ruc_reg/50-EPH.usfm

211 lines
17 KiB
Plaintext

\id EPH
\ide UTF-8
\h ABEEFESO
\toc1 ABEEFESO
\toc2 ABEEFESO
\toc3 eph
\mt ABEEFESO
\c 1
\cl Essula 1
\p
\v 1 OPawulo, omutumwa wa Kuristo Yesu olwa kwenya kwa Nyamwanga, nedi abayikiiri abaali omu Efeeso na bayikirizira omu Kristo Yesu
\v 2 Ekisa kibenge gyemuli emirembe ezizwa edi ONyamwanga oito waiswei no Mukama waiswei Yesu Kristo.
\p
\v 3 Yebalibwe ONyamwanga oite wa Mukama waiswe Yesu Kristo, eyatuwereire buli mukisa gwona ogwa Mwoyo mu Kristo Yesu oguzwa omubifo ebya muyigulu;
\v 4 Kuba kuba yaturodire nke nsi ekyaali kutondebwa, iswei okuba abayikiiri era abatalina kya kunenyezebwa.
\v 5 Yatwawiire era omukwendya kwaamwe okuba abaana baamwe okwakala omu Yesu Kristo, nke bweyeyikirize olwa kuteesa kwaamwei.
\v 6 Ekitinisa ekya kisa kyaamwe kiryoke kitenderezebwe, kitwawereibwenge omwoyo omuganzi
\p
\v 7 Omuyee tulina okununulwa okwakala omumusayi gwaamwe, okuganyirwa ebibbi byaiswei nko obugaiga obwa kisa kyamwei nka bwekili.
\v 8 Kyayakaririrye gyetuli mu magezi goona no kumanya kwoona.
\v 9 Kuba yamanyisirye omumagezi nokutegeera ekyama ekyakwendya kwaamwe. Nkebweyayikirize yenkai, okusinziira okuntekateka zeyategekeire omu Kristo.
\v 10 Entegeka ezaikirire omukiseera kyaazo okugaita ebintu byoona omu Kristo, ebiri omuyiguuru ne ebiri omunsi.
\v 11 Mu oyo isweena nimo twafuukire abagweeta, nkewe twayaweirwe era omukumaliira okwa oyo akola byoona nkebwayendya omukuteesa kwaamwe.
\v 12 Iswei abasokere okusuubira omu Kristo, twategekeibwe no kulondebwa, tulyooke tubeewo olwo okutendereza ekitinisa kyaamwei.
\v 13 Omu oyo nanywe abawura ekigambo ekya mananu, enjiri eya bulokole, nokwiikiriza nimweikirize, mwatekeibweku envumbo eya mwoyo omuyikiire eyabasubiziibwe.
\v 14 Oyo niye musiingo obwa bugweetwa bwaisei, okwikya nzuma ya Nyamwaga ni yalinunulibwa, ekitinisya kyaamwe kitenderezebwe.
\p
\v 15 Ninawura okuikiriza kwa Mukama waiswei Yesu okuli omunywe, no kwendya kwemulanga abeyikiiri boona.
\v 16 Nikyonzwa tindekayo kubebarya nga nkubabazaku omukusaba kwange.
\v 17 Nkusaaba ONyamwanga wa Mukama waiswei Yesu Kristo oito waiswei owakitinisya, abawe omwoyo ogwa magezi no gwa kuswekurwa mu kumutegeera ye.
\v 18 Emyooyo gyanywe nijaswekurwanga, mulyoke mumanye esuubi eryakweeta kwame nkebwe buli. No bugaiga obwa bitinisya ekyakugwetwa bwamwe omubaikiiri nke bwebuli.
\v 19 Era nobukuku obwa maani gamwe agasinga omuno eddiswe abeikiriza nke bwebuli, nko obuyinza bwa manyi gaamwe nke bwe bukola.
\v 20 Agogeyakoleserye omu Kristo, bweyamuyimboyire omu baffu, namuyikarya okumukono gwamwei oguryo omubifo ebya muyiguru.
\v 21 Igguru muno okusinga okufuga kwoona nobuyinza na maani nobwomi eibara eryaturwa ate ti mumirembe zini zonkai nomwenzo ezikwaaba okwiiza.
\v 22 Nkwaaba kuteeka byoona hansi wa magulu gaamwei nkwakumuteekawo okuba omutwe okubyoona edi ekanisa.
\v 23 Niiwe mubiri gwaamwe, okwiikiira okwooyo ayikiriza byoona mu byoona
\c 2
\cl Essula 2
\p
\v 1 Era nanywe yabayimbokerye nimwaali nga mufiirire omukusiisa ne bbibi byanywe,
\v 2 Byemwatambuliramu eirai nga emirembe eza nsi eni nizili, okugobeerera omukulu wa buyinza obwa mwibanga, omwoyo ogukola atibuni omu baana abajemu.
\v 3 Naye iswena abo nitwatamburangamu eirei omukwegomba kwa mubiru gwaiswei, nga ttukolanga omubiri ne birowozo bikukwendya, nitubaanga olwa buzariranwa, abaana aba busungu, nka bandi.
\p
\v 4 Naye ONyamwanga kubanga niye mugaiga owa kisa, olwa kwendya kwaamwe okuyingi kweyatwenderye iswei.
\v 5 Bwetwali nga tufiriire omukusiisa kwaiswei yatufiirire abomi omu Yesu Kristo. (Twalokoleilwe mu kisa)
\v 6 Yatuyimboyire amwei naye, natwikarya amwe naye omu bifo ebya iguru omu Kristo Yesu.
\v 7 Nimwo atyo mumirembe ezaakaire okwiiza alyoke alange obugudda obusinga omuno obwa kisa kyamwei ekisai obuli jetuli omu Kristo Yesu.
\p
\v 8 Olwakuba mwalokokere lwa kisa lwa kwikiriza; naye titwazwe gyemuli, nikyo kirabo kya NNyamwanga,
\v 9 Titwazwire mu bikolwa, omuntu yeena aleme okwenyumirizanga.
\v 10 Okulwakuba iswei tuli mulimu gwamwei, abamantibwe mu Kristo Yesu olwabikolwa ebinyakasai. ONyamwanga biyasokere okuteekateeka iswei okubitambuulamu.
\p
\v 11 Ale mwizukire nga eirai nywe, abaali Abanamawanga omu mubiri abakomoirwe nibo bakara abatakomoirwe, mu mubiri okukolebwa ne mikono.
\v 12 Nga omubiro bidi mwali nga muli arai no Kristo, mwalinga mubooleibwe omukika kya Israeli, era mwali Banamawanga edi endagano eza kusubiiza, nga temulina kusubiira, nga temulina Nyamwanga omunsi.
\v 13 Yeni atubuni omu Kristo Yesu nimwo abaali alai eirai musembezebwe olwa musaayi gwa Kristo.
\p
\v 14 Olwakuba ye niye mirembe zaiswei, eyafuula byoona ekimwei, namenyawo ekisenge kya akati ekyawula,
\v 15 Niyamara okumwiyawo omubiri gwa obulabe, obwali okubipande ebya biragiro na mateeka; alyoke amante omuntu okumwiiya omukifo kyeebyo byoona, okuleeta emirembe.
\v 16 Era atyo alyoke atabaganye byoona edi Onyamwanga mu mubiri gumwei olwa musalaba, nimwe yayitiire obunyanzigu okuggwo.
\v 17 Nayiza nabakobera emirembe nywe abaali alai, era ne mirembe abo abaali ampi;
\v 18 kulwakuba kubyona naiswei tusobola okusembera edi Oito waiswe omu mwoyo ogumwe.
\p
\v 19 Ale nimwo mutyo ti mukyali Banamawanga nabetere, yeni muli ba kika kimwe nabeikiiri, era bamunyuba ya Nnyamwanga.
\v 20 Kulwakuba mwayombokeibwe ku musingi gwa baatumirwe na banabbi, OKristo Yesu omwenyini nga niryo eibbale erikonto erya kunsonda.
\v 21 Omu ye buli nyubba yoona, negaitibwa okusai, ekula okubba eyekalu eikiriire omu Mukama waiswei;
\v 22 era omu ye nanywe mwombekebwa amwe okubbanga ekisuro kya Nyamwanga mu Mwoyo
\c 3
\cl Essula 3
\p
\v 1 Olwa nsonga eni, njje OPawulo, omubbwe wa Yesu Kristo okulwanywe Abanamawanga.
\v 2 Nkusubiranga mwawulire obuwanika obwa kisa kya Nyamwanga kinaweweibwe okulwanywe.
\v 3 Nengeri ekyama ekyo gyekyantegezeibwemu omukusweekurwa nkaninawandikire eirai omubigambo ebidyooli.
\v 4 Nimwasoma bini mumanya okutegeera kwange okwa kyama kya Kristo.
\v 5 Ekyo ekitagezeibwe abana ba bantu, omumirembe egya eirai nga nanti kiswekuriirwe obutumwa bwaamwe abeyikiiri na banabbi ba mwoyo.
\v 6 Eni nigyo ngeri Abanamawanga gyibabeiremu abasikira amwei, era abamubiri ogumwe, era abaikiriziganyanga amwe omubyasubiziibwe omu Kristo Yesu olwa njiri.
\v 7 Olwa njiri eni nafuulibwe omuwereza wagyo, nka ekirabo ekya kisa kya Nyamwanga nikiri kinawebweibwe nkokukola kwa maani gaamwe nikuli.
\p
\v 8 Ningye omuto akusinga abato abamubayikiiri boona, nabweweibwe ekisa kini, okubuuliranga Abamawanga obugaigai obwa Kristo obutaswaganikika.
\v 9 Nokumulekeranga boona babone enteekateeka ya kyama neri, ekyakurekeibwe okuzwa eirai neirai omu Nnyamwanga ewangaire byoona.
\v 10 Ati nga okwakaara omukanisa, ONyamwanga akwendya ayakaare omumagezi gaamwe againgi edi abamasaza nababuyinza omubifo ebya muyiguru.
\v 11 Ekyo yakitegekeirei okuzwa eirai nairai nakiyikiriirya omu Kristo Yesu Omukama waiswei.
\v 12 Omuye nimo twiiya amaani no bugumu, okumusemberya olwa kumwiikiriza.
\v 13 Nikyonzwa nsaaba muleme kwiirira olwa bibarazi byanga okulwanywe. Ebyo nibyo kitinisa kyanywe.
\p
\v 14 Nikyonzwa nfukamira oito wange,
\v 15 buli kika kya muyigulu nekya kunsi nikyo kiya eibara ryamu.
\v 16 Abawe nywe nka obugaiga bwa kitinisya kyamwe nikiri. Okunywezebwa okwa maani mu mwoyo gwaamwe omu muntu wa munda.
\v 17 Okristo ayikaarenge omumitima zaanywe olwa kuyikiriza mubenge ne mizzi, munywezebwenge omukwendya.
\v 18 Mulyooke muweebwenge amaani, okukwaatanga na magezi amwei na abayikiiri boona obugazi nobulayi, no bugulumivu nokwaaba ensi ni kuuli.
\v 19 nokutegeera okwendya kwa Kristo okusinga okutegeerwa. Mulyooke mujuure kaakimwei, nokwiira kwona okwa NNyamwanga.
\p
\v 20 Ale oyo ayinza okukola omuno kakyimwe okusinga na byetusaba oba byetukulowooza, nka amaani agakola omuyiswei nke bwegali.
\v 21 Awebwenge ekitinisya omu kanisa no Mukristo Yesu okwica emirembe ne mirembe egitawaawo. Amina
\c 4
\cl Essula 4
\p
\v 1 Nikyo nazwiireku okubegayiira nje omusibe mu Mukama waisyei okutambulanga nka nikisaanire okwetebwa kwemwayeteibwe.
\v 2 No bukyureri bwoona nokugumikiirya, nga akuzibiirya mu kwendyangana.
\v 3 Mukunyikiiranga okwewuuma obumwe na ba mwoyo nomukubweebwa ne mirembe.
\v 4 Omubiri gumwei, no Mwoyo gumwei, era nka nimwayeteibwe omukusubiira okumwe okwa kweteebwa kwanywe.
\v 5 ONyamwanga waisei omwei akwiikiriza kumwei nokubatizibwa kumwe.
\v 6 Nnyamwanga omwe Oite wa boona, afuga byoona mu byoona, era ari mu byoona
\p
\v 7 Yeeni buli muntu omuiswei yawebweiwe ekigera kya kirabo omu Kristo bwekiri.
\v 8 Nikyo yazwiireku okubaza nti “Niyamimire aigulu, nanyaga okunyaga, nawerya abantu ebirabo.
\p
\v 9 Naye ekyigaambo eekkyo nti, “Yanyagire,” kyimanyisya kki? wazira okukoba nti yaniinukire omuunsonda za nssi.
\v 10 Eyaniinukire niye oyo eya niinire aiguru omunoo okusiinga aiguru lyoona aizulye byoona.
\v 11 Era nooyo naawa abandi okuba abatume, abaandi banabii, abaandi okuba ababuliizi, nabandi okulisya, na bandi abegesya.
\v 12 Olwakubaza obwikiiri olwa kuwereeza nokwomboka omubiri gwa Kristo,
\v 13 Okuyica isweena isweena bwetuliika okubumwei obwa kwiikiriza, nobwakutegeera Omwana wa Nnyamwanga, bwetulika okuba omuntu omukulu mukwiika ekigeera ekya bukulu obwakwiikirira.
\v 14 Tulemenge okubba abana abato bato ngatukutagaratagara nga tukutwalisibwa buli mpungo owa kwegesya omububeyegi bwa bantu omu nkwe, olwakusengerya obubeyegi.
\v 15 naye nitubaza amazima omukwendya kyandibaire kisai tulyoke tukule okwiika omukama waiswei omu byoona niiwwe mutwe Kristo.
\v 16 Omo oyo omubiri gwoona nigugaitibwa okusai niguguma amwe buli nyingo nga ekuleeta buli byajo, nka okukola omu bipimo okwaabuli kitundu bwekiri omubiri gweyongere okukula olwa kweyomboka omu kukola.
\p
\v 17 Nikyo nzwa mbaza nti nintegeeza omukama waiswei, nywe mulemenge okutambula era nka Abamawanga nibatambula omubirowoozo byaabwe ebitalumu.
\v 18 Ngabalina ekirikiirya mu magezi gaabwe, nga bakuboolebwa okuzwa omu bwoomi bwa Nyamwanga olwa butategeera obuli omubo. Obuletela okukanyara kwa mitima zaabwe.
\v 19 Bafuuka bakakanyari, nibewaayo omu bwenzi, okukolanga ebya bugwagwa obundi no mukwegomba.
\p
\v 20 Yenywe timwayegere mutyo Okristo;
\v 21 Nsuubira nga mwamuwuliire, nimwegesebwa omuye nigo amananu nigali omu Yesu.
\v 22 Mweyeku omuntu owairai asengerya embeera za bwoomi bwamwei obweirai, eyasinsikaire olwakwegomba okwa bubeyegi.
\v 23 Era muyiribwe buyanka omu mwoyo gwa birowoozo.
\v 24 Muzwaale omuntu omuyaka eyatondeibwe omukisani kya Nyamwanga no bwikiiri bwa mananu.
\p
\v 25 Kale, mweyiyemu obubeyegu mubazenge amananu buli muntu no mwiira waamwe. Kubaanga tuli bitundu bya baira baiswei iswenkai na iswenkai.
\v 26 Mugongerenge naye mutasinsanga isana leke litagwa nga okyalina obusungu.
\v 27 Naye mutawanga sitaani ibanga.
\v 28 Eyaibanga alekerao okuyiba, naye akiri, afubeenge nga akola ebisai ne mikono zaabwe alyoke abe ne kyakumuwa akweetaga.
\v 29 Buli kigambo ekigumbi kireme kuzwa mu minwa zaiswe naye ekisai nikyabangawo olwa kwomboka omuntu bwakwendya, abakuura kibenge ekisa.
\v 30 Naye mutanakuwalyanga myoyo omwikiiri owa Nnyamwanga, olwebyo biyabatekeseryeku akamanyisyo okwiita olunaku olwa kununulibwa.
\v 31 Okusala kwoona, no busungu, no bwandi, nokukayana, no okuzuma, bibazwengeku, hamwe ni mitima zoona.
\v 32 Era mubenge no busai nywenkai na nywenkai abakwatibwa ekisa, nga musasirangananga, era nga ONyamwanga niyabasasire
\c 5
\cl Essula 5
\p
\v 1 Kale mwisanenge ONyamwanga, nkabana abaganzi;
\v 2 era mutaambuurenge omukwendya, era nk'okristo niyabenderye nywe, niiyewaayo okulwaiswe okubba ekisembo kya kawowo akakunya okusai era saddaka edi ONyamwanga.
\v 3 Naye obweenzi n'obugwagwa bwoona n'okwegomba n'okubazibwaku tebibazibwangaku munywe, kubanga ebyo tebisanira abaikiiri.
\v 4 Tewabangawo bya nsooni, nebwewakubaire ebinyimibwa ebya'busiru, kabe okugayala, ebitasana, naye wakiri wabengewo okwe'balyanga.
\v 5 Kubanga ekyo'mukitegerera kyimwi nga ndowo mweenzi oba'omugwagwa, oba eyegomba niye oyo asinza ebifaanayi, aliina obusika omu'bukama bwa'Kuristo no'Nnyamwanga.
\v 6 Omuntu yiina tababeyeganga ne bigambo ebitalimu, kubanga olwe'byo obusungu bwa'Nnyamwanga bwiza okubana abatawuura
\p
\v 7 Kale temutesanga kimwei nabo;
\v 8 Kubanga eirai mwaali mulikirya, naye ati muli esaana omukama waiswe, mutambulenge nka'baana baisana.
\v 9 Kubanga ebaala byaisana birimubusai bwoona no bwiikiri na mananu.
\v 10 Nga mukeberanga omukama waiswe kyakwendya niimwo kiiri.
\v 11 Temuukanyanga kimwei nabiikolwa ebiitabala abatali bya baikiiri naye wakiri mubiburengembe.
\v 12 Kubanga kya nsooni no kukibazaku ebyo byebakolre omukyama.
\v 13 Naye ebigambo byonna, ni byabulirirwanga, eyisana ribibonesye,
\v 14 Kubanga buli kibonesebwa ni ryo eyisana. Nikyo azwa abaza nti “Ayiimuka, we abbasirye, ozukiire omu baffu, O Kristo yakwakira”
\p
\v 15 Kale mubonenge ni mwatambulanga, tinka batalina amagi, naye nka abalina amagezi.
\v 16 Nga mukweyiguranga eibanga, kubanga enaku zini zibi.
\v 17 Kale temubanga nka basirusiru, naye mutegerenge Omukama weiswei kyayendya nimwo kiri.
\p
\v 18 Kale temutamiranga mwenge, kubanga omwo alimu okwedanda, naye mwiizurenge Omwoyo.
\v 19 Nga mukubaziranga omuzaburi ne nyembo, nebisukire Omwoyo, nga mukwembanga, nga mukubiranga ennanga omumitima zanywe Omukama waiswei.
\v 20 Mwebalyenge ONyamwanga waiswei enaku zoona muyibara rya Mukama waiswei Yesu Kristo.
\v 21 Muwulilienganenge olwa kutekamu Okristo ekitinisya.
\p
\v 22 Abakazi muwuliliyenga abasiza baanywe, nkebwemuwulilya Omukama waiswei.
\v 23 Olwakuba omusaiza niye mutwe gwa mukazi wamwe, era nka Okristo nali omutwe ogwa kanisa, omubiri gwamwe eranga niye mulokozi waayo.
\v 24 Naye nge kanisa bwewura Okristo, na bakazi botyo bawurenge abaiba baabwe mu buli kigambo.
\p
\v 25 Abasaiza mwendyenge abakali baanywe, era nko Kristo niyenderye ekanisa, niyewaayo okulwayo.
\v 26 Alyoke ajeryenga male okugirongoosa no kujinaabya na mayizi omu kigambo.
\v 27 Alyoke ajeretere ye omukama wa kanisa eya kitinisya, ngandooku Nyamwanga kabe obweyizingi bwona, kabe kyona ekisani nkakini; naye ebe jeru eteliku bulema.
\v 28 Era nikibagwaniire mutyo abasaiza okwedyanga abakazi baabwe benyini nke mibiri zaabwe zenyini.
\v 29 Kubanga ndoowo muntu yaali akyawire mubiri gwamwe ye, naye agulisya, agujanjaba, era nko Kristo najanjaba ekanisa.
\v 30 Kulwakuba tuli bitundu bya mubiri gwaamwe.
\v 31 “Omuntu nikyo yazwaanga naleka oyito bwaamwe, no nyina bwaamwe nibegeita no mukali waamwe, boboona babanga mubiri gumwe”
\p
\v 32 Ekyama kini kikulu, naye nkubaza ku Kristo ni kanisa.
\v 33 Naye era nanywe buli musaiza ayendyenge omukali wamwe nkebweyeyendya, no mukali atekengemu oiba wamwe ekitinisya
\c 6
\cl Essula 6
\p
\v 1 Abaana abatobato, muwulenge ababyaire baanywe Omunyamwanga waiswei, kulwakuba kini nikyo kiyikire.
\v 2 “Otengemu ekitinisya otata no maama waamu” (nilyo eiteeka elikusooka elirimu ebisuubizo).
\p
\v 3 “are obenge kusai, era owangalenge enaku zoona za kunsi.”
\p
\v 4 Nanywe, abataata baabwe, temusunguwalirwanga baana banywe, naye mubagingirenga mukubakangavula nomukubabuuliranga ONyamwanga waiswei.
\p
\v 5 Abayiru, muulenge abakama baanywe abamubiri nga muyina okutiina nokukakana, omutima gwanyu nga tigwiina bulyaki nko Yesu.
\v 6 Mukuweereza kwa kulugulu, nga bakwendya kusiima bantu, naye nka bayiru ba Kristo nga mukukola no mwoyo ONyamwanga byayendya.
\v 7 Mwerezenge no kwendya nka bawereza ONyamwanga waiswei baitu ti bantu.
\v 8 Nga mumaite nti buli muntu ekisa kyakola, nikyo kyakwiza okufuna mwona edi ONyamwanga waiswei, oba mwiiru oba wa mirembe.
\p
\v 9 Naanywe, abakama baabwe, mubakolenge mutyo nga mukulekaanga okubatinisya nga munaite Onyamwanga waabwe era owanywe ali ayigulu, nolwekyo ndoowo mu bantu gyaali.
\p
\v 10 Ekikusembayo, mubenge na maani omu NNyamwanga waiswei, no mubuyinza olwa maani gaamwe.
\v 11 Muzwaalenge ebyakulwanisya byoona ebya Nnyamwanga mulyoke musobolenge okugumira edi enkwe za sitaani.
\v 12 Kulwakuba tetunyolangana no musayi no mubiri, wabula nabamasaza, nobusobozi, nabafuga ensi abamunzikiriza ezindi, nemyoyo eza bibbi omubifo ebya iguru.
\v 13 Ale mutwalenge ebyakulwanyisa byoona ebya NNyamwanga, ale musobolenge okuguma okulunaku olubbi, ate nemulimara okukola, musobole okwemeera.
\p
\v 14 Kale mwemeerenge, nga mwesibire omunkende zaanywe amananu, era nga muzwaire eza mukisuba ekiikiri.
\v 15 Era nga mumwekatikire omumagugulu okwetegekera enjiri eyamireembe.
\v 16 Eranga byona byona nga mukwaatiireku engalo eya kwiikiza, eyaba ssobolesyaanga okulikirya obussaale bwona obwa muuro ogwa mubbi.
\v 17 baaba wairye no esepeewo eya bakoli, ne'mpirima yamutima nikyo kyigaambo kya NYamwaanga.
\v 18 Muramyeenge buli kaire omuMwooyo no'kuramya no kwegayiira kwoona muboneenge nobugumikiriza nga mukusabiranga abayikiri boona boona.
\v 19 Nanje munsabirenge buli nayasamyanga omunwa gwange nsobole okuweebwa okubazanga, nokutegezanga na maani ekyama ekya njiri.
\v 20 Nje eyo jemba Omukama waayo walujegere, mbazenge na maani nkabwekikusaanira okubazanga.
\p
\v 21 Naye nywe musobole okutegeera ebikulu ebikufa jendi nkani biri. Tuliku, owakika omusai era omuwereza omunyakasai Omunyamwanga waiswei alibakibera byoona.
\v 22 Mutumisenge jemuli olwa nsonga eni, musobole okutegeera ebikufa jemuli era musagarukye emitima zaanywe.
\p
\v 23 Emirembe zibenge edi abaluganda no kwendya amwei no kwikiriza ebikuzwa edi ONyamwanga Oito waiswei Onyamwanga waiswei Yesu Kristo.
\v 24 Ekisa kibenge naabo boona abakwendya Onyamwanga waiswei Yesu Kristo no kwendya okutakanga.