initial conversion and upload

41-MAT.usfm

@@ -0,0 +1,1519 @@
+\id MAT
+\ide UTF-8
+\h Nai Vola Nei Maciu
+\toc1 Nai Vola Nei Maciu
+\toc2 Nai Vola Nei Maciu
+\toc3 mat
+\mt Nai Vola Nei Maciu
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Ai vola ni tubutubu i Jisu Karisito, na luve i Tevita, na luve i Eparama.
+\v 2 A tama i Aisake ko Eparama; ka tama i Jekope ko Aisake; ka tama i Juta kei iratou na tuakana kei iratou na tacina ko Jekope;
+\v 3 ka tama i Feresi kei Sera ko Juta, a tinadrau ko Tema; ka tama i Esiromi ko Feresi; ka tama i Erami ko Esiromi;
+\v 4 ka tama i Amininatapi ko Erami; ka tama i Nasoni ko Amininatapi; ka tama i Salimoni ko Nasoni;
+\v 5 ka tama i Poasi ko Salimoni, a tinana ko Reapi; ka tama i Opeti ko Poasi, a tinana o Ruci; ka tama i Jese ko Opeti;
+\v 6 ka tama i Tevita na tui ko Jese. Ka tama i Solomoni ko Tevita na tui, a tinana ko koya ka wati i Uraia eliu;
+\v 7 ka tama i Riopoami ko Solomoni; ka tama i Epaia ko Riopoami; ka tama i Asa ko Epaia;
+\v 8 ka tama i Josafati ko Asa; ka tama i Jorami ko Josafati; ka tama i Usaia ko Jorami
+\v 9 ka tama i Jocani ko Usaia; ka tama i Aasi ko Jocami; ka tama i Esekaia ko Aasi;
+\v 10 ka tama i Manasa ko Esekaia; ka tama i Emoni ko Mansa; ka tama i Josaia ko Emoni;
+\v 11 ka tama i Jekonaia kei iratou na wekana ko Josaia, ni sa yaco na gauna era yadi kinia ki Papiloni.
+\p
+\v 12 Ia ni sa yadi voki lia ki Papiloni, sa qai sucu ko Salacieli, a tamana ko Jekonaia; ka tama i Serupapeli ko Salacieli;
+\v 13 ka tama i Epiuta ko Serupapeli; ka tama i Elaiakimi ko Epiuta; ka tama i Asori ko Elaiakimi;
+\v 14 ka tama i Setoki ko Asori; ka tama i Akeimi ko Setoki, ka tama i IIiuta ko Akeimi;
+\v 15 ka tama i Eliesa ko IIiuta; ka tama i Macani ko Eliesa; ka tama i Jekope ko Macani;
+\v 16 ia ko Jekope na tama i Josefa na wati Meri, ko koya sa sucu mai kinia o Jisu, ko koya sa vatokai ko Karisito.
+\p
+\v 17 Sa qai mani tinikava nai tabatamata kece lia sa vatekivu vata kei Eparama ka yacovi Tevita; ia sai tabatamata e tinikava ko ira sa vatekivu vata kei Tevita ka yacovia na kena yadi ki Papiloni ka yacovia na Karisito.
+\p
+\v 18 Ia sa vakoya voki lia na sucu i Jisu Karisito: Sa musu eliu ko Meri na tinana vi Josefa, ia ni rau sa yali mada lia ni viyacovi, sa votu na nona bukete mai vua na Yalo Tabu.
+\v 19 Ia sa yalododonu ko Josefa na watina, a sa yali ni via vavotuya, sa lomania me dai tu kinia ka vuni.
+\v 20 Ia ni sa vananumia tiko ko koya na ka koya, sa qai dua lia na agilosi ni Turaga sa rairai mai vua ena tadra, ka tukunia, I Josefa, na luve i Tevita, kakua ni rere ni yadi Meri na watimu: ka ni sa tubu mai vua na Yalo Tabu na ka sa kunekunetakia:
+\v 21 ia ena vasucumia ko koya e dua na gonetagane; ia mo vayacani koya o Jisu; ka ni sai koya lia ena vabulai ira na nona tamata mai na nodrai valavala ca.
+\v 22 Ia sa yaco lia na ka koya, me vayacori sara lia kinia na vosa ni Turaga ko ya sa vosatakia kinia na parofita, ka tukunia,
+\v 23 Raicia ena bukete e dua na goneyalewa, ka na vasucumia e dua na gonetagane, Ka na vayacani voki lia ko Immanueli: a kenai balebale, Na Kalou sa tiko vata kei ita.
+\v 24 Ia sa yadra mai ko Josefa ka sa qai qai ka caka na ka ka tukunia vua na agilosi ni Turaga, a sa yadia na watina:
+\v 25 a rau sa yali ni viyacovi, sa sucu mada na nona ulumatua na gonetagane; a sa vayacani koya sara lia ko Jisu.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia ni sa sucu ko Jisu mai Pecileema e Jutia ena gauna sa tui voki lia kinia ko Eroti, raicia, eso lia na tamata vuku mai natuicake era sa qai mai ki Jerusalemi,
+\v 2 a ra sa tukunia, Evei ko koya sa sucu me nodra tui na kai Jutia? Ni kitou a raicia na nona kalokalo mai na tu i cake, ka kitou sa qai mai me cuva sara lia vua.
+\p
+\v 3 Ia ni sa rogocia ko Eroti na tui, sa kidroa vata kei Jerusalemi taucoko vata kaya:
+\v 4 ia ni sa vasoqoni ira vata kece sara lia na bete levu kei ira voki lia na vunivola ni tamata, sa tarogia ko koya se na sucu beka lia evei na Karisito.
+\v 5 Era sa tukunia vua, Mai Peciliema e Jutia: ni sa vola vakoya na parofita,
+\v 6 Ia ko iko Pecileema, e na vanua ko Juta, Ko sa yali ni lailai sara vi ira na viyasana e Juta: Ni na tubu mai vi iko e dua na Turaga, Ko koya ena lewai ira kece sara lia na noqu tamata na Isireli.
+\p
+\v 7 Ia ko Eroti, ni sa kacivi ira vailo na tamata vuku, sa qai tarogia matua vi ira na gauna sa rairai kinia na kalokalo.
+\v 8 A sa talai ira ki Pecileema, ka tukunia, Dou qai vaqara matua sara na gone lailai; ia ni dou sa raicia, tukunia mai vi au, meu qai cuva voki lia vua.
+\p
+\v 9 Ia ni ra sa rogocia na vosa ni tui, era sa qai, ka raicia, na kalokalo era a raicia mai natuicake, sa liutaki ira, a sa qai tu vadua, ni sa donumakia na tikinia sa koto kinia na gone lailai.
+\v 10 Ia ni sa raicia na kalokalo, era sa reki valevu sara lia.
+\v 11 Ia ni ra sa curu ki vale, era sa raicia na gone lailai kei Meri na tinana, a ra sa cuva sobu, ka varokoroko sara vua; ia ni ra sa serekia na nodrai solesole kamunaga, era sa vacaboya vua eso nai solisoli; na koula, kei na drega me vakamai, kei na mura.
+\v 12 Ia ni sa vasala vi ira ena tadra na Kalou me ra kakua ni qai voki vi Eroti, era sa lesu voki lia ki na nodra vanua ena sala tani.
+\p
+\v 13 Ia ni sa qai tani, raicia sa qai rairai vi Josefa ena tadra e dua na agilosi ni Turaga, ka tukunia, Mo cavu tu, mo yadia na gone lailai kei na tinana, ka tuba ki Ijipita, ka warakia mai kinia na noqu vosa vi iko; ni na vaqara na gone lailai ko Eroti me vamatea.
+\v 14 Sa qai cavu tu ko koya, ka yadia na gone lailai kei tinana ena bogi, ka qai ki Ijipita.
+\v 15 A sa tiko mai kinia ka yacovia na mate i Eroti: me vayacori kinia na vosa ni Turaga ko ya sa tukunia na parofita, ka tukunia, Au a kacivia na luvequ mai Ijipita:
+\v 16 Ia ko Eroti, ni sa qai kila era a vakaisini koya ko ira na tamata vuku, sa cudru valevu sara, ka sa talatala yani, me vamatei ko ira kece lia na gonetagane lailai era sa tiko mai Pecileema, kei na kena viyasana kece lia, ko ira era yabaki yarua kei ira voki lia era lailai sobu, me rautia na gauna ka tarogia matua kinia ko koya vi ira na tamata vuku.
+\v 17 Sa qai vayacoria na ka sa vosatakia ko Jeremaia na parofita, ka tukunia,
+\v 18 E dua na domo sa rorogo mai Rama, A qoqolou, kei na tagi, kei na somate levu, Sa tagicaki ira na luvena ko Rejeli, A sa bese ni vacegui, ni ra sa yali.
+\p
+\v 19 Sa mate ko Eroti, sa qai rairai vi Josefa mai Ijipita ena tadra, e dua na agilosi ni Turaga,
+\v 20 ka tukunia, Mo cavu tu, ka yadia na gone lailai kei tinana, ka qai ki na nodra vanua na Isireli: ni ra sa mate ko ira sa vaqara na gone me ra vamatea.
+\v 21 Sa qai cavu tu ko koya, ka yadia na gone lailai vata kei tinana, a sa qai mai ki na nodra vanua na Isireli.
+\p
+\v 22 Ia ni sa rogocia na tui mai Jutia ko Arikeleo nai sosomi kei Eroti na tamana, sa rere ni qai kinia; ia ni sa vasala vua na Kalou ena tadra, sa lesu voki lia ko koya ki na yasayasa va Kalili:
+\v 23 a sa qai tiko vadua ki na koro na yacana ko Nasereci, a sa vayacoria kinia na ka era sa vosatakia ko ira na parofita, Ena vatokai ko koya, a kai Nasareci.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ia ena gauna koya sa qai mai ko Joni na dauvipapitaisotaki, ka dauvunau voli e lomai ni vanua mai Jutia,
+\v 2 ka tukunia, Dou vivutuni! Ni sa voleka na matanitu valomalagi.
+\v 3 O koya koya sa vosa kinia ko Aisea na parofita, ka tukunia, A domonia e dua sa kacikaci e loma ni vanua, Dou caramakia na sala i Jiova, Caka me dodonu na nona sala.
+\p
+\v 4 Ia ko Joni koya, sa vaisulu enai sulu vuti ni kameli, ka vau na tolona ena wa kuli-ni-manumanu; ka sa kena kakana na vodre kei na oni ni vikau.
+\v 5 A sa qai mai vua ko ira mai Jerusalemi kei Jutia taucoko, kei na yasana taucoko sa voleka ki na Joritani,
+\v 6 a sa papitaisotaki ira ko koya ena Joritani, ni ra sa vatusa tiko na nodrai valavala ca.
+\p
+\v 7 Ia ni sa raicia sa lewe levu na Farisi kei nai tokani i Setoki, era sa qai mai kei na nona papitaiso, sa tukunia vi ira, Koi ikodou na kawa ni gata, ko cei sa vasalataki ikodou mo dou tuba tani mai na cudru, sa qai tiko mai?
+\v 8 Ko koya mo dou vuatakia na vua e kilikili kei na vivutuni.
+\v 9 Ia dou kakua ni nanumia mo dou tukunia e lomamudou, A tama i kimamu ko Eparaama: niu sa tukunia vi ikodou, e rawarawa vua na Kalou me vatuburia na vivatu koya me ra luve i Eparaama.
+\v 10 Ia na matau sa dai ni kua ena vu ni kau; ka sa ta dai kinia na kau kece lia sa yali ni vuatakia na vua vinaka, a sa dai sara ki na bukawaqa.
+\p
+\v 11 E dina kau sa papitaisotaki ikodou ena wai ni dou sa qai vivutuni: ia ko koya lia ena muri au mai sa levu cake vi kirau, ia na nona vava kau sa yali ni yaga meu yadia: ena papitaisotaki ikodou ko koya ena Yalo Tabu kei na bukawaqa:
+\v 12 a sa tu lia e ligana na nonai sivi ni sila, ka sa na vasavasavatakia sara lia ko koya na sila ni nona rara, ka binia vata lia na nona sila ki na lololo; ka sa va visa ko koya na qana ena bukawaqa e yali ni bokoci rawa.
+\p
+\v 13 Sa qai mai Kalili ko Jisu ki na Joritani vi Joni, me papitaisotaki vua.
+\v 14 A sa via tarovia ko Joni, ka tukunia, Sa yaga lia vi au mo ni papitaisotaki au, ia koi ikonu ko ni sa qai voki lia mai vi au?
+\v 15 A sa saumia ko Jisu, ka tukunia vua, Ia me yaco vakinia mada lia ena gauna koya, ni daru na vayacoria kinia na ka kece sa vinakatia na Kalou.” A sa mani vadonuya kina o Joni.
+\p
+\v 16 Ia ko Jisu, ni sa papitaisotaki oti, sa cabe sara lia mai wai: ka raicia, sa qai tawase rua vua na lomalagi, a sa raicia ko koya na Yalo ni Kalou ni sa qai sobu mai me vaka na ruve, ka sa mai ro toka lia vua.
+\v 17 Ka raicia, sa dua na domo mai lomalagi, sa tukunia, O koya lia koya na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakatia valevu.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Sa qai yadi Jisu i colo na Yalo Tabu ki na vikau, me dauveretaki koya na tevoro.
+\v 2 Ia ni sa lolo ko koya ena siga e vasagavulu kei na bogi e vasagavulu, sa qai viakana.
+\v 3 A sa qai mai vi koya na dauvere, ka tukunia, Kevaka ko sa Luve ni Kalou, mo tukunia mada me vuki mei buli madrai na vivatu koya.
+\v 4 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Sa volai, Ena yali ni bula na tamata ena madrai dua loa lia, sa bula lia ena vosa kece lia sa qai mai na gusu ni Kalou.
+\v 5 Sa qai yadi koya na tevoro ki na koro tabu, ka vatikori koya ki dela ni vale ni soro,
+\v 6 a sa tukunia vua, Kevaka ko sa Luve ni Kalou mo rika sobu: ni sa volai, Ena varoti ira na nona agilosi ko koya ena vukumu: Ia era na keveti iko ena ligadra, De dua na siga sa tavutu kinia na yavamu ki na vatu.
+\v 7 Sa tukunia vua ko Jisu, Sa volai voki kinia, Mo kakua ni vatovolei Jiova na nomu Kalou.
+\p
+\v 8 Sa yadi koya voki lia na tevoro ki na dua na ulunivanua cecere sara, a sa varaitakia vi koya na matanitu kece lia e vuravura, ki na kedrai ukuuku;
+\v 9 a sa tukunia vua, A ka kece lia koya kau na solia vi iko, kevaka ko na cuva sobu ka varokoroko vi au.
+\v 10 Sa qai tukunia vua o Jisu, Mo qai tani, Setani, ni sa volai, Mo varokoroko vi Jiova na nomu Kalou, ia mo qaravi koya dua loa lia.
+\v 11 Sa qai daini koya sara lia na tevoro, ka raicia, sa qai mai eso na agilosi ka qaravi koya.
+\p
+\v 12 Ia ni sa rogocia ko Jisu sa dai ki na vale ni vi vesu ko Joni, sa qai voki ki Kalili;
+\v 13 a sa daini Nasareci, ka sa qai tiko vadua kei Kapenanumi, o koya sa tu lia ena baravi, enai yalayala kei Sepuloni vata kei Nafitalai:
+\v 14 me vayacori kinia na vosa sa tukunia ko Aisea na parofita, ka tukunia,
+\v 15 A vanua ko Sepuloni, ki na vanua ko Nafitalai, Ena yasayasa ni wai, ena tai kadua ni Joritani, ko Kalili ni vimatanitu tani,
+\v 16 Ko ira lia na tamata ka tiko ena butobuto, Era sa raicia na rarama levu; Ia vi ira voki lia ka tiko ena vanua ni mate kei na kenai yaloyalo. Sa cabe cake voki lia na rarama.
+\p
+\v 17 Mai na gauna lia ko ya sa vatekivu kinia ko Jisu me dauvunau, ka tukunia, Dou vivutuni! Ni sa voleka na matanitu valomalagi.
+\p
+\v 18 A sa qai voli ko Jisu ena baravi mai Kalili, a sa raicia e lewe rua erau vitacini, ko Saimoni sa vatokai ko Pita vata kei Adriu na tacina voki lia, erau sa viritakia na lawa ki wai: ni rau sa gonedau.
+\v 19 A sa qai tukunia vi rau ko koya, Drau muri au mai, kau na qisi ikodrau mo drau gonedau ni tamata.
+\v 20 A rau sa dainia sara lia na nodrau lawa, ka muri koya
+\v 21 A sa qai tani mai vanua koya ko koya vaka ki liu, a sa raicia e lewe rua voki lia erau vitacini, ko Jemesa na luve i Sepete vata kei Joni na tacina, eratou sa toka vata kei Sepete na tamadrau mai waqa, a rau sa onevia na nodratou lawa; a sa kacivi rau voki lia.
+\v 22 A rau sa dainia sara na waqa kei na tamadrau, ka muri koya.
+\p
+\v 23 A sa viqaiyaki voli e Kalili taucoko ko Jisu, a sa vatavuvuli ena nodra vivalenilotu, a sa vunautakia nai tukutuku vinaka ni matanitu, a sa vabulai ira na tamata mai na mate kece sara lia, kei na malumalumu voki lia.
+\v 24 A sa rogovaki kinia na kenai rogorogo ki Siria taucoko: a sa yadi vi koya ko ira kece sara lia na tauvimate, a sa tauvi ira na mate tani eso kei na yaluma vata kei ira voki lia sa curumi ira na tevoro vata kei ira voki lia sa tauvi lialia vata kei ira sa tauvi paralasi; a sa vabulai ira ko koya.
+\v 25 A ra sa lewe levu sara sa muri koya mai Kalili, vi Tikapoli, kei Jerusalemi, kei Jutia, ki na tai kadua lia ni Joritani.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Ia ni sa raicia na lewe levu ko koya, sa cabe ki na ulunivanua; ia ni sa tiko sobu, sa qai mai vi koya ko ira na nona tisapeli:
+\v 2 a sa vosa ko koya, ka vatavulici ira, ka tukunia:
+\v 3 Sa kalougata ko ira sa yalomalumalumu: ni sa nodra na matanitu valomalagi.
+\q
+\v 4 Sa kalougata ko ira sa dautagi: ni ra na vacegui.
+\q
+\v 5 Sa kalougata ko ira sa yalomalua: ni ra na taukenia na vanua.
+\q
+\v 6 Sa kalougata ko ira sa viakana ka viasomia nai valavala dodonu ni ra na vamaumautaki.
+\q
+\v 7 Sa kalougata ko ira e dauloloma: ni sa na lomani.
+\q
+\v 8 Sa kalougata ko ira sa yalosavasava: ni ra na raicia na Kalou.
+\q
+\v 9 Sa kalougata ko ira sa dau tataro; ni ra na vatokai me luve ni Kalou.
+\q
+\v 10 Sa kalougata ko ira era sa dau vacacani ena vuku ni valavala dodonu: ni sa nodra na matanitu valomalagi.
+\q
+\v 11 Dou sa kalougata, ni dou sa vasewasewani, ka vacacani, ka vosavacacataki vailasu ena ka kece sara lia e ca, ena vukuqu:
+\v 12 dou reki, ka marau valevu: ni sa levu na kenai sau vi ikodou mai lomalagi: ni sa vakoya na nodra vacacani ira na parofita era sa bula eliu vi ikodou.
+\p
+\v 13 Koi ikodou na masima kei vuravura; ia kevaka sa seavu mai na masima na kena tuituina, ena vatuituinataki voki ena cava? Sa qai yali ni yaga e dua na ka, me dai sara lia ki tautuba, ka me butukia sobu ko ira na tamata.
+\v 14 Koi ikodou na rarama kei vuravura. Na koro sa tara toka ena ulu-ni-vanua sa yali ni tabonaki rawa.
+\v 15 Sa yali voki lia ni tutuvakia na cina, ka me qai dai toka e ruku ni varau ni sila, ena kenai tutu lia; sa qai cinavi ira kece sara lia sa tiko e vale.
+\v 16 Me caudre vakinia na nomudou rarama ena matadra na tamata, me ra raicia na nomudoui valavala vinaka, ka varokorokotakia na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.
+\p
+\v 17 Dou kakua ni vakasama niu sa qai mai meu vaotia na vunau, se na nodra vavuvuli na parofita; au sa yali ni qai mai meu vaotia, meu vayacoria lia.
+\v 18 Ni'u sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena takali mada ko lomalagi kei vuravura, ia ena yali ni takali mai na vunau, e dua na matanivola lailai se dua na tikinia lailai sara, ena yaco mada lia na ka kece.
+\v 19 Ko koya ena vatokai kinia me lailai sara na matanitu valomalagi, ko koya yadua ena talaidredre mai na vunau koya sa lailai sara lia, ka vatavuvuli kinia vi ira na tamata; me levu ena matanitu valomalagi.
+\v 20 Niu sa tukunia vi ikodou, Kevaka sa yali ni uasivi cake na nomudoui valavala dodonu ena nodra na vunivola kei ira na Farisi, dou sa yali sara lia ni curu kinia na matanitu valomalagi.
+\p
+\v 21 Dou sa rogocia ni sa kainaki vi ira eliu, Mo kakua ni laba; ia ko koya ena laba, ena cudruvi koya na matavilewai;
+\v 22 ia ko koya, ka'u sa tukunia vi ikodou, Ko koya yadua sa cudru loa lia vua na wekana, ena cudruvi koya sara lia na matavilewai: ia ko koya ena vosavacacatakia na wekana, ni sa beitakia me ca, ena cudruvi koya na matavilewai levu: ia ko koya ena rurulialiataki koya, ena cudruvi e na bukawaqa mai eli.
+\v 23 Ko koya, kevaka ko sa yadia na nomui madrali ki nai cabocabo ni soro, a sa nanumia mai kinia sa dua na ka sa beitaki koya kinia na wekamu;
+\v 24 dainia tu na nomui madrali ena mata ni cabocabo ni soro, ka mo qai, mo drau vivinakati mada eliu kei na wekamu, mo qai mai ka vacaboya na nomui madrali.
+\v 25 Kusarawa mo drau vivinakati kei koya sa beitaki iko, ni drau sa qai vata voki lia ena gaunisala; de soli iko ko koya sa beitaki iko vua na turaganilewa, ka soli koya vua na turaganilewa vua na ovisa, ko na qai biu ki na valenivivesu.
+\v 26 Au sa tukunia vaidina vi koya, Ko na yali sara lia ni sereki mai kinia, ko na saumia kece mada nai lavo.
+\p
+\v 27 Dou sa rogocia sa kainaki vi ira eliu, Mo kakua ni dauyalewa:
+\v 28 ia ko koya, au sa tukunia vi ikodou, Ko koya yadua ena raicia na yalewa ka me dodomo kinia, sa dauyalewa oti e lomana.
+\v 29 Ia kevaka sa vacalai iko na matamu i matau, leutia tani, ka dainia tani vi iko: ni sa vinaka vi iko me yali tani e dua na tikimu, ka me kakua ni dai ki eli na yagomu taucoko.
+\v 30 Ia kevaka sa vacalai iko na ligamu i matau; mudukia tani; ka dainia tani vi iko; ni sa vinaka vi iko me yali tani e dua na tikimu, ka me kakua ni dai na yagomu taucoko.
+\p
+\v 31 Sa kainaki voki lia, 'Ko koya sa dainia tani na watina; me solia vua nai vola ni vibiu.'
+\v 32 Ia koi au, ka'u sa tukunia vi ikodou, Ko koya sa dainia na watina, ke sa yali ni dautagane, sa vavunia na nona dautagane; ia ko koya erau sa viwatini kei koya na yalewa sa dai, sa dauyalewa.
+\p
+\v 33 “Dou sa rogocia voki lia, ni sa tukunia vi ira eliu, 'Mo kakua ni bubului vailasu, ia mo vayacoria vua na Turaga na ka ko sa bubului kinia.'
+\v 34 Ia koi au, kau sa tukunia vi ikodou, Dou kakua sara lia ni bubului: kakua ki lomalagi, ni sa i tikotiko vaturaga ni Kalou:
+\v 35 kakua ki vuravura; ni sai tutu ni yavana: kakua ki Jerusalemi; ni sa nona koro na Tui levu.
+\p
+\v 36 Mo kakua ni bubului ki na ulumu; ni ko sa yali ni vukicia rawa e dua na drauna me vulavula se loaloa.
+\v 37 Ia me 'io, na io,' me 'yali na yali,' na nomudou vosa; ia na ka sa levu cake, sa tubu ena ca.
+\p
+\v 38 Dou sa rogocia sa kainaki, Me kenai sau ni mata na mata, ka me kenai sau ni bati na bati,
+\v 39 Ia koi au, kau sa tukunia vi ikodou, Dou kakua ni visausaumitakia na ca: ia kevaka e dua sa sabicia na balumu i matau, solia voki lia na kena i karua.
+\v 40 Ia kevaka e dua sa via yadi iko vi ira na matavilewai, ka me yadia tani na nomui curucuru, dainia me yadia tani voki lia na nomui tutuvi.
+\v 41 Ia kevaka e dua sa vasaurarataki iko mo drau qai voki lia e dua na maile, drau qai lia na kena i karua.
+\v 42 Solia vua sa mai kerekere vi iko, ia kakua ni vuki tani vua sa via kerea mada e dua na nomu ka.
+\p
+\v 43 Dou sa rogocia sa tukuni lia, Mo lomania na wekamu, ka catia na nomu meca:
+\v 44 ia koi au, ka'u sa tukunia vi ikodou, Dou lomani ira na nomudou meca, vosavinaka vi ira sa rulaki ikodou, caka vinaka vi ira sa cati ikodou, ka masulaki ira sa valialiai ikodou, ka vacacani ikodou;
+\v 45 mo dou luvena na Tamamudou sa tiko mai lomalagi; ni sa vacabea ko koya na nona matanisiga vi ira na tamata ca kei ira voki lia na tamata vinaka, a sa vataucia mai na uca vi ira na tamata yalododonu, kei ira voki lia na tamata yali ni yalododonu.
+\v 46 Ia kevaka dou lomani ira sa lomani ikodou, a cava ena ikodoui sau? Era yali lia ni caka vakoya ko ira sa kumunia na vacavacava?
+\v 47 Ia kevaka dou vikidavaki dua loa lia kei ira na wekamudou, a cava dou sa uasivi cake kinia? Era yali lia ni caka vakoya ko ira na lewe ni vimatanitu tani?
+\v 48 O koya lia mo dou qai vinaka sara lia, me vaka voki lia sa vinaka sara lia na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Dou raici ikodou vinaka mo dou kakua ni caka na nomudou loloma ena matadra na tamata, me ra raici ikodou kinia; kevaka e vakoya, ena yali sara na ikodoui sau mai vua na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.
+\v 2 Ko koya lia koya, ni ko sa caka lia na loloma, mo kakua ni uvucia na davui e matamu, me vaka lia era dau caka na dauvivakaisini ena vivalenilotu kei na vigaunisala, me ra dokai kinia vi ira na tamata. Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa tu lia vi ira na kenai sau.
+\v 3 Ia ko iko, ni ko sa soli ka ni loloma, me kakua ni kila lia na ligamu i mawi na ka sa caka na ligamu i matau.
+\v 4 Me vuni kinia na nomu loloma: ia na Tamamu sa raicia na ka e vuni, ena saumia votu sara lia vi iko.
+\p
+\v 5 Ia ni iko sa masu, mo kakua ni vataki ira na dauvivakaisini: ni ra sa vinakatia me ra tu ena vivalenilotu kei na vitutu ni sala ni ra masu, me ra raicia kinia ko ira tamata. Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa tu sara lia vi ira na kenai sau.
+\v 6 Ia ko iko, ni ko sa masu, curu sara ki na nomu loqi, ia ni ko sa sogotia na kena darava, masu vua na Tamamu sa tabogo; ia na Tamamu sa raicia na ka e vuni ena saumia votu sara lia vi iko.
+\v 7 Ia ni dou sa masu, kakua ni vosa balabalavu lia, me vataki ira na yali ni lotu; ni ra sa nanumia era na rogocia lia ni ra sa vosa balabalavu.
+\v 8 Ko koya mo dou qai kakua ni vataki ira; ni sa kila eliu na Tamamudou na ka sa yaga vi ikodou, a sa muri na nomudou kerekere vua.
+\v 9 O koya mo dou qai masu vakoya: Tama i kimamu mai lomalagi, Me varokorokotaki na yacamuni.
+\q2
+\v 10 Me yaco na nomuni lewa. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka sara lia sa caka mai lomalagi.
+\q2
+\v 11 Solia mai vi kimamu ena siga koya na kakana e yaga vi kimamu.
+\q2
+\v 12 Ia kakua ni cudruvi kimamu ena vuku ni nimamu valavala ca, me vaka kimamu sa yali ni cudruvi ira era sai valavala ca vi kimamu.
+\q2
+\v 13 Ia kakua ni yadi kimamu ki na vere, ka mo ni vabulai kimamu mai na ca: Ni sa nomuni na lewa, kei na kaukauwa kei na varokoroko, ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 14 Ia kevaka dou sa yali ni cudruvi ira na tamata sa caka cala, ena yali voki lia ni cudruvi ikodou na Tamamudou valomalagi:
+\v 15 Ia kevaka dou sa cudruvi ira lia na tamata sa caka cala, ena cudruvi ikodou voki lia ena vuku ni nomudou caka cala na Tamamudou.
+\p
+\v 16 Ia ni dou sa lolo, kakua ni vaveveku mata me vataki ira na dauvivakaisini; ni ra sa vatanitakia lia na matadra, me rairai vi ira tamata na nodra lolo. Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa tu sara lia vi ira na kenai sau.
+\v 17 Ia ko iko, ni ko sa lolo, lumutia na ulumu, ka tavoya na matamu:
+\v 18 me kakua ni rairai kinia vi ira na tamata na nomu lolo, vua lia na Tamamu sa tabogo: ia na Tamamu sa raicia na ka sa vuni ena saumia votu sara lia vi iko.
+\p
+\v 19 Dou kakua ni kumunia vata vi ikodou nai yau e vuravura, e dau vacacania kinia na sarasara ki na veveka, a sa ravabasukia kinia na daubutako me butakocia:
+\v 20 ia mo dou kumunia vata, na nomudou yau mai lomalagi, sa yali ni vacacani kinia na sarasara se na veveka, a sa yali ni ravubasukia kinia na daubutako me butakocia:
+\v 21 ni na tiko voki lia na yalomudou ena yasana sa tiko kinia na nomudoui yau.
+\p
+\v 22 A cina ni yago na mata; o koya koya sa vinaka na matamu, ena rarama sara lia kinia na yagomu taucoko.
+\v 23 Ia kevaka e ca na matamu, ena butobuto na yagomu taucoko. Ia kevaka sa butobuto na rarama sa tu e lomamu, ena vavei na kena levu ni butobuto koya!
+\p
+\v 24 Sa yali e dua na tamata sa qaravia rawa e lewe rua na turaga; ni na catia e dua, ka lomani koya kadua; se na kabitia e dua, ka beci koya kadua. Dou sa yali ni qaravia rawa na Kalou kei na yau.
+\p
+\v 25 Ko koya lia au sa tukunia kinia vi ikodou, Mo dou kakua ni lomaocaoca ena vuku ni nomudou bula, ena ka mo dou kania, se na ka mo dou somia: se ena vuku ni yagomudou, ena ka mo dou vaisulu kinia. Sa ka levu na bula, na kakana na ka lailai, se yali? A yago voki lia na ka levu, a ka lailai nai sulu, se yali?
+\v 26 Dou raicia na manumanu vuka; ni ra sa yali ni dau vikabukaburaki, se dau tamusukia, se dau kumunia vata ki na lololo; a sa vakani ira na Tamamudou valomalagi. Dou sa yali beka ni yaga valevu cake sara vi ira?
+\v 27 Ia ko cei vi ikodou, ni sa lomaocaoca, sa rawarawa me vakuria valailai lia na siga ni nona bula?
+\p
+\v 28 Ia dou sa lomaocaoca vacava ena vuku ni sulu? Dou vananumia na viavia ni vikau, era sa tubu vaevei: era sa yali ni daucakacaka, se dautali:
+\v 29 ia ka'u sa tukunia vi ikodou, ko Solomoni ena nonai ukuuku kece lia sa yali ni vaisulu me vaka lia e dua vi ira koya.
+\v 30 Ia kevaka sa vasulumia vakoya na Kalou na co ni vikau, ka tu ni kua, a sa dai sara lia ki na lovo ena savulaci ena yali lia ni gu valevu cake me vasulumi ikodou, koi ikodou sa lailai na nomudou vabautia?
+\v 31 O koya mo dou qai kakua ni lomaocaoca, sa tukunia, A cava eda na kania? Se, A cava eda na somia? Se, A cava eda na vaisulu kinia?
+\v 32 Ni sa dau vaqara na ka kece lia ko ira na lewe ni vivanua: ni sa kila na Tamamudou valomalagi sa yaga lia vi ikodou na ka kece lia koya.
+\v 33 Ia dou vaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu: ia ena soli me kenai kuri vi ikodou na ka kece voki lia koya.
+\v 34 O koya mo dou qai kakua ni lomaocaoca na savulaci: ena lomaocaoca na savulaci ena vuku ni kena ka. Sa rautia na siga na kena ca.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Dou kakua ni daulelewa, de dou lewai.
+\v 2 Ia na lewa, dou na caka, dou na lewai kinia: kei na varau dou sa varautakia, ena varautaki voki lia vi ikodou.
+\v 3 Ia ka vaevei, ni iko sa raicia, na malamala ena mata ni wekamu, ka ko sa yali ni nanumia na kau e matamu?
+\v 4 Se ko na tukunia vaevei vua na wekamu, Me'u leutia mada na malamala mai na matamu; ka raicia, sa tu e matamu na kau?
+\v 5 Na dau vivakaisini, mo cavutia mada eliu na kau mai na matamu; ia ko na qai raicia vinaka mo leutia na malamala mai na mata ni wekamu.
+\p
+\v 6 Dou kakua ni solia na ka tabu vi ira lia na koli, se dainia na nomudou mata-ni-civa e matadra na vuaka, de ra butukia sobu e yavadra, ka vuki mai ka basuraki ikodou.
+\p
+\v 7 Dou kerekere, ka na soli vi ikodou: dou vaqara ka dou na raicia; dou tukituki, ka na dolavi voki lia vi ikodou.
+\v 8 Ni sa rawatia ko koya yadua sa kerekere; ka sa raicia ko koya sa vaqara ka na dolavi lia vua sa tukituki.
+\p
+\v 9 Se ko cei lia vi ikodou, kevaka e kere madrai na luvena, ena solia vua e dua na vatu?
+\v 10 Se kere ika, ena solia vua e dua na gata?
+\v 11 Ia kevaka dou sa kila koi ikodou na tamata ca, mo dou solia na ka vinaka vi ira na luvemudou; sa na gu valevu cake, me solia na veika vinaka na Tamamudou mai lomalagi vi ira voki lia sa kerekere vua.
+\p
+\v 12 Ko koya, na ka vayadua lia, dou sa vinakatia me ra caka lia vi ikodou na tamata, dou caka va voki lia vi ira; ni sa vakoya na vunau kei ira na parofita.
+\p
+\v 13 Dou curu ki na matamata ni koro qiqo: ni sa galala na matamata-ni-koro, ka rabailevu na sala, sa basika kinia ki na rusa, a ra sa lewe levu sa curu sara kinia;
+\v 14 ni sa qiqo na matamata-ni-koro, ka rabalailai na sala, sa basika kinia kei na bula, a ra sa lewe lailai sa raicia.
+\p
+\v 15 Ia dou qarauni ikodou vinaka mai vi ira nai vavuvuli vailasu, era sa qai mai vi ikodou ka vaisulu lia vaka na sipi, a ra sa wolifa daukata e lomadra.
+\v 16 Dou na kilai ira sara lia ena vuadra, Sa taucia li na vua-ni-vaini mai na co- vavotona, se na lolo mai na soni?
+\v 17 Sa vakinia sa vuatakia na vua vinaka na kau vinaka kece sara lia, a sa vuatakia na vua ca na kau ca.
+\v 18 E yali na kau vinaka me vuatakia rawa na vua ca, se na kau ca me vuatakia rawa na vua vinaka.
+\v 19 Na kau va yadua sara lia sa yali ni vuatakia na vua vinaka sa ta tanii, ka dai ki na bukawaqa.
+\v 20 E dina sara lia, dou na kilai ira ena vuadra.
+\p
+\v 21 Ena yali ni curu sara ki na matanitu valomalagi ko ira kece lia sa tukunia vi au, Turaga, Turaga; ko koya lia sa caka na loma i Tamaqu sa tiko lia mai lomalagi.
+\v 22 Era na lewe levu ena tukunia vi iko ena siga koya, Ikonu na Turaga, na Turaga, kimamu sa yali lia ni vavuvuli ena yacamuni? Ka tovoci ira na tevoro ena yacamuni? Ka caka na cakacaka mana e levu ena yacamuni?
+\v 23 Ia ka'u na qai tukunia vi ira, Au sa yali sara ni kilai ikodou; dou qai tani vi au, koi ikodou sa dau caka nai valavala ca.
+\p
+\v 24 Ia ko koya yadua sa rogocia na noqu vosa koya, ka caka, ka'u na vatautauvatakia ki na tamata vuku, sa tara na nona vale ena dela ni vatu:
+\v 25 a sa tau mai na uca, ka coka lia mai na dobui, ka liwa na cagi, ka tabakia sara lia na vale ko ya; a sa yali ni bale: ni sa tauyavutaki voki lia ena vatu.
+\v 26 Ia ko koya yadua sa rogocia na noqu vosa koya? Ka yali ni caka, ena tautauvataki lia kei na tamata lialia, sa tara na nona vale ena dela ni nuku.
+\v 27 A sa tau mai na uca, ka coka mai na dobui, ka liwa voki lia na cagi, ka tabakia na vale ko ya; a sa bale kinia: ia na ka levu lia na kena bale.
+\p
+\v 28 A sa yaco, ni sa tinia lia na nona vosa koya o Jisu, era sa kurabui sara lia na lewe levu ena nonai vavuvuli.
+\v 29 Ni sa vatavulici ira me vaka e dua na sa tu lia vua na lewa, ka yali sara lia ni vataki ira na nodra vu-ni-vola.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Ia ni sa qai sobu mai na ulu-ni-vanua ko koya, era sa lewe levu sara lia sa muri koya.
+\v 2 Ka raicia, sa dua na tamata vukavuka sa qai mai ka cuva vua, ka tukunia, ko ni sa vasavasavataki au rawa.
+\p
+\v 3 A sa dodokia sara lia na ligana ko Jisu, ka tarai koya, ka tukunia, Au sa vinakatia; mo savasava mai. A sa savasava vasauri lia na nona vukavuka.
+\v 4 A sa tukunia vua ko Jisu, Raicia mo kakua mada ni tukunia vua e dua; ia mo qai sara ka varaitaki iko vua na bete, ka vacaboya na madrali sa varotia ko Mosese, me kenai vaidinadina vi ira voki lia.
+\p
+\v 5 Ia ni sa curu ko koya ki Kapenaumi, sa qai mai vua e dua na turaga ni valu, ka masutia,
+\v 6 ka tukunia, Noqu Turaga, sa davo koto mai nitou na noqu tamata sa tauvi paralasi, a sa yaluma valevu sara lia.
+\p
+\v 7 A sa tukunia vua ko Jisu, Au na qai vabulai koya.
+\p
+\v 8 Sa qai vosa na turaga ni valu, ka tukunia, Na Turaga, au sa yali ni yaga mo ni curu lia ki na noqu vale: mo ni cavutia lia na vosa, ena bula kinia na noqu tamata:
+\v 9 niu sa turaga lailai koi au kau sa lewa lia na sotia eso: ia kau sa tukunia vua e dua, Mo qai, sa qai voki lia; ka tukunia vua e dua tani, Mo qai mai, a sa qai mai; ka tukunia vi noqu tamata, Mo caka lia koya, a sa caka.
+\p
+\v 10 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa kurabui, a sa tukunia vi ira era sa muri tiko, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Au sa yali ni raicia voki lia vi ira na Isireli e dua na vabautia levu vakoya:
+\v 11 Au sa tukunia voki lia vi ikodou ni ra na lewe levu era na qai mai natuicake, mai ra voki lia; ka tiko sobu kei Eparama, Aisake vata kei Jekope, ena matanitu valomalagi:
+\v 12 ia ko ira na gone ni matanitu era dai ki na butobuto e tautuba; era na dau tagi kinia ka vasequruquru bati.
+\v 13 Sa qai tukunia vua na turaga ni valu o Jisu, mo qai lia; ia me vaka ko sa vabautia, me yaco sara lia vi iko. A sa bula lia na nona tamata ena tiki ni siga koya.
+\p
+\v 14 A sa qai ki na vale ni Pita ko Jisu. A sa raicia na tina ni watina, sa davo koto, ka tauvi-katakata.
+\v 15 A sa tara na ligana ko koya, a sa takali na katakata: a sa tu cake ko koya ka qaravi ratou.
+\p
+\v 16 Ia ni sa qai raiyavi, sa yadi mai vi koya e lewe levu sa curumu ira na tevoro eso: a sa tovoci ira na tevoro ena vosa, a sa vabulai ira kece lia sa tauvimate:
+\v 17 O koya sa vayacoria kinia na vosa sa tukunia ko Aisake na parofita, ka tukunia, O koya lia sa yadia vua na noda malumalumu, ka cola na noda mate.
+\p
+\v 18 Ia ni sa raicia ko Jisu, era sa lewe levu sara sa vavolivoliti koya, sa tukunia me caka na qai ki tai kadua.
+\v 19 A sa qai mai e dua na vunivola ka tukunia vua, Vavuvuli, au na muri ikonu ki na viyasana ko na qai kinia.
+\p
+\v 20 Sa qai tukunia vua o Jisu, Sa vaqara na fokise, a sa vairoro na manumanu vuka, ia na Luve ni tamata, sa yali vua na tikinia me kotora kinia na uluna.
+\p
+\v 21 A sa dua voki lia na nona tisapeli sa tukunia vua, Ikonu na Turaga, daini au meu qai mada me'u qai ka lai buluti tamaqu.
+\p
+\v 22 A sa tukunia vua ko Jisu, Mo muri au; ka dainia na mate me ra bulutia na nodra mate.
+\p
+\v 23 Ia ni sa qai lia me vodokia na waqa ko koya, era sa muri koya na nona tisapeli.
+\v 24 Ka raicia, sa tubu na cava levu ena wasawasa, a sa luvu na waqa ena biau: a sa moce ko koya.
+\v 25 Sa qai mai ko ira na nona tisapeli, ka vayadrati koya, ka tukunia, Ikonu na Turaga, vabulai ita: eda sa mate.
+\p
+\v 26 A sa tukunia vi ira ko koya, Dou sa rere ena vuku ni cava, koi ikodou sa lailai na nomudou vabautia? Sa qai tu cake ko koya, ka vunaucia na cagi ki na wasawasa; a sa maravu sara mai.
+\p
+\v 27 A sa kidacala ko ira na tamata, ka tukunia, E va beka lia evei nai tovo ni tamata koya, ni sa talairawarawa vua na cagi ki na wasawasa.
+\p
+\v 28 Ia ni sa yaco ko koya ki tai kadua, ki na nodra vanua na kai Kerikesa, sa sota lia e lewe rua sa curumi rau eso na tevoro, erau sa qai mai nai bulubulu, a rau sa yalo-cudrucudru lia, a sa yali kinia na tamata sa qai rawa ena sala koya.
+\v 29 Ka raicia, era sa qoqolou, ka tukunia, E vaevei koi ikodou, Ikonu Jisu na luve ni Kalou? Ko ni sa qai beka mai ki ke me vararawataki kimamu ni sa yali ni yaco na kena gauna?
+\v 30 A sa dua na qele ni vuaka levu sa vakani, sa tu lia vayawa kei ira.
+\p
+\v 31 A sa sa masuti koya ko ira na tevoro, ka tukunia, Kevaka ko sa tovoci kimamu, dainia me kimamu curumia na qele ni vuaka.
+\p
+\v 32 A sa tukunia vi ira ko koya, Dou qai lia. A ra sa qai tani, ka ra sa curumia na qele ni vuaka; ka raicia sa cici sara na qele ni vuaka taucoko ena baba ki na wai, ka ra sa mate lia ena wai.
+\v 33 Ia ko ira sa vakania, era sa tuba, ka qai ki na koro, ka tukunia na ka kece lia, kei na ka sa yaco vi rau ka curumi rau ko ira na tevoro.
+\v 34 Ka raicia, era sa qai kece yani na lewe ni koro me ra tavaki Jisu: ia ni ra sa raici koya, era sa masutia me qai tani yani ena nodra vanua.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 A sa vodo ko koya ki waqa, ka qai ki tai kadua, ka yaco lia ki na nona koro.
+\v 2 Ka raicia, sa yadi mai vua e dua na tamata sa tauvi-paralasi, a sa davo koto ena dua nai mocemoce: ia ni sa raicia o Jisu na nodra vabautia, sa tukunia vua na tauvi-paralasi, Na luvequ, mo vacegu; ni sa bokoci na nomui valavala ca.
+\p
+\v 3 Ka raicia, eso na vunivola sa tukunia e lomadra, Ko koya sa vosavacacatakia na Kalou.
+\v 4 A sa kila na nodra nanumia ko Jisu, ka tukunia, A cava dou sa nanumia va ca kinia ena lomamudou?
+\v 5 A cava vi rau e rawarawa cake, me tukunia, Sa bokoci na nomui valavala ca; se me tukunia, Mo tu cake, ka qai voli?
+\v 6 Ia mo dou kila kinia sa rawatia na Luve ni tamata e vuravura me bokocia nai valavala ca, (sa qai tukunia ko koya vua sa tauvi-paralasi) Mo tu cake, ka yadia na nomui mocemoce, ka qai sara ki na nomu vale.
+\v 7 A sa tu cake sara lia ko koya, ka qai ki na nona vale.
+\v 8 Ia ni sa raicia ko ira na lewe levu, era sa kurabui, ka varokorokotakia na Kalou, ni sa solia ko koya na kaukauwa vakoya vi ira na tamata.
+\p
+\v 9 A sa qai tani mai vanua koya ko Jisu, a sa raicia e dua na tamata na yacana ko Maciu, sa tiko ena vale ni soli vacavacava; a sa tukunia vi koya, Muri au. A sa tu cake ko koya, ka muri koya.
+\v 10 Ia ni sa kana tiko mai vale ko koya, raicia, sa lewe levu na kumuni nai vacavacava ki na tamata valavala ca era sa qai mai, ka tiko me kana vata lia kei Jisu vata kei ira na nona tisapeli.
+\p
+\v 11 Ia ni ra sa raicia ko ira na Farisi, era sa tukunia vi ira na nona tisapeli, A cava sa kana vata kinia na nomudoui Vavuvuli kei ira sa kumunia nai vacavacava vata kei ira na tamata ca?
+\p
+\v 12 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa tukunia vi ira, Sa yali ni yaga na vuniwai vi ira sa bula vinaka, vi ira lia sa tauvimate.
+\v 13 Ia dou qai vukicia nai balebale ni vosa koya, Au sa vinakatia na yalo loloma, ka yali nai soro; ni kau sa yali ni qai mai meu kacivi ira na yalododonu, ko ira lia nai valavala ca, me ra vivutuni.
+\p
+\v 14 Sa qai mai vua ko ira na tisapeli i Joni, ka tukunia, A cava sa lolo valevu kinia koi kimamu kei ira na Farisi, ia na nomu tisaipeli era sa yali ni lolo? A sa tukunia vi ira ko Jisu, Era sa tagi rawa na weka ni tagane sa vawati.
+\p
+\v 15 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Era sa tagi rawa lia na weka ni tagane sa qai vawati, ni sa tiko vata kei ira na tagane sa qai vawati? Ena yaco mai na siga, ena yadi tani kinia vi ira na tagane sa qai vawati, ka ra na qai lolo.
+\p
+\v 16 Ia sa yali na tamata sa cula vata na tiki ni sulu vou, kei na sulu madra, ni sa dresukia nai sulu na tikinia sa botani kinia, a sa qai kadresu valevu kinia.
+\v 17 Sa yali voki lia e dua sa vatalocia na waini vou ki na tavaya kuli-ni-manumanu madra: de kacabote na tavaya, ka sa dave yani na waini, ka sa ca na tavaya: ia era sa vatalocia na waini vou ki na tavaya vou, a sa maroroi ruarua kinia.
+\p
+\v 18 Ni sa tukunia tiko vi ira ko koya na veika koya, raicia, sa dua lia na turaga sa qai mai, ka cuva vua, ka tukunia, Sa qai ciba na luvequ-yalewa: mo ni qai lia mai mo ni tabaki koya ena ligamunu ena bula kinia.
+\v 19 Sa qai cavu tu ko Jisu, ka muria koya, kei ira voki lia na nona tisapeli.
+\v 20 Ka raicia, sa dua na yalewa sa turividrabalavu ka yabaki tinikarua, sa qai mai ki dakuna, ka tara na tutu ni nonai sulu:
+\v 21 ni sa tukunia e lomana, Kevaka ka'u tara loa lia na nonai sulu, au na vabulai.
+\p
+\v 22 A sa rai vuki ko Jisu, ka raici koya, ka tukunia, Na luvequ yalewa, mo vacegu; sa vabulai iko na nomu vabautia. A sa bula na yalewa mai na tiki ni siga koya.
+\p
+\v 23 Ia ni sa tadu ko Jisu ki na vale ni turaga, a sa raici ira era sa dau uvu bitu vata kei ira na lewe levu era sa tagi yaso,
+\v 24 sa tukunia vi ira ko koya, Dou qai mada lia yani; ni sa yali ni ciba na goneyalewa, sa moce lia. A ra sa dredrevaki koya.
+\v 25 Ia ni ra sa vatalai na lewe levu, sa curu ko koya, a sa tauria na ligana, a sa tu cake na goneyalewa.
+\v 26 A sa kuruvaki ki na vanua taucoko ko ya na kenai rogorogo.
+\p
+\v 27 Ia ni sa qai tani mai vanua koya ko Jisu, sa muri koya e lewe rua na tamata mataboko, a rau sa kaci, ka tukunia, Na luve i Tevita, lomani kirau mai.
+\v 28 Ia ni sa curu ki vale ko koya, sa qai mai vua koi rau na tamata mataboko; a sa tukunia vi rau ko Jisu, Drau sa vadinatia niu sa caka rawa na ka koya, se yali? Erau sa tukunia vua, Io, na Turaga.
+\p
+\v 29 Sa qai tara matadrau ko koya, ka tukunia, Me yaco vi ikodrau me vaka na nomudrau vabautia.
+\v 30 A sa rai na matadrau; a sa varotia matua vi rau ko Jisu, ka tukunia, Raicia me kakua ni kila e dua.
+\v 31 Ia koi rau ni rau sa qai yani, erau sa varogoya na kenai rogorogo ki na vanua taucoko koya.
+\p
+\v 32 Ia ni ra sa qai ki tautuba, raicia, sa yadi mai vua e dua na tamata galu sa curumia e dua na tevoro.
+\v 33 Ia ni sa tovoci tani na tevoro, sa vosa na galu: a ra sa kurabui sara na lewe levu, ka tukunia, Sa yali na ka vakoya sa rairai ena dua na gauna e Isireli.
+\p
+\v 34 A ra sa tukunia na Farisi, Sa tovoci ira na tevoro ko koya ena kaukauwa ni nodra turaga na tevoro.
+\p
+\v 35 A sa qai voli ko Jisu ena vikoro kece lia ki na vikoro lalai, ka vatavuvuli ena nodra vivalenilotu, ka vunautakia, ka vabula kece lia na mate kei na malumalumu kece lia.
+\v 36 Ia ni sa raicia na lewe levu ko koya, sa lomani ira, ni ra sa malumalumu, ka dai loa tu, me vaka lia na sipi sa yali na nodrai vatawa.
+\v 37 Sa qai tukunia vi ira na nona tisapeli, E dina sa valewe na yabaki, a ra sa lewe lailai lia nai vatau-ni-were;
+\v 38 o koya mo dou masuti koya nai Taukei ni were, me tala yani eso nai vatau-ni-were ki na nona were.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 A sa kacivi ira mai na nonai tisapeli era lewe tinikarua ko koya, a sa solia vi ira na kaukauwa me ra rawai ira na yalo velavela me ra tovoci ira, ka vabula kece lia na mate, kei na malumalumu kece lia.
+\v 2 Ia koya na yacadra nai apositolo e lewe tinikarua: A kenai matai, ko Saimoni, a yacana voki lia ko Pita vata kei Adriu na tacina; ko Jemesa na luvei Sepete vata kei Joni na tacina:
+\v 3 ko Filipi vata kei Pacolomiu; ko Tomasi vata kei Maciu na dau kumunia nai vacavacava; ko Jemesa na luve i Alifio vata kei Cateo;
+\v 4 ko Saimoni e dua vi ira sa vatokai Na gumatua vata kei Jutasa Isikarioti, ko koya sa soli koya yani.
+\p
+\v 5 Sa talai ira na lewe tinikarua koya ko Jisu, a sa varotia vi ira ka tukunia, Dou kakua ni qai ena nodra sala na vimatanitu tani, kakua voki lia ni curu ki na dua na nodra koro na kai Samaria:
+\v 6 ia dou qai lia vi ira na sipi ni mataqali ni Isireli era sa yali tu.
+\v 7 Ia ni dou sa qai tiko, mo dou vunau, ka tukunia, Sa voleka mai na matanitu valomalagi.
+\v 8 Dou vabulai ira sa tauvimate, vasavasavataki ira na vukavuka, vaturi ira cake voki na mate sara, tovoci ira na tevoro: dou a rawatia loa lia, mo dou solia loa lia.
+\v 9 Kakua ni yadia na koula, se na siliva, se na parasa, ena nomudou taga;
+\v 10 se na taga ni vaqa ena gaunisala, se rua nai curucuru, se nai vava, se nai titoko: ni sa dodonu me soli vua na tamata daucakacaka na kena kakana.
+\v 11 Ia na koro se na koro lailai vayadua lia dou sa curu kinia, taro lia se ko cei sa yaga kinia; ka qai tiko kaya ka yacovia na nomudou qai tani.
+\v 12 Ia ni dou sa curu ki na vale, dou kidavakia:
+\v 13 ia kevaka sa yaga na vale ko ya, me yaco kinia na nomudou vivacegui: ia kevaka sa yali ni yaga, me suka voki vi ikodou na nomudou vivacegui.
+\v 14 Ia ko koya sa yali ni vacegui ikodou, se rogocia na nomudou vosa, ni dou sa qai tani ena vale se na koro koya, kureitakia laivi na kuvu-ni-soso mai na yavamudou.
+\v 15 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena ca valailai na vanua ko Sotoma kei Komora ena siga ni lewa, ena ca valevu na koro koya.
+\p
+\v 16 Raicia, au sa talai ikodou yani me vaka lia na sipi ena kedra maliwa na wolifa: o koya mo dou qai vuku me vaka lia na gata, ka yalovinaka me vaka lia na ruve.
+\v 17 Ia dou qarauni ikodou mai vi ira na tamata, ni ra na soli ikodou yani ki na matavilewai, a ra na vakanakuitaki ikodou ena nodra vivalenilotu;
+\v 18 ia dou na yadi ki na matadra na kovana kei na tui ena vukuqu, mei vadinadina vi ira, vi ira voki lia na vimatanitu tani.
+\v 19 Ia ni ra sa soli ikodou yani, kakua ni lomaocaoca se dou na vosa vaevei se cava dou sa tukunia ni na soli vi ikodou ena tiki ni siga ko ya na ka mo dou vosatakia;
+\v 20 ni dou na yali ni vosa koi ikodou, ia ena vosa koya na Yalo ni Tamamudou, ena lomamudou.
+\v 21 Ia era na dui soli ira yani na vitacini me vamatei vata kei na tamana na luvena: ia era na tu cake na gone vi ira na nodra qase ka vavunia na nodra mate.
+\v 22 Ia dou na cati vi ira na tamata kece lia ena vuku ni yacaqu: ia ko koya ena vosotia me yacovia nai vataotioti, ena vabulai.
+\v 23 Ia ni ra vacacani ikodou, ena dua na koro, dou tuba ki na dua tani: ni'u sa tukunia vaidina vi ikodou. Dou na yali ni vaotia na vikoro e Isireli, ena qai mada mai na Luve ni tamata.
+\p
+\v 24 Sa yali na tisapeli me uasivi vua na nonai vavuvuli, se na tamata vua na nona turaga:
+\v 25 sa rautia na tisapeli, kevaka erau sa tautauvata kei na nona vavuvuli, vua voki lia na tamata kevaka erau sa tautauvata kei na nona turaga. Kevaka era vatoka nai tukutuku nai taukei ni vale ko Pielisipupi, era na caka valevu cake vi ira na nona lewe ni vale!
+\p
+\v 26 Ko koya mo dou kakua ni rerevaki ira: ni sa yali na ka vuni me na yali ni varairaitakia; se tabogone na yali ni kilai.
+\v 27 A ka ka'u tukunia vi ikodou ena butobuto, dou tukunia ena rarama: kei na ka dou rogocia lo ena daligamudou, vunautakia ena dela ni vale.
+\v 28 Ia kakua ni rerevaki ira era sa vamatea na yago, a ra yali ni rawatia me ra vamatea na yalo, ia dou rerevaki koya lia sa rawatia me va rusa na yalo kei na yago voki lia mai eli.
+\v 29 Sa yali lia ni volitakia na separo e rua ena dua na facigi? Ia ka yali e dua vi rau ena lutu loa lia ki na qele, me tabogo vua na Tamamudou.
+\v 30 A sa wiliki vayadua lia na drau ni ulumudou.
+\v 31 Ko koya mo dou qai kakua ni rere: dou sa uasivi cake vi ira na separo e levu.
+\v 32 Ko koya yadua ena tukuni au ena matadra na tamata, au na tukuni koya voki lia ena mata i Tamaqu sa tiko mai lomalagi.
+\v 33 Ia ko koya yadua ena cakitaki au ena matadra na tamata, au na cakitaki koya voki lia ena mata i Tamaqu sa tiko mai lomalagi.
+\p
+\v 34 Dou kakua ni vakasama ni'u sa qai mai me'u yadia mai ki vuravura na vivinakati; au sa yali ni qai mai me'u yadia mai na vivinakati, ai selewau lia.
+\v 35 Ni ka'u sa qai mai me tawasei rau na vitamani tagane vata kei na vitinani yalewa, kei na vivugoni yalewa voki lia.
+\v 36 Ia ena nona meca na tamata ko ira na nona lewe ni vale.
+\v 37 Ko koya sa loloma valevu vi tamana se tinana ka valailai vi koya, sa yali ni yaga vi ikonu, ia ko koya sa loloma valevu vua na luvena tagane se na luvena yalewa ka valailai vi au, sa yali ni yaga vi au.
+\v 38 Ia ko koya sa yali ni colatia na nona kauveilatai, ka muri au, sa yali ni yaga vi au.
+\v 39 Ko koya sa maroroya na nona bula, ena vayalia; ia ko koya sa vayalia na nona bula ena vukuqu, ena maroroya
+\v 40 Ko koya sa vacegui ikodou sa vacegui au; ia ko sa vacegui au sa vacegui koya sa talai koya mai.
+\v 41 Ko koya sa vaceguya e dua na parofita, ena rawatia na kenai sau; ko koya sa vaceguya na tamata yalododonu ni sa vatokai me tamata yalododonu, ena rawatia na kena i sau.
+\v 42 Ia ko koya ena solia vua e dua vi ira koya era sa lailai lia na bilo wai liliwa me somia, ni sa vatokai me tisapeli, au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena yali sara ni yali vua na kenai sau.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Ia ko Jisu ni sa vaotia na nona varoti ira na nona tisapeli e lewe tinikarua, sa qai tani mai na vanua koya, ka qai ki vatavuvuli ka vunau ena nodra vikoro.
+\p
+\v 2 Ia ni sa rogocia ko Joni mai na vale ni vivesu na cakacaka i Karisito, sa qai tala e lewe rua na nona tisapeli.
+\v 3 Me tukunia vua, Ko iko beka ko Koya e qai mai, se da warakia e dua tani voki?
+\p
+\v 4 A sa vosa ko JIsu, ka tukunia vi rau, Drau qai, ka tukunia vi Joni na veika drau sa rogocia ka raicia.
+\v 5 Era sa rai na mataboko, ka qai na lokiloki, sa vasavasavataki na vukavuka, ka rogo na didivara: sa vaturi cake voki na mate sara, a sa vunautakia nai tukutuku vinaka vi ira na dravudravua.
+\v 6 A sa kalougatia ko koya ena yali ni tarabe ena vukuqu.
+\p
+\v 7 Ia ni rau sa qai tani, sa tukunia ko Jisu vi ira na lewe levu ena vuku i Joni. A cava dou a qai via ki na vikau mo dou raicia? A gasau lia sa yavalati ena cagi?
+\v 8 Ia ka cava dou a qai via mo dou raicia? A tamata lia sa vaisulu enai sulu malumalumu? Raicia, ko ira sa vaisulu enai sulu malumalumu, era sa tiko ena nodrai vivale ni tui.
+\v 9 Ia ka cava dou sa qai via mo dou raicia? A parofita lia? Io, au sa tukunia vi ikodou, e dua sa uasivia na parofita.
+\v 10 Ni sai koya ka volai vakoya, Raicia, au sa tala na noqu talai me liu e matamu, Ena caramakia ko koya, na nomu sala e matamu.
+\p
+\v 11 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa yali ni tubu e dua vi ira sa sucu mai na yalewa me uasivi vi Joni na dauvipapitaisotaki; ia ko koya sa lailai sara e na matanitu valomalagi sa uasivi vi koya.
+\v 12 Ia mai na gauna i Joni na dauvipapitaisotaki ka yacovia na siga koya, sa rawa na matanitu valomalagi ena gugumatua, ia ko ira sa gumatua sara, era sa taukenia
+\v 13 Ni ra sa dauvatavuvuli kece lia na parofita kei na vunau ka yacovia na siga i Joni.
+\v 14 Ia kevaka dou sa via vabautia, sai koya lia o Ilaija, ko koya sa dodonu me qai mai.
+\v 15 Ko koya sa vadaligana me rogocia, me mani rogocia sara lia.
+\p
+\v 16 Ia ka cava me'u vatautauvatatakia kinia nai tabatamata koya? Sa tautauvata kei ira na gone sa tiko ena rara ni vivoli, ka kaci yani vi ira era sa tiko vata kei ira.
+\v 17 Ka tukunia, Kitou a uvu bitu vi ikodou, ka dou a yali ni meke, kitou a tagi vi ikodou, ka dou a yali ni tagiyaso.
+\v 18 Ni sa qai mai ko Joni ka yali ni daukana se daugunu, a ra sa tukunia, Sa tiko vua e dua na tevoro.
+\v 19 Sa qai mai na Luve ni tamata, a sa kana lia ka somi, a ra sa tukunia, Raicia, a tamata daukana, a ra sa dau somi waini, a nodrai tau era kumunia nai vacavacava, kei ira voki lia na tamata i valavala ca. Ia sa vadonuya ena vuku ko ira na luvena.
+\p
+\v 20 Sa qai vatekivu ko koya me vunaucia na vikoro ka caka kinia e levu na nona cakacaka-mana, ni ra sa yali ni vivutuni:
+\v 21 E ca vi iko, Koreseni! E ca vi iko, Peciseita! Ke sa caka mai Taia vata kei Saitoni na veika mana ka caka vi ikodrau, ke rau sa vivutuni makawa ena sulu taga kei na dravusa:
+\v 22 au sa tukunia voki lia vi ikodrau, Ena ca valailai ko Taia vata kei Saitoni ena siga ni lewa, koi ikodrau, drau na ca valevu.
+\v 23 Ko iko voki lia, Kapenaumi, ko sa laveti cake lia ki lomalagi? Ko na dai sobu voki ki etesi: ia ke sa caka mai Sotama na veika mana ko caka lia vi iko, ke sa tu lia ka yacovia na siga koya.
+\v 24 Au sa tukunia lia vi iko, Ena ca valailai ko Sotoma ena siga ni lewa, ko iko, ko na ca valevu.
+\p
+\v 25 Ena gauna ko ya sa vosa kinia ko Jisu, ka tukunia, Au sa vavinavinaka vi ikonu Tamaqu, na Turaga ni lomalagi ki vuravura, ni ikonu sa vunia na veika koya vi ira na vuku ki na yalomatua a sa vatakila lia vi ira na gone lalai.
+\v 26 Sai koya lia, Tamaqu, ni sa vinaka e matamuni me vakoya.
+\p
+\v 27 Sa solia mai vi au ko Tamaqu na ka kece lia: ia ka yali e dua voki e kila na Luvena, a Tamana dua loa lia, ki koya sa vinakatia na Luvena me vatakilai koya vua.
+\v 28 Dou qai mai vi au, koi ikodou vayadua lia sa oca ka colatia nai colacola bibi, ia kau na vacegui kimudou.
+\v 29 Vataqaria vi ikodou na noqui vua, ka vuli vi au, ni'u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na raicia sara kinia na vacegu ni yalomudou.
+\v 30 Ni sa rawarawa na noqui vua, ka mamada na noqui colacola.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Ena gauna koya sa qai ko Jisu e loma ni viwere ni sila ena siga ni vacecegu, a sa viakana ko ira na nona tisaipeli, ka vatekivu me dolokia na visola ni sila, ka kania.
+\v 2 Ia ni sa raicia ko ira na Farisi, era sa tukunia vua, Raicia, sa caka ko ira na nomu tisaipeli na ka e yali ni tara me caka ena siga ni vacecegu.
+\p
+\v 3 A sa tukunia vi ira ko koya, Dou sa yali beka ni wilikia na ka sa caka ko Tevita, ni sa via kana, ko koya kei ira sa tiko vata kaya.
+\v 4 Ni sa curu ko koya kina vale ni Kalou, ka kania na madrai dauraici, koya sa yali ni tara vua me kania, se vi ira sa tiko vata kinia, vi ira dua loa lia na bete?
+\v 5 Se dou a yali beka ni wilikia ena vunau, ni ra sa vacacana na siga ni vacecegu ko ira na bete ena valenisoro, ka ra sa yali ni cala kinia?
+\v 6 Ia ka' u sa tukunia vi ikodou, sa dua ena vanua gona sa uasivi cake ena valenisoro.
+\v 7 Ia kevaka dou a kila na kenai balebale ni vosa koya, Au sa vinakatia na yalololoma, ka yali nai soro, dou a yali ni beitaki ira era sa yali ni cala.
+\v 8 Ni sa Turaga voki lia ni siga ni vacecegu na Luveni tamata.
+\p
+\v 9 A sa qai tani mai na vanua koya ko koya, ka curu ki na nodra valenilotu.
+\v 10 Ka raicia, sa tiko kinia e dua na tamata sa malai na ligana. A ra sa tarogi koya, sa tara beka me caka na vivabulai ena siga ni vacecegu, se yali? Ka ni ra via beitaki koya.
+\p
+\v 11 A sa tukunia vi ira ko koya, Ko cei vi ikodou, kevaka e dua na nona sipi sa lutu kina davuke ena siga ni vacecegu, ena yali ni tauria, ka tuberia cake mai?
+\v 12 Ka vaevei na kena uasivi cake na tamata ena sipi! Ko koya lia koya sa tara kinia me caka na ka vinaka ena siga ni vacecegu.
+\v 13 Sa qai tukunia ko koya vua na tamata, Dodokia mai na ligamu. A sa dodokia yani, a sa vabulai, ka yaco me vaka lia na ligana kadua.
+\v 14 Sa ra qai curu ki tuba na Farisi, a ra sa bosea, se ra na vamatei koya vaevei.
+\p
+\v 15 Ia ni sa kila ko Jisu, sa qai tani mai na vanua koya: a sa muri koya na lewe levu, ka sa vabulai ira vayadua lia ko koya:
+\v 16 Ka sa varotia vi ira me ra kakua ni tukuni koya:
+\v 17 Ko koya kinia sa vayacori kinia na vosa sa tukunia ko Aisea na parofita, ka tukunia.
+\q
+\v 18 Raicia na noqui talatala, ko koya ka'u digitakia, Na noqu gone ni toko, au sa vinakati koya valevu ena vuni lomaqu: Au na solia vi koya na noqu Yalo Tabu, ia ena tukunia ko koya na lewa dodonu vi ira na vimatanitu tani.
+\q
+\v 19 Ena yali ni vileti, se domolevu, Ena yali e dua ena rogocia na domona ena saqata ni koro:
+\v 20 Ena yali ni musukia na gasau sa bibivoro ko koya, se bokocia na wa ni cina e kubou lia, Ka me tala mada yani na lewa dodonu me gumatua:
+\v 21 A ra na vararavi ki na yacana ko ira na vimatanitu tani.
+\p
+\v 22 Sa qai yadi mai vi koya e dua sa curumia e dua na tevoro, sa mataboko, ka galu voki lia: a sa vabulai koya ko koya, ia sa vosa ka rai kinia ko koya sa mataboko ka galu.
+\v 23 A sa kurabui ko ira kece lia na lewe levu, ka tukunia, Ko koya koya na luvei Tevita, se yali?
+\p
+\v 24 Ia ni ra sa rogocia ko ira na Farisi, era sa tukunia, ko koya lia koya e yali ni tovoci ira na tevoro ena ka tani, ena kaukauwa lia i Pielisipupi na nodra turaga na tevoro.
+\p
+\v 25 A sa kila na nodra vanananu ko Jisu, ka tukunia vi ira, A matanitu yadua sa visei vakai koya, ena varusai, kei na koro yadua se na vale sa vivala vakai koya, ena yali ni tudei.
+\v 26 Ia kevaka sa tovoci Setani ko Setani, sa qai vivala vakai koya lia, ena qai tudei vaevei na nona matanitu?
+\v 27 Ia kevaka ka'u tovoci ira na tevoro ena kaukawa i Pielisipupi, sa tovoci ira ena kaukauwa i cei ko ira na kai nomudou? O koya lia koya era na valewai ikodou kinia.
+\v 28 Ia kevaka tovoci ira na tevoro ena kaukauwa ni Yalo ni Kalou, sa qai yaco dina vi ikodou na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 29 Se na rawatia vaevei e dua me curumia na vale ni qaqa, me kovea na nonai yaya, kevaka lia ena yali ni vesukia mada na qaqa ena qai kovea e muri na nonai yau.
+\p
+\v 30 Ko koya lia sa yali ni totaki au, sa to tani; ia ko koya sa yali ni kumunia vata kei au sa dui daidai.
+\p
+\v 31 Ko koya koya, kau sa tukunia vi ikodou sa rawa lia me ra kakua ni cudruvia na tamata ena vuku ni nodra valavalaIa ca, kei na nodra vosa ca kece lia; ia sa yali ni rawa me ra kakua ni cudruvia na tamata era sa vosavacacatakia na Yalo Tabu.
+\v 32 Ia ko koya yadua sa vosavacacatakia na Luve ni tamata ena rawa me kakua ni cudruvi kinia: ia ko koya yadua sa vosavacacatakia na Yalo Tabu, ena yali sara ni rawa me kakua ni cudruvia, ena gauna koya, se na gauna ena muri mai.
+\p
+\v 33 Dou valewa ni vinaka na kau, ka vinaka voki lia kinia na vuana: se valewa ni ca na kau, ka ca lia kinia na vuana: ni sa kilai lia na kau ena vuana.
+\v 34 Koi ikodou na kawa ni gata! Dou na rawatia vaevei, ni dou sa tamata ca, mo dou vosatakia na ka vinaka? Ni sa vosatakia na gusudra na ka sa oso valevu kinia na lomada.
+\v 35 A tamata vinaka sa yadia mai na ka vinaka mai na lololo vinaka ni lomana; vata kei na tamata ca sa yadia mai na ka ca mai na lololo ca.
+\v 36 Ia ka'u sa tukunia vi ikodou, A vosa ca vayadua lia era na cavutia na tamata, era na tarogi kinia ena siga ni lewa:
+\v 37 ni ko na vadonui ena vuku ni nomu vosa, ka ko na cudruvi voki lia ena vuku ni nomu vosa.
+\p
+\v 38 Sa qai vosa eso na vunivola vata kei na Farisi, ka tukunia, Vavuvuli, kitou sa via raicia edua nai vatakilakila mai vi iko.
+\p
+\v 39 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Sa dauvaqara nai vatakilakila nai tabatamata ca kai valavala vatani: ia ena yali nai vatakilakila me soli kinia, nai vatakilakila lia i Jona na parofita:
+\v 40 ia me vaka ka siga tolu ka bogi tolu ko Jona ena kete ni ika levu; ena siga tolu ka bogi tolu vavoki lia kinia na Luve ni tamata ena loma ni qele.
+\v 41 Era na tucake ena vilewai na kai Ninive ka vadinadinatakia na nodra cala nai tabatamata koya, ni ra a vivutuni ena vunau i Jona; ka raica, sa dua eke sa uasivi vi Jona.
+\v 42 Ena tucake na radi ni ceva ena vilewai ka vadinadinatakia na nodra cala nai tabatamata koya, ni sa qai mai o koya ena yasana vayawa sara e vuravura me rogocia na vuku i Solomoni; ka raicia sa dua eke sa uasivi vi Solomoni.
+\p
+\v 43 Ia ni sa qai tani ena tamata na yalo velavela, sa viqaiyaki voli ena vanua dravuisiga, ni vaqara nai vavacegu a sa yali ni raicia:
+\v 44 Sa qai tukunia ko koya, au na lesu voki ki na noqu vale kau a qai tani mai kinia; ia ni sa yaco yani sa raicia ni sa lala tu, sa tavirakia, ka ukutakia.
+\v 45 Sa qai qai ko koya, ka yadia vata kaya e lewe vitu voki na yalo sa usaivi vi koya ena ca, a ratou sa curumia ka tiko kinia a sa ca valevu i muri na tamata koya, ka ca valailai e liu. Ena va voki lia kinia vi ira na i tabatamata ca koya.
+\p
+\v 46 Ia ni sa vosa tiko lia o koya vi ira na lewe levu, raicia, sa tu e tuba na tinana kei na tacina, a ratou sa via vosa vua.
+\v 47 Sa qai tukunia vua e dua raicia sa tu e tuba na tinamu kei iratou na tacina eratou sa via vosa vi iko.
+\p
+\v 48 Sa qai vosa ko koya ka tukunia vi koya sa tukunia vua, Ko cei na tinaqu? Se ko cei ko ratou na taciqu?
+\v 49 Sa dodokia na ligana vi ira na nona tisapeli ka tukunia, Raicia na tinaqu kei na taciqu!
+\v 50 Ko koya yadua ena caka na loma i Tamaqu sa tiko mai Lomalagi, sai koya koya na taciqu vata kei na ganequ vata kei na tinaqu.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Ena siga koya sa qai tani mai vale ko Jisu, ka qai ki tiko sobu e matasawa.
+\v 2 A sa lewe levu sara era sa soqoni vata kei koya, a sa vodoka kinia e dua na waqa ko koya, ka tiko sobu: a sa tu kece lia mai matasawa na lewe levu.
+\v 3 A sa levu na ka sa vosatakia vi ira ko koya ena vosa vatautauvata, ka tukunia: Raicia sa dua na dauvikaburaki;
+\v 4 ia ni sa kabukaburaki tiko, sa lutu eso ena tutu ni sala, a sa qai mai na manumanu vuka ka kania.
+\v 5 A sa lutu eso ki na vanua vivatu, sa yali ni levu cake kinia na qele: a sa tubu cake vatotolo sara, ni sa yali ni vavaku na kena qele:
+\v 6 ia ni sa cabe na siga, sa malai; ia ni sa yali na wakana, sa raqosa sara.
+\v 7 A sa lutu eso ki na vi wa-vavotona; a sa tubu cake na viwa-vavotona, ka varugutia.
+\v 8 A sa lutu eso ki na vanua vinaka, a sa vuavua vinaka, sa vua i drau eso, a sa onosagavulu eso, a sa tolusagavulu eso.
+\v 9 Ko koya sa vadaligana me rogocia, me mani rogocia sara.
+\p
+\v 10 Sa qai qai mai ko ira na tisapeli, ka tarogi koya, Ko sa vosa tiko lia vi ira ena vosa vatautauvata ena vuku ni cava?
+\p
+\v 11 Sa qai vosa ko koya, Ni sa soli vi ikodou mo dou kila na veika vuni ni matanitu valomalagi, ia ka yali lia ni soli vi ira.
+\v 12 Ni sa tu vua na tamata e dua na ka, ena qai soli valevu sara lia vua ka levu na nona; ia na tamata sa yali ni tu vua e dua na ka, ena qai yadi tani sara lia mai vua na ka sa tu vua.
+\v 13 Ko koya koya kau sa vosa kinia vi ira ena vosa vatautauvata: ni ra sa raicia ka yali ni raicia; a ra sa rogocia ka yali ni rogocia, ka lecavia tu.
+\v 14 Ia sa vayacoria kinia vi ira na parofisai i Aisea, ka vaka, Dou na daurogocia tiko lia, ka lecavia tu; Ia dou na dau raicia tiko lia, ka yali ni raicia;
+\v 15 Ni sa uro mai na lomadra na tamata koya, A sa didivara na daligadra, A sa bobo na matadra; De dua na siga ena rai na matadra. Ka rogo na daligadra, Ka kila na lomadra, A ra saumaki mai, Ia ka'u na vabulai ira.
+\p
+\v 16 A sa kalougata na matamudou, ni dou sa raicia, vata kei na daligamudou, ni dou sa rogocia.
+\v 17 Niu sa tukunia vaidina vi ikodou, Era lewe levu na parofita vata kei na tamata yalododonu era a via raicia na ka dou sa raicia, ka ra na yali ni raicia; ka rogocia na ka dou sa rogocia, ka ra a yali ni rogocia.
+\p
+\v 18 Ko koya mo dou qai rogocia na vosa vatautauvata ni dauvikaburaki:
+\v 19 Ni sa dua e rogocia na vosa ni matanitu, ka lecavia tiko, sa qai qai mai na vuni ca, a sa kovea na ka sa kaburaki ki lomana. Sai koya lia koya sa kaburaki ena tutu ni sala.
+\v 20 Ia ko koya sa kaburaki ena vanua vivatu, sai koya lia koya sa rogocia na vosa, a sa vabautia sara ena reki.
+\v 21 Ia ni sa yali na wakana e lomana, sa tu dede valailai lia: ia ni sa tubu na rarawa, se na vivacacani ena vuku ni vosa, sa tarabe sara lia.
+\v 22 Ia ko koya sa kaburakia ena viwavavotona, sai koya lia koya sa rogocia na vosa: ia na lomaocaoca ena vuku ni vuravura koya, kei nai yau e dauvivakaisini, sa varugutia na vosa, a sa yali kinia ni vua.
+\v 23 Ia ko koya sa kaburaki ena vanua vinaka, sai koya lia koya sa rogocia na vosa, a sa kila na kenai balebale; a sa vua, ka vuai drau eso, sa onosagavulu eso, ka sa tolusagavulu eso.
+\p
+\v 24 Sa dua voki na vosa vatautauvata sa tukunia vi ira ko koya, ka tukunia, Sa vatautauvatakia na matanitu valomalagi kei na dua na tamata sa kaburakia na sila vinaka ena nona were;
+\v 25 ia ni ra sa moce ko ira na tamata, sa qai mai na nona meca ka kaburakia vata na sila ca e loma ni witi, a sa qai qai yani.
+\v 26 Ia ni sa tubu mai na sila ka vua, sa qai rairai voki lia na sila ca.
+\v 27 Sa qai mai vua na kenai taukei ko ira na nona tamata, ka tukunia vua, Ko sa yali saka lia ni kaburakia na sila vinaka ena nomu were? Sa qai yadi mai vi na sila ca?
+\p
+\v 28 Sa qai tukunia vi ira ko koya, A ka koya sa caka e dua na meca. A ra sa tukunia vua ko ira na tamata, Ko sa vinakatia beka me kitou qai ki kumunia vata koya?
+\p
+\v 29 A sa tukunia ko koya, Tei kakua mada, de dou cavurakia voki lia na witi ni dou kumunia vata na sila ca.
+\v 30 Dainia lia me rau tubu vata ruarua me tei cava mada na yabaki: ia ni sa cava na yabaki ka'u na tukunia vi ira na dau tamusukia, Dou kumunia vata mada na sila ca, ka vaucia ena vivau me visa: ia dou kumunia vata na witi ki na noqu lololo.
+\p
+\v 31 Sa dua voki na vosa vatautauvata sa tukunia vi ira ko koya, ka tukunia, Sa tautauvata na matanitu valomalagi kei na dua na sore ni musita, ko koya sa yadia e dua na tamata, ka tea ena nona were:
+\v 32 ia ko koya sa lailai sobu ena sore ni kau kece lia; ia ni sa tubu cake, sa levu cake ena kena mataqali ko ya, a sa yaco me yadi dina, a sa qai ki ro sara lia e tabana na manumanu vuka.
+\p
+\v 33 Sa dua voki na vosa vatautauvata sa tukunia vi ira ko koya: Sa tautauvata na matanitu valomalagi kei na leveni, sa tauria e dua na yalewa, ka vunia e loma ni madrai droka e tolu nai varau, me sa valevenitakia kece mada lia.
+\p
+\v 34 Na ka kece lia koya sa tukunia ko Jisu kivei ira na lewe levu ena vosa vatautauvata; a sa yali ni vosa loa lia vi ira, sa vosavatautauvata tiko lia:
+\v 35 ko koya lia koya sa vayacoria kinia na vosa sa tukunia na parofita, ni sa tukunia, Au na vosa lia ena vosa vatautauvata; Au na tukunia eso na ka sa vuni tu mai na gauna sa caka kinia ko vuravura.
+\p
+\v 36 Sa qai talai ira yani na lewe levu ko Jisu, ka curu ki vale: a sa qai mai vua ko ira na nona tisapeli, ka tukunia, Ni vamacalatakia mai vi kitou na vosa vatautauvata ni sila ca mai na were.
+\p
+\v 37 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Ko koya lia sa kaburakia na sila vinaka, ko ya na Luve ni tamata:
+\v 38 ia na were ko vuravura; ia na sila ca ko ira na luve ni vu-ni-ca:
+\v 39 ia na meca sa kaburakia sai koya na tevoro: ia na yabaki nai vataotioti ki vuravura: ia na dautamusukia ko ira na agilosi.
+\v 40 Ia me vaka sa kumunia vata na sila ca ka visa ena buka; ena vakinia enai vataotioti ki vuravura koya:
+\v 41 ena talai ira yani na nona agilosi na Luve ni tamata, me ra soqonia vata mai na nona matanitu na ka kece lia sa dauvivacalai, kei ira sa caka tiko na ka ca;
+\v 42 ia era na daini ira ki na lovo ni bukawaqa; era na dautagi kinia, ka vasequruquru bati.
+\v 43 Era na qai serau na tamata yalododonu, me vaka lia na siga, ena matanitu ni Tamadra. Ko koya sa vadaligana, me mani rogocia sara.
+\p
+\v 44 Sa dua voki, sa tautauvata na matanitu valomalagi kei nai yau sa vuni tu ena dua na were; ka sa dua na tamata sa raicia, ka yali ni tukunia, ia ni sa rekitakia, sa qai ki volitakia na ka kece lia sa tu vua, a sa volia na were ko ya.
+\p
+\v 45 Sa dua voki, sa tautauvata na matanitu valomalagi kei na tamata dauvivoli, sa vaqara eso na mata ni civa vinaka:
+\v 46 ia ni sa raicia e dua na mata ni civa talei sara, sa qai ka volitakia na ka kece lia sa tu vua, ka sa volia na ka koya.
+\p
+\v 47 Sa dua voki, sa tautauvata na matanitu valomalagi kei na lawa ni yavi, sa viritakia ki wai: a sa rawa kinia eso mai na vimataqali kece lia.
+\v 48 Ia ni sa sinai, era sa yavia ki matasawa, a ra sa tiko sobu, ka tugania na kena vinaka ki na sova, ka dainia tani na kena ca.
+\v 49 Ena vakinia enai vataotioti ki vuravura: era na qai mai na agilosi, ka tawasei ira tani na tamata ca mai vi ira na yalododonu,
+\v 50 ka daini ira laivi tu ki na lovo ni bukawaqa: era na dautagi kinia, ka vasequruquru bati.
+\p
+\v 51 Dou sa kila nai balebale ni ka kece lia koya? Era sa tukunia vua, Io.
+\p
+\v 52 Sa qai tukunia vi ira ko koya, Ia na vunivola kece lia sa vatavulici ena ka ni matanitu valomalagi, sa tautauvata ki ira na tamata sa taukenia e dua na vale, ko koya sa yadia mai na nona lololo na veika vou kei na veika makawa voki lia.
+\p
+\v 53 A sa yaco, ni sa vaotia ko JIsu na vosa vatautauvata kece koya, sa qai tani mai na vanua koya.
+\v 54 Ia ni sa tadu ki na nona vanua, sa vavulici ira ko koya ena nodra vale ni lotu, a ra sa kurabui kinia, ka tukunia, E rawatia mai vi ko koya na vuku va koya, kei na cakacaka mana koya?
+\v 55 Sa yali lia ni luve ni matai ko koya? Sa yali lia ni yacai i tinana ko Meri? Ki na tacina ko Jemesa vata kei Josefa, vata kei Saimoni, vata kei Jutasa?
+\v 56 Kei na ganena, eratou sa yali lia ni tiko vata kece kei ita? Sa qai rawatia mai vi ko koya na ka kece lia koya?
+\p
+\v 57 A ra sa tarabe ena vukuna. A sa tukunia vi ira ko Jisu, Sa varokorokotakia na parofita ena vivanua tani, ia sa yali lia ena nona vanua se nona vale.
+\v 58 Ia ka yali ni caka mai keri ko koya e levu na cakacaka mana, ni ra sa yali ni vabautia.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 Ena gauna koya sa rogocia ko Eroti na turaga nai rogorogo kei Jisu;
+\v 2 a sa tukunia vi ira na nona tamata, Koya ko Joni na dauvipapitaisotaki; a sa tu cake voki mai na mate ko koya; o koya sa vu kinia vi koya na kaukauwa mana.
+\p
+\v 3 Ni sa tauri Joni eliu ko Eroti, a sa vesukia, ka dania ki valenivivesu ena vuku i Erotiasa, na wati i Filipi na tacina:
+\v 4 ni sa tukunia vua ko Joni, E yali ni tara mo drau viwatini kaya.
+\v 5 Ia ni sa via vamatea ko koya, sa rerevaki ira na lewe levu, ni ra sa vasama sa parofita ko koya.
+\p
+\v 6 Ia ni sa caka na magiti ni siga ni sucu i Eroti, sa meke e matadra na goneyalewa na luve i Erotiasa, a sa rekitakia ko Eroti.
+\v 7 Ko koya kinia sa yalatakia vua ko koya ka bubului kinia me soli vua na ka kece lia ena kerea.
+\v 8 Ia ni sa vavulici koya mada eliu ko tinana, sa tukunia ko koya, Solia mai vi au na vanua gona e dua na dari na ulu i Joni na dauvipapitaisotaki.
+\v 9 Sa qai rarawa na tui: ia sa tukunia lia me soli, ena vuku ni nona bubului, ena vukudra voki lia era sa kana vata kinia.
+\v 10 A sa talaki ko koya ka sa tamusukia na ulu i Joni ena valenivivesu.
+\v 11 A sa yadi mai na uluna ena dua na dari, a sa soli vua na goneyalewa: ka sa yadia ko koya vi tinana.
+\v 12 Sa qai qai mai ko iratou na nona tisapeli, a ratou sa yadia na yagona, ka bulutia; a ratou sa qai ka laki tukunia vi Jisu.
+\v 13 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa soko vatikitiki tani ena waqa ki na dua na vanua lala: ia ni ra sa rogocia ko ira na lewe levu, era sa taubale e vanua mai na vikoro ka muri koya.
+\v 14 A sa qai mai ko Jisu, ka raicia era sa lewe levu sara a sa lomani ira, a sa vabulai ira na nodra era tauvimate.
+\p
+\v 15 Ia ni sa yakavi mai, sa qai mai vi koya ko ira na nona tisapeli, ka tukunia, Koya na vanua lala, sa kala na siga; mo vatalai ira yani na lewe levu, me ra qai ki na vikoro lalai, me ra volia kinia na kedra.
+\p
+\v 16 A sa tukunia vi ira ko Jisu, E yali ni yaga me ra qai, mo dou solia mai e dua na kedra.
+\p
+\v 17 Era sa qai tukunia vua, E yali lia vi kitou eke, e lima lia nai buli madrai, ka rua na ika.
+\p
+\v 18 A sa tukunia ko koya, Dou yadia mai vi au.
+\v 19 Sa qai vosa ko koya vi ira na lewe levu me ra tiko sobu ena vi co, a sa tauria nai buli madrai e lima, kei na ika e rua, a sa ta cake ki lomalagi, ka lotutakia, a sa dovia na vibuli madrai, ka solia vi ira na tisapeli, ia ko ira na tisapeli era sa solia vi ira na lewe levu.
+\v 20 A ra sa kana kece lia, a ra sa mamau: a sa tomikia vata na vo ni ka sa dovi, a sa tinikarua nai su sa sinai kina.
+\v 21 Ia ko ira sa kania era sa lewe lima beka na udolu na tagane, ia ko ira na yalewa ki na gone era sa yali ni wili.
+\p
+\v 22 A sa qai varotia sara ko JIsu vi ira na nona tisapeli me ra vodokia na waqa me ra liutaki koya ki tai kadua, me sa vatalai ira mada yani na lewe levu ko koya.
+\v 23 Ia ni sa vatalai ira oti yani na lewe levu, sa cabe taudua ko koya ki na ulu-ni-vanua me masu; ia ni sa yakavi mai, sa tiko dua loa lia kinia ko koya.
+\v 24 A sa qai tiko e loma ni wasawasa na waqa, a suaigelegele ena ua: ni sa cagi leca.
+\v 25 Ia enai kava ni wase ni bogi sa qai mai vi ira ko JIsu, a sa qai voli e dela ni wai.
+\v 26 Ia ni ra sa raicia ko ira na tisaplei, ni sa qai voli ko koya e dela ni wai, era sa kidroa, ka tukunia, Sa dua na yalo; a ra sa qoqolou, ni ra sa rere.
+\v 27 A sa vosa sara vi ira ko Jisu, ka tukunia, Dou vacegu; koi au lia; dou kakua ni rere.
+\p
+\v 28 A sa vosa vi koya ko Pita, ka tukunia, na Turaga, kevaka sai ikonu, kacivi au meu qai yani vi ikonu e dela ni wai.
+\p
+\v 29 A sa tukunia ko koya, Qa lia mai. Ia ni sa sobu mai na waqa ko Pita, sa qai ena dela ni wai, me qai voki lia vi Jisu. Ia ni sa raicia sa kaukauwa na cagi, sa qai rere;
+\v 30 ia ni sa raicia sa kaukauwa na cagi, sa qai rere; ia ni sa vatekivu me lutu dromu, sa kaci sara, ka tukunia, Na Turaga, ni vabulai au.
+\p
+\v 31 Sa qai dodokia sara na ligana ko JIsu, a sa tauria, ka tukunia vua, O iko sa lailai na nomu vabautia, O sa vatikitikiqa ena vuku ni cava?
+\v 32 Ia ni sa rau sa vodo ki waqa, sa ruru na cagi.
+\p
+\v 33 Ia ko ira na sa tiko mai waqa, ka tukunia, Sa dina sara lia ikonu sa Luve ni Kalou.
+\p
+\v 34 A ra sa qai ki tai kadua. A ra sa yaco ki na vanua Kenisareti.
+\v 35 Ia ni ra sa kilai koya ko ira na tamata mai na yasana ko koya, era sa talatala ki na yasana kece lia sa vavolivolitia, a ra sa yadi ira kece lia mai vua sa tauvimate;
+\v 36 a ra sa masuti koya me ra tara loa lia na tutu ni nonai sulu, a ra sa bula sara ko ira kece lia sa tara.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Sa qai qai mai vi Jisu ko ira na vunivola kei ira voki lia na Farisi mai Jerusalemi, ka tukunia,
+\v 2 A cava sa talaidredre kinia ko ira na nomu tisapeli kei na nodrai vavuvuli na qase? Ni ra sa kana ka ra yali ni vuluvulu.
+\p
+\v 3 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, A cava dou sa talaidredre voki lia ki na vunau ni Kalou ena nomudoui vavuvui
+\v 4 Ni sa varotia na Kalou, ka tukunia, Varokoroko vi rau na tamamu vata kei na tinamu: ia Ko koya sa vosavacacatakia na tamana se tinana, me sa vamatei.
+\p
+\v 5 Ia dou sa tukunia, O koya yadua ena tukunia vi tamana se tinana, Sa vatabui me nona na Kalou na noqu ka sa yaga vi iko.
+\v 6 Me sa qai yali ni varokoroko vi tamana kei tinana. Ia dou sa valoatakia na vunau ni Kalou ena nomudoui vavuvuli.
+\v 7 A dauvivakaisini koi ikodou! Sa tukuni ikodou vavinaka e liu ko Aisea, ni sa tukunia,
+\v 8 Ko ira na tamata koya era sa varokorokotaki au ena gusudra. Ia na yalodra sa yawa tani vi au.
+\v 9 A sa yali ni yaga na nodra masuti au, NI ra sa vatavuvulitakia na vunau ni tamata mei vavuvuli.
+\p
+\v 10 A sa kacivi ira na lewe levu, ka tukunia vi ira, Dou rogocia, ka vakasama:
+\v 11 a ka sa curu ki na gusuna sa yali ni vadukadukalitakia na tamata; ia na ka lia sa qai mai na gusuna, sai koya lia sa vadukadukalitakia na tamata.
+\p
+\v 12 Sa qai qai mai ko ira na nona tisapeli, ka tukunia vua, Ko ni sa kila beka era sa lomaca na Farisi, ni ra sa rogocia na vosa koya?
+\v 13 A sa vosa ko koya, ka tukunia, A kau vayadua lia, e yali ni tea ko Tamaqu valomalagi, ena cavu laivi.
+\v 14 Dou daini ira lia: era sa mataboko, a ra sa tuberi ira na mataboko. Ia kevaka e tuberia na mataboko na mataboko, erau na sikalutu ruarua ki nai keli.
+\p
+\v 15 Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia vua, Mo ni tukunia mai vi kitou na vosa vatautauvata koya.
+\p
+\v 16 A sa tukunia ko Jisu, Koi ikodou voki lia, dou sa yali ni kila rawa?
+\v 17 Dou sa yali beka ni kila, na ka kece lia sa curu ki na gusu sa lutu ki na kete, a sa dai yani ki nai benubenu?
+\v 18 Ia na veika sa curu mai na gusu, sa qai dina mai na yalo, a veika lia koya sa vadukadukalitakia na tamata.
+\v 19 Ni sa curu yani mai na yalo na nanumia ca, na daulaba, na dauyalewa, na daudara, na daubutako, na vibeitaki vailasu, na vosa vacaca.
+\v 20 A veika koya sa vadukadukalitakia na tamata: ia ka yali ni vadukadukaktakia na tamata, ni sa kana ka sa yali mada ni vuluvulu.
+\p
+\v 21 Sa qai tani ko Jisu, ka qai ki na viyasana i Taia kei Saitoni.
+\v 22 Ka raicia, sa dua na yalewa ni Kenani sa qai mai na yasana ko ya, a sa tagi vua, ka tukunia, Ni lomani au mai, na Turaga, na Luve i Tevita; na luvequ yalewa sa rarawa valevu ni sa curumi koya e dua na tevoro.
+\p
+\v 23 A sa yali ni tukunia vua e dua na vosa ko koya. A ra sa qai mai na nona tisapeli ka masuti koya, ka tukunia, Vatalai koya tani; ni sa mai tagi muri ita voki lia.
+\p
+\v 24 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Au sa yali ni talai vei ira na tani, vi ira lia na sipi ni mataqali i Isireli era yali tu.
+\p
+\v 25 Sa qai qai mai na yalewa, ka cuva vua, ka tukunia, Ikonu na Turaga, ni vukei au mai.
+\p
+\v 26 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Sa yali ni vinaka me yadi na kedra na gone, ka me dai lia vi ira na koli.
+\p
+\v 27 A sa tukunia na yalewa, E dina lia, na Turaga: ia ko ira na koli era kania na meme ni kakana sa lutu mai na tepeli ni nodra turaga.
+\p
+\v 28 Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia vua, Yalewa, sa levu na nomu vabautia: me yaco vi iko me vaka na ka ko sa vinakatia. A sa bula na luvena-yalewa ena tiki ni siga koya.
+\p
+\v 29 A sa qai tani mai na vanua koya ko Jisu, ka qai voleka ki na wasawasa ko Kalili; a sa cabe ki na ulu-ni-vanua, ka tiko sobu kinia.
+\v 30 A ra sa lewe levu sara sa qai mai vua, era sa yadia mai na lokiloki, na mataboko, na galu, na gera, ka lewe levu voki; a ra sa kotori ira sobu ki na yava i Jisu; a sa vabulai ira ko koya:
+\v 31 a ra sa kurabui kinia ko ira na lewe levu, ni ra sa raicia sa vosa rawa na galu, sa bula na gera, sa qai rawa na lokiloki, a sa rai rawa na mataboko: a ra sa vacaucautakia na Kalou i Isireli.
+\p
+\v 32 Sa qai kacivi ira mai na nona tisapeli ko Jisu, ka tukunia, Au sa lomani ira na lewe levu, sa qai bogi tolu era sa tiko lia vi au, a sa yali na ka me ra kania: ia kau sa yali ni via vatalai ira yani ni ra sa yali ni kana, de ra malumalumu e gaunisala.
+\p
+\v 33 A sa tukunia vua ko ira na tisapeli, Eda na rawatia mai vi na madrai e lekutu, me ra mamau kinia ko ira na lewe levu koya?
+\v 34 A sa tukunia vi ira ko Jisu, E vica na buli madrai sa tu vi ikodou. A ra sa tukunia, E vitu, ka so na ika lalai.
+\p
+\v 35 A sa vosa ko koya vi ira na lewe levu me ra tiko sobu ena qele.
+\v 36 A sa tauria ko koya nai buli madrai e vitu kei na ika, a sa vavinavinaka, a sa dovia, a sa solia vi ira na nona tisapeli, ia ko ira na tisapeli era solia vi ira na lewe levu.
+\v 37 A ra sa kana kece lia, a ra sa mamau: a ra sa tomikia vata na vo ni ka sa dovi, ka sa vitu na sova sa sinai kinia.
+\v 38 Ia ko ira sa kana era sa lewe va na udolu na tagane, ia ko ira na yalewa vata kei na gone era sa yali ni wili.
+\p
+\v 39 A sa talai ira yani na lewe levu ko koya, a sa qai vodokia na waqa, a sa tadu ki na yasayasa va Makitala.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Sa qai qai mai ko ira na Farisi vata kei ira na tokani i Setoki, me ra vatovolei koya, a ra sa masutia me vatakila vi ira e dua na vatakilakila mai lomalagi.
+\p
+\v 2 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Ni sa raiyavi, dou sa tukunia, Ena siga vinaka; ni sa damudamu na lomalagi.
+\v 3 Ia ena savulaci, Ena siga ca ni kua; ni sa damudamu ka loaloa na lomalagi. Koi ikodou na dauvivakaisini, dou sa kila rawa na mata ni lomalagi; ia dou yali beka ni kila rawa na vivatakilakila ni gauna koya?
+\v 4 Ai tabatamata ca ka dauyalewa sa dauvaqara e dua nai vatakilakila; ka na yali ni soli kinia e dua na vatakilakila, a i vatakilakila lia i Joni na parofita. A sa qai daini ira ko koya, ka qai yani.
+\p
+\v 5 Ia ni sa tadu ko ira na nona tisapeli ki tai kadua, era sa guilecavia me yadia na madrai.
+\v 6 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, Dou raicia ka qarauni ikodou mai na nodra leveni na Farisi kei na tokani i Setoki.
+\p
+\v 7 A ra sa vivosakitakia vakai ira, ka tukunia, Sa ka beka ni da sa yali ni yadia mai na madrai.
+\p
+\v 8 Ia ni sa kila ko Jisu, sa tukunia vi ira, Koi ikodou sa lailai na nomudou vabautia, ena cava dou sa vinanuyakia kinia ena lomamudou, ni dou sa yali ni yadia mai na madrai?
+\v 9 Dou sa yali beka ni kila rawa mai, se nanumia nai buli madrai e lima vi ira e lewe lima na udolu. Ia ka vica nai su dou a vasinatia?
+\v 10 Se nai buli madrai e vitu vi ira na lewe va na udolu, ia ka vica na sova a vasinaitia?
+\v 11 E vaevei ni dou sa yali ni kila rawa niu sa yali ni vosatakia na madrai, na nodra leveni lia na Farisi vata kei nai tokani i Setoki kau sa tukunia mo dou qarauni ikodou mai kinia?
+\v 12 Era sa qai kila ni sa yali ni vosa ko koya me ra qarauni ira mai na leveni ni madrai, mai na nodrai vavuvuli lia na Farisi vata kei nai tokani i Setoki.
+\p
+\v 13 A sa tadu ko Jisu ki na yasayasa va Sisaria-Filipai, a sa tarogi ira na nona tisapeli, ka tukunia, Era sa tukunia na tamata se ko cei koi au na Luve ni tamata?
+\p
+\v 14 A ra sa tukunia, Eso, Ko Joni na dauvipapitaisotaki: ia ka so, Ko Ilaija; ia ko so voki, Ko Jeremaia, se dua tani na parofita.
+\p
+\v 15 Sa qai tukunia vi ira ko koya, Ia dou sa tukunia se ko cei ko au?
+\p
+\v 16 Sa qai vosa ko Saimoni Pita, ka tukunia, Koi ikonu na Karisito, na Luve ni Kalou bula.
+\p
+\v 17 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, Ko sa kalougata, Saimoni Pa-Jona: ni sa yali ni vatakila vi iko na lewe kei na dra, na Tamaqu lia sa tiko mai lomalagi.
+\v 18 Au sa tukunia voki lia vi iko, Ko iko ko Pita, ia e dela ni vatu koya kau na tara kinia na noqui soqosoqo lewe ni lotu; ena yali ni rawatia na matamata ni koro ni etesi.
+\v 19 Au na solia voki lia vi iko nai dola ni matanitu valomalagi: ia na ka kece lia ko na vaucia e vuravura, ena vauci mai lomalagi: ia na ka kece lia ko na serekia e vuravura, ena sereki mai lomalagi.
+\v 20 Sa qai varotia vi ira na nona tisapeli, me ra kakua ni tukunia vua e dua ni sai Jisu na Karisito ko koya.
+\p
+\v 21 Ena gauna koya sa vatekivu kinia ko Jisu, me vatakila ki vi ira na nona tisapeli, ni sa kilikili kaya me qai ki Jerusalemi, ka vosotia na ka e levu mai vi ira na matua, vata kei ira na bete levu, vata kei ira na vunivola, ka me vamatei, ka me vaturi cake voki mai enai katolu ni siga.
+\v 22 Sa qai yadia koya ko Pita, ka vatekivu me vunaucia, ka tukunia, Me vayawa vi ikonu na Turaga: na ka koya ena yali sara ni yaco vi ikonu.
+\p
+\v 23 A sa vuki ko koya, ka tukunia vi Pita, Qai tani ki dakuqu Setani: ko sa via vatarabetaki au; ni ko sa yali ni vananumia na ka ni Kalou, na ka lia ni tamata.
+\p
+\v 24 Sa qai tukunia vi ira na nona tisapeli ko Jisu, Kevaka e dua sa muri au, me kakua ni muria na lomana, ia me cola na nona kauvelatai, ka muri au.
+\v 25 Ia ko koya yadua sa via maroroya na nona bula, ena vayalia: ia ko koya yadua ena vayalia na nona bula ena vukuqu, ena maroroya.
+\v 26 Ia ka cava na kena yaga vua na tamata, kevaka e rawati vuravura taucoko, ka vayalia na yalona? Se cava ena solia na tamata mei sau ni yalona?
+\v 27 Ni sa qai mai na Luve ni tamata enai ukuuku ni Tamana, kei ira vata kaya na nona agilosi; ena qai saumia ko koya vi ira na tamata yadua me vaka na nodrai valavala.
+\v 28 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa tu eke eso, era na yali dina ni mate, era na raicia mada na Luve ni tamata ni sa qai mai ena nona matanitu.
+\c 17
+\cl Wase 17
+\p
+\v 1 Sa bogi ono sa qai yadi Pita kei Jemesa, vata kei Joni na tacina, ko Jisu, a sa yadi iratou vatikitiki ki na dua na ulunivanua cecere.
+\v 2 A sa matalia na yagona e matadratou; a sa serau na matana me vaka na matanisiga, ka sa vulavula mai na nonai sulu me vaka na rarama.
+\v 3 Ka raicia, sa sikavotu vi iratou ko Mosese kei Ilaija, a ratou sa vivosaki kaya.
+\v 4 Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia vi Jisu, Na Turaga, sa vinaka na nodatou tiko na vanua gona: kevaka ko ni sa vinakatia, me kitou tara ena vanua gona e tolu na vale vacevaceva; e dua me nomuni, ka dua me nei Mosese, ka dua me nei Ilaija.
+\p
+\v 5 Ni sa vosa tiko ko koya, raicia, sa dua na o lumilumisa sa varurugi iratou: ka raicia, sa rogo e dua na vosa mai na o, sa tukunia, Koya na noqu Gone ni toko, au sa dau vinakatia valevu; dou varogoci koya.
+\v 6 Ia ni ratou sa rogocia na tisapeli, eratou sa cuva vatoboicu ka ra sa rere valevu.
+\p
+\v 7 A sa qai mai ko Jisu ka tarai iratou, ka tukunia, Tu cake, ka kakua ni rere.
+\v 8 Ia ni ratou sa ta cake, eratou sa yali ni raicia e dua voki, ko Jisu dua loa lia.
+\p
+\v 9 Ia ni ratou sa qai sobu tiko mai na ulunivanua, sa varotia vi iratou ko Jisu, ka tukunia, Kakua ni tukunia vua e dua na veika sa rairai, ka malua me tu cake voki mai na mate na Luve ni tamata.
+\p
+\v 10 A sa tarogi koya ko iratou na nona tisapeli, ka tukunia, A cava era sa tukunia kinia na vunivola ni sa dodonu me liu mada mai ko Ilaija?
+\p
+\v 11 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi iratou, Sa qai dina mada mai ko Ilaija, me vukicia na ka kece me vinaka voki.
+\v 12 Ia kau sa tukunia vi ikodou, Sa lesu ena vanua gona ko Ilaija, a ra sa yali ni kilai koya, a ra sa caka vua na kece lia era sa vinakatia: era na vararawatakia va voki lia kinia na Luve ni tamata.
+\v 13 Eratou sa qai kila na tisapeli ni sa vosataki Joni na dauvipapitaisotaki vi iratou ko koya.
+\p
+\v 14 Ia ni ratou sa yaco vi ira na lewe levu, sa qai mai vua e dua na tamata, ka tekiduru vua, ka tukunia.
+\v 15 Ikonu na Turaga, ni lomani koya na luvequ-tagane: ni sa tauvi koya na lialia, a sa rarawa valevu: sa bale valevu ki na bukawaqa. Ka valevu ki na bukawaqa, ka valevu ki na wai:
+\v 16 ia kau a yadia vi iratou na nomuni tisapeli, a ratou sa yali ni vabulai koya rawa.
+\p
+\v 17 Sa qai vosa ko JIsu, ka tukunia, Ai tabatamata yali ni vabautia ka yalo vatani! A cava na kena dede meu tiko kei ikodou? A cava na kena dede meu vosoti ikodou? Yadi koya mai vi au koya.
+\v 18 Sa qai vunaucia na tevoro ko Jisu; a sa qai tani mai vua: a sa bula na gone ena tiki-ni-siga koya.
+\p
+\v 19 Era sa qai qai vatikitiki mai na tisapeli vi Jisu, a ra sa tukunia, Ena vuku ni cava kitou sa yali ni tovoci koya tani rawa kinia?
+\p
+\v 20 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Ena vuku ni dou sa yali ni vabautia: niu sa tukunia vaidina vi ikodou, Kevaka e tu vi ikodou na vabautia e vaka na sore ni mosita, dou na tukunia ki na ulunivanua koya. Qai tani ki na vanua koya ka na qai tani: a sa yali na ka ena dredre vi ikodou:
+\v 21 ia ko ira sa va koya era na yali ni tovoci tani loa, ena daumasu lia kei na daulolo.
+\p
+\v 22 Ia ni ra sa qai voli e Kalili, sa tukunia vi ira ko Jisu, Ena soli yani na Luve ni tamata kei na ligadra na tamata:
+\v 23 ka ra na vamatei koya, ka na vaturi cake voki mai ko koya enai katolu ni siga. A sa rarawa valevu na lomadra.
+\p
+\v 24 Ia ni ra sa tadu ki Kapenaumi, sa qai mai vi Pita ko ira sa kumunia vata na soli ki na vale ni Kalou; ka tukunia, sa yali li ni caka na soli ki na vale ni Kalou na nomudoui vavuvuli?
+\v 25 Sa tukunia ko koya, Sa solia. Ia ni sa curu ki vale, sa vosa taumada ko Jisu, ka tukunia, A cava ko lewa, Saimoni? Era sa tarogia vi cei nai vacavacava se na soli ko ira na turaga vavuravura vi ira na nodra gone, se vi ira na nodra gone, se vi ira lia na tani?
+\p
+\v 26 Sa tukunia vua ko Pita, Vi ira lia na tani. Sa tukunia vua ko Jisu, sa qai lalaga na gone.
+\v 27 Ia me da kakua ni vacalai ira, mo qai ki matasawa, ka viritakia na siwa, ka tauria na ika ena yavi mada mai; ia ni ko sa basukia na gusuna, ko na raicia kinia e dua nai lavo: koya mo yadia vi ira me nodarui tavi.
+\c 18
+\cl Wase 18
+\p
+\v 1 Ena gauna koya sa qai mai vi Jisu ko ira na tisapeli, ka tarogia, Ko cei sa levu cake ena matanitu valomalagi?
+\p
+\v 2 A sa kacivia mai e dua na gone lailai ko Jisu, ka vaturia ena kedra maliwa,
+\v 3 ka sa tukunia, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Kevaka dou sa yali ni saumaki mai, ka yaco me vaka na gone lalai, dou na yali sara ni curu ki na matanitu valomalagi.
+\v 4 Ia ko koya sa vamalumalumutaki koya me vaka na gone lailai koya, ko koya lia sa levu cake ena matanitu valomalagi.
+\v 5 Ia ko koya yadua sa vinakatia e dua na gone lailai vakoya ena vuku ni yacaqu, sa vinakati au.
+\p
+\v 6 Ia ko koya sa vacala e dua vi ira na lalai koya era sa vabauti au, sa vinaka vua kevaka ka varubeci e domona e dua na vatu i qaqi levu, ka vadromucia ki na wasaliwa titobu.
+\v 7 Sa ca ko vuravura ena vuku ni vivacalai! Ni sa mama me yali ni yaco mai na vivacalai; ia sa ca vua na tamata sa vayacoria na vivacalai!
+\v 8 Ia kevaka sa vacalai iko na ligamu se na yavamu, mudukia tani, ka dainia tani vi iko: sa vinaka vi iko mo curu ki na bula ka yava dua se liga dua, a sa ca me rua na ligamu se rua na yavamu ka mo dai ki na bukawaqa sa yali ni mudu.
+\v 9 Ia kevaka sa vacalai iko na matamu, vecukia tani, ka dainia tani vi iko; sa vinaka vi iko mo curu ki na bula ka dua lia na matamu, ka sa ca me rua na matamu ka mo dai ki eli sa waqa kinia na buka.
+\p
+\v 10 Lewai ikodou vinaka mo dou kakua ni becia e dua vi ira na lalai koya; niu sa tukunia vi ikodou, A nodra agilosi mai lomalagi era sa raicia tiko lia na mata i Tamaqu sa tiko mai lomalagi.
+\v 11 Ni sa qai mai na Luve ni tamata me vabulai koya sa yali.
+\v 12 Dou lewa vaevei? Kevaka e dua na tamata sa dua na drau na nona sipi, a sa yali e dua, ena yali beka ni dainia laivi tu e ciwasagavulu ka ciwa, ka qai ki na viulunivanua me vaqarai koya ka yali?
+\v 13 Ia kevaka sa raicia, au sa tukunia vaidina vi ikodou, ena reki valevu e na vuku ni sipi koya, ka valailai lia ena vuku ni ciwasagavulu ka ciwa sa yali.
+\v 14 Sa va voki lia koya na Tamamudou sa tiko mai lomalagi, ni sa yali ni vinakatia me yali e dua vi ira na lalai koya.
+\p
+\v 15 Ia kevaka sai valavala ca vi iko na wekamu, qai ka vunaucia ni drau sa tiko vi ikodrau lia: kevaka ena rogoci iko, ko sa qai rawai koya na wekamu.
+\v 16 Ia kevaka ena yali ni rogocia, me qai lewe dua se lewe rua voki mo yadia vata ki iko, me vaidinadinatakia na vosa kece lia ena gusu ni dautukutuku e lewe rua se lewe tolu.
+\v 17 Ia kevaka e bese ni rogoci iratou, tukunia vei ira nai soqosoq lewe ni lotu; ia kevaka e bese ko koya ni rogoci ira nai soqosoqo lewe ni lotu, me qai vaka na tawa lotu kei koya sa kumunia nai vacavacava vi iko ko koya.
+\v 18 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, A ka kece lia dou na vaucia e vuravura ena vauci voki lia mai lomalagi; ia na ka kece lia dou na serekia e vuravura, ena sereki voki lia mai lomalagi.
+\v 19 Au sa tukunia voki vi ikodou. Kevaka e lewe rua vi ikodou sa lomavata e vuravura, me kerea e dua na ka, ena vayacoria vi rau na Tamaqu sa tiko mai lomalagi.
+\v 20 Ia ena tikinia sa soqoni vata kinia e lewe rua, se lewe tolu, ena yacaqu, au sa tiko kinia ena kedratou maliwa.
+\p
+\v 21 Sa qai qai mai vua ko Pita, ka tukunia, Noqu Turaga, mei valavala ca vavica mada vi au na wekaqu, kau kakua lia ni cudruvia? Me vavitu?
+\p
+\v 22 Sa tukunia vua ko Jisu, Au sa yali ni tukunia vi iko, me vavitu loa lia: me vavitusagavulu na vitu.
+\v 23 Ko koya lia koya sa vatauvatani kinia na matanitu valomalagi ki na dua na tui, sa via tarogi ira na nona tamata.
+\v 24 Ia ni sa vatekivu ko koya me vatarogia, sa qai yadi mai vua e dua, sa tini na udolu na nona taledi sa yali ni saumia.
+\v 25 Ia ni sa yali vua na ka me saumia kinia, sa tukunia na nona turaga me volitakia ko koya, kei ira na watina, kei iratou na luvena, kei na ka kece lia sa tu vua, me saumia kinia.
+\v 26 Sa qai cuva sobu na tamata, ka masuti koya, ka tukunia, ikonu na Turaga, ni vosoti au mada lia, kau na saumia kece lia vi ikonu.
+\v 27 Sa qai yalovinaka mai na turaga ni tamata ko ya, ka sa serekia, ka dainia me kakua ni saumia.
+\v 28 A sa qai ki tuba na tamata koya, ka sa raicia e dua na nonai tokani, sa yali ni saumia vua e dua na drau na pene: a sa tauria ka kidomokia, ka tukunia, saumia mada vi au na nomu dinau.
+\p
+\v 29 Sa qai cuva sobu na nonai tokani ki na yavana, a sa vamasutia, ka tukunia, Mo vosoti au mada lia, kau na saumia kece lia vi iko.
+\v 30 A sa bese ko koya: a sa qai ka dainia ki na vale ni vivesu, me saumia mada na nona dinau.
+\v 31 Ia ko ira na nonai tokani ni ra sa raicia na ka sa caka era sa rarawa valevu, a ra sa qai ki tukunia vua na nodra turaga na ka kece lia sa caka.
+\p
+\v 32 Ia na nona turaga, ni sa kacivi koya mai, sa tukunia vua, Tamata ca, au a sereki iko mai na dinau levu o koya, ni ko sa masuti au:
+\v 33 e yali beka ni kilikili vi iko mo yalovinaka vua na nomui tokani, me vaka kau a yalovinaka vi iko?
+\v 34 A sa cudru na nona Turaga. A sa soli koya vi ira nai vatawa ni vale ni vivesu, me saumia kece mada na nona dinau.
+\v 35 Ena caka va voki lia kinia vi ikodou ko Tamaqu valomalagi, kevaka dou sa yali ni dui serekia na wekamudou, mai na vu ni yalomudou, mai nai sau ni nodra caka ca.
+\c 19
+\cl Wase 19
+\p
+\v 1 Ni sa vaotia ko Jisu na vosa koya, sa qai qai tani e Kalili, ka yaco ki na yasayasa va-Jutia ena tai kadua ni Joritani;
+\v 2 a ra sa lewe levu sara era sa muri koya a sa vabulai ira mai kinia ko koya.
+\p
+\v 3 A sa qai mai vi koya ko ira na Farisi, ka vatovolei koya, ka tukunia vua, Sa tara vua na tagane me dainia na watina ena vuku ni ka kece lia, se yali?
+\p
+\v 4 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Dou a yali beka ni wilikia, ko koya sa buli rau enai vatekivu sa bulia lia na tagane kei na yalewa,
+\v 5 a sa tukunia, Ena vuku ni ka koya ena daini tamana kei na tinana na tagane, ka kabitia na watina: a rau na lewe dua?
+\v 6 O koya koya erau sa yali kinia ni lewe rua tiko, erau sa lewe dua lia: ia na ka sa vaucia vata na Kalou, me kakua ni tawasea rua na tamata.
+\p
+\v 7 Era sa tukunia vua, A cava sa varotia kinia ko Mosese me solia vua nai vola ni vidai, ka qai dainia tani?
+\p
+\v 8 Sa tukunia vi ira ko koya, Ena vuku ni nomudou loma kaukauwa sa vosoti ikodou kinia ko Mosese mo dou dainia tani na watimudou: ia ka yali ni vakoya mai nai vatekivu.
+\v 9 Ia kau sa tukunia vi ikodou, O koya ena dainia tani na watina, ke sa yali ni dautagane, ka qai kei vawati ki na dua tani, sa dauyalewa; ko koya voki lia erau qai viwatini kei na yalewa sa dai, sa dauyalewa.
+\p
+\v 10 Sa tukunia vua ko ira na nona tisaipeli, Koya sa vakoya na lewa vua na tagane kei na watina, koya sa vinaka me kakua ni caka na vawati.
+\p
+\v 11 A sa tukunia vi ira ko koya, Sa yali ni rawatia na ka koya na tamata kece lia, ko ira lia sa soli vi ira.
+\v 12 Eso sa kua ni vawati, ni ra sa sucu vakinia mai na kete i tinadra: ka so sa kua ni vawati, ni sa seleti ira ko ira na tamata: ka so sa kua ni vawati, ni ra sa lewa me ra vakinia ena vuku ni matanitu valomalagi. Ko koya sa rawatia me vabautia, me vabautia.
+\p
+\v 13 A sa qai yadi mai vua eso na gone lalai, me tabaki ira ko koya ena ligana, ka masulakia: a sa vunauci ira ko ira na tisaipeli.
+\v 14 A sa tukunia ko Jisu, Daini ira na gone lalai, ka kakua ni tarovi ira, ni ra sa qai mai vi au; ni sa vataki ira na lewe ni matanitu valomalagi.
+\v 15 A sa tabaki ira ena ligana ko koya, ka qai qai tani mai gona.
+\p
+\v 16 A sa raicia, sa qai mai e dua, ka tukunia vua, Vavuvuli vinaka, a cava na ka vinaka meu caka, meu rawatia kinia na bula yali ni mudu?
+\p
+\v 17 A sa tukunia vua ko koya, A cava ko sa tarogi au kinia e na vuku ni ka vinaka? Sa dua loa lia sa vinaka; ia kevaka ko sa via curu ki na bula, mo muria na vunau.
+\p
+\v 18 Sa tukunia vua ko koya, A vunau cava? A sa tukunia ko Jisu, Mo kakua ni laba, Mo kakua ni caka na vibutakoci, Mo kakua ni butako, Mo kakua ni vibeitaki vailasu,
+\v 19 Varokoroko vi rau na tamamu kei na tinamu: ka, Mo lomania na kai nomu me vaka ko sa lomani iko.
+\p
+\v 20 Sa tuknia vi koya na cauravou, A ka kece lia koya kau a vabautia lia ni kau sa gone ka yacovia na siga koya; a cava voki sa vo vi au?
+\p
+\v 21 Sa tukunia vua ko Jisu, Kevaka ko sa vinakatia mo vinaka sara, mo qai, mo volitakia na nomui yau, ka solia vi ira sa dravudravua, ko na qai vaiyau mai lomalagi: ia mo qai mai, mo muri au.
+\v 22 Ia ni sa rogocia na vosa koya na cauravou, sa qai tani a sa rarawa na lomana: ni sa levu na nonai yau.
+\p
+\v 23 A sa qai tukunia vi ira na nona tisaipeli ko Jisu, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena dredre vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu valomalagi:
+\v 24 ia kau sa tukunia voki vi ikodou, sa rawarawa me curumia na mata ni cula na kameli, ia ka mama vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 25 Ia ni ra sa rogocia na nona tisaipeli, era sa kidacala sara, ka tukunia, Ko cei ena qai vabulai rawa?
+\p
+\v 26 A sa varaici ira ko Jisu, ka tukunia, vi ira, Koya sa mama sara vi ira na tamata; ia sa rawarawa sara lia vua na Kalou na ka kece lia.
+\p
+\v 27 Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia vua, Raicia, kitou sa dainia na ka kece, ka muri ikonu: a cava ena qai nitou?
+\p
+\v 28 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Koi ikodou sa muri au, ni na yaco na vivadodonutaki, ni na tiko na Luve ni tamata enai tikotiko vaturaga ni nonai ukuuku, dou na qai tiko voki lia kinia enai tikotiko vaturaga e tinikarua, me lewai ira na mataqali ni Isireli e tinikarua.
+\v 29 Ia ko koya yadua sa dainia na vale, se na vitacini, se na ganena, se na tamana, se na tinana, se na luvena, se na vanua, ena vuku ni yacaqu, ena yadrau ena rawatia; ena taukenia voki lia na bula yali ni mudu.
+\p
+\v 30 Ia era lewe levu sa liu era na muri; kei ira voki lia sa muri era na liu.
+\c 20
+\cl Wase 20
+\p
+\v 1 Na matanitu valomalagi sa tautauvata kei na tamata sa taukenia e dua na vale, a sa qai ko koya ena savulaci caca me voli ira eso na tamata me mai cakacaka e nona were ni vaini.
+\v 2 Ia ni sa vivosaki kei ira na tamata cakacaka me ra tauyadua na pene ena dua na siga me kedrai voli, sa qai talai ira ki na nona were ni vaini.
+\v 3 A sa qai ko koya enai katolu ni aua, a sa raici ira eso voki era sa tu loa lia ena rara ni vivoli,
+\v 4 a sa tukunia vi ira, Dou qai voki lia ki na were ni vaini, caka na ka e dodonu, kau na solia vi ikodou. A ra sa qai.
+\v 5 Sa qai voki ko koya enai kaono kei nai kaciwa ni aua, a sa caka vakinia.
+\v 6 Sa qai qai ko koya enai katinikadua ni aua, a sa raici ira eso voki era sa tu loa lia, a sa tukunia vi ira, Dou sa tu loa lia vacava gona ena siga ka yacovia na bogi?
+\p
+\v 7 Era sa tukunia vua, Ni sa yali e dua sa lavakia vi itatou. Sa tukunia vi ira ko koya, Dou qai voki lia ki na were ni vaini
+\v 8 Ia ni sa raiyavi mai, sa tukunia na turaga ni were ni vaini vua na nona tamata, Kacivi ira mai na tamata cakacaka, ka solia vi ira na kedrai voli, mo vatekivu vi ira sa muri, mo tinia vi ira sa liu.
+\v 9 Ia ni ra sa qai mai ko ira na tamata ni kenai katinikadua ni aua, era sa tauyadua, na pene.
+\v 10 Ia ni sa qai mai ko ira era sa liu, era sa nanumia era na rawatia valevu cake; ia ka ra sa yadua lia na pene.
+\v 11 Ia ni ra sa tauria, era sa qai didi vua nai taukei ni vale,
+\v 12 ka tukunia, Ko ira koya era sa muri, sa dua loa lia na aua era sa cakacaka kinia, ia ko sa vatautauvatataki kimamu kei ira, ia kimamu sa colatia na kena bibi kei na todra ni siga.
+\p
+\v 13 A sa vosa ko koya vua e dua vi ira, ka tukunia, Noqui tau, au sa yali ni vacacani iko: edaru sa yali li ni vivosaki me dua lia na nomu pene?
+\v 14 Mo yadi koya sa nomu, ka qai; sa lomaqu meu solia vua koya ka muri, me vaka vi iko;
+\v 15 sa yali beka ni tara meu vitaliatakia na noqu ka? Se sa ca beka na matamu niu sa yalovinaka?
+\v 16 Ena sa vakinia, ena liu ko ira sa muri, ka na muri ko ira sa liu.
+\p
+\v 17 Ia sa qai cake ki Jerusalemi ko Jisu, ka sa yadi ira vatikitiki tani na tisaipeli e lewe tinikarua mai na salatu, ka tukunia vi ira.
+\v 18 Raicia, eda sa qai cake ki Jerusalemi; ka na soli yani na Luve ni tamata vi ira na bete levu, kei ira na vunivola; ia era na lewai koya me mate,
+\v 19 era na qai solia vi ira na matanitu tani me ra valialia, ka vakanakuitatakia, ka vakotia ki na kauveilatai; ena qai tu cake voki mai ko koya enai katolu ni siga.
+\p
+\v 20 Sa qai qai mai vua na tinadrau na luve i Sepete, kei rau na luvena-tagane, ka cuva, ka kerea vua e dua na ka.
+\v 21 A sa tukunia vua ko koya, A cava ko sa vinakatia? Sa tukunia vua ko koya, Mo ni lewa me rau tiko na luvequ koya, e dua ena ligamu i matau, ka dua ena ligamu i mawi, ena nomuni matanitu.
+\p
+\v 22 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia, Dou sa yali ni kila na ka dou kerea: drau sa rawatia beka mo drau somia na bilo kau na somi kinia? Erau sa tukunia vua, Kirau sa rawatia.
+\p
+\v 23 A sa tukunia ko koya vi rau, Drau na somia dina na mequ bilo: ia me tiko ena ligaqu i matau, ki na ligaqu i mawi, sa yali ni noqu meu solia vailoa, vi ira lia sa varautakia ko Tamaqu me nodra.
+\p
+\v 24 Ia ni ra sa rogocia ko ira na lewe tini, era sa cudru sara vi rau na vitacini.
+\v 25 A sa kacivi ira mai ko Jisu, ka tukunia, Dou sa kila, ni ra sa lewai ira na vimatanitu na nodra turaga, ka sa vitalia vi ira ko ira sa qaqa.
+\v 26 Ia ena yali ni vakinia vi ikodou; ia me nomudou tamata lia ko koya yadua vi ikodou sa viavialevu:
+\v 27 ka me nomudou tamata ko koya yadua vi ikodou sa viaviaturaga:
+\v 28 me vaka sa yali ni qai mai na Luve ni tamata me qaravi, ka me dauviqaravi lia, ka me solia na nona bula me kedrai voli e lewe levu.
+\p
+\v 29 A ra sa qai tani mai Jeriko, a sa lewe levu sara sa muri koya.
+\v 30 Ka raicia, e lewe rua na tamata mataboko sa tiko ena bati ni sala, ia ni rau sa rogocia sa qai voli yani ko Jisu, erau sa kacikaci, ka tukunia, Mo ni lomani kirau mai, na Turaga, na Luve i Tevita.
+\v 31 A sa vunauci rau ko ira na lewe levu me rau tiko lo: a rau sa qai kaci valevu kinia, ka tukunia, Mo ni lomani kirau mai, na Turaga, na Luve i Tevita.
+\p
+\v 32 A sa qai tu vadua ko Jisu, ka kacivi rau, ka tukunia, A cava drau sa vinakatia meu caka vi kodrau?
+\v 33 Erau sa tukunia vua, Na Turaga, me rai rawa na mata i kirau.
+\v 34 A sa yalololoma ko Jisu, a sa tara na matadrau: a sa rai vinaka vasauri na matadrau, a rau sa muri koya.
+\c 21
+\cl Wase 21
+\p
+\v 1 Ia ni ra sa qai toro voleka ki Jerusalemi, ka yaco ki Pecifaki, ki na ulunivanua ni violive, sa tala e lewe rua na tisaipeli ko Jisu,
+\v 2 ka tukunia vi rau, Drau qai ki na koro lailai sa donui kodrau, ka drau na raicia sara e dua na asa sa noka tu, ka sa tu vata kaya na luvena: drau serekia, ka yadia mai vi au:
+\v 3 ia kevaka e dua sa vosa kinia vi kodrau, drau tukunia Erau sa yaga vua na Turaga: ena qai solia sara kinia ko koya.
+\p
+\v 4 A sa caka koya, me vayacori kinia na vosa sa tukunia na parofita, ka tukunia,
+\v 5 Tukunia vua sa toka mai Saioni, Raicia, sa qai mai vi iko na nomu Tui, Sa yalomalua, a sa vodokia e dua na asa, kei na luve ni asa.
+\p
+\v 6 A rau sa qai na tisaipeli, ka caka me vaka ka varotia vi rau ko Jisu,
+\v 7 ka yadia mai na asa, kei na luvena; ka tevukia kinia na nodraui sulu, ka vavodoki koya kinia.
+\v 8 A ra sa lewe levu sara sa tevukia na nodrai sulu e gaunisala; ka so voki era musukia eso na taba ni kau, ka dui dainia ena gaunisala.
+\v 9 Ia ko ira na lewe levu sa liu, kei ira sa muri, era sa kaci, ka tukunia, Osana vua na Luve i Tevita! Sa kalougata ko koya sa qai mai ena yaca ni Turaga! Osana ki cake sara!
+\p
+\v 10 Ia ni sa yaco ki Jerusalemi ko koya, sa yavala kece lia na lewe ni koro, ka tukunia, Ko cei li koya?
+\p
+\v 11 A ra sa tukunia na lewe levu, koya ko Jisu na parofita mai Nasareci e Kalili.
+\p
+\v 12 A sa curu ko Jisu ki na valenisoro ni Kalou, ka tovoci ira kece lia era sa vivoli ena valenisoro; sa vukicia voki lia na nodra tepeli era sa visau i lavo, kei na nodrai tikotiko era sa volitakia na ruve;
+\v 13 a sa tukunia vi ira, Sa volai, A noqu vale ena vatokai me vale ni masu, ia dou sa caka me nodra qara na daubutako.
+\p
+\v 14 A sa qai mai vua ki na valenisoro eso na mataboko kei na lokiloki; a sa vabulai ira ko koya.
+\p
+\v 15 Ia ni ra sa raicia ko ira na bete levu kei ira na vunivola na veika e vivakurabuitaki sa caka ko koya, kei ira na gone lalai era sa kaci ena valenisoro, ka tukinia, Osana vua na Luve i Tevita! Era sa cudru sara lia,
+\v 16 ka tukunia vua, Ko sa rogocia na ka era vosatakia ko ira koya, se yali? A sa tukunia vi ira ko Jisu, Io; dou sa yali beka ni wilikia, Mai na gusudra na gone lalai kie ira sa sucu tiko, ko sa caka me vinaka sara na varokoroko?
+\p
+\v 17 A sa daini ira yani ko koya, ka qai tani ena koro ki Pecani; a sa moce kinia.
+\p
+\v 18 Ia ena savulaci ni sa lesu voki tiko ki nakoro, sa viakana.
+\v 19 A sa raicia e dua na vu ni lolo e na gau-ni-sala, e sa qai kinia, a sa yali ni raicia kinia e dua na ka, a drauna loa, a sa tukunia kinia, Mo kakua voki ni vua ka yali ni mudu. A sa malai sara vasauri na vu ni lolo.
+\p
+\v 20 Ia ni ra sa raicia na tisaipeli, era sa kurabui, ka tukunia, Sa vaevei ni sa tei malai vasauri na lolo?
+\p
+\v 21 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, kevaka e tu vi ikodou na vabauta, ka yali ni vatitiqa, dou na yali ni caka loa lia na ka sa yaco ki na vu ni lolo, ia kevaka dou na tukunia voki lia ki na ulunivanua koya, Mo cavu laivi, ka mo dai ki na wasaliwa; ena yaco lia.
+\v 22 Kei na ka kece sara lia dou na kerea ena masu, ni dou sa vadinatia, dou na rawatia.
+\p
+\v 23 A sa curu ko koya ki na valenisoro, ia ni sa vavuvuli tiko, sa qai mai vua ko ira na bete levu kei ira na nodra qase na tamata, ka tukunia, Ko sa lesi mai vi mo caka na veika koya? Ia ko cei sa solia vi iko nai lesilesi koya?
+\p
+\v 24 Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Au na tarogi ikodou voki lia ena dua na ka; kevaka dou na tukunia vi au, au na qai tukunia voki lia vi ikodou se kau sa lesi mai vi meu caka na veika koya:
+\v 25 Sa vu mai vi na papitaiso i Joni? Mai lomalagi, se mai na tamata? A ra sa vivosakitakia vakai ira, ka tukunia, Kevaka eda tukunia, E vu mai lomalagi; ena qai tukunia ko koya vi ita, Ia dou a yali ni vadinati koya ena vuku ni cava?
+\v 26 Ia kevaka eda na tukunia, E vu mai na tamata; eda sa rerevaki ira na lewe levu; ni ra sa vakasama kece lia sa parofita ko Joni.
+\v 27 A ra sa vosa vi Jisu, ka tukunia, Kitou sa yali ni kila. Sa qai tukunia vi ira ko koya, Au na yali voki lia ni tukunia vi ikodou se kau sa lesi mai vi meu caka na veika koya.
+\p
+\v 28 Ia ka cava dou lewa? Sa dua na tamata sa lewe rua na luvena-tagane; a sa qai vua sa matua, ka tukunia, Na luvequ, qai ki cakacaka ni kua ki na noqu were-ni-vaini.
+\p
+\v 29 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Au sa yali ni vinakatia; ia sa qai vivutuni emuri ka qai.
+\p
+\v 30 Sa qai qai vua sa gone, ka vosa vakinia. A sa vosa ko koya, ka tukunia, au sa qai, saka; ia ka sa yali ni qai.
+\v 31 Ko cei vi rau sa muria na loma i tamana? Era sa tukunia vua, Ko koya sa matua. Sa tukunia vi ira ko Jisu, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ko ira sa kumunia nai vacavacava kei ira na dautagane, era sa curu eliu vi ikodou ki na matanitu ni Kalou.
+\v 32 Ni sa qai mai vi ikodou ko Joni enai valavala ni yalododonu, ia dou sa yali ni vadinatia: Ia ko ira sa kumunia nai vacavacava kei ira na dautagane, era sa vadinatia: ia koi ikodou, ni dou sa raicia, dou sa yali ni vivutuni emuri, mo dou vadinatia.
+\p
+\v 33 Dou rogocia e dua voki na vosa vatautauvata: Sa dua na tamata sa taukenia e dua na vale, sa tea e dua na were-ni-vaini, a sa viribaitia vavolivolitia, a sa kelia kinia nai keli-ni-waini, a sa tara na nodra vale nai vatawa, a sa lisitakia vi ira eso nai vatau-ni-were, a sa qai qai ki na vanua tani.
+\v 34 Ia ni sa voleka mai na vula i matua, sa talai ira na nona tamata ko koya vi ira nai vatau-ni-were, me ra yadia mai na vuana me nonai votavota
+\v 35 A ra sa tauri ira na nona tamata ko ira nai vatau-ni-were, a ra sa yavitia e dua, ka vamatea e dua, ka vavirikia e dua.
+\v 36 A sa tala voki eso tani na tamata, era lewe levu cake vi ira ka liu; a ra sa caka vakinia vi ira.
+\v 37 Sa oti, sa qai tala na luvena vi ira, ka tukunia, Era na varokorokotakia na luvequ.
+\p
+\v 38 Ia ni ra sa raicia na luvena ko ira nai vatau-ni-were, era sa tukunia vakai ira, O koya koya nai taukei emuri; tou mai vamatea, me da sugutia na nona vanua me noda.
+\v 39 A ra sa tauria ka bilirakia ki na taudaku ni were-ni-vaini, ka vamatea.
+\v 40 Ia ni sa qai mai na turaga ni were-ni-vaini, a cava ena caka vi ira nai vatau-ni-were koya?
+\p
+\v 41 Era sa tukunia vua, Ena vamatei ira vararawa na tamata ca koya, ka lisitakia na were-ni-vaini kivei ira eso tani nai vatau-ni-were, era na solia vua na vuana ena kena yabaki.
+\p
+\v 42 Sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou a yali beka ni wilikia enai Vola Tabu, Na vatu era sa besetakia ko ira na matai ni vale. Sa yaco me kenai vadei ena tutu ni vale: Koya na cakacaka i Jiova, Ka sa ka e vivakurabuitaki e matada?
+\p
+\v 43 Ko koya koya kau sa tukunia kinia vi ikodou, Ena yadi tani vi ikodou na matanitu ni Kalou, me soli vi ira na lewe ni vanua era na vuatakia mai na vuana.
+\v 44 Ia ko koya ena lutu ki na vatu koya, ena dasila kinia; ia ko koya ena lutukia, ena vurumemea me vaka na nuku.
+\p
+\v 45 Ia ni ra sa rogocia ko ira na bete levu kei ira na vunivola na nona vosa vatautauvata, era sa kila sa vosataki ira ko koya.
+\v 46 Ia ni ra sa via tauria, era sa rerevaki ira na lewe levu, ni ra sa vakasama sa parofita ko koya.
+\c 22
+\cl Wase 22
+\p
+\v 1 A sa vosa voki ko Jisu, ka tukunia vi ira na vosa vatautauvata, ka tukunia,
+\v 2 Sa tautauvata na matanitu valomalagi kei na dua na tui, ko koya sa caka na magiti ni vawati ni luvena tagane;
+\v 3 a sa talai ira yani na nona tamata me ra qai vi ira ka sureti ira voki lia ki na kana magiti ni vawati: a ra sa yali ni via qai mai.
+\v 4 Sa qai tala voki ko koya na tamata tani eso, ka tukunia, Qai ka tukunia vi ira era sureti, Raicia, kau sa varautakia oti na noqui vasigalevu: sa vamatei eso na noqu pulumokau, kei na noqu manumanu uro, ka sa varautaki oti tu na ka kece lia; dou qai mai ki na kana magiti ni vawati.
+\v 5 A ra sa vaweleweletakia, a ra sa dui qai, e dua i na nona were, ka dua i na nona vivoli:
+\v 6 ia ko ira na kena vo, era sa tauri ira na nona tamata, ka vacacania, ka vamatea.
+\v 7 Ni sa qai rogocia na tui, sa cudru ko koya; a sa talai ira na nonai valu, ka vakawabokotaki ira na daulaba koya, ka visa na nodra koro.
+\v 8 Sa qai tukunia ko koya vi ira na nona tamata, Sa varautakia oti tu na magiti ni vawati, a ra sa yali ni yaga kinia ko ira ka sureti:
+\v 9 Ko koya mo dou qai qai ki na visalatu, ia ko ira kece lia dou na raicia, dou sureti ira mai ki na kana magiti ni vawati.
+\v 10 Era sa qai qai yani ko ira na tamata koya ki na visalatu, ka vasoqoni ira kece lia era sa raicia, se ra ca se ra vinaka; a sa mai tiko me ra kania na magiti ni vawati.
+\v 11 A sa qai curu mai na tui me raici ira era sa tiko me ra kana, a sa raicia kinia e dua na tamata sa yali ni vaisulu enai sulu ni vawati:
+\v 12 a sa tukunia vua, Noqui tau, e vaevei ni ko sa curu mai ki na vanua koya ni sa yali vi iko nai sulu ni vawati? A sa vagagalu lia ko koya.
+\v 13 Sa qai tukunia na tui vi ira na nona tamata, Dou vesukia, a yavana kei na ligana, ka yadi koya tani, ka dainia ki na butobuto e tuba; ena dautagi kinia, ka vasequruquru bati.
+\v 14 Ni ra sa lewe levu era sa kacivi, ka lewe lailai era sa digitaki.
+\p
+\v 15 Sa ra qai qai ko ira na Farisi, a ra bose se ra na coriti koya vaevei ena nona vosa.
+\v 16 A ra sa talai ira na nodra tisaipeli vua, vata kei ira nai tokani i Eroti, me ra tukunia, Vavuvuli, kitou sa kila ko sa dina, ka sa vatavuvulitakia vaidina nai valavala sa vinaka vua na Kalou, ia ko sa yali ni rerevakia e dua: ni ko sa yali ni doka na matadra na tamata:
+\v 17 o koya mo qai tukunia vi kitou, A cava ko lewa? Sa tara me da soli ka ni matanitu vi Sisa, se yali?
+\p
+\v 18 A sa kila na nodra yaloca ko Jisu, ka tukunia, Dou sa dauveretaki au ena vuku ni cava, koi ikodou na dauvivakaisini?
+\v 19 Vatakila mai vi au nai lavo ni soli. A ra sa yadia mai vua e dua na pene.
+\v 20 A sa tukunia vi ira ko koya, A mata i cei koya, ki na yaca i cei sa volai tu?
+\p
+\v 21 Era sa tukunia vua, A ni Sisa. Sa qai tukunia vi ira ko koya, Mo dou qai solia vi Sisa na ka ni Sisa; vi koya voki lia na Kalou na ka sa nona na Kalou.
+\v 22 Ia ni ra sa rogocia, era sa kurabui; a ra sa daini koya, ka qai yani.
+\p
+\v 23 Ena siga koya era sa qai mai vi koya eso nai tokani i Setoki, ko ira era sa dau tukunia ni na yali ni tu cake voki na mate, a ra sa tarogia,
+\v 24 ka tukunia, Vavuvuli, sa tukunia ko Mosese, Kevaka sa mate e dua na tamata vawati, ka yali na luvena, me rau qai viwatini kei na nona yada na tuakana se na tacina, me vakawa kinia ko koya vua na tacina se tuakana.
+\v 25 Ia ka tiko kei kitou na matavitacini eratou lewe vitu: a sa vawati ko koya sa matua, a sa mate, ka yali na luvena, a sa dainia vua na tacina na watina:
+\v 26 a sa vaka voki lia kinia nai karua, kei nai katolu, ka yaco kei nai kavitu:
+\v 27 sa qai mate emuri na yalewa:
+\v 28 ia ni na tu cake voki na mate, ena wati i cei vi iratou na lewe vitu ko koya? Ni ratou sa watina ko iratou kece lia.
+\p
+\v 29 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Dou sa sese, ni dou sa yali ni kila nai Vola Tabu, se na kaukauwa ni Kalou:
+\v 30 ni ra na tu cake voki na mate, era na yali ni vawati, se vimusumusukitakia me ra vawati; era na vataki ira lia na agilose mai lomalagi.
+\v 31 Ia ena vuku ni nodra tu cake voki na mate, dou sa yali li ni wilikia na ka sa vosatakia vi ikodou na Kalou, ni sa tukunia,
+\v 32 Koi au na Kalou i Eparaama, na Kalou i Aisake, na Kalou i Jekope? A Kalou sa yali ni nodra Kalou era sa mate, sa nodra Kalou lia era sa bula tiko.
+\p
+\v 33 Ia ni ra sa rogocia na lewe levu, era sa kurabui sara lia ena nonai vavuvuli.
+\p
+\v 34 Ia ni ra sa rogocia na Farisi ni sa vagalui ira nai tokani i Setoki ko koya, era sa qai soqoni vata.
+\v 35 A sa dua vi ira, e dua na vunivunau, sa tarogi koya, ni sa vatovolea, ka tukunia,
+\v 36 Vavuvuli, a cava nai varo levu ena vunau?
+\p
+\v 37 Sa tukunia vua ko Jisu, Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanumia kece lia,
+\v 38 Ai matai ni vunau koya, ka levu:
+\v 39 a sa tautauvata na kenai karua, Mo lomania na kai nomu me vaka ko lomani iko.
+\v 40 Sa vu ni vunau taucoko kei ira na parofita na vunau e rua koya.
+\p
+\v 41 Ia ni ra sa soqoni vata tiko na Farisi, sa tarogi ira ko Jisu,
+\v 42 ka tukunia, A cava dou lewa ena vuku i Karisito? A luve i cei ko koya? Era sa tukunia vua, A luve i Tevita.
+\p
+\v 43 Sa tukunia vi ira ko koya, Sa vaevei ni sa vatokai koya me Turaga ko Tevita, ni sa vuna na Yalo Tabu, ka tukunia,
+\v 44 Sa tukunia ko Jiova vua na noqu Turaga, Mo tiko ena ligaqu i matau, me yacovia niu sa caka na nomu meca mei tutu ni yavamu?
+\v 45 Ia kevaka sa vatokai koya ko Tevita me Turaga, sa luvena vaevei?
+\v 46 A sa yali e dua sa tukunia rawa vi koya e dua na vosa; a sa yali voki e dua e doudou me tarogi koya voki ena visiga emuri.
+\c 23
+\cl Wase 23
+\p
+\v 1 Sa qai vosa ko Jisu vi ira na lewe levu, vi ira voki lia na nona tisaipeli,
+\v 2 ka tukunia, Sa tiko enai tikotiko i Mosese ko ira na vunivola vata kei ira na Farisi;
+\v 3 ia na ka kece lia era sa tukunia vi ikodou mo dou vabautia, dou vabautia lia ka caka; ia dou kakua lia ni muria na nodrai valavala, ni ra sa vosa lia ka yali ni caka.
+\v 4 Ni ra sa vaucia nai colacola bibi e mama sara ni da colatia, ka vataqa ena usouso-ni-domodra na tamata; a ra sa yali ni via vayavalatia ena dua na nodrai qaqalo.
+\v 5 Ia na nodra cakacaka kece lia era sa caka me raici ira kinia na tamata: era sa varabailevutakia na nodra vivananumi tabu, ka ra sa valevutakia na tutu ni nodrai sulu,
+\v 6 a ra sa vinakatia nai tikotiko vaturaga ni ra kana vata, kei nai tikotiko ni matua ena vivalenilotu,
+\v 7 kei na vikidavaki ena virara ni vivoli, me vatokai voki lia vi ira na tamata, Vavuvuli.
+\v 8 Ia koi ikodou, dou kakua ni vatokai mei Vavuvuli: ni sa dua loa lia na nomudoui Vavuvuli; ia dou sa viwekani kece lia.
+\v 9 Dou kakua voki lia ni vatoka e dua me tamamudou e vuravura; ni sa dua loa lia na Tamamudou, ko koya mai lomalagi.
+\v 10 Dou kakua voki lia ni vatokai me Turaga: ni sa dua loa lia na nomudou Turaga, ko koya na Karisito.
+\v 11 Ia ko koya sa uasivi cake vi ikodou, me nomudou tamata ko koya.
+\v 12 Ia ko koya ena valevulevui koya, ena vamalumalumutaki; ia ko koya ena vamalumalumutaki koya, ena valevulevui.
+\p
+\v 13 Ia e ca vi ikodou, na vunivola kei na Farisi, na dauvivaisini! Ni dou sa sogotia na matanitu valomalagi vi ira na tamata: ni dou sa yali ni curu rawa kinia koi ikodou, se daini ira era sa curu tiko me ra curu kinia.
+\v 14 E ca vi ikodou, na vunivola kei na Farisi, na dauvivakaisini! Ni dou sa kovea na nodrai yau na yada, ni dou sa masu vabalavu tiko me vivakaisini: ko koya koya dou na cudruvi valevu cake kinia.
+\p
+\v 15 E ca vi ikodou, na vunivola vata kei na Farisi, na dauvivakaisini; ni dou sa qaiva na wasawasa kei na vanua mo dou vukicia e dua me lotu vataki ikodou; ia ni sa rawa, dou sa caka me luve ni eli me uasivi varua vi ikodou.
+\p
+\v 16 E ca vi ikodou, nai vavuvuli mataboko! Dou sa tukunia, Ko koya ena bubului ki na valenisoro, a ka loa koya; ia ko koya ena bubului ki na koula ni valenisoro, sa vauci kinia ko koya.
+\v 17 Na lialia ka mataboko! A cava vi rau e levu cake, na koula, se na valenisoro sa vatabui kinia na koula?
+\v 18 Ia, Ko koya ena bubului ki nai cabocabo ni madrali, a ka loa ko ya; ia ko koya ena bubului ki nai madrali sa koto kinia, sa vauci kinia ko koya.
+\v 19 Na lialia ka mataboko! A cava vi rau e levu cake, ai madrali, se nai cabocabo ni madrali sa vatabuya nai madrali?
+\v 20 Ko koya sa bubului ki nai cabocabo ni madrali, sa bubului ki na ka ko ya, ki na ka kece lia sa koto kinia:
+\v 21 ia ko koya sa bubului ki na vale ni soro, sa bubului kinia, vi koya voki lia sa tiko kinia:
+\v 22 ia ko koya sa bubului ki lomalagi, sa bubului ki nai tikotiko vaturaga ni Kalou vi koya voki lia sa tiko kinia.
+\p
+\v 23 E ca vi ikodou, na vunivola vata kei na Farisi, na dauvivakaisini! Ni dou sa solia nai katini ni botebotekoro, kei na co va koya, ia dou sa dainia tani na veika mama ena vunau, nai valavala dodonu, kei na loloma, kei na vadinatia: o koya sa kilikili mo dou caka, me kakua voki lia ni dai tani ko ya.
+\v 24 Ai vavuvuli mataboko! Dou sa tauvulonia me dai na nana, ia na kameli dou sa tiloma lia.
+\p
+\v 25 E ca vi ikodou, na vunivola vata kei na Farisi, na dauvivakaisini! Ni dou sa vasavasavatakia na bilo kei na dari e taudaku, ia e loma sa sinai ena daubutako kei na garogaro.
+\v 26 A Farisi mataboko! Mo vasavasavatakia mada na loma ni bilo kei na dari, me qai savasava voki lia kinia e taudaku.
+\p
+\v 27 E ca vi ikodou na vunivola vata kei na Farisi, na dauvivakaisini! Ni dou sa vaka na vivale ni bulubulu sa boro vulavula, ka sa rairai vinaka e taudaku, ia eloma sa sinai ena sui mate, kei na ka kece lia sa velavela.
+\v 28 Sa va voki lia kinia koi ikodou, dou sa rairai etaudaku vi ira na tamata me tamata dodonu, ia e loma dou sa sinai ena dauvivakaisini ki na ka e yali ni dodonu.
+\p
+\v 29 E ca vi ikodou na vunivola vata kei na Farisi, na dauvivakaisini! Ni dou sa tara na nodra vivale ni bulubulu na parofita, ka vaiukuukutakia na nodra vivale ni bulubulu na tamata yalododonu,
+\v 30 ka tukunia, Kevaka eda sa bula ena gauna ni noda qase, eda a bese ni lomavata kei ira ena nodra vamatei ira na parofita.
+\v 31 Ko koya koya dou sa tukunia ikodou kinia, ni dou sa luvedra era vamatei ira na parofita.
+\v 32 Ia mo dou vasinaitia nai varau ni nomudou matua.
+\v 33 Na gata, a luve ni gata loaloa! Dou na tuba rawa vaevei mai na cudruvi mai eli?
+\v 34 Ia ka raicia, au na tala yani vi ikodou eso na parofita, kei na tamata vuku, kei na vunivola; ia eso vi ira dou na vamatea ka vakotia ki na kauveilatai; ka so dou na vakanakuitatakia ena nomudou vivalenilotu, ka tovoci ira mai nakoro e dua ki nakoro e dua:
+\v 35 me yaco kinia vi ikodou nai sau ni kedra dra na tamata yalododonu kece lia ka vadavei e vuravura: mai na dra ni Epeli na yalododonu ka yaco ki na dra ni Sakaraia na luvei Parakaia, ko koya dou a vamatea ena tadrua ni vale ni soro ki nai cabocabo-ni-madrali.
+\v 36 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, A ka kece lia koya ena yaco ki nai tabatamata koya.
+\p
+\v 37 Isa! Jerusalemi, Isa! Jerusalemi, ko iko sa vamatei ira na parofita, ka vaviriki ira sa talai yani vi iko, au a nanumia vavica meu vasoqoni ira vata na nomu gone, me vaka na toa yalewa sa vasoqoni ira na luvena e ruku ni tabana, ia dou a yali ni vinakatia!
+\v 38 Raicia, sa qai dai vi ikodou na nomudou vale me lala didi:
+\v 39 niu sa tukunia vi ikodou, Dou na yali ni raici au voki, ka malua dou na tukunia mada, Sa kalougata ko koya sa qai mai ena yaca ni Turaga.
+\c 24
+\cl Wase 24
+\p
+\v 1 A sa curu yani ko Jisu ka qai tani ena valenisoro: a ra sa qai mai na nona tisaipeli me ra vatakila vua na vivale ena valenisoro.
+\v 2 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou sa raicia na ka kece lia koya, ne? Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena yali ni vo tu koya na vivatu sa vitaqataqai, ena talaraki sobu kece lia.
+\p
+\v 3 Ia ni sa tiko ko koya mai na ulunivanua ni violive, sa qai vuni vua ko ira na tisaipeli, ka tukunia, Ni tukunia mai vi kitou, se na yaco ninaica na veika koya? Ia ka cava nai vatakilakila ni nomuni qai mai, ki nai vataotioti kei vuravura?
+\p
+\v 4 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Qarauni ikodou vinaka de vacalai ikodou e dua.
+\v 5 Ni ra na lewe levu era na qai mai ka vacavutaki au, ka tukunia, Koi au na Karisito; ia ka lewe levu era na vacala.
+\v 6 Ia dou na rogocia nai valu, kei nai rogorogo ni valu: mo dou kakua ni kidroa: ni sa kilikili me yaco na ka koya, ia ka sa bera lia nai vataotioti.
+\v 7 Ni na vibolebolei na vivanua eso, kei na vimatanitu eso: ena yaco voki lia na dausiga, kei na tavuki ni vanua, ena yasana e levu.
+\v 8 Ia na ka kece lia koya sa kenai vatekivu ni ka rarawa.
+\p
+\v 9 Dou na qai soli yani me vararawatakia, ka dou na vamatei; ia dou na cati vi ira na lewe ni vivanua kece lia ena vuku ni yacaqu.
+\v 10 Ia ena lewe levu era na qai tarabe, a ra na visoliyaki, ka vicati.
+\v 11 Ena lewe levu voki lia na parofita vailasu ena tubu cake mai, ia ka lewe levu era na vacala.
+\v 12 Ia ni sa tubu valevu nai valavala ca, ena batabata mai na nodra loloma na lewe levu.
+\v 13 Ia ko koya ena vosotia me yacovia nai vataotioti, ena vabulai ko koya.
+\v 14 Ia ena vunautakia mada e vuravura taucoko nai tukutuku-vinaka koya kei na matanitu, mei vadinadina ki na vivanua kece lia; sa na qai yaco sara lia emuri nai vataotioti.
+\p
+\v 15 Ia ni dou sa raicia sa tu ena vale tabu na ka vasisila sa dauvivarusai, ko koya sa vosa kinia ko Taniela na parofita, (me kila mada ko koya sa wilikia:)
+\v 16 me qai se ki na viulunivanua ko ira era sa tiko e Jutia:
+\v 17 me kakua ni qai sobu mai ko koya sa tiko e dela ni vale, me yadia tani na ka mai nona vale;
+\v 18 ia me kakua ni lesu voki ko koya sa tiko ena were, me yadia na nonai sulu.
+\v 19 Ka na ca vi ira era sa bukete, kei ira era sa vasucumia na gone, ena gauna koya!
+\v 20 Ia dou masu me kakua ni yaco na nomudou se ena vula i liliwa, se ena siga ni vacecegu:
+\v 21 ni na qai levu sara na rarawa, ka yali ni vakinia eliu mai nai vatekivu kei vuravura ka yacovia na gauna koya, ka na yali sara voki lia emuri.
+\v 22 Ia kevaka ena yali ni valekalekatakia na gauna ko ya, ena yali na tamata me bula rawa: ia ena vukudra sa digitakia ena valekalekatakia na gauna ko ya.
+\p
+\v 23 Kevaka ena qai tukunia vi ikodou e dua, Raicia, sa tiko koya na Karisito; se, sa tiko mai na vanua koya; kakua ni vadinatia.
+\v 24 Ni na tubu mai na Karisito vailasu eso, na parofita vailasu eso, a ra na vatakila na vivatakilakila lelevu kei na veika e vivakurabuitaki; ia ke rawa, ke ra na vacalai ira voki lia sa digitakia.
+\v 25 Raicia, au sa qai tukunia oti vi ikodou ni sa bera ni yaco.
+\v 26 Kevaka era na tukunia vi ikodou, Raicia, sa tiko ko koya mai vikau! Kakua ni qai kinia: Raicia, sa tiko mai loqi! Kakua ni vadinatia.
+\v 27 Me vaka sa tibi na livaliva mai natuicake, ka sa rairai yani ki ra; ena va voki lia kinia na nona qai mai na Luve ni tamata.
+\v 28 Ni ra na soqoni vata na ikeli ki na yasana kece sa koto kinia na yago.
+\p
+\v 29 Ia ni sa oti mada na gauna rarawa koya, ena qai vabutobutotakia vasauri na matanisiga, ena yali voki lia ni cila na rarama ni vula, ka na lutu mai lomalagi na vikalokalo, ka na vitosoyaki na veika kaukauwa ni lomalagi:
+\v 30 ena qai rairai mai nai vatakilakila ni Luve ni tamata mai lomalagi; ena qai tagi na mataqali vayadua lia e vuravura, era na qai raicia na Luve ni tamata ni sa qai mai ena vi o mai lomalagi ena kaukauwa ki nai ukuuku levu.
+\v 31 Ia ena talai ira na nona agilose ko koya ki na davui sa rogolevu, ka ra na vasoqoni ira vata na nona digitaki mai na mata ni cagi e va, mai na vu ni lomalagi e dua ka yacovia voki lia na vu ni lomalagi kadua.
+\p
+\v 32 Mo dou kila mada na vosa vatautauvata ena lolo: Ni sa qai lavovou na tabana, a sa tubu na drauna, dou sa kila kinia sa voleka na vula i katakata:
+\v 33 Sa va voki lia kinia koi ikodou, ni dou sa raicia na ka kece lia koya, dou kila sa voleka ko koya, io mai na mata ni darava.
+\v 34 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena yali ni takali mada nai tabatamata koya, ena yaco eliu na ka kece lia koya.
+\v 35 Na takali ko lomalagi vata ki vuravura; ia na noqu vosa ena yali ni takali.
+\p
+\v 36 Ia na siga koya kei na tiki ni siga koya sa yali e dua e kila, ko ira na agilose mai lomalagi era yali ni kila, se ko koya na Luvena, ko koya dua loa lia na Tamaqu.
+\v 37 Ia me vaka ena siga i Noa, ena vaka voki lia kinia ena nona qai mai na Luve ni tamata:
+\v 38 ni sa bera na waluvu era sa kana na tamata, ka somi, ka vawati ka vimusumusukitakia me ra vawati, ka yacovia na siga sa vodo kinia ki waqa ko Noa;
+\v 39 a ra sa yali mada ni kila eliu, a sa qai yaco dina na waluvu, ka yadi ira kece yani; ena vaka voki lia kinia na nona qai mai na Luve ni tamata.
+\v 40 Ena qai lewe rua na tagane erau na tiko ena were; ena yadi tani e dua, ka dai lia e dua.
+\v 41 Ena lewe rua na yalewa erau na qaqi sila, ena yadi tani e dua, ka dai lia e dua.
+\v 42 Ko koya mo dou qai vatawa; ni dou sa yali ni kila na tiki ni siga sa qai mai kinia na nomudou Turaga.
+\v 43 Ia dou kila lia koya, kevaka e kila nai taukei ni vale na tiki ni bogi e qai mai kinia na daubutako, sa vatawa lia, ka yali ni dainia na nona vale me vabasukia.
+\v 44 Koya mo dou qai varau tu, koi ikodou voki lia: ni sa qai mai na Luve ni tamata ena tiki ni siga dou sa yali ni nanumia kinia.
+\p
+\v 45 Ia ko cei na tamata yalododonu ka vuku, sa lesia na nona turaga me lewai ira na nona lewe ni vale, me solia vi ira na kedra ena gauna dodonu?
+\v 46 Sa kalougata na tamata ko ya, ni na qai mai na nona turaga ka raici koya ni sa caka vakinia.
+\v 47 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena lesi koya me lewa na nona ka kece lia.
+\v 48 Ia kevaka ena tukunia e lomania na tamata ca koya, Sa vaberaberatakia na nona qai mai na noqu turaga:
+\v 49 a sa vatekivu kinia me yaviti ira na nonai tokani, me daukana voki lia ka dausomi vata kei ira na daumateni;
+\v 50 ena qai mai na turaga ni tamata ko ya ena siga e yali ni nanumia kinia, kei na tiki ni siga e yali ni kila kinia;
+\v 51 ena qai varomusukia rua, ka vota vua mei votavota vata kei ira na dauvivakaisini: ena dautagi kinia, ka vasequruquru bati.
+\c 25
+\cl Wase 25
+\p
+\v 1 Ena qai vatautauvatatakia na matanitu valomalagi kei na goneyalewa e lewe tini, eratou sa dui yadia na nona cina, ka qai ki vitata kei na tagane sa qai vawati.
+\v 2 Ka lewe lima vi iratou sa vuku, ka lewe lima sa lialia.
+\v 3 O iratou na lialia eratou sa yadia na nodratou cina, a ratou sa yali ni yadia vata na waiwai;
+\v 4 ia ko iratou na vuku eratou sa yadia na waiwai ena nodratou tavaya, kei na nodratou cina.
+\v 5 Ia ni sa dede mai na tagane sa qai vawati, eratou sa sosovu kece lia ka moce.
+\p
+\v 6 Ni sa qai lomaloma ni bogi na vanua, sa rogo na kacikaci, Raicia, sa qai mai na tagane sa qai vawati; dou qai ki vitatavaki kaya.
+\v 7 Eratou sa qai tucake kece lia na goneyalewa koya, a ratou sa varautakia na nodratou cina.
+\p
+\v 8 A sa tukunia ko iratou na lialia vi iratou na vuku, Solia mai vi kitou e dua na nomudou waiwai; ni sa boko na nitou cina.
+\v 9 A sa tukunia ko iratou na vuku, De na yali ni virauti vi ita: e vinaka mo dou qai lia vi ira na dauvivoli, ka volia na nomudou.
+\v 10 Ia ni ratou sa qai me ratou volivoli, sa tadu mai na tagane sa qai vawati; ia ko iratou sa varau oti tu, eratou sa curu vata kaya ki na kana magiti ni vawati: a sa qai sogo na davara.
+\p
+\v 11 Sa qai qai voki lia mai emuri ko iratou na goneyalewa koya, ka tukunia, Noqu Turaga, Noqu Turaga, dolavi kitou.
+\v 12 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Au sa tukunia vaidina vi Ikodou, au sa yali ni kilai ikodou.
+\p
+\v 13 O koya mo dou qai vatawa, ni dou sa yali ni kila na siga, se na tiki ni siga sa qai mai kinia na Luve ni tamata.
+\p
+\v 14 Ni sa tautauvata ko koya kei na dua na tamata sa qai ki na dua na vanua tani, ka sa kacivi ira mada na nona tamata, ka solia vi ira na nonai yau:
+\v 15 sa solia vua e dua e lima na taledi, vua voki e dua e rua, vua voki e dua e dua loa lia: vi ira yadua me vaka sa dui rauti ira yadua: a sa qai qai sara yani.
+\v 16 Ia ko koya sa tauria na taledi e lima sa qai ki vivoli kinia, a sa rawatia e lima voki na taledi.
+\v 17 Sa va voki lia kinia ko koya sa tauria e rua, sa rawatia e rua voki.
+\v 18 Ia ko koya sa tauria e dua loa, sa qai ka kelia e dua na qara, ka vunitakia kinia nai lavo ni nona turaga.
+\p
+\v 19 Sa dede sara sa qai qai mai na nodra turaga na tamata koya, a sa tarogi ira.
+\v 20 Ia ko koya ka tauria na taledi e lima, sa qai mai ka yadia mai e lima voki na taledi, ka tukunia, Noqu Turaga, e lima na taledi ko ni a solia mai vi au: raica, au sa rawatia e lima voki na taledi me kenai kuri.
+\p
+\v 21 A sa tukunia vua na nona turaga, E vinaka, a tamata vinaka ka dina; ko sa dina ena ka e vica lia, au na lesi iko mo lewa na ka e levu: curu ki na marau ni nomu turaga.
+\p
+\v 22 Ko koya voki lia ka tauria na taledi e rua, sa qai mai ka tukunia, Noqu Turaga, ko ni a solia mai vi au e rua na taledi: raicia, e rua voki na taledi au sa rawatia me kenai kuri.
+\p
+\v 23 Sa tukunia vi koya na nona turaga, E vinaka a tamata vinaka ka dina: ko sa dina ena ka e vica lia, au na lesi iko mo lewa na ka e levu: curu ki na marau ni nomu turaga.
+\p
+\v 24 Ia ko koya ka tauria na taledi e dua loa lia, sa qai mai ka tukunia, Noqu Turaga, au sa kilai iko, ni ko sa tamata lawaki dredre, ko sa tamusukia ena vanua ko a yali ni kaburakia kinia, ka kumunia mai na vanua ko a yali ni vidaiyakia kinia:
+\v 25 ia kau a rere kinia, ka qai vunia na nomu taledi ena qele: raicia, koya na nomu sa tu voki vi iko.
+\p
+\v 26 Sa qai vosa vi koya na nona turaga, ka tukunia, A tamata ca ka vucesa! Ko sa kila niu sa tamusukia ena vanua kau a yali ni kaburakia kinia, ka kumunia mai na vanua kau a yali ni vidaiyakia kinia:
+\v 27 ko koya lia koya e kilikili kinia kei iko mo solia na noqui lavo vi ira nai taukei ni baqe, ka niu sa qai mai meu sa qai tauria na noqu kei na kenai kere voki lia.
+\v 28 Ko koya mo dou qai yadia tani vua na taledi, ka solia vua sa tu vi koya na taledi e tini.
+\v 29 Ni sa tu vua na tamata e dua na ka, ena qai soli vua ka na levu na nona: ia na tamata sa yali ni tu vua e dua na ka, ena qai yadi tani mai vua na ka sa tu vua.
+\v 30 Ia na tamata yali ni yaga koya mo dou dainia ki na butobuto e tuba: ena dautagi kinia, ka vasequruquru bati.
+\p
+\v 31 Ia ena siga ena qai mai kinia na Luve ni tamata ena nonai ukuuku, kei ira vata kaya na agilose yalosavasava kece lia, ena qai tiko ena nonai tikotiko vaturaga sa vaiukuuku:
+\v 32 ena qai soqoni vata e matana na lewe ni vivanua kece lia: ena qai tawasei ira rua ko koya, me vaka nai vatawa ni sipi sa tawasei ira na sipi mai vi ira na me;
+\v 33 ia ena vatikori ira na sipi ena ligana i matau, kei ira na me ena ligana i mawi.
+\p
+\v 34 Ena qai tukunia na Tui vi ira ena ligana i matau, Ni qai mai, koi ikonu sa vakalougatataki vi Tamaqu, mo ni rawatia na matanitu sa varautaki me nomuni mai nai vatekivu ki vuravura:
+\v 35 ni kau a viakana, ka ni a solia mai vi au na kakana: au a via somi, ka ni a vasomici au: au a vulagi, ka ni yadi au ki vale:
+\v 36 televua, ko ni a vasulumi au; au a tauvi-mate, ko ni a mai raici au: au a tiko ena vale ni vivesu, ko ni a qai mai vi au.
+\p
+\v 37 Ena qai vosa vua ko ira na yalododonu, ka tukunia, Na Turaga, kimamu a raici ikonu mada ni naica ni ikonu a viakana, ka vakani ikonu? Se via somi, ka vasomici ikonu?
+\v 38 Se kimamu a raici ikonu ni naica ni ikonu a vulagi, ka yadi ikonu ki vale? Se televua, ka vasulumi ikonu?
+\v 39 Se kimamu a raici ikonu ni naica ni ikonu a tauvi-mate, se tiko ena valenivivesu, ka qai vi ikonu?
+\p
+\v 40 Ena qai vosa na Tui, ka tukunia vi ira, Au sa tukunia vaidina vi ikonu, Ni ikonu a caka vua e dua sa lailai vi ira na wekaqu koya, ni a caka vi au.
+\p
+\v 41 Ena qai vosa voki lia ko koya vi ira ena ligana i mawi, Ni qai tani vi au koi ikonu sa cudruvi, kei na bukawaqa yali boko, sa varautakia me nona na tevoro kei na nona agilose:
+\v 42 ni kau a viakana, ko ni a yali ni solia mai vi au na kakana: au a viasomi, ko ni a yali ni vasomi au:
+\v 43 au a vulagi, ko ni a yali ni yadi au ki vale: televua, ko ni a yali ni vasulumi au: tauvimate, ko tiko ena valenivivesu, ko ni a yali ni mai raici au.
+\p
+\v 44 Ena qai vosa vua ko ira voki lia, ka tukunia, Na Turaga, kimamu a raici ikonu, ni naica ni ikonu a viakana, se viasomi, se vulagi, se televua, se tauvi-mate, se tiko e na vale ni vivesu, ka yali ni qaravi ikonu?
+\p
+\v 45 Ena qai vosa vi ira ko koya, ka tukunia, Au sa tukunia vaidina vi ikonu, Ni ikonu a yali ni caka vua e dua sa lailai vi ira koya, ikonu a yali voki lia ni caka vi au.
+\p
+\v 46 Era na qai qai ko ira koya ki na cudruvi yali ni mudu; ia ko ira na yalododonu ki na bula yali ni mudu.
+\c 26
+\cl Wase 26
+\p
+\v 1 Ni sa vaotia ko Jisu na vosa kece lia koya, sa tukunia vi ira na nona tisaipeli,
+\v 2 Dou sa kila sa vo lia e rua na bogi me qai caka na kana vata ni qai sivia: ena qai soli yani na Luve ni tamata me lauvako ki na kauveilatai.
+\p
+\v 3 Era sa qai soqoni vata ko ira na bete levu, vata kei ira na vunivola, vata kei ira na nodra qase na tamata, ena vale ni bete levu, ko Kaiafa na yacana,
+\v 4 a ra sa bose me ra lawakitaki Jisu me ra tauria, ka vamatea.
+\v 5 A ra sa tukunia, Me kakua ni caka tiko na kana vata, de ra ue kinia na tamata.
+\p
+\v 6 Ia ni sa tiko ko Jisu mai Pecani ena vale i Saimoni na vukavuka,
+\v 7 sa qai mai vi koya e dua na yalewa sa tauria e dua na tavaya alapasita waiwai talei sara, a sa livia ki na uluna, ni sa tiko ko koya me kana.
+\v 8 Ia ni sa raicia ko ira na nona tisaipeli, era sa cudru sara, ka tukunia, Sa dai loa lia koya ena vuku ni cava?
+\v 9 Sa rawa me volitakia na waiwai koya me levu kinia nai lavo ka me soli vi ira na dravudravua.
+\p
+\v 10 Ia ni sa kila ko Jisu, sa tukunia vi ira, Dou sa saga na yalewa ena vuku ni cava? Sa caka vi au e dua na cakacaka vinaka.
+\v 11 Ni sa tiko vadua kei ikodou ko ira na dravudravua; ia koi au, kau na yali ni tiko vadua kei ikodou.
+\v 12 Ni sa sova ko koya nai lumu koya ki na yagoqu, sa caka me noqui lumu ni bulu.
+\v 13 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena viyasana kece lia e vuravura taucoko ena vunautakia kinia nai tukutuku vinaka koya, ena bau tukuni voki lia kinia na ka sa caka na yalewa koya, me kenai divi.
+\p
+\v 14 Sa qai dua vi ira na lewe tinikarua, sa vatokai ko Jutasa Isikarioti, sa qai vi ira na bete levu,
+\v 15 ka tukunia, A cava dou sa via solia vi au, kevaka kau na soli koya yani vi ikodou? A ra sa varautakia vua e tolusagavulu na tiki ni siliva.
+\v 16 A mai na siga koya sa varaicia ko koya na gauna e rawarawa me soli koya kinia.
+\p
+\v 17 Ia enai matai ni siga ni kana madrai sa yali ni valeveni, sa qai mai vi Jisu ko ira na tisaipeli, ka tukunia vua, Evei na tikinia ko ni sa vinakatia me kitou varautakia mo ni kania kinia na ka ni qai sivia?
+\p
+\v 18 A sa tukunia ko koya, Qai vua na tamata koya ki na koro, ka tukunia vua, Sa tukunia nai Vavuvuli, Sa voleka na noqu siga; koi au kei ira na noqu tisaipeli, kitou na caka na kana vata ni qai sivia ena nomu vale.
+\v 19 A ra sa caka na tisaipeli me vaka sa varotia vi ira ko Jisu; a ra sa varautakia mera caka na kana vata ni qai sivia.
+\p
+\v 20 Ia ni sa raiyavi mai, sa tiko sobu ko koya kei ira na lewe tinikarua.
+\v 21 Ia ni ra sa kana tiko, sa tukunia ko koya, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, ni na soli au yani e dua vi ikodou.
+\p
+\v 22 Era sa qai rarawa valevu, a ra sa vatekivu yadua me tukunia vua Noqu Turaga, koi au beka?
+\p
+\v 23 A sa vosa ko koya, ka tukunia, Ko koya kirau sa totoko vata kaya na ligana ena bilo, sai koya ena soli au yani:
+\v 24 sa qai na Luve ni tamata me vaka sa volai ena vukuna: ia sa ca vua na tamata ko ya sa solia yani na Luve ni tamata! Ke sa yali ni sucu mai na tamata koya, koya sa vinaka vua.
+\v 25 Sa qai vosa ko Jutasa, o koya sa solia yani, ka tukunia, Vavuvuli, koi au beka? Sa tukunia vua ko koya, ko sa tukunia dina mai.
+\p
+\v 26 Ia ni ra sa kana tiko sa tauria na madrai ko Jisu, ia ni sa lotutakia oti, sa dovia, ka solia vi ira na tisaipeli, ka tukunia, Tauria, kania; koya na yagoqu.
+\v 27 Sa qai tauria na bilo ko koya, ia ni sa vavinavinaka oti, sa solia vi ira, ka tukunia, Dou somi kece kinia;
+\v 28 koya na noqu dra ni viyalayalati vou sa liviraki ena vukudra e lewe levu, me bokoci nai valavala ca.
+\v 29 Ia kau sa tukunia vi ikodou, Au na yali ni somia emuri na vua ni vaini koya, ka malua me yaco mada na siga kau na somia vou kinia vata kei ikodou ena matanitu ni Tamaqu.
+\p
+\v 30 Ia ni ra sa sere oti, era sa qai yani ki na ulunivanua ni violive.
+\p
+\v 31 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, Dou na tarabe kece lia ena vukuqu ena bogi ni kua: ni sa volai, Au na yavitia nai vatawa ni sipi, ka ra na dui tovoci na qele ni sipi.
+\v 32 Ia ni kau sa tu cake voki mai, au na qai liutaki ikodou ki Kalili.
+\p
+\v 33 Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia vua, Kevaka ena tarabe ko ira kece lia ena vukumuni, koi au, kau na yali ni tarabe.
+\p
+\v 34 Sa tukunia vua ko Jisu, Au sa tukunia vi iko, Ena bogi lia ni kua, ni sa yali ni tagi mada eliu na toa, ko na cakitaki au vatolu.
+\p
+\v 35 Sa tukunia vua ko Pita, Kevaka edaru na mate vata, au na yali sara ni cakitaki ikonu. Sa vosa va voki lia kinia ko ira kece lia na tisaipeli.
+\p
+\v 36 Sa qai qai mai ko Jisu kei ira ki na dua na yasana sa vatokai ko Kecisemani, a sa tukunia vi ira na tisaipeli, Dou tiko lia koya, meu qai mada ki na vanua koya meu masu.
+\v 37 A sa yadi Pita ko koya kei rau na luve i Sepete, a sa vatekivu me rarawa na lomana ka yaluma sara.
+\v 38 Sa qai tukunia vi iratou ko koya, Sa rarawa valevu na yaloqu, me vaka kau na mate: dou tiko lia koya, me datou vatawa.
+\v 39 A sa qai valailai vaka ki liu ko koya, a sa cuva sobu vatoboicu, a sa masu, ka tukunia, I Tamaqu, kevaka e rawarawa, me yadi tani mada vi au na bilo koya; ia me kakua lia ni vaka na noqu lewa, me vaka lia na nomuni lewa.
+\v 40 A sa qai qai mai vi iratou na tisaipeli, a sa raici iratou ni ratou sa moce, a sa tukunia vi Pita, Oi! Dou sa yali ni rawatia me datou vatawa vata ka dua loa lia na aua, ne?
+\v 41 Dou vatawa ka masu, me kakua ni rawai ikodou na vere: e dina lia sa gu na yalo, ia na yago sa malumalumu.
+\p
+\v 42 Sa qai varua ko koya ka masu, ka tukunia, I Tamaqu, kevaka e yali ni rawa me takali tani vi au na bilo koya, ka meu somicia lia, me yaco lia na nomu lewa.
+\p
+\v 43 Sa qai qai mai ko koya, a sa raici iratou ni ratou sa moce voki: ni sa bibi na matadratou.
+\v 44 A sa daini iratou ko koya, a sa baci qai voki yani, ka masu vatolu, a sa cavutia voki na vosa ko ya.
+\v 45 Sa qai qai mai vi iratou na nona tisaipeli, ka tukunia vi iratou, Dou moce lia, ka dou vacegu; raicia, sa voleka na gauna, a sa soli yani na Luve ni tamata ki na ligadra na tamata ca:
+\v 46 tu cake, me datou qai: raicia, sa voleka mai ko koya sa soli au yani.
+\p
+\v 47 Ia ni sa vosa tiko ko koya, raicia, sa qai mai ko Jutasa, e dua vi ira na lewe tinikarua, kei ira vata kaya e lewe levu sara era sa vaiseleiwau, ka vaiwau, mai vi ira na bete levu kei ira na nodra matua na tamata.
+\v 48 Ia ko koya sa soli koya yani sa tukunia oti vi ira e dua nai vatakilakila, ka tukunia, Ko koya kau na regucia, sai koya; tauria matua.
+\v 49 Sa qai qai sara mai vi Jisu, ka tukunia, Sa loloma, vavuvuli! A sa regucia.
+\p
+\v 50 Sa tukunia vua ko Jisu, Noqui tau, ko sa qai mai ena vuku ni cava? Era sa qai qai mai, ka tauri Jisu matua.
+\v 51 Ka raicia, e dua vi ira sa tiko vata kei Jisu sa ucunia na nonai seleiwau, a sa yavitia na nona tamata na bete levu, a sa takia na daligana.
+\v 52 Sa qai tukunia vua ko Jisu, Daramakia voki na nomui seleiwau ki na kena taga: ni ra na mate enai seleiwau ko ira kece era tauria nai seleiwau.
+\v 53 Ko sa nanumia beka e yali ni rawarawa vi au meu masuti Tamaqu, ka na solia sara mai vi au ko koya na agilose e tinikarua nai vavakoso ka mani vacaca?
+\v 54 Ena qai vayacoria vaevei nai Vola Tabu sa tukunia na kena yaco me vakoya?
+\p
+\v 55 Ena tiki ni bogi ko ya sa tukunia ko Jisu vi ira na lewe levu, Dou sa qai via li e dua na daubutako, ni dou sa vaiseleiwau ka vaiwau, mo dou tauri au? Au a dautiko sobu vata kei ikodou ena visiga, ka vatavuvuli ena valenisoro, ia dou a yali ni tauri au.
+\v 56 Ia sa caka kece lia na ka koya, me vayacori kinia na nodrai vola na parofita. Sa qai daini koya ko ira kece lia na tisaipeli, ka tuba.
+\p
+\v 57 Ia ko ira sa tauri Jisu era sa yadia yani vi Kaiafa na bete levu, ki na yasana era sa soqoni vata kinia na vunivola kei na matua.
+\v 58 A sa muri koya vayawa ko Pita ki na vale ni bete levu, a sa curu kinia, ka sa tiko sobu vata kei ira na ovisa, me raicia mada na kenai otioti.
+\p
+\v 59 Ia ko ira na bete levu vata kei ira kece lia na matavilewai, era vaqara eso me ra mai beitaki Jisu vailasu, me mate kinia ko koya:
+\v 60 ka mani yali ni raicia: ia, sa lewe levu era beitakia vailasu era qai mai. Ka oti sa qai qai mai e lewe rua,
+\v 61 a rau sa tukunia, Ko koya koya sa tukunia, Au sa rawatia meu basukia na valenisoro ni Kalou, ka tara voki ena bogi e tolu.
+\p
+\v 62 Sa qai tu cake na bete levu, ka tukunia vua, Sa yali na ka ko tukunia mai, ne? A cava koya erau sa beitaki iko kinia koi rau koya?
+\v 63 A sa galu lia ko Jisu. A sa qai vosa na bete levu, ka tukunia vua, Au varoti iko matua ena mata ni Kalou bula, mo tukunia mai vi kitou se ko iko na Karisito, na Luve ni Kalou, se yali.
+\p
+\v 64 Sa tukunia vua ko Jisu, ko sa tukunia dina mai: ia kau sa tukunia voki lia vi ikodou, Ena gauna mai muri dou na raicia na Luve ni tamata ni sa tiko ena liga i matau i Koya sa kaukauwa, ni sa qai voki lia mai ena o ni lomalagi.
+\p
+\v 65 Sa qai dresulakia na nonai sulu na bete levu, ka tukunia, Sa qai vosavacacatakia na Kalou ko koya: sa yaga vacava me so voki nai vadinadina? Raicia, dou sa rogocia lia na nona vosavacacatakia na Kalou:
+\v 66 a cava dou lewa? A ra sa vosa ka tukunia, E dodonu lia me mate.
+\v 67 Era sa qai kasuvia na matana, ka vaculakia; a sa sabicia ko ira eso,
+\v 68 ka tukunia, Tukunia vi kitou, ko iko na Karisito, se ko cei sa sabici iko?
+\p
+\v 69 A sa tiko e tuba ko Pita ena rara ni vale, a sa dua na vada sa qai vua, ka tukunia, Ko iko voki lia ka tiko vata ki Jisu na kai Kalili.
+\p
+\v 70 A sa cakitakia ko koya e matadra kece lia, ka tukunia, Au sa yali ni kila na ka ko sa tukunia.
+\p
+\v 71 Ni sa qai qai ko koya vaka ki na darava, sa dua voki sa raicia, a sa tukunia vi ira sa tiko kinia, Ko koya voki lia koya erau a tiko vata ki Jisu na kai Nasareci.
+\p
+\v 72 A sa cakitakia voki ko koya ka bubului kinia, ka vaka, Au sa yali ni kila na tamata ko ya.
+\p
+\v 73 Sa dede valailai lia ka sa qai mai ko ira era a tu kinia, a ra sa tukunia vi Pita, Sa dina lia sa dua vi ira ko iko; ni sa tukuni iko na nomu vosa.
+\p
+\v 74 Sa qai vatekivu ko koya me ruru ka bubului, ka vaka, Au sa yali ni kila na tamata ko ya. Sa qai tagi sara na toa.
+\p
+\v 75 Sa qai nanumia na vosa i Jisu ko Pita, ni sa tukunia vua, Ena yali mada ni tagi eliu na toa, ko na cakitaki au vatolu. A sa curu ki tuba, ka tagi valevu sara.
+\c 27
+\cl Wase 27
+\p
+\v 1 Ni sa savulaci, era sa bosei Jisu ko ira kece lia na bete levu kei ira na nodra qase na tamata, me ra vamatea;
+\v 2 Ia ni ra sa vesukia, era sa yadia yani, ka solia vi Ponitio Pailato na kovana.
+\p
+\v 3 Ia ko Jutasa, ko koya ka solia yani, ni sa raicia sa lewai ko koya me mate, sa qai vivutuni, a sa vasuka na tiki ni siliva e tolusagavulu vi ira na bete levu kei ira na matua,
+\v 4 ka tukunia, Au sa cala ni kau a soli koya sa yali ni cala me mate. A ra sa tukunia, Sa bale vacava vi kitou? Sa baleti iko lia.
+\v 5 A sa dainia ko koya na vitiki ni siliva ena vale ni soro, ka curu yani; ka qai ki kukunataki koya.
+\p
+\v 6 A ra sa yadia na vitiki ni siliva ko ira na bete levu, ka tukunia, Sa yali ni tara me dai ki na kato ni kamunaga ni valenisoro, ni sai sau ni mate.
+\v 7 A ra sa qai bosea, ka volia kinia na tiki ni vanua ni dautuli kuro, me ra bulu kinia na vulagi.
+\v 8 O koya koya sa vatokai kinia na tiki ni vanua ko ya, na tiki ni vanua ni dra, ka yacovia na siga koya.
+\p
+\v 9 Sa qai vayacoria na ka sa tukunia ko Jeremaia na parofita, ka tukunia, Era sa yadia na tiki ni siliva e tolusagavulu, ai voli ki koya sa volitakia, ko koya era sa volia ko ira eso na luve i Isireli;
+\v 10 a ra sa solia mei voli ni tiki ni vanua ni dautuli kuro; me vaka sa vosa vi au na Turaga.
+\p
+\v 11 A sa tu ko Jisu ena mata ni kovana, a sa tarogi koya na kovana ka tukunia, Ko sa nodra Tui na kai Jutia, se yali? A sa tukunia vua ko Jisu, Ko sa tukunia dina mai.
+\p
+\v 12 Ia ni ra sa beitakia ko ira na bete levu kei ira na matua, sa yali ni vosa ko koya.
+\p
+\v 13 Sa qai tukunia vua ko Pailato, Ko sa yali beka ni rogocia na kena levu ni ka era sa beitaki iko kinia?
+\v 14 A sa yali voki ni saumia ko koya e dua na nona vosa; a sa kurabui valevu kinia na kovana.
+\p
+\v 15 A sa dau nonai valavala na kovana ena kana vata ni qai sivia koya me serekia vi ira na lewe levu e dua na tamata vesu, ko koya era sa digitakia.
+\v 16 A sa tiko vi ira e dua sa vesu tu, e rogo sara, sa vatokai ko Parapa.
+\p
+\v 17 Ko koya, ni ra sa soqoni vata mai, sa tukunia kinia vi ira ko Pailato, Ko cei dou sa vinakatia meu serekia vi ikodou? Ko Parapa, se ko Jisu, ko koya sa vatokai na Karisito?
+\v 18 Ni sa kila ko koya era a soli koya yani ni ra sa vuvutakia.
+\p
+\v 19 Ia ni sa tiko sobu ko koya enai tikotiko ni vilewai, sa talatala vua ko koya na watina, ka tukunia; Me kakua e dua na ka ko caka vua na tamata dodonu koya: ni kau sa rarawa valevu ni kua ni kau sa tadrai koya.
+\p
+\v 20 A sa vadretakia vi ira na lewe levu ko ira na bete levu kei ira na matua, me ra kerei Parapa, ka me mate ko Jisu.
+\v 21 Sa qai vosa na kovana, ka tukunia vi ira, Ko cei vi rau na lewe rua dou sa vinakatia meu serekia vi ikodou? Era sa tukunia, Ko Parapa.
+\p
+\v 22 Sa tukunia vi ira ko Pailato, A cava meu qai caka vi Jisu, ko koya sa vatokai na Karisito? Era sa tukunia kece lia vua, Me lauvako lia ki na kauveilatai.
+\v 23 Sa qai tukunia na kovana, A cava na ka ca sa caka ko koya? A ra sa qai qoqolou valevu cake, ka tukunia, Me lauvako lia ki na kauveilatai.
+\p
+\v 24 Ni sa raicia ko Pailato sa yali ni yaco na nona vosa, ka sa ue mai ko ira na tamata, sa qai yadia e dua na wai, a sa vuluvulu e matadra na lewe levu, ka tukunia, Koi au. Kau na yali ni tarogi ena vuku ni mate ni tamata dodonu koya: ena baleti ikodou lia.
+\p
+\v 25 A ra sa qai vosa kece na tamata, ka tukunia, Me baleti kimamu kei ira voki lia na luvei kimamu, na nona mate.
+\v 26 Sa qai sereki Parapa vi ira ko koya, ia ni sa vakanakuitataki Jisu mada, sa qai solia yani me vakoti ki na kauveilatai.
+\p
+\v 27 Ia ko ira na sotia ni kovana era sa yadi Jisu ki na vale ni turaga, ka vasoqoni ira vata kinia na mata sotia taucoko.
+\v 28 A ra sa luvatia na nonai sulu, ka vasulumia ena dua nai sulu damudamu.
+\v 29 Ka ra sa qai talia e dua nai sala ena wa-votovotoa, era sa vaisalataki koya kinia, ka dainia ena ligana i matau e dua na dravo: a ra sa tekiduru e matana, a ra sa valialiai koya, ka tukunia, Sa loloma, na nodra Tui na kai Jutia!
+\v 30 A ra sa qai kasuvia, ka yadia na dravo, ka warocia na uluna.
+\v 31 Ia ni ra sa valialia oti, era sa luvatia vua nai sulu, ka vasulumia ena nonai sulu dina; ka yadia yani mera vakotia ki na kauveilatai.
+\p
+\v 32 Ia ni ra sa qai yani, era sa raicia e dua na kai Kirini, ko Saimoni na yacana: ko koya era sa vasauraratakia me colatia na nona kauveilatai.
+\v 33 Ia ni ra sa yaco ki na yasana sa vatokai ko Kolikoca, (a kenai balebale, Na yasana ni qavokavoka,)
+\v 34 era sa solia vua na wai wiwi sa viwaki vata kei na ka gaga me somia: ia ni sa tovolea ko koya, sa bese ni somia.
+\v 35 Era sa qai vakotia ki na kauveilatai, a ra sa vota na nonai sulu, ena vawiri madigi: me vayacoria kinia na ka sa vosatakia na parofita, Era sa vota vi ira na noqui sulu, ia na noqui tutuvi era sa caka kinia na vawiri madigi.
+\v 36 A ra sa tiko sobu ka vatawai koya mai koya.
+\v 37 A ra sa vakotia i colo me donuya na uluna nai vola ni ka sa beitakia vua: KOYA KO JISU, NA NODRA TUI NA KAI JUTIA.
+\v 38 Sa qai lauvako vata kaya ki na kauveilatai e lewe rua na daubutako, e dua ena ligana i matau, ka dua ena ligana i mawi.
+\v 39 Ia ko ira sa qai voli, era sa vosavacacatakia, ni ra sa kurea na uludra,
+\v 40 ka tukunia, Ko iko sa basukia na valenisoro, ka tara ena bogi e tolu, vabulai iko mada: kevaka ko sa Luve ni Kalou, mo siro sobu mai na kauveilatai.
+\p
+\v 41 Sa va voki lia kinia ko ira na bete levu, vata kei ira na vunivola vata kei ira na matua, era sa valialia, ka tukunia,
+\v 42 Ko koya sa dau vabulai ira na tani; sa yali ni vabulai koya rawa: Sa nodra Tui na Isireli ko koya, me siro sobu ni kua mai na kauveilatai, kimamu na qai vabauti koya:
+\v 43 sa dauvararavi ko koya vua na Kalou; me vabulai koya ni kua ko koya, kevaka e vinakati koya: ni sa tukunia, Oi au na Luve ni Kalou.
+\v 44 Oi rau voki lia na daubutako, eratou a vakotia vata kaya ki na kauveilatai, erau sa valialiai koya vakinia.
+\p
+\v 45 Sa qai butobuto na vanua taucoko, sa vatekivu mai nai ka ono ni aua ka yacovia nai ka ciwa ni aua.
+\v 46 Ia ena ka ciwa ni aua sa kaci ko Jisu ena domo levu, ka tukunia, Ilai, Ilai, lama sapakicani? A kenai balebale, Noqu Kalou, Noqu Kalou, ko sa daini au ena vuku ni cava?
+\v 47 Ia ka so vi ira sa tu voleka, ni ra sa rogocia, era sa tukunia, Na tamata koya sa kacivi Ilaija.
+\v 48 A sa cici sara e dua vi ira, a sa tauria e dua na vutovuto, ka tonisua ena wai wiwi, ka vivia ki na dua na dravo, a sa vasomi koya.
+\p
+\v 49 A sa tukunia ko ira sa vo, Dainia mada; me da raicia se na qai mai ko Ilaija me vabulai koya, se yali.
+\v 50 Ia ko Jisu, ni sa kaci voki ena domo levu, sa qai dainia na yalona.
+\v 51 Ka raicia, sa tawase rua nai lati ni valenisoro mai na tikinia e colo ka yadiia ki ra; a sa tavuki na vanua, a sa kavida rua na vivatu lelevu;
+\v 52 a sa dolavia na vibulubulu; sa levu voki lia na yagodra na yalododonu ka moce, sa tu cake voki mai;
+\v 53 ia ni sa tu cake voki mai na mate ko koya, era sa qai mai na vibulubulu, ka qai ki na koro tabu, ka sa rairai vi ira na lewe levu.
+\p
+\v 54 Ia na turaga ni valu, vata kei ira sa tiko vata kaya me vatawai Jisu, ni ra sa raicia na tavuki ni vanua, kei na veika sa yaco, era sa rere valevu, ka tukunia, E dina lia sa Luve ni Kalou ko koya koya.
+\p
+\v 55 Era sa lewe levu voki lia na yalewa era sa varaicia vayawa, ko ira era a muri Jisu mai Kalili, ni ra sa dauqaravi koya:
+\v 56 e dua vi ira ko Meri na yalewa ni Makitala, vata kei Meri na tinai Jemesa vata kei Josese, kei na tinadrau na luve i Sepete.
+\p
+\v 57 Ia ni sa raiyavi, sa qai mai e dua na tamata vutuniyau, na kai Arimacea, na yacana ko Josefa, ko koya voki lia sa tisaipeli i Jisu:
+\v 58 sa qai vi Pailato ko koya, ka kerea na yagoi Jisu. Sa qai tukunia ko Pailato me soli na yagona:
+\v 59 a sa yadia na yagona ko Josefa, ka solegia ena dua nai sole lineni sa savasava,
+\v 60 a sa vadavoria ena nonai bulubulu vou, ka takia ko koya ena vatu: a sa vaqiqicia e dua na vatu levu ki na darava ni bulubulu, ka qai voki yani.
+\v 61 A sa tiko mai kinia ko Meri na yalewa ni Makitala, kei na Meri kadua, erau sa tiko sobu ka donuya nai bulubulu.
+\p
+\v 62 Ia ena savulaci ena siga sa taravia na siga Varau, era sa soqoni vata vi Pailato ko ira na bete levu kei ira na Farisi,
+\v 63 a ra sa tukunia, Ikonu na Turaga, kitou sa nanumia ni sa tukunia na dauvivacalai ko ya, ni sa bula tiko, Me oti mada e tolu na bogi kau na qai tucake-tale mai:
+\v 64 ko koya mo ni qai lewa me sogo vakaukauwa nai bulubulu me oti mada nai katolu ni bogi, de ra qai mai na nona tisaipeli, ka butakocia, ka qai tukunia vi ira na tamata, Sa tu cake voki mai na mate ko koya: ena qai levu cake kinia na vivacalai emuri, ka ca valailai ko ya eliu.
+\p
+\v 65 Sa qai tukunia vi ira ko Pailato, Sa tu lia vi ikodou nai vatawa eso: dou qai, dou vadeitakia me vaka dou sa rawatia.
+\v 66 Era sa qai qai, a ra sa sogotia vakaukauwa nai bulubulu, ka ra sa dregatia na vatu, ka lesia eso na sotia me vatawa.
+\c 28
+\cl Wase 28
+\p
+\v 1 Ia ni sa oti na siga ni vacecegu, a sa kida nai matai ni siga ni wiki, sa qai qai mai ko Meri na yalewa ni Makitala kei na Meri kadua, me rau raicia nai bulubulu.
+\v 2 Ka raicia, sa tavuki oti valevu na vanua; ni sa dua na agilose ni Turaga sa sobu mai lomalagi, a sa qai mai ka vaqiqicia tani na vatu, a sa tiko e delana.
+\v 3 A sa vaka na liva na matana, a sa vulavula na nonai sulu me vaka na uca vulavula.
+\v 4 A ra sa sautaninini na sotia era sa vatawa ni ra sa rerevakia, a ra sa yaco me vataki ira sa mate.
+\p
+\v 5 A sa qai vosa na agilose, ka tukunia vi rau na yalewa, Drau kakua ni rere; ni kau sa kila drau sa vaqarai Jisu, ko koya ka lauvako ki na kauveilatai.
+\v 6 Sa yali ena tikinia ya ko koya: sa tu cake voki, me vaka na nona vosa. Drau qai mai, mo drau raicia na yasana ka koto kinia na Turaga.
+\p
+\v 7 Ia drau qai vatotolo, ka tukunia vi ira na nona tisaipeli ni sa tu cake voki mai na mate ko koya; ka kila, sa liutaki ikodou ki Kalili: dou na raici koya kinia: kila, au sa tukunia vi ikodrau.
+\p
+\v 8 A rau sa qai vatotolo mai nai bulubulu ni rau sa rere ka reki valevu; a rau sa cici me tukunia vi ira na nona tisaipeli.
+\v 9 Ka raicia, sa tavaki rau ko Jisu, ka tukunia, Sa loloma. Erau sa qai toro vua ka tauria na yavana, ka varokoroko vua.
+\v 10 Sa qai tukunia vi rau ko Jisu, Drau kakua ni rere; drau qai ki tukunia lia vi ira na wekaqu me ra qai ki Kalili; ia era na raici au mai kinia.
+\p
+\v 11 Ia ni rau sa qai yani, raicia, eso vi ira nai vatawa era sa qai ki na koro, a ra sa tukunia vi ira na bete levu na ka kece sa qai yaco.
+\v 12 Ia ni ra sa soqoni vata kei ira na matua, ka sa bosea, era sa qai solia valevu nai lavo vi ira na sotia,
+\v 13 ka tukunia, Dou vaka, Sa qai mai ena bogi ko ira na nona tisaipeli, ka butakocia na yagona, ni kimamu a moce tu.
+\v 14 A kevaka ena rogocia na kovana, kitou na valomavinakataki koya, ka varurugi ikodou.
+\v 15 A ra sa tauria nai lavo, a ra sa caka me vaka era sa vatavulici kinia: a sa dautukuni tiko lia na vosa koya vi ira na kai Jutia ka yacovia na siga ni kua.
+\p
+\v 16 A sa qai ki Kalili ko ira na tisaipeli na lewe tinikadua, ki na ulunivanua ka tukunia vi ira ko Jisu.
+\v 17 Ia ni ra sa raici koya, era sa varokoroko vua: ia sa yali ni vadinatia ko ira eso.
+\v 18 A sa qai mai ko Jisu ka vosa vi ira, ka tukunia, Sa soli mai vi au na lewa kece lia mai lomalagi kei vuravura.
+\v 19 O koya mo dou qai qai, ka valotutaki ira na lewe ni vivanua kece lia, ka papitaisotaki ira ena yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu;
+\v 20 vavulici ira me ra vabautia na ka kece kau a vosa kinia vi ikodou: ka mo dou kila, au sa tiko vata kei ikodou ena visiga kece lia, ka yacovia nai vataotioti kei vuravura. Emeni.

42-MRK.usfm

@@ -0,0 +1,938 @@
+\id MRK
+\ide UTF-8
+\h Ai Vola I Marika
+\toc1 Ai Vola I Marika
+\toc2 Ai Vola I Marika
+\toc3 mrk
+\mt Ai Vola I Marika
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Ai vatekivu ni tukutuku vinaka kei Jisu Karisito, na Luve ni Kalou;
+\v 2 me vaka sa vola na parofita: Raicia, au sa tala na noqu talai me liu e matamu, Ena caramakia ko koya na nona sala e matamu:
+\v 3 A domo ni dua sa kacikaci e loma ni vikau, Dou caramakia na sala i Jiova, Caka me dodonu na nona gaunisala.
+\p
+\v 4 Sa qai mai ko Joni na dauvipapitaisotaki ena loma ni vikau, ka vunautakia me ra papitaiso ka vivutuni me bokocia kinia nai valavala ca.
+\v 5 A sa qai yani vua na lewe ni vanua taucoko ko Jutia, ki ira na kai Jerusalemi. Sa papitaisotaki ira kece lia ko koya ena uciwai ko Joritani, ni ra sa vatusa na nodrai valavala ca.
+\v 6 A sa vaisulu ko Joni enai sulu vuti ni kameli, ka sai vau ni tolona na wa kuli ni manumanu; ia sa kena tiko na vodre kei na oni ni vikau.
+\v 7 A sa dauvunau, ka tukunia, E dua sa muri au mai sa levu cake vi kirau, ia na wa ni nonai vava kau sa yali ni yaga meu cuva sobu meu serekia.
+\v 8 E dina kau sa papitaisotaki ikodou ena wai: ia ena papitaisotaki ikodou ko koya, ena Yalo Tabu.
+\p
+\v 9 A sa yaco ena gauna koya, sa qai mai Nasareci e Kalili ko Jisu, a sa papitaisotakia ko Joni ena Joritani.
+\v 10 Ia ni sa cabe sara ko koya mai na wai, sa qai raicia na lomalagi ni sa wase rua, ki na Yalo Tabu ni sa qai sobu vua me vaka na ruve;
+\v 11 a sa rogo mai lomalagi e dua na vosa: Ko iko na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakati iko valevu
+\v 12 A sa vayadi koya vasauri na Yalo Tabu ki vikau.
+\v 13 A sa tiko e loma ni vikau ka bogi vasagavulu, a sa dauveretaki koya ko Setani; a sa tiko vata kei na manumanu kila; a sa qaravi koya ko ira na agilose.
+\p
+\v 14 Ia ni sa dai ki na vale ni vivesu ko Joni, sa qai mai Kalili ko Jisu, a sa dauvunautakia nai tukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou,
+\v 15 ka tukunia, Sa qai yaco na gauna, a sa voleka na matanitu ni Kalou; dou vivutuni, ka vabautia nai tukutuku vinaka.
+\p
+\v 16 A sa qai voli ko koya ena baravi mai Kalili, a sa raici Saimoni kei Adriu na tacina, erau sa viritakia na lawa ki wai: ni rau sa gonedau.
+\v 17 A sa tukunia vi rau ko Jisu, Drau muri au mai, kau na qisi ikodrau mo drau yaco me gonedau ni tamata.
+\v 18 A rau sa dainia sara na nodrau lawa, ka muri koya.
+\v 19 Ia ni sa qai valailai ki liu ko koya, sa raici Jemesa na luve i Sepete, kei Joni na tacina, erau sa tiko mai waqa ka onevia na lawa.
+\v 20 A sa kacivi rau sara ko koya: a rau sa dainia na tamadrau ko Sepete ena waqa, kei iratou na tamata, ka muri koya.
+\p
+\v 21 A ratou sa qai ki Kapenaumi; ia ena siga ni vacecegu sa curu sara ko koya ki na valenilotu, ka vatavuvuli.
+\v 22 A ra sa kurabui ena nonai vavuvuli; ni sa vatavulici ira me vaka e dua sa tu vua na lewa, ka yali ni vataki ira na vunivola.
+\v 23 A sa tiko ena nodra valenilotu e dua na tamata ka curumi koya e dua na yalo velavela; a sa qoqolou,
+\v 24 ka tukunia, Ule! A cava vi itatou, i Jisu na kai Nasareci? Ko sa qai beka mai me rawai itatou? Au sa kilai iko, na nona Le Dua Yalosavasava na Kalou.
+\p
+\v 25 A sa vunauci koya ko Jisu, ka tukunia, Mo galu lia, ka qai tani mai vua.
+\v 26 Ia ni sa bitalaki koya na yalo velavela, ka qoqolou ena domo levu, sa qai qai tani mai vua.
+\p
+\v 27 A ra sa kurabui kece lia, ka vitarogi kinia vakai ira, ka tukunia, A ka cava beka koya? A cava beka nai vavuvuli vou koya? Ka ni sa varotia vaturaga ko koya vi ira na yalo velavela, a ra sa talai rawarawa vua.
+\v 28 A sa rogovakia sara na kenai rogorogo ki na viyasana kece lia sa vavolivoliti Kalili.
+\p
+\v 29 Ia ni ratou sa qai tani ena valenilotu, eratou sa curu sara ki na vale i Saimoni ki Adriu, ko iratou kei Jemesa kei Joni.
+\v 30 A sa davo na tina ni wati i Saimoni ni sa tauvi-katakata, a ra sa tukunia koya sara vua.
+\v 31 A sa qai vua ko koya ka tauria na ligana, ka vaduria cake: a sa takali vasauri na nona katakata, a sa qaravi iratou ko koya.
+\p
+\v 32 Ia ni sa raiyavi mai, ni sa dromu na siga, sa yadi mai vi koya ko ira kece lia sa tauvi-mate, ki ira ka curumi ira na tevoro eso.
+\v 33 A ra sa soqoni vata kece lia na lewe ni koro e mata ni katuba.
+\v 34 A sa vabula ko koya na lewe levu sa duidui na mate sa tauvi ira, ka vasevi ira na tevoro e lewe levu, a sa yali ni daini ira na tevoro me ra vosa, ni ra sa kilai koya.
+\p
+\v 35 Ia ni sa savulaci caca sa cavu tu ko koya, a sa qai ki tuba, ka qai ki na dua na yasana lala, ka masu kinia.
+\v 36 A ratou sa muri koya ko Saimoni, ki iratou eratou sa tiko vata kaya.
+\v 37 Ni ratou sa qai raicia, eratou sa tukunia vua, Sa vaqarai ikonu na tamata kece lia.
+\p
+\v 38 A sa tukunia vi iratou, Tou qai ki na vikoro sa voleka, meu vunau voki lia kinia: sa ka lia koya kau sa qai mai kinia.
+\v 39 A sa dauvunau ko koya ena nodra vivale ni lotu mai Kalili taucoko, ka tovoci ira tani na tevoro.
+\p
+\v 40 A sa qai mai vi koya e dua na vukavuka, ka vamasutia, ka tekiduru vua, ka tukunia vua, Kevaka ko ni sa vinakatia, ko ni sa vasavasavataki au rawa.
+\p
+\v 41 A sa yalololoma ko Jisu, ka dodokia na ligana, ka tarai koya, ka tukunia vua, Au sa vinakatia; mo savasava mai.
+\v 42 Ia ni sa vosa oti, sa takali vasauri vua na vukavuka, a sa savasava mai
+\v 43 A sa varotia matua vua ko koya, ka vatala sara yani;
+\v 44 a sa tukunia vua, Raicia, mo kakua ni tukunia vua e dua: ia mo qai varaitaki iko vua na bete, ka vacaboya na ka sa varotia ko Mosese me nomui vasavasavataki, mei vadinadina vi ira.
+\v 45 A sa qai yani ko koya, ka vatekivu me tukunia valevu, ka vateteya, a sa dredre kinia vi Jisu me curu votu ki na koro, sa tiko lia enai bili ena viyasana lala: a ra sa qai mai na viyasana kece lia vi koya.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Sa bogi vica, sa qai curu voki ki Kapenaumi ko koya; a sa qai rogovaki ni sa tiko e vale.
+\v 2 A ra sa lewe levu sa soqoni vata sara mai, a sa yali kinia na tikina me rauti ira, e yali ena mata ni darava: a sa vunautakia na vosa vi ira ko koya.
+\v 3 A sa qai mai vi koya eso, eratou yadia mai e dua sa tauvi-paralasi, sa colati koya e lewe va.
+\v 4 Ia ni ratou sa yali ni torovi koya rawa ena vukudra na lewe levu, eratou sa basukia na dela ni vale sa tiko kinia o koya: ia ni ratou sa basukia sara, eratou sa tukucia sobu nai mocemoce sa davo kinia o koya sa tauvi paralasi.
+\v 5 Ia ni sa raicia o Jisu na nodratou vabautia, sa tukunia vua sa tauvi paralasi, Na luvequ, sa bokoci na nomui valavala ca.
+\p
+\v 6 Ia ka so na vunivola era sa tiko kinia, a ra sa vinanuyakia e lomadra, ka vakoya,
+\v 7 Sa vosavacacatakia na Kalou o koya koya ena vuku ni cava? Ko cei voki sa bokocia rawa nai valavala ca, a Kalou loa lia?
+\p
+\v 8 Sa kila sara e yalona ko Jisu ni ra sa vinanuyakia va koya e lomadra, ka sa tukunia vi ira, A cava dou sa vinanuyakia kinia na ka koya ena lomamudou?
+\v 9 A cava vi rau e rawarawa cake, me tukunia vua sa tauvi paralasi, Sa bokoci na nomui valavala ca; se me tukunia, Mo tu cake, ka yadia na nomui mocemoce, ka qai?
+\v 10 Ia mo dou kila kinia ni sa rawa na Luve ni tamata e vuravura me bokocia nai valavala ca, (sa qai tukunia ko koya vua sa tauvi paralasi,)
+\v 11 Au sa tukunia vi iko, Mo tu cake, ka yadia na nomui mocemoce, ka qai i na nomudou.
+\p
+\v 12 A sa tu cake sara o koya, ka yadia nai mocemoce, ka qai yani e na matadra kece lia; a ra sa kurabui kece lia kinia, ka varokorokotakia na Kalou, ka tukunia, Eda sa yali ni raicia eliu na ka e vakoya na kenai valavala.
+\p
+\v 13 A sa qai voki yani ko koya ki matasawa, a ra sa qai vi koya ko ira kece lia na lewe levu, a sa vavulici ira ko koya.
+\v 14 Ia ni sa qai voli yani, sa raici Livai na luve i Alifio sa tiko ena vale ni soli vacavacava, a sa tukunia vua, Muri au. A sa cavu tu ko koya, ka muri koya.
+\p
+\v 15 Ia ni sa tiko ko koya ena nona vale me kana, era sa lewe levu na kumunia nai vacavacava kei na tamatai valavala ca era sa tiko me kana vata kei Jisu kei ira na nona tisaipeli: era sa lewe levu, a ra sa muri koya.
+\v 16 Ia ni ra sa raicia ko ira na vunivola kei ira na Farisi ni sa kana vata ko koya kei ira sa kumunia nai va cavacava ki ira na tamatai valavala ca, era sa tukunia vi ira na nona tisaipeli. A cava sa kana vata ka somi vata kinia ko koya kei ira sa kumunia nai vacavacava kei ira na tamatai valavala ca?
+\p
+\v 17 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa tukunia vi ira, Sa yali ni yaga na vuniwai vi ira sa bula vinaka, vi ira lia sa tauvi mate: au sa yali ni qai mai meu kacivi ira sa yalododonu, ko ira lia nai valavala ca, me ra vivutuni.
+\p
+\v 18 A ra sa daulolo ko ira na tisaipeli i Joni ki na nodra tisaipeli na Farisi: a ra sa qai mai ka tukunia vua, A cava sa lolo kinia ko ira na tisaipeli i Joni ki na nodra tisaipeli na Farisi, ia na nomu tisaipeli era sa yali ni lolo?
+\p
+\v 19 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Era sa lolo rawa li na weka ni tagane sa qai vawati, ni sa tiko vata ki ira na tagane sa qai vawati? Ni sa tiko lia ki ira na tagane sa qai vawati, era sa yali ni lolo rawa.
+\v 20 Ia ena yaco mai na siga, ena yadi tani kinia vi ira na tagane sa qai vawati; ka ra na qai lolo ena gauna koya.
+\p
+\v 21 Ia sa yali na tamata sa cula vata na tiki ni sulu vou ki nai sulu madra: ke sa vakinia, ena dresukia na kena madra na tikinia vou sa botani kinia, a sa kadresu valevu kinia.
+\v 22 Sa yali voki lia na tamata sa vatalocia na waini vou ki na tavaya kuli-ni-manumanu madra; ke sa vakinia, ena vakacabotetakia na tavaya na waini vou, ka na dave yani na waini, ka rusa na tavaya; e vinaka lia me vatalocia na waini vou ki na tavaya vou.
+\p
+\v 23 A sa qai ko koya e loma ni viwere ni sila ena siga ni vacecegu; ia ni ra sa qai voli na nona tisaipeli, era dolokia na visola ni sila.
+\v 24 A sa tukunia vua ko ira na Farisi, Raicia, a cava era sa caka kinia ko ira ena siga ni vacecegu na ka e yali ni tara?
+\p
+\v 25 Sa qai tukunia vi ira ko koya, Dou sa yali beka ni wilikia na ka sa caka ko Tevita, ni sa yali na kena, ka sa viakana, ko koya kei ira sa tiko vata kaya:
+\v 26 Ni sa curu ko koya ki na vale ni Kalou, ena gauna i Epaiaca na bete levu, a sa kania na madrai dauraici, koya sa yali ni tara me laukana, sa tara loa lia vi ira na bete, a sa solia voki lia vi ira era sa tiko vata kaya?
+\v 27 Sa tukunia voki lia vi ira, Sa caka na siga ni vacecegu ena vukudra na tamata, e yali ni caka na tamata ena vuku ni siga ni vacecegu:
+\v 28 ia sa Turaga voki lia ni siga ni vacecegu na Luve ni tamata.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 A sa curu voki ko koya ki na valenilotu; a sa tiko kinia e dua na tamata sa malai na ligana.
+\v 2 A ra sa varaici koya, se na vabulai koya ena siga ni vacecegu, se yali; me ra qai beitaki koya
+\v 3 Sa qai tukunia ko koya vua na tamata sa malai na ligana, Tu cake mai.
+\v 4 A sa tarogi ira, Sa tara beka me caka na ka vinaka ena siga ni vacecegu, se me caka na ka ca? Me caka na vivabulai, se na vivamatei? A ra sa galu lia.
+\v 5 Ia ni sa rai voli vacudrucudru vi ira ko koya, ni sa rarawa na lomana ena vuku ni kaukauwa ni yalodra, sa tukunia vua na tamata, Dodokia mai na ligamu. A sa dodokia yani: a sa vabulai na ligana ka yaco me vaka na ligana kadua.
+\v 6 A ra sa qai yani na Farisi, ka bosei koya sara ko ira vata kei ira nai tokani i Eroti, se ra na vamatei koya vaevei.
+\p
+\v 7 A sa qai tani ko Jisu vaka ki wai kei ira vata kaya na nona tisaipeli: a ra sa lewe levu sara sa muri koya mai Kalili, kei Jutia,
+\v 8 mai Jerusalemi voki lia, ke Itumia, kei na tai kadua ni Joritani; ko ira voki lia e na viyasana i Taia kei Saitoni, era lewe levu sara, ni ra sa rogocia na levu ni veika sa caka ko koya, era sa qai mai vi koya.
+\v 9 A sa tukunia ko koya vi ira na nona tisaipeli, me toka e dua na waqa lailai ko koya ena vukudra na lewe levu, de ra drigiti koya.
+\v 10 Ni ra sa lewe levu sa vabula ko koya; a ra sa drigiti koya kinia me ra tarai koya, ko ira kece lia era sa tauvi mate.
+\v 11 Ko ira voki lia na yalo velavela, ni ra sa raici koya, era sa cuva sobu e matana, a ra sa qoqolou, ka tukunia, O iko na Luve ni Kalou.
+\v 12 A sa varotia matua vi ira ko koya, me ra kakua ni tukuni koya.
+\p
+\v 13 A sa cabe ki na ulu-ni-vanua, ka kacivi ira mai sa digitakia: a ra sa qai mai vua.
+\v 14 A ra sa lewe tinikarua sa lesia ko koya, me ra tiko vata kaya, ka me vatalai ira ko koya me ra vunau,
+\v 15 me tu voki lia vi ira na kaukauwa me ra tovoci ira na tevoro:
+\v 16 A sa vayacani Saimoni ko koya me ko Pita.
+\v 17 Kei Jemesa na luve i Sepete, kei Joni na taci i Jemesa, a sa vayacani rau ko koya mei Poanaji, e kenai balebale, A luve ni kurukuru:
+\v 18 kei Adriu, kei Filipi, kei Pacolomiu, kei Maciu, kei Tomasi, kei Jemesa na luve i Alifio, kei Cateo, kei Saimoni e dua vi ira sa vatokai Na gumatua,
+\v 19 kei Jutasa Isikarioti, ko koya sa soli koya yani. A sa curu ko koya ki na dua na vale.
+\p
+\v 20 A ra sa lewe levu sa soqoni vata voki, a ra sa yali kinia ni kania rawa na kedra.
+\v 21 Ia ni ratou sa rogocia ko iratou na wekana, eratou sa qai mai me ratou tauri koya: ni ratou sa tukunia, Sa lialia ko koya.
+\p
+\v 22 Ia ko ira na vunivola ka qai sobu mai Jerusalemi, era sa tukunia, Sa tiko vua ko Pielisipupi, a sa tovoci ira na tevoro ena kaukauwa ni nodra turaga na tevoro.
+\p
+\v 23 A sa kacivi ira mai ko koya, ka tukunia vi ira e na vosa vatautauvata, E rawatia vacava ko Setani me tovocii Setani?
+\v 24 Ia kevaka sa dua na matanitu sa vivala vakai koya, ena yali ni tu dei rawa na matanitu koya:
+\v 25 ia kevaka sa dua na vale sa vivala vakai koya, ena yali voki lia ni tu dei rawa na vale koya.
+\v 26 Ia kevaka sa caka ko Setani me vivala vakai koya, ka tovoci, ena yali ni tu dei rawa, ena oti lia.
+\v 27 Sa yali na tamata me curumia rawa na vale ni qaqa, ka kovea na nonai yaya, kevaka sa yali mada ni vesukia na qaqa, ena qai kovea emuri na nonai yau.
+\v 28 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa rawa me bokocia laivi na nodrai valavala ca kece lia na luve ni tamata, kei na nodra vosa ca kece lia era sa vosavacacatakia kinia na Kalou:
+\v 29 ia ko koya sa vosavacacatakia na Yalo Tabu ena yali tiko lia ni bokoci na nonai valavala ca, ia sa tu vua na nona cala ka yali ni mudu:
+\v 30 ni ra tukunia, Sa dua na yalo velavela sa tu vua.
+\p
+\v 31 Sa qai qai mai ko iratou na tinana, kei na tacina, a ratou sa tu e tuba, ka talaki vua me qai mai.
+\v 32 Ia era sa lewe levu sa tiko vavolivolitia; ka ra sa tukunia vua, Raicia, na tinamu kei iratou na tacimu eratou sa tu e tuba, eratou mai qarai iko.
+\p
+\v 33 A sa vosa vi ira, ka tukunia, Ko cei na tinaqu se ko iratou na taciqu?
+\v 34 A sa varaici ira era sa tiko vavolivoliti koya, ka tukunia, Raicia na tinaqu kei ira na taciqu!
+\v 35 Ko koya yadua ena muria na loma ni Kalou, sai koya koya na taciqu, se na ganequ, se na tinaqu.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 A sa caka voki ko koya me vatavuvuli e matasawa: a sa lewe levu sara era sa soqoni vata vua, a sa vodokia kinia na waqa ko koya, ka tiko sobu kinia mai wai; a ra sa tu kece lia na lewe levu mai matasawa.
+\v 2 A sa levu na ka sa vavulici ira kinia ko koya ena vosa vatautauvata, ka tukunia vi ira ena nonai vavuvuli:
+\v 3 Dou rogocia; Sa dua na dauvikaburaki sa qai kabukaburaki:
+\v 4 a sa yaco, ni sa kabukaburaki qai, sa lutu eso ena tutu ni sala, a sa qai mai na manumanu vuka ka kania.
+\v 5 A sa lutu eso ki na vanua vivatu, sa yali ni levu kinia na qele; a sa tubu cake vatotolo sara, ni sa yali ni vavaku na kena qele;
+\v 6 ia ni sa cabe na siga, sa malai; ia ni sa yali na wakana, sa raqosa sara.
+\v 7 A sa lutu eso ki na viwa-vavotona, a sa tubu cake na viwa-vavotona, ka varugutia, a sa yali kinia ni vua.
+\v 8 A sa lutu eso ki na vanua vinaka, a sa vuavuai vinaka ka tubu cake me levu; a sa vuai tolusagavulu eso, ka onosagavulu eso, ka drau eso.
+\v 9 A sa tukunia vi ira ko koya, O koya sa vadaligana me rogocia, me mani rogocia sara.
+\p
+\v 10 Ia ni sa tiko loa lia ko koya, era sa tarogi koya ena vosa vatautauvata ko ira na lewe tinikarua, kei ira era sa dautiko vata kaya.
+\v 11 A sa tukunia vi ira ko koya, Sa soli vi ikodou mo dou kila na ka vuni ni matanitu ni Kalou: ia vi ira lia etaudaku, sa tukunia na ka kece lia ena vosa vatautauvata;
+\v 12 me ra raicia tiko, ka yali ni kila; ka me ra rogocia tiko, ka guilecavia tu; de dua na siga era saumaki mai kinia, ka me bokoci na nodrai valavala ca.
+\p
+\v 13 Sa tukunia voki vi ira, Dou sa yali li ni kila na vosa vatautauvata koya? Ia dou na kila rawa vaevei na vosa vatautauvata kece lia?
+\v 14 Sa kaburakia na vosa na dauvikaburaki.
+\v 15 Ia ko ira koya era vaka na tutu ni sala, sa kaburaki kinia na vosa; ia ni ra sa rogocia oti, sa qai qai sara mai ko Setani, a sa yadia tani na vosa sa kaburaki e lomadra.
+\v 16 Ko ira voki lia sa koya kaburaki i na vanua vivatu: era rogocia na vosa, ka vabautia sara ena reki;
+\v 17 ia ka yali lia na wakana e lomadra, a ra sa tu dede valailai lia: ia ni sa tubu emuri na rarawa se na vivacacani ena vuku ni vosa, era sa tarabe sara.
+\v 18 Ia ko ira koya sa kaburaki i na viwa-vavotona: ko ira koya era sa rogocia na vosa;
+\v 19 ia na lomaocaoca ena vuku ni vuravura koya, ki nai yau e dauvivakaisini, ki na daugadrevia na ka tani eso sa curu kinia ka varugutia na vosa, a sa yali kinia ni vua.
+\v 20 Ia ko ira koya sa kaburaki ki na vanua vinaka: era sa rogocia na vosa, ka vabautia, ka vua, sa vuai tolusagavulu eso, ka onosagavulu eso, ka drau sara lia eso.
+\p
+\v 21 Sa tukunia voki vi ira ko koya, Sa dua beka na cina sa yadi mai, me viritoka e ruku ni varau ni sila, se ruku ni mocemoce? E yali beka ni viritoka ena kenai tutu lia?
+\v 22 Ni sa yali na ka e tabogo, me na yali ni varairaitaki mai; se na ka sa vuni, me na yali ni vavotui.
+\v 23 Kevaka e dua e vadaligana me rogocia, me mani rogocia sara.
+\p
+\v 24 Sa tukunia voki lia vi ira, Dou qarauni ikodou e na ka dou rogocia; ai varau dou na varautakia, ena varautaki voki vi ikodou: ena soli valevu voki lia vi ikodou.
+\v 25 Ni sa tu vua na tamata e dua na ka, ena qai soli vua; ia kevaka sa yali ni tu vua na tamata e dua na ka, ena qai yadi tani mai vua na ka sa tu vua.
+\p
+\v 26 Sa tukunia voki lia o koya, Sa tautauvata na matanitu ni Kalou, kei na tamata sa qai kaburakia na sila ki na qele;
+\v 27 a sa moce ka tu cake, ena bogi kei na siga, a sa rovu na sila ka tubu cake, a sa yali ni kila ko koya na kenai valavala.
+\v 28 Ni sa vua vakai koya lia na qele; sa liu mada na buroro, sa taravia na sola, a sa qai muri na vuana e matua ena sola.
+\v 29 Ia ni sa matua mai na vuana, sa qai vacurumia ko koya nai sele takelo, ni sa cava na yabaki.
+\p
+\v 30 A sa tukunia ko koya, Tou na vatautauvatatakia na matanitu ni Kalou kei na cava? Se cava na ka vaibalebale me da vatautauvatatakia kinia?
+\v 31 Sa vaka e dua na sore ni mosita, o koya ni sa tei ena qele, sa lailai sobu vi ira kece lia na sore ni kau ena qele:
+\v 32 ia ni sa tei, sa tubu cake, a sa yaco me levu cake vi ira kece lia na kau lalai, a sa vatabana vaidina, a sa ro rawa na manumanu vuka ena kena rurugu.
+\p
+\v 33 A sa levu na vosa vatautauvata vakoya sa tukunia kinia o koya na vosa vi ira, me vaka era sa rogocia rawa.
+\v 34 A sa yali ni vosa loa lia vi ira, sa vosa vatautauvata tiko lia; a sa vatakila nai balebale ni ka kece lia vi ira na nona tisaipeli, ni ra sa tiko vakai ira.
+\p
+\v 35 Ia ena siga ko ya, ni sa raiyavi mai, sa tukunia vi ira ko koya, Me da qai yani ki tai kadua.
+\v 36 Ia ni ra sa daini ira mada na lewe levu, era sa qai yadi koya sara vaka lia vakoya ena waqa. Ka so voki lia na waqa lalai era sa qai vata kaya.
+\v 37 A sa tubu e dua na cagi levu sara, a sa seva na waqa na biau, a sa qai luvu kinia.
+\v 38 A sa tiko ko koya ena mua emuri, a sa moce e nai lokoloko; a ra sa vayadra, ka tukuna vua, Vavuvuli, ko sa wele beka lia ni da sa voleka ni mate?
+\p
+\v 39 A sa tu cake ko koya, ka vunaucia na cagi, a sa varotia ki na wasawasa, Mo cegu, mo maravu mai. A sa ruru na cagi, a sa maravu levu mai.
+\v 40 A sa tukunia vi ira ko koya, Dou sa rere ena vuku ni cava? E vaevei ni sa yali na nomudou vabautia?
+\p
+\v 41 A ra sa rere valevu, a ra sa vivosaki vakai ira, O cei beka koya, ni sa talairawarawa vua na cagi kei na wasawasa?
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 A ra sa yaco ki tai kadua, ki na nodra vanua na kai Katara.
+\v 2 Ia ni sa sobu mai waqa ko koya, sa sota sara e dua na tamata mai na vibulubulu, sa curumi koya e dua na yalo velavela;
+\v 3 a sa dautiko ena vibulubulu ko koya; a sa yali e dua na tamata sa vesukia rawa, sa yali lia ena sinucodo:
+\v 4 ni sa vesu valevu enai vesu ki na sinucodo, a sa musulakia tani na sinucodo, a sa drutilakia nai vesu: a sa yali e dua sa vamanoatakia rawa.
+\v 5 A sa tiko vadua, ena bogi ki na siga, ena viulunivanua, ki na vibulubulu, a sa dauqoqolou, ka dautava na yagona ena vivatu.
+\v 6 A ni sa raici Jisu ni sa vayawa tu, sa cici yani ka cuva vua,
+\v 7 a sa kaci ena domo levu, ka tukunia, A cava vi kedaru, i Jisu na Luve ni Kalou cecere sara? Au varotia vi iko ena yaca ni Kalou, mo kakua ni vararawataki au.
+\v 8 Ni sa tukunia oti vua o koya, Ko iko na yalo velavela, mo qai tani vua na tamata:
+\v 9 sa tarogi koya voki lia, Ko cei na yacamu? A sa vosa ko koya, ka tukunia, A yacaqu ko Vavakoso, ni kimamu sa lewe levu.
+\v 10 A sa masuti koya valevu ko koya, me kakua ni vatalai ira tani ena vanua koya.
+\v 11 A sa tiko mai na vanua koya na qele ni vuaka levu sa kana voli e baba ni ulu ni vanua.
+\v 12 A ra sa masuti koya ko ira kece lia na tevoro, ka tukunia, Vatalai kimamu kivei ira na vuaka, me kimamu curumi ira.
+\v 13 A sa vatara o Jisu. A ra sa qai tani na yalo velavela, ka curumi ira na vuaka: a ra sa cici sara na qele ni vuaka ena baba ki na wasawasa, era sa rua beka na udolu; a ra sa ora kinia.
+\p
+\v 14 Ia ko ira sa vakani ira na vuaka era sa tuba, ka qai tukunia ena koro ki na viyasana ki vanua. A ra sa qai yani me ra raicia na ka sa caka.
+\v 15 A ra sa yaco vi Jisu, ka raici koya ka curumia ko ira na tevoro, ko koya ka tu vua nai Vavakoso, ni sa qai tiko, ka vaisulu, ka yalomatua: a ra sa rere.
+\v 16 Ia ko ira era raicia, era sa tukunia vi ira na ka sa yaco vua ka curumi koya ko ira na tevoro, vi ira voki lia na vuaka.
+\v 17 A ra sa vamasuti koya me qai tani e nodra vanua.
+\p
+\v 18 Ia ni sa vodo ki waqa ko koya, sa masuti koya o koya ka curumia eliu ko ira na tevoro me mai tiko kaya.
+\p
+\v 19 A sa yali ni vinakatia ko Jisu, ka sa tukunia lia vua, Mo qai ki na nomudou, vi ira na wekamu, ka tukunia vi ira na levu ni veika sa caka vi iko na Turaga, ka ni sa lomani iko.
+\v 20 A sa qai ka sa tukunia voli mai Tikapoli na kena levu ni veika sa caka vua ko Jisu: a ra sa kurabui kece lia.
+\p
+\v 21 Ia ni sa lesu voki o Jisu ena waqa ki tai kadua, era sa lewe levu sara sa soqoni vata vi koya: a sa tiko e matasawa ko koya.
+\v 22 Ka raicia, sa qai mai e dua na turaga ni valenilotu, ko Jairo na yacana; ia ni sa raici koya, sa cuva sobu ki na yavana,
+\v 23 a sa vamasutia valevu, ka tukunia, Na luvequ yalewa lailai sa voleka sara lia ni mate: mo ni qai mai mo ni tabaki koya ena ligamuni, me vabulai kinia; ena qai bula o koya.
+\v 24 A sa qai vata kaya ko koya, a ra sa lewe levu sara sa muri koya, ka drigitia.
+\p
+\v 25 A sa dua na yalewa, sa turuvidrabalavu ka yabaki tinikarua,
+\v 26 a sa levu na ka sa vosotia vi ira na vuniwai era lewe levu, a sa vayalia kinia na nonai yau kece lia, a sa yali ni bula, ia sa levu cake tiko na nona mate,
+\v 27 ni sa rogocia nai tukutuku ki Jisu, sa qai vata mai kei ira na lewe levu, ki dakuna, ka tara na nonai sulu.
+\v 28 Ni sa tukunia ko koya, Kevaka kau na tara lia na nonai sulu, au na vabulai.
+\v 29 A sa mudu vasauri nai davedave ni nona dra; a sa kila ena yagona sa bula mai na mate ca ko ya.
+\p
+\v 30 A sa kila sara ko Jisu e lomania ni sa qai tani vua na kaukauwa, a sa vuki ena maliwa ni lewe levu, ka tukunia, O cei sa tara na noqui sulu?
+\p
+\v 31 A ra sa tukunia vua ko ira na nona tisaipeli, Ko ni sa raicia era sa drigiti ikonu na lewe levu, ia ko ni sa tarogia, O cei sa tarai au?
+\v 32 Sa qai rai voli yani ko koya, me koya raici ka caka na ka koya.
+\p
+\v 33 A sa rere na yalewa, ka sautaninini, ni sa kila na ka sa caka vua, a sa qai mai ka cuva sobu e matana, ka tukunia kece lia vua na kena dina.
+\v 34 A sa tukunia vua ko koya, Na luvequ yalewa, sa vabulai iko na nomu vabautia; mo qai ena vacegu, ka mo bula mai na nomu mate ca.
+\p
+\v 35 Ni sa vosa tiko ko koya, sa qai mai eso mai na vale nei koya na turaga ni valenilotu, era tukunia, Sa mate na luvemu yalewa, ko sa vaoca voki nai Vavuvuli ena vuku ni cava?
+\p
+\v 36 Ia ni sa rogocia ko Jisu na vosa era tukunia, sa tukunia sara vua na turaga ni valenilotu, Kakua ni yalo lailai, vadinatia lia.
+\v 37 A sa yali ni dainia e dua me muri koya, ko iratou lia ko Pita, kei Jemesa, kei Joni na taci i Jemesa.
+\v 38 A sa yaco ko koya ki na vale ni turaga ni vale ni lotu, a sa raicia na nodra tagiyaso, era sa tagi ka qoqolou valevu.
+\v 39 Ia ni sa curu ko koya, sa tukunia vi ira, Dou sa tagiyaso ka tagi ena vuku ni cava? Sa yali ni ciba na goneyalewa, sa moce lia.
+\v 40 A ra sa dredrevaki koya. Ia ni sa vatalai ira kece i tautuba, sa yadi rau na tama ni goneyalewa kei na tinana, kei iratou sa tiko vata kaya, ka curu ki na tikinia sa davo kinia na goneyalewa.
+\v 41 A sa tara na liga ni goneyalewa ko koya, ka tukunia vua, Talica kumi; a kenai balebale, Goneyalewa, au sa tukunia vi iko, tucake mai.
+\v 42 A sa tucake sara na goneyalewa, ka qai voli; ni sa tinikarua na nona yabaki. A ra sa kurabui valevu sara.
+\v 43 A sa varotia matua vi ira ko koya, me kakua ni kila na ka koya e dua na tamata: a sa tukunia me soli vua na goneyalewa e dua na kena.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Sa qai qai tani mai vanua koya ko koya, ka qai ki na nona vanua; a sa muri koya ko ira na nona tisaipeli.
+\v 2 Ia ni sa yaco na siga ni vacecegu, sa vatekivu ko koya me vatavuvuli ena valenilotu: a ra lewe levu ni ra sa rogocia era sa kurabui, ka tukunia, Sa rawatia mai vi ko koya koya na veika koya? Se na vuku cava koya sa soli vua, me sa caka kinia ena ligana na veika-mana vakoya?
+\v 3 Sa yali li ni matai ko koya koya, a luve i Meri, kei na tuaka i Jemesa, kei Josese, kei Juta, kei Saimoni? Kei na ganena, eratou sa yali li ni tiko vata kei ita? A ra sa tarabe ena vukuna.
+\p
+\v 4 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Sa varokorokotakia na parofita ena vanua tani, ena nona vanua loa e yali, se vi ira na kai nona, se ena nona vale.
+\p
+\v 5 A sa yali ni caka rawa mai vanua koya e dua na cakacaka mana, sa tabaki ira loa ena ligana e lewe vica sa tauvi-mate, ka vabula.
+\v 6 A sa kurabui ko koya ena vuku ni nodra yali ni vabautia. A sa qai voli ki na vikoro lalai, ka vatavuvuli.
+\p
+\v 7 A sa kacivi ira mai na lewe tinikarua ko koya, ka vatekivu me talai ira me ra qai yarua; a sa solia vi ira na kaukauwa me ra rawai ira na yalo velavela.
+\v 8 A sa varotia vi ira me ra kakua ni yadia e dua na ka e na gaunisala, ai titoko loa lia; me kakua na taga ni vaqa, se na madrai, se nai lavo ena taga:
+\v 9 ia me ra vaivava enai vava vatakele lia; ka me ra kakua ni vaisulu enai curucuru e rua.
+\v 10 A sa tukunia vi ira ko koya, Ni dou sa curu ki na dua na vale ena dua na yasana, dou tiko lia kinia ka yacovia na nomudou qai tani mai na tikinia ko ya.
+\v 11 Ia ko ira kece lia sa yali ni vacegui ikodou, se rogoci ikodou, ni dou sa qai tani ena yasana ko ya, dou tavirakia tani na kuvu ni soso mai na yavamudou, mei vatakilakila vi ira. Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena ca valailai ko Sotoma kei Komora ena siga ni lewa, ena ca valevu na koro ko ya.
+\v 12 A ra sa qai yani, ka dauvunau me vivutuni na tamata.
+\v 13 A sa lewe levu na tevoro era sa tovocia tani; a ra sa lewe levu sa tauvi-mate era sa walia ena waiwai, ka vabula.
+\p
+\v 14 A sa rogocia ko Eroti na tui; ni sa kuruvakia na yacana: a sa tukunia, Sa tu cake voki mai na mate ko Joni na dauvipapitaisotaki; o koya lia sa caka kinia ko koya na kaukauwa mana koya.
+\v 15 Era sa tukunia eso tani, koya ko Ilaija. A ra sa tukunia eso tani, Sa dua na parofita, se sa vaka e dua vi ira na parofita.
+\p
+\v 16 Ia ni sa rogocia ko Eroti, sa tukunia, Ko Joni lia koya, ko koya kau a musukia na uluna; sa tu cake voki mai na mate ko koya.
+\p
+\v 17 Ni sa talaki eliu ko Eroti, ka tauri Joni, ka vesukia ena vale ni veivesu, e na vuku i Erotiasa na wati i Filipi na tacina; ni rau sa veiwatini kaya.
+\v 18 Ni sa tukunia vi Eroti ko Joni, Sa yali ni tara mo drau viwatini kei na wati ni tacimu.
+\v 19 A sa cati koya kinia ko Erotiasa, a sa vinakatia me vamatea; ia ka yali ni rawatia:
+\v 20 ni sa rerevaki Joni ko Eroti, ni sa kila sa tamata yalododonu ka yalosavasava ka sa varurugi koya; Ia ni sa rogoci koya, sa levu na ka sa caka ko koya, a sa vinakatia me rogoci koya.
+\p
+\v 21 Ia ni sa yaco e dua na siga sa yaga kinia, a siga ni sucu i Eroti, sa caka ko koya na kedra magiti na turaga ni vanua, kei na turaga ni valu, kei ira na qase ni Kalili;
+\v 22 ia ni sa curu na yalewa na luve i Erotiasa, ka meke, a sa vinakatia ko Eroti kei ira era sa kana vata kaya, sa qai tukunia na tui vua na goneyalewa, Kerea vi au na ka ko sa vinakatia, kau na solia vi iko.
+\v 23 A sa bubului vua, A ka ko na kerea vi au, au na solia vi iko, kevaka kau na wasea rua kinia na noqu matanitu.
+\p
+\v 24 A sa curu yani ko koya, ka tarogi tinana, A cava meu kerea? A sa tukunia ko koya, Na ulu i Joni na dauvipapitaisotaki.
+\p
+\v 25 A sa curu kusarawa voki vua na tui ko koya, ka masutia, ka tukunia, Au sa vinakatia mo ni solia mada mai vi au na ulu i Joni na dauvipapitaisotaki ena dua na dari.
+\v 26 A sa rarawa valevu sara na tui; ia ena vuku ni nona bubului, kei na vukudra voki lia era sa tiko kaya, sa yali ni via bureitakia vua.
+\v 27 A sa tala sara na tui e dua vi ira na sotia i vatawa, a sa tukunia me yadi mai na uluna: a sa qai ka musukia na uluna ena vale ni vivesu,
+\v 28 ka yadia mai na uluna ena dua na dari, ka solia vua na goneyalewa: a sa solia na goneyalewa vi tinana.
+\v 29 Ia ni ra sa rogocia ko iratou na nona tisaipeli, eratou sa qai mai ka yadia na yagona, ka bulutia.
+\p
+\v 30 A ra sa soqoni vata vi Jisu ko ira nai apositolo, ka tukunia vua na ka kece lia, a ka era sa caka, ki na ka voki lia era sa vavuvulitakia.
+\v 31 A sa tukunia vi ira ko koya, Dou qai mai ka vatikitiki ki na dua na vanua lala, ka mo dou vacegu mada valailai: ni ra sa lewe levu era qai mai ka qai yani, a ra sa yali kina ni lalaga me ra kana.
+\v 32 A ra sa vodo na waqa, ka qai vatikitiki tani ki na dua na vanua lala.
+\v 33 Ia ko ira na lewe levu era sa raicia ni ra sa qai yani, a ra sa lewe levu sa kilai ira, a ra sa cici e vanua mai na vikoro kece, ka siviti ira.
+\v 34 A sa qai mai ko Jisu, ka raici ira era sa lewe levu sara, a sa lomani ira, ni ra sa vaka na sipi sa yali na nodrai vatawa: a sa vatekivu me vatavulici ira ena ka e levu.
+\p
+\v 35 Ia ni sa kala na siga, sa qai mai vi koya ko ira na nona tisaipeli, ka tukunia, koya na vanua lala, a sa kala na siga:
+\v 36 mo vatalai ira mada yani, me ra qai ki na viyasana ki na vikoro lalai, sa vavolivoliti ita, me ra volia na kedra madrai: ni sa yali na ka vi ira me ra kania.
+\p
+\v 37 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Dou solia vi ira me ra kana. Era sa qai tukunia vua, Me kitou qai volia beka na madrai, ena pene e rua na drau, ka solia vi ira me ra kania?
+\p
+\v 38 A sa tukunia vi ira ko koya, E vica nai buli madrai sa tu vi ikodou? Dou qai raicia. Ia ni ra kila, era sa tukunia, E lima, ka rua na ika.
+\v 39 A sa tukunia ko koya me ra tiko sobu kece lia vaivavakoso, ena co drokadroka.
+\v 40 A ra sa tiko sobu, era sa yatuni, sa yayadrau se yayalimasagavulu.
+\v 41 Ia ni sa tara ko koya nai buli madrai e lima ki na ika e rua, sa ta cake ki lomalagi, ka lotutakia, ka dovia na vibuli madrai, ka solia vi ira na nona tisaipeli me ra taucia e matadra na tamata; a sa vota ko koya na ika e rua vi ira kece lia
+\v 42 A ra sa kana kece lia, a ra sa mamau.
+\v 43 A ra sa tomitomikia vata na madrai sa vo, ki na ika voki lia, a sa tinikarua nai su sa sinai kinia.
+\v 44 Ia ko ira era sa kania na vibuli madrai era lewe lima beka na udolu na tagane.
+\p
+\v 45 Sa qai varotia sara ko koya vi ira na nona tisaipeli me ra vodo na waqa, ka me ra liu ki tai kadua ki Peciseita, me sa vatalai ira mada yani na lewe levu ko koya.
+\v 46 Ia ni sa vatalai ira oti, sa qai ko koya ki na ulu-ni-vanua, me masu.
+\v 47 Ia ni sa raiyavi mai, sa tiko na waqa e loma ni wai, a sa tiko loa lia ko koya e vanua.
+\v 48 A sa raici ira ni ra sa oca ena voce; ni sa cagi ca: ia ni sa yaco mada nai kava ni wase ni bogi, sa qai qai vi ira ko koya, sa qai voli e dela ni wai; a sa qai ka vaka me sivi ira.
+\v 49 Ia ni ra sa raicia ni sa qai voli ko koya e dela ni wai, era sa nanumia sa dua na yalo, a ra sa qoqolou:
+\v 50 ni ra sa raici koya kece lia, a ra sa kidroa. A sa vosa sara vi ira ko koya, ka tukunia vi ira, Dou vacegu: sai au lia; dou kakua ni rere.
+\v 51 A sa cabe vi ira ki waqa, a sa ruru na cagi: a ra sa kidacala valevu sara e lomadra, ka kurabui:
+\v 52 ni ra sa yali ni vakasamatakia na vibuli madrai; ni sa kaukauwa na lomadra
+\v 53 Ia ni ra sa qai ki tai kadua, era sa yaco ki na nodra vanua na kai Kenisareti, a ra sa udu ki matasawa.
+\v 54 Ia ni ra sa sobu mai waqa, era sa kilai koya sara,
+\v 55 ka cici ki na viyasana kece sa vavolivolitia, a ra sa vatekivu me colati ira enai mocemoce era sa tauvi-mate, ki na yasana era rogocia sa tiko kinia ko koya.
+\v 56 Ia na yasana kece sa qai kinia ko koya, se na vikoro lalai, se na vikoro lelevu, se vanua, era sa vakotori ira sa tauvimate ena visala, ka masuti koya me ra bau tara loa lia na tutu ni nonai sulu: ia ko ira kece lia sa tara, era sa vabulai.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Sa qai soqoni vata vua ko ira na Farisi, kei na vunivola eso, era sa qai mai Jerusalemi.
+\v 2 Ia ni ra sa raicia na nona tisaipeli eso era kana ni sa dukadukali na ligadra, ka ni sa yali ni vuluvulu mada, era sa vakaucacatakia.
+\v 3 Ia ko ira na Farisi, kei ira kece lia na kai Jutia, era sa yali ni kana ni ra sa yali ni vuluvulu vavinaka mada, ni ra sa vabautia na nodrai vavuvuli na qase.
+\v 4 Ia ni ra sa lesu mai na vivoli, era sa vuluvulu mada, a ra sa qai kana. A sa vuqa voki na ka tani era sa vabautia me ra muria, na sava bilo ni somi, ki na bilo i varau, ki na bilo parasa, ki nai tikotiko.
+\p
+\v 5 Sa qai tarogi koya ko ira na Farisi, kei ira na vunivola, Ena cava era sa yali ni muria na nodrai vavuvuli na qase ko ira na nomu tisaipeli, ni ra sa kana ka yali mada ni vuluvulu?
+\p
+\v 6 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Sa tukuni ikodou vinaka eliu ko Aisea, koi ikodou na dauvivakaisini, me vaka sa volai, Ko ira na tamata koya, era sa varokorokotaki au ena tebenigusudra, Ia na yalodra sa yawa tani vi au;
+\v 7 A sa yali ni yaga na nodra masuti au, Ni ra sa vatavuvulitakia na vunau ni tamata mei vavuvuli.
+\p
+\v 8 Ni dou sa dainia tani na vunau ni Kalou, ka vabautia nai vavuvuli ni tamata.
+\v 9 A sa tukunia vi ira ko koya, Sa dina sara ni dou dainia na vunau ni Kalou, mo dou vabautia na nomudoui vavuvuli.
+\v 10 Ni sa tukunia ko Mosese, Varokoroko vi rau na tamamu kei na tinamu; ia, Ko koya sa vosavacacatakia na tamana se na tinana, me sa vamatei.
+\v 11 Ia dou sa tukunia, Kevaka sa dua na tamata ena tukunia vi tamana se tinana, Sa Koripani a kenai balebale, Sa tabu me nei koya na Kalou na noqu ka sa yaga vi iko;
+\v 12 dou sa qai tarovi me kakua ni caka e dua na ka me yaga vua na tamana se na tinana:
+\v 13 dou sa vatawayagatakia kinia na vunau ni Kalou ena nomudoui vavuvuli dou sa dauvatavulicia: a sa levu na ka vaka koya dou sa caka.
+\p
+\v 14 Ia ni sa kacivi ira kece lia mai na lewe levu ko koya, sa tukunia vi ira, Dou rogoci au koi ikodou kece lia, ka mo dou kila:
+\v 15 Sa yali na ka e taudaku ni tamata, ni sa curumia sa vadukadukalitakia rawa; ia na veika sa curu yani mai vua, koya lia sa vadukadukalitakia na tamata.
+\v 16 Kevaka e dua na tamata sa vadaligana me rogocia, me mani rogocia sara.
+\p
+\v 17 Ia ni sa daini ira na lewe levu ko koya, ka curu ki vale, sa tarogi koya ko ira na nona tisaipeli ena vuku ni vosa vatautauvata.
+\v 18 A sa tukunia vi ira ko koya, Oi ikodou voki lia, dou sa yali ni kila rawa koya, ne? Dou sa yali beka ni kila, na ka kece lia etaudaku sa curumia na tamata, sa yali ni vadukadukalitakia rawa;
+\v 19 ni sa yali ni curu dina ki na yalona, ki ketena loa lia, a sa qai qai tani ki nai benubenu, a sa caka kinia me savasava na kakana kece lia?
+\v 20 Sa tukunia voki lia ko koya, A ka sa curu yani mai na tamata, koya lia sa vadukadukalitakia na tamata.
+\v 21 Ni sa curu yani mai loma, mai na yalodra na tamata, na nanumia ca, na dauyalewa, na daudara, na daulaba,
+\v 22 na daubutako, na daukocokoco, nai valavala ca, na dauvivakaisini, na daugagano, na mata ca, na vosa vacaca, na viavialevu, na lialia:
+\v 23 a ka ca kece lia koya sa curu yani mai loma, a sa vadukadukalitakia na tamata.
+\p
+\v 24 Sa qai cavu tu ko koya, ka qai tani mai na vanua koya vaka ki na viyasana i Taia kei Saitoni, a sa curu ki na dua na vale, ka yali ni vinakatia me dua na tamata me kila: ia sa yali ni vuni rawa ko koya.
+\v 25 Ni sa dua na yalewa ka curumia na luvena sa goneyalewa e dua na yalo velavela, sa rogocia na kenai tukutuku, a sa qai mai ka cuva ki na yavana:
+\v 26 a yalewa mai na dua na matanitu tani, a yalewa ni Sairo-finisia; a sa masuti koya me tovocia tani na tevoro mai na luvena yalewa.
+\v 27 A sa tukunia vua ko Jisu, Me ra mamau mada ko ira na gone; ni sa yali ni vinaka me yadi na kedra na gone, ka dai vi ira na koli.
+\p
+\v 28 A sa vosa na yalewa, ka tukunia vua, E dina lia, Turaga; ia ko ira na koli e ruku ni tepeli era kania na meme ni kedra na gone.
+\p
+\v 29 Sa qai tukunia vua ko koya, Ena vuku ni vosa koya, mo qai lia; sa qai tani mai na luvemu yalewa na tevoro.
+\v 30 Ia ni sa yaco ki nona vale, sa raicia ni sa qai tani na tevoro, a sa davo enai mocemoce na luvena yalewa.
+\p
+\v 31 A sa lesu voki ko koya mai na viyasana i Taia kei Saitoni, a sa qai e loma ni vanua va-Tikapoli, ki na wai mai Kalili.
+\v 32 A ra sa yadia mai vi koya e dua sa didivara, a sa kaka; a ra sa masuti koya me tabakia ena ligana.
+\v 33 A sa yadi koya vatikitiki mai vi ira na lewe levu, a sa daramakia na nonai qaqalo ki na daligana ruarua ni tamata, ka kasuvia, ka tara na yamena;
+\v 34 sa qai ta cake ki lomalagi, ka vutugu, ka tukunia vua, Efaca, a kenai balebale, Mo rogo mada.
+\v 35 A sa qai rogo na daligana ruarua, a sa sereki na wa ni yamena, ka sa vosa macala mai.
+\p
+\v 36 Sa qai varotia vi ira ko koya, me ra kakua ni tukunia vua e dua na tamata: ia ni sa varotia valevu vi ira ko koya, era sa dautukunia valevu sara kinia;
+\v 37 ka sa kurabui valevu sara ko ira, ka tukunia, Sa caka vavinaka na ka kece lia ko koya; sa caka vi ira na didivara me ra rogo, ki ira voki lia na galu me ra vosa.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Ena gauna koya ni ra sa lewe levu sara, ka yali na kedra, sa kacivi ira mai na nona tisaipeli ko Jisu, ka tukunia vi ira,
+\v 2 Au sa lomani ira na lewe levu, ni sa qai bogi tolu era sa tiko lia vi au, a sa yali na kedra;
+\v 3 ia kevaka kau vatalai ira tani ki na nodra vivale ka ra yali mada ni kana, era na malumalumu e gaunisala; ni sa so vi ira era sa qai vayawa mai.
+\p
+\v 4 Sa qai tukunia vua ko ira na nona tisaipeli, Ena rawa mai vi na madrai me ra mamau kinia ko ira ena lekutu koya
+\v 5 A sa tarogia vi ira ko koya, E vica nai buli madrai sa tu vi ikodou? A ra sa tukunia, E vitu.
+\p
+\v 6 A sa tukunia ko koya vi ira na lewe levu me ra tiko sobu ena qele; a sa tauria nai buli madrai e vitu, ka vavinavinaka, ka dovia, ka solia vi ira na tisaipeli me ra taucia e matadra; a ra sa taucia e matadra na lewe levu.
+\v 7 E vica voki lia na ika lalai sa tu vi ira; a sa lotutakia ko koya, ka tukunia me ra taucia e matadra.
+\v 8 A ra sa kana, a ra sa mamau; a ra sa tomitomikia na vo ni ka sa dovi, a sa vitu na sova sa sinai kinia.
+\v 9 Ia ko ira era sa kana era sa lewe va beka na udolu: a sa qai vatalai ira yani ko koya.
+\v 10 A sa vodokia sara na waqa ko koya kei ira vata kaya na nona tisaipeli, ka qai ki na yasayasa va-Talimanuca.
+\p
+\v 11 A ra sa qai mai ko ira na Farisi, ka vatekivu me ra vileti kaya, a ra sa tarogia vua e dua nai vatakilakila mai lomalagi, era vatovolei koya.
+\v 12 A sa vutugu sara ko koya ena vu ni yalona, ka tukunia, A cava era sa vaqara kinia e dua nai vatakilakila ko ira nai tabatamata koya? Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena yali sara ni soli e dua nai vaatakilakila ki nai tabatamata koya.
+\v 13 A sa daini ira, ka vodokia voki na waqa, ka qai yani ki tai kadua.
+\v 14 Ia era sa guilecavia me ra yadia na madrai, a sa yali lia ni tu vi ira ena waqa, e dua loa lia nai buli.
+\v 15 A sa varotia vi ira ko koya, ka tukunia, Dou raicia, dou qarauni ikodou mai na nodra leveni na Farisi, ki na leveni ni Eroti.
+\p
+\v 16 A ra sa qai vivosakitakia vakai ira, ka tukunia, Sa ka beka ni sa yali vi ita na madrai.
+\p
+\v 17 Ia ni sa kila ko Jisu, sa tukunia vi ira, A cava dou sa vivosaki kinia, ni sa yali vi ikodou na madrai? Dou sa yali beka ni kila rawa, se vakasama? Sa kaukauwa tiko beka na yalomudou?
+\v 18 Dou sa vamatana, ka yali beka ni rai rawa? Ka vadaligana, ka yali beka ni rogocia rawa? Se dou sa yali beka ni nanumia?
+\v 19 Niu sa dovia nai buli madrai e lima vi ira na lewe lima na udolu, e vica nai su dou a vatawa ena kena vo? A ra sa tukunia, E tinikarua.
+\p
+\v 20 Ia ni sa vitu vi ira na lewe va na udolu, e vica na sova dou a vatawa ena kena vo? A ra sa tukunia, E vitu.
+\v 21 A sa tukunia vi ira ko koya, E vaevei ni dou sa yali ni kila rawa?
+\p
+\v 22 A ra sa yaco ki Peciseita. A ra sa yadia mai vi koya e dua na mataboko, a ra sa masuti koya me tara.
+\v 23 A sa tauria na liga ni mataboko ko koya, ka tuberia ki nai bili ni koro; ia ni sa qai kasuvia na matana ruarua, ka tabakia ena ligana, sa tarogia se sa raicia e dua na ka se yali.
+\p
+\v 24 A sa rai cake, ka tukunia, Au sa raicia na tamata era vaka na kau, ka ra sa qai voli.
+\v 25 A sa tabakia voki na matana ko koya ena ligana, ka tukunia, me rai cake: a sa qai vabulai sara, a sa raicia vavinaka na ka kece lia.
+\p
+\v 26 A sa vatalai koya ko koya ki na nona vale, ka tukunia, Kakua ni ko qai voki ki na koro.
+\p
+\v 27 A sa qai yani ko Jisu, kei ira na nona tisaipeli, ki na vikoro ki Sisaria-Filipai: a sa tarogi ira na nona tisaipeli ena gaunisala, ka tukunia vi ira, Era sa tukunia na tamata se ko cei koi au?
+\v 28 A ra sa tukunia, Ko Joni na dauvipapitaisotaki: ia ka so, Ko Ilaija: ia ka so voki, E dua vi ira na parofita.
+\p
+\v 29 A sa tukunia vi ira, Ia dou sa tukunia se ko cei koi au? Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia vua, Koi ikonu na Karisito.
+\p
+\v 30 A sa varoti ira matua sara lia me ra kakua ni tukuni koya vua e dua.
+\p
+\v 31 A sa vatekivu me vavulici ira, ni sa kilikili kaya na Luve ni tamata me vosotia na ka e levu, me ra daini koya voki lia ko ira na matua, kei ira na bete levu, kei ira na vunivola, ka me vamatei, ka qai tucake-voki ena i katolu ni siga.
+\v 32 A sa tukunia vamacala na vosa koya ko koya. A sa yadi koya ko Pita, ka vatekivu me vunaucia.
+\v 33 Ia ni sa vuki mai ko koya, ka varaici ira na nona tisaipeli, sa vunauci Pita, ka tukunia, Qai tani ki dakuqu, Setani; ni ko sa yali ni vananumia na ka ni Kalou, na ka lia ni tamata.
+\p
+\v 34 Ia ni sa qai kacivi ira mai na lewe levu ki ira voki lia na nona tisaipeli, sa tukunia vi ira, O koya yadua sa via muri au, me kakua ni muria na lomana, me colatia lia na nona kauveilatai, ka muri au.
+\v 35 Ia ko koya yadua sa via maroroya na nona bula, ena vayalia; ia ko koya yadua ena vayalia na nona bula ena vukuqu ki nai tukutuku-vinaka, ena maroroya.
+\v 36 Ia ka cava na kena yaga vua na tamata, kevaka e rawati vuravura kece, ka vayalia na yalona?
+\v 37 Se cava ena solia na tamata mei sau ni yalona?
+\v 38 Ia ko koya ena maduataki au ki na noqu vosa enai tabatamata koya e dauyalewa ka ca; ena maduataki koya na Luve ni tamata, ni sa qai mai ko koya enai ukuuku ni Tamana kei ira vata kaya na agilose yalosavasava.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Sa tukunia voki lia vi ira ko koya, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa tu koya eso, era na yali sara ni mate, era na raicia mada na matanitu ni Kalou ni sa yaco vakaukauwa mai.
+\p
+\v 2 Sa bogi ono, sa qai yadi Pita, kei Jemesa, kei Joni, ko Jisu, a sa yadi iratou vatikitiki ki na dua na ulunivanua cecere, ko iratou vai iratou lia; a sa matalia na yagona e matadratou.
+\v 3 A sa lumilumisa mai na nonai sulu, sa vulavula sara me vaka na uca vulavula; sa yali na dausavai sulu e vuravura e vavulavulatakia rawa me vakinia.
+\v 4 A sa rairai vi iratou ko Ilaija kei Mosese: a ratou sa vivosaki kei Jisu.
+\v 5 A sa vosa ko Pita, ka tukunia vi Jisu, Vavuvuli, sa vinaka na nodatou tiko koya; ia me kitou tara mada na vale vacevaceva e tolu: e dua me nomuni, ka dua me nei Mosese, ka dua me nei Ilaija.
+\v 6 Ni sa yali ni kila na ka me tukunia; ni ratou sa rere valevu.
+\p
+\v 7 A sa dua na o sa varurugi iratou: a sa dua na vosa sa rogo mai na o, sa tukunia, Koya na noqu Gone ni toko: dou rogoci koya.
+\v 8 A ratou sa viraiyaki vasauri, a sa yali na tamata tani eratou sa raicia, ko Jisu dua loa lia.
+\p
+\v 9 Ia ni ratou sa qai sobu tiko mai na ulunivanua, sa varotia ko koya vi iratou me ratou kakua ni tukunia vua e dua na ka eratou a raicia, ka malua me tu cake voki lia mai na mate na Luve ni tamata.
+\v 10 A ratou sa vunia na vosa ko ya me tu lia vi iratou, a ratou sa vitarogi, se cava beka na tu cake voki mai na mate.
+\p
+\v 11 A ratou sa tarogi koya, ka tukunia, Era tukunia e na cava ko ira na vunivola ni sa dodonu me qai mada mai ko Ilaija?
+\p
+\v 12 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi iratou, Sa qai dina mai ko Ilaija, me vukicia na ka kece me vinaka voki; ia ka vaevei na ka sa volai kinia na Luve ni tamata, ni sa dodonu me vosotia ko koya na ka e levu, ka me valialiai?
+\v 13 Ia kau sa tukunia vi ikodou, Sa tadu dina mai ko Ilaija, a ra sa caka vua na ka kece lia era sa vinakatia, me vaka na ka sa volai ena vukunia.
+\p
+\v 14 Ia ni sa yaco ko koya vi iratou na tisaipeli, sa raicia era sa lewe levu sara sa voliti iratou, ki na vunivola eso era sa vileti ki iratou.
+\v 15 Ia ko ira kece na lewe levu, ni ra sa raici koya, era sa kurabui sara, a ra sa cici mai ka vikidavaki kaya.
+\v 16 A sa tarogi ira na vunivola ko koya, A cava dou vileti kinia ki iratou?
+\p
+\v 17 Ka dua vi ira na lewe levu sa vosa, ka tukunia, Vavuvuli, au sa yadia mai vi ikonu na luvequ tagane, sa curumi koya e dua na yalo galu;
+\v 18 ia ena yasana kece lia sa tauvia kinia, sa waburakia: a sa qai busebuse kasu ko koya, ka vasequruquru bati, ka ciba yani: ia kau a vosa vi iratou na nomu tisaipeli me ratou tovocia tani; a ratou sa yali ni rawatia.
+\p
+\v 19 Sa qai vosa ko koya, ka tukunia, Ai tabatamata yali ni vabautia! A cava na kena dede meu tiko ki ikodou? A cava na kena dede meu vosoti ikodou? Yadi koya mai vi au.
+\v 20 A ra sa yadia mai vi koya: ia ni sa raici koya ko koya, sa bitabitalakia sara na yalo; a sa bale ki na soso ko koya, ka vatatoqitoqi ka tuburaki vuso.
+\v 21 A sa tarogia na tamana ko koya, Sa vaevei na kena dede ni sa tauvi koya na ka koya? A sa tukunia, Ni sa gone lia:
+\v 22 a sa daini koya valevu ki na bukawaqa, ki na wai voki lia, me vamatea; ia kevaka ko ni sa rawatia e dua na ka, mo ni lomani kirau mai, ka vukei kirau.
+\p
+\v 23 Sa qai tukunia vua ko Jisu, Kevaka ko sa vabautia rawa, sa rawarawa na ka kece lia vua sa vabautia.
+\p
+\v 24 Sa qai tabalakia vasauri na domona na tama ni gone, ka tukunia, ia ka sa vawai sara lia na matana, Ikonu na Turaga, au sa vabautia; vukea na noqu yali ni vabautia.
+\p
+\v 25 Ia ni sa raicia ko Jisu era sa cici vata mai na lewe levu, sa vunaucia na yalo velavela, ka tukunia vua, Na yalo galu ka didivara, au sa varotia vi iko, mo qai tani mai vua, ka mo kakua ni curumia voki.
+\p
+\v 26 A sa qoqolou, ka bitabitalakia valevu, a sa qai qai tani; a sa vaka e dua sa mate ko koya; a ra sa tukunia kinia e lewe levu, Sa mate ko koya.
+\v 27 A sa tauria na ligana ko Jisu, ka vaduria cake; a sa qai tu cake mai.
+\p
+\v 28 Ia ni sa curu ki vale ko koya, sa tarogi koya lo ko ira na nona tisaipeli, Ena vuku ni cava kitou sa yali ni vasevi koya tani rawa kinia?
+\p
+\v 29 A sa tukunia vi ira ko koya, Ko ira va koya era sa yali ni tovocia tani loa, sa rawa lia ena daumasu.
+\p
+\v 30 A ra sa qai tani mai koya, ka qai voli e Kalili; a sa yali ni vinakatia ko koya me dua na tamata me kila.
+\v 31 Ni sa vavulici ira na nona tisaipeli ko koya, ka tukunia vi ira, Sa voleka na nona soli yani na Luve ni tamata ki na ligadra na tamata, ka ra na vamatea; ia ni sa vamatei, ena qai tu cake voki mai enai katolu ni siga.
+\v 32 A ra sa yali ni kila nai balebale ni vosa ko ya, a ra sa rere ni tarogi koya voki.
+\p
+\v 33 Era sa qai yaco ki Kapenaumi; ia ni sa curu ki vale sa tarogi ira, A cava dou sa vileti kinia ena gaunisala?
+\v 34 A ra sa vagagalu lia: ni ra a vileti vakai ira ena gaunisala, se ko cei sa levu cake vi ira.
+\v 35 A sa tiko sobu ko koya, ka kacivi ira na lewe tinikarua, ka tukunia vi ira, Kevaka e dua sa via liu, ena muri sara, ka na qaravi ikodou voki lia.
+\v 36 A sa yadia e dua na gone lailai, ka vaturia ena kedra maliwa: ia ni sa kevetia, sa tukunia vi ira,
+\v 37 O koya yadua ena vinakatia e dua na gone lailai vakoya e na vuku ni yacaqu, sa vinakati au; ia ko koya yadua sa vinakati au, sa yali ni vinakati au lia, sa vinakati koya voki lia sa talai au mai.
+\p
+\v 38 Sa qai vosa vua ko Joni, ka tukunia, Vavuvuli, kitou a raicia e dua sa tovocia tani na tevoro eso ena yacamuni, ia ka yali ni muri ita ko koya: ka kitou sa tarovia, ni sa yali ni muri ita.
+\p
+\v 39 A sa tukunia ko Jisu, Kakua ni tarovia, ni sa yali e dua sa caka e dua na cakacaka mana ena yacaqu, me qai vosacataki au rawa.
+\v 40 Ni sa nodai to ko koya sa yali ni noda meca.
+\v 41 Ia ko koya yadua ena solia vi ikodou e dua na bilo wai mo dou somia, ni dou sai tokani i Karisito, au sa tukunia vaidina vi ikodou, ena yali ni yali vi koya na kenai sau.
+\p
+\v 42 Ia ko koya yadua ena vacala e dua vi ira na lalai koya era sa vabauti au, sa vinaka cake vua kevaka sa varubeci e domona e dua na vatu i qaqi, ka qai dai ki loma ni wasaliwa.
+\v 43 Ia kevaka sa vacalai iko na ligamu, mudukia tani: sa vinaka vi iko mo curu ki na bula ka liga dua, ka ca me rua na ligamu ka mo qai ki eli, ki na bukawaqa e yali ni bokocia rawa:
+\v 44 sa yali ni mate kinia na nodra baca, a sa yali ni bokocia kinia na bukawaqa.
+\v 45 Ia kevaka sa vacalai iko na yavamu, mudukia tani: sa vinaka vi iko mo curu ki na bula ka yava dua, ka ca me rua na yavamu ka mo dai ki eli, ki na bukawaqa e yali ni bokocia rawa:
+\v 46 sa yali ni mate kinia na nodra baca, a sa yali ni bokocia kinia na bukawaqa.
+\v 47 Ia kevaka sa vacalai iko na matamu, vecuka tani: sa vinaka vi iko mo curu ki na matanitu ni Kalou ka dua loa lia na matamu, ka ca me rua na matamu ka mo dai ki eli sa waqa kinia na buka:
+\v 48 sa yali ni mate kinia na nodra baca, a sa yali ni bokocia kinia na bukawaqa.
+\p
+\v 49 Ni na vamasimatakia ko koya yadua e na bukawaqa, ka na vamasimatakia nai madrali kece ena masima.
+\v 50 A ka vinaka na masima: ia kevaka sa takali mai na masima na kena tuituina, ena vatuituinataki voki ena cava? Me tu lia ena lomamudou na masima, dou vilomani voki lia vai ikodou.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 A sa cavu tu mai vanua koya ko koya, ka qai ki na yasayasa va-Jutia mai na tai kadua ni Joritani: a ra sa lewe levu sa soqoni vata voki vua; a sa vavulici ira voki ko koya, me vaka na nonai valavala.
+\v 2 A sa qai mai vi koya ko ira na Farisi, ka tarogia, E tara vua na tagane me dainia na watina, se yali? Ka ni ra sa vatovolei koya.
+\p
+\v 3 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, A cava sa varotia vi ikodou ko Mosese?
+\p
+\v 4 A ra sa tukunia, Sa vosotia lia ko Mosese me vola nai vola ni vidai, ka qai dainia tani.
+\p
+\v 5 Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Ena vuku ni nomudou lomakaukauwa sa vola vi ikodou ko koya na vunau koya.
+\v 6 Ia e nai vatekivu ni ka sa buli, sa buli rau na Kalou me dua na tagane ka dua na yalewa.
+\v 7 Ena vuku ni ka koya ena daini tamana kei tinana na tagane, ka kabitia na watina;
+\v 8 ia koi rau erau na lewe dua: erau sa yali ni lewe rua tiko, erau lewe dua lia.
+\v 9 Ia na ka sa vaucia vata na Kalou, me kakua ni tawasea na tamata.
+\p
+\v 10 Ia mai vale era tarogi koya voki na nona tisaipeli e na ka koya.
+\v 11 A sa tukunia vi ira ko koya, O koya yadua sa dainia na watina, ka qai viwatini kei na dua tani, sa dauyalewa.
+\v 12 Ia kevaka sa dainia na watina na yalewa, ka qai viwatini kei na dua tani, sa dautagane.
+\p
+\v 13 A ra sa yadia mai vua eso na gone lalai, me tarai ira ko koya: a sa vunauci ira era a yadia mai ko ira na tisaipeli.
+\v 14 Ia ni sa raicia ko Jisu, sa cudru sara, a sa tukunia vi ira, Dou daini ira na gone lalai me ra qai mai vi au, ka mo dou kakua ni tarovi ira: ni sa vataki ira na lewe ni matanitu ni Kalou:
+\v 15 au sa tukunia vaidina vi ikodou, O koya ena yali ni vabautia na matanitu ni Kalou me vaka na gone lailai, ena yali sara ni curu kinia.
+\v 16 A sa keveti ira, ka tabaki ira ena ligana, ka vosavakalougatataki ira.
+\p
+\v 17 Ia ni sa qai yani ko koya e gaunisala, sa cici mai e dua, ka tekiduru vua, ka tarogi koya, Vavuvuli vinaka, a cava meu caka meu rawatia kinia na bula yali ni mudu?
+\p
+\v 18 A sa tukunia vua ko Jisu, Ko sa vatokai au meu vinaka ena vuku ni cava? Sa yali e dua tani e vinaka, na Kalou loa lia.
+\v 19 Ko sa kila na vunau, Kakua ni caka na vibutakoci, Kakua ni laba, Kakua ni butako, Kakua ni vibeitaki vailasu, Kakua ni kovekove, Varokoroko vi rau na tamamu kei na tinamu.
+\p
+\v 20 Sa qai vosa ko koya, ka tukunia vua, Vavuvuli, a ka kece lia koya kau sa vabautia ni kau a gone ka yacovia na siga koya.
+\p
+\v 21 A sa varaici koya ko Jisu, a sa lomania, a sa tukunia vua, E dua na ka sa yali vi iko: mo qai, mo volitakia na ka kece lia sa tu vi iko, ka solia vi ira sa dravudravua, ko na qai vaiyau mai lomalagi: ia mo qai mai, ka muri au.
+\v 22 A sa vaveveku mata ena vuku ni vosa ko ya, a sa qai tani a sa rarawa na lomana; ni sa levu na nonai yau.
+\v 23 A sa viraiyaki ko Jisu, a sa tukunia vi ira na nona tisaipeli, E dredre sara vi ira sa vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou!
+\v 24 A ra sa kidacala ko ira na tisaipeli ena nona vosa. Sa qai vosa voki ko Jisu, ka tukunia vi ira, Ragone, e dredre sara vi ira era sa vararavi ki nai yau me curu ki na matanitu ni Kalou!
+\v 25 Sa rawarawa me curumia na mata ni cula na kameli, ka dredre vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 26 A ra sa kidacala valevu sara lia, ka tukunia vua, Ko cei ena qai vabulai rawa?
+\p
+\v 27 A sa varaici ira ko Jisu, ka tukunia, Sa dredre sara vi ira na tamata, ia ka yali lia vua na Kalou; ni sa rawarawa vua na Kalou na ka kece lia.
+\p
+\v 28 Sa qai vatekivu ko Pita me tukunia vua, Nu raicia, itatou sa dainia na ka kece, ka muri ikonu.
+\p
+\v 29 Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Sa yali e dua na tamata sa dainia na vale, se na vitacini, se na ganena, se na tamana, se na tinana, se na luvena, se na vanua, ena vukuqu, ki na vuku ni tukutuku-vinaka,
+\v 30 me qai yali ni saumi, ena rawatia yadrau ena bula koya, na vivale, kei na vitacini, kei na ganena, kei na tinana, kei na luvena, kei na vanua, kei na vivacacani voki lia; ia e na gauna mai muri, na bula yali ni mudu.
+\v 31 Ia era lewe levu sa liu era na muri; kei ira voki lia sa muri era na liu.
+\p
+\v 32 A ra sa qai lia e na salatu ni ra sa qai ki Jerusalemi; a sa liutaki ira ko Jisu: a ra sa kidacala, ka ni ra sa muri voli, era sa rere. A sa yadi ira voki na le tinikarua, ka vatekivu me tukunia vi ira na ka ena yaco vua,
+\v 33 ka tukunia, Raicia, eda sa qai cake ki Jerusalemi; ka na soli yani na Luve ni tamata vi ira na bete levu, ki ira na vunivola; ka ra na lewai koya me mate, a ra na soli koya vi ira na vimatanitu tani:
+\v 34 a ra na valialiai koya, ka vakanakuitataki koya, ka kasuvia, ka vamatea: ena qai tu cake voki mai ko koya enai katolu ni siga.
+\p
+\v 35 A sa qai mai vua ko Jemesa kei Joni, koi rau na luve i Sepete, ka tukunia, Vavuvuli, kirau sa vinakatia mo ni caka vi kirau na ka kirau na kerea.
+\p
+\v 36 A sa tukunia vi rau ko koya, A cava drau sa vinakatia meu caka vi ikodrau?
+\p
+\v 37 A rau sa tukunia vua, Ni solia vi kirau, me kirau tiko e na nomuni ukuuku, e dua ena ligamuni matau, ka dua e na ligamuni mawi.
+\p
+\v 38 Sa qai tukunia vi rau ko Jisu, Drau sa yali ni kila na ka drau sa kerea: drau sa rawatia beka mo drau somia na bilo kau na somia? Ka mo drau papitaisotaki e na paitaiso kau na papitaisotaki kinia?
+\p
+\v 39 A rau sa tukunia vua, Kirau sa rawatia. Sa qai tukunia vi rau ko Jisu, Drau na somia dina na bilo kau na somia; drau na papitaisotaki voki lia ena papitaiso kau na papitaisotaki kinia:
+\v 40 ia me tiko ena ligaqu i matau kei na ligaqu i mawi sa yali ni noqu meu solia vailoa, vi ira ga sa varautaki me nodra.
+\p
+\v 41 Ia ni sa rogocia ko ira na lewe tini, era sa cudru sara lia vi Jemesa kei Joni.
+\v 42 A sa kacivi ira mai ko Jisu, ka tukunia vi ira, Dou sa kila, ni ra sa lewai ira na vimatanitu ko ira era sa kainaki me nodra turaga; a sa vitalia vi ira ko ira na nodra qaqa.
+\v 43 Ia sa yali ni vakinia vi ikodou; ia ena nomudou tamata lia ko koya vi ikodou sa viavialevu;
+\v 44 ka na nomudou tamata lia ko koya vi ikodou sa viaviaturaga.
+\v 45 Ni sa yali ni qai mai na Luve ni tamata me qaravi, me dauviqaravi lia, ka me solia na nona bula me kedrai voli na lewe levu.
+\p
+\v 46 A ra sa yaco ki Jeriko: ia ni ra sa qai tani e Jeriko ko koya kei ira na nona tisaipeli kei ira e lewe levu sara, sa tiko ena tutu-ni-sala me kerekere ko Patimeo na mataboko, na luve i Timeo.
+\v 47 Ia ni sa rogocia ko koya ni sai Jisu na kai Nasareci, sa vatekivu me kaci, ka tukunia, I Jisu, na Luve i Tevita, ni lomani au mai.
+\v 48 A ra sa lewe levu era vunauci koya me tikolo: a sa qai kaci valevu cake kinia ko koya, Na Luve i Tevita, ni lomani au mai.
+\p
+\v 49 Sa qai tu vadua ko Jisu, ka sa tukunia me kacivi mai. A ra sa qai kacivia na tamata mataboko, a ra sa tukunia vua, Mo vacegu, tu cake; sa kacivi iko ko koya.
+\v 50 A sa dainia na nonai tutuvi ko koya, ka tu cake, ka qai vi Jisu.
+\p
+\v 51 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, A cava ko sa vinakatia meu caka vi iko? A sa tukunia vua na tamata mataboko, ikonu na Turaga, meu rai rawa.
+\p
+\v 52 A sa tukunia vua ko Jisu, Mo qai lia; sa vabulai iko na nomu vabautia. A sa rai rawa sara ko koya, ka sa muri Jisu ena gaunisala.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Ia ni ra sa toro voleka ki Jerusalemi, kei Pecifaki kei Pecani, ena ulunivanua ni violive, sa tala ko koya e lewe rua na nona tisaipeli,
+\v 2 a sa tukunia vi rau, Drau qai ki na koro lailai sa donui ikodrau: ia ni drau sa curu kinia, drau na raicia sara e dua na luve ni asa sa noka tu, sa yali ni vodokia e dua na tamata; drau serekia, ka yadia mai.
+\v 3 Ia kevaka sa dua e tukunia vi ikodrau, Drau sa caka koya ena vuku ni cava? Drau tukunia sa yaga vua na Turaga; ena qai talai koya sara mai vanua koya.
+\p
+\v 4 A rau sa qai, ka raicia na luve ni asa, sa noka tu ena mata ni katuba ena tikinia sa sota vata kinia e rua na sala; a rau sa serekia.
+\v 5 Ia ka so vi ira era sa tu kinia, era sa tukunia vi rau, A cava drau sa serekia kinia na luve ni asa?
+\v 6 A rau sa tukunia vi ira me vaka ka varotia ko Jisu: a ra sa qai daini rau me qai.
+\p
+\v 7 A rau sa yadia na luve ni asa vei Jisu, ka tevukia kinia na nodraui sulu, a sa vodokia ko koya,
+\v 8 A ra sa lewe levu era sa tevukia na nodrai sulu ena gaunisala: ka so voki era musukia eso na taba ni kau, ka dainia ena gaunisala.
+\v 9 Ia ko ira sa liu, ki ira sa muri, era sa kaci, ka tukunia, Osana! Sa kalougata ko koya sa qai mai ena yaca ni Turaga!
+\v 10 Sa kalougata na matanitu ni Tevita na noda matua, ko koya sa yaco mai! Osana ki cake sara!
+\p
+\v 11 A sa curu ko koya ki Jerusalemi, ki na valenisoro voki lia: ia ni sa varaicia voli na ka kece lia, a sa qai raiyavi mai, sa qai yani ko koya ki Pecani, kei ira na lewe tinikarua.
+\p
+\v 12 Ia ena savulaci caca, ni ra sa qai mai Pecani, sa viakana ko koya:
+\v 13 ia ni sa raicia vayawa e dua na vu ni lolo sa vadrauna, sa qai, de raicia kinia e dua na ka: ia ni sa yaco kinia, sa yali ni raicia e dua na ka, a drauna loa lia; ni sa yali ni yaco na vula i lolo.
+\v 14 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia kinia, Me kakua na vuamu e kani emuri ka yali ni mudu. A ra sa rogocia na nona tisaipeli.
+\p
+\v 15 A ra sa yaco ki Jerusalemi: a sa curu ki na valenisoro ko Jisu, ka vatekivu me tovoci ira tani kinia era sa vivoli ena valenisoro; sa vukicia voki lia na nodra tepeli era sa visau i lavo, ki na nodra vitikotiko era volitaki ruve kinia;
+\v 16 a sa yali ni dainia e dua me cola e dua na ka e loma ni valenisoro.
+\v 17 A sa vavulici ira, ka tukunia, Sa yali ni volai, A noqu vale ena vatokai me nodra vale ni masu, na vimatanitu kece lia? Ia dou sa caka me nodra qara na daubutako.
+\v 18 A ra sa rogocia ko ira na vunivola kei ira na bete levu, a ra sa segatia me ra vamatei koya: ni ra sa rerevakia, ni ra sa kurabui ko ira kece lia na lewe levu ena nonai vavuvuli.
+\v 19 Ia ena vi raiyavi, sa qai tani ena koro ko koya.
+\p
+\v 20 Ia ena savulaci, ni ra sa qai voli, era sa raicia sa malai sara mai na wakana na vu ni lolo.
+\v 21 Ia ni sa nanumia ko Pita, sa tukunia vi koya, Vavuvuli, raicia, na lolo ko sa lewa me ca sa malai sara.
+\p
+\v 22 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou va dinatia na Kalou.
+\v 23 Niu sa tukunia vaidina vi ikodou, Kevaka sa dua e tukunia ki na ulunivanua koya, Mo cavu tani, ka dai ki na wasaliwa, ia ka yali ni vatitiqa na yalona, a sa vadinatia lia ni na yaco na ka sa tukunia; ena rawatia na ka kece lia sa tukunia ko koya.
+\v 24 Ko koya koya kau sa tukunia kinia vi ikodou, A ka kece lia dou sa kerea, ni dou sa masu, dou vadinatia ni dou sa rawatia, ena qai nomudou lia.
+\v 25 Ia ni dou sa tu me masu, kakua ni cudruvi koya sa cala vi ikodou; me kakua voki lia ni cudruvi ikodou ena vuku ni nomudoui valavala ca na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.
+\v 26 Ia kevaka dou sa cudruvia lia, ena yali voki ni bokocia na nomudoui valavala ca na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.
+\p
+\v 27 A ra sa qai voki mai ki Jerusalemi: ia ni sa qai voli ko koya ena valenisoro, sa qai mai vua ko ira na bete levu, kei ira na vunivola, kei ira na qase,
+\v 28 a ra sa tukunia vua, Ko sa lesi mai vi mo caka na veika koya? Ia ko cei sa solia vi iko nai lesilesi koya mo caka kinia na veika koya?
+\p
+\v 29 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Au na tarogi ikodou voki lia ena dua na ka, ia dou tukunia vi au; au na qai tukunia voki vi ikodou se kau sa lesi mai vi meu caka na veika koya:
+\v 30 A papitaiso i Joni, sa ka mai lomalagi, se ka mai na tamata? Tukunia mai vi au
+\v 31 A ra sa vivosakitakia vakai ira, ka tukunia, Kevaka eda na tukunia, Sa vu mai lomalagi; ena qai tukunia ko koya, Ia dou a yali ni vadinati koya ena vuku ni cava?
+\v 32 Ia kevaka eda na tukunia, sa vu mai na tamata; era sa rerevaki ira na tamata; ni ra sa vasama kece lia sa parofita dina ko Joni.
+\v 33 A ra sa vosa, ka tukunia vi Jisu, Kitou sa yali ni kila. Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Au na yali voki lia ni tukunia vi ikodou se kau sa lesi mai vi meu caka na veika koya.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 A sa vatekivu ko koya me tukunia vi ira ena vosa vatautauvata, Sa dua na tamata sa tea e dua na were ni vaini, a sa viribaitia vavolivolitia, a sa kelia na keli ni waini, a sa tara na nodra vale nai vatawa, a sa lisitakia vi ira eso nai vatau ni were, a sa qai qai ki na vanua tani.
+\v 2 Ia ni sa yaco na kena gauna sa tala ko koya e dua na tamata vi ira nai vatau ni were, me yadia mai vi ira nai vatau ni were eso na vua ni were ni vaini.
+\v 3 A ra sa tauria, ka yaviti koya, ka tovocia tani loa lia.
+\v 4 Sa qai tala voki vi ira ko koya e dua na tamata tani; a ra sa vamavoatakia na uluna, ka vacacania valevu.
+\v 5 A sa tala voki ko koya e dua tani; a ra sa vamatei koya, kei ira na lewe levu tani; eso era sa yavitia, ka so era sa vamatea.
+\v 6 A sa vo lia e dua loa lia na luvena, na nona gone ni toko, a sa talai koya voki lia emuri vi ira, ka tukunia, Era na varokorokotakia na luvequ.
+\v 7 Ko ira nai vatau ni were koya era sa tukunia vakai ira, O koya koya nai taukei emuri; tou mai vamatea, ena qai noda lia na were ni vaini.
+\v 8 A ra sa tara, ka vamatea, ka dainia ki taudaku ni were ni vaini.
+\v 9 A cava beka ena qai caka na turaga ni were ni vaini? Ena qai lia mai vamatei ira nai vatau ni were, ka solia na were ni vaini vi ira na tani.
+\v 10 Dou sa yali beka ni wilikia na tiki ni Vola Tabu koya? A vatu era sa besetakia ko ira na matai ni vale, sa yaco me kenai vadei ena tutu ni vale:
+\v 11 koya na cakacaka i Jiova, A sa ka e vivakurabuitaki vi ita?
+\p
+\v 12 A ra sa via tauri koya, ka ra sa rerevaki ira na lewe levu; ni ra sa kila sa vosataki ira ko koya ena vosa vatautauvata ko ya; a ra sa qai daini koya, ka qai yani.
+\p
+\v 13 A ra sa tala vua eso na Farisi, kei nai tokani i Eroti, me ra coriti koya ena nona vosa.
+\v 14 Ia ni ra sa yaco mai, era sa tukunia vua, Vavuvuli, kitou sa kila ko sa dina lia, ka sa yali ni rerevakia e dua; ni ko sa yali ni doka na matadra na tamata, ia ko sa vatavuvulitakia vaidina lia nai valavala sa vinaka vua na Kalou: sa tara me da soli ka ni matanitu vi Sisa, se yali?
+\p
+\v 15 Me da solia, se me da kakua ni solia? Ia sa kila ko koya na nodrai lawaki, a sa tukunia vi ira, Dou sa dauveretaki au ena vuku ni cava? Yadia mai vi au e dua na pene, meu raicia.
+\v 16 A ra sa yadia mai. A sa tarogi ira ko koya, A mata i cei koya, kei na yaca i cei sa volai tu? A ra tukunia vua, A nei Sisa.
+\p
+\v 17 Sa qai tukunia vei ira ko Jisu, Mo dou solia vei Sisa na ka sa nei Sisa, vei koya voki lia na Kalou na ka sa nona na Kalou. A ra sa kurabuitaki koya.
+\p
+\v 18 Era sa qai qai mai vei koya eso nai tokani i Setoki, ko ira era sa daukaya ena yali ni tu cake voki na mate: a ra sa tarogia, ka tukunia,
+\v 19 Vakavuvuli, sa vola vei ita ko Mosese, Kevaka sa dua na tamata sa mate na tuakana se tacina, ka dainia na watina, ka yali na luvena, me rau qai viwatini kei na nona yada na tacina se tuakana, me vaivakawa kinia vua na tuakana se tacina.
+\v 20 Sa tiko na matavitacini eratou lewe vitu: a sa vawati ko koya sa matua, a sa mate, ka yali na luvena:
+\v 21 erau sa qai viwatini kaya nai karua, a sa mate lia, ka yali na luvena: sa va voki lia kinia nai katolu:
+\v 22 ia eratou sa viwatini kaya ko iratou na lewe vitu, ka yali na luvedratou: sa qai mate voki lia emuri na yalewa:
+\v 23 ia ni sa tu cake voki na mate, ena wati i cei vi iratou ko koya? Ni ratou sa curumia ko iratou na lewe vitu.
+\p
+\v 24 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, Sa yali ni vu ni nomudou sese koya, ni dou sa yali ni kila nai Vola Tabu, se na kaukauwa ni Kalou?
+\v 25 Ni ra na tu cake voki mai na mate, era na yali ni vawati, se vimusumusukitaki me ra vawati; era na vataki ira na agilose mai lomalagi
+\v 26 Ia ni ra na tu cake voki na mate, dou sa yali ni wilikia enai vola i Mosese, ni sa vosa na Kalou vi koya, mai na kau, ka tukunia, Koi au na Kalou i Eparaama, kei na Kalou i Aisake, kei na Kalou i Jekope?
+\v 27 Ia sa yali ni nodra Kalou na mate ko koya, a nodra Kalou lia era sa bula tiko: dou sa sese valevu kinia.
+\p
+\v 28 Ka sa dua na vunivola, ni sa rogocia na nodra vileti, a sa raicia ni sa vosa vavuku vi ira ko koya, sa qai qai mai ka tarogi koya, Ai varo cava sa kenai matai e nai varo kece lia?
+\p
+\v 29 A sa tukunia vua ko Jisu, Sai matai ni varo kece lia, Mo rogocia, na Isireli: O Jiova na noda Kalou Ko Jiova sa dua bau:
+\v 30 ia mo lomani Jiova na nomu Kalou e na lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanumia kece lia, kei na nomu kaukauwa kece.
+\v 31 Na kenai karua koya, Mo lomania na kai nomu me vaka ko sa lomani iko. Sa yali e dua nai varo sa uasivi enai varo ruarua koya.
+\p
+\v 32 A sa tukunia vi koya na vunivola, E vinaka, Vavuvuli, ko sa tukunia dina ni sa dua bau lia na Kalou; a sa yali voki e dua me rau lewe rua kaya;
+\v 33 ia me da lomani koya ena lomada taucoko, kei na noda vakasama kece, kei na yaloda taucoko, kei na noda kaukauwa kece, ka me lomania na kai noda me vaka eda lomani ita, koya na ka levu, ia na ka lailai nai soro kama kece lia, kei nai soro kece lia.
+\p
+\v 34 Ia ni sa raicia ko Jisu ni sa vosa vavuku ko koya, sa tukunia vua, O sa yali ni yawa ki na matanitu ni Kalou. A sa yali e dua sa doudou emuri me vatarogi koya.
+\p
+\v 35 A sa vosa ko Jisu ni sa vatavuvuli tiko ena valenisoro, ka tukunia, Sa vaevei ni ra tukunia ko ira na vunivola sa luve i Tevita na Karisito?
+\v 36 Ni sa tukunia ko Tevita, ka sa vuna na Yalo Tabu, Sa tukunia ko Jiova vua na noqu Turaga, Mo tiko ena ligaqu i matau, Meu vamalumalumutaki ira mada na nomu meca me ra sai tutu ni yavamu.
+\v 37 Sa vatokai koya ko Tevita me Turaga; sa qai luvena vaevei? A ra sa lewe levu vi ira na tamata, sa vinakatia me ra rogoci koya.
+\p
+\v 38 A sa tukunia vi ira ena nonai vavuvuli, Dou qarauni ikodou mai vi ira na vunivola, era sa vinakatia me ra qai voli enai sulu balabalavu, kei na vikidavaki ena rara ni vivoli,
+\v 39 ki nai tikotiko ni matua ena vivalenilotu, kei nai tikotiko vaturaga e na kana magiti;
+\v 40 era sa kovea na nodrai yau na yada, a ra masu vabalavu tiko me vivakaisini; ko ira koya era na cudruvi valevu.
+\p
+\v 41 A sa tiko ko Jisu ena yasana sa donuya na kato ni lavo, a sa raici ira na lewe levu ni ra sa dainia nai lavo kei na kato ni lavo: ka lewe levu era sa vutuniyau era sa dainia valevu.
+\v 42 A sa qai mai e dua na yada dravudravua, a sa dainia kinia e rua nai lavo lalai sara, sa rautia e dua na facigi.
+\v 43 A sa kacivi ira na nona tisaipeli ko koya, ka tukunia vi ira, Au sa tukunia sara lia vaidina vi ikodou, Na yada dravudravua koya sa dainia valevu ki na kato ni lavo, ko ira kece lia era sa dainia valailai lia:
+\v 44 ni ra sa dainia kinia eso ko ira kece lia mai na nodra ka e levu: ia ko koya koya, sa dravudravua, ka sa dainia na nona ka kece lia, io na nona ka kece e bula kinia.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Ia ni sa qai tani ko koya e na vale ni soro, sa tukunia vua e dua vi ira na nona tisaipeli, “Vavuvuli, raicia, na kenai rairai ni vivatu, ki na vivale koya!”
+\v 2 A sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, “O sa raicia na vivale lelevu koya, ne? Ena yali ni vo e dua na vatu me vitaqataqai, ena talaraki sobu kece lia.”
+\p
+\v 3 Ia ni sa tiko ko koya mai na ulu ni vanua ni violive sa donuya na valenisoro, eratou sa tarogi koya lo ko Pita, kei Jemesa, kei Joni kei Adriu,
+\v 4 “Mo ni tukunia mai vi kitou, se na yaco ni naica na veika koya; ia ka cava na kenai vatakilakila ni sa voleka ni yaco na ka kece lia koya.”
+\p
+\v 5 Sa qai vosa vi iratou ko Jisu, ka tukunia, “Raicia vinaka de vacalai ikodou e dua:
+\v 6 Era lewe levu ena qai mai ka vacavutaki au, ka tukunia, 'Sai au', ia ka lewe levu era na vacala.
+\v 7 Ia ni dou na rogocia nai valu, kei nai rogorogo ni valu, dou kakua ni kidroa; ni sa kilikili me yaco; ia sa bera lia nai vataotioti.
+\v 8 Ni ra na vibolebolei na vivanua eso, ki na vimatanitu eso; ia ena tavuki na vanua ena viyasana e levu, ena yaco voki lia na dausiga: koya nai vatekivu lia ni ka rarawa.
+\p
+\v 9 Ia dou qarauni ikodou vinaka: ni dou na soli yani ki na matavilewai, dou na vakanakuitatakia e na vivalenilotu: dou na kau voki lia ki na matadra na kovana, kei na tui, ena vukuqu, mei vadinadina vi ira.
+\v 10 Ia ena vunautaki dina mada eliu nai tukutuku vinaka ena vivanua kece lia.
+\v 11 Ia ni dou sa kau yani, ka soli me lewai, dou kakua mada ni lomaocaoca se cava mo dou tukunia, dou kakua voki lia ni vanananu ki liu; ia na ka kece lia ena soli vi ikodou ena tiki ni siga ko ya, sai koya lia mo dou vosatakia: ni dou sa yali ni vosa koi ikodou, sa vosa lia na Yalo Tabu.
+\v 12 Ia era na dui soli ira yani na vitacini me vamatei, kei na tama ni gone ena solia na luvena; ia era na tu cake na gone vi ira na nodra qase, ka vavunia na nodra mate.
+\v 13 Ia era na cati ikodou ko ira na tamata kece lia ena vuku ni yacaqu; ia ko koya ena vosotia me yacovia nai vataotioti, ena vabulai ko koya.
+\p
+\v 14 Ia ni dou sa raicia ena yasana sa tabu ni tu kinia na ka vasisila sa dauvivarusai, o koya sa vosa kinia ko Taniela na parofita, (me kila ko koya sa wilikia,) me qai dro ki na viulu ni vanua ko ira era sa tiko e Jutia;
+\v 15 ia me kakua ni qai sobu ki vale ko koya sa tiko e delana, se curu kinia, me yadia tani e dua na ka mai na nona vale;
+\v 16 ia me kakua ni lesu voki ko koya sa tiko ena were, me yadia na nonai sulu.
+\v 17 Ka na ca vi ira sa bukete, kei ira era sa vasucumia na gone, ena gauna ko ya!
+\v 18 Ia dou masu me kakua ni yaco na nomudou tuba ena vula i liliwa.
+\v 19 Ni na yaco na ka rarawa ena gauna ko ya; sa yali ni vakinia mai nai vatekivu ni nona buli ka na Kalou ka yacovia na siga koya, ka na yali voki lia emuri.
+\v 20 Ia kevaka sa yali ni valekalekatakia na gauna ko ya na Turaga, sa yali na tamata me bula rawa: ia ena vukudra na digitaki, ko ira sa digitakia ko koya, sa valekalekatakia ko koya na gauna ko ya.
+\v 21 Kevaka ena qai tukunia vi ikodou e dua, 'Raicia, gona na Karisito!'; se, Raica, mai na vanua koya!' kakua ni vabautia:
+\v 22 ni na tubu mai na Karisito vailasu eso, ki na parofita vailasu eso, a ra na vatakila mai na vivatakilakila ki na veika e vivakurabuitaki, me vacalai ira kinia na digitaki, kevaka e rawa.
+\v 23 Ia dou qarauni ikodou vinaka: raicia, au sa tukunia eliu vi ikodou na ka kece lia.
+\p
+\v 24 Ia ena gauna ko ya, ni sa oti mada na ka rarawa ko ya, ena qai vabutobutotakia na matanisiga; ena yali voki lia ni cila na rarama ni vula;
+\v 25 ka na lutu mai na vikalokalo ni lomalagi, ka na vitosoyaki na veika kaukauwa ni lomalagi:
+\v 26 ia era na qai raicia na Luve ni tamata ni sa qai mai e na vi o, ena kaukauwa levu ki nai ukuuku.
+\v 27 Ena qai talai ira na nona agilose ko koya, ka vasoqoni ira vata na nona digitaki mai na mata ni cagi e va, mai nai yalayala ki vuravura ki nai yalayala ki lomalagi.
+\p
+\v 28 Mo dou kila mada na vosa vatautauvata ni lolo; Ni sa qai lavovou na tabana, a sa tubu na drauna, dou sa kila sa voleka na vula i katakata:
+\v 29 me vaka voki lia kinia koi ikodou, ni dou sa raicia sa yaco na veika koya, dou kila sa voleka ko koya, io mai darava.
+\v 30 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena yali ni takali nai tabatamata koya, ena yaco mada eliu na ka kece lia koya.
+\v 31 Ena takali ko lomalagi ki vuravura; ia na noqu vosa ena yali ni takali.
+\v 32 Ia na siga ko ya ki na tiki-ni-siga ko ya sa yali e dua e kila, ko ira na agilose mai lomalagi e yali, se na Luvena, a Tamaqu dua loa lia.
+\v 33 Dou qarauni ikodou vinaka; dou vatawa, ka masu: ni dou sa yali ni kila na kena siga.
+\v 34 Sa vaka e dua na tamata e qai ki na vanua tani, ko koya sa dainia na nona vale, a sa lesia vi ira na nona tamata me ra lewa, ka lesia vi ira yadua na nodra cakacaka, a sa tukunia voki lia vua nai vatawa me vatawa tiko.
+\v 35 O koya mo dou qai vatawa: ni dou sa yali ni kila na tiki-ni-siga ena qai mai kinia nai taukei ni vale; se ni sa raiyavi, se ni sa lomaloma-ni-bogi, se ni sa tagi na toa, se ni savulaci;
+\v 36 de qai vasauri mai, ka kunei ikodou ni dou sa moce lia:
+\v 37 ia na ka kau sa tukunia vi ikodou, kau sa tukunia vi ira kece lia, Dou vatawa.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 Ia sa vo e rua na bogi me qai ia na kana vata ni qai-sivia ki na kana madrai sa yali ni valeveni: a ra sa vasaqara ko ira na bete levu ki ira na vunivola me ra lawakitaki koya me ra tauria, ka vamatea.
+\v 2 A ra sa tukunia, Me kakua e na gauna ni kana vata, de ra ue kinia na tamata.
+\p
+\v 3 Ia ni sa tiko ko koya mai Pecani e na vale i Saimoni na vukavuka, ni sa kana tiko, sa qai mai e dua na yalewa sa tauria e dua na tavaya alapasita waiwai, na narita dina, sa talei sara; a sa vorokia na tavaya, ka livia ki na uluna.
+\v 4 A sa cudru sara eso vakai ira, ka tukunia, Sa dai lowa lia na waiwai koya e na vuku ni cava?
+\v 5 Sa rawarawa me volitaki koya e na pene e tolu na drau ka vacaca, ka soli vi ira na dravudravua. A ra sa vosa kudrukudru vua na yalewa.
+\p
+\v 6 A sa tukunia ko Jisu, Daini koya lia; dou sa saga e na vuku ni cava? Sa caka vi au e dua na cakacaka vinaka:
+\v 7 sa tiko vadua ki ikodou ko ira na dravudravua; ia ni dou sa via caka na ka sa yaga vi ira, sa rawarawa lia: ia koi au, kau na yali ni tiko vadua ki ikodou.
+\v 8 Sa caka ko koya na ka sa rawatia: sa qai mai eliu ko koya me lumutia na yagoqu me bulu.
+\v 9 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, E na viyasana kece lia e vuravura taucoko ena vunautakia kinia nai tukutuku-vinaka koya, ena bau tukunia voki lia kinia na ka sa caka na yalewa koya, me kenai divi.
+\p
+\v 10 Ia ko Jutasa Isikarioti, e dua vi ira na lewe tinikarua, sa qai vi ira na bete levu, me soli koya vi ira.
+\v 11 Ia ni ra sa rogocia, era sa reki, a ra sa yalayala me ra soli lavo vua. Sa qai vasaqara ko koya na gauna e rawarawa me soli koya kinia.
+\p
+\v 12 Ia e nai matai ni siga ni kana madrai sa yali ni valeveni, ni ra sa vamatea na lami ni qai-sivia, sa tukunia vua ko ira na nona tisaipeli, Evei na tikinia ko sa vinakatia me kitou qai kinia me varautakia mo caka kinia na kana vata ni qai-sivia?
+\p
+\v 13 A sa tala ko koya e lewe rua vi ira na nona tisaipeli, ka tukunia vi rau, Drau qai ki na koro, drau na qai sota kaya e dua na tamata sa colatia e dua na saqa wai: muri koya;
+\v 14 ia na vale ena curu kinia ko koya, drau tukunia vua na kenai taukei, Sa tarogia nai Vavuvuli, Evei na tiki-ni-vale meu caka kinia na kana vata ni qai-sivia ki ira na noqu tisaipeli?
+\v 15 Ena qai vatakila vi ikodrau e dua na tikinia levu ecake e na vale sa varautakia tu na kenai yaya: drau varautakia kinia na keda.
+\v 16 A rau sa qai yani na nona tisaipeli, ka yaco ki na koro; a rau sa kunea me vaka ka tukunia vi rau ko koya: a rau sa varautakia na kakana ni qai-sivia.
+\v 17 Ia ni sa raiyavi mai, sa qai mai ko koya ki ira na lewe tinikarua.
+\p
+\v 18 Ia ni ra sa tiko ka kana, sa tukunia ko Jisu, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, ena soli au yani e dua vi ikodou, io ko koya sa kana vata ki au.
+\p
+\v 19 Sa qai rarawa na lomadra, ka ra dui tukunia yadua vi koya, Oi au beka? Ka dua voki, Oi au beka?
+\p
+\v 20 A sa tukunia vi ira ko koya, E dua vi ikodou na lewe tinikarua, ko koya sa tokocia vata ki au na kena e na bilo.
+\v 21 Sa qai na Luve ni tamata, me vaka sa volai e na vukuna: ia ka ca vua na tamata ko ya sa solia yani na Luve ni tamata! Ke sa yali ni sucu na tamata ko ya ke sa vinaka vua.
+\p
+\v 22 Ia ni ra sa kana tiko, sa tauria na madrai ko Jisu, ka lotutakia, ka dovia, ka solia vi ira, ka tukunia, Dou tauria, kania: koya na yagoqu.
+\v 23 Sa qai tauria na bilo ko koya, ia ni sa vavinavinaka oti, sa solia vi ira; a ra sa gunu kece kinia.
+\v 24 A sa tukunia vi ira, Sa noqu dra koya ni viyalayalati vou, sa livirakia e na vukudra e lewe levu.
+\v 25 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Au na yali ni somia voki na vua ni vaini, ka malua me yaco mada na siga kau na somia vou kinia e na matanitu ni Kalou.
+\v 26 Ia ni ra sa sere oti, era sa qai yani ki na ulu-ni-vanua ni violive.
+\p
+\v 27 A sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou na tarabe kece lia e na vukuqu e na bogi ni kua; ni sa volai, Au na yavitia nai vatawa ni sipi, ka ra na dui vasesei na qele ni sipi.
+\v 28 Ia ni kau sa tu cake voki, au na qai liutaki ikodou ki Kalili.
+\p
+\v 29 Sa qai tukunia vua ko Pita, Kevaka ena tarabe ko ira kece lia, koi au, kau na yali.
+\p
+\v 30 A sa tukunia vua ko Jisu, Au sa tukunia vaidina vi iko, E na siga koya, e na bogi lia ni kua, ni sa yali ni tagi mada varua na toa, ko na cakitaki au vatolu.
+\p
+\v 31 Sa qai tukunia vayalokatakata mai ko koya, Kevaka edrau na mate vata, au na yali sara ni cakitaki ikoni. Sa tukunia vaka voki lia kinia ko ira kece lia.
+\p
+\v 32 A ra sa qai ki na dua na yasana na yacana ko Kecisemani: a sa tukunia ko koya vi ira na nona tisaipeli, Dou tiko lia koya, meu masu mada.
+\v 33 A sa yadi Pita vata kaya ko koya, ki Jemesa ki Joni, a sa vatekivu me kidacala sara, ka yaluma sara.
+\v 34 A sa tukunia vi ira ko koya, Sa rarawa valevu na yaloqu, me vaka kau na mate; dou tiko lia koya, ka vatawa.
+\v 35 A sa qai valailai kiliu ko koya, a sa cuva ki na soso, a sa masu, kevaka e rawarawa, me qai tani na gauna ko ya vi koya.
+\v 36 A sa tukunia; Apa, Tamaqu, sa rawarawa vi ikonu na ka kece lia; ni yadia tani vi au na bilo koya; ia me kakua lia ni vaka na lomaqu, me vaka lia na lomamunu.
+\v 37 A sa baci qai voki mai, ka kunei ira ni ra sa moce tu, a sa tukunia vi Pita, I Saimoni, ko sa moce, ne? Ko sa yali ni rawatia mo vatawa ka dua bau lia na aua, ne?
+\v 38 Dou vatawa ka masu, me kakua ni rawai ikodou na vere: e dina lia sa gu na yalo, ia na yago sa malumalumu.
+\v 39 A sa qai tani voki ko koya, ka masu, ka sa cavutia voki na vosa ko ya
+\v 40 Ia ni sa lesu voki mai, sa kunei ira ni ra sa moce tiko, ni sa bibi na matadra, a ra sa yali ni kila e dua na ka me ra tukunia vua.
+\v 41 Sa qai vatolu mai, a sa tukunia vi ira, Dou qai moce lia, ka dou vacegu; sa levu lia, sa yaco na gauna; raicia, sa soli yani na Luve ni tamata ki na ligadra na tamata ca:
+\v 42 tu cake, me da qai; raicia, sa voleka mai ko koya sa soli au yani.
+\p
+\v 43 Ia ni sa vosa tiko ko koya, sa qai sara mai ko Jutasa, e dua vi ira na lewe tinikarua, ki ira vata kaya e lewe levu sara era sa vaiseleiwau ka vaiwau, mai vi ira na bete levu ki ira na vunivola ki ira na qase.
+\v 44 Ia ko koya sa soli koya yani sa tukunia oti vi ira e dua nai vatakilakila, ka tukunia, O koya kau na regucia, sai koya; tauria, ka yadia vavinaka yani.
+\v 45 Ia ni sa tadu ko koya, sa qai sara vua, a sa tukunia, Vavuvuli: a sa regucia.
+\v 46 A ra sa qai tauri koya ka yadia yani.
+\v 47 A sa dua vi ira sa tu voleka sa ucuna na nonai seleiwau, a sa yavitia na nona tamata na bete levu, ka sa takia dai na daligana.
+\p
+\v 48 A sa tarogi ira ko Jisu, ka tukunia, Dou sa qaiva beka mai e dua na daubutako, ni dou sa vaseleiwau ka vaiwau, mo dou tauri au?
+\v 49 Au a tiko vata ki ikodou ena visiga ena valenisoro ka vatavuvuli, ia dou a yali ni tauri au: ia nai Vola Tabu ena vayacori lia.
+\p
+\v 50 Sa qai daini koya ko ira kece lia, ka tuba.
+\v 51 A sa muri koya e dua na cauravou, a sa vaitutuvi loa na yagona enai tutuvi lineni; a ra sa tauri koya:
+\v 52 a sa dainia nai tutuvi lineni ko koya, ka tuba televua tani.
+\p
+\v 53 A ra sa yadi Jisu vua na bete levu: a ra sa soqoni vata kaya ko ira kece lia na bete levu kei ira na matua kei ira na vunivola.
+\v 54 A sa muri koya vayawa ko Pita, ka yaco sara ki na vale ni bete levu; a sa tiko sobu vata ki ira na ovisa, ka tatalai e na buka.
+\v 55 Ia ko ira na bete levu, kei ira kece lia na matavilewai, era vaqara eso me ra beitaki Jisu, me mate kinia ko koya; a ra sa yali ni raicia:
+\v 56 ni ra sa lewe levu sa beitaka vailasu, ia sa yali ni qai vata na nodra i tukutuku.
+\v 57 Sa qai tu eso, a ratou sa beitakia vailasu, ka tukunia,
+\v 58 Kitou sa rogoci koya ni sa tukunia, Au na basukia na valenisoro koya sa caka ena liga, ia kau na tara e dua voki sa yali ni caka ena liga, ena bogi e tolu.
+\v 59 A sa yali voki lia ni qai vata na nodratou i tukutuku.
+\p
+\v 60 Sa qai tu cake na bete levu ena kedra maliwa, ka tarogi Jisu, ka tukunia, Sa yali na ka ko kaya mai? A cava koya eratou sa beitaki iko kinia ko iratou koya?
+\v 61 A sa galu tu lia ko koya, ka sa yali na ka sa tukunia. Sa tarogi koya voki na bete levu, ka tukunia vua, Ko iko beka na Karisito, na Luve i Koya sa nona na varokoroko, se yali?
+\p
+\v 62 A sa tukunia ko Jisu, Koi au lia: ia dou na raicia na Luve ni tamata ni sa tiko ena liga i matau i Koya sa kaukauwa, ni sa qai voki lia mai ena vi o ni lomalagi.
+\p
+\v 63 Sa qai dresulakia na nonai sulu na bete levu, ka tukunia, Sa yaga vacava me so voki nai vadinadina?
+\v 64 Dou sa rogocia lia ni vosavacacatakia na Kalou; a cava dou lewa? A ra sa lewai koya kece lia, ni sa dodonu me vamatei.
+\p
+\v 65 A ra sa qai ia eso me kasuvia, ka tabonakia na matana, ka vaculakia, ka tukunia vua, Tukunia mai se ko cei; a ra sa sabicia ko ira na ovisa.
+\p
+\v 66 Ia sa tiko e ra ko Pita e na rara ni vale, a sa qai mai e dua na vada ni bete levu;
+\v 67 ia ni sa kunei Pita ni sa tatalai, sa varaici koya, ka tukunia, Ko iko voki lia sa tiko vata ki Jisu na kai Nasareci.
+\p
+\v 68 A sa cakitakia ko koya, ka tukunia, Au sa yali ni kila, au sa lecava tu na ka ko sa tukunia. A sa qai qai yani vaka ki na darava; a sa tagi na toa.
+\p
+\v 69 A sa raici koya voki na vada, a sa tukunia vi ira sa tu voleka, Sa dua vi ira ko koya koya.
+\p
+\v 70 A sa cakitakia voki ko koya. A sa dede valailai lia, a ra sa tukunia vi Pita ko ira sa tu voleka, Sa dina lia sa dua vi ira ko iko; ni ko sa kai Kalili.
+\p
+\v 71 Sa qai vatekivu ko koya me ruru ka bubului, ka vaka, Au sa yali ni kila na tamata koya dou sa vosa kinia.
+\p
+\v 72 Sa qai tagi varua na toa. Sa qai nanumia ko Pita na vosa ka tukunia vua ko Jisu, Ni sa yali ni tagi mada varua na toa, ko na cakitaki au vatolu. Ia ni sa vasama, sa tagi.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Ia ena mataka era sa qai bose vata ko ira na bete levu kei ira na matua kei ira na vunivola kei ira kece na matavilewai, ka vesuki Jisu, ka yadia tani, ka solia vi Pailato.
+\v 2 A sa tarogi koya ko Pailato, Ko sa nodra Tui na kai Jutia, se yali? A sa vosa ko koya, ka tukunia vua, Ko sa tukunia dina mai.
+\v 3 A sa levu na ka era sa beitaki koya kinia ko ira na bete levu.
+\v 4 Sa qai tarogi koya voki ko Pailato, ka tukunia, Ko sa yali ni tukunia e dua na ka ne? Raicia na kena levu ni ka era sa bitakia vi iko.
+\v 5 A sa yali na ka sa tukunia ko Jisu; a sa kurabui kinia ko Pailato.
+\p
+\v 6 A sa dau nonai valavala ena solevu ko ya me serekia vi ira e dua na tamata vesu, ko koya era sa digitakia.
+\v 7 A sa tiko e dua, na yacana ko Parapa, sa vesuki vata ki ira eso na tamata era sa ue, ka laba kinia.
+\v 8 A ra sa kaci tiko na lewe levu, ka vamasutia me caka vi ira me vaka sa dau nonai valavala.
+\v 9 A sa vosa vi ira ko Pailato, ka tukunia, Dou sa vinakatia meu serekia vi ikodou na nodra Tui na kai Jutia, se yali?
+\v 10 Ni sa kila ko koya era sa soli koya yani ko ira na bete levu ni ra sa vuvutakia.
+\v 11 A ra sa vauqeti ira na lewe levu ko ira na bete levu, me sereki Parapa lia vi ira ko koya.
+\v 12 Sa qai vosa ko Pailato, ka tukunia voki vi ira, A cava dou sa qai vinakatia meu caka vua dou sa vatoka me nodra Tui na kai Jutia?
+\p
+\v 13 A ra sa qoqolou voki, Vakotia ki na kauveilatai.
+\p
+\v 14 Sa qai tukunia vi ira ko Pailato, A cava na ka ca sa caka ko koya? A ra sa qai qoqolou valevu cake, Vakotia ki na kauveilatai.
+\v 15 Ia ni sa vinakatia ko Pailato me valomavinakataki ira na lewe levu, sa sereki Parapa vi ira, a sa soli Jisu yani, ni sa vakanakuitatakia mada eliu, me vakotia ki na kauveilatai.
+\p
+\v 16 A ra sa yadia tani ko ira na sotia ki na yasana ni vale ni turaga, ka vasoqoni ira vata na mata sotia taucoko.
+\v 17 A ra sa vasulumi koya enai sulu lokaloka, a ra sa talia e dua nai sala ena viwa-vavotona, ka vaisalataki koya kinia.
+\v 18 A ra sa vatekivu me kidavakia, Sa loloma, na nodra Tui na kai Jutia!
+\v 19 A ra sa warolakia na uluna ena dua na gasau, a ra sa kasuvia, ka tekiduru ka varokoroko vua.
+\v 20 Ia ni ra sa valialia oti, era sa luvatia vua nai sulu lokaloka, ka vasuluma ena nonai sulu dina, ka yadia yani me ra vakotia ki na kauveilatai.
+\p
+\v 21 A sa dua na kai Kirini, ko Saimoni, a tamadrau ko Alekisada kei Rufo, ko koya sa qai tu, ni sa qai tiko mai vanua, a ra sa vasaurarataki koya me colatia na nona kauveilatai.
+\v 22 A ra sa yadi koya ki na dua na yasana, ko Kolikoca, a kenai balebale, A vanua ni qavokavoka.
+\v 23 A ra sa solia vua na waini sa viwaki vata kei na mura me somia; a sa yali ni somia ko koya.
+\v 24 Ia ni ra vakotia ki na kauveilatai, era sa qai vota na nonai sulu, ni ra vawiri madigi, me ra dui kila nodrai votavota.
+\p
+\v 25 Ia sa kenai katolu ni aua, ni ra sa vakotia ki na kauveilatai.
+\v 26 A sa volai icolo na ka sa beitakai vua: A NODRA TUI NA KAI JUTIA.
+\v 27 A ra sa vakotia vata kaya ki na kauveilatai e lewe rua na daubutako; e dua ena ligana i matau, ka dua ena ligana i mawi.
+\v 28 A sa vayacori kinia nai Vola Tabu, sa tukunia, Sa wili vata kei ira na tamatai valavala ca ko koya.
+\v 29 Ia ko ira sa qai voli, era sa vosavacacataki koya, ni ra sa kuretakia na uludra, ka tukunia, Drasa, ko iko sa basukia na valenisoro, ka tara ena bogi e tolu,
+\v 30 vabulai iko mada, ka siro sobu mai na kauveilatai.
+\p
+\v 31 Sa vakinia ko ira na bete levu, era sa valialia vakai ira, kei ira voki lia na vunivola, ka tukunia, ko koya sa dauvabulai ira na tani; ia sa yali ni vabulai koya rawa:
+\v 32 me siro sobu ni kua mai na kauveilatai na Karisito na nodra Tui na Isireli, me kimamu raicia ka vabautia. Koi rau voki lia eratou a vakotia vata kaya ki na kauveilatai, erau sa valialiai koya.
+\p
+\v 33 Ia ni sa yaco nai kaono ni aua, sa butobuto na vanua taucoko, ka yacovia nai kaciwa ni aua.
+\v 34 Ia enai kaciwa ni aua sa kaci ko Jisu ena domo levu, ka tukunia, Ilai, Ilai, lama sapakicani? A kenai balebale, Noqu Kalou, noqu Kalou, ko sa daini au ena vuku ni cava?
+\p
+\v 35 Ia ka so vi ira sa tu voleka, ni ra sa rogocia, era sa tukunia, Raicia, sa kacivi Ilaija ko koya.
+\p
+\v 36 A sa cici e dua, ka tonisua e dua na vutovuto e na wai wiwi, ka vivia ki na dua na gasau, a sa vasomi koya, ka tukunia, Dainia mada; me da raicia se na qai mai ko Ilaija me yadi koya sobu mai, se yali.
+\v 37 Ia ko Jisu, ni sa kaci ena domo levu, sa qai ciba yani.
+\v 38 A sa tawase rua nai lati ni vale ni soro mai na tikinia icolo ka yadia sobu ki ra.
+\p
+\v 39 Ia ni sa raicia na turaga ni valu, ko koya sa tu voleka ka donui koya, ni sa kaci vakoya ko koya, ka qai ciba yani, sa tukunia, E dina lia sa Luve ni Kalou na tamata koya.
+\v 40 Eso voki lia na yalewa era sa varaicia vayawa; e dua vi ira ko Meri na yalewa ni Makitala, kei Meri na tinadrau ko Jemesa ka gone kei Josese, ko Salomi voki lia;
+\v 41 eratou a daumuria, ka dauqaravia, ni sa tiko mai Kalili ko koya; kei ira voki lia na yalewa e lewe levu era a qai vata kaya kei Jerusalemi.
+\p
+\v 42 Ia ni sa raiyavi mai, ni sa siga varau, na siga sa taravia na Siga ni Vacecegu,
+\v 43 sa qai mai ko Josefa, na kai Arimacea, a matanivanua, a sa dua vi ira na matavilewai, a sa warakia na kena yaco na matanitu ni Kalou, a sa qai doudou vi Pailato, ka kerea na yago i Jisu.
+\v 44 A sa kidacala ko Pailato ni sa mate ko koya; a sa kacivia na turaga ni valu, ka tarogia se sa mate vadede ko koya, se yali?
+\v 45 Ia ni sa kila vua na turaga ni valu, sa solia na yagona vi Josefa:
+\v 46 a sa volia ko koya e dua nai sole lineni, a sa siro sobu ko koya, ka solegia kinia, a sa vakotoria ena dua nai bulubulu sa ta ena vatu; a sa vaqiqicia e dua na vatu ki na darava ni bulubulu.
+\v 47 A rau sa raicia na yasana sa vakotoria kinia ko koya, koi rau ko Meri na yalewa ni Makitala ki Meri na tina i Josese.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Ia ni sa oti na siga ni vacecegu, ko iratou ko Meri na yalewa ni Makitala, kei Meri na tina i Jemesa, kei Salomi, eratou sa volia na waiwai vaisaluaki, me ratou qai ki lumuti koya.
+\v 2 Ia e na savulaci caca enai matai ni siga ni wiki, eratou sa qai mai ki nai bulubulu ni sa qai cabe na siga.
+\v 3 A ratou sa tukunia vakai iratou, Ko cei ena vaqiqicia tani na vatu ena vukuda mai na darava ni bulubulu?
+\v 4 Ia ni ratou sa raicia, eratou sa raicia ni sa vaqiqici tani na vatu: ni sa vatu levu sara.
+\p
+\v 5 Ia ni ratou sa curu ki nai bulubulu, eratou sa raicia e dua na cauravou sa tiko ena tikinia i matau, sa vaisulu enai sulu balavu ka vulavula; a ratou sa rere.
+\v 6 A sa tukunia vi iratou ko koya, Dou kakua ni rere: dou sa vaqarai Jisu na kai Nasareci, ko koya ka lauvako ki na kauveilatai: sa tu cake voki ko koya: sa yali koya: raicia na tikinia era a vakotoria kinia!
+\v 7 Ia dou qai, tukunia vi ira na nona tisaipeli, vi Pita voki lia, ni sa liutaki ikodou ko koya ki Kalili; dou na raici koya kinia, me vaka na nona vosa vi ikodou.
+\v 8 A ratou sa qai kusarawa yani, ka tuba mai nai bulubulu; ia eratou sa sautaninini ka kidroa; eratou sa yali voki lia ni tukunia e dua na ka vua e dua; ni ratou sa rere.
+\p
+\v 9 Ia ni sa tu cake voki ko koya ena savulaci caca enai matai ni siga ni wiki, sa rairai eliu ko koya vi Meri na yalewa ni Makitala, ko koya ka tovocia tani vua ko koya e lewe vitu na tevoro.
+\v 10 Sa qai qai ko koya ka tukunia vi ira era dautiko vata kaya eliu, ni ra sa rarawa ka tagi.
+\v 11 Ia ko ira, ni ra sa rogocia sa bula ko koya ka sa rairai vi koya, era sa yali ni vadinatia.
+\v 12 Sa qai rairai ko koya ia sa dua tani na yagona ki na lewe rua vi ira, ni rau sa qai tiko ki na dua na yasana ki vanua:
+\v 13 a rau sa qai ka tukunia vi ira sa vo; a ra sa yali voki lia ni vadinati rau.
+\v 14 Sa oti, sa rairai ko koya vi ira na lewe tinikadua ni ra sa kana tiko, a sa vunauci ira ena vuku ni nodra yali ni vabautia ki na nodra loma kaukauwa, ni ra sa yali ni vadinati iratou eratou sa raici koya ni sa tu cake voki.
+\p
+\v 15 A sa tukunia vi ira, Dou qai yani ki vuravura taucoko, ka vunautakia nai tukutuku-vinaka kivei ira na tamata kece lia.
+\v 16 O koya sa vabautia ka sa papitaisotakia ena bula: ia ena cudruvi lia ko koya sa yali ni vabautia.
+\v 17 Ia na vivatakilakila koya era na caka ko ira sa vabautia: Era na tovocia tani na tevoro eso ena yacaqu; era na vosatakia na vosa ni vivanua tani;
+\v 18 era na tomikia na gata eso; ia kevaka era somia na ka e gaga sara, era na yali ni ca kinia; era na tabaki ira voki lia sa tauvi-mate ena ligadra, a ra na bula kinia.
+\p
+\v 19 Ia ni sa vosa oti vi ira na Turaga ko Jisu, sa yadi cake ki lomalagi, ka sa tiko sobu ena liga i matau ni Kalou.
+\v 20 Ia ko ira, era sa qai yani, ka vunau ena viyasana kece lia, a sa cakacaka vata kei ira na Turaga, a sa vadinadinatakia na vosa ena vivatakilakila sa muri. Emeni.

43-LUK.usfm

@@ -0,0 +1,1583 @@
+\id LUK
+\ide UTF-8
+\h Luke
+\toc1 Luke
+\toc2 Luke
+\toc3 luk
+\mt Luke
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Ni ra sa lewe levu era sa boletakia me ra varaitakia nai tukutuku ni veika sa vadinatia deivaki sara vi ita,
+\v 2 Me vaka na ka era sa tukunia vi ita, ko ira era sa raicia ena matadra ka sa qaravia na vosa, mai nai vatekivu;
+\v 3 Sa vinaka voki lia vi au, niu a vatarotarogia matua sara na ka kece lia mai nai vatekivu, meu vivaduitakia ena vola vi ita, Ceofilo na turaga dina.
+\v 4 Mo kila kinia na kena dina ni veika ko sa vatavulici kinia.
+\p
+\v 5 Ena gauna sa tui Jutia kinia ko Eroti, sa dua na bete ko Sakaraia na yacana, ena matabete i Epaia, a sa watina e dua vi ira na luvei Eroni, ko Ilisapeci na yacana.
+\v 6 A rau sa dodonu sara lia ena mata ni Kalou, e rau sa muria kece sara lia na vunau ki nai varo ni Turaga, ka yali ni cala.
+\v 7 Sa yali na luvedrau, yali ni rawa ni valuveni ko Ilisapeci, a rau sa qase ruarua sara lia.
+\p
+\v 8 A sa yaco, ni sa caka tiko lia na cakacaka vabete ena mata ni Kalou, ena vuku ni nodra matabete.
+\v 9 Me vaka sara lia nai valavala ni cakacaka vabete, sa nona itavi voki lia me vakama na ka boi vinaka, ni sa curu sara lia ki na valenisoro ni Turaga.
+\v 10 Ia ko ita na tamata era lewe levu, era sa tu lia e tuba ka masu ni sa kama tiko lia na ka boi vinaka.
+\v 11 A sa rairai voki lia vi koya e dua na agilosi ni Turaga, sa tu lia ena yasana i matau ni cabocabo ni ka boi vinaka.
+\v 12 Ia ni sa raicia ko Sakaraia, sa kidroa, a sa kani koya voki lia na rere.
+\v 13 Sa tukunia vi koya na agilosi, kakua ni rere, Sakaraia, sa rogocia na Kalou na nomuni masu; ka na vakasucumia e dua na luvemunu tagane ko Ilisapeci na watimunu, ia ko na vayacania koya ko Joni.
+\v 14 Ia ko na reki ka marau kinia, ena lewe levu voki lia era na reki ena vuku ni nona sucu.
+\v 15 Ni na levu ko koya ena mata ni Turaga, ka na yali ni somi waini se yaqona; ena vakasinaiti voki lia ena Yalo Tabu, mai na kete i tinana.
+\v 16 Ia ka lewe levu na luvei Isireli ena saumakia mai ko koya ki na Turaga na nodra Kalou.
+\v 17 Ia ena liutakia na yaloi Ilaijia kei na kena kaukauwa, me saumakia na lomadra na qase vata kei ira na gone, vata kei ira voki lia era talaidredre kei na nodra vuku era yalododonu; me varautakia na tamata me ra qai nona voki lia na Turaga.
+\p
+\v 18 A sa tukunia voki lia vua na agilosi ko Sakaraia, A cava meu kila kinia na ka koya? Niu sa qase, a sa qase voki lia na watiqu.
+\p
+\v 19 A sa vosa lia na agilosi, ka tukunia kinia, koi au ko Keperueli, au sa dautu voki lia ena mata ni Kalou; ia kau sa talai voki lia mai meu vosa vi ikodou ka tukunia vi kodou nai tukutuku vinaka koya.
+\v 20 Ka raicia, ko na galu lia, ko na yali ni vosa rawa, me yaco mada voki lia na siga ena vayacori kinia na veika koya, ni ko sa yali ni vadinadinatakia na noqu tukutuku, ko koya lia ena vayacoria lia ena kena gauna.
+\p
+\v 21 A ra sa waraki Sakaraia voki lia na tamata, a ra sa kidacala voki lia ni sa dede ko koya ena vale ni soro.
+\v 22 Ia ni sa curu mai ko koya, sa yali ni tukutuku rawa vi ira: a ra sa qai kila kinia ni sa raicia ko koya e dua na raivotu ena valenisoro, ia sa vatabataba voki lia vi ira ko koya, ka sa galu tiko lia.
+\p
+\v 23 Ka ni sa oti lia na nona gauna ni cakacaka, sa qai sara voki yani ki nona vale.
+\p
+\v 24 A sa oti na visiga koya, sa qai kunekune voki lia na watina ko Ilisapeci, a sa vunitakia ko koya ka vula lima, ka tukunia.
+\v 25 Sa cakacaka vakoya vi au na Turaga ena siga sa nakitia ko koya, meu dainia tani na ka kau sa rogorogo ca kinia vi ira na tamata.
+\p
+\v 26 Ia ena ka ono ni vula sa talai mai kinia na agilosi ko Keperueli mai vua na Kalou; ki na dua lia na koro mai Kalili, a yacana ko Nasareci.
+\v 27 Vua e dua voki lia na goneyalewa sa vimusuki voki lia vua e dua na gone tagane na yacana ko Josefa, e na mataqali i Tevita, ia na yacana lia na goneyalewa koya ko Meri.
+\v 28 A sa qai vi koya na agilosi, ka tukunia, sa loloma, ko iko sa daulomani! Sa tiko vi iko na Turaga, ko sa kalougata lia valevu vi ira na yalewa tani.
+\v 29 Ia ko koya, sa kidroatakia nona vosa, a sa vananumia e lomana se vaevei nai valavala ni vikidavaki va koya.
+\v 30 A sa tukunia voki lia vi koya na agilosi, kakua ni rere, Meri, ni ko sa raicia na loloma mai vua na Kalou.
+\v 31 Ka raicia, ni ko na kunekunetakia ka vasucumia e dua na gone tagane; ia mo vayacani koya ko Jisu.
+\v 32 Ena levu ko koya, ka na vatokai lia na luvei koya sa cecere sara, ia na Turaga na Kalou ena solia voki lia vi koya nai tikotiko vaturga ni tamana ko Tevita.
+\v 33 Ia na lewa voki lia ko koya na mataqali i Jekope ka yali ni mudu; ena yali ni oti lia nona matanitu.
+\p
+\v 34 Sa qai tukunia voki lia vi koya na agilosi ko Meri, ena yaco vabeka lia evei na ka koya, niu se yali ni viyacovi vata ki na dua na tagane?
+\v 35 A sa tukunia na agilosi vua, ena qai sobu mai vi iko na Yalo Tabu, ena varurugi iko voki lia na kaukauwa i koya sa cecere sara, ia ena sucu mai vi iko ka na vatokai kinia me ka tabu na luve ni Kalou.
+\v 36 Ka raicia na dauvemu ko Ilisapeci, sa kunekunetakia e dua na gone tagane, ni sa matua, ia koya sa kenai ka ono lia ni nona vula, ko koya lia ka vatokai e yava.
+\v 37 Ni sa yali ni mama vua na Kalou e dua na ka.
+\p
+\v 38 Sa qai tukunia voki lia ko Meri, raicia na vada ni Turaga; me yaco vakinia vi au na nomuni tukutuku. A sa qai tani na agilosi mai vi koya.
+\p
+\v 39 A sa qai ko Meri ena gauna koya, ka qai vatotolo sara lia yani ki colo, ki na dua voki lia na koro ni Jutia.
+\v 40 A sa curu ki na vale i Sakaraia, a sa vikidavaki voki lia ki Ilisapeci.
+\v 41 Ia ni sa rogocia ko Ilisapeci na tukutuku ni vikidavaki nei Meri, sa rika e ketena na gone, a sa vasinaiti voki lia ko Ilisapeci ena Yalo Tabu.
+\v 42 A sa tabalakia i colo na domona, ko koya, ka tukunia, ko sa kalougata valevu vi ira na yalewa tani, sa kalougata na vua ni ketemunu.
+\v 43 A sa vaevei na ka koya, ni sa qai mai vi au na tinana na noqu Turaga?
+\v 44 Ka raicia, ni sa rorogo e daligaqu na vosa ni nomunu vikidavaki, sa rika ena reki na gone ena ketequ.
+\v 45 A sa kalougata ko koya sa vadinatia; ni na vayacoria na ka sa tukunia vua mai vi koya na Turaga.
+\p
+\v 46 A sa tukunia voki lia ko Meri, sa vamalua voki lia na Turaga na yaloqu.
+\q
+\v 47 A sa reki voki lia na yaloqu vua na Kalou na noqui Vabula.
+\q
+\v 48 Ni sa lomania voki lia na nona vada ni sa dravudravua: ka raicia, mai na gauna koya ena tukunia nai tabatamata kece lia niu sa kalougata voki lia.
+\q
+\v 49 Ni sa caka na ka levu eso vi iko ko koya sa qaqa; ia sa dokai voki lia na yacana.
+\q
+\v 50 A sa tu voki lia na nona loloma vi ira sa rerevaki koya, ka yacovia nai tabatamata kece lia.
+\q
+\v 51 Sa kaukauwa voki lia na cakacaka ni ligana; sa dui vasesei ira voki lia na viavialevu ko koya ena vuku ni nanumia ni yalodra.
+\q
+\v 52 Sa vasivoi ira va voki lia kinia na kaukauwa mai na nodrai tikotiko, a sa vaceceretaki ira voki lia era tamata lalai.
+\q
+\v 53 Sa vamamautaki ira voki lia sa via kana ena ka vinaka; A sa vatalai ira voki lia ira era vutuniyau.
+\q
+\v 54 Sa vukei ira voki lia na nona tamata na Isireli, ni sa vananumia lia na nona loloma.
+\v 55 (Me vaka lia na na nodra vosa vi ira na noda matua) vi Eparama vata ki na nona kawa voki lia ka yali ni mudu.
+\p
+\v 56 A sa tiko vata voki lia ko Meri ka vula tolu beka, a sa lesu voki lia ki nona vale.
+\p
+\v 57 A sa yacovia na siga i Ilisapeci me vasucu kinia, a sa vasucumia e dua na gonetagane.
+\v 58 A ra sa rogocia ko ira era tiko voleka vua vata kei ira voki lia na dauvena, ni sa lomani koya valevu kinia na Turaga, a ra sa reki vata voki lia kei koya.
+\v 59 Ia enai kawalu ni siga era sa qai mai kinia me ra cilivia na gone, a ra sa vayacani koya ko Sakaraia, me rau viyacani lia ki tamana.
+\v 60 Ia sa qai tukunia o tinana, me kakua, me yacana lia ko Joni.
+\v 61 A ra sa tukunia vi koya, sa yali dua na wekamu sa vayacani ena yaca koya.
+\v 62 A ra sa vatabataba voki lia vi tamana, se cava e vinakatia ko koya me yacana.
+\v 63 A sa kerea me yadi mai dua na papa ni volavola, a sa vola, “Me yacana lia ko Joni.” A ra sa kurabuitakia kece lia.
+\v 64 A sa sereki voki lia kinia na gusuna ki na yamena, a sa vosa ko koya, ka varokorokotakia na Kalou.
+\v 65 A ra sa rere kece lia o ira sa tiko vavolivolitia. A sa kai naki yani na vosa kece lia koya ki na colo taucoko vaka ki Jutia.
+\v 66 A ra sa tugania e lomadra ko ira kece lia era rogocia, a ra sa tukunia voki lia. Ena vabekaevei nai valavala ni gone koya? A sa tiko vata lia kei koya na liga ni Turaga.
+\v 67 A sa vasinaiti voki lia ena Yalo Tabu ko Sakaraia na tamana, a sa parofisai mai, ka tukunia,
+\v 68 “Me varokorokotaki voki lia na Turaga na Kalou ni Isireli; ni sa qai mai me mai vabulai ira voki lia na nona tamata.
+\q
+\v 69 A sa vatuburia vi ita e dua na vivabulai sa vaka lia na kaukamea, ena mataqali i Tevita na nona tamata.
+\q
+\v 70 (Me vaka na ka sa tukunia ko koya ena gusudra lia na nona parofita tabu, mai nai vatekivu ki vuravura.
+\q
+\v 71 Na vivabulai voki lia mai na noda meca, mai na ligadra kece voki lia era sa cati ita.
+\q
+\v 72 Me vayacoria na yalololoma vi ira voki lia na noda qase, Me nanumia voki lia na nona viyalayalati tabu.
+\q
+\v 73 Na bubului sa bubului kinia ko koya vi Eparama na tamada.
+\q
+\v 74 Me solia vi ita, me da vabulai mai na ligadra lia na noda meca, ka qaravi koya voki lia ka yali ni rere.
+\q
+\v 75 Ena yalosavasava ki na cakacaka dodonu e matana, ena visiga kece lia ni noda bula.
+\p
+\v 76 Ia ko iko na gone, ko sa vatokai lia na parofita i koya sa cecere sara. Ni ko sa liu vua na Turaga me caramakia na nona sala.
+\q
+\v 77 Me vatakila vi ita na nona tamata na ka me ra bula kinia, ni sa bokocia na nodra ivalavala ca,
+\v 78 Ena vuku lia ni nona loloma levu na noda Kalou, sa kida mai kinia vi ita na rarama mai colo.
+\q
+\v 79 Me vararamataki lia vi ira era sa tiko ena butobuto ki na yaloyalo ni mate. Ka me tuberia voki lia na yavada ki na sala ni vivinakati.
+\p
+\v 80 A sa tubu cake na gone, a sa yalomatua sara, a sa tiko voki lia e loma ni veikau me yacovia voki lia na nona siga me varaitaki koya kinia vi ira na Isireli.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 E a vatulewatakia na Tui (Sisa) o Akusito ena gauna gona me vayacoria e dua na wili leweni vanua ena matanitu va-Roma.
+\v 2 Nai matai ni wili lewenivanua gona a vayacori ena gauna e Kovana tiko kinia mai Siria o Kirinio.
+\v 3 Era a dui qai voki na tamata kina nodra koro me ra volai kinia.
+\v 4 A qai voki lia i colo o Josefa mai na koro o Nasareci e Kalili ki na koro o Pecileema e Jutia, na koro sara lia ni sucu ni Tevta na Tui, ka sa tubu mai vua
+\v 5 sa volai voki lia ko Meri baletia ni sa musu vua me watina ka ni sa bukete tiko.
+\v 6 Ia ni rau sa tiko kinia, sa yaco na siga ni vasucu.
+\v 7 Sa vasucumia na nona ulumatua na gone tagane, viviraki vi koya nai sulu ni gone, ka mai dainia tu ena nodra tikinia na manumanu, ni sa yali na tiki ni bure me nodratou.
+\p
+\v 8 A so nai Vatawa ni sipi ena vanua gona, era a tiko ena vanua vi co, a ra vivuke me vatawa na sipi ena raiyavi.
+\v 9 Ka raicia, sa dua na agilose ni Turaga, sa rairai vi ira, a sa cila lia vavolivoliti ira nai ukuuku ni Turaga, a ra sa rere valevu.
+\v 10 A sa tukunia vi ira na agilose, Dou kakua ni rere: raicia au sa yadia mai vi ikonu e dua lia nai tukutuku vinaka, mo dou reki valevu ki ira voki lia na tamata kece lia.
+\v 11 Ni sa sucu vi ikonu ena siga koya ena koro i Tevita nai vabula, ko koya lia na Karisito na Turaga.
+\v 12 Ia koya lia koya na kenai vatakilakila vi ikonu: Dou na kunea lia na gone sa viviraki vua nai sulu ni gone, ka sa davo tiko lia ena nodra tikinia na manumanu.
+\p
+\v 13 A ra sa lewe levu voki lia na kai lomalagi a ra sa tiko vasauri vata kaya na Agilose, a ra sa vavinavinakatakia na Kalou ka cavutia,
+\v 14 Sa nona lia na Kalou na varokoroko ena viyasana e colo sara! A sa vivinakati rawa kinia ko ira e vuravura: sa lomani lia ko ira na tamata.
+\p
+\v 15 Ia ni ra sa lesu voki na Agilose ki lomalagi, a ra sa vivosakitakia vakai ira na i Vatawa ni sipi, me datou qai ki Pecileema me raicia na ka sa qai yaco, ka a mai varaitakia na Turaga
+\v 16 A ra sa qai lia yani vatotolo ka raici Meri ki Josefa, vata ki koya voki lia na gone, sa davo ena nodra tikinia na manumanu.
+\v 17 Ia, ni ra sa raicia, era sa tukunia na vosa sa tukunia vi ita ena vuku ni gone koya.
+\v 18 A ra sa kurabuitakia kece lia ni ra rogocia na veika sa cavutia vi ira nai Vatawa ni Sipi.
+\v 19 A sa ciqomia lia na vosa kece koya ko Meri ka sa vananumia kinia e lomana
+\v 20 Ia, ko ira nai Vatawa ni sipi era sa lesu voki, ka vavinavinakatakia ka doka na Kalou ena vuku kece lia ni ka era sa rogocia ka raicia, me vaka sa tukunia oti vi ira.
+\p
+\v 21 Ni sa oti lia e bogi walu, sa cilivi kinia na gone sa vatokai me yacana ko Jisu, me vaka lia ka vatoka na Agilose ni se bera kinia ni kunekunetaki.
+\p
+\v 22 Ia ni sa oti lia na visiga ni vasavasavataki i tinana me vaka nai vunau i Mosese, erau a yadi koya ki Jerusalemi, me vacabori kinia vua na Turaga
+\v 23 (me vaka lia sa volai ena vunau ni turaga, a gone tagane kece lia sa ulumatua ena vatokai me tabu me nei Jiova)
+\v 24 me rau vacaboria voki lia nai soro me vaka na ka sa tukunia nai vunau ni Turaga, Me rua na soqe ka rua voki lia na luve ni ruve.
+\p
+\v 25 Ka raicia, sa dua na tamata mai Jerusalemi, na yacana ko Simioni, a sa yalododonu ka daulotu na tamata koya, a sa warakia na nodra vacegu na Isireli, a sa tiko voki lia vi koya na Yalo Tabu.
+\v 26 A sa vatakila oti vua na Yalo Tabu, ni na yali mada ni mate, ena raicia lia e liu na Karisito ni Turaga.
+\v 27 Sa vavunia lia na Yalo Tabu na nona qai ki na valenisoro, ia, ni rau sa yadia mai na gone ko Jisu koi rau na nona qase, me vayacoria lia vua me vaka nai valavala ni Vunau,
+\v 28 sa qai roqotia i colo ko koya, ka vavinavinakatakia lia na Kalou ka tukunia,
+\v 29 Ikonu na Turaga, mo ni dainia na nomuni tamata me qai ena vacegu me vaka lia na nomuni vosa.
+\q1
+\v 30 Ni sa qai raicia na mataqu na vunibula mai vi ikonu.
+\q1
+\v 31 Io, o koya lia koya ko ni sa varautakia ena matadra na tamata kece lia;
+\v 32 A rarama me vararamatakia na vimatanitu tani, Me nodrai ukuuku voki lia na nomuni tamata na Isireli.
+\p
+\v 33 A rau sa kurabuitakia ko Josefa vata kei Meri na tinana ena vuku ni veika sa tukunia ena vukudra.
+\v 34 A sa vosavakalougatataki rau lia ko Simioni, a sa tukunia vi Meri na tinana, Raicia, ko koya koya sa viritoka me bale sobu kinia, se tucake kinia e lewe levu vi ira na Isireli, ka me vatakilakila ena vosavacacataki lia.
+\v 35 Me varaitakia kinia na nanumia ni yalodra era lewe levu, ia ena laubasikatia lia na yalomu voki lia nai seleiwau.
+\p
+\v 36 A sa dua na parofita yalewa, ko Ana, a luvei Fanueli ena mataqali lia i Aseri (sa levu sara lia na nona yabaki, sa goneyalewa ni sa vawati, a rau sa bula vata ki na watina ka yabaki vitu:
+\v 37 sa qai yada voki ni sa yabaki walusagavulukava) a sa yali ni qai tani e valenisoro, a sa daulotu, lolo ka masu voki lia ena siga ki na bogi.
+\v 38 A sa qai mai ko koya ena tikini siga gona ka vavinavinakatakia voki lia na Turaga, a sa vosataki ira kece lia era tiko mai Jerusalemi ena warakia nai Vabula.
+\p
+\v 39 Ia, ni ratou sa caka oti kece lia na vunau ni Turaga, eratou sa lesu voki ki Kalili, ki na nodratou koro lia ko Nasareci.
+\v 40 A sa tubu cake ka yalomatua lia mai na gone, sa sinai lia ena vuku, a sa tu vi koya na loloma ni Kalou.
+\p
+\v 41 A rau sa dau qai na nona qase ena viyabaki ki Jerusalemi ena kana vata ni qai sivia.
+\v 42 Ia, ni sa yabaki tinikarua na nona yabaki, eratou sa qai ki Jerusalemi, me vaka lia na kenai valavala ni kana vata;
+\v 43 Ia ni ratou sa vaotia lia na visiga, ka rau sa lesu voki, sa tiko lia ko Jisu mai Jerusalemi, a rau yali ni kila ko Josefa vata kei tinana.
+\v 44 A rau sa nanumia sa tiko ko koya vi ira sa qai tu, a rau sa qai lia ena dua na siga ka bogi voki: a rau sa vaqarai koya vi ira na kai nodra, kei ira voki lia na nodrau vi kilai.
+\v 45 Ia, ni rau sa yali ni raicia, erau sa lesu voki ki Jerusalemi, ka vaqarai koya voki.
+\v 46 Sa oti lia e bogi tolu, erau sa qai raici koya ena vale ni soro, ni sa tiko lia ena kedra maliwa nai vavuvuli, ka rogoci ira tiko ka taro voki lia vi ira.
+\v 47 A ra sa kurabuitakia ko ira kece era rogocia, ena nona vuku ki na vosa voki lia.
+\v 48 Ia, ni rau sa raicia, erau sa kurabuitakia, a sa tukunia vua na tinana, Na luvequ, ko sai valavala va koya vi kirau ena vuku ni cava? Raicia, kirau vata kei tamamu sa vaqarai iko ka sa rarawa tiko.
+\v 49 A sa tukunia vi rau ko koya, a cava drau sa vaqarai au kinia? A yali beka ni kila ni sa kilikili kei au meu tiko lia ena vale ni tamaqu?
+\v 50 A rau sa yali ni kila nai balebale ni vosa sa tukunia vi rau ko koya.
+\v 51 A sa qai sobu vata kirau ko koya ka yaco ki Nasareci, a sa talairawarawa lia vi rau: a sa maroroya lia ko tinana na vosa kece lia koya e lomana.
+\p
+\v 52 A sa tubu cake ko Jisu ena vuku ki na yagona voki lia, a sa vinakati koya valevu cake tiko lia na Kalou kei ira voki lia na tamata.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ena i ka jinikalima ni yabaki sa Tui jiko kinia o Tiperiu Sisa ena gauna e viliutaki jiko kinia o Ponitio Pailato, ka turaga mai Kalili o Eroti, ka i liuliu ki na vanua o Tirakoniti o Filipi na tacina, ka i liuliu mai Apilini o Lisania;
+\v 2 donumakia ni rau sa Bete Levu o Anasa ki Kaiafa, sa qai yaco na Vosa ni Kalou vi Joni na luvei Sakaraia e loma ni vanua.
+\v 3 Sa qai o koya ki na vivanua kece lia ka ra jiko volekatia na Joriritani, ka vunautakia yani me ra papitaisotaki o ira era vivutuni me rawa ni bokoci na nodrai valavala ca.
+\v 4 Me vaka ni sa volai tu ena i vola ni Aisea na parofita, “Na domona e dua sa kacikaci voli ina loma ni vanua, 'Nu caramakia na sala i Jiova, caka me dodonu na nona sala.
+\q1
+\v 5 Ena buluti me cecere cake na buca kece, ka na talaraki sobu na viulunivanua kece vata na videlana, ka na vadodonutakia na veika sa veve, ka na valogaloga vinakatakia na sala sukusukura,
+\v 6 Era na raicia voki lia na tamata na nona vivabulai na Kalou.”
+\p
+\v 7 Sa qai vosa mai o Joni vi ira nai lala, ka ra qai yani me ra papitaisotaki vua, “Oi ikodou na kawa ni gata, o cei sa vasalataki ikodou mo dou tuba tani na cudru sa bera jiko mai.
+\v 8 Nu varaitakia ni ko sa tamata vabulai dina, ena nomu cakacaka ka mo ni kakua ni tekivu mo ni vitukuniyakia vi ikonu, 'Ni sa tamamu o Eparama.' Niu sa tukunia vi ikodou ni sa rawarawa vua na Kalou me vukici ira na vivatu koya mera luvei Eparama
+\v 9 Sa tu sara tu lia koya na matau ena vunikau, me tatalakia sobu kinia na kau kece ka yali ni vuatakia na vua vinaka, mera dai yani ki na bukawaqa.
+\p
+\v 10 Era sa qai tarogi koya na lewe levu, ka tukunia, “Se cava mera caka?”
+\p
+\v 11 Sa qai saumia ka tukunia vi ira o Jisu, “Kevaka e dua sa rua jiko na nona sote me solia vi koya e yali dua tu na nona sote, ki koya e tu vua na kakana me caka voki lia va gona.”
+\p
+\v 12 Era qai voki lia vua na daukumunia nai vacavacava mera papitaisotaki, ka tukunia vua, “Vavuvuli na cava me kimamu caka?”
+\p
+\v 13 Sa tukunia vi ira o koya, “Ni kakua ni kumunia vasivia nai lavo mai na kena ka dodonu mo dou kumunia.”
+\p
+\v 14 O ira voki lia na sotia era sa tarogi koya, “ka tukunia na cava me kimamu caka?” Sa qai tukunia ira o koya, “Ni kakua ni tauria vakaukauwa nai lavo mai vua e dua na tamata se beitaki koya vailasui. Ni kakua ni didivakia na ikonu i sau.”
+\v 15 Sa tekivu me tubu cake na nodra vanuinui na tamata, sa tekivu voki lia mera vatarogia e lomadra de sa Karisito beka ko Joni se yali;
+\v 16 Sa qai vosa mai o Joni ka tukunia vi ira, “Au sa papitaisotaki ikonu ena wai, ia, e dua ena muri au mai, e levu cake vikirau, ka yali rawa vi au serekia na wa ni nona i vava. Ena papitaisotaki ikodou ena Yalo Tabu ki na bukawaqa.
+\v 17 Sa luku tu e ligana o koya na nona sivi ni sila me vasavasavatakia o koya na sila ina nona rara ni qaqi sila, ka binia vata mai na sila ki na nona lololo. Ka na qai visa na beteni sila ena buka sa yali ni boko rawa.”
+\p
+\v 18 Sa vivauqeti oti ko Joni ena nona vunautakia vi ira na tamata nai tukutuku vinaka.
+\v 19 Ia ko Eroti nai liuliu o koya ka vunaucia ko Joni ena vukui Erotiasa na wati Filipi na tacina ena vuku ni veika ca kece lia a caka oti o koya.
+\v 20 Sa qai kenai kuri ni ca a caka ena nona daini Joni i valenivivesu.
+\v 21 Ni ra sa papitaisotaki oti na tamata, sa qai papitaisotaki voki lia ko Jisu, ia ni sa masu tiko ko koya sa tawase rua na lomalagi.
+\v 22 Ka sa qai sobu mai vua na Yalo Tabu me vaka na ruve, ka sa rogo mai e dua na domo mai lomalagi, ka tukunia mai, “Sai iko na noqu Gone ni toko.”
+\v 23 A tekivutakia na nona cakacaka ni vavuvuli o Jisu ni se qai yabaki tolusagavulu, ka tukunia, ni o koya e luvei Josefa na luvei Ili,
+\v 24 ko koya na luvei Macati, ko koya na luvei Livai, ko koya na luvei Meliki, ko koya na luvei Jani, ko koya na luvei Josefa,
+\v 25 ko koya na luvei Matacei, ko koya na luvei Emosi, ko koya na luvei Neumi, ko koya na luvei Esili, ko koya na luvei Nake,
+\v 26 ko koya na luvei Maaci, ko koya na luvei Mataceia, ko koya na luvei Semei, ko koya na luvei Josefa, ko koya na luvei Juta
+\v 27 ko koya na luvei Joanani, ko koya na luvei Risa, ko koya na luvei Serupepeli, ko koya na luvei Salacieli, ko koya na luvei Niri,
+\v 28 ko koya na luvei Meliki, ko koya na luvei Ati, ko koya na luvei Kosami, ko koya na luvei Eliotama, na luvei Eri,
+\v 29 ko koya na luvei Josua, ko koya na luvei Iliesa, ko koya na luvei Jorima, ko koya na luvei Macati, ko koya na luvei Livai
+\v 30 ko koya na luvei Simione, ko koya na luvei Juta, ko koya na luvei Josefa, ko koya na luvei Jonani, ko koya na luvei Elaiakimi,
+\v 31 ko koya na luvei Melea, ko koya na luvei Menani, ko koya na luvei Mataca, ko koya na luvei Necani, ko koya na luvei Tevita,
+\v 32 ko koya na luvei Jese, ko koya na luvei Opeti, ko koya na luvei Poasa, ko koya na luvei Salomini, ko koya na luvei Nasoni
+\v 33 ko koya na luvei Amenatave, ko koya na luvei Atamini, ko koya na luvei Erami, ko koya na luvei Eseroma, ko koya na luvei Veresi, ko koya na luvei Juta,
+\v 34 ko koya na luvei Jekope, ko koya luvei Aisake, ko koya na luvei Eparama, ko koya na luvei Tera, ko koya na luvei Neori,
+\v 35 ko koya na luvei Seruki, ko koya na luvei Rekau, ko koya na luvei Peleki, ko koya na luvei Eperi, ko koya na luvei Sela,
+\v 36 ko koya na luvei Keinana, ko koya na luvei Arivakisati, ko koya na luvei Semi, ko koya na luvei Noa, ko koya na luvei Lemeki,
+\v 37 ko koya na luvei Mecuisela, ko koya na luvei Inoki, ko koya na luvei Jereti, ko koya na luvei Maleli, ko koya na luvei Kenana,
+\v 38 ko koya na luvei Inosi, ko koya na luvei Seci, ko koya na Atama, ko koya na luvei ni Kalou.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 A sa vasinaiti ko Jisu ena Yalo Tabu, ni sa lesu voki mai na uci wai ko Joritani mai yadi koya sara ki na loma ni vikau.
+\v 2 Sa temaki koya na tevoro na loma ni vasagavulu na siga, ka sa yali lia ni kania e dua na ka ena loma ni visiga koya, ni oti gona sa qai viakana.
+\v 3 Sa qai tukunia vua na tevoro, kevaka ko sa luve ni Kalou, Mo varotia na vatu koya me vuki me madrai.
+\p
+\v 4 A saumia vua ko Jisu, Ni sa volai. A yali ni bula na tamata ena madrai dua loa lia, sa bula lia ena vosa kece lia ni Kalou.
+\p
+\v 5 A sa yadi Jisu ki colo, ka varaitakia vua na vimatanitu kece lia i vuravura ena dua vata lia na gauna.
+\v 6 A sa tukunia vua na tevoro, “Au na solia vi iko na vimatanitu kece lia vata ki na i ukuuku voki lia ni sa soli vi au ka rawa me'u solia vi koya au sa vinakatia me soli vua.
+\v 7 Ia kevaka ko na cuva ka qaravi au ena qai nomu kece lia.
+\p
+\v 8 Ia sa qai vosa ko Jisu ka tukunia vua, ni sa volai “Mo qaravi Jiova na nomu Kalou ka qaravi koya dua loa lia.
+\p
+\v 9 A sa liutaki Jisu na tevoro i Jerusalemi ka daini koya ki na viyasana cecere ni vale ni soro, ia ni sa qai tukunia vua, kevaka ko sa luve ni Kalou “Mo rika sobu gona.
+\v 10 Ni sa volai, ni na solia nai varo vi ira na Agilosi ena vukumu me maroroi iko.
+\v 11 Ia, era sa laveti iko ena ligadra me kakua ni tavutu na yavamu ki na vatu.
+\p
+\v 12 Sa saumia ko Jisu, ka tukunia, Mo kakua ni vatovolei Jiova na nomu Kalou.
+\p
+\v 13 Na gauna sa vatovolei Jisu oti kinia na tevoro, sa qai tani vua ka me yacovia voki na gauna.
+\p
+\v 14 Ia, ko Jisu sa qai voli e Kalili ena kaukauwa ni Yalo Tabu sa rogovaki nai tukutuku baleti koya sa robotia na viyasana kece lia.
+\v 15 Ia, sa qai vatekivu me vatavuvuli ena nodra vivalenilotu, ka sa dokai kece lia.
+\p
+\v 16 Sa qai mai ki Nasereci i na vanua e susu kinia na kena i tovo, ka curumia na valenilotu ena siga ni Vacecegu ka tucake me wili vola.
+\v 17 A soli vua na i vola vivigi nei Aisea na Parofita, ka dolavia ka raicia na tikinia sa volai kinia.
+\q1
+\v 18 “Sa tu vi au na Yalo i Jiova, ni sa lumuti au meu vunautakia nai tukutuku vinaka vi ira na dravudravua. Sa talai au mai meu vunautakia na visereki vi ira na bobula kei na rai rawa vi ira na mataboko ka meu na vagalalataki ira na dau raici sobu.
+\q1
+\v 19 Meu vunautakia na yabaki vinaka i Jiova.”
+\p
+\v 20 Ia, sa vivigia voki nai vola vivigi ka solia voki vua nai vatawa, ka mani dabe sobu.
+\v 21 Sa qai tekivu me vosa vi ira, ni sa qai vataucokotaki na i Vola Tabu mo dou rogocia e daligamudou.
+\p
+\v 22 Era sa qai cavutia na vosa vinaka me baleti koya ka ra kurabuitakia na vivosa vinaka sa cavutia mai na gusuna, ia era sa tarogia “Sa yali li ni luvei Josefa ko koya gona?”
+\p
+\v 23 Sa qai tukunia vi ira ko koya, “Io, o ni na cavutia kinia vi au nai vosavosa koya, Vuniwai, mo vabulai iko mada.
+\v 24 Sa tukunia voki lia ko koya, Au sa tukunia vaidina vi ikodou, sa yali ni dua na parofita sa vinakati ena nona vanua
+\v 25 Ia na ka dina meu tukunia vi ikodou, sa lewe levu na yada i Isireli na gauna i Ilaija, sa tasogo na lomalagi me tolu na yabaki ka vula ono. A sa yaco na dausiga levu sa robotia na vanua taucoko.
+\v 26 Ia ko Ilaija ka yali ni qai vei ira ka talai lia vua e dua na dawai mai Serepita ena yasayasa va Saitoni.
+\v 27 A ra sa lewe levu na tauvi vukavuka i Isireli ena gauna i Ilaisa na Parofita, ia e yali ni dua vi ira e vabulai me vataki Neumaia lia na kai Siria
+\v 28 O ira kece na tamata ka tiko ena loma ni valenilotu era sa cudru valevu ni ra sa raicia na veika kece ko ya.
+\v 29 Sa ra qai tucake, biliraki koya tani kina i bili ni koro, sa ra yadi koya kina ulunivanua sa tara kinia na koro mera biligi koya sobu kinia bara-ni-savu.
+\v 30 Ia sa curu yani ena kedra maliwa, ka qai tani yani.
+\p
+\v 31 A sa qai sobu ki Kapanaumi, a koro levu mai Kalili, a sa tekivu vatavuvuli ena siga ni vacecegu.
+\v 32 Era kurabui e nona i vavuvuli baletia ni sa vosa e na nona kaukauwa lia.
+\v 33 Ena gauna vata gona, sa tiko voli ena loma ni valenilotu e dua na tamata ka curumi tevoro, ka sa qoqolou ena domoilevu,
+\v 34 ka tukunia, Ulei! A cava vi ita, i Jisu na kai Nasareci? Ko sa qai beka mai me rawai kitou? Au sa kilai iko, na nona Le Dua Yalosavasava na Kalou.
+\p
+\v 35 A sa vunauci koya ko Jisu, ka tukunia, Mo galu lia, ka qai tani mai vua. Ia ni sa bitabitalaki koya mada na tevoro ena kedra maliwa, sa qai tani mai vua, a sa yali ni vamavoatakia.
+\p
+\v 36 A ra sa kurabui kece lia, ka vivosaki vakai ira, ka tukunia, A cava beka na vosa ko ya! Ni sa vosa vaturaga ka vamana ko koya vi ira na yalo velavela, a ra sa qai tani sara.
+\v 37 A sa kuruvaki yani na kenai rogorogo ki na viyasana kece lia ni vanua sa vavolivolitia.
+\p
+\v 38 A sa qai tani mai valenilotu ko koya, ka curu ki na vale i Saimoni. A sa tauvi koya na tina ni wati i Saimoni e dua na katakata levu; a ra sa masuti koya ena vukuna.
+\v 39 A sa tu ena tikinia ko koya, ka vunaucia na katakata: a sa takali vua; a sa tucake sara ko koya, ka qaravi iratou.
+\p
+\v 40 Ni sa dromu sobu tiko na siga, era sa qai yani vi Jisu na tamata ka yadi ira yani na dui wekadra ka tauvi ira tu na vimataqali mate eso; a sa tabaki ira yadudua ena ligana o koya ka vabulai ira kece sara.
+\v 41 Era sa qai tani voki lia na tevoro mai vi ira e lewe levu, era sa qoqolou ka tukunia, “Sa ikonu na Karisito na Luve ni Kalou!” A sa qai varoti ira na tevoro o Jisu, ka yali ni vatara me ra vosa, baletia ni ra sa kila ni sai koya na Mesaia.
+\p
+\v 42 Ia ni sa kida na savulaci, sa qai ko koya ki na dua na vanua lala. Era sa qai vaqarai koya ko ira na tamata, ka ra mani yaco sara vua, ka via tarovi koya me kakua ni daini ira.
+\v 43 Ia sa mani tukunia vi ira o koya, “E dodonu me'u vunautakia voki lia na i tukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou ena vikoro voki eso, ni sai koya ko ya na i naki ni noqu talai mai.”
+\v 44 A sa vunau voli o koya ena vivalenilotu e Jutia.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Ena dua na gauna ni sa tucake sara tu lia o Jisu ena yasa ni drano ko Kenisareti, era visugusugu yani na tamata mera rogocia na Vosa ni Kalou.
+\v 2 A sa raicia e rua na waqa, sa vesu tu ena yasa ni drano, ia eratou yali ni tu kinia na kena i taukei.
+\v 3 A sa vodokia e dua na waqa a nei Saimoni, a sa tukunia, me tosoi yani valailai ki wai. A sa tiko sobu o koya i waqa, ka vavulici ira na lelevu era muri koya voli.
+\v 4 Ia ni sa vaotia na nona vosa, sa tukunia vi Saimoni, “Toso yani ki wai titobu, ka dou viritakia sobu na nomudou lawa me rawa ni levu na ika e rawa mai kinia.
+\p
+\v 5 A sa saumia ka tukunia ko Saimoni, “Vavuvuli kitou a qoli tiko ena bogi taucoko ka yali ni rawa e dua na ka, ia na vuku lia ni nomuni vosa kitou sa na balatia voki na lawa.”
+\v 6 Ia na gauna eratou sa caka oti kinia na ka ka tukunia viratou o Jisu, sa levu sara na ika eratou sa rawa mai, ka voleka voki ni bote na nodratou lawa.
+\v 7 Eratou sa kacivi iratou na nodratou i tokani eratou jiko ena waqa ka dua, me ratou mai vivuke vi iratou. Eratou sa qai mai ka vatawana na waqa ruarua ka voleka ni dromu.
+\v 8 Ia ni sa raicia ko Saimoni Pita, sa cuva sobu ki na yava i Jisu, ka tukunia, munu qai tani vi au na Turaga, niu sa tamata i valavala ca.
+\v 9 Ia ni sa kurabui o koya kei ira kece ka ra tu vata kaya ena vuku ni levu ni ika sa qai rawa.
+\v 10 Sa vakinia o Jemesa vata kei Joni, na luvei Sepete, ka rau i tokani kei Saimoni. A sa tukunia o Jisu vi Saimoni, “Mo kakua ni rere, baletia me tekivu ni kua ka qai yani o na dau qolivi ira na tamata.
+\v 11 Ia ni ratou sa yadia ruarua na waqa ki vanua, eratou sa daini sara tu na kece, ka muri koya.
+\p
+\v 12 Ia ni sa tiko ena dua na koro ko koya, sa tiko kinia e dua na tamata sa roboti koya na vukavuka. Ia ni sa raici Jisu, a sa cuva vatoboicu ka vamasuti koya, ka tukunia, “Turaga, kevaka sa rawa mo ni vasavasavataki au.”
+\p
+\v 13 A sa dodo yani na ligana ka tarai koya, ka tukunia, “Au sa vinakatia sara lia mo savasava mai.” A sa vabulai sara mai na nona vukavuka.
+\v 14 A sa varotia vua me kakua ni tukunia vua e dua, ia, mo qai lia ka varaitaki iko vua na bete ka caboria na nomu i soro mo vasavasavatakia kinia, me vaka na vosa nei Mosese me vadinadina vi ira.
+\v 15 Ia, na kena i rogorogo sa rogovaki vayawa sara, a sa lewe levu sara era sa soqoni vata mai mera mai rogoci koya, ka ra vabulai voki lia mai nai vauni mate.
+\v 16 A sa qai sara yani o koya ki na vanua lala ka masu
+\v 17 Ia ni sa vatatavuvuli tiko ko koya ena dua na siga, ka ra sa tu voleka vakinia eso na Farisi vata ki na Vunivola ni lawa, o ira koya era qai mai na koro ko Kalili vaka voki lia kinia mai Jiutia mai Jerusalemi. A sa tu vua na kaukauwa ni Turaga me vabulai ira.
+\v 18 Ia na gauna koya sa ra colati koya tiko ena i mocemoce e dua na tamata tauvi paralasi, ka vaqara e dua na sala me ratou curumaki koya kinia i loma ni vale ka ratou daini koya ena mata i Jisu.
+\v 19 Eratou sa mani kabatakia cake e dela ni vale ka vatukutukutakia sobu ki na mata i Jisu, ena kedra maliwa na tamata.
+\v 20 Ni sa raicia o Jisu na nodratou vabautia, sa qai tukunia vua, “Sa bokoci na nomu i valavala.”
+\p
+\v 21 A ra sa tekivu vaqaqa i lomadra o ira na vunivola vata kei ira na Farisi, ka ra tukunia, “O cei koya sa mai vosa vacacatakia na Kalou, e yali voki ni dua e rawa ni bokocia rawa na Kalou dua loa lia?”
+\p
+\v 22 Ia ni sa qai kila o Jisu na nodra vanananu, sa saumia ka tukunia vi ira, “Na cava dou sa vaqaqa tiko kinia e lomamudou na ka koya.
+\v 23 Na cava e rawarawa cake, me tukuni, 'Sa bokoci na nomu i valavala ca' se me tukuni, Tucake ka qai'?
+\v 24 Me rawa ni dou kila kinia ni sa tu na kaukauwa vua na Luve ni Tamata e vuravura me bokocia na i valavala ca,” -sa qai tukunia vua tamata tauvi paralasi-“Au sa tukunia vi iko, mo tucake, tauria na nomui mocemoce ka qai i nomu vale.”
+\v 25 A sa tucake sara o koya e matadra, ka tauria cake na nomu i mocemoce o davo tu kinia. Ia, sa qai sara yani kina nona vale, vacecerea na Kalou.
+\p
+\v 26 Era sa kidacala kece lia, ka varokorokotakia na Kalou; ka sa yacovi ira voki lia na rere, ka ra sa tukunia, “Sa vivakurabuitaki dina na veika eda sa raicia ni kua.”
+\p
+\v 27 Ni sa oti na ka kece koya, sa toso sara o Jisu ka sota vata kei na dua na dau kumunia nai vacavacava na yacana o Livai. A dabe toka o koya ena vanua ni kumuni vacavacava, ka sa tukunia o Jisu, “Muri mai.”
+\v 28 Sa qai dainia tu na ka kece sara lia ka muri koya.
+\p
+\v 29 Sa qai varautakia e dua na magiti levu o Livai ena nona vale me baleti Jisu. Ka ra sa lewe levu na dau kumunia nai vacavacava era sa tiko kinia ki na so voki lia na tamata me ra dabe ena teveli me ra kana.
+\v 30 Ia era sa qai vosa kudrukudru ko ira na Farisi kei ira voki lia na vunivola vi iratou na tisaipeli, ka tukunia, “A cava eratou sa kana ka gunu vata kinia kei ira na dau kumunia nai vacavacava kei ira na tamata i valavala ca.”
+\p
+\v 31 Sa qai saumia o Jisu, “O ira na tamata bula vinaka sa yali ni yaga vi ira na vuniwai; vi ira lia na tauvimate.
+\v 32 Au sa yali ni qai mai meu kacivi ira na i valavala dodonu, ia ko ira lia nai valavala ca mera vivutuni.”
+\p
+\v 33 Era sa tukunia vua, “O ira na tisaipeli nei Joni era sa dau lolo ka masu, kei ira na nodra tisaipeli na Farisi era caka vakakinia. Ia, o iratou na nomu tisaipeli era sa kana ka somi.”
+\p
+\v 34 Sa tukunia o Jisu, “E rawa beka me ra lolo na weka ni tagane vou ena gauna e tiko kinia vata kei ira na tagane vou?
+\v 35 Ia ena yaco mai na siga ena yadi tani kinia mai vi ira na tagane vou, gona sara lia na gauna ira na qai lolo kinia.”
+\p
+\v 36 Ia sa qai tukunia voki lia vi ira e dua na vosa vatautauvata, E yali ni dua na tamata me cula vata na tiki ni sulu vou ki na tiki ni sulu madra baletia ena qai dresukia na tiki ni sulu vou, na tiki ni sulu madra.
+\v 37 Ena yali voki lia na tamata me talocia na waini vou kina tavaya kulini manumanu madra, de na qai vacabotetakia na tavaya na waini vou ka ka tasova yani, ni sa ca voki lia na tavaya.
+\v 38 Ia e vinaka lia me talocia na waini vou ki na tavaya vou, baletia me maroroi vinaka kinia.
+\p
+\v 39 Sa yali ni dua na tamata me somia oti na waini makawa me qai vinakatia na waini vou. A sa tukunia o koya, sa vinaka na waini makawa.”
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Ia ena dua na siga ni vacecegu, sa tu o koya e loma ni viwere ni sila; sa ra dolokia na visola ni sila na tisaipeli, sa ra qilirakia e ligadra ka ra kania.
+\v 2 Eso vi ira na farisi sa ra tukunia vi ira, a cava dou sa caka e na siga ni vacecegu.
+\p
+\v 3 Sa qai vosa ko Jisu ka tukunia vi ira, dou sa yali beka ni wilikia na ka koya, na ka caka o Tevita ni sa via kana o koya ki ira sa tu vata.
+\v 4 Ni sa curu o koya i na vale ni Kalou, sa tauria cake na madrai dauraici, ka wasea voki lia vi ira era tiko; ko gona sa yali ni tauria mera kania na tani ka tauria dua loa lia vi ira na bete.
+\v 5 Sa tukunia vi ira o koya, sa Turaga voki lia ni siga ni vacecegu na luve ni tamata.
+\p
+\v 6 Ia sa dua voki na siga ni vacecegu, sa curu o koya i valenilotu ka vatavuvuli: ni sa tiko voki lia kinia e dua na tamata sa malai na ligana i matau.
+\v 7 Sa ra raici ko ira na Farisi ke sa caka na vivabulai ena siga ni vacecegu se yali, me ra vadinadinataki na ka era beitaki koya kinia.
+\v 8 Ni sa kila na nodra vakasama ko koya, sa tukunia sara vua na tamata sa malai na ligana, mo duri mai ka tu ena kedra maliwa. Sa qai duri tu e na kedra maliwa.
+\v 9 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, au na tarogi ikonu e dua na ka: sa rawa beka ni caka na ka vinaka na siga ni vacecegu, se ka ca? Me caka kinia na vivabulai, se vivamatei.
+\v 10 Sa qai rai wavokiti ira kece lia o Koya, sa qai vosa vua na tamata me dodokia mai na ligana, sa caka vakinia: A sa vabulai na ligana, sa va voki lia kinia na ligana kadua.
+\v 11 Sa qai kuri lia ni nodra cudru: Era sa qai vivosakitakia vakai ira, se cava mada mera caka vi Jisu.
+\p
+\v 12 Ena siga gona, sa qai, ko koya i na ulunivanua me masu, ni sa masu tiko vua na Kalou ena bogi ka lai siga mai.
+\v 13 Ia ni sa siga mai, sa kacivi ira na nona tisaipeli, sa qai digitakia e lewe tinikarua ka vatokai ira mei apositolo.
+\v 14 O Saimoni ko koya sa vayacania voki lia ko koya me Pita vata kei Adriu na tacina, o Jemesa vata kei Joni, o Filipi vata kei Pacolomiu.
+\v 15 O Maciu vata kei Tomasi, o Jemesa na luvei Alifio vata kei Saimoni sa vatokai na gumatua.
+\v 16 O Jutasa na taci Jemesa vata kei Jiutasa Isikarioti, o koya ka soli koya yani.
+\p
+\v 17 A sa qai sobu vata kei ira o koya, ni sa tu e na buca, ni sa lewe levu sara na nona tisaipeli, vata na tamata ka ra sa levu sara mai Jutia taucoko ki Jeruisalemi, kei na baravi kei Taia vata kei Saitoni, ni sa ra qai mai me rogoci koya, ka me ra vabulai voki lia mai na nodra mate.
+\v 18 Kei ira voki lia sa vacacani mai na yalo velavela eso; ni sa ra vabulai.
+\v 19 Ni ra sa saga kece lia o ira na tamata me ra tarai koya: ni sa vu mai vua na kaukauwa mana, ni sa qai ra vabulai kece lia.
+\v 20 Sa qai soqoni ira na nona tisaipeli ka tukunia, dou sa kalougata na dravudravua; ni sa nomudou na matanitu ni Kalou.
+\v 21 Dou sa qai kalougata o ikodou sa via kana ni kua: ni dou na vamamautaki. Dou sa kalougata, koi ikodou sa tagi ni kua, ni dou na dredre.
+\p
+\v 22 Dou sa kalougata ni ra sa cati ikodou ko ira na tamata, ni ra sa vatabui ikodou, ka vasesewani ikodou, ka varogocatakia na yacamudou, ena vuku lia ni luve ni tamata.
+\v 23 Dou maraua ena siga gona, ka rika ena marau: raicia, sa levu na kenai sau vi ikodou mai lomalagi: era sa caka vakinia ko ira nodra matua vi ira na parofita.
+\p
+\v 24 Ia dou na ca, koi ikodou sa vutuniyau! Ni dou sa qai rawatia lia na nomudou vacegu.
+\v 25 Dou na ca, koi ikodou sa mamau! Ni dou na viakana. Dou na ca, koi ikodou sa dredre ni kua! Ni dou na rarawa ka tagi.
+\v 26 Dou na ca, ni sa vavinavinakatakia ikodou o ira kece lia na tamata! Ni ra sa caka voki lia kinia o ira na matua qase vi ira na parofita vailasu.
+\p
+\v 27 Ni'u sa tukunia vi ikodou sa rogocia, lomani ira nomudou meca, ka caka vinaka vi ira sa cati ikodou.
+\v 28 Me vinaka na nomudou vosa vi ira ka rulaki ikodou, ka qai masulaki ira sa valialia ikodou.
+\v 29 Kevaka e dua sa sa sabicia na balumu e dua, solia voki vua na balumu ka dua: ka mo kua sara ni bureitakia na nomui curucuru vi koya sa yadia tani nomu kote.
+\v 30 Ia mo solia vi ira kece lia ka mai kerekere vi iko; ka mo kakua sara ni tarogia voki na nomu yau vi koya sa yadia tani.
+\v 31 Ia me vaka dou sa vinakatia mera caka vi ikodou na tamata, dou caka voki lia kinia vi ira.
+\p
+\v 32 Ia kevaka dou lomani ira sa lomani ikodou. O cei me vavinavinaka vi ikodou? Ia o ira na tamata i valavala ca era sa lomani ira sa loloma vi ira.
+\v 33 Ke dou sa caka vinaka vi ira lia sa caka vinaka vi ikodou, o cei me vavinavinaka vi ikodou? Ni sa cakacaka va kinia o ira sa tamatai valavala ca.
+\v 34 Ia kevaka dou sa solia me tara mada lia vi ira ni dou sa vanuinui rawatia voki lia mai kinia, o cei me vavinavinaka vi ikodou? Ni sa solia voki lia ko ira na tamata ca vi ira voki na tamata ca, me ra rawatia voki lia na ka tautauvata.
+\v 35 Ia mo dou lomani ira na nomudou meca, ka caka vinaka, ka soli-me-tauri ni dou sa yali nakitia me rawatia voki e dua na ka; ena levu kina na kenai sau vi ikodou, ia dou na luve i Koya sa cecere sara: ni sa lomasoli ko koya vi ira era sa yali vavinavinaka ka valavala ca.
+\v 36 O koya mo dou qai yalololoma, me vaka sa yalololoma na Tamamudou.
+\p
+\v 37 Ia dou kakua ni daulelewa, dou na qai yali lewa: Dou kakua ni vi beitakia ni dou na qai yali beitaki: Dou kakua ni cudruvia na tamata, ni dou na qai yali cudruvi.
+\v 38 Mo dou solia, ka na qai soli vi ikodou; nai varau vinaka, ka tabakia sobu, ka qai kureitakia vata, ka vuable, era sa solia na tamata i na lomaseremudou. Ia nai varau dou sa varautakia, ena qai varautaki voki vi ikodou.
+\p
+\v 39 Ni sa tarogi ira ko koya e na dua na vosa vatautauvata: E rawa beka vua na mataboko me tuberia voki e dua na mataboko? Ni rau na yali beka ni lutu ruarua i nai keli?
+\v 40 Sa yali ni dua na tisaipeli me uasivi vua na nona vavuvuli: ia o koya yadua ka sa yaco me vinaka sara, e rau na qai tautauvata ki na nona vavuvuli
+\v 41 Ia ka vaevei ni ko sa raicia na malamala ena matai wekamu, ka ko sa guilecavia na kau sa tu e matamu?
+\v 42 Se ko na tukunia vacava vua na wekamu, i na wekaqu, dainia meu leutia tani mada na malamala sa tu e matamu, ia o sa yali raicia na kau sa tu e matamu. O na qai raicia vinaka ka leutia na malamala sa tu ena matai wekamu.
+\p
+\v 43 Ni sa yali dua na kau vinaka me vuataki na kau ca; se na kau ca me vuatakia na vua vinaka.
+\v 44 Ni sa kilai na kau kece lia ena vuana. Sa yali ni veti na lolo mai na wa-vavotona, se veti na vua-ni-vaini mai na wa-gadrogadro.
+\v 45 A tamata vinaka sa yadia mai na ka vinaka mai na lololo vinaka ni lomana: ki na tamata ca sa yadia mai na ka ca mai na lololo ca ni lomana. Ni sa vosatakia na gusuda na ka sa oso valevu kinia na lomada.
+\p
+\v 46 Ia ka vaevei ni dou sa kacivi au, “Turaga, Turaga,” ka yali ni caka na ka au sa tukunia?
+\v 47 O koya yadua sa qai mai vi au, ka rogocia na noqu vosa, ka muria, au na vatakila vi ikodou na tamata e rau sa tautauvata kaya.
+\v 48 E rau sa tautauvata ki na tamata sa tara e dua na nona vale, ni sa kelia va titobu, ka tauyavutakia ena dela ni vatu: ia ni sa yaco na waluvu, sa coka vakaukauwa na vale gona na dobui, a sa yali ni yavalati rawa: ni sa tauyavutaki ena dela ni vatu.
+\v 49 Ia ko koya sa rogocia ka yali caka na ka au tukunia, sa tautauvata na tamata sa tara e dua na vale e na dela ni soso, ka yali ni dua na kena yavu; a sa coka vakaukauwa na dobui, a sa lutu sara kinia; ia na ka levu na kena rusa na vale gona.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Ia ni sa vaojia na nona vosa kece lia o Jisu ni ra sa varorogo jiko e lelevu, sa qai curu ki Kapenaumi.
+\v 2 Sa dua na turaganivalu sa tauvimate e dua na nona tamata cakacaka ka dau lomania, ia ka sa voleka sara ni mate.
+\v 3 Na gauna e rogocia kinia nai tukutuku ki Jisu na turaganivalu, sa tala sara ko koya e dua na matua ni Jutia, me vamasuti koya me mai vabula lia na nona tamata.
+\v 4 Na gauna lia ira yaco vi Jisu, ira sa vamasuti koya valevu, a tukunia sara ni yaga o koya, mo ni caka kinia na ka koya.
+\v 5 Ni sa lomania na nona matanitu, a sa tara o koya na nimamu valenilotu.
+\p
+\v 6 Sa mani qai vata kei ira ko Jisu. Ia ni voleka i vale ko koya, sa tala eso na wekana na turaganivalu, mera tukunia vua, Ikonu na Turaga, ni kakua ni vaceguocataki ikonu, niu sa yali yaga mo ni curu ki na noqu vale.
+\v 7 Au sa yali voki lia ni nanumia au, niu yaga meu qai vi iko: Ia mo ni tukunia lia na vosa ena bula kinia na noqu tamata.
+\v 8 Niu sa turaga lailai oi au, au sa lewa na sotia au sa tukunia vua, Mo qai yani, a sa qai yani; vi koya e dua tani, Mo qai mai, a sa qai mai, vi koya na noqu tamata, mo caka koya, a sa caka
+\v 9 Ia ni sa rogocia na ka kece lia o Jisu, sa kurabuitaki koya; sa vuki vi ira na lewe levu sa muri koya. A tukunia, Au sa tukunia vi ikodou, Au sa yali raicia vi ira na Isireli e dua na vabautia vakoya.
+\v 10 Ia ni sa lesu voki i vale, o ira sa talai, ira sa raicia na tamata a tauvimate ni qai bulabula vinaka
+\v 11 Ena raiyavi, sa qai o koya ki na dua na koro na yacana o Neini, a ra sa levu na nona tisaipeli ira sa qai vata kei ira voki lia na lewe levu.
+\v 12 Ia ni sa toro voleka ki na matamata ni koro, raicia sa dua sa colati ki nai bili, a luvei tinana e dua bau lia, a sa yada o koya, a ra sa lewe levu na lewe ni koro era qai vata kaya.
+\v 13 Ia ni raici koya na turaga, sa lomania, a tukunia vua, Kakua ni tagi.
+\v 14 A sa qai ko koya ka tara na vatavata, a ra sa tu vadua o ira na cola, A sa tukunia ko koya, Ko iko na cauravou, au sa tukunia vi iko, Tucake.
+\v 15 A sa duri cake na mate ka vatekivu me vosa. A sa solia ko koya vi tinana
+\v 16 A ra sa rere ko ira kece lia a ra sa varokorokotakia na Kalou, a tukunia, Sa qai tubu cake vi ita e dua na parofita levu; a sa qai mai na Kalou kivei ira na nona tamata.
+\v 17 Ia na kena i rogorogo sa kuruseti Jutia kece lia ki na yasana kece lia sa wavolitia.
+\p
+\v 18 A sa vatakila vi Joni na ka kece lia ko ya ko ira na nona tisaipeli.
+\v 19 A sa kacivi rau na lewe rua na nona tisapeli, o Joni, ka talai rau vi Jisu me tukunia, Oi ikonu beka o koya e qai mai, se da warakia e duatani voki?
+\p
+\v 20 Ia ni rau sa yaco vua, e rau sa tukunia, sa talai kirau mai vi ikonu o Joni na dau vipapitaisotaki me tukunia, Oi ikonu beka o koya a qai mai se da warakia voki e duatani?
+\p
+\v 21 Ia ena tiki ni siga koya era sa lewe levu sa vabulai o koya mai na mate kei na rarawa, ka mai vi ira na yalo ca; a ra sa lewe levu sa mataboko sa lewa o koya mera rai rawa.
+\v 22 Sa qai vosa ko Jisu ka tukunia vi rau, Drau qai, ka tukunia vi Joni na veika drau sa raicia ka rogocia, ni ra sa rai na mataboko, na vukavuka, sa roro na didivara, sa vaturi cake voki na mate, sa vunautakia nai tukutuku vinaka vi ira na dravudravu.
+\v 23 A sa kalougata ko koya ena yali ni tacaqe ena vukuqu.
+\p
+\v 24 Ia ni rau sa qai voki ko irau ka tala o Joni, sa tukunia o koya vi ra na lelevu ena vuku i Joni. A cava dou a qai via ki veikau mo dou raicia? Na gasau lia sa yavala ena cagi.
+\v 25 Ia ka cava mo dou a qaivia mo dou raicia na tamata sa vaisulu vaiukuuku, ka dau kana vinaka era sa tiko ena vivale vaturaga.
+\v 26 Ia ka cava mo dou a qai via mo dou raicia? A parofita? Io au sa tukunia vi ikodou, e dua sa uasivia na parofita.
+\v 27 Sa i koya ka volai vaka ko ya: Raicia, au sa tala yani na noqui talatala me liutaki iko. Ena caramakia ko koya na nomu sala e matamu.
+\p
+\v 28 Niu sa tukunia vi ikodou, vi ira sa sucu mai na yalewa sa yali na parofita sa uasivi cake vi Joni na daunivipapitaisotaki: ia o koya sa lailai sara ena matanitu ni Kalou sa uasivi vi koya.
+\p
+\v 29 Ia ko ira kece lia na tamata ena rogocia, kei ira na daukumunia na i vacavacava, era sa vadinadina vua na Kalou, ka ni ra sa papitaisotakia ena papitaiso ni Joni.
+\v 30 Ia o ira na Farisi vata kei ira voki lia na vu-ni-vunau, era sa catia na ka sa nakitia na Kalou ena vukudra, a ra sa yali ni papitaisotaki vua.
+\p
+\v 31 A sa tukunia na Turaga, A cava meu vatautauvatataki ira kinia na tamata ena i taba tamata koya? Se ra tautauvata beka kei na cava?
+\v 32 Era sa tautauvata kei ira na gone ira sa tiko ena rara ni vivoli, ka vikaciyakia, ka tukunia, dou a yali ni meke: kitou a tagi vi kodou, ka dou a yali ni tagi yaso.
+\v 33 Sa qai mai ko Joni na daunivipapitaisotaki, ka yali ni daukana madrai, dausomi waini, ia dou sa tukunia. Sa tiko vua e dua na tevoro.
+\v 34 Sa qai mai na luve ni tamata, a sa kana ka somi, ia dou sa tukunia, Raicia, a tamata dau kana ka dau somi waini, a nodra itau era kumunia nai vacavacava kei na tamata i valavala ca.
+\v 35 Ia sa vadonuya na vuku ko ira kece lia na luvena.
+\p
+\v 36 A sa kerei koya e dua na Farisi me kana vata kei koya. A sa curu kina vale ni Farisi o koya ka tiko sobu me kana.
+\v 37 Ka raicia sa dua na yalewa ena koro, o koya sa yalewa i valavala ca, ni sa kila sa tiko o koya ena vale ni Farisi me kana, sa yadi tani mai e dua na tavaya alapasita sa tawa ena i lumu.
+\v 38 A sa tu mai dakuna i yavana, a tagi, a sa quarakia ena drau ni uluna, a sa regucia na yavana ka lumutia ena i lumu.
+\v 39 Ia ni sa raicia na Farisi a sureti koya, sa nanumia lia i lomana, a vaka, Kevaka sa parofita o koya koya, sa kila na yalewa ke sa tarai koya, kei na nona i valavala voki lia; ni sa yalewa i valavala ca.
+\p
+\v 40 A sa vosa o Jisu ka tukunia vua, I Saimoni, sa dua na ka au sa via tarogia vi iko. A sa tukunia o koya, vavuvuli, mo tukunia lia mai.
+\v 41 Sa dua na turaga, sa lewe rua na tamata erau sa dinau vua, e dua, sa lima na drau na pene na nona dinau, e dua voki sa limasagavulu.
+\v 42 Ia ni sa yali na nodratou ka me rau saumia kinia, sa serekia loa lia vi rau ruarua. Mo tukunia mada mai se ko cei vi rau ena lomani koya valevu.
+\p
+\v 43 Sa saumia ko Saimoni ka tukunia, “Au sa vakasama, o koya sa levu cake na ka sa serekia vua. A sa tukunia vua ko koya, “Ko sa lewa vadododnu.”
+\v 44 A sa vuki vaka vua na yalewa o koya, ka tukunia vi Saimoni. Ko sa raicia na yalewa koya? Au sa curu ki na nomu vale ka yali na wai ko solia me vui kinia na yavaqu: ia sa vuya na yavaqu ko koya ena wai ni matana, a sa quwarakia ena drau ni uluna.
+\v 45 Ko sa yali ni reguci au; ia ko koya gona sa yali ni cegu ni regucia na yavaqu niu tiko gona.
+\v 46 Ko sa yali ni lumutia na uluqu ena waiwai; ia ko koya gona sa lumutia na yavaqu ena i lumu.
+\v 47 Ko koya koya kau sa tukunia kinia vi iko, A nona i valavala ca sa levu sa boko sara lia, a sa loloma valevu kinia ko koya, ia ko koya sa lailai lia na nona ka sa bokocia sa loloma valailai
+\v 48 Sa qai tukunia vua na yalewa o koya, Sa bokoci na nomu i valavala ca.
+\p
+\v 49 Ia o ira era sa tiko vata kaya me kana era sa tukunia vakai ira, O cei koya sa bokocia voki lia nai valavala ca.
+\p
+\v 50 A sa tukunia o koya vua na yalewa, Sa vabulai iko na nomu vabauta, mo qai ena vacegu.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Sa oti sa qai voki e muri o koya ena vikoro kece lia ki na vi koro lalai kece lia, ka vunau ka tukunia na i tukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou kei ira vata kaya na lewe tinikarua,
+\v 2 kei na yalewa eso, sa vabulai oti mai na yaloca eso ka curumi ira ki na malumalumu, ko Meri sa vatokai na yalewa ni Makitala, sa qai tani oti vua e vitu na tevoro,
+\v 3 kei Joana na wati Kusa na matanivanua nei Eroti vata kei Susana, ka lewe levu voki era sa qaravi koya e na nodra i yau.
+\p
+\v 4 Ia ni sa lewe levu sara era soqoni vata, sa qai mai vi koya mai na vi koro, sa vosatakia na vosa vatautauvata;
+\v 5 Sa dua na dau teitei sa kaburakia na nona sore ni sila; ia ni sa kaburakia tiko, sa lutu eso ena tutu ni sala, sa butubutukia sobu, a ra sa mai kania na manumanu vuka.
+\v 6 A sa lutu eso ki na vatu; sa tubu cake, qai raqosa sara, ni sa yali ni suasua.
+\v 7 A sa lutu eso ena loma ni vi wa-vavotona; a sa tubu cake kaya na vi wa-vavotona, ka varugutia.
+\v 8 A sa lutu eso ena vanua vinaka, a sa tubu cake ka vuatakia e drau na vuana. Ni sa vosatakia oti ko koya na veika koya, sa kacivakia, Ko koya sa va daligana me rogocia me mani rogocia sara.
+\p
+\v 9 A sa vatarogi koya ko ira na nona tisaipeli ka tukunia, A cava beka nai balebale ni vosa va tautauvata koya?
+\v 10 A sa tukunia o koya, sa soli vi ikodou mo dou kila na veika vuni ni matanitu ni Kalou; ia sa nodra na tani na vosa va tautauvata lia; me ra raicia, ka yali ni raicia, ka raicia ka yali ni kila.
+\p
+\v 11 Ia na vosa vatautauvata sa vaka koya, na sila, na vosa ni Kalou.
+\v 12 Ia ko ira ka vaka na tutu ni sala, ko ira sa rogocia; sa qai mai na tevoro, sa yadia tani na vosa mai na yalodra, de ra vadinatia ka bula kinia.
+\v 13 Ia ko ira sa vaka na vatu, sa ira sa rogocia, ka vabautia na vosa ena reki; ia sa yali na wakadra, a ra sa vadinatia vadede valailai lia, ia ni sa yaco na gauna ni dau veretaki, era sa bale voki.
+\v 14 Ia o koya sa lutu i na vi wa-vavotona, sa ira sa rogoca, era sa qai yani, era varuguti ena loma ocaoca vata ki nai yau vata ki na marau ni na bula koya, ki na vuadra sa yali kinia na matua dina
+\v 15 Ia ko koya ena vanua vinaka sa vakai ira sa yalodina ka vinaka, a ra sa rogocia na vosa, ka tauria dei ka vavuana tiko lia.
+\p
+\v 16 Sa yali na tamata sa tutuvakia na cina, ka qai ubia ena ruku se dainia e ruku ni mocemoce; a sa dainia lia ena kena i tutu, me ra raicia na kena rarama ko ira sa curu mai.
+\v 17 Ni sa yali e dua na ka sa vuni, me yali ni varairaitakia; se tabogo, me yali ni kilai se vavotui mai.
+\v 18 Koya mo dou qarauni ikodou, ena nomudou rogocia ni sa dua na ka sa tu vua e dua na tamata, ena qai soli vua; ia na tamata sa yali ni tu vua e dua na ka ena qai yadi tani mai vua na ka sa nanumia sa tu vua
+\v 19 Sa qai mai vua na tinana kei iratou na tacina, eratou sa yali ni toro rawa mai vua ena vukudra na lewe levu.
+\v 20 A sa tukunia ko iratou eso, ka tukunia, sa tu e tuba na tinamu vata kei ratou na tacimu, eratou sa via raici iko.
+\p
+\v 21 A sa vosa ko koya ka tukunia vi ira, A tinaqu kei na taciqu ko ira koya, a ra sa rogocia na vosa ni Kalou ka caka.
+\p
+\v 22 Ia sa dua na siga koya, sa vodokia ko koya e dua na waqa vata kei ira voki lia na nona tisepeli; a sa tukunia vi ira ko koya, tou qai ki tai kadua ni drano. A ra sa qai yani.
+\v 23 Ia ni ra soko, sa moce ko koya; sa qai sobu mai na cava ena drano; era sa luvu tiko ka voleka ni mate.
+\p
+\v 24 A ra sa qai mai ka vayadrati koya, ka tukunia, ikonu na turaga, ikonu na turaga, edatou sa na mate. Sa qai tucake ko koya, ka vunaucia na cagi kei na wai cudrucudru; ka rau sa cegu kinia, a sa maravu sara.
+\p
+\v 25 A sa tukunia vi ira ko koya, sai vi na nomudou vabautia? A ra sa rere ka kurabui ka vitukuniyakia vaka ira, Ko cei beka koya; sa varotia na cagi kei na wai, a rau talairawarawa vua?
+\p
+\v 26 A ra sa yaco na nodra vanua na kai Katara, sa donui Kalili.
+\v 27 Ia ni sa sobu ki vanua ko koya, sa sota vata e dua na tamata mai nakoro, sa tiko va dede vua eso na tevoro, sa dau yali ni vaisulu, se tiko i vale, i nai bulubulu lia.
+\p
+\v 28 Ia ni sa raici Jisu, sa kaikaila cake, ka cuva sobu vua, ka tukunia e na domo i levu, a cava vi kidaru, I Jisu na luve ni Kalou cecere sara? Au sa vamasuti ikonu mo kakua ni vararawataki au.
+\v 29 Ni sa tukunia oti ko koya vua na tamata yalo velavela me qai tani vua na tamata; ni sa tauvi koya valevu; a sa vesu tiko ko koya ena sinucodo kei na i vesu me tauri kinia; a sa musulakia na i vesu, sa tovoci koya na tevoro ki veikau.
+\p
+\v 30 A sa tarogi koya ko Jisu, ka tukunia, Ko cei na yacamu, A sa tukunia ko koya; ko Vavakoso; ni ra sa lewe levu na tevoro sa curumia taudua,
+\v 31 a ra sa vamasuti koya me kakua ni tukunia vi ira me ra qai yani ki bulu.
+\v 32 Sa dua na qele ni vuaka ena ulunivanua ka ra sa masuti koya me daini ira me ra curumi ira. A sa daini ira ko koya.
+\v 33 A ra sa qai tani mai vua na tamata na tevoro, a ra sa curumi ira na vuaka, a ra sa cicivia sobu kece sara lia na baba na qele ni vuaka ki na drano ka ra luvu kinia.
+\p
+\v 34 Ia ko ira sa vakania, ni ra sa raicia na ka sa yaco, era sa tuba, ka qai tukunia ena koro kei na viyasana ki vanua.
+\v 35 A ra sa qai yani me ra raicia na ka sa caka, a ra sa yaco vi Jisu, ka raicia na tamata, sa qai tani vua ko ira na tevoro, ni sa tiko e na yava i Jisu, ka sa vaisulutaki, ka yalomatua; a ra sa rere.
+\v 36 Ko ira voki lia era raicia, era sa tukunia vi ira na ka sa bula kinia ko koya ka curumia lia ko ira na tevoro.
+\v 37 Sa ra qai masuti koya o ira kece lia na lewe ni yasana o Katara me qai tani vi ira: ni sa kani ira na rere levu: a sa vodokia na waqa ko koya ka lesu voki yani.
+\v 38 Na tamata ka qai tani vua na tevoro sa masuti koya me dani koya me rau tiko vata kaya:
+\v 39 mo lesu voki ki na nomu vale, ka tukunia na kena levu ni veika sa caka vi iko na Kalou. A sa qai ko koya, ka tukunia ki na koro koya na kena levu ni veika sa caka vua o Jisu.
+\p
+\v 40 Ia ni sa lesu voki ko Jisu, era sa vacegui koya ko ira na tamata: ni ra sa waraki koya ko ira kece lia.
+\v 41 Ka raicia sa dua na tamata ko Jairo na yacana, e dua na turaga ni valenilotu, sa qai mai ka cuva sobu ki na yavai Jisu, ka vamasutia me qai ki na nona vale,
+\v 42 ni sa dua loa lia na luvena yalewa, e tinikarua na nona yabaki, a sa voleka ni mate. Ia ni sa qai ko koya era sa drigiti koya na lewe levu.
+\v 43 Ka dua na yalewa sa turivi dra balavu ka yabaki tinikarua, sa vaotia vi ira na vuniwai na ka kece lia sa tu vua me bula kinia, a sa yali ni bula vua e dua.
+\v 44 Sa qai mai dakuna, tara na nona tutu ni sulu: sa mudu vasauri kinia nai davedave ni nona dra.
+\v 45 Sa tukunia ko Jisu ko cei sa tarai au? Ia ni ra sa qai tukunia kece lia, ni ra sa yali ni kila, sa tukunia o Pita kei ira sa tiko vata kei iratou ikonu na Turaga, sa vaososoi ikonu na lewe levu era sa vidrigidrigiti, ia ko ni sa tarogia, o cei sa tarai au?
+\p
+\v 46 A sa tukunia ko Jisu sa dua sa tarai au: niu sa kila sa qai tani vi au na kaukauwa.
+\v 47 Ia ni sa kila na yalewa sa yali ni vuni, sa qai mai ka sautaninini, ka cuva sobu vua, ka tukunia e matadra kece lia na lewe levu na ka sa tarai koya kinia, ki na nona bula vasauri kinia.
+\v 48 A sa tukunia vua ko koya, na luvequ yalewa, mo vacegu: sa vabulai iko na nomu vabautai: mo qai ena vacegu.
+\p
+\v 49 Ni sa vosa tiko ko koya, sa qai mai e dua mai na vale ni turaga ni valenilotu, ka tukunia, sa mate na luvemu yalewa: kakua ni vaocatakia na i vavuvuli.
+\p
+\v 50 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa vosa vua, ka tukunia, kakua ni yalolailai: vadinatia lia ena qai vabulai lia o koya
+\v 51 Ia ni sa curu i vale o koya, sa yali ni vatara e dua me curu kinia, ko iratou lia o Pita vata kei Jemesa vata kei Joni vata ki na tama ni goneyalewa vata kei na tinana.
+\v 52 A ra sa tagi kece lia, ka tagicakia: a sa tukunia o koya, kakua ni tagi; sa yali ni ciba ko koya, sa moce lia.
+\v 53 A ra sa dredrevaki koya ni ra sa kila sa ciba ko koya.
+\v 54 Sa tovoci ira kece lia i tuba, tara na ligana, ka kaci, ka tukunia, ko iko na gone duri cake.
+\v 55 A sa lesu voki mai na yalona, a sa duri cake sara: a sa tukunia me soli vua e dua na kena.
+\v 56 A rau sa kurabui sara na nona matua: a sa varotia vi rau ko koya me rau kakua ni tukunia vua e dua na ka sa caka.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Sa qai kacivi ira mai na nona Tisaipeli e lewe Tinikarua me ra soqoni vata, A sa solia vi ira na lewa ki na kaukauwa vi ira kece lia na Tevoro, me ra vabula voki lia na mate.
+\v 2 Ia sa talai ira ko koya me ra vunau takia na vosa ni Kalou, ka vabulai ira na tauvi mate.
+\v 3 A sa tukunia vi ira ko koya, kakua ni yadia e dua na ka ena nomudou i qaiqai, me kua nai titoko, se na taga ni vaqa, se na madrai, se nai lavo se me yarua na nomudou kote.
+\v 4 Ia na vale kece lia dou curu kinia, Dou tiko lia kinia ka cavu tu yani mai kinia.
+\v 5 Ia ko ira kece lia era yali ni vacegui ikodou, ni dou sa qai tani ena koro koya, kureitakia sara na kuvu ni soso mai na yavamudou, mei vatakilakila vi ira.
+\v 6 A ra sa qai yani, ka qai kina vikoro lalai, ka vunautakia nai tukutuku vinaka, ka caka na vivabulai ena viyasana kece lia.
+\p
+\v 7 A sa rogocia ko Eroti na Turaga na ka kece lia sa caka, A sa kidroa kinia, ni sa tukunia eso, sa tucake voki mai na mate ko Joni.
+\v 8 Sa rairai mai ko Ilaijia, ka so voki, sa tucake voki e dua vi ira na Parofita e liu.
+\v 9 A sa tukunia ko Eroti, “Au sa tamusukia oti na ului Joni, ko cei beka koya kau sa rogocia kinia na veika ko ya?” A sa via raici koya ko koya.
+\p
+\v 10 Ia ko ira na Apositolo, ni ra sa lesu voki mai, era sa tukunia vua na ka kece lia era sa caka. A sa yadi ira ko koya, ka qai vatikitiki ki na yasana ko Pecisaita.
+\v 11 Ia ko ira na lewe levu, ni ra kila, era sa muri koya. A sa vacegui ira o koya, a sa vosatakia vi ira na ka ni matanitu ni Kalou, a sa vabulai ira era sa yali ni bula vinaka.
+\p
+\v 12 Ia ni sa kala na siga, sa qai mai ko ira na lewe tinikarua, ka tukunia vua, vatalai ira tani na lewe levu me ra qai kinia vi koro lalai kei na viyasana sa vavolivoliti ita, me ra moce, ka qara na kedra, ni da sa tiko koya ena vanua vagalala.
+\p
+\v 13 A sa tukunia vi ira ko koya, dou solia vi ira me ra kana, sa yali na ka vi kitou, e lima lia nai buli madrai kei na rua na ika, ka vavo kevaka me kitou qai voli kakana me kedra kece lia na lewe levu ko ya.
+\p
+\v 14 Ni ra sa lewe lima beka na udolu na tagane, ka sa tukunia vi ira na nona tisaipeli o koya, dou raici ira me ra dabe sobu me rautia ni tauya limasagavulu ena vi wasewase yadua.
+\v 15 A ra sa caka vakinia, ka ra vatikori ira sobu kece lia.
+\v 16 Sa qai tauria o koya nai buli madrai e lima kei na ika e rua, a sa tacake ki lomalagi, ka lotutakia, ka dovia, ka solia vi ira na tisapeli me ra taucia vi ira na lewe levu.
+\v 17 A ra sa kana, ka sa mamau kece lia. A sa tomitomikia vata na vo ni kedra, a sa tinikarua nai su.
+\p
+\v 18 A sa tiko dua loa lia ko Jisu, ka masu, ka tiko vata kaya kei ira na tisaipeli. A sa tarogi ira o koya, ka tukunia, era sa tukunia ko ira na tamata se ko cei koi au.
+\p
+\v 19 A ratou sa saumia, ka tukunia, ko Joni na dauvipapitaisotaki, ia ka so era tukunia ni ko Ilaijia, ia ka so voki era tukunia ni sa tucake voki mai na mate e dua vi ira na Parofita e liu.
+\p
+\v 20 Sa qai tukunia vi ira o koya, “Ia na cava dou sa tukunia ikodou se ko cei koi au? Sa vosa ko Pita, ka tukunia, NA MESAIA NI KALOU.
+\p
+\v 21 Sa vadretia ka varotia me ra kua ni tukunia na ka koya vua e dua.
+\v 22 Ka sa tukunia, Sa kilikili kaya na luve ni tamata me vosotia na ka e levu, me ra daini koya voki lia ko ira na qase kei ira na Bete Levu, kei ira na vunivola, ka me vamatei o koya ka vaturi cake voki enai ka tolu ni siga.
+\p
+\v 23 A sa tukunia vi ira kece lia, kevaka e dua sa via muri au, me kakua ni muria na lomana, ia me colatia lia na nona kauveilatai e visiga, ka muri au.
+\v 24 Ia o koya yadua sa via maroroya na nona bula, ena vayalia, ia o koya ena vayalia na nona bula ena vukuqu ena maroroya.
+\v 25 Ia ka cava na kena yaga vua na tamata, kevaka e rawati vuravura kece, ka vayali na nona bula?
+\v 26 Ia ko koya yadua ena maduataki au vata kei na noqu vosa, ena maduataki koya na luve ni tamata, ni sa qai mai ena nona i ukuuku vata kei nai ukuuku nei tamana vata kei na nodra ukuuku na Agilose yalo savasava.
+\v 27 Ia kau sa tukunia vaidina vi ikodou, sa tu lia koya eso ena via yali mada ni mate, era na raicia e liu na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 28 Sa oti na vosa koya ka bogi walu beka, sa qai yadi Pita vata kei Joni vata kei Jemesa o koya, ka qai colo ki na uluni vanua me masu.
+\v 29 Ia ni sa masu tiko o koya, sa matalia na matana a sa vulavula ka lumilumisa na nona i sulu.
+\v 30 Ka raicia, e lewe rua na tamata sa vivosaki vata kei rau ko Mosese vata kei Ilaija.
+\v 31 E rau sa rairai mai ena i ukuuku, ka rau vosatakia na nona ciba ena vayacoria ko koya mai Jerusalemi.
+\v 32 A sa biti Pita vata kei rau ka tiko kaya na via moce, ia ni ratou sa yadra sara, eratou sa raicia nai ukuuku, kirau na tamata eratou sa tu vata kaya.
+\v 33 Ia ni rau sa qai tani tiko vua, sa tukunia vi Jisu ko Pita, “Ikonu na Turaga sa vinaka na nodatou tiko koya voki lia koya. Ia me kitou tara e tolu na vale vaka cevaceva, e dua me nomuni, ka dua me nei Mosese ka dua me nei Ilaija.” (Sa yali ni kila na ka sa tukunia.)
+\v 34 Ni sa vosa tiko va koya, sa dua na ko sa qai mai, ka varurugi iratou, ka ratou sa rere ni ratou sa curu ki na o.
+\p
+\v 35 A sa rogo e dua na vosa mai na o, ka tukunia, oqo na luvequ, na noqu gone ni toko, dou rogoci koya.
+\v 36 Ia ni sa oti na vosa, sa kune dua loa lia ko Jisu. A ratou sa vunia lia, ka yali ni tukunia vua e dua ena gauna koya e dua na ka eratou raicia.
+\p
+\v 37 Ia ena savulaci, ni ratou sa qai sobu mai na ulunivanua, era lewe levu sara sa vitavaki kaya.
+\v 38 Ka raicia, sa dua vi ira na lewe levu sa kaci cake, ka tukunia, Vavuvuli au masuti ikonu, mo ni mai raicia na luvequ tagane, ni sa luvequ e dua loa lia.
+\v 39 Ka raicia, sa dua na yalo sa tauri koya a sa qoqolou vasauri kinia: a sa bitabita laki koya, ka sa qai vuso na gusuna, a sa vamavoatakia ka dredre ni qai tani vua.
+\v 40 Kau a masuti ira na tisaipeli me ra tovoci koya tani, ia era sa yali ni rawatia.
+\p
+\v 41 A sa vosa ko Jisu ka tukunia, Ai tabatamata sa yali vabautia ka yalo vatani, a cava na kena dede meu tiko ki ikodou, ka vosotia voli ki ikodou? Yadia mai gona na luvemu.
+\v 42 Ia ni sa qai tiko mai o koya, sa vabalea na Tevoro, ka bitabitalaka. A sa vunaucia na yalo velavela ko Jisu, a sa vabula na gone ka solia voki vi tamana.
+\v 43 A ra sa kurabui kece lia ena kaukauwa ni Kalou, ia ni ra sa kurabui kece lia ena vuku ni ka kece lia sa caka ko Jisu, sa tukunia vi ira na nona tisaipeli o koya.
+\v 44 Me kasa sara ki daligamudou na vosa koya. Ni sa soli yani na luve ni tamata ki na ligadra na tamata.
+\v 45 Ia era sa yali ni kila na vosa koya, sa vuni vi ira, ka ra sa guilecavia, ka ra sa rere ni tarogi koya ena vosa ko ya.
+\p
+\v 46 Sa qai tubu vi ira na vileti, se ko cei vi ira sa uasivi cake.
+\v 47 Ia ni sa raicia ko Jisu na nanumia ni yalodra, sa yadia e dua na gone lailai, ka vatura e tikinia.
+\v 48 A sa tukunia vi ira, o koya yadua sa vinakatia na gone lailai koya ena vuku ni yacaqu sa vinakati au, sa vinakati koya sa talai au mai. Ni sa uasivi cake o koya sa lailai sara vi ikodou kece lia.
+\p
+\v 49 Sa qai vosa ko Joni, ka tukunia, ikonu na Turaga, kitou sa raicia e dua sa vatala tani na tevoro eso ena yacamuni, ka kitou sa tarovia ni sa yali ni muri ita.
+\p
+\v 50 A sa tukunia vua ko Jisu, kakua ni tarovi koya, baletia ni ko koya sa yali visaqasaqa ki ikodou sa noda i to.
+\p
+\v 51 Ia ni sa yaco dina na gauna me yadi cake kinia o koya, sa vaqara matua na matana me qai ki Jerusalemi.
+\v 52 A sa tala eso na tamata me ra liu e matana, a ra sa qai ka curu kina dua na koro lailai na kai Samaria, me ra varautakia na kena.
+\v 53 Ia era sa yali ni ciqomi koya, baletia ena vuku ni nona sa vanamata tiko lia me qai ki Jerusalemi.
+\v 54 Ia ni sa raicia koi rau na nona tisaipeli ko Jemesa vata ki Joni erau sa tukunia, na Turaga, ko ni sa vinakatia me kirau tukunia me lutu sobu mai lomalagi na bukawaqa me vakamai ira.
+\v 55 A sa vuki o koya, ka vunauci rau, ka tukunia, kodrau sa yali ni kila nai valavala ni yalomudrau.
+\v 56 Ni sa yali ni qai mai na luve ni tamata me vamatei ira na tamata, me vabulai ira lia. A ra sa qai ki na dua voki na koro lailai.
+\p
+\v 57 Ia ni ra sa qai tu ena sala, sa dua e tukunia vi koya, Ikonu na turaga, au na muri ikonu ki na viyasana kece lia ko ni na qai kinia.
+\p
+\v 58 Sa qai tukunia vua ko Jisu, sa vaqara na fokisi, ka sa vairoro na manumanu vuka, ia na luve ni tamata sa yali na tikinia me vadavoria kinia na uluna.
+\v 59 A sa tukunia o koya vua e dua voki, muri au, a sa tukunia o koya, Ikonu na Turaga, daini au meu qai mada ka buluti tamaqu.
+\p
+\v 60 A sa tukunia vua ko Jisu, dainia na mate me ra bulutia na nodra mate, ia ko iko mo qai vunautakia na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 61 A sa tukunia e dua voki, ikonu na turaga, au na muri ikonu, ia mo nu daini au lia meu qai mada meu vitatau vi ira mai nitou.
+\p
+\v 62 A sa tukunia vua ko Jisu, e yali ni dua na tamata sa tauria nai siviyara ka qai rai ki muri, me yaga ena matanitu ni Kalou.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Sa qai oti na veika koya, sa qai lesia na Turaga e vitusagavulu voki, ka talai ira me ra qai yayarua ka liu vua kinia vikoro kece lia ki na vitikina sa via qai kinia ko koya.
+\v 2 A sa tukunia vi ira sa matua tu na were ka sa levu na me tamusukia, ia sa lewe lailai lia ko ira me ra mai tamusukia. O koya mo dou qai masuti koya nai taukei me tala voki mai eso me ra mai vivuke ena tatamusuki.
+\v 3 Dou qai, raicia au sa talai ikodou yani me vaka na sipi ena kedra maliwa na wolifa.
+\v 4 Kakua ni yadia na taga i lavo se na taga kakana se nai vava, ka kakua ni valusi gauna ena veikidavaki e gaunisala.
+\v 5 Dou vosa vakalougatatakia na vivale yadua dou curu kinia, ka tukunia mada eliu, me yaco na vacegu kina vale koya.
+\v 6 Ia kevaka sa tiko kinia na tamata sa yaga me vacegui ena toka lia vi koya na nomudrau vivacegui, ia kevaka sa yali ena voki vi ikidou.
+\v 7 Ia na vale dou sa tiko kinia, dou kania ka gunuvia na veika era sa solia, ni sa doudou me soli vua na tamata dau cakacaka na kenai sau. Dou kakua ni vitokiyaki ki na vivale.
+\v 8 Ia ena koro kece dou sa curu kinia, a ra sa vacegui ikodou, dou vayagatakia na ka sa tu e matamudou.
+\v 9 Ka vabulai ira na tauvimate era tiko kinia, ka tukunia vi ira sa voleka na matanitu ni Kalou.
+\v 10 Ia kevaka era sa yali ni vacegui ikodou ena vi koro dou sa curumia, dou qai kina kena visala va koya,
+\v 11 A kuvu ni soso ni nomudou vikoro sa kabitia na yavai kimamu, kimamu na quarakia voki vi ikodou. Dou nanumia sa voleka mai na matanitu ni Kalou.
+\v 12 Au sa tukunia vi ikodou ena ca valailai ko Sotoma ena siga ni lewa ena ca valevu na koro koya.
+\p
+\v 13 Ena ca vi iko Koresini, ena ca vi iko Peciseita, ia kevaka sa caka mai Taia vata ki Saitoni na cakacaka mana ka caka vi kodrau, ke rau sa vivutuni makawa, ka daramakia nai sulu taga ka boro dravusa.
+\v 14 Ia ena ca valailai ko Taia vata ki Saitoni ena vilewai, koi kodrau, drau na ca valevu.
+\v 15 Ko iko voki lia Kapenanumi, ko sa laveti cake i lomalagi? Ko na dai sobu ki etesi.
+\p
+\v 16 Ko koya sa rogoci ikodou, sa rogoci au, ia, ko koya sa beci ikodou, sa beci au, ia ko koya sa beci au, sa beci koya sa talai au mai.
+\p
+\v 17 Era sa lesu voki mai na lewe vitusagavulu ena marau, ka tukunia, Ikonu na Turaga, era sa druka vi kimamu na tevoro ena vuku ni yacamuni.
+\v 18 A sa tukunia vi ira ko Jisu, au sa raici Setani, ni sa lutu sobu mai lomalagi me vaka na livaliva.
+\v 19 Au sa solia vi ikodou na kaukauwa mo dou rawa voki lia na kaukauwa vi ira na meca, ia na yali sara ni dua na ka me vacacani ikodou.
+\v 20 Ia dou kakua ni rekitakia na ka gona ni sa guca vi ikodou na yalo, ko ya gona na ka mo dou rekitakia ni sa volai mai lomalagi na yacamudou.
+\p
+\v 21 Ena siga ko ya, sa reki sara kinia ko Jisu ena yalona, ka tukunia, Au sa vavinavinaka vi ikonu na Tamaqu, na Turaga ni lomalagi kei vuravura, baletia ni ko sa vunitakia na veika gona vi ira na vuku, kei na yalo matua, ikonu sa vakatakila lia vi ira na gone lailai va gona. Io, Tamaqu, ni sa vinaka ena matamuni.
+\v 22 “Sa solia mai au ko Tamaqu na ka kece lia, sa yali ni dua voki e kila na luvena, ka vavo lia o Tamaqu, ka sa yali ni dua e kilai Tamana ka vavo na luvena ka vatakilai koya na luvena vi ira sa digitakia.”
+\p
+\v 23 A sa vuki vi ira na tisaipeli, ka tukunia lo, “Sa kalougata na mata sa raicia na veika dou sa raicia.
+\v 24 Au sa tukunia vi ikodou, e levu na parofita kei ira na tui era sa via raicia na veika dou sa raicia, ia era se yali ni raicia, me rogocia voki lia na veika dou sa rogocia, a ra se yali ni rogocia.”
+\p
+\v 25 Raicia, e dua na vu-ni-vunau, sa tucake ka via vatovolei koya, ka tukunia, “Vavuvuli, a cava na ka meu caka meu rawatia kinia na bula yali ni mudu.
+\p
+\v 26 Sa tukunia vua ko Jisu, “Na cava sa volai ena vunau? Ko sa wilikia vacava?”
+\p
+\v 27 Ka sa saumia ka tukunia, “Mo lomani Jiova na nomuni Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, ki na nomu kaukauwa taucoko, kei na nomu nanumia kece lia; kei na kai nomu me vataki iko
+\v 28 A sa tukunia vua ko Jisu, Ko sa vosa vadodonu; caka ko ya, ko na bula kinia.
+\p
+\v 29 Ia ko koya sa dau vadonui koya, sa tukunia vi Jisu, “O cei na kai noqu?”
+\p
+\v 30 Sa qai saumia vua ko Jisu ka tukunia, Sa dua na tamata sa qai sobu mai Jerusalemi ki Jeriko. Ena loma ni nona i qaiqai, era sikabotei koya eso na dau butako. Ka ra sa luvatia na nona i sulu, ka vamavoatakia, ka qai tani, a ra dainia ka sa voleka sara ni mate.
+\v 31 A sa qai sobu loa lia mai ena sala ko ya e dua na bete; ka raicia, sa qai vatikitiki tani.
+\v 32 Sa vavoki lia e dua na Livai, ni sa yacovia na tikinia gona, ka raicia na tamata, a sa qai sara ena yasana kadua.
+\v 33 Ia sa dua na kai Samaria, ni sa qai voli mai ena yasa ni gaunisala ka davo tu kinia na tamata ko ya. Ena gauna sa raici koya kinia, sa tubu na nona loloma.
+\v 34 Sa qai vavoleka vua ka vesukia ka dainia eso na waiwai kei na waini ena nona mavoa, ka vavodovodokia ki na nona asa, ka yadi koya ki na bure ni vulagi, ka ra sa qaravi koya.
+\v 35 Ena savulaci sa tauria e rua na tiki ni siliva ka soli vua nai taukei ni bure, ka tukunia, 'Mo qaravi koya, ka'u na saumia vi iko na veika ko sa vayagatakia vua na tamata koya.'
+\v 36 Ko cei vi iratou na lewe tolu ko ya sa kai nona o koya ka sikabotea na daubutako?”
+\p
+\v 37 Sa tukunia ko koya, “ko koya sa lomani koya.” Sa tukunia vua ko Jisu, “Qai ka caka voki vakinia.”
+\p
+\v 38 Ena gauna era sa qai jiko kinia, sa curu ko koya ki na dua na koro volekati Jerusalemi. A sa sureti koya e dua na marama, ka yacana ko Marica me qai mai kinia nona vale.
+\v 39 A sa jiko vata ki koya na tacina yalewa ka gone, ko Meri na yacana, ka sa tiko voki ena yava i Jisu, ka rogocia na nona vosa.
+\v 40 Ia ko Marica sa lomaocaocatakia ena nona varautakia na kakana. Sa qai vi Jisu ka tukunia, “Turaga, ikonu sa yali kauwaitakia ni sa daini au na taciqu meu varautakia na ka kece? Kerekere mo tukunia vi koya me mai vukei au mada!”
+\p
+\v 41 Ia sa saumia na Turaga ka tukunia vua, “Maca, Maca, ko sa lomaocaoca ena vuku ni cava.
+\v 42 Ia sa dua loa lia na ka e yaga. A sa digitakia ko Meri nai votavota vinaka, o koya ena yali ni yadi tani mai vua.”
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Ena gauna sara lia ka masu tiko kinia ena dua na yasana ko Jisu, qai dua vi iratou na tisaipeli sa tukunia vua, ikonu na Turaga ni vavulici kimamu me vaka sara lia nona vavulici ira kinia na nona tisaipeli o Joni.
+\p
+\v 2 A sa tukunia vi ira, ko koya, ni dou sa masu dou tukunia, “Tamai kimamu mai lomalagi me varokorokotaki na yacamuni, me yaco na nomuni lewa, me vaka sa caka na lomamuni e vuravura me vaka sa caka voki lia mai lomalagi.
+\v 3 Mo ni solia mai vi kimamu ena siga yadua na kakana me rauti kimamu.
+\v 4 Ia mo ni kakua ni cudruvi kimamu ena vuku ni nimamu i valavala ca, ni kimamu sa yali cudruvi ira era sai valavala ca vi kimamu. Ia mo ni kakua ni yadi kimamu kina vere, ka mo ni vabulai kimamu mai na ca.
+\p
+\v 5 A sa tarogi iratou ko koya, o cei vi ikodou sa dua na wekana sa qai vua ena lomaloma ni bogi ka tukunia vua, na wekaqu au kerekere mo solia mai vi au e tolu nai buli madrai.
+\v 6 Ni sa dua na wekaqu sa mai vacegu vi au ena nona qai tu, sa yali na ka vi au meu taucia vua.
+\p
+\v 7 Ena qai tukunia ko koya mai vale, kakua ni vaocai au, na darava voki lia e se sogo tu ka kitou se davo iratou na luvequ ena mocemoce, au yali rawa ni solia.
+\v 8 Au sa tukunia voki lia vi ikodou, kevaka e bese ni tucake ka solia vua ni sa wekana, ia ni sa cikevia tiko ko koya ena tucake ka solia na ka ena rauti koya.
+\v 9 Au sa via tukunia vi ikodou, dou kerekere ka na soli vi ikodou, dou vaqara ka dou na raicia, dou tukituki ka na dola vi ikodou.
+\v 10 Ni sa soli vi koya yadua sa kerekere ka sa raicia ko koya sa vaqara, ia ena dolavi vua sa tukituki.
+\v 11 E dua li vi ikodou na tama ni gone, kevaka sa mai kere madrai vi iko na luvemu, ko na solia beka vua e dua na vatu?
+\v 12 Ia kevaka sa kere ika ena solia beka vua e dua na gata mei sosomi ni ika?
+\v 13 Ia kevaka e kere yaloka, ena solia beka vua e dua na batibasaga? Ia kevaka dou kilai ikodou sa tamata ca mo dou solia na ka vinaka vi ira na luvemudou, sa qai dina valevu cake, ni solia na Yalo Tabu ko koya na tamamudou valomalagi vi ira sa kerekere vua.
+\p
+\v 14 A sa tovocia tani tiko e dua na tevoro ko koya, a sa galu. Ia ni sa qai tani na tevoro sa vosa na galu ka kurabui ko ira na lewe levu.
+\v 15 Sa tukunia eso vi ira, sa tovocia tani na tevoro ko koya ena kaukauwa nei Pielisipupi na nodra turaga na tevoro.
+\v 16 Ia ka so voki era sa vatovolei koya, ka raicia e dua nai vatakilakila mai lomalagi.
+\p
+\v 17 Ia sa kila vinaka o Jisu na ka era sa vinanuyakia ka tukunia vi ira, na matanitu era yali ni duavata na lewena era na rusa lia, ka vaka voki lia na vuvale era yali ni duavata era na bale.
+\v 18 Kevaka voki lia e yali ni duavata na matanitu nei Setani era na tudei vaevei? Me vaka ni dou tukunia ni dou sa tovoci ira na tevoro ena kaukauwai Pielisipupi.
+\v 19 Ia kevaka kau sa tovoci ira na tevoro ena kaukauwa nei Pielisipupi, ena tovoci na kaukauwa nei cei ko ira na nomudou? O koya ena lewai ikodou kinia ko ira koya.
+\v 20 Ia kevaka au sa tovocia tani na tevoro ena dua lia nai qaqalo ni Kalou, sa kenai balebale na matanitu Kalou sa tu vi ikodou.
+\p
+\v 21 Ni sa vaiyaragi vinaka tu e dua na qaqa ka yadravia tu na nona vale, sa na tu vinaka tu lia na nonai yaya.
+\v 22 Ia ni sa qai mai vua e dua e qaqa cake vua sa vamalumalutakia ka kalirakia na nonai yaragi ka dau vararavi tu kinia ka vivotayakia na nonai yau.
+\v 23 O koya sa yali ni to vata ki au sa noqu meca, kei koya e yali ni kumunia vata ki au sa vidaiyakia.
+\p
+\v 24 Ni sa dainia e dua na tamata na yalo velavela, sa na viqaiyaki voli ena vanua talasiga me vaqara e dua na vanua me vacegu kinia. Ia kevaka sa yali ni raicia, ena tukunia, “au na qai voki ki na noqu vale kau a qai mai kinia.”
+\v 25 Ni sa yaco kinia, a sa raicia ni sa samaki vinaka tu ka tuvani vamatau.
+\v 26 Sa qai ko koya ka yadia vata mai e vitu voki na tevoro eratou ca valevu cake mai vua. E ratou sa curu ka tiko kinia, ka sa yaco e muri me ca valevu cake sara na tamata koya mai na nona bula eliu.
+\p
+\v 27 NI sa cavutia tiko na veika koya ko Jisu, sa qai rogo cake mai na domona e dua na yalewa mai vi ira na lewe levu ka tukunia vua, “sa kalougata na kete ko ni sa sucu mai kinia ki na matanisucu ko ni a sucumia.
+\v 28 Ia sa qai saumia o Jisu ka tukunia, “era sa kalougata cake ko ira era rogocia na vosa ni Kalou ka muria.”
+\p
+\v 29 Ni ra sa soqoni vata tiko vi Jisu na lewe levu, sa qai tukunia, “koya sa dua nai tabatamata ca; e varaicia e dua nai vatakilakila, ia e yali ni soli kinia e dua nai vatakilakila, vavo lia nai vatakilakila ki Jona na parofita.
+\v 30 Me vaka ni a yaco o Jona mei vatakilakila vi ira na kai Ninive, ena vavoki lia kinia na Luve ni tamata vi na tabatamata koya.
+\v 31 Ena siga ni lewa, ena tucake mai na Radini Sipa, ka beitaki ira na tabatamata koya ena nodra cala baletia ni qai via mai o koya na sala balavu mai na yalayala ki vuravura me mai rogocia nai vavuvuli vuku i Solomoni, ia au sa tukunia vi ikonu ni sa tu koya e dua e uasivi cake sara mai vi Solomoni.
+\v 32 Era na tucake na kai Ninive ena siga ni lewa koya ka ra na beitaki ikonu kinia ni ra a vivutuni ena vunau i Jona, ia sa tu koya e dua e levu cake vi Jona.
+\p
+\v 33 “E yali ni na tamata ni sa tutuvakia oti na cina, me qai dainia ena dua na tikina vuni se ena rukuni varau ni sila, ia e dainia lia e na kenai tutu ka me raicia rawa na kena rarama o ira era curu mai.
+\v 34 A cina ni yago na mata. Ni sa vinaka tu na matamu, sa rarama kinia na yagomunu taucoko, ia ni sa ca tu na matamuni, sa butobuto kinia na yagomuni taucoko.
+\v 35 O koya mo qai qaraunia de na qai butobuto na rarama ka tu vi iko.
+\v 36 Kevaka sa sinai na yagomuni taucoko ena rarama, ka yali ni dua na tikina e butobuto, ena rarama taucoko sara, me vaka lia ni sa cinavi iko na cina e na kenai serau.
+\p
+\v 37 Ia ni sa vosa tiko ko Jisu, sa qai sureti koya sara e dua na Farisi me rau qai kana vata. A sa curu ki loma ko koya ka dabe sobu me kana.
+\v 38 E a kurabui ko ira na Farisi ni raicia ni yali ni vuluvulu ko koya ni bera ni kana.
+\v 39 Sa qai tukunia vua na Turaga, “oi ikodou na Farisi ko ni dau vasavasavatakia lia na taudaku ni bilo ki na veleti, ia na lomamuni sa sinai tu ena kocokoco ki na valavala ca.”
+\v 40 Ko ni sa rui yalowai! E yali li ni caka voki lia na tikinia e loma o koya ka caka na tikinia e taudaku?
+\v 41 Ia ni sa solia me kani loloma vi ira na dravudravua na veika sa tu vi ikodou, ka raicia sa na savasava vi ikodou na ka kece lia.
+\p
+\v 42 Ia ni ko ni na kalouca na Farisi! Ni ko ni sa dau solia nai katini ni vimataqali kau lalai sara, nai vaboi ni kakana, ia ko ni sa dainia vatikitiki tani toka lia na lewa dodonu ki na loloma ni Kalou. E dodonu mo ni vayacoria na veika koya, ka kakua voki lia ni guilecavi ira na kena vo.
+\v 43 “O ni kalouca na Farisi! Ni ko ni dau domonia lia nai tikotiko cecere ena vivalenilotu, ki na vikidavaki ena vanua ni vivoli eso.
+\v 44 O ni kalouca! Ni ko ni sa vaka nai bulubulu ka yali tu na kena vatakilakila, era qai vaka ka vaka e delana na tamata ka ra yali ni kila.”
+\p
+\v 45 Sa qai saumia lesu vua e dua na daunilawa, ka tukunia, “nai vavuvuli, ena nomuni tukunia na ka koya, o ni sa vosa vacacataki kimamu voki lia kinia.”
+\p
+\v 46 A sa saumia ko Jisu ka tukunia, “o ni na kalouca voki lia na daunilawa! Ni o ni vataqara vi ira na tamata nai colacola bibi me ra cola ka yali mada lia ni bau yavalatia e dua nai qaqalo ni ligamunu mo ni bau vukei ira kinia.
+\v 47 Ko ni sa kalouca! Ni ko ni sa tara na nodrai bulubulu na parofita, ia ko ira na nomuni qase era a vamatei ira.
+\v 48 O ni sa vadinadinatakia va koya na nomuni a tokonia na veika era a vayacoria na nomuni qase, koya na nodra a vamatei ira ka tara na kedrai bulubulu
+\v 49 Ena vuku ni ka koya sa tukunia na vuku ni Kalou, “Au na tala eso na parofita ki na apositolo, ka ra na vamatea ka vacacania so vi ira koya.
+\v 50 Ka me ra tarogi kinia nai tabatamata koya ena vuku ni nodra dra na parofita kece lia ka vadavei mai nai vakatekivu kei vuravura,
+\v 51 Mai na dra i Epeli, ki na drai Sakaraia, o koya ka vakamatei ena tadrua ni cabocabo ni soro ki na tikinia tabu. Io au sa tukunia vi ikonu, ena tarogi kinia nai tabatamata koya.
+\v 52 “Dou sa kalouca na daunilawa! Dou sa maroroya tiko lia nai dola ki na katuba ni kila ka, dou na yali ni curu kinia oi ikodou, ka dou sa tarovi ira era sa via curu kinia!”
+\p
+\v 53 Ia ni sa qai tani mai ko Jisu, era sa tekivu me ra valewai koya vaca sara na daunilawa ki ira na Farisi, ka vaqaqai koya matua ena veika kece.
+\v 54 Ka ra tovolea me ra lawakitakia ka coritia ena vosa ka lutu mai na gusuna.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Ena gauna koya ni ra sa vasoqoni vata mai e udolu na tamata ka ra sa soqoni vata mai, a ra sa vibutuqaqia lia, sa qai tukunia mada e liu vi ira na nona tisaipeli ko koya. Dou qarauni ikodou mai na nodra leveni na Farisi, koya na dauvivakaisini.
+\v 2 Ia sa yali na ka sa vuni, me kakua ni varaitakia, se tabogo, me kakua ni kilai.
+\v 3 Ia na ka dou sa tukunia ena butobuto ena rogo votu, ia na ka dou sa tukunia e daligadra ena vi tikinia vuni, ena kacivaki mai na na dela ni vale.
+\p
+\v 4 Ia ka'u sa tukunia vi ikodou, na wekaqu, Dou kakua ni rerevaki ira era sa vamatea lia na yago, ia e muri sa yali voki na ka era caka rawa.
+\v 5 Ia ka'u sa tukunia vi ikodou se ko cei mo dou rerevakia: dou rerevaki koya lia sa rawatia me vamatea, ka oti sa rawatia voki lia me dainia ki eli, io, au sa tukunia vi ikodou, Dou rerevaki koya.
+\v 6 Sa yali li ni volitakia na separo e lima ena facigi e rua? Ia ka yali e dua vi ikodou sa guilecavia ena mata ni Kalou.
+\v 7 Ia sa wili kece lia na drau ni ulumudou. O koya koya mo dou kakua ni rerevakia, dou sa uasivi cake vi ira na separo e levu.
+\p
+\v 8 Au sa tukunia voki lia vi ikodou, O koya yadua ena vatusai au ena matadra na tamata, ena vatusai koya voki lia na Luve ni tamata ena matadra na agilose ni Kalou:
+\v 9 ia ko koya ena cakitaki au lia ena matadra na tamata, ena cakitakia ena matadra na agilose ni Kalou.
+\v 10 Ia ko koya yadua ena vosavakacacatakia na Luve ni tamata, ena rawa me kakua ni cudruvi kinia; ia ko koya ena vosavakacacatakia na Yalo Tabu, ena yali sara ni rawatia me kakua ni cudruvi.
+\v 11 Ia ni dou sa yadi ki na vivale ni lotu, vi ira na dauvilewai ki ira na turaga, dou kakua ni lomaocaocatakia, se vaevei mo dou tukunia, se cava mo dou tukunia.
+\v 12 Ni na vavulici ikodou na Yalo Tabu ena tiki-ni-siga ko ya ena ka e dodonu mo dou tukunia.
+\p
+\v 13 A sa dua lia vi ira na lewe levu sa vosa mai vi koya, Vavuvuli, tukunia mada vua na tuakaqu me soli vi au na noqui votavota enai yau nei koya na tama i kirau.
+\p
+\v 14 A sa tukunia vua ko koya, Ko iko, ko cei sa lesi au me'u turaga ni lewa se dauvivota vi ikodou?
+\v 15 Sa tukunia voki lia vi ira ko koya, Dou raici ikodou vinaka, ka tarovi ikodou mai na daukocokoco, ni sa yali ni kalougata na tamata ena vuku ni sa levu na ka sa tu vua
+\v 16 A sa tukunia ko koya e dua na vosa vatautauvata vi ira, ka tukunia, Sa dua na tamata vutuniyau sa valewe vinaka sara na nona vanua:
+\v 17 a sa qai vananumia e lomana ka tukunia, A cava me'u caka ni sa yali na noqu lololo me'u binia kinia na noqu lewe ni viwere?
+\v 18 Sa qai tukunia, Okoya lia na ka ka'u na caka; au na basukia na noqu lololo, ka tara voki na ka levu, au na qai binia kece lia kinia na noqu lewe ni viwere ki na noqui yau:
+\v 19 au na qai tukunia ki na yaloqu, Yaloqu, sa levu na nomui yau sa bini tu ena rautia na yabaki e levu, mo vacegu mada, mo kana, mo somi, mo marau tiko.
+\p
+\v 20 Ia sa tukunia vi koya na Kalou, Ko iko na lialia? Ena bogi lia koya ena tarogi voki vi iko na yalomu: ena qai nei cei na veika ko sa varautakia?
+\p
+\v 21 Sa vakinia ko koya sa daubinia nai yau me nona, a sa yali ni vutuniyau, ena ka ni Kalou.
+\p
+\v 22 Sa qai tukunia o koya vi ira na nona tisaipeli, O koya lia koya ka'u sa tukunia kinia vi ikodou. Mo dou kakua ni lomaocaocatakia ena vuku ni nomudou bula, ena ka mo dou kania, se na vuku ni yagomudou, ena ka mo dou vaisulu kinia.
+\v 23 Sa ka levu na bula, a ka lailai na kakana, ia sa ka levu lia na yago, ka lailai nai sulu.
+\v 24 Dou vakananumia na reveni: era sa yali ni kabukaburakia, se tatamusuki; sa yali na nodra vale ni yau se nodra lololo, ia sa vakani ira lia na Kalou: sa dina dou sa yaga valevu cake vi ira na manumanu!
+\v 25 Ia ko cei vi ikodou kevaka sa lomaocaoca sa rawatia me vakuria valailai lia na siga ni nona bula?
+\v 26 Ia kevaka dou sa yali ni caka rawa na ka lailai lia koya, dou sa lomaocaoca ena ka sa vo ena vuku ni cava?
+\v 27 Dou vananumia na viavia, era sa tubu vaevei: era sa yani ni daucakacaka, se dautalitali; ia kau sa tukunia vi ikodou, Ko Solomoni ena nonai ukuuku kece lia sa yali ni vaisulu me vaka e dua vi ira koya.
+\v 28 Ia kevaka sa vasulumia vaka koya na Kalou na co sa tu ni kua ena viwere, a sa biu ki na lovo ena savulaci caca: ena yali li ni vinakatia valevu cake me vasulumi ikodou koi ikodou sa lailai na nomudou vabautia.
+\v 29 Ia dou kakua lia ni dau vaqara na ka mo dou kania, se ka mo dou somia: me kakua voki lia ni veidreyakia na lomamudou.
+\v 30 Ni ra sa dauvaqara lia na ka kece lia koya ko ira na lewe ni vivanua kece lia e vuravura: ka sa kila na Tamamudou ni sa yaga vi ikodou na veika koya.
+\v 31 Ia mo dou vaqara lia na nona matanitu: ia ena soli me kenai kuri vi ikodou na ka kece lia koya.
+\p
+\v 32 Kakua ni rerevakia, na qele-ni-sipi lailai; ni sa vinakatia sara na Tamamudou me solia vi ikodou na matanitu.
+\v 33 Dou volitakia na ka sa tu vi ikodou, ka solia nai loloma; varautakia vi ikodou na taga-ni-lavo ena yali ni madra, ai yau mai lomalagi ena yali ni oti rawa, sa yali na daubutako sa torovia, se na sarasara sa kania.
+\v 34 Ni na tiko na yalomudou ena yasana sa tiko kinia na nomudoui yau.
+\p
+\v 35 Me vauci tikolia na tolomudou; me caudre voki lia na nomudou cina;
+\v 36 ia mo dou vaka na tamata era warakia na nodra turaga, me na qai voki mai na magiti ni vakawati; me ra dolavi koya vakatotolo sara, ni ra qai mai ka tukituki ko koya.
+\v 37 Sa kalougata ko ira na tamata koya, ena raici ira na turaga ni ra sa vatawa tiko, ni sa qai mai ko koya; au sa tukunia vaidina vi ikodou, ena vaucia na nonai sulu, ka tukunia me ra tiko sobu, ka na qai mai o koya ka qaravi ira lia.
+\v 38 Ia kevaka ena qai mai ko koya enai ka rua ni wase-ni-bogi, se qai mai enai katolu, ka raici ira ni ra sa yadra tiko, era sa kalougata lia na tamata koya.
+\v 39 Ia dou kila lia koya, kevaka e kila nai taukei ni vale na tiki-ni-bogi e qai mai kinia na daubutako, sa vatawa lia, ka yali ni dainia na nona vale me ravabasukia.
+\v 40 Ia dou varau tu vakinia koi ikodou voki lia: ni sa qai mai na Luve ni tamata na tiki-ni-siga dou sa yali ni nanumia kinia.
+\p
+\v 41 Sa qai tukunia vua ko Pita, Ikonu na Turaga, ko ni sa tukunia beka na vosa vatautauvata koya vi kitou lia, se veira kece lia?
+\p
+\v 42 Sa tukunia vua na Turaga, Ko cei beka na tamata yalododonu ka vuku, ena lesia na turaga me lewai ira na nona lewe-ni-vale, me solia na kedrai votavota ena gauna dodonu?
+\v 43 Sa kalougata lia na tamata koya, ko koya ena raicia na nona turaga ni sa caka vakinia, sa qai mai ko koya.
+\v 44 Au sa tukunia vaidina vi ikodou, Ena lesi koya me lewa na nona ka kece lia.
+\v 45 Ia kevaka ena tukunia e lomana na tamata ko ya, Sa vaberaberatakia na nona qai voki mai na noqu turaga: a sa vatekivu kinia me yaviti ira lia na lewe-ni-vale na tagane ki na vada, me daukana voki lia ka dausomi, ka daumateni;
+\v 46 ena qai mai na turaga ni tamata koya ena siga sa yali ni nanumia kinia ki na tiki-ni-siga e yali ni kinia; ena qai varomusukia rua, ka lesi koya me votai vata ki ira sa yali ni vabautia.
+\v 47 Ia na tamata ko ya, sa kila na loma ni nona turaga, ka yali ni varau kinia, se caka me vaka na lomana, ena yaviti lia valevu.
+\v 48 Ia ko koya sa yali ni kila, ka caka na ka e dodonu me yaviti kinia, ena yaviti valailai lia. Ni na tarogi valevu mai vua sa soli valevu vua; ia ena taroga valevu ko ira na tamata mai vua era sa solia valevu vua.
+\p
+\v 49 Au sa qai mai me'u dainia na buka waqa ki vuravura; ia ka cava voki me'u gadrevia, kevaka sa waqa tu?
+\v 50 Ia sa dua na noqu papitaiso me'u papitaisotaki kinia; a sa rarawa valevu na lomaqu me oti mada koya!
+\v 51 Dou sa vakasamatakia beka ni'u sa qai mai me'u vayacora lia na vivinakati ki vuravura? Au sa tukunia vi ikodou, E yali, a visei lia:
+\v 52 sa tekivu ena gauna koya me; lewe lima ena dua na vale eratou na vimecaki, na lewe tolu ki rau na lewe rua, na lewe rua voki lia ki iratou na lewe tolu.
+\v 53 Era na vimecaki na vitamani-tagane; ki na vitinani-yalewa; ki na vivugoni yalewa.
+\p
+\v 54 Sa tukunia voki lia vi ira na lewe levu, Ni dou sa raicia sa tubu mai ra na o, do sa tukunia sara, Sa dua na uca sa qai mai; a sa vakinia.
+\v 55 Ia ni sa liwa na ceva, dou sa tukunia, Ena dua na katakata levu: a sa yaco lia.
+\v 56 Na dau vivakaisini! Dou sa kila rawa na mata i vuravura ki lomalagi: ia ka vaevei ni dou sa yali ni kila na gauna koya?
+\p
+\v 57 Ia ka vaevei ni dou sa yali ni lewa va ikodou na ka e dodonu?
+\v 58 Ni drau sa qai vata ki koya sa bitaki iko ki na turaga-ni-lewa, mo gumatua e gau-ni-sala me oti mada na nona bitaki iko, de yadi iko lia vua na turaga-ni-lewa, ka soli iko na turaga-ni-lewa vua na ovisa, ka daini iko na ovisa kina vale ni vivesu.
+\v 59 Au sa tukunia vi iko, Ko na yali sara ni sereki mai kinia, ko na saumia kece mada nai lavo.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Era a tiko eso na tamata ena gauna vata ko ya ka ra tukunia vi Jisu na ka e baleti ira na kai Kalili ka a vamatea o Pailato ena gauna era vacaboisoro tiko kinia vua na Kalou.
+\v 2 Qai tukunia vi ira ko Jisu, “Ko ni nanumia beka ni ra sai valavala ca valevu cake o ira sa mate va gona mai vi ira na vo ni kai Kalili?
+\v 3 E yali sara! Ka'u sa tukunia koya vi ikodou ni kevaka ko ni sa yali ni vivutuni mai na nomuni i valavala ca, o ni na rusa kece lia me vataki ira.
+\v 4 Sa evei ko iratou na lewe tinikawalu ka mate ni a lutuki ira na doka ni vale cecere mai Sailoama, ko ni sa nanumia ni ra sai valavala ca valevu mai vi ira na tamata mai Jerusalemi?
+\v 5 Sa tukunia ko Jisu, e yali sara lia, ia kevaka ko ni sa vivutuni, ko ni na mate voki lia kinia.
+\p
+\v 6 Sa qai tukunia ko Jisu na vosa vatautauvata koya, “E dua na tamata sa teya e dua na vunilolo ena loma ni nona loganivaini, ni sa qai mai me mai vaqara na vuana, sa yali ni raicia e dua,
+\v 7 'Sa qai tukunia vua nai vatawa ni vaini, raicia sa tolu na yabaki na noqu dau qai mai meu mai vaqara na vua ni vunilolo ka yali niu se bau raicia kinia e dua na vuana. Musukia dai, na cava e mai vamaumautakia kinia na qele?'
+\p
+\v 8 A saumia na dauteitei ka tukunia, “Dainia saka me dua voki na yabaki, meu na qai cukirakia vavolivolita ka dainia kinia nai vabulabula ni qele.
+\v 9 Kevaka e vua ena yabaki vou ka vinaka, ia kevaka e yali ni vua, musukia ki ra.
+\p
+\v 10 A vavuvuli tiko ko Jisu ena dua na valenilotu ena siga ni vacecegu.
+\v 11 Ka raicia e dua na goneyalewa ka curumia tu na nona bula na yalo velavela me tinikawalu na yabaki, sa vakalairoro ka yali ni duri cake rawa.
+\v 12 Ni sa raicia ko Jisu, sa kacivia ka tukunia vua, “Yalewa ko sa sereki mai na nomu tauvimate.”
+\v 13 Sa qai tauria na ligana ko Jisu, ka vasauri na nona tu vadodonu ka varokorokotakia na Kalou.
+\p
+\v 14 A sa cudru na i liuliu ni valenilotu ni sa ia ko Jisu na vivabulai ena siga ni vacecegu. A saumia ka tukunia vi ira na tamata, “E ono na siga mo cakacaka kinia. Qai mai mo vabulai, ia, me kakua lia ena siga ni vacecegu.”
+\p
+\v 15 A sa saumia vi koya na Turaga, ka tukunia, “Dou tamata dauvivakaisini, dou sa yali li ni dui serekia na nona pulumakau ki asa mai na vanua e vesu tu kinia ka yadia me qai ki somi ena siga ni Vacecegu?
+\v 16 Io vi na goneyalewa koya, na luvei Eparama, ka vesukia tu o setani me tinikawalu na yabaki, raicia, sa yali beka ni dodonu sereki mai nai vesu koya ena siga ni Vacecegu?
+\v 17 Ena nona sa tukunia na veika kece lia, o ira kece lia era saqati koya era sa madua, ia na tamata kece lia sa reki ena vuku ni veika lagilagi sa caka o koya.
+\p
+\v 18 Sa qai tukunia o Jisu, “Na cava nai rairai na Matanitu ni Kalou ki na cava e rawa ni vatautauavatatakia kinia?
+\v 19 Sa tautauvata ki na dua na sore ni mosita, sa tauria e dua na tamata ka teya ena nona i teitei, sa tubu ka yacovia me dua na vunikau levu kara caka sova kinia na manumanu vuka ena vitabana”
+\v 20 A sa tukunia voki ko Jisu, meu vatautauvatatakia ki na cava na matanitu ni Kalou?
+\v 21 Sa tautauvata ki na vatubu sa tauria e dua na yalewa me viwakitakia ki na tolu nai varau madrai droka, ka yacovia ni sa tubu vinaka.”
+\p
+\v 22 Sa viqaiyaki voli ko Jisu ena vikoro lelevu vata ki na vikoro lalai ka vatavuvuli tiko, ka qai tiko ki Jerusalemi.
+\v 23 Sa qai tukunia vi koya e dua, Ikonu na Turaga, era lewe lailai era na bula?
+\v 24 “Dou gumatua sara mo dou curumia na matamata ni koro qiqo niu sa tukunia vi ikodou, era lewe levu era vatovolea me ra curumia, ia era na yali ni rawatia.
+\v 25 Na gauna sa tucake kinia nai taukei ni vale me sogotia na darava, ia dou sa tu e tautuba ka tukituki ki na darava, ka tukunia, 'Turaga, Turaga, nu vacurumi kimamu.' “Sa qai saumia mai ka tukunia, 'au sa yali kilai ikodou se dou sa qai mai vei.'
+\p
+\v 26 Ia dou na qai tukunia, kimamu a dau kana ka somi vata ena matamuni ka dau vatavuvuli voli ena nimamu vi tolo ni sala.'
+\p
+\v 27 Ia ena qai saumia, ka tukunia vi ikodou, Au sa yali ni kila na vanua ikodou qai mai kinia. Qai tani mai vi au, koi ikonu na tamata i valavala ca!'
+\v 28 Ia ena yaco na vitagicaki ka vasequruquru bati ena gauna dou raici Eparama, Aisake, Jekope vata ki ira kece lia na profita ena matanitu ni Kalou, ia koi ikodou na tovoci kinia i tuba.
+\v 29 Era na qai mai ko ira mai natokalau, mai na ra voki lia, mai na vualiku voki lia vata ki na ceva, ka ra vadaberi ena dua na teveli sa varautakia na matanitu ni Kalou.
+\v 30 Ka raicia, eso era sa tu e muri era na qai ki liu, ka so era tu e liu era na qai ki muri.”
+\p
+\v 31 Ena siga koya sa qai mai eso na Farisi, ka tukunia vua, “Mo qai tani ka dainia na vanua koya baletia ni sa via vamatei ko Eroti.”
+\p
+\v 32 Sa tukunia ko Jisu, “Qai ka qai ki tukunia vua na fokisi koya, “Raicia, Au na vatalai ira tani na tevoro ka caka na vivabulai ena siga koya ki na savulaci kau na qai vaotia na noqu cakacaka ena i ka tolu ni siga.
+\v 33 Ena vuku ni veika koya, e yaga vi au meu tomania na siga koya, savulaci vata ki na siga vitaravi, ni sa yali ni dodonu me mate e dua na parofita ena taudaku ki Jerusalemi.
+\p
+\v 34 Isa Jerusalemi, Isa Jerusalemi! O iko a vamatei ira na parofita ka virilakia na vatu vi ira na i talatala ka talai yani vi iko. E levu na siga au na via vasoqoni ira kinia na luvemu me vaka sa soqonia na luvena na toa yalewa ena ruku ni tabana, ia dou sa yali ni vinakatia.
+\v 35 Raicia, sa lala tu na nomudou vale. Au sa tukunia vi ikodou, dou na yali raici au me yacovia na gauna dou sa tukunia kinia, 'Sa kalougata ko koya sa qai mai ena yaca ni Turaga.”
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 E a mani yaco ena dua na siga ni vacecegu, ena nona a qai ki na nona na vale e dua vi ira nai liuliu ni Farisi me qai ki kana madrai, era varaici koya
+\v 2 ka raicia, sa tu e matana e dua sa tauvi koya tu na buketevatu
+\v 3 A sa vosa ko Jisu vi ira vuni vunau ki ira voki lia na Farisi, “e tara me caka na vivabulai ena siga ni vacecegu se yali?
+\v 4 A ra sa galu kece lia. A sa tauri koya, ka vabula, ka vatala yani
+\v 5 A sa vosa vi ira ka tukunia, ko cei vi ikodou e lutu ena davuke na nona Asa se Bulumakau ena yali ni yavia cake vatotolo ena siga ni vacecegu?
+\v 6 “A ra ni yali ni vosa rawa voki vua ena ka koya.
+\p
+\v 7 A sa tukunia e dua na vosa vatautauvata vi ira era sa sureti, ni sa raici ira ni ra sa digitakia nai tikotiko vaturaga, a sa varaitakia ko koya vi ira
+\v 8 ni sa sureti iko e dua kina maginiti ni vawati, kakua ni tiko sobu enai tikotiko vaturaga, de sa uasivi cake vi iko e dua voki sa sureti mai
+\v 9 Ka qai mai ko koya sa sureti kodrau, ka varaitakia vi iko, solia na tikinia koya vi koya, ko na qai madua ni ko qai kina tikinia ki ra sara.
+\v 10 Ia ni ko sa sureti, qai ki na tikina ki ra sara, me varaitakia vi iko koya sa sureti iko ni sa qai mai na wekaqu, qai mada ki cake ko na qai dokai ena matadra era sa tiko vata ki iko me kana.
+\v 11 Ia ko koya yadua sa valevulevui koya ena vamalumalumutakia, “ia ko koya yadua ena vamalumalutaki koya ena valevulevui.”
+\p
+\v 12 Sa varaitakia voki lia ko koya vua sa sureti koya, ni ko sa varautakia na maginiti ni vasigalevu se varaiyavi, kakua ni sureti ira na wekamu, se na tuakamu se tacimu, se na kai nomu se nomu lewe ni koro e vutuniyau, “de ra na sureti iko ko na qai saumia
+\v 13 Ia ni ko sa varautakia na magiti, sureti ira lia na dravuadravua, na lokiloki, na gera, na mataboko.
+\v 14 Ko na qai kalouagata kinia ni ra sa yali ni saumia rawa vi iko, ia ko na saumi ni ra na tucake voki mai na mate ko ira na yalododonu,
+\v 15 Ia ni sa rogocia na veika koya e dua vi ira sa tiko kaya me kana, sa varaitakia vua, sa kalougata ko koya ena kana madrai ena matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 16 Sa qai varaitakia vua ko koya, sa dua na tamata sa varautakia e dua na magiti levu ni varaiyavi, a sa sureti ira na lewe levu.
+\v 17 Ia ni sa yaco na gauna me kinia nai varaiyavi, sa tala na nona tamata me varautakia vi ira era sureti, dou qai mai sa varau tu na ka kece lia.
+\p
+\v 18 Ia ko ira yadua era lomavata me ra dui vadredreti ira kinia meu kakua ni qai, sa varaitakia vua e dua, au sa volia e dua na tiki ni vanua ka sa dodonu meu qai ka raicia.
+\p
+\v 19 Au sa masuti iko kinia meu kakua ni qai voki yani.
+\p
+\v 20 A sa tukunia e dua tani, au volia e tini na pulumakau, ia kau sa qai vatovolei ira, au masuti iko kinia meu kakua ni qai voki yani
+\v 21 Sa qai mai na tamata koya, ka varaitakia vua na nona turaga na veika koya. Sa qai cudru nai taukei, a sa tukunia vua na nona tamata, qai sara ki tuba ki na vi salatu ki na vi saqata ni koro ka yadi ira mai dravudravua vata ki na gera vata ki na lokiloki vata ki na mataboko.
+\p
+\v 22 Sa mani tukunia na tamata dauviqaravi, Ikonu na Turaga, sa caka lia me vaka na nomuni vosa, ia sa vo lia na vale.
+\p
+\v 23 A sa tukunia na turaga vua na tamata, Qai kinia visalatu vata ki visala viribaiti, ka cikevia mera qai mai, me oso na noqu vale.
+\v 24 Niu sa tukunia vi ikodou, sa yali ni dua na tamata sa sureti ena tovolea na noqui varaiyavi.”
+\p
+\v 25 A ra sa lewe levu sara sa qai vata kaya, a sa vuki ko koya ka tukunia vi ira,
+\v 26 kevaka e dua sa qai mai vi au ka yali ni catia na tamana, vata ki na tinana, vata ki na watina, vata ki ira na luvena, vata ki ira na tuakana, vata ki na tacina, vata ki ira na ganena, vata ki na nona bula voki lia ena yali ni rawa me noqu tisaipeli,
+\v 27 Ia ko koya voki lia ena yali ni rawa ni colatia nona kauveilatai ka muri au sa yali voki lia ni rawa ni noqu tisaipeli.
+\v 28 Ia ko cei vi ikodou kevaka sa via tara vale ena yali ni tiko sobu mada e liu me wilikia na kena i voli se tu vua nai yau me vaotia se yali?
+\v 29 De viritakia lia ko koya na kena yavu ka qai yali ni rawatia me vaotia, era na qai valialiai koya ko ira kece lia era sa raicia.
+\v 30 A tamata koya sa vatekivu me tara vale, ia ka yali ni rawatia me vaotia
+\v 31 Se ko cei na tui, sa qai tu me rau vivala kaya e dua voki na tui, ka yali ni tiko sobu mada e liu ka vananumia se sa rawatia me vivala kaya sa lewe ruasagavulu na udolu ni koya meca, ni sa lewe tini lia na udolu na nona se yali.
+\v 32 Se ni sa yawa sara ko koya koya sa tala ko koya na mata me rau visorosorovi
+\v 33 Sa vaka voki lia kinia, ko koya yadua vi ikodou sa yali ni dainia na nona ka kece lia sa yali ni rawa ni noqu tisaipeli.
+\p
+\v 34 A ka vinaka na masima, ia kevaka sa seavu yani na kena tutuina ena qai vatuituinataki voki ena cava?
+\v 35 Sa qai yali ni yaga ki na were se ki na binibini deni manumanu, se biu lia ki tautuba. O koya sa vadaligana me rogocia, ka mani rogocia sara.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Sa qai toro voleka mai vi koya ko ira kece lia na kumunia nai vacavacava, ki ira voki lia a tamata i valavala ca, me ra rogoci koya.
+\v 2 A sa vosakudrukudru ko ira kece lia na Farisi ki ira voki lia na vunivola, ka tukunia, ko koya sa vilasamaki vata ki ira na tamata ca, ka kana vata voki lia ki ira.
+\p
+\v 3 A sa tukunia vi ira ko koya na vosa vatautauvata, ka vaka,
+\v 4 Ko cei vi ikonu na tamata, sa dua na drau na nona sipi, kevaka sa vayalia e dua vi ira ena yali beka ni dainia tu na ciwasagavulu ka ciwa ena vico, ka vaqarai koya sa yali me kunea mada?
+\v 5 Ia ni sa raicia, sa viribale ki domona, ka reki.
+\v 6 Ia ni sa lesu voki ki na nona vale, sa kacivi ira vata na wekana ki ira voki lia na ni koro, ka tukunia vi ira. Tou mai reki vata, niu sa raicia na noqu sipi ka yali.
+\v 7 Au sa tukunia vi ikonu, ni sa levu vakinia na reki mai lomalagi ena vuku ni tamata i valavala ca e lewe dua loa lia sa qai vivutuni, ia ka lailai lia ena vukudra na tamata yalododonu e lewe ciwasagavulu ka ciwa, sa yali ni yaga vi ira na vivutuni.
+\p
+\v 8 Se ko cei voki na yalewa sa tini na nona tiki ni siliva, kevaka sa vayalia e dua na tikinia, sa yali beka ni tutuvakia na cina ka tavirakia na vale, ka vaqara matua me raicia mada?
+\v 9 Ia ni sa raicia, sa kacivi ira vata na wekana ki ira voki lia na lewe ni koro, ka tukunia, Tou mai reki vata, niu sa raicia na tikinia kau a vayalia.
+\v 10 Au sa tukunia vi ikodou, sa vakinia na reki ena matadra na agilosi ni Kalou, ena vuku voki lia ni tamata i valavala ca e dua loa lia sa qai vivutuni.
+\p
+\v 11 Sa tukunia voki ko koya, E dua lia na tamata sa lewe rua na luvena tagane:
+\v 12 Ka sa tukunia vi tamana koya sa gone virau, I Tamaqu, solia mai vi au nai votavota ni yau sa vota me noqu. A sa vota vi rau na i yau.
+\v 13 A sa bogi vica lia, sa qai kumunia vata na ka kece lia na gone, ka qai tani ki na dua na vanua vayawa, ka sa vayalia kinia na nona i yau ena i valavala vamarau ca.
+\v 14 Ia ni sa vaotia kece, sa qai tubu na dausiga levu ena vanua gona, a sa qai dravudravua sara lia ko koya.
+\v 15 A sa qai tiko voki lia ki na dua na lewe ni koro gona; a sa talai koya kinia nona viwere me vakani ira na vuaka.
+\v 16 A sa garovia na qana era dau kania na vuaka, me mamau kinia na ketena; a sa yali ni dua sa vakani koya.
+\v 17 Ia ni sa kilai yalona voki, sa tukunia, sa lewe levu na tamata nei tamaqu sa voli na nodra cakacaka, era sa mamau ena madrai ka vo voki tu yani, ia koi au sa mate ena viakana.
+\v 18 Au na ia, ka qai vi tamaqu, kau na tukunia vua, Tamaqu au sai valavala ca ki lomalagi, vi ikonu voki lia.
+\v 19 Kau sa yali kinia ni yaga meu vatokai voki me luvemu: lesi au meu vatakia e dua na nomuni tamata sa voli na nona cakacaka.
+\v 20 A sa tucake, ka lesu voki lia vi tamana. Ia ni sa yawa sara, sa raici koya ko tamana, a sa lomania, ka cicivia, ka mokotia, ka regucia.
+\v 21 A sa tukunia na luvena kivei koya, I Tamaqu au sai valavala ca ki lomalagi, vi ikonu voki lia, kau sa yali kinia ni yaga meu vatokai voki meu luvemuni.
+\p
+\v 22 A sa tukunia na tamana vi ira na nona tamata, Dou yadia mai na i sulu vinaka sara, ka vaicurucuru taki koya; daramakia voki lia edua na mama ki ligana, ki na i vava ki na yavana.
+\v 23 Ia dou yadia mai na luve ni pulumakau sa uro, ka vamatea; ka me datou kana, ka marau;
+\v 24 ni sa mate na luvequ koya, ka sa qai bula voki; sa yali ka sa qai kune voki. A ra vatekivu me ra marau.
+\p
+\v 25 A sa tiko mai na were na luvena ka qase vi rau; ia ni sa lesu voki mai ka toro volekatia na vale, sa rogocia na bitu ni vatagi ki na meke voki lia.
+\v 26 A sa kacivia e dua vi ira na tamata, ka tarogia nai kena ibalebale ni soqo sa caka tiko.
+\v 27 A sa tukunia vua ko koya, sa lesu voki mai na tacimu; ka sa motukia ko tamamu na luveni pulumakau sa uro, ena vuku lia ni sa lesu voki mai ka sa bula vinaka.
+\p
+\v 28 A sa cudru ko koya, ka sa yali ni via curu i vale sa qai mai ki tuba ko tamana ka vamasuti koya.
+\v 29 Sa qai vosa ko koya, ka tukunia vi tamana, Raicia, e levu na yabaki koya kau sa qaravi iko kinia, ia kau sa yali sara lia ni talaidredre ki na nomuni vosa: ia ko sa yali sara lia ni solia vi au e dua lowa lia na luve ni me, me kitou marau vata kinia ki ira na wekaqu:
+\v 30 ia ni sa lesu voki mai na luvemu koya, ko koya sa vaotia na nomui yau vi ira na yalewa dautagane, ko sa vamatea me kena na luveni pulumakau uro.
+\p
+\v 31 A sa tukunia vua ko koya, Na luvequ e daru sa tiko vata lia vadua, ia na ka kece lia sa tu vi au sa nomu.
+\v 32 Ia sa dodonu lia meda reki, ka marau voki lia, ni sa mate na tacimu koya, ka sa qai bula voki; sa yali, ka sa qai virai voki.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Sa qai tukunia voki lia ko Jisu vi iratou na tisapeli. Sa bitakia voki lia e dua na dauniyau ni sa vasabusabutakia tiko na nona i yau e dua na tamata vutuniyau.
+\v 2 E a qai kacivia na dauniyau na tamata vutuniyau ka tarogia vua. E dua voki lia na ka au sa rogocia tiko? Mo na tukunia kece mai na nomu i tukutuku va-dauniyau
+\v 3 Sa qai vakasamatakia na dauniyau na cava me na caka me na kua ni yadi tani kinia vua na nona cakacaka va-dauniyau.
+\v 4 Sa qai nanumia voki lia o koya e dua na ka me caka me rawa ni ra vinakati koya voki tiko kinia na tamata.
+\v 5 Sa qai vatekivu voki lia na nona kacivi ira kece na tamata ka ra dinau tu vua na nona i liuliu.
+\p
+\v 6 Sa qai tarogia vi koya nai matai ni tamata ka dinau tu vi koya na nona i liuliu. E vica na nomu dinau? E saumia na taro ko koya ka tukunia ni dua na drau na varau waiwai olive. Sa qai tukunia vi koya me tauria lesu voki na nonai vola ni vidinadinati, dabe sobu voki lia ka vola lia vatotolo me limasagavulu.
+\p
+\v 7 E qai tarogia voki lia vua e dua, O iko, E vica na nomu sa dinautakia, qai saumia ni dua na drau na witi. Qai tukunia vua me tauria na nona i vola ni vidinadinati, dabe sobu ka vola voki vatotolo ni walusagavulu.
+\v 8 E yali ni dodonu voki lai na ka e caka ko dauniyau ia e vacerecerei koya voki lia o nona i liuliu. Era sa qaseqase cake voki lia na luvei vuravura mai vi ira voki lia na luveni rarama.
+\v 9 Au tukunia voki vi ikodou, “Dou vayagatakia nai yau yali ni dodonu me so voki kinia na nomudou i tokani, ni gauna ena yali yaga voki lia kinia na i yau, era na ciqomi ikodou voki lia ena i tikotiko e tu dei.
+\v 10 O koya voki lia e dina ena ka lailai, ena dina voki lia ena ka levu ia o koya e yali ni dina ena ka lailai ena yali voki ni dina ena ka levu.
+\v 11 Ke dou yali gona ni dina voki lia ena i yau yali ni dodonu, dou na qai niutakia vacava mo dou dina voki lia enai yau e yali ni dodonu?
+\v 12 Ke dou yali voki lia ni dina ena nona i yau e dua, “O cei ena qai solia voki lia vi ikodou na ka me nomudou?
+\v 13 E yali ni dua na dauniviqaravi me na qaravia rawa e rua na turaga, baletia ni na catia e dua ka lomania na kena i karua, se kabitia voki lia e dua ka beci voki lia na kena i karua. Dou na yali ni rawatia mo dou qaravia voki lia na Kalou ki na nomudou i yau.
+\p
+\v 14 Era rogocia voki lia tu na Farisi ni ra tamata matamata i lavo voki lia. Sa dua voki lia na ka na nodra sevaki Jisu.
+\v 15 A sa mani tukunia voki lia vi ira ko Jisu, “Ko ikodou koya ko ni vadonui ikodou voki lia ena mata ni tamata. Ia e kila voki lia na Kalou na lomamudou. “Na ka e vabibitakia voki lia na tamata e ka vasisila voki lia e mata ni Kalou.
+\p
+\v 16 E mai yala voki lia e na gauna i Joni na lawa ki na i vola ni Parofita. Me tekivu voki lia me vunautakia na vosa ni Kalou ka ra sa yali voki lia na tamata kece lia me ra lewenia.
+\v 17 E rawarawa voki lia me na takali voki ko lomalagi ki vuravura. Ka dredre voki lia me na yali ni vayacoria e dua voki lia na tiki ni lawa.
+\p
+\v 18 Na tagane e dainia na watina qai vawati voki lia, esa vibutokoci. Na tagane voki lia e vawatitakia na yalewa sa sere mai, e vi butokoci voki lia.
+\p
+\v 19 E dua voki na tagane vutuniyau e dau vaisulu lokaloka ki na lineni voki lia. E marautakia na bula vutuniyau na visiga.
+\v 20 E dua voki na dau kerekere ka dau toka voki lia i na nona matamata, ka yacana voki lia o Lasarusa. E robotia kece lia na yagona na vidikoso.
+\v 21 E dau via kania voki lia na tikitiki ni kakana ka lutu voki lia mai e na teveli ni kana ni tamata vutuniyau. Ka ra dau dramicia voki lia na koli na nona vidikoso.
+\v 22 Sa qai mate voki lia na tamata dau kerekere ka yadi koya na agilosi me lai dabe voki lia e na yasai Eparama. Ka mate voki lia na tagane vutuniyau ka lai bulu voki lia.
+\v 23 NI sa tu voki lia e nai bulubulu sa qai tucake voki ena nona vararawataki. Qai raici Eparama vata ki Lasarusa voki lia vayawa ni dabe toka e yasana.
+\v 24 Mani kacivakia yani, “Tamaqu Eparama, Ni lomani au mai. Talai Lasarusa voki lia mai me mai tonia voki lia na mua ni qaqalo e na wai, me mai vabatabata voki lia na yamequ, Ni sa tarai au voki lia vabibi na katakata ni buka
+\v 25 Ia e tukunia ko Eparaama, “Luvequ, nanumia voki lia na ka vinaka kece lia ko sotavia ena nomu bula, ia a sotavia voki lia ko Lasarusa mai vuravura na ka ca. Ia na guna koya, sa na vacegu voki lia o koya, ko sa rarawa voki lia
+\v 26 Ka kuria voki lia, Ni sa mai wasea ita voki e dua na i keli vaitamera. Yali ni rawa vi ira i vanua koya me ra dewa voki lia yani vi iko, ka yali voki lia ni na dua e dewa mai vi kimamu.
+\p
+\v 27 E qai tukunia voki lia ke sa va koya voki lia tamaqu mo ni qai talai koya voki lia kina vale nei noqu qase,
+\v 28 ni lewe lima voki lia na taciqu, me qai ki vamacalatakia vavinaka vi iratou me ratou na kakua ni mai tini voki lia ena vanua ni vivararawataki au sa mai tu kinia koya.
+\p
+\v 29 Qai saumia ko Eparaama, me ratou na qai varorogo voki lia vi Mosese vata ki ira na parofita.
+\p
+\v 30 Sa qai saumia mai na tamta vutuniyau, “Yali Tamaqu Eparaama. E ratou na qai vivutuni ni ratou raicia ni dua na tamata sa bula mai na mate voki me vunau vi iratou.
+\p
+\v 31 Qai tukunia ko Eparaama, “Kevaka voki lia eratou yali ni rogocia mai vi Mosese ki ira na Parofita, eratou yali lia ni kauwai ke dua e vaturi voki lia mai na mate.
+\c 17
+\cl Wase 17
+\p
+\v 1 E qai tukunia voki lia vei iratou nona tisaipeli ena dredre me yali yaco eso na ka ni vivatarabetaki.
+\v 2 Ena vinaka voki lia me valiligia e domona e dua na vatuqaqi me qai kolotaki voki i wasawasa, me kua voki lia ni vatarabetakia e dua vi ira na lalai koya.
+\v 3 Mo qaraunia iko, ke sa valavala ca voki lia na tacimu, vunaucia, ia kevaka sa vivutuni voki lia vosotia.
+\v 4 Ke valavala ca voki lia vakavitu vei ikonu ena dua voki lia na siga qai lesuvia mai vavitu, e dodonu mo vosotia.
+\p
+\v 5 E ratou mani tukunia voki lia na Turaga na apositolo: ni valevutakia mada na nitou vabautia.
+\p
+\v 6 E qai tukunia voki lia na Turaga kevaka voki lia na levu ni sore ni mosita na nomudou vabauta, dou rawa ni tukunia voki lia ina vunikau levu koya, mo cavutia me lai tei voki lia i wasawasa ena talairawarawa vi iko.
+\p
+\v 7 O cei vei ikodou ena tukunia vi ira nona tamata cakacaka e dau siviyara se vatawa manumanu ni lesu voki lia mai na teitei, “qai voki mai na teveli mo mai kana.”
+\v 8 Ena yali ni tukunia lia vua, varautakia e dua na ka me kana mada, daramakia mai na nomu beliti ena nomunu isulu ni varau kakana mo qaravia voki lia, oti voki lia noqu kana voki lia o iko, mo somi voki lia,
+\v 9 Ena yali vavinavinaka voki lia vua na tamata cakacaka ya ni caka na ka lia e lesi me caka, se vacava?
+\v 10 O iko voki lia, ni dou sa caka na ka kece e lesi voki vi iko, mo dou qai tukunia: kimamu dau viqaravi sa yali ni yaga voki lia, Kimamu sa caka eda dodonu voki lia me kitou caka.
+\p
+\v 11 Ena gaunisala ki Jeruisalemi ena qai via na kidrau maliwa o Samaria ki Kalili.
+\v 12 A qai curumia mai edua lia na koro, ka qai sotavia kinia e tini na tauvi vukavuka.
+\v 13 A ratou a tiko mai vayawa, ka ratou qai kailavaki mai ena domo i levu “Jisu, noqu Turaga ni lomani kimamu mai.”
+\p
+\v 14 Ni sa raici iratou ka tukunia vi iratou, “qai ka varaitaki ikodou vua.” Ena nodratou qai ratou sa savasava,
+\v 15 ka dua vi iratou, ni sa raicia ni sa vabulai, e vanadaku, vavinavinakatakia na Kalou ena domoilevu.
+\v 16 Ka lutu sobu ena yavai Jisu ena matana, ka vavinavinaka tu lia.
+\v 17 Ka saumia ko Jisu, “E yali beka ni dou lewe tini sa yali mai na lewe ciwa na vukavuka.”
+\v 18 Sa yali niu raicia e dua me lesu voki mai me mai varokorokotakia na Kalou, ko koya voki lia na kai tani koya.
+\v 19 Sa qai tukunia voki lia vua ko Jisu “mo tucake ka qai lia, sa vabulai iko voki lia na nomu vabautia.”
+\p
+\v 20 Ia ni ra tarogia na Farisi na gauna ena yaco mai kinia na matanitu, e saumia voki lia vei ira. “Ena yali voki lia ni laurai levu sara na yaco voki mai ni matanitu ni Kalou.
+\v 21 Era na yali ni tukunia voki lia, “raicia mai vakoya! Se raicia gona! Ni sa tiko maliwai ikodou voki lia na matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 22 Era qai tukunia vi iratou na tisaipeli ena yaco voki lia na gauna dou na via raicia kina e dua voki na siga ni luveni tamata, ia dou na yali ni raicia.
+\v 23 Era na tukunia, raicia i na vanua gona se raicia koya, dou kua ni qai se cici muri ira voki.
+\v 24 Ni na vavoki lia na tibi ni liva e laurai era dua na yasai lomalagi na dua voki, ena vaka voki lia na luveni tamata ena nona siga.
+\v 25 Eda na sotavia mada iliu e levu voki lia na ka rarawa ena cati koya voki lia na taba tamata koya.
+\v 26 Kenai kuri voki lia, na nona siga na luve ni tamata na va voki lia na siga ki Noa.
+\v 27 Era na kana voki lia, era somi, era vawati voki lia na tagane vata ki na yalewa me yacovia na siga e vodo kina na waqa o Noa e yaco voki lia mai na waluvu e qai varusai ira kece lia.
+\v 28 E vaka voki lia na ka e yaco ena siga i Loti, era na kana voki lia, era somi voki lia, era na volivoli, era na volivolitaki voki lia, era na teitei voki lia, era na tara vale voki lia.
+\v 29 Ia na siga ka qai tani kinia ko Loti ki Sotoma sa qai tau mai lomalagi na bukawaqa vat ki na sulufure ka qai vamatei ira kece.
+\v 30 Ena vaka voki lia kinia ena siga na rairai kinia na luve ni tamata.
+\v 31 Ena siga voki lia koya sa tiko ena delani vale ka sa tu voki lia ena lomanivale na nonai yau me kakua ni qai sobu mai me yadia voki tani ko koya sa tiko mai na were me kakua ni lesu voki.
+\v 32 Dou nanumia na wati Loti.
+\v 33 Koya yadua sa yali ni maroroya na nona bula ena vayalia, ia ko koya yadua e vayalia ena maroroya.
+\v 34 Au sa tukunia vi ikodou ena bogi koya erau na lewe rua voki lia ena dua nai mocemoce, ena kau tani voki lia e dua, ka dai tu e dua.
+\v 35 Ena lewe rua voki lia na yalewa erau na vivuke me qaqi sila, ena yadi tani e dua ka dai tu e dua.
+\v 36 Ena lewe rua voki lia na tagane me rau na tiko ena were ena yadi tani e dua ka dai tu e dua.
+\p
+\v 37 A ra sa vosa, ka tukunia vua, Evei, Turaga? A sa tukunia vi ira ko koya, ena yasana kece sa dai kinia na yago, ena soqoni vata voki lia kinia na ikeli.
+\c 18
+\cl Wase 18
+\p
+\v 1 Ia sa qai tukunia vi ira e dua na vosa vatautauvata me baletia na bibi ni nodra masu tiko lia me ra kua ni soro koso.
+\v 2 Ka tukunia: “E tiko ena dua na koro e dua na turaga ni lewa e yali ni rerevakia na Kalou, e yali voki lia ni doka na tamata.
+\v 3 E tiko voki lia ena koro koya e dua na yada e dau lai tukunia tiko vua, 'Au vinakatia me vadodonutakia na lewa vei koya e via vilewaitaki au tiko.'
+\p
+\v 4 Dua toka na gauna nona yali ni via kauwai ena turaga ni lewa, e muri sa qai tukunia e lomana, 'Au yali ni rerevakia na Kalou, au yali voki lia ni doka e dua na tamata,
+\v 5 ni sa rui visosataki au na yada koya au na raicia me tauvua na lewa dodonu, de qaiqai au na ciba voki lia ena levu ni nona vasosataki.
+\v 6 Ia qai tukunia na Turaga: 'E yali ni turaga yalododonu na turaga ni lewa, ia rogocia na ka e tukunia!
+\v 7 Me na qai yali vacava ni raicia na Kalou me caka na lewa dodonu vi ira nona sa digitakia, era tagi vua ena siga ki na bogi?
+\v 8 Au tukunia vi ikonu, ena raicia me tau vatotolo vei ira na lewa dodonu. Ia ni yaco mai na luveni tamata, ena raicia e vuravura na vabauta koya?
+\p
+\v 9 Sa qai cavutia voki lia na vosa vatautauvata koya vi ira eso era nanumia ni ra yalododonu; ra beci ira na vo ni lewe ni vanua.
+\v 10 “E rau qai cake ena valenisoro e rua na tagane me rau lai masu, e dua na Farisi ki na dua na dau kumunia na i vacavacava.
+\v 11 E tucake na Farisi qai masu lo ni tukunia, “Ikonu na Kalou vavinavinaka vi ikonu niu yali ni vataki ira na so, era dau kocokoco, era yali ni yalododonu, era dau vibutakoci, seu vataki koya na dau kumunia na i vacavacava koya.
+\v 12 Au lolo va rua ena dua na macawa, au solia nai katini ni ka kece au rawatia
+\v 13 E duri tu mai na dau kumunia na vacavacava, e yali mada lia ni tacake i lomalagi. E tavia tiko lia na sarena, e tukunia, Ikonu na Kalou, ni lomani au, niu tamata i valavala ca.
+\v 14 Au tukunia vi ikodou, e vadonui na tagane koya ni qai sobu i nona vale, e yali ni vadonuya na Farisi. Ni o koya e vacerecerei koya ena valolovirataki, o koya e vamalumalumutaki koya ena vacerecerei.
+\p
+\v 15 Era yadia ira voki lia yani na gone dramidrami vua me tarai ira, ia ni ratou raicia koya na tisapeli, ratou qai cudruvi ira mai.
+\v 16 Ia e tukunia lia o Jisu mera na yadia yani vua na gone dramidrami, e tukunia: “Daini ira na gonelailai, me ra qai mai vi au dou kua ni tarovi ira, ni ko ira koya e nodra na matanitu ni Kalou.
+\v 17 Au tukunia vadodonu vi ikodou, o koya e yali ni ciqomia na matanitu ni Kalou me vaka edua na gone lailai, ena yali sara ni curu kinia.”
+\p
+\v 18 E qai tarogi koya e dua na Turaga, ka tukunia, “Vavuvuli vinaka, na cava meu caka meu rawatia kinia na bula e yali ni mudu?”
+\p
+\v 19 Tukunia vua o Jisu: “Na cava o sa tukunia kinia niu vinaka? Yali ni dua e vinaka na Kalou lia.
+\p
+\v 20 O kila vinaka nai vunau, “Mo kua ni vibutakoci, kua ni laba, kua ni butako, kua ni bubului lasu, mo rokovi tamamu vata ki tinamu.”
+\p
+\v 21 E qai tukunia: “Na ka kece koya au se caka makawa mai niu se gone.”
+\p
+\v 22 Ni rogocia o JIsu, e qai tukunia vua: “E dua na ka ko yali ni caka: Qai lai volitakia na ka kece sa tu vi iko, solia na kena i lavo vi ira na dravudravua, ko na qai va i yau mai lomalagi, qai mai ka muri au.”
+\v 23 Ni rogocia, e dua na ka nona rarawa ni rui vutuniyau.
+\v 24 E raicia o Jisu qai tukunia: “Ena dredre sara vi ira na vailavo mera curu ki na Matanitu ni Kalou!
+\v 25 Ena rawarawa cake vua na kameli me curumia na matanicula, ena dredre vua na vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou.”
+\p
+\v 26 Era tukunia na rogocia na vosa koya: “Ko cei ena bula rawa?”
+\p
+\v 27 Sa qai saumia ko Jisu: “Na ka e dredre vua na tamata e rawarawa vua na Kalou.”
+\p
+\v 28 Sa tukunia o Pita: “Raicia! Kitou sa dania na ka e nitou me kitou muri ikonu.”
+\p
+\v 29 Ia sa qai tukunia vi ira ko Jisu: “Au tukunia vadodonu vi ikodou, e yali ni dua e dainia na vale se watina, se tacina, se nona i tubutubu, se luvena ena vu ni Matanitu ni Kalou.
+\v 30 Me na yali ni valevutakia voki lia vua ena gauna koya, ena bula yali ni mudu voki lia ena gauna se bera mai.”
+\p
+\v 31 E yadi ratou vatikitiki na lewe tinikarua qai tukunia vi ratou: 'Tou sa qai cake tiko koya i Jerusalemi me na lai vayacori kinia na ka kece era a vola na parofita me baletia na luve ni tamata.
+\v 32 Kena i varaitaki, ena soli o koya vi ira na kai vimatanitu, era na valialiai koya, era na beci qai kasuvia.
+\v 33 Ni ra kuitaki koya oti, era na qai vamatei koya, ia ena tucake voki lia ena i ka tolu ni siga.
+\v 34 Ia eratou yali ni tauria rawa na i balebale ni ka kece lia koya, e vunitakia vi iratou, eratou yali kinia ni tauria na ka e cavuti.
+\p
+\v 35 Ni volekati Jeriko yani o Jisu, e dabe toka e batinisala e dua na daukerekere ka mataboko.
+\v 36 Ni rogocia nodra mawe na lewenivanua, e mani vaqaqa se cava ya.
+\p
+\v 37 Era qai tukunia vua: “Sa qai ya o Jisu na kai Nasereci!”
+\p
+\v 38 Ni rogocia, sa qai kaci yan: “Jisu, na Luvei Tevita, ni lomai au!”
+\v 39 Era karaci koya na liu tiko me tikolo, ia sa qai rogolevu ga na domona: “Luvei Tevita, ni lomani au.”
+\p
+\v 40 E tu va dua o Jisu ka varotia me ra yadi koya yani vua. Ni sa voleka yani na tamata mataboko, sa qai tarogia o Jisu:
+\v 41 “Na cava ko vinakatia meu caka vi iko?” E saumia: “Turaga, au gadrevia meu rai rawa mada lia.
+\p
+\v 42 Sa qai tukunia vua o Jisu mo rai sa vabulai iko na nomu vabauta.”
+\v 43 E rai ena gauna vata lia koya ka mani muri Jisu sara yani, ka valagilagia na Kalou. Ni ra raicia na lewenivanua, era vacaucautakia voki lia na Kalou.
+\c 19
+\cl Wase 19
+\p
+\v 1 A sa curu voki lia ki Jeriko ko Jisu ka sa qai sara yani.
+\v 2 Raicia, e dua na tamata na yacana o Sakiusa. E nodai liuliu na dau kumuni vacavacava ka sa vutuniyau voki lia.
+\v 3 Sa tovolea me raicia se o cei o Jisu, ia sa yali ni raicia rawa ni sa lewe levu na tamata baletia ni sa lekaleka voki lia.
+\v 4 Ia sa cici sara ki liu vi ira na lewe levu ka kabatia cake e dua na vunilolo me raici Jisu, baletia o Jisu sa varau qai sivitia na sala koya.
+\v 5 Ena gauna sa yacovia kinia o Jisu na vanua koya, sa rai cake ka tukunia vua, “Sakiusa, vatotolo, mo siro sobu mai, au na tiko i na nomu vale ena siga ni kua.”
+\v 6 Ia sa qai sobu mai vatotolo ka kidavaki koya ena marau.
+\v 7 Na gauna e raicia kinia na lewe levu, era sa vosa kudrukudru, ka tukunia, “Sa qai ko koya ka sikovia e dua na tamata i valavala ca.”
+\p
+\v 8 Sa qai tucake o Sakiusa ka tukunia vua na Turaga, Raicia, Ikonu na Turaga, au na wasea vimama na noqu yau vi ira na dravudravua, ia kevaka au sa lawakitakia e dua na tamata ena dua na ka, au na vaisosomitakia vava.”
+\p
+\v 9 Sa qai tukunia o Jisu vua, “Sa yaco na bula ki na vale koya ena siga koya baletia ni sa luvei Eparama o koya koya.
+\v 10 Ni sa qai na Luveni tamata me vaqara ka vabula na tamata sa yali.”
+\p
+\v 11 Ena gauna era rogocia kinia na veika koya, sa tomania na nona vosa ka tukunia e dua na vosa vatautauvata, baletia ni sa voleka ki Jerusalemi, ka ra nanumia ni sa voleka basika vasauri na matanitu ni Kalou.
+\v 12 Ko ya na vuna sa tukunia voki lia, e dua na tamata sa qai ki na dua na vanua yawa me qai buli me tui, ka me qai lesu voki mai.
+\v 13 Sa qai kacivi iratou na nona tamata ka soli vi iratou e ya tini na paodi, ka tukunia vi ira, “Dou caka volivoli tiko ka yacovia na noqu qai voki mai.'
+\p
+\v 14 “Ia era sa cati koya ka ra tala e dua na mata me muri koya, ka tukunia vua,” Kitou sa yali ni vinakatia me lewai kitou tiko ko koya koya.'
+\v 15 Ia ni sa lesu voki mai ko koya, sa vakaroti ira na nona tamata cakacaka ka solia vi ira na paodi me ra qai mai vua, ka me tarogia vi ira e vica na tubu era sa rawatia mai ena nodra vivoli.
+\p
+\v 16 Sa qai qai mai ko koya sa liu, ka tukunia, Ikonu na Turaga, sa tini voki na paodi au sa rawatia mai.'
+\p
+\v 17 “Sa qai tukunia vua ko koya, Vinaka valevu na cakacaka, ka tamata dau cakacaka; ia ko sa dina ena ka e lailai sara, mo lewa na koro e tini.'
+\p
+\v 18 “Sa qai mai na kena i karua, ka tukunia, “Ikonu na Turaga, sa lima voki lia na paodi au sa rawatia mai.
+\p
+\v 19 “Sa tukunia vua na Turaga, 'Mo lewa voki e lima na koro.'
+\p
+\v 20 “Sa qai voki mai e dua, ka tukunia, “Ikonu na Turaga, raicia na nomuni paodi koya au sa maroroya, niu sa maroroya ena dua nai tavoi:
+\v 21 ni'u sa rerevaki ikonu baletia ikonu sa tamata dredre: ko sa tauria cake na ko sa yali ni dainia sobu, ka tamusukia na ka ko ni sa kaburakia.'
+\p
+\v 22 “Sa tukunia na Turaga vua, 'Au na lewai iko ena nomu vosa ko sa vosatakia. Ko sa kila niu sa tamata dredre, baletia au na tauria na ka e yali noqu ka tamusukia na ka au sa yali ni kaburakia.
+\v 23 Ia na cava ko sa yali ni dainia kinia na noqu i lavo ki na baqe, me'u mai tauria voki ki na kena tubu na gauna au lesu mai kinia?'
+\v 24 Sa tukunia na Turaga vi ira na lewe levu. 'Yadia tani mai vua nai paodi, ka solia vua na tamata sa rawatia e tini na paodi.'
+\p
+\v 25 A ra vosa kudrukudru na lewe levu, 'Ikonu na Turaga, sa levu na nona i lavo!'
+\p
+\v 26 “Au sa tukunia vi ikodou, o koya yadua sa tu vua na ka, ena soli valevu vua, ia ko koya sa yali ni tu vua e dua na ka, ena yadi tani mai vua.
+\v 27 Ia ko ira na noqu meca, era yali ni vinakatia meu lewai ira, yadi ira mai ka vamatei ira e mataqu.”
+\p
+\v 28 Na gauna sa tukunia oti kinia na veika kece lia, sa qai sara i liu, ka qai cake ki Jerusalemi.
+\v 29 Ena gauna era sa voleka kinia ki na koro ko Pecifaki vata ki Pecani, ka voleka voki lia ki na ulunivanua ni violive, sa tala e rua na nona tisaipeli,
+\v 30 ka tukunia, “Drau qai ki na koro ka taravia. Ia ni drau curu kinia, drau raicia e dua na luve ni asa sa vesu ka sa yali tu ni vodoki. Serekia ka yadia mai vi au.
+\v 31 Ia kevaka e dua sa tarogi iko, 'A cava drau sa serekia kinia luve ni asa?' drau tukunia vaka ko ya, Ni sa yaga vua na Turaga.
+\v 32 Ia rau sa qai na tisaipeli e rua ki na koro ka raicia na asa, me vaka sa tukunia vi rau ko Jisu.
+\p
+\v 33 Ena gauna rau sa tekivu serekia kinia na asa, sa tarogi rau nai kenai taukei, “Na cava drau sa serekia kinia na nitou asa?”
+\p
+\v 34 A rau saumia, “Sa yaga vua na Turaga.”
+\v 35 Ia rau sa yadia sara mai na asa vi Jisu, ka tevukia na nodrau i sulu ena dela ni asa, ka vavodoki Jisu kinia.
+\v 36 Ia ni sa qai tu ko koya, era sa tevukia na nodrai sulu ena sala levu.
+\p
+\v 37 Ia ni sa qai volekatia na ulunivanua ni violive, sa vatekivu na tisaipeli kece lia era lewe levu me ra reki, ka varokorokotakia na Kalou ena domo i levu ena vuku ni cakacaka mana era sa raicia oti ni sa caka o Jisu.
+\v 38 Ka tukunia, “Sa kalougata o koya na Tui sa qai mai ena yaca ni Turaga! Ka tu mai lomalagi na vivinakati vata ki na varokoroko e na viyasana e cake sara!”
+\p
+\v 39 Eso vi ira na Farisi vi ira na lewe levu era sa tukunia vua, “Vavuvuli, vunauci ira na nomu tisaipeli me ra kakua ni tukunia tiko na veika ko ya.”
+\p
+\v 40 Ia sa qai saumia ka tukunia ko Jisu, “Kevaka era sa galu na tamata koya, era na vosa na vivatu ko ya.”
+\p
+\v 41 Ia ni sa toro voleka yani ki na koro ko Jerusalemi ko Jisu,
+\v 42 sa tukunia, “Kevaka ko a kila na siga ni kua, ia ko iko lia, na veika ena yadia mai vi iko na vacegu! Ia ka sa vuni lia mai na matamu.
+\v 43 Ni na yaco mai na siga, ena viribaiti iko voki lia kinia ko ira na nomu meca, ka buku na druadrua, ka kaba na koro mai na viyasana kece lia.
+\v 44 Era na basukia na bai ni koro ka vacacania na kece lia, ka na vamatei iko vata ki ira na luvemu. Era na yali ni vo vi iko na vivatu vitaqataqai; Sa yaco na ka koya baletia ni dou sa yali kila rawa na gauna ena qai mai kinia na Kalou me vabulai iko.
+\p
+\v 45 Sa qai curumia na valenisoro ko Jisu ka vatekivu me vatalai ira na vivoli tu kinia,
+\v 46 sa tukunia vi ira, “Ni sa volai, 'Na noqu vale na vale ni masu,' ia ko ni sa vukicia me nodra qara na daubutako.”
+\p
+\v 47 Sa qai vatavuvuli ena visiga ko Jisu ena valenisoro. Era sa vaqara eso na sala ko ira na bete levu, ko ira voki lia na vunivola ki ira eso na nodra i liuliu na kai Jiutia me ra vamatei kinia.
+\v 48 Ia era sa yali ni raicia rawa e dua na kena sala baletia era varorogo matua vi koya o ira na tamata.
+\c 20
+\cl Wase 20
+\p
+\v 1 A sa yaco na siga koya, ni sa vavulici ira tiko na tamata ko koya ena valenisoro, ka vunitakia na i tukutuku vinaka, era sa qai mai na bete levu vata ki na vunivola vata ki na qase,
+\v 2 a ra sa tarogi koya, tukunia mai vi kitou, se ko sa lesi mai vi mo caka na veika ko ya? Se ko cei sa solia vi iko na i lesilesi ko ya?
+\p
+\v 3 A sa vosa ko koya, ka tukunia vi ira, Au na tarogi iko voki lia ena dua na ka; ia dou tukunia mai vi au;
+\v 4 Na vipapitaisotaki nei Joni, sa vu mai Lomalgi, se vu mai na tamata?
+\p
+\v 5 A ra sa vivosakitakia vataki ira, ka tukunia, “Kevaka eda na tukunia, 'Ni sa mai lomalagi,' Ia na cava dou sa yali ni vabauti au kinia?'
+\p
+\v 6 Ia kevaka eda sa tukunia, 'Mai vua na tamata,' era sa na vaviriki ita na vatu ko ira kece lia na tamata; ni ra sa vadinatia ni sa parofita ko Joni.
+\v 7 Era sa saumia ni ra sa yali kila na vanua se sa qai mai vi.
+\p
+\v 8 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “Au yali voki lia ni varaitakia vi ikonu se kaukauwa cava au sa caka kinia na veika kece lia.”
+\p
+\v 9 Sa qa tukunia ko koya na vosa vatautauvata ko ya vi ira na tamta: sa dua na tamata sa teivakia e dua na were ni vaini, la lisitakia vi ira eso nai vatawa ni were, ka qai sara vayawa kina dua tani ka tiko vadede kinia.
+\v 10 Ia ni sa yaco na kena sa tala ko koya e dua na nona tamata vi ira nai vatawa me ra solia vua eso vua ni vaini, Ia era sa yaviti koya nai vatawa ni were, ka vatalai koya tani ka yali na e yadia.
+\v 11 Sa qai tala voki ko koya e dua na nona tamata ka ra sa yaviti koya voki lia, ka vamaduatakia, ka vatalai koya tani ka yali ni yadia e dua na ka.
+\v 12 Sa qai tala voki lia nai katolu ni nona tamata ka ra sa vamavoatakia, ka ra vatala tani.
+\v 13 Sa qai tukunia na turaga nai taukei ni were ni vaini, 'A cava me'u caka? Au na tala na luvequ lomani. Ena rawa ni ra dokai koya.'
+\p
+\v 14 “Ia ni ra sa raicia nai vatawa ni were, era sa vivosaki vaka ira, ka tukunia, 'Ko koya ko ya nai taukei ni were mai muri. Tou vamatei koya ka me nodatou na vanua.'
+\v 15 Era sa vatalai koya tani ki na i bili ni were ka vamatei koya. Se cava ena caka nai taukei ni were ni vaini vi ira?
+\v 16 Ena qai qai mai ka varusai ira nai vatawa ni were, ka solia na were ni vivaini ki na so voki nai vatawa ni were.” Ena gauna era sa rogocia kinia nai tukutuku, era sa tukunia, “Me yali ni yaco vaka kinia!”
+\p
+\v 17 Ia sa raici ira ko Jisu, ka tarogia, “Na cava nai balebale ni ka sa volai: 'Na vatu ka besetakia na matai ni vale sa yaco me vadei ni tutu ni vale'?
+\p
+\v 18 Ko ira voki lia era lutu ni dela ni vatu koya, ena dasila kinia, ia ko koya ena lutukia, ena vurumemea.”
+\p
+\v 19 Era sa qai via tauri koya na bete levu ki ira vunivola ena gauna ko ya, ni ra sa kila ni sa cavutia tiko na vosa vatautauvata baleti ira. Ia era sa rerevaki ira na lewe levu.
+\v 20 A ra sa varaici koya vamatua, ka ra tala eso na tamata me nodra yamata vuni me ra veretakia, a ra sa rairai me vatakia tamata yalododonu, ka ra varogocia na nona vosa nei Jisu, de rogocia kinia eso nai tukutuku ni vivacalai me rawa ni ra beitaki koya kinia, era sa vinakatia me ra soli koya vua na Kovana ni vanua ya.
+\v 21 A ra sa tukunia vua, “Vavuvuli, kimamu sa kila ni Ikonu sa tukunia ka vatavuvukitakia na ka dodonu, Ikonu sa yali vinakatia vailoa lia e dua na tamata, ia ko sa vulicia na ka dina me baletia na nona sala na Kalou.
+\v 22 Sa tara na soli vacavacava vi Sisa, se yali?”
+\p
+\v 23 Ia sa kila vinaka ko Jisu na nodrai lawaki, ka tukunia vi ira,
+\v 24 Varaiatakia mai vi au e dua na tiki ni siliva ni Roma. Nai vatakarakara ki na yaca i cei sa tu kinia?” A sa tukunia, “Sisa.”
+\p
+\v 25 Sa qai tukunia vi ira ko koya: Mo dou solia lia vi Sisa na ka sa nei Sisa, ka solia lia vua na Kalou sa ka sa nona Kalou.”
+\v 26 A ra sa yali ni raicia rawa e dua na ka ca ena nona vosa e matadra na tamata, ia a ra kurabui kece lia ena nona saumia na nodra vatataro, ka ra sa galu.
+\p
+\v 27 Era qai qai mai vua nai tokani i Setoki, ko ira sa tukunia ni sa yali na dua na tucake voki mai na mate,
+\v 28 a ra sa tarogi koya, ka tukunia, “Vavuvuli, o Mosese sa vola oti vi kimamu na kai Jiutia, kevaka sa mate e dua na tagane sa vawati ka yali na luvena, sa dodonu me tauiri na wati tuakana me watina e dua na tacina ka vakawa me nei tacina sa mate.
+\v 29 Eratou lewe vitu na vitacini tagane ka sa vawati ko na ulumatua, ka sa yali ni dua na nona kawa.
+\v 30 Ka yali voki vakawa kinia na kena i karua.
+\v 31 A sa vamautakia na yalewa na kena i ka katolu, ka ratou sa mate vadua kece lia na lewe vitu ka yali ni valuveni.
+\v 32 Sa qai mate voki lia emuri na yalewa.
+\v 33 Ia kevaka sa dina ni na bula voki ko ira na tamata sa mate, ko cei vi iratou na vitacini sa na watina na yalewa ko ya? Ni sa vawati ko koya vi iratou kece lia na vitacini e vitu.”
+\p
+\v 34 A sa tukunia ko Jisu vi ira, “Ena vuravura ko ya, sa ia na vimusumusuki me ra vawati.
+\v 35 Ia ko ira era ganiti ira me ra rawatia na bula ena vuravura vou, ki na tucake voki mai, era na yali ni vawati se vimusumusuki me ra vawati.
+\v 36 Ni ra sa yali voki ni mate. Era sa tautauvata ki na agilosi. Era sa luve ni Kalou, ni ra tucake voki mai na mate.
+\v 37 Ia ni ra vakaturi cake voki ko ira na mate, sa varaitakia ko Mosese mai na vunikau sa kama, a sa vatoka kinia na Turaga ko Mosese me ko koya na Kalou Eparaama, na Kalou i Aisake, ki na Kalou Jekope.
+\v 38 Ni sa yali ni nodra Kalou na mate ko koya, baletia era sa bula kece lia vua na Kalou.”
+\p
+\v 39 Sa qai saumia eso na vunivola, “Vavuvuli, ikonu sa vosa vinaka.”
+\v 40 Era sa yali ni doudou me ra tarogia vua e dua voki na ka.
+\p
+\v 41 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Era tukunia vacava ni sa luvei Tevita na Karisito?
+\v 42 Sa tukunia ko Tevita ena i Vola ni Same, Sa tukunia na Turaga vua na noqu Turaga, Mai dabe ena yasaqu i matau,
+\v 43 me yacovia ni'u sa vamalumalutaki ira na nomu meca me ra i tutu ni yavamu.'
+\p
+\v 44 Ia sa vatokai koya ko Tevita me 'Turaga,' me qai luvei Tevita vacava na Mesaia?”
+\p
+\v 45 Ia ni sa varorogo tiko na lewe levu, sa qai tukunia vi iratou na nona tisaipeli,
+\v 46 “Dou qarauni ikodou mai vi ira na daunilawa, ka ni ra sa dau vinakatia na qai voli ena sulu balavu, ka ra vinakatia na vikidavaki ena rara ni vivoli, ki na i dabedabe e cake ena vivalenilotu ki na vitikotiko vaturaga ena gauna ni kana magiti.
+\v 47 Era sa dau kovea vailawaki na vivale na yada dravudravua, ka ra vivakaisini voki lia ena nodra masu balavu. Na ka ko ya ena bibi valevu sara kinia na kedrai totogi.”
+\c 21
+\cl Wase 21
+\p
+\v 1 A sa raici ira na vutuniyau ni dainia na nodra soli ena kena kato.
+\v 2 A sa raicia voki lia e dua na yada dravudravua ni dainia e rua nai lavo lailai.
+\v 3 A sa tukunia ko koya, au sa tukunia vaidina vi ikodou, Na yada dravudravua koya sa dainia valevu, mai vi ira kece lia.
+\v 4 Era sa soli mai na ka e vuabale vi ira. Ia na yada gona, mai na nona dravudravua, sa dainia kece sara lia nai yau me bula kinia.
+\p
+\v 5 Ia ni sa tukunia na vale ni soro ko ira eso, ni sa vaiukuukutaki ena vivatu vinaka vata ki nai solisoli, sa tukunia ko koya.
+\v 6 Na veika koya, dou sa raicia, ena yaco na siga ena yali ni vo voki e dua na vatu vitaqataqai, ena talarakia sobu kece lia.
+\p
+\v 7 A ra sa tarogi koya, ka tukunia, “Vavuvuli, ena yaco ni naica na veika koya? Ia ka cava na kenai vatakilakila ni sa voleka lia ni na yaco mai kinia na ka koya?
+\p
+\v 8 A sa tukunia ko koya, dou qarauni ikodou vinaka de dou na vacalai: ni ra na lewe levu era vacacavutaki au, ka tukunia, koi au lia. Ko koya, a sa qai toro voleka na kena gauna: mo ni kua ni muri ira voki.
+\v 9 Ia ni dou sa rogocia nai tukutuku ni valu, se na visei, kakua ni kidroa: ni sa dodonu me yaco mada e liu na veika koya: ia sa yali ni voleka sara nai vataotioti
+\v 10 Sa qai tukunia vi ira koya, ena vibolebolei na vanua eso vata ki na matanitu eso:
+\v 11 Ia na tavuki valevu na vivanua eso, ena tubu voki lia na dausiga vata ki na mate ca; ia ena rairai eso na ka dauvivarerei ka so nai vatakilakila levu mai lomalagi.
+\v 12 Ia ni se bera ni yaco na ka kece lia koya era na tauri ikodou, ka vacacani ikodou, ka soli ikodou kinia vivalenilotu vata ki na vale ni vivesu, ia dou na yadi ki na matadra na tui vata ki na kovana ena vuku ni yacaqu.
+\v 13 Ia na ka ena yaco me nomudou i vaidinadina.
+\v 14 O koya mo dou qai vataudeitakia na lomamudou, mo dou kakua ni vananumia mada e liu na ka mo dou tukunia.
+\v 15 Niu na solia vi ikodou na gusu vata ki na vuku, ena yali kinia na nomudou meca ena viletitakia rawa, se voratia.
+\v 16 Ia era na soli ikodou yani na nomudou qase vata ki tamamudou vata ki ira na kai nomudou vata ki na wekamudou a ra na vavunia na mate eso vei ikonu.
+\v 17 Ia ena cati ikonu na tamata kece lia, ena vuku ni yacaqu.
+\v 18 Ia ena yali ni rusa e dua na drau ni ulumudou.
+\v 19 Dou na maroroya na yalomudou ni dou na vosotia.
+\p
+\v 20 Ia ni dou sa raicia ni sa buki na druadrua mai Jeruisalemi mai vi ira na mataivalu eso, dou kila kinia ni sa qai voleka na kena ca sara.
+\v 21 Me qai tuba voki i ulunivanua ko ira era tiko e Jutia, ia ko ira sa tiko e loma me ra qai tani; me kakua voki lia ni curu mai kinia ko ira sa tiko ena viyasana ki vanua.
+\v 22 Ni sa gauna ni visausaumi koya, me vayacori kece kinia na ka sa volai.
+\v 23 Ka na ca vi ira na bukete vata ki ira era vasucumia na gone ena gauna koya! Ni na ca valevu sara na vanua, a ra na cudruvi valevu na tamata koya.
+\v 24 A ra na vamatei enai selewau, a ra na yadi vabobula ki na vivanua: a ra na butuki Jeruisalemi sobu ko ira na vimatanitu, me yacovia nai vataotioti ni nodra gauna ni vimatanitu.
+\p
+\v 25 Ena qai tu nai vatakilakila eso e na mata ni siga vata ki na vula vata ki na vikalokalo, a ra na ca e vuravura, ni ra na kidroa ena kena vadugu na wasaliwa ki na biau.
+\v 26 Ena kania voki na yatedra na tamata na rere, ni ra warakia na veika sa voleka ni yaco e vuravura: ni na vitosoyaki ki na veika kaukauwa ni lomalagi.
+\v 27 Ia era sa qai raicia na luve ni tamata ni sa qai mai ena o ena kaukauwa vata ki nai ukuuku levu.
+\v 28 Ia ni sa vatekivu me yaco na veika koya, dou tucake ka vosa vagalegalei ikodou ni sa voleka ni vabulai.
+\p
+\v 29 A sa vosatakia vi ira e dua na vosa vatautauvata: raicia na lolo, ki na vikau kece lia;
+\v 30 Ni ra sa tubu, dou sa raicia ka kila kinia vakai ikonu ni sa voleka na vulai katakata.
+\v 31 Sa vavoki lia kinia koi ikonu, ni dou sa raicia na kena yaco na veika koya, dou na kila kinia ni sa voleka na matanitu ni Kalou.
+\v 32 Au sa tukunia vamatata vi ikonu, ena yaco mada e liu na ka kece lia, ena yali ni takali na tabatamata koya: E
+\v 33 na takali ko lomalagivata ki vuravura, ia na noqu vosa ena yali ni takali.
+\p
+\v 34 Ia dou qarauni ikodou vavinaka, de dua na siga sa bibi kinia na yalomudou ena kakana, vata ki na daumateni, vata ki na lomaocaoca ena veika ni bula koya, ka yaco vakidacala kinia vi ikodou na siga koya.
+\v 35 Ni sa va nai cori ni yaco vi ira kece lia era sa tiko e delai vuravura taucoko.
+\v 36 O koya mo dou qai vatawa, ka masu tiko lia, mo dou vabau kinia mo yaga me bula mai na ka kece lia koya ena yaco mai, ka tu e mata ni luve ni tamata.
+\p
+\v 37 A sa vatavuvuli tiko ko koya ena vale ni soro ni sa siga, ia ni sa bogi sa qai yani ka moce e ulu ni vanua sa vayacani kinia na violive.
+\v 38 A ra sa qai mai vua na lewe levu ki na valenisoro ni sa savulaci caca, me ra rogoci koya.
+\c 22
+\cl Wase 22
+\p
+\v 1 A sa voleka na gauna ni Solevu ni Madrai Yali ni Vatubu, ka sa vatokai na kana vata ni qai-sivia.
+\v 2 A ra sa vinanuyakia ko ira na bete levu vata ki na vunivola e dua na sala me ra vamatei koya kinia, ni ra rerevaki ira na tamata
+\v 3 Sa qai curu ko Setani ki na loma i Jutasa, o koya sa yacana voki lia ko Isakarioti, a sa dua vi ira na lewe tinikarua na tisaipeli.
+\v 4 A sa qai ko Jutasa ka vivosaki vata ki ira na bete levu vata ki ira na i liuliu ni valenisoro se me na vatakilai Jisu vacava vi ira.
+\v 5 A ra sa reki ka ra yalatakia me soli vua nai lavo.
+\v 6 A sa vadonuya ko koya, ka sa qai warakia e dua na gauna vinaka me solia koya kinia vi ira, ni ra se tu tani na lewe levu.
+\p
+\v 7 Sa qai yaco mai na siga ni madrai yali ni valeveni, ka dodonu me vamatei voki lia na lami ni kana vata ni qai-sivia.
+\v 8 Io ko Jisu sa talai Pita vata ki Joni, ka tukunia, “Mo drau qai ka varautakia na kakana ni qai sivia me da kana.”
+\p
+\v 9 A ra sa tukunia vi Jisu, “Evei na vanua ikodou sa vinakatia me kirau varau kinia?”
+\p
+\v 10 A sa saumia vi ira, “Raicia, ni drau sa curu ki na koro drau na sota kaya e dua na tamata sa cola tu e dua na saqa wai, muri koya ki na vale sa curu kinia ko koya.
+\v 11 Ka tukunia vua nai taukei ni vale, Nai Vavuvuli sa tukunia vi iko, “I vei na nodra tikinia na vulagi, na vanua au kana vata kinia vata ki iratou na tisaipeli?”
+\v 12 Ena qai vatakila vi kodrau e dua na vanua e lala levu tu ena taba vale i cake ia ka sa vaiyaya vinaka tu. Drau varau kinia.”
+\v 13 Io e rau sa qai, ka raica na veika kece lia sa tukunia vi rau ko Jisu. Ia rau sa varautakia na kakana ni kana vata ni qai-sivia.
+\p
+\v 14 Ni sa yaco mai na gauna ni kana vata ni qai-sivia, sa qai mai ko JIsu ka dabe vata ki iratou na tisaipeli.
+\v 15 Ia sa qai tukunia vi iratou, “Au sa vinakatia valevu me'u kana vata ki ikodou ena qai-sivia ko ya ni bera niu mate.
+\v 16 Au sa tukunia vi ikodou, au na yali ni kana voki me yacovia ni sa vataucokotaki na matanitu ni Kalou.”
+\v 17 Ia ko Jisu sa tauria e dua na bilo, ni sa vavinavinaka oti, ka tukunia, “Dou tauria ko ya, ka viwaseitakia vi ikodou.
+\v 18 Niu sa tukunia vi ikodou, Au na yali voki ni gunuvia na vua ni vaini me yacovia ni sa qai mai na matanitu ni Kalou.”
+\v 19 Ia sa qai tauria na madrai, ka vavinavinakatakia, ka dovia, solia vi iratou na tisaipeli, ka tukunia, ko ya na yagoqu, ka sa soli vi ikodou. Dou caka ka dau vananumi au kinia.”
+\v 20 A sa qai tauria voki lia na bilo ni sa oti na i varaiyavi, ka tukunia, “Ko ya na bilo vou ni noqu viyalayalati ni noqu dra, sa livirakia vi ikodou.
+\v 21 Ia dou raicia, sa tu vata ki au ena teveli na liga i koya sa soli au yani.
+\v 22 Ia sa qai na luve ni tamata me vaka sa lesi, ia ka ca vua na tamata gona sa soli koya yani!”
+\p
+\v 23 Era sa qai vitarogitakia vakai ira se ko cei beka vi ira ena caka na ka koya.
+\p
+\v 24 Ia era a vileti voki lia e liu se ko cei vi ira ena cavuti me uasivi cake.
+\p
+\v 25 A sa tukunia vi ira ko koya, Era sa lewai ira na vimatanitu ko ira na nodra tui; ia ko ira sa vitalia vi ira, era sa vatokai me daucaka vinaka.'
+\v 26 Ia dou kakua ni vakinia ko ikodou. Io, ko koya vi ikodou sa levu cake, me sa vaka lia na gone, ia ko koya sa turaga me vataki koya sa dauviqaravi.
+\v 27 Ko cei vi rau sa uasivi cake, ko koya sa tiko me kana se ko koya sa dauviqaravi? E yali ni ko koya sa dabe ena teveli? Ia au sa maliwai ikodou na dauviqaravi.
+\p
+\v 28 Ia ko ikodou lia dou sa dau tiko vata ki au ena noqu vosotia na dau vivatovolei.
+\v 29 Au sa solia vi ikodou e dua nai varau, me vaka sa solia vi au ko tamaqu,
+\v 30 ka rawa ni ko kana ka gunu ena teveli ena noqu matanitu vata ki koya sa dabe ni viliutaki ka vatulewatakia na yavusa Isireli.
+\p
+\v 31 “I Saimoni, I Saimoni, qaraunia, sa kerei iko oti ko Setani me vatovolei iko me vaka na witi.
+\v 32 Ia ka'u sa masulaki iko, me kakua ni malumalu na nomu vabauta: ia ni ko sa saumaki voki, mo vataudeitaki ira na wekamu.”
+\p
+\v 33 Sa qai tukunia vua ko Pita, Turaga, au sa varau me'u qai vata ki ikodou ki na valenivesu vata ki na mate voki lia.
+\p
+\v 34 A sa saumia ko Jisu, “Au sa tukunia vi iko, Pita, ni sa bera ni tagi na savulaci na toa, ko na cakataki mada vatolu na nomu kilai au.
+\p
+\v 35 A sa tukunia ko Jisu vi ira, Ni’u a talai ikodou lowa ka yali na nomudou taga ni lavo, se na taga ni vaqa, se nai vava, dou a dravudravua li e na dua na ka? A ra sa tukunia, E yali.
+\p
+\v 36 Sa qai tukunia ko koya vi ira, Ia ni kua, ko koya sa tu vua na taga i lavo, me yadia, me va vokia kinia na taga kakana: ia ko koya sa yali vua nai seleiwau, me volitakia na nonai sulu, ka volia kinia e dua.
+\v 37 Ni'u sa tukunia vi ikodou, e dodonu me vayacori vi au na ka sa volai vaka ko ya, sa wili vata ki ra na tamata ca.' Ni sa vayacori sara me oti na veika kece lia ena vukuqu.
+\p
+\v 38 Ia ra mani tukunia, Turaga, raicia, e rua lia nai seleiwau ko ya.” A sa qai saumia vi ira, “Sa rautia”
+\v 39 A sa qai ki tautuba, qai me vaka na nonai valavala, ki na ulunivanua ni violive, as muri koya ko ira na nona tisaipeli.
+\v 40 Ia ni ra sa yaco ki na yasana gona, sa tukunia vi ira ko Jisu, “Dou vatawa ka masu me kakua ni warai ikodou na meca.”
+\v 41 A sa qai tani vayawa mai vi ira me vaka ni viritakia e dua na vatu, sa tekiduru sobu ka masu.
+\v 42 Ka tukunia, Tamaqu, kevaka ikonu sa vinakatia, ni yadi tani vi au na bilo gona: ia me yaco lia na nomuni lewa.
+\v 43 Ia sa rairai mai vi koya e dua na agilosi mai lomalagi, a sa mai vakaukauwataki koya. Ia ni sa yaluma sara, sa masu vagumatua cake kinia:
+\v 44 ia na nona buno sa vaka na titiri ni dra ni sa lutu ki na qele.
+\v 45 Ia ni sa tu cake voki mai na masu, sa qai vi ira na tisaipeli ka raicia ni ra sa moce baletia ni sa rarawa na lomadratou
+\v 46 ka tarogi ira ko koya, dou sa moce ena vuku ni cava? Dou tu cake ka masu, me kakua ni rawai ikodou na vere.”
+\p
+\v 47 Ni sa vosa tiko ko Jisu, raicia, e dua nai lawalawa era sa basika vata mai ki Jiutasa, e dua vi iratou na lewe tinikarua, ka liutaki ira. Sa qai volekati Jisu ka regucia,
+\v 48 sa tukunia vua ko Jisu, I Jiutasa, ko sa varaitakia na Luve ni Tamata ena dua nai regu?”
+\p
+\v 49 Ko ira era sa tiko vavolivoliti Jisu sa raicia na ka gona, era sa tukunia, “Turaga, me kimamu tatalaki ira ena i seleiwau?”
+\v 50 Ka sa dua vi ira sa yavitia na nona tamata na bete levu, ka takia tani na daligana i matau.
+\p
+\v 51 Sa tukunia ko Jisu, “Sa rautia!” Ka tara na daligana na tamata ko ya ka vabula.
+\v 52 Sa qai tukunia ko Jisu vi ira na bete levu, vi ira turaga ni valu ni valenisoro vata ki ira na qase era sa qai mai vakaukauwa vua, “Au kurabui ni dou sa qai mai vi au vata nai seleiwau ki nai wau mo dou mai vesuki au, me vaka na daubutako?
+\v 53 Au dau tiko vata ki ikodou ena valenisoro ena visiga, dou sa yali ni tovolea mo dou vesuki au! Ia ena gauna ko ya dou caka na ka sa yaga vi ikodou. Ia na nomudou gauna koya vata ki na kaukauwa ni butobuto.”
+\p
+\v 54 A ra tauria vakaukauwa, ka yadi koya tani ki na nodra vale na bete levu. Ia sa muri vayawa mai ko Pita.
+\v 55 Ia ni sa waqacia na buka ena rara ni mata ni vale, ka ra sa tiko sobu vata ki Pita.
+\v 56 Ia e dua na vada sa raici koya ni sa dau tiko voleka ki na buka, a sa varaici koya matua, ka tukunia, Ko koya voki lia koya ka dau tiko kaya.
+\p
+\v 57 A sa cakitakia ko Pita, ka tukunia, Yalewa, au sa yali ni kilai koya.
+\p
+\v 58 A sa dede valailai lia sa dua tani voki sa raici koya, ka tukunia, “Ko iko voki lia e dua vi ira. A sa tukunia ko Pita, Ko iko, e yali ni koi au.
+\p
+\v 59 Sa oti voki e dua na yauwa sa mai tarogia vamatua ka tukunia. “Sa dina lia sa tiko kaya ko koya koya, ni sa kai Kalili.”
+\p
+\v 60 Ia ko Pita sa tukunia, “Ko iko, au sa yali ni kila na ka ko sa tukunia.” Ia ni sa vosa tiko ko koya, sa tagi sara na toa.
+\p
+\v 61 A sa vuki na Turaga, ka varaici Pita. A sa nanumia ko Pita na vosa ni Turaga, ni sa tukunia vua, Ni a bera ni tagi na toa, ko na cakitaki au mada vatolu.
+\v 62 A sa qai ki tautuba ko Pita ka tagi valevu sara.
+\p
+\v 63 Ia ko ira na tamata era sa tauri Jisu, era sa valialiai koya ka vacukia.
+\v 64 Ia ni ra sa tabonakia na matana, ka tarogia, ka tukunia, Tukunia mai se ko cei sa sabici iko.
+\v 65 Ia ka levu voki na ka era sa tukunia ni ra sa vosavacacatakia.
+\p
+\v 66 Ia ni sa yaco me siga na vanua, era sa soqoni vata ko ira na nodra qase na tamata vata ki ira na bete levu vata ki ira na vunivola, era sa yadi koya ki na vale ni vilewai,
+\v 67 ka tarogia, O iko na Karisito, se yali tukunia mai vi kimamu,” Ia sa tukunia vi ira, “Kevaka au na tukunia vi ikodou, ikodou na yali ni vabautia,
+\v 68 ia kevaka au na tarogia vi ikodou, ikodou na yali ni saumia.
+\v 69 Ia na gauna ko ya, na Luve ni Tamata ena dabe ena liga i matau ni Kalou kaukauwa”
+\v 70 Era sa tukunia kece, “Kevaka ko sa Luve ni Kalou?” Sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou sa tukunia dina, sai au lia.
+\v 71 Era sa qai tukunia, “Sa yaga vacava me dua nai vadinadina? Ni da sa rogocia lia koi ita mai na gusuna dina.
+\c 23
+\cl Wase 23
+\p
+\v 1 A sa cavutu ko ira kece lia na lewe levu, ka yadi koya vi Pailato.
+\v 2 A sa vatekivu me ra bitakia, a ra sa tukunia, “Kitou sa raici koya sara lia, ni sa vukici ira vatani na lewe ni vanua, sa vatabuya na soli vaicavacava vi Sisa, sa tukunia ni Karisito na Tui ko koya.”
+\p
+\v 3 A sa tarogi koya ko Pailato, ka tukunia. Ko iko na nodra Tui na kai Jutia se yali? A sa vosa o koya ka tukunia vua, ko sa tukunia dina mai.
+\p
+\v 4 Sa qai tukunia ko Pailato vi ira na bete levu vata ki ira na lewe levu, Au sa yali raicia e dua na ka ca vua na tamata koya.
+\p
+\v 5 Era sa qai gumatua valevu mai, ka tukunia, sa vayavalati ira na tamata e Jutia taucoko ko koya ena nona i vavuvuli, sa vatekivu mai Kalili ka yaco ki na yasana koya.
+\p
+\v 6 Ia ni sa rogocia ko Pailato, sa tarogia, se sa kai Kalili ko koya se yali.
+\v 7 Ia ni sa kila sa dau tiko ko koya ena yasana sa lewa kinia ko Eroti, sa talai koya vi Eroti, ko koya voki lia sa tiko mai Jerusalemi ena gauna gona.
+\v 8 Ia ni sa raici Jisu ko Eroti, sa reki sara ni sa gadrevia me raicia, ni sa rogocia vua, ni sa nuitakia me raici koya ni caka e dua na cakacaka mana.
+\v 9 A sa levu na ka sa tarogia vua, sa yali na ka sa tukunia ko koya.
+\v 10 A ra sa tu kinia na bete levu vata ki ira na Vunivola, a ra sa bitakia valevu sara.
+\v 11 Ia ko Eroti vata ki ira na nona sotia, era sa vasewasewania, ka valialia, a ra sa vaicurucurutakia ena dua nai sulu lumilumisa, a ra sa tala voki yani vi Pailato.
+\v 12 A rau sa vivinakati voki ena siga koya ko Eroti ki Pailato, ni rau vicati tu e liu.
+\p
+\v 13 Ia ko Pailato ni sa vasoqoni ira vata na bete levu vata ki ira na turaga vata ki ira kece lia na tamata,
+\v 14 sa tukunia vi ira, Dou sa yadia mai vi au na tamata koya, me vaka e dua na vukici ira vatani na tamata, ia raicia au sa tarogia ena matamudou, ia kau sa yali raicia vua na tamata koya e dua na ca dou sa bitakia vua.
+\v 15 Ko Eroti voki lia, e yali, niu a talai ikodou vua, raicia sa yali na ka e raicia vua o Eroti me mate kinia.
+\v 16 O koya, au na vakanakuitatakia ka serekia.
+\v 17 Ni sa dodonu me sereki vei ira e dua na tamata ena solevu koya.
+\p
+\v 18 A ra sa sosoraki vata kece lia, ka tukunia, Me yadi tani vi kimamu o koya me sereki lia o Parapa.
+\v 19 Ko koya ka dai tu i vale ni vivesu, ni sa vatubu vivala ena koro ka ni ma laba voki lia.
+\v 20 Ia ni sa via sereki Jisu ko Pailato, sa vosa voki vi ira.
+\p
+\v 21 A ra sa kacivakia, ka tukunia, “Vakotia lia ki na kauveilatai, vakotia lia ki na kauveilatai.”
+\v 22 A sa tukunia vatolu vi ira ko koya. A cava na ka ca sa caka o koya? Au sa yali ni raicia vua e dua na ka caka cala. Sa yali ni dodonu voki lia me mate, au sa na vakanakuitatakia lia ka serekia.
+\v 23 Era sa qai gumatua ni tabalakia na kaci, ni ra sa kerea me vakoti lia ena kauveilatai. Era sa rawa na lomadra.
+\v 24 A sa lewa ko Pailato me yaco na nodra cikecike.
+\v 25 A sa serekia ko koya mai ko era sa kerea ko koya ka bala i vale ni veivesu, ena vuku ni visei kei na laba. Ia sa soli Jisu me vaka na nodra gagadre.
+\p
+\v 26 Ia ni ra sa yadia koya yani, a ra sa tauria e dua na kai Kirini, ko Saimoni, o koya sa qai mai vanua, a ra sa tauri koya ka ra dainia vua na kauveilatai, me cola ka muri Jisu.
+\v 27 A ra sa lewe levu sara era sa muri koya, vata ki ira voki lia na yalewa, a ra sa tagi ka tagicakia.
+\v 28 A sa vuki vi ira ko Jisu, ka tukunia, o ikodou na yalewa ni Jerusalemi, Dou kakua ni tagicaki au ia dou tagicaki ikodou ki ira na luvemudou.
+\v 29 Raicia, sa voleka ni yaco na siga, ena tukuni kinia. Sa kalougata na yava vata ki na kete sa yali ni sucu mai kinia na gone.
+\v 30 Era na qai tukunia ki na viulunivanua, “Lutuki kimamu mai,” ki na vi vanua cecere “Ubi kimamu mai.”
+\v 31 Ia kevaka era caka ni veika koya ni sa drokadroka na kau, a cava ena caka ni sa madu.
+\p
+\v 32 A rau sa lewe rua tani voki lia, na tamata caka ca, eratou sa yadi vata kaya me ratou vamatei.
+\v 33 Ia ni ra sa yaco kina yasana, a yacana ko Kalivari (A vanua ni qavokavoka) a ra sa vakotia ena kauveilatai.
+\v 34 Sa qai tukunia ko Jisu, “I Tamaqu, kakua ni cudruvi ira, ni ra sa yali ni kila na ka era sa caka jiko.” A ra sa vota na nona i sulu, ka ia na vawiri madigi.
+\v 35 A ra sa tu na lewe levu me ra varaicia. Ko ira voki lia na turaga era sa valialia, ka tukunia, o koya “Sa dauvabulai ira na tani, me na vabulai koya mada, kevaka sa Karisito ko koya, na digitaki ni Kalou.”
+\p
+\v 36 Ko ira voki lia na sotia era sa valialiai koya, era sa qai mai ka solia vua na wai wiwi
+\v 37 a ra sa tukunia vua, kevaka ko sa nodra Tui na kai Jutia, vabulai iko mada.
+\v 38 A sa dua nai vola sa toka i colo vua, sa volai ena vosa va-Kirisi ki na vosa vaka Roma vata ki na vosa va-Iperiu, O KOYA KOYA NA NODRA TUI NA KAI JUTIA.
+\p
+\v 39 A sa vosa vacacataki koya e dua virau na tamata caka ca, ka tukunia, “Kevaka sa Karisito ko iko, vabulai iko vaka voki lia o kirau.”
+\p
+\v 40 A sa tukunia na kena i karua, ka vunauci koya, “Ko sa yali ni rerevakia beka na Kalou ni ko sa lewai mo mate vaidina?
+\v 41 Ia sa dodonu vi kitaru me saumia vi kodrau me vaka na nodar i valavala; ia na tamata koya sa yali ena ca e caka.”
+\v 42 A sa tukunia vi Jisu ko koya, “ikonu na Turaga nanumi au ni ikonu sa qai mai nomuni matanitu.”
+\p
+\v 43 A sa tukunia vua ko Jisu, “au sa tukunia vaidina vi iko ena siga lia ni kua e daru na jiko vata lia mai parataisi.”
+\p
+\v 44 Ia sa i ka ono ni auwa, a sa butobuto na vanua taucoko ka yacovia nai ka ciwa ni auwa.
+\v 45 A sa vabutobutotaki na matani siga; a sa kasei rua nai lati ni valenisoro.
+\v 46 Ia ni sa kaci ena domo levu o Jisu, ka tukunia, “I Tamaqu au sa solia na yaloqu ki na ligamunu,” ia ni sa vosa oji sa qai ciba.
+\p
+\v 47 Ia ni sa raicia na Turaga ni valu na ka sa yaco, sa varokorokotakia na Kalou, ka tukunia, “e dina lia sa tamata dodonu na tamata ko ya.”
+\v 48 Ia ko ira kece lia na tamata era sa qai mai me raicia na ka koya, ni ra sa raicia na ka sa yaco, era sa tavia na lomaseredra, ka lesu voki yani.
+\v 49 O ira voki lia na wekana vata ki ira na yalewa era muri koya mai Kalili, era sa tu vayawa ka raicia na veika sa yaco.
+\p
+\v 50 Ka sa dua na tamata sa yacana ko Josefa, sa dua vi ira na matavilewai; a tamata vinaka ka dodonu.
+\v 51 (A sa yali ni loma vata se cakacaka vata ki ira) A kai Arimacea e dua na nodra koro na kai Jutia, a sa warakia voki lia na matanitu ni Kalou.
+\v 52 Sa qai ko koya vi Pailato, ka kerea lia na yago i Jisu.
+\v 53 A sa dainia sobu mai, ka solegia ena dua nai sole lineni, ka vadavoria ena dua nai bulubulu sa ta ena vatu, sa yali ni dua e davo kinia.
+\v 54 Ia sa siga Varau, a sa roro mai na siga ni vacecegu.
+\v 55 Ia ko iratou voki lia na yalewa, eratou a qai vata kaya mai Kalili, eratou sa muri yani, a ratou sa raicia nai bulubulu, vata ki nai valavala ni kena koto na yagona.
+\v 56 A ratou sa lesu voki, ka varautakia eso na ka boivinaka vata ki nai lumu: a ratou sa vacegu ena siga ni vacecegu me vaka na vunau.
+\c 24
+\cl Wase 24
+\p
+\v 1 Ia ena matai ni siga ni wiki, ena savulaci caca, e ratou sa qai mai kinai bulubulu, e ratou sa yadia vata ki iratou eso na ka boi vinaka eratou sa varautakia tu.
+\v 2 E ratou raicia ni sa vaqiqici tani na vatu mai nai bulubulu.
+\v 3 E ratou sa curu e loma ka yali kunea na yagoi Jisu.
+\v 4 A sa yaco ni ratou sa kurabuitakia na ka sa yaco, ka vasauri, sa tu voleka e yasadratou e rua na tamata enai suli lumilumisa.
+\v 5 E ratou sa rere ka cuva sobu ena qele, rau sa tukunia vi iratou, “cava dou sa mai vaqarai koya sa bula ena kedra maliwa na mate?
+\v 6 “Sa yali gona o koya, sa tucake voki. Nanumia na nona vosa vi ikodou, nona sa tiko vata ki ikodou mai Kalili,
+\v 7 ni sa tukunia, ena soli yani na luve ni tamata ena ligadra na tamata ca, ka na lauvako ki na kauveilatai ka na tucake voki ena i ka tolu ni siga.
+\v 8 A ratou sa qai nanumia na nona vosa,
+\v 9 ka suka tani mai enai bulubulu, ka tukunia na ka kece lia koya vi ira na lewe tini kadua, vi ira kece lia na kena vo.
+\v 10 Sa yaco ko Meri na yalewa ni Makitala, Joana, Meri na tinai Jemesa vata ki ira na yalewa era tiko vata ki iratou e ratou sa mai tukunia na veika koya vi iratou na apositolo.
+\v 11 A sa vaka nai tukutuku lowa vi ira na nodratou vosa, a ra sa yali ni vadinatia.
+\v 12 Sa qai cavutu ko Pita, ka cici kinai bulubulu, ia ni sa cuva sobu, ka raicia nai sole lineli ni sa no lowa, a sa qai tani a sa kurabui e lomana ena vuku ni ka sa yaco.
+\p
+\v 13 Ka raicia sa lewe rua vi ira sa qai ena siga dina koya ki na dua na koro lailai ko Emeo na yacana, e vitu beka na maile mai Jeruisalemi.
+\v 14 A rau sa vitalanoatakia na veika kece lia sa qai yaco
+\v 15 Ia ni rau sa vitalanoatakia ka viwaseitakia, sa toro voleka ko Jisu, ka qai vata kirau.
+\v 16 A sa vamatabuwawatakia na matadrau me rau kakua kilai Koya.
+\v 17 A sa tukunia vi rau ko koya, “ai tukutuku cava koya drau sa vivosakitakia ni drau sa qai tu?” A rau sa tu vadua ka vavevekumata.
+\p
+\v 18 A sa dua vi rau, na yacana ko Kaliopasa, sa vosa vua ka tukunia o iko dua loa beka na vulagi mai Jeruisalemi ka yali ni kila na veika sa qai yaco ena gauna koya?”
+\p
+\v 19 A sa tarogi rau ko koya, “a ka cava?” a rau sa tukunia vua, na ka sa baleti Jisu nai kai Nasareci, a parofita sa levu ena cakacaka ki na vosa ena mata ni Kalou ki na matadra kece lia na tamata.
+\v 20 A sa soli koya ko ira na bete levu vata ki ira na nimamu Turaga me lewai me mate, a ra sa vakotia ki na kauveilatai
+\v 21 Ia kimamu a nuitakia ni sai koya lia koya ena vabulai ira na Isireli. Ia koya voki lia na kenai ka tolu ni siga ni kua ni sa caka oti na ka koya.
+\v 22 Ia ka so voki lia na nimamu yalewa, e ratou sa vamatalautaki kimamu, ni ratou a qai kinai bulubulu e savulaci caca.
+\v 23 Ia ni ratou sa yali kunea na yagona, e ratou sa lesu voki mai ka tukunia, ni ratou a raicia eso na agilosi sa rairai vi iratou, ka tukunia sa bula ko koya.
+\v 24 O iratou voki lia eso eratou sa dau tiko vata ki kimamu, eratou sa qai ki nai bulubulu, a ratou sa raicia ni sa vaka na ka eratou a tukunia na yalewa. Ia eratou sa yali ni raici koya.
+\p
+\v 25 A sa tukunia vi rau ko koya, drau sa sesewa, ka yali ni vabautia na ka kece lia sa tukunia ko ira na parofita.
+\v 26 E yali beka ni kilikili ki koya na Karisito mo vosotia mada na veika koya me qai curu ki na nona i ukuuku.
+\v 27 Ka sa vatekivu enai vola i Mosese ka yacovi ira kece lia na parofita, ka serekia vi rau nai Vola Tabu kece lia na vosa ka tukunia ko koya.
+\p
+\v 28 A ratou sa torovia na koro lailai e rau sa qai kinia. A sa qai ko koya me vaka sa via qai ki liu.
+\v 29 A rau sa cikevia matua, ka tukunia, ni tiko lia ki kirau, ni sa qai raiyavi, a sa kala na siga, a sa curu ko koya me tiko vata kirau
+\v 30 Ia ni ratou sa tiko sobu me ratou kana, sa tauria na madrai ko koya, ka lotutakia, ka dovia, ka solia vi rau.
+\v 31 A sa lau na matadrau, a rau sa kilai koya. A sa takali ko koya mai na matadrau.
+\v 32 A rau sa vitukuniyakia vairau, sa yali li ni katakata sara na lomadaru ni datou sa vivosaki kaya ena gaunisala, ni sa vamacalatakia vi kidaru nai Vola Tavu ko koya?
+\v 33 A rau sa cavutu ena tiki ni raiyavi koya, ka lesu voki ki Jeruisalemi, a rau sa raici ira na lewe tinikadua ni ra soqoni vata mai ki ira era dau tiko vata ki ira.
+\p
+\v 34 A ra sa tukunia, sa dina sa tucake voki na Turaga, ka sa rairai vi Saimoni.
+\v 35 A rau sa tukunia voki lia na veika sa caka e gaunisala, ka ni rau sa kilai koya voki lia ni sa dovia tiko na madrai.
+\p
+\v 36 Ia ni ra sa vosa tiko va koya, sa tu sara ena kedra maliwa ko JIsu, ka tukunia vi ira, dou vacegu lia.
+\v 37 A ra sa kidroa ka rere sara, a ra sa nanumia ni ra sa raicia e dua na yalo.
+\v 38 A sa tukunia vi ira ko koya, dou sa kidroa ena vuku ni cava? Ka sa tubu na vanananu ena lomamunu ena vuku ni cava?
+\v 39 Tarai au, ka raicia na ligaqu vata ki na yavaqu ni sai au dina lia, ka raicia, ni sa yali ni valewena se vasuina na yalo me vaka dou sa raicia vi au.
+\v 40 Ia ni sa vosa oti ko koya sa varaitakia vi ira na ligana vata ki na yavana.
+\v 41 Era se yali tiko lia ni vabautia ena levu ni reki vata ki na marau, sa tukunia vi ira, “Sa tu e dua na kakana vi ikodou, se yali?”
+\v 42 A ra sa solia vua e dua na tiki ni ika tavu.
+\v 43 A sa tauria ko koya, ka kana e matadra.
+\p
+\v 44 A sa tukunia vi ira ko koya, koya na vosa kau a dau tukunia vi ikodou ena gauna au a dau tiko kinia vata ki ikodou, ni veika kece lia e volai enai Vunau i Mosese vata ki na nodrai vola na parofita vata ki na Same me na vavotukana.
+\v 45 Sa qai vararamatakia ko koya na nodra vasama me ra kila nai Vola Tabu.
+\v 46 A sa tukunia vi ira, “Io, ni sa volai ena dua na gauna makawa, ni na vasaurarataki na Mesaia, ka mate, ka qai tucake voki enai katolu ni siga.”
+\v 47 Me vunautakia voki lia na vivutuni, vata ki na vabokoci ni valavala ca, ena vuku ni yacana vi ira na lewe ni vivanua kece lia me tekivu mai Jeruisalemi.
+\v 48 Ia koi ikodou nai vadinadina ni veika kece koya.
+\v 49 Ka raicia au sa tala yani na ka sa yalatakia tu ko Tamaqu vi ikodou. Ka mo dou tiko lia ena koro me yacovia ni sa vaisulutaki ikodou ena kaukauwa mai colo.
+\p
+\v 50 A sa yadi ira yani i Pecani, ka lavetia cake na ligana ka vosa vakalougatataki ira.
+\v 51 A sa yaco, ni sa vosavakalougatataki ira tiko, sa yadi tani vi ira, a sa yadi cake ki lomalagi.
+\v 52 A ra sa qaravi koya ka lesu voki ki Jeruisalemi ena reki.
+\v 53 Era jiko lia ena vale ni lotu ka vacaucautakia na Kalou.

44-JHN.usfm

@@ -0,0 +1,1130 @@
+\id JHN
+\ide UTF-8
+\h Joni
+\toc1 Joni
+\toc2 Joni
+\toc3 jhn
+\mt Joni
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Enai vatekivu sa bula ko koya na Vosa, rau sa tiko voki lia kei na Kalou ko koya na Vosa, a sa Kalou voki lia o koya na Vosa.
+\v 2 Enai vatekivu e sa tiko voki lia o koya koya kei na Kalou.
+\v 3 Sa caka na ka kece lia ko koya; a sa yali ni dua na ka sa caka, me yali ni caka ko koya.
+\v 4 Sa tu voki lia vi koya na bula; ia na rarama ni tamata na bula.
+\v 5 A sa cilavia na butobuto na rarama; ia na butobuto sa yali ni raicia.
+\p
+\v 6 Sa dua na tamata sa yadia mai vua na Kalou, a yacana ko Joni.
+\v 7 O koya koya sa qai mai me dautukutuku; me tukunia na Rarama, me ra vabautia na tamata kece lia e na vukuna.
+\v 8 Sa yali ni Rarama koya ko koya, ia sa nonai tavi lia me tukunia lia na Rarama.
+\v 9 Sai koya lia koya na Rarama dina, sa qai mai ki vuravura ka sa varaitaki vi ira na tamata kece lia.
+\p
+\v 10 Sa tiko e vuravura ko koya, a sai koya ka caka kinia na vuravura, ia ka yali ni kilai koya na kai vuravura.
+\v 11 Sa qai voki lia mai vi ira na kai nona, ka yali ni vabauti koya ko ira na kai nona.
+\v 12 Ia ko ira voki lia sa vabauti koya, sa solia voki lia vi ira ko koya me ra yaco me ra luve ni Kalou, vi ira era vabautia na yacana:
+\v 13 era sa vasucumia, e yali ena vukudra na qase, se na sucu vayago se na vitalia ni tamata, mai vua lia na Kalou.
+\p
+\v 14 A sa yaco voki lia me tamata o koya na vosa, ka tiko voki lia ki ita, (ia kitou sa raicia voki lia na nona i ukuuku, sa va voki lia nai ukuuku ni Le dua loa lia sa vatuburia mai vi Tamana) Sa sinai voki lia ena loloma ki na dina.
+\p
+\v 15 Sa tukunia ko Joni ka kacivakia, ka cavutia, Sai koya koya ka'u a vosatakia, O koya sa muri au sa uasivi cake vi ki rau: ni sa liu vi kirau ko koya.
+\v 16 Ia eda sa rawatia kece lia, mai na ka sa sinai tu vua, a loloma sa vaikuritakia.
+\v 17 Ia ko Mosese sa solia kinia na vanua; ko Jisu Karisito sa yaco kinia na loloma kei na dina.
+\v 18 E yali ni dua na tamata e raicia na Kalou ena dua na gauna; na Luvena lia e dua loa lia, sa vatuburia o koya sa tiko e lomasere i Tamana, sa tukuni koya.
+\p
+\v 19 Ia sai koya koya nai tukutuku i Joni ni sa vayadia eso na bete ka so na luvei Livai ko ira na kai Jutia mai Jerusalemi me ra tarogi koya, “Ko cei beka o iko?”
+\v 20 A sa cavutia ko koya, ka yali ni cakitakia; ka yadia lia, “Au sa yali ni Karisito koi au.”
+\v 21 A ra sa tarogi koya, “Ko cei voki? Ko Ilaija beka?” A sa cavutia o koya, “E yali ko iko beka na parofita koya?” A sa cavutia o koya, “E yali.”
+\v 22 Era sa tarogia vua, “Ko cei beka o iko, me kitou tukunia vi ira sa talai kitou?” “Ko sa tukuni iko me ko cei?”
+\v 23 Sa cavutia o koya, “Koi au na domo ni dua sa kacikaci e loma ni vi co, Vadodonutakia na sala i Jiova me vaka sa tukunia ko Aisea na parofita.”
+\p
+\v 24 Ia ko ira sa vayadi, ena sa vayadi mai vi ira na Farisi.
+\v 25 A ra sa tarogia vua, ka tukunia vua, ko sa qai vipapitaisotakia ena vuku ni cava, ni ko sa yali ni Karisito, se ko Ilaija, se parofita koya?
+\v 26 Sa saumia vi ira ko Joni, ka tukunia, Au sa vipapitaisotaki ena wai: ia ka sa tu ena ikodou maliwa e dua loa sa yali ni kila;
+\v 27 sai koya koya sa muri au ka sa uasivi cake vi au, ia na wa ni nonai vava mada lia au yali rawa ni serekia.
+\p
+\v 28 Sa caka na veika koya mai Pecani ena tai kadua ki Joritani, a tikinia sa vipapitaisotaki kinia ko Joni.
+\p
+\v 29 Ena savulaci sa raici Jisu ko Joni ni sa qai tiko mai vua, a sa tukunia, “Raicia na Lami ni Kalou, ko koya sa yadia tani na nodrai valavala ca na kai vuravura!
+\v 30 Sai koya koya ka'u a tukunia, 'Sa muri au e dua na tamata, sa uasivi cake vi au; ni sa liu vi kirau.'
+\v 31 Ia ka'u a sa yali ni kila koya; ia me ra kilai koya voki lia na Isireli, o koya koya kau sa qai mai kinia ka vivakapapitaisotaki ena wai.
+\p
+\v 32 A sa cavutia ko Joni ka tukunia, “Au a raicia na Yalo Tabu ni sa qai sobu mai lomalagi me vaka sara lia na ruve toka vua:
+\v 33 ia kau sa yali ni kilai koya e liu: ia ko koya sa talai au mai meu vipapitaisotaki ena wai, sa tukunia vei au, 'O koya ko na raicia ni sa qai sobu ki na na Yalo Tabu, a sa mai toka vua, sai koya koya sa mai vipapitaisotaki ena Yalo Tabu.'
+\v 34 Ia kau a raicia, ka tukunia, ni sai koya koya na Luve ni Kalou.”
+\p
+\v 35 Ena savulaci sa tu voki ko Joni, ka lewe rua nona tisaipeli;
+\v 36 a sa varaici Jisu ni sa qai a sa tukunia, “Raicia na Lami ni Kalou”
+\v 37 A sa rogocia na nona vosa koi rau na tisaipeli, ka rau sa muri Jisu.
+\v 38 Sa qai vuki ko Jisu ka raici rau voki lia ni rau muri tu mai ka tukunia vi ira, “A cava drau sa vaqara?” E rau sa qai tukunia vua, “Rapai (a kenai balebale, vavuvuli) ko sa tiko mai vi?
+\v 39 Sa tukunia vi rau ko koya, “Qai mai ka raicia.” E rau sa qai ka raicia na yasana sa tiko kinia ko koya, ka ratou sa tiko vata kaya ena siga koya; a sa voleka nai katini ni aua.
+\p
+\v 40 Sa dua vi rau sa rogoci Joni, ka muri Koya, ki Adriu na taci Saimoni Pita.
+\v 41 Sa kunea eliu na tuakana ko Saimoni ka tukunia vua, Kitou sa raicia na Mesaia; (a kenai balebale, na Karisito).
+\v 42 A sa yadi koya vi Jisu. Ia sa varaici koya ko Jisu, ka tukunia, “O iko ko Saimoni na luvei Jona: ko na vatokai ko Kifa (a kenai balebale ko Pita.)
+\p
+\v 43 Ena savulaci sa via qai ki Kalili ko Jisu, a sa raici Filipi ka tukunia vua, “Muri Au.”
+\v 44 A kai Pecisaita ko Filipi, a nodrau koro ko Adriu ki Pita.
+\v 45 Sa kunei Nacanieli ko Filipi, ka tukunia vua “Kitou sa raici koya sa volavola kinia ko Mosese ena vanua, kei ira voki lia na parofita, ko Jisu na kai Nasareci, a luvei Josefa.”
+\v 46 A sa tukunia vua ko Nacanieli, “E tubu rawa beka mai Nasareci e dua na ka vinaka? Sa tukunia vua ko Filipi, “Qai mai mo raicia”
+\v 47 Sa raici Nacanieli ko Jisu ni sa qai tiko mai vua, a sa tukunia ni sa tukuni koya, “Raicia e dua na luvei i Isireli dina, sa yali vi koya na dauvivakaisini!” Sa tukunia vua ko Nacanieli, “O ni sa kilai au mai vi?”
+\v 48 Sa tukunia ko Jisu, ka tukunia vua, “Ni sa bera ni kacivi iko ko Filipi, ni ko a tiko a ruku ni lolo au a raici iko.
+\v 49 Sa tukunia ko Nacanieli, ka tukunia vua, “Vavuvuli, ko ikonu na Luve ni Kalou, ko ikonu na nodra tui na Isireli.”
+\v 50 Sa vosa ko Jisu ka tukunia vua, “Ni'u sa tukunia vi iko, Au sa raici iko e ruku ni lolo, ko sa vabautia ne? Ko na raicia na veika uasivi koya.”
+\v 51 A sa tukunia ko koya, “E dina, e dina au sa tukunia vi ikodou, Ena gauna mai muri dou na raicia na lomalagi ni sa tawase, ki ira na agilose ni Kalou ni ra sa qai cake ka qai sobu vua na Luve ni tamata.”
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Sa bogi tolu sa qai caka e dua na vawati mai Kena e Kalili; a sa tiko kinia na tinai Jisu:
+\v 2 a sa sureti ko Jisu, kei iratou voki lia na tisaipeli, ki na soqo ni vawati.
+\v 3 Ia ni sa oti na waini, sa tukunia vi Jisu na tinana, “Sa yali vi ira na waini”
+\v 4 Sa tukunia vua ko Jisu, “Yalewa a cava vi iko kei au, sa yali ni yaco mai na noqu gauna.”
+\v 5 Sa tukunia vi ira na tamata ko tinana, “A ka kece lia sa tukunia vi ikodou ko koya, dou caka.”
+\v 6 Ia sa tu mai kinia e ono na saqa vatu ni wai, sa dau vasavasavataki ira kinia na kai Jutia sa tauyarua se tauyatolu nai vakarau.
+\v 7 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Vasinaitia na saqa ni wai e na wai.” A ra sa vasinaitia me vuabale sara.
+\v 8 A sa tukunia vi ira ko koya, “Dou qai talocia, ka yadia vua sa lewa na magiti,” A ra sa yadia.
+\v 9 Ia ni sa tovolea na wai sa vuki me wai ko koya sa lewa na magiti, a sa yali ni kila se sa mai vei: (ia ko ira na tamata sa takivia na wai era sa kila,) ko koya sa lewa na magiti sa kacivia na wati ni yalewa,
+\v 10 ka tukunia vua, “A tamata yadua sa dautaucia e lia na waini vinaka: ia ni ra sa somia vakalevu na tamata, sa qai muri na waini sa vinaka valailai lia! Ia ko iko, ko sa maninitakia na waini vinaka ka yacovia na tikini siga koya.”
+\v 11 Ai vatekivu koya ni cakacaka mana sa caka o Jisu mai Kena e Kalili, a sa varaitakia kinia na nonai ukuuku: a sa vabauti koya ko iratou na nona tisaipeli.
+\p
+\v 12 Ni sa oti koya eratou sa qai sobu ki Kapenaumi, ko koya, kei na tinana kei iratou voki lia na tacina, kei iratou voki lia na nona tisaipeli; a ratou sa yali ni bogi levu kinia.
+\p
+\v 13 A sa voleka na nodra kana vata ni qai sivia na kai Jutia; a sa qai cake ki Jerusalemi ko Jisu;
+\v 14 a sa raici ira ena valenisoro era sa volitakia eso na bulumakau kei na sipi, kei na ruve, kei ira voki lia sa visau i lavo era sa tiko voki lia.
+\v 15 Ia ni sa caka oti e dua na kuita wa qaliqali, sa vasavi ira kece lia mai na valenisoro, vata kei na sipi, vata kei na pulumakau; a sa sovarakia yani na nodrai lavo era sa visau i lavo, a sa mani vukicia na nodra tepeli;
+\v 16 a sa tukunia vi ira sa volitaki ruve, “Yadia tani na veika koya; kakua ni caka na vale nei Tamaqu me vale ni vivoli.”
+\v 17 A sa nanumia ko iratou na nona tisaipeli ni sa volai, “Sa kani au na loloma katakata ki nomu vale.
+\p
+\v 18 Sa qai cavutia ko ira na kai Jutia, ka tukunia vua, “A cava nai vatakilakila ko sa vatakila vi kitou, ni ko sa caka na veika koya?”
+\v 19 Sa cavutia ko Jisu ka tukunia vi ira, “Dou talarakia na vale koya, kau na qai tara vaoti ena bogi e tolu.”
+\v 20 Era sa qai tukunia na kai Jutia, A vale ni soro koya sa vasagavulu ka mani ono na yabaki ni sa tara tiko: ia ko na tara vaoti li ena bogi e tolu?”
+\v 21 Ia na vale sa vosatakia ko koya, na yagona.
+\v 22 Ni sa qai tu cake voki mai na mate ko koya, sa nanumia ko ira na nona tisaipeli, ni sa tukunia vi ira ko koya na ka koya; a ra sa vadinadinatakia nai Vola Tabu, kei na vosa sa tukunia ko Jisu.
+\p
+\v 23 Ia ni sa tiko ko koya mai Jeruisalemi, ni sa caka tiko na kana vata ni qai-sivia, sa lewe levu era sa vadinatia na yacana, ni ra sa raicia na veika-mana sa caka ko koya.
+\v 24 A sa yali ni vararavi vi ira ko Jisu, ni sa kilai ira kece lia,
+\v 25 a sa yali ni yaga vua me dua me vatakilai ira na tamata: ni sa kila ko koya na ka sa tu voki lia e loma ni tamata.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Sa dua na tamata vi ira na Farisi ka yacana ko Nikotimo, e dua na nodra turaga na kai Jutia:
+\v 2 sa qai mai ko koya koya vi Jisu ena bogi, ka tukunia vua, “Vavuvuli, kitou sa kila ni ikonu sa qai mai vua na Kalou mei vavuvuli ni sa yali e dua na tamata e caka rawa na veika mana koya ko ni sa caka, kevaka e rau sa yali ni tiko kaya na Kalou.”
+\v 3 Sa tukunia ko Jisu, ka cavutia vua, E dina, E dina, au sa tukunia vi iko, Kevaka sa yali ni sucu voki na tamata, ena yali ni raicia rawa na matanitu ni Kalou.
+\v 4 Sa tukunia vua ko Nikotimo, “sa sucu rawa vaevei na tamata ni sa qai mai ko koya, sa curu rawa varua ki na kete i tinana, me sucu mai?
+\v 5 Sa tukunia ko Jisu, E dina, e dina, au sa tukunia vi iko, Kevaka sa yali ni sucu e dua ena wai kei na Yalo Tabu, ena yali ni curu rawa ki na matanitu ni Kalou.
+\v 6 Sa vayago ko koya sa sucu ena yago; ia sa vayalo ko koya sa sucu ena yalo.
+\v 7 Kakua ni kurabui ni'u sa tukunia vi iko, “e dodonu mo dou sucu voki.”
+\v 8 Sa liwa na cagi ki na yasana sa digitakia, ia ko sa rogocia na kena rorogo, ka yali ni kila na yasana sa qai mai kinia; se na yasana sa qai yani kinia: sa va voki lia kinia ko koya yadua sa sucu ena Yalo Tabu.
+\v 9 Sa saumia ko Nikotimo ka tukunia vua, “Sa rawa vaevei na veika koya?”
+\v 10 Sa cavutia ko Jisu, ka tukunia vua, “O iko na nodrai vavuvuli na Isireli ka yali ni kila na veika koya, ne?”
+\v 11 E dina, e dina, au sa tukunia vi iko, kitou sa vosatakia na ka kitou sa kila, ka tukunia na ka kitou sa kila, ka tukunia na ka kitou a raicia, ia dou sa yali ni vabautia na nitoui tukutuku.
+\v 12 Kevaka ka'u sa tukunia vi ikodou na veika vavuravura, ikodou sa yali ni vabautia, dou na vabautia vaevei, kevaka kau sa tukunia vei ikodou na veika valomalagi?”
+\v 13 A sa yali ni dua na tamata sa qai cake ki lomalagi, a Luve-ni-tamata, ko koya sa tiko mai lomalagi
+\v 14 Ia me vaka sa lavetia cake na gata ko Mosese mai na vikau, e dodonu me laveti cake voki lia na luve ni tamata:
+\v 15 me kakua kinia ni rusa ko ira yadua sa vabauti koya me ra rawatia lia na bula yali ni mudu.
+\p
+\v 16 Ni sa lomani ira na kai vuravura va koya na Kalou, me solia kinia na Luvena e dua loa lia sa vatuburia, me kakua ni rusa ko ira yadua era sa vabautia, me ra rawatia lia na bula yali ni mudu.
+\v 17 Ni sa yali ni tala mai na Luvena ki vuravura na Kalou me cudruvi ira na kai vuravura; me bula lia ko ira na kai vuravura ena vukuna.
+\v 18 O koya sa vabautia sa yali ni na cudruvi: ia ko koya sa yali ni vabautia sa na qai cudruvi, ni sa yali ni vabautia na yaca ni Luve ni Kalou e lewe dua loa lia sa vatuburia o koya.
+\v 19 Ia ko koya koya era sa cudruvi kinia, ni sa qai mai na rarama ki vuravura, a ra sa vinakatia na butobuto na tamata, ka catia na rarama, ni sa ca na nodrai valavala.
+\v 20 Ni sa catia na rarama o koya yadua sai valavala ca, a sa yali ni qai ma ki na rarama, de raici na nonai valavala.
+\v 21 Ia ko koya na muria nai valavala dina sa qai mai ki na rarama, me varaitakia na nonai valavala ni sa vinaka vua na Kalou.
+\p
+\v 22 Ni sa oti na veika koya, sa qai ko Jisu ki ira voki lia na tisaipeli ki na vanua ko Jutia; a sa tiko mai kinia ki ira, ka vipapitaisotaki.
+\p
+\v 23 A sa vipapitaisotaki ko Joni voki lia mai Inoni sa voleka ki Selimi ni sa levu mai kinia na wai: a sa qai mai eso ka ra sa papitaisotaki.
+\v 24 Ni sa bera ni dai ki vale ni vivesu ko Joni.
+\v 25 Sa qai viletitakia ko ira na tisaipeli i Joni ki na dua na kai Jutia ena vuku ni vi vasavasavataki.
+\v 26 A ra sa qai mai vi Joni, ka tukunia vua, “Vavuvuli, ko koya drau sa tiko kaya ena tai kadua ni Joritani, ko koya ko a tukunia, raicia, sa vipapitaisotaki tiko ko koya, sa qai mai vua ko ira na tamata kece lia.”
+\v 27 Sa vosa ko Joni, ka tukunia, “E yali e dua na tamata sa rawatia e dua na ka, kevaka sa yali ni soli vua mai lomalagi.
+\v 28 Dou sa tukuni au niu sa tukunia, 'Au sa yali ni Karisito koi au, ia ka'u sa vayadi mai me'u liutaki koya.'
+\v 29 Sa nei koya na tagane sa qai vakawati ko koya na watina, ia na weka ni tagane, ko koya sa tu ka rogocia na nona vosa sa rekitakia valevu na domo ni tagane: sa qai vayacoria vakinia na noqu reki koya.
+\v 30 Sa dodonu me levu cake tiko ko koya, ia me'u lailai sobu tiko lia koi au.
+\p
+\v 31 O koya sa qai mai cake, sa uasivi vi ira kece lia na tani: ko koya sa tubu lia e vuravura sa vavuravura, a sa vosatakia na ka vavuravura ko koya sa qai mai lomalagi sa uasivi vi ira kece lia na tani.
+\v 32 Ia na ka sa raicia ka rogocia ko koya sa tukunia koya; a sa yali e dua na tamata sa vabautia na nonai tukutuku.
+\v 33 O koya sa vabautia na nonai tukutuku sa vadinadinatakia koya, ni sa dina na Kalou.
+\v 34 O koya sa tala mai na Kalou, sa vosatakia na vosa ni Kalou; ni sa solia vayauyau na Yalo Tabu na Kalou.
+\v 35 Sa lomania na Luvena ko Tamana, a sa solia na ka kece lia ki ligana.
+\v 36 O koya sa vabautia na Luvena sa rawatia na bula yali ni mudu: ko koya sa yali ni vabautia na Luvena, ena yali ni raicia na bula a sa tiko lia vei koya na cudru ni Kalou.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ni sa qai kila na Turaga era sa rogocia ko ira na Farisi ni ra lewe levu sa lotutakia ko Jisu ka papitaisotakia, ka lewe lailai lia ko Joni,
+\v 2 (ia ni sa yali ni vipapitasotaki ko Jisu, ko ira lia na nona tisaipeli.)
+\v 3 A sa daini Jutia, ka qai voki ki Kalili.
+\v 4 A sa koto na nona sala e loma ni vanua ko Samaria.
+\v 5 Sa qai yaco ki na dua na koro mai Samaria, a yacana ko Saika, e voleka lia ki na tiki ni vanua sa solia ko Jekope vi Josefa na luvena.
+\v 6 A sa tu mai kinia nai keli-wai ni Jekope. Ni sa oca ko Jisu ena nona qai, sa mai tiko sobu ena bati ni keli-wai: ka sa voleka na kenai ka ono ni aua.
+\v 7 Sa qai mai e dua na yalewa ni Samaria me taki wai: sa tukunia vua ko Jisu, “Solia mai vi au me'u somi.”
+\v 8 Ni ra a qai yani na nona tisaipeli ki na koro me voli kakana.
+\v 9 Sa qai tukunia vua na yalewa ni Samaria, “Ni ko sa kai Jutia, ko sa kerea vacava vi au mo somi, ni'u sa yalewa ni Samaria? (Ni ra sa yali ni viriti ko ira na kai Jutia, ki ira na kai Samaria.) Sa vosa ko Jisu ka tukunia vua,
+\v 10 “Kevaka ko sa kila nai solisoli ni Kalou, ki koya voki lia sa tukunia vi iko, 'Solia mai vi au me'u somi;' ko sa qai kerea vua, ka na solia vi iko ko koya na wai ni bula.”
+\v 11 Sa tukunia vi koya na yalewa, “Sa yali beka, na nomui takitaki, a sa titobu nai keli-wai: ko sa rawatia mai vi na wai bula koya?
+\v 12 Ko sa uasivi cake beka vi Jekope, a tamai kimamu, ko koya ka solia vi kimamu nai keli-wai, ka somi kinia ko koya, ki iratou na luvena, kei na nona manumanu?”
+\v 13 Sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, “O koya yadua sa somia na wai koya ena via somi voki:
+\v 14 ia ko koya sa somia na wai ka ka'u na solia vua, ena yali sara ni via somi, ka yali ni mudu: ia na wai ka'u na solia vua, ena tu e na lomana me mata-ni-wai sa tovure ki na bula yali ni mudu.”
+\v 15 Sa tukunia vi koya na yalewa, “Solia, beka, mai vi au na wai koya, me'u kakua ni via somi, se qai mai ki na vanua gona me'u taki.”
+\p
+\v 16 Sa tukunia vua ko Jisu, “Laki kacivia na watimu, ka mo drau qai mai ki na vanua gona.”
+\v 17 Sa vosa na yalewa, ka tukunia, Sa yali na watiqu: “Sa tukunia vua ko Jisu, “Ko sa tukunia dina, Sa yali na watimu:
+\v 18 ni sa lewe lima na watimu eliu; ia ko koya drau sa tiko vata koya sa yali ni watimu: ko sa vosa dina ena ka ko ya.”
+\p
+\v 19 Sa tukunia vi koya na yalewa, “Au sa qai kila, beka, sa dua na parofita koi ikonu.
+\v 20 Era sa dausoro na nimamu qase ena ulu-ni-vanua koya; ia dou sa tukunia sa tu mai Jerusalemi na tikinia e dodonu me da soro kinia.”
+\v 21 Sa tukunia vua ko Jisu, “Yalewa, vadinatakia na noqu vosa: ena qai mai na gauna dou na yali ni lotu kinia vi Tamada, ena ulu-ni-vanua koya, se mai Jerusalemi.
+\v 22 Dou sa lotu vi koya dou sa yali ni kila: kimamu sa kilai koya kimamu sa lotu vua: ni sa tubu mai vi ira na kai Jutia nai Vabula.
+\v 23 Ia ena qai mai na gauna, a sa qai yaco mai, era na lotu vayalo ka vaidina vi Tamada ko ira sa lotu dina; ni sa qara ko Tamada me va koya ko ira sa lotu vua.
+\v 24 A Yalo na Kalou: ia ko ira sa lotu vua, e dodonu me ra lotu vayalo ka vaidina.”
+\v 25 Sa tukunia vi koya na yalewa, “Au sa kila ni na qai mai na Mesaia; (Ko koya sa vatokai na Karisito): ni sa tadu mai ko koya, ena tukunia vi ita na ka kece lia.”
+\v 26 Sa tukunia vua ko Jisu, “Sai au lia sa qai vosa tiko vi iko.”
+\p
+\v 27 A sa qai qai mai ko ira na nona tisaipeli, a ra sa kurabuitakia ni rau sa vivosaki ki na yalewa: ia ka yali e dua na tamata sa tarogia, “A cava ko sa vaqara?” se, “Drau vivosaki kaya ena vuku ni cava?”
+\p
+\v 28 Sa qai dainia na nonai takitaki na yalewa, ka qai yani ki na koro, ka tukunia vi ira na tamata,
+\v 29 “Dou qai mai ka qai ki raicia na tamata koya, ko koya sa tukunia mai vi au na ka kece lia ka'u a caka: sai koya koya na Karisito, se yali?”
+\v 30 A ra sa qai qai tani yani ena koro, ka qai mai vua.
+\p
+\v 31 Ia ni sa bera mai, sa qai cikevi koya ko ira na tisaipeli, ka tukunia, “Vavuvuli, mo kana mada.
+\v 32 A sa tukunia vi ira ko koya, “Sa tu vi au na kakana me'u kania, dou sa yali ni kila.”
+\v 33 Sa qai vitarogi ko ira na tisaipeli, “Sa dua li na tamata e kau kakana mai vi koya”
+\v 34 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “A qau kakana me'u caka na loma i koya sa talai au mai; ka me'u vaotia lia na nona cakacaka.
+\v 35 'Dou sa yali ni tukunia, sa vo e va na vula, me qai cava mai na yabaki?' raicia, au sa tukunia vi ikodou, Dou ta cake, ka raicia na viwere, sa voleka ni matua na yabaki.
+\v 36 Ia ko koya sa tamusukia sa saumia, ka binia na vuana ki na bula yali ni mudu; me rekitakia vata ko koya sa kaburakia kei koya sa tamusukia.
+\v 37 A sa dina kinia na vosa koya, E dua sa kaburakia, ia sa tamusukia e dua tani.
+\v 38 Au a talai ikodou mo dou tamusukia na ka dou a yali ni cakacaka kinia: eso tani era a cakacaka, ia dou sa rawatia na vua ni nodra cakacaka.
+\p
+\v 39 A ra sa lewe levu na kai Samaria ena koro ko ya era sa vabauti koya ena vuku ni nona vosa na yalewa, ko koya sa vatakilatakia, “Sa tukunia mai vi au ko koya na ka kece lia ka'u a caka.”
+\v 40 Ia ni ra sa qai mai vua ko ira na kai Samaria, era sa masuti koya me tiko lia ki ira; a sa tiko lia mai na vanua gona ka bogi rua.
+\v 41 A ra sa lewe levu voki lia sa vabautia ena vuku ni nona vosa;
+\v 42 a ra sa tukunia vua na yalewa, “Koya kimamu sa yali ni vabautia ena vuku ni nomu vosa lia: ni kimamu sa rogocia koi kimamu, ka kila ni sai koya dina koya na nodrai Vabula na kai vuravura.”
+\p
+\v 43 Sa oti na bogi rua sa qai dainia mai na vanua ko ya, ka yaco ki Kalili.
+\v 44 A sa vatakilatakia ko Jisu, ni sa yali e dua na parofita sa dokai e nona vanua.
+\v 45 Ni sa qai tadu mai ki Kalili ko koya, sa vacegui koya ko ira na kai Kalili, ena vuku ni ra a raicia na ka kece lia sa caka ko koya mai Jerusalemi ena solevu, ni ra a qai voki lia ko ira ki na solevu.
+\v 46 A sa qai voki mai ko Jisu ki Kena e Kalili, a koro sa vukicia kinia na wai me waini. Ka sa dua na turaga sa tauvimate na luvena mai Kapenaumi.
+\v 47 Ni sa rogocia ko koya sa qai mai Jutia ko Jisu ki Kalili, sa qai kinia, ka masutia me qai sobu ka vabula na luvena: ni sa varau ciba.
+\v 48 Sa qai tukunia vua ko Jisu, “Kevaka dou yali ni raicia eso na ka-mana ki na ka vivakurabuitaki, dou na yali ni vabautia.”
+\v 49 Sa tukunia vi koya na turaga, “Qai sobu, saka, mai, de mate mada na luvequ.”
+\v 50 Sa tukunia vua ko Jisu, “Qai yani; sa bula na luvemu.” A sa vadinatia na tamata na vosa sa tukunia vua ko Jisu, a sa qai yani ko koya.
+\v 51 Ia ni sa qai sobu tiko, eratou sa mai tavaki koya na nona tamata, a ratou sa tukunia vua, “Sa bula na luvemu.”
+\v 52 Sa qai tarogia vi iratou ko koya na aua sa vatekivu kinia ko koya me bula cake. A ratou sa tukunia vua, “Sa takali vi koya na katakata ena noa e nai kavitu ni aua.”
+\v 53 A sa kila kinia na tamani ni sai koya koya na aua ka tukunia kinia vua ko Jisu, “Sa bula na luvemu;” a sa vabautia ko koya, kei ira kece lia na nona lewe-ni-vale.
+\p
+\v 54 Koya voki nai karua ni ka-mana sa caka ko Jisu, ni sa qai mai Jutia kei Kalili.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Sa oti na veika koya sa dua na nodra so levu na kai Jutia; a sa qai cake ki Jerusalemi ko Jisu.
+\v 2 Ia sa tu mai Jerusalemi e dua nai silisili e voleka ki na matamata-ni-koro ni sipi, a yacana ena vosa va-Iperiu ko Peceseita, a sa lima na kena vale.
+\v 3 Sa lewe levu era tauvi-mate sa davo kinia, ko ira na mataboko, na lokiloki, na wamalai, era sa wawa me vayavalati mada na wai.
+\v 4 Ni sa qai sobu mai e dua na agilose ena gauna eso ki nai silisili, ka vayavalatia na wai: ia ko koya sa sobu kinia e liu ni sa vayavalati na wai, sa bula mai na mate kece lia sa tauvi koya.
+\v 5 A sa tiko kinia e dua na tamata, sa tauvi mate tu ka yabaki tolusagavulu ka mani walu.
+\v 6 Ni sa raicia ko Jisu ni sa davo koto, ka kila sa dede, sa tukunia vua, “Ko sa via bula, se yali?”
+\v 7 Sa tukunia vua ko koya sa tauvi mate, “Sa yali, beka, e dua na noqu tamata me yadi au ki nai silisili ni sa vayavalati na wai; ia ni'u sa qai tiko kinia, sa liu sobu vi au e dua tani.”
+\v 8 Sa tukunia vua ko Jisu, Tu cake, tauria cake na nomui mocemoce, ka qai.”
+\v 9 A sa vasauri lia na nona bula vinaka na na tamata ko ya, ka tauria cake na nonai mocemoce, ka qai: ia na siga ko ya na siga ni vacecegu.
+\v 10 O koya koya era sa tukunia kinia na kai Jutia vi koya sa vabulai, “A sa siga ni vacecegu koya: sa yali ni tara vi iko mo colatia nai mocemoce.”
+\v 11 Sa tukunia vi ira ko koya, “O koya sa vabulai au, sa tukunia vi au ko koya, 'Tauria cake na nomui mocemoce, ka qai.'”
+\v 12 A ra sa qai tarogia vua, “Ko cei na tamata sa tukunia vi iko, 'Tauria cake na nomui mocemoce, ka qai'?”
+\v 13 Ia ko koya sa vabulai, sa yali ni kila se ko cei ko koya; ni sa yali ni kila se ko cei ko koya ni sa qai lo yani ko Jisu, ka ni ra sa lewe levu ena tikinia ko ya.
+\p
+\v 14 Sa oti na veika koya sa raici koya ko Jisu ena valenisoro, ka tukunia vua, “Raicia, ko sa qai bula vinaka; kakua ni valavala ca voki, de yaco vi iko e dua na ka e ca valevu cake.
+\v 15 Ia ni sa lesu voki na tamata koya, a sa tukunia vi ira na kai Jutia ni sai Jisu ka vabulai koya.
+\v 16 Ia ena vuku ni ka koya sa vacacani Jisu ko ira na kai Juta, ni sa caka ko koya na veika koya ena siga ni vacecegu.
+\v 17 A sa tukunia vi ira ko Jisu, “Sa cakacaka tiko lia ko Tamaqu, koi au voki lia, au sa cakacaka.”
+\v 18 Ena vuku ni ka koya era sa gadrevia valevu kinia na kai Jutia me ra vamatea, ni sa yali ni vacacana loa lia ko koya na siga ni vacecegu, ia ka sa tukunia voki lia sa Tamana dina na Kalou, a sa vatauvatani koya kinia ki na Kalou.
+\p
+\v 19 Sa qai vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, E yali ni rawatia vakai koya lia e dua na ka na Luvena, na ka lia sa raicia ni caka ko Tamana; ia na veika sa caka ko koya, sa caka va voki lia kinia na Luvena.
+\v 20 Ni sa lomania na Luvena ko Tamana, a sa vatakila vua na ka kece lia sa caka ko koya; ia ena varaitakia vua na cakacaka eso sa uasivi cake e na veika koya, mo dou kurabui kinia.
+\v 21 Me vaka sa vaturi ira cake na mate ko Tamana, ka vabula, sa vakinia na Luvena o koya sa vabulai ira sa vinakatia.
+\v 22 Ni sa yali ni lewa e dua na tamata ko Tamana, ia sa lesia kinia na Luvena me ia na lewa kece lia;
+\v 23 me ra varokorokotakia na Luvena na tamata kece lia, me vaka era sa varokorokotakia na Tamana. O koya sa yali ni varokorotakia na Luvena, sa yali ni varokorokotaki Tamana ka talai koya mai.
+\v 24 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya sa rogocia na noqu vosa, ka vabauti koya sa talai au mai, sa rawatia na bula yali ni mudu, ena yali voki lia ni cudruvi; ka sa qai mai na mate ki na bula.
+\p
+\v 25 E dina, e dina, au tukunia vi ikodou, Sa qai mai na gauna, ia sa yaco ni kua, me ra rogocia na domo ni Luve ni Kalou ko ira na mate: ia ko ira sa rogocia era na bula.
+\v 26 Me vaka sa bula vakai koya lia ko Tamana; sa solia voki lia vua na Luvena me bula vakai koya lia;
+\v 27 a sa lesi koya voki lia me caka na lewa, ena vuku ni sa Luve ni tamata.
+\v 28 Dou kakua ni kurabui ena ka koya: ni sa qai mai na gauna era na rogocia kinia na domona ko ira kece lia enai bulubulu,
+\v 29 a ra na qai mai kinia; ko ira sai valavala vinaka, era na tu cake voki me ra bula; ia ko ira sai valavala ca, era na tu cake voki me ra cudruvi.
+\v 30 Au sa yali ni caka rawa e dua na ka vakai au lia: au sa lewa me vaka na ka ka'u sa rogocia: a sa dodonu na noqu lewa; ni'u sa yali ni muria na lomaqu, a loma i Tamaqu lia ko koya sa talai au mai.
+\p
+\v 31 Kevaka sai au lia sa tukuni au, sa yali ni dina na noqui tukutuku.
+\v 32 Sa dua tani sa tukuni au, ia ka'u sa kila sa dina nai tukutuku sa tukuni au kinia ko koya.
+\v 33 Dou a talaki vi Joni, a sa tukunia na ka dina ko koya.
+\v 34 Ia ka sa yali ni yaga vi au me ra tukuni au na tamata: ia ka'u sa tukunia lia na veika koya, mo dou bula kinia.
+\v 35 Ko koya koya na rarama lia sa caudre tu cila mai, ia dou a vinakatia vadede valailai lia mo dou reki ena kena rarama.
+\v 36 Ia nai tukutuku ka'u sa tukuni kinia sa levu, ka lailai nai tukutuku i Joni; a cakacaka sa solia mai vi au ko Tamaqu me'u vaotia, a cakacaka koya ka'u sa caka tiko, sa tukuni au, ni sa talai au mai ko Tamaqu.
+\v 37 Ia ko Tamaqu, ko koya sa talai au mai, sa dautukuni au. Dou a yali ni rogocia na domona ena dua na siga, se raicia na nonai tovo.
+\v 38 A sa yali ni tiko ena lomamudou na nona vosa; ni dou sa yali ni vabauti koya sa tala mai ko koya.
+\v 39 Dou sa vaqara enai Vola Tabu; ni dou sa nanumia dou sa rawatia kinia na bula yali ni mudu: ia nai vola koya sa tukuni au.
+\v 40 Ia dou sa yali ni qai mai vi au, mo dou rawatia kinia na bula.
+\p
+\v 41 Sa yali ni yaga vi au me ra varokorokotaki au ko ira na tamata.
+\v 42 Ia ka'u sa kilai ikodou, ni sa yali ni tiko ena lomamudou na loloma vua na Kalou.
+\v 43 Au sa qai mai ena yaca i Tamaqu, ia dou a yali ni vakabauti au: kevaka sa qai mai e dua tani ena yacana loa lia, dou na vabauti koya.
+\v 44 Dou sa vabautia rawa vaevei, ni dou sa vivarokorokotaki tiko vakai ikodou ka yali ni gadrevia na varokoroko sa qai mai vua na Kalou dua loa lia?
+\p
+\v 45 Dou kakua ni nanumia ni'u na beitaki ikodou vi Tamaqu; sa dua sa beitaki ikodou tiko, ko Mosese, ko koya dou sa vararavi kinia.
+\v 46 Kevaka dou a vabauti Mosese, dou na vabauti au; ni sa volai au ko koya.
+\v 47 Ia kevaka dou sa yali ni vadinatia na nonai vola, dou na vadinatia vaevei na noqu vosa?
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Sa oti na veika koya, sa qai qai ko Jisu ki tai kadua ni wasawasa mai Kalili, mai Taiperia.
+\v 2 A sa lewe levu sara era sa muri koya, ni ra raicia na veika-mana sa caka ko koya vi ira sa tauvimate.
+\v 3 A sa cabetia na ulu-ni-vanua ko Jisu, a sa tiko sobu mai kinia kei ira na nona tisaipeli.
+\v 4 A sa voleka na kana vata ni qai-sivia era sa solevu kinia na kai Jutia.
+\v 5 Ni sa qai ta cake ko Jisu, ka raicia ni ra sa lewe levu sara sa qai mai vua, sa tukunia vi Filipi, “Eda na volia mai vi na madrai, me ra kana kinia ko ira koya?”
+\v 6 Sa tukunia na ka koya me vatovolei koya: ni sa kila ko koya na ka sa nakitia me caka.
+\v 7 Sa tukunia vua ko Filipi, “Ena yali ni rautia na madrai sa voli ena pene e rua na drau, me ra tauyadua valailai lia.
+\v 8 E dua vi ira na nona tisaipeli, ko Adriu, a taci i Saimoni Pita, sa tukunia vi koya,
+\v 9 “Sa tiko koya e dua na gonetagane sa tu vua e lima nai buli madrai parile, ka rua na ika: ia ka yaga vacava koya vi ira na lewe levu vakoya?”
+\v 10 A sa tukunia ko Jisu, “Vosa vi ira na tamata me ra tiko sobu.” Ia sa levu na co ena yasana ko ya. A ra sa tiko sobu na tamata, era sa lewe lima beka na udolu.
+\v 11 A sa tauria na vibuli madrai ko Jisu, ka vavinavinakatakia, ka vota vi ira na tisaipeli, ia ko ira na tisaipeli, vi ira sa tiko sobu; ka va voki lia kinia na ika me rauti ira.
+\v 12 Ia ni ra sa mamau, sa tukunia ko koya vi ira na nona tisaipeli, “Kumunia vata na tikina lalai sa vo, me kakua ni yali e dua na ka.”
+\v 13 Era sa qai tomikia vata, ka vasinaitia nai su e tinikarua ena tikinia lalai ni buli madrai parile e lima, sa vo vi ira sa kana.
+\p
+\v 14 Ia ko ira na tamata, ni ra sa raicia na cakacaka-mana sa caka ko Jisu, era sa tukunia, “Sai koya dina koya na parofita ko ya e dodonu me qai mai ki vuravura.”
+\v 15 Ia ni sa kila ko Jisu era sa nakitia me qai mai ka tauri koya vakaukauwa me ra bulia me tui, sa qai dua loa voki yani ki na ulu-ni-vanua.
+\p
+\v 16 Ia ni sa raiyavi mai, sa qai sobu ko ira na nona tisaipeli ki matasawa,
+\v 17 ka vodokia na waqa, ka sokotia na wasawasa ki Kapenaumi. A sa butobuto mai na vanua a sa yali ni yaco vi ira ko Jisu.
+\v 18 A sa liwa na cagi kaukauwa ka voravora na wasawasa.
+\v 19 Ia ni sa voce yani e tolu na maile vacaca, era sa raici Jisu ni sa qai voli e dela ni wai, ka torovia na waqa: a ra sa rerevakia.
+\v 20 A sa tukunia vi ira ko koya, “Koi au koya; kakua ni rere.
+\v 21 Era sa qai vinakatia me vodo ki waqa ko koya: a sa qai udu vasauri na waqa ki na vanua era sa qai kinia.
+\p
+\v 22 Ena savulaci, ko ira na lewe levu era sa tu ena tai kadua ni wai, ni ra sa raicia sa yali mai na vanua gona e dua tani na waqa, ko ya lia ka vodokia ko ira na nona tisaipeli, a sa yali ni vodo vata ki na waqa kei ira na nona tisaipeli era a soko yani vakai ira lia;
+\v 23 (ia ka sa qai mai eso na waqa mai Taiperia, sa voleka ki na yasana era a kana madrai kinia, ni sa vavinavinakatakia oti na Turaga:)
+\v 24 ni ra sa raicia na lewe levu sa yali ni tiko mai na vanua gona ko Jisu, se ko iratou na nona tisaipeli, era sa vodo voki lia ki waqa, ka qai yani ki Kapenaumi, me vaqarai Jisu.
+\p
+\v 25 Ia ni ra sa raici koya mai tai kadua, era sa tukunia vua, “Vavuvuli, ikonu qai mai ki na vanua gona ena gauna cava?”
+\v 26 Sa vosa vi ira ko Jisu, ka tukunia, “Edina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, Dou sa yali ni vaqarai au ni dou sa raicia na veika-mana, ni dou a kania lia na vibuli madra, ka sa mamau kinia.
+\v 27 Dou kakua ni oca me ikodou na kania na kakana e yadia mai na rusa, ia dou kania lia kakana sa tu kinia bula yali ni mudu, o koya ena solia vi ikodou na Luve ni tamata; ni sai koya sa vadinadinatakia na Kalou na Tamana.
+\p
+\v 28 Era sa qai tukunia vua, “A cava me kimamu caka me rawa ni kimamu caka kinia na cakacaka sa vinaka vua na Kalou?”
+\v 29 A saumia ko Jisu ka tukunia vi ira, “Koya na cakacaka ni Kalou: mo dou vabauti koya sa tala mai ko koya.”
+\v 30 A ra sa tukunia vua, “A cava nai vatakilakila ko sa caka, me kitou raicia ka vabauti ikonu? A cava ikonu na caka?
+\v 31 A noda qase era a kania na mana e na veikau; me vaka sa volai, “Sa solia vi ira ko koya na madrai mai lomalagi me ra kania.”
+\p
+\v 32 Sa qai saumia voki ko Jisu ka tukunia, “E dina, e dina, e a yali ni solia ko Mosese vi ikodou na madrai mai lomalagi; ko Tamaqu lia sa solia vi ikodou na madrai mai lomalagi.
+\v 33 Ni sai koya koya na madrai sa mai vua na Kalou, ka sobu mai lamalagi, sa solia na bula vi ira na kai vuravura.
+\p
+\v 34 Era sa qai tukunia vua, “Ikonu na Turaga, solia mai vi kimamu na madrai koya ena vigauna.”
+\v 35 A sa tukunia vi ira ko Jisu, “Koi au na madrai ni bula; ko koya sa qai mai vi au, ena yali ni viakana; ia ko koya sa vabauti au, ena yali ni via somi voki.
+\v 36 Ia ka'u a tukunia vi ikodou, “Dou a raici au, ka yali ni vabautia.
+\v 37 Ko ira kece lia sa solia mai vi au ko Tamaqu, era na qai mai vi au: ia ko koya ena qai mai vi au, au na yali sara ni dainia tani.
+\v 38 Niu sa yali ni qai sobu mai lomalagi me'u caka na lomaqu, me'u caka lia na loma i koya sa talai au mai.
+\v 39 Ia sai koya koya na lomai koya sa talai au mai, me'u kakua ni vayalia e dua vi ira sa solia mai vi au ko koya, ka me'u vaturia cake voki ena siga mai muri.
+\v 40 Ia sai koya koya na loma i Tamaqu, mera rawatia yadua na bula yali ni mudu ko ira sa raicia na Luvena, ka vabautia; ia ka'u na vaturi koya cake ena siga mai muri.
+\p
+\v 41 Era a qai vosa kudrukudrutaki Jisu ko ira na kai Jutia, baletia ni a tukunia, “Koi au na na madrai sa qai sobu mai lomalagi.”
+\v 42 A ra sa tukunia, “Sa yali li ni ko Jisu na luvei Josefa, ka da kila vinaka sara lia na tamana kei na tinana? Ia, e sa qai tukunia vacava mai ko koya, 'Au sa qai sobu mai lomalagi'?”
+\v 43 A sa saumia ko Jisu ka tukunia vi ira, “Dou kakua ni vosa kudrukudru.
+\v 44 E yali ni dua e rawatia me qai mai vi au vakavo ke sa vayarayaratakia mai ko Tamaqu, o koya ka talai au mai: ia ka'u na vaturi koya cake ena siga mai muri.
+\v 45 Era a vola na parofita eso, 'Na Kalou ena vavulici ita yadua.' Koi ita yadua sa rogocia ka vuli mai vi Tamaqu ena qai mai vi au.
+\v 46 E se yali ni raicia na Tamaqu e dua na tamata, ko koya dua loa lia sa qai mai vua na Kalou, sa raici Tamaqu ko koya.
+\v 47 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya lia sa vabauti au sa rawatia na bula yali ni mudu.
+\v 48 “Koi au na madrai ni bula.
+\v 49 Ko ira na nomuni matua a ra a kania na mana mai na veikau, ka ra sa mate.
+\v 50 Sai koya koya na madrai, sa qai sobu mai lomalagi, me ra kania na tamata, ka yali ni mate.
+\v 51 Koi au na madrai bula sa qai sobu mai lomalagi; kevaka sa dua e kania na madrai koya, ena bula ka yali ni mudu: ia na madrai ka'u na solia sa lewequ, o koya ka'u na solia me ra bula rawa kinia ko ira na kai vuravura.”
+\p
+\v 52 Era a qai vileti vakai ira na kai Jutia, ka tukunia, “E na solia rawa vacava na tamata koya na lewena me da kania?” Sa qai tukunia vi ira ko Jisu,
+\v 53 “E dina, e dina kevaka sa yali ni kania na lewe ni Luve ni tamata ka somia na nona dra, sa yali vi ikodou na bula.
+\v 54 O koya sa kania na lewequ ka somia na noqu dra ena rawatia na bula yali ni mudu, ka'u na vaturi koya cake ena siga mai muri.
+\v 55 Ni lewequ e kakana dina ki na noqu dra sa wai dina ni somi.
+\v 56 O koya e kania na lewequ ka somia na noqu dra sa tu vi au, koi au voki lia sa tu vi koya.
+\v 57 Me vaka sa bula tiko ko Tamaqu sa talai au mai, au sa bula voki lia ena vuku i tamaqu; sa vaka voki lia kinia ko koya sa kani au, ena bula ena vukuqu.
+\v 58 Sai koya koya na madrai sa qai sobu mai lomalagi: sa yali ni tautauvata kinia kei na mana sa kania ko ira na nomudou matua, a ra sa mate lia: ko koya sa kania na madrai koya, ena bula ka yali ni mudu.”
+\v 59 Sa vosatakia na veika koya ko koya ena valenilotu, ni sa vatavuvuli tiko mai Kapenaumi
+\v 60 Era sa lewe levu vi ira na nona tisaipeli ni ra rogocia era sa tukunia, “A vosa mama koya: ko cei sa vabautia rawa?”
+\v 61 Ko Jisu, baletia ni kila i lomana ni ra sa vosa kudrukudru voki lia na nona tisaipeli ena ka koya, sa tukunia vi ira, “Sa valeqai ikodou na ka koya, ne?”
+\v 62 Ena vabeka evei kevaka dou na raicia na Luve ni tamata ni sa qai cake ki na tikinia ka a tiko kinia eliu.
+\v 63 Na yalo sa solia na bula: na lewena sa yali ni yaga: a vosa ka'u vosatakia vi ikodou sa vayalo, ka sa vu-ni-bula.
+\v 64 Ia ka so vi ikodou sa yali ni vabautia. Ni sa kilai ira mai na i vatekivu ko Jisu era sa ni vabautia, ki koya ena soli koya yani.
+\p
+\v 65 A sa tukunia, “O koya koya ka'u a tukunia kinia vi ikodou, Sa yali e dua na tamata sa qai rawa mai vi au, kevaka a yali ni solia vua ko Tamaqu.”
+\p
+\v 66 A ka koya era sa suka tani kinia e lewe levu vi ira na nona tisaipeli, a ra sa yali voki ni qai vata kaya.
+\v 67 Sa qai tukunia ko Jisu vi ira na lewe tinikarua, “Dou sa via qai voki lia ko ikodou?”
+\v 68 Sa qai tukunia vua ko Saimoni Pita, “Ikonu na Turaga, kitou na qai vi cei? Sa tu lia vi ikonu na vosa ni bula yali ni mudu:
+\v 69 ia kitou sa vabautia ka kila, ni sai ikonu na Karisito, na Luve ni Kalou bula.”
+\v 70 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Au a yali li ni digitaki ikodou na lewe tinikarua, ia ka sa dua vi ikodou sa nonai to na tevoro?”
+\v 71 Sa vosataki Jutasa, na luve i Saimoni Isikarioti, ni sai koya ka na bukiveretaki Jisu, a sa dua vi ira na lewe tinikarua ko koya.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Ia ni sa oti na veika koya, sa wavoki voli e Kalili, ka ni ra yali ni via qai yani Jutia baletia ni ko ira kai Jutia era via vamatei ira.
+\v 2 A sa voleka tiko mai na nodra solevu ni vale vacevaceva na kai Jutia.
+\v 3 A ratou sa qai tukunia vua na tacina, “Dainia na vanua koya ka qai ki Jutia, me ra raicia voki lia na nomu tisaipeli na cakacaka ko sa caka.
+\v 4 Ni sa yali e dua sa e dau caka vuni tu na ka kevaka e gadrevia tiko me kilai. Kevaka ko ni sa caka na veika koya, varaitaki ikonu kivei ira na kai vuravura.”
+\v 5 Ko iratou voki lia na tacina, eratou yali ni vabauti koya.
+\v 6 Sa qai tukunia vi iratou ko Jisu, “E se yali ni yaco mai na noqu gauna: ia vi ikodou, sa tautauvata lia na gauna kece lia.
+\v 7 O ira na kai vuravura era sa yali ni cati ikodou, ia, era cati au lia baletia niu tukunia tiko na cala ni nodra i valavala.
+\v 8 Dou qai cake lia koi ikodou ki na solevu. Au na yali ni qai kinia baletia na noqu gauna e se bera ni yaco.”
+\v 9 Ia ni sa vosatakia oti na veika koya, sa tiko voli lia e Kalili.
+\p
+\v 10 Ni ratou sa qai cake na tacina ki na solevu, sa qai qai voki lia ko koya, yali ena matana levu, ia e vavunivuni lia.
+\v 11 Ko ira na kai Jutia era a vasaqarai koya ena vanua ni solevu ka tukunia, “E vi ko koya?”
+\v 12 Era a vivosaki lo ko ira na lewe levu baleti koya. Eso era tukunia, “A tamata vinaka ko koya,” ka so voki era tukunia, E yali, e vacalai ira na tamata.”
+\v 13 Ia e yali lia ni dua e vosatakia vadoudou na ka e baleti ira, ni ra sa rerevaki ira na kai Jutia.
+\p
+\v 14 Ia, ni sa vimama na gauna ni solevu, sa qai cake ko Jisu ki na vale ni soro, ka vatekivu me vavuvuli.
+\v 15 Era a kurabuitakia na kai Jutia ka tukunia, “E kila vacava na tamata koya e levu na ka?
+\v 16 A sa saumia ko Jisu ka tukunia, “Na noqui vavuvuli e yali ni noqu, ia e nona o koya sa talai au mai.
+\v 17 Kevaka e dua na tamata sa via caka na loma i koya, ena kila se sa qai mai vua na Kalou nai vavuvuli, se'u vosa vei au lia.
+\v 18 O koya sa vosa vakai koya lia, sa vinakatia me dokai; ia ko koya sa vinakatia me dokai ko koya sa talai koya mai, sa tamata dina o koya, a sa yali na cala vua.
+\v 19 E a yali ni solia vi ikodou na vunau ko Mosese, a yali ni dua vi ikodou a muria na vunau? Dou sa via vamatei au e vuku ni cava?”
+\p
+\v 20 Era sa vosa na lewe levu, ka tukunia, “Sa curumi iko e dua na tevoro: ko cei sa via vamatei iko?”
+\v 21 Sa vosa ko Jisu, ka tukunia vi ira, “E a dua loa lia na cakacaka ka'u a caka, ia dou sa matalautakia.
+\v 22 Ko Mosese a solia vi ikodou na vicili; (ia ka sa yali ni vu vi Mosese, sa vu lia vi ira na qase;) ia dou sa cilivia na tamata ena siga ni vacecegu:
+\v 23 Kevaka sa cilivi na tamata ena siga ni vacecegu, me kakua ni vacacani na vunau i Mosese; dou sa cudruvi au beka, ni'u sa vabula taucoko e dua na tamata ena siga ni vacecegu?
+\v 24 Kakua ni lewa me vaka nai rairai, ia mo dou lewa vadodonu lia.”
+\p
+\v 25 Eso vi ira mai Jerusalemi era sa tukunia, “Sa yali li ni koya koya era sa via vamatea?
+\v 26 Raicia, sa vosa doudou, ka ra sa yali ni tukunia vua e dua na ka. Era sa kila sara lia na turaga ni sai koya koya dina na Karisito, se yali?
+\v 27 Ia eda sa kila na vanua sa qai mai kinia na tamata koya; ia na Karisito, ni sa qai mai, sa yali e dua sa kila se qai mai vi ko koya.”
+\p
+\v 28 Sa qai kaci ko Jisu ni sa vatavuvuli tiko ena valenisoro, ka tukunia, “Dou sa kilai au, dou sa kila voki lia na vanua ka'u sa qai mai kinia, ia ka'u sa yali ni qai mai vakai au lia, ia sa dina ko koya sa talai au mai, ia dou sa yali ni kilai koya:
+\v 29 ia ka'u sa kilai koya koi au: ni'u sa qai mai vi koya, a sa talai au mai ko koya.
+\p
+\v 30 Era sa qai via vesuki koya: ia sa yali e dua sa tarai koya, ni se bera ni yaco na nona gauna.
+\v 31 Ia sa lewe levu vi ira na tamata era sa vabauti koya, ka tukunia, Ni sa qai mai na Karisito, ena caka li na cakacaka-mana e levu cake ena veika koya sa caka ko koya koya?
+\v 32 Ko ira na Farisi era sa rogocia ni ra vasolokakanatakia va koya baleti Jisu; ia ko ira na Farisi ki ira na bete levu era sa tala eso sa ovisa me ra vesuki koya.
+\p
+\v 33 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “Au sa tiko valailai lia kei ikodou, au na qai qai vua ka talai au mai:
+\v 34 dou na vaqarai au, ia dou na yali ni raicia: ia na vanua ka'u sa tiko kinia: dou sa yali ni qai rawa kinia.”
+\v 35 Sa ra qai vivosakitakia vaka ira na kai Jutia, “Ena qai beka kivei ko koya, me da yali kinia ni raici koya? Ena qai beka vi ira na noda era sa viseyaki vi ira na kai Kirisi, ka vavulici ira na kai Kirisi?
+\v 36 A vosa cava beka koya sa tukunia ko koya, 'Dou na vaqarai au, ka yali ni raicia; ia na vanua ka'u sa qai kinia, dou na yali ni qai rawa kinia'?”
+\p
+\v 37 Enai otioti ni siga, siga bibi ni Solevu, sa tu ko Jisu ka kaci, ka tukunia, “Kevaka e dua sa via somi, me qai mai vi au ka somi.
+\v 38 O koya sa vabauti au, me vaka sa tukunia nai Vola Tabu, ena dave mai na ketena na viuciwai ni wai bula.”
+\v 39 A sa tukunia ko koya na ka koya baletia na Yalo Tabu, ena yaco vi ira era sa vabauti koya; ni sa bera ni soli na Yalo Tabu; ni sa bera ni varokorokotaki ko Jisu.
+\p
+\v 40 Era lewe levu vi ira na tamata ni ra sa rogocia na vosa koya, era sa tukunia, “Sa dina sai koya koya na Parofita.
+\v 41 “Era tukunia eso, “Sai koya koya na Karisito.” Ia eso voki era tukunia, “Oi, ena qai mai Kalili na Karisito?
+\v 42 Sa yali li ni tukunia nai Vola Tabu, ni sa na qai mai na Karisito mai na kawa i Tevita, mai Pecilieema, na koro sa tiko kina ko Tevita?”
+\v 43 Ea tubu na visei ena kedra maliwa lia na lewe levu baleti koya.
+\v 44 A ra sa via vesuki koya e so; ia sa yali e dua sa tarai koya.
+\p
+\v 45 Era sa qai qai mai na ovisa vi ira na bete levu kei ira na Farisi; a ra sa tukunia vi ira, “Dou sa yali ni yadi koya mai ena vuku ni cava?
+\v 46 Sa tukunia ko ira na ovisa, “E yali e dua na tamata sa vosa me vaka na tamata koya.”
+\v 47 Era sa qai tukunia na Farisi vi ira, “Dou sa vacalai beka koi ikodou voki lia?
+\v 48 Sa vabauti koya li e dua vi ira na turaga se vi ira na Farisi, se yali?
+\v 49 Ia ko ira na tamata koya, era yali ni kila nai vunau, ena yaco vi ira na cudru ni Kalou.”
+\p
+\v 50 Ko Nikotimo (e dua vi ira na Farisi ka a lako ki raici koya eliu) sa tukunia vi ira,
+\v 51 “E virikotori beka ena nomuni lawa ni dodonu me da rogocia na tamata beitaki ni bera ni da vatulewatakia na nona cala?”
+\v 52 Era sa tukunia vua, “Ko iko voki lia na kai Kalili, ne?” mo vaqara ka kila: ni sa yali e dua na parofita sa tubu mai Kalili.
+\p
+\v 53 A ra sa dui qai kece lia ki na nodra dui vi vale.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 A sa qai ko Jisu ki na ulu-ni-vanua ni violive.
+\v 2 Ia ena savulaci caca sa qai voki mai ko koya ki na valenisoro, a ra sa qai mai vi koya ko ira kece lia na tamata; a sa tiko sobu ko koya, ka vavulici ira.
+\v 3 Ia, ko ira na vu-ni-vola kei ira na Farisi era sa yadia mai vi koya e dua na yalewa sa tobo ni sa dautagane; a ra sa vaturi koya ena kedra maliwa,
+\v 4 ka tukunia vua, “Vavuvuli, sa tobo na yalewa koya ni sa caka tiko na vibutakoci:
+\v 5 a sa varotakia vi ita ko Mosese ena vunau, me ra vaviriki ena vatu ko ira sa va koya: ia ka cava ikonu sa tukunia baletia na yalewa koya?
+\v 6 Era sa vosa va koya me veretaki koya kinia, me ra beitaki koya rawa. Ia sa cuvaki sobu lia ko Jisu ka volavola ena buturara ena nodrai qaqalo.
+\v 7 Ia ni ra sa tarogi koya tiko lia, sa tu cake ko koya, ka tukunia vi ira, “O koya vi ikodou sa yali ni valavala ca, me viriki koya mada eliu ena vatu.”
+\v 8 Sa qai cuva sobu voki ko koya, ka volavola ena qele.
+\v 9 Ia ni ra sa rogocia, era qai yadua ki tuba, liutakia ko koya ka matua dua loa lia: ka sa qai vo dua loa lia ko Jisu ki na yalewa e tu e matadra.
+\v 10 Ia ni sa tu cake ko Jisu, ka tukunia vua, “Yalewa, sa evei ko ira koya? Sa yali voki li ni dua e vo me lewai iko mo curuvi?”
+\v 11 A sa saumia ko koya, “Sa yali e dua, Turaga.” A sa tukunia vua ko Jisu, “Au sa yali voki lia ni lewai iko mo cudruvi: mo qai, ka mo kakua ni valavala ca voki.”
+\p
+\v 12 Sa qai vosa voki vi ira ko Jisu, ka tukunia, “Oi au na rarama kei vuravura: ko koya sa muri au ena yali ni qai ena butobuto, ena tu lia vi koya na rarama ni bula.”
+\v 13 O ira na Farisi era sa qai tukunia vua, “O ni sa tukuni iko; sa yali ni dina na nomu tukutuku.”
+\v 14 Sa saumia ko Jisu ka tukunia vi ira, “Ia, kevaka ka'u sa tukuni au, sa dina na noqui tukutuku: ni'u sa kila na vanua ka'u sa qai mai kinia, ka qai yani kinia, ia dou sa yali ni kila se'u qai mai vi, se'u qai kivei.
+\v 15 Dou sa lewa me vaka na ka sa rairai: au sa yali ni lewa e dua na tamata.
+\v 16 Ia kevaka ka'u sa lewa, sa dina na noqu lewa, ni'u sa yali ni tiko dua loa lia, ia koi au kei Tamaqu, ko koya sa talai au mai.
+\v 17 Sa volai voki lia ena nomudou vunau, ni sa dina nai tukutuku ni tamata e lewe rua.
+\v 18 E dua koi au ka'u sa tukuni au, a sa tukuni au ko Tamaqu, ko koya sa talai au mai.”
+\p
+\v 19 Era sa qai tukunia vi ira, “Evei ko Tamamunu?” Sa tukunia ko Jisu, “Dou sa yali ni kilai au se Tamaqu: kevaka dou sa kilai au, dou sa kilai Tamaqu voki lia.”
+\v 20 Sa cavutia na vosa koya ko Jisu ena vale ni yau, ni sa vatavuvuli ena valenisoro: a sa yali ni dua sa vesuki ira: ni se yali ni yaco na nona gauna.
+\p
+\v 21 Sa qai tukunia voki vi ira ko koya, “Au na qai yani, ka dou na vaqarai au, ka dou na mate ena nomudoui valavala ca: ia na vanua ka'u sa qai kinia, dou sa yali ni qai rawa kinia.”
+\v 22 Era sa qai tukunia na kai Jutia, “Ena vamatei koya beka vaikoya? Ni ra sa tukunia, 'Na vanua ka'u sa qai kinia, dou sa yali ni qai rawa kinia'?”
+\v 23 A sa tukunia vi ira ko koya, “Dou sa qai mai ra; au sa qai mai cake: dou sa vavuravura; au sa yali ni vavuravura:
+\v 24 O koya koya ka'u a tukunia kinia vi ikodou, Dou na mate ena nomudoui valavala ca; kevaka dou sa yali ni vadinatia ni sai au, dou na mate ena nomudoui valavala ca.”
+\p
+\v 25 Era sa qai tukunia vua, Ko cei ko ikonu?” A sa tukunia vi ira ko Jisu, Sai koya lia ka'u a tukunia vi ikodou mai nai vatekivu.
+\v 26 Sa levu na ka me'u vosatakia ka lewai ikodou kinia; ia sa dina ko koya sa talai au mai: ia ka'u sa tukunia vi ira na kai vuravura na veika ka'u a rogocia mai vi koya.”
+\p
+\v 27 Era yali ni kila ni sa ra vosatakia tiko vi ira na veika baletia na Tamadra.
+\v 28 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “Ni dou sa lavetia cake oti na Luve ni tamata, dou na qai kila ni sai au, ni'u sa yali voki lia ni caka e dua na ka vakai au; ia na ka lia sa vatavulici au kinia ko Tamaqu, sai koya ka'u sa vosatakia.
+\v 29 Ia sa tiko vata ki au ko koya sa talai au mai: sa yali ni daini au ko Tamaqu me'u tiko dua loa lia: ni'u sa caka tiko lia na ka sa vinakatia ko koya.”
+\v 30 Ni sa cavutia tiko na vosa koya ko Jisu, era sa lewe levu era sa vabautia.
+\p
+\v 31 Sa qai tukunia ko Jisu vi ira na kai Jutia era sa vabauti koya, “Kevaka dou sa muria tiko lia na noqu vosa, dou sa qai noqu tisaipeli dina;
+\v 32 ia dou na kila na ka dina, ia na ka dina ena sereki ikodou.” Era sa tukunia vua,
+\v 33 Oi kimamu na kawa i Eparaama, ka yali e dua kimamu a bobula kinia ena dua na gauna; ko sa tukunia vacava, 'Dou na sereki'?”
+\v 34 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya yadua sai valavala ca sa bobula ki nai valavala ca.
+\v 35 A sa yali ni tiko vadua e vale na bobula; na luvena lia sa tiko vadua.
+\v 36 Ia kevaka ena sereki ikodou na Luvena dou na qai sereki dina kinia.
+\v 37 Au sa kila dou sa kawa i Eparaama: ia dou sa via vamatei au, ni sa yali ni tiko ena lomamudou na noqu vosa.
+\v 38 Au sa vosatakia na ka ka'u a raicia vi Tamaqu: ia dou sa caka na ka dou a rogocia mai vi koya na tamamudou.”
+\p
+\v 39 Era sa vosa, ka tukunia vi ira, “A tama i kimamu ko Eparaama.” Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Kevaka dou sa luvei i Eparaama, dou na caka nai valavala nei Eparaama.
+\v 40 Ia, dou sa qai via vamatei au, a tamata sa tukunia vi ikodou na ka dina, o koya ka'u sa rogocia mai vua na Kalou; sa yali ni caka na ka va koya ko Eparaama.
+\v 41 Dou sa caka na nona cakacaka na tamamudou. Era sa qai tukunia vi ira, “Kimamu sa yali ni sucu ena dauyalewa: e dua loa lia na tama i kimamu, na Kalou.”
+\v 42 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “Kevaka sa Tamamudou na Kalou, dou na lomani au: ni'u sa tubu mai vua na Kalou, ka qai mai kinia; au sa yali ni qai lowa lia mai vakai au, ia sai koya sa talai au mai.
+\v 43 A cava dou sa yali kinia ni kila na noqu vosa? Ni dou sa yali ni vabautia rawa na noqu vosa.
+\v 44 A tamamudou na tevoro, ia dou sa via caka na gagadre ca ni tamamudou. Ko koya na dauvivamatei mai nai vatekivu, a sa yali ni vabautia na ka dina. Ni sa vosa lasu ko koya, sa vosatakia na ka sa tu vua; ni sa daulasulasu ko koya, ena vuku ni'u sa tukunia vi ikodou na ka dina.
+\v 45 Ia, koi au ena vuku niu sa tukunia vi ikodou na ka dina, dou sa yali ni vadinati au.
+\v 46 Ko cei vi ikodou sa vadinadinatakia ni'u sa cala? Ia kevaka ka'u sa vosa dina, dou sa yali ni vadinatia ni'u sa cala? Ia kevaka ka'u sa vosatakia na dina, dou sa yali ni vadinatia ena vuku ni cava?
+\v 47 O koya sa nona na Kalou sa rogocia na vosa ni Kalou: koya dou sa yali ni nona na Kalou.”
+\p
+\v 48 Era sa qai vosa ko ira na kai Jutia, ka tukunia vua, “Sa yali ni kimamu tukunia dina, ni ko sa kai Samaria, ka sa curumi iko e dua na tevoro?
+\v 49 Sa tukunia ko Jisu, “Sa yali ni curumi au e dua na tevoro, ia ka'u sa varokorokotakia na Tamaqu, ia dou sa valialiai au lia”
+\v 50 Au sa yali ni ni vaqara me'u varokorokotaki: sa dua sa tiko sa vaqara ka vataulewatakia.
+\v 51 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, kevaka e dua sa vabautia tiko lia na noqu vosa, ena yali sara ni mate.”
+\p
+\v 52 Era sa qai tukunia vi ira ko ira na kai Jutia, “Kimamu sa qai kila sa curumi ikonu e dua na tevoro. Ko Eparaama kei ira voki lia na parofita era sa mate, ia, ko sa tukunia 'Kevaka e dua sa vabautia tiko lia na noqu vosa, ena yali sara ni mate.
+\v 53 Ko sa levu cake beka, ka lailai sobu ko Eparaama na tamada, ko koya sa mate? A ra sa mate voki lia ko ira na parofita: ko sa qisi iko vi cei?”
+\v 54 Sa tukunia ko Jisu, “Kevaka ka'u sa varokorokotaki au, sa ka lowa na noqu vivarokorokotaki: sai koya na Tamaqu sa varokorokotaki au: ko koya dou sa tukunia sa nomudou Kalou:
+\v 55 ia dou sa yali ni kilai koya, ia ka'u sa kilai koya koi au; ia kevaka ka'u sa tukunia, 'Au sa yali ni kila koya,' au na lasutakia lia me vataki ikodou; ia ka'u sa kilai koya lia ka vabautia tiko lia na npna vosa.
+\v 56 Sa gadrevia valevu sara ko Eparaama na tamamudou me raicia na noqu gauna: a sa raicia, ka reki.”
+\p
+\v 57 Era sa qai tukunia vi ira ko ira na kai Jutia, “Sa yali ni limasagavulu na nomu yabaki, ia ko a raici Eparaama, oi?
+\v 58 Sa tukunia vi ira ko Jisu, E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, Ni se bera ni sucu ko Eparaama, au sa bula.
+\v 59 Era sa qai tomikia eso na vatu, me ra vaviriki ira kinia: ia sa vunitaki koya ko Jisu, ka sa curu yani mai na valenisoro.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Ia ni sa qai yani ko Jisu, raicia e dua na tamata sa sucu mataboko.
+\v 2 A sa tarogia ko ira na nona tisaipeli, ka tukunia, “Vavuvuli, ko cei sai valavala ca, a tamata koya, se tamana ki tinana, sa sucu mataboko kinia ko koya?”
+\v 3 Sa tukunia ko Jisu, “Sa yali ni valavala ca ko koya koya, se tamana se tinana, me vatakilai lia na cakacaka ni Kalou ena vukuna.
+\v 4 Sa dodonu me da caka na cakacaka i koya sa talai au mai, ni sa siga toka: sa voleka mai na bogi, sa yali ni cakacaka rawa kinia e dua na tamata.
+\v 5 Ni'u sa tiko e vuravura, au sa rarama ki vuravura.”
+\p
+\v 6 Ni sa vosa va koya ko koya, sa kasuvia na qele, ka ulia vata na soso kei na kasu, a sa boroya kinia na mata ni tamata mataboko,
+\v 7 a sa tukunia vua, “Qai ki tavoi enai silisili ko Sailoama,” (a kenai balebale, Sa talaki). A sa qai yani, ka tavoi, ka sa rai rawa na matana ka lesu voki mai ni sa rai na matana.
+\v 8 Era sa qai tukunia kinia na lewe ni koro, kei ira sa raici koya e lia ni sa daukerekere, “Sa yali ni koya koya sa dautiko ka daukerekere?”
+\v 9 Sa tukunia eso, “Sai koya koya,” ka so tani, “E yaga, isa sa vataki koya,” sa tukunia ko koya, “Sai au lia.”
+\v 10 Era sa qai tukunia vua, “Sa rai rawa vaevei na matamu?” Sa tukunia ko koya,
+\v 11 “Na tamata sa vatokai ko Jisu sa ulia na soso, ka boroya na mataqu, ka tukunia vei au, “Qai ki Sailoama, ka tavoi: ia ka'u a laki tavoi, ka'u sa qai rawa.
+\v 12 Era sa qai tukunia vua, “Evei ko koya?” Sa tukunia ko koya, Au sa yali ni kila.
+\p
+\v 13 Era sa qai yadi koya ka mataboko eliu vi ira na Farisi.
+\v 14 Ia sa siga ni vacecegu sa ulia kinia na soso ko Jisu, ka basukia na matana.
+\v 15 Era sa qai tarogi koya voki na Farisi, se sa rai rawa vaevei. A sa tukunia vi ira ko koya, Sa boroya na mataqu ko koya ena soso, kau sa tavoi, kau sa qai rai rawa.
+\v 16 Eso vi ira na Farisi era sa qai tukunia, “A tamata koya sa yali ni tamata ni Kalou, ni sa yali ni tamata ni Kalou, ni a yali ni vatabuya na siga ni vacecegu. Eso tani sa tukunia, E caka rawa vaevei na cakacaka-mana va koya e dua na tamatai valavala ca? A ra sa yali ni lomavata kinia. Era sa tukunia voki vua na tamata ka mataboko,
+\v 17 “A cava ko sa tukunia ena vukuna, ni sa rai rawa na matamu?” A sa tukunia ko koya, “A parofita ko koya.”
+\p
+\v 18 Ia ko ira na kai Jutia era sa yali ni vadinatakia, ni sa mataboko eliu ko koya, a sa rai rawa, ka ra sa kacivi rau na nonai tubutubu.
+\v 19 A ra sa tarogi rau, ka tukunia, “A luvemudrau koya, drau sa tukunia sa sucu mataboko, ne? Sa qai rai rawa vaevei koya?”
+\v 20 E rau sa saumia na nonai tubutubu ka tukunia, “Kirau sa kila ni sa luve i kirau koya, ka sa sucu mataboko:
+\v 21 ia kirau sa yali ni kila se sa rai rawa vaevei: se ko cei sa vavuna na nona rai, kirau sa yali kila. Dou tarogia lia ni sa tamata bula ko koya. E rawa ni vamacalatakia lia o koya na nona a vabulai.
+\v 22 Erau sa vosa vakoya na nonai tubutubu, ni rau sa rerevaki ira na kai Jutia: ni ra sa qai loma vata na kai Jutia: me vatabui mai na valenilotu ko koya yadua sa vatusa ni sa Karisito ko koya koya.
+\v 23 A ka koya e rau sa tukunia kinia koi rau na nonai tubutubu, “Sa tamata bula ko koya: tarogi koya.”
+\p
+\v 24 Era sa qai kacivia voki na tamata ka mataboko, ka tukunia vua, “Varokorokotakia na Kalou: kitou sa kila sa tamatai valavala ca ko koya,
+\v 25 Sa qai saumia na tamata gona ka tukunia, “Au yali ni kila kevaka e tamata i valavala ca, ia, na ka lia ka'u sa kila, ni'u a mataboko e liu, au sa qai rai rawa.”
+\v 26 Era sa qai tukunia voki vua, “A cava ka caka vi iko ko koya? Ka rai vaevei na matamu?
+\v 27 Sa tukunia vi ira ko koya, Au sa tukunia lowa lia koya vi ikodou, ia dou a yali ni varogocia: dou sa via rogocia voki ena vuku ni cava? Dou sa vinakatia beka mo dou yaco voki lia mo dou nona tisaipeli?
+\v 28 Era sa qai valialiai koya, ka tukunia, “O iko sa nona tisaipeli: ia koi kimamu kimamu sa tisaipeli i Mosese.
+\v 29 Kimamu sa kila ni sa vosa vei Mosese na Kalou; ia na tamata koya, kimamu yali ni kila se sa qai mai vi ko koya.”
+\v 30 Sa vosa na tamata, ka tukunia vei ira, “Sa qai dua na ka vakurabui koya, ni dou a yali ni kila se sa qai mai vi ko koya, ia sa vavunia ko koya na rai ni mataqu.
+\v 31 Eda kila ni Kalou e yali ni rogoci ira na tamatai valavala ca, ia, kevaka sa daulotu vua na Kalou e dua na tamata, ka caka na nona lewa, sa rogoci ko koya.
+\v 32 Sa yali ni rogo mai nai vatekivu kei vuravura, ni sa dua sa vavunia na rai ni dua na tamata ka sucu mataboko mai.
+\v 33 Kevaka sa yali ni qai mai vua na Kalou ko koya koya, sa yali ni rawatia e dua na ka.
+\v 34 Era sa vosa, ka tukunia vua, “O iko a sucu mataboko mai enai valavalaca, ka ko sa vatavulici kimamu?” A ra sa vatabui koya.
+\p
+\v 35 Sa rogocia ko Jisu ni ra sa vatabui koya: ia ni sa kunei koya, sa tukunia vua, “O sa vabautia na Luve ni Kalou ne?
+\v 36 Sa saumia o koya, ka tukunia, O cei ko koya, Turaga, me'u vabautia?”
+\v 37 A sa tukunia vua ko Jisu, “O sa raicia oti, ia sai koya drau sa vivosaki tiko.”
+\v 38 Sa qai tukunia ko koya, Noqu Turaga, au sa vabautia.” A sa cuva vua.
+\p
+\v 39 A sa tukunia ko Jisu, Au sa qai mai ki vuravura koya me'u lewa, me ra rai rawa ko ira sa yali ni rai rawa, ia me ra mataboko ko ira sa rai.
+\v 40 Ko ira na Farisi ka tiko kinia ni ra sa rogocia na veika koya, a ra sa tukunia vua, “Sa mataboko beka koi kitou voki lia?”
+\v 41 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Kevaka dou sa mataboko, sa yali na nomudou cala; ia dou sa qai tukunia, 'Kitou sa rai,' o koya sa tu lia kinia na nomudou cala.”
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya sa yali ni curu e darava ni ba ni sipi, ia sa kaba cake ena tikinia tani, sai koya koya na daubutako ka dau kovekove.
+\v 2 Ia ko koya sa curu e darava, ko koya koya nai vatawa ni sipi.
+\v 3 Sa dolavia koya nai vatawa ni darava; a sa varogocia na domona ko ira na sipi: a sa kacivi ira na nona sipi ena yacadra ko koya, ka tuberi ira ki tautuba.
+\v 4 Ia ni sa yadi ira na nona sipi ki tautuba sa liutaki ira, a sa muri koya ko ira na sipi ni ra sa kila na domona.
+\v 5 Ia era na yali ni muria na vulagi, era na tuba tani lia vi koya: ni ra sa yali ni kila na domo ni vulagi.
+\p
+\v 6 Sa vosatakia vi ira na vosa vatautauvata koya ko Jisu: a ra sa yali ni kila na veika sa vosatakia vi ira ko koya.
+\v 7 Sa qai tukunia voki vei ira ko Jisu, E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, “Oi au na darava ni sipi.
+\v 8 Ko ira kece sa liu mai vi au era sa daubutako ka daukovekove: a sa yali ni varogocia na nodra vosa na sipi.
+\v 9 Oi au na darava: kevaka sa curu kinia e dua na tamata ena vukuqu, ena vabulai, ka na daucuru mai ka daucuru yani, ka na kune kakana.
+\v 10 Sa yali ni qai loa lia mai na daubutako, me butako lia, ka ravuravu ka va rusa: au sa qai mai me rawa vi ira na bula, ia me rawa valevu sara.
+\p
+\v 11 Oi au nai vatawa vinaka: sa solia na nona bula nai vatawa vinaka ena vukudra na sipi.
+\v 12 Ia ko koya sa voli na nona cakacaka, ka yali ni koya nai vatawa, ka sa yali ni taukeni ira na sipi, sa raicia na wolifa ni sa qai tiko mai, ka sa daini ira na sipi ka tuba ko koya: a sa kati ira na wolifa, a sa toqovi ira ka tovoci ira:
+\v 13 sa tuba ko koya sa voli na nona cakacaka, ka ni sa yali ni daunanumi ira na sipi.
+\v 14 Oi au nai vatawa vinaka: ia ka'u sa kilai ira sa noqu, ia ko ira sa noqu era sa kilai au:
+\v 15 me vaka sa kilai au ko Tamaqu, ka me vaka ka'u sa kilai Tamaqu: ka'u sa solia voki lia na noqu bula ena vukudra na sipi.
+\v 16 Eso tani voki na noqu sipi, era sa yali ni tiko ena bai koya: sa kilikili me'u yadi ira voki lia mai, a ra na rogocia na domoqu: ena qai dua loa na qele ni sipi, ka dua bau nai vatawa.
+\v 17 A ka koya sa lomani au kinia ko Tamaqu, ni'u sa solia na noqu bula, me'u yadia voki.
+\v 18 Sa yali e dua sa kovea koya vi au, ia ka'u sa solia vakai au lia. Au sa rawatia me'u yadia voki. Ai vunau koya sa solia mai vi au ko Tamaqu.
+\p
+\v 19 Era sa qai viletitakia voki na kai Jutia ena vuku ni vosa koya.
+\v 20 A sa lewe levu vi ira sa tukunia, “Sa curumi koya e dua na tevoro, a sa lialia: dou sa rogoci koya ena vuku ni cava?”
+\v 21 Eso tani era sa tukunia, “Sa yali ni vakoya na vosa ni tamata sa curumi koya e dua na tevoro: sa rawatia beka e dua na tevoro me rai na mata ni mataboko”
+\v 22 Sa qai caka mai Jerusalemi na solevu ni vasavasavataki ni valenisoro, a sa vulai liliwa.
+\v 23 A sa qai voli ko Jisu ena valenisoro, ena varada nei Solomoni.
+\v 24 Era sa qai vavolivoliti koya na kai Jutia, ka tukunia vua, “A cava so na kena dede ko sa yali ni vataudeitakia kinia na loma i kimamu? Kevaka ko sai koya na Karisito, tukunia vadodonu mai vi kimamu.”
+\v 25 Sa saumia vi ira ko Jisu, “Au a tukunia vi Ikodou, ia dou sa yali ni vabautia: a cakacaka ka'u sa caka ena yaca i Tamaqu, o koya koya sa vadinadina vi au.
+\v 26 Ia dou sa yali ni vadinatia, ni dou sa yali ni noqu sipi.
+\v 27 Sa rogocia na noqu vosa ko ira na noqu sipi, ia ka'u sa kilai ira, ka ra sa muri au:
+\v 28 ia ka'u sa solia vi ira na bula yali ni mudu, ia era na yali sara ni rusa, se dua e kaliraki ira mai na ligaqu.
+\v 29 A tamaqu, ko koya sa soli ira vi au, sa uasivi na ka kece lia: a sa yali e dua sa rawatia me kaliraki ira mai na liga i Tamaqu.
+\v 30 Kirau sa dua loa lia ki Tamaqu.
+\p
+\v 31 Sa qai tomikia voki na vatu ko ira na kai Jutia, me ra vaviriki koya kinia.
+\v 32 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, “E levu na cakacaka vinaka ka'u a vatakila vi ikodou mai vi Tamaqu; a cava na cakacaka vi ira koya dou sa vaviriki au kinia?
+\v 33 Sa tukunia vua ko ira na kai Jutia, Sa yali ena vuku ni cakacaka vinaka kimamu sa vaviriki iko kinia; ena vuku lia ni ko vosa vacacatakia na Kalou; ena vuku voki lia ni ko sa tamata lia, ka sa qisi iko mo Kalou
+\v 34 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Sa yali li ni volai ena nomudou vunau, 'Au a tukunia, Dou sa kalou'”?
+\v 35 Kevaka sa vatokai ira me kalou ko koya, ni sa yaco vi ira na vosa ni Kalou, (a sa yali ni dai loa rawa nai Vola Tabu;)
+\v 36 dou sa tukunia li vua sa lesia na Tamaqu ka tala ki vuravura, 'Ko sa vosavacacatakia,' baletia ni'u sa tukunia, 'Oi au na Luve ni Kalou'?
+\v 37 Kevaka ka'u sa yali ni caka na cakacaka i Tamaqu, kakua ni vabauti au:
+\v 38 ia kevaka ka'u sa caka, dou vabautia na cakacaka, kevaka dou sa yali ni vabauti au; mo dou kila kinia, ka vadinatatakia, ni sa tiko vi au ko Tamaqu, ka'u sa tiko vi ira koi au.”
+\p
+\v 39 Era sa qai via tauri koya voki: a sa qai tani ko koya mai na ligadra.
+\p
+\v 40 A sa qai voki yani ko koya ki tai kadua ni Joritani, ki na yasana sa vipapitaisotaki kinia e liu ko Joni: a sa tiko kinia.
+\v 41 Era sa lewe levu era sa qai vua, ka ra tukunia, “Sa yali ni caka e dua na ka-mana ko Joni: ia sa dina lia na ka kece lia sa vosatakia ko Joni ena vuku ni tamata koya.”
+\v 42 E ra sa lewe levu sa vabauti koya mai na vanua gona.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Sa dua na tamata sa tauvimate, ko Lasarusa na kai Pecani, na nodrau koro ko Meri kei Marica na tuakana.
+\v 2 Sai Meri koya sa lumutia na Turaga e na waiwai, ka quwarakia na yavana ena drau ni uluna, a sa tauvi-mate na ganena ko Lasarusa.
+\v 3 E rau sa talatala vi Jisu koi rau na ganena, ka tukunia, “Ikonu na Turaga, raicia, ko koya ko sa lomana sa tauvi-mate.”
+\v 4 Ia ni sa rogocia ko Jisu, sa tukunia, Ena yali ni ciba ena mate koya ko koya, ia ena varokorokotaki kinia na Kalou, ena varokorotaki voki lia kinia na Luve ni Kalou.”
+\v 5 A sa daulomani Marica ko Jisu, vata kei tacina, vata kei Lasarusa.
+\v 6 Ni sa qai rogocia ko koya ni sa tauvi-mate, sa tiko bogi rua voki ena tikinia gona.
+\p
+\v 7 Sa oti koya sa qai tukunia vi ira na tisaipeli, “Me datou qai voki mada ki Jutia.”
+\v 8 Sa ratou tukunia vi ira na tisaipeli, “Vavuvuli, era via vaviriki iko ni kua lowa lia ena vatu ko ira na kai Jutia; ia iko sa baci via qai voki kinia.”
+\v 9 Sa saumia ko Jisu, “Sa yali li ni tinikarua na aua e na dua na siga? Kevaka sa qai e dua ena siga, sa yali ni tarabe ko koya, baletia ni sa raicia na rarama ki vuravura koya:
+\v 10 Ia, kevaka sa qai e dua ena bogi, sa tarabe ko koya ni sa yali ni tu vua na rarama.”
+\p
+\v 11 Sa vosatakia na ka koya ko koya: ia ka oti sa qai tukunia vi ira, “Sa moce na wekada ko Lasarusa; ia, ka'u sa na qai lia me'u vayadrati koya.”
+\v 12 Sa qai tukunia ko ira na nona tisaipeli, Ikonu na Turaga, kevaka sa moce lia ko koya ena bula.”
+\v 13 Ia sa vosatakia na nona mate ko Jisu: ka ra sa nanumia sa vosatakia ko koya na vacegu ni moce.
+\v 14 Sa qai tukunia vadodonu vi ira ko Jisu, “Sa mate ko Lasarusa:
+\v 15 ia, ka'u sa rekitakia ena vukumudou ni'u a yali ni tiko kinia, mo dou vabautia; ia me da qai lia vua.”
+\v 16 Sa qai tukunia ko Tomasi, o koya sa vatokai ko Titimo, vi ira na nonai caba na tisaipeli, “Me da qai voki lia, me da mate vata kei Jisu.”
+\p
+\v 17 Ni sa qai mai ko Jisu, sa qai kila kinia ni sa bogi va oti ko Lasarusa enai bulubulu.
+\v 18 A sa voleka ki Jerusalemi ko Pecani, a kena yawa e rua beka na maile,
+\v 19 Ia sa lewe levu na kai Jutia era a qai mai kivei Marica vata ki Meri, me ra vacegui rau ena vuku ni ganedrau.
+\v 20 Ni sa qai rogocia ko Marica sa qai mai ko Jisu, sa qai ki tavaki ira: ia sa tiko lia e vale ko Meri.
+\v 21 Sa qai tukunia vi Jisu ko Marica, “Ikonu na Turaga, kevaka ko a tiko ena vanua gona, ke a yali ni mate na ganequ:
+\v 22 ia ka'u sa kila ena solia vi ikonu ni kua na Kalou na ka kece lia ko sa kerea vua.”
+\v 23 Sa tukunia vua ko Jisu, “Ena tu cake voki na ganemu.”
+\v 24 Sa tukunia vua ko Marica, “Au sa kila ena tu cake voki ko koya e na siga mai muri era na tu cake voki kinia na mate.
+\v 25 Sa tukunia vua ko Jisu, “Oi au na vu ni tu-cake-voki, ki na vu-ni-bula: ko koya sa vabauti au, kevaka sa mate, ena bula lia:
+\v 26 ia ko koya yadua sa bula ka vabauti au, ena yali sara ni mate. Ko sa vadinatakia na ka koya, se yali?”
+\v 27 Sa tukunia vua ko koya, Io, na Turaga: au sa vadinatia ni sa Karisito koi ikonu, na Luve ni Kalou, ko koya sa dodonu me qai mai ki vuravura.”
+\p
+\v 28 Ia ni sa vosa vakoya ko koya, sa qai yani, ka kacivia lo na tacina ko Meri, ka tukunia, “Sa qai mai nai Vavuvuli, a sa tarogi iko tiko.”
+\v 29 Ni sa qai rogocia ko koya, sa tu cake ka qai yani vi ira.
+\v 30 (A sa bera ni curu ki na koro ko Jisu, sa tiko lia ena vanua erau sa vitata kinia kei Marica.)
+\v 31 Ko ira na kai Jutia era sa tiko vata ki Meri e vale ka vacegui koya, ni ra sa raicia sa tu cake sara ko koya, ka qai yani, era sa muri koya, ni ra sa nanumia, sa qai ki nai bulubulu ko koya me tagi kinia.
+\p
+\v 32 Ni sa qai yaco ko Meri ki na vanua sa tiko kinia ko Jisu, ka raici koya, sa cuva sobu ki na yavana, ka tukunia vi ira, “Ikonu na Turaga, kevaka ko a tiko ena vanua gona, ke yali ni mate na ganequ.”
+\v 33 Ni sa qai raicia ko Jisu na nona tagi, kei na nodra tagi voki lia na kai Jutia era qai vata tiko mai, sa vutugu ko koya ena yalona, a sa rarawa na lomadra,
+\v 34 ka tukunia, “Evei na vanua dou a bulutia kinia?” Era sa tukunia vi ira, “Turaga ni qai mai mo ni raicia.”
+\v 35 Sa tagi ko Jisu.
+\v 36 Era sa qai tukunia na kai Jutia, Raicia na kena levu ni nona lomani Lasarusa!”
+\v 37 Ia, ka so vi ira sa tukunia, “Sa yali beka ni rawatia ko koya koya, ko koya sa vavunia na rai ni mata ni mataboko, me lewa voki lia me kakua ni mate na tamata koya”
+\v 38 Sa vutugu voki e na yalona ko Jisu, ka qai mai ki nai bulubulu. Ia sa dua na qaravatu, ka sa kenai sogo e dua na vatu.
+\v 39 Sa tukunia ko Jisu, “Dou yadia tani na vatu.” Sa tukunia vua o Marica, a gane i koya sa mate, “Ikonu na Turaga, sa na bona ko koya: ni sa qai bogi va na nona mate.”
+\v 40 Sa tukunia vua ko Jisu, “Au a yali li ni tukunia vi iko, ni ko na raicia na kaukauwa ni Kalou, kevaka ko sa vabautia?”
+\p
+\v 41 Era sa qai yadia tani na vatu. A sa ta cake ko Jisu, ka tukunia, “Na Tamaqu, au sa vavinavinakatakia vi iko ni ko a rogoci au mai:
+\v 42 ia ka'u sa kila ni ko sa rogoci au tiko lia, ia kau sa vosa ena vukudra na tamata sa tiko koya, me ra vabautia ni ko sa talai au mai.”
+\v 43 Ia ni sa vosa oti vakoya, sa kaci ena domo levu, “Lasarusa, qai mai.”
+\v 44 Ia ko koya ka mate sa qai mai, ka viviraki tu na ligana ki na yavana enai sole ni mate: ka vivirakia na uluna ena dua nai tavoi. Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Dou serekia, ka dainia me qai.”
+\p
+\v 45 Era lewe levu vi ira na kai Jutia sa qai mai vi Meri, ni ra sa raicia na ka sa caka ko Jisu, era sa vabautia.
+\v 46 Ia ko ira eso sa qai yani vi ira na Farisi, ka tukunia vi ira na ka sa caka ko Jisu.
+\v 47 Sa qai soqoni vata ko ira na bete levu vata kei ira na Farisi me ra bose, a ra sa tukunia, “A cava mada me da caka? Ni sa caka na cakacaka-mana e levu na tamata koya.
+\v 48 Kevaka eda sa daini koya dua loa vakoya, era na vabauti koya kece lia na tamata: era na qai qai mai na kai Roma, ka kovea na noda koro kei na noda matanitu.”
+\p
+\v 49 A sa dua vi ira, ko Kaiafa, ko koya sa bete levu ena yabaki ko ya, sa tukunia vi ira, “Dou sa yali ni kila e dua na ka,
+\v 50 se vananumia ni sa yaga vi ita me mate e dua na tamata ena vukudra na tamata, ka me kakua ni rusa na matanitu taucoko.”
+\v 51 A sa yali ni vosatakia na ka koya ko koya vataki koya: ia ni sa bete levu ena yabaki ko ya, sa parofisai ko koya ni na mate ko Jisu ena vuku ni matanitu ko ya;
+\v 52 ka yali ena vuku ni matanitu dua loa lia, ko ya me vasoqoni ira vata voki lia na luve ni Kalou era sa dui viseyaki me ra dua loa.
+\v 53 Mai na siga gona era sa qai tuvalakia se me vamatei vacava ko Jisu.
+\p
+\v 54 O koya koya sa yali kinia ni viqaiyaki e matana votu ena kedra maliwa na kai Jutia, a sa qai yani mai na vanua gona ki na vanua sa voleka ki na vikau, ki na dua na koro na yacana ko Ifireimi, a sa tiko kinia kei ira na nona tisaipeli.
+\p
+\v 55 A sa voleka na nodra solevu ni qai-sivia na kai Jutia: a ra sa lewe levu sa qai cake ki Jerusalemi, mai vanua, ni se bera na solevu ni qai-sivia, me ra vasavasavataki ira.
+\v 56 Era sa qai vaqarai Jisu, ka vivosaki lia vakai ira, ni ra sa tu ena vale ni soro, “A cava dou sa vananumia? Ena qai mai ko koya ki na solevu se yali?”
+\v 57 Ia sa varotakia ko ira na bete levu kei ira na Farisi, kevaka e dua sa kila na vanua sa tiko kinia ko Jisu, me tukunia mai, me ra qai ki vesukia mai.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Sa vo e ono na bogi me qai caka na kana vata ni qai-sivia, sa qai mai ko Jisu ki Pecani, sa tiko kinia ko Lasarusa, ka mate eliu ko koya ka sa vakatura cake voki mai na mate ko koya.
+\v 2 A ra sa caka kinia na kena varaiyavi; a sa qaravia ko Marica, a sa dua voki vi ira na kana vata ka ko Lasarusa.
+\v 3 Sa qai yadia mai ko Meri e dua na paudi waiwai ka lumutia na yavai Jisu, ka quwarakia na yavana ena drau ni uluna: ka curuoso kinia na kena i boi ena loma ni vale.
+\p
+\v 4 Sa qai tukunia e dua vi ira na tisaipeli, ko Jutasa Isikarioti, ko koya ena soli koya yani,
+\v 5 E na cava na vuna sa yali ni volitakia na waiwai koya e na pene e tolu na drau, ka yadi vi ira na dravudravua?
+\v 6 Sa yali ni nona nanumi ira na dravudravua, sa vosa kinia vakoya ko koya; ena vuku lia ni sa daubutako, ka tauria na taga i lavo, sa yadia ka sa biu kinia.
+\v 7 Sa qai tukunia ko Jisu, “Daini koya lia sa maroroya na ka koya ko koya ki na siga ka'u na bulu kinia:
+\v 8 ka sa tiko vadua kei ikodou ko ira na dravudravua; ia ko i au, ka'u sa yali ni tiko vadua kei ikodou:
+\v 9 Ia sa lewe levu sara vi ira na kai Jutia, ni ra sa kila sa tiko mai kinia ko koya; era sa qai mai ka yali ena vukui Jisu lia; ka me raici Lasarusa voki lia, ko koya ka vaturia cake voki mai na mate ko koya.
+\v 10 Ia ko ira na bete levu era sa bose vata me ra vamatei Lasarusa voki lia:
+\v 11 ni ra sa lewe levu na kai Jutia sa qai yani ena vukuna, ka vabauti Jisu.
+\p
+\v 12 Ena savulaci e lewe levu sara era sa qai mai ki na kana vata, ni ra sa rogocia sa qai mai ki Jerusalemi ko Jisu,
+\v 13 era sa yadia na drau ni niu, a ra sa qai yani me vitavaki kaya na kacivakia, Osana! Sa kalougata na nodra Tui na Isireli, ko koya sa qai mai ena yaca ni Turaga.
+\v 14 Ia ko Jisu, ni sa raicia e dua na luveni asa sa vodokia me vaka lia na ka sa volai,
+\v 15 “Oi ikonu sa toka mai Saioni, kakua ni rerevakia: raicia, sa qai mai na nomuni Tui, ka vodo tu ena dua na luveni asa.”
+\p
+\v 16 Ia na veika koya era sa yali mada ni kila ko ira na nona tisaipeli: ia ni sa varokorokotaki oti ko Jisu, era sa qai nanumia ni sa volai ko koya ena veika koya, a ra sa caka vua na veika koya.
+\p
+\v 17 Ko ira na lewe levu era sa tiko kaya ni sa kacivi Lasarusa mai na i bulubulu, ka vaturi koya cake voki mai na mate, era sa tukunia.
+\v 18 Ena vuku ni ka koya sa vitavaki kaya voki lia na lewe levu, ni ra sa rogocia sa caka na ka-mana koya.
+\v 19 O ira na Farisi era sa qai tukunia vaka ira, “Dou sa kila beka ni dou yali ni rawatia e dua na ka? Raicia, sa muri koya na kai vuravura kece lia.”
+\p
+\v 20 Isa sa so mai na vimatanitu tani era sa qai cake mai ki na solevu me ra soro:
+\v 21 ko ira koya era sa qai mai vi Filipi, a kai Peciseita e Kalili, ka tarogi koya, ka tukunia, “Kitou via raici Jisu saka.”
+\v 22 Sa qai ko Filipi, ka tukunia vi Adriu ia koi rau ko Adriu vata kei Filipi, era a sa tukunia vi Jisu.
+\v 23 A sa vosa vi rau ko Jisu, ka tukunia, “Sa qai yaco mai na gauna me varokorokotakia kinia na Luve ni tamata,
+\v 24 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, Kevaka ena yali ni mate na vua ni sila ni sa lutu ki na qele, sa tiko dua loa lia; ia kevaka sa mate, sa vua valevu.
+\v 25 O koya sa lomania voki lia na nona bula, ena vayalia, ia ko koya sa catia na nona bula e vuravura koya, ena maroroya ki na bula yali ni mudu.
+\v 26 Kevaka sa qaravi au e dua, me muri au lia; ia na vanua ka'u sa tiko kinia, ena tiko voki lia kinia ko koya sa qaravi au: ia kevaka sa qaravi au e dua, ena varokorokotaki koya ko Tamaqu.
+\p
+\v 27 Sa qai rarawa na lomaqu, ia a cava me'u tukunia? Na Tamaqu, vabulai au mai na gauna koya; ia na ka koya ka'u sa qai mai kinia ki na gauna koya.
+\v 28 Na Tamaqu, varokorokotakia na yacamuni. Sa qai rogo mai e dua na vosa mai lomalagi, Au sa varokorokotakia voki.
+\v 29 Ko ira na lewe levu ka tiko ka rogocia, era sa tukunia sa kurukuru: sa tukunia eso tani, Sa dua na agilose sa vosa vi koya.
+\v 30 Sa vosa ko Jisu, ka tukunia, sa yali ni qai mai na vosa koya ena vukuqu, ena vukumudou lia.
+\v 31 Sa qai lewai ko ira na kai vuravura koya: sa qai dai ki tuba na turaga ni vuravura koya.
+\v 32 Ia ni'u sa laveti cake mai vuravura, au sa vayarayarataki ira na tamata kece lia kivei au.”
+\v 33 Ia sa vosatakia na ka koya ko koya, me voki lia na mate ena mate kinia ko koya.
+\p
+\v 34 Sa tukunia vua na lewe levu, “Kimamu sa rogocia mai nai vunau ni sa tiko vadua na Karisito; ia ko sa tukunia vacava, Ena laveti cake na luve ni tamata? “Ko cei na Luve ni tamata koya?”
+\v 35 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, sa tiko valailai lia vi ikodou na rarama: dou qai ni sa tu vi ikodou na rarama, de yacovi ikodou na butobuto, ia ko koya sa qai ena butobuto, sa yali ni kila se sa qai kivei.
+\v 36 Ni sa tu vi ikodou na rarama, dou vabautia na rarama, me dou yaco me luve ni rarama. Sa vosatakia na veika koya ko Jisu, ka qai qai yani, ka vunitaki koya vi ira.
+\v 37 Ia e dina lia sa caka ko koya e matadra e levu na ka mana, a ra sa yali ni vabautia:
+\v 38 me vayacoria kinia na ka sa vosatakia ko Aisea na parofita, ka vaka, “I jiova, ko cei sa vabautia na nitoui tukutuku? A sa vatakilai vi cei na liga i Jiova?”
+\v 39 A ka koya era sa yali kinia ni vabautia rawa; ni sa tukunia voki ko Aisea,
+\v 40 “Sa vamatabokotakia na matadra, ka vakaukauwatakia na lomadra ko koya: Me kakua ni rai na matadra se kila na lomadra, Ka saumaki mai, Ka me'u vabulai ira.”
+\p
+\v 41 Sa vosatakia na veika koya ko Aisea, ni ra sa raicia na nona serau, ka tukunia ko koya.
+\p
+\v 42 Ia sa lewe levu vi ira voki lia na turaga era sa vabauti koya, ia, ena vukudra na Farisi, era sa yali ni tukunia, de ra sa vatatabui mai na valenilotu:
+\v 43 ni ra sa vinakatia valevu me varokorokotaki ira ko ira na tamata, ka valailai lia me varokorotaki ira na Kalou.
+\p
+\v 44 Sa qai kaci ko Jisu, ka tukunia, “O koya sa vabauti au, sa yali ni vabauti au lia, sa vabauti koya voki lia sa talai au mai:
+\v 45 ia ko koya sa raici au, sa raici koya sa talai au mai.
+\v 46 Au sa qai ki vuravura me'u kena rarama, me kakua ni tiko ena butobuto ko koya yadua sa vabauti au.
+\p
+\v 47 Ia kevaka e dua sa rogocia na noqu vosa, ka yali ni vabautia, au sa yali ni lewai koya: ni'u sa yali ni qai mai me'u lewai ira lia na kai vuravura, me'u vabulai ira lia na kai vuravura.
+\v 48 Sa dua sa lewai koya sa daini au, ka yali ni vabautia na noqu vosa: a vosa ka'u sa vosatakia, sai koya koya ena lewai koya ena siga mai muri.
+\v 49 Ni'u sa yali ni vosa vataki au; ia ko Tamaqu sa talai au mai, sa varotakia vi au na ka me'u tukunia.
+\v 50 Ia ka'u sa kila sa vu ni bula yali ni mudu na nonai varo: o koya lia, ena ka kece lia ka'u sa vosatakia, au sa vosa me vaka na ka sa tukunia vi au ko Tamaqu.”
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Ia ni sa bera na kana vata ni qai-sivia, ka sa kila ko Jisu sa yaco mai na nona gauna me qai tani yani e vuravura koya vua na Tamana, ka ni sa lomani ira na nona era sa tiko e vuravura, sa lomani ira ki nai otioti.
+\v 2 Ia ni ra sa varaiyavi tiko, ni vatuburia oti na tevoro ena loma i Jutasa Isikarioti, na luvei Saimoni, me soli koya yani:
+\v 3 a sa kila ko Jisu ni sa solia ko Tamana na ka kece lia ki na ligana, ka ni sa qai mai vua na Kalou ko koya, a sa qai voki yani vua na Kalou;
+\v 4 sa tucake mai na varaiyavi ka luvatia na nona i sulu, ka yadia mai e dua nai sulu, ka vaucia ki tolona.
+\v 5 Ni sa oti koya sa livi na wai ki na dari, vatekivu me vuya na yavadra na tisaipeli, ka quwarakia enai sulu sa vau ki tolona.
+\p
+\v 6 Sa qai mai ko koya vi Saimoni Pita: a sa tukunia vua ko koya, “Noqu Turaga, ko ni sa vuya li na yavaqu”
+\v 7 Sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, “A ka ka'u sa caka ko sa yali ni kila ni kua; ia mai muri lia ko na kila.
+\v 8 “Sa tukunia vua ko Pita, “Ikonu na yali sara ni vuya na yavaqu.” Sa tukunia vua ko Jisu, “Kevaka ka'u sa yali ni vui iko, ko sa yali ni rawatia e dua na ka vi au.”
+\v 9 Sa tukunia vua ko Saimoni Pita, “Noqu Turaga, me yali loa lia na yavaqu, a ligaqu voki lia ki na uluqu.”
+\v 10 Sa tukunia vua ko Jisu, “Ko koya sa sili oti, sa yaga vua me vuya na yavana lia, a sa savasava, ka dou sa yali kece,"
+\v 11 ni sa kilai koya ena soli koya yani: a ka koya sa tukunia kinia ko koya, “Dou sa yali ni savasava kece”
+\v 12 Ni sa qai vuya oti na yavadra, ka sulumakia voki na nonai sulu, sa tiko sobu voki, ka tukunia vi ira. “Dou sa kila na ka'u sa caka vi ikodou, se yali?
+\v 13 Dou sa vatokai au me'u i 'Vavuvuli,' me'u 'Turaga' voki lia: ia dou sa vosa dina; ni'u sa vakinia.
+\v 14 Ia kevaka ka'u sa vuya na yavamudou, koi au na Turaga kei nai Vavuvuli, sa dodonu voki lia mo dou vivui yava:
+\v 15 ni'u sa solia e dua nai varau vi ikodou, mo dou caka me vaka ka'u sa caka vi ikodou.
+\v 16 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, Sa yali ni levu na tamata ka lailai na nona turaga; se levu ko koya sa talai ka lailai ko koya sa talai koya.
+\v 17 Kevaka dou sa kila na veika koya, dou sa kalougata kevaka dou sa caka.
+\v 18 Au sa yali ni vosataki ikodou kece lia: au sa kilai ira ka'u sa digitakia; ia me vayacoria kinia nai Vola Tabu, 'O koya kirau sa kana madrai vata kaya, sa leqeti au enai bukubuku-ni-yavana.'
+\p
+\v 19 Au sa qai tukunia vi ikodou ni sa bera ni yaco mai; mo dou vabautia ni sai au, ni sa yaco mai.
+\v 20 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya sa vacegui ira yadua ka'u sa tala, sa vacegui ira yadua ka'u sa tala, sa vacegui au; ia ko koya sa vacegui au, sa vacegui koya sa talai au mai.”
+\p
+\v 21 Ni sa vosa oti vakoya ko Jisu, sa rarawa na lomana, a sa vatakilataki, ka tukunia, “E dina, e dina au sa tukunia vi ikodou, sa dua vi ikodou ena soli au yani.”
+\v 22 Era sa qai viraici na tisaipeli, ni ra sa lecavia se vosataki cei ko koya.
+\v 23 A sa vararavi ena lomasere i Jisu e dua vi ira na nona tisaipeli, ko koya sa loma ko Jisu.
+\v 24 Sa qai deguvacutaki koya ko Saimoni Pita, me tarogia se vosataki cei ko koya.
+\v 25 Ia ko koya sa vararavi ena lomasere i Jisu, sa tukunia vua, “Ikonu na Turaga, ko cei beka ko ya?”
+\v 26 Sa tukunia ko Jisu, “Sai koya ka'u na solia vua na tiki ni madrai ni'u sa tokocia.” Ia ni sa tokocia oti na tiki ni madrai, sa soli vi Jutasa Isikarioti, na luve i Saimoni.
+\v 27 Ia ni sa oti na tiki madrai, sa qai curumi koya ko Setani. Sa qai tukunia vua ko Jisu, “A ka ko sa caka, caka vatotolo.”
+\v 28 Sa yali ni kila e dua vi ira sa tiko me kana, sa cava sa vosa kinia vakoya vua ko koya.
+\v 29 Era vakasama eso, ni sa tauria na taga i lavo ko Jutasa, sa tukunia vua ko Jisu, “Volia na veika ena yaga vi ita ena kana vata; se me solia na ka eso vi ira era dravudravua.”
+\v 30 Ni sa qai tauria oti na tiki ni madrai ko koya, sa qai sara ki tautuba; a sa bogi.
+\p
+\v 31 Ni sa qai curu yani ko koya, sa tukunia ko Jisu, “Sa qai varokorokotaki na Luve ni tamata, a sa varokorokotakia na Kalou ena vukuna:
+\v 32 ka na varokorokotaki koya voki lia na Kalou vakai koya, ia ena varokorotaki koya sara.
+\p
+\v 33 Na luvequ lomani, au na tiko valailai lia kei ikodou. Dou na vaqarai au: ia me vaka ka'u a tukunia vi ira na kai Jutia, 'Dou sa yali ni qai rawa ki na vanua ka'u sa qai yani kinia;' au sa tukunia va voki lia kinia vi ikodou.
+\v 34 E dua na vunau vou ka'u sa solia vi ikodou, Mo dou vilomani; me vaka ka'u sa lomani ikodou, mo dou vilomani voki lia vakinia.
+\v 35 A ka koya era na kila kinia na tamata kece lia ni dou sa noqu tisaipeli, kevaka dou sa vilomani.
+\p
+\v 36 Sa tukunia vua ko Saimoni Pita, “Ikonu na Turaga, ko ni sa qai kivei?” Sa tukunia vua ko Jisu, “A vanua ka'u sa qai kinia, ko sa yali ni muri au rawa kinia ni kua; ia mai muri lia, ko na muri au.
+\v 37 Sa tukunia vua ko Pita, “Ikonu na Turaga, au sa yali ni muri ikonu rawa ni kua ena vuku ni cava? Au na solia na noqu bula ena vukumuni.”
+\v 38 “O na solia li na nomu bula ena vukuqu? E dina, e dina, au sa tukunia vi iko, ni sa bera ni tagi na toa, ko na cakitaki au vatolu.”
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 “Me kakua ni rarawa na lomamudou: dou sa vabautia na Kalou; dou vabauti au voki lia.
+\v 2 Sa levu na tikinia ena vale ni Tamaqu; kevaka sa yali, au sa tukunia vi ikodou. Ni ka'u sa qai me'u varautakia na tikinia me nomudou.
+\v 3 Ia kevaka ka'u sa qai ka varautakia na tikinia me nomudou, au na qai voki mai, ka yadi ikodou vi au: mo dou tiko voki lia ena vanua ka'u sa tiko kinia.
+\v 4 Ia dou sa kila na vanua ka'u sa qai kinia, dou sa kila voki lia na kena sala.”
+\p
+\v 5 Sa tukunia vua ko Tomasi, Ikonu na Turaga, kitou sa yali ni kila se ko ni sa qai kivei; ia kitou kila rawa vavei na sala?”
+\v 6 Sa tukunia vua ko Jisu, “Oi au na sala, kei na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula; sa yali ni torovi Tamaqu loa lia e dua na tamata, ena vukuqu lia.
+\v 7 Kevaka dou sa kilai au, dou sa kilai Tamaqu voki lia; ia mai na siga koya dou sa kilai koya ka raici koya.”
+\p
+\v 8 Sa tukunia vua ko Filipi, “Turaga, vatakilai Tamamunu vi kitou; kitou na qai vacegu”
+\v 9 Sa tukunia vua ko Jisu, “Ni'u sa tiko dede vakoya vi ikodou, ko sa yali li ni kilai au, Filipi?” ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu: ia ko sa tukunia vacava, 'Vatakilai Tamamu vi kitou?'
+\v 10 O sa yali li ni vadinatakia ni'u sa duavata kei Tamaqu, a sa duavata kei au ko Tamaqu? A vosa ka'u sa vosatakia vi ikodou, ka'u sa yali ni vosatakia vakai au lia; ia ko Tamaqu kirau sa dua vata kaya, sa caka na cakacaka.
+\v 11 Dou vadinati au ni'u sa duavata kei Tamaqu, a sa duavata kei au ko Tamaqu, se vadinati au ena vuku ni cakacaka lia.
+\v 12 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, O koya lia sa vabauti au, ena caka voki lia na cakacaka ka'u sa caka, ia ena caka na cakacaka e uasivi cake ena ka koya, ena vuku ni'u sa qai vi Tamaqu.
+\v 13 Ia na ka kece lia dou sa kerea ena yacaqu, au na caka, me varokorokotakitakia na Tamaqu ena vuku ni Luvena.
+\v 14 A ka kece lia dou na kerea ena yacaqu, au na caka.
+\p
+\v 15 Kevaka dou sa lomani au, dou talairawarawa ki na noqu vunau.
+\v 16 Ia ka'u na masuti Tamaqu, ena qai solia vi ikodou e dua voki na Dauvivacegui, me tiko lia kei ikodou ka yali ni mudu;
+\v 17 a Yalo Tabu sa vu ni ka dina, ko koya era sa yali ni vabautia rawa na kai vuravura, ni ra sa yali ni raici koya se kila koya: ia sai ikodou lia sa kilai koya: ni sa tiko vata kei ikodou ko koya, ka na curumi ikodou.
+\v 18 Au na yali ni laivi ikodou mo dou luveniyali: au na qai mai vi ikodou.
+\v 19 Malua mada valailai, era na qai yali ni raici au voki na kai vuravura: ia dou sa raici au: ni'u sa bula, dou na bula voki lia.
+\v 20 Ena siga ko ya dou na kila ni'u sa duavata kei Tamaqu, ka dou sa duavata ki au, ka'u sa duavata kei ikodou.
+\v 21 Ko koya sa nanumia na noqu vunau ka talairawarawa kinia, sai koya koya sa lomani au; ia ko koya sa lomani au ena lomani koya ko Tamaqu, ia ka'u na lomani koya, ka vatakilai au vua.
+\p
+\v 22 Sa tukunia vua ko Jutasa, (e dua tani ko Isikarioti,) “Ikonu na turaga, ko ni na vatakilai ikonu vi kitou e na vuku ni cava, ka yali vi ira na kai vuravura?
+\v 23 Sa vosa ko Jisu, ka tukunia vua, “Kevaka sa lomani au e dua, ena talairawarawa ki na noqu vosa; ena qai lomani koya ko Tamaqu, ia kirau na qai mai kivei koya ka tiko lia vua.
+\v 24 O koya sa yali ni lomani au, sa yali ni talairawarawa ki na noqu vosa: ia na vosa dou sa rogocia, sa yali ni noqu loa lia, sa nei Tamaqu sa talai au mai.
+\v 25 Au sa vosatakia na veika koya vi ikodou, ni'u sa tiko vata kei ikodou.
+\v 26 Ia na Dauvivacegui, na Yalo Tabu, ko koya ena tala mai ko Tamaqu ena yacaqu, ena vavulici ikodou ena ka kece lia ka'u a vosatakia vi ikodou.
+\v 27 Au sa dainia vi ikodou na vacegu, au sa solia vi ikodou na noqu vacegu; au sa yali ni solia vi ikodou, me vaka sa solia ko vuravura. Me kakua ni rarawa na yalomudou, se rerevakia.
+\p
+\v 28 Dou a rogocia ni'u a tukunia vi ikodou, Au sa qai yani, ka qai voki mai vi ikodou. Kevaka dou sa lomani au, dou na reki ni'u sa qai vi Tamaqu: ni sa uasivi cake vi au ko Tamaqu.
+\v 29 Au sa qai tukunia e liu vi ikodou ni sa bera ni yaco mai, mo dou vadinatia ena gauna sa yaco kinia.
+\v 30 Ena visiga emuri au na yali ni vivosaki valevu kei ikodou: ni sa qai mai na turaga ni vuravura koya, a sa yali ni raicia e dua na ka vi au. Ia me kila lia ko ira na kai vuravura ni'u sa lomani Tamaqu,
+\v 31 ia me vaka sa vosa vi au ko Tamaqu, au sa caka vakinia. Tu cake tou qai yani.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Koi au na vaini dina, ka sai vatau-ni-were ko Tamaqu.
+\v 2 A tabaqu kece lia sa yali ni vua, sa yadia laivi yani ko koya: ia na tabaqu kece lia sa vua, sa samakia ko koya, me vua valevu sara lia.
+\v 3 Dou sa qai samaki ena vuku ni vosa ka'u a vosatakia vi ikodou.
+\v 4 Dou tu vi au, ka'u na tu vi ikodou. Me vaka sa yali ni vua rawa na tabana vaikoya, kevaka sa yali ni tu vata ki na vaini; ena va voki lia kinia koi ikodou, kevaka dou sa yali ni tu vi au.
+\p
+\v 5 Oi au na vaini, koi ikodou na tabaqu: ko koya sa tu vi au, koi au voki lia vi koya, sa vua valevu: ke dou sa tawase tani vi au, dou sa yali ni rawatia e dua na ka.
+\v 6 Kevaka sa yali ni tu vi au e dua, sa dai laivi me vaka na taba ni vaini, sa malai; a ra sa tomikia, ka dainia ki na buka waqa, ka visa.
+\v 7 Kevaka dou sa tu vi au, ka sa tu vi ikodou na noqu vosa, dou na kerea na ka dou sa vinakatia, ia ena yaco vi ikodou.
+\v 8 A ka koya sa varokorokotakia kinia ko Tamaqu, ni dou sa vua valevu: ka dou na qai noqu tisaipeli.
+\p
+\v 9 Me vaka sa lomani au ko Tamaqu, au sa lomani ikodou vavoki lia kinia: dou tiko lia ena noqu loloma.
+\v 10 Kevaka dou sa talairawarawa ki na noqui vunau, dou na tiko lia ena noqu loloma; me vaka ka'u sa talairawarawa ki na vunau ni Tamaqu ka tiko lia ena nona loloma.
+\v 11 Au sa vosatakia na veika koya vi ikodou, me'u sa marau tiko lia ena vukumudou; ka me sinai na nomudou marau.
+\v 12 Sa noqu vunau koya, Mo dou vilomani me vaka ka'u sa lomani ikodou.
+\v 13 Sa yali na nona loloma e dua na tamata me uasivi cake ena ka koya, me solia na nona bula ena vukudra na wekana.
+\v 14 Dou sa wekaqu, kevaka dou sa caka na ka kece lia ka'u sa varotakia vi ikodou.
+\v 15 Au sa yali ni vatokai ikodou voki me noqu tamata: ni sa yali ni kila na tamata na ka sa caka na nona turaga; ia ka'u sa vatokai ikodou me wekaqu; ni'u sa vatakila vi ikodou na ka kece lia ka'u a rogocia mai vi Tamaqu.
+\v 16 Dou sa yali ni digitaki au, ia ka'u sa digitaki ikodou, ka lesi ikodou, mo dou qai ka vua, ka me tiko voki lia na vuamudou; me solia kinia vi ikodou ko Tamaqu na ka kece lia dou na kerea vua e na yacaqu.
+\v 17 A veika koya ka'u sa varotakia vi ikodou, mo dou vilomani.
+\p
+\v 18 Kevaka sa cati kodou ko vuravura, dou sa kila ni ra sa cati au eliu, era sa cati ikodou emuri.
+\v 19 Kevaka dou sa vavuravura, ka ni'u sa digitaki ikodou mai vuravura, sai koya koya sa cati ikodou kinia ko vuravura.
+\v 20 Dou nanumia na vosa ka'u sa vosatakia vi ikodou, Sa yali ni levu na tamata ka lailai na nona turaga. Kevaka era a vacacani au, era na vacacani ikodou voki lia; kevaka era sa talairawarawa ki na noqu vosa, era na talairawarawa voki lia ki na nomudou vosa.
+\v 21 Ia na ka kece lia koya era na caka vi ikodou ena vuku ni yacaqu, ni ra sa yali ni kilai koya ka talai au mai.
+\v 22 Kevaka ka'u a yali ni qai mai ka vosa vi ira, sa qai yali na nodrai valavala ca: ia sa qai yali na nodra ulubale ena nodrai valavala ca.
+\v 23 O koya sa cati au, sa cati Tamaqu voki lia.
+\v 24 Kevaka ka'u a yali ni caka vi ira na cakacaka ka yali ni caka e dua na tamata tani, sa yali na nodrai valavala ca: ia era sa qai raicia, ka cati au kei Tamaqu voki lia;
+\v 25 me vayacoria kinia na vosa ka volai e na nodra vunau, 'Era sa cati au loa lia.'
+\p
+\v 26 Ia ni sa qai mai na Dauvivacegui, ko koya ka'u na tala vi ikodou mai vi Tamaqu, a Yalo Tabu sa vu ni ka dina, ko koya sa qai mai vi Tamaqu, ena tukuni au ko koya.
+\v 27 Ia dou na dautukutukunia voki lia koi ikodou, ni dou sa tiko vata kei au mai nai vatekivu.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 “Au sa vosataki voki vi ikodou mo dou kakua ni vatarabetaki.
+\v 2 Era na vatabui ikodou mai na vi valenilotu: ia ena yaco voki mai na gauna era na nanumia kinia ko ira yadua sa vamatei ikodou ni ra sa qaravia kinia na Kalou.
+\v 3 Ia na veika koya era na caka vi ikodou, ni ra sa yali ni kilai Tamaqu se koi au.
+\v 4 Ia na veika koya ka'u sa tukunia vi ikodou, ka ni sa yacovia mai na gauna, dou na nanumia kinia ni'u a tukunia vi ikodou. Ka'u a yali ni tukunia e liu vi ikodou na veika koya, ena vuku ni'u a tiko vata kei ikodou.
+\p
+\v 5 Ia ka'u sa qai qai yani vi koya sa talai au mai; a sa yali mada ni tarogi au e dua vi ikodou, “o sa qai kivei?”
+\v 6 Ia ni'u sa tukunia vi ikodou na veika koya, sa luvu ena rarawa na lomamdou.
+\v 7 Ia ka'u sa tukunia vi ikodou na ka dina: E yaga vi ikodou me'u qai yani: ni na yali ni qai mai vi ikodou na Daunivivacegui; kevaka ka'u sa yali ni qai yani, ka'u na talai koya kivei ikodou.
+\v 8 Ia ni sa qai mai ko koya, ena vatakilai voki vi ira na kai vuravura nai valavala ca, vata kei na ka dodonu, vata kei na lewa:
+\v 9 Ai valavala ca, ni ra sa yali ni vabauti au:
+\v 10 ki na ka dodonu, ni sa qai vi Tamaqu, ka dou sa yali ni raici au voki;
+\v 11 kei na lewa, ni sa lewai na turaga ni vuravura koya.
+\p
+\v 12 Sa levu na ka sa vo me'u tukunia vi ikodou, ia dou sa yali ni rawatia ni kua.
+\v 13 Ia ni sa qai mai ko koya na Yalo Tabu na vuni ka dina, ena tuberi ikodou kei na ka kece lia e dina: ni sa yali ni vosa vataki koya: ia na ka kece lia ena rogocia, ena vosatakia: ka na vatakilai vi kodou na veika ena yaco mai muri.
+\v 14 Ena varokorokotaki au ko koya baletia ni na yadia na ka mai vi au na ka e noqu kei na nona tukunia vi ikodou.
+\v 15 Sa noqu na ka kece lia sa nei Tamaqu: a ka koya ka'u a tukunia kinia ni na yadia ko koya na ka e noqu ka vatakilai vi ikodou.
+\p
+\v 16 Sa vo e lailai, dou na qai yali ni raici au; ka vo voki e lailai, dou na qai raici au; ka ni'u sa qai vi Tamaqu.”
+\v 17 Ka so voki vi ira na nona tisaipeli era sa tukunia kinia vakai ira, A cava na ka koya sa tukunia vi ita ko koya, 'Sa vo lia valailai na gauna, dou na qai yali ni raici au: ia ni oti valailai voki na gauna, dou na qai raici au, baletia ni'u sa qai vi Tamaqu'?”
+\v 18 A ka koya era sa tukunia kinia, A cava na ka koya sa tukunia ko koya, 'sa vo valailai na gauna? Eda sa yali ni kila na ka sa tukunia ko koya.
+\p
+\v 19 A sa kila ko Jisu ni ra sa via tarogi koya, sa qai tukunia vi ira,” “Dou sa vitarogi li ena ka'u sa tukunia, 'Sa vo valailai na gauna, dou na qai yali ni raici au: ka vo voki valailai na gauna, dou na qai raici au'?
+\v 20 E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, Dou na tagi ka tagiyaso, ia ko vuravura ena reki: ena rarawa na lomamudou, ia na rarawa ni lomamudou ena vuki me reki.
+\v 21 Ni sa taratara na yalewa sa rarawa, ena vuku ni sa yaco na nona siga: ia ni sa sucu na gone, sa yali ni nanumia voki na rarawa, e na vuku ni marau ni sa sucu mai edua na tamata ki vuravura.
+\v 22 Ia sa qai rarawa na lomamudou: ia ka'u na raici ikodou voki, ena qai reki na lomamudou, a sa yali e dua na kovea na nomudou marau.
+\v 23 Ia ena siga gona dou na yali ni tarogia vi au e dua na ka. E dina, e dina, au sa tukunia vi ikodou, A ka kece lia dou na kerea vi Tamaqu ena yacaqu, ena solia vi ikodou ko koya.
+\v 24 Dou a yali ni kerea eliu e dua na ka ena yacaqu: dou kerekere lia, dou na qai rawatia, me levu sara na nomudou marau.
+\p
+\v 25 “Au a tukunia vi ikodou na veika koya e na vosa vatautauvata: ia sa na qai mai na gauna ka'u na yali voki ni vosa vi ikodou ena vosa vatautauvata, ka'u na vatakilai vamatata vi ikodou na veika nei Tamaqu.
+\v 26 Ena siga gona dou na kerekere e na yacaqu; ia sa yali ni yaga me'u tukunia vi ikodou, ni'u na masuti Tamaqu ena vukumudou;
+\v 27 baletia ni sa lomani ikodou na Tamaqu, ni dou sa lomani au, ka vadinatakia ni'u sa qai mai vua na Tamaqu.
+\v 28 Au sa qai mai vi Tamaqu, ka qai mai ki vuravura: au sa daini vuravura voki, ka qai vi Tamaqu.
+\p
+\v 29 Sa tukunia vua ko ira na nona tisaipeli, “Raicia, ko sa qai vosa vamatata, ka yali ni vosatakia na vosa vatautauvata.
+\v 30 Kitou sa qai kila koya ni ko nu sa kila na ka kece lia, ka yali ni yaga vua e dua na tamata me tarogi iko: na ka koya kitou sa vadinatia kinia ni ko sa qai mai vua na Kalou.”
+\p
+\v 31 Sa tukunia vi ira ko Jisu, Dou sa qai vabautia ne?”
+\v 32 Raicia, sa qai mai na gauna, io, sa yaco mai, dou na dui tovoci kinia, a tamata yadua ki nona dui vale, ka dou na daini au me'u tiko dua loa lia: ia ka'u yali ni tiko dua loa lia, baletia ni kirau sa tiko vata ki Tamaqu.
+\v 33 A veika koya ka'u sa tukunia vi ikodou, mo dou rawatia na vacegu ena vukuqu. Dou na kunea e vuravura na rarawa; ia mo dou vacegu; au sa vamalumalutakia na vuravura.”
+\c 17
+\cl Wase 17
+\p
+\v 1 Sa vosatakia na vosa koya ko Jisu, ka ta cake ki lomalagi, ka tukunia, I Tamaqu, sa yaco mai na gauna: varokorokotakia na Luvemu me varokorokotaki ikonu voki lia na Luvemu,
+\v 2 me vaka ko ni sa solia vua me lewa vi ira na tamata kece lia, me solia ko koya na bula yali ni mudu vi ira yadua ko ni sa solia vua.
+\v 3 Ia sai koya koya na bula yali ni mudu, me ra kilai ikonu na Kalou dina dua loa lia, ki Jisu Karisito ko koya ko ni a tala mai.
+\v 4 Au sa varokorokotaki ikonu e vuravura: niu sa vaotia na cakacaka ko ni a solia mai vi au meu caka.
+\v 5 Ia koya, Tamaqu, ni varokorokotaki au me daru tiko vata, ena varokoroko sa tu vi au ni daru a tiko vata ni sa yali ni caka ko vuravura.
+\p
+\v 6 Au sa vatakila na yacamuni vi ira na tamata ko ni sa solia mai vi au mai vuravura: era sa nomuni, ia ko ni sa soli ira mai vi au: a ra sa talairawarawa ki na nomuni vosa.
+\v 7 Era sa qai kila sa qai mai vi ikonu na ka kece lia ko sa solia mai vi au:
+\v 8 niu sa solia vi ira na vosa ko ni a solia mai vi au; a ra sa vabautia, ka kila dina niu sa qai mai vi ikonu, ka ra sa vadinatia ni ikonu a talai au mai.
+\v 9 Au sa masulaki ira: au sa yali ni masulaki vuravura, ko ira lia ko sa solia mai vi au; ni ra sa nomuni.
+\v 10 A sa nomuni na noqu ka kece, a sa noqu na nomuni ka kece; ia kau sa varokorokotaki ena vukudra.
+\v 11 Ia kau na yali ni tiko e vuravura, ia ko ira koya, era sa tiko e vuravura, ia koi au, kau sa qai yani vi ikonu. Tamaqu yalododonu, maroroi ira ena yacamuni, ko ira ko ni a solia mai vi au, me ra dua loa lia me vataki kodrau.
+\v 12 Niu a tiko vata ki ira e vuravura, au a daumaroroi ira ena yacamuni: ko ira ko ni sa solia mai vi au kau sa maroroya, a sa yali e dua vi ira, ko koya lia sa dodonu me rusa; me vayacori kinia nai Vola Tabu.
+\p
+\v 13 Au sa qai qai yani vi ikonu: ia na veika koya kau sa vosatakia e vuravura, me levu sara na nodra marau ena vukuqu.
+\v 14 Au sa solia vi ira na nomuni vosa; a sa cati ira ko vuravura, ni ra sa yali ni vavuravura, me vaka kau sa yali ni vavuravura.
+\v 15 Au sa yali ni masu mo ni yadi ira tani e vuravura, mo ni maroroi ira lia mai na vu-ni-ca.
+\v 16 Era sa yali ni vavuravura, me vaka kau sa yali ni vavuravura.
+\v 17 Vatabui ira ena nomuni vavuvuli dina: sa ka dina na nomuni vosa.
+\v 18 Me vaka ko ni a talai au ki vuravura, au sa talai ira vaka voki lia kina ki vuravura,
+\v 19 Ia kau sa vatabui au ena vukudra, me ra vatabui voki lia enai vavuvuli dina.
+\p
+\v 20 A kau sa yali ni masu ena vukudra lowa lia koya, ia e na vukudra voki lia era na vabauti au ena vuku ni nodra vosa:
+\v 21 me ra dua loa kece lia; me vaka edaru sa dua loa, Tamaqu, me ra dua loa ki kodrau: me vadinatia ko vuravura ni ikonu sa talai au mai.
+\v 22 Ia na varokoroko ko ni a solia mai vi au, kau sa solia vi ira; me ra dua loa, me vaka edaru sa dua loa:
+\v 23 meu tu vi ira, ka mo ni tu vi au, me ra vayacoria sara me ra dua loa lia; ia me kila kinia ko vuravura ni ikonu sa talai au mai, ka ni ikonu sa lomani ira me vaka ko ni sa lomani au.
+\p
+\v 24 I Tamaqu, au sa vinakatia me ra tiko voki lia ki au ena vanua kau sa tiko kinia, ko ira ko ni sa solia vi au; me ra raicia na noqui ukuuku ko ni a solia mai vi au: ni ikonu a lomani au ni sa yali ni tekivu ko vuravura.
+\p
+\v 25 I Tamaqu yalododonu, sa yali ni kilai ikonu ko vuravura: ia kau sa kilai ikonu, a ra sa kila ko ira koya ni ikonu sa talai au mai.
+\v 26 Ia kau sa vatakila vi ira na yacamuni, ia kau na vatakila tiko: me tu vi ira na loloma ko ni a lomani au kinia, meu tiko voki lia ki ira.
+\c 18
+\cl Wase 18
+\p
+\v 1 Ni sa vosatakia oti na veika koya ko Jisu, sa qai yani ko koya ki ira na nona tisaipeli ki tai kadua ni soniwai ko Kitironi, a sa dua kinia na were, a sa curu kinia ko koya vata ki ira na nona tisaipeli.
+\p
+\v 2 Ia ko Jutasa, ko koya sa soli koya yani, sa kila na tikinia: ni sa qai wasoma kinia ko Jisu vata ki ira na nona tisaipeli.
+\v 3 Ia ni sa rawatia ko Jutasa na mata sotia ki na ovisa eso, mai vi ira na bete levu, ki ira na Farisi, sa yaco kinia, a ra sa yadia eso na tabucagi ki na cina ki na yaragi ni valu.
+\v 4 Ia ni sa kila ko Jisu na ka kece lia ena yaco vi koya, sa qai yani, ka tukunia vi ira, Dou sa vaqarai cei?
+\v 5 Era sa tukunia vua, “Ko Jisu na kai Nasareci.” Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Koi au.” A sa tu vata kei ira na sotia ko Jutasa, ko koya sa soli koya yani.
+\v 6 Ni sa qai tukunia vi ira ko koya, “Sai au,” era sa suka vanadaku, ka bale sobu ki na qele.
+\v 7 Sa qai tarogia voki ko koya, “Dou sa vaqarai cei?” A ra sa tukunia, “Ko Jisu na kai Nasareci.”
+\v 8 Sa tukunia ko Jisu, “Au sa tukunia oti vi ikodou ni sai au: ia kevaka dou sa vaqarai au, daini ira koya me ra qai tani.”
+\v 9 Me vayacoria kinia na vosa sa tukunia ko koya, “Au sa yali ni vayalia e dua vi ira ko a solia mai vi au.”
+\p
+\v 10 Sa qai ucunia mai ko Saimoni Pita nai seleiwau sa tu vua, ka yavitia kinia na tamata ni bete levu, ka takia dai na daligana i matau. Na yaca ni tamata ko Maliko.
+\v 11 Sa qai tukunia vi Pita ko Jisu, “Daramakia voki na nomui seleiwau ki na kena taga: a bilo sa solia mai vi au o Tamqu, ka'u na yali beka ni somia?”
+\p
+\v 12 Ko ira na matai valu, ki na kena turaga vata ki ira na nodra ovisa na kai Jutia, era sa qai tauri Jisu, ka vesukia,
+\v 13 ka ra sa tuberia mada e liu vi Anasa; ni sa vugo i Kaiafa, ko koya sa bete levu e na yabaki gona.
+\v 14 Ia ko Kaiafa koya, sai koya ka vavulici ira na kai Jutia, ni sa yaga me mate e dua na tamata ena vukudra na tamata.
+\p
+\v 15 A rau sa muri Jisu, ko Saimoni Pita ka dua voki na tisaipeli: a sa kilai na tisaipeli ko ya vua na bete levu, a rau sa curu vata kei Jisu ki na vale ni bete levu.
+\v 16 A sa tu etautuba ko Pita ka voleka ki na darava. Sa qai curu yani na tisaipeli ka dua, ko koya sa kilai vua na bete levu, a sa vosa vua na yalewa sa vatawa na darava, a sa vacurumi Pita.
+\v 17 Sa qai tukunia vi Pita na vada sa vatawa na darava, “Ko iko voki lia na tisaipeli ni tamata koya?” Sa tukunia ko koya, “Oi au e segai.”
+\v 18 A sa tu mai kinia ko ira sa dauviqaravi ki ira na ovisa, a ra sa vawaqa na buka; ni sa liliwa: a ra sa vakatakata; a sa tu vata ki ira ko Pita, ka vakatakatari koya tiko.
+\p
+\v 19 Sa qai tarogi Jisu na bete levu ena vukudra na nona tisaipeli, ena nonai vavuvuli voki lia.
+\v 20 Sa tukunia vua ko Jisu, Au a vosa votu ki vuravura; au a vavuvuli tiko lia ena vivalenilotu vata ki na vale ni soro, era sa dau qai kinia ko ira kece na kai Jutia; ia kau sa yali ni tukunia vuni e dua na ka.
+\v 21 A cava ko sa tarogi au kinia? Tarogi ira era sa daurogocia, se cava kau a tukunia vi ira: raicia, era sa kila na ka kau a dautukunia.
+\v 22 A ni sa vosa oti vakoya ko koya, e dua vi ira na ovisa sa tu voleka, sa sabici Jisu ena ligana, ka tukunia, Ko sa vosa vacava vakoya vua na bete levu?
+\v 23 Sa tukunia vua ko Jisu, Kevaka kau sa vosa vaca, vatakila na kena ca: ia kevaka e vinaka, ko sa sabici au ena vuku ni cava?
+\v 24 Ia ko Anasa sa talai koya, ni sa vesu tu, vi Kaiafa na bete levu.
+\p
+\v 25 Ia sa tu ko Saimoni Pita, ka tatalai. Era sa qai tukunia vua, Ko iko beka voki lia sa dua vi ira na nona tisaipeli? Sa cakitakia ko koya, ka tukunia, Oi au e yali.
+\v 26 E dua vi ira na tamata ni bete levu, a weka i koya sa takia dai na daligana ko Pita, sa tukunia, Au a yali beka ni raici kodrau vata kaya e na were?
+\v 27 Sa qai cakitakia voki ko Pita; a sa tagi sara na toa.
+\p
+\v 28 Era sa qai yadii Jisu tani mai vi Kaiafa ki na vale ni vilewai; a sa savulaci caca; ia ko ira era sa yali ni curu ki na vale ni vilewai, me ra kakua ni vadukadukalitakia, ka me ra caka na kana vata ni qa-sivia.
+\v 29 Sa qai curu yani vi ira ko Pailato, ka tukunia, A cava na ka ca dou sa bitaka vua na tamata koya?
+\v 30 Era sa vosa ka tukunia vua, Kevaka sa yali ni tamata ca ko koya koya, kitou sa yali ni soli koya yani vi iko.
+\v 31 Sa qai tukunia vi ira ko Pailato, Dou yadi koya, ka lewai koya me vaka na nomudou lawa. O koya era sa tukunia kinia vua ko ira na kai Jutia, E yali ni tara vi kimamu me vamatea e dua na tamata:
+\v 32 me vayacoria kinia na vosa ka tukunia ko Jisu, ni sa vatakila nai valavala ni mate ena mate kinia.
+\p
+\v 33 Sa qai curu voki ki na vale ni vilewai ko Pailato, ka kacivi Jisu, ka tukunia vua, O iko na nodra Tui na kai Jutia, se yali?
+\v 34 Sa tukunia vua ko Jisu, Ko sa vosatakia li na ka koya vataki iko, se sa tukuni au vakoya vi iko ko ira na tani?
+\v 35 Sa tukunia ko Pailato, Oi au beka na kai Jutia? Ko ira na kai nomu ki ira na bete levu, era sa soli iko mai vi au: a cava ko a caka?
+\v 36 Sa tukunia ko Jisu, Sa yali ni vavuravura na noqu matanitu: kevaka sa vavuravura na noqu matanitu, era na qai vala na noqu tamata, meu kakua ni soli yani vi ira na kai Jutia: ia koya, sa yali ni vu eke na noqu matanitu.
+\v 37 Sa qai tukunia vua ko Pailato, Ko iko bagi na tui? Sa tukunia ko Jisu, Ko sa tukunia niu sa tui. A ka koya kau sa sucu mai kinia, ia na ka koya kau sa qai mai kinia ki vuravura koya, meu dau tukunia na ka dina. O koya yadua sa vabautia na ka dina, sa rogocia na noqu vosa.
+\v 38 Sa tukunia vua ko Pailato, A cava na ka dina? Ia ni sa vosa oti vakoya, sa curu voki yani vi ira na kai Jutia, ka tukunia vi ira, Au sa yali ni raicia vua e dua nai valavala ca:
+\v 39 ia sa dua na nomudoui valavala, meu serekia e dua vi ikodou ena kana vata ni qai-sivia: dou sa vinakatia kinia, se yali, meu serekia vi ikodou na nodra Tui na kai Jutia?
+\v 40 Era sa qai qoqolou voki, ka tukunia, Me kakua lia na tamata koya, ko Parapa lia. Ia na daubutako ko Parapa.
+\c 19
+\cl Wase 19
+\p
+\v 1 A sa yadi Jisu ko Pailato ka vakanakuitatakia.
+\v 2 A sa talia e dua nai sala wa-vavotona ko ira na sotia, ka vaisalataki koya kinia, a ra sa vasulumi ira ena dua nai sulu lokaloka,
+\v 3 ka tukunia, “Sa loloma, na nodra Tui na kai Jutia,” ka sabici ira ena ligadra.
+\p
+\v 4 Sa qai curu voki yani ko Pailato, ka tukunia vi ira, “Raicia, au sa yadi koya mai vi ikodou, mo dou kila ni'u sa yali ni raicia e dua nai valavala ca vi ira.
+\v 5 Sa qai curu yani ko Jisu, sa vaisala tu enai sala wa-vavotona, ka vaisulu enai sulu lokaloka. A sa tukunia vi ira ko Pailato, “Raicia, Sa tu koya o koya.”
+\p
+\v 6 Ni ra sa qai raici Jisu ko ira na bete levu ki ira na ovisa, era sa qoqolou ka tukunia, “Vakotia ki na kauveilatai, vakotia ki na kauveilatai. Sa tukunia vi ira ko Pailato, “Dou yadi koya ka vakotia ki na kauveilatai: ni'u sa yali ni raicia vi ira e dua nai valavala ca.”
+\v 7 Ko ira na kai Jutia era sa tukunia vua, “Sa dua na nimamu vunau, me mate ko koya, ni sa tukunia ni sa Luve ni Kalou.”
+\p
+\v 8 Ni sa qai rogocia na vosa koya ko Pailato, sa levu cake kinia na nona rerevakia;
+\v 9 a sa curu voki ki na vale ni vilewai, ka tukunia vi Jisu, “O sa qai mai vi?” Ia sa yali ni saumia ko Jisu.
+\v 10 Sa qai tukunia vua ko Pailato, O sa yali li ni vosa mai vi au? Ko sa yali beka ni kila ni'u sa rawatia me'u vakoti iko ki na kauveilatai, ka'u sa rawatia voki lia me'u sereki iko?”
+\q
+\v 11 Sa tukunia ko Jisu, “Ko sa yali ni rawatia e dua na ka vi au, kevaka sa yali ni soli vi iko mai cake: a ka koya sa levu cake kinia na nonai valavala ca sa soli au yani vi iko.”
+\p
+\v 12 Sa qai vatovolea tiko ko Pailato me sereki Jisu, ia ko ira na kai Jutia, era sa qoqolou, ka tukunia, “Kevaka ko sa sereki koya, ko sa yali ni totaki Sisa: ko koya yadua sa tukunia me tui, sa vosa saqati Sisa.”
+\p
+\v 13 Ni sa qai rogocia na vosa koya ko Pailato, sa yadi Jisu yani, ka tiko sobu e nai tikotiko ni vilewai ena tikinia sa vatokai Na Raravatu, ia ena vosa va-Iperiu, ko Kapaca.”
+\p
+\v 14 A siga koya nai Varau ki na kana vata ni qai-sivia, ia sa kenai ka ono ni aua: a sa tukunia vi ira na kai Jutia ko koya, “Raicia, koya na nomudou Tui!”
+\p
+\v 15 A ra sa qoqolou, “Yadia tani, yadia tani, vakotia ki na kauveilatai.” Sa tukunia vi ira ko Pailato, “Me'u vakotia li ki na kauveilatai na nomudou Tui?” Ko ira na bete levu era sa tukunia, “Sa yali ni nimamu tui, ko Sisa dua loa lia.
+\p
+\v 16 Sa qai soli koya yani vi ira ko koya me vakoti ki na kauveilatai.
+\p
+\v 17 A sa colatia na nona kauveilatai ko koya, ka qai yani ki na tikinia sa vatokai “Na vanua ni qavokavoka,” sa vatokai ena vosa va-Iperiu, ko “Kolikoca.”
+\v 18 A ra sa vakoti koya mai kinia ki na kauveilatai, ka lewe rua voki lia, e dua vaka, ka dua vaka, ki Jisu ena kodrau maliwa.
+\p
+\v 19 A sa dua nai vatakilakila sa vola ko Pailato, ka sa toka e cake ena kauveilatai. Sai koya koya na kenai vola, KO JISU NA KAI NASARECI NA NODRA TUI NA KAI JUTIA.
+\v 20 A ra sa lewe levu na kai Jutia era sa wilikia nai vatakilakila koya: ni sa voleka ki na koro na tikinia sa vakoti kinia ki na kauveilatai ko Jisu: a sa volai tu ena vosa va-Iperiu, vata ki na vosa va-Kirisi vata ki na vosa va-Roma.
+\p
+\v 21 Era sa qai tukunia vi Pailato ko ira na nodra bete levu na kai Jutia, “Kakua ni vola, 'A nodra Tui na kai Jutia;' ia ni sa tukunia ko koya, 'Oi au na nodra Tui na kai Jutia.'
+\p
+\v 22 Sa tukunia ko Pailato, A ka ka'u sa vola, ka'u sa vola.
+\p
+\v 23 Ia ko ira na sotia, ni ra sa vakoti Jisu ki na kauveilatai, era sa yadia na nonai sulu, ka wasea vava, me ra tauyadua na tikina ko ira na sotia; nai tutuvi voki lia; ia ka sa yali ni bau cula na nonai tutuvi, sa tali taucoko mai na tikinia e colo ka yadia ki ra.
+\v 24 O koya era sa vitukuniakia kinia, “Me da kakua ni dresukia, ia me da vawiri madigitakia se na nei cei: me vayacoria kinia nai Vola Tabu, o koya sa tukunia, “Era sa vota na noqui sulu, Ia na noqui tutuvi era vawiri madigi kinia. Ko ira na sotia, era sa caka na veika koya.”
+\p
+\v 25 Ia sa tu voleka ki na kauveilatai i Jisu na tinana vata ki na taci i tinana, ko Meri na wati Kilopa vata ki Meri na yalewa ni Makitala.
+\v 26 Ni sa qai raici rau ko Jisu, na tinana vata ki na tisaipeli ka tu volekatia, ko koya sa lomana ko koya, sa tukunia vi tinana, “Yalewa, raicia na luvemu!”
+\q
+\v 27 Sa qai tukunia vua na tisaipeli, “Raicia na tinamu!” Ia mai na tiki-ni-siga ko ya sa yadi ko ya na tisaipeli ko ya ki nona vale.
+\p
+\v 28 Ni sa oti koya, ka sa kila ko Jisu sa oti na ka kece lia, me vayacoria kinia nai Vola Tabu, sa tukunia, “Au sa via somi.”
+\v 29 Ia ka tu e dua na bilo sa sinai ena wai wiwi; a ra sa vasuasuatakia e dua na vutovuto ena wai wiwi ka ciqiria kinia e dua na taba ni isopi, ka vayadia ki na gusuna.
+\v 30 Ni sa qai somia na wai wiwi ko Jisu, sa tukunia, “Sa oti.” A sa vacuva na uluna ka solia yani na yalona.
+\p
+\v 31 Ia ko ira na kai Jutia, era sa masuti Pailato me musuki na yavadratou ka me ratou yadi tani, e na vuku ni sa siga Varau, me kakua ni rube tu na yagodratou ena kauveilatai ena siga ni vacecegu, (ni sa uasivi na siga ni vacecegu ko ya.)
+\v 32 Sa qai qai ko ira na sotia, ka musukia na yavana nai kadua, a yavana voki lia na kenai karua, eratou a vakoti vata kaya ki na kauveilatai.
+\v 33 Ia ni ratou sa qai mai vi Jisu, ka raicia sa mate tu, era sa yali ni musukia na yavadra
+\v 34 Ia, sa suakia na sarisarina e dua na sotia ena dua na moto, a sa dave sara mai kinia na dra ki na wai.
+\v 35 Ia ko koya ka raicia sa tukunia, a sa dina na nonai tukutuku: a sa kila ko koya ni sa vosa dina, mo dou vabautia.
+\p
+\v 36 Ni sa caka na veika koya, me vayacoria kinia nai Vola Tabu, Me kakua ni musuki e dua na suina.
+\v 37 Ia e dua voki na tiki ni Vola Tabu, sa tukunia, “Era na raici koya era sa suakia.”
+\p
+\v 38 Ia ni sa oti na veika koya, sa masuti Pailato ko Josefa, na kai Arimacea, a tisaipeli i Jisu, ia ka vuni lia ni sa rerevaki ira na kai Jutia, me yadia tani ko koya na yago i Jisu: a sa vatara ko Pailato. Sa qai qai ko koya, ka yadia tani na yago i Jisu.
+\v 39 A sa qai vokilia mai ko Nikotimo, ko koya sa qai eliu vei Jisu e na bogi, a sa yadia mai na mura sa viwaki vata kei na yasiyasi, e dua na drauni paudi.
+\v 40 Erau sa qai yadia na yago i Jisu, ka solega vata enai sole lineni eso kei na ka boi vinaka, me vaka nai valavala ni nodra veibulu na kai Jutia.
+\v 41 Ia ena vanua sa vakoti kinia ko koya; sa tiko volekatia e dua na were, na were koya sa tiko kinia e dua nai bulubulu vou ka se yali ni dua na tamata e bulu kinia.
+\v 42 Erau sa qai buluti Jisu kinia, ni sa nodra siga Vakarau na kai Jutia; (ka ni sa volekatia nai bulubulu.)
+\c 20
+\cl Wase 20
+\p
+\v 1 Ia enai matai ni siga ni wiki, sa qai mai ko Meri na yalewa ni Makitala e na savulaci caca, ni sa butobuto tu, ki nai bulubulu, ka raicia ni sa yadi tani na vatu mai nai bulubulu.
+\v 2 Sa qai cici ko koya sa lomana ko Jisu ka tukunia vi rau, “Era sa yadia tani na Turaga mai nai bulubulu, ia kitou sa yali ni kila na tikinia era sa vakotori koya kinia.”
+\p
+\v 3 Erau sa qai qai yani ko Pita, ki na tisaipeli kadua, a rau sa qai ki nai bulubulu.
+\v 4 A rau sa cici vata ruarua: a sa sivi Pita na tisaipeli kadua, ka sa liu ki nai bulubulu.
+\v 5 A sa cuva sobu ko koya, ka sa rai ki loma; ka raicia nai sole lineni sa no: ia a yali curu ki loma ko koya.
+\p
+\v 6 Sa qai muri mai ko Saimoni Pita, ka curu ki nai bulubulu, ka raicia nai sole lineni sa koto,
+\v 7 ki nai tavoi sa viviraki ena uluna, ia sa yali ni koto vata ki nai sole lineni, sa lobi dua loa lia koto ena dua na tikinia vaikoya.
+\v 8 A sa qai curu voki lia na tisaipeli kadua, ko koya sa liu ki nai bulubulu, a sa raicia ko koya, ka vabautia.
+\v 9 A rau sa yali lia ni kila nai Vola Tabu, ni sa dodonu me tu cake voki mai na mate ko koya,
+\v 10 Oi rau na tisaipeli erau sa qai qai voki ki nodrau vale.
+\v 11 Ia sa tu ko Meri e tautuba ni bulubulu, ka tagi: ia ni sa tagi tiko, sa cuva sobu ka rai ki loma ni bulubulu:
+\v 12 a sa raicia e lewe rua na agilose enai sulu vulavula, a rau sa tiko, e dua ki uluna, ka dua ki yavana, ena tikinia ka koto kinia na yago i Jisu. A rau sa tukunia vua,
+\v 13 “Yalewa, ko sa tagi ena vukuni cava?” Sa tukunia vi rau ko koya, “Ena vuku ni ra sa yadia tani na noqu Turaga, ia kau sa yali ni kila na tikinia era sa vakotori koya kinia.”
+\v 14 Ni sa qai vosa vakoya, sa vuki vanadaku, ka raici Jisu ni sa tu, ia sa yali ni kila ni sai Jisu.
+\q
+\v 15 Sa tukunia vua ko Jisu, “Yalewa, ko sa tagi ena vuku ni cava? Ko ci ko sa vaqara? Sa nanumia ko koya ni sai vatau-ni-were, a sa tukunia vua, Kevaka ko sa yadi koya tani, tukunuia beka vi au na tikinia ko sa vakotori koya kinia, ka'u na qai laki yadi koya tani.”
+\p
+\v 16 Sa tukunia vua ko Jisu, “I Meri!” Sa vuki ko koya, ka tukunia ua, Raponai! (A kenai balebale, Vavuvuli)
+\v 17 Sa tukunia vua ko Jisu, “Kakua ni tarai au; ni'u se bera ni qai cake vi Tamaqu; ia mo qai vi ira na wekaqu, ka tukunia vi ira, Au sa qai cake vi koya sa Tamaqu, ka Tamamudou; vi koya sa noqu Kalou, ka nomudou Kalou.”
+\q
+\v 18 Sa qai yani ko Meri na yalewa ni Makitala, ka tukunia vi ira na tisaipeli “Au sa raicia na Turaga,” ka sa tukunia vi koya na ka kece koya.
+\p
+\v 19 Ena raiyavi ni siga gona, enai matai ni siga ni wiki, sa sogo tu na darava ni vale, era a soqoni vata tiko kinia na tisaipeli, ni ra sa rerevaki ira na na kai Jutia, sa curu mai ko Jisu ka tu ena kedra maliwa, ka tukunia vi ira, “Dou vacegu.”
+\v 20 Ia ni sa vosatakia vakoya, sa varaitakia vi ira na ligana ki na sarisarina. A ra sa rekitakia na tisaipeli, ni ra sa raicia na Turaga.
+\p
+\v 21 Sa qai tukunia voki vi ira ko Jisu, “Dou vacegu: me vaka sa talai au mai ko Tamaqu, au sa talai ikodou vaka voki lia kinia.
+\v 22 Ia ni sa vosa vakoya ko koya, sa ceguvi ira, ka tukunia, “Me curumi ikodou na Yalo Tabu:
+\v 23 nai valavala ca ni tamata yadua dou sa bokocia, ena bokoci: nai valavala ca ni tamata yadua dou sa yali ni serekia, ena yali ni sereki.”
+\p
+\v 24 A sa dua vi ira na lewe tinikarua, ko Tomasi, sa vatokai ko Titimo, sa yali ni tiko vata ki ira ni sa qai mai ko Jisu:
+\v 25 Ko iratou na tisaipeli sa tukunia vua, “Kitou a raicia na Turaga.” A sa tukunia vi ira ko koya, “Kevaka ka'u na yali ni raicia na we ni vako, ka daramakia na ligaqu ki na sarisarina, au na yali ni vabautia.
+\p
+\v 26 Ni oti e bogi walu, eratou sa tiko voki e loma ni vale na tisaipeli vata ki Tomasi, ka sa curu mai ko Jisu ni a sogo tu na darava, ka tu e na kedra maliwa, ka tukunia, “Dou vacegu.”
+\q
+\v 27 Sa qai tukunia vi Tomasi, “Dodokia mai na nomui qaqalo, ka raicia na ligaqu: ia dodokia na ligamu ka daramakia ki na sarisariqu: ia mo kakua ni vatitiqatakia, mo vabautia lia.
+\q
+\v 28 A sa vosa ko Tomasi, ka tukunia vi ira, “Noqu Turaga, ka noqu Kalou!”
+\q
+\v 29 Sa tukunia vua ko Jisu, “Ni ko sa raici au, Tomasi, ko sa vabautia: sa kalougata ko ira era sa yali ni raicia, ka ra sa vabautia.”
+\p
+\v 30 A sa levu voki na cakacaka-mana sa caka dina ko Jisu ena matadra na nona tisaipeli, a ra sa yali ni volai enai vola koya:
+\v 31 ia sai koya, mo dou vabautia ni sa Karisito ko Jisu, na Luve ni Kalou; ia mo dou rawatia na bula ena yacana, ni dou sa vabautia.
+\c 21
+\cl Wase 21
+\p
+\v 1 Sa oti na veika koya, sa varaitaki koya voki ko Jisu vi iratou na tisaipeli mai na wai mai Taiperia: ia ka varaitaki koya vakoya:
+\v 2 Eratou sa tiko vata ko Saimoni Pita vata ki Tomasi, sa vatokai ko Titimo, vata kei Nacanieli na kai Kena e Kalili vata ki rau na luvei Sepete, ka lewe rua voki na nona tisaipeli.
+\v 3 Sa tukunia vi iratou ko Saimoni Pita, “Au sa qai ki qoli.” Eratou sa tukunia kece vua, “Kitou na qai ki voki lia ki iko.” Eratou sa qai yani, ka vodokia sara na waqa; a sa yali rawa e dua ena bogi gona.
+\p
+\v 4 Ia ni savulaci mai, sa tu mai matasawa ko Jisu; ia sa yali ni kila ko ira na tisaipeli ni sai Jisu.
+\q
+\v 5 Sa qai tukunia vi ira ko Jisu, Ragone, “sa tu vi ikodou na kakana, se yali?” Era sa tukunia vi ira, “Sa yali.”
+\q
+\v 6 A sa tukunia vi ira ko koya, “Dou kolotakia na lawa ki nai matau ni waqa, ka dou na kunea kinia.” Era sa qai kolotakia, a ra sa yali ni yavitia rawa, ni sa ka levu sara na ika.
+\v 7 A ka koya sa tukunia kinia vi Pita na tisaipeli koya ka lomana ko Jisu, “Na Turaga bagi koya.” Ni sa rogocia ko Saimoni Pita ni sai koya na Turaga, sa vasulumi koya ena nonai curucuru vagonedau, (ni sa luvawale,) a sa rika ki wai.
+\v 8 Ia ko ira na tisaipeli tani, era sa soko ena waqa lailai; (ni sa yali ni yawa na vanua, me vaka lia na katu limasagavulu,) a ra sa yaratakia na lawa sa sinai e na ika.
+\v 9 Ia, ni ra sa qai sobu ki vanua, era sa raicia sa tu na qilaiso sa waqa tu, ki na ika sa tu kinia vata ki na madrai.
+\p
+\v 10 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Yadia mai eso na ika dou sa qai rawatia.
+\v 11 Sa qai cake ko Saimoni Pita ka yavitia na lawa ki vanua sa sinai ena ika lelevu, e dua na drau limasagavulu ka mani tolu; ia ni sa ka levu vakoya, sa yali ni kabasu na lawa.
+\p
+\v 12 Sa tukunia vi ira ko Jisu, “Dou mai katalau.” Ia sa yali e dua vi ira na tisaipeli sa doudou me tarogia, “O cei koi ikonu?” ni ra sa kila sai koya na Turaga.
+\v 13 Sa qai qai mai ko Jisu, ka tauria na madrai ki na ika voki lia, ka solia vi ira.
+\v 14 Sai koya koya na kenai ka tolu ni gauna sa varaitaki ira kinia ko Jisu vi ira na nona tisaipeli, ni sa tucake voki mai na mate.
+\p
+\v 15 Ni ra sa katalau oti, sa tukunia vi Saimoni Pita ko Jisu, Saimoni, na luvei Jona, ko sa lomani au valevu, ka valailai ko iratou koya, se yali?” Sa tukunia vua ko koya, “Io na Turaga; ko nu sa kila ni'u sa lomani ikonu. Sa tukunia vua ko ira, “Vakani ira na noqu lami.
+\p
+\v 16 Sa tukunia voki varua vi koya, Saimoni, na luve i Jona, ko sa lomani au, se yali? Sa tukunia vi ira ko koya, “Io na Turaga; ko ni sa kila ni'u sa lomani ikonu. Sa tukunia vua ko ira, “Vatawana na noqu sipi.”
+\p
+\v 17 A sa tukunia vatolu vua, “Saimoni, na luve i Jona, ko sa lomani au, se yali? Sa rarawa na loma i Pita ni sa tukunia vatolu vua ko koya, “O sa lomani au, se yali?” A sa tukunia vi ira, “Ikonu na Turaga, ko nu sa kila na ka kece lia; ko ni sa kila ni'u sa lomani ikonu.” Sa tukunia vua ko Jisu, “Vakani ira na noqu sipi.”
+\p
+\v 18 E dina, e dina, au sa tukunia vi iko, Ni ko a gone, ko a dauvauci iko, ka qai vavitalia voli lia; ia ni ko sa qase mai, ko na dodokia na ligamu, ka na vauci iko e dua tani, ka yadi iko ki na tikinia ko na yali ni vinakatia.”
+\v 19 Ia sa vosa vakoya ko koya, me vatakila na mate ena varokorokotakia kinia na Kalou ko koya. Ia ni sa vosa oti vakoya, a ra sa tukunia vi Pita, “Muri au.”
+\p
+\v 20 Sa qai vuki ko Pita, ka raicia na tisaipeli sa lomana ko Jisu, ni sa muri tiko, ko koya sa vararavi voki lia ki na lomaserena enai varaiyavi, ka tukunia, “Ikonu na Turaga, ko cei ko koya ena soli iko yani?”
+\v 21 Ni sa raici koya ko Pita, sa tukunia vi Jisu, “Na Turaga, na cava ena caka na tamata koya?”
+\p
+\v 22 Sa tukunia vua ko Jisu, “Kevaka ka'u na vinakatia me bula tiko lia me yacovia na gauna ka'u na qai voki mai kinia, a cava koya vi iko? Ko iko, mo muri au.”
+\v 23 Sa qai rogo yani vi ira na viwekani na vosa koya, ni na yali ni mate na tisaipeli ko ya: ia ka yali ni tukunia vua ko Jisu vi Pita, ni na yali ni mate na tisaipeli gona, ia sa tukunia lia, “Kevaka ka'u vinakatia me bula tiko lia ko koya ka yacovia na siga ka'u na qai voki mai kinia, a cava koya vi iko?”
+\p
+\v 24 Sai koya koya na tisaipeli sa tukunia na ka kece koya, ka vola na veika koya: ia eda sa kila sa dina na nonai tukutuku.
+\p
+\v 25 Sa levu voki lia na ka sa caka ko Jisu, ia kevaka sa volai kece lia, au sa vabautia ni na oso ko vuravura ena vivola e volai. Emeni.

45-ACT.usfm

@@ -0,0 +1,1369 @@
+\id ACT
+\ide UTF-8
+\h Nodra Cakacaka Na I Apositolo
+\toc1 Nodra Cakacaka Na I Apositolo
+\toc2 Nodra Cakacaka Na I Apositolo
+\toc3 act
+\mt Nodra Cakacaka Na I Apositolo
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 I CEOFILO, au a vola nai vola e liu, kei na ka kece lia sa vatekivu me caka ka vatavuvulitakia ko Jisu:
+\v 2 ka yacovia na siga sa kau cake kinia ko koya, ni sa taucia oti ena Yalo Tabu na nonai varo vi ira lia nai apositolo, ko ira ka digitakia ko koya:
+\v 3 ka sa varaitaki koya voki lia vi ira, ka sa levu na kenai vadinadina, ni sa bula voki mai na nona mate, ka ni sa daurairai lia vi ira ka bogi vasagavulu, ka vosatakia na veika ni matanitu ni Kalou.
+\p
+\v 4 Ia ni ratou sa soqoni vata, sa qai varotia vi iratou o koya vakoya: “Dou kakua ni daini Jerusalemi, ia dou warakia tiko lia na i solisoli ka'u a sa tukuna oti vi ikodou, na i solisoli sa yalatakia ko Tamaqu.
+\v 5 A sa vipapitaisotaki ena wai ko Joni, ia dou na qai papitaisotaki ena Yalo Tabu ena vica lia na siga koya.”
+\p
+\v 6 Ni ra sa soqoni vata era sa tarogi koya ka tukunia, ikonu na Turaga, ko ni na vayacori ira na Isireli me ra matanitu voki ena gauna koya se yali?
+\v 7 Sa tukunia vi ira o koya, sa yali ni nomudou mo dou kila na kena gauna, se na kena yabaki, sa lewa dua loa lia kinia ko Tamaqu.
+\v 8 Ia dou na rawatia na kaukauwa ni sa qai mai vi ikodou na Yalo Tabu, dou na qai dautukuni au mai Jerusalemi, kei Jutia taucoko kei Samaria, ka yacovia nai yalayala kei vuravura.
+\v 9 Ia ni tukunia oti na veika koya o koya, sa qai yadi colo, ni ra sa varaicia tiko; a sa dua na lia na o sa tabonakia mai na matadra.
+\p
+\v 10 Ia ni ra sa rai matua ki lomalagi, ni sa qai yani o koya, raicia, e lewe rua voki na tamata sa tu voleka vi ira, erau vaisulu vulavula;
+\v 11 a rau sa tukunia, Ko ikodou na kai Kalili, dou sa tu ka rai matua ki lomalagi, ena qai voki mai vakinia me vaka dou sa raicia koya ni sa qai ki lomalagi.
+\p
+\v 12 Era sa qai lesu voki ki Jerusalemi mai na ulu-ni-vanua sa vayacani ki na violive, sa voleka ki Jerusalemi me vaka lia na kena yawa sa dau qaivi ena dua na siga ni vacecegu.
+\v 13 Ia ni ra sa curu lia ki loma, era sa cabe kina i taba vale e colo, era sa dautiko kinia ko Pita, kei Jemesa, kei Joni, kei Adriu, Ko Filipi kei Tomasi, ko Pacolomiu, kei Maciu ko Jemesa na luvei Alifio kei Saimoni e dua vi ira sa vatokai Na gumatua, kei Jutasa na taci Jemesa.
+\v 14 Era sa gumtua kece lia ko ira koya, era sa lomavata ena kerekere kei na dau masu, kei iratou voki lia na yalewa, kei Meri na tinai Jisu, kei iratou na tacina.
+\p
+\v 15 Ia ena gauna koya, sa tucake kinia ko Pita ena kedra maliwa na veiwekani (ni sa wili vata na yacadra era sa lewe dua beka na drau ka ruasagavulu) a sa tukunia,
+\v 16 ko ikodou na viwekani, e dodonu me vayacoria na tiki-ni-Vola Tabu koya, ka vosatakia e liu na Yalo Tabu ena gusui Tevita, ena vukui Jutasa, ko koya ka liutaki ira era sa tauri Jisu:
+\v 17 ni sa wili vata kei ita ko koya, a sa lesi ki na cakacaka koya.
+\p
+\v 18 (Ia na tamata koya sa volia e dua na tiki ni vanua enai voli ni nonai valavala ca; a sa lutu ka saumakidule ki ra, a sa kacabote na boto ni ketena a sa kasabura voki lia na nona wawa:
+\v 19 a sa kilai na ka koya vi ira kece lia sa tiko mai Jerusalemi: a sa vatokai kinia na tiki ni vanua koya ena nodra vosa, Akelitama, o koya koya Na vanua ni dra.)
+\p
+\v 20 Ni sa volai enai vola ni Same, 'Me lala didi na nona vale, Ia me kakua na tamata me tiko kinia'; 'ia, me dua tani me tauria na nonai tavi'
+\v 21 O koya sa dodonu kinia me dua mada vi ira na tamata era sa tiko vata kei ita ena gauna voki lia sa tiko kinia vi ita na Turaga ko Jisu,
+\v 22 sa vatekivu mai na papitaiso i Joni ka yacovia na siga sa kau cake kinia vi ita ko koya, me lesi ko koya me tukunia vata kei ita na nona tucake voki mai na mate.
+\p
+\v 23 A ra sa lesia e lewe rua, Ko Josefa sa vatokai ko Parisapa, a yacana voki lia ko Jusitu kei Mataiasa.
+\v 24 Era sa qai masu, ka tukunia, Ko ikonu na Turaga, ko ni sa kila na na yalo ni tamata kece lia, mo ni vatakila mai se ko cei vi rau koya ko ni sa digitakia,
+\v 25 me nonai tavi na cakacaka vaiapositolo koya, sa sivo tani mai kinia ko Jutasa, me qai kina nona yasana.
+\v 26 A ra sa qai vawiri madigi, ena vukudrau, a sa bale vi Mataiasa: a sa wili vata kinia o koya kei ira na i apositolo e lewe tinikadua.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia ni sa yaco na siga ni Penitiko, era sa tiko lomata ko ira kece lia ena dua na tikina.
+\v 2 Sa qai vasauri mai lomalagi e dua na rorogo, e vaka lia na cagi vacevaruru kaukauwa, a sa vasinaitia na vale taucoko era a tiko kinia.
+\v 3 A sa rairai vi ira na ka e vaka lia na viyameyame ni bukawaqa sa dui visebayaki, a sa tiko yadua vi ira vayadua lia.
+\v 4 A ra sa vasinaiti kece lia ena Yalo Tabu, a ra sa vatekivu me vosatakia na vosa tani eso, me vaka lia sa solia vi ira na Yalo Tabu me ra cavutia.
+\p
+\v 5 Era a tiko mai Jerusalemi eso na kai Jutia, ra tamata lotu mai na vivanua kece lia e rukui lomalagi.
+\v 6 Ia ni sa rogovaki yani na ka koya, a ra sa soqoni vata na lewe levu, a ra sa kurabui lia ni ra sa dui rogoci ira na tamata yadua ni ra sa vosatakia na nona vosa.
+\v 7 A ra sa kidacalatakia kece lia ka kurabui, ka tukunia vakai ira, Raicia, era sa yali beka li ni kai Kalili ko ira kece lia koya era sa vosa?
+\v 8 Ia ka vaevei koya ni da sa rogocia koi ita kece lia ena noda vosa eda sucu kaya?
+\v 9 (Ko ira na kai Paricia, kei Mitia, kei Ilama, kei ira sa tiko mai Mesopotemia, kei Jutia kei Kapatosia, mai Ponito, kei Esia,
+\v 10 mai Firijia kei Pamifilia, mai Ijipita kei na yasayasa va-Lipea e voleka ki Kirini kei ira na vulagi mai Roma, ko ira na kai Jutia, kei ira sa vuki ki na lotu vaka Jiu,
+\v 11 ko ira na kai Kiriti kei Arepea) eda sa rogoci ira ni ra sa tukunia ena noda vosa na nona cakacaka e vivakurabuitaki na Kalou.
+\v 12 A ra kurabui kece lia, ka taqaya, ka sa vitukuniyakia vakai ira, A cava nai balebale ni ka koya?
+\v 13 A sa valialia ko ira eso tani, ka tukunia, Era sa mateni lia ena waini vou.
+\p
+\v 14 Sa qai tucake lia ko Pita, kei ira na lewe tinikadua, ka sa tabalakia i colo na domona, ka tukunia vi ira, Oi ikodou na kai Jutia, kei ikodou kece lia sa tiko e Jerusalemi, mo do kila na ka koya ka rogocia na noqu vosa:
+\v 15 ni ra yali ni mateni ko ira koya me vaka na ka dou sa nanumia, ni se qai kenai katolu lia ni aua.
+\v 16 Ia ni sai koya lia koya sa tukunia na parofita ko Joeli:
+\v 17 'Sa tukunia na Kalou, ena yaco ena gauna mai muri kau na sovarakia na Yaloqu kivei ira na tamata kece lia: A ra na parofisai kinia ko ira na nomudou gone yalewa, Ia, ena raicia na raivotu eso ko ira na nomudou matua:
+\v 18 Io, vi ira voki lia na noqu tamata kei na noqu vada kau na sovarakia na yaloqu ena gauna ko ya, a ra na parofisai kinia:
+\v 19 Ia kau na vatakila lia na ka evei vakidacalataki eso mai lomalagi e colo, kei nai vatakilakila eso e vuravura era; A dra, kei na bukawaqa, kei na kubou;
+\v 20 Ena vuki lia na matanisiga me butobuto, kei na vula me dra, Ena qai yaco lia e muri na siga i Jiova, sa levu ka rogo tiko:
+\v 21 Ia ena yaco, o koya yadua lia ena masutia na yaca i Jiova, ena bula.
+\p
+\v 22 Ko ikodou na tamata na Isireli, rogocia na vosa koya; ko Jisu na kai Nasareci, a tamata sa vadinadinatakia vi ikodou ni Kalou ena cakacaka mana, kei na ka e vivakurabuitaki eso, kei na vatakilakila lia eso, sa solia na Kalou kivei koya me caka ena ikodou maliwa, me vaka dou sa kila:
+\v 23 o koya ni sa soli oti yani vi ikodou, me vaka ka nakitia dina lia na Kalou ka lewa e liu, dou sa tauria ka vakotia ki na kauveilatai ka vamatea ena ligadra na tamata ca;
+\v 24 o koya lia sa vatura i colo na Kalou ni sa serekia nai vau ni mate: ni sa yali ni rawa me vauci tiko lia kinia o koya.
+\p
+\v 25 Ni sa vosataki koya lia ko Tevita, ka tukunia, 'Au sa raici Jiova tiko lia ni sa tu e mataqu, ni sa tu ko koya ena ligaqu i matau, me'u yali kinia ni yavavala;
+\v 26 o koya lia sa reki kinia na yaloqu, a sa marau kinia na yamequ; Ena Vacegu voki lia na lewequ enai nuinui
+\v 27 Ni ikonu na yali ni dainia na yaloqu mai etesi, Se dainia na nomu Le dua yalosavasava me vuca mai:
+\v 28 Ko ni sa vatakila lia mai vi au na sala ni bula; ko ni na vasinaiti au ena marau mai na matamu.
+\p
+\v 29 Oi ikodou na viwekani, dou vosotia me'u doudou lia niu sa tukuni Tevita na matua vi ikodou, ni sa mate lia o koya ka bulu, ka sa tu lia vi ita na nona i bulubulu ka yacovia na siga koya.
+\v 30 Ia ni sa parofita lia ko koya, a sa kila ni sa bubului vua na Kalou, ni na tubu mai vua ko ki ra ena vatuburia mai kinia ko koya na Karisito, me vaka na lewena, me tiko lia ena nonai tikotiko vaturaga.
+\v 31 Ia ni sa kila e liu, sa tukunia na nona tucake voki mai na mate na Karisito, ni na yali ni dai tu mai etesi, se na vuca mai na lewena.
+\p
+\v 32 Ko Jisu koya, sa vaturia i colo na Kalou, ka sai vadinadina ni ka koya koi kitou kece lia.
+\v 33 Ia ni sa yadi colo ena liga i matau ni Kalou, rawatia o koya mai vi Tamana na Yalo Tabu ka yalataki, sa qai sovarakia mai na ka koya, dou sa qai raicia ka rogocia.
+\v 34 Ni sa yali ni yadi ki lomalagi ko Tevita; ia sa tukunia o koya, Sa tukunia lia ko Jiova vua na noqu Turaga, Mo tiko ena ligaqu i matau,
+\v 35 Me'u vamalumalumutaki ira mada na nomu meca mei tutu lia ni yavamu.
+\p
+\v 36 O koya koya me kila sara kinia na mataqali taucoko nei Isireli, ko Jisu koya, o koya dou a vakotia ki na kauveilatai, sa lesia lia na Kalou me Turaga ka Karisito voki lia.
+\p
+\v 37 Ia ni ra sa rogocia, sa laucoka na yalodra, a ra sa tukunia vi Pita kei ira nai apositolo sa vo, Oi kodou na veiwekani, a cava me kimamu caka?
+\p
+\v 38 Sa qai tukunia vei ira ko Pita, “Dou vivutuni ka papitaisotaki, koi ikodou yadua, ena yaca i Jisu Karisito me bokoci kinia na nomudou i valavala ca, ka dou rawatia na Yalo Tabu mei solisoli.'
+\v 39 Ni na caka vi ikodou na vosa ni yalayala, vi ira voki lia na nomudou gone, kei ira vayadua lia era sa vayawa io, vi ira yadua lia ena kacivi ira vua na Turaga na noda Kalou.
+\v 40 Ia sa levu voki li na vosa sa tukunia ko koya ka varotia, ka tukunia, Dou vabulai ikodou mai nai tabatamata takelo koya.
+\p
+\v 41 Ia ko ira lia sa vabautia na nona vosa, era sa papitaisotaki: ka sa kenai kuri vi ira sa lotu ena siga koya e lewe tolu beka na udolu na tamata.
+\v 42 A ra sa qaravia matua na nodrai vavuvuli nai apositolo kei na vilomani, kei na dovi madrai kei na masumasu.
+\p
+\v 43 A sa kani ira kece lia na rere; a sa levu na ka e vivakurabuitaki kei nai vatakilakila era sa caka ko ira nai apositolo.
+\v 44 Ia ko ira kece lia sa vabautia era sa tiko vata, a ra sa dui solia na nonai yau yadua me ra taukena vata;
+\v 45 a ra sa volitakia na nodra vanua kei na nodrai yau, a ra sa vota kivei ira kece lia me vaka lia na nodra dui dravudravua.
+\v 46 A ra sa gumatua sara lia ena qai ki na valenisoro ena visiga, a ra sa lomavata, a ra sa dovi madrai ena vivale, a ra sa kania na kedra ena marau kei na yalo dina,
+\v 47 ni ra sa vavinavinakatakia tiko vua na Kalou, a sa vinakati ira ko ira na tamata vayadua lia. Ia na Turaga sa vaikuritakia kivei ira nai soqosoqo lewe ni lotu, ena visiga, na tamata era sa vabulai tiko.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ia erau a qai vata ko Pita kei Joni ki na valenisoro ena aua sa dauia kinia na masumasu, ai kaciwa ni aua.
+\v 2 A sa dua na tamata sa lokiloki mai na kete i tinana sa colati voli, o koya era sa vadavoria lia ena visiga ena mata ni darava ni valenisoro, sa vatokai ko Lagilagi, me kere kani loloma vi ira sa curu ki na valenisoro;
+\v 3 ni sa raici rau lia ko Pita kei Joni ni rau sa voleka ni curu kina valenisoro, a sa kerekere me dua na kani loloma.
+\v 4 A rau sa varaica matua ko Pita kei Joni, ka tukunia, 'Raici kirau mai.'
+\v 5 A sa vakasami rau ko koya, ni sa nanumia ena rawatia mai vi rau e dua lia na ka.
+\v 6 Sa qai tukunia ko Pita, 'A siliva kei na koula e yali ni tu vi au, ia na ka lia sa tu vi au kau na solia vi iko: Ena yaca i Jisu Karisito na kai Nasareci mo tucake lia ka qai.
+\v 7 Sa qai tauria na ligana i matau, a sa tuberia cake: sa qai vakaukauwataki sara lia na yavana kei na nona qurulasawa.
+\v 8 Sa qai rika i colo o koya ka wavu tu, ka qai voli, a sa curu vata kei rau ki na valenisoro, a sa qai, ka rika, ka varokorokotakia na Kalou.
+\p
+\v 9 A sa raici koya ko ira na tamata kece lia, sa qai voli ka varokorokotakia na Kalou:
+\v 10 a ra sa kila ni sai koya ka dautiko ena mata ni darava ko Lagilagi, mai na valenisoro, me kere kani loloma: a ra sa rere ka kurabui sara lia ena vuku ni ka sa qai yaco vua.
+\v 11 Ia ni rau sa tuberia na lokiloki sa qai vabulai koya ko Pita kei Joni, a ra sa cici vata kece lia na tamata kivei iratou ki na varada sa vatokai na nei Solomoni, a ra sa kurabui valevu.
+\p
+\v 12 Ia ni sa raicia ko Pita, sa tukunia vi ira na tamata, “Oi ikodou na tamata na Isireli, dou sa kurabui ena ka koya ena vuku ni cava? Se cava dou sa varaici kirau matua kinia, me vaka sa nirau kaukauwa se yalododonu, kirau sa cakati koya kinia me qai rawa?
+\v 13 A Kalou i Eparaama, kei Aisake, kei Jekope, a nodra Kalou na noda qase, sa varokorokotakia na Luvena ko Jisu: ko koya dou a solia yani, ka cakitakia ena matai Pailato, ni sa lewa lia o koya me serekia.
+\v 14 Ia dou a cakitaki koya lia na Yalosavasava ka Dodonu, ka masutia me soli vi ikodou e dua lia na daulaba:
+\v 15 ka dou a vamatea na Vunibula, o koya a vaturia cake voki mai na mate na Kalou; ka kitou sai vadinadina ena ka koya.
+\v 16 Ia na yacana, ena vuku ni sa vabauti na yacana, sa vakaukauwatakia kinia o koya koya, o koya dou sa raicia ka kila: io, ni sa vabauti koya, sa soli lia vua na bula vinaka sara koya ena matamudou vayadua lia.
+\p
+\v 17 Ia vi ikodou na viwekani, au kila ni ikodou a yali ni kila na ka dou caka, me vaka voki lia vi ira na nomudou Turaga.
+\v 18 Ia ena veika sa tukunia e liu na Kalou ena gusudra kece lia na parofita, ni na mate lia na nona Karisito, sa qai vayaicora vakinia o koya.
+\v 19 O koya mo dou qai vivutuni ka saumaki lia mai, me bokoci kinia na nomudoui valavala ca, me yaco kinia na gauna ni vacegu mai na mata ni Turaga:
+\v 20 ka talai Karisito o koya, io ko Jisu ka vunautaki e liu vi ikodou.
+\v 21 O koya e dodonu me tiko mada lia mai lomalagi, me yaco mada lia na gauna ena caka voki vinaka kinia na ka kece lia, ka vosa kinia na Kalou ena gusudra kece na nona parofita yalosavasava, ena gauna makawa.
+\v 22 Ni sa dina sa tukunia ko Mosese, 'Ena vatuburia cake vi ikodou ko Jiova na nomudou Kalou, mai vi ira lia na wekamudou e dua na parofita me vataki au; o koya dou na rogocia ena ka vayadua lia ena vosatakia vi ikodou:
+\v 23 ia ena yaco, a tamata yadua sa na yali ni rogocia na parofita koya ena varusai tani lia vi ira na tamata.'
+\v 24 Ia ko ira voki na parofita kece lia, sa kenai vatekivu ko Samuela kei ira voki lia sa taravia, ko ira kece lia era sa vosa, era sa tukunia eliu na gauna koya.
+\v 25 Oi ikodou sa luvedra na parofita, kei na vosa lia ni viyalayalati sa caka na Kalou vi ira na noda matua, ni sa tukunia vi Eparaama, 'Ena Kalougata na vimataqali kece lia e vuravura ena vuku ni nomu kawa.'
+\v 26 Sa tala na Luvena ko Jisu na Kalou, ka liu vi ikodou, ni sa vaturia cake, me vakalougatataki ikodou, ni sa saumaki ikodou ya dua mai na nomudoui valavala ca.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ia ni rau sa vosa tiko vi ira na tamata, sa qai mai vi rau ko ira lia na bete kei na turaga ni valenisoro, kei ra nai tokani i Setoki;
+\v 2 ni ra sa cudru ni rau sa vavulici ira na tamata, ka vunautakia na tu cake voki mai na mate ena vuku i Jisu.
+\v 3 A ra sa tauri rau ka daini rau ena vale ni veivesu ena raiyavi koya ka yacovia na savulaci voki ni siga taravia.
+\v 4 Ia ka lewe levu era sa rogocia na vunau, era sa vabautia; ia na kedrai wiliwili na tagane sa lewe lima beka na udolu.
+\p
+\v 5 Ia ni savulaci, era sa soqoni vata mai Jerusalemi ko ira na nodra turaga, kei ira na qase, kei ira na vunivola,
+\v 6 kei Anasa na bete levu, kei Kaiafa kei Joni, kei Alekisada, kei ira kece lia na mataqali ni bete levu.
+\v 7 Ia ni ra sa vaturi rau ena kedra maliwa, era sa tarogia, “A kaukauwa cava se na yaca i cei drau sa caka kinia na ka koya?”
+\p
+\v 8 Sa qai vasinaiti ena ko Pita ena Yalo Tabu, a sa tukunia vi ira, Oi ikonu na nodra turaga na tamata, kei na nodra matua na Isireli,
+\v 9 kevaka kirau sa tarogi ena siga koya ena cakacaka vinaka vua na tamata lokiloki, se cava sa qai bula kinia;
+\v 10 mo ni kila kece lia kei ira kece lia na Isireli ni sa yaca i Jisu Karisito na kai Nasareci, o koya ikonu a vakotia ki na kauveilatai, o koya sa vaturia cake voki na Kalou mai na mate, io, ena vukuna lia sa tu kinia koya o koya koya ena matamu ka sa bula vinaka.
+\p
+\v 11 Ko koya na vatu ikonu a catia sara koi ikonu na matai ni vale, ko ya sa yacovia me kenai vadei lia ni yavu enai tutu ni vale.
+\v 12 A sa yali na bula ena vukuna e dua tani: sa yali sara e dua voki na yaca e ruku i lomalagi sa soli kivei ira na tamata, me da bula rawa kinia.
+\p
+\v 13 Ia ni ra sa raicia na nodrau doudou ko Pita kei Joni, ni ra sa kila voki lia erau sa yali so ni vuku, se tamata vuli, e ra sa kurabui kinia, a ra sa qai vakasami rau, ni ratou a dautiko vata kei Jisu.
+\v 14 Ia ni ra sa raicia na tamata ka vabulai, ni sa tu vata kei rau, e ra sa yali ni vatitiqatakia rawa.
+\p
+\v 15 Ia ni ra sa vatalai rau me rau qai tani ena vale ni bose, era sa qai bose lia vakai ira,
+\v 16 ka tukunia, “A cava me da caka vi rau na tamata koya? Ni ra kila ko ira kece lia sa tiko e Jerusalemi ni sa dua na cakacaka mana rogo era sa caka; Ia a eda sa yali ni vatitiqatakia rawa.
+\v 17 Ia de tukuni valevu vi ira na tamata, me da tukunia lia, me rau cudruvi sara kevaka e rau vavuvulitakia voki vua e dua na tamata ena yaca koya.”
+\v 18 A ra sa kacivi rau ka varotia vi rau me rau kakua sara lia ni vosa se vatavuvulitakia na yaca i Jisu.
+\p
+\v 19 Sa qai vosa ko Pita kei Joni, a rau sa tukunia vi ira, “Mo ni lewa lia se sa dodonu se yali ena mata ni Kalou me kirau varorogo vi ikonu ka yali vua na Kalou:
+\v 20 ni sa mama sara lia vi kirau me kirau kua ni tukunia na veika kirau a raicia ka rogocia.”
+\p
+\v 21 Ia ni ra sa yali ni raicia e dua na ka me rau cudruvi kinia, era sa vosa vacudrucudru voki vi rau, a ra sa qai serekia me rau qai, ena vukudra lia na tamata ni ra sa varokorokotakia na Kalou ko ira kece lia ena vuku ni ka sa qai caka.
+\v 22 Ni sa vasagavulu vacaca na nona yabaki, o koya na tamata sa caka vua na cakacaka mana koya ka bula kinia.
+\p
+\v 23 Ia ni rau sa sereki, erau sa tukunia vi ira na nodraui tokani na ka kece lia era sa vosatakia vi rau ko ira na bete levu kei ira na qase.
+\v 24 Ia ni ra sa rogocia, era sa lomavata ka tabalakia icolo na domodra vua na Kalou, “Ikonu a bulia na lomalagi kei vuravura, kei na waitui kei na ka kece lia sa tu kinia:
+\v 25 ena gusui Tevita na nomuni tamata ko ni a tukunia, sa dau cudrutakia na vimatanitu ena vuku ni cava, ka sa vananumia na ka loa ko ira na lewe ni vivanua?”
+\q
+\v 26 Era sa tuvai valu na tui kei vuravura, A ra sa soqoni vata ko ira na turaga me ra vivala kei Jiova kei na nona Karisito.
+\p
+\v 27 Ni sa dina era sa soqoni vata lia ena koro koya me ra vivala kaya na Luvemunu savasava ko Jisu, o koya ko ni a lumutia, koi rau o Eroti kei Ponitio Pailato, kei ira na vimatanitu, kei ira na Isireli
+\v 28 me ra caka kece lia na ka ko ni a lesia e liu me caka, me vaka na nomuni kaukauwa kei na nomuni i naki.
+\p
+\v 29 Ia koya, Ikonu na Turaga, mo ni raicia na nodra vosa vacudrucudru, ka solia kivei ira na nomuni talatala me ra doudou valevu ni ra tukunia na nomuni vosa,
+\v 30 ni ikonu sa dodoka tiko na ligamuni me caka na vivabulai, me caka voki lia nai vatakilakila eso kei na ka e vivakurabuitaki, ena yaca ni Luvemunu yalosavasava ko Jisu.
+\p
+\v 31 Ia ni ra sa masu oti, sa vayavalatia na vale era soqoni vata kinia: a ra sa dui vasinaiti kece lia ena Yalo Tabu, a ra sa doudou kinia ni ra sa tukunia na vosa ni Kalou.
+\p
+\v 32 Ia ko ira na lewe levu era sa vabautia, era sa lomavata ka yalovata; a sa yali e dua e tukunia me nona dua loa lia na ka sa tu vua; a ra sa taukenia vata li na nonai yau yadua.
+\v 33 A sa levu na nodra kaukauwa nai apositolo, ni ra sa tukunia ni sa tucake voki mai na mate na Turaga ko Jisu: a sa vinakatia valevu ko ira kece lia.
+\v 34 Ni sa yali e dua vi ira sa dravudravua; ko ira kece lia sa taukenia na vanua se na vi vale, era sa volitakia, a ra sa yadia nai voli ni ka era sa volitakia,
+\v 35 a ra sa taucia kinia ki yavadra nai apositolo: a sa votai vi ira kece lia me vaka na nodra dui dravudravua.
+\p
+\v 36 Ko Josese voki lia, o koya era sa vatoka ko ira nai apositolo me Panapasa, (a kenai balebale, A gone ni vacegu) a luvei Livai, a kai Kipiro,
+\v 37 o koya sa taukenia e dua na tiki ni vanua, sa volitakia, ka yadia na kenai voli, ka taucia ki na yavadra nai apositolo.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 A sa dua na tamata ko Ananaiasa na yacana, kei Savaira na watina, sa volitakia e dua na vanua,
+\v 2 a sa vunia eso ka taucia kina yavadra nai apositolo.
+\p
+\v 3 A sa tukunia ko Pita, “Ananaiasa e vaevei ni sa vasinaitia na yalomu ko Setani mo lasutakia kinia vua na Yalo Tabu, mo vunia eso nai voli ni vanua?
+\v 4 Ni sa tu lia eliu, sa yali ni nomuni lia? Ia ni sa volitakia oti, ko sa yali ni vitalia kinia? “E vaevei ni ko sa vananumia kinia na ka koya ena lomamuni? Ko sa yali ni lasu vi ira na tamata ko sa lasu lia vua na Kalou.”
+\v 5 Ia ni sa rogocia na vosa koya ko Ananaiasa, sa bale sobu, ka ciba. A ra sa rere valevu kinia ko ira kece lia sa rogocia na ka koya.
+\v 6 A sa tucake ko iratou na cauravou, ka solegi koya, ka colatia ki tuba, ka bulutia.
+\p
+\v 7 Ia ni sa oti e tolu na aua, sa qai curu mai na watina, a sa yali ni kila na ka sa caka.
+\v 8 A tukunia vua ko Pita, Tukunia mai vi au se drau sa volitakia na vanua enai lavo vakoya, se yali? A sa tukunia ko koya, “Io e vaka lia ko ya”
+\v 9 Sa qai tukunia vua ko Pita, E vaevei ni drau sa lomavata lia mo drau vatovolea va ca na na Yalo ni Turaga? Raicia, na yavadratou na tamata ratou a bulutia na watimu sa tu koya ena darava, eratou na colati iko voki lia ki tuba.
+\v 10 Sa qai bale sobu sara lia ki yavana ko koya, ka ciba: a ratou sa curu mai na cauravou, ka raicia ni sa ciba ko koya, a ratou sa colatia yani, ka bulutia vata lia kei na watina.
+\p
+\v 11 A ra sa rerevakia valevu kinia ko ira kece nai soqosoqo lewe ni lotu, kei ira vayadua lia era sa rogocia na veika koya.
+\p
+\v 12 Sa levu nai vatakilakila kei na ka e vivakurabuitaki a vayacoria vi ira na tamata mai na ligadra lia nai apositolo: a ra tiko lomavata kece lia ena varada nei Solomoni;
+\v 13 a yali dua vi ira sa vosa doudou me tovata kei ira: a sa varokorokotakia ko ira na tamata:
+\v 14 A sa lewe levu voki na turaga kei na marama era vabautia na Turaga ka vaikuritakia lia na kedra levu,
+\v 15 a ra sa yadi ira kinia na tauvimate ki na vi gaunisala, a ra sa vadavoria enai mocemoce lelevu kei nai mocemoce lalai, me varurugia eso vi ira na yaloyalo i Pita ni sa qa yani kinia.
+\v 16 Era sa lewe levu voki lia sa qai mai na vikoro sa vavolivoliti Jerusalemi, a ra sa yadia mai na tamata eso sa tauvimate, kei ira sa vararawataki ira na yalo velavela eso: a ra sa vabulai vayadua lia.
+\p
+\v 17 Sa qai tu cake na bete levu, kei ira kece lia era sa dautiko vata kaya, (ko ira lia nai tokani i Setoki,)
+\v 18 a ra sa sinai lia ena cudru, a ra sa tauri iratou nai apositolo, ka daini ratou ki na vale ni veivesu.
+\v 19 Ia ni sa qai bogi sa dolavia na darava ni vale ni vivesu e dua na agilose ni Turaga, ka yadi ratou mai kinia ka tukunia
+\v 20 “Dou qai, ka qai ki tu ena valenisoro, ka tukunia vi ira na tamata na vosa kece lia ni Bula koya.
+\v 21 Ia ni ratou sa rogocia, eratou sa curu ki na valenisoro, ni savulaci caca ka vatavuvuli lia. Ia o koya na bete levu kei ira kece lia era sa dau tiko vata, ra soqoni vata na matavilewai, kei ira voki lia na na nodra matua na luvei Isireli, a ra sa tala eso ki na vale ni veivesu me ratou yadi mai.
+\v 22 A ratou sa yaco kinia na ovisa, ka raicia ni sa yali dua e tu kinia, a ratou sa lesu voki ka tukunia,
+\v 23 ka tukunia “Kitou sa raicia na valenivivesu ni sa sogo kaukauwa tu vata kei ira na kenai vatawa ni ra tucake tu e mata ni darava, ia ni kitou sa dolavia na darava, sa yani ni dua e tu kinia.
+\v 24 Ia ni ra sa rogocia na veika ka koya na turaga ni valenisoro kei ira voki lia na bete turaga, era sa kidroa kinia se na tubu beka me vaevei na ka koya.
+\p
+\v 25 Sa qai qai mai edua, ka tukunia vei ira, Raicia, ko iratou na tamata dou a dainia ki na valenivivesu eratou sa tiko ena valenisoro, ka vavulici ira na tamata.
+\v 26 Sa qai qai na turaga kei iratou na ovisa, ka yadi ratou mai, ia eratou a yali ni caka vakaukauwa, ka ni ratou rerevakia de ratou na vavirikia ena vatu mai vi ira lia na tamata ra tu kinia.
+\p
+\v 27 Ia ni ratou sa yadi ratou mai, eratou sa vaturia ena matadra na matavilewai: a sa tarogi iratou na bete levu,
+\v 28 ka tukunia, Kitou a yali beka ni varotia matua vi ikodou mo dou kakua ni vatavuvuli ena yaca koya, oi? Ka raicia, dou sa vasinati Jerusalemi ena nomudoui vavuvuli, dou sa nakitia me kitou tarogia voki lia ena dra ni tamata koya.
+\v 29 Sa qai vosa ko Pita kei ratou nai apositolo, ka tukunia, Sa dodonu lia me kitou talairawarawa vua na Kalou, yali ni vi ira na tamata.
+\v 30 Na Kalou nodra na noda matua sa vaturi Jisu cake voki lia mai, o koya dou a vamatea ka varubecia ena dua na kau.
+\v 31 O koya sa vaceceretakia na Kalou ena ligana i matau me Turaga kai Vabula, me solia kinia na vivutuni kivei ira na Isireli, kei na vabokocia lia ni valavala ca.
+\v 32 Kitou sa yaco voki lia mei vadinadinatakia ena veika koya: ka sa vakinia na Yalo Tabu, o koya sa solia na Kalou vi ira sa talairawarawa vua.
+\v 33 Ia ni ra sa rogocia, era sa cudru valevu, a ra sa bose mera vamatei iratou.
+\p
+\v 34 Sa qai tu cake lia e dua ena kedra maliwa na matavilewai, a Farisi, ko Kamelieli na yacana, a vu-ni-vunau, sa rogorogo vinaka vi ira na tamata kece lia, a sa tukunia me yadi valailai lia ki tuba ko iratou nai apositolo;
+\v 35 ka sa qai tukunia vi ira, “Oi ikodou na tamata na Isireli, dou lewai ikodou vinaka ena vuku ni ka dou sa nanumia mo dou caka vi iratou na tamata koya.
+\v 36 Ni sa tubu cake ena gauna gona ko Cuta, a sa dautukuni koya ka dau nanumia ni sa o koya lia, a ra lewe va na drau na tamata era muri koya. E a qai vamatei kei ira kece lia era dau talairawarawa vua era sa tovoci tani, ka oti yani.
+\v 37 Sa oti koya sa qai tubu cake ko Jutasa na kai Kalili ena gauna sa volai kinia na tamata, a ra sa lewe levu sa yadia vatani ko koya me ra muri koya: sa rusa voki lia o koya koya: kei ira vayadua lia era sa talairawarawa vua, era sa tovoci.
+\v 38 Ia koya, au sa tukunia vi ikodou, Dou kakua ni torovi iratou ka daini ratou lia: ia kevaka sa i naki se cakacaka vatamata koya ena varusai lia:
+\v 39 ia kevaka e sa mai vua na Kalou, dou na yali sara lia ni varusai rawa; dou na laurai voki lia ni dou vivala kei na Kalou.”
+\v 40 A ra sa qai yalovata kaya: ia ni ra sa kacivi iratou nai apositolo, ka vakanakuitataki iratou, ka vatulewatakia matua vi iratou me ratou kakua sara ni vosa ena yaca i Jisu, a ra sa qai sereki iratou me ratou qai.
+\p
+\v 41 Ia ni ratou sa qai tani e matadra na matavilewai, eratou sa reki ni ratou sa yaga me ratou vacacani ena vuku ni yacana.
+\v 42 Ia ena visiga kece lia ena valenisoro, kei na vivale kece lia, era sa yali ni mudu ni vatavuvulitakia ka vunautakia ni sai Jisu na Karisito.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Ia ena gauna koya, ni sa levu na kedrai wiliwili e ra sa lotu, era a kudruvakia ko ira lia vulagi ni vimatanitu tani vi ira na Iperiu, ni ra sa yali ni nanumia na nodra yada ena votai ni yau ena visiga.
+\p
+\v 2 Sa qai vasoqoni ira vata lia na lewe levu sa lotu ko ira na lewe tinikarua, ka tukunia, “Sa yali ni dodonu me kitou dainia na vosa ni Kalou ka qaravia na tepeli.
+\v 3 O koya, koi ikodou na viwekani, mo dou qai raicia lia vi ikodou e lewe vitu na tamata sa dina, sinai ena Yalo Tabu kei na vuku, me kitou lesi iratou ki na cakacaka koya.
+\v 4 Ia koi kitou, kitou na gumatuatakia na masu kei na vunautakia na vosa.
+\p
+\v 5 Era marautakia na lewe levu na vosa koya ka ra digitaki Sitiveni lia e dua na tamata sa sinai ena vabautia kei na Yalo Tabu, Pirokoro, kei Nikanori, kei Taimoni, kei Parimina, kei Filipi, kei Nikola, a tamata lotu va-Jiu mai Anitioki:
+\v 6 A ra sa yadia kece lia koya e matadratou na apositolo: ia ni ra sa masu oti, era sa tabaki iratou lia ena ligadra.
+\p
+\v 7 A sa gumatuatakia na vosa ni Kalou; a sa valevutakia sara na kedrai wiliwili era sa lotu mai Jerusalemi; a sa lewe levu voki lia na bete era sa talairawarawa lia ki na vabautia.
+\p
+\v 8 Ia ko Sitiveni, vasinaiti tu ena vabautia kei na kaukauwa a sa vayacoria tiko lia eso na ka e vivakurabuitaki kei na cakacaka-mana levu ena kedra maliwa na tamata.
+\v 9 Ia sa tucake eso mai na nodra valenilotu a yacadra Ko ira na Sereki, kei na kai Alekisadria eso, kei ira eso mai Silisia, kei Esia, a ra sa viletitakia na ka a tukunia ko Sitiveni.
+\v 10 A ra sa yali ni ciqomia rawa na vuku kei na Yalo sa vosa kinia ko koya.
+\p
+\v 11 E ra a qai vaqumi ira voki eso na tamata me ra tukunia “Kitou sa rogoci koya koya ni sa vosavacacataki Mosese kei na Kalou”
+\v 12 A ra sa vauqeti ira na tamata, kei ira na matua, kei ira na vu-ni-vola, a ra sa tauri Sitiveni vakaukauwa ka yadi koya kina matavilewai,
+\v 13 a ra sa kacivi ira mai na dau vibeitaki vailasu, ka ratou tukunia, “Sa yali ni mudu na tamata koya ni vosavacacatakia na tikinia tabu koya kei na vunau.
+\v 14 Ni kitou a rogocia ni sa tukunia Ena varusa na tikinia koya ko Jisu na kai Nasareci, ka na vukicia sara nai valavala sa soli vi ita ko Mosese.
+\p
+\v 15 Ko ira kece lia sa tiko ena vale ni vilewai, ni ra sa varaicia matua, era sa raicia na matana ni sa tautauvata kei na mata ni agilose.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Sa qai tukunia na bete levu “sa va koya na veika koya, se yali?”
+\p
+\v 2 Sa qai tukunia ko Sitiveni, “oi ikodou na mataviwekani, kei na matua, dou rogocia mada: A Kalou vaiukuuku sa rairai na gauna koya vua na noda matua ko Eparaama ena gauna a tiko kinia mai Mesopotemia, a tiko e muri mai Karana,
+\v 3 a sa tukunia vua, Dainia na vanua koya kei ira na wekamu, ka qai ki na vanua ka'u na vatakila vi ikonu.
+\p
+\v 4 Sa qai dainia na vanua ko Kalitia, a sa qai ka tiko kei Arana mai na vanua koya, ni sa mate ko tamana sa yadi koya na Kalou ki na vanua esa tiko kinia ena gauna koya.
+\v 5 E a yali ni soli vua e dua na vanua me taukena, e yali mada lia ni rautia me butukia na yavana: a sa yalayala lia vua ni na solia vei koya e dua na vanua me taukenia, kei ira voki lia na nona kawa, dina ni se yali dua na luvena.
+\v 6 A sa tukunia vakoya na Kalou, ni ko ira na nona kawa era na tiko vavulagi lia ena vanua e yali ni nodra; ka ra na vabobulataki ka vararawataki me va na drau na yabaki.
+\v 7 A sa tukunia na Kalou, 'Na matanitu era sa bobula kinia, au na lewa; ka oti, era na qai qai tani mai, ka qaravi au ena vanua koya.'
+\v 8 A sa solia vi Eparaama na viyalayalati ni vicili; a sa tamai Aisake ko koya, a sa bogi walu sa qai cilivia ko koya; a sa tamai Jekope ko Aisake; a sa tamadra na matua e lewe tinikarua ko Jekope.
+\p
+\v 9 Ia ni ra sa vuvutaki Josefa ko ira na matua koya, era sa volitakia ki Ijipita: ia sa tiko vata lia kei koya na Kalou
+\v 10 ka sa vabulai koya mai na nona rarawa kece lia, ka solia vua me vinaka ka vuku ena matai Fero na tui Ijipita; a sa lesi voki lia me kovana me lewai Ijipita kei ira kece lia na nona lewe ni vale.
+\p
+\v 11 Sa qai yaco na dausiga kei na rarawa levu ena vanua taucoko ko Ijipita kei Kenani, a ra sa yali ni kune kakana ko ira na noda matua.
+\v 12 Ia ni sa rogocia ko Jekope ni sa tu mai Ijipita na sila, sa qai talai ira na noda matua enai matai ni qaiqai.
+\v 13 Ia enai karua ni qai qai, e a vatakilai koya ko Josefa vi ira na tuakana; a sa vatakilai voki lia na mataqaili i Josefa vi Fero
+\v 14 Sa qai talai ira na tuakana ko Josefa me qaivi ko Jekope na tamana kei ira kece voki lia na nona mataqali era lewe vitusagavulu ka lima.
+\v 15 A sa qai sobu ki Ijipita ko Jekope, a sa mate o koya kei ira na noda matua,
+\v 16 a ra sa yadi ki Sikemi, a ra sa bulutia ena i bulubulu ka volia ko Eparaama ena tiki ni siliva e so vei ira na luve i Emori mai Sikemi.
+\p
+\v 17 Ia ni sa voleka na gauna me vayacoria kinia na vosa ni yalayala, ka bubului kinia na Kalou vi Eparaama, era sa qai tubu ko ira na tamata me ra lewe levu mai Ijipita,
+\v 18 ka yacovia na gauna sa buli kinia e dua tani na tui, sa yali ni kilai Josefa.
+\v 19 Sa lawakitakia na wekada o koya koya, ka sa vacacani ira na noda qase, me ra sa daini ira kinia na nodra gone ki tuba, me ra kakua ni bula.
+\p
+\v 20 A sa sucu ko Mosese ena gauna koya, a sa mata vinaka sara ena mata ni Kalou, ka sa susugi vula tolu ena vale nei tamana.
+\v 21 Ia ni sa dai ki tuba ko koya, sa roqotia mai na luve i Fero yalewa, a sa susugia me luvena.
+\v 22 A sa vakavulici ko Mosese ena nodra vuku kece lia na kai Ijipita, a sa kaukauwa ena nona vosa kei na cakacaka.
+\p
+\v 23 Ia ni sa yabaki vasagavulu, sa qai tubu ena lomana me via qai ki raici ira na wekana na luve i Isireli.
+\v 24 Ia ni sa raicia e dua vi ira sa vacacani, sa totakia, a sa cudruvaki koya lia sa vararawataki, ka sa yavitia na kai Ijipita:
+\v 25 ka sa nanumia ko koya era na kila na wekana ni sa ligana ena vabulai ira kinia na Kalou: ka ra sa yali lia ni kila.
+\v 26 Ia ena savulaci ni siga taravia, sa rairai ko koya eki na lewe rua erau sa vivala, a sa via vaka vivinakatitaki rau voki, a sa tukunia, 'Oi kodrau na turaga, drau sa viwekani lia; a cava drau sa vivacacani kodrau kinia?'
+\v 27 Ia sa biligi koya tani ko koya sa vacacana na wekana ka tukunia, 'Ko cei sa lesi iko mo turaga mo mai lewai kimamu'
+\v 28 ko sa via vamatei au beka, me vaka lia ko a vamatea na kai Ijipita ena nana?'
+\v 29 Sa qai dro ko Mosese ena vuku ni vosa koya, a sa qai ka tiko vulagi tiko ena vanua ko Mitiani, a sa mani sucu kinia e lewe rua na luvena tagane.
+\p
+\v 30 Ia ni sa oti e vasagavulu na yabaki, sa qai rairai vi koya mai veikau e dua na agilose ni Turaga, ena ulu-ni-vanua ko Saineai, e na yameyame ni buka ena dua na kau.
+\v 31 Ia ni sa raicia ko Mosese, sa kidacalatakia na ka sa raicia: ia ni sa torovia me varaicia, sa yaco mai vua na vosa ni Turaga,
+\v 32 Oi au na nodra Kalou na nomu matua, na Kalou i Eparaama, kei na Kalou i Aisake, kei na Kalou i Jekope. A sa sautaninini ko Mosese ka sa rerevakia ni varaicia.
+\v 33 Sa qai tukunia vi koya na Turaga, 'Luvatia na nomui vava mai na yavamu: ni sa qele tabu na tikinia ko sa tu kinia.
+\v 34 Au a raicia dina sara na nodra rarawa na noqu tamata era sa tiko mai Ijipita, ia ka'u a rogocia na nodra vutugu; ia kau sa qai sobu mai me'u vabulai ira; ia koya, mo ia, au na talai iko ki Ijipita.'
+\p
+\v 35 Ko Mosese koya, o koya era sa catia, ka tukunia 'Ko cei sa lesi iko mo turaga ka mo lewa?' o koya lia koya ka tala na Kalou me turaga kai vabula ena ligana na agilose sa rairai mai vua ena kau.
+\v 36 Ko Mosese sa yadi ira tani mai Ijipita ni sa caka oti eso na ka e vivakidacalataki kei nai vatakilakila kei na waitui damudamu kei na veikau, ka yabaki vasagavulu.
+\v 37 Ko Mosese koya sai koya ka tukunia vi ira na luve i Isireli, 'Ko Jiova na nomudou Kalou, ena vatuburia mai vi ira na wekamunu, e dua na parofita me vataki au.'
+\v 38 Ko koya koya, sa tiko kei ira nai soqosoqo lewe ni soro ena veikau, kei na agilose sa vosa vua ena ulu-ni-vanua ko Saineai, kei ira na noda qase: a sa rawatia ko koya na vunau bula me solia vi ita:
+\v 39 era sa bese ni talairawarawa vua ko ira na noda matua, a ra sa biligi koya tani vi ira a sa suka voki na yalodra ki Ijipita,
+\v 40 a ra sa tukunia vi Eroni, 'Caka eso na noda kalou me ra liutaki ita: ko Mosese koya, o koya ka yadi ita mai na vanua ko Ijipita, eda sa yali ni kila se cava beka sa yaco vua.'
+\v 41 A ra sa caka e dua na luve ni bulumakau ena gauna koya, a ra sa vacaboria lia nai soro ki na matakau, a ra sa rekitakia na cakacaka ni ligadra.
+\v 42 Sa qai vuki tani na Kalou, ka daini ira tu me ra qaravia na vikalokalo ni lomalagi; me vaka ka a volai ena nodrai vola na parofita, 'Oi ikodou na mataqali nei Isireli, dou a vacaboria vi au na manumanu sa vamatei, kei nai madrali, ena veikau ka yabaki vasagavulu, se yali?
+\v 43 Io, dou a colatia na vale nei Moloke, kei na kalokalo ni nomudou kalou ko Remifani, a matakau dou a caka mo dou soro kinia: Ia ka'u na yadi ikodou yani me sivi ko Papiloni.'
+\p
+\v 44 Sa tu lia vei ira na noda matua ena veikau na vale ni Kalou sa tu kinia na vunau, me vaka sa vosa kinia o koya, ni sa tukunia vei Mosese, me caka me vaka lia na kenai vatakarakara sa raicia:
+\v 45 o koya voki lia era sa tauria emuri na noda matua, era sa qai yadia mai ko ira vi Josua ki na nodra vanua na vimatanitu, ko ira sa tovocia tani na Kalou ena matadra na noda matua, ka yacovia na gauna i Tevita;
+\v 46 o koya sa kune loloma mai vua na Kalou, a sa kerea lia me nonai tavi e dua na vale me nei koya na Kalou i Jekope.
+\v 47 Ia ko Solomoni lia sa tara na vale me nona.
+\p
+\v 48 Ia sa yali ni tiko o koya sa cecere sara ena vale sa caka ena liga; me vaka na vosa ni parofita,
+\v 49 'A noqui tikotiko vaturaga ko lomalagi, Kei nai tutu-ni-yavaqu ko vuravura: A vale cava dou sa tara me noqu? Sa tarogia ko Jiova: Se na tikinia cava me na noqui vavacegu?
+\v 50 Sa yali li ni caka na kece lia koya na ligaqu?'
+\p
+\v 51 Oi ikodou sa yalokaukauwa, ka yali ni cili na yalomudou kei na daligamudou, dou sa dauvoratia tiko lia na Yalo Tabu; ia koi ikodou dou sa caka me vataki ira na nomudou matua.
+\v 52 Ko cei vi ira na parofita sa ra yali ni vacacania ko ira na nomudou matua? A ra sa ena vamatei ira era a tukunia ena gauna koya ni na qai mai o koya na Yalododonu; o koya dou sa qai solia yani ka vamatea:
+\v 53 ia sa soli vi ikodou na vunau ni sa tukunia eso na agilose, ia dou a yali lia ni vabautia.
+\p
+\v 54 Ia ni ra sa rogocia na matavilewai na veika koya, sa laucoka na yalodra, a ra sa vasequruquru bati lia vi Sitiveni.
+\p
+\v 55 Ia ko koya ni sa vasinaiti tu ena Yalo Tabu, sa rai matua ki lomalagi, a sa raicia nai ukuuku ni Kalou, kei Jisu ni sa tucake tu ena liga i matau ni Kalou, a sa tukunia,
+\v 56 “Raicia, au sa qai raicia sa wase rua na lomalagi, ka sa wavu tu na Luve ni tamata ena liga i matau ni Kalou.”
+\p
+\v 57 Era sa qai qoqolou ena domo levu, ka tabonaka na qara ni daligadra, ka cici vakaukauwa vua ni ra sa lomavata,
+\v 58 a ra sa dainia ki nai bili ni koro, ka vavirikia ena vatu; ia ko ira era sa beitakia, era sa dainia sobu na nodrai sulu ki na yavana e dua na cauravou, a yacana ko Saula.
+\v 59 A ra sa vaviriki Sitiveni ena vatu, ni sa masu tiko lia, ka tukunia “Ikonu na Turaga Jisu, tauria na yaloqu.”
+\p
+\v 60 A sa tekiduru sobu ko koya a sa kaci ena domo levu, Ikonu na Turaga, kakua ni cudruvi ira enai valavala ca koya. Ia ni sa vosa oti vakoya, sa qai moce.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 A sa duavata lia na nona mate ko Saula. Ia ena gauna koya era sa vacacania valevu kinia nai soqosoqo lewe ni lotu era sa tiko mai Jerusalemi; a ra sa viseyaki kinia ki na viyasana i Jutia kei Samaria, va vo lia ko ira nai apositolo.
+\v 2 A ra sa buluti Sitiveni eso na tamata daulotu, a ra sa caka na somate levu ena vukuna.
+\v 3 Ia ko Saula sa vacacani ira valevu lia nai soqosoqo lewe ni lotu, ni sa curu ki na vivale kece lia, ka yaratakia na tagane kei ira voki lia na yalewa, ka daini ira ki na vale ni vivesu.
+\p
+\v 4 Ia ko ira na tamata vabulai vayalo era sa viseyaki, era sa qai kina viyasana kece lia ka vunautakia na vosa.
+\v 5 Sa qai qai sobu ko Filipi ki na koro ko Samaria, a sa vunautakia na Karisito kivei ira.
+\v 6 Ia ko ira na tamata era sa lomavata me ra varogocia na ka sa tukunia ko Filipi, ni ra sa rogocia na raicia na veika-mana sa caka ko koya.
+\v 7 Ni sa qai tani mai vi ira na lewe levu na yalo velavela sa curumia nodra bula, ni ra sa qoqolou tiko lia ena domo levu; kei ira voki lia era lewe levu sa tauvi ira na mate sautaninini, kei na lokiloki, era sa vabulai.
+\v 8 A sa ka levu kinia na marau ena koro koya.
+\p
+\v 9 A sa dua na tamata, ko Saimoni na yacana, sa daucakai sausau makawa ena koro ko ya, a sa vakidacalataki ira valevu kinia na kai Samaria, ni sa dau tukutukuni koya ni sa uasivi vi ira.
+\v 10 Ko ira kece na kai Samaria, mai vi ira na lalai kivei ira sa cecere sara, era varogoci koya, ka tukunia “O koya koya na kaukauwa levu ni Kalou”
+\v 11 A ra sa varogocia baletia ni sa vakidacalataki ira vadede ko koya ena nonai sausau.
+\v 12 Ia ni ra sa vadinati Filipi ni sa vunautakia na veika ni matanitu ni Kalou, kei na yaca i Jisu Karisito, era sa qai papitaisotaki lia, ko ira na tagane kei ira na yalewa.
+\v 13 Sa qai vadinatia voki lia ko Saimoni; ia ni sa papitaisotaki oti, erau dau tiko vata kei Filipi; a sa kidacalatakia ko koya ni sa raicia nai vatakilakila kei na cakacaka mana levu sa caka tiko.
+\p
+\v 14 Ni ra sa qai rogocia ko ira nai apositolo era sa tiko mai Jerusalemi, era sa vadinatia na vosa ni Kalou ko ira na kai Samaria, era sa talai Pita kei Joni vi ira:
+\v 15 ia koi rau, ni rau sa qai sobu, erau sa masulakia me soli vi ira na Yalo Tabu;
+\v 16 ni se yali ni yacovia e dua vi ira ko koya: era sa papitaisotakia loa lia ena yaca ni Turaga ko Jisu.
+\v 17 A rau sa tabaki ira lia ena ligadrau, a ra sa ciqomia na Yalo Tabu.
+\p
+\v 18 Ia ni sa raicia ko Saimoni sa soli na Yalo Tabu ena vitabaki ni ligadrau nai apositolo, sa qai via solia vi rau nai lavo,
+\v 19 ka tukunia, “Solia voki lia mai vi au na kaukauwa koya, me yaco kinia na Yalo Tabu vi ira yadua ka'u na tabakia ena ligaqu.”
+\p
+\v 20 A sa tukunia vua ko Pita, Mo drau rusa vata kei na nomu siliva, ena vuku ni ko sa nanumia sa voli rawa nai solisoli ni Kalou enai lavo.
+\v 21 Sa yali na nomu tikinia se nomui votavota ena ka koya, ni sa yali ni dodonu na yalomu ena mata ni Kalou.
+\v 22 O koya koya mo qai vivutunitakia na nomui valavala ca koya, ka masulakia vua na Kalou, me vosotia na nanumia ni yalomu.
+\v 23 Niu sa raicia ko sa tu lia ena ka gaga sara, ko sa vesuki enai valavala ca.
+\p
+\v 24 Sa qai vosa ko Saimoni, ka tukunia “Drau masulakia vua na Turaga me kakua ni yaco vei au e dua na ka drau sa vosa kinia.”
+\p
+\v 25 Ia koi rau, ni rau sa tukunia oti ka vunautakia na vosa ni Turaga, erau sa lesu voki ki Jerusalemi, ka rau sa vunautakia nai tukutuku-vinaka ena vi koro lalai e levu mai Samaria.
+\p
+\v 26 A sa vosatakia vi Filipi e dua na agilose ni Turaga, ka tukunia, “Mo ia ka qai vaka ki na mata ni ceva, e na sala sa qai mai Jerusalemi vaka ki Kesa, ko ya e veikau.
+\v 27 Sa qai ia ko koya ka qai: ka raicia, e dua na kai Iciopea, a matanivanua, a tamata levu i Kadasi na nodra ranadi na kai Iciopea, a sa nona dauniyau ko koya, sa qai ki Jerusalemi me soro,
+\v 28 sa lesu voki tiko, ena nona qiqi-ni-turaga, ka sa wilikia tiko nai vola i Aisea na parofita.
+\p
+\v 29 Sa qai tukunia vi Filipi na Yalo Tabu, “Qai, ka mo tiko voleka ki na qiqi-ni-turaga ko ya”
+\v 30 Sa qai cici yani ko Filipi, ka sa rogocia ni sa wilikia tiko nai vola i Aisea na parofita; a sa tukunia, “O sa kila na ka ko sa wilikia, se yali?”
+\p
+\v 31 A sa tukunia ko koya, “Au sa rawatia vaevei, kevaka sa yali e dua me tuberi au?” A sa sureti Filipi me cabe yani kina qiqi-ni-turaga ka me rau dabe vata kinia.
+\p
+\v 32 O koya na tiki ni Vola Tabu sa wilikia ko koya, “Sa tuberia o koya me vaka na sipi me vamatei; Ia me vaka lami sa galu ena mata i koya sa kotivia, Sa vakinia o koya, ni sa yali ni vosa.
+\q
+\v 33 Ni sa malumalumi tiko o koya, sa yali ni lewai vadodonu: Ia ko cei ena tukunia na nonai tubutubu? Ni sa yadi tani e vuravura na nona bula.”
+\p
+\v 34 Sa qai vosatakia vi Filipi na matanivanua, ka tukunia, “Au tarogia mada, se sa vosa tiko vi cei na parofita, vi koya se dua voki?”
+\v 35 Sa qai dalaga ko Filipi, ka sa vatekivu ena ni Vola Tabu ko ya, a sa vunautakia na kosipeli baleti Jisu vua.
+\p
+\v 36 Ia ni rau sa toso tiko ena sala, erau sa yacovia e dua na wai: a sa tukunia na matanivanua, “Raicia, sa tu koya na wai; a cava sa tarovia me'u kua kinia ni papitaisotaki?”
+\v 37 A sa tukunia ko Filipi, “Kevaka lia ko sa vadinatia ena yalomu taucoko, sa tara lia.” A sa vosa o koya, ka tukunia, “Au sa vadinatia ni sa Luve ni Kalou ko Jisu Karisito.”
+\v 38 Sa qai tukunia o koya me tu vadua mada na qiqi-ni-turaga: a rau sa qai sobu ruarua ki wai, ko Filipi kei na matanivanua, a sa papitaisotaki koya kinia ko Filipi.
+\v 39 Ia ni rau sa cabe mai wai, sa yadi Filipi tani na Yalo ni Turaga, a sa yali ni raicia voki na matanivanua: ia sa qai ena nona sala o koya ka reki tiko.
+\p
+\v 40 A sa kune ko Filipi mai Asoto: a sa qai via na vikoro kece lia ka vunautakia nai tukutuku vinaka, a sa yaco sara ki Sisaria.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Ia ko Saula sa cavutia tiko na vosa vacudrucudru kei na vivamatei vi ira sa lotu vua na Turaga, ka sa qai vua na bete levu,
+\v 2 ka sa tarogia vua nai vola ki na vivale ni lotu mai Tamasiko, kevaka e raicia o koya, se ra tagane se ra yalewa, me vesukia ka yadia ki Jerusalemi.
+\p
+\v 3 Ia ni sa qai voli, sa voleka lia ki Tamasiko; a sa cila vavolivoliti koya vasauri e dua na rarama mai lomalagi:
+\v 4 a sa bale sobu ki na qele, ka sa rogocia e dua na domo sa tukunia vua, I Saula, i Saula, ko sa vacacani au ena vuku ni cava?
+\v 5 A sa tukunia o koya, “O cei ko iko, na Turaga?” A sa tukunia ko koya, Oi au ko Jisu, o koya ko sa vacana.
+\v 6 A sa sautaninini o koya ka kidacalatia, ka tukunia, “Ikonu na Turaga, a cava ko ni sa vinakatia me'u caka? A sa tukunia vi koya na Turaga, Cavu tu, ka qai ki na koro, ka na tukuni vi iko na ka e dodonu mo caka.
+\v 7 Ia ko ira na tamata era qai vata tiko, era sa vagagalu lia; era sa rogocia lia na domo, a ra sa yali ni raicia e dua.
+\v 8 A sa tucake mai na soso ko Saula; ia ni sa dolavia na matana, sa yali ni raicia e dua na ka: a ra sa tuberi koya, ka yadia ki Tamasiko.
+\v 9 A sa bogi tolu ka yali ni rai rawa, ka sa yali voki lia ni kana se somi.
+\p
+\v 10 A sa dua na tisaipeli mai Tamasiko, na yacana ko Ananaiasa; a sa tukunia vi koya na Turaga ena raivotu, “I Ananaiasa.” A sa tukunia o koya, “Raicia, koi au, Turaga.”
+\v 11 A sa tukunia vi koya na Turaga, “Mo cavu tu ka qai ki na salatu, na yacana ko Dodonu, ena vale nei Jutasa, ka tarogia na kai Tarisu ko Saula na yacana; ia raicia, sa masu o koya:
+\v 12 ka sa raicia ena raivotu e dua na tamata, ko Ananaiasa na yacana, sa curu mai ka tabakia na ligana me na rai voki.”
+\p
+\v 13 Sa qai tukunia ko Ananaiasa, “Ikonu na Turaga, era sa lewe levu ka'u sa rogocia kinia nai tukutuku ni tamata koya, na levu ni ca sa cakaa vi ira na nomuni tamata yalosavasava mai Jerusalemi:
+\v 14 gona voki lia sa varotia ko ira na bete levu me vesuki ira kece lia sa masutia na yacamunu.”
+\p
+\v 15 A sa tukuni vi koya na Turaga, “Mo qai lia; o koya koya na tamata koya au sa digitakia, me yadia na yacaqu ki na matadra na vimatanitu tani, kei ira na tui eso, kei ira na luve i Isireli:
+\v 16 ni ka'u na vatakilatakia vua na levu ni ka e na vosotia ena vuku ni yacaqu.”
+\p
+\v 17 A sa qai ko Ananaiasa, ka curu ki na vale, a sa tabakia e na ligana, ka tukunia, “Na wekaqu Saula, na Turaga ko Jisu o koya ka rairai vei iko ena gaunisala ko a qai mai kinia, sa talai au mai mo rai rawa, ka mo vasinaiti voki lia ena Yalo Tabu.”
+\v 18 A sa lutu vasauri mai na matana na ka e vaka lia na vari ni ika: a sa rai rawa sara o koya; a sa tucake, ka sa papitaisotaki.
+\v 19 Ia ni sa kana oti lia, sa kaukauwa mai. A sa tiko me vica voki na siga kei ira sa lotu mai Tamasiko.
+\p
+\v 20 A sa vunautakia sara ena vivalenilotu, ni sa Luve ni Kalou na Karisito.
+\v 21 A ra sa kurabuitakia kece lia ni ra sa rogocia, a ra sa tukunia, “Sai koya beka koya se yali ka vacacani ira mai Jerusalemi era sa masutia na yaca koya, a sa qai voki lia mai koya me caka vakina, me yadi ira na vesu tu vi ira na bete levu?”
+\v 22 A sa kaukauwa cake mai ko Saula, a sa vataqayataki ira na Jiu era sa tiko mai Tamasiko, ni sa vadinadinatakia ni sai Jisu na Karisito.
+\p
+\v 23 A sa oti e vica na siga, sa ra qai bosea ko ira lia na Jiu me ra vamatea:
+\v 24 a sa kila ko Saula na nodra buki vere. A ra sa vatawa na matamata kece lia ni koro e na siga kei na bogi me ra vakamatea.
+\v 25 Sa ra qai yadi koya ko ira na nona tisaipeli ena bogi, ka tukucia sobu ena dua na sova ki daku ni bai.
+\p
+\v 26 Ia ni sa yaco ki Jerusalemi ko Saula, sa via qai ka tiko vata kei ira sa lotu: a ra sa rerevakia kece lia, ka ra yali ni vadinatakia ni sa lotu ko koya.
+\v 27 Sa qai yadi koya ko Panapasa vi ira nai apositolo, ka sa tukunia vi ira na nona raicia Turaga ena gaunisala, o koya sa vosa voki lia vua, kei na nona vunau doudou mai Tamasiko ena yaca i Jisu.
+\v 28 A sa tiko vata kei ira ka ra qai vata voli mai Jerusalemi: a sa vosatakia vadoudou na yaca ni Turaga ko Jisu;
+\v 29 ka vileti kei ira ka vulagi mai na vimatanitu tani; ia a ra sa tovolea tiko lia me ra vamatei koya.
+\v 30 Ia ni sa kila ko ira na viwekani, era sa yadi koya ki Sisaria, a ra sa qai vatala ki Tarisu.
+\p
+\v 31 Sa qai cegu nai soqosoqo lewe ni lotu mai Jutia taucoko kei Kalili kei Samaria, a ra sa vatataki cake; ka sa dau nodrai valavala lia me ra rerevakia na Turaga, ka sa vacegui ira na Yalo Tabu, ka ra sa tubu kinia me ra lewe levu.
+\p
+\v 32 Ia ni sa qaivia na viyasana kece lia ko Pita, sa qai sobu voki lia vei ira na tamata lotu era sa tiko mai Lita.
+\v 33 A sa raicia kinia e dua na tamata ko Inia na yacana, sa davo lia enai mocemoce ka yabaki walu, ni sa tauvi koya na mate sautaninini.
+\v 34 A sa tukunia vua ko Pita, “Inia, sa vabulai iko ko Jisu Karisito, tucake, ka vivirakia na nomunu i mocemoce.” A sa tucake sara lia ko koya.
+\v 35 A ra sa raicia ko ira kece lia era sa tiko mai Lita kei Sarona, ia era sa saumaki lia mai vua na Turaga.
+\p
+\v 36 A sa tiko mai Jopa e dua sa lotu ko Tapaica na yacana, a kenai balebale ko Tokasa: sa dau oga sara na yalewa koya ena cakacaka vinaka kei na cakacaka lia ni loloma sa caka tiko.
+\v 37 A sa yaco e na gauna gona, sa tauvimate o koya, ka ciba: ia ni ra sa vasilima oti, era sa vakotoria ena dua lia nai taba loma ni vale icolo.
+\p
+\v 38 Ia ni sa vivolekati lia ko Jopa kei Lita, ka ra sa rogocia ko ira sa lotu ni sa tiko kinia ko Pita, era sa talai e rua na tagane me rau masuti koya me qai mai vatotolo vi ira.
+\v 39 Sa qai qai vata mai kei rau ko Pita. Ia ni sa yaco mai, era sa yadi koya ki nai taba loma ni vale icolo: a ra sa tu kinia ko ira kece lia na yada, a ra sa tagi, ka varaitakia vua nai curucuru e so kei nai sulu voki lia ka cula ko Tokasa, ni se bula vata ki ira.
+\v 40 A sa vatalai ira kece yani ki tuba ko Pita, ka sa tekiduru lia, ka masu; ka sa vuki vaka ki na yago, ka tukunia “Tapaica, tucake.” A sa dolavia na matana: ia ni sa raici Pita, sa qai duri cake o koya.
+\v 41 A sa dodoka vua na ligana, ka tuberi koya cake; ia ni sa kacivi ira na tamata lotu kei ira na yada, sa varaitakia ni sa bula.
+\p
+\v 42 A ka koya sa kilai mai Jopa taucoko; a ra sa lewe levu sa vabautia na Turaga.
+\v 43 A sa tiko ka siga vica voki mai Jopa vata kei Saimoni, a matai ni kuli-ni-manumanu.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Sa dua na tamata mai Sisaria ko Konilio na yacana, a nodra turaga na mata sotia sa vayacani va-Itali,
+\v 2 a tamata daulotu, a sa rerevakia na Kalou, ko koya, kei ira kece lia na nona lewe ni vale, a sa dausolia valevu na ka-ni-loloma vi ira lia na tamata, a sa daumasu vua na Kalou ena visiga.
+\p
+\v 3 Sa raicia o koya ena raivotu, enai kaciwa ni aua, e dua na agilose ni Kalou ni sa curu vua, a sa tukunia vua, “I Konilio.”
+\p
+\v 4 Ia ni sa varaicia, sa rerevakia, ka tukunia, “Sa vaevei noqu Turaga?” A sa tukunia vua o koya, “A nomu masu kei na nomu ka-ni-loloma lia sa qai cake ki na mata ni Kalou mo nanumi kinia:
+\v 5 ia mo tala na tamata eso ki Jopa, me yadi Saimoni mai, a yacana voki lia ko Pita:
+\v 6 sa tiko vata o koya kei Saimoni na matai ni kuli-ni-manumanu, ka tiko e baravi na nona vale: ena tukunia vei iko o koya na ka e dodonu mo caka”
+\v 7 Ia ni sa lesu voki na agilose ka vosa vi Konilio, sa qai kacivia e lewe rua na nona lewe ni vale, ka dua na sotia sa daulotu, e dua vi ira sa dauqaravi koya:
+\v 8 ia ni sa tukunia vi iratou na ka kece lia, sa qai talai iratou ki Jopa.
+\p
+\v 9 Ia ena savulaci lia ni siga taravia, ena i ka ono ni aua, ni ratou sa qai tiko e na gau-ni-sala, ka toro voleka ki na koro, sa cabe cake ki dela ni vale ko Pita me masu enai ka ono ni aua;
+\v 10 a sa viakana sara, ka garovia na ka me kania: ia ni ra sa varautakia tiko, sa raicia na raivotu,
+\v 11 sa raicia na lomagi ni sa tawase rua, a sa dua na ka sa qai sobu mai vua, sa vaka nai tutuvi levu sa buki na tutuna vava, a sa tukucitakia sobu mai ki vuravura;
+\v 12 a sa tiko kinia na manumanu ni vanua e yavai va e dui nodra vi mataqali kece lia, kei na manumanu kila, kei na veika lia sa dauqasi voli kei na manumanu vuka.
+\v 13 Sa qai rogocia e dua sa vosa vua ka tukunia “Tu cake Pita; mo vamatea, ka kania.”
+\p
+\v 14 A sa tukunia ko Pita, “Me'u kua noqu Turaga; ni'u a yali ni kania na ka sa tabu se yali ni savasava.”
+\p
+\v 15 A sa varuatakia voki vua na vosa, “A ka sa vasavasavatakia na Kalou, mo kakua ni vatatabutakia.”
+\v 16 E a yaco vatolu na ka koya: a sa qai yadi voki na ka ki lomalagi.
+\p
+\v 17 Ia ni se taqayatakia tiko lia o Pita se cava nai balebale ni raivotu, raicia, sa tarogia na vale i Saimoni ko iratou na tamata sa tala ko Konilio, a ratou sa tu e na matamata-ni-koro;
+\v 18 a ratou sa kacivia, ka tarogia, se sa tiko gona se yali ko Saimoni, a yacana voki lia ko Pita.
+\p
+\v 19 Ia ni se vananumia tiko lia na raivotu ko Pita, sa tukunia vi koya na Yalo Tabu, “Raicia, e lewe tolu na tamata sa vaqarai iko.
+\v 20 Mo tu cake kinia ka qai sobu, ia mo qai vata kei iratou, ka kakua ni viletitakia na qai vata kei iratou, baletia ni'u sa talai iratou mai.”
+\p
+\v 21 Sa qai qai sobu ko Pita vi iratou na tamata; ka sa tukunia, “raicia, koi au lia koya dou sa vaqara: a cava na vu ni nomudou qai mai?”
+\p
+\v 22 A sa tukunia, “Sa dua na agilose yalosavasava sa vatakilatakia vi Konilio, e dua na turaga ni valu, a tamata yalododonu, ka sa rerevakia na Kalou, a sa rogorogo vinaka vi ira kece lia na kai Jutia, me qai vi iko, mo mai qai ki nona vale, me rogocia vi iko na vosa o koya.
+\v 23 Sa qai kacivi iratou mai o koya ka vacegui ratou. Ia ena savulaci ka taravia, sa qai qai vata kei iratou ko Pita, kei so voki lia viwekani mai Jopa.
+\p
+\v 24 Ia, ena siga lia ka taravia, eratou sa curu ki Sisaria. A sa warakia tiko na nodratou yaco yani ko Konilio, a sa vasoqoni ira vata na wekana kei ira na nonai tokani voleka.
+\v 25 Ia ni sa curu yani ko Pita, sa tavakia mai ko Konilio, a sa cuva sobu ki yavana, ka varokorokotakia.
+\v 26 A sa vaturi koya cake ko Pita, ka tukunia, “Tu cake; au tamata voki lia koi au.”
+\p
+\v 27 Ia ni rau sa vivosaki tiko, ka curu yani e loma, ka raicia ni ra lewe levu era soqoni tiko kinia.
+\v 28 A sa tukunia vi ira o koya, “Dou sa kila ni sa ka tabu vua na kai me vimaliwai, se me sikovia na tamata sa lewe matanitu tani; ia sa vatakilatakia vi au na Kalou me'u kakua ni vatoka e dua na tamata me tabu se yali ni savasava.
+\v 29 O koya lia koya ka'u sa qai mai kinia ka yali ni viletitakia, ni'u sa qaivi yani; au sa tarogia kinia se cava dou sa qaivi au yani kinia?”
+\p
+\v 30 A sa tukunia ko Konilio, “Sa oti koya e va na siga ena gauna vata lia koya, Au a masu tiko kinia ena noqu vale enai ka ciwa ni aua, ka raicia e dua na tamata, tu cake tiko e mataqu ka serau na nonai sulu.
+\v 31 A sa tukunia, Konilia, sa rogocia na nomu masu na Kalou kei na nomu ka-ni-loloma voki lia sa nanumia na Kalou.
+\v 32 O koya lia koya mo tala e dua ki Jopa me qaivi Saimoni mai, a yacana voki lia ko Pita; sa tiko o koya ena vale nei Saimoni na matai ni kuli-ni-manumanu mai baravi: ia ni sa qai mai o koya, ena vosa vi iko.
+\v 33 O koya lia koya ka'u talatala yani kinia vi ikonu, ia ni sa yalovinaka, ka ni sa qai mai. Kimamu sa qai tiko kece lia koya ena mata ni Kalou, me kimamu rogocia na ka kece lia sa varotakia vi ikonu na Kalou.”
+\p
+\v 34 Sa qai vosa ko Pita, ka tukunia, “E dina, ka'u sa qai kila ni sa yali ni digitakia vailoa na tamata na Kalou:
+\v 35 ia ena vivanua kece lia, o koya lia sa rerevakia ka caka dodonu, sa vinaka vua na Kalou.”
+\v 36 Ai vavuvuli sa tukunia o koya vi ira na luvei Isireli, ni sa vunautakia na vivinakati ena vuku i Jisu Karisito: (o koya lia sa Turaga vi ira kece lia):
+\v 37 ai vavuvuli ko ya, dou sa kila, sa vunautakia mai Jutia taucoko, a sa tekivu mai Kalili, ni sa oti na papitaiso ka vunautakia ko Joni;
+\v 38 ni sa lumuti Jisu na kai Nasareci na Kalou ena Yalo Tabu kei na kaukauwa: o koya sa qai voli ka daucaka vinaka, a sa vabulai ira kece lia sa vasaurarataki ira na tevoro; ni sa tiko vata kaya na Kalou.
+\p
+\v 39 Ia kitou sa yaco mei vadinadina lia ena ka kece lia sa caka ko koya ena nodra vanua na kai Jutia, mai Jerusalemi voki lia; o koya era sa vamatea ni ra sa varubecia ena dua na kau:
+\v 40 ka vaturi koya cake na Kalou enai katolu ni siga, a sa vatakilai koya votu;
+\v 41 e yali vi ira na tamata kece lia, vi ira lia ka digitakia taumada na Kalou, me ra dautukunia, io vi kitou, koi kitou a kana ka somi ni sa tucake voki mai na mate o koya.
+\v 42 A sa varotia vi kitou me kitou vunautakia vi ira na tamata, ka vadinadinatakia ni sai koya lia ka lesia taumada na Kalou me lewai ira na bula kei ira voki lia na mate.
+\v 43 O koya era sa dautukunia ko ira kece lia na parofita, ni na bokoci na nodrai valavala ca na tamata kece lia era sa vabautia na yacana.
+\p
+\v 44 Ni se tukunia tiko lia na vosa koya ko Pita, sa lutu na Yalo Tabu kivei ira kece lia era sa rogocia na vosa.
+\v 45 Ko ira sa cili ka tamata vabautia, o ira na qai vata mai kei Pita, era sa kurbauitakia, ni sa sovaraki na Yalo Tabu ka vavoki lia vi ira sa lewe ni matanitu tani.
+\v 46 Ni ratou sa rogocia ni ra sa vosatakia na vosa ni vivanua tani, ka varokorokotaka na Kalou. Sa qai tukunia ko Pita,
+\v 47 Sa dua beka na tamata e bureitakia na wai me ra kakua ni papitaisotaki ko ira na tamata koya, ni sa lutu voki lia na Yalo Tabu vi ira me vataki ita?
+\v 48 A sa qai tukunia me ra papitaisotaki ena yaca i Jisu Karisito. A ra sa qai masuti koya me tiko vata mada kei ira ena vica voki na siga.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 A ra sa rogocia ko ira nai apositolo kei ira na viwekani mai Jutia ni ra sa vabautia na vosa ni Kalou ko ira voki lia era sa lewe ni matanitu tani.
+\v 2 Ia ni sa qai icolo mai Jerusalemi ko Pita, era sa vileti kaya kei ira sa cili,
+\v 3 a ra sa tukunia, “Ko sa curu vi ira na tamata era sa yali ni cili, ka kana vata kei ira!”
+\p
+\v 4 A sa vatekivu ko Pita, ka vamacalatakia vamatailalai na ka vi ira, ka tukunia,
+\v 5 Au a tiko e na koro ko Jopa ka masu: ia ka'u a raicia na raivotu, Sa dua na ka sa qai sobu mai, e vaka nai tutuvi levu, sa tukuci sobu mai lomalagi ena tutuna vava; a sa yaco sara kivei au:
+\v 6 ia ni ka'u sa varaicia matua, ka vananumia, au sa raicia kinia na manumanu ni vanua e yavai va, kei na manumanu kila, kei na veika sa dauqasi voli, kei na manumanu vuka.
+\v 7 Au sa qai rogocia e dua na vosa sa tukunia vei au, 'Tu cake, Pita; mo vamatea, ka kania.'
+\p
+\v 8 Au sa qai tukunia, 'Kakua noqu Turaga; ni sa yali na ka tabu se na ka yali ni savasava sa curu ki na gusuqu ena dua na siga.'
+\p
+\v 9 A sa rogo voki vi au na vosa mai lomalagi, 'A ka sa vasavasavatakia na Kalou, mo kakua ni vatatabutakia.'
+\v 10 A sa caka vatolu na ka koya: a sa qai yadi voki kece ki lomalagi.
+\p
+\v 11 Ka raicia, e lewe tolu na tamata sa tu cake tu ena mata ni vale kitou a tiko kinia, eratou a sa talai mai Sisaria vi au.
+\v 12 A sa tukunia vi au na Yalo Tabu, me'u qai vata kei iratou ka me kakua ni vileti na lomaqu. Keitou a qai vata voki lia kei na lewe ono na viwekani, ka kitou sa curu ki nona vale na tamata ko ya,
+\v 13 a sa tukunia vi kitou ko koya ni sa raicia na agilose ena nona vale, sa watu tu, ka tukunia vua, 'mo talatala ki Jopa, me yadi mai ko Saimoni, a yacana voki lia ko Pita;
+\v 14 ko koya ena tukunia vi iko na vosa ko na bula kinia, kei ira kece lia na nomu lewe ni vale.
+\v 15 Ia ni ka'u sa vatekivu lia me'u vosa, era a curumi ena Yalo Tabu, me vaka vi ita ena kenai vatekivu.
+\v 16 A qai nanumia na vosa ni Turaga, ni a tukunia ko koya, 'sa dina sa vipapitaisotaki ko Joni ena wai; ia dou na papitaisotaki ena Yalo Tabu.'
+\v 17 Ia ni sa qai solia vi ita na Kalou nai solisoli me vaka vi ita, ni da sa vabautia na Turaga ko Jisu Karisito; ko cei koi au me'u tarovia rawa na Kalou?
+\p
+\v 18 Ia ni ra sa rogocia na veika koya, era sa galu lia, a ra sa varokorokotakia na Kalou, ka tukunia, “Sa dina sa qai solia na Kalou vi ira voki lia na lewe vimatanitu tani na vivutuni me ra bula.”
+\p
+\v 19 Ia ko ira a viseyaki ena vivakacacani ka tubu e na vuku i Sitiveni, era a qai vaka ki Finaisi kei Kipiro, kei Anitioki, a ra sa tukunia na vosa vi ira dua loa lia na Jiu.
+\v 20 A sa so lia vi ira era sa kai Kipiro kei Kirini, ni ra sa yaco ni Anitioki, era sa vosatakia vi ira era sa vulagi mai na vimatanitu tani, a ra sa vunautakia na Turaga ko Jisu,
+\v 21 a sa tiko vata kei ira na liga ni Turaga: a ra sa lewe levu era sa vabautia, a ra sa saumaki mai vua na Turaga.
+\p
+\v 22 Sa qai yaco na kedrai tukutuku kivei ira nai soqosoqo lewe ni lotu mai Jerusalemi: a ra sa talai Panapasa, me lako sara ki Anitioki:
+\v 23 ia ni sa tadu ko koya, ka raicia na cakacaka loloma ni Kalou, sa rekitakia, a sa vakrotia vi ira kece lia me ra kabitia matua na Turaga ena loma e gumatua.
+\v 24 Ni sa tamata vinaka lia ko koya, a sa sinai e na Yalo Tabu kei na vabautia: a sa lewe levu kinia na tamata sa vaikuritakia vua na turaga.
+\p
+\v 25 Sa qai qai ko Panapasa ki Tarisu, me vaqarai Saula:
+\v 26 ia ni sa raica, sa yadi ko ya ki Anitioki. A sa dua na yabaki taucoko era sa dausoqoni vata kinia kei ira nai soqosoqo lewe ni lotu, ka ra sa lewe levu erau sa vavulicia. Ia mai Anitioki era sa vatokai taumada ko ira sa lotu mei tokani i Karisito.
+\p
+\v 27 Ia ena gauna ko ya sa qai mai na parofita eso mai Jerusalemi ki Anitioki.
+\v 28 A sa tu cake e dua vi ira, ko Akapo na yacana, a sa tukunia, ka sa vavuna na Yalo Tabu, ni na yaco taumada na dausiga levu ena vanua taucoko; a ka koya sa yaco lia ena gauna sa tui kinia ko Kilotiu.
+\v 29 Ia era sa lewa ko ira sa lotu me ra solia yadua na nodra ka-ni-loloma, me vaka era sa dui rawatia, vi ira na viwekani era sa tiko mai Jutia:
+\v 30 a ra sa caka kinia, ka rau a yadia ko Panapasa kei Saula vi ira na qase.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Ia ena gauna gona sa caka ko Eroti na tui me vararawatakia eso vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\v 2 E a vamatei Jemesa na tuakai Joni enai seleiwau.
+\v 3 Ia ni sa raicia ni ra taleitakia ko ira na Jiu, sa qai vesuki Pita voki lia. Ia gona na gauna sara lia ni kana madrai yali ni valeveni.
+\v 4 Ka ni sa tauria, ka dainia ki na vale ni veivesu, a sa solia ki na mata-sotia e va eratou dui lewe va, me ratou vatawai koya lia; ni sa nanumia me yadi koya vi ira na tamata, ni sa oti lia na kana vata ni qai-sivia.
+\p
+\v 5 A sa vatawai kinia ko Pita ena vale ni vivesu, ia era sa masulakia tiko lia ko ira nai soqosoqo lewe ni lotu vua na Kalou na nona bula.
+\v 6 Ia ena bogi ni bera ni qai ko Eroti me lai yadi koya ki na matavilewai, ko Pita a moce tiko ena kedrau maliwa e lewe rua na sotia, a sa vesu e na sinucodo e rua; a ra sa tiko voki lia nai vatawa ena mata ni darava, me ra vatawa na vale ni vivesu.
+\v 7 Ka raicia, sa dua na agilose ni Turaga sa qai mai, a sa cila yani ena na rarama ki na vale ni vivesu; a sa tavia ko koya na sarisari i Pita, a sa vaduria cake, ka tukunia “Kusa rawa mo tu cake.” A sa lutu tani mai na ligana na nona sinucodo.
+\v 8 A sa tukunia vi koya na agilose, “daramakia na nomui sulu, ka daramakia voki lia na nomui vava. A sa cakaa vakinia. A sa tukunia vua, “Mo vaitutuvitaki iko mada ka muri au.”
+\v 9 A sa curu yani na agilose ka muri koya ko Pita: a sa yali ni kila ni sa dina na ka sa caka na agilose; a sa nanumia lia ni raicia tiko ena raivotu.
+\v 10 Ia ni rau sa sivi nai matai ni vatawa kei nai kenai karua, erau sa yacovia nai sogo kaukaumea, sa basika ki na koro; a sa tadola lia vakai koya vi rau: a rau sa qai sara ki tuba; ka sivia e dua na gau-ni-sala; a sa qai tani vasauri vua na agilose.
+\v 11 Ia, ni sa kilai yalona mai ko Pita, a sa tukunia, “Au sa qai kila dina sara lia, ni sa tala mai na nona agilose na Turaga, a sa vabulai au mai na liga i Eroti, vata kei na nodra i naki voki lia na kai Jutia.
+\p
+\v 12 Ia ni sa vasamatakia tiko lia, sa qai ki na vale nei Meri na tinai Joni, a yacana voki lia ko Marika, era soqoni vata kinia me ra masu.
+\v 13 Ni sa tukituki ena sogo ni matamata-ni koro, sa qai mai e dua na yada a yacana ko Rota me rogocia.
+\v 14 Ia ni sa kila na domo i Pita, sa yali mada ni dolavia nai sogo ni sa reki, a sa cici voki ki loma ka tukunia ni sa tu ko Pita ena matamata-ni-koro.
+\v 15 A ra sa tukunia vua, “Ko sa lialia.” Ia sa vadinadinatakia o koya ni sa vaka lia kinia. A ra sa qai tukunia, “Sa nona agilose.”
+\v 16 Sa tukituki tiko lia ko Pita: ia ni ra sa dolavia, era sa raicia, ka ra kidacalatakia.
+\v 17 A sa vatabataba vi ira o koya me ra tiko lo; ka sa tukunia vi ira ni sa yadi koya mai na vale ni veivesu na Turaga. A sa tukunia “Laki tukunia na veika koya vei Jemesa, vei ira voki lia na viwekani. A sa qai dai ni ira ka qai voki ki na dua na vanua.
+\p
+\v 18 Ia ni sa siga mai, sa yali ni lailai na nodra kidroatakia na sotia, se sa qai beka kivei ko Pita.
+\v 19 Ia ni sa vaqarai koya ko Eroti ka yali ni raicia, sa tarogi ira lia nai vatawa, a sa tukunia me ra vamatei. A sa qai sobu o koya mai Jutia ki Sisaria, ka tiko kinia.
+\p
+\v 20 Ko Eroti a sa cudruvi ira valevu sara lia na kai Taia kei Saitoni: a ra sa duavata kinia me ra qai vua: ia ni ra sa rawai Pilasito, o koya sa lewa na vale ni moce nei Eroti, me vukei ira, era sa masulakia na vivinakati; ena vuku ni sa dau yadi mai na kedra mai na nona vanua na tui.
+\v 21 Ia ena siga ra sa lokucia, sa vaisulu lia ko Eroti enai sulu vaturaga, a sa dabe enai dabedabe vaturaga, ka sa vosa vi ira.
+\v 22 Sa ra qolouvakia ko ira na tamata, “Sa domo ni kalou koya, sa yali ni tamata!”
+\v 23 A sa yaviti koya vasauri e dua na agilose ni Turaga, baletia ni yali ni varokorokotakia na Kalou o koya; ka sa kani koya na baca, ka sa ciba o koya.
+\p
+\v 24 Ia na vosa ni Kalou sa tubu ka levu sara mai.
+\p
+\v 25 A rau sa lesu voki ki Jerusalemi ko Panapasa kei Saula, ni sa vaoti lia na nodrau cakacaka, ka rau sa yadi Joni, a yacana voki lia ko Marika.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 A sa tiko vei ira nai soqosoqo lewe ni lotu mai Anitioki eso na parofita kei nai vavuvuli: ko iratou ko Panapasa, kei Simioni, na yacana voki lia ko Nikeri, kei Lusiu na kai Kirini, kei Manaini, o koya erau sa susugi vata kei Eroti na turaga, kei Saula.
+\v 2 Ia ni ratou sa cakacaka vua na Turaga, ka lolo tiko, sa tukunia na Yalo Tabu, “Lesi rau mai vi au ko Panapasa kei Saula ki na cakacaka ka'u sa kacivi rau kinia.”
+\v 3 Ni sa oti lia na nodratou lolo, masu kei na vitabaki ena ligadratou, a ratou sa vatalai rau yani.
+\p
+\v 4 Ia koi rau koya ni sa vatalai rau na Yalo Tabu, erau sa qai ki Selusia; mai gona, a rau sa soko sara lia ki Saipurusi.
+\v 5 Ia ni rau sa tiko mai Salamisa, erau sa vunautakia na vosa ni Kalou ena nodra vivalenilotu na Jiu; ka vukei rau kinia ko Joni.
+\p
+\v 6 Ia ni ratou sa qaivia taucoko na loma ni yanuyanu ka yaco ki Pafo, eratou sa qai raicia e dua na dauvadraunikau, a parofita vailasu ka kai Jutia, a yacana ko Pari-Jisu:
+\v 7 Na dauvadraunikau koya e vimaliwai kei na turaga ni vanua, ko Serikiu Paula, a tamata yalomatua: o koya sa kacivi Panapasa kei Saula, ni sa via rogocia na vosa ni Kalou.
+\v 8 A sa tarovia ko Elima na dauvadraunikau, (koya nai balebale ni yacana), ka saqati rau, ka vatovolea me saumakia tani na turaga me kakua ni vabautia.
+\v 9 Ia ko Saula, o koya voki lia sa kacivi ko Paula, ni sa sinai e na Yalo Tabu, sa varaici koya matua,
+\v 10 ka sa tukunia “Ko iko ka sinai e na dauvivakaisini kece kei na ca kece lia, a luve ni tevoro, a meca ni ka kece lia e dodonu, ena yali beka ni oti na nomu vukicia nai naki dodonu ni Turaga?
+\v 11 Ia koya, raicia, sa bikai iko na cudru ni Turaga, ko na mataboko kinia, mo yali ni raicia rawa na mata-ni-siga ena dua na gauna koya.” A sa lutu vasauri lia vi koya na kabukabu kei na butobuto; a sa vayayamotakia voli ni qara eso me ra tuberia.
+\v 12 Ni sa raicia na turaga na ka sa caka sa vabautia, ni sa kurabuitakia nai vavuvuli ni Turaga.
+\p
+\v 13 Ia ko Paula kei iratou sa qai vata kaya, eratou sa soko mai Pafo ki Perika mai Pamifilia; a sa daini rau ko Joni, ka lesu voki ki Jerusalemi. Ko Paula kei na nonai tokani,
+\v 14 erau sa qai mai Perika ki Anitioki mai Pisitia, e ra sa curu ki na valenilotu e na siga ni vacecegu, ka tiko sobu.
+\v 15 Ia ni sa wilikia oti nai vola ni vunau kei ira na parofita, sa qai talaki vi rau ko ira na turaga ni valenilotu, ka tukunia, “Oi kodrau na viwekani, kevaka e tu vi kodrau e dua na vosa ni vavuvuli vi ira na tamata, drau vosatakia lia mai.”
+\p
+\v 16 Oi ikonu na Isireli, kei ikonu sa rerevakia na Kalou, ni rogocia koya.
+\v 17 A nodra Kalou na tamata koya, io na nodra na Isireli, sa ra digitakia oti na noda matua, a sa valevui ira na tamata, ni ra sa tiko vulagi mai na vanua ko Ijipita, a sa yadi ira mai kinia ena ligana kaukauwa.
+\v 18 Ia ni sa vosotia ko koya na nodrai valavala ena veikau ka yabaki vasagavulu;
+\v 19 ka sa vakawabokotakia na matanitu e vitu e na vanua ko Kenani: sa qai solia vi ira na nodra vanua me ra taukenia. Na veika kece koya a yaco tiko ena va na drau limasagavulu vacaca na yabaki.
+\v 20 Sa oti koya, sa qai lesia eso na turaga ni lewa me yacovia na gauna i Samuela na parofita.
+\v 21 Sa oti koya, era sa qai gadrevia me dua na nodra tui; a sa soli Saula vi ira na Kalou, ko koya sa luve i Kisi, a tamata ena yavusa i Penijamini, ka yabaki vasagavulu na nona tui.
+\v 22 Ia ni sa yadi koya tani, sa qai vatuburi Tevita me nodra tui; a sa tukunia na ka koya na Kalou me baleti Tevita, “Au sa kunei Tevita na luve i Jese, a tamata sa muria na lomaqu o koya ena caka kece lia na ka au gadrevia.”
+\p
+\v 23 Mai na nona kawa, me vaka lia na vosa ni yalayala, sa vatuburia na Kalou vi ira na Isireli nai Vabula, ko Jisu:
+\v 24 Ni se bera na yaco mai ko Jisu, sa liutakia mai ko Joni na nona vunautakia na papitaiso ni vivutuni kivei ira kece lia na Isireli.
+\v 25 Ia ni sa vaotia tiko na nona cakacaka ko Joni, sa tukunia, “Ikonu sa nanumia se ko cei koi au? Au sa yali ni ko koya: ka raicia, e dua sa muri au mai, a nonai vava mada lia au yali ni dodonu me'u serekia.”
+\p
+\v 26 Oi kemunu na veiwekani, na kawa i Eparaama, kei ira kecelia vei kemunu sa rerevakia na Kalou, sa talai vei ita na vosa bula koya.
+\v 27 Ko ira era sa tiko mai Jerusalemi, kei na nodra turaga, ni ra sa yali ni kilai koya, se na nodra vosa na parofita, sa wili e na veisiga ni vakacecegu, era sa vakayacora lia ni ra sa lewai koya me mate.
+\v 28 Ka sa dina era sa yali ni raicia e dua na ka sa dodonu me mate kinia, ia era sa masuti Pailato lia me vamatei ko koya.
+\v 29 Ia ni ra sa vayacoria oti na ka kece lia sa volai ena vukuna, era sa kevutakia sobu mai na kau, ka bulutia ena dua nai bulubulu.
+\v 30 A sa vaturi koya cake voki mai na mate na Kalou;
+\v 31 ka levu sara na bogi sa rairai kinia o koya vi ira era a qai vata kaya mai Kalili ki Jerusalemi, a ra sa i vadinadinatakia ko ira gona vi ira na tamata.
+\v 32 Ia kirau sa tukunia vi ikonu nai tukutuku vinaka ni yalayala ka caka vi ira na matua,
+\v 33 ni sa vayacoria na Kalou vi ita na luvedra, ni sa vatuburi Jisu cake voki ko koya; me vaka na ka sa volai enai karua ni Same, 'Ko iko na Luvequ, au sa vatuburi iko ena siga koya.'
+\p
+\v 34 Ia ena vuku ni sa vaturi koya cake mai na mate, me kakua ni vuca voki, sa tukunia vakoya o koya, 'Au na solia vi ikodou na veika sa yalatakia dina vi Tevita.'
+\v 35 Ka sa tukunia voki lia kinia ko koya e na dua na voki Same, O na yali ni dainia na nomu Le dua sa yalosavasava me vuca mai.
+\v 36 Ia ko ko Tevita, ni sa qaravia oti na nonai tabatamata me vaka lia na lewa ni Kalou, sa qai moce, a sa bulutia vata kei ira na nona matua, a sa vuca mai:
+\v 37 ia ko koya sa vaturia cake voki na Kalou, sa yali ni vuca.
+\p
+\v 38 O koya gona mo ni kila na viwekani, ni sa vunautakia vi ikonu na vabokoci ni valavala ca ena vukuna koya:
+\v 39 ena vukuna voki lia sa vadonui ko ira kece lia, ko ni sa yali ni vadonui rawa kinia e na vunau i Mosese.
+\v 40 O koya koya mo ni qai raici ikonu vinaka, de yaco vi ikonu na ka vosa kinia ko ira na parofita:
+\v 41 Raicia, koi ikodou sa daubeca, ia mo dou kidacala, ka rusa: Ni'u sa caka e dua na cakacaka e na nomudou gauna, A cakacaka dou na yali sara ni vadinatakia, kevaka sa dua e tukunia vi ikonu.
+\p
+\v 42 Ni rau sa dainia mai na vanua gona ko Paula kei Panapasa, era sa qai kerea me rau la'ki vunautakia voki vi ira na veika koya ena siga ni vacecegu ka taravia.
+\v 43 Ni ra sa dui suka ko ira nai vavakoso, a ra sa lewe levu vi ira na Jiu kei na tamata sa lotu va-Jiu, era sa muri Paula kei Panapasa: a rau sa vosa vi ira, ka vadretakia vi ira, me ra tauria tudei na loloma ni Kalou.
+\p
+\v 44 Ena siga ni vacecegu ka taravia, e a voleka ni ko ira kece sara lia na lewe ni koro era soqoni vata me ra rogocia na vosa ni Kalou.
+\v 45 Ia ni ra sa raicia ko ira na Jiu ni ra sa lewe levu, era sa vuvu valevu, ka ra valasuya na veika sa tukunia ko Paula, ka vosa vacacatakia:
+\v 46 A rau sa qai douvakia ko Paula kei Panapasa na vosa, ka tukunia, E dodonu lia me vunautaki eliu vi ikodou na vosa Kalou: ia ni dou sa dainia tani vi ikodou, ka lewai ikodou ni sa yali ni ganiti ikodou na bula yali ni mudu, raicia, kirau sa qai vi ira na kai matanitu tani:
+\v 47 ni sa varotia vakinia vi kitou na Turaga, “Au sa vaturi iko mo nodra rarama na vimatanitu, Mo yaco mo vu ni bula ki nai yalayala kei vuravura.
+\p
+\v 48 Ia ni ra sa rogocia ko ira na kai matanitu tani, era sa reki, ka ra varokorokotakia na vosa ni Turaga: ia era sa vabautia ko ira kece lia era sa varautaki tu ki na bula yali ni mudu.
+\v 49 A sa tete na vosa ni Turaga ki na viyasana kece lia koya.
+\p
+\v 50 Ia ko ira na Jiu era sa vayavalati ira lia na yalewa lotu, kei ira na marama, kei ira na turaga ni koro ka vatuburia lia na vivacacani vi rau ko Paula kei Panapasa, ka vasavi rau tani mai na nodra vanua.
+\v 51 A rau sa kuretakia lia vi ira na soso mai na yavadrau, a rau sa qai sara ki Ikoniona.
+\v 52 Ia ko ira sa lotu era sa vasinaiti ena marau kei na Yalo Tabu.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 A rau sa yaco ki Ikoniona, ko Paula kei Panapasa ka rau gole vata sara lia ki na nodra valenilotu na Jiu, ka rau sa vosa, ka sa lewe levu na Jiu kei ira na kai matanitu tani era sa vabautia.
+\v 2 Ia ko ira na Jiu era vatitiqatakia, era sa vatuburia na lomadra na kai matanitu tani, me ra lomacatakia na wekadra.
+\v 3 A rau sa tiko vadede kinia ka vosa doudou e na vuku ni Turaga, ko koya sa vatakila ni sa dina na vosa ni nona loloma, ka solia me caka ena ligadrau ko Paula kei Panapasa eso nai vatakilakila lia kei na veika e vivakurabuitaki.
+\p
+\v 4 Ia, ko ira na lewe ni koro, a ra sa tawase rua, eso sa totaki ira na Jiu, ka so sa totaki rau nai apositolo.
+\v 5 Ia era sa qai nakitia eso na kai matanitu tani kei ira na Jiu vata kei ira voki lia na nodra Turaga me ra vacacani rau ka vaviriki rau ena vatu,
+\v 6 ia ena gauna lia rau sa kila kinia, rau sa dro ki na koro ko Lisitira kei Tapi mai Likeonia kei na yasana vavolivolitia:
+\v 7 ka rau sa vunautakia voki lia, mai gona nai tukutuku-vinaka.
+\p
+\v 8 A sa tiko mai Lisitira e dua na tamata ka malumalumu na yavana ni a sucu lokiloki mai na kete i tinana, a sa yali ni qai rawa ena dua na siga:
+\v 9 a sa rogocia ni vosa tiko ko Paula; A sa wanonovi koya matua ko Paula ka raicia ni sa tu vua na vabautia me vabulai kinia,
+\v 10 a sa vosa e na domo levu, “Tu vadodonu cake.” A sa rika lia ko koya, ka tekivutakia kinia na nona qai.
+\p
+\v 11 Ia ni ra sa raicia ko ira na tamata na ka sa caka ko Paula, era sa tabalakia icoloi na domodra, ka tukunia “na kalou era sa lia tamata mai ka sa qai sobu mai vi ita.”
+\v 12 A ra sa vatokai Panapasa mei Jupita kei Paula mei Makuri, ni sa dau ni vosa ko koya.
+\v 13 O koya voki lia na bete i Jupita, ka tiko e mata ni koro na nona bure kalou sa yadia mai ki na matamata-ni-koro e so na bulumakau kei na salusalu, ka vinakatia, vata kei ira na lewe levu me ra vacoboisoro.
+\p
+\v 14 Ia ni rau sa rogocia koi rau nai apositolo ko Panapasaa kei Paula, erau sa dresulakia na nodrau i sulu, ka cici sara vi ira na tamata, ka qolouvakia
+\v 15 ka tukunia “Oi ikonu na turaga, a cava ko ni sa caka kinia na veika koya? Eda sa tamata vata lia kai tovo vata voki lia kei ikonu, ia kirau sa vunau vi ikonu mo ni saumaki tani mai na veika koya ka yali ni yaga, kivei koya na Kalou bula, o koya ka bulia na lomalagi kei na vuravura kei na wasawasa, kei na ka kece lia sa tu kinia:
+\v 16 o koya ka vosotia na lewe ni vivanua kece lia ena gauna gona me ra qai lia ena nodra sala.
+\v 17 Ia ka yali lia ni dainia me yali na nonai vadinadina ni sa caka vinaka tiko ko koya, a sa solia mai vi ita na uca mai lomalagi, kei na vuata ena kena gauna lia, a sa vamamautakia na lomada e na kakana kei na marau.”
+\v 18 Ia na vivosa koya, a yali ni tarovia na nodra via vacaboisoro na lewe levu vi rau.
+\p
+\v 19 A sa qai mai eso na Jiu mai Anitioki kei Ikoniona, a ra sa vauqeti ira na tamata, ka ra a vaviriki Paula ena vatu, ka yaratakia ki nai bili ni koro, ni ra sa nanumia ni sa mate o koya.
+\v 20 Ia ni ra sa tu vavolivoliti koya ko ira sa lotu, sa tu cake ko koya, ka qai ki na koro. Ia ni savulaci caca ka taravia, erau sa qai kei Panapasa ki Tapi.
+\v 21 Ia ni rau sa vunautakia oti nai tukutuku-vinaka ena koro ko ya, ka valotutaki ira kinia e lewe levu, erau sa qai lesu voki ki Lisitira, kei Ikoniona, kei Anitioki,
+\v 22 a rau sa vadeitakia na yalodra era sa lotu ni rau sa varotia lia vi ira me ra tudei ena vabautia, ka tukunia “ni sa kilikili me da sotavia eso na ka rarawa ni da curumia sa matanitu ni Kalou.”
+\v 23 Ia ni rau sa lesia eso me nodra matua enai soqosoqo lewe ni lotu, ni rau sa masulakia ka lolovakia voki lia, erau sa tataunakia vua na Turaga, ko ira era sa vabautia.
+\p
+\v 24 E rau sa qai qai via na vanua ko Pisitia, ka rau sa yaco ki Pamifilia.
+\v 25 Ia ni rau sa vunautakia na vosa mai Perika, erau sa qai ki Atalia:
+\v 26 ka rau sa soko mai kea ki Anitioki, erau a vatonaki kinia me nodrau na loloma ni Kalou ena vuku ni cakacaka era sa qai mai vaotia.
+\v 27 Ia ni rau sa yaco kinia, ka vasoqoni ira vata nai soqosoqo lewe ni lotu, erau sa tukunia na ka kece lia sa caka na Kalou ni sa vukei rau, ka sa dolavia na darava me ra vabautia na vimatanitu tani.
+\v 28 A rau sa tiko vadede kei ira sa lotu.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Ia sa qai sobu mai Jutia eso, ka vavulici ira na viwekani, kevaka dou sa yali ni cili me vaka nai valavala nei Mosese, dou sa yali ni vabulai rawa.
+\v 2 Ia ni ra vileti valevu ka viba kei rau ko Paula kei Panapasa, era sa lesi Paula kei Panapasa, kei iratou voki lia eso mai vi ira, me rato qai cake ki Jeruisalemi vi iratou nai Apositolo, kei iratou na matua, ena vuku ni ka koya.
+\p
+\v 3 Ara sa talatala vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu, a ratou sa gai vi Finiasi kei Samaria, ka tukunia tiko ni sa saumaki mai ko ira na matanitu tani: a ra sa vamaratutaki ira valevu na viwekani kece lia.
+\v 4 Ia ni ratou sa yaco ki Jeruisalemi, sa mai vacegui iratou ko ira nai soqosoqo lewe ni Lotu, kei ira na Apositolo, kei ira na matua, a ratou sa tukunia na kece lia sa caka na Kalou ni sa vivuke kei iratou.
+\p
+\v 5 A sa tucake eso na nodra i tokani na Farisi era sa vabautia, ka tukunia, “sa dodonu mera cilivi koya, Me varoti voki lia vi ira me ra talairawarawa ki na i vunau i Mosese.”
+\p
+\v 6 A ra sa soqoni vata mai ko ira nai Apositolo, kei ira na matua me ra bosea na ka koya.
+\v 7 Ia ni sa levu na vileti, sa tucake ko Pita, ka tukunia vi ira, oi ikonu na viwekani, ikonu sa kila sa digitaki au mai vi ita na Kalou, ena gauna sa oti makawa yani, me na rogocia kinia na vosa ni tukutuku vinaka ko ira na vi matanitu tani me ra vabautia.
+\v 8 Ia na Kalou ko koya sa kila na yaloda,
+\v 9 sa vadinadinatakia vi ira ni sa solia vi ira na Yalo Tabu, me vaka lia vi ita: a sa yali ni vinakati ita cake vi ira, ia sa vasavasavatakia na yalodra ena vabautia.
+\v 10 Ia ka cava ikonu sa qai vatovolea va ca kinia na Kalou mo vataqara nai vua ki na domodra era sa lotu, eda sa yali ni colatia rawa koi ita se ko ira na noda matua?
+\v 11 Ia eda sa vadinata ni da na bula ena loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito, me va voki lia kinia ko ira oqori.
+\p
+\v 12 Sa qai galu ko ira, vayadua lia na lewe levu me ra rogoci Panapasa kei Paula, ni rau sa tukunia na vi vatakilakila kei na veika e vivakurabuitaki sa caka na Kalou ena ligadrau, ena kedra maliwa na vimatanitu tani.
+\p
+\v 13 Ia ni rau sa tinia na nodrau i tukutuku sa vosa ko Jemesa, ka tukunia, Oi ikonu na veiwekani, ni rogoci au mai.
+\v 14 Sa tukunia oti ko Saimoni se na laki yadia vaevei eliu na Kalou eso na tamata mai vi ira na vimatanitu tani, me tiko vi ira na yacana.
+\v 15 Ia na ka koya sa bole vata kei na nodra vosa na parofita; me vaka na ka sa volai,
+\v 16 Ni sa oti na veika koya ka'u na qai voki mai, ka vaturia voki na vale i Tevita, ko koya sa bale sobu, Ia ka'u na vaturia voki na kena ka sa rusa. Au na vaduria voki mai:
+\v 17 Me vaqara na Turaga ko ira na tamata sa vo kei ira kece lia na vimatanitu, era sa vatokai ena yacaqu.
+\v 18 Sa tukunia vua na Turaga, ko koya sa vatakilatakia na ka kece lia koya mai nai vatekivu kei vuravura.
+\p
+\v 19 Ko koya ka'u sa lewa kinia, me da kakua ni vaocataki ira era sa saumaki mai vua na Kalou, mai vi ira na vimatanitu tani:
+\v 20 me da volavola lia vi ira, me tabu vi ira na qaravia na matakau, na daudara voki lia kei na ka sa kuna kei na dra.
+\v 21 Ni ra sa tiko makawa ena vikoro kece lia ko ira sa vunautaki Mosese, ni ra sa wilikia na vivalenilotu ena visiga ni vacecegu.
+\p
+\v 22 Sa ra qai vinakatia ko ira nai apositolo kei ira na qase, kei ira kece lia nai soqosoqo lewe ni lotu, me digitakia na tamata eso mai vi ira, ka vatala me ratou qai vata kei Paula kei Panapasa ki Anitioki, ko irau ko Jutasa na yacana voki lia ko Parisapa, kei Sailasa, a tamata erau sa liu vi ira na viwekani.
+\v 23 A ra volavola vakoya me ratou yadia: oi kimamu nai apositolo kei na matua kimamu sa loloma yani vi ikonu na viwekani sa matanitu tani mai Anitioki kei Siria kei Silisia.
+\v 24 Ni kimamu sa rogocia, era sa qai tani vi ikonu eso era vakidrotaki ikodou ena nodra vosa, a ra sa vukicia tani na lomamudou, ia kimamu sa yali ni talai ira.
+\v 25 Sa qai vinaka vi kimamu, ni kimamu sa soqoni vata ka lomavata, me digitakia eso na tamata, ka tala vikonu me ratou qai vata kei rau na daulomani ko Panapasa kei Paula,
+\v 26 a tamata erau sa bolea na mate ena vuku ni yacana na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 27 O koya kimamu sa talai Jutasa kei Sailasa, erau sa tukunia voki lia na veika koya ena gusudrau.
+\v 28 Ni sa vinaka vua na Yalo Tabu, vi kimamu voki lia, me kimamu yali ni taucia vi ikodou nai colacola levu, koya lia ni sa ka dodonu.
+\q1
+\v 29 Me tabu vei ikodou na veika sa cabo, ki na matakau na dra voki lia, kei na ka sa kuna, kei na daudara: ia kevaka dou qarauni ikodou mai na veika koya, dou na caka vinaka. Sa loloma.
+\p
+\v 30 Ia ni ratou sa talai, eratou sa qai ki Anitioki; ia ni ratou sa vasoqoni ira vata na lewe levu, eratou sa solia nai vola.
+\v 31 Ia ni ra sa wilikia oti, era sa reki ena vuku ni vivacegui.
+\v 32 Ia ko Jutasa kei Sailasa, koi rau sai vavuvuli voki lia, erau sa vavulici ira na viwekani ena vosa e levu, ka vataudeitakia,
+\v 33 Ia ni ratou sa tiko bogi vica, era sa qai vatalai iratou ko ira na viwekani ena vacegu kivei ira nai apositolo.
+\v 34 Ia sa vinakatia ko Sailasa me tikotiko lia mai gona.
+\v 35 Ia ko Paula kei Panapasa, erau sa tiko mai Anitioki ka rau sa vavuvuli ka vunautakia na vosa ni Turaga, kei ira na tani e lewe levu.
+\p
+\v 36 Sa bogi vica, sa qai tukunia ko Paula vei Panapasa, Me daru qai voki me raicia se ra sa vaevei ko ira na wekada ena vikoro kece lia e daru a vunautakia kinia na vosa ni Turaga.
+\v 37 A sa nanumia ko Panapasa me rau yadi Joni, a yacana voki lia ko Marika.
+\v 38 A sa yali ni vinakatia ko Paula me rau yadi koya, ni sa daini rau e liu mai Pamifilia ko koya, ka yali ni qai vata kei rau ki na cakacaka.
+\v 39 A sa katakata kinia na vileti, a rau sa dui qai kinia: a sa yadi Marika ko Panapasa, a rau sa soko ki Kipiro:
+\v 40 a sa digitaki Sailasa ko Paula, a sa qai yani, ni sa vatonaki rau ki na loloma ni Kalou ko ira na viwekani.
+\v 41 A sa qai voli ko koya e Siria kei Sisilia, a sa vataudetaki ira kinia na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Sa qai tadu ko koya ki Tapi kei Lisitira: ka raicia sa tiko kinia e dua sa lotu, ko Timoci na yacana, a luveni yalewa ni Jutia sa vabautia; ia sa kai matanitu tani na tamana:
+\v 2 a sa rogo vinaka ko koya koya vi ira na viwekani mai Lisitira kei Ikoniona.
+\v 3 Sa vinakati koya ko Paula me rau qai kaya: a sa yadia mada ka cilavia, ena vukudra na Jiu era sa tiko ena yasana koya: ni ra sa kila kece lia sa kai matanitu tani na tamana.
+\p
+\v 4 Ia ni rau sa qai via na vikoro, erau sa tukunia vi ira, me ra vabautia nai va ro ka lesia ko ira nai apositolo kei ira na qase sa tiko mai Jeruisalemi.
+\p
+\v 5 A sa vataudeitakia vakakinia na visoqosoqo lewe ni lotu ena vabautia, a ra sa tubu voki lia ena visiga me na lewe levu.
+\p
+\v 6 Ia ni rau sa qaivi Firijia kei na vanua ko Kalatia, a sa tarovi rau na Yalo Tabu me rau kakua ni vunautakia na vosa mai Esia,
+\v 7 ni rau sa yaco mada ki Misia, e rau sa vatovolea sara me qai ki Picinia: a sa yali ni daini rau na Yalo i Jisu.
+\v 8 A rau sa sivi Misia, ka qai sobu ki Tiroa.
+\v 9 A sa rairai na vi Paula ena bogi na raivotu: Sa tu edua na kai Masitonia, ko koya sa vamasutia, ka tukunia, “Qai mai ki Masitonia mo vukei kimamu.”
+\v 10 Ia ni sa raicia oti na raivotu ko koya, Kitou sa vatovolea sara me qai ki Masitonia, ni kitou sa vananumia e dina sara sa kacivi kitou na Turaga me kitou vunautakia vi ira nai tukutuku vinaka.
+\p
+\v 11 Ia ni kitou sa varewa mai Tiroa, kitou sa vue yani ki Samoceresa, ka ia ena savulaci ki Niapoli;
+\v 12 ia mai gona ki Filipai, a koro levu ena yasayasa va-Masitonia koya, a koro va-Roma: ka kitou sa tiko ena koro koya ka bogi vica.
+\p
+\v 13 Ia ena siga ni vacecegu kitou sa qai ki nai bili ni koro ena bati ni uciwai, ki na yasana kitou nanumia sa dau caka kinia na lotu masumasu, ka kitou sa tiko sobu, ka tukunia vi ira na yalewa era sa soqoni vata kinia.
+\v 14 A sa varogocia e dua na yalewa ko Litia na yacana, mai na koro ko Ceataira, sa dau volitakia na ka lokaloka ko koya sa daulotu vua na Kalou: a sa dolavia na yalona na Turaga, ka sa vabautia kinia ko koya na veika sa tukunia ko Paula.
+\v 15 Ia ni sa papitaisotaki ko koya, kei ira voki lia na nona lewe-ni-vale, sa vamamasu ko koya ka tukunia,” kevaka dou sa lewa niu sa dina vua na Turaga, curu kina noqu vale, ka tiko kinia.” A sa cikevi kitou sara ko koya.
+\p
+\v 16 A sa yaco, ni kitou sa qai ki na yasana sa ia kinia na masumasu, kitou sa sota kei na dua na vada sa tiko vua na yalo i Paiconi, ko koya sa dauvavutuniyautaki iratou valevu na nona turaga ena nona parofisai vailasu:
+\v 17 a sa muri Paula kei kitou ko koya koya. A sa qoqolou, ka tukunia, “Sai talatala ni Kalou cecere sara ko iratou na tamata koya, a ratou sa vatakila vi ikodou na sala ni bula.”
+\p
+\v 18 A sa bogi vica vata ka caka tiko na ka koya, A sa qai rarawa na lomai Paula, a sa rai vuki, ka tukunia vua na yalo, “Au sa varotakia vi iko ena yacai Jisu Karisito mo qai tani mai vua.” A sa qai tani sara ena tiki-ni-siga ko ya.
+\v 19 Ia ni sa raicia ko iratou na nona turaga ni sa takali na ka eratou a vararavi kinia me rawa kinia na nodratou i yau, eratou sa tauri Paula kei Sailasa, ka yaratakia ki na rara ni vivoli vi ira na turaga;
+\v 20 ka yadi rau ki na matavilewai, ka tukunia, O irau na tamata la koya, erau ka Jutia, erau sa vakidriotakia na noda koro,
+\v 21 ka varotakia nai valavala eso sa yali ni dodonu vi ita me da vabautia, se muria ni sa kai Roma.
+\v 22 Era sa qai tucake vata vakaukauwa vi rau ko ira na lewe levu: a ra sa luvatia sara na nodrai sulu ko ira na matavilewai, a ra sa tukunia me rau warolaki.
+\v 23 Ia ni ra sa warolaki rau valevu, era sa qai dainia ki na vale ni vivesu, a ra sa varotakia vua nai vatawa me rau tauria matua:
+\v 24 ko koya, ni sa varotakia vakoya, sa bilitaki rau ki na tiki ni vale ni vivesu e loma, a sa vesukia matua sara na yavadrau enai vesu kau.
+\p
+\v 25 Ia ni sa lomaloma ni bogi na vanua, sa masu ko Paula kei Sailasa, ka sere vua na Kalou, a ra sa rogocia ko ira na tamata sa vesu tu.
+\v 26 A sa tavuki valevu vasauri na vanua, a sa yavala kinia na yavu ni vale ni vivesu: a sa tadola vasauri kece lia nai sogo ni darava, a sa sereki yadua na kedra i vesu na tamata.
+\v 27 A sa yadra mai na moce nai vatawa ni vale ni vivesu; ia ni sa raicia sa tadola tu nai sogo ni darava ni vale ni vivesu, sa ucuna na nonai seleiwau, ka nakitia me vamatei koya, ni sa nanumia era sa dro ko ira na tamata era sa vesu tu.
+\v 28 A sa kaci ena domo levu ko Paula, ka tukunia “kakua ni ko vacacani iko: kitou sa tiko kece lia koya.
+\v 29 Sa qai kaci ko koya me kau mai na cina, a sa rika ki loma a sa sautaninini mai, a sa cuva sobu vi Paula kei Sailasa,
+\v 30 a sa yadi rau ki tuba, ka tukunia, oi kodrau na turaga, a cava me'u caka me'u bula kinia?”
+\v 31 A rau sa tukunia, vabautia na Turaga ko Jisu Karisito, ko na bula kinia, kei ira voki lia na nomu lewe ni vale.
+\p
+\v 32 A rau sa tukunia vua na vosa ni Turaga, vi ira voki lia era sa tiko e nona vale.
+\v 33 A sa yadi rau ko koya ena tiki-ni-bogi koya, a sa quarakia na we ni kuita: a sa papitaisotakia sara, ko koya kei ira voki lia na kai nona.
+\v 34 Ia ni sa yadi rau ki nona vale sa taucia na kakana e matadrau, a sa reki valevu ni sa vabautia na Kalou, kei ira voki lia na nona lewe ni vale.
+\p
+\v 35 Ia ni sa siga mai, era sa tala na ovisa ko ira na matavilewai, ka tukunia, sereki rau na tamata koya me rau qai.
+\p
+\v 36 A sa tukunia vi Paula na vosa koya na i vatawa ni vale ni vivesu, sa talakia mai na matavilewai mo drau sereki: drau qai cavu tu, ka qai ena vacegu.
+\p
+\v 37 A sa tukunia vi ira ko Paula, Era sa warolaki kirau votu ka ra sa yali ni lewai kirau mada eliu, ia kirau sa kai Roma koi kirau; ka ra sa daini kirau ki na vale ni vivesu; ka ra sa qai daini kirau vuni, oi? Me kakua sara; ia me ra qai lia mai ka yadi kirau yani ki tuba.
+\v 38 A ra sa tukunia na vosa koya ko ira na ovisa vi ira na matavilewai; era sa qai rere, ni ra sa rogocia erau sa kai Roma.
+\v 39 A ra sa qai mai ka vamasuti rau, ka yadia ki tuba, ka vamamasu me rau qai tani ena koro.
+\v 40 A rau sa qai tani ena vale ni vivesu, ka curu ki na vale i Litia; ia ni rau sa raici ira na viwekani, erau sa vacegui ira ka qai yani.
+\c 17
+\cl Wase 17
+\p
+\v 1 Ia ni ratou sa qaivi Amifipoli kei Apolonia, eratou sa yaco ki Cesalonaika, a sa tu kinia edua na nodra valenilotu na kai Jutia:
+\v 2 a sa curu kinia vi ira ko Paula, me vaka na nonai valavala, ka sa tolu na siga ni vacecegu sa vavulici ira kinia mai nai Vola Tabu,
+\v 3 ni sa vatakila ka vadinadina, ni sa kilikili kei na Karisito me vosotia na mate; ka tucake voki mai na mate, ka vaka ni sai koya na Karisito, ko Jisu koya, ko koya ka'u sa vunautakia vi ikodou.
+\v 4 A sa vabautia ko ira eso, ka qai ki vitokani kei Paula kei Sailasa; kei ira e lewe levu na ka Kirisi era a lotu va-Jiu, kei ira na marama era sa yali ni lewe lailai.
+\p
+\v 5 Sa qai vuvu ko ira na Jiu, a ra sa yadia eso vi ira na kaisi botoboto, a ra sa vasoqoni ira vata na lewe levu, ka vatubu ue ena koro; a ra sa cici vakaukauwa ki na valei Jesoni, a ra saga me ra yadi iratou vi ira na lewe ni koro.
+\v 6 Ia ni ra sa yali ni raici iratou, era sa yarataki Jesoni kei ira na viwekani eso vi ira na turaga ni koro, ka kaci, “O iratou koya eratou sa vukici vuravura me ca, eratou sa tadu voki lia mai gona;
+\v 7 ka sa yadi iratou ko Jesoni ki nona vale; ka ra sa talaidredre ko ira kece lia koya ki nai vunau i Sisa, a ra sa tukunia sa dua voki na tui, ko Jisu.
+\v 8 A ra sa vakidroataki ira na lewe ni koro kei ira na kena turaga, ni ra sa rogocia na veika koya.
+\v 9 Ia ni ra sa vabautia na yalayala i Jesoni kei ira na tani, era sa sereki ira me ra qai.
+\p
+\v 10 Ia ko ira na viwekani era sa kusarawa me ra talai Paula kei Sailasa ki Peria ena bogi; ia ni rau sa yaco kinia; erau sa qai ki na nodra valenilotu na kai Jutia.
+\v 11 A ra sa uasivi vi ira na kai Cesalonaika ko ira koya ena yalo vaturaga, ni ra sa varogocia na vosa ena loma e vinakatia sara, a ra sa dauvaqaqara enai Vola Tabu ena visiga, se sa vakinia na ka koya, se yali?
+\v 12 O koya lia koya era sa lewe levu kinia era sa vabautia, kei ira voki lia na marama ni Kirisi kei ira na tagane, e ra sa yali ni lewe lailai.
+\p
+\v 13 Ia ni ra sa kila ko ira na Jiu mai Cesalonaika ni sa vunautakia na vosa ni Kalou ko Paula mai Peria, era sa qai vokilia kinia, ka vayavalati ira na lewe levu.
+\v 14 A ra sa kusarawa kinia na viwekani me ra talai Paula yani me qai vaka ki na wasawasa: a rau sa tiko laivi lia mai gona ko Sailasa kei Timoci.
+\v 15 Ia ko ira sa varaici Paula era sa yadi ki Aceni: ia ni sa tau vi ira nai varo vi Saula kei Timoci me rau qai kusarawa mai vua, era sa qai qai.
+\p
+\v 16 Ia ni sa waraki rau tiko mai Aceni ko Paula, sa katakata valevu na lomana, ni sa raicia sa oso na koro ena vimatakau.
+\v 17 O koya sa vileti kinia ko koya kei ira na kai Jutia ena nodra valenilotu, kei ira voki lia era sa sota kaya ena rara ni vivoli ena visiga.
+\p
+\v 18 Sa qai vileti kaya, eso na nodra vuku nai tokani i Epikuro, kei ira na Sitoike. Ka sa tukunia eso “A cava mada sa via tukunia ko la na dau vosa koya?” eso tani, “Ko koya koya sa vaka e dua sa vatakila mai eso na kalou vou,” ni sa vunautaki Jisu vi ira ko koya, kei na tu cake voki mai na mate.
+\p
+\v 19 A ra sa qai tauria ka tubera ki na vanua cecere nei Arisi, ka tukunia, “E rawa beka me kimamu kila se cava nai vakavuvuli vou koya ko sa mai tukunia?
+\v 20 Ni ko sa yadia mai eso na veika e veivakurabuitaki ki na daligai kimamu: kimamu sa via kila kinia, se cava nai balebale ni veika koya.”
+\v 21 Ni sa yali na ka tani era sa dau kitakia ko ira kecelia na kai Aceni, kei ira na vulagi era sa tiko kinia, me ra veitukutukunitakia lia se rogocia, e dua na ka vou.
+\p
+\v 22 Sa qai wavu tu ko Paula ena loma ni vanua cecere nei Arisi, ka tukunia Oi ikonu na kai Aceni, au sa raicia ena ka kece lia ni ikonu sa dausoro valevu.
+\v 23 Ia, niu sa qai voli, ka raicia na veika ikonu sa soro kinia, au sa raicia voki lia e dua nai cabocabo-ni-soro sa volai kinia VUA NA KALOU E YALI NI KILAI.” Ia ko koya ko nI sa soro kinia ni ikonu sa yali ni kila, au sa qai tukunia vi ikonu.
+\p
+\v 24 A Kalou ka buli vuravura kei na ka kece lia sa tu kinia, sa Turaga lia ko koya mai lomalagi kei vuravura, a sa yali ni tiko ena vivalenisoro sa caka ena liga;
+\v 25 a sa yali voki lia ni qaravia ena liga ni tamata, me vaka e bau yaga vua e dua na ka, ni sa solia lia ko koya vi ita kece lia na bula, kei na cegu, kei na ka kece lia;
+\v 26 a sa buli ira era sa dra vata, na lewe ni vivanua kece lia, me ra tiko ena delai vuravura taucoko, a sa lesia na vigauna ka digitakia e liu, kei nai yalayala ni nodra viyasana;
+\v 27 me ra vaqara na Kalou, de ra vayayamo beka vua, ka raicia, ia sa yali lia ni yawa ko koya vi ita yadua;
+\v 28 ni sa bula vi koya ka yavala, ka rawatia mai vua na noda bula; me va voki lia sa tukunia ko ira na nomunu dau-ni-vucu eso, sa nona kawa voki lia ko ita.
+\p
+\v 29 Koya ni da sa kawa ni Kalou, e yali ni dodonu me da nanumia sa tautauvata na Kalou kei na koula se na siliva, se na vatu sa ceutia na matai se na tamata vuku.
+\v 30 Ia na gauna ni lialia sa vosotia oti na Kalou, a sa varotakia ena gauna ni kua vi ira na tamata kece lia ena vivanua kece lia me ra vivutuni;
+\v 31 ni sa lokucia ko koya na siga, ena lewai vuravura kinia e na lewa dodonu, vi koya na tamata sa lesia ko koya; a sa vadinadina kinia vi ira na tamata kece lia, e na nona vaturi koya cake voki mai na mate.
+\p
+\v 32 Ia ni ra sa rogocia na tucake voki mai na mate, sa valialia ko ira eso; ka so sa tukunia, kitou sa rogoci iko voki ena ka koya.
+\v 33 Sa qai qai tani yani ena kedra maliwa ko Paula.
+\v 34 A sa kabiti koya eso na tamata, a ra sa vabautia, e dua vi ira ko Taionisio mai na matavilewai mai na vanua cecere nei Arisi, kei na yalewa sa vatokai ko Tamarisi, koi rau kei ira voki eso.
+\c 18
+\cl Wase 18
+\p
+\v 1 Sa oti na veika koya, sa qai tani e Aceni ko Paula, ka yaco ki Korinica;
+\v 2 a sa raicia kinia e dua na kai Jiutia a yacana ko Akuila, sa sucu mai Ponito, a sa qai loa lia mai Itali, kei na watina ko Pirisila; ni sa varotia ko Kilotiu me qai tani e Roma na kai Jutia kece lia; a sa qai vi rau ko koya.
+\v 3 Ka ni ratou sa matai vata, sa tiko vata kei rau ko koya, ka cakacaka: ni ratou sa matai ni vale-laca.
+\v 4 A sa vunau ena valenilotu ena visiga ni vacecegu kece lia, a sa rawai ira na kai Jutia kei ira na kai Kirisi.
+\p
+\v 5 Ia ni sa qai mai Masitonia ko Sailasa kei Timoci, sa vauqeti ko Paula, a sa dua tukunia vi ira na kai Jutia ni sa Karisito lia ko Jisu.
+\v 6 Ni ra sa qai voratia ka vosa vacaca sa kureitakia na nonai sulu ko koya ka tukunia vi ira, “Ena baleti ikodou lia na nomudou rusa; au sa yali ni cala kinia: kau sa qai qai vi ira na vimatanitu tani.”
+\v 7 A sa qai tani eke, ka curu ki na nona vale e dua a yacana ko Taito Jusitu, a tamata sa lotu tiku vua na Kalou, a sa voleka ki na vale ni lotu na nona vale.
+\v 8 A sa vakabautia na Turaga ko Kirisipo, na turaga ni vale ni lotu, kei ira vokilia na nona lewe ni vale; a sa lewe vuqa na kai Koronica ni ra sa rogocia, e ra sa vakabautia, ka ra sa papitaisotaki.
+\p
+\v 9 Sa qai tukunia vi Paula na Turaga ena bogi ena raivotu, kakua ni rere, mo tukunia lia, kakua ni ko galu;
+\v 10 ni kau sa tiko vata kei iko, ka na yali e dua me sagai iko me vacacani iko: ni sa lewe levu na noqu tamata ena koro koya.
+\v 11 A sa tiko mai kea ko koya ka yabaki dua ka vula ono, ka dau vavulici ira ena vosa ni Kalou.
+\p
+\v 12 Ia ni sa turaga mai Akaia ko Kalio, era sa lomavata na Jiu me ra tauri Paula vakaukauwa, a ra sa yadia ki na mata ni tikotiko ni vilewai,
+\v 13 ka tukunia, ko koya koya sa vavulici ira na tamata me ra masu vatani vua na Kalou ka yali ni vaka na vunau.
+\p
+\v 14 Ia ni sa varau vosa ko Paula, sa tukuia vi ira na Jiu ko Kalio, “Oi ikodou na Jiu, kevaka sa dua na ka e kovei, se dua na ca levu, e dodonu me'u vosoti ikodou:
+\v 15 ia kevaka e viletitaki nai vavuvuli, kei na yaca eso, kei na nomudou vunau, dou lewa lia; ni ka'u sa yali ni via lewa na veika vakoya.”
+\v 16 A sa tovoci ira tani ena mata ni tikotiko ni vilewai.
+\v 17 A ra sa qai tauri Sosiceni na turaga ni valenilotu, ka vaculakia ena mata ni tikotiko ni vilewai. A sa weletakia na ka kece lia koya ko Kalio.
+\p
+\v 18 Sa oti koya sa tiko lia ko Paula ka dede, a sa qai tatau vi ira na viwekani, ka soko ki Siria, ko iratou voki lia ko Pirisila, kei Akuila; a sa tasia mada na uluna mai Kenikiria ni sa bubului eliu ko koya.
+\v 19 A sa yaco ki Epeso ka daini rau kinia: a sa curu ko koya ki na valenilotu, ka vavulici ira na Jiu.
+\v 20 Ia ni ra sa masuta me tiko dede vi ira, sa yali ni vinakatia ko koya;
+\v 21 ia sa tatau lia vi ira ka tukunia, Au na lesu voki mai vi ikodou, kevaka e vinakatia na Kalou, a sa soko tani e Efeso ko koya.
+\p
+\v 22 Ia ni sa sobu ki Sisaria, ka qai cake, ka vikidavaki kei ira nai soqosoqo lewe ni lotu, sa qai qai sobu ki Anitioki.
+\p
+\v 23 Ia ni sa tiko dede valailai, sa qai qai tani, a sa qai via vadodonu voli ena vanua ko Kalatia kei Firijia, a sa vataudeitaki ira voki lia era sa lotu.
+\p
+\v 24 A sa dua na Jiu na yacana ko Apolosa, sa sucu mai Alekisadria, a tamata sa dauvosa vavuku, a sa rawatia sara me tukunia nai Vola Tabu ko koya, sa tadu ki Efeso.
+\v 25 Sa vavulici ko koya koya enai vavuvuli ni Turaga, ia sa katakata na yalona, a sa tukunia ko koya ka vunautakia vagumatua na veika ni Turaga, ia sa kila lia na papitaisoi Joni.
+\v 26 A sa vatekivu me vosa doudou ena valenilotu: ia ni rau sa rogocia ko Akuila kei Pirisila, erau sa yadia vi rau, a rau sa tukunia vadodonu cake vi koya nai vavuvuli ni Kalou.
+\p
+\v 27 Ia ni sa via qai yani ki Akaia ko koya, era sa vauqeti koya kinia ko ira na viwekani ka ra sa volavola, ka masuti ira sa lotu me ra vacegui koya: ia ni sa yaco kinia ko koya, sa vukei ira valevu era sa vabautia ena loloma:
+\v 28 ni sa ka gumatua sara na nona rawai ira votu na Jiu, ena vileti kei ira, ka sa vatakila mai nai
+\c 19
+\cl Wase 19
+\p
+\v 1 Ia ni sa tiko mai Koronica ko Apolosi, sa qai ko Paula ki na yasana vaka ki colo ka yaco ki Efeso: a sa raica eso sa lotu,
+\v 2 a sa tukunia vi ira, “sa yaco vi ikodou na Yalo Tabu ni dou sa qai vabautia, se yali?” A ra sa tukunia vua kitou sa yali mada ni rogocia se sa soli na Yalo Tabu se yali?
+\p
+\v 3 A sa tukunia vi ira ko koya, “Dou sa papitaisotaki beka ena cava?” A ra sa tukunia, “E na papitaiso i Joni.”
+\p
+\v 4 Sa qai tukunia ko Paula, “E dina lia sa dau vipapitaisotaki ko Joni ena papitaiso ni vivutuni, ka tukunia vi ira na tamata, me ra vabauti koya ena muri koya mai, ko koya koya ko Jisu.”
+\v 5 Ia ni ra sa rogocia era sa papitaisotaki ena yaca ni Turaga ko Jisu.
+\v 6 Ia ni sa tabaki ira ko Paula ena ligana, sa yaco kivei ira na Yalo Tabu: a ra sa vosatakia na vosa ni vivanua tani, ka dau vatavuvuli.
+\v 7 Ko ira kece lia na tagane era sa lewe tnikarua beka.
+\p
+\v 8 Ia ni ra sa vaka sa qai ko koya ki na valenilotu, a sa vosa doudou tiko lia ka vula tolu, a sa vavuvuli ka vadinadinatakia na veika ni matanitu ni Kalou.
+\v 9 Ia ni ra sa valomaqatakia eso, ka yali ni vabautia, ka sa vosavacacatakia na Lotu ena matadra na lewe levu, sa qai qai tani mai vi ira ko koya, ka tawasei ira tani era sa lotu, a sa dauvatavuvuli tiko ena visiga ena vale ni wilivola nei Tirano.
+\v 10 A sa caka vakinia na vosa ni Turaga ko Jisu ko ira voki lia era sa tiko mai Esia, ko ira na kai Jutia, kei ira voki lia na kai Kirisi.
+\p
+\v 11 A sa caka na Kalou na ka-mana vaidina eso ena liga i Paula:
+\v 12 a ra sa yadia tani mai na yagona nai tavoi eso kei nai sulu eso vi ira era tauvimate, a sa takali kinia na nodra mate, a sa qai tani mai vi ira ko ira na yalo ca.
+\p
+\v 13 Ia ka so na kai Jutia era sa dau viqaiyaki, ka dau caka me tovoci ira na tevoro, eratou sa bolea me ratou cavutia na yaca ni Turaga ko Jisu vi ira ka curumi ira na yalo ca, a ratou sa tukunia, “kitou sa vatalai ikodou tani ena yacai Jisu, ko koya sa vunautakia ko Paula.”
+\v 14 A ratou sa lewe vitu na luvei Siva na kai Jutia, ka bete levu, eratou sa caka vakinia.
+\p
+\v 15 Sa qai vosa na yalo ca, ka tukunia, “ko Jisu ka'u sa kila, ko Paula voki lia ka'u sa kila, ia ko cei koi ikodou?”
+\v 16 A sa rika vi iratou na tamata sa tiko vua na yalo ca, a sa rawai iratou, ka sa aukauwa vei iratou, a ratou sa dro tani kinia mai na vale koya, a ratou sa luvawale ka mavoa.
+\v 17 A sa kila na ka koya ko ira kece lia na kai Jutia kei na kai Kirisi voki lia, era sa tiko mai Epeso, a sa kani ira kece lia na rere, a ra sa varokorokotakia na yaca ni Turaga ko Jisu.
+\p
+\v 18 A sa lewe levu voki lia vi ira sa vabautia era sa qai mai, ka vatusa ka vatakila na nodrai valavala.
+\v 19 A ra sa lewe levu voki lia vi ira era dau caka e liu na lawaki vatevoro eso, era sa kumunia vata na nodrai vola, ka visa ena matadra kece lia; a ra sa wilikia vata na kedrai voli, a ra sa raicia ni sa limasagavulu na udolu nai lavo siliva.
+\p
+\v 20 Sa tubu vakaukauwa vakoya na vosa ni Turaga, ka sa gumatua.
+\p
+\v 21 Ia ni sa oti na veika koya, sa nakitia ko Paula e lomana, me qai vi Masitonia mada kei Akaia, ka qai qai ki Jerusalemi, a sa tukunia, “Ni kau sa tiko mada ki gona, e dodonu me'u qai raici Roma voki lia.”
+\v 22 A sa qai tala ki Masitonia e lewe rua vi ira sa dauqaravi koya, ko Timoci kei Irasito; a sa tiko vadede valailai ko koya mai Esia.
+\p
+\v 23 Ia ena gauna koya sa tubu valevu na ue e na vuku ni Lotu.
+\v 24 Ni sa dua, na yacana ko Timitirio; a matai ni siliva, sa dau caka ena siliva nai vakatakarakara ni bure Kalou nei Taiana, a sa valevutakia kinia na nodrai yau na matai;
+\v 25 ni sa kacivi ira vata, kei ira na tamata era sa dau cakacaka vakinia, sa tukunia ko koya, “Oi ikodou na turaga, dou sa kila sa cakacaka koya e da sa vaiyau kinia.
+\v 26 Ia dou sa qai raicia ka rogocia, ni sa yali e Efeso dua loa lia, sa vo e lailai lia me otivi Esia taucoko, ko Paula koya, ka sa lewe levu sara sa rawa, ka sa saumaki tani, ni sa tukunia, sa yali ni Kalou na ka sa caka ena liga:
+\v 27 ni sa voleka ni beci kinia na noda cakacaka koya, ka yali ni koya dua loa lia koya, sa voleka voki lia me valoatakia na bure i Taiana na Kalou yalewa levu, ka me lutu mai na nonai tutu lagilagi, ko koya sa soro vua ko Esia taucoko kei vuravura.”
+\p
+\v 28 Ia ni sa rogocia, sa ka tani sara na nona cudru, a ra sa qoqolou, ka tukunia sa levu lia ko Taiana na kalou ni kai Efeso.
+\v 29 A sa ka levu na ue ena koro taucoko; a ra sa tauri Keio vakaukauwa kei Arisitako, erau sa kai Masitonia, erau sa dau qai kei Paula, a ra sa curu vakaukauwa vata ki na bure levu.
+\v 30 Ia ni sa via curu ko Paula, vi ira na tamata, era sa tarovia ko ira era sa lotu.
+\v 31 O ira voki lia eso era sa turaga mai Esia, era sa nonai to, era sa talakia vua, ka masutia me kakua ni doudou me curu ki na burelevu.
+\p
+\v 32 A ra sa dui qoqolou: ni ra sa ue nai soqosoqo era lewe levu; ia s lewe levu vi ira era yali kila se cava era a soqoni vata kinia.
+\v 33 Ia eso vi ira na lewe levu era sa vaturi Alekisada, cake ni sa cikevia koya ko ira na Jiu. A sa vatabataba ko Alekisada, a sa via tusanaki koya vi ira na tamata.
+\v 34 Ia ni ra sa kila e kai Jutia ko koya, sa sosoraki vata na domodra ka oti e rua na aua, ka qoqolou vaka, “Sa levu lia ko Taiana na nodra kalou na kai Efeso.”
+\p
+\v 35 Ia ni sa tarovi ira na lewe levu na vunivola ni koro, sa tukunia, “oi ikodou na kai Efeso, ko cei na tamata sa yali ni kila ni sa vatau ki na lewe ni koro ko Efeso na bure kalou ni kalou yalewa levu ko Taiana, kei na matakau sa lutu sobu mai vi Jupita:
+\v 36 Ia ni sa yali ni vatitiqatakia rawa na vi koya, sa dodonu mo dou tiko malua, ka kua ni caka vailoa e dua na ka:
+\v 37 ni dou sa yali ni daubutako mai na valenisoro, se vosavacacatakia na noda kalou yalewa.
+\v 38 Ia kevaka sa via vitakia e dua ko Timitirio, kei ira na matai era sa nonai to, sa ia na veilewai, a sa tiko na Turaga ni lewa: me ra qai veibeitaki.
+\v 39 Ia kevaka sa dua tani na ka dou sa tarogia, ena lewai ena dua na soqoni me vaka na vunau.
+\v 40 Ni na beitakia beka vi ita na ue, ena vuku ni ka sa yaco ni kua, ka ni da sa yali ni tukunia rawa e dua na ka e vuna na soqoni vata koya. Ia ni sa vosa oti vakoya, sa qai vasukai ira nai soqosoqo.
+\c 20
+\cl Wase 20
+\p
+\v 1 Ia ni sa yali na ue, sa kacivi ira era sa lotu ko Paula, a sa tatau, ka qai tani yani me qai ki Masitonia.
+\v 2 Ia ni sa qaivia oti na yasana ko ya ko koya, ka vavulici ira valevu, sa qai qai ki Kirisi.
+\v 3 A sa tiko mada kinia ka vula tolu. Ia ni ra sa buki kena vere ko ira na Jiu, ni sa varau soko ki Siria, sa qai nakitia ko koya me gai vi Masitonia ena nona lesu voki.
+\v 4 A ratou sa qai vata kaya ki Esia ko Sopatero na kai Peria; kei Arisitako kei Sekudu, koi rau na kai Cesalonaika; kei Keio na kai Tapi, kei Timoci; kei Tikiko kei Tirofimo ko ira na kai Esia.
+\v 5 O iratou koya eratou sa qai eliu ka waraki kitou mai Tiroa.
+\v 6 Ia ni sa oti mada na gauna ni kana madrai yali ni leveni, kitou sa qai soko tani ki Filipai, ka bogi lima kitou sa qai vauci ira mai Tiroa, kitou sa tiko mada kinia ka bogi vitu.
+\p
+\v 7 Ia enai matai ni siga ni wiki, ni sa soqoni vata ko ira sa lotu me ra dovi madrai, sa vunau vi ira ko Paula, ni sa varau qai ena savulaci, a sa vunau tiko ka lomaloma ni bogi na vanua.
+\v 8 A sa levu na cina enai taba loma ni vale e colo, kimamu sa soqoni vata kinia.
+\v 9 A sa dua na cauravou na yacana ko Utiko, sa tiko voleka ki na darava icolo, a sa moce lutu sara; ia ni sa vunau vadede ko Paula, sa yacovi koya na moce, a sa lutu sobu mai nai ka tolu ni taba loma ni vale, ia ni ra sa lavetia cake sa mate tu.
+\v 10 A sa qai sobu ko Paula, a sa davo ki delana ka mokotia, ka tukunia “Dou kakua ni kidroatakia ni sa tiko vua na yalona.”
+\v 11 Ia ni sa qai cake ko koya, ka dovi madrai, ka kana, a ra sa vivosaki vadede, ka kida na savulaci, sa qai qai tani ko koya.
+\v 12 A ra sa yadia mai na cauravou ni sa bula, a ra sa vacegui valevu.
+\p
+\v 13 Ia kitou sa liu yani ka vodokia na waqa, ka soko ki Aso, ni kitou sa nanumia me vavodoki Paula kinia, sa vakoya na nona lewa, ni sa via taubale ko koya.
+\v 14 Ia ni kitou sa sota kaya mai Aso, kitou sa vavodokia ka yaco ki Mtilini.
+\v 15 Ia kitou sa soko tani yani na vinua gona, ka yaco me donui Kio ena siga sa taravia, ka bogi dua kitou sa yaco kinia ki Samo; ka bogi dua voki, kitou sa yaco ki Milito.
+\v 16 Ni sa lewa oti ko Paula me soko baleti Efeso, me yali ni tiko vadede mai Esia, ni sa variri, kevaka e rawa vua me tiko mada mai Jeruisalemi ka qai yaco na siga ni Penitiko.
+\p
+\v 17 A sa talaki mai Milito ki Efeso me qai vi ira na nodra qa nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 18 Ia ni ra sa yaco vua, sa tukunia vi ira ko koya: “Dou sa kila na noqui valavala ena visiga voki lia ka'u tiko kinia kei ikodou, sa vatekivu enai mata ni siga ka'u a qai mai kinia ki Esia;
+\v 19 niu a qaravia na Turaga ena yalo e malumalumu sara, ka levu na wai ni mataqu, kei na dauvere sa yaco vi au ni ra sa buki qau vere ko ira na Jiu:
+\v 20 ni ka'u a yali ni rerevakia me'u kua kinia ni kau vavulici ikodou, ni dou sa soqoni vata, ena vivale voki lia,
+\v 21 ni'u a varotakia tiko vi ira na Jiu, vi ira voki lia na vimatanitu tani, na vivutuni vua na Kalou, kei na vabautia na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 22 Ka raicia au sa qai ki Jeruisalemi ka ni sa uqeti au na yaloqu, ka'u sa yali ni kila se cava ena yaco kinia vei a;
+\v 23 koya lia ni sa vatakilatakia vi au na Yalo Tabu ena vikoro kece lia, ka tukunia sa waraki au nai vesu kei na rarawa.
+\v 24 Ia ni ka'u sa yali sara ni nanumia na noqu bula me ka talei vi au ka me'u vaotia lia na noqu cakacaka kei nai tavi sa solia mai vi au na Turaga ko Jisu, me'u vatakila nai tukutuku-vinaka ni loloma ni Kalou.
+\v 25 Ka raicia, au sa kila dou na yali ni raicia voki na mataqau, ko ikodou kece lia au a qai voli ena ikodou maliwa, ka vunautakia na matanitu.
+\v 26 O koya lia ka'u sa vadinadinatakia kinia vi ikodou ena siga koya, ni'u sa yali ni cala ena vukuna e dua sa na cudruvi:
+\v 27 ni'u sa yali ni rerevakia ni tukunia vi ikodou na loma ni Kalou taucoko.
+\v 28 O koya lia mo dou varaici ikodou kei ira voki lia na qele ni sipi, sa lesi ikodou kinia na Yalo Tabu mo dou nodrai vatawa, mo dou vakania nai soqosoqo.
+\v 29 Ni'u sa kila koya, ni'u sa qai tani gona ena qai cudru mai vi ikodou eso na wolifa ca sara; era na yali ni lomani ira na qele ni sipi.
+\v 30 E na tubu cake voki lia eso na tamata vi ikodou, era na vosatakia na ka e vivacalai, me mari ira kinia era sa lotu me ra muri ira.
+\v 31 O koya mo dou qai vatawa, ka nanumia ni sa tolu na yabaki ka'u a yali ni mudu kinia ni vunauci ikodou kece lia ena savulaci kei na bogi, ka vawai tiko na mataqu.
+\p
+\v 32 Oi ikodou na viwekani, au sa qai tataunaki ikodou vua na Kalou, kei na vosa ni nona loloma o koya sa rawatia me vatataki ikodou ka soli vi ikodou mo dou i votavota vata kei ira voki lia sa vasavasavataki.
+\p
+\v 33 Au sa yali ni kocovia na siliva se na koula, se nai sulu ni tamata e dua.
+\v 34 Dou sa kila voki lia, ni sa daucakacaka na ligaqu koya me so na ka e yaga vi au vi iratou voki lia eratou sa tiko.
+\v 35 Ena ka voki lia au sa vatakilatakia vi ikodou, ni sa kilikili mo dou dau cakacaka vakoya mo dou vukei ira sa malumalumu, mo dou nanumia voki lia na vosa ni Turaga ko Jisu ni sa tukunia ko koya, A ka ni vivakalougatataki valevu me soli ka, ka valailai lia me tauria na ka.”
+\p
+\v 36 Ia ni sa vosa oti vakoya ko koya sa tekiduru, ka masu vata kei ira vayadua:
+\v 37 a ra sa tagi sara kece lia, ka mokoti Paula, ka reguci koya.
+\v 38 A sa rarawa valevu na lomadra ena vuku ni vosa ka tukunia ko koya, ni ra sa na yali ni raici koya voki. A ra sa talatala vua ki waqa.
+\c 21
+\cl Wase 21
+\p
+\v 1 Ia ni kitou sa daini ira, kitou sa varewa ka vue yani ki Kosa, ka ena savulaci ki Roti: ka mai kea ki Patara.
+\v 2 Ia ni kitou sa raicia e dua na waqa, sa soko yani ki Finiasi, kitou sa vodokia, ka soko yani.
+\v 3 Ia ni kitou sa kunei Kipiro, kitou sa soko baletia na nitou i mawi, ka kitou sa soko ki Siria, ka uru ki Taia; ni sa sobu kinia nai usana ki waqa.
+\p
+\v 4 Ia ni kitou sa raici ira sa lotu, kitou sa tiko kinia ka bogi vitu: ia ni sa vavuna na Yalo Tabu, era sa tukunia vi Paula, me kakua ni qai cake ko koya ki Jerusalemi.
+\v 5 Ia ni kitou sa vaotia na visiga koya, kitou sa qai cavu tu ka qai yani: a sa talatala vikitou ko ira kece lia kei ira na watidra, kei ira na luvedra, kitou sa yaco mada ki nai bili ni koro, kitou sa qai tekiduru e matasawa ka masu.
+\v 6 Ia ni kitou sa vitatau, kitou sa vodo ki waqa, a ra sa suka voki ki nodratou.
+\p
+\v 7 Ia ni kitou sa soko mai Taia, kitou sa yaco ki Tolemo, ka vikidavaki kei ira na viwekani, ka tiko vata kei ira ka bogi dua.
+\v 8 Ena savulaci cake kitou sa qai yani koi kitou sa qai vata kei Paula, ka yaco ki Sisaria: ia kitou sa curu ki na vale i Filipi nai vavuvuli, ko koya sa dina vi ira na lewe vitu, ka kitou sa tiko vata kaya.
+\v 9 A sa lewe va na luvena, eratou sa gone yalewa, a ratou sa dau parofisai.
+\p
+\v 10 Ia ni kitou sa bogi vica mai gona, sa qai sobu mai Jutia e dua na parofita, ko Akapo na yacana.
+\v 11 Ia ni sa curu mai vi kitou ko koya, sa tauria nai vau-ni-sulu nei Paula a sa vesukia na ligana kei na yavana, ka tukunia, “sa vakoya na vosa ni Yalo Tabu, Era na vesukia vakoya nai taukei ni vau-n-sulu koya ko ira na kai Jutia era sa tiko mai Jeruisalemi, a ra na solia ki na ligadra era sa yali ni Lotu.”
+\p
+\v 12 Ia ni keitou sa rogocia na veika koya, koi kitou kei ira voki lia nai taukei, kitou a vamasuti koya me kakua ni qai cake ki Jeruisalemi.
+\p
+\v 13 Sa qai tukunia ko Paula, “a cava dou sa caka ni dou sa tagi ka vadatuvutakia na lomaqu? Ni'u sa yali ni varau me'u vesu loa lia me'u mate voki lia mai Jeruisalemi ena vuku ni yaca ko Jisu.”
+\p
+\v 14 Ia ni sa bese ni varogocia ko koya, kitou sa kua soti, ka tukunia, “me yaco lia na nona lewa na turaga.”
+\p
+\v 15 Ia ni sa oti na visiga koya, kitou sa vasosolo na nitou veika, ka qai cake ki Jeruisalemi.
+\v 16 Eso voki lia era sa lotu mai Sisaria, era sa qai vata kei kitou, a ra sa yadia e dua sa lotu makawa, ko Nasoni, na kai Kipiro, me kitou moce e nona vale.
+\p
+\v 17 Ia ni kitou sa yaco ki Jeruisalemi, era sa vacegui kitou ena reki ko ira na viwekani.
+\v 18 Ia ni savulaci cake sa qai vata kei kitou ko Paula kei Jemesa; a ra tiko kinia ko ira kece lia na qase.
+\v 19 Ia ni sa vikidavaki kei ira ko koya sa qai tukunia yadua na ka kece sa caka na Kalou ena kedra maliwa na vimatanitu ena nona vunau tiko.
+\v 20 Ia ni ra sa rogocia, era sa vavinavinakatakia vua na Kalou, a ra sa tukunia vua, “o iko na wekai kitou, ko sa raicia, era sa lewe vica na udolu na Jiu era sa vabautia; a ra sa gumatua kece lia me ra muria na vunau:
+\v 21 ia ka so sa tukuni iko vi ira, ni ko sa vavulici ira kece lia na Jiu, era sa tiko ena kedra maliwa na vimatanitu tani, me ra daini Mosese, ni ko sa tukunia me ra kakua ni cilivi ira na gone, se muria nai valavala eliu.
+\v 22 Ena vabeka evei koya? Ni ra na rogocia dina ko sa tadu mai.
+\v 23 O koya mo qai caka na ka koya, kitou sa tukunia vi iko: E le va na tamata sa tiko vata kei kitou eratou a bubului;
+\v 24 mo yadia iratou, ka vasavasavataki iko vata kei iratou, ka volia na nodratou madrali, me ratou tasia na uludratou; me ra kila voki kinia ni sa yali ni dina na ka kece lia ko sa tukunia kinia vi ira, ka ni ko sa muria voki lia na vunau ena nomui valavala.
+\v 25 Ia ena vukudra na vimatanitu tani era sa vabautia, era sa vola oti kinia ka lewa me ra maroroi ira lia mai na ka sa cabo ki na vimatakau mai na dra voki lia kei na ka sa kuna kei na daudara.
+\v 26 Sa qai yadi iratou na tamata ko Paula, ia ni sa vasavasavataki koya vata kei iratou ena savulaci, sa curi ki na valenisoro, me tukunia na siga ena oti kinia na vacavacavataki, ka me cabori nai madrai ena vukudratou yadua.
+\p
+\v 27 Ia ni sa varau oti na bogi vitu, ni ra sa raici koya ena valenisoro ko ira na Jiu mai Esia, era sa vauqeti ira na tamata kece lia, ka tauri koya,
+\v 28 a ra sa qoqolou: “Oi ikodou na Isireli, dou vivuke mai: ko koya koya na tamata sa dau vavulici ira na tamata kece, ena viyasana kece lia, me ra cati ira na kai noda, kei na vunau, kei na tikina koya: sa yadia voki lia eso era sa matanitu tani ki na valenisoro, a sa vadukadukalitakia na tikinia tabu koya.
+\v 29 Ni ra a raicia e liu sa tiko vata kaya ena koro ko Tirofimo na kai Efeso, a ra sa nanumia sa yadia ko Paula ki na valenisoro.
+\v 30 A ra sa ue kece lia na lewe ni koro, a ra sa cici vata ko ira na tamata: a ra sa tauri Paula, ka yaratakia mai na valenisoro ki tuba: a sa sogo sara na darava.
+\p
+\v 31 Ia ni ra sa saga me vamatei koya, sa yaco vua na turaga levu i mata sotia nai tukutuku, ni sa ue ko Jeruisalemi taucoko.
+\v 32 A sa yadia sara ko koya eso na sotia, ka so na turaga lalai, ka cici sobu vi ira: ni ra sa raicia na turaga levu kei ira na sotia era sa mudu ni vaculaki Paula.
+\p
+\v 33 Sa qai qai voleka na turaga levu, ka tauri koya, a sa tukunia me vesuki ena sinucodo erua; a sa tarogia se ko cei ko koya, ka cava voki lia ka caka.
+\v 34 A ra sa dui kacivakia na ka tani ko ira na lewe levu; ia ni sa yali ni kila ko koya na kena dina ena vuku ni ue, sa qai tukunia me kau ko koya ki na bure ni valu.
+\v 35 Ia ni sa yaco ko koya kinai kabakaba, sa yaco ni ra sa vibiliyaki koya yani ko ira na sotia ena vuku ni nodrai valavala vakakukauwa na lewe levu:
+\v 36 ni sa lewe levu na tamata sa muria, ka qoqolou, “Yadia tani yani.”
+\p
+\v 37 Ia ni sa tuberi tiko ko Paula ki na bure ni valu, sa tukunia ko koya vua na turaga levu ni valu, E tara me'u vosa mada vi ikonu? Sa qai tukunia ko koya, ko sa kila li na vosa va-kirisi?
+\v 38 Ko sa yali li ni koya na kai Ijipita, ko koya ka vere ena gauna sa oti, ka yadi ira ki na veikau e lewe va na udolu na Daulaba?
+\p
+\v 39 Sa qai tukunia ko Paula, oi au na Jiu, na kai Tarisu mai Sisilia, sa yali ni koro kaisi na noqu koro; ia kau sa masuti ikonu mo ni laivi au mada me'u vosa vi ira na tamata.
+\v 40 Ia ni sa vatara ko koya, sa tu cake ko Paula enai kabakaba, ka vatabataba vi ira na tamata. Ia ni ra sa tiko lo sara, sa vosa vi ira ko koya ena vosa va-Iperiu, ka tukunia,
+\c 22
+\cl Wase 22
+\p
+\v 1 “Oi ikonu na viwekani, kei na matua, ni varorogo mai ni ka'u sa tukuni au vi ikonu.'
+\v 2 Ia ni sa rogocia sa tukunia ko koya vi ira ena vosa va-Iperiu, era sa tiko lo sara, a sa tukunia ko koya:
+\v 3 “Oi au dina na Jiu, au a sucu mai Tarisu mai Sisilia, ia ka'u a susugi ena koro koya, ka sa vatavulici au vadodonu ko Kamalieli me vaka na nodra vunau na matua, ia ka'u a gumatua ena vuku ni Kalou, me vataki ikonu kece lia ena siga koya:
+\v 4 ia ka'u a vacacani ira sa Lotu vakoya me ra mate, ia ka'u a vesukia ka dainia ki na vale ni vivesu na tagane eso ka so na yalewa.
+\v 5 A sa noqui vadinadina na bete levu, kei ira kece lia na matua: ni ka'u a tauria na nodrai vola vi ira na viwekani, ka qai ki Tamasiko, me'u yadi ira era sa tiko kinia ki Jerusalemi, ni ra sa vesuki me ra cudruvi.
+\p
+\v 6 Ia sa yaco, ni ka'u sa qai yani ka toro voleka ki Tamasiko ena siga levu tutu, sa dua na rarama levu sa cila vasauri mai lomalagi ka vavolivoliti au.
+\v 7 Au sa qai bale ki na qele, ka rogocia e dua na vosa sa tukunia vi au, 'I Saula, i Saula, ko sa vacacani au ena vuku ni cava?'
+\p
+\v 8 Au sa qai tarogia, 'O cei beka koi ikonu na Turaga?' A sa tukunia vi au ko koya, 'oi au ko Jisu na kai Nasareci, ko koya ko sa vacacana.'
+\p
+\v 9 A ra sa raicia dina na rarama ko ira sa qai vata kei au, a ra se yali ni rogocia na vosa i koya sa vosa mai vi au.
+\v 10 Au sa qai tarogia, A cava me'u caka noqu Turaga? Cavu tu, ka qai ki Tamasiko: ia ena tukuni kinia vi iko na ka kece lia sa lesi vi iko mo caka.
+\v 11 Ia ni ka'u sa yali ni rai rawa ena vuku ni kena remoremo na rarama koya, era sa tuberi au ko ira sa qai vata kei au, kau sa yaco kinia ki Tamasiko.
+\v 12 A sa dua ko Ananaiasa, a tamata lotu dina, me vaka na vunau, a sa rogo vinaka vi ira kece lia na Jiu era sa tiko mai kinia,
+\v 13 sa qai mai vi au, a sa tu, ka tukunia vi au, 'Na wekaqu Saula, mo rai vinaka mai.' Ia, ena tiki-ni-siga koya, ka'u sa rai cake vua.
+\v 14 A sa tukunia ko koya, 'Sa digitaki iko na nodra Kalou na noda qase, mo kila na lomana, ka raici koya na Yalododonu, ka rogocia na vosa ni gusuna:
+\v 15 ni ko na dautukuni koya vi ira na tamata kece lia ena ka ko sa raicia ka rogocia.
+\v 16 Ko sa qai vaberabera voki ena vuni cava? Tu cake, mo papitaisotaki, ka vuya laivi na nomui valavala ca, ni ko sa masutia na yaca ni turaga.'
+\p
+\v 17 Ia ka yacovia, ni kau sa lesu voki mai ki Jeruisalemi: ni kau sa masu tiko ena vale-ni-soro, au sa raicia na raivotu:
+\v 18 ia ka'u sa raici koya ni sa tukunia vi au 'kusarawa mo qai tani e Jeruisalemi: ni ra na yali ni vabautia na nomui tukutuku ena vukuqu.'
+\v 19 Au sa qai tukunia 'Ikonu na Turaga, era sa kila ni ka'u a daini ira ki na vale ni vivesu era sa vabauti ikonu ka vakanakuitataki ira ena valenilotu kece lia:
+\v 20 ia ni sa vadavei na dra kei Sitiveni ko koya sa dau tukuni ikonu, au a tu voleka voki lia kinia, ka vinakatia na nona mate, ka maroroya na nodrai sulu era sa vamatea.
+\v 21 Sa qai tukunia vi au ko koya, 'Qai tani yani: ni ka'u na talai iko vayawa vi ira na vimatanitu tani.'”
+\p
+\v 22 Ia era sa rogoci koya ka yacovia mada na vosa koya, era sa qai tabalakia cake na domodra, ka tukunia, 'Me yadi tani e vuravura na tamata sa vakoya: ni sa yali ni dodonu me bula.'
+\p
+\v 23 Ia ni sa qoqolou ka vibiuyakia na nodraisulu, ka dainia na kuvu-ni-soso ki na cagi.
+\v 24 Sa tukunia na turaga levu ni vale me ra yadi koya ki na bure ni valu, a sa tukunia me tarogi ni sa vakanakuitataki, me kila ko koya se cava era sa qolouvaki koya kinia vakoya.
+\p
+\v 25 Ia ni ra sa vesukia tiko ena wa, sa tarogia ko Paula vua na turaga sa tu kinia, “E tara beka vi ikodou mo dou vakanakuitatakia na kai Roma, ka yali mada ni lewai?'
+\p
+\v 26 Ia ni sa rogocia na turaga ko ya, sa laki tukunia vua na turaga levu ni valu, ka tukunia, “mo lewai iko vinaka ena ka ko caka: ni sa kai Roma na tamata koya.”
+\p
+\v 27 Sa qai qai mai na turaga levu ni valu ka tukunia vua, Tukunia mai vi au, se ko sa kai Roma se yali?” Sa tukunia ko koya, “Io.”
+\p
+\v 28 Sa qai tukunia ko Paula, “ia koi au, ka'u a sucu kinia.”
+\v 29 Era sa qai qai tani sara ko ira sa lesi me ra tarogi koya; a sa rerevakia voki lia na turaga levu, ni sa kila e kai Roma ko koya, ena vuku voki lia ni nona vesuki koya.
+\p
+\v 30 Ia ena savulaci ni sa via kila ko koya na kena dina ni ka era sa beitaki koya kinia ko ira na kai Jiu, sa serekia na kenai vesu ko koya, a sa tukunia vi ira na bete levu kei na nodra matavilewai kece lia me ra qai mai; a sa qai yadi Paula sobu, ka vaturia e matadra.
+\c 23
+\cl Wase 23
+\p
+\v 1 A sa varaici ira matua na matavilewai ko Paula, ka tukunia, “Oi ikonu na viwekani, au sa muria ka yacovia na siga koya na ka ka'u a nanumia sa dodonu ena mata ni Kalou.”
+\v 2 A sa tukunia ko Ananaiasa na bete levu vi ira sa tu voleka vua me ra tavia na gusuna.
+\p
+\v 3 Sa qai tukunia vua ko Paula, “Ena tavi iko na Kalou, ko iko na lalaga sa boro vulavula: ko sa tiko beka mo lewai au me vaka na vunau ka sa tukunia me'u tavi, ia ka sa yali ni vaka na vunau?”
+\p
+\v 4 Sa qai tarogia ko ira sa tu voleka, “O sa vosavacacatakia li na bete levu ni Kalou?”
+\p
+\v 5 Sa qai tukunia ko Paula, Au sa yali ni kila, koi ikonu lia na viwekani ni sa bete levu ko koya: ni sa volai, “Mo kakua ni vosavacacataki koya sa lewai ira na kai nomu.”
+\p
+\v 6 Ia ni sa raicia ko Paula, ni sai tokani i Setoki eso vi ira, ka so voki lia era Farisi, sa kaci ko koya ena matadra na matavilewai, “Oi ikonu na viwekani koi au na Farisi, a luve ni Farisi: ena vuku ni'u sa vadinatia ni na tu cake voki na mate ka'u sa tarogia kinia.”
+\v 7 Ia ni sa vosa oti vakoya ko koya, sa tubu na vileti vi ira na Farisi, kei ira nai tokani i Setoki; a sa tawase rua kinia na lewe levu.
+\v 8 Ni sa dau tukunia ko ira nai tokani i Setoki sa yali na tucake voki mai na mate, se agilose, se yalo: a sa dau tukunia ko ira na Farisi sa dina ruarua.
+\p
+\v 9 A sa levu na qoqolou, a sa qai tucake ko ira na vu-ni-vola era nodrai tokani na Farisi; a ra sa gumatua, ka tukunia, Kitou sa yali ni raicia e dua na ka ca vua na tamata koya; ia ka vaevei kevaka sa vosa vua e dua na agilose se na yalo?
+\v 10 Ni sa qai tubu na vileti levu, sa rere na turaga levu ni valu, de ra basuraki Paula, a sa tukunia vi ira na sotia, me ra qai sobu, me ra kalirakia vakaukauwa mai vi ira ka me ra yadia ki na bure ni valu.
+\p
+\v 11 Ia ena bogi sa muri sa tu voleka vua ko koya na Turaga, ka tukunia, “Mo vacegu lia, Paula: ni sa kilikili sara lia mo tukuni au mai Roma voki lia, me vaka ko sa tukuni au e Jeruisalemi.”
+\p
+\v 12 Ia ni sa savulaci mai, sa buki veretakia ko ira na Jiu eso, a ra sa vivadreti ena bubului, ka tukunia me ra kakua ni kana se gunu me rawa mada na nodra vamatei Paula.
+\v 13 A ra lewe vasagavulu ka mani vacaca era sa bukia na vere koya.
+\v 14 A ra sa qai mai vi ira na bete levu kei ira na matua, ka tukunia, “Kitou sa vivadreti ena bubului levu, me kitou kakua ni kania e dua na ka, me sa rawa mada na nitou vamatei Paula.
+\v 15 Ia koi ikodou kei ira voki lia na matavilewai, dou tukunia vua na turaga levu ni valu me yadi koya sobu mai vi ikodou, me vaka dou sa via tarogia vadodonu ena vukuna, ia koi kitou, ni sa bera ni yaco ko koya, kitou sa varau tu me vamatea.”
+\p
+\v 16 Ia ni sa rogocia na vere koya na luvena tagane na ganei Paula, ka sa qai ka curu ki na bure ni valu, ka tukunia vei Paula.
+\v 17 Sa qai kacivia e dua vi ira na turaga ni valu ko Paula, ka tukunia, “Yadia na cauravou koya vua na turaga levu ni valu; sa dua na ka sa tu vua me tukunia vi koya.”
+\v 18 Sa qai yadia me rau qai vua na turaga levu-ni-valu, a sa tukunia, “Sa kacivi au ko Paula na tamata ka vesu tu, ka tukunia me'u yadia mai vi iko na cauravou koya, ni sa dua na ka sa tu vua me tukunia vi iko.”
+\v 19 Sa qai tauria na ligana na turaga levu ni valu a rau sa qai vatikitiki vairau; a sa tarogia, “A cava beka, na ka sa tu vi iko ko sa via tukunia vi au?”
+\v 20 Sa qai tukunia ko koya, sa lomavata ko ira na Jiu me ra masuti iko mo yadi Paula sobu ena savulaci vi ira na matavilewai, me vaka ko sa via tarogia vadodonu eso na ka ena vukuna:
+\v 21 ia mo kakua ni varogocia na nodra vamamasu; ni ra sa lewe vasagavulu ka mani vacaca era sa lawakitakia, a ra sa vivadreti vakai ira ena bubului, me ra kakua ni kana se gunu me ra vamatei koya mada e liu: a ra sa qai varau tu, a ra sa warakia lia mo yalatakia vi ira.”
+\v 22 Sa qai dainia na cauravou na turaga levu ni valu me qai yani, a sa varotia, “Mo kakua ni tukunia vua e dua ni ko sa mai vatakila vi au na ka koya.”
+\p
+\v 23 A sa kacivi rau e lewe rua na turaga ni valu ko koya ka tukunia, varautakia na sotia e lewe rua na drau, kei na tamata e lewe vitusagavulu era vodo ose, kei na tamata e lewe rua na drau sa vaiyaragi ena moto, me ra qai ki Sisaria ka tolu na tiki ni bogi;
+\v 24 ka varautakia voki lia eso na ose, me vodo kinia ko Paula, me kau vavinaka ki Sisaria vi Filikesa na Kovana.
+\v 25 A sa volai nai vola ko koya ka vakoya:
+\v 26 “Koi au ko Kilotiu Laisiasa vua na turaga vinaka sara ko Filikesa sa loloma.
+\v 27 A tamata koya era a tauria na Jiu, a sa voleka ni ra vamatea; au sa qai yadi ira na sotia, ka vabulai koya, ni ka'u sa kila e kai Roma ko koya.
+\v 28 Ia ni'u sa via kila se cava era sa beitaki koya kinia, au sa yadia ki na nodra matavilewai:
+\v 29 ia ka'u sa raicia ni sa beitaki ko koya ena ka eso e viletitakia ena nodra vunau, ia ka yali na ka sa beitaki vua sa dodonu me mate kinia se me vesu.
+\v 30 Ia ni sa tukuni mai vei au era sa lawavaki koya ko ira na Jiu, au sa variri me'u vatala yani vi iko au sa vosa voki lia vi ira era beitakia me ra tukunia e matamu na veika sa beitaki kinia ko koya sa loloma.
+\p
+\v 31 Sa qai yadi Paula ko ira na sotia, me vaka sa varotia vi ira, a ra sa yadia ena bogi ki Adipatiri.
+\v 32 Ia ena savulaci era sa daini ira sa vodo ose me ra qai vata kaya, a ra sa lesu voki ki na bure ni valu.
+\v 33 Ia ni sa yaco ki Sisaria ko ira koya, era sa solia nai vola vua na turaga, ka varaitaki Paula voki lia vua:
+\v 34 ia ni sa wiliki oti na turaga, sa tarogia se ko cei na nona vanua. Ni sa qai kila sa kai Sisilia,
+\v 35 sa tukunia “Au na rogoci iko ni ra sa yaco mai ko ira era sa beitaki iko. A sa varotakia me vatawa ena vale ni veilewai nei Eroti.
+\c 24
+\cl Wase 24
+\p
+\v 1 Sa bogi lima sa qai qai sobu ko Ananaiasa na bete levu kei ira na qase, ka dua na tamata sa vuku ena vosa, ko Teritulu, era sa beitaki Paula vua na turaga.
+\v 2 Ia ni sa kacivi mai ko koya, sa vatekivu ko Teritulu me beitakia, ka tukunia, “Kitou sa vacegu valevu ena vukumuni, a sa yaco me vinaka na matanitu koya ena nomunu lewa vavuku.
+\v 3 Kitou sa vavinavinakatakia kinia ena visiga kece lia kei na viyasana kece lia, I Filikesa vaturaga sara, ni kitou sa rekitakia.
+\v 4 Ia de balavu loa lia vi ikonu na noqu vosa, au sa masuti ikonu mo ni yalovinaka mo ni rogoci kitou mada valailai.
+\v 5 Ni kitou sa raicia na tamata la koya e dau vivacalai, a sa dauvatubu ca ko koya vi ira kece lia na Jiu e vuravura, a sa liu vi ira nai tokani na kai Nasareci:
+\v 6 ka sa caka me vacacana voki lia na valenisoro; ka kitou a tauria, ka via lewa me vaka na nitou vunau.
+\v 7 Ia ko Laisiasa na turaga levu ni valu sa qai vakaukauwa mai ka kalirakia mai na ligai kitou,
+\v 8 a sa vosa vi ira era sa beitaki koya me ra qai mai vi ikonu: ia ni ikonu sa tarogi koya, ko ni sa kila rawa na ka kece lia kitou sa beitakia vua.”
+\v 9 A ra sa vadinadina ko ira na Jiu, ka tukunia, sa dina na veika koya.
+\p
+\v 10 Ia ni sa deguvacu na turaga vi Paula me vosa, sa qai tukunia ko koya, “Ni'u sa kila sa levu na yabaki ko ni sa turaga ni lewa kinia ena vanua koya, au sa vinakatia valevu me'u tukuni au.
+\v 11 O ni sa kila, sa qai oti loa lia e tinikarua na bogi ni ka'u a qai cake kinia ki Jeruisalemi me'u lotu.
+\v 12 A ra sa yali ni raici au ni kirau sa vileti kaya e dua na ena valenisoro, se niu sa vatubu ca vi ira na lewe levu, sa yali lia ena vivalenilotu, se ena koro;
+\v 13 a ra sa yali voki lia ni vatakilakilatakia rawa ni sa dina na veika era sa beitaki au kinia.
+\v 14 Ia na ka koya ka'u sa vatusa vi ikonu, ai valavala era sa vatoka mei vavuvuli vatani, au sa lotu vakinia vua na nodra Kalou na noqu matua, ka vadinatia na ka kece lia sa volai ena vunau kei ira na parofita:
+\v 15 ia ka'u sa vanuinui vua na Kalou, ni na tu cake voki ko ira na mate, ko ira na yalododonu, kei ira na yali ni yalododonu, o koya era sa nuitakia voki lia ko ira.
+\v 16 Ia na ka koya ka'u sa gumatua kinia, me kakua e dua na siga e cala kinia na lewa-ni-lomaqu vua na Kalou, se vi ira na tamata.
+\v 17 Ia ni sa oti e levu na yabaki, ka'u sa qai mai me'u yadia na ka-ni-loloma ki na noqu vanua, kei nai madrali eso.
+\v 18 Ia ka so na Jiu mai Esia era sa raici au ni'u sa vasavasavataki ena vale ni soro, ia kitou sa yali ni lewe levu, se kitou ue.
+\v 19 E dodonu voki lia me ra mai tu e matamunu gona, ka tukunia, kevaka era sa kila e dua na ka ca vi au.
+\v 20 Se me ra tukunia ko ira koya, kevaka era sa raicia e dua na ka ca vi au, ni'u sa tu ena matadra na matavilewai,
+\v 21 ena vuku lia ni vosa e dua bau lia sa vakoya, ni'u sa tu ena kedra maliwa, ka kaci, 'Ena vuku ni nodra tu cake voki mai na mate dou sa qai tarogi au kinia ena siga koya.'”
+\p
+\v 22 Ia ni sa rogocia na veika koya ko Filikesa a sa kila vinaka na Lotu, sa vasukai ira, a sa tukunia, “Ni sa qai sobu mai ko Laisiasa na turaga levu ni valu, kau na qai lewa na ka dou sa viletitakia.”
+\v 23 A sa tukunia ko koya vua e dua na turaga ni valu me vatawai Paula, me dainia lia me qai voli, ka me kakua ni vatatabuya e dua na wekana sa qaravi koya, se qai mai vua.
+\p
+\v 24 Ia sa bogi vica, sa qai mai ko Filikesa kei na watina ko Tarusila, na yalewa ni Jutia, ka sa talakia me qai mai ko Paula, ka sa varogoci koya ni sa vosatakia na vabauti Karisito Jisu.
+\v 25 Ia ni sa vunautakia tiko ko koya nai valavala dodonu, nai valavala malua, kei na vilewai sa bera mai, sa sautaninini ko Filikesa, ka tukunia, “Qai tani mada ni kua; ia ni'u sa lalaga ena dua na gauna ka'u na kacivi iko mai.”
+\v 26 Sa nuitakia voki lia ni na soli lavo vua ko Paula: o koya koya sa talakitaki valevu kinia, me rau vivosaki kaya.
+\p
+\v 27 Ia ni sa oti e rua na yabaki, sa qai mai ko Porisiu Fesito mei sosomi kei Filikesa: ka ni sa vinakatia ko Filikesa me vayalovinakataki ira na Jiu vua, sa daini Paula me vesu tu lia.
+\c 25
+\cl Wase 25
+\p
+\v 1 Ni sa qai mai ki na vanua ko Fesito, ka oti e tolu na bogi, sa qai cavu tu e Sisaria me qai cake ki Jeruisalemi.
+\v 2 Sa qai beitaki Paula vua ko ira na bete levu kei ira na nodra turaga na Jiu, a ra sa vamasutia,
+\v 3 ka kerekere vua me lomani ira ena vukuna, me talakitaki, me qai mai ki Jeruisalemi ko koya, a ra sa lawavakia me na vamatea ena gaunisala.
+\v 4 Ia sa tukunia ko Fesito, ni sa vatawai tiko mai Sisaria ko Paula, a sa varau me qai yani kinia ko koya.
+\v 5 A sa tukunia, “Oi ikodou na turaga, me da qai sobu vata, ia gona dua na ka sa tu vua na tamata ko ya, mo dou qai beitaki koya kinia.”
+\p
+\v 6 A sa tiko vata lia kei ira ko koya ka bogi walu se bogi tini sa qai qai sobu ki Sisaria, ena savulaci cake sa tiko ko koya enai tikotiko ni vilewai, a sa tukunia me yadi mai ko Paula.
+\v 7 Ia ni sa yaco mai ko koya, era sa tu vavolivolita ko ira na Jiu era a qai sobu mai Jeruisalemi, a ra sa beitaki Paula ena ka ca sara e levu, ia era sa yali ni vadinadinatakia rawa.
+\p
+\v 8 Ia sa tukuni koya ko Paula, Au sa yali ni caka e dua na ka ca, ki na nodra i vunau na Jiu, se ki na vale ni soro se kivei Sisa.
+\p
+\v 9 Ia ni sa vinakatia ko Fesito me vayalovinakataki ira na Jiu, sa vosa vi Paula, ka tukunia, “O ni sa vinakatia mo qai cake ki Jeruisalemi, mo lewai kinia e mataqu ena veika koya se yali?”
+\p
+\v 10 Sa qai tukunia ko Paula, “Au sa tu ena mata ni tikotiko ni vilewai nei Sisa, a tikinia e dodonu me'u lewai kinia, au a yali ni caka e dua na ka ca vi ira na Jiu, koya ko sa kila vinaka sara.”
+\v 11 Kevaka ka'u sa tamata i valavala ca, se'u caka e dua na ka e dodonu me'u mate kinia, au sa yali ni bese ni mate: ia kevaka e yali na veika koya era sa beitaki au kinia, sa yali e dua e rawatia me soli au vi ira. Au sa cavuti Sisa me lewai au.
+\p
+\v 12 Ia ko fesito, ni sa vivosaki oti kei ira na matavilewai, sa tukunia, “O sa qai cavuti Sisa, ia ko na yadi vi Sisa.
+\p
+\v 13 Sa bogi vica, erau sa qai qai mai ko Akaripa na tui kei Perinaise ki Sisaria, me rau vikidavaki kei Fesito.
+\v 14 Ia ni rau sa bogi vica kinia, sa tukuni Paula ko Fesito vi koya na tui, ka tukunia, “Sa dua na tamata sa vesu tu, ko koya ka dainia voki tu ko Filikesa:
+\v 15 ia ni'u a tiko mai Jeruisalemi, era sa beitaki koya ko ira na bete levu kei ira na nodra matua na Jiu, a ra sa tukunia me'u lewai koya me cudruvi.
+\v 16 Au sa qai tukunia vi ira, e yali ni nodrai valavala na kai Roma me solia loa lia e dua na tamata me vamatei, ka malua me veirai mada kei ira sa beitakia, me sa rawa voki lia na nona tukuni koya ena vuku ni ka ca era sa beitakia vua.
+\v 17 Ia ni rau sa yaco mai ki na vanua koya, au sa yali ni vaberaberatakia, ia ena savulaci cake ka'u sa tiko enai tikotiko ni vilewai, ka tukunia me yadi mai na tamata koya.
+\v 18 Ia ni ra sa tucake ko ira era sa beitakia, era sa yali ni beitaki koya ena ka ca, me vaka na ka ka'u nanumia:
+\v 19 ia ka so lia na ka sa viletitaki kaya ena nodra lotu, kei na dua na tamata ko Jisu, ko koya sa mate, ia ka tukunia ko Paula sa bula tiko ko koya.
+\v 20 Ia ni ka'u sa yali ni kila vinaka me'u lewa na veika koya, au sa tarogia se via qai cake ki Jeruisalemi ko koya, me lewai kinia e na veika koya se yali?
+\v 21 Ia ni sa vaka ko Paula, me tiko mada me lewai koya ko Akusito, au sa qai tukunia me vatawai tiko ka malua me vatalai ko ya yani vei Sisa.”
+\v 22 Sa qai tukunia vi Fesito ko Akaripa, “Oi au voki lia ka'u sa via rogocia na tamata koya,” “E na savulaci ko na rogoci koya”
+\v 23 Ena savulaci ni rau sa qai mai ko Akaripa, kei Perinaise, erau ukucavu mai, a rau curu ki na vale ni vitarogi, kei ira vata na turaga levu ni valu, kei ira na turaga ni koro, ia ni sa varotia ko Fesito, sa yadi mai ko Paula.
+\v 24 A sa tukunia ko Fesito, “Ikonu Akaripa na tui, kei ikodou kece lia na tamata sa tiko kei kitou gona, dou sa raicia na tamata koya, ena vuku i koya era sa cikevi au ko ira na Jiu e lewe levu, mai Jeruisalemi gona voki lia, ka ra sa tukunia e yali ni dodonu me bula ko koya.
+\v 25 Ia ni ka'u sa raicia sa yali ni caka ko koya e dua na ka ca sa dodonu me mate kinia, a sa cavuti Akusito ko koya me lewai koya, au sa qai lewa me'u vatalai koya kinia.
+\v 26 Ia ka yali na ka e macala me'u volai koya kinia vua na noqu turaga. O koya lia koya ka'u sa yadra mai kinia ki na matamudou, ia ka vaidina vi ikonu, Akaripa na tui, me tarogi mada me macala kinia na ka me'u vola.
+\v 27 Ni sa rairai vi au me ka lialia me tala e dua sa vesu, ka yali vatakilatakia voki lia na ka ca era sa beitakia vua.
+\c 26
+\cl Wase 26
+\p
+\v 1 Sa qai tukunia vi Paula ko Akaripa, “sa qai tara mo vatusai iko mai.” Sa qai dodokia na ligana ko Paula ka tukuni koya:
+\v 2 “Au sa nanumia ka'u sa kalougata, ikonu Akaripa, na tui, ni'u na tukuni au ni kua e matamuni, ena vuku ni ka kece lia era sa beitaki au kinia na Jiu:
+\v 3 io, ni ikonu sa kila kece lia na nodrai valavala na Jiu kei na veika era sa dauviletitakia; o koya koya ka'u sa masuti ikonu kinia mo ni vosotia mada lia mo ni rogoci au.
+\p
+\v 4 A noqui valavala ni'u a gone ka yacovia na siga ko ya, ni'u a tiko kei ira na kai noqu mai Jeruisalemi, era sa kila kece lia na Jiu.
+\v 5 Ko ira era sa kilai au e liu, kevaka era sa via tukunia mai, ni'u sai valavala va-Farisi me vataki ira era sa daumuria vamatailalai sara na noda lotu.
+\p
+\v 6 Au sa qai tu voki lia me'u lewai ena vuku ni ka ka'u sa vanuinuitakia na vosa ni yalayala ka solia na Kalou kivei ira na nimamu matua:
+\v 7 ia sai koya na ka koya, era sa vakasama me na rawatia ko ira na nimamu yavusa e tinikarua, era dausoro vagumatua ena siga kei na bogi. Ia ena vuku ni nuinui koya i Akaripa na tui, era sa beitaki au kinia ko ira na Jiu.
+\v 8 E vaevei, dou sa nanumia beka ni sa ka e dau vivatitiqataki, me vaturi ira cake voki na mate ni Kalou?
+\p
+\v 9 Oi au vokil ia ka'u a nanumia e lomaqu ni sa dodonu me'u vimecaki ena ka e levu kei na yacai Jisu na kai Nasareci.
+\v 10 Ia na ka voki lia koya ka'u a caka mai Jeruisalemi: a ra sa lewe levu era sa lotu ka'u a sogolati ira ena vivale ni vivesu, ni ra sa lesi au kinia na bete levu, ia ni ra sa vamatei ka'u sa tukunia me vaka kinia.
+\v 11 Ia ka'u a cudruvi ira valevu ena vivale ni lotu kece lia, ka vasaurarataki ira me ra dainia na lotu, ia niu sa cudru valevu sara vi ira; au a vacacania voki lia ki na vi koro tani.
+\p
+\v 12 Ia, ka'u a qai tiko kinia ki Tamasiko ni ra lesi au ka talai au na bete levu,
+\v 13 ni sa siga levu toka lia, na tui, au a raicia ena sala e dua na rarama mai lomalagi, sa uasivia na kena remoremo na mata-ni-siga, a sa cila vavolivoliti au kei ira voki lia era qai vata kei au.
+\v 14 Ia ni kitou sa bale kece lia ki na qele, au sa rogocia e dua na domo sa vosa vi au ena vosa va Iperiu, ka tukunia, I Saula, I Saula, o sa vacacani au ena vuku ni cava? E ca vi iko mo caqetia na mata ni moto.
+\p
+\v 15 Au sa qai tukunia, O cei koi ikonu na Turaga? A sa tukunia na Turaga, Oi au ko Jisu o koya ko sa vacacania:
+\v 16 ia mo tu cake lia, ka tu e yavamu: ni'u sa rairai vi iko ena vuku ni ka koya me'u lesi iko mei talatala kei na dautukutuku voki lia ena veika ko sa raici au kinia vei iko:
+\v 17 ni'u na vabulai iko mai vi ira na tamata na Isireli, kei ira na veimatanitu tani, o ira ka'u sa qai talai iko kinia,
+\v 18 mo laki basukia na matadra, me ra saumaki mai na butobuto ki na rarama, mai na kaukauwa voki lia nei Setani ki vua na Kalou me ra kakua ni cudruvi enai valavala ca, me rai taukei vata voki lia e muri kei ira era yalosavasava, ni ra sa vabauti au.
+\p
+\v 19 Ia ni sa oti koya, i Akaripa na tui au sa yali ni talaidredre ki na rai votu valomalagi;
+\v 20 ia ka'u sa tukunia mada e liu vi ira mai Tamasiko kei Jeruisalemi kei na yasayasa kece vaka Jutia vi ira voki lia na vimatanitu tani, me ra vivutuni ka saumaki mai k ivua na Kalou, ka caka nai valavala e kilikili sara lia kei na vivutuni.
+\p
+\v 21 O koya koya era sa tauri au kinia na Jiu, ena valenisoro ka saga me ra vamatei au.
+\v 22 Ia ni sa vukei au na Kalou, au sa bula kinia ka yacovia na siga koya, ia kau sa tukunia tiko vi ira era lalai kei ira voki lia era lelevu ka sa yali na ka tani ka'u sa tukunia, koya lia e a tukunia na parofita kei Mosese ena yaco mai:
+\v 23 ni na mate na Karisito, ni na kedrai matai era na tucake voki mai na mate ka na vatakila na rarama vi ira na tamata na Isireli, vi ira voki lia na vimatanitu tani.”
+\p
+\v 24 Ia ni sa tukuni koya tiko vakoya ko koya, sa vosa ena domolevu ko Fesito, “I Paula, o sa lialia sa valialiai iko na vuku levu”
+\v 25 A sa tukunia ko koya, “Fesito vaturaga sara, au sa yali ni lialia: au sa cavutia lia na vosa sa dina ka vuku;
+\v 26 ni sa kila na veika koya na tui, ia ka'u sa vosa doudou kinia ni'u sa kila e yali ni vuni vi koya e dua na ka koya, ni sa yali ni caka na ka ena dua na yasana vuni.
+\v 27 I Akaripa na tui, ko ni sa vadinati ira na parofita, se yali? Au sa kila ikonu sa vakadinata lia.”
+\v 28 Sa qai tukunia vei Paula ko Akaripa, “sa vo e lailai mo rawai au me'u lotu va-Karisito”
+\v 29 Sa qai tukunia ko Paula, au sa masu vua na Kalou, e yali ena vukumuni dua loa lia, ena vukudra kece voki lia era sa rogoci au ni kua, se me vo e lailai, se me kakua lia ni vo, mo dou vataki au; ia me kakua lia ena sinucodo koya.
+\v 30 Sa qai tucake na tui, kei na kovana, kei Penaise, kei ira era sa tiko vata kei iratou:
+\v 31 ia ni ra sa vatikitiki tani, era sa vivosaki vakai ira, ka tukunia, A tamata koya sa yali ni caka e dua na ka sa dodonu me mate kinia se me vesu.
+\p
+\v 32 Sa qai tukunia vi Fesito ko Akaripa, “Na tamata koya kevaka sa yali ni cavuti Sisa me lewai koya, e dodonu lia me sereki.”
+\c 27
+\cl Wase 27
+\p
+\v 1 Ia ni sa lewai oti me kitou soko ki Itali, era sa soli Paula, ka so voki na tamata sa vesu, vua e dua na turaga ni mata sotia nei Akusito, na yacana ko Juliase.
+\v 2 Ia ni kimamu sa vodokia edua na waqa ni Atiramitio, kimamu sa varewatakia, ka nakitia me kimamu sokoravitia na baravi kei Esia; a sa dua na kai Masitonia mai Cesalonaika, o Arisitako, sa qai vata kei kimamu.
+\v 3 Ia ena savulaci kimamu sauru ki Saitoni, A sa lomavinaka vi Paula ko Juliase, a sa sereki koya me qai vi ira na wekana me vacegui kinia.
+\v 4 Kimamu sa qai soko tani yani gona, ka sokoraviti Kipiro, ni sa ca na cagi.
+\v 5 Ia kimamu sa sokotia na wasawasa kei Sisilia kei Pamifilia, ka yaco sara ki Maira mai Lisia.
+\v 6 A sa raicia kinia na turaga ni valu e dua na waqa ni Alekisadria, sa soko ki Itali; a sa vavodoki kimamu kinia.
+\v 7 Ia ni kimamu sa soko malua lia ka bogi vica, ka yaco vamama me donui Nito, ni sa tarovi kimamu na cagi, kimamu sa sokoraviti Kiriti, ka donui Salimoni:
+\v 8 a sa vo e lailai me dredre ni sivia, kimamu sa yacovia e dua na yasana na yacana na Toba Vinaka; a sa voleka kinia e dua na koro ko Lasea.
+\p
+\v 9 Ia ni sa qai bogi vuqa, a sa mani mama na soko, ka ni sa qai oti na gauna ni lolo, sa qai vasalataki ira ko Paula,
+\v 10 ka tukunia vi ira, “O ikonu na turaga, au sa kila ena levu na ka e ca kei na ka eda na dainia ena soko koya, ena yali ni ca loa lia nai usana kei na waqa, oi ita voki lia.”
+\v 11 Ia na turaga ni valu sa vabauti rau na turaga ni waqa kei na kenai taukei, ka yali na veika sa tukunia ko Paula.
+\v 12 Ia ni sa yali ni vinaka na toba koya me kele kinia ena vula i liliwa, era sa lewe levu vi ira sa lewa me ra soko tani yani, ni ra nanumia de sa rawa ki Finiasi me ra kele kinia ena vula i liliwa; ko ya na toba ki Kiriti, a sa donua na ceva era kei na tokalau vualiku.
+\v 13 Ni sa qai liwa vamalua na ceva, era sa vakasama ni ra sa rawatia na ka era a nakitia, era sa cavui kelekele, ka sokoraviti Kiriti.
+\v 14 A sa yali mada ni dede, sa qai laba na cava levu, a yacana ko Urokilitoni.
+\v 15 Ia ni sa lebuka na laca ni waqa, ka yali kinia ni tau rawa ki na mata ni cagi, kimamu sa dainia lia me savu yani.
+\v 16 A sa savu kinia ka volekatia e dua na yanuyanu na yacana ko Kilota, a sa vo e lailai sara me kimamu yali ni rawatia na velovelo:
+\v 17 Ia ni sa varewatakia cake mai koya, era sa caka nai vatukawalu, a ra sa vatukawalutakia kinia na waqa, sa serekia na gacagaca, ka savu yani.
+\v 18 Ia ni kimamu sa suaigelegele valevu sara ena cava, ena savulaci era sa dainia nai usana:
+\v 19 ia ena bogi tolu kimamu sa dainia ena ligaimamu na gacagaca ni waqa.
+\v 20 Ni sa qai bogi vica, ka yali ni rairai na matanisiga se na vikalokalo, a sa laba na cava levu, sa qai takali sara vi kimamu na nuitakia na bula.
+\p
+\v 21 Ia ni sa dede na nodra yali ni kana, sa tucake ko Paula ena kedra maliwa ka tukunia, “Oi ikonu na turaga sa dodonu mo ni varogoci au e liu, ka kakua ni cavui kelekele mai Kiriti, sa yaco kinia na ca koya kei na biu.
+\v 22 Ia koya, au sa masuti ikonu mo ni kua ni yalo lailai: ni na yali e dua vi ikonu ena yali na nona bula ena ca lia na waqa:
+\v 23 ni sa tu voleka vi au ena bogi koya e dua na agilose ni Kalou, o koya ka'u sa nona, o koya voki lia ka'u sa qaravia,
+\v 24 a sa tukunia 'Kakua ni rere, Paula; o na yadi lia kivei Sisa: ka raicia, sa soli ira kece lia vi iko na Kalou o iratou dou sa soko vata.”
+\v 25 O koya koya, koi ikonu na turaga, mo ni vacegu ni'u sa vadinatia na Kalou, ni na yaco lia me vaka sa tukunia mai vei au.
+\v 26 Ia, sa da na dai lia ki na dua na yanuyanu.
+\p
+\v 27 Ia ni sa yaco mai nai ka tinikava ni bogi, ni kitou sa visavuyakia tiko ena wasawasa ko Atiria, ni sa lomaloma ni bogi, era sa nanumia na lewe ni waqa era sa volekatia e dua na vanua:
+\v 28 a ra sa varautakia na wai, a ra sa kila sa katu ruasagavulu: ia ni ra sa savu yani valailai, ka varautakia voki na wai, era sa kila sa katu tinikalima.
+\v 29 Ia ni ra sa rere de kimamu kasa kina vivatu, era sa dainia nai kelekele e va mai na mua ni turaga, a ra sa gadrevia tu me siga na vanua.
+\v 30 Ia ni ra sa varau me dro tani ena waqa ko ira na kai mua, ni ra sa tukucia na velovelo ki wai, me vaka era sa ia me dainia nai kelekele mai na mua ki liu
+\v 31 a sa tukunia ko Paula vua na turaga ni valu, vi ira voki lia na sotia, “kevaka era sa yali ni tiko lia ena waqa ko ira koya, ikonu na yali ni bula rawa.”
+\v 32 Era sa qai seledrutia nai noka ni velovelo o ira na sotia, a ra sa dainia me ciri yani.
+\p
+\v 33 Ia ni sa voleka mai na siga, sa cikevi ira kece lia ko Paula me ra kana, ka tukunia, “Koya na kenai katinikava ni bogi ikonu sa wawa lia ka lolo, ka yali ni kania e dua na ka:
+\v 34 o koya koya ka'u sa masuti ikonu kinia mo ni kana mada: ena yaga mo ni bula kinia: ni sa yali e dua vi ikonu ena lutu mai e dua na drau na uluna.”
+\v 35 Ia ni sa vosa oti vakoya, sa tauria na madrai, a sa vavinavinakatakia vua na Kalou ena matadra kece lia; ia ni sa dovia, sa vatekivu me kania.
+\v 36 A ra sa vacegui kece lia ka ra kana voki lia ko ira.
+\v 37 Ia koi kimamu kece lia sa tiko e waqa, kimamu sa lewe rua na drau ka vitusagavulu ka ono.
+\v 38 Ia ni ra sa kana oti ka mamau, era sa vamamadatakia na waqa, ka dainia na sila ki wai.
+\p
+\v 39 Ni sa qai siga mai, era sa yali ni kila na vanua: a ra sa raicia e dua na toba sa vamatasawa, a ra sa bosea me ra vakasa kinia na waqa, kevaka e rawa.
+\v 40 Ia ni ra sa drutia laivi nai kelekele ni waqa, era sa dainia tu mai wai, ka serekia nai noka ni uli, ka varewatakia na laca levu ki na cagi, ka soko vaka ki vanua.
+\v 41 A ra sa ciri kina yasana e sota vata kinia e rua na drodro, a ra sa vakasatakia na waqa, a sa coba sara na mua ki liu, ka yali ni yavala rawa, a sa kasere na mua turaga ena kaukau ni biau.
+\p
+\v 42 A ra sa bose ko ira na sotia me ra vamatei ira na tamata era sa vesu tu, de ra qalo dro eso, ka bula.
+\v 43 Ia sa vinakatia na turaga ni valu me vabulai Paula, a sa taro ira kinia mai na ka era sa nanumia, a sa tukunia me rika e liu ko ira sa qalo rawa; me ra liu ki vanua;
+\v 44 ia ko ira na kena vo, eso ena rara eso, ka so ena ka tani ni waqa. A sa va koya, era sa cabe bula kece lia ki vanua.
+\c 28
+\cl Wase 28
+\p
+\v 1 Ia ni kimamu sa cabe bula, kimamu sa qai kila sa yaca ni yanuyanu gona ko Melita.
+\v 2 A ra sa lomani kimamu valevu ko ira nai taukei; ni ra sa vawaqa nai binibini buka, a ra sa yadi kimamu yadua ki vale, ena vuku ni uca sa qai tau kei na liliwa.
+\v 3 Ia ni sa kumunia mai e dua nai vesu buka ko Paula, a sa laki tuva ki na buka sa waqa tu, sa dolo mai na katakata e dua na gata, ka vivigia na ligana.
+\v 4 Ia ni ra sa raicia ko ira nai taukei, ni sa lili tiko lia e ligana na gata, era sa tukunia vakai ira, “E dina sa tamata daulaba o koya koya, ka sa cabe bula mai na waitui, ia na Lewa Dodonu e yali lia ni vatara me bula.”
+\v 5 A sa qai kuretakia na gata ki na buka waqa ko koya, ka yali ni dua na leqa e yacovia nona bula.
+\v 6 Ia era sa nanumia ena vuce mai na yagona, se bale sobu vasauri ka ciba: ia ni ra sa warakia vadede, ka yali ni raicia e dua na ka ca sa yacovia vua, sa qai visautakia na lomadra ka ra tukunia sa dua na kalou ko koya.
+\p
+\v 7 Ia sa tiko ena yasana gona eso na tiki ni vanua lia sa nona na turaga ni yanuyanu, o Pupiliu na yacana; a sa vacegui kitou ko koya, ka vakani kitou vinaka ka siga tolu.
+\v 8 Ia sa tauvi-mate na tamai Pupiliu, a sa katakata ka cokadra; a sa curu ki na vanua e davo koto kinia ko Paula, ka masu ka sa tabakia e na ligana, ka vabula.
+\v 9 Ia ni sa yaco na ka koya, sa qai voki lia mai ko ira era sa tauvi-mate ena yanuyanu, a ra sa vabulai:
+\v 10 a sa levu na ka era varokorokotaki kitou kinia: ia ni kitou sa soko tani, era sa yadia mai ki waqa na veika e yaga vi kitou.
+\p
+\v 11 Sa oti e tolu na vula, kimamu sa soko ena dua na waqa ni Alekisadria, ka kele ena yanuyanu gona ena vula i liliwa, a kena matakau na drua tagane.
+\v 12 A kimamu sa sobu ki Sarakuse, ka tiko kinia ka siga tolu.
+\v 13 Mai na vanua gona kimamu sa soko, ka yacovia na vanua ko Rijio; ia sa bogi dua, sa qai liwa na ceva, ka oti e siga rua, kimamu sa yacovia na vanua ko Putioli:
+\v 14 ia kitou sa raicia na viwekani eso, a ra sa masuti ikeitou me kitou tiko lia ka bogi vitu: kitou sa qai qai ki Roma.
+\p
+\v 15 A ra sa rogocia mai kinia na kitoui tukutuku ko ira na viwekani, ka ra sa qai mai ki na Makete i Apio kei na Bure e Tolu, me ra mai tavaki kitou kinia: ia ni sa raici ira ko Paula, sa vavinavinakatakia vua na Kalou, a sa vayaloqaqataki o koya.
+\v 16 Ia ni kimamu sa yaco yani ki Roma, a sa vadonui ko Paula me tiko dua loa lia kei na dua na sotia sa vatawai koya.
+\p
+\v 17 Ia ni sa oti e tolu na siga, sa qai vasoqoni ira vata na nodra turaga na Jiu ko koya: ia ni ra sa soqoni vata mai, sa tukunia ko koya vi ira, Oi ikodou na viwekani, au sa yali ni caka e dua na ka ca vi ira na kai noda, se ki na nodrai valavala na noda matua, ia ka'u a vesuki lia ka soli yani ki na ligadra na kai Roma mai Jerusalemi.
+\v 18 Ia ko ira, ni ra sa lewai au, era sa vinakata me ra sereki au, ni sa yali na ka vi au me'u mate kinia.
+\v 19 Ia ni ra sa tukunia ko ira na Jiu me kakua, sa uqeti au na lomaqu me'u cavuti Sisa me lewai au; yali ni dua na ka me'u beitaki ira kinia na kai noqu.
+\v 20 O koya koya kau sa vasoqoni ira vata kinia vi au ni'u sa vesu ena sinucodo koya ena vuku ni nodrai nuinui na Isireli.”
+\p
+\v 21 A ra sa tukunia vua, “sa yali e dua mai Jutia sa volai iko vi kitou, e yali voki lia e dua vi ira na viwekani sa qai mai sa vatakila se tukunia e dua na ka ca ena vukumu;
+\v 22 ia kitou sa via rogoci iko se cava ko sa nanumia: ni kitou sa kila sa vosavacacatakia na lotu tani koya ena vivanua kece lia.
+\p
+\v 23 A ra sa lokucia vua e dua na siga, a ra lewe levu sa qai mai ki na nona vale, a sa serekia vi ira ko koya ka tukunia na matanitu ni Kalou, ka vadinadinataki Jisu vi ira mai na vunau i Mosese, kei ira na parofita, sa vatekivu ena savulaci, ka yacovia na raiyavi.
+\v 24 Ia sa vadinatia ko ira eso na veika sa vosatakia, ka so sa yali ni vadinatia.
+\v 25 Ia ni ra sa yali ni lomavata vaka i ira, era sa qai tani, ni sa vosatakia oti ko Paula e dua na vosa. Sa vosa dina na Yalo Tabu ni sa tukunia ko Aisea na Parofita vi ira na nomudou matua,
+\v 26 ka tukunia, Dou na dau rogocia tiko lia, ka lecavia tu. Ia dou na dau raicia tiko lia ka yali ni raicia:
+\v 27 Ni sa uro mai na lomadra na tamata koya, A sa didivara na daligadra, A sa bobo na matadra, De dua na siga ena rai na matadra, ka rogo na daligadra, ka kila na lomadra, A ra saumaki mai, Ia kau na vabulai ira.
+\p
+\v 28 O koya koya mo dou qai kila, ni sa yadi mai na bula mai vua na Kalou vi ira na vimatanitu tani; ia era na varogocia.
+\v 29 Ia ni sa vosatakia oti ko koya na veika koya, era sa qai tani ko ira na Jiu, a ra sa vileti valevu vakai ira.
+\p
+\v 30 A sa tiko ko Paula ka yabaki rua taucoko ena vale sa volia tiko ko koya, ka sa vacegui ira kece lia era sa qai vua:
+\v 31 ka sa vunautakia na matanitu ni Kalou, ka sa vatavuvulitakia vadoudou sara na ka kei Jisu Karisito na Turaga, ka sa yali na tamata sa tarovia.

46-ROM.usfm

@@ -0,0 +1,559 @@
+\id ROM
+\ide UTF-8
+\h Roma
+\toc1 Roma
+\toc2 Roma
+\toc3 rom
+\mt Roma
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, na talatala i Jisu Karisito, sa kacivi mei apositolo, ka lesi meu tukunia nai tukutuku vinaka ni Kalou
+\v 2 ko koya sa yalatakia i liu ko koya ka ra vosatakia na nona parofita ena Vola Tabu
+\v 3 ena vuku ni luvena o Jisu Karisito na noda Turaga, o koya sa sucu mai na kawa i Tevita me vaka na yagona
+\v 4 ko koya sa vatakilai vakaukauwa ena tu cake voki mai na mate, ni sa Luve ni Kalou, me vaka na yagona savasava
+\v 5 ko koya kitou sa rawa voki lia kinia na loloma vata na cakacaka vaka i apositolo me ra vabautia ka talairawarawa kinia ko ira na lewe ni vi vanua kece lia, ena vuku ni yacana
+\v 6 dou sa kacivi oti va voki lia kinia ko ikodou mo dou nei Karisito.
+\v 7 Vi ikodou kece lia sa tiko mai Roma, o ikodou sa dau lomania na Kalou, ko ikodou sa kacivi me yalosavasava: me nomudou na loloma vata na vacegu mai vua na Kalou ko Tamada, vata kei Jisu Karisito na Turaga.
+\p
+\v 8 Me vatekivu, ko Jisu Karisoto au sa vavinavinaka kinia vua na noqu Kalou, ena vukumudou kece lia ni sa tukunia i vuravura taucoko na nomudou vabautia.
+\v 9 NI sa noqu i vadinadina na Kalou, ko koya au sa qaravia ena vu ni yaloqu enai tukutuku vinaka ni Luvena, ni sa yali ni mudu ni cavuti ikodou ena visiga ena noqu masu
+\v 10 niu sa dau masu, me dua na gauna meu kalougata kinia ena lewa ni Kalou meu yaco yani vi ikodou.
+\v 11 Niu sa gadrevia valevu mei raici ikodou meu solia vi ikodou nai solisoli vayalo eso mo dou vataudeitakia kinia
+\v 12 me da dui vacegui ena vuku ni nomudou vabautia ki na noqu voki lia.
+\v 13 Ia, ko iko dou na viwekani, au sa yali ni vinakatia mo dou guilecavia, niu sa nakitia valevu mei qai yani vi ikodou (ia au sa tarovia lia me yacovia na siga koya), me dua na noqu yaga ena ikodou maliwa, me va voki lia kinia ena kedra maliwa na matanitu tani.
+\v 14 Sa dodonu vi au me'u sa talatala vi ira na kai Kirisi, vi ira voki lia na lewe ni vivanua loa, vi ira na vuku, vi ira voki lia era sa yali vuku
+\v 15 sa vavoki lia kinia, me vaka au sa rawa sa yaloqu sara me'u vunautakia nai tukutuku vinaka vi ikodou voki lia mai Roma.
+\p
+\v 16 Niu sa yali maduatakia nai tukutuku vinaka kei Karisito ni sai koya koya kaukauwa ni Kalou me vabulai kinia o ira yadua era sa vabautia, sa liu vi ira na Jiu, vi ira voki lia sa matanitu tani.
+\v 17 Ni sa vatakila kinia, ni sa vadonui ira na Kalou me ra vabautia me vaka na ka sa volai. Ena bula ena vabautia ko koya sa yalododonu.
+\p
+\v 18 Ni sa vatakilai mai Lomalagi na cudru ni Kalou kei na nodra i valavala ca kece lia, vata na nodra yali ni dodonu na tamata, era sa tarovia nai vavuvuli dina enai valavala yali ni dodonu.
+\p
+\v 19 Ni sa rairai ena kedra maliwa, na ka ni Kalou sa kilai rawa, ni varaitakia vi ira na Kalou
+\v 20 ni sa laurai na ka ni Kalou e vuni tu, io, na nona kaukauwa e yali ni mudu, vata na nona tu va- Kalou, ni sa kilai oti na veika sa buli, mai na gauna sa buli kinia na vuravura, ko koya gona sa yali dua kinia na nodra ulubale.
+\v 21 Io ni ra sa kila tiko na Kalou, era sa yali ni varokorokotakia me vaka ni Kalou, se vavinavinakatakia, ia sa lialia mai na nodra nanumia, a sa butobuto mai na yalodra sa lialia.
+\v 22 NI ra sa tukunia tiko ni ra sa vuku, era sa lialia mai
+\v 23 a ra sa vaisosomitakia na serau ni Kalou sa yali ni mate rawa, ena matakau me vaka na tamata sa ra mate loa, vata na manumanu, vata na manumanu yavai va, vata na veika qasi voli.
+\p
+\v 24 Ko koya sa daini ira kinia na Kalou me ra vavitaliatakia ena dodomo ni yalodra, me ra vavelavelatakia kinia na yagodra vakai ira
+\v 25 era sa vaisosomitakia nai vavuvuli dina ni Kalou, ena ka lasu loa lia, a ra sa soro kinia ka qaravia na ka sa buli, ka yali ko koya sa bulia, ko koya sa nona varokoroko sa yali ni mudu. Emeni
+\v 26 Ko koya sa daini ira kinia na Kalou me ra muria na dodomo vasisila, ni ra sa vaisosomitakia ko ira na nodra yalewa nai valavala ca sa lesi e duatani a yali lesi
+\v 27 sa va voki lia kinia ko ira na tagane, ni ra sa dainia nai valavala. Sa lesi vata na yalewa, sa waqa na nodra vidomoni vakai ira, a ra sa caka ko ira na tagane ka velavela sara vata kei ira na tagane, sa yaco kinia vi ira nai sau dodonu ni nodra caka cala
+\v 28 ra sa yali ni vinakatia mera kila tiko na Kalou, sa daini ira na Kalou me ra lomavata, me ra caka na veika e yali dodonu vi ira
+\v 29 me ra sinai ena ka kece lia e ca, na yalo ca, na daukocokoco, na dauvivacacani, me ra sinai ena vuvu, na laba, na vivala, na daivivakaisini, na yalo cudrucudru, me ra dau vosa vakai lo,
+\v 30 me ra daukakase, me ra catia na Kalou, me ra vosa levu, me ra viavialevu, me ra dau dokai ira, me ra dauvavunia na ca, me ra dau talaidredre vi ira na nodra matua
+\v 31 me ra yali ni yalomatua, me ra yalayala ka lasu voki, ka ra sa caca viwekani, era sa yali ni yalololoma
+\v 32 ia ni ra sa kila tiko na lewa ni Kalou ni sa dodonu me ra mate o ira era caka na koya, era sa yali ni caka loa lia ko ira, era sa dau vinakati ira voki lia era dau caka.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ko koya gona sa yali kinia na nomu ulubale, ko iko na tamata yadua sa daulewa, ni ko sa beitaki iko ena nona lewa ni tani, ni ko sai valavala tiko vakinia ko iko sa daulewa.
+\v 2 Ia eda sa kila sa dina na lewa ni Kalou vi ira sa caka na ka koya.
+\v 3 Ia ko iko na tamata, sa lewai ira era sa caka na veika vakakoya ka sai valavala vakinia, ko sa nanumia beka ko na tuba rawa mai na lewa ni Kalou?
+\v 4 Se ko sa becia beka na nona loloma levu, vata na nona vosotia vadede, vata na nona cudru vamalua, ko sa yali ni vakasama ni sa tuberi iko ki na veivutuni na loloma ni Kalou?
+\v 5 Ia ko iko, me vaka na nomu yalo kaukauwa vata na lomamu sa yali ni vivutuni, ko sa binia tiko lia vi iko na cudru i na siga ni cudruvi, ena varaitakia kinia na lewa dodonu ni Kalou,
+\v 6 ko koya na saumia na tamata yadua me vaka na nona i valavala:
+\v 7 na bula yali ni mudu, vi ira era sa gumatua tiko i nai valavala vinaka ka vaqara nai ukuuku vata na varokoroko vata na yali mate rawa.
+\v 8 Ia na cudru vata na lesavi vi ira era sa dauveileti, ka talaidredre ki nai vavuvuli dina, ia ka talaiwarawara ki nai vavuvuli yali dodonu.
+\v 9 Na rarawa vata na yaluma, vi ira na tamata kece lia sai valavala ca tiko, sa liu vua na Jiu, vi koya voki lia sa matanitu tani.
+\v 10 Ia nai ukuuku, kei na vakarokoroko, kei na vacegu, vi ira na tamata kece lia sai valavala vinaka, sa liu vua na Jiu, vi koya voki lia sa matanitu tani.
+\v 11 Ni sa yali ni vinakati ira vailoa na tamata na Kalou:
+\v 12 ni na rusa me vaka sa yali na vunau ko ira kece lia sai valavala ca ka yali vi ira nai vunau: ia ena lewai enai vunau ko ira kece lia sai valavala ca ka sa tu vi ira na vunau,
+\v 13 ni ra sa yali ni dodonu ena mata ni Kalou ko ira era sa rogocia loa lia na vunau, ko ira lia era sa muria na vunau era na vadonui:
+\v 14 ni ra sa caka vataki ira lia na ka ni vunau ko ira na vimatanitu tani, sa yali vi ira nai vunau, era sa qai nodra vunau vakai ira lia, ia sa dina sa yali vi ira nai vunau.
+\v 15 Ko ira era sa vatakila sara ni sa volai ena yalodra nai valavala ni vunau, ka ni sa vadinadina tiko na nodra lewa e loma voki lia, ka ra sa dui lewa ni sa cala, se sa dodonu na nodrai valavala
+\v 16 ena siga ena lesi Jisu Karisito kinia na Kalou me lewa na nodra vi ka vuni tu na tamata, me vaka na noqui tukutuku vinaka
+\v 17 Ia kevaka ko sa vakatokai mo Jiu, ka ko sa vararavi ena vunau, ka sa dokadokai iko ena vuku ni Kalou,
+\v 18 ia ko sa kila na lomana, ka vinakatia na veika sa vinaka sara, ni ko sa vavulici mai na vunau,
+\v 19 ko sa vararavi voki lia vi iko mo yadi ira na mataboko, mo nodra rarama era sa tiko ena butobuto, mo nodra i vavuvuli era sa lialia,
+\v 20 mo nodrai vavuvuli na gone lalai, ni sa nomu ena vunau nai vatakarakara ni vuku dina;
+\v 21 ia ko iko, ko sa dauvatavulicia na tani, ko sa yali ni vatavulici iko? Ko iko, ko sa dauvunau me kua na butako, ko sa bau butako ko iko?
+\v 22 Ko iko, ko sa dau kaya me kakua na dauyalewa, ko sa bau dauyalewa ko iko? Ko iko, ko sa daucatia na vimatakau, ko sa bau butako mai na valenisoro?
+\v 23 Ko iko, ko sa dokadokai iko ena vuku ni vunau, ko sa bau valialiai koya na Kalou ni sa talaidredre ki nai vunau gona?
+\v 24 Ni sa dau vosavacacataki na yaca ni Kalou vi ira na vimatanitu ena vukumudou, me vaka sa volai.
+\p
+\v 25 Ni sa dina sa yaga na vicili, kevaka ko sa talairawarawa ki nai vunau, ia kevaka ko sa talaidredre ki nai vunau, sa yaco kinia na nomu cili me yali cili.
+\v 26 Ia kevaka e dua sa yali ni cili, ka sa muria nai valavala dodonu ni vunau, ena yali li ni wili na nona yali cili me cili?
+\v 27 Ia ko koya sa yali cili vayago, kevaka sa muria nai vunau, ena yali lewai iko, ko iko sa talaidredre ki nai vunau, ka sa tu vi iko nai vola ni vicili?
+\v 28 Ni sa yali ni Jiu koya sa vakinia varairai loa lia, ia sa yali ni veicili na ka sa rairai loa lia ena yago:
+\v 29 ia sa Jiu o koya sa vakinia i loma, a sa vayalo na veicili, sa ka ni yalo, ka sa yali ni ka ni vosa loa lia, o koya sa yali ni doka o ira na tamata, sa doka lia o koya na Kalou.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 A cava na ka sa vinaka cake kinia, na Jiu? Se cava na betena na vicili?
+\v 2 E levu e na ka kece; e levu sara, ni sa lesi vi ira mera maroroya na Vosa ni Kalou.
+\v 3 Ia ka vaevei, kevaka sa yali ni vabautia o ira eso? Me vatawayagatakia li na nona dina na Kalou na nodra yali ni vabautia?
+\v 4 E yali sara, me dina lia na Kalou, ka me lasu na tamata kece lia; me vaka na ka sa volai, Mo vadonui ni ko sa vosa, Ka gumatua ni o sa veileti.
+\p
+\v 5 Ia kevaka sa vadinadinataki nai valavala dodonu ni Kalou ena noda i valavala tawa- dodonu, a cava me da tukunia? Sa yali beka ni dodonu na Kalou, ni sa saumia? (Au sa vosa me vaka lia na tamata.)
+\v 6 E yali sara, kevaka sa vakakoya, e na qai lewai vuravura vaevei na Kalou?
+\v 7 Io, kevaka sai koya na noqu lasu sa uasivi cake kinia na nona dina na Kalou, me varokorokotakia ko koya, e na cava au sa cudruvi tiko kinia me vaka na tamata ca?
+\v 8 Ia ena yali beka li ni vaka (ni kitou sa lasutaki, ka sa tukuni ni kitou sa vosa vakane,) Me da caka nai valavala ca, me yaco kinia na ka vinaka? Ia ko ira koya, era na cudruvi vadodonu.
+\p
+\v 9 Ia ka vaevei? Eda sa uasivi cake beka? E yali sara e na dua na ka: ni kitou sa vadinadinatakia e liu ni ra sa cala kece lia, ko ira na Jiu, kei ira sa matanitu tani;
+\v 10 me vaka sa volai, Sa yali ni dua sai valavala dodonu, sa yali sara ni dua:
+\v 11 Sa yali e dua sa kila, Sa yali e dua sa vaqara na Kalou.
+\p
+\v 12 Era sa lesu tani kece lia, era sa yaco vata me yali ni yaga; Sa yali ni dua sai valavala vinaka, sa yali sara ni dua.
+\q
+\v 13 Ai bulubulu sa dola tu na nodrai tilotilo; Era sa dauvivakaisini ena gusudra; Sa tu e ruku ni tebe ni gusudra na weli gaga ni gata:
+\v 14 Sa sinai na gusudra ena ruru kei na vosa daugaga:
+\v 15 Sa kusarawa yavadra me vadavea na dra:
+\v 16 Sa tu ena nodra sala na rusa kei na rarawa:
+\v 17 Ia era sa yali ni kila na sala ni vivacegui;
+\v 18 Sa yali vi ira na rerevakia na Kalou.
+\p
+\v 19 E da sa kila na ka kece lia sa tukunia na vunau, sa tukunia vi ira sa tu vi ira nai vunau, me vagalui kinia na gusudra kece lia, ka me beitakia ena mata ni Kalou na kai vuravura kece lia.
+\v 20 Ena yali ni vadonui vua e dua na tamata enai valavala ni vunau: ni sai koya na vunau sa kilai kinia nai valavala ca.
+\p
+\v 21 Ia ka sa qai vatakilai mai ena gauna koya na ka veivadonui kinia na Kalou, ka ni sa yali ni yaco ena vuku ni vunau, ia sa vadinadina kinia na vunau kei ira na parofita;
+\v 22 io, sa caka na vivadonui na Kalou ena vuku ni vabauti Jisu Karisito, vi ira kece lia era sa vabautia; ni da sa tautauvata kece lia:
+\v 23 ni sai valavala ca ko ira kece lia na tamata, ka ra sa yali ni yacovia na ka e varokorokotaki kinia na Kalou:
+\v 24 a ra sa vadonui loa lia ena nona loloma ni sa volia na bula ko Jisu Karisito:
+\v 25 o koya sa lesi na Kalou mei bulubulu vei ira sa vabautia, e na nona dra, me vatakila na nonai valavala dodonu ni sa yali saumia nai valavala ca sa caka oti, ka ni sa vosotia na Kalou;
+\v 26 io, me vatakila e na gauna koya na nona yalododonu: me sa dodonu ko koya, ka vadonui koya sa vabauti Jisu.
+\p
+\v 27 Sa qai ivei beka na ka ni vidokadokai? Sa takali sara. Ena vuku ni vunau cava? Na vunau ni cakacaka beka? E yali; ena vuku lia ni vunau ni vabautia.
+\v 28 Ko koya kitou sa vaka sa vadonui na tamata ena vabautia, ia ka yali lia ena vuku ni cakacaka ni vunau.
+\v 29 Sa nodra dua loa lia na Jiu ko koya na Kalou? Sa yali beka ni nodra voki lia na vimatanitu tani? Io, sa nodra voki lia na vimatanitu tani:
+\v 30 kevaka sa dua bau lia na Kalou, ka na vadonui ira sa cili, ena vuku ni vabautia, kei ira voki lia sa yali ni cili, ena nodra vabauta.
+\v 31 Kitou sa qai vatawayagatakia na vunau ena vabautia, se yali? E yali sara: kitou sa vataudeitakia lia nai vunau.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 A cava me da qai tukunia sa rawatia ko Eparaama na tamada, enai valavala vayago?
+\v 2 Kevaka sa vadonui ko Eparaama ena vuku ni cakacaka, sa qai dua na ka vua me dokai koya kinia, ia ka yali lia ena mata ni Kalou.
+\v 3 A cava e tukunia na Vola Tabu? Sa vabautia na Kalou ko Eparaama, a sa okati vua mei valavala dodonu
+\v 4 Ia na kenai sau vua na tamata dau cakacaka, sa yali okatia me loloma, sa kenai voli lia.
+\v 5 Ia ko koya sa yali ni cakacaka, a sa vabauti koya sa vadonuya na tamata i valavala ca, sa okati vua na nona vabautia mei valavala dodonu.
+\v 6 Sa vaka voki lia kinia ko Tevita ni sa tukunia na kena kalougata na tamata, sa okatia vua na Kalou nai valavala dodonu, ia ka yali ena vuku ni cakacaka:
+\v 7 Sa kalougata ko ira sa bokoci na nodrai valacala ca, A sa buluti na nodra caka cala;
+\v 8 Sa kalougata na tamata sa yali beitakia vua nai valavala ca ko Jiova.
+\p
+\v 9 Era sa kalougata beka vakakoya ko ira lia era sa cili, se ra vaka voki lia kinia ko ira sa yali cili? Ni sa da tukunia ni sa wili vi Eparaama na nona vabauta me valavala dodonu.
+\v 10 Sa qai okati beka ni sa vaevei? Ni sa cili oti ko koya, se ni sa yali cili? Sa yali lia ni sa cili oti, ni sa yali lia ni cili.
+\v 11 A sa soli vua na vicili mei vatakilakila, me vadinadinatakia ni sa vadonui ko koya ena vuku ni nona vabautia, ni sa yali ni cili tu, me yaco kinia ko koya me tamadra kece lia era sa vabautia, ia ka ra yali tu ni cili; me okati vi ira voki lia nai valavala dodonu:
+\v 12 me tamadra voki lia ira sa cili, vi ira era sa yali ni cili loa lia, era sa muria voki lia nai varau ni vabautia koya sa nei Eparaama, na tamada ni se bera ni cili.
+\p
+\v 13 Ni sa yali ni yalatakia vi Eparaama, se vi ira na nona kawa, mei taukei ni vuravura, ena vuku ni vunau, ena vuku lia ni vivadonui sa yaco ena vabautia:
+\v 14 ni sa mai vatawayataki na vabautia, ia sa ka loa voki lia na vosa ni yalayala, kevaka era sa taukenia ko ira sa muria nai vunau:
+\v 15 ni sa vavunia na cudruvi nai vunau: ni sa yali nai valavala ca, kevaka sa yali nai vunau.
+\v 16 Ena vuku ni ka koya sa ka ni vabautia, me sa rawa kinia me ka ni loloma: me ra tu dei kinia na vosa ni yalayala vi ira kece lia na kawa; e yali vi koya loa lia sa tu vua nai vunau, vi koya voki lia sa tu vua na vabautia i Eparaama: koya sa tamada kece lia,
+\v 17 (me vaka sa volai, Au sa qisi iko mo tamadra na vivanua e levu,) ena matana sa vabautia ko koya, io, na Kalou, ko koya sa bulai ira voki lia na mate, a sa kacivia na veika sa yali me vaka sa tu:
+\v 18 ia ni sa yali na ka me nuinui kinia, sa vabautia ko koya, ka vanuinui, me yaco me tamadra na vivanua e levu, me vaka sa tukuni, Ena vakinia na nomu kawa.
+\v 19 Ia ni yali malumalumu na nona vabauta, sa yali ni vakasama kinia na kena mate na yagona ka ni sa dua beka na drau na nona yabaki, se na kena mate na ketei Sera:
+\v 20 a sa yali voki lia ni lomalomarua me yali ni vabautia na vosa ni yalayala ni Kalou; sa kaukauwa lia na nona vabautia, a sa varokorokotakia kinia na Kalou;
+\v 21 a sa vadinatia sara, ni sa rawarawa vei koya, me vayacoria na ka sa yalatakia.
+\v 22 Ko koya gona sa okati kinia vua mei valavala dodonu.
+\p
+\v 23 Ia sa yali ena vukuna dua loa lia sa volai kinia vua ni sa okati vua;
+\v 24 ena vukuda voki lia, ni na okatia vaka voki lia kinia vi ita, kevaka eda sa vabauti koya sa vaturia cake voki mai na noda Turaga ko Jisu mai na mate;
+\v 25 ko koya ka soli yani ena vuku ni nodai valavala ca, a sa vaturi cake voki me da vadonui kinia.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Ko koya koya, ni da sa vadonui ena vabauta, me da sa qai veivinakati ki na Kalou ena vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito:
+\v 2 ena vukuna voki lia eda sa torovia rawa kinia, ena vabautia na loloma koya eda sa qai tu kinia; me da sa reki voki lia ni da nuitakia na vivakalougataki ni Kalou.
+\v 3 A sa yali ni koya loa lia gona, me da sa daureki voki lia ena vuku ni veika rarawa: ni da kila ni sa dau tubu na dauvosotia mai na veika rarawa;
+\v 4 ia na dauvivatovolei mai na dauvosotia; ia nai nuinui mai na dauvivatovolei.
+\v 5 Ia sa yali na madua ena vuku ni nuinui; ni sa sovarakia kinia na yaloda na loloma ni Kalou ni sa solia vi ita na Yalo Tabu.
+\p
+\v 6 Ni sa mate na Karisito me kedrai sosomi ni tamata i valavala ca ena gauna sa lokuci eliu, ni da sa malumalumu tiko.
+\v 7 Ni sa yali beka e dua me mate mei sosomi ni tamata yalododonu; ia ka sa dua beka sa doudou me mate mei sosomi ni tamata dauloloma.
+\v 8 Ia na Kalou sa vatakila na loloma vi ita ni sa mate na Karisito me noda i sosomi ni da sa tamata ca.
+\v 9 Ia ni da sa qai vadonui ena vuku ni nona dra, ena qai rawarawa cake meda vabulai mai na cudru ena vukuna.
+\v 10 Io, kevaka eda sa vivinakati kei na Kalou e na vuku ni nona mate na Luvena, ni da sa vimecaki, ena qai rawarawa cake, ni da sa vivinakati tu, me da vabulai tiko ena vuku ni nona bula.
+\v 11 A sa yali ni koya loa lia, ia eda sa daureki voki lia ena Kalou e na vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito, ko koya eda sa yaco kinia me da vivinakati tu.
+\p
+\v 12 Ia me vaka sa curu i vuravura nai valavala ca ena vuku ni tamata e lewe dua, vata na mate ena vuku ni valavala ca, a sa yaco vakinia na mate ki na tamata kece lia, ni sa cala na tamata kece lia.
+\v 13 Sa tu iliu i vuravura nai valavala ca, sa yaco i muri na vunau: a sa yali okati nai valavala ca, ni sa yali na vunau.
+\v 14 Ia mai na gauna i Atama ka yacovia na gauna i Mosese sa dau vitalia ko mate vi ira voki lia era sa yali valavala ca me vaka na talaidredre i Atama, ko koya sa nona i vatakarakara sa qai mai emuri.
+\v 15 Ia erau sa yali ni tautauvata sara na talaidredre, vata nai solisoli loa lia. Ia kevaka sa mate na lewe levu ena vuku ni nona talaidredre na lewe dua, sa qai rawarawa cake sara me yaco valevu vi ira na lewe levu na loloma ni Kalou, vata nai solisoli ni loloma, ena vukuna lia na tamata e lewe dua ko Jisu Karisito.
+\v 16 E rau sa yali ni tautauvata na ka sa yaco ena vuku ni nona cala e dua bau lia, kei nai solisoli: ni sa dua loa lia sa yaco kinia na lewa me da cala, ia nai solisoli loa lia sa yaco vei ira na lewe levu na nodrai valavala ca me ra vadonui kinia.
+\v 17 Ia kevaka sa gumatua na mate ena vukuna na lewe dua; ena talaidredre ni le dua; ena qai rawarawa valevu cake vei ira sa yacovi ira na loloma levu kei nai solisoli ni veivadonui, me ra gumatua e na bula ena vukuna na le dua ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 18 O koya koya, me vaka sa lewai me cudruvi kece lia na tamata ena vuku ni dua loa lia na cala; sa vaka voki lia kinia ena vuku ni dua loa lia nai valavala dodonu sa rawa me ra vadonui kece kinia na tamata me ra bula:
+\v 19 ka me vaka sa vacalai na lewe levu ena vuku ni nona talaidredre e dua loa lia na tamata, sa vadonui vaka voki lia kinia na tamata ena vuku ni nona talairawarawa na le dua.
+\v 20 Sa qai yadi mai na vunau, me uasivi kinia nai valavala ca. Ia ni sa uasivi cake mai na valavala ca sa uasivi cake valevu sa ra na loloma:
+\v 21 me vaka ni sa gumatua nai valavala ca ki na mate, me gumatua voki lia kinia na loloma, e na vadonui, ki na bula tawa mudu, e na vuku i Jisu Karisito na noda Turaga.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 A cava me da qai tukunia? Me da valavala ca tiko lia me qai tubu valevu kinia na loloma?
+\v 2 E yali sara. O ita sa mate ki nai valavala ca, eda na caka tiko vaevei nai valavala ca?
+\v 3 Dou sa yali beka ni kila, oi ita sa papitaiso vi Jisu Karisito, eda sa papitaiso ki na nona mate?
+\v 4 O koya eda sa bulu vata kinia, ni da sa papitaisotaki ena nona mate: me vaka sa vaturi cake voki mai na mate na Karisito ena kaukauwa ni Tamana, me da sa valavala vaka voki lia kinia ena bula vou.
+\v 5 Ia kevaka e da duavata meda vaka taki koya ena na nona mate, eda na vaka voki lia kinia ena nona tucake voki mai na mate:
+\v 6 ni da kila koya, ni rau sa lauvako vata kaya i na kauveilatai na noda tamata makawa, me takali kinia na yago ni valavala ca, me da kakua voki ni bobula ki nai valavala ca.
+\v 7 Ni sa sereki mai nai valavala ca o koya sa mate tu.
+\v 8 Ia kevaka eda sa mate vata ki Karisito, eda na vadinatia ni da na bula vata voki lia:
+\v 9 ni da sa kila ni sa vaturi cake voki mai na mate na Karisito, e na yali ni na mate voki, sa yali voki ni rawai koya na mate.
+\v 10 Ni sa mate ko koya, sa mate vadua ena vuku ni valavala ca; ia ni sa bula sa bula vua na Kalou.
+\v 11 Mo dou vavoki lia kinia ni dou sa vakasami ikodou mo dou sa mate sara ki nai valavala ca ka bula vua na Kalou ena vukui Jisu Karisito.
+\v 12 O koya me qai kua ni gumatua nai valavala ca ena yagomudou sa mate rawa, mo dou muria na kena gagadre ca.
+\v 13 Kua voki lia ni soli na vi tikimudou ki nai valavala ca me caka kinia na ka ca: dou soli ikodou lia vua na Kalou, me vaka dou sa bula mai na mate, kei na veitikimudou vua na Kalou me caka kinia na ka e dodonu.
+\v 14 Ni na yali vitaliataki ikodou nai valavala ca: ni dou sa yali lewai ena vunau, ena loloma lia.
+\p
+\v 15 Ia ka vaevei? Meda sai valavala tiko li, ni da sa yali ni lewai ena vunau, ka e na loloma lia? E yali sara.
+\v 16 Dou yali tiko ni kila, o koya yadua dou sa soli ikodou vua mo dou nona tamata mo dou talairawarawa vua, dou sa nona tamata lia dou sa talairawarawa kinia; se ki na caka cala mo dou mate kinia, se ki na caka dodonu mo dou vadonui kinia?
+\v 17 Ia me ia na vavinavinaka vua na Kalou, ni dou sa muria, mai na vu ni yalomudou, koi ikodou ka bobula ki nai valavala ca, nai varau ni vavuvuli dou sa vavulici kinia.
+\v 18 `Ia ni dou sa qai sereki mai nai valavala ca, dou sa qai qaravia nai valavala dodonu.
+\v 19 Au sa vosa lia vatamata, ni sa malumalumu na yagomudou: ia me vaka dou a solia eliu na veitikimudou me ra qaravia na ka dukadukali, kei nai valavala ca me levu kinia na ca; mo dou qai solia vaka kinia na vitikimudou me ra qaravia na ka dodonu me caka kinia na ka savasava.
+\v 20 Ni dou a bobula tiko kinai valavala ca, dou sa yawa tu ki nai valavala dodonu.
+\v 21 Ia ka cava na vuana dou sa rawatia, e na gauna ko ya, mai na veika dou sa qai madua kinia? Ni sa kenai otioti ni veika koya na mate.
+\v 22 Ia dou sa qai sereki mai nai valavala ca, ka yacovia me tamata ni Kalou, dou sa qai rawatia na vuana enai valavala savasava, kei nai otioti na bula tawa mudu.
+\v 23 Ni sa kenai sau ni valavala ca na mate: ia sai solisoli loa lia ni Kalou na bula tawamudu, e na vukui Jisu Karisito na noda Turaga.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Dou sa yali beka ni kila, ikodou na veiwekani, (ni'u sa vosa vei ira lia era sa kila na vunau,) ni sa vaucia na tamata na vunau ena visiga ni nona bula?
+\v 2 Ia na yalewa sa vawati, sa vauci koya na vunau vua na watina, ni sa bula tiko ko koya; ia kevaka sa mate na watina; sa qai sereki kinia na yalewa mai na vunau ni viwatini.
+\v 3 O koya na vayacani kinia me dautagane, kevaka sa lai vawati ki na dua na tagane tani, ni se bula tiko na watina: ia kevaka sa mate na watina, sa qai sereki lia mai na vunau ko ya; ka na yali kinia ni dautagane, kevaka ena lai vawati ki na dua na tagane tani.
+\v 4 Dou sa vakinia, na viwekani ni dou sa sereki mai na vunau e na vukui ni yago i Karisito; me dua tani mo dou viwatini kaya, io ko koya sa vaturi cake voki mai na mate me da vua kinia vua na Kalou.
+\v 5 Ni da sa tiko vayago lia, sa dau tubu vakaukauwa ena vitikida na gagadre ca, sa tubu mai na vunau, me vuataki kinia na mate.
+\v 6 Ia eda sa qai sereki mai na vunau, ni da sa qai mate ki na ka sa vauci ita; me da ia na veiqaravi e nai tovo vou ni yalo, ka yali e nai tovo makawa ni vunau.
+\p
+\v 7 A cava me da qai tukunia? Sa ca li na vunau? E yali sara. Au a yali dina ni kila se cava nai valavala ca, ka'u yali kila nai vunau: ni'u sa yali kila se cava na daukocokoco, kevaka sa yali tukunia nai vunau, Kakua ni kocokoco.
+\v 8 Ia na ca, ni sa kaukauwa ena vuku ni vunau, sa vatuburia e lomaqu na gagadre ca kece lia. Ni sa mate ca ni sa yali na vunau.
+\v 9 Ia ka'u a bula lia e liu ni sa yali na vunau; ia ni sa qai mai na vosa ni vunau, sa bula voki na ca, ka'u sa qai mate kinia.
+\v 10 Ia na vosa ni vunau, o koya ka yaco rawa kinia na bula, ka'u sa kunea sa yaco kinia na mate.
+\v 11 Ni sa kaukauwa na ca, e na vuku ni vosa ni vunau, a sa temaki au kinia, ka vamatei au.
+\v 12 Ia sa savasava na vunau, sa savasava voki lia nai varo, sa dodonu voki lia ka vinaka.
+\p
+\v 13 Sa qai yaco beka na ka vinaka me ka me'u mate kinia? E yali sara. A ca lia, me rairai kinia ni sa ca, sa tauria na ka vinaka me'u caka kinia me'u mate; me rairai kinia na ca me ca dina sara e na vuku ni vosa ni vunau.
+\p
+\v 14 Ni da sa kila sa ka vayalo na vunau: ia koi au, au sa vayago loa lia, ka'u sa volitaki ki na ca.
+\v 15 A ka ka'u sa caka tiko, au sa yali vinakatia, ia na ka ka'u sa vinakatia, au sa yali caka; ia na ka au sa catia, au sa caka tiko.
+\v 16 Ia kevaka ka'u sa caka na ka au sa yali ni vinakatia, au sa tukunia kinia ni sa vinaka nai vunau.
+\v 17 A sa yali ni o au dina sa caka, na ca lia sa tiko vi au.
+\v 18 Ni'u sa kila ni sa yali sara ni tiko vei au e na noqu tovo vayago e dua na ka vinaka; ni sa tiko lia vi au na vinakatia na ka vinaka; ia na kaukauwa me'u caka kinia, ka'u sa yali ni kunea.
+\v 19 Ia na ka vinaka au sa vinakatia, au sa yali caka; ia na ca au sa yali vinakatia, au sa caka lia.
+\v 20 Ia kevaka au sa caka na ka au sa yali vinakatia, sa qai yali dina ni koi au dina sa caka, na ca lia sa tiko vi au.
+\v 21 Ia ka'u sa kunea kinia e dua na vunau, sa tiko kinia vei au na ca ni'u sa via caka na vinaka.
+\v 22 Ni'u sa vinakatia na vunau ni Kalou e na lomaqu dina:
+\v 23 ia ka'u sa kunea e dua tani na vunau e na veitikiqu, a rau sa vivala ki na vunau sa tu e na lomaqu, a sa vabobulataki au ki na vunau ni ca, o koya sa tiko e na veitikiqu.
+\v 24 A tamata valoloma koi au! O cei ena sereki au mai na yago ni mate koya?
+\v 25 Au sa vavinavinaka vua na Kalou e na vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Ia sa qai vakakoya, au sa qaravia na vunau ni Kalou e na lomaqu dina, ia na vunau ni valavala ca e na noqui tovo vayago.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 O koya koya era sa yali kinia ni lewai me cudruvi ko ira era sa tu vata ki Karisito Jisu, era sa yali ni muria tiko nai tovo vayago, era sa muria lia na Yalo Tabu.
+\v 2 Ni sa sereki au mai na vunau ni ca kei na mate, na vunau ni Yalo ni bula vei Karisito Jisu.
+\v 3 Ia ni sa yali rawarawa ki na vunau, ni sa malumalumu ena vuku ni tovo vayago, sa qai lewa na Kalou me mate na ca e na yago, ni sa tala na luvena ena i tovo ni yago sa tu kinia na ca, ka mei soro ni valavala ca:
+\v 4 me caka rawa kinia nai valavala dodonu ni vunau, ni da sa yali ni muria tiko nai tovo vayago eda sa muria lia na Yalo:
+\v 5 ni ra sa gadrevia na veika vayago ko ira era sai tovo vayago; ia na veika vayalo ko ira era sai tovo vayalo.
+\v 6 Ni sa vuni mate na gadrevia nai tovo vayago; ia sa vu ni bula kei na vacegu na gadrevia na tovo vayalo.
+\v 7 Ni sa veimecaki kei Kalou nai tovo vayago: ni sa yali ni varogocia na vunau ni Kalou, ia sa dredre sara me vakinia.
+\v 8 Ia ko ira sai tovo vayago, era sa yali ni caka rawa na ka e vinaka vua na Kalou.
+\v 9 Ia sa yali ni vayago na nomudou i tovo, sa vayalo lia, kevaka sa dina ni tiko e na lomamudou na Yalo ni Kalou. Ia kevaka sa dua na tamata sa yali ni tiko e lomana na Yalo i Karisito, sa yali ni nona o koya koya.
+\v 10 Ia kevaka sa tiko e na lomamudou na Karisito, sa dina lia sa mate na yago e na vuku ni valavala ca; ia na yalo sa bula e na vuku ni veivadonui.
+\v 11 Ia kevaka sa tiko vadua e lomamudou na Yalo i koya sa vaturi Jisu cake voki mai na mate, o koya sa vaturi Karisito voki mai na mate, ena vabula voki na yagomudou sa mate rawa, e na Yalona sa tiko vadua e na lomamudou.
+\p
+\v 12 O koya, ikodou na veiwekani, eda sa yali kinia ni vauci ki nai tovo vayago, me da muria nai tovo vayago:
+\v 13 ni dou na mate kevaka dou sa muria nai tovo vayago; ia kevaka sa veivuke ki ikodou na Yalo Tabu me vaotia nai valavala vayago, dou na bula kinia.
+\p
+\v 14 Ia ko ira lia sa tuberi ira na Yalo ni Kalou era sa luve ni Kalou.
+\v 15 Ni dou sa yali rawatia voki na Yalo ni bobula mo dou rere; ia dou sa rawatia na Yalo Tabu dou sa vabauti kinia me gone, o koya eda sa kaci kinia, Apa, Tamada.
+\v 16 A Yalo koya sa tukunia mai ki na yaloda, ni da sa luve ni Kalou:
+\v 17 ia kevaka eda sa gone, eda na qai taukei; eda na taukenia na veika ni Kalou, eda sai taukei vata kei Karisito; kevaka eda sa vosotia vata kaya na ca, eda na vakalougatataki vata kaya voki lia.
+\p
+\v 18 Ni'u sa vaka sa yali ni yaga me rau vatautauvatanitakia na ka ca sa vosotia e na bula koya kei na kalougata ena varairaitakia vei ita e muri.
+\v 19 Ni sa gadrevia valevu o vuravura ka wawa tiko lia me ra varairaitaki ko ira na luve ni Kalou.
+\v 20 Ni sa vamalumalumutaki ko vuravura me ca, a sa yali ni vinakatia, e na vuku i koya lia sa vamalumalumutakia, ni sa vanuinui tiko,
+\v 21 ni na serekia voki lia ko vuravura mai na kena vabobulataki ki na rusa, ka me lalaga tu ka vaiukuukutaki vata kei ira na luveni Kalou.
+\v 22 Ni da sa kila, sa vutugu vata ko vuravura taucoko, ka sa yaluma e na rarawa, ka yacovia na siga koya.
+\v 23 A sa yali ni koya lowa lia, o ita voki lia, eda sa rawatia nai sevu ni Yalo Tabu, e da sa vutugu tiko e lomada ni sa warakia meda vabautia me gone, ni na vabulai na yagoda.
+\v 24 Ni da sa bula e na nuinui: ia nai nuinui sa bale ki na ka sa qai raicia sa yali ni nuinui dina: ni sa nuitakia vacava na tamata na ka sa qai raicia?
+\v 25 Ia kevaka eda sa nuitakia na ka eda sa yali ni raicia, eda sa vosotia lia me warakia tiko.
+\p
+\v 26 Ia na Yalo Tabu voki lia sa vukea na noda malumalumu: ni da sa yali ni kila na ka e kilikili kei ita me da kerea: a sa masulaki ita na Yalo Tabu e na vutugu e yali ni cavuti rawa.
+\v 27 Ia ko koya sa dau dikevia na yaloda sa kila na loma ni Yalo Tabu, ni sa masulaki ira na tamata lotu me vaka na loma ni Kalou.
+\p
+\v 28 Ni da sa kila sa veivuke na ka kece lia me ra vinaka kinia era sa lomania na Kalou, ko ira sa kacivi me vaka na ka sa nakiti oti.
+\v 29 Ia ko ira kece sa kilai ira e liu ko koya, sa lesi ira eliu me ra tautauvata kei na luvena, me ulumatua kinia ko koya vei ira na tacina era lewe vuqa:
+\v 30 ia ko ira sa lesi ira eliu ko koya, sa qai kacivi ira ko koya, sa vadonui ira: ia ko ira sa vadonui ira ko koya, sa vaiukuukutaki ira.
+\p
+\v 31 A cava me da qai tukunia ena veika koya? Kevaka sa totaki ita na Kalou, o cei me noda meca?
+\v 32 Ena vaevei ko koya sa yali ni bureitakia na Luvena dina, ia sa soli koya yani me sosomitaki ita kece lia, ena dredre vacava vua me solia loa lia vi ita na ka kece lia vata kaya?
+\v 33 O cei me beitaki ira sa digitaki ira na Kalou? Na Kalou sa vadonuya.
+\v 34 O cei ena lewa me ra cudruvi? O Karisito Jisu lia sa mate, io, sa bula cake voki, a sa tiko voki lia e na liga i matau ni Kalou, ka sa masulaki ita.
+\v 35 O cei me na tawasei ita mai na loloma i Karisito? A ka rarawa li, se na yaluma, se na dauveivacacani, se na dausiga, se na televua, se na dauveivarerei, se nai selewau?
+\v 36 Me vaka na ka sa volai, E na vukumunu kitou sa vamatei kinia e na siga taucoko ka bogi: Kitou sa vatauvatani kei na sipi ena vamatei.
+\v 37 E yali, e na ka kece lia koya eda sa gumatua kinia, e na vuku i koya sa lomani ita.
+\v 38 Ni'u sa kila vaidina, ni na yali ni rawatia na mate, se na bula, se ko ira na agilose, se ko ira na liu, se ko ira sa kaukauwa, se na veika sa yaco e daidai, se na veika ena yaco emuri,
+\v 39 se na ka cecere, se na ka titobu, se dua tani na ka, me tawasei ita mai na loloma ni Kalou, sa yaco e na vuku i Karisito Jisu na noda Turaga.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Au sa vosa dina e na mata i Karisito, au sa yali ni vosa lasu, sa vadinadina voki lia vi au na noqu lewa-e-loma e na Yalo Tabu,
+\v 2 ni'u sa rarawa valevu, a sa yaluma tiko lia na lomaqu.
+\v 3 Ni ka'u sa daugadrevia me'u tawase tani vei Karisito, e na vukudra na wekaqu, o ira era sa wekaqu dina vayago:
+\v 4 era sa luvei Isireli; sa nodra voki lia na vabau me ra gone, kei nai ukuuku, kei na veiyalayalati, kei na soli vunau, kei nai valavala ni soro vua na Kalou, kei na vosa ni yalayala:
+\v 5 sa nodra ko ira na qase, a sa tubu mai vei ira na Karisito me vaka na yagona, o koya sa lewa na ka kece lia, na Kalou sa varokorokotaki ka tawa mudu. Emeni.
+\p
+\v 6 Ia sa yali ni vaka sa yaco na vosa ni Kalou. Ni ra sa yali ni Isireli dina ko ira kece sa mai vei ira na Isireli:
+\v 7 era yali voki lia ni luvena ko ira kece lia na kawa i Eparaama: ia Na kawa i Aisake lia ena vatokai me nomu kawa.
+\v 8 Sa kenai balebale koya, O ira na luvena vayago, era sa yali ni luve ni Kalou; ia na luve ni yalayala lia era sa vabau me kawa.
+\v 9 Ni sa vakakoya na vosa ni yalayala, E na gauna vakakoya ka'u na qai mai, ka na sucu vei Sera e dua na gonetagane.
+\v 10 A sa yali ni koya lowa lia; ia ko Repeka voki lia sa kunekune mai vua e dua, a tamada ko Aisake;
+\v 11 ni rau sa bera ni sucu, se rau caka na ka vinaka se na ka ca, me tu dei kinia na ka sa lesia eliu ka digitakia na Kalou, sa yali lia e na vuku ni cakacaka, e na vukuna lia sa kacivia,
+\v 12 sa tukuni vua na yalewa ko ya, O koya sa qase vei rau e na qaravi koya sa gone.
+\v 13 Sa vakinia na ka sa volai, Au sa vinakati Jekope, ia ka'u sa cati Iso.
+\p
+\v 14 A cava me da qai tukunia? Sa tu beka vua na Kalou nai valavala tawa dodonu? E yali sara.
+\v 15 Ni sa tukunia vei Mosese ko koya, Au na lomani koya ka'u sa lomana, ia ka'u na yalovinaka vua ka'u sa yalovinaka kinia.
+\v 16 Sa qai yali ni yaco e na vukuna sa gadrevia, se na vukuna sa cici, ia e na vukuna lia na Kalou sa yalovinaka mai.
+\v 17 Ni sa tukunia vei Fero nai Vola Tabu, E na vuku ni ka koya ka'u sa vaturi iko cake kinia, me'u vatakila vei iko na noqu kaukauwa, me tukuni voki lia na yacaqu ki vuravura taucoko.
+\v 18 O koya koya sa yalovinaka kinia ko koya vua sa yalona kinia, a sa vadomoqataki koya sa yalona kinia.
+\p
+\v 19 O na qai tukunia vei au, E na vuku ni cava sa ia tiko kinia na veibeitaki ko koya? Ia ko cei sa voratia na nona lewa?
+\v 20 Kakua ni vakakoya, o iko na tamata; o cei o iko mo veileti vata kei na Kalou? Ena tukunia beka na ka sa caka vei koya sa cakava, O sa cakavi au vaka koya e na vuku ni cava?
+\v 21 E yali beka ni veitaliatakia na tete ko koya sa dautuli kuro, me caka kinia e na dua lowa lia na buli tete, e dua na bilo me talei, ka dua voki me yali ni talei.
+\v 22 Ia ka vaevei ke sa vinakatia na Kalou, me varaitakia na nona cudru, me vatakila voki lia na nona kaukauwa, a sa vosotia vadede sara kinia na vei bilo ena cudruvi sa varau tu me rusa:
+\v 23 me vatakila voki lia na kena levu ni nona vinaka ki na veibilo sa lomani, o koya sa varautakia e liu ko koya ki nai ukuuku,
+\v 24 io vi ita lia, sa kacivi ita ko koya, sa yali lowa lia mai vei ira na Jiu, mai vei ira voki lia sa matanitu tani:
+\v 25 me vaka voki lia na ka sa tukunia o koya enai vola i Osea, Au na vatokai ira sa yali ni noqu tamata eliu, me ra noqu tamata; Ko koya voki lia ka yali ni lomani eliu, me qai lomani:
+\v 26 Ena yaco voki lia ena vanua sa kainaki kinia eliu vei ira, Sa yali ni noqu tamata koi ikodou; Era na qai vatokai kinia me ra luve ni Kalou bula.
+\p
+\v 27 Sa kacivaki ira na Isireli ko Aisea voki lia, kevaka sa tautauvata na kedrai wiliwili na Isireli kei na nuku ni waitui, ia ena bula lia na kena vo:
+\v 28 ni na vayacoria na nona vosa ko Jiova e vuravura, ka na vaotia ka valekalekatakia.
+\p
+\v 29 Me vaka voki lia na ka sa tukunia eliu o Aisea, Kevaka ka yali ni dua na kawa sa vadainia vi ita o Jiova ni lewe levu, Eda sa vataki Sotoma, eda sa tautauvata voki lia kei Komora.
+\p
+\v 30 A cava meda qai tukunia? O ira na veimatanitu tani, ko ira era sa yali ni muria na veivadonui, era sa yaco me ra vadonui, ni ra sa vadonui e na vabauta.
+\v 31 Ia ko ira lia na Isireli, o ira era sa muria na vunau me ra vadonui kinia, era sa yali ni yaco ki na vunau ko ya.
+\v 32 E na vuku ni cava? Ni ra sa yali ni muria e na vabautia, e na cakacaka lia ni vunau: ni ra sa tarabe e na vatu e dauveivatarabetaki;
+\v 33 me vaka na ka sa volai, Raicia au sa dainia mai Saioni na vatu e dauveivatarabetaki kei na vatu ni veivalomacataki: Ia ko koya yadua sa vabautia ena yali ni vamaduataki.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 O ikodou na veiwekani, au sa gadrevia e na vu ni yaloqu, au sa masu voki lia vua na Kalou e na vukudra na Isireli, me ra bula.
+\v 2 Ni'u sa tukuni ira ni ra sa lomakatakata vua na Kalou, ia era sa yali ni yalomatua.
+\v 3 Ni ra sa yali ni kila na veivadonui sa vu mai vua na Kalou, a ra sa qara me dua na veivadonui vataki ira, a ra sa yali kinia ni vamalumalumutaki ira me ra vadonui mai vua na Kalou.
+\v 4 Ni sa vayacoria na Karisito na ka sa nakitia e na vunau, me vadonui ko ira kece era sa vabautia.
+\p
+\v 5 Ni sa tukunia ko Mosese na veivadonui sa yaco e na vuku ni vunau, Na tamata sa caka, ena bula kinia.
+\v 6 Ia na veivadonui sa yaco e na vabautia sa tukunia vakakoya, Mo kakua ni vosa e na yalomu, O cei me qai cake ki lomalagi? (Ka me yadi Karisito sobu mai:)
+\v 7 se vaka ne, O cei me qai sobu ki na Yasana - vuni? (Ka me yadi Karisito cake mai na mate.)
+\v 8 Ia ka cava e tukunia? Sa voleka vei iko na vosa, io e na gusumu, kei na yalomu: a vosa ni vabautia, o koya kitou sa vunautakia.
+\v 9 Kevaka ko na vatusa e na gusumu na Turaga ko Jisu, ka vadinatia e na vu ni yalomu ni sa vaturi koya cake voki mai na mate na Kalou, ko na bula.
+\v 10 Ni sa vadinatia na tamata e na vu ni yalona me sa vadonui kinia, ia na gusuna sa vatusa kinia me bula.
+\v 11 Ni sa tukunia nai Vola Tabu, O koya yadua sa vabauti koya ena yali ni vamaduataki.
+\v 12 Ni sa tautauvata na Jiu kei koya sa matanitu tani: ni sa dua lowa lia na Turaga vei ira kece lia, o koya sa vutu ni ka vinaka vei ira kece lia era sa masuti koya.
+\v 13 Ni na bula ko ira vayadua lia era sa masutia na yaca i Jiova.
+\p
+\v 14 Era na qai masu vacava vua era sa yali ni vabautia? A ra na vabauti koya vacava era sa yali ni rogocia kinia? A ra na rogocia vacava, kevaka e yali e dua me tukunia?
+\v 15 Ia era na tukunia vacava, kevaka era sa yali ni talai? Me vaka na ka sa volai, Sa lagilagi sara na yavadra era sa tukunia nai tukutuku-vinaka ni veika vinaka!
+\v 16 A ra sa yali ni vabautia kece lia nai tukutuku-vinaka; ni sa tukunia ko Aisea. I Jiova, ko cei sa vabautia na nitou i tukutuku?
+\v 17 Ita sa kila kinia ni sa rawa na vabauta e na varorogo, kei na varorogo e na vosa i Karisito.
+\p
+\v 18 Ia ka'u sa tarogia, Era sa yali li ni rogocia? E dina sa vakinia, Sa qai na kedrai rogorogo ki vuravura taucoko, Kei na nodra vosa ki nai yalayala kei vuravura.
+\p
+\v 19 Ia ka'u sa tarogia, Sa yali beka ni kila ko ira na Isireli? Sa tukunia eliu ko Mosese, Au na vavuvutaki ikodou e na vukudra era yali ni noqu tamata: Au na vacudrui ikodou e na matanitu sesewa.
+\p
+\v 20 A sa doudou sara ko Aisea, ka sa tukunia, Era sa kunei au ko ira era a yali ni qarai au: Au sa varairaitakia vei ira era a yali ni tarogi au.
+\p
+\v 21 Ia ka sa tukunia vei ira na Isireli, E na veisiga kece lia ka'u sa dodokia yani na ligaqu kivei ira na tamata dautalaidredre ka dauvatitiqa.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Au sa qai tarogia, Sa dainia tani na nona tamata na Kalou, se yali? E yali sara. Oi au na luve i Isireli, a kawa i Eparaama, mai na yavusa i Penijamini.
+\v 2 Sa yali ni dainia na nona tamata na Kalou, o ira sa kila eliu ko koya. Dou sa yali li ni kila na ka sa tukunia nai Vola Tabu ni sa tukuni Ilaija? Ni sa beitaki ira na Isireli ko koya vua na Kalou, a sa tukunia,
+\v 3 I Jiova, era sa vamatei ira na nomuni parofita, a ra sa keli rukuta sobu na nomuni veicabocabo-ni-soro; ia koi au dua loa lia, au sa bula, ka ra sa qarai au me'u mate?
+\v 4 Ia ka cava sa tukunia vua na vosa ni Kalou? Au sa maroroya me noqu e lewe vitu na udolu na tamata, era sa yali ni tekiduru vei Peali.
+\v 5 Sa va voki lia kinia e na gauna koya, sa tu lia na kena vo era sa digitaki e na loloma.
+\v 6 Ia kevaka sa ka-ni-loloma, sa qai yali ni ka-ni-cakacaka: ke sa yali ni vakakoya, sa yali ni loloma na loloma.
+\p
+\v 7 Sa qai vaevei? Sa yali ni rawatia na ka era sa vasaqara ko ira na Isireli; ia ko ira na digitaki era sa rawatia; a sa vadomoqatakia na kena vo,
+\v 8 me vaka na ka sa volai, Sa solia vei ira na Kalou na yalo sa daumoce, na mata sa yali ni rai rawa, kei na daliga sa yali ni rogo rawa; ka yacovia na siga koya.
+\v 9 Sa tukunia voki lia ko Tevita, Me yaco na nodra tepeli me kedrai cori, ki na tudai, Kei na ka me ra tarabe kinia, me kedrai sau voki lia ni ca.
+\q
+\v 10 Me vabutobutotaki na matadra, me ra kakua ni rai rawa, Ka mo vakalairorotakia tiko lia na dakudra.
+\p
+\v 11 Au sa qai tarogia, Era sa tarabe me ra bale sara, se yali? E yali sara: ia e na nodra bale, sa rawa na bula vei ira na veimatanitu tani, me vavuvutaki ira.
+\v 12 Ia kevaka sa vutuniyau mai ko vuravura e na vuku ni nodra bale, a sa vutuniyau mai na veimatanitu tani ni sa valailaitaki ko ira koya; ena qai vatanievei ni ra sa valevui mai?
+\p
+\v 13 Ni'u sa qai vosa vei ikodou sa matanitu tani; ni'u sa nodra i apositolo na veimatanitu tani, au sa doka na cakacaka ka'u sa lesi kinia:
+\v 14 de ka'u vavuvutaki ira na wekaqu vayago, ka me'u vabulai ira kinia eso.
+\v 15 Ia kevaka sa vinakatia mai ko vuravura ni sa dai tani ko ira koya, ena yali li ni vaka na bula mai na mate na nodra lomani voki?
+\v 16 Ia kevaka sa savasava nai sevu, ena va voki lia kinia na kena taucoko; ia kevaka sa savasava na vuna, ena va voki lia kinia na veitabana.
+\p
+\v 17 Ia kevaka sa musuki dai eso na tabana ia ko iko, na taba ni olive ni veikau, sa mai sema vata kei ira, mo bula vata kei ira e na vu ni olive sa uro;
+\v 18 mo kakua ni valevulevui iko cake vei ira na tabana dina. Ia kevaka ko sa valevulevui iko, sa yali ni bula na vuna e na vukumu, o iko lia sa bula e na vuku ni vuna.
+\v 19 O na qai tukunia, Sa musuki dai na veitabana dina, me'u sema kinia.
+\v 20 E dina; sa musukia dai ko ira ni ra sa yali ni vabautia, ia ko iko ko sa tu dei lia ni ko sa vabautia. Kakua ni yalolevu, mo rere lia.
+\v 21 Kevaka sa yali ni vosotia na veitabana dina na Kalou, de qai yali voki lia ni vosoti iko.
+\p
+\v 22 O koya mo qai raicia ruarua, na loloma, kei na cudru, ni Kalou: a cudru vei ira sa bale: kei na loloma vei iko, kevaka ko sa tu dei e na nona loloma: ia kevaka e yali ko na musuki dai voki lia ko iko.
+\v 23 O ira voki lia, kevaka era sa yali ni tawa vabautia tiko, era na sema vata: ni sa rawarawa vua na Kalou me vasemai ira vata voki.
+\v 24 Ia kevaka ko sa musukia mai na olive sa ka lia ni veikau, ia ko sa sema vata kei na olive vinaka drau sa yali ni tovo vata kaya: ena qai rawarawa cake, me sema vata ki na nodra vu ni olive dina ko ira sai tovo vata kaya.
+\p
+\v 25 Ni'u sa yali ni vinakatia, na veiwekani, mo dou lecavia na ka vuni koya, de dou vakasami ikodou ni dou sa vuku; ni ra sa yaco na Isireli eso me ra domoqa, ka malua me curu mada na lewe levu maivei ira na veimatanitu tani.
+\v 26 Ia sa vaka koya, era na vabulai ko ira kece lia na Isireli: me vaka na ka sa volai, Ena qai mai Saioni ko koya nai Vakabula, Ka na yadia tani nai valavala ca maivei ira na Jekope;
+\v 27 Ia sa noqu veiyalayalati koya vei ira, Ni'u sa yadia tani na nodra i valavala ca.
+\p
+\v 28 E nai tukutuku-vinaka, era sa veimecaki ko ira e na vukumudou: ia e nai lesilesi lia, era sa vinakati e na vukudra na qase.
+\v 29 Ni sa yali ni veivutuni voki na Kalou e na vuku ni nonai solisoli se nona kacivi ira.
+\v 30 Me vaka ni dou a yali ni vabautia na Kalou eliu, a sa qai yaco vei ikodou na loloma e na vuku ni nodra vatitiqa:
+\v 31 sa na va voki lia kinia ko ira era sa yali ni vabautia e na vuku ni sa yaco vei ikodou na loloma me yaco kinia vei ira voki lia na loloma.
+\v 32 Ni sa sogolati ira vata na Kalou e na vatitiqa, me lomani ira kece lia ko koya.
+\p
+\v 33 A ka vaidina na kena titobu ni nona vutu ni vuku kei na nona yalomatua na Kalou! Sa yali ni kilai rawa na nona lewa, a sa yali ni kune na nonai valavala!
+\v 34 O cei sa kila na loma ni Turaga? Se ko cei me nonai vavuvuli?
+\v 35 Se ko cei sa solia mada vua, me na qai saumi voki vua?
+\p
+\v 36 Ni sa vu mai vua na ka kece lia, e na vukuna voki lia, ka me nona voki lia; me varokorokotaki ko koya ka yali ni mudu. Emeni.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 O koya koya, au sa vamamasu vei ikodou, na veiwekani, e na vuku ni loloma valevu ni Kalou, mo dou solia na yagomudou mei madrali bula, me savasava, me vinaka vua na Kalou, me nomudou i soro vayalo.
+\v 2 Ia dou kakua ni vatauvatani ikodou kei ira era sa vavuravura: ia dou mataliataki lia ni sa vavoui na yalomudou, mo dou kila rawa kinia na loma ni Kalou, sa yaga, ka vinaka, ka dodonu sara.
+\p
+\v 3 Ia e na loloma sa soli mai vei au, au sa tukunia vei ira na tamata yadua vei ikodou, me kakua e dua me dokai koya me vaka sa yali ni dodonu me dokai koya; me yalomatua lia na nona nanuma, me vaka nai varau ni vabauta sa vota na Kalou vei ira yadua.
+\v 4 Me vaka sa dua loa lia na yagoda, ka levu na tikida, ia ka sa yali ni vaitavi vata na tikida kece lia;
+\v 5 sa vakinia ko ita, na lewe levu, eda sa yago vata ni da tu vata kei Karisito, eda sa veitikina vaka voki lia vai ita.
+\v 6 Ni da sa rawatia na veisolisoli sa duidui me vaka na loloma sa soli vei ita: kevaka sa parofisai, me da parofisai me vaka nai varau ni noda vabauta;
+\v 7 se na dauveivota, me da ia na veivota; se ko koya sa dauvatavuvuli, me vavuvuli tiko;
+\v 8 se ko koya sa dauvunau, me vunau tiko; o koya sa ia na dausolisoli, me dina na lomana; o koya sa daulewa, me gumatua kinia; o koya sa dauloloma, me ia e na reki.
+\p
+\v 9 Me kakua ni vaikalasu na loloma. Mo dou catia sara na ka ca; mo dou kabitia sara na ka vinaka.
+\v 10 Dou veilomani sara e na veilomani ni veitacini; dou veiuasiviti e na veivarokorokotaki;
+\v 11 e na gumatua mo dou kakua ni vucesa mai: me katakata na yalomudou; mo dou qaravia na Turaga;
+\v 12 dou reki e nai nuinui; vosotia na ka rarawa; ia tiko lia na masu:
+\v 13 veivotayaka vei ira na dravudravua era sa lotu; dauvacegui ira na vulagi.
+\v 14 Dou vosavakalougatataki ira era sa vacacani ikodou: vosavakalougatatakia lia, ka kakua ni rukaka.
+\v 15 Dou reki vata kei ira era sa reki, ka tagi vata kei ira era sa tagi.
+\v 16 Dou lomavata tiko vakai ikodou. Kakua ni nanumia na veika vaturaga, ia mo dou veiriti kei ira na tamata lalai. Dou kakua ni vakasami ikodou ni dou sa vuku.
+\v 17 Kakua ni veisausaumitakia na nona ca e dua. Nakitia eliu na veika sa dodonu e na matadra na tamata kece lia.
+\v 18 Kevaka sa rawa, mo dou vatovolea me veilomani kei ira na tamata kece lia.
+\p
+\v 19 Oi ikodou sa lomani dou kakua ni saumia na ca sa caka vei ikodou, ia mo dou dainia vua na Kalou me saumia; ni sa volai; A noqu i tavi me'u cudruvakia; au na saumia koi au, sa tukunia na Turaga.
+\v 20 O koya mo qai vakania na nomu meca, kevaka sa viakana; kevaka sa viasomi, mo vasomi koya: ko na binia kinia ki na uluna na qilaiso sa waqa tu ni ko sa caka vakoya.
+\v 21 Me kakua ni rawai iko na ca, mo rawa lia na ca e na vinaka.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Me ra talairawarawa vei ira na turaga levu ko ira na tamata kece lia. Ni sa yali na turaga sa tubu loa, mai vua lia na Kalou: ko ira era sa turaga tu, sa lesi ira na Kalou.
+\v 2 Ia ko koya sa voratia na turaga, sa voratia nai lesilesi ni Kalou: ia ena cudruvi ko ira era sa voratia.
+\v 3 Ko ira na turaga era sa yali ni vu ni rere vei ira sa caka vinaka, vei ira lia sa caka ca: o sa qai gadrevia li mo yali ni rerevakia na turaga? Mo caka na ka e vinaka, ena qai dokai iko kinia ko koya:
+\v 4 ni sa nona talai na Kalou ko koya vei iko mo vinaka kinia. Ia kevaka ko sa caka ca, mo rere lia; ni sa yali ni tauria lowa lia nai seleiwau ko koya: ni sa nona talai na Kalou, me cudruvi koya sa caka ca.
+\v 5 O koya koya e dodonu kinia mo dou talairawarawa, e yali lowa lia e na vuku ni cudru, e na vuku ni lewa-eloma voki lia.
+\v 6 O koya mo dou qai ia voki lia na soli: ni ra sa nona talai na Kalou, era sa qaravia tiko na ka koya.
+\v 7 O koya mo dou qai solia vei ira kece lia na ka e dodonu: na soli vei ira sa nodra nai solisoli; ai sigana vei ira sa nodra nai sigana; dou rerevaki ira e dodonu me ra rerevaki: varokorokotaki ira e dodonu me ra varokorokotaki.
+\p
+\v 8 Me kakua na nona ka e dua ko sa yali ni saumia, na dauveilomani lia me caka tiko; ni sa muria na vunau taucoko ko koya sa daulomania na tani.
+\v 9 Io, koya: Mo kakua ni ia na veibutakoci, Mo kakua ni laba, Mo kakua ni butako, Mo kakua ni kocokoco; ia kevaka sa dua voki nai vakaro, sa tu vata kece lia e na vosa koya, Mo lomania na kai nomu me vaka ko sa lomani iko.
+\v 10 O koya sa dauloloma sa yali ni caka ca vua na kai nona: o koya koya sa caka kinia na vunau taucoko ko koya sa dauloloma.
+\p
+\v 11 Ia koya, ni da kila na gauna, ni sa gauna koya mo dou yadra kinia mai na moce; ni sa qai voleka na noda bula, ka yawa e na gauna ni noda vabauta.
+\v 12 Sa varau oti na bogi, a sa voleka na siga: o koya me da qai dainia tani nai valavala ni butobuto, ka me da vaiyaragi tu e na rarama.
+\v 13 Me da qai voli me vaka e kilikili, me vaka e na siga; me kakua nai soqosoqo lialia, se na mateni, me kakua na daudara se nai valavala velavela, me kakua na veileti se na vuvu.
+\v 14 Ia dou vaisulu e na Turaga ko Jisu Karisito, ka kakua ni ia me varau ki na gagadre ca ni yago.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 O koya sa malumalumu na nona vabautia dou yadia vei ikodou, ia me kakua lia me sa lewai tiko na veika e dauveiletitaki.
+\v 2 E dua sa doudou me kania lowa na ka kece lia: ia ko koya sa malumalumu, sa daukania lia na rourou.
+\v 3 Me kakua ni beci koya sa yali ni kana ko koya sa kana: ia me kakua ni lewai koya sa kana ko koya sa yali ni kana: ni sa vinakati koya na Kalou.
+\v 4 O cei ko iko mo lewa na tamata ni turaga tani? Ena tu ko koya, se bale, vua na nona turaga. Io, ena tu dei lia: ni sa rawarawa vua na Kalou me vataudeitakia koya.
+\p
+\v 5 E dua sa doka e dua na siga ka yali nai kadua: ka dua tani sa doka na siga kece lia. Me dui lewa deivakia na tamata yadua e na lomana.
+\v 6 O koya sa nanumia na siga, sa ka lia vua na Turaga na nona nanumia; ia ko koya sa kana, sa ka lia vua na Turaga na nona kana, ni sa vavinavinaka ko koya vua na Kalou; ia ko koya sa yali ni kana, sa ka voki lia vua na Turaga na nona yali ni kana, a sa vavinavinaka ko koya vua na Kalou.
+\v 7 Ni sa yali e dua vi ita sa bula e na vukuna lia, se dua sa mate e na vukuna lia.
+\v 8 Io, kevaka eda sa bula, eda sa bula e na vuku ni Turaga; se da mate, eda sa mate e na vuku ni Turaga: o koya koya eda sa nona kinia na Turaga, se da bula se da mate.
+\v 9 O koya koya sa mate kinia na Karisito, ka sa bula voki, me nodra Turaga era sa mate kei ira era sa bula.
+\p
+\v 10 Ia ko iko, ko sa lewai koya na wekamu e na vuku ni cava? Se ko iko voki, ko sa beci koya na wekamu e na vuku ni cava? Ni da na tu kece lia e na mata ni tikotiko ni veilewai ni Kalou.
+\v 11 Ni sa volai, Sa tukunia na Turaga, me vaka ka'u sa bula, ena tekiduru vei au ko ira na tamata kece lia, Ia ena vatusa vua na Kalou na yame kece lia.
+\p
+\v 12 O koya koya eda na dui vatusai ita kece lia vua na Kalou.
+\p
+\v 13 O koya me da qai kakua voki ni dauveivalewai tiko; koya lia, mo dou lewa, me kakua e dua me caka e dua na ka me tarabe kinia se bale kinia na wekana.
+\v 14 Au sa kila, ka sa vadinadinatakia vei au na Turaga ko Jisu, ni sa yali na ka e dukadukali vakai koya lia; ia vua sa nanumia sa dukadukali na ka, sa qai dukadukali vei koya.
+\v 15 Ia kevaka sa rarawa na lomana na wekamu e na vuku ni kakana, o sa qai yali ni valavala me vaka na loloma. Kakua ni varusai koya e na kemu kakana, o koya sa mate e na vukuna na Karisito.
+\v 16 O koya me kakua kinia ni vosavacacatakia na nomudou ka vinaka:
+\v 17 ni sa yali ni kakana se ka-ni-gunu na matanitu ni Kalou; na yalododonu lia, kei na vacegu, kei na reki e na Yalo Tabu.
+\v 18 Ni sai koya sa qaravi Karisito e na veika koya, sa vinaka vua na Kalou, a sa vinakati koya voki lia ko ira na tamata.
+\p
+\v 19 O koya koya me da muria kinia na veika ni veivinakati, kei na veika eda na dui veivatavulici kinia.
+\v 20 Kakua ni varusa na cakacaka ni Kalou e na vuku ni kakana. E dina lia sa savasava na ka kece lia; ia sa ca vua na tamata sa kana ka sa tarabe kinia eso.
+\v 21 E vinaka mo kakua ni kania na lewe ni manumanu, se somi waini, se caka e dua na ka sa bale kinia na wekamu.
+\v 22 Na vabautia sa tu vi iko, me tu vi iko lia ena mata ni Kalou. Sa kalougata na tamata sa yali ni beitaki koya ena ka sa vatara ko koya.
+\v 23 Ia ko koya sa yali ni dinatia ni sa tara vua, sa lewai me cudruvi kevaka sa kana, ena vuku ni sa kana ka yali ni dinatia: ia na ka kece lia eda sa yali ni dinatia ni tara vi ita, sai valavala ca koya.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Sa kilikili voki lia kei ita, o ita sa kaukauwa, me da vosotia na nodra malumalumu era sa yali ni kaukauwa, me da kakua voki lia ni caka na ka sa vinaka vi ita lia.
+\v 2 Me da caka yadua na ka e vinaka vua na kai noda, na ka e yaga me vatavulici kinia ko koya.
+\v 3 Ia na Karisito voki lia sa yali ni caka na ka sa vinakatia lia ko koya; ia me vaka lia sa volai, Sa tau vi au na nodra vosa ca era sa vosavacacataki iko.
+\v 4 Io, na ka kece lia sa volai eliu sa volai me da vatavulici kinia, me noda na vosotia kei na vacegui sa vu mai nai Vola Tabu, me rawa kinia nai nuinui.
+\p
+\v 5 Ia me solia mada vi ikodou na Kalou, o koya na vu ni vosotia kei na vivacegui, mo dou lomavata va i ikodou me vataki Karisito Jisu:
+\v 6 mo dou lomavata ka domovata ni dou sa varokorokotakia na Kalou, o koya na Tama i Jisu Karisito na noda Turaga.
+\p
+\v 7 O koya mo dou qai vivacegui va ikodou, me vaka sa vacegui ikodou na Karisito, me varokorokotaki na Kalou.
+\v 8 Ia ka'u sa tukunia ni sai talatala ko Jisu Karisito vi ira era sa cili, me vatakila ni sa dina na Kalou, me vadinadinatakia na vosa ni yalayala vi ira na qase:
+\v 9 me ra varokorokotakia na Kalou ko ira vokia na vimatanitu tani ena vuku ni nona loloma; me vaka sa volai, Ena vuku ni ka koya, ka'u na vatusai iko kinia ena kedra maliwa na vimatanitu tani, Ka sere ki na yacamuni.
+\v 10 A sa tukunia voki, Dou reki vata na vimatanitu tani, kei ira na nona tamata.
+\v 11 Sa dua voki. Dou varokorokotaki Jiova, na vimatanitu kece lia: Ia dou varokorokotaki koya valevu, oi ikodou na vivanua kece lia.
+\v 12 Ko Aisea voki lia sa tukunia, Ena tubu na waka i Jese, kei koya ena tu cake me lewa na vimatanitu tani; Era na vararavi vi koya ko ira na vimatanitu tani.
+\p
+\v 13 Ia me vasinaiti ikodou mada na Kalou, o koya na vu ni nuinui, ena reki kece lia kei na vacegu ni dou sa vabautIa, me levu sara na nomudou i nuinui ena vuku ni nona kaukauwa na Yalo Tabu.
+\p
+\v 14 Ia koi au voki lia, au sa vakasami ikodou, na wekaqu, ni dou sa sinai ena yalololoma, ni dou sa sinai ena vuku kece lia, ni dou sa rawatia voki lia me dui vivatavulici va ikodou.
+\v 15 Ia ka'u sa doudou lia, me'u volavola valailai yani vi ikodou, na viwekani, me'u vananumi ikodou voki ena vuku ni loloma sa solia mai vi au na Kalou,
+\v 16 me'u yaco mei talatala i Jisu Karisito vi ira na vimatanitu tani, me'u caka na cakacaka enai tukutuku-vinaka ni Kalou, me vinakati nai cabocabo ni vimatanitu tani, ni sa vasavasavataki ira na Yalo Tabu.
+\p
+\v 17 Ko koya sa tu kinia vi au na ka me'u valevulevui au kinia ena vuku i Jisu Karisito ena veika ni Kalou.
+\v 18 Ni'u na yali ni doudou loa lia me'u cavutia na ka tani; na ka lia sa vayagataki au kinia na Karisito, me vatalairawarawataki ira na vimatanitu tani, ena vosa kei nai valavala,
+\v 19 ena vuku ni sa kaukauwa na veika-mana kei na veika e vivakurabuitaki, sa caka ena kaukauwa ni Yalo Tabu, ia ka'u a vatekivu kinia mai Jerusalemi, ka qai voli ka yaco ki Iliriko, ni'u sa vunautakia kece nai tukutuku-vinaka kei Karisito.
+\v 20 Ia ka'u sa gumatua sara vakinia, me'u vunautakia nai tukutuku-vinaka, ia ka yali lia ena vanua sa tukuni oti kinia na yaca i Karisito de'u tara loa lia na ka e dela ni yavu ni tamata tani:
+\v 21 ia me vaka lia sa volai, ko ira sa yali ni tukunia mada vi ira ko koya, era na raicia: Ia ko ira era sa yali ni rogocia, era na kila,
+\v 22 Ko koya koya sa tarovi valevu kinia na noqu qai vi ikodou.
+\v 23 Ia ni sa qai yali na ka me'u tiko kinia ena yasana koya, ka sa levu na yabaki ka'u a gadrevia kinia me'u qai vi ikodou;
+\v 24 ni na yaco na noqu qai ki Sipeini: ni'u sa nanumia me'u raici ikodou ena noqu qai, ka mo dou yadi au ena noqu i qaiqai kinia, ni sa oti mada na nomudou vacegui au valailai ni da tiko vata.
+\v 25 Ia ka'u sa qai qai ki Jerusalemi, me'u yadia na soli vi ira era sa lotu.
+\v 26 Ni ra sa vinakatia ko ira na kai Masitonia kei Akaia, me ra caka e dua nai solisoli loloma me nodra na dravudravua era sa lotu mai Jerusalemi:
+\v 27 io, era sa vinakatia; a sa dodonu me ra soli ka vi ira. Io, kevaka era sa rawatia mai vi ira na nodra veika vayalo ko ira na vimatanitu tani, sa qai dodonu kinia vi ira me ra solia vi ira na veika vayago.
+\v 28 Ia ni'u sa caka oti mada na ka koya, ka solia vi ira na ka ni loloma koya me ra tauria, au na qai taka vi ikodou ka qai yani ki Sipeini.
+\v 29 Ia ka'u sa kila, ni'u na qai yani vi ikodou, au na qai ki na vivakalougatataki taucoko kei Karisito.
+\p
+\v 30 Ia ka'u sa vamasuti ikodou, na viwekani, ena vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito, ena vuku voki lia ni loloma ni Yalo Tabu, me da gumatua vata ena masu vua na Kalou ena vukuqu;
+\v 31 me'u vabulai mai vi ira mai Jutia era sa yali ni talairawarawa; me ra vinakatia voki lia ko ira era sa lotu na noqu cakacaka ena caka mai Jerusalemi;
+\v 32 me'u qai kinia vi ikodou ena reki ena lewa ni Kalou, ka me'u vacegui vata kei ikodou.
+\v 33 Ia me tiko vata kei ikodou kece lia na Kalou ni vivacegui. Emeni.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Ia ka'u sa tataunaki Fipi yani vi ikodou, o koya na wekada, o koya sa dauqaravia nai soqosoqo lewe ni lotu mai Kenikiria:
+\v 2 mo dou vacegui koya ena vuku ni Turaga, me vaka sa kilikili kei ira era sa lotu, ka mo dou vukei koya ena cakacaka kece lia dou na yaga kinia vua: ni sa dau vukei ira na lewe levu ko koya, kei au voki lia.
+\p
+\v 3 Me tukunia yani na noqu loloma vi rau ko Pirisila kei Akuila, koi rau sa cakacaka vata kei au e na veika i Karisito Jisu:
+\v 4 ka rau sa bolea na mate me'u bula kinia: kitou sa vavinavinaka kinia vi rau, kitou kei ira kece na visoqosoqo lewe ni lotu vi ira na vimatanitu tani:
+\v 5 Au loloma voki lia vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu ena nodrau vale. Au sa loloma vi Epinito, na tamata ka'u sa daulomana, o koya nai sevu vi Karisito mai Esia.
+\v 6 Au sa loloma vi Meri, o koya sa daucakacaka valevu ena vukumudou.
+\v 7 Au sa loloma vi Adroniko kei Junia, na wekaqu, kitou a vesu vata kei rau, a rau sa rogo vi iratou nai apositolo, erau sa ni Karisito eliu, au sa muri koi au.
+\v 8 Au sa loloma vi Abilia, o koya ka'u sa daulomana ena vuku ni Turaga.
+\v 9 Au sa loloma vi Uripenu, o koya sa dauvukei kitou ena cakacaka i Karisito, kei Siteki, o koya ka'u sa daulomania.
+\v 10 Au sa loloma vi Apeli sa dauvinakati ena veika i Karisito. Au sa loloma vi ira na lewe ni vale i Arisitopulo.
+\v 11 Au sa loloma vi Irotioni na wekaqu. Au sa loloma vi ira na lewe ni vale i Narikiso, era sa nona lia na Turaga.
+\v 12 Au sa loloma vi Taraifina kei Taraifosa, erau daucakacaka ena veika ni Turaga. Au sa loloma vi Perisi sa daulomani, o koya sa daucakacaka valevu e na veika ni Turaga.
+\v 13 Au sa loloma vi Rufu o koya sa digitakia me nona na Turaga, kei na tinana o koya sa tinaqu voki lia.
+\v 14 Au sa loloma vi Asinikirito, kei Filekoni, kei Erima, kei Patiropa, kei Erimi, kei ira na viwekani sa tiko vata kei iratou.
+\v 15 Au sa loloma vi Filoloko, kei Julia, kei Niriu, kei na ganena, kei Olimipa, kei ira kece lia era sa lotu, era sa tiko vata kei iratou.
+\v 16 Dou caka na loloma vakai ikodou ena vireguci ena yalosavasava. Sa loloma yani vi ikodou na visoqosoqo lewe ni lotu kece lia ni Karisito.
+\p
+\v 17 A ka'u sa vamasuti ikodou, na viwekani, mo dou kilai ira era sa vatekivunia na visei ki na veika e dauvivatarabetaki, sa yali ni vaka nai vavuvuli dou sa vatavulici kinia; ia kakua ni viriti kei ira.
+\v 18 Ko ira era sa va koya, era sa yali ni qaravia na noda Turaga na Karisito, na ketedra lia; ia ena vosa vinaka ka kamikamica, era sa lawakitakia na lomadra era sa wele.
+\v 19 Ni sa kuruvaki ki na tamata kece lia na nomudou talairawarawa. Ko koya koya ka'u sa rekitaki ikodou kinia: ia sa yaloqu lia mo dou vuku ena ka vinaka, mo dou kakua voki lia ni cala ena ka ca.
+\v 20 Ia na Kalou ni vivacegui ena butuki Setani vakusarawa e ruku ni yavamudou. Me tiko vi ikodou na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.
+\p
+\v 21 Sa loloma yani vi ikodou ko Timoci na noqu i tokani, kei Lusiu, kei Jesoni, kei Sosipeta, ko iratou na wekaqu.
+\v 22 Koi au ko Teritiu, ka vola nai vola koya, au sa loloma yani vi ikodou ena Turaga.
+\v 23 Sa loloma yani vi ikodou ko Keio, ko koya ka'u sa dautiko e nona vale, kei ira kece lia nai soqosoqo lewe ni lotu. Ko Erasito na dauniyau ni koro koya sa loloma yani vi ikodou, kei Kuaritu na wekada.
+\v 24 Me tiko vi ikodou kece lia na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.
+\p
+\v 25 Ia vi koya sa kaukauwa me vataudeitaki ikodou me vaka na noqu i tukutuku vinaka, kei na kena vunautaki Jisu Karisito, me vaka ni sa qai vatakilai mai na ka vuni, sa vuni tu mai na gauna makawa sara,
+\v 26 ia ka sa qai varaitakia mai, ka sa vatakilai ena nodra i vola na parofita, me vaka na vosa ni Kalou yali ni mudu, kei na vivanua kece lia me ra vabautia ka talairawarawa kinia:
+\v 27 io, vua na Kalou sa vuku dua loa lia, me caka na varokoroko ena vuku i Jisu Karisito, ka yali ni mudu. Emeni.

47-1CO.usfm

@@ -0,0 +1,584 @@
+\id 1CO
+\ide UTF-8
+\h 1 Korinica
+\toc1 1 Korinica
+\toc2 1 Korinica
+\toc3 1co
+\mt 1 Korinica
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, sa kacivi mei apositolo i Jisu Karisito, e na lewa ni Kalou, ki Sosiceni na wekaqu,
+\v 2 vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou era sa tiko mai Korinica, vi ira sa tu vata voki lia ki Karisito Jisu ka sa va savasavatakia, era sa kacivi me ra yalosavasava, kei ira kece lia e na viyasana kece lia era sa masutia na yaca i Jisu Karisito na noda Turaga, io, na noda ki na nodra voki lia:
+\v 3 Me yaco vi ikodou na loloma, ki na va cegu, mai vua na Kalou ko Tamada, kei na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 4 Au sa va vinavinaka e na visiga vua na noqu Kalou e na vukumudou, e na vuku ni loloma ni Kalou sa soli vi ikodou e na vuku i Karisito Jisu;
+\v 5 ni dou sa va vutuniyautaki e na ka kece lia e na vukuna, e na vosa lowa lia ki na vuku kece lia;
+\v 6 me vaka ni sa va dinadinatakia vi ikodou nai tukutuku kei Karisito:
+\v 7 ka dou sa yali kinia ni uasivi sobu e na dua nai solisoli va yalo: ni dou sa warakia na kena va rairaitaki ni noda Turaga o Jisu Karisito:
+\v 8 o koya ena va taudeitaki ikodou me yaco na kenai va taotioti, mo dou yali cala e na siga ni noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 9 Sa dina na Kalou, o koya sa kacivi ikodou mo dou nonai tokani ni Luvena ko Jisu Karisito na noda Turaga.
+\p
+\v 10 Ia kau sa va masuti ikodou, na vi wekani, e na yaca ni noda Turaga o Jisu Karisito, mo dou tauvata kece lia e na vosa, ia me kakua vi ikodou na visei; mo dou vei vinakati sara ni dou sa lomavata ka lewa vata.
+\v 11 Ni sa tukuni ikodou mai vi au, ikodou na viwekani, ko ira na lewe ni vale i Kiloi, ni dou sa dauveileti vakai ikodou.
+\v 12 Ia na ka koya kau sa vosa kinia, ni dou sa tukunia yadua, Oi au sa ni Paula; ia, Oi au sa ni Apolosa, ia, Oi au sa ni Kifa; ia, Oi au sa ni Karisito.
+\v 13 Sa tawase beka na Karisito? Sa vakotia beka ki na kauveilatai e na vukumudou ko Paula? Se dou sa papitaisotaki beka e na yaca i Paula?
+\v 14 Au sa vavinavinaka vua na Kalou niu sa yali ni papitaisotakia e dua vi ikodou, oi rau lia o Kirisipo ki Keio;
+\v 15 de tukunia e dua ni dou sa papitaisotaki e na yacaqu.
+\v 16 Au sa papitaisotaki ira voki lia na lewe ni vale i Sitifana: ia kau sa yali ni nanumia ni kau sa papitaisotakia e dua tani voki.
+\v 17 Ni sa yali ni talai au na Karisito meu vi papitaisotaki, meu vunautakia lia nai tukutuku-vinaka: ia ka yali lia e na vosa sa vuku, de vatawayagatakia kinia na kauveilatai i Karisito.
+\p
+\v 18 Ni sa ka lialia vi ira sa rusa na kena vunautaki na kauveilatai, ia sa kena kaukauwa lia ni Kalou vi ita sa vabulai.
+\v 19 Ni sa volai, Au na va rusa na nodra vuku era sa dauvuku, Ka vatawayagatakia na nodra yalomatua era sa dauyalomatua.
+\p
+\v 20 Evei na vuku? Evei na vunivola? Evei na dauvileti ni vuravura koya? Sa yali beka ni va lialiatakia na vuku ni vuravura koya na Kalou?
+\v 21 Io, ni sa vuku tu na Kalou, a ra sa yali ni kila na Kalou na kai vuravura e na nodra vuku, sa qai vinakatia na Kalou me vabulai ira era sa vabautia, e na vosa va lialia.
+\v 22 Ni ra sa tarogia nai va takilakila ko ira na Jiu, a ra sa vasaqara na vuku ko ira na kai Kirisi:
+\v 23 ia itatou sa vunautaki Karisito ni sa lauvako ki na kauveilatai, a ka era sa tarabe kinia o ira na Jiu ka sa ka lialia vi ira na kai Kirisi:
+\v 24 ia vi ira lia era sa kacivi, se ra Jiu se ra kai Kirisi, na Karisito na kaukauwa ni Kalou, ki na vuku ni Kalou.
+\v 25 Ni sa ka vuku na sesewa ni Kalou ka sa uasivi vi ira na tamata; a sa kaukauwa na malumalumu ni Kalou me uasivi vi ira na tamata.
+\p
+\v 26 Ni dou sa raicia, na vi wekani, na kenai valavala ni nomudou kacivi, ni sa yali ni lewe vuqa era sa vuku vayago, sa yali ni lewe vuqa era sa kaukauwa, sa yali ni lewe levu era sa turaga me sa kacivi:
+\v 27 ia sa digitakia na Kalou na vi ka valialia e vuravura, me va maduataki ira na vuku; ia na veika sa malumalumu e vuravura sa digitakia na Kalou me va maduatakia na vi ka sa kaukauwa;
+\v 28 ki na vi ika vakaisi e vuravura, ki na vi ka e beci, sa digitakia na Kalou, ki na vi ka sa yali lowa lia, me varusa na vi ka sa tu dei;
+\v 29 me kakua kinia na tamata me dokai koya e mata ni Kalou.
+\v 30 Ia maivi koya lia dou sa tu vata kinia ki Karisito Jisu, o koya sa caka na Kalou me vu ni vuku vi ita, ka vu ni vadonui, ka vu ni vasavasavataki, ka vu ni bula;
+\v 31 me yaco kinia na ka sa volai, O koya sa vosa doudou, me vosa doudou lia e na vuku ni Turaga.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia koi au, niu sa qai yani vi ikodou, na vi wekani, au sa yali ni qai e na vosa vinaka se na vuku, niu sa vunautakia vi ikodou na vosa sa tukuni kinia na Kalou.
+\v 2 Ni sa dei na yaloqu meu kakua ni kila e na ikodou maliwa e dua na ka tani, ko Jisu Karisito duadua lia, ki na nona lauvako kina kauveilatai.
+\v 3 Ia kau a tiko vata ki ikodou e na malumalumu, kei na rere, kei na sautaninini levu.
+\v 4 Ia na noqu vosa, niu sa vunautakia, sa yali ni ia e na vosa va vitemaki ni vuku va tamata, sa ia lia e na kena va dinadinataki ni Yalo Tabu, kei na kaukauwa-mana:
+\v 5 me kakua kinia ni tu na nomudou vabautia e na nodra vuku na tamata, e na kaukauwa lia ni Kalou.
+\p
+\v 6 Ia kitou sa tukunia na vuku e na kedra maliwa era sa yalomatua sara: a sa yali lia na vuku ni vuravura koya, se na nodra vuku na turaga ni vuravura koya, o koya sa yaco me ka lowa lia:
+\v 7 ia na vuku lia ni Kalou itatou sa tukunia e na ka vuni, io, koya ka vunitaki eliu, ka lesia na Kalou ni sa bera ni caka ko vuravura me da vakalougatataki kinia;
+\v 8 ia ka sa yali e dua na turaga ni vuravura koya sa kila: ia kevaka era sa kila, era sa yali ni vakotia i na kauveilatai na Turaga vaiukuuku.
+\v 9 Ia sa vaka nai vola, Sa yali na mata sa raicia, se na daliga sa rogocia, Ka sa yali ni curu i na loma ni tamata, Na vi ka sa varautakia na Kalou me nodra era sa lomani koya.
+\p
+\v 10 Ia vi ita lia sa vatakila mai na Kalou e na Yalo Tabu; ni sa dikevia na ka kece lia na Yalo Tabu, io, na vi ka titobu ni Kalou.
+\v 11 Io, o cei na tamata sa kila na ka ni tamata, a yalo ni tamata lia sa tiko e lomana? Sa vaka voki lia kinia na vi ka ni Kalou sa yali e dua sa kila, sa kila lia na Yalo ni Kalou.
+\v 12 Ia eda sa yali ni rawatia na yalo ni vuravura, na Yalo lia sa mai vua na Kalou; me da kila kinia na vi ka sa solia loa lia mai vi ita na Kalou.
+\v 13 A veika koya kitou sa tukunia voki lia, ia ka sa yali lia e na vosa sa va vulicia na vuku ni tamata, o koya lia sa vatavulicia na Yalo Tabu; ni itatou sa vatautauvatatakia na vi ka vayalo kei na vi ka vayalo.
+\v 14 Ia na tamata sa vayago sa yali ni vabautia na veika ni Yalo ni Kalou: ni sa ka lialia vua, a sa yali ni kila rawa o koya, ni ra sa kilai vayalo lia.
+\v 15 Ia o koya sa vayalo sa kila na ka kece lia, a sa yali e dua sa kilai koya.
+\v 16 Io, ko cei sa kila na loma ni Turaga, me vatavulici koya kinia? Ia sa tu vi ita na lomai Karisito.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ia koi au, au sa yali ni vosa rawa vi ikodou, na viwekani, me vaka vi ira era sa vayalo, me vaka vi ira era sa vayago vokilia, me vaka vi ira era sa gone lalai e na nodra tu vata kei Karisito.
+\v 2 Au sa va somi ikodou e na wai-ni-sucu, ka yali e na kakana dina; ni dou a yali ni rawatia, edaidai voki lia dou sa yali ni rawatia.
+\v 3 Ni dou sa vayago tiko lia: dou sa yali ni vayago tu kai valavala vatamata, ni sa tu vi ikodou na vuvu, kei na vileti?
+\v 4 Dou sa yali li ni vayago, ni sa tukunia tiko e dua, Oi au sa ni Paula; ka dua tani, Oi au sa ni Apolosa?
+\p
+\v 5 Ia ko cei ko Apolosa? Se ko cei ko Paula? Ai talatala lowa lia dou sa vabautia e na vukudrau, me vaka sa solia na Turaga ki na tamata yadua.
+\v 6 Au sa tea koi au, sa va suasuatakia o Apolosa; ia na Kalou lia sa va tuburia.
+\v 7 Sa qai ka lowa lia kinia o koya sa tea, ki koya sa va suasuatakia; ia sa levu dua loa lia na Kalou, o koya sa vatuburia.
+\v 8 Erau sa tautauvata sara ko koya sa tea ki koya sa va suasuatakia: ia na tamata yadua ena rawatia na kenai sau me vaka na nona cakacaka.
+\v 9 Ni da sa daucakacaka vata ki koya na Kalou; dou sa were ni Kalou, dou sa vale ni Kalou.
+\p
+\v 10 Me vaka na loloma ni Kalou sa soli mai vi au, me vaka na matai ni vale sa vuku. Au sa viritakia na yavu, a sa tara kina e dua tani. Ia na tamata yadua me sa lewa vinaka nai valavala ni nona tara kinia.
+\v 11 Ni sa yali ni rawatia e dua na tamata me viritakia na yavu tani, ko ya lia sa viritaki tu, ko Jisu Karisito lia.
+\v 12 Ia kevaka e dua na tamata sa tara cake e na yavu koya na koula, na siliva, na vatu talei, na kau, na co malai, se na vu-ni-sila;
+\v 13 ena vatakilai na cakacaka ni tamata yadua: ni na vatakila mai na siga ko ya, ni na vatakilai e na bukawaqa; ia ena vatovolei e na bukawaqa na cakacaka ni tamata yadua se sa vaevei na kenai valavala.
+\v 14 Kevaka sa tu dei na nona cakacaka e dua na tamata, sa tara cake ko koya, ena rawatia na kenai sau.
+\v 15 Kevaka ena vakamai na nona cakacaka e dua, ena yali vua na kenai sau; ia ko koya lia ena va bulai; ia sa na vaka lia na bula mai na bukawaqa.
+\p
+\v 16 Dou sa yali beka ni kila ni dou sa vale ni Kalou, ka sa tiko vi ikodou na Yalo ni Kalou?
+\v 17 Kevaka e dua na tamata sa va rusa na vale ni Kalou, ena va rusai koya na Kalou; ni sa savasava na vale ni Kalou, ia sai ikodou koya.
+\p
+\v 18 Me kakua e dua e vaisini koya vakai koya. Kevaka e dua vi ikodou sa nanumia sa vuku vavuravura, me sesewa mada o koya me vuku mai kinia.
+\v 19 Ni sa ka sesewa vua na Kalou na vuku ni vuravura koya. Ni sa volai, Sa rawai ira na vuku o koya e na nodra i lawaki.
+\v 20 Ka vaka voki, Sa kila o Jiova na nodra nanumia na vuku, ni sa yali ni yaga.
+\p
+\v 21 Ko koya koya me kakua kinia e dua me vosa doudou e na vukudra na tamata. Ni sa nomudou na ka kece lia;
+\v 22 se o Paula, se o Apolosa, se o Kifa, se o vuravura, se na bula, se na mate, se na vi ka sa tu ni kua, se na vi ka ena yaco emuri; koya kece lia sa nomudou;
+\v 23 ia dou sa nei Karisito; ia sa nei koya na Kalou na Karisito.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Me vasami kitou na tamata yadua, ni itatou sa nona tamata cakacaka na Karisito, ki nai talatala e na vik a vuni ni Kalou.
+\v 2 Ia koya sa kilikili ki ira nai talatala, me ra laurai ni ra tamata dina.
+\v 3 Ia sa ka lailai sara vii au mo dou lewai au, se me ra lewai au na tamata; io, au sa yali dina ni lewai au vakai au.
+\v 4 Niu sa yali ni kila e dua na ka kau sa cala kinia; ia kau sa yali ni vadonui kinia: ia sai koya lia na Turaga ka lewai au.
+\v 5 O koya mo dou kakua ni lewa e dua na ka ni sa bera na kena gauna, dou wawa mada me qai mai na Turaga, ko koya ena varaitakia na vi ka ni butobuto sa vuni tu, ena va votuya voki lia na nanumia ni yaloda: ia ena qai dokai na tamata yadua mai vua na Kalou.
+\p
+\v 6 Ia na vi ka koya kau sa vaibalebaletakia vi kirau ki Apolosa ena vukumudou, na viwekani; mo dou vatavulici kinia mai vi kirau mo dou kakua ni uasivia na ka sa volai tu, mo dou kakua kinia ni doka cake e dua, ka becia e dua.
+\v 7 Io, o cei sa qisi iko mo uasivi cake? Se cava sa tu vi iko sa yali ni soli vi iko? Ia kevaka sa soli vi iko, ko sa dokai iko kinia ena vuku ni cava, me vaka sa yali ni soli vi iko?
+\p
+\v 8 Dou sa qai mamau dou sa qai vutuniyau, dou sa lewa vaka na tui ni itatou sa takali: ia kau sa vinakatia kevaka dou sa lewa dina, me da lewa vata voki lia ki ikodou.
+\v 9 Ni kau sa nanumia sa lesi itatou nai apositolo na Kalou me itatou muri sara, me itatou vataki ira era sa lesi me mate: ni itatou sa varaitakia i vuravura, vi ira voki lia na agilose, ki ira na tamata.
+\v 10 Itatou sa lialia e na vuku i Karisito, ia koi ikodou dou sa vuku ni dou sa tu vata kei Karisito; itatou sa malumalumu, ia dou sa kaukauwa; dou sa va rokorokotaki, ia itatou sa beci.
+\v 11 Ka yacovia na gauna koya itatou sa viakana, ka viasomi, ka televua, ka sa vamavoataki, ka yali na nitou i tikotiko;
+\v 12 itatou sa oca, ni itatou sa daucakacaka e na liga i itatou: ni itatou sa vasewasewani, itatou sa vosa vinaka; ni itatou sa vacacani, itatou sa vosotia:
+\v 13 ni itatou sa vosa vacacataki, itatou sa va mamasu lia: itatou sa yaco me vaka na soqosoqo ni vuravura koya, io, na duka sa quarakia mai na ka kece lia, ka yacovia na siga nikua.
+\p
+\v 14 Au sa yali ni vola na vika koya meu vamaduataki ikodou, ia kau sa va tavulici ikodou ni dou sa vataki ira na noqu gone ni toko.
+\v 15 Ia kevaka sa udolu vakatini na nomudou i vavuvuli vi Karisito, sa yali ni lewe levu na tamamudou; niu sa va tuburi ikodou mo dou nei Karisito Jisu e nai tukutuku-vinaka.
+\v 16 O koya kau sa masuti ikodou kinia, mo dou va vadamurimuri au.
+\v 17 Au sa talai Timoci vi ikodou e na vuku ni ka koya, o koya na noqu gone ni toko ka yalodina e na Turaga, ia ena va nanumi ikodou o koya e na noqu i valavala vei Karisito, me vaka na ka kau sa vatavulicia e na viyasana kece lia e na visoqosoqo lewe ni lotu kece lia.
+\p
+\v 18 Sa viavialevu ko ira eso, me vaka niu na yali ni qai yani vi ikodou.
+\v 19 Ia kau na qai va totolo vi ikodou, kevaka sa vinakatia na Turaga, ia kau na yali ni kila na nodra vosa era sa viavialevu, na kena kaukauwa voki lia.
+\v 20 Ni sa yali ni ka ni vosa lowa lia na matanitu ni Kalou, sa ka lia ni kaukauwa.
+\v 21 A cava dou sa vinakatia? Meu qai vi ikodou niu sa tara na motu, se meu qai e na loloma, kei na yalo malua?
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Sa rogo sara ni sa dua vi ikodou sa dauyalewa, ia na dauyalewa vaka ko ya sa yali ni vosatakia vi ira era sa yali ni lotu, ni sa dua sa tauria na wati i tamana.
+\v 2 Ia dou sa viavialevu, ka yali ni tagicakia, me dai tani kinia vei ikodou ko koya sa caka na ka koya.
+\v 3 Ia koi au, niu sa yali vayago, ia sa tiko vata kei ikodou na yaloqu, au sa lewai koya sa caka na ka koya, me vaka kau sa tiko kinia,
+\v 4 e na yaca ni noda Turaga ko Jisu Karisito, ni dou sa soqoni vata tu, kei na yaloqu, kei na kaukauwa ni noda Turaga ko Jisu,
+\v 5 me soli koya sa va koya vi Setani me va rusai kinia na yagona, me vabulai na yalona e na siga ni Turaga ko Jisu.
+\p
+\v 6 Sa yali ni vinaka na nomudou vosa doudou. Dou sa yali beka ni kila sa dauvalevenitakia nai buli taucoko na leveni lailai?
+\v 7 O koya mo dou qai dainia tani na leveni makawa, mo dou yaco rawa kinia mei buli vou, me vaka dou sa yali ni va levenitakia. Ni sa vamatei oti e na vukuda na noda qai-sivia, io na Karisito.
+\v 8 O koya meda qai ia na soqoni, me kakua lia e na leveni makawa, se na leveni ni yaloca, kei nai valavala ca; e na yalosavasava lia kei na yalodina sa yali ni va leveni.
+\p
+\v 9 Au a vola vi ikodou e nai vola mo dou kakua ni dautiko vata kei ira na dauyalewa:
+\v 10 ia ka sa yali lia vi ira na dauyalewa ni vuravura koya, se vi ira na daukocokoco, se na daukovekove, se na dausoro ki na matakau, ni sa rawa lia koya kevaka dou qai tani e vuravura.
+\v 11 Ia koya lia, kau sa vola vi ikodou, mo dou kakua ni dautiko vata kei na dua sa vatokai me wekada, o koya sa dauyalewa tiko, se daukocokoco, se dausoro ki na matakau, se dauveivasewasewani, se daumateni, se daukovekove: mo dou kakua ni kana vata kaya sa vakinia.
+\v 12 Sa noqu i tavi li meu lewai ira era sa yali ni curu? Ia ko ira era sa curu dou sa lewa se yali?
+\v 13 Ia ko ira sa yali ni curu sa lewa na Kalou. O koya mo dou qai dainia tani vi ikodou na tamatai valavala ca koya.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 E dua beka vei ikodou sa doudou, ni rau sa veicudruvi kei na dua tani, me rau qai lewai e na matadra na tawa-yalododonu, ka me kakua lia e na matadra na lotu?
+\v 2 Dou sa yali beka ni kila ni na lewai ira na kai vuravura ko ira era sa lotu? Ia kevaka dou na lewai ira na kai vuravura, dou sa yali beka ni yaga mo dou lewa na ka lalai sara?
+\v 3 Dou sa yali beka ni kila ni da na lewai ira na agilose? Ia ka yali ni valevu cake me da lewa na vi ka vavuravura koya?
+\v 4 Ia kevaka dou sa ia na vilewai e na ka vavuravura, dou lesi ira kinia era sa dokai valailai sara e nai soqosoqo lewe ni lotu?
+\v 5 Au sa vosa, mo dou madua kinia. E dina beka ni sa yali sara e dua vi ikodou sa vuku, me lewai ira rawa na wekana?
+\v 6 A ra sa qai na viwekani me ra vilewai, io, e na matadra era sa yali ni vabautia?
+\p
+\v 7 Ia sa qai ka ca vaidina vi ikodou koya, ni dou sa dau yadia na ka ki na veilewai. E vaevei ni dou sa yali ni vosotia ni dou sa vacacani? E vaevei ni dou sa yali ni vosotia ni dou kovei?
+\v 8 Ia koi ikodou, dou sa dauvivacaca, dou sa daukovekove, io, vi ira na wekamudou.
+\p
+\v 9 Dou sa yali beka ni kila, ni na yali ni rawatia na matanitu ni Kalou ko ira sa yali ni yalododonu? Dou kakua ni vaisini ikodou: o ira na daudara, ki ira na dausoro ki na matakau, ki ira na dauyalewa, ki ira na viavia vaka na yalewa, kei ira na vimoceri vatagane,
+\v 10 ki ira na daubutako, ki ira na daukocokoco, ki ira na daumateni, ki ira na dauveivakasewasewani, ki ira na daukovekove, era na yali ni rawa na matanitu ni Kalou.
+\v 11 Ia dou sa vaka kinia eliu koi ikodou eso: ia dou sa sili, dou sa vasavasavataki, dou sa vadonui, e na yaca ni Turaga ko Jisu Karisito, ki na Yalo ni noda Kalou.
+\p
+\v 12 Sa tara vi au na ka kece lia, ia ka sa yali ni yaga na ka kece lia; sa tara vi au na ka kece lia, ia kau na yali ni dainia me rawai au e dua na ka.
+\v 13 Sa ka ni kete na kakana, ka sa ka ni kakana na kete: ia ena varusai rau ruarua na Kalou. Ia na yago sa yali ni ka me daudara, ia me nei koya lia na Turaga; ka sa yaga na Turaga ki na yago.
+\v 14 Ia na Kalou ka vaturia cake na Turaga, ena va turi ita cake voki lia, e na nona kaukauwa.
+\p
+\v 15 Dou sa yali beka ni kila ni sa veitiki i Karisito na yagomudou? Ia meu yadia beka na veitiki i Karisito, ka caka me veitiki i koya na yalewa dautagane? Me kakua sara.
+\v 16 E vaevei? Dou sa yali beka ni kila, o koya sa vitau kei na yalewa dautagane erau sa yago e dua bau? Ni sa kaya o koya, Oi rau na lewe rua, erau na yago e dua bau.
+\v 17 Ia ko koya sa kabitia na Turaga erau sa yalovata.
+\p
+\v 18 Dou tuba tani mai na daudara. Sa ka e taudaku ni yago nai valavala ca kece lia sa caka na tamata, ia o koya sa daudara sai valavala ca ki na yagona.
+\v 19 E vaevei? Dou sa yali beka ni kila ni sa vale ni Yalo Tabu na yagomudou, o koya sa curumi ikodou, o koya dou sa rawatia mai vua na Kalou, ia dou sa yali ni nomudou?
+\v 20 Ni dou sa voli e nai voli; o koya ko ya mo dou qai varokorokotakia na Kalou, e na yagomudou.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Ia e na vuku ni vika dou sa volavola kinia vi au: Sa vinaka vua na tagane me kakua ni viyacovi kei na yalewa.
+\v 2 Ia me kakua ni ia na vibutakoci, me sa bau vawati na tagane yadua, ka me sa bau vawati na yalewa yadua.
+\v 3 Me ia vua na yalewa na tagane na ka sa dodonu e na vilomani: me vaka voki lia kinia na yalewa vua na tagane.
+\v 4 Sa yali ni vitaliatakia na yagona na yalewa sa vakawati, sa lewa lia na watina: a sa vaka voki lia kinia sa yali ni vitaliatakia na yagona na tagane sa vakawati, sa lewa lia na watina.
+\v 5 Dou kakua ni tarovia na viyacovi vakai ikodou, me ia lia ni sa vinakatia ruarua e na gauna lekaleka, mo dou lalaga ki na lolo kei na masu; ia dou qai viyacovi voki, de dauveretaki ikodou o Setani e na vuku ni nomudou dauveidomoni.
+\p
+\v 6 Ia kau sa tukunia koya, ni sa tara tu e yali ni sa varoti.
+\v 7 Ia kau sa vinakatia me vataki au na tamata kece lia: ia sa rawatia mai vua na Kalou na tamata yadua nai solisoli e dui yaga, e dua sa vaka koya, e dua tani sa vaka ko ya.
+\p
+\v 8 Ia kau sa vosataki ira sa yali ni vawati kei ira na yada, E yaga vi ira me ra tiko vakinia me vataki au:
+\v 9 ia kevaka era sa dredre ni tarovi ira, me ra vawati: ni sa vinaka na vawati ka ca me daugagano.
+\p
+\v 10 Ia kau sa vosataki ira sa vawati tiko, ia ka sa yali ni vakai au, na Turaga lia, Me kakua ni dainia na watina na yalewa sa vawati:
+\v 11 (ia kevaka sa tuba, me kakua ni vawati voki ko koya, se me rau vivinakati voki kei na watina;) ia na tagane sa vawati me kakua voki lia ni dainia na watina.
+\p
+\v 12 Ia vi ira lia sa vo kau sa kaya vakai au, sa yali na Turaga: Kevaka e dua na wekada, sa yali ni lotu na watina, a sa via tiko vata kaya na watina, me kakua ni dainia tani.
+\v 13 Kevaka sa loma ni tagane yali ni lotu me rau tiko vata kei na watina, me kakua ni tubataki koya na yalewa.
+\v 14 Ni sa vasavasavatakia na tagane yali lotu na watina, a sa vasavasavatakia voki lia na yalewa sa yali ni vabautia ko koya na watina; ia kevaka sa yali ni vaka koya, era sa tawa-savasava na nomudou gone; ia koya, era sa savasava.
+\p
+\v 15 Ia kevaka sa tuba ko koya sa tawa lotu, me tuba lia. Me qai veitalia lia na tagane se na yalewa sa lotu ni sa vaka koya: ia sa kacivi ita na Kalou me da tiko vacegu lia.
+\v 16 Ko sa kila vaevei, o iko na yalewa se ko na vabula na watimu, se yali? Se ko sa kila vaevei, o iko na tagane, se ko na vabula na watimu, se yali?
+\p
+\v 17 Ia me vaka sa solia yadua vei ira na tamata na Kalou, me vaka na nona tiko ni sa kacivi koya na Turaga, me tiko lia va kinia. Au sa lewa me va kinia e na visoqosoqo lewe ni lotu kece lia.
+\p
+\v 18 Kevaka e dua sa kacivi ni sa cili me kakua ni dainia na cili. Ke dua sa yali ni cili ni sa kacivi, me kakua ni cilivi.
+\v 19 A ka loa lia na cili, a ka lowa lia voki lia na tawa cili, ia sa yali ni vaka kinia na talairawarawa ki nai vakaro ni Kalou.
+\v 20 Me tiko lia na tamata yadua me vaka na nona tiko ni sa kacivi.
+\v 21 O sa bobula beka ni ko sa kacivi? Kakua ni vuturi kinia: ia kevaka e rawa mo sereki, mo vayagatakia lia.
+\v 22 O koya sa bobula ni sa kacivi koya na Turaga sa qai nona tamata sere na Turaga; sa vaka voki lia kinia ko koya sa lalaga ni sa kacivi, sa bobula vi Karisito.
+\v 23 Dou sa voli lia e nai voli; dou kakua lia ni nodra bobula na tamata.
+\v 24 Na veiwekani, me tiko na tamata yadua kei na Kalou, e nai tutu sa tiko kinia ni sa kacivi.
+\p
+\v 25 Ia e na vukudra era yali ni vawati, sa yali ni tu vei au nai vakaro ni Turaga: ia kau sa lewa vakai au lia, me vaka e dua sa rawatia na loloma ni Turaga meu dina kinia.
+\v 26 A ka koya kau sa nanumia sa yaga e na gauna ni ca koya, me tiko lowa lia na tamata sa va kinia.
+\v 27 Sa dua beka na watimu ko sa vauci kinia? Kakua ni va tovolea mo sereki voki. Sa yali beka ni dua na watimu, ko sa vauci kinia? Kakua ni vasaqara e dua me watimu.
+\v 28 Ia kevaka ko sa ia na vawati, ko sa yali ni cala kinia; ia kevaka sa ia na vawati e dua na goneyalewa, sa yali ni cala kinia. Ia ko ira sa vaka koya ena va rarawataki na yagodra: ia koi au, au sa lomani ikodou.
+\p
+\v 29 Ia na ka koya kau sa tukunia, oi ikodou na viwekani, Sa valekalekataki na gauna sa vo: ia koya me ra vataki ira era sa yali ni vawati ko ira na tagane sa vawati:
+\v 30 kei ira era sa tagi, me ra vataki ira era sa yali ni tagi: kei ira era sa reki, me ra vataki ira era sa yali ni reki; kei ira era sa veivoli, me ra vakataki ira sa yali na nodrai yau;
+\v 31 kei ira era sa vayagatakia na vi ka ni vuravura koya, me ra vakataki ira era sa yali ni vayagatakia vakaca: ni sa qai tani yani nai valavala ni vuravura koya.
+\p
+\v 32 Ia kau sa vinakatia mo dou kakua ni lomaocaoca. Na tagane sa yali ni vawati sa daunanumia lia na vi ka ni Turaga, se me vinaka vaevei vua na Turaga:
+\v 33 ia na tagane sa vawati sa daunanumia ki na vi ka ni vuravura koya, me vayalovinakataki koya vaevei na watina.
+\v 34 Sa dua tani na goneyalewa kei na yalewa sa vawati. A yalewa sa yali ni vawati sa daunanumia ki na vi ka ni Turaga, me savasava tiko na yagona kei na yalona voki lia: ia na yalewa sa vawati sa daunanumia ki na vi ka ni vuravura, se na vinakati koya vaevei na watina.
+\v 35 Ia na ka koya kau sa tukunia me yaga vi ikodou; au sa yali ni via vataotaki ikodou, au tukunia lia na ka sa kilikili kei ikodou, mo dou dauqaravia na Turaga ka yali ni lomaocaoca.
+\p
+\v 36 Ia kevaka e dua na matua sa nanumia sa yali ni lewa vinaka e na vuku ni luvena-yalewa, kevaka sa oti na gauna ni gone, a sa dredre ni tiko loa lia, me vitalia lia; sa yali ni cala ko koya: me ra vawati.
+\v 37 Ia ko koya sa dei sara na lomana, a sa yali ni dredre vua me tiko loa lia, a sa rawatia lia na yalona, ka sa lewa lia e na yalona me tauria tiko na luvena-yalewa, sa caka vinaka.
+\v 38 Sa qai va koya, o koya sa solia na luvena-yalewa me vawati sa caka vinaka lia; ia ko koya sa yali ni solia me vawati sa caka vinaka cake.
+\p
+\v 39 Sa vaucia na yalewa na lawa, ni sa bula tiko na watina; ia kevaka sa mate na watina, sa qai tara vua me vawati voki ki na tagane sa vinakatia ko koya; ka me ia lia ki koya sa nona na Turaga.
+\v 40 Ia sa noqu lewa sa kalougata cake ko koya kevaka sa tiko lia vaka ko ya: ia kau sa vakasama voki lia ni sa tiko vei au na Yalo ni Kalou.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Ia e na vuku ni ka sa vacabori i na matakau, ita sa kila sa tu vi ita kece lia na vuku. Na vuku sa vu ni viavialevu, a loloma lia sa vu ni vatataki cake.
+\v 2 Ia kevaka e dua sa nanumia sa kila e dua na ka, sa yali ni kila na ka me vaka e dodonu me kila.
+\v 3 Ia kevaka e dua sa lomania na Kalou, sa kilai vua ko koya.
+\p
+\v 4 E na vuku ni kana ka sa vacabori ki na veimatakau, eda sa kila sa ka loa lia duadua lia e vuravura na matakau, a sa dua loa lia na Kalou ka yali voki e dua tani.
+\v 5 Io, sa dina sa tu na vi ka sa vatokai me kalou, mai lomalagi se e vuravura, me vaka ni ra sa lewe levu na Kalou, ka lewe levu voki lia na turaga,
+\v 6 ia vei ita sa dua lowa lia na Kalou, na Tamada sa vu vi koya na ka kece lia, eda sa nona lia koi ita; a sa dua loa lia na Turaga ko Jisu Karisito, sa caka kinia na ka kece lia, ia koi ita e na vukuna.
+\p
+\v 7 Ia ka sa yali ni nodra kece lia na tamata na vuku koya: io, sa so era sa nanumia sa dina na matakau, a ra sa kania me vaka sa vacabori ki na matakau, a sa dukadukali kinia na yalodra ni sa malumalumu.
+\v 8 Ia na kakana sa yali ni ka ita vinaka kinia vua na Kalou: ia kevaka ita sa kana, ita sa yali kinia ni vinaka cake; kevaka ita sa yali ni kana, ita sa yali kinia ni ca sobu.
+\v 9 Ia mo dou raicia vinaka de yaco na nomudou vitalia va koya me ka era tarabe kinia ko ira era sa malumalumu.
+\v 10 Ia kevaka e dua sa raici iko sa tamata vuku ni ko sa tiko e na vale ni matakau mo kana, ena qai yali ni doudou cake kinia na loma i koya sa malumalumu me kania na vi ka sa va cabori ki na matakau?
+\v 11 Ia na nomu vuku ena vu ni nona rusa na wekada sa malumalumu, sa mate kinia na Karisito.
+\v 12 Ia ni dou sa cala va koya, vi ira na veiwekani, ka vacacania na lomadra sa malumalumu, dou sa cala vi Karisito.
+\v 13 O koya, kevaka sa tarabe na wekaqu e na kakana, au na yali sara ni kania na lewe ni manumanu ka yali ni mudu, de tarabe e na vukuqu na wekaqu.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Au sa yali ni lalaga? Au sa yali ni apositolo koi au? Au a yali ni raici Jisu Karisito na noda Turaga? Oi ikodou, dou sa yali li ni noqu cakacaka e na Turaga?
+\v 2 Kevaka kau sa yali ni apositolo vi ira eso tani, au sai apositolo dina vi ikodou: ni sai vadinadina niu sai apositolo na nomudou tu vata ki na Turaga.
+\p
+\v 3 Au sa tukunia va koya vi ira era sa tarogi au,
+\v 4 Kitou sa yali beka ni vitalia me kitou kana, se somi?
+\v 5 Kitou sa yali beka ni vitalia me kitou yadia tiko e dua na yalewa lotu, sa wati i kitou, me va taki ira nai apositolo tani, ki iratou na taci ni Turaga, kei Kifa?
+\v 6 Se kirau lia kei Panapasa, kirau sa yali beka ni veitalia me kirau kua so ni cakacaka?
+\v 7 O cei na sotia sa qai valu e na dua na siga, ka sa saumi koya vakai koya? O cei sa tea na were-ni-vaini, ka sa yali ni somia na vuana? Se ko cei sa vakania na qele-ni-sipi, ka sa yali ni somi e na wai-ni-sucu ni qele-ni-sipi?
+\p
+\v 8 Au sa vosatakia lia na vi ka ko ya me vaka lia na tamata? Sa yali beka ni tukunia vakinia na vunau?
+\v 9 Ni sa volai e na vunau i Mosese, Mo kakua ni vaucia na gusu ni pulumokau ni sa buturakia na sila. Sa daunanumia beka na pulumokau na Kalou?
+\v 10 Se sa vosa beka ko koya e na vuku i itatou lia? Io, sa volai koya e na vuku i itatou; ni sa dodonu me cuki were e nai nuinui ko koya sa daucuki; ki koya sa buturakia na sila me buturakia e nai nuinui ni na rawatia na ka.
+\v 11 Kevaka itatou sa kaburakia oti vi ikodou na vi ka vayalo sa ka levu beka me itatou kumunia na nomudou vi ka vavuravura?
+\v 12 Kevaka sa vitaliataki ikodou ko ira na tamata tani eso, e yali beka ni dodonu sara vi itaitou? Ia itatou sa yali ni vitalia va koya; itatou sa vosotia na ka kece lia, de itatou tarovia nai tukutuku vinaka Karisito.
+\p
+\v 13 Dou sa yali beka ni kila, ni ra sa kana e na ka ni vale-ni-soro ko ira sa dauia na cakacaka tabu? Era sa rawatia na kedra mai nai cabocabo-ni-soro ko ira era sa dauqaravia nai cabocabo-ni-soro?
+\v 14 Sa lesia va kinia na Turaga me ra bula e nai tukutuku-vinaka ko ira era sa tukunia nai tukutuku-vinaka
+\v 15 Ia kau sa yali ni vayagatakia e dua na ka koya; au sa yali voki lia ni vola na vi ka koya, me sa caka va kinia vi au: ni sa vinaka vei au meu mate, ka ca me dua e tarovia na ka kau sa dokai au kina.
+\v 16 Ia kevaka kau sa vunautakia nai tukutuku-vinaka, sa yali na ka meu dokai au kinia: ni kau sa va saurarataki; io sa ca sara vi au, kevaka kau sa yali ni vunautakia nai tukutuku-vinaka!
+\v 17 Ia kevaka kau sa caka na ka koya ni sa vinakatia na yaloqu, au sa saumia; ia kevaka ni sa yali ni vinakatia na yaloqu, sa qai soli vei au e dua na cakacaka vakaitalatala.
+\v 18 A cava sa qai kenai sau vi au? Na noqu vunautakia nai tukutuku-vinaka meu kakua ni vaivolitakia, meu kakua ni caka me vaka sa dodonu vi au e nai tukutuku-vinaka.
+\p
+\v 19 Ni sa dina lia niu sa lalaga maivei ira kece lia na tamata, ia kau sa qisi au meu nodra bobula na tamata kece lia, meu rawai ira kinia na lewe vuqa.
+\v 20 Ia kau sa yaco meu vaka e dua na Jiu vi ira na Jiu, meu rawai ira kinia na Jiu; vi ira sa vauci e na vunau, meu vaka e dua sa vauci e na vunau, ia kau sa yali ni vauci e na vunau, meu rawai ira kinia era sa vauci e na vunau;
+\v 21 vi ira sa yali kinia na vunau, meu vaka e dua sa yali vua na vunau, meu rawai ira kinia sa yali vi ira na vunau, ia ka sa yali ni yali vi au na vunau ni Kalou, au sa muria lia na vunau i Karisito;
+\v 22 vi ira era sa malumalumu kau sa yaco meu vaka e dua sa malumalumu, meu rawai ira kinia era sa malumalumu: au sa yaco meu ka kece lia vi ira kece lia na tamata meu va bula eso e na ka kece lia.
+\v 23 Ia kau sa caka na ka kece lia e na vuku ni tukutuku-vinaka, meu rawa vata kinia ki ikodou na kenai sau.
+\p
+\v 24 Dou sa yali beka ni kila ni ra sa cici kece lia ko ira sa cicivia na cere, ia sa dua loa lia sa taucia na cere? Dou cici va kinia, mo dou taucia.
+\v 25 Ia ko koya yadua sa via gumatua, sa tiko malua e na ka kece lia; ia era caka ko ira koya, me nodra e dua nai sala sa ca rawarawa; ia koi ita, me dua sa yali ni ca rawa.
+\v 26 Au sa cici va kinia, ia sa yali ni vaka e dua e yali ni kila: au sa vacu va kinia, ia ka yali⁹ ni vaka e dua sa vacukia na cagi:
+\v 27 ia kau sa va malumalumutakia na yagoqu, ka vabobulatakia, de dua na ka, niu sa vunau vi ira na tamata tani, au sa qai dai lowa lia tu.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Ia kau sa yali ni vinakatia, oi ikodou na viwekani, mo dou lecavia ni ra a tu e ruku ni o ko ira kece lia na noda matua, a ra sa qai kece lia e loma ni waitui:
+\v 2 a ra sa papitaisotaki kece lia vi Mosese e na o ki na waitui;
+\v 3 a ra sa kania vata kece lia na kakana vayalo;
+\v 4 a ra sa somia vata kece lia na wai ni somi vayalo: ni ra sa somi mai na Vatu vayalo sa muri ira: ia na Vatu koya na Karisito.
+\v 5 Ia sa lewe vuqa vi ira sa yali ni vinakati ira na Kalou; ni ra sa dui daidai e loma ni vikau.
+\p
+\v 6 Ia na vi ka koya sai vatakarakara vi ita, me da kakua kinia ni daugadrevia na vi ka ca, me vaka na nodra daugadrevia.
+\v 7 Dou kakua voki lia ni qaravia na matakau, me vakataki ira eso; me vaka sa volai, Era sa tiko sobu na tamata me ra kana ka somi, a ra sa qai tu cake voki me ra qito.
+\v 8 Me da kakua voki lia ni dauyalewa, me vaka era sa caka eso, a sa bale kinia e na siga e dua bau e lewe ruasagavulu ka mani tolu na udolu.
+\v 9 Me da kakua voki lia ni dau vatovolei Karisito, me vaka era sa dau vatovolea eso, a sa kati ira na gata ka ra sa mate.
+\v 10 Dou kakua voki lia ni daudidi, me vaka era sa didi eso a ra sa varusai e na dauvivarusai.
+\p
+\v 11 Ia na ka kece lia koya sa yaco vi ira mei va takarakara: a ra sa volai me da va tavulici kinia, oi ita sa yacovi ita nai va taotioti ni vigauna.
+\v 12 O koya me qai varaici koya ko koya sa nanumia sa tu dei, de bale lia mai.
+\p
+\v 13 Sa yali na vere tani sa yaco vi ikodou, o koya lia sa voratia rawa na tamata: ia sa yalodina na Kalou o koya ena yali ni daini ikodou mo dou dauveretaki valevu cake, me vaka lia na nomudou kaukauwa; ka na caka voki lia kei na vere na sala mo dou tuba kinia, mo dou vosotia rawa.
+\p
+\v 14 O koya ko ya, koi ikodou sa lomani, mo dou tuba tani mai na qaravia na matakau.
+\v 15 Au sa vosa me vaka vi ira na tamata vuku; dou lewa na ka kau sa tukunia.
+\v 16 A bilo ni vavinavinaka kitou sa vatonakia, sa yali ni ka sa noda vata kinia na dra i Karisito? Ai buli madrai eda sa dovia, sa yali li ni ka sa noda vata kinia na yago i Karisito?
+\v 17 Ni sa dua lowa lia na madrai, sa qai yagona e dua lowa lia koi ita e lewe vuqa, ni sa noda nai votavota ni madrai ko ya e dua lowa lia.
+\p
+\v 18 Dou raici ira na Isireli vakayago: ko ira era sa kania na vimadrali, sa yali li ni nodra nai votavota vata kei nai cabocabo-ni-soro?
+\v 19 A cava na ka kau sa tukunia? Ni sa dua li na ka dina na matakau, se na ka dina na ka sa vacaboria ki na matakau?
+\v 20 Ia na vi ka era sa va caboya ko ira era sa yali ni lotu, era sa va caboya vi ira na tevoro, a sa yali lia vua na Kalou: ia kau sa yali ni vinakatia mo dou votai vata kei ira na tevoro.
+\v 21 Dou sa yali ni somja rawa na bilo ni Turaga, kei na nodra bilo voki lia na tevoro: dou sa yali ni kana rawa e na tepeli ni Turaga, kei na nodra teveli voki lia na tevoro.
+\v 22 Eda vacudruya na Turaga, ne? Eda sa uasivi beka vua e na kaukauwa?
+\p
+\v 23 Sa tara lia vi au na ka kece lia, ia sa yali ni yaga na ka kece lia: sa tara na ka kece lia, ia sa yali ni ka ni va tataki cake na ka kece lia.
+\v 24 Me kakua e dua me qara na ka sa yaga duadua lia vi koya, a ka kece voki lia sa yaga vi koya na tani.
+\v 25 A ka kece lia sa volitaki e na rara ni vivoli, mo dou kania, ka kua ni tarogia e dua na ka e na vuku ni lewa-eloma:
+\v 26 ni sa nona na Turaga ko vuravura, kei na ka kece lia sa sinai kinia.
+\v 27 Kevaka e dua sa yali ni lotu sa sureti ikodou, ka dou sa vinakatia me qai, dou kania lia na ka kece lia sa tauci e matamudou, ka kua ni tarogia e na vuku ni lewa-eloma.
+\v 28 Ia kevaka e dua sa tukunia vi ikodou, koya sa vacabori ki na vimatakau, dou kakua ni kania e na vuku i koya sa tukunia, e na vuku ni lewa-eloma voki lia:
+\v 29 au sa cavutia na lewa-eloma, ia ka sa yali ni nomu, a nona lia na tani: ni sa lewai vacava na noqu veitalia e na lewa-eloma ni dua tani?
+\v 30 Ia kevaka kau sa kana ka vavinavinakatakia kinia, meu sa vosavacacataki e na vuku ni cava e na ka kau sa va vinavinakatakia kinia?
+\p
+\v 31 O koya lia, se dou kana, se dou somi, se cava na ka dou sa caka, mo dou caka kece lia me varokorokotaki kinia na Kalou.
+\v 32 Dou kakua ni vacala e dua, vi ira na Jiu, se vei ira na lewe ni vimatanitu tani, se vei ira nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou:
+\v 33 me vaka kau sa caka na ka kece lia me vinakatia ko ira na tamata kece lia, ia kau sa yali ni qara na ka sa yaga duadua lowa lia vei au, na ka voki lia sa yaga vi ira na lewe levu, me ra va bulai kinia.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Dou vadamurimuri au, me vaka kau sa muri Karisito.
+\p
+\v 2 Ia kau sa dokai ikodou, na viwekani, ni dou sa nanumi au e na ka kece lia, ka vabautia nai vavuvuli, me vaka kau a solia vi ikodou.
+\v 3 Ia kau sa vinakatia mo dou kila ni sa ulu ni tamata yadua na Karisito; ia na ulu ni yalewa na tagane; ki na ulu i Karisito na Kalou.
+\v 4 A tagane yadua, sa masu se parofisai, ni sa ubi na uluna, sa yali ni doka na uluna.
+\v 5 Ia na yalewa yadua sa masu se parofisai ni sa yali ni ubi na uluna, sa yali ni doka na uluna: ni sa tautauvata lia ni sa tasi.
+\v 6 Ia kevaka sa yali ni ubi na yalewa, me tasi voki lia: ia kevaka sa ka ni vivamaduataki me koti na yalewa se tasi, me qai ubi.
+\v 7 Ni sa yali sara ni dodonu vua na tagane me ubia na uluna ni sai yaloyalona ki na kenai ukuuku ni Kalou ko koya: ia na yalewa nai ukuuku ni tagane.
+\v 8 Sa yali ni vu mai vua na yalewa na tagane; sa vu mai vua na tagane na yalewa.
+\v 9 Ni sa yali ni buli na tagane me nona na yalewa; sa buli lia na yalewa me nona na tagane.
+\v 10 O koya ko ya sa dodonu kinia me tu nai ubi e na ulu ni yalewa mei va takilakila ni kena malumalumu, e na vukudra na agilose.
+\p
+\v 11 Ia sa yali ni tu duadua lia na tagane ka me tu tani na yalewa, se tu duadua lia na yalewa me tu tani na tagane e na Turaga.
+\v 12 Ni sa vu mai vua na tagane na yalewa, sa vaka voki lia kinia na tagane e na vuku ni yalewa; ia sa vu mai vua na Kalou na ka kece lia.
+\v 13 Dou lewa vakai ikodou: sa kilikili kaya na yalewa li me yali ni ubi ni sa masu vua na Kalou?
+\v 14 Sa yali ni vavulici ikodou na nodai tovo va tamata, kevaka sa balavu na drau ni uluna na tagane, sa ka ni vivamaduataki vua?
+\v 15 Ia kevaka sa balavu na drau ni uluna na yalewa, sa nonai ukuuku lia: ni sa soli vua na drau ni uluna me kenai ubi?
+\p
+\v 16 Ia kevaka sa via dauveileti e dua, sa yali ni nitou i valavala koya, se na nodra na visoqosoqo lewe ni lotu ni Kalou.
+\p
+\v 17 Ia niu sa varotia tiko koya, au sa yali ni dokai ikodou, ni dou sa yali ni vinaka cake ni dou sa soqoni vata, ia dou sa ca sobu kinia.
+\v 18 Io, na kenai matai, ni dou sa soqoni vata vaisoqosoqo lewe ni lotu, au sa rogocia ni dou sa dauvisei; ia kau sa vadinatia eso:
+\v 19 ni sa dredre me yali ni tubu na dauviba vei ikodou me rairai kinia ko ira vi ikodou era sa vinakatia.
+\v 20 Ia ni dou sa soqoni vata e na dua na yasana, dou sa yali ni ia dina nai varaiyavi ni Turaga.
+\v 21 Ia ni dou sa kana, dou sa dui kania yadua eliu na kenai varaiyavi: a sa viakana kinia e dua ka mateni e dua.
+\v 22 Oi? Sa qai yali beka na nomudou vivale mo dou kana ka somi kinia? Se dou va maduataki ira beka sa yali na nodra, ka becia nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou? A cava meu tukunia vi ikodou? Meu dokai ikodou li e na ka koya? Au sa yali ni dokai ikodou.
+\p
+\v 23 Niu a rogocia mai vua na Turaga na ka kau a tukunia voki lia vi ikodou, Ni sa tauria nai buli madrai na Turaga ko Jisu e na bogi sa soli yani kinia ko koya:
+\v 24 ia ni sa vavinavinaka oti sa dovia, ka tukunia: koya na yagoqu sa dovi e na vukumudou; caka koya mo dou vananumi au kinia.
+\v 25 Sa vaka voki lia kinia na bilo, ni sa kania oti nai varaiyavi ko koya, sa tukunia, Na bilo koya na viyalayalati vou e na noqu dra; e na gauna kece lia dou sa somia kinia, dou caka koya mo dou vananumi au kinia.
+\v 26 Io, e na gauna kecelia dou sa kania kinia na madrai koya, ka somia na bilo koya, dou sa vatakila kinia na nona mate na Turaga, ka yacovia na siga ena qai voki mai kinia.
+\p
+\v 27 Ia ena tarogi kinia e na vuku ni yago ni Turaga ki na nona dra, o koya yadua ena kania na madrai koya, ka somia na bilo ni Turaga, ka yali ni doka.
+\v 28 Ia me dikevi koya mada na tamata vakai koya, me qai kania na madrai koya, ka somi e na bilo koya.
+\v 29 Ni sa kania ka somia na nona cudruvi ko koya sa kania ka somia ka yali ni doka, ni sa yali ni kila na yago ni Turaga.
+\v 30 E na vuku ni ka koya sa lewe levu kinia vi ikodou sa malumalumu ka tauvi-mate, ka lewe levu sa moce.
+\v 31 Ia, kevaka eda sa lewai ita, eda na yali ni lewai.
+\v 32 Ia ni da sa lewai, sa qai cudruvi ita na Turaga, me da kakua kinia ni lewai me cudruvi vata kei ira era sa vavuravura.
+\p
+\v 33 O koya koya ikodou na wekaqu, ni dou sa soqoni vata mo dou kana, dou viwaraki mada.
+\v 34 Ia kevaka e dua sa viakana, me kana lia mai vale; mo dou kakua kinia ni soqoni vata mo dou cudruvi. Ia na ka sa vo kau na vadodonutakia niu sa qai yani.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Ia e na vuku ni vi ka vayalo, oi Ikodou na veiwekani, au sa yali ni vinakatia mo dou yali ni kila.
+\v 2 Dou sa kila ni dou a tiko yali lotu, dou sa yadi yani ki na vimatakau galu, me vaka ni dou sa tuberi voli vaka ka vaka.
+\v 3 O koya ko ya kau sa vatakila kinia vi ikodou, ni sa yali e dua na tamata sa vosa e na Yalo ni Kalou, me sa vosavacacataki Jisu: a sa yali e dua sa tukunia rawa ni sa Turaga ko Jisu, ke yali ni vuna na Yalo Tabu.
+\p
+\v 4 Ia sa duidui na ka sa soli, ia sa dua bau lia na Yalo Tabu.
+\v 5 Sa duidui voki lia na kena cakacaka, ia sa dua loa lia na Turaga.
+\v 6 Sa uidui voki lia nai valavala ni ka sa caka, ia sa dua loa lia na Kalou, o koya sa caka na ka kece lia vi ira kece lia.
+\p
+\v 7 A sa soli vi ira na tamata yadua nai vatakilakila ni Yalo Tabu me yaga kinia.
+\v 8 Sa soli vua e dua e na cakacaka ni Yalo Tabu na vosa ni vuku; vua voki e dua na vosa ni kila ka, e na cakacaka voki lia ni Yalo Tabu;
+\v 9 vua voki e dua na vadinatia, e na cakacaka voki ni Yalo Tabu; vua voki e dua nai solisoli me vabulai ira sa tauvi-mate, e na cakacaka voki lia ni Yalo Tabu;
+\v 10 vua voki e dua me caka na ka mana; vua voki e dua me parofisai; vua voki e dua me kila na viyalo; vua voki e dua na vosa tani eso; vua viki e dua me lavetia na vosa tani eso:
+\v 11 ia na Yalo Tabu e dua bau lia sa caka na ka kecelia koya, ni sa vota vi ira na tamata yadua me vaka sa vinakatia ko koya.
+\p
+\v 12 Me vaka sa dua bau lia na yago, ka sa vuqa na kena tikinia, ia na tiki ni yago kece lia, sa levu lia, ka sa dua loa lia na yago: sa vaka voki lia kinia na Karisito.
+\v 13 Ni da sa papitaisotaki kece lia ki na yago e dua loa lia e na Yalo Tabu e dua bau lia, se da kai Jutia se da kai tani, se da bobula se dai taukei; eda sa va somi voki lia e na Yalo Tabu e dua bau lia.
+\p
+\v 14 Ni sa yali ni dua lowa lia na tikina e na yago, sa levu lia.
+\v 15 Kevaka ena tukunia na yava, Oi au, kau sa yali ni tiki ni yago, niu sa yali ni liga; sa yali ni ka koya sa yali kinia ni tiki ni yago.
+\v 16 Ia kevaka ena tukunia na daliga, Oi au, kau sa yali ni tiki ni yago, niu sa yali ni mata; sa yali ni ka koya sa yali kinia ni tiki ni yago.
+\v 17 Kevaka sa mata na yago taucoko, ena qai evei na ka me rogo kinia? Kevaka e ka ni rogo na tikina kece, ena qai evei na ka me boi kinia?
+\v 18 Ia koya, sa caka na Kalou na vitiki ni yago me tu yadua, me vaka na nona lewa.
+\v 19 Ia kevaka sa dua loa lia na tikina kece lia, ena qai evei na yago?
+\v 20 Ia koya, sa vuqa na tikina, a sa dua bau lia na yago.
+\v 21 A sa yali ni kaya rawa na mata ki na liga, Ko sa yali ni yaga vi au; se na ulu ki na yava, Drau sa yali ni yaga vi au.
+\v 22 Ia sa vakalevu cake voki oqori, a vitiki ni yago eda sa nanumia ni ra sa malumalumu, era sa yaga sara:
+\v 23 ia na vitiki ni yagoda, eda sa nanumia sa matavinaka valailai, oqori eda sa va iukuukutakia vakalevu cake: ia na vitikida sa yali ni lagilagi sa va lagilagitakia valevu cake.
+\v 24 Ni sa yali ni yaga ki na vitikida sa lagilagi vakai ira: ia na Kalou sa caka me virauti na vitiki ni yago, a sa lewa me nanumi valevu cake oqori sa uasivi sobu:
+\v 25 me kakua kina ni veisei na yago; ka me veinanumi vatautauvata na veitikina vakai ira.
+\v 26 Ia kevaka sa rarawa e dua na tikina, sa rarawa vata na tikina kece lia; se dua na tikina sa dokai, sa reki vata na tikina kece lia.
+\p
+\v 27 Ia koi ikodou na yago i Karisito, ka dui tikina yadua kinia.
+\v 28 A sa lesi ira eso na Kalou e nai soqosoqo lewe ni lotu, a kenai matai ko ira nai apositolo, ai karua na parofita, ai katolu nai vavuvuli, sa qai muri ko ira sa daucaka-mana, ki ira, sa soli vei ira me ra vabula na tauvi-mate, ko ira era vivuke, ko ira era lewa, ko ira era kila na vosa tani eso.
+\v 29 Era sai apositolo kece lia? Era sa parofita kece lia? Era sai vavuvuli kece lia? Era sa daucaka-mana kece lia?
+\v 30 Era sa rawatia kece lia nai solisoli me ra vabula na tauvi-mate? Era sa vosa kece lia e na vosa tani e vuqa? Era sa lave vosa li ko ira kece lia?
+\p
+\v 31 Ia dou gadrevia vakalevu na visolisoli vinaka sara: ia kau sa vatakila vi ikodou nai valavala sa uasivi cake na kena vinaka.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Kevaka kau sa vosatakia na nodra dui vosavosa na tamata ki na vosa ni agilose, ka yali vei au na loloma, au sa vaka lowa lia na kaukamea sa rorogo, se na lali sa tataqiriqiri.
+\v 2 Ia kevaka kau sa parofisai rawa, ka kila voki lia na ka kece lia sa vuni, ki na vuku kece lia; ia kevaka sa tu vi au na vakabauta kece lia, meu yadia tani kina na viulu-ni-vanua, ka yali vi au na loloma, au sa ka loa lia.
+\v 3 Ia kevaka kau sa vota na noqu ka kece lia, meu vakani ira kinia na dravudravua, ia kevaka kau sa solia na yagoqu meu vayavui, ka sa yali vei au na loloma, sa yali ni yaga vi au.
+\p
+\v 4 Sa dau vosotia vadede na loloma, sa yalovinaka; sa yali ni vuvu na loloma; sa yali ni vosa doudou na loloma, sa yali ni viavialevu,
+\v 5 sa yali ni caka na ka sa yali ni kilikili kaya, sa yali ni qara na ka me nona lia, sa yali ni cudrucudru, sa yali ni daulomaca;
+\v 6 sa yali ni rekitakia na ca, ia sa rekitakia na dina;
+\v 7 sa ubia na ka kece lia, sa vabautia na ka kece lia, sa vanuinuitakia na ka kece lia, sa vosotia na ka kece lia.
+\p
+\v 8 Sa yali ni mudu na loloma: ia na parofisai, ena takali lia; na vosa tani e levu, ena mudu lia; na vuku, ena takali lia.
+\v 9 Ni da sa kila vatikinia lia, ia eda sa parofisai vatikinia lia.
+\v 10 Ia ni sa yaco na ka taucoko, ena qai takali na ka sa vatikinia lia.
+\v 11 Niu a gone, au a dau vosa me vaka na gone, au a kila ka me vaka na gone; au a dau vanananu me vaka na gone; ia niu sa yaco me tamata bula, au sa dainia tani na ka vagonegonea.
+\v 12 Io, edaidai eda sa raicia me vaka na titiro e nai iloilo buwawa; ia maimuri ena vaka na virai e na matanavotu: edaidai kau sa kila vatikina lia; ia maimuri, kau na kila me vaka kau sa kilai.
+\p
+\v 13 Ia koya, sa tu na vabautia, nai nuinui, na loloma, a ka tolutolu koya; a sa uasivi cake vi iratou na loloma.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 Dou vasaqara na loloma: dou gadrevia voki lia na vi ka vayalo, ka valevu mo dou parofisai.
+\v 2 Ia ko koya sa vosa ena dua na vosa tani, sa yali ni vosa vi ira na tamata, vua lia na Kalou; ni sa yali e dua sa kila; a sa cavutia ko koya na vi ka e vuni ena lomana.
+\v 3 Ia ko koya sa parofisai sa vosa vi ira na tamata me vatataki ira, ka vatavulici ira, ka vacegui ira.
+\v 4 Ko koya sa vosa ena dua na vosa tani, sa vatataki koya lia; ia ko koya sa parofisai, sa vatataki ira nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 5 Ia kau sa vinakatia mo dou vosa kece lia ena vosa tani e levu, ka valevu cake mo dou parofisai; ni sa uasivi cake ko koya sa parofisai vi koya sa vosa ena vosa tani e levu, kevaka sa yali ni vatakila na kenai balebale ko koya, me vatataki kinia ko ira nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 6 Ia sa vakinia, na viwekani, kevaka kau sa qai vi ikodou ka dauvosa ena vosa tani e levu, au na yaga vacava vi ikodou, kevaka kau sa yali ni vosa voki lia vi ikodou enai vatakilakila, se ena vuku, se ena parofisai, se e nai va vuvuli?
+\v 7 Ia na vika sa yali ni bula ka sa daurorogo, se na bitu-ni-vakatagi se na api, kevaka sa yali ni duidui na kena rorogo, ena kilai vaevei se sa cava nai balebale ni ka sa laga ena bitu-ni-vatagi se na api?
+\v 8 Ia kevaka ena rorogo na davui-ni-valu ka yali ni kilai na kena rorogo, o cei ena varautaki koya me qai valu?
+\v 9 Sa vakinia koi ikodou, kevaka dou sa yali ni cavutia na vosa sa kilai rawa, ena kilai vaevei na ka sa vosatakia? Dou na vosa lowa lia ki na cagi.
+\v 10 E dina beka, ni sa levu na vosa sa duidui e vuravura, a sa yali e dua sa yali ni vaibalebale.
+\v 11 Ia kevaka kau sa yali ni kila nai balebale ni vosa, au na kai tani vua sa vosa, ena kai tani voki lia vei au ko koya sa vosa.
+\v 12 Sa vakinia koi ikodou, ni dou sa gadrevia na vi ka vayalo, dou vasaqara voki lia mo dou uasivi cake ena ka sa vatataki kinia ko ira nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 13 Ia ko koya sa vosa ena dua na vosa tani, me masu voki lia me vatakila rawa na kenai balebale.
+\v 14 Io, kevaka kau sa masu ena dua na vosa tani, sa masu na yaloqu lia, ka sa yali ni vavuana na noqu nanumia.
+\v 15 Sa qai vaevei? Au na masu ena yaloqu, au na masu ena noqu kila voki lia; au na sere e na yaloqu, au na sere e na noqu kila voki lia.
+\v 16 Kevaka sa yali ni vakinia, ni ko sa vavinavinaka e na yalomu lia, ena vaemeni va evei e na nomu vavinavinaka ko koya sa tiko e na nodra tikina na tamata sa yali ni vuku, ni sa yali ni kila na ka ko sa tukunia?
+\v 17 Sa dina lia ko sa va vinavinaka vadodonu, ia sa yali ni vatataki kinia ko koya.
+\v 18 Au sa vavinavinaka vua na Kalou, niu sa uasivi cake vei ikodou kece lia e na vosatakia na vosa tani e levu:
+\v 19 ia kau sa vinakatia valevu meu vosatakia e na noqu kila e lima lowa lia na vosa e na kedra maliwa nai soqosoqo lewe ni lotu, meu vavulici ira voki lia kinia na tani, ia kau yali ni vinakatia meu cavutia na vosa e tini na udolu e na vosa tani.
+\p
+\v 20 Oi ikodou na viwekani, dou kakua ni gone lalai e na vuku; e na lomaca lia mo dou gone lalai, ia e na vuku mo dou tamata bula.
+\v 21 Sa volai e na vunau, Au na vosa vi ira na tamata koya e na gusu ni kai tani, ki na tebenigusu ni vulagi; ia ni sa vakinia era na qai yali ni rogoci au, sa tukunia na Turaga.
+\p
+\v 22 O koya koya sai vatakilakila vi ira sa yali ni va bautia na vosa tani e vuqa, ia ka sa yali vi ira sa vabautia; ia na parofisai sa yali ni ka vi ira sa yali ni vabautia, vi ira lia sa vabautia.
+\v 23 Ia kevaka sa soqoni vata e na dua na yasana nai soqosoqo lewe ni lotu taucoko, a ra sa dui vosa kece lia e na vosa e vuqa, a sa qai mai eso sa yali ni vuku, se ra yali ni vabautia, era na yali ni tukunia dou sa lialia?
+\v 24 Ia kevaka era sa parofisai kece lia, a sa qai mai e dua sa yali ni vabautia, se sa yali ni vuku, sa vacalai kinia ko koya vi ira kece lia, sa lewai ko koya vi ira kece lia:
+\v 25 ka sa varaitakia va koya na vi ka e vuni e na yalona; ena cuva vatoboicu ko koya, ka masu vua na Kalou, ka na tukunia ni sa dina sa tiko vei ikodou na Kalou.
+\p
+\v 26 Sa qai vaevei, ikodou na viwekani? Ni dou sa soqoni vata, dou sa dui tauria yadua na sere, ai vavuvuli, ai vatakilakila, a vosa tani, na lave vosa. Me caka na ka kece lia mo dou vatataki kinia.
+\v 27 Kevaka e dua sa vosa e na vosa tani, me lewe rua, se lewe tolu lia, me ra vitaravi yadua lia; ia me dua e lave vosa.
+\v 28 Ia kevaka sa yali e dua me lave vosa, me galu lia e nai soqosoqo lewe ni lotu; me vosa vi koya lia vakai koya, vua voki lia na Kalou.
+\p
+\v 29 Ia me lewe rua se lewe tolu na parofita me vosa, ka me lewa lia ko ira sa vo.
+\v 30 Ia kevaka sa vatakilai e dua na ka vua e dua sa tiko voleka, me galu mada ko koya sa liu.
+\v 31 Ni sa rawa mo dou parofisai kece lia, ia dou ia yadua lia, me vatavulici kece lia, ka vacegui kece lia.
+\v 32 Ia sa dui rawa na yalo ni parofita ko ira na parofita.
+\v 33 Ni sa yali ni vu ni visei na Kalou, sa vu ni vacegu lia, me vaka sa yaco e na nodra i soqosoqo kece lia era sa lotu.
+\v 34 Me ra galu lia ko ira na nomudou yalewa e na visoqosoqo lewe ni lotu: ni sa yali ni tara vei ira me ra vosa; ia me ra yalomalumalumu lia, me vaka na vosa ni vunau.
+\v 35 Ia kevaka era sa via kila e dua na ka, me ra dui tarogia na watina mai nodratou; ni sa ka ni vivamaduataki me ra vosa na yalewa e nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\v 36 Koi ikodou beka sa taka mai kinia na vosa ni Kalou? Se sa yaco vi ikodou duadua lia?
+\v 37 Kevaka e dua sa nanumi koya ni sa parofita, se tamata vayalo, me kila mada ni sai vakaro ni Turaga na vi ka kau sa vola vi ikodou.
+\v 38 Ia kevaka e dua sa yali ni kila, ia me kakua lia ni kila.
+\p
+\v 39 O koya ko ya, na viwekani, mo dou qai gadrevia mo dou parofisai, kakua voki lia ni tarovia na vosatakia na vosa tani e levu.
+\v 40 Ia me caka me rairai vinaka na ka kece lia, ka vadodonu voki lia.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Ia kau sa vatakila vei ikodou, na viwekani, nai tukutuku-vinaka kau a vunautakia vi ikodou, o koya dou a vabautia voki lia, dou sa tu dei voki lia kinia;
+\v 2 o koya voki lia dou sa bula kinia, kevaka dou sa tauria tiko na ka kau a vunautakia vi ikodou, kevaka sa yali ni ka lowa lia na nomudou vabautia.
+\p
+\v 3 Niu a tukunia taumada vi ikodou na ka kau a rawatia, ni sa mate na Karisito e na vuku ni nodai valavala ca me vaka nai Vola Tabu:
+\v 4 ni sa bulu voki lia, ka ni sa tu cake voki lia e nai katolu ni siga me vaka nai Vola Tabu;
+\v 5 ni sa rairai voki lia vi Kifa, vi ira emuri na le tinikarua;
+\v 6 ka rairai emuri vi ira vata na viwekani era lewe lima na drau ka vacaca; e lewe vuqa vi ira era sa bula ka yacovia na siga koya, a sa moce tu eso.
+\v 7 Sa rairai emuri ko koya vi Jemesa; sa qai rairai vi ira kece lia nai apositolo.
+\v 8 Sa rairai emuri sara vi au voki lia, me vaka vua e dua sa lutu dole.
+\v 9 Niu sa uasivi sobu vi ira kece lia nai apositolo, kau sa yali ni yaga meu vatokai mei apositolo, niu a vacacania nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou.
+\v 10 Ia na loloma lia ni Kalou kau sa yaco kinia ki na noqu tiko ni kua: ia na nona lomani au sa yali ni tawa yaga; ia kau sa uasivi cake vi ira kece lia e na cakacaka; ia ka sa yali ni koi au lowa lia, na loloma lia ni Kalou sa tiko vi au.
+\v 11 Ia kevaka koi au, se ko ira, keitou sa vunau vakinia, ia dou sa vabautia voki lia vakakinia.
+\p
+\v 12 Ia kevaka sa vunautaki na Karisito ni sa vakaturi cake voki mai na mate, era sa tukunia vakacava eso vei ikodou ni sa yali na tu cake voki mai na mate?
+\v 13 Ia kevaka sa yali ni tu cake voki ko ira na mate, sa qai yali ni tu cake voki mai na Karisito:
+\v 14 ia kevaka sa yali ni tu cake voki mai na Karisito, sa qai ka lowa lia na nitou vunau, a ka lowa voki lia na nomudou vabautia.
+\v 15 Ia kitou sa raicia kinia me daulasulasu ni kitou sa tukunia na Kalou; ni kitou sa tukuni koya na Kalou ni sa vaturi Karisito cake mai; ia ka sa yali ni vaturi koya cake voki, kevaka sa yali ni tu cake voki ko ira na mate.
+\v 16 Io, kevaka sa yali ni tu cake voki ko ira na mate, sa qai yali ni vaturi cake voki na Karisito:
+\v 17 ia kevaka sa yali ni vakaturi cake voki na Karisito, sa yali ni yaga na nomudou vabautia; sa tu vi ikodou ni kua na nomudou i valavala ca:
+\v 18 era sa rusa voki lia ko ira era sa nei Karisito, ka sa moce tu.
+\v 19 Kevaka ita sa vanuinui me yaga vei ita na Karisito e na bula lia koya, ita sa qai valoloma valevu cake vi ira kece lia na tamata.
+\p
+\v 20 Ia ka sa qai tu cake voki mai na mate na Karisito, a sa yaco me kedrai sevu era sa moce tu.
+\v 21 Ni sa qai vu ni mate na tamata, sa qai vuni tu cake voki mai na mate na tamata voki lia.
+\v 22 Ni sa qai mate kece lia e na vuku i Atama, ena vabulai kece voki lia e na vuku i Karisito.
+\v 23 Ia na tamata yadua me vaka sa lesi vua: na Karisito nai sevu; ka qai muri ko ira era sa nei Karisito, ni sa qai voki mai ko koya.
+\v 24 Sa qai muri na kenai vataotioti, ni sa solia ko koya na lewa vua na Kalou, ko Tamana; ni sa vaotia ko koya na lewa kece lia ki na vitalia kece lia, kei na kaukauwa.
+\v 25 Sa na lewa tiko lia ko koya me vamalumalumutaki sobu mada na meca kece lia e ruku ni yavana.
+\p
+\v 26 Na meca ena vakaoti emuri sara ko mate.
+\v 27 Ni sa vamalumalumutakia na ka kece lia ko koya e ruku ni yavana. Ia ni sa kainaki sa vamalumalumutakia na ka kece lia, sa macala sara sa yali ni cavutia ko koya sa vamalumalumutakia vua na ka kece lia.
+\v 28 Ia ni sa vamalumalumutakia oti vua na ka kece lia, ena qai vamalumalumutakia voki lia na Luvena vi koya sa vamalumalumutakia na ka kece lia vi koya, me sa lewa duadua lia na Kalou e na ka kece lia.
+\p
+\v 29 Kevaka sa yali ni va koya, era na va evei ko ira sa papitaisotaki e na vukudra na mate? Kevaka sa yali sara ni tu cake voki ko ira na mate, a cava era sa papitaisotaki kinia e na vukudra na mate?
+\v 30 Ka cava me itatou bolea voki lia kinia na mate e na tiki-ni-siga kece lia?
+\v 31 Au sa tukunia dina sara na noqu rekitaki ikodou na viwekani e na vuku i Karisito Jisu na noda Turaga, au sa mate tiko e na visiga.
+\v 32 Kevaka sa vatamata lia na noqu vivala kei na manumanu daukata mai Efeso, a cava na betena vi au? Kevaka sa yali ni tu cake voki ko ira na mate, me da kana lia ka somi, ni da na mate ni vulaci.
+\v 33 Dou kakua ni vaisini ikodou vataki ikodou: sa vacala nai valavala vinaka na dautiko vata kei ira era sa ca.
+\v 34 Dou yadra mai me vaka sa dodonu, ka mo dou kakua ni valavala ca; ni sa tiko eso era sa yali ni kila na Kalou; au sa vosa va koya mo dou madua kinia.
+\p
+\v 35 Ia ena tukunia e dua, Ena vaturi cake voki vaevei ko ira na mate? Ia na yago cava era na qai kaya mai?
+\v 36 O iko ko sa yali ni vuku, na ka ko sa tea sa yali ni bula cake, kevaka sa yali mada ni mate:
+\v 37 ia na ka ko sa tea, ko sa yali ni tea na yago ena tubu cake mai, a sila lowa lia, se witi beka, se dua na sila tani:
+\v 38 ka sa solia na yagona na Kalou me vaka sa vinaka vua, ki na sila yadua na yagona vakai koya.
+\v 39 Sa yali ni tautauvata na lewe ni ka kece lia: sa dua na lewe ni tamata, ka dua tani na lewe ni manumanu e yavai va, ka dua tani na lewe ni ika, ka dua tani na lewe ni manumanu vuka.
+\v 40 Sa valomalagi na yago eso, ka sa vavuravura na yago eso; ka sa dua tani nai ukuuku ni yago valomalagi, ka sa dua tani nai ukuuku ni yago sa vavuravura.
+\v 41 Sa dua tani nai ukuuku ni mata-ni-siga, ka sa dua tani nai ukuuku ni vula, ka sa dua tani nai ukuuku ni vikalokalo: ni sa uasivi cake na serau ni kalokalo e dua e na kena serau na kalokalo e dua tani.
+\p
+\v 42 Sa vaka voki lia kinia na tu cake voki mai na mate. Ni sa tei, sa vuca; ni sa vakaturi cake voki, sa yali ni vuca:
+\v 43 ni sa tei, sa vasisilatakia; ni sa vakaturi cake voki, sa vaiukuukutakia: ni sa tei, sa malumalumu; ni sa vakaturi cake voki sa kaukauwa:
+\v 44 ni sa tei, sa yago dina ni tamata; ni sa vakaturi cake voki, sa qai yago vayalo. Kevaka sa dua na yago sa vaka na bula vatamata, sa dua voki lia na yago sa vaka na bula vayalo.
+\p
+\v 45 Me vaka na ka sa volai, Ko Atama sa taumada sa caka me tamata bula; Ko Atama sa muri, sa caka me yalo sa vu ni bula.
+\v 46 Ia ka sa yali ni taumada ko ko ya sa vakayalo, ko ya lia sa bula vatamata; ka sa qai muri na ka sa vaka na bula vayalo.
+\v 47 Na tamata sa taumada sa mai vuravura, ka sa vavuravura; ia sa mai lomalagi na tamata sa kenai karua, na Turaga.
+\v 48 Sa ra vataki koya sa vavuravura ko ira era sa vavuravura: sa ra vataki koya voki lia sa valomalagi ko ira era sa valomalagi.
+\v 49 Ia me vaka ni da sa vataki koya sa vakavuravura, eda na vataki koya voki lia sa valomalagi.
+\p
+\v 50 Ia kau sa kaya koya, oi ikodou na viwekani, ni sa dredre ni rawata na matanitu ni Kalou na yago sa valewe ka vadra; ena yali voki lia ni yaco me yali vuca rawa na ka sa vuca rawarawa.
+\v 51 Raicia, au sa vatakila vei ikodou e dua na ka vuni: Eda na yali ni moce kece, ia eda na vamataliatakia kece lia,
+\v 52 ena vasauri sara, ena va na sauriva ni matada, ni sa uvu na davui sa muri sara: ena uvuci na davui, ena qai vaturi cake voki ko ira na mate me yali ni vuca voki, ia koi ita eda na vamataliataki voki lia.
+\v 53 Sa na vaisulu na yago vuca koya me kakua voki ni vuca rawa, ka sa na vaisulu na yago sa mate koya me kakua voki ni mate rawa.
+\v 54 Ia ni sa vaisulu oti na yago vuca koya me kakua voki ni vuca rawa, ka sa vaisulu oti na yago mate koya me kakua voki ni mate rawa, ena qai vayacori kinia na vosa sa volai, Sa gu ce ko mate, a sa muduki sara.
+\q1
+\v 55 Ko iko mate, sa evei na nomu bati gaga? Ko iko bulubulu, sa evei na nomu gumatua?
+\p
+\v 56 Sa kena bati gaga ni mate nai valavala ca: ka sa kena kaukauwa ni valavala ca na vunau.
+\v 57 Ia me da vavinavinaka vua na Kalou, o koya sa solia vei ita me da gumatua sara e na vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 58 O koya lia koya, oi ikodou na wekaqu lomani, mo dou qai tu dei sara, mo dou kakua ni yavala, mo dou uasivi cake e na cakacaka ni Turaga e na gauna kece lia, ni dou sa kila sa yali ni ka lowa lia na nomudou cakacaka e na vuku ni Turaga.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Ia e na vuku ni soli me nodra era sa lotu, me vaka kau sa varotia vi ira na viisoqosoqo lewe ni lotu mai Kalatia dou caka vakinia koi ikodou voki lia.
+\v 2 E nai matai ni siga ni wiki, mo dou dui maroroya nai yau eso me tu, me vaka sa vakalougatataki kinia ko koya, me kakua kinia ni caka na soli ni kau sa qai yani.
+\v 3 Ia ni kau sa tadu yani, o iratou dou na vinakatia kau na talai iratou me ratou yadia nai vola eso ki na nomudou i loloma voki lia ki Jerusalemi.
+\v 4 Ia kevaka sa yaga meu qai voki lia koi au, eratou na qai vata kei au.
+\p
+\v 5 Ia kau na qai vi ikodou, niu sa qai ki Masitonia: ni kau na qai ki Masitonia.
+\v 6 Ia kau na tiko beka vi ikodou, io, kau na tiko beka kei ikodou e na veivula i liliwa, mo dou yadi au kinia e na noqu qai tu ki na vanua kau na qai kinia.
+\v 7 Niu sa yali ni via tiko vi ikodou e na noqu qai tu koya; ia kau sa nakitia meu tikotiko mada kei ikodou, kevaka sa vinakatia na Turaga.
+\v 8 Ia kau na tiko lia mai Efeso me yaco mada na siga ni Penitiko.
+\v 9 Ni sa dola tu vi au na darava levu ka yaga, a ra sa lewe levu voki lia na dauvivorati.
+\p
+\v 10 Ia kevaka sa tadu ko Timoci, dou raicia me tiko tawa rere vi ikodou; ni sa kitaka ko koya na cakacaka ni Turaga, me vataki au voki lia.
+\v 11 O koya me kakua kinia na tamata me beci koya: ia mo dou yadi koya e na nona qai tu e na vacegu, me qai mai kinia vi au: niu sa waraki koya ki iratou na viwekani.
+\p
+\v 12 Ia e na vuku i Apolosa na wekada, au sa masuti koya valevu me qai yani vi ikodou ki iratou na viwekani: a sa yali sara ni lomana me qai vi ikodou e na gauna koya; ia ni dua na gauna vinaka vua, ena qai qai yani.
+\p
+\v 13 Dou vatawa, dou tu dei e na vabautia, dou tamata qaqa, dou gumatua.
+\v 14 Me caka na ka kece lia dou caka e na yalololoma.
+\p
+\v 15 Ia kau sa masuti ikodou, na viwekani, (dou sa kila na lewe ni vale i Sitifana, ni sai sevu mai Akaia, a ratou sa soli iratou me ratou qaravi ira era sa lotu:)
+\v 16 mo dou vamalumalumutaki ikodou vi ira sa va koya, vi ira yadua voki lia era sa vivuke, ka daucakacaka.
+\v 17 Ia kau sa reki e na nodratou qai mai ko Sitifana kei Forituneto kei Akaiko: ni ratou sa caka na ka sa yali ni rawa vi ikodou.
+\v 18 Ni ratou sa vaceguya na yaloqu ki na yalomudou voki lia; o koya mo dou qai kilai ira era sa va koya.
+\p
+\v 19 Sa loloma yani vi ikodou na visoqosoqo lewe ni lotu mai Esia. Sa loloma vakalevu yani vei ikodou ko Akuila kei Pirisila e na Turaga, ki ira nai soqosoqo lewe ni lotu e na nodrau vale.
+\v 20 Era sa loloma yani vei ikodou na viwekani kece lia. Dou dui vireguci yadua vai ikodou e na yalosavasava.
+\p
+\v 21 Oi au ko Paula, au sa vola e na ligaqu dina na noqu loloma yani.
+\v 22 Kevaka sa dua sa yali ni lomania na Turaga ko Jisu Karisito, me cudruvi ko koya. Sa qai mai na Turaga.
+\v 23 Me tiko ki ikodou na loloma ni Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 24 Me tiko ki ikodou kece lia na noqu loloma e na vuku i Karisito Jisu. Emeni.

48-2CO.usfm

@@ -0,0 +1,357 @@
+\id 2CO
+\ide UTF-8
+\h 2 Korinica
+\toc1 2 Korinica
+\toc2 2 Korinica
+\toc3 2co
+\mt 2 Korinica
+\c 1
+\cl Wase 1
+\s Sa vavinavinaka vua na Kalou ko Paula e na vukudra na kai Korinica, e na vukuna voki lia, 1-11. Sa via raici ira, a sa yali ni nona lomalomarua sa berabera kinia ni qai, 12-24.
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, nai apositolo i Jisu Karisito e na lewa ni Kalou, ki Timoci na wekaqu, kivi ira nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou mai Korinica, ki ira kece lia era sa lotu mai Akaia taucoko:
+\v 2 Me nomudou na loloma ki na vacegu mai vua na Kalou ko Tamada, ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 3 Me vavinavinakatakia na Kalou, o koya na Tama ni noda Turaga ko Jisu Karisito, a Tama ni loloma, ki na Kalou ni vivacegui kece lia,
+\v 4 o koya sa vacegui itatou ena nitou rarawa kece lia, me itatou vacegui ira rawa era sa rarawa e na dua na ka, ena vivacegui itatou sa vacegui kinia mai vua na Kalou.
+\v 5 Ia me vaka sa yaco valevu sara vi itatou na rarawa e na vuku i Karisito, sa vacegui itatou valevu sara vakinia na Karisito.
+\v 6 Ia kevaka itatou sa vararawataki, sa ka mo dou vacegui kinia ka vabulai, ka sa yaco koya ni dou sa vosotia voki lia na vi ka rarawa itatou sa vararawataki kinia; se itatou vacegui, sa ka mo dou vacegui kinia ka vabulai.
+\v 7 Ia sa tu dei na nitou nuitaki ikodou, ni itatou sa kila, dou sa votai e na vivararawataki, dou na votai voki lia ena vivacegui.
+\p
+\v 8 Ni itatou sa yali ni vinakatia, na viwekani, mo dou lecavia na nitou rarawa sa yaco vi itatou mai Esia, ni itatou sa bitaki valevu sara, sa dredre kinia na vosotia, ka itatou sa yali ni dinatia ni itatou na bula:
+\v 9 ia itatou sa vaka ni itatou sa lewai me itatou mate, me itatou kakua ni vararavi kinia vi itatou, vua lia na Kalou o koya sa vatri ira cake voki na mate:
+\v 10 o koya ka vabulai itatou mai na mate levu ko ya, ka na vabula tiko lia: o koya voki lia itatou sa vararavi kinia ni na vabula tiko lia;
+\v 11 ni dou vivuke voki lia e na masulaki itatou, me lewe vuqa kinia era vavinavinaka e na vuku i itatou, e na vuku ni ka sa soli vi itatou e na vukudra na lewe levu.
+\p
+\v 12 Ia koya na ka itatou sa reki kinia, nai tukutuku ni nitou lewa e loma, ni sa ia na nitou i valavala e vuravura koya e na loma e dua loa lia, ki na loma dina vua na Kalou, ka valevu sara vi ikodou, sa yali e na vuku vavuravura, e na loma lia ni Kalou.
+\v 13 Ni sa yali na ka tani itatou sa vola vi ikodou, koya lia dou sa wilikia se kila; ia kau sa vadinatia dou na kila ka yacovia nai vataotioti,
+\v 14 me vaka na nomudou kilai itatou lia ena ka eso; ni itatou sa nomudou mo dou reki kinia, me vaka dou sa nitou ka ni reki voki lia, e na siga ni Turaga ko Jisu.
+\p
+\v 15 Ia ka'u a vadinatia koya ka'u a nanumia me'u qai eliu vi ikodou, me yaco kinia varua vi ikodou nai solisoli loloma;
+\v 16 ka me'u qai daini ikodou ka qai ki Masitonia ka lesu voki mai Masitonia vi ikodou, mo dou yadi au ena noqu qai vaka ki Jutia.
+\v 17 Ia ni ka'u a nanumia me vakoya, au sa qai lomalomarua kinia, se yali? Se na ka ka'u sa nakitia, au sa nakitia vavuravura beka, me tu kinia vi au na io na io, kei na yali na yali?
+\v 18 Ia me vaka na nona dina na Kalou, sa vakinia sa yali ni io ka yali ni yali na nitou vosa vi ikodou.
+\v 19 Ni sa yali ni io ka yali ni yali na nitou vosa vi ikodou. Ni sa yali ni io ka yali ni yali na nitou vunautakia vi ikodou na Luve ni Kalou, ko Jisu Karisito, oi itatou ki Silivenuse ki Timoci, a sa caka lia ko koya me io:
+\v 20 ni sa io na vosa ni yalayala kece lia ni Kalou e na vukuna, era sa vaemeni voki lia e na vukuna, me vacaucautaki na Kalou e na vuku i itatou.
+\v 21 Ia sai koya na Kalou sa vataudeitaki itatou ki ikodou me da tu vata ki Karisito, a sa lumuti ita;
+\v 22 o koya voki lia sa dregati ita, a sa solia ki na lomada na Yalo Tabu me kenai sevu.
+\p
+\v 23 Ia ka'u sa kacivia na Kalou me lewa na yaloqu kevaka ka'u yali ni dina, ni sa noqu lomani ikodou lia kau sa vaberaberatakia kinia na noqu qai ki Korinica.
+\v 24 Sa yali ni itatou sa vitaliatakia na nomudou vabautia, kitou sa vivuke lia e na nomudou reki ni dou sa tu dei lia e na vabautia.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\s Sa tukunia ko koya me ra lomani koya voki na tamata ka cala ka sa qai vivutuni, ni sa vakinia ko koya, 1-11. Sa qai tukunia na ka sa qai kina ki Masitonia, a sa tukunia ni sa varokorokotakia na Kalou e nai tukutuku-vinaka, 12-17.
+\p
+\v 1 Ia ka'u sa lewa va koya e na lomaqu, me'u kakua ni qai voki vi ikodou e na vivararawataki.
+\v 2 Io, kevaka ka'u sa vararawatakia na lomamudou, o cei sa vamarautaki au, o koya dua loa lia ka'u sa vararawatakia?
+\v 3 Ia ka'u a vola vakinia vei ikodou, de vararawataki na lomaqu, ni'u qai yani, e na vukudra sa dodonu me'u reki kinia; ka'u sa vararavi lia vi kodou kece lia ni sa nomudou kece lia na noqu reki.
+\v 4 Ni sa rarawa valevu ka yaluma na lomaqu ni'u a vola vi ikodou, a sa vawai valevu na mataqu; sa yali ni dou rarawa kinia, ia mo dou kila lia ni sa levu sara na noqu loloma vi ikodou.
+\p
+\v 5 Ia kevaka e dua sa caka na vivararawataki, sa yali ni vararawataki au lia ko koya, ia (me'u kakua ni bitakia valevu) koi ikodou kece voki lia.
+\v 6 Sa rauti koya sa vakinia na kenai sau koya, sa yaco vua mai vi ira na lewe levu:
+\v 7 ka sa kilikili cake kinia mo dou kua soti ni cudruvia, ka mo dou vaceguya, de luvuci koya sa vakoya na nona rarawa levu sara.
+\p
+\v 8 O koya koya ka'u sa masuti ikodou kinia, mo dou vadinadinatakia na nomudou loloma vi koya.
+\v 9 Ni sa ka voki lia koya ka'u vola yani kinia, meu kilai ikodou kinia se dou sa talairawarawa e na ka kece lia, se yali.
+\v 10 Ia kevaka dou sa yali ni cudruvia e dua ena dua na ka, au sa va voki lia kinia koi au; ia kevaka kau sa yali ni cudruvakia e dua na ka, sai ikodou lia ka'u sa yali ni cudruvakia e dua na ka, sai ikodou lia kau sa yali ni cudruvakia kinia e na mata i Karisito;
+\v 11 me kakua ni rawai ita ko Setani: ni sa yali ni guilecavia na nona daulawaki.
+\p
+\v 12 Ia ni'u a qai ki Tiroa e na vuku ni tukutuku-vinaka ki Karisito, a sa dolavia vi au na darava na Turaga,
+\v 13 sa yali ni cegu na yaloqu, ni'u sa yali ni raici Taito na wekaqu; au sa qai tatau vi ira, ka qai tani ki Masitonia.
+\v 14 Me caka na vavinavinaka vua na Kalou, o koya sa tuberi itatou tiko lia e na reki e na yaca i Karisito, ka sa vatakilatakia vata ki itatou e na yasana kece lia ni sa boi vinaka na kilai koya.
+\v 15 Ni sai Karisito itatou sa boi vinaka kinia e na mata ni Kalou, vi ira era sa vabulai tiko, vi ira voki lia era sa varusai tiko:
+\v 16 vi ira koya sa boiboi vivamatei me ra mate kinia; vi ira koya sa boiboi vivabulai me ra bula kinia. Ia ko cei sa rawatia na vi ka koya?
+\v 17 Ni itatou sa yali ni dauvatanitakia na vosa ni Kalou, me vataki ira na lewe levu; ia itatou sa vataki ira era sa dina sara, me vaka sa mai vua na Kalou, e na mata ni Kalou, itatou sa vosa e na yaca i Karisito.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\s Sa vatakila ko koya ni sa yali ni dokai koya ni sa tubu na lotu e na vukuna, sa vamolimoli lia kinia vua na Kalou, 1-6. Sa qai vatakila ni sa uasivi cake e na vunau i Mosese nai tukutuku-vinaka ki Jisu, 7-18.
+\p
+\v 1 Itatou sa vatekivu voki beka me tukuni kitou? Se sa yaga beka vi itatou me itatou tukunia vi ikodou enai vola eso, me vataki ira eso, se me itatou tukunia vakinia mai vi ikodou?
+\v 2 Oi ikodou lia na nitou i vola sa volai e na loma i itatou, era sa kila ka wilikia ko ira na tamata kece lia;
+\v 3 sa varaitakia lia ni dou sai vola i Karisito kitou sa caka, sa yali ni volai e na wai ni volavola, sa volai lia ena Yalo ni Kalou bula; sa yali lia e na dela ni vatu, ia e na dela ni yalomudou sa malumu.
+\p
+\v 4 Ia sa va koya na nitou vararavi vua na Kalou na vuku i Karisito:
+\v 5 ni itatou sa yali ni rawatia vakai itatou me vasamatakia ni rawa vakai itatou e dua na ka; ia sa vu mai vua na Kalou lia sa nitou kaukauwa;
+\v 6 o koya sa varautaki itatou me itatou sai talatala ni viyalayalati vou: a sa yali ni va sa volai, a ka vayalo lia; ni sa ia na vivamatei na ka sa volai, ka sa ia na vivabulai na ka vayalo.
+\p
+\v 7 Ia kevaka sa yaco vata ki na serau na cakacaka sa caka kinia na vivamatei, sa volai ka ceuti e na vatu, a ra sa yali ni varaicia rawa kinia na mata i Mosese ko ira na luve i Isireli e na vuku ni serau ni matana, ia sa qai qai tani koya:
+\v 8 e na yali beka ni uasivi cake kinia na serau ni cakacaka vayalo?
+\v 9 Io, kevaka sa dua na serau ni cakacaka ni cudruvi, ena uasivi cake valevu na serau ni cakacaka ni vivadonui.
+\v 10 Ia na ka ka serau, sa qai yali so na kena serau ni sa vatauvatanitakia ki na serau sa uasivi cake.
+\v 11 Io, kevaka ka serau na ka sa dai tiko yani, ena dina valevu cake ni sa serau tiko na ka sa tu vadua.
+\p
+\v 12 Ia ni sa tu vi itatou nai nuinui vagona, kitou sa qai vosa vamacala sara:
+\v 13 ia itatou sa yali ni vataki Mosese ni sa ubia na matana e na tutuvi, me ra kakua ni varaicia matua ko ira na luve i Isireli ki nai otioti ni ka sa dai tiko yani:
+\v 14 ia ka sa valomaqatakia na lomadra: ni sa tu lia na tutuvi gona ka yacovia na siga koya ni sa wili na viyalayalati makawa, sa yali lia ni yadi tani; ni sai Karisito sa yadi tani kinia na tutuvi koya.
+\v 15 Ia ka sa yacovia na siga koya, ni sa wili ko Mosese, sa tu lia e na lomadra nai tutuvi.
+\v 16 Ia ni sa saumaki koya vua na Turaga, e na qai yadi tani na tutuvi.
+\v 17 Ia na Turaga sai koya lia na Yalo Tabu; ia sa sereki ko koya, sa tu vua na Yalo ni Turaga.
+\v 18 Ia koi ita kece lia, ni sa yali ni tabonakia tiko na matada, era sa raicia na serau ni Turaga me vaka e nai iloilo, ka sa vamataliatakia meda vataki koya, ni sa tubu cake tiko na serau me uasivi, me vaka na Turaga o koya na Yalo Tabu.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\s Sa tukunia koya ko Paula ni sa gumatua e na nona cakacaka, 1-6. Sa levu na ka rarawa sa vosotia ko koya, a sa yali ni datuvu kinia, 7-18.
+\p
+\v 1 O koya ni sa soli vi itatou na cakacaka koya, ka me vaka sa yaco vi itatou na loloma, itatou sa yali ni datuvu kinia,
+\v 2 ka itatou sa dainia na vi ka vuni e vivamaduataki, a sa yali ni daulawaki na nitou i valavala, se itatou vatanitakia na vosa ni Kalou; ia ni itatou sa tukunia na ka dina, itatou sa vadonui itatou kinia ki na lomadra na tamata kece lia, e na mata ni Kalou.
+\v 3 Ia kevaka sa vuni na nitou i tukutuku-vinaka, sa vuni tu ki vi ira lia era sa rusa:
+\v 4 vi ira sa vamatabokotakia na lomadra na kalou ni vuravura koya, era sa yali ni vabautia, me kakua kinia ni cilavi ira na rarama ni tukutuku-vinaka ni serau i Karisito, o koya lia na yaloyalo ni Kalou.
+\v 5 Ni kitou sa yali ni vunautaki kitou, ko Jisu Karisito lia na Turaga; ki kitou na nomudou tamata e na vuku i Jisu.
+\v 6 Ni sai koya na Kalou, o koya sa tukunia e liu me cila mai na butobuto na rarama, sa cila mai ki na loma i kitou, me cila yani kinia nai serau ni Kalou, o koya sa vatakilai rawa e na mata i Jisu Karisito.
+\p
+\v 7 Ia sa waqa qele sa tu kinia vi itatou nai yau koya, me sa qai mai vua na Kalou na kaukauwa mana levu, ka me yali mai vi itatou.
+\v 8 Sa buku na druadrua, ia itatou sa yali ni drigiti; itatou sa lomaocaoca lia ia itatou sa yali ni yalo lailai;
+\v 9 itatou sa vacacani, ia itatou sa yali ni dai laivi; itatou sa vabalei sobu, ia itatou sa yali i varusai;
+\v 10 itatou sa colatia e na yago i itatou e na visiga kece lia na mate i Jisu, me varaitaki voki lia kinia na bula i Jisu e na yago i itatou.
+\v 11 Ni itatou sa soli tiko e na visiga, koi itatou sa bula voli, me itatou mate e na vuku i Jisu, me varaitaki voki lia kinia na bula i Jisu, e na yago i itatou sa mate rawa.
+\v 12 A sa vakinia, sa daucakacaka vi itatou na mate, ia na bula lia vi ikodou.
+\p
+\v 13 Ia ni sa tiko vi itatou na yalo vabautia koya, me vaka na ka sa volai, Au sa vabautia, okoya kau sa vosa kinia; itatou sa vabautia voki lia, o koya itatou sa vosa kinia;
+\v 14 ni da sa kila, o koya ka vatura cake voki na Turaga ko Jisu ena vaturi itatou cake vata voki lia ki Jisu, ka varaitaki ita ki ikodou.
+\v 15 Ni sa yaco e na vukumudou na ka kece lia me varokorokotakia valevu cake na Kalou e na loloma sa levu sara, ni sa vavinavinakatakia ko ira na lewe levu.
+\p
+\v 16 E na vuku ni ka koya kitou sa yali ni datuvu kinia; ia kevaka sa rusa mai na yagoda esau, sa vavoui na tamata e loma ena vi siga kece lia.
+\v 17 Ia na noda rarawa mamada, sa dede valailai sara lia, sa vayacoria vi ita na serau levu sa uasivi cake valevu sara, ka yali ni mudu,
+\v 18 ni da sa yali ni vananumia tiko na vi ka sa rairai mai, na vi ka lia sa yali ni rairai mai; ni sa dede valailai lia na vi ka sa rairai mai; ia sa yali ni mudu na vi ka sa yali ni rairai mai.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\s Sa tukunia ko koya ni sa vadinatia sara na ka vinaka ena yaco ni na tu cake voki na mate, a sa nuitakia me nona, 1-9. Ia ni sa kila ena lewai ko ira na tamata kece lia, sa vamasuti ira na tamata me ra vi vinakati ki na Kalou, 10-21.
+\p
+\v 1 Ni itatou sa kila, kevaka sa rusa na nitou vale vavuravura o koya sa vacevaceva, sa dua na nitou mai vua na Kalou, a vale sa yali ni caka e na liga, sa yali ni rusa rawa, mai lomalagi.
+\v 2 Io itatou sa vutugu e na yago koya, ni itatou sa gadrevia sara tiko vaisulutakia e na nitou vale mai lomalagi:
+\v 3 ke sa vaka ni itatou sa vaisulu, itatou sa yali ni laurai me itatou televua.
+\p
+\v 4 Ni itatou sa vutugu, oi itatou sa tiko e na vale vacevaceva, ni itatou sa bitaki: ni itatou sa yali ni via luvatia koya, me itatou vaisulu mai, me tilomia na ka sa mate rawa na bula.
+\v 5 Ia sai koya na Kalou sa varautaki itatou ki na ka koya, o koya sa solia voki lia vei itatou na Yalo Tabu me kenai sevu.
+\p
+\v 6 O koya koya itatou sa doudou tiko lia kinia, ni itatou sa kila, ni itatou sa tiko e na yago, itatou sa tawase ki na Turaga:
+\v 7 Itatou sa qai voli e na vabautia, ka yali lia e na raicia:)
+\v 8 itatou sa doudou tiko, ka itatou sa vinakatia cake me itatou tawase ki na yago, ka tiko vata ki na Turaga.
+\v 9 O koya koya itatou sa dauvatovolea kinia se itatou tiko vata, se tawase tani, me itatou vinaka lia vua.
+\v 10 Ni da na rairai koi ita kece lia e na mata ni tikotiko ni vilewai ni Karisito; me da rawatia yadua nai sau ni vi ka sa caka e na yagona, me vaka na vi ka sa caka ko koya, se vinaka se ca.
+\p
+\v 11 Ia ni itatou sa kila na vivarerei ni Turaga, itatou sa vamasuti ira na tamata; ia itatou sa varaitaki vua na Kalou; au sa dinatia voki lia ni itaitou sa varaitaki e na nomudou lewa-eloma.
+\v 12 Ia itatou sa yali ni tukuni itatou voki vi ikodou, ia itatou sa solia lia vi ikodou na ka mo dou rekitaki itatou kinia, me so kinia na ka mo dou tukunia vi ira sa dokai ira e na ka vaka rairai lowa lia ka sa yali e na ka ni yalo.
+\v 13 Ia kevaka itatou sa sesewa, sa ka lia vua na Kalou; kevaka itatou sa yalomatua, sa ka lia e na vukumudou.
+\v 14 Ni sa rawai itatou sara na loloma i Karisito: ni itatou sa lewa vakoya, kevaka sa mate e dua e na vuku ni tamata kece lia, era sa mate kece lia;
+\v 15 ka sa mate ko koya e na vuku ni tamata kece lia, me ra kakua ni bula tiko me yaga vi ira lia, ko ira era sa bula, me ra yaga lia vua sa mate e na vukudra ka tu cake voki.
+\p
+\v 16 O koya koya itatou sa qai yali voki ni doka e dua na tamata e na vuku ni ka vayago; e dina lia itatou sa dokai Karisito e na vuku ni ka vayago, ia itatou sa qai yali voki ni dokai koya kinia.
+\v 17 Ia kevaka sa tu vata ki Karisito e dua na tamata, sa qai buli vou: sa qai tani na vi ka makawa; raicia, sa yaco me vou na ka kece lia.
+\v 18 A sa vu mai vua na Kalou na ka kece lia, o koya sa va vivinakatitaki ita ki koya e na vuku i Karisito, a sa solia vi itatou me itatou vunautakia na vivinakati;
+\v 19 me vaka koya, sa caka na Kalou, me va vivinakatitakia na vuravura vi koya lia e na vuku i Karisito, ka sa yali ni wilikia vi ira na nodra i valavala ca; ka sa solia vi itatou nai tukutuku ni vivinakati.
+\v 20 Itatou sa yaco kinia mei talatalai Karisito, me vaka sa vamasuti ikodou na Kalou e na gusu i itatou: itatou nai sosomi ki Karisito, itatou sa vamamasu, mo dou vivinakati ki na Kalou.
+\v 21 O koya sa yali vua na cala sa qisia ko koya mei soro lia ni nodai valavala ca; me vayacori kinia vi ita na vivadonui ni Kalou e na vukuna.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\s Sa tukunia ko koya na veika e kilai kinia ni sai talatala dina, 1-10. A sa doudou kinia ni vosa vi ira ni sa lomani ira sara; a sa tukunia me ra lomani koya vakinia; ka me ra vatakila na nodra loloma, 11-18.
+\p
+\v 1 Ia koi itatou ni itatou sa cakacaka vata kaya, itatou sa cikevi ikodou mo dou kakua ni vatawayagatakia na loloma ni Kalou.
+\v 2 (Ni sa tukunia ko koya, “Au a rogoci iko e na gauna ni vinakati, Ia e na gauna ni bula kau a vukei iko: raicia, ko ya na gauna ni vinakati; raicia, na siga ni bula ni kua koya.”)
+\p
+\v 3 Itatou sa yali ni vatarabetakia e dua ena dua na ka, me kakua ni bitaki kinia na cakacaka vaitalatala:
+\v 4 ia e na ka kece lia itatou sa vadinadinatakia ni itatou sai talatala ni Kalou, e na dauvosotia sara, e na ka rarawa, e na vivasaurarataki, ena yaluma,
+\v 5 ena vakanakuitaki, ena dai ki na vi valenivivesu, e na ue, e na daucakacaka, e na dauyadra, e na daulolo;
+\v 6 e nai valavala savasava, e na vuku, ena vosotia vadede, e na yaloloma, ena Yalo Tabu, e na loloma sa yali ni vivakaisini,
+\v 7 e nai vavuvuli dina, e na kaukauwa ni Kalou, e nai yaragi ni valavala dodonu e na liga i matau ki nai mawi,
+\v 8 ni itatou sa varokorokotakia tiko se itatou yali ni dokai, ni itatou sa rogo vinaka tiko se rogo vaca: ni itatou sa vaka na dauvivacalai, ia itatou sa dina lia:
+\v 9 sa vaka itatou sa yali ni kilai, ia ka sa kilai vinaka; sa vataki ira sa mate, ia ka raicia, itatou sa bula tiko; itatou sa vataki ira sa cudruvi, ia ka yali ni vamatei;
+\v 10 itatou sa vaka itatou sa daurarawa, ia itatou sa reki tiko lia; sa vaka itatou sa dravudravua, ia itatou sa vavutuniyautaki ira na lewe levu; sa vaka ni sa yali vi itatou e dua na ka, ia ka sa tu vi itatou na ka kece lia.
+\p
+\v 11 Oi ikodou na kai Korinica, sa dalaga na gusu i itatou vi ikodou, sa valevutakia na yalo i itatou.
+\v 12 Dou sa yali ni leqa e na vuku i itatou, dou sa leqa lia e na lomamudou.
+\v 13 Ia me vaisautaki na ka koya, (Au sa qai vosa me vaka vi ira na luvequ.) Dou yalolevu voki lia koi ikodou.
+\p
+\v 14 Dou kakua ni vitokani vata vatani ki ira era sa yali ni vabautia: sa vitokani vaevei na yalododonu ki na yali ni yalododonu? Se rau sa viwekani vaevei na rarama ki na butobuto?
+\v 15 Se rau sa vivinakati vaevei na Karisito ki Piliali? Se rau sa vaitavi vata vaevei ko koya sa vabautia kei koya sa yali ni vabautia?
+\v 16 Se rau na to vata vaevei na vale ni Kalou ki na vimatakau? Ni da sa vale ni Kalou bula; me vaka sa tukunia na Kalou, “Au na tiko e na lomadra, ka qai voli kinia; ia kau na nodra Kalou ka ra na noqu tamata.”
+\p
+\v 17 O koya koya Mo dou qai qai tani mai vi ira, ia dou tawasei tu,” sa tukunia na Turaga, “Ka dou kakua ni tara na ka sa yali ni savasava; Au na qai vabauti ikodou.
+\v 18 Ia kau na yaco me Tamamudou, Ka dou na yaco me luvequ tagane ki na luvequ yalewa,” sa tukunia na Turaga Kaukauwa sara.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\s Sa varotia vi ira me ra lomani koya, a sa reki sara, ni ra sa qai vivutuni e na ka sa vola vi ira eliu, e na vuku voki lia ni ra a lomani Taito ni sa qai vi ira, 2-16.
+\p
+\v 1 O koya koya, ikodou sa daulomani, ni sa qai tu vi ita na vosa ni yalayala koya, me da vasavasavataki ita mai na dukadukali kece lia ni yago ki na yalo, meda caka sara lia na ka savasava ena rerevakia na Kalou.
+\p
+\v 2 Mo dou dolavia na yalomudou vi itatou; itatou sa yali ni vacala e dua, itatou sa yali ni vacacania e dua itatou sa yali ni kovea na nonai yau e dua.
+\v 3 Sa yali ni vosa ni vi bitaki na noqu vosa koya: niu sa tukunia oti e liu, dou sa tiko e na yalo i itatou me da bula vata ka mate vata.
+\v 4 Sa levu na noqu doudou niu sa vosa vi ikodou, au sa rekitaki ikodou valevu; au sa sinai sara e na vacegu, au sa marau valevu sara e na nitou rarawa kece lia.
+\p
+\v 5 Ia ni itatou sa yaco ki Masitonia, sa yali ni cegu na yago i itatou, ia. Itatou sa vararawataki lia e na ka kece lia; esau sa ia na vivala, e loma sa tiko na rerevakia.
+\v 6 Ia na Kalou, o koya sa vacegui ira era sa vabalei sobu, sa vacegui itatou ni sa qai mai ko Taito;
+\v 7 a sa yali loa lia e na nona qai mai, e na vivacegui kinia ko koya e na vukumudou, ni sa tukunia vi itatou na nomudou gagadre, na nomudou tagi, na nomudou loloma katakata vi au; ka'u sa reki valevu cake kinia.
+\p
+\v 8 E dina lia ka'u a vararawataki ikodou e nai vola, ia kau sa yali ni vivutuni kinia, ia kau a vivutuni lia eliu; niu sa qai raicia sa vararawataki ikodou nai vola ko ya, ia ka sa dede valailai lia.
+\v 9 Au sa qai reki, ka yali lia ni dou a vararawataki, ni dou sa rarawa lia ki na vivutuni: ni dou sa vararawataki me vaka na loma ni Kalou, me kakua ni yali vi ikodou e dua na ka e na vuku i itatou.
+\v 10 Ia na rarawa sa vaka na loma ni Kalou sa vayacoria na vivutuni ki na bula o koya sa yali ni vivutunitakia voki: ia na rarawa vavuravura sa vayacoria na mate.
+\v 11 Ia ka raicia, na ka lia koya, io, na nomudou vararawataki vaka na loma ni Kalou, ni sa vatuburi vi ikodou na gugumatua! Io, na vasavasavataki ikodou, io, na cudrucudru, io, ka rerevakia, io, na gagadre valevu, io, na lomakatakata, io, na via saumia na ca! Ena ka kece lia dou sa vadinadinatakia ni dou sa yali ni cala e na ka ko ya.
+\v 12 O koya koya, niu sa volavola vi ikodou, au sa yali ni volavola e na vukuna sa caka na ka ca koya, se na vukua loa lia sa vacacani, me varaitaki lia vi ikodou na nitou daunanumi ikodou e na mata ni Kalou.
+\v 13 O koya koya itatou sa vacegui kinia; ia e na nitou vivacegui voki lia itatou sa reki valevu cake e na vuku ni reki i Taito, ni sa vacegui na yalona e na vukumudou kece lia.
+\v 14 Ia kevaka ka'u a vacaucautaki ikodou vua ena ka eso, au sa qai yali ni madua kinia; ia me vaka sa dina na ka kece lia itatou a tukunia vi ikodou, sa rairai va voki lia kinia me dina na nitou vivacaucautaki e na mata i Taito.
+\v 15 Ia sa ka levu sara na nona loloma vi ikodou, ni sa nanumia ko koya na nomudou talairawarawa kece lia, ni dou sa vacegui koya e na rere ki na sautaninini.
+\v 16 Au sa reki niu sa qai vararavi vi ikodou ena ka kece lia.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\s Sa varotia vi ira me ra gumatua ni kumunia vata nai yau me ra solia vi ira na dravudravua mai Jerusalemi, 1-15. Sa qai tukuni Taito ki rau ka qai vata kaya, 16-24.
+\p
+\v 1 Ia itatou sa vatakilatakia vi ikodou, na viwekani, na loloma ni Kalou sa soli vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu mai Masitonia,
+\v 2 ni ra sa vatovolei tiko e na ka rarawa sara sa levu sara na nodra reki, ka sa ka tani na nodra dravudravua, ia sa uasivi cake valevu kinia na nodra lomasoli.
+\v 3 Niu sa vadinadinatakia ni ra solia, me vaka na ka era rawatia, io sa uasivi cake e na ka era rawatia, ka ni sa yalodra kinia;
+\v 4 a ra sa vamamasu ka cikevi itatou valevu me itatou yadia na ka-ni-loloma, ka vitokani ki ira e na cakacaka loloma vi ira era sa lotu.
+\v 5 Ka sa yali ni vaka na nitou vasama, ia era sa soli ira mada vua na Turaga, vi itatou voki lia me vaka na loma ni Kalou;
+\v 6 ia itatou sa masuti Taito kinia, me vaka sa tekivutakia ko koya, me tinia va voki lia kinia vi ikodou na cakacaka voki lia koya.
+\v 7 Ia me vaka sa levu sara vi ikodou na ka kece lia, na vabautia, ki na vosa, ki na vuku, ki na gugumatua kece lia, ki na nomudou loloma vi itatou, me levu sara vi ikodou na cakacaka loloma voki lia koya.
+\p
+\v 8 Au sa yali ni cavutia nai varo, au vosa lia e na vukudra eso era sa gumatua cake, meu vatovolea voki lia na kena dina ni nomudou loloma.
+\v 9 Ni dou sa kila na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito, ni sa vutuniyau ko koya, ia sa yaco me dravudravua ena vukumudou, mo dou vutuniyau mai e na vuku ni nona dravudravua.
+\v 10 Ia kau sa vatavuvuli lia na ka koya: ni sa kilikili vi ikodou na ka koya, dou a tekivutakia e liu, ia dou a yali ni caka lowa lia, dou a gumatua cake voki lia kina ka sa oti yani e dua na yabaki.
+\v 11 Ia koya, mo dou qai vayacoria sara; me vaka dou a gumatua ena via caka, me qai tini vakinia me vaka na ka sa rawa.
+\v 12 Kevaka sa tu na via caka, ena vinakati me vaka na ka sa tu vua e dua, ka yali ni vaka na ka sa yali ni tu vua.
+\v 13 E yali me ra vacegui ko ira na tamata tani, ka vabibitaki koi ikodou:
+\v 14 me vatautauvatatakia lia, me rautia na nodra dravudravua na nomudou i yau levu e na gauna koya, me na rautia na nomudou dravudravua voki lia na nodra i yau levu: me rawa kinia na vatautauvatataki:
+\v 15 me vaka na ka sa volai, “O koya sa kumunia valevu sa yali na ka e vo vua; ki koya sa kumunia valailai sa yali na ka e yali vua.
+\p
+\v 16 Ia me caka na vavinavinaka vua na Kalou, o koya sa vatuburia ena loma i Taito na daunanumi ikodou va koya.
+\v 17 E dina lia sa vabautia na nitou vamamasu; ia ni sa gumatua sara vakai koya lia, sa qai kinia vi ikodou.
+\v 18 Ia itatou sa tala vata kaya na wekada, ko koya sa rogo vinaka vi ira kece lia na visoqosoqo lewe ni lotu e na vuku ni tukutuku-vinaka,
+\v 19 ia ka sa yali ni koya lowa lia koya, sa digitaki koya voki lia ko ira na visoqosoqo lewe ni lotu me qai vata ki itatou ni itatou sa caka na cakacaka loloma koya, me varokorokotaki kinia na Turaga, ka me rairai kinia na noda gumatua voki lia;
+\v 20 ia itatou sa via tarovia koya, me kakua e dua me bitaki itatou e na vuku ni yau levu koya itatou sa oga kinia:
+\v 21 ni itatou sa nanumia na ka e dodonu, e yali lowa lia e na mata ni Turaga, e na matadra voki lia na tamata.
+\v 22 Itatou sa tala na wekada voki lia ki rau, o koya itatou sa raicia wasoma ni sa gumatua ena ka e levu, ia ka sa qai gumatua valevu cake, ni sa vadinati ikodou valevu.
+\v 23 Ke tarogi ko Taito, sa noqu i tokani ko koya, a sa vukei au e na cakacaka e na vukumudou: ko irau voki lia na wekada, erau sai talatala ni visoqosoqo lewe ni lotu, oi rau sa varokorokotaki kinia na Karisito.
+\v 24 O koya koya mo dou qai vatakila vi iratou, e na matadra voki lia na visoqosoqo lewe ni lotu, nai vadinadina ni nomudou loloma, ki na nitou vacaucautaki ikodou.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 E na vuku ni cakacaka loloma. Vi ira era sa lotu, sa yali ni yaga meu volavola kinia vi ikodou:
+\v 2 niu sa kila na nomudou gumatua, kau a vacaucautaki ikodou kinia vi ira na kai Masitonia, io, ni sa varau oti tu ko Akaia ka yabaki dua; a sa vakatakatataki ira kinia na lewe levu na nomudou lomakatakata.
+\v 3 Ia kau sa talai iratou yani na viwekani, de vawaletakia na nitou vacaucautaki ikodou e na vuku ni ka koya: io, me vaka lia na ka kau a tukunia, mo dou sa varau sara tu lia:
+\v 4 de qai vata ki au eso vi ira na kai Masitonia, ka raici ikodou ni dou sa yali ni varau, ia itatou (me kakua sara lia ni cavuti ikodou,) itatou na madua kinia e na vuku ni vivacaucautaki doudou koya.
+\v 5 O koya koya kau sa vaka ni sa dodonu meu masuti iratou na viwekani, me ratou liu yani vi ikodou, me ratou varautakia mada e liu na nomudou i loloma sa vosatakia eliu, me varau tu mada lia ko ya, me vaka sa ka ni loloma, ka me kakua ni vaka na ka ni domo-ni-koco.
+\p
+\v 6 Ia koya, O koya sa kaburakia valailai, ena tamusukia voki lia valailai; ia ko koya sa kaburakia valevu, ena tamusukia voki lia valevu.
+\v 7 Me ra dui solia me vaka na ka sa vinakatia ko koya yadua e na yalona; me kakua e na voraki, se ni sa vasauraratakia: ia ko koya sa solia e na marau sa vinakatia na Kalou.
+\v 8 A sa rawarawa vua na Kalou me valevutakia vi ikodou na ka-ni-loloma kece lia: me tu vi ikodou e na visiga nai yau kece lia e yaga e na ka kece lia, ka mo dou uasivi cake kinia e na cakacaka vinaka kece lia:
+\v 9 me vaka na ka sa volai, “Sa dui daidai ko koya; sa dau soli ka vi ira na dravudravua: Sa tu dei ka yali ni mudu na nonai valavala dodonu.”
+\p
+\v 10 Ia ko koya sa dausolia na sila vua na dauvikaburaki ki na madrai me kakana, ena solia mada na sila vi ikodou me levu, ka valevutakia na vua ni nomudou i valavala dodonu;
+\v 11 mo dou vavutuniyautaki ena ka kece lia, mo dou caka kinia nai loloma kece lia, sa vayacori kinia vi itatou na vavinavinaka vua na Kalou.
+\p
+\v 12 Ni sa caka na cakacaka koya sa yali ni varauti lowa lia na nodra dravudravua era sa lotu, ia sa tubu cake valevu voki lia kinia na vavinavinaka valevu vua na Kalou;
+\v 13 ni dou sa vatovolei e na cakacaka koya, era sa varokorokotakia na Kalou ni dou sa tukunia kinia na nomudou talairawarawa ki nai tukutuku-vinaka voki lia ki Karisito, e na vuku voki lia ni cakacaka loloma levu koya kivei ira, vi ira voki lia na tamata kece lia;
+\v 14 ia ko ira voki lia era sa masulaki ikodou, ka daulomani ikodou e na vuku ni loloma levu ni Kalou sa tu vi ikodou.
+\v 15 Me caka na vavinavinaka vua na Kalou e na vuku ni nonai solisoli sa yali ni tukuni rawa.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Ia koi au ko Paula, kau sa masuti ikodou e na yalomalumalumu ki na yalomalua i Karisito, oi au sa malumalumu niu sa tiko vi ikodou, ia kau sa doudou vi ikodou niu sa tiko tani;
+\v 2 io, kau sa vamasuti ikodou meu kakua ni doudou niu sa tiko vata e na kaukauwa, kau sa nanumia meu doudou kinia vi ikodou eso, o ira sa vasami itatou ni itatou sai valavala me vaka na ka vayago.
+\v 3 Sa dina lia sa vayago na nitou bula, ia itatou sa yali ni vala me vaka na ka vayago:
+\v 4 (ni sa yali ni ka vayago na nitou i yaragi, ia sa kaukauwa lia e na vuku ni Kalou me talaraki kinia na bai ni valu kaukauwa:)
+\v 5 sa talarakia sobu kinia ka vinanuyakia, ki na ka cecere kece lia sa valevulevui me voratia na vuku ni Kalou, ka sa vamalumalumutakia na nanuma kece lia me talairawarawa kinia vi Karisito;
+\v 6 ia toitau sa varau tu me saumia kece lia na talaidredre, ni na vayacoria dina na nomudou talairawarawa.
+\p
+\v 7 Dou sa lewa beka me vaka sara lia na ka sa rairai? Kevaka e dua sa vadinatia ni sa ni Karisito ko koya, me nanumia voki lia koya ko koya, me vaka sa ni Karisito ko koya, itatou sa ni Karisito vaka voki lia kinia.
+\v 8 Ia kevaka kau sa dokai au valevu cake sara lia e na vuku ni lewa (sa solia mai vi itatou na Turaga, mo dou vatataki cake kinia, ia ka yali lia mo dou varusai kinia,) au na yali ni vamaduataki.
+\v 9 Meu kakua ni vaka ni kau sa via varerei ikodou e na noqu i vola;
+\v 10 ni ra sa tukunia, Sa bibi ka kaukauwa na nonai vola; ia sa malumalumu lia ni sa tiko vi ita, ka sa ka lowa lia na nona vosa;
+\v 11 me qai nanumia na ka koya, ko koya sa vakinia, ni rau na tautauvata lia, na nitou itukutuku e nai vola ni itatou sa tiko tani, ki na nitou i valavala ni da sa tiko vata lia.
+\p
+\v 12 Ni itatou sa yali ni doudou me wiliki itatou vata ki ira eso, se vatautauvatataki itatou ki ira era sa dautukuni ira vakai ira; ia ko ira ni ra sa varauti ira vakai ira, ka vatautauvatatakia vakai ira, era sa yali ni vuku.
+\v 13 Ia koi itatou, itatou sa yali ni valevulevui itatou e na vi ka sa uasivitia nai varau, me vaka lia nai varau ni yalayala sa vota vi itatou na Kalou, ai varau me itatou yaco dina vi ikodou.
+\v 14 Ni itatou sa yali ni uasivitia na nitou i yalayala, me vaka itatou sa yali ni yacovi ikodou: ni itatou sa yacovi ikodou voki lia e nai tukutuku-vinaka ki Karisito:
+\v 15 Itatou sa yali ni dokai itatou e na vi ka sa uasivitia nai varau, e na vuku ni nodra cakacaka na tamata tani; ia itatou sa nuinui lia, ni sa valevutaki tiko na nomudou vabautia, itatou na valevulevui kinia vi ikodou me vaka na nitou i yalayala me itatou uasivi,
+\v 16 me o itatou vunautakia nai tukutuku-vinaka e na yasana sa uasiviti ikodou, me itatou kakua ni valevulevui itatou e na vuku ni yalayala ni tamata tani, e na vi ka sa varau tu vi itatou.
+\v 17 Ia ko koya sa vosa doudou, me vosa doudou e na vuku ni Turaga.
+\p
+\v 18 Ni sa yali ni vabau ko koya sa tukuni koya, sa vabau lia ko koya sa tukunia na Turaga.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\s Ni ra sa beci Paula ko ira nai talatala vailasu, sa tukuni koya, ni sa dauvunau ka yali ni voli kinia; ka sa levu sara na nona cakacaka, a sa ka vaidina na ca sa vosotia ko koya. 1-33.
+\p
+\v 1 Au sa vaka mo dou vosoti au mada lia niu lialia valailai; io, dou vosoti au mada lia.
+\v 2 Niu sa lomani ikodou sara me vaka na loloma ni Kalou: niu a musuki ikodou vua e dua me watimudou, meu varaitaki ikodou vi Karisito e dua lia na goneyalewa savasava.
+\v 3 Ia kau sa rere, de dua na ka ena vacalai kinia na lomamudou mai na kena dina ki na kena savasava vi Karisito, me vaka ka vacalai Ivi kinia eliu na gata e na nonai lawaki ca.
+\v 4 Ia sa dodonu lia mo dou vosoti koya sa qai qai mai, kevaka sa vunautakia e dua tani na Jisu, o koya itatou sa yali ni vunautakia eliu, se sa yaco vi ikodou e dua tani na Yalo, o koya sa yali ni yaco vi ikodou eliu, se dua tani nai tukutuku-vinaka, dou a yali ni vabautia eliu.
+\v 5 Niu sa vasama niu sa yali sara ni uasivi sobu vi iratou nai apositolo eratou sa uasivi cake.
+\v 6 Ia kevaka kau sa yali ni matai ni vosa, sa tu lia vi au na vuku; ia itatou a varaitakia sara vi ikodou e na ka kece lia.
+\p
+\v 7 Au sa qai cala beka niu sa vamalumalumutaki au mo dou valevutaki kinia, niu sa vunautakia vi ikodou nai tukutuku-vinaka ni Kalou ka yali ni voli kinia?
+\v 8 Au a vadravudravutaki ira nai soqosoqo lewe ni lotu tani eso, niu sa voli vi ira, meu caka kinia na cakacaka vi ikodou.
+\v 9 Ia niu a tiko vadravudravua vi ikodou, au a yali ni vaogai koya e dua: ni ra sa soli ka me rauti au e na noqu dravudravua ko ira na viwekani era a qai mai Masitonia: ia ena ka kece lia au a varaici au meu kakua ni vaogai ikodou, kau na vatiko lia kinia.
+\v 10 Me vaka kau sa dina e na mata i Karisito, e na yali sara ni tarovi na noqu vosa doudou ena ka koya e na yasayasa vaka-Akaia.
+\v 11 E na vuku ni cava? Niu sa yali li ni lomani ikodou? Sa kila lia na Kalou.
+\p
+\v 12 Ia na ka kau a caka, au na caka tiko lia, meu mudukia tani kinia na vuna mai vi ira era gadrevia na vuna: me ra laurai lia me ra vataki itatou ena ka era sa valevulevui ira kinia.
+\v 13 Ni ra sai apositolo vailasu ko ira sa va koya, era sa tamata daucakacaka vavivakaisini, era sa vamataliataki ira me rai apositolo ki Karisito.
+\v 14 Ia ka sa yali ni ka e vivakurabuitaki koya; ni sa vamataliataki koya ko Setani me agilose ni rarama.
+\v 15 O koya koya sa yali kinia ni ka levu me vamataliataki voki lia ko ira na nonai talatala me ra vataki ira nai talatala ni valavala dodonu: ia na kedrai tinitini ena vaka na nodra cakacaka.
+\p
+\v 16 Au sa tukunia voki, Me kakua na tamata me nanumia kau sa lialia; ia kevaka sa nanumia vakinia e dua, mo dou vosotia lia na noqu lialia, meu valevulevui au voki lia valailai.
+\v 17 A ka kau sa tukunia, au sa yali ni tukunia me vaka na ka ni Turaga, me vaka lia na ka lialia, niu sa valevulevui au e na vosa doudou koya.
+\v 18 Ni ra sa lewe levu era valevulevui ira vayago lia, koi au voki lia kau na valevulevui au.
+\v 19 Ni dou sa reki mo dou vosoti ira era sa lialia, ni dou sa vuku.
+\v 20 Ni dou sa vosotia lia, kevaka sa vabobulataki ikodou e dua, kevaka sa vadravudravuataki ikodou e dua, kevaka sa lawakitaki ikodou e dua, kevaka e dua sa valevulevui koya, kevaka sa sabicia na matamudou e dua.
+\v 21 Au sa vosa, me vaka kau sa beci, me vaka itatou a malumalumu sara lia. Ia kevaka e dua sa doudou e na dua na ka, (au sa vosa valialia,) au sa doudou va voki lia kinia.
+\v 22 O ira beka era sa Iperiu? Au sa vakinia. Era sa luve i Isireli? Au sa vakinia. Era sa kawa i Eparaama? Au sa vakinia.
+\v 23 Era sai talatala i Karisito? (Au sa vosa me vaka na lialia,) au sa uasivi cake; au a daucakacaka valevu cake, au a yaviti valevu sara, au a tiko valevu cake, au a yaviti valevu sara, au a tiko valevu cake ena vale ni vivesu, au a voleka ni mate valevu.
+\v 24 Sa yaviti au valima ko ira na Jiu a sa tau na kuita vayatolusagavulu ka ciwa.
+\v 25 Au a warolaki vatolu, au a vaviriki vadua e na vatu, e na noqu visokoyaki au a mate vatolu, au a tiko e na wai titobu ka bogi dua ka siga dua;
+\v 26 au a viqaiyaki voli valevu, au a ca ena vi uciwai, au a ca mai vi ira na daubutako, au a ca mai vi ira na kai noqu, au a ca mai vi ira na viwekani vailasu;
+\v 27 au a dauoca ka daurarawa, au a dauyadra valevu, au a dauviakana ka dauviasomi, au a daulolo valevu, au a liliwa ka televua.
+\v 28 Ia ka sa yali ni wili na vi ka sa vo koya voki lia sa bitaki au e na visiga, na daunanumi ira kece lia na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\v 29 O cei beka sa malumalumu kau sa yali ni malumalumu? Ko cei sa vacalai, kau sa yali ni lomakatakata kinia?
+\p
+\v 30 Kevaka e dodonu meu valevulevui au, au na valevulevui au e na vuku ni noqu malumalumu.
+\v 31 A Kalou na Tama ni noda Turaga ko Jisu, o koya sa varokorokotaki ka yali ni mudu, sa kila niu sa yali ni vosa lasu.
+\p
+\v 32 Mai Tamasiko, na Kovana ni Arita na tui sa vatawa na koro ko Tamasiko, ni sa via tauri au;
+\v 33 ia kau sa tukucia sobu e loma ni dua na sova, mai na darava e colo e taudaku ni bai, ka bula kinia mai na ligana.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\s Sa qai tukunia vi ira ni sa rawarawa vua me valevulevui koya e na vuku ni ka levu sa vatakilatakia oti vi koya na Kalou; ia ka sa via valevulevui koya e na vuku lia ni nona malumalumu, 1-13.  Sa qai tukunia ni na qai yani vi ira, ka lewai ira, 14-21.
+\p
+\v 1 E dina lia meu valevulevui au, ia sa yali beka ni yaga; ia kua na cavutia na viraivotu ki na vi varairai ni Turaga.
+\v 2 Au sa kila e dua na tamata o koya sa tu vata ki Karisito, ni sa yadi cake mada ko koya koya ki nai katolu ni lomalagi, a sa qai oti na yabaki e tinikava (se vayago beka, se yali, au sa yali ni kila; sa yali beka ni vayago, au sa yali ni kila; sa kila lia na Kalou;)
+\v 3 io, au sa kila voki lia na tamata sa vakoya, (se vayago lia, se yali ni vayago, au sa yali ni kila; sa kila lia na Kalou;)
+\v 4 ni sa yadi cake ki Parataisi, a sa rogocia na vosa sa yali ni tukuni rawa, sa yali ni tara me tukunia na tamata.
+\v 5 Au na valevulevui au e na vukuna sa va koya; ia e na vukuqu lia, kau na yali ni valevulevui au; e na vuku lia ni noqu malumalumu.
+\v 6 Ia kevaka kau sa vinakatia meu dokai au, au na yali ni lialia kinia; niu na tukunia lia na ka e dina: ia kau sa kua so lia, de dua sa vasami au niu sa uasivi cake e na ka sa raicia vi au, se rogocia vi au.
+\v 7 Ia deu valevulevui sara ni sa levu sara na vi varairai, sa dua na voto ni kau sa valauti kinia na lewequ, e dua nai talaki i Setani me vararawataki au, deu valevulevui sara.
+\v 8 E na vuku ni ka koya, kau a masu vatolu vua na Turaga, me yadi tani vi au.
+\v 9 A sa tukunia vi au ko koya, Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa valevui na noqu kaukauwa, ni sa malumalumu e dua. O koya koya sa yaloqu sara kinia meu rekitakia na noqu malumalumu, me tiko kinia vi au na kaukauwa i Karisito.
+\v 10 O koya koya, kau sa vinakatia kinia na malumalumu, na vasewasewani, na vadravudravuataki, na vivacacani, na vivararawataki, e na vuku i Karisito: ia niu sa malumalumu, au sa qai kaukauwa.
+\p
+\v 11 Au sa yaco meu lialia; oi ikodou lia sa vavuna; ni ka dodonu mo dou vosavavinakataki au kinia; niu sa yali ni uasivi sobu vi ira nai apositolo era sa uasivi cake; ia sa dina lia niu sa ka lowa lia.
+\v 12 E dina sa vayacori e na ikodou maliwa na vivatakilakila ni apositolo e na dauvosotia kece lia, e na vi ka-mana, ki na v ika e vivakurabuitaki, kei na cakacaka mana.
+\v 13 A cava beka dou sa uasivi sobu kinia vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu tani, e na vuku lia ni ka koya, niu sa yali ni vaogai ikodou? Ia mo dou kakua ni cudruvi au e na vuku ni ka ca koya.
+\p
+\v 14 Raicia, au sa varau meu qai vatolu yani vi ikodou; ia kau na yali ni vaogai ikodou: ni kau sa yali ni vasaqara na nomudou ka, koi ikodou lia: ni sa yali ni kilikili ki ira na gone me ra binia nai yau me nodra na qase, ko ira lia na qase, me nodra na gone.
+\v 15 Ia sa yaloqu sara meu soli au ki na ka sa tu vei au e na vuku ni yalomudou; io kevaka sa ka levu na noqu loloma vi ikodou kau na lomani kinia valailai beka?
+\p
+\v 16 Ia me vaka lia ko ya, au sa yali ni bitaki ikodou: ia niu a yaloqaseqase, kau sa rawai ikodou e nai lawaki.
+\v 17 Au sa vaiyau mai vi ikodou li vi ira kau a tala vi ikodou?
+\v 18 Au a masuti Taito, ka tala vata kaya e dua vi ira na viwekani. Sa vaiyau mai vi ikodou li ko Taito? Kei rau a yali li ni valavala e na yalovata? Keirau a yali li ni muria e dua loa lia nai varau?
+\p
+\v 19 Dou sa vasama tiko beka ni itatou sa vosavinakataki itatou vi ikodou? Itatou sa vosa e na mata ni Kalou, ni itstou sa tu vata ki Karisito: ia na ka kece lia, ikodou sa daulomani, mo dou vatataki cake kinia.
+\v 20 Niu sa rere, deu qai yani ka yali ni raici ikodou me vaka kau sa vinakatia, ia kau na qai laurai vi ikodou me vaka dou sa yali ni vinakatia: de sa tiko na vileti, ki na vuvu, ki na cudrucudru, ki na viba, ki na kakase, ki na vasolokakana, ki na viavialevu, ki na ue:
+\v 21 de vamalumalumutaki au e na matamudou na noqu Kalou, niu sa qai voki yani, ka deu tagicaki ira kinia era lewe vuqa era sai valavala ca oti, ka yali ni vivutunitakia na dukadukali ki na dauyalewa, ki na daudara, era a caka.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\s Sa qai tukunia me laki cudruvi ira era sai valavala ca tiko; a sa varotia me ra dikevi ira vai ira, 1-10.  Sa masulaki ira, ka qai tinia na nonai vola, 11-14.
+\p
+\v 1 Koya nai katolu ni noqu qai yani vi ikodou. Ena vadinadinataki na vosa kece lia e na gusu ni vadinadina e lewe rua, se lewe tolu.
+\v 2 Au a vasalatakia eliu, kau sa qai vasalatakia, ia koya, niu me vaka e nai karua ni noqu tiko vi ikodou; ia koya, niu sa tiko tani, au tukunia vi ira sai valavala ca eliu, ki ira kece lia na tani, kevaka kau na qai voki yani, kau na yali ni vosotia:
+\v 3 ni dou sa qara e dua nai vadinadina ni sai Karisito kau sa vosa kinia, o koya sa yali ni malumalumu vi ikodou, ia sa kaukauwa lia vi ikodou:
+\v 4 ni sa vakoti ki na kauveilatai ko koya ni sa malumalumu, ia sa qai bula e na kaukauwa ni Kalou. Itatou voki lia, itatou sa malumalumu vata kaya, ia itatou na bula vata kaya e na kaukauwa ni Kalou vi ikodou.
+\p
+\v 5 Dou dikevi ikodou, se dou tu e na vabautia, se yali; vatovolei ikodou. Dou sa yali beka ni kila ikodou, ni sa tiko vi ikodou ko Jisu Karisito? De dou sa yali dina ni vabau.
+\v 6 Ia kau sa dinatia ni dou na kila ni itatou sa yali voki lia ni wili.
+\v 7 Ia itatou sa masu vua na Kalou, mo dou kakua sara lia ni valavala ca; e yali me itatou rairai kinia ni itatou sa vinakati kinia, mo dou caka lia na ka e dodonu, io, kevaka itatou sa yali ni wili.
+\v 8 Ni itatou sa yali ni rawatia e dua na ka me tarovi kinia na dina, me totakia lia na dina.
+\v 9 Ni itatou sa reki, ni itatou sa malumalumu voki lia, ka kaukauwa koi ikodou; ia na ka voki lia koya itatou sa masulakia mo dou vinaka sara.
+\v 10 O koya koya, kau sa vola kinia na vi ka koya niu sa tiko tani, deu ia na lewa rarawa ni da sa tiko vata, me vaka na kaukauwa sa solia mai vi au na Turaga me ia kinia na vivatataki, me kakua lia na vivarusai.
+\p
+\v 11 Meu tinia, oi ikodou na viwekani, mo dou vinaka! Mo dou vinaka taucoko, mo dou vacegui sara, mo dou lomavata, mo dou vivinakati tiko lia; ia ena tiko vata ki ikodou na Kalou ni loloma ki na vacegu.
+\v 12 Dou vilomani ka vireguci e na yalosavasava.
+\v 13 Sa loloma yani vi ikodou ko ira kece lia era sa lotu. Me tiko vi ikodou kece lia na yaloloma ni Turaga ko Jisu Karisito, ki na loloma ni Kalou, ki na vilomani ni Yalo Tabu. Emeni.

49-GAL.usfm

@@ -0,0 +1,198 @@
+\id GAL
+\ide UTF-8
+\h Kalatia
+\toc1 Kalatia
+\toc2 Kalatia
+\toc3 gal
+\mt Kalatia
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 O Paula nai apositolo, (e yali ni maivi ira na tamata, se e nai lesilesi vatamata, e nai lesilesi lia i Jisu Karisito, kei na Kalou ko Tamana, o koya ka vaturi koya cake mai na mate;)
+\v 2 ki ira kece lia na mataviwekani sa tiko vi au, kivi ira na visoqosoqo lewe ni lotu mai Kalatia:
+\v 3 Me nomudou na loloma ki na vacegu mai vua na Kalou ko Tamada, ki na noda Turaga ko Jisu Karisito,
+\v 4 o koya ka soli koya e na vuku ni nodai valavala ca, me vabulai ita kinia mai na vuravura ca koya, me vaka na loma ni Kalou ko Tamada:
+\v 5 me nona na varokoroko ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 6 Au sa kurabuitakia ni dou sa vuki tani vatotolo vakoya ki na dua tani nai tukutuku-vinaka, mo dou daini koya ka kacivi ikodou e na loloma i Karisito:
+\v 7 ia ka sa yali dina ni dua tani; ia ka so era sa vararawataki ikodou, ka via vatanitakia nai tukutuku-vinaka ki Karisito.
+\v 8 Ia kevaka koi kitou, se dua na agilose mai lomalagi, sa vunautakia vi ikodou e dua tani nai tukutuku-vinaka sa yali ni va koya, kitou a vunautakia vi ikodou, me rusa ko koya.
+\v 9 Me vaka na ka kitou a tukunia eliu, au sa qai tukunia voki vakinia, Kevaka e dua na tamata sa vunautakia vi ikodou e dua tani nai tukutuku-vinaka sa yali ni vaka na ka dou sa vabautia, me rusa kinia ko koya.
+\v 10 Ia, kau sa qai valomavinakataki cei, na tamata, se na Kalou? Seu tovolea beka me ra vinakati au ko ira na tamata? Kevaka sa ka lia me ra vinakati au ko ira na tamata, au na qai yali ni talatala nei Karisito.
+\p
+\v 11 Ia kau sa vatakila vei ikodou, na viiwekani, ni sa yali ni ka vatamata nai tukutuku-vinaka kau a vunautakia:
+\v 12 niu a yali ni rawatia mai vua e dua na tamata, seu vatavulici kinia, ia sa yaco vi au ni sa varaitakia ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 13 Ni dou a rogocia na noqu i valavala eliu e na nodra lotu na Jiu ka niu a vacacania valevu sara nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou, ka vaqeavutakia:
+\v 14 ia kau sa uasivi cake e na lotu vaka-Jiu vi ira na kai noqu era lewe levu era taba vata ki au, niu sa gumatua valevu sara tiko e na nodra i tukuni na noqu matua.
+\v 15 Ia ni sa vinaka vua na Kalou, o koya sa lesi au, mai na kete i tinaqu, ka qai kacivi au e na nona loloma lowa lia,
+\v 16 me vatakila na Luvena ki na lomaqu, meu vunautaki koya vi ira na vimatanitu tani; au sa qai yali ni bose ki ira na tamata,
+\v 17 seu qai cake ki Jerusalemi vei ira era sai apositolo taumada vi au; ia kau sa qai sara ki Arepea, ka lesu voki ki Tamasiko.
+\v 18 Ni sa oti e tolu na yabaki, au sa qai qai cake ki Jerusalemi me'u la'ki sota kei Kifa, ka keirau a tiko vata ka bogi tinikalima:
+\v 19 Au a yali ni raicia e dua voki vei iratou na i apositolo, o Jemesa lia na tacina na Turaga.
+\v 20 Ia na ka kau sa qai volai vei ikodou, raicia e na mata ni Kalou, au sa yali ni lasu.
+\v 21 Au sa qai qai ki na viyasana mai Siria kei Silisia;
+\v 22 A ra sa yali tiko ni kila na mataqu ko ira na vei soqosoqo mai Jutia era sa tu vata kei Karisito.
+\v 23 Era sa rogocia lia, o koya ka vacacani ita e liu, sa qai vunautakia na vabautia ka vaqeavutakia e liu.
+\v 24 Ara sa varokorokotakia na Kalou e na vukuqu.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Sa oti e tinikava na yabaki, au saqai qai cake voki kei Panapasa ki Jerusalemi, kau sa yadi Taito voki lia.
+\v 2 Ia sai vavuvuli liae na raivotu kau a qai cake kinia, kau sa tukunia vi ira nai tukutuku-vinaka kau sa vunautakia tiko vi ira na vimatanitu tani, ia ka vuni lia vi ira era sa rogocia, de yali yaga na noqu cici koya, se na noqu cici e liu.
+\v 3 Ia sa yali ni vasaurarataki me cilivi ko Taito, keirau sa tiko kaya, a kai Kirisi”
+\v 4 E yali ena vukudra na mata viwekani vailasu era sa yadi vavuni mai, ia o ira sa curu lo mai me ra varaicia na nodra lalaga eda sa rawatia ni da sa tu vata kei Karisito Jisu, me ra vabobulataki ita kinia:
+\v 5 keitou a yali ni talairawarawa kinia vi ira me vamalumalumutaki ita, e yali sara ena dua lia na tiki ni siga; me tudei kinia vi ikodou na dina ni tukutuku vinaka.
+\v 6 Ia ko iratou sa eratou sa dau rogocia ni ratou sa kalevu cake, (se ratou vakabeka evei sa ka lowa lia vi au; sa yali ni vinakatia vailoa e dua na tamata na Kalou;) io, ko iratou eratou sa dau rogo, sa yali e dua na ka eratou sa vaikuritakia vi au.
+\v 7 Sa yali sara ni vaka kinia, ia ni ratou sa raicia niu sa lesi meu vunautakia nai tukutuku vinaka vi ira sa yali ni cili, me vaka ko Pita vi ira sa cili
+\v 8 (io, ko koya sa cakacaka e na loma i Pita mei apositolo vi ira sa cilia, sa cakacaka e na lomaqu voki lia e na vukudra na vimatanitu tani;)
+\v 9 Ia ko iratou ko Jemesa kei Kita, kei Joni, eratou sa daurogo ni ratou sa duru, ni ratou sa kila na loloma ka soli vi au, eratou sa vabauti keirau kei Panapasa e na vitauri liga i matau ni keitou sa duavata, ka me kirau qai vi ira era sa yali ni lotu, ia ko iratou vi iratou sa cili:
+\v 10 Ia sa lomadra voki lia koya me keirau nanumi ira na dravudravua: na ka voki lia koya kau sa gumatua kinia.
+\p
+\v 11 Ia ni sa qai mai ki Anitioki ko Kifa, au sa vorati koya ena matana votu, ni sa dodonu me vunauci.
+\v 12 Ni sa kana vata e liu ko koya ki ira na matanitu tani, ni ra sa yali ni tadu mai eso mai vei Jemesa; ia ni ra sa tadu mai, sa yali ni via tiko vata ki ira ka sa qai tani ko koya, ni sa rerevaki ira na cili.
+\v 13 O ira voki lia na Jiu sa vo era sa ia vata kaya na vivakaisini ko ya; a sa yadi vatani voki lia kinia ko Panapasa ena nodra vivakaisini.
+\v 14 Ia kau sa raicia era sa yali ni valavala dodonu ka me vaka na dina ni tukutuku vinaka, au a tukunia vi Kifa ena matadra kecelia, kevaka ko sai valavala tiko me vataki ira sa matanitu tani ni ko sa Jiu, ka yali ni vataki ira na Jiu, e na cava ko sa vasaurarataki ira kinia era sa matanitu tani me ra i valavala me vataki ira na Jiu?
+\v 15 O ita eda sa Jiu ni da sucu, ka yali ni tamata ca mai vi ira na vimatanitu tani,
+\v 16 ni da sa kila ni sa yali ni vadonui na tamata ena vuku ni cakacaka ni vunau, ena vuku lia ni vabauti Jisu Karisito, eda sa vabauti Jisu Karisito, eda sa vabauti Karisito Jisu, koi keda, me da vadonui kinia ena vuku ni da vabauti Karisito, ka yali lia ena cakacaka ni vunau; ni sa yali na tamata ena vadonui ena vuku ni cakacaka ni vunau.
+\v 17 Kevaka eda sa kune koi keda voki lia me da tamata ca, ni da sa vasaqara tiko meda vadonui ena vukui Karisito, sa qai vu beka ni valavala ca na Karisito? E yali sara.
+\p
+\v 18 Ia kevaka kau sa tara cake voki na ka kau a basukia sobu, au sa tukuni au kinia niu sa tamata ca.
+\v 19 Ni sai koya nai vunau kau sa mate kinia ki na vunau meu bula vua na Kalou.
+\v 20 Kirau sa vakoti vata kei Karisito ki na kauveilatai: ia sa yali lia ni koi au dina sa bula tiko, na Karisito lia sa bula ena lomaqu: ia na noqu bula vayago koya au sa bula tiko kinia niu sa vabautia na luve ni Kalou, o koya ka lomani au, ka soli koya ena vukuqu.
+\v 21 Au sa qai yali ni vatawayagatakia na loloma ni Kalou' ni sa qai yali ni yaga na mate i Karisito, kevaka sa rawa na vivadonui ena vunau.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Oi ikodou na kai Kalatia dou sa sesewa, o cei beka sa lawakitaki ikodou, ni sa varaitakia oti ena matamudou ko Jisu Karisito me vaka ni sa vakoti ki na kauveilatai?
+\v 2 A ka lia koya kau sa via kila vi ikodou, Dou sa rawatia na Yalo Tabu e na cakacaka ni vunau, se ni dou rogocia na vabautia?
+\v 3 Dou sa sesewa vakoya, ne? Ni dou sa vatekivuna e na Yalo Tabu, dou sa qai tinia beka e na ka vayago?
+\v 4 Dou a vosotia vakoya e vuqa na ka me yali ni yaga, se yali? Kevaka sa dina lia ni yali ni yaga.
+\v 5 Io, ko koya sa dausolia vi ikodou na Yalo Tabu a sa daucaka-mana e na ikodou maliwa, sa rawatia li ko koya e na cakacaka ni vunau, se e na rogocia na vabautia?
+\p
+\v 6 Me vaka sa vadinatia na Kalou ko Eparaama, a sa okati vua mei valavala dodonu.
+\v 7 O koya mo dou kila, ko ira era sa muria na vabautia, sa ira lia era sa luve i Eparaama.
+\v 8 Ia nai Vola Tabu voki lia, ni sa kila makawa sa vabautia sa dauvadonui ira kinia na vimatanitu tani na Kalou, sa vunautakia mada e liu ko Eparaama nai tukutuku vinaka, Ena vakalougatatakia na vivanua kece lia e na vukumu.
+\v 9 O koya koya era sa vakalougatataki vata kei Eparaama na dau vabautia ko ira sa muria na vabautia.
+\v 10 Ni sa lewai me cudruvi, o ira kece lia era sa muria na cakacaka ni vunau; ni sa volai, Ena cudruvi ko ira yadua sa yali ni tudei e na ka kece lia sa volai e nai vola ni vunau me ra caka.
+\v 11 Ia sa macala sara sa yali ni vadonui e na vunau e dua e na mata ni Kalou; ni sa volai, Ena bula na tamata dodonu e na vuku ni vabautia.
+\v 12 Ia sa yali ni ka ni vabautia na vunau; ia Ko koya lia sa caka na vi ka koya ena bula kinia.
+\p
+\v 13 Sa voli ita na Karisito mai na vicudruvi ni vunau, ni sa cudruvi lia ko koya e na vukuda, ni sa volai, Sa cudruvi ko ira yadua sa rube e na kau:
+\v 14 me yaco kinia na ka ni vivakalougatataki ni Eparaama vi ira na vimatanitu tani e na vuku i Jisu Karisito: me da rawatia kinia na Yalo ka yalataki, ni da sa vabautia.
+\p
+\v 15 Oi ikodou na viwekani, au sa vosa vatamata lia: Kevaka sa tamata lia sa ia na viyalayalati, ka sa vadinadinatakia, sa qai yali e dua sa vatawayagatakia se vaikuritakia.
+\v 16 Ia sa vosatakia vi Eparaama na viyalayalati, vi ira voki lia na nona kawa. Sa yali ni tukunia ko koya. Vi ira na vikawa, me vaka sa vuqa na kawa; ia me vaka ni sa dua bau lia, Vi ira vokilia na nomu kawa, o koya na Karisito.
+\v 17 Ia koya kau sa tukunia, a viyalayalati ka vadinadinatakia eliu na Kalou, sa yali ni vatawayagatakia na vunau sa yaco ni sa oti mada e va na drau ka tolusagavulu na yabaki, me yali kinia ni mana na vosa ni yalayala.
+\v 18 Io, kevaka sa yaco nai votavota e na vuku lia ni vunau, sa qai yali e na vuku ni yalayala: ia na vosa ni yalayala lia sa solia kinia vei Eparaama na Kalou.
+\p
+\v 19 Sa qai mei cavai beka na vunau? Sa vaikuritakia koya e na vuku ni talaidredre, me yaco mada na kawa sa vosa kinia na yalayala; a rasa tukunia ko ira na agilose e na gusu ni dua na dautataro.
+\v 20 Ia na dautataro sa yali ni yaga ni sa dua baulia; ia na Kalou sa dua baulia.
+\p
+\v 21 Erau sa qai dua tani sara beka na vunau ki na vosa ni yalayala ni Kalou? E yali sara: ia kevaka sa soli e dua na vunau sa rawa kinia na vivabulai, sa qai dina ena yaco na vivadonui e na vuku ni vunau.
+\v 22 Ia nai Vola Tabu sa sogotia kecelia, ka beitakia e na cala, me soli kinia na ka sa yalatakia, e na vuku ni vabauti Jisu Karisito vi ira era sa vabautia.
+\v 23 Ia ni sa yali ni yaco na vabautia, eda sa vatawai me ia tiko na vunau, ni da sogolati tiko me yaco mada na gauna ni vabautia ena varaitakia emuri.
+\v 24 Sa qai yaco kinia na vunau mei vavuvuli me tuberi ita vi Karisito, me da vadonui kinia e na vuku ni vabautia.
+\v 25 Ia ni sa yaco na vabautia, sa qai yali ni vitaliataki ita tiko nai vavuvuli.
+\p
+\v 26 Ni dou sa luve ni Kalou ko ikodou kecelia ni dou sa vabauti Karisito Jisu.
+\v 27 Ni sai Karisito dou sa vasulumi ikodou kinia, oi ikodou yadua sa papitaisotaki vi Karisito.
+\v 28 Sa qai yali na Jiu se na kai matanitu tani, sa yali na bobula se nai taukei, sa yali na tagane se na yalewa: ni dou sa dua baulia koi ikodou kecelia e na vuku i Karisito Jisu.
+\v 29 Ia kevaka dou sa nei Karisito, dou sa qai kawa i Eparaama, kei nai taukei me vaka na vosa ni yalayala.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ia kau sa tukunia, Ni sa gone tiko nai taukei emuri, sa tauvata kei na tamata lowa lia, ia ka sa nona lia na ka kece lia;
+\v 2 a sa lewai koya ko ira nai vavuvuli ki ira na matua, me yaco mada na gauna ka lokucia e liu ko tamana.
+\v 3 Sa vakinia koi ita eliu, ni da a gone tiko, sa lewai ita na vivu ni ka sa vavuravura me vaka eda bobula:
+\v 4 ia ni sa yaco dina sara na kena gauna, sa qai tala yani na Luvena na Kalou, o koya sa sucu mai na yalewa, sa sucu me lewai koya na vunau,
+\v 5 me voli ira kinia sa lewai ira na vunau, me da vabautia kinia me da luvena bau.
+\v 6 Ia ni dou sa qai luvena, sa tala na Kalou na Yalo ni Luvena ki na lomada, o koya sa dau kaci, Apa, Tamai keimami.
+\v 7 O koya koya ko sa yali kinia ni tamata lowa lia, a luvena lia; ia kevaka ko sa luvena, ko sa qai taukei e na vuku ni Kalou.
+\p
+\v 8 Ia eliu, ni dou a yali ni kila na Kalou, dou a dauqaravi ira sa yali ni noda i tovo me Kalou.
+\v 9 Ia edaidai, ni dou sa qai kila na Kalou, se dina lia ni sa qai kilai ikodou na Kalou, dou sa qai lesu voki vacava ki na vivu ni ka, sa malumalumu ka ka lowa lia, ka dou sa vinakatia mo dou qaravia voki?
+\v 10 Dou sa vatabuya na siga eso, ki na vula eso, ki na gauna eso, ki na yabaki eso.
+\v 11 Au sa yalolailai e na vukumudou, de yali ni yaga na noqu cakacaka vi ikodou.
+\v 12 Oi ikodou na viwekani, au sa masuti ikodou, mo dou vataki au; niu sa vataki ikodou: dou sa yali ni vacacani au valailai.
+\p
+\v 13 Ia dou sa kila, niu a vunautakia vi ikodou eliu nai tukutuku vinaka, sa malumalumu na yagoqu.
+\v 14 Ia e na vuku ni ka ni yagoqu sa vatovolei ikodou, dou sa yali ni beci au se vasisilatakia; ia dou a vacegui au me vaka kau sa agilose ni Kalou, me vataki Karisito Jisu.
+\v 15 Sa qai tu evei na nomudou marau eliu? Niu sa vadinadinatakia vi ikodou, kevaka sa rawarawa, dou a leutia tani na matamudou, mo dou solia mai vei au.
+\v 16 Au sa qai yaco beka meu nomudou meca, niu sa vosa dina vi ikodou?
+\v 17 Era sa gumatua ni lomani ikodou, e yali e nai valavala vinaka, io era sa via tawasei ikodou tani, mo dou gumatua ni lomani ira.
+\v 18 Ia sa ka vinaka na gumatua tiko lia e na cakacaka vinaka, me kakua ni ia lowa lia niu sa tiko vata ki ikodou.
+\v 19 Na luvequ lalai, oi ikodou kau sa taratara voki kinia, me buli mada na Karisito e na lomamudou!
+\v 20 Ia kau sa via tiko vi ikodou edaidai ka me dua tani na domoqu; niu sa nuinuica e na vukumudou.
+\p
+\v 21 Dou tukunia mai vi au, ikodou sa via vaucia e na vunau, dou sa yali beka ni rogocia na vunau?
+\v 22 Ni sa volai, sa lewe rua na luve i Eparaama ka tagane, a tinana e dua na vada, a tinana kadua na marama:
+\v 23 ia ko koya sa luve ni vada, sa sucu vatamata; ia ko koya sa luve ni marama, sa sucu e na vosa ni yalayala.
+\v 24 Ia na ka koya sa vaibalebale: ni sa viyalayalati e rua koi rau na yalewa koya; e dua mai na ulu-ni-vanua ko Saineai, o koya sa vasucu gone me ra bobula, oqori ko Eka.
+\v 25 Ia ko Eka koya na ulu-ni-vanua ko Saineai mai Arepea, a sa tautauvata ki Jerusalemi ka tu edaidai, a sa bobula tiko ki ira na luvena.
+\v 26 Ia ko Jerusalemi maicake sai taukei, o koya na tinada kece lia.
+\v 27 Ni sa volai, Mo reki, ko iko na yava sa yali ni valuveni: Mo tabalaka na kaci, o iko sa yali ni taratara: Ni sa qai lewe vuqa na luvena ko koya ka biu, ka lewe lailai vua sa vawati.
+\p
+\v 28 Ia koi ita, na viwekani, eda sa vataki Aisake, ni da sa gone ni vosa ni yalayala.
+\v 29 Ia na ka sa caka eliu sa caka voki lia edaidai, sa vacacani koya sa vayalo ko koya sa sucu vatamata.
+\v 30 Ia ka cava sa tukunia nai Vola Tabu! Vakaseva tani na vada ki na luvena; ni ra na yali ni taukei vata na luve ni vada ki na luve ni marama.
+\v 31 Sa vaka koya, ikodou na viwekani, eda sa yali ni luve ni vada, eda sa luve ni marama.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 O koya mo dou qai tu dei e na lalaga sa vakalalagataki ita kinia na Karisito, ka mo dou kakua ni vataotaki voki e nai vua mo dou bobula kinia.
+\v 2 Raicia, oi au ko Paula au sa tukunia vi ikodou, Kevaka dou sa ia tiko na vicilivi, ena vatawayagataki kinia vi ikodou na Karisito.
+\v 3 Niu sa vadinadina voki vi ira na tamata yadua sa cilivi, ni ra sa vauci tu me muria na vunau taucoko.
+\v 4 Dou sa tawase tu maivi Karisito, oi ikodou kece lia sa vaka mo dou vadonui e na vunau; dou sa qai bale mai na loloma.
+\v 5 Sa vabautia eda sa warakia ka vanuinui kinia, e na vivuke ni Yalo Tabu, me da vadonui.
+\v 6 Ni da sa tu vata kei Karisito Jisu, sa yali ni yaga me cili, se me yali ni cili; sa yaga lia na vabautia sa daucakacaka yaco e na loloma.
+\p
+\v 7 Dou a cici vinaka eliu; o cei beka sa tarovi ikodou mo dou kakua ni talairawarawa kinia ki nai vavuvuli dina?
+\v 8 A vadinatia koya sa yali ni vu maivi koya sa kacivi ikodou.
+\v 9 E dua na tiki ni leveni lailai sa valevenitakia nai buli taucoko.
+\v 10 Au sa vararavi lia vi ikodou e na vuku ni Turaga, ni dou na yali ni lomavatani; ia ko koya lia sa vayavalati ikodou, ena rawatia na kenai sau, io ko koya yadua.
+\v 11 Ia koi au, na viwekani, kevaka kau sa vunautakia tiko a vicili, a cava kau sa vacacani tiko kinia? Sa qai mudu na vivatarabetaki e na vuku ni kauveilatai.
+\v 12 Au sa vinakatia me ra mduki ira tani ko ira era sa vayavalati ikodou.
+\p
+\v 13 Ni dou sa kacivi, na viwekani, mo dou lalaga; ia dou kakua ni ia na lalaga me tubu kinia na ka vayago ka dou ia tikolia na vivuke ni vilomani vai ikodou.
+\v 14 Ni sa caka sara na vunau taucoko e na vosa e dua bau, koya lia: Mo lomana na kai nomu me vataki iko.
+\v 15 Ia kevaka dou sa vikata ka vikani vai ikodou, dou raicia vinaka de dou vi varusai vai ikodou.
+\p
+\v 16 Ia kau sa tukunia, Dou qai voli e na Yalo Tabu, ka dou na yali ni caka kinia na gagadre ca ni tovo vayago.
+\v 17 Ni sa vivala na gagadre ni tovo vayago ki na Yalo Tabu, a sa vivala na Yalo Tabu ki nai tovo vayago: ia sa vimecaki koi rau koya; dou sa yali kinia ni caka na vi ka dou sa vinakatia.
+\v 18 Ia kevaka sa tuberi ikodou na Yalo Tabu, dou na yali ni lewai e na vunau.
+\p
+\v 19 Ia sa votu na cakacaka ni tovo vayago, ka sa vakoya: A dauvibutakoci, na daudara, nai valavala tawa-savasava, na daugarogaro,
+\v 20 na dausoro ki na vimatakau, na daucakaisausau, na dauvicati, na dauvileti, na viqati, na daucudrucudru, na dauviba, na visei vavuravura, na visei ni lotu,
+\v 21 na dauvuvu, na daumateni, na daumarau valialia ki na vi ka sa vakinia: a vi ka koya au sa tukunia vei ikodou, me vaka kau a tukunia makawa voki lia ni na yali ni rawatia na matanitu ni Kalou ko ira era sa caka na vi ka vakoya.
+\v 22 Ia na vua ni Yalo Tabu na loloma, na reki, na vacegu, na vosotia vadede, na yalomalua, na yalololoma, na vabautia,
+\v 23 na yalomalumalumu, nai valavala malua: sa yali na vunau sa cudruvi kinia na vi ka koya.
+\v 24 Ia ko ira era nei Karisito era sa vakotia ki na kauveilatai nai tovo vayago ki na kena dodomo ca ki na kena gagadre ca.
+\p
+\v 25 Kevaka eda sa bula e na Yalo Tabu, tou qai voki lia e na Yalo Tabu.
+\v 26 Me da kakua ni gadrevia me da dokai lowa lia, se vicudruvi, se vivuvutaki.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Oi ikodou na viwekani, kevaka sa vakidacalataki e dua na tamata mei valavala ca, mo dou vavinavinakataki koya e na yalo malumalumu, oi ikodou sa vayalo; ka mo varaici iko, de ko sa dauvevetakia voki lia.
+\v 2 Dou vivuke ni colatia na nomudou i colacola, ka mo dou vayacora kinia na vunau i Karisito.
+\v 3 Kevaka e dua sa nanumi koya me ka levu, ia sa ka lowa lia, sa qai vakaisini koya vai koya.
+\v 4 Ia me lewa deivaka na nona cakacaka na tamata yadua, ena qai rekitaki koya e na vuku i koya lia ka yali e na vukuna na tani:
+\v 5 ni na colatia na nonai colacola na tamata yadua.
+\p
+\v 6 Ia ko koya sa vatavulici e na Vosa, me solia nai votavota ni ka kecelia e vinaka vi koya sa vatavulicia.
+\v 7 Mo dou kakua ni vakaisini ikodou; a Kalou ena yali ni valialiai; na ka kecelia sa kaburakia na tamata ena tamusukia voki lia ko ya.
+\v 8 Ko koya sa kaburakia na ka ni nonai tovo vayago, ena tamusukia na rusa mai nai tovo vayago; ia ko koya sa kaburakia na ka ni Yalo Tabu, ena tamusukia na bula tawa mudu mai na Yalo Tabu.
+\v 9 Ia me da kakua ni ceguoca e na caka vinaka, ni da na tamusukia e na kena yabaki, kevaka eda sa yali ni oca.
+\v 10 O koya koya, ni sa rawa, me da caka vinaka vi ira na tamata kecelia, ka valevu vi ira era vitokani e na vabautia.
+\p
+\v 11 Dou raicia na mata ni vola lelevu kau sa volavola kinia vi ikodou e na ligaqu dina.
+\v 12 O ira era sa via rairai vinaka vayago, era sa vasaurarataki ikodou mo dou cilivi; me ra kakua lia ni vacacani e na vuku ni kauveilatai nei Karisito.
+\v 13 Ia ko ira era sa cilivi era sa yali ni talairawarawa ki na vunau; era gadrevia lia mo dou cilivi me ra rekitakia na lewemudou.
+\v 14 Ia koi au, me kakua sara na ka tani meu rekitakia, na kauveilatai lia ni noda Turaga ko Jisu Karisito, o koya sa lauvako kinia vi au e na kauveilatai na vi ka vavuravura, koi au voki lia ki na vi ka vavuravura.
+\v 15 Ni sa yali ni yaga me cili, se me yali ni cili, sa yaga lia me tamata yalovou.
+\v 16 Ia me yaco na vacegu ki na loloma, kivi ira kece lia era sai valavala tiko me vaka nai varau koya, vi ira voki lia na Isireli ni Kalou.
+\p
+\v 17 Me kakua e dua me vararawataki au e na gauna emuri: ni sa tu lia e na yagoqu na we ni noqu mavoa e na vuku i Jisu.
+\p
+\v 18 Me tiko kei na yalomudou, na viwekani, na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

50-EPH.usfm

@@ -0,0 +1,205 @@
+\id EPH
+\ide UTF-8
+\h Efeso
+\toc1 Efeso
+\toc2 Efeso
+\toc3 eph
+\mt Efeso
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koya na i vola i Paula e dua na i apositolo i Karisito Jisu me vaka na lewa ni Kalou. Kivei ira na tamata lotu mai Efeso, era sa yalodina tiko vi Karisito Jisu.
+\v 2 Me nomuni na loloma kei na vacegu mai vua na Kalou o Tamada ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 3 Me vavinavinakatakia na Kalou na Tama ni noda Turaga ko Jisu Karisito, ko koya ka sa vakalougatataki ita ena ka ni vivakalougatataki vayalo kece lia, mai na viyasana valomalagi ena vuku i Karisito.
+\v 4 Me vaka sa digitaki ita e liu ena vukuna, sa qai tauyavutakia e muri ko vuravura, me da yalo savasava ka yali ni cala e matana ena loloma;
+\v 5 Ni sa lesi ita e liu me da vakabautia me da luvena ena vukui Jisu Karisito, me vaka na nona lewa vayalo vinaka;
+\v 6 Me dokai kinia na kena vinaka ni nona loloma; ko koya sa lomani ita kinia ko koya ena vukuna na dau lomani;
+\v 7 O koya e da sa rawatia kinia na bula sa voli ena nona dra, io, na vakabokoci ni valavala ca, me vaka voki lia na nona lololoma levu;
+\v 8 o koya sa valevutakia sara vei ita ko koya ena vuku kei na yalomatua kece lia;
+\v 9 Ni sa vatakila vei ita na nona lewa ka vuni tu, me vaka na e vinaka vua, ka sa nakitia vaikoya lia;
+\v 10 Me yaco kinia na ka sa lewa ko koya ni sa oti kece lia na gauna sa lokucia me soqona vata na ka kece lia vi Karisito, me vaka vokij lia mai lomalagi, kei na vi ka e vuravura;
+\v 11 E da sa caka voki lia kinia me nonai votavota, ni da sa lesi e liu me vaka sa nakitia ko koya sa cakavia na ka kece lia me vaka na nona lewa;
+\v 12 me dokai kinia na nona vinaka ena vukui ita, o ita sa vararavi taumada vei Karisito;
+\v 13 Oi kodou voki lia, ni dou sa rogocia e liu na vosa ni vavuvuli dina, nai tukutuku vinaka ni nomudou bula, sai koya ni dou sa vabautia ni dou sa dregati kinia, ena yalo tabu ka yalataki,
+\v 14 o koya nai matai ni nodai votavota me yaco mada na gauna ena rawa dina kinia ko ira na nona sa voli tu, me dokai kinia na nona vinaka.
+\p
+\v 15 Ena vuku ni ka koya oi au voki lia, ena gauna lia au rogocia kinia na nomuni vabautia na Turaga ko Jisu, ki na nomuni loloma vi ira na tamata lotu,
+\v 16 au sa yali ni mudu ni vavinavinaka ena vukumudou, niu sa cavuti kemudou tiko ena noqu masu;
+\v 17 Vua na Kalou ni noda Turaga ko Jisu Karisito, a vuni ka e vaiukuukutakia, me solia vei ikodou na yalo ni vuku kei nai vavuvuli matata, mo dou kilai koya kinia;
+\v 18 Ni sa vararamataki na mata ni yalomudou; mo dou kila kinia nai nuinui sa kacivi ikodou kinia ko koya, ki na kena levu ni ukuuku sa taukeinia ko koya vei ira sa lotu.
+\v 19 Ki na kena levu sara ni nona kaukauwa vei ita sa vabautia me vaka sa dau caka yaco ena nona kaukauwa vakaidina,
+\v 20 sa qisi Karisito kinia ko koya ni sa vaturi koya cake voki mai na mate, ka vatikori koya ena ligana i matau ena viyasana valomalagi.
+\v 21 Sa cecere cake kinia ko Karisito vi ira kece lia sa liu, ki ira sa nodra na lewa, ki ira era sa kaukauwa ka qaqa, ka sa cecere cake mai na viyaca sa dau cavuti ena gauna koya ki na vigauna e muri.
+\v 22 A sa vamalumalumutakia na kece lia me tu e ruku ni yavana, a sa lesi koya me lewa na ka kece lia, ena vuku ni soqosoqo lewe ni lotu,
+\v 23 O koya na yagona, sa sinai sara vua sa vasinaitakia na ka kece lia ena ka kece lia.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 A sa vabulai ikodou, oi ikodou ka mate tu e na caka cala kei nai valavala ca;
+\v 2 dou a muria tiko eliu me vaka nai valavala kei vuravura koya, ni dou a muria tiko na nodra turaga era sa kaukauwa e na macawa, a yalo sa cakacaka tiko e lomadra era sa dautalaidredre;
+\v 3 ko ira eda sai valavala vata kaya koi ita kece e na gauna eliu, e na gagadre ca ni yagoda, ni da sa muria tiko na dodomo ni yagoda kei na yaloda; ia na nodai tovo me da cudruvi kinia, me vataki ira voki lia na tani:
+\v 4 ia, na Kalou, sa vutu ni loloma, e na vuku ni nona loloma levu sa lomani ita kinia,
+\v 5 io ni da a mate tu e na caka cala, sa vabulai ita vata kei Karisito, (a loloma loa lia dou sa vabulai tu kinia;)
+\v 6 a sa vaturi ita cake vata, ka vatikori ita vata kei Karisito Jisu e na veiyasana valomalagi:
+\v 7 me vatakila kinia e na gauna ena muri mai na nona loloma levu sa uasivi sara ni sa lomavinaka vei ita e na vuku i Karisito Jisu:
+\v 8 ni sa loloma loa lia dou sa vabulai kinia ena vuku ni vabauta; ia sa yali ni vuna koi ikodou; ai solisoli lia ni Kalou:
+\v 9 sa yali ena vuku ni cakacaka, me kakua kinia e dua me dokai koya:
+\v 10 ni da sa nona cakacaka, sa caka me da tu vata kinia ki Karisito Jisu me caka nai valavala vinaka, ko koya sa varautakia eliu na Kalou me da caka vakinia.
+\p
+\v 11 O koya mo dou nanumia, ni dou a yali ni lotu eliu ni dou sa sucu va kinia, ia dou a vakatokai na Tawacili vei ira sa vatokai na Cili sa caka na liga e na yago;
+\v 12 ni sa yali vei ikodou na Karisito e na gauna ko ya, dou sa yali ni matanitu vata vei ira na Isireli, a sa yali ni nomudou na ka sa yalataki e na viyalayalati, a sa yali vi ikodou nai nuinui; ka sa yali ni nomudou na Kalou, e vuravura:
+\v 13 ia e na gauna koya ni dou sa tu vata kei Karisito, oi ikodou ka yawa eliu dou sa qai voleka mai e na vuku ni dra i Karisito.
+\p
+\v 14 Ni sai koya na vu ni noda veivinakati voki, o koya sa qisia na rua me dua loa lia, a sa basukia na bai sa ia kinia na vitawasei;
+\v 15 ni sa vaotia e na yagona na ka eda a veicati kinia, o koya na vunau sa varotia nai valavala ni lotu: me ia kinia na veivinakati, ka qisi rau me rau tamata vou e dua loa lia ni rau tu vata kaya;
+\v 16 me vameyautaki rau voki lia kei na Kalou me vaka ni sa dua loa lia na tamata e na vuku ni kauveilatai, ni sa vaotia kinia na veicati:
+\v 17 a sa qai mai ka vunautakia na viivinakati vii ikodou sa yawa, vii ira voki lia era sa voleka:
+\v 18 ni sai koya eda sa torovia rawa kinia na Tamada koi ita ruarua e na Yalo e dua loa lia.
+\p
+\v 19 O koya koya dou sa qai yali tiko ni vulagi kinia se kai tani, dou sa koro vata lia kei ira era sa lotu, ka dou sa lewe ni vale ni Kalou;
+\v 20 ka dou sa tara cake e na nodra yavu nai apositolo kei ira na parofita, ia sai koya ko Jisu Karisito sa kenai vadei e na tutu-ni-vale:
+\v 21 o koya sa sema vata kinia na vale taucoko, a sa tubu cake kinia me vale tabu ni sa tu vata kei na Turaga:
+\v 22 o koya dou sa vatataki vata voki lia kinia me vale ni Kalou ni sa tiko kinia na Yalo Tabu.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 E na vuku ni ka koya koi au ko Paula, sa ni Karisito Jisu, ka sa vesu tu e na vukumudou sa matanitu tani,
+\v 2 ni dou a rogocia beka se sa vaevei na loloma ni Kalou sa soli mai vi au e na vukumudou:
+\v 3 ni sai vavuvuli mana sa vatakila kinia ko koya vi au na ka ka vuni tu: me vaka kau a vola valailai eliu,
+\v 4 ka dou na kila rawa kinia, ni dou sa wilikia, na noqu vuku e na ka vuni ki Karisito;
+\v 5 koya sa yali ni vatakilai vi ira na tamata e na gauna sa oti, me vaka sa qai vatakilai e na Yalo Tabu vi ira na nonai apositolo yalosavasava ki na nona parofita;
+\v 6 ni ra sai taukei vata na vimatanitu tani, ka sa mataviwekani vata, ka sa rawatia vata voki lia na ka sa yalatakia ko koya, e na vuku i Karisito, me vaka nai tukutuku-vinaka:
+\v 7 o koya kau a lesia kinia meu kenai talatala, me vaka nai solisoli ni loloma ni Kalou, sa solia mai vi au e na cakacaka yaco ni nona kaukauwa:
+\v 8 vi au, io vi au ka uasivi sobu sara vi ira kece lia era sa lotu, sa soli kinia na loloma koya, meu vunautakia vi ira na vimatanitu nai yau ni Karisito, sa yali ni kilai rawa;
+\v 9 ka meu varairaitakia vi ira na tamata kece lia se sa vaevei na ka ka vuni tu, sa vunia mai nai vatekivu ki vuravura na Kalou, o koya sa bulia na ka kece lia:
+\v 10 me yaco kinia, e na gauna koya, nai soqosoqo lewe ni lotu, mei vatakilakila vi ira na turaga ki ira sa kaukauwa e na viyasana valomalagi, ni sa takivivinaka sara na vuku ni Kalou,
+\v 11 me vaka nai naki sa tu tikotiko lia vua, sa nakitia ko koya e na vuku i Karisito Jisu na noda Turaga:
+\v 12 o koya, ni da sa vabauti koya, eda sa doudou kinia ka toro voleka e na vararavi.
+\v 13 O koya koya sa yaloqu kinia mo dou kakua ni ceguoca niu sa vararawataki e na vukumudou, ia koya sa ka mo dou reki kinia.
+\p
+\v 14 E na vuku ni ka koya kau sa tekiduru kinia vi koya na Tamada,
+\v 15 o koya era sa vayacani kinia na mataqali kece lia mai lomalagi ki vuravura,
+\v 16 me solia vi ikodou ko koya, me vaka na kena levu ni nona vinaka, me vakaukauwataki ikodou e na Yalona mo dou kaukauwa eloma;
+\v 17 me tiko lia e na lomamudou na Karisito e na vabautia; mo dou vakawakana ka tauyavutakia e na loloma,
+\v 18 ka rawatia kinia mo dou kila vata ki ira kece lia era sa lotu, se cava na kena raraba, ki na kena balavu, ki na kena titobu, ki na kena cecere:
+\v 19 ka mo dou kila na loloma i Karisito, o koya sa uasivi cake e na ka e kilai rawa; mo dou sinai e na ka kece lia sa sinai kinia na Kalou.
+\p
+\v 20 Ia vi koya, sa rawatia me caka na ka sa uasivi cake valevu sara e na ka kece lia eda sa kerea se vakasama kinia, me vaka na kaukauwa sa cakacaka yaco e na lomada,
+\v 21 me ia vi koya na varokoroko e nai soqosoqo lewe ni lotu e na vuku i Karisito Jisu, me yacovia na vitabatamata kece lia ka yali ni mudu. Emeni.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 O koya gona kau masuti ikodou kinia oi au sa vesu tu e na vuku ni Turaga, mo dou caka tiko lia nai valavala sa kilikili ki nai tutu dou sa kacivi kinia,
+\v 2 mo dou yalomalumalumu sara ka yalomalua, mo dou vosotia vadede ka vivosoti va ikodou e na loloma;
+\v 3 mo dou gumatua sara mo dou maroroya na lomavata ni Yalo Tabu, ni dou sa vauci vata e na vivinakati.
+\v 4 Sa dua vata nai soqosoqo lotu kece, ka dua lowa lia na Yalo Tabu, me vaka dou sa kacivi ki nai nuinui e dua lowa lia ni dou a kacivi:
+\v 5 sa dua lowa lia na Turaga, sa dua lowa lia na vabautia, sa dua lowa lia na vipapitaisotaki,
+\v 6 sa dua lowa lia na Kalou na Tamada kece lia, o koya sa lewa na ka kece lia, a sa curumia na ka kece lia, ka tiko e na lomamudou kece lia.
+\p
+\v 7 Ia ka sa soli vi ita yadua na loloma me vaka nai varau ni solisoli ni Karisito.
+\v 8 O koya gona sa tukunia kinia ko koya, Ni sa qai ki colo ko koya, sa vabobulataki ira e lewe levu me ra bobula, A sa solia nai solisoli eso vi ira na tamata.
+\p
+\v 9 (Ia na nona qai cake koya, sa cava beka, a ka lia ni sa qai sobu voki lia eliu ko koya ki na yasa i vuravura era?
+\v 10 O koya lia sa qai sobu mai sai koya voki lia ka qai colo me yawa sivitia kece na lomalagi, me vasinaitia kinia na ka kece lia.)
+\v 11 Ia sai koya sa solia eso, me rai apositolo; ka so, me ra parofita; ka so, me ra tamata dauvunau voli; ka so, me rai vatawa kai vavuvuli:
+\v 12 me ra vavinakatakia kinia ko ira sa lotu, me ia na cakacaka ni talatala, me vatataki cake nai vavakoso ni Karisito:
+\v 13 me da yaco sara koi ita kece lia me da lomavata e na vabautia, ka kila sara na Luve ni Kalou, me da tautauvata ki nai varau ni tamata dina, era sa sinai sara ki Karisito:
+\v 14 me da kakua ni vagonegonea tiko, ka vitosoyaki ka viyadiyaki e na cagi kece lia ni vavuvuli, e nai lawaki ca ni tamata, e na dauvivaqaseni sa nakitia kinia na vivacalai;
+\v 15 ia me da caka na ka dina e na yalololoma, me da tubu cake vi koya e na ka kece lia, vi koya lia na uluda, na Karisito:
+\v 16 o koya sa sema vata mai vua na yago taucoko, ka vaucia vata, e na vuku ni kena yaga nai sema yadua, me vaka na ka sa caka sara na tikina kece lia ni sa dui vaitavi, a sa vatuburi cake ki na yago tabu ni sa vatataki cake vakai koya e na loloma.
+\p
+\v 17 O koya gona kau sa vosa kinia, ka varotia matua e na vuku ni Turaga, mo dou kakua ni valavala tiko me vataki ira na vimatanitu tani, e na lomadra lialia,
+\v 18 ni sa vabutobutotakia na lomadra, a ra sa yali ni viriti ki na bula sa mai vua na Kalou, e na vuku ni lialia sa tu e na yalodra, ka ni sa kaukauwa na lomadra:
+\v 19 ia ni ra sa yali ni madua rawa, era sa soli ira ki na cakacaka vasisila, me ra caka na ka kece lia sa yali ni savasava ni ra sa daugarovia.
+\p
+\v 20 Ia koi ikodou, dou a yali ni vuli vi Karisito mo dou vakinia:
+\v 21 kevaka dou a rogoci koya, ka sa vatavulici vi koya, me vaka na dina sa tu vi Jisu:
+\v 22 e na vuku ni valavala eliu, mo dou dainia tani kinia na tamata makawa, o koya sa ca mai e na vuku ni gagadre ca sa vivakaisini;
+\v 23 mo dou vavoui mai e na yalomudou ki na lomamudou;
+\v 24 ka mo dou vaisulu e na tamata vou, o koya sa caka me vaka na Kalou e na yalododonu ki na yalosavasava ni dina.
+\p
+\v 25 O koya lia koya ni dou sa dainia tani kinia na lasu, me vosa dina na tamata yadua vua na kai nona: ni da sa tikina vata vakai ita.
+\v 26 Ni dou sa cudru, kakua ni dou cala kinia; me kakua ni dromu na mata-ni-siga ni dou sa cudru tiko lia:
+\v 27 kakua voki lia ni varawarawataki ikodou vua na tevoro.
+\v 28 Me kakua ni butako tiko ko koya ka daubutako, ka me daucakacaka lia, ka caka e na ligana na ka sa yaga, me so kinia na nona ka me soli vi koya sa dravudravua.
+\v 29 Me kakua ni qai mai na gusumudou e dua na vosa velavela, o koya lia sa vinaka me ia kinia na vivatataki, me vaka sa rautia, me yaco kinia na vinaka vi ira era sa rogocia.
+\v 30 Ia dou kakua ni vararawatakia na Yalo Tabu ni Kalou, o koya dou sa dregatia kinia me yaco mada na siga ni bula.
+\v 31 Me dai tani kece vi ikodou na yaloca, ki na cudrucudru, ki na daunene, ki na viba, ki na vosavakacaca, ki na ca kece lia sa vakinia:
+\v 32 ia dou vilomani vakai ikodou, dou lomavinaka, dou kakua ni vicudruvi, me vaka sa yali voki lia ni cudruvi ikodou na Kalou e na vuku i Karisito.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 O koya koya mo dou qai vadamurimuria na Kalou, me vataki ira na gone ni toko;
+\v 2 ka dou ia tiko lia nai valavala ni loloma, me vaka sa loloma voki lia na Karisito vi ikodou, a sa soli koya e na vukudra mei madrali kai soro vua na Kalou me ka boi vinaka.
+\v 3 Ia na dauyalewa, ki na ka kece lia sa velavela, ki na daukocokoco, me kakua ni cavutia e na ikodou maliwa, me vaka sa kilikili ki ira era sa lotu;
+\v 4 me kakua voki lia na ka vasisila, se na vivosaki lialia, se na viwali, a ka koya sa yali ni kilikili: me caka lia na vavinavinaka.
+\v 5 Ni dou sa kila na ka koya, ena yali sara na nonai votavota e na matanitu ni Karisito ki na Kalou, e dua na daudara, se dua sa velavela, se dua na daukocokoco, ni sa dauqaravia na kalou lasu ko koya gona.
+\v 6 Me kakua ni vacalai ikodou e dua e na vosa loa lia: ni sa vi ka koya sa yaco kinia na cudru ni Kalou ki vi ira sa dautalaidredre.
+\p
+\v 7 O koya mo dou qai kakua ni malele vata ki ira.
+\v 8 Ni dou a butobuto eliu, ia dou sa qai rarama e na Turaga; mo dou ia tiko nai valavala ni gone ni rarama:
+\v 9 (ni sa vua ni rarama nai valavala vinaka kece lia ki nai valavala dodonu ki na ka dina:)
+\v 10 ni dou vatovolea na ka sa vinaka vua na Turaga.
+\v 11 Ia dou kakua ni malele vata ki ira sa dau caka nai valavala butobuto sa yali ni yaga, ka dou vunaucia lia.
+\v 12 Ni sa ka e vivamaduataki me vosatakia na vi ka era sa daucaka vuni.
+\v 13 Ia na ka kece lia koya ni sa vunaucia sa vavotui e na rarama; ni sa rarama na ka kece lia sa vavotui.
+\v 14 O koya koya sa tukunia kinia ko koya, O iko sa moce mo yadra mai, ka tu cake mai na mate, ena qai vararamataki iko na Karisito.
+\p
+\v 15 O koya mo dou qai raici ikodou vinaka, mo dou i valavala vayalomatua, mo dou kakua ni vataki ira na lialia, mo dou vataki ira lia na vuku,
+\v 16 mo dou volia me nomudou na gauna, ni sa ca na visiga koya.
+\v 17 O koya mo dou qai kakua ni sesewa, mo dou kila lia na loma ni Turaga.
+\p
+\v 18 Ia dou kakua ni mateni e na waini, ni sa ia kinia na ka vasisila; dou vasinaiti lia e na Yalo Tabu;
+\v 19 ka dou vivosaki va ikodou e na same ki na sere ki na meke vakayalo, ka dou seretakia na sere e lagati vinaka e na yalomudou vua na Turaga:
+\v 20 ka dou vavinavinaka tiko lia e na vuku ni ka kece lia vua na Kalou ki na Tamada e na yaca ni noda Turaga ko Jisu Karisito;
+\v 21 ka dou dui vivamalumalumutaki ikodou vakai ikodou e na rere vi Karisito.
+\p
+\v 22 Oi ikodou na yalewa vawati, mo dou dui vamalumalumutaki ikodou vua na watimudou, me vaka vi koya na Turaga.
+\v 23 Ni sa ulu ni watina na tagane, me vaka sa ulu ni soqosoqo lewe ni lotu na Karisito, ia nai Vabula voki lia ni yago ko koya.
+\v 24 Ia me vaka sa malumalumu nai soqosoqo lewe ni lotu vi Karisito, me ra vaka voki lia kinia na yalewa vi ira na watidra ena ka kece lia.
+\p
+\v 25 Oi ikodou na tagane vawati, lomani ira na watimudou, me vaka sa lomania nai soqosoqo lewe ni lotu na Karisito, a sa soli koya e na vukuna;
+\v 26 me vasavasavatakia ka savatia ni sa vuya e na wai ki na vosa,
+\v 27 me varairaitakia kinia vi koya mei soqosoqo lewe ni lotu e serau sara, me kakua ni tauvi-duka, se sasalukiluki, se dua na ka e vakinia; me savasava ka yali na tikina e ca.
+\v 28 E kilikili ki ira na tagane me ra lomani ira vakinia na watidra, me vaka na yagodra dina. O koya sa lomania na watina sa lomani koya voki lia vakai koya.
+\v 29 Ni sa yali e dua sa catia na yagona dina; ia sa vakania ka maroroya, me vaka sa ia voki lia ko Karisito ki nai soqosoqo lewe ni lotu:
+\v 30 ni da sa tiki ni yagona.
+\v 31 Na ka koya ena dainia kinia na tagane na tamana ki na tinana, a rau na dua vata sara lia ki na watina, a rau na lewe dua lowa lia.
+\p
+\v 32 Sa ka levu na ka vuni koya: ia kau sa vosataki Karisito ki nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\v 33 Ia mo dou dui lomania yadua na watina me vataki koya; ia na yalewa, me varokorokotakia na watina.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Oi ikodou na gone, dou talairawarawa vii ira na nomudou matua e na ka sa vinaka vua na Turaga: ni sa dodonu sara lia.
+\v 2 Mo varokoroko vi rau na tamamu ki na tinamu; (koya na vunau taumada sa dua kinia na vosa ni yalayala);
+\v 3 mo vinaka kinia, mo bula vadede voki lia e vuravura.
+\p
+\v 4 Oi ikodou voki lia na qase, dou kakua ni vacudrui ira na nomudou gone: ia dou vavulici ira e na vunau ki nai vavuvuli ni Turaga.
+\p
+\v 5 Oi ikodou na tamata, dou talairawarawa vi ira na nomudou turaga vayago, e na rere ki na sautaninini, ni sa dina na yalomudou, me vaka vi Karisito;
+\v 6 mo dou kakua ni makutu e matadra lia na turaga, mo dou vinakatia kinia vatamata; ia me vaka dou sa tamata ni Karisito, mo dou caka na loma ni Kalou mai na vu ni yalomudou;
+\v 7 ni sa vinakatia tiko na lomamudou, ka me vaka vi koya na Turaga, ka yali vi ira na tamata, dou sa makutu kinia;
+\v 8 ni dou sa kila na ka vinaka kece lia ena caka na tamata yadua, se bobula se itaukei, ena saumia vakinia mai vua na Turaga.
+\p
+\v 9 Oi ikodou voki lia, na turaga, dou caka vakinia vi ira, ka kakua ni vosa vakacudrucudruya: ni dou sa kila sa tiko mai lomalagi na nomudou Turaga, o koya sa nodra voki lia; a sa yali ni vinakatia e dua vailowa ko koya.
+\p
+\v 10 Meu tinia, oi ikodou na wekaqu, mo dou kaukauwa tiko lia e na Turaga, ki na kena levu ni nona kaukauwa.
+\v 11 Dou vaiyaragi e nai yaragi kece lia ni Kalou mo dou tu dei rawa ka voratia nai lawaki ni tevoro.
+\v 12 Ni da sa yali ni vivala lowa lia ki ira na tamata, eda vivala voki lia ki ira era sa liu, ki ira era sa kaukauwa, ki ira era sa vitaliatakia na butobuto ki vuravura koya, ki ira na vivavakoso yalo ca e na viyasana valomalagi.
+\v 13 O koya mo dou vaiyaragi e nai yaragi kece lia ni Kalou, mo dou voratia rawa kinia e na siga ca, ia ni dou sa caka kece mo dou tu dei.
+\p
+\v 14 O koya mo dou qai tu dei ni sa vauci tu na tolomudou e na lomadina, ka sa tu e na lomaseremudou nai sasabai ni valavala dodonu;
+\v 15 ka sa vaivava na yavamudou e na cakacaka ni tukutuku-vinaka ni vivinakati;
+\v 16 ia me kenai kuri, mo dou yadia na vabautia mei sasabai dou na bokocia rawa kinia na gasau vi di kece lia ni tevoro,
+\v 17 ka yadia na bula mei varuru ni ulu, ki nai seleiwau ni Yalo Tabu, koya na vosa ni Kalou:
+\v 18 dou masu tiko lia e na masumasu kece lia ki na daukerekere e na Yalo Tabu, ka yadravia tiko kinia e na gumatua kece ki na daukerekere e na vukudra kece lia na tamata lotu;
+\v 19 e na vukuqu voki lia me soli vi au meu vosa rawa, ka vadoudou niu tukunia na ka vuni ni tukutuku-vinaka,
+\v 20 o koya, kau sa talai meu vunautakia, oi au sa vesu tu; meu vosatakia vadoudou, me vaka sa kilikili ki au meu vosa.
+\p
+\v 21 Ia mo dou kila voki lia na noqu tiko, ki na noqu i valavala, ena tukunia na ka kece lia vi ikodou ko Tikiko, na wekaqu daulomani ki nai talatala yalodina ni Turaga;
+\v 22 o koya kau sa tala vi ikodou e na vuku ni ka koya, mo dou kila kinia na nitou tiko, me vaceguya voki lia na yalomudou ko koya.
+\p
+\v 23 Me nodra na viwekani na vacegu, ki na loloma, ki na vabautia, mai vua na Kalou ko Tamada ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 24 Me tu na loloma vi ira kece lia era sa lomania na noda Turaga ko Jisu Karisito e na lomadina. Emeni.

51-PHP.usfm

@@ -0,0 +1,152 @@
+\id PHP
+\ide UTF-8
+\h Filipai
+\toc1 Filipai
+\toc2 Filipai
+\toc3 php
+\mt Filipai
+\c 1
+\cl Wase 1
+\s Sa tukunia vi ira ko Paula ni sa vavinavinakatakia e na vukudra, ka daumasulaki ira, 1-11.  Sa tukunia ni sa vacegui ni sa dauvacacani, 12-26.  Sa varotia vi ira, ka vacegui ira, 27-30.
+\p
+\v 1 Koi kirau ko Paula vata ki Timoci, nai talatala i Jisu Karisito, vi ira kece lia era sa lotu mai Filipai, era sa tu vata ki Karisito Jisu ki ira nai talatala qase vata ki ira na tuirara:
+\v 2 Me nomudou na loloma, ki na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada, ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 3 Au sa vavinavinaka vua na noqu Kalou ena gauna kece lia kau sa nanumi ikodou kinia,
+\v 4 ena visiga kece lia, ena noqu masu kece lia, au sa masulaki ikodou ena marau,
+\v 5 ni dou sa lomavata tu e nai tukutuku-vinaka mai nai vatekivu ka yacovia na siga ni kua;
+\v 6 ia na ka koya kau sa vadinatia sara, o koya sa vatekivutakia na cakacaka vinaka e na lomamudou, ena caka tiko me yaco mada na siga i Jisu Karisito:
+\v 7 ia sa dodonu meu nanumi ikodou kece lia va koya, ni dou sa tiko e na lomaqu; ni dou sa rawatia vata ki au na loloma koi ikodou kece lia, niu sa vesu tu, ka totaka ka vadinadinatakia nai tukutuku-vinaka.
+\v 8 Ni sa kila na Kalou, niu sa lomani ikodou kece lia valevu sara e na yalololoma i Jisu Karisito.
+\p
+\v 9 Ia na ka koya kau sa kerea, me tubu cake valevu sara na nomudou loloma e na vuku ki na lewa vinaka kece lia;
+\v 10 mo dou vinakatia kinia na vi ka sa vinaka sara, mo dou yalodina ka yali ni cala me yaco mada na siga i Karisito;
+\v 11 ni dou sa sinai e na vua ni yalododonu, sa tubu e na vuku i Jisu Karisito, me varokorokotaki ka vavinavinakataki na Kalou.
+\p
+\v 12 Ia kau sa vinakatia, mo dou kila, na viwekani, ni sa tubu cake nai tukutuku-vinaka e na vuku ni ka sa yaco vi au;
+\v 13 a sa varaitakia kinia na noqu vesuki e na vuku i Karisito vi ira kece lia na sotia e na vale ni tui, vi ira kece voki lia na kena vo;
+\v 14 a ra sa lewe levu na viwekani era sa tu vata ki na Turaga, era sa gumatua mai niu sa vesuki tu, a ra sa doudou cake kinia me ra tukunia na Vosa ni Kalou ka yali ni rere.
+\p
+\v 15 E dina lia sa so era sa vunautaki Karisito ni ra sa dauvuvu ka dauvileti, eso voki lia ni ra sa lomavinaka;
+\v 16 sa vunautaki Karisito ko ira eso ni ra sa dauvileti, ka yali e na lomadina, era nakitia lia me vaikuritakia na noqu vesu e na ka rarawa eso;
+\v 17 eso voki e na loloma, ni ra sa kila kau sa lesi meu totakia nai tukutuku-vinaka.
+\v 18 Ia ka vaevei? Sa takivivinaka, se ra vailasu, se ra dina, sa vunautakia na Karisito: ia na ka koya kau sa rekitakia, io, kau na rekitakia tiko lia.
+\p
+\v 19 Niu sa kila ni na yaco na ka koya me ka meu bula kinia, e na vuku ni nomudou masu, ki nai solisoli ni Yalo i Jisu Karisito,
+\v 20 me vaka na ka kau sa dauwarakia ka vanuinuitakia meu kakua ni madua e na dua na ka, meu doudou sara lia, me vaka eliu, me vakinia ni kua me valevulevui na Karisito e na vuku ni yagoqu, se sa bula, se sa mate.
+\p
+\v 21 Ni sai koya na Karisito kau sa bula kinia; ia sa ka vinaka kevaka kau sa mate.
+\v 22 Ia kevaka sa vavuana tiko na noqu cakacaka niu sa bula vayago koya, au sa qai yali ni kila na ka meu digitakia.
+\v 23 Niu sa lomalomarua e na ka e rua, niu sa gadrevia meu qai yani, ka tiko vata ki Karisito; o koya sa vinaka cake sara:
+\v 24 ia sa yaga cake vi ikodou meu tiko lia vayago.
+\v 25 Ia niu sa vadinatia koya, au sa kila niu na tiko lia, io, ka tiko vata ki ikodou kece lia, mo dou tubu cake kinia e na marau ni vabautia;
+\v 26 me levu cake e na vukuqu na nomudou rekitaki Jisu Karisito, e na noqu tiko vata voki ki ikodou.
+\p
+\v 27 Mo dou caka lia nai valavala sa kilikili ki nai tukutuku-vinaka ki Karisito: meu rogoci ikodou kinia, seu qai yani ka raici ikodou, seu tiko tani, ni dou sa tu dei e na yalovata, ka gumatua sara e na lomavata me tubu na vabautia ni tukutuku-vinaka
+\v 28 me kakua ni varerei ikodou ko ira na nomudou meca e na dua na ka; koya nai vatakilakila vi ira ni ra na rusa, ia vi ikodou ni dou na bula, ia koya mai vua na Kalou.
+\v 29 Ni sa soli vi ikodou e na vuku i Karisito, e yali loa lia mo dou vabauti koya, mo dou vosotia voki lia na ca e na vukuna;
+\v 30 ni sa nomudou na vivala dou sa raicia eliu vi au, ka dou sa rogocia sa yaco vi au ni kua.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\s Sa varotia vi ira ko koya me ra vilomani, ka yalomalumalumu, me vataki Jisu, 1-11.  Me ra gumatua sara me ra bula: mera yaga voki lia, 12-18.  Sa tukuni Timoci kei Epafirotaito vi ira, 19-30
+\p
+\v 1 Ia kevaka sa tu na vivacegui e na vuku i Karisito, se tu na vivalecataki ni loloma, se tu na vilomani ni Yalo Tabu, se tu na yalololoma ki na yalovinaka,
+\v 2 mo dou vayacoria sara na noqu marau, mo dou lomavata kinia, mo dou tautauvata e na loloma, mo dou lomavata, mo dou yalovata.
+\v 3 Me kakua ni caka e dua na ka e na vileti se na vidokadokai loa lia; mo dou yalomalumalumu ka dui vasama ni sa uasivi cake vua ko koya kadua.
+\v 4 Mo dou kakua ni nanumia na nomudou ka lia koi ikodou yadua, ia mo dou dui nanumia voki lia na nodra ka na tamata tani.
+\p
+\v 5 Me tiko e na lomamudou na yalo koya ka tiko voki lia vi Karisito Jisu:
+\v 6 o koya, ni sai tovo vata ki na Kalou, sa yali ni vakasama ni sa butako ni sa vatauvatani ki na Kalou:
+\v 7 a sa vadravudravuataki koya, ka yadia vua nai tovo ni tamata dauviqaravi, a sa caka me tautauvata ki na tamata:
+\v 8 ia ni sa kune ni sai tovo vata ki na tamata, sa vamalumalumutaki koya, a sa talairawarawa me mate, io me mate e na kauveilatai.
+\q1
+\v 9 O koya koya sa valevulevui koya cake kinia na Kalou, a sa solia vua e dua na yaca sa uasivi cake e na yaca kece lia:
+\v 10 me tekiduru kinia e na yaca i Jisu na duru vayadua lia, mai lomalagi, ki vuravura, ki na ruku i vuravura;
+\v 11 me vatusa voki lia na yame kece lia ni sa Turaga ko Jisu Karisito, me varokorokotakia kinia na Kalou na Tamada.
+\p
+\v 12 Ia koi ikodou, kau sa daulomania, me vaka na nomudou talairawarawa e na vigauna sa oti, dou sa yali ni caka loa lia niu sa tiko vi ikodou, dou sa uasivi cake kinia niu sa takali, dou caka vakinia na cakacaka dou sa bula sara kinia e na rere ki na sautaninini.
+\v 13 Ni sai koya na Kalou sa cakacaka e na lomamudou me vaka na nona lewa vinaka, mo dou nakitia ka caka voki lia.
+\p
+\v 14 Me kakua sara na dau didi ki na vileti e na nomudou cakacaka kece lia:
+\v 15 mo dou kakua ni vunaucia rawa, ka tawa cala mo dou luve ni Kalou ka yali ni bitaki me ca, e na kedra maliwa nai tabatamata takelo ka lomavatani, mo dou sa cila e na kedra maliwa me vaka na vicina e vuravura;
+\v 16 ni dou sa tauria tiko na vosa ni bula; meu reki kinia e na siga i Karisito, niu sa yali ni cici loa lia, seu daucakacaka loa lia.
+\p
+\v 17 Ia kevaka kau sa sovarakia yani e na nomudou vabautia niu sa cabori mei madrali, au sa reki kinia, ka marau vata ki ikodou kece lia.
+\v 18 E na vuku ni ka koya mo dou reki voki lia koi ikodou, ka marau vata ki au
+\v 19 Ia kau sa vanuinui vua na Turaga ko Jisu ni sa voleka na noqu talai Timoci vi ikodou, meu vacegui voki lia, niu sa kila na nomudou tiko.
+\v 20 Ni sa yali e dua sa tiko vi au sa yalovata kaya, me daunanumia na nomudou ka e na lomana dina.
+\v 21 Ni ra sa vasaqara na nodra ka ko ira kece lia, ka yali na ka ni Jisu Karisito.
+\v 22 Ia dou sa kilai koya ni sa vatovolei, ni sa vaka na gone vi tamana, sa daucakacaka vata ki au e nai tukutuku-vinaka.
+\v 23 O koya kau sa nakitia kinia me malua valailai kau na qai talai koya yani, meu kila mada se sa na vaevei koi au.
+\v 24 Ia kau sa vararavi vua na Turaga niu sa voleka voki lia koi au meu qai yani.
+\p
+\v 25 Ia kau sa vakasama ni sa dodonu meu talai Epafirotaito mada vi ikodou, na taciqu, ki na qau i caba e na cakacaka, ki na noqu i tokani e nai valu koya, ki na nomudou i talatala, ki koya sa vukei au e na noqu dravudravua.
+\v 26 Ni sa sasaga yani vi ikodou kece lia, a sa rarawa na yalona, ni dou a rogocia sa tauvi-mate ko koya.
+\v 27 E dina lia sa tauvi-mate ka sa voleka ni ciba: ia ka sa yalovinaka vi koya na Kalou; a sa yali loa lia vi koya, vi au voki lia, de vaikuritakia na noqu rarawa e na dua voki na ka rarawa.
+\v 28 O koya koya kau sa gumatua cake kinia meu talai koya, mo dou reki kinia, ni dou sa raicia voki, ka me lailai sobu kinia na noqu rarawa.
+\v 29 O koya mo dou qai vacegui koya e na Turaga, e na reki levu sara; ka mo dou dokai ira era sa vakinia:
+\v 30 ni sa voleka ni mate ko koya e na vuku ni cakacaka i Karisito, a sa yali ni taleitakia na nona bula, me vaikuritakia na nomudou cakacaka vi au sa vo tu.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\s Sa vaisalataki ira ko koya e na vukudra nai vavuvuli vailasu, 1-11.  Sa tukunia ni sa cici cere, a sa varotia vi ira me ra vakinia, 12-21.
+\p
+\v 1 Meu tinia oi ikodou na wekaqu, mo dou reki e na Turaga. Meu vola vi ikodou na veika kau a vola eliu sa yali dina ni ka rarawa vi au, ia na ka dou sa tu vinaka kinia.
+\p
+\v 2 Dou qarauni ikodou vinaka mai na koli, dou qarauni ikodou mai vi ira era sa daucaka ca, dou qarauni ikodou mai vi ira na cili.
+\v 3 Sai ita lia na vicili ko ita sa masu vayalo vua na Kalou, ka rekitaki Karisito Jisu, ka yali ni vararavi ki na yago.
+\v 4 Ia koi au, e dina sa noqu na ka vayago meu vararavi kinia. Kevaka sa dua tani sa nanumia sa tu vua e dua na ka vayago me vararavi kinia, au sa uasivi cake kinia;
+\v 5 au a cilivi e nai kawalu ni siga, au a sucu me luve i Isireli, mai na yavusa i Penijamini, oi au na Iperiu mai vi rau na Iperiu; e na ka lia ni vunau au a Farisi;
+\v 6 e na ka ni lomakatakata au a vacacania nai soqosoqo lewe ni lotu; e na vivadonui sa yaco mai na vunau, au a yali ni cala.
+\p
+\v 7 Ia na veika kau a taleitakia au sa vaka me yali vadua vi au me noqu kinia na Karisito.
+\v 8 Io, e dina lia, niu sa qai vayalitakia vadua vi au na ka kece lia ni sa uasivi cake kinia na vikilai ki Karisito Jisu na noqu Turaga; o koya kau sa vosotia kinia me yali vi au na ka kece lia, ia kau sa vasama ni sa de-ni-manumanu loa lia, meu rawai Karisito kinia me noqu,
+\v 9 me kirau kune vata kaya, me kakua ni tu vi au na vadonui, sa rawa mai na vunau, ko ya lia sa rawa e na vabauti Karisito, na vadonui sa mai vua na Kalou e na vuku ni vabautia:
+\v 10 meu kilai koya, ki na kaukauwa ni nona tu cake voki mai na mate, ka me kirau vitokani vata kaya e na ka rarawa, meu vatauvatani kaya e na nona mate;
+\v 11 deu yacovia beka na tu cake voki mai na mate.
+\p
+\v 12 Au sa yali ni vaka kau sa rawatia kece, seu yaco sara yani: ia kau sa muria tiko lia, meu tauria dina na ka ka tauri au kinia ko Jisu Karisito.
+\v 13 Oi ikodou na viwekani, au sa yali ni vakasami au niu sa tauria oti; ia sa dua bau lia na ka kau sa caka, au sa guilecavia na ka sa sivi, kau sa kakavaki meu tadolovia na ka ki liu,
+\v 14 kau sa cicivia oti na cere, meu taucia na cere sa kacivi au kinia mai colo na Kalou e na vuku i Karisito Jisu.
+\v 15 O koya me da qai lomavata e na ka koya, oi ita kece lia sa matua e na lotu; ia kevaka sa dua na ka dou sa yali ni lomavata kinia, ena varaitakia voki lia i ikodou na Kalou na ka ko ya.
+\v 16 Ia, na ka eda sa yacovia sara lia, me da muria tiko nai varau ko ya.
+\p
+\v 17 Oi ikodou na viwekani, dou muri au vata lia, ka varaici ira era sai valavala vakinia, ni kitou sai varau vi ikodou.
+\v 18 Ni ra sa lewe levu kau sa tukunia wasoma vi ikodou, ia kau sa qai tukunia voki lia niu sa tagi tiko, ni ra sa meca ni kauveilatai i Karisito e na nodra i valavala:
+\v 19 ia sa kedrai tinitini na rusa, a nodra kalou na ketedra, era sa valevulevui e na nodra ka e vivamaduataki, a ra sa daunanumia na vi ka ni vuravura.
+\v 20 Ia eda sa lewe ni koro mai lomalagi koi ita; eda sa warakia mai kinia nai Vabula, na Turaga ko Jisu Karisito:
+\v 21 o koya ena vamataliatakia na yagoda sa malumalumu, me vatauvatani ki na yagona sa vaiukuukutakia, me vaka na kaukauwa sa vamalumalumutakia rawa kinia na ka kece lia ko koya.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\s Sa vavulici ira eso ko koya, a sa vavinavinakatakia ni ra sa lomani koya, 1-120. Sa tinia na nonai vola, 21-23.
+\p
+\v 1 O koya mo dou qai tu dei vua na Turaga, oi ikodou na wekaqu kau sa daulomana, ka gu kinia na yaloqu, au sa reki kinia, kau sa lagilagi kinia, oi ikodou kau sa daulomania.
+\p
+\v 2 Au sa masuti Uotia, au sa masuti Sainitiki voki lia, me rau lomavata e na Turaga.
+\v 3 Au sa masuti iko voki lia, nai tokani dina, mo vukei rau na yalewa koya oi rau ka daucakacaka vata ki au e nai tukutuku-vinaka, ki Kelemedi voki lia, ki ira voki na noqu i tokani, sa tu na yacadra e nai vola ni bula.
+\p
+\v 4 Dou reki tiko lia vua na Turaga: au sa tukunia voki, Dou reki.
+\v 5 Me kilai na nomudou yalomalumalumu vi ira na tamata kece lia. Sa voleka na Turaga.
+\v 6 Dou kakua sara ni lomaocaoca; ia e na ka kece lia me vatakilai vua na Kalou na nomudou kerekere e na masu ki na dau cikecike ki na vavinavinaka.
+\v 7 Ia na vacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kece lia e kilai rawa, ena vataudeitakia na yalomudou ki na lomamudou e na vuku i Karisito Jisu.
+\p
+\v 8 Meu tinia, na viwekani, a ka kece lia sa dina, na ka kece lia e vaturaga, na ka kece lia e dodonu, na ka kece lia e savasava, na ka kece lia e daulomani, na ka kece lia e rogorogo vinaka; ia kevaka sa dua na ka e vinaka, se na ka e daudokai, dou nanumia na vi ka koya.
+\v 9 A vi ka dou sa vatavulici kinia, ka vabautia, ka rogocia, ka raicia vi au, dou caka; ena qai tiko vata ki ikodou na Kalou ni vivacegui.
+\p
+\v 10 Ia kau sa reki valevu e na Turaga, ni sa qai tubu cake voki edaidai na nomudou daunanumi au; dou a daunanumia voki lia eliu, ia ka sa yali ni rawa vi ikodou.
+\v 11 Au sa yali ni vosa niu sa dravudravua: niu sa vatavulici, meu vacegu tiko, e na ka kece lia sa yaco vi au.
+\v 12 Au sa kila na vadravudravuataki, kau sa kila voki lia na vavutuniyautaki: e na viyasana kei na ka kece lia kau sa vatavulici kinia meu mamau, meu viakana voki lia, ka meu vutuniyau, meu dravudravua voki lia.
+\v 13 Au sa rawatia na ka kece lia e na vuku i Karisito o koya sa vakaukauwataki au.
+\v 14 Ia dou sa caka vinaka, ni dou sa solia na ka eso niu sa vararawataki.
+\p
+\v 15 Ia dou sa kila voki lia, koi ikodou na kai Filipai, ni sa vatekivu nai tukutuku-vinaka, niu a qai tani e Masitonia, sa yali e dua nai soqosoqo lewe ni lotu sa vukei au ni sa soli ka vi au, koi ikodou dua loa lia.
+\v 16 Ia mai Cesalonaika dou a vukei au mada vadua, io varua e na noqu dravudravua.
+\v 17 Ia kau sa yali ni gadrevia nai solisoli; ia kau sa gadrevia lia na vua me uasivi cake e na vukumudou.
+\p
+\v 18 Ia sa tu vi au na ka kece lia, ia kau sa vutuniyau: au sa mamau, niu sa rawatia maivi Epafirotaito na vi ka mai vi ikodou, a ka boi vinaka, ai madrali sa vinakati, sa vinaka sara vua na Kalou.
+\v 19 Ia na noqu Kalou ena solia me rautia kece lia na nomudou dravudravua, me vaka na nonai yau levu, e na vuku i Karisito Jisu.
+\v 20 Me caka na varokoroko vua na Kalou na Tamada, ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 21 Au sa loloma yani vi ira kece lia era sa lotu, era sa tu vata ki Karisito Jisu. Era sa loloma yani vi ikodou ko ira na viwekani era sa tiko vata ki au.
+\v 22 Sa loloma yani vi ikodou ko ira kece lia era sa lotu, ka sa valevu ko ira na lewe-ni-vale i Sisa.
+\p
+\v 23 Me nomudou kece lia na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

52-COL.usfm

@@ -0,0 +1,135 @@
+\id COL
+\ide UTF-8
+\h Kolosa
+\toc1 Kolosa
+\toc2 Kolosa
+\toc3 col
+\mt Kolosa
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi au ko Paula, nai apositolo o Jisu Karisito, ena lewa ni Kalou, vata voki lia o Timoci na taciqu,
+\v 2 vi ira era sa lotu dina, ka ra sa tu vata ki Karisito, ka ra sa tiko mai Kolosa: Me nomunu na loloma, vata voki lia na vacegu mai vua na Kalou ko Tamada.
+\p
+\v 3 Kirau sa vavinavinakatakia vua na Kalou na Tamai Jisu Karisito na noda Turaga, ka masulaki ikonu ena visiga,
+\v 4 ni kirau sa rogocia na nomunu vabauti Karisito Jisu, kei na nomunu loloma vi ira kece lia e ra sa lotu,
+\v 5 ena vuku loa lia ni ka nu vanuinuitakia, o koya sa maroroi mai lomalagi me nomunu, ia dou a rogocia kinia ena vosa dina lia ni tukutuku vinaka,
+\v 6 sa yaco vi ikodou, ka vaka voki lia e vuravura taucoko, a sa vuatakia na vuana, ka sa tubu tiko me vaka voki lia vei ikodou, a sa tekivu vata kei na siga dou a rogocia kinia, ka kila dina na loloma ni Kalou;
+\v 7 me vaka dou sa kila mai vi Epafira, na nirau tokani lomani, ka nomunu talatala yalodina i Karisito vi ikodou:
+\v 8 sa tukunia voki lia vi kirau na nomunu loloma ena Yalo Tabu.
+\p
+\v 9 E na vuku ni ka koya, kirau sa tekivu masulaki ikonu mai na siga kirau sa rogocia kinia ka yali ni mudu, nirau masu mo dou vasinaiti me rawa ni dou kila na lomana, ena yalomatua ki na vuku vayalo kece lia;
+\v 10 mo dou caka nai valavala kilikili vata ki ira na nona na Turaga, me vinakatia kece lia ko koya, mo dou vavuana tiko ena cakacaka vinaka kece lia, ka me tubu cake voki lia na nomunu kila na Kalou.
+\v 11 Mo dou kaukauwa mai ena kaukauwa kece lia, me vaka na nona kaukauwa vaidina, me tubu na vosotia kece lia ki na vosotia vadede ena marau;
+\v 12 mo dou vavinavinakatakia vua na Tamada, ni sa varautaki ita me da rawatia na kedrai votavota era sa yalosavasava, ena rarama:
+\v 13 o koya sa vabulai ita mai na lewa ni butobuto, a sa yadi ita ki na matanitu ni koya na nona Gone ni toko:
+\v 14 o koya e da sa rawatia kinia na bula ena vuku ni nona dra, ni sa bokocia na nodai valavala ca:
+\v 15 o koya nai yaloyalo ni Kalou sa yali ni laurai, ka vatuburi eliu ka qai muri na ka kece lia ka caka:
+\v 16 ni sa caka na ka kece lia o koya, se ra tu mai lomalagi, se ra tu e vuravura se ra rairai se ra yali rairai, se ra tikotiko ni vaturaga, se ra vimatanitu, se ra turaga sa liu, se ra turaga kaukauwa: sa caka na ka kece lia ko koya, ka me nona voki lia.
+\v 17 Sa bula iliu o koya qai muri na ka kece lia, ka sa vataudeitakia na ka kece lia o koya.
+\v 18 O koya voki lia na ulu ni yago, nai soqosoqo lewe ni lotu: o koya nai vatekivu, na ulumatua mai na mate; me uasivi cake kinia o koya ena ka kece lia.
+\v 19 Ni sa vinakatia me sinai o koya ena ka kece lia;
+\v 20 ka me vaveivinakatitaki ira voki lia na ka kece lia ena vukuna, ni sa ia mada na ka ni vivinakati ena nona dra ni sa lauvako ki na kauveilatai; io, ena vukuna lia, se ra tu e vuravura se ra tu mai lomalagi.
+\p
+\v 21 Oi ikodou voki lia, dou a kai tani eliu ka meca ena vu ni yalomunu ena cakacaka ca, sa qai vavivinakati ikonu okoya,
+\v 22 ena yagona valewe ni sa mate, me varaitaki ikonu kinia ni dou sa yalosavasava ka yali ni bitaki rawa ka yali ni vunauci rawa e matana;
+\v 23 kevaka dou sa vabautia tiko lia ka vataudeitakia ka vakaukauwatakia, ka yali ni vukucia tani mai nai nuinui ni tukutuku-vinaka dou a rogocia, ka sa vunautakia vi ira na tamata kece lia sa tiko e rukui lomalagi; ia koi au ko Paula au sa lesi mei kenai talatala.
+\p
+\v 24 Au sa qai marau niu sa vararawataki ena vukumunu, ka vayacoria ena yagoqu na vo ni rarawa ena vukui Karisito, ena vuku ni yagona, sai koya na soqosoqo lotu:
+\v 25 au sa lesi kinia meu kenai talatala, me vaka voki lia nai lesilesi ni Kalou, au sa lesi kinia ena vukumudou meu vayacoria na vosa ni Kalou:
+\v 26 na ka vuni ka vunitakia mai vi ira na tabatamata ena gauna iliu, sa qai varaitaki mai vi ira na nona tamata yalosavasava:
+\v 27 ni sa vinakatia na Kalou me vatakila vi ira na kena vaidina ki na kena talei ni ka vuni koya ena kedra maliwa na vimatanitu, o koya gona na Karisito ena lomamunu, na vu ni kena nuitakia na kalougata:
+\v 28 O koya kitou sa vunautakia ni kitou sa vasalatakia tiko na tamata yadua, ka vavulicia na tamata yadua ena vuku kece lia; me kitou varaitakia kinia ki na tamata yadua ni sa vinaka sara ena vukui Karisito:
+\v 29 koya na kau sa daucakacaka tiko kinia, kau sa gumatua voki lia kinia me vaka na nona cakacaka sa mana sara lia ena lomaqu.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ni'u sa vinakatia mo dou kila na levu ni noqu lomaocaoca ena vukumunu, ena vukudra voki lia mai Leotisea, ki na vukudra kece lia era sa yali raici au vayago.
+\v 2 Me vacegui na yalodra, me ra vaduavatatakia e na loloma, me nodra nai yau kece lia ni vuku era na kila dina sara kinia na ka vuni ni Kalou, io na Karisito;
+\v 3 o koya sa bini tu vua nai yau kece lia ni vuku ki na yalomatua.
+\v 4 Ia na ka koya kau sa tukunia, de dua e temaki ikonu ena vosa vicavilaki.
+\v 5 E dina lia au sa tiko tani vayago, ia au sa tiko lia vayalo vi ikonu, ka marau ka raici ikodou ni dou sa duavata ka tu dei ena vabauti Karisito.
+\p
+\v 6 Ia ni dou vabauti Jisu Karisito Jisu na Turaga, mo dou ia tiko nai valavala sa vinaka vua:
+\v 7 dou tauyavutaki ka tara cake vua, ka vataudeitakia ena nomunu vabautia, me vaka dou sa vatavulici, mo dou uasivi cake kinia ka vavinavinaka.
+\p
+\v 8 Dou raicia vinaka de dua sa vacacani ikodou ena vuku vavuravura, sa yali ni yaga ka lasu voki lia, e vaka nai tukuni vatamata, e vaka nai vavuvuli vavuravura, ka sa yali vaka nai vavuvuli va-Karisito.
+\v 9 Ni sa tiko ena yagona na ka kece lia sa sinai kinia na Kalou.
+\v 10 Ia dou sa vutu ni ka kece lia vi koya; sa liutaki ira kece lia sa liu vata ki ira sa kaukauwa ko koya:
+\v 11 ia dou sa cilivi voki lia ena vicilivi sa yali caka ena liga, ni dou sa luvatia nai valavala ca ena vicili sa caka ena vukui Karisito.
+\v 12 Niu dou a bulu vata kaya e na papitaiso: o koya voki lia dou sa tu cake voki ni dou sa vabautia na kaukauwa ni Kalou, o koya sa vaturi koya cake voki mai na mate.
+\v 13 Ia koi ikodou, dou a mate tu enai valavala ca, ena vuku voki lia ni yagomudou sa yali ni cili, sa qai vabulai ikodou vata kaya ko koya, ni sa yali ni cudruvi ita ena vuku ni noda valavala ca;
+\v 14 ni sa qusia nai vola liga ni vivakaro sa bitaki ita, sa noda meca tiko, sa yadia tani sara, ni sa vakotia ki na kauveilatai;
+\v 15 ia ni sa vacacani ira sa liu, vata ki ira sa kaukauwa, sa vasesei ira, ni sa rawai ira sara e na ka koya.
+\p
+\v 16 O koya koya, me kua sara ni dua me lewai ikodou ena vuku ni kakana, se na ka me lausomi, se na siga ni solevu, se na vula vou, se na siga tabu:
+\v 17 qori sara lia na vatakarakara ni vi ka ena yaco mai muri; ia sa ni Karisito na yago.
+\v 18 Me kua ni tarovi ikodou e dua mai na ikodoui sau, ni sa viavia yalomalumalumu ka daumasu vi ira na agilosi, ni sa doudou ena vi ka sa raicia ko koya, a sa dokai koya ena vuku ni yalona sa valewe,
+\v 19 sa yali tauria matua na Uluda, o koya sa dau tokonia kinia na yago kece, sa vikabiti vata, ena vuku ni visema ki na viwa, sa tubu ena tubu ni Kalou.
+\p
+\v 20 Ia kevaka dou sa mate vata ki Karisito mai nai vavuvuli vavuravura, a cava dou sa muria tiko kinia na vivaro me vaka dou sa bula tiko vavuravura:
+\v 21 Kua ni tara; kua ni tovolea; kua ni qumia;
+\v 22 ena oti kece lia koya, ni sa tauria tiko; ni ra sa vaka na vunau ki nai vavuvuli ni tamata?
+\v 23 Ia e dina lia sa rairai me vuku na vi ka koya; ena viavia masu vata ki na yalomalumalumu ki na vararawatakia na yago; ka yali ni yaga, sa vamamautaki lia kinia na yago.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ia kevaka dou sa vaturi vata ki Karisito, varaicia na vi ka sa mai cake, sa dabe tiko ena liga matau ni Kalou.
+\v 2 Dou dau vananumia na vi ka mai colo, kakua lia na vika e vuravura.
+\v 3 Ni dou sa mate lia, ia na nomudou bula sa vuni vata ki Karisito ena Kalou.
+\v 4 Ni na rairai mai na Karisito na noda vuni bula, ka na dou qai rairai vata enai ukuuku.
+\p
+\v 5 O koya mo dou qai vamatea na vitikimudou vavuravura, na dauyalewa, na valavala yali savasava, na garogaro ca, na dodomo ca, vata ki na kocokoco, kei na dauqaravia na Kalou lasu:
+\v 6 na vi ka koya sa yaco kinia na cudru ni Kalou, vi ira sa dau talaidredre:
+\v 7 ia koi ikodou voki lia, dou a ia e liu nai valavala vakinia, ni dou a bula voli vakinia.
+\v 8 Ia koya, mo dou luvatia na ka kece lia koya, a daucudru, na daulesa, na lomaca, na vosa ca, na vosa dukadukali mai na gusumudou.
+\v 9 Kakua ni dauvilasuyaki, ni dou sa luvatia tu na tamata makawa ki na nonai valavala;
+\v 10 ka dou sa vasulumia koya sa vou, o koya sa vavoui tiko ena vuku me vaka na yaloyalona ka buli koya:
+\v 11 sa yali kinia ni nanumia ni kai Jutia se kai tani, se cili se yali cili, na yali vuku, na kai lekutu, na bobula, nai taukei: ia sa uasivi ena ka kece lia na Karisito.
+\p
+\v 12 O koya mo dou qai vaisulu me vaka ni dou na nona digitaki na Kalou, oi ikodou sa yalosavasava ka daulomani, e na yalo dauloloma, e na yalovinaka, e na yalomalumalumu, e na yalomalua, e na dauvosotia vadede:
+\v 13 dou vivosoti vai ikodou, ka kakua ni vicudruvi, kevaka e dua na ka sa rarawa kinia e dua: me vaka sa yali ni cudruvi ikodou na Karisito, mo dou vaka voki lia kinia.
+\v 14 Ia me liu ena ka kece lia koya na dauloloma, ni sai vau vinaka sara.
+\p
+\v 15 Ia me lewa sara e na lomamudou na vacegu i Karisito, ni dou sa kacivi ki na ka koya, ni dou sa yago e dua loa lia: ia mo dou caka tiko na vavinavinaka.
+\v 16 Me tiko valevu e lomamunu na vosa i Karisito e na vuku kece lia; dou vivatavulici ka vivunauci vakai ikodou ena same ki na sere ki na meke vayalo, dou sere tiko vua na Kalou ni sa tiko ena yalomunu na loloma.
+\p
+\v 17 Ia na ka kece lia dou sa caka, se dou vosa se dou cakacaka, me caka kece lia ena yaca ni Turaga ko Jisu, ko koya dou caka tiko kinia na vavinavinaka vua na Kalou na Tamada.
+\p
+\v 18 Oi ikodou na yalewa vawati, mo dou talairawarawa vi ira na watimudou, me vaka ni sa dodonu vua na Turaga.
+\v 19 Oi ikodou na tagane vawati, mo dou lomani ira na watimudou, ka kakua ni yaloca vi ira.
+\p
+\v 20 Oi ikodou na gone, mo dou talairawarawa vi ira na nomunu qase ena ka kece lia: ni sa vinaka sara koya vua na Turaga.
+\v 21 Oi ikodou na qase, mo dou kakua ni vacudrui ira na luvemudou, de ra datuvu kinia.
+\p
+\v 22 Oi ikodou na tamata, mo dou talairawarawa vi ira na nomudou turaga vayago ena ka kece lia; kakua ni caka loa lia e na matanavotu, me vinakati ikodou kinia ko ira na tamata; dou caka lia e na loma dina, ni dou sa rerevakia na Kalou:
+\v 23 ia na ka kece lia dou sa caka, caka mai na vu ni yalomudou me vaka vua na Turaga, me kakua vaka vi ira loa lia na tamata;
+\v 24 ni dou kila ni dou na rawatia mai vua na Turaga nai votavota me kenai i sau: dou sa qaravia na Turaga ko Karisito.
+\v 25 Ia ko koya sa caka ca ena rawatia na kenai sau ni ca sa caka; ka sa yali ni vinakatia vailoa e dua na tamata.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Oi ikodou na Turaga, dou solia vi ira na tamata na ka e dodonu ka tautauvata; ni dou sa kila sa dua voki lia na nomudou Turaga mai lomalagi.
+\p
+\v 2 Mo dou dau masu tiko lia, ka cikevia tiko ka vavinavinakatakia;
+\v 3 ka masulaki kitou voki lia, me dolavia vi kitou na Kalou na katuba ni vosa, me kitou tukunia na vi ka sa vuni ki Karisito, o koya ka'u sa vesu tu kinia:
+\v 4 me'u varaitakia koya, me vaka sa dodonu ki au me'u tukunia.
+\p
+\v 5 Dou caka tiko lia nai valavala vuku vi ira e taudaku, ka volia me nomudou na gauna.
+\v 6 Me caka tiko lia na nomudou vosa ena yalovinaka, ka vatuituinatakia ena masima, mo dou kila kinia se cava sa dodonu mo dou tukunia voki lia vi ira na tamata yadua.
+\p
+\v 7 E na tukunia vi ikodou na ka kece lia e baleti au o Tikiko, a wekaqu ka'u sa lomania, ki nai talatala yalodina, ki na noqui tokani e na Turaga:
+\v 8 ia ka'u sa talai koya vi ikodou ena vuku ni ka koya, mo dou kila na nitou tiko, ka me vaceguya na yalomudou ko koya;
+\v 9 oi rau ki Onesimo, na wekaqu sa yalodina ka'u sa lomani, o koya sa dua vi ikodou. Erau na vatakila vi ikodou na ka kece lia sa caka gona.
+\p
+\v 10 Sa loloma yani vi ikodou ko Arisitako kirau sa vesuki vata tiko, ki Marika na luve ni gane i Panapasa, (o koya dou sa varotia oti kinia: kevaka sa qai vi ikodou, dou vacegui koya;)
+\v 11 ki Jisu, a yacana voki lia ko Jusito, eratou sa cili. O iratou lia koya eratou sa daucakacaka vata ki au ena ka ni matanitu ni Kalou, a ratou sa dauvacegui au.
+\v 12 Sa loloma yani vi ikodou ko Epafira, sa dua vi ikodou, ai talatala i Karisito Jisu, sa dau gumatua tiko lia ni dau masulaki ikodou, mo dou tudei ka vinaka sara ka vasinaiti tu ena kece sa loma ni Kalou.
+\v 13 Ni'u sa vadinadina vua, ni sa lomakatakata sara ena vukumudou voki lia mai Leotisea, ki na vukudra mai Aiarapoli.
+\v 14 Sa loloma yani vi ikodou ko Luke, na vu-ni-wai lomani, ki Timasa.
+\p
+\v 15 Au sa loloma yani vi ira na viwekani mai Leotisea, mo dou wilikia voki lia na ivola vi ira i Leotisea vi Nimifa voki lia, vi ira voki lia nai soqosoqo lewe ni lotu mai nona vale.
+\v 16 Ia ni sa wili oti nai vola koya vi ikodou, dou lewa me wili voki lia vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu mai Leotisea; mo dou wilikia voki lia nai vola vi ira ki Leotisea.
+\v 17 Tukunia voki lia vi Akipo, Mo varaicia na cakacaka ko sa rawatia mai vua na Turaga, mo vayacoria sara.
+\p
+\v 18 Au sa loloma yani ka vola e na ligaqu dina, koi au ko Paula. Dou nanumi au ni'u sa vesu tiko. Me nomudou na loloma. Emeni

53-1TH.usfm

@@ -0,0 +1,125 @@
+\id 1TH
+\ide UTF-8
+\h 1  Cesalonaika.
+\toc1 1  Cesalonaika.
+\toc2 1  Cesalonaika.
+\toc3 1th
+\mt 1  Cesalonaika.
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi kitou ko Paula, kei Silivenuse, kei Timoci ki na nodrai soqosoqo lewe ni lotu na kai Cesalonaika, o ira sa tu vua na Kalou ko Tamada kei na Turaga ko Jisu Karisito: me nomu dou na loloma, kei na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada, kei na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 2 Kitou sa vavinavinaka tiko lia vua na Kalou ena vukumudou kece lia ni kitou sa cavuti ikodou ena nitou masu;
+\v 3 kitou sa yali ni mudu ni nanumia na nomudou cakacaka ena vabautia, kei na nomudou oca ena loloma, kei na nomudou vosotia enai nuinui vua na noda Turaga ko Jisu Karisito na mata ni Kalou ko Tamada;
+\v 4 ni kitou sa kila na nomudou digitaki oi ikodou na viwekani ka daulomani ikodou na Kalou;
+\v 5 ni sa yali ni yaco vi ikodou na nitou tukutuku vinaka ena vosa loa lia, ena kaukauwa voki lia, kei na Yalo Tabu, ka ni sa vadinadinatakia valevu; ni dou sa kila na nitou valavala ena vukumudou ni kitou a tiko vata kei ikodou.
+\v 6 Ia dou a vadamurimuri kitou, kei na Turaga, ni dou a vabautia na vosa ena vivarawarawataki levu, kei na marau ena Yalo Tabu;
+\v 7 dou a yaco kinia mo dou nodrai varau kece lia era sa vabautia mai Masitonia kei Akaia.
+\v 8 Ni sa rogovaki yani mai vi ikodou na vosa ni Turaga ki Masitonia kei Akaia sa yali ni koya loa lia sa yaco voki lia yani nai rogorogo ni nomudou vabautia na Kalou ki na viyasana kece lia, a sa yali kinia ni yaga me kitou kaya e dua na ka.
+\v 9 Ni ra sa tukunia lia ko ira ena vukui kitou nai valavala ni nitou qai ka tiko vi ikodou, ni dou sa saumaki mai na vimatakau vua na Kalou, mo dou qaravia na Kalou bula ka dina,
+\v 10 io mo dou warakia voki lia na Luvena mai lomalagi, sa vaturia cake voki ko koya mai na mate, ko Jisu, o koya sa vabulai ita mai na cudru sa bera mai.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ni dou sa kila na viwekani, na nitou qai ka tiko vi ikodou, ni sa yali ni ka loa lia:
+\v 2 ia kitou a vararawataki mada e liu, ka vacacani sara mai FIlipai, me vaka dou sa kila, kitou sa qai doudou lia ena vuku ni nitou Kalou me tukunia sara vi ikodou nai tukutuku vinaka ni Kalou, a sa ka levu na vivorati.
+\v 3 Ni sa yali sara ni caka na nitou i varo ena vivacalai, se na yalo yali ni savasava se na vivakaisini:
+\v 4 ia ni sa vinakati kitou na Kalou me kitou lesi me vunautakia nai tukutuku vinaka, kitou sa vosa vakinia, sa yali lia ni kitou valoma vinakataki ira na tamata, ia me valoma vinakatakia lia na Kalou, o koya sa lewa na yalo i kitou
+\v 5 Ni dou sa kila kitou sa yali ni vosa vavicavilaki, se ia na kocokoco enai lawaki rairai vinaka; ka sai vadinadina na Kalou:
+\v 6 kitou yali voki lia ni qara me ra dokai kitou ko ira na tamata, se ko ikodou, se ko ira na tamata tani, ka dina lia ni kitou sa vivacolati beka ena vuku ni kitou sai apositolo i Karisito.
+\v 7 Ia kitou a yalovinaka ena kemudou maliwa me vaka na dau meimei ni sa susugi ira na luvena;
+\v 8 ia sa vaka kinia, ni kitou sa yalo loloma sara vi ikodou, kitou sa vinakatia me solia vi ikodou na tukutuku vinaka ni Kalou, ia ka yali ni o koya loa lia, a nitou bula voki lia, ni kitou sa lomani iko dou valevu.
+\v 9 Ni dou sa nanumia, na viwekani, na nitou daucakacaka kei na nitou oca ni kitou sa dau cakacaka tiko ena bogi kei na siga me kitou kakua sara kinia ni vabibitaki ikodou ni kitou sa vunautakia vi ikodou nai tukutuku vinaka ni Kalou.
+\v 10 Dou a raicia dina kei na Kalou voki lia ni savasava ka dodonu ka yali ni cala na nitou i valavala ena ikodou maliwa, oi ikodou sa vabautia.
+\v 11 NI dou sa kila kitou sa vasalatakia vi ikodou ka vadretia vi ikodou yadua, me vaka na tamana vi ira na luvena,
+\v 12 mo dou caka nai valavala sa kilikili kei ira sa nona na Kalou, o koya sa kacivi ikodou kinia na nona matanitu ki na vanua vaiukuuku.
+\p
+\v 13 Ena vuku ni ka koya, kitou sa vavinavinaka tiko lia vua na Kalou, ni gauna dou a vabautia kinia na vosa ni Kalou dou a rogocia mai vi kitou dou sa yali ni vabautia me vaka e vosa ni tamata, me vaka lia na kena dina, na vosa ni Kalou, koya na cakacaka yaco voki lia vi ikodou sa vabautia.
+\v 14 Ni dou a vadamurimuri ira na vi soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou mai Jiutia era sa tu vata kei Karisito Jisu ko ikodou na viwekani: ni dou a vosotia na veika ca mai vi ira na wekamudou, me vaka era sa vosotia mai vi ira na ka Jiutia,
+\v 15 ko ira sa vamatea na Turaga ko Jisu, kei ira voki lia na parofita a ra sa vacacani kitou, e ra sa yali vinaka vua na Kalou, a ra sa vicati voki lia kei ira na tamata,
+\v 16 a ra sa tarovi kitou, ni kitou sa vosa vi ira era sa yali ni lotu me ra bula kinia, me ra sa vasinatia tiko lia na nodrai valavala ca: ia sa yaco vi ira na cudruvi ni ra sa ca sara lia.
+\p
+\v 17 Ia ko kitou ni kitou sa yadi tani mai vi iko dou na viwekani ena gauna lekaleka lia, sa vayago lia ka yali ni vayalo kitou sa gumatua sara kinia ka vinakatia sara valevu me da vi raici ena matana votu.
+\v 18 O koya koya kitou a via qai yani kinia vi iko dou, ko au ko Paula, kau a sasaga vavica, ia ka sa vataotakia na nitou sala ko Setani.
+\v 19 Ia ka cava na nitou nuinui se marau, se nitou sala ni reki? Sa yali lia ni ko ikodou ena mata ni noda Turaga ko Jisu ena nona lesu voki mai?
+\v 20 Ni sai iko dou na vuni nitou lagilagi kei na vuni nitou reki.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 O koya koya ni kitou a yali ni vosotia rawa, kirau sa vinakatia me kirau dai taudua tu lia mai Aceni,
+\v 2 ia kirau sa talai Timoci na wekai kirau, kei nai talatala ni Kalou, kei na nirau tokani enai tukutuku vinaka kei Karisito me vataudeitaki ikodou, ka varoti ikodou ena vuku ni nomu dou vabautia:
+\v 3 me kakua e dua me vayavalati ena vuku ni rarawa koya: ni dou sa kila sai koya eda sa lesi kinia.
+\v 4 Sa dina ni keitou a tiko kei iko dou, kitou a tukunia mada e liu vei iko dou ni da na vakararawataki: a sa yaco vakakinia, ia dou sa kila lia.
+\v 5 Ena vuku ni ka koya, niu a yali vosotia rawa, au a qai talatala yani meu kila na nomu dou vabautia, de sa veretaki iko dou beka ko koya na dauvere, a sa yaco kinia me ka loa lia na nitou cakacaka.
+\p
+\v 6 Ia ni sa qai mai vi ikodou ko Timoci vi kitou, a sa yadia mai nai rogorogo vinaka ni nomudou vabautia kei na loloma, kei na nomu daunanumi kitou vinaka tiko lia, kei na nomudou vinakatia valevu mo dou raici kitou, me vaka na nitou vinakatia voki lia me raici ikodou:
+\v 7 ko koya koya kitou sa vacegui kinia ena vukumudou, na viwekani, ena vuku ni nomudou vabautia, ena nitou rarawa kece lia kei na vuturi.
+\v 8 Ni kitou sa qai bula, kevaka dou tudei tiko vua na Turaga.
+\v 9 Ia ka vaevei na levu ni vavinavinaka me kitou caka voki vua na Kalou ena vukumudou, ena vuku ni reki kece lia kitou sa reki kinia ena vukumudou ena mata ni noda Kalou:
+\v 10 ni kitou a masu valevu sara ena bogi kei na siga, me kitou raicia na matamudou, me kitou tinia vinaka voki lia na ka sa yali ena nomudou vabautia.
+\p
+\v 11 Ia me tuberi kitou mada vi ikodou na Kalou na Tamada, kei na noda Turaga ko Jisu.
+\v 12 Ia me valevutaki ikodou na Turaga mo dou uasivi cake e na loloma vakai ikodou, ka vi ira kece lia na tamata, me vaka na nitou vi ikodou:
+\v 13 me vataudeitakia kiia ko koya na yalomudou me kakua ni ca ni sa savasava ena mata ni Kalou ko Tamada, ni na qai mai na noda Turaga ko Jisu Karisito kei ira vata kaya na nona yalo savasava kece lia.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Sa vo lia o ikodou na viwekani, me kitou vamasuti ikodou, ka vasalataki ikodou ena vuku ni Turaga ko Jisu, mo dou uasivi cake valevu sara, me vaka dou a vavulici mai vi kitou enai valavala sa kilikili sara lia ki ikodou mo dou caka tiko, mo dou vinaka vua na Kalou.
+\v 2 Ni dou sa kila nai varo kitou a tukunia vi ikodou ena vuku ni Turaga ko JIsu
+\v 3 Ni sa loma ni Kalou koya, mo dou yalo savasava, mo dou kakua ni dauyalewa:
+\v 4 ia dou dui kila yadua mo dou maroroya na yagomudou me vasavasavatakia me dokai;
+\v 5 me kakua ni rawai koya na dodomo ca, me vakai ira na vimatanitu era sa yali ni kila na Kalou:
+\v 6 me kakua e dua me la'ki lawaki ca se vacacania na kai nona ena ka koya, ni sa cudrutakia na ka kece lia koya na Turaga, me vaka voki lia ni kitou a vasalataki ikodou kinia iliu ka dau tukunia.
+\v 7 Ni sa yali kacivi ita na Kalou me da dukadukali, me da yalo savasava lia.
+\v 8 Ia ko koya sa becia, sa yali ni becia na tamata, sa becia na Kalou, o koya ka solia mai vi ita na nona Yalo Tabu.
+\p
+\v 9 Ia ena vuku ni vilomani vavitacini, sa yali ni yaga meu vola vi ikodou; ni dou sa vatavulici mai vua na Kalou mo dou vilomani tiko.
+\v 10 Ka sa dina ni dou sa caka voki lia vi ira kece na viwekani mai Masitonia taucoko: ia kitou sa vamasuti ikodou, na viwekani, mo dou uasivi cake valevu sara lia;
+\v 11 ka mo dou gumatua sara mo dou toka vamalua, ka dau caka tiko lia na nomudou cakacaka, ka dou cakacaka ena ligamudou, me va kitou a vasalatakia vi ikodou;
+\v 12 mo dou ia tiko lia nai valavala e kilikili kivei ira e taudaku, ka mo dou kakua ni dravudravua ena dua na ka.
+\p
+\v 13 Ia kau sa vinakatia, oi ikodou na viwekani, mo dou kakua ni guilecavia ena vukudra era sa moce tu, mo dou kakua kinia ni yasovakia, me vataki ira na tani sa yali na nodrai nuinui.
+\v 14 Ia kevaka eda sa vadinatia ni sa mate ko Jisu ka tucake voki mai, ena vaka voki lia kinia ko ira sa moce ni ra tu vata kei Jisu, ena yadi ira voki vua na Kalou.
+\v 15 Ni keitou sa tukunia lia koya vi ikodou me vaka na vosa ni Turaga, ni da na yali ni liu vi ira era sa moce tu koi itaa eda sa bula tiko me ycovia na nona qai voki mai na Turaga.
+\v 16 Ni na qai sobu mai lomalagi ko koya na Turaga ena kaila, kei na domo ni agilosi turaga, kei na davui ni Kalou: ena qai tucake mada iliu ko ira na mate era sa tu vata kei Karisito:
+\v 17 e muri ko ita, eda sa bula tiko lia, eda na yadi cake vata kei ira e na o, me da vitata kei na Turaga ena macawa: ia ena vaka kinia eda na qai tiko vata kaya na Turaga ka yali ni mudu.
+\v 18 O koya mo dou qai ia na vivacegui vataki ikodou ena vosa koya.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Ia sa yali ni yaga meu volavola vi ikodou, na viwekani me'u tukunia na vigauna kei na viyabaki.
+\v 2 Ni dou sa kila dina sara vataki ikodou na na yaco mai na siga ni Turaga, me vaka na daubutako ena bogi.
+\v 3 Ni ra tukunia tiko, sa mai vacegu ka tiko vinaka, ena qai yaco vakidacala vi ira na rusa, me vaka na yaluma vuana yalewa sa bukete; a ra na yali ni dro tani.
+\v 4 Io ko ikodou na viwekani, dou sa yali ni tiko ena butobuto me yacovi ikodou kinia na siga koya me vaka na daubutako.
+\v 5 Oi ikodou kece lia na gone ni rarama, kei na gone ni siga: eda sa yali ni gone ni bogi, se gone ni butobuto,
+\v 6 O koya gona me da qai kakua ni moce, me vataki ira na tani; me da vatawa lia ka yalomatua.
+\v 7 Ia ko ira era daumoce era sa daumce ena bogi, kei ira era daumateni era sa mateni ena bogi.
+\v 8 Ia koi ita, eda sa gone ni siga, me da yalomatua, me da vaucia na vabautia kei na loloma mei sasabai ni lomasereda: kei na vanuinuitakia na bula, mei varuru ni uluda.
+\p
+\v 9 Ni sa yali ni lesi ita na Kalou me da rusa me da rawa lia na bula ena vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito,
+\v 10 ni sa mate o koya ena vukuda, me da bula vata kaya, se da yadra se da moce.
+\v 11 O koya gona mo dou qai caka na vivacegui vakai iko dou, ka vivatataki cake vakai iko dou me vaka dou sa caka tiko.
+\p
+\v 12 Ia keitou sa vakamasuti ikodou, na veiwekani, mo dou kilai ira era sa daucakacaka vei ikodou, ka lewai ikodou ena Turaga ka vakavulici ikodou.
+\v 13 Ia mo dou vakarokorokotaki ira, ka lomani ira vakalevu sara ena vuku ni nodra cakacaka. Ka mo dou veivinakati vakai ikodou.
+\p
+\v 14 Ia keitou sa vakasala vei ikodou na veiwekani: modou vunauci ira e ra sa talaidredre, vakacegui ira era sa yalo lailai, vukei ira era sa malumalumu, dau vosoti ira kece lia na tamata.
+\v 15 Raicia me kakua ni dua me veisausaumitakia na ca vua e dua; ko mo dou caka tiko lia na ka e vinaka vi ikodou yadua, vei ira voki lia na tamata kece lia.
+\p
+\v 16 Dou reki tiko lia.
+\v 17 Dou masu tiko lia kakua ni mudu.
+\v 18 Dou ia na vakavinavinaka ena vuku ni ka kece lia kakua ni mudu.
+\p
+\v 19 Dou kakua ni tarovia na cakacaka ni Yalo Tabu.
+\v 20 Dou kakua ni becia na vosa ni parofisai.
+\v 21 Vakatovolea na ka kece lia, tauria matua na ka e vinaka.
+\v 22 Qarauni ikodou mai nai valavala kece lia sa ca.
+\p
+\v 23 Ia me vakasavasavataki ikodou sara na Kalou ni veivakacegui, ka me sa maroroi taucoko, me kakua sara ni cala, na yalomudou kei na lomamudou kei na yagomudou, ka yacovia na siga ena qai mai kinia na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 24 Sa yalodina ko koya sa kacivi ikodou, ka na caka vakakoya ko koya.
+\p
+\v 25 Oi ikodou na veiwekani, dou masulaki keitou.
+\v 26 Sa loloma yani vei ira kece lia na veiwekani ka dou veireguci ena yalo savasava.
+\v 27 Au sa varoti ikodou ena yaca ni Turaga, me wili nai vola koya vei ira kece lia na veiwekani yalo savasava.
+\v 28 Me nomudou na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

54-2TH.usfm

@@ -0,0 +1,77 @@
+\id 2TH
+\ide UTF-8
+\h Karua Ni Vola I Paula Nai Apositolo Vei Ira Na Kai Cesalonaika
+\toc1 Karua Ni Vola I Paula Nai Apositolo Vei Ira Na Kai Cesalonaika
+\toc2 Karua Ni Vola I Paula Nai Apositolo Vei Ira Na Kai Cesalonaika
+\toc3 2th
+\mt Karua Ni Vola I Paula Nai Apositolo Vei Ira Na Kai Cesalonaika
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi kitou ko Paula ki Silivenuse, ki Timoci, ki nai soqosoqo lewe ni lotu mai Cesalonaika era sa tu vua na Kalou ko Tamada ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 2 Me nomunu na loloma, ki na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 3 Sa kilikili ki itatou me ia tiko lia na vavinavinaka vua na Kalou ena vukumunu, na viwekani, ni sa dodonu lia koya, ni sa tubu valevu sara na nomunu vabautia, a sa uasivi cake na nomunu vilomani vataki ikodou yadua;
+\v 4 ia kitou sa vacaucautaki ikodou vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu ni Kalou, ena vuku ni nomunu loma dei ki na nomunu vabautia ena nomunu vacacani kece lia, ki na vararawatakia, dou sa vosotia.
+\p
+\v 5 Koya nai vatakilakila ni lewa dodonu ni Kalou, monu vabau kinia monu yaga me rawatia na matanitu ni Kalou, o koya dou sa vararawatakia voki lia kinia.
+\v 6 Ni sa dodonu vua na Kalou me saumi ira varawarawa era sa vararawataki ikodou;
+\v 7 ia vi iko dou voki lia sa vararawatakia, me vacegui vata ki kitou, ni na varaitakia mai lomalagi na Turaga ko Jisu ki ira vata kaya na nona agilosi kaukauwa,
+\v 8 e na yameyame ni bukawaqa, me cudruvi ira era sa yali ni kila na Kalou, a sa yali ni vabautia nai tukutuku vinaka ni noda Turaga ko Jisu Karisito:
+\v 9 Sa nodra cudruvi na vivarusai yali mudu mai na mata ni Turaga; mai na nona kaukauwa vaidina voki lia.
+\v 10 Ni na qai mai ena siga koya me varokorokotakia ko ira na nona tamata yalo savasava, ka me dokai koya ko ira kece lia era sa vadinatia, ena siga koya, (ni sa vadinatia na neitou tukutuku vi ikodou.) Baletia na nitou tukuni yalo vi ikonu sa vabautia.
+\p
+\v 11 O koya koya keitou sa masulaki ikodou voki lia; me vabauti ikodou na neitou Kalou mo dou yaga me rawatia na ka dou a kacivi kinia; ka me vayacori sara ena kaukauwa na gagadre vinaka kece lia, ki na cakacaka ni vabautia:
+\v 12 me vacaucautakia kinia na yaca ni noda Turaga ko Jisu Karisito e na vukumudou, koi ikodou voki lia e na vukuna, me vaka na loloma ni noda Kalou ki na Turaga ko Jisu Karisito.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia keitou sa qai vamasuti ikodou, na viwekani, ena vuku ni nona qai voki mai na noda Turaga ko Jisu Karisito, ki na noda soqoni vata vi koya,
+\v 2 mo dou kakua vitosoyaki vasauri mai na loma dei, se vataqayataki, me kakua ena vuku ni vosa ni yalo, se nai tukutuku, se nai vola, me vaka sa vu vei itatou, me vaka sa voleka dina mai na siga i Karisito.
+\v 3 Me kakua sara e dua na ka me vakaisini ikodou kinia e dua; ni na yaco mada e liu na vuki tani, ka na varaitaki mada na tamata ni valavalaca, a luve ni veivarusai.
+\v 4 O koya sa dau voratia, a sa valevulevui koya me uasivi ena ka kece lia sa vatokai me Kalou, se dauqaravia, sa tiko kinia ko koya ena vale ni Kalou; a sa varaitaki koya me Kalou.
+\v 5 Dou sa yali beka ni nanumia; ni'u ma tukunia vi ikodou na veika koya, ni'u na tiko vata ki ikodou.
+\p
+\v 6 Ia dou sa qai kila na ka sa tarovia, me varaitakia mai kinia ko koya ena kena gauna.
+\v 7 Ni sa cakacaka vavuni ni kua na ca, ia sa dua e tarovia tiko lia, ka warakia me yadi tani ko koya.
+\v 8 Ena qai varaitakia na vuni ca ko koya, o koya ena va rusa na Turaga enai cegu ni gusuna, ka vaotia ena nona rairai mai.
+\p
+\v 9 Sa vaka na cakacaka i Setani na nona qai mai, ia ena kaukauwalevu vata na vivatakilakila ki na vi ka vailasu e vivakurabuitaki,
+\v 10 ki na ka e yali ni dodonu sa vivacalai vi ira era sa rusa; ni ra sa bese ni lomania na dina, me ra bula kinia.
+\v 11 Ena vuku ni ka koya, sa tala tiko na vivacalai mana vi ira na Kalou, me ra vadinatia kinia na ka e yali ni dodonu.
+\v 12 Me cudruvi kinia ko ira kece lia era sa yali ni vabautia na ka dina, a ra sa vinakatia lia na ka e yali ni dodonu.
+\p
+\v 13 Ia sa kilikili ki kitou me kitou ia tiko lia na vavinavinaka vua na Kalou ena vukumunu, na viwekani, oi ikodou sa lomania na Turaga, ni sa digitaki ikodou na Kalou mai nai vatekivu mo dou bula ni dou sa vasavasavataki ena Yalo Tabu, ka dou na vabautia na ka dina:
+\v 14 ka sa kacivi ikodou kinia ko koya enai tukutuku vinaka, mo dou rawatia kinia na kena kalougata ni noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 15 O koya monu tudei na viwekani, ka tauria tiko nai tukutuku dou sa vavulici kinia mai vi kitou, ena vosa se nai vola.
+\p
+\v 16 Ia noda Turaga ko JIsu Karisito, kei na Kalou ko Tamada, o koya sa lomani ita, ka solia vei ita ena loloma na vakacegu sa yali ni mudu kei nai nuinui vinaka,
+\v 17 Me vakaceguya mada na yalomunu ka vataudeitaki ikodou ena vosa ki na cakacaka vinaka kece lia.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Me'u tinia, ikodou na viwekani, dou masulaki kitou, me cici yani na Vosa ni Turaga, ka me dokai tiko, me vaka vi ikodou:
+\v 2 ka me kitou vabulai voki lia mai vi ira na tamata ena yalo vatani ka ca; ni sa yali vi ira kece lia na vabautia.
+\p
+\v 3 Ia sa lomadina na Turaga, o koya ena vataudeitakia vi ikodou ka maroroi ikodou mai na ca.
+\v 4 Ia kitou sa vadinatia na Turaga ena vukumunu, ni dou sa qai caka ka dou na caka voki lia i muri na vi ka kitou sa varotia vei ikodou.
+\v 5 Ia me tuberia mada na yalomudou na Turaga ki na loloma ni Kalou, ki na dauvosotia me vataki Karisito.
+\p
+\v 6 Ia kitou sa varotia vi ikodou, na viwekani, ena yaca ni noda Turaga ko Jisu Karisito, mo dou kakua ni tiko vata kaya e dua vei ira na viwekani sa dau ia nai valavala vatani; ka yali ni vaka nai vavuvuli era sa rogocia vi kitou.
+\v 7 Ni dou sa kila sa kilikili vi ikodou mo dou vadamurimuri kitou; ni kitou a yali ni valavala vatani ena ikodou maliwa;
+\v 8 ka kitou a yali ni kana loa lia vua e dua na tamata, ia kitou a oga ka oca ena bogi ki na siga, me kitou kakua kinia ni vabibitakia e dua vi ikodou.
+\v 9 E yali ni dodonu vi kitou, ia me kitou sa nomudou i varau lia mo dou vadamurimuri kitou.
+\v 10 Ia, ni kitou a tiko ki ikodou, sa nitou i varo koya vi ikodou, me kakua ni kana ko koya sa yali ni cakacaka.
+\v 11 Ni kitou a rogocia ni sa so vi ikodou, era caka tiko nai valavala vatani, era sa yali sara ni cakacaka, a ra sa makutu vatani.
+\p
+\v 12 Ia ko ira era sa vakoya kitou sa varotia ka vamasutia ena vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito, me ra tiko vamalua ka daucakacaka, ka kania lia na kedra.
+\p
+\v 13 Ia ko ikodou, na viwekani, dou kakua ni cegu oca ena cakacaka vinaka.
+\p
+\v 14 Ia kevaka e dua sa yali ni talairawarawa kina nitou vosa enai vola koya, dou vatakilakilatakia na tamata ko ya, ka kakua ni tiko vata kaya, me madua kinia ko koya.
+\v 15 Ia dou kakua lia ni nanumia koya me meca, ia mo dou vatavulicia lia me vaka sa wekamudou.
+\p
+\v 16 Ia na Turaga ni vivacegui me solia tiko lia vi ikodou na vacegu ena ka kece lia. Me tiko vata ki ikodou kece lia na Turaga.
+\v 17 Au sa loloma yani koi au ko Paula, kau sa vola ena ligaqu dina, o ko ya na kenai vadinadina enai vola kece lia au sa vola vakinia.
+\v 18 Me nomudou kece lia na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

55-1TI.usfm

@@ -0,0 +1,162 @@
+\id 1TI
+\ide UTF-8
+\h 1 Timoci
+\toc1 1 Timoci
+\toc2 1 Timoci
+\toc3 1ti
+\mt 1 Timoci
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, nai apositolo i Jisu Karisito, enai lesilesi ni Kalou na nodai Vabula, ko Jisu Karisito, na vu ni nodai nuinui;
+\v 2 vi Timoci, na luvequ dina ena vabautia: Me sa nomunu na loloma, na yalololoma, na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada vata kei na noda Turaga voki lia ko Karisito Jisu.
+\p
+\v 3 Me vaka kau a vamasutia mo tiko lia mai Efeso, niu a qai ki Masitonia, mo varotia kinia vi ira eso me ra kakua ni vatavulica nai vakavuvuli tani,
+\v 4 me ra kakua voki lia ni dinatia nai tukutuku loa lia kei nai vola ni kawa yali ni mudu, sa tubu kinia na vileti, ka yali voki lia na vivatataki cake ena ka ni Kalou, o koya sa yaco ena vabautia, au sa caka caka voki lia koya.
+\v 5 Ia na ka sa nakitia ena vunau na loloma mai na yalo savasava, kei na lewa eloma vinaka, kei na vabautia yali ni vailasu;
+\v 6 a sa cala mai kinia ko ira eso, ka sa lesu voki me ra caka na vileti loa lia;
+\v 7 a ra sa gadrevia me ra vu ni vunau: a ra sa yali ni kila na ka era sa dau tukunia, se na ka era sa dauvadinadinatakia kinia.
+\p
+\v 8 Ia eda sa kila sa ka vinaka na vunau, kevaka sa muria na tamata me vaka na kenai valavala:
+\v 9 ni da sa kila sa yali ni bale nai vunau vi ira na tamata yalododonu, vi ira lia era sa yali ni muria nai vunau, ka sa dautalaidredre, vi ira era sa yali ni lotu, a ra sa dauivalavala ca, vi ira era yali ni yalosavasava, a ra sa vasisila lia; vi ira era sa labatia na tamadra, a ra sa labatia na tinadra, a ra sa dau vivala,
+\v 10 vi ira era sa dau dara, vi ira era sa vimoceri vatagane, vi ira era sa dau butakocia na tamata, vi ira era sa daulasu, vi ira era sa dau bubului vailasu, kei na ka tani kece lia sa yali ni vaka nai vavuvuli vinaka:
+\v 11 me vaka nai tukutuku vinaka vaidina nei koya na Kalou daumaka, kau sa lesi kinia meu vunautakia.
+\p
+\v 12 Ia kau sa vavinavinaka vi Karisito Jisu na noda Turaga, o koya sa vakaukauwataki au, ni sa nanumi au niu sa lomadina, a sa lesi au ki na cakacaka vaitalatala;
+\v 13 oi au eliu na dauvosavacaca, kei na dauvakacaca, kei na dauvivasewasewani: ia kau sa lomani, niu a caka ena lialia kei na yali ni vabautai,
+\v 14 ia ka uasivi cake sara lia na loloma ni noda Turaga, kau a vabauti Karisito Jisu kinia ka lomania.
+\p
+\v 15 Sa dina na vosa, a sa yaga me vabautia valevu, ni sa qai mai ki vuravura ko Jisu Karisito me vabulai ira na tamatai valavala ca; ia koi au, kau sa uasivi cake vi ira.
+\v 16 Ia ena vuku lia ni ka koya kau a lomani kinia, me varaitakia ko Jisu Karisito vi au ka uasivi cake na vosotia valevu sara, meu i varau vi ira era na vabauti koya emuri me ra bula yali ni mudu kinia.
+\p
+\v 17 Ia, vua na Tui yali ni tubu, sa yali ni mate rawa, sa yali ni rairai, na Kalou vuku dua loa lia, me caka na varokoroko kei na vadokadokai ka yali ni mudu. Emeni.
+\v 18 Ai varo koya kau sa solia vi iko, na luvequ Timoci, me vaka na parofisai ko a tukunia kinia eliu, mo caka kinia na vivala vinaka;
+\v 19 mo tauria matua na vabauta, vata kei na lewa-eloma vinaka: koya era sa dainia eso, a sa kasa kinia na nodra vabautia ka mate:
+\v 20 sa vakoya ko Imeneo vata kei Alekisada, koi rau kau sa solia vi Setani, me rau kila kinia me rau kakua ni dauvosavacaca.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 O koya oqo kau sa varotia kinia, me ia mada eliu na masumasu, na kerekere, na vimasulaki, na vavinavinaka, ena vukudra na tamata kece lia:
+\v 2 ena vukudra na tui, kei ira kece lia era turaga; me da tiko vinaka kinia ka vacegu, me da caka nai valavala kece sara lia sa valotu ka kilikili:
+\v 3 Sa dodonu koya, ka vinaka voki lia ena mata ni Kalou na nodai Vabula;
+\v 4 o koya sa vinakatia me bula na tamata kece lia, ka mai kila sara lia nai vavuvuli dina.
+\v 5 Ni sa dua bau lia na Kalou, ka dua bau lia na dauvisorovaki, ena maliwa ni Kalou kei ira na tamata, io, na tamata ko Jisu Karisito;
+\v 6 o koya sa soli koya me kedrai voli na tamata kece lia, a ka me tukunia ena kena gauna.
+\v 7 Koya kau a lesi kinia meu dauvunautakia meu kenai apositolo voki lia, (au sa vosa dina, au sa yali ni lasu;) meu nodra i vavuvuli voki lia na vimatanitu ena vabautia kei nai vavuvuli dina.
+\p
+\v 8 O koya koya kau sa vinakatia kinia me masu ko ira na tagane ena yasana kece lia, ni ra sa dodokia cake na liga savasava, ka me yali na cudru kei na viba.
+\v 9 Me vaisulu vaka voki lia kinia ko ira na yalewa e nai sulu e kilikili, ni ra sa lokomi ka yalomatua: me kakua ni tali na drau ni uludra, me kakua ni vakoula, se vamata-ni-civa, se vaisulu vinaka:
+\v 10 ia (me vaka lia sa kilikili kinia kei ira na yalewa era tukunia era sa lotu) enai valavala vinaka.
+\v 11 Me tiko lo na yalewa ka me vatavulici, ka vamalumalumutaki koya valevu.
+\v 12 Ia kau sa yali ni laiva na yalewa mei vavuvuli, se viavialewa vei koya na tagane, ka me tiko lo lia.
+\v 13 Ni sa buli taumada ko Atama, ka muri ko Ivi.
+\v 14 A sa yali ni temaki ko Atama; na yalewa lia sa temaki, ka sa talaidredre kinia.
+\v 15 Ia ena vabulai ni sa vasucu gone, kevaka era sa tu dei ena vabautia, kei na loloma, kei na yalosavasava, kei na yalomatua.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Sa dina na vosa, Kevaka e dua sa gadrevia na cakacaka vaitalatala matua, sa gadrevia na cakacaka vinaka.
+\v 2 Ko koya sa kilikili kaya nai talatala matua me yali ni cala, me dua bau lia na watina, me yalomamakutu, me yalomatua, mei valavala dodonu, me daulomasoli, me vatavuvuli vavuku;
+\v 3 me kakua ni dausomi waini, me kakua ni dauvivala, me kakua ni daugarovia nai yau vakasisila: me yalomalua, me kakua ni daucudrucudru, me kakua ni daukocokoco;
+\v 4 me lewai ira vinaka na nona lewe ni vale, ka me talairawarawa ko ira na luvena ka caka nai valavala sa kilikili sara lia;
+\v 5 (ia kevaka sa dua na tamata sa yali ni lewai ira rawa na nona lewe ni vale, ena raicia vavinaka vaevei nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou?)
+\v 6 Me kakua e dua sa qai lotu lia, de viavialevu, ka cudruvi kinia me vaka na tevoro.
+\v 7 A sa dodonu voki lia me rogo vinaka vi ira e taudaku; de bale ki na ka ena vosavacacataki kinia, kei nai vesu ni tevoro.
+\p
+\v 8 Me yaloqaseqase ko ira voki lia na tuirara, me ra kakua ni vivakaisini ena vosa, me ra kakua ni guta valevu na waini, me ra kakua ni daugarovia nai yau vasisila;
+\v 9 me ra tauria matua nai vavuvuli ka vuni eliu era sa qai vabautia, ena lewa eloma vinaka.
+\v 10 Ia me ra vatovolei mada eliu ko ira voki lia koya; me ra qai yaco me tuirara ni ra sa yali ni cala.
+\v 11 Me yaloqaseqase ko ira voki lia na yalewa, me ra kakua ni daukakase, me ra yalomatua, ka lomadina ena ka kece lia.
+\v 12 Me sa yadua lia na watidra na tuirara, ia me ra lewai ira vinaka na luvedra, kei na nodra lewe ni vale.
+\v 13 Ia ko ira era sa cakaji vinaka na cakacaka ni tuirara, era sa rawatia kinia me ra tubu cake, a ra sa doudou voki lia me tukunia na vabauti Karisito Jisu.
+\p
+\v 14 A veika koya kau sa vola vi iko, ia kau sa vanuinui meu qai kusarawa yani vi iko:
+\v 15 ia kevaka kau sa dede, mo kila nai valavala sa kilikili sara lia kei ira na tamata ena vale ni Kalou, koya nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou bula, na duru kei na yavu ni vavuvuli dina.
+\v 16 Ia na ka koya sa yali ni viletitakia ni sa ka levu na ka ni Kalou ka vuni tu eliu: Sa rairai vatamata na Kalou, sa vadinadinatakia vi koya na Yalo Tabu, sa raici koya na agilose eso, sa vunautakia ko koya vi ira na vimatanitu, sa vabauti koya eso na kai vuravura, sa yadi cake ki na vanua vaiukuuku.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ia sa tukunia vamatata na Yalo Tabu ni na vuki tani eso mai na vabautia ena gauna emuri, ni ra varogocia eso na yalo e dauvivacalai kei na nodra i vavuvuli na tevoro;
+\v 2 ena nodra dauvivakaisini era sa vosa lasu, sa tavuni kinia na nodra lewa eloma me vaka ena kaukamea katakata;
+\v 3 era sa dautarovia na vawati, a ra sa vatabuya na kakana eso, sa caka na Kalou me ra kania ka vavinavinaka kinia ko ira sa vabautia ka kila nai vavuvuli dina.
+\v 4 Ni sa vinaka na ka kece lia sa caka na Kalou, a sa yali na ka me beci, kevaka eda vavinavinaka kinia ni da kania;
+\v 5 ni sa vasavasavatakia ena vosa ni Kalou kei na masu.
+\v 6 Kevaka ko sa vananumi ira na viwekani ena veika koya, ko na qai talatala vinaka ni Jisu Karisito, sa vatuburi cake ena vabautia ki nai vavuvuli vinaka gona ko sa daumuria.
+\v 7 Ia mo dainia sara na vosa tabu ki na vosa lialia ni yalewa matua, ia mo dauvaogai iko ki na lotu.
+\v 8 Ni sa yaga valailai lia na ogaoga vayago: ia na lotu sa yaga ena ka kece lia, ni sa yalatakia kinia na ka ni bula koya vata kei na ka ni bula voki lia ena muri mai.
+\v 9 Sa dina na vosa, a sa yaga mo vabautia valevu.
+\v 10 Ni sai koya lia koya kitou sa daucakacaka kinia ka sa valialiai, ni kitou sa vararavi ki na Kalou bula, nai Vabula ni tamata kece lia, a sa nodra dina sara lia era sa vabautia.
+\v 11 Na veika ko ya mo varotia ka vatavuvulitakia.
+\p
+\v 12 Me kakua ni dua me beci iko baletia loa lia ni ko sa cauravou tiko, ia mo yaco mo i varau vi ira era sa vabautia ena nomu vosa, ena nomu i tovo, ena loloma, ena vabautia kei na yalosavasava.
+\v 13 Mo gumatua ena wilikia na i Vola Tabu vi ira na lewe levu, ena vunau kei na vivavulici me yacovia na noqu qai yani.
+\v 14 Kakua ni weletakia nai solisoli sa tu vi iko, na veika sa soli vi iko ena parofisai ki na vitabaki ni ligadra na matua.
+\v 15 Dau vayacoria na veika ko ya ka solia taucoko kinia na nomu dina, ka me ra raicia kece kinia na nomu tubu cake.
+\p
+\v 16 Qarauni iko vinaka ki na nomu i vavuvuli. Mo vayacoria tiko lia na veika koya, baletia ni kevaka ko sa caka vavinaka vaka koya, ko na bula kinia ki ira voki lia era sa rogoci iko.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Kakua ni vunaucia vakaukauwa e dua na matua, ia mo vosa vamalua lia vua me vaka lia esa tamamu ko koya. Okati ira na cauravou me vaka era sa tacimu vata kei ira na yalewa sa matua cake me vaka era sa tinamu,
+\v 2 kei ira na goneyalewa me vaka era sa ganemu, ena yalosavasava sa taucoko.
+\p
+\v 3 Varaici ira na yada era sa yada dina.
+\v 4 Ia kevaka sa dua na yada sa valuveni se so na makubuna, me ra vatavulici mada me ra cakati nai valavala dodonu mai nodratou, me ra saumia vinaka na nodra loloma na nodra matua: ni sa vinaka koya vua na Kalou.
+\v 5 Ia na yada dina, o koya sa yali na wekana, sa vararavi tiko vua na Kalou, a sa dau caka tiko na vimasulaki kei na kerekere ena bogi kei na siga.
+\v 6 Ia ko koya sa dau gutia na marau, sa mate lia ni sa bula tiko.
+\v 7 Ia mo dauvarotia na veika koya, me ra yali ni cala kinia.
+\v 8 Ia kevaka e dua sa yali ni varaici ira na kai nona, ka valevu sara ko ira na nona lewe-ni-vale, sa cakitakia na vabautia, ka sa uasivi cake e na ca, sa uasivi sobu ko koya sa yali ni lotu.
+\p
+\v 9 Me kakua ni digitakia e dua na yada sa yali ni onosagavulu na nona yabaki, ka sa vawati vadua lia,
+\v 10 me rogo ena vuku ni valavala vinaka; kevaka sa qaravi ira na gone, kevaka sa dauvacegui ira na vulagi, kevaka sa vuya na yavadra era sa lotu, kevaka sa vukei ira era sa vararawataki, kevaka sa gumatua ni daucaka na cakacaka vinaka kece lia.
+\v 11 Ia ko ira lia na yada era tamata bula mo vasuka: ni ra na garogaro lia, ka yali ni nanumi Karisito, ka ra na via vawati voki:
+\v 12 a ra sa cudruvi, ni ra sa dainia na ka era sa vabautia eliu.
+\v 13 A ra sa yaco voki lia me ra vucesa, ka sa viqaiyaki ki na vivale; a ra sa yali ni vucesa loa lia, era sa dautalanoa loa voki lia, ka vavuca, a ra sa dau tukunia na ka e yali ni kilikili.
+\v 14 O koya koya kau sa vinakatia kinia me ra vawati ko ira na yada era tamata bula, me ra vasucu gone, me ra lewa na vale, ka me ra kakua ni caka e dua na ka me vosa vacaca kinia na meca.
+\v 15 Ni sa lesu tani eso me ra muri Setani.
+\p
+\v 16 Kevaka sa dua na yalewa sa vabautia a sa tiko vua na nona yada eso, me vukei ira ko koya, ka me kakua ni vabibitakia nai soqosoqo lewe ni lotu: me vukei ira rawa kinia era sa yada dina lia.
+\p
+\v 17 Ko ira na matua era sa lewa vinaka me ra dokai valevu, ia ka valevu sara ko ira sa dauvunautakIa na vosa kei nai vavuvuli;
+\v 18 ni sa tukunia nai Vola Tabu, Mo kakua ni vaucia na gusu ni bulumokau, ni sa butuserekia na sila. Ka, sa dodonu sara lia me soli vua na tamata daucakacaka na kenai voli.
+\p
+\v 19 Mo kakua ni vabautia e dua sa beitakia na matua, kevaka e yali ni lewe rua se lewe tolu era sa vadinadinatakia.
+\v 20 Ko ira sai valavala ca, vunaucia ena matadra na tamata kece lia, me rere kinia ko ira na tani.
+\p
+\v 21 Au sa varotia ena mata ni Kalou kei na mata ni Turaga ko Jisu Karisito, kei na matadra voki lia na agilose digitaki, mo muria na veika koya ka kakua ni vinakatia e dua ka catia e dua, mo kakua ni caka e dua na ka ena vidigidigi loa lia.
+\p
+\v 22 Kakua ni tabakia vasauri e dua ena ligamu; mo kakua ni kauwai ena nodra i valavala ca na tamata tani: maroroi iko mo savasava tiko lia.
+\v 23 Kakua ni somi wai dranu tiko lia, ia mo somia valailai na waini ena vuku ni ketemu vata kei na malumalumu sa dautauvi iko.
+\v 24 Na nodra i valavala ca na tamata eso sa votu lia eliu, a ra sa qai eliu me cudruvi; ia na nodra ca na tamata eso sa muri mai.
+\v 25 Sa vavoki lia kinia nai valavala vinaka sa votu lia eliu; ia ko ira e yali sa yali ni tabonaki rawa.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Ko ira kece lia na tamata era sa tiko bobula, me ra kilai ira na nodra turaga me ra varokorokotaki ira valevu, me kakua ni vosavacacatakia kinia na yaca ni Kalou kei na lotu.
+\p
+\v 2 Ia ko ira sa qaravia na turaga era sa vabautia, me ra kakua ni beci ira, ni ra sa viwekani; ia mera qaravi ira valevu cake, ni ra sa vabautia ka ra lomani ko ira sa nodra na ka yaga. A veika ko ya mo vatavulicia ka varotia.
+\p
+\v 3 Kevaka e dua sa vavuvuli vatani, ka yali ni vinakatia na vosa vinaka, io na nona vosa na noda Turaga ko Jisu Karisito, ki nai vavuvuli sa valotu;
+\v 4 sa viavia levu ko koya, ka sa na ka e kila, a sa dauvinakatia na vileti ki na vibatakia na vosa loa lia, sa tubu kinia na vuvu, na vivala, na vosavacaca, na daunanumia ca,
+\v 5 a nodra vileti yali yaga na tamata lomaca, sa takali kinia nai vavuvuli dina, era sa vakasama ni sa ka ni yau na lotu: mo qai tani vi ira sa vakoya.
+\p
+\v 6 Ia sai yau levu na lotu vata kei na lomavinaka.
+\v 7 Ni sa yali na ka eda sa yadia mai ki vuravura, a sa dina sara ni sa yali voki lia na ka eda na yadia rawa.
+\v 8 Ia kevaka sa tu vi ita na kakana ki nai sulu, meda lomavinaka kinia.
+\v 9 Ia ko ira era sa gadrevia me ra vutuniyau, era sa bale ki na dauvere kei nai vesu, kei na gagadre ca e levu, ka lialia, ka dauvivacacani, ko ya sa luluvuraki ira na tamata ena mate kei na rusa.
+\v 10 Ni sa vu ni ka ca kece lia na daulomania nai lavo: era sa dau kocovia eso, a ra sa vacalai kinia ena vabautia, a ra sa cokai ira sara vakai ira ena yaluma valevu.
+\p
+\v 11 Ia ko iko, na tamata ni Kalou, mo dro tani mai na veika koya; mo muria na yalododonu, na lotu, na vabautia, na loloma, na vosotia, na yalomalua.
+\v 12 Mo caka lia nai valu vinaka ni vabauta, tauria na bula yali ni mudu, o koya ko sa kacivi kinia, ko sa vatusa voki lia kinia na vatusa vinaka ena matadra na dauvadinadina era sa lewe levu.
+\p
+\v 13 Au sa varotia vi iko ena mata ni Kalou, o koya sa vu ni bula kece lia, ki Karisito Jisu, o koya ka vatusa na vatusa vinaka ena mata i Ponitio Pailato; mo tauria matua nai varo,
+\v 14 mo kakua ni tauvi duka, mo yali ni cala, ka malua mada me rairai mai na noda Turaga ko Jisu Karisito:
+\v 15 ko koya ena vatakila ena nona gauna na Turaga levu dua loa lia ka daumakia, na nodra Tui na tui, ki na nodra Turaga na turaga;
+\v 16 ko koya sa tu vi koya dua loa lia na bula yali ni mudu, sa tiko ena rarama sa yali ni torovia rawa: sa yali na tamata sa raicia, se raicia rawa: me nona lia na varokoroko vata kei na kaukauwa e yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 17 Varotia vi ira era sa vutuniyau ena gauna koya, mera kakua ni dokadokai ira se vararavi enai yau sa yali ni tu dei, vua lia na Kalou bula, o koya sa solia valevu vi ita na ka kece lia eda marau kinia;
+\v 18 me ra caka vinaka, me ra vutu ni cakacaka e yaga, me ra lomasoli, me ra via vivuke;
+\v 19 me ra binia tu me nodra na yavu ena yaga ena gauna e muri mai, me ra tauria kinia na bula sai koya na bula dina.
+\p
+\v 20 I Timoci, tauria matua na ka sa soli vi iko, ka qai tani mai na dau talanoa ca ka yali ni yaga vata kei nai vavuvuli tani sa vatokai vailasu me vuku:
+\v 21 ni ra sa tukunia eso era sa vadinatia, a ra sa cala ena vabautia. Me nomu na loloma. Emeni.

56-2TI.usfm

@@ -0,0 +1,118 @@
+\id 2TI
+\ide UTF-8
+\h 2 Timoci
+\toc1 2 Timoci
+\toc2 2 Timoci
+\toc3 2ti
+\mt 2 Timoci
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, nai apositolo i Jisu Karisito e na lewa ni Kalou, e na vuku ni bula ka yalatakia, sa tu vi Karisito Jisu,
+\v 2 vi Timoci, na noqu gone ni toko: Me yaco na loloma, na yalololoma, na vacegu mai vua na Kalou ko Tamada ki Karisito Jisu na noda Turaga.
+\p
+\v 3 Au sa vavinavinaka vua na Kalou, o koya kau sa qaravia e na yalo dina me vaka na nodra i valavala na qase eliu, niu sa yali ni mudu ni nanumi iko e na noqu masu e na bogi ki na siga;
+\v 4 niu sa gadrevia valevu meu raici iko, niu sa nanumia na wai ni matamu, meu vasinaiti kinia e na marau;
+\v 5 niu sa vananumia e na vabautia dina sara sa tu vi iko, ka tu eliu vi Loi na bumu, vi Unaisi voki lia na tinamu, au sa dinatia sa tu voki lia vi iko.
+\p
+\v 6 O koya ko ya kau sa vananumi iko kinia mo uqetia nai solisoli ni Kalou, sa yaco vi iko e na vitabaki ni ligaqu.
+\v 7 Ni sa yali ni solia mai vi ita na Kalou na yalo ni rere: a yalo ni kaukauwa lia, ki na yalololoma, ki na yalomatua.
+\p
+\v 8 O koya mo qai, kakua ni maduatakia na kenai tukutuku ni noda Turaga, se koi au na nona tamata sa vesu tu: ia mo vosotia na vivararawataki e na vuku ni tukutuku-vinaka me vaka na kaukauwa ni Kalou;
+\v 9 o koya sa vabulai ita, ka sa kacivi ita me da yalosavasava, a sa yali lia e na vuku ni noda cakacaka, e na vuku ni sa nonai naki lia ki na loloma wale lia ka soli vi ita eliu, e na vuku i Karisito Jisu, sa vatekivu emuri ko vuravura;
+\v 10 ia ka sa qai varaitakia mai ni sa rairai mai na nodai Vabula ko Jisu Karisito, o koya sa vaotia na mate, ka vavotuya na bula ki na yali mate rawa e nai tukutuku-vinaka:
+\v 11 au a lesi kinia meu vunau, meu apositolo voki lia, ki na nodra i vavuvuli na vimatanitu.
+\v 12 O koya voki lia kau sa vosotia kinia na vi ka ko ya: ia kau sa yali ni madua kinia: niu sa kilai koya kau a vararavi kinia, ia kau sa kila dina sara ni sa rawatia ko koya me maroroya na ka kau sa solia vua ka yacovia na siga ko ya.
+\p
+\v 13 Mo tauria matua nai varau ni vosa dina ko a rogocia maivi au, e na vabauti Karisito Jisu ki na loloma.
+\v 14 A ka vinaka sa soli vi iko mo tauria matua, ni sa vukei iko na Yalo Tabu sa tu vi ita.
+\p
+\v 15 A ka ko ya ko sa kila, ni sa daini au ko ira kece lia na kai Esia; sa vakinia ko Faijelo kei Erimojini.
+\v 16 Me yalololoma mada na Turaga kivi ira na mataqali i Onesiforo: ni sa vacegui au wasoma, a sa yali ni maduataki au niu sa vesu tu:
+\v 17 ia ni sa tiko mai Roma, sa vasaqarai au matua, a sa kunei au.
+\v 18 Me solia mada vi koya na Turaga me basikia vua na loloma mai vua na Turaga e na siga ko ya: ia na kena levu ni ka sa qaravi au kinia mai Efeso, ko sa kila vinaka sara.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 O koya koya, na luvequ, mo qai vakaukauwataki iko e na loloma sa tu vi Karisito Jisu.
+\v 2 Ia na vi ka ko a rogocia maivi au e na kedra maliwa na lewe levu era dauvadinadina, mo solia vi ira na tamata yalodina, era na rawatia me vavulici ira na tani.
+\p
+\v 3 O koya koya mo qai vosotia na ca, me vaka na sotia vinaka i Jisu Karisito.
+\v 4 Sa yali na tamata sa dauia nai valu me sa vaogai koya voki lia e na cakacaka ni bula ko ya; me vinaka kinia vua sa digitakia me sotia.
+\v 5 Ia ko koya sa gumatua e na viqito, sa yali ni vaisalataki vaturaga, kevaka sa yali ni ia me vaka na kenai varau.
+\v 6 Nai vatawa-ni-were sa cakacaka, me sa kania taumada na vuana.
+\v 7 Vananumia na ka kau sa tukunia; ia me solia vi iko na Turaga na yalo e kila rawa na ka kece lia.
+\v 8 Vananumi koya sa vu mai na kawa i Tevita, ko Jisu Karisito, o koya sa vaturi cake mai na mate, me vaka na noqu i tukutuku-vinaka:
+\v 9 o koya kau sa vosotia kinia na ca, me vaka na tamata caka ca, ia kau sa vesuki kinia; ia na vosa ni Kalou sa yali ni vesukia.
+\v 10 O koya ko ya kau sa vosotia kinia na ka kece lia e na vukudra na digitakia, me ra rawatia voki lia na bula sa yaco e na vuku i Karisito Jisu, kei na vivakalougatataki sa yali ni mudu.
+\v 11 Sa dina na vosa: Kevaka eda sa mate kaya, eda na bula vata voki lia:
+\v 12 kevaka eda sa vosotia na ca, eda na lewa vata kaya: kevaka eda sa cakitaki koya, ena cakitaki kita voki lia ko koya:
+\v 13 kevaka eda sa yali ni vadinatia, sa yalodina tiko lia ko koya: sa yali ni cakitaki koya rawa vakai koya.
+\p
+\v 14 Mo vananumi ira e na vi ka ko ya, ia mo varoti ira matua e na mata ni Turaga me ra kakua ni viletitakia na vosa, a ka sa yali ni yaga ka sa vacalai ira era sa rogocia.
+\p
+\v 15 Gumatua sara mo varaitaki iko mo vinaka e na mata ni Kalou, a tamata daucakacaka sa yali e dua na ka me madua kinia, mo wasea vadodonu nai vavuvuli dina.
+\p
+\v 16 Ia na dautalanoa vasisila ka yali ni yaga, mo drotakia: ni na tubu cake kinia nai valavala sa yali ni valotu:
+\v 17 ia na nodra vosa ena kakana tiko me vaka na vidikoso ca: sa vakinia ko Imeneo kei Filito:
+\v 18 erau sa sese mai nai vavuvuli dina; ni rau sa tukunia sa oti na tu cake voki mai na mate; a rau sa vukicia sara kinia na nodra vabautia eso.
+\v 19 Ia na yavu dei ni Kalou sa tu lia, ia sa vaka ko ya na vosa sa volai kinia, Sa kilai ira na nona tamata na Turaga: ka, Me ra qai tani mai nai valavala ca ko ira yadua era sa cavutia na yaca i Karisito.
+\p
+\v 20 Ia e na vale levu sa yali lowa lia ni tu na vibilo koula ki na vibilo siliva, eso voki lia na bilo kau ki na bilo qele; ia eso sa talei, eso sa yali ni talei.
+\v 21 Ia kevaka e dua na tamata sa vasavasavataki koya mai na vi ka ko ya, ena yaco kinia me bilo talei, sa vasavasavatakia, ka yaga sara vua na Turaga, ni sa varau tu ki na cakacaka vinaka kece lia.
+\v 22 Ia mo dro tani mai na gagadre ca vacauravou; ia mo muria na yalododonu, na vabautia, na loloma, na vivinakati ki ira era sa masutia na Turaga e na yalosavasava.
+\p
+\v 23 Ia mo tuba tani mai na vileti lialia eda yali ni vatavulici kinia, ni ko sa kila era sa vavuna lia na vileti.
+\v 24 Ia sa tabu ni vileti nai talatala ni Turaga; ia me yalomalumalumu vi ira kece lia na tamata, me vavuvuli vavuku, me dauvosotia,
+\v 25 me vatavulici ira e na yalomalumalumu era sa dauvivorati; de solia beka vi ira na Kalou na vivutuni me ra kila kinia na ka dina,
+\v 26 ka me ra bula voki mai nai cori ni tevoro, ni sa vabobulataki ira ko koya me vaka na nona lewa.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Mo kila voki lia na ka koya, ni na yaco eso na gauna ni vivararawataki e na visiga mai muri:
+\v 2 ni ra na daulomani ira wale lia na tamata, era na dauvinakatia nai lavo, era na daubole, era na viavialevu, era na dauvosavacaca, era na talaidredre kivi ira na nodra matua, era na yali ni vavinavinaka, era na yali ni yalosavasava,
+\v 3 era na caca viwekani, era na dauyalayala ka lasu voki, era na dauvibeitaki vailasu, era na yali ni daurawa na yalodra, era na daucudrucudru, era na daucati ira na tamata vinaka,
+\v 4 era na dauvisoliyaki me mate, era na qaqa sodrosodro, era na yalolevu, era na lomania valevu na marau a ra na lomani koya na Kalou valailai;
+\v 5 sa nodra lia na lotu varairai, ka yali vi ira na kena dina: ia mo qai tani maivi ira era sa vaka ko ya.
+\v 6 Ni sa vakinia ko ira era sa curu vailawaki ki na vivale eso, a ra sa daurawai ira na yalewa sesewa sa bini tu vi ira nai valavala ca, era sa yadi vatani e na gagadre ca e levu,
+\v 7 era sa dauvatavulicia tiko, ka yali ni rawatia me ra kila na ka dina.
+\v 8 Ia sa vakataki Jani kei Jabiri ko ira koya ni rau sa qati Mosese, era sa qatia vakinia na ka dina: a tamata lomaqeleqelewa, a sa yali ni vinakati na nodra vabautia.
+\v 9 Ia era na yali ni tubu cake me levu: ena vavotui vi ira kece lia na tamata na nodra sesewa, me vaka na nodrau ko ya.
+\p
+\v 10 Ia ko iko, ko sa daumuria na noqu i vavuvuli, na noqu i valavala, na noqu i naki, na noqu vabautia, na noqu vosotia vadede, na noqu loloma, na noqu vosotia na ca,
+\v 11 na vivacacani, na vivararawataki; na ka sa yaco vi au mai Anitioki, mai Ikoniona, mai Lisitira; na kena levu ni vivacacani kau a vosotia; ia ka sa vabulai au na Turaga mai na ka kece lia ko ya,
+\v 12 Io, ko ira kece lia era na via lotu dina vi Karisito Jisu, era na vacacatakia.
+\v 13 Ia ko ira na tamata ca ki ira na dauvitemaki, era na tubu cake me ra ca sara, ni ra sa ia na dauvivacalai, ka ra sa vacalai voki lia ko ira.
+\v 14 Ia ko iko, mo tu dei e na ka ko a vatavulici kinia, a ka sa vadinadinatakia vi iko, ni ko sa kila se ko cei sa vatavulici iko;
+\v 15 ni ko sa kila nai Vola tabu, ni ko a gone, ko ya sa vavukui iko rawa mo bula ni ko sa vabauti Karisito Jisu.
+\v 16 Sai koya na Kalou sa vavunia nai Vola Tabu kece lia, a sa yaga ko ya mei vavuvuli, me vunaucia na ca, me caka kinia na vadodonutaki, me ia kinia na vatavuvuli e na ka e dodonu:
+\v 17 me yaco kinia na tamata ni Kalou me varau tu, ni sa varautakia ki nai valavala vinaka kece lia.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ia kau sa varotia, e na mata ni Kalou, ki Jisu Karisito, o koya ena lewai ira na bula ki ira na mate e na nona rairai mai ki na nona matanitu;
+\v 2 mo vunautakia na Vosa; gumatua e na gauna vinaka, e na gauna ca; mo tukunia na ka e ca, mo vunauci ira sa cala, mo dauvarotia tiko e nai vavuvuli ka vosotia valevu sara.
+\v 3 Ni na yaco na gauna era na yali ni vosotia kinia nai vavuvuli dodonu; ia ena vaka na nodra gagadre ca, era na valewevuqataki ira kinia na nodra i vavuvuli, ni sa qasikanunu na daligadra;
+\v 4 a ra na vagolea tani na daligadra mai na ka dina, ka lesu ki nai tukutuku wale.
+\v 5 Ia ko iko, mo yalomatua e na ka kece lia, mo vosotia na ka rarawa, mo caka na cakacaka ni vavuvuli, vayacoria sara na ka ko sa lesi kinia mo i talatala.
+\p
+\v 6 Niu sa varau tu meu liviraki, ka sa voleka na siga ni noqu toki yani.
+\v 7 Au sa vala oti e nai valu vinaka, au sa cicivia oti na cere, au sa tauria matua na vabautia:
+\v 8 emuri, sa maroroi me noqu nai sala vaturaga ni valavala dodonu, o koya ena solia mai vi au na Turaga, o koya na turaga-ni-lewa dodonu, e na siga ko ya; ia ena yali vi au duadua loa lia, vei ira kece voki lia era sa vinakatia na nona rairai mai.
+\v 9 Gumatua mo qai vatotolo mai vi au:
+\v 10 ni sa daini au ko Timasa, ni sa lomani vuravura ko koya, ka sa qai ki Cesalonaika; ko Kirisiki ki Kalatia, o Taito ki Talimetia.
+\v 11 Sa tiko vi au ko Luke dua loa lia. Yadi Marika mo drau qai vata kaya mai: ni sa yaga vi au ko koya e na cakacaka.
+\v 12 Au sa talai Tikiko ki Efeso.
+\v 13 Ai tutuvi kau a dainia mai Tiroa vi Karipo, ni ko sa qai mai, mo yadia mai, ki nai vola, ia mo nanumia sara nai vola kuli-ni-sipi.
+\p
+\v 14 Sa levu na ka ca ka caka vi au ko Alekisada na matai ni parasa; ena saumia vi koya na Turaga me vaka na nona cakacaka:
+\v 15 mo qarauni iko voki lia mai vua; ni sa qatia valevu na nitou vosa ko koya.
+\p
+\v 16 Niu a tukuni au mada eliu, sa yali e dua na tamata kirau sa tu vata kaya, ia sa daini au ko ira kece lia: mo kakua ni wili vi ira.
+\v 17 Ia sa tu vata ki au na Turaga, a sa vakaukauwataki au; me kilai sara e na vukuqu na ka sa vunautakia, me ra rogocia voki lia na vimatanitu kece lia; ia kau a vabulai mai na gusu ni laioni.
+\v 18 Ena vabulai au na Turaga mai na ka ca kece lia, ka na vayacori au voki lia ki na nona matanitu valomalagi: me ia vua na varokoroko ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 19 Au sa loloma yani vi Pirisila ki Akuila, vi ira voki lia na lewe-ni-vale i Onesiforo.
+\v 20 Sa tiko mai Korinica ko Erasito: ia kau sa daini Tirofimo mai Milito ni sa tauvi-mate.
+\v 21 Gumatua mo liu mai ni sa bera na vula i liliwa. Sa loloma yani vi iko ko Upolo, ki Putena, ki Laino, ki Kilotia, ki ira kece lia na viwekani.
+\v 22 Me tiko vata ki na yalomu na Turaga ko Jisu Karisito. Me nomudou na loloma. Emeni.

57-TIT.usfm

@@ -0,0 +1,69 @@
+\id TIT
+\ide UTF-8
+\h Taito
+\toc1 Taito
+\toc2 Taito
+\toc3 tit
+\mt Taito
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, nai talatala ni Kalou, kei nai apositolo i Jisu Karisito, ena vuku ni nodra vabautia sa digitaki ira na Kalou, ki na vatusa nai vavuvuli dina sa va Kalou;
+\v 2 me vanuinuitakia na bula yali ni mudu, o koya sa yalatakia eliu na Kalou, o koya sa yali ni lasu rawa, a sa qai vatekivu emuri ko vuravura;
+\v 3 a sa qai varaitakia na nona vosa ena kena gauna ni sa vunautakia, ka'u sa lesi kinia me'u caka me vaka na nona vosa na Kalou na nodai Vabula;
+\v 4 Taito na luvequ dina me vaka na vabautia sa tu vi ita kece lia: Me sa nomu na loloma, na yalololoma, na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada kei na Turaga ko Jisu Karisito na nodai Vabula.
+\v 5 Au a daini iko mai Kiriti, mo vadodonutakia na veika sa vo, ka mo lesia nai talatala qase ki na vikoro yadua, me vaka ka'u a varotia vi iko:
+\v 6 kevaka e dua sa yali ni cala, sa vawati vadua, a ra sa vabautia ko ira na luvena, a sa yali ni beitakia vi ira nai valavala vatani, se na talaidredre.
+\v 7 Ni sa dodonu me yali ni cala nai talatala qase, me vaka sai talatala ni Kalou; me kakua ni domoqa, me kakua ni daucudrucudru, me kakua ni dausomi waini, me kakua ni dauviba, me kakua ni dau domonia nai yau vasisila:
+\v 8 me dau vacegui ira na vulagi, me dau lomani ira na tamata vinaka, me yalomatua, me yalododonu, me yalosavasava, me bula vaivarau;
+\v 9 me tauria matua nai vavuvuli dina sa vatavulici kinia, me rawatia ko koya me varotia nai vavuvuli sa vinaka, ka vunauci ira voki lia era sa vosa vatani.
+\p
+\v 10 Ni ra sa lewe levu era sai valavala vatani, era sa dau talanoa lowa lia ka dau vivakaisini, ka vaka voki lia kinia ko ira na cili;
+\v 11 ia ka sa dodonu me ra vagalui, ni ra sa vacalai ira kece na lewe-ni-vale eso, ni ra sa vatavulicia na ka sa yali ni kilikili, ena vuku ni yau vasisila.
+\v 12 E dua vi ira, a nodra parofita, sa tukunia, A nodra i tovo lia na kai Kiriti mera dau lasu, era manumanu ca, era sa dau kana ka vucesa.
+\v 13 Sa dina nai tukutuku koya. O koya gona mo qai vunauci ira vadodonu, me vinaka kinia na nodra vabauta;
+\v 14 me ra kakua ni nanumia nai tukuni loa lia va-Jiu, se na nodra vi varo na tamata era sa lesu tani mai nai vavuvuli dina.
+\v 15 Sa savasava na ka kece lia vi ira era sa yalosavasava: ia vi ira era sa dukadukali ka yali ni vabautia sa yali na ka sa savasava; ia sa dukadukali na nodra lewa-eloma ki na yalodra voki lia.
+\v 16 Era tukunia era sa kila na Kalou: ia ena nodra i valavala era sa cakitakia, ni ra sa tamata vasisila, ka talaidredre, ka yali ni yaga ki na dua na cakacaka vinaka.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia ko iko, mo tukunia na veika sa kilikili ki nai vavuvuli dina:
+\v 2 me ra yalo mamakutu ko ira na matua, me ra yalo qaseqase, me ra yalomatua, me vinaka kinia na nodra vabauta, me ra daulomasoli, me ra dauvosotia.
+\v 3 O ira voki lia na yalewa matua, me ra dauia nai valavala sa kilikili kei ira era sa yalosavasava, me ra kakua voki lia ni dauvibeitaki vakailasu, me kakua ni dau somi waini, me ra dau vavulicia na ka vinaka;
+\v 4 me ra vayalomatuataki ira na yalewa era tamata bula, me ra lomani ira na watidra, me ra lomani ira voki lia na luvedra,
+\v 5 me ra lomavuku, me ra lomasavasava, me ra dautiko mai nodratou, me ra yalovinaka, me ra dau talairawarawa vi ira na watidra, me kakua kinia ni vosavacacatakia na vosa ni Kalou.
+\v 6 Varotia vi ira voki lia na cauravou me ra yalomatua.
+\v 7 Ia ena ka kece lia mo sai varau ena cakacaka vinaka: me kakua ni cala na nomu i vavuvuli, mo yalo qaseqase, mo yalo savasava;
+\v 8 mo vosa vadodonu tiko ko ya ena yali ni lewai me ca; me madua kinia ko koya sa to tani, ni sa yali na ka ca me da beitaki kinia.
+\v 9 Me ra talairawarawa vi ira na nodra turaga ko ira na tamata, me ra caka na ka kece lia sa vinaka vi ira; ka me ra kakua ni dauvosa voki:
+\v 10 ka me ra kakua sara ni butako, me ra vatakilai ira ni ra sa lomadina, ka vinaka; me ra varogo vinakatakia nai vavuvuli ni Kalou na nodai Vabula ena ka kece lia.
+\p
+\v 11 Ni sa rairai na loloma ni Kalou, o koya sa vu ni bula vi ira kece lia na tamata;
+\v 12 a sa vavulici ita, me da dainia nai valavala sa yali ni valotu, ki na gagadre ca vavuravura, meda caka nai valavala yalomatua, ka yalododonu, ka valotu, e vuravura ko ya;
+\v 13 ni da warakia na ka ni vivakalougatataki eda sa nuitakia, ki na nona rairai vaiukuuku na Kalou levu na nodai Vabula ko Jisu Karisito;
+\v 14 o koya ka soli koya ena vukuda, me voli ita mai nai valavala ca kece lia, me vasavasavataki ita vua me da nona tamata talei, ka lomakatakata ena cakacaka vinaka.
+\p
+\v 15 A veika ko ya mo vosatakia, ka varotia, ka vivunauci vabibi sara. Me kakua e dua me beci iko kinia.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Vananumi ira me ra dau talairawarawa vi ira sa liu kei ira sa kaukauwa, me ra talairawarawa, me ra varau tu me caka nai valavala kece lia e vinaka,
+\v 2 me ra kakua ni vosavacacatakia e dua na tamata, me ra kakua voki lia ni viba, me ra yalomalua, me ra sa yalo malumalumu sara vi ira kece lia na tamata.
+\p
+\v 3 Ni da sa lialia eliu koi ita voki lia, eda sa talaidredre, eda sa vacalai, eda sa daugolevia na gagadre ca ki na marau e levu, eda sa lomaca ka vuvu, eda sa vasisila, eda sa dauvicati vataki ita.
+\v 4 Ia ni sa rairai mai vei ita na tamata na yalovinaka ki na yalololoma ni Kalou na nodai Vabula, sa qai vabulai ita ko koya,
+\v 5 sa yali lia e na vuku ni cakacaka dodonu eda sa caka, e na vuku lia ni nona loloma, enai silisili ni sucu voki, ki na vavoui ni Yalo Tabu;
+\v 6 o koya sa sovarakia valevu vi ita ko koya ena vuku i Jisu Karisito na nodai Vabula:
+\v 7 me da vadonui kinia e na nona loloma loa lia, ka me da yaco me dai taukei ni bula yali ni mudu sa vanuinuitakia.
+\p
+\v 8 Sa dina na vosa, ia ka'u sa vinakatia mo vadinadinatakia tiko lia na ka koya, Me ra gumatua ni caka tiko nai valavala vinaka ko ira era sa vabautia na Kalou. Sa vinaka na ka koya, ka yaga vi ira na tamata.
+\v 9 Ia na ka lialia sa dau viletitakia mo dainia lia, ki nai vola ni kawa, ki na viba, ki na dauviletitakia nai vunau; ni sa yali ni yaga koya, ka sa ka loa sara lia.
+\v 10 A tamata sa dau vavuvuli vatani mo dainia, ni sa vunaucia mada eliu vadua ka varua;
+\v 11 ni ko sa kila sa vacalai, ka sai valavala ca ko koya sa vakinia, ni sa beitakia koya vataki koya.
+\p
+\v 12 Ni'u na talai Aritema vi iko, se ko Tikiko, mo gumatua mo qai mai kivei au ki Nikopoli: ni'u sa nanumia me'u tiko lia kinia ena vula i liliwa.
+\v 13 Gumatua mo yadi Sina na vu-ni-vunau, ki Apolosa, ena nodraui qaiqai, me kakua na ka e yali vi rau.
+\v 14 Ia ko ira voki lia na noda me ra vatavulici, mera daucaka nai valavala vinaka me vaka na ka sa yaga, mera kakua ni yali ni vua kinia.
+\p
+\v 15 O ira kece lia sa tiko vi au era sa loloma yani vi iko. Au sa loloma vi ira era sa lomani kitou ena vuku ni vabautia. Me nomudou kece lia na loloma. Emeni.

58-PHM.usfm

@@ -0,0 +1,42 @@
+\id PHM
+\ide UTF-8
+\h Filimoni
+\toc1 Filimoni
+\toc2 Filimoni
+\toc3 phm
+\mt Filimoni
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Paula, sa vesu tu ena vuku i Karisito Jisu, kei Timoci na wekada, vi Filimoni o koya kirau sa daulomania, kei na nirau i tokani,
+\v 2 vi Afia voki lia na wekada yalewa, vi Akipo voki lia na nirau i tokani enai valu koya, vi ira voki lia nai soqosoqo lewe ni lotu era sa tiko ena nomu vale:
+\v 3 Me nomudou na loloma, kei na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada, kei na Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 4 Au sa vavinavinakatakia vua na noqu Kalou, ni'u sa cavuti iko ena visiga ena noqu masu;
+\v 5 ni'u sa rogocia na nomu loloma kei na nomu vabautia vua na Turaga ko Jisu, kivei ira kece voki lia era sa lotu;
+\v 6 me mai kaukauwa na vabautia sa tu vi iko, me vatakilai kinia na ka kece lia e vinaka sa tu vi ikodou, ena vuku i Karisito Jisu.
+\v 7 Ni sa levu na nitou reki kei na vacegu ena vuku ni nomu loloma, na wekaqu, ni ko sa vaceguya na lomadra era sa lotu.
+\p
+\v 8 E dina lia sa rawa me'u doudou valevu ena vuku i Karisito me'u varotia vi iko na ka e kilikili;
+\v 9 ia ena vuku ni nodaru vilomani lia ka'u sa vinakatia cake me'u vamamasu lia, ni'u sa vakoya koi au ko Paula na qase, ia ka'u sa vesu voki lia ni kua ena vuku i Jisu Karisito.
+\v 10 Au sa vamasuti iko ena vuku ni luvequ ko Onesimo, ko koya ka'u sa vatuburia ni'u sa vesu tu:
+\v 11 (ko koya sa yali ni yaga eliu vi iko, ia sa qai yaga vi iko, vi au voki lia:)
+\v 12 au sa qai tala voki vi iko: ko koya koya mo vacegui koya, ni sa vaka na lewequ dina sara:
+\v 13 au sa via tauria lia me tiko vi au, me kemui sosomi me sa qaravi au ni'u sa vesu tu ena vuku ni tukutuku vinaka:
+\v 14 ia ni'u sa yali ni kila na yalomu, au sa yali voki lia ni via caka e dua na ka: me kakua ni vaka na ka ni vivasaurarataki na nomu loloma, me sa lomamu sara lia kinia.
+\v 15 Ni sai koya beka lia koya sa qai tani valekaleka kinia, mo tauri koya voki ka yali ni mudu;
+\v 16 me kakua ni vaka na tamata loa lia, me sa uasivi cake ena tamata loa lia, me wekamu lomani, e valevu vi au, ia ka vaevei vi iko, ena ka vavuravura, kei na ka ni Turaga voki lia?
+\p
+\v 17 Ia koya, kevaka ko sa vakasami au ni'u sai tokani, mo vacegui koya me vataki au.
+\v 18 Kevaka sa vacacani iko ko koya ena dua na ka, se sa dua na ka sa dinau kinia vi iko, mo volai au voki lia kinia;
+\v 19 koi au ko Paula, au sa vola ena ligaqu dina, au na saumia; ia ka'u sa yali ni tukunia vi iko ni sa dodonu lia mo noqu voki lia ko iko.
+\p
+\v 20 Io, noqu i tokani, me'u rekitaki iko mada e na Turaga: vaceguya na lomaqu ena vuku i Karisito.
+\p
+\v 21 Ni ka'u sa vadinatia ni ko na talairawarawa kinia, ka'u sa vola kinia vi iko, ni'u sa kila ko na caka na ka ka'u sa tukunia, ka ko na uasivi cake kinia.
+\p
+\v 22 Mo varautakia voki lia e dua na vale me'u moce kinia: ni'u sa dinatia ka'u na soli vi ikodou ena vuku ni nomudou masu.
+\p
+\v 23 Eratou sa loloma yani vi ikonu ko Epafira, kirau sa vesu vata kaya ena vuku i Karisito Jisu;
+\v 24 ki iratou voki lia na noqu i tokani, ko Marika, ko Arisitako, ko Timasa, ko Luke.
+\v 25 Me tiko ena yalomudou na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

59-HEB.usfm

@@ -0,0 +1,432 @@
+\id HEB
+\ide UTF-8
+\h Iperiu
+\toc1 Iperiu
+\toc2 Iperiu
+\toc3 heb
+\mt Iperiu
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Sai ira na parofita ka vosa kinia eliu na Kalou vi ira na matua, ena gauna e levu, kei nai valavala e levu:
+\v 2 ia sai koya na Luvena sa vosa kinia vi ita ko koya, ena gauna mai ki muri koya; o koya sa lesia ko koya mei taukei ni ka kece lia, o koya sa bulia voki lia kinia na vuravura kece lia;
+\v 3 ko koya sa cila kinia na nona serau kei na yaloyalo ni nonai tovo, a sa tokonia na ka kece lia ena nona vosa mana, a sa tiko sobu ena liga i matau i Koya sa levu mai colo sara, ni sa vuya laivi oti vataki koya na nodai valavala ca;
+\v 4 ni sa yaco me uasivi cake vi ira na agilose, ni sa taukenia na yaca sa uasivia na yacadra.
+\v 5 Io, ko cei vi ira na agilose sa tukunia vua ko koya ena dua na siga, A Luvequ ko iko, au sa vatuburi iko ena siga koya? Sa tukunia voki, Au na Tamana koi au, ena Luvequ ko koya?
+\p
+\v 6 Ia ni sa yadia mai ko koya na Ulumatua ki vuravura, sa tukunia, Me cuva vi koya ko ira kece lia na agilose ni Kalou.
+\p
+\v 7 Ia ena vukudra na agilose sa tukunia ko koya, Ko koya sa qisi ira na nona agilose me cagi, kei ira na nonai talatala me yameyame ni buka.
+\p
+\v 8 Ia ena vuku ni Luvena, ena yali ni mudu na nomuni tikotiko vaturaga, oi ikonu na Kalou: Sai titoko ni caka dodonu nai titoko ni nomuni matanitu:
+\v 9 Ni ikonu sa vinakatia nai valavala dodonu, ka catia nai valavala ca, Sa lumuti ikonu kinia na Kalou, a nomuni Kalou, Ena waiwai ni reki mo ni uasivi cake sara kinia vi ira na nomuni tokani.
+\p
+\v 10 Ia, Koi ikonu Turaga, ko ni a tauyavutaki vuravura enai vatekivu; Ia na cakacaka ni ligamuni ko lomalagi:
+\v 11 Ena rusa koya; ia koi ikonu ena tiko lia: Ia ena madra mai koya kece lia me vaka nai sulu:
+\v 12 O ni na lobia voki lia me vaka nai tutuvi, ka na vaisosomitakia: Ia koi ikonu sai ikonu tiko lia, Ia ena yali ni bau mudu na nomuni viyabaki.
+\p
+\v 13 Ia ko cei vi ira na agilose sa tukunia vua ko koya ena dua na siga, Mo tiko ena ligaqu i matau, Ka me'u qisi ira oti mada na nomu meca mei tutu ni yavamu?
+\p
+\v 14 Era sa yali li ni yalo dauviqaravi ko ira kece lia, sa talai yani me qaravi ira era na yaco emuri mei taukei ni bula?
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 O koya koya, e dodonu me da vananumia valevu sara kinia na ka eda a rogocia, de dua na siga e yali kinia vi ita.
+\v 2 Ia kevaka ka vadinadinatakia na vosa era a tukunia ko ira na agilose, ka sa saumia vadodonu nai valavala ca kei na talaidredre kece lia;
+\v 3 eda na bula vaevei koi ita, kevaka eda sa vaweleweletakia na bula levu koya; o koya sa vatekivunia na Turaga me tukunia, ka vadinadinatakia mai kivei ita ko ira era a rogocia;
+\v 4 ni sa vadinadinatakia tiko lia vi ira na Kalou, enai vatakilakila eso kei na ka e vivakurabuitaki eso kei na cakacaka mana e levu, kei nai votavota ni Yalo Tabu, me vaka na lomana?
+\p
+\v 5 Ni sa yali ni solia ko koya vi ira na agilose me ra lewa na vuravura ena muri mai, o koya kitou sa vosatakia.
+\v 6 A sa vatakila e dua ena dua na tikinia, ka tukunia, A cava na tamata, mo nanumi koya kinia? Se na luve ni tamata, mo dautalevi koya kinia?
+\q
+\v 7 Ko sa buli koya me uasivi sobu valailai lia vi ira na agilose: Ko sa vaisalatakia e nai ukuuku kei na varokoroko, ka lesia me lewa na cakacaka ni ligamu:
+\v 8 Ko sa vamalumalumutakia na ka kece lia me tu e ruku ni yavana. Ia ni sa vamalumalumutakia vua na ka kece me lewa kinia, sa yali ni vo e dua na ka me yali ni vamalumalumutakia vua. Ia eda sa yali ni raicia ni kua ni sa vamalumalumutakia vua na ka kece lia me lewa kinia.
+\v 9 Ia eda sa raici Jisu lia, sa caka me uasivi sobu valailai lia vi ira na agilose, sa qai vaisalataki enai ukuuku kei na varokoroko, ena vuku ni sa vosotia oti na mate; me sa mate ko koya ena vuku ni tamata kece lia, me vaka na loloma ni Kalou.
+\p
+\v 10 Ni sa kilikili ki koya, sai taukei ni ka kece lia, ka sa vavunia na ka kece lia, ni sa vayadia na luvena e lewe levu ki na vanua vaiukuuku, me varautaki koya ena dauvosotia me sa nodra vu ni bula.
+\v 11 Ni sa dua bau lia na Tamadra, ko koya sa vasavasavatakia kei ira era sa vasavasavataki: ia e na vuku ni ka koya sa yali kinia ni madua ko koya me vatokai ira me ra tacina;
+\v 12 ni sa tukunia, Au na tukunia na yacamuni vi ira na taciqu; Ena kedra maliwa nai soqosoqo lewe ni lotu ka'u na varokorokotaki ikonu ena sere.
+\p
+\v 13 Sa tukunia voki, Au na vararavi vi koya. Sa tukunia voki lia, Raicia o au kei ira na gone sa solia mai vi au na Kalou.
+\p
+\v 14 Ia ni sa lewe vata ka dra vata ko ira na gone, sa yaco voki lia ko koya me vakinia; me vamalumalumutaki koya kinia sa lewa na mate, o koya na tevoro, ena vuku ni mate;
+\v 15 me sereki ira voki lia era vaka na bobula ena nodra bula voli taucoko ni ra sa rerevakia na mate.
+\v 16 Ni sa yali sara ni mai vukei ira na agilose ko koya; sa mai vukei ira lia na kawa i Eparaama.
+\v 17 O koya koya sa kilikili kinia ki koya, me yaco me vataki ira na wekana ena ka kece lia, me bete levu yalovinaka ka lomadina ena veika ni Kalou, me sorovakia na nodra i valavala ca na tamata.
+\v 18 Ni sa vosotia na ka ca ko koya, ni sa dauveretakia, sa mai rawatia kinia me vukei ira era sa dauveretaki.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 O koya koya, ikodou na viwekani yalosavasava, sa kacivi mei taukei ni ka valomalagi, dou vananumia nai Apositolo vata kei na Bete Levu eda sa vatusa tiko, ko Jisu:
+\v 2 o koya ka lomadina vua sa lesi koya, me vataki Mosese voki lia ena nona mataqali taucoko.
+\v 3 A sa dodonu me dokai valevu ko koya ka valailai ko Mosese, ni sa dokai valevu ko koya sa tara na vale, ia ka valailai lia na vale.
+\v 4 Ni sa dua e tara na vale yadua; ia ko koya sa tara na ka kece lia sa Kalou.
+\v 5 Ia e dina lia sa lomadina ko Mosese e na nona mataqali taucoko, me vaka sai talatala, me vatakilai kinia na ka ena tukunia mai muri;
+\v 6 ia na Karisito sa dina me vaka sa Gone e na nona mataqali; ia sa nona mataqali koi ita, kevaka eda sa tauria matua na noda doudou ki na reki ni nuinui me tu dei, me yacovia nai vataotioti.
+\p
+\v 7 O koya koya, me vaka sa tukunia na Yalo Tabu, E na siga koya kevaka dou sa via rogocia na domona,
+\v 8 Kakua ni vakaukauwatakia na yalomudou, me vaka e na vivacudrui, Me vaka e na siga ni dauvere e na lekutu:
+\v 9 Era sa dauveretaki au kinia ko ira na nomudou qase, era sa vatovolei au vaca, Ni ra sa raicia tiko na noqu cakacaka ka yabaki vasagavulu.
+\p
+\v 10 O koya koya ka'u a cudru kinia vi ira nai tabatamata ko ya, Ka tukunia, Era sa cala tiko lia e lomadra; Ia era a yali ni kila na noqu i valavala.
+\p
+\v 11 Au a bubului kinia e na noqu cudru, Ni ra na yali sara ni curu ki na noqu i vavacegu.
+\p
+\v 12 Dou raici ikodou vinaka, na viwekani de tiko e na lomadra eso vi ikodou na yalo sa ca e yali ni vabautia, dou sa dainia laivi kinia na Kalou bula.
+\v 13 Ia dou dui vivatavulici vakai ikodou e na veisiga kece lia, ni sa vatokai lia, Na siga ni kua; de vayalokaukauwatakia e dua vi ikodou e na vuku ni sa dauvivaisini nai valavala ca.
+\v 14 Ni sa noda lia na Karisito, kevaka eda sa tauria matua nai vatekivu ni noda dinatia me tu dei, me yacovia nai vataotioti.
+\v 15 Ni sa tukunia tiko vakoya, E na siga koya, kevaka dou sa via rogocia na domona, Dou qai kakua ni vakaukauwatakia na yalomudou, me vaka e na vivacudrui.
+\p
+\v 16 Ia ko cei ko ira era a vacudruya ni ra sa rogocia oti? Ko ira kece lia era sa qai vata kei Mosese mai Ijipita se yali?
+\v 17 Ia sa cudru vi cei ko koya ka yabaki vasagavulu? Vi ira sai valavala ca, ka bale na yagodra e na lekutu se yali?
+\v 18 Ia ko cei sa bubului kinia ko koya me ra kakua ni curu ki na nonai vavacegu, vi ira lia sa yali ni vabautia?
+\v 19 Ia eda sa raicia, ni ra sa yali ni curu rawa kinia, ni ra yali ni vabautia.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 O koya koya me da qai rere, ni sa soli tu na vosa ni yalayala me da curu ki na nonai vavacegu, de yali beka ni yaco dina kinia koi ikodou eso.
+\v 2 Ni sa tukuni mai vi ita e dua na ka vinaka, me vaka voki lia vi ira: ia ka yali ni yaga vi ira na vosa era sa rogocia, ni ra sa yali ni dua vata e na vabautia ki ira era sa varogocia.
+\v 3 Ni da sa qai curu ki nai vavacegu, koi ita sa vabautia, me vaka sa vosa kinia ko koya, Me vaka ka'u a bubului kinia e na noqu cudru, Era na yali sara ni curu ki na noqu i vavacegu: ia sa dina sa oti na cakacaka ni sa tauyavutakia oti ko vuravura.
+\v 4 Ni sa dua na tikinia sa vosatakia vakoya ko koya nai kavitu ni siga, A sa vacegu na Kalou mai na nona cakacaka kece lia e na kenai kavitu ni siga.
+\p
+\v 5 Ia koya voki lia, Era na yali sara ni curu ki na noqu i vavacegu.
+\p
+\v 6 Ia ni sa qai macala me curu kinia eso, ia ko ira ka tukuni taumada vi ira na ka vinaka era sa yali ni curu kinia, ena vuku ni nodra talaidredre:
+\v 7 a sa qai lokucia voki e dua na siga ko koya, ka sa vosa ko Tevita, ka tukunia, Ena siga koya, ni sa oti na gauna dede; me vaka sa kainaki, E na siga koya, kevaka dou sa via rogocia na domona, kakua ni vakaukauwatakia na yalomudou.
+\p
+\v 8 Io, kevaka sa solia vi ira nai vavacegu ko Josua, ena yali ni vosatakia voki ko koya e dua tani na siga.
+\v 9 O koya koya sa vo tiko e dua nai vavacegu me nodra na tamata ni Kalou.
+\v 10 Ia ko koya sa curu ki na nonai vavacegu, sa vacegu mai na nona cakacaka, me vaka sa vacegu na Kalou mai na nona.
+\p
+\v 11 O koya koya me da qai gumatua sara me da curu ki nai vavacegu ko ya, de bale e dua na tamata ni sa talaidredre vakinia.
+\v 12 Ni sa bula na Vosa ni Kalou, ka kaukauwa, ka gata valevu ka mucu lia nai seleiwau batirua, ka suakia me wasea rua kinia na lomada vata ki na yaloda, vata ki na nodai sema vata ki na uto ni sui, a sa valewa sara na nanumia vata ki nai naki ni yaloda.
+\v 13 A sa yali voki lia e dua na ka e yali ni rairai e matana: ia sa televua lia ena ka kece lia, ka varairaitakia sara, ena mata i koya eda na vatusai ita vua.
+\p
+\v 14 Ia ni sa dua na noda bete levu, o koya ka curu ki lomalagi, o Jisu na Luve ni Kalou, tou tauria matua na noda lotu.
+\v 15 Ni sa yali ni noda bete levu ko koya sa yali ni lomani ita rawa ni da sa malumalumu; ia sa dauveretakia vatautauvata ena ka kece lia ko koya, ia ka yali na nona cala.
+\v 16 Ena vuku ni ka koya tou toro doudou kinia ki nai tikotiko-vaturaga loloma, meda vinakati kinia, meda lomani voki lia ka vukei ena gauna e yaga kinia.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Ia na bete levu yadua sa digitakia mai vi ira na tamata, sa lesi vua na Kalou ena vukudra na tamata, me vacaboi madrali vata ki nai soro ena vuku ni valavala ca:
+\v 2 sa rawarawa vua me lomani ira era sa sesewa, ka cala; ni sa tiko voki lia vi koya na malumalumu.
+\v 3 Ia ena vuku ni ka koya, me vaka e na vukudra na tamata sa vaka voki lia kinia ena vukuna, sa dodonu me vacaboi soro ko koya ena vuku ni valavala ca.
+\v 4 A sa yali e dua sa tauria vai koya na cakacaka varokoroko koya, o koya lia sa lesi koya na Kalou, me vataki Eroni.
+\v 5 Sa va voki lia kinia na Karisito sa yali ni dokai koya me via bete levu vataki koya; ena vukuna lia sa tukunia vua, “O iko na Luvequ; ni kua au yaco meu Tamamu.”
+\p
+\v 6 Me vaka voki lia na nona vosa e na tikinia tani, “A bete yali ni mudu ko iko me vataki Melikiseteki.”
+\p
+\v 7 O koya koya ena visiga ni nona tiko vatamata, ni sa caboria oti na kerekere vata ki na masumasu vata ki na tagi vararawa, ni sa vawai na matana, vua na Kalou, sa rawatia me vabulai koya mai na mate, a sa rogoci lia ena ka sa rerevakia ko koya;
+\v 8 ia sa dina lia sa Luvena ko koya, a sa vatavulici lia enai valavala ni talairawarawa, ni sa vosotia tiko na ka rarawa;
+\v 9 ia ni sa varautakia oti, sa yaco me vu ni bula yali ni mudu vi ira kece lia sa talairawarawa vua;
+\v 10 sa kacivia na Kalou me bete levu me vaka nai valavala i Melikiseteki.
+\p
+\v 11 E levu na ka sa vo me kitou tukuni koya kinia, ia ka sa dredre lia na kenai balebale, ni sa yali vi ikodou na daliga rogo.
+\v 12 Ni sa dodonu mo dou rawatia makawa mo dou i vavuvuli, ia ka sa qai yaga mo dou vatavulicia voki se cava na vu ni vavuvuli ni Kalou; sa yaga voki lia vi ikodou na wai-ni-sucu, ka yali na kakana dina.
+\v 13 Ni sa yali ni kila vinaka nai vavuvuli ni vivadonui, ko koya sa somicia wale lia na wai-ni-sucu; ni sa gone lailai lia.
+\v 14 A sa yaga vi ira sa matua na kakana dina, o ira era sa varautakia na yalodra e nai valavala, me ra valewa rawa na ka se vinaka se ca.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Sa vavulici ira me ra tu dei, ka gumatua sara, me ra kakua ni yalowai, ni sa vosa dina sara na Kalou ni sa yalatakia na ka vinaka,
+\v 2 ai vavuvuli ni vipapitaisotaki, kei na vitabaki liga, kei na nodra tu cake voki lia, ko ira na mate, kei na lewa ka yali ni mudu.
+\v 3 Ia na ka koya eda na caka, kevaka e vinaka vua na Kalou.
+\v 4 Ni sa dredre sara me vavoui voki me ra vivutuni ko ira ka vararamatakia eliu, era a tovolea nai solisoli valomalagi, ka rawatia na Yalo Tabu,
+\v 5 ka tovolea na vosa vinaka ni Kalou, kei na kaukauwa ni bula ena muri mai,
+\v 6 a ra sa qai vuki voki; ni ra sa vakotia tiko vakai ira na Gone ni Kalou ki na kauveilatai, ka beci koya ena matanavotu.
+\v 7 Ni sa vakalougatatakia na Kalou na qele sa somia na uca sa qai wasoma kinia, sa vatuburia na kau sa yaga vi ira era sa kelia:
+\v 8 ia sa yali ni vabau ka sa vo e lailai me biu sara koya sa vatuburia na kau votovotoa vata vata kei na soni; ia na kenai otioti me visa.
+\p
+\v 9 Ia koi ikodou lia, sa lomani, e dina lia kitou sa vosa vakoya, ia kitou sa nanumi ikodou ni dou sa vinaka cake, ka ni na tu vi ikodou na ka sa qai vata ki na bula.
+\v 10 Ni sa yali ni yali dodonu na Kalou me guilecavia na nomudou cakacaka, ki na loloma, dou a vatakila ki na yacana ni dou a qaravi ira era sa lotu, ia dou sa qaravia tiko lia.
+\v 11 Ia kitou sa vinakatia mo dou dui gugumatua vakinia, mo dou vanuinui matua sara kinia ka me yacovia nai vataotioti:
+\v 12 mo dou kakua ni vucesa, mo dou muri ira lia era sa qai taukei ni veika ka yalataki ni ra a vabautia ka vosotia vadede.
+\p
+\v 13 Ia ni sa yalayala vi Eparaama na Kalou, ka ni sa yali ni cavutia rawa e dua sa uasivi cake, sa qai cavutia koya lia ena nona bubului,
+\v 14 ka tukunia, E dina ka'u na vakalougatataki iko valevu, ka valewelevutaki iko valevu sara.
+\v 15 Sa vaka lia kinia, ni sa vosotia vadede mada ko koya, sa qai yaco mei taukei ni ka ka yalatakia.
+\v 16 Ia ni sa bubului ko ira na tamata, era sa daucavutia na ka sa levu cake: a sa oti vi ira na vileti ena bubului mei vadinadina.
+\v 17 Sa vakinia na Kalou, ni sa vinakatia ko koya me vatakila dina sara kivei ira era na taukenia na ka ka yalatakia ni sa tu dei na nona lewa, sa vadinadinatakia ena bubului:
+\v 18 me rua kinia na ka sa tu dei sara, sa yali ni rawa kinia me vosa lasu na Kalou, me da vacegui sara kinia, koi ita eda sa qai varuru ni da sa tauria nai nuinui sa viritu e matada:
+\v 19 ko ya sa tu vi ita mei kelekele ni yaloda, ni sa dina ka kaukauwa, ia ka sa curu sara ki loma ni lati:
+\v 20 a tikinia ko ya sa curu kinia ena vukuda ko Jisu, me nodai liuliu, ni sa qisi me bete levu ka yali ni mudu me vaka nai valavala i Melikiseteki.
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Ia ko Melikiseteki koya, sa tui Selemi, a bete ni Kalou Cecere sara, sa tavaki Eparaama ni sa lesu voki mai na nona mokuti ira na tui, a sa vosavakalougatatakia koya;
+\v 2 sa solia voki lia vi koya ko Eparaama nai katini ni ka kece lia: (nai balebale ni yacana na Tui ni caka dodonu, a yacana voki lia emuri na Tui Selemi, a kenai balebale na Tui ni vivacegui;
+\v 3 e yali ni tukunia na tamana, se na tinana, se na nona mataqali, sa yali ni vatekivu na nona gauna, se oti na nona bula; a sa caka me vaka na Luve ni Kalou), a sa tiko lia me bete ka yali ni mudu.
+\p
+\v 4 Dou vakasama na kena uasivi na tamata koya, ni sa solia vi koya ko Eparaama na turaga matua nai katini ni kamunaga sa tokitakia.
+\v 5 A sa dina vi ira na luve i Livai, era sa bete, ni sa varotii vi ira ena vunau, me ra vaisigana mai vi ira na tamata, io, mai vi ira na wekadra, ia sa dina lia ni ra sa qai mai na kawa i Eparaama:
+\v 6 ia ko koya koya sa vaisigana mai vi Eparaama, a sa yali ni wili vata ki na nona mataqali, a sa vosavakalougatataki koya ka vosatakia kinia na yalayala.
+\v 7 Ia sa yali ni vatitiqatakia rawa koya, ni sa vosavakalougatataki koya sa uasivi sobu ko koya sa uasivi cake vi rau.
+\v 8 Ia gona era sa tauria nai sigana ko ira na tamata era sa dui mate; ia mai na vanua gona sa tukunia e dua ni sa bula tiko.
+\v 9 Io, kevaka e tara me'u vosa vakinia, ko Livai voki lia, o koya sa dau tauria nai sigana, erau sa solia kei Eparaama nai sigana;
+\v 10 ni sa bera ni sucu ko koya ni sa tavaki Melikiseteki ko tamana.
+\p
+\v 11 Ia kevaka sa rawa mera vinaka sara e na vuku ni cakacaka ni bete va-Livai, (ni sa tukunia vata kaya na vunau vi ira na tamata,) ena yaga vacava me tubu e dua voki na bete me vaka nai valavala i Melikiseteki, ka me yali ni vatokai me vaka nai valavala i Eroni?
+\v 12 Ia ni sa qai vaisosomitakia na bete, sa dodonu sara me vaisosomitaki voki lia na vunau.
+\v 13 Ia ko koya sa tukunia vakoya, sa dua tani na nona yavusa, sa yali mai kinia e dua na tamata sa qaravia nai cabocabo-ni-soro.
+\v 14 Ni sa macala sara sa tubu mai vi ira na Juta na noda Turaga; ia na yavusa ko ya e yali ni vosa kinia ko Mosese me ra bete.
+\v 15 Ia sa macala valevu sara; ni sa tubu e dua tani voki na bete me vataki Melikiseteki,
+\v 16 o koya ka lesi, ka yali ni vaka na vunau vavuravura, koya lia me vaka na kena mana ni bula yali ni mudu.
+\v 17 Ni sa tukunia ko koya, O iko na bete yali ni mudu Me vaka nai valavala i Melikiseteki.
+\p
+\v 18 A sa dina sa mudu na vunau sa liu ni sa malumalumu ka yali ni yaga:
+\v 19 ni sa yali ni vinaka sara e dua na ka ena vuku ni vunau, ia sa kenai liuliu ni nuinui sa vinaka cake, o koya eda sa toro voleka kinia vua na Kalou.
+\p
+\v 20 Ka ni sa ia na bubului ena nona lesi me bete:
+\v 21 (ni sa buli loa lia mera bete ko ira koya, ia ka yali ena bubului; ia ko koya koya ena bubului; ena vuku i koya sa tukunia vua, Sa bubului ko Jiova, ka na yali ni vivutuni, ko iko na bete yali ni mudu:)
+\v 22 sa uasivi cake vakinia na viyalayalati, o koya sa kenai vadinadina ko Jisu.
+\p
+\v 23 Ia ko ira koya era lesi mera bete, era sa lewe levu, ni sa tarovia na nodra tiko na mate:
+\v 24 ia ko koya koya, sa yali ni vaisosomitakia na nona cakacaka vabete, ni sa tiko lia ka yali ni mudu.
+\v 25 O koya koya sa rawarawa kinia vua me vabulai ira sara era sa qai mai vua na Kalou ena vukuna, ni sa bula tiko lia ko koya me masulaki ira.
+\p
+\v 26 Ni sa dodonu me noda e dua na bete sa vakoya, sa yalosavasava, sa yalovinaka, sa yali ni ca, sa tawase tani mai vi ira na tamatai valavala ca, a sa caka me uasivi cake ki lomalagi ena nona cecere:
+\v 27 o koya e yali kinia ni yaga ena visiga, me vacaboria taumada nai soro ni nonai valavala ca, ia emuri nai soro ni nodra i valavala ca na tamata, me vataki ira na bete levu: ni sa caka koya vadua lia ko koya, ni sa vacabori koya.
+\v 28 Ia sa buli ena vunau na tamata era sa malumalumu me bete levu; ia na Luve ni Kalou sa caka me vinaka sara ka yali ni mudu ena bubului sa taravia na vunau.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Ia sa kena levu ni veika sa vosatakia oti: Sa vakoya na noda bete levu, sa tiko ena liga i matau ni tikotiko i Koya sa levu mai lomalagi;
+\v 2 ai talatala ena tikinia tabu, ki na vale tabu dina, sa yali ni tara na tamata, sa tara lia na Turaga.
+\p
+\v 3 Ni ra sa lesi kece lia na bete levu me vacabora nai madrali kei nai soro: o koya koya sa dodonu voki lia kinia vi koya na bete levu koya me dua na ka me vacaboria.
+\v 4 Ia kevaka sa tiko lia e vuravura ko koya, ena yali ni bete, ni ra tiko na bete era vacaboria nai madrali me vaka na vunau:
+\v 5 o ira sa caka nai vatakarakara kei na yaloyalo ni veika valomalagi, me vaka sa vatakila vi Mosese na Kalou ni sa voleka ni tara na vale tabu: ka tukunia, Raicia, mo caka na ka kece lia me tautauvata kei na kenai vatakarakara ka vatakilai vi iko ena ulu-ni-vanua.
+\v 6 Sa qai nona na cakacaka vabete e uasivi cake, me vaka sa dautataro voki lia ko koya ena dua na viyalayalati e uasivi cake, o koya sa vataudeitakia ena vosa ni yalayala e uasivi cake.
+\p
+\v 7 Kevaka sa vinaka koya sa taumada, e yali voki ni vaqarai e dua tani.
+\v 8 Ia ni sa yali ni vinakatia, sa tukunia ko koya, Sa vosa ko Jiova, ena yaco na siga, Ka'u na caka kinia na viyalayalati vou vi ira na mataqali ni Isireli kei na mataqali ni Juta:
+\v 9 Ena yali ni vaka na viyalayalati ka'u a caka vi ira na nodra qase Ena siga ka'u a tauria kinia na ligadra me tuberi ira mai na vanua ko Ijipita; Ni ra sa yali ni tu dei ena noqu viyalayalati, A sa tukunia kinia ko Jiova, ka'u a yali ni maroroi ira.
+\q
+\v 10 A sa tukunia ko Jiova, Sa vakoya na viyalayalati ka'u na caka vi ira na mataqali ni Isireli ni sa oti na gauna ko ya; Au na tugania na noqu vunau ki na lomadra, Ka vola ena yalodra: Ia ka'u na yaco me nodra Kalou, Ia era na yaco me noqu tamata:
+\v 11 era na yali ni vavulici ira yadua me nona lewe-ni-koro vata kei na wekana, ka tukunia, Mo kila na Turaga: Ni ra na kilai au kece lia, ko ira sa tamata lalai kei ira voki lia sa turaga.
+\q
+\v 12 Ni'u na yalovinaka vi ira sa yali ni dodonu, Ia ka'u na yali ni nanumia voki na nodra i valavala ca ki na nodra talaidredre.
+\p
+\v 13 Ni sa cavutia ko koya e dua sa vou, sa vamadratakia koya ka taumada. Ia na ka sa qai madra mai ka makawa sa voleka ni takali sara.
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 Sa dina lia sa tu ki na viyalayalati ka taumada eso nai varo ni lotu, kei na vale-ni-soro vavuravura.
+\v 2 Ni sa caka lia na vale tabu; o koya sa taumada, sa tu kinia nai tutu-ni-cina, kei na tepeli, kei na madrai dauraici; a yacana koya na tikinia tabu.
+\v 3 Ia sa sivi nai karua ni lati, sa qai tu na vale tabu sa vatokai na loqi tabu sara;
+\v 4 sa tu kinia na miqa koula, kei na kato ni viyalayalati sa botani na yasana kece ena koula, sa tu kinia na bilo koula sa tawa e na mana, ki nai titoko voki lia i Eroni o koya sa kubu, ki na vatu raraba ni viyalayalati;
+\v 5 sa tu lia e cake koi rau na jerupi vaiukuuku sa varurugia nai cabocabo-ni-bulubulu; ia ka sa dredre ni kua me tukunia yadua na veika koya.
+\p
+\v 6 Ia ni sa varautakia oti na veika koya, sa curu ko ira na bete ena visiga ki nai matai ni vale tabu, ka ia kinia na lotu:
+\v 7 ia sa curu ki na kenai karua na bete levu dua loa lia vadua lia ena viyabaki, ka yadia na dra, a sa vacaboria ena vukuna, ena vuku voki lia ni nodra vacala ka na tamata:
+\v 8 a sa vatakila na Yalo Tabu na ka koya, ni sa yali ni varairaitakia mai na sala ki na loqi tabu sara, ena gauna sa tu lia kinia na vale tabu ka taumada.
+\v 9 A kenai vatakarakara loa lia koya, ka yacovia na gauna koya, sa vacabori kinia nai madrali ki nai soro, o koya sa yali ni vasavasavatakia rawa na nona lewa-eloma ko koya sa mai lotu;
+\v 10 (ena kakana ki na ka-ni-somi, ki na vuivui valevu) ki na vivaro vavuravura, sa lesi me yaco mada na gauna ni vivadodonutaki.
+\p
+\v 11 Ia sa qai mai na Karisito, a sa bete levu ena ka vinaka ena muri mai, ena vale tabu levu ka uasivi cake na kena vinaka, e muri ni tara ena liga, ni sa yali ni caka vakinia;
+\v 12 e yali voki lia ena dra ni me kei na luve ni bulumokau, ena nona dra lia sa curu vadua ki na loqi tabu sara, ni sa rawatia me solia na bula sa yali ni mudu.
+\v 13 A kevaka sa yaga na dra ni bulumakau kei na me, kei na dravusa ni bulumakau yalewa ni sa kureitakia vi ira sa dukadukali, me savasava kinia na yagodra:
+\v 14 ena vabekai evei na dra ni Karisito, o koya ka vacaboria koya vua na Kalou ena vuku ni Yalo Tabu yali ni mudu ia ka yali vua na ca, ena yali beka ni rawarawa sara me vui laivi kinia na nomudou lewa-eloma mai na cakacaka sa ka ni mate, mo dou qaravia na Kalou bula?
+\p
+\v 15 O koya koya sa yaco kinia ko koya me dautataro ena viyalayalati vou, mera rawatia kinia ko ira ka kacivi nai votavota yali ni mudu ka yalatakia, ena vuku ni nona mate, sai soro ni valavala ca ka caka oti ena gauna ni viyalayalati taumada.
+\v 16 Ia kevaka sa dua na viyalayalati, sa yaga me mate o koya sa ia kinia na viyalayalati:
+\v 17 ni sa mate sa vataudeitakia kinia na viyalayalati; ia ka sa yali ni yaga valailai ni sa bula tiko ko koya sa ia na viyalayalati.
+\v 18 Ko koya koya sa yali kinia ni vatabui loa na viyalayalati sa taumada, sa caka lia ena dra:
+\v 19 io, ni sa cavutia oti ko Mosese nai vavuvuli kece lia ni vunau vi ira kece liga na tamata, sa qai yadia ko koya na kedra dra na luve ni pulumokau kei na me, ki na wai, ki na vuti ni sipi sa vadamudamutakia, kei na isopa, ka kureitakia ki nai vola, kivei ira kece voki lia na tamata,
+\v 20 ka tukunia, Koya na dra ni viyalayalati sa caka vi ikodou na Kalou.
+\v 21 Sa kureitakia vaka voki lia kinia na dra ki na vale tabu, kei na bilo kece lia ni lotu.
+\v 22 Ia ka vica na ka sa yali ni vasavasavatakia ena dra me vaka na vunau; ia kevaka sa yali ni vadavei na dra, sa yali ni bokoci nai valavala ca.
+\p
+\v 23 Ia sa dodonu kinia me vasavasavatakia nai vatakarakara ni veika mai lomalagi e na veika koya; ia na veika dina sa valomalagi sa vasavasavataki e nai soro e uasivi cake vi ira.
+\v 24 Ni sa yali ni curu na Karisito ki na loqi tabu sa caka e na liga, koya sai vatakarakara lia ni ka dina; sa curu ki na lomalagi dina lia, me rairai ni kua e na mata ni Kalou e na vukuda;
+\v 25 sa yali voki lia ni vacabori koya valevu, me vaka sa curu na bete levu ki na loqi tabu ena viyabaki, ka yadia na dra ni ka tani;
+\v 26 ia ke sa vakinia ke sa dodonu me mate valevu mai nai vatekivu ki vuravura: sa qai varairaitakia vadua ko koya e nai vataotioti ni vigauna sa loku me yadia tani nai valavala ca ni sa vacabori koya.
+\v 27 Ia me vaka sa lesi me mate vadua ko ira na tamata, ka me qai muri na siga ni lewa:
+\v 28 sa vacabori vadua vavoki lia kinia na Karisito me cudruvi ena vuku ni valavala ca ni lewe levu; ka na rairai mai varua ko koya kivi ira sa waraki koya me ra bula, ia ena yali lia mei soro.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Sa tu lia e na vunau nai vatakarakara ni veika vinaka me na muri mai, ia ka yali ni koya na yaloyalona dina, ka voki lia ni rawa enai soro era sa caboria tiko ena viyabaki, me vasavasavataki ira era toro tiko kinia.
+\v 2 Ia kevaka sa rawa, sa yali li ni mudu na nodra vacaboria, ni ra sa yali ni bitakia tiko enai valavala ca ko ira sa dausoro, ni ra sa vasavasavatakia vadua?
+\v 3 Ia enai soro koya sa vananumi voki kinia nai valavala ca ena viyabaki.
+\v 4 Ni sa dredre sara me yadia tani nai valavala ca na dra ni bulumakau ki na me.
+\p
+\v 5 O koya koya sa tukunia kinia ko koya ni sa qai mai ki vuravura, Ai soro ki nai madrali ko sa yali ni vinakatia, Ia ko sa varautakia lia vi au na yago:
+\v 6 Ai soro kama, ki nai soro voki lia sa sorovaki kinia nai valavala ca, ko sa yali ni reki kinia:
+\v 7 Au sa qai tukunia, Raicia, au sa qai mai, (Au a volai enai vola vivigi,) Me'u caka na ka ko sa vinakatia, na Kalou.
+\p
+\v 8 A sa tukunia eliu ko koya, Ai soro ki nai madrali ki nai soro kama ki nai soro sa sorovaki kinia nai valavala ca, ko sa yali ni vinakatia, se rekitakia, (o koya sa vacaboria me vaka na vunau,)
+\v 9 sa qai tukunia ko koya, Raicia, au sa qai mai me'u caka na ka ko sa vinakatia, na Kalou. Sa yadia tani ko koya nai matai, me vayacoria na kenai karua.
+\v 10 Ia eda sa vasavasavatakia ena vuku ni lewa koya, ena yago i Jisu Karisito ni sa caboria vadua.
+\p
+\v 11 Ia ko ira kece lia na bete era sa tu ka cakacaka ena visiga, ka vacaboria wasoma nai soro koya sa yali ni yadia tani rawa nai valavala ca:
+\v 12 ia ko koya koya, ni sa vacaboria oti vadua nai soro e dua lia ena vuku ni valavala ca, sa qai tiko sobu ena liga i matau ni Kalou;
+\v 13 a sa qai warakia tiko me vayacoria ko ira na nona meca mei tutu-ni-yavana.
+\v 14 Ni sa vacaboria vadua nai soro sa caka kinia ko koya na ka kece lia e yaga vi ira era sa vasavasavatakia tiko.
+\v 15 Ia sai vadinadina voki lia vi ita na Yalo Tabu: io, ni sa tukunia oti ko koya,
+\v 16 Koya na viyalayalati ka'u na caka vi ira ni sa oti na gauna ko ya, sa qai tukunia na Turaga, Au na tugania na noqu vunau ki na yalodra, Ka vola ena lomadra;
+\v 17 Ia na nodra i valavala ca ki na nodra talaidredre ka'u na yali ni nanumia voki.
+\p
+\v 18 Ia kevaka sa bokoci na veika koya, sa yali ni vacaboria voki nai soro ni valavala ca.
+\p
+\v 19 O koya koya, oi ikodou na viwekani, ni da sa qai doudou rawa me da curu ki na loqi tabu sara ena vuku ni dra i Jisu,
+\v 20 ena sala vou ka bula, o koya sa qai vatara vi ita ko koya, ia sa ka e curu kinia nai lati, koya na yagona;
+\v 21 ka ni sa dua voki lia na noda bete levu ena vale ni Kalou;
+\v 22 me da toro voleka yani ena yalo dina ki na vabautia dina sara, ni sa kureitakia tu na yaloda meda kakua ni bitaki ita ena ca, ka sa vasilimi tu na yagoda ena wai makare.
+\v 23 Tou tauria matua na vatusa ni noda vabauta me kakua ni yavala; ni sa yalodina ko koya sa yalatakia;
+\v 24 me da vivananumi ita vakai ita me da vivakatakatai me dauloloma kai valavala vinaka:
+\v 25 me da kakua ni dainia na vasoqoni vata, me vaka nai valavala ni tamata eso; me da vivamasuti tiko: ia me valevu, ni dou sa raicia sa toro voleka mai na siga.
+\p
+\v 26 Io, kevaka eda sai valavala ca ka sa yaloda kinia, ni da sa kila oti nai vavuvuli dina, sa qai yali voki e dua tani nai soro ni valavala ca:
+\v 27 sa vo lia na noda warakia ena rere na siga ni lewa vata ki na cudru waqawaqa voki lia, koya ena kani ira na meca.
+\v 28 O koya sa beca na vunau i Mosese sa mate lia, sa yali voki ni lomani, ni sa bitakia vi koya e lewe rua se lewe tolu nai vadinadina:
+\v 29 dou vakasama se na vaevei na kena levu cake ni cudruvi, sa dodonu me yaco vua, sa butukia na Luve ni Kalou, a sa vawaletakia na dra ni viyalayalati sa vasavasavatakia kinia, a sa beci koya na Yalo ni loloma?
+\v 30 Ni da sa kilai koya sa tukunia, Sa noqu i tavi me'u cudruvakia, au na sauma lia. Ka sa tukunia voki, Ena lewai ira na nona tamata ko Jiova.
+\v 31 Sa ka rerevaki me lutu ki na liga ni Kalou bula.
+\p
+\v 32 Ia dou vananumia na visiga eliu, dou a vararamataki kinia ka dou a qai vosotia na vivala ena rarawa vaidina;
+\v 33 eso, ni dou a vasesevotuni ena vivalialiai ki na vivararawataki; ka so, ni dou a tiko vata ki ira era sa vakinia.
+\v 34 Ni dou a lomani ira lia era sa vesuki, ka reki ni sa kovei na nomudou i yau, ni dou sa kila ena lomamudou sa tu lia mai lomalagi na nomudou i yau e vinaka cake kinia ka viqati.
+\v 35 Ko koya koya mo dou qai kakua ni dainia na nomudou dinatia ena levu na kenai sau.
+\v 36 Ni sa yaga vi ikodou na vosotia, mo dou caka na ka sa lewa na Kalou, ka me nomudou kinia na ka ka yalatakia.
+\v 37 Ni na dede valailai, Ena qai qai mai ko Koya e qai mai, ka na yali ni dede sara lia.
+\q
+\v 38 Ia ena bula na tamata yalododonu ena vabautia: Ia, kevaka sa suka tani voki, ena yali ni vinakati koya na yaloqu.
+\p
+\v 39 Ia koi ita, eda yali ni vataki ira sa suka voki yani ki na rusa; eda sa vataki ira lia era sa vabautia tiko me bula na yalo.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 Ia na vabautia sa vaka ni sa vayacoria na veika sa vanuinuitakia, e vaka ni sa varaitaki na veika sa yali ni virai.
+\v 2 Ni sa ka koya sa rogo vinaka kinia eliu ko ira na qase.
+\v 3 Na vabautia eda sa kila kinia ni sa ia na vibuli ena Vosa ni Kalou, ia sa yali ni caka na veika sa rairai mai ena veika sa virai tiko.
+\p
+\v 4 Ni sa vabautia sa vacaboria ko Epeli nai soro sa vinaka vua na Kalou ka ca na nei Keni, ka sa rawatia kinia nai vadinadina ni sa yalododonu, ni sa vatakila na Kalou ni sa vinakatia na nonai madrali: ia na ka koya sa vosa tiko lia kinia ko koya ni sa mate tu.
+\p
+\v 5 Ni sa vabautia sa kau yani kinia ko Inoki ka yali ni mate; a ra sa yali ni kunei koya, ni sa yadi koya yani na Kalou: ia ni sa bera ni kau yani, sa tu lia vua nai vadinadina ni sa vinakati koya na Kalou.
+\v 6 Ia kevaka sa yali na vabautia, sa dredre sara me da vinakati: o koya sa torovia na Kalou e dodonu me vabautia ni sa bula ko koya, ni sa saumi ira voki lia era sa dauvaqarai koya.
+\p
+\v 7 Ni sa vabautia sa rere kinia ko Noa, ni sa vasalatakia oti na Kalou ena vuku ni veika sa bera ni rairai mai, a sa taya e dua na waqa ko koya me vabulai ira kinia na nona lewe-ni-vale; a sa valewai ira kinia na kai vuravura, ka yaco mei taukei ni vivadonui sa yaco ena vabautia.
+\p
+\v 8 Ni sa vabautia sa talairawarawa kinia ko Eparaama, ni sa kacivi me qai ki na vanua sa bera ni soli vua me taukenia; ka sa qai yani, ia sa yali ni kila na vanua sa qai kinia.
+\v 9 Ni sa vabautia sa qai ka tiko vulagi kinia e na vanua ka yalatakia, me vaka sa yali ni nona, ka tiko lowa lia ena vivale laca, ko Aisake voki lia vata kei Jekope, eratou taukenia vata emuri na ka koya ka yalatakia:
+\v 10 ni sa nuitakia ko koya na koro sa tauyavutakia, ka tara na Kalou ka caka.
+\v 11 Ni sa vabautia sa vakaukauwatakia kinia ko Sera me kunekunetakia na kawa, a sa vasucu gone ni sa oti na kena gauna, ni sa nanumia lia sa yalodina ko koya ka yalatakia:
+\v 12 o koya sa tubu kinia mai vua e lewe dua, o koya e vaka sa mate, e lewe levu me vaka na vikalokalo ni lomalagi, e va voki lia na nuku mai matasawa e yali ni wili rawa.
+\p
+\v 13 Sa mate ena vabautia ko ira kece lia koya ia ka sa yali ni nodra dina na veika ka yalatakia, era sa raicia vayawa, ka ciqomia, ka tukuni ira ni ra a tiko vulagi lia ka viqaiyaki voli e vuravura.
+\v 14 Ia ko ira sa vosa vakoya era sa vatakila sara ni ra sa vaqara na vanua sa nodra.
+\v 15 E dina lia, kevaka era sa nanumia na vanua ko ya era sa dainia tu, sa rawarawa lia mera lesu voki kinia.
+\v 16 Ia era sa qai gutia sara e dua na vanua sa vinaka cake, koya sa valomalagi: o koya lia koya e yali kinia ni madua na Kalou me vatokai me nodra Kalou: ni sa tara ko koya e dua na koro me nodra.
+\p
+\v 17 Ni sa vabautia sa vacabori Aisake kinia ko Eparaama, ni sa vatovolei, ia ko koya ka vosatakia kinia na yalayala sa vacaboria koya na lewe dua loa lia o koya ka vatuburia ko koya
+\v 18 ia ka sa kainaki ena vukuna eliu, Na kawa i Aisake ena vatokai me nomu kawa:
+\v 19 ni sa vadinatia ko koya sa rawarawa vua na Kalou me vabulai koya voki mai na mate; a sa tauri koya voki vakinia enai vatakarakara.
+\p
+\v 20 Ni sa vabautia sa vosavakalougatataki Jekope vata kei Iso kinia ko Aisake ena veika sa bera.
+\p
+\v 21 Ni sa vabautia sa vosavakalougatataki rau kinia na luve i Josefa ko Jekope, ni sa voleka ni mate; a sa cuva sobu ena nonai titoko.
+\v 22 Ni sa vabautia sa tukunia kinia ko Josefa, ni sa voleka ni mate, ni na qai tani ko ira na luve i Isireli; a sa tataunakia na suina.
+\p
+\v 23 Ni sa vabautia sa vunitaki Mosese ka vula tolu koi rau na nona matua, ni sa sucu ko koya, ni rau sa raicia sa matavinaka na gone; a rau sa yali ni rerevakia nai varo ni tui.
+\v 24 Ni sa vabautia sa bese kinia ko Mosese, ni sa qai tamata bula mai, me vatokai me luvena na luve i Fero na goneyalewa;
+\v 25 ni sa digitakia me vosotia na vivacacani kei ira na tamata ni Kalou, ia ka catia ni bau marau loa lia enai valavala ca ena siga eso;
+\v 26 ni sa vadinatia sai yau levu me valialiai ena vuku i Karisito, ia na ka lailai nai yau mai Ijipita: ni sa varaicia tu na kenai sau.
+\v 27 Ni sa vabautia sa daini Ijipita kinia ko koya, ka yali ni rerevakia na cudru ni tui; ni sa gumatua me vaka sa raici koya sa yali ni vi rai.
+\v 28 Ni sa vabautia sa caka kinia ko koya na kana vata ni qai-sivia, ki na kureitakia na dra, me kakua ni tarai ira ko koya sa vamatei ira na ulumatua.
+\p
+\v 29 Ni sa vabautia era sa qai kinia eloma ni Wasawasa Damudamu me vaka sa vanua mamaca: ia ni sa vatovolea ko ira na kai Ijipita mera qai vakinia, era sa luvu.
+\p
+\v 30 Na vabautia sa bale kinia na bai mai Jeriko, ni sa buku na druadrua ka bogi vitu.
+\p
+\v 31 Ni sa vabautia sa yali kinia ni rusa vata kei ira sa yali ni vabautia ko Reapi, na yalewa dautagane, ni sa yadi rau ena vivacegui rau na yamata.
+\p
+\v 32 Ia a cava voki me'u tukunia? Ni sa dede sara kevaka ka'u sa tukuni Kitioni vata kei Peraki vata kei Samisoni vata kei Jefica vata kei Tevita vata kei Samuela vata kei ira na parofita:
+\v 33 o ira, ni ra sa vabautia, era sa vamalumalumutakia na matanitu eso, era sa caka na ka e dodonu, era sa rawatia me nodra na veika ka yalatakia, era sa sogotia na gusu ni laioni,
+\v 34 era sa bokocia na bukawaqa rerevaki, era sa bula mai nai seleiwau, era sa vakaukauwatakia voki ni ra sa malumalumu, era sa qaqa enai valu, era vasavi ira nai valu ni kai tani.
+\v 35 Sa tauri ira voki ko ira na yalewa eso na kai nodra, era sa tu cake voki mai na mate: ia ka so sa vararawatakia valevu, a ra sa bese lia ni bula; me vinaka cake kinia na nodra tu cake voki mai na mate;
+\v 36 ia sa vatovolei eso ena vivalialiai ki na vakanakuitatakia, kei na vesu voki lia kei na biu ki na vale ni vivesu;
+\v 37 era sa lauviri ena vatu, era sa varomusukia rua, era sa dauveretakia, era sa vamatei enai seleiwau: era sa vilqaiyaki voli ka sa vaisulu ena kuli ni sipi kei na kuli ni me; era sa dravudravua sara, era sa vararawatakia, era sa vacacania;
+\v 38 (ia sa yali ni yaga ko ira na kai vuravura me ra tiko vata ki ira:) era sa se ki na vivanua liwa lala, ki na viulu-ni-vanua, ki na qara eso, kei na viqaravatu e vuravura.
+\p
+\v 39 Ia ko ira kece lia koya era sa rogo vinaka ena vuku ni vabautia, ia ka yali ni nodra dina na ka ka yalatakia:
+\v 40 Ia sa varautakia na Kalou vi ita na ka e vinaka cake, me ra kakua kinia ni vavinakatakia sara dua loa lia me da vavinakataki sara vata lia.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 Ena vuku ni ka koya, ni sa vavolivoliti ita voki lia e lewe levu e vaka na o era sa varaici ita, meda dainia tu na ka bibi kece ki nai valavala ca eda sa tao rawarawa kinia, ka meda cicivia tiko lia na cere sa tu e matada,
+\v 2 ka meda varaici Jisu, o koya sa vatekivunia ena saumia voki lia na noda vabautia; o koya, ena vuku ni marau sa viritu e matana, sa vosotia na kauveilatai, ka sa yali ni madua ni sa valialiai kinia, a sa qai tiko sobu ko koya ena liga i matau ni tikotiko-vaturaga ni Kalou.
+\p
+\v 3 Dou qai vananumi koya sa vosotia ni sa vosavacacataki koya valevu ko ira na tamata ca, de oca ka waicala na lomamudou.
+\v 4 Dou sa yali tu ni voratia mo dou vamatei, ena nomudou vivala vata ki nai valavala ca:
+\v 5 ia dou sa guilecavia nai vavuvuli sa vosa kivei ikodou me vaka kivei ira na gone, Na luvequ, mo kakua ni beca ni sa cudruvi iko ko Jiova, Se yalowai ni sa vunauci iko ko koya:
+\v 6 O koya sa lomania ko Jiova, sa cudruvia ko koya, Ka sa yaviti ira kece lia na luvena sa vinakatia ko koya.
+\p
+\v 7 Kevaka dou sa cudruvi, sa qai caka vi ikodou na Kalou me vaka vi ira na luvena; io, ko cei na gone sa yali ni cudruvi koya ko tamana?
+\v 8 Ia kevaka dou sa yali ni cudruvia, sa dauia vi ira kece lia, dou sa qai vaka na gone e yali ni vatamani, ka yali ni vaka na luvena dina.
+\v 9 Ia sa daucudruvi ita na tamada vayago, ia eda a daudoka: ena yali li ni levu cake sara na noda talairawarawa vi koya na Tama ni yaloda, ka da na bula kina?
+\v 10 Ia ko ira koya era a daucudruvi ita ena visiga eso me vaka era sa vinakata; ia ko koya me bau yaga vi ita, me da vataki koya kinia ena yalosavasava.
+\v 11 Ia ka yali ni ka ni marau na dauvicudruvi ni sa caka tiko, a ka rarawa lia: ia emuri sa qai vuatakia na vua ni yalododonu era sa vacegui kinia ko ira sa caka vi ira.
+\p
+\v 12 Ko koya koya mo dou qai vakaukauwatakia na liga sa wadamele vata ki na duru sa malumalumu;
+\v 13 ka vakadodonutakia na sala ki na yavamudou, me kakua ni tovoci ko koya sa gera, me vabulai lia.
+\v 14 Dou saga mo dou vivinakati vata ki ira na tamata kece lia, vata ki na yalosavasava, ni sa yali e dua ena raicia na Turaga kevaka e yali vua na ka koya:
+\v 15 ka dou qarauni ikodou vinaka de bale e dua mai na loloma ni Kalou; de dua na waka gaga e tubu cake ka caka kinia na rarawa, ka vaqeleqelewataki kinia na lewe levu;
+\v 16 de dua na daudara, se dua sa beca na ka tabu, me vataki Iso, o koya ka volitakia na nona ulumatua ena kakana e dua loa:
+\v 17 ni dou sa kila, sa gadrevia emuri ko koya me vosavakalougatatakia; ia sa bureitakia vua: (ni sa yali ni raicia na ka e rawa kinia na vuki me duatani,) ia ka sa vaqara matua, ka vawai na matana.
+\p
+\v 18 Ni dou sa yali ni qai mai ki na ulu-ni-vanua sa tarai rawa, a sa caudre ena buka, ki na o loaloa, ki na butobuto, ki na cava,
+\v 19 ki na rorogo ni davui, ki na domo ni vosa; ko ya sa masu kinia ko ira era a rogocia, me kakua ni vosatakia voki vi ira;
+\v 20 ni ra sa yali ni vosotia rawa na ka sa varoti, Kevaka e tara na ulu-ni-vanua e dua na manumanu e yavai va, ena vaviriki ena vatu;
+\v 21 ia sa ka rerevaki sara na kenai rairai ni ka ko ya, ka sa tukunia kinia ko Mosese, Au sa domobula ka sautaninini valevu:
+\v 22 ia dou sa qai mai ki na ulu-ni-vanua ko Saioni lia, ki na koro ni Kalou bula, ki Jerusalemi valomalagi, ki na nodra i soqosoqo na agilose e yali ni wili rawa,
+\v 23 ki na nodra i soqosoqo na ulumatua, sa volai mai lomalagi, vua voki lia na Kalou sa lewai ira kece lia na tamata, ki na yalodra na tamata yalododonu sa yaco kece kinia na nodra vakalougatataki,
+\v 24 kivei Jisu voki lia na dautataro ni viyalayalati vou, ki na dra sa kureitakia, koya lia sa cavutia tiko na ka vinaka, sa cavutia na ka ca na dra i Epeli.
+\p
+\v 25 Dou raicia, mo dou kakua ni bese vua sa vosa. Ia kevaka era a yali ni tuba bula ko ira era a bese vua sa vosa e vuravura, ena dredre valevu cake vi ita, kevaka eda sa vuki tani mai vua sa vosa mai lomalagi:
+\v 26 o koya sa vayavalataki vuravura ena domona ena gauna koya: a sa qai yalatakia, ka tukunia, Sa vadua voki, ka'u na yali ni vayavalataki vuravura lia, ko lomalagi voki lia.
+\v 27 Ia koya, Sa vadua voki, sa vatakilai mai kinia ni na kau tani yani na veika sa vayavalatakia, me vaka na veika sa caka, me tu dei kinia na veika sa yali ni vayavalatakia rawa.
+\v 28 Ia ni da sa rawatia na matanitu sa yali ni vayavalatia rawa, meda tauria matua na loloma sa soli, eda sa qaravia vinaka kinia na Kalou ena yalomatua ki na rere:
+\v 29 ni sa bukawaqa caucaudre na noda Kalou.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Me tiko lia na vilomani vavitacini.
+\v 2 Kakua ni guilecavia na vakani ira na vulagi: ni sa so era a vakania na agilose eso ka lecavia lia.
+\v 3 Mo dou nanumi ira era sa vesu tu; me vaka dou sa vesu vata kei ira voki lia era sa valoloma, me vaka dou sa vayago voki lia.
+\p
+\v 4 Sa kilikili sara lia kei ira na tamata kece na vawati, kei nai mocemoce e yali ni vibutakoci: ia ko ira na daudara kei ira na dauyalewa ena lewai ira na Kalou.
+\v 5 Mo dou kakua ni daukocovia nai lavo: ia dou lomavinaka ena ka sa tu vi ikodou: ni sa tukunia ko koya, Au na yali sara ni daini iko, se valaivi iko.
+\p
+\v 6 Ena vuku ni ka koya eda sa doudou kinia me tukunia, A noqu i vukevuke ko Jiova, ia ka'u na yali ni rere A cava na ka ena caka vi au na tamata?
+\p
+\v 7 Dou nanumi ira era a liutaki ikodou, era a tukunia vi ikodou na vosa ni Kalou; vadamurimuria na nodra vabautia, ka nanumia nai otioti ni nodra i valavala.
+\v 8 Sai koyakoya tiko lia ko Jisu Karisito, ena siga sa oti, ki na siga ni kua, ki na visiga emuri.
+\v 9 Dou kakua ni viyadiyaki enai vavuvuli e levu sa qai vatani. Ni sa yaga me vataudeitakia na yalo ena loloma sa soli, ia me kakua lia ena kakana, sa yali ni yaga vi ira era sa oga kinia.
+\p
+\v 10 Sa dua na nodai cabocabo-ni-soro, sa yali ni dodonu me kana kinia ko ira sa qaravia na vale tabu.
+\v 11 Ni sa vakamai enai bili ni koro na yago ni manumanu koya, sa yadia na kedra dra ki na loqi tabu ko koya na bete levu mei soro ni valavala ca.
+\v 12 Ko koya lia koya sa mate kinia ko Jisu e taudaku ni matamata-ni-koro, me vasavasavataki ira na tamata ena nona dra.
+\p
+\v 13 Ena vuku ni ka koya me da qai kinia kivi koya ki nai bili, ka vosotia vata kaya na vivalialiai.
+\v 14 Ni sa yali na noda koro koya me da tiko vadua kinia, ia eda sa vaqara lia e dua ena muri mai.
+\p
+\v 15 Ia ko koya koya meda qai vacaboria tiko lia nai madrali ni vavinavinaka vua na Kalou ena vukuna, koya na vua ni tebenigusuda, ni da tusanakia na yacana.
+\p
+\v 16 Kakua voki lia ni guilecavia na caka vinaka ki na dausoli ka: ni sa vinakatia sara na Kalou nai madrali vakoya.
+\p
+\v 17 Dou talairawarawa vi ira sa liutaki ikodou, ka mo dou vamalumalumutaki ikodou: ni ra sa yadravia na yalomudou, me vataki ira era na tukuni ira kinia, me ra caka kinia ena marau, ka yali ena vutugu: ni sa yali ni yaga vi ikodou me vakoya.
+\p
+\v 18 Dou masulaki kitou: ni kitou sa dinatia ni sa vinaka na nitou lewa eloma, ka kitou sa vinakatia mei valavala dodonu ena ka kece lia.
+\v 19 Ia ka'u sa vamamasu me caka lia na ka koya, me'u vatotolotakia yani kinia vi ikodou.
+\p
+\v 20 Ia na Kalou ni vivacegui, o koya ka yadia voki mai na mate na noda Turaga ko Jisu, na nodra i Vatawa levu na sipi, ena vuku ni dra sa caka kinia na viyalayalati yali ni mudu,
+\v 21 me vavinakatakia ikodou mada ko koya enai valavala vinaka kece lia mo dou caka na nona lewa, ka me caka ko koya ena lomada na ka sa vinaka vua, ena vuku i Jisu Karisito; me caka vi koya na varokoroko ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 22 Ia ka'u sa masuti ikodou, na viwekani, mo dou vosotia na vosa ni vivadreti: ni'u sa vola vi ikodou nai vola, ena vosa e vica loa lia.
+\p
+\v 23 Dou kila, sa serekia voki na wekada ko Timoci; kevaka sa tadu kusarawa mai ko koya, kirau na raici ikodou vata kaya.
+\p
+\v 24 Au sa loloma yani vi ira kece sa liutaki ikodou, ki ira kece lia era sa lotu. Sa loloma yani vi ikodou ko ira mai Itali.
+\p
+\v 25 Me tiko vi ikodou kece lia na loloma. Emeni.

60-JAS.usfm

@@ -0,0 +1,155 @@
+\id JAS
+\ide UTF-8
+\h Jemesa
+\toc1 Jemesa
+\toc2 Jemesa
+\toc3 jas
+\mt Jemesa
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koi au ko Jemesa, nai talatala ni Kalou ki na Turaga ko Jisu Karisito sa loloma yani vi ira na yavusa e tinikarua era sa Duiveiseyaki.
+\p
+\v 2 Oi ikodou na wekaqu, dou nanumia me ka ni reki sara, ni dou sa lutu ki na ka e levu sa dauvivatovolei;
+\v 3 ni dou sa kila sa vatuburia na dauvosotia na vatovolei ni nomudou vabautia.
+\v 4 Ia me tini vinaka na cakacaka ni dauvosotia, mo dou vinaka taucoko sara kinia, me kakua na ka e yali.
+\p
+\v 5 Ia kevaka sa lailai na vuku vua e dua vi ikodou, me kerea vua na Kalou, o koya sa solia valevu kivei ira kece lia na tamata, a sa yali ni dauvivadirideini; ka na soli lia vua.
+\v 6 Ia me kerekere e na vabauta, me kakua ni vatitiqa: ko koya sa vatitiqa, sa vaka na ua ni waitui, sa cagina e na cagi ka vitubuyaki.
+\v 7 Ia me kakua ni nanumia na tamata gona ni na rawatia e dua na ka mai vua na Turaga:
+\v 8 a tamata lomalomarua, sa yamekemeke na nonai valavala kece lia.
+\p
+\v 9 Ia me marau na tamata dravudravua e na nona laveti cake:
+\v 10 vata ki koya e vutuniyau, e na nona malumalumu mai: ni na takali lia ko koya me vaka na se ni co.
+\v 11 Ni sa cabe cake na siga ki na cagi katakata, ka sa varaqosatakia sara na co, a sa mira na sena, a sa seavu na kena rairai vinaka: ena malai yani vakinia na tamata vutuniyau e na nonai valavala.
+\p
+\v 12 Sa kalougata na tamata sa vosotia ni sa vatovolei, io, ni sa vatovolei oti, ena rawatia nai sala ni bula o koya sa yalatakia na Turaga kivei ira sa lomani koya.
+\p
+\v 13 Ni sa dauveretaki e dua, me kakua ni tukunia, Sa dauveretaki au na Kalou: ni sa yali ni dauveretaki rawa na Kalou ki na ka ca, a sa yali ni dauveretakia e dua na tamata ko koya:
+\v 14 ni sa dauveretakia na tamata yadua mai na ka e vinakatia, ni sa vecei koya na nona garogaro ca ka bacani koya.
+\v 15 Ni sa kunekune na gagadre ca, sa vasucumia nai valavala ca; ia nai valavala ca gona ni sa taucoko na kena tubu sa qai vasucumia na mate.
+\p
+\v 16 Dou kakua ni vacalai, oi ikodou na wekaqu lomani.
+\v 17 Sa qai mai colo nai solisoli vinaka kece lia vata kei nai solisoli kece lia e yaga sara, a sa qai sobu mai vua na Tama ni rarama, a sa yali vua na veivukiyaki, se yaloyalo ni veigoleyaki.
+\v 18 Sa vatuburi ita ko koya e na nona lewa lia e na vosa ni dina, me da vaka nai sevu ni veika sa bulia ko koya.
+\p
+\v 19 O koya koya, oi ikodou na wekaqu lomani, mo dou kusarawa yadua ena varorogo, mo dou berabera lia ni vosa, mo dou berabera ni cudru:
+\v 20 ni sa yali ni vatuburia na ka e dodonu vua na Kalou na cudru ni tamata.
+\p
+\v 21 O koya koya mo dou qai dainia tani na dukadukali kei na ka ca e uasivi tu, ka vabautia e na yalomalua na vosa sa tei e na lomamudou, ko ya sa vabula rawa na yalomudou.
+\v 22 Ia dou muria na vosa ka kakua ni rogocia lowa lia, ka vaisini ikodou kinia vakai ikodou.
+\v 23 Ia kevaka e dua sa rogocia lowa lia na vosa, ka yali ni muria, sa tautauvata ki na tamata sa qai ilovia na mata ni yagona e nai iloilo:
+\v 24 ni sa ilovi koya oti, a sa qai qai tani yani, a sa guilecavia vasauri se sa vaevei nai rairai ni yagona.
+\v 25 Ia ko koya sa varaicia matua na vunau sa vinaka sara, na vunau ni veisereki, ka tu dei kinia, sa yali ni daurogocia ka guilecavia, ia sa caka voki lia na cakacaka, ena kalougata kinia ko koya koya e na nona cakacaka.
+\p
+\v 26 Kevaka e dua vi ikodou sa nanumia ni sa lotu, ia ka yali ni tarovia na yamena, ia ka sa dauvakaisinia lia na yalona, sa ka loa lia na nona lotu na tamata koya.
+\v 27 Na lotu savasava ka yali ni cala e mata ni Kalou ko Tamada sa vakoya, Me sa dauraici ira na luveniyali kei ira na yada, ni ra sa rarawa, me sa qarauni koya voki lia me kakua ni tauvi koya na duka ni ka vavuravura.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Koi ikodou na wekaqu, dou kakua ni vaduiduitaki ira na tamata ena nomudou tauria na vabauti Jisu Karisito, na noda Turaga sa varokorokotaki.
+\v 2 Ia kevaka sa curu ki na nomudou valenilotu e dua na tamata sa vamama koula, ka vaisulu enai sulu vaiukuuku, a sa curu voki lia kinia na tamata dravudravua, enai sulu ca;
+\v 3 ia dou sa varokorokotaki koya sa vaisulu enai sulu vaiukuuku, ka tukunia vua, Mo tiko ena yasana vinaka koya; ia dou sa tukunia vua na tamata dravudravua, Mo mani tu yani na vanua koya, se mai tiko e ruku ni tutu ni yavaqu:
+\v 4 dou sa qai yali li ni caka na vivaduiduitaki, ka sa yaco kinia mo dou daulewa e na vakasama ca?
+\v 5 Dou rogocia, oi ikodou na wekaqu lomani, Sa yali beka ni digitaki ira na Kalou era sa dravudravua ena ka vavuravura me ra vutuniyau ena vabautia me ra taukenia voki lia na matanitu sa yalatakia ko koya vi ira era sa lomani koya?
+\v 6 Ia dou sa becia na tamata dravudravua.
+\v 7 Era sa yali beka ni vasaurarataki ikodou ko ira na vutuniyau, ka yarataki ikodou ki na vale ni vilewai? Era sa yali beka ni vosavacatakia na yaca varokoroko dou sa vayacani kinia?
+\v 8 Kevaka dou na muria sara na vunau vaturaga me vaka nai Vola Tabu, Mo lomania na kai nomu me vataki iko, dou na qai caka vinaka:
+\v 9 ia kevaka dou sa digitaki ira na tamata, dou sa qai valavala ca, ka sa beitakia vi ikodou na vunau nai valavala ca.
+\p
+\v 10 Ia ko koya ena muria na vunau taucoko, ka sa cala lia ena tikinia e dua loa lia, sa beitaki me vaka sa talaidredre ki na vunau kece lia.
+\v 11 Ni sai koya lia sa tukunia, Kakua ni caka vibutakoci, sa tukunia voki lia, Kakua ni laba. Ia kevaka ko sa yali ni vibutakoci, ia ko sa laba lia, ko sa qai talaidredre ki na vunau.
+\p
+\v 12 Dou vosa vakinia, kai valavala vakinia, me vataki ira era na lewai me vaka na vunau ni visereki.
+\v 13 Ni na lewai ka yali ni vosoti, ko koya sa yali ni caka na yalololoma; ia na yalololoma sa rawa na vilewai.
+\p
+\v 14 Ena yaga vacava, oi ikodou na wekaqu, kevaka sa tukunia e dua ni sa tu vua na vabautia, kevaka sa yali vua na cakacaka? Ena vabulai koya beka na vabautia?
+\v 15 Ia kevaka sa dua na viwekani se yalewa se tagane sa yali na nonai sulu, ka yali na kena ena visiga,
+\v 16 ia ka dua vi ikodou sa tukunia vi ira, Dou qai ena vacegu, dou tatalai ka vamamautaki; ia dou sa yali ni solia na veika e yaga na yagodra; a cava na betena?
+\v 17 Sa va voki lia kinia na vabautia kevaka sa yali ni tu vata ki na cakacaka, sa mate lia, ni sa tu dua loa lia.
+\p
+\v 18 Ia ena tukunia beka e dua, Sa tu lia vi iko na vabautia, sa tu lia vi au na cakacaka; mo vatakila mai vi au na nomu vabautia ni sa yali lia na nomu cakacaka, ia ka'u na vatakila vi iko na noqu vabautia ena noqu cakacaka.
+\v 19 Ko sa vabautia ni sa dua na Kalou; ko sa caka vinaka koya: ia ko ira voki lia na tevoro era sa vabautia, a ra sa sautaninini voki lia.
+\v 20 Ko sa via kila beka, o iko na tamata sesewa, ni sa mate lia na vabautia ni sa yali ni cakacakataki:
+\v 21 e yali beka ni vadonui ko Eparaama na tamada e na vuku ni cakacaka, ni sa vacaboria na luvena ko Aisake e dela ni cabocabo-ni-soro?
+\v 22 O sa raicia beka ni sa vivuke na vabauta ki na nona cakacaka, a sa taucoko sara mai na vabautia e na vuku ni cakacaka?
+\v 23 A sa vayacori kinia nai Vola Tabu o koya sa tukunia, Sa vabautia na Kalou ko Eparaama, a sa wili vua mei valavala dodonu; a sa vayacani me Weka ni Kalou.
+\v 24 Ia dou sa qai raicia ni sa vadonui na tamata e na vuku ni cakacaka, a sa yali lia e na vuku ni vabautia duadua lia.
+\v 25 Sa vaka voki lia kinia ko Reapi na yalewa ka dautagane, sa yali li ni vadonui e na vuku ni cakacaka, ni sa vacegui rau nai talaki, ka vatala yani e na sala tani?
+\p
+\v 26 Me vaka sa mate na yago ni sa takali na yalo, sa mate voki lia na vabauta ni sa yali na cakacaka.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Oi ikodou na wekaqu, me kakua ni lewe levu vi ikodou mei vavuvuli, ni dou sa kila eda na lewai vakalevu cake enai vavuvuli.
+\v 2 Ni da sa cala kece lia e na ka e levu. Kevaka sa yali ni cala e dua e na vosa, sa tamata uasivi sara ko koya, a sa rawarawa vua me tarovia na yagona taucoko
+\v 3 Raicia, kevaka eda sa vaciqiria na kedrai tatarovi na ose ki na gusudra, me ra talairawarawa kinia vi ita, eda sa qai saumakia na yagodra taucoko.
+\v 4 Raicia voki lia na waqa, ni sa ka levu vaidina, a sa savu kalia e na cagi kaukauwa, ia sa saumaki lia e na uli lailai sara, ki na yasana e vinakatia ko koya sa tauria nai uli.
+\v 5 Sa vaka voki lia kinia na yameda ni sa tikida lailai lia, a sa vosa vaviavialevu. Raicia, sa vacaudrevia na buka levu na bukawaqa lailai!
+\p
+\v 6 Ia sa bukawaqa na yameda, a ka taucoko ni ca: sa vakinia na yameda e na veitiki ni yagoda taucoko, a sa vacaudrevia nai valavala kece lia ni yagoda; a sa vacaudrevia qori ko eli.
+\v 7 Ni sa vamanoatakia na manumanu kece lia e yavai va, kei na manumanu vatabana, kei na ka sa qasi, kei na ka ni waitui, a sa vamanoataki ira tu ko ira na tamata:
+\v 8 ia ka sa yali na tamata sa vamanoatakia rawa na yame; a ka ca sa yali ni tarovia rawa, sa sinai e na ka gaga e dauveivamatei.
+\v 9 Eda sa vavinavinaka kinia vua na Turaga ko Tamada; eda sa rukaki ira voki lia kinia na tamata, era sa buli me tautauvata kei na Kalou.
+\v 10 Sa vu mai na gusu e dua loa lia, na vavinavinaka kei na veirukaki. Oi ikodou na wekaqu, e yali ni dodonu me vakinia na veika koya.
+\v 11 E dua beka na mata-ni-wai sa vadavea mai na matana e dua loa lia na wai dranu kei na wai gaga voki lia?
+\v 12 Oi ikodou na wekaqu, sa dua beka na lolo sa vuatakia rawa na olive? Se dua li na vaini, me vuatakia na lolo? Sa vakinia, sa yali ni vakakinia e dua na mata-ni-wai me tovure mai kinia na waitui kei na wai dranu.
+\p
+\v 13 O cei vi ikodou sa vuku ka yalomatua? Me vatakila e nai valavala vinaka na nona cakacaka e na vuku sa yalomalua.
+\v 14 Ia kevaka sa tu e na lomamudou na dauvuvu e gaga kei na dauveiba, dou kakua ni valevulevui ikodou, se lasutakia nai vavuvuli dina.
+\v 15 A vuku va gona sa yali ni qai mai colo, sa vavuravura lia, sa vakayago, sa vakatevoro.
+\v 16 Io, kevaka sa tu na vuvu kei na veiba, sa tu kinia na veisei kei na cakacaka kece lia e ca.
+\v 17 Ia na vuku mai colo sa savasava mada, emuri sa dauia na veivacegui, sa yalomalua, sa vamasuti rawarawa, sa sinai e na loloma kei na vua vinaka, ka yali ni digitaki ira vakailoa na tamata, se dauveivaisini.
+\v 18 Ia na vua ni valavala dodonu sa kaburaki vata kei na veivacegui vei ira era sa caka tiko na veivacegui.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Sa vu mai vei na viba kei na vivala vi ikodou? Sa yali li ni vavuna na nomudou gagadre ca sa vivala e na vitiki ni yagomudou?
+\v 2 Dou sa kocokoco, ka yali ni rawatia: dou sa vivamatei kinia, ka dou sa daugagadre, ka yali ni tauria rawa me nomudou: dou sa vivala ka veiba kinia, ia dou sa yali ni rawatia, ni dou sa yali ni kerekere.
+\v 3 Dou sa kerekere lia, ka yali ni rawatia, ni dou sa kerekere e nai naki cala, mo dou vayalia e na nomudou gagadre ca.
+\p
+\v 4 Oi ikodou na dauyalewa kei na dautagane, dou sa yali beka ni kila, ni sa veicati kei na Kalou na veivinakati kei vuravura? Ia sa veimecaki kei na Kalou ko koya sa via veiwekani kei vuravura.
+\v 5 Dou sa vakasama beka ni sa tukunia lowa lia nai Vola Tabu, Sa gadrevia vakavuvu na Yalo sa tiko e na lomada?
+\v 6 Ia sa solia vakalevu na loloma ko koya. O koya sa tukunia kinia ko koya, O ira sa viavialevu sa vorati ira na Kalou, ia sa solia na loloma vei ira era sa yalomalumalumu.
+\p
+\v 7 O koya mo dou qai vamalumalumutaki ikodou vua na Kalou. Voratia na tevoro, ena dro tani kinia vei ikodou ko koya.
+\v 8 Toro voleka yani vua na Kalou, ka na toro voleka mai vei ikodou ko koya. Vakasavasavatakia na ligamudou, oi ikodou na lomalomarua.
+\v 9 Dou mai rarawa, ka qoqolou, ka tagi: me vuki na nomudou dredre me qoqolou, kei na nomudou marau me mataveveku.
+\v 10 Dou vamalumalumutaki ikodou e na mata ni Turaga, ka na laveti ikodou cake ko koya.
+\p
+\v 11 Kakua ni dou veikaseti, na veiwekani. O koya sa kasetia na wekana ka vakalewai koya na wekana, sa kasetia na vunau ka sa vakalewa voki lia nai vunau. Ia kevaka ko sa vakalewa na vunau, ko sa qai yali ni muria nai vunau, ia ko sa turaga ni lewa lia.
+\v 12 Sa dua loa lia sa vaturia nai vunau ka turaga ni lewa, o koya lia sa rawa ia na veivabulaikei na vivarusai, o cei ko iko mo vakalewa na tani?
+\p
+\v 13 Dou qai mai, oi ikodou sa dau kaya, ni kua se na savulaci eda na qai ki na koro gona, ka tiko kinia ka yabaki dua, ka veivoli kinia, ka rawatia nai yau:
+\v 14 ia dou sa yali ni kila na ka sa na yaco e na savulaci: A cava na nomudou bula? Na kabukabu loa lia koi ikodou, sa rairai ka dede valailai lia, sa qai seavu yani.
+\v 15 Ia koya mo dou kaya, Kevaka sa vinaka vua na Turaga, eda na bula, ka caka na ka koya, se na ka ko ya.
+\v 16 Ia dou sa qai marau ka dokadokai ikodou: e ca na marau kece lia sa vaka ko ya.
+\p
+\v 17 O koya sa valavala ca kinia vua sa kila me caka vinaka, ka yali ni caka.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Dou qai mai, oi ikodou na tamata vutuniyau, dou tagi ka qoqolou ena vuku ni nomudou ka rarawa ena yaco mai.
+\v 2 Sa vuca na nomudou iyau, a sa kania na nomudou isulu na sarasara.
+\v 3 Sa veveka na nomudou koula kei na siliva, ka na tukuni ikodou na kena veveka ka na kania lewemudou me vaka na bukawaqa. Dou sa kumunia vata nai yau me yacovia na gauna mai muri sara.
+\v 4 Raicia, sa tagi na kedrai voli na tamata daucakacaka era sa tamusukia na nomunu veiwere, o koya dou sa besetakia, ka sa yaco ki na daligana na Turaga ni lewe levu na nodra tagi ko ifra sa dautatamusukia.
+\v 5 Dou sa marau tiko lia e vuravura ka dou sa daukana tiko. Dou sa dau vakania na lomamudou ena siga sa ia kinia na dauveivakamatei.
+\v 6 Dou sa lewai koya na yalododonu ka dou sa vakamatea, ka yali ni voratia ikodou ko koya.
+\p
+\v 7 O koya lia koya, na veiwekani, mo dou vosotia, me yacovia na nona lesu voki mai na Turaga. Raicia, nai vatawa-ni-were sa warakia na vua ni qele e talei, ka sa wawa vadede me rawatia mada na uca tau iliu, kei na uca tau muri.
+\v 8 Dou vosotia voki lia koi ikodou vataudeitakia na yalomudou, ni sa voleka mai na nona qai mai na Turaga.
+\v 9 Dou kakua ni veicudruvi na veiwekani, de dou cudruvi. Raicia, sa tu e na mata ni daravaq na turaga ni lewe!
+\v 10 Oi ikodou na wekaqu, vakadamurimuri ira na parofita, e na nodra vosotia na ka rarawa, kei na nodra dauvosotia, era a vosa ena yaca ni Turaga.
+\v 11 Raicia, eda sa vakayacani ira era sa vosotia mera kalougata. Dou a rogocia na dauvosota ni Jope, dou sa raicia voki lia ni sa tinia vacava na Turaga; ni sa yalovinaka sara na Turaga, ka sa yalololoma.
+\p
+\v 12 Ia na ka levu sara koya, oi ikodou na wekaqu, mo dou kakua sara ni bubului, kakua ki lomalagi, se ki vuravura, se ki na dua voki na ka, me io lia na nomudou io, ia me yali lia nanomudou yali, de dou cudruvi kinia.
+\p
+\v 13 Kevaka e dua vi ikodou sa vararawataki, me masu tiko. Kevaka e dua sa marau, me sere.
+\v 14 Kevaka e dua vi ikodou sa tauvi-mate, me kacivi ira na matua ni soqosoqo lewe ni lotu; ia me ra masulaki koya, ka lumutia e na waiwai e na yaca ni Turaga:
+\v 15 ia na masu ni vabauta ena vabulai koya sa tauvi mate, ka na vabulai koya na Turaga, ia kevaka sa kitaka nai valavala ca, ena vosoti ko koya.
+\v 16 O koya mo dou dui vakatusa kinia na nomudoui valavala ca, ka veimasulaki, mo dou vabulai kinia. Sa kaukauwa vakalevu ka gumatua na nona masu na tamata yalododonu.
+\v 17 A tamata sa vataki ita lia ko Ilaijia, a sa masu vagumatua sara me kakua ni tau mai na uca, ka sa yali kinia ni tau mai na uca e vuravura, ka sa oti mada na yabaki tolu kei na vula ono.
+\v 18 A sa qai masu voki, a sa tau na uca mai Lomalagi, a sa vuatakia na vuana na qele.
+\p
+\v 19 Oi ikodou na veiwekani, kevaka e dua vei ikodou sa qai tani mai nai vavuvuli dina, a sa valesui koya voki mai e dua;
+\v 20 me kila ko koya koya, o koya sa valesuya voki na tamata caka cala mai na nonai valavala e cala kinia ka sa vabula na yalo mai na mate, a sa bulutia voki lia nai valavala ca e levu.

61-1PE.usfm

@@ -0,0 +1,146 @@
+\id 1PE
+\ide UTF-8
+\h Matai Ni Pita
+\toc1 Matai Ni Pita
+\toc2 Matai Ni Pita
+\toc3 1pe
+\mt Matai Ni Pita
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi au ko Pita, nai apositolo i Jisu Karisito, kivei ira era tiko vavulagi ni ra sa dui se kei Ponito, kei Kalatia, kei Kapatosia, kei Esia, kei Picinia,
+\v 2 era sa digitakia tu me vaka na nona lewa eliu na Kalou ko Tamada, me ra vasavasavataki ena Yalo Tabu, me ra talairawarawa kinia me kureitakia voki lia kivei ira na dra i Jisu Karisito: Me valevutakia vi ikodou na loloma, kei na vacegu.
+\p
+\v 3 Me caka na vavinavinaka vua na Kalou, na Tama ni noda Turaga ko Jisu Karisito, o koya sa vatuburi ita voki lia me noda nai nuinui bulabula me vaka na nona loloma levu ni sa tu cake voki lia mai na mate ko Jisu Karisito,
+\v 4 me da taukenia kinia nai votavota sa yali ni ca rawa, a sa yali ni dukadukali, a sa yali ni malai mai, sa maroroi mai lomalagi me nomudou,
+\v 5 oi ikodou sa maroroi e na kaukauwa ni Kalou e na vuku ni vabautia ki na bula sa varau tu me varairaitaki e na gauna maimuri.
+\v 6 Ia sa ka koya dou sa reki valevu kinia, ia e na gauna lekaleka koya, ke sa yaga, dou sa vararawataki e na dauvere e levu:
+\v 7 me sa raicia kinia na nomudou vabautia ni sa vatovolei, me talei valevu sara lia ka talei valailai na koula sa caca rawa ni sa vatovolei e na bukawaqa, me ka ni vavinavinaka, ka me dokai ka me vacaucautaki, ni na rairai mai ko Jisu Karisito:
+\v 8 o koya dou a yali ni raicia, ia dou sa lomana lia; o koya dou sa yali ni raicia ni kua, ia dou sa vabauta lia, ka reki e na reki e yali ni cavutia rawa ka vinaka sara lia:
+\v 9 ni dou sa rawatia na kenai tinitini ni nomudou vabautia, io, na bula ni yalomudou.
+\p
+\v 10 A bula koya era sa tarogia ko ira na parofita ka vaqara matua, o ira era sa parofisaitakia na loloma ena nomudou:
+\v 11 ni ra sa vaqara se gauna cava, se vaevei na gauna sa vatakila vi ira na Yalo i Karisito sa tiko e na lomadra, ni sa tukunia mada eliu na rarawa i Karisito kei na ka vinaka sara lia ena qai muri mai.
+\v 12 A sa vatakilai vi ira, ni sa yali loa lia e na vukudra, ia ena vukuda era sa yaco me rai talatala e na veika sa qai tukunia mai vi ikodou ko ira era sa vunautakia vi ikodou nai tukutuku-vinaka, kei na Yalo Tabu sa talai mai lomalagi; a veika koya era sa gadrevia ko ira na agilose me ra dikevia.
+\p
+\v 13 O koya koya mo dou qai vaucia na tolo ni lomamudou, dou yalomatua, ka vanuinui tiko me yaco mada nai vataotioti, mo dou rawatia kinia na loloma ena yadi mai vi ikodou ni na rairai mai ko Jisu Karisito;
+\v 14 me vaka na gone e dautalairawarawa, dou kakua ni vatauvatani ikodou kei na gagadre ca eliu ni dou a lialia:
+\v 15 ia ni sa yalosavasava ko koya sa kacivi ikodou, dou yalosavasava voki lia koi ikodou e nai valavala kece lia;
+\v 16 ni sa volai, Dou yalosavasava; niu sa yalosavasava koi au.
+\p
+\v 17 Ia kevaka dou sa masu vua, me vaka sa Tamamudou, o koya sa lewai ira yadua me vaka na ka era a caka, ka yali ni digitakia vailoa e dua, me sa ia e na rere na nomudou i valavala, e na gauna dou sa vulagi tu kinia;
+\v 18 ni dou sa kila dou a yali ni voli e na veika e caca loa lia, e na siliva se na koula, mai na nomudou i valavala sesewa dou sa rawatia mai vi ira na nomudou matua;
+\v 19 e na dra talei lia i Karisito, me vaka na lami sa yali ni ca e dua na tikina;
+\v 20 o koya sa lesi eliu sa qai tauyavutakia emuri ko vuravura, a sa qai varaitakia e na gauna emuri koya e na vukumudou,
+\v 21 ia sai koya dou sa vabautia kinia na Kalou, o koya ka vaturi koya cake voki mai na mate, ka solia vua nai ukuuku; me sai koya lia na Kalou dou sa vabautia ka vanuinui kinia.
+\p
+\v 22 Dou vasavasavatakia na yalomudou ni dou sa talairawarawa ki nai vavuvuli dina e na vuku ni Yalo Tabu, mo dou lomani ira kinia na viwekani e na loloma yali ni lasu ia dou vilomani vakai ikodou e na yalosavasava kei na lomakatakata:
+\v 23 ni dou sa sucu voki lia, sa yali e na sila e vuca rawa, koya lia sa yali ni vuca rawa, e na vosa ni Kalou, sa bula ka tu dei ka yali ni mudu.
+\v 24 Ni sa vaka na co na tamata kece lia, A sa vaka na se ni co nai ukuuku kece lia ni tamata. Sa daumalai na co, a sa mira na sena:
+\v 25 Ia na vosa ni Kalou sa tu dei ka yali ni mudu. Ia koya na vosa ni tukutuku-vinaka sa vunautaki vi ikodou.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Oi ikodou voki lia, na yalewa, dou vamalumalumutaki ikodou vi ira na watimudou; me rawai ira na watidra ko ira na yalewa e na nodra i valavala, ka yali e nai vunau, kevaka sa so sa yali ni talairawarawa ki nai vunau;
+\v 2 ni ra sa raicia na nomudou i valavala savasava kei na nomudou rere.
+\v 3 Ia me kakua ni nomudou nai ukuuku e taudaku, na tali drau ni ulu, kei nai ukuuku koula, kei na sulumakia nai sulu;
+\v 4 ia na ka vayalo lia sa vuni, e na ka sa yali ni vuca rawa, na yalomalumalumu kei na yalomalua, koya sa ka talei sara e na mata ni Kalou.
+\v 5 Ni ra sa vaka kinia ko ira voki lia na yalewa yalosavasava e na gauna eliu, era sa vararavi vua na Kalou, ni ra sa vaiukuukutaki ira, ni ra sa dautalairawarawa vi ira na watidra:
+\v 6 O koya sa tu voki lia e nai Vola Tabu, Raicia, au sa viritakia mai Saioni na vatu ni yavu e na tutu-ni-vale, sa digitakia, ka talei; Ia ko koya sa vabauti koya ena yali ni vamaduataki:
+\v 7 a sa nomudou kinia na kena talei, oi ikodou sa vabautia; ia kivei ira sa dautalaidredre, Na vatu era a dainia ko ira na matai-ni-vale, Sa yaco me kenai vadei e na tutu-ni-vale,
+\v 8 kei Na vatu era sa tarabe kinia, kei na vatu era sa bale kinia; ni ra sa tarabe e na vosa, ni ra sa talaidredre: era sa lesi voki lia me ra vakinia.
+\p
+\v 9 Ia koi ikodou nai tabatamata digitaki, a matabete vaturaga, a matanitu yalosavasava, a tamata sa taukenia na Kalou, mo dou varaitakia kinia na nona vinaka sara o koya ka kacivi ikodou mai na butobuto ki nona rarama e vivakurabuitaki:
+\v 10 oi ikodou ka sa yali ni tamata taukenia eliu, ia dou sa qai tamata ni Kalou: dou a yali ni lomani eliu, ia dou sa qai lomani.
+\p
+\v 11 Oi ikodou sa lomani, au sa vamasuti ikodou, ni dou sa vakataki ira na vulagi kei ira era dau viqaiyaki, mo dou tarovi ikodou mai na gagadre ca ni yago, sa vivala kei na yalo;
+\v 12 me dodonu na nomudou i valavala e na kedra maliwa era sa yali ni lotu: me ka koya era varokorokotakia kinia na Kalou e na siga ni viqaivi, e na vuku ni valavala vinaka era na raicia, ko ira era sa dauvosavacacataki ikodou me vaka ni dou sa tamata caka ca.
+\p
+\v 13 Dou talairawarawa ki nai lesilesi kece lia ni tamata e na vuku ni Turaga: se vua na tui, ni sa liu sara;
+\v 14 se vi ira na turaga ni lewa, me vaka vi ira era sa talai mai vua me cudruvi kinia ko ira era sa caka ca, ka me dokai ko ira sa caka vinaka.
+\v 15 Ni sai koya na loma ni Kalou, mo dou vagaluya e nai valavala vinaka na nodra sesewa na tamata lialia:
+\v 16 mo dou vataki ira era lalaga, ia dou kakua ni caka na nomudou lalaga me vuni kinia na lomaca, ia dou vaka lia na tamata ni Kalou.
+\v 17 Doka na tamata kece lia. Lomani ira na viwekani. Rerevakia na Kalou. Varokorokotakia na tui.
+\p
+\v 18 Oi ikodou na tamata, dou talairawarawa vi ira na nomudou turaga e na rere kece lia; kakua vi ira dua loa lia era sa yalovinaka ka yalomalua, vi ira voki lia era sa yalovatani.
+\v 19 Ni sa ka ni vavinavinaka koya, kevaka e dua sa vosotia na rarawa ni sa vararawataki vaka yali ni dodonu, ka ni sa via vinaka vua na Kalou.
+\v 20 Ia dou na dokai vacava, kevaka dou na vosotia, ni dou sa caka ca ka sa vaculaki kinia? Ia kevaka dou sa caka vinaka, ka sa vararawataki kinia, ka dou vosotia lia, koya sa ka vinaka vua na Kalou.
+\v 21 Ni dou sa kacivi me vakinia: ni sa vosotia voki lia na Karisito na rarawa e na vukumudou, a sa laiva vi ikodou nai varau, mo dou muria na we ni yavana:
+\v 22 o koya sa yali ni caka e dua na ka ca, a sa yali ni raicia e na gusuna na dauvivakaisini;
+\v 23 ni sa vasewasewani ko koya, sa yali voki lia na vivasewasewani; ni sa vararawataki tiko, sa yali ni vosavacudrucudru; sa daini koya lia vua sa lewa vadodonu:
+\v 24 o koya ga vakai koya lia ka colatia na nodai valavala ca e na yagona e na kauveilatai, me da mate tu ki nai valavala ca, ka ia nai valavala dodonu e na noda bula: ia sa we ni kena kuita dou sa vabulai kinia.
+\v 25 Ni dou a vataki ira na sipi sa sese: ia dou sa qai saumaki voki vua nai vatawa o koya sa varaicia na yalomudou.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Oi ikodou voki lia, na yalewa, dou vamalumalumutaki ikodou vi ira na watimudou; me rawai ira na watidra ko ira na yalewa e na nodra i valavala, ka yali e na vunau, kevaka sa so sa yali ni talairawarawa ki nai vunau;
+\v 2 ni ra sa raicia na nomudou i valavala savasava kei na nomudou rere.
+\v 3 Ia me kakua ni nomudou nai ukuuku e taudaku, na tali drau ni ulu, kei nai ukuuku koula, kei na daramakia nai sulu;
+\v 4 ia na ka vayalo lia sa vuni, e na ka sa yali ni vuca rawa, na yalomalumalumu kei na yalomalua, koya sa ka talei sara e na mata ni Kalou.
+\v 5 Ni ra sa vaka kinia ko ira voki lia na yalewa yalosavasava e na gauna eliu, era sa vararavi vua na Kalou, ni ra sa vaiukuukutaki ira, ni ra sa dautalairawarawa vi ira na watidra:
+\v 6 me vaka sa talairawarawa ko Sera vi Eparaama, ka vatokai koya me turaga; ia dou sa luvena, ni dou sa caka vinaka tiko, ka yali ni rerevakia e dua na ka dauvivarerei.
+\p
+\v 7 Oi ikodou voki lia na tagane, dou tiko vata kei na watimudou me vaka na tiko vavuku, mo dou doka na yalewa, me vaka sa ka malumalumu, ni dou sai taukei vata e na loloma ni bula; me kakua ni tarovia na nomudrau masu.
+\p
+\v 8 Ia meu tinia, dou lomavata kece lia, dou ia na loloma vakai ikodou, dou vilomani me vaka na vitacini, dou yalololoma, dou lokomi:
+\v 9 kakua ni visausaumitakia na ca, se caka voki na vivasewasewani; ia dou dua tani, dou vosavakalougatatakia lia: ni dou sa kacivi me vakinia, mo dou rawatia na ka e vivakalougatataki,
+\v 10 Ia Ko koya sa vinakatia na bula, Ka sa via raicia na gauna vinaka, Me tarovia na yamena mai na ca, kei na tebenigusuna me kakua ni vosatakia na ka lasu:
+\v 11 Me lesu tani mai na ca ko koya, ka caka na ka vinaka; Me vaqara na vacegu, ka muria sara.
+\q
+\v 12 Ni sa wanonovi ira na tamata yalododonu na mata ni Turaga, Ka sa qara tu na daligana ki na nodra masu; Ia sa dua tani na mata ni Turaga vi ira sai valavala ca.
+\p
+\v 13 Ia ko cei ena vacacani ikodou, kevaka dou gumatua e na ka vinaka?
+\v 14 Ia kevaka dou sa vararawataki e na vuku ni valavala dodonu, dou sa kalougata kinia; ia dou kakua ni rerevakia na nodra dauvivarerei, se kidroa kinia:
+\v 15 ia dou varokorokotakia na Turaga na Kalou e na yalomudou: ka mo dou varau tiko mo dou tukunia vua na tamata yadua sa tarogi ikodou, na vu ni nuinui sa tu e na lomamudou e na yalomalumalumu kei na rere:
+\v 16 me vinaka lia na nomudou lewa-eloma; me yaco kinia, ni ra sa vosavacacataki ikodou, me vaka dou sa tamata caka ca, me ra kana madua ko ira era sa beitakia vailasu na nomudou i valavala vinaka vi Karisito.
+\v 17 Ni sa vinaka, kevaka sa loma ni Kalou me vakina, mo dou vararawataki ena vuku ni caka vinaka, ka me kakua e na vuku ni caka ca.
+\v 18 Ni sa vararawataki vadua na Karisito voki lia e na vuku ni valavala ca, o koya na caka dodonu e na vukudra na caka cala, me yadi ita kinia vua na Kalou, ni sa vamatei na yagona, a sa vabulai na yalona.
+\v 19 Ka qai voki lia kinia ko koya ka vunau vi ira na yalo era sa tiko e na vale ni vivesu;
+\v 20 o ira era a talaidredre eliu, ni sa vosotia vadede na Kalou, ka sa dauwawa e na gauna i Noa, ni sa varautaki tiko na waqa, a ra lewe vica lia, io e lewe walu loa lia, sa vabulai kinia e loma ni wai.
+\v 21 Koya lia nai vatakarakara ni sa vabulai ita vakinia e na gauna koya na papitaiso e yali ni sa biu loa lia na dukadukali ni yago, ka ni sa tukuni rawa lia ni sa vinaka vua na Kalou na noda lewa-eloma, e na vuku ni sa tu cake voki mai na mate ko Jisu Karisito:
+\v 22 o koya sa qai ki lomalagi, a sa tiko e na liga i matau ni Kalou; ia sa vamalumalumutaki tu vi koya ko ira na agilose, kei ira era sa lewa, kei ira era sa kaukauwa.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Ia ni sa vararawataki na Karisito e na yagona e na vukuda, dou vaiyaragi mada e na yalo e vakinia: ni sa mudu ni valavala ca ko koya sa vararawatakia e na yagona;
+\v 2 me kakua kinia ni vaka na gagadre ca ni tamata na nona bula e na yagona e na gauna sa vo, me vaka lia na loma ni Kalou.
+\v 3 Ia me kena levu vi ita na gauna ni bula sa oti ni da caka kinia na ka era vinakatia ko ira era sa yali ni lotu, ni da sa muria qai na gagadre ca, na dodomo ca, na daugunu waini, nai soqosoqo lialia, na daumateni, kei na kena ca ni dausoro ki na vimatakau:
+\v 4 a ra sa kurabui ni dou sa yali ni gu vata kei ira ki nai valavala sa velavela uasivi era sa vosavacacataki ikodou kinia,
+\v 5 ia era na tukuni ira vua sa varau me lewai ira era sa bula kei ira voki lia na mate.
+\v 6 E na vuku ni ka koya sa vunautakia kinia nai tukutuku-vinaka vi ira voki lia era sa mate tu, me ra lewai me vaka na tamata me mate na yagodra, ia me ra bula lia vua na Kalou e na yalodra.
+\v 7 Ia ka sa voleka nai vataotioti ni ka kece lia: dou yalomatua kinia, ka dauyadravia na masumasu.
+\v 8 Ia na ka me liu koya mo dou dauvilomani valevu vakai ikodou; ni na ubia nai valavala ca e levu na loloma.
+\v 9 Dou dui caka na vivuke koi ikodou ni dou vulagi voli, ia dou kakua ni vosa kudrukudru kinia.
+\v 10 Me vaka dou sa dui rawatia nai solisoli, mo dou dui solia vakinia vakai ikodou, me vaka na dauniyau vayalo e na loloma e valevu ni Kalou.
+\v 11 Kevaka e dua sa vosa, me caka me vaka na vosa ni Kalou: kevaka e dua sa caka na cakacaka, me caka lia me vaka na kaukauwa sa solia na Kalou: me varokorokotakia kinia na Kalou e na ka kece lia e na vuku i Jisu Karisito, o koya sa nona na varokoroko kei na lewa e na gauna kece lia ka yali ni mudu. Emeni.
+\v 12 Oi ikodou sa lomani, kakua ni kidacala e na vuku ni rarawa katakata sa yaco me vatovolei ikodou, me vaka sa yacovi ikodou na ka tani:
+\v 13 ia dou reki lia, ni dou sa vaivotavota voki lia e na vivararawataki i Karisito; mo dou reki voki lia kinia, e na reki vaidina, ni na varaitakia ko koya e nai ukuuku.
+\v 14 Kevaka dou sa vasewasewani e na vuku ni yaca i Karisito, dou sa kalougata kinia; ni sa qai tu vi ikodou na Yalo sa varokorokotakia kei na Yalo ni Kalou: sa vosavacacataki koya ko ira koya, a sa varokorokotakia koi ikodou.
+\v 15 Ia me kakua e dua vi ikodou me vakararawataki ni sa daulaba, se ni daubutako, se ni caka ca, se ni dauvavuca:
+\v 16 ia kevaka sa vararawataki ni sai tokani i Karisito, me kakua ni madua kinia; me varokorokotakia lia na Kalou e na vuku ni ka koya.
+\v 17 Ni sa yaco na gauna me vatekivu na vicudruvi vi ira na mataqali ni Kalou: ia kevaka ena vatekivu vi ita, a cava ena kenai vataotioti vi ira era sa yali ni talairawarawa ki nai tukutuku-vinaka ni Kalou?
+\v 18 Ia kevaka sa bula vadredre ko koya sa yalododonu, ena rairai evei ko koya sa yali ni lotu kei koya na tamatai valavala ca?
+\p
+\v 19 O koya koya me ra solia na yalodra e nai valavala vinaka ko ira era sa vararawataki me vaka na loma ni Kalou, vua na Vu ni ka kece lia, ka sa dina voki lia.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Au sa varotia vi ira nai talatala matua era tiko vi ikodou, niu sa matua voki lia koi au, ka sa dautukutuku e na ka ka vosotia na Karisito, ka sai taukei voki lia ni ukuuku ena varaitakia mai e na gauna maimuri:
+\v 2 dou vakania na qele-ni-sipi ni Kalou era sa tiko vi ikodou, ka dou vatawana, kakua lia e na loma e vosotia, e na loma lia e vinakatia; kakua lia e na vuku ni yau vasisila, e na loma lia e rekitakia;
+\v 3 ia dou kakua ni valavala vaturaga vi ira sa nomudou i tavi, ia mo dou nodra i varau lia na qele ni sipi.
+\v 4 Ia ni na rairai mai nai Vatawa levu, dou na rawatia kinia nai sala vaiukuuku ena yali ni malai rawa.
+\p
+\v 5 Oi ikodou voki lia na cauravou, dou vamalumalumutaki ikodou vi ira na matua. Io, dou dui vamalumalumutaki ikodou vakai ikodou, ka dou vaisulu e na yalomalumalumu: ni sa vorati ira na viavialevu na Kalou, ia sa solia nai solisoli loloma vi ira na yalomalumalumu.
+\p
+\v 6 O koya koya mo dou qai vamalumalumutaki ikodou e ruku ni liga kaukauwa ni Kalou, me valevulevui ikodou cake ko koya e na gauna sa lokuci:
+\v 7 ka dou dainia vi koya na nomudou lomaocaoca kece lia, ni sa daunanumi ikodou ko koya.
+\p
+\v 8 Dou yalomatua, dou vatawa: sa viqaiyaki voli na nomudou meca na tevoro, me vaka na laioni sa tagi, a sa vaqara eso me tilomia:
+\v 9 dou vorati koya ni dou sa tu dei e na vabautia, ni dou sa kila sa vayacoria na ka rarawa vakinia vi ira na wekamudou era sa tiko voli e vuravura koya.
+\v 10 Ia na Kalou sa dau caka na loloma kece lia, o koya sa kacivi ikodou ki na nonai ukuuku yali ni mudu e na vuku i Karisito Jisu, ni dou sa vararawataki mada e na gauna eso, ena qai vavinakataki ikodou sara, mo dou vataudeitakia, mo dou vakaukauwataka.
+\v 11 Me nona na lewa e na gauna kece ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 12 Au sa vola valailai ka caka nai varo, a sa yadia vi ikodou ko Silivenuse, o koya kau sa nanumia sa wekada dina, ia kau sa vadinadina ni sa loloma dina ni Kalou dou sa tu dei kinia.
+\p
+\v 13 Sa loloma yani vi ikodou nai soqosoqo lewe ni lotu, mai Papiloni, era sa digitakia vata ki ikodou; sa vakinia ko Marika na luvequ.
+\v 14 Dou dui vireguci vakai ikodou e na loloma. Me tu lia na vacegu vi ikodou kece lia sa tu vata kei Karisito Jisu. Emeni.

62-2PE.usfm

@@ -0,0 +1,85 @@
+\id 2PE
+\ide UTF-8
+\h Karua Ni Pita
+\toc1 Karua Ni Pita
+\toc2 Karua Ni Pita
+\toc3 2pe
+\mt Karua Ni Pita
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi au ko Saimoni Pita, ai talatala kei nai apositolo i Jisu Karisito, vi ira era rawatia na vabautia talei sa tautauvata kei na nitou e na yalododonu ni noda Kalou ko Jisu Karisito nai Vabula:
+\v 2 Me valevutakia vi ikodou na loloma kei na vacegu ni dou sa qai kila na Kalou, kei Jisu na noda Turaga.
+\p
+\v 3 Ni sa solia mai vi ita ko koya e na nona kaukauwa Vakalou na ka kece lia sa yaga e na noda bula kei na lotu voki lia, ni da kilai koya sa kacivi ita ki na vanua vaiukuuku kei nai valavala vinaka:
+\v 4 o koya koya sa soli kinia vi ita na vosa ni yalayala e levu sara ka talei: mo dou rawatia kinia na ka sa Vakalou, ni dou sa tuba tani mai na dukadukali sa tu e vuravura e na vuku ni daugagadre ca.
+\p
+\v 5 Ia, e na vuku ni ka koya, dou gumatua valevu sara lia kinia, mo dou vaikuritakia na nomudou vabautia e nai valavala vinaka; kei nai valavala vinaka e na vuku;
+\v 6 kei na vuku e nai valavala malua; kei nai valavala malua e na vosotia; kei na vosotia e na daulotu;
+\v 7 kei na daulotu e na vilomani vavitacini; kei na vilomani vavitacini e na yalololoma.
+\v 8 Ia kevaka sa tu lia e na lomamudou na veika koya, ka sa tubu cake me levu, era sa uqeti ikodou mo dou kakua ni vucesa se yali ni vua e na nomudou kila na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 9 Ia ko koya sa yali vua na veika koya sa mataboko, a sa matabuawa, a sa guilecavia ni sa vasavasavataki tu mai na nonai valavala ca eliu.
+\v 10 Ia koi ikodou na viwekani, dou gumatua cake kinia, mo dou vataudeitakia sara lia na nomudou kacivi kei na nomudou digitaki; ni dou na yali sara lia ni bale, kevaka dou sa caka na veika koya:
+\v 11 ni na soli vayauyau vakinia me rawarawa vi ikodou me curu ki na matanitu yali ni mudu ni noda Turaga kei nai Vabula ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 12 O koya koya kau na yali ni guce kinia niu sa vananumi ikodou tiko e na veika koya, ia sa dina lia dou sa kila, ka dou sa vataudeitakia e nai vavuvuli dina koya.
+\v 13 Ia kau sa vakasama, ni sa dodonu, e na visiga kau sa tiko kinia e na vale vacevaceva koya, meu vauqetia na lomamudou mo dou nanumia;
+\v 14 niu sa kila kau sa voleka ni dainia tani na noqu vale vacevaceva, me vaka sa tukunia mai vi au na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\v 15 Ia kau na gumatua mada mo dou nanumia tiko lia na veika koya, niu sa mate.
+\p
+\v 16 Ni kitou a yali ni muria nai tukuni sa caka vavuku, ni kitou a tukunia vi ikodou na nona kaukauwa kei na nona qai mai na noda Turaga ko Jisu Karisito, ia kitou a raicia dina lia na nonai valavala vaturaga.
+\v 17 Ni sa yaco vi koya mai vua na Kalou ko Tamana na varokoroko kei na vadokadokai, ni sa rogo sara lia vua na domo ko ya mai nai ukuuku dina sara lia va koya, O koya koya na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakatia valevu.
+\v 18 Ia na domo koya mai lomalagi kitou sa rogocia, ni kitou a tiko kaya e na ulu-ni-vanua tabu.
+\v 19 A sa tu voki lia vi ita na vosa sa vadinadinatakia valevu cake, a parofisai; ia dou na caka vinaka, kevaka dou sa vananumia kinia, me vaka ki na cina sa serau e na vanua sa butobuto, ka malua me kida mai na mataka, ka cabe mai ki na lomamudou na kalokalo i vola siga;
+\v 20 ni dou sa kila taumada na ka koya, ni sa yali na parofisai e nai Vola Tabu, sa vu e na kena kilai eliu na kenai balebale;
+\v 21 ni sa yali ni vu na parofisai e na gauna eliu e na lewa ni tamata: sa vosa lia na tamata yalosavasava ni Kalou me vaka sa vayadi ira na Yalo Tabu.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Ia sa tiko vi ira na kai noda eliu na parofita vailasu eso, me vaka ni na tiko voki lia vi ikodou nai vavuvuli vailasu eso, era na yadia vuni mai na visei e vivarusai, ni ra sa cakitakia na Turaga sa voli ira, a ra sa vayacoria vasauri mai na nodra rusa.
+\v 2 Era na lewe levuvo ki lia era na muria na nodra i valavala e dauvasisila: ena vosavacacatakia voki lia nai vavuvuli dina e na vukudra.
+\v 3 Ia ni ra sa daukocokoco era na vaiyau voli e na vukumudou e na vosa e dauvivakaisini: ia na lewa makawa me ra ca sa yali so ni berabera, a sa yali ni moce na nodra rusa.
+\p
+\v 4 Io, kevaka sa yali ni lomani ira na agilose kai valavala ca na Kalou, ka sa daini ira sobu ki eli, a sa vesuki ira e na sinucodo ni butobuto, me ra tauria tiko me yaco mada na siga ni lewa;
+\v 5 a sa yali voki lia ni lomani ira tiko na kai vuravura makawa, a sa vabulai Noa ka lewe vitu voki lia, o koya ka dauvunautakia nai valavala dodonu, ka sa luvuci ira na kai vuravura era sa yali ni lotu:
+\v 6 a sa vakamai rau na koro ko Sotoma kei Komora me dravusa, ka sa vaqeavutakia ni sa cudruvia, a sa qisia me kedrai varau na yali ni lotu e na gauna emuri;
+\v 7 a sa vabulai Loti na tamata yalododonu, o koya sa rarawa na lomana e na vuku ni nodra i valavala vasisila na tamatai valavala ca;
+\v 8 (io, sa tiko na tamata yalododonu ko ya e na kedra maliwa, ia ni sa raicia ka rogocia, sa vararawatakia na yalona sa dodonu e na visiga e na nodra i valavala ca;)
+\v 9 sa kila kinia na Turaga me vabulai ira era sa daulotu mai na vivatovolei, me maroroi ira voki lia na yali ni yalododonu me yaco mada na siga ni lewa me ra qai cudruvi:
+\v 10 ia ka valevu sara lia ko ira era sa daumuria na yagodra e na gagadre ca e dukadukali, a ra sa beci ira era sa turaga. Era sa daubole, era sa yalokaukauwa, era sa yali ni rere ni ra vosavacacataki ira na turaga.
+\v 11 Ia ko ira na agilose, era sa uasivi cake e na kaukauwa kei na qaqa, era sa yali ni vosavacacataki ira ka beitaki ira e na mata ni Turaga.
+\v 12 Ia ko ira koya me vaka na manumanu yali ni vuku, sa muria na lomadra, sa caka me vesuki ka varusai, era sa vosavacacatakia na veika era sa yali ni kila; ia era na rusa sara lia e na nodra i valavala e vivarusai;
+\v 13 ka na rawatia nai sau ni valavala yali ni dodonu: ni ra sa vakasama me ka ni reki nai valavala mamarau e na siga: era sa dukadukali ka velavela! A ra sa daucaka na ka era marau kinia ni ra dauvivakaisini, a ra sa dau caka na kana vilomani kei ikodou:
+\v 14 a sa sinai na matadra e na dauyalewa, ka sa yali ni mudu rawa ni valavala ca; a ra sa dauvacalai ira na tamata era sa yalowai: a yalodra sa dau caka na kocokoco: era sa luve ni vivarusai:
+\v 15 era sa lesu tani mai na sala dodonu, a ra sa sese, ni ra sa muria nai valavala i Pelami na luve i Piori, o koya sa vinakatia nai voli ni valavala yali ni dodonu;
+\v 16 ia sa vunaucia e na nonai valavala ca: sa vosa na asa galu e na domo ni tamata a sa tarovia na lialia ni parofita.
+\p
+\v 17 Koya na mata-ni-wai sa yali ni to, a o sa viyadiyaki e na cava; sa tu lia me nodra na butobuto loaloa sa yali ni mudu.
+\v 18 Ni ra sa vosatakia na vosa sa tubu cake loa lia e na lialia, era sa lawakitaki ira sa qai bula loa lia mai vi ira era sa dau caka na caka cala, e na vuku ni gagadre ca ni yago, e nai valavala vasisila.
+\v 19 Era sa yalatakia vi ira na lalaga, ia ko ira era sa vabobulataki e na ca; ni sa vabobulatakia na tamata e na ka sa rawai koya.
+\v 20 Ia kevaka era sa tuba tani mada mai na dukadukali ni vuravura koya ni ra sa kila na Turaga nai Vabula ko Jisu Karisito, ka sa tao voli lia kinia, ka rawai, era sa qai ca valevu e na gauna emuri, era ca valailai lia e nai vatekivu.
+\v 21 Ni sa vinaka cake vi ira me ra kakua ni kila nai valavala dodonu, ka ca sara lia me ra kila mada, ka qai lesu voki mai nai vunau tabu sa soli vi ira.
+\v 22 Ia sa yaco lia vi ira na ka sa vosatakia na vosa vaibalebale dina, Sa lesu voki lia na koli ki na nona lua, kei na vuaka sa vasilimi oti me boroboro voki e na lolobo.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Ai karua ni vola koya, oi ikodou sa lomani, au sa qai vola sara lia vi ikodou, au sa vauqetia kinia na yalomudou e savasava mo dou nanumia kinia:
+\v 2 mo dou vananumia sara lia na vosa era sa vosatakia eliu na parofita yalosavasava, kei na nitou vunau nai apositolo ni Turaga nai Vabula
+\v 3 ni dou sa kila mada koya, ni na qai mai e na gauna emuri sara eso na dauvivasewasewani, era na dau vadamurimuria na nodra gagadre ca,
+\v 4 ka tukunia sara lia, Evei na vosa ni yalayala ni na qai voki mai ko koya? Ni ra sa moce lia na matua, a sa tu dei tiko vakinia na ka kece lia me vaka ni sa buli e nai vatekivu.
+\v 5 Ia na ka koya era sa vinakatia me ra lecavia, ni sa vosa ni Kalou ka tu kinia na lomalagi eliu, kei na vuravura sa wase mai na wai, a sa tu e na vuku ni wai;
+\v 6 a sa varusai kinia na vuravura sa tu e na gauna ko ya, e na waluvu:
+\v 7 ia na lomalagi kei na vuravura sa tu ni kua, sa maroroi lia e na vosa voki lia ko ya, sa maroroi ki na bukawaqa me yaco mada na siga ni lewa kei na vivarusai ni tamata yali ni lotu.
+\v 8 Ia koi ikodou sa lomani, mo dou kakua ni lecavia na ka koya, ni sa tautauvata vua na Turaga e dua na siga kei na yabaki e dua na udolu, kei na yabaki e dua na udolu kei na siga e dua.
+\v 9 Sa yali ni berabera na Turaga ni vayacoria na nona vosa ni yalayala, me vaka era sa nanumia na tamata eso sa berabera: sa vosoti ita lia vadede, ni sa yali ni vinakatia me rusa e dua, me yacovia lia na vivutuni ko ira kece lia na tamata.
+\v 10 Ia na siga ni Turaga ena qai mai me vaka na daubutako e na bogi, ena qai tani kinia ko lomalagi e na rorogo tatamosamosa, ena waicala voki lia na veivu ni ka ni sa vakamai, ena kamayavu voki lia ko vuravura kei na ka kece lia sa tu kinia.
+\p
+\v 11 Ia ni na takali yani na ka kece lia koya, a cava nai valavala sa kilikili ki ikodou, e nai valavala savasava kei na daulotu,
+\v 12 ni dou sa dauwarakia ka daugadrevia sara na kena yaco mai na siga ni Kalou, ena takali kinia ko lomalagi ni sa kama, ena waicala voki lia na veivu ni ka ni sa vakamai?
+\v 13 Ia koi ita, me vaka na nona vosa ni yalayala, eda sa warakia na lomalagi vou kei na vuravura vou, sa tiko kinia nai valavala dodonu.
+\p
+\v 14 O koya koya, ikodou sa lomani, ni dou sa warakia na veika vakoya, dou gumatua kinia me raici ikodou ko koya e na vacegu, ni dou sa yali ni tauvi-duka, ka yali ni cala.
+\v 15 Ka mo dou dinatia na vosotia vadede ni noda Turaga me ka eda sa bula kinia; me vaka sa vola voki lia vi ikodou na wekada lomani ko Paula me vaka na vuku sa soli vua;
+\v 16 me vaka voki lia e na nonai vola kece lia, ni sa tukunia na veika koya; a sa tu kinia na ka eso e dredre me kilai, ia ko ira era sa yali ni vuku ka yali ni lomadei, era sa yadia vatani, me vaka voki lia kinia nai Vola Tabu kece, me ra rusa kinia.
+\v 17 Ia koi ikodou sa lomani, ni dou sa kila eliu, dou varaici ikodou voki lia, de dou yadi vatani e na nodra dauvivacalai na tamatai valavala ca, dou na qai bale kinia mai na nomudou tu dei.
+\v 18 Ia dou tubu cake e na loloma, kei na kila na noda Turaga ko Jisu Karisito nai Vabula. Me caka vua na varokoroko e na gauna koya ka yali ni mudu. Emeni.

63-1JN.usfm

@@ -0,0 +1,143 @@
+\id 1JN
+\ide UTF-8
+\h Nai Matai Ni Vola I Joni
+\toc1 Nai Matai Ni Vola I Joni
+\toc2 Nai Matai Ni Vola I Joni
+\toc3 1jn
+\mt Nai Matai Ni Vola I Joni
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Koya sa tu lia mai nai vatekivu, o koya kitou a rogocia, o koya kitou a raicia sara lia ena mata i ita, o koya kitou a varaicia sara, ia ka tara na liga i kitou, e na vuku ni vosa ni bula voki lia;
+\v 2 (ka sa varaitakia na vu-ni-bula, ka ita a raicia, ka dautukunia, ka vatakila vi ikodou na vu-ni-bula yali ni mudu, o koya ka tiko vata ki Tamana, ka sa qai varaitakia mai vi ita;)
+\v 3 o koya ita a raicia ka rogocia, ita sa tukunia vi ikodou, mo dou viwekani kinia ki ita; ia ita sa viwekani kinia kei na Tamada, kei na Luvena ko Jisu Karisito.
+\v 4 Ia ita sa vola na veika ko ya vi ikodou, me vayacoria sara kinia na nomudou marau.
+\p
+\v 5 Ia koya gona nai tukutuku kitou a rogocia mai vi koya, a sa tukunia vi ikodou, ni sa rarama na Kalou, a sa yali sara vi koya na butobuto.
+\v 6 Kevaka eda sa tukunia eda sa viwekani kaya, a sa caka nai valavala butobuto, eda sa lasu sara lia, ka sa yali ni caka na dina:
+\v 7 ia kevaka eda sa caka nai valavala ni rarama, me vaka sa tu e na rarama ko Jisu, eda sa qai dui viwekani vata, a sa vasavasavataki ita mai na ca kece lia na dra i Jisu Karisito na Luvena.
+\v 8 Kevaka eda sa tukunia sa yali ni tu vi ita na ca, eda sa vakaisini ita, a sa yali ni tu vi ita na dina.
+\v 9 Kevaka eda sa vatusa voki lia na nodai valavala ca, sa yalodina ka yalododonu sara lia ko Jisu me bokocia na nodai valavala ca, ka vasavasavataki ita mai na ka kece lia sa yali ni dodonu.
+\v 10 Kevaka eda sa tukunia eda a yali ni valavala ca, eda sa valasui Jisu, a sa yali ni tu vi ita na nona vosa.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Na luvequ lomani, au sa vola yani vi ikodou na veika koya, mo dou kakua kinia ni valavala ca. Ia kevaka sai valavala ca e dua, sa dua na noda Dautataro vi Tamada, ko Jisu Karisito, na yalododonu:
+\v 2 ia sai bulubulu sara lia ni nodai valavala ca ko koya; a sa yali baleti ita loa lia, e na vukudra voki lia na kai vuravura kece lia.
+\p
+\v 3 Ia na ka gona eda sa kila kinia ni da sa kilai koya, kevaka eda sa muria na nona vunau.
+\v 4 O koya sa tukunia, Au sa kilai koya, ia ka yali ni muria na nona vunau, sa vosa lasu sara lia, a sa yali ni tu vi koya na dina.
+\v 5 Ia ko koya yadua sa muria na nona vosa, sa dina sa qai levu sara na nona loloma vua na Kalou: ena ka koya eda sa kila ni da sa tu vata kaya.
+\v 6 O koya sa tukunia erau sa tu vata kaya, e kilikili kaya me caka nai valavala sa vaka na nonai valavala.
+\p
+\v 7 Oi ikodou na viwekani, sa yali ni dua na vunau vou kau sa vola vi ikodou, na vunau makawa lia ka tu vi ikodou mai nai vatekivu. A vunau makawa na vosa dou a rogocia mai nai vatekivu.
+\v 8 E dua voki lia, na vunau vou kau sa vola vi ikodou, ia na ka koya sa dina vua, vi ikodou voki lia: ni sa qai takali na butobuto, a sa cila mai na rarama dina.
+\v 9 O koya sa tukunia sa tu e na rarama, ka sa catia lia na wekana, sa tu lia e na butobuto ka yacovia na siga gona.
+\v 10 Sa tu e na rarama ko koya sa lomania na wekana, a sa yali vua na ka me tarabe kinia.
+\v 11 Ia sa tu e na butobuto ko koya sa catia na wekana, a sa caka nai valavala ni butobuto, a sa yali ni kila na vanua sa qai kinia, ni sa vabutobutotakia na matana na butobuto
+\v 12 Au sa vola vi ikodou, na luvequ lomani, ni sa bokocia na nomudou i valavala ca e na vuku ni yacana.
+\v 13 Au sa vola vi ikodou, na matua, ni dou sa kilai koya sa bula mai nai vatekivu. Au sa vola vi ikodou, na cauravou, ni dou a rawai koya na vu-ni-ca. Au sa volavola vi ikodou, na gone lomani, ni dou sa kilai koya na Tamada.
+\v 14 Au a volavola vi ikodou, na matua, ni dou a kilai koya sa bula mai nai vatekivu. Au a volavola vi ikodou, na cauravou, ni dou sa kaukauwa, a sa tu vi ikodou na vosa ni Kalou, ia dou a rawai koya na vu-ni-ca.
+\p
+\v 15 Dou kakua ni lomani vuravura, se na veika sa vavuravura. Kevaka sa lomani vuravura e dua, sa yali e na lomana na loloma vua na Tamada.
+\v 16 Na ka kece lia sa tu e vuravura, na gagadre ca ni yago, na gagadre ca ni mata, ki na dokadokai ita ena ka ni bula gona, sa yali ni tubu mai vi Tamada, mai vuravura lia.
+\v 17 Ia ko vuravura sa qai tani yani, ki na kena gagadre voki lia; ia ko koya sa caka na ka sa vinakatia na Kalou, sa tu dei lia ka yali ni mudu.
+\p
+\v 18 Oi ikodou na luvequ lomani, sa gauna emuri sara ko ya: ia me vaka dou a rogocia ni na qai mai ko koya na meca i Karisito, sa qai lewe levu na meca i Karisito ni kua; sai koya eda sa kila kinia ni sa gauna emuri sara koya.
+\v 19 Era a qai tani vi ita ko ira koya, ia era a yali lia ni nodai tokani; ke ra sa nodai tokani, ke ra sa tiko lia ki ita: ia era sa qai tani me ra varaitakia ni ra a yali ni nodai tokani ko ira kece lia ko ya.
+\v 20 Ia sa tu vi ikodou nai lumu mai vua na Yalosavasava, ia dou sa kila kinia na ka kece lia.
+\v 21 Au sa yali ni volavola vi ikodou ni dou sa guilecavia nai vavuvuli dina, o koya lia ni dou sa kila, ia ka sa yali sara ni tubu mai nai vavuvuli dina na lasulasu.
+\v 22 O cei na daulasu, o koya lia sa cakitakia ni sa Karisito ko Jisu? Sai koya na meca i Karisito, o koya sa cakitakia na Tamada kei na Luvena.
+\v 23 O koya yadua sa cakitakia na Luvena, sa yali ni tu vua ko Tamada; ko koya sa vatusa na Luvena sa tu voki lia vua ko Tamana.
+\v 24 O koya koya me qai tu dei, e na lomamudou, na ka dou a rogocia mai nai vatekivu. Kevaka sa tu lia vi ikodou na ka dou a rogocia mai nai vatekivu, dou na tu lia vua na Luvena, vua voki lia na Tamada.
+\v 25 Ia gona na ka ni yalayala sa yalatakia vi ita ko koya, na bula yali ni mudu.
+\p
+\v 26 A veika ko ya kau sa volavola kinia vi kodou e na vukudra era sa vacalai ikodou.
+\v 27 Ia sa tu vi ikodou nai lumu dou a rawatia mai vi koya, a sa yali ni yaga me vavulici ikodou e dua: ia me vaka sa vavulici ikodou ena ka kece lia na nona lumuti ikodou, a sa dina lia, ka sa yali ni lasu, io me vaka sa vatavulici ikodou, dou tu dei vakinia vi koya.
+\p
+\v 28 Ia koya koya, na luvequ lomani, mo dou tu dei vua; me da doudou kinia, ni na rairai mai ko koya, ka me da kakua ni madua vua ena nona qai mai.
+\v 29 Kevaka dou sa kila sa yalododonu ko koya, dou sa kila sa sucu vi koya ko koya yadua sa caka dodonu.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Raicia na kena levu ni loloma sa caka vi ita na Tamada, me da vatokai kinia me da luve ni Kalou: ia eda sa vakinia. O koya koya sa yali kinia ni kilai ita ko ira na kai vuravura, ka ni ra a yali ni kilai koya.
+\v 2 Oi ikodou sa lomani, eda sa qai luve ni Kalou, ia sa yali ni rairai se da na vaevei mai muri: koya lia eda sa kila, ni na rairai mai ko koya, eda na tautauvata kaya; ni da na raicia na matana dina.
+\v 3 Ia na tamata yadua sa tu vua nai nuinui koya vi Koya, sa vasavasavataki koya, me vaka sa savasava ko koya.
+\v 4 O koya yadua sai valavala ca sa talaidredre ki na vunau: ni sai valavala ca koya na talaidredre ki na vunau.
+\v 5 Ia dou sa kila ni sa varaitakia ko koya me yadia tani na nodai valavala ca; a sa yali na nonai valavala ca.
+\v 6 O koya sa tu dei vata kaya sa yali ni valavala ca; o koya sai valavala ca tiko sa yali ni raici koya, se kilai koya.
+\v 7 Oi ikodou na luvequ lomani, me kakua ni vacalai ikodou e dua: o koya sai valavala dodonu sa dodonu lia, me vaka sa dodonu ko koya.
+\v 8 A luve ni tevoro ko koya sai valavala ca tiko; ni sai valavala ca na tevoro mai nai vatekivu. E na vuku ni ka ko ya sa varaitakia kinia na Luve ni Kalou, me vaqeavutakia na cakacaka ni tevoro.
+\v 9 Sa yali ni valavala ca ko koya yadua sa vasucumi koya na Kalou; ni sa tu e lomana na sorena: a sa yali ni caka rawa nai valavala ca ko koya, e na vuku ni sa vasucumi koya na Kalou.
+\v 10 Ena ka koya sa rairai kinia ko ira na luve ni Kalou, kei ira na luve ni tevoro: sa yali ni luve ni Kalou ko koya yadua sa yali ni caka tiko nai valavala dodonu, se ko koya sa yali ni lomania na wekana.
+\p
+\v 11 Ni sai koya lia koya nai varo dou a rogocia mai nai vatekivu, me da vilomani:
+\v 12 me kakua ni vataki Keni, a luve ni vu-ni-ca, o koya sa vamatea na tacina. A sa vamatei koya e na vuku ni cava? Ni sa ca na nonai valavala, ia sa dodonu nai valavala ni tacina.
+\v 13 Kakua ni kidacala, oi ikodou na wekaqu, kevaka sa cati ikodou ko ira na kai vuravura.
+\v 14 Eda sa kila ni da sa qai tani mai na mate ki na bula, ni da sa lomani ira na viwekani. O koya sa yali ni lomania na wekana sa tiko lia e na mate.
+\v 15 Na daulaba ko koya yadua sa catia na wekana: ia dou sa kila ni sa yali sara ni tiko e lomana na daulaba na bula yali ni mudu.
+\v 16 Ena ka koya eda sa raicia kinia na loloma, ni sa solia ko koya na nona bula e na vukuda: e dodonu me da solia na noda bula koi ita voki lia e na vukudra na viwekani.
+\v 17 Ia ko koya sa tu vua nai yau ni vuravura koya, a sa raicia na wekana ni sa dravudravua, a sa sogotia na lomana vua, sa tiko vacava e na lomana na loloma vua na Kalou?
+\v 18 Oi ikodou na luvequ lomani, me da kakua ni loloma ena vosa lia, se ena yameda; e na cakacaka lia kei na lomadina.
+\p
+\v 19 Ia na ka koya eda sa kila kinia ni da sa dina; eda na vadinadinatakia voki lia kinia na yaloda vua.
+\v 20 Ia kevaka sa beitaki ita na yaloda ni da sa ca sa uasivi cake e na yaloda na Kalou, a sa kila na ka kece lia.
+\v 21 Oi ikodou sa lomani, kevaka sa yali ni beitaki ita na yaloda ni da sa ca, eda sa qai doudou rawa vua na Kalou.
+\v 22 Ia na ka kece lia eda sa kerea, eda sa rawatia mai vi koya, ni da sa muria na nona vunau, ka caka na veika sa vinaka vua.
+\v 23 Ia koya na nona vunau, Me da vabautia na yaca ni Luvena ko Jisu Karisito, ka vilomani, me vaka sa varotia vi ita ko koya.
+\v 24 Ia sa tu dei vi koya ko koya sa muria na nona vunau, a sa tu sara vua ko koya. Ia na ka ko ya eda sa kila kinia ni sa tiko e na lomada ko koya, e na vuku lia ni Yalo Tabu sa solia mai vi ita ko koya.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Oi ikodou sa lomani, kakua ni vadinatia na yalo kece lia, ia dou vatovolei ira na yalo se ra yalo mai vua na Kalou, se yali: ni ra sa lewe levu na parofita vailasu era sa qai voli yani e vuravura.
+\v 2 O koya koya dou sa kila kinia na yalo sa mai vua na Kalou: a yalo kece lia sa vatusa ni sa liatamata mai ko Jisu Karisito, sa mai vua na Kalou:
+\v 3 ia na yalo kece lia sa yali ni vatusa ni sa liatamata mai ko Jisu Karisito, sa yali ni mai vua na Kalou: ia koya sai koya na meca i Karisito, koya dou a rogocia ni na qai mai, a sa tu e vuravura ni kua.
+\p
+\v 4 Oi ikodou na luvequ lomani, dou sa mai vua na Kalou, ia dou sa rawai ira: ni sa levu ko koya sa tiko e na lomamudou, ka lailai ko koya sa tiko e vuravura.
+\v 5 O ira era sa tamata vavuravura: a ra sa vosatakia kinia na ka vavuravura, a sa varogoci ira ko ira na kai vuravura.
+\v 6 Oi ita, eda sa tamata ni Kalou: sa varogoci ita ko koya sa kila na Kalou: sa yali ni varogoci ita ko koya sa yali ni tamata ni Kalou. Ena ka koya eda sa kila kinia na yalo sa dina, ki na yalo sa dauvivacalai.
+\p
+\v 7 Oi ikodou sa lomani, mo dou vilomani; ni sa mai vua na Kalou na loloma; ia ko koya yadua sa dauloloma, sa vasucumi koya na Kalou, a sa kila na Kalou ko koya.
+\v 8 O koya sa yali ni dauloloma sa yali ni kila na Kalou; ni sa loloma na Kalou.
+\v 9 Ena ka koya sa varaitakia kinia na loloma ni Kalou vi ita, ni sa tala ki vuravura na Luvena e dua loa lia na Kalou, o koya ka vatuburia ko koya, me da bula e na vukuna.
+\v 10 Ena ka koya a sa rairai kinia na loloma, sa yali ni da lomani koya na Kalou, ia ni sa lomani ita ko koya, a sa tala na Luvena mei bulubulu ni nodai valavala ca.
+\v 11 Oi ikodou sa lomani, kevaka sa lomani ita va koya na Kalou, sa dodonu me da vilomani vakai ita.
+\p
+\v 12 Sa yali na tamata sa raicia na Kalou e na dua na gauna. Kevaka eda sa vilomani, sa tiko e na lomada na Kalou, a sa levu sara na loloma vua e na lomada.
+\v 13 Ena ka lia koya eda sa kila ni da sa tiko sara vua, ia sa tiko ko koya e na lomada, e na vuku ni sa solia vi ita ko koya mai vua na Yalona.
+\v 14 Ia eda sa raicia ka tukunia tiko ni sa tala na Luvena ko Tamada mei Vabula kei vuravura.
+\v 15 O koya yadua ena vatusa ni sa Luve ni Kalou ko Jisu, sa tiko sara na Kalou vi koya, ia sa tiko ko koya vua na Kalou.
+\v 16 Ia eda sa kila ka vadinatia na loloma ni Kalou vi ita. Sa loloma na Kalou; ia ko koya sa dautiko kei na loloma sa dautiko vata kei na Kalou, a sa tiko na Kalou e lomana.
+\v 17 Ena ka koya sa yaco kinia me levu sara na loloma vi ita, ni da sa tautauvata kaya, ni da sa tiko e vuravura koya, me da doudou kinia e na siga ni lewa.
+\v 18 Sa yali ni tu vata na rere kei na loloma; ia sa dainia tani na rere na loloma levu sara; ni sa tiko vata na rere ki na yaluma. Ia ko koya sa rere, sa yali ni levu sara na nona loloma.
+\v 19 Eda sa lomani koya, e na vuku ni sa taumada na nona loloma vi ita.
+\v 20 Kevaka sa tukunia e dua, Au sa lomania na Kalou, a sa catia na wekana, sa lasulasu sara lia ko koya: kevaka sa yali ni lomania na wekana sa raicia tiko ko koya, ena lomania vaevei na Kalou ni sa yali ni raicia?
+\v 21 Ia na vunau koya eda sa rawatia mai vi koya, Me lomania voki lia na wekana ko koya sa lomania na Kalou.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 O koya yadua sa vadinatia ni sa Karisito ko Jisu, sa vasucumi koya na Kalou: ia ko koya yadua sa lomani koya sa vatuburia, sa lomani koya voki lia sa vatuburi.
+\v 2 Ena ka koya eda sa kila ni da sa lomani ira na luve ni Kalou, kevaka eda sa lomania na Kalou, ka muria na nona vunau.
+\v 3 Ni sai koya ko ya na loloma vua na Kalou, me da muria na nona vunau: a sa yali ni ka bibi na nona vunau.
+\v 4 Ni sa rawai vuravura ko koya yadua sa vasucumi koya na Kalou; ia koya na qaqa eda sa rawai vuravura kinia, a noda vabautia.
+\v 5 O cei sa rawai vuravura, o koya dua loa lia sa vadinatia ni sa Luve ni Kalou ko Jisu?
+\p
+\v 6 O koya koya ka qai mai ki na wai kei na dra, o Jisu Karisito; sa yali kei na wai loa lia, ia, ki na wai kei na dra voki lia. Ia sai koya na Yalo Tabu sa vadinadina, ni sa vu ni dina na Yalo Tabu.
+\v 7 Ni ratou sa lewe tolu sa tukutuku mai lomalagi, a Tamada, kei koya na Vosa, kei koya na Yalo Tabu; ia sa dua loa lia na lewe tolu koya.
+\v 8 A ratou sa lewe tolu sa tukutuku e vuravura, a yalo, kei na wai, kei na dra; a ratou sa tukutuku vata na lewe tolu koya.
+\v 9 Kevaka eda sa vabautia na nodra i tukutuku na tamata, sa uasivi cake kinia nai tukutuku ni Kalou; ni sai koya koya nai tukutuku ni Kalou sa tukunia kinia na Luvena ko koya.
+\v 10 O koya sa vabautia na Luve ni Kalou sa rawatia e lomana nai tukutuku: o koya sa yali ni vadinatia na Kalou sa valasui koya lia; ni sa yali ni vadinatia nai tukutuku ni Kalou ni sa tukunia na Luvena.
+\v 11 Koya lia nai tukutuku, ni sa solia vi ita na Kalou na bula yali ni mudu, ia na bula koya sa tu vua na Luvena.
+\v 12 O koya sa tu vua na Luvena, sa tu vei koya na bula; o koya sa yali ni tu vua na Luve ni Kalou, sa yali ni tu vua na bula.
+\p
+\v 13 A veika koya kau sa vola vi ikodou mo dou kila kinia ni dou sa rawatia na bula yali ni mudu, io, vi ikodou sa vabautia na yaca ni Luve ni Kalou.
+\v 14 Ia na ka koya eda sa vararavi kinia vua, kevaka eda sa kerea e dua na ka me vaka na lomana, sa rogoci ita ko koya:
+\v 15 ia kevaka eda sa kila ni sa rogoci ita ko koya, e na ka kece lia eda sa kerea, eda sa kila ni da sa rawatia na kerekere eda sa kerea vua.
+\p
+\v 16 Kevaka e dua na tamata sa raicia na wekana ni sa caka nai valavala ca sa yali ni yaco kinia na mate, ena masulakia, ia na Kalou ena solia vua na bula me nodra era sa yali ni caka nai valavala ca sa yaco kinia na mate. Sa tu nai valavala ca sa yaco kinia na mate; au sa yali ni tukunia me masu e na vuku ni ka ko ya.
+\v 17 Sai valavala ca na ka kece lia e yali ni dodonu; ka sa dua nai valavala ca sa yali ni yaco kinia na mate.
+\v 18 Eda sa kila, ni sa yali ni valavala ca ko koya yadua sa vasucumi koya na Kalou; ia ko koya sa vatuburi koya na Kalou sa maroroi koya, a sa yali ni tarai koya na vu-ni-ca ko ya.
+\v 19 Eda sa kila ni da sa luve ni Kalou, a sa koto lia vua na vu-ni-ca ko ira kece lia na kai vuravura.
+\v 20 Eda sa kila voki lia ni sa yaco mai na Luve ni Kalou, a sa solia mai vi ita na vuku, me da kilai koya kinia sa dina, ia eda sa tu vata ki koya sa dina, vi Jisu Karisito na Luvena. Sai koya koya na Kalou dina, kei na vu-ni-bula yali ni mudu.
+\p
+\v 21 Oi ikodou na gone lomani, maroroi ikodou mai na vimatakau. Emeni.

64-2JN.usfm

@@ -0,0 +1,27 @@
+\id 2JN
+\ide UTF-8
+\h Karua Ni Vola I Joni
+\toc1 Karua Ni Vola I Joni
+\toc2 Karua Ni Vola I Joni
+\toc3 2jn
+\mt Karua Ni Vola I Joni
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi au na qase vua na marama era sa digitakia tu, kei ira voki lia na luvena, o ira kau sa lomania vaidina; ka yali ni koi au duadua loa lia, o ira kece voki lia era sa kila na dina;
+\v 2 e na vuku ni dina, o koya ka tiko e na lomada, ena tu lia vi ita ka yali ni mudu:
+\v 3 Me nomudou na loloma, na yalololoma, na vacegu, mai vua na Kalou ko Tamada, kei na Turaga ko Jisu Karisito, na luve i Tamada, ena dina kei na loloma.
+\p
+\v 4 Au sa rekitakia valevu dina e noqu raicia ni ra sa muria tiko na dina eso vi ira na luvemu, me vaka sa varoti ita kinia na Tamada.
+\p
+\v 5 Ia kau sa qai vamasuti iko, na marama, ia ka yali ni vaka niu sa vola vi iko na vunau vou, koya lia sa tu vi ita mai nai vatekivu, me da vilomani.
+\v 6 Ia koya na loloma, me da muria na nona vunau. Na vunau koya, Me vaka na ka dou a rogocia mai nai vatekivu, mo dou muria sara lia.
+\p
+\v 7 Ni ra sa lewe levu sara lia na dauvivacalai sa qai voli e vuravura, ko ira era sa yali ni vatusa ni sa liatamata mai ko Jisu Karisito. O koya koya na dauvivacalai kei na meca i Karisito.
+\v 8 Dou varaici ikodou, me kakua ni yali vi ikodou na ka kitou a caka, mo dou rawatia kece lia na kenai sau.
+\v 9 O koya yadua sa talaidredre, ka sa yali ni tu dei e nai vavuvuli ki Karisito, sa yali ni tu vi koya na Kalou. O koya sa tu dei enai vavuvuli ki Karisito, sa tiko vua na Tamada kei na Luvena voki lia.
+\v 10 Kevaka e dua sa qai kivei ikodou, a sa yali ni yadia nai vavuvuli koya, kakua ni yadi koya ki vale, se vosavakalougatatakia:
+\v 11 ia ko koya sa vosavakalougatatakia sa tautauvata kaya e na nonai valavala ca.
+\p
+\v 12 Sa levu na ka kau sa via vola vi ikodou, ia kau sa yali kinia ni vinakatia meu vola e na pepa kii na wai ni volavola: ia kau sa nakitia meu qai vi ikodou, ka vivosaki e na matanavotu, me levu sara kinia na noda marau.
+\v 13 Sa loloma yani vi iko ko ira na luvena na wekamu yalewa sa digitaki tu. Emeni.

65-3JN.usfm

@@ -0,0 +1,29 @@
+\id 3JN
+\ide UTF-8
+\h Katolu Ni Vola I Joni
+\toc1 Katolu Ni Vola I Joni
+\toc2 Katolu Ni Vola I Joni
+\toc3 3jn
+\mt Katolu Ni Vola I Joni
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Oi au na qase vua na daulomani ko Keo, o koya kau sa lomania vaidina.
+\v 2 Ikonu na lomani, sa dua loa na ka kau sa gadrevia valevu, mo kalougata ka bula vinaka, me vaka sa bula vinaka sara na yalomu.
+\v 3 Niu sa reki valevu, ni ra sa qai mai na viwekani ka tukunia na dina sa tu vi iko, me vaka ni ko sa daumuria na dina.
+\v 4 Sa ka levu sara lia na noqu reki e na vuku ni ka e dua bau lia koya, ni konu sa rogocia era muria voki lia na dina ko ira na luvequ.
+\v 5 Ikonu na lomani, ko sa caka vadodonu na ka kece lia ko sa caka vi ira na viwekani, vi ira voki lia na vulagi;
+\v 6 ko ira era sa tukunia na nomu loloma e na matadra nai soqosoqo lewe ni lotu; ia kevaka ko sa vukei ira e na nodra qai mai me vaka sa vinaka vua na Kalou, o na caka na ka vinaka:
+\v 7 ni ra a qai yani e na vuku ni Yacana, a sa yali e dua na ka era tauria mai vi ira sa yali ni lotu.
+\v 8 O koya sa dodonu kinia me da vacegui ira era sa vakinia, me da vivuke kinia e na dina.
+\p
+\v 9 Au a vola vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu: ia ko Tiotirifi, o koya sa viavialiu vi ira, sa yali ni vacegui ita.
+\v 10 O koya koya kau na nanumia kinia na nonai valavala sa caka ko koya, niu na qai yani, ni sa dau vosavacacataki kitou e na vosa ca: a sa yali ni caka loa lia koya, sa bese voki lia ni vacegui ira na viwekani, a sa tarovi ira era via caka, a sa vasivoi ira mai nai soqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 11 Ikonu na lomani, kakua ni muria na ka ca, muria lia na ka vinaka. O koya sa caka vinaka sa luve ni Kalou: ia ko koya sa caka ca sa yali ni raicia na Kalou.
+\p
+\v 12 Sa rogo vinaka ko Timitirio mai vi ira kece lia, mai na dina voki lia; io, kitou sa tukunia vakinia; ka dou sa kila sa dina na nitou i tukutuku.
+\p
+\v 13 Sa levu sara lia na ka vi au meu vola, ia kau na yali ni vola vi iko ena wai ni volavola kei na peni voki lia:
+\v 14 ia kau sa nakitia me raici iko vatotolo, me daru vivosaki e na matanavotu.
+\v 15 Me tu vi iko na vacegu. Sa loloma yani vi iko ko ira na viwekani. Au sa loloma yani vi ira yadua na viwekani.

66-JUD.usfm

@@ -0,0 +1,44 @@
+\id JUD
+\ide UTF-8
+\h Juta
+\toc1 Juta
+\toc2 Juta
+\toc3 jud
+\mt Juta
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 O Juta, nai Talatala i Jisu Karisito, ka taci Jemesa. Kivei ira era sa kacivi mai vua na Kalou, o ira era sa bula voli ena loloma ni Kalou na Tamada vata ki na vimaroroi i Jisu Karisito:
+\v 2 Me valevutaki sara vi ikodou na yalovivosoti, kei na vacegu, kei na loloma.
+\p
+\v 3 Ikodou sa lomani, ni'u a gumatua me'u vola vi ikodou e na vuku ni bula sa noda kece lia, sa rawai voki lia au na via volavola vi ikodou, ka varotia mo dou gumatua sara lia me maroroya na vabautia sa soli eliu vi ira sa lotu.
+\v 4 Ni sa curu lo mai na tamata eso, era sa volai eliu me ra cudruvi kinia, a tamata yali ni lotu, era sa vatanitakia na loloma ni Kalou me ra caka kinia na ka vasisila, a ra sa cakitaki koya kinia na Turaga na Kalou dua loa lia, kei na noda Turaga ko Jisu Karisito.
+\p
+\v 5 O koya koya ka'u na vauqetia kinia na lomamudou, mo dou nanumia, ia dou a kila voki lia eliu, ni sa vabulai ira na tamata mai Ijipita na Turaga, sa qai varusai ira emuri era sa yali ni vabautia.
+\v 6 O ira voki lia na agilose era sa yali ni tu dei e na nodra i tutu vaturaga, a ra sa dainia na nodra i tikotiko, sa tauri ira voki lia ko koya e na sinucodo yali ni mudu, e na butobuto, me yacovia mada na siga ni lewa.
+\v 7 Sa vakinia ko Sotoma sa va voli lia kinia ko Komora, vi ira voki lia na vikoro voleka, ni ra sa soli ira me ra dauyalewa, a ra sa muria voki lia na lewa tani, era sa varau kina mei varau, ni ra sa vararawataki ni ra sa cudruvi tiko e na bukawaqa yali ni mudu.
+\v 8 Sa vaka voki lia kinia ko ira koya na dautadra era sa vadukadukalitakia na yagodra, era sa bese vokia ni lewai, a ra sa vosavacacatakia na turaga.
+\p
+\v 9 Io ko Maikeli na agilose ka uasivi, ni sa vileti tiko kei na tevoro, ka viletitakia na yago i Mosese, sa yali ni doudou me vosavacacatakia lia, sa tukunia lia, Me cudruvi iko na Turaga.
+\v 10 Ia ko ira koya, era sa vosavakacacatakia na ka era sa lecavia; ia na ka era sa kila vakai ira, me vaka na manumanu sa yali ni vayalo, e na veika koya era sa vacacani ira kinia.
+\p
+\v 11 Ena ca ko ira! Ni ra sa muria na sala i Keni, a ra sa muria e na marau ca na caka cala i Pelami me ra vakaivoli kinia, a ra sa rusa e na vosa ni veivorati i Kora.
+\v 12 O ira koya na duka e na nomudou kana vilomani, ni ra sa kana vata ki ikodou, a ra sa vakani ira ka yali ni rere; o ira koya na o sa yali kinia na wai, sa vikauyaki e na cagi; a kau sa malai na vuana, sa yali ni vua, sa mate varua, sa cavu sara na wakadra:
+\v 13 a ua ni waitui sa cudrucudru, sa vusolakia na nodra ka e vivamaduataki; a kalokalo voki lia sa viqaiyaki, sa tu loa lia me nodra na butobuto loaloa ka yali ni mudu.
+\p
+\v 14 Ia ko Inoki voki lia, nai kavitu sa taravi Atama sa parofisaitakia ira koya, ka tukunia, Raicia, sa qai vata mai na Turaga, kei na nona yalosavasava era udolu vatini:
+\v 15 me cudruvi ira kece lia, ka vunaucia kece lia era sa yali ni lotu, e na vuku ni nodra i valavala kece lia era sa caka ni ra sa yali ni rerevakia na Kalou, kei na nodra qaqa era sa vosavacacataki koya kinia ko ira era yali ni rerevakia na Kalou.
+\v 16 O ira koya na dauvosakudrukudru, na daudidi, era sa muria na nodra gagadre ca; (a sa vosatakia na vosa vaviavialevu sara lia na gusudra), a ra sa daudokai ira na tamata eso me ra vaiyau kinia vi ira.
+\p
+\v 17 Ia koi ikodou sa lomani, dou nanumia na vosa era sa tukunia eliu ko ira nai apositolo ni noda Turaga ko Jisu Karisito;
+\v 18 ni ra sa tukunia vi ikodou sa na so na dauvivasewasewani e na gauna emuri, era na daumuria voki lia na nodra gagadre ca era sa yali ni lotu.
+\v 19 Sai ira koya sa tawasei ira tani, era sa yalo butobuto, a sa yali ni tu vi ira na Yalo Tabu.
+\p
+\v 20 Ia koi ikodou sa lomani, dou vivauqeti ikodou cake vakai ikodou e na nomudou vabautia savasava ara lia, dou masu lia e na Yalo Tabu,
+\v 21 dou maroroi ikodou mo dou tu lia e na loloma ni Kalou, ka nuitakia na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito ki na bula yali ni mudu.
+\p
+\v 22 Ia dou lomani ira voki lia eso, ni ra sa lomalomarua:
+\v 23 ia ko ira eso, vabulai ira ni dou sa kalirakia mai na bukawaqa; ka so mo dou lomani ira ni dou sa rere; ni dou sa besetakia nai sulu sa dukadukali e na yalo butobuto.
+\p
+\v 24 Me qai caka vua sa rawatia me tauri ikodou mo dou kakua ni bale, me varaitaki ikodou voki lia e na matana vaiukuuku ena marau vaidina sara ni dou sa yali ni cala,
+\v 25 me caka vua na Kalou na nodai Vabula dua loa lia, ena vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito na varokoroko vata ki na ka Vaturaga, vata ki na lewa, vata ki na kaukauwa, ena gauna kece lia sa oti yani, ni kua voki lia, ka yali ni mudu. Emeni.

67-REV.usfm

@@ -0,0 +1,547 @@
+\id REV
+\ide UTF-8
+\h Vakatakila
+\toc1 Vakatakila
+\toc2 Vakatakila
+\toc3 rev
+\mt Vakatakila
+\c 1
+\cl Wase 1
+\p
+\v 1 Ai Vakatakila ki Jisu Karisito, ka solia vi koya na Kalou me varaitakia vi ira na nonai talatala na ka sa voleka ni yaco mai; a sa tala ko koya na nona agilose me tukunia vi Joni na nonai talatala:
+\v 2 o koya ka tukunia na vosa ni Kalou, ki nai tukutuku ki Jisu Karisito, ki na ka kece lia sa raicia ko koya.
+\v 3 Sa kalougata ko koya sa wilikia, ki ira era sa rogocia na vosa ni parofisai koya, ka vabautia na ka sa volai kinia; ni sa voleka na kena gauna.
+\p
+\v 4 KO JONI vi ira nai soqosoqo lewe ni lotu e vitu mai Esia: Me nomudou na loloma, ki na vacegu, maivi koya sa bula ni kua, ka bula eliu, ka na bula voki lia emuri: maivi iratou voki lia na Yalo e vitu eratou sa tiko e na mata ni nonai tikotiko-vaturaga;
+\v 5 maivi Jisu Karisito voki lia, na dautukutuku yalodina, na ulumatua vi ira era sa tu cake voki mai na mate, ki na nodra Turaga levu voki lia na tui e vuravura. Vi koya sa lomani ita, ka savai ita mai na nodai valavala ca e na nona dra dina,
+\v 6 a sa qisi ita me da tui ka bete vua na Kalou ki Tamana; me sa caka vi koya na varokoroko ki na lewa ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 7 Raicia, sa qai mai ko koya e na o: ka na raici koya na matada kece lia, ko ira voki lia era a suaki koya: ena tagi sara e na vukuna na vimataqali kece lia e vuravura. Me vaka lia koya. Emeni.
+\v 8 Sa tukunia na Turaga na Kalou, Oi au ga na Alifa ki na Omeka, ai vatekivu ki nai vataotioti, o koya ka bula eliu, ka bula ni kua, ka na bula voki lia emuri, na Kaukauwa.
+\p
+\v 9 Koi au ko Joni, na wekamudou voki lia, ki nai tokani e na vivacacani, ki na matanitu ki na vosota ni Jisu, au a tiko e na yanuyanu ko Patimo, e na vuku ni vosa ni Kalou, ki nai tukutuku i Jisu.
+\v 10 Kirau a tiko vokilia ki na Yalo Tabu e na siga ni Turaga, ia ka'u a rogocia e dakuqu na domo levu, e vaka na davui,
+\v 11 ni sa tukunia, Oi au na Alifa ki na Omeka, ko koya sa liu sara, ko koya ena muri sara voki lia: ia, Na ka ko sa raicia, mo vola e nai vola, ka vayadia ki nai soqosoqo lewe ni lotu e vitu mai Esia: ki Efeso, ki Simurina, ki Perikamo, ki Caetaira, ki Sariti, ki Filatelifia, ki Leotisea.
+\v 12 Au a qai rai vuki me'u raici koya ka vosa mai vi au. Ia ni'u sa rai vuki, sa vitu nai tutu-ni-cina koula ka'u sa raicia;
+\v 13 ia sa tu e dua e na kedra maliwa nai tutu-ni-cina e vitu, e vataki koya na Luve ni tamata, sa vaisulu e nai sulu sa yaco sara ki na yavana, ka vau na lomaserena e nai vau koula.
+\v 14 Sa vulavula na uluna ki na drau ni uluna me vaka na vutika ni sipi, me vaka na vulavula ni uca-vulavula; ka sa vaka voki lia na yameyame ni buka na matana;
+\v 15 ia na yavana sa vaka na parasa makumakualiliva me vaka ni sa varirigi e na kuro; a sa vaka na vadugu ni wai e levu na domona.
+\v 16 Sa tauria e na ligana i matau e vitu na kalokalo: ia ka sa qai mai na gusuna nai seleiwau gata ka batirua; ia na matana sa vaka na mata-ni-siga ni sa cila vakaukauwa.
+\v 17 Ia ni'u sa raici koya, ka'u sa bale sara ki yavana me vaka e dua sa ciba. A sa tabaki au e na ligana i matau, ka tukunia vi au, Kakua ni rere; Koi au ko koya sa liu sara, ko koya ena muri sara voki lia,
+\v 18 o koya sa qai Bula; ka'u a mate eliu, ka raicia, au sa bula ka yali ni mudu, Emeni; au sa tauria voki lia nai dola ki etesi ki na mate.
+\v 19 Ia na veika ko sa raicia oti mo vola, ki na veika sa tu, ki na veika ena yaco mai muri,
+\v 20 na ka vuni ni kalokalo e vitu, ko a raicia e na ligaqu i matau, ki nai tutu-ni-cina koula e vitu: A kalokalo e vitu sa nodra i talatala voki lia nai soqosoqo lewe ni lotu e vitu: ia nai tutu-ni-cina e vitu ko a raicia, nai soqosoqo lewe ni lotu e vitu.
+\c 2
+\cl Wase 2
+\p
+\v 1 Mo volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Efeso; Sa tukunia na veika koya ko koya sa tauria na kalokalo e vitu e na ligana i matau, o koya sa qai voli e na maliwa ni tutu-ni-cina koula e vitu:
+\v 2 Au sa kila na nomu i valavala, ki na nomu oca ki na nomu dauvosotia, ni ko sa yali voki ni vosoti ira era sa ca; o sa vatovolei ira voki lia era sa tukunia era sai apositolo, a ra sa yali, o sa kilai ira ni ra sa daulasu lia:
+\v 3 ia ko sa lomavinaka lia, ka vosotia tiko, ka oca e na vuku ni yacaqu, ka yali ni guca.
+\v 4 Ia ka so lia na ka ko sa ca kinia, e na vuku ni ko sa dainia na nomu loloma ka tu vi iko eliu.
+\v 5 Mo nanumia lia na ka ko sa lutu tani mai kinia; ia mo vivutunitakia, ka caka na cakacaka taumada; ia kevaka sa yali, ka'u na qai vasauri mai vi iko, ka yadia tani na nomu i tutu-ni-cina mai na kena tikina, kevaka ko sa yali ni vivutuni.
+\v 6 Ia na ka voki lia koya sa tu vi iko, ni ko sa catia na nodra i valavala nai tokani i Nikola, koya ka'u sa catia voki lia koi au.
+\v 7 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu: Vi koya sa gumatua ka'u na solia me kania na kau ni bula, ko ya sa tu e loma ni Parataisi ni Kalou.
+\p
+\v 8 MO volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Simurina: Sa tukunia na veika koya ko koya sa liu sara ka muri sara, o koya ka mate, a sa qai bula voki:
+\v 9 A sa kila na nomu cakacaka, ki na nomu dauvararawataki, ki na nomu dravudravua (ia ko sa vutuniyau lia), ki na nodra vosa vacaca era tukunia era sa Jiu, ka ra sa yali, era sai vavakoso voki lia i Setani.
+\v 10 Kakua ni rerevakia e dua na ka ko na vosotia: raicia, na tevoro ena daini ikodou eso ki na vale ni vivesu, mo dou vatovolei kinia; ia dou na vararawataki ka bogi tini: dou gumatua mo dou yacovia na mate, au na qai solia vi ikodou nai sala ni bula.
+\v 11 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu. O koya sa gumatua sara ena yali ni ca e nai karua ni mate.
+\p
+\v 12 MO volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Perikamo: Sa tukunia na ka koya ko koya sa tauria nai seleiwau batirua:
+\v 13 Au sa kila na nomu cakacaka, ki na yasana ko sa tiko kinia, sa tiko voki lia kinia nai tikotiko i Setani: ia ko sa tauria matua na yacaqu, ia ko sa yali ni cakitakia na noqu lotu e na siga sa vatusai au dina kinia ko Anitipasa, o koya sa vamatei e na ikodou maliwa, a yasana sa tiko kinia ko Setani.
+\v 14 Ia ka so lia na ka ko sa ca kinia, e na vuku ni sa tiko vi iko ko ira era sa vabautia nai vavuvuli i Pelami, o koya ka vavulici Pelaki me dainia na vivacalai e na matadra na luve i Isireli, me ra kania na ka sa vacabori ki na vimatakau, me ra dauyalewa voki lia.
+\v 15 Sa tiko voki lia vi iko ko ira sa vatavulicia tiko na nodra i vavuvuli nai tokani i Nikola, koya na ka ka'u sa catia.
+\v 16 Mo vivutuni mada; kevaka e yali, au na qal vatotolo sara yani vi iko, ka vivala ki ira e nai seleiwau ni gusuqu.
+\v 17 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu: Au na solia vi koya sa gumatua, me kania na mana vuni, au na solia voki lia vua na vatu vulavula, a vatu lia ko ya ena volai kinia na yaca vou e yali e dua me kila, o koya lia sa tauria sara.
+\p
+\v 18 Mo volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Caetaira: Sa tukunia na veika koya na Luve ni Kalou, o koya sa vaka na yameyame ni buka na matana, ki na yavana e vaka na parasa makumakualiliva:
+\v 19 Au sa kila voki lia na nomu cakacaka, ki na dauloloma, ki na dauviqaravi, ki na vadinatia, ki na nomu dauvosotia, ki na nomu daucakacaka; ia koya emuri sa uasivia ko ya sa liu.
+\v 20 Ia sa vica lia na ka ko sa cala kinia, ni ko sa vosotia na yalewa ko ya ko Jesepeli, o koya sa vatokai koya voki lia me parofita, me vavulici ira ka daini ira na noqu tamata me ra dauyalewa, ka kania na ka sa vacabori ki na vimatakau.
+\v 21 Ia ka'u a solia vua na gauna me vivutunitakia kinia na nona dautagane; a sa yali ni via vivutuni.
+\v 22 Raicia, ka'u na daini koya ki nai mocemoce, ki ira era sa dauyalewa vata kaya ki na rarawa levu, kevaka era sa yali ni vivutunitakia na nodra i valavala.
+\v 23 Ia ka'u na vamatei ira na luvena e na mate; ia ena kila kinia na visoqosoqo lewe ni lotu kece lia ni'u sa dikevia na ivi ki uto ni tamata; ia ka'u na solia voki lia vi ikodou yadua me vaka na nomudou i valavala.
+\v 24 Ia ka'u sa tukunia kivi ikodou, ki ira sa vo mai Caetaira, ko ira kece voki lia era sa yali ni vabautia nai vavuvuli koya, ko ira era sa yali ni kila na ka titobu ki Setani, me vaka voki lia na ka era sa vosatakia; au na yali ni taucia vi ikodou na ka tani e bibi.
+\v 25 Ia na ka sa tu vi ikodou, dou tauria matua ka malua ka'u na qai voki yani.
+\v 26 Ia ko koya sa gumatua sara, ka vabautia na noqu cakacaka me yaco mada nai vataotioti, au na solia vua me lewa na vimatanitu:
+\v 27 ia ena lewai ira ko koya e nai titoko kaukamea: ena vorolaki ira me ra matailalai me vaka na vibilo ni dautuli bilo: io, me vaka na ka ka'u sa rawatia mai vi Tamaqu.
+\v 28 Ia ka'u na solia voki lia vua na kalokalo i vola siga.
+\v 29 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu kivi ira na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\c 3
+\cl Wase 3
+\p
+\v 1 Mo volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Sariti: Sa tukunia na veika koya ko koya sa tauria na Yalo ni Kalou e lewe vitu, ki na kalokalo e vitu: Au sa kila na nomu cakacaka, ni sa yacamu loa lia na bula, ko sa mate lia.
+\v 2 Mo vatawa, ka vakaukauwatakia na ka sa vo vi iko ga, o koya sa voleka ni mate; ni'u sa yali ni raicia na nomu cakacaka me vinaka sara ena mata ni Kalou.
+\v 3 Vananumia na nomu vabautia ki na nomu rogocia, ka tauria matua, ka vivutuni. Ia kevaka ko na yali ni vatawa, au na qai yani vi iko me vaka na daubutako, ia ko na yali ni kila na tiki-ni-siga ka'u na qai yani kinia vi iko.
+\v 4 Sa tu lia vi iko mai Sariti e lewe vica lia era sa yali ni vadukadukalitakia na nodra i sulu; a ra na qai voli ki au e nai sulu vulavula: ni ra sa yaga voki lia.
+\v 5 O koya sa gumatua, ena vaisulu e nai sulu vulavula; au na yali ni bokocia na yacana mai nai vola ni bula, ia ka'u na tukunia na yacana e na mata i Tamaqu, e na matadra voki lia na nona agilose.
+\v 6 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira voki lia na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 7 MO volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Filatelifia: Sa tukunia na veika koya ko koya sa yalosavasava, o koya sa dina, o koya sa tauria nai dola i Tevita, o koya sa dolavia, ka yali na tamata me sogotia; ka sogotia, ka yali na tamata me dolavia:
+\v 8 Au sa kila na nomu cakacaka: (raicia, au sa dolavia e matamu e dua na darava, ka yali na tamata sa sogotia rawa:) sa tu valailai lia vi iko na kaukauwa, ia ko sa tauria tiko lia na noqu vosa, ka sa yali ni cakitakia na yacaqu.
+\v 9 Raicia, ka'u na lewai ira nai vavakoso i Setani, era sa tukunia era sa Jiu, ia ka ra yali, era sa lasu lia; raicia, ka'u na lewa vi ira me ra qai mai me ra cuva ki yavamu, me ra kila ni ka'u a lomani iko.
+\p
+\v 10 Ni ko sa vabautia na noqu vosa mo vosotia lia, ka'u na maroroi iko voki lia e na gauna ni dauvivatovolei, ko ya ena qai mai ki vuravura taucoko, me vatovolei ira sa tiko e vuravura.
+\v 11 Raicia, ka'u na qai vatotolo yani: tauria matua na ka sa tu vi iko, me kakua ni yadia na nomu i sala vaturaga na tamata tani.
+\v 12 Au na lesi koya sa gumatua me duru e na vale ni noqu Kalou, ia ena yali ni qai tani yani ki tautuba: ia ka'u na volai koya e na yaca ni noqu Kalou, ki na yaca ni koro ni noqu Kalou, ko Jerusalemi vou, o koya sa qai sobu mai lomalagi mai vua na noqu Kalou: ia na yacaqu vou.
+\v 13 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\p
+\v 14 MO volavola voki lia vua nai talatala ni soqosoqo lewe ni lotu mai Leotisea: Sa tukunia na veika koya na Emeni, o koya sa dautukunia na ka dodonu ka dina, ai vatekivu ni cakacaka ni Kalou:
+\v 15 Au sa kila voki lia na nomu cakacaka, o sa yali ni batabata se katakata: au sa vinakatia mo batabata se katakata.
+\v 16 Ni ko sa katakata valailai lia, ka yali ni batabata se katakata, ka'u na luaraki iko sara lia mai na gusuqu.
+\v 17 Ni ko sa tukunia tiko, Au sa vutuniyau, ka levu tu na noqu i yau, ka yali na ka ka'u sa dravudravua kinia; ia ko sa yali ni kila ni sai iko lia na ka lomani, ka valoloma, ka dravudravua, ka mataboko, ka televua:
+\v 18 au sa vavulici iko mo mai volia vi au na koula sa vatovolei e na bukawaqa, mo vutuniyau kinia; ki nai sulu vulavula, mo vaisulu kinia, me kakua ni rairai na nomu televua e vivamaduataki; mo lumutia voki lia na matamu e nai lumu ni mata, mo rai rawa.
+\v 19 O ira kece lia ka'u sa lomania, ka'u sa vunaucia ka cudruvia: mo gumatua kinia, ka vivutuni.
+\v 20 Raicia, ka'u sa tu e na mata ni darava, ka tukituki: kevaka sa rogocia na domoqu e dua na tamata, ka dolavia na darava, au na curu vua, ka varaiyavi vata kaya ka na varaiyavi vata voki lia ki au ko koya.
+\v 21 Au na solia vua sa gumatua sara me tiko vata ki au e na noqu i tikotiko-vaturaga, me vaka ka'u sa gumatua, ka tiko sobu e nai tikotiko vaturaga ni Tamaqu.
+\v 22 O koya sa vadaligana, me mani rogocia sara na ka sa tukunia na Yalo Tabu vi ira voki lia na visoqosoqo lewe ni lotu.
+\c 4
+\cl Wase 4
+\p
+\v 1 Sa oti koya kau a qai raicia, sa dola e dua na darava mai lomalagi: ia na vosa taumada kau a rogocia sa vaka sa vosa vei au na davui; ka tukunia, qai cake mai ke, au na vatakila vei iko na veika ena yaco ena gauna mai muri.
+\v 2 Sa qai curumi au vasauri na yalo tabu ka raicia, sa caka nai tikotiko vaturaga mai lomalagi, a sa dua sa tiko kinia.
+\v 3 Ia ko koya sa tiko kinia sa vaka nai rairai me vaka vokilia na vatu jasipa kei na satiusa; A sa dua na drodrolagi sa vavolivolita nai tikotiko vaturaga, sa rairai me vaka na emeralita.
+\v 4 A sa ruasagavulu ka va nai tikotiko sa vavolivolitia na i tikotiko vaturaga; ia kau a raicia e lewe ruasagavulu ka va na matua sa tiko enai tikotiko; era sa vaisulu vulavula; a sa vaisala voki lia na uludra ena i sala koula.
+\v 5 A sa qai mai nai tikotiko vaturaga na livaliva kei na kurukuru kei na vosa; a sa vitu na cina ni buka sa caudre tiko ena mata ni tikotiko vaturaga, o ira koya na yalo ni Kalou e ratou lewe vitu.
+\v 6 A sa tu voki lia ena mata ni tikotiko vaturaga e dua na ka sa vaka na wasa iloilo, sa makare sara me vaka na karisitala. A sa tiko e va na ka bula e loma ni tikotiko vaturaga, ka vavolivolitia a sa vamatana kece lia na yagona na matadra kei na dakudra.
+\v 7 Ia sa vaka na laioni nai matai ni ka bula, a sa vaka voki lia na luve ni pulumokau nai karua, a sa mata vatamata nai katolu, a sa vaka na ikeli vatabana nai kava.
+\v 8 O iratou koya na ka bula eratou sa lewe va eratou sa tauyaono na tabadratou; a sa robotia na lomadratou na matadra; ia eratou sa yali ni bau cegu e na siga se na bogi, era tukunia tiko lia, E dodonu, e dodonu, e dodonu, na Turaga na Kalou Kaukauwa, o koya ka bula eliu, ka sa bula edaidai, ena bula voki lia emuri.
+\p
+\v 9 Ia ni ratou sa varokoroko ko iratou na ka bula ko ya vi koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, o koya sa bula yali ni mudu, ka ratou sa dokai koya, ka vavinavinaka vua,
+\v 10 sa qai cuva sobu ko ira na qase e lewe ruasagavulu ka va e na mata i koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, ka varokoroko vi koya sa bula lia ka yali ni mudu, ka dainia na nodra i sala e na mata ni tikotiko-vaturaga, ka tukunia,
+\v 11 Ikonu na nitou Turaga ki na nitou Kalou, sa dodonu me caka vi ikonu na varokoroko ki na vidokadokai, ki na kaukauwa: ni sai ikonu ka bulia na ka kece lia, era sa buli lia ka tu dei voki lia e na nomuni lewa.
+\c 5
+\cl Wase 5
+\p
+\v 1 Au a qai raici koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga ka tauria nai vola na ligana i matau, ko ya sa volai eloma e dakuna voki lia, sa dregati tu e na drega e vitu.
+\v 2 Au a raicia na agilose kaukauwa voki lia, o koya sa kaci e na domo levu, ka tukunia, O cei sa yaga me tevukia nai vola, ka cecegia na kena drega?
+\v 3 A sa yali e dua mai lomalagi, se e vuravura, se e ruku i vuravura, sa rawatia me tevukia nai vola, se rai kinia.
+\v 4 Ia ka'u a tagicakia valevu, ni sa yali ni kune e dua e yaga me tevukia nai vola, se rai kinia.
+\v 5 Sa qai tukunia vi au e dua na matua, Mo kakua ni tagi: raicia, sa gumatua na Laioni ni yavusa i Juta, na Waka i Tevita, me tevukia nai vola me cecegia voki lia na kena drega e vitu.
+\v 6 Au a qai raicia e loma ni tikotiko-vaturaga ki na kedratou maliwa na ka bula e lewe va, ki na kedratou maliwa na matua, e dua na Lami sa vaka sa qai vamatei, e vitu na nonai leu e uluna, ka vitu na matana, o iratou lia koya na Yalo ni Kalou e lewe vitu eratou sa talai ki vuravura taucoko.
+\v 7 A sa qai mai ko koya ka yadia nai vola mai na liga i matau i koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga.
+\v 8 Ni sa yadia nai vola ko koya, sa cuva sobu e na mata ni Lami ko iratou na ka bula e lewe va, ki ira na matua e lewe ruasagavulu ka va era tauyadua na api, ki na vibilo koula sa sinai e na ka boi vinaka, koya na nodra masu na tamata yalosavasava.
+\v 9 Era sa meketakia na meke vou, ka tukunia, Oi ikonu sa yaga me yadia nai vola, me cecegia voki lia na kena drega: ni ikonu a vamatei, ka voli kimamu e na nomuni dra maivi ira kece lia na vimataqali, ki na duivosavosa, ki na vimatanitu, ki na vivanua, me kimamu nona na Kalou:
+\v 10 ia ikonu sa lesi kimamu me kimamu tui, me kimamu bete voki lia, vua na nimamu Kalou; ia kimamu na lewa tiko e vuravura
+\v 11 Au a qai raicia, ia ka'u a rogocia na domo ni agilose e lewe vuqa, o ira era sa vavolivolitia nai tikotiko-vaturaga, ki iratou na ka bula ki ira na matua: ia na kedrai wiliwili sa oba vatini na udolu, ka vuqa voki na udolu;
+\v 12 era sa tukunia e na domo levu, Sa yaga na Lami ka vamatei, me soli vua na kaukauwa, ki nai yau, ki na vuku, ki na qaqa, ki na vidokadokai, ki na varokoroko, ki na vavinavinaka.
+\p
+\v 13 Ia kau a rogocia na ka bula kece lia mai lomalagi, ki vuravura, ki na ruku i vuravura, ki na wasawasa, ki na ka kece lia sa tu kinia, ni ra tukunia, Me caka vua sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, vi koya voki lia na Lami, na vavinavinaka, ki na varokoroko, ki nai ukuuku, ki na kaukauwa, ka yali ni mudu.
+\p
+\v 14 Ka ratou sa vaemeni ko iratou na ka bula e lewe va. A ra sa cuva sobu ko ira na matua e lewe ruasagavulu ka va, ka varokoroko vi koya sa bula tiko lia ka yali ni mudu.
+\c 6
+\cl Wase 6
+\p
+\v 1 Ia ka'u a raicia ni sa cecegia e dua na drega na Lami, ia ka'u a rogocia e dua vi iratou na ka bula e lewe va, sa vaka na kurukuru na domona, ka tukunia, Qai mai.
+\v 2 Ka raicia, au a qai kunea na ose vulavula: ia sa tauria na dakai titi ko koya sa vodo tiko kinia; a sa soli vua e dua nai sala-vaturaga; a sa qai yani ko koya e na gumatua, ka me gumatua valevu.
+\v 3 IA ni sa cecegia ko koya nai karua ni drega, au sa rogocia nai karua ni ka bula sa tukunia, Qai mai.
+\v 4 A sa dua tani voki na ose sa qai yani, sa damudamu: a sa soli vua sa vodo tiko kinia me dainia tani e vuravura na sautu, ka me ra viraravui tiko lia: a sa soli vua nai seleiwau levu.
+\v 5 IA ni sa cecegia ko koya nai katolu ni drega, au sa rogocia nai katolu ni ka bula sa tukunia, Qai mai. Ia ka'u a raicia, ka raicia, sa dua na ose loaloa; ia ko koya sa vodo tiko kinia, sa tauria nai varau e na ligana.
+\v 6 Au a rogocia e dua na domo e na kedratou maliwa na ka bula e lewe va, sa tukunia, Me volitakia nai varau witi e na dua na pene, ka tolu nai varau parile e na dua na pene; ka raicia mo kakua ni vacacana na waiwai se na waini.
+\v 7 IA ni sa cecegia ko koya nai kava ni drega, au sa rogocia nai kava ni ka bula sa tukunia, Qai mai.
+\v 8 Ia ka'u a varaicia, ka raicia, sa dua na ose vulavula ca: ia na yaca i koya sa vodo tiko kinia ko Mate, ka sa muri vata kaya ko Etesi. A sa soli vua me rawa nai kava ni kena wase ko vuravura, me vamatei e nai seleiwau, ki na viakana, ki na mate ca, ki na manumanu kila ki vuravura.
+\p
+\v 9 IA ni sa cecegIa ko koya nai kalima ni drega, au sa raicIa e ruku ni cabocabo-ni-soro na yalodra era a vamatei e na vuku ni vosa ni Kalou, ki na vuku voki lia ni nodra i tukutuku;
+\v 10 era sa kaci e na domo levu, ka kaya, sa vaevei na kena dede, na Turaga yalododonu ka dina, ni ko sa yali ni lewa ka cudruvakia na nimamu dra vi ira era sa tiko e vuravura?
+\v 11 A sa soli vi ira yadua nai sulu vulavula; a sa tukunia vi ira, me ra cegu tiko mada valailai, me oti mada mai ko ira na nodra i tokani ki na wekadra, era na vamatei mada me vataki ira.
+\p
+\v 12 IA ka'u sa raicia ni sa cecegia ko koya nai kaono ni drega, ka raicia! Sa tavuki vakalevu na vanua: a sa loaloa sara na mata-ni-siga me vaka nai sulu vutika ni manumanu loaloa, a sa cadra na vula;
+\v 13 a sa qeqera ki vuravura na vikalokalo ni lomalagi, e vaka na lolo sa qeqera na vuana ni sa yali ni dreu, ni sa kuretakia na cagi kaukauwa.
+\v 14 A sa qai tani yani na lomalagi me vaka nai vola balavu sa vivigi vata; a sa kau tani mai na nodra i tutu na ulu-ni-vanua kece lia ki na yanuyanu kece lia.
+\v 15 Ia ko ira na tui ki vuravura, ki na tamata era kena turaga, ki na tamata vutuniyau, ki ira na vu-ni-valu, ki ira na tamata qaqa, ki ira kece na bobula, ki ira kece lia nai taukei, era sa vunitaki ira e na viqara ki na viuluvatu e na viulu-ni-vanua;
+\v 16 a ra sa tukunia ki na viulu-ni-vanua ki na viuluvatu, Lutuki kimamu, ka vunitaki kimamu mai na mata i koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, mai na nona cudru voki lia na Lami:
+\v 17 sa qai yaco mai na siga dina ni nona cudru; ia ko cei ena yatedei me na tu dei rawa?
+\c 7
+\cl Wase 7
+\p
+\v 1 Ia ni sa oti na veika koya ka'u a raicia na agilose e le va eratou sa tu e na tutu i vuravura e va, ka tauria na cagi e va kei vuravura, me kakua ni liwa ki vuravura na cagi, se ki na wasawasa, se ki na dua na kau.
+\p
+\v 2 Ia ka'u a raicia e dua tani voki na agilose sa qai mai na tu-i-cake, a sa tu vua na vatu ni drega nei koya na Kalou bula; a sa kaci e na domo levu ko koya vei iratou na agilose e le va, o iratou sa soli kinia me ratou vacacani vuravura kei na wasawasa,
+\v 3 ka tukunia, Tei kakua mada ni vakacacani vuravura, se na wasawasa, se na kau, ka malua me keitou vola mada na yadredra na tamata ni noda Kalou.
+\v 4 Au a rogocia na kedrai wiliwili era sa volai: sa lewe dua na drau ka vasagavulu ka va voki lia na udolu, sa volai vi ira kece lia na nodra viyavusa na luve i Isireli.
+\v 5 Vi ira na yavusa i Juta sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Rupeni sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Kata sa volai e lewe tinikarua na udolu.
+\v 6 Vi ira na yavusa i Aseri sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Nafitalai sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Manasa sa volai e lewe tinikarua na udolu.
+\v 7 Vi ira na yavusa i Simioni sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Livai sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Isaka sa volai e lewe tinikarua na udolu.
+\v 8 Vi ira na yavusa i Sepuloni sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Josefa sa volai e lewe tinikarua na udolu. Vi ira na yavusa i Penijamini sa volai e lewe tinikarua na udolu.
+\p
+\v 9 Sa oti koya ka'u sa varaicia, ka raicia, sa dua nai soqosoqo levu sara lia, e yali e dua na tamata e wilikia rawa, mai na vivanua kece, ki na vimataqali, ki na vimatanitu, ki na duivosavosa, era sa tu e na mata ni tikotiko-vaturaga, ki na mata ni Lami, era vaisulu e nai sulu vulavula, ka tauria nai viu e na ligadra;
+\v 10 a ra sa kaci e na domo levu, ka tukunia, A vu ni bula na noda Kalou, o koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, vua na Lami voki lia.
+\v 11 O ira kece lia na agilose era sa duri tu ka vavolivolitia nai tikotiko-vaturaga, ki ira na matua ki na ka bula e lewe va, ka cuva vatoboicu e na mata ni tikotiko-vaturaga, ka varokoroko vua na Kalou,
+\v 12 ka tukunia, Emeni: Na vamolimoli, ki nai ukuuku, ki na vuku, ki na vavinavinaka, ki na varokoroko, ki na kaukauwa, ki na qaqa, me nona lia na noda Kalou ka yali ni mudu. Emeni.
+\p
+\v 13 Sa qai tukunia e dua na matua, ka tarogi au, O cei beka ko ira koya sa vaisulu e nai sulu vulavula? Ka ra qai beka maivei?
+\v 14 Au sa qai tukunia vua, O iko, saka, ko sa kila. A sa tukunia vi au ko koya, O ira koya era sa qai mai na vivararawataki levu, ia era sa sava nodra i sulu, ka vavulavulatakia e na dra ni Lami.
+\v 15 O koya era sa tiko kinia e na mata ni tikotiko ni Kalou, a ra sa qaravi koya e na siga ki na bogi e nona vale-ni-lotu; ia ena tiko vata ki ira ko koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga.
+\v 16 Era na yali voki ni viakana, se viasomi voki; ena yali ni kati ira na siga, se dua tani na katakata.
+\v 17 Ni na vakani ira na Lami sa tiko e na loma ni tikotiko-vaturaga, ka na tuberi ira ki nai vurevure ni wai bula: ia ena tavoya kece lia na Kalou na wai ni mata mai na matadra.
+\c 8
+\cl Wase 8
+\p
+\v 1 Ia ni sa cecegia oti ko koya nai kavitu ni drega, sa vanomodi ko lomalagi ka oti e dua na veimama ni aua.
+\v 2 Au sa raicia na agilose e lewe vitu eratou sa tu e na mata ni Kalou; a sa soli vi iratou e vitu na davui.
+\v 3 A sa dua tani voki na agilose sa qai mai ka qai tu e na mata ni cabocabo-ni-soro, a sa tauria na miqa koula; a sa soli valevu vua na ka boivinaka, me caboria vata kei na masumasu ni tamata yalosavasava kece lia e nai cabocabo-ni-soro koula sa tu e na mata ni tikotiko-vaturaga.
+\v 4 Ia sa kuvu cake vata na kubou ni ka boivinaka, ki na masumasu ni tamata yalosavasava, mai na ligana na agilose ki na mata ni Kalou.
+\v 5 A sa yadia na miqa na agilose, ka vasinaitia e na bukawaqa ni cabocabo-ni-soro, ka dainia ki vuravura: ka sa tubu na kudru ni vosa, ki na kurukuru, ki na livaliva, ki na tavuki ni vanua.
+\p
+\v 6 Ia ko iratou na agilose e lewe vitu, eratou sa tauria na davui e vitu, eratou sa varautaki iratou me ratou uvucia.
+\v 7 O koya na kenai matai sa uvucia, ka sa qai muri mai na uca-cevata sa viwaki vata ki na bukawaqa ki na dra, a sa dai ki vuravura: a sa vakamai kinia nai katolu ni wase ki vuravura, ki nai katolu ni wase ni kau, a sa vakamai kece lia na co drokadroka.
+\v 8 Sa qai uvucia nai karua ni agilose, a sa vaka e dua na ulu-ni-vanua levu sa caudre tu e na bukawaqa; sa dai ki na wasawasa a sa vuki kinia me dra nai katolu ni wase ni wasawasa;
+\v 9 a sa mate kinia nai katolu ni wase ni ka kece lia sa bula e na wasawasa; a sa varusai voki lia nai katolu ni wase ni viwaqa.
+\v 10 Sa qai uvucia nai katolu ni agilose, a sa dua na kalokalo levu sa lutu mai lomalagi, a sa caudre me vaka na cina, a sa lutu ki nai katolu ni wase ni viuciwai, ki na vivurevure-ni-wai;
+\v 11 ia na yaca ni kalokalo ko Gagaduvaduva; a sa gaga kinia nai ka tolu ni wase ni wai; a sa lewe levu kinia na tamata sa mate e na wai ni ra sa vagagai.
+\v 12 A sa uvucia nai kava ni agilose, a sa yavitia kinia nai katolu ni tiki ni mata-ni-siga, ki nai katolu ni tiki ni vula, ki nai katolu ni wase ni vikalokalo: ia nai katolu ni kena wase vi ira sa vabutobutotaki a sa yali voki lia ni rarama nai katolu ni wase ni siga, ka sa vaka voki lia kinia na bogi.
+\p
+\v 13 Ia ka'u a raicia, ka rogocia e dua na ikeli sa vuka e na maliwa ki lomalagi, a sa tukunia e na domo levu, E ca, e ca, e ca, vi ira sa tiko e vuravura, e na vuku ni domo ni nodratou davui na agilose e lewe tolu, o koya sa bera ni uvu!
+\c 9
+\cl Wase 9
+\p
+\v 1 A sa uvucia nai kalima ni agilose, ia ka'u a raicia e dua na kalokalo sa lutu mai lomalagi ki vuravura: a sa soli voki lia vua nai dola ki bulubulu e yali ni vabotona.
+\v 2 A sa dolavia ko koya nai bulubulu e yali ni vabotona; a sa kuvu cake na kubou mai bulu, me vaka na kubou ni lovo levu; a sa butobuto na mata-ni-siga, ki na macawa, e na vuku ni kubou sa kuvu cake mai bulu.
+\v 3 A sa qai tani mai na kubou na vodre me tiko e vuravura: a sa soli vi ira na kaukauwa, me vaka na nodra kaukauwa na batibasaga ki vuravura.
+\v 4 A sa varotia vi ira me ra kakua ni vacacania na co e vuravura, se dua na ka karakarawa, se dua na kau; ko ira lia na tamata sa yali ni volai e na yadredra nai vatakilakila ni Kalou.
+\v 5 A sa soli vi ira me ra kakua ni vamatei ira, ka me ra vararawataki ira lia ka vula lima: ia na nodra rarawa e vaka na rarawa ni sa katia na tamata na batibasaga.
+\v 6 E na siga koya era na domomate ko ira na tamata, ia ena yali ni yacovi ira: era na gadrevia me ra mate, ia ena dro tani maivi ira na mate.
+\v 7 Ia na kedrai rairai na vodre sa vaka na ose sa varau me qai ki valu: ia sa toka e uludra na ka sa vaka nai sala koula, ia na matadra sa vaka na mata ni tamata.
+\v 8 Ia na drau ni uludra sa vaka na drau ni ulu ni yalewa, ia na batidra sa vaka na batidra na laioni.
+\v 9 Ia nai sasabai ni lomaseredra, sa vaka nai sasabai kaukamea ni seredra; ia na cakucaroba ni tabadra sa vaka na vadugu ni qiqi-ni-valu, ki na ose e vuqa ni ra sa cici ki nai valu.
+\v 10 Ia na buidra sa vaka na bui ni batibasaga, a sa tiko e buidra na batidra: a ra sa rawatia kinia me vararawataki ira na tamata ka vula lima.
+\v 11 Ia sa dua na nodra tui, na agilose ni bulubulu e yali ni vabotona, a yacana e na vosa va-Iperiu ko Apatoni, ia na yacana e na vosa va-Kirisi ko Apolioni.
+\p
+\v 12 Sa dua na ka ca sa oti; ia ka raicia, sa rua voki na ka ca sa bera ni qai mai.
+\p
+\v 13 Ia sa uvucia nai kaono ni agilose, ia ka'u sa rogocia e dua na vosa mai na tutuna momoto vava ni cabocabo-ni-soro koula sa tu e na mata ni Kalou,
+\v 14 sa tukunia vua nai kaono ni agilose sa tauria na davui, Sereki iratou na agilose e lewe va, eratou sa vesu tu mai na uciwai levu ko Uferetisi.
+\v 15 A sa sereki ko iratou na agilose e lewe va, a ratou sa varau me dua na nodratou aua, ka dua na nodratou siga, ka dua na vula, ka dua na yabaki, me ratou vamatea nai katolu ni wase ni tamata.
+\v 16 Ia na kedrai wiliwili nai valu sa rua na drau na milioni era sa vodo ose: ia ka'u a rogocia na kedrai wiliwili.
+\v 17 Ia ka'u a raici ira na ose va koya e na raivotu, ki ira sa vodo tiko kinia, ai sasabai ni lomaseredra na bukawaqa, ki na vatu damudamu, ki na sulifure: ia na ulu ni ose e vaka na ulu ni laioni; a sa qai tani mai na gusudra na bukawaqa ki na kubou ki na sulifure.
+\v 18 A ra sa vamatei ko ira nai katolu ni wase ni tamata, e na ka ca tolutolu koya, e na bukawaqa, kei na kubou, ki na sulifure, sa qai mai na gusudra.
+\v 19 Ni sa tu na nodra kaukauwa e na gusudra, ki na buidra: ni sa vaka na gata na buidra, a ra sa vaulu, a ra sa caka kinia na ka ca.
+\v 20 Ia ko ira na tamata sa vo era sa yali ni vamatei e na mate ca koya, era sa yali ni vivutunitakia na cakacaka ni ligadra, me ra kua ni varokoroko ki na tevoro eso, ki na matakau koula, ki na siliva, ki na parasa, ki na vatu, ki na kau: koya sa yali ni rai rawa, se rogo rawa, se qai voli:
+\v 21 era sa yali voki lia ni vivutunitakia na nodra daulaba, se na nodra cakacaka vatevoro, se na nodra dauyalewa, se na nodra daubutako.
+\c 10
+\cl Wase 10
+\p
+\v 1 Ia ka'u a raica e dua voki na agilose kaukauwa sa qai sobu mai lomalagi, sa vakaisulu e na o: a sa vakaisala e na drodrolagi, sa vaka voki lia na mata-ni-siga na matana, a sa vaka voki lia na duru bukawaqa na yavana;
+\v 2 A sa tauria nai vola lailai e na ligana, ka sa tevuki tu: a sa butukia na dela ni wasawasa ko koya e na yavana i matau, kei na dela ni vanua e na yavana i mawi,
+\v 3 a sa kaci e na domo levu, me vaka na laioni sa tagi: ia ni sa kaci oti ko koya, sa qai cavutia na nodratou vosa na kurukuru e vitu.
+\v 4 Ia ni ratou sa cavutia na nodratou vosa na kurukuru e vitu, au sa vakarau me'u volavola: au sa qai rogocia na vosa mai lomalagi, sa tukunia vei au, Mo dregatia na ka sa cavutia na kurukuru e vitu, ka kakua ni vola
+\v 5 Ia na agilose ka'u a raicia ni sa tu e na wasawasa kei na vanua, sa dodokia cake na ligana ki lomalagi,
+\v 6 a sa bubului vei koya sa bula yali mudu, o koya ka buli lomalagi, kei na veika sa tu kinia, kei vuravura, kei na veika sa tu kinia, kei na wasawasa, kei na veika sa tu kinia, ni na yali voki e dua na gauna me vo:
+\v 7 ia e na gauna ni domo i koya nai kavitu ni agilose, ni sa vatekivu ko koya me uvucia, ena vakaoti vinaka na ka vuni ni Kalou, me vaka na nona vosa vinaka vei ira na nonai talatala na parofita.
+\p
+\v 8 Sa qai vosa voki vei au na domo ka'u a rogocia mai lomalagi, ka tukunia, Mo qai ka yadia nai vola lailai sa tevu tu, o koya sa tauria na liga ni agilose sa tu e na wasawasa kei na vanua.
+\v 9 Au sa qai qai vua na agilose, ka tukunia vua, Solia mai vei au nai vola lailai. A sa tukunia vei au ko koya Mo tauria, ka kania sara; ia ena gaga e ketemu, ka na kamikamica lia e gusumu me vaka na oni.
+\v 10 Au sa qai tauria nai vola lailai mai na liga ni agilose, ka'u sa qai kania voki; a sa kamikamica e gusuqu me vaka na oni: ia ni'u sa kania oti, sa gaga sara na ketequ.
+\v 11 A sa tukunia vei au ko koya, O na parofisai vokilia vei ira na veimatanitu e vuqa, kei na veivanua, kei na duivosavosa, kei na tui eso.
+\c 11
+\cl Wase 11
+\p
+\v 1 A sa dua na gasau sa soli vi au e vaka nai titoko; a sa tu na agilose, ka tukunia, Mo tu cake, ka varautakia na vale ni Kalou, ki nai cabocabo-ni-soro, ki ira era sa lotu kinia.
+\v 2 Ia na lomanibai e taudaku ni vale, kakua ni varautakia: ni sa soli koya kivi ira na vimatanitu tani kece lia: ia era na butukia na koro tabu ka vula vasagavulu ka rua.
+\v 3 Ia ka'u na solia voki lia vi rau na noqu i talatala, me rau parofisaitakia rawa ka siga e dua na udolu ka rua na drau ka onosagavulu, ka rau na vaisulu voki lia e nai sulu taga.
+\v 4 Na kau ruarua koya na yacana na olive, ki nai tutu-ni-cina e rua sa tu e na mata ni Turaga ki vuravura.
+\v 5 Ia kevaka e dua na tamata sa via vacacani rau, sa qai mai na gusudrau na bukawaqa, ka kania sara na nodrau meca: ia kevaka e dua na tamata sa via vacacani rau, ena vamatei lia va koya.
+\v 6 Erau sa rawatia me sogoti lomalagi, me kakua ni tau na uca e na gauna erau sa vunau kinia: erau sa rawatia voki lia me vukicia na wai kece me dra, me rau yaviti vuravura voki lia e na mate ca kece, me vaka na nodrau itovo.
+\v 7 Ia ni rau sa vaotia na nodraui tukutuku, ena vivala ki rau na manumanu sa qai mai bulubulu sa yali ni vabotona, ena kaukauwa vi rau ko koya, ka vamatei rau.
+\v 8 Ia ena dai lowa tu na yagodrau sa mate e na saqata ni koro levu, sa vatokai vaibalebale ko Sotoma ki Ijipita, sa lauvako voki lia kinia e na kauveilatai na nodrau Turaga.
+\v 9 Ia ko ira na vimatanitu ki na vimataqali ki na duivosavosa ki na vivanua kece lia, era na raicia na yagodrau sa mate ka tolu na siga ki na vimama ni dua voki na siga, a ra na yali ni dainia me buluti na yagodrau e nai bulubulu.
+\v 10 O ira voki lia era tiko e vuravura era na reki ni rau sa mate, ka marau valevu, a ra na dui visoliyakia na nodra ka ni loloma; ni rau sa vararawataki ira era sa tiko e vuravura koi rau na parofita koya.
+\v 11 A sa oti e tolu na siga ki na veimama ni ka va ni siga, sa qai curumi rau na Yalo ni bula mai vua na Kalou, a rau sa duri tu kinia; a sa ka levu na rere sa kani ira era sa raici rau.
+\v 12 A rau sa rogocia e dua na domo levu mai lomalagi sa tukunia vi rau, Drau qai cake mai ki ke. A rau sa qai cake ki lomalagi e na o; a sa raici rau ko ira na nodra meca.
+\v 13 E na tiki-ni-siga lia ko ya sa tavuki valevu kinia na vanua, a sa bale nai katini ni wase ni koro, a sa lewe vitu na udolu na tamata sa vamatei, ni sa tavuki na vanua: o ira sa vo era sa rere, ka vavinavinakatakia vua na Kalou ki lomalagi.
+\p
+\v 14 Sa qai oti nai karua ni ka ca; ka raicia, sa qai vatotolo sara mai nai katolu.
+\p
+\v 15 SA qai uvu davui nai kavitu ni agilose; a sa muri eso na vosa sa domo levu mai lomalagi, sa tukunia, Na matanitu ki vuravura koya sa qai yaco me nona na noda Turaga, a nei koya na nona Karisito; ia ena lewa ko koya ka yali ni mudu.
+\v 16 O ira na qase e lewe ruasagavulu ka va, era sa tiko e nodra i tikotiko e na mata ni Kalou, era sa cuva vatoboicu, ka varokoroko ki na Kalou,
+\v 17 ka tukunia, Kitou sa vavinavinaka vi ikonu, na Turaga na Kalou Kaukauwa, ko ni sa bula ni kua, ko ni a bula eliu, ko ni na bula voki lia emuri; ni ikonu sa yadia vi ikonu na nomuni kaukauwa levu, ka lewa tiko.
+\q1
+\v 18 O ira na vimatanitu era sa cudru, ia sa yaco dina mai na nomuni cudru, ki na nodra gauna na mate, me ra saumia kinia, mo ni solia voki lia vi ira na nomuni talatala na parofita na kedrai sau, vi ira voki lia na tamata yalosavasava, vi ira voki lia era rerevakia na yacamuni, se ra turaga se ra tamata lalai; mo ni vakawabokotaki ira era sa vakawabokotaki vuravura.
+\p
+\v 19 A sa dola na vale-ni-lotu ni Kalou mai lomalagi, a sa rairai e na nona vale na kato ni vola ni viyalayalati: a sa qai muri na livaliva, ki na vosa, ki na kurukuru, ki na tavuki ni vanua, ki na uca-cevata levu.
+\c 12
+\cl Wase 12
+\p
+\v 1 A sa dua na ka levu e vivakurabuitaki sa rairai mai lomalagi; sa dua na yalewa sa vaisulu e na mata-ni-siga, a sa tu e ruku ni yavana na vula, a sa vaisala e na kalokalo e tinikarua:
+\v 2 ia ni sa bukete sa qoqolou, ni sa taratara me vasucu.
+\v 3 A sa dua voki na ka e vivakurabuitaki sa rairai mai lomalagi; sa dua na gata levu e damudamu, sa vitu na uluna ka tini na nonai leu, ka vitu nai sala-vaturaga sa toka e uluna.
+\v 4 A sa yaratakia nai katolu ni wase ni kalokalo ni lomalagi na buina, ka daini ira ki vuravura: a sa tu e na mata ni yalewa na gata levu ni sa varau me vasucu, ka me kania sara na luvena ni sa qai sucu mai.
+\v 5 A sa vasucumia ko koya na gonetagane, sa lesi me lewai ira na vimatanitu kece lia e nai titoko kaukamea: a sa yadi yani na luvena vua na Kalou, ki na nonai tikotiko-vaturaga voki lia.
+\v 6 A sa dro na yalewa ki vikau, ki na dua na tikina ka varautakia na Kalou, me nona me ra vakani koya kinia ka dua na udolu ka rua na drau ka onosagavulu na siga.
+\p
+\v 7 A sa tubu nai valu mai lomalagi; o Maikeli ki ira na nona agilose era sa vivala ki na gata levu; a sa ia vata nai valu na gata levu ki ira na nona agilose,
+\v 8 a ra sa yali ni gumatua: a sa yali voki ni kune e dua na nodra tikina mai lomalagi.
+\v 9 A sa dai tani na gata levu, na gata makawa, a yacana na Tevoro, ki Setani, o koya sa temaki ira kece lia na kai vuravura: a sa dai ki vuravura, a ra sa dai vata kaya na nona agilose.
+\v 10 Au sa rogocia e dua na domo levu mai lomalagi, sa tukunia, Sa qai yaco na bula, ki na kaukauwa, ki na matanitu ni noda Kalou, ki na kaukauwa ni nona Karisito: ni sa dai sobu ko koya sa daubitaki ira na wekada, o koya koya sa bitaki ira tiko lia e na mata ni Kalou e na siga ki na bogi.
+\q1
+\v 11 Era sa rawai koya e na vuku ni dra ni Lami, ki na vuku ni vosa era sa tusanakia; ia era yali ni taleitakia na nodra bula, era sa bole mate lia.
+\q1
+\v 12 O koya koya mo reki kinia na lomalagi, ki ikodou sa tiko kinia. Dou na ca koi ikodou sa tiko e vuravura ki na wasawasa: ni sa qai sobu vi ikodou na tevoro, a sa cudru valevu, ni sa kila ko koya ena yali ni dede na nona gauna.
+\p
+\v 13 Ia ni sa kunea na gata ni sa dai ko koya ki vuravura, sa qai vacacania na yalewa sa vasucumia na gonetagane.
+\v 14 A sa rua na taba ni ikeli levu sa soli vua na yalewa, me vuka kinia ko koya ki na vikau ki na nona tikinia, sa laki maroroi kinia e na dua na gauna, kei na gauna voki eso, ki na vimama ni gauna, mai na mata ni gata.
+\v 15 Ia na gata levu sa luarakia na wai mai na gusuna e vaka na dobui, me dave muria na yalewa, me vacirimia tani e na waluvu.
+\v 16 A sa vukei koya na yalewa ko vuravura, ni sa dalaga na gusuna ko vuravura, ka sa tilomia na dobui sa luarakia na gata levu mai na gusuna.
+\v 17 A sa cudru vua na yalewa na gata levu, ka laki ia na vivala ki ira na kena vo ni nona kawa, o ira sa vabautia na vosa ni Kalou, ka tauria tiko lia nai tukutuku ki Jisu.
+\v 18 Ia na gata levu sa duri tu ena nuku ni matasawa.
+\c 13
+\cl Wase 13
+\p
+\v 1 Ia sa tu e na vinukunuku mai matasawa ko koya, ia ka'u a raicia e dua na manumanu sa qai cake mai na wasawasa, e vitu na uluna ka tini na nonai leu, a sa toka e na nonai leu nai sala-vaturaga e tini, a sa tu lia e na uluna na yaca ni dauvosavacacataki.
+\v 2 Ia na manumanu ka'u a raicia sa vaka na lepate, a yavana sa vaka na yava ni pera, a gusuna e vaka na gusu ni laioni: a sa solia vua na nona kaukauwa dina na gata levu, kei na nonai tikotiko-vaturaga, me mai turaga levu kinia.
+\v 3 Ia ka'u a raicia e dua na uluna e vaka sa vuetaki me mate kinia: a sa bula voki mai na nona vue ka voleka ni mate kinia: a ra sa kurabui kece lia na kai vuravura e na vuku ni manumanu.
+\v 4 A ra sa varokoroko vua na gata levu, o koya sa solia na kaukauwa vua na manumanu: a ra sa varokoroko vua na manumanu, ka tukunia, O cei sa vaka na manumanu koya? O cei sa rawatia me rau vivala kaya?
+\v 5 A sa soli vua na gusu me vosatakia na ka levu ki na vosa vacaca sara; a sa soli vua me turaga ka vula vasagavulu ka rua.
+\v 6 A sa dalaga me vosa ca ki na Kalou, me vosavacacatakia na yacana, ki na nona vale, ki ira era sa tiko mai lomalagi.
+\v 7 A sa soli vua me vivala ki ira na tamata yalosavasava, ka me rawai ira: a sa soli vua me turaga vi ira na vimataqali kece, ki na vimatanitu ki na duivosavosa, ki na vivanua.
+\v 8 Ia ena varokoroko vua ko ira kece lia era sa tiko e vuravura, ko ira sa yali ni volai na yacadra e nai vola ni bula ni Lami sa vamatei mai nai vatekivu ki vuravura.
+\v 9 Kevaka e dua sa vadaligana, me mani rogocia sara.
+\v 10 O koya sa dauia na vivabobulataki ena vabobulataki; o koya sa ia na vivamatei e nai seleiwau ena mate voki lia e nai seleiwau. Koya na nodra vosotia ki na nodra vabautia na tamata yalosavasava.
+\p
+\v 11 Ia ka'u a raicia e dua tani voki na manumanu sa qai cake mai vuravura; ia sa rua na nonai leu me vaka na luve ni sipi, a sa vosa me vaka na gata levu.
+\v 12 A sa tu vua na kaukauwa kece lia ni manumanu sa liu vua, ka vasaurarataki vuravura kinia ki ira sa tiko kinia me ra varokoroko vua na manumanu sa liu, o koya ka bula e na nona vue ka voleka ni mate kinia.
+\v 13 Ia sa caka na ka levu e vivakidacalataki ko koya, a sa yadia mai lomalagi ki vuravura na bukawaqa e na matadra na tamata,
+\v 14 a sa temaki ira era sa tiko e vuravura e na vuku ni cakacaka mana sa caka ko koya e na mata ni manumanu; a sa tukunia vi ira era sa tiko e vuravura, me ra caka na matakau me nona na manumanu sa lautia e nai seleiwau, ka sa bula tiko lia.
+\v 15 A sa rawatia ko koya koya me solia na bula ki na matakau ni manumanu, me vosa rawa kinia na matakau ni manumanu, ka vavunia voki lia na nodra mate ko ira era sa yali ni via varokoroko ki na matakau ni manumanu.
+\v 16 A sa vasaurarataki ira kece lia, na tamata lalai ki na turaga, o ira sa vutuniyau ki ira sa dravudravua, ai taukei ki na bobula, me volai e dua nai vatakilakila e na ligadra i matau, se na yadredra:
+\v 17 ka me kakua ni vivoli e dua, o koya lia sa tu vua nai vola, se na yaca ni manumanu, se nai wiliwili ni yacana.
+\v 18 Koya lia na vuku. O koya sa yalomatua me mani wilikia nai wiliwili ni manumanu; ni sai wiliwili ni tamata; ka sa kenai wiliwili e ono na drau ka onosagavulu ka ono.
+\c 14
+\cl Wase 14
+\p
+\v 1 Ia ka'u a varaicia, ka raicia, e dua na Lami sa tu ena ulu-ni-vanua ko Saioni, a sa tu vata kaya e lewe dua na drau ka vasagavulu ka va na udolu, sa volai ena yadredra na yacana kei na yaca i Tamana.
+\v 2 Ia ka'u a rogocia e dua na domo mai lomalagi, e vaka na domo ni wai e levu, ia sa vaka na domo ni kurukuru levu: au a rogocia voki lia na domodra era qiria na nodra api:
+\v 3 a ra sa meketakia na meke vou e na mata ni tikotiko-vaturaga, kei na matadratou na ka bula e va, kei na matadra na q: amatua sa yali e dua sa kila rawa na meke ko ya, o ira lia na le dua na drau ka vasagavulu ka va na udolu, era sa vabulai tu mai vuravura.
+\v 4 O ira koya era sa yali ni ca kei na yalewa; ni ra sa yali ni viyacovi kaya e dua. O ira koya era sa muria na Lami e na veiyasana sa qai kinia ko koya. O ira koya era sa vabulai maivei ira na tamata, me rai sevu vua na Kalou kei na Lami.
+\v 5 A sa yali ni kune e gusudra na lasu: ka ra sa yali ni cala.
+\p
+\v 6 IA ka'u a raicia e dua tani voki na agilose sa vuka e na maliwa kei lomalagi kei vuravura, a sa tauria nai tukutuku-vinaka e yali ni oti rawa, me vunautakia vei ira era sa tiko e vuravura, vei ira kece voki lia na vimatanitu, kei na vimataqali, ki na duivosavosa, ki ira na tamata,
+\v 7 ka sa tukunia e na domo levu, Dou rerevakia na Kalou, ka varokoroko vei koya; ni sa yaco na nona gauna me lewa: ia dou varokoroko vi koya ka buli lomalagi, ki vuravura, ki na wasawasa, ki na vivurevure-ni-wai.
+\v 8 A sa dua tani voki, nai karua ni agilose sa muri, ka tukunia, Sa bale, sa bale ko Papiloni, na koro levu, e na vuku ni sa vagunuvi ira kece lia na vimatanitu e na waini ni cudru ni nona dautagane.
+\v 9 A sa muri rau nai katolu ni agilose, a sa tukunia e na domo levu, Kevaka sa dua na tamata sa varokoroko vua na manumanu na nona matakau, ka rawatia na nonai vatakilakila e na yadrena, se na ligana,
+\v 10 ena somia ko koya na waini ni cudru ni Kalou, o koya sa sovarakia ka yali ni vawai ki na bilo ni nona cudru; ena vararawataki valevu voki lia e na bukawaqa ki na sulifure e na matadra na agilose yalosavasava, ki na mata ni Lami:
+\v 11 a sa kuvu cake na kubou ni nodra yaluma ka yali ni mudu: a ra sa yali ni cegu e na siga se na bogi, ko ira sa varokoroko vua na manumanu kei na nona matakau, ki ira era sa vatakilakilataki e nai vatakilakila ni yacana.
+\p
+\v 12 Koya gona na nodra vosotia na tamata yalosavasava: sa tu eke ko ira era sa vakabautia na vosa ni Kalou, ka tauria tiko lia na vakabauti Jisu.
+\v 13 Ia ka'u a rogocia e dua na vosa mai lomalagi, sa tukunia mai vei au, Vola, Sa kalougata mai na gauna koya ko ira na mate era sa mate ni ra sa tu vata kei na Turaga: sa tukunia na Yalo Tabu, Io, me ra vacegu mai na nodra cakacaka; ka sa muri ira na nodra i valavala.
+\p
+\v 14 Ia ka'u a varaicia, ka raicia, sa dua na o vulavula, ia sa dua sa dabe tiko ena o e vaka na Luve ni tamata, a sa dua nai sala koula vaturaga sa toka e uluna, a sa tauria e ligana e dua nai sele-takelo gata.
+\v 15 A sa dua tani voki na agilose sa qai mai na vale-ni-lotu, a sa kaci e na domo levu vi koya sa tiko ena o, Vacurumia na nomu i sele-takelo, ka tamusukia: ni sa yaco na gauna ni tamusuki; ni sa rui dreu matua na sila kei vuravura.
+\v 16 A sa vacurumia na nonai sele-takelo ki vuravura ko koya sa tiko e na o; a sa tamusukia kinia na vuana kei vuravura.
+\v 17 A sa dua tani voki na agilose sa qai mai na vale-ni-lotu sa tu mai lomalagi, a sa tauria voki lia ko koya e dua nai sele-takelo gata. A sa dua tani voki na agilose sa qai mai na vale ni lotu sa tu mai lomalagi, a sa tauria voki lia ko koya e dua nai sele-takelo gata.
+\v 18 A sa dua tani voki na agilose sa qai mai nai cabocabo ni soro, sa lewa rawa na bukawaqa! A sa kacivakia e na domo levu vi koya sa tauria nai sele takelo gata, ka tukunia, Vacurumia na nomu i sele-takelo gata, ka cebetia nai soso vua ni vaini kei vuravura; ni sa dreu matua sara na vua ni vaini.
+\v 19 A sa vacurumia na agilose na nonai sele-takelo ki vuravura, ka cebetia nai soso vua ni vaini kei vuravura, ka dainia ki nai keli-ni-waini levu ni cudru ni Kalou.
+\v 20 A sa butukia nai keli-ni-waini e nai bili ni koro, a sa qai mai nai keli-ni-waini na dra, a sa yala ki na wa-tarovi ni ose, me rua na drau na maili.
+\c 15
+\cl Wase 15
+\p
+\v 1 Ia ka'u a raicia e dua tani voki nai vatakilakila mai lomalagi, na ka levu e vivakidacalataki, e le vitu na agilose sa tauria e vitu na mate ca sa kenai otioti sara; ni sa vayacoria sara vi ira na cudru ni Kalou.
+\p
+\v 2 Ia ka'u a raicia e dua na ka e vaka na wasa iloilo sa viwaki vata kei na bukawaqa; ia ko ira era sa gumatua vua na manumanu, ki na nona matakau, ki nai wiliwili ni yacana, era sa tu e na wasa iloilo, a ra sa tauria na viapi ni Kalou.
+\v 3 A ra sa meketakia na meke i Mosese nai talatala ni Kalou, ki na meke ni Lami, ka tukunia, A ka levu ka vivakurabuitaki na nomuni cakacaka, na Turaga na Kalou Kaukauwa; sa dodonu ka dina na nomuni valavala, oi ikonu na Tui ni vigauna kece lia.
+\q1
+\v 4 O cei me yali ni rerevaki ikonu, na Turaga, ka varokorokotakia na yacamunu? Ni sai ikonu lia sa yalosavasava: ko ira kece lia na vivanua era na qai mai ka cuva e matamunu; ni sa vatakilai mai na nomunu cakacaka dodonu.
+\p
+\v 5 Ia ka oti ka'u sa varaicia, ka raicia, sa dola tu na vale ni tikina tabu ni viyalayalati mai lomalagi:
+\v 6 ia ko iratou na agilose e lewe vitu eratou sa qa mai na vale ni lotu, eratou sa tauria na mate ca e vitu, eratou vaisulu e na lineni savasava sara ka vulavula, a sa vau na lomaseredratou e na wa koula.
+\v 7 A sa dua vi iratou na ka bula e lewe va sa solia vi iratou na agilose e lewe vitu na bilo koula e vitu sa sinai e na cudru ni Kalou, ko koya sa bula lia ka yali ni mudu.
+\v 8 A sa sinai na vale-ni-lotu e na kubou mai nai ukuuku ni Kalou, mai na nona kaukauwa voki lia; a sa yali na tamata sa curu rawa ki na vale-ni-lotu, ena vayacoria mada eliu na mate ca e vitu sa tauria ko iratou na agilose e lewe vitu.
+\c 16
+\cl Wase 16
+\p
+\v 1 Ia ka'u a rogocia e dua na domo levu mai na vale-ni-lotu, sa tukunia vi iratou na agilose e lewe vitu, Dou qai, ka sovarakia yani na bilo e vitu ni cudru ni Kalou ki vuravura.
+\v 2 A sa qai na kenai matai, a sa sovarakia na nona bilo ki vuravura; a sa tauvi ira na tamata na vidikoso ca e rarawa sara, o ira sa tu kinia nai vatakilakila ni manumanu, ki ira sa varokoroko ki na nona matakau.
+\v 3 Ia nai karua ni agilose sa sovarakia na nona bilo ki na wasawasa; a sa vuki kinia me vaka na dra ni tamata mate: ia sa mate na ka kece lia sa bula voli e na wasawasa.
+\v 4 Ia nai katolu ni agilose sa sovarakia na nona bilo ki na viuciwai ki na vivurevure-ni-wai; a ra sa vuki kinia me dra.
+\v 5 Ia ka'u a rogocia na agilose ni viwai ni sa tukunia, Oi ikonu na yalododonu, o ni sa bula ni kua, o ni a bula eliu, o ni sa yalosavasava, ni ikonu sa lewa va koya.
+\v 6 Ni ra sa vadavea na dra ni tamata yalosavasava ki na dra ni parofita ko ira koya, ko ni sa qai solia vi ira na dra me ra somia; sa dodonu me vakinia vi ira.
+\v 7 Ia sa dua tani voki ka'u a rogocia mai nai cabocabo-ni-soro, sa tukunia, E vaka lia koya, na Turaga na Kalou Kaukauwa, sa dina ka dodonu na nomuni lewa.
+\v 8 Ia nai kava ni agilose sa sovarakia na nona bilo e na mata-ni-siga; a sa soli vua me vakatakatai ira sara lia na tamata e na bukawaqa.
+\v 9 A ra sa qesa na tamata ni sa katakata valevu, a ra sa vosavacacatakia na Kalou, o koya sa lewa rawa na vimate ca koya: a ra sa yali ni vivutuni me ra varokorokotakia na nona lewa.
+\p
+\v 10 Ia nai kalima ni agilose sa sovarakia na nona bilo ki nai tikotiko ni manumanu; a sa butobuto na nona matanitu; a ra sa katia na yamedra e na vuku ni rarawa,
+\v 11 ka vosavacacatakia na Kalou ni lomalagi e na vuku ni nodra rarawa ki na nodra vidikoso, a ra sa yali ni vivutunitakia na nodra i valavala.
+\v 12 Ia nai kaono ni agilose sa sovarakia na nona bilo ki na uciwai levu ko Uferetisi; a sa maca kinia na kena wai, me caramakia na nodra sala na tui mai na tu-i-cake.
+\v 13 Ia ka'u a raicia e lewe tolu na yalo velavela eratou sa vaka na boto, eratou sa qai mai na gusu ni gata levu, mai na gusuna voki lia na manumanu, mai na gusuna voki lia na parofita vailasu.
+\v 14 Ni ratou sa yalo ni tevoro ko iratou, eratou sa caka na cakacaka mana, a ratou sa qai yani vi ira na tui ni vivanua ki vuravura taucoko, me vasoqoni ira vata ki nai valu ni siga dina ko ya ni Kalou Kaukauwa.
+\v 15 (Raicia, au sa qai mai me vaka na daubutako. Sa kalougata ko koya sa vatawa, a sa tauria na nonai sulu, de qai voli ka televua, ia ka ra raicia na nona televua.)
+\v 16 A ratou sa vasoqoni ira vata e na vanua na yacana e na vosa va-Iperiu ko Amaketone.
+\p
+\v 17 Ia nai kavitu ni agilose sa sovarakia na nona bilo e na macawa; a sa rogo mai kinia na domo levu, mai na vale-ni-lotu mai lomalagi, mai nai tikotiko-vaturaga voki lia, a sa tukunia, Sa cakati oti.
+\v 18 A sa rogo na domo ni vosa, ki na kurukuru, ka tibi na livaliva; a sa tavuki valevu na vanua, sa yali ni vakinia mai nai vatekivu ni nodra tiko e vuravura na tamata, ka me tavuki vakaukauwa, ka valevu vakinia.
+\v 19 A sa tawase vatikitolu na koro levu, ia sa bale na vikoro e na vivanua; a sa mai vananumi ko Papiloni na koro levu e na mata ni Kalou, me soli kinia na bilo ni waini ni nona cudru waqawaqa.
+\v 20 A sa tuba tani yani na viyanuyanu kece lia, ia na viulu-ni-vanua sa yali ni kune.
+\v 21 A sa lutuki ira na tamata na uca-cevata levu mai lomalagi, a kena bibi e dua na taledi: a ra sa vosavacacatakia na Kalou ko ira na tamata e na vuku ni mate ca ni uca-cevata; ni sa ka levu sara na mate ca koya.
+\c 17
+\cl Wase 17
+\p
+\v 1 Sa qai mai vi au e dua vei iratou na agilosi e lewe vitu ka tiko vi iratou na bilo e vitu, ka tukunia vei au, “Qai mai, au na vatakila vi iko na nona cudruvi na yalewa koya sa dautagane valevu sa tiko e na bati ni wai levu:
+\v 2 o koya era sa vibutakoci kaya ko ira na tui ki vuravura, a ra sa vamatenitakia ko ira na kai vuravura e na waini ni nona dautagane.
+\p
+\v 3 Sa qai yadia na yaloqu ko koya ki na vikau; ia ka'u a raicia e dua na yalewa sa vodo tiko e na dua na manumanu kulakula, ka sa levu na yacana sa vosavacacatakia kinia na Kalou, a sa vitu na uluna ka tini na nonai leu.
+\v 4 A sa vaisulu na yalewa koya e nai sulu lokaloka ki nai sulu kulakula, sa vaiukuuku e na koula ki na vatu dredre voki lia, ki na mata-ni-civa, a sa tauria e ligana e dua na bilo koula sa sinai e na kena ca ki na kena dukadukali ni nona dautagane:
+\v 5 a sa volai e na yadrena na yacana va koya, SA YALI NI KILAI, O PAPILONI NA KA LEVU, A TINADRA NA DAUTAGANE KI NA VI KA VASISILA KI VURAVURA.
+\v 6 Ia ka'u a raicIa na yalewa sa mateni e na kedra dra na tamata yalododonu, kei na kedra dra na tamata era sa mate e na vuku i Jisu: ia ni ka'u a raicia, ka'u a kurabui valevu sara kinia.
+\p
+\v 7 A sa tukunia vi au na agilose, O sa kurabui e na vuku ni cava? Au na tukunia vi iko na kenai balebale vuni ni yalewa koya, ki na manumanu sa vodo kinia ko koya, o koya sa vitu na uluna ka tini na nonai leu.
+\v 8 A manumanu ko a raicia sa bula eliu, a sa qai yali voki; ia ena qai cake mai bulubulu e yali ni vabotona, ena qai qai ki na rusa: ia era na kurabui kinia ko ira sa tiko e vuravura, o ira sa yali ni volai na yacadra e nai vola ni bula mai nai vatekivu ki vuravura, ni ra raicia na manumanu sa bula eliu, a sa yali voki, a sa tiko voki.
+\v 9 Koya na loma sa tu kinia na vuku. Na uluna e vitu na ulu-ni-vanua e vitu, sa tiko kinia na yalewa koya.
+\v 10 Ia sa lewe vitu na tui: e lewe lima sa bale, e dua sa tiko, e dua voki sa bera ni qai mai: ia ni sa qai mai ko koya, ena tiko vadede valailai.
+\v 11 Ia na manumanu sa bula eliu, a sa qai yali voki, o koya koya nai kawalu, a sa dua vi ira na lewe vitu ko koya, ka sa qai ki na rusa.
+\v 12 Ia nai leu e tini ko a raicia eratou sa lewe tini na tui, a ratou sa yali lia ni vamatanitu ni kua, a ratou sa kaukauwa ki koya na manumanu, me vaka na tui, e na dua lia na aua.
+\v 13 O iratou koya eratou sa lomavata, ia eratou na solia na nodratou qaqa ki na nodratou kaukauwa vi koya na manumanu.
+\v 14 O iratou koya eratou na vivala ki na Lami, ia sa na rawai iratou na Lami: ni sa Turaga vi ira na turaga ko koya, ki na nodra Tui na tui: ia ena gumatua voki lia ko ira sa tiko vata kaya, era sa kacivi, ka digitakia, ka lomadina.
+\v 15 A sa tukunia vi au ko koya, Na viwai ko a raicia, sa tiko kinIa na yalewa dautagane, koya gona na vivanua ki na mataqali e levu, ki na vimatanitu, ki na duivosavosa.
+\v 16 Ia nai leu e tini ko a raicia, ki na manumanu, eratou na cata na yalewa dautagane, a ratou na caka koya me dai ka me televua; ia eratou na kania na lewena, ka vakamai koya sara e na bukawaqa.
+\v 17 Ni sa vavulicia na yalodratou na Kalou me ratou vayacoria na nona lewa, me ratou lomavata, me ratou solia na nodratou matanitu vua na manumanu, me vayacoria mada na vosa ni Kalou.
+\v 18 Ia na yalewa ko a raicia, na koro levu ko ya, sa lewa vi ira na tui ki vuravura.
+\c 18
+\cl Wase 18
+\p
+\v 1 Ni sa oti na veika ko ya, au a qai raicia e dua voki na agilosi ni sa qai sobu mai lomalagi. A sa ka levu na nona kaukauwa, ka sa vararamataki vuravura taucoko na nona i serau.
+\v 2 A sa kaci ena domolevu: Sa qai bale! Sa qai bale o Papiloni na koro cecere! Sa yaco me nodra i tikotiko na tevoro ki na yalo velavela; era sa bula lia kinia na vimataqali manumanu vuka duka ka catia valevu.
+\v 3 Ni ra sa bale na veivanua kece lia ni ra sa somia na waini ni cudru ni nona dautagane, a ra sa vibutakoci kei na tui kei vuravura, a ra sa vutuniyau na tamata dau veivoli ena vuku ni nona dau garogaro.
+\p
+\v 4 Ia ka'u a rogocia e dua tani voki na vosa mai lomalagi, sa tukunia, Dou qai tani mai vua, oi ikodou na noqu tamata, mo dou kakua ni cala vata kaya, ka me kakua ni tauvi ikodou na nona mate ca.
+\v 5 Ni sa yacovi lomalagi na nonai valavala ca, a sa nanumia na nonai valavala ca na Kalou.
+\p
+\v 6 Cudruvi koya me vaka na nona cudruvi ikodou, ka caka varua vua me varua me vaka na nonai valavala: ia na bilo sa vasinaitia ko koya, vasinaitia varua vua.
+\v 7 Me vaka na nona dokai koya, ki na nona daugarogaro, solia vakinia vua na yaluma ki na rarawa: ni sa tukunia e lomana ko koya, Oi au na kuini ka'u sa tiko koya, ka'u sa yali ni yada, ka'u na yali ni kila na rarawa.
+\v 8 O koya koya ena yaco vata kinia vua na mate ca e na dua na siga, a mate, ki na tagi, ki na dausiga; ia ena vakamai e na bukawaqa: ni sa kaukauwa na Turaga na Kalou sa cudruvi koya.
+\p
+\v 9 Ia ko ira na tui ki vuravura, era sa vibutakoci kaya ka daugarosa vata kaya, era na tagicakia, ka yasovakia, ni ra sa raicia na kubou ni kena kama,
+\v 10 a ra na tu vayawa ni ra sa rerevakia na nona yaluma, ka tukunia, Isa! Isa! Na koro levu ko Papiloni, na koro kaukauwa ko ya! E na dua loa lia na aua sa yaco na nomu cudruvi.
+\v 11 O ira voki lia na dauvivoli ki vuravura era na tagicakia ka yasovakia: ni sa yali na tamata me volia voki na nodra i yau:
+\v 12 Ai yau ni vivoli na koula, ki na siliva, ki na vatu talei, ki na mata-ni-civa, ki na lineni matailalai, ki na ka lokaloka, ki na silika, ki nai sulu kulakula, ki na kau boi vinaka kece, ki na bilo tabua kece, ki na bilo kau dredre sara kece ki na parasa, ki na aironi, ki na vatu vivolavolai,
+\v 13 ki na sinamoni, ki na macou, ki na ka boi vinaka ki nai lumu, ki na drega me vakamai, ki na waini, ki na waiwai, ki na madrai droka vinaka, ki na witi, ki na pulumokau, ki na sipi, ki na ose, ki na qiqi-ni-tamata, ki ira na bobula, ki na yalo ni tamata.
+\v 14 Ia na vuata sa garovia na yalomu sa takali yani vi iko, ki na ka talei ki na ka vinaka sa qai tani vi iko, ia ko na yali sara ni kunea voki.
+\v 15 A tamata era dauvivoli e na veika koya, a ra sa vavutuniyautaki e na vukuna, era na tu vayawa ni ra sa rerevakia na nona yaluma, era na tagi ka yaso,
+\v 16 ka tukunia, Isa! Isa! Na koro levu ko ya! Ka vaisulu e na lineni matailalai, ki nai sulu lokaloka, ki nai sulu kulakula, ka vaiukuuku e na koula, ki na vatu dredre, ki na mata-ni-civa!
+\v 17 A sa vaqeavutakia na ka kece lia koya e na dua loa lia na aua. O ira kece lia nai taukei ni waqa, ki ira kece lia e vodo e na waqa, ki ira na lewe ni waqa, ko ira kece lia sa dausoko me ra vivoli, era sa tu vayawa,
+\v 18 ka ni ra sa raicia na kubou ni kena kama, era qolouvakia ka tukunia, A koro cava beka erau tautauvata ki na koro levu koya?
+\v 19 A ra sa kabua ki na uludra na kuvu ni soso, ka qoqolou, ka tagi, ka yaso, ka tukunia, Isa! Isa! Na koro levu ko ya! Sa vavutuniyautaki e na vukuna ko ira kece lia nai taukei ni waqa sa soko voli e loma ni wasawasa e na vuku ni nona ka vaturaga! A sa vaqeavutakia e na dua loa lia na aua.
+\p
+\v 20 Mo dou reki sara e na vukuna, na lomalagi, ki ikodou nai apositolo ki na parofita; ni sa qai cudruvaki ikodou na Kalou ni sa ca ko koya.
+\p
+\v 21 A sa dua na agilose kaukauwa sa lavetia cake e dua na vatu e vaka na vatu levu i qaqi, a sa dainia ki loma ni wasawasa, ka tukunia, Ena vabalei vakaukauwa va koya na koro levu ko ya ko Papiloni, ka na yali sara ni kune voki.
+\v 22 Ia ena yali sara ni rogoci voki e tikimu na domona sa dauqiri api, ki na dau-ni-vucu, ki na dauuvu bitu-ni-vatagi ki na davui; ena yali voki lia na matai, e mataitakia e dua na ka, me kune voki e tikimu; ena yali voki lia ni rogo voki e tikimu na rorogo ni vatu i qaqi;
+\v 23 ena yali lia ni caudre voki e tikimu na rarama ni cina; ena yali voki lia ni rogo voki e tikimu na domo ni tagane sa qai vawati, se na domo ni yalewa sa qai vawati: o ira na nomu tamata dauvivoli eliu era sa tamata turaga ki vuravura; ni sa nomu i lawaki sa vacalai kece kinia na vivanua.
+\v 24 A sa kune e tikina na kedra dra na parofita, ki ira na tamata yalosavasava, ki na kedra dra ko ira kece era a vamatei e vuravura.
+\c 19
+\cl Wase 19
+\p
+\v 1 Sa oti na veika koya, ka'u a rogocia na domodra na lewe levu mai lomalagi, era sa tukunia, Aleluya: A bula, ki na vavinavinaka, ki na varokoroko, ki na kaukauwa, me ia vua na noda Kalou:
+\v 2 ni sa dina ka dodonu na nona lewa: ni sa lewai koya na yalewa ka dautagane valevu, o koya sa vadukadukalitaki vuravura e na nona dautagane, a sa saumia vi koya na kedra dra na nona tamata.
+\v 3 A ra sa qai tukunia voki, Aleluya. A sa kuvu cake na kena kubou me yali ni mudu.
+\q1
+\v 4 A sa cuva sobu na qase e lewe ruasagavulu ka va, ki na ka bula e lewe va, a ra sa varokoroko vua na Kalou o koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, ka tukunia, Emeni; Aleluya.
+\v 5 A sa dua na vosa sa qai mai nai tikotiko-vaturaga, sa tukunia, Vavinavinaka ki na noda Kalou, oi ikodou kece lia na nona tamata, ki ikodou sa rerevaki koya, se dou tamata lalai se dou turaga.
+\v 6 Au sa rogocia na ka e vaka na domo ni lewe levu, ka vaka na domo ni wai e levu, ka vaka na domo ni kurukuru levu, sa tukunia, Aleluya: sa lewa na Turaga na Kalou Kaukauwa sara.
+\q1
+\v 7 Tou marau ka reki, ka ia na varokoroko vi koya; ni sa yaco na vawati ni Lami, a sa varautaki koya vakai koya na watina-yalewa.
+\q1
+\v 8 A sa soli vua me vaisulu e na lineni matailalai, sa savasava ka lumilumisa: ia na lineni matailalai na nodra i valavala dodonu na tamata yalosavasava.
+\p
+\v 9 A sa tukunia vi au ko koya, Mo vola, Sa kalougata ko ira era sa kacivi ki nai varaiyavi ni vawati ni Lami. A sa tukunia vi au ko koya, Koya gona na vosa dina ni Kalou.
+\v 10 Ia ka'u a cuva ki yavana me'u varokoroko vi koya. A sa tukunia vi au ko koya, Raicia, mo kakua: oi au na nomu i tokani, ka dua vi ira na wekamu era sa tauria tiko nai tukutuku ki Jisu; varokoroko vua na Kalou: ia nai tukutuku ki Jisu na yalo ni parofisai.
+\p
+\v 11 Ia kau a raici lomalagi ni sa dola tu, ka raicia sa dua na ose vulavula; o koya sa vodo kinia sa vatokai ko Dodonu ka Dina, a sa lewa vadodonu ko koya ka caka nai valu.
+\v 12 A matana e vaka na yameyame ni buka, sa toka e uluna nai sala vaturaga e vuqa: a sa volai na yacana, ia sa yali na tamata e kila o koya duadua lia.
+\v 13 Sa vaisulu tu o koya ena dua na i sulu sa kureitakia kinia na dra. Ia na yaca sa vatokai vua, Na Vosa ni Kalou.
+\v 14 Ia ko ira na matai valu mai lomalagi era sa muri koya, ni ra sa vodo e na viose vulavula, a ra sa vaisulu e na lineni matailalai, e vulavula ka savasava.
+\v 15 A sa dara mai na gusuna e dua nai seleiwau gata, me yaviti ira kinia na vimatanitu ko koya: ia ena lewai ira e nai titoko kaukamea: a sa qaqirakia ko koya nai keli-ni-waini ni cudru waqawaqa ni Kalou Kaukauwa.
+\v 16 Ia na yacana sa volai e na nonai sulu ki na sagana vokilia, A NODRA TUI NA TUI, KI NA NODRA TURAGA NA TURAGA.
+\p
+\v 17 Ia ka'u a raicia e dua na agilose sa tu e na mata-ni-siga; a sa kaci e na domo levu ko koya, ka tukunia vi ira kece lia na manumanu era vuka e na maliwa ki lomalagi, Dou vasoqoni ikodou vata mai ki nai varaiyavi ni Kalou levu:
+\v 18 mo dou kania na lewedra na tui, ki na lewedra na turaga ni valu, ki na lewedra na tamata qaqa, ki na lewedra na ose, ki ira era sa vodo kinia, ki na lewedra kece lia, se rai taukei se ra bobula, se ra tamata lalai se ra turaga.
+\v 19 Ia ka'u a raicia na manumanu, ki ira na tui ki vuravura, ki na nodra i valu, era sa soqoni vata mai me ra vivala kaya sa vodo e na ose, ki ira na nonai valu.
+\v 20 A sa tauri na manumanu, ka sa tauria vata kaya na parofita vailasu, o koya sa caka na cakacaka mana e matana, o koya sa daulari ira kinia era sa volai e nai vatakilakila ni manumanu, ki ira era sa varokoroko ki na nona matakau. Oi rau ruarua koya erau sa dai bulabula ki na drano bukawaqa sa caudre e na sulifure.
+\v 21 Ia ko ira na kena vo era sa vamatei e nai seleiwau i koya sa vodo e na ose, ai seleiwau sa dara mai na gusuna: ia ko ira kece lia na manumanu vuka era sa mamau e na lewedra.
+\c 20
+\cl Wase 20
+\p
+\v 1 Ia ka'u a raicia e dua voki lia na agilose sa qai sobu mai lomalagi, sa tauria e na ligana nai dola kei bulubulu sa yali ni vabotona ka dua voki lia na sinucodo levu.
+\v 2 A sa laki tauria na gata levu, a gata makawa, o koya koya na Tevoro, ki Setani, a sa vesukia me oti mada e dua na udolu na yabaki,
+\v 3 sa daini koya ki bulubulu sa yali ni vabotona, a sa sogolati koya eloma, a sa dregatia nai sogo vi koya, me kakua ni temaki ira voki na vivanua ko koya, ka me oti mada na yabaki e dua na udolu: ia ni sa oti koya, ena qai sereki valailai voki.
+\p
+\v 4 Ia ka'u a raicia eso nai tikotiko-vaturaga, ka ra tiko kinia eso, a sa soli vi ira me ia na vilewai: au a raicia na yalodra voki lia e tamusukia na uludra ni ra sa vatusai Jisu, e na vuku voki lia ni Vosa ni Kalou, o ira era sa yali ni varokoroko vua na manumanu, se vua na nona matakau, a sa yali voki lia ni volai nai vatakilakila e na yadredra, se na ligadra: a ra sa bula ka lewa vata ki Karisito ka dua na udolu na yabaki.
+\v 5 Ia na kena vo ni mate era sa yali ni bula voki ka me oti mada na yabaki e dua na udolu. Koya nai matai ni bula voki mai na mate.
+\v 6 Sa kalougataka ka yalosavasava ko koya sa vaturi cake e nai matai ni bula voki mai na mate: ena yali ni kaukauwa vi ira nai karua ni mate, ia era na bete ni Kalou ki Karisito, ka ra na lewa vata kaya ka dua na udolu na yabaki.
+\p
+\v 7 Ia ni na sa oti e dua na udolu na yabaki, ena qai sereki voki ko Setani mai na vale-ni-vivesu sa tiko kinia,
+\v 8 ena qai qai tani yani ko koya me temaki ira na vivanua era sa tiko e na yasa i vuravura e va, ko Koki ki Mekoki, me vasoqoni ira vata me ra vala: a kedrai wiliwili sa vaka na mata ni nuku ni matasawa.
+\v 9 Ia era a qaivia na raraba kei vuravura, ka vavolivolita na nodra koro na tamata yalododonu, kei na koro daulomani, me buku na druadrua: a sa lutu sobu mai lomalagi na bukawaqa, ka kani ira.
+\v 10 Ia sa dainia na tevoro sa temaki ira ki na drano bukawaqa sa vakasulifure, sa tiko kinia na manumanu kei na parofita vailasu; ia eratou na vararawatakia e na siga kei na bogi ka yali ni mudu.
+\p
+\v 11 Ia ka'u a raicia e dua nai tikotiko-vaturaga e levu ka vulavula, ki koya voki lia sa tiko kinia, a sa tuba tani mai vua ko vuravura ki lomalagi; a sa yali na vanua e kune me rau tiko kinia.
+\v 12 Ia ka'u a raici ira era a mate, na tamata lalai ki na turaga, era sa tu e na mata ni Kalou; a sa tevukia nai vola eso: e dua tani voki nai vola sa tevukia, ai vola ni bula: ia na mate era sa lewai mai na ka sa volai e nai vola, me vaka na nodra i valavala.
+\v 13 Ia na wasawasa sa soli ira na mate era sa tiko kinia, o mate voki lia ki bulu erau sa soli ira na mate era sa tiko kinia; a sa lewai ko ira na tamata yadua me vaka na nodra i valavala.
+\v 14 Ia ko mate ki bulu voki lia erau sa dai ruarua ki na drano bukawaqa. Sai koya koya nai karua ni mate, io na drano bukawaqa.
+\v 15 Ia sa dai ki na drano bukawaqa ko koya yadua sa yali ni volai e nai vola ni bula.
+\c 21
+\cl Wase 21
+\p
+\v 1 Ia ka'u a raicia na lomalagi vou kei na vuravura vou; ni sa takali na lomalagi makawa kei na vuravura makawa; ia sa yali sara na wasawasa.
+\v 2 Ia koi au ko Joni, au a raicia na koro tabu, ko Jerusalemi vou, sa qai sobu mai vua na Kalou mai lomalagi, a sa ukucavu me vaka na goneyalewa sa ukucavu me lako vua na watina.
+\v 3 Ia ka'u a rogocia voki lia e dua na domo levu mai lomalagi, sa tukunia, Raicia, a vale ni Kalou sa tu vei ira na tamata, ia ena tiko vata kei ira ko koya, ia era na nona tamata, ia ko koya na Kalou ena tiko vata kei ira, me nodra Kalou.
+\v 4 Ia na Kalou ena tavoya tani kece lia na wai ni mata mai na matadra; ia ena yali voki na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na yali voki na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa.
+\p
+\v 5 Sa qai vosa ko koya sa tiko e nai tikotiko-vaturaga, Raicia, au sa vavoutakia na ka kece lia. A sa tukunia vei au ko koya, Vola mada: ni sa vosa mana koya ka dina.
+\v 6 A sa kaya vei au ko koya, Sa caka oti. Oi au na Alifa kei na Omeka, na kenai vatekivu kei na kenai vataotioti. Au na solia lowa lia vua sa viasomi, mai nai vurevure ni wai ni bula.
+\v 7 O koya sa gumatua ena rawatia na ka kece lia koya. Au na nona Kalou koi au, ia ena luvequ ko koya.
+\v 8 Ia ko ira na daurere, kei ira e vatitiqa, kei ira era vasisila, kei ira na daulaba, kei ira na dauyalewa, kei ira era kila ka-vatevoro, kei ira sa dausoro ki na veimatakau, kei ira na daulasu kece lia, sa votai vei ira na nodra i votavota e na drano sa caudre kinia na buka kei na sulifure: ia koya nai karua ni mate.
+\p
+\v 9 Sa qai qai mai vei au e dua vei iratou na agilose e lewe vitu, eratou sa tauria na bilo e vitu sa sinai e na mate ca ena muri sara mai, a sa vosa vei au, ka tukunia, Qai mai ki ke, au na vatakila vei iko na goneyalewa, na wati ni Lami.
+\p
+\v 10 A sa yadia na yaloqu ko koya ki na dua na ulu-ni-vanua levu ka cecere, a sa vatakila vei au na koro levu, ko Jerusalemi savasava, sa qai sobu mai lomalagi mai vua na Kalou,
+\v 11 a sa tu kinia nai ukuuku ni Kalou: ia na kena rarama e vaka na vatu dredre sara, e vaka na vatu jasipa, e varaitayaloyalo me vaka na karisitala;
+\v 12 ia na kena bai e levu ka cecere, a sa tinikarua na kena matamata-ni-koro, a sa lewe tinikarua na agilose sa tu e na matamata-ni-koro, a sa volai kinia na yacadra, ia koya na yacadra na nodra mataqali e tinikarua ni Isireli:
+\v 13 e tolu na matamata-ni-koro sa donuya na tu-i-cake; e tolu na matamata-ni-koro sa donuya na tokalau; e tolu na matamata-ni-koro sa donuya na ceva; e tolu na matamata-ni-koro sa donuya na ra.
+\v 14 Ia na kena yavu na bai ni koro sa tinikarua a sa tu kinia na yacadra nai apositolo ni Lami e lewe tinikarua.
+\p
+\v 15 Ia sa tauria e dua na gasau koula ko koya sa vosa vi au, me katumia kinia na koro, ki na kena matamata-ni-koro, ki na kena bai.
+\v 16 Ia sa va na yasa ni koro, a kena balavu e tautauvata ki na kena raraba: a sa katuma na koro ko koya e na gasau, ka sa tinikarua na udolu na kena falogi. Ia sa tautauvata na kena balavu ki na kena raraba ki na kena cecere.
+\v 17 A sa katumia ko koya na kena bai, A kena kiupiti e dua na drau ka vasagavulu ka va, ia nai varau ni tamata, sai koya nai varau ni agilose.
+\p
+\v 18 Ia na kena bai sa jasipa; ia na koro sa koula dina sara lia, me vaka nai iloilo makare.
+\v 19 Ia na yavu ni bai ni koro sa vaiukuukutaki e na vivatu talei kece lia. Ai matai ni kena yavu na jasipa; ai karua, na safairi; ai katolu, na kalisetoni; ai kava, na emeralita;
+\v 20 ai kalima, na satonikisa; ai kaono, na satiusa; ai kavitu, na karisolita; ai kawalu, na perili; ai kaciwa, na topasa; ai katini, na karisopiraso; ai katinikadua, na vatu karakarawa; ai katinikarua, na amecisita.
+\v 21 Ia na matamata-ni-koro sa caka e na mata-ni-civa e tinikarua: sa dua na mata-ni-civa sa caka kinia na matamata-ni-koro yadua; a sala koula vinaka sara na sala ni koro, me vaka nai iloilo makare sara.
+\p
+\v 22 Ia sa yali na vale-ni-lotu ka'u a kunea kinia: ni sa kena vale-ni-lotu na Kalou Kaukauwa ki na Lami.
+\v 23 A sa yali ni yaga e na koro koya na mata-ni-siga, se na vula, me cila kinia: ia nai ukuuku ni Kalou sa vararamatakia, ka sa kena rarama na Lami.
+\v 24 Ena qai voli e na kena rarama ko ira na lewe ni vimatanitu: o ira na tui ki vuravura era sa yadia mai na nodra i ukuuku me tu kinia.
+\v 25 Ia na kena vimatamata-ni-koro ena yali ni sogo e na siga; (ni na yali kinia na bogi.)
+\v 26 Ia era na yadia mai me tu kinia nai ukuuku ki na varokoroko ni vimatanitu.
+\v 27 Ka sa yali sara e dua na ka eda vasisilatakia ena curu kinia, se dua e caka na ka ca, se daulasu: ko ira lia era sa volai e na nonai vola ni bula na Lami.
+\c 22
+\cl Wase 22
+\p
+\v 1 Sa qai vatakila mai vi au ko koya na uciwai ni bula, sa makare sese sara me vaka na karisitala na kena wai, sa drodro mai nai tikotiko-vaturaga ni Kalou ki na Lami.
+\v 2 E na loma ni kena sala, ki na batina ruarua voki lia, sa tei kinia na kau ni bula, a sa vuatakia na vuana e na vivula e tinikarua ka sa duidui na vuana: ia na drau ni kau koya sa medra wai ni bula na lewe ni vivanua.
+\v 3 Ia era na yali voki ni cudruvi kinia: ena tu lia kinia nai tikotiko-vaturaga ni Kalou ki na Lami: ka na qaravi koya ko ira na nona tamata:
+\v 4 era na raicia na matana, ka na volai e na yadredra na yacana.
+\v 5 Ka na yali kinia na bogi; ena yali voki lia ni yaga vi ira na cina, se na rarama ni siga; ni sa vararamataki ira na Turaga na Kalou; ia era na vaturaga tiko ka yali ni mudu.
+\p
+\v 6 A sa tukunia vi au ko koya, A vosa koya sa mana ka dina: ia na Turaga na nodra Kalou na yalo ni parofita sa tala na nona agilose me vatakila vi ira na nonai talatala na ka sa voleka ni caka.
+\v 7 Ka raicia, au sa qai kusarawa mai: sa kalougata ko koya sa tauria matua na vosa ni parofisai e nai vola koya.
+\p
+\v 8 Ia koi au ko Joni au a raicia ka rogocia na vi ka koya. Ia ni'u a rogocia, ka raicia, au a cuva sobu ki na yavana na agilose sa vatakila mai vi au na vi ka koya me'u varokoroko.
+\v 9 Sa qai tukunia vi au ko koya, Raicia mo kakua lia: ni daru sai talatala vata, ki ira voki lia na wekamu na parofita, ki ira era sa tauria na vosa ni vola koya: mo varokoroko vua na Kalou.
+\v 10 A sa tukunia vi au ko koya, Kakua ni dregatia na vosa ni parofisai ni vola koya: ni sa voleka na kena gauna.
+\v 11 O koya sa yali dodonu, me yali dodonu tiko lia: ki koya sa dukadukali, me dukadukali tiko lia: ki koya sa dodonu, me dodonu tiko lia: ki koya sa yalosavasava, me yalosavasava tiko lia.
+\p
+\v 12 Ka raicia, au sa qai kusarawa mai; a sa tu lia vi au na ka, me'u solia vi ira na tamata yadua me vaka na nonai valavala.
+\v 13 Oi au na Alifa ki na Omeka, na kenai vatekivu ki na kenai vataotioti, na kenai liuliu ki na kenai murimuri.
+\v 14 Sa kalougata na tamata era sa sava na nodra i sulu, me ra kania vaitaukei na kau ni bula, me ra curu e na matamata-ni-koro ki loma ni koro.
+\v 15 Sa tu e taudaku ko ira na koli, ki ira era sa daucaka na ka vatevoro, ki ira na dauyalewa, ki ira na daulaba, ki ira era sa daumasu ki na vimatakau, ki ira kece era sa vinakatia na lasu ka caka tiko.
+\p
+\v 16 Oi au ko Jisu ka'u sa tala na noqu agilose me vatakila na vi ka koya vi ikodou e na visoqosoqo lewe ni lotu. Oi au na kena vu ki na kawa ni Tevita, ki na kalokalo i vola siga e serau tu.
+\p
+\v 17 A sa tukunia na Yalo Tabu, ki koya voki lia na watina-yalewa, Qai mai. Me tukunia voki lia ko koya sa rogocia, Qai mai. Ia me qai mai ko koya sa viasomi. O koya sa vinakatia, me mai somia lowa lia na wai ni bula.
+\p
+\v 18 Au sa vatakila vi ira na tamata kece lia era sa rogocia na vosa ni parofisai ni vola koya, Kevaka e dua na tamata ena vaikuritakia na vi ka koya, ena vaikuritakia vi koya na Kalou na mate ca sa volai tu e nai vola koya;
+\v 19 ia kevaka sa dua na tamata sa yadia tani eso na vosa mai nai vola ni parofisai koya, ena yadia tani na Kalou na nonai votavota mai na kau ni bula, mai na koro savasava, ka mai na vi ka voki lia sa volai tu e nai vola koya.
+\p
+\v 20 Sa tukunia ko koya sa vatakila na vi ka koya, E dina ka'u sa qai kusarawa mai. Emeni. Ni qai mai, Turaga Jisu.
+\p
+\v 21 Me nomudou kece lia na loloma ni noda Turaga ko Jisu Karisito. Emeni.

README.md

@@ -1,3 +1 @@
-# lmv-x-levuka_reg
-
-Levuka Bible
+# Levuka Bible

issues-extra.txt

@@ -0,0 +1,12 @@
+Additional Levuka NT issues noted by Larry, 4/9/24
+
+Lack of capitalization of first word in sentence was common throughout, although capitalization does appear to be the norm for this language. I capitalized all sentences that were uncapitalized. (Resolved)
+
+Most quotations are unmarked in Matthew and Mark.
+
+There was an extra chunk (verses 46-48) found in Matthew 6. That text is nearly identical to Luke 6:46-48, and belongs there. So I deleted the errant verses 46-48 from Matthew 6.  Matthew 6 should only have 34 verses. (Resolved)
+
+Most of the chapters in 2 Corinthians and Philippians started with a \cl that seems to be a 1-2 sentence chapter summary. So I marked them as section headings instead of chapter labels, and inserted standard chapter labels.
+
+Acts 18.28 may be incomplete.  I don't see words for Apollos or Christ or Jesus, and the verse ends with a comma.
+

issues.txt

@@ -0,0 +1,18 @@
+Issues detected by verifyUSFM, 2024-04-10, C:\DCS\Levuka\work
+-------------------
+Straight quotes in 41-MAT.usfm: 9 singles not counting 23 word-medial.
+Straight quotes in 42-MRK.usfm: 5 singles not counting 0 word-medial.
+Straight quotes in 43-LUK.usfm: 55 singles not counting 25 word-medial.
+No non-English book title for LUK
+Straight quotes in 44-JHN.usfm: 1 doubles, 56 singles not counting 231 word-medial.
+Straight quotes in 45-ACT.usfm: 68 singles not counting 149 word-medial.
+Punctuation missing at end of paragraph before ACT 19
+Punctuation missing at end of paragraph before ACT 22
+Straight quotes in 49-GAL.usfm: 1 singles not counting 2 word-medial.
+
+SUMMARY:
+Straight quotes in 4...:  6 occurrence(s).
+Punctuation missing at end of paragraph before ACT ...:  2 occurrence(s).
+No non-English book title for LUK...:  1 occurrence(s).
+
+9 issues found.

manifest.yaml

@@ -0,0 +1,230 @@
+dublin_core:
+  type: bundle
+  conformsto: rc0.2
+  format: 'text/usfm'
+  identifier: 'reg'
+  title: 'Levuka Bible'
+  subject: 'Bible'
+  description: 'An unrestricted Bible'
+  language:
+    identifier: 'lmv-x-levuka'
+    title: 'Vosa Vaka Levuka'
+    direction: 'ltr'
+  rights: 'CC BY-SA 4.0'
+  creator: 'Wycliffe Associates'
+  contributor:
+    - "Akuila"
+    - "Akuilar"
+    - "Aseri"
+    - "Losalini"
+    - "Maika Levuka"
+    - "Mika"
+    - "Mikaele"
+    - "Niumata"
+    - "Nunia Adisovaki"
+    - "Nunia Niumata"
+  relation: []
+  source:
+    -
+      identifier: 'ulb'
+      language: en
+      version: '9'
+  publisher: 'Wycliffe Associates'
+  issued: '2024-04-10'
+  modified: '2024-04-10'
+  version: '1'
+checking:
+  checking_entity: [?]
+  checking_level: '1'
+
+projects:
+  -
+    title: 'Nai Vola Nei Maciu'
+    versification: ufw
+    identifier: 'mat'
+    sort: 40
+    path: './41-MAT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Ai Vola I Marika'
+    versification: ufw
+    identifier: 'mrk'
+    sort: 41
+    path: './42-MRK.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Luke'
+    versification: ufw
+    identifier: 'luk'
+    sort: 42
+    path: './43-LUK.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Joni'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jhn'
+    sort: 43
+    path: './44-JHN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Nodra Cakacaka Na I Apositolo'
+    versification: ufw
+    identifier: 'act'
+    sort: 44
+    path: './45-ACT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Roma'
+    versification: ufw
+    identifier: 'rom'
+    sort: 45
+    path: './46-ROM.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Korinica'
+    versification: ufw
+    identifier: '1co'
+    sort: 46
+    path: './47-1CO.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Korinica'
+    versification: ufw
+    identifier: '2co'
+    sort: 47
+    path: './48-2CO.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Kalatia'
+    versification: ufw
+    identifier: 'gal'
+    sort: 48
+    path: './49-GAL.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Efeso'
+    title: 'Efeso'
+    versification: ufw
+    identifier: 'eph'
+    sort: 49
+    path: './50-EPH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Filipai'
+    versification: ufw
+    identifier: 'php'
+    sort: 50
+    path: './51-PHP.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Kolosa'
+    versification: ufw
+    identifier: 'col'
+    sort: 51
+    path: './52-COL.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Cesalonaika.'
+    versification: ufw
+    identifier: '1th'
+    sort: 52
+    path: './53-1TH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Karua Ni Vola I Paula Nai Apositolo Vei Ira Na Kai Cesalonaika'
+    versification: ufw
+    identifier: '2th'
+    sort: 53
+    path: './54-2TH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Timoci'
+    versification: ufw
+    identifier: '1ti'
+    sort: 54
+    path: './55-1TI.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Timoci'
+    versification: ufw
+    identifier: '2ti'
+    sort: 55
+    path: './56-2TI.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Taito'
+    versification: ufw
+    identifier: 'tit'
+    sort: 56
+    path: './57-TIT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Filimoni'
+    versification: ufw
+    identifier: 'phm'
+    sort: 57
+    path: './58-PHM.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Iperiu'
+    versification: ufw
+    identifier: 'heb'
+    sort: 58
+    path: './59-HEB.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Jemesa'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jas'
+    sort: 59
+    path: './60-JAS.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Matai Ni Pita'
+    versification: ufw
+    identifier: '1pe'
+    sort: 60
+    path: './61-1PE.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Karua Ni Pita'
+    versification: ufw
+    identifier: '2pe'
+    sort: 61
+    path: './62-2PE.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Nai Matai Ni Vola I Joni'
+    versification: ufw
+    identifier: '1jn'
+    sort: 62
+    path: './63-1JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Karua Ni Vola I Joni'
+    versification: ufw
+    identifier: '2jn'
+    sort: 63
+    path: './64-2JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Katolu Ni Vola I Joni'
+    versification: ufw
+    identifier: '3jn'
+    sort: 64
+    path: './65-3JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Juta'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jud'
+    sort: 65
+    path: './66-JUD.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Vakatakila'
+    versification: ufw
+    identifier: 'rev'
+    sort: 66
+    path: './67-REV.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]