kna_reg/45-ACT.usfm

1550 lines
132 KiB
Plaintext
Raw Permalink Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

\id ACT
\ide UTF-8
\h WUTAU MA ANA TUPI
\toc1 WUTAU MA ANA TUPI
\toc2 WUTAU MA ANA TUPI
\toc3 act
\mt WUTAU MA ANA TUPI
\c 1
\s1 ƊOWE KO ƁALA MA DOMA LƗM MƗ KARKAT
\p
\v 1 La likatkat mɨ na ɓula poshe, Tiyopilush, Na ye ɓala ko wom Yeshu shi yaa gɨn wom shi kuka,
\v 2 do shaka mɨ wun gɨpaya la puro. Bim la lɨm mɨ karkat ɓɨra kumo Anatupi mani moi shi beela,
\v 3 Bi kindi kindi mani, a ape yini yiwu gɨn tuniya a porwu kɨkɨnka maawu. Kɨduwa a ape yini kowu ma bonko paraugumni, ɗɨm a ɓalwu ɓala ko joko ma Puroguru.
\v 4 Shaka mɨ shi ɗuko gɨn wuni, a ɓɨr kumowu, bowu ɓau ali Wurushalimau, ge wu moi ɗowe ko ɓala ma Baagha kim shi ɓala," ku kanghi la boono,
\v 5 Yahaya a yee baptishima gɨn gwa, la bonkongin kalla aku wai baptishima gɨn lɨm mɨ karkat".
\s1 WU GƗRE KƗRISHITI TA LAPURO
\v 6 Shakam wun dapawa dai ɓiyekowu wu biɗeyi, "Nakomu, ɓanjeru aka maane jokoi ko ali Yishirsila?"
\v 7 A ɓalwu, "woi bikɨmamaiyu ku bɨn shakam Baagha shi lwa la dɨmbɨri maniu.
\v 8 Aku gɨpe dɨmbɨri shakam lɨm mɨ karkat dona koomai, shakai shiimi a ku ɗuko anashitta mono la ali Wurushalima gɨn dai Yahudiya gɨn Shamariya daa tel goro pani."
\v 9 Shaka mɨ Nakomu Yeshu shi teela ɓalanginii me, wu shake yerewu la puro, shakam shi taama la puro ɗɨm awi a tukeyi yiwu.
\v 10 Shakam wun yinge la puro, miya raap wu yirewu konggolwu landa mawu popolok.
\v 11 Wu ɓale, ka miya Galili, kɨduwa mi ka yinge la puro? Yeshu mɨ kaa alaya tana la puro kɨshimi an bo maama.
\s1 MƗ GƗPA BO ƊUKO MA YAHUDA
\v 12 Bishimi wu maatuwu Wurushalima, ɗa guwat Jaitun, mɨ nemma gɨn Wurushalima bo goto ma duna pori ma Ashabat.
\v 13 Shakam wun maatuwa, wu dapowu la jakajaka gaawi, boim wun ɗuko. Wuni mɨ Biturush, Yahaya, Yakub, Andɨrawush, Filibush, Toma, Batalomi, Maatiyu, Yakub lowo ma Alpa, Shiman ma Jilot, gɨn Yahuda lowo ma Yakub.
\v 14 Wu ɗuwowu dai miya ɗumoi wun kwakɨma kumbo taa yi Puroguru rɨngrɨng. Tamyen moi laawu, Maryamu nong Yeshu gɨn mwallanni.
\v 15 La bonkongini moi Biturush a yireni jik la deren mwalan, ki miya aru ɗumoi gɨn raangumni, ɗɨm a ɓale,
\v 16 Mwalan, a ɗuwoni mbak yimu mu gɨm bo ɓala, mɨ Lɨm mɨ karkat shi ɓala ɗa bo Dauda ko Yahuda, mɨ gɨpa gaan moi wun kwa Yeshu.
\v 17 Kɨduwa shi ɗumoi laamu ɗɨm a gɨpe bo lenje mani la wutau wi me."
\v 18 (A ɗɨure yindiboi gɨn ayim ma wutau mɨ gɨnggɨngha mani. A wukureni gɨn bo gaani, awoni a ɓɨreni, dai nghaaini wu butowu.
\v 19 Dai miya moi la Wurushalima wu kang ɓalai shimi ɗɨm wu nai boim shi ɗɨura ''Akeldama,'' gɨn la boowu shimi, ''Boi ma doom.'')
\v 20 "Ɓulmani ɓulma la likalikat ma Jabura, 'mo bo ɗuko mani bɨla ɗuwoni la kuup, mo bo mu ɗuwoni neneu'; ɗɨm, 'mo mondin mu gɨpe bo ɗuko ma ɓaɓambɨram mani'.
\v 21 A ɗuwoni mbak, mu tamu gɨn ɗumoi la miya moi wun goromu la shakam Nakomu Yeshu shi taama ɗɨm shi mama laamu,
\v 22 luuma gorei dumbo shaka baptishima ma Yahaya do shakam wun gɨraya laamu, mbak a ɗuwoni shitta laamu ma yilma bo muru mani."
\v 23 Wu pate miya raap gaanwu, Yushubu mɨ wun naayi Barshabash mɨ kɨma wun naayi Joshitush, gɨn Matayash.
\v 24 Wu ye kumbo ɗɨm wu ɓale, "Makam, kai ka bɨn awo miya dai, ka apu mu mum kai beela la miya raapyi me
\v 25 mum an maa bo wutau mɨ Yahuda shi ɓawa kɨduwa jinda kooni."
\v 26 Wu pate jaɓi, jaɓii a wukɨreni ko Matayash kɨduwa shimi wu dapeyi gɨn anatupi moi gum dɨra ɗumoiyi.
\c 2
\s1 DOMA MA LƗM MƗ KARKAT
\p
\v 1 Shakam pori ma pentakosh dona dapɨmawu dai boi ɗumoi.
\v 2 La shaka kalla wu kang wuɓe ki yiwet ji gɨddɨng dona la puro, ɗɨm a gɨm boim wun dapawa.
\v 3 Nene wonɗuwoi tikana lukurana ki yelɨm wati ɗɨm a ɗuwoni ko anya ma laawu,
\v 4 Ɗɨm wu gɨmawu gɨn lɨm mɨ karkat, shakai shimi wu loigoro ɓala gɨn la bo yere miya ɗangɗang, kim lɨm mɨ karkat shi ɓowa dɨmbɨri ma ɓalmai.
\v 5 Ɓanje, yere miya Yahuda nene moi ana ɗuko la Wurushalima, ɗɨm ana shoore Puroguru dowa dai ɓɨye ali mɨ la pani.
\v 6 Shakam wun kangha wuɓei me, miya ɗɨgɨm wu dapawu ɗɨm wu jɨngɨlewu kɨduwa anya ma lawu a kanghi wun ɓala gɨn la booni.
\v 7 A yale wuni wu jɨngɨlewu; wu ɓale, "Kuli, woi miyai me moi wun ɓala miya Galiliu?
\v 8 Ɗɨnga ɗɨm mɨn kanghawu, anya ma shi ɓala gɨn la boomu mɨ wun lwa mɨna laki?
\v 9 Miya Patiya gɨn miya Mediya gɨn miya Yelema, gɨn moi wun ɗuko la Meshopotamiya, la Yahudiya gɨn Kapadokiya, la Pantush gɨn Ashiya,
\v 10 la Pirijiya gɨn Pampiliya, la Mashar gɨn yere moi Libiya ɗɨm gɨn Shaarin, gɨn maawuyen daa Roma,
\v 11 Miya Yahuda gɨn miya Poroshelit, miya Kɨrita gɨn miya Arabiya, mɨn kanghawu wun ɓale la boomu ko bɨrɨnjin wutau ma Puroguru."
\v 12 Woiyi a yele wuni ɗɨm jingɨlewu, wu ɓale ko apowu "mindei la woiyi me? "
\v 13 Ge yerei wu joolewuni wu ɓale, "Miyai me men yerewu."
\s1 ƁALAM BITURUSH YA POR PENTEKOSH
\v 14 Ge Biturush a yireni jik gɨn moi gum dɨra ɗumoiyi, a yil yilani, a ɓalwu, "miya Yahuda gɨn moi Wurushalima, mo woyi me ɗuwooni gɨn bɨnma mamai; ku kake kumomai yi ɓalangin mono.
\v 15 Miyai me woi men duwa wuna ki mɨ ka kɨnkau, kɨduwa ɗeɗel kɨkɨshang dong.
\v 16 Me shiimi wom wun ɓala ɗa bo Nawouyo ma Puroguru Joyel: Puroguru a ɓale, 'la teelma bonkongin,'
\v 17 'Ana pate lɨm mono mɨ karkat ko miya jung dai, Ambo mamai mamyen gɨn tamyen au ɓale wom an yima gaan. Ambo gwatin mamai au aljuwangin, ɗɨm Manjiyan mamai au juwan ko juwan.
\v 18 Ɗɨm kwarɨnjen mono mamyen gɨn tamyen la bonkongini moi Ana pate Lɨm Mono mɨ karkat au ɓale wom anyima gaan.
\v 19 Ana ape woma yaleboi la puro ɗɨm boshita la pani, doom, wati gɨn gunang jolo.
\v 20 Pori ata ma tɨkɨrɨm, tere ɗɨm ɗa doom, ɓala nong pori ɗɨm mɨ awu ɓalmani ma Makam bɨla doni.
\v 21 An yima dai mum naa yim Makam an ɗaama.
\v 22 Miya Yishiraila, ku kang la ɓalangini me: Yeshu mɨ Naajarat, mum Puroguru shi apaya yimai ɗɨm Puroguru a yee kone wutaungin ma yaleboi ɗɨm gɨn shittangin ɗaayini la derenmai kiim ka bɨna-
\v 23 Puroguru gɨn kooni shi ɗɨka, bɨna wom an yima ɗeɗel; ɗɨm kamai, ɗayi miya moi gɨnggɨngha, ka duwa munni ɗayi doonghani ko ɓaɓagha showi.
\v 24 Ge Puroguru a yilyi puro, poraya talai bo pɨrma ma muru, kɨduwa wata dɨm koomaniu.
\v 25 Kɨduwa Dauda a ye ɓala kooni, 'Naa al Makam rɨngrɨng gaanno, kɨduwa shi kongol anno mɨ tumini kɨshimi waana yanghau.
\v 26 Duwa shimi awono a poosheni ɗɨm yilikno shakɨrak. Kɨm, dɨmbiyino an ɗuko woi kɨkɨnkau.
\v 27 Kɨda waka ɓau lɨmno la hadishu, ɗɨm waka ɓau mɨ karkat mongo bɨla ɗɨmeniu.
\v 28 Ka apuno gokongin ma tuniya; aka wuumono awono posheni gɨn bo yerowo.'
\v 29 Mwalan, ana ɓala yimai woi gɨn kɨkɨnkau ko kaagha mamu Dauda: a mureni ɗɨm wu areyi, ɗɨm ko bureini nene daa gaangɨre.
\v 30 Ɗɨm, shi Nawouyo ma Puroguru a bɨni ɗɨm Puroguru a kɨmdini booni, la kamoni an shaghe mu ɗumoi ko kuturak joko mani.
\v 31 A yinge gaan woyi me ɗɨm a yee ɓala ko yilma bo muru ma Kɨrishitii, 'Woi ɓaghaya la hadish ɗɨmu, anya dɨmbɨyini bɨla al ɗɨmmau.'
\v 32 Yeshu me- Puroguru a yileyi puro, mɨ ɗɨm dai ɓɨyemu mɨn shittangin.
\v 33 Biim yilaya puro taa ko arɨk ma tumiṅi ma Puroguru ɗɨm biim gɨpa lɨm mɨ karkati dona yi bongmu, a pate woyime, mɨ kaa ala kaa kangha.
\v 34 Kɨda Dauda woi yewana lapurou, ge a ɓale, 'Makam a ɓalli ko Nakono, 'ɗuuko ko anno mɨ tumini,
\v 35 dɨm bono mane ana shuuma mongo kuturak ma lwoi yoowo.'"
\v 36 Kɨduwa shimi, dai miya Yishiraila mo ku bɨni gwang Puroguru a maane Yeshu mum ka doowaya, Nakomu gɨn Kɨrishiti, Yeshu me mɨ ka ɓaaghaya.
\v 37 Ɓanje, shakam wun kangha woyime, a juuweni awowu, ɗɨm wu ɓale ko Biturush gɨn yere anatupii, "Mwalan, mɨndeyi am yimai?"
\v 38 Ɗuwoni Biturush ɓalwu, Ku lɨp tuubi ku gɨpe baptishima, dai anya ma laamai, la Yeshu Kɨrishiti kɨduwa muule jaɓe ɓalangin mamai, ɗɨm aku gɨpe lɨm mɨ karkat.
\v 39 Kɨduwa ɗoowe ko ɓalai me mamai gɨn ambo mamai gɨn dai moi wuyuk, gɨn dai miya moi Makam Puroguru maamu an naamawu."
\v 40 Gɨn yila ɓalangin ɗɨgɨm shi yiwa shitta shi dinga bo gonggowu, a ɓale, "ku ɗai koomai la gɨnggɨng jamanii me."
\v 41 Ɗuwowu gɨpe yila ɓalangin mani ɗɨm wu yiwu baptishma, ɗɨm kowu a miyeni pori shime ana tuniya wu yawu do dendɨren kunung.
\v 42 Wu twi gaan gɨn kukmai yi anatupi gɨn komen ɗuko, la jeshile burodi ɗɨm la kumbo.
\s1 ME GOKOM ƊUKO MA ANAƁOIJIRE AN YIMA
\v 43 Shoori a kwoi dai ɓiye moi nini, ɗɨm wutau ma yaleboi gɨn shittangin ɗɨgɨm a yeni ɗaayi Anatupii.
\v 44 Dai Moi ɓwajire wun boi ɗumoi ɗɨm wun ye womawu dai bobboi,
\v 45 ɗɨm wu wupe pinen maawu gɨn wom wun gɨn shi dai ɗɨm wu tike ko apowu, ɓiye wom anyama shi jindai.
\v 46 Bonko bi bonko wun twi gaan shen mawu ɗumoi la gaawi kumbo mɨ Wurushalima, wun jeshile burodi la mɨnangin, ɗɨm wun tike wombotuma gɨn popolok awo gɨn gandɨma shen;
\v 47 wun paye Puroguru ɗɨm wu wai gɨpɨma yi miya dai. Makam shi miye ko moi wun bukakowu goro pori.
\c 3
\s1 WU JANG DURAL BO GAWI KUMBOM WURUSHALIMA
\p
\v 1 Ɓanje Biturush gɨn Yahaya wun taa bo gawi kumbo mɨ Wurushalima la shaka ma kumbo, la shaka na wandumoi,
\v 2 mu nini, duralli dumbo lomani, anya porii pɨla wun ɗuwowu dooma gɨn shi wun luumani bo gaawi kumbo mɨ wun naare Ji gwang, kɨduwa bɨla kumbe woma ɓooma ma ayim yi moi ana gaa la gaawi kumboi.
\v 3 Shakam shi ala Biturush gɨn Yahaya nem gaa la gaawii, a kumbe wuni woma ɓooma ma ayim.
\v 4 Biturush, shaka yereni yini, gɨn Yahaya, a ɓale, " yingu mɨni."
\v 5 Durali a yinge wuni, shi shiire wai wonduwoi yiwu.
\v 6 Ge Biturush a ɓale "duɗaduɗa gɨn bɨlabɨla wona gɨn shiu, ge wom naa gɨn shi shimi naa ɓongo. La yim Yeshu Kɨrishiti mɨ Najarat, yu goto."
\v 7 Biturush kwa anni mɨ tuumini yilaya puro: Shwet yooni gɨn ween kwakwakni wu yewu gɨddɨng,
\v 8 yolana puro duralli a yireni ɗɨm a lwoi goro goto, ɗɨm a gani la gaawi kumbo mɨ Wurushalima gɨn mɨ Biturush gɨn Yahaya, shi goto, ɗakɨrma, ɗɨm shi paye Puroguru.
\v 9 Dai miya wu alyi shi ko goto shi ko paye Puroguru.
\v 10 Wu bɨni me mum shi ɗuwoni kumbe woma ɓooma ma ayim bo gaawi kumbo mɨ wun naare, Ji gwang, dai ɓiyewu wu gɨmawu gɨn woma yaleboi ɗɨm a yalewuni kɨduwa wom yena yini.
\s1 ƁALA MA BITURUSH BO SHAM MA SHOLOMON
\v 11 Shakam shi kwa ara Biturush gɨn Yahaya, dai miyai a yale wuni kiɗekiɗe wu yiru kayo do yiwu la sham ma Shulemanu.
\v 12 Shakam Biturush ala kɨshimi, a lɨuwu ko miyai. "ka miya Yishiraila, goro mi yalamaiyi? Goro mi ka shaka yeremai koomu, ki mɨni mun wuuya goto ɗaayi dɨmbɨri gɨn wutau mɨ gwang maamu?
\v 13 Puroguru ma Yibirayi, gɨn Yishaku, gɨn ma Yakubu, Puroguru ma boppinmu, a ɓoi darma ko kwarak mani Yeshu. Shimi mum kaa ɓooya ane ɗɨm kaa kuraya gaan Bilatush, shakam shi lau washɨmani.
\v 14 Ku kur mum karkat gɨn teet, ku lauwi wu washɨmai na duna muru kooni.
\v 15 Ku duu muru na ɓoi tuniya, mɨ Puroguru yila bo muru - mɨn shittangin ma woiyi me.
\v 16 Ɓanje, kɨduwa ɓoijire la yimni, mui me mɨ ka ala ka bɨna yini - Yimni me manaya gɨddɨng, ɓoijire ko Yeshu ɓonna jengɨren yik gaan mai dai.
\v 17 Ɓanje mwalan, na bɨni ku yu la kindi bɨnmai, ki mɨ anajokongin mamai yaa.
\v 18 Ge woiyingin mɨ Puroguru ɓala ɗeɗel an yima ɗa bo Anawouyo ma Puroguru dai, ko Kɨrishiti mani an kang kindi, ɓanje a gɨmeni.
\v 19 Ku lɨp tubi, Ku kaghɨldɨku, kɨduwa jaɓe ɓala mamai au muulumai ane, kɨduwa shakangin dooma mɨ am wai noweyik gaan Nakomu,
\v 20 ɗɨm an tange Kɨrishiti mum wun ɓoona wutau duwa mai, Yeshu.
\v 21 Shi mum la puro mbak ata gɨpɨmani do shakam au maane wonduwoigin dai bo ɗuko maawu, ko wom Puroguru ɓala ɗeɗel bo Anawuoyo mani moi karkat.
\v 22 Musha kuli a ɓale, 'Puroguru Makam an yil Nawouyo ki naani la mwalan mai. Aku kang wom dai an ɓalmai.
\v 23 An yima dai mum woi kangha Nawouyoyu au duu munni la miya mani.'
\v 24 Ou, dai Anawouyongin mɨ luna gorei ko Shamaila gɨn moi wun dowa biini wu yee ɓala ɗɨm wu ɓale duwa bonkongini moi.
\v 25 Kaa ambo ma Anawouyo gɨn ɗowe ko ɓala mɨ Puroguru yaa gɨn kaghɨyan. Kim shi ɓala ko Yibirayi, 'la kaamowo dai miyá la pani au ɗuko shaɗak.'
\v 26 Bim Puroguru yila kwarak mani, a tangɨtɨyi yimai dong, kɨda ku ɗuwoku shaɗak, ku kaghɨlduku anya ma laamai bo kerek awo mamai.''
\c 4
\s1 BITURUSH GƗN YAHAYA GAAN AMBO PALDA
\p
\v 1 Kim Biturush gɨn Yahaya wun ɓala ko miyai, Wilan gɨn Nagaan ma ana moi gaawi kumbo gɨn Mɨshadukiya wu dowu koowu.
\v 2 Awowu a jaɓeni kiɗekiɗe kɨduwa Biturush gɨn Yahaya wun kukuwu ko miya ɓala ma Yeshu gɨn ɓale duwa yilma Mani bo muru la moi mutawa.
\v 3 Wu koi wuni wu pate wuni la jarum doo bɨla shangni, dumbo booni a yeni.
\v 4 Ge miya ɗɨgɨm moi wun kangha ɓalai wu ɓoijire; ɗɨm ɗɨgɨm mamyen moi wun ɓwajire a yai ki dendɨren baat.
\v 5 A ɗuwoni bɨla shangni- anajoko gɨn moi ɓambɨren gɨn anaɓulo wu dapowu boi ɗumoi la Wurushalima.
\v 6 Annash mɨɓambɨram ma wilan shi nini gɨn Kayapa gɨn Yahaya gɨn Alejanda gɨn dai ɓiye miya ma mɨɓambɨram ma wilani.
\v 7 Shakam wun yira Biturush gɨn Yahaya la derenwu, wu biɗe wuni "Gɨn dɨmbɨri pɨla, kanje gɨn yim ma, ka yaa woyi me?"
\v 8 Biturush ɗɨm, gɨmmani gɨn lɨm mɨ karkat, a ɓalwu, "kaa anajoko ma miya gɨn moi ɓambɨren,
\v 9 bo mɨni gangɨre aku bidɨmamu ko wom gwang mɨ yena yi napɨrai me - ko gokoi pɨla wun maana mui me wa jengɨren?
\v 10 Mo me bɨla ɗuwoni gɨn bɨnma mamai dai gɨn ɓiye miya Yishiraila la yim Yeshu kɨrishti mɨ Najarat mɨ ka ɓaghaya, mɨ Puroguru yilaya bo muru - kɨda Shii mui me yirana nene gaan mai gɨn jengɨren yik.
\v 11 Yeshu kɨrishiti shi guwat mɨ ka ana ɗɨwo ka kura ɗɨm ɓanje a ɗuwooni guwat bo gomɨk.
\v 12 Woi bukekoi waama yi mondin mu ɗangwu: ɗɨm woi bɨla yim lapuro mɨ wun ɓwa la miya mɨ mbak am ɗaama yikiu."
\v 13 Biim ɓanje wun ala bo gonggo ma Biturush gɨn Yahaya wu gaare laki wun miya duɓang woi ana bɨnennu, a yaale wuni ɗɨm wu bɨni Biturush gɨn Yahaya jiu gɨn Yeshu,
\v 14 kɨduwa wu al mum wun janghaya jik petewu, wu wule wom au ɓalmai ko woyime.
\v 15 Ge, bim wun waa Anatupii wu ɓau bo ɗuko deren mɨnai, wu ye ɓala la derenwu.
\v 16 Wu ɓale mɨndeyi am yiwu ko miyai me? Dai gɨn wutau yaleboi mɨ yena ɗaa yiwu a ɗuwoni gɨn bɨnma yi mum shi gɨn ɗuko la Wurushalima; waamu ɗɨm kirkimayu.
\v 17 Ge me bo tani gaan la miya ɗɨmu, moo mu ɓɨr kumowu bowu maane ɓala ko mondin mu la yimi meu."
\v 18 Wu nai Biturush gɨn Yahaya laki wu ɓɨr kumowu bo wu ye ɓala kanje kuke wonduwoi la yim Yeshu ɗɨmu.
\v 19 Ge Biturush gɨn Yahaya wu lɨuwi ɗɨm wu ɓale, "An yima gwang gaan Puroguru mu tam goro mamai kanje goro mani, ku yinge laki.
\v 20 Waamu ɗɨm laare ɓale wom mɨn kangha gɨn wom ɗɨm mɨn alau.''
\v 21 Biim wu maane ɓɨr kumo mɨ Biturush gɨn Yahaya, wu washe wuni wu tawu. Woi wun ɗɨma wai goko ma ɓoowu kindiu, Kɨduwa dai ɓiye miyai wun paye Puroguru kɨduwa wom yena.
\v 22 Shi mum shi waa jangha kɨda wutau ma yaleboi mila mani a tai paraugumni.
\s1 ANAƁOIJIRE WU YE KUMBO WU YE ƁALA WOI GƗN SHOORIU
\v 23 Bi mɨ wun washa wuna, Biturush gɨn Yahaya wu dowu yi miya maawu wu maane rohon ma wom na gaan wilan gɨn moi ɓambɨren wun ɓalwa.
\v 24 Shakam wun kangha kɨshimi, dai ɓiyewu wu yil yilawu taayi Puroguru wu ɓale, "Makam, mɨ kai yaa lapuro gɨn ali gɨn nong gwa gɨn ɓiye wom laawu.
\v 25 Kai mɨ ɗa yi Lɨm mɨ karkat kai ya ɓala ɗa bo kwarak mongo, bongmu Dauda, ka ɓale, 'Goro mi alingin ma angau wun kɨɨm ɗɨm miyai wun kɨnke woingin mɨ bam?'
\v 26 Ka ɓale, 'Amnangi moi la pani wu gom bowu ɗɨm anajoko wu dape kowu boi ɗumoi ko Makam, ɗɨm gɨn ko kɨrishtimani.'
\v 27 Kuli, Hiridush gɨn Amna Bilatush, dapɨmawu gɨn angaungin gɨn miya Yishiraila, dapɨmawu la nong alii me ko kwarak mongo mɨ karkat Yeshu, mɨ kai puuraya.
\v 28 Wu dape kowu duwa yee wom kai ɗaura gɨn arwo gɨn wom kai yaa jindai yeni dumbo ɗeɗel.
\v 29 Ɓanje, Makam, ka yinge ɓɨr kumongin mawu ka ɓoona kwarinjen mongo ɓalam au ɓalmai woi gɨn shooriu.
\v 30 Kɨduwa shakam kai woowa arwo ma jang boi, boshita gɨn womma yaleboi bɨla yeni la yim Yeshu kwarak mongo mɨ karkat."
\v 31 Biim wun teela kumbo, boi mɨ wun dapawa yiki a yee wuɓe, ɗɨm dai wu gɨmowu gɨn Lɨm mɨ karkat, ɗɨm wu ɓoi ɓala ma Puroguru woi gɨn shooriu.
\s1 ANYA MI MA ANAƁOIJIRE ƊUMOI
\v 32 Miya ɗɨgɨm moi wun ɓwajire lɨmwu gɨn awowu ɗumoi: woi mu ɗumoi laawu ape yiini ko wom shi gɨn shi ɗuwoni bo maniu; dai ɓiyewu wu gɨre wom wun gɨn shi wun bobboi koi.
\v 33 Gɨn dɨmbɨri Ana tupii wun ɓoi shitta maawu ko yilma Nakomu Yeshu bo muru, ɗɨm yaashɨk mɨ gɨddɨng koowu dai.
\v 34 Woi mu laawu ɗumoi wula wonduwoiyu, kɨduwa dai moi wun gɨn yindiboingin gɨn mɨnangin wu wupe, wu doowu gɨn ayim ma wom wun wupai
\v 35 wu loi gaan Anatupii, ɗɨm anya ma wu ɓooni ɓiye wom shi jidai.
\v 36 Yushubu na Lawi, mum pottɨna kuburush Anatupii wu luuni yim Barnaba. (mɨ laki shimi, lowo na dinge bogongo).
\v 37 A wupe boi, a donnu gɨn ayimi a loi gaan Anatupii.
\c 5
\s1 HANANIYA GƗN SHAPIRATU
\p
\v 1 Ɓanje bɨla mu nini yimni Hananiya gɨn mɨndani Shapiratu, a wupe pinen mani
\v 2 a koi gɨlwa ayimi ( ɗɨm mɨndani a bɨni), a donnu gɨn gɨlwa ayimi a loi gaan Anatupii.
\v 3 Ge Biturush a ɓale, " Hananiya kɨduwa mi kai lɨuwa amna yaanjin gana yiwo ɗɨm kai yaa lɨuwo ko lɨm mɨ karkat kai kwa gɨlwa ayim ma yindiboi mɨ kai wupa?
\v 4 Shaka mɨ wo kai wupau boiyi woi mongouru? Ɗɨm bim kai wupa, woi ɗuwana la arwouru? Yee mi kai kɨnka kamo woyime la awowo? Woi ka yu lɨuwo ko miyau, ge ko Puroguru."
\v 5 Kangha ɓalai me, Hananiya a wukureni ali tuuniyani a poreni, ɗɨm shoori a koi miya kɨɗekɨɗe moi wun kangha woyime.
\v 6 Lakɨrjen wu dowu gaan wu ɗakɨreyi wu porowu gɨn shi wu tawu areyi pani.
\v 7 Bi ki shaka kunung, mɨndani a gaatɨto, wo she bɨna wom yanau.
\v 8 Biturush a ɓaldo, " Shi ɓallo mondin ko kɨrau ayimi me ka wupa boiyi. She lɨuwa she ɓala "ou, kɨrau ayimi."
\v 9 Bi shiimi Biturush a ɓaldo, " kɨda mi ka dapa boomai ka kɨr Lɨm ma Nakomu? Yingu, moi wun ara mooji wun jik bo goko, au do gɨr maji pani kɨm.
\v 10 A wukuroto shwet gaanni a muroto, lakɨrjeni wu gaatɨwu wu waare mutto; wu gɨrere wu tawu arere pete mooro.
\v 11 Nong shoori a koi dai moi anaɓoijire gɨn moi wun kangha woingini moi.
\s1 WU YE BOSHITANGIN GƗN WOMA YALEBOI ƊƗGƗM
\v 12 Boshitangin gɨn womma yaleboingin ɗɨgɨm a yeni la miya ɗaa yi Anatupii. Dai ɓiyewu dapɨmawu la sham ma Shulemanu.
\v 13 Ge woi mu ɗumoi la miya wa ding bogongo ma taa laawu; dai gɨn shimi, miya wu ɓoowu ɓaɓambɨram kɨɗekɨɗe.
\v 14 Daa ɓanje yere ana ɓoijire wu miyewu do yi Nakomu, miya ɗɨgɨm mamyen gɨn tamyen,
\v 15 Kɨshimi wu mawu wottɨru ana pɨra moi ko goko wun gandɨmawu ko danki gɨn yindi, kɨduwa bo Biturush a doni goomma lɨmni an taa ko yerei.
\v 16 Yere miya ɗɨgɨm kɨm ɗoowu dapawu moi pottuwa la alingin moi kaara Wurushalima, wun doomanu gɨn anapɨra gɨn moi yaanjin gawa yiwu, ɗɨm dai wu woi jangha.
\s1 WU PIILE ANATUPI
\v 17 Ge shi mɨɓambɨram ma wilan a yileni puro ɗɨm dai moi wun gɨn shi ( wuni moi kaamo Shadukiya); gonggo a tɨmbewuni
\v 18 ɗɨm wu dushe Anatupii, wu pate wuni la jaarɨm.
\v 19 Dai gɨn shimi Kɨbɨri na tangi ma Makam a doni au bogoko ma jaarumi ɗɨm a por wuni pani, a ɓale,
\v 20 "Taku, ku yireku la gaawi kumbo mɨ Wurushalima ku ɓale ko miya dai ɓiye ɓala ma tuniyai me."
\v 21 Bi mɨ wun kangha woyi me, wu gawu la gaawi kumbo ma Wurushalima daa bo shang wun kukuwu. Ge mɨɓambɨram ma wilan a doni, gɨn moi wun goreni, a nai wilan gɨn dai ɓiye moi ɓambɨren ma miya Yishiraila, a tupe wu dowu gɨn Anatupi moi la jaarumi.
\v 22 Ge ana moi bo jaarumi wu gawu woi wun waa wuna lakiu, ɗuwowu mawu gɨn rohon,
\v 23 " mu wai jaarumi nummani ngwet ɗɨm ana moi bo gaawii wun jijik bogokoi, ge biim mɨn awa, woi mɨn waa mu ɗumoi lakiu.
\v 24 Ɓanje biim na gaan ma ana moi gaawi kumboi gɨn na gaan wilan wun kangha ɓalai me ɗuwowu jɨngɨlewu kɨɗekɨɗe duwawu, ko wom an do bi.
\v 25 Ɗɨm bɨla mu a doni a ɓalwu, "Miya mɨ ka pata la jaarum wun nene jijik la gaawi kumbo ma Wurushalima wun kukuwu ko miya."
\v 26 Kɨshimi na gaan ana moi gaawi kumbo ma Wurushalima gɨn ana moi jaarum wu tawu maanduru wuni gɨn bi, woi gɨn dɨdɨmbɨri ɗɨmɨu kɨduwa wun shoore miya bo wu wole wuniu.
\v 27 Biim wun mandɨra wuna, wu loi wuni deren miya. Shi mɓambɨram ma wilan a shokuwu ɓiɗa,
\v 28 Shi ɓalwu, "Mu ɓɨr kumomai boku kuke la yimi meu, daa ɓanje, ku gɨm Wurushlima gɨn kuka kuka mamai ka jinda bɨla ku wi doom ma mui me ɗuwoni koomu."
\v 29 Ge Biturush gɨn Anatupii wu liu ni,"A ɗuwoni mbak mu tamu goro Puroguru ko mɨ am taa goro miya.
\v 30 Puroguru ma boppinmu a yil Yeshu puro, mum kaa duwa munni, ɗayi longhani ko shoowi,
\v 31 Puroguru a ɓooni ɓaɓambɨram a luyi ko anni mɨ tuumini bɨla ɗuwoni ɓila gɨn nabukekoi, bɨla ɓoona Yishiraila tuubi gɨn muule jaɓe ɓalangin.
\v 32 Mɨni mɨn shitta ko wongini me, kɨshimi ɗɨm Lɨm mɨ karkat, mɨ Puroguru shi ɓwa ko moi wun taa goro ɓala mani.
\v 33 Shakam wilani wun kangha woyi me wu yee kɨɨm kɨɗekɨɗe wu yee jindai bɨla wu du muru Anatupii.
\v 34 Ge na Parisha yimni Gamaliyel, na malɨm ma kumai, mɨ miya dai wun ɓooni ɓaɓambɨram, yirana jik ɗɨm a wii bɨla wu por Anatupii pani dong.
\v 35 Ɗuwoni ɓalwu " kaa miya Yishiraila,̧ ku loi koomai gwang ko wom ka ɗika aku yiwu ko miyai me.
\v 36 La shakangin mɨ goowana Tudash a yildini, shi ape kooni ɗa mondin mu, ɗɨm miya ɗɨgɨm ki bo aru parau, wu tawu goreni. Wu du munni, moi wun tawa goreni wu lukurowu ɗɨm wo wun ɗuwawa ɗa bo wonduwoyu.
\v 37 Bi mui me, Yahuda mɨ Galili a yildini la bonkongin ma ɓɨl koii ɗɨm amturu yere miya goreni. Shi kɨm a mureni, ɗɨm dai moi wun tawa goreni wu lukurowu.
\v 38 Ɓanje na ɓalmai, ku tike koomai gɨn miyai me ku ɓau wuni ɗɨm, bo wom wun ɗika wun yimai wutau ma miya, an lukurma.
\v 39 Ge ɗɨm bo ma Puroguru, waku ɗɨm lukurmawuu; aku ɗɨm wai koomai kaa shaagha gɨn Puroguru." Kɨshimi shi amma shenwu.
\v 40 Ɗuwowu naaru Anatupii wu dushe wuni, wu ɓɨr kumowu, bo wu yee ɓala la yim Yeshu kɨmau, wu ɓau wuni wu tawu.
\v 41 Wu ɓau deren mɨnai gɨn popolok awo kɨda wu ɓɨlwuni la moi wun kɨrawa wu nai kindikindi daa yimi.
\v 42 Bi shimi anya pori pɨla la gaawi kumbo Wurushalima gɨn mɨna mɨna, wu twi gaan gɨn kukumai gɨn ɓoi ɓala wun ɓalmai Yeshu shii Kɨrishitii.
\c 6
\s1 BEELE ANAƁOIJIRE BOILA MƗ AWU YE KWARAKWARAK
\p
\v 1 Banje la bonkongini moi ambogwatin wun kara miima, Miya Yahuda moi ana kang bo Girka wu loi goro take bowu, kɨda miya Yahuda woi wun loi kowu yi boriyan mawu shaka tike wom botumau anya porii pɨla.
\v 2 Anatupi moi gum dɨra raapi wu nai kap ɓiye ambogwatin do yiwu wuun ɓalla, ''woi yana gwang yimu mu ɓau ɓala ma Puroguru mu mane shenmu ko tikau.
\v 3 Duwa shimi ku beele miya boila la derenmai moi gwang purowu, gɨmawu gɨn lɨm mɨ karkat ɗɨm gɨn boshenshen, mɨ am wuumawu bo wutauwi me.
\v 4 Mɨni ɗɨm am twi gaan gɨn kumbo ringring ɗɨm gɨn ɓoi ɓala ma Puroguru.''
\v 5 Wom wun ɓala a poshe awo miya dai. Kɨshimi wun beela Yishitipanush, mum gɨmmani gɨn ɓoijire ɗɨm gɨn lɨm mɨ karkat, Pilibush, Burokorash gɨn Nikolash mu Ankakiya,
\v 6 Ana ɓoijirei wu dounu gɨn miyai shimi gaan Anatupi, wun yiwa kumbo wun lwa arwu koowu.
\v 7 Kɨshimi Ɓala ma Puroguru taareni; Ambogwatin a miiyeni koowu la Wurushalima keɗekeɗe; ɗɨm wilan ɗɨgɨm wu dowu wun ta goro ɓoijirei.
\s1 WU KOI YISHITIPANUSH
\v 8 Banje, Yishitipanush tep gɨn yere yashik ɗɨm gɨn dɨmbɨri, shi ye woma yaleɓoi kɨɗekɨɗe gɨn bo shitta la miya.
\v 9 Ge nene yere miyai yilawa miya ma gawi kumbo mɨ wun nare gawi kumbo ma Moi talai, ma miya Karniliyush, Yishkandiriya gɨn moi pottuwa Kilikiya gɨn Ashariya. Miyai wun kara kirki gɨn Yishipanush.
\v 10 Ge woi wun wa dɨmbɨri ma kirke wom Yishitipanush ɓala la Lɨm gɨn boshenshenu,
\v 11 Wu shoke awo yere miya bo tukunje wu ɓale, "mu kanghi Yishitipanush shi ɓala buunen ko Musha gɨn Puroguru."
\v 12 Wu yile shen ma miya, Moi ɓamɓɨren, gɨn Anaɓulo, ɗɨm wu mɨɨn Yishitipanush wu kottiyi wu dowu gɨn shi deren mɨna.
\v 13 Wu dowu gɨn Ana baye bi lɨuwo, wu ɓale, "Mui me woshi ɓawa ɓala ko boi mu karkat gɨn ko kumaiyu.
\v 14 Kɨduwa mu kanghyi shi ɓalmai Yeshu mɨ Najarari me an jupule boyii me ɗɨm an paure bo pani mɨ Musha ɓooma dai,
\v 15 dai moi deren mɨna wu shake yero yini wu al bo yereni a paureni ki bo yero Natangi ma Puroguru.
\c 7
\p
\v 1 Wila mɨ ɓamɓɨrami a ɓale, ''woigini moi kuliʔ ''
\v 2 Yishitipanush a ɓale, ''Mwalan gɨn Boppinno, ku kake kumomai yino: Purogurui mɨ na darma apa kooni yi kagha mamu Yibirai, shakam shi ali mɨ wun nare Meshopotamiya, bim ɗuwana Haran;
\v 3 A ɓalli, '' Ɓau ali mongo gɨn miya mongo ka tako boi mɨ ana apuwo.'
\v 4 Ɗuwoni ɓau ali mang Kaldiya a ɗuwoni la Haran; bi muru ma boki, Puroguru a donnu gɨn shi la ali mɨ ɓanje ka laki.
\v 5 Woi ɓoona boi la boigini ɗa kolou, auwo, anya boi mɨ an kɨrma bo loi yooniu. Ge a ɗowe koi - Shakai Yibirai woi shi gɨn Lowo dong wu - ge an ɓooni boi bo mani shi gɨn dengɨleng mani moi au doo bini.
\v 6 Kime Puroguru ya ɓala gɨn shi, dengɨleng mani au ɗuko ma shaka kalla bino, anako alii au wuumawu bo jewe jewe ma mila aru parau. NGWALNGWAL MA YISHITIPANUSH
\v 7 'Ana yiro kumai ko ali ji au jewe jewe laro, 'Ɓala Puroguru, 'bishimi au bo potɨma wu dowu ɓoono ɓaɓambɨram yi boyi me.'
\v 8 A ɗowe ko ɓala ma ɗilik gɨn Yibirai, Yibirai bong Yishaku, a yini ɗilik la bonko torumen, Yishaku bong Yakubu, Yakubu bong boppin gum dɨra raap.
\v 9 Kɨduwa gongo a wii mwalan Yishibu, wu wupe yi ta Mashar,
\v 10 ɗɨm Puroguru shi biini a poryi la kindi kindi dai a wai gɨpɨma gɨn bo shenshen gaan Pirauna, Amna Mashar. Pirauna a luuyi Gomnam Mashar ɗɨm gɨn dai ɓiye mɨna mani.
\v 11 Banje kiim a gani la mashar gɨn kanana, gɨn kindi kindi kɨɗekɨɗe ɗɨm boppinmu woi wun wa wombotumau.
\v 12 Shakam Yakubu Kangha kure yiki Mashar, kɨdomin, a tange boppinmu.
\v 13 Na raapni, Yishibu a ape kooni yi mwalanni, ɗɨm Pirauna a bɨni yi miya ma Yishibu.
\v 14 Yishibu a mane tange mwalanni wu tawu ɓalli ko bongwu doni Mashar, gɨn dai ɓiye miya mani, kowu boilangumni ɗɨra baat.
\v 15 Yakubu a mani la Mashar, ɗɨm a mureni, shi gɨn boppinmu.
\v 16 Wu wore wuni taa Shekem ɗɨm wu are wuni la wuyo muru mɨ Yibirai ɗira ko duɗa-duɗa ara ambo ma Hamor la Shekem.
\v 17 Kim Shaka ɗowe ko ɓala mɨ Puroguru ya gɨn Yibirai yatɨna nem, miyai wu lowu ko apowu wu yewu ɗɨgɨm la Mashar,
\v 18 a yeni shaka nini mu wun wa mondin Amna Mashar, Amna mɨ woi shi bɨna yi Yishibuu.
\v 19 Amnai me tekɨla miya mamu ɗɨm yiwa kindi ko boppinmu kɨɗe kɨɗe, wu shingɨre boppinmu bɨla wu pate ambo maawu ane dong, kɨduwa bowu ɗaawuu.
\v 20 La shakai shimi wun lwa Musha; Shi gwang kɨɗeƙɨɗe gaan Puroguru wu mole yi ma tere kunnung la mɨna ma boki.
\v 21 Shakam wun mukaya ane, lora Pirauna a gɨreyi ɗɨm a ɓareyi ɗa lowo mondo.
\v 22 Musha a wai bɨnen ko dai boshenshen ma miya Mashar; ɗɨm shi gɨn dɨmbiri la yila ɓala mani gɨn wutau.
\v 23 Ge shakam shi nem mila paraungumni, a sheni la awoni tani yinge mwalanni, miya Yishiraila.
\v 24 Alma na Mashar shi boi kindi kindi ko lo Yishiraila, Musha a gɨpe bo shaghai, a waare na Mashari.
\v 25 Shi kɨnkɨmai Mwalanni awu gaarimai Puroguru shi baale kowu ɗa yini, ge woi wun gaarau.
\v 26 Bɨla shangni, a doni wai miya Yishiraila raap wun daghal; aye ɓa bɨla niime la derenwu; a ɓale, 'moi ɓambɨren, ka mwalan apomai; duwa mi ka jaɓe awo apomai?'
\v 27 Ge na ɗike bokyi a dɨleyi ane, a ɓale, 'mandei wuuwa na gaan gɨn na kumai komui?
\v 28 Ka lau duu munno ki mɨ kai duwa na Mashar woono? '
\v 29 Musha a ye kayo amani bi kangha ɓalai me; a ɗuwoni maawo la ali Midiya, boi mɨ lwa ambo raap.
\v 30 Shakam mila parau gumni gowana, Natangi ma Puroguru ape kooni yini la lushu yoo guwat Shinai, la yelɨm wati la lushu.
\v 31 Shakam Musha ala wati a yaleyi ɗɨm shakam shi ta bo yɨgɨmai, yila Makam dona, ɓalmai,
\v 32 ''Nani Puroguru ma boppinmai, Puroguru ma Yibirai, gɨn ma Yishaku gɨn ma Yakubu. Dɨmbɨyik Musha golo, ɗɨm daa yingɨmai woi shi ɗɨmau.
\v 33 Makam a ɓalli, 'puulu tagha mɨ yoowo, kɨda boim kai yiraka yiki boi mɨ karkat.
\v 34 Na al kindi kindi ma miya mono moi wun Mashar, Na kang ɓunen maawu ɗɨm na dono bɨla na gɨpe koowu; ɓanje woko, ana tangɨmowo Mashar.'
\v 35 Musha mɨ wun kurayai me, shakam wun ɓala, ' Mandei wuuwa na gaan gɨn na kumaiyi?' Shi mum Puroguru tangaya dai ɗa na gaan gɨn na baalekoi. Puroguru a tangeyi ɗa ara Natangi mɨ apa yini yi Musha la lushu.
\v 36 Musha a poɗutɨru wuni la Mashar, bim ya woma yale boi gɨn bo shita kɨɗe kɨɗe Mashar gɨn Nong gwa ji dwai, ɗɨm la lushu la mila paraungumni.
\v 37 Mushai shimi kɨma shi ɓalwa ko miya Yishiraila, 'Puroguru an yilmai Nawouyo la mwalanmai, Nawouyo ki nani.'
\v 38 Me mum la bo dimen la lushu Natangi yina ɓala ko Guwat Shinai. Me mum jin gɨn boppinmu; Me mum gɨpɨtɨra yila ɓala ma tuniya bɨla ɓoomu.
\v 39 Me mum boppinmu wun kura wu lɨuyi; wu duuryi ane deren maawu ɗɨm wu mane shen maawu do Mashar.
\v 40 La shakai shimi wu ɓalli ko Haruna, 'ka ɗɨghmu pɨrapɨra mɨ an gɨpe gaanmu. Bo ma Musha, mɨ shi pottɨra mɨna la ali Mashar, woi mɨn bɨna wom wayau.
\v 41 Kɨshimi wu ɗigh yipa lo laa la bonkogini moi, ɗɨm wu dowunu gɨn woma tapɨrɨk yi pɨrapɨrai ɗɨm a ye yiwu shakɨrak kɨda wutau ma arwu.
\v 42 Ge Puroguru a kaghɨle wuni bo ɓoi ɓaɓambɨram ko ninigin moi la puro, kim wun ɓula la likatkat ma anawouyo, 'Ka miya Yishiraila, mila paraungumni la lushu ku tɨmne yino tapɨrik gɨn noning lunjin mɨ kaa wora dɨrii?
\v 43 Ku gɨpe tara mɨ bo kumbo ma Molek gɨn niini ma pɨrapɨra Repan, gɨn yipangin ka niima bɨla ku ɓowu ɓaɓambɨram. Ɗɨm ana gɨrmamai ane taa gaan Babila.'
\v 44 Boppinmu wun gɨn tara kumbo ma maane ɓala la lushu, ki mɨ Puroguru wuuwuna shaka mɨ ya ɓala gɨn Musha bɨla Shi ɗigh ki yipa mɨ shi ala.
\v 45 Me shimi tara kumboi mɨ Boppinmu wun bangda ɗɨm wun dowana la ali gɨn Joshuwa shaka mɨ wun doma. A yeni woiyi me shakam wun gawa la ali mɨ Puroguru gasha ana ko boyii gaan Boppinmu ɗuwana mawu. Tara kumboi a ɗuwoni boiyi daa la bonkogin ma Dauda,
\v 46 mɨ shi wa gɨpma yi Puroguru ɗɨm a kumbe bɨla waani bo ɗuko ko Puroguru ma Yakubu .
\v 47 Ge Sholomon shi ɗɨgha mɨna ko Puroguru.
\v 48 Dai gɨn shimi, Shi mɨ taa ɓaɓambɨram dai woi shi ɗuko la mɨnam wun ɗɨgha gɨn arɨkwu; kim Nawouyo ma Puroguru ɓala,
\v 49 'bo joko mono, Lapuro, ɗɨm ali bo ɗuko ma kuturak ma lwoi yoono, kamo mɨna pɨla akɨ ɗɨghnoi? Shi ɓala Makam: Ɗato boi mɨ ana nowe yinoi?
\v 50 Woi annou ru niima woingini moi?
\v 51 Kaa miya ana gɨddɨng koi, wo ka aghɨra bo gongomai gɨn kumomaiwu, rɨngrɨng ka kur Lɨm mɨ karkari, ka ye wom boppinmai wun ya.
\v 52 Ma la anawouyo ma Puroguru mɨ bopinmai woi wun piilauʔ Wu duu muru anawouyo ma Puroguru moi dowa domin gaan doma ma Mɨ teeti; banje ku ɗuwoku ana washe koi gɨn ana duna muru mani kɨma,
\v 53 Kaa mɨ ka gɨpa kumai mɨ anatangi wun lwa, ge woi ka taka goreiyu.''
\s1 WU DUU MUR YISHITIPANUSH GƗN GUWAT
\v 54 Banje shakam wilan wun kangha woiyingini moi, a juwe bogongowu, wu akɨre wurowu yi Yishitipanush.
\v 55 Ge Shi, dumbo gɨmmani gɨn Lɨm mɨ karkat, shaka yereni lapuro ɗɨm ala darma ma Puroguru; ɗɨm a al Yeshu jik ko arɨk mɨ tumini ma Puroguru.
\v 56 Yishitipanush a ɓale, ''yingu, na al la purongin abbɨmawu ɗɨm, Lowo ma Mu jik ko arɨk mɨ tumini ma Puroguru.''
\v 57 Ge Wilani wu yil yilawu bongbong, wu wore kumowu ɗɨm dai ɓɨyewu wu nuumyi,
\v 58 Wu poryi bi nong ali, wu mukeyi gɨn guwat: Moi wun ɓwa shitta ma woiyi me wu pate landa maawu gaan lakarak mɨ yimni Shawulu.
\v 59 Kim wun ko muke Yishitipanush, shi ko nai Nakomu, shi ɓalmai, ''Nakomu Yeshu ka gɨpe lɨmno.''
\v 60 Tɨma bɨrɨmni ali, ɗɨm ya nai bongbong,''Nakomu, boko koi wuni gɨn jaɓe ɓalai meu.'' Shakam tela ɓalai me, a gɨpeyi noon .
\c 8
\s1 SHAWULU AYE KULANG KO YIKILISHIYA KEƊKEƊE
\p
\v 1 Shawulu a baye bi duna murii. La bonkoi shimi miya wu piile ana ɓoijire keɗekeɗe moi wun la Wurshalima; wu lukurowu ta Yahudiya yerei wu tawu Shamariya, moi ɓaghawa kara Anatupi.
\v 2 Miya moi ɓwa kowu wu are Yishitipanush, wu kuye murmani kɨɗekɨɗe.
\v 3 Ge Shawulu a dɨr lɨm Yikilishiya kɨɗekɨɗe, shi ta mɨnamɨna ɗɨm shi ammawu manyen gɨn tamyen kɨda patɨmawu la jarɨm.
\s1 WU ƁOI ƁALAM NET LA SHAMARIYA
\v 4 Dai gɨn shimi ana ɓoijire moi lukurawa la alingin wun boi ɓala mɨ net.
\v 5 Pilibush a shuwoni ɗa nong ali Shamariya ɗɨm shi ɓalwu ɓala ma Kɨrishiti.
\v 6 Shaka mɨ miya ɗɨgɨm wun kangha, wun ala woma shita mu Pilibush shi ya, wu mane shen dai ɓiyewu ko wom shi ɓala.
\v 7 La miya ɗɨgɨm mɨ wun gɨn shi, lɨm mɨ gɨngɨngha wu podowu lawu ko kwi bongbong; ɗɨm nɗuralgin ɗɨgɨm wu janghowu.
\v 8 Ɗɨm nong alii a gɨmota gɨn popolok awo.
\v 9 Ɓɨla mu nini la nong alii yimni Shiman, mum na gormo dumbo nenel, shi ɗuwoni ye woma yaleboi keɗekeɗe miya shamariya wun almai, shi mane kooni mum bimma.
\v 10 Dai miya Shamariya ambo gɨn moi ɓamɓɨren wu mane shenmawu yini, wu ɓale "Mui me shi dɨmbri ma Puroguru mɨ wun nai ɓamɓɨram".
\v 11 Wun kake kumowu yini, kɨduwa a ɗuwoni shi yalmawu gɨn gormo mani duduk.
\v 12 Ge miya wu ɓoijire shaka mu wun kangha Pilibush shi ɓala ko joko ma Puroguru gɨn yim Yeshu Kɨrishiti. A yiwu baptishma mamyen gɨn tamyen.
\v 13 Anya Shiman gɨn kooni a ɓoijire: wu yini baptishma, wun ɗuko gɨn Pilibush ringring. Shakam shi ala noning woma yaleboi mu yena, a yaleyi.
\v 14 Banje Anatupi moi la Wurushalima wu kanghi miya Shamariya wu gɨpe ɓala ma Puroguru, wu tangɨwu Biturush gɨn Yahaya.
\v 15 Shaka Wun shuutuwa, wu ye kumbo yi Puroguru kowu kɨda Puroguru bɨla bowu Lɨm mɨ karkat,
\v 16 kɨda doo shakai shimi dong woi Lɨm mɨ karkat shuuwana ko anya ma laawuu; wu yiwu kara baptishma la yim Nakomu Yeshu.
\v 17 Biturush gɨn Yahaya wu lwi arwu koowu wu gɨpe Lɨm mɨ karkat.
\v 18 Banje shaka mɨ Shiman ala miya wu gɨpe Lɨm mɨ karkat ɗayi loi arik ma anatupi ko miya, a ɓoowu ayim.
\v 19 A ɓale "ku boono ɗɨmɓɨrime nani kɨm, kida boono lwi anno ko miya wu gɨpe Lɨm mɨ karkat kɨm".
\v 20 Ge Biturush a ɓalli "moo ka tileko gɨn ayim mongo kɨda ka kɨnke aka wai wom Puroguru ɓwa gɨn ayim.
\v 21 Wo kai gɨn boi anya kolo lamuu, kɨda wokai ɓwa awowu ko Puroguruu.
\v 22 Da shimi ka lɨu tubi ko wutau kerek awo mu kai ya, ka kumbe mondin Makam an mulwo womu kai ɗaura la awowo.
\v 23 Kɨda na ali, kai gɨn jung awo, ɗɨm ɗoommowu la jabeɓala."
\v 24 Shiman a lɨuwi a ɓale, "Ka yinno kumbo yi Makam kɨda woyingini me dai kai ɓala, ba waneu".
\v 25 Shakam Biturush gɨn Yahaya wun ɓwa shitta ɗɨm wun ɓwa ɓala ma Nakomu, wu tau la alingin ma Shamariya wun ɓale ɓala mɨ net shaka mu wun ɓɨlma Wurushalima.
\s1 PILIBUSH GƗN NA HABASHA
\v 26 Banje Na tangi ma Makam a yini ɓala ko Pilibush, a ɓale, "Yilko tako ɗa goko ali mɨ na ta Wurushalima do Gaja." (gokoi je she la lushu).
\v 27 A yileni a tani. Tamma, me Mu na Habasha, shi tingno mɓaɓamɓɨram goro Kandakatu, Tamno Amna ma miya Habasha. Shi na koi gɨna mondo,
\v 28 a donni Wurushalima bo ɓoi ɓaɓamɓɨram, shi sharab la mɨtɨka ma donjin, shi yingɨmai la likalkat ma Na wouyo Yishaya shaka mu shi mama.
\v 29 Lɨm mɨ karkat a ɓalli ko Pilibush, " tako yini la mɨtɨkai"
\v 30 Pilibush aye kayo ta yini, a kanghi shi yinge la likarkat ma Yishaya Na wouyo, a ɓale, "Ka gaare wom kai yinge laki?"
\v 31 Mu Habasha a ɓale "ana binmai ɗinga, woi dɨm Mu ba ayeneu?" a kumbe Pilibush ɓɨla donni la mɨtɨkai don ɗuwoni gɨn shi.
\v 32 Banje boi mɨ la Likalkat mu Na Habashai jini yingi laki she kiime, "Wu ameyi ki tingha mu wun ta gɨn shire bo wore ɗɨrii; ɗim ki gam mɨ shi ɗum gaan ana wunmani, Woi shi awa boniu:
\v 33 la gate gumi mu yina, kumai a maayi: mandei ani ɓale jaman mani?, kɨda tuniyani wu gɨru la pani."
\v 34 Tingnoi a bide Pilibush, a ɓale "na kumbewe, mandei nawouyo ma Purogurui shi ɓala kooni? kɨda kooni kanje mondin mu?"
\v 35 Pilibush a loigoro ɓala, ɗɨm a loigorei gɨn likalikat mɨ karkat shi ɓooni shitta ma ɓalam net ma Yeshu.
\v 36 Kim wun tama ko goko, wu yatuwu bo gwa ɗɨm Tingnoi a ɓale " Yingu, gwa nenee. Mindei an gai yino baptishmai?"
\v 37 Pilibush a ɓale, "boko ɓoijire gɨn awowo, aka wai baptishma,
\v 38 Na Habashai a lɨuwi, "na ɓoijire ko Yeshu Shi lowo ma Puroguru". Na Habashai a wii bɨla wu yir mɨtɨka ma dokyi. Pilibush gɨn Tingnoi wu gawu la gwa kab ɓɨyewu, ɗm Pilibush a yini baptishma.
\v 39 Shaka mu wun porawa la gwai, Lɨm ma Makam a gɨre Pilibush ane, Tingnoi woi alayau, a koi goko mani ko shakɨrak yik.
\v 40 Ge Pilibush a wai kooni la ali Arotush. A tani la nonin alingin shi ɓoi ɓala mɨ net, borana daa Kasheriya.
\c 9
\s1 KAGHƗLMA MA SHAWULU
\p
\v 1 Ge Shawulu, shi ɓala ma kaaye awo gɨn ma duna muru ko Ambo gwatin ma Nakomu, a tani yi Wila mɓamɓɨrami a lau likarkatgin ta la gawi kumbo mɨ Damashkash
\v 2 ɓa baan wai moi wun la Gokoi, anya mamyen kanje tamyen, bɨla donnu gɨn wuni Wurushalima ɗoppɨmawu.
\v 3 Kim shi la goto a yeni shaka mɨ shi nem gɨn Damashkash, kangboi a keutɨni la puro a kaareyi ɗɨm a wukureni ali ɗɨm a kang yila shi ɓalli,
\v 4 ''Shawulu, Shawulu, kɨda mi kai piilmonoi?"
\v 5 Shawulu a lɨuwi, "kai mandei, Makam? Makam a ɓale "na Yeshu mɨ kai piilmai;
\v 6 ge yilko, ka tako la nong ali, ɗɨm awu ɓalwo womu ɗuwana mbak aka yimai."
\v 7 Moi wun goto gɨn Shawulu wu yirewu jikjik woi wun ɓalau, wu kang ɓala, ge wowun ala muu.
\v 8 Shawulu a yileni bojiali, a au yereni bɨla al boi, a ɓani; Wu koi anni do la ali Damashkash.
\v 9 Bonko kunu woshi al boiyu, ɗɨm woi shi twa anya shi nau.
\v 10 Banje la ali Damashkash, Na ɓoijire nini mɨ yimni Hananiya, Nakomu a yini ɓala la aljuwan, 'Hananiya' a ɓale "me nani Nakomu".
\v 11 Nakomu a ɓale "yilko, ka tako ko goko mɨ wun nare Nduut, mɨna ma Yahuda ka biɗe mum wun naayi Shawulu, Mu Tarshush, kɨda shi la kumbo.
\v 12 A al Mu la aljuwan, yimni Hananiya shi doma ɗɨm shi loi arni kooni, kɨda mondin bɨla mane wai alboi."
\v 13 Ge Hananiya a lɨuni, " Nakomu, na kang duwa Mui me yi miya ɗɨgɨm, ko kerek awo mɨ shi yina miya mongo moi karkat la Wurushalima.
\v 14 A wai dɨmɓɨri yi wila mɨ ɓamɓiram bɨla koi anya mui pɨla nenee mɨ shi nai yimwo".
\v 15 Ge Nakomu a ɓalli, "tako, shi pinen wutau mono mɨ na beela, an taa gɨn yimno gaan angaungin, Amnangin gɨn ambo Yishiraila;
\v 16 kɨda ana apɨni kindikindi mu an naamai kɨda taare yimno".
\v 17 Kɨshimi Hananiya a poreni, a tani la mɨnai. Lwa anni kooni, a ɓale, "Molki Shawulu, Nakomu Yeshu mɨ apa kooni yiwo shaka mɨ kai ko goko doma, a tangene yiwo kɨda ka wai alboi ɗɨm ka gɨmoko gɨn lɨm mɨ karkat".
\v 18 Shwet wuduwoi ki bi shurwo a yukureni yero Shawulu, a wai alboi a yileni, a gɨpe baptishma;
\v 19 a twi wombotuma ɗɨm a wai gɨdding yini. A duwoni gɨn ambogwatin la Damashkush ma bongkongin.
\s1 SHAWULU A ƁOI ƁALAM NET LA DAMASHKA
\v 20 Shwet nini a ɓoi ɓala ma Yeshu la gaɓiyan kumbo, shi ɓalmai Shi Lowo ma Puroguru.
\v 21 Dai miya moi wun kanghaya, woini a yalewuni, wu ɓale " me woi mum na jale miya mɨ wun nai yimime la Wurushalimau? a doni nenee bɨla dowe miya kɨda taa gɨn wuni yi Nong wila".
\v 22 Ge Shawulu a wai dɨmbɨri keɗekeɗe, shi ɓoi ɓala mɨ net ɗɨm a jingɨle shen miya Yahuda moi wun la Damashkash, shi apɨwu Yeshui me shi Kɨrishitii.
\s1 SHAWULU A DAR YINI ARA MIYA YAHUDA
\v 23 Bi bonkongin, miya Yahuda wu ɗaure ɓɨla wu duu murni,
\v 24 ge ɓalai a bwi kumo Shawulu. Wu moi bogokongini bɨri gɨn pori daa wu duu murni.
\v 25 Ge Ambogwatin mani wu gɨreyi kɨbɨri, wu shuwoyi la tangete ɗa bi garuu.
\s1 SHAWULU LA WURUSHALIMA
\v 26 Shaka mɨ dona Wurushalima, Shawulu a kɨri bɨla gani la ambogwatin,
\v 27 ge dai wu shoreyi, wo wun ɓwajire shi ɓanje na ɓoijireu. Ge Barnaba a gɨttiyi a doni gɨn shi la anatupi. A ɓalwu duwa al Nakomu mɨ Shawulu ya, gɨn ɓala mu Shi yina ko goko, gɨn ɗɨm ɓoi ɓala mɨ shi Shawulu ya la Damashkush ko yim Yeshu woi gɨn shooriu.
\v 28 A gomeni gɨn wuni shaka mɨ wun doma gɨn porma la Wurushalima. A ye ɓala woi gɨn shooriu la yim Nakomu Yeshu
\v 29 ɗɨm kirki a gani la derenwu gɨn miya Yahudawa moi Gɨrika; ge wu lawi bɨlawu duu munni.
\v 30 Shaka mu Mwalani wun bɨna woiyi me, wu dowunu gɨn shi do Kashariya bi shimi wun tangaya Tashush.
\v 31 Kɨshimi ɗɨm, Yikilishiyai dai ɓiye alingin ma Yahudiya, Galili gɨn Shamariya talai awowu ɗɨm wu ɗighowu, wun goto la shoore Nakomu, andɨmani shenwu la lɨm mɨ karkat, Yikilishiya a ɓaroto gɨn ɗɨgɨm koi. WU JANG YINIYASHU
\v 32 Banje a ɗuwoni kim Biturush tana la kɨrau ali, a donni Lidda la ali mɨ Ana ɓoijire wun yiki.
\v 33 Nenee a wai mum wun nayi Yiniyashu, mum na ann pɨra milangin torumen, duwa shi ndural.
\v 34 Biturush a ɓalli, "Yiniyashu, Yeshu Kɨrishiti a janghe. Yilko ka gɨre bo bonko mongo ɗɨm shwet a yileni puro".
\v 35 Anya mui pɨla la ali Lidda gɨn Sharon wu al mui ɗɨm wu mawu yi Nakomu.
\s1 BITURUSH A YIL TAPITA BO MURU
\v 36 Ɓanje Na ɓoijire nini la ali Joppa mɨ wun naare Tapita, mɨ wun kaghɨle laki ɗa "Dokash". Tamnoi je gwang puroro, she wutau mondo gɨn yere yashik yi ana kindi.
\v 37 A ɗuwoni la bonkongini moi, aye pɨra, ɗɨm a muroto. Wu yiro binyaa, wu lure la jakajaka gawi.
\v 38 Dumbo Lidda she nemma gɨn Joppa ɗɨm ambogwatini wu kanghi Biturush shi nene, wu tange miya raap wu tawu kumbe Biturush, "woko yimu kɨlang".
\v 39 Biturush a yileni a tani gorowu. Shaka mɨ yana, wu yewewu gɨn shi la gawi jakajaka mu wun lura. Ɗɨm dai booriyan wu yirewu peteni wun kara kwi, wun apɨni landangin mu she niima shaka mɨ she gɨn wuni.
\v 40 Biturush a por miya dai pani, a tɨmeni aye kumbo, kaghɨlana dayi murui, a ɓale, "Tapita, yilshi". A aɓe yeroro ɗɨm shaka mɨ ala Biturush a yileto.
\v 41 Bi shimi Biturush a wouro arni, a yilde puro; shaka mɨ shi naa ana ɓoijre gɨn boriyani a ɓoowu shire gɨn tuniya.
\v 42 Woyime a kombɨle ɓiye la ali Joppa, ɗɨm miya ɗɨgɨm wu ɓoijire ko Nakomu.
\v 43 Biturush a ɗuwoni ma bonkongin ɗɨgɨm la ali Joppa shi gɨn mum yimni Shiman na kwar dɨmbi.
\c 10
\s1 BITURUSH GƗN KARNILIYUSH
\p
\v 1 Mu nini la nong ali Kasheriya, yimni KarniliyusH, shi na ɗowe awo la ana baye ko ali Yitaliya.
\v 2 Shi na shore Puroguru shi ta goro Puroguru gɨn moi la mina mani dai; shi ɓoi ayim ɗɨgɨm ko ana kindi ɗɨm shi kumbe Puroguru ringring.
\v 3 La shaka wandumoi ma pori, a ali sharara la aljuwan Natangi ma Puroguru a ape kooni yini, a nayi "Karniliyush",
\v 4 Karniliyush a yinge Natangi ma Purogurui gɨn shoori ɗɨm a ɓale, ''mindei, mɓambɨram?'' a ɓalli, ''kumbo mongo gɨn wom kai ɓomai ko ana kindi a yeweni la puro yi Puroguru, ɗa woma shenma gaan Puroguru,
\v 5 banje tangu miya tawu la ali Joppa wu nawo mum wun naamani Shiman, bɨla yimni Biturush.
\v 6 Shi ɗuko gɨn na kwar dɨmbi yimni Shiman, mɨna mani nemma gɨn wuro nong gwa.''
\v 7 Shakam Natangi ma Puroguru ya ɓala gɨn shi ɓauya, Karniliyush a nai kwarinjen mani raap, ɗɨn gɨn Nadowe awo shi kɨm na shoore Puroguru mɨ shi yini kwarakwarak,
\v 8 Karniliyush a manuwu goro wom yena dai ɗɨm a tange wuni Joppa.
\v 9 Ɓanje bɨla shangni nem shakai bemoi, wun ko goto wu yawu nemma gɨn alii, Biturush a yeweni la teel ko ɗuwo ma mɨna kɨda kumbo.
\v 10 Ɗuwoni kang kiim shi lau wom an tumai, ge shaka mɨ wun ko yee wombotuma, wu ɓooni aljuwan,
\v 11 ɗuwoni aweni yereni a al lapuro ammani, a al tambala shuutuma shi al woini bop ɓamɓɨram shi shuuma ali ɗa bo ɗomma anni parau.
\v 12 Laki gɨn luunjin moi ana yo parau gɨn moi ana ame awowu ali gɨn yiɗiyongin moi la puro.
\v 13 A kanghi wun ɓalli, ''yilko, Biturush, duuwu ka aɗe.''
\v 14 Ge Biturush a ɓale, ''woi kɨshimiu, Nakomu,'' kɨda woi na tɨmna twi wom bogɨnggɨng ɗɨm gɨndɨmaniu.
\v 15 Ge a mani ɓalli na raapni, ''wom Puroguru joɓa woi aka ɓalmai wom gɨnggɨnghau.''
\v 16 A madeni woyii me na kunung; bi shimi wu gɨre tambali a mani la puro.
\v 17 Ɓanje kim Biturush jingɨlana ko al juwan mɨ yaa, woi bɨna lakiu, nini, miya moi Karniliyush tangara wuna wu yaru jijik bo goko wuye kowu,
\v 18 bi shimi wu ɓide kanje Shiman, mum wun naamani Biturush, shi ɗuko nini.
\v 19 Kim Biturush shi ko kɨnke wom ala la aljuwan mani, lɨm a ɓalli, ''yingu, miya nini kunung lau gorowo,
\v 20 yilko tako yiwu ka tako gorowu boko kuri ta gɨn wuniu, kɨduwa tange wuni nani,''
\v 21 kɨshimi Biturush a keutini yiwu a ɓale, ''nani mɨ ka lau goroni, kɨduwa mi ka dokai?''
\v 22 Wu ɓalli, mɨɓamɓɨram ma anaɗowe awo mɨ wun naayi Karniliyush na ɓala mɨ jik shi paye Puroguru ɗɨm shi mum wun ɓala mani dai ɓiye ali ma Yahuda ɗɨm Natangi mɨ karkat ma Puroguru a ɓalli tange yiwo, naghee ka tako mɨna mani bɨla tani kang ɓala mɨ net yiwo,
\v 23 Kɨshimi Biturush a nai wuni wu gawu la mɨna, wu ɗuwowu gɨn shi. Bɨla shangni a yileni puro ɗɨm a tani gɨn wuni, ɗɨm yere mwalan moi Jopa wu loi goreni.
\v 24 Ɓɨla shangni wu dowu Kasheriya, Karniliyush shi momawu; a nai dai biye miya mani gɨn sheriyangni moi nemma.
\v 25 A ɗuwoni kim Biturush gana, Karniliyush a doni tɨmeni gaani gɨn ɓɨrimni kɨda ɓooni ɓaɓamɓɨram.
\v 26 Ge Biturush a koi anni a yilyi puro, shi ɓalmai, ''yilko puro! na gɨn kono, na Mu.''
\v 27 Kim Biturush shi ko ɓala gɨn shi, a gani la mɨna a wai miya wu dapowu yi apowu,
\v 28 ɗuwoni ɓalwu, ''ka gɨn komai ku bɨni woi ɗuwana ko gokou mu na Yahuda bɨla dape kooni anya bɨla tani yi mondin Mu la modin aliu. Ge Puroguru a apuno woi na kɨrana na ɓalli ko mondin Mu shi gɨngɨngha anya gɨndɨmaniu.
\v 29 Duwa shimi na dona woi gɨn kirkiu shakam na wa tangi. Ɓanje na bɨdimai kɨda mi kai yina tangi.''
\v 30 Karliniyush a ɓale, bonkongin paru mɨ gowana la shaka kime, la shaka wandumoi na kumbo la mɨna mono; ɗɨm yingu, Mu jik peno gɨn landa mɨ karkat yini.
\v 31 Shi ɓallo Karniliyush Puroguru a kang kumbo mongo, ɗɨm wom kai ɓowu ko ana kindi a wii Puroguru a shenwe.
\v 32 Kɨshimi ka tange mondin Mu tani Joppa, natiru mum na yimni Shiman mɨ wun naayi Biturush. Shi la mɨna ma na kwar dimbi yimni Shiman, mɨna mani nem wuro gwa, ba doni, an yiwo ɓala,
\v 33 kɨshimi shwet na tanga yiwo. Kai ɗɨm ka lɨuwi ka doko. Ɓanje ɗɨm, me mɨni dapɨmamu dai gaan Puroguru kɨduwa mu kang dai biye wom bongmu wuuwa ka ɓale.
\s1 BITURUSH AYE ƁOI ƁALA MƗNA MA KARNILIYUSH
\v 34 Ɗɨm Biturush au boni a ɓale, jire, ɓanje na bɨni Puroguru woi shi beeliku.
\v 35 Bo shimi, la alingin dai anya ma mɨ na ɓooni ɓaɓambɨra ɗɨm shi ye wom teet na wai gɨpma yini.
\v 36 Ku ɓɨn kamo ɓalam tangɨwa ko miya Wurushalima, shakam shi yiwu ɓalam net ko ɗuko ma talai awo ɗa yi Yeshu Kɨrishiti, mɨ shi nako miya dai-
\v 37 kamai gɨn kamai ku ɓin wom yena la dai biye ali Yahudiya, luma gorei Galili, bi yima baptishma mɨ Yahaya shi ya ɓala koi;
\v 38 wom yena Yeshu mɨ Najarat, kim Puroguru puraya gɨn lɨm mɨ karkat ɗɨm gɨn dɨmbɨri. A ɗuwoni balma shi wutau mu gwang, shi jang miya moi amna yaanjin derjawuna, kɨda Puroguru shi gɨn shi.
\v 39 Mɨn ana ɓoi shitta ko wom yena dai la ali Yahudiya gɨn Wurshalima. Wu duu munni ɗa yi ɓaghani ko showi,
\v 40 Ge Puroguru a yileyi bo muru bi bonko kunung ɗɨm a wii bɨla wu alyi,
\v 41 woi ɗa yi miya daiyu, ge kara ana ɓoi shitta moi Puroguru beela dumbo ɗeɗel - ɗa yimu mu twi mu nai gɨn Shi bi yilma mani la moi mutawa.
\v 42 A wii mɨni mu ɓale ko miya, ɗɨm mu ɓoi shitta me mum Puroguru beela bɨla ɗuwoni na kumai ma moi mutawa gɨn ana tuniya.
\v 43 Yini anawouyo ma Puroguru wun ɓwa shitta kooni, kɨshimi ɗɨm dai mum ɓwajire ko yimni an wai muule jaɓeɓalangin mani ɗa la Yimni.
\s1 WU ƁOI LƗM MƗ KARKAT KO ANGAUNGIN
\v 44 Kim Biturush shi ko ɓalwu woiyingini me, Lɨm mɨ karkat a shuwoni ko miya moi ana kang ɓala mani.
\v 45 Miya moi ana ɓoijire wu lwi kowu ko ɓala ma ɗilik dapɨmawu boi ɗumoi - dai moi wun dowa gɨn Biturush - a yalewuni, kɨda woma ɓooma ma Lɨm mɨ karkat a shuwoni ko angaugin kɨm.
\v 46 Kɨda wu kang Angaugin wun ɓala gɨn labo yere miya dangdang, wun paye Puroguru. Duwoni Biturush lɨuwu,
\v 47 ''Mu nini an gai gwa mu amu yiwu baptishma ko miyai me yiki, moi wun wa lɨm mɨ karkat ki mɨ mɨn mun wa?''
\v 48 Bi shimi a wii wu yiwu baptishma la yim Yeshu Kɨrishti. Ɗuwowu kumbeyi duwoni gɨn wuni ma bonkongin.
\c 11
\s1 BITURUSH A BENDƗLE LA ƁALA KO YIKILISHIYA MƗ WURUSHALIMA
\p
\v 1 Banje ana tupi gɨn mwalan moi la Yahudiya dai wu kanghi angaungin kɨm wu gɨpe ɓala ma Puroguru.
\v 2 Shakam Biturush dona Wurushalima, moi wun lwa koowu ko ɗilik dapimawu yi apowu wu lwoi ɓala kooni,
\v 3 wun ɓalmai, ''kai dape koowo gɨn ana kindi ɗilik ɗɨm kai tumai gɨn wuni!''
\v 4 Ge Biturush a loi goro bendɨlwu ɓalai kɨm yena, a ɓale,
\v 5 Na kumbo lanong ali mɨ Joppa, ɗɨm aljuwan ma tasha shutɨma, ki tambala lapuro shi keutɨma ali gɨn ɗopɨma anni parau. Shi keutɨma yino.
\v 6 Na yingeyi ɗɨm na kɨnke koi. Na al lunjin ana yoo parau mɨ lapani, noning lunjin la lushu, moi ana ame awowu ali gɨn yidiyongin moi la puro.
\v 7 Ɗɨm na kang ɓala shi ɓallo, yilko puro, Biturush; duwu ka aɗe,
\v 8 na ɓale, ''woi kɨshimiu, Nakomu; kɨduwa woi wom gɨngɨngha anya gɨndɨmani tɨmna ga la bonou,''
\v 9 ge ɓalai lɨuwa lapuro shi ɓalmai ''wom Puroguru joɓa waka ɓalmai gɨndɨmaniu.''
\v 10 wom yenai me a madeni ko yooni kunung, ɗɨm woiyi dai a mani lapuro kɨma.
\v 11 Nini, Woi ɗuwana dudukwu miya kunung yirmawu mɨna mɨ mɨn laki; potɨwa Kasheriya dowa yino gɨn tangi.
\v 12 Lɨm a wuune na tano gɨn wuni, ɗɨm bo na ape na ɗang gɨn wuniu. Mwalan bemoi wu lui gorono mu tamu la mɨna ma Mui.
\v 13 A ɓalmu wom yena a al natangi ma Puroguru la mɨna mani a ɓalli, ''Tangu miya ta Joppa tawu naru Shiman mɨ wun naayi Biturush.
\v 14 An ɓalwo ɓala mono mɨ aka wai ɗama - kai gɨn miya moi la mɨna mongo dai.''
\v 15 Kim na loi gora yiwu ɓala, lɨm mɨ karkat a keutɨni kowu kɨmu yena gɨn mini kɨdomin.
\v 16 Na shen yila ɓala ma Nakomu, kim Shi ɓala, ''Yahaya aye baptishma gɨn gwa komai ge kamai ɗɨm aku wai baptishma la lɨm mɨ karkat.''
\v 17 Ɗɨm bo Puroguru a ɓoowu woma ɓooma kim shi ɓooma shakam mɨn ɓwajire ko Nakomu Yeshu Kɨrɨshiti, nani naa ma, mɨ ana kɨrke Puroguru?''
\v 18 Wun kangha woyinginime, woi wun maana ɓala ɗɨmmu, wu mawu bo paye Puroguru ɗɨm wu ɓale, ''lawa da agaungin Puroguru a ɓowu lɨu tubi kɨda wai tuniya kɨm.
\s1 YIKILISHIYA MƗ ANTAKIYA MA SHURIYA
\v 19 Ɓanje moi lukurawa da piileboi mɨ luna gorei ko muru ma Yishitipanush wu lukurowu wuuyuk daa Pantakiya gɨn la kula ma Kuburush gɨn nong ali Antakiya, wun ɓale ɓala ma Yeshu kara ko miya Yahudiya.
\v 20 Ge yerei lawu mamyen Kuburush gɨn Karani wu dowu Antakiya wun ɓoi ɓala ma Nakomu Yeshu ko miya Gɨrika, wun ɓalwu ɓalam net ma Nakomu Yesh kɨm.
\v 21 Ara Nakomu koowu, miya ɗɨgɨm wu ɓoijire wu kaghɨlowu yi Nakomu.
\v 22 Duwa ɓala maawu a gani la kumo ana ta goro Puroguru moi Wurushalima; ɗɨm wu tupe Barnaba wuuyuk da Antakiya.
\v 23 Shakam dona a wai wu gɨpe woma ɓoma ma Puroguru, a ye yini shakɨrak; ɗɨm a dinge bogongowu wu ɗuwowu la Nakomu gɨn awowu ɗumoi.
\v 24 Kɨduwa shi mum gwang ɗɨm gɨmani gɨn lɨm mɨ karkat gɨn ɓoijire, ɗɨm a miiyeni ko miya ana ta goro Nakomu.
\v 25 Duwoni Barnaba tani Tarshush bo lapgoro Shawulu.
\v 26 Bim waaya a doni gɨn shi Antakiya wu ye mila wun dapɨma gɨn ana ta goro Puroguru wun kukuwu ko miya ɗɨgɨm. Wu loi goro nai moi ki Kɨrishiti la ali Antakiya.
\v 27 La bonkongini moi anawouyo mɨ wun poɗutuwa Wurushalima wu dowu Antakiya.
\v 28 Mu ɗumoi lawu, yimni Agabush lɨm a wuyi a yileni shi balmai, au ye nong kiim lapani. Me a yini la shaka ma Kalaudiyash.
\v 29 Kɨshimi, ambogwatin wu kɨnke awu aye mwalan gɨn wom arwu anyama gɨn wom shi gɨn shi ta la ali Yahudiya.
\v 30 Wu ye woyime, wu tange ayimmi ara Barnaba gɨn Shawulu ta yi moi ɓamɓɨren.
\c 12
\s1 WU DUU MUR YAKUB WU LWI BITURUSH LA JARƗM
\p
\v 1 Ɓanje, La shakaime Amna Hiridush a loi goro apuwu kindi ko anaɓoijire.
\v 2 A duu Yakubu mol Yahaya gɨn tashkat.
\v 3 Bim shi ala miya Yahuda wu kang net, a mani koi Biturush kɨma. La shaka ma burodi mɨ woi yirma lakiu.
\v 4 Bi komani a mukeyi la jarɨm a lwi anaɗowe awo parau wu moi peteni, shi lammai ɓa bɨla doni gɨn shi gaan miya bii gowekoiyi.
\v 5 Kim Biturush nummani la jarɨm moi la gawi kumbo wu ate yiwu gɨn kumbe Puroguru duwani. WU ƊAI BITURUSH LA JARƗM
\v 6 Ɓɨla shangni Hiridush shi lammai an pormani duwa lɨu bɨɗa, Biturush shi noon deren anaɗowe awo raap, bɨrii shimi ɗɨm patima jaghla raap anni anaɗowe awo raap wun jijik bo gawi moi pete jarɨmii.
\v 7 Nini Na tangi ma Puroguru a ape yini ɗa yi Biturush, ɗɨm kangboi aye la jarɨmi kang. A ware Biturush yi gongoni ɗɨm a pireyi a ɓalli, ''ɓanje yilko kɨlangkɨlang,'' janghlangini wu puplowu anni.
\v 8 Na tangi ma Puroguru a ɓalli, ''ɗauru yiwo ɗɨm ka wii takɨn mongo.'' Biturush a ye kɨshimi. Natangi ma Puroguru a ɓalli, ''wu nong landa mongo ɗɨm woko gorono.''
\v 9 Kɨshimi Biturush a tani goro natangi ma Puroguru ɗɨm wu porowu pani. Woi bɨna wom natangi ma Puroguru ya kuliu. A ɓalu modin la aljuwan.
\v 10 Bim Wun gowa namoi goko mɨ domin gɨn mɨ raap, wu dowu nong goko ayiayim mɨ na ga la nong alii; a awoni yiwu boboni. Wu porowu pani ɗɨm wu shuwowu ko nong goko ɗɨm nini natangi ma Puroguru ɓaghaya.
\v 11 Shakam Biturush mana la shen mani, a ɓale, ɓanje na bɨni Puroguru a tange Natangi mani ɗɨm bɨla baalene la ara Hiridush ɗɨm gɨn dai ɓiye wom miya Yahuda wun shiira yimai.
\v 12 Shakam bɨna shimi, a tani mɨna ma Maryamu nong Yahaya mɨ wun namani Markush boim miya ɗɨgɨm wun dappawa ɗɨm wun kumbo.
\v 13 Shakam shi waara bogokoi, kwarak lo tamno mɨ wun naare Rodah a doto bo lɨmmai,
\v 14 shakam she kɨraɓiye yila Biturush wai she awa bogokoiyu da shakɨrak yik; bo shimi, a mato ko kayo la gawi she ɓalwu Biturush shi nini jik bo goko.
\v 15 Kɨshimi wu ɓaldo, ''shi ganjeshi.'' Ge a ateyiro she ɓalwu kɨshimi. Wu ɓale, ''me natangi ma Puroguru mani.''
\v 16 Ge Biturush a twi gaan gɨn waarɨmai, ɗɨm shakam wun awa bogokoi, wu alyi ɗɨm waini a yale wuni.
\v 17 Biturush a apɨwu gɨn anni wu yewu̵ ɗum, ɗɨm a ɓalwu wom Nakomu ya portiya la jarɨm. A ɓalwu, ''ku ɓoi rohon ma woiyingini moi ko Yakub gɨn mwalan.'' Ɗuwoni ɓau wuni ɗɨm a tani mondin boi.
\v 18 Ɓanje ɓɨrana shang, woi shen ma anaɗowe awoi yilena donghu ko wom yena yi Biturush.
\v 19 Bim Hiridush lawaya woi shi wayau, a yiwu biɗa ko anamoi pete jarɨmi ɗɨm wii bɨla wu duu murwu. Ɗuwoni shuwoni Yahudiya ta Kaisheriya ɗɨm a ɗuwoni nene.
\s1 MURU MA HIRIDUSH
\v 20 Ɓanje Hiridush shi kɨɨm gɨn miya Taya gɨn Shidon. Wu tawu yini goro apowu. Wu ɗare Bilashka, na wutau goro Amna, bɨla aye wuni. Wu lau ɗuko ma talai awo, kɨduwa ali maawu she wai wombotuma ɗa yi ali ma Amnai.
\v 21 Por ɗumoi Hiridush a ɗaure yini a gani la pinen joko a ɗuwoni ko Kuturak ma joko, miya wu dapowu a yiwu puula.
\v 22 Miya wuye gauro, me yila puroguru woi Muu.
\v 23 Shwet nini na tangi ma Puroguru a waareyi a mukureni, turuk wu tuuyi ɗɨm a mureni, kɨduwa woi shi ɓwa darma ko Puroguruu.
\s1 BARNABA GƗN SHAWULU
\v 24 Ge ɓala ma Puroguru a miyeni ɗɨm a baareni.
\v 25 Kɨshimi, shakam Barnaba gɨn Shawulu wu tela wutau mɨ gaanwu, wu porowu la Wurushalima, wu dowu goro apowu gɨn Yahaya mum wun naayi Markush.
\c 13
\p
\v 1 Banje la yikɨlishiya mɨ Antakiya, anawouyo ma Puroguru gɨn ana malɨm wun nini. Mu Barnaba, Shimiyan ( mu wun naayi Nija), Lukiyush mu Kurani, mananiyan (mol Piyauna mɨ shi molaya) gɨn Shawulu.
\v 2 Shakam wun jumti a ɓalwu, ''ku luuno Barnaba gɨn shawulu kongol, Wuye wutau mɨ na naawuna.''
\v 3 Bim wun ya jumti, wu ye kumbo ɗɨm wu lwoi arwu ko mamyeni, wu woure wuni.
\s1 ANATUPI WU ƁOI ƁALAM NET LA KUBURUSH
\v 4 Kɨshimi Barnaba gɨn Shawulu wu tau goro ɓala ma lɨm mɨ karkat ɗɨm wu shuwowu ta Shulikiya, wun ɓawa nene, wu gau la kii do la kula ma Kuburush.
\v 5 Shakam wun la nong ali Shalamish, wu ɓoi ɓala ma Puroguru la gawi kumbo ma miya Yahuda. Wun gɨn Yahaya Markush shi aimawu kɨm.
\v 6 Shakam wun bala kula Papush, wu wai na gormo, nawouyo liwo mɨ Yahudiya yimni Bar-Yashuwa,
\v 7 na gormoi me a dape kooni gɨn anagɨpe kumai, Shagiyush Paulush, mum na ɓɨrma yero. Duwoni dape mu Barnaba gɨn shawulu, kɨduwa shi lau kang ɓala ma Puroguru.
\v 8 Ge Alimash "na gormoi" (mɨ yimni Laki Kɨshimi) kura wuna, shi lau kaghɨle anagɨpe kumaiyi wu kur ɓala ma ɓoijire.
\v 9 Ge Shawulu mum wun nayi Bulush, mɨ gɨmmani gɨn lɨm mɨ karkat, a yingeyi njolangha.
\v 10 a ɓale, ''Kai lowo ma yaanjin, awowo gɨmani dai gɨn lɨuwo gɨn kerekawo. Kai na shuma ma kamo wom teet dai. Waka jinda ɓau dembe gokom teet ma Nakomuu; aka ɗɨmmai.
\v 11 Banje yungu, ara Nakomu kowo, ɗɨm aka ɗuko buum. Waka ɗɨm al pori ̵dongwu.'' Shwet wunduwoi a apɨreni ko Alimash ki tiwo ɗɨm tɨkɨrɨm boiyi; a loigoro balma shi lau mum an koi anni dokeyi.
\v 12 Shakam Nagɨpe kumai ala wom yena, a ɓoijire, kɨduwa a yeleyi wom wun kukumai ko ɓala ma Nakomu.
\s1 BULUSH GƗN BARNABASH LA ANTAKIYA MA BISHIDIYA
\v 13 Ɓanje Bulush gɨn Sheriyan wu gawu la kii, yilma Paposh do Perga la Bampiliya. Ge Yahaya a ɓau wuni mana Wurushalima.
\v 14 Bulush gɨn Sheriyani wu ye goto yilma Parga do Antakiya ma Pishidiya. Wu gawu bo kumbo wu ɗuwowu nene por Ashabat.
\v 15 Bi wun yinga la likalkat ma kumai ɗɨm gɨn ma anawouyo, ana gaan gawi kumboi ɗuwowu tange ɓala wun ɓalmai, ''Mwalan, bo ka gɨn mondɨn ɓala ma dinge bogongo mɨ aku yimai ko miya, ku ɓaleyi.''
\v 16 Kɨshimi Bulush a yileni ɗɨm a ape gɨn anni, a ɓale, ka miya Yishiraila gɨn ana ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru, kanghu
\v 17 Puroguru ma mayai me Yishiraila a beele boppinmu ɗɨm a mane miyai ɗɨgɨm shakam wun ɗuko la Mashar. Ɗɨm gɨn buwa ma yil boi pora wuna laaro.
\v 18 Kɨduwa nem gɨn mila parau gumni a ɗuwoni gɨn wuni la lushu.
\v 19 Bim shi jupula ali boila la kanaana, a ɓoona miya mamu ali ɗa kolo maawu.
\v 20 Dai a gowe mila aru parau gɨn baatgumni wonduwoingini me yena. Bi wonduwoingini dai, Puroguru a ɓowu anakumai doyi shamayila nawouyo.
\v 21 Ɗɨm miyai wu lawi bɨla ɓoowu Amna, ɗɨm Puroguru a ɓoowu Shaul lowo ma Kish, mum bo kamo mɨ Banyami, bɨla ɗuwoni Amna ma mila paraugumni.
\v 22 Bimu wun ɗuraya ko joko mani, a yil Dauda ɗuwoni ko jokoi. Ko Dauda Puroguru ya ɓala shi ɓala, 'Na wai Dauda lowo ma Jeshe mɨ ɗuwana lo bo awono, mum naye dai wom na jindai bɨla ye.'
\v 23 Ɗa yi dengɨlen ma mui me a ɓoi nagɨpe koi ko Yishiraila, shi mi Yeshu mu Puroguru ɗowa koi.
\v 24 Me a loi goro yima shakam Yahaya kɨdomin wowa duwa baptishma ma lɨu tubi ko dai miya Yishiraila, ɓala Yeshu doni dong.
\v 25 Kim Yahaya shi tele wutau mani, a ɓale, 'Ka kɨnkɨmai Na ma? woi na Shiu. Ge kaku kumomai, Shi na domai shi biino, mɨ woi na kɨrana na lake taghaa mɨ yooniu.'
\v 26 Mwalan, ambo bo kamo Yibirayi, gɨn ka yere anaɓoi ɓaɓamɓɨram ko Puroguru, tupi ɓala ma gɨpekoiyi me yu ko mɨni.
\v 27 Kɨduwa moi wun ɗuko la Wurushalima, gɨn anajoko, woi wun bɨna yiniu, ɗɨm wu gɨm bo ɓala ma anawouyo mɨ wun yingɨmai por Ashabat ɗa yi jalɨmani.
\v 28 Dai gɨn shimi woi wun wa wom gwang mɨ awu lumai kooni mɨ yana bo muruu, wu lawi Bilatush bɨla duu munni.
\v 29 Shakam wom ɓulana kooni gɨmana dai, wu shuwoyi ko ɓaɓagha showi ɗɨm wu areyi.
\v 30 Ge Puroguru a yilyi la moi mutawa.
\v 31 Dai moi wun potuwa Galili gɨn Wurushalima wu alyi la bonkongin ɗɨgɨm. Miyai me ɓanje wuni ana ɓoi shita kooni ko miya.
\v 32 Kɨshimi mun ɓalmai ɓalam net mɨ Puroguru ɗoowa koi gɨn boppinmu
\v 33 a gɨmmu, ambo maawu, ɗa yi yil Yeshu puro. Kim ɓulmani ɓulma la jabura mɨ na raap, 'Kai lowo mono gangɨre na ɗuwono boko,'
\v 34 Jirei shimi a yilyi bo muru la moi mutawa duwa ɗimbini ba ɗɨmeniu, Puroguru a ye ɓala ko gokoi me: 'ana ɓoowo shaɗak mɨ karkat ɗɨm gɨn mɨ kuli mɨ wun ɗoowuna ɓala ko Dauda.
\v 35 Me wom ya shi ɓala kɨma la mondin jabura 'waka ɓau mɨ karkat mongo ɗɨmeniu.'
\v 36 Kɨda shakam Dauda ya wom Puroguru yaa jindai la jaman mani, a mureni, wu gandeyi gɨn bopinni ɗɨm dɨmbɨyiwu wu ɗɨmowu,
\v 37 Ge Shi mɨ Puroguru yilaya wai ɗɨmbiyini ɗɨmanau.
\v 38 Kɨshimi mo bɨla ɗuwoni gɨn bɨnma mamai, Mwalan, ɗa yi mui me wunɓalmai ɓala ma muule jaɓeɓalangin.
\v 39 Ɗa yini anya ma ɓwajire an wai kooni la dai wom kumai ma Musha ɓala mɨ wani ɗɨm wai kooniu.
\v 40 Kɨshimi ɗɨm ku lwi komai ko wom anawouyo wun ɓala bo wamaiyu.
\v 41 'Yingu, ka ana pange boi, ɗɨm bɨla yalemai ɗɨm tilleku; kɨda na wutau la bonkongin mamai, wutau mu waku tɨmne ɓoijire koiyu, anya ɓa mondin mu a ɓalmai.'''
\v 42 Kim Bulush gɨn Barnaba wun ɓagha boiyi, miyai wu kumbe wuni wu mane ɓale kamo yila ɓalangini moi do bonko boila mɨ na doma.
\v 43 Shakam wun tela ɗuko ma gawi kumbo, yere miya Yahuda ɗɨgɨm gɨn ana ɓoijire ko wunduwoi dangdang wu tau goro mu Bulush gɨn Barnaba, mɨ wun yiwa ɓala ɗɨm wu kumbe wuni wu twi gaan la yashik ma Puroguru.
\v 44 La por ashabat, ki dai miya mɨ la nong ali wu dapowu kɨduwa wu kang ɓala ma Nakomu.
\v 45 Shakam miya Yahuda wun ala dapɨma dɨkɨkɨ miya, gongo a koi wuni ɗɨm kur ɓala mɨ dona ɗa yi Bulush ɗɨm wu ɓeleyi.
\v 46 Ge Bulush gɨn Barnaba wu ye ɓala woi gɨn shooriu, "A ɗuwoni mbak yila ɓala ma Puroguru bɨla ɓaleni yimai dong domin. Mɨ ali kur dar yimai gɨn komai ɗɨm ku mane komai woi ka kɨraka wai tuniya ma pabadanu, yingu, am mama yi angaungin.
\v 47 Kɨduwa kɨshimi Nakomu wa mɨna, shi ɓalmai, 'Na luwe ɗa kangboi yi angaungin, ka dokonu gɨn gɨpekoi ko dai boingin ɗangɗang la pani.'''
\v 48 shakam angaungin kangha woiyi me, wu kang net wu paye yila ɓala ma Nakomu. Dɨgɨmwu moi wun wawuna da tuniya mɨ paabadan wu ɓoijire.
\v 49 Yila ɓala ma Nakomu a taareni dai kɨrau boiyi.
\v 50 Ge miya Yahuda wu kumbe moi ɓwa kowu gɨn tamyen moi bimma, kɨshimi kɨm gɨn mamyen anagaan ma nong alii. Woyime a yil piile boi yi Bulush gɨn Barnabas ɗɨm wu dille wuni bi kɨrau nong alii.
\v 51 Ge Bulush gɨn Barnaba wu bapɨwu shelele mɨ yoowu koowu. Ɗɨm wu tawu womawu Yikoniya.
\v 52 Ɗɨm Ambogwatin wu gɨmowu gɨn lɨm mɨ karkat ɗɨm yiwu shakɨrak.
\c 14
\s1 BULUSH GƗN BARNABASH LA YIKONIYA
\p
\v 1 A ɗuwoni la Yikoniya Bulush gɨn Barnabash gawa goro apowu la gawi kumbo ma miya Yahuda wu ye ɓala mɨ wa ɗɨgɨm miya Yahuda gɨn miya Helina ɓwajire.
\v 2 Ge miya Yahuda moi wowun ɓwajireu wu shoke awo angaungin ɗɨm wu wi wuni dɨr lɨm mwalan moi nene.
\v 3 Kɨshimi wu ɗuwowu duduk nene, wun ɓoi ɓala ko miya woi gɨn shooriu la dɨmbɨri ma Nakomu, kim shi ɓoi shitta ma ɓalam net ɗa yi yashik. A ye woiyime ɗa yi ɓagh boshitagin gɨn woma yaleboi yeni la ara mɨ Bulush gɨn Barnabash.
\v 4 Ge miya ɗɨgɨm la nong ali wu tɨkewu, yere miya wun goro miya Yahudai, yerei ɗɨm wun goro ana tupii.
\v 5 Shakam angaugin gɨn miya Yahuda wun lau ame shen ma ana gaanwu bɨlawu ɓowu kindi ɗɨm wu muke mɨ Bulush gɨn Barnabash gɨn guwat,
\v 6 ɗuwowu bɨni ɗɨm wu ye kayo la nonig ali ma Likoniya, Lishtira, gɨn Deribe gɨn ɗɨm la kɨrau boingini,
\v 7 nene wun ko ɓoi ɓalam mɨ net.
\s1 WU WOLE BULUSH LA LISHTIRA
\v 8 La Listira, mu nini ndural dumbo lomani, woi wa dɨmbɨri ma gotou, woi tɨmna gotou.
\v 9 Mui me a kang Bulush shi ɓala, Bulush a shake yero yini, ɗɨm a al ɓoijire mani an wani jangha.
\v 10 Kɨshimi a ɓalli bongbong, ''yilko ko yoowo,'' mui a ɗakɨreni puro ɗɨm a ye goto.
\v 11 Shakam moi dɨkɨkɨ ala wom Bulush ya, wu yil yilawu wun ɓala gɨn la bo Yikoniya, ''ambo pira pira wu shuwowu yimu la yipa miyajung ''.
\v 12 Wu nai Barbabash gɨn yim ''jewish'', Bulush ɗɨm ''Hemesh'' kɨdɨwa shi na ɓalai.
\v 13 Wila ma jewish, mɨ gawi pɨra mani bi garu ma nong alii, a donnu gɨn bɨrik laa gɨn wunduwoi ki karakara bo goko, shi gɨn miya ɗɨgɨm wun lau ye tapɨrɨk .
\v 14 Ge shakam anatupi, Barnabash gɨn Bulush wun kangha kɨshimi, wu pape landa mɨ dɨrwu wun gawa la dɨkɨkɨi kɨlang kɨlang, gɨn kuuwu
\v 15 ɗɨm wun ɓalmai, ''mamyen, goro mi ka ye woyi me?'' Mɨn kɨm mun miya jung gɨn shen wonduwoi ki kamai. Mu domɨnu gɨn ɓalam net, mu aku ɓak wom gɨlshuu ku maku goro Puroguru na tuniya, mɨ ɓira ali gɨn puro, gwa dai wom lawu.
\v 16 Ɗuwa ɗuwa Puroguru a ɓau alingin wu ye goto kim awowu gɨra.
\v 17 Ge dai gɨn shimi, woi ɓagha kooni gɨn kindi boshittau, kɨshimi shi ɓoi wom gwang ɗɨm shi ɓoomai guruwu puro ɗɨm shi ɓoi loyo la shakangin, shi poshe awo, shi ɓoomai wombotuma.''
\v 18 Dai gɨn ɓalai me, Bulush gɨn Barnabash gɨn kindi kindi ɗɨgɨm miyai wun ɓawa yiwu tapɨrɨk.
\v 19 Ge miya Yahuda moi pottɨwa Antatika gɨn Yikoniya wu dowu ɗɨm wu yaure shen dɨkɨkɨi. Wu por Bulush bi nong ali wu mukeyi gɨn guwat ɗɨm wun almai ki a mureni,
\v 20 Dai gɨn shimi, ambo gwatin wu yirewu jijik wu kareyi, a yileni a gani la nong alii. Bɨla shangni, a gowoni ta Derbe gɨn Barnabash.
\v 21 Bi mɨ wun ɓwa ɓalam net la nong alii wu wai ambogwatin ɗɨgɨm, wu mawu la Lishtira, ta Yikoniya ɗɨm ta Antakiya.
\v 22 Wu twi gaan gɨn ɓoowu dɨmbɨri ko ambogwatin ɗɨm wun dinge bogongowu wu twi gaan la ɓoijire, wun ɓalmai, ''mbak am ga la joko ma Puroguru gɨn kindikindi ɗɨgɨm.''
\v 23 Shakam wun beeluwa moi mbambɨren mɨ au koi Yikilisiya, ɗɨm wu ye kumbo gɨn jɨmti, wu lwoi wuni ara Nakomu, mɨ wun ɓwajire kooni. MAMA ANTAKIYA MA SHURIYA
\v 24 Ɗuwowu gawu ɗa la Pishidiya ɗɨm wu dowu Bampiliya.
\v 25 Shakam wun ɓwa ɓalam net la Periga wu shuwowu ta Attaliya.
\v 26 Boiyi shimi wu washe ki ta Antatikiya, boi mɨ wun kwa wutau ɗa yi yashik ma Puroguru mɨ ɓanje wun tela.
\v 27 Shakam wun yawa Antakiya, wu dape Yikilishiya boi ɗumoi, wu ɓoi rohon ma wom dai Puroguru yiwa ɗɨm gɨn au goko ma ɓoijire mɨ ya ko angaugin.
\v 28 Wu ɗuwowu duduk gɨn ambo gwatin nini.
\c 15
\s1 ANA JOKƗRE ƁALA MA YIKILISHIYA LA WURUSHALIMA
\p
\v 1 Yere miya moi dowa Yahudiya ta Antakiya wu kukuwu ko mwalan, wun ɓalmai, dɨm bowu yimai ɗilik kim bopani ma Musha wa, waku wai ɗamau.
\v 2 Woiyi me a wi Bulush gɨn Barnabash wun kirke bo apowu ɗɨm wun jokɨrmai gɨn wuni. Kɨshimi Bulush gɨn Barnabash gɨn yere miya gɨn wuni wu beele wuni tawu Wurushalima yi Ana tupi gɨn moi ɓambɨren ko biɗai me.
\v 3 Wuni dai gɨn shimi, bim Yikilishiya tangawuna, wu gowowu ɗa la Phoenishiya gɨn Shamariya ɗɨm wu ɓoi rohon ma kaighɨlima ma Angaugɨn doyi Puroguru. Wu dowu gɨn popolok awo ko mwalan dai.
\v 4 Shakam wun dowa Wurushalima wu wai gɨpma Yikilishiya ɗɨm Ana tupi gɨn moi bambiren, ɗɨm wu ɓoi rohon ma wom Puroguru ya gɨn wuni .
\v 5 Ge yere miya moi ɓwajire, moi wun la dapekoi ma mɨParisha, wu yirewu jikjik ɗɨm wu ɓale, ''A ɗuwoni mbak wu yiwu ɗilik dɨm mɨ wii wuni wu tawu goro kumai ma Musha ''.
\v 6 Kɨshimi Ana tupii gɨn moi mɨɓambɨren wu ɗuwowu yi apowu bɨla wu yinge la woiyi me.
\v 7 Bi kirki mɨ ɗɨgɨm, Bitrush a yiren jik a ɓalwu, ''mwalan kɨ bɨni la shaka ninni mɨ gowana, Puroguru a ye beelɨk lamai, angaugin au kang yila ɓalam net bono ɗɨm au ɓoijire.
\v 8 Puroguru mɨ na bɨn awo, shi ɓoi shitta do yiwu, shi ɓoowu lɨm mɨ karkat kim shi ɓooma kɨm;
\v 9 woi shi apa jinda koi deren mu gin wuniu, a maane awowu jang jang ɗa yi ɓoijire.
\v 10 Banje dai gɨn shimi, goro mi ka kɨra Purogurui, ku loi pinen ko dir ambo gwatin mɨ anya boppinmu kanje mɨni wam ɗɨm gɨrmaiyu?
\v 11 Ge mɨ ɓoijire am ɗama ɗa yi yere yashik ma nakomu Yeshu, ki wuni kɨm.''
\s1 MANE ƁALA MA ANA JOKƗRE ƁALA MA YIKILISHIYA
\v 12 Dai ɗɨgɨm miyai wu yewu ɗumɗum wun kake kumowu yi rohon ma Barnabash gɨn Bulush ko boshitangin gɨn woma yaleboi mɨ Puroguru ya la angaugin ɗa yiwu .
\v 13 Bim wun tela balai, Yakub a lɨuwi shi ɓalmai, ''Mwalan, ku kake kumomai yino
\v 14 Shiman a mane goro wom Puroguru la yere yashik mani aya angaugin, kɨdɨwa bɨla shi gɨre miya lawu kɨda yimni.
\v 15 Yila ɓala ma ana wouyogin a yeni kɨrkɨt gɨn me, kim ɓulmani ɓulma,
\v 16 'bi woyiginnii me ana bo mama, ɗɨm ana ma ɗigh tara ma Dauda, mɨ mukurana ali; ana ɗaurɨmai ɗɨm ana maane wom jaɓana ko yoro kɨma,
\v 17 Kɨshimi miya moi ɓaghawa awu lap Makam, dapɨmani gɨn angaugin moi wun naamawu gɨn yimno.'
\v 18 Me shimi wom Makam ɓala, mɨ ya woiyingini moi mɨ waa bɨnma dumbo ɗuwa ɗuwa.
\v 19 Dai gɨn shimi, la shen wonduwoi mono, bomu yaure angaugin moi wun kaghɨlawa do yi Puroguruu;
\v 20 Ge mi ɓulwu wu daare yiwuu yi bubut, tapɨre pɨra pɨra, gɨn kwalala kwalala, gɨn aɗe diipa, gɨn doom.
\v 21 Kɨduwa Musha a taareni la noning ali dumbo ɗuwa ɗuwa ɗɨm wun yingɨmai la likalikat la gaɓiyan kumbo mɨ Wurushalima anya Ashabari pɨla.''
\v 22 Ɗɨm an ɗuko gwang yi Anatupi gɨn moi ɓambɨren ɗɨm gɨn Yikilishiya dai wu beele Judash mɨ wun naayi Barshabash gɨn Shilash, moi ana gaan ma Yikilishiya, ɗɨm mu dɨle wuni ta Antakiya goro apowu gɨn Bulush gɨn Barnabash.
\v 23 Wu ɓulli kime, ''Domani yi Anatupi gɨn moi ɓambɨren, yi mwalan, angaungin mwalan moi Antakiya, Shiriya gɨn Kilikiya: Daanje!
\v 24 Mu kangyi yere miya nini dowa yimu tawa yimai, woi gɨn boomu lakiu, ɗɨm wun shingɨrmamai gɨn kukɨmai wom dɨra lɨmai.
\v 25 Kɨshimi me, dai ɓiyemu mɨ lɨwi mɨ beele miya mɨ tange wuni goro apowu gɨn Barnabash gɨn Bulush mɨ mɨn jindai
\v 26 miya moi ɓwa tuniyawu kɨda yim Nakomu Yeshu Kɨrishti.
\v 27 Dai gɨn shimi, mɨn tange Yahuda gɨn Shilash, moi au ɓalmai woduwoi ɗumoi la kamo yila ɓala maawu.
\v 28 Kɨda an yima gwang yi lɨm mɨ karkat gɨn mɨni, bɨla mu lumai wom woi dɨɗɨrɨkwu bo woi wom ɗuwana mbakwu:
\v 29 ko ɓalmai ku ɓoi biimai yi woma tapɨrɨk ma pɨra pɨrangin, doom, diipa ɗɨm gɨn kwalala kwalala. Boku taku goro ɓalai me aku ɗukom gwang. Leiya.''
\v 30 Kɨshimi wuni, shakam wun lukurawa, wu shuwowu do Antakiya; bim wun dapa miya ɗɨgɨm, ɗuwowu ɓoi likalikari.
\v 31 Shakam wun yinga laki, a ye yiwu shakɨrak kɨda wu dinge bogongowu.
\v 32 Yahuda gɨn Shilash, anawouyo kɨm, wu dinge bogongowu gɨn yila ɓalangɨn ɗɨgɨm ɗɨm wu ɓoowu dɨmbɨri.
\v 33 Bim wun ɗuwawa do shaka kalla nene, mwalan wu dɨle gorowu la talai awo ta yi moi tanga wuna.
\v 34 Ge an yima gwang Shilash bɨla ɗuwoni nene.
\v 35 Ge Bulush gɨn Barnabash wu ɗuwowu la Antakiya gɨn yere miya ɗɨgɨm, boi mɨ wun kukuwa ɗɨm wun ɓwa yila ɓala ma Nakomu.
\s1 BULUSH A TƗKENI GƗN BARNABASH
\v 36 Bi bonkongin Bulush a ɓalli ko Barnabash, mo mu mamu ɓanje gɨn bimu mɨ yinge mwalan la aligin moi mɨn ɓwa yila ɓala ma Nakomu ɗɨm mu al jang jangwu.
\v 37 Barnabash a ye jindai ɓa bɨla wu gɨre Yahaya mɨ wun naamani markush gorowu.
\v 38 Ge Bulush a ali wai yena gwangwu bɨla wu tau gɨn Markush gorowuu kɨduwa wai tela ko wutau gɨn wuniu, a ɓauwuni Pampilya.
\v 39 Ɗɨm kirki mɨ gɨddɨng a gan derenwu, wu tɨkewu yi apowu, ge Barnabash a gɨre Markush goroni wu gau la ki, wu tawu womawu Kipurush.
\v 40 Bulush ɗɨm a beele Shilash wu tawu, bim mwalan wun lɨuwa la yashik ma Nakomu.
\v 41 Ɗɨm a tani da Shiriya gɨn Kilikiya, ɓoi dɨmbɨri gɨn ko Yikilishiya.
\c 16
\s1 TIMOTI A TANI GORO BULUSH GƗN SILASH
\p
\v 1 Bulush kɨm a doni Darba gɨn Lishtira, boiyi shimi, lakarak nini wun naayi Timatawus shi kim shi nene, lowo ma tamno na Yahuda mɨ ɓwajire; Boki na Girika.
\v 2 Mwalan wu ɓale duwa gwang puroni la ali Lishtira gin Yikoniya.
\v 3 Bulush a ye jindai bɨla wu ye goto gɨn shi; Duwa shimi a gire yi a yin ɗilik duwa miya Yahuda mɨ wun la boiyii shimi, kɨda dai wu bɨni boki shi na Girika.
\v 4 Kim wun ko goto la noning alingini, wun ko ɓallu gɨn ko Yikilishiya wouyo mɨ au ta gorei, wouyo mɨ Anatupi gɨn moi ɓambɨren wun ɓula la Wurushalima.
\v 5 Kɨshimi Yiklishiya wu yewu gidding la ɓoijire ɗɨm koowu miima ring ring.
\s1 ALJUWAN MA BULUSH MA MU MAKIDONIYA
\v 6 Bulush gɨn moi goroni wu tawu gorei ɗa la kɨrau ma Firigiya gɨn Galatiya, kɨduwa lɨm mɨ karkat a gai wuni ɓoi ɓala ma Puroguru la ali ma Ashiya.
\v 7 Shakam wun dowa nem gɨn Mishiya, wu ye jinda gama la Bitiniya, ge lɨm ma Yeshu a gai wuni.
\v 8 Kim wun gomma la Mishiya wu matuwu ɗa la ali Taruwasha.
\v 9 Bulush a aljuwan kɨbɨri a al mu Makidoniya, yirmani jik nini, shi namani, shi ɓalmai, ''woko ɗa nene Makidoniya ka aye mini.''
\v 10 Shakam Bulush ala aljuwan, mɨ ɗaure yimu shwet ta Makidoniya, Mu gɨre la awomu Puroguru a nai mɨni mɨ tam ɓoi ɓala mɨ net do yiwu.
\s1 LIDIYA A ƁOIJIRE
\v 11 Mu washe ki ɗuwo mu gowomu shwet ɗa Shamutaraki, bim mɨn ɓagha Taruwasha, bɨla shangni mɨ domu Niyabolish.
\v 12 Ɓangha boiyi shimi mɨ tamu Fillipi mɨ nong ali ma Makidoniya, ɗɨm mɨ bimma la karima kɨrau mawu ɗɨm jito goro ali Roma, ɗɨm mɨ ɗuwomu la nong alii me ma bonkogin.
\v 13 La Por ashabat mɨ pottimu bi garu ɗa bo gwa, boim mɨn kɨnkɨmai am wai bo kumbo. Mɨ ɗuwomu sheshren mɨ yiwu ɓala ko tamyen moi dapɨmawu boi ɗumoi.
\v 14 Tamno nini wun naare Lidiya na wupe landa mɨ gwang la nong ali Tayatira, she ɓoi ɓamɓambɨram ko Puroguru, a kake kumoro yimu. Nakomu a lwi la aworo bɨla mane shen mondo yi ɓalam Bulush shi ɓalmai.
\v 15 Shakam shire gɨn moi mɨna mondo wun yiwa baptishma, a kumbe mɨni, she ɓalmai, ''Boku lɨuwi na naɓoijire gɨn ko Nakomu, woku ɗɨm ɗuko la mɨna mono.'' Ɗɨm a ɗare mɨni.
\s1 NUME ANATUPI LA JARƗM MƗ PILIBI
\v 16 A ɗuwoni, kim mɨn ta bo kumbo, lo gunyo nini mɨ she gɨn lɨm ma gormo a gomoto gɨn mɨni. She do gɨn gɨna mɨ ɗɨgɨm yi Nakoro gɨn wutau ma ɓale wom an yima gaan.
\v 17 Tamnoi je a doto goro Bulush ɗɨm gɨn mɨni ɗɨm a ye jauli, she ɓalmai Miyai me wun kwarinjen ma mɨ ta dai ɓambɨram. Wun tangɨmai ɓala ko goko ma wai gɨpekoi.
\v 18 A ye kamo shimi ma bonkogin ɗɨgɨm, Ge Bulush, awoni a jaɓeni kɨɗekɨɗe gɨn shire, a kaghɨleni a ɓalli ko lɨmmi, Na wuuwe la yim Yeshu Kɨrishti ka pottiko la yiro, ɗɨm a pottini kɨlang kɨlang.
\v 19 Shakam anakoro wunala wawu wai shakta kooro ki mɨ ɗuwau, wu koi Bulush gɨn Shilash ɗɨm wu amme wuni da la kashuku gaan anakumai,
\v 20 shaka mɨ dowa gɨn wuni yi Amna Kumaiyi, wu ɓale, ''miyai me wun miya Yahuda ɗɨm wu yil shen nong ali mamu,
\v 21 wun take bopani mɨ woi ko gokou mɨ miya Roma wu gɨpe kanje wu ye wutau yikiu.''
\v 22 Ɗɨm moi dɨkɨkɨi wu yilowu ko mɨ Bulush gɨn Shilash; Ana kumaii wu pape landangin mawu ane wu wi bɨla wu duu wuni gɨn ambɨyen.
\v 23 Bim wun dusha wuna, wu dɨle wuni la jarɨm, wu ɓɨr kumo mum na yinge jarɨmi bɨla kwoi wuni ngwet,
\v 24 Bim wa wouyoi me, na yinge jarɨmi a dɨle wuni la gawi mɨ laki laki, ɗɨm a ɗope yoowu yi shoɓiyan.
\v 25 Nem deren bɨri Bulush gɨn Shilash wun kara yila gɨn kumbe Puroguru yere moi la jarimi wun kanghawu.
\v 26 Shwet, boiyi a ye wuɓe, yoo gawi jarɨmi a ye wuɓe, bo gaɓiyan jarɨmi wu aɓewu, jaulangin mɨ yoowu dai wu lakawu.
\v 27 Na yinge jarɨmi yilana bo noon ɗɨm al bo gaɓiyan jarɨmi abmawu, a por tashkat mani an bo duu kooni yiki, kɨduwa shi kɨnkɨmai ki anatwi jarɨmi wu ye kayo.
\v 28 Ge Bulush a ye kuuwu, shi ɓalmai, ''Boko lwi pɨra yiwou kɨduwa mɨn nene dai.''
\v 29 Na yinge jarɨmi a lau wati kilang ɗɨm a guɗeni, dimbiyini golo kɨda shoori, a wukureni gaan mɨ Bulush gɨn Shilash,
\v 30 a poɗe wuni pani ɗɨm a ɓale, ''moi ɓambɨren, mindei mbak na ye na wai ɗamai.
\v 31 Wu ɓalli, ka ɓoijire gɨn ko Nakomu Yeshu aka wai ɗama kai gɨn moi la mɨna mongo.
\v 32 Wu ɓalli ɓala ma nakomu, gɨn moi la mɨna mani dai.
\v 33 Ɗɨm nayinge jarɨmi a gɨre wuni la shakai shimi kɨbɨri, a tani joɓuwu pɨragɨn maawu, ɗɨm shi gɨn moi la mɨna mani dai, wu yiwu batishma.
\v 34 A tani gɨn Bulush gɨn Shilash la mɨna mani kɨduwa dai wu ɓoijire ko Puroguru.
\v 35 Ɓanje shakam shang ɓɨrana, ana kumaiyi wu tange ko ana moi pete boiyi, ''bɨla ɓau miyai me tawu.''
\v 36 Na yinge jarɨmi a ɓoi rohon ko Bulush shi ɓalli, ''ana kumai wu tangɨttɨne bɨla na ɓanghai ku poɗoku ɗɨm ku taku la talai awo.''
\v 37 Ge Bulush a ɓalwu, woi wun yima kumaiyu wu dushe mɨni gaan miya, mɨn miya Roma - ɗɨm ku muke mɨni la jarɨm. Wun lamai wu washe mɨni bo tuka? Auwo! mo bɨla wu dowu wuni gɨn koowu ɗɨm wu por mɨni pani.
\v 38 Ana pete boiyi wu ɓoi rohon ko ana kumaiyi, wu kang shoori, shakam wun kangha Bulush gɨn Shilash wun miya Roma.
\v 39 Ana kumaiyi wu dowu kumbe wuni shakam wun pora wuna la jarimi, wu ɓalwu ko Bulush gɨn Shilash wu ɓau nong alii.
\v 40 Kɨshimi Bulush gɨn Shilash wu pottiwu la jarɨmi ɗɨm wu dowu mɨna ma Lidiya. Shakam Bulush gɨn Shilash wun ala mwalan, wu ɓoowu ding bogongo ɗɨm wu bau nong alii.
\c 17
\s1 KWAGHAAL LA TASHALONIKA
\p
\v 1 Ɓanje shakam wun goowawa ɗa la noning ali ma Ampipolish gɨn Apolomiya, wu dowu la nong ali Tashidonika boi mɨ gaawi kumbo ma miya Yahuda nene.
\v 2 Bulush, kim lɨndana yimai, a tani yiwu, ɗɨm la Ashabar kunung wun yingmai la likalikat mɨ karkat.
\v 3 Shi au likalikat mɨ karkat ɗɨm shi ɓalwu wom laki, Kɨrishiti mbak bɨla kang kindi kindi ɗɨm bɨla yileni bo muru la moi mutawa. A ɓale "Yeshui me mɨ naa ɓalmai duwani, shimi Kɨrishiti."
\v 4 Yere miya Yahudawa awowu a lɨuwi ɗɨm wu tau goro Bulush gɨn Shilash, dapɨmawu gɨn miya Girka ɗɨgɨm ana ta goro Puroguru ɗɨm gɨn ana gaan tamyen ɗɨgɨm.
\v 5 Ge miya Yahuda ana kindi ɓoi jire, wu gɨmowu gɨn gonggo, wu wottɨru ana kerek awo bo kaashuku, wu dape dɨkɨkɨ boi ɗumoi, ɗɨm wu yil shen nong alii. Wu tawu gɨn shaagha mɨna Yashon, wun lammai bɨla pottuwu mɨ Bulush gɨn Shilash yi miyai.
\v 6 Ge shakam mɨ woi wun wa wunau, wu amturu Yashon gɨn yere mwalan do gaan ana wutau ma nong alii, wun ɓalmai bongbong,
\v 7 ''miyai me moi wun jingɨla la pani dowa kɨm yimu. Miyai me Yashon gɨpa wuna wu pange wouyo ma Kaishar; wu ɓale modin Amna nini - Yeshu.''
\v 8 Dɨkɨkɨi gɨn ana malɨm ma nong ali shakam wun kangha woiyingini me shenwu a yileni.
\v 9 Ge shakam anamalɨmi wun gɨpa ayim yi Yashon gɨn aponi ɗa ange bwan, ɗuwowu ɓau wuni tawu.
\s1 ANATUPI LA BIRIYA
\v 10 Bɨri shimi mwalan wu tupe Bulush gɨn Shilash ta Beriya. Shaka mɨ wun yawa nene, wu gawu la gaawi kumbo ma miya Yahuda,
\v 11 Ɓanje miyai shimi wu tai bimma ko miya Tashalonika, kɨda wu gɨpe yila ɓalai gɨn popolok awo, anya mami wun yinge likalikat mɨ karkat kɨduwa wu ali woiyingini moi wun kɨshimi.
\v 12 Dai gɨn shimi miya ɗɨgɨm laawu wu ɓoijire, dapɨmawu gɨn noning tamyen Girka ɗɨm gɨn mamyen ɗɨgɨm.
\v 13 Ge shakam miya Yahuda moi Tashalonika wun kangha Bulush shi ɓoi ɓala ma Puroguru Beriya, wu tawu nene wu yil shen ɗɨm shen ma dɨkɨkɨ a yilene.
\v 14 Ɗɨm shwet, Mwalan wu dɨle Biturush tan bo nong gwa, ge Shilash gɨn Timotawush wu ɗuwowu nene.
\v 15 Ana gɨpe gaan Bulush wu tawu gɨn shi wuyɨk da nong ali Atina. Kim wun ɓawa Bulush nene, ɗuwoni ɓoi wouyo wu ɓalwu ko Shilash gɨn Timoti wu dowu yini kɨlakɨlang.
\s1 BULUSH LA ATINA
\v 16 Banje shakam Bulush shi momawu Atina, shenni a yileni shakam ala nong alii gɨmani gɨn pɨrapɨragin.
\v 17 A jokɨre la gaawi kumbo gɨn miya Yahuda gɨn anaɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru dai gɨn moi shi wa wuna la kashuku ɗuwana wun nene.
\v 18 Ge Yere ana binen mɨ Yipokoriya gɨn Shitokiya wu waayi. Yerei wu ɓale, "mɨndeyi na ɓembei shi lau ɓalmai?'' Yerei wu ɓale "an yima shi ki mum na nai miya bɨla tawu goro Pɨrapɨrangin,''kɨduwa shi ɓoi ɓala ma Yeshu ɗɨm gɨn yilma mani bo muru.
\v 19 Ɗɨm wu gɨre Bulush wu dowu gɨn shi yi Aripagush, wun ɓalmai
\v 20 ''Mo mu bɨni pee kukuk me mɨ kai ɓalmai?" Kɨda mu kanghi ka dokonu gɨn pee wonɗuwoi. Dai gɨn shimi, mɨn jindai mɨ bɨni mindei woiyingini me lakiyi.''
\v 21 ( Dai miya Atina gɨn mawuyen moi wun ɗuko nene wun jaɓe shaka maawu bam ge kara ɓalmai kanje kang wom peeni).
\v 22 Kɨshimi Bulush a yɨreni la deren miya Aripagush a ɓale, "kaa mamyen Atina, na ali ka anata goro Puroguru la gokogin ɗangɗang, kɨda na gowono na loi kono ko wom ka ɓoi ɓaɓambɨram koi.
\v 23 Na wai ɓulmani kime ko guwat, ''Yi Puroguru Mɨ Woi Mɨn Bɨnau.'' Wom ka ɓoi ɓaɓambɨram koi ko kindi bɨnmai. Shimi na ɓala koi.
\v 24 Puroguru mɨ yaa lapani gɨn wom laki, dumbo shi Makam ma Puro gɨn ali, woi shi ɗuko la taragin kumbo ɗɨghani gɨn arɨkwu.
\v 25 Anya yini kwarak kwarak ɗaa yi ara miya, ki shi jinda wonduwoiyu, dumbo shi gɨn kooni shi ɓoi tuniya ko miya ɗɨm nai yiwet gɨn wonduwoi dang.
\v 26 Yi mu ɗumoi shi yaa kaamo miya ɗangɗang moi wun ɗuko la pani, bi shi yaa shakangin ɗangɗang gɨn kɨrau boi mɨ miya ɗuko,
\v 27 kɨda wu lau Puroguru, bo au yaa mani ɗɨm wu wayi. Dai gɨn shimi woi shi wuuyɨk yi anya ma laamuu.
\v 28 Kɨda la yini mɨn goto mɨn ɗuko mɨn wai yimu, kim ɗumoi la ana dindi mamai ɓala, " kɨda mɨn dengɨlen mani."
\v 29 Dai gɨn shimi, Dumbo mɨn dengɨlen ma Puroguru, bom shen la awomu ɗuko ma Puroguru ki bɨla bɨla, anya duɗa duɗa anya guwat - yipangin mɨ wun yaa ɗa yi anayaɓo ɗɨm gɨn shen woma mu junghu.
\v 30 Dai gɨn shimi Puroguru woi mana sheni ko wom yena la kindi binmaiyu, ge ɓanje shi jindai miya dai anya boi pɨla wu lɨu tubi.
\v 31 Me Kɨda Puroguru a lwi por ɗumoi mɨ an ye kumai mɨ teet ko miya pani dai ɗa yi mum shi beela. Puroguru a ape muyi me bokang shaka mɨ yilaya bo muru la moi mutawa.
\v 32 Shaka mɨ miya Atina wun kangha ɓala ma yilma bo muru, yerei wu jole Bulush, yerei wu ɓale "am kanghowo ko ɓalai shimi kɨma''
\v 33 Bi shimi Bulush a ɓau wuni. Ge Yere miya nini wun ɓwajire wu tau goroni.
\v 34 Dapɨmawu gɨn mɨ Dinishiya, mɨ Aripagush gɨn tamno yimro Damarish gɨn yere miya gorowu.
\c 18
\s1 BULUSH LA KORINTIYA
\p
\v 1 Bi woiyingini me dai, Bulush a ɓau Atina ɗɨm a tani Korintiya.
\v 2 Nene a wai mu Nayahuda nini yimni Akila, kamo mɨpuntush, mɨ woi dudukwu potɨna Yitaliya gɨn mɨndani Pirshiliya, kɨda kalaudiya a wii miya Yahuda dai wu ɓau Roma. Bulush a tani yiwu,
\v 3 ɗɨm wun wutau gɨn wuni kɨda wutau arɨk mani dumoi gɨn maawu, a ɗuwoni gɨn wuni nene ɗɨm a ye wutau, kɨda wun ana doowe tara shimi wutaumaawu.
\v 4 Kɨshimi Bulush a kukuwu la gawi kumbo anya Ashabari pɨla. A ɗɨm wai ko miya Yahuda gɨn Girika.
\v 5 Ge shakam Dhilash gin Timatawush wun ɓaghtɨra Makidoniya, lɨm mɨ karkat a wii Bulush bɨla ɓoi shitta ko miya Yahuda Yeshu shi Kɨrɨshti.
\v 6 Shakam miya Yahuda wun kuraya ɗɨm wun ɓeɓɨlaya, Bulush a bappe landa mani yiwu a ɓalwu, ''Mo doom mamai ɗuwoni koomai; woi na jaɓa ɓalau, luma gorei ɓanje do gaan ana ta yi angaungin.''
\v 7 Ɗɨm a ɓau boiyi shimi ɗɨm a tani mɨna ma Yitush Jushtush, mum na ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru. Mɨna mani nemma gɨn gawi kumbo.
\v 8 Krishpush, na gaan gawi kumboi a ɓoijire ko Nakomu, gɨn moi lamɨna mani dai; ɗɨm ɗɨgɨm miya Korintiya moi wun kangha wu ɓoijire ɗɨm a yiwu batishma .
\v 9 Nakomu a ɓalli ko Bulush la aljuwan kɨbɨri. ''boko kang shooriu, ka ɓale ɗɨm boko ɗuwoko ɗumu.
\v 10 ''kɨda na pewo, woi mu nini an ɗɨm titimowou, kɨda na gin miya ɗɨgɨm la nong alii me.'
\v 11 Bulush a ɗuwoni nene ma mila dumoi gɨn tere bemei, ko kukuwu ɓala ma Puroguru laawu.
\v 12 Ge shakam Gallio ɗuwana Gomna ma Akaiya, miya Yahuda wu dape bowu ko Bulush ɗuwowu dowu gɨn shi gaan ana kumai;
\v 13 wu ɓalle,''mui me shi amme shen miya wu ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru woi ko goko ma kumaiyu.''
\v 14 Dai gɨn shimi Shakam Bulush shi nem ɓala, Gallio a ɓalwu ko miya Yahuda, ''ka miya Yahuda, ɓa bo wom gɨngɨngha anya ma kerek awo, an ɗuko gwang kuye wonduwoi koi.
\v 15 Ge dumbo ko biɗabiɗa ko yila ɓala ɗɨm gɨn yim ɗɨm gɨn ko kumai mamamai ku niime derenmai. Woi na jindai na ɗuwono nakumai ko woiginni meu''.
\v 16 Gallio a wii wuni wu ɓau la gawi kumaiyi.
\v 17 Kɨshimi wu koi Shoshthenesh, nagaan gawi kumbo, ɗɨm ɗuwowu dusheyi la gawi kumai. Ge Gallio wai shi lwa kooni ko wom wun yau.
\s1 BULUSH A MANI ANTAKIYA MA SHURIYA
\v 18 Bulush bim ɗuwana ma bonkongin, a ɓau Mwalan ɗɨm shi gɨn Bilkisu gin Akila wu washe ki ta Shuriya. Bim ɓagha bo gɨm dowe kii, Kakiriya, a dande kooni kɨda kɨmde book mɨ yaa.
\v 19 Shakam wun dowa Apisha Bulush a ɓau Birishkila gɨn Akila nene. Ge Shi gɨn kooni a gani la gawi kumbo ɗɨm a kukuwu ko miya Yahuda .
\v 20 Shakam wun ɓalla bɨla ɗuwoni duduk gɨn wuni, a kuri. KWAGHAAL LA APISHA
\v 21 Ge ɓagha wuna, a ɓale, ''ana bo mama kɨma yimai Puroguru ba ye jindai.'' Ɗɨm a washe ki a ɓau Apisha.
\v 22 Shakam Bulush yana Kankiriya, a tani ye daanje ko Yikilishiya mɨ Wurushalima ɗuwoni shuwoni Antakiya.
\v 23 Bim ɗuwana ma bonko kalla nene Bulush a gowoni ta ɗa ko kɨrau ali ma Galatiya gɨn Pirkiya ɗɨm a dinge bogongo ambogwatin nene.
\s1 APOLOSH A ƁOI ƁALAM NET LA APISHA
\v 24 Ɓanje Mu Nayahuda nini yimni Apollo, Alijanda wun loya, a doni Apisha. A bɨn ɓala gwang ɗɨm a bɨn likalikakat mɨ karkat kɨɗe kɨɗe,
\v 25 wu ɓoi wouyo ko Apollo ɗa yi kukuk ma Nakomu. Shi na kakɨma la Lɨm, aye ɓala gin kukumai gwang terra ko wonduwoingin ma Yeshu, ge a bɨn kara batishma ma Yahaya. Apollo a loi goro ɓala woi gɨn shoriu la gawi kumbo.
\v 26 Ge shakam Birishkila gɨn Akila wun kangha ɓala mani wu gɨreyi kongol ɗɨm apini goko ma Puroguru teera.
\v 27 Shakam shi ya jinda gomma la Akaya, Mwalan wu dinge bogongoni wu ɓulwu ko Ambogwatin mɨ Akaya wu gɨpeyi. Shakam shi yana, a ayye moi wun ɓwajire kɨɗe kɨɗe ɗa yi yashik.
\v 28 Apolo la dɨmbɨri a kur kirki gɨn miya Yahuda la yere miya, ɗa la likalikat mɨ karkat shi apɨwu Yeshu shi Kɨrɨshti.
\c 19
\s1 BULUSH LA APISHA
\p
\v 1 A ɗuwoni shaka mɨ Apolosh shi Korinti, Bulush a goweni ɗa la ali mɨ ɗɨnggɨt ɗɨm tana la nong ali Apisha, boi mɨ shi wa ambo gwatin nene.
\v 2 Bulush a ɓalwu, ''shaka mɨ ka ɓwajire, ku gɨpe lɨm mɨ karkat ru? Wu lɨuni, ''auwo! woi mɨn kangha duwa lɨm mɨ karkaru.''
\v 3 Bulush a ɓale, " la mindei ge ka gɨpa baptishimai? Wu ɓale " la baptishma ma Yahaya.
\v 4 A ɓalwu, ''Yahaya a ye baptishima gɨm baptishma ma liu tubi. A ɓalwu ko miya wu ɓoijire ko mum na do bini, shimi, Yeshu.''
\v 5 Shakam wun kangha ɓalai me, wu yiwu baptishima la yim Nakomu Yeshu.
\v 6 Ɗɨm shakam Bulush lwa anni koowu, lɨm mɨ karkat a shuweni koowu, wu yee ɓala gɨn la bo miya ɗang ɗang ɗɨm gɨn ɓoi wouyo.
\v 7 Dai ɓiyewu koowu mamyen gum dɨra raap.
\v 8 Bulush a yee tere kunung, shi gana la gaawi kumbo shi ɓala woi gɨn shooriu, kukuwu ɗɨm shi amme shenwu ko joko ma Puroguru.
\v 9 Ge shakam yere miya Yahuda wun ya gɨddɨng koi ɗɨm wun kura tagorei, wu loigoro ɓalam gɨngɨngha ko gokoi gaan dɨkɨkɨi. Bulush a ɓau wuni ɗɨm a wore ambogwatin yini, shi kukuwu la nong gawi jokɨre ɓala mɨ Tairanush.
\v 10 Wu twi gaan ma mila raap, dai moi ɗunghawu Ashiya wu kang ɓala ma Nakomu, miya Yahudiya gɨn Girka dai ɓiyewu.
\s1 AMBO MA SHIBA
\v 11 Puroguru shi yee noning wutau ɗa yi ara Bulush,
\v 12 kɨshimi da lo landa mɨ anni ɗɨm gɨn lo landa mɨ dɨri mɨ dayini wun ɓoomai ko moi woi wun jangjanghu ɗɨm wun wai jangha ɗɨm ana lɨm mɨ gɨnggɨngha wun porma la yiwu.
\v 13 Ge miya Yahudiya nini ana batal wun gooma la boingini, wun nai yim Yeshu kɨda wu wai dɨmbɨri ko lɨm mɨ gɨngɨngha wun ɓalmai, "Ɗa yi yim Yeshu mɨ Bulush shi wouyo mani, na wuumai ku poroku."
\v 14 Ana ye woiyi me ambo boila ma nagaan wilan ma Yahuda mɨ yimni Shiba.
\v 15 Lɨm mɨ gɨnggɨngha a lɨuwu, "na bɨn yi Yeshu, ɗɨm na bɨn yi Bulush; kaamai ɗɨm ka mɨ ma?
\v 16 Lɨm mɨ gɨnggɨngha mɨ la mui a yileni yi ana bataali ɗɨm a tai dɨmbɨri maawu a yiwu duna kɨɗekɨɗe. A luwa pɨra yiwu wu ye kayo pani shwashwa yiwu.
\v 17 Woiyini a ɗuwoni la binen ma miya Yahuda gɨn miya Girka moi ana ɗuko ali Apisha. Wu kang shoori kɨɗekɨɗe, ɗɨm yim nakomu Yeshu a wai ɓaɓambɨram.
\v 18 Kɨma ɗɨgɨm moi ɓwajire wu lɨu tubi, ɗɨm wu mane goro jaɓe ɓalangin maawu ɗɨm lɨuwi wu ɓau wutau gɨnggɨngha mɨ wun ye.
\v 19 Ɗɨgɨm moi ana ye gormo wu dowuno gɨn likalikatgin ma gormo maawu, ɗɨm wu tile bo kang gaan anya ma. Shakam wun kɨra ɗɨgɨm wom an koomai, a yai baat gumni ma yila duɗaduɗa.
\v 20 Kɨshimi ɓala ma Puroguru a taareni boingin ɗɨgɨm la gokom dɨmbɨri.
\s1 KWAGHAAL LA APISHA
\v 21 Ɓanje bim Bulush malana wutau mani mɨ Apisha, a kɨnke la lɨm bɨla goowoni la Makidoniya gɨn Akaya ko goto mani do Wurushalima; a ɓale, ''shakam na yana nene, ana ga la Roma.
\v 22 Bulush a tupe ana aimani raap ta Makadoniya, Timoti gɨn Yerashtush moi ayaya. Ge shi gɨn kooni a ɗuwoni ma lo shaka la Ashiya.
\v 23 La shakai shimi, woi shen miya yilana anya kalla la Apisha ko gokoiyu.
\v 24 Bɨla mu nini na guuwa ma duɗaduɗa yimni Demetirush, mɨ guuwa yipa Diyana, mɨ dona gɨn ɗɨwi kɨɗekɨɗe ko anaguuwa.
\v 25 Kɨshimi a dape ko anawutau mani, a ɓale, "moi ɓambɨren, ku bɨni mɨn wai ayim ɗɨgɨm la paanghai me.
\v 26 Ka ali ɗɨm ku kanghi woi kara la Apishau, ge la boingin ma dai ali Ashiya, Bulushi me a ame shen ɗɨm a kaghɨle miya ɗɨgɨm. Shi ɓalwu wai miya ɗiu pɨrapɨragin gɨn arikwu.
\v 27 Woi an jaale kara bo paangha maamuu, ge shire gaawi dapadapa mamu ma ji ɓambɨram Dayana ata ma bam. Shire mɨ ka bɨna miya paimoro dai la Ashiya gɨn dai la pani, Ata wule ɓaɓambɨram mondo.''
\v 28 Shakam wu kangha woiyi me, kɨɨm a tɨmbe wuni ɗɨm wun ɓalmai bongbong, ''ji ɓambɨram Dayana ma Apisha.''
\v 29 Nong ali dai a jingɨleto, ɗɨm miyai wu tawu kɨlakɨlang la gawi dapadapa. Wun gwate ana goto ma Bulush shi Gayush gɨn Arishtakush moi dowa Makadoniya.
\v 30 Bulush a ye jindai gani la dɨkɨkɨi, ge ambo gwatin wu gaayi.
\v 31 Kɨma yere sheriyanni anawutau ma kɨrau boi alii, wu dilli ɓala ma ɓɨr kumo bo gani la gawi dapa dapaiyu.
\v 32 Yere miya wun ɓale wonduwoi ɗumoi, yerei ɗɨm wonduwoi ɗangɗang kɨda shen dɨkɨkɨi a yileni. Ɗɨgɨm moi laawu woi wun bɨna wom ya wun dapa wuna boi ɗumoiyu.
\v 33 Yere dɨkɨkɨi wu ɓalli ko Yishkandiriya, mɨ miya dilmani gaan, kɨshimi Yishkandiriya a ape gɨn anni puro, duwa bɨla bendile la ɓalai ma wom ya wun dapa wuna.
\v 34 Ge shakam wun bɨna shi na Yahuda, wu yil yilawu bongbong ma shaka raap boi ɗumoi wun ɓalmai, ''ji ɓambɨram shire Aritamash ma miya Apisha."
\v 35 Shakam shi na ɓulo mu ali shumbura wuna, a ɓale " kaa miya Apisha mandeyi laamai, woi bɨna nong ali ma miya Apisha she na moi gaawi ma shire ji ɓambɨram Aritamash ɗɨm gɨn yipa mɨ wukɨttɨna la purou?
\v 36 Gɨn bɨnma mamai woi na kirkɨmai yikiu, ku yeku ɗum ɗɨm boku kɨpɨre ye wonduwoiwu.
\v 37 Kɨda ku doku gɨn miyai me gaan kumai, woi ana baatal ma gaawi kumbou, woi ɗɨm wun buuna tamno puroguru ramaiyu.
\v 38 Dai gɨn shimi, bo Dimitiriyash gɨn yere ana guuwa moi nene peteni wu loi ɓala ko anya ma, gaawi kumai ammoro, ana gɨpe kumai wun nini. Mo wu loi ɓala ko apowu.
\v 39 Ge bo ka lau mondin wunduwoi ko woiyii me, an niimma bo dapadapa mɨ ɗokɗok.
\v 40 Kɨda mɨn la kindikindi ma loi ɓala ko yil shen mɨ la bonkongini moi. Woi goro yil sheni me yikiu. ɗɨm wam ɗɨm bendɨle koiyu.
\v 41 Shakam shi ɓala woiyi me, a woure moi dapawai.
\c 20
\s1 BULUSH A MANI MAKIDONIYA GƗN HELLASH
\p
\v 1 Bim shen miya gandana, Bulush a naaru ambogwatin ɗɨm bim dinga bogongowu, shi woura wuna ɗɨm a ɓau wuni ta la Makidoniya.
\v 2 Shakam gowana la kɨraungin maawu ɗɨm a ɓoowu yila ɓala ma dinġ bogongo, a doni Helina.
\v 3 Bim ya tere kunung alii shime, miya Yahuda wu ɗike komani shakam shi lau washe ki ta Shuriya, kɨshimi a kɨnke bɨla matɨni ɗa la Makidoniya.
\v 4 Moi lwa goroni da Shuriya, wuni shopata lo ali Biriye lowo ma Pairush Arishtokush gɨn Shakundash gɨn anaɓoijire moi Pottuwa Tashalonika; Gayush lo Babarde, Timoti, Tikikush gɨn Turopimush miya moi dowa Ashiya.
\v 5 Ge mamyeni me wu tawu gaanmu ɗɨm awu shiire komu hane Turowash.
\v 6 Mu washe ki wuuyɨk mɨ ɓau Pilipl bi bonkongin ma burodi mɨ woi yirma lakiu, ɗɨm la bonko baat mu domuyiwu la Turowash. Nene mu ɗuwomu ma bonko boila.
\s1 ƊUKO MA WOURE MIYA LA TARUWASHA
\v 7 La domin bonko ma boila, shakam mɨn dapama boi ɗumoi mɨ twi wombotuma, Bulush a yiwu ɓala gɨn ko moi ɓwajire. A ɗike bɨla ɓau wuni ɓɨla shangni, kɨshimi a twi gaan gɨn yiwu ɓala daa derenbɨri.
\v 8 Pitilangin ɗɨgɨm nene la jakɨma gawi mɨ mɨn dapama yi apomu.
\v 9 Lo lakarak nini wun namani Aftikush dunghani yi bo ɓunda (window) gawi, gana wuuyɨk la noon. Kim Bulush amma ɓala wuuyɨk, lakarakyi me a gani la noon, a yukurtina ali, jin bo ɗengeɗenget ji kunung, wun gɨraya munni.
\v 10 Ge Bulush a shuweni yini, a aneni kooni ɗɨm a nghaweyi. Ɗɨm a ɓale "shenmai bo yileniu, shi gɨn tuniya"
\v 11 Ɗɨm a mani la jakajaka gawi kɨma, ɗɨm wu geshɨla burodi wu twi. Bi ɓala gɨn wuni ma shaka ɗɨgɨm da bɨri shwel, a ɓau wuni.
\v 12 Wu douno gɨn lowoi gɨn tuniya, ɗɨm awowu a andeni kɨɗekɨɗe.
\s1 GOTO LA NONG GWA TA TARUWASHA GƗN MALITUSH
\v 13 Mɨni gɨn koomu mɨ tamu gaan Bulush ɗa la ki, ɗɨm mu washe ki ta Ashosh, boim mɨn ɗaura mu gire Bulush la ki. Me shimi wom shi gɨn kooni ya jinda yimai, kɨda a ɗaure bɨla tani ɗa ko pani.
\v 14 Shakam wa mɨna Ashosh, mu gɨreyi la ki ta Malitush.
\v 15 Ɗɨm yilmamu boiyi shimi mu washe ki ɗɨm mu yamu bɨla shangni gaan kula Kayoshi. Bɨla shangni mu yiremu kula shamish, bɨla shangni ɗɨm mɨ yatɨmu nong ali Miletush.
\v 16 kɨda Bulush a kɨnke washe ki ta gaan Apisha duwa bo tele shaka la Ashiyau; kɨda shi kɨpɨre yini ta Wurshalima kɨda por shumma lɨm mɨ karkat, bo ɓa an ɗɨm yima yini bɨla ye.
\s1 BULUSH A ƁOI ƁALA KO MOI ƁAMBƗREN MA YIKILISHIYA MƗ APISHA
\v 17 A tupe miya yi ana gaan gawi kumbo Apisha, wu wayi boim shi yiki, Miletush.
\v 18 Shakam wun dowa yini, a ɓalwu "Ka gɨn komai ku ɓɨni, por domin mɨ na lwa yono la Ashiya, na tele shaka mono gɨn kamai ringring.
\v 19 Na twi gaan gɨn kwarakkwarak ko Nakomu la gande koi ɗɨm la amo, ɗɨm la kindikindi mɨ wana kɨda ɗɨkɨmono mɨ miya Yahuda wun ya.
\v 20 Ku bɨni woi na kura ɓalmai wonduwoi dai mɨ gwangwu, ɗɨm ko kukumai wonduwoi gaan miya, gɨn ta la mɨna mɨnagin,
\v 21 na ɓoi shitta ko miya Yahuda gɨn miya Girika ko lɨu tubi doyi Puroguru gɨn ɓoijire la Yeshu Nakomu.
\v 22 Banje, yingu, lɨm mɨ karkat a wuune ta Wurushalima, woi gɨn bɨnma ma wom an wamono haneu,
\v 23 Ɗɨm biɗau lɨm mɨ karkat a ɓirkumono ko anya nong alii pɨla jaghla gɨn kindikindi moi gorono.
\v 24 Ge woi na gɨra tuniyano bo wonduwoi yinou, bo ɓa ana tele gotoi me ɗɨm na tele wutau mɨ na gɨpa yi Yeshu Nakomu, na ɓoi shitta ko ɓalam net ma yashik ma Puroguru.
\v 25 Ɓanje yingu, kamai dai, mɨ na kukumai ɓala ma joko ma Puroguru, waku almono ɗɨmu.
\v 26 Dai gɨn shimi na ɓoi shitta la bonkoi me, na talai ko doom ma anya ma lamai.
\v 27 Kɨda woi na tuka wom dai Puroguru shi jindai na ɓalmaiyu.
\v 28 Dai gɨn shimi, na ɓalmai kuye shen, ɗɨm ko dai juwa mɨ lɨm mɨ karkat wa ku ɗuwoku kowu. Ku maane shenmai ko kɨran moi Nakomu ɗiura wuna gɨn domni.
\v 29 Na bɨni bim na ɓagha boiyi me yeɗɨyan toro ana kerek awo awu ga lamai ɗɨm ɓɨla wu lukure juwai.
\v 30 Yere mamyen awu yilma anya lamai, au jinda jingɨle wom teet kɨda ame ambo gwatin biwu.
\v 31 Ɗauru yimai. Boku moneu naye mila kunung naa ɓɨrkumomai dai, naa pate amo bɨri gɨn pori.
\v 32 Ɓanje naa ɓanghamai la ara Puroguru ɗɨm la yila ɓala ma yashik mani, mɨ an ɗinghamai, ɗɨm an ɓoomai kolo la dai moi wun karkat.
\v 33 Woi na shaara duɗaduɗa, bulabula anya pinen yi Muu.
\v 34 Ka gɨn koomai ku bɨni na wutau gɨn anno na aye koono gɨn moi mɨn gɨn wuni.
\v 35 La wonduwoingin na ɓoomai woma kukuma ku ye wutau kɨda aye moi gatawa lamai, ɗɨm ku shen yila ɓalangin ma Yeshu Nakomu, yila ɓalangin mɨ shi gɨn kooni ɓala "A ɗuwoni gɨn shadak kɨɗekɨɗe ka ɓoi ko mɨ aka gɨpɨmai."
\v 36 Bim ya ɓala ko gokoi me, a pate ɓɨrimni ali dai gɨn wuni wuye kumbo.
\v 37 Wu nghawe Bulush la gongowu wu ye kwi keɗekeɗe.
\v 38 Dai ɓiyewu awowo a jaɓeni kɨɗekɨɗe kɨda a ɓalwu, wawu ma gom yerou. Ɗuwowu loi goreni la ki.
\c 21
\s1 GOTO MA BULUSH TA WURUSHALIMA
\p
\v 1 Shakam ɓagha wuna ɗɨm washa ki, a tani shwarat da bo gɨm nong ali Kosh, ɗɨm bɨla shangni la nong ali Patara,
\v 2 ɗɨm ɓagha boiyi ta nong ali Patara. Shakam mɨn wa nong ki ji ata puuma ta Poneshiya, mu gamu laro ɗɨm wu washe kii.
\v 3 Bim mɨn ala ali Kuburush, mɨ ɓaure ɗa kongol shau ma kii, mɨ washe ki ta Shuriya ɗɨm mu shuwomu ali Taya, boim kii ata shuwe pinen mɨ laro. Bim mɨn wa ambogwatin mu ɗuwomu ma bonko boila.
\v 4 Ɗa la Lɨm wun ko kumbe Bulush bo tani Wurushalimau.
\v 5 Bim bonko mɨ am yimai dewa, mɨ ɓau boiyi ɗɨm mɨ koi goko maamu, ɗɨm wuni dai, gɨn tamyen mawu dai gɨn ambo, wu loigoromu, bi nong alii. Mu tɨmemu gɨn ɓɨrim bo gɨm mɨ ye kumbo, ɗɨm mɨ woure apomu.
\v 6 Ɗuwomu gamu la ki wuni ɗɨm wu mawu mɨna.
\v 7 Shakam mun bawa Taya gɨn gotoi, mu yamu la ali Talamayash. Nene mu daai mwalan, ɗɨm mɨ ɗuwomu ma bonko ɗumoi.
\v 8 Bɨla shangni mɨ ɓau boiyi mɨ tamu Kasheriya. Mu gamu mɨna ma Pilimon, na ɓoi ɓalam net, mɨ shi ɗumoi la miya boilai ɗɨm mu ɗuwomu gɨn shi.
\v 9 Ɓanje mui shi gɨn ambo gumyan parau ana wouyo.
\v 10 Bim mɨn ɗuwama ma bonko kalla boyi shimi, bɨla Nawouyo nini shuutina Yahudiya yimni Agabush.
\v 11 A doni yimu ɗɨm a gɨre landa wari ma Bulush. Gɨn landai ɗowa yooni gɨn anni ɗɨm a ɓale, " me wom lɨm mɨ karkat ɓala, kɨshimi miya Yahudiya la Wurshalima au ɗowe mum na landa warii me, au ɓoomani la ara angaungin".
\v 12 Shakam mɨn kangha woiyi me, mɨni gɨn miya moi ɗunghawu boiyi shimi mu kumbe Bulush bo tani Wurshalimau.
\v 13 Ɗɨm Bulush a lɨuwi, " mindei ka yimai, ka kwi ka kaye awono? Kɨda na ɗaure yino, woi kara ɗowukwu, anya muru ana ɗɨm yimai la Wurushalima kɨduwa yim Nakomu Yeshu."
\v 14 Dumbo Bulush wai lɨuwa wu ɗɨm kooniu, wu ɓauyi, ɗɨm wu ɓale "mo wom Nakomu ya jindai bɨla yeni."
\v 15 Bi bonkongini, mu wore belegin mamu mu tamu Wurushalima.
\v 16 Ɗɨm yere moi goromu ambo gwatin moi Kasheriya. Wu dounu gɨn mu Kuburush yimni Mɨnashon, shi la ambo gwatin moi ɗeɗel, mɨ am ɗuko yini.
\s1 BULUSH A TANI YI YAKUB
\v 17 Shakam mɨn yama la Wurushalima, apomu ana ɓoijire wu gɨpe mɨni gɨn shakɨrak yik.
\v 18 Ɓɨla shangni Bulush a tani gɨn mɨni yi Yakub ɗɨm dai moi ɓamɓɨren wun nini.
\v 19 Bim shi ɗuwana a ɓoi rohon ɗumoi bi ɗumoi ko wom Puroguru ya ko angaungin ɗayi bo wutau mani.
\v 20 Bim wun kangha, wu paye Puroguru, wu ɓale, "ka alliu, molki, dendɨren diya wun ɓwajire la miya Yahudiya. Wu ɗaurowu bɨla tawu goro kumai.
\v 21 Wu ɓalwu ɗuwawo, kai kukuwu ko miya Yahuda moi wun ɗuko la angaungin wu ɓau ɓala ma Musha, ɗɨm kai kukuwu wu ɓau ye ɗilik ko ambo maawu, ɗɨm wu ɓau ta goro bo panni maawu.
\v 22 Mindei amu yimai? au kanghai kuli ka doko.
\v 23 Kɨshimi yu wom mɨn ɓalwa. Mɨn gɨn miya parau nene moi wun kɨmda bowu,
\v 24 gɨru miyai me ɗɨm ku taku joɓe yimai gɨn wuni, ɗɨm ku angɨwu wom wun duwa, kɨduwa wu dande koowu. Kɨshimi anya ma an bɨnmai wom dai wun ɓala koowo lɨuwo. Au bɨnmai ɗɨm kai ta goro kumai.
\v 25 Ge ko angaungin moi wun ɓwajire, mu ɓulwu ɗɨm mu ɓɨr kumowu wu tike kowu gɨn woma tapɨrɨk ma pɨrapɨrangin, ma doom, ma diipa, ɗɨm gɨn ma kwalalakwalala.''
\v 26 Ɓɨla shangni Bulush a wore miyai gɨn shi wun mane yiwu jangjang, wu gau la gawi kumboi shi ɓalwu bonkongin ma joɓe yik, dɨm woma ɓooma a ɓooni ko anya ma laawu.
\s1 WU KOI BULUSH LA GAWI KUMBO
\v 27 Shakam bonko boila ya nem dema, yere miya Yahuda moi dowa Ashiya wu al Bulush la gawi kumbo, wu yil shen dɨkɨkɨi, ɗɨm wu yini duuna.
\v 28 Wun kuwu, "miya Yishiraila, ku aiye mɨni. Me shi mum na kukumai ko miya anya to shi ɓale won gɨngɨngha ko miya, ko kumai, gɨn boiyi me ɗɨm. Bi shimi a doni gɨn miya Girika la gawi kumboi ɗɨm a gɨnde boim karkat".
\v 29 Kɨduwa poshe wu al Tarapimu mu Apisha wun goro apowu gɨn shi la nong ali, ɗɨm wu kɨnke Bulush a donnu gɨn shi la gawi kumbo mɨ Wurushalima.
\v 30 Dai nong alii a kang net, ɗɨm miyai wu yituru kayo ɗɨm wu gwate Bulush. Wu poryi la gawi kumbo mɨ Wurushalimai, ɗɨm wu numme bo gaɓiyan kɨlangkɨlang.
\v 31 Kɨm wun ko lau duu munni, ɓalai a yani yi shi nagaan ma anaɗowe awo mɨɓamɓɨram wu ɓalli shen miya a yileni la Wurushalima.
\v 32 Shwet a yileni a wore anaɗowe awo gɨn yere moi ɓamɓɨren ma anaɗowe awoi wu tawu yi dɨkɨkɨi. Shakam miya wun ala mɨɓamɓɨram ma anaɗowe awo gɨn miya mani, wu ɓau duu Bulush.
\v 33 Ɗɨm mɓamɓɨram ma anaɗowe awoi yaaru ɗɨm a gwate Bulush, a wii wu ɗooweyi gɨn jaghla rab. Ɗɨm a ɓide shi mandei ɗɨm mi shi yaa.
\v 34 Yerei la dɨkɨkɨi wun kuwu ko wonduwoi ɗumoi, yerei wun ɓale wonduwoi dang. Dumbo mɨɓamɓɨram ma anaɗowe awoi an ɗɨm ɓale wonduwoiyu kɨda yila miya a yumbɨre boiyi,
\v 35 a wii wu gɨre Bulush wu dowu gɨn shi bo ɗuko ma anaɗowe awo. Shakam dona bo lwi yoo, anaɗowe awo wu gɨreyi kɨduwa shagha ma dɨkɨkɨi. bowu luni pɨrau.
\v 36 Kɨda dɨkɨkɨ miyai wu tau gorowu ɗɨm wun ko kuuwu, "Taku gɨn shi."
\s1 KƗPƗREYIK MA BULUSH
\v 37 Kim wun ko ta gɨn Bulush boim anaɗowe awoi wun ɗuko, a ɓalli ko mɨɓamɓɨram ma anaɗowe awoi, "mo na ɓalwo wonduwoi?" Mɨɓamɓɨrami a ɓale "kai ɓale bo Girika?
\v 38 woi kai na Masharu ɗɨm, mɨ poshe gɨpa gaan anayilshen miya, ɗɨm gɨpa gaan miya dendɨren parau ana 'dunamuru' pani ta la lushu?''
\v 39 Bulush a ɓale, "Naa na Yahuda, mɨ pottɨna la nong ali Tarshush ji Kilikiya. Na lo ali ma nong ali mɨ bimma. Na kumbeghe, ɓaune naye ɓala ko miya"
\v 40 Shakam mɨɓamɓɨram ma anaɗowe awoi ɓoona goko, Bulush a yireni ko bo loi yoo ma gawi a ape gɨn anni do yi miyai. Shakam boiyi yena shititi, ɗuwoni ye ɓala gɨn labo miya Yibɨraniya. A ɓale,
\c 22
\p
\v 1 Mwalanno gɨn Boppinno ku kake kumomai ko baale kono mɨ ana yimai, Shakam dɨkɨkɨi wun kangha Bulush shi ɓala yiwu gɨn bo miya Yibiraniya,
\v 2 wu ɗuwowu ɗumɗum. A ɓale,
\v 3 Na Nayahuda, wu lone la ali Tarshush ma Shilishiya, ge wu kukuno la nong alii je, gaan Gamaliyel. Wu kukuno kone goko ma kumai ma Boppinmu. Na gɨn kɨɨm ma ta goro Puroguru, kɨm ka gɨn shi gangɨre. Na piile gokoi me daa ko muru;
\v 4 na ɗowe mamyen gɨn tamyen na dɨlmawu la jarum,
\v 5 kim mɨɓamɓɨram wilan gɨn dai ma moi ɓambɨren awu ɓoi shitta koono. Na gɨpe ɓulma tangi tayi apomu moi Damashkush, ɗɨm na ta bo koi miya ɓɨla na dono gɨn wuni Wurushalima ɗommawu kɨda bɨla ɓoowu kindikindi.
\s1 BULUSH A ƁOI ROHON MA KAGHƗLMA MANI
\v 6 A ɗuwoni shakam na ko goto nemma gɨn Damashkush, la ɓau pori shwet kangboi mɨ gɨdɨng dona lapuro awana koono.
\v 7 Na yukurono ali ɗɨm na kang yila mu ɓallo, Shawulu Shawulu, 'Kɨda mi kai piilmono?'
\v 8 Na lɨuwi, 'kai mandei, Nakono?' A ɓallo "na Yeshu mɨ Najarat, mɨ kai piilimai."
\v 9 Moi mɨn gɨn wuni goro apomu wu al kanboiyi, ge woi wun gaara la yila mum na yino ɓalau. Na ɓale, 'mindei ana yimai Nakono?'
\v 10 Nakomu Yeshu a ɓallo "yilko ka tako la Dimashkush, nene awu ɓalwo wonduwoi mɨ mbak aka yimai.
\v 11 Woi na al boiyu kɨda karkat ma kangboi ɗɨm wun dokana bo ara miya moi mɨn goro apomu do la Damashkush.
\v 12 Nene na wa mum yimni Hananiyash mum na ta goro Puroguru ɗa yi kumai, ɗɨm miya Yahuda moi ɗunghawu nene ɓale duwa gwang puro mani.
\v 13 A doni yino, a yireni peteno, a ɓale, 'molki Bulush, gɨpu al boi,' La shakai shimi na alaya.
\v 14 Ɗɨm a ɓale, 'Puroguru ma kaghɨyan a beelewe bɨla ka bɨn wom shi jindai, bɨla ka al mɨ karkat, ɗɨm ka kang ɓalam na porma la boni.
\v 15 Kɨda shimi aka ɗuko na shitta mani ta yi yere miya dai ko wom kai kangha gɨn kai ala.
\v 16 Ɓanje kai moi mi? yilko, wu yiwo baptishma, bɨla mulwo jaɓe ɓalangin mongo, ɗayi nai yimni.'
\s1 NAI MƗ WUN YINA KO BULUSH TAYI ANGAUNGIN
\v 17 Bim na matina Wurushalima, shakam na kumbo la gawi kumbo, a ɗuwoni na wai aljuwan.
\v 18 Na aliyi shi ɓallo, 'Yu kɨlang ka ɓau Wurushalima, kɨda wawu gɨpe shitta mɨ aka yimai koonou.'
\v 19 Na ɓale, 'Nakomu, wuni gɨn kowu wu ɓɨni na pate wuni la jarum ɗɨm na dushe moi wun ɓwajire kowo la gaɓiyan kumbo.
\v 20 Shakam doom ma Yishtipanush na shitta mongo patana, na nini jik moi pete landangin ma moi duwa munni.
\v 21 Ge a ɓallo, "tako, ana tangimowo daa yi angaungin.'''
\s1 NAGAAN MIYA A MOI PETE BULUSH
\v 22 Wu kake kumowu yini dɨm shakam shi ya ɓalai me, ɗɨm wu ye kuuwu wu ɓale, 'ku takɨnu gɨn kamo mui me ɓau lapani, kɨda woi gwanghu bɨla ɗuwoni gɨn tuniya.'
\v 23 Kim wun ko kuuwu, wun wole landangin mawu ane, wun yil shelele,
\v 24 Na gaan ana ɗowe awoi a wii wu tawunu gɨn shi bo ɗuko ma ana ɗowe awo. A wii bɨla wu yini ɓwata wun bidɨmani, kɨda shi gɨn koni bɨla bɨn wom ya wun kuuwu kooni kɨshimi.
\v 25 Shakam wun ɗowaya gɨn woringin, Bulush aye ɓida do yi mɨɓamɓɨram ma na ɗowe awom yirmani jik, ''a ɗuwoni ko goko ru kuye ɓwata ko Naroma mɨ ɗɨm woi wun yina kumai dongwu?''
\v 26 Shakam mɨbambɨram ma ana ɗowe awo kangha me. a tani yi nagaan anaɗowe awoi a ɓalli, shi ɓalmai, ''Mindei kai lau yimai? Kɨda mui me Naroma.''
\v 27 Nagaan anaɗowe awo mɨɓambɨram a ɓalli, "ɓallo, kai Mu Roma ru?" Bulush a ɓale, "Ou."
\v 28 Nagaan anaɗowe awoi mɨɓambɨram a lɨuni, "gɨn ayim ɗɨgɨm na ɗira na ɗuwono Naroma". Ge Bulush a ɓale, "Wu lone na Roma".
\v 29 Ɗɨm miya mɨ au bo biɗɨmani wu ɓauyi kɨlangkɨlang. Nagaan anaɗowe awoi mɨɓambɨram a kang shoori, bim shi bɨna Bulush shi Naroma, kɨda a ɗooweyi.
\s1 BULUSH GAAN AMBO PALDA
\v 30 Ɓɨla shangni, Nagaan anaɗowe awoi mɨɓambɨram a lawi bɨla bɨn jire ko wom miya Yahuda wun wola kuu Bulush koi. Kɨshimi a lakeyi a ɓoi ɓala ko nagaan Wilan dai moi deren mɨna wu dappowu. Ɗuwoni shuuturu Bulush ali ɗɨm a luyi la derenwu.
\c 23
\p
\v 1 Bulush a shake yereni yi wilani ɗɨm a ɓale, "Mwalan, Na ye ɗuko la shen mɨ gwang gaan Puroguru do da porii je.''
\v 2 Mɨɓambɨram ma wilan Hananiya awii moi jijik peteni wu waare boni.
\v 3 Ɗɨm Bulush a ɓalli, ''Puroguru an waarɨmowo, kai angau. Ka ɗuwoko ka yino kumai ɗa yi kumai, dai gɨn shimi ka wii bɨla waarene, kɨda pange kumai?''
\v 4 Moi wun jijik nini wu ɓale, ''kɨshimi ru kai ɓele mɨɓambɨram wilan ma Puroguru?
\v 5 Bulush a ɓale, mwalan, ''wai na bɨna shi mɨɓambɨram wila ma Puroguruu, kɨda ɓulmani ɓulma, waka ɓalam gɨngɨngha ko najoko ma miyau.''
\v 6 Shakam Bulush ala yere wilani miya Shadukiya ɗɨm yerei miya Parisha, a yil yilani bongbong deren mɨnai, a ɓale, ''Mwalan, Na Naparisha, lowo ma miya parisha. Me kɨduwa na shire yilma bo muru ma moi mutawa ko shimi wun yino kumai.''
\v 7 Shakam shi ya ɓalai me, kirki a yileni la deren miya Parishiya gɨn miya Shadukiya, moi
\v 8 dɨkɨkɨi kowu a tikeni. Kɨda miya Shadukiya wu ɓale woi yilma bo muru yikiu, woi anatangi ma Puroguru yikiu, ɗɨm woi lɨmgin yikiu, ge miya Parisha wun gɨn bɨnma ma woiyingini moi.
\v 9 Kɨshimi ɓalaɓala a yeni keɗekeɗe, ɗɨm yere anaɓulo ma mɨparisha, wu yirewu jik ɗɨm wu kirke, wun ɓalmai "wo mɨn wa wom gɨnggɨng yi mui meu. Dɨnga bo lɨm anya anatangi ma Puroguru wun yina ɓala?"
\v 10 Ɗɨm kirki mɨ keɗekeɗe a yileni derenwu, Mɨɓambɨram ma anaɗowe awoi a shoore bowu tatɨre Bulushu, kɨshimi a wii Anaɗowe awo wu tawu shaare Bulush yi wilani, ɗɨm wu dowunu gɨn shi bo ɗuko ma anaɗowe awo.
\v 11 La bɨri mɨ dona Nakomu a yireni peeni ɗɨm a ɓale, " Boko kang shooriu, kim kai ɓwa shitta mono la Wurushalima, aka maane ɓoi shitta mono la Roma.
\s1 WU ƊOWE KOI BƗLA WU DUU MUR BULUSH
\v 12 Shakam shang ɓɨrana yere miya Yahuda wu gom boowu ɗɨm wu lawi jalɨk bɨla donni koowu ɗɨm wu kimde boowu wawu tumai kanje namaiyu dɨm bowu duu mur Bulush.
\v 13 Moi wun gomma boowui wu tai mamyen paraugumni.
\v 14 Wu tawu yi anagaan wilan gɨn moi ɓambɨren ɗɨm wu ɓale, "mu wii komu goro jajala mɨ gɨngɨngha wamu tumai kanje nai wonduwoiyu dɨm bo mu duu muru Bulush.
\v 15 Ɓanje, dai gɨn shimi, mo deren mɨna ɓali ko mɨɓambɨram ma anaɗowe awo bɨla wu gittiyi do yiwu, kɨda ku jokɨre ɓalam kooni tɨppa. Bo kara bo mamu, mu ɗaure yimu am duu munni ɓala bɨla doni nene.
\v 16 Ge lowo ma molo Bulush a kanghi wun momani goko, kɨshimi a tani ɗɨm a gani boɗuko ma anaɗowe awoɗɨm a ɓalli ko Bulush.
\v 17 Bulush a nai ɗumoi la anagaan ma anaɗowe awo mɨɓmbɨram a ɓalli, ''tako gɨn lo lakarakyi me yi mɨɓambɨram ma anaɗowe awo, kɨda shi gɨn wom an ɓalli.''
\v 18 Kɨshimi Nagaan anaɗowe awoi a tani gɨn lo lakarakyi yi mɨɓambɨram maawu ɗɨm a ɓale, ''Bulush na twi jarɨm a nane yini, a ɓale bɨlana dono gɨn lo lakarakyime yiwo. Shi gɨn ɓala mɨ an ɓalwo."
\v 19 Mɨɓambɨram ma anaɗowe awoi a koi anni a ameyi boim nap ɗɨm shi biɗaya, ''mɨndei mɨ kai lau ɓallo?''
\v 20 Lo lakarakyi a ɓale, "miya Yahudawa wu lɨwi wu biɗe do gɨn Bulush la deren mɨna, ki awu bo biɗe kone kuwuum kooni.
\v 21 Ge boko ɓoowu shiu, kɨda miya wu tai paraungumni wun moi goroni goro goko. Wu nai jalɨk kowu wawu tumai kanje nai wonduwoiyu dɨm bo wu duu munni. Anya ɓanje ɗaurɨmawu, wun momai ka lɨuwu.''
\v 22 Kɨshimi mɨɓambɨram ma anaɗowe awoi a ɓɨr kumo lowoi a ɓalli tako, ''boko ɓale ko mondin mu ka ɓalno woiyingini meu.'' WU TUPE BULUSH TAYI NAJOKO MA PILIKUSH
\v 23 Ɗɨm a nai anagaan anaɗowe awo raap a ɓale, ''ge ku wore anaɗowe awo aru raap aku goto mɨ wuuyɨk ta Kaishariya, ɗɨm ana donjin boilagumni kɨm, ɗɨm gɨn anakaɗa aru raap. Aku ɓau boiyi me la shaka kunung ma bɨri.''
\v 24 A wii wuni bɨla wu lau luu mɨ Burutush an yemma koi, ɗɨm bɨla ku takunu gɨn shi jangjang gaan Pilikush gomna.
\v 25 Ɗɨm a ɓul likalikat kime;
\v 26 Kɨlaudiya Liyashush tayi mɨ ta bimma gomna Pelish, daanje.
\v 27 Mui me miya Yahuda wu koyi ɗɨm wun lau duu munni, shakam na dona gɨn anaɗowe awo na shareyi arwu, dumbo na bɨna shi Naroma.
\v 28 Na ye jindai na bɨn wom ya wun wolla kuungni, kɨshimi na donnu gɨn shi la derenmɨna maawu.
\v 29 Na dono bɨni wu wollu kuungni kɨda biɗabiɗa mɨ ko kumai maawu. Wu ɓale shi paure bo ɓala kumai mawu ge woi na wa kuu mɨ kooni mɨ kɨrana bo muru anya twi jarɨmu.
\v 30 Ɗɨm na kɨrɓiyei wu ɗikɨ mui me ɗikɨma, kɨshimi na tangaya kɨlangkɨlang yiwo, ɗɨm na wii moi wun wolla kuungni bɨla tawu gɨn kuuwu maawu gaanwo. Leiya.''
\v 31 Kɨshimi anaɗowe awoi wu tawu goro ɓala maawu, wu gɨre Bulush la deren biri wu tawu gɨn shi yi Antipalirish.
\v 32 Bɨla shangni, ɗɨgɨm anaɗowe awoi wu ɓau anadonjini wu tawu gɨn shi, ɗɨm wu matɨwu bo ɗuko maawu.
\v 33 Shakam anadonjini wun yawa Kaisheriya ɗɨm wun ɓwa likalikat ko gomna, wu ɓoi Bulush anni.
\v 34 Shakam gomna yinga la likalikati, a biɗe Bulush pottɨna kɨrau boiyi pɨla. Shakam shi kɨraɓiyei pottɨna Kilikiya,
\v 35 a ɓale, ''ana kanghowo gwang shakam moi wolla kuuwo dowa nene.'' Ɗɨm a wii bɨla wu luuyi la ɗingha mɨnangin ma Hiridush.
\c 24
\s1 WU WOLE KUUWU BULUSH
\p
\v 1 Bi bonko baat, Ananiya nagaan wilan, yere moi ɓambɨren, ɗɨm gɨn na gub ɓala mɨ wun naayi Tertush tawa nene. Miyai moi wu dowunu gɨn kuuwu Bulush gaan gomna.
\v 2 Shakam Bulush yirana gaan gomna, Tetulush a loiɓala ko Bulush gaan gomna. Kɨduwawo mu wai talai awo keɗekeɗe, ɗɨm shen wonduwoi mongo a kaghɨle ali maamu ko gwang.
\v 3 Gɨn ɓoi barka mɨ yini maraba ko dai mum kai yina, mɨ ta bimma Pilikush.
\v 4 Kɨda woina jinda gɨre shaka mongou, na kumbe ka kake kumowo yi ɓala mono mɨ tɨppa gɨn kanadi.
\v 5 Kɨda mu wai mu me ki gonggong ɗɨm mum na shoke awo miya Yahuda dai lapani bɨla wu yil shen. Shi nagaan anagoro Najaran.
\v 6 Shi lamai ɓa bɨla gɨnde gawi kumbo, koshimi mɨn koya. Mɨn jindai mɨ yini kumai ɗa bo kumai maamu.
\v 7 Ge Lishiyash nawutau a doni ɗɨm a shareyi dɨdɨmbɨri la armu.
\v 8 Shakam kai biɗa Bulush woiyingini moi, aka ɗɨm kɨrɓiye kuuwu mɨ mɨn domana kooni.''
\v 9 Miya Yahuda kɨm wu gawu la wole kuuwui, wu lɨuwi kuuwu mɨ wun ya kooni jire.
\s1 KƗPƗYIK MA BULUSH GAAN PILIKUSH
\v 10 Ge shakam gomna apɨna arɨk ko Bulush bɨla yee ɓala, Bulush a lɨuni, ''na gaare kai yiro kumai ko alii je ma milangin ɗɨgɨm, ɗɨm na ye popolok awo bɨla na ɓale wonduwoi dai gɨn kono do yiwo.
\v 11 Aka ɗɨm yinge laki gɨn kowo, woi ta bonko gum dɨra raapwu na tana Wurushalima kɨduwa ɓoi ɓaɓambɨram ko Puroguru.
\v 12 Shakam wun waana la gawi kumbo mɨ Wurushalima woi mɨn yaa kirki gɨn bɨla muu, ɗɨm woi na yila shen miyau, anya na la gawi kumbo, kanje la nong aliu.
\v 13 Wawu ɗɨm ape shitta ko kuuwu mɨ wun yina gaanwou.
\v 14 Ge na lɨuwi me gaanwo, ɗa yi gokoi me mɨ wun nai boɗuko, ko gokoi shiimi na yin wutau ko Puroguru ma boppinmu.
\v 15 Na ɗinghono ko Puroguru ki ma miyai me kɨm, yilma bo muru yiki ma miyam teet gɨn moi gɨngɨngha.
\v 16 Kɨshimi na kwakɨma ko shenno gaan Puroguru ɗɨm gɨn miyajung dai.
\v 17 Ɓanje bi milagin ɗɨgɨm na donnu gɨn ayeboi ko ali mono ɗɨm gɨn womaɓoma ma ayim.
\v 18 Shakami na ya me, yere miya Yahuda moi dowa Ashiya wun waana bo lang joɓeyik la gawi kumbom Wurushalima, woi gɨn dɨkɨkɨu ɗɨm woi gɨn yil shenu.
\v 19 Mamyeni moi ɓa ɓanje au do gaanwo ɗɨm wu ɓale kuuwu mɨ wun ya koono, bo wun gɨn mondin wonduwoi.
\v 20 Bo woi ɗɨu, miyai moi au ɓale wutau gɨnggɨng mɨ wum wa yino shakam na yirana la deren mɨna ma miya Yahuda.
\v 21 Dɨm ko woiyime ɗumoi mɨ na ɓalaya ɓongɓong shakam na derenwu: 'ko yilma bo muru ma moi mutawa na yirana bo kumai gaanwo gaangɨre.'''
\s1 WU MOI PETE BULUSH
\v 22 Ɗɨm Pilikush, mɨ shi kɨraɓiye gokoi, a amme kang kumaiyi gaan. A ɓale, shakam Lishiya na gaan shaagha dona Wurushalima, ana kaaye kumai mongo.
\v 23 Ɗuwoni wii mɨɓambɨram ma ana ɗoweawo bɨla moi pete Bulush, ɗɨm bɨla ɓauyi talai kɨda sheeriyani bowu gai wuni do yini ko wom shi jindaiyu.
\v 24 Bi yere bonkogin Pilikush a matɨni gɨn mɨndani Durushila tamno Yahuda, ɗɨm a tange yi Bulush ɗɨm a kang ɓala ma ɓoijire la Yeshu Kɨrishiti.
\v 25 Ge shakam Bulush kukuna ɓala ko ɗukom teet, kwoi koi, ɗɨm gɨn kumai mɨ na doma; Pilikush a kang shoori ɗɨm a ɓale, "tako amongo ɓanje. Ge bono wai anno do gaan, ana tangɨwo ka doko.
\v 26 La shakai shimi, a loi lɨmni ko Bulush mondin an ɓooni ayim, shi ɗuwoni dilmai bɨla wu nayi ɗɨm shi ɓala gɨn shi.
\v 27 Ge bim mila raap goowana, bi Pilikush, Borkiyash Peshtush a ɗuwoni Gomna, ge Pilikush shi jinda wai gɨpɨma yi miya Yahuda, a ɓau Bulush bɨla twi gaan gɨn ɗuko yi ana moi peteni.
\c 25
\s1 BULUSH A GƗRE KUUWU MANI TAYI KAISHAR
\p
\v 1 Ɓanje Feshtush a gatɨna kɨrau boiyi, ɗɨm bi bonko kunung, a ɓau Kaishariya ta Wurushalima.
\v 2 Anagaan wilan gin miya Yahuda moi bimma wu wole kuuwu Bulush, wu kumbeyi ɗɨm wu biɗeyi kɨda wu wai sheni bɨla wuuyi la kindikindi-
\v 3 Ɗɨm wu lau goko yi Peshtush ɓa bɨla natɨru Bulush doni Wurushalima, kɨduwa wu duu munni ko goko.
\v 4 Ge Peshtush a lɨuwu Bulush shi twi jarɨm Shisheriya, ɗɨm na dong ana mama nene.
\v 5 ''Dai gɨn shimi, moi au ɗɨmmai'' a ɓale, ''wu tawu nene gɨn mɨni. Bo wonduwoi nini gɨngɨngha ko mui, aku ɗɨm wole kuuwuni.''
\v 6 Festush a ɗuwoni bi bonko mɨ ta torimen do gum, ɗɨm Feshtush a shuweni ta Kaisheriya, ɗɨm bɨla shangni a ɗuwoni ko kutɨrak kumai, ɗɨm a wii wu dowunu gɨn Bulush gaani.
\v 7 Shakam yatɨna, miya Yahuda moi dowa Wurushalima wu tawu yirewu nemma, ɗɨm wu dowunu gɨn kuuwu ɗɨgɨm kooni mɨ au ɗɨm ɓoi shitta koiyu.
\v 8 Bulush a baale kooni, a ɓale, ''woi na ya wom gɨngɨngha ko kumai ma miya Yahudau anya ko gawi kumbom Wurushalima kanje ko Kaisharu.''
\v 9 Ge Peshtush shi lammai bɨla poshe awo miya Yahuda, ɗɨm a lɨuni ko Bulush ɗɨm a ɓale, ''Kai jinda ta Wurushalima ɗɨm na yiwo kumai ko woigini moidai nene?
\v 10 Bulush a ɓale, ''Na yirono gaan kutɨrak kumai ma Kaishar boim mbak awu yino kumai. Woi na jaɓa wunduwoi ko miya Yahudau, kim kai gɨn koowo kɨm ka bɨni dai.
\v 11 Bo ɗɨm na ye wom gɨngɨngha ɗɨm bono ye wom kɨrana bo muru, woi na kura na muronou. Ge bo ɗɨm woi wunduwoi nini la kuuwu mawuu, woi mu nini an ɓoomono arwuu. Na gɨre kumai mono ta yi Kaishar.''
\v 12 Bim Feshtush ɗuwana gɨn ana kumai mani, a lɨuni, ''ka gɨre kumai mongo tayi Kaishar. Yi Kaishar aka tama!''
\s1 BULUSH GAAN AGIRIBASH GƗ BARNIKI
\v 13 Ɓanje bi yere bonkongin, Amna Agiribash gɨn Barniki wu tawu bo goto ma wutau yi Feshtush.
\v 14 Bim shi nene ma bonkogin ɗɨgɨm, Feshtush donnu gɨn kumai ma Bulush gaan Amna, a ɓale, ''mu nini mɨ Pilikush ɓaghaya ɗa ̵na twi jarɨm.
\v 15 Shakam na Wurushalima ana gaan wilan gɨn moi ɓamɓɨren ma miya Yahuda wu dowu wole kuwu mui me yino, ɗɨm wu lawi na kayini kumai ma duna muru kooni.
\v 16 Na lɨuwu na ɓale woi bo pani mamuu miya Roma bɨla mɨ ɓoi mondin mu woi shi yirana bo kumai gɨn moi wola kuuni ɗɨm wun ɓoona shakam an baale kooni ko kuuwu mɨ wunya kooniu.
\v 17 Dai gɨn shimi, shakam wun dapawa nene, woi na mwa momau. Bɨla shangni na ɗuwono ko kutɨrak kumai ɗɨm na wii wu dowunu gɨn mui laki.
\v 18 Shakam moi wola kuuni wun yirawa ɗɨm ɓala kuuwu maawu kooni, na kɨnke woi ɗumoi la kuuwu mɨ wun ya kooni kɨrana bo wonduwoiyu.
\v 19 Bo shimi, wu wai kirki ko ɓala ma ta goro Puroguru maawu ɗɨm gɨn ko Yeshu mɨ murana, mɨ Bulush shi gɨrmai shi gɨn tuniya.
\v 20 Woi na bɨna gokom ana bɨtɨre goro ɓalai meu, ɗɨm na biɗeyi ba an jindai bɨla tani Wurushalima bɨla wu yini kumai ko woigɨni moi.
\v 21 Ge shakam Bulush lawa bɨla ɗuwoni yi anaɗowe awo bɨla moi goro wom Amna an ɓalmai, na ɗɨm na wi wu ɓauyi yi anaɗowe awo dɨm shakam ana dɨlmani yi Kaishar.
\v 22 Agiribash aye ɓala ko Feshtush, ''Na jindai bɨla na kang Mui me.'' ''Ɗee,'' Feshtush a ɓale ''aka kanghani.''
\v 23 Kɨshimi bɨla shangni, Agiribash gɨn Barniki wun gatuwa ki bo lang, gɨn anagaan anaɗowe awo, gɨn miya moi bimma mɨ la alii. Shakam Peshtush kaɗa anni, wu dowunu gɨn Bulush yiwu.
\v 24 Feshtush a ɓale, ''Amna Agirpa, gɨn dai miya moi ka nene gɨn mini, Ku al Mui me, dai ɗɨgɨm miya Yahuda wu wane la Wurushalima ɗɨm daa nene, ɗɨm wu yil yilawu yino mui me ba ɗaniu.
\v 25 Na kɨrɓiyei woi ya wonduwoi nini mɨ kɨrana bo muruu; ge kɨda a gɨre kumai do yi Amna, Na kɨnke bɨla na dɨltiyi.''
\v 26 Ge woi na gɨn wonduwoi ɗumoi mɨ ana ɓulmai doyi Amnau. Kɨda woiyime, na dona gɨn shi yiwo, yiwo takai, Amna Agirpa, kɨda na wai wom ana ɓulmai ko kumaiyi me.
\v 27 ''Kɨda an ɗuko kɨkɨttu bɨla na dɨle na twi jarɨm, woi gɨn ɓulma kuuwu mɨ kooniu.''
\c 26
\s1 KƗPƗRE YIK MA BULUSH GAAN AGARIBASH
\p
\v 1 Kɨshimi Agiribas a ɓalli ko Bulush, 'ɓanje aka ɗɨm ɓala bobowo.' Ɗɨm Bulush yil anni puro ɗɨm a baale kooni.
\v 2 ''A ye yino shakrak, Amna Agiribash, na gɨra kumai mono do gaanwo gangɨre ko dai kuuwu mɨ miya Yahuda wun ya koono,
\v 3 kai na bɨnen ko bopani gɨn biɗa biɗa ma miya Yahuda, kɨda shimi na kumbu mowo ka ye kanadi, ka kang ɓala mono.
\v 4 Jire dai ɓiye miya Yahuda wu bɨn ɗuko mono dumbo na lakarak la ali mono gɨn la Wurushalima.
\v 5 Wu bɨn yino dumbo ɗeɗel ɗɨm au lɨmmai da ɗukom na ya ɗa Naparisha, na ateyik la boɗuko ma ta goro Puroguru maamu .
\v 6 Ɓanje yereno ko ɗowe ɓala mɨ Puroguru yaa ko boppinmu, kɨda shimi na yirana wu yino kumai.
\v 7 Me shimi ɗowe ko ɓalai mɨ bo kamomu gum ɗɨra raap, wun lwa awowu au gɨpɨmai kɨda shimi wun kwakwawa ɓoi ɓaɓambɨram gɨn ko Puroguru bɨri gɨn pori. Kɨda lwoi awoi me, miya Yahuda wun wola kuuwuno, Amna Agiribash.
\v 8 Da mi ka kɨnkɨmai an yima pirma Puroguru bɨla yile moi mutawaʔ
\v 9 Bɨla Shaka nini na sheni ki ana ɗɨm ye wunduwoi ɗɨgɨm ko yim Yeshu mɨ Najeret.
\v 10 Na ye woyi me la Wurushalima, na numme Anaɓoijire ɗɨgɨm la jarɨm, kɨduwa dɨmbɨri mɨ na waa yi nagaan wilan. Ɗɨm bowu duu muruwu, na baye bii.
\v 11 Ring ring na ɓowu kinɗi, la gaɓiyan kumbo maawu, naa shingɨr mawu bɨla wu jaleyi. Naa kang kɨm maawu kɨɗekɨɗe, ɗɨm na piile wuni daa la noning ali ma yere alingin .
\s1 ROHON MA KAGHƗLMA BULUSH
\v 12 Shakam na ko ye woyi me, na tano Damashka gɨn dɨmbɨri ma nagaan wilan.
\v 13 Na ko goko, la deren pori, Na al kangboi amma, pottɨna la puro kangboi mani a tai kangboi ma pori, karana gɨn moi gorono.
\v 14 Shakam mɨn wukɨrama boijiali, na kang yila Mu gɨn bo miya Yahuda, 'Shawulu! Shawulu kɨda mi kai piilimonoi? An ɗuko pɨrma bɨla ka bwi wom teuteu.'
\v 15 Ɗɨm na ɓale, 'kai mandeiyi, Nakomu?' Nakomu a lɨuwi, 'nani Yeshu mɨ kai piilimono.
\v 16 Ɓanje yilko mwat ɗɨm ka yireko ko yoowo; kɨda shimi na apa koono yiwo, na ɓoowo wutau ka ɗuwoko kwarak gɨn ɓoi shitta ko woigin mɨ ka bɨna koono gɨn wom ana apuwo gaan;
\v 17 ɗɨm ana baale kowo yi miya gɨn Angaugin mɨ ana tangimowo yiwu,
\v 18 ka aɓe yerowu bɨla pottuwu la tɨkɨrɨm boi do la kang boi ɗɨm ka porwuni la dɨmbɨri ma amna yaanjin do yi Puroguru, kɨduwa wu wai mule jaɓeɓala maawu yi Puroguru gɨn kolo mɨ na ɓwa duwawu, wu mawu jangjang ɗa yi ɓoijire mɨ wun ɓwa koono.'
\s1 ƁOI SHITA MA BULUSH YI MIYA YAHUDA GƗN ANGAUNGIN
\v 19 Dai gɨn shimi, Amna Agiribash woi na panga aljuwan mɨ la purou,
\v 20 ge ta Damashka domin do Wurshalima kombɨlana ali Yahudiya tana ɗa yi Angaugin, Na ɓoi ɓala ma lɨp tubi, wu kaighɨlduwu yi Puroguru wu ye wutau mɨ kɨrana bo liu tubi.
\v 21 Kɨduwa woyii me, miya Yahuda wun gwatana la gawi kumbo maawu wun lau duu munno.
\v 22 Puroguru a ayene do daa ɓanje, kɨshimi yirmono me bɨla na ɓoi ɓala ko ana kindan gɨn moi bimma, woi ko bɨla wunduwoi dangwu mɨ gowa wom ana wouyo gɨn Musha wun ɓala an yimau,
\v 23 ɗɨm Kɨrishti an nai kindi kindi ɗɨm an ɗuko na domin la moi au yilma ma bo muru la moi mutawa, ɗɨm an wowe ɓala ma kangboi yi miya Yahuda gɨn Angaugin.''
\s1 BULUSH A LOI AWO KO AGARIBASH BƗLA ƁOIJIRE
\v 24 Kim Bulush tela ɓala ma baale kooni, Feshtush yila yilani bong bong a ɓale Bulush ganjo kowo bɨnen mongo me a ganjewe. Bulush a ɓalli woi ganjo konou mɨ ta ɓambɨram
\v 25 Feshtush, ge ding bogongo wuuna na ɓale ɓala ma jire ɗɨm gɨm gande koi, na la shen mono.
\v 26 Amna gɨn kooni a bɨn woyi moi kɨda shimi na yini ɓala bo kang, na bɨni woi wunduwoi nini ɗuwana bo tukunje yiniu. Kɨduwa woi yi mani bo tukunjeu.
\v 27 Amna Agiripa, ka ɓoijire ko Anawouyo? Na bɨni ka ɓoijire.
\v 28 Agirpa a ɓalli ko Bulush, la shaka kallai me kai lau ame shen mono ɗɨm na mano ɗa Kɨrishita?
\v 29 Bulush a ɓale ''Na kumbe Puroguru, ɓanje anya do gaan, woi kara kaiyu, ge dai gɨn moi wun kanghona gangɨre, wu ɗuwowu ki nani, ge woi gɨn jaghɨla jarɨmi meu.''
\v 30 Ɗɨm Amnai gɨn Gomna gɨn Bariniki kɨm gɨn moi wun sheshren gɨn wuni wu yilowu puro.
\v 31 Shakam wun ɓawa gawi dapa dapai, wu ɓale ko apowu, ''Mui me woi ya wom kɨrana bo muruu anya ɗowuk wu.''
\v 32 Agiribash a ɓalli Feshtush, ''mui me ɓa am washɨmani bo woi gɨra ɓala mani ta yi Kaisharu.''
\c 27
\s1 BULUSH A GANI LA KI TA ROMA
\p
\v 1 Shakam mɨn kɨnka am washe ki ta Yitaliya, wu ɓoi Bulush gɨn yere ana twi jarɨm ara nagaan anaɗowe awo yimni Juliyush mɨ bo ɗuko man Agoshtosh.
\v 2 Mɨ gamu la nong ki ji pottɨta Andramatiya ji ata goomma kongol gɨm mɨ Ashiya. Mɨ tamu la nong gwa. Arishtakush mɨ potɨna Tashalonika ji Mashadoniya mɨ tammu goro apomu.
\v 3 Bɨla shangni mɨ shuwomu la nong ali Shidon, boim Yuliyash apɨna shen mɨ gwang ko Biturush ɗɨm a ɓauyi bɨla tani yi sheriyanni wu ayeyi.
\v 4 Mɨn ɓawa boi shimi mɨ gamu la nong gwa, ɗɨm mɨ washe ki do Kubuurush, nemma woro kula, kɨduwa yiwet dɨr lɨmmu.
\v 5 Ɗɨm mɨ gowomu ko nong gwa ji tata nemma gɨn Kilikiya gɨn Bampiliya mɨ shuwomu la Maira, nong ali ma Likiya.
\v 6 Nene Mɓamɓɨram ma anaɗowe awo a wii mɨni la ki ji pottɨta Yishkandiriya ji she ta Yitaliya .
\v 7 Shakam mɨn washe ki leiya ma bonkogin la kindi kindi, ɗɨm telɨma goreni mɨ yamu nemma Kinidash, yiwet woi ɓawa mɨna mɨ tamu gɨn gokoi shimiu mɨ tamu ɗa kongol noni Kirita gɨlwa Shalmoni.
\v 8 La kindi kindi mɨn yama bɨla boi nini wun nai bo Tukungje mɨ gwang, ji she nemma gɨn nong ali Lashiya.
\v 9 Mɨ gɨre shaka ɗɨgɨm ɓanje, shaka ma jimti ma miya Yahuda a gowoni ɗɨm a ɗuwoni woma shoori yimu ɓanje mɨ gowomu. Kɨshimi Bulush a ɓɨr kumowu, a ɓale,
\v 10 ''mamyen, Na ali ki ji am bo gama laro am wai pira gɨn washe goro pinen, woi kara pɨnen gɨn nong kiiyu, ge dai gɨn tuniyamu.
\v 11 Ge shi mɨɓambɨram ma anaɗowe awoi woi lwa kooni yi ɓala ma Bulushu, a mane shen mani yi nako kii gɨn nako mɨnai.
\v 12 Ge wan yima gwanghu bɨla mɨ tele wang bo gɨmiyu, yere ana jiɗe kii wu ye jindai bɨla wu washe ki ɓau boi shimi, anya ɓa ɗinga bɨla mɨ yamu Nong ali Finikiya, mɨ tele wanghi nene. Finikiya she bo gɨm mang Kirita she yinge puro ma ɗa gɨmai gɨn ali mɨ ɗa gɨmai. YIWET GURU LA NONG GWA
\v 13 Shakam yiwet ali yildɨna, leiya Ana jiɗe kii wu ɓale wu wai wom wun lammai, ɗuwowu por dowuk ma kii wun ya goto leiya ɗa nemma gɨn wuro gɨm Kireta.
\v 14 Ge bi shaka kalla yiwet ji gɨgdɨng mɨ wun nare yiwet gɨmai a yai mɨni la kulai.
\v 15 Shakam kii wato ɗɨm yir koro ɗa bo yiweriyu, mɨ kamu ɗɨm mɨ ye kara ta boi mɨ she dɨlmamu yiki.
\v 16 Mɨ ye gamu ɗa kongol gɨm ma lo kula ji wun nare Kauda, gɨn kindi kindi mɨ koi lo ki ji ata ɗamamu.
\v 17 Shakam wun pora lo kii wu ye wutau gɨn wori mondo wu ɗowe bo goro nong kii kɨduwa wun shoori bomu gamu la rɨworɨwo mɨ Shiritush wu, ɗuwowu shuwe dowuk wu tawu goro yiweri.
\v 18 Yiwet guru mɨ gidding a yimu kindi yimu, do bɨla shangni ana jiɗe kii wu loi goro pate pɨnen mɨ la kii ane.
\v 19 La bonko kunungyi, ana jiɗe kii wun wore pɨnen mɨ la kii gɨn arwu wun patɨmai ane.
\v 20 Kɨda gɨddɨng yiwet mɨ dona komu, la bonkogin ɗɨgɨm woi mɨn ala pori gɨn niininginiu woi mu nini lamu kɨnka am ɗamau.
\v 21 Shakam wun ɗuwawa duduk woi wun twa wombotumau, Bulush a yireni jik la deren ana jiɗe kii, a ɓalwu,''Mamyen, ɓa boku lɨu ɓala mono ɗeɗel, je wo mɨn ɓawa Kɨritau, washe goro gɨnai me gɨn wom mɨn laki je ɓa woi yenau.
\v 22 Banje na dinge bo gonggomai ku dingoku ding, woi tuniya an booma lamaiyu, ge kara kii ata wulma.
\v 23 Wono ki biri na tangi ma Puroguru mɨ na bomani, mɨ na ɓoni ɓaɓambɨram - na tangi mani a yireni kongollo ɗɨm a ɓale,
\v 24 ''boko kang shooriu, Bulush. Mbak aka yirma gaan Kaishar, yingu, Puroguru la gwang puro mani a ɓako ana goto mongo dai.
\v 25 Kɨda shimi Mamyen, ku dingeku Puroguru mɨ na ɓoijire kooni, kim Shi ɓala,
\v 26 ge kɨshimi mbak mɨ patomu ko jila kula.''
\v 27 Shakam bɨri ma por gum dɨra parauwi yena, shakam mɨn la nong gwa Andiriyatik mɨn kara jingɨlma, la deren bɨrii shimi ana jiɗe kii wun almai ki wun nem ya ko ɗɨngɨt.
\v 28 Wun kɨra juɗuk gwai, wu woi bo gom raapgumni, bi shaka kalla wun tawa gaan wu maɗe kɨrmai wu woi bogom gum dɨra baat.
\v 29 Wu shoore bomu dule guwaru, ɗowu shuɓe dowuuk parau, wun kumbo ɓa shang bɨla ɓɨreni kɨlang.
\v 30 Ana jiɗe kii wu lau boi mɨ au ɓau nong kii wu ye kayo, wu shuwe lo kii shirakka wun tukule yiwu ki wun lau shuwe dowuk ɗa bo goro nong kii.
\v 31 Ge Bulush a ɓalli ko mɨɓambɨram ma anaɗowe awo gɨn anaɗowe awoi, ''Bo woi miyai me ɗuwawa la kiyu wa ku ɗamau.''
\v 32 Ge anaɗowe awoi wu kashe worigɨn ma lo kii wu ɓaure bɨla kambato.
\v 33 Shakam shang ɓɨrana komu, Bulush a kumbe wuni bɨla wu twi wombotuma. A ɓale, ''gangɨre bonko na gum dɨra parauni ka momai wo ka twa wunduwoiyu.
\v 34 Naa kumbumamai ku twi wombotuma kɨda ku ɗaku; anya wakai ɗumoi an booma la komaiyu.''
\v 35 Shakam yiwa ɓalai me, ɗuwoni gɨre burodi a ɓoi barka ko Puroguru la yerewu dai. Ɗuwoni tike awoi, a loi goro tumai.
\v 36 Ɗɨm dai ɓiyewu wu wai ding bogonggo wu twi wombotuma kɨm.
\v 37 Mɨn miya 276 la kii.
\v 38 Biim gɨmana awowu, wu pate ko lushu mɨ la nong kii la nong gwai, kɨda bɨla yeto liplip.
\s1 JUPƗLMA NONG KI
\v 39 Shakam shang ɓɨrana woi ɗɨma al boi mɨ ɗɨngɨtu, ge wu al boi gɨn puwa, wu jokɨre ɓa bɨla wu jiɗe nong kii taa nene.
\v 40 Wu kashe worigin ma dowuk wu ɓau wuni la nong gwai. La shaka ɗumoi ɗɨm wu washe woringin ma temɓe jiɗe kii yiwet shi ta gɨn wuni ɗa ko puwa.
\v 41 Ge wu yatuwu bo gomma ma kayo gwa ɗuwoto nong kii ganoto ko puwa. Bo gaan kii a ganoto mɨ ata ɗɨm pormau. Kongɨlan kii a loi goro bekɨma kɨda gɨddɨng ma tankal gwai.
\v 42 Anaɗowe awoi wu ɗowe bowu bɨla wu duu muru ana twi jarɨmi kɨda bo mu lawu ye pura bɨla ye kayou.
\v 43 Ge mɨɓambɨram ma anaɗowe awoi shi lammai bɨla ɗai Bulush, kɨda shimi a gai wuni ye wom wun ɗaura koi. A ɓale dai mum an ɗɨm pura bɨla ɗakɨreni la gwa, puni ko pani.
\v 44 Ɗɨm yere miya moi ɓawawa bɨla wu tau gorowu, yerei ko yinɗi yerei ɗɨm ko mondin wunduwoi mɨ wun wa la kii. Kɨshimi yena dai ɓiyemu mu yamu ko pani jang jang.
\c 28
\s1 BULUSH LA KULA MALTA
\p
\v 1 Shakam mɨn puma ko pani jang jang, mu kɨrɓiyei mɨ yamu yi kula mɨ wun nai Malta.
\v 2 Ana ko ali wu apumu gwang puro woi kara gɨpmamu wun yaau, ge wu pindɨmu wati kɨda guruwu gɨn ɗwal.
\v 3 Ge bim Bulush daptɨra ambo shoɓiyan shi pata ko wati, gaimani a pottɨni la shoɓiyani kɨda wupit watii, ɗuwoto raake anni.
\v 4 Shakam ana ko alii wun ala log yi anni, anya ma shi ɓalli ko duwoni, ''Mui me kuli na dunamuru, mɨ ɗaayini la nong gwa, daa ɓanje kumai woi ɓaghaya bɨla ɗaniu.''
\v 5 Ge a wadɗe wayei la wati ɗɨm woi yina wonduwoiyu.
\v 6 Wu moi gorei bɨla wu ali pɨra an gɨmmani kanje an muket shwet munni. Biim wun ɗuwawa duduk wun loi kowu yini woi wunduwoi nini gɨngɨngha wayau, wu paure ɓalai, wu ɓale, Mui me shi pɨra pɨra.
\v 7 Ɓanje Nemma gɨn boi mɨn yiki mum bimma nini yimni Babiliyash boiyi mani. A gɨpe mɨni gɨn anni raap ɗɨm a ayemini gɨn wonduwoi ma bonkongin kunnung.
\v 8 A ɗuwoni bong Babiliyash mono mono a gɨuyi gɨn boro. Shakam Bulush tana yini, a ye kumbo, lwa anni kooni, ɗɨm a jangyi.
\v 9 Bi yima woyi me, yere miya moi wun la kulai, moi wo wun jang janghu wu dowu ɗɨm wu wai jangha.
\v 10 Miyai wu ɓomu ɓaɓambɨram keɗekeɗe. Shakam mɨn ɗopa yimu am washe ki, wu ɓoomu dai wom mɨn lammai.
\s1 BULUSH A YANI ROMA
\v 11 Bi tere kunnung mu gamu la nong ki mɨ Alekjadiriya ji she tela bɨrakondo la kulai, yipa bo gaan kii ɓulmani ''Ɓwanshiyan Mamyeni.''
\v 12 Bim mɨn shuwama la nong ali Shirakush, mu ɗuwomu nene ma bonko kunnung.
\v 13 Ɓangha boyi shimi mu washe ki ta la nong ali Rigiyum. Bi bonko ɗumoi yiwet goko ali a yildɨto, la bonko raap mu yamu nong ali Butiyoli.
\v 14 Nene mu wai yere Mwalanmu, ɗɨm wu lammɨni mu ɗuwomu gɨn wuni ma bonko boila. Ko gokoi me mɨn doma Roma.
\v 15 Nene mwalanmu, wun kangha ɗuwamu, wu dowu wu gomowu gɨn mɨni daa la Kashuku ma Abiyush, gɨn boi nini wun nai Bo Laanje Kunnung. Shakam Bulush ala mwalani, a ɓoi barka ko Puroguru ɗɨm a wai ding bogonggo.
\v 16 Shakam mɨn gama la Roma, wu ɓau Bulush ye ɗuko mani boboni gɨn na ɗowe awo mɨ shi moi peteni. ƁOI ƁALA MA BULUSH LA ROMA
\v 17 A ɗuwoni bi bonko kunnung Bulush a nai miya moi ɗuwawa ana gaan la miya Yahuda, shakam wun dapawa, a ɓalwu, ''Mwalan, woi wunduwoi niniu na jaɓau la miya monou anya ɗɨm la bopani ma bopinmu, wu manene ɗa na twi jarɨm nenee Wurushalima do la ara miya Roma.
\v 18 Bim wun biɗana, wu ye jindai wu washene talai, kɨduwa woi wonduwoi ninin mɨ awu kayino kumai ma duna muruu.
\v 19 Ge shakam miya Yahuda wun laara wom wun jindai, wu shingɨrene na gɨre kumai yi Kaishar, woi ɗɨm kɨda na wole kuwu ali monou. Kɨda gɨre ɓala mono mɨ na ya, na lawi na almai ɗɨm na yimai ɓala.
\v 20 Kɨda wom Yishiraila lwa aworo koi kɨduwa shimi na la jaghɨlai me.
\v 21 Ɗuwowu ɓalli, woi mɨn wa likarkat pottɨna Yahudiya kowou, ɗɨm woi bɨla mu la mwalan mɨ dona gɨn rohon kanje ɓala wom gɨngɨngha koowou.
\v 22 Ge mɨn jindai mu kang bowo, mi kai shena ko miyai me boɗuko mawu, kɨduwa mɨni mɨ bɨni miya wu kur ɓala maawu dai ɓiye boi.
\v 23 Shakam wun luna bonko, miya ɗɨgɨm wu dowu bo laanje mani. A manuwu goro ɓalai ɗɨm a ɓoi shitta ko joko ma Puroguru. A ye ɓa bɨla ame shenwu ko ɓala ma Yeshu, shi apɨwu la kumai ma Musha gɨn ma Anawouyo, dumbo shang do booni.
\v 24 Yerei wu lɨuwi gɨn wom shi ɓala, yerei wu kur ɓoijire.
\v 25 Shakam wo wun lɨwa ɓala ma apowuu, wu tawu womawu bim Bulush ya ɓalai me, ''Lɨm mɨ karkat a ye ɓalam teet ko boppinmai bo Yishaya nawouyo ma Puroguru.
\v 26 A ɓale, 'Tako yi miyai me ka ɓale, ''Bo kang ɓala, awu kanghai, ge woi awu gaare lakiu; Ɗɨm bo almai awu almai, wawu bɨn wom lakiu.
\v 27 Kɨduwa bogonggo miyai me a ɗuwoni tɨkɨrɨm, ɗɨm gɨn kumowu an ɗuko pɨrma wu kanghi, ɗɨm wu numme yerowu, bo woi ɗiu awu almai gɨn yerewu; ɗɨm wu kanghi gɨn kumowu, ɗɨm wu gaare gɨn awowu kɨda wu Kaghɨldɨwu kɨma ɗɨm na jangwuni.'''
\v 28 Dai gɨn shimi, aku bɨmai gɨpekoi ma Purogurui me a tange ko Angaungin, ɗɨm awu kanghai. '' Shakam shi ɓala woiginni me Miya Yahuda wu ɓau boyi shimi.
\v 29 Wu tawu ko daghal wun kirke bo apowu.
\v 30 Bulush a ɗuwoni ma mila raap la mɨna mɨ shi angɨmai, Shi gɨpe moi ana do yini dai.
\v 31 Shi ɓoi ɓala ko joko ma Puroguru, Shi kukuwu wunduwoigin ko Nakomu Yeshu Kirishti woi gɨn shooriu. Woi mu nini gaayau.