombire kukirinda inyama zaterekewe ibisanamu no kukirinda amaraso, n'ibisimba byanigirwe, n'ubusambanyi.
\v 26 Nuko Paulo afata abo bagabo, arakiyeza, ejo yaho yingira mu nju y'Imana hamwe nabo barigutangaza umusi go kukiyezamo guzabera no gutura amaturo kuri buri weshe.
\p
\v 27 K'umwisho gw'imisi ziridwi, Abayuda bo mu Aziya babwenye Paulo mu nju y'Imana, bavurugire abandu, bamufata.
\v 28 Barayomba barikugamba ngo: Bagabo b'Israeli, mudufashe!
\v 29 Nguwo umundu urikukigisa hoshe n'abandu boshe ibitanire n'amategeko. Ikindi, yingiye n'Abagiriki mu nju y'Imana, kandi yahumanyize umuji gutungenye. Kubera bari bamubwenye ari hamwe na Trofimo Umunya Efeso, bakekire ko Paulo yayingiye nawe mu nju y'Imana.
\v 30 Umuji goshe gwavuruganye, n'abandu bija bari kangari baturukire imbande zoshe. Bafatire Paulo, bamukururira hanje y'inju y'Imana. Nuko bafunga mara moja imiryango yoshe y'ikanisa.
\p
\v 31 Kubera ko bari benda kumwita, umwaze gwagerire k'umukuru w'abasoda ko i Yerusalemu hoshe hari imivurungano.
\s ,
\v 32 Ako kanya yazenye abasoda n'abatware bakuru, barateremuka. Babwenye abasoda bijire, barekire kumukubita.
\p
\v 33 Nuko umukuru w'abasoda arija, afata Paulo, yamuboha n'iminyororo ibiri. Nuko aramubaza uwo ariwe, n'ico yakokorire.
\v 34 Ariko mu bandu, bamwe barikwabira barikugamba bamwe ubitanye n'abandi. Abura ico yamenya kubera kuyomba kwebo, ategeka ko bamugendana mu tribinali.
\v 35 Paulo yari agerire ahataramire, abasoda baramuterura kubera umujinya gw'abandu.
\v 36 Kuko abandu bari bamukurikiye bari kwabira ngo: Mumwite!
\p
\v 37 Barikumwingiza mu nju ya tribinali, Paulo abwira umukuru w'abasoda ngo: Mbesi wonyemerera ngakubwira ikindu? Umukuru w'abasoda arasubiza ngo: wiji ikigriki?
\v 38 Ndo uri wa munyegiputa wagaragambize igihe cashirire, abicanyi ibihumbi bine, akagenda m'ubatayu?
\p
\v 39 Paulo aramusubiza ngo: Njewe ndi umuyuda w'i Tarso y'i Kilikiya, umuturage wo m'umuji gujwi na boshe.
\v 40 Ndikugushaba unyemerere ngambise bano bandu.
\c 22
\cl Isura 22
\p
\v 1 Bavukanyi na badata, mwumve kwiregura kwanje.
\v 2 Bamvisize ko arikugamba ururimi rw'ikiheburayo, batuza. Paulo aragamba ngo:
\v 3 Ndi umuyuda, wavukuye i Tarso muri Kilikiya. Ariko, nakuriye mu guno muji, kandi nayigiye ku bisando bya Gamalieli. Mu byo kukizera, nakuriye mu mategeko ga badata, mfite ubwira mu by'Imana nguko mumerire mweshe guno musi.
\v 4 Nateseze no kwita, ndikurwanya zino nyigisho. Nabohire no guhira mu minyororo abagabo n'abagore.
\v 5 Umutambyi mukuru n'abakuru ba tribinali boshe bombera abadimwe. Ndetse bambaga n'amabaruwa go gufatisa abavukanyi babaga i Damasiko, aho nabajanaga babohirwe gufungirwa i Yerusalemu.
\p
\v 6 Nabeye ndi mu njira, ndi hafi yo kuyingira mu Damaski, mu juru haviyemo umwangaza gurikwaga gunzurukire.
\v 7 Nagwiye ha butaka, kandi nayumvisize ijwi ririkumbwira ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundesa?
\p
\v 8 Nasubiza ngo: Uri nde, Mwami? Yambwira ngo: ndi Yesu w'i Nazareti wo urigutesa.
\p
\v 9 Abari bari hamwe nanje bakirebeye neja ugo mwangaza, ariko ndo bayumvisize ijwi ry'uwabaga arikungambisa.
\v 10 Nuko ndamubaza ngo: Ngore ki Mwami? Umwami yambwira ngo: Haguruka, ugende i Damasiko, iyo niyo barakubwirira ibyo ukakore byoshe.
\v 11 Kubera ko ndo narebaga ikundu, kubera kwerereza k'ugo mwangaza, abari bari hamwe nanje bamfatire ukuboko bangeza i Damasiko.
\v 12 Nuko rero, bahuye n'umugabo Ananiyasi, umugabo w'indungane, ugambwaga neja n'Abayuda. Yayijire kundeba, arahaguruka, no kumbwira ngo: Sauli, muvukanyi wanje, funguka imiso.
\v 13 Muri ugo mwanya, nafungwiye amiso, ndamureba.
\v 14 Aragamba ngo: Imana ya badata yagupangiye kumenya kwenda kwayo, no kureba Indungane yayo, no kumva amagambo go mukanwa kayo.
\v 15 Kuko ukamubere umudimwe wo kwemeza imbere y'abandu boshe ibindu byo wabwenye n'ibyo wayumvisize.
\v 16 None rero, urinze ki? Haguruka, ubatizwe, ukurweho ibyaha, uhamagare ijina ry'Imana.
\p
\v 17 Nyuma yo gushubira i Yerusalemu, ubwo nabaga ndigushaba mu nju y'Imana niho natwawe.
\v 18 Nabwenye Umwami, arambwira ngo: Ihute. Shohoka, vuba mu Yersusalemu, kubera ko ndo baremera ibyo ukagabe kuri njewe.
\v 19 Nagambire ngo: Mwami, bo bonyine biji ko nahirisaga mu munyororo no gukubitisa ingoni mu masinagogi abakizeraga.
\v 20 Kandi ko igihe bamenaga amaraso ga Stefano umudimwe wawe, njewe njenyine nari ndiho. Nakihize nabo kandi nacungire imyenda y'abamwitire.
\v 21 Nuko arambwira ngo: Genda ndagutuma kure mu banyamahanga.
\p
\v 22 Bamwumvirize kugera kuri ago magambo. Nyuma yaho bapandisize amajwi gebo barikugamba ngo: Mukure ku si umundu nga wunoya! Ndo akwiriye kubaho.
\p
\v 23 Nuko barabira, bata imyenda yebo, baterera umucucu heru.
\v 24 Umukuru w'abasoda ategeka ko bayingiza Paulo mu nju ya tribinali. Bamubazize ibindu kangari, baramukubita, kugira ngo amenye icatumire bayabira kubera we.
\p
\v 25 Benda kumufungisa iminyororo, Paulo yabazize umusoda mukuru wari araho ngo: Mbesi mufite uruhusa gukubita ingoni umuroma utari watsindwa n'urubanza?
\p
\v 26 Kubera ago magambo, umusoda mukuru agenda k'umukuru wabasoda kumumenyesa ngo: Wenda gukora ki? Wuno mundu ni umuroma.
\p
\v 27 Umukuru w'abasoda arija, abaza Paulo ngo: Mbwire, uri umuroma? Arasubiza ngo: Ingo.
\p
\v 28 Umukuru w'abasoda yamubazize tena ngo: Natangire amakuta kangari kugira ngo mbone kuba umuroma. Paulo ngo: Nazewe ndi umuroma.
\v 29 Ako kanya abari barikumubaza bamusize baragenda. Nuko umukuru w'abasoda abwenye ko Paulo ari umuroma, yapfiye ubwoba kubera ko yari yamufungire.
\p
\v 30 Ng'ejo, umukuru w'abasoda yenda kumenya neja ibyo Abayuda baregaga Paulo. Nuko umukuru w'abasoda yafunguye iyo minyororo, ategeka ko abatambyi bakuru n'ibiro nguru bahura. Nuko azana Paulo, aramuhagarika hagati yebo.
\c 23
\cl Isura 23
\p
\v 1 Paulo arebire ibiro nguru, yagambye ngo: Bagabo bavukanyi, nagendanye umutima guboneye kugeza bunoya imbere y 'Imana.
\v 2 Umutambyi mukuru Ananiyasi yategekire ko abari hafi ye bamukubita ha munwa.
\p
\v 3 Nuko Paulo yamubwiye ngo: Imana ikagukubite nawe. Weho rukuta rusigirwe icoka! Wikeye aho no kuntsindisa amategeko, ariko urikwita amategeko, urigutegeka ngo bangubite!
\p
\v 4 Abari bari hafi ye bamubwiye ngo: Utikire umutambyi mukuru w'Imana.
\p
\v 5 Paulo yagambire ngo: Ndo nari mbyiji, bavukanyi, ko ari umutambyi mukuru, kuko byandikirwe ngo: Utakagambe nabi umutware w'ubwoko bwawe.
\p
\v 6 Paulo, amenyire ko igice kinini bihurize aho ari Abasadukayo, ikindi Abafarisayo, yagambisize ijwi rinini mu yo buro nguru ngo: Bagabo bavukanyi! Ndi umufarisayo, umwana w'abafarisayo. Ni kubera ibyiringiro byo kuzuka kw'abapfiye ndigutsindiswa urubanza.
\v 7 Amarire kugamba guco, habeye imbaka mu gati y'abafarisayo n'Abasadukeyo. Ihuriro ryacice mo kabiri.
\v 8 Kubera ko Abasadukayo bagambaga ko nda muzuko gukabeho, kandi ko ari nda malayika cangwa Umuka, naho Abafarisayo bo bayemeraga ibyo bindu byombi.
\p
\v 9 Habeyeho umuvurugano gukomeye. Nuko abakarani bamwe bo m'uruhande rw'Abafarisayo bahagurukire, bakora imbaka zikomeye barikugamba ngo: Nda kindu kibi tubwenye ku wuno mundu. Wenda hari, Umuka cangwa malayika yamugambisize.
\v 10 Bitewe nuko kutumvikana kwayiyongeye, umukuru w'abasoda yatinye ko abandu batanyaguza Paulo. Yazenye abasoda ngo bamukure mu gati y'abandu, bamugendana mu nju.
\p
\v 11 Mu joro rikurikiyeho, Umwami yabonekeye Paulo aramubwira ngo: Kihangane! Kuko nguko wandangarize i Yerusalemu, ni ngako ukabikorere i Roma.
\p
\v 12 Buceye, Abayuda bapangire no kukirahira ko batakarye cangwa kugnwa batitire Paulo.
\v 13 Abapangire ibyo, bari barengire mirongo ine.
\v 14 Nuko bagenda kureba abatambyi bakuru barababwira ngo: Twakiyemeze kandi twarahiye ko tutakarye tutari twakita Paulo.
\v 15 Mwewe rero, bunoya mubwire umukuru w'abasoda hamwe n'ibiro nguru kugira ngo mumuzane imbere yenyu, mube ngaho murikwenda kwiga neja ibirego bye bitari kweli, naho twewe, mbere ko ahagera, turaba twamitire.
\p
\v 16 Umuhungu wa mushiki wa Paulo, amarire kumva ugo mupango mubi, yagendire mu nju kumenyesa Paulo.
\v 17 Paulo yahamageye umwe mu basoda bakuru aramubwira ngo: Genda na wuno musore k'umukuru w'abasoda boshe kubera ko afite ikindu co kumumenyesa.
\v 18 Umusoda mukuru yafatire uwo musore, amagendana k'umukuru w'abasoda, aramubwira ngo: Umufungwa Paulo yanyakwiye, yanshabire kwija na wuno musore ngo afite ikindu co kukubwira.
\v 19 Umukuru w'abasoda yafatire uwo musore ukuboko, yamugendenye pembeni no kumubaza ngo: N'ikihe co wamenyesa?
\v 20 Yamushubize ngo: Abayuda bapangire kugushaba ngo ubahe Paulo ejo mbere y'inama nguru, ngaho benda kumenya ibye.
\v 21 Were kubumva, kubera ko abarengire mirongo ine mu bo bamurindiriye, kandi bakiyemeze no kurahira ko batakarye cangwa kugnwa bataramwita. None barindiriye ko wabemerera.
\v 22 Uwo mukuru w'abasoda yasezereye uwo musore amarire kumukihanangiriza ngo atabwira ibyo bindu umundu woshe.
\p
\v 23 Nuko yahamageye abasoda bakuru babiri, arababwira ngo: Mutayarise gutangira isafari saa zishatu zo mu joro. Mupange abasoda magana abiri, abasoda bagenderaga ku farashi, mirongo irindwi n'abakoresaga imiheto magana abiri bagende i Kaisariya.
\v 24 Mutayarise n'ifarashi ya Paulo, kugira ngo bamugeze kwa guverineri Feliksi ari muzima.
\v 25 Yamwandikiye ibaruwa guca:
\v 26 Njewe Klaudio Lisiasi, kuri wowe mukuru Feliksi, nguramukize!
\v 27 Uwo mundu wo Abayuda bafatire, bendaga kumwita. Mbagerire n'abasoda, namubakire marire kumenya ko ari umuroma.
\v 28 Namujenye imbere y'ibiro nguru kugira ngo menye ico barikumudyoza.
\v 29 Nasangire barikumuregera ibyerekeye amategeko gebo. Ariko nda caha yakorire co kumwitisa cangwa kumufungisa.
\v 30 Marire kumenya ko Abayuda bamurindiriye, nahise namugutumira. Namenyise abari kumurega ko bamukuregera ubwebo. Nuko mubereho.
\p
\v 31 Abasoda bajenye Paulo mu joro bamugeza kwa Antipatrisi nguko bari bategekirwe.
\v 32 Buceye, barekire abagenderaga ku mafarasi gukomeza urugendo hamwe nawe, bo bashubye mu kambi yebo.
\v 33 Bagerire i Kaisariya, abagenderaga ku mafarasi baheye guverineri iyo baruwa kandi bamugezize ho Paulo.
\p
\v 34 Guverineri amarire gushoma iyo baruwa, yabarize Paulo aho akomokire. Amarire kumenya ko ari uw'i Kilikiya,
\v 35 Yagambire ngo: Ngayumve neja ibyawe abarikukurega bamarire kugera hanoya. Niho yategekire ko bamurindira mu gisenge ca Herode.
\c 24
\cl Isura 24
\p
\v 1 Hashirire imisi zitano, umutambyi mukuru Ananiasi yarindimukire n'abakuru bamwe, nuwo kubaburanira witwaga Teritulo. Babwiye umushefu muruku ibyo barikurega Paulo.
\v 2 Bamarire kumuhamagara, Teritulo aramurega ngo: Mukuru Feliksi ni wowe twoboneraho ituze. Kandi n'ibindu byapangiwe buno bwoko kubera ubwira bwawe.
\v 3 Nuko turikubyakira hoshe imisi zoshe turikugishima cane.
\v 4 Ariko ndo ndenda kugutindira. Ndikugushaba, dufungurire amatwi kubera ineza yawe, tugambe amagambo mannyori.
\v 5 Twarebire wuno mundu ari igihangange, agomesaga Abayuda boshe, bari mu bihugo byoshe kandi niwe mushefu wigikundi citwa: Ica aba Nazareti.
\v 6 Ndetse yapimye kubitangaza mu kanisa. Nuko twamufatire twenda kumukatira urubanza nguko isheriya zetu ziri.
\v 7 Ariko umushefu w'abasoda witwa Lusiasi yamutwakire ku ngufu. Yategekire abari kumurega kwija iwawe.
\v 8 Nawe umubazize, womenya ibyo turikumurega byoshe.
\v 9 Abayuda nabo bari barikumurega kimwe nibyo, bagambire ko ari ko biri kweli.
\p
\v 10 Umushefu mukuru amarire kumuha uruhusa ngo agambe, Paulo yamusubize ngo:
\v 11 Nyiji ko u icumi n'ibiri gutangira aho nagiriye i Yerusalemu gushabira yo,
\v 12 bansangire mu kanisa, nda mbaka nagirenye n'umundu, cangwa gutera ifujo ibe mu kanisa cangwa m'umuji.
\v 13 Kandi ibyo barikundega none, ndo bashobweye kubibonera umudimwe wo kubyemeza.
\v 14 Ariko ndenda kukwemerera kinoya. Iyo njira bariguhimba akadini, niyo ngenderagamo, ndigukorera Imana ya badata. Nizerire ko ikurikiye ibyandikirwe n'amategeko goshe no mu mburo.
\v 15 Kandi niringiye Imana, n'ico ndindiriye ari co banoya nabo barindiriye. Ni uko hakabeho kuzuka kw'indugane n'abakoraga amabi.
\v 16 Nico gitumire ngomeze kugira umutima gutari kundega ikibi imbere y'Imana n'imbere y'abandu boshe.
\v 17 Nuko imyaka kangari zishirire, nayijire gufasha buno bwoko bwetu no gutanga amaturo.
\v 18 Ngiri mur'ibyo Abayuda bo mu Azia bansangire mu kanisa ndi mu mugenzo go kukiyeza. Nda bandu nahuzize, nda no kuyomba.
\v 19 Niho babipangire ubwebo kwija imbere yawe kukundegera. Ndo babwenye ikibi kuri njewe.
\v 20 Cangwa nabo bagambe icaha bambwenyeho ngihageze imbere y'abazuzi.
\v 21 Uretse igambo rimwe nagambire ndi hagati yebo ngo: Kuzuka kw'abapfiye ariko gitumire banzana hanoya mu yino tribinali guno musi.
\p
\v 22 Maze Feliksi, kuko arusize abandi kumenya ibyo iyo nzira yabisubikire. Yagamba ngo:
\v 23 Komanda Lusiasi, niyija ngahire runo rubanza mu maboko genyu. Ategeka umusoda ko acungisha Paulo iryisho no kutabuza abira be kwija kumureba.
\p
\v 24 Nyuma y'imisi mikeya, Feliksi yija n'umugore we w'umuyudakazi Drusila. Atuma kuri Paulo ngo yumve ibyo kukizera Kristo Yesu.
\v 25 Yabeye arikugamba kubyo gutungana, nibyo kukirinda, nibwo urubanza rurikwija, Feliksi aratinya cane, aramusubiza ngo: Genda bunoya. Ni mbona uburyo ngagutumeho.
\v 26 Aha yagiraga ko Paulo akamuhe rushwa. Nico catumaga yamutumaho kali kenshi no kumugambisa.
\p
\v 27 Nyuma y'imyaka zibiri Feliksi yagombwewe na Porokiyo Festo. Kuko Feliksi yashakire kufurahisha Abayuda, yasigire Paulo mu prizo.
\c 25
\cl Isura 25
\p
\v 1 Festo agerire mu provensi, yamarire imisi zishatu, niho yaviye i Kaisariya, ataramira i Yerusalemu.
\v 2 Umutambyi mukuru n'abakuru b'Abayuda baregire Paulo.
\v 3 Bahendahendire Festusi barikumushaba ngo abakorere ibyo benda ngo ahamagare Paulo no kumutuma i Yerusalemu, kuko babaga barigupanga kumufata bakamwitira mu njira.
\v 4 Ariko Festusi yashubize ngo Paulo acungirwe i Kaisariya kandi ko nawe arikugitayarisa kugenda yo vuba.
\v 5 Yagambire ngo: Abashobweye barindimuke hamwe nanje bamurege igambo ribi rimuriho.
\p
\v 6 Amarire kwikara yo imisi munane cangwa icumi yarindimukiye i Kaisariya. K'umusi gwa kabiri yikara ku ndebe y'itribunali, yategeka ko bija na Paulo.
\v 7 Yijire, Abayuda barindimukire baviye i Yerusalemu bahagareye iruhande rwe barikumurega ibindu bikomeye cane.
\p
\v 8 Paulo yenda kukigambira ngo: Nda kibi nakorire kuko ndo nayitire itegeko na rimwe ry'Abayuda cangwa si i Kanisa cangwa si Kaisari.
\p
\v 9 Festusi yenda ko Abayuda bamukunda, yasubize Paulo arikugamba ngo: Mbesi wenda gutaramira i Yerusalemu kugira ngo ngutsindise n'urubanza? Paulo yamusubize ngo:
\v 10 Mbageze imbere yawe, na tena imbere y'indebe ya tribunali ya Kaisari, niho ngombire gucirwa urubanza. Nda kibi nagiriye Abayuda, nawe ubyiji.
\v 11 Nuko mbeye nakorire ikibi, cangwa ibikwiriye kunyita, ndo nangire gupfa ariko niba ari ububesi bari kundega, ndajurira kwa Kaisari.
\p
\v 12 Festusi amarire kuganira n'abazuzi, bamusubize ngo: wajuririye Kaisari, nuko rero gendayo.
\p
\v 13 Hanyuma y'imisi mikeya, umwami Agripa na Bernise bagerire i Kaisariya kuramutsa Festusi.
\v 14 Bamarire yo imisi kangari, Festusi yatekerereze umwami ibya Paulo ngo: Hari ho umundu wo Feliksi yafungire.
\v 15 Igihe nabeye ndi i Yerusalemu, abatambyi n'abakuru b'Abayuda bamuregire imbere yanje barikwenda ngo mufungise urwo gupfa.
\v 16 Nabasubize ngo: Ndo ari desturi y'Abaroma gutanga umundu ngo apfe, atari yakigambira.
\v 17 Nuko rero igihe bahuriye hano, ndo natindire, ahubwo ng'ejo nayikeye ku ndebe ya tribunali, nategeka uwo mundu bamuzana.
\v 18 Abo kumurega ndo bamuregire ico nakekaga ko bakamuregeshe.
\v 19 Ahubwo bamuregire ibya amadini gebo, ni umundu witwa Yesu wapfiye, uwo Paulo yagambire ko ari muzima.
\v 20 Nanje byanyobeye, naburire uko namenya ukuru kwebyo. Niho namubazize niba yogendera i Yerusalemu kubera ko ariho akatindiswe mu tribinali.
\v 21 Ariko Paulo ajuririye kwa Ogusto, nategekire ko yohirwa mu prizo kugeza umusi ngamutume i Kaisariya.
\v 22 Agripa yasubize Festusi ngo: Nanje njenyine ndenda kumva uwo mundu ejo. Festusi yagambire ngo: ukamwumve.
\p
\v 23 Ng'ejo, Agripa na Bernise bija n'icubahiro kirengire, bingira mu cumba c'urubanza hamwe n'abatware b'abasoda n'abakomeye bo muri ugo muji. Festusi yategekire komanda ngo azane Paulo.
\v 24 Nyuma Festusi yabwiye Agripa ngo: Mwami Agripa, namwe mweshe turi hamwe hanoya, murikureba wuno, Abayuda boshe bansabiye i Yerusalemu barikuyomba cane ngo ndo akwiye kubaho.
\v 25 Namenyire ko ndo yakorire ico kumwitisa, kandi nawe yajuririye kwa Ogusto, natekereze ko womutuma i Roma.
\v 26 None mburire ico nakwandika ngo mumenyese. Mwami, muzanye imbere yenyu n'imbere yawe mwami Agripa kugira ngo turangije kumubaza menye ico nandika.
\v 27 Kuko birikuboneka ko bibeye isoni gutuma umufungwa, ndagambire ibyo bamuregire.
\c 26
\cl Isura 26
\p
\v 1 Agripa yabwiye Paulo ngo: Wemerewe kukigambira. Niho Paulo yasize amaboko heru, yayigambira ngo:
\v 2 Ndikumva ndishimire mwami Agripa, kubona none nakiregura imbere yawe ku byerekeye ibindu byoshe Abayuda barikukundegera.
\v 3 Kuko wiji neja imico yebo n'ibitekerezo byebo. Ngushabire rero ngo: ukihangane unyumve.
\p
\v 4 Kweli, Abayuda boshe biji uko ubusore bwanje nabumariye i Yerusalemu hagati y'ubwoko bwanje.
\v 5 Biji guturuka mbere, babeye benda kubitangaza ko nabeyeho ng'Umufarisayo kuko ari idini ridakurwaga ku gambo.
\p
\v 6 None rero, barikundega kuko ndindiriye gushohora kw'indagano y'Imana yagiraniye abatuzeye.
\v 7 Niyo ndagano amoko cumi n'abiri g'Abisiraeli bendaga kugeraho, abakoreraga Imana yetu mu joro n'umutaga. Ni kubera iyo ndagano, mwami uboneye, ndikuregwa n'Abayuda.
\v 8 Kubera ki si munaniwe kukizera ko Imana izuraga abapfiye?
\p
\v 9 Ku ngambo yanje, natekereze ko ndikurwanya n'imbaraga ijina rya Yesu w'i Nazareti.
\v 10 Nibyo nakorire i Yerusalemu. Nafungisize indungane kangari. Nari nahewe urwo ruhusha n'abakuru b'abatambyi, kandi, igihe babitaga nabaga ndi uruhande rw'ababaga bari kubita.
\v 11 Nabahaniraga mu ma sinagogi goshe kandi nabahataga gukosereza Imana. Marijuana gurengire kandi nabatesize no kubarenganya kugera ho nabasangaga no mu miji zo hanze.
\p
\v 12 Nico catumire ngenda i Damasi mfite uruhusa rwa abatambyi bakuru. M'umutaga hagati mwami mukuru,
\v 13 Nabwenye ndi mu njira, umwangaza gurushije ugw'izuba gwakirize mu mbande zoshe, nabo nari ndi hamwe bagubwenye.
\v 14 Tweshe twagwiye ha butaka, kandi nayumvisize ijwi ririkuyomba mu Giheburani ngo: Sauli, Sauli, kubera ki urikundenganya? Bikomeye kuri weho gutera imigeri ku mihunda.
\p
\v 15 Nasubize ngo: Uri nde Mwami? Umwami yagamba ngo: Ndi Yesu urigutesa.
\v 16 None byuka, ugende ku marenge gawe kuko nakubonekeye kukugira umukozi wanje n'umudimwe w'amagambo goshe wiji bunoya kuri njewe n'ibindi ngakwereke hanyuma.
\v 17 Ngagukize abandu bawe n'abapagani ngagutumeho,
\v 18 Ukafungure amiso gebo, bakahinduke, bave m'umuyobe, bingire m'umwangaza no kuva m'ubutumwa bya shetani, bagarukire Imana; babone kubabarirwa ibyaha byebo.
\p
\v 19 Kubera ibyo, mwami Agripa ndo nacumwiye kubyo nabwenye biviye mu juru.
\v 20 Nahubiriye i Damasko n'i Yerusalemu no m'Ubugiriki n'abapagani nabaheye ubutumwa byo kukihana no kugaruka ku Mana kugira ngo bakore ibiboneye bikwiriye abihanire.
\p
\v 21 Kubera iyo mbamvu, Abayuda bamvatire mu kanisa benda kinyita.
\v 22 Kuko nabwenye umusahada guturukire ku Mana, nahagurukire, none ndigutangariza abatoto n'abakuru, ndo ndondogora ibyanje, ahubwo mbaga ndikugamba ibyo imbuzi na Musa bagambire ko bikayije.
\v 23 Kumenya ko Kristo akateswe kandi ko ariwe ukazuke mbere mu bapfiye, kandi ko akatangarize ubwoko bwetu ubutumwa no ku bantu boshe.
\p
\v 24 Atari yamara kukigambira, Festusi yagamba n'ijwi rireyi ngo: Paulo, usarize! Ubwenge bwawe kangari buragusazize.
\v 25 Paulo yamusubize ngo: Ndo ndi umusazi, nyakubahwa Festusi, ahubwo ago magambo ngagambire n'ukuri no kugitonda.
\v 26 Ndetse umwami nawe yiji ibyo neja kandi ndabimubwira ndari gutinya, kubera ko nyiji ko ndaco mu byo atiji kuko ndo byakorirwe m'umuyobe.
\v 27 Mbesi mwami Agripa ndo wizeraga imburo? Nyiji ko ubyizerire.
\v 28 Agripa yasubiza Paulo ngo: Bunoya si wenda kunyemeza guhinduka umukristo?
\p
\v 29 Paulo arasubiza ngo: Ndigushaba ngo ari bunoya cangwa nyuma, bisimise Imana ataba wowe gusha ahubwo na boshe bunyumvisize, usibye zino migozi zindiho mu prizo.
\v 30 Umwami, umukuru wa provense na Bernise n'abari bikeye hamwe nabo barahaguruka.
\v 31 Bashohokire barikubwirana hagati yebo ngo: Wuno mugabo nda kibi yakorire gikwiriye urupfu cangwa igifungo.
\p
\v 32 Nuko Agripa abwira Festusi ngo: Wuno mugabo yoba atafungirwe, yabeye atajuririye imbere ya Kaisari.
\c 27
\cl Isura 27
\p
\v 1 Bamarire gutegeka ko tugenda mu Italia, bashirire Paulo hamwe n'abandi bafungwa mu maboko g'umukomanda witwaga Yuliusi wo mu kombanyi ya Ogustusi.
\v 2 Twayingiye m'ubwato bwa Adramiti bwabaga buri tayari kugenda. Twagerire m'umuji go ku ngengero ya Aziya, tugenda ku ngezi. Aristarikusi w'i Makedonia mu Tesalonika yabaga ari hamwe na twewe.
\v 3 Ng'ejo twagerire i Sidoni. Yuliusi yahangayikiye cane Paulo, amuhereza uruhusa rwo kugenda gusura bira be kugira ngo bamuhe ibyo yabaga akennye.
\v 4 Tuviyeyo, twagendeye ku ngezi, tunyura musi ya Kipuro kubera ko umuyaga gwari gwasarire guri kwenda kuduhabya.
\v 5 Tunyura mu ngezi iruhande rwa Kilikiya na Pamfiliya tugera Mira umuji gwa Likiya.
\v 6 Tugerire yo, wa mukomanda yasangire ubwato bwa Aleksandria butegwiwe ngo bugende Italia, twapanze mo, turagenda.
\v 7 Twakorire urugendo rwa buhoro buhoro. Mu misi akangari twagerire Kunido dusumbukire, kubera ko umuyaga gwari guri munini. Twanyuze mu si ya Krete, uruhande rwa Salmoni.
\v 8 Tuhanyura turuhire ku ngengero, tugera ahandu hitwa icambu kiboneye, hafi y'umuji gwa Lasea.
\p
\v 9 Igihe kireyi gishirire, urugendo rwetu rwari rwujwiyemo ibabazo kangari, kandi imisi zo gufunga Paulo zarengire.
\v 10 Ariko Paulo yaduheye inama ngo: Bagabo mwe, ndikubona urugendo rwetu rurimo ibibazo n'akababaro gakomeye. Ndo biraba ku mitwaro no ku bwato bwetu gusha ahubwo no k'ubuzima bwetu.
\v 11 Wa mu komanda n'umusale hamwe na nyiribwato bategire ugutwi burikimviriza ibyo Paulo ari kubabwira.
\v 12 Kubera ko icambu ndo cari kimerire neja, k'uburyo batinze yo kandi ari igihe c'imbeho. Abagenzi kangari batangire inama yo kuvayo bakagenda i Foinike bibeye bishobokire bakiberayo. Aho hitwa icambu c'i Krete, biteganye n'iyo izuba rirengeraga, n'iruguru, n'iyo izuba rirasiraga abana ipfo.
\v 13 Umuyaga gw'ipfo gutangira guhuha, bagira ngo babwenye igisubizo, bayakize moteri y'ubwato bagenda bari gukikira bagera hafi ya Krete.
\v 14 Nyuma y'amasaha makeya, umuyaga gukomeye gwitwa Eurakuro gwabateye.
\v 15 Mu gihe co ubwato bwajenywe ni umuyaga, kubera ko ndo byari byorohire guhangana nago, tweshe twemera ko gutujana iyo gwenda.
\v 16 Mu kanya twagerire hafi y'ubutayu bw'i Kauda tugira amahirwe go kuzirika ubwato ku giti.
\v 17 Bamarire kuzirika ubwato, bakoreseze imigozi hasi y'ubwato buja iheru, kugira ngo budafatwa hasi k'umucanga gwa Sirti. Ariko guranga, guratugendana.
\v 18 Umuyaga gukomeje kutumerera nabi cane, ejo yaho batangira guta imitwaro mu ngezi.
\v 19 Umusi gwa gashatu, dutangira guta ibindu b'ubwato mu ngezi.
\v 20 Izuba n'inyenyeri ndo byabonekenye, tumara imisi kangari, ibyiringiro byo kubaho birashira.
\p
\v 21 Bamaze imisi kangari badafite ibiryo, Paulo ahagarara hagati yebo arikugamba ngo: Mwe bagabo mwe, yoba mwayumvisize ibyo nababwiye, ndo muba mwayemeye kuva i Kreti. Ibyago nabyo ndo biba byabagerireho.
\v 22 None nongeye kubaha inama: Mugishime, mutatinya, nda mundu numwe uragira ikibazo usibye ko ubwato burashenjagurika.
\v 23 Kubera rino joro, malaika w'Imana, wo mbereye umukozi, ahageze heru yanje.
\v 24 Yambwiye ngo: Paulo utatinya. Bigombire ko uhagarara imbere ya Kaisari, kandi ubuzima bwebo mufatanyize urugendo buri mu maboko gawe.
\v 25 Noneho rero mwe bagabo mwe, mugire imbaraga, mwere gutinya. Nizerire ko Imana irakora nguko yambwiye.
\v 26 Ni ngobwa ko ingezi iraturuka, dutabwe hakurya, ahandu hafi y'ubutayu.
\p
\v 27 Tugerire mu joro rya cumi na kane, baduterera hirya na kurya mu ngezi ya Andriya. Mu joro hagati abayobozi b'ubwato bagirire ngo twegere hakurya ha butaka.
\v 28 Bapimye igipimo cambaga ko turi ku metero cumi na bibiri kwija hashi. Twayijire imbere kannyori, igipimo cerekanaga ko bibeye imetere icumu n'itanu.
\v 29 Tweshe turatinya cane dufite ubwoba ko turagongana n'amabuye. Barindimwiye inziko zose ine z'inyuma, ubwato bwatuzize twikara turindiriye ngo buce.
\v 30 Abayobozi b'ubwato benda gutoroka, baviye m'ubwato. Bafatire insiko bayifunga imbere kugira ngo ihagarare hamwe.
\v 31 Paulo abwira wa mukomanda n'abasoda ngo babafate babasubize m'ubwato.
\v 32 Abasoda baciye izo migozi zari zifatire ubwato, barabureka burazama.
\p
\v 33 Ejo waho mu gitondo, Paulo asaba abandu ngo barye arikubabwira ngo: None ni umusi gwa cumi na kane ndaco twaritwakoza k'umunwa.
\v 34 None ndababwiye ngo mufate ibiryo, murye kubera ko none murabona agakiza, kandi nda muraba. Nda n'umutsatsi na gumwe gurava k'umitwe yenyu.
\v 35 Amarire kugamba ibyo, yafatire umukate, ashima Imana aragumanyura imbere yebo atangira kurya.
\v 36 Boshe barishima batangira kurya nabo.
\v 37 Twese abari bari m'ubwato twari turi abandu magana abiri na mirongo irindwi na batandatu.
\v 38 Bamarire guhaga, bateruye imizigo n'imufuko z'ingano baziterera mu ngezi.
\p
\v 39 Bucerire neza, ndo bamenye iyo bari, ariko babwenye ikiraro hakurya, ahandu hari umucanga, bagira inama ngo berekere yo bibeye byoshobokire.
\v 40 Bahambwiye imigozi zari zizirikire ubwato n'ibyuma byoshe babiteye mu ngezi. Bataramisize umwenda gw'imbere kugira ngo umuyaga guguhuhe. Nuko bayerekeseze kuri gwa mucanga.
\v 41 Bagerire aho ingezi zibiri zihuriye, ubwato bwanga kugenda. Bapimye kurindimura insiko y'imbere n'iyo inyuma biranga, ubwato burashanyagukire kubera umuyaga gukarire.
\p
\v 42 Abasoda bafatire inama yo kwita abafungwa kugira ngo hatagira uwo kogeleya agatoroka.
\v 43 Ariko wa mukomanda, yenda gukiza Paulo abuza abasoda kubita. Ahubwo yayemeye ko abashobweye bogeleya bambuke hakurya.
\v 44 Abasigeye bikeye ku mbaho z'ubwato n'abandi ku bisigara bw'ubwato. Nyuma yaho, abandu boshe bagerire hakurya mu tuze.
\c 28
\cl Isura 28
\p
\v 1 Tumarire kurokoka, twamenye ko aho handu hitwaga Melita.
\v 2 Abasangwa butaka baho batugiriye neja cane, baducaniye umuriro, badufatire neja kuko hari igihe c'imvura n'imbeho kangari.
\v 3 Paulo yafashe umuzigo gw'ingwi z'amashari aragucana. Injoka yaviyemo, yizinga ku koboko kwe.
\v 4 Abasangwa butaka babwenye iyo njoka irikwerera ku kubobo kwa Paulo, bagambana bo ku bebo ngo: Kweli wuno mundu agombye kuba ari umwicanyi. Nico gitumire amategeko gatemera ko abaho nubwo yari yarokokire mu kivo.
\v 5 Paulo yakungumuriye iyo njoka m'umuriro, ataba ikindu.
\v 6 Abo bandu bari bategereze ko arabyimbabyimba cangwa arikubita hashi no gupfa. Bamarire umwanya, bahindwiye ibitekerezo byebo baragamba ngo: Wuno mundu n'imana.
\p
\v 7 Hafi yaho, hari hariho imirima y'umundu wari atuye muri ico kirwa witwa Pibliusi. Yatwakiye, yaducumbikiye imisi zishatu nga bira be.
\v 8 Ise wa Publiusi yari ari ku buriri arweye agapururu no guhitwa amaraso.
\v 9 Paulo yamurambikireho ibiganza aramukiza.
\v 10 Nyuma hija abandi baryayi bo mu ico kirwa nabo barakira. Baduheye icubahiro, hanyuma tugiye baduheye ibindu byoshe byo twari dukeneye.
\p
\v 11 Nyuma y'amezi ashatu, tugenda m'ubwato buviye i Aleksandria. Cari igihe c'imbeho kangari, ubwo bwato bwitwaga amahasha g'abahungu (dioskoru).
\v 12 Tugerire Sirakuze twahamarire imisi zishatu.
\v 13 Nyuma yaho twagendire ku ngengero, tugera i Regio. Nyuma y'umusi gumwe, umuyaga munini gwahuhire guturukire ipfo.
\v 14 Nyuma y'imisi zirindwi, twagerire i Puteoli. Twahashangire abavukakanyi. Badushabire gusiba nabo imisi zirindwi, nyuma tukagenda i Roma. Abavukanyi b'i Roma babyumvisize bija kutuyambirira ku soko rya Apio no ku nju zishatu z'abageni.
\p
\v 15 Paulo ababwenye yasimiye Imana cane, yumva akomeye.
\v 16 Tugerire i Roma, Paulo yahewe uruhusa ryo kukibera wenyine n'umusoda wo kumucunga.
\p
\v 17 Nyuma y'imisi zishatu, Paulo yayakwiye abakuru b'Abayudi. Bamarire guhura, yababwiye gano magambo ngi: Bagabo bavukanyi, nubwo nda kibi nakorire, abandu batakishimiye, cangwa kitari kugendana n'imico za bashogokuru, nahirirwe mu prizo i Yerusalemu. Nahizwe mu maboko g'Abaroma.
\v 18 Bamarire kumbaza, benda kundekura kubera ko ndaco bambwenyeho gikwiriye urupfu.
\v 19 Ariko Abayuda barakiyangira. Nuko mbashabire kujurira kwa Kayisari nubwo ndo nakifuzaga kurega ubwoko bwanje.
\v 20 Niyo catumire nashabire kubareba no kubagambisa, kuko ari ukubera ibyiringiro bya Israeli ko nayambeye yino minyororo.
\p
\v 21 Bamusubize ngo: Nda baruwa twabwenye iviye i Yudea irikukugambaho. Kandi nda muvukanyi numwe wacurire ugo mwaze cangwa wakugambire ho ikibi.
\v 22 Ariko turikwenda kumenya ibyo urigutekereza. Kuko twiji ko rino dini bataryumvaga neja ahandu hoshe.
\p
\v 23 Bamuheye umusi go guhura nawe. Abandu kangari bija kumureba aho yari ari. Paulo yabahubiriye ibyo ubwami bw'Imana. Yabaheye ubuhamya kandi yakifashisize amategeko ga Musa n'imbuzi, yashakaga kubumvisa ku byerekerenye na Yesu.
\v 24 Ikiganiro catangiye mu gitondo, cagera ha mugoroba. Bamwe bayemezezwe n'ibyo yagambire naho abandi bayangire kukizera.
\v 25 Batangwiye gutatana kubera kutumvikana. Paulo yongeraho gano magambo ngo: Nico gitumire Umuka guboneye gwabwiye bashogokuru gunyuriye ku mbuzi Isaya ngo:
\v 26 Genda, ubwire bariya bandu ngo mukayumvise amatwi genyu ariko mutamenya ikindu. Mukarebese amiso genyu ariko mutabona.
\v 27 Kubera ko imitima yebo ni mibi, n'amatwi gebo ndo gumvaga, amiso gebo gahumire kugira ngo batagarebesa no kumvisa amatwi gebo, batekumvisa imitima yebo kugira batahinduka ngo mbakize.
\p
\v 28 Mumenye ko kano gakiza k'Imana kazenywe mu bapagani nabo bakiyumvire.
\v 29 Amarire kugamba ibyo, Abayuda bagendire, bagishanya imbaka cane.
\p
\v 30 Paulo yasibire aho imyaka ibiri ari mu nju yabaga yapangisize. Yayakiraga abandu boshe bijaga kumureba,
\v 31 ariguhubiri ubwami bw'Imana no kukigisa iby'Umami bwa Yesu Kristo adafite ubwoba kandi ndaco kirikumuzitira.