kpj_reg/27-DAN.usfm

413 lines
73 KiB
Plaintext
Raw Permalink Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

\id DAN
\ide UTF-8
\rem aut Ijeseberi
\rem dat 2004
\h Daniel
\toc1 Daniel
\toc2 Daniel
\toc3 dan
\mt1 Daniel
\c 1
\p
\v 1 Inataõna wyramy Joaki Juda iòlò-my bede idi rỹire, Iòlò Nabuodonosoru Babilônio ludu, Jerusalë hãwamy raòhòterenyre, kia isodadureny riyrawonyrenyre ihãwareny.
\v 2 Deuxu Tyhyhykỹ riwahinyre Nabuodonosoru rimykrelemy Jerusalë hãwãkia tule iaõnaõnareny tyhyhykỹreny Deuxu rybe-di ijohona heto-ki rỹimyhỹremy. Nabuodonosoru riwyre kaa aõnaõna Babilonia dee kia tuu rarybere iinỹxiwereny hetowo-ò rỹikremy.
\v 3 Iòlò Nabuodonosoru rarybere Aspenaz dee, heto aõmysỹdỹỹdu wedu kia ritarenykremy israelita mahãdu brejumy dòidenyde kia aõtxi iòlò sỹreny jyre mahãdu kia tule iny ninihikỹ mahãdu sỹreny jyre mahãdu.
\v 4 Kia ibutumy tii boho awihyylemy kia aõ taireny ibinanarenyõhyyrenymy; kia ibedeeryrenykre, kia ratohodỹỹrenykre kia ibedeerymy raõmysỹdỹỹnykremy iòlò heto aõmysỹdỹỹnaki. Kiata iwitxira rybe rieryrenykre kia ratyyritinyrenykre babilônio tyyriti-di.
\v 5 Iòlò tule tarybe riwahinylere jyre mahãdu txuu iyhyõmy rirỹsỹrenykremy tii rirỹsỹrenyreõtyhyle riõmyhỹrenyreõtyhyle riõrenykremy. Irahudi tahe inataõ wyra rimyreny sỹtybymy, kaa jyre mahãdu taaõmysỹdỹỹreny iòlò aõmysỹdỹỹna heto riòrarunyrenykre taaõmysỹdỹỹreny.
\v 6 Kia ikyrenyki ratamy ratximyhỹreny Danieli, Anania, Misael kia Azaria ibutumy Juda iny mahãdureny.
\v 7 Aspenaz tamyreny iwitxiramy nii riwahinyre, kaa wahe, Beltezasar, Sadrai, Mesai kia Abede-Nego.
\v 8 Danieli ixiki rahãre isuisumy rareõkremy kia rỹsỹna rỹsỹ-ki mona momoki kia iòlò riwahinymy raremyhỹ; iurenana tahe rare Aspenaz-ò ixitòedỹỹmy riwiòhenanykremy tuu riwinykremy timybo rexiywinykremy.
\v 9 Deuxu tuu riwinyre Aspenaz awityhymy ratxikremy Danieli dee kia awihyymy tamy ratxikremy.
\v 10 Kiata Aspenaz ruberumyhỹ iòlò lau iurenana Danieli dee rarybere: Kia iòlò heka wawedu tuu rarybere: — aõbo kai boho birỹsỹbenykremy biõbenykremy. Kia txibo rierykreki kai boho adeõdeõmy awebinadurenymy adireny retehekre kia iwitxira jyre mahãdureny-ribi, taita tii riwarubunykre, kia tahe kai boho waòrarurenydỹỹrenydukre.
\v 11 Tai Danieli rare rybemy ixidireny itxeredu dee sodadu kia Aspenaz-ò rarybere idireny tarukimy ratxirenyre dee Anania, Misael kia Azaria. Danieli rarybere tamy:
\v 12 — Adee arexitòenykre kai urihixina wadeereny biwinykremy. Debòitue txumy wadeereny rỹsỹna wityhyle biwahinykre kia bee wamonarenymy.
\v 13 Debòitue txu ixihudu iòhò-di wadireny betehekre kia jyre mahãdu iòlò rỹsỹna rirỹsỹrenyre mahãdureny-wana. Taita timybo aratxirenykre-ki, kai aõwaxina aõhebo ixideewimy biwasỹnybenykre.
\v 14 Sodadu idi itxeredureny tamy reobyre kiata debòitue txu-my urihixina tamyreny riwinyre.
\v 15 Debòitue txu rexihureu inaubiòwa israelita jyre mahãdu idewidewimy kia iruruterenytyhymy ratxirenyre kia jyre mahãdu iòlò rỹsỹna rirỹsỹmyhỹrenyre-ribi.
\v 16 Taita sodadu idi itxeredureny iribireny rỹsỹna kia mona besò ritarenyre kia riwahinymy raremyhỹ inaubiòwa jyre mahãdu-ò kiata rỹsỹnawityhyle tamyreny riwahinymy raremyhỹ.
\v 17 Deuxu riwahinyre inaubiòwa jyre mahãdu-ò bedeeryhykỹ sõetyhymy ityyritireny kia babilônio bededỹỹnana, ka Danieli dee tule riwahinylere rasina itxerena riòbitinymy rarekremy.
\v 18 Inataõ wyra konanamy raixinadỹỹmy ratxirenyre kia iòlò Nabuodonosoru tuu riywinyre, Aspenaz ridyre ibutumy jyre mahãdu iòlò itxerenamy.
\v 19 Kiata tamyreny rarybere, kia ibutumy inyõ ihoõhyyrenyre mobo raurihirenykemy Danieli-wana, Misael-wana kia Azari-wana. Iurenana iòlò aõmysỹdỹỹna hetowo-ki raõmysỹdỹỹnyrenyre.
\v 20 Kia ibutumy iòlò alỹỹraxi riwinymyhỹre aõtxile aõ ijyy bedeeryhykỹ yda aõnaõna erynana. Kia rierymy idi rekoamyhỹrenyre iny inaubiòwa boho, debòituemy ixyby ibedeeryreny kia ibutumy ibedeeryrenyre jure mahãdureny-ribi kia ibutumy babilonia urerarudu mahãdureny-ribi.
\v 21 Kia Danieli ratxire iòlò aõmysỹdỹỹna hetotyhyki kia iòlò ciro riòrarunyre bedeuhukỹle Babilonia riwedunyre.
\c 2
\s1 Nabuodonosoru Rarasinyre
\p
\v 1 Inatxina wyramy bede Nabuodonosoru Babilonia iòlòmy ratximyhỹ, tii rarasinyre kia tahe inihikỹmy ritõhõtiyrenyre, kia rõrõõhyyre.
\v 2 Taita rarariowyre bedeery mahãdu deereny, urerarudu mahãdu deereny, hàri mahãdu deereny kia biu bede-di erydỹỹdu mahãdu deereny, kia tii boho riòbitinyrenykremy irasi. Ritehemynyrenyreu kia iòlò dee rexideòsinyreny.
\v 3 Kia tii tamyreny rarybere: — Rarasinyre kia sõemy riwanohõtiyrenyre kiata tiu ywimy aratxiõtyhy kia arierykõmy aõmybo rarybereri.
\v 4 Tii boho raryberenyre iòlò dee aramaico rybemy: — Kia iòlò ikiehyymy ratximyhỹre! Rexitòenyrenyreri adee wakoreny belyykremy arasimy irahudi tahe diarỹ boho arelyyrenykre ako aõmybo tarasinytemy.
\v 5 Ka iòlòta rirawyònyre: — Diarỹ tuu reywinyra kai boho wako belyybenykremy kia tule biòbitinybenykre aõmybo rarybereri. Txibo tuu wako belyybenyõbenykre-wana, kai boho mayreyremy makròkròbenykre, kia ahetoreny rexihurenykre.
\v 6 Ka txibo wako beleyybenykeki warasimy kia biòbitinybenyke aõmybo rarybereri, diarỹ ariwahinyke aõnaõna wiwihikỹ sõemy. Kiaremyta, tuu wadee manarybedenyke aõmybo rarasinyra kia aõmybo warasi rarybereri.
\v 7 Kia ibutumy bedeery mahãdu ixyby raryberenyre: — Bedelyyke arasimy, kia tahe diarỹ boho adee tuu araryberenykre aõmybo arasi rarybererimy.
\v 8 Ka iòlò tahe rõhõtiõre: — Diarỹ araeryrenyreri aõbo tewinytenyterimy. Kia bede raroorehenykemy tesỹnytenyteri kiemy dori bede teerytenyte aõbo ariwinykremy watxireri,
\v 9 kia txibo kai boho wako beleyyõbenykreki warasimy, kia ibutumy adeereny rarytxyna wiwesetyhyle ariwahinykre. Kai boho bede widee teywinytenyta biwabònybenykremy roi bòdỹỹna òtaòta-di, kia bededỹỹnana raixawidỹỹkemy. Wako warasimy bedelyydenyke, taita diarỹ arierykre kia tule ariòbitinykre aõmybo rarybere.
\v 10 Bedeery mahãdu rirawyònyrenyre iòlò myỹ: — Tiu inyõ bede bede-my ratxire ibedeerymy riwinyõtyhy aõmybo teateri. Tiu iòlòõ tuõhyyre, iruruteretyhymy ibedeerytyhymy ratxire, tuu rexitòenyke aõkõre kawese bededỹỹnanamy tabedeeryrenydee, taurerarudurenydee yda biu-di aõmysỹdỹỹdurenydeereny.
\v 11 Aõmybo kai teateri heka isiratyhyre. Kia inyõ ihoõre mobo aixitòedỹỹna riòbitinykemy, aõhebo tahe ỹnyxiwe, urile tahe wawanareny rasỹnyõmyhỹre kaki su-ki.
\v 12 Iòlò sõetyhymy reburere, kia ibutumy bedeery mahãdu Babilonia ludu rirubunyrenykremy rarybere.
\v 13 Rybe tuu ibutumy raritidỹỹmy relere, taita ròirenyre Danieli òrysymy kia iijoireny òrysymy kia tii boho rururenylekremy.
\s1 Deuxu Ritỹnynynyre Danieli Dee Aõmybo Rasi Raryberemy
\v 14 Danieli rare Arioque itxesemy, iòlò sodadu wedu, kia rybe rimyre dee bedeery mahãdu Babilonia ludu ibutumy rururenykremy. Rexiòhãrunymy ywimy
\v 15 -Danieli rỹỹraxire Arioque dee: — Aõherekibo iòlò tarybe iutxietyhymy kawesemy riwahinyra? Arioque riòbitinyre aõhebo rutỹỹnyremy.
\v 16 Taita Danieli rare iòlò dee rybemy, kia tahe tamy reobyre riraõkremy, kia Danieli riòbitinykemy irasi.
\v 17 Irahudita Danieli rare taheto-ò kia relyyre ibutumy tabiòwareny-ko Ananias, Misael kia Azarias.
\v 18 Danieli rarybere kia rexitòenyrenykremy Deuxu biu ludu-ò, idireny rawobrurenykremy kia tamyreny ritỹnynynykremy aõmybo kua rasi ieryõnahãkỹ rarybereri, tai Danieli tabiòwareny boho-wana rururenyõrenykremy ibutumy Babilonia bedeery mahãdureny-wana.
\v 19 Kua ruu Danieli rarasinymy retehemyhỹ taita Deuxu tamy riteòsinyre aõmybo rasi raremy. Taita Danieli Deuxumy reàlàre
\v 20 myỹ rarybemy: “Kia Deuxuni-my ikiemy turybewihikỹ rỹimy rarekre, kiemy dori tai bedeeryhykỹ kia ruruterehekỹ ijõdire.
\v 21 Kia tii heka riwiuròwiurònymyhỹre bede aõnaõna; kia tii heka iòlò mahãdu dee ruruterehekỹ ritidimyhỹre kia tii ririòwydỹỹnymyhỹre; kia tii heka aõeryna riwahinymyhỹre aõerydu mahãdureny-ò kia bedeery bedeeryrenydureny-ò.
\v 22 Tii riòbitinymyhỹre aõ iwasimy itỹnyõmy rỹimyhỹre kia rierymyhỹre aõbo iwasimy roimyhỹre bedeluruki, kiemy dori tii-wana bede loosona rasỹnymyhỹre.
\v 23 Wahỹỹnareny Deuxu, diarỹ umy reàlàre kia umy awihikỹmy rarybereri, kiemy dori wadee tewahinyte bedeery kia ruruterehekỹ. Kai terawyònyte waixitòedỹỹnareny, wadeereny teteòsinymy aõbo iòlò rierykemyreri.”
\s1 Danieli Rasi Riòbitinyre Iòlò Dee
\v 24 Tai Danieli rare Arioque itxesemy, iòlò deòdu rybe rimyre iòlò-ribi Babilonia bedeery mahãdu rururenykremy. Danieli rarybere: — Arioque, uritre bedeery mahãdu rubudỹỹõmykre. Biwadyke iòlò dee ararybekremy, kia diarỹ tamy ariòbitinykre tii rarasinyremy.
\v 25 Arioque wytyhylemy Danieli ridyre tibedekibo iòlò ratximyhỹ-ò kia tamy rarybere: — Kaa wawana ratxireri judeu mahãduõ iny boho brejumy didydenyde, kia tii adee riòbitinykre rasimy tarasinyte.
\v 26 Iòlò rỹỹraxire Danieli dee, kia tule Beltezasar-my raninilere: — Kai aõbo wako belyykre warasimy kia biòbitinykre aõmybo tii rarybereri?
\v 27 Danieli rirawyònyre: — Bedeery mahãdu ihoõre, urerarudu mahãdu, hàri mahãdu kia biu bededỹỹnana-di aõmysỹdỹỹdu ihoõrenyre adee riòbitinyrenyke tuu kai teaterimy.
\v 28 Ka Deuxu biuki ratximyhỹre tahe aõnaõna iwasimy rỹimyhỹre riòbitinymyhỹre. Kia rasi-ribi tii araerynanyre aõhebo bede rutỹỹnykre ijõ wyra wyra bede bedemy. Ka tahe Iòlò, diarỹ ariòbitinykre arasi kia tuu tabitemy tarõmyhỹ wana-wana.
\v 29 Kai aherinatyreki taimyhỹ kia tahe taraykynymy aõbo ijõ wyra bede bedemy rỹikremy. Kia kua aõwasi wasi riòbitinymyhỹre adee riteòsinyre aõhebo bede rutỹỹnykremy ijõ wyra bedeu.
\v 30 Kia diarỹ reeryre iwasimy rỹimyhỹre ariòbitinykremy, kia diarỹ wabedeerytyhyrerimy aõkõ ibutumy hãbu mahãdureny-ribi, ka kai bierykremy aõmybo tarasinyte kia aõmybo taraykynymy taimyhỹ Iòlò.
\v 31 Kai aõmamy tabite ritxoo nihikỹ làmamy rỹimyhỹmy, kia akoki rỹimyhỹ. Ritxoo rarỹsỹnymy rỹimyhỹ, kiata ilau taberute.
\v 32 Irati heka mana rỹsỹhỹkỹtyhy re, ibreti tera tahe mana rỹsỹ òtaòta rare, iwe irooti tahe iwitxira mana rỹsỹ òtaòtaõle rare,
\v 33 iti tahe womati rare, kia iwa tahe iweeremy womati rare, kia ijõ weere tahe suu rare.
\v 34 Kia kai idi tetehemyhỹ wana-wana, manaõ nariòwymy nade hãwalò rarie-ribi, kia inyõ ritorunyrerimy aõkõ. Mana rariowyre ritxoo làmamy rỹireri watyre kiata riyreyrenyre.
\v 35 Kia aõtamaõkõ womati, suu, mana rỹsỹtyhyhykỹ suỹnysi wesemy relerenyre, kia iwese suỹnysimy tabimyhỹtenyte wesemy maini tehãtemyhỹtenyte wesemy iti-ribi rahitxidỹỹmyhỹre wesemy. Yhy ibutumy ridyrenyre, kia tai aõ rariõhyymy. Ka mana tahe ranihikỹre kia tahe hãwalò nihikỹmy relere, kia ibutumy bede bede ratyremy ròhònyre.
\v 36 Kaa heka arasi rare, ka tahe wiji adee ariòbitinykre.
\v 37 Iòlò kai heka abedeerymy aruruteretyhymy tahònyte iòlò mahãdu ratyre-ribi, kia Deuxu biuludu heka iòlòmy arasỹnyre; tii adee riwahinyre bedeery nihikỹ, wedu nihikỹ tyhydỹỹnamy mabekremy.
\v 38 Tii adee riwahinyre ibutumy bimykremy iny mahãdu, iròdu iròdu, kia nawii nawii. Kai heka arati mana rỹsỹhỹkỹ-di telemy atximyhỹte.
\v 39 Iòlòmy atximyhỹte-ribi ixyby iòlòõ ijõdikre kia iruruteretyhyke tahe aõkõre awesemy; kia ka iòlò hewomy ixyby iòlòõ ijõdikre, iwitxira mana rỹsỹ òtaòta iòlò kia ibutumy bede bede rimykre.
\v 40 Irahudita inaubiòwana iòlò kanakre, kia tii tahe iruruteretyhykre womati wesemy, kia rikròmy ibutumy riyreyrenymy, kaa iòlò heka ibutumy iwitxira iòlò mahãdu bede bedemy rỹimyhỹrenyre rahurenykre.
\v 41 Ritxoomy tabite, iwamy iwajuhumy iweeremy womatimy ijõdire, ijõ weere su-my. Kia heka kaa iòlò boho rawirarearenykre tuu rikeitxenyre, kia tahe ijõdikre womati ruruyreõ; kia tuu tabitemy, womati raurimy roimyhỹ su-wana.
\v 42 Kia iwa juhu weere womati ijõdire, ijõ weribi iruruterekre, ijõ weribi iruru iyjakre.
\v 43 Kai Iòlò tabite, womati raurimy roimyhỹ su-wana, kia heka tuu rikeitxenyre, iòlò mahãdu ributunyrenykemyreri hãwyy-my heri-ribi. Ka womati tahe widee rabutuõmyhỹre su-wana, iwese tahe iòlò mahãdu widee rabuturenyõkre.
\v 44 Ka mahãdu iòlò bedeu Deuxu biuludu kiditỹnynynykre iòlòõ kia tiu rexihuõtyhy kia tiu ijõ iòlò rimyõtyhy. Kia iribiòtumy, kaa iòlò rahukre ibutumy iwitxira mahãdu iòlòreny kiata ikiemy rarekre.
\v 45 Kia heka tuu rikeitxenyre iòlò mana-my tabite hãwalò rarie-ribi nariowyde inyõ ritorunyrerimy aõkõ, kia ribòhòbòhònyre ritxoo womati-di relere, iwitxira mana rỹsỹ òtaòta-di relere su-di relere kia mana rỹsỹhỹkỹ-di relere. Deuxu Nihikỹ adee ritỹnynynyreri aõhebo bede rutỹỹnykre ijõ wyra bedeu. Kamy heka tarasinyte, kaa heka iòbitidỹỹna òbitityhy rare.
\s1 Danieli Runyre Iòlò Deòdutyhymy
\v 46 Taita iòlò Nabuodonosoru tatiòhumy resere Danieli koki kiata taòsỹny su-ò ritidire, irahudita rarybere Danieli dee xiwena relekremy.
\v 47 Kia tii rarybere Danieli dee: — Deuxu-my kai boho terinanymyhỹtenyte inatyhymy ibedeerytyhyre ibutumy ỹnyxiwe mahãdu-ribi, kia tii heka ibutumy iòlò mahãdu tyhydỹỹna rare. Diarỹ reeryre tii riòbitinymyhỹremy aõ iwasimy rỹimyhỹre, kia kai wadee teòbitinyte kaa rasi ieryõnana.
\v 48 Ilemyta iòlò risỹnyre Danieli wedu rarie nihikỹmy kia tule sõemy tamy aõnaõna òwyhykỹ riwahinyre. Tii risỹnyre Danieli Babilonia wedumy kia risỹnyre ibutumy bedeery mahãdu hãwãhãwamy rỹimyhỹrenyre wedurenymy.
\v 49 Danieli ixitòedỹỹna-ki, iòlò risỹnyrenyre Sadrai, Mesai kia Abede-Nego Babilonia aõmysỹdỹỹdu wedurenymy; Danieli tahe iratyrerenyki irariemy runyre iaõmysỹdỹỹna.
\s1 Mana Rỹsỹhỹkỹ Ritxoo
\c 3
\p
\v 1 Iòlò Nabuodonosoru tuu rarybere relekremy mana rỹsỹhỹkỹ ritxoo, kia 27 metro-my irarie, inataõ metro-my iwebese, kia tuu rarybere Durá bedeki rỹikremy Babilonia hãwaki.
\v 2 Irahudita rarybere ibutumy Hãwãwedu wedu, hãwãsõmo sõmo wedu, nieru-di aõmysỹdỹỹdu mahãdu, dohodỹỹdu mahãdu deereny kia deereny ibutumy wedu wedu mahãdu ydòidenykremy mana rỹsỹ ritxoo relera-ò itxeremy.
\v 3 Ibutumy tii boho dòidenyde kia làmamy ritàmanyrenyre mana rỹsỹhỹkỹ koki.
\v 4 Kiata turybedu iòrarudỹỹdu rarybere katxiterehekỹmy: — Ibutumy iny mahãdu hãwãhãwa, iwitxira mahãdu, irybereny witxira mahãdu!
\v 5 Kia boholabenykreu wiu wodỹỹna-ò, ajuròna wodỹỹ-ò, kia wodỹỹna òtaòta-ò, ibutumy atiòhumy bejujubenykre kiata berinanybenykre mana rỹsỹhỹkỹ ritxoo-my kia iòlò Nabuodonosoru relekremy rarybere.
\v 6 Mobo tatiòhumy reseõkre kia mana rỹrỹhỹkỹ ritxoo-my rerinanyõkre kia idi dehu rỹikre iutyhyle ijyrena loosona-ò.
\v 7 Kawesemy wiuna wiu wodỹỹna-ò, ajuròna wodỹỹ-ò, kia wodỹỹna òtaòta-ò, sitara wodỹỹna rawodỹỹnyreu, kia ibutumy iny mahãdu tai rỹimyhỹreny tatiòhumy reserenyre kia mana rỹsỹhỹkỹmy rerinanyrenyre.
\s1 Danieli Biòwa Boho Rybemy Reòbyrenyõre
\v 8 Kawese bedeu biu-di aõmysỹdỹỹdu mahãdurenyõ tai irutaõmy rahãrenyre judeu boho-my raryberenykremy.
\v 9 Tii boho raryberenyre iòlò Nabuodonosoru dee: — Kia iòlò ikiemy ratximyhỹre!
\v 10 -Kai arybe tewahinyte myỹ: “Kia wiu wodỹỹna-ò roholarenykreu, wiu wodỹỹna-ò, ajuròna wodỹỹ-ò, kia wodỹỹna òtaòta-ò, sitara ibutumy tatiòhumy reserenykremy kia mana rỹsỹhỹkỹ RITXOO-MY RARINANYRENYKREMY.
\v 11 mobo kaa rybe rityhynyõkre idi dehu rỹikre ijàrena loosona-ò”.
\v 12 kai heka tesỹnytenyte judeu mahãdurenyõ Babilonia aõmysỹdỹỹdureny wedurenymy. kaa judeu mahãdu Sadrai, Mesai kia Abede-neko aratyhynyrenyõhyyre, rityhynyrenyõhyyrenyreri aỹnyxiwe my kia rerinanyrenyõhyyrenyreri mana rỹsỹhỹkỹ ritxoo-my kai relekremy tuu tarybete.
\v 13 kamy roholareu nabuodonosoro reburere kia rarariowyre Sadrai dee Mesai dee kia abede-nego dee. tii boho radyrenyre tikibo iòlò ratximyhỹ-ò,
\v 14 kia tii tamyreny rarybere: — Inatyhy weriki kai boho waỹnyxiwe tetyhynyõhyytenyte kia terinanyõhyytenyte mana rỹsỹhỹkỹ ritxoo diarỹ relekremy tuu rarybere?
\v 15 -Kiahe awire, ka tahe kai boho texiywinymy toite wiu wodỹỹna-ò, ajuròna wodỹỹ-ò, kia wodỹỹna òtaòta-ò, sitara. atiòhumy besebenykremy kia berinanybenykremy mana rỹsỹhỹkỹ-my, kia wiuna wodỹỹna rawodỹỹnykreu? Tuu biwinybenyõkreki kai boho adireny dehu rerỹikre iutyhyle ijàrena loosona-ò. Tiwesena ỹnyxiwebo tahe arahedỹỹnyrenykre?
\v 16 Sadrai, Mesai kia Abede-Nego kawesemy rirawyònyrenyre: — Iòlò, diarỹ boho arexiijerenyke aõkõre.
\v 17 Kia txibo waDeuxureny, tuu rerinanymyhỹrenyre tamywikeki, tii riwahedỹỹnyrenykre ijàrena loosona-ribi, kia arurutere-ribi riwahedỹỹnyrenykre Iòlò.
\v 18 Kia waDeuxureny riwahedỹỹnyrenyõkre hãrele, kai bede bierykre diarỹ boho arityhynyrenyõkre aỹnyxiwe kia arerinanyrenyõkre mana rỹsỹhỹkỹ ritxoo-my, kai relekremy tuu tarybete.
\s1 Inataõ Weryrybò Boho Heòty Looso Woki
\v 19 Kawesemy roholareu, Nabuodonosoro inihikỹmy iky reare inataõ jyre mahãdu dee, kia urile reburemy ratxònyhỹkỹre, kia rarybere ixyby debòinatxi sõemy ratoteekremy ijàrena dena.
\v 20 Irahudi rarybere tasodadureny iruruteretyhy ritaarenykremy Sadrai, Mesai kia Abede-Nego kia idireny dehu rỹikremy ijàrena loosona-ò.
\v 21 Jyre mahãdu inataõ, ibutumy tatyyreny-di rexityynyrenymy tayhyitxenareny-di kia tatyyreny òtaòta-di, rataataarenyre kia idi dehureny rỹire ijàrena loosona-ò.
\v 22 Iòlò rybe heka ratyhydỹỹre, ijàrena looso tahe itòteetyhymy roimyhỹ; iurenana heka heòty rade sodadu mahãdu rirubunyrenyre kia rehurenyre jyre mahãdu inataõ-di iro-ò.
\v 23 Kiata rataataarenymy Sadrai, Mesai kia Abede-Nego ijàrena loosoro-ò rejujurenyre.
\v 24 Isitere-ribile Nabucodonosor rexilàmadỹỹnymy, kia sõemy ruberumy rỹỹraxire tadohodỹỹdureny mahãdureny-ò: — Inataõ aõkõ aõbo hãbu mahãdu retaataarenymy inyboho ijàrena loosona-ò idi rehurenyre? — Kohe, tuu— Tii boho rirawyònyrenyre.
\v 25 Timybo tahe diarỹ inaubiòwamy hãbu sõemy rabireri rariarenymy ijàrena loosoroki? — iòlò rỹỹraxire. — Tii boho rariarenyreri kua woki, aõhỹỹmy rutỹỹnyrenymy aõkõ. Inaubiòwa hãbu aõhe-wana ãju rare.
\v 26 Taita iòlò rehemynyre ijàrena loosona ijo bire-ò kia ryryre: — Sadrai, Mesai kia Abede-Nego, Deuxu Rariehekỹ deòdu, bòdòhònydenyke ka-ò bòdòike! Iny inataõ ijàrena loosona-ribi dòhònydenyde,
\v 27 kia ibutumy wedu ninihikỹ mahãdureny ityyreny-ò ritehemynyrenyre kia robirenyre heòty aõhỹỹmy risỹnyrenyõhyylerenyre. Heòty rade iradetireny riwosinyõhyyrenyre, ityyreny roomy aõkõ idi ratximyhỹreny, kia tii boho wàdà silỹny-di aõkõ ratximyhỹreny.
\v 28 Iòlò ryryre: — Kia Sadrai Deuxu, Mesai kia Abede-Nego tuu rỹihyymy rarekre! Tii tatyytyby ãju diteònymy rihedỹỹnyrenyre tadeòdureny, kia tii boho rityhynymyhỹrenyre. Tii boho warybe wahidỹỹnana-ò reòbyrenyõhyyrenyre; kia iribiòtumy, rubu-ò rexiwahinyrenyre kia tatiòhurenymy reserenyke-ribi kia ỹnyxiwemy rarerinanyrenyke-ribi kia heka iỹnyxiwereny aõkõ rare.
\v 29 Iurenana warybe rewahinyreri aõtxile inyõ, iwitxira hãwãhãwãludu ibinabinamy rarybekre Sadrai Deuxu-my, Mesai kia Abede-Nego Deuxurenymy, kia rayreryremy rakròkròrenykre kia ihetoreny ibutumy rejujurenykre. Kiemy dori iwitxira Deuxu ihoõre kawesemy rihedỹỹnyrenyke.
\v 30 Taita iòlò Nabuodonosoru jyre mahãdu inataõ risỹnyrenyre iõmysỹdỹỹnareny ixyby ratyhydỹỹrenykremy Babilonia hãwãbedeki.
\c 4
\s1 Nabuodonosoru Iwitxiramy Rarasinyre
\p
\v 1 Iòlò Nabuodonosoru riwahinyre iny mahãdu dee ibutumy hãwãhãwãbede bede-ò, myỹ rarybemy: — Bedesawihikỹ kia bedeywihikỹ ibutudeereny!
\v 2 Kia bierybenykre ibutumy aõnaõna wiwihikỹ bedeòtiidỹỹna Deuxu Rariehekỹ riwinyre wadee waweribi-ò.
\v 3 Inihikỹre ibedeòtiidỹỹnana, kia aõnaõna tii riwinyre heka brebunahãkỹ rare! Kiemy dori tii Iòlò ikiemy nodu rare kia ikiemy wedumy rarekre.
\v 4 Kia tarybe ritõranyre: — Diarỹ Nabuodonosoru, awityhytyhymy waõmysỹdỹỹnaki watximyhỹ, kia ibutumy awihyymy raremyhỹ.
\v 5 Kia rumy rarasinyre kiata riwanohõtiyrenyre. Rarõmyhỹ-wana, raykymy aõnaõna binabinahãkỹmy rabimy waumy ritòbònyre.
\v 6 Iurenana rarariowyre ibutumy Babilonia bedeery mahãdu-ò, kia tii boho wadee warasi riòbitinyrenykremy.
\v 7 Taita bedeery mahãdu dòidenyde, urerarudu Mahãdu, biu bede-di aõmysỹdỹỹdu mahãdu kia hàri mahãdu, kia diarỹ ikoreny warasimy relyyre, kia ijõrenyõ wadee riòbitinyõhyyrenyre.
\v 8 Ikonanau tahe Danieli dehemynyde kia raerylemyhỹre Beltessazar-my, kia nii tamy rewahinyre waỹnyxiwe deewihikỹmy. ỹnyxiwe tyytyby tai ratximyhỹre, kia iurenana diarỹ warasimy iko relyyre. Diarỹ rarybere:
\v 9 Beltessazar, urerarudu mahãdu wedu, diarỹ araeryre ỹnyxiwe tyytyby aki ratximyhỹre kia aõ iwasiõhyyre kai tuu biòbitinykre. Iurenana ako arelyykre warasimy kia wadee biòbitinykre aõmybo rarybereri.
\v 10 Diarỹ herinaki herimy raimyhỹ kiata isitere-ribile aõnaõnamy rabire. Tai bederade rarie nihikỹmy rabire, rabròmy rỹimyhỹ bedetyahãkỹ-ki.
\v 11 Bederade ranihikỹmy rare kia ranihikỹre biuwetyyòhòkỹ rỹire kia heka inihikỹtyhyre, kia aõtxile bede bede-ribi tu robixi rỹire.
\v 12 Txiru rade heka iruxerare, kia tii sõemy raratynyre, kia ibutumy iny mahãdu iribile riroxirenyre. Iròdu iròdu debure mahãdu rexielehynymy rỹimyhỹreny iubròrò rawoki, nawii nawii iruru sõmo sõmo-my rasinymy rỹimyhỹreny, kia ibutumy iròdu iròdu, nawii nawii, iny mahãdu iratymy riroximy rỹimyhỹreny.
\v 13 Diarỹ rarasinymyhỹ wana-wana, kia isitere-ribile rabire Deuxu tyytyby anju-my kia biu-ribi desedeu
\v 14 kia rarybemy katxiterehekỹmy: “Bederade-di behuke, irurururu biyròke, Txiru rade bihebenyke kia iraty-di ahãna-ò behuke. Iròdu iròdu bisonybenyke kia iubròrò-my rexielehynymy rỹirenyreri kia nawii Nawii iruru-my rỹirenyreri.
\v 15 Ka iòkre tahe biribenykre kia iraruti biribenylekre kiata bitaabenykre Womati reruti-di kia womati reruti witxira-di, kia bedeyky debure yky Bederahyki. Kawesemy tahe nonoe tuu ityre resemy rarekre kaa iòkre-txi, — kaa hãbu— Kia tii rirỹsỹnymy rarekre asi iròdu iròdu wesemy.
\v 16 Tii irayky rusakre kia tahe iròdu wesemy raraykynymy rarekre; debò inatxi wyra sõemy kawesemy bede riekre.
\v 17 Kaa heka Deuxu tyytyby tuu rarybere, Anju biuludu itxeredu, kia iny Mahãdu ibutumy rieryrenykremy Deuxu Rariehekỹ ibutumy bede bede hãwãHãwãrimymy ratxiremy. Tii wahinymyhỹre kaa iòlòna inydee ixideewimy, Kia iny iityhymy ratxire ibutumy hãbu mahãdu-ribi.”
\v 18 Kia Nabuodonosoru tarybe rahure myỹ: — Kamy heka diarỹ rarasinyre, kia wabedeerydu mahãduõ wadee riòbitinyõhyyreri aõmybo rarybereri. Ka kai tahe Beltesaazar, wadee bidiòbitinykre kiemy dori ỹnyxiwe tyytyby aki ratximyhỹre. Kiaremyta, bidiòbitinykre warasi aõmybo rarybereri.
\s1 Danieli Rasi Riòbitinyre
\v 19 -Tamy roholareu Danieli, tule raerylemyhỹre Beltessazar-my, kia ruberure iurenana aõmy rõhõtinyõhyyre. Iòlò tamy rarybere: — Beltessazar, uritre nohõtiyreõmy rasimy kia aõmybo raryberemy. Ka Danieli rirawyònyre: — Iòlò, mobo tahe ryrybere rasi aõmybo rarybere abededỹỹnanamy aõkõ, kia tahe aòludu mahãdu bededỹỹnanamy rarybere!
\v 20 Kai tabite bederade nihikỹmy rararienyre rararienyrehyy biuwetyyòhyy rỹire kia heka inihikỹtyhyre, kia tuu alobixi rỹire aõtxile bede bede-ribi hãwãhãwa-ribi.
\v 21 Irade txiru heka iruxerarenyre, kia sõemy raratynyre, ibutumy bede bedemy iny rỹira iribi riroxirenymy. Iròdu iròdu debure rexielehynymy rỹimyhỹ iubròròmy, kia nawii nawii iruru-my tasina riwinyrenymy rỹimyhỹreny.
\v 22 Kua bederade wahe, kia heka kai tate. Kiemy dori arurutere kai aruruteremy abedeery nihikỹmy texirahorete, kia aixỹdinodu sõemy ranihikỹre, kia biurawetyyòhòkỹle rehemynyre, kia hãwãhãwãibutumy temyte bede bede-my roberare.
\v 23 Kai tabilete anju itxeredumy biurawetyy-ribi rubeheremy kia rarybemy: Biatyke bederade kia ibutumy iruru sõmosõmo biòròkre, kia iòkre tahe iraruti-wana biribenykre kiata womati reruti-di womati reruti witxira-di bitaataabenykre, kia ratxikremy asiyky debure tyaki, bedeykyki. Kawesemy nonoe rejujukre kaa hãbu tyre, kia tii tahe rirỹsỹkre iròdu iròdu rirỹsỹmyhỹrenyre. Debò inatxi wyra sõemy tii kawesemy bede riekre.”
\v 24 Kia Danieli tarybe ritõranyre: — Ka tahe adee ariòbitinykre. Kaa rasi heka Deuxu Rariehekỹ tuu bede riywinyre aòludumy Iòlò.
\v 25 Kai heka beokre iny mahãdu yky-ribi kia masỹnymy mabekre iròdu iròdu debure mahãdu-wana. Kai asi rade biròmy mabekre broreni mahãdu wesemy, bedetyaki morõmy mabekre kia nonoe aratuunymy rarekre. Kia heka debò inatxi wyra sõemy bede biekre, kia tahe ihyy kai bede ixyby bierykre Deuxu Rariehekỹ ibutumy iòlò bede bedemy rỹimyhỹre riwedunymyhỹremy, kia iòlò-my hãbu risỹnymyhỹre tii ixideewimy.
\v 26 Anju tuu rarybere kia rarikremy bederade òkre tararuti-wana, kia kai ixybyle iòlò-my bunykre, kia heka tiubo kai marybekreu Deuxu ibutumy bede bede riwedunymyhỹremy.
\v 27 Iòlò wadohodỹỹna-ò beòbyke. Òraruna widỹỹ-ribi ixawike kiata aõ òbitimy biwinyke; aaõbinabina mahuke kia iny iaõkõmy rỹimyhỹrenyre biwiòhenanyke. Kawesemy tahe aõhe-wana kai ywimy kia abedesamy matxikre.
\v 28 Kia inatyhymy ibutumy tuu rutỹỹnyre iòlò Nabuodonosoru dee.
\v 29 Waò inatxi wyra sỹtybymy, tii rariamy ratximyhỹ taõmysỹdỹỹna hetowoki Babilonia hãwaki.
\v 30 kia rarybere: — Timywe inihikỹre Babilonia hãwa! Warurutere nihikỹ-di diarỹ rewinyre waiòlò aõmysỹdỹỹna hãwa-my, kia ariteòsinykremy ibutumy waõmysỹdỹỹ nihikỹ kia waaõwiwi.
\v 31 Iòlò rarybemyhỹ wana-wana iu rybe wodỹỹ biurawetyy-ribi nade, kia rarybere: — Boholawike, iòlò Nabuodonosoru! Kaa hãwãtewedunymyhỹte ahõrõmy aõkõ wiji rare.
\v 32 -Kai heka beokre iny mahãdu yky-ribi, kia iròdu iròdu debure mahãdu-wana masỹnykre, kia asimy biroximy mabekre broreni wesemy. Kia heka debò inatxi wyra sõemy bede tuu biekre, ihyy tahe kai ixyby bierykre Deuxu Rariehekỹ ibutumy iòlò mahãdu bede bedemy hãwãhãwãriwedunymyhỹremy, kia tii iòlò-my iny ixideewimy risỹnymyhỹre.
\v 33 Kua bedeutyhyle tuu rutỹỹnyre Nabuodonosoru òludumy. Tii rateòdỹỹre iny mahãdu ykyreny-ribi, kia tahe asimy riroximy raremyhỹ broreni mahãdu weserenymy. Bedeykyki rõrõmyhỹre kiata nonoe rituunymy raremyhỹ. Irade irehehekỹmy relere nawiihikỹ wesemy, kia texià tahe inihikỹmy raumynyre, kia nawiihikỹ dexià wesemy relere.
\s1 Iòlò Nabuodonosoru Rarybewihikỹre Deuxu Rariehekỹmy
\v 34 Iòlò rarybere: — Debòinatxi wyra sõe rexihureu, diarỹ biurawetyy-txi retehere, kiata warayky ixyby doosede. Tai Deuxu Rariehekỹmy reàlàre kia tamy warybewhikỹ inihikỹmy rewahinyre kua ikiehyymy ratximyhỹre dee. Diarỹ rarybere: Deuxu Rariehekỹ rurutere heka ikiehyymy nodu rare; Wedu nihikỹmyhỹre heka ionana ihoõre.
\v 35 Tamy heka iny mahãdu iaõtyhyke aõkõre; tii heka riwedunymyhỹre anju mahãdu biuki kia ibutumy su-my rahãwanymyhỹrenyre mahãdu.Tiu inyõ rikokròõtyhy aõ riwinykemyreri; tiu inyõ tarurumy tamy irybeõna aõ riwinyre riòbitinykemy.”
\v 36 Warayky ixyby doosedeu, Nabuodonosoru tarybe ritõranyre, diarỹ ixybyle wedu nihikỹmy ranyre, warynana wiwihikỹ waiòlònaki. Wadohodỹỹdureny kia wedu rarie nihikỹ waõmysỹdỹỹnaki ratximyhỹrenyre ixybyle wadee reòbyrenyre. Ixybyle iòlòmy ranyre, kia ixyby waruruteretyhymy juhutyhy-ribi.
\v 37 Kiaremy, diarỹ iòlò Nabuodonosoru, reàlàre iòlò biu ludumy kia tuu ararybehyy ararekre inihikỹmy. Ibutumy Aõ riwinymyhỹre òbitimy awityhymy, kia tii aõtxile iny rexityhytyhynymy rỹimyhỹrenyre ribederyrynymy ribedetxinymyhỹre.
\c 5
\s1 Iòlò Belsazar Byrena Riwahinyre
\p
\v 1 Rumy iòlò Belsazar, Babilonia ludu, byrenana riwinyre, kia mili sõemy hãwãhãwãwedu ninihikỹ mahãdu riteòarinyrenyre ydòidenykremy, kia tahe mona besòmy (vinho) riõmyhỹreny tarariròwysyna mahãdureny-wana.
\v 2 Kia sõetyhymy mona besòmy riõrenyreu, kia rarybere mana rỹsỹ bedeò idiwydenykremy kia mana rỹsỹ deòsa kanakremy kia Nabuodonosoru tyby, ditade Jerusalë Deuxu rybena hetowo-ribi. Belsazar bedeò-my reare tii kia taijoi mahãdurenytyhy-wana, kia tahãwyyreny-wana tabiraludureny-wana riuherenymy mona besòmy idi riõrenykremy.
\v 3 Kia diwydenyde mana rỹsỹ bedeò sõe kia tahe ibutumy bedeò-di mona besò-di riõmy ratximyhỹreny
\v 4 kiata mana rỹsỹ bedeò ỹnyxiwe-my raryberenymy ratximyhỹreny, mana rỹsỹ òtaòta, womati, òwòru kia mana ỹnyxiwemy.
\v 5 Kia isitere-ribile hãbu debòõ ratỹnymy reare kiata ròritidỹỹmyhỹ byrena hetowo urahãkỹki, kia loosòna tỹnyhỹỹ-ki. Ka debòmy robireu iòlò
\v 6 aõmybo rõhõtinykemy rieryõhyyre; kia tỹrehekỹmy relere brebumy kiata tarati-ribi ramytàtare tawaòhòkỹle.
\v 7 Irahudi rirajuamy, rarybere rarariòwyrenykemy urerarudu mahãdureny dee, bedeery mahãdu dee kia biu-di aõmysỹdỹỹdu dee. Kia iòhòtyhyle tii ritehemynyrenyre, Belsazar rarybere: — Kua-di iny rariakre aõmy raritimy roireri heto weti-ki kia wadee riòbitinykre aõmybo rarybereri, kia heka tyywihikỹ-di ratyydỹỹkre, kia mana rỹsỹ reruti tòysanamy rawahikre, kia tahe inataõna wedutyhyhykỹmy rarekre waiòlòna bedeu.
\v 8 Ibutumy bedeery mahãdu hetowo-ò rirònyrenyre, kiata ijõrenyõ idi rariarenyke aõkõre aõbo heto weti-ki raritimy roimyhỹ, kia iòlò dee riòbitinyrenyke aõkõre aõmybo rarybereri.
\v 9 Iòlò ihãremy ixyby ruberure, kia iòsỹny ire rỹrenytyhymy relere. Kia wedu mahãdu rariehekỹ aõ rieryrenyke aõkõre aõ riwinyrenykemy.
\v 10 Taita iòlò-se, roholare iòlò rirajuare-ò kia iijoireny mahãdu rirajuarenyre-ò, hetowo-ò ralore kiata iòlò dee rarybere: — Kia ikòlò ikiehykymy ratximyhỹre! Uritre brebukõmy kia wesemy amasajuramy,
\v 11 kiemy dokuri kaki ikòlòkumy atximyhỹteki hãbuno ijõdire kỹnyxiwe tykytyby tai ratximyhỹre. Tikubo Nabuodonosoru buu, ikòlòkumy raremyhỹ bedeku, kaa hãbu rikerytyhyre irakykydimy, ibedekerytyhymy kỹnyxiwe wesemy. Kia Ikòlòku Nabuodonosoru kaa hãbu risỹnyre bedekery mahãdu wedumy, kurerarudu mahãdu wedumy, hàri mahãdu wedumy kia biku-di anomysỹdỹkỹdu mahãdu wedurenymy.
\v 12 Kia Danieli, kaa hãbu ikòlòku nii tamy riwahinyre Beltessazar-my, rõhõtinymyhỹre itỹnytyhymy; tiki heka ibederytyhyhykỹre kia rasi kidikòbitinyke, ano iwasimy rỹimyhỹre rikòbitinymyhỹre kia rybe sirasira rikywinymyhỹre. Kiaremyta, mararitxòwyke Danieli-kò kia tikita rikòbitinykre anobo raritimy roireri hetoku wetiki.
\s1 Danieli Riòbitinyre Rybe Sirasirahãkỹ
\v 13 Danieli ridyrenyre iòlò ratximyhỹ-ò kia ritỹỹraxinyre: — Kai aõbo Danieli tyhy tate, judeu mahãduõ waha iòlò Nabuodonosoru, anadyde juda-ribi brejuna wesemy?
\v 14 Wadee raryberenyre kia ỹnyxiwe tyytyby aki ratximyhỹremy kia kai itỹnytyhymy riki tahõtinymyhỹte kia sõemy abedeerytyhyhykỹmy.
\v 15 Iòhòtyhylemy karibi ròirenyra bedeery mahãdu kia biu-di aõmysỹdỹỹdu mahãdu, kia diarỹ tamyreny rarariòwyra wadee rybe-di ririranyrenykremy heto weti-ki raritimy roireri, kia wadee riòbitinyrenykemy aõmybo raritimy roireri. Kiaremy tii boho wadee riòbitinyrenyõhyyrenyra.
\v 16 Kiaremy inyõ wadee rarybere kai wadee biòbitinykremy rybe sirasira kia biywinykremy rybe sirahäkỹ. Kiaremyta, txibo kai idi mariakre-wana aõmybo raritimy roireri kia wadee biòbitinykre aõmybo rarybereri, kai matyykre tyyòwyhykỹ-di, mana rỹsỹ reruti-di bòysananykre kia inataõna wedutyhyhykỹmy matxikre waiòlòna bedeki.
\v 17 Danieli rirawyònyre: — Aõwaxina atxikre aaõnaõna-di yda biwahiny aõbo iny witxira-ò. Kia ihãrele diarỹ idi arariakre rybe heto weti-ki raritimy roireri-di kia adee ariòbitinykre aõmybo tii rarybereri.
\v 18 Iòlò, Deuxu Rariehekỹ iòlòmy runykremy bu-ò riwahinyre, iòlò Nabuodonosoru, kia tule riwahinylere iruruteremy rynana rarieki runymy rarekremy.
\v 19 Deuxu ibedeery nihikỹtyhymy tamy riwahinyre, kia ibutumy iny mahãdu hãwãhãwamy bede bedemy rỹimyhỹrenyre ilau ramytàtamy ruberumyhỹrenyre tii ratxira-wana. Txibo tii iny rubudỹỹmy rarybe-wana, iny rirubunymyhỹre; yda txibo irumy ratxikemy rarybe-wana, irumy ratximyhỹre. Inyõ-di rityhynymy ratximyhỹre kia ijõ-di tahe urile risinymyhỹre.
\v 20 Ka tii tahe ixiwedetyhymy relere, tõhõtiõtyhymy kia rexityhytyhynymy, tai tahe iòlòna wedu-ribi rariowyre kia ibutumy iaõwiwi iribi ixawire.
\v 21 Rateòdỹỹre iny mahãdu yky-ribi, irayky rusare kia iròdu wesemy rariamy raremyhỹ. Rasỹnymy raremyhỹ jumentu debure mahãdu-wana, asimy riroximy raremyhỹ broreni mahãdu wesemy kia bederahyki rõrõmy raremyhỹ, kia nonoe rituunymy raremyhỹ, kia heka tuu rutỹỹnyre ihyy tahe tii ixyby rieryre Deuxu Rariehekỹ ibutumy iòlò mahãdu bede bedemy rỹimyhỹrenyre riwedunymyhỹrenyremy kia risỹnymyhỹre iòlòmy inyõ ixideewimy.
\v 22 Kai iòlò Belsazar, Nabuodonosoru riòre, ibutumy tuu teeryte, kia ihãremy tahe ywimy atxiõhyyte.
\v 23 Iribi òtumy tewinyte, kai heka Iòlò biu ludu-di tesinyte kia bedeò sõe kanakremy tarybete, kia irybena hetowo-ki rỹimyhỹrenyre, kia kai aijoi mahãdureny-wana, ihãwyyreny-wana kia iwedenareny-wana idi mona besòmy (vinho) biõbenykremy. Kia ihãremy, kai arybewihikỹreny tewahinytenyte mana rỹsỹ deòsa ỹnyxiwe-ò, mana rỹsỹhỹkỹ ỹnyxiwe-ò, womati ỹnyxiwe-ò, kia òwòru ỹnyxiwe-ò kia mana ỹnyxiwe-ò, kia reteherenyõre, roholarenyõre kia aõ rieryrenyõhyyrenyre. Ka kai tahe tarybeõhyyte Deuxu aõwiwihikỹmy, kua ibedeery ijõdire iny rirubunykremy yda iny irumy ratxikremy, kia ibutumy rihumyhỹre aõhe adee rutỹỹnykre.
\v 24 Iurenana heka tii kaa debò riteòsinyre heto weti-ò kaa rybe riritinyre:
\v 25 “Mene, Mene, Tekeo kia Parsim”.
\v 26 — Ka tahe ariòbitinykre.Mene heka Deuxu aiòlòna txu-di rariare kiata riixawidỹỹnykre.
\v 27 — Tekeo kia heka kai utxiena-ò talidite kiata urihimyole tautxienyte.
\v 28 — Peres kia heka aiòlòuna rawirareakre kiata rawahinykre medos mahãdu-ò kia persas mahãdu-ò.
\v 29 Tai iòlò Belsazar rarybere Danieli ratyydỹỹnykremy tyy òwyhyy-di, tamy ratidikremy mana rỹsỹ reruti tòysanamy, kia turybe rỹikremy wiji bedemy rỹire tii inataõna wedutyhyhykỹmy ratxiremy Babilonia iòlòna-ki.
\v 30 Kua ruutyhyle Belsazar, Babilonia iòlò rurure,
\v 31 kia Dario, Média iòlò, 62-my iwyra, tii teròwymy runyre.
\c 6
\s1 Danieli Liaõ Mahãdu Ijòrenyki
\p
\v 1 Iòlò Dario bede riywinyre riwirareakremy hãwãhãwahäkỹ 120-my suu riwirareare kiata 120 hãbu sõemy hãwãhãwãriwedunyrenykremy.
\v 2 Kia awihyylemy rỹimy rarekremy, kia aõ ibinaõhyymy rarekremy, iòlò inataõmy hãbu risỹnyre ministru-my, kia 120 hãwãwedu mahãdu-di riywinymy idireny rarekremy. Ka ministuõ-my heka Danieli runyre,
\v 3 kia tii aõtamaõkõ rexideòsinyre ibedeerytyhymy ijõ ministrureny-ribi kia hãwãhãwãwedureny-ribi. Tii heka sõetyhymy ibedeery ijõdire, kia iòlò rõhõtinyre risỹnykremy inihikỹtyhymy wedu nihikỹmy rarekremy.
\v 4 Tai ijõ ministru mahãdu kia hãwãhãwãwedu mahãdu rarunyrenyre Danieli wedu binahãkỹ aõmysỹdỹỹdu raremy tuu raryberenykemy, kia tahe itxi tai rekoarenyõhyyrenyre. Danieli heka ywimy kia òbitimy nodu rare, kia inyõ aõmy tuu rarybeke aõkõre aõ iribiòtumy riwinyremy.
\v 5 Taita tii boho widee widee raryberenyre: — Tiu rekekoarenyõtyhy aõmy rakaryberenyke Danieli-my, aõhebo tahe ityhydỹỹna rityhynymyhỹre.
\v 6 Taita ibutumy ròirenyre iòlò dee rybemy kia raryberenyre: — Kia iòlò Dario ikiemy ratximyhỹre!
\v 7 Ibutumy diarỹ boho wedu ninihikỹ-ki watximyhỹrenyre, ministru-my, hãwãhãwãwedurenymy, hãwãyjareny wedumy kia ijõ aõ wedu wedumy, diarỹ boho rexibutunyrenyre kiata tamy reobyrenyre adee arexitòenyrenykremy, kia rybe wahina biwahinykremy kia ratyhydỹỹõke heka aõkõre. Arybe biwahinyke 30-txumy ibutumy adee sohojile ixitòedỹỹ rỹimy rarekre. Txibo kawese bedeu ixitòdỹỹna riwiny-wana aõtxile ỹnyxiwe dee yda aõtxile hãbu witxira dee, kaa iny-di adehu rỹikre liaõ mahãdu hãluuwo-ò.
\v 8 Kiaremyta Iòlò, arybe wahidỹỹna biwahinyke kiata ani tamy biwinykre kia tiu ixawiõkremy. Kia rybe tuu raywimy roimyhỹre medo mahãdu kia persa mahãdu bededỹỹnana wesemy, kaa
\v 9 Iòlò tamy reobyre, tani riwinyre rybe wahidỹỹnana tuu bede bedemy rarybekremy rarybere.
\v 10 Iu Danieli tuu bede rieryreu kia iòlò tarybe wahidỹỹna riwahinyremy, taheto-ò roosere. Itỹhina biuki ijõdire iweti rurena itxerena kia Jerusalë-ribi itỹnyhyylemy roimyhỹre. Danieli taijanela riraynyre, tatiòhymy resemy rexitòenyre, aõwiwihikỹmy ta Deuxu dee. Tii tuu riwinyhyymyhỹre inataõ sõemy txu sohoji-di.
\v 11 Danieli òludu mahãdu rexibutunymy ròirenyre iheto-ò kiata itxi rekoarenyre taDeuxu-ò rexitòenymy ratximyhỹ-ò.
\v 12 -Taita ròirenyre iòlò itxesemy tamy raryberenykremy rybe wahidỹỹnamy raryberemy. Tii boho raryberenyre: — Iòlò, kai ani tewinyte rybe wahidỹỹna tetòenymy kia 30-txumy txibo ixitòedỹỹna rỹikre yda aõtxi hãbu witxira dee, aõhebo tahe adee. Kia rybe wahidỹỹna rarybelere mobo rityhynyõkre idi dehu rỹikre liaõ mahãdu hãluuwo ijòreny-ò, inatyhy aõkõ aõbo rare? Iòlò rirawyònyre: — Inatyhy rare, rybe wahidỹỹnana ratyhydỹỹkre. Tuu rybe rauwimy relere medo mahãdu kia persa mahãdu bededỹỹnanamy, kia raixawidỹỹke aõkõre.
\v 13 Tai tii boho raryberenyre iòlò dee: — Kia Danieli, brejumy dòidenydeõ Juda su-ribi, aratyhynyõhyyre kia arybe wahidỹỹna-di, kia tii rexitòenymyhỹre taDeuxu dee inataõ sõemy txu sohoji-di.
\v 14 Kawesemy roholareu, iòlò sõemy bede riryryre kiata Danieli rihedỹỹnykremy bede riywinyre. Kia txioro bedeu itxuu tii ibutumy riwinyre timybo rihedỹỹnykemy.
\v 15 Danieli òludu mahãdu ixybyle iòlò dee rybemy ròirenyre kia raryberenyre: — Kai heka teerywityhyte medo mahãdu kia persa mahãdu rybe wahidỹỹna bededỹỹnana kia iòlò tani riwinymyhỹre ixawiõkremy.
\v 16 Taita iòlò tarybe riwahinyre Danieli kanakremy kia idi dehu rỹikremy liaõ mahãdu hãluu ijò-ò. Kia iòlò rarybere Danieli dee: Kia aDeuxu-ò arexiwowesekre, tamy sõetyhymy texitòenymyhỹte arahedỹỹnykremy.
\v 17 Mana diwydenyde idita liaõ mahãdu hãluu ijò ritòbònyrenyre. Iòlò tadebò òbitidile riritinyre kia taiòlòna wedu nihikỹ-di, kia Danieli bededỹỹnana hãrele, rybe wahidỹỹna iòraru-ribi tuu relemy rarekremy.
\v 18 Iòlò roosere taõmysỹdỹỹna-ò, kiata aõ rirỹsỹõhyyre kia timy rabedesamy ratxike aõkõre tuu ratximyhỹre wesemy. Kia kua ruu rõrõõhyyre.
\v 19 Kia biurasò rudihikỹ tii rexilàmadỹỹnymy kia wytyhylemy rare, liaõ mahãdu hãluu ijò-ò.
\v 20 Tai ibedewomy, tii rarybere: — Danieli, Deuxu irumy ratximyhỹre deòdu! Kia aDeuxu aõbohe tuu sõetyhymy terinanymyhỹte arahedỹỹnyra aõbo liaõ mahãdu-ribi?
\v 21 Danieli rirawyònyre: — Kia iòlò ikiemy ratximyhỹre!
\v 22 -WaDeuxu taỹju diteònyde, kia tiita liaõ rywo rirarytxynyra riwaròrenykelau. Kiemy dori Deuxu riwaeryre aõ iòludumy rewinyõremy. Kia tule reerynyõhyyre aòludumy.
\v 23 Taita iòlò sõemy reysare, kia rarybere Danieli liaõ mahãdu hãluu ijowo-ribi kanatakremy. Kawesemy tahe tii natade, kia tuu robirenyre aõhe rutỹỹnyõhyyre, kiemy dori Deuxu rityhynytyhyre.
\v 24 -Kia ilemyta Iòlò rarybere kydòidenykremy hãbu mahãdu raryberenyre Danieli-my. Ibutumy tii boho, tahãwyyreny-wana kia tariòre bohoreny-wana liaõ hãluu ijò-ò idireny dehu rỹikremy. Kia hãluuwotyhy-txi reserenyõdile, liaõ mahãdu riròrenyre kia riyreyrenyrenyre.
\v 25 Taita iòlò Dario tyyriti riwinyre ibutumy iny mahãdu deereny, kia ibutumy rybe rauhemyhỹre bede bedemy. Tyyriti myỹ rarybemy: “Bedesawihikỹ kia ywimy rỹikre ibutu deereny!
\v 26 -Diarỹ warybe rewahinyre kia ibutumy iny mahãdu rewedunymy rỹimyhỹrenyre rityhynyrenykre kia Deuxu-my rerinanyrenykre kia Danieli tuu rerinanymyhỹre. Kiemy dori tii Deuxu irumy ratximyhỹre rare, Kia ikiehyymy ratximyhỹre rare. Iiòlòna wedu heka tiu rexihuõtyhy.
\v 27 Tii inyhewo-my reamy kia rihedỹỹnymyhỹre; Biuwetyy-ki su-ki tii bedeòtiina wihikỹ riwinymyhỹre. Kia tii heka Danieli rihedỹỹnyre, kia ritare liaõ mahãdu rimyrenyke-ribi.”
\v 28 Kia Danieli ratxihyymy ratximyhỹ wedu rarienihikỹmy Dario iòlòna bedeu kia irahudi ciro iòlòna bedeu tule, Pérsia bedeki.
\c 7
\s1 Inaubiòwa Aõninihikỹmy Alobixi Rỹire Rasi-Ki
\p
\v 1 Rumy, wyra sohoji rimyreu Belsazar Babilonia iòlòmy, ibedeu Danieli herimy rexilidire taherina tyreki kiata rarasinyre kiata tarasiwoki aõnaõnamy robire. Kia rexixareu, tii rityyritinyre aõmybo rarasinyre.
\v 2 -Kaa tii roire aõbo tii riritinyre: Kia rarasinyre kua rumy, diarỹ rabire yhy rebonymyhỹ ibutumy bede bede-ribi kiata bero nihikỹ riybòybònymy.
\v 3 -Kia isitere-ribile ròhònyrenymy rekoarenyre, inaubiòwamy aõninihikỹ bero nihikỹwo-ribi, kia wiribi wiribi iwitxirarenymy.
\v 4 -Komy ròhònyre liaõ wesemy, kia tahe tee ijõdire nawiihikỹ wesemy. Diarỹ retehemyhỹ wana-wana, tee rasihesiherenyre. Kiata tii làmamy ratàmadỹỹre, kia hãbu wesemy rariakremy. Kiata tamy rawahire iny rayky.
\v 5 Kia ihewo ludu tahe urso wesemyre. Tii rexitàmadỹỹnyre iwa hewotxi kiata taryki inataõmy iròdu witxi-di rimymy rỹimyhỹ. Kia rybe wodỹỹ rarybemy: “Make kiata sõemy iròdude birokre.”
\v 6 Irahudita inataõna aõnimy rabire, kia tahe hãlòe wesemy tuu rabire. Tii inaubiòwamy irati ijõdire kia ibròkita inaubiòwamy teratyti ijõdire, nawii deratyti wesemy. Kaa iròdu dee wedu nihikỹmy riwedunykremy tamy rawahire.
\v 7 Inaubiòwana aõnimy rabire kia heka aõnityhyre, ibrebunahãkỹmy kia irurutere nihikỹmy. Kia womatimy txu ninihikỹ kia idi tahe riyreyrenymy kia riròmyhỹ teery; Teery rohenymyhỹre tawa-di tai rararunymyhỹre. Kaa aõni heka iwitxirare inataõ mahãdu-ribi kia debòituemy iòdese sõe.
\v 8 -Diarỹ retehemy watximyhỹ ywimy iòdesedese-di kia reerywire iòdese iyja, kia wiribi wiribile ruhunyre.Inataõ iòdese rasihere kia iòdese yja tamy rỹikremy, kia heka irue ijõdire, iny rue wesemy, kiata tary-di rarybemyhỹ sõemy rexityhytyhynymy.
\s1 Deuxu-my Lobixi
\v 9 Kia retehehyymy watximyhỹ kia rabire rynana bede-ò rasỹnyrenyremy. Ijõ heka rasỹdỹỹre kua ikiehyymy ratximyhỹre-ò. Ityy heka iurahyyre bede nonoe urahãkỹ wese, kia iradereny tahe iurahyyrenyre budoeni sira wese. Irynana kia idi rirana tahe heòty looso rade wesemyre,
\v 10 kia ikoki irynana rỹimyhỹre bedeki ròhònymyhỹ bero heòty. Kia kuaki mil-my iny mahãdu sõe rerinanymy rỹimyhỹreny kua rỹmy runymyhỹmy, kia milhaõ-my sõe làmamy rỹimyhỹre ikoki. Kiata rybe ròrarunyre mobo rahenykremy, mobo hãluu-txi idi dehu rỹikremy, kiata tyyriti rarayrenyre.
\v 11 Retehelemy watximyhỹ, kia iròdu òdese yja rarybehyymy ratximyhỹ rexityhytyhynymy. Kia rabire tiubo inaubiòwa aõni rururemy; kia iumy rayreyremy heòtyru-txi idi dehu rỹire.
\v 12 Kia ijõ mahãdu aõniaõni tahe irurutereny iribireny ratarenyre, kiata rururenyõhyyrenyre; kia ixyby urihimyòmy irumy ratxirenykremy tamyreny bede rawahire.
\v 13 Rarasinymyhỹule rabire, aõnimy hãbu wesemy, kia biuwetyyura-ribi rade. Tii rare kua ikiemy ratximyhỹre bede-ò kiata tamy rateòsidỹỹre.
\v 14 Tamy bedeery nihikỹ riwahinyrenyre, wowydyna kia iòlò wedu rariehekỹmy ratxikremy, kia ibutumy iny mahãdu hãwãhãwãbede bede-di ròrenykremy. Ibedeeryhykỹ heka ikiehyymy ijõdire, kia iiòlòna wedu tahe ikonana ijõõre.
\s1 Rasina Òbitidỹỹna
\v 15 Warasi riwabrebunyre, kia diarỹ rahõtiyrere aõmybo rabire.
\v 16 Kia ityy-ò rehemynyre kuaki rỹimyhỹrenyõ dee kia tamy rexitòenyre wadee riòbitinykemy aõbomy diarỹ rabiremy. Taita tii riòbitinyre kawesemy:
\v 17 Inaubiòwa aõni ninihikỹ heka inaubiòwa iòlò sõe rare kia bede bede riwedunyrenykre.
\v 18 Ka iòlò riwedunyrenyre tahe rawahikre Deuxu Rariehekỹ iny mahãdu deereny, kaa iny mahãdu tahe ikiemy riwedunyrenykre.
\v 19 Diarỹ arierykelemyreri inaubiòwa aõniaõni òbitidỹỹna, kia iwitxirare inataõ-ribi, kia heka aõnityhyre kia txuu womatimy jure kia texià tahe womati deòsa rare, kia riyreyrenymy teery riròmyhỹre, kia teery rohenymyhỹre tawa-di risurusurunymyhỹre.
\v 20 Kia rexitòenylere wadee riòbitinykemy debòituemy iròduò sõe kia iròdu rati-ki ijõdire kia ijõ òdese raumynyre ririòwydỹỹnyre inataõ òdese; kaa iròdu òdese heka iruruteretyhyre iwitxira mahãdu-ribi, irue ijõdire kia iry rarybemyhỹ sõemy rexityhytyhynymy.
\v 21 Diarỹ retehemyhỹ wana-wana, kaa iròdu òdese resure Deuxu iny mahãdu òludumy kiata rahãỹnanymy ratximyhỹreny,
\v 22 ihyyta dehemynyde kua ikiehyymy ratximyhỹre. Tii resure Deuxu Rariehekỹ iny mahãdu weribireny, kiemy dori tamy bede rehemynyre kaa iny mahãdu riwedunyrenykremy.
\v 23 Kaa heka iòbitidỹỹna reeryre: — Inaubiòwana aõni heka sohoji iòlò rare, iiòlòna wedu tahe iwitxiratyhyre ijõ mahãdu-ribi. Tii ibutumy bede bede rimykre, rihukre ibutumy hãwãhãwãkia ribinabinanyrenykre.
\v 24 Debòitue iròdu òdese heka debòitue iòlò sõe rare kaa bede bede riwedunyrenykre. Irahudi tahe ijõdikre iòlòõ kia tahe iwitxirakre kodele mahãdu-ribi; tii ribòdunykre inataõ iòlò.
\v 25 Tii rarybekre Deuxu òludumy kiata Deuxu Rariehekỹ ijoi mahãdu hewomy reakre. Kia Deuxu rybe wahidỹỹna riwiurònykemy risỹnykre kia tiubo Deuxu alisina rỹimyhỹre bede. Deuxu ijoi mahãdu debowoki ratxirenykre inataõ wyra weeremy.
\v 26 Kia irahudita wedu nihikỹ brejuna-ò riròtenykre, kawesemy tahe tii iiòlòuna iribi ixawikre, kia iruruterehekỹ ikiemy ixawikre.
\v 27 Ka wedu wedu iruruteremy iaõwihikỹ rawahikre Deuxu Rariehekỹ ijoireny deereny, kia tii boho bede bede ibutumy riwedunymyrenymy roirenyrekre ikiemy; kia ibutumy iwitxira iny mahãdu tamy raõmysỹỹnymy roirekre, kia ibutumy rityhynymy roirenyrekre.
\v 28 Kaki rexihura iòbitid:yỹna. Diarỹ sõemy rahõtiyremy watxire warayky-di, waòsỹny rỹrenymy resere. Ka diarỹ tahe inyõ dee aõmy rarybeõhyyre.
\c 8
\s1 Budoeni-my Bodi-my Rasi Rỹire
\p
\v 1 Inataõ wyramy Belsazar iòlò-my bede riere bedeu, diarỹ iwitxiramy rarasinyre.
\v 2 Diarỹ Ulai bero weijàti-ki wesehe watximyhỹ, Susã-ki, kia hãwãrauhuarimy roimyhỹre adobo-di raweti-my, kia Elaõ bedeki roimyhỹre.
\v 3 Isitere-ribile rabire bero bireki budoeni sohoji-my, kia iòdese inatximy itirehehekỹmy. Ijõ heka duhunymy nade ijõ hewo-my, kia tii tahe itirehetyhyre.
\v 4 Budoeni heka taò-di alojymy reamyhỹ ibràra weribi-ò, iraru weribi-ò kia ibòò weribi-ò, kia iròduõ yda inyõ rỹike aõkõhyyre yda rahenyke aõkõre iò lojyna-ribi. Tii ixideewimy aõ riwinymyhỹ kiata ihyy ixyby iruruterehekỹmy ratxire.
\v 5 Diarỹ idi rahõtinymy watximyhỹ kia rabireu bodi sohoji-my ibràra-ribi nade-my, tarurumyhe deamy nade, kia iwaube su-ò rỹiõhyylemy deamy nade. Tii heka iò sohojihyyre inihikỹmy, iòru tyaki rỹimyhỹre.
\v 6 Kia reamy nade tikibo budoeni ratximyhỹ bede-ò, kia diarỹ tuu rabire bero bireki kiata tamy aõbinamy reare ibutumy tarurutere-di.
\v 7 Diarỹ rabire bodi-my, teburetyhymy ratximyhỹ, budoeni dee aõbinamy reare kia iò inatxi rikrore, kiemy dori budoeni iruru ihoõre timy rexiijekemy. Bodi rehure budoeni-di su-ò kiata tawa-di ityre rariamyhỹ, kia inyõ heka rihedỹỹnyke aõkõre budoeni bodi debure kyarahãkỹ-ribi.
\v 8 Tii ihãremy iruruterehekỹmy ratxire, kia iruruterehekỹ ikonana-ò rehemynyreu, iòdese rakrore, kia teròwymy ruhunyrenyre inaubiòwa iòdese sõe itirehetirehehekỹmy, kia ratirehenymy rare iraru weribi-ò, ibòò weribi-ò, beàra weribi-ò kia ibràra weribi-ò.
\v 9 Kaa iòdese tireheõ-ribi sohoji iòdeseõ ruhunymy rare iyjamy, kia raumynymy rare kia ibòò weribi bede, txuòlòna weribi bede kia Suu Rawahikemy roimyhỹre bedeòhòkỹle ranihikỹmy rare.
\v 10 Inihikỹmy raumynyre, kiata biu-my sodadu mahãdu rỹimyhỹrenyre deehekỹ rehemynyre, taina mahãdu; kia ijõ mahãduõ-di su-ò dehude kiata ityre tawa-di rariamyhỹ.
\v 11 Kia tahe ka mahãdu sodadu wedu òludumy resure. Kia rahure xiwena ixyby ixyby txu-my rawahimyhỹre kaa sodadu wedureny dee, kia heto Deuxu rybe-ò ijohona ribinabinanyre.
\v 12 Xiwena ixyby ixyby txu-my relemyhỹre-ribi, kia xiwena binahãkỹle rawahire. Tii heka rahure tyhydỹỹna tyhytyhykỹ, kia ibutumy aõbo riwinyre òbitihyymy ròhònyre.
\v 13 Irahudi raholare inatxi anju boho rarybemyhỹreny, ijõ rỹỹraxire tabiòwa dee: — Tiwese bedeubo tahe tuu bede riekre kuamy rabire? Tiwese bedeubo tahe xiwena binahãkỹ rawahimy rarekre kia xiwena ixyby ixyby txuu iyhyõmy rỹimyhỹre deròwymy? Tiwese bedeubo tahe Deuxu rybe-ò ijohona heto ibinamy rỹimy rarekre kia rabòdurenymy biu ludu mahãdu sodadu?
\v 14 Kiata raholare irawyòna-ò: — Kia rexihukre mili 150 txu sỹtybymy, kawese bedeu rawahiõhyykre xiwena txioromy kia rudiu rawahimyhỹre. Irahudi tahe Deuxu rybena-ò ijohona heto rexiywinykre tyratyramy.
\s1 Anju Gabrieli Rasi Itxerena Riòbitinyre
\v 15 Diarỹ arierykemy watximyhỹ aõmybo rabire, kia wako-ribi rỹimy deade inyõ hãbu wesemy.
\v 16 Kiata iny rybe-ò raholare Ulai bero bede-ribi rarybemy kia rirajuare myỹ: — Gabrieli, biòbitinyke rasi rybe kaa hãbu dee.
\v 17 Tai Gabrieli waribetyhy-ò rehemynyre, kia tahe sõemy riwabrebunyre. Diarỹ watiòhumy resere kiata su-ò waòsỹny retidire. Kia tii wadee rarybere: — Kai hãbu rubudu, bierykemy atxiteri rasimy tarasinyte, kia tii heka bededỹỹnana konanamy rarybere.
\v 18 Tii wadee rarybemy rỹimyhỹ iu wanohõrti rabrere kiata wawomy resere su-ò. Ka tii tahe riwamyre, kia làmamy riwatàmadỹỹnyre
\v 19 kia rarybere: — Diarỹ ako arelyykre aõhebo bede rutỹỹnykre tiubo Deuxu kyarahãkỹ rỹikre bedeu, kia kamy tarasinymy tabite heka tuu raywimy roimyhỹre bede konana rỹikremy.
\v 20 Budoeni-my inatxi iòdesemy kai tabite, kia heka tuu rikeitxenyre iòlò Média kia iòlò Persia.
\v 21 Bodi tahe iòlò Grécia rare, kia iòdese nihikỹ heka komy iòlò runykre rare kaa hãwahãkỹ-ki.
\v 22 Inaubiòwa-my sõe bodi òdese ruhunyre kia iòdese kodelemy rakrore-ribi, kia heka inaubiòwa iòlò iòlò rawirareakre, ka iòlò iòlò boho tahe irurutererenyõrenykre kodelemy iòlò runyre wesemy.
\v 23 Kia kaa iòlò mahãdu ikonanareny iòhòrenykreu, kia iaõbinabinareny ikonana-ò rehemynyre, kia iòlò binahãkỹõ runykre kia bòdỹỹdutyhytyhykỹ.
\v 24 Tii ixyby iruruteretyhymy ratxikre, kia tahe taruru òbitidi aõkõ tuu ratxikre. Bede ixihuduna binahãkỹ riwinykre, iny mahãdu ibedeery rurutere mahãdu rihurenykre kia Deuxu ijoi mahãdu tule.Kia ixideewimy aõbo riwinykre ikiemy rarekremy.
\v 25 Kia taumy-di rariamy ratximyhỹre-di ibutumy iny mahãdu ribònykre; kia rexityhytyhynyhyymy ratxikre kia sõemy iny rirubunykre ribònyrenymy. Ikonanau tahe tii Deuxu-wana resukre, Iòlò mahãdu wedu, ka tii tahe rurukre iny rurutere tamy rauhemy aõkõ.
\v 26 Kia Gabrieli rihure myỹ: — Kai taholate òbitityhymy xiwena txioromy kia xiwena rudimy rỹimyhỹre òbitina-ò. Ka uritreta inyõ dee tu rybeõmykre rasimy tarasinytemy, kiemy dori sõemy irehetyhymy raroorehenykre tuu rutỹỹnykre.
\v 27 Diarỹ Danieli, sõemy txuu bede reijere rabereberemy wawebinadumy. Irahudita awimy relere kiata waõmysỹdỹỹna-di raõmysỹỹnyre. Kia ihãremy sõemy rahõtiyremy raremyhỹ warasimy, kiemy dori reeryõhyymy idi raremyhỹ.
\c 9
\s1 Danieli Rexitòenyre Deuxu Dee Taijoi Dee Tòemy
\p
\v 1 Dario, Assueru riòre, Média hãwãludu, Babilonia iòlò rare.
\v 2 Kodelemy wyra Jerusalë rabinabinamy roikre-di, tuu Deuxu Tyhyhykỹ rarybere mynamy Deuxu rybe-di ijohodu Jeremia dee.
\v 3 Bederyry deòsinamy, diarỹ rexityynyre sau tyy yxehekỹ-di, kia bryby tyre rexisỹnyre, byre-ribi ixawire kiata inatyhyhykỹmy sõetyhymy itòteemy rexitòenyre Deuxu dee, kia ixitòedỹỹnana rewinymy kia rahõtiõtyhymy.
\v 4 Rexitòenyre waDeuxu Tyhyhykỹ dee, kia myỹ inatyhymy rarybere: — Deuxu, kai heka anihikỹ tate aruruterehekỹmy! Kai heka rybe widee raywimy rỹimyhỹre terarenymyhỹte, kia tewinymyhỹte mobo umy rarinanymyhỹre mahãdu-ò kia rityhynymyhỹrenyre arybe wahidỹỹnana kia ikiehyymy òbitimy riwahinymyhỹrenyre umy derinanareny.
\v 5 Diarỹ boho òrarunahãkỹ rewinyrenyre kia aõnaõna binabinahãkỹ; aõnaõna binabina rewinyrenyre kia diarỹ boho aòludumy rekoarenyre; arybe wahidỹỹnana retyhynyrenyõmy kia arybe tòedỹỹna.
\v 6 Kia arybe-di ijohodu rybe notxi rerirenyõhyyrenyre, profeta mahãdu, kia raryberenyre animy waiòlò deereny, teòdu mahãdu deereny, wahỹỹnareny deereny, kohe, kia ibutumy Israel ijoi mahãdu deereny.
\v 7 Kai wahãreny, ikiehyymy òbitimy noduhyy tate; ka tahe wiji raixỹrumy watxirenyreri, diarỹ boho, aijoireny, kia Judeia-ki Jerusalë-ki rahãwanymy watximyhỹrenyre, kia timybo kai teuberanyte hãwãhãwãiòhòmy hãwãhãwãirehemy. Kai tuu tewinyte kiemy dori tii boho aòludumy rekoarenyre.
\v 8 Waiòlòreny boho, teòdureny boho, wahỹỹnareny boho, ibutumy diarỹ òraruna rewinyrenyre aòludumy, kia iurenana heka raixỹrumy watxirenyreri.
\v 9 Ka kai tahe iny-di wobrudu nihikỹdu tate kia tiwaraòrenyhyymy atximyhỹte waòrarureny biixawidỹỹnykemy, kia diarỹ boho aòludumy rekoarenyre hãrele.
\v 10 Arybe wahidỹỹna retyhynyrenyõre, Deuxu Tyhyhykỹ, kiata arybe wahidỹỹna-di watxirenyõhyyrenyre kia tewahinyte arybe-di ijohodu dee, profeta boho.
\v 11 Ibutumy Israel iny mahãdu rikrore arybe wahidỹỹna kia rityhynyrenyõre arybe tòedỹỹnana. Aòludumy òraruna rewinyrenyre, kia iurenana watyrereny teriòwysydỹỹnyte aõnaõna binabina raritidỹỹmy roire Moisesi Tyyritina-ki, Deuxu deòdu.
\v 12 Kai tuu tewinyte aõhỹỹmy waòludurenymy wawedureny deòdureny òludumy kia tesehekỹtyhymy tiwararytxynytenyte. Tiu, tibedeki tuu rutỹỹnyõhyyre aõhỹỹmydỹỹnana inihikỹtyhymy kia Jerusalë tyre resere wesemy,
\v 13 kia heka tuu raritimy roire Moisesi tyyriti-ki. Kia ihãrele tahe diarỹ boho waòrarureny-ribi ixawirenyõlerenyre, kia ixidi rarurunyrenyõlerenyre òbitityhymy aratxirenykemy; kia aõ rewinyrenyõhyyrenyre Deuxu Tyhyhykỹ wakireny awimy rahãkemy.
\v 14 Kairemyta kai Deuxu, rarytxyna teywinyte kiata watyrereny teatyte. Kai heka waDeuxureny Tyhyhykỹ tate; kai heka ibutumy aõnaõna-ki awihyy tate, kia diarỹ boho tahe arybe tòedỹỹna-ò raholarenyõhyyrenyre.
\v 15 — Waha, waDeuxureny, kai heka abedeery arurutere nihikỹ teteòsinyte tiubo aijoi tetanyteu Ejitu-ribi, kia anidehedehemy tai atximyhỹte wiji bede yrybule. Ka diarỹ boho tahe òraruna rewinyrenyre kia ibinamy rewinyrenyre.
\v 16 Waha kai heka ainydee tòedu nihikỹ tate, kiaremyta, uritre akyaramy aehehemy noõmyke Jerusalë-di, kia heka ahãwãrare ahãwalòtyhyhykỹ rare. Waòrarureny òraruki kia wahỹỹnareny òrarunareny òraruki, kia iny mahãdu ibutumy hãwãhãwamy rỹimyhỹrenyre wabirerenymy urile risinymyhỹrenyre Jerusalë-di kia iijoireny-di.
\v 17 WaDeuxureny boholake waixitòedỹỹna-ò, tamy beòbyke wanohõtiõna dee adeòdu. Kia ibutumy rieryrenykremy kai waDeuxureny tatemy, arybe wihikỹ biditxiwike arybena heto ijohona dee, ka wiji naatymy doimyhỹde.
\v 18 Boholake waDeuxu, kiata waixitòedỹỹna-ò beòbykre. Arue biraynyke, waõ binabinareny-di bedeteheke kia ahãwãdee bedeteheke. Waixitòedỹỹna rewinyrenyre ainy-di ruxetòehekỹ òraruki kia diarỹ boho awimy watxirenyreki aõkõ òbitityhymy.
\v 19 Boholake waha! Waòrarureny biixawidỹỹnyke, Waha! Warybereny dee beòbyke Waha, kiata manake wawiòhedỹỹrenymy. Kia ibutumy iny mahãdu araeryrenykremy kai Deuxu nihikỹ tatemy, uritre rooreheõmy biwahedỹỹnybenykemy waDeuxu, kiemy dori diarỹ boho aijoireny roire, kia Jerusalë tahe ahãwatyhy rare.
\s1 Gabrieli Riòbitinyre Aõhebo Bede Rutỹỹnykre
\v 20 Diarỹ rexitòenyhyymy watximyhỹ kia òbitimy rarybemy waòrarumy kia tule waijoireny òrarunamy kia rarybemy waDeuxu dee, rahõtiõtyhymy ihãwalò tyhyhykỹ weribi.
\v 21 Kia rexitòenylemy watximyhỹ iu Gabrieli, kia anju-my rabirele diarỹ rarasinyre bedeu, nade wytyhylemy duòmy kiata wabiretxi rexitxuhunyre. Kia inataõ hora bedeu, iu xiwena txioromy rawahimyhỹreu.
\v 22 Tii rarybere; — Danieli, diarỹ rareri ariòbitinykremy aõmybo tarasinymy tabite.
\v 23 Kai aixitòedỹỹna teòrarunyteu, Deuxu reobyre aixitòedyỹna-ò. Deuxu sõemy umy rerinanymyhỹre kia iurenana diwateònyde ariòbitinykremy aõmybo arasi-ki tabite. Kiaremyta, boholawiwikre kiata bierywityhykre aõmybo ararybekre.
\v 24 — Danieli, aijoireny rarytxynareny kia ihãwarenytyhyhykỹ rarytxyna 70 wyra ixyby debò inatximy raroorehenykre, ihyyta iyara rexihukre, kia òraruna rexihukre. Taita aijoi rimyrenykre taòrarureny riixawidỹỹnykremy, kia Deuxu aõ òbitihikỹ relekre. Arasi-ki tuu tabite kia aõ relekremy kia tuu rutỹỹnykre, kia Deuxu rybe-ò ijohona heto ixybyle rawidỹỹkre.
\v 25 Boholawityhyke Danieli, kiata bieryke. Irahudi rawahikreu rybe wahidỹỹna Jerusalỹ ixyby relekremy, debò inatxi wyra sõemy ixyby debò inatximy bede rỹikre, kia tahe weduõ kedehemynyke Deuxu tuu ritare. Jerusalë rirana tỹmyra kia iuhuari adobo tỹmyra bede riemy rarekre 62 wyra sõe ixyby debò inatximy, kia tahe bede sõemy aõhỹỹmydỹỹnana-di rỹikre.
\v 26 ka bede konanau tahe Deuxu wedumy ritare rurukre aõ iòrarudimy aõkõ. Kedehemynykre iòlòõ tasodadu-di kiata hãwãrahukre Deuxu rybe-ò ijohona heto rihulekre. Bede konana heka kanakre beòrahãkỹ wesemy, wouna kidiwykre kia bede rexihukre Deuxu tuu riywinyre.
\v 27 Kaa iòlò heka riwinykre sõemy iny mahãdu-wana kia rybe bede widee riywinykre kia debò inatxi wyra sõemy bede riekre; ka tiubo iwyra weere bede rimykreu, tii rahukre xiwena iròdu iròdu kia alòbròna xiwena Deuxu rybena heto-my rỹimyhỹre. “Bede bina nihikỹ” kia rasỹdỹỹkre Deuxu rybena heto rarietyhy-txi, tai bede riekre ihyy kua tuu riwinyre kia rihukre, tuu Deuxu bede riywinyremy.
\c 10
\s1 Danieli Robire Tigre Bero Weijàtiki
\p
\v 1 Inataõ wyramy bede riere ciro Persia iòlò-my, diarỹ Danieli, Beltessazar-my raninilere, Deuxu rybe remyre. Kia rybe heka inatyhymyre, urile heka sõemy isirare arierykemy; diarỹ iòbitidỹỹna reeryre warasimy tuu rabiremy.
\v 2 Kua bedeu aõ rewinyõhyy raremyhỹ inataõ semanamy bede reijere.
\v 3 Kua bedeu rỹsỹna wihikỹõ rerỹsỹõhyyre iròdude ariròke aõkõre, mona besò-my (vinho) ariõke aõkõre kia warade resihònyõhyyre.
\v 4 Kia 24 txuu kodelemy ahãdu rỹimyhỹreu wyramy, diarỹ watximyhỹ Tigre bero weijàtiki,
\v 5 kia isitere-ribile anju-my rabimy reare tyyesi-di rexityynymy kia weretysana mana rỹsỹhỹkỹ riuhemy.
\v 6 Iumy raòderanymyhỹ mana rỹsỹ wesemy, iòsỹny biudelaa wesere, irue tahe heòty loosò wesere, iaxiò iti rarỹsỹnymyhỹ mana òtaòta rỹsỹ wesemy, irybe wodỹỹ tahe iny sõehekỹ rybe wodỹỹ wesere.
\v 7 Diarỹ sohoji kamy rabire. Waijoi mahãdu aõmy robiõhyrenyre, kia brebumy rahenyrenyre kia rexiwòrenyre.
\v 8 Diarỹ kuaki ixi sohojimy watximyhỹ iwana-wanata itxerena wihikỹmy rabire. Walỹrehekỹmy relere brebumy kia waruru waribi ixawire.
\v 9 Kia anju rybe-ò raholareu, rahõtibrere kia wawomy su-ò resere.
\v 10 Tai iny deboõ riwalàmadỹỹnyre, kia diarỹ watiòhumy ranyre, reximymy wadebò-di
\v 11 Kia anju wadee rarybere: — Danieli, Deuxu heka sõemy umy rerinanymyhỹre kia diwateònyde adee ararybekremy. Làmamy mynyike kiata boholawikre aõmybo ararybekre-ò.
\v 12 — Uritre brebuõmy Danieli, kiemy dori Deuxu aixitòedỹỹna-ò roholara komy kai texihỹkehỹkenymy tatemyhỹu ikoki kia bederytyhy bimykremy. Diarỹ rareri aixitòedỹỹna rawyòdỹỹmy.
\v 13 Anju itxesedu Persia iòlò waòludumy resure txumy. Ka Mieli (Miguel) tahe anju mahãdu wedu, nade wawiòhedỹỹmy, kiemy dori diarỹ ixi sohojile resumy watximyhỹ, Persia iòlò mahãdu òludumy.
\v 14 Ka tahe wiji rareri adee ariòbitinykremy, aõhebo bede rutỹỹnykre aijoi mahãdu-ò, kamy tabite heka ijõ wyra bede bedeu rutỹỹnykre rare.
\v 15 Tii wadee rarybemyhỹ wana-wana, diarỹ rybeõmy raire, su-ò retehemy.
\v 16 Isitere-ribile iny hãbu wesena waryijeti riukỹnyre; iu tahe rarybere kia anju dee rarybere wakoki rỹimyhỹ-ò: — Wanyrỹ, kamy rabire heka riwawojeijeinyreri, kia waruruõmy ixiki rahãreri.
\v 17 Timybo tahe diarỹ awidỹỹna, awana ararybekre? Diarỹ waruruhomy aõkõ watxireri kia elewesenaki dori rexisiranyreri.
\v 18 Taita tii ixybyle wadee deride, iu tahe waruru wadee ròòsemy idi rahõtinyre.
\v 19 Tii rarybere: — Deuxu umy rerinanyre. Kiaremyta, uritre brebuõmy. Kia Deuxu bedewihikỹ aki ijõdire. Bexideyrewenyke! Bexi brebuterenyke! Taita diarỹ waruruteretyhymy ixiki rahãre kia rerawyònyre: — Marybeke, kiemy dori kai wadee ruru tỹmyra wadee tewahinyta.
\v 20-21 Tii rarybere: — Teeryte aõbo aõherekibo diarỹ adee rybemy nanade? Kia adee ararybekremy Tyyriti Òbitihikỹ-ki raritidỹỹmy roimyhỹremy. Ka tahe diarỹ arakre aresukremy Persia anju itxeredu-wana aresukremy. Kia ijesu rexihukreu, kanakre Grecia anju itxesedu. Ka nadesumyhỹde tii boho-wana kia inyõ ihoõhyymyhỹre riwawiòhenanykemy, aõhebo tahe Mieli (Miguel), Israel itxesedu.
\c 11
\s1 Egito iòlònareny kia Siria Iòlònareny
\p
\v 1 Tii heka riwawiòhenanymy riwaijeke ijõdire. Diarỹ lamamy
\v 2 Kia anju tarybe ritõranymy rarybere: — Aõmybo adee ararybekre òbitityhymy. Pérsia ixyby inataõmy iiòlò ijõdikre; irahudita isỹtybyreny inaubiòwana iòlò ijõdikre, tii tahe iaõdimy ityhytyhymy runykre ibutu ratyremy. Taaõna tyhytyhyna-di tii sõemy rexityhytyhynymy rarekre; ibutumy tasodadu mahãdu ributunyrenyrekre kiata rihurenykre Grécia iòlòna.
\v 3 Irahudita isỹtybymy ratxikre ijõ iòlòõ, sõetyhytyhymy tebure. Iiòlòna heka inihikỹkre, kia tii aõ riwinymy rarekre ixideewimy.
\v 4 Ka txibo irurutere ikonana-ò rehemynykreu, iiòlòuna ixawikre kiata inaubiòwamy rawirareakre. Iòlòmy sỹtybyki ratxirenykre heka irioreriorereny aõkõ tuu runykre, kia tahe irurutere weseõkre juhu tii ratxire wesemy.
\v 5 Egito iòlò rexityhytyhynymy rarekre, ka isodadureny weduõ tahe ihãremy iixityhytyhydỹỹluukre kiata ihãwãnihikỹõ riwedunykre.
\v 6 Kia tiu bede wyraubo tahe, Egito iòlò kia Siria iòlò rybe wooxina widee riwinyrenykre, Egito iòlò tariòre ijadòòma riwahinykre hãbu-my roikremy Siria iòlò dee, kia ywihyymy ratxirenykremy inatxi hãwãhãwa mahãdureny. Kiaremyta ibededỹỹnanareny rexihumy rakre, kiemy dori tii, ihãbu, iriòre kia deòbureny mahãdu ibutumy rururenykre.
\v 7 Kiata iòhòtyhylemy hãwyy sỹõ iòlòmy runykre, kiata ririranyrenykre tasodadureny-wana kia Siria iòlò sodadu òludumy, kia ralòrenykre Siria ruruterereny dee kiata tuu rahãỹnanyrenykre.
\v 8 Tii riwyrenykre Egito dee Siria ỹnyxiwe kia iaõtyhytyhynareny mana rỹsỹhỹkỹ-di riwinyrenyre kia mana rỹsỹ òtaòta-di. Kia ywimy bede wyra rierenykre inatxi hãwãhãwãwitxira,
\v 9 ka irahudita Siria iòlò riekre Egito dee reakremy. Kiaremyta tii rabodukre kia tasỹ-ò roosekre.
\v 10 Siria iòlò riòre boho rexiywinyrenykre rawounyrenykremy kia sodadu mahãdu rurutereny riywiywinyrenykre. Ijõ mahãdu ròirenykre tasodadureny-wana Egito-my rahãỹnanyrenykremy, kia rihurenykre ibutumy beòrahãkỹ rỹximyhỹre wesemy. Egito dee aõbinamy rekoarenykre kia iòlò rurutere rihurenykre.
\v 11 Egito iòlò reburetyhymy ratxikre, kia ròhònykre tasodadureny-wana kiata Sírio dee aõbinamy rekoarenykre, kia rexiwahinyrenykre egipcio mahãdu-ò.
\v 12 Egito iòlò rexityhytyhynymy ratxikre kia Siria ijoi mahãdu rihurenyreki kia rirubunyrenyreki sõemy isodadureny. Ka iruterenareny tahe urihimyòlemy bede idi rỹikre.
\v 13 Irahudita Siria iòlò ributunykre tasodadu debònareny ijõdimy Egito dee woumy rekoarenykremy.
\v 14 Tai sõemy iny mahãdu reburerenykre Egito iòlò òludumy. Ikyrenyki hãbu debure mahãdureny ijõdikre Israel su-ki; tii boho rexiwojeijeirenykre, rasimy tuu robirenyre rityhynyrenykre, kia tahe rabòdurenykre.
\v 15 Siria iòlò kanakre tasodadureny sõe-di, kiata riwinyrenykre ryy idi rawounyrenykremy kia hãwãrawòmy roimyhỹre adobo uhuari weruramy, kia tahe tuu rahãỹnanyrenykre. Kia egipcio sodadu mahãdu tyhytyhyreny rikokrorenyke aõkõre Siria sodadu mahãdu wounareny.
\v 16 Iòludu mahãdureny ibutumy riwinyrenykre aõnaõnamy ixideewirenymy egipcio sodadureny-di, kia inyõ ihoõhyyrenykre riemy ratxirenykemy. Tii rariare Suu Rawahikremy roimyhỹre kiata ibutumy ixideereny rimyrenykre.
\v 17 Taita Siria iòlò ritidikre ibutumy tasodadureny làmamy rawounyrenykremy resurenymy Egito òludumy. Kia ribòdunyrenykremy taòludureny, kia tii riwinykre rybe ywidỹỹna wooxina Egito iòlò-wana kia tamy riwahinykre tariòre iki-wana hãwyymy roikremy. Kia tahe awimy aõkõ ratxirenykre.
\v 18 Tai tii aõbinamy reakre hãwãhãwãBero nihikỹ Mediterrâne weijàtimy rỹimyhỹrenyre kiata ijõ mahãduõ ixidee rimyrenykre. Ka hãwãwitxira sodadu wedu tahe rihukre iixityhytyhydỹỹna-di kiata riixỹrudỹỹnykre.
\v 19 Siria iòlo roosekre tahãwareny òbiti ruruterehekỹ rihukremy, kia tahe iruru rexihumy kia rurukre; kia tiu ixyby ini dee roholaõtyhy.
\v 20 Kia isỹtybymy iwitxira iòlò riwedunykre, kia teòdu mahãdu sodadu riteònykre suu òwy riemy riarikremy iiòlòna raityhynykremy. Kia iòhòtyhylemy irahudi kaa iòlò rurukre, kia tahe wounaki aõkõ tuu rutỹỹnykre.
\v 21 Siria iòlò heka hãbu ibinahãkỹ tuu ratxikre, kia iòlò-my ratxikemy aõkõhyyre; ka tii tahe tarayky binahãkỹ-di riwahinymy rarekre kiata bòdỹỹmy ruruterehekỹ ixidee rimymy rarekre.
\v 22 Tii rahãỹnanykre ibutumy taòludu mahãdu sodadu kiata rirubunykre Deuxu Rybe-di Ijohodu Nihikỹ.
\v 23 Ribònyrenykre tii-wana rybe widee riywinyrenyre kia tasodadu ibutekre hãrele tii ixyby iruruterehekỹmy rexisỹnykre.
\v 24 kia itỹỹkresylemy hãwahãkỹ iaõdimy ityhymy ratxire rihukre tai tahe aõnaõna binabinahãkỹ riwinykre, kia ihỹỹnareny tiu tuu riwinyrenyõre. Tasodadureny-wana riwirarearenykre aõnatyhynareny, aõnaõna kia aõnaõna iòwyhykỹmy rỹimyhỹre debowo-ò reserenykre. Kia urihimyòtyhylemy tii bede riywinykre hãwahãkỹ ruruterehekỹ rihukremy.
\v 25 Taruruterehekỹmy rexityhynymy kia tabrebuteremy, tii rariamy rakre tasodadureny sõehekỹ-di Egito iòlò òludumy. Kaa tii ròhònykre woumy tasodadu sõehekỹ-di kia taruruterehekỹ-di, kia tahe ròtaõhyykre, kiemy dori rabòdỹỹre
\v 26 itohodỹỹdureny òbitile bede binabina-ò ridyrenykre. Kia isodadureny rabòdurenykre, kia sõemy isodadureny rururenykre.
\v 27 Taita iny inatxi iòlò boho witxi rekoarenykre kiata wikoreny roilemy relyyrenykre, iny sohoji sohoji wii riatyrenykemy widi risỹnyrenykre. Ka iny inatxi boho tahe aõ tai ritarenyõhyyrenykre, kiemy dori tamy bede raòbitimy rỹire-ò rehemynyõre.
\v 28 Irahudita Siria iòlò roosekre tahãwa-ò, ibutumy riwymy taityhynana kia wouna bede-ki rimyre wahe. Kia bede riywinykre rahukremy Israel iny mahãdu Deuxu tyhydỹỹnareny-di, kiata iòludurenymy aõ ixideewimy riwinykre. Irahudita roosekre tahãwa-ò.
\v 29 Kia bede tuu raywimy roimyhỹre-ò bede rehemynykreu, tii ixybyle rariakre tasodadureny-wana Egito òludumy, ka bedeu tahe ròtaõhyykre, iwese komy ròtare wesemy.
\v 30 Romano mahãdu sodadu bera heòty nihikỹ-di ydòidenykre kiata tamy aõbinamy rekoarenykre. Tõhõti rawerywerynymy, tii ijesu-ribi ixawikre kiata sõemy reburerenymy ixybyle Israel iny mahãdu-ò aõbinamy reakre, kia ixideewimy aõbo tamyreny riwinykre. Kawese bedeu tahe tii judeu mahãdu dohodỹỹna heki ratxikre kia riatyrenyre iDeuxu tyhydỹỹnanareny.
\v 31 Isodadureny risurisunyrenykre iDeuxureny heto rybe-ò ijohona, kia xiwena txuu iyhyõmy rỹimyhỹre rihurenykre kia Deuxu rybena heto-ò ritidirenykre “bede binahãkỹ”.
\v 32 Kia bòdỹỹmy, iòlò wiòhenadỹỹ rimyre judeu mahãdu-ribi kia taDeuxu tyhydỹỹnareny riatyrenyre; ka kua boho Deuxu-my rerinanymyhỹrenyre ixi wesehyy òbitimy ratxirenykre kiata iòlò riatyrenykre.
\v 33 rururenykre yda heòty-di, yda rateòdỹỹrenykre hãwahãkỹ-ribi irehemy brejudureny wesemy, yda ibutumy iaõnaõnareny rexihurenykre.
\v 34 Ka aõhỹỹmy rutỹỹnymy ratxirenymy roirekre bedeu Deuxu iny mahãdu rimyrenykre iny witxira mahãdureny wiòhenadỹỹ; ka sõemy riwiòhenanyrenykre ixideewirenytyhy ribirenyle.
\v 35 Dohodỹỹdu bedeery mahãdurenyõ rururenykre, kia heka Deuxu ijoi mahãdu tai rexisusunyrenykremy awityhymy ratxirenykremy. Kia heka tuu bede rỹikre ihyy ionana-ò bede rehemynykre, Deuxu tuu bede riywinyre-ò.
\v 36 Siria iòlò riwinykre aõ ixideewimy. Tii heka ixiwedetyhymy ratxikre, kia rõhõtinykre ibutumy ỹnyxiwe mahãdureny ratyre ratxiremy kia rarybekre aõnaõna binabinahãkỹmy Deuxu ỹnyxiwe mahãdu wedureny òludumy. Tii tuu ibutumy riwinykre ihyyta Deuxu rirarytxynykre; kiemy dori Deuxu rirarytxynykre, tuu bede riywinyre wesemy.
\v 37 Kaa iòlò rarinanyõkre ỹnyxiwe mahãdumy kia ihỹỹnareny tuu rerinanymy roirenyremyhỹ, kia ỹnyxiwe boho hãwyy mahãdu tuu rekoamyhỹrenyre, kia iwitxira ỹnyxiwe mahãdu rityhynyke aõkõre, kiemy dori tii rityhynykre ỹnyxiwe boho ratyrerenykre ratximyhỹre rityhynykre.
\v 38 Ka tii tahe reriananykre ruruterena itxesedu ỹnyxiwe. Kaa ỹnyxiwe, ihỹỹnareny mahãdu rieryrenyõrenyre, kaa iòlò tuu raubenymy riwahinykre mana rỹsỹhỹkỹ, mana rỹrỹ òtaòta, mana wiwihikỹ kia aõnaõna witxira iòwyhykỹmy rỹimyhỹre.
\v 39 Kia iny mahãdu wiòhedỹỹna-di kia rityhynymyhỹrenyre iwitxira suludu mahãdu ỹnyxiwe, tii riijewikre taruruterehỹ. Kia ibutumy tamy reòbyrenyre iòlò-my kia tuu rawowydyrenykre, wedu rariehekỹmy runyrenykre kia suu rimyrenykre.
\v 40 Kia bede konana bede-ò rehemynykreu, Egito iòlò aõbinamy reakre Siria iòlò dee, kia tii tahe ròhònykre tii-wana witxi reakremy ibutumy tebòna ruruterena-di, kiahe, ityti heòty wouna, awaru-di wounareny kia sõemy bera heòty nihikỹ. Kia iwese beòra tỹxi ramyhỹre wesemy, isodadureny tamy rekoarenykre Egito dee.
\v 41 Tii aõbinamy realekre Suu Rawahikremy roimyhỹre dee kiata rahukre milhares milhares iny sõemy; ka Edom ijoi mahãdu tahe rahenyrenykre kia Moabe ijoi rahenyrenykre kia Amom ijoi mahãdu sõehekỹmy rahenyrenykre.
\v 42 Isodadureny sõemy hãwã hãwã bede bedemy roberarenykre; kia Egito rahenykre hãrele.
\v 43 Egito-ribi riwyrenykre mana rỹsỹhỹkỹ kia mana rỹsỹ òtaòta kia aõnaõna iòwyhykỹmy rỹimyhỹre. Kia rimylekre Libia kia Etiopia.
\v 44 Kia tahe ijyy edehemynykre txuòlòna weribi kia iraru weribi, kia sõemy brebu-di ritỹxinykre. Kia tii teburehekỹmy ròhònykre tasodadureny-wana, rexiywinyrenymy sõemy iny rirubunyrenykremy.
\v 45 Tabreòreny riderenykre Mediterrâneo Bero nihikỹ bede-ki kia hãwalò ruxerahãkỹ, Kia tahe rurukre kia inyõ rihedỹỹnyke ihoõre.
\c 12
\s1 Bede Ixihuduna
\p
\v 1 Anju tarybe ritõranyre rarybemyhỹ: — Kawese bedeu kedehemynykre anju Mieli (Miguel), Deuxu ijoi-di Tarukidu. Kia heka bede isirasirahãkỹmy rỹikre, kia tiu tuu rutỹỹnyõhyyre kodelemy ròrarunyre bedeu. Kawese bedeu tahe ibutumy rahenyrenykre Deuxu ijoi mahãdu kia inireny ijõdirenyre Deuxu tyyritiwo-ki.
\v 2 Sõemy rururenyre mahãdu ixybyle irumy ratxirenykre: ijõ mahãdureny ikiehyymy irumy rỹirenyrakre, kia ijõ mahãdu tahe rarytxynahãkỹ aõhỹỹmy rutỹỹnyrenykre kia bede binabinahyymy ikiemy.
\v 3 Dohodỹỹdu bedeery mahãdu , kua mahãdu iny mahãdu sõemy riixinanymy roirenyremyhỹ kia aõnaõna òbitimy riwinyrenykemy, kia rarỹsỹnyrenykre taina mahãdu biuludu wesemy, kia tiu iixihuduõna riòderareny.
\v 4 Kai Danieli, uritre inyõ dee tuu ijyyõmykre. Tyyriti hãletena-di biratàbònyke kia irarytxymy roikremy ihyyta bede konana idi rimykre. Sõemy rekoarenykre ka-ribi kua-ò, kia ibedeeryrenytyhymy ratxirenykemy.
\v 5 Taita diarỹ rabire inatxi anju-my làmamy ritàmanyrenymy bero weijàti-ki, sohoji kaweribi-ribi, ijõ tahe kua weribi-ribi.
\v 6 Ijõõ rỹỹraxire anju tyyesi lytyhykỹ-di rexityynymy ratximyhỹ dee, kia bero ratyaki ratximyhỹ: — Tiubo tahe kaa aõnaõnawiwihikỹ tuu rutỹỹnykre?
\v 7 Anju tebò biurawetyy-txi ritàmadỹỹnyre kia Deuxuni-my, ikiehyymy ratximyhỹremy, kia rarybere: — Diarỹ tuu ararybekre kia tuu rutỹỹnykre ka inataõ wyra weere-di kia rexihukreu Deuxu ijoi mahãdu herenymy ijara rexihukreu.
\v 8 Ka diarỹ tahe reerywiõhyyre iurenana rỹỹraxire: — Aõkerỹbo, tuu wadee manarybeke timybohe ibutumy kia rexihukre.
\v 9 Kia tii rirawyònyre: — Ka tahe Danieli, kai aõwaxina wiji makre, kiemy dori ibutumy kia iwasihyymy roikre ikonanauhukỹle.
\v 10 -Sõemy iny mahãdu tamy rexideòsinyrenykre kia idi tahe rexisuhosuhorenymy rexiywiywinyrenykre. Iny bina bina mahãdu ibinarenyhyylemy ratxirenykre, kia ijõreny rieryrenyõhyyrenykre aõhebo bede rỹtỹỹnyreri, ka bedeery mahãdu tahe rieryrenykre.
\v 11 Kia xiwena txuu iyhyõmy rawahimyhỹre raixawidỹỹkreu, kia “bede bina nihikỹ” ratidikre Deuxu rybena hetowo-ò, kia tai bede riekre 1290 txumy.
\v 12 Bede deysawihikỹ kua mahãdu rityhynyhyymy Deuxu-di ratximyhỹrenyre 1335 txumy!
\v 13 Kai Danieli, awihyymy mabekre ionanaòhòkỹle. Kai burukre, kia ikonanau the bedexixakre aõwiwihikỹ bedewiwihikỹ bimykremy.