kpj_reg/09-1SA.usfm

629 lines
93 KiB
Plaintext
Raw Permalink Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

\id 1SA
\ide UTF-8
\rem Miss. cc 9-16; c 17:14-39
\h 1 Samueli
\toc1 1 Samueli
\toc2 1 Samueli
\toc3 1sa
\mt1 1 Samueli
\c 1
\p
\v 1 Hãbuõ rare raremyhỹ Efrai mahãdu, Eokana heka inire, Rama hãwã bede-ki raremyhỹ Efrai hãwalò sõehekỹ bede-ki. Tii heka Jeroaõ riòre rare, Eliu riokore, Tou riòreriòre Zufe tahe about ilabierenyre.
\v 2 Eokana heka inatxire ihãwyy, Ana ta Penina ijõre. Penina heka iriòre dire, Ana tairiòreõre.
\v 3 Eokana heka wyra sohoji sohoji-di ramyhỹre tahãwã ribi Silò bede-ò ramyhỹre wedu nihikỹ-ò xiwe riwahinykremy. Hofni ta Fineia, Eli riòreboho. Deuxu wedunihikỹ, deòdumy roiremyhỹ, Silò bede-ki.
\v 4 Ka Eokana raxiwe riwahinymyhỹre wana, ijõ bute riwahinymyhỹre Penina-ò ijõ tasỹ tariòre mahãdu-ò riwahinymyhỹre.
\v 5 Ka Ana-ò tahe tii sõetyhymy riwahimyhỹre, Eokana sõemy tuu rerinanymy raremyhỹ, wedu nihikỹ uladu tamy riwahinykõmyhỹre hãrele.
\v 6 Penina, Ana oludu heka sõemy riitxenanymy raremyhỹ idi rasinymy raremyhỹ, kiemy he wedunihikỹ uladu tamy riwahinyõhyky raremyhỹ.
\v 7 Wyra iyhykõmy heka rutỹỹnymy raremyhỹ. Wedunihikỹ heto-ò roimyhỹrenyreu. Penina risiraradỹỹmyhỹre Ana, iòraru-ki tule urile robumyhỹre tule aõ wana riroxiõhyymyhỹre.
\v 8 Tiu txuubo ihãbu Eokana tamy rỹỹraxire: —Ana, aõki wexe tabuteri? Aõherekibo teroxiõteri? Aõherekibo abedeeryryhyky ahãmyhỹte? Jiarỹ aõkõ aõbo adee awireri, debòitue uladu sõeky ribi? Ana uladumy rexitòenyre Deuxu-ò.
\v 9 Tiu txuubo tahe Silò-ki ratximyhỹreny, tabyreny rahumy ratximyhỹreny. Eli, Deuxu deòdu, rynana-ki runymyhỹ, Deuxu heto ijò-ki.
\v 10 Tahe ibedeeryrymy Ana rỹire, sõemy robumyhỹ, Deuxu wedu nihikỹ-ò rexitòenyre.
\v 11 Tahe rarybere tu rybe mynamy riwinykremy: —Wedu rurutere nihikỹ, wadeke iku bedeteheke, ekòdu-kò! Wabede ryrykò taiku bedeteheke ta watxi õhõti reakakre! Ekòdu ribi nohõti lusa kõmykre! Wadeke kuladu biwahinykre wana, tikiemy aki rarekre tule irade rakroke anõkõre.
\v 12 Ana txuu iyhykõmy wedu nihikỹ-ò rexitòenymy raremyhỹ, iòraru-ki Eli idi ixiraykydỹỹ riòrarunyre.
\v 13 Idi retehere iryijeti rerabimyhỹmy, irybewodỹỹ rohonyke aõkõ. Tawo-ki Ana rexitòenymyhỹ, Eli idi iòdewarimy rõhõtinymyhỹ.
\v 14 Rarybere: —Tiwese wexe aõde wàrimy bede biekre? Ixãwike mobo ribi!
\v 15 —Anoherikibo, tii rirawyònyre, jikarỹ wakode wàrireri anokõ. Vinhomy kariõke anokõ bexibexi tule. Urile heka wabederyryreri ta rexitòenymy watxireri, wabede wokulemy heka wedu nihikỹ koku relykymy watxireri.
\v 16 Wadi nohõtikõkmy hãwyky itxyte itxytemy nodumy. Kia wesemy rexitòenyreri kiemy jikarỹ wabederyry rare tule anohỹkỹhỹkỹmy dỹkỹdu rare!
\v 17 Eli rarybere: —Make ixinamy. Israel Deuxu adee riwahinykre aõmybo texitòenyta!
\v 18 Kiemyhe wedu nihikỹ ano wiwihikỹlemy wadi rõhõtinymyhỹre! Tii rirawyònyre. Ta rohonyre. Riroxire bederyry ribi ixãwimy ratximyhỹ.
\s1 Samueli Jurana
\v 19 Biurasò rudiu Eokana ta hãwyyboho wana Deuxu wedu nihikỹmy reàlàremyre. Irahudi ta tasỹ-ò riòkeserenyre Hama bede-ò. Eokana ta hãwyy tyy-ò resere Ana wahe, wedu nihikỹ ixitòtedỹỹna rirawyònyre.
\v 20 Tahe rabotonyre, itxu òbitiu, reare weryry. Samuelimy rininire ta riòbitinyre: Ka kuladu Deuxu deke tuu rexitòenyra wedu nihikỹ-kò.
\v 21 Eokana ta hãwyyboho wana Silò-ò roirenyre wedu nihikỹ dee xiwe riwahinyrenykremy wyra sohoji sohoji-di heka tuu riwinymyhỹre tule sỹ xiwe wihikỹ Deuxu dee tuu rarybere ijõre.
\v 22 Ibedeu Ana raõre. Kiamy ta hãbu-ò rarybere: —Hukỹtò ribi ixãwi-di, idi krakre Deuxu hetoku-kò, tikiemy tai rarekremy.
\v 23 Eokana rirawyònyre: —Tibo adeewimy ixinamy tuu biwinykre. Huỹtòdu ule iny wana ratxikre iribi tahe ixinamy rakre. Tuu wedu nihikỹ-ò tarybete mynamy, tuu biwinykre. Tahe Ana rarire tasỹ-kile tariòre rihuỹtònymy raremyhỹ.
\v 24 Huỹtò ribi ixãwire-u, idi rare Silò bede-ò. Tule broreni hãbu ijõmy ixihemy ridyre inataõmy iwyra, ỹnyde deboitue kilo-my tule sỹ sohoji hynamy vinho. Samueli (Samuel) uladu tyhylemy ise idi rare wedu nihikỹ heto-ò Silò bede-ò.
\v 25 Samueli tybyboho broreni rirubunyrenyre xiwemy tule uladu-di roirenyre Eli dee.
\v 26 Ana rarybere: —Deuxu dekòdu, jikarỹ heka hãwyky wamy kaki tabite watxireri, Deuxu-kò rexitòenymy rỹimyhỹ-kò.
\v 27 Jikarỹ kaa, kuladumy Deuxu wedu nihikỹ-kò, rexitòenyre watxireri tahe wadeke riwahinyre tuu rexitòenyre wahe.
\v 28 Tai ki tahe idi ka rareri kuladu-di wedu nihikỹ deke. Tiwesebo irumy bede riekre, wedu nihikỹki hyky rarekre. Tahe taile tiiboho Deuxumy reàlàrenyre.
\c 2
\p
\v 1 Tahe Ana kiamy rexitòenyre: —Deuxu wedu nihikỹ sõemy riwatekysanyra, warati rikywinyra kòraru-ki. Wijile wakòludu mahãdu-ki ratxuenyreri tule wadekysareri, Deuxu riwawikòhenanyra.
\v 2 Moõ kòbitike anokõre Deuxu wese; ixyby deuxu witxira ijõkõre tiki sohojile rare, tule moõ iwese anokõ tikile iny riwikòhenanymyhỹre Deuxu sohojile.
\v 3 Uritere rybe honadỹỹõmy tule rybe xiwedeõ-my. Deuxu wedu nihikỹ dori rierymyhỹre ibutumy iny anõbo riwinymyhỹre tiile tuu rarybere.
\v 4 Sodadu tyhyhykỹ mahãdu wiji ranõkõra, sodadu ityhynõ mahãdu ta ihyhy-my rexirahòrera.
\v 5 Juhuku hydymy roiremyhỹ ka wiji tahe rỹsỹnalemy rekoareri ka rama (ijra) mahãdu ta hydy-my wiji rỹireri. Hãwyky iritxòrenõ-my nodu wiji debò inatxi reuro-my rariòrenyra, ka iritxòre sõemy nodu ta wiji ihoõmy reara.
\v 6 Deuxu wedu nihikỹ heka iny riyrubunymyhỹre tule umy riwahinymyhỹre tii heka iny rubu-ò riteònymyhỹre tasỹ iny iribi diòkesedỹỹnymyhỹde.
\v 7 Tii iny riaõkõdỹỹnymyhỹre, tasỹ iny riityhydỹỹnymyhỹre, ijõ sỹ ribedetxinymyhỹre ijõ tasỹ ritamadỹỹnymyhỹre.
\v 8 Deuxu iny iaõkõ-my nodu ritamadỹỹnymyhỹre su ribi tule iaõkõ ribi ritamadỹỹnymyhỹre aõhõkỹmydỹỹnana ribi. Iaõkõ mahãdu heka wedu nihikỹ bikòwa rare ryna wihikỹ-ò (risnykre). Su bededỹỹnana heka Deuxu hõrõ rare, wedu nihikỹ, tii heka tamyreny bede riwinyre.
\v 9 Mobo òbitimy tamy ratximyhỹre tii iny-di taru-ki ratximyhỹre, òbitiõ mahãdu ta ixinamy bede luru-ki rỹimyhỹre, moõ heka taruruna-di ixiòbitimy ròtaõtyhy.
\v 10 Deuxu òludu mahãdu ta, wedu nihikỹ rahurenykremy ihỹre, tii heka biu ribi kanakre ihudurenymy. Wedu nihikỹ heka ibutu hãwã hãwã mahãdumy rarybekre, tii heka iòlò dee ruru riwahinykre tule ritasadỹỹnykre kiemy dori tii ritare iòlò-my.
\v 11 Tahe Eokana roosere tasỹ-ò Hama bede-ò uladu Samueli tahe rarire Silò bede-ki, Deuxu aõmysỹdỹỹna-ki, wedu nihikỹ, Eli wiòhedỹỹdumy. Eli riròreboho.
\v 12 Xiwe-di aõmysỹdỹỹdu Eli riòreboho awiõrenyre tule Deuxu notxi ririõhyymyhỹrenyre wedu nihikỹ wahe. Iwese xiwe wedu mahãdu ixỹ-ò riwinymyhỹre wese tiiboho iny-ò tuu riwirenyõmyhỹre irybe sira dỹỹrenyre. Hãbuõ taxiwe riwahiny wana, xiwe-di aõmysỹdỹỹdu wiòhedỹỹdu tamy namyhỹde tesewaju inataõ-di. Ka wiji iròdude ruareri wanawana;
\v 14 Heranawo-ò tesewa-di reamyhỹre, tiwesebo tesewa-di ritara xiwe-di aõmysỹdỹỹdu hõrõ-my relemyhỹre. Tu hyy hyy riwinymyhỹre Israel mahãduõ rawana Silò bede-ò taxiwe-di.
\v 15 Iwe rookre koi, Eli riòreboho xiwe-di aõmysỹdỹỹdu deòdu riteònymyhỹre kiamy rarybemyhỹre mobo xiwe riwahinyreri: Ideyreõ wadee bidiwahinyke xiwe-di aõmysỹdỹỹdu ixidee riobiunykremy. Tii heto ahera-ò teòbyna, isòòle ta kedeòbykre.
\v 16 Hãbu riwawyònykeki tahe myỹ: Txioini iwe komy roo, irahu-di ta ixideewimy bitakre, xiwe-di aõmysỹdỹỹdu wiòhedỹỹdu rarybere: Kõre. Wylemy iròdude bidiuwahinyke. Uri (kõyrbu) hỹỹnahãkỹlemy adiwyheny.
\v 17 Kawesemy Eli riòreboho riwinymyhỹrenyre Deuxu, wedu nihikỹ-ò xiwe ramyhỹre. Iòrarureny tahe wedu nihikỹ dee lahimy reare.Samue Silò bede-ki.
\v 18 Samueli Deuxu-ki (yrbu) raõmysỹdỹỹmy raremyhỹ. Uladu (yrbu) raremyhỹ, xiwe-di aõmysỹdỹỹdu tyy riuhemyhỹre.
\v 19 Ise, Ana, wyra iyhykõ-my tyy tamy riwinymyhỹre ihãbu taxiwe-di wyra iyhykõ-my reamyhỹre iu ta tahãbu yhyramy idi ramyhỹre tyy-di.
\v 20 Eli awimy Eokana ihãwyy wana tamyreny rarybemyhỹre kiamy: Deuxu wedu nihikỹ adee uladu riwahinykre Ana wana, tamy uladu tewahinyte deròwymy! Irabudixe tasỹ-ò riòkesemyhỹre.
\v 21 Sõemy wedu nihikỹ Ana riwiòhenanyre, ixyby uladu tamy riwahinyre hãbu inataõ tule hãwyy inatxi. Samueli xe Deuxu, wedu nihikỹ aõmysỹdỹỹna-ki hyky raumynymy rare. Eli tariòreboho wana.
\v 22 Eli ramatuarinykre. Tii ibutumy roholamyhỹre tariòreboho aõnaõna-ò israelita mahãdu-ò riwinymyhỹre-ò tulesỹ hãwyy mahãdu Deuxu heto-ki aõmysỹdỹỹdu mahãdu-ò raòtaòtamyhỹrenyre.
\v 23 Kiamy Eli rarybere: Aõmy wexe tana aõnaõnanymyhỹtenyte? Ibutumy int mahãdu wadee narybemyhỹdenyde umyreny aõ aòtaòtale tadierymyhỹtenytemy.
\v 24 Ixãwirenyke ini, wariòreboho! Deuxu wedu nihikỹ sỹ mahãdu umyreny rarybereri ibinamy brebunamy!
\v 25 Inyõ wimy rolduukeki, wedu nihikỹ riwiòhenanyke. Ka inyõ Deuxu-my ròludukeki tahe mobo he rimiòhenanykre? Tyby rybe-ò roholarenyõhyyre, wedu nihikỹ xe irubudỹỹrenymy rexiraykynyre.
\v 26 Samueli ywiywi-my raumynymy rare, sõemy wedu nihikỹ awimy tai rahamyhỹre iny mahãdu tule awimy tai rahamyhỹre. Deuxu rybe erydu Eli riòreboho-my roludure.
\v 27 Deuxu rybe eryduõ Eli riemyhỹ Deuxu rybemy ramy rarybere, wedu nihikỹ wahe: Jiarỹ juhu mahãdu dee rexitynynyre iu bedeu Araõ tasỹrenyre wana Egito mahãdu deòdulemy roiremyhỹ iu.
\v 28 Kai aõbo teeryte jiarỹ retaremy, Israel mahãdu kyribi, waxiwe-di aõmysỹdỹỹdumy uto-ki ratximyhỹrenykremy, roxõmyhỹrenykre tasỹ xiwe-di aõmysỹdỹỹdu tyy riuherenykre tai aratximyhỹkre-ò tule xiweõ tamyreny rewahinyra xiwe sõna ribi iwòsidỹỹ rabu wahe.
\v 29 Aõhereki wexe aixiowijiteremy xiwe-ò atximyhỹtenyte tuu rarybere wadee relemyhỹkremy? Eli, aõherekibo heka ariòrebohole tetyhynymyhỹtenyte waribi, radenyrenykremy aõbo, xiwe wiwihikỹlemy riroximyhỹrenyre wasỹreny mahãdu wadee diwahinymyhỹde wahe?
\v 30 Jiarỹ wedu nihikỹ, Israel mahãdu Deuxu, tamyreny juhuu rarybere ariòreriòreboho tiiemy wadee roirekre xiwe wedumy. Urile tahe wiji bededỹỹnana ixãwikre. Mobo riwatyhynykre tule arityhynykre, moobo wanotxi ririõkre tule tõtxi aririõtyhy.
\v 31 Betehe ini! Bedehe tamy rehemynymy rareri iu ibutumy (ainy) tỹmyra mahãdu arihukre-ò tule busỹ mahãdu ijõreny matuari-ò rehemynyõtyhy.
\v 32 Bede isiramy adee rohonykre tule sõemy mawaritikre Israela mahãdu dee aõ wiwihikỹ ariõkre-ò, urile tahe tiu inyõ asỹreny ribi matuari-ò rehemynyõtyhy.
\v 33 Iny sohojiõ aririkre ariòreriòreõ, waxiwe wedumy. Urile tahe iruetàmy relekre tahedỹỹna riõnonykre. Iriòreriòre mahãdu rububina-my tarubu rahukre.
\v 34 Ariòre Hofni Fineiaboho iny inatxi ituerenykre ixitxulemy uri idi mohõtinykrelemy aõmy rarybe wana inatyhymy rarybewahãre.
\v 35 Iny sohoji inyõ xiwe wedumy awiõ aritakre ixidee, tii ibutumy wadee wimy riwinykre. Iriòreriòre tamy ariwahinykre tii tiiemy iòlò aõmysỹdỹỹdumy rarekre jiarỹ tuu retare.
\v 36 Ijõ ariòreriòre mahãdu, irumy rarikre mahãdu rexitòenyrenykre nieru-my tule rỹsỹnamy rexitòenyrenykre wedu dee xiwe-di aõmysỹdỹỹdu wiòhedỹỹnamy irỹsỹnareny ijõdimy riroximy ratxirenykremy.
\rem dat 2017
\c 3
\s1 Samueli dee Deuxu rexitỹnynyre
\p
\v 1 Samueli uladu ule Eli riwiòhenanymyhỹre Deuxu bededỹỹnana-ki wedu nihikỹ wahe. Iu bedeu ibutulemy rybe wedu nihikỹ ribi reamy raremyhỹ, tulesỹ rasi wesena ibutere ibedeu.
\v 2 Tiu rumy Eli wahy ini raruetàre ta heto-ki rõrõmy roimyhỹu.
\v 3 Samueli Deuxu heto-ki rõrõmy roimyhỹ, tai arka roimyhỹre-ki. Deuxu loosona toosolemy roimyhỹ.
\v 4 Tahe Deuxu wedu nihikỹ tamy ryryre: —Samueli, Samueli! —Kakile watxireri! —Tii rirawyònyre.
\v 5-8 Tii (raijranyre) Eli tai ratximyhỹ-ò tahe rarybere: —Kai we wadee taryta? Kakile watxireri. Eli rirawyònyre: —Adee aryryke aõkõre. Mata aherina-ò. Samueli roosere. Ixybyle Deuxu wedu nihikỹ ryryre Samueli dee. Taita uladu rỹire taherina ribi, rare Eli tai ratximyhỹ-ò tamy rarybere: —Kai we wadee taryta? Kakile watxireri. Eli ixyby tamy rarybere: —Adee aryryke aõkõre, wariòre. Mata aherina-ò. Samueli wedu nihikỹ rieryõhyymyhỹ tule wedu nihikỹ tamy rarybeõlere. Ixybysỹ wedu nihikỹ inataõna-di Samueli dee ryryre. Tiis sỹ ixybyle taherina ribi rỹire, ta rare Eli tai ratximyhỹ-ò tamy rarybere: —Kai we wadee taryta? Kakile watxireri? Tahe Eli xe rieryre wedu nihikỹ tamy ryryrerimy.
\v 9 Tamy rarybere: —Bòòseta aherina-ò, ka ixyby adee kydyrykre wana, kiamy tamy marybekre: “Manarybeke, wedu nihikỹ, eòdu arybe-ò roholareri!” Samueli ròòsere taherina-ò.
\v 10 Tahe wedu nihikỹ nade ta taile ratximyhỹ. Iwese, juhu tamy ryryre wesele, tamy ryryre: —Samueli, Samueli! —Manarybe, eòdu arybe-ò roholareri! — Samuel rirawyònyre.
\v 11 Wedu nihikỹ rarybere: —Israel mahãdu aribreburenykre sõemy, tamy roholarenykre-u ibutumy ruberurenykre.
\v 12 Itxu bede-u Eli-my adòludukre isỹreny bededỹỹnanamy rarybere, iòraru ribi ihyy ionanaòhòkỹle.
\v 13 Kiamy jiarỹ rarybere asỹ mahãdu ibutumy aõhõkỹmy tikiemy (arisnymy) ararekre ariòreboho dori aõbinabinahakỹle wadee riwinymyhỹrenyre. Eli heka rierymyhỹre tuu ariwinykre, ihãrele tahe tariòreboho-ò rarybeõhyymyhỹre ixãwikemy.
\v 14 Taiki tahe, inatyhymy ararybekre Eli sỹ mahãdu tiu budoeni hãlubu tule aõnaõnaõ iòrarureny nihikỹ risuhòõtyhy.
\v 15 Samueli xe taherinakile roimyhỹ rudi-u. Irahudi xe rỹire ijõ riraynyre heto ijò. Eli ko relyyke lau sõemy ruberumyhỹ Deuxu tamy rarybere bededỹỹnanamy.
\v 16 Eli xe tamy ryryre: —Samueli, wariòre! —Kakile watxireri! — Tii rirawyònyre.
\v 17 —Aõmywe Deuxu adee rarybera? Eli rỹỹraxire. — Uritere aõ walau iwòteõmykre. Taiki ta Deuxu aõhõkỹmy sõemy (anasnykre) ka wako tuu butumy belyykõkre wana aõmybo adee raryberamy.
\v 18 Taxe Samueli ibutumy iko tuu relyyre, aõ ilau riwoke aõkõre. Eli rarybere: —Tii Deuxu rare, wedu nihikỹ. Tii ixidee wimy timybo tuu riwinykre!
\v 19 Samueli xe raumynyre. Wedu nihikỹ wana ratximyhỹ ibutumy aõmybo Samueli rarybemyhỹre riwinymyhỹre iu tuu rỹikremy.
\v 20 Tahe Israel mahãdu ibutumy rieryrenyre Samueli Deuxu rybena tyhymy ratxirerimy.
\v 21 Wedu nihikỹ tai hyy ratximyhỹ Silò bede-ki, tai Samueli dee aõnaõna riteòsinykremy tule tamy rarybekremy. Samueli rybe tahe ibutumy Israel mahãdu rityhynymyhỹre.
\rem dat 2017
\c 4
\s1 Filiste mahãdu arka riwyrenyre.
\p
\v 1 Iu bedeu Israel mahãdu filisteu mahãdu wana raõbinanyrenyre. Israel mahãdu Ebeneze-ki rexibutunyrenyre, filisteu mahãdu tasỹ, Afeka-ki rexibutunyrenyre.
\v 2 Filisteu mahãdu xe rironyrenyre aõbinamy. Ròtarenyre israelita mahãdu ribi, aõbina-ki sõemy ituerenyre inaubiowa mil bedeõmy sodadu ituere.
\v 3 Ka rahenyre mahãdu ta ròòserenyre tai juhu rexibutunyrenyre-ò, Israel wedu mahãdu raryberenyre: —Aõherekibo heka Deuxu wedu nihikỹ fiisteu mahãdu iny ribireny ritarasadỹỹnyra wiji? Arka ta rikiòreny Silò-ò ka-ò iny kidiwydenykre, tai xiery wedu nihikỹ inykyrenyki kanatxikre iny rihedỹỹnyrenykre iny òludureny ribi.
\v 4 Ta riteònyrenyre teòdureny Silò bede-ò arka òrysymy wedu nihikỹ hõrõ butu ratyre irurutere, tarynaki ratximyhỹre ỹju mahãdu wana. Hofni Fineia wana Eli riòreboho, arka heki doidenyde.
\v 5 Arka rehemynyre-u, israelita mahãdu katxihikỹmy rirajuarenyre, su dori ramytàtàre.
\v 6 Filisteu mahãdu roholareny-u irà-ò kiamy raryberenyre: Boholabenyke ini irà-ò Hebreu mahãdu tai roireri-ki. Aõbo tahe ka aõherabo? Ka arka wedu nihikỹ hõrõ tamy rehemynymy rieryrenyre-u.
\v 7 Filisteu mahãdu sõemy ruberurenyre kiamy raryberenyre: —Deuxu ini israelita mahãdu-ò rehemynyra! Inyboho tahe! Tiu he aõ iwese rỹiõmyhỹre!
\v 8 Inyboho tate! Mobo he iny rihedỹỹnyrenykre Deuxu rurutere nihikỹ ribi? Ka Deuxu heka egpicio mahãdu iròdu xõmo xõmo-di aõhõkỹmy risỹnyrenyre, bedetyahakỹki.
\v 9 Filisteu mahãdu, bexiwodeburemybenykre! Hãbumy maõbinamybenykre kõmo aõbohe Hebreu mahãdu deòdumy rokoirekre, iwese tiiboho iny deòdurenymy ihỹrenyre wesemy. Hãbumy maõbinanybenykre!
\v 10 Tahe filisteu mahãdu raõbinanyrenyre. Israelia mahãdu xe rabòdurenyre raòrunyrenyre tasỹreny-ò brebumy. Tahe sõemy ituerenyre: 30000-my iny sõe ituere israelita mahãdu. Filisteu mahãdu xe Deuxu arka riwyrenyre. Eli riòreboho ituerenyre Hofni Fineiaboho.
\v 11 Filisteu mahãdu xe Deuxu arka riwyrenyre. Eli riòreboho ituerenyre Hofni Fineiaboho. Eli rure.
\v 12 Hãbuõ Benjami mahãdu nahenyde (ijra-my) nade wou tai rỹimyhỹ ribi Silò hãwa-ò tahe rehemynyre ixitxuhukỹlemy. Tabederyry riteòsinykremy tii tatyy riykare bede-ò taradi roire.
\v 13 Eli rynana tyre-ki runymyhỹ, ryribi iòhòlemy, roraòmy. Sõemy tii rõhõtiyremyhỹ arakamy. Ka hãbu wou bededỹỹnanamy relyyreu tahe, ibutumy iny mahãdu ruberurenyre tule rasỹbinarenyre.
\v 14 Eli ibru-ò roholareu-u rỹỹraxire: —Aõwexe aõhereribo? Tahe hãbu rare Eli ko ijuumy.
\v 15 Eli 98-my iwyra tulesỹ iruetàre.
\v 16 Hãbu rarybere: —Jiarỹ heka wou ribi rare wijityhyle (ijra-my) ka-ò. —Aõherabo heka, wariòre? Eli rỹỹraxire.
\v 17 Israel mahãdu filisteu mahãdu ribi raorunyra! — Ijyydu rirawyònyre. — Inihikỹmy heka iny ituerenyra, filisteu mahãdu xe arka riwyrenyra.
\v 18 Ka arka-my roholareu, Eli rariòwyre rynana tyre ribi ta brò-ò, ijòtòbona bire-txi. Matuari tyhyre tule idenihikỹre. Iurenana tahe tòti rurure. Eli heka quarenta wyramy Israel mahãdu-di raõmysỹdỹỹnyre. Fineia hãwyy rurure bededỹỹnana.
\v 19 Eli riokore se Fineia hãwyy, bòtòmyhỹ (ijra) iòhòmy. Deuxu arka iòludureny riwyreny rieryreu tule sỹ iriòre labie rubu tasỹ ihãbu rubumy tahe ramytxitxire ihyy iriòre rare.
\v 20 Tahe rubumy rorenymyhỹ hãwyy mahãdu xiery riwiòhenanymyhỹ tamy rarybemyhỹreny: —Bexibrebuterenyke! Wekyry heka aritxorera. Tii tõtxi ririõhyyre tule rirawyònyõhyyre.
\v 21 Uladu xe rininire Ikabo-my, riòbitinyre: *Wowydyna Israel ribi rohonyra. Kiamy rarybere, Deuxu arka wydyna-my tule sỹ tariòre labie rubumy tahãbu rubumy.
\v 22 Tii rarybere: —Wokuwydyna Israel ribi rakòkunyra, Deuxu arka heka iny kòludureny riwyrenyra.
\rem dat 2017
\c 5
\s1 Deuxu arka filisteu mahãdu su-ki.
\p
\v 1 Deuxu arka riwyrenyre rahudi, filisteu mahãdu Ebenee ribi riwyrenyre Asdode hãwa-ò.
\v 2 Ta deuxureny Dagõ heto-ò ritidirenyre, ritxoo bire-ò.
\v 3 Ijõ txuu, rudi-u, Asdode-ki hãwadu mahãsu Dagõ-my robirenyre rariòwymy taõmy resemy roimyhỹ-ò su-ki, arka ko-ò roimyhỹ. Tahe riwyrenyre ixybyle tena-ò.
\v 4 Ijõ txuu, rudi-u, ixybylesỹ rariòwymy roimyhỹ arka bire-ki. Irati ta tera wiwana rarore, ijòtòbona rawo-ki resemy roimyhỹ; iumyleta awimy roimyhỹ.
\v 5 Taiki heka Dagõ rybe erydu mahãdu tule ityhydỹỹdu Asdode mahãdu tiu tamy raõhyymyhỹre ibede-ò.
\v 6 Tahe Deuxu wedu nihikỹ aõhỹkỹmy Asdode mahãdu (risnymy) raremyhỹ. Binanamy ritỹxinyrenyre ibiremy hãdu mahãdu tule.
\v 7 Tuu robirenyreu-u kiamy raryberenyre: —Israel Deuxu inihe inyboho aõhỹkỹmy (risnymy) tule Dagõ iny deuxureny. Ixyby he Israel Deuxu arka kaki roiõkre.
\v 8 Tahe teòdurenyõ riteònyrenyre iruyre filisteu wedu mahãdu dee rybemy tamy rỹỹraxirenyre: —Timy wexe Israel Deuxu arka (rkisnyrenykre)? —Gate hãwa-ò biwybenyke! — Tiiboho rirawyònyrenyre. Filisteu mahãdu xe idi roirenyre tamy.
\v 9 Ka, arka tamy rehemynyre-u, Deuxu wedu nihikỹ aõhõkỹmy (risnyrenyre) tai hãwadu mahãdu tule brebumy rabinarenyre. Binana sỹ hãbu iaõkõmy nodu mahãdu-my rỹxire.
\v 10 Tai tasỹ Ekrõ hãwa-ò arka-di roirenyre. Tamy arka rehemynyre-u, tai hãwadu mahãdu rirajuarenyre: —Israel Deuxu arka we ka-ò idi toiteri; iny hudurenymy he rururenyra!
\v 11 Tahe teòdureny riteònyrenyre filisteu wedu mahãdu-ò rybemy: —Israel Deuxu arka-di boibenye iribi tadiwytenyte-ò, taita tiu iny ihudurenyõna iny sỹreny wana. Hãwã hãwamy rubu rohonyre, Deuxu aõhõkỹmy (rsnyrenyre).
\v 12 Ka mobo ruruõre mahãdu ta sõemy binanamy rỹxirenyre, hãwaki sỹdu mahãdu irà biu òhòkỹle rehemynyre.
\rem dat 2017
\c 6
\s1 Arka òkesena.
\p
\v 1 Debò-ò inatxi reurò ahãdu-my *arka bede riere filisteu mahãdu su-ki.
\v 2 Tahe ta deuxureny xiwedi aõmysỹdỹỹdu-ò rarariòwyrenyre tule ta hàrireny-ò tahe tamyreny rỹỹraxirenyre:
\v 3 Tiiboho rirawyònyrenyre: —Ka Israel Deuxu arka-di biòkesekre wana, iòferta kõmy idi norenoõmykre. Òfertaõ ihemy biteònybenykre aòrarureny òwydỹỹnamy. Ixiery ta beytebenykre tule bierybenykre aõ òrarukibo aõhõkỹmy (arasnyrenyrerimy).
\v 4 Aõbo tahe òferta-my rakre? —Filisteu mahãdu rỹỹraxirenyre. Xiwe-di aõmysỹdỹỹdu mahãdu tulesỹ hàri mahãdu wana rirawyònyrenyre: —Iruyremy ouro relekre binana wesemy ta rateokre tulesỹ iruyre-my luwyty relekre ouro-di, filisteu mahãdu wedu myna mynamy. Iruyre wedu mahãdu heka tule binanana-my rỹxirenyra abinanareny wesenamy.
\v 5 Binana wesemy biwinybenyke luwyty sỹ tulekre iny sureny ribinanyreri tahe Israel Deuxu dee rawahikre. Tai xiery heka aõhe wana aõhõkỹmy asỹdỹỹreny ixãwikre, adeuxureny tule asureny.
\v 6 õhõtiõrenyre kie Egito egipcio mahãdu wese wahe? Wanohõti rusaõhyymyhỹre Deuxu aõhõkỹmy (risnyrenyre) ihyy xe riwahinyrenyre Egito ribi roirenyre.
\v 7 Mykre: inatxi broreni rawykre kahòxaõ tiu ritusikõmyhỹre mahãduõ tahe rataarenykre kahòxa tỹmyra-ò wiwana. Iriòreboho ta uhuari wo-ò rahykre.
\v 8 Tahe biwykre Deuxu wedu nihikỹ arka bitidikre kahòxa ro-ò. Tule kaxa arka bire-ò bidekre, ouro tuu biryrymy Israel Deuxu dee òferta wesemy aòrarureny òwydỹỹnamy. Tahe broreni kahòxa-di biteònybenykre ixinamy tiobo rakre ixideewimy.
\v 9 Bodoholadenykre. Ka kahòxa òbitimy Bete-Seme hãwa-ò rakre wana, heka israelita Deuxu inydeereny bedebina (deteònude). Ka, tukõkre wana, tii aõkõ inydeereny diteònyde binana, iximynalemy nade.
\v 10 Tahe filisteu mahãdu tuu riwinyrenyre xiwe-di aõmysỹdỹỹdu rybe mynamy tule sỹ ihàriremy rarybere mynamy: rimyrenyre inatxi broreni ta kahòxa-ò ritaarenyre iriòre tahe uhuari wo-ò rihynyrenyre.
\v 11 Irahudi xe Deuxu Wedu Nihikỹ arka kahòxa ro-ò riruunyrenyre, tai luwyty ouro kaxa rỹireri-ò tasỹ ouro binana-my rikeitxenyrenyra bire-ò.
\v 12 Tahe broreni òbitihikỹle rare Bete-Seme hãwa-ò, robumy rariamy roire, timy rexitiòranyõ hyy roire. Iruyre filisteu wedu mahãdu ihemy roirenyre ihyy Bete-Seme hãwã onana òhòkỹle ihemy ritehemynyre.
\v 13 Bete-Seme mahãdu (trigo) rihemyhỹreny: Reteherenyre-u, lisitete ribile arka-my robirenyre sõemy reysarenyre.
\v 14 Ka kahòxa broreni idi rare Josuè lòbròna òhòkỹle rehemynyre, iribi tasỹ Bete-Seme ribi raremy tasỹ, mana nihikỹ bire-ò ruhure. Tai hãwadu mahãdu kahòxa riòròròrenyre tule broreni rirubunyrenyre risõrenyre Deuxu wedu nihikỹ *xiwemy.
\v 15 *Levita mahãdu xe wedu nihikỹ arka riwyrenyre tule kaxa ouro ryrysyna riwyrenyre mana nihikỹ tyre ritidirenyre. Iu txu bedeu Bete-Seme mahãdu wedu nihikỹ dee òferta wòsimy riteòsinyrenyre tule sỹ iròdu rubu.
\v 16 Filisteu wedu mahãdu ibutumy tuu robirenyre ilemy ta ixitxulemy Ekrõ hãwa-ò riòkeserenyre.
\v 17 Filisteu mahãdu iruyre bededỹỹnanamy ouro riteònyre Deuxu-ò, wedu nihikỹ-ò iruyre òferta-my taòrarureny òwydỹỹnamy sohoji sohoji hãwã hãwã deòsina: Asdode, Gasa, Askelõ, Gade tule Ekrõ.
\v 18 Tulesỹ iruyre ouro luwytymy riteònyrenyre, hãwã wedu mynamy kiemy dori iruyremy filisteu hãwã wedu sõe, hãwã iruyre mahãdu heka iuhuari-di lehekỹmy roimyhỹre awimy hãwadu mahãdu ta iwerà-my rahãwanymy rỹimyhỹre. Josuè lòbròna, Bete-Seme ludu tyhy rare, Deuxu arka mana nihikỹ, iòraru-ki ta wedu nihikỹ rahurenykre. Iòraru-ki ta sõemy ixỹ mahãdu rasỹbinare Deuxu hãbu mahãdu rahure òraru-ki. (A arca na cidade de Jearim)
\v 20 Bete-Seme-ki sỹdu mahãdu kiamy raryberenyre: —Mowe xe wedu nihikỹ dee rehemynykre, Deuxu kyny heka awi rare? Tiõtxihe rikiteònyrenykre kakỹny irehemy iny ribireny ratxikre?
\v 21 Tahe teòdureny riteònyre Jearĩ mahãdu-ò: —Wedu nihikỹ arka filisteu mahãdu riwahinyreri. Ta bodoikre ka-ò arka dori biwybenykre.
\c 7
\p
\v 1 Tahe hãbu mahãdu Jearĩ-ki hãwadu mahãdu ramy roirenyre tahe wedu nihikỹ arka riwyrenyre. Abinadabe heto-ò riderenyre, hãwalò-ki heka iheto rỹimyhỹre. Tahe ritarenyre, rihitxinyrenyre iriòre Eliaza idi tarukikremy. Samueli Israel mahãdu riwedunyre.
\v 2 Arka xe Jearĩ mahãdu hãwa-ki rarire irehemy tai bede riijere, aõhe wana waitue wyra bedeõmy bede riere. Bede tai riere wana wana ta israelita mahãdu rexitòenymyhỹrenyre Deuxu, wedu nihikỹ-ò, ixiwiòhedỹỹrenymy.
\v 3 Israel mahãdu dee Samueli raybere: —Ka inatyhymy Deuxu-ò biòkesekre wana, wedu nihikỹ-ò, ibutumy iwitxira deuxu-di ixiribireny behubenykre tule ahãdu deuxu-di behubenykre ityy tarasana tule. Inatyhyhykỹmy heka wedu nihikỹ dee bexiwahinybenykre tii sohojile bityhynybenykre. Tii heka filisteu mahãdu ribi arahedỹỹnyrenykre.
\v 4 Tahe ibutumy su ritxoo deuxu-di rehurenyre israelita mahãdu tule ahãdu deuxu-di Deuxu sohojile rityhynyrenyre wedu nihikỹ wahe.
\v 5 Tahe Samueli tamyreny rarybere Mispa hãwa-ò rexibutunyrenykremy. Tule tamyreny wedu nihikỹ-ò rexitòenykremy rarybere.
\v 6 Tahe Mispa hãwa-ki xe rexibutunyrenyre. Bee riryrenyre ta ritxiwirenyre wedu nihikỹ xiwmy, renareherenyre txu sohojimy kiamy raryberenyre: —Inyboho òraruna riwinyrenyra Deuxu, wedu nihikỹ-ò. Mispa bede-ki xe Samueli rarybemyhỹre tule Israel mahãdu riwedunymyhỹre.
\v 7 Ka filisteu mahãdu rieryrenyre-u israelita mahãdu Mispa bede-ki rexibutunymy, iruyre hãwã wedu mahãdu taijoi-di tamyreny aõbinamy rirahure filisteu mahãdu wahe. Ka israelita mahãdu rieryrenyre-u sõemy ruberurenyre.
\v 8 Samueli dee raryberenyre: —Wedu nihikỹ dee bexitòenybeke ixitxuhudỹỹõmy, iny Deuxureny-ò filisteu mahãdu ribi iny rihedỹỹnyrenykremy bexitòenybekre.
\v 9 Tahe Samueli budoeni rirubunyre butumy risõre Deuxu dee rirubunyre wedu nihikỹ-ò. Tamy rexitòenyre wedu nihikỹ-ò Israel mahãdu riwiòhenanykemy, ixitòedỹỹna rirawyònyre.
\v 10 Samueli budoeni rubu mahãdu-ò. Ta wedu nihikỹ biu mytxi-di tamyreny tarurumy reare. Iòraruki ta tiiboho urile reòsa reòsa-my rekoare ihyy raòrunyrenyre.
\v 11 Tahe israelita mahãdu Mispa hãwã ribi iheworenymy roire Bete-Ka hãwa-ò hokỹle ihemy ritehemynyre, tureny raòhòtemy idireny rare rywetua wetuamy.
\v 12 Ta Samueli manõ rimyre, ritidire Mispa hãwã 100 hãwã ta rarybere: —Kaòhòkỹle he Deuxu wedu nihikỹ inyboho riwiòhenanyrenyra. Iòraru-ki tahe Ebeneze-my raninire.
\v 13 Kiamy heka filisteu mahãdu tabre rahure, Deuxu wedu nihikỹmy heka riijerenyre isureny ribina binanyke lau Samueli irumy raremyhỹ wanawana.
\v 14 Ibutumy hãwã hãwa-di filisteu mahãdu rahỹỹnanyrenyre mahãdu, Ekrõ hãwã ribi ihyy Gate òhòkỹle, ibutumy riwahinyrenyre Israel mahãdu-ò. Ròtarenyre òraru-ki ixyby israelita mahãdu tasureny riwyrenyre. Tulesỹ israelita mahãdu amuheu mahãdu wana wide rawooxirenyre.
\v 15 Samueli irehemy bede riwyre Israel mahãdu wedu-my.
\v 16 Wyra iyhykõmy tii ramyhỹre Betel-ò, Gilgal-ò Mispa tule kia hãwã mahãdumy heka aõnaõna riywinymyhỹre ibutu hãwã riteòsinymyhỹre.
\v 17 Irahudi ta tasỹ-ò rooseremyhỹre ta hãwa-ò Hama bede-ò, tai tule wedu rare. Hama bede-ki Samueli xiwena riwinyre Deuxu wedu nihikỹ-ò.
\rem dat 2017
\c 8
\p
\v 1 Samueli ramatuarinyreu, tariòreboho rybedu-my rimyrenyre Israel mahãdu hãwa-ki.
\v 2 Iriòredela heka Joeli inire, ihelỹỹna tasỹ, Abia inire. Berseba hãwa-ki heka wedu-my rybedu-my roiremyhỹ.
\v 3 Tiiboho heka tyby wesemy aõkõ roiremyhỹ. Nieru tarasalemy raraykynymyhỹrenyre, nieru-ò le reòbymyhỹrenyre aõ òbiti weribiò riwinyõhyymyhỹrenyre.
\v 4 Tai òraru-ki wedu Israel-my rỹimyhỹre mahãdu widee raryberenyre roirenyre Samueli-ò rybemy. Hama bede-ò.
\v 5 Kiamy raryberenyre: —Bodoholakre! Kai heka ta matuarinymy tateri, ariòreboho heka awesemy aõkõ ihỹrenyre. Taiki heka, inyõ bitakre riwawedunyrenykremy, iwese ijõ hãwã mahãdu rỹimyhỹre wesemy.
\v 6 Samueli tai awimhy rahaõhyyre ixiitòedỹỹnareny-ki. Iòraru-ki ta Deuxu wedu nihikỹ-ò rexitòenyre.
\v 7 Kiamy rirawyònyre: —Ixỹ mahãdu ixitòena-ò beòbyke. Aribi sohoji aõkõ heka irehemy rekoara; jiarỹ waribi tule Iòlò-my watximyhỹre ribi.
\v 8 Egito ribi nadidydenydeu hukỹle, waribi irehemy rekoare iwitxira deuxule rityhynyrenyre. Wiji tahe adee tuu riwinyrenyreri iwese wadee riwinyrenyre wesemy.
\v 9 Tamy ta beòby ixiitòedỹỹnareny-ò. Urile tahe ibutumy ixỹ mahãdu biteòarinykre, tamyreny ywimy biòbitinykre timybo iòlò idireny ratxikre wahe.
\v 10 Tahe Samueli ibutumy ixỹ mahãdu dee tuu rarybere wedu nihikỹ timybo tamy raryberemy.
\v 11 Rarybere: —Iòlò heka myỹ adireny ratxikre: ariòrereny aribireny ridykre sodadumy rirònykremy; inyõ kahu woudu-my rỹimyhỹre-di ratxikre, ijõ tasỹ awarudikre tasỹ kahu komy (ijradu-my) rarekre.
\v 12 Inoõ mil sodadu wedu-my ratxikre, inoõ tasỹ cinquenta sõe riwedunykre. Ariòrereny su-di raõmysỹdỹỹnykre, ta aõwi rihemyhỹkre tulesỹ debòna riwinyrenykre tasỹ tule kahu woudu riaõnaõnanykre.
\v 13 Ariòrereny hãwyy mahãdu iòlò deròna riywinyrenykre tule raõmysỹdỹỹnyrenykre iheradu wesemy tulesỹ paõ widỹỹdu-my.
\v 14 Aribireny su wihikỹ-di rahaỹnanykre, uva-di tule, bederaty-ò riòròòròkre ta taõmysỹdỹỹdu mahãdu dee riwahinykre
\v 15 Sõemy rỹsỹna-di ratxikre uva tule, taõmysỹdỹỹdu mahãdu dee riwahinykre ijõ aõmysỹdỹỹdu dee tule.
\v 16 Aõmysỹdỹỹdureny-di tule rahaỹnanykre, abrorenireny wihikỹ-di tule aburureny wihikỹ tamy aõmysỹdỹỹ riwinymy rarekre.
\v 17 Abrorenirenyõ ixidee ritakre. Kaiboho ta teòdumy boibekre.
\v 18 Ka tuu rỹikre-u, sõemy bobubenykre kaiboho iòlò ixidee tetatenyta òraru-ki, iòraru-ki ta Deuxu wedu nihikỹ arybereny-ò roholaõtyhy.
\v 19 Ihãrele ta ixỹ mahãdu Samueli rybe-ò roholaõhyyre. Iribi òtuhukỹle, kiamy raryberenyre: —Tiu kõnare ini. Iòlò-my rekoarenyreri.
\v 20 Iwese ijõ hãwã mahãdu rỹira wesemy: iòlò-my riwawedunyrenymy ratxikremy, wadireny wou-my ramyhỹkre ta araõbinanymyhỹrenykre.
\v 21 Samueli ibutumy roholare aõmybo raryberenyre-ò ta rare ibutumy Deuxu ko tuu relyyre wedu nihikỹ-ò.
\v 22 Tii rirawyònyre: —Biwinyke ixinamy aõmybo rekoareri. Iòlò-õ tamyreny biwahinykre. Tahe Samueli Israel mahãdu dee rarybere tasỹreny-ò riòkeserenykremy.
\rem Missing cc 9-16
\c 17
\rem dat 2017
\s1 Golia israelita mahãdu-my ralahajinanymyhỹ .
\p
\v 1 Filisteu mahãdu aõbinamy rexibutunyrenyre Socò bede-ki, Juda hãwa-ki. Rexibutunyrenyre sangrenta my nidu-ki Sokò Azeka wana wimy rawotyanyra-ki.
\v 2 Sau israelita mahãdu wana rexibutunyrenyre, vale do carvalho-ki ta rexiywinyrenyre filisteu mahãdu wana raõbinanyrenykremy.
\v 3 Filisteu mahãdu vale wyòna-ò hãwãlo roire-ò rexitxuhunyrenyre, israelita mahãdu tasỹ ijõ hãwalo iwyòna-ò roire-ki roimyhỹ.
\v 4 Hãbu-õ Golia inire, Gate hãwã ludu, filisteu mahãdu butuna-ribi ròhònyre israelita mahãdu lahaji-my. Irariè inataõ metro iòhò-my.
\v 5 Tule rati wotena riuhemyhỹre tasỹ aõbina tyy tule, sessenta quilo bede õmy heka iutxie.
\v 6 Iti tule ihetydimy ihỹmyhỹ, tule sỹ tõnori-di tabrò-ki retyymy ihỹmyhỹ.
\v 7 Itõnori heka inihikỹre, budehekỹre tulesỹ iutxiere, txuka heka womati rare aõhe wana debò inatxi reurò bede õmy ikilu. Sodaduõ heka tebònadi retyymy ramyhỹre.
\v 8 Komy Golia nade, rexitxuhunyre ta ryryre israelita mahãdu-õ: —Aõhereki wexe kiakile atxitenyteri, uri tỹỹna tetxibutunytenymy? Jiarỹ heka filisteu mahãdu waterier, kaiboho tahe Sau deòdu atxitenyteri! Inyõ sohoji-õ tainihe wadee biditeònydeny wawana aõbina-my.
\v 9 Ka waribi rotakre-wana riwarubunykre-wana, eòdurenymy boibekre.
\v 10 Wiji he israelita mahãdu-my aralahajinanykre. Inyõ taini he wawana aõbina-my biditeònydenyke!
\v 11 Ka Sau ta sodadu mahãdu-wana kawese-my roholarenyreu-u, sõemy ruberurenyre. Davi Sau Butunaki ratximyhỹ.
\v 12 Davi heka Jessè riòre rare, Efrata mahãdu iòhòmy heka roimyhỹre. Jessè heka debò inataõ reurò-my iriòre sõe. Sau wedu-my raremyhỹ bede-u, Jessè matuari-my raremyhỹ.
\v 13 Iriòre iumy mahãdu tainataõna-wana le roirenyre wou-my Sau hemy.
\rem MISSING c17v v14-39
\v 39 Taiki ta Davi ibutumy ixiribi ritare.
\v 40 Tebòna rimyre ta iruyre mana wety lytywi riarire iwory ijà-ki ta ta taxaòla woò rihynyre. Tahe tabòdòi rimymy Golia-ò aõbina rare. Davi Golia rirubunyre.
\v 41 Tahe, Golia filisteu mahãdu, Davi dee nariamy nade. Iwiòhedỹỹdu tebòna itxyydu ikomy nariamy nade. Ka Davi tyy-ò rehemynyre-u.
\v 42 Idi Golia retehe nihikỹre urile idi (rsinyre) kiemy Davi jàre mahãdule rare òraru-ki tule weryrybo iruxera awimyle.
\v 43 Ta kiamy Davi dee rarybere: —Kia heka aõmybo atxiteri? Ijòròsa wesemy aõbo wadi tahõtinyteri? Irahudi ta tadeuxureny-ò rexitòenyre Davi-my.
\v 44 Tuu ralahajinanyre, kiamy rarybere: —Mana, aumy dori ariwahinykre nawii mahãdu dòmy iròdu mahãdu tule ararokre.
\v 45 Davi rirawyònyre: —Kai heka debònadi wadee tateri, tõnori-di tule mayrehe-di. Ka jiarỹ tahe wedu nihikỹ ruruterehekỹ nidi adee rareri, israelita mahãdu Deuxu, ka tuu ta lahahinamy terihiwa.
\v 46 Wji tyhyle Deuxu wedu nihikỹ wadebò-ò arawihinykre; aribi aròtakre ta arati arikrokre. Ta filisteu mahãdu sodadu ariwahinykre nawii dòmy tule iròdu tuu riroxikremy. Tahe butu hãwã hãwã rierykre Israel-ò mahãdu Deuxu ijõdire-my.
\v 47 Ibutumy kaki rỹireri mahãdu tuu robikre tii debòna-my reaõhyymyhỹre tõnori-di taijoi rihedỹỹnyke ihoõre. Tii heka wou-ki ròtahyymyhỹre iurenana ta wadebòreny-ò ibutumy arawahinyrenykre.
\v 48 Tahe Golias ixybyle nariamy nade Davi dee, tahe Davi tamy (raijranyre) filisteu mahãdu bede-ò, tii wana raõbinanykremy.
\v 49 Tebò ta xaòla wou rirutàre, mana wety rimyre tahe idi rehire Golias dee. Tahe mana Golias òru ritòare, tii taòmy rariowyre su-ò.
\v 50-51 Davi tamy (raijranyre), ira-ò rỹire Golias ra-ò, imayrehe iribi ritare ta rirubunyre, idile irati riòròre. Kiamy Davi Golias ribi ròtare mana wety dile. Ka filisteu mahãdu ityhydỹỹnareny rurumy tuu robirenyre-u, raòrarunyrenyre.
\v 52 Taita Israel mahãdu sodadu ta Juda mahãdumy iheworenymy raòrunyrenyre, riirànymy idireny roire, ihyy Gate hãwã òhòkỹle ihemy roire ihyy Ekrõ bede-ò ihemy ritehemynyre. Filisteu mahãdu xe tabre rahure Saara~i rywetua wetya-my, Gate òhòkỹle rihetemynyre ihyy Ekrõ òhòkỹle rexitxuhunyrenyre.
\v 53 Israelita mahãdu xe doosede filisteu mahãdu hewomy roire ribi iaõnaõnareny ibutumy riwyrenyre isỹranareny ribi.
\v 54 Davi Golia rati riwyre idi rare Jerusalẽ bede-ò. Golias debòna xe ta welò wo-ò rirarenyre. Sau dee Davi rateòxidỹỹre.
\v 55 Ka Davi Golias wana aõbina-my ròhònyre-u Sau tuu robire, rỹỹraxire Abner dee aõbinadu mahãdu weu-ò.: —Abner, mõwexe kua weryrybo ratxireri? —Wawedu, inatyhymy he adee ararybekre reryõrehe! —Abner rirawyònyre.
\v 56 —Mabo ierysymy mõbo ratxireri-my! —Sau rarybere.
\v 57 —Kiamy, Davi tasỹrana-ò roosere-u, Golia rirubunyre rahudi, Abner ridyre Sau dee. Golia rati-di ixikile Davi ratximyhỹ retyymy.
\v 58 Sau rỹỹraxire: —Weryrybo, kai wexe mõriòre atxiteri? —Jiarỹ inihe Jessé riòre watxireri, Bele hãwã ludu! —Davi rirawyònyre.
\c 18
\p
\v 1 Sau Davi wana tarybe rahurenyre. Jônatas, Sau riòre, sõemy Davi my reòarire iximy rerinanymyhỹre wese-my.
\v 2 Iutxu bedeu Sau Davi ridyre taheto-ò tule ritòenyre tyby heto-ò ròòseke lau.
\v 3 Jônatas Davi wana widee bede riywinyrenyre biòwa-my roirekre-my, kiemyhe Jonata sõemy Davi my reòarire.
\v 4 Tatyy-di ratximyhỹ ritare ta Davi-ò riwahinyre. Tule tebòna riwahinyre, tõnori, waxiwahate ta weretysana my.
\v 5 Davi awi hyylemy ramyhỹre bede bede-ki tiobo Sau riteònyre-di. Sau irè taõbinadu mahãdu hõrõ riywinyre. Ibutumy aõbinadu mahãdu tai awimy raharenyre, aõdỹỹxina xe ijõ mahãdu. Sau waritina.
\v 6 Ka sodadu mahãdu ta heto-ò (diokse-my) diode bedeu Davi Golia rirubunymy rahudi, Israel hãwyy mahãdu ibutumy dirahude Sau wana witxi rekoakre-my. Teysamy rawiunymyhỹreny, resemyhỹreny tule ròtòkamyhỹreny.
\v 7 Rexideysanymyhỹreny kiamy rawiunymyhũyreny: “Sau miu-my rirubunyra; Davi ta 10 miu-my rirubunyra.”
\v 8 Sau tai ibinamy rahare. Sõemy reburere kiamy rarybere: —Wadee hãwyy mahãdu miulemy riõrenyra Davi dee ta iiykyre miu-my riõrenyra. Ama sohojile he rasiranyra wedu my runykre sohojile!
\v 9 Iutxu bedeu he Sau Davi-ò ròhãru-my ratximyhỹ riòhãrunymyhỹ.
\v 10 Ijõ txu bedeu, Sau dee tyytyby bina rehemynyre Deuxu deòdỹỹna, riòrarunyre itxỹte wese-my ta heto woki. Davi tamy ròtòkamyhỹ, iwese juhu tamy ròtòkamyhỹre wese-my, Sau tõnori-di tebò-ki runymyhỹ.
\v 11 Tahe Sau kiamy rõhõtinyre: —Davi he heto weti-ò tõnori-di arirautekere. Ta tamy rehure tõnori-di, inatxi tamy idi rehure. Ka inatximy tamy idi rehureribi Davi tule rexiraòre.
\v 12 Wedu nihikỹ Davi wana ratximyhỹ, Sau ribita ixãwire; iurenana ta, Sau Davi lau ruberumyhỹ.
\v 13 Tahe Sau rexitare, miu sõe hãbu wedu-my rexirutàre. Davi sodadu mahãdu riwedunyre aõbina bedeu.
\v 14 Aõtxile aõ riwiny-wana awihyy ròhònymyhỹre, kiemy he wedu nihikỹ tii wana ihỹmyhỹ.
\v 15 Sau Davi aõnaõna-my robireu irè ilau ruberure.
\v 16 Israel mahãdu ta Juda my mahãdu sõemy Davi ki awimy rahamyhỹrenyre kiemy teburere òraruki. Davi Sau riòre wana roire.
\v 17 Tahe Sau Davi dee rarybere: —Ka he Merabi rare, wariòre dela. Adee ariwahinykre tii wana boikre-my, kai heka sodadu wodeburemy mabekre wadee awimy òbitimy Deuxu weribi maõbinanymy mabekre wedu nihikỹ-ò. Kiamy Sau rõhõtinyre filisteu mahãdu Davi my rerynykre tii xe iribi rexiixãwinyre irubudỹỹmy ratxireri ribi.
\v 18 Davi rirawyònyre: —Jiarỹ heka mõbo watxireri wasỹreny heka Israel-my rỹireri ka-ò rareri bo heka wedu ralybykremy rareri?
\v 19 Ka itxu-ò rehemynyre-u Merabe Davi wana roikre txu-ò, urile tahe hãbu Adrieo my nidu òhòkỹle riwahinyre, Meòla hãwã ludu-ò.
\v 20 Urile tahe Mikao, Sau riòre-õ, Davi-my sõemy reòarire. Sau rieryre-u, sõemy reysare.
\v 21 Tii rõhõtinyre: —Mikao ariwahinykre Davi wana roikremy, kakany iu irè irutaõkre filisteu mahãdu tuu rerynykre-my. Ixybylesỹ, Sau Davi dee, rarybere: —Kaihe waralybymykre.
\v 22 Tii taijoi mahãdu riteònyre Davi dee raryberenykre-my kiamy ramy raryberenykre-my. —Wedu ibutumy taijoi mahãdu wana aki awimy rahamyhỹre. Awihe rare iriòre wana boike.
\v 23 Tahe Davi dee raryberenyre, tii rirawyònyrenyre: —Wedu ralybymy arunykre he aõnityhyre jiarỹ wadee aõ dori waki ihoõre waõkõre.
\v 24 Sau ko ijoi mahãdu relyyre timybo Davi tamyreny rarybera-my.
\v 25 Kiamy tii rarybere Davi dee myy raryberenykre-my: —Wedu heka ama lemy adee riòwynyreri filisteu mahãdu 100 my rurukrelemy, iòludu mahãdu-`o aõbina rỹikre-my. Kiamy heka Sau bede riywinyre tai Davi irutaõ-my filisteu mahãdu tuu rerynykre-my.
\v 26 Ijoi mahãdu Davi ko tuu relyyre aõmybo Sau rarybera-my, awimy tai tiii rahare wedu ralyby-my runykre-ki. Tiubo wiwana radònykre txu-my rarybe kõdile.
\v 27 Davi ikokile taijoi mahãdu-wana roire ta 200-my filisteu mahãdu rirubunyrenyre. Tahe Davi filisteu mahãdu rubu hõrõ riwyre wedu dee tuu iko relyyre, iòraru-ki tahe iralyby-my runykre-myreri. Tahe Sau tariòre riwahinyre Mikao-my nidu Davi-wana roikre-my.
\v 28 Sau tuu robire rieryre Davi wedu nihikỹ-wana ratxireri-my tule iriòre Mikao sõemy tuu reòarire.
\v 29 Iòraru kita, irè Davi lau sõemy ruberure ihãrele tuu roludu-my raremyhỹ.
\v 30 Filisteu mahãdu aõbinamy ròhòny-wana, Davi ròta hyy myhỹre Sau ijoi mahãdu ratyre iòraru-ki tahe tii irè ini bede bede-my reare ini dehedehe-my relere.
\c 19
\s1 Sau Davi hemy reamyhỹre.
\p
\v 1 Sau tariòre Jonata dee rarybere tule taijoi mahãdu-ò bede riywiny reri-my Davi rubu dỹỹmy. Urile tahe Jonata Davi biòwa rare.
\v 2 Taiki tahe kiamy rarybere: —Waha arubudỹỹmy bede riywinyre. Biurasò rudiu bexiekre. Aõtxi tyhyhykỹle bexiwokre ta taile atxikre.
\v 3 Waha bedetya-ki ariraòkre tikibo atxiteri bede-ki ta tamy ararybekre abedeỹỹnanamy. Ka aõbo arierykre-wana, anateòarinykre.
\v 4 Tahe Jonata rarybere Davi-my awihyylemy Sau dee kiamy rarybere: —Waha, uritere Davi dee aõbina widỹỹõmykre, aõ dori ibina riwinykre aõkõre. Urile heka aõbo riwinyra ibutumy arawiòhenanyra sõemy.
\v 5 Iòhãru-my heka tii rare Golia rubudỹỹmy rare bedeu; iòraru-ki xiery Deuxu wedu nihikỹ taruruterehekỹ-di inihikỹ-my Israel mahãdu ritarasana dỹỹnyre. Kai heka tuu tabite iu sõemy teysate. Kia tahe, aõherekibo tahe, waha, aõherekibo he hãbu aõhe rutỹỹny kõribi hikỹle tamy ibina biwinykre, aõ iòkõlemy Davi birubunykre?
\v 6 Sau Jonata ixitòedỹỹna-ò, reòbyre wedu nihikỹ ni riuhere, Deuxu irumy nodu, Davi ruruõkre.
\v 7 Tahe Jonata Davi-ò ryryre ta ibutumy iko relyyre. Kia tahe Sau irehemy bede riere tudòõmy, Davi xe ixyby tamy rare juhu raremyhỹ wese.
\v 8 Ixybyle-sỹ wou ròhònyre filisteu mahãdu-wana. Tulesỹ Davi ixybyle tureny raòhòtere, ihyy raòrarunyrenyre.
\v 9 Ijõ txuu ta tyytyby bina wedu nihikỹ deòdỹỹna Sau ritxỹtedỹỹnyre, ta heto-ki runymyhỹ, tõnori-di tebò-ki runymyhỹ, Davi taile ròtòkamy Lira-di runymyỹ.
\v 10 Sau ixybyle Davi-ò tõnori-di reare heto weti-ò idi rirautekre-my, urile tahe tii rexiraòre, tõnori xe heto weti-ki rawawa-my rỹire. Tahe Davi (raijranyre) rahenyre iribi.
\v 11 Iurulemy Sau hãbu mahãdu-õ riteònyre Davi heto-ò itxese-my, biuraso rudiu rirubunyrenykremy. Mikao, Davi hãwyy, tahãbu riteòarinyre: — Ka wiji rukumy mahenykõkre-wana, rukudi-ku burukre.
\v 12 Tahe Davi janela-my ihãwyy riwayrytòdỹỹnyre, tii (raijranyre) rahenyre.
\v 13 Taita he Mikaon su ritxoo heto-ki rỹimyhỹ rimyre ritidire herina-ò. Watxini tyydi rirahetynyre.
\v 14 Ka Sau ijoi mahãdu Davi mynymy roire mahãdu, kiamy Mikao tamyreny rarybere iwebinadureri-my.
\v 15 Sau ixybyle tamy roikremy tamyreny rarybere ixiòbitimy Davi-my robirenykre-my. —Davi bididydenykre ka-ò taherina tyreki arirubunykre-my! —Sau rarybere.
\v 16 Tiiboho rirònyre hetowo-ò ta su ritxoo txile rekoare hernia tyreki watxini tyy irahety-my.
\v 17 Tahe Sau Mikao dee rỹỹraxire: —Aõherekiwe kawesemy tiwabònyta waòludu warily tehedỹỹnyta? Tii rirawyònyre: —Kiamy tiki wadeke rarybera kariwikòhenany kõkre-wana riwarubunykre-my.
\v 18 Davi rahenyre, Hama bede-ò rare ta Samueli-kò iximy relyyre ibutumy Sau aõbo tamy riwinyra-my. Irahudita tii rare Samueli-wana Deuxu rybemy rybedu heto-ò ta taixe ratximyhỹreny.
\v 19 Sau irahudi rieryre Davi Deuxu rybemy rybedu heto-ki ratxireri-my Hama bede-ki.
\v 20 Ta hãbu mahãdu-õ riteònyre rimyrenykremy. Ka tamy ritehemynyre-u, Deuxu rybemy rybedu mahãdu rexibutunymy rỹimyhỹ relyymyhỹreny, Samueli ta iwedumyhỹreny. Deuxu tyytyby Sau ijoi mahãdu-ì ralore, tule sỹ tiiboho iweserenyle ratximyhỹreny relyymy.
\v 21 Sau rierynyreu, ixyby ijõ riteònyre inataõ kiehe, iwesele sỹ rutỹỹnyrenyre.
\v 22 Tai tahe Sau xe rare ixiòbitimy Hama-ò. Ka hãluu nihikỹ-ò rehemynyre-u Seko hãwa-ò, rỹỹraxire tikibo Samueli Davi wana ratxireri-my, kiamy rirawyòrenyre Deuxu rybemy rybedu heto-ki ratxirenyreri-my.
\v 23 Sau tamy rariamy rare wana wana, Deuxu tyytyby tule sỹ tamy rehemynyre, tule sỹ tii relyymy rare rariamy, ihyy Deuxu rybemy rybedu heto-ò rehemynyre.
\v 24 Taita, tatyy ritaritare ta relyymy ratximyhỹ Samueli rukile. Ta su tyre (rexildire), tademy, txumy tu hyy bede riere rumy tule.
\c 20
\s1 Jonata Davi riwiòhenanyre.
\p
\v 1 Taita Davi ròhònyre Deuxu rybemy rybedu heto-ribi, Hama ribi ta rare Jonata tai ratximyhỹ-ò kiamy rarybere: —Aõwexe aõhe rewinyra? Aõbohe wabededỹỹnanareri? Aõbohe bu dee ibina rewinyra, iòraru-ki warubudỹỹmyreri?
\v 2 Jonata rirawyònyre: —Deuxu rubu-ò arawahinyõtyhy! Waha wadee rarybemyhỹre aõbo riwinykre-my, awire aõbo da aõkõre aõbo. Tii walau riwòke aõkõre. Ture aõkõ dori!
\v 3 Ta Davi rirawyònyre: —Buu rieryreri wamy teòarimyhỹte. Iurenana kiexe, kiamy rõhõtinyra aõmybo raraykynyreri bierykõkre-my, aõhõkỹmy butỹỹnyke lau. Jiarỹ inatyhymy ararybekre adee tule Deuxu nimy, wedu nihikỹ, waòhòmy he rare rubu-ò!
\v 4 —Aõbo tahe ariwinykremy tahõtinyteri? — Jonata rỹỹraxire.
\v 5 Davi rirawyònyre: —Biurasomy, ahãdu tỹmyra deysana rỹirerikre, tahe jiarỹ tai waõkre ihoõre arakre wedu byrena-ò. Ka, biwawahinykeki, arexiwokre bedero-ki ihyy ijõ biurasò ruuhukỹle anatxikre.
\v 6 Ka buu waõmy wadi retehekre wana byrena bedeu, kiamy marybekre adee rexitòenyramy Belẽ-ò arakremy elelemy, kiemy wiji txumy rỹireri xiwena tai ròhònykre txu-my wyra sohoji-di riwinymyhỹrenyre ibutumy tasỹreny mahãdu wana.
\v 7 Ka kiamy reburekre wana: “Awire bo”, iuhè awire bede wadee. Ka urile ruberekre wana, iuxe kai bierykre inatyhymy ibina-di raraykynyreri-my.
\v 8 Wadee làhà aõkerỹbo biwinykre tu myna biwinykre wedu nihikỹ bededỹỹnana-my. Ka, jiarỹ bede òrarureri wana, kaile biwarubunykre! Aõherekibo rikihe bu-ò biwahinykre tuu riwinykre-my?
\v 9 Txioini he tuu arõhõtinyke kiawese-my! — Jonata rirawyònyre. —Ka inatyhymy waha arubudỹỹmy ratxireri-my arieryre wana, arateòariny kõkemy aõbo wadi tahõtinyta?
\v 10 Taita Davi rỹỹraxire: —Ka buu adeburehekỹle-my anarawyõnykre wana tahe, mõbo he riwateòarinykre?
\v 11 Jonata rirawyònyre: —Mana wahemy, bolero-ò rakakre. Tiiboho roirenyre.
\v 12 Ta Jonata Davi-ò rarybere: —Wedu nihikỹ, Israel mahãdu Deuxu, iny erysydukre. Biurasò-my ta ijõ biurasò-my, kawese bedeu, lỹỹraxi waha dee ariwinykre. Ka adee awimy ratxikre wana, Deuxu wedu nihikỹ ixina-my riwarubunykre arateòwariny kõkre wana, uritere wahedỹỹ õmykre! Wedu nihikỹ wana kyny atxikre, iwese waha wana raremyhỹ wese!
\v 14 Ka wiji, ixybyle waru-my aratxikre-wana, awimy wadee matxikre, wedu nihikỹ inytyhy-di. Ka, arurukre-wana.
\v 15 Wahãwyy boho-di awimy mabekre. Ka, aòludu wedu nihikỹ rahukre hãrele.
\v 16 Kiemyhe iny wide bede tuu riywinyre (rkiixãwiny) õkremy iny bede ywina. Ka bixãwinykre wana, Deuxu sõemy aõhõkỹmy arasanykre.
\v 17 Ixybyle sỹ Jonata Davi dee bede riywinyre, kiemyhe sõemy Davi-my reòwarire iximy rerinanymyhỹre wese.
\v 18 Kiamy Davi rarybere: —Biurasòmy ahãdu tỹmyra deysana-my kynyikre, ka, kai tai manatxiõkre wana, atxu raritidỹỹkre.
\v 19 Ijõ biurasou ixyby atxu raritidỹỹkre. Kiamy makre tai juhu texiwote-ò ta mana tai rỹireri webrò-ò mỹikre.
\v 20 Tahe inataõ-my wydy-di arehukre, mana òdò rỹireri-ò adohotiranake wesemy.
\v 21 Tahe wadeòdu-ò ararybekre riorykre-my. Ka tamy ararybekre wana: Uri beteheke ini, wyhy kaki tyhyhykỹle aribi rỹireri, “bimyta” —Kia heka adee bede awira-ki tuu ararybekre tamy, tahe kai bodohonykre. Deuxu nimy heka tuu rarybereri wedu nihikỹ rybemy, iòraruki heka aõ adee iòhãruke ihoõre.
\v 22 Ka myy, tamy ararybekre wana: “Wyhy kanaòtyhyhykỹle aribi nỹide” iu tahe makre, wedu nihikỹ arateònyreri makremy.
\v 23 Ka iny tuu wide bede riywinyre, wedu nihikỹ Deuxu iny riwiòhenanykre tikiemy rarekremy iny bede ywidỹỹna.
\v 24 Tahe Davi rexiwore bedero-ki. Wedu Sau rehemynyre ahãdu tỹmyra deysana-ò.
\v 25 Ta runyre taryna-ò riroxikre-my, heto weti bire-ò, Abner tasỹ ibire-ò runyre, ka Jonata tasỹ iwyòna-ò runyre. Ka Davi ryna xe ixiyhy lere.
\v 26 Iu bedeu Sau aõmy rarybeõhyyre kiemy kiamy rõhõtinyre: Aõhe wana txibo aõhebo rutỹỹnyra, òbiti tyhy ta waki deusana-ò tii raõhyyra ixisurò-my.
\v 27 Ijõ txuu, ahãdu deysana ixyby sỹ rỹire, Davi ryna ixiyrubule ixiyhymy rỹimyhỹ. Iu tahe Sau Jonata dee rỹỹraxire: —Aõhereki wexe Davi byre-my raõreri kai naõde tasỹ wiji tule raõhyyreri?
\v 28 Jonata rirawyònyre: —Wadee tii rexitòenyra Bee-ò rakremy.
\v 29 Kiamy tii wadee rarybere: Txioini Bele-ò arake wasỹreny mahãdu heka kua xiwena deusana riwinyrenyreri, waseriòre tarybe riwahinyreri arakeki riki heka awi rare. Ka wabiowa tyhykre wana, biwahinykre wasỹrenymy lobiximy arakremy. Jonata ixy rarybere: —Tai òraruki ta tii taryna-ki runyõreri byre-my.
\v 30 Taita Sau sõemy reburere Jonata dee kiamy rarybere. —Hãwyy deywese riòrehekỹ! Wijihe araeryra Davi weribi-ò teurò tamy, ixỹru ixidee tewahinya adi dee tule!
\v 31 Ka Davi irumy ratxikre wana, tiu wedu-my bunyõtyhy kabede-ki. Mata wylemy ta bididykre ka-ò rurukemy dori idi watxireri!
\v 32 —Aõherekiwexe rurukre? — Jonata rỹỹraxire. — Aõbo heka riwinyra?
\v 33 Ta Sau tõnori-di Jonata dee rehure irubudỹỹ-my iuxe Jonata rieryre inatyhymy tyby Davi rubudỹỹmy ratxirerimy.
\v 34 Jonata iu rỹire byrena ribi reburemy iu bedeu aõ (rirsỹõhyyre) ahãdu tỹmyra deysana ixyby rỹire bedeu. Kiemy tii sõemy rabedewomy ratximyhỹ Sau Davi my ibinamy rarybemyhỹ òraru-ki.
\v 35 Ijõ txuu ta tii rare bedero-ò Davi wana witxi reakremy, tuu widee bede riywinyrenyre-my weryryboõ ixihemy ridyre.
\v 36 Chummy rarybere: —(Manaijranykre) ka wyhy-di arehukre òrysymy. Weryrybo (raijranyre), tahe Jonata rehure wyhy-di iratyre-txi resere.
\v 37 Ka weryrybo wyhy itxi resere-ò rehemynyreu-u, Jonata kiamy ryryre: —Kanaõtyhyhykỹle wyhy aribi resera!
\v 38 Ixitxuhudỹỹõmyta kiaki! Mariata wylemy! Weryrybo wyhy rimymy ta rare tawedu bire-ò.
\v 39 Aõbo aõhebo rutỹỹnyreri rieryõlemy —Jonata sohojile Davi wana rierymyhỹ.
\v 40 Take Jonata tebòna riwahinyre weryrybo dee tamy riwahinyre idi ixyby hãwa-ò ròòsekremy.
\v 41 Weryrybo raremy rahudi, Davi mana hãwalo webrò ribi dòhònyde, su-ò ixidi rehure ta taòsany-di inataõmy su-ò reare. Irahudita wiry-ò ruòrenyre rahinyre tule Davi bede ryryhe inihikỹ rare Jonata ribi.
\v 42 Tahe Jonata Davi dee rarybere: —Deuxu wana he matxikre! Wedu nihikỹ Deuxu tikiemy awana rarekre, jiarỹ, ariòreriòre, tule wariòreriòre, iny bede ywina tule tikiemy iny tuu wide rarybere. Tahe Davi rare ka Jogata tasỹ tahãwa-ò ròòsere.
\c 21
\s1 Davi Sau ribi rahenyre.
\p
\v 1 Davi rare Deuxu aõmysỹdỹỹdu dee rybemy Aimeleki wahe, Nobe bede-ò. Deuxu aõmysỹdỹỹdu Davi utede dòhònyde ramytatamy kiamy tateri?
\v 2 Davi rirawyònyre: —Wedu aõmysỹdỹỹna rewinyreri. Kiamy tii wadee rarybena inyõ rieryke ihoõre aõbo tamy ariwinykre. Iòraru-ki tahe, waijoi mahãdu reteònyra tii boho wana wide bede reywinyrenyra-ò witxi arekoarenykre-my.
\v 3 Tahe: aõbohe aki ijõdireri rỹsỹna? Iruyre paõ my wadee bidiwahinykre da kõmy aõbo aõtxile aõtxile aõbo aki ijõdireri.
\v 4 Deuxu aõmysỹdỹỹdu rarybere: —Paõ hina ihoõre; Deuxu hõrõle ta rỹireri. Ixinamy biwykre, kiemy aijoi mahãdu aõ òhòkõmy irehemy bede riwyrenyra urenana hãwyy tyy-ò ixeõ-my.
\v 5 Davi rirawyònyre: —Aõkõre hewa riwinyreke ihoõre. Aõtxi hãwyy-õ wana aratxirenyke tule ihoõre. Waijoi mahãdu òtaòta-ò dexiemy ihỹdenyde nadiòlònydenyde bede uhukỹle. Ka wiji aõ dỹỹxina awimy watxirenyreri!
\v 6 Deuxu dee aõmysỹdỹỹdu xe paõ riwahinyre Davi dee kiemyhe paõ le tai rỹimyhỹ Deuxu dee riwahinyre sohojile, wedu nihikỹ wahe. Ka paõ he ritare wedu nihikỹ utò ribi ta ijõ teròwymy tamy ritidire.
\v 7 Urile tahe Doegue tai ratximyhỹ, edonita mahãdu, Sau budoeni-di itxeredu mahãdu wedu, iu tai ratximyhỹ ta bededỹỹnana riwinykre-my Deuxu weribi-ò.
\v 8 Davi rarybere Aimeleke-ò: —Mayrehe we aki ijõdire da tõnori aõbo wadee bidiwahinykemy: Wa mayrehe heka rewyõhyyreri aõ wadebònake aõkõ. Wedu bede ywidỹỹna òraru-ki, heka ele ele-my rareri.
\v 9 Aimeleke rirawyònyre: —Golia mayrehe le roire, filisteu mahãdu hõrõ, (terbunyte) aõbina bedeu. Kia tyy webrò kile rỹireri, tyy-di ratỹtetỹte-my. Timybo kai biwykeki ixinamy biwyke. Tii sohojile kaki debònamy roireri. Davi rarybere: —Debòna witxira iratyre awi ihoõre. Bidiwahinyta wadee.
\v 10 Tahe Davi ròhònyre, Sau ribi rahenyre, ta Akis riere, Gate hãwã wedu.
\v 11 Hãbu ninihikỹ mahãdu Akis-ò raryberenyre: —Kiawe Davi aõkõ aõbo ratxireri, Israel mahãdu wedu. Ibededỹỹnanamy hãwyy mahãdu kiamy rawiunymyhỹreny resemyhỹreny bedeu: Sau miu lemy rirubunyra; Davi ta dez miu my rirubunyra!
\v 12 Davi ruberure irybereny òraru-ki sõemy ruberure Akis lau.
\v 13 Taikita, ibutu irureny de itxỹte wesemy (rexisnyre). Imynymy tamy rekoare-u, itxỹte esemy iu reare: hãwã ijòtòbona riyhe yhemyhỹ tule tarysybe rijadỹỹnymyhỹ.
\v 14 Tai ta Akis taijoi mahãdu-ò rarybere: —Ka hãbu ini raitxỹtereri! Tiobo ka-ò tedỹtenyteri?
\v 15 Itxỹte aõbo waki rasiranyreri òraru-ki aõbo wadee tedỹtenyteri waheto-ò, iitxỹte itxỹte-di itxere riwaojinymy aratxikre-my aõbo? Deuxu deòdu mahãdu rubuna.
\c 22
\p
\v 1 Davi ròhònyre Gate hãwa-ribi ta rare hãluu tai rỹimyhỹ-ò Adulã hãwã iòhòmy. Ka iseriòre mahãdu ta isỹreny mahãdu uhe rieryrenyre-u tai ratxireri-my, roirenyre tai tii boho wana ratxirenykre-my.
\v 2 Ka hãbu mahãdu ibededỹỹnana isiramy rỹireri mahãdu ta tewedỹỹna-di mahãdu, tule iny awimy rỹiõmyhỹre mahãdu roirenyre tamy, tahe Davi xe riwedunyrenyre. Quatrocento bede õmy hãbu sõe.
\v 3 Tahe Davi iribi rare, Mispa-ò rare, Moabe bede-ò, ta ihãwã wedu-ò kiamy rarybere: —Txio làhà ini, waha nadi-wana ka-ò kodoike ta awana ratxirenykre kaki amau hukỹle xe anakre timybo Deuxu wadee rarybekre arieerykre uhukỹle aõbo wadee riwinykremy.
\v 4 Davi xe tybyboho ririrenyre Moabe wedu rura-ki, taixe roiremyhỹ iwanawana xe Davi rexiwomy raremyhỹ awimy raremyhỹ.
\v 5 Ka Deuxu deòdu Gade rare Davi tai ratximyhỹ-ò kiamy rarybere: —Kaki noõmykre. Juda su-ò ta makre wylemy ta maa. Tahe Davi iribi rare Eretxi bijiu-ò rare.
\v 6 Sau Gibea-ki ihỹmyhỹ, hãwalo-ki, òwòru rawo-ki runymyhỹ, tõnori-di tebò-ki. Iijoi mahãdu idi rikyrawonymy. Ta iko relyyrenyre Davi taijoi mahãdu-wana kua-ki ratxirenyrerimy.
\v 7 Tahe Sau taijoi mahãdu-ò rarybere: —Bodoholadenykre hãbu Benjami ludu mahãdu! Timybo he kaiboho tahõtinytenyteri, Davi dee aõbo he suu rawahikre alòbròna wamahãdu tule sỹ wedu-my aõbo runykre ijoi wedu-my?
\v 8 Ièlèna aõbo heka wamy bede teywinyteri wamy òludu-my? Txioini heka iny-õ wako belyybenyke wariòre òbitihikỹle mama heka kua Davi wana widee reòbymy ratxireri. Inyõ wamy rõhõtiyre ho aõkõ. Davi my inyõ wadee rarybe ho aõkõ, waijoi mahãdu hukỹle warubudỹỹmy ratxireri wariòre òbitihikỹle heka wamy riòlududỹỹnyra!
\v 9 Doegue, Edõ hãwã ludu, tai ratximyhỹ Sau ijoi-di ta kiamy rarybere: —Davi my jiarỹ rabire Aimeleke-ò rybemy rareu, Aitube riòre, Nobe bede-ki.
\v 10 Aimeleke Deuxu dee rỹỹraxire wedu nihikỹ-ò, aõbo Davi riwinykre-my. Tule sỹ Davi dee rỹsỹna riwahinyre Golia mayrehe ijõre, filisteu mahãdu hõrõ.
\v 11 Tai tahe Sai Aimeleke dee rarariòwyre isỹreny mahãdu-ò tule ibutumy, tule Deuxu deòdu roire Nobe bede-ki, tahe roire tamy tai ratximyhỹ-ò.
\v 12 Sau Aimeleke dee rarybere: —Aimeleke, bodohola ini! —Ixinamy, manarybe! —tii rirawyònyre.
\v 13 Sau rỹỹraxire: —Aõherekiwe aõhe Davi dee texibutunyta widee bede teywinytenyteri wamy maòludu benykre-my? Aõherekibo rỹsỹna tewahinyta ta mayrehe ta Deuxu-ò tỹỹraxita aõbo riwinykre-my? Tahe Davi wiji tawo rirahòrera wamy ròludureri amale riraòreri wadee reakre sohojile.
\v 14 Aimeleke rirawyònyre: —Davi he hãbu òbiti rare aijoi mahãdu kia rỹireri kyribi! Tii heka aralyby ratxireri, aheto-di itxeredu mahãdu wedu tule ibutumy hãwã hãwã wedu mahãdu rityhynymyhỹre.
\v 15 Kaa aõbo riki wijile tuu rỹỹraxireri Deuxu dee aõbo Davi riwinykre-my? Aõbo heka! Wamy ta aõmy rybeõmy tule wasỹreny mahãdu wana umy òludumy widee bede ariywinyrenyke aõkõre. Reeryõre heka ibededỹỹnana!
\v 16 Tahe wedu rarybere: —Aimeleke, kai ta asỹreny mahãdu wana atuebenykre.
\v 17 Taijoi mahãu-ò kiamy rarybere ibire-ki rỹimyhỹ mahãdu dee: —Deuxu-ò aõmysỹdỹỹdu mahãdu mahubenykre, wedu nihikỹ ijoi! Davi wana dori rexibutunyrenyra tule wadee raryberenyõ hyyra tii rahenyra-my, juhule arieryre-wana inihe awire. Iijoi mahãdu rexitòenyrenyre Deuxu-ò aõmysỹdỹỹdu mahãdu rubudỹỹ-ò wedu nihikỹ ijoi.
\v 18 Taita Sau Doegue deele rarybere: —Kaile he birubunyke! Tahe Doegue rirubunyre. Iubedeu 85 my Deuxu-`o aõmysỹdỹỹdu ituere.
\v 19 Tule sỹ Sau ijõ mahãdu Nobe-ki hãwadu mahãdu rubudỹỹmy riteranyre, Deuxu dee aõmysỹdỹỹdu mahãdu hãwa: hãbu hãwyy uladu uladu-xõmo, broreni, jumetu tule sỹ budoeni — butumy tabre rahure.
\v 20 Ka Abiata, Aimeleke riòreõ, rahenyre tai Davi ratximyhỹ òhòkỹle rare.
\v 21 Tii tuu relyyre Sau Deuxu, wedu nihikỹ aõmysỹdỹỹdu rahura-my.
\v 22 Kiamy Davi Abiata dee rarybere: —Ijõ txuu, tai Doegue my rabireu-u, reeryre tii Sau-ko tuu ibutumy relyykre. Taiki tahe jiarỹ he bede òraruna asỹreny mahãdu itueraki.
\v 23 Manata wawana matxikre brebuõmyta. Sau heka iny rubudỹỹmyreri, urile tahe wawana tateki tahenyta iòhãru-ribi.
\c 23
\s1 Davi Keila hãwã rihedỹỹnyre.
\p
\v 1 Filisteu mahãdu Keila hãwa-ò raõbinanyrerimy Davi rieryre tule trigo riwasinyrenyre ibutelemy riherenyre.
\v 2 Tahe Deuxu, wedu nihikỹ-ò rỹỹraxire: —Ixinamy aõbo arakre filisteu-ò aõbinamy? —Kohe! —Wedu nihikỹ rirawyònyre. —Maõbinanykre ta Keila hãwã bihedỹỹnykre.
\v 3 Urile tahe Davi ijoi mahãdu kiamy raryberenyre: —Jiarỹboho raberurenyreri Juda hãwa-ki aratxikrenykreki. Ka rokoikre-wana Keila-ò, (rkaõbinanyrenykre) filisteu mahãdu-ò!
\v 4 Taita Davi ixyby Deuxu-ò rarybere, wedu nihikỹ-ò, tii rirawyònyre: —Make ixinamy Keila-ò ta maõbinanyke jiarỹ dori aratarasadỹỹnykre filisteu mahãdu ribi.
\v 5 Tahe Davi taijoi mahãdu-wana roirenyre Keila-ò tahe filisteu mahãdu-ò raõbinanyrenyre. Sõemy rahurenyre tule ibrorenireny ridyrenyre. Kiamy Davi Keila-ki hãwadu mahãdu rihedỹỹnyrenyre.
\v 6 Kaa Abiata, Aimeleki riòre, rahenyre ta rare Davi dee rexibutukremy Keila bede-ki, Deuxu dee aõmysỹdỹỹdu tyy riwymy rare.
\v 7 Sau dee tuu rybe rỹire-u Davi Keila-ò raremy, kiamy rarybere: —Deuxu he Davi wadebò-ò riwahinyra. Hãwã òtitamy roimyhỹre-ò tii rara, iijòtòbona awi, tu tahe reara taitxenawo-my.
\v 8 Tahe Sau taijoi mahãdu ributunyre raõbinanykremy Keila mahãdu-ò tule Davi iijoi mahãdu-wana riokrokremy tai.
\v 9 Ka Davi rieryre-u Sau bededỹỹnana aõbinamy ratxirerimy, Deuxu deòdu-ò rarybere Abiata-ò: —Deuxu deòdu tyy-di ini manake Deuxu-ò dori rỹkỹỹraxirenykre.
\v 10 Tahe Davi rarybere: —Wedu nihikỹ, Israel mahãdu Deuxu, jiarỹ, Davi eòdu, Sau bededỹỹnana reeryra Keila hãwã hudumy kanakremy ratxirerimy waòraru-ki.
\v 11 Keila-ki hãwadu mahãdu aõbo Sau debò-ò riwawahinyrenykre? Sau aõbo inatyhymy kanakre, tuu raholaraki kynyhỹ? Wedu nihikỹ, Israel mahãdu Deuxu, adee arexitòenykre bidiwarawyònykremy! —Sau kanakre! — Wedu nihikỹ rirawyònyre.
\v 12 Ka Keila-ki hãwadu mahãdu aõbo riwawohinyrenykre waijoi mahãdu wana Sau dee? Davi rỹỹraxire. —Kohe, arawahinyrenykre! — Wedu nihikỹ rirawyònyre.
\v 13 Taje Davi taijoi mahãdu-wana — seissentos bede õmy — wylemy riòlònyre Keila ribi ta roire adohotalemy. Ka Xau rieryreu Davi rahenyramy Keila ribi, rexiixãwinyre rakre-ribi. Davi bedetyahakỹ-ki hãwalo hãwalo bede-ki.
\v 14 Davi bedetyahakỹ hãwalo hãwalo bede-ki rexiwomy ratximyhỹ Zife iòhòmy. Sau iwo rexiery kõlemy txuu iyhykõmy riemyhỹre, tahe Deuxu ramy riwahinyõhyyre.
\v 15 Davi xe ruberumỹ kiemy Sau rare irubudỹỹmy. Davi Oresa-ki bede riere, bedetyahakỹ Zife bire-ki roimyhỹre-ki.
\v 16 Jonata rare tamy tai rii wana witxi reakremy ta Deuxu rityhynykremy tamy rarybere.
\v 17 Kiamy Jonata rarybere: —Brebuõmykre. Waha, Sau, tiu aõhe (arasnyõtyhy) irutaõmy. Israel mahãdu wedumy heka bunykre, jiarỹ ta ahewoludu-my anatxikre. Waha heka tuu dierymyhỹde.
\v 18 Tai, Deuxu ruò, wedu nihikỹ ruò, ixyby bede widee riywinyrenyre. Davi Osera-ki rarire, ka Jonata ta tasỹ-ò roosere.
\v 19 Inyõ rare Zife hãwã ribi Gibea-ò ta Sau dee raryberenyre: —Davi wasurenykile rexiworeri, Oresa bede-ki, Akila-ki, Jesimo beà weribi.
\v 20 Kiamy reeryrenyreri idi imynymy atxiteri-my. Mana ta waherenymy Davi adee ariwahinyrenykre.
\v 21 Kiamy Sau rirawyònyrenyre: —Wedu nihikỹ arawiòhenanyrenykre wadee awi tewinytenyta òraru-ki!
\v 22 Boita ta ixyby wako tuu bedelyydenykre. Bierywibenykre tikibo Davi ratxirerimy mõbo tuu tai robiramy. Tii riki heka inaõbo aõkõre iruta.
\v 23 Tikibo ratxireri ta bierytyhykre tai rexiworeri iu manakre. Iu tahe aherenymy arakre, ka tai rare krewana, arimykre tule ibutumy Juda sumy ariekre.
\v 24 Tahe ròòseerenyre Zife-ò, Sau komy. Davi taijoi mahãdu-wana mahaduõ bederohokỹ-ki rỹimyhỹ, Jesimõ beà weribi-ò.
\v 25 Sau ta sodadu adu-wana Davi itxesemy roire. Ta Davi juhuhukỹle kierymy ratximyhỹ rare Maõ bedero-ò tai ratximyhỹ. Ka Sau rieryreu, rare ihewo-ribi.
\v 26 Sau tasodadu mahãdu-wana ijõ weribi ratximyhỹreny. Tahe Sau lau aõ wesele riòlònyre isodadu mahãdu ribi tule, riokròmyhỹreny rimyrenykremy.
\v 27 Iò tyhy tasỹ rybe wahi dinodu rehemynyre Ta Sau dee rarybere: —Wylemyhỹwa bòòseke! Filisteu mahãdu heka ahãwa-ò raõbinanyreri!
\v 28 Tai ta Sau rexitxuhunyre Davi hewo-my (ijra) ta rare filisteu mahãdu-wana aõbinamy. Tai òraru-ki tahe kiamy raninire mana nihikỹ hena.
\v 29 Davi iribi ròhònyre ta rare Gedi hãwã wihikỹ-ò iwory ijò-ò.
\c 24
\s1 Davi Sau rirubunyõre.
\p
\v 1 Ka Sau filisteu mahãdu-ò raõbinanymy rahudi, Davi-my ijyy rieryre Gedi bede-ki ratxirerimy iwory ijò iòhòmy.
\v 2 Taita três miu sodadu-my Israel rivi ritare awi awi ta tiiboho wana roirenyre Davi itxese-my iijoi mahãdu txuòlòna weribi rierenyre.
\v 3 Tah Sau rehemynyre hãluu-ò tai budoeni uhuari rỹimyhỹ-ò, ryy iòhòmy, ta tamy ralore tai awimy ixidee wimy ratxikremy. Urile tahe Davi tai taijoi mahãdu-wana ratximyhỹreny rexiwomy (ihtxihtxi-ki).
\v 4 Taiki tahe kiamy Davi dee raryberenyre: —Kia inihe adee rarutaõra! Deuxu wedu nihikỹ kiamy rarybera aòludu adee riwahinykremy irahudi xe ixidee wimy timybo kai idi mohõtinykre. Taita Davi ywiywimy rexilusinymy rare ihyy Sau tai ratximyhỹ òhòkỹle rehemynyre ta iyhy itxena ijàti riyrerenyre, rieryõhyyre tiubo riyrenyre.
\v 5 Irahudi-xe Davi rõhõtinyre iyhy itxena ijàti rieyrenyre òraruki Sau yhy itxena.
\v 6 Taita taijoi mahãdu-ò rarybere: —Deuxu wedu nihikỹ wa wedu-ò aõ bina ariwinyke-ò riwaijekre, kiemy dori tii wedu-my ritare! Txioini heka timy tamy aõhe arutỹỹny riòreke kiemy dori wedu nihikỹ tuu ritare ixỹ wedu-my rarekre-my.
\v 7 Tu ta Davi taijoi mahãdu-my rahãynanyre Sau-ò aõbina-my rekoaõkre-my. Tahe Sau rỹire, hãluu-ribi ròhònyre ta rare.
\v 8 Davi ihewo ribi ròhònyre ta ryryre: —Sau! Ixihewo-ò retehekre, ta Davi, rityhynymy tatiowomy resere su-ò taòmy roire.
\v 9 Kiamy rarybere: —Aõhereki wexe iny mahãdu rybe tetyhynymyhỹte arubudỹỹmy watximyhỹremy?
\v 10 Kai ixiòbiti-my heka wiji bierykre wijityhyle heka wedu nihikỹ wadebò-ò arawahinyra hãluu woki. Inyõ wadee rarybera ararubunykemy, tahe jiarỹ arubudỹỹ lau rexitòenyra. Kiamy taiki rarybera txioini heka tamy aõhe arutỹỹnyke, kiemy dori wedu nihikỹ ritare wedu-my rarekre-my.
\v 11 Betehe ini, waha, ayhy itxena yre wadebò-ki roire! Jiarỹ heka reyrenyra, ararubunyke tahe ihoõre. Kia heka ama deòsina rare umy raòludu õmyhỹre deòsina, timy aõhe adee autỹỹnyke ihoõre. Jiarỹ heka nadierymyhỹde warubudỹỹ-my tadi waijemyhỹte-my, ihãreleta adee reaõra!
\v 12 Tahe wedu nihikỹ he inymy rarybekre mõbo widi tuu ihỹre-my! Tii heka aõhebo (arasnykre) wamy tanaòludumyhỹte òraru-ki, kiamy jiarỹ he aõhe adee arutỹỹnyke ihoõre!
\v 13 Kiamy rybe roimyhỹre: Aõ ibina heka ibina-ribi namyhỹde. Ka jiarỹ tahe timy aõ ibina ariwinyke ihoõre.
\v 14 Idi taini bedeteheke Israel mahãdu wedu aõdibo irubudỹỹmy atxiteri-ò! Uri bedetehe ini aõbo riijereri-ò: ijòròsa rubu aõbo, ijòròsa tuburu aõbo!
\v 15 Wedu nihikỹ he tuu rarybekre mõbo tuu widi ihỹremy. Tii heka wamy rarybekre, waweribi-ki aribi riwahedỹỹmykremy!
\v 16 Davi tarybe rahure rahudi, Sau rarybere: —Kaityhy we atxiteri, wariòre Davi? Tahe Sau rahinyre.
\v 17 Tahe Davi rarybere: —Kaihe òbitireri, jiarỹ tahe òbitiõre. Kai heka òbiti wadee tewinymyhỹte iwana jiarỹ aõbinabina-le adee rewinymyhỹre.
\v 18 Wiji tyhyle teteòsinyta wadee awimy atximyhỹte, iurenana ta tiwarubunyõta, wedu nihikỹ ebòò riwawahinyra-u.
\v 19 Inyõ aõbo rihike, taòludu rimy keribi, riteònyke rihedỹỹnyke aõbo riki? Wedu nihikỹ arawiòhenanykre awi tewinyta òraru-ki wiji!
\v 20 Wijihe inatyhymy araeryra Israel mahãdu wedumy bunykremy ka wedu bededỹỹnana he ebòò rawahira wiji.
\v 21 Wadee ta mana rybe inatyhymy wasỹrenyhe ihuduõmykre, wani tule itarasaõmykre wahaboho-di tule iribi nohõti lusaõmy.
\v 22 Tahe Davi inatyhymy rarybere Sau dee: Tahe Sau tasỹ-ò ròòsere, Davi tasỹ taijoi mahãdu-wana ijõ hãwa-ò roirenyre.
\c 25
\s1 Samueli rubu bededỹỹnana.
\p
\v 1 Samueli rurure, ibutumy Israel mahãdu rexibuturenyre ta irubu-ò rahinyrenyre. Ta isỹ-ò rituunyrenyre, Hama bede-ò. Davi Abigail-wana Iỹtybymy ta Davi rare Parã bedero-ò.
\v 2-3 Kalebe riokore-õ ratximyhỹ, Nabaò inire, Maõ hãwã ludu, Karmelo hãwa-ki awimy raremyhỹ. Tii heka ityhy nihikỹ rare. Três miu-my budoeni hãwyy sõe tulesỹ miu-my watxini hãwyy sõe. Ihãwyy heka Abigail inire. Tii heka iruxera rare tulesỹ ibedeeryre. Ka tii tahe ibina rare irybe hỹỹ hỹỹ Nabal Karmelo-ki ihỹmyhỹ, budoeni sira riòròmyhỹ.
\v 4 Davi bedero-ki ihỹmyhỹ ta rieryre ibededỹỹnana.
\v 5 Ta debòitue-my weryrybo riteònyre Karmelo-ò, Nabal dee rybemy ta irybemy tamy raryberenyre rirybemyrenyre rahudi.
\v 6 Kai raryberenykre-my tamyreny rarybere: Wabiòwa, Davi tarybe wehityyna adee riwahinyreri, awilemy aõbo atxiteri-my, asỹreny ibutumy aõnaõna umy rỹirei-wana.
\v 7 Tii umy roholara abudoeni sira teòròteri-my tulesỹ wadeereny rarybera abudeoni-di itxeredu mahãdu-wana watximyhỹrenymy ako arelyyrenykremy, aõ tamyreny ibina ariwinyrenykre ihoõre. Ka Karmelo bede-ki bede reijerenyra, txioini heka iaõnareny-õ ariwòrenyke.
\v 8 Tamyreny taini myraxi, ako tuu relyyrenykre. Davi adee rexitòenyreri tule awimy làhà ini, aõtxile aõ wadeereny bidiwahinykre, eòdu mahãdu-ò tule Davi abiòwa-ò.
\v 9 Tah Davi ijoi mahãdu roirenyre Nabal dee rybemy, Davi rybemy rybemy. Tahe riraomy ihỹmyhỹreny.
\v 10 Ta Nabal rirawyònyrenyre: —Davi? Jessè riòre? Mota heka rare? Tiu tuu raholaõmyhỹre iniò! Wiji bedemy heka sõemy ini nahenymy nyimyhỹde tawedu ribi!
\v 11 Wa paõ, wa bè ta iròdu reruunyra heka wadeòdu mahãdu-ò rerubunyra ka hãbu mahãdu-ò ariwahinyke ta ihoõre tule reeryõre tiribibo roireri!
\v 12 Davi ijoi mahãdu ixybyle riòkeserenyre ta tuu relyyrenyre aõmybo Naba tamyreny rarybera-my.
\v 13 Tahe Davi kiamy rarybere: —Amayrehereny awereysanareny-ò bitidibenykre! Ibutumy irybemy reòbyrenyre. Davi tule ta mayrehe rimyre ta roirenyre quatrocento bedeõmy ijoi sõe duzento-my tasỹ aõna-di itxeredu-my rarirenyre.
\v 14 Nabal deòdu-õ Abigail-ò rarybere, Nabal hãwyy-ò: —Bedebe teeryteri? Davi taijoi mahãdu riteònyra irybemy rarybekremy wawedureny-ò ta awimy aõkõ riijerenyra ibinahãkỹle-my.
\v 15 Tii mahãdu, heka awimy wadireny raremyhỹ; timy ibina wadeereny riwinyrenyke ihoõre, ka tai tiiboho wana bede reijerenyra, aõ waribireny riwòke ihoõre wahõrõreny.
\v 16 Tiiboho sõemy riwaijemyhỹrenyre txu-my tule ru-my tu hyy hyy wadireny raremyhỹ budeoni-di wadeeny retehemyhỹrenyre.
\v 17 Idi taini mohõtiny aõ ini timybo biwinyke. Kia hecka bede ibinakre wawedu-ò isỹ-ò tule ibutumy tamyreny. Tii heka hãbu ibina rare, moõ heka tamy rarybeõhyymyhỹre.
\v 18 Taita Abigail 200-my paõ sõemy rimyre, inatxi hynamy vinho tỹxi, iruyre budoeni obiu, dezessete kilo-my trigo, cem-my uva bolo ta figo bolo duzento-my ibutumy jumeto tyre riòdònyre.
\v 19 Kiamy teòdu mahãdu dee rarybere: —Wakokumy boike, jikarỹ ta ahewokurenymy krakre. Tahãbu dee aõmy rarybeõlemy.
\v 20 Abigail rare ta jumetu tyre runymy rare, kia ole ta myỹ ruwyeruna (rysrara) hakỹ bede kita, Davi wana iutede rỹire taijoi mahãdu-wana, iutede roireri-ò.
\v 21 Kiamy Davi rõhõtinymy nade: Aõhewe iòwykõhõkỹlemy aõbo hãbu aõnaõna-di retehera? Aõ ariwòrenykre ihoõre aõbo ihõrõ-my rỹireri, tahe riwaòwynykre rewiòhenanyra òwymy?
\v 22 Deuxu he aõhõkỹ-my riwasinykre ka hãbu arihumy aribunyõkrewana txu (ijra) koki!
\v 23 Ka Abigail Davi-my robire-u, aõwesele jumetu tyre ribi resere, tatiowomy tamy resere ta su-ò taòmy roire.
\v 24 Itirawo-ò, kiamy tamy rarybere: —Txikokre làhà ikuni! Bodohokuja taiku warybe-kò! Jikarỹ heka bede kòrarureri!
\v 25 Nabal-di ixinohõti dỹkỹkõmy, anõhekerybo làhà, anoki heka awikõre! Tiki heka inatyhy ini kiamy tu rybekre: Itxỹte rare-my! Jiarỹ heka tureny rabikõra wekyrybo mahãdu tetekònytenytamy.
\v 26 Deuxu wedu nihikỹ heka aratòenyra akòludu mahãdu rubudỹkỹ laku. Katahe inatyhymy, adeke krarybekre tule wedu nihikỹ nimy, ibutumy akòludu mahãdu tasỹ mõbo adeke ibina riwinymyhỹre mahãdu anohõkỹmy rutỹkỹnyrenykre Nabal wesele.
\v 27 Txikòta làhà iku kaa anonanona rewyreri-kò bekòbykre ta aitxoi mahãdu-kò biwahinykre.
\v 28 Bixãwi dỹkỹnykre, anokerybo làhà, txibo anobo ibina rewinyra wana. Deuxu wedu nihikỹ wedu-my (arasnykre) tule aritxore ritxore mahãdu tule, iruru-di heka mabekre ta tiku anohe ỹkỹkõna ka bede biekre.
\v 29 Kai inyno adeke anobinamy adeke reakakre-wana da arubudỹkỹmy anobo, aDeuxu, wedu nihikỹ, araijekre iwese hãbu ano wihikỹ ixideke rirarenymyhỹre wese-my. Ka umy dòdu mahãdu ta irehemy aribi idi rehukre, iwese hãbu manawety ta bodòi-kò ritidi-my idi rehumyhỹre wese idi rehukre.
\v 30 Deuxu wedu nihikỹ ibutumy ano wiwihikỹ-my adeke rarybere tarybe mynamy riwinykre tule Israel mahãdu wedu-my bunykre.
\v 31 Ka tuu rutỹkỹnykre-wana, uritere ixideke ixirahekõ-my, tule sỹ ano ikòkõmy inymy takòhòtete kòraru-ki kòraru-ki ixideke ixirahekõ-my, da kõmy anobo ixideke wilemy tuu tewinyte. Ka Deuxu wedu nihikỹ arawikòhenykre-wana. Waribi nohõti lusa kõmykre.
\v 32 Davi kiamy rirawyònyre: —Wedu nihikỹ sohojile iny riwowudynymyhỹre, Israel mahãdu Deuxu, tii heka kaò arateònyreri wawana witxi beaker-my!
\v 33 Txiòtòetuke wiji wadee tewinyta ainytyhy òraru-ki, ixãwira wiji rududỹỹmy rahõtinyra-ribi jiarỹ ixiòbitile heka tuu ariwinykre myra.
\v 34 Deuxu wedu nihikỹ riwaijekre ibina adee ariwinykõkre-my! Wedu nihikỹ nimy adee tuu rarybereri, Israel mahãdu Deuxu nimy, Deuxu irumy nodu, ka, maelekõ ma wana ini wawana witxi beaker-my, biurasò rudiule ini heka Nabal ijoi tabre rahura, uladu dori ini ituera!
\v 35 Tahe Davi tamy reòbyre aõnaõna diwyde-ò ta kiamy tamy rarybere: —Bòòseta ãsỹ-ò nohõtiyre kõmyta. Ibutumy adee aõtxile aõ ariwinykre.
\v 36 Abigail xe roosere ta hãbu Nabal-ò, tasỹ-ki ratximyhỹ-ò, ta wedu wesemy deysana riwinymy ratximyhỹ. Iòde rawàrinymy ratximyhỹ tule teysa-my ihỹmyhỹ. Tahe aõmy iko relyyõhyyre. Ijõ biurasou ta.
\v 37 Iyryna-u, ibutumy iko relyyre. Lisitere ribi leta aõheto rutỹỹnyre urile ramyre myrenyre.
\v 38 Debòitue txudi ta, Deuxu xe inatyhymy aõhebo Nabal (risnyre) ihyy xe rurure.
\v 39 Ka Davi Nabal rubu nina rieryre-u, kiamy rarybere: —Deuxu my beàlàke, wedu nihikỹmy! Tii heka waòwy ritidira Nabal-ò ibina wadee riwinyre òraru-ki. Kiamy teòdu rihedỹỹnyre ibina widỹỹ ribi. Wedu nihikỹ heka tuu Nabal-ò riwinyre iehehere òraru-ki. Tahe Davi Abigail dee tarybe riwahinyre tii wana roikemy.
\v 40 Teòdu mahãdu roirenyre Karmelo-ò ta tamy raryberenyre: —Davi adee riwateònyrenyreri ihãwyy-my matxikre-my.
\v 41 Tahe Abigail tatiowo-my resere, taòmy su-ò resere ta rarybere: —Jikarỹ he Davi dekòdu watxireri rexihumy watxireri tekòdu mahãdu wa karisuhokreko.
\v 42 Tahe aõ wesele rỹimy reare ta jumetu tyre runyre. Iny iruyre-my teòduboho roire ihemy, Davi deòdu mahãdu wana axe roirenyre tahe ihãwyy-my xe runyre.
\v 43 Davi heka Ainoã ihãwyyre, Jezreel mahãdu, ityreò tasỹ Abigail wanale roire.
\v 44 Iu bedeu Sau tariòre Mikaò riwahinyre, Davi hãwyy-my runyre, Paòtxi, Lais riòre, Galĩ hãwã ludu.
\c 26
\s1 Ixybysỹ Davi Sau rihedỹỹnyre irubudỹỹ txiõ raremy.
\p
\v 1 Zife-ki hãwadu mahãdu-õ rare Gibea bede-ò ta Sau ko relyyrenyre Akila hãwalo bede-ki Davi rexiwomy ratxireri-my, Jesimõ hãwã wyòna-ki.
\v 2 Ta Sau rare tamy Zife bede-ò inataõ miu-my sodadu ridyre awiawi Israel ribi riari-my idi rare Davi itxesemy.
\v 3 Akila hãwalo-ki rexibutunyrenyre, Jesimõ wyòna-my. Davi iu bedero-ki ihỹmyhỹ ta tuu roholare Sau ihewo-my rareri-my.
\v 4 Taita inyõ riteònyre ierysymy taxe rieryre Sau, inatyhymy, kuakile ratxireri-my.
\v 5 Aõwesele rỹimy reare ta rare tamy ta itỹhinatxile rare Abner-wana, Ner riòre, isodadu wedu. Sau xe taile rõrõmy roimyhỹ, ka sodadu mahãdu ta iwerura-di reòtemy rõrõmy rỹimyhỹ.
\v 6 Tahe Davi rỹỹraxire Aimeleki-ò Eteu mahãdu-ò Abner dee ijõre, Zeruia riòre Joabe seriòre heka rare: —Mowexe wahemy kanakre Xau tai ratỹhinanyreri-ò? —Jiarỹ arakre! —Abisai rirawyònyre.
\v 7 Kiamy, rumyxe roire, Davi Abisai-wana tai Sau ratỹhinanymyhỹ-ò. Kiamy itxi rekoare ityarenyki rõrõmy roimyhỹmy, tatõnori ta su-ò ridemy rỹimyhỹ, tarararu bire-ki. Abner ta sodadu mahãdu-wana iwerura-di reòteny rõrõmy raòdònymyhỹ.
\v 8 Ta Abner Davi-ò kiamy rarybere: —Wiji rumyhe Deuxu aòludu ebòò riwahinyra. Txiòta ini Sau itõnori-di òbitihikỹle tai arojy su-ò tõnori-di arirarytxynykre ta sohojihikỹlemy idi rỹikre. Inatxi-my tai rỹike ta aõkõre!
\v 9 Ta Davi kiamy rirawyònyre: —Irubudỹỹõmykre, ka mõbo tamy reakre wana rirubunykre wana Deuxu wedu nihikỹ aõhõkỹmy (risnykre) tii dori wedumy ritare.
\v 10 `Obiti heka Deuxu wedu nihikỹ rare irumy nodu, tii ta Sau rirubunykre, tiubo irubuna txu-ò rehemynykre-u, aõbina bedeõki!
\v 11 Wedu nihikỹ he tamy riwaijekre tamy areakre lau itarasadu wahe wedu-my ritare! Ibehyna ta bidiwydeny itõnori ijõkre rokoirenyta.
\v 12 Tahe Davi itõnori rimyre ta ibehyna ijõmy riwyre Sau rararuki rỹimyhỹ tahe Abisai wana rare iribireny. Moõ tureny robiõhyyre, tule aõhebo rutỹỹnyrenyre moõ rieryrenyõhyyre. Tule moõ rexixaõhyyre iu bedeu. Ibutumy rõrõmy raòdònymyhỹ wedu nihikỹ heka tuu ritỹhidỹỹnyrenyre.
\v 13 Tahe Davi rare ijõ weribi-ò, hãwalo ratyy òhòkỹle rehemynyre, irehe wetòbòmy iribireny ihỹmyhỹreny.
\v 14 Ta Abner dee ryryre ta Sau sodadu mahãdu dee ijõmy ryryre: —Abner, waira-ò aõbo taholateri? —Mowexe wedu-ò taryteri? — Abner tuu rỹỹraxire.
\v 15 Kiamy Davi rirawyònyre: —Hãbu aõbo tate da aõkõre aõbo? Israel mahãdu sodadu tyhyhykỹ aõkõ aõbo tate? Aõherekibo tahe awedu teijekõta, wedu wahe? Wiji tyhyle inyõ kia-ò ralòra wedu rubudỹỹmy, awedu wahe.
\v 16 Titxibo he aõta, Abner! Wedu nihikỹ nimy, Deuxu irumy nodu nimy, ibutumy kaiboho rubumy xiòby he toite, awedureny heka teijeõhyy tenyta, Deuxu wedu nihikỹ wedu-my riròtenyre wahe. Bohola taini! Titxibo he wedu tõnori rare? Titxibohe ibehyna ira raruki rỹireri rare?
\v 17 Ta Xau Davi rybe rieryre tamy rỹỹraxire: —Davi, kaibe tate wariòre? —Kohe! —Davi rirawyònyre.
\v 18 —Aõhereki wexe eòdu hemy ixybyhykỹle teamy atxiteri? Aõbohe ibina rewinymy ramyhỹre?
\v 19 Wedu, bodohola taini adee ararybekre-ò. Ka Deuxu rybe-ki wamy toludu teri-wana, tii tawo rirahorekre aõhe-wana urile tamy riwahinykre. Ka, inywi mahãdule tuu riwinyra wana, Deuxu aõbina binahãkỹ-di ityrereny rehukre! Riwateònyrenyre Deuxu wedu nihikỹ su-ribi iwitxira su-ò tai iwitxira deuxu rityhymymyhỹrenyre kyò.
\v 20 Uritere iwitxira hãwa-ki warubudỹỹõmykre iwitxira su-ki, Deuxu wedu nihikỹ ribi irehemy! Aõherekibo heka Israel mahãdu wedu kao rareri? Ijòròsa tuburu òrysymy aõbo rareri wawesena òrysymy? Aõherekibo heka wahemy deamyhỹde iwese nawii bederahy ludu raijemyhỹre wesemy?
\v 21 Sau kiamy rirawyònyre: —Reòsara he. Bòòseta, wariòre Davi! Ixyby he tiu aõ ibina adee ariwinyõtyhy, wiji rumyhe inatyhymy tiwatyhynyta. Itxỹte wesemy he reara sõemy taiki reòsara!
\v 22 Taikita Davi kiamy rarybere: —Betehe inimyhỹ atõnori roire, wedu. Aijoi mahãdu-õ ta iòrysymy biditeòny!
\v 23 Deuxu wedu nihikỹ tamyreny riòwynykre awi mahãdu dee òbiti mahãdu-ò. Wijityhyle wadebòò arawahinyra, tahe tamy reaõra irubudỹỹmy Deuxu wedumy ritare wahe.
\v 24 Iwese ka jiarỹ wiji aumy retyhynyra wese ta, wedu nihikỹ tule iwesele aõ isira ribi riwahedỹỹnymyhỹre!
\v 25 Tahe Sau kiamy Davi rirawyònyre: —Deuxu he arawiòhenanykre, wariòre! Ibutumy aõbo biwinykre awihyylemy ròhònykre! Tahe Davi rare, Sau tasỹ tasỹ-ò ròòsere.
\c 27
\s1 Davi filisteu mahãdu wana.
\p
\v 1 Davi kiamy rõhõtinyre: —Tiutxumybo Sau riwarubunykre. Urile tahe mykre filisteu mahãdu bede-ò he arahenykre. Ixiery tahe Sau Israel mahãdu hãwã hãwamy waitxese ribi ixãwikre, iu tahe wadee iohãru ribi ixãwikre.
\v 2 Tahe Davi taijoi seissento hãbu mahãdu wana roirenyre tai Akis, Maòki riòre, Gate hãwã wedu-ò.
\v 3 Tahe Davi taijoi mahãdu wana Gate-ki ihỹmyhỹreny tai rasỹnyrenyre, tahãwyyboho wana. Davi tahãwyy inatxi wana tai ihỹmyhỹreny: Ainoã, Jezrel ludu, ta Abigail ijõ nire, Nabal wytese, Karmelo ludu.
\v 4 Ka Sau rieryre-u Davi Gate-ò rahenyremy, ixãwire itxese ribi.
\v 5 Kiamy Davi Akis-ò rarybere: —Ka kai wabiòwakre wana, hãwã iyjaõ wadee bidiwahinykre tai arahãwanykremy. Awana hãwã nihikỹ-ki arasỹnyke he ihoõre.
\v 6 Tahe Akis Davi dee Ziklague hãwã tamy riwahinyre. Iòraruki ta wiji yrubu Juda wedu bedemy roimyhỹre.
\v 7 Davi wyra sohoji ribi inaubiòwa ahãdumy rasỹnyre filisteu mahãdu su-ki.
\v 8 Davi taijoi mahãdu wana gesurita mahãdu-ò aõbinamy reòarirenyre, girzita mahãdu, ta amalekita mahãdu ijõre delemy tai hãwadu mahãdu wahe. Beà ribi tamy raõbinanymyhỹre ta Egitu òhòkỹle rexitxuhunymyhỹrenyre.
\v 9 Ibutumy hãbu mahãdumy raòhòlemyhỹrenyre hãwyy mahãdu tule tasỹ budoeni, broreni, ta jumetu, kamelo ta tyy my. Irahudi ta Davi Gate-ò ròòsemyhỹre.
\v 10 Tahe Akis tamy rỹỹraximyhỹre: —Madee wexe wiji taõbinanyta? Kiamy Davi rirawyònymyhỹrebo. Juda beà weribi-ò raõbinany ramy, da Jerameel mahãdu-ò, da keneu mahãdu su-ò aõbo.
\v 11 Ibutumy Davi hãbu rirubunymyhỹre ta hãwyy, inyõ Gate hãwa-ò ròòseke lau ijyymy aõbo taijoi mahãdu wana riwinymyhỹre. Davit u hyy hyy riwinymyraremyhỹ tai rahãwanyre bede-ki filisteu mahãdu su-ki.
\v 12 Akis sõemy Davi rityhynymyhỹre ta kiamy rarybemyhỹre. —Iijoi òbitihikỹle aõhỹkymy risynymyhỹre, israelita mahãdu wahe, iòraru-ki tahe tiiemy wadee raõmysỹdỹỹmy rarekre.
\c 28
\p
\v 1 Tiutxu bedeubo ta filisteu mahãdu wii ributunyrenyre taawarureny Israel mahãdu-ò raõbinanyrenykremy. Tahe Akis Davi dee rarybere: —Bierymy atxibekre kai ta aijoi mahãdu-wana waweribireny maõbinanybenykre.
\v 2 Kekoxe! — Davi rirawyònyre. Tuu kaki wahãde wiòhedỹỹmy; wadi inihe betehekre timybo aõbo adiwinykre-di. —Awirebo he! —Akis rirawyònyre. Kai he tiiemy waitxesedumy mabekre. Sau urerarudu dee lỹỹraxi riwinyre.
\v 3 Samueli rurure, iu bedeu israelita mahãdu ibutumy rasỹbinarenyre irubu-ò ta Hama hãwa-ò rituunyrenyre tai reare bede-ki. Sau hàri mahãdu ta urerarudu mahãdumy ibutumy Israel ribi riteònyre.
\v 4 Filisteu mahãdu sodadu rexiwiutanyrenyre ta Sunẽ hãwã bire-ò rexibutunyrenyre.
\v 5 Ka Sau filisteu mahãdu sodadumy robireu, sõemy ruberure.
\v 6 Ta Deuxu-ò rỹỹraxire, wedu nihikỹ-ò, aõhebo rutỹỹnykremy. Urile tahe wedu nihikỹ rirawyònyõhyyre rasi bedeõke tule akõ Urĩ ke aõkõ, tule Deuxu rybena mahãdu-ò rarybeke aõkõ.
\v 7 Taita Sau taijoi mahãdu-ò rarybere: —Hãwyy-õ ini biebenyke hàri-õ kỹnyhỹ, tamy dori arỹỹraxikre. Ẽdor bede-ki ijõ ratxireri! —tiiboho rirawyònyrenyre.
\v 8 Ta Sau rexiòtaòtanyre, iwitxira-di rexityynyre. Ka, bede rurunyreu, rare hãwyy-ò rybemy iny inatxi hãbu ridyre ixihemy taijoi mahãdu-ribi. Kiamy tii rarybere: —Tyytyby-ò ini marybeke ta tuu wadee manarybekre aõbo kỹnyikremy. Ka hãbu niõmy ararybekre, ta kaixe ityytyby biòwòdỹỹnykre.
\v 9 Kiamy hãwyy rirawyònyre: —Kai heka tekeryteri anobo Sau riwinyra: tiki heka rybe kerysyadu ta hàri my mahãdu ibutumy ritekònyra Israel-ribi. Anoherekibo tahe wadi atxiteri wabò wabò dỹkỹmy biwamymy karurukremy?
\v 10 Taita Sau Deuxuni riuhemy rarybere, wedu nihikỹni: —Wedu nihikỹ nimy, Deuxu inimy nodu nimy, adee tuu ararybekre aõhe butỹỹnyke ihoõre tuu biwinykre-ki.
\v 11 Tahe hãwyy rỹỹraxire: Mõbo tahe karikoku dỹkỹnykemyreri adeke? —Samueli! — tii rirawyònyre.
\v 12 Ka hãwyy Samuelmy robireu, rirajuare ta kiamy Sau dee rarybere. —Anoherekiwe tiwabònyta? Sau bo heka kai atxiteri!
\v 13 Brebuõmyke! — wedu rirawyònyre. —Aõmybo heka tabiteri? —Tyky tyby su ribi bikuko rakowonyrerimy rabireri! —Kawesemy tii rirawyònyre.
\v 14 Timyreri bota? — Sau rỹỹraxire. —Matukari kie bikuko rakowonyreri! — tii rirawyònyre. —Ikumy ibutumy ritỹtetỹtenymy tyky-di. Tahe Sau rieryre Samueli raremy; tatiowomy resere tule taòmy su-ò roire, tyhy dỹỹ bededỹỹnanamy.
\v 15 Tahe Samueli Sau dee kiamy rarybere: —Aõherekiwe wabina dỹỹmy tateri? Aõherekibo tiwaòkesedỹỹnyta? Kiamy Sau rirawyònyre: —Wadee kia bede inihiỹmy ibinareri! Filisteu mahãdu heka wadee aõbinamy ratxireri, tahe Deuxu he wiji riwarira. Timy riwarawyònyke aõkõ irybena mahãdu-o tule rasi bedeõke tule. Iòraru-ki tahe adee raryna wadee rimybo manarybekremy aõbo ariwinykremy.
\v 16 Kiamy Samueli rarybere: Aõmybo heka wadee tarariòwyta, Deuxu wedu nihikỹ ararira-ki aõbo aòludumy rexirahorera?
\v 17 Wedu nihikỹ tii tuu adee riwinyra, jiarỹ riwauheny, inatyhymy tuu rarybere riwinykremy: tii wedu aribi ritare ta iny witxira-ò riwahinyre, tii heka, Davi rare.
\v 18 Kai heka wedu nihikỹ rybe tersiranyte tule sỹ amalekita mahãdu tehumy terubunyõke iaõnaõnareny tuu rỹimyhỹ wana. Iòraru-ki tahe wedu nihikỹ adee tuu wiji riwinyreri.
\v 19 Tii heka arawahinykre filisteu mahãdu dee Israel mahãdu tule. Biurasou kai ta ariòreboho wana wawana manatxidenykre. Tule sỹ wedu nihikỹ Israel mahãdu sodadu riwahinykre filisteu mahãdu-ò.
\v 20 Iu aõwesele Sau rariòwyre su-ò, brebumy Samueli kawesemy tamy rarybere òraru-ki. Iniru homy aõkõ ihỹmyhỹ kiemy iu bedeu aõ (rirsỹõhyy) ihỹmyhỹ rumy tule aõ (rirsỹõhyyre).
\v 21 Hãwyy ibire-ò rehemynyre ta, tuu robire ruberumyhỹmy, kiamy tamy rarybere: —Rexibrebu tererenymy heka adeke rewinyra tuu wadeke texitòenyta wahe.
\v 22 Ka wiji, anõkerỹbo, adeke karexitòenykre tamy bekòbykre: Txibo ikuni rỹsỹna buteno kadiwyke. Anono iku birỹsỹke akumy wahatenamy kakyny awimy makre.
\v 23 Sau teralemy reare kialemy rarybe aõ rirỹsỹke riki aõkõre. Ta isodadu mahãdu tamy Irahudi xe tamy reòbyre. Su ribi xe rỹire ta kỹma tyre runyre.
\v 24 Tahe hãwyy broreni riòre ridedỹỹnymy ratximyhỹre rirubunyre. Tule sỹ trigo buteõ riwyre, ta ridewinyre irahudi tahe baõmy riwinyre itari tatina õlemy.
\v 25 Tahe rỹsỹna Sau dee riwyre isodadu mahãdu-ò tule, ta riroxirenyre. Irahudi xe irulemy roirenyre.
\c 29
\s1 Filisteu mahãdu Davi-ò reiòhãrunyrenyre.
\p
\v 1 Filisteu mahãdu taawarureny wana rexibutunyrenyre Afeka bede-ki. Iwana wana tasỹ, israelita mahãdu iworu Jezreel hãwã iòhòmy roimyhỹre-ò rexibutunyrenyre.
\v 2 Filisteu wedu mahãdu iruyre-my sõereny roirenyre tamy resemy taawarureny tyreki 100 leterehemy rexiwinyrenyre iwokita mil-my sodadu sõe rare. Davi taijoi mahãdu-wana hewomy resemy doidenyde Akis-wana.
\v 3 Taita filisteu sodadu mahãdu dinodu rỹỹraxirenyre: —Aõwexe Ebreu mahãdu kaki riwinyrenyreri? Kiamy Akis rirawyònyre: —Kia Davi ratxireri, Sau sodaduõ, Israel wedu. Wawana ratxireri irehemy bede riera kaki, Sau wana wimy ròludure bedeuhukỹle. Ka, iu dehemynyde bedeu aõ ibina riwinymy tuu arobike aõkõre awi hyy ihỹre.
\v 4 Filisteu sodadu mahãdu wedu sõewmy reburerenyre Akis dee kiamy raryberenyre: —Kia hãbu ixybyle biòkesedỹỹnykre hãwã tamy tewahiny teo. Uritere iny kyrenytxi aõbinamy iròtedỹỹõmykre, timykibo inydeerenyle aõbinanmy kedeake. Taiki ire tawedu deewimy iny ijoirenymy kanaòhòtekre.
\v 5 Ihãremy tasỹ, kia Davi, hãwyy mahãdu rawiunymy resemyhỹreny: Sau mil lemy rirubunyra; Davi ta dez mil-my rirubunyra!
\v 6 Taikita Akis Davi dee ryryre ta tamy rarybere: —Wedu nihikỹ nimy, Deuxu irumy nodu nimy, kai he wadee òbiti tate taiki sõemy areysake ka waweribi maõbinany keki ka wou ròhònykremy ratxireri-ki. Aõki aki ibinamy arahãke heka ihoõre, iou tadehemyny teu turahyky. Ka ijõ wedu mahãdu ta aki awimy rahaõmyhỹre.
\v 7 Mata aheto-ò awimy makre uritere ta aõhe aõmydỹỹõmy makre wedu mahãdu aki ibinamy rahake lau.
\v 8 Kiamy Davi rirawyònyre: —Aõta heka ibina rewinyra? Kai heka aõki waki ibinamy tahaõhyyte iu ka-ò nadehemynyde bedeu turahykyka wahamyhỹde adee aõmysỹdỹỹ reòrarunyre bedeu. Aõherekibo tahe awana araõkre, wawedu atxiteri hãre tasỹ hãwã wedu atxiteri, aõherekibo tahe araõbinanyõkre aòludu mahãdu-wana?
\v 9 Kiamy Akis rirawyònyre: —Jiarỹ reeryreri òbiti tate Deuxu ỹju wese. Urile tahe ijõ wedu mahãdu kiamy raryberenyra kai wakyreny-ki maõbinanyõkremy.
\v 10 Tai tahe biurasò rudiu, kai ta Sau ririra mahãdu awana ratxireri mahãdu-wana tiiboho-wana waweribi-ki atxitenyteri boho-wana, rudihikỹ boibenykre wytyhylemy txuu ròhònykre koki.
\v 11 Tahe, ijõ txuu-xe roirenyre, Davi taijoi mahãdu-wana rudihikỹle rutamanyrenyre riòkeserenyre ixybyle filisteu mahãdu hãwa-ò. Ka filisteu mahãdu tasỹ Jezreel hãwa-ò roirenyre.
\c 30
\rem dat 2017
\s1 Amalekita mahãdu-ò aõbina ròhònyre.
\p
\v 1 Inatxi txu idireny rỹimy rahudi, Davi taijoi mahãdu-wana Ziklague-ò ritehemynyre, tahãwa-ò. Kuaki ratximyhỹ wawana ta, amalekita mahãdu Judà su-ò raõbinanyrenyre beà weribiò ta Ziklague hãwã risõrenyre. Risõrenyre hãwa.
\v 2 Tule ihãwyyreny rihumy ridyrenyre. Moõ rirubunyrenyõ hyyrenyre, tahe roirenyre urile tahe breju wesemy ridyrenyre.
\v 3 Davi taijoi mahãdu-wana tamy ritehemynyrenyre bedeu, hãwã loonamy robirenyre tule ihãwyy boho, iriòreboho butumy ridyrenyre.
\v 4 Tai òraru-ki ta Davi taijoi mahãdu-wana rahinyrenyre uri aõkõ rexideywesemy renyre hidi.
\v 5 Davi hãwyy iny inatxiboho, Ainoa, Jezreel, ludu ta Abigail, Nabal wytese, Karmelo hãwã ludu tule ridyrenyre.
\v 6 Davi dee isiramy bede reare, iijoi mahãdu ibinamy ratximyhỹreny iriòrereny ridyrenyre òraruki, iòraruki irubudỹỹrenymy raryberenyre. Urile tahe wedu nihikỹ, Deuxu, brebutere tamyreny riwahinyre.
\v 7 Deuxu deòdu Abiata my nidu-ò rarybere, Aimeleke riòre: —Deuxu deòdu tyy ini bidiwyke ka-ò Deuxu dee dori ijoi rỹỹraxikre. Tahe Abiata diwyde tamy.
\v 8 Tahe Davi Deuxu dee rỹỹraxire, wedu nihikỹ-ò: —Aõwaxina aõbo ixy-ò aõbinamy rekoara mahãdu hewomy arakre? Tamyreny aõbo arehemynykre? Deuxu rirawyònyre: —Ixinamy iheworenymy makre. Tamyreny behemynykre tule iny karibi ridyra mahãdu bididydenykre iribireny.
\v 9 Tahe Davi taijoi mahãdu wana roirenyre 600 hãbu sõemy, ka, Beso bero riòre-ò ritehemynyreu-u, ijõ ijoi mahãdu-õ ibutemy tai rarire.
\v 10 Davi ihãrele rare ijõ mahãdu-wana 400 hãbu sõe-wana rare. Ka 200 my tasỹ rarirenyre aõnityhymy reyweserenyre bero riòre-di òhòrese isiramy idi rõhõtinyrenyre òraru-ki ta rarirenyre.
\v 11 Davi ijoi mahãdu egipcio weryrybo-txi rekoarenyre bedero-ki ta Davi ridyre. Rỹsỹna tamy riwahinyrenyre, ta bee my.
\v 12 Figo bolo ta uva bolo inatxi. Tii inataõ txu-my tasỹ inataõ rumy my heka bede riijere byreõmy tule bemomoke aõkõ. Ka, riroxire my rahudita, taumy ixyby rimyre.
\v 13 Tahe Davi tamy rỹỹraxire: Mowe awedure? Tii mahãdu bo tate? —Jiarỹ inihe igipcio mahãdu rare tule jiarỹ amakelita mahãdu deòdu rare! —Tii rirawyònyre. — Wawedu kaki riwarira inataõ txu-my bede wadi rỹira kaki rawebinadunyra òraru-ki.
\v 14 Keretxita hãwa-ò raõbinanyrenyra Judà beà weribi-ò ta Kalebe sỹ mahãdu su ijõra tule sỹ Ziklague hãwã resõrenyra ijõmy.
\v 15 Tahe Davi tamy rỹỹraxire: —Wadi aõbo maleke amalekita mahãdu tai rỹireri-ò? —Kohe, tii rirawyònyre — wadee manarybekeki kỹnyhỹ biwarubunykõkremy Deuxuni biuhemy, tule wawedu-ò wawahidỹỹõkremy.
\v 16 Tahe tii rare Davi-di. Amalekita mahãdu uberasamy rỹimyhỹ, riroximy, mynamy riõmy, tule rexideysanymy rỹimyhỹ aõnaõna sõemy filisteu mahãdu-ribi diwydenyde òraru-ki tule Judà hãwã ribi riwyrenyre.
\v 17 Ijõ txuu rudihikỹ ta, Davi tamyreny raõbinanyrenyre ta aõbina-di idireny bede rurunyre. Timy ijõreny rahenyõhyyre, quattrocento weryrybo mahãdu lexe rihenyrenyre kamelo tyre roruure mahãdule.
\v 18 Ka iny breju wesemy rirahure mahãdu Davi ibutumy rihedỹỹnyre, ihãwyyboho iny inatxi ikyrenykire, ixyby diòkesedỹỹnydenyde amalekita mahãdu ridyrenyre ribi.
\v 19 Aõ rasiranyõhyyre: Ibutumy Davi iriòrereny riòkesedỹỹnyre taijoi mahãdu riòre tule sỹ aõnaõna ibutumy diwyde, inihikỹ iyja my, amalekita mahãdu riwyre-ribi.
\v 20 Tulesỹ ibudoenireny didydenyde ibrorenireny tule. Tahe Davi ijoi mahãdu iiròdu-di tamy roirenyre kiamy raryberenyre: —Kaa iròdu mahãdu airòdumykre.
\v 21 Tahe Davi roosere tai 200 hãbu mahãdu ihemy rirahuõre mahãdu tai rỹireri-ò rare ihewo-ki rarirenyre boho, Beso bero riòre-ki, sõemy reyweserenyre òraru-ki. Roirenyre Davi utede-my tule iijoi mahãdu wana. Davi xe tamyreny rehemynyre ta rirybenyrenyre.
\v 22 Urile tahe iny bina mahãdu Davi hemy rare mahãdu kiamy raryberenyre. —Tiiboho inyherenymy ròiõlera; taikita, aõ tamyreny rawahiõhyykre kaa iny riwyrenyreriõ. Tahãwyyrenyle ridyrenykre tá tariòrerenyle ijõmy ridyrenykre irahudixe roirenykre.
\v 23 Iòrarukita Davi kiamy rirawyònyre: —Waseriòreboho, uritere tuu iwidỹỹrenyõmykre Deuxu inydeereny riwahiny radi! Tii iny rihedỹỹnyrenyra tule iny ritarasadỹỹrenyra iny òludureny-ribi.
\v 24 Moõ tamy reòbyke ihoõre iwese tarybetenyteriò! Ibutumy wiwesewesemy wimy rikiywinyrenykre: mobo hewo-ki rarira taaõnaõna-wana tule rotakre mobo raõbinanyra mahãdu wesele.
\v 25 Davi tuu bede riywinyre. Wiji yrubu ibede riywinyre. Wiji yrubu ibede ywidỹỹna Israel-ki ratxi yrubumyhỹre.
\v 26 Davi Ziclague-ò roosereu, ixidee ritare tahõrõ taòludu mahãdu-ribi diwydeõta tabiòwa mahãdu-ò riwahinyre Juda ludu mahãdu, kiamy irybe rare: —Kaa ahõrõrenymykre, Deuxu òludu mahãdu-ribi rewyrenyreri, wedu nihikỹ wahe.
\v 27 Davi hãwã hãwã mahãdu-ò riwahinyre mahãdu hãwani: Beteò, Hama, Juda beà weribiò roimyhỹre, Jatxi.
\v 28 Aroe, Xifmate, Estemoa.
\v 29-31 Hakaò, Horma, Boraxã, Ataxe, Hebron; tulesỹ jerameelita mahãdu tá keneu mahãdu ijõre ka hãwã hãwã heka Davi taijoi mahãdu-wana ibutumy tuu rekoarenyre.
\c 31
\s1 Xau rurure bededỹỹnana tulesỹ iriòreboho ituerenyre.
\p
\v 1 Filisteu mahãdu raõbinanyrenyre israelita mahãdu-wana Gilboa hãwalo bede-ki. Sõemy israelita mahãdu ituere tai, iuhetarihenyrenyre.
\v 2 Filisteu mahãdu Xau rikyrawomyrenyre iriòreboho tule tá Jonatas rirubunyrenyre, Abinadabe tá Malkijuamy, Xau riòreboho wahe.
\v 3 Aõbina heka inihikỹmy ròhònyre Xau weruramy. Tii iòludu mahãdu riwyhynyre tá inihikỹmy rawotõmore.
\v 4 Ta weryrybò tebòna-di retyymyhỹre-ò rarybere: —Amayrehe bitamy ixinamy waki bojymy biwarubunykre filisteu mahãdu riwarubunymy wadi (risinyke) lau. Urile tahe werybybo sõemy ruberumy ratximyhỹ òraruki ta tamy tuu riwinykõre. Iòraruki ta Sau tamayrehele rimymy ta ixidi ityre rehure.
\v 5 Ka Sau rexirubunymy tuu robireu, weryrybo tule tamayrehe tyre ixidi rehure ta tii wana tyhy rurure.
\v 6 Kiamy ituerenyre Sau, tariòre boho iny inataõ boho-wana, weryrybo tule ibutumy isodadu mahãdu ituerenyre.
\v 7 Israelita mahãdu kua weribi Jezreel weribi rahãwanyre bedeu Jordaõ bero txuòlòna weribi tuu robirenyre israelita sodadu rihenyrenyremy. Kiemy Sau tariòre boho-wana ituerenyre, iòraruki ta tahãwã ririrenyre rihenyrenyre. Taita filisteu mahãdu tamy dirahude ta tai rahãwanyrenyre.
\v 8 Ijõ txuu aõbina sỹtynymy ta, filisteu mahãdu diòkesedenyde rubu mahãdu aõnaõna wiwihikỹ iribireny ritakremy, tahe Sau rubu-txi rekoare tule iriòre boho iny inataõ rubu-txi ijõmy rekoare Gilboa hãwalò-ki rurumy raòdònymyhỹ.
\v 9 Tahe Sau rati riòròrenyre tule iaõbinana tyy iribi ijõmy ritarenyre. Irahudi tahe taijõrenyõ ijyy-di riteònyrenyre tasureny-ò, rybewahi widi riteònyrenyre tasu ritxoo dee tule tasỹreny mahãdu-ò.
\v 10 Sau debona ta tadeuxureny heto-ò riderenyre Astaròtximy nidu tule iumy Bete-Seã hãwã uhuariò ritaarenyre.
\v 11 Kaa Jabe-ki sỹdu mahãdu rieryreu, Gileade hãwã ludu mahãdu, filisteu mahãdu Sau rubu-di rarỹỹnyrenyremy.
\v 12 Hãbu debure tai hãwadu mahãdu rexibutunyrenymy ta ramaxanyremy rureherehe idireny rare ihyy Bete-Seã-ò ritehemynyre. Ritarenyre Sau rubu uhuari weti-ribi tule iriòre iny inataõ boho, ixyby irubureny-di riòkeserenyre Jabe hãwa-ò taixe risõrenyre.
\v 13 Tahe iti ributunymy rituunyrenyre tahãwareny-ki, òwòru rawo-ki. Tule tiiboho debo inatxi txumy rehareherenyre.