\v 12 Ama fuoŋanma bo tudi'o ki gedi yen'o hali i tinkuonga nni.
\v 13 O bo tieni danapiina ke Sitaani bigin'o, o bo ye yeni t muayandi ke maleki-ba ke u Tienu maleki -nba caan'o.
\v 14 Ama ya yogu ke b bo cuo Jan batisi Jesu bo cua Gaalile ki wangi u Tienu laabaaŋanmo.
\v 15 O bo maadi «u yogu kuli pundi n yeni u Tienu diema mo nagi. Lebidi mani i yama ki tuo u Tienu laabaaŋanmo.
\v 16 Jesu bo baa Gaalile ñinciama kani o bo la Siimo yeni o waaalo Andele. B bo lu bi janbuandi m ñinma nni ki kpaani i jami kelimaa b kuli bo tie jankpaanla i.
\v 17 Jesu bo yedi'ba: «cua mani ki ŋɔdi nni n baa cedi yi ya co bi niba i»
\v 27 Li bo yaa lidi ya niba bo ye li kani. Ke bi buali bi lieba ne mɔ tie be yo oo? I tundi paani ke o tundi yeni yikodi i. O cedi ke a pola mɔno cɔlni o maama
\v 28 Lan yognu mɔno ke Yesu yeli doni Gaalile dogu nni.
\v 29 Ban ñani jufi -nba tantaandieli nni ya yogu ke Yesu yen Saaki yeni San gedi Siimo nba deni. Ke li sua ke Simo cuado dua yeni u gbannantongu.
\v 30 Li yogu mɔno ke b maadi wani Yesu li gbannnanbiedi maama
\v 31 Ke Yesu bo cua ki cuo o nugu ki fiini ki sien'o ke ogbannandi sɔngike o fii ki candi'ba.
\v 32 li yenjuogu bi niba bo taa a yiama kuli yeni yaaba ke a pola ŋua'bi ki gedi yen'ba Yesu kani
\v 33 ke u dogu nni niba kuli taa ki ye u diñɔbu kani
\v 34 Ke Yesu paagi yaaba kuli bo yia, ki gɔ beli ki yaani i cicilibiadi. O bo ki cabi i cicilibiadi ke ban maadi mɔno ki dugini b bo bani wan tie yua.
\v 35 Yesu yagidi ki fii ki gedi naani ke oba ki ye ki jaan i.
\v 36 Ke Siimo yeni o lieba ŋua ki kpaa'o.
\v 37 ki la'o ki maad'o ke bi niba kuli kpaan'o.
\v 38 ke o maad'ba ya cuoni mani tin gedi u kaantianu. I dingbanbinmu nni ke min pan muandi lan po mo, ki dugini lan po n cedi ke n baa
\v 40 o gbaado bo cua ki gbaani ki mia ki yedi: A ya bua a ba fidi ki paagi n i.
\v 41 m ninñinma bo cuo Yesu ke tandi o nuugu ki sii'o ki yedi: n bua a agbannu n ŋanbi.
\v 42 Ke li yogunu o gbaado bo siedi ki sua o gbanu kuli ŋanbi.
\v 43 Ke Yesu maadi ke wan tuodi ki siedi li kani ki kpaa'o
\v 44 ki maadi: cuo a ñɔbu ki daa cedi oba n gbadi. Ama ŋan gedi ki pan waani sala yidikaaba. Ki tien'ba m ŋanbima paalu nani moyisi n bo bili maama ke lan tua bi sieda.»
\v 45 ama oja yeni n ñani ya yogu ke o kpaandi li maama kaan kuli. Lan po n bo cedi ke Yesu ji bo kam fidi kua u dogu nni ya yogu ke bi niba bo la'o. O bo yi ye u dogu kuni naan kan ki ñiana k ye.
\c 2
\cl DIANGBENGA LIE
\p
\v 1 Yesu bo tieni nani dana lie yeni ki guani Kaparnawomi dogu nni ke bi niba gbadi ke o ye deni.
\v 2 ke bi tigidi ki gbie deni ke finfanm ji t ye baa o diñɔbu kani. Ke yesu tundi 'ba u Tienu maama.
\v 3 Bi niba bo tugi o yiamo hali ke o Taana kuli kpe. ke bi cua yen'o Yesu kani
\v 4 Bi niba bo yia i ke b kan fidi pundi yeni o yiamo Yesu kani Ama bi bo doni Yesu n ya dieli yuli po i ki cibi ki londi ki jiin'o Yesu kan ke dua li ganli po.
\v 12 Li yogunu o ja yeni bo fii ki taa o kakaligu ki pan caa. Ke bi niba kuli ji nua'o. Li bo lidi bi niba kuli ke bi ji yigini ki pagi u Tienu ki tua: tin daa kpeli ki la ya bonla ne buolu.
\v 13 Yesu bo guani ñani ki gedi m ñinciama kunu ke u niwuulugu cua o kani ke tundi'ba.
\v 14 Jesu bo cuoni o bo la Alife bijua Levi. O bo kaa lonpo diegu kani ke o maadi'o «ya ŋua'n» ke o bo fii ki ŋɔdi Yesu.
\v 15 Li ya puoli po Yesu bo kaa Levi deni ki baa je yeni t tuonbiadi danba yeni lonpo gaala yeni o ŋɔdikaaba. Li kani bi niba bo ŋɔdo ki yabidi
\v 16 U Tienu tili banda yaaba bo tie gbanbanda n bo la ke Yesu jeni yeni a lonpogaala yeni t tuonbiadi danba yeni. Ke bi maadi o ŋɔdikaaba: laabaal ke o dini yeni a lonpogaala yeni t tuonbiadi danba.
\v 17 Yesu bo gbadi ki maadi'ba: yaaba n pia laafia naa bua dogda se yaaba yia. Mii cua bua ya yi bi niŋanba kaa, n cua bua ya yi t tuonbiadi danba i.
\v 18 Jan ŋɔdikaaba yeni falisiani -nba bo loli u ñɔbu i. Bi niba bo cua Yesu kani, ki yedi'o: Be tieni ke Jan ŋɔdikaaba yeni Falisiani -nba ŋɔdikaaba loli u ñɔbu i? Be tieni ke fini yeni a ŋɔdikaaba naa loli?
\v 19 Yesu bo buali 'ba: yua ke bi yiin'o li puokuanli jaanma ba fidi ya kaa konma ya yognu ke o puocaano calo ye b kani i? hali bani baa ye yeni yo lan waagi maama kuli b kan loli ñɔbu.
\v 20 Ama adana cuoni ke bi ba ñani o puocaano Calo. Lan dana nni ke b baa loligi u ñɔbu.
\v 21 Nilo baa kan taa li cabipanli ki ŋali ki tugini yeni li liadikpeli. A ya tieni n yeni li cabipanli ba dadi ki padi a cabikpeli. a cabipaana n mɔ tolitoli ki findi.
\v 22 Nilo ba mɔ ka taa m daakaama ki tieni ñinbobikpeli nni kelima o ya tieni n yeni m daakaama baa mɔ ki pudi li ñinbobili. m daama yaa n ye li ñinbobili n gɔ biidi. Ama a ya tieni m daama li ñinbobipanli nni.
\v 26 Li nan bo tieni ledi ke Davidi bo kua u Tienu diegu nni. ki taa sala ke wani yeni o ŋɔdikaaba ŋmani. Ama ke li nan bo cabi ke u Tienu sala yidikaa baba i n ŋmani li paanu.
\v 27 Yesu bo yedi 'ba: «saaba ye bi niba po i; bi niba kaa ye saaba po.
\v 28 Lani po n cedi ke saaba mɔno ye o nisaalo bijua nuugu nni.
\c 3
\cl DIAGBENGA TAA
\p
\v 1 Yesu bo guani kua jufi -nba tantandieli nni. O ja bo ke o nuugu kpe.
\v 2 Yaaba bo ye li kani bo kpaag'o ki ba diidi Yesu ya baa paagi'o m fuodima daali. Ke ban jalig'o.
\v 3 Yesu bo yedi o ja yua ya nuugu bo kpe yeni: «fii gi sedi t siiga nnni».
\v 4 Lani ke Yesu yedi u niwuligu: «i tuo tin tieni li bonŋanla bii u bonbiigu bi niba fuodima daali gi gaa o miali bii ki ŋaa wan bode» ama b bo ŋmini suooo.
\v 5 Yesu bo nuali'ba yeni li pabiili kelima b bo fiini b pala ke li juagi. Lani ke Yesu yedi o ja yeni «tandi a nuugu» ke o tandi o nuugu ke Yesu paag'o.»
\v 6 Li yogunu mɔno faalisiani -nba taani kali ki ji juogidi ban baa tieni maama ki cuo Yesu ki kpa'o.
\v 7 Li po ke Jesu yeni o ŋɔdikaaba gedi m ñinciama kunu. U niwuligu boncianla bo ñani Galile ye Jude ki ŋua 'o.
\v 8 Jelusalemi dogu, Idume bii juudeni yaa kandima yeni ya diema kpia Tiir yeni sidɔn. Li niwulugu bo cuoni Yesi kani kelimaa bi bo bani wan suani yaali.
\v 9 O yedi o ŋɔdikaaba ke ban kpaani u ñinbiagu ke wan kua, kelima u niwuligu baa mad'o
\v 10 Wan bo paagi bi niba boncianli yeni, yaaba bo ye li kani kuli ki yia ji bo tudi bi lieba ki gba ban si'o.
\v 11 T tagibiidi danba ya la'o ya yogunu kuli bi yio gbaani o nituali nni ki ya tandi: «ki tua a tie u Tienu bijua»
\v 13 Yesu bo doni li juali po ki yini wan bua yaaba ke bi cua o kani.
\v 14 O bo lugidi piiga n nibilie ki yin'ba b tondiba. Ke bani n baa fidi ki ya ye yen'o, ke wan suan'ba ke ban ya caa ki wangi u Tienu ñɔmaama
\v 15 O bo pun'ba u paalu ke ban ya diali k ñangi t tɔgbiidi.
\v 16 wan bo yini niba piiga n bonbilie yaaba yela nne simɔni yua ke o bo pul'o Piali.
\v 17 Saaki yen o yualo San Zebede bijaba. yaaba ke Yesu bo pul'ba. Boanɛr li niima n tie yua maadi nani i tatandi yeni.
\v 18 Yeni Andre, Filipa, Bartelemi, Matio, Toma, Jak Alifebijua, Tadide Simɔ Zeloti.
\v 19 Yeni Juda ISkariyoti yua bo t kuad'o.
\v 20 Lan pugini waamu Jesu yeni o ŋɔdikaaba bo kuni denpo. Ke o niwulugu gɔ taani ban ye naani yeni ki yabi ke wani yeni o ŋɔdikaaaba t ki bàà yaama ki baa je.
\v 21 K jesu niba bo gbia ke b maadi ke ban taa'o kelima b bo tua ke o yanma nni n biidi.»
\v 22 U Tienu maama gbanbanda bo ñani Jerusalemi ki cua. b bo yedi «Belisebul yua tie o pola bado ke o kubi o ya paalu i ki bieli o pola»
\v 23 Yesu bo yini'ba o kani kaalindima ki pua'bi m kpanjama: «Sitaani tieni ledi k guani beli sitaani i?
\v 24 Ya dogu nni ke bi niba gɔ ki kɔni yeni bi lieba laa dogu kan fidi ya se ke li ŋani.
\v 25 Ya diegu nni ke bi niba gɔ ki kɔni b ŋmiali nni li diegu kan fidi ya se ke li ŋani.
\v 26 Li tie ke sitaani ya guani kɔni yeni o bá li waani ke o paqalu bɔgidi n yeni, o kan fidi ye se o juodi n yeni.
\v 1 Yesu go bo ye yen'ba m ñinciama kunu ki bangib'ba. Ya niwuligu yabi bo kaani kim lind'o. O bo kua ki kali u ñibiagu nni m ñinma po. Uniwuligu kuli bo se li gbangbanli po i.
\v 2 O bo pua m kpanjama ki bangi'ba ya bona n yabi. Ki yed'ba m bangima yogu.
\v 3 cengi mani o kpaalo n bo ñani ki bua yaa buu.
\v 4 Ya yogu ke o buu bonbintiana bo baa u sankunu i. ke o bonyugida bo cua ki dini.
\v 5 bonbintiana mɔ bo baa a tancagida po naan kani ke tanyoma ki ye. Li bo gbaa pani kelima li kani tandi ki ji.
\v 6 Ama u yienu n bo doni li bo kuodi kelimaa li bo ki pani ki jiini mɔno.
\v 8 Ya bonbitiana bo baa ki tinŋanga yeni bo pani ki kpedi ki loni. bonbitiana bo loni piina ki ya caa ke tiana mo loni piiluob, ke tiani mɔ loni kobiga.
\v 9 Lani ke Yesu bo maadi: yua daani ki pia atuba ki baa gbadi wan gbadi.»
\v 10 Jesu n bo ye o baba o ŋɔdikaaba piig n bonbilie yeni bo nagini o kani ki bual'o o kpanjama yeni niima nni
\v 11 O Tienu n puni yinb'ba ke i bandi o diema nni tuonli, ama yaaba ji ye ne kuli li tie min ya puab'ba m kpanjama i.
\v 12 lan yeni b baa nua yeni bi nnuni ama bi kan la puu kuli bi baa gba yeni bi tuba i, yeni ba gbaa yala. Ama bi kan cengi puu kuli. Lani n tie ban da lebidi ki guani u Tienu kanike wan tieni bi po sugili.
\v 17 Ama baa pia jiimɔni b pala nn i bi kan fidi juuni sedi u yebiadu ya cua, bii bi niba ya wangi'ba fala Yesu maama po toma toma se ban lebidi ki baa.
\v 18 Bi nitianba mo tie nani ya bonbii n baa t konkondi nni bani mo tie yaaba n gbadi u Tienu maama i.
\v 19 Ama n yema yanyandi yeni, ŋaimanbuadi, yeni bonbuakaatiana li kuli yi taani ki di o Tienu maama yeni li ji kan fidi sɔni tuonli.
\v 20 Ama tianba mo tie nani ya bonbii n baa ki tinŋanga yeni, ban wani tie yaaba tuo u Tienu maama ki tuo ma ki luoni. bi nitianba loni bonbii yenli, piita taa, bitianba piiluoba luoba, b tianbi kobiga kobiga.»
\v 21 Yesu bo guani yedi'ba: oba kan cuoni li fidilisanli ki cibini l bobli nni ki ŋɔgini li po. Bii ki gubini u gadogu nni. Bi yituani u tuntuankaanu i
\v 24 O bo yedi 'ba: yi cuo i ba yeni yi gbadi ya maama. Yi gaa Tienu maama ki sɔni li tuonli maam, i paadi mɔ gɔ baa t dɔ n yeni ke li bonli gɔ pugidi.
\v 25 Lani ya po bi ba pugini yua daani wan ŋanbi daani ama yua k daani b baa ñani wan pia yali.
\v 26 Yesu go bo yedi: «U Tienu diema tie nana oo kpaalo n yi buli i bonbii ki tinga yeni.
\v 27 Wan guani yeni wan nua u yienu yeni u ñiagu kuli, ya yogu kuli li bonbulikaala baa pa ki kpedi hali ŋanma ke waa bani lan maama
\v 28 Ki tinga n yi cedi i bonbii nm pa. Li cili a kinkaga i ki tuani ti fiandi ki juodi m bonbinma
\v 5 ya yogu kuli, u yensiinu yeni u ñiagu o bo yi ye a kakula nni lini yaa kaa a juana po ki kuudi kaa suondi. ki jaagi wani o bá ya taana a tana ki duoli
\v 7 ki kpaandi ki maadi: «be n ye mini yeni fini siiga nni, Jesu u Tienu yua ye tanpolu bijua? U Tienu yeli po mia sugili k daa wangi'n fala.
\v 8 O bo maadi yeni kelima o bo gbadi ke Yesu yedi: fini o tagibiigu ne ña o ja ne nni»
\v 9 Yesu bo bual'o: «a yi ledi?» o bo ŋmian'o n yi niwuligu kelima t yabi.
\v 10 O bo mia yesu ke wan daa beli'ba ki ñani'ba u dogu yeni tinga nni.
\v 11 Li bo sua ke i duoli ye li juali kani ki ŋmani ti muadi.
\v 12 Bi bo mia Yesu ki maadi: A ya beli 'ti ŋan nan cedi tin ŋɔdi i duoli
\v 13 Yesu bo cabi u sanu ke bani t tagibiidi yeni ñani o ja yen nni ki sani ki pan kua i duoli nni. ke li duoli kuli ñani li juali po ki sani sani ki pan mñinciam nni ki bia b kuli. b bo pundi duoli tuda lie.
\v 14 Yaaba bo kpaa li duoli yeni bo sani ki pan waani li laabaalo a longbana nni yeni li dogu bila kuli nni. Bi niba boncianli bo ñani ki gedi ki pan diidi yaala tieni.
\v 15 Bi bo pundi Jesu kani ki la ya ja bo pia u tagibiigu yeni ke o kaa ki ŋanbi lani ti tiadi ki kaa ke bonli ki pia'o ke t jiwaandi cuo'ba.
\v 16 Yaaba bo la u tagibiigu n bo ye yua nni; bi bo togidi yaaba cua li kani lan tieni maama ke t tagibiidi ñani oja yeni kani ki kua i duoli nni
\v 18 Yesu nbo bua kua u ñinbiagu ya yogu, t tagibiidi n bo ye yua yeni nni yeni bo mia ke wan cedi wan yegi yen'ba.
\v 19 Ama Yesu bo ki tuo. Ama li yogu o bo yed'o: «Ya kuni a deni po a buolu po ki pan waanb'ba u Tienu n tieni a po yaala kuli, yeni wan tieni a po ya niinm n gbadima
\v 21 Jesu bo guani kua u ñibiagu ki guani puodi ki gedi ne po ya kpenpuoli jaali kani ya niwuligu n bo taani o kani bo yabi, ke o fii se m ñinciama kunu.
\v 22 ke juffi-nba tantaandieli nn canbáa yua ke b yi'o Sayirisi bo cua pundi Yesu kani ya yogu ki la'o yeni, o bo gbaani o taana kani.
\v 23 Ki miad'o sugili hali boncianla ki yed'o ke o bisalo yia hali ki bua kpe. ke ŋan li cua ki ban maani a nuugu o po ke wan paagi ki ya ye.
\v 24 Yesu n bo yegi ye'o ya niwuligu yabi bo ŋua ki miab'o
\v 25 O pua mɔ bo ye li kani ke o sɔma ña hali piig n bina lie
\v 26 O bo la fala boncianli yeni ya dogidiena yabi kani, ki biani o piama kuli; ama yeni li kuli li bo tu; li bo li biagidi ki pugidi.
\v 35 Wan bo maadi yen'o ya yogu li bali maama bangima yudaani yeni bi niba bo ñani bi deno po, ki tuogi ki yed'o: A bisalo kpe'o be tieni ke a gɔ mabidi cabáa i?
\v 39 Wan bo kua u diegu yeni nni o bo yedi'ba: Be tieni ki buudi buudi ki gɔ tiendi tiendi u yaalidigu nanda i? i biga naa kpe kaa o gɔa yo.
\v 40 o ñuad'o ama o bo ñani bi kuli cancanli ki i biga báa yeni o naá yeni wan bo yegi ya naataani yeni ki kua yen'bi ki biga n dua naan kani
\v 41 Yesu bo cuo ki biga nuu i ki yed'o «talita kumi» li bua yedi ke: i jifanbiga n yedi ŋa fii.
\v 42 li yogu mɔno ke i biga fii ki gɔ cuoni, kelima li jifanbiga bopia piiga n bina lie i. U yaalidigu bi cuo'ba boncianla.
\v 43 Yesu bo ten'ba li lanbonli k ban daa maadi nilo ba kuli. O go bo yed'ba ke ban ten'o li bonjekaali
\c 6
\cl DIANGBENGA LUOB
\p
\v 1 Yesu bo ñani li kani ki guani o maadogu nni. O ŋɔdikaaba n bo yegi yen'o.
\v 2 M fuodima daali ke o pundi, o bo kua li bali maama bangima dieli nni ki bangi'ba. U Tienu maama niba boncianli bo cengi o maama ke li gɔ mangi'ba. B bo yedi «o ne mɔ bàà m yanbanma ne le yo oo? ŋmaa n ten'o ya yanfuoma na? «O tieni ledi ki fidi tieni ya banciama ne yeni o nuugu i?
\v 3 li ki tie o kpagikpielo Mliyama bijua, yeni Jaka, Jose, Jude yeni Simoni kaa tie o waamu uu? O nisiaba gɔ ye ti sisiiga ne? Ban wani Jesu bo tie b yaa po biidi.
\v 4 Jesu bo maadi yeni'ba: b kan fali sawalipualo yeli kaantianu se o danba dogu nni. yeni o niba siiga nni yeni o deni yaaba kani.
\v 5 Waa bo fidi tiendi banciamtiama, li yaa tie wan maani o nuugu yianbi ba ya po ki paagi 'ba.
\v 12 Bi bo ñani ki pan wangi buolu faagidi yen ti biidi tienima
\v 13 B bo jaandi ki ñangidi t tagibiidi bi niba boncianla po, ki sɔgini m kpama yaaba yia po ke b paagidi.
\v 14 O bado Herodi bo gaa li sawalo kelima Jesu yeli bo ñani kaankuli, nitianba bo tua: Janbatisi n guani ki fii bi tinkpiba siiga nni. Lani n cedi ke o pia u paalu ki suani ya yaalidigu bancianma ne.
\v 15 b mo yi nmaadi ke «ke ELI YO» tianba mo n yedi li baa tie yoguba ya saawalipuala nikpela siiga nni yua bii?
\v 16 Ama ya yogu ke Herodi bo cengi o maama o bo yedi: Li baa tie Jan min bo jia yua ya yuli yeni n fii bii?
\v 17 Li bo sua yogunu ba Herodi bo cuo Jan ki lol'oki luon'o li yonmdieli nni kelima o bo fie o waalo Filipa ya denpua ke o tua o ya pua yeni po.
\v 18 Jan bo maadi Herodi: laa dagidi yeni ŋan kuani a waalo denpua.
\v 19 Ama Herodisa pali bo biidi Jan po ke n bua ban kpa'o. Ama o bo kan fidi kpa'o.
\v 20 Wani Herodi bo jie Jan kelima o bani ke o tie ya nilo mɔni ki tiegi; kaa pia tagili ba kuli, o ya bo gbadi Jan tundi ya yogu o yama bo yi ŋmadi. Ama yeni li kuli o bo yi fidi cuo o ba ki ya ye yeni li pamanli.
\v 21 Nani Herodi madijaanma daali n bo pundi. Ki cedi ke Herodiasi bàà u sanu ki ba tieni wan bua yaala. Herodi bo tieni t jaanjiedi ke li yabi ki yini a mintiela canbáa - nba, a mintielitɔtiebi liiga yaaba kuli yeni Galile dogu nni liig yaaba kuli.
\v 22 Herodiasa bisalo bo kua bi niba yeni siiga nni ki jeli i ciagi ke li mangi Herodi yeni jaanma tantaani tieba kuli pala. O bado bo yedi: ŋan bua yaala kuli ŋan mia n baa teni ŋa.
\v 23 O go bo poli ki yedi: ŋan mia yaala kuli n baa puni ŋa baa li ya tien dogu mɔno n baa bɔgidi ki teni ŋa.
\v 24 O jifaano bo ñani ki pan buali o naá: a bua min pan mia'o be i? O naá bo maad'o ke Jan batisi yuli.
\v 25 Li yogu ke o jifaano guani hali o bado kani. ki mia'o ki yedi: n bua ŋan tieni Jan batisi yuli ki tadiga nni ki pun'n.
\v 26 O bado pali bo biidi paaa ama nani wan bo poli yeni bi nitaaantieba n ye yeni o bo kan fidi yie
\v 27 Lani ke o bado bo sɔni minteeli-nba canbáa yendo ya minteela n guu kan ke ban cua yeni Jan yuli na. Yaaba bo guu li yonmdieli kua ki cua jia li yuli
\v 28 b bo kpieni li yuli yeni ki taditialigu nni ki cua yeli ki teni o jifaano, ke o jifaano mɔ ji teni o naá.
\v 30 Jesu tondiba bo guani ki taani o kani. B bo togidi ban bo tieni yaala yeni ban bo bangi bi niba yaala kuli.
\v 31 O guani ki yedi'ba tin gedi mani n fanfama po bi niba n k yabi naan ki fuodi. Kelima ya niba bo kuni yeni yaaba bo cuoni kuli bo yabidi. b bo k bàà fuoma ki baa jiedi.
\v 32 Li po bi bo kua u ñinbiagu nni ki gedi pan ye b baba.
\v 33 Ama ban bo siedi ki caa i dogi nni niba boncianli bo bandi ban caa naani gi siani bi taana po ki baa gbaa pundi yemba.
\v 34 Ban bo ñani u ñinbiagu nni Yesu bo la ke u niwuligu yabi paaa ke m niñinma cuo bi po kelima b bo tie nani ya pee k pia pekpaalo yeni. Li yogu o bo cili ki wangi'ba ya bona yabi.
\v 41 Wani Yesu bo taa paanu bonjemuuda yeni jamilie yeni ki yaadi ki diidi tanoli po, ki jaandi u Tienu ki ŋmiidi ŋmiidi ki teni o ŋɔdikaaba ban bɔgidi u niwuligu. O gɔ bo bɔgidi b kuli i janliedi yeni.
\v 43 B bo wodi wodi ban ŋmani ŋmani ki sieni ya paanu yoli yola yeni ya janjena ki gbieni piig nbaabuodilie
\v 44 Yaaba bo ŋmani paanu yeni bo tie jaba tudamu.
\v 45 Li yogu Yesu bo fiini o ŋɔdikaaba ke b kua o ñinbiagu ki ga o liiga ki baa duugi ki gedi ne po ya bɔnpuoli Betisayi ya dogu po. hali baa ti cabi o niwuligu
\v 46 Ban bo t yadi ki kuini o bo doni lijuali po ki pan bo jaandi.
\v 48 Obo la ke b kudi u n ñinbiagu yeni fala kelima u faagu bo togid ba. Li bo bua pundi i kootonmuai fiindimna, Yesu bo cuoni u ñinbiagu po ki caa b kani ki bua balini ki pendi ba.
\v 49 Ama ban bo la'o ya yogu ke u cuoni u ñingbani po b bo maali ke li tie yigini ke b yigini
\v 51 O bo kua ki taani yen ba u ñinbiagu nni ke faalu mɔ gɔ sedi. Li bo yaalidi'ba hali canyiin.
\v 52 B bo k fidi bangi wan bo taa paanu bonjena mu ki mia u Tienu ki tieni maam, li niima nni kelima b pala bo jɔgini.
\v 53 Ban bo dugi m ñinciama b bo pundi Senssareti ya tinga nni ki gɔ sieni u ñinbiagu
\v 54 Ban ñani u ñinbiagu nni ya yogu bi niba bola'o ki band'o
\v 55 B bo yadi a longbana nni ki siani taadi a yiama yeni b duanduankaadi, b bo tugi'ba ki caa yen'ba ban gbadi ke o ye naankan kuli
\v 56 Wan bo gedi naankani kuli a longbana nni i dogciami nni, b bo yi taani a yiama ki cua yen ba bi niba n bo taandi bi lieba naani; ki ŋanbi mia'o ke wan cabi ba ban sii ba o tiadi kun po baba, yaaba kuli bo yi sii bo yi paagi.
\v 4 Faalisiani -nba yua bo ñani li taanli ki kpeni o daa bo kan dii se wan gbagi ki m ñinma ki ŋanbi ki nidi ki ŋanbi o ba ki ñani li kuali. B bo kubi b danba bogida bontiana yaali n yabi, lan tie i tadiñukaamau, a cuana yeni t kudimɔndi tadimu, Osaadikaanu li kuli ya ŋuudima.
\v 5 Faalisiani -nba yeni li bali maama gbanbanda bo buali Jesu: li tieni ledi ke a ŋɔdikaaba wan ki kubi t nikpela kuana i? ki di yeni i nuujɔgina i?
\v 6 Ama Jesu bo guani ki ŋmiani ba: Yinba pala lie danba Isayi bo tuodi ki waani ki saaawali yeni ke li tie mɔnmɔni. Ya niba nye naan ki jigindi nni yeni bu ñɔbu baba, ama b pala wani b fagi yeni nni.
\v 19 Kelima yaala kua bu ñɔbu nni nan kan jiidi kali o pali nni. ama li baa jiidi o tugu nni ki gedi pan ña o nigidi kaanu. Jesu bo yedi lan bonla ki waani ki jiema baa kuli kan jɔgini o nilo.
\v 20 o go yedi ba: yaala n ña o nilo nni lani n jɔgid'o.
\v 21 kelima po nilo pal nni naa ti maalibiidi, lan tie m conconma buolu kuli u subu li nikpali
\v 22 m conconma li ninponbiadili m biadima, i janbi i, m ŋalima. yi nanga, t tuonjɔgidi tiema, t japaadi, gi bua li kɔnli.
\v 23 Lan bonbiadili buolu kuli ña o nisaalo nni. ki jɔgid'o.
\v 24 Wan bo siedi li kani, o gɔ bo gedi ya dogi yi Tyli yeni Sidɔni ya tinmu nni. O bo cua o candiegu kaa bua nilo baa kuli n bandi ke o ye li kani. ama o bo fidi wuoni.
\v 25 li yogu mɔno o pua yua ya bisalo ke t tagibiidi bo ŋua 'o yeni bo gbadi ke b maadi ke o ye. O bo cua ki gbaani Yesu taana po i
\v 26 Li pua bo ñani Fenesi Siiri dogu nni. o bo mia ke Yesu n beli ki ñani t tagibiidi o bisalo nni.
\v 27 o bo yedi'o: tieni suo ki biga n dá di t jiedi o. Kelima laa ŋani ban taa ki biga jiema ki luni i sangbanli.
\v 28 Ama o pua yeni bo guani ki jiin'o: ki yedi ya sangbanbila laabi u saajekaanu kani je a saajɔga i.
\v 29 K e Yesu yedi'o: kelima ŋan maadi ya maama ne po fii ki kuni. ke i cicibiadiga ñani o niinni.
\v 6 Bi bo cedi ke u niwuligu kali tinga nni. O bo taa o paanu leleda yeni ki yadi ki tieni u Tienu balga ki jendi jendi ki teni o ŋɔdikaaba ke ban bili bili u niwuligu kani, ke bi bo bili bili u niniwuligu nintuali nni.
\v 17 Yesu bo bandi ki yedi ba: be yaa po i ke i maali nani yi ki pia kpanu yaa po i? Yi mo daa bandi lba yoo oo? yi daa gbadi yaa aa? Yi mo ya pala gɔ daa juagi.
\v 18 Yi pia a nubina ki naa nua yo, yi pia a tuba k naa gba yo, nani yi tiani li ba
\v 19 min bo taa paanu bona muu i ki jedi jedi ki bɔgidi bɔgi nitudimuudiba yeni, yin bo taani ya bonjena yeni bo gbie baabuodi ŋaa i? Bi bo guani yedi: «piigalie»
\v 20 Min go bo taa paanu bona lele ki jendi jendi ki bɔgidi niba tudana yeni, yi bo taani ya bonjena n sieni baabuodi ŋaa i?
\v 21 Yesu bo yedi: yii go li kpaagi kaa bandi hali yeni mola?
\v 22 Ban bo pundi Betasaida. Bi niba bo cua yeni o ja juamo Yesu kani ki mia ke wan sii'o.
\v 23 Yesu bo cuo o juamo yeni o nnuugu ki dia'o ki pan ñan'o u dogu nni. Wan bo sii o nuni ki go maani o nuugi o po ya yogu o bo bual'o: «a nua bonli ba?»
\v 24 O bo ligidi o nibina ki yedi: n nua bi niba ke bi tie nani i tiidi yeni ki cuoni.
\v 25 O bo guani ki maani o nuugi o nini po, ke o ja yeni bo ligidi o nuni ki nuali ŋanma, ki ji la ke o nualicanyiin
\v 31 Yesu ji bo cili ki wangi ba ke li taladi o nilo bijua n la fala ke a nikpela yeni sala yidikaaba yudanba yeni li bali maama bangi kaaba gbanbanda n yie ki cedi ban kpaa'o. Ama dana taa daali o baa fii bi tinkpiba siiga nni.
\v 32 O bo kadi wani ba canyiin Piali n bo taa'o ki jɔdi waamu ki fuu yen'o.
\v 33 Ama Yesu bo guani o ŋɔdikaaba kani. O bo funi yeni Piali ki yedi: «sitaani ña n puoli po» kelima a yaa maalima nan k taa yeni u Tienu ya yaali. li ti nisaliba ya yaa me.
\v 34 Yesu go bo yini u niwuligu ke bi nagini o kani ki taani yeni o ŋɔdikaaba ki yedi ba: Yua bua wan ya ŋua n kuli se li daano ni jiini o ba. Ki taa n daapɔnpɔnli ki bugi ki yaa ŋua ni.
\v 35 Kelima yua n bua wan gaa o miali o baa buon'li. Ama yua mo baa puni o miali mini yeni n laabaaliŋanmo po o gua baa la 'li.
\v 36 O nilo yua baa ki diedi ŋanduna kuli ke o naano nan bodi li baa todi a mo be?
\v 38 Kelima yua jie n fe n po yeni n maama po bii naa niba, yaaba n conbi ki go tie t tuonbiidanba ye n siiga nni. O nilo bijua mo baa jie laa nilo po i fe, o ya t cua yeni o ba kpiagidi; ki ji yegi yeni maleki -nba yaaba n gagidi ŋani hali ya yogu.
\c 9
\cl DIANGBENG A YIAN
\p
\v 1 Yesu go bo yedi ba: Hali n yedi i mɔnmɔni yiba yaaba yeni kuli. i siiga nni tianbi kan kpe kaa la u Tienu diema cua yeni u paalu
\v 2 dana luoba n bo pundi, Jesu bo taa Piali Jaka yeni Jan wani yeni bani baba ke bi doni li juali yuli po
\v 3 O tiayiekaadi bo pendi payi payi ki ñiligi boncianla hali hali ke nilo baa kuli kan fidi ŋuudi lan pendi yeni
\v 4 Eli yeni Myisi bo cili ki dɔgidi bi kani ki cili ki maadi yeni Yeni Yesu.
\v 5 Piali bo yedi Yesu: li baa ŋan tin ji ya ye ne. a yaa tuo t baa pua jodi taa; fini yenli Moyisi yenli Eli mɔ yenli.
\v 11 Bi bo buali Yesu? Li tieni ledi ke li bali maama gbanbanda wan naa maadi ke li tie Eli yo n gbaa cua.
\v 12 O bo guani maadi ba lan nan tie yeni ke Eli baa gba cua gi ŋanbi li bonli kuli. Ama li nan tieni ledi ke li diani ke o nilo bijua baa la fala boncianla nani yua k pia kpiagidi yeni?
\v 14 Ban bo guani bi ŋɔdikalieba kani bi bo la u niwuligu ke bi yabi ki lindi ba ke li bali maama gbanbanda maadi yeni ba.
\v 15 Ya yogu ke u niwuligu kuli bo la Yesu li yoginu li bo yaa lidi ba. ke bi ji siani ki caa o kani ki ji fuond'o
\v 16 Yesu bo buali o ŋɔdikaaba ban bo pagi ya panpagu.
\v 17 U niwuligu sinsiiga nni yendo bo guani yed'o: N bo cua yeni n biga a kani o pia u tagibiigu ke li mabid'o ke waa fidi maadi.
\v 18 Li ya fii o po li yi gul'o tinga nni. u ñinsankpankpangu n ya ña u ñɔbu nni ke o ŋmani a ñina. n bo mia a ŋɔdikaaba n dli ki ñani ga a niinni ke baa fidi.
\v 19 Jesu bo guani kiyedi ba: yinba yaa niba k pia dandanli yeni; n gɔ baa ye yeni ya caa beyogu i; n gɔ ba bàà sugili yi po caa yeni be daali. cua mani yeni li biga.
\v 22 U yogu tianu li baa lu'o u muu nni yeni m ñinma nni ki ya bua buon'o. Li ya tie ke a baa fidi tieni bonli baa ki faaab'o ti po. ŋam gbadi ti po m niñinma ki todi tinba.
\v 23 Yesu bo guani ki yedi: li ya tie ke a baa fidi libonli. Lanbonli tie faala yua pia li dandanli po.
\v 24 Li yogu ki biga baa bo kpaandi ki yedi. N pia li dandanli todi'n ke i dandanli n pugini.
\v 25 Yesu n bo la ke bi niba siani ki taagi bi kani wan tandi yeni u paalu i cici biadi po ki maadi: fini u tagibiigu yua muugi ki wabini ne n yedi ŋa: ña ki biga ne nni ki daa faa guani o kani hali a bada.
\v 26 U tagibiigu bo yigini ki digibi ki biga hali ŋanma ki ñani o niinni ki ŋa'o. ki biga bo dua ki naani nani yua kpe yeni. Ke u niwuligu siiga nni tianba bo maadi ke o kpe mɔno o.
\v 27 Ama Yesu bo cuo o nuugu ki fiin'o ke o jawaalo fii ki se.
\v 28 Yesu n bo kua li dieli nni ya yogu yeni o ŋɔdikaaba baba, bi bo bual'o yeni u jiejiegu. «Be tieni ke tinba wani naa fidi beli ki ñani naa tagibiiga?
\v 30 Bi bo siedi li kani ki tɔgini ki ñani Galile. Yesu nan bo k bua bi niba n bandi ban ye naani
\v 31 Kelima o bo wangi o ŋɔdikaaba ki yedi ba: bi baa janbi o nilo bijua ki ten'o bi nisaaliba nuugi nni ban kpa'o ama o kuuma dana taa daali o baa fii bi tinkpiba siiga nni.
\v 35 Lanwani Yesu bo kali ki yini ban piiga n niba lie yeni ki maadi ba: Yua bua wan tua i liiga yua se wan tuo ke wani n njuodi yi siiga nni ki guani tuo ke o tie bi niba kuli naaciemo.
\v 42 Ama yua ba tuulini ya bidi n daanni nni po ne ke baa yendo tudi u Tienu sɔnu li baa ŋani ki cie li daano ban lan'o li naali ki lu 'o m ñinciamanni.
\v 43 A nuugu ya cedi ke a tie t tuonbiidi ŋan jia'o. Aya kua u Tienu deni ki pia nuuyendu
\v 47 A nuubila mo ya tie a po tingbali bonla ŋan lɔgidi ba. A ya pia nuubiyenli ki baa kua u Tienu deni li baa ŋani a po ki cie ŋan ya pia nuubila lie ban nan la ŋa u muubuogu nni.
\v 1 Jesu den siedi laa kaanu ki gadi Jude diena nni Jedena kpenu puoli po; bi niba gɔ den taani o kani kuli boncianla. O den tundiba nani wani n li maani ki tiendi maama.
\v 2 Falisi niba den cua o kani, bua dia u diagu yeni yaa baali n tie ne: «li cabi ke o ja n ñani o den pua?»
\v 3 Ke o ŋmiaba. «Moyisi den maadi be li po?»
\v 4 Ke bi yedi: «Moyisi den maadi ke o ja yeni n teni o pua yaa tili waani ke o ñani o ki cabi o.»
\v 5 Li den tie i kangbadima po i Ke Moyisi bili i po laa maama.»
\v 6 Ama n cilima nni yogunu, U Tienu den tagi ja yeni o pua.
\v 7 U Tienu den tagi ja yeni o pua. Li yaa po i, Ke o ja baa ña ki ŋa o na yeni o ba ki taani yeni o pua,
\v 8 Ke ban taani ki tua gbannandi yendi, lanwani baa ji tie bilie kaa, bi ji tie yendo.
\v 9 Yeni, U Tienu n taani yaala, nisaalo n daa paadi
\v 10 Ban pundi deni, bi ŋɔdikaaba den buali o laa maama nima nni.
\v 11 Ke o maadi ba ne: «yua ñani o pua ki gɔ ki taa potɔ tieni n conconma ki mani laa pua po.
\v 12 O pua mɔ yaa ñani ki ña o calo, ki kuni ja tɔ, tieni n conconma i
\v 13 Lanwani bi niba den cuoni yeni o kani ab Yeni li mɔni n maadi i,
\v 14 u baculi kan ba kua U Tienu diema
\v 15 Lanwani ke o gaa a bila o nuu nni ki maani o nuu bi po ki gaali bi ba ki yadi o yediŋanma bi po.
\v 16 Jesu den yedi o: «Be yaa po i ke a yeni nni mɔno? Nilo baa kuli ki ñani li yaa tie U T
\v 17-18 wan den fii ki ba gadi liiga, ke o nilo sani ki cua o kani, ki gbaani o nintuali, ki bualo: «canba mɔno n baa tieni ledi ki baa ki kua U Tienu diema nni ki baa yaa miadi kan gbeni?»
\v 19 A bani U Tienu bali maama: "daa kpaa nilo, daa tiendi mi conconma, daa su, daa pua, i faama a lielo po, daa janmidi a lielo yen taani ki tiendi yaala, ke yaa cɔlini a ba yeni a na.
\v 20 Ke o ja yeni: «canba, n cɔlini li kuli daa tie naciema i.»
\v 21 ke Jesu yedi o: «bonyenli n pɔdi a. Kuadi a piama kuli ki teni li ligi taliginba. Yeni, a baa baa ŋalmani tanpoli po ki ŋɔdi nni.»
\v 22 Ama o pali den wadi yeni li maama ke o siedi ki
\v 23 Jesu den nɔnli ki diidi o ŋɔdikaaba: «Li paa o piado po yeni wan laa U Tienu diema»
\v 27 Jesu den diidi ba ki yedi: «li paa o nilo po i ama laa paa U Tienu po kelima bonli kuli tie faala U Tienu kani.»
\v 28 Ke Pieri ji cili ki maadi yeni o: «diidi tinba ti ŋaa tin pia yaala kuli ki ŋɔdi a.»
\v 29 Ke Jesu yedi o: «N maadi yeni i mɔni yua ŋaa o deni; o ninjaba; o ninsiaba; o na nba; o ba nba; o bidi bii o tinga min yeni o labaaliŋama po.
\v 30 kan baa baliga mɔla ne li yaa pan tie li ŋanduni panli nni yaaka.
\v 31 Ama yaaba n den liidi, bi tɔba baa juodi, ki yaaba n juodi n kua liiga.
\v 32 Ban bo do Jelusalema, Ke Jesu kua liiga ke ti jawaandi kua yaaba n bo ŋɔa o puoli. Lanwani Jesu den paadi yeni o piiga n ŋɔdikaaliediba ki maadi ba yaala n cuoni o po.
\v 33 «Cingi mani tin do Jelusalema ne, bi baa kuadi o nilo biga saligidanba yeni li balimaama danba po ke ban cagini o ki kpaga u
\v 34 Bi baa laa u, ki cidi o po ti ñansɔndi o po ki piagi o yeni a gbana ki cedi ban kpaga u ama danataa daali i o ba fii.»
\v 35 Jaka yeni San sebede bila bo nangini ki yedi: «canba, ti bua ŋa. Tieni ti po tin baa mia yaala kuli.»
\v 36 Ke Jesu yedi ba: «i bua min tieni i po be?»
\v 37 Ke bi maadi o: «cabi ti tin taani ki kali yeni a a kpiagidi nni yendo a jienu poo lielo a ganu po.»
\v 38 Ama Jesu den guani ki jiini ba: «i bani yin miadi yaala, i baa fidi ki ñu fala baliga ñinma yaala ke n baa ñu, bii i baa fidi ki wuli fala ñinma yaala ke baa wuli i?»
\v 40 Ama yaala n tie ki kali nujienu po bii nuganu po, la tie min kaa n teni i, ama li tie yaaba yapo ke lan kani den bogini.»
\v 41 Bi ŋɔdikaaba piga n gbadi, ke bi pali biidi Jaka yeni san po.
\v 42 Ke Jesu yini bi kuli o kani ki maadi: i bani ke ban nua yaaba ke bi tie i buoli liiga yaaba yeni bi maadi ba, ke o paalu danba mo die ba.
\v 43 Ama i yaa siiga, lan daa tie yeni. Yua n bua wan tua niciamo wan yaa tia i tuonsɔnlo.
\v 44 Yua mɔ bua ki gaa liiga n tua i kuli yaa yonbo.
\v 45 kelima o nisaalo bija ki cua ki bua ban yaa sɔni o po ka, ama ki wani mono n yaa suani tianba po, ki gɔ puni o miali ki kpe ki da ki faabi bi niba bonciala.»
\v 46 Jesu yeni u ŋɔdikaaba pundi Jeliko dogu nni. Ban ba ŋa Jeliko yeni o ŋɔdikaaba niba boncianla den ŋɔdi o, Batime bija, den tie juanmo ki ka o sankunu ki miadi.
\v 47 Wan den gbadi ke Nasaleti Jesu kpendi u sani po, ke kpandi ki yigini: «Jesu, Davidi, bijua gbadi n po mi ninñima!»
\v 48 Niba boncianla den fu yeni o juanmo, ki maadi ke wan suoni. Ama ke o ŋanmi ki kpaandi ki pugini: «Davidi bijua, gbadi n o mi ninñiima.»
\v 49 Jesu den gbagi ki sedi ki yedi ke ban cua yeni o. Ke bi yeni o juanmo yeni ki yedi o, paagi a pali: «Fii ki sedi! o yi ŋa»
\v 50 Ke o taa o liadi cianla ki lunni, ki fii yenma ki cua Jesu kani.
\v 51 Ke Jesu ŋmiani o ke yedi a bua mintieni a po be yo?» ke o juanmo yedi: «canba, n bua min guani ki nɔnli.»
\v 52 ke Jesu maadi o: «yaa caa, a dandanli paagi a.» Li yogunu mɔno ke o nɔnli ki ji ŋua Jesu.
\c 11
\cl DIANGBENGA 11
\p
\v 1 Didi kile ban den nagii Jedusalema; kipundi betifase ya dogu kunga yeni betani, olive ya jualipo, Jesu den sɔni o ŋaadikaaba. B ombilie.
\v 2 Ki yediba: «gedimaniya dogbiga nye yiliga na. I ya baa kua lienni ya yogunu, yi baa la ŋunjapani ki nulo daa jago ki o luo. Yin lodo mani ki cuaniona.
\v 3 Ya nilo n buali yii: be ya po i ki yi tie lani, yini ŋmiano, ti yombedano n pia o buama «O baa cabi yi cuani o n kani»
\v 4 Be den gedi ki ban la ki liŋunjapanli yeni ki o luo niipo o bulinaa jabukani yabu n ku yeni li sanja ciali. Ki be lodo.
\v 5 Ya niba nn den yelikani be siigini tiabaa nn bualiba: Yi tie be lani ki na lodi liŋunjapanli.
\v 7 Jesu ŋaadikaliediba guaniyeni o ŋumbo o kanikita bi lidigbagida ki tieni ligali ki Jesu jagi o.
\v 8 Bi niba bociaala den taadi bi tiayiekaadi yeni ya kaadi faadikin. Bi den cua i kuani nni ki tedi o sɔnɔnni.
\v 9 Yaba den ye o liga yeni yaba den ŋaa o puoli den kpaadi kiyiniki tua: «Hosana! yombedano ŋanbili nn ya ye yeni yua nn cuoni a yel po.
\v 10 O tienu ŋanbili n seligi ya bali ka dini na, tiyaja Dafidi den kpa ya bali nali nn ba ti kpiagidi nali tanpolijama!»
\v 11 Jesu den pundi Jedusalema, ki kua lijandieli nni, ki diidi bolikuli ki gbeni li den sua ki o yeinu bua ki baa, ki o sua giki gedi betani yeni o pigaŋaadikaliedi.
\v 13 O den nua yali fagima ki bukankanbu se yeni o faadi, ki o gedi bu kani ki bani ki o ba la liba bu po o, ama wa den la liba kuli bu po ki la tie o faadi, kilima la den tie ya yogunu ki yi baa loni.
\v 15 Ban den pundi Jedusalema, ki o kua li jandielin-ni ki deli nani yaaba n den kuadi yeni yaaba n den da kuli lienni. Ki tudi ki l ni yaaba lebidi iligii kpagidi yeni a kpjekuada bokalikaala.
\v 17 Jesu den tundiba kiyediba kine: «lidiani kiyedi: n diegu kan ya tie ya diegu ki bi yigu o tienu jandi dielii niibuoli kulipo kaa? ama yimba wani, ta ki tieni a Nayiga yuonu kanu.»
\v 18 Bisalayidikaciaba yundamba yen o tienu bali maama tundikaaba n den gbadi lani, bi ji den diidi ban ba tieni maama ki kpao. Kidungini, bi den jie o kilima bi niba bociaala pali den mangi o tunda po.
\v 23 N waani yi yeni e moani, yua n yedi lijaali ne: Fii ki ban baa minin ciaman nn, ka kubi maalimilie o palinni, ama ki duu wan yedi yala yeni o pali kuli li go ba tua yen n ne, kilima o tienu n ba tien nni.
\v 24 Yene da, ki n maadi, yii jandi ki miadi yalikuli, ya dua mani ki yiiba likuli, ki li go baali tie yiiya yala.
\v 25 Yin se ya yogunu ki jaandi, yi ya tiadi ŋa pia n maama yeni nulo kuli ŋa dii sugili o po, ki yi baa ya n ye tanpoli n puniyi mo sugili yituobiadi po.
\v 27 Bi den pundi Jedusalema, Jesu n den goadi li jandidieli nni, bisalayidika aciaba. Bisalayidikaciaba, yeni o tienu bali maama tundikaaba, yeni a nikpela, den cua o kani.
\v 31 Bi den juogi bi siiga ke yedi: ti yedi, ki o den baali tanpoli, o ba yedi tii. Be ya po i ki yii na den tuo ki ga o maama?
\v 32 Ama ti go yedi, bi niba komi, bi den jie bi niba yaba den tigidi yeni, kilima bi niba kuli den tua ki jan tie yua n songidi o tienu maama.
\v 33 Ki bi ŋmiani Jesu ki yedi: «tii bani.» ki Jesu ma maadiba: «n mako n kan wani i yi yua n yua n puni nni laa bali ki n tiendi laa bonla.»
\c 12
\cl DIANGBENGA 12
\p
\v 1 Liya puoli Jesu den tundi ba ki pua n kpanjama. Ki maadi: «o nilo den ŋu o damongu tiidi kuanu, ki kpaaki gogidi lindi o k kuanu, ki gbiidi o. Buogu naani kibi ba ŋanbidi o damongu. Ki go maa lidieli ki tienili pagiliki guuni bi niba, ki fii ki gedi o sonu.
\v 2 O yogunu pundi, ki o soani o tuosoanlo yendo bi kuaguba kani kiwan ga o tiidi luana.
\v 5 Ki o go soani o tiana ki bi cuo ki kpa o. Li ya puolipo bi soani n nacintaba nani bi kpiaba bi pua bi ne ki kpa bi tianba nani ban den kpia tieni cincinli yaba maama.
\v 6 O kuadano go da den sieni ni yendo ki ba saani o, wani den tie o biga yua ki o bua o yali boŋanla. Wani n den tie wan juodi ki soani yuo. O den yedi diidi o tie n biga bi ba conlino.
\v 13 Lani n pendi bi den soani Jesu kani faliseninba yeni o bado clodo buakaaba bi tianba ki ban diao o maadiagu ki cuo o yeni bi maaman ni.
\v 14 Bi den cua ki yedio: «canbaa ti baniki a tie maamaani daano ŋaa jie nba kuli, ŋaa gagidi o ba kilima bi niba n nua ki o tie maama po, u tundi bi niba o tienu. Sanŋoandima yeni i moamoani mo. Li pia o sanu ki tin pa lonpo o badieciano sesa? tin pabi, tin da pa i?
\v 15 Ama Jesu n den bani bi yubontuona po yeni ki o maadi: «be yaapoi ki yiibigidini ki bua ki cuo nni? cuanimani lidibalina mi diidi.»
\v 16 Kibi cuani Jesu po dibayenli. Ki maadi ba: «ŋma yeli yeni ŋma ya namangun ye lipo?
\v 24 Jesu den guani ki yediba: «Laatie ipo moamoani ki bi kpieba yiedima po tie yala ki yii tudi, kilima yi bani i diani yedi yala, bi o tienu palu n doa maam n m?
\v 25 Kilima, ya yogunu kibiti fii bi kpieba siiga, bi kankuani puoba, bi go kan punibi yuli lipokuali po, ama bi kuli ba ya tie nani malekinba yeni tanpoli diema nni.
\v 26 Ama yala n nua bi kpienba yiedima po, i daa kpa ki cuogi Muiisi tili, naani n togidi o tisogu kani ya maama, o tienu n den maadi yeno ki yedo yala: Mini n tie Ablahama tienu, Isaka tienu, Jakoabo tienu?
\v 28 Lbalimaama tundikaaba yendo den gbadi ban nia yala; o den la ki Jesu jiino hali boŋanla. Ki o bualo: «Libalimaama kuli nni, mile n tie li mayuli?»
\v 29 Jesu den goa ki yedo: «Limaayulitie mine, Isalele yaaba ti yombidano o bado o tienu tie yendo.
\v 30 A ba buo a yombidano a tienu yeni apali kuli, yeni a naano kuli, yen a maalima kuli, yeni a paalu kuli.
\v 32 Ki lo maado: «Liŋani, camba! a maadi i moni ki o tienu tie yendo tienu ba kuli ki ye kaa tie wani.
\v 33 O nilo n bua wani yeni o pali kuli, yeni o jantial kuli, yeni o paalu kuli, ki go bua anisaalilielo nani fini ŋa bua a yuli maama yeni, lani n cie padi ya padijukana yeni ya sala ki bi yiidi kuli.»
\v 34 Jesu n din la ki o giino ya giini n dagidi yeni nn yanfuoma, ki o yedo: «ŋa fagi yeni o tienu diema.» lani ya po n pendi, nilo jiki tuo ki buali Jesu buali.
\v 38 Jesu tunda nni, o den wani ki ban fangi bi yula yeni yaaba tundi o tienu maama ki bua ban ya goadi yeni a liadiciama, ki go bua bi niba n ya fuondiba ki kpiagidi ba i daamu nni.
\v 39 Bi go bua liga kali kali a jandidiena nni yeni janciamma kani kuli.
\v 41 Jesu den ka o tienu dieli nni ki tuoli iligitadiga ki nua bi niba n kpiedi i ligi maama. A piada den kpiendi i ligitadiga ki nua bi niba n kpiedi i ligi maama. A piada den kpiendi i ligi ki li yaba.
\v 7 Yiya tigbadi ki bi maadi o toabu maama ki go togidi yi o toabu laabaalo, yin da yanginni mani yi yama, laa bonla kuli ba tieni ama li da kan cua nn juodima ka.
\v 8 Kilima buolu baa ti fii ki tuogi buolu tianu. Diema mo n fii ki tuogi dietianma, n tindigima baa tieni yi kani boncianla, yeni n koncianma mo baa tieni. Laa bonla kuli daa tie nani o maditugukoanu yeni
\v 9 Yin ŋambi ki ya ban iiya yulipo ne, bi baa cuo ki gedini yibi bujiaba kani ki cabi ban pua yii a jandiena nni. Bigo baa gedini yi bi dogidamba yeni bi batieba kani nn ya po.
\v 11 Bi yati cuo ki gedini yi ti buudi damba kani ya yogunu, yin da yangi nni yi yama yeniyinba maadi yala. Kilima liyogu monlo, o tienu fuoŋama ba songi nni yi yin baa maadi yaala.
\v 12 Kpelo yeni o waalo siga nni yendo ba cuo o lielo ki cabi ban kpa o, bibaanba ba cuo bi bila ki cabi ban kpa a bila mo ba fii ki sedi bi danba po.
\v 14 Yiya ti laa ki ti cangindi bonla ki li wudi bi niba gbanu ki ye ti kaa bi ye naakani yua n cogini o tienu maama kuli n diidi o yulipo. Ki yaba ye yude kuli sani ki gedi a juana po.
\v 15 Yua n ka o diegu yulipo n da jiidi ki kua deenni ko baa taa liba.
\v 17 Fala baa ye yeni ya puoba n punbi yeni yaaba n da ŋaandi a bila laa dana nni.
\v 18 Mia mani o tienu ke laa noama dana nni n tua fawaagu yogunu.
\v 19 Kelema laa dana nni fala baa ye bali boncianla, maama ki li fala. Buolu daa baa tien, halin n cilima o tienu n den tagi ŋanduna ya yogunu kita pundi hali moala, o buolu kan go tienimo.
\v 21 Laa yogunu, nilo ya yedi yi: Diidi o tienu n gandi yua ye ne! bi o ye Nepo yinda pia dandanli o maama po.
\v 22 Kilima tuonanda n yedi ki bi tie o tienu n soniyaaba yeni bi songikaa. Faadanba baa fii ki ya tiendi banma kili tie bonlidikaala hali ke liya baa fidi bi baa boandi o tienu n gandi yaaba.
\v 34 Li naani nani o nilo den bua ke gedi o saNu ki taa o deni ki guuni o tuo. Soanba, ki wani yua kuli yeni o tuoli. Ki cabi yua baa gu nba, n ŋanbi ki ya nua ba.
\v 1 Paki juanma yaama n ki den ŋmadi yen dabinlin densieni dna lie saloyidikacianba yudanba yen u tienu maama g banbanda den kpaani yaa snu kibbaa jnbi Jesu ki cuo o k kpa o.
\v 2 Bi den maadi yeni bi lieba: «lan tie mi jaanma yogunu, b den jie k biniba n dti fii yeni ku fuugu ki yie li po»
\v 3 Yaa yogunu ke Jesu den ye o gbaado simono deni, ban den di yaa yogunu, o pua den kua ki kubi omuu nni yaa bada ki biyiga alibate ke ki gbie yeni tulate, ke o dunga pa, ke bi yionadiŋama. O denjobidi libadiga ki wuli o yuli po.
\v 4 Li den coagi bi tianba ke bi maadi biŋnniali nni, ki tua: «be yaa po yo ke o biidi yaa tulale n yena.
\v 6 Ama Jesu den yedi: «ŋao mani yeni sua be yaa po yo ke yi biidi opali? o tieni n yaa po bonŋanle.
\v 7 Yi pia a luoda yi siiga nni yaa yoginu kul yeni yin bua yaa yoginu kuli yi baa fidi ki tieni ba miŋanma, ama mini wani yi kan yaa pianni yaa yoginu kuliyi kan.
\v 8 Wan wani tieni wan ba fidi ki tien yaala a wuli o wuli n gbanandi po kelima n piinma po.
\v 9 Moamoan i maadi yi; ban baa waani o labaalinŋamo ŋanduna nni naan kani kuli bi baa tiadi ki togidi o pua nan tieni n po yaala»
\v 10 K sua juda Isakalielo bi piiga nni kediba siiga yua den gedibi sala yidi kacianba kani kelima o den bua ki kuado bi po.
\v 11 Bi salayidi-ka cianba n den gbadi laa maama yaa yoginu, bi pala den mangi ki bi den jagi ban baa puna yaaligi, o den kpaan wan baa ba yaa sanu ki kuado bi po.
\v 12 li dancincinli daali yaa paano n ki den ŋmadi yeni dabinli, ban yen taki pebiga ki yidi sala paki jaajiema po den bualo: «abua tin gedi le ki ban bobini a po paki jiema ŋan di.»
\v 13 O den soani o goadi kaaba siiganni bonbi lie, ki yedi ba: «yin gedi u dociannu nni yi baa la o ja ke o bagi linin cuali yin ŋoado man.
\v 20 Jesu den yediba: «li tie yinba bi piiga nni liedi ba siija yendo yua taani ki tuuni yeni nni kusatiagunni.
\v 21 Kelima o ni saalo biga baa siedi ŋanduna niinni nani landiani o po diani maama ama li yuboanli baa ye yeni yaa daan o nba janbi o ni saalo biga libi ŋani lan daano bi yaa bimalo.»
\v 22 ban den di yaa yaa yogunu, Jesu den ta paana, ki tieni u tienu baliga, ki jenda. Ki tenba ki nnaadi: «yin ga nnan ne, li tie n gbanandi.»
\v 23 o go denta ki tadi nukaaga, ki tieni u tien u baliga ki teniba, kebi kuli na.
\v 24 O den yediba ki ne n tie n saama n kuani o ŋan taado, yaa saama n wulibi niba boncianla.
\v 32 likani kebi pundi yaa kaanu ke b yi u jetesemane ke Jesu maadi o ŋoadi kaaba kali man ne min gedi ki ban jaandi.
\v 33 b den ta gidi, jaka yeni jan, lani li pa boanli den kuao ke o yama mo yagi.
\v 34 jesu den yediba: «li paboali cuo nni ha li kili naani nani kpe yen. Sedi mani ne kiya jandi.»
\v 35 Jesu den suli ke fuadi bikani, ki ba kilabini tiipo ki jaandi k l yedi li yaa tie kiliba tuo u naayogunu n foagidi o kani.
\v 36 o den yedi: «abba, n ba a fidi bonlikuli liya batuo ŋan foagini n kani ya fala tadinukaaga n tie-na ama lan da tie mini n bua maama ka, ama a yanbuama n tieni.»
\v 37 o denguani ki cua bi kani kisua kebi goa ke oyedi pieli: «simono a goa yo? ŋaa fd fidi ke guudinni ba yogu waamu?
\v 38 Fii moni ki ya jandi, ki yintiba nni tulimani. Lipali bua ama tigbannandi ki pia paalu.»
\v 40 O go den liguani ki sua ke bi goa, kilima n guama den ye bi nubina po, lan wani ba ji den fiidi ki ŋmiano liba.
\v 41 yeni o den guani ki cua bi kani bombi ta po ke yendiba: «i da li goa ki fuodi halimoala? Lidagidi! oyogunu pundi, o nisaalo bija ji caa ke ban ban kuado ti biidi damba nugunni.
\v 42 Fii-mani, tin gedimani, diidi yua n ba koadi nni, o nago.»
\v 43 Wan den maadi ya yogunu, ke bi piigani liediba siiga, yendo yua kibi yii wa juda nageni g pundi yeni bi niba bociaala yeni ti jatiadi ijuugimu a lambana lijandieli cambaaba yeni a gbamba nda yeni lijandieli nikpela soani yaba.
\v 44 yua den ba kuaado den wani ba ya banma ke o ba tieni, ki kuaado bi po yua ki sani ki filo ki moadi moadi o tan kpina po «wni yeniyin cuo-mani boŋanla kigedi yeno.»
\v 45 Juda n pundi ya yogu o li puadi ki noanli jesu, ki maadi a tankpina.
\v 47 U ŋoadikaaba siiga yendo n noadi i juuga ke cua ki nani bi salayidiciaaba siiga yendo ya tuubili.
\v 48 Jesu den yedi ba: «i cua ke koni yeni nni nani n tie o nayigo yeni, yeniti jatiadi i juugimu a lambana ke la cuo nni?
\v 49 min den ye yeni yii, ke tuundi yii daali kuli o jandiegu nni, yii den cua nni. Ama moanla o yogu pundi ki i dianni n den maadi yaala n tien nni.»
\v 57 Bi nitianba n fike pua mi ki jaligi Jesu. Ki yedi:
\v 58 «ti den gbadi ki o maadi: "n ba muadi li naa jandieli yaali ki bi maa yeni bi niba nu nuugii danata siiga, n ba guani ke ma ya jandieli ke nisaalo ya nugii ka maali,
\v 60 O salayidi ciamo den fii ki sedi bi siiga ke buali Jesu: «ŋa-pia ŋan ba ŋmiani yaala?
\v 61 Ke o ka ki ŋmini suo wa ŋmiani liba. O salayidikaciamo go den bualo yeni ya lanboli n tiena: «a tie kilisiti, u tienu n seligi o bijua yua yo?»
\v 62 Ki Jesu ŋmian: «n tie a ba la o nisalo bijua, ke o ka o paciaabu daano jienu po ya yogunu ki o paalu ñani tanpoli po ki jiidi u po nani nani o taawaligbamgou yeni.»
\v 63 Ke o salayidi kaciamo cuo o tiadi ki dadi padi ke yedi: i go bua ki gbadi o laa sieda yo o po?
\v 64 i gbadi wan suugi o tienu maama. I jagi ki tin tieni o be? bi kuli den taani ki yedi lidagidi wan kpe.
\v 65 bine kiili kiya ciidi o po ti nisoandi ki pibinio nunga yeni li cabili, ki pua o yi tanpabi ki maadi yeno: «bundi!» ki sejeba gedi yeno ki pua wa.
\v 66 Lanwaninipieli den ye likani u diegu tiipo, janfanyendo den ye likani ki tuunni bi salayi kaciaaba po n cua o kani.
\v 67 Wan den la pieli ki o se likani ki yie o mu. O den ŋanbi ki noanlo ki, yedo: «a moko den li ye yeni sasaleti, Jesu.»
\v 68 ama ki o nia, ki yedi: «mi bani ŋan bua maadi yaalo.» liyogu o den ñani doujagu yeni nni (u kotongu den mua.)
\v 69 Ama lan po moko, yaa jafaano n tuuni likani den la o ki go kili ke maadi yeni yaaba n ye li kani: «o ja ne mo bisiiga yendo!
\v 70 ama o go den nia. Lan den pugini waan mu, ya niba n den se likani den yedi pieli: maamoni a li tie bisiiga yua yo; kilima a moan ñani galile yo.»
\v 71 Lan wani o den cili ke poligi ki tua: «mibani yin maadi ya jua yeni ya maama.»
\v 72 Laa yogunu u kotogu den mua mi liema. Pieli den guani ki tiadi Jesu n den yedo yaala: «hali ki u kotogu talimilie, a ba nia ki ŋaa-bani nni talimata.» o den ñani ke ban buudi.
\v 1 O tiŋa panpangu, li jandieli yeni juki n ba nikpe juocaaba den tani ki diidi ban jaligi maama ki loma guveneeli kani bi den cabi ki sejenba lolio ki bi jedi yeno pilata kani.
\v 2 Pilata den buali Jesu: a tie jufi ba bado yo? Jesu den gua ŋmiano: Fin moano n yedi.
\v 6 Li den tie bogidili ki binli kuliguveneeli, paki jaama dana siiga bi ba ŋani niyendo dasaliga ki ŋa o. Bi den maani ki ŋa bi niba n mia ban kin ba ŋa yua.
\v 7 Ki sua jua ba ye li dansalidieli ki bi yi u banasa yeni o lieba, bi den kpa bi ba niba bocian la ya yagu po ki den fi yie loma guvenneli bali maama.
\v 9 Pilata den bualiba: yi bi bua mi ŋa yi po yua ki yi maadi ki o tie yi bado.
\v 10 O den maadi kilima o den bani salayidikaciaba n den bua ban tien no maam a, bi den jaligi di Jesu kilima bi den pia yi nanga o po ki dugi nni niba bociaala den tua o ŋoadikaaba.
\v 15 Nani pilata n den tuo linitingili n bua maama, o den. ŋa banabasa, pilata sejenba n pua Jesu a gbana. Laa puolipo, pilata n madi o sejenba ki ban gedi yeno ki kpa o.
\v 19 Bi den puu ya lanbana n yabi o yulipo ki si o po ti ŋoansoandi ki gbandi o nintuali, nani bi coan nni o yeni.
\v 20 Ban den ñoandi o ki gbeni, ki bi landi o lindi fagidi moangu yali ki bi lan o yeni, ki yuadi ki ta o ya tiadi ki lano ki ñano o dogu nni ki gedi yeno nanni ki bi ba kpali danpoanpoanli po.
\v 21 Ama ya jua bi yi u simono ki o tie silindi ya dogu n yua, ki o ba tie alesaolili yeni lufut ki bi cindo, bi sanu den ña likani ki bi yieno ki wan tugi Jesu dandanpoli.
\v 29 A sanpeda den sugido ki tibidi biyula. Ki tua: ha! Fini yua n den maadi ka ba fidi ki mudi li jandieli danata daali ŋa gua maali, a ya ba fidi tie nni tin diidi,
\v 31 Bi salayikaciaba yeni u tienu maama gbanbanda moan den sugidi Jesu ke ñoando. O den maadi bi ninba boncianla kani: o den fie ninba boanciaala ya yogunu kili damba den ye fala nni ama ka fidi fie o ya yuli.
\v 32 O den maadi ki ne: n tie kilisiti; mini n tie ya bado ndie Isalele yaaba. Li ya tie ki o maama tie moan-moani, o bi ña li dapoanpoanpo ki jidi! yen wani ti kuli bi ba dani o ni nni bi niliediba yaaba ki bi den kpa o bi siiga moan den sugido.
\v 33 Kudi luoba yogunu li biigili den ba yi tinga kulipo, li den tie yeni hali kuti yiayogunu.
\v 34 Kudi yia po, Jesu den kpaadi ki yiginni ki yedi: eloi, eloi, lamasanbagitani? Lani n bua ki yedi n tienu, n tienu be ya po ka ŋani?
\v 35 Ya niba n den ye likani n gbadi laa maama yogunu, «eloi» ban ki ŋanbi li maama nima nni, bi den yedi: cingi-mani o yi o sawali pualo «elia o!»
\v 36 Bi siiga yendo n sani ki ban ta o ciesiobu ki ñua li damiligilinni, babini li kankagili juoga ki niindi ki Jesu n ñu. Ki bi maadi tin guudi mani ke le elia ya ba kua ki jiino lidapoanpoanli po!
\v 37 Jesu n yigini yeni pauma, ku fuodi ki giini ki kpe.
\v 42 Laa daali den tie n libogili jufi n ba fuodima jama o yen juogu n dagidi.
\v 43 Alimate dogu yua Josefi, yua den ye jufinba nikpela cegili kaaba siiga nni. O den gu tanpoli diema pundima. O den ba li papaali ki gedi pilata ki mia o ki wan casi wan ta Jesu gbanandi.
\v 44 Li den lidi pilata yeni Jesu n tuodi ki kpe maama. Ke o yini amintela kobiga n yudano ki buali o gbadi i Jesu kpe na.
\v 45 Wan bandi amintela kobiga yudaano kani ke o kpe ke o cabi JOsefi o gbanandi.
\v 46 Josefi den daa u kpalipiemu ki jiini o li dap ɔnpɔnli po ki bobini o o kpalipienbu yeni ki gadi ki pan duani o yaa kakuli ke bi kpiedi u tangu po ki bindi li tanli ki biini.
\v 47 Magidala Maliyama yeni Maliyama yose na den se ki nua ban duani o naani kani.
\c 16
\cl DIANGBENGA 16
\p
\v 1 Mi fuodima daali n den pendi, Madagalapua yuan yi Maliyama den daa Alomata ki cua banmii Jesu gbannandipo.
\v 2 Li den tie li dacincinli siŋaɔgu panpangu ke bi den gadi li kakuli.
\v 3 Bi den yedi bi lieba: ŋma baa pan luodi ti po, yaa tangu n biigi li kakuli?
\v 4 Yaa yogunu ke biyaa gi nɔnli li kakulipo, ki la nilo ba ke o bindi li kakuli tanciangu.
\v 5 ban den kua li kakuli nn, bi den la o jawaalo ke o lani ti tiapiendi ki ka bi nu jienu po ke u jawaanbu cuoba.
\v 6 O den yedi ba: da jie mani, yi kpaani Jesu Nasaleti yua ke bi kpagu yeni. O fii u, waa ki ye ne. Diidi mani ban den duani o naani.
\v 7 ama yi gadi ke pan yedi O ŋɔdikaaba yeni pie li ke o gaa liiga ki gadi Glile. Lani po kebi baa laani nani wan den yedi ba maama.
\v 9 Li dacincinli daali siŋaɔgu panpani, wan den fii yaadaali yaa Maliyama ke o den beli ki ñani o niini cilicilibiamu lele yen den kpia ki la o.
\v 10 O pua yen den ban togidi yaaba den yeni o yaa yogunu ki den kpiini ki go buudi o po.
\v 11 Ban den gbadi ke o guani ki fuo, ke o pua yen la o, ama bi den ki tuo daani.
\v 12 Lan n den pendi, o den dogidi o ba niba lie kani yeni Manati tiadi ya yogunu ke bi den cuoni ki ñani u dogu nni.
\v 13 Laa niba n den gadi ke pan togidi yaa ŋɔdikaaba n sieni, ama bi mo den ki tuo ki daani.
\v 14 Lan den pugini waamu, Jesu den dɔgidi o ba o ŋɔdikaaba piiga n yendo kani yaa yogunu ki den taani kikaa li kpagili po. O den maadi ba bi dandanli luoma yeni Pajuali, kelima baa den tuo ki daani yaba den yedi ba ke bi laa Jesu ke o fii bi tinkpiiba siiga nni.
\v 15 O gua den yedi ba; Gadi mani ŋanduna munli kuli ki yaa wangi O Labaaliŋanmo.
\v 16 Yua n tuo ki daani, yin wuli U Tienu ñima o baa faadi, ama yua n ki tuo daani, bi baa jia o buudi.
\v 17 Yaa ŋua mani yaa banciama n ba ŋua yaa ba tuo daani. N yeli nni, bi baa beli ti maalibiidibi baa maadi mi malanma.
\v 18 Bi baa cuo i we yeni bi nuugi, bi go yaa ñunba ŋɔgibugu mo li kan fidi ki tieni ba yaala n bia. Bi yaa maani bi nuugi a yiama po, se ban paagi.
\v 19 Ti yonmidaano n den maadi ba ki gbeni o den yugi ki doni tanpoli po ki pankali U Tienu jienu.
\v 20 O ŋɔdikaaba den siedi ke pan wangi o labaali kuli yaa yogunu ke ti yonmidaano den suani yeni ba, o den ta bi po i mɔmɔni yeni n bangiciama baoncianla den ŋuaba o maama nni.