Initial Publication

41-MAT.usfm

@@ -0,0 +1,1525 @@
+\id MAT
+\ide UTF-8
+\h Matayo
+\toc1 Matayo
+\toc2 Matayo
+\toc3 mat
+\mt Matayo
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Magi aye gubedo kwaro Yecu Kricito, Lakwar Daudi, lakwar Abraim.
+\v 2 Abraim onywalo Icaka, Icaka onywalo Yakobo, Yakobo onywalo Juda ki omegine.
+\v 3 ka doŋ Juda ki Tamar gunywalo Perej ki Jera, ci Perej onywalo Kejeron, Kejeron onywalo Aram;
+\v 4 Ci Aram onywalo Aminadab, Aminadab onywalo Nakucon, ka Nakucon onywalo Calmon;
+\v 5 Calmon ki Rakab gunywalo Boaj, ci Boaj ki Ruth gunywalo Obed, ki Obed onywalo Yece;
+\v 6 ka yece onywalo kabaka Daudi. Daudi ki dako pa Uria gunywalo Solomon. Daudi ki dako pa Uria gunywalo Solomon.
+\v 7 Ci Solomon onywalo Rekoboam, Rekoboam onywalo Abija, Abija onywalo Aca;
+\v 8 Aca onywalo Yekocapat, Yekocapat onywalo Joram, Joram onywalo Ujia.
+\v 9 Ujia onywalo yocam, Yocam onywalo Akaj, Akaj onywalo Kejekia;
+\v 10 Kejekia onywalo Manace, Manace onywalo Amoc, Amoc onywalo Yocia;
+\v 11 Yocia onywalo Yekonia ki omegine, i kare ma giterogi woko kwede i Babilon.
+\p
+\v 12 Lacen ma onoŋo doŋ giterogi woko i Babilon, Yekonia onywalo Cealtiel, ci Cealtiel onywalo Jerubabel;
+\v 13 Jerubabel onywalo Abiud, ka Abiud onywalo Eliakim, Eliakim onywalo Ajor;
+\v 14 Ajor onywalo Jadok, Jadok onywalo Akim, Akim onywalo Eliud.
+\v 15 Eluid onywalo Eleajar, Eleajar onywalo Matan, Matan onywalo Yakobo;
+\v 16 Yakobo onywalo Yucepu cwar Maliam mubedo min Yecu ma gilwoŋo Kricito-ni.
+\p
+\v 17 Kit meno kwaro ducu ma yam ginywalogi cakke ki i kom Abraim o kwede i kom Daudi, ducu onoŋo welgi romo apar wiye aŋwen, dok cakke ki i kom Daudi o wa i kare ma yam giterogi kwede i Babilon, onoŋo romo kwaro apar wiye aŋwen, dok cakke i kare ma giterogi kwede i Babilon o kwede wa i kom Kricito romo kwaro apar wiye aŋwen.
+\p
+\v 18 Man aye obedo kit ma yam ginywalo kwede Yecu Kricito. I kare ma minne Maliam Yucepu doŋ ocunu oye, ma peya kingi orwatte, ginoŋo ni Maliam tye ki ic pa Cwiny Maleŋ.
+\v 19 Cware Yucepu yam onoŋo obedo dano ma kite atir, pe omito ni eket lewic i wi Maliam; ento onoŋo mito ni eryem woko liŋliŋ i muŋ.
+\v 20 Ento i kare ma onoŋo Yucepu pud tye ka lwodo lok meno ki i cwinye, cutcut lamalaika pa Rwot onen bote i waŋ lek, kun wacce ni, “Yucepu, lakwar Daudi, pe ilwor kwanyo Maliam me bedo dakoni, pien ic ma en tye kwede-ni obedo ic pa Cwiny Maleŋ.
+\v 21 En binywalo latin awobi, ibicako nyiŋe Yecu, Pien bilaro dano ki i balgi.”
+\v 22 Lok man ducu otimme wek lok pa Rwot ocobbe kakare kit macalo yam oloko i dog lunebi ni.
+\v 23 “Nen, nyako mo ma peya oŋeyo laco biyac, binywalo latin ma laco, gibicako nyiŋe Emmanuel”--te lokke ni, Lubaŋa tye kwedwa.”
+\v 24 I kare ma Yucepu oco ki i waŋ nino, otimo kit macalo lamalaika pa Rwot ocike kwede; okwanyo dakone otero bote,
+\v 25 ento pe obedo kwede, nio waŋ ma ginywalo latin, ci ocako nyiŋe Yecu.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Ka doŋ ginywalo Yecu i Beterekem ma i Judaya i kare me loc pa kabaka Kerode, nen, luryeko mogo ma gua yo tuŋ wokceŋ gubino i Jerucalem, kun gipenyo ni,
+\v 2 “En latin ma ginywalo me bedo kabaka pa Lujudaya-ni tye kwene? Pien onoŋo waneno lakalatwene yo tuŋ wokceŋ, ci man wabino ka wore.”
+\p
+\v 3 I kare ma kabaka Kerode owinyo lok man, cwinye opoto matek, kadi wa jo Jerucalem bene ducu cwinygi opoto matek.
+\v 4 Pi meno omiyo kabaka Kerode ocoko ajwagi madito ki lupwony-cik me rokgi ducu, ci openyogi ni, “Kricito mono gibinywalo kwene?”
+\v 5 Jo-nu gudokke iye ni, “I Beterekem ma i Judaya, pien lanebi yam ocoyo ni,
+\v 6 “In Beterekem i lobo me Juda, in pe itidi twatwal ki i kin luloc me Juda; pien laloc bia ki i in, en aye ma biloyo jona jo Icrael.”
+\p
+\v 7 Ci Kerode olwoŋo luryeko i muŋ, guniaŋe kun gititte kare ma lakalatwe onen iye.
+\v 8 Ka doŋ ocwalogi me cito i Jerucalem kun waco botgi ni, “Wuciti wupeny lok kom latin man maber kikore, ce ka wunoŋe ci wudwokka lok, wek an bene acit awore.”
+\p
+\v 9 I kare ma doŋ guwinyo lok pa kabaka, gucito ki yogi ci guneno lakalatwe ma yam koŋ guneno yo tuŋ wokceŋ ca otelo nyimgi, obino ocuŋ ki malo wa i kabedo ka ma onoŋo latin-nu tye iye.
+\v 10 Ka guneno lakalatwe meno, cwinygi obedo yom adada.
+\v 11 Ka gudonyo i ot, ci guneno latin kacel ki minne Maliam cutcut guryebbe piny guwore. Gugonyo yecgi ma onoŋo tye iye lonyo madwoŋ, ci gumiye mot, jabu ki odok luban ki murra.
+\v 12 Lacen Lubaŋa ocikogi ni pe gudok cen ki ŋegi bot Kerode, ci gudok tugi doŋ kun gilubo yo mukene.
+\p
+\v 13 I kare ma luryeko gucito woko, ci lamalaika pa Rwot onen bot Yucepu i waŋ lek kun wacci, “A malo, kwany latin ki minne, riŋ ilar kwedgi Ejipt, ci wubed kunnu nio waŋ ma awaco lok botwu, pien Kerode doŋ cok yenyo latin man wek enek woko.”
+\v 14 Ci Yucepu oa malo okwanyo latin ki minne ki dyewor, ocito kwedgi i Ejipt;
+\v 15 gubedo kunnu nio ka Kerode oto. Lok man otimme wek lok ma yam Rwot oloko ocobbe kakare, ma yam olok ki i dog lanebi ni, “Yam alwoŋo Woda nia ki i Ejipt.”
+\v 16 I kare ma Kerode doŋ oniaŋ ni luryeko gutimo ryeko i kome, akemo omake matek twatwal, ci ocwalo dano guneko litino co woko ducu ki i Beterekem kacel ki i kabedo ducu murumo kenyo, cakke ki i kom litino me mwaka aryo dok kwede piny, kun poro ki kare ma yam luryeko guniaŋe pire ca.
+\v 17 Man omiyo lok ma yam lanebi Jeremia oloko ocobbe kakare ni,
+\v 18 “Koko owinnye ki i Rama, kumo ki koko lyel; Lakeri onoŋo kok pi litinone. Okwero woko ni pe myero gikwe cwinye, pien litinone doŋ gipe.”
+\p
+\v 19 I kare ma doŋ onoŋo Kerode oto woko, lamalaika pa Rwot onen bot Yucepu i waŋ lek ki i Ejipt, kun wacce ni,
+\v 20 “A malo, kwany latin ki minne, ci idok kwedgi cen i lobo Icrael, pien jo ma onoŋo nene gimito neko latin-ni doŋ guto woko.”
+\v 21 Ci Yucepu oa okwanyo latin ki minne odok kwedgi cen i lobo Icrael.
+\p
+\v 22 Ento ka Yucepu owinyo ni Arkelao aye doŋ tye ka loc i Judaya ma ka wonne Kerode, omiyo lworo omake me dok kunnu; ento Lubaŋa ocike i waŋ lek omiyo owoto ocito i Galilaya.
+\v 23 En ocito obedo i gaŋ ma nyiŋe Najaret, wek gin ma yam lunebi guloko ocobbe kakare ni, “Gibilwoŋe ni Lanajaret.”
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 I kare meno Jon Labatija obino kun tito lok i tim me Judaya,
+\v 2 kun wacci, “Wuŋuti, pien ker me polo doŋ onyiko cok.”
+\v 3 Pien man aye dano ma yam lanebi Icaya otito pire ni, “Dwan dano mo ma daŋŋe i tim ni, Wuger yo pa Rwot, wutir yone ocuŋ atir.”
+\p
+\v 4 Jon yam onoŋo ruko boŋo yer kinaga, kun tweyo pyere ki del, onoŋo camo bonyo ki moo kic ma i tim.
+\v 5 Onoŋo pol dano gia ki i Jerucalem, ki lobo Judaya ducu, ki lobo ducu ma tye cok ki Jordan, gimol gibino bote.
+\v 6 Gituco balgi, ci en batijagi i kulu Jordan.
+\p
+\v 7 Ento i kare ma en oneno Luparicayo ki Lucadukayo gibino kun gimito ni en ebatijagi, owaco botgi ni, “Wun litino twol ororo, aŋa ma owaco botwu ni myero wuriŋ woko ki i akemo pa Lubaŋa ma mito bino-ni?
+\v 8 Doŋ wuti gin ma nyuto ni wuŋut i kom balwu,
+\v 9 pe dok wucak tamo ni, ‘Watye ki kwarowa Abraim.’ Koŋ wunen awaco botwu ni, Lubaŋa tye ki twero me miyo gweŋ magi olokke odok likwayo Abraim.
+\v 10 Kombeddi doŋ giketo latoŋ woko i lwit yadi, yat acel acel ma pe nyak nyige mabeco, gitoŋo gireto woko piny, ci gibolo woko i mac.
+\p
+\v 11 “An abitijawu ki pii pi nyuto ni doŋ wuŋut woko i kom balwu, ento ŋat ma bino luba-ni tek kata woko; pe amyero me mako war tyene. En bibatijawu ki Cwiny Maleŋ, dok ki mac bene.
+\v 12 Oderone me pyeto bel tye i ciŋe, en biyubo larone woko maber, ci coko kalle dilo i dero, ento cuŋe en biwaŋo woko ki mac ma pe to.”
+\p
+\v 13 Yecu oa ki i Galilaya obino bot Jon i dog kulu Jordan, wek Jon obatija en.
+\v 14 Jon onoŋo mito kwero woko, owaco bot Yecu ni, “Amito in aye ibatija an, ento in dok ibino bota ni an aye abatija in?”
+\v 15 Ento Yecu odokke iye ni, “Wek koŋ doŋ obed kumeno kombeddi, pien porre botwa me cobo gin ducu ma tye atir.” ci Jon oye lokke.
+\p
+\v 16 I kare ma doŋ gityeko batija Yecu, ci en okatti woko ki i pii oyotoyot; cutcut polo oyabbe, ci oneno Cwiny Maleŋ pa Lubaŋa ma bino kun lyanne piny macalo akuri, ci opye i kome.
+\v 17 Ci dwan ocako winnye ma a ki i polo ma wacci, “Man aye Woda ma amare, ma cwinya yom i kome.”
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Cutcut Cwiny Maleŋ otero Yecu wa i tim wek Catan obite.
+\v 2 Ci Yecu ori kec nino pyeraŋwen dyeceŋ ki dyewor, ka lacen kec ocako neke.
+\v 3 Labit dano obino ci owacce ni, “Ka in i Wod pa Lubaŋa, wac ki godi magi gulokke gudok kwon.”
+\v 4 Ento Yecu odok iye ni, “Yam gicoyo ni, ‘Dano pe bibedo kwo ki kwon keken, ento bedo kwo ki lok ducu ma a ki i dog Lubaŋa.’”
+\v 5 Catan dok otere i gaŋ maleŋ, ci ocibe ocuŋ i wi labila ot pa Lubaŋa,
+\v 6 ci owacce ni, “Ka in i Wod pa Lubaŋa. koŋ ia ki malo kun ipoto piny pien yam bene gicoyo ni, ‘En biciko lumalaikane piri,’ dok bene ni, ‘Gibijoli ki ciŋgi, wek pe iyok tyeni i kom got.’”
+\v 7 Yecu dok ogamo doge owacci, “Yam bene gicoyo ni, ‘Pe iom i Rwot Lubaŋani.’”
+\p
+\v 8 Catan dok otere malo i wi got mabor adada, ci onyutte ker ducu ma i wi lobo ki deyogi ducu.
+\v 9 Ci Catan owacce ni, “Magi ducu abimiyo boti, ka iryebbe iwora.”
+\v 10 Ci Yecu owacce ni, “Nyik icit cen, Catan, pien yam gicoyo ni, Wor Rwot Lubaŋani, dok bene iti pire keken.”
+\v 11 Cutcut Catan oweke, ci lumalaika gubino gukonye.
+\p
+\v 12 Cutcut ka Yecu owinyo ni gimako Jon gitweyo woko i mabuc, oa obino i Galilaya;
+\v 13 oweko Najaret, ci ocito obedo i Kapernaum ma tye i dog nam, i lobo Jabulon ki Naputali.
+\v 14 Wek lok ma yam lanebi Icaya oloko ocobbe kakare ni,
+\v 15 “Lobo Jabulon ki lobo Naputali, yo tuŋ i nam, loka Jordan, Galilaya pa Lurok.
+\q
+\v 16 Jo ma yam gibedo i piny macol doŋ guneno dero ceŋ madit, jo ma yam gibedo i lobo ki i tipo me to, ceŋ doŋ otuc woko omenyogi.”
+\p
+\v 17 Cakke i kare meno Yecu ocako tito lok kun wacci, “Wuŋuti, pien ker me polo doŋ onyiko cok.”
+\p
+\v 18 I kare ma Yecu obedo ka wot kun rabo dog nam Galilaya, ci oneno omego aryo, Cimon ma gilwoŋo Petero ki ominne Anderiya, ka gitye ka bolo obwo recgi i nam; pien onoŋo gin lumak-rec.
+\v 19 Ci olwoŋogi ni, “Wubin wulub kora, ci an abimiyo wudoko lumak dano.”
+\v 20 Ci cutcut gutugi weko obwogi, gulubo kore.
+\p
+\v 21 Ka dok owoto anyim manok, ci oneno omego mukene aryo, Yakobo ki ominne Jon, gin awobe pa Jebedayo, ma onoŋo gitye i yeya kacel ki wongi Jebedayo ka kubo obwo recgi, ci olwoŋogi.
+\v 22 Cutcut gutugi weko yeya ki wongi Jebedayo, ci gulubo kore.
+\p
+\v 23 Yecu owoto orumo lobo Galilaya ducu, kun pwonyo i kacokkegi, dok bene onoŋo tito lok me kwena maber me ker pa Lubaŋa, ocaŋo bene kit two ducu ki kit goro ducu ki i kin dano.
+\v 24 Mumiyo nyiŋe oywek i lobo Ciria ducu, ci dano gukelo jo ducu ma komgi lit bote, jo ma gitwo kit two mapatpat ki jo ma arem obwoyogi, jo ma tye ki cen maraco, jo ma twoyo two alili, ki jo ma twoyo two akweya, ci en ocaŋogi.
+\v 25 Lwak dano mapol ata ma gua ki i Galilaya, Dekapoli, Jerucalem, Judaya ki loka Jordan ducu gulube.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Yecu ka oneno lwak, ci oito woko malo i wi got, ka doŋ obedo piny, ci lupwonnyene gucito bote.
+\v 2 Ocako pwonyogi kun wacci,
+\v 3 “Gitye ki gum jo ma giŋeyo ni gin lucan i lok me cwiny, pien ker me polo megi.
+\q
+\v 4 “Gitye ki gum jo ma kumo, pien gibikweyo cwinygi.
+\q
+\v 5 “Gitye ki gum jo ma mwol, pien gibileyo lobo doko megi.
+\q
+\v 6 “Gitye ki gum jo ma kec ki orwo pii nekogi pi bedo jo ma kitgi atir, pien gibimiyo giyeŋ.
+\q
+\v 7 “Gitye ki gum lukica, pien gin bene gibitimo kica botgi.
+\q
+\v 8 “Gitye ki gum jo ma cwinygi leŋ, pien gin aye gibineno Lubaŋa.
+\q
+\v 9 “Gitye ki gum jo ma kelo kuc, pien gin aye gibilwoŋogi ni litino pa Lubaŋa.
+\q
+\v 10 “Gitye ki gum jo ma giketo ayelayela i komgi pi bedo jo ma kitgi atir, pien ker me polo megi.
+\q
+\v 11 “Wutye ki gum ka dano ŋalowu, kun giyelowu ma giwaco kit lok ducu maraco gobagoba i komwu pira.
+\v 12 Wupwo, cwinywu obed yom atika, pien bakacic ma gibimiyowu me pwoc dit, tye i polo, pien lunebi ma yam gukwoŋo nyimwu dano guketo ayelayela i komgi kit meno.”
+\p
+\v 13 “Wun wukado me lobo; ento kado ka doŋ odoko bot, ci gibitimo niŋniŋ wek dok odok mit? Konnye doŋ noŋo pe, myero giony woko dano onyon.
+\v 14 “Wun wuceŋ me lobo. Gaŋ ma gigero i wi got pe twero kanne.
+\v 15 Dok pe gicwinyo tara me auma ki aduku, ento gicibo i wi okar, ci lyel caro piny bot jo ducu ma tye i ot.
+\v 16 Wun bene wubed jo ma menyo piny calo tara bot dano, wek gunen tic mabeco ma wutiyo ci gumi deyo bot Wonwu ma tye i polo.
+\p
+\v 17 “Pe wutam ni an abino ka geŋo dano ni guwek lubo cik ki lok pa lunebi woko; pe abino ka geŋo dano lubogi, ento me cobogi acoba.
+\v 18 Ada awaco botwu ni, nio waŋ ma polo ki lobo bitum woko, latin ton mo acel, kadi ki nukuta mo acel me cik pe birwenyo, nio ka lok ducu ocobbe kakare.
+\v 19 Pi meno, dano mo ma bimiyo cik mo acel ki i kom cik magi doko yogoyogo, kun pwonyo ki dano kit meno, gibilwoŋo ni en dano matidi i ker me polo; ento ŋat ma gwoko cik magi, kun pwonyo ki dano, gibilwoŋe ni en dano madit i ker me polo.
+\v 20 Pien awacciwu ni, ka pe kitwu obedo atir makato kit lupwonycik ki pa Luparicayo, ci pe wubidonyo i ker me polo.
+\p
+\v 21 “Doŋ wuwinyo lok ma yam giwaco bot jo macon ni, ‘Pe ineki; ŋat ma oneko dano gibiŋolo kop i kome.’
+\v 22 Ento an awaco botwu ni ŋat mo ka kiniga omako i kom ominne gibiŋolo kop i kome; dano ma yeto ominne gibitero i Lukiko, ki ŋat ma biwaco ni, ‘In lamiŋ’ gibibolo woko i mac me Geena.
+\v 23 Pi meno, ka ikelo motti bot Lubaŋa, ma itye ka tyerone i kom keno tyer, ka ce ipo ni omeru onoŋo tye ki lok mo i komi,
+\v 24 ci myero iwek motti kunnu i nyim keno tyer, ci idok cen; mukwoŋo koŋ wumer wuribbe ki omeru, ka lacen doŋ idwogi ityer motti.
+\v 25 Mak larem woko oyotoyot ki ŋat mudoti, i kare ma pud wutye ka wot kwede i yo wucito i lukiko, wek dano mudoti-ni pe oteri i nyim laŋolkop, ci laŋolkop bimiyi bot lakur-piny, ci teri tweyi woko i mabuc.
+\v 26 Ada awacci ni, pe ibikatti woko ki kunnu, nio ka iculo ducu, ma wi cente mo pe orem.
+\p
+\v 27 “Doŋ wuwinyo ka yam giwaco ni, ‘Pe itim abor.’
+\v 28 Ento an awaco botwu ni, dano mo ma neno dako ce paro ni ebed kwede, meno noŋo doŋ otimo abor woko kwede ki i cwinye.
+\v 29 Ka ce waŋi tuŋ lacuc aye ma miyo ipoto i bal, kol ci ibol woko ka mabor; pien bedo ber ka dul komi mo acel orwenyo, kato ma kono gibolo komi woko kulu i Geena.
+\v 30 Ka ce ciŋi ma lacuc aye miyo ipoto i bal, toŋ iŋun ibol woko; pien bedo ber ka dul komi mo acel orwenyo, kato ma kono gibolo komi woko kulu i Geena.
+\p
+\v 31 “Yam giwaco ni, ‘Dano mo ma ryemo dakone, myero omiye waraga me keto nyom.’
+\v 32 Ento an awaco botwu ni, dano mo ma ryemo dakone, kono pi lok me tim me tarwaŋ keken, noŋo doŋ omiyo dako-nu odoko latim abor; dok dano ma onyomo dako ma cware oryemo noŋo otimo abor.
+\p
+\v 33 “Dok bene yam wuwinyo lok ma onoŋo giwaco bot jo macon ni, Pe ikwoŋ kwoŋ goba, ento cob kwoŋŋi ducu bot Rwot.
+\v 34 Ento an awaco botwu ni, Pe myero wukwoŋ kwoŋ mo kadi ki acel, kadi ki nyiŋ polo, pien meno komker pa Lubaŋa,
+\v 35 nyo ki nyiŋ lobo, pien meno kom me teno tyene, nyo kadi ki nyiŋ Jerucalem, pien meno gaŋ pa Kabaka madit.
+\p
+\v 36 Dok bene pe ikwoŋ kwoŋ ki wii, pien in pe itwero loko yer wii mo acel doko matar nyo macol.
+\v 37 Ento wuwek lokwu obed ni ‘Iyo’ nyo ‘Pe’; gin mukene makato lok man noŋo oa ki bot Larac.
+\p
+\v 38 “Doŋ wuwinyo yam ka giwaco ni, ‘Waŋ giculo ki waŋ, lak giculo ki lak.’
+\v 39 Ento an awaco botwu ni, Pe icul kwor i kom dano mo ma otimo gin marac i komi. Ka ce ŋat mo odoŋo lemi tuŋ lacuc, lok bote lemi tuŋ lacam wek odoŋ bene.
+\v 40 Dok ka ce ŋat mo mito pido kwedi ni wek eter kotini, ci miye kanyini bene.
+\v 41 Ka ce dano mo odiyi tektek ni itiŋ yecce icit kwede i wot me mairo acel, wot kwede wot me mairo aryo.
+\v 42 Ka dano mo olegi gin mo ci myero imiye, dok bene pe myero ikwer pi den bot ŋat ma mito deno jami ki boti.
+\p
+\v 43 “Dok wuwinyo bene ka yam giwaco ni, ‘Mar lawoti ento ikwer lakworri.’
+\v 44 Ento an awaco botwu ni, Wumar lukworwu, dok bene wuleg Lubaŋa pi jo ma keto ayelayela i komwu,
+\v 45 wek wudok litino pa Wonwu ma tye i polo. Pien en miyo ceŋŋe tuc bot jo maraco ki jo mabeco bene, dok miyo kot cwer bot dano ma kitgi atir, ki bot jo ma pe kitgi atir bene.
+\v 46 Pien ka wumaro jo ma marowu keken, ci wubinoŋo iye kit pwoc aŋo? Lujog-mucoro kono pe gitimo kit meno?
+\v 47 Ka ce imoto utmegini keken, ci noŋo itimo gin aŋo maber makato jo mukene? Lurok ma pe giŋeyo Lubaŋa-ni bene pe gitimo kit meno?
+\v 48 Wubed jo ma bal mo pe i komwu, kit macalo Wonwu ma tye i polo bal mo pe i kome-ni.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 “Wugwokke, pe wunyut kitwu ma atir i nyim dano ni wek gunenwu. Ka wutimo kumeno ci pe wubinoŋo bakacic mo ki bot Womwu ma tye i polo.
+\v 2 “Tye kuman, ka ikonyo lucan pe ikut tum, macalo lugoba mogo gitimo i kacokke ki i yo-gu, ni wek dano opakgi. Ada awaco botwu ni, doŋ gutyeko gamo bakacic woko.
+\v 3 Ento in ka imiyo kony bot lucan, pe iwekciŋi ma lacam oŋe gin ma ciŋi ma lacuc timo,
+\v 4 wek imi kony bot lucan i muŋ; ento Woru ma neni i muŋ bimiyi bakacic.
+\p
+\v 5 “Dok ka wutye ka lego Lubaŋa, pe wubed calo jo ma lugoba, pien gimaro lego Lubaŋa kun gicuŋ acuŋa i kacokke ki i aŋaka ŋaka yo-gu ducu, ni wek dano onengi. Ada awaco botwu ni, gin doŋ gutyeko gamo bakacicgi woko.
+\v 6 Ento ka ilego, cit idony i kicikani ci ilor doggola woko, ka ileg Woru ma tye i muŋ; ci Woru ma neni i muŋ-ŋi bimiyi bakacic.
+\v 7 “Ka wutye ka lega pe wudur lwak lok mapol kit macalo Lurok ma pe giŋeyo Lubaŋa gitimo-ni; pien gitamo ni Lubaŋa winyo legagi pi lwak lok mapol ma giduro-ni.
+\v 8 Pe wubed calo gin, pien Wonwu ŋeyo gin ma wumito ma noŋo peya wupenye.
+\v 9 Doŋ wuleg kit man ni, ‘Wonwa ma tye i polo, giwor nyiŋi maleŋ.
+\q2
+\v 10 Ker meri obin; giti gin ma imito i lobo kit ma gitiyo i polo.
+\q2
+\v 11 tin camwa me tin.
+\q2
+\v 12 Iwek balwa, macalo wan waweko bal pa dano ma gibalo botwa.
+\q2
+\v 13 Pe iterwa i abita, ento ilarwa bot Larac. Pien ker ki tek ki deyo obedo meri matwal. Amen.’
+\p
+\v 14 Ka wutimo kica bot dano pi balgi, ci Wonwu ma tye i polo bene bitimowu kica;
+\v 15 ento ka pe wutimo kica bot dano pi balgi, ci Wonwu ma tye i polo bene pe bitimowu kica pi balwu.
+\p
+\v 16 “Ka wuri kec pe wubed macalo lugoba ma waŋgi noŋo olwal woko, pien gibalo waŋgi kit meno ni wek dano onen ni gitye ka ri kec. Ada awaco botwu ni, doŋ gutyeko gamo bakacicgi woko.
+\v 17 Ento ka wuri kec, wuwir wiwu woko ki moo, ci wulwok waŋwu woko bene,
+\v 18 wek dano pe gunen ni wutye ka ri kec, ento Wonwu ma tye i muŋ aye onen; en Wonwu ma nenowu i muŋ bimiyowu bakacic.
+\p
+\v 19 “Pe wukan lonyo piwu kenwu i lobo, ka ma nyenye ki nyal gibalo woko, dok ka ma lukwo gibino gituro ot ci gikwalo woko.
+\v 20 Ento wukan lonyo piwu kenwu i polo, ka ma nyenye ki nyal pe gibalo, dok ka ma lukwo pe bino gituro ot ci gikwalo.
+\v 21 Ka ma lonyowu tye iye cwinywu bene bedo iye.
+\p
+\v 22 “Tara me kom aye waŋ. Ka ce waŋi bal mo pe iye, ci komi kulu bibedo leŋ.
+\v 23 Ento ka ce waŋi tye ki bal mo i kome, ci komi kulu bibedo i colpiny. Doŋ ka leŋo ma i ii-ni odoko col, ci colle doŋ bedo rom mene!
+\p
+\v 24 “Pe tye dano mo ma twero tic ki rwodi aryo; pien bikwero ŋat acel ci maro mukene-ni, nyo bimoko i kom ŋat acel, ci cayo ŋat mukene-ni. Pe wutwero tic pi Lubaŋa ka dok wutiyo pi lim bene.
+\p
+\v 25 “Pi meno awaco botwu ni, pe wubed ki tam mapol pi kwowu, ni wubicamo aŋo, nyo ni wubimato aŋo, nyo pi komwu, ni wubiruko aŋo. Kwo pe pire tek kato cam? Ki kom kono pe pire tek kato ginaruka?
+\v 26 Koŋ wunen winyo me polo; pe gicoyo kodi dok bene pe gikayo, pe bene gidilo cam i dero, ento Wonwu ma tye i polo pud pitogi. Wun pe piwu tek kato pigi woko?
+\v 27 Doŋ aŋa i kinwu ma twero medo mwaka acel i kom kwone pi bedo ki tam mapol?
+\p
+\v 28 Piŋo wubedo ki par mapol pi ginaruka? Koŋ wutam pi leŋa me tim, kit ma gidoŋo kwede. Pe giwiyo uci, dok bene pe gicweyo boŋo;
+\v 29 ento pud amedde ki waco botwu ni, kadi bed Solomon orukke ki deyone ducu, ento pe orukke macalo mo acel i kingi.
+\v 30 Ka ce Lubaŋa ruko lum ma i tim kit meno, ma bedo tye pi nino ma tin keken, ento diki inoŋo gibolo woko i keno, ci en pe birukowu makato, wun jo ma niyewu nok?
+\v 31 Pi meno pe wubed ki par mapol kun wuwacci, ‘Wabicamo aŋo?’ nyo ni, ‘Wabimato aŋo?’ nyo ni, ‘Wabiruko aŋo?’
+\v 32 Pien Lurok gitye ka yenyo jami magi ducu; Wonwu ma tye i polo ŋeyo bene ni wumito jami magi ducu.
+\v 33 Ento koŋ wukwoŋ keto cwinywu i kom kerre, ki noŋo kit ma atir ma en tye kwede, ci jami magi ducu gibimedo botwu.
+\v 34 Pe wubed ki par mapol pi nino ma diki, pien nino ma diki biparo pire kene. Wuwek can me nino acel acel otum ki ninone.
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 “Pe wuŋol kop i kom jo mukene, wek wun bene pe giŋol kop i komwu.
+\v 2 Pien kop ma wuŋolo-ni bene gibiŋolo i komwu, dok gin ma wupimo kwede jami, en aye doki gibipimo kwede jami botwu.
+\v 3 Piŋo ineno cuŋ kal ma tye i waŋ omeru, ento dul yat ma tye i waŋi in kikomi pe ineno?
+\v 4 Nyo itwero waco bot omeru niŋniŋ ni, ‘Wek akwany cuŋ kal ma tye i waŋi-ni woko’ kun in bene dul yat tye i waŋi?
+\v 5 In lagoba, koŋ ikwoŋ kwanyo dul yat ma tye i waŋi-ni woko, ci miyo doŋ ineno piny maber me kwanyo cuŋ kal ma tye i waŋ omeru ca.
+\p
+\v 6 “Pe myero wunywak jami maleŋ ki jo ma pe guye Lubaŋa. Pien gibilokke gilwenyo i komwu. Man noŋo rom macalo bolo kidi mo me wel i nyim opego, ma gibinyono megi anyona ki tyengi woko-ni.
+\p
+\v 7 “Wulegi, ci gibimiyo botwu; wuyeny, ci wubinoŋo; wudwoŋ doggola ci gibiyabo botwu.
+\v 8 Pien dano ma lego gimiye, ki ŋat ma yenyo bene noŋo, ki ŋat ma dwoŋo doggola bene gibiyabo doggola bote.
+\p
+\v 9 Aŋa i kinwu ma won latin, ma ka latinne olege ni omiye kwon, ci bimiye gweŋ?
+\v 10 Nyo ka olege ni omiye rec, ci bimiye twol?
+\v 11 Doŋ ka ce wun jo maraco wuŋeyo miyo mot mabeco bot litinowu, ci Wonwu ma tye i polo pe bimiyo jami mabeco makato ducu bot jo ma lege!
+\p
+\v 12 Kit gin ducu ma wumito ni dano gutim botwu, wun bene wutim botgi kit meno; pien man aye tyen lok me cik pa Moses ki me pwony pa lunebi.
+\p
+\v 13 “Wudony ki i doggola madiŋ, pien doggola ma tero dano i to lac, dok yone gipiro maber, dok jo ma donyo ki iye pol.
+\v 14 Pien doggola ma tero dano i kwo diŋ, ki yone bene rac, dok jo ma noŋo yo meno ginok.
+\p
+\v 15 “Wugwokke i kom lunebi ma lugoba, ma gibino botwu ma gurukke woko calo romi, ento ki i cwinygi noŋo gitye calo orudi muwor.
+\v 16 Wubiŋeyogi i kom kitgi. Gitwero pwono olok ki i kom yat okuto, nyo nyig oduro ki i kom yat tworo?
+\v 17 Kit meno, yat maber nyako nyige mabeco, ento yat marac nyako nyige maraco.
+\v 18 Yat maber pe twero nyako nyige maraco, ki yat marac bene pe twero nyako nyige mabeco.
+\v 19 Kit yat ducu ma pe nyako nyige mabeco gitoŋo ci gibolo woko i mac.
+\v 20 Kit meno wun bene wubiŋeyogi i kom kitgi.
+\p
+\v 21 “Pe dano ducu ma gilwoŋa ni, ‘Rwot, Rwot’ aye gibidonyo i ker me polo, ento ŋat ma tiyo gin ma Wora ma i polo mito.
+\v 22 I nino meno jo mapol biwaco bota ni, ‘Rwot, Rwot, yam pe watito lok pa Lubaŋa i nyiŋi, dok pe waryemo cen maraco-gu woko ducu i nyiŋi? Yam pe watiyo tic mogo matek madito i nyiŋi?’
+\v 23 Ci abituco botgi ka maleŋ ni, ‘Onoŋo pe aŋeyowu; wua woko ki bota, wun lutim gin maraco.’
+\p
+\v 24 “Dano acel acel ma winyo lokka ce tiyo, bibedo calo dano maryek, ma ogero ode i kom pata got.
+\v 25 Kot ocwer, lalele omol matek, ci yamo okodo matek i kom ot meno oyeŋo, ento ot pe opoto, pien te gutine gikwinyo i kom pata.
+\v 26 Ento dano acel acel ma winyo lokka ce pe tiyo bibedo calo dano ma lamiŋ ma ogero ode i kom kweyo.
+\v 27 Kot ocwer, lalele omol matek, yamo okodo matek i kom ot oyeŋo, ci ot opoto woko; potone owinnye matek adada.”
+\p
+\v 28 I kare ma Yecu doŋ otyeko loko lok magi ducu, lwak guuro kit pwonnye matek,
+\v 29 pien opwonyogi calo ŋat ma tye ki twero, pe macalo lupwony-cik.
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 I kare ma Yecu doŋ oa ki i wi got olor piny, lwak dano mapol gulube.
+\v 2 Ci cutcut ladobo obino bote, orumo coŋe piny i nyime kun wacce ni, “Ladit, ka imito, itwero lonya.”
+\p
+\v 3 Yecu oryeyo bade ogude, kun wacce ni, “Amito; lonnye.” Cutcut dobone otugi caŋ woko.
+\v 4 Yecu ocike ni, “Nen ni pe iwaco lok man bot ŋat mo; ento icinyutte bot ajwaka pa Lubaŋa ci ityer mot ma yam Moses ociko pire-ni, wek dano gunen ni ada in kara doŋ icaŋ.”
+\p
+\v 5 I kare ma Yecu odonyo i Kapernaum, ladit mo ma loyo asakari obino bote, ma lege kun wacci,
+\v 6 “Ladit, laticca tye twoyo two akweya, obuto piny i gaŋŋa, ma noŋo arem doŋ oketo kome woko.”
+\p
+\v 7 Ci Yecu odokke iye ni, “Aebino ka caŋe.”
+\p
+\v 8 Ento ladit ma loyo askari ogamo lokke ni, “Ladit, an pe amyero me wek ibin idony i oda; ento wac lok awaca keken, ci laticca bicaŋ.
+\v 9 An bene dano ma giloya aloya i dog tic, atye ki askari bene ma an aloyogi. Ka awaco bot askari mo acel ni, ‘Citi’, ci cito, dok ka awaco bot ŋat mukene ni, ‘Bin’, ci bino, ka awaco bene bot opiina ni, ‘Tim man’, ci timo.”
+\p
+\v 10 Yecu owinyo lok man ma dano-nu oloko, ci ouro twatwal. Owaco bot lwak ma gulube-ni ni, “Ada awaco botwu ni, peya anoŋo niye ma rom ki man, kadi i Icrael.
+\v 11 Atittiwu ni jo mapol bia ki tuŋ wokceŋ ki tuŋ potoceŋ gibibedo i dog cam kacel ki Abraim, Icaka ki Yakobo i ker me polo,
+\v 12 ento litino me ker gibibologi woko i colpiny, ka ma dano bikok kun gikayo lakgi iye.”
+\v 13 Lacen Yecu owaco bot ladit ma loyo askari ni, “Citi, myero otimme boti kit macalo doŋ iye kwede-ni.” Ci laticce ocaŋ woko cut i cawa meno.
+\p
+\v 14 Lacen i kare ma Yecu odonyo i ot pa Petero, ci oneno maro Petero obuto piny onoŋo tye ki two lyeto.
+\v 15 Yecu ogudo ciŋe, ci two lyeto ocaŋ woko ki i kome, oa malo ocako gwoko Yecu.
+\p
+\v 16 Otyeno me nino meno dano gukelo bote jo mapol ma onoŋo cen maraco tye i komgi; ci oryemo cen woko ki lok keken, dok bene ocaŋo jo ducu ma onoŋo komgi lit.
+\v 17 Man otimme wek lok ma yam lanebi Icaya oloko ocobbe kakare ni, “En otiŋo gorowa, dok otiŋo twowa ducu i kome.”
+\p
+\v 18 Ka Yecu oneno lwak dano orume woko dyere, ci owaco ni myero gukat loka nam tuŋcel.
+\v 19 Lapwony-cik mo oa obino bote owacce ni, “Lapwony, abilubi ka ma icito iye ducu.”
+\p
+\v 20 Ento Yecu odokke iye ni, “Too tye ki boro, winyo me polo bene tye ki odigi, ento Wod pa dano pe tye ki ka ma myero epyel iye wiye.”
+\p
+\v 21 Dok dano mo acel i kin lupwonnyene owacce ni, “Ladit, koŋ iwek aciyik wora.”
+\p
+\v 22 Ento Yecu odokke iye ni, “Luba, wek jo muto guyik jo muto wadigi.”
+\p
+\v 23 Ka Yecu odonyo i yeya, ci lupwonnyene gulube.
+\v 24 Cutcut pii me nam ocako twagge matek, ma yeya onoŋo doŋ cok lwiny woko i te pii; ento Yecu onoŋo onino woko.
+\v 25 Ci gucito gucoye, kun giwacce ni, “Larwa Rwot, nen wato woko do.”
+\p
+\v 26 En owaco botgi ni, “Piŋo wubedo ki lworo, wun jo ma niyewu nok?” Ci oa woko ojuko yamo ki nam, nam ocako liŋ mot.
+\p
+\v 27 Mumiyo dano guuro matek, kun giwacci, “Man dok kit dano aŋo ma yamo ki nam giwinye-ni?”
+\p
+\v 28 Ka Yecu doŋ oo loka nam tuŋcel, i lobo pa Lugadara, cutcut jo aryo ma cen maraco tye i komgi gurwatte kwede; onoŋo gua ki i kin lyel. Onoŋo giger adada ma ŋat mo pe twero kato ki i yo kenyo.
+\v 29 Ci gudaŋŋe matek ni, “Ilaro aŋo kwedwa, in Wod pa Lubaŋa? In mono ibino kany ka unowa ma kare peya oromo?”
+\v 30 Lwak opego mapol onoŋo gitye ka cam ka ma onoŋo gitye ka lok iye.
+\p
+\v 31 Ci cen maraco gubako doggi bote kun giwaco ni, “Kace imito ryemowa woko, cwalwa i opego-gu.”
+\p
+\v 32 Ci Yecu owaco botgi ni, “Wuciti.” Gua woko ki i kom jo-nu ci gudonyo i i opego; cutcut lwak opego gutwarre ki ŋwec gularo piny i luŋ ci gupoto woko i nam, gumwony guto woko i pii.
+\v 33 Lukwat guriŋo woko, gucito wa i gaŋ ci gutito lok i kom gin ducu mutimme, wa lok mutimme i kom jo aryo ma cen tye i komgi.
+\v 34 Mumiyo lwak dano ducu ma i gaŋ meno gubino ka rwatte ki Yecu; ka gunene, ci gubako doggi bote ni en myero oa woko ki i lobogi.
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Yecu odonyo i yeya oŋolo nam okato loka tuŋcel, ci obino i lobo tugi kikome.
+\v 2 Ci gikelo bote dano mo ma twoyo two akweya kom kun obuto i wi kitandane. Ka Yecu oneno niyegi, ci owaco bot latwo ni, “Di cwinyi, latinna, balli doŋ giweko woko.”
+\p
+\v 3 Mumiyo lupwony-cik mogo gucako loko lok kekengi ni, “Dano man tye ka yeto Lubaŋa.”
+\v 4 Ento Yecu oŋeyo tamgi woko, ci openyogi ni, “Piŋo wutamo tam marac i cwinywu?
+\v 5 Mene mayot makato, me waco ni, ‘Balli doŋ giweko’, nyo ni, ‘A, iwoti’?
+\v 6 Ento man me miyo wek wuŋe ni, Wod pa dano tye ki twero i lobo man me weko bal”, ci owaco bot latwo ni, “A, kwany kabutoni idok paco.”
+\v 7 Ci oa odok paco.
+\v 8 Ka lwak guneno gin mutimme, lworo omakogi, ci gumiyo deyo bot Lubaŋa, ma omiyo kit twero macalo meno bot dano.
+\p
+\v 9 I kare ma Yecu tye ka kato ki kunnu, ci oneno laco mo ma nyiŋe Matayo obedo ka ma gijogo iye mucoro owacce ni, “Lub kora.” Ci oa malo olubo kore.
+\v 10 I kare ma Yecu obedo i ot i dog cam, lujog-mucoro mapol ki lubalo gubino gubedo kacel ki Yecu ki lupwonnyene.
+\p
+\v 11 Ka Luparicayo guneno man, guwaco bot lupwonnyene ni, “Piŋo lapwonywu camo kacel ki lujogmucoro ki lubalo?”
+\p
+\v 12 I kare ma en owinyo ogamo ni, “Jo ma komgi yot pe gimito daktar, ento kono jo ma komgi lit aye.
+\v 13 Wuciti wupwonye tyen lok man ni, ‘Amito kica, pe lee me gitum.’ Pien pe abino ka lwoŋo jo ma kitgi atir, ento lubalo.”
+\p
+\v 14 I kare meno lupwonye pa Jon gubino bot Yecu, gupenye ni, “Piŋo wan kacel ki Luparicayo wari kec, ento lupwonnyeni pe giri kec?”
+\p
+\v 15 Ci Yecu odok iye botgi ni, “Lurem lanyom twero kumo ma noŋo lanyom pud tye kacel kwedgi? Kare bibino ma gibikwanyo lanyom woko ki botgi, ka doŋ gibiri kec i kare meno.
+\p
+\v 16 Pe tye ŋatti mo ma dabo boŋo manyen i kom ginaruka muti. Pien kiraka biyec woko ki i kom ginaruka, ci waŋ boŋo yec medde nen marac.
+\v 17 Dok bene pe tye ŋatti mo ma piko koŋo vino manyen i kicaa macon; ka opiko, ci koŋo vino biyeco kicaa woko, koŋo vino bio woko ki kicaa bene biballe. Ento koŋo vino manyen myero gipik i kicaa koŋo vino manyen, wek gin aryo ducu gigwokgi maber.”
+\p
+\v 18 I kare ma Yecu tye ka lok botgi, cutcut laloc mo obino odonyo i ot orumo coŋe, i nyime kun wacce ni, “Nyara oto pud kombeddi, ento alegi ibin iket ciŋi i kome, ci bibedo kwo.”
+\v 19 Yecu oa olubo kore kacel ki lupwonnyene.
+\v 20 Ci dako mo ma onoŋo yam otwoyo two agobi pi mwaka apar wiye aryo obino ki tuŋ i ŋe Yecu ogudo dog boŋone,
+\v 21 pien onoŋo otamo ki i cwinye kekene ni, “Ka ce agudo boŋone keken, ci abicaŋ.”
+\p
+\v 22 Yecu olokke, ka onene owacce ni, “Di cwinyi nyara; niyeni ocaŋi.”
+\p
+\v 23 Ka Yecu obino i ot pa laloc, oneno lukut nyamulere, kun lwak tye ka koko,
+\v 24 ci owacci, “Wua woko; nyakoni pe oto ento onino anina.” Ci gin gunyere anyera.
+\v 25 Ento i kare ma doŋ oryemo lwak gukato woko, ci en odonyo i ot omako latin nyako-nu ki ciŋe, nyako-nu oa malo.
+\v 26 Lok meno oywek owinnye oromo lobo meno ducu.
+\p
+\v 27 I kare ma Yecu doŋ oa ki kunnu omedde ki wotte, ci lutowaŋ aryo gulube, ma gudaŋe matek ni, “Kica omaki i komwa do, Lakwar Daudi.”
+\v 28 Ka doŋ Yecu odonyo i ot, lutowaŋ aryo magi gubino bote; ci en openyogi ni, “Wuye ni atwero timo man?” Gudokke iye ni, “Itwero, Ladit.”
+\p
+\v 29 Yecu ogudo waŋgi kun wacci, “Myero otimme botwu kit macalo niyewu tye kwede.”
+\v 30 Cutcut waŋgi otugi yabbe woko. Yecu ocikogi matek twatwal ni, “Wunen ni dano mo pe oŋeyo lok man.”
+\v 31 Ento gin gucito guketo lok man omiyo nyiŋe oywek oromo i lobo meno ducu.
+\p
+\v 32 I kare ma gia me cito woko, dano gukelo bote dano mo ma doge oto, ma onoŋo tye ki cen marac.
+\v 33 Ka doŋ Yecu oryemo cen woko, cutcut ladogeoto-nu ocako lok, mumiyo lwak ma onoŋo gitye kenyo guuro matek, kun giwacci, “Cakke yam con kit gin macalo man peya onoŋo onen i Icrael.”
+\p
+\v 34 ento Luparicayo guwacci, “En ryemo cen pi twero pa ladit pa cen.”
+\p
+\v 35 Yecu owoto orumo gaŋi mapatpat ki gaŋi matino ma i caro-gu ducu, kun pwonyo i kacokkegi, dok tito kwede lok me kwena maber me ker pa Lubaŋa ki caŋo kit two ducu kadi wa kit goro ducu.
+\v 36 Ka oneno lwak ci kica omake i komgi mada, pien onoŋo gitye ka unogi matek, doŋ gudoko goro, calo romi ma lakwatgi pe.
+\v 37 Lacen owaco ki lupwonnyene ni, “Kac dwoŋ, ento lutic nok.
+\v 38 Pi meno, wuleg Won poto wek ocwal lutic ka kayo kacce.”
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Yecu olwoŋo lupwonnyene apar wiye aryo bote, ci omiyogi twero me ryemo cen maraco, ki me caŋo kit two ducu kadi wa goro-gu.
+\v 2 Nyiŋ lukwena magi apar wiye aryo gin ene: mukwoŋo Cimon, ma gilwoŋo ni Petero, ki Anderiya ominne; Yakobo wod pa Jebedayo, ki Jon ominne:
+\v 3 Pilipo ki Bartolomayo; Tomaci ki Matayo lajog-mucoro; Yakobo wod pa Alipayo, ki Tadayo;
+\v 4 Cimon ma yam obedo i kin jo ma gimito locken, ki Juda me Keriot, ma odobe.
+\p
+\v 5 Dano magi apar wiye aryo Yecu oorogi, kun cikogi ni, “Pe wucit i kin Lulork, pe bene wudony i gaŋ pa Lucamaria mo,
+\v 6 ento wucit bot jo Icrael, ma gitye calo romi murwenyo.
+\v 7 I kare ma wutye ka wot wutit lok, kun wuwaco ni, ‘Ker me polo doŋ onyiko cok.’
+\v 8 Wucaŋ lutwo, wucer jo muto, wucaŋ ludobo wek gulonnye, wuryem cen maraco. Wun wugamo nono laboŋo cul mo, wumi bene nono laboŋo cul.
+\v 9 Pe wuwot ki jabu, kadi ryal, kadi lim mo i del pyerwu,
+\v 10 pe wuter kadi kicaa mo me wotwu, kadi ki bamo kanyi aryo, kadi war tyen, kadi ki odoo; pien latic myero gimiye cam ocam.
+\v 11 Gaŋ madit nyo paco mo ma wudonyo iye, koŋ wuniaŋ aŋa ma myero ma bedo iye, ci wubed bote nio waŋ ma wua ki kenyo.
+\v 12 Ka wuedonyo i ot koŋ wumot dano ma i ot meno.
+\v 13 Ci ka ot meno myero, wumi kuc i kom jo me ot meno; ento ka ce pe myero, ci wuwek kucwu odwog cen botwu.
+\v 14 Ka ce ŋat mo pe bijolowu nyo pe biwinyo lokwu, ci wuteŋ apwa woko ki i tyenwu i kare ma noŋo wua wuweko ot nyo gaŋ meno.
+\v 15 Ada, atittiwu ni, i nino me ŋolo kop can pa Codom ki Gomora bibedo tworatwora, ento can ma gibikelo i kom gaŋ meno doŋ bikato.
+\p
+\v 16 “Nen, doŋ acwalowu me cito woko macalo romi i kin orudi; pi meno wubed ryek calo twol dok wubed laboŋo bal mo i komwu calo akuri.
+\v 17 Dok wugwokke i kom dano; pien gibiterowu i lukiko, dok gibigoyowu i kacokkegi,
+\v 18 gibiywayowu giterowu i nyim luloc ki luker-gu pira, wubitito lok ma bedo caden botgi ki bot Lurok bene.
+\v 19 Ka giterowu i lukiko, pe wubed ka tamo kit ma myero wulok kwede, nyo kit lok aŋo ma wubilokone; pien lok ma myero wuloki gibimiyowu i cawa meno;
+\v 20 pien pe wun aye wubilok, ento Cwiny Maleŋ pa Wonwu aye bilok ki i iwu.
+\v 21 Omego bimiyo ominne ni ginek woko, ki wego bene bimiyo latinne ni ginek woko, ki litino gibitugge i kom lunyodogi, gimiyo lunyodogi ni ginekgi woko;
+\v 22 dok dano ducu bikwerowu pira. Ento ŋat ma ciro kun diyo cwinye nio i agikki bilarre.
+\v 23 Ka inen guketo ayela i komwu i gaŋ acel, ci wuriŋ woko i gaŋ ma cok kwede; pien ada awacciwu ni, pe wubiwoto i gaŋi me Icrael wurumo woko ducu, ma noŋo peya Wod pa dano obino.
+\p
+\v 24 “Dano ma pud gipwonyo apwonya pe bedo dit makato ŋat ma pwonye, kadi latic bene pe bedo dit makato laditte;
+\v 25 ento romo ka dano ma gipwonyo-ni odoko calo ŋat ma pwonye, ki latic bene ka odoko calo laditte. Ka onoŋo gulwoŋo won ot ni Beeljebul, ci doŋ jo ma i pacone gibilwoŋogi ki nyiŋ marac ma rom mene?
+\p
+\v 26 “Pi meno, pe wulworgi; pien pe tye gin ma giumo ma pe gibiyabo ka maleŋ, kadi ki gin ma gikano ma pe biŋene.
+\v 27 Gin ma awaco botwu i colpiny, myero wutit i leŋpiny; ki gin ma gikwilo akwila i itwu lawewe, wutuc lokke wa i wi labila ot.
+\v 28 Pe wulwor jo ma neko kom, ento pe gitwero neko tipo; ento myero wulwor ŋat ma twero neko tipo ki kom ducu i Geena.
+\v 29 Ojwinyojwiny aryo pe gicato pi cente apar? Ento mo acel pe poto piny i ŋom ma Wonwu pe ŋeyo.
+\v 30 Kadi bed wa yer wiwu doŋ gikwanogi woko liweŋ.
+\v 31 Pi meno, pe wulwor; pien piwu tek twatwal makato pi ojwinyojwiny mapol.
+\v 32 Pi meno dano ducu ma bituco nyiŋa i nyim dano, an bene abituco nyiŋe i nyim Wora ma tye i polo,
+\v 33 ento ŋat ma bikwera i nyim dano, an bene abikwere woko i nyim Wora ma tye i polo.
+\p
+\v 34 “Pe wutam ni abino me kelo kuc i lobo; an pe abino me kelo kuc, ento pala lucwan.
+\v 35 Pien abino me poko kin dano woko ki wonne, nyako bipokke woko ki minne, ki ci-wod bene bipokke woko ki dane.
+\v 36 Lukwor pa dano bibedo jo ma i pacone.
+\v 37 ŋat ma maro wonne nyo minne makato an pe myero me bedo danona; ki ŋat ma maro wode nyo nyare makato an pe myero me bedo danona.
+\v 38 Dok bene dano ma pe tiŋo yatariyane kun lubo kwede kora pe myero me bedo danona.
+\v 39 Dano ma noŋo kwone, birwenyo kwone woko arwenya; ento ma rwenyo kwone pira binoŋo.
+\p
+\v 40 “Dano ma jolowu noŋo ojolo an, ki ma jola noŋo ojolo ŋat ma oora.
+\v 41 ŋat ma jolo lanebi ni pien obedo lanebi, bilimo bakacic pa lanebi; ki ŋat ma bijolo dano ma kite atir ni pien dano ma kite atir, bilimo bakacic ma rom ki pa dano ma kite atir-ri.
+\v 42 Dok bene dano ma bimiyo pii maŋic me amata bot ŋat acel i kom jo magi matino ni pien en obedo, lapwonnyena, ada awacciwu ni, pe bikeŋ bakacicce.”
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 I kare ma Yecu doŋ otyeko ciko lupwonnyene apar wiye aryo-ni, oa ki kunnu ocito ka pwony ki ka tito lok i gaŋi ma cok ki kunnu.
+\p
+\v 2 I kare ma Jon owinyo pi tic pa Yecu ki i mabuc, ci ooro lupwonnyene bot Yecu
+\v 3 wek gupenye ni, “In aye ŋat ma myero obin-ni, nyo dok wakur ŋat mukene?”
+\p
+\v 4 Ci Yecu odok iye botgi ni, “Wucitit bot Jon gin ma wuwinyo ki ma wuneno;
+\v 5 lutowaŋ waŋgi oyabbe guneno piny, luŋolo guwoto, ludobo gilonyogi, ki ludiŋit guwinyo lok, ki jo muto gicerogi woko, ki lucan bene gitito botgi lok me kwena maber.
+\v 6 Dano ma pe tamme oballe i koma tye ki gum.”
+\p
+\v 7 I kare ma doŋ gitye ka dok woko, Yecu ocako lok ki lwak lok i kom Jon, ni, Onoŋo wucito i tim ka neno gin aŋo? Onoŋo wucito ka neno lagada ma yamo obedo ka yeŋone?
+\v 8 Wucito kunnu kono piŋo? Wucito ka neno dano ma oruko boŋŋi mabeco? Nen, jo ma ruko boŋŋi mabeco noŋo gibedo i odi pa luker.
+\v 9 Wucito kunnu piŋo? Wucito ka neno lanebi mo? Iyo, awacciwu ni ka neno ŋat ma kato lanebi.
+\v 10 Man aye ŋat ma yam gicoyo lok i kome ni, “Nen, acwalo lakwenana otelo nyimi, ma bigero yoni ma peya noŋo in ibino.”
+\p
+\v 11 Ada, awaco botwu ni, pe tye dano mo ki i kin jo ma mon onywalogi ma kato Jon Labatija ki dit; ento ŋat matidi twatwal i ker me polo aye dit kate.
+\v 12 Cakke i kare pa Jon Labatija o kwede wa onyoo ker me polo gilaro ki tek, jo ma gin lutim bwami aye gimayo woko ki tek.
+\v 13 Pien cik ki lunebi gibedo ka titone nio wa i kare pa Jon;
+\v 14 ka ce wumito ye lokke en aye Elia ma myero obin-ni.
+\v 15 ŋat ma ite tye me winyo lok man myero owiny.
+\p
+\v 16 Abiporo yalwak me kare man ki gin aŋo? Girom ki litino ma bedo i cuk ma gilwoŋo litino wadigi kun giwacci,
+\v 17 “Yam wakuto nyamulere botwu, ento wun pe wumyelo; wawero wer lyel, ento wun pe wukok.”
+\v 18 Pien Jon yam obino ma pe camo cam, dok bene onoŋo pe mato gin mo, mumiyo guwacci, “Dano-nu tye ki cen marac.”
+\v 19 Wod pa dano dok obino kun camo cam kadi wa mato mat bene, meno bene guwacci, “Nen, dano ma laworo dok lamero bene, larem lujogmucoro ki lubalo! Ento ryeko pa Lubaŋa oloyo kop pi ticce ma en otiyo.”
+\p
+\v 20 Lacen Yecu ocako loko lok ki kiniga i kom gaŋi mogo ka ma onoŋo en otiyo iye ticce matego madito, pien jo ma tye iye gukwero ŋut woko.
+\v 21 “Ibikoko aŋee, in Korajin! Ibikoko aŋee, in Betecaida! Kono yam tic madito ma gitiyo i ii gitiyo i Turo ki Cidon, kono onoŋo jone guŋut wa con, kun giruko boŋo cola, ma gibedo i buru bene.
+\v 22 Ento atitti ni, can pa Turo ki Cidon bibedo tworatwora i nino me ŋolo kop, makato can ma bipoto i komi.
+\v 23 Ki in Kapernaum gibitiŋi woko malo i polo? Pe kumeno, gibidwoko malo i polo? Pe kumeno, gibidwoki woko piny i lyel.
+\v 24 Kono yam tic matek madito ma gitiyo i ii-ni gitiyo i Codom, kono obedo tye nio wa onyoo. Ento atitti ni, can pa Codom bibedo tworatwora i nino me ŋolo kop, makato can ma bipoto i komi.”
+\p
+\v 25 I kare meno Yecu otuco ni, “Apwoyi Wora, in Rwot me polo ki me lobo, pien ikano lok magi woko ki bot luryeko ki luŋe-piny, ci inyutogi bot litino lukere.
+\v 26 Iyo, Wora, pien onoŋo kit meno ineno ber i waŋi, ipwoyo kit yo macalo meno.
+\p
+\v 27 Jami ducu doŋ Wora otyeko miyogi woko bota; ŋat mo pe ma ŋeyo Wod, kono Won keken, dok bene ŋat mo pe ma ŋeyo Won kono Wod keken ki ŋat ma Wod oyero me nyuto Won bote.
+\v 28 Wubin bota, jo ducu muol ki ma yec onurowu, ci abimiyo wuywe.
+\v 29 Wutiŋ yatta, ci wupwony kita, pien an awor, dok amwol bene i cwinya, mumiyo wun bene wubilimo yweyo i cwinywu.
+\v 30 Pien yatta yot, ki yecca bene pe pek.”
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 I kare meno Yecu owoto kun ŋolo ki i poto bel i ceŋ cabit. Onoŋo kec neko lupwonnyene, ci gucako rito wit bel gumwodo.
+\v 2 Ento ka Luparicayo guneno, ci guwaco bot Yecu ni, “Nen, lupwonnyeni gitiyo gin ma cik ogeŋo ni pe giti i ceŋ cabit.”
+\p
+\v 3 Yecu odok iye botgi ni, “Wun pe wukwano gin ma Daudi otiyo, i kare ma onoŋo kec oneke, en kacel ki jo ma onoŋo gitye kwede?
+\v 4 Kit ma en odonyo kwede i ot pa Lubaŋa, ci ocamo mugati ma giketo i nyim Lubaŋa, ma yam cik ogeŋo ni en pe ocam, kadi ki jo ma onoŋo gitye kacel kwede, ento kono ajwagi pa Lubaŋa keken?
+\v 5 Dok bene pe wukwano i cik ni i ceŋ cabit ajwagi ma i ot pa Lubaŋa gipyedo ceŋ cabit, ento gipe ki bal?
+\v 6 Atittiwu ni gin madit makato ot pa Lubaŋa tye kany.
+\v 7 Ka ce onoŋo wuŋeyo tyen lok man ni, ‘Amito kica, pe lee me gitum’, onoŋo myero pe wuŋol kop olo jo ma pe ki bal.
+\v 8 Pien Wod pa dano aye Rwot me cabit.”
+\p
+\v 9 Yecu oa ki kunnu ocito odonyo i kacokke.
+\v 10 Nen, onoŋo yam tye kunnu dano mo ma bade otal. Ci gupenye ni, “Cik ye ni gicaŋ dano i ceŋ cabit?” Gupenye kit meno pien onoŋo gimito ni gidote.
+\p
+\v 11 Yecu openyogi ni, “Aŋa i kinwu ma ka tye ki romo acel ce romo meno opoto i bur i ceŋ cabit, en pe bimako ywayo kelo woko ka maleŋ?
+\v 12 Dano pe pire tek twatwal kato pi romo? Pi meno cik ye ni myero gitim gin maber i ceŋ cabit.”
+\v 13 Ci owaco bot dano-nu ni, “Rye badi.” Dano-nu oryeyo bade, ci bade ocaŋ woko maber odoko calo mukene-ni.
+\v 14 Ento Luparicayo gukato woko ci guporo lok i kom Yecu, kit macalo myero gineke kwede.
+\p
+\v 15 Ka Yecu oŋeyo lok man, oa woko ki kunnu. Jo mapol gulube, ci en bene ocaŋogi woko ducu,
+\v 16 ocikogi ni pe myero gumi pire oŋene.
+\v 17 Man otimme wek lok ma yam lanebi Icaya oloko ocobbe kakare, ni,
+\v 18 “Nen, laticca ma ayero ma amaro, ma cwinya yom I kome. Abiketo Cwiny Maleŋ i kome, en bituco ŋolo kop atir bot Lurok.
+\q
+\v 19 Pe bida, pe bene bidaŋe matek, ŋat mo pe biwinyo dwane I waŋayo;
+\v 20 pe bituro lagada ma okak, dok pe bineko mac tara ma lyel nio waŋ ma en omiyo ŋolo kop atir oloyo loc;
+\v 21 ento Lurok bigeno gin maber pi nyiŋe.”
+\p
+\v 22 Ci gikelo bote latowaŋ mo ma tye ki cen marac, ma pe loko, ci Yecu ocaŋe. Cutcut ladogeoto otugi lok dok oneno piny bene.
+\v 23 Jo ducu ma onoŋo gitye kenyo guuro matek kun giwaco ni, “Man twero bedo Lakwar Daudi?”
+\p
+\v 24 Ento Luparicayo guwinyo ci guwacci, “Dano-ni ryemo cen pi twero pa beeljebul, ma en aye ladit pa cen.”
+\p
+\v 25 Ka Yecu oŋeyo tamgi, ci owaco botgi ni. “Ka ker iye opokke aryo, ker meno lobone balle woko, ki gaŋ bene nyo ot ka opokke iye aryo pe twero cuŋ.
+\v 26 Ka ce Catan ryemo Catan, noŋo opokke i dul aryo i kome kekene; ci kerre doŋ bicuŋ niŋniŋ?
+\v 27 Ka an aryemo cen pi twero pa Beeljebul, ci litinowu kono giryemo cen pi twero pa aŋa? Pi meno gin aye gibibedo luŋolkopwu.
+\v 28 Ento ka ce an aryemo cen pi twero pa Cwiny pa Lubaŋa, ci doŋ nen ni ker pa Lubaŋa doŋ obino woko botwu.
+\p
+\v 29 Dano mo twero donyo i ot pa ŋat ma kome tek niŋniŋ, ci cako yako jamine ducu, nio ka en otweyo laco meno ma kome tek-ki woko? Ka lacen doŋ cako yako ode.
+\p
+\v 30 ŋat ma pe tuŋ bota, meno noŋo en lakworra, dok ŋat ma pe nywako coko kweda, keto mere aketa.
+\p
+\v 31 Pi meno awacciwu ni, bal ducu ma dano timo, ki lok ducu ma giyeto kwede Lubaŋa, gibiwekone woko, ento bal me yet ma giyeto ki Cwiny Maleŋ pe gibiwekone matwal.
+\v 32 Dok dano ma loko lok marac i kom Wod pa dano gibiweko balle; ento ŋat ma loko lok marac i kom Cwiny Maleŋ pe gibiweko balle, kadi i kare man nyo i kare ma bino anyim.
+\p
+\v 33 “Myero wuŋe ni yat maber nyak nyige mabeco, ki yat marac nyak nyige maraco; pien yat giŋeyo i kom nyige.
+\v 34 Wun litino ororo, wutwero loko lok maber niŋniŋ, ma kun wun jo maraco? Pien lok ma ogurre i cwiny dano, en aye dog bene loko.
+\v 35 Dano maber kwanyo gin maber ki i kin jamine mabeco ma en okano, dano marac kwanyo gin marac ki i gin maraco ma en okano.
+\v 36 Atittiwu ni, lok ducu me carocaro ma dano giwaco ma pe gigwokke iye-ni, gibipidogi pire i nino me ŋolo kop;
+\v 37 pien lok pa iloko aye bimiyo iloyo kop, ki dok bene lok ma iloko aye bimiyo giŋolo kop loyi.”
+\p
+\v 38 Jo mogo i kin lupwony-cik ki Luparicayo guwaco bot Yecu ni, “Lapwony, wamito neno lanyut mo ma a ki boti.”
+\p
+\v 39 Ento Yecu odok iye owaco botgi ni, “Yalwak pa jo maraco ki lutim abor giyenyo lanyut, ento pe gibimiyo botgi lanyut mo kono lanyut pa lanebi Yona keken.
+\v 40 Pien kit macalo Yona yam otyeko nino adek, dyeceŋ ki dyewor, i i rec, kit meno Wod pa dano bene bityeko nino adek, dyeceŋ ki dyewor i cwiny lobo.
+\v 41 Jo Nineve bicuŋ kacel ki yalwak me kare man, i kare me ŋolo kop, ci miyo kop loyogi; pien gin yam guŋut pi lok ma Yona onoŋo otito ento nen, gin madit makato Yona tye kany.
+\v 42 Kabaka ma dako ma tye yo tuŋ acuc bicuŋ kacel ki yalwak me kare man, i kare me ŋolo kop, ci miyo kop loyogi; pien en oa ki i agikki lobo obino ka winyo ryeko pa Solomon, ento nen, gin madit makato Solomon tye kany.
+\p
+\v 43 “Ka cen marac doŋ oa woko ki i kom dano mo, ci cito wirre i kabedo ka ma pii pe iye kun yenyo ka ma ebiywe iye; ento pe noŋo kabedo mo kadi ki acel.
+\v 44 Ci cako wacci, ‘Abidok gira i oda ka ma yam aa ki iye-ni.’ Ka obino, ci noŋo ode tye nono, giyweyo woko, dok giyubo woko maber.
+\v 45 Ka doŋ cito kelo cen mukene abiro ma giraco gikate woko, ci gidonyo gibedo i ode-ni; lacen dano-nu bibedo marac makato kit ma onoŋo yam obedo kwede con. Bibedo kit meno bene bot yalwak pa jo maraco me kare man.”
+\p
+\v 46 I kare ma Yecu pud tye ka lok bot lwak, nen, minne kacel ki omegine onoŋo gucuŋ woko, kun giwaco ni gimito lok ki Yecu.
+\v 47 Ci dano mo acel owacce ni, “Nen, meni ki omegini gitye gucuŋ woko gimito lok kwedi.”
+\p
+\v 48 Ento Yecu odok iye ki dano-nu ni, “Maa aŋa? Ki omegina kono aŋagi?”
+\v 49 Ka oryeyo bade yo tuŋ bot lupwonnyene, ci owaco botgi ni, “Wunen, maa ki omegina aye jo ma tye kany!
+\v 50 Pien dano ma tiyo gin ma Wora ma tye i polo mito, meno aye omera ki lamera, ki maa bene”
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 I nino meno acel-li Yecu oa woko ki i ot, ci ocito obedo i dog nam.
+\v 2 Lwak madwoŋ twatwal gucokke bote, omiyo en odonyo i yeya ci obedo iye, lwak ducu gucuŋ i wi tura.
+\v 3 Obedo ka loko botgi lok mapol i carolok, kun wacci, “Lacoc ocito ka coyo kodi.
+\v 4 Ka kun coyo, kodi mogo okir i ŋet yo, winyo gubino gucamo woko.
+\v 5 Kodi mukene okir i kom pata ka ma ŋom tye iye manok. Cutcut gutwi, pien ŋom pe tut.
+\v 6 Ento ka ceŋ oryeny, owaŋogi gutwo woko, pien onoŋo lwitgi pe.
+\v 7 Kodi mukene okir i kin okuto, okuto olot odiyogi woko.
+\v 8 Kodi mukene okir i ŋom maber, ci gunyako nyiggi, mogo miya acel, mukene pyerabicel, ki mogo pyeradek.
+\v 9 ŋat ma tye ki it me winyone owiny.”
+\p
+\v 10 Lacen lupwonnye gubino bot Yecu gupenye ni, “Piŋo iloko kwedgi i carolok?”
+\p
+\v 11 En odok iye botgi ni, “Wun gimiyo botwu mot me ŋeyo muŋ me ker me polo, ento jo maca pe gimiyo botgi.
+\v 12 Pien ŋat ma tye ki gin ma gibimiyo doki makato, ci en bibedo ki jami mabup; ento ŋat ma pe ki gin mo, kadi gin ma en tye kwede gibikwanyo woko ki bote.
+\v 13 Man aye gin mumiyo aloko kwedgi i carolok, pien kadi neno piny pe gineno, kadi winyo lok bene pe giwinyo, dok bene pe giniaŋ.
+\v 14 Ento lok pa Lubaŋa ma yam lanebi Icaya otito ocobbe kakare i komgi ni, ‘Winyone mere wubiwinyo, ento pe wubiniaŋ te lokke; nenone wubineno, ento pe wubiŋeyo gin ma tye.
+\p
+\v 15 Pien jo me rok man cwinygi doŋ odoko nwaŋ, ki itgi bene doŋ odiŋ woko ka winyo lok, dok gumiyo waŋgi woko, wek pe ginen ki waŋgi, pe bene giwiny ki itgi, pe bene giniaŋ iye ki cwinygi, pe gilokke gidwog bota acaŋgi.’
+\p
+\v 16 “Ento wun waŋwu tye ki gum, pien gineno piny, itwu bene tye ki gum, pien giwinyo lok.
+\v 17 Ada, awaco botwu ni, lunebi mapol ki jo ma kitgi atir yam guparo pi neno gin ma wun wuneno-ni, ento pe guneno, ki me winyo gin ma wuwinyo, ento pe guwinyo.
+\p
+\v 18 “Koŋ doŋ wuwiny carolok i kom lacoc.
+\v 19 Ka dano mo owinyo lok me ker pa Lubaŋa ce pe oniaŋ iye, Larac bino ci mayo kodi ma gicoyo i cwinye-ni woko; man aye kodi ma onoŋo gicoyo okir i ŋet yo.
+\v 20 Doŋ kodi ma gicoyo i kom pata tye kit man, man aye dano ma winyo lok ci oyotoyot mako lok meno ki yomcwiny;
+\v 21 ento pe noŋo tye ki lwite i iye, ri pi kare manok. Ka can obino, nyo yelo dano pi lok man, cutcut dano-nu tugi poto woko.
+\v 22 Doŋ kodi ma gicoyo okir i kin okuto, man aye dano ma winyo lok, ento paro lok me lobo man, ki maro lonyo, diyo lok woko, ci miyo pe nyak.
+\v 23 Ento kodi ma gicoyo okir i ŋom maber-ri, aye dano ma winyo lok dok niaŋ iye; en ada cako nyako nyig dok cek, mukene miya acel, ki mukene pyerabicel, ki mukene pyeradek.”
+\p
+\v 24 Dok obolo botgi carolok mukene kun wacci, “Ker me polo rom ki dano mo ma ocoyo kodi mabeco i potone.
+\v 25 Ento i kare ma dano doŋ gubuto woko, lakworre obino ci ocoyo doo i kin kal, ka ocito gire woko.
+\v 26 I kare ma ginapita-nu otwi odoŋo, kal oŋok, ci doo bene ocako nen.
+\v 27 Lutic pa won ot gucito bot won ot gupenye ni, ‘Ladit, yam onoŋo pe icoyo kodi mabeco i potoni? Piŋo dok waneno doo tye iye?’
+\p
+\v 28 Won ot odok iye owaccigi ni, ‘Lakwor aye ma otimo man.’ Ci lutic gupenye ni, ‘Imito ni wacit wacok doo magi woko?’
+\p
+\v 29 Ento won ot odok iye owacci, ‘Pe, ka wudoyo doo magi woko, miyo wuputo kal woko bene kacel ki doo.
+\v 30 Koŋ wuwek doo ki kal ducu gudoŋ kacel nio wa i kare me kac; i kare me kac abiciko lutic ni, Koŋ wucok doo woko mukwoŋo ci wutwegi woko i dul i dul me awaŋa, ento kal aye wukaa wuket i derona.’”
+\p
+\v 31 Dok obolo botgi carolok mukene, kun wacci, “Ker me polo rom ki kodi dek karadali, ma dano okwanyo ci ocoyo i potone.
+\v 32 Kodi dek karadali-ni dok tidi twatwal ki i kin kodi ducu, ento ka odoŋo doko yat madit makato dek ducu. Doko yat mo madit ma winyo me polo gibino gigero odigi i jaŋe.”
+\p
+\v 33 Obolo botgi dok carolok mukene ni, “Ker me polo rom ki tobi ma dako mo okwanyo orubo ki moko mugati ma romo adita adek, nio ka moko ducu oyenyo, okwot.”
+\p
+\v 34 Lok magi ducu Yecu oloko bot lwak i carolok. I adane en pe obedo ka lok kwedgi lok mo laboŋo bolo carolok,
+\v 35 wek omi lok ma yam lanebi oloko ocobbe kakare ni, “Abiwaco botwu lok i carolok, abitito botwu lok ma yam okanne woko cakke wa i acakki piny.”
+\p
+\v 36 Ka oweko lwak ci ocito odonyo i ot, lupwonnyene gubino bote guwacce ni, “Koŋ itit botwa carolok i kom doo ma i poto.”
+\p
+\v 37 Yecu odok iye ni, “ŋat ma ocoyo kodi mabeco-ni aye Wod pa dano;
+\v 38 poto aye lobo man, dok kodi mabeco te lokke ni litino me ker pa Lubaŋa, doo aye litino pa Larac.
+\v 39 Lakwor ma ocoyogi aye Catan; kac, meno agikki piny, lukac aye lumalaika.
+\v 40 Kit macalo gicoko kwede doo giwaŋo woko i mac, bibedo bene kit meno i agikki piny.
+\v 41 Wod pa dano bioro lumalaikane, gibicoko ki i te kerre gin ducu ma miyo dano gipoto i bal, kacel ki jo ducu ma gin lutim maraco,
+\v 42 ci bologi woko i ruk mac, ka ma dano bibedo iye ka koko kun gikayo lakgi.
+\v 43 I kare meno jo ma kitgi atir biryeny calo ceŋ i ker pa Wongi. Ŋat ma ite tye myero owiny.
+\p
+\v 44 “Ker me polo rom ki lonyo ma gikano i poto, ma dano onoŋo ci dok oyiko woko. Doŋ pi yomcwinye omiyo en ocito ocato jami ducu ma onoŋo en tye kwede, ci owilo poto meno woko.
+\p
+\v 45 “Dok ker me polo rom ki lacat-wil ma onoŋo yam obedo ka yenyo tiko mabeco me wel.
+\v 46 I kare ma doŋ onoŋo tiko mo acel me wel, ocito ocato jami ducu ma onoŋo en tye kwede, ci owilo tiko meno woko.
+\p
+\v 47 “Dok ker me polo rom ki obwo ma giciko i nam ci omako kit kwa rec-gu ducu.
+\v 48 I kare ma doŋ gupoŋo woko ki rec, dano guywayo gukelo woko i wi tura, gucako bedo piny guyero mabecone guketo i aduku, ki maracone gubolo woko.
+\v 49 Bibedo kit meno i agikki piny. Lumalaika gibino ci gipoko jo maraco woko ki i kom jo ma kitgi atir,
+\v 50 gibibologi woko i ruk mac, ka ma dano gibikok kun gikayo lakgi.”
+\p
+\v 51 Cutcut Yecu openyogi ni, “Doŋ wuniaŋ i lok man ducu?” Gudokke iye ni, “Iyo.”
+\p
+\v 52 Yecu dok owaco botgi ni, “Pi meno lapwony-cik mo ma gipwonyo pi ker me polo rom ki dano mo ma won ot, ma kwanyo gin manyen ki macon ki i kom lonyone.”
+\p
+\v 53 I kare ma Yecu doŋ otyeko loko carolok magi, oa woko ki kunnu.
+\v 54 Ci odwogo i lobo tugi. Opwonyogi i kacokkegi, omiyo guuro matek kun giwacci, “Dano-ni onoŋo ryeko man ki kwene? Dok tic matego macalo magi ma en tiyo-gu oa ki kwene?
+\v 55 Minne pe Maliam? Ki omegine pe Yakobo ki Yucepu ki Cimon ka Juda?
+\v 56 Lumegine ducu pe gitye kacel kwedwa kany? Ci dano-ni onoŋo kit man ducu ki kwene?”
+\p
+\v 57 Cutcut cwinygi ocako a woko i kome. Ento Yecu owaco botgi ni, “Lanebi giketo deyo i kome, ento pe giketo deyo i kome i lobo tugi ki i ode.”
+\v 58 Pe otiyo tic matego mapol kunnu, pien onoŋo niyegi pe.
+\c 14
+\cl Chura 14
+\p
+\v 1 I kare meno Kerode ma laloc madit owinyo pi yweka pa Yecu;
+\v 2 mumiyo owaco bot luticce ni, “Man aye Jon Labatija. Lubaŋa ocere woko ki i kin jo muto, en aye mumiyo lakit teko macalo meno tye ka tic i kome-ni.”
+\p
+\v 3 Pien onoŋo yam Kerode omako Jon, otweyo ci oketo woko i mabuc pi Kerodia, ci-ominne, dako pa Pilipo;
+\v 4 pien Jon onoŋo owaco bote ni, “Cik pe oye ni ibed ki ci-omeru.”
+\v 5 Kadi bed omito neke woko, ento olworo lwak, pien lwak onoŋo giworo Jon ni en lanebi.
+\p
+\v 6 Ento ka kare me po pi nywalo Kerode oromo, ci nya pa Kerodia omyelo i nyim welo ci oyomo cwiny Kerode mada.
+\v 7 Mumiyo Kerode ocikke kun kwoŋŋe akwoŋa bot nyakonu ni ebimiye gin ducu ma en bipenyo pire.
+\v 8 Minne otitte lok roro, omiyo nyako-nu ocito olego kabaka ni, “Amito imiya wi Jon Labatija i weer kombeddi.”
+\v 9 Ci kabaka Kerode okumo matek; ento pi kwoŋ ma en okwoŋo ki welone omiyo ociko ni myero gimiye.
+\v 10 Ci ooro dano ocito omiyo giŋolo ŋut Jon woko ki i mabuc,
+\v 11 ci giketo wiye i weer gikelo gimiyo bot nyako-nu, ka nyako-nu otero bot minne.
+\v 12 Lacen lupwonnye pa Jon gubino gutiŋo kome guyiko woko i lyel; ka gucito gutito pire bot Yecu bene.
+\v 13 Ka Yecu owinyo lok man, ci oa woko ki kunnu, owoto ki yeya ocito i kabedo ka ma dano pe iye kaikene. Ento ka lwak guwinyo pire, ci gulube kun giwoto ki tyengi ma gia ki i gaŋi mapatpat.
+\v 14 Ka Yecu okato i wi tura, oneno lwak madwoŋ; kica omake i komgi, ci ocaŋo lutwo ma gukelo bote.
+\p
+\v 15 Ka oo otyeno, lupwonnyene gubino bote, guwacce ni, “Man kabedo ka ma dano pe iye, cawa bene doŋ okato woko; cwal lwak gucit i kin paco macokcok, guwil cam pigi kengi.”
+\p
+\v 16 Yecu odok iye ni, “Pe myero gucit woko; ento wun wumi botgi cam gucam.”
+\p
+\v 17 Guwacce ni, “Watye kany ki mugati abic ki rec aryo.”
+\p
+\v 18 Yecu owaco ni, “Wukel mugati ki rec aryo-ni bota kany.”
+\v 19 Ka ociko lwak ni gubed piny i kom lum alita. Ka okwanyo mugati abic ki rec aryo, ci oneno malo i polo, olego gum, obaro i mugati omiyo ki lupwonnyene, ci lupwonnyene gumiyo bot lwak.
+\v 20 Gin ducu gucamo guyeŋ. Gicoko ŋide cam mudoŋ, opoŋo duku apar wiye aryo.
+\v 21 Jo ma gucamo cam meno onoŋo giromo co alip abic, ma noŋo pe gikwano iye mon ki litino.
+\p
+\v 22 Cutcut Yecu ociko lupwonnyene ni gudony i yeya, gukwoŋ nyime me cito loka ca, kun noŋo en pud eciko lwak.
+\v 23 Lacen ma doŋ ociko lwak, ci ocito i wi got ka lega kaikene. I kare ma piny doŋ oyuto, onoŋo en tye kunnu kene.
+\v 24 Yeya onoŋo doŋ okato woko mairo madwoŋ nia ki i wi tura, kun pii tye ka twago yeya; pien onoŋo yamo kodo bino ki i nyimgi.
+\v 25 I kine okogweno, Yecu oa obino botgi kun woto i wi nam ki tyene.
+\v 26 Ento ka lupwonnye gunene kun woto i wi nam ki tyene, tipo komgi oto woko lirut, kun giwacci, “Man tipo!” Ci gudaŋŋe matek pi lworo.
+\v 27 Ento oyotoyot Yecu oloko kwedgi kun waco ni, “Wudi cwinywu, an enni; gwok wulwor.”
+\p
+\v 28 Ci Petero ogamo doge owacce ni, “Rwot, ka meno aye in, ci wek abin boti kunnu kun awoto ki i wi pii.”
+\p
+\v 29 Yecu odokke iye ni, “Bin.” Ci Petero oa woko ki i yeya, owoto ki i wi pii obino bot Yecu.
+\v 30 Ento ka oneno yamo tye ka kodo, ocako doko lwor, onoŋo bene doŋ cako lwiny woko i pii, ci odaŋŋe matek ni, “Rwot, lara do.”
+\p
+\v 31 Oyotoyot Yecu ocwalo ciŋe ci omake, kun wacce ni, “In dano ma niyeni nok, piŋo onoŋo ibedo ka kalo akala?”
+\v 32 Ka doŋ gudonyo i yeya, ci yamo ocako pye mot.
+\p
+\v 33 Jo ducu ma onoŋo gitye i yeya gucako woro Yecu kun giwaco ni, “Ada, in giri i Wod pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 34 Ka doŋ gukato loka ca, ci gukato i wi tura i lobo Genecaret.
+\v 35 Ka jo ma i kabedo meno doŋ guŋeye, ci gucwalo lok i kabedo ducu macokcok ki kunnu, ci dano gukelo bote jo ducu ma yam onoŋo komgi lit.
+\p
+\v 36 Gubako doggi bote ni myero oye gugud dog boŋone keken; jo ducu ma gugudo dog boŋone gucaŋ woko ducu maber.
+\c 15
+\cl Chura 15
+\p
+\v 1 Luparicayo ki lupwony-cik gua ki i Jerucalem gubino bot Yecu, ci gupenye ni,
+\v 2 “Piŋo lupwonnyeni pe gilubo kit kwer pa ludoŋo? Pien gicamo cam ma pe gulwoko ciŋgi.”
+\p
+\v 3 Yecu odok iye botgi ni, “Piŋo wun kono pe wulubo cik pa Lubaŋa pi lubo kit kwerwu?
+\v 4 Pien Lubaŋa yam ociko ni, ‘Wor woru ki meni’, ka dok ni, ‘ŋat ma loko lok marac i kom wonne nyo i kom minne myero ginek woko aneka.’
+\p
+\v 5 Ento wun wuwaco ni, ‘Ka dano mo owaco bot wonne nyo bot minne ni, Gin ma kono akonyi kwede doŋ amiyo woko bot Lubaŋa, en pe myero owor wonne.’
+\v 6 Kit meno pi kit kwerwu, wumiyo lok pa Lubaŋa doŋ odoko goro.
+\v 7 Wun lugoba! Lanebi Icaya yam oloko i komwu kakare i kare ma en owacci,
+\v 8 ‘Rok man kara giwora ki doggi nono, ento cwinygi pe i koma wacel;
+\v 9 giwora nono, pwony ma gipwonyo obedo pwony ma mako kit pa dano.’”
+\p
+\v 10 Yecu olwoŋo lwak bote, ci owaco botgi ni, “Wuwiny lokka, ci wuniaŋ iye.
+\v 11 Pe gin ma donyo i dog dano aye balo dano, ento kono gin ma a ki i dog aye balo dano.”
+\p
+\v 12 Ci lupwonnye gubino guwacce ni, “Iŋeyo ni Luparicayo cwinygi ocwer twatwal i kare ma guwinyo lok ma in iwaco?”
+\v 13 Yecu odok iye ni, “Kit ginapita ducu ma Wora ma tye i polo pe opito gibiputo woko ki lwite.
+\v 14 Wek gubedi; meno gin lutowaŋ ma gipeyo lutowaŋ wadigi. Ka ce latowaŋ peyo latowaŋ lawote, ci gin aryo ducu gibipoto woko i bur.”
+\p
+\v 15 Ento Petero owacce ni, “Gony te lok me carolok man botwa.”
+\p
+\v 16 Ci Yecu openyogi ni, “Wun kara peya wuniaŋ bene?
+\v 17 Pe wuneno ni gin ma donyo i dog dano kato cito i ic, kit meno a ki kunnu kato woko?
+\v 18 Ento gin ma katti ki i dog a ki i cwiny dano, man aye balo dano.
+\v 19 Pien gin ma a ki i cwiny dano aye tam maraco, nek, abor, cot, kwalo kwo, bedo caden me goba, yet.
+\v 20 Magi aye gin ma balo dano; ento camo cam ma pe gilwoko ciŋ pe balo dano mo.”
+\p
+\v 21 Ci Yecu oa ki kunnu, ocito wa i lobo ma tye cok ki Turo ki Cidon.
+\v 22 Ci nen, dako mo ma en Lakanaan ma oa ki i lobo meno obino kun daŋŋe adaŋa ni, “Ai Rwot, Lakwar Daudi tima kica do; nyara tye ki cen, tye ka une marac twatwal.”
+\p
+\v 23 Ento Yecu pe ogamo dog dako-nu kadi ki acel. Mumiyo lupwonnyene gubino gubako doggi bote ni, “Ryem dako ni ocit woko cen, pien tye ka daŋŋe yo tuŋ i ŋewa.”
+\p
+\v 24 Yecu odok iye ni, “Yam giora bot jo Icrael keken, pien gitye calo romi murwenyo.”
+\p
+\v 25 Ento dako-nu obino oguŋo i nyime, kun wacci, “Rwot, konya.”
+\p
+\v 26 Ci Yecu odok iye ni, “Pe ber me kwanyo cam pa litino me bolone woko bot gwogi.”
+\p
+\v 27 Dako-nu odok iye ni, “Rwoda, meno iwaco kakare. Kadi bed kumeno gwogi bene gicamo ŋide cam ma poto ki i wi meja pa ladit do.”
+\p
+\v 28 Ka dok Yecu owaco bot dako-nu ni, “In dako-ni niyeni dit. Myero obed boti kit macalo imito.” Ci nyare otugi caŋ woko cut i cawa meno.
+\p
+\v 29 Yecu oa ki kunnu, omedde ki wotte, oŋolo ki i dog nam Galilaya. Ocito oito i wi godi matitino ci obedo kunnu.
+\v 30 Ci lwak dano gukelo bote luput ki luŋolo, jo ma te lebgi oto, ki lutowaŋ, ki lutwo mukene mapol, gupyelogi piny ka tyen Yecu, ci en ocaŋogi.
+\v 31 Mumiyo lwak guuro twatwal ka guneno lutelebgi oto guloko, jo ma ciŋgi okwe gucaŋ, jo ma tyengi oŋol guwoto, kadi wa lutowaŋ bene guneno piny; gupako Lubaŋa pa jo Icrael matek.
+\p
+\v 32 Yecu olwoŋo lupwonnyene bote ci owaco botgi ni, “Kica maka i kom lwak man, pien doŋ gubedo kweda kany pi nino adek, ma kun pe gitye ki cam mo. Pe amito ni acwalgi woko ki kec, miyo kec bwoyogi woko i yo.”
+\p
+\v 33 Ci lupwonnye gudokke iye ni, “Kara man wabinoŋo mugati kwene ma twero romo lwak macalo man i tim kany?”
+\v 34 Yecu openyogi ni, “Wutye ki mugati adi?” Gugamo ni, “Abiro, ki rec mogo matitino manok.”
+\p
+\v 35 Ociko lwak ni gubed piny i ŋom.
+\v 36 ci omako mugati abiro-nu ki rec bene, ka doŋ opwoyo, obaro igi, ci omiyogi bot lupwonnyene, ka lupwonnyene gumiyo bot lwak.
+\v 37 Gin ducu gucamo guyeŋ; gucoko ŋide cam ma oloyogi, oromo adita abiro mupoŋ.
+\v 38 Jo ma gucamo cam meno onoŋo giromo co alip aŋwen, ma pe gikwano iye mon ki litino.
+\p
+\v 39 Lacenne ka doŋ ociko lwak, odonyo i yeya, ci ocito i lobo Magadan.
+\c 16
+\cl Chura 16
+\p
+\v 1 Luparicayo ki Lucadukayo gubino, gubito Yecu ni onyut botgi lanyut ma oa i polo.
+\p
+\v 2 Yecu ogamo doggi ni, “Ka piny oyuto, wuwacci, ‘Piny bibedo maber; pien polo nen makwar.’
+\v 3 Dok i odiko wuwacci, ‘Tin kot bicwer madit, pien polo nen makwar, dok ocido woko licuc.’ Wuŋeyo poko kin gin ma nen i pol, ento pe wutwero poko lanyut me kare.
+\v 4 Yalwak pa jo maraco ki lutim abor yenyo lanyut, ento pe gibimiyo botgi lanyut mo kono lanyut pa Yona keken.” Ci oa woko ki botgi ocito ka mukene.
+\p
+\v 5 I kare ma lupwonnye guo loka tuŋcel, onoŋo wigi owil woko me tero mugati mo.
+\v 6 Ci Yecu owaco botgi ni, “Wugwokke i kom tobi pa Luparicayo ki pa Lucadukayo.”
+\p
+\v 7 Gubedo ka laro lok i kingi kekengi kun giwaco ni, “Pe wakelo mugati.”
+\p
+\v 8 Ka Yecu oŋeyo, ci openyogi ni, “Piŋo wupennye kekenwu ni mugati pe, wun jo ma niyewu nok?
+\v 9 Peya wuniaŋ ce, nyo pe wupo pi mugati abic pi jo alip abic-ci? Yam wucoko ŋide opoŋo aduku adi?
+\v 10 Nyo mugati abiro pi jo alip aŋwen, yam wucoko ŋide opoŋo adita adi?
+\v 11 Piŋo pe wuniaŋ ni an pe aloko botwu lok i kom mugati kikome? Wugwokke i kom tobi pa Luparicayo ki pa Lucadukayo.”
+\v 12 Lacen guniaŋ maber ni, Yecu onoŋo pe oloko botgi me gwokke i kom tobi me mugati, ento i kom pwony pa Luparicayo ki pa Lucadukayo
+\v 13 Ka Yecu doŋ oo i lobo ma cok ki Cecaria Pilipi, ci openyo lupwonnyene ni, “Dano mono giwacci Wod pa dano en aŋa?”
+\p
+\v 14 Guwacce ni, “Jo mogo giwacci Jon Labatija, jo mukene giwacci Elia, ki jo mogo giwacci Jeremia nyo ŋat mo acel i kin lunebi.”
+\p
+\v 15 Ka dok openyogi ni, “Wun kono wuwacci an aŋa?”
+\p
+\v 16 Cimon Petero ogamo ni, “In i Kricito ma Lubaŋa oyero, Wod pa Lubaŋa makwo.”
+\p
+\v 17 Ci Yecu odokke iye ni, “Itye ki gum, Cimon wod pa Yona! Pien gin mo ma tye i kom ki remo pe onyutti lok man, ento Wora ma tye i polo aye.
+\v 18 Doŋ awacci ni in i Petero, ma te lokke Pata, ci abimiyo lwak jo muye an gicuŋ i kom pata man, teko me to pe bitwero loyone.
+\v 19 Abimii layab me ker me polo, doŋ gin ducu ma in itweyo i wi lobo man gibitweyo bene wa i polo, dok gin ducu ma igonyo i wi lobo man gibigonyo bene wa i polo.”
+\v 20 Ci ocikogi matek twatwal ni pe gutit bot ŋat mo ni en e Kricito ma Lubaŋa oyero.
+\p
+\v 21 Cakke i kare meno Yecu ocako nyuto bot lupwonnyene ni myero ecit i Jerucalem, dok myero ecir can madwoŋ ki bot ludoŋo ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik; gibineke, ento i nino me adekke gibicere woko.
+\v 22 Ci Petero otere cen, ocako juke, kun wacci, “Lubaŋa myero pe oye ni gitimi kit meno, Rwot! Gin macalo man pe bitimme i komi wacel.”
+\p
+\v 23 Ento Yecu olokke owaco bot Petero ni, “Dok cen i ŋeya, in Catan! Idoko ariya woko bota, pien tammi pe lubo pa Lubaŋa, ento pa dano.”
+\p
+\v 24 Yecu otito bot lupwonnyene ni, “Ka ce dano mo mito lubo kora, myero okwoŋ kwerre kekene, ka ocak tiŋo yatariyane, olub kwede kora.
+\v 25 Pien dano ma mito laro kwone birwenyone arwenya, ento dano mo ma rwenyo kwone pira aye binoŋone.
+\v 26 Konyo dano ma olimo lobo ducu ki gin aŋo mono, ka ce kwone gikwanyo woko? Dano dok bimiyo kit gin aŋo ma ka kwone?
+\v 27 Pien Wod pa dano bidwogo ki deyo pa Wonne kacel ki lumalaikane, ci biculo dano acel acel kun lubo kit tic ma yam dano-ni otiyo.
+\v 28 Adada, awacciwu ni, tye jo mogo ma gucuŋ kany ma pe gibibilo to wacel, ma peya guneno Wod pa dano ka bino i kerre.”
+\c 17
+\cl Chura 17
+\p
+\v 1 Ka nino okato abicel, ci Yecu otero Petero ki Yakobo ki Jon ominne, oito kwedgi i wi got mabor i muŋ gin kengi.
+\v 2 Kome ocako lokke woko i nyimgi, waŋe oryeny calo ceŋ, ginarukane odoko tar ma wil calo dero ceŋ.
+\v 3 Ci Moses ki Elia gucako nen botgi, gubedo ka lok ki Yecu.
+\v 4 Petero owaco bot Yecu ni, “Rwot, ber mada me bedo kany. Ka ce imito, abigero aduc adek kany, acel meri, acel pa Moses, ki acel pa Elia.”
+\p
+\v 5 I kare ma pud tye ka lok, nen, tipo pol ma ryeny oumogi woko lipuk, ci dwan owinnye ki i pol ma wacci “Man aye Woda ma amaro; wuwinye.”
+\v 6 Ka lupwonnye guwinyo man, guryebbe piny, lworo omakogi matek.
+\p
+\v 7 Yecu obino botgi ogudogi, kun waco botgi ni, “Wua malo; pe wubed ki lworo.”
+\v 8 I kare ma gutiŋo waŋgi malo, pe guneno ŋat mo ento kono Yecu keken.
+\p
+\v 9 I kare ma doŋ gitye ka lor piny ki i wi got, Yecu ocikogi ni, “Pe wutit bot dano mo gin ma wuneno, nio waŋ ma Wod pa dano ocer ki i kin jo muto.”
+\p
+\v 10 Ci lupwonnyene gupenye ni, “Piŋo lupwony-cik giwacci, Elia aye koŋ kwoŋo bino?”
+\p
+\v 11 Yecu odok iye ni, “Elia aye myero okwoŋ bino, ka wek ocak dwoko jami ducu kakare.
+\v 12 Ento atito botwu ni Elia doŋ otyeko bino wa con, ento gin pe guŋeye, gutimo gin ma gimito i kome. Wod pa dano bene bilimo can madwoŋ ki i ciŋgi kit meno.”
+\v 13 Lacen lupwonnye guniaŋ ni Yecu oloko botgi lok i kom Jon Labatija.
+\p
+\v 14 Ka doŋ guo bot lwak, ci dano mo oa obino bote oguŋo i nyime kun wacci,
+\v 15 “Rwot, kica omaki i kom woda, pien two alili omake marac twatwal miyo tyen mapol bolle woko i mac, dok tyen mapol bolle woko bene i pii.
+\v 16 Nakanen akele bot lupwonnyeni, ento caŋone oloyogi.”
+\p
+\v 17 Ci Yecu ogamo ni, “Wun yalwak me kare man niyewu pe, kitwu bene doŋ oballe woko, abibedo kwedwu nio wa awene? Wukel en bota kany.”
+\v 18 Ci Yecu ogerre i wi cen, cen oa woko ki i kome, cutcut awobi-ni ocaŋ woko i cawa meno.
+\p
+\v 19 Lacen lupwonnye gubino bot Yecu i muŋ gupenye ni, “Gin aŋo mugeŋowa ryemone?”
+\p
+\v 20 Yecu odok iye botgi ni, “Pien niyewu nok. Pien ada, awacciwu ni, ka ce niyewu obedo calo nyig kodi karadali, ci wubiwaco ki got man ni, ‘Dirre i kabedo ma tye loka ca’, kit meno bidirre; ci gin mo pe biloyowu.”
+\v 21 “Kit gin macalo man pe twero katti woko, kono ki lega ki ri kec keken.”
+\p
+\v 22 I kare ma gucokke kacel i Galilaya, Yecu owaco bogti ni, “Wod pa dano gibimiye woko i ciŋ dano,
+\v 23 gibineke woko, ento bicer woko i nino me adekke.” Ci gin ducu gukumo matek twatwal.
+\p
+\v 24 Ka guo i Kapernaum, jo ma jogo mucoro me ot pa Lubaŋa gucito bot Petero ci guwacce ni, “Lapwonywu pe culo mucoro me ot pa Lubaŋa?”
+\v 25 Petero ogamo ni, “Culo.” I kare ma odwogo paco, Yecu oloko kwede mukwoŋo, kun penye ni, “Itamo gin aŋo, Cimon? Luker me lobo man gijogo mucoro nyo luwalo ki bot aŋa? Gijogo ki bot litinogi nyo ki bot jo mukene?”
+\p
+\v 26 I kare ma ogamo ni, “Ki bot jo mukene”, Yecu owacce ni, “Ka kit meno ci litinogi ducu tye ki kuc.
+\v 27 Kadi bed kumeno, pe wabal tamgi, cit i dog nam, bol goli i pii, yut rec mukwoŋo moko; ka iyabo doge ci ibinoŋo iye cekel. Kwany cekel meno imi botgi pira ki piri bene.”
+\c 18
+\cl Chura 18
+\p
+\v 1 I kare meno lupwonnye gubino bot Yecu, gupenye ni, “Aŋa ma loyo ki dit i ker me polo?”
+\p
+\v 2 Ci Yecu olwoŋo latin mo bote, ocibo ocuŋ i kingi,
+\v 3 ka owaco botgi ni, “Ada awaco botwu ni, ka pe wulokke wudoko macalo litino, pe wubidonyo i ker me polo wacel.
+\v 4 Dano ma mwolle woko kekene calo latin man, en aye ma loyo ki dit i ker me polo.
+\v 5 Dano ma jolo latin mo acel macalo man i nyiŋa, noŋo ojolo an.
+\p
+\v 6 “Ento dano ma miyo ŋat acel ma i kin jo magi matino ma guye an-ni poto i bal, onoŋo bedo ber makato ducu ka gitweyo kidi rego madit i ŋute ci gibole kwede woko wa i nam matut.
+\v 7 “Lobo bineno can pi gin ma miyo dano gipoto i bal. Pien gin ma miyo dano poto i bal myero obin, ento dano ma kelo gin ma miyo dano poto i bal bineno can!
+\v 8 Ka ce ciŋi nyo tyeni aye miyo ipoto i bal, ci toŋ iŋun ibol woko; twara ma idonyo i kwo ma ciŋi lakucel peke nyo laput, ber makato ma ibedo ki ciŋi aryo nyo tyeni ducu giboli kwede woko i mac ma pe to.
+\v 9 Ka ce waŋi aye miyo ipoto i bal, ci kol woko; twara ma idonyo i kwo ma waŋi lakucel, kato ma kono giboli ki waŋi aryo ducu i mac Geena.
+\p
+\v 10 “Myero wunen ni pe wucayo ŋat mo acel ki i kin jo magi matino-ni; pien awacciwu ni, i polo kuca lumalaikagi neno waŋ Wora ma tye i polo kare ducu.
+\v 11 Pien Wod pa dano obino ka laro jo murwenyo.
+\v 12 Wutamo gin aŋo? Ka ce dano mo tye ki romine miya acel, ka acel i kingi ocito orwenyo woko, pe biweko romi pyeraboŋwen wiye aboŋwen-ni i wi cere-gu, ci cito ka yenyo en murwenyo-ni?
+\v 13 Ka onoŋe, ada awaco botwu ni, cwinye bibedo yom pire makato pi romi pyeraboŋwen wiye aboŋwen ma pe onoŋo gurwenyo-ni.
+\v 14 Kit meno Wora ma tye i polo bene pe mito ni ŋat mo acel i kin jo magi matino myero oto.
+\p
+\v 15 “Ka ce omeru obalo bal mo boti, cit bote inyutte balle, i kin in ki en keken. Ka owinyo lokki, ci doŋ inoŋo omeru.
+\v 16 Ento ka pe owinyo lokki, kwany dano acel nyo aryo mukene wucit kwedgi, wek lok ma caden aryo nyo adek giloko omok lok ducu.
+\v 17 Ka ce okwero winyo lokgi, tit pire bot lwak jo muye an; ka ce okwero winyo wa lok pa jo muye an, wek obed boti calo Larok ki lajog-mucoro.
+\v 18 “Ada awaco botwu ni, gin mo ducu ma wutweyo i wi lobo man gibitweyo kadi wa i polo, gin mo ducu ma wubigonyo i wi lobo man gibigonyo bene wa i polo.
+\v 19 Dok bene awaco botwu ni, ka jo aryo i kinwu biye kacel lok i kom gin ma gilego, ci Wora ma tye i polo bitimo pigi.
+\v 20 Pien ka ma jo aryo nyo adek gucokke kacel i nyiŋa, an bene noŋo atye kunnu i kingi.”
+\p
+\v 21 Petero oa obino bot Yecu ci openye ni, “Rwot omera mono bibalo bal bota tyen adi, ka dok atim kica bote. Pud dok abitimo bote kica ka obalo tyen abiro?”
+\p
+\v 22 Yecu owacce ni, “Pe awacci ni ma romo tyen abiro, ento ma romo tyen pyerabiro tyen abiro.
+\v 23 “Pi meno ker me polo gitwero poro ki kabaka mo ma onoŋo yam omito yubo lok me banya ki luticce.
+\v 24 I kare ma doŋ ocako kwano wel, ci gikelo ŋat mo acel ma onoŋo tye ki banyane ma romo milion mapol ata.
+\v 25 Kit macalo onoŋo doŋ pe twero culo banya-nu, ci laditte ociko ni myero gicate woko i opii, en kacel ki dakone ki litino, ki kit jami ducu ma onoŋo en tye kwede, wek gicul ki banya meno.
+\v 26 Cutcut latic-cu orumo coŋe piny i nyime, kun bako doge bote ni, ‘Ladit, koŋ idi cwinyi i koma do, ci abiculli gin ducu.’
+\v 27 Ci kica omako ladit i kom laticce-nu, ogonye woko dok oweko banyane bene.
+\v 28 Ento latic-cu i kare ma okato woko, orwatte ki latic mo i kom lutic wadigi ma onoŋo tye ki banyane ma romo ciliŋ miya abic, ci omake ki ŋute kun peye ma wacci, ‘Cul banyana!’
+\p
+\v 29 Ento latic lawote-ni oryebbe piny kun bako doge bote ni, ‘Koŋ idi cwinyi i koma, abiculo banyani.’
+\v 30 En okwero woko, ocito otweye i mabuc nio ka biculo banyane.
+\v 31 Ka lutic wadigi guneno gin ma otimme-ni, ci cwinygi ocwer matek twatwal, gucito gutito gin ducu ma otimme bot laditgi.
+\p
+\v 32 Cutcut ladit olwoŋe ci owacce ni, ‘In latic marac! Aweki banya ca woko ducu pien onoŋo ilega kun ibako dogi bota;
+\v 33 onoŋo in bene pe kica twero maki i kom latic lawoti-nu, kit macalo onoŋo kica omaka i komi-ni?’
+\v 34 Kiniga omako ladit twatwal oweko omiye bot askari lugwok mabuc, nio ka oculo banyane ducu.
+\v 35 Wora ma tye i polo bene bitimowu kit meno, ka ce pe wutimo kica bot dano ki i cwinywu, dano acel acel ki ominne.”
+\c 19
+\cl Chura 19
+\p
+\v 1 I kare ma Yecu doŋ otyeko loko lok magi, oa woko ki i Galilaya, ci obino i dul lobo me Judaya ma tye loka Jordan.
+\v 2 Lwak madwoŋ gulube, ci ocaŋogi ki kunnu.
+\p
+\v 3 Luparicayo mogo gubino bote, ci gucako omo cwinye kun gipenye ni, “Cik miyo twero ni dano oryem dakone pi tyen lok mo keken?”
+\p
+\v 4 Yecu odok iye ni, “Pud pe wukwano lok ma wacci, cakke i acakki piny Lacwec ocweyogi co ki mon?
+\v 5 Dok owaco ni, ‘Pi tyen lok man dano biweko wonne ki minne ci moko i kom dakone, gin aryo-nu gicako doko kom acel’?
+\v 6 Kit meno pe doŋ gibedo kom aryo ento kom acel. Pi meno gin ma Lubaŋa oribo kacel, dano pe opok kingi.”
+\p
+\v 7 Dok gupenye ni, “Ka kumeno, piŋo Moses yam ociko ni gimi waraga me keto nyom, ki ryemo dako woko?”
+\p
+\v 8 En owaco botgi ni, “Pi nwaŋ cwinywu oweko Moses oye ni wuryem monwu, ento cakke i acakki piny onoŋo yam pe tye kit meno.
+\v 9 Ento awaco botwu ni, dano mo ma oryemo dakone, ma pe pi tim me tarwaŋ, ce onyomo dako mukene, noŋo otimo abor.”
+\p
+\v 10 Lupwonnye guwacce ni, “Ka ce lok i kom laco ki dakone tye kit meno, ci doŋ pe myero dano gunyomme do.”
+\p
+\v 11 Ento Yecu owaco botgi ni, “Dano ducu pe twero mako pwony macalo man, ento kono jo ma gimiyo botgi keken aye.
+\v 12 Pien tye jo mogo ma gikolo cakke wa i i megigi, ma ginywalogi kit meno; tye mukene ma gidoko jo ma gikolo pien noŋo dano mukologi; tye jo mukene ma gikolle kengi pi ker me polo. Dano ma twero ye lok man, wek oye.”
+\p
+\v 13 Lacen gikelo litino bot Yecu ni oket ciŋe i komgi kun lego Lubaŋa. Lupwonnye gujuko dano woko.
+\v 14 Ento Yecu owaco botgi ni, “Wuwek litino gubin bota, pe wugeŋgi, pien ker me polo tye pi jo macalo gin.”
+\v 15 Ci oketo ciŋe i komgi, ka doŋ oa woko ki kunnu.
+\p
+\v 16 Nen, dano mo obino bot Yecu kun penye ni, “Lapwony, atim gin aŋo maber wek alim kwo ma pe tum?”
+\p
+\v 17 Yecu openye ni, “Piŋo ipenya pi gin maber? Ŋat maber tye acel keken. Ka imito donyo i kwo, ci igwok cik.”
+\p
+\v 18 Openyo Yecu ni, “Cik mene?” Yecu owacce ni, “Pe ineki, Pe itim abor, Pe ikwal, Pe ibed caden me goba,
+\v 19 Wor woru ki meni, ki dok ni, Mar lawoti macalo imarre keni.”
+\p
+\v 20 Awobinu odokke iye ni, “Magi ducu doŋ atyeko makogi; gin aŋo ma pud odoŋ?”
+\p
+\v 21 Yecu ogamo doge ni, “Ka ce imito bedo maber laboŋo roc mo i komi, cit icat jami ducu ma itye kwede, ci imi limme ki lucan, ci ibibedo ki lwak lonyo ma gikano piri i polo; ka doŋ ibin ilub kora.”
+\v 22 Awobi-nu ka owinyo lok man, ocako cito woko kun cwinye cwer twatwal; pien onoŋo yam tye ki lim madwoŋ.
+\p
+\v 23 Ci Yecu owaco bot lupwonnyene ni, “Ada awaco botwu ni, bibedo tek mada bot dano ma lalonyo me donyo i ker me polo.
+\v 24 An dok awaco botwu aye ni, kinaga twero donyo i waŋ libira oyot, makato lalonyo me donyo i ker pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 25 Ka lupwonnye guwinyo lok man, ci guuro twatwal kun gipenye ni, “Aŋa ma dok twero larre?”
+\p
+\v 26 Ento Yecu onenogi ci owaco botgi ni, “Ki bot dano man pe twerre, ento ki bot Lubaŋa jami ducu twerre.”
+\p
+\v 27 Petero ogamo kun wacci, “Nen, wan waweko jamiwa ducu ci walubi. Wabinoŋo iye gin aŋo?”
+\p
+\v 28 Yecu owaco botgi ni, “Ada awaco botwu ni, i kare ma Lubaŋa oketo lobo manyen, ka Wod pa dano bibedo i wi komkerre me deyo, wun jo ma doŋ wulubo kora bene wubibedo i wi komker apar wiye aryo, kun wuŋolo kop i kom kaka apar wiye aryo me Icrael.
+\v 29 Doŋ dano acel acel ma yam oweko odi, nyo omege nyo nyimege, nyo wonne, nyo minne, nyo litino, nyo pottine, pi nyiŋa, binoŋo jami makato magi tyen miya, ci en binoŋo kwo ma pe tum.
+\p
+\v 30 Jo mapol ma gubedo jo mukwoŋo yo gibidoŋ cen, ki jo ma gudoŋ cen gibibedo jo mukwoŋo.
+\c 20
+\cl Chura 20
+\p
+\v 1 “Ker me polo rom ki dano ma en won ot ma opuk woko odiko con ocito ka wako lutic i poto olokke.
+\v 2 Oyubo lok kwedgi ni ebiculogi i wel lim ma mitte pi nino acel acel macalo kite tye, ci ocwalogi i poto olokke.
+\v 3 I cawa adek en ocito woko, ci oneno jo mukene ma gucuŋo acuŋa i cuk laboŋo gin ma gitiyo.
+\v 4 Won ot owaco botgi ni, Wun bene wucit i poto olokka, dok abimiyowu gin ma atir. Ci gucito.
+\v 5 I kare ma dok en okato ocito woko i cawa abicel ki cawa aboŋwen, otimo ma rom ki me wiati.
+\v 6 I kin cawa apar wiye acel en dok ocito onoŋo jo mukene gucuŋo acuŋa kunnu; ci openyogi ni, ‘Piŋo wucuŋ kany dyeceŋ jwi laboŋo tiyo gin mo?’
+\p
+\v 7 Gudokke iye ni, ‘Pien dano mo pe owakowa.’ Ci won ot owaco botgi ni, ‘Wun bene wuciti i poto olokka.’
+\p
+\v 8 Ka oo otyeno, won poto olok owaco bot lakan jamine ni, ‘Lwoŋ lutic, ci icul mucaragi. Cak ki i kom jo ma gucako tic lacen, nio kwede wa i kom jo ma gukwoŋo bino.’
+\v 9 Ka jo ma gucako tic i cawa apar wiye acel-li gubino, ci dano acel acel i kingi ogamo mucara me nino acel kulu.
+\v 10 Ka jo ma onoŋo gukwoŋo cako tic-ci gubino, gutamo ni gwok nyo gibinoŋo mabup makato; ento ŋat acel acel i kingi gimiye mucara me nino acel.
+\v 11 Ka doŋ gugamo, gucako ŋur bot won ot,
+\v 12 kun giwacci, ‘Jo magi ma gubino lacen-ni gutiyo tic pi cawa acel keken, ento in imiyo gubedo rom kwedwa kun wacanne i tic i ceŋ malyet dyeceŋ jwi.’
+\p
+\v 13 Ento won poto odok iye ki dano acel i kingi ni, ‘Larema, pe atye ka timi marac. Yam pe icikke kweda ni ibigamo wel mucara meno?
+\v 14 Gam meri en, citi. An amito me miyo bot dano man ma lacen kit ma amiyo boti-ni.
+\p
+\v 15 Pe myero ati ki jamina kit macalo iya mito? Gwok nyo cwinyi oballe woko pi gin maber ma atiyo-ni ba?’
+\v 16 Kit meno jo ma gudoŋ cen gibibedo jo me ati, ki jo me ati gibidoko jo ma lacen.”
+\p
+\v 17 I kare ma Yecu tye ka ito cere me cito i Jerucalem, otero lupwonnyene i muŋ. Ka gitye i yo owaco botgi ni,
+\v 18 “Wunen, doŋ watye ka ito cere wacito i Jerucalem. Wod pa dano doŋ gibimiye i ciŋ ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik, gibiŋolle kop me to,
+\v 19 ci gibimiye i ciŋ Lurok wek guŋale, gupwode ki del; gibigure woko i kom yatariya, ento bicer woko i ŋe nino adek.”
+\p
+\v 20 Lacen megi litino pa Jebedayo obino bot Yecu kacel ki litino awobene, ci oguŋo piny i nyime, ci olege pi gin mo.
+\v 21 Yecu openye ni, “Imito aŋo?” Odok iye ni, “Cik pi litinona aryo-ni ni, ŋat acel obed i kom badi tuŋ lacuc, ki acel bene obed i kom badi tuŋ lacam, i ker meri.”
+\p
+\v 22 Ento Yecu odokke iye ni, “Wun pe wuŋeyo gin ma wulego. Wun wutwero mato ki kikopo ma abimato kwede-ni?” Gudokke iye ni, “Watwero.”
+\p
+\v 23 Yecu dok owaco botgi ni, “Kikopo ma an abimato kwede-ni wun bene wubimato kwede, ento lok me bedo i kom bada ma lacuc nyo ma lacam pe an aye apoko. Meno bibedo pa jo ma yam Wora oyubo pigi wa con.”
+\p
+\v 24 Ka jo mukene apar guwinyo lokke, ci cwinygi ocwer mada i kom omego aryo-nu.
+\v 25 Ento Yecu olwoŋogi bote, ci owacci, “Wun wuŋeyo ni, jo ma gilwoŋogi ni gin lulo Lurok giloyo dano ki tek, dok luditogi bene gibedo ki twero i komgi.
+\v 26 Pe bibedo kit meno i kinwu; ento ŋat ma mito bedo ladit i kinwu aye myero obed laticwu,
+\v 27 ki ŋat ma mito bedo mukwoŋo i kinwu, en aye myero obed opiiwu ducu.
+\v 28 Kumeno Wod pa dano bene pe obino ni gitine, ento ni wek en aye eti ki dano, ki pi miyo kwone me koko jo mapol.”
+\p
+\v 29 I kare ma doŋ gubea woko ki i Jeriko, lwak madwoŋ gulubo kore.
+\v 30 Nen, lutowaŋ aryo ma gubedo piny i ŋet yo ka guwinyo ni meno aye Yecu ma obekato-ni, ci gudaŋŋe matek ni, “Lakwar Daudi, timwa kica ba!”
+\v 31 Lwak gujukogi, kun giwaco botgi ni guliŋ; ento gin gumedde ameda ki daŋŋe ni, “Rwot, timwa kica do, Lakwar Daudi!”
+\p
+\v 32 Yecu ocuŋ ci olwoŋogi, kun wacci, “Wumito atim gin aŋo piwu?”
+\v 33 Gudokke iye ni, “Rwot wamito waŋwa oyabbe.”
+\v 34 Cutcut kica omako Yecu i komgi, ci ogudo waŋgi. Oyotoyot gucako neno piny, ka doŋ gulubo kore.
+\c 21
+\cl Chura 21
+\p
+\v 1 I kare ma doŋ gicok o i Jerucalem, gubino i Betepage, i kor got Jeituni. Ci Yecu ooro lupwonnyene aryo,
+\v 2 ocikogi ni, “Wucit i gaŋ ma tye i nyimwu. Cutcut wubinoŋo kana ma gitweyo, tye gin ki latinne; wugonygi ci wukelgi bota.
+\v 3 Ka ce dano mo biwaco lok mo botwu, wubidokke iye ni ‘Rwot aye mitogi’, ci en bicwalogi kany oyotoyot.”
+\p
+\v 4 Man otimme wek lok ma yam lanebi oloko ocobbe kakare ni,
+\v 5 “Wuwac bot jo Cion ni, Nen ka kabakawu bino botwu, kun obedo i wi kana ki mwolo, i wi latin kana.”
+\p
+\v 6 Lupwonnye gucito gutimo kit macalo Yecu ocikogi kwede-ni,
+\v 7 gukelo kana ki latinne, gupeto boŋŋigi i kome ka doŋ Yecu obedo i wiye.
+\v 8 Jo mapol i kin lwak gupeto boŋŋigi i dye yo, ki jo mogo gutoŋo jaŋ yadi gupeto i dye yo.
+\v 9 Ci jo ma gutelo yo ki jo ma gulubo kore gudaŋŋe ni, “Ojana, wupak Lakwar Daudi! Lubaŋa omi gum i kom ŋat ma bino i nyiŋ Rwot! Ojana malo i wi polo!”
+\p
+\v 10 Ka doŋ odonyo i Jerucalem ci gaŋ ducu otugge woko pire, kun dano giwacci, “Man aŋa?”
+\p
+\v 11 Lwak gugamo ni “Man aye lanebi Yecu ma oa ki i Najaret me Galilaya.”
+\p
+\v 12 Yecu odonyo i ot pa Lubaŋa, ci oryemo jo ducu ma onoŋo gicato wil ki ma giwilo jami i ot pa Lubaŋa. Oryebo meja pa lulok cente, ki kom pa lucat amam.
+\v 13 Ci owaco botgi ni, “Gicoyo ni, ‘Oda gibilwoŋo ni ot me lega’; ento wun wuloko odoko boro pa luyak.”
+\p
+\v 14 Lutowaŋ ki luŋolo gubino bote i ot pa Lubaŋa ci en ocaŋogi.
+\p
+\v 15 Ento i kare ma ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik guneno gin me aura ma en otiyo, ki litino ma daŋŋe i ot pa Lubaŋa kun giwaco ni, “Ojana, wupak Lakwar Daudi!” man omiyo kiniga omakogi matek.
+\p
+\v 16 Gupenye ni, “Iwinyo gin ma jo-nu tye ka wacone?” Yecu ogamo ni, “Awinyo. Yam pe wukwano ni, ‘Wer ma litino lukere ki litino ma pud dot giwero me paki ber atika’?”
+\p
+\v 17 Lacen owekogi, oa ki i gaŋ ocito i Betania ci obuto kunnu.
+\p
+\v 18 Odiko ma en doŋ dok i Jerucalem, kec oneke.
+\v 19 Ka oneno yat oduro mo i ŋet yo, ci oŋak i tere, pe onoŋo iye gin mo, ento onoŋo pote keken. Yecu owaco bot yat oduro-nu ni, “Pe dok ibinyako nyigi matwal.” Cutcut oduro meno otugi tal woko.
+\p
+\v 20 Ka lupwonnye guneno ci guuro twatwal, kun giwacci, “Yat oduro-ni dok otugi two woko niŋniŋ?”
+\p
+\v 21 Yecu odok iye botgi ni, “Ada awaco botwu ni, ka onoŋo wutye ki niye, kun pe wukalo akala, onoŋo pe wutwero timo gin ma otimme i kom oduro-ni keken, ento kadi bed wuwac ki got man ni, ‘Mukke wek itiŋŋe ipot wa i nam’, ci bitimme bene.
+\v 22 Gin ducu ma wupenyo i legawu, wubinoŋo, ka ce wutye ki niye.”
+\p
+\v 23 I kare ma Yecu odonyo i ot pa Lubaŋa, ci ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo pa lwak gubino bote ma onoŋo en tye ka pwony, gupenye ni, “Twer mene mumiyo itimo gin magi, dok aŋa ma omiyoni twero meno?”
+\p
+\v 24 Yecu ogamo doggi ni, “An bene abipenyowu ki peny acel; ka ce wudokka iye, ci doŋ abitito botwu gin mumiyo atimo gin magi.
+\v 25 Batija pa Jon twerone oa ki kwene? Oa ki i polo nyo ki bot dano?” Ci gucako pyem i kingi kekengi kun giwacci, “Ka wawacci, ‘Twer man oa ki i polo’, ci en bipenyowa ni, ‘Piŋo kono onoŋo pe wuye en?’
+\v 26 Ento ka ce wawacci, ‘Oa ki bot dano’, walworo lwak; pien gin ducu giŋeyo maber ni Jon aye lanebi atika.”
+\v 27 Mumiyo gudok iye bot Yecu ni, “Pe waŋeyo.” Yecu bene owaco botgi ni, “An bene pe abitito kit twer mumiyo atiyo gin magi. 46Gutemo make, ento gulworo lwak, pien lwak onoŋo ŋeyo ni en lanebi.
+\p
+\v 28 “Wutamo aŋo? Laco mo onoŋo yam tye ki awobene aryo. Oa ocito bot latin mukwoŋo, owacce ni, ‘Latinna, tin cit ka tic i poto olok.’
+\p
+\v 29 Latin-nu ogamo ni, ‘Pe abicito’, ento lacen oŋut ci ocito ka tic i poto olok.
+\p
+\v 30 Laco-nu dok oa ocito bot latinne me aryo ci owacce lok ma rom ki maca; ci wode odok iye ni, ‘Ladit, abicito’; ento pe omedo ki cito.
+\v 31 I kin awobe aryo-nu aŋa ma otiyo gin ma onoŋo wonne mito?” Gudokke iye ni, “Latin mukwoŋo.” Yecu owaco botgi ni, “Ada awaco botwu ni, lujog-mucoro ki mon ma malaya bikwoŋo donyo i ker pa Lubaŋa ati botwu.
+\v 32 Pien Jon yam obino botwu kun lubo yo me kit ma atir, ento wun wukwero ye en woko; ento lujogmucoro ki mon ma malaya guye en. Dok bene kadi bed wuneno gin mutimme, lacen pe wuŋut, dok pe wuye en.
+\p
+\v 33 “Koŋ dok wuwiny carolok mukene. yam tye dano mo ma opito olok i potone, ci orumo woko ducu ki cel, ka okwinyo iye bur me biyo pige, ogero iye lubele, oweko bot lupur, ci ocito woko i lobo mukene.
+\v 34 Ka kare me pwono nyig olok doŋ onyiko cok, ci ocwalo luticce bot lupur ka kelo nyig olokke.
+\v 35 Lupur gumako luticce, gugoyo ŋat acel, ki ŋat acel guneko woko, ki mukene gucelo woko ki got.
+\v 36 En dok ocwalo lutic mukene mapol, ma gikato jo mukwoŋo ca, jo-nu bene gitimogi ki kit tim acel ma gitimo i kom lutic mukwoŋo ca.
+\v 37 Lacen doŋ en ocwalo wode kikome botgi, kun waco ni, ‘Gibiworo woda.’
+\p
+\v 38 Ento ka lupur guneno wode, gucako lok kekengi ni, ‘Man aye doŋ lale lim; wubin waneke woko, wek lim ma en bileyo-ni obed mewa.’
+\v 39 Ci gumake gubole woko ki i poto olok, ka guneke woko.
+\v 40 Pi meno ka won poto olok obino, bitimo lupur niŋniŋ?”
+\p
+\v 41 Ci gugamo ni, “En bineko lupur woko ki kit nek marac atika, ci miyo poto olok woko bot lupur mukene ma gitwero miye nyig olok ka karene oromo.”
+\p
+\v 42 Yecu ogamo doggi ni, “Yam pe wukwano lok ma gicoyo i ginacoya ni, ‘Got ma lugedo gukwero-ni en aye odoko got madit ma i twok ot; man Rwot aye ma otiyo, obedo botwa lok me aura’?
+\p
+\v 43 Pi meno awaco botwu ni, gibikwanyo ker pa Lubaŋa woko ki botwu, ci gimiyo bot rok ma binyako nyig ma mitte iye kikome.”
+\v 44 [Dano ma bipoto i kom got man tur ŋidde woko matitino; ento ka got man opoto i kom dano mo, ci nyoto woko.]
+\p
+\v 45 Ka ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo guwinyo carolokke, ci guniaŋ ni onoŋo kara Yecu tye ka lok i komgi.
+\v 46 Gutemo make, ento gulworo lwak, pien lwak onoŋo ŋeyo ni en lanebi.
+\c 22
+\cl Chura 22
+\p
+\v 1 Yecu dok oloko kwedgi i carolok kun wacci,
+\v 2 Ker me polo rom ki kabaka ma yam otedo karama me nyom pa wode,
+\v 3 ci ooro luticce me cito ka lwoŋo jo ma onoŋo yam gilwoŋogi i karama meno, ento gukwero bino woko.
+\v 4 Dok ooro lutic mukene, kun waco botgi ni, “Wuwac bot jo ma onoŋo gilwoŋogi ni, Nen, doŋ ayubo cam ducu tye, twonina ki rocina ma moo doŋ ginekogi woko, doŋ giyubo jami ducu tye; wubin i karama me nyom.”
+\v 5 Ento pe guketo cwinygi iye, gucito citogi, ŋat acel ocito i potone, ŋat mukene ocito i cato wille,
+\v 6 jo mukene ma gudoŋŋe gumako luticce, gutimogi ki tim me lewic, ci gunekogi woko.
+\v 7 Kiniga omako kabaka, ci ocwalo monye guneko lunek-gu woko, dok guwaŋo gaŋigi woko bene.
+\v 8 Dok owaco bot luticce ni, “Karama doŋ giyubo, ento jo ma onoŋo nene gilwoŋogi pe doŋ gimyero.
+\v 9 Pi meno wucit i yo madito, wulwoŋ jo mapol ma wubinoŋo, wuwek gubin i karama me nyom.”
+\v 10 Lutic magi gucito i yo gudo ci gucoko jo ducu ma gunoŋo; jo maraco kacel ki jo mabeco; mumiyo ot me nyom opoŋ woko ligwik ki welo.
+\v 11 “Ento i kare ma kabaka odonyo i ot ka neno welo, ci oneno laco mo obedo kunnu ma pe onoŋo oruko boŋo me nyom.
+\v 12 Cutcut otugi penye ni, ‘Larema, idonyo kany niŋniŋ ma kun pe iruko boŋo me nyom?’ Laco-nu oliŋ aliŋa litik.
+\v 13 Mumiyo kabaka ociko lugwok-welo ni, ‘Wutwe ciŋe wa ki tyene woko, ci wubole kwede woko i piny macol; kunnu dano gibikok kun gikayo lakgi.’
+\v 14 Pien jo ma gilwoŋo pol, ento ma giyero nok.”
+\p
+\v 15 Luparicayo gucito guporo lok kit macalo myero gimak kwede lok ma a i doge.
+\v 16 Ci guoro bote lupwonnyegi kacel ki jo pa Kerode, kun giwacci, “Lapwony, wan waŋeyo ni in dano me ada, dok ipwonyo yo pa Lubaŋa ki ada, dok bene pe iparo pi dano mo, pien in pe ineno kom dano ki woko.
+\v 17 Tit botwa gin ma itamo. Cikwa ye ni gicul mucoro bot cecar nyo pe?”
+\p
+\v 18 Ento Yecu oŋeyo raccwiny ma gitye kwede, ci owaco botgi ni, “Wun wubwola piŋo, wun lugoba?
+\v 19 Koŋ wunyutta kom lim ma giculo kwede mucoro-ni.” Ci gukelo bote.
+\v 20 Yecu openyogi ni, “Cal ki coc ma gicoyo i kome-ni pa aŋa?”
+\p
+\v 21 Gugamo ni, “Pa Cecar.” Ci owaco botgi ni, “Wudwok jami pa Cecar bot Cecar, ki jami pa Lubaŋa wudwok bot Lubaŋa.”
+\v 22 I kare ma guwinyo lokke guuro matek; ci guweke gucito woko.
+\p
+\v 23 I nino meno bene Lucadukayo gubino bot Yecu, gin aye jo ma onoŋo giwacci jo muto pe gicer. Ci gupenye ki peny mo acel,
+\v 24 ni, “Lapwony, Moses yam owaco ni, ‘Ka ce laco mo oto ma pe onywalo latin, ci ominne myero olak dakone, wek onywal kwede litino ma ka-ka ominne.’
+\v 25 Yam onoŋo tye co abiro i kinwa ma gin ducu omego. Laco mukwoŋo onyomo dako, ci oto woko ma pe obwoto latin mo, oweko dako bot ominne.
+\v 26 Dano me aryo ki me adekke bene ducu kit meno, nio wa i kom dano me abirone.
+\v 27 Lacen ki i ŋegi ducu, dako bene oto.
+\v 28 Doŋ i kare me cer dako-nu bibedo pa aŋa i kin co abiro-nu? Pien gin ducu onoŋo gubedo kwede.”
+\p
+\v 29 Ento Yecu odok iye ni, “Wun wurwenyo, pien pe wuŋeyo gin ma gicoyo i ginacoya, kadi wa teko pa Lubaŋa bene wukwiya.
+\v 30 Pien i kare ma dano gibicer woko, doŋ pe gibinyomme, ento gibibedo macalo lumalaika ma i polo.
+\v 31 Ento i kom lok man me cer ki i kin jo muto-ni, yam pe wukwano lok ma Lubaŋa oloko botwu ni,
+\v 32 ‘An Lubaŋa pa Abraim, ki Lubaŋa pa Icaka, ki Lubaŋa pa Yakobo’? En pe Lubaŋa pa jo muto, ento Lubaŋa pa jo makwo.”
+\p
+\v 33 Ka lwak guwinyo, ci guuro pwonye matek.
+\p
+\v 34 I kare ma Luparicayo guwinyo ni Yecu otwoyo dog Lucadukayo woko ki lok, ci gucokke kacel.
+\v 35 Dano mo i kingi onoŋo lapwony-cik, oteme openye ki peny acel, ni
+\v 36 “Lapwony, cik mene madit makato cik ducu?”
+\p
+\v 37 Yecu odokke iye ni, “Mar Rwot Lubaŋani ki cwinyi ducu, ki tiponi ducu, ki tammi ducu.
+\v 38 Man aye cik madit dok mukwoŋo.
+\v 39 Ki me aryone ma rom kwede en ene ni, Mar lawoti macalo imarre keni.
+\v 40 I kom cik magi aryo lok ducu ma tye i cik ki i pwony pa lunebi gucuŋ iye.”
+\p
+\v 41 I kare ma Luparicayo doŋ gucokke kacel, Yecu openyogi kun wacci,
+\v 42 “Wutamo gin aŋo i kom Kricito ma Lubaŋa oyero? En lakwar aŋa?” Gudokke iye ni, “Lakwar Daudi.”
+\p
+\v 43 Yecu dok openyogi ni, “Piŋo kono Cwiny Maleŋ dok omiyo Daudi olwoŋe ni Rwot? Pien yam oloko ni,
+\v 44 ‘Rwot owaco bot Rwoda ni, Bed i kom bada ma lacuc, i kabedo me deyo, nio ka abiketo lukworri piny i te tyeni.’
+\v 45 Ka en Daudi aye yam olwoŋe ni Rwot, ci en dok bedo lakwarre niŋniŋ?”
+\v 46 Dano mo pe ma otwero dokke iye lok mo kadi ki acel, dok cakke i kare meno ŋat mo pe oette me penye ki kit peny mo.
+\c 23
+\cl Chura 23
+\p
+\v 1 Lacen Yecu owaco bot lwak ki bot lupwonnyene ni,
+\v 2 “Lupwony-cik ki Luparicayo gibedo i wi kom pa Moses;
+\v 3 pi meno lok ducu ma gipwonyowu kwede, wuti dok wugwok bene, ento pe wuti gin ma gin tiyo, pien giloko aloka keken pe gitiyo.
+\v 4 Gitweyo yec mapek ma yeyone tek, ci giketo i wi gwok dano; ento gin kikomgi pe gitwero dirone ki lwet ciŋgi acel.
+\v 5 Gitiyo ticgi ducu ni wek dano onengi; pien giyaro pulakiterigi bedo malac, dok bene gimedo dog boŋŋigi bedo maboco adada.
+\v 6 Dok gimaro bedo i kabedo me deyo i karama, ki bedo i kom me dito i kacokke.
+\v 7 Dok bene gimito ni dano omotgi wa i cuk-gu, gimaro bene ni dano myero gulwoŋgi ni, ‘Lapwony.’
+\v 8 Ento wun pe myero gilwoŋwu ni, ‘Lapwony’, pien wutye ki lapwony acel, pi meno wun ducu doŋ wudoko omege.
+\v 9 Dok bene pe wulwoŋ dano mo ni wonwu i wi lobo, pien Wonwu tye acel, en aye ŋat ma tye i polo.
+\v 10 Pe bene gilwoŋwu ni lutel, pien wutye ki latelwu acel, ma en aye Kricito ma Lubaŋa oyero.
+\v 11 Dano madit ma loyo ki i kinwu aye bibedo laticwu.
+\v 12 Pien ŋat ma kette kene ni edit, gibidwoke piny, ento ŋat ma mwolle kene gibimiyo doko dit.
+\p
+\v 13 “Wubineno can, wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wuloro doggola me ker me polo woko bot dano; wun kikomwu pe wudonyo iye, dok bene wugeŋo jo ma mito donyo iye woko.
+\v 14 Wubineno can wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wumayo odi pa mon-to, dok wulego lega maboco me buta keken. Gibiŋolo kop madit makato ducu i wiwu.
+\p
+\v 15 “Wubineno can, wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wuwoto wuloŋo piny ki i dye nam kun wuwoto wa i wi tura-gu wek wulok dano acel owek dinine odwog i mewuni, ento ka doŋ olokke, wumiyo doko latin me Geena ma rom aroma kwedwu tyen aryo.
+\p
+\v 16 “Wubineno can, wun lutel dano ma waŋwu oto, ma wuwaco ni, ‘Ka ce dano mo kwoŋo kwoŋ ki ot pa Lubaŋa, lok mo bedo pe iye, ento ka ŋat mo okwoŋo kwoŋ ki jabu ma i ot pa Lubaŋa, kwoŋŋe-ni bimake gire.’
+\v 17 Wun lutowaŋ ma lumiŋ! Gin mene ma pire dit kato, jabu nyo ot pa Lubaŋa ma omiyo jabu odoko maleŋ?
+\v 18 Dok wuwaco ni, ‘Ka ce dano mo okwoŋo kwoŋ ki keno tyer, lok mo pe iye, ento ka ce ŋat mo okwoŋo ki mot ma giketo i wi keno tyer, kwoŋŋe-ni bimake woko gire.’
+\v 19 Wun lutowaŋ! Gin mene madit makato, mot nyo keno tyer ma miyo mot doko maleŋ?
+\v 20 Pi meno dano ma kwoŋo kwoŋ ki keno tyer, kwoŋo bene ki jami ducu ma tye i wi keno tyer.
+\v 21 Dano ma kwoŋo ki ot pa Lubaŋa, noŋo okwoŋo ki ot pa Lubaŋa kadi wa ki ŋat ma bedo iye.
+\v 22 Dano ma kwoŋo ki polo, noŋo kwoŋo ki komker pa Lubaŋa kadi wa ki ŋat ma bedo i wiye-ni.
+\p
+\v 23 “Wubineno can, wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wumiyo dul acel me apar me malakwaŋ ki toke ki okwerwu, ento wutenyo lok ma pigi tego me cik woko, gin macalo ŋolo kop atir, timo kica ki bedo jo ma tye ki niye. Magi ducu myero wutim, kun bene pe wuweko mukene ca.
+\v 24 Onoŋo gitamo ni wun aye myero wubed lutel, ento wun lutowaŋ, pe wuŋeyo gin mo. Wuketo cwinywu i lok ma pe pigi tego, ento wubwoto lok ma pigi tego-gu woko. Meno rom macalo wukwanyo lwaŋo ki i pii amatawu, ento wumwonyo kinaga woko kacel ki pii-nu, pien onoŋo pe wuŋeyo ni tye iye!
+\p
+\v 25 “Wubineno can, wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wulwoko ŋe kikopo ki caani ki woko wek obed leŋ, ento ki igi noŋo gupoŋ ki tim me yako dano ki miti mogo ma pe twero jukke.
+\v 26 Wun Luparicayo ma lutowaŋ! Mukwoŋo myero koŋ wulwok i kikopo ki i caani obed leŋ, ka wek ŋeye bene obed leŋ.
+\p
+\v 27 “Wubineno can, wun Lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wurom ki lyel ma gipuyo ki gin matar, kun ki yo tuŋ woko nen maber, ento igi noŋo opoŋ ki cogo pa jo muto, ki jami ducu ma keni keken.
+\v 28 Wun bene kit meno, ki woko wunen bot dano ni wun jo ma kitwu atir, ento iwu noŋo opoŋ ki gin maraco keken.
+\p
+\v 29 “Wubineno can, wun lupwony-cik ki Luparicayo, wun lugoba! Pien wucano got i wi lyel pa lunebi, ka dok wudeyo kom gin ma yam gigero pi po pi jo ma kitgi atir, wuyubo woko onen maber,
+\v 30 kun wuwacci, ‘Ka nene onoŋo wabedo i kare pa kwarowa, kono onoŋo pe waribbe kwedgi ka neko lunebi.’
+\v 31 Wun giwu wutuco kenwu ni wun likwayo pa jo ma yam guneko lunebi-ni.
+\v 32 Ber, doŋ wucob tic pa kwariwu!
+\v 33 Wun twol, litino ororo, wubibwot niŋniŋ ki i ŋolo kop me bolowu i Geena?
+\v 34 Pi meno abioro botwu lunebi ki luryeko ki lupwony-cik, ma jo mogo i kingi wun wubinekogi ci wugurogi woko i kom yatariya, ki jo mogo wubigoyogi ki del i kacokkewu, kun wuyelo ki gaŋ ki gaŋ;
+\v 35 wek remo pa jo ducu ma kitgi atir ma ginekogi i lobo obed i wiwu, cakke ki i kom remo pa Abel ma balle pe-ni nio kwede i kom remo pa Jekaria wod pa Barakia, ma yam wuneko i kin kabedo maleŋ ki keno tyer pa Lubaŋa.
+\v 36 Ada awaco botwu ni, lok man ducu bipoto i kom jo ma gin yalwak me kare man.
+\p
+\v 37 “Jerucalem, Jerucalem, in ma ineko lunebi, ma icelo jo ma gioro boti woko ki got, tyen adi ma nene amito coko litinoni woko macalo min gweno ma coko litinone i te bwome, ento wun pe wuye giwu!
+\v 38 Nen, doŋ gitenyo otwu botwu, iye odoŋ nono.
+\v 39 Atito botwu ni pe wubinena nio ka wubiwacci, ‘Gipwo ŋat ma bino i nyiŋ Rwot!’”
+\c 24
+\cl Chura 24
+\p
+\v 1 Yecu okato woko ki i ot pa Lubaŋa. Ma doŋ tye ka cito, lupwonnyene gubino gunyutte gedo me ot pa Lubaŋa.
+\v 2 Odok iye botgi ni, “Wuneno gin magi ducu, pe kumeno? Ada awaco botwu ni, pe gibiweko got acel mo kany ma ododde i wi wadi, ma pe gibicoro woko piny.”
+\p
+\v 3 I kare ma Yecu obedo i wi got Jeituni, lupwonnye gubino bote i muŋ gucako penye ni, “Tit botwa, lok man bitimme awene, dok kit gin aŋo ma binyuto dwogoni, ki agikki piny?”
+\p
+\v 4 Ci Yecu odok iye botgi ni, “Wugwokke, ŋatti mo owek rwenyowu.
+\v 5 Pien jo mapol gibibino i nyiŋa, ma giwacci, ‘An aye a Kricito ma Lubaŋa oyero’, ci gibimiyo jo mapol rwenyo woko.
+\v 6 Dok bene wubiwinyo pi mony, ki lok ma yweko pi mony; pe wuwek tipo komwu oto woko lirut; pien koŋ myero man otimme, ento noŋo nino me agiki pud peke.
+\v 7 Pien rok bilweny ki rok wadi, ki ker bene bilweny ki ker wadi, ki kec bene bipoto i lobo, ki oyeŋoyeŋ biyeŋo lobo i kabedo mapol;
+\v 8 gin magi ducu gin aye acakki me te can ma bipoto i lobo.
+\p
+\v 9 “I kare meno gibiketo lok roro i komwu wek wunen can, gibinekowu woko; jo me rok ducu bikwerowu pi nyiŋa.
+\v 10 I kare meno jo mapol bipoto, gibiketo lok roro i kingi gidotte kekengi, dok gibibedo ki adagadaga i kingi kekengi.
+\v 11 Lunebi mapol ma lugoba bibino ma gibirwenyo jo mapol.
+\v 12 Kit macalo tim maraco bibedo ka medde ameda-ni, mar pa jo mapol bikwe woko.
+\v 13 Ento ŋat ma biciro nio wa i agikki bilarre.
+\v 14 Doŋ lok man me kwena maber me ker pa Lubaŋa gibitito i wi lobo ducu, me bedo caden bot rok ducu; ka doŋ lacen agikki piny bibino.
+\p
+\v 15 “Doŋ ka wubineno gin mo me kwer, malik, ma balo cwiny dano, ma yam Daniel otito pire, kun ocuŋ i kabedo maleŋ (dano ma kwano myero oniaŋ iye),
+\v 16 i kare meno jo ma tye i Judaya myero guriŋ woko i wi godi.
+\v 17 Dano ma onoŋo tye i wi ot pe dok olor piny me bino ka kwanyo gin mo ma tye i ode;
+\v 18 ki dano ma tye i poto bene pe odok cen paco ka omo ginarukane.
+\v 19 Dok mon ma giyac gibineno can i kare meno, ki mon ma gidoto litino bene!
+\v 20 Wuleg wek ŋwecwu pe otimme i cwir nyo i ceŋ cabit.
+\v 21 Pien i kare meno twon can madit atika bitimme iye, ma yam peya onen i lobo, nia wa i acakki lobo nio kwede wa onyoo, dok pe bene binen.
+\v 22 Kono nene Rwot pe ojwiko kare-nu obedo manok mo, kono dano mo pe obwot; ento pi jo ma giyero, miyo gibijwiko wel nino bedo manok.
+\p
+\v 23 “I kare meno ka ce dano mo biwaco botwu ni, ‘Nen, Kricito ma Lubaŋa oyero tye kany’, nyo ni, ‘Nen, tye kuca’, pe wuye.
+\v 24 Pien Kricito ma lugoba, kacel ki lunebi-gu ma lugoba gibibino, gibinyuto lanyut ki tyo jami me taŋo, wek girweny jo mapol ka gitwero, wek girweny wa ki jo ma Lubaŋa oyero bene.
+\v 25 Nen, doŋ atyeko tito botwu con.
+\v 26 Ka ce gibiwaco botwu ni, ‘Nen, en tye i tim kuca’, pe wucit kunnu, nyo ni, ‘Tye i kicika ot ma i iye’; pe wuye.
+\v 27 Kit macalo lutkot a ki yo tuŋ wokceŋ ci wil menyo piny wa yo tuŋ potoceŋ, dwogo pa Wod pa dano bene bibedo kit meno.
+\v 28 ka ma kom dano muto tye iye, acut bene gicokke kunnu.
+\p
+\v 29 “Oyotoyot i ŋe can madit me kare meno bibedo kit macalo yam gicoyo ni ‘Ceŋ bicido woko macol licuc, ki dwe bene pe biryeny, lakalatwe bia ki i polo gipoto piny, ki twer ducu ma i polo bene biyeŋŋe.
+\v 30 “ka doŋ gin ma nyuto Wod pa dano binen i polo. Ci i kare meno kaka ducu ma i wi lobo bikumo, ci gibineno Wod pa dano ka bino ki i wi pol me polo, ki twero madwoŋ, ki deyo madit.
+\v 31 En bioro lumalaika ki tum ma kok maloŋo, gibicoko jone ma en oyero ki i twok piny aŋwen ducu, nia ki i agikki polo tuŋcel nio kwede wa i agikkine mukene.
+\p
+\v 32 “Wupwony carolok i kom yat oduro. Cutcut ka jaŋe olot, ci pote luk, ci doŋ wuŋeyo ni oro cok.
+\v 33 Ki wun bene ka ce wuneno gin magi ducu, ci wuŋe ni en doŋ tye cok, tye wa i doggola.
+\v 34 Ada awaco botwu ni, yalwak man pe bitum, nio waŋ ma lok magi ducu otimme.
+\v 35 Polo ki lobo bitum, ento lokka pe bitum.
+\p
+\v 36 “Ento nino meno ki cawa meno, pe tye ŋat mo ma ŋeyo, kadi wa lumalaika ma i polo, kadi wa Wod, ento kono Lubaŋa Won keken aye ŋeyo gire.
+\v 37 Kit macalo ceŋ otimme i kare pa Nua, bitimme kit meno bene i kare me dwogo pa Wod pa dano.
+\v 38 I kare ca ma peya pii aluka ocorre i wi lobo onoŋo gicamo, gimato, dok awobe ki anyira ginyomme, nio wa i nino ma Nua odonyo kwede i yeya;
+\v 39 pe gumedo ki ŋeyo gin mo nio ka pii aluka opoŋ, ci omologi woko ducu. Bibedo kit meno bene i kare ma Wod pa dano bidwogo iye.
+\v 40 I kare meno co aryo bibedo i poto; gibikwanyo ŋat acel, gibiweko ŋat acel doŋ.
+\v 41 Mon aryo bibedo ka rego kacel; gibikwanyo ŋat acel, gibiweko ŋat acel doŋ.
+\v 42 Pi meno, wubed ma waŋwu twolo, pien pe wuŋeyo nino ma Rwotwu bibino iye.
+\v 43 Ento myero wuŋe man, ni, ka ce nene won ot oŋeyo cawa mene i dyewor ma lakwo onoŋo obebino kwede, kono obedo ka kiyo piny, kono pe oweko gituro ode.
+\v 44 Pi meno, wun bene wubed ma wuyubbe; pien Wod pa dano bibino i cawa ma noŋo pe wutamo pire.
+\p
+\v 45 “Aŋa ma lagwok ot ma lagen dok maryek, ma laditte biweko dano ducu ma bedo i ode i te locce, wek opok botgi camgi i kare ma mitte?
+\v 46 Latic meno tye ki gum, ma laditte ka obino onoŋo en tye ka tiyo ticce kit meno.
+\v 47 Ada awaco botwu ni ladit-tu bimiye twero me loyo jamine woko ducu.
+\v 48 Ento ka latic meno oloko kekene ni, ‘Laditta doŋ ogalle ka bino’,
+\v 49 ci cako goyo lutic luwote, kun camo, mato dok mer kacel ki lumero,
+\v 50 ladit pa latic meno bidwogo i nino ma en pe tamo pi dwogone, dok i cawa ma en pe ŋeyo,
+\v 51 bipwode, ci kete kacel ki lugoba; ka ma dano gibibedo iye ka koko kun gikayo lakgi.
+\c 25
+\cl Chura 25
+\p
+\v 1 “I kare meno ker me polo gibiporo ki anyira apar ma yam gutero taragi, gucito ka jolo lanyom.
+\v 2 Jo abic i kingi onoŋo lumiŋ, ki jo abic onoŋo luryeko.
+\v 3 Anyira ma lumiŋŋu gutero taragi laboŋo moo,
+\v 4 ento jo ma luryeko gutero moo i cupa kacel ki taragi.
+\v 5 I kare ma lanyom pud ogalle, gin ducu nino omako waŋgi, ci gunino woko.
+\p
+\v 6 Ka doŋ oo i cwiny dyewor woo owinnye madwoŋ ni, ‘Nen, lanyom doŋ bino! Wukat woko ka jole.’
+\v 7 Anyira ca ducu gua cut, ci guyubo taragi.
+\p
+\v 8 Ento anyira ma lumiŋŋu gulego anyira ma luryeko-ni, ni, ‘Wumiwa moowu-ni mogo do, pien mac tarawa mito to woko.’
+\v 9 Ento anyira meno ma luryeko-ni gudok iye botgi ni, ‘Nen calo moo ma watye kwede pe biromowa ki wun bene; myero wucit bot lucat-wil, ci wuwil mewu.’
+\v 10 I kare ma gucito ka wilo moo, cutuct lanyom obino; jo ma nene gitye ma guyubbe gudonyo kacel kwede i ot i karama me nyom, ci giloro doggola woko.
+\p
+\v 11 Lacen anyira ca ma lumiŋ-ŋi gubino, kun gibako doggi ni, ‘Ladit, ladit, yab doggola botwa do!’
+\v 12 Ento en odok iye botgi ni, ‘Ada awaco botwu ni, an gira pe aŋeyowu.’
+\p
+\v 13 Pi meno wuki, pien pe wuŋeyo nino kadi wa cawa.
+\p
+\v 14 “Pien bibedo rom ki dano ma cito ka wot i lobo mukene, olwoŋo luticce, ci oweko jamine i ciŋgi ni gulo.
+\v 15 Ci omiyo bot latic acel ciliŋ alip abic, bot dano mukene omiyo ciliŋ alip aryo, ki bot ŋat mukene omiyo ciliŋ alip acel; omiyo bot dano acel acel dul lim kit macalo en romo tic kwede. Ci oa gire ocito i wotte.
+\v 16 Dano ma onoŋo ciliŋ alip abic-ci ocako tic kwede woko oyotoyot i cato wille; onoŋo magoba ciliŋ alip abic bene.
+\v 17 Ki ŋat ma ogamo ciliŋ alip aryo-ni bene onoŋo magoba ciliŋ alip aryo.
+\v 18 Ento dano ma nene ogamo ciliŋ alip acel-li ocito okwinyo bur i ŋom, ci okano lim pa laditte woko iye.
+\p
+\v 19 Ka doŋ kare okato malac, ladit pa lutic magi odwogo, ocako kwano lim kacel kwedgi.
+\v 20 Dano ma nene ogamo ciliŋ alip abic-ci okwoŋo bino anyim, kun okelo ciliŋ alip abic mukene, owacci, ‘Ladit, nene imiya ciliŋ alip abic; nen dok anoŋo ciliŋ alip abic mukene.’
+\p
+\v 21 Laditte owacce ni, ‘Itimo ber mada, in latic maber dok lagen. Onoŋo ibedo lagen i kom jami matidi mo, abiketi doŋ ibedo ki twero i kom jami mapol. Dony i yomcwiny pa laditti.’
+\p
+\v 22 Lacen ŋat ma gimiye ciliŋ alip aryo-ni bene obino anyim, owacci, ‘Ladit, onoŋo nene imiya ciliŋ alip aryo; nen dok anoŋo ciliŋ alip aryo mukene.’
+\p
+\v 23 Laditte owacce ni, ‘Itimo ber mada, in latic maber dok lagen. Onoŋo ibedo lagen i kom jami matidi mo, abiketi doŋ ibedo ki twero i kom jami mapol. Dony i yomcwiny pa laditti.’
+\p
+\v 24 Ka dok ŋat ma nene ogamo ciliŋ alip acel-li bene obino anyim, owacci, ‘Ladit, onoŋo aŋeyo ni in dano magwa, ikayo ka ma yam pe icoyo iye kodi, icoko bene ka ma pe iketo;
+\v 25 oweko abedo ki lworo, acito akano ciliŋŋi woko piny i ŋom. Ene, gam giri limmi.’
+\p
+\v 26 Ento laditte odokke iye ni, ‘In latic marac dok bene in lawackom! Onoŋo iŋeyo ni akayo ka ma pe acoyo iye kodi, dok bene acoko ka ma yam pe aketo iye?
+\v 27 Aŋo mugeŋi tero limma bot jo ma loyo beŋŋe, wek i kare ma abino agam limma kacel ki magobane?
+\v 28 Pi meno wukwany ciliŋ alip acel-li woko ki bote, wumi bot dano ma tye ki ciliŋ alip apar-ri.
+\v 29 Pien dano acel acel ma tye ki gin mo, gibimiye doki makato, ci en bibedo ki jami mabup. Ento ŋat ma pe ki gin mo, kadi wa gin ma en tye kwede gibikwanyo woko ki bote.
+\v 30 Wubol latic ma konnye pe-ni i colpiny ma tye woko, ka ma dano gibikok kun gikayo iye lakgi.’
+\p
+\v 31 “I kare ma Wod pa dano bidwogo ki deyo kacel ki lumalaikane ducu, ci en bibedo i wi komkerre me deyo.
+\v 32 Rok ducu bicokke kacel i nyime, en bipoko kingi woko patpat, kit macalo lakwat poko kwede romi ki i kom dyegi.
+\v 33 Biketo romi yo tuŋ ciŋe ma lacuc, ento dyegi en biketo yo tuŋ ciŋe ma lacam.
+\p
+\v 34 Ci kabaka biwaco bot jo ma tye yo tuŋ ma lacuc ni, ‘Wubin, wun jo ma Wora omiyowu gum, wule ker ma yam giyubo piwu cakke wa i acakki keto lobo.
+\v 35 Pien nene kec oneka, wun wumiya cam, orwo oneka, wumiya pii amato, onoŋo a welo, wun wujola;
+\v 36 nene onoŋo atye munero, wuruko boŋo i koma, koma obedo lit, ci wubino ka lima, dok i kare ma atye i mabuc, wun wubino bota.’
+\p
+\v 37 Ci jo ma kitgi atir bidok iye bote ni, ‘Rwot, yam waneni awene ka kec neki, ci wamii cam, nyo ka orwo neki, ci wamii pii imato?
+\v 38 Yam waneni awene ka i welo, ci wajoli; nyo ka itye munero, ci waruko boŋo i komi?
+\v 39 Dok onoŋo waneni awene ka komi lit nyo ka itye i mabuc, ci walimi?’
+\p
+\v 40 Kabaka bidok iye botgi ni, ‘Ada awaco botwu ni gin ma wutimo bot dano acel i kin utmegina magi matino, meno wutimo bota.’
+\p
+\v 41 Lacen en doŋ biwaco bot jo ma tye yo tuŋ ciŋe ma lacam ni, ‘Wun jo ma giceno, wua woko ki i nyima, wudony i mac ma pe to ma giyubo pi Catan ki lumalaikane.
+\v 42 Pien nene kec neka, wun pe wumiya cam, orwo pii oneka, pe bene wumiya pii me amata;
+\v 43 yam a welo, ento pe wujola, onoŋo atye munero ci pe wuruko boŋo i koma, nene koma lit dok abedo i mabuc, ento wun pe wubino ka lima.’
+\p
+\v 44 Gin bene gibidokke iye ni, ‘Rwot, waneni awene ka kec neki nyo ka orwo neki, nyo ka i welo, nyo ka itye munero, nyo ka komi lit, nyo ka itye i mabuc, ci pe wakonyi?’
+\p
+\v 45 En bidok iye botgi ni, ‘Ada awaco botwu ni, kit macalo pe wutimo bot dano mo acel i kin jo magi matino, pe wutimo bota.’
+\p
+\v 46 Ci gibicito woko i can ma pe tum, ento jo ma kitgi atir bicito i kwo ma pe tum.”
+\c 26
+\cl Chura 26
+\p
+\v 1 I kare ma Yecu doŋ otyeko loko lok magi ducu, owaco bot lupwonnyene ni,
+\v 2 “Wuŋeyo ni odoŋ nino aryo ci doŋ bedo nino madit me Kato (Paska), ci Wod pa dano gibimiye woko me agura i kom yatariya.”
+\p
+\v 3 I kare meno ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo pa lwak gucokke i gaŋ kal pa ajwaka madit pa Lubaŋa, ma nyiŋe Kayapa,
+\v 4 ci guporo lok kacel me mako Yecu ki ryeko ka doŋ gineke.
+\v 5 Ento guwacci, “Pe i nino madit, miyo lwak bitugge.”
+\p
+\v 6 I kare ma Yecu tye i Betania i ot pa Cimon ladobo,
+\v 7 ci dako mo obino bote kun tye ki adomo moo ma ŋwece kur, ma welle bene dit, ci oonyo i wiye ma onoŋo en obedo ka cam.
+\v 8 Ento ka lupwonnye guneno, cwinygi ocwer, guwacci, “Piŋo moo man gibalo abala kit man?
+\v 9 Pien moo man ka kono gicato acata, onoŋo kono okelo lim madit atika, ka wek gimi bot lucan.”
+\p
+\v 10 Ento Yecu oŋeyo lok man, ci owaco botgi ni, “Wuyelo dako-ni piŋo? En otiyo gin maber twatwal i koma.
+\v 11 Pien wun wutye kacel ki lucan kare ducu, ento pe wubibedo kweda kare ducu.
+\v 12 Moo man ma dako-ni oonyo i koma-ni en otimo man pi yubo koma me ayika.
+\v 13 Ada awaco botwu ni, i wi lobo ducu ka ma gibitito iye lok man me kwena maber-ri, gin ma dako-ni otiyo bene gibitito pire, wek obed me po en.”
+\p
+\v 14 I kare meno Juda Lakeriot, ma en dano acel ma i kin jo apar wiye aryo-ni, ocito bot ajwagi madito pa Lubaŋa,
+\v 15 ci openyogi ni, “Wubimiya gin aŋo ka amiye i ciŋwu?” Ci gucule ki lim ryal pyeradek ma onoŋo obedo lim me kare ca.
+\v 16 Cakke i cawa meno cutcut Juda ocako yenyo kare maber ma eromo miyo kwede Yecu i ciŋgi.
+\p
+\v 17 I nino mukwoŋo me nino madito me Mugati ma Tobi Pe Iye, lupwonnye gubino bot Yecu, ci gupenye ni, “Imito waciyubbi kabedo kwene wek icam iye cam me Kato?”
+\p
+\v 18 Yecu ogamo ni, “Wucit i Jerucalem bot dano mo-ni, ci wuwacce ni, ‘Lapwony owaco ni, Karena doŋ cok. Abicamo cam me Kato i odi kacel ki lupwonnyena.’”
+\v 19 Lupwonnye gucito gutiyo kit macalo Yecu ocikogi kwede, ci guyubo cam me Kato kunnu.
+\p
+\v 20 Ka piny doŋ oyuto, ci Yecu obedo piny kacel ki lupwonnye apar wiye aryo.
+\v 21 I kare ma doŋ gitye ka cam, Yecu owaco botgi ni, “Ada, awaco botwu ni, ŋat acel i kinwu bidoba.”
+\p
+\v 22 Ci lupwonnye gucako kumo cut, kun gipenye ki acel acel ni, “An bo, Rwot?”
+\p
+\v 23 Yecu odok iye ni, “Dano ma tye ka gweyo dek i atabo acel kwedani aye bidoba.
+\v 24 Wod pa dano tye ka wot kit macalo yam gicoyo i kome-ni; ento dano ma odobo Wod pa dano-ni bineno can mada! Kono nene obedo ber ka dano-nu pe ginywalo.”
+\v 25 Juda ma en ŋat ma odobe openye bene ni, “Lapwony, an mono?” Yecu odokke iye ni, “In iwaco giri kit meno.”
+\p
+\v 26 Ka gitye ka camo cam, Yecu omako mugati, ci olego gum i kome, ka ocako baro iye, omiyo bot lupwonnye, kun wacci, “Wugam, wucam; man aye koma.”
+\v 27 Ka dok otiŋo kikopo, ka doŋ opwoyo, ci omiyo botgi, kun wacci, “Wun ducu wumat man;
+\v 28 pien man aye remona me gicikke, ma oo pi jo mapol pi weko bal.
+\v 29 Atito botwu ni, cakke tin, pe dok abimato pig olok, nio wa i nino maca ka abimatone doki kacel kwedwu i ker pa Wora.”
+\p
+\v 30 I kare ma doŋ gutyeko wero wer, gua gucito i wi got Jeituni.
+\p
+\v 31 Yecu owaco botgi ni, “I dyewor matin, wun ducu wubitenya woko kena, pien yam gicoyo ni, ‘Abigoyo lakwat, ci romi gibiket woko ata.’
+\v 32 Ento lacen ka doŋ acer woko abitelo nyimwu me cito i Galilaya.”
+\p
+\v 33 Petero otuco bot Yecu ni, “Kadi ka jo mukene ducu gibitenyi woko, ento an pe abitenyi ata.”
+\p
+\v 34 Yecu owacce ni, “Ada awacci ni, tin ki i dyewor, ma noŋo twon gweno peya okok, ibikwera woko tyen adek.”
+\p
+\v 35 Ento Petero dok ogamo ni, “Kadi bed mitte ni myero ato kacel kwedi, pe abikweri.” Lupwonnye mukene-ni bene ducu guwaco kit meno.
+\p
+\v 36 Lacen Yecu ocito kwedgi i kabedo mo ma nyiŋe Gececemane, ci ociko lupwonnyene ni, “Wun koŋ wubed kany, an koŋ acit kuca ka lego Lubaŋa.”
+\v 37 Okwanyo Petero ki litino pa Jebedayo aryo me wot kwede, ci cwinye ocako poto matek ki kumo bene madwoŋ.
+\v 38 ci owaco botgi ni, “Cwinya tye ka waŋ matek, mito neka woko. Wubed ka kiyo piny kacel kweda.”
+\v 39 Ocako cito anyim manok, ci oguŋo oryebbe piny olego ni, “Wora, ka ce imito, kwany kikopo man woko ki i koma; ento pe obed kit macalo an amito, gin ma in imito aye myero otimme.”
+\v 40 Ka oa odwogo bot lupwonnye onoŋo gunino woko, ci owaco bot Petero ni, “Pe itwero kiyo piny pi cawa acel mo kacel kweda?
+\v 41 Wuki wuleg Lubaŋa, wek pe wudony i abita mo; cwiny kikome mito loyo abita pa Catan, ento kom aye nyap.”
+\p
+\v 42 Dok odok ka lego Lubaŋa tyen me aryo kun lego ni, “Wora, ka kikopo man pe twero kato ma pe amato, wek gin ma imito otimme.”
+\p
+\v 43 Dok odwogo onoŋo gunino woko, pien onoŋo nino doŋ omako waŋgi twatwal.
+\v 44 Ka dok owekogi ocito olego lubaŋa tyen me adekke, kun nwoyo lego lega acel-lu.
+\v 45 Ka oa odwogo bot lupwonnye openyogi ni, “Wun pud wunino ce? Pud wutye ka yweyo bo? Nen, cawa doŋ onyiko cok, Wod pa dano doŋ gimiyo woko i ciŋ lubalo.
+\v 46 Doŋ wua malo, wacitu; nen dano ma doba doŋ tye cok.”
+\p
+\v 47 I kare ma Yecu pud tye ka lok, Juda otugi bino; en yam ŋat acel i kin jo apar wiye aryo-ni. Obino ki lwak ma gua bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo pa lwak, kun gitye ki pala lucwan ki odoo-gu.
+\v 48 Juda ma odobe-ni yam omiyo botgi lanyut. En owacci, “Dano ma abimoto kun anoto leme, meno aye en kikome; wutugi makone woko.”
+\v 49 Cutcut obino bot Yecu atir, ocako mote ni, “Lapwony itye!” Ci onoto leme.
+\p
+\v 50 Yecu owaco bot Juda ni, “Larema, ibino kany piŋo?” Ci gubino gutugi poto i kome, gumake woko cut.
+\v 51 Ento dano mo acel i kom jo ma onoŋo gitye kacel ki Yecu oryeyo ciŋe ci owoto pala lucwanne, otoŋo ki opii pa ajwaka madit pa Lubaŋa, oŋuno ite woko.
+\v 52 Ci Yecu owaco ki dano-nu ni, “Dwok pala lucwanni kakare i akura; pien jo ducu ma mako pala lucwan, gibinekogi bene ki pala lucwan.
+\v 53 Itamo ni pe atwero lego Wora wek ocwalla lumalaika makato dul mony apar wiye aryo woko, i cawa man?
+\v 54 Ci lok ma yam gicoyo i ginacoya-ni doŋ bicobbe kakare niŋniŋ, ni myero obed kit meno?”
+\p
+\v 55 I kare meno Yecu owaco bot lwak ni, “Wubino bota ki pala lucwan ki odoogu me maka, macalo wubino i kom layak? Abedo ka pwony i ot pa Lubaŋa jwijwi, ci pe yam wumaka do.
+\v 56 Ento gin magi ducu doŋ otimme, wek lok ma yam gicoyo i buk pa lunebi ocobbe kakare.” I kare meno cut lupwonnye gubwote guriŋo woko.
+\p
+\v 57 Jo ma gumako Yecu gutere bot Kayapa ajwaka madit pa Lubaŋa, ka ma onoŋo lupwony-cik ki ludoŋo-gu gucokke iye.
+\v 58 Ento Petero obedo ka lubo kor Yecu ki cencen, nio kwede wa i dyekal pa ajwaka madit; odonyo ci obedo kacel ki lukur-piny kun kuro wek enen gin ma bitimme.
+\p
+\v 59 Ajwagi madito ki jo ma i Lukiko ducu guyenyo lok me caden me goba i kom Yecu wek gineke woko.
+\v 60 ento pe gumedo ki noŋo lok mo, kadi bed lucaden ma lugoba mapol gukelo lok goba. Me agikkine jo aryo gubino,
+\v 61 guwacci, “Dano-ni owaco ni, ‘Atwero keto ot pa Lubaŋa, ka dok agero woko kakare i nino adek.”
+\p
+\v 62 Cutcut ajwaka madit pa Lubaŋa oa malo ci owacci, “Pe idok iye lok mo? Kit lok aŋo ma jo-ni gudoti kwede-ni?”
+\v 63 Ento Yecu oliŋ woko aliŋa. Ajwaka madit pa Lubaŋa dok owacce ni, “Amito ikwoŋ kwoŋ ki nyiŋ Lubaŋa makwo, tit botwa ka ce in aye i Kricito ma Lubaŋa oyero, Wod pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 64 Yecu odokke iye ni, “In iwaco giri kit meno; ento awaco botwu ni, cakke kombeddi wubineno Wod pa dano ka obedo piny i kabedo me deyo ka ŋet Won Twer tuŋ lacuc, kun bino ki pol me polo.”
+\p
+\v 65 Ci ajwaka madit pa Lubaŋa ocako yeco ginarukane woko kekene, kun wacci, “Oyeto Lubaŋa; pud dok wumito caden me ŋo? Kombeddi doŋ wuwinyo kit ma en oyeto kwede Lubaŋa.
+\v 66 Wutamo iye lok aŋo?” Gudokke iye ni, “Balle romme to.”
+\v 67 Cutcut guŋulo laa i waŋe, ka gudoŋe. Jo mogo gudoŋe kun giwaco ni,
+\v 68 “In lanebi-ni! In Kricito ma Lubaŋa oyero-ni, tuci! Aŋa mugoyi?”
+\p
+\v 69 Petero onoŋo tye woko, obedo piny i dyekal. Ci aŋeca mo obino bote, owacce ni, “In bene onoŋo itye kacel ki Yecu Lagalilaya.”
+\p
+\v 70 Ento Petero okwero woko i nyim dano ducu, kun wacci, “An pe aniaŋ gin ma ibeloko-ni.”
+\p
+\v 71 Ka Petero okato woko i doggaŋ, aŋeca mukene dok onene, ci owaco bot jo ma onoŋo gucuŋ kunnu ni, “Dano man bene onoŋo tye kacel ki Yecu me Najaret.”
+\p
+\v 72 Petero dok okwero woko kun kwoŋŋe akwoŋa ni, “An gira pe aŋeyo dano-ni.”
+\p
+\v 73 Ka kare okato manoknok, jo ma onoŋo gucuŋ kenyo gubino guwaco bot Petero ni, “Ada, in i ŋat acel i kingi, pien kit ma iloko kwede nyuti woko.”
+\p
+\v 74 Petero ocako kwoŋŋe kun lamme kekene ni, “Pe aŋeyo danoni.” Cutcut twon gweno otugi kok.
+\p
+\v 75 Ci Petero ocako po lok ma nene Yecu owacce ni, “Ma noŋo twon gweno peya okok, ibikwera woko tyen adek kulu.” Ci okato woko okok ki cwercwiny madwoŋ.
+\c 27
+\cl Chura 27
+\p
+\v 1 Ka piny doŋ oru, ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo pa lwak guporo lok i kom Yecu kit me neke woko.
+\v 2 Ci gutweye gutere gumiye bot Pilato ma onoŋo laloc i kare meno.
+\p
+\v 3 Ka Juda, ŋat ma yam odobe-ni, oneno ni doŋ giŋolo kop oloyo Yecu, oŋut ci odwoko lim ryal pyeradek ca bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo,
+\v 4 kun waco botgi ni, “Abalo pi dobo dano ma pe ki bal.” Gudokke iye ni, “Meno obedo lokwa bo? Meno lokki giri.”
+\v 5 Juda obolo lim piny i ŋom i ot pa Lubaŋa, ci ocito odene woko.
+\p
+\v 6 Ento ajwagi madito gukwanyo lim meno kun giwaco ni, “Cik pe ye ni myero giket lim man i kicaa lim me ot pa Lubaŋa, pien giwilo ki remo.”
+\v 7 Ci guporo lok kacel, guwilo lim meno woko ki poto pa lacwe-agulu, odoko ka yiko lurok.
+\v 8 Pi meno omiyo gilwoŋo poto-nu ni poto me remo nio wa onyoo.
+\p
+\v 9 Mumiyo lok ma yam lanebi Jeremia oloko ocobbe kakare ni, “Yam gutero ciliŋ pyeradek, i wel ma jo mogo i kin likwayo pa Icrael oŋolo kwede welle,
+\v 10 ci gimiyo pi poto pa lacwe-agulu ca kit macalo Rwot ocika kwede.”
+\p
+\v 11 Yecu ocuŋ i nyim laloc ci laloc openye ni, “In i kabaka pa Lujudaya bo?” Yecu ogamo ni, “Iwaco kakare gire.”
+\p
+\v 12 Ento i kare ma ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo gudote, en pe ogamo iye gin mo.
+\p
+\v 13 Pilato openye ni, “Pe iwinyo kit lwak adot mapol ma gidoti kwede-ni?”
+\v 14 Ento Yecu pe odok iye lok mo kadi ki acel i lok ducu ma gikelo i kome; man omiyo laloc ouro twatwal.
+\p
+\v 15 I kare me nino madito onoŋo yam Pilato gonyo iye lamabuc mo woko pi lwak ma gin mito.
+\v 16 I kare-nu onoŋo gitye ki lamabuc mo ma ŋene ma nyiŋe Baraba.
+\p
+\v 17 I kare ma doŋ onoŋo gucokke kacel, Pilato openyogi ni, “Wumito ni agony botwu aŋa, baraba nyo Yecu ma gilwoŋo Kricito?”
+\v 18 Pien Pilato onoŋo oŋeyo woko ni gumiyo Yecu bote pi nyeko.
+\p
+\v 19 Dok bene i kare ma doŋ Pilato obedo i wi kom me ŋolo kop, dakone ocwalo kwena bote ni, “Pe itim gin mo i kom dano meno ma kite atir-ri, pien tin i waŋ lek aneno can madit twatwal pire.”
+\p
+\v 20 Ento ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo gubito lwak ni myero gupeny pi Baraba, guwek ginek Yecu woko.
+\v 21 Laloc dok openyogi ni, “I kin jo aryo-ni wumito agony botwu aŋa?” Lwak gudokke iye ni, “Baraba.”
+\p
+\v 22 Pilato dok openyogi ni, “Ci Yecu ma gilwoŋo Kricito-ni doŋ abitimo niŋniŋ?” Gin ducu gudokke iye ni, “Wek gigure i kom yatariya.”
+\v 23 Pilato dok openyogi ni, “Piŋo kaa, otimo kit gin aŋo marac?” Ento lwak gumedde ki wo ni, “Wek gigure woko i kom yatariya.”
+\p
+\v 24 Pilato ka oneno ni lok man onoŋo doŋ pe twerre, woo onoŋo tye ka medde ameda, ci okwanyo pii, olwoko ki ciŋe i nyim lwak kun wacci, “Bal me remo pa dano-ni gire pe i koma, lokwu giwu.”
+\p
+\v 25 Dano ducu gugamo ni, “Remone obed i wiwa ki i wi litinowa!”
+\v 26 Ci ogonyo botgi Baraba; lacen ka doŋ otyeko goyo Yecu ki del omiye woko ni gigure i kom yatariya.
+\p
+\v 27 Askari pa laloc gutero Yecu i Praitorion, ci gucoko buca monygi ducu i nyime.
+\v 28 Gulunyo boŋone woko ki i kome, ka doŋ guruke ki boŋo makwar.
+\v 29 Gucweyo lalukana okuto, gurwako i wiye, ci guketo odoo lagada i ciŋe lacuc. Gurumo coŋgi piny i nyime, gucako ŋale kun giwacci, “Itye ba, kabaka pa Lujudaya!”
+\v 30 Guŋulo laa i kome, gukwanyo odoo lagada ci gugoyo ki wiye.
+\v 31 Ka doŋ gutyeko ŋale, ci gulunyo boŋo makwar woko ki i kome, ka dok guruke ki boŋone kikome, ci gutere kwede woko ka gure i kom yatariya.
+\p
+\v 32 I kare ma doŋ onoŋo gikato woko, gurwatte ki dano mo me Cirene ma nyiŋe Cimon, ci gudiye tektek me tiŋo yatariya pa Yecu.
+\v 33 I kare ma guo i kabedo ma gilwoŋo ni Golgota, ma te lokke ni kabedo me cogo wic,
+\v 34 gumiye koŋo vino ma girubo ki keda ni omati, ento i kare ma obilo, pe oye matone.
+\v 35 Ka doŋ gugure i kom yatariya, ci gupoko boŋŋine woko i kingi kun gibolo iye kwir.
+\v 36 Ka lacen doŋ gubedo piny kunnu ka kiye.
+\v 37 Lok me adot ma gidote kwede-ni giguro malo ka wiye, kun gicoyo ni, “Man aye Yecu kabaka pa Lujudaya.”
+\v 38 Gigure kacel ki luyak mogo aryo, dano acel tuŋ lacuc ki acel tuŋ lacam.
+\v 39 Jo ma gimol gikato ki ka ŋete gubedo ka yete, kun giyeŋo wigi,
+\v 40 ma giwacci, “Nye, in ma imuko ot pa Lubaŋa woko, ci igero pi nino adek-ki, doŋ ilarre keni ba! Ka ce in i Wod pa Lubaŋa, lor woko piny ki i kom yatariya.”
+\p
+\v 41 Ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwonycik ki ludoŋo bene guŋale kit meno kun giwacci,
+\v 42 “Yam bedo ka laro jo mukene, pe twero larre kene. En kabaka pa jo Icrael do; wek olor piny ki i kom yatariya, ci wabiye en.
+\v 43 En geno Lubaŋa, wek Lubaŋa koŋ olare kombeddi, ka mite; pien yam owacci, ‘An a Wod pa Lubaŋa.’”
+\v 44 Ki luyak bene ma onoŋo gigurogi kacel kwede gucaye i kit acel-lu.
+\p
+\v 45 Cakke i cawa abicel, piny ocido woko macol i lobo ducu, nio wa i cawa aboŋwen.
+\v 46 I kin cawa aboŋwen Yecu odaŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Eloi, Eloi, lama cabaktani?” ma te lokke ni, “Lubaŋana, Lubaŋana, itenya woko piŋo?”
+\v 47 Ka jo ma onoŋo gucuŋ kunnu guwinyo lokke, ci guwacci, “Laco man tye ka lwoŋo Elia.”
+\v 48 Cutcut dano acel i kingi oriŋo okwanyo amor, ci oluto i koŋo vino mawacce, orwako i wi tal lagada, ka omiyo bot Yecu ni omati.
+\p
+\v 49 Ento jo mukene guwacci, “Koŋ wukur, wek mono wanen ka Elia bino ka lare.”
+\v 50 Yecu dok odaŋŋe ki dwan maloŋo, ka doŋ omiyo kwone woko.
+\v 51 Ci nen, boŋo kicika ma i ot pa Lubaŋa oyec opokke woko i dul aryo, cakke ki malo, nio kwede wa i tere piny. Piny oyeŋŋe, ki pata-gu gubar woko;
+\v 52 ki lyel bene doggi oyabbe woko, ki kom jo maleŋ mapol ma yam guto gucer woko.
+\v 53 Gukatti woko ki i lyelgi i kare ma Yecu doŋ ocer, gucito i Jerucalem gunyutte bot jo mapol.
+\p
+\v 54 Ladit ma loyo askari kacel ki jo ma onoŋo gitye kwede, ma gubedo ka kiyo Yecu, ka guneno kit ma piny oyeŋŋe kwede ki gin ma doŋ otyeko timme, gubedo ki lworo madit mada, ci guwacci, “Adada, man onoŋo Wod pa Lubaŋa!”
+\p
+\v 55 Dok bene onoŋo nene tye mon mapol kunnu ma gucuŋ ki cen ka nenone, ma gulubo kor Yecu cakke ki i Galilaya, gubedo ka konye bene.
+\v 56 I kin mon magi onoŋo tye iye Maliam Lamagdala ki Maliam min Yakobo ki Yucepu, ki min litino pa Jebedayo.
+\p
+\v 57 I kare ma piny doŋ oyuto, dano mo ma lalonyo me Arimataya ma nyiŋe Yucepu obino; en kikome bene onoŋo yam obedo lapwonny pa Yecu.
+\v 58 Ocito bot Pilato ci olego kom Yecu. Ci Pilato ociko ni gimiye.
+\v 59 Yucepu okwanyo kom Yecu, ci oboyo woko ki boŋo camanini maleŋ-ŋe,
+\v 60 ka opyelo i lyelle kikome manyen, ma yam onoŋo okwinyo oroko i i got; ci oŋilo got madit oloro ki dog lyel, ka doŋ oa ocito gire.
+\v 61 Maliam Lamagdala ki Maliam mukene-ni bene onoŋo gitye kunnu gubedo piny gukemme ki lyel.
+\p
+\v 62 Orwone, ma en aye nino ma lubo nino me Yubbe, ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo gucokke i nyim Pilato,
+\v 63 guwaco bote ni, “Ladit, wapo kit ma dano ma lagoba ca oloko kwede, i kare ma pud en kwo; ma owaco ni, ‘I ŋe nino adek abicer woko doki.’
+\v 64 Pi meno cik gigwok lyel maber adada nio wa i nino me adekke, wek lupwonnyene pe gucito gukwal kome woko, ka doŋ giwaco bot lwak ni, ‘En doŋ ocer woko ki i kin jo muto’, man bimiyo bwola man bedo rac makato mukwoŋo ca.”
+\p
+\v 65 Pilato owaco botgi ni, “Wutye ki askari ma gin lukur-piny; wuciti, wugwok maber mada kit macalo wutwero.”
+\v 66 Ci gucito guloro dog lyel woko maber kun gimwono lanen iye i kom got, ka guketo lukur-piny me gwokone.
+\c 28
+\cl Chura 28
+\p
+\v 1 Ka cabit doŋ okato, i kine okogweno me nino mukwoŋo me cabit, Maliam Lamagdala ki Maliam mukene gucito ka neno lyel.
+\v 2 Ento oyeŋyeŋ madit oyeŋo piny; pien lamalaika pa Rwot olor ki i polo obino piny ci oŋilo got woko ki i dog lyel, ka obedo i wiye.
+\v 3 Lamalaika meno onoŋo nen calo lutkot ma wil, ki ginarukane onoŋo nen matar calo pee.
+\v 4 Pi lworo en omiyo lukur-piny komgi omyel, ci gudoko calo jo muto.
+\p
+\v 5 Ento lamalaika owaco bot mon ni, “Pe wulwor; pien aŋeyo ni wutye ka yenyo Yecu ma yam giguro i kom yatariya-ni.
+\v 6 Pe tye kany, pien ocer woko kit macalo nene en owaco. Wubin wunen ka ma onoŋo en obuto iye.
+\p
+\v 7 Ci wuciti oyotoyot wutit bot lupwonnyene ni en doŋ ocer woko ki i kin jo muto, nen, en doŋ okwoŋo nyimwu me cito i Galilaya; wun wubinene ki kunnu. Nen, doŋ atyeko tito botwu.”
+\p
+\v 8 Ci gua woko ki i wi lyel oyotoyot ki lworo ki yomcwiny madwoŋ, guriŋo gucito ka tito bot lupwonnyene.
+\v 9 Ento nen, Yecu orwatte kwedgi, ci omotogi ni, “Wutye ba!” Gin gubino bote gumako tyene ci guwore.
+\v 10 Ka dok Yecu owaco botgi ni, “Pe wulwor; wuciti wutit bot utmegina ni myero gucit i Galilaya, ci gibinena ki kunnu.”
+\p
+\v 11 I kare ma gitye ka wot, jo mogo ki i kin lukur-piny gudok i gaŋ ka dwoko lok bot ajwagi madito pa Lubaŋa pi gin ducu ma doŋ otimme-ni.
+\v 12 Ka doŋ gucokke kacel ki ludoŋo, ma doŋ guporo lok, ci gumiyo lim madit bot askari,
+\v 13 kun giwacci, “Wuwac bot lwak ni, ‘Lupwonnyene gubino ki dyewor ci gukwalo kome i kare ma onoŋo wanino woko.’
+\v 14 Ka ce laloc biwinyo lok man, ci wan wabiniaŋe ki lok ducu, wek can mo pe opot i komwu.”
+\v 15 Askari bene gugamo lim, ci gutimo kit macalo gicikogi kwede; omiyo lok man obedo ka ywek i kin Lujudaya nio wa onyoo.
+\p
+\v 16 I kare meno lupwonnye apar wiye acel gucito i Galilaya, i wi got ma yam en ocikogi ni gucit iye.
+\v 17 Ka gunene ci guwore; ento jo mogo gubedo ka kalo akala.
+\v 18 Yecu obino ci owaco botgi ni, “Twero ducu ma i wi polo ki i lobo doŋ gityeko miyo woko bota.
+\v 19 meno doŋ wuciti wucilok jo me rok ducu gudok jo ma luba, kun wubatijagi i nyiŋ Won ki Wod ki Cwiny Maleŋ.
+\v 20 wupwonygi me gwoko gin ducu ma doŋ atyeko cikowu kwede. Nen, atye kwedwu kare ducu, nio i agikki piny.”

42-MRK.usfm

@@ -0,0 +1,940 @@
+\id MRK
+\ide UTF-8
+\h Marako
+\toc1 Marako
+\toc2 Marako
+\toc3 mrk
+\mt Marako
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Acakki me lok me kwena maber i kom Yecu Kricito, Wod pa Lubaŋa,
+\v 2 kit ma gicoyo kwede i buk pa lanebi Icaya ni, “Nen, acwalo lakwenana otelo nyimi, ma bigero yoni;
+\v 3 dwan dano mo ma daŋŋe ki i tim ni, Wuger yo pa Rwot, wutir yone ocuŋ atir.”
+\p
+\v 4 Kit meno, Jon Labatija ocako nen i tim, kun tito lok ni, “Wuŋut wek wulim batija, wek Lubaŋa owek balwu.”
+\v 5 Ci jo ma i lobo Judaya ducu ki jo ducu ma i gaŋ Jerucalem gucito bote. Gutuco balgi, ci en obatijagi i kulu Jordan.
+\v 6 Jon yam ruko boŋo yer kinaga, ka tweyo pyere ki del, kun camo bonyo ki moo kic ma i tim.
+\v 7 En obedo ka tito lok kun wacci, “Dano mo obebino kun lubo kora ma kato an ki dit, ma an pe aromo guŋo piny ka gonyo del war tyene.
+\v 8 An abatijawu ki pii, ento en bibatijawu ki Cwiny Maleŋ.”
+\p
+\v 9 I kare meno Yecu oa ki i Najaret me Galilaya obino bot Jon, ci Jon obatija en i kulu Jordan.
+\v 10 Ka Yecu obea woko ki i pii, otugi neno ka polo yabbe, ki Cwiny Maleŋ ma bino kun lyanne piny macalo akuri ci opye i kome.
+\v 11 Ci dwan ocako winnye ma a ki i polo kun wacci, “In aye i Woda ma amaro, ma cwinya yom i komi.”
+\v 12 Cutcut Cwiny Maleŋ otero Yecu woko wa i tim.
+\v 13 Ci obedo i tim nino pyeraŋwen; Catan ocako bite, ma onoŋo en tye kacel ki lee tim, kun lumalaika gikonye.
+\p
+\v 14 I kare ma gitweyo Jon woko i mabuc, Yecu ocako bino i Galilaya kun tito lok me kwena maber ma a ki bot Lubaŋa;
+\v 15 owacci, “Kare doŋ oromo, ker pa Lubaŋa onyiko cok; wuŋut, wuye lok me kwena maber.”
+\p
+\v 16 Ka Yecu onono woto rabo dog nam me Galilaya, ci oneno Cimon ki ominne Anderiya, ka gitye ka bolo obwo recgi i nam; pien gin lumak-rec.
+\v 17 Yecu ocako lwoŋogi ni, “Wubin wulub kora, ci an abimiyowu wudoko lumak dano.”
+\v 18 Ci cutcut gutugi weko obwogi, gulubo kore.
+\v 19 Ka dok guwoto anyim manok, ci oneno Yakobo ki ominne Jon, gin awobe pa Jebedayo, ma onoŋo gitye i yeya ka lubo obwo recgi.
+\v 20 En otugi lwoŋogi cut, ci giweko wongi Jebedayo odoŋ ki luticce i yeya, gucako lubo kore.
+\p
+\v 21 Gucako cito wa i Kapernaum, ci cutcut i ceŋ cabit Yecu odonyo i kacokke, ocako pwonyogi.
+\v 22 Dano guuro kit pwonnye matek, pien owonyogi macalo won twero, pe macalo lipwony-cik.
+\v 23 Ci cutcut dano mo ma tye ki cen marac onen i kacokke;
+\v 24 ocako daŋŋe matek ni, “Ilaro gin aŋo kwedwa kaa, in Yecu Lanajaret? Doŋ ibino ka tyekowa bo? An aŋeyi, in i dano maleŋ pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 25 Ento Yecu ojuke, kun wacce ni, “Liŋ mot, a woko ki i kome!”
+\v 26 Cen marac oryeye ki koko matek, ka oa woko ki i kome.
+\p
+\v 27 Dano ducu guuro matek, kun gipenye kekengi ni, “Man gin aŋo? Man aye dok kit pwony manyen bo? Nen en ka ciko wa cen maraco-gu ki twero, ci gin bene giwinyo doge.”
+\v 28 Ci pire oywek oromo kabedo ducu murumo lobo Galilaya.
+\p
+\v 29 Ci cutcut gua woko ki i kacokke, gudonyo i ot pa Petero ki Anderiya, gunywako wot ki Yakobo ki Jon.
+\v 30 Maro Petero onoŋo tye ki two lyeto, obuto piny, ci cutcut gutito pire bot Yecu.
+\v 31 Yecu ocito omako ciŋe otiŋe kwede malo, ci two lyeto ocaŋ woko ki i kome, ka ocako gwokogi.
+\p
+\v 32 Otyeno ma ceŋ opoto woko, gucako kelo bote lutwo ducu ma komgi lit, ki jo ma cen marac omakogi.
+\v 33 Jo ducu ma i gaŋ gucokke i doggola.
+\v 34 Ci en ocaŋo lutwo mapol ma onoŋo gitye ki kwa two mapatpat, kun ryemo ki lwak cen-gu mapol; pe oye cen mo oloko, pien onoŋo giŋeye.
+\p
+\v 35 Odiko con ma piny pud col, Yecu oa malo, ci opuk ocito woko wa i kabedo ma dano pe iye, ci obedo ka lego Lubaŋa kunnu.
+\v 36 Cimon ki jo ma gitye kwede gucako lubo kore;
+\v 37 ka gunoŋe ci guwacce ni, “Dano ducu gitye ka yenyi.”
+\p
+\v 38 En ogamo doggi ni, “Dok wakobu woko i gaŋ mukene ma tye cok ki kany, wek acitit lok kunnu bene; pien meno en aye gin mumiyo abino.”
+\v 39 Ci Yecu ocako tiŋo wot orumo lobo Galilaya ducu, kun woto ki tito lok i kacokkegi ki ryemo cen-gu bene.
+\p
+\v 40 Ladobo mo obino bot Yecu, kun orumo coŋe piny obako doge bote, olege ni, “Ka imito, itwero lonyo koma.”
+\p
+\v 41 Ci kica omako Yecu i kome, ocako ryeyo ciŋe ogudo kome, kun wacce ni, “Amito; komi olony.”
+\v 42 Ci cutcut dobo ocaŋ ki i kome, kome odoko leŋ.
+\v 43 Yecu ocike matek, ka ocwale kwede ocito.
+\v 44 Ocike ni, “Winy ba, pe icitit ki dano mo; ento ber icit ci icinyutte keni bot ajwaka pa Lubaŋa, wek imi gityer pi komi ma doŋ ocaŋ-ŋi, kit ma yam Moses ociko, wek obed lanyut botgi.”
+\v 45 Ento en ocito, ocako tito lokke atyer bot lwak, ci lokke oywek. Pieno omiyo Yecu pe doŋ twero donyo i gaŋ mo ka maleŋ; ocako bedo i kabedo ma dano pe iye, ento lwak gumol gucito bote ma gua ki i kabedo ducu.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Ka nino okato manok, Yecu dok odwogo i Kapernaum, ci pire owinnye ni en tye paco.
+\v 2 Ci lwak gucokke kacel, ma kabedo odoko diŋ, pe romogi, piny opoŋ wa i doggola-gu; en obedo ka tito lok botgi.
+\v 3 Jo mogo gukelo bote dano ma twoyo two akweya kom, jo aŋwen aye gutiŋo en.
+\v 4 Ka yo me tere i nyim Yecu oloyogi pi lwak, ci guyabo wi ot ki malo ka ma en tye iye. Ka gutyeko mukone ci gucwalo kitara ma latwo obuto iye piny i nyime.
+\v 5 Yecu ka oneno niyegi, ci owaco bot latwo ni, “Latinna, balli doŋ giweko woko.”
+\p
+\v 6 Ka lupwony-cik mogo, ma onoŋo gibedo kunnu, gubedo ka pyem kekengi wa i cwinygi ni,
+\v 7 “Dano man loko kuman piŋo? En oyeto Lubaŋa! Aŋa ma twero weko bal kono ŋat acel keken, en aye Lubaŋa?”
+\p
+\v 8 Oyotoyot Yecu ocako niaŋ ki i cwinye kene ni gitye ki pyem ma kit meno i cwinygi, ci openyogi ni, “Piŋo cwinywu tye ka pyem lok macalo man?
+\v 9 Lok mayotte tye kwene ka awaco bot latwo ni, ‘Balli doŋ giweko woko’, kono nyo ni, ‘A malo wek itiŋ kabutoni, icit wa paco’?
+\v 10 Ento kombeddi abinyuto botwu ni Wod pa dano tye ki twero me weko bal i wi lobo.” Ci cut owaco bot latwo akweya kom ni,
+\v 11 “An awacci ni, a malo, itiŋ kabutoni, icit giri paco.”
+\p
+\v 12 En ocako a malo, otiŋo kabutone oyotoyot, ocito woko ki i nyimgi; omiyo gin ducu guuro twatwal, gucako pako Lubaŋa kun giwacci, “Ma naka yam peya waneno kit gin macalo man.”
+\p
+\v 13 Yecu dok ocito i dog nam Galilaya; ci lwak ducu gubino bote, ocako pwonyogi.
+\v 14 Ka okato i yo, ci oneno Levi, wod pa Alipayo, ka obedo piny ka jogo mucoro, ci owacce ni, “Luba.” Ci oa malo, olubo kore.
+\p
+\v 15 Ka doŋ en obedo piny i ode, ci lujog-mucoro ducu ki lubalo gubino gubedo piny kacel ki lupwonnyene; pien ceŋ onoŋo tye jo mapol ma kit meno ma gubedo ka lube
+\v 16 Lupwonycik ma i kin Luparicayo, ka guneno ni en ocamo kacel ki lubalo ki lujog-mucoro, gupenyo lupwonnyene ni, “Piŋo en camo kacel ki lujog-mucoro ki lubalo?”
+\p
+\v 17 Yecu owinyo ci ogamo ni, “Jo ma komgi yot pe gimito daktar, pe abino ka lwoŋo jo ma kitgi atir, ento lubalo.”
+\p
+\v 18 Lupwonnye pa Jon ki pa Luparicayo onoŋo gitye ka ri kec; jo mogo gubino gupenye ni, “Piŋo lupwonnye pa Jon ki pa Luparicayo giri kec, ento lupwonnyeni pe giri kec?”
+\p
+\v 19 Yecu odok iye botgi ni, “Lurem lanyom twero ri kec ma kun lanyom tye kwedgi? Pi kare ducu ma lanyom tye kwedgi pe gitwero ri kec.
+\v 20 Ento kare bibino ma gibikwanyo lanyom woko ki botgi, ka doŋ gibiri i kare meno.
+\p
+\v 21 Pe tye ŋatti mo ma dabo boŋo manyen i kom ginaruka muti. Ka otimo kit meno, ci kiraka ma gidabo kwede-ni telo boŋo meno; en manyen-ni juŋ woko ki kom muti, ci waŋ boŋo yec medde.
+\v 22 Pe tye ŋatti mo ma piko koŋo vino manyen i kicaa macon; ka opiko, ci koŋo vino biyeco kicaa woko, koŋo vino bio woko, ki kicaa bene biballe. Ento koŋo vino manyen myero gipik i kicaa manyen.”
+\p
+\v 23 Ka yam onoŋo Yecu woto kun ŋolo dye poto bel i nino me cabit, ka gitye ka wot, lupwonnyene gucako rito wit bel.
+\v 24 Luparicayo gupenye ni, “Piŋo lupwonnyeni gitiyo gin ma cik okwero ni pe giti i ceŋ cabit?”
+\p
+\v 25 En odok iye botgi ni, “Wun pe wukwano gin ma Daudi otiyo ka en tye ma kec oneko marac, en ki jo ma tye kacel kwede?
+\v 26 Kit ma en odonyo kwede i ot pa Lubaŋa i kare ma Abiatar aye ajwaka madit pa Lubaŋa? Ocamo mugati ma giketo i nyim Lubaŋa, ma yam cik okwero ni dano mo pe ocam, kono ajwagi pa Lubaŋa keken. Daudi ocamo, dok opoko ki jo ma tye bote.”
+\v 27 Otittigi ni “Cabit giketo pi dano, pe dano aye giieto pi cabit.
+\v 28 Kumeno Wod pa dano aye rwot me cabit.”
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Yecu dok odonyo i kacokke, ma onoŋo tye iye dano mo ma bade otal.
+\v 2 Gukiye ka nyo bicaŋe i ceŋ cabit, wek gikel kop i kome.
+\v 3 Yecu owaco bot labade otal ni, “A malo icuŋ i dyere.”
+\v 4 Openyogi ni, “I ceŋ cabit, cik ye ni gitim iye gin maber nyo gin marac, gilar iye kwo nyo ginek woko?” Ento gin guliŋ aliŋa.
+\v 5 En olworo waŋe i komgi ki kiniga, cwinye ocwer pi nwaŋ cwinygi. Owaco bot dano-nu ni, “Rye badi.” En oryeyo bade ci bade ocaŋ.
+\v 6 Luparicayo gukato woko, cutcut gucako poro lok kacel ki jo pa Kerode kit ma myero gineke kwede.
+\p
+\v 7 Yecu ki lupwonnyene gua gucito i dog nam. Lwak madwoŋ ma gua i Galilaya gulube ki jo ma gua i Judaya,
+\v 8 ki i Jerucalem, ki Idumea ki loka Jordan, ki i lobo ma orumo Turo ki Cidon; lwak madwoŋ gucokke bote, pien guwinyo pi tic mapol ma en otiyo.
+\v 9 En ociko lupwonnye ni guyub yeya matidi pire, wek pe lwak gubed ka diyo en.
+\v 10 Pien onoŋo ocaŋo jo mapol, ma omiyo jo ducu ma komgi lit gidine i kome ka boŋe.
+\v 11 Ka cen maraco gunene, ci guryebbe i nyime, gukok kun giwaco ni, “In giri Wod pa Lubaŋa.”
+\v 12 Yecu ojukogi ni pe myero giwek dano oŋeye.
+\p
+\v 13 Yecu oito malo i wi got, ocako lwoŋo jo ma en mito bote; ci gucito bote.
+\v 14 Oyero jo apar wiye aryo wek gubed kacel kwede, dok wek eorgi gubed lukwena me tito lok,
+\v 15 dok gubed ki twero me ryemo cen.
+\v 16 Mukwoŋo Cimon ma en ocako nyiŋe Petero;
+\v 17 ki Yakobo wod pa Jebedayo, ki Jon omin Yakobo, ma en ocako nyiŋgi ni Boanergi, te lokke ni, jo ma gimor calo kot;
+\v 18 ki Anderiya ki Pilipo ki Bartolomayo ki Matayo, ki Tomaci, ki Yakobo wod Alipayo, ki Tadayo, ki Cimon ma obedo i kin jo ma gimito locken,
+\v 19 ki Juda me Keriot, ma yam odobe.
+\p
+\v 20 lwak dok gucokke, omiyo en ki lupwonnyene pe gitwero noŋo kare me cam.
+\v 21 Ka jo tugi guwinyo, ci gubino ka make pien giwaco ni, “En opo woko.”
+\p
+\v 22 Lupwony-cik ma gua i Jerucalem guwaco ni, “En tye ki jok Beeljebul,” dok ni, “En ryemo cen pi twero pa ladit pa cen.”
+\p
+\v 23 Yecu olwoŋogi bote, oloko kwedgi i carolok ni, “Catan twero ryemo Catan niŋniŋ?
+\v 24 Ker ka opokke aryo, ker meno pe twero cuŋ.
+\v 25 Dok ot ka iye opokke aryo, ot meno pe twero cuŋ.
+\v 26 Dok ka Catan ocako lweny i kome kekene ce opokke kene, ci pe twero cuŋ, kerre gik woko.
+\v 27 Ento pe tye ŋatti mo ma twero donyo i ot pa dano ma kome tek ka yako jamine; ento koŋ kwoŋo tweyo dano ma kome tek-ki, ka doŋ biyako jamine ma i ode.
+\v 28 Ada awaco botwu ni, bal ducu ma dano timo, ki lok ducu ma giyeto kwede Lubaŋa, gibiwekone woko,
+\v 29 ento ŋat ma yeto Cwiny Maleŋ pe gibiweko balle matwal, pien noŋo otimo bal ma ri nakanaka,”
+\v 30 pien onoŋo guwaco ni, “En tye ki cen marac.”
+\p
+\v 31 Minne ki omegine gubino, gucuŋ woko, gucwalo kwena me lwoŋe.
+\v 32 Lwak onoŋo gubedo kun gurume dyere. Giwacce ni, “Nen, meni ki omegi gitye woko, giyenyi.”
+\p
+\v 33 En openyo ni, “Maa ki omega gin aŋagi?”
+\v 34 Olworo waŋe i kom jo ma gurume ma gubedo piny, owaco ni, “Maa ki omega gin ene.
+\v 35 Dano ma tiyo gin ma Lubaŋa mito, en aye omera, ki lamera, ki maa.”
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Yecu dok ocako pwony i dog nam. Lwak madwoŋ twatwal gucokke bote; pi meno oito i yeya, obedo iye i dye nam, lwak ducu gubedo i witura.
+\v 2 Opwonyogi ki lok mapol i carolok. I pwonnye owaco ni.
+\v 3 “Wuwiny! Lacoc ocito ka coyo kodi.
+\v 4 Ka kun coyo, kodi mogo okir i ŋet yo, winyo gubino, gucamo woko.
+\v 5 Kodi mukene okir i kom pata ka ma ŋom tye iye manok. Cutcut gutwi, pien ŋom pe tut.
+\v 6 Ka ceŋ oryeny, owaŋogi gutwo woko, pien lwitgi pe odonyo matut.
+\v 7 Kodi mukene okir i kin okuto, okuto olot odiyogi woko, pe gunyako nyiggi.
+\v 8 Kodi mukene okir i ŋom maber, gutwi, gujany, gunyako nyiggi, mukene pyeradek, mukene pyerabicel, mukene miya.”
+\v 9 Lacen owaco ni, “ŋat ma tye ki it me winyone, owiny.”
+\p
+\v 10 Ka onoŋo Yecu odoŋ kene, ci jo murume dyere kacel ki jone apar wiye aryo, gubino gupenye lok i kom carolok meno.
+\v 11 En ogonyo botgi tere ni, “Wun gimiyowu me ŋeyo muŋ me ker pa Lubaŋa, ento bot jo maca ma gitye woko giloko kwedgi i carolok,
+\v 12 wek ka gineno, gunen, ento pe guniaŋ maber, dok ka giwinyo, guwiny, ento pe guniaŋ tere maber; wek pe gudwog cen, ci Lubaŋa owek balgi.”
+\p
+\v 13 Yecu openyogi ni, “Pe wuniaŋ te carolok man? Wubiniaŋ niŋniŋ carolok ducu?
+\v 14 Lacoc coyo lok pa Lubaŋa.
+\v 15 Magi gin aye jo ma i ŋet yo, ka ma lok gicoyo iye; ka guwinyo, cutcut Catan bino, kwanyo lok ma gicoyo i igi woko.
+\v 16 Kit meno magi gin aye ma gicoyo i ŋom ma obedo pata; gin ka guwinyo, oyotoyot gimako lok ki yomcwiny;
+\v 17 ento pe gitye ki lwitgi i igi, giri pi kare manok; ka can obino, nyo libo dano ocakke, pi lok meno, cutcut gipoto woko.
+\v 18 Tye mukene ma gicoyo i kin okuto; gin aye jo ma giwinyo lok,
+\v 19 ce paro lok me lobo man, ki maro lonyo, ki miti me jami mukene, ka odonyo i cwinygi ci diyo lok, pe nyak.
+\v 20 Ento maca ma gicoyogi i ŋom maber-ri, gin aye jo ma giwinyo lok, ci gigamo, ginyako nyiggi, mukene pyeradek, mukene pyerabicel, mukene miya.”
+\p
+\v 21 Lacen openyogi ni, “Tara mono gikelo i ot me auma ki aduku, nyo me aketa i te kitanda? Pe gicibo i wi okar?
+\v 22 Pien pe tye gin mo ma okanne ma pe biŋene, kadi gin ma giumo ma pe binen kamaleŋ.
+\v 23 Ka ŋatti mo tye ki it me winyone, owiny.”
+\p
+\v 24 Owaco botgi ni, “Wugwokke i kom lok ma wuwinyo; kit gin mo ma wupimo kwede-ni, en aye gibipimo ki mewu bene, dok gibimedone botwu.
+\v 25 Pien ŋat ma mere tye, gibimedde, ŋat ma mere pe gibikwanyo woko ki bote kadi wa gin ma en tye kwede ducu.”
+\p
+\v 26 Yecu owaco ni, “Ker pa Lubaŋa tye kit man, macalo dano ma coyo kodi i ŋom.
+\v 27 En buto piny i dyewor, dok a i dyeceŋ, ci kodi cako twi, doŋo, kun en pe ŋeyo kit ma timme kwede.
+\v 28 ŋom kene aye miyo kodi nyako nyige; mukwoŋo koŋ twi, lacen ŋok, ka nyig bel corre.
+\v 29 Ento ka bel ocek, ci dano cako kayone cut, pien noŋo kare me kayo bel doŋ oromo.”
+\p
+\v 30 Dok owaco ni, “Wabiporo ker pa Lubaŋa ki kit gin aŋo? Nyo wabinyuto ki kit carolok aŋo?
+\v 31 Ker pa Lubaŋa rom ki kodi dek karadali; ka gicoyo i ŋom, kadi bed en tidi twatwal makato kodi ducu ma i wi lobo-ni,
+\v 32 ento ka gicoyo, ci doŋo, doko dit makato dek ducu, jaŋe jany madito, miyo winyol me polo twero gero odigi i te tipone.”
+\p
+\v 33 Otito botgi lok i carolok mapol calo meno, kit ma gitwero niaŋ kwede.
+\v 34 Pe oloko kwedgi laboŋo carolok, ento ka en tye ki lupwonnyene, ci gonyo te lok ducu botgi.
+\p
+\v 35 I nino meno ka piny doŋ oyuto, Yecu owaco botgi ni, “Wakatu loka ca.”
+\v 36 Guweko lwak, ci gukwaŋo en ki yeya ma onoŋo en tye iye-ni; ki yeya mukene bene onoŋo tye kacel kwedgi.
+\v 37 Yamo madwoŋ ocako kodo, pii otwagge, ocorre i yeya, omiyo i yeya ocako poŋ woko.
+\v 38 Ento en onoŋo tye i tik yeya, kun onino i kom laten-wic. Gucoye, guwacce ni, “Lapwony, in pe iparo? Nen, wato woko do.”
+\p
+\v 39 En ocako co woko ci ojuko yamo, owaco ki nam ni, “Liŋ, pye mot.” Yamo ocako kwe, nam oliŋ mot.
+\v 40 Openyogi ni, “Piŋo wulwor kit man? Wun pe wutye ki niye?”
+\p
+\v 41 Gubedo ki lworo madwoŋ, ci gucako penye kekengi kun giwaco ni, “Man aŋa kaa, ma yamo ki nam giwinye-ni?”
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Gubino i loka nam tuŋcel, i lobo pa Lugeraca.
+\v 2 Ka Yecu okato woko ki i yeya, ci cutcut dano mo ma tye ki cen marac obino bote, ma oa ki i kabedo ka ma giyiko iye jo muto.
+\v 3 En bedo i kin lyel, pe tye dano mo ma twero tweyo en kadi ki nyor;
+\v 4 pien yam gitweye tyen mapol ki atego ki nyor, ento ocodo nyor, oturo atego woko, pe tye dano mo ma tye ki tek ma loye.
+\v 5 Nino ducu, dyewor ki dyeceŋ, en bedo i kin lyel ki i wi cere kun kok, dok ŋolo kome kene ki kidi.
+\v 6 Ka oneno Yecu ki ka mabor, ci oriŋo, oryebbe i nyime, owore.
+\v 7 Ci odaŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Ilaro aŋo kweda, Yecu Wod pa Lubaŋa Mamalo Twal? Alami ki nyiŋ Lubaŋa, pe iyela.”
+\v 8 Pien onoŋo ocike ni, “A woko ki i kom dano man, in cen marac.”
+\p
+\v 9 Yecu openye ni, “Nyiŋi aŋa?” Ogamo ni, “Nyiŋa Legion, pien wapol.”
+\v 10 En obako doge bote matek ni, pe myero ocwal cen maraco woko ki i lobo meno.
+\v 11 Lwak opego mapol onoŋo gitye ka cam i kor got kunnu;
+\v 12 gubako doggi bote kun giwaco ni, “Cwalwa i opego, wek wadony i igi.”
+\v 13 Yecu oyegi. Cen maraco gua, gudonyo i opego, lwak opego ma gimito romo ka alip aryo, gutwarre ki ŋwec gucorre i loŋo got, gumwony woko i nam.
+\p
+\v 14 Lukwat guriŋo gutito lokke i gaŋ madit, ki i kin paco. Dano mapol gumol gubino ka neno gin ma otimme.
+\v 15 Gubino bot Yecu, guneno dano ma yam tye ki cen maraco, obedo piny, oruko boŋo, odoko ryek, en ma yam onoŋo tye ki buca mony me cen maraco; lworo ocako makogi.
+\v 16 Jo ma guneno gutito botgi lok ducu ma otimme i kom dano ma yam tye ki cen maraco, ki gin ma otimme i kom opego-gu.
+\v 17 Gubako doggi bot Yecu ni myero oa woko ki i lobo tugi.
+\p
+\v 18 Ka en tye ka ito i yeya, ci dano ma yam tye ki cen maraco obako doge bot Yecu ni myero ebed bote.
+\p
+\v 19 Ento Yecu okwero woko, owacce ni, “Dok paco bot lutuwu, icitit gin madit ma Rwot otimo i komi, ki kit ma otimi kwede kica.”
+\v 20 En ocito, ocako tito lok madit ma Yecu otimo i kome i Dekapoli, omiyo jo ducu guuro.
+\p
+\v 21 Ka Yecu doŋ okato loka nam tuŋ ca, lwak madwoŋ gucokke bote; en obedo i dog nam.
+\v 22 ŋat acel ma i kin ludito me kacokke ma nyiŋe Yairo obino; ka onene, ci oryebbe piny ka tyene,
+\v 23 obako doge bote matek ni, “Nyara matidi mito to woko. Bin iket ciŋi i kome wek ocaŋ, obed makwo.”
+\v 24 Yecu ocito kacel kwede, kun lwak madwoŋ gilube, kun gidiye.
+\p
+\v 25 Onoŋo tye dako mo ma yam otwoyo two agobi mwaka apar wiye aryo.
+\v 26 En olimo can madwoŋ ki bot ludaktar mapol; olanyo limme ducu pe okonye ento twone medde ameda.
+\v 27 Ka owinyo lok i kom Yecu, obino ki i yo ŋeye ki i kin lwak, ci ogudo dog ginarukane.
+\v 28 pien otamo ni, “Ka agudo kadi kom ginarukane keken, ci abicaŋ.”
+\v 29 Oyotoyot two agobine ocaŋ woko, ci oŋeyo ki i kome kene ni doŋ ecaŋ woko ki i twone.
+\p
+\v 30 Ka Yecu oŋeyo ki i kome ni tek oa ki i kome, ci olokke i dye lwak cut, openyo ni, “Aŋa ma ogudo ginarukana?”
+\p
+\v 31 Lupwonnyene gugamo ni, “Ineno lwak tye ka diyo in, ka dok pud ipenyo ni, ‘Aŋa ma oguda?’”
+\v 32 Ci olworo waŋe wek enen ŋat ma ogude-ni.
+\p
+\v 33 Ci dako meno, ka oŋeyo kit gin ma otimme i kome, obino bot Yecu ki lworo, kun kome myel, oryebbe i nyime, otitte lok ducu me ada.
+\v 34 Yecu owacce ni, “Nyara, niyeni ocaŋi; wot ki kuc, twoni doŋ otyeko caŋ matwal.”
+\p
+\v 35 Ma kun en pud loko, jo mogo gubino ma gua ki i ot pa ladit me kacokke, guwaco ni, “Nyari doŋ oto woko, pud dok iyelo Lapwony piŋo?”
+\p
+\v 36 Yecu pe oketo cwinye i kom lok ma guwaco, ento ociko ladit me kacokke ni, “Pe ilwor, in iye meri ayeya keken.”
+\v 37 Pe oye dano mo olube, kono nyo Petero ki Yakobo ki Jon omin Yakobo keken.
+\v 38 Gubino i ot pa ladit me kacokke, Yecu oneno lwak ma giwo, kun gikok ma gidaŋŋe matek.
+\v 39 Ka odonyo i ot, openyogi ni, “Piŋo wuwo ki koko? Latin man peya oto, ento onino anina.”
+\v 40 Gunyere matek, ci oryemogi ducu woko, ocako tero won latin ki minne ki jo ma onoŋo gitye kacel kwede, gudonyo ka ma latin tye iye.
+\v 41 Omako ciŋe, owacce ni, “Talita kum”, te lokke ni, “Latin anyaka, awacci ni, a malo.”
+\v 42 Oyotoyot nyako oa malo, owoto, pien onoŋo mwaka me ditte doŋ romo apar wiye aryo. Guuro matek twatwal.
+\v 43 Yecu ocikogi matek ni ŋatti mo pe myero oŋe lok man; ocikogi ni gimi ki nyako-nu cam mo ocam.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Yecu oa woko ki kunnu, odok i lobo tugi, lupwonnyene gulube.
+\v 2 Ocako pwonyogi i kacokke i ceŋ cabit. Jo mapol ma guwinye, guuro, kun giwaco ni, “Laco man onoŋo ryeko man ducu ki kwene? Kit ryeko aŋo ma gimiye-nu? Dok kit tic aŋo matek madito ma rom man ma en tiyogi-ni?
+\v 3 Man pe lapac, wod pa Maliam, omin Yakobo, ki Yoce, ki Juda ki Cimon? Dok nyimegine pe gitye botwa kany?” Ci cwinygi ocako a woko i kome.
+\p
+\v 4 Yecu owaco ni, “Lanebi giketo deyo i kome, ento pe giketo deyo i kome ki i lobo tugi ki i kin jo tugi, ki i ode.”
+\p
+\v 5 Pe otwero tiyo tic matego kunnu, ento oketo ciŋe i kom lutwo mogo, ocaŋogi.
+\v 6 Yecu ouro pien pe gitye ki niye. En obedo ka wirre i kin gaŋi kun pwonyo dano.
+\p
+\v 7 Yecu olwoŋo bote jone apar wiye aryo, ci oorogi ki aryo aryo, omiyogi twero i kom cen maraco.
+\v 8 Ocikogi matek ni pe guwot ki gin mo, kono odoo keken, laboŋo cam mo, kadi kicaa, kadi lim mo i del pyergi;
+\v 9 ento guwot kun giruko war tyengi, pe guwot ma gubamo kanyi aryo i komgi.
+\v 10 Ocikogi ni, “Ka wudonyo i ot mo, wubed kenyo nio ka wubia ki i kabedo meno.
+\v 11 Kabedo ducu ma pe bijolowu, ma pe biwinyowu, ka ce wubia woko ki kunnu, ci wuteŋ apwa woko ki i tyenwu wek obed caden botgi.”
+\v 12 Kit meno gucako cito, gutito lok ni myero dano oŋuti.
+\v 13 Guryemo lwak cen mapol, dok guwiro lutwo mapol ki moo kun gicaŋogi.
+\p
+\v 14 Kabaka Kerode owinyo pire, pien onoŋo nyiŋ Yecu doŋ oywek twatwal. Jo mogo guwaco ni, “Jon Labatija aye ocer woko ki i kin jo muto; en aye mumiyo lakit teko macalo meno tye ka tic i kome.”
+\v 15 Ento jo mukene guwaco ni, “En Elia”, jo mukene ni, “En lanebi, cal ki ŋat mo i kin lunebi macon.”
+\p
+\v 16 Ka Kerode owinyo pire ci owacci, “Jon ma yam atoŋo wiye en aye ocer woko.”
+\p
+\v 17 Pien Kerode yam ooro dano, gumako Jon, gutweyo i mabuc, pi Kerodia ci-ominne, dako pa Pilipo, ma yam okwanyo me bedo dakone.
+\v 18 Pien Jon owaco bot Kerode ni, “Cik pe oye ni ibed ki ci-omeru.”
+\v 19 Kerodia obedo ki keccwiny i kome, omito neke woko, ento pe otwero,
+\v 20 pien Kerode onoŋo lworo Jon, kun ŋeyo ni en dano ma kite atir, ki maleŋ, ci obedo ka gwoke maber. Ka owinyo lok ma en otito, lokke otwoyo doge woko, ento pire obedo mit bote ka winyo lokke.
+\p
+\v 21 Ento kare maber oromo i nino ma Kerode oyubo iye karama me po pi nywale, ci olwoŋo iye luditone ki lutel-wi-lweny ki ludoŋo me Galilaya.
+\v 22 Nya pa Kerodia odonyo i ot omyelo, ci oyomo cwiny Kerode ki welone. Kabaka owaco bot nyako ni, “Legga gin ducu ma imito, abimiyi.”
+\v 23 Okwoŋo akwoŋa kun wacce ni, “Gin ducu ma ibilegga abimiyi, kadi bed nucu kerra.”
+\p
+\v 24 Nyako okato woko, openyo minne ni, “Abilego gin aŋo?” Odok iye ni, “Leg wi Jon Labatija.”
+\p
+\v 25 Oyotoyot odwogo i ot bot kabaka ki mit kome, olege ni, “Amito imiya wi Jon Labatija i weer kombeddi.”
+\v 26 Kabaka okumo matek, ento pi kwoŋŋe ki pi welone omiyo pe omito twonne.
+\v 27 Oyotoyot kabaka ooro askari ma lakur, ocike ni okel wi Jon. Ocito oŋolo ŋute ki i ot mabuc,
+\v 28 okelo wiye i weer, omiyo bot nyako; nyako omiyo bot minne.
+\v 29 Ka lupwonnye pa Jon guwinyo pire, gucito gutiŋo kome, guyiko i lyel.
+\p
+\v 30 Lukwena gudwogo bot Yecu gutitte lok ducu ma gutiyo ki ma gupwonyo.
+\v 31 En owaco botgi ni, “Wubin kenwu ka ma dano pe iye, wuywe manok.” Pien jo mapol onoŋo gibedo ka bino, gidok cen, kun gigwennye agwenya, omiyo pe gubedo ki kare mo me cam.
+\v 32 Gucito kengi ki yeya i kabedo ma dano pe iye.
+\v 33 Jo mapol gunenogi ka gicito, guŋeyogi, ci guriŋo kunnu ki tyengi kun gia ki i gaŋi ducu; gin aye gukwoŋo o kunnu wiati.
+\v 34 Ka Yecu okato i wi tera, oneno lwak madwoŋ; kica ocako make i komgi, pien gitye macalo romi ma gipe ki lakwat; ci opwonyogi ki lok mapol.
+\p
+\v 35 Ka oo otyeno, lupwonnyene gubino bote guwacce ni, “Kabedo man tye i dye tim, cawa bene doŋ okato.
+\v 36 Cwal lwak gucit i kin paco ki i gaŋi ma cokcok, guwil ginacama pigi kengi.”
+\p
+\v 37 Ento en odok iye ni, “Wun aye wumigi ginacama.” Gin gugamo ni, “Wacit wawil kwon me ciliŋ miya aryo, wami botgi wek gucam?”
+\p
+\v 38 Ento en openyogi ni, “Wutye ki mugati adi? Koŋ wucit wunen.” Ka guŋeyo guwacce ni, “Abic, ki rec aryo.”
+\v 39 Yecu ociko jo ducu ni gubed piny i dul ki dul, i kom lum alita.
+\v 40 Kit meno lwak gubedo piny i dul ki dul, miya miya, ki pyerabic pyerabic.
+\v 41 Okwanyo mugati abic ki rec aryo, oneno malo i polo olego gum, obaro i mugati, omiyo ki lupwonnyene wek guket i nyim lwak; dok opoko rec aryo i kingi ducu.
+\v 42 Gin ducu gucamo, guyeŋ
+\v 43 Gicoko ŋide mugati ma obaro-nu mudoŋ, ki rec bene, opoŋo aduku apar wiye aryo.
+\v 44 Jo ma gucamo mugati giromo co alip abic.
+\p
+\v 45 Oyotoyot Yecu ociko lupwonnyene ni gudony i yeya, gukwoŋ nyime me cito loka ca, wa i Betecaida, kun en pud ciko lwak.
+\v 46 Ka doŋ ocikogi, ci ocito i wi got ka lega.
+\v 47 Ka piny oyuto, yeya onoŋo doŋ tye wa i dye nam, en kene aye onoŋo tye i wi tura.
+\v 48 En onenogi kun gicanne ki cero yeya, pien onoŋo yamo kodo bino ki i nyimgi. I kine me koko gweno, en ocako bino botgi kun woto i wi nam ki tyene. Omito katogi akata,
+\v 49 ento ka gunene kun woto i wi nam ki tyene, gutamo ni gwok nyo tipo, ci gudaŋŋe matek;
+\v 50 pien gin ducu gunene, ci tipo komgi oto woko. Ento oyotoyot oloko kwedgi kun waco ni, “Wudi cwinywu. An enni; gwok wulwor.”
+\v 51 Odonyo botgi i yeya, ci yamo oliŋ mot. Gin guuro matek twatwal ki i cwinygi,
+\v 52 pien nakanen pe guniaŋ lok ma i kom mugati, ento cwinygi pud obedo nwaŋ.
+\p
+\v 53 Ka doŋ gukato loka ca, ci gukato wi tura i lobo Genecaret, gutweyo yeya kunnu.
+\v 54 Ka gutyeko a woko ki i yeya, ci lwak guŋeyo Yecu oyotoyot.
+\v 55 Gucako riŋo gurumo kabedo ducu ma tye kunnu, kun gikelo lutwo ma gutiŋogi ki kitara, giterogi i kabedo ducu ma guwinyo ni en tye kunnu.
+\v 56 I kabedo ducu ma yam en obino iye, i kin paco-gu, ki i gaŋi-gu, ki i kin caro, gipyelo lutwo wa i cuk-gu, kun gibako doggi bote ni oye wek gugud kadi dog ginarukane keken; ci lutwo ducu ma gugudo gucaŋ.
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Luparicayo ki lupwony-cik mogo ma gua ki i Jerucalem gucokke bot Yecu.
+\v 2 Guneno jo mogo ma i kin lupwonnyene ma pe gilubo kwer, ento gicamo ma pe gulogo ciŋgi.
+\v 3 Pien Luparicayo ki Lujudaya ducu ka pe gulogo ciŋgi kakare pe gicamo, pien gumako kit pa ludoŋo
+\v 4 Ka gudwogo ki i cuk pe gicamo, nio ka gulwokke. Dok gitye ki lwak kit kwer mapol ma gilubo, macalo kit me lwoko kikopo-gu ki agulu-gu ki jami mola-gu ducu.
+\p
+\v 5 Luparicayo ki lupwony-cik gupenyo Yecu ni, “Piŋo lupwonnyeni pe gilubo kit kwer pa ludoŋo? Piŋo gicamo ki ciŋgi ma pe gulogo ma lubo kwer?”
+\p
+\v 6 Yecu odok iye botgi ni, “Wun lugoba, Icaya con oloko i komwu kakare, macalo en ocoyo ni Lubaŋa owacci, ‘Rok man kara giwora ki doggi nono, ento cwinygi pe i koma wacel;
+\v 7 giwora nono, pwony ma gipwonyo obedo pwony ma mako kit pa dano.’
+\p
+\v 8 Wuweko cik pa Lubaŋa, kun wuketo cwinywu ka lubo kit pa dano.”
+\v 9 Yecu dok owaco botgi ni, “Wutimo ber pi kwero cik pa Lubaŋa, wek wulub giwu kit cikwu!
+\v 10 Moses yam owacci, ‘Wor woru ki meni’; dok ni, ‘Ka ŋatti mo oceno wonne nyo minne, gibineke woko’;
+\v 11 ento wun wuwaco ni, ‘Ka dano mo owaco ki wonne nyo minne ni, Gin ma kono akonyi kwede en lim me Korban’ (te lokke ni, gin ma gimiyo ki Lubaŋa),
+\v 12 en pe dok omi lim mo me konyo wonne nyo minne,
+\v 13 kun wumiyo lok pa Lubaŋa doko goro, pien wupwonyo dano ni gulub kit cikwu. Dok wutiyo bene gin mapol macalo meno.”
+\p
+\v 14 Yecu dok olwoŋo lwak bote, ci owaco botgi ni, “Wun ducu wuwiny lokka, ci wuniaŋ.
+\v 15 Pe tye gin mo ma donyo i i dano ma oa ki woko ma twero balo en, ento gin ma a ki i dano en aye balo dano.
+\v 16 Ma tye ki it me winyone, ci owiny.”
+\p
+\v 17 Ka oweko lwak woko, ci odonyo i ot, lupwonnyene gucako penye pi carolok meno ma obolo-ni.
+\v 18 En ogamo ni, “Kara wun bene peya wuniaŋ tere bo? Pe wuŋeyo ni, gin ducu ma donyo i dano ma a ki woko pe twero balo en?
+\v 19 Pien pe odonyo wa i cwinye, ento wok kato i cin iye, ci kato woko.” (Ka otyeko wacone ki meno, nyuto ni olonyo kwa cam ducu.)
+\v 20 Yecu dok owaco ni, “Gin ma a ki i dano aye balo dano.
+\v 21 Pien gin ma a ki i cwiny dano, en aye bedo tam maraco, cot, kwalo kwo, nek, abor,
+\v 22 paro lim, bal maraco, bwolo dano, kwele, nyeko, yet, wakke ki miŋo.
+\v 23 Tim magi maraco-ni ducu gia ki i cwiny dano, gin aye gibalo dano.”
+\p
+\v 24 Yecu ocako a ki kunnu, ocito wa i lobo ma tye cok ki Turo ki Cidon. Ci odonyo i ot mo kunnu; onoŋo en pe mito ni ŋatti mo oŋe ni etye kunnu, ento pe twero kanne.
+\v 25 Cutcut dako mo ma nyare tye ki cen marac owinyo pire, ci obino oryebbe ka tyene.
+\v 26 Dako-nu onoŋo Lagrik, ma rokke Curo-Poiniki. Ocako lego Yecu ni oryem cen woko ki i kom nyare.
+\v 27 Yecu owacce ni, “Koŋ iwek litino gukwoŋ yeŋ, pe ber gikwany cam pa litino, gibol ki gwogi.”
+\p
+\v 28 Dako-nu odok iye ni, “Rwoda, meno iwaco kakare; kadi bed kumeno ci litino gwogi ma gitye i te meja gin bene gicamo ŋide cam pa litino do.”
+\p
+\v 29 Yecu owacce ni, “Pi lok ma iloko-ni, ber doŋ idok paco, cen doŋ otyeko a woko ki i kom nyari.”
+\v 30 En odok paco, ci onoŋo latin tye obuto i wi kitanda, ma cen doŋ otyeko a woko ki i kome.
+\p
+\v 31 Yecu oa ki i lobo ma cokcok ki Turo, ci owok ki i cidon, ka okato ocito wa i nam Galilaya, ka otuc kwede wa i dye lobo Dekapoli.
+\v 32 Ci gikelo bote dano ma ite odiŋ ma te lebe oto, gucako bako doggi bote ni oket ciŋe i kome.
+\v 33 Yecu ocako mako en ki i kin lwak otere cen i muŋ, ci oketo ciŋe i it dano meno, ka oŋulo laa ci ogudo lebe;
+\v 34 ocako neno malo i polo, ocur, kun waco ni, “Eppata”, te lokke ni, “Yabbe.”
+\v 35 Ite oyabbe woko ki te lebe bene ogonnye, ocako lok atir.
+\p
+\v 36 Yecu ocikogi ni pe gutit ki ŋatti mo; ento kadi bed ocikogi kumeno, gin bene gumedde ameda ki tito pire.
+\v 37 Gin gubedo ka urone makato ducu, ma kun giwacci, “En otimo gin ducu maber; pien omiyo jo ma itgi odiŋ giwinyo lok, ki jo ma te lebgi oto giloko.”
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 I kare meno, ka lwak dok gucokke mapol, kun pe gitye ki camgi, ci Yecu olwoŋo lupwonnyene bote, ocako waco botgi ni,
+\v 2 “Kica maka i kom lwak man, pien gutyeko bedo kweda kany pi nino adek ma kun pe gitye ki camgi mo.
+\v 3 Ka acwalogi ni gudok wa tugi ki kec, ci kec bibwoyogi woko i yo, pien jo mukene i kingi gua ki ka mabor.”
+\p
+\v 4 Lupwonnyene gudok iye ni, “Kara man, dano twero miyo mugati ma romo dano-ni i tim kany niŋniŋ?”
+\p
+\v 5 Yecu openyogi ni, “Wutye ki mugati adi?” Gugamo ni, “Abiro.”
+\p
+\v 6 Ociko lwak ni gubed piny i ŋom, ci omako mugati abiro-nu, opwoyo, ka obaro igi, ocako miyo bot lupwonnyene guket i nyimgi, ci guketo i nyim lwak.
+\v 7 Onoŋo gitye ki rec matino manok bene; ka doŋ olego iye gum, ociko ni magi bene myero giket i nyimgi.
+\v 8 Lwak gucamo nio ka guyeŋ; gucako coko ŋide cam ma oloyogi-ni, oromo adita abiro mupoŋ.
+\v 9 Jo ma onoŋo gitye kunnu welgi romo jo alip aŋwen.
+\v 10 Ka ociko lwak, ci odonyo i yeya cutcut kacel ki lupwonnyene, ocito wa i lobo Dalmanuta.
+\p
+\v 11 Luparicayo gubino bot Yecu ci gucako pyem kwede, kun gimito lanyut ma a ki bot Lubaŋa, me laom iye.
+\v 12 Yecu ocur ki i cwinye matek kun wacci, “Piŋo yalwak me kare man gimito lanyut? Adada, awacciwu ni, pe gibimiyo lanyut mo bot yalwak me kare man.”
+\v 13 Yecu oa woko ki botgi, ci odonyo i yeya, oŋolo nam okato wa loka ca.
+\v 14 Lupwonnyene wigi onoŋo owil woko ka tero mugati, onoŋo gitye kimugati acel keken i yeya.
+\v 15 Yecu ocikogi matek twatwal kun wacci, “Wugwokke i kom tobi pa Luparicayo ki tobi pa Luparicayo ki tobi pa Kerode.”
+\p
+\v 16 Lupwonnye gubedo ka laro lok kekengi kun giwacci, “Pe watye ki mugati.”
+\p
+\v 17 Ka Yecu oŋeyo ci openyogi ni, “Piŋo wubedo ka laro lok ni pe wutye ki mugati? Peya wuniaŋ ce? Pe wumako maber? Cwinywu pud nwaŋ?
+\v 18 Wutye ki waŋwu, ci pe wuneno kwede? Wutye ki itwu, pe wuwinyo kwede? Wun pe wupo ce?
+\v 19 Ka yam abaro i mugati abic pi jo alip abic-ci, ci wucoko ŋide aduku adi?” Gugamo ni, “Apar wiye aryo.”
+\p
+\v 20 “Ka yam abaro i mugati abiro pi jo alip aŋwen-ni, onoŋo wucoko ŋide opoŋo adita adi?” Dok gugamo ni, “Abiro.”
+\v 21 En openyogi ni, “Peya wuniaŋ aye?”
+\p
+\v 22 Gin gucako bino i Betecaida, ci jo mogo gukelo bote dano ma waŋe oto woko, gubako doggi ni oboŋ kome.
+\v 23 Yecu ocako mako ciŋ lawaŋe-oto, ci otere woko wa i ŋe gaŋ; ci oŋulo laa i waŋe, ka dok oketo ciŋe i kome, openye ni, “Ineno gin mo doŋ?”
+\p
+\v 24 Laco meno otiŋo waŋe malo, ocako waco ni, “Aneno kom dano; ento pud ginen macalo yadi ma woto.”
+\v 25 Yecu dok onwoyo keto ciŋe i waŋ lawaŋe-oto; ci ociko waŋe matek, waŋe odok kakare ma neno piny maber.
+\p
+\v 26 Yecu ocwalo en wa i paco tugi, kun cike ni, “Pe idony i gaŋ kunnu.”
+\p
+\v 27 Yecu ki lupwonnyene gucito i kin gaŋi me Cecaria Pilipi. I kare ma gitye i yo, openyo lupwonnye mere ni, “Dano mono giwacci an aŋa kaa?”
+\v 28 Guwacce ni, “Jon Lubatija; jo mogo giwacci, ‘Elia’, ki jo mukene ni in ŋat acel i kin lunebi.”
+\p
+\v 29 Dok openyogi ni, “Ento wun kono wulwoŋa mono ni an aŋa?” Petero ogamo ni, “In i Kricito ma Lubaŋa oyero.”
+\p
+\v 30 Yecu ociko matek ni pe gitit pire ki dano mo.
+\p
+\v 31 Yecu ocako pwonyo lupwonnye mere ni, “Wod pa dano myero olim can madwoŋ, dok ludoŋo ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik myero gukwere woko, ci guneke, ento en cako cer woko i ŋe nino adek.”
+\v 32 Yecu oloko lok meno atyer ka maleŋ. Petero otero en cen, ocako juke matek.
+\v 33 En olokke bot lupwonnyene ci oloko ki Petero matek, kun wacci, “Dok cen i ŋeya, in Catan! Pien tammi pe lubo pa Lubaŋa, ento pa dano.”
+\p
+\v 34 Yecu olwoŋo lwak bote kacel ki lupwonnyene, ci otito botgi ni, “Ka ce dano mo mito lubo kora, myero okwoŋ kwerre kekene, ka ocak tiŋo yatariyane, olub ki kora.
+\v 35 Pien dano ma mito laro kwone birwenyone arwenya, ento ka dano mo orwenyo kwone pira ki pi lok me kwena maber, en aye bilaro kwone.
+\v 36 Konyo dano ma olimo lobo ducu ki gin aŋo mono, ka ce kwone gikwanyo woko?
+\v 37 Dano dok bimiyo kit gin aŋo ma ka kwone?
+\v 38 Ka ce dano mo lewic omake i koma ki i lokka i kare man me bal ki weko Lubaŋa, Wod pa dano bene lewic bimake i kome i kare ma en bidwogo ki deyo pa Wonne kacel ki lumalaika maleŋ.”
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Dok oloko botgi, ni “Adada awacciwu ni, tye jo mogo ma gucuŋ i kinwu kany ma pe gibibilo to wacel, nio waŋ ma guneno ka ker pa Lubaŋa doŋ otyeko bino ki tek.”
+\p
+\v 2 Ka nino okato abicel, ci Yecu otero Petero ki Yakobo ki Jon, ocako yito kwedgi i wi got mabor i muŋ gin kengi. Kome ocako lokke i nyimgi,
+\v 3 ginarukane odoko tar ma wil, matar dok twatwal; pe tye lalwok boŋo mo i wi lobo ma twero lwoko lony matar ma rom meno.
+\v 4 Ci Elia ki Moses gucako nen botgi, gubedo ka lok ki Yecu.
+\v 5 Petero ocako penyo Yecu ni, “Lapwony, bedo kany ber mada; wek doŋ wager aduc adek, acel meri, acel pa Moses, ki acel pa Elia.”
+\v 6 Onoŋo Petero pe doŋ ŋeyo kit gin ma myero eloki, pien onoŋo lworo omakogi mada.
+\p
+\v 7 Pol ocako bino ci tipone oumo komgi woko lipuk, ci dwan owinnye ki i pol, ma wacci, “Man aye Woda ma amaro; wuwinye.”
+\v 8 Lupwonnye gucako ŋiyo piny oyotoyot, ci waŋgi pe omedo ki neno dano mo, guneno kom Yecu ma tye kwedgi-ni keken.
+\p
+\v 9 I kare ma doŋ gitye ka lor piny ki i wi got, Yecu ocikogi ni pe gutit lokke bot dano mo i kom gin ma guneno, nio waŋ ma Wod pa dano ocer ki i kin jo muto.
+\v 10 Lupwonnye gumako lok meno, gubedo ka penye kekengi ni, “Cer ki i kin jo muto kono te lokke aŋo?”
+\p
+\v 11 Gucako penyo Yecu ni, “Piŋo lupwony-cik guwacci, Elia aye koŋ kwoŋo bino?”
+\p
+\v 12 Yecu otito botgi ni, “Adada Elia aye myero okwoŋ bino, ka wek ocaka dwoko jami ducu obed kakare. Ento lok man dok gicoyo i kom Wod pa dano piŋo kaa, ni, myero en koŋ olim can madwoŋ, ka dok ni, gibicaye matek?
+\v 13 Ento doŋ atito botwu atir ni Elia doŋ otyeko bino wa con, ci gutyeko timo gin ma gimito i kome, macalo yam gicoyo i kome.”
+\p
+\v 14 Ka gubino piny bot lupwonnye mukene, ci guneno lwak mapol gurumogi dyere, kun lupwony-cik gitye ka pyem kwedgi.
+\v 15 Ka lwak guneno Yecu, guuro en mada, gutwarre oyotoyot guriŋo ka mote.
+\v 16 Yecu openyogi ni, “Wubedo ka pyem kwedgi pi lok aŋo?”
+\p
+\v 17 Ci dano mo acel ki i kin lwak ogamo doge ni “Lapwony, wayi onoŋo akelo woda boti. En tye ki cen marac ma pe loko,
+\v 18 ka tekke cen omako i kabedo mo, ci tugi retone woko piny likuŋ, ci bwoyo yenyo i doge, cako kayo lake-gu matek, kun poyo kome lirikrik. Apenyo lupwonnyeni ni guryem woko, ci ryemone oloyogi.”
+\p
+\v 19 Yecu ocako gamo ni, “Wun yalwak ma niyewu lam, abibedo kwedwu nio wa awene? Dok abidiyo cwinya i komwu nio wa awene ba? Wukel en bota kany.”
+\v 20 Gukele bot Yecu. Ka cen marac-ci onene, ci oyeŋo kom awobi-nu, orete woko piny; ocako ŋenne i ŋom ma kun bwoyo yenyo i doge-gu.
+\v 21 Yecu openyo wonne ni, “Two man obedo ka timme kit man pi lwak kare ma rom mene?” Wonne ogamo ni, “Nia wa ka tinone.
+\v 22 Otemo neke woko tyen mapol; kine mogo rete i mac kadi wa i pii-gu. Ka ce itwero timo iye gin mo, ci tim ber, ikonywa do.”
+\p
+\v 23 Yecu ogamo doge ni, “Ka ce atwero? Gin ducu twerre ki bot dano ma ye Lubaŋa.”
+\p
+\v 24 Won latin ogamo doge oyotoyot kun daŋŋe matek ni, “Aye; kony niyena ma lam-mi.”
+\p
+\v 25 Ka Yecu oneno lwak giriŋo gibino bote, ogerre i wi cen marac, kun wacce ni, “In cen ma pe loko-ni, ma iti odiŋ-ŋi, aciki ni, a woko ki i kom awobi-nu, pe dok idwog i kome matwal.”
+\p
+\v 26 En okok, ci ocako ryene aryeya ki tek, ka oa woko i kome. Awobi-nu koŋ obedo macalo dano muto, omiyo jo mapol doggi ocer ni, “En doŋ oto woko ada.”
+\v 27 Ento Yecu omako ciŋe, oile kwede malo, ci en ocuŋ.
+\p
+\v 28 Ka Yecu odonyo i ot, ka ma gubedo iye kengi, ci lupwonnyene gupenye ni, “Gin aŋo mugeŋowa ryemone?”
+\p
+\v 29 En owaco botgi ni, “Kit cen macalo man pe ryemme pi gin mo, ento ki lega keken.”
+\p
+\v 30 Gua woko ki kunnu, guŋolo ki i Galilaya. Yecu pe omito ni dano mo oŋe pire,
+\v 31 pien onoŋo en tye ka pwonyo lupwonnyene kun waccigi ni, “Wod pa dano gibimiye i ciŋ dano; gibineke woko, ci en bicer woko i ŋe nino adek.”
+\v 32 Ento gin pe guniaŋ kit lokke-nu, dok gulworo penye.
+\p
+\v 33 Gibino i Kapernaum. Ka gitye i ot, Yecu ocako penyogi ni, “Wubedo ka laro lok aŋo i waŋayo kekenwu-ni?”
+\v 34 Gin guliŋ aliŋa, pien gubedo ka laro lok kekengi i waŋayo ni, “Aŋa ma ladit i kingi?”
+\v 35 Yecu ka obedo piny ci olwoŋo jone apar wiye aryo, ocako waccigi ni, “Ka dano mo mito bedo mukwoŋo, myero en aye odoŋ cen i ŋe luwote ducu, en aye obed latic megi ducu.”
+\v 36 Okwanyo latin mo, ci omiyo ocuŋ i kingi, ka otiŋo i kore ci okwako, ocako waco botgi ni,
+\v 37 “Dano mo ma ojolo latin acel macalo man pi nyiŋa, meno rom ki ma ojolo an; ka dok dano ma ojolo an, meno rom ki ma ojolo ŋat muora-ni.”
+\p
+\v 38 Jon owaco bot Yecu ni, “Lapwony, waneno ŋatti mo ka tye ka ryemo cen ki nyiŋi, ma en pe nywako wot kwedwa, ci wajuke woko.”
+\p
+\v 39 Ento Yecu ogamo ni, “Pe wujuke; pien pe tye dano mo ma tiyo tic matek ki nyiŋa, ma twero waco lok mo marac i koma oyot.
+\v 40 Pien ŋat ma pe lakworwa, en aye lawotwa.
+\v 41 Adada awacciwu ni, dano mo ma bimiyowu pii me amata i kikopo, pien wun jo pa Kricito, limo motte pe biloyo en kadi matidi mo.
+\p
+\v 42 “Ka dano mo miyo ŋat mo acel ma i kin jo magi matino ma guye an-ni gupoto i bal, ci bedo ber makato ducu ka gitweyo kidi rego madit i ŋute ci gibole kwede wa i nam.
+\v 43 Ka ce ciŋi aye omiyo ipoto i bal, ci toŋ iŋun woko, twara ma idonyo i kwo ma ciŋi lakucel peke, ber makato ma giboli i Geena ma itye ki ciŋi aryo ducu, kun idonyo kwedgi i mac ma pe to,
+\v 44 ka ma kwidi ma camogi pe to, ki macce bene pe to.
+\v 45 Ka ce tyeni aye omiyo ipoto i bal, ci toŋ woko, twara idonyo i kwo ma tyeni lakucel peke, ber makato ma kono giboli ki tyeni aryo i Geena,
+\v 46 ka ma kwidi ma camogi pe to, ki macce bene pe to.
+\v 47 Ka ce waŋi aye omiyo ipoto i bal, ci kol woko; twara ma idonyo i ker pa Lubaŋa ma waŋi lakucel, kato ma kono giboli ki waŋi aryo ducu i Geena,
+\v 48 ka ma kwidi ma camogi pe to, ki macce bene pe to.
+\p
+\v 49 Pien kado ma bilonyo kom dano acel acel en aye mac.
+\v 50 Kado ber, ento kado ka odoko bot, ci dok gibiyubo niŋniŋ wek odok mamit? Wubed ki kado i iwu, dok wubed ki kuc kekenwu.”
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Yecu oa woko ki kunnu, ci obino wa i lobo Judaya ma loka Jordan, ci lwak dok gucokke bote; ocako pwonyogi doki, macalo kit pwonnye tye kwede.
+\v 2 Luparicayo mogo gubino bote, ci gucako omo cwinye kun gupenye ni, “Cik miyo twero ni laco oryem dakone woko?”
+\p
+\v 3 Yecu ocako gamo doggi ma kun penyogi ni, “Moses yam ocikowu niŋniŋ?”
+\p
+\v 4 Gugamo ni, “Moses yam oye miyo twero ki laco ni myero omi waraga me laryem dakone woko, nyomgi oket woko.”
+\p
+\v 5 Yecu owaco botgi ni, “Moses omiyowu cik meno pi cwinywu manwaŋ.
+\v 6 Ento nia i acakki keto lobo ‘Lubaŋa oketo laco ki dako.’
+\v 7 ‘Pienno dano twero weko wonne ki minne, moko i kom dakone matwal.
+\v 8 Ci gin aryo-nu gicako doko kom acel.’ Gin pe dok gibedo kom aryo, doŋ gibedo kom acel keken.
+\v 9 Gin ma Lubaŋa oribo kacel dano pe opok kingi.”
+\p
+\v 10 Ka onoŋo gitye i ot, ci lupwonnyene gupenye i kom lok meno.
+\v 11 En owaco botgi ni, “Ka dano mo oryemo dakone woko, ce dok onyomo dako mukene, lanyom meno otimo abor, noŋo obalo i nyim dakone;
+\v 12 ki dako bene kit meno, ka ce oa woko ki bot cware dok ogero laco mukene, ci dako-nu otimo abor.”
+\p
+\v 13 Ka lwak gukelo litinogi bot Yecu ni wek en oboŋ komgi, ci lupwonnyene gujukogi.
+\v 14 Ka Yecu oneno ci cwinye ocwer matek, ocako wacogi ni, “Wuwek litino gubin bota, pe wugeŋgi; pien ker pa Lubaŋa tye pi jo macalo gin.
+\v 15 Adada awacciwu ni, dano ma pe oye ker pa Lubaŋa macalo latin, pe bidonyo i kerre kadi matidi mo.”
+\v 16 Ocako tiŋogi i kore omiyogi gum, kun keto ciŋe i komgi.
+\p
+\v 17 Ka Yecu oa obino wa i yo, ci dano mo ocako riŋo i kore, ci orumo coŋe i nyime kun penye ni, “Lapwony maber, atim aŋo wek alim kwo ma pe tum?”
+\p
+\v 18 Yecu owaco ni, “Piŋo ilwoŋa ni aber? Pe tye dano mo maber, Lubaŋa kene aye ber.
+\v 19 In iŋeyo cik, ni, ‘Pe ineki, Pe itim abor, Pe ikwal gin mo, Pe ibed caden me goba, Pe ibed, Pe ibum dano mo, Wor woru ki meni.’
+\p
+\v 20 En ocako gamo ni, “Lapwony, atyeko mako cik magi ducu nia wa i ka tinona.”
+\p
+\v 21 Yecu ociko waŋe onene ci cwinye omare, owacce ni, “Gin mo acel aye pud orem boti. Koŋ icit icat jamini ducu ma itye kwede ci imi limme ki lucan, ci ibibedo ki lwak lonyo ma gikano piri i polo. Ka doŋ ibin icak lubo kora.”
+\v 22 Awobinu ka owinyo Yecu oloko bote kit meno, ci waŋe oballe woko, ocako dok cen ki cwercwiny, pien onoŋo en tye ki lwak limme madwoŋ.
+\v 23 Yecu olworo waŋe ci owaco bot lupwonnyene ni, “Bibedo tek mada bot jo ma lulonyo me donyo i ker pa Lubaŋa!”
+\v 24 Lupwonnyene guuro lokkenu matek. Yecu dok ocako wacogi ni, “Litino, donyo i ker pa Lubaŋa tek marac!
+\v 25 Kinaga twero donyo i waŋ libira oyot, makato lalonyo me donyo i ker pa Lubaŋa!”
+\p
+\v 26 Ci omiyo lwak guuro matek, ci gupenyo ni, “Ka kumeno, ci aŋa dok ma larre?”
+\p
+\v 27 Yecu ocako nenogi, ci owacci, “Ki bot dano pe twerre, ento ki bot Lubaŋa twerre, pien gin ducu twerre ki bot Lubaŋa.”
+\p
+\v 28 Petero ocako wacce ni, “Ce wan kono ma waweko jamiwa ducu, ci walubi-ni?”
+\p
+\v 29 Yecu owacce ni, “Adada awacciwu ni, pe tye ŋatti mo ma oweko ode, nyo omege, nyo nyimege, nyo minne, nyo wonne, nyo litino, nyo pottine, pira ki pi lok me kwena maber,
+\v 30 ma en pe bilimo lwak jami makato meno tyen miya i kare man, gin aye odi, omego, lamego, mego, litino, ki potti, kacel ki libo; ka dok wa i kare me anyim en binoŋo kwo ma pe tum.
+\v 31 Lwak jo mapol ma gubedo jo mukwoŋo yo gin aye gibidoŋ cen, ki jo ma gudoŋ cen, gin aye dok bitelo yo.”
+\p
+\v 32 I kare ma gicito i yo ma cito Jerucalem, ma kun Yecu aye tye ka telogi yo, guuro matek, dok lupwonnyene gubedo ki lworo. En dok ocako tero lupwonnyene apar wiye aryo, ci otito botgi kit ma bitimme i kome,
+\v 33 kun wacci. “Nen ba, wan doŋ watye ka ito malo i yo Jerucalem. Wod pa dano doŋ gibimiye i ciŋ ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik, gibiŋolle kop me to, ci gibimiye i ciŋ Lurok;
+\v 34 giŋale, giŋulo laa i kome dok gibipwode ki del, ci gibineke; ento en bicer woko i ŋe nino adek.”
+\p
+\v 35 Yakobo ki Jon gin litino pa Jebedayo, gubino i nyim Yecu, ci guwacce ni, “Lapwony, wamito in itim ki wan gin ma walegi pire-ni.”
+\p
+\v 36 En ocako penyogi ni, “Wun wumito ni atimmiwu kit gin aŋo?”
+\p
+\v 37 Gugamo, ni, “Ye wek ŋat acel obed i kom badi tuŋ lacuc ki acel bene obed i kom badi tuŋ lacam i kare me deyoni.”
+\p
+\v 38 Yecu owaco botgi ni, “Wun pe wuŋeyo gin ma wulego. Wun wutwero mato ki kikopo ma abimato kwede-ni; nyo wutwero limo batija kit ma gibatija kwede an-ni?”
+\p
+\v 39 Gugamo ni, “Watwero.” Yecu dok owaco botgi ni, “Kikopo ma an abimato kwede-ni, wun bene wubimato kwede, ki kit batija ma an abibatija kwede-ni, wun bene gibibatijawu kwede;
+\v 40 ento lok me bedo i kom bada ma lacuc nyo me lacam pe an aye apoko. Meno bibedo pa jo ma yam doŋ giyubo pigi wa con.”
+\p
+\v 41 Ka jo mukene apar-ri guwinyo lokke, ci cwinygi ocako cwer i kom Yakobo ki Jon.
+\v 42 Yecu ocako lwoŋogi bote, ci owaco botgi ni, “Wun wuŋeyo ni, jo ma gilwoŋogi ni gin lulo Lurok giloyo dano ki tek, dok luditogi bene gibedo ki twero i komgi.
+\v 43 Pe myero wun wubed kit meno; ento ŋat ma mito bedo ladit i kinwu en aye myero obed laticwu,
+\v 44 ki ŋati ma mito bedo mukwoŋo i kinwu, en aye myero obed opiiwu ducu.
+\v 45 Kadi wa Wod pa dano bene pe obino ni gutine, ento en aye eti ki dano; en obino pi miyo kwone me lakok lwak dano mapol.”
+\p
+\v 46 Ka gubino i Jeriko, ci i kare ma en doŋ obea woko ki i Jeriko, kacel ki lupwonnyene ki lwak madwoŋ, ci latowaŋ ma nyiŋe Bartimayo, wod pa Timayo, onoŋo obedo piny i ŋet yo.
+\v 47 Ka owinyo ni meno aye Yecu me Najaret, ocako daŋŋe ni, “Yecu Lakwar Daudi, timma kica ba!”
+\v 48 Lwak gujuke matek ni oliŋ, ento en omedde ameda ki daŋŋe ni, “Lakwar Daudi, timma kica ba!”
+\p
+\v 49 Ka Yecu ocuŋ, ci owacci, “Wulwoŋe obin.” Gucako lwoŋo lawaŋe-oto ni, “Doŋ idi cwinyi, a malo, olwoŋi.”
+\v 50 En otugi bolo ginarukane woko, ci oa malo, obino bot Yecu.
+\p
+\v 51 Yecu ocako penye ni, “Imito atimmi gin aŋo?” Ci latowaŋ ogamo ni, “Lapwony, amito waŋa onen piny do.”
+\p
+\v 52 Yecu ocako wacce ni “Doŋ iciti, niyeni ocaŋi.” Ocako neno piny cut, ci olubo kor Yecu kun woto kwede i yo.
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 I kare ma doŋ gicok o i Jerucalem, ki tuŋ Betepage ki Betania, i kor got Jeituni, ci Yecu ocako oro jo aryo ki i kin lupwonnyene,
+\v 2 ocikogi ni, “Wucit i gaŋ ma tye i nyimwu. Ka ce wudonyo iye, ci wutugi noŋo latin kana ma gitweyo, ma ŋatti peya oito i wiye; ci wugony, wek wukel.
+\v 3 Ka ce dano mo openyowu ni, ‘Wugonyo woko piŋo kaa?’ wudokke iye ni, ‘Rwot aye mito; ci bicwalo dwoko woko kany oyotoyot.’
+\p
+\v 4 Gucako cito, gunoŋo gitweyo latin kana i doggola woko ki i ŋet yo, ci gugonyo.
+\v 5 Jo mogo ma gucuŋ kunnu gupenyogi ni, “Wubetimo gin aŋo, ma wugonyo ki latin kana-ni?”
+\v 6 Gudok iye kit ma Yecu ocikogi kwede, ci guye ni gucit kwede.
+\p
+\v 7 Ci gukelo latin kana bot Yecu, gucako peto boŋŋigi i kome, ocako bedo i wiye.
+\v 8 Jo mapol gupeto boŋŋigi i dye yo, ki jo mogo gupeto jaŋ yadi ma potgi oluk ma gu jako ki i potti.
+\v 9 Ci jo ma gutelo yo ki jo ma gilubo kore gidaŋŋe ni, “Ojana! Lubaŋa omi gum i kom dano ma bino i nyiŋ Rwot!
+\v 10 Lubaŋa omi gum i kom ker pa kwarowa Daudi ma obebino-ni! Ojana malo i wi polo!”
+\p
+\v 11 Yecu ocako donyo i Jerucalem ki i ot pa Lubaŋa bene, oŋiyo kit jami-gu ducu, ka odok i Betania kacel ki jone apar wiye aryo, pien onoŋo piny doŋ oyuto woko.
+\p
+\v 12 Orwone dok gua ki i Betania, ma kun kec neke.
+\v 13 Ka oneno yat oduro ki cen ma pote oluk, ci ocito ka nenone ni gwok nyo enoŋ iye mucekke. Ka oo i te yat, ci pe onoŋo iye gin mo, onoŋo pote keken, pien onoŋo peya kare me cekke.
+\v 14 Lupwonnyene guwinyo ka en wacci, “ŋat mo pe ocam nyigi matwal.”
+\p
+\v 15 Ka gubino i Jerucalem, ci Yecu odonyo i ot pa Lubaŋa, ocako ryemo lucat-wil ki luwil jami i ot pa Lubaŋa. Ci oryebo meja pa lulok cente, ki kom pa lucat amam;
+\v 16 pe onoŋo dok ye ni dano mo oŋol i ot pa Lubaŋa ki yec mo.
+\v 17 Ka dok ocako pwonyogi kun loko ni, “Pe yam gicoyo ni, ‘Oda gibilwoŋo ni ot me lega pa rok ducu’? Ento wun wuloko odoko boro pa luyak.”
+\v 18 Ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik gubedo ka winyo lokke, ci gucako yenyo kit yo mo me neke woko; pien gin gitye ka lworo en. Pien onoŋo lwak ducu gitye ka uro kit pwonnye.
+\v 19 Ka piny oyuto, ci ocako a woko ki i Jerucalem.
+\p
+\v 20 Odiko ka gitye ka wot i yo meno, guneno oduro otal nia wa i lwite.
+\v 21 Petero ocako po pire, ci owacci, “Lapwony, nen yat oduro ma iceno-ni otal woko.”
+\p
+\v 22 Yecu ogamo ni, “Wuye Lubaŋa.
+\v 23 Adada awacciwu ni, dano ma biwaco ki got man ni, ‘Mukke wek itiŋŋe ipot wa i nam,’ ma kun pe kalo akala i cwinye, ento noŋo oye ni gin ducu ma elego-ni bitimme, ci bitimme ada.
+\v 24 Pi lok man mumiyo awacciwu ni, gin ducu ma wupenyo ci wulego Lubaŋa pire, ber wuye ni doŋ wulimo ci wubinoŋone ada.
+\v 25 Ka ce wutye ka lega i nyim Lubaŋa, ka onoŋo wutye ki kop mo i kom dano mo, ci wutimme kica, ka wek Wonwu ma tye i polo bene otimwu kica i kom balwu.
+\v 26 Ento ka pe wutimo ki dano kica, ci Wonwu ma tye i polo pe bitimowu kica i kom bal mewu.”
+\p
+\v 27 Gin dok gudwogo i Jerucalem. Ka onoŋo en tye ka wot i ot pa Lubaŋa ci ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwonycik ki ludoŋo gubino bote.
+\v 28 Gupenye ni, “Twer mene mumiyo itimo lok macalo man? Dok aŋa mumiyi twero meno?”
+\p
+\v 29 Yecu ogamo doggi ni, “An koŋ apenyowu ki peny mo acel; wek wun bene wudokka iye, ka an abititowu kit twero mumiyo atiyo lok man.
+\v 30 Batija pa Jon twerone oa ki bot Lubaŋa nyo oa ki bot dano? Wun wudokka iye.”
+\p
+\v 31 Gucako bedo ki pyem i kingi kekengi, kun gipyem ni, “Ka koni wawacci, ‘Twerone oa ki bot Lubaŋa’, ci en dok bipenyowa ni, ‘Ci piŋo pe wuye lokke?’
+\v 32 Ka dok wawacci twerone oa ki bot dano kono?” Ento gin gulworo lwak, pien lwak ducu giŋeyo maber ni, Jon aye lanebi atika.
+\v 33 Guwaco bot Yecu ni, “Wan pe waŋeyo.” Yecu bene owacogi ni, “An bene pe abitito botwu kit twero mumiyo atiyo man.”
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 Yecu ocako lok kwedgi i carolok ni, “Yam tye dano mo ma opito olok i potone, ci orumo woko ducu ki cel, ka okwinyo bur me biyo pige, ci ogero iye lubele, oweko i ciŋ lupur, ci ocito woko wa i lobo mukene.
+\v 2 Ka kare oromo, ci ocako cwalo laticce bot lupur ka omo nyige mucekke i potone.
+\v 3 Lupur gumake, ci gupwode, ka guryeme kwede woko, omedo ki dok ki ciŋe nono.
+\v 4 En dok ocwalo laticce mukene; gin gugoyo en bene, gugoyo wiye lero, gutime ki tim me lewic.
+\v 5 Ka dok omedde oro dano mukene, ci guneko dano meno woko. Gubedo ka keto can i kom jo mapol; jo mukene gupwodogi apwoda, ki mukene gunekogi aneka.
+\v 6 Pud onoŋo en odoŋ ki dano mo acel bote, en aye wode ma en maro-ni. Lacen en ocwalo wode kikome botgi, kun wacci, ‘Gibiworo woda.
+\v 7 Lupur gucako lok kekengi ni, ‘Man aye doŋ lale lim; wubin waneke woko, wek lim ma en bileyo-nu obed mewa.’
+\v 8 Ci gumake, guneke woko, gubole woko wa i ŋe poto olok.
+\v 9 Ci won poto olok bitimogi niŋniŋ? En bibino, ci neko lupur woko ducu, ci miyo poto olok woko bot jo mukene.
+\v 10 Yam pe wukwano lok ma gicoyo i ginacoya ni, ‘Got ma lugedo gukwero-ni en aye odoko got madit ma i twok ot;
+\v 11 man Rwot aye ma otiyo, obedo botwa lok me aura’?”
+\p
+\v 12 Gutemo pi make, ento gulworo lwak, pien guniaŋ atir ni obolo carolok meno i komgi. Ci gua gucito gigi woko.
+\p
+\v 13 Gin gucako oro Luparicayo ki jo pa Kerode bene, wek gumak lok ma a i doge.
+\v 14 Ka gin gubino bote, ci gucako wacce ni, “Lapwony, wan waŋeyo ni in i dano ma itye ki ada, dok pe ito i kom ŋatti mo, pien in pe ineno kom dano ki woko, in ipwonyo yo pa Lubaŋa ki ada. Ci myero gicul mucoro bot Cecar nyo pe?
+\p
+\v 15 Wacul nyo pe wacul?” Yecu oŋeyo bwolagi, ocako waco ni, “Wun mono wubwola piŋo kaa? Koŋ wucikella kom lim ma giculo kwede, anen.”
+\v 16 Gin gucako kelone bote, ci en openyogi ni, “Cal ki coc ma gicoyo i kome-ni pa aŋa?” Ci gugamo ni, “Pa Cecar yo.”
+\p
+\v 17 Yecu ocako wacogi ni, “Wudwok jami pa Cecar bot Cecar, ki jami pa Lubaŋa wudwok bot Lubaŋa.” Gin gucako urone matek.
+\p
+\v 18 Lucadukayo gucako bino bot Yecu; gin aye jo ma giwacci cer pa jo muto pe tye kulu. Gucako penyo peny ni,
+\v 19 “Lapwony, Moses yam ocoyo ni, ka laco mo oto woko, ce oweko dakone, ma kun pe obwoto latin mo, ci myero ominne olak dakone, wek onywal kwede litino ka wi ominne.
+\v 20 Ci yam onoŋo tye co abiro ma gin ducu omego. Ka laco mukwoŋo nyomo dako-nu oto woko ma pe obwoto latin mo,
+\v 21 ci me aryo ocako lako dako-nu, en bene oto woko ma pe obwoto latin mo; ki dano me adekke bene kumeno;
+\v 22 ci gin ducu abiro pe gubwoto latin mo. Lacenne en dako bene oto woko.
+\v 23 I kare me cer ki i kin jo muto, dako-nu doŋ bibedo dako pa aŋa? Pien gin co abiro-ni ducu gubedo kwede.”
+\p
+\v 24 Yecu ocako wacogi ni, “Wun wurwenyo pi lok man, pien wukwiya ginacoya, wa tek pa Lubaŋa bene wukwiya.
+\v 25 Ka ce dano gibicer woko ki i kin jo muto, ci doŋ pe gibinyomme, doŋ gibibedo macalo lumalaika ma i polo.
+\v 26 Ento i kom lok man me cer ki i kin jo muto-ni, wun pe mukwano i buk pa Moses, ka ma ocoyo lok i kom caka, ki kit ma Lubaŋa yam oloko kwede ni, ‘An Lubaŋa pa Abraim, ki Lubaŋa pa Icaka, ki Lubaŋa pa Yakobo’?
+\v 27 En pe Lubaŋa pa jo muto ento en Lubaŋa pa jo makwo; wun wuŋak wurwenyo woko marac.”
+\p
+\v 28 Ka lapwony-cik mo obino cok, ci obedo ka winyo ka gilaro lok. Ka oneno kit ma Yecu dok iye ki gin lok maber ma atir, ocako penyo Yecu ni, “Cik mene maditte mukwoŋo ki i kom lwak cik ducu?”
+\p
+\v 29 Yecu ogamo ni, “Cik mukwoŋo en ene, ‘Wuwiny wun jo Icrael, Rwot Lubaŋawa en Rwot acel.
+\v 30 Ci mar Rwot Lubaŋani ki cwinyi ducu, ki tiponi ducu, ki tammi ducu ki tekki ducu.’
+\v 31 Ki me aryone en ene ni, ‘Mar lawoti macalo imarre keni.’ Pe dok tye kit cik mo ma pire tek makato cik magi aryo-ni.”
+\p
+\v 32 Lapwony-cik ogamo ni, “Iloko kakare, Lapwony; iloko atir ni, Lubaŋa tye acel, pe dok tye Lubaŋa mo mukene, kono en kene.
+\v 33 Dok ni gimare ki cwiny ducu, ki ryeko ducu, ki tek ducu, ki maro lawoti macalo imarre keni, cik magi aye pigi tek makato gitum ma giwaŋo ducu ki berre ki gitum mukene ducu.”
+\p
+\v 34 Ka Yecu oneno ni odok iye maber ki ryeko, ocako dok wacce ni, “In pe ibor ki ker pa Lubaŋa.” Lacen pe dok tye ŋat mo ma odiyo cwinye ka penye ki lok mo.
+\p
+\v 35 Ka Yecu onoŋo tye ka pwony i ot pa Lubaŋa, ci openyo ni, “Lupwony-cik mono giwacci Kricito lakwar Daudi piŋo?
+\v 36 Ki tuŋ bot Daudi kikome en dok oloko i tek pa Cwiny Maleŋ ni, ‘Rwot owaco bot Rwoda ni, Bed i kom bada ma lacuc, i kabedo me deyo, nio ka abiketo lukworri piny i te tyeni.’
+\v 37 Ka ce en Daudi aye yam olwoŋe ni Rwot, ci en dok bedo lakwarre niŋiŋ?” Lwak mapol guwinyo lokke ki yomcwiny madwoŋ mada.
+\p
+\v 38 I kare ma Yecu tye ka pwonyo dano, owacci, “Wugwokke i kom lupwony-cik ma gimaro wot ma guruko boŋŋi maboco-ni, dok gimito dano gubed ka motogi wa i cuk-gu,
+\v 39 dok gimaro bedo i kom pa ludito ka gitye i kacokke, dok gimaro bedo i kabedo me deyo i karama.
+\v 40 Gin gimayo odi pa mon-to, dok gibedo ka lego lega maboco me buta keken. Gibiŋologi kop madit makato ducu.”
+\p
+\v 41 Yecu obedo i ot pa Lubaŋa ka ma okemme ki canduk me coko lim, ci obedo ka neno kit ma lwak gibolo ki motgi i canduk lim; lwak lulonyo gubolo iye mapol.
+\v 42 Ento dato ma lacan obino ci obolo iye cente aryo, ma rom ki cente abic me kare-ni.
+\v 43 Ocako lwoŋo lupwonnyene bote, ci owacogi ni, “Adada awacciwu ni, dato man ma lacan-ni en aye dok obolo lim madwoŋ makato jo ducu;
+\v 44 pien jo mapol gugito but limgi madwoŋ-ŋi aye gubolo, ento en i canne-ni, obolo limme ducu ma en tye kwede ma onoŋo konyo kwone.”
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Ka Yecu okato woko ki i ot pa Lubaŋa; ci ŋat acel mo ki i kin lupwonnyene owacce ni, “Lapwony, nen kit ma godi magi dito kwede ki kit ma gedone beco kwede!”
+\v 2 Yecu ogamo ni, “Wuneno gedo magi madito twatwal-li? Godi ducu gibimukogi gireto woko piny, pe gibiweko got acel mo kany ma ododde i wi wadi.”
+\p
+\v 3 Yecu ka obedo piny i wi got Jeituni, kun otikke ki ot pa Lubaŋa, ci Petero ki Yakobo ki Jon ki Anderiya gucako penye i muŋ ni,
+\v 4 “Tit botwa, lok man bitimme wa awene, dok kit gin aŋo ma binyuto ni lok meno doŋ cok cobbe kakare?”
+\p
+\v 5 Yecu ocako wacogi ni, “Wugwokke, ŋatti mo owek rwenyowu.
+\v 6 Pien jo mapol gibibino ki nyiŋa, ma giwacci, ‘An aye a en!’ ci gibimiyo jo mapol girwenyo woko.
+\v 7 Dok ka wubiwinyo pi mony, ki lok ma yweko pi mony, pe tipo komwu oto woko lirut; myero koŋ meno otimme, ento noŋo nino me agik pud peke.
+\v 8 Pien rok bilweny ki rok wadi, ki ker bene bilweny ki ker wadi, ki oyeŋyeŋ biyeŋo lobo i kabedo mapol, ki kec bene bipoto; meno gin aye acakki me te can ma bipoto i lobo.
+\p
+\v 9 “Ento wun aye myero wugwokke kenwu; pien gibiterowu i lukiko, dok gibigoyowu i kacokke-gu. Wubicuŋ i nyim luloc ki luker-gu pira, wubitito lok ma bedo caden botgi.
+\v 10 Myero koŋ gikwoŋ tito lok me kwena maber bot rok ducu.
+\v 11 Ento ka giterowu i lukiko wek giŋol kop i komwu, pe wubed ka tamo kit lok aŋo ma wubilokone, ento wulok ma gibimiyowu i cawa meno; pien pe wun aye wubilok, ento Cwiny Maleŋ aye bilok.
+\v 12 Omego en aye bimiyo omegine i to, ki wego bimiyo litinogi i to, litino bitubbe i kom lunyodogi, miyo gineko lunyodogi woko.
+\v 13 Jo ducu gibikwerowu pi nyiŋa; ento ŋat ma diyo cwinye nio wa i agik, en aye bilarre.
+\p
+\v 14 “Ka wuneno gikelo gin mo me kwer, malik, giketo i kabedo ma myero pe giket iye (wek dano ma kwano oniaŋ) ci jo ma i Judaya myero guriŋ woko wa i godi;
+\v 15 dano ma onoŋo tye i wi ot pe dok olor piny, pe bene odony i ot ka kwanyo iye gin mo,
+\v 16 ki dano ma tye wa i poto pe odok cen paco ka omo ginarukane.
+\v 17 Dok mon ma giyac gibineno can i kare meno, ki mon ma gidoto litino bene!
+\v 18 Wuleg wek pe obin otimme i cwir.
+\v 19 Pien i kare meno bibedo iye twon can madit atika ma yam peya onen i lobo, nia wa i acakki lobo ma Lubaŋa oketo-ni, nio kwede wa onyoo, dok bene pe binen.
+\v 20 Kono nene Rwot pe ojwiko nino-nu obedo manok mo, kono dano mo pe obwot; ento pi jo ma giyero, ma en oyerogi, omiyo en ojwiko wel nino obedo manok.
+\v 21 “I kare meno ka ce dano mo owacciwu ni, ‘Nen, Kricito ma Lubaŋa oyero tye kany’, nyo ni, ‘Nen en tye kuca’, pe wuye.
+\v 22 Kricito ma lugoba kacel ki lunebi-gu ma lugoba gibibino, gibinyutowu lanyut ki tiyo jami taŋo, wek girweny jo mapol ka gitwero, wek girweny wa ki jo ma giyero bene.
+\v 23 Ento wun aye wugwokke, doŋ atyeko titowu gin ma bibedo i anyim con.
+\p
+\v 24 “Ento i kare meno ki i ŋe can madit-ti, bibedo kit macalo yam gicoyo ni. ‘Ceŋ bicido woko macol licuc, ki dwe bene pe biryeny;
+\v 25 lakalatwe bia ki i polo, gipoto piny ki twer ducu ma i polo bene biyeŋŋe.’
+\v 26 Ka doŋ gibineno Wod pa dano ka bino ki pol, ki twero madwoŋ, ki deyo.
+\v 27 Ci en bioro lumalaikane ka coko jone ma en oyero, kun gicokogi ki i twok piny aŋwen ducu, nia kwede wa i agikki lobo nio kwede wa i agikki polo.
+\p
+\v 28 “Wupwony carolok i kom yat oduro. Ka ce jaŋe doŋ olot, ci pote luk, ci doŋ wuŋeyo ni oro doŋ cok.
+\v 29 Ki wun bene ka ce wuneno gin magi gutimme, ci wuŋe ni en doŋ cok, tye wa i doggola.
+\v 30 Adada awacciwu ni, yalwak me kare man pe gibitum, nio waŋ ma lok magi ducu bitimme.
+\v 31 Polo ki lobo gibitum ento lokka pe bitum.
+\v 32 “Ento nino meno ki cawa meno pe tye ŋat mo ma ŋeyo, kadi wa lumalaika ma i polo, kadi wa Wod, ento Lubaŋa Won kene aye ŋeyo gire.
+\v 33 Wugwokke, waŋwu obed twolo ma nen, pien wun pe wuŋeyo nino ma kare biromo iye.
+\v 34 Bedo rom ki dano ma ocito welo. Ka yam a weko gaŋŋe, ci omiyo twero bot luticce, kun miyo ŋat acel acel ki ticce, kun ociko lagwok doggola ni obed ka kiyo piny.
+\v 35 Mumiyo wun wubed ka kiyo piny, pien pe wuŋeyo kare ma won ot bidwogo kwede; gwok dwog wi otyeno, nyo cwiny dyewor, nyo okogweno, nyo odiko.
+\v 36 Wugwokke, ka ce obino oyotoyot pe onoŋwu wunino woko.
+\v 37 Lok ma awaco botwu-ni, awaco bot dano ducu ni, Wuki piny.”
+\c 14
+\cl Chura 14
+\p
+\v 1 Nino madito me Kato (Paska) ki me Mugati ma Tobi Pe Iye onoŋo odoŋ nino aryo, ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik guporo lok me mako Yecu ki ryeko ka wek gineke.
+\v 2 Pien onoŋo guloko ni, “Pe gimak i nino madito, miyo lwak bitugge.”
+\p
+\v 3 I kare ma Yecu tye i ot pa Cimon ladobo, i kare ma obedo ka cam, dako mo obino ma kun tye ki adomo moo nard kikome ma welle dwoŋ-ŋi; ocako turo dog adomo moone, ci oonyo i wiye.
+\v 4 Ento cwiny jo mogo ocwer, ci gucako lok kekengi ni, “Piŋo moo man gibalo abala?
+\v 5 Pien moo man kono nene gicato woko, kono nene okelo lim ma romo ciliŋ miya adek kulu ki makato bene, ka wek gimi ki lucan.” Ci gucako tugge i kom dako-nu matek.
+\p
+\v 6 Yecu ocako waco ni, “Wuweke obed mot, wuyelo piŋo? En otiyo gin maber twatwal i koma.
+\v 7 Pien wun wutye kacel ki lucan kare ducu, dok wutwero konyogi i kare ducu ma wumito; ento an pe abibedo kwedwu kare ducu.
+\v 8 En otiyo gin ma en twero; dok en aye okwoŋo onyo moo i koma me yika.
+\v 9 Adada awacciwu ni, i kabedo ducu ma i wi lobo ma gibitito iye lok me kwena maber, gin ma dako-ni otiyo bene gibitito pire, wek obed me po en.”
+\p
+\v 10 Juda Lakeriot, ma en dano acel ma i kin jo apar wiye aryo-ni, ocito bot ajwagi madito pa Lubaŋa pi miyo Yecu i ciŋgi.
+\v 11 Ka guwinyo lokke oyomo cwinygi, gucako cikke me miye lim; ki en bene ocako yenyo kare maber ma eromo miyo ki Yecu i ciŋgi.
+\p
+\v 12 I kom nino mukwoŋo me nino madito me Mugati ma Tobi Pe iye, ma gitumo iye latin romo me Kato, lupwonnye gupenye ni, “Imito waciyubbi kabedo mene wek icam iye Kato?”
+\p
+\v 13 En ooro lupwonnyene aryo ki i kingi kun cikogi ni, “Wucit wa i Jerucalem; ci wubirwatte iye ki laco mo ma oyeyo agulu pii, en aye wulub kore.
+\v 14 Ka ma en odonyo iye-ni, en aye wupeny iye won ot ni, ‘Lapwony owacci, ot welo ma atiro iye tye kwene, ka ma abicamo iye cam me Kato, kacel ki lupwonnyena?’
+\v 15 Ci en binyuto botwu kicika ot ma malone, ma gipeto, giyubo maber, wuyubwa kabedo kunnu.”
+\v 16 Lupwonnye gucito, ci gudonyo i Jerucalem, gunoŋo kit macalo en owaco botgi-ni, gucako yubo cam me Kato kunnu.
+\v 17 Ka piny doŋ oyuto ci obino ki jone apar wiye aryo.
+\p
+\v 18 Ka gubedo piny ci gucako camo cam, ci Yecu owacogi ni, “Adada awacciwu ni, ŋat acel i kinwu bidoba, en aye dano ma camo kacel kweda.”
+\p
+\v 19 Gin gucako kumo cut, kun dano acel acel penye ni, “An bo?”
+\p
+\v 20 Yecu owacogi ni, “Tye ŋat acel i kinwu wun jo apar wiye aryo-ni, en aye dano ma tye ka gweyo i atabo acel kweda-ni.
+\v 21 Pien Wod pa dano tye ka wot kit man pi cobo kit ma gicoyo i kome-ni; ento dano ma odobo Wod pa dano-ni bineno can! Kono nene obedo ber ka dano-nu pe ginywalo.”
+\p
+\v 22 Ka gitye ka camo cam, Yecu omako mugati; ci olego gum i kome, ocako baro iye, omiyo bot lupwonnye, kun wacci, “Wugam man, man aye koma.”
+\v 23 Dok otiŋo kikopo, ci opwoyo, ocako miyone botgi, gin gumato.
+\v 24 Yecu owaco botgi ni, “Man aye remona me gicikke ma ocwer pi jo mapol.
+\v 25 Adada awacciwu ni, pe dok abimato pig olok, nio wa i kare ma abicako dok matone manyen wa i ker pa Lubaŋa.”
+\v 26 Ka doŋ gutyeko wero wer, ci gucito i wi got Jeituni
+\v 27 Yecu owaco botgi ni, “Wun ducu wubitenya woko kena, pien yam gicoyo ni, ‘Abigoyo lakwat, ci romi gibiket woko ata.’
+\v 28 Ento lacen ka doŋ acer woko ci abitelo nyimwu me cito i Galilaya.”
+\p
+\v 29 Petero ogamo ni, “Kadi ka jo mukene ducu gibitenyi woko, ento an pe abitenyi ata.”
+\p
+\v 30 Yecu owacce ni, “Adada awacci ni, tin ki i dyewor, ma noŋo twon gweno peya onwoyo koko kiryo, noŋo in doŋ ityeko kwera woko tyen adek kulu.”
+\p
+\v 31 Ento Petero dok ogamo matek twatwal ni, “Twara ma ato kacel kwedi, pe abikweri.” Gin ducu gucako loko kit meno bene.
+\p
+\v 32 Gucito i kabedo ma nyiŋe Gececemane, ci ociko lupwonnyene ni, “Wun koŋ wubed kany, an koŋ acileg Lubaŋa.”
+\v 33 En otero Petero ki Yakobo ki jon, ci cwinye ocako poto matek ki kumo bene madwoŋ.
+\v 34 Ocako wacogi ni, “An cwinya tye ka waŋ matek, mito neka woko. Wubed ka kiyo piny kany.”
+\v 35 Ocito anyim manok, ci oguŋo oryebbe piny olego ni, “Ka ce twerre, lakit cawa-ni doŋ oa woko i koma.”
+\v 36 Ci olego ni, “Abba, Wora, jami ducu twerre ki boti; kwany kikopo man woko ki i koma; ento pe obed kit ma an amito, obed kit ma in imito.”
+\v 37 Ka odwogo botgi onoŋo gunino woko, ci owaco bot Petero ni, “Cimon, inino woko ce? Pe itwero kiyo piny pi cawa acel mo?
+\v 38 Wuki, wuleg Lubaŋa, wek pe wudony i abita mo; cwiny kikome mito loyo abita pa Catan, ento kom aye nyap.”
+\v 39 Dok odok ka lego Lubaŋa, kun nwoyo lego lega acel-lu.
+\v 40 Ka dok odwogo onoŋo gunino woko, pien onoŋo nino doŋ omako waŋgi twatwal; pe doŋ giŋeyo gin ma myero gidokke iye.
+\v 41 Ka dok odwogo botgi tyen me adekke, openyogi ni, “Wun pud wunino ce? Pud wutye ka yweyo bo? Doŋ otum, ki cawa bene doŋ oromo; wod pa dano doŋ gimiyo woko i ciŋ lubalo.
+\v 42 Doŋ wua malo, orya wunu wacitu; nen dano ma odoba doŋ tye cok.”
+\p
+\v 43 Cutcut ma Yecu pud tye ka lok-ki, Juda otugi tuc; en yam ŋat acel ma i kin jo apar wiye aryo-ni. En obino ki lwak ma gua bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik ki ludoŋo, ma gitye ki pala lucwan ki odoo-gu.
+\v 44 Juda ma odobe-ni yam omiyogi lanyut. En owacci, “Dano ma abimoto kun anoto leme, meno aye en kikome; wutugi make woko, wutere kun wugwoke maber.”
+\v 45 Ka Juda obino ci okemo bot Yecu atir, ocako mote ni, “Lapwony,” ci onoto leme.
+\v 46 Gin bene gutugi poto i kome, gumake woko cut.
+\v 47 Dano mo acel ma onoŋo ocuŋ ka ŋete ocako woto pala lucwanne, otoŋo ki opii pa ajwaka madit pa Lubaŋa, oŋuno ite woko.
+\p
+\v 48 Yecu owaco botgi ni, “Wubino bota ki pala lucwan ki odoo-gu me maka, macalo wubino i kom layak mo?
+\v 49 Abedo ka pwony i ot pa Lubaŋa jwijwi, ma kun abedo iye kwedwu, ci pe yam wumaka do. Doŋ wumaka, wek ginacoya ocobbe kakare.”
+\p
+\v 50 Gin ducu guriŋo woko, guweke odoŋ kene.
+\v 51 Awobi mo odwalo cuka boŋo camanini keken i kome, ci olubo ki kor Yecu; gin gumake bene,
+\v 52 ento en oweko cukane odoŋ, ci oriŋo woko nono laboŋo mo.
+\p
+\v 53 Gutero Yecu bot ajwaka madit pa Lubaŋa, kun onoŋo ajwagi madito ki ludoŋo-gu ki lupwony-cik gucokke kacel.
+\v 54 Petero obedo ka lubo kor Yecu ki cencen nio kwede wa i dyekal pa ajwaka madit; obedo ka oyo mac kacel ki lutic.
+\v 55 Ajwagi madito ki jo ma i Lukiko ducu guyenyo lok me caden ma mako kom Yecu ma miyo gineke; guyenyo kwe pe gunoŋo mo.
+\v 56 Lwak lucaden mapol gubedo ka kelo lok goba i kome, ma lokgi ducu pe rwatte.
+\v 57 Jo mukene gua malo, ci gukelo lok goba i kome ni,
+\v 58 “Wan wawinyo ka en loko ni, ‘An amuko ot pa Lubaŋa-ni woko, ma yam gigero ki ciŋ-ŋi, ci dok agero mukene-ne nino adek keken, ma pe gitiyo ki ciŋ.’”
+\v 59 Kadi bed gukelo lok goba kit meno, ento lok ma gukelo pe rwatte.
+\p
+\v 60 Ajwaka madit otirre malo ci ocuŋ i dyere, ocako penyo Yecu ni, “Lwak adot ma lucaden gudoti kwede-ni in igamo niŋniŋ?”
+\v 61 Yecu pe ogamo, oliŋ gire aliŋa. Ajwaka madit dok openye ni, “In aye Kricito ma Lubaŋa oyero, Wod pa Lubaŋa ma gipwoyo-ni bo?”
+\p
+\v 62 Yecu ogamo ni, “An aye a en; dok bene wubineno ka Wod pa dano obedo ki Won Twer atena i wi kom me deyo ka ŋete, tuŋ acucce; ka dok bino ki pol me polo-gu.”
+\p
+\v 63 Ajwaka madit ocako yeco ginarukane woko kekene, kun wacci, “Pud dok wumito kit caden aŋo kaa?
+\v 64 Doŋ wutyeko winyo kit ma en yeto kwede Lubaŋa. Wutamo iye lok aŋo doŋ?” Gin ducu guŋolo lokke ni, balle romme to.
+\p
+\v 65 Jo mukene gucako ŋulo laa i kome, kun giumo waŋe woko, ka gidoŋe kwede, ma kun giwacci, “In ma lanebi-ni, tuc ba,” ki lutic-gu gupoto i kome kun gipale ki ciŋgi.
+\p
+\v 66 I kare ma onoŋo Petero tye piny i dyekal, ci aŋeca pa ajwaka madit acel mo obino kenyo.
+\v 67 Ka oneno Petero ka oyo mac, ka obolo waŋe i kome ci owacce ni, “In bene onoŋo itye ki dano meno mua ki i Najaret, en Yecu.”
+\p
+\v 68 Petero ocako kwero woko, ma kun wacci, “An pe aŋeyo, pe bene aniaŋ gin ma ibeloko.” Ka Petero okato woko i doggaŋ, ci twon gweno otugi kok cut.
+\p
+\v 69 Aŋeca meno dok onene, ci dok ocako tito bot jo ma gucuŋ kunnu ni, “Dano man en bene ŋat acel ma i kingi.”
+\p
+\v 70 Petero dok ocako kwerone woko aye. Kare dok okato manok mo, jo ma onoŋo gucuŋ kenyo dok guwaco ki Petero ni, “Ada in i ŋat acel ma i kingi, pien in Lagalilaya.”
+\p
+\v 71 En ocako kwoŋŋe kun lamme kekene ni, “An pe aŋeyo dano man ma wun wuloko pireni.”
+\p
+\v 72 Dok cutcut twon gweno okok tyen me aryone. Petero ocako po lok ma nene Yecu owacce ni, “Ma noŋo twon gweno peya onwoyo koko kiryo, noŋo in doŋ ityeko kwera woko tyen adek kulu.” Ci ocako koko matek cut.
+\c 15
+\cl Chura 15
+\p
+\v 1 Ka piny doŋ oru, oyotoyot ajwagi madito ki ludoŋo ki lupwony-cik ki jo ma i Lukiko ducu, gupiro lok kacel. Ci gutweyo Yecu woko gutere kwede gumiye bot Pilato.
+\v 2 Pilato ocako penye ni, “In i kabaka pa Lujadaya bo?” Yecu ogamo ni, “Iwaco kakare gire.”
+\v 3 Ajwagi madito gucako dote ki lwak adot mapol.
+\v 4 Pilato dok openye ni, “Pe koŋ idok iye ce? Pe ineno kit lwak lok mapol ma gidoti kwede-ni?”
+\v 5 Yecu dok pe omedo ki dok iye lok mo, omiyo Pilato ouro matek.
+\p
+\v 6 Ka i kare me nino madito onoŋo Pilato gonyo lamabuc mo woko ma dano gulege pire.
+\v 7 I kare-nu onoŋo tye laco mo ma nyiŋe Baraba, ma yam gitweyo i mabuc i kin jo mujemo ma guneko dano i kare me jemogi-nu.
+\v 8 Lwak gucako cito bot Pilato, gupenye wek otim kit ma yam tiyo-ni.
+\v 9 Pilato openyogi ni, “Wumito mono ni agonnyiwu kabaka pa Lujudaya?”
+\v 10 Onoŋo Pilato oŋeyo ni ajwagi madito gumiyo Yecu bote pi nyeko.
+\v 11 Ajwagi madito gupiyo lwak ni twara gigonnyigi Baraba.
+\v 12 Pilato dok openyo lwak ni, “Dano ma wulwoŋo ni kabaka pa Lujudaya-ni doŋ abitimo niŋniŋ?”
+\p
+\v 13 Lwak gucako wo ni, “Gure woko i kom yatariya.”
+\p
+\v 14 Pilato dok openyogi ni, “Piŋo kaa, otimo kit gin aŋo marac?” Ento lwak gumedde ki wo ni, “Gure woko i kom yatariya.”
+\v 15 Pi mito kweyo cwiny lwak, omiyo Pilato oye gonnyigi Baraba, ocako pwodo Yecu ki del, ka omiye wek gigure woko i kom yatariya.
+\p
+\v 16 Askari gutero Yecu wa i ot pa kabaka, ma gilwoŋo Praitorion, ci gulwoŋo buca monygi ducu gucokke kacel.
+\v 17 Ka gucako ruko Yecu ki boŋo makwar, ka gucweyo lulakana okuto, gurwako i wiye,
+\v 18 kun gimote ni, “Itye ba, kabaka pa Lujudaya!”
+\v 19 Gucako goyo wiye ki gayi, ka guŋulo laa i kome-gu, kun girumo coŋgi me miye woro.
+\v 20 Ka doŋ gutyeko ŋale, ci gulunyo boŋo makwar woko ki i kome, ka dok guruke ki boŋone kikome, ci gutere kwede woko ka gure i kom yatariya.
+\p
+\v 21 Gucako mako dano mo ma onoŋo obekato mua ki i kin gaŋ ci gudiye ka tiŋo yatariya pa Yecu, nyiŋe Cimon dano me Cirene, ma won Alegijanda ki Rupo.
+\v 22 Gutero Yecu i kabedo ma gilwoŋo ni Golgota, ma te lokke ni kabedo me cogo wic.
+\v 23 Gucako miye koŋo vino ma girubo iye yat murra; ento en okwero matone woko.
+\v 24 Ka doŋ gugure i kom yatariya, ci gupoko boŋŋine woko i kingi, kun gibolo kwir wek ginen boŋŋi ma ŋat acel acel bitero.
+\p
+\v 25 Giguro Yecu i kom yatariya i cawa adek me odiko.
+\v 26 Gicoyo i waraga gin ma nyuto lok ma gidote iye ni, “Kabaka pa Lujudaya.”
+\v 27 Gigure kacel ki luyak mogo aryo, dano acel tuŋ lacuc ki acel tuŋ lacam.
+\v 28 Omiyo ginacoya ocobbe kakare ni, “Gikwane i kin lubalo.”
+\v 29 Jo ma yam gimol gikato ki ka ŋete gubedo ka yete, kun giyeŋo wigi, ma giwacci, “Nye, in ma imuko ot pa Lubaŋa woko, ci igero pi nino adek-ki,
+\v 30 doŋ ilarre keni, a woko ki i kom yatariya!”
+\p
+\v 31 Ki ajwagi madito bene guŋale, ma giloko ki luwotgi kacel ki lupwony-cik-gu, kun giwacci, “Yam bedo ka laro jo mukene, pe twero larre kene.
+\v 32 Wek tin Kricito, ma kabaka me Icrael, olor piny ki i kom yatariya, wek wanen ka wacak ye.” Wa jo ma gigurogi kacel kwede bene gucaye.
+\p
+\v 33 Ka cawa oromo abicel, piny ocido woko macol i lobo ducu, nio kwede wa i cawa aboŋwen.
+\v 34 I kom cawa aboŋwen Yecu odaŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Eloi, Eloi, lama cabaktani?” ma te lokke ni, “Lubaŋana, Lubaŋana, itenya woko piŋo?”
+\p
+\v 35 Ka jo ma onoŋo gucuŋ kunnu guwinyo lokke, ci guwacci, “Winyu ka en lwoŋo Elia ca.”
+\p
+\v 36 Ci dano acel oriŋo, okwanyo amor, oluto i koŋo vino mawacce, orwako i wi tal gayi, omiyo ki Yecu ni omati, kun wacci, “Weku mono koŋ wanen ka Elia bino ka kwanye woko ki i kom yatariya.”
+\v 37 Yecu dok odaŋŋe ki dwan maloŋo, ka oto.
+\v 38 Ci boŋo kicika ma i ot pa Lubaŋa ocako yec woko opokke dul aryo, oyec ki malo, nio kwede wa i tere piny.
+\p
+\v 39 Ladit ma loyo askari, ma onoŋo ocuŋ cok i nyime, ka oneno kit ma Yecu oto kwede, owacci, “Adada, dano man onoŋo Wod pa Lubaŋa!”
+\v 40 Dok onoŋo tye mon mogo ma gucuŋ ki cen ka nenone; onoŋo tye Maliam Lamagdala, ki Maliam min Yucepu matidine ki Yoce, ki Calume.
+\v 41 Gubedo ka lubo kor Yecu ki i Galilaya, gubedo ka konye bene, dok onoŋo tye lwak mon mapol ma gubino kwede wa i Jerucalem.
+\p
+\v 42 I kom nino me Yubbe, en nino ma i nyim cabit, ka piny doŋ oyuto,
+\v 43 Yucepu me Arimataya obino; en yam dano madit ma lamemba me Lukiko ma gipwoyo bene, en kikome obedo ka kuro ker pa Lubaŋa. En odiyo cwinye, ci odonyo wa bot Pilato, olego kom Yecu.
+\v 44 Pilato ouro ka doŋ otyeko to woko oyot kumeno; ci olwoŋo ladit ma loyo askari, openye ka ce doŋ oto woko.
+\v 45 Ka ladit ma loyo askari otyeko niaŋo en, ci omiyo kom Yecu bot Yucepu.
+\v 46 Yucepu owilo boŋo camanini, ci okwanyo kom Yecu woko ki i kom yatariya, oboyo ki boŋo camanini, otero kome opyelo i lyel ma en okwinyo oroko i got, ci ocego wiye woko ki got ma oloro ki dog lyel.
+\v 47 Maliam Lamagdala ki min Yoce guneno ka ma giyiko iye kome.
+\c 16
+\cl Chura 16
+\p
+\v 1 Ka cabit doŋ okato, ci Maliam Lamagdala ki Maliam min Yakobo, ki Calume guwilo aŋwece pi wot kwede ka wiro kom Yecu.
+\v 2 I kom nino mukwoŋo me cabit mon gupuk odiko con ma ceŋ otuc, ci gucito i wi lyel.
+\v 3 Gucako pennye kekengi ni, “Aŋa mono ma bidirowa got woko cen ki i dog lyel?”
+\v 4 Ka gutiŋo waŋgi ci guneno got meno doŋ gidiro woko cen; onoŋo gotte dit twatwal.
+\p
+\v 5 Ka gudonyo i lyel, ci guneno latin orobo mo ma oruko boŋo matar, obedo kwede yo tuŋ acuc; gucako urone mada.
+\v 6 En owaco botgi ni, “Pe wubed ka urone; wun wubeyenyo Yecu me Najaret ma giguro i kom yatariya-ni. En doŋ ocer woko, pe doŋ tye kany. Koŋ wunen ka ma gipyelo iye kome.
+\v 7 Ento wucit wutit ki lupwonnyene, ki bot Petero bene ni, en doŋ tye ka wot me telo nyimwu wa i Galilaya kuca; wubineno kome kunnu, kit ma yam en otito botwu-ni.”
+\v 8 Ci mon gukatti woko ki i lyel, gucako ŋwec ki myelkom pi lworo ma omakogi matek twatwal; lworo ogeŋogi tito lokke ki ŋatti mo.
+\p
+\v 9 Ka en doŋ ocer odiko con i nino mukwoŋo me cabit, okwoŋo nyutte bot Maliam Lamagdala, ma yam en oryemo cen abiro i kome-ni.
+\v 10 En otugi tero lok bot jo ma yam gibedo kwede, i kare ma gitye ki cola ki kumu-gu.
+\v 11 Ka guwinyo ni en tye gire makwo, dok ni otyeko nyutte, kome onen bot Maliam, pe guye lokke.
+\v 12 Lacen Yecu dok onyutte onen bot jo mukene i kit mapatte; onen bot lupwonnye ma onoŋo gicito ka wot i kin gaŋ.
+\v 13 Gin dok gucito gutito bot jo mudoŋ-ŋi, gin bene dok pe guye lokgi.
+\v 14 Ka lacen dok onyutte onen bot jone apar wiye acel ma onoŋo gitye i dog cam. Ocako da i komgi pi kwero ye lok, ki pi tekcwinygi, pien gukwero ye lok pa jo ma doŋ guneno kome i kare ma ocer-ri.
+\p
+\v 15 Ka doŋ owaco botgi ni, “Wucit i lobo ducu, wucitit iye lok me kwena maber bot ginaketa ducu.
+\v 16 Dano ma oye, ce gibatija en, ci bilarre; ento dano ma okwero ye aye kop biloyo en.
+\v 17 Lanyut magi binen ki bot jo ma giye: gibiryemo cen pi lwoŋo nyiŋa, gibiloko ki leb manyen,
+\v 18 gibimako wa twol-gu, dok ka gibimato gin ma neko dano, ci pe bitimogi marac; gin bene gibiketo ciŋgi i kom lutwo ci gibicaŋ”
+\v 19 Ka Rwot Yecu doŋ otyeko lok kwedgi, ci gitiŋe gitere woko malo i polo, ci ocako bedo piny ka ŋet Lubaŋa atena i kabedo me deyo yo tuŋ acucce.
+\v 20 Ci lupwonnye gucito ka tito lok i kabedo ducu, kun Rwot kikome bene tye ka tic kwedgi, kun moko lok ma gitito ki lanyutte.

43-LUK.usfm

@@ -0,0 +1,1591 @@
+\id LUK
+\ide UTF-8
+\h Luka
+\toc1 Luka
+\toc2 Luka
+\toc3 luk
+\mt Luka
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Jo mapol doŋ gutemo coyo lok i kom gin ma otimme i kinwa,
+\v 2 macalo jo ma guneno ki waŋgi nia i acakki, dok ma gudoko lutic me lok meno, gukwaŋo botwa.
+\v 3 Pi meno, Ladit Teopilo, ka doŋ aŋiyo gin ducu nia i acakki, an bene atamo ni bedo ber ka acoyo piri, kun aryeyo kikore,
+\v 4 wek iniaŋ ada me lok meno ma yam gipwonyi kwede.
+\p
+\v 5 I kare pa Kerode kabaka me Judaya, onoŋo tye ajwaka pa Lubaŋa mo ma nyiŋe Jekaria, me waŋ tic pa Abia; yam tye ki dakone ma i kin anyira pa Aron, nyiŋe Elicabet.
+\v 6 Gin aryo ducu yam kitgi atir i nyim Lubaŋa, kun gilubo cik pa Rwot ducu laboŋo bal.
+\v 7 Ento onoŋo gipe ki litino, pien Elicabet yam lalur, gin aryo ducu onoŋo doŋ guti woko.
+\p
+\v 8 I kare ma Jekaria tye ka tiyo tic me ajwaka i nyim Lubaŋa, i kare me waŋ ticce,
+\v 9 macalo kit pa ajwagi tye, kwir okwanye me donyo i ot pa Rwot ka waŋo gitye woko ka lega i cawa me waŋo odok eceta.
+\v 10 Lwak dano ducu onoŋo gitye woko ka lega i cawa me waŋo odok eceta.
+\v 11 Lamalaika pa Rwot onen bote kun ocuŋ yo tuŋ lacuc i ŋet keno tyer me waŋo odok eceta.
+\v 12 Ka Jekaria onene, ci cwinye opoto, lworo omake.
+\v 13 Ento lamalaika owacce ni, “Pe ilwor, Jekaria, pien legani doŋ Lubaŋa owinyo. Dakoni Elicabet binywalli latin laco, ibicako nyiŋe Jon.
+\v 14 Ibibedo ki yomcwiny, cwinyi bikwe, jo mapol cwinygi bibedo yom pi nywalle;
+\v 15 pien en bibedo madit i nyim Rwot. En pe bimato koŋo vino kadi gin ma mero dano; en bipoŋ ki Cwiny Maleŋ, nia i i minne.
+\v 16 En bidwoko Luicrael mapol bot Rwot Lubaŋagi,
+\v 17 en bitelo nyime i cwiny ki tek pa Elia, pi loko cwiny wegi litino i kom litinogi; pi dwoko dano ma pe winyo cik i ryeko pa jo ma kitgi atir, dok me yubo pi Rwot dano ma doŋ guyubbe.”
+\p
+\v 18 Jekaria openyo lamalaika ni, “Abiŋeyo man niŋniŋ? Pien an doŋ ati woko, dakona bene doŋ oti.”
+\p
+\v 19 Lamalaika ogamo doge ni, “An Gabriel, acuŋ i nyim Lubaŋa; giora ka lok kwedi, akelli kwena man maber.
+\v 20 Winy ba, ibiliŋ ma pe itwero lok, nio i nino meno ma lok man bitimme iye, pien pe iye lokka, ma bicobbe ka kare oromo.”
+\p
+\v 21 Lwak onoŋo gubedo ka kuro Jekaria, guuro rune twatwal i ot pa Lubaŋa.
+\v 22 Ka Jekaria okatti woko, onoŋo pe twero lok kwedgi, omiyo guniaŋ ni oneno ginanyuta i ot pa Lubaŋa macalo lek. En obedo ka gwelogi kun pe twero lok.
+\p
+\v 23 Ka kare me ticce otum, ci odok i pacone.
+\p
+\v 24 Ka kare okato manok, dakone Elicabet ogamo ic. Okanne kwede pi dwe abic, kun waco ni,
+\v 25 “Rwot otimo kit meno i koma, i kare ma onena iye, me kwanyo lewic woko ki i koma i kin dano.”
+\p
+\v 26 I dwe me abicel Lubaŋa ooro lamalaika Gabriel i gaŋ mo i Galilaya, ma nyiŋe Najaret,
+\v 27 bot nyako ma peya oŋeyo laco, ma laco ma nyiŋe Yucepu otoŋo keny i kome; nyako meno nyiŋe Maliam.
+\v 28 Lamalaika obino bote, omote ni, “Itye ba, in ma gimiyi gum! Rwot tye kwedi!
+\v 29 Ento Maliam cwinye opoto pi lok man, obedo ka tamo te lok me mot man.
+\v 30 Lamalaika owacce ni, ‘Pe ilwor, Maliam pien ilimo pwoc ki bot Lubaŋa.
+\v 31 Nen, ibiyac, ibinywalo latin laco, ibicako nyiŋe Yecu.
+\v 32 En bibedo dit, gibilwoŋe ni, Wod pa En Mamalo Twal; Rwot Lubaŋa bimiye komker pa kwarone Daudi.
+\v 33 En biloyo jo me ot pa Yakobo matwal; kerre pe bigik.”
+\p
+\v 34 Maliam openyo lamalaika ni, “Lok man bibedo niŋniŋ, ma kun an pe aŋene ki laco?”
+\v 35 Lamalaika odokke iye ni, “Cwiny Maleŋ bibino i komi, tek pa En Mamalo Twal biumi macalo tipo; pi meno latin ma gibinywalo-ni gibilwoŋe Maleŋ, Wod pa Lubaŋa.
+\v 36 Nen, watti Elicabet doŋ oyac i tiyone, binywalo latin laco; en ma yam gilwoŋo ni lalur kombeddi doŋ tye ki ic me dwe abicel.
+\v 37 Pien pe tye gin mo ma loyo Lubaŋa.”
+\p
+\v 38 Maliam owaco ni, “Nen, an aŋeca pa Rwot; wek obed bota kit macalo iwaco.” Lacen lamalaika oa woko ki bote.
+\p
+\v 39 I kare meno Maliam oa, ocito oyotoyot i lobo ma obedo gotgot i gaŋ mo me Juda.
+\v 40 ci odonyo i ot pa Jekaria, omoto Elicabet.
+\v 41 Ka Elicabet owinyo mot pa Maliam, ci latin otiŋŋe ki i iye. Elicabet opoŋ ki Cwiny Maleŋ.
+\v 42 odaŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Itye ki gum i kin mon, latin ma i ii bene tye ki gum!
+\v 43 Lok man kono oa ki kwene, lutuwa, min Rwoda me bino bota?
+\v 44 Pien nen, ka awinyo dwan me motti, latin ma i iya otiŋŋe ki yomcwiny.
+\v 45 Itye ki gum, in ŋat ma oye, pien lok ma Rwot otito boti bicobbe kakare.”
+\p
+\v 46 Maliam owaco ni, “Kwona pako Rwot,
+\v 47 cwinya yom i kom Lubaŋa Lalarra.
+\q
+\v 48 pien oneno can pa aŋecane. Nen, nia tin yalwak me kare ducu gibilwoŋa ni lagumkom;
+\v 49 pien Won Twer Ducu otima gin madit, nyiŋe bene leŋ.
+\q
+\v 50 Kicane tye bot yalwak me kare ducu, i kom jo ducu ma gilwore.
+\q
+\v 51 Otiyo tic matek ki bade, olalo luwakke i tam me cwinygi.
+\q
+\v 52 Oreto luker ki i wi komkergi omiyo dito bot lucan.
+\q
+\v 53 Jo ma kec nekogi omiyo giyeŋ ki gin maber, oryemo lulonyo gudok cen nono.
+\q
+\v 54 Okonyo laticce Icrael, opo pi timo kica,
+\v 55 macalo oloko bot kwariwa, bot Abraim ki bot likwaye matwal.”
+\p
+\v 56 Maliam ori bot Elicabet dwe adek, ka lacen odok i pacone.
+\p
+\v 57 Ka kare me nywal pa Elicabet doŋ oromo, ci onywalo latin laco.
+\v 58 Ka luwote ki wadine guwinyo ni Rwot onyuto kicane madwoŋ i kome kuman, cwinygi obedo yom kacel kwede.
+\v 59 I nino me aborone gubino ka liro latin. Gumito cako nyiŋe ki nyiŋ wonne Jekaria,
+\v 60 ento minne ogamo ni, “Pe kit meno, gibilwoŋe ni Jon.”
+\v 61 Gudokke iye ni, “Pe tye ŋat mo ma nyiŋe calo meno i kin wadiwu ducu do.”
+\v 62 Gugwelo wonne ni en mito cako nyiŋe aŋa?
+\v 63 En openyo pi got coc, ci ocoyo ni, “Nyiŋe Jon.” Gin ducu guuro.
+\v 64 Cutcut dog Jekaria oyabbe, te lebe ogonnye, ci oloko kun pako Lubaŋa.
+\v 65 Lworo omako dano ducu ma bedo cok i ŋetgi; lok meno ducu oywek i lobo Judaya ducu ma obedo gotgot.
+\v 66 Dano ducu ma guwinyo gumako i cwinygi, kun giwaco ni, “Latin man kite bibedo niŋniŋ?” Pien ciŋ Rwot tye kwede.
+\v 67 Wonne Jekaria opoŋ ki Cwiny Maleŋ, oloko macalo lanebi ni,
+\v 68 “Gipwo Rwot Lubaŋa pa Icrael, pien doŋ olimo jone, okokogi.
+\q
+\v 69 Otiŋo piwa lalar matek i ot pa laticce Daudi,
+\v 70 macalo yam oloko i dog lunebine maleŋ ma gubedo nia con ki con,
+\v 71 me larowa ki bot lukworwa, ki i ciŋ jo ducu ma kwerowa.
+\q
+\v 72 pi timo kica bot kwariwa kun opo pi gicikkene maleŋ
+\v 73 ki kwoŋ ma okwoŋo bot kwarowa Abraim,
+\v 74 ni ebimiyowa watiyo bote laboŋo lworo, kun olarowa ki i ciŋ lukworwa,
+\v 75 kun waleŋ, dok kitwa atir i nyime pi nino me kwowa ducu.
+\p
+\v 76 In bene latin, gibilwoŋi lanebi pa En Mamalo Twal pien ibitelo nyim Rwot pi yubo yone,
+\v 77 kun imiyo ŋec me lar bot rokke ma bino pi weko balgi,
+\v 78 pi kica madwoŋ pa Lubaŋawa ma oweko piny oru piwa ki malo,
+\v 79 me menyo jo ma bedo i piny macol ki i tipo me to, ki me tiro tyenwa i yo me kuc.”
+\p
+\v 80 Latin odoŋo, tek omedde i cwinye, obedo i tim nio i nino ma ginyute iye bot jo Icrael.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 I kare meno cik oa bot Cecar Augucito ni gico nyiŋ dano ducu ma i wi lobo.
+\v 2 Man obedo coc mukwoŋo ma gicoyo, i kare ma Kurenio loyo lobo Ciria.
+\v 3 Dano ducu gucito ka cone, ŋat acel acel i gaŋgi.
+\v 4 Yucepu bene oa ki i Galilaya, ki i gaŋ me Najaret, ocito i Judaya, i gaŋ pa Daudi ma gilwoŋo Beterekem, pien en yam ŋat acel i kin likwayo pa Daudi,
+\v 5 wek econe ki dakone Maliam ma onoŋo otoŋo keny i kome, ma onoŋo oyac.
+\v 6 I kare ma gitye kunnu, kare me nywalle oromo.
+\v 7 Onywalo latin kayone ma laco, oumo kome ki boŋo, opyele kwede i weer pa dyaŋ, pien onoŋo ot opoŋ woko pigi i ot welo.
+\p
+\v 8 I lobo kunnu onoŋo tye iye lukwat ma gibedo i tim, kun gigwoko romigi dyewor.
+\v 9 Cutcut lamalaika pa Rwot oturo ki bino, ocuŋ i kingi, deyo pa Rwot oryeny orumogi, ci lworo omakogi matek.
+\v 10 Lamalaika owaco botgi ni, “Pe wulwor, pien nen, akelliwu lok maber me yomcwiny ma bibedo bot dano ducu.
+\v 11 Tin i gaŋ pa Daudi ginywalo piwu lalar, en Kricito Rwot.
+\v 12 Man bibedo gin ma nyuto: wubinoŋo latin ma giumo ki boŋo, ma gipyele, obuto i weer pa dyaŋ.”
+\p
+\v 13 Oyotoyot lwak mony me polo onoŋo tye kacel ki lamalaika meno; ci gipako Lubaŋa kun giwaco ni,
+\v 14 “Deyo obed bot Lubaŋa malo i wi polo kuc obed i kin jo ma en pwoyo!”
+\p
+\v 15 Ka doŋ lamalaika oa woko ki botgi, odok i polo, ci lukwat guloko kekengi ni, “Koŋ wacitu mono wa i Beterekem, wek wacinenu gin man ma otimme, ma Rwot otittiwa pire-ni.”
+\v 16 Gucito oyotoyot, gunoŋo Maliam ki Yucepu, ki latin lakere ma gipyelo i weer pa dyaŋ.
+\v 17 Ka guneno, gutito bot dano lok ma yam gitito botgi i kom latin meno;
+\v 18 dano ducu ma guwinyo guuro lok ma lukwat gutito botgi.
+\v 19 Ento Maliam okano lok magi ducu, kun tamo ki i cwinye.
+\v 20 Lukwat gudok kun gimiyo deyo bot Lubaŋa, gipake pi gin ducu ma guwinyo, dok guneno, macalo yam gitito botgi.
+\p
+\v 21 Ka nino aboro doŋ oromo me liro latin, gicako nyiŋe Yecu, nyiŋ ma lamalaika yam ocako ka en pud peya tye i ic.
+\p
+\v 22 Ka kare doŋ oromo me lonnyegi macalo cik pa Moses tye, ci gutere i Jerucalem wek gityere bot Rwot,
+\v 23 macalo gicoyo i cik pa Rwot ni “Litino kayo ducu ma co gibilwoŋogi maleŋ bot Rwot”,
+\v 24 dok wek gityer gitum, macalo gicoyo i cik pa Rwot ni, “amam aryo, nyo litino akuri aryo.”
+\p
+\v 25 Yam tye i Jerucalem dano mo ma nyiŋe Cimeon. En yam dano ma kite atir ma lworo Lubaŋa, kun kuro kare ma gibikweyo iye cwiny jo Icrael; Cwiny Maleŋ onoŋo tye kwede.
+\v 26 Cwiny Maleŋ onoŋo otyeko nyuto bote ni, en pe bito ma peya oneno Kricito pa Rwot.
+\v 27 En obino i ot pa Lubaŋa kun Cwiny Maleŋ aye tele. Ka lunyodo gukelo latin Yecu wek gitimme macalo kit me cik tye,
+\v 28 Cimeon otiŋe i bade, opwoyo Lubaŋa kun waco ni,
+\v 29 “Koni doŋ icik laticci, Rwot, ocit ki kuc macalo yam iciko.
+\q1
+\v 30 pien waŋa doŋ oneno larri
+\v 31 ma iyubo i nyim rok ducu,
+\v 32 me bedo ceŋ ma yabo muŋ bot Lurok, ki deyo pa joni Icrael.”
+\p
+\v 33 Wonne ki minne guuro lok ma giwaco i kome.
+\v 34 Cimeon olego gum i komgi, kun waco bot minne Maliam ni, “Nen, latin man giketo wek Luicrael mapol opoti, wek gua doki ki me bedo lanyut ma giyeto,
+\v 35 dok bene pala lucwan bicobo cwinyi pil, wek tam ma i cwiny dano mapol oyabbe ka maleŋ.”
+\p
+\v 36 Yam tye lanebi mo ma dako, nyiŋe Anna, nya pa Panuel, pa jo Acer. Onoŋo doŋ oti twatwal, pien otyeko mwaka abiro bot cware cakke i kare ma en pud nyako;
+\v 37 ka doŋ cware oto ori nio i mwaka pyeraboro wiye aŋwen me ditte. En yam pe a ki i ot pa Lubaŋa, obedo ka woro Lubaŋa kun ri kec dok lego dyewor ki dyeceŋ.
+\v 38 En obino i cawa-nu, opwoyo Lubaŋa, otito pi latin-nu bot dano ducu ma yam kuro kare me koko jo Jerucalem.
+\p
+\v 39 Ka lunyodone doŋ gutyeko cobo lok ducu ma tye i cik pa Rwot, ci gudok i Galilaya, i gaŋgi Najaret.
+\v 40 Latin odoŋo odoko matek, kun opoŋ ki ryeko; cwiny Lubaŋa obedo yom i kome.
+\p
+\v 41 Lunyadone yam gicito i Jerucalem mwaka ki mwaka pi nino madit me Kato.
+\v 42 Ka mwaka me ditte oromo apar wiye aryo, ci gucito kunnu macalo kit me nino madit tye.
+\v 43 Ka nino madito doŋ otum, ma gidok paco, latin Yecu odoŋ woko i Jerucalem. Lunyodone onoŋo pe giŋeyo,
+\v 44 ento gutamo ni en tye i kin lwak. Guwoto wot me nino acel, guyenye i kin lutugi ki i kin luwotgi.
+\v 45 Ka pe gunoŋe, ci gudok cen i Jerucalem ka yenye.
+\v 46 Ka nino adek okato, ci gunoŋe i ot pa Lubaŋa; obedo i kin lupwony, kun winyo pwonygi, dok penyogi.
+\v 47 Dano ducu ma yam guwinye guuro niaŋŋe, ki kit ma en dok kwede i peny.
+\v 48 Ka lunyodone gunene, guuro; minne openye ni, “Latinna, piŋo itimowa kit man? Nen woru ki an wabedo ka yenyi kun wakumo.”
+\v 49 En ogamo doggi ni, “Wuyenya piŋo? Pe wuŋeyo ni myerona me bedo i ot pa Abana?”
+\v 50 Ento pe guniaŋ lok ma en oloko botgi.
+\v 51 Owoto kacel kwedgi, obino Najaret, obedo kun winyogi; minne okano lok meno ducu i cwinye.
+\p
+\v 52 Yecu odoŋo kun medde i ryeko, dok kun medde ki noŋo pwoc ki bot Lubaŋa ki bot dano bene.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 I mwaka me apar wiye abic me loc pa Tiberio Cecar, Pilato onoŋo loyo Judaya, Kerode onoŋo loyo Galilaya, ominne Pilipo kono onoŋo loyo lobo Ituria ki Trakoniti, Lucania onoŋo loyo Abilene,
+\v 2 Anac ki Kayapa aye onoŋo gin ajwagi madito pa Lubaŋa. I kare meno lok pa Lubaŋa obino bot Jon wod pa Jekaria i tim.
+\v 3 En owoto i lobo ducu ma cokcok ki Judaya kun tito lok me kwenane ni, “Wuŋut, wek gibatijawu, ci Lubaŋa biweko balwu.
+\v 4 Macalo gicoyo i buk me lok pa lanebi Icaya ni, “Dwan dano mo ma daŋŋe i tim ni, ‘Wuger yo pa Rwot, wutir yone ocuŋ atir.
+\q1
+\v 5 Luŋ ducu gibitoro woko, godi ki cere ducu gibidwokogi woko piny, ka ma ogonne gibitiro cuŋ atir, dok yo ma obedo burbur gibipiro woko.
+\q1
+\v 6 Dano ducu gibineno kit ma Lubaŋa olarowa kwede.’”
+\p
+\v 7 Jon owaco bot lwak ma gubino bote pi batija ni, “Wun litino ororo, aŋa ma otito botwu ni wuriŋ kiniga ma mito bino?
+\v 8 Doŋ wuti gin ma nyuto ni wuŋut i kom balwu, pe dok wucak tamo ni, ‘Watye ki kwarowa Abraim.’ Koŋ wunen, awaco botwu ni, Lubaŋa tye ki twero me miyo gweŋ magi olokke odok likwayo Abraim.
+\v 9 Kombeddi doŋ giketo latoŋ woko i lwit yadi; yat acel acel ma pe nyak nyige mabeco, gitoŋo gireto woko piny, ci gibolo woko i mac.”
+\p
+\v 10 Lwak gupenye ni, “Watim aŋo doŋ?”
+\p
+\v 11 En odok iye botgi ni, “ŋat ma tye ki kanyi aryo opok bot ŋat ma pe kwede; ŋat ma tye ki cam otim kit meno bene.”
+\p
+\v 12 Lujog-mucoro bene gubino wek gibatijagi, gupenye ni, “Lapwony, wan kono watim aŋo?”
+\p
+\v 13 Owaco botgi ni, “Pe wujog makato wel ma gicikowu.”
+\p
+\v 14 Askari bene gupenye ni, “Wan kono watim aŋo” En owaco botgi ni, “Pe wuyak ŋatti ki tek, pe wudot dano mo ki lok goba, wek mucarawu oromwu.”
+\v 15 Ka lwak gitye ka kuro, kun gipennye ki i cwinygi pi Jon, ka kono en Kricito ma Lubaŋa oyero,
+\v 16 Jon odok iye botgi ni, “An abatijawu ki pii, ento ŋat ma kata ki tek tye ka bino, ma an pe amyero me gonyo warre. En bibatijawu ki Cwiny Maleŋ, dok ki mac.
+\v 17 Oderone tye i ciŋe me pyeto bel ducu ma i larone, en bidilo belle i dero, ento cuŋe en biwaŋo woko ki mac ma pe to.”
+\p
+\v 18 Jon otito lok me kwena maber bot lwak kun cuko cwinygi ki lok mukene mapol.
+\v 19 Ento Kerode rwot madit ma yam Jon ojuko pi Kerodia ci-ominne,
+\v 20 otweyo Jon i mabuc, opoŋo kwede wi balle mukene ducu.
+\v 21 Ka doŋ obatija dano ducu, ma Yecu bene doŋ gibatija, ma kun en tye ka lega,
+\v 22 ci polo oyabbe, Cwiny Maleŋ olyanne piny macalo akuri i cal me kom, ci opye i kome. Ci dwan ocako winnye ma a ki i polo kun wacci, “In aye i Woda ma amaro, ma cwinya yom i komi.”
+\v 23 I kare ma Yecu ocako ticce onoŋo doŋ tye ki mwaka ma mito romo pyeradek me ditte. Yam en wod pa Yucepu, macalo gitamo, ma en wod pa Eli,
+\v 24 wod pa Matat, wod pa Levi, wod pa Melki, wod pa Janai, wod pa Yucepu.
+\v 25 wod pa Matatia, wod pa Amoc, wod pa Nakum, wod pa Eceli, wod pa Naggai,
+\v 26 wod pa Maat, wod pa Yocek, wod pa Yoda.
+\v 27 wod pa Yoanan, wod pa Reca, wod pa Jerubabel, wod pa Cealtiel, wod pa Neri,
+\v 28 wod pa Melki, wod pa Addi, wod pa Kocam, wod pa Elmadam, wod pa Er,
+\v 29 wod pa Yecu, wod pa Eliejer, wod pa Yorim, wod pa Matat, wod pa Levi.
+\v 30 wod pa Cimeon, wod pa Juda, wod pa Yucepu, wod pa Yonam, wod pa Eliakim,
+\v 31 wod pa Melea, wod pa Menna, wod pa Matata, wod pa Natan, wod pa Daudi,
+\v 32 wod pa Yece, wod pa Obed, wod pa Boaj, wod pa Cala, wod pa Nakucon.
+\v 33 wod pa Aminadab, wod pa Admin, wod pa Arni, wod pa Kejeron, wod pa Perej, wod pa Juda,
+\v 34 wod pa Yakobo, wod pa Icaka, wod pa Abraim, wod pa Tera, wod pa Nakor,
+\v 35 wod pa Cerug, wod pa Reu, wod pa Peleg, wod pa Eber, wod pa Cela.
+\v 36 wod pa Kainan, wod pa Arpakcad, wod pa Cem, wod pa Nua, wod pa Lamek,
+\v 37 wod pa Metucela, wod pa Enok, wod pa Jared, wod pa Maalalel, wod pa Kainan,
+\v 38 wod pa Enoci, wod pa Ceji, wod pa Adam, wod pa Lubaŋa.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Yecu odwogo ki i Jordan kun opoŋ ki Cwiny Maleŋ, cutcut Cwiny Maleŋ otere wa i tim.
+\v 2 Ci ori i tim pi nino pyeraŋwen, kun Catan obedo ka bite. Pe ocamo gin mo i kare meno ducu; ka otum, ci kec oneke.
+\v 3 Catan owacce ni, “Ka in i Wod pa Lubaŋa, wac ki got man olokke odok kwon.”
+\p
+\v 4 Ento Yecu odok iye ni, “Yam gicoyo ni, ‘Dano pe bibedo kwo ki kwon keken.’”
+\p
+\v 5 Catan dok otere malo, onyutte ker ducu ma i wi lobo i kine me kare matidi mo,
+\v 6 owacce ni, “Abimiyi twer man ducu ki deyo man ducu, pien gityeko miyo bota, atwero miyo bot ŋat ma an amito.
+\v 7 Pi meno, ka iwora, ci jami magi ducu bibedo meri.”
+\p
+\v 8 Yecu odokke iye ni, “Yam gicoyo ni, ‘Wor Rwot Lubaŋani, dok bene iti pire keken.’”
+\p
+\v 9 Dok otere i Jerucalem, ci ocibe ocuŋ i wi labila ot pa Lubaŋa, ci owacce ni, “Ka in i wod pa Lubaŋa, a ki malo kany ipot piny,
+\v 10 pien yam bene gicoyo ni, ‘En biciko lumalaikane piri, wek gugwoki,’
+\v 11 dok bene ni, ‘Gibijoli ki ciŋgi, wek pe iyok tyeni i kom got.’”
+\p
+\v 12 Yecu dok ogamo doge owacce ni, “Yam giwaco ni, ‘Pe item i Rwot Lubaŋani.’”
+\p
+\v 13 Ka Catan doŋ otyeko bite, ci oweke kun kuro kare maber.
+\p
+\v 14 Yecu odwogo i Galilaya pi tek pa Cwiny Maleŋ; pire oywek i lobo ducu ma orumo kunnu.
+\v 15 Opwonyo i kacokkegi, dano ducu guketo deyo i kome.
+\p
+\v 16 Obino i Najaret ka ma yam odoŋo iye, odonyo i kacokke i ceŋ cabit, kit macalo kite onoŋo tye. Oa malo ka kwan;
+\v 17 gimiye buk pa lanebi Icaya. Oyabo buk, oyenyo ka ma gicoyo ni.
+\q1
+\v 18 “Cwiny pa Rwot tye i koma, pien doŋ owira woko ki moo wek atit lok me kwena maber bot lucan. Oora me tito bot jo ma tye i opii ni gibigonyogi, ki bot jo ma waŋgi oto ni gibiyabo waŋgi, ki me gonyo jo ma giunogi wek gucit ki kuc,
+\v 19 dok pi tito pi mwaka ma Rwot binyuto iye berre bot dano.”
+\p
+\v 20 Ci odolo buk, odwoko bot latic, obedo piny ka tito lok; dano ducu ma i kacokke guciko waŋgi i kome.
+\v 21 Ocako tito botgi ni, “Tin ginacoya man ocobo kakare kun wuwinyo ki itwu.”
+\p
+\v 22 Dano ducu guloko lok maber i kome, kun giuro lok me kica ma oa ki i doge. Gupenyo ni, “Man pe wod pa Yucepu?”
+\p
+\v 23 En ogamo doggi ni, “Aŋeyo atir ni wubibolo carolok man i koma, ni, ‘Daktar, caŋŋe keni, tic ma yam wawinyo itiyo i Kapernaum, ti kany bene i pacowa kikome.’”
+\v 24 Dok omedde kwede ni, “Ada awacciwu ni, lanebi mo pe ma gijole i lobo tugi.
+\v 25 Ento atito botwu atir ni, i lobo Icrael i kare pa Elia yam tye iye mon mapol ma coggi oto, ka kot okwero cwer pi mwaka adek ki dwe abicel, ci kec laparanat opoto i lobo meno ducu;
+\v 26 ento Lubaŋa pe ocwalo Elia bot ŋat mo i kingi, kono bot da to mo ma i Carepat i lobo Cidon.
+\v 27 Dok i lobo Icrael i kare pa lanebi Elica onoŋo yam tye iye ludobo mapol; ento pe gilonyo mo i kingi, kono Naaman Laciria keken.”
+\v 28 Ka dano ducu ma i kacokke guwinyo lok man, kiniga omakogi matek.
+\v 29 Gutwarre malo, gutere woko ki i gaŋ, gukele i wi got ma gigero gaŋgi i wiye wek gicore piny.
+\v 30 Ento Yecu opucce woko ki i dyegi, ci ocito gire.
+\p
+\v 31 Yecu ocito i Kapernaum ma en gaŋ ma i Galilaya. Obedo ka pwonyogi i ceŋ cabit;
+\v 32 guuro pwonnye, pien oloko ki twero.
+\v 33 I kacokke onoŋo tye iye dano ma tye ki cen marac; odaŋŋe ki dwan maloŋo ni,
+\v 34 “Ilaro gin aŋo kwedwa kaa, in Yecu Lanajaret? Doŋ ibino ka tyekowa bo? An aŋeyi, in iŋat Maleŋ pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 35 Ento Yecu ojuke kun wacce ni, “Liŋ mot, a woko ki i kome!” Cen orete piny i nyimgi, ci oa woko ki i kome kun pe otime marac.
+\p
+\v 36 Dano ducu guuro, kun gipenye kekengi ni, “Man lok aŋo? Pien en ciko cen maraco ki twero ki tek, ci gia woko.”
+\v 37 Pire oywek i kabedo ducu ma orumo kunnu.
+\p
+\v 38 Yecu oa okato woko ki i kacokke, odonyo i ot pa Cimon. Maro Cimon onoŋo tye ki two lyeto ma obwoye matek; gubako doggi bote pire.
+\v 39 Yecu ocuŋ ka ŋete, ojuko lyeto, ci two ocaŋ woko ki i kome; cutcut oa malo, ocako gwokogi.
+\p
+\v 40 Ka ceŋ doŋ mito poto, dano ducu ma tye ki lutwo, ma twogi patpat, gukelogi bote. Oketo ciŋe i kom ŋat acel acel ki i kingi ocaŋogi.
+\v 41 Cen maraco bene oa ki i kom jo mapol, kun gidaŋŋe ni, “In i Wod pa Lubaŋa!” Ento Yecu ojukogi, pe oye cen mo oloko, pien giŋeye, ni en Kricito ma Lubaŋa oyero.
+\p
+\v 42 Ka piny oru, Yecu ocito i kabedo mo ma dano pe iye. Ento lwak gubedo ka yenye, ci gubino bote, gutemo juke wek pe oa ki botgi.
+\v 43 Ento en owaco botgi ni, “Myero atit lok me kwena maber me ker pa Lubaŋa i gaŋ mukene bene, pien giora pi lok man.”
+\v 44 En obedo ka tito lok i kacokke me Judaya.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 I kare ma gudiyo Yecu cok pi winyo lok pa Lubaŋa, onoŋo ocuŋ i dog nam Genecaret.
+\v 2 Onoŋo yeya aryo i dog nam; lumak-rec onoŋo gua woko ki i igi, gitye ka lwoko obwogi.
+\v 3 Oito i yeya acel ma onoŋo pa Cimon, olege ni koŋ okwaŋ manok i nam. En obedo piny, opwonyo lwak kun tye i yeya.
+\v 4 Ka doŋ otyeko lok, ci owaco bot Cimon ni, “Kwaŋ icit i kut, wubol obwowu wumak rec.”
+\p
+\v 5 Cimon odokke iye ni, “Ladit, wayelle dyewor benebene, pe wamako gin mo. Ento pi lokki abibolo obwo.”
+\v 6 Ka gutimo kit meno, ci gumako lwak rec mapol ata, obwogi ocako cot.
+\v 7 Ci gugwelo lutic wadgi ma i yeya mukene ni gubin gukonygi. Gubino guloko rec i yeya aryo ducu gupoŋ woko, omiyo gucako mwony.
+\v 8 Ka Cimon Petero oneno, opoto piny i coŋ Yecu, owaco ni, “Rwot, cit giri, iweko, pien an labalo.”
+\v 9 Pien en ki dano ducu ma tye kwede guuro pi rec ma gumako.
+\p
+\v 10 Yakobo ki Jon litino pa Jebedayo, ma gin yam ribbe ki Cimon i dog tic, bene guuro. Yecu owaco bot Cimon ni, “Pe ilwor; cakke koni ibimako dano.”
+\v 11 Ka doŋ gukelo yeyagi i wi tera, guweko gipinygi ducu gulube.
+\p
+\v 12 Ka yam tye i gaŋ mo, dano mo obino ma dobo orwato i kome. Ka oneno Yecu, ci oryebbe piny olege ni, “Ladit, ka imito, itwero lonya.”
+\p
+\v 13 Yecu oryeyo ciŋe ogudo kome, kun wacce ni, “Amito; komi olony.” Cutcut dobo ocaŋ ki i kome.
+\v 14 Yecu ocike ni pe myero otit bot dano mo; ento ni, “Cit, inyutte keni bot ajwaka pa Lubaŋa, imi gityer pi komi ma doŋ ocaŋ-ŋi, kit ma yam Moses ociko, wek obed lanyut botgi.”
+\v 15 Ento pire oywek matek makato, lwak mapol ocokke ka winye dok wek ocaŋgi ki i kom twogi.
+\v 16 Ento Yecu yam lwitte kare ki kare cito ka lega i tim.
+\p
+\v 17 I nino mo acel onoŋo Yecu tye ka pwony, kun Luparicayo ki lupwony-cik ma gua ki i kin gaŋi ducu me Galilaya ki Judaya ki Jerucalem gubedo kunnu; tek pa Rwot me caŋo dano onoŋo tye i kome.
+\v 18 Cutcut dano gukelo bote lagoro mo ma twoyo two akweya kom, ma obuto i wi kitara. Guyenyo yo me tere i ot wek gikete i nyim Yecu;
+\v 19 ento ka pe gunoŋo yo, pi pol pa lwak, guito i wi ot, gucwale ki kitarane ki i kin mategula i dye ot i nyim Yecu.
+\v 20 Ka Yecu oneno niyegi, ci owaco ni, “In ba, balli doŋ giweko woko.”
+\p
+\v 21 Lupwony-cik ki Luparicayo gucako pennye kekengi, kun giwaco ni, “Man aŋa ma loko lok me yeto Lubaŋa-ni? Aŋa ma twero weko bal, kono Lubaŋa keken?”
+\p
+\v 22 Ka Yecu oniaŋ penygi, ci odok iye botgi ni, “Piŋo wutye ka pennye i cwinywu?
+\v 23 Mene ma yot, me waco ni, ‘Balli doŋ giweko,’ nyo ni, ‘A, iwoti’?
+\v 24 Ento meno wek muŋe ni Wod pa dano tye ki twero me weko bal i wi lobo” ci ociko lagoro ni, “Awacci ni, A, ikwany kitarani, idok paco.”
+\v 25 Cutcut oa malo ocuŋ i nyimgi, okwanyo gin ma onoŋo obuto iye odok paco kun pako Lubaŋa.
+\p
+\v 26 Dano ducu guuro matek twatwal, gupako Lubaŋa. Lworo omakogi, guwaco ni, “Waneno gin me aura tin.”
+\p
+\v 27 Ka man otum, ci Yecu okato woko, oneno lajog-mucoro mo ma nyiŋe Levi, kun obedo piny i ka jogo mucoro; ci owacce ni, “Luba.”
+\v 28 Levi oweko jamine ducu, oa olubo kore.
+\p
+\v 29 Levi otedo karama madit i ode pi Yecu, lwak lujog-mucoro mapol ki jo mukene gubedo piny i dog cam kacel kwedgi.
+\v 30 Luparicayo ki lupwony-cik guŋur i kom lupwonnyene, kun gipenyo ni, “Piŋo wucamo dok wumato kacel ki lujog-mucoro ki lubalo?”
+\p
+\v 31 Yecu odok iye botgi ni, “Jo ma komgi yot pe gimito daktar; ento jo ma komgi lit aye mito.
+\v 32 An pe abino ka lwoŋo jo ma kitgi atir, ento lubalo, wek guŋuti.”
+\p
+\v 33 Guwacce ni, “Lupwonnye pa Jon giri kec kare ki kare, dok gilego bene, ki pa Luparicayo bene kit meno, ento lupwonnyeni gicamo dok gimato do.”
+\p
+\v 34 Yecu openyogi ni, “Wutwero miyo luwot lanyom ri kec ma kun lanyom tye kwedgi?
+\v 35 Ento kare bibino ma ka gikwanyo lanyom woko ki botgi, ka doŋ gibiri kec i kare meno.”
+\p
+\v 36 Dok obolo botgi carolok ni, “Pe tye ŋatti mo ma yeco kiraka ki i kom ginaruka manyenne woko, ci dabo i kom ginaruka muti; ka otimo kit meno, ci biyeco manyen-ni woko, dok kiraka ma i kom manyen-ni pe birwatte ki muti-ni.
+\v 37 Dok pe tye ŋatti mo ma piko koŋo vino manyen i kicaa macon; ka opiko, ci koŋo vino biyeco kicaa woko, kicaa bene biballe.
+\v 38 Ento koŋo vino manyen myero gipik i kicaa manyen bene.
+\p
+\v 39 Pe tye ŋat mo ma ka omato koŋo vino macon ci dok mito manyenne, pien wacci, ‘Macon-ni mit.”
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 kare meno Yecu owoto kun ŋolo ki i poto i ceŋ cabit. Lupwonnyene gurito wit bel, gutinyo i ciŋgi, gumwodo.
+\v 2 Ento jo mogo i kin Luparicayo gupenyogi ni, “Piŋo wutimo gin ma cik okwero ni pe giti i ceŋ cabit?”
+\p
+\v 3 Yecu odok iye botgi ni, “Wun pe Wukwano gin ma nene Daudi otiyo ce? Ka nene kec oneke, en ki jo ma onoŋo gitye kacel kwede,
+\v 4 en odonyo i ot pa Lubaŋa, ocamo mugati ma giketo i nyim Lubaŋa, ma yam cik okwero ni dano mo pe ocam, kono ajwagi pa Lubaŋa keken, dok omiyo bot jo ma onoŋo en tye kwede.”
+\v 5 Owaco botgi ni, “Wod pa dano aye rwot me cabit.”
+\p
+\v 6 I cabit mukene Yecu odonyo i kacokke, opwonyo; onoŋo tye iye dano mo ma bade malacuc otal.
+\v 7 Lupwony-cik ki Luparicayo gukiye ka en bicaŋe i ceŋ cabit, wek giyeny yo me kelo kop i kome.
+\v 8 Ento Yecu oŋeyo tamgi woko, owaco bot labade otal ni, “Bin icuŋ kany.” Oa, ocuŋ kunnu.
+\v 9 Yecu owaco botgi ni, “Apenyowu ni, i ceŋ cabit cik ye ni gitim iye gin maber, nyo gin marac, gilaro iye kwo nyo gineko woko?”
+\v 10 Olworo waŋe i komgi ducu, owaco bot dano-nu ni, “Rye badi.” Ci labade otal oryweyo bade, ci bade ocaŋ.
+\v 11 Ento kiniga omakogi matek, guporo lok i kingi kekengi, gin ma myero gitim i kom Yecu.
+\p
+\v 12 I kare meno Yecu ocito i kin godi ka lega; obedo ka lego Lubaŋa dyewor benebene.
+\v 13 Ka piny oru, olwoŋo lupwonnyene bote, oyero jo apar wiye aryo ki i kingi, omiyogi nyiŋ ni gin lukwena; gin ene:
+\v 14 Cimon ma en ocako nyiŋe ni Petero, ki Anderiya ominne, Yakobo ki Jon, Pilipo ki Bartolomayo,
+\v 15 Matayo ki Tomaci, Yakobo wod pa Alipayo, Cimon ma gilwoŋo ni dano ma mito locken,
+\v 16 Juda wod pa Yakobo, ki Juda me Keriot, ma yam olokke odobe.
+\p
+\v 17 Olor kwedgi piny, ci ocuŋ ka ma olanne. Lwak ki lupwonnyene mapol onoŋo gitye kunnu, ki lwak dano mapol ma gua ki i Judaya ki i Jerucalem ki i dog nam me Turo ki Cidon ma gubino pi winyo pwonnye, dok wek ocaŋgi i kom twogi;
+\v 18 jo ma cen maraco yelogi gucaŋ bene.
+\v 19 Lwak ducu gubedo ka yenyo yo me gudo kome, pien tek onoŋo a ki i kome ci caŋogi ducu.
+\v 20 Otiŋo waŋe bot lupwonnyene, owaco botgi ni, “Wutye ki gum, pien ker pa Lubaŋa mewu.
+\v 21 “Wutye ki gum, wun jo ma kec nekowu koni, pien wubiyeŋ. “Wutye ki gum, wun jo ma wukok koni, pien wubinyero.
+\p
+\v 22 “Wutye ki gum ka dano dagwu, ka ce gityemowu woko ki i kingi, ka giŋalowu, ka gicayo nyiŋwu ni rac, pi Wod pa dano!
+\v 23 Cwinywu obed yom i nino meno, kun wupye ki yomcwiny, pien bakacic ma gibimiyowu me pwoc dit, tye i polo; pien kwarigi yam gutimo lunebi kit meno.
+\p
+\v 24 “Ento wubineno can, wun lulonyo pien doŋ wutyeko gamo gin maber me kweyo cwinywu.
+\v 25 “Wubineno can, wun jo ma yeŋ koni, pien kec binekowu. “Wubineno can, wun jo ma nyero koni, pien wubikumo, wubikok.
+\v 26 “Wubineno can, ka dano ducu pwoyowu, pien kwarigi yam gupwoyo lunebi ma lugoba kit meno.
+\p
+\v 27 “Ento wun jo ma winyo, awaco botwu ni, Wumar lukworwu, wutim ber bot jo ma dagwu.
+\v 28 Wulam gum i kom jo ma cenowu, wuleg pi jo ma nywarowu.
+\v 29 ŋat ma owoŋo lemi tuŋcel, lokke tuŋcel bene; ŋat ma omayo kanyini, pe itwonne koti bene.
+\v 30 Mi bot dano ducu ma legi; ŋat ma omayo jami ni, pe ipenygi doki ki bote.
+\v 31 Kit ma wumito dano gutimwu, wun bene wutimgi kumeno
+\v 32 “Ka wumaro dano ma marowu, pwoc aŋo ma wulimo iye? Pien lubalo bene maro jo ma marogi.
+\v 33 Ka wumito ber bot dano ma timowu ber, pwoc aŋo ma wubilimo iye? Pien lubalo bene gimito kit meno.
+\v 34 Dok ka wumiyo banya bot dano ma wugeno ni gitwero culowu, pwoc aŋo ma wulimo iye? Lubalo bene miyo banya bot lubalo wek giculgi marom.
+\v 35 Ento wumar lukworwu, wutim ber, wumi banya, kun pe wugeno ni gibiculowu, ci mot me pwoyowu bibedo madwoŋ, dok wubibedo litino pa En Mamalo Twal; pien en timo ber bot jo ma pe pwoye ki bot jo maraco.
+\v 36 Wubed lukica macalo wunwu lakica.
+\p
+\v 37 “Pe wuŋol kop i kom jo mukene, wek wun bene pe gibiŋol kop i komwu; pe wuŋol kop olo jo mukene, wun bene pe gibiŋolo kop loyowu. Wutim kica bot dano pi balgi, ci wun bene gibiweko balwu.
+\v 38 Wumi, gibimiyowu. Gibimiyowu gin ma gipimo maber i korwu, ma gidilo, ma giyeŋo, ma o. Pien kit gin ma wupimo kwede jami en aye bene gibipimo kwede Jami botwu.”
+\p
+\v 39 Yecu obolo botgi carolok. Owacci, “Latowaŋ twero peyo latowaŋ lawote Gin aryo ducu pe gibipoto woko i bur?
+\v 40 Lapwonnye pe dit kato dano ma pwonye; ento dano ducu ka doŋ gipwonyogi maber, gibidoko macalo lapwonygi.
+\p
+\v 41 Piŋo ineno cuŋ kal ma tye i waŋ omeru, ento dul yat ma tye i waŋi in kikomi pe ineno.
+\v 42 Nyo itwero waco bot omeru niŋniŋ ni, ‘Omera, wek akwany cuŋ kal ma tye i waŋi-ni woko,’ kun in kikomi pe ineno dul yat ma tye i waŋi In lagoba, koŋ ikwoŋ kwanyo dul yat ma tye i waŋi-ni woko, ci miyo doŋ ineno piny maber me kwanyo cuŋ kal ma tye i waŋ omeru ca.
+\p
+\v 43 “Pien pe tye yat maber ma twero nyako nyige maraco; ki yat marac bene pe twero nyako nyige mabeco;
+\v 44 yat acel acel giŋeyo pi nyige. Pe gipwono olam ki i kom oryaŋ, dok bene pe gipwono olok ki i kom ocok.
+\v 45 Dano maber kwanyo gin maber i kin jami mabeco ma en okano i cwinye, dano marac kwanyo gin marac ma i kin jami maraco ma en okano, pien dog dano loko gin ma opoŋ i cwinye.
+\p
+\v 46 “Piŋo wulwoŋa ni, ‘Rwot, Rwot,’ kun pe wutiyo gin ma acikowu?
+\v 47 Dano ducu ma bino bota ma winyo lokka, dok tiyo, abinyuto botwu ŋat ma en cal kwede.
+\v 48 Rom ki dano ma ogero ot ma okwinyo matut, ma ocibo guti i kom pata got; ka pii opoŋ, ci kulu ocorre i kom ot, ento pe otwero yeŋone, pien bigero maber.
+\v 49 Ento dano ma winyo lokka kun pe tiyo, rom ki dano ma ogero ot i ŋom laboŋo guti; ka kulu omol ki tek i kome, oyotoyot opoto, ogannye woko piny lirubuku.”
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Ka Yecu doŋ otyeko lokke ducu kun dano giwinyo, ci odonyo i Kapernaum.
+\v 2 Ladit mo ma Laroma ma loyo askari miya yam tye ki laticce ma en maro twatwal, ma kome lit, cok to.
+\v 3 Ka en owinyo pi Yecu, ci ooro ludoŋo pa Lujudaya bote kun lege ni obin ocaŋ laticce.
+\v 4 Ka gubino bot Yecu, gubako doggi bote ki cwinygi ducu kun giwaco ni, “En ber, myero itimme man,
+\v 5 pien maro rokwa, en aye ogero kacokkewa.”
+\p
+\v 6 Yecu ocito kacel kwedgi. Ka doŋ oo cok ki gaŋ, ladit ma loyo askari ooro lureme bote, kun wacce ni, “Ladit, pe icanne, pien an pe amyero me wek ibin idony i oda,
+\v 7 en aye gin mumiyo atamo ni, kadi an bene pe aromo bino boti. Ento wac lok awaca keken ci laticca bicaŋ.
+\v 8 Pien an bene a dano ma giloya aloya i dog tic, atye ki askari bene ma an aloyogi. Ka awaco bot askari mo acel ni, ‘Citi,’ ci cito, dok ka awaco bot ŋat mukene ni, ‘Bin’, ci bino dok ka awaco bene bot laticca ni, ‘Tim man,’ ci timo.”
+\p
+\v 9 Yecu ka owinyo man, ci ouro twatwal, olokke bot lwak ma lube, owaco botgi ni, “Atito botwu ni, peya anoŋo niye ma rom ki man, kadi i Icrael.”
+\v 10 Ka luor doŋ gudok paco, gunoŋo latic doŋ kome yot.
+\p
+\v 11 Ka kare okato manok, ocito i gaŋ ma gilwoŋo Nain; lupwonnyene ki lwak madwoŋ guwoto kacel kwede.
+\v 12 Ka doŋ onyiko cok ki dogcel me gaŋ, nen, gitye ka lebo dano muto, latin ma minne onoŋo onywale en kene, minne yam da-to. Lwak dano ma gua ki i gaŋ onoŋo gitye kacel kwede.
+\v 13 Ka Rwot onene, kica omake i kome, owacce ni, “Wek koko obedi.”
+\v 14 En obino ogudo kitara, ci jo ma gitye ka lebo lato gucuŋ mot. Yecu owaco ni, “Awobi, awacci, a malo.”
+\v 15 Dano ma oto-ni oa, obedo, ocako lok. Yecu omiye bot minne.
+\p
+\v 16 Lworo omakogi ducu, gupako Lubaŋa kun giwaco ni, “Lanebi madit doŋ onen i kinwa!” dok ni, “Lubaŋa doŋ olimo jone!”
+\v 17 Lok man ma en otiyo-ni oywek i lobo Judaya ducu ki i lobo ducu ma orumo.
+\p
+\v 18 Lupwonnye pa Jon gutito lok magi ducu bote.
+\v 19 Jon olwoŋo jo aryo ki i kin lupwonnyene oorogi bot Rwot ka penye ni, “In aye ŋat ma myero obin-ni, nyo dok wakur ŋat mukene?”
+\p
+\v 20 Ka jo-nu gubino bot Yecu, guwacce, ni, “Jon oorowa boti, kun penyo ni, ‘In aye i ŋat ma myero obin-ni, nyo dok wakur ŋat mukene?’”
+\p
+\v 21 I kare meno onoŋo Yecu ocaŋo lutwo mapol ma gitye ki arem ki cen maraco, omiyo lutowaŋ mapol guneno piny.
+\v 22 Yecu odok iye botgi ni, “Wucitit bot Jon gin ma wuneno ki ma wuwinyo; lutowaŋ guneno piny, luŋolo guwoto, ludobo gilonyogi, ludiŋit guwinyo lok, ki jo muto gicerogi woko, ki lucan bene gitito botgi lok me kwena maber.
+\v 23 Dano ma tamme pe oballe i koma tye ki gum.”
+\p
+\v 24 Ka doŋ lukwena pa Jon gudok, Yecu ocako lok ki lwak i kom Jon ni, “Onoŋo wucito i tim ka neno gin aŋo? Onoŋo wucito ka neno lagada ma yamo obedo ka yeŋone?
+\v 25 Onoŋo wucito kunnu kono ka neno gin aŋo? Wucito ka neno dano ma oruko boŋŋi mabeco? Nen, jo ma ruko boŋŋi me deyo, dok ma bedo ki jami me wel, gibedo i gaŋ kal pa luker.
+\v 26 Doŋ onoŋo wucito kunnu ka neno gin aŋo? Wucito ka neno lanebi mo? Iyo, awaco botwu ni ŋat madit makato lanebi.
+\v 27 Man aye ŋat ma yam gicoyo lok i kome ni, ‘Nen, acwalo lakwenana otelo nyimi, ma bigero yoni ma peya in ibino.’
+\p
+\v 28 Awaco botwu ni, pe tye dano mo ki i kin jo ma mon onywalogi ma kato Jon ki dit; ento ŋat matidi twatwal i ker pa Lubaŋa aye kate.”
+\p
+\v 29 Ka guwinyo lok man, lwak ducu wa lujog-mucoro guye ni Lubaŋa oporre, pien yam gibatijagi ki batija pa Jon,
+\v 30 ento Luparicayo ki lupwony-cik gukwero gin ma Lubaŋa oyubo pigi, pien nene pe gulimo batija ki bot Jon.
+\p
+\v 31 Yecu dok owacci, “Doŋ abiporo jo me kare man ki gin aŋo? Gin calo aŋo?
+\v 32 Girom ki litino ma gibedo i cuk ma gilwoŋo litino wadigi kun giwaco ni, ‘Yam wakuto nyamulere botwu wun pe wumyelo; wawero wer lyel, wun pe wukok.’
+\v 33 Pien Jon Labatija doŋ obino kun pe camo kwon, pe mato koŋ vino bene wun wuwaco ni, ‘En tye ki cen marac.’
+\v 34 Wod pa dano dok obino kun camo dok mato bene, wun wuwaco ni, ‘Nen, dano ma owor ki lameno, larem lujogmucoro ki lubalo.’
+\v 35 Ento ryeko pa Lubaŋa oloyo kop pi litinone ducu.”
+\p
+\v 36 ŋat acel i kin Luparicayo olwoŋe ka cam bote; Yecu ocito i ot pa Laparicayo ci obedo piny i dog cam.
+\v 37 Nen, tye dako mo ma labalo i gaŋ meno. Ka oŋeyo ni Yecu tye ka cam i ot pa Laparicayo, ci okelo adomo moo ma ŋwece kur.
+\v 38 Ocuŋ i ŋe Yecu tuŋ tyene kun kok, pig waŋe oton i tyen Yecu, obedo ka jwayo ki yer wiye kun noto tyene, owiro ki moo.
+\v 39 Ka Laparicayo ma onoŋo olwoŋe-ni oneno, oloko i iye kekene ni, “Kono dano man lanebi, kono oniaŋ i kom dako ma ogude-ni, ki kite, ni en labalo.”
+\p
+\v 40 Yecu odokke iye ni, “Cimon, atye ki lok mo ma amito awacci.” Cimon ogamo ni, “Wacca, Lapwony.”
+\v 41 Yecu ogamo ni, “ŋat mo ma lami-banya yam tye ki dano aryo ma gucamo banya bote. ŋat acel onoŋo tye ki banya me ciliŋ miya abic, ŋat mukene pyerabic.
+\v 42 Ka culone oloyogi, otimo kica botgi gin aryo ducu. Mene i kingi ma bimare makato?”
+\p
+\v 43 Cimon odokke iye ni, “Atamo ni en ma gitimo kica pi wel banya madwoŋ-ŋi.” Ogamo ni, “Iŋolo kakare.”
+\v 44 Olokke bot dako, openyo Cimon ni, “Ineno dako man? Adonyo i odi, pe imiya pii me lwoko tyena, ento en otono pig waŋe i tyena, ojwayo ki yer wiye.
+\v 45 In pe imota kun inoto lema, ento cakke i kare ma adonyo i ot, en pe oweko noto tyena.
+\v 46 In pe iwiro wiya ki moo, ento en owiro tyena ki moo ma ŋwece kur.
+\v 47 Pi meno atitti ni, doŋ giweko balle mapol-gu ducu, kit ma marre madwoŋ-ŋi nyuto-ni; ento ŋat ma giweko balle manok, marre nok.
+\v 48 Owaco bot dako ni, ‘Balli doŋ giweko.’”
+\p
+\v 49 Jo ma onoŋo tye i dog cam gucako lok i kingi kekengi ni, “Man aŋa, ma weko bal-li?”
+\p
+\v 50 Owaco bot dako ni, “Niyeni olari; wot doŋ giri ki kuc.”
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 Ka kare okato manok, Yecu owoto i kin gaŋi madoŋo ki matino kun tito dok nyuto lok me kwena maber i kom ker pa Lubaŋa. Jone apar wiye aryo onoŋo tye kwede,
+\v 2 kacel ki mon mogo ma yam en ocaŋogi i kom cen maraco ki i kom two; Maliam ma gilwoŋo ni Maliam me Magdala, ma cen maraco abiro yam oa woko ki i kome,
+\v 3 Joana dako pa Kuja, lagwok-lim pa Kerode, Cucana, ki mon mukene mapol, ma yam gikonye ki limgi.
+\p
+\v 4 Ka lwak mapol gucokke kacel, kun dano gubino bote ma gia ki i gaŋi mapol, Yecu oloko i carolok ni,
+\v 5 “Lacoc ocito ka coyo kodine. Ka kun coyo, ci kodi mogo okir i ŋet yo, dano gunyono, winyo me polo gubino gucamo woko.
+\v 6 Kodi mukene okir i kom pata; ka odoŋo, otwo woko, pien pii pe i tere.
+\v 7 Kodi mukene okir i kin okuto; okuto odoŋo kacel kwede, odiye.
+\v 8 Kodi mukene okir i ŋom maber, ci odoŋo, guceko ma dodo tyen miya.” Ka doŋ oloko lok man, ci odaŋŋe owaco ni, “ŋat ma tye ki it me winyone, owiny.”
+\p
+\v 9 Ka lupwonnyene gupenye te lok me carolok man,
+\v 10 ci en ogamo ni, “Wun gimiyowu me ŋeyo muŋ me ker pa Lubaŋa; ento jo mukene gimiyogi i carolok wek ka gineno, pe gunen, dok ka giwinyo, pe guniaŋ tere.
+\p
+\v 11 “Carolok-ki tere ene: Kodi aye lok pa Lubaŋa.
+\v 12 Gin ma i ŋet yo gin aye jo ma winyo; lacen Catan bino, kwanyo lok ki i cwinygi woko, wek pe guye, pe gularre.
+\v 13 Gin ma i kom pata aye jo ma winyo, ci gigamo lok ki yomcwiny; ento pe gitye ki cwitgi, giye pi Kare manok, ento i kare me omo cwiny gipoto woko.
+\v 14 Gin ma okir i kin okuto, gin aye jo ma winyo, ento ka kare okato, ci tam mapol, ki lim, ki yomcwiny me kwo man diyogi, nyiggi pe cek maber.
+\v 15 Gin ma i ŋom maber, gin aye jo ma ka guwinyo lok, ci gimako matek ki cwiny ma genne ki maber, ginyak nyiggi kun gidiyo cwinygi.
+\p
+\v 16 “Pe tye ŋat mo ma cwinyo tara, ci dok umo woko ki aduku, nyo keto i te kitanda, ento keto i wi okar, wek jo ma bino i ot gunen mac.
+\v 17 Pien pe tye gin mo ma gikano ma pe binen ka maleŋ, dok pe tye gin mo ma giumo ma pe gibiŋeyo, dok ma pe gibiyabo ka maleŋ.
+\v 18 Pi meno wugwokke kit ma wuwinyo ki lok; pien ŋat ma mere tye gibimedde, ŋat ma mere pe, gibikwanyo woko ki bote kadi wa gin ma en tamo ni etye kwede.”
+\p
+\v 19 Minne ki omegine gubino, ento onoŋo pe gitwero o bote pi lwak.
+\v 20 Gititte ni, “Meni ki omegini gitye gucuŋ woko, gimito neni.”
+\p
+\v 21 Ento Yecu odok iye botgi ni, “Maa ki omegina gin aye jo ma winyo lok pa Lubaŋa, dok gitiyo.”
+\p
+\v 22 I nino mo acel Yecu odonyo i yeya kacel ki lupwonnyene, owaco botgi ni, “Wakatu wacitu loka nam tuŋ ca.” Gucako wot;
+\v 23 i kare ma gitye ka wot ki yeya, Yecu onino woko. Yamo okodo matek i dye nam, pii ocako poŋ i yeya, onoŋo gitye marac.
+\p
+\v 24 Guwoto, gucoye kun giwaco ni, “Ladit, wato woko do!” Yecu oco, ci ojuko yamo, ki pii ma onoŋo twagge; opye mot, ki nam oliŋ.
+\p
+\v 25 Openyogi ni, “Niyewu tye kwene?” Lworo omakogi, guuro kun gupennye kekengi ni, “Man aŋa kono kaa, ma ciko yamo ki pii, ci giwinye-ni?”
+\p
+\v 26 Gubino i lobo pa Lugeraca, ma okemme ki Galilaya.
+\v 27 Ka Yecu okato i wi tera, ci dano mo me gaŋ meno ma tye ki cen obino bote. Dano-nu onoŋo ori pi kare malac ma pe ruko boŋo, pe bedo i ot bene, ento bedo mere i kin lyel keken.
+\p
+\v 28 Ka oneno Yecu, ci odaŋŋe oryebbe i nyime, owaco ki dwan maloŋo ni, “Ilaro aŋo kweda, Yecu, Wod pa Lubaŋa Mamalo Twal? Abako doga boti, pe iyela.”
+\v 29 Pien onoŋo Yecu ociko cen marac ni oa woko ki i kom dano-nu. Pien tyen mapol dwogo i kome. Onoŋo gigwoke agwoka kun gitweye ki nyor ki nyonyo, ento yam turo gin ma gitweye kwede woko, cen ryeme, tere i tim.
+\p
+\v 30 Yecu openye ni, “Nyiŋi aŋa?” Ogamo ni, “Legion’’; pien cen mapol onoŋo tye i kome.
+\v 31 Cen gubako doggi bote ni pe ocikgi ni gicit i Bur.
+\v 32 Lwak opego mapol onoŋo gitye ka cam i kor got kunnu. Cen gubako doggi bote ni owek gidony i opego.
+\v 33 Cen gua ki i kom dano-nu, gudonyo i opego, lwak opego gutwarre ki ŋwec nia ki i kor got malo, ci gumwony woko i nam.
+\p
+\v 34 Ka lukwat guneno gin ma otimme, ci guriŋo, gutero lokke i gaŋ madit ki i kin paco.
+\v 35 Dano gucito ka neno gin ma otimme, gubino bot Yecu, gunoŋo dano ma cen oa ki i kome-ni obedo ka tyen Yecu, oruko boŋo, odoko dano; lworo omakogi.
+\v 36 Jo ma guneno lok man gutito botgi kit ma dano me no ma yam tye ki cen ocaŋ kwede.
+\v 37 Jo ducu ma gibedo i lobo pa Lugeraca ma orumo kunnu gulego Yecu ni myero oa woko ki botgi, pien onoŋo lworo omakogi matek; omiyo Yecu odonyo i yeya, odok cen.
+\v 38 Dano ma cen oa ki i komeni obako doge bot Yecu ni myero ebed bote; ento Yecu ocwale kun cike ni,
+\v 39 “Dok i paconi, icitit gin madit ma Lubaŋa otimo i komi.” Ocito otito i kin gaŋa meno ducu lok madit ma Yecu otimo i kome.
+\p
+\v 40 Ka Yecu odwogo, lwak gujole ki yomcwiny, pien onoŋo gin ducu gitye ka kure.
+\v 41 Dano mo obino, nyiŋe Yairo, ma onoŋo ladit me kacokke. Oryebbe piny ka tyen Yecu, obako doge bote ni obin i ode,
+\v 42 pien onoŋo yam tye ki nyare ma onywalo acel keken ma onoŋo doŋ cok to; mwaka me ditte mito romo apar wiye aryo. I kare ma Yecu tye ka wot, lwak odiye.
+\v 43 Dako mo onoŋo tye kunnu ma yam onoŋo twoyo two agobi pi mwaka apar wiye aryo, ma doŋ obalo limme ducu bot daktar, ento pe otwero caŋ.
+\v 44 Obino cok i ŋe Yecu, ci ogudo dog ginarukane; cutcut remo ma cwer ocok woko.
+\v 45 Yecu openyo ni, “Aŋa ma oguda-ni?” Ka dano ducu gukwero woko, ci Petero ki jo ma tye kacel kwede, gugamo ni, “Ladit, lwak orumi dyere, gidine i komi.”
+\p
+\v 46 Ento Yecu owaco ni, “ŋat mo oguda gire, pien awinyo tek oa woko ki i koma.”
+\v 47 Dako-nu oneno ni pe etwero kanne, ci obino kun kome myel, oryebbe i nyime, otito i nyim lwak ducu gin ma omiyo egude, ki kit ma ecaŋ kwede oyotoyot.
+\v 48 Yecu owacce ni, “Nyara, niyeni ocaŋi; wot ki kuc.”
+\p
+\v 49 I kare ma Yecu pud tye ka lok, dano mo obino ma oa ki i gaŋ pa ladit me kacokke, owaco ni, “Nyari doŋ oto woko, pe doŋ iyel Lapwony.”
+\p
+\v 50 Ento ka Yecu owinyo, owacce ni, “Pe ilwor, ye ayeya keken, ci en bicaŋ.”
+\v 51 Ka obino i ot, pe oye ni dano mo odony kwede i ot, kono Petero ki Jon, ki Yakobo, ki won latin ki minne keken.
+\v 52 Dano ducu onoŋo gitye ka koko kun gikumo pire; ento Yecu owaco ni, “Wuwek koko obedi; pien nyako-ni pe oto, ento onino anina.”
+\v 53 Gunyere matek, pien giŋeyo ni nyako-ni oto woko.
+\v 54 En omako bad latin, olwoŋe, owacce ni, “Nyako, a malo.”
+\v 55 Ci cwinye odwogo, oa malo oyotoyot, Yecu ociko ni gimine cam.
+\v 56 Lunyodone guuro mada; ento Yecu ocikogi matek ni pe myero gutit pi gin ma otimme-ne bot dano mo.
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Yecu olwoŋo jone apar wiye aryo kacel, omiyo botgi tek ki twero i kom cen ducu, ki me caŋo two,
+\v 2 oorogi ka tito lok i kom ker pa Lubaŋa ki ka caŋo lutwo.
+\v 3 Ocikogi ni, “Pe wuwot ki gin mo, kadi ki odoo, kadi kicaa, kadi kwon, kadi lim, dok pe wubed ki kanyi aryo.
+\v 4 Ot ma wubidonyo iye, wubed kunnu, nio ka wubia, wucito giwu.
+\v 5 Ka ma pe gijolowu iye, ka wua ki i gaŋ meno, wuteŋ apwa tyenwu obed caden botgi.”
+\v 6 Gua gucito i kin gaŋ, gutito lok me kwena maber kun gicaŋo lutwo bene i kabedo ducu.
+\p
+\v 7 Ento Kerode rwot madit ka owinyo pi gin ducu ma obedo ka timme, wiye ocuŋ woko, pien jo mogo guwaco ni Jon Labatija aye ocer ki i kin jo muto,
+\v 8 jo mukene ni, Elia aye doŋ onen, jo mukene ni, ŋat acel i kin lunebi macon aye ocer.
+\v 9 Kerode owaco ni, “Jo yam atoŋo wiye woko do; ento man aŋa ma dok awinyo lok macalo magi i komeni?” Oparo pi nene twatwal.
+\p
+\v 10 Ka lukwena gudwogo, gutitte lok ducu ma gutiyo. Yecu oterogi, ocito kwedgi i gaŋ ma gilwoŋo Betecaida i muŋ.
+\v 11 Ka lwak guwinyo, ci gulubo kore, en ojologi, otito botgi lok i kom ker pa Lubaŋa, ocaŋo jo ma komgi lit.
+\p
+\v 12 Ka piny doŋ mito yuto, jone apar wiye aryo gubino bote, guwacce ni, “Cwal lwak gucit i kin gaŋ ki i pacci ma orumo kany, wek guyeny kabuto, gunoŋ cam; pien kany watye i dye tim.”
+\p
+\v 13 Ento Yecu odok iye botgi ni, “Wun wumi botgi cam.” Gugamo ni, “Watye ki mugati abic ki rec aryo keken, nyo ka ce imito waciwil cam pi lwak man ducu.”
+\p
+\v 14 Pien onoŋo gimito romo dano alip abic. Ociko lupwonnyene ni, “Wumi dano gubed piny i dul, i dul acel acel dano pyerabic.”
+\v 15 Gutimo kumeno, gumiyo dano ducu gubedo piny.
+\v 16 Yecu okwanyo mugati abic ki rec aryo-nu, oneno malo i polo, olego iye gum, obaro iye, omiyo bot lupwonnyene wek guket i nyim lwak.
+\v 17 Gin ducu gucamo guyeŋ. Gicoko ŋide mudoŋ oromo aduku apar wiye aryo.
+\p
+\v 18 Ka onoŋo en tye ka lega kaikene, kun lupwonnyene bene tye kacel kwede, en openyogi ni, “Dano mono giwacci an aŋa?”
+\p
+\v 19 Gudok iye ni, “Jon Labatija, jo mukene giwacci Elia, ki jo mukene ni ŋatti mo acel i kin lunebi macon aye doŋ ocer.”
+\p
+\v 20 Openyogi ni, “Wun kono wuwacci an aŋa?” Petero ogamo ni, “In i Kricito ma Lubaŋa oyero.”
+\p
+\v 21 Ento Yecu ocikogi matek ni pe myero gutit lok man bot dano mo.
+\v 22 Dok owaco ni, “Wod pa dano myerone okany can madwoŋ, dok ludoŋo ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik myero gukwere woko, ci guneke, ento myero gicere woko i nino me adekke.”
+\p
+\v 23 Dok owaco bot dano ducu ni, “Ka dano mo mito lubo kora, myero okwoŋ kwerre kekene, otiŋ yatariyane nino ducu, ci olub ki kora.
+\v 24 Pien dano ma mito laro kwone, birwenyone arwenya, ento dano ma rwenyo kwone pira, bilaro kwone.
+\v 25 Pien konyo dano ma olimo lobo ducu ki gin aŋo kun kwone rwennye woko, nyo balle?
+\v 26 Dano ma lewic make pira ki pi lokka, Wod pa dano bene lewic bimake i kome, i kare ma en bidwogo i deyone ki deyo pa Lubaŋa Won kacel ki pa lumalaika maleŋ.
+\v 27 Ento atito botwu ni, tye jo mogo ma gucuŋ kany ma pe gibibilo to, ma pud peya guneno ker pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 28 Ka nino ma mito romo aboro okato i ŋe lok magi, Yecu otero Petero ki Jon ki Yakobo, oito kwedgi i wi got ka lega.
+\v 29 I kare ma onoŋo en tye ka lega, waŋe olokke mapat, ginarukane odoko matar ma ryeny lidaŋdaŋ.
+\v 30 Nen, jo aryo gubedo ka lok kwede, jo-nu onoŋo aye Moses ki Elia,
+\v 31 ma gunen kun gitye ki deyo, guloko pi ane ki i lobo man, ma en myero ocob i Jerucalem.
+\v 32 Petero ki jo ma tye kacel kwedgi onoŋo nino omako waŋgi matek, ento gubedo ma waŋgi twolo, guneno deyone ki jo aryo ma gucuŋ kacel kwede.
+\v 33 Ka jo aryo-nu mito a woko ki bote, ci Petero owaco ni, “Ladit, bedo kany ber; kono wagero aduc adek, acel meri, acel pa Moses, ki acel pa Elia.” Onoŋo Petero pe ŋeyo gin ma myero eloki.
+\v 34 ka pud loko lok man, pol obino, oumogi; lworo omakogi ka gidonyo i pol.
+\p
+\v 35 Dwan oa i polo ni, “Man aye Woda ma doŋ ayero; wuwinye.”
+\v 36 Ka dwan man doŋ oloko, ci ginoŋo Yecu odoŋ kene. Lupwonnye guliŋ aliŋa; i kare meno, pe gutito bot dano mo lok mo i kom gin ma guneno.
+\p
+\v 37 Orwone, ka doŋ gulor piny ki i wi got, lwak madwoŋ gurwatte kwede.
+\v 38 Nen, laco acel ki i kin lwak odaŋŋe ni, “Lapwony, abako doga boti, inen woda, pien anywalo en acel kene.
+\v 39 Nen, cen bino i kome, ci miyo kok cut; ryeye, kelo bwoyo i doge, nyoŋo kome woko, pe a ki i kome oyotoyot.
+\v 40 Abako doga bot lupwonnyeni ni guryem woko, ento ryemone oloyogi.”
+\p
+\v 41 Yecu odok iye ni, “Wun yalwak me kare man, pe wutye ki niye, kitwu doŋ oballe woko. Abibedo kwedwu wa awene? Abidiyo cwinya i kwomwu nio wa awene? Kel wodi kany.”
+\v 42 Ka onoŋo tye ka bino, cen orete woko piny, oryeye matek. Ento Yecu ogerre i wi cen marac, ocaŋo awobi-nu, odwoke bot wonne. Dano ducu guuro dit pa Lubaŋa.
+\v 43 Ento ka pud gitye ka uro gin ducu ma en otiyo, Yecu owaco bot lupwonnyene ni,
+\v 44 “Wuwek lok man odony i itwu; pien Wod pa dano gibimiye i ciŋ dano.”
+\v 45 Ento lupwonnyene pe guniaŋ lok man; lok man okanne woko ki botgi wek pe guniaŋ iye; ci gulworo penye pi lok meno.
+\p
+\v 46 Pyem yam ocakke i kingi, ni aŋa ma i kingi ma loyo ki dit.
+\v 47 Yecu ka oŋeyo pyem ma i cwinygi, okwanyo latin matidi, omiye ocuŋ i ŋete,
+\v 48 owaco botgi ni, “Dano ducu ma jolo latin man i nyiŋa, noŋo ojolo an, dano ducu ma jolo an, noŋo ojolo ŋat ma oora; pien ŋat matidi twatwal i kinwu ducu en aye ŋat madit.”
+\p
+\v 49 Jon ogamo ni, “Ladit, waneno ŋat mo ma ryemo cen i nyiŋi, wageŋe, pien en onoŋo pe lubi kacel kwedwa.”
+\p
+\v 50 Ento Yecu odok iye ni, “Pe wugeŋe, pien ŋat ma pe lakworwu, noŋo tye tuŋ botwu.”
+\p
+\v 51 Ka kare doŋ mito romo me tiŋe malo, ociko waŋe matek me cito i Jerucalem.
+\v 52 Ooro lukwena gukwoŋo nyime; gucito, gudonyo i gaŋ mo pa Lucamaria pi yubbe kabedo.
+\v 53 Ento Lucamaria pe gujole, pien waŋe okemo Jerucalem.
+\v 54 Ka lupwonnyene Yakobo ki Jon guneno, guwaco ni, “Rwot, imito wacik mac oa ki i polo, otyekgi woko?”
+\v 55 Ento Yecu olokke, ojukogi, [kun waco ni, “Pe wuŋeyo kit cwiny ma wutye kwede;
+\v 56 pien Wod pa dano pe obino ka tyeko kwo pa dano, ento pi larogi.”] Gucito i gaŋ mukene.
+\p
+\v 57 Ka gitye ka wot i yo, dano mo owacce ni, Abilubi ka ma ibicito iye ducu.
+\p
+\v 58 Yecu odokke iye ni, “Too tye ki boro, winyo me polo tye ki odigi, ento Wod pa dano pe tye ki ka ma myero epyel iye wiye.”
+\v 59 Owaco bot dano mukene ni, “Luba.” Ento danonu ogamo ni, “Ladit, koŋ iwek aciyik wora.”
+\p
+\v 60 Yecu odokke iye ni, “Wek jo muto guyik jo muto wadigi; ento in iciti, inya lok i kom ker pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 61 ŋat mukene owaco ni, “Abilubi, ladit; ento koŋ iwek acit, acik jotuwa.”
+\p
+\v 62 Yecu owacce ni, “Pe tye dano mo ma mako kweri dyaŋ, ka dok neno ŋeye, ma biromo bedo i ker pa Lubaŋa.”
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Ka man otum, Rwot oyero jo mukene pyerabiro, oorogi ki aryo aryo wek gukwoŋ nyime, me cito i gaŋi ducu ki i kabedo ducu ka ma en kikome bibino iye.
+\v 2 Owaco botgi ni, “Kac tye dwoŋ, ento lukac aye nok; pi meno wuleg Won poto, wek ocwal lutic ka kac.
+\v 3 Wucit giwu; nen, acwalowu macalo litino romi i kin orudi.
+\v 4 Pe wuwot ki kicaa lim nyo opiro, kadi war; pe wumot ŋat mo i waŋayo.
+\v 5 Ot ducu ma wudonyo iye, wukwoŋ waco ni, ‘Kuc obed i ot man.’
+\v 6 Ka latin me kuc tye kunnu, ci kucwu bibedo i kome; ento ka pe, ci kucwu bidwogo botwu.
+\v 7 Wubed i ot meno, kun wucamo dok wumato gin ma gimiyowu, pien latic myero gimiye mucarane. Pe wubed ka kobo i ot ki ot.
+\v 8 Ka wudonyo i gaŋ mo, ce gijolowu, wucam gin ma giketo i nyimwu;
+\v 9 wucaŋ lutwo ma tye iye, wutit botgi ni, ‘Ker pa Lubaŋa doŋ onyiko cok botwu.
+\v 10 Ento ka wudonyo i gaŋ mo, ce pe gijolowu, ci wucit i waŋayo me gaŋ meno, wuwac ni,
+\v 11 ‘Wa apwa me gaŋwu ma omoko i tyenwa, wateŋo i komwu; kadi bed kit meno, myero wuŋe man ni, ker pa Lubaŋa doŋ onyiko cok.’
+\v 12 Atito botwu ni, i nino meno can pa Codom bibedo twaratwara makato pa gaŋ meno.
+\p
+\v 13 “Ibikoko aŋee, in Korajin! Ibikoko aŋee, in Betecaida! Pien kono yam tic madito me twer ma gitiyo botwu gitiyo i Turo ki Cidon, kono jone guŋut wa con, kun giruko boŋo cola ma gibedo i buru bene.
+\v 14 Ento can pa Turo ki Cidon bibedo twaratwara i nino me ŋolo kop, makato can ma bipoto i komi.
+\v 15 Ki in Kapernaum, gibitiŋi woko malo i polo? Pe kumeno, gibidwoki woko piny i Lyel.
+\p
+\v 16 “ŋat ma winyowu, noŋo owinyo an, ŋat ma kwerowu, noŋo okwero an; ŋat ma kwera, noŋo okwero ŋat ma oora.”
+\p
+\v 17 Dano pyerabiro-nu gudwogo cen ki yomcwiny, kun giwaco ni, “Rwot, wa cen maraco bene guwinyo cikwa pi nyiŋi!”
+\v 18 En odok iye ni, “Yam aneno Catan kun poto piny nia ki i polo macalo lutkot.
+\v 19 Nen, doŋ amiyowu twero me nyono twol ki oton, ki me loyo tek ducu pa lakwor; gin mo pe bitimowu marac.
+\v 20 Kadi bed kumeno cwinywu pe obed yom pi man ni, cen guwinyo cikwu; ento cwinywu obed yom, pien nyiŋwu gicoyo i wi polo.”
+\p
+\v 21 I cawa meno Yecu obedo ki yomcwiny i Cwiny Maleŋ kun waco ni, “Apwoyi, Wora, in Rwot me polo ki me lobo, pien ikano lok magi woko ki bot luryeko ki luŋe-piny, ci inyutogi bot litino lukere; iyo, Wora, pien onoŋo ipwoyo kit yo macalo meno.
+\v 22 Jami ducu doŋ Wora otyeko miyogi woko bota; ŋat mo pe ma ŋeyo ni Wod en aŋa, kono Wod keken, dok bene ŋat mo pe ma ŋeyo ni Wod en aŋa, kono Won keken, ki ŋat ma Wod oyero me nyuto Won bote.”
+\p
+\v 23 Yecu olokke bot lupwonnyene, owaco botgi i muŋ ni, “Tye ki gum, dano ma neno gin ma wun wuneno!
+\v 24 Pien atittiwu ni, lunebi ki luker mapol yam guparo pi neno gin ma wun wuneno, ento pe guneno, ki winyo gin ma wun wuwinyo, ento pe guwinyo.”
+\p
+\v 25 Nen, ŋat mo acel lapwony-cik oa malo, otemo i Yecu kun penye ni, “Lapwony, atim aŋo wek alim kwo ma pe tum?”
+\p
+\v 26 Yecu openye ni, “Gicoyo ni ŋo i cik? Ikwano niŋniŋ?”
+\p
+\v 27 Odok iye ni, “Mar Rwot Lubaŋani ki cwinyi ducu, ki tiponi ducu; ki tekki ducu, ki tammi ducu; mar lawoti bene macalo imarre keni.”
+\p
+\v 28 Yecu ogamo doge ni, “Idok iye kakare; tim kit meno, ci ibikwo.”
+\p
+\v 29 Ento dano-nu pi mito loyo kop, openyo Yecu ni, “Lawota aŋa?”
+\p
+\v 30 Yecu odok iye ni, “Yam tye dano mo ma oa ki i Jerucalem, cito piny tuŋ Jeriko, ci orwatte ki luyak; gulunyo boŋŋine ki i kome, gupwode, gucito, guweke kun doŋ cok to.
+\v 31 Ajwaka mo pa Lubaŋa onoŋo bene tye ka lubo yo meno; ka onene, ci obarre okato ki i ŋete.
+\v 32 Kit meno Lalevi ka oo i kabedo meno, onene, obarre okato ki i ŋete.
+\v 33 Ento Lacamaria mo ma onoŋo bene tye ka wot i yo-nu, oo ka ma en tye iye. Ka onene, kica omake i kome.
+\v 34 Ocito bote, oonyo moo jeituni ki koŋo vino i waŋ rette, otweyo. Lacen okete i wi kanane, otere i ot welo, ogwoke.
+\v 35 Orwone okwanyo lim, omiyo bot ŋat ma gwoko ot welo, ocike ni, ‘Twoye; gin ducu ma ibimiyo makato, an abiculi ka adwogo.’
+\v 36 Aŋa i kin jo adek-ki ma itamo ni obedo lawot dano-nu ma orwatte ki luyak-ki?”
+\p
+\v 37 Odok iye ni, “ŋat ma otime kicani.” Yecu owacce ni, “In bene cit, icitim kit meno.”
+\p
+\v 38 Ka gitye ka wot i yo, ci Yecu odonyo i gaŋ mo, ci dako mo ma nyiŋe Marita ojole i ode.
+\v 39 Yam tye ki laminne nyiŋe Maliam ma obedo ka tyen Yecu kun winyo lokke.
+\v 40 Ento Marita onoŋo obedo ka canne ki tic mapol; ocito bot Yecu, openye ni, “Ladit, pe iparo ni lamera oweka atye ka tic kena? Wac bote wek okonya.”
+\p
+\v 41 Ento Rwot ogamo ni, “Marita, Marita, ibedo ki tam mapol, cwinyi oŋabbe pi jami mapol,
+\v 42 ento tye gin acel keken ma mitte. Maliam oyero dul maber ma pe gibikwanyo woko ki bote.”
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 Yecu onoŋo yam tye ka lega i kabedo mo; ka doŋ otyeko, ci ŋat acel i kin lupwonnyene owacce ni, “Rwot, pwonywa ki lega, kit macalo yam Jon opwonyo lupwonnyene.”
+\p
+\v 2 Yecu odok iye botgi ni, “Ka wulego, wuwac kit man ni, ‘Wonwa, giwor nyiŋi maleŋ. Ker meri obin.
+\v 3 Miwa nino ki nino camwa me nino ducu.
+\v 4 Iwek balwa, pien wan kikomwa waweko bal pa dano ducu ma gibalo botwa. Pe iterwa i abita.’”
+\p
+\v 5 Dok owaco bitgi ni, “Aŋa i kinwu ma tye ki lareme ci bicito bote cwiny dyewor ka penye ni, ‘Larema, konya ki mugati adek;
+\v 6 pien larema mo oa i wot, ocora, ci pe atye ki cam mo ma myero aket i nyime.’
+\p
+\v 7 En bidokke iye ki i ot ni, ‘Wek yela; doŋ acego doggola woko, wan ki litinona doŋ wabuto; pe atwero a malo ka mini gin mo.’
+\v 8 Atito botwu ni, kadi bed en pe bia malo ka miye gin mo pi bedo lareme, ento pi dide ci bia, bimiye gin ducu ma en mito.
+\v 9 Dok acikowu ni, Wulegi, ci gibimiyo botwu; wuyeny, ci wubinoŋo, wudwoŋ doggola, gibiyabo botwu.
+\v 10 Pien dano ma lego gimiye, ki ŋat ma yenyo bene, noŋo; ŋat ma dwoŋo doggola bene, gibiyabo doggola bote.
+\v 11 Aŋa i kinwu ma won latin, ka latinne olege ni omiye rec, ci bimiye twol ma ka rec?
+\v 12 Nyo ka olege ni omiye toŋŋweno, ci bimiye oton?
+\v 13 Ka wun jo maraco wuŋeyo miyo mot mabeco bot litinowu, ci Wonwu ma tye i polo pe bikatowu, bimiyo Cwiny Maleŋ makato bot jo ma lege?”
+\p
+\v 14 Yam onoŋo Yecu tye ka ryemo cen ma pe loko; ka cen doŋ oa ki i kom dano ma onoŋo tye ki cen, ma te lebe oto, oloko, ci lwak guuro.
+\v 15 Ento jo mogo i kingi guwaco ni, “En ryemo cen pi twero pa Beeljebul ladit pa cen.”
+\v 16 Jo mukene onoŋo giyenyo lanyut ki bote ma a ki i polo, pi teme.
+\p
+\v 17 Ento Yecu oŋeyo tamgi, ci owaco botgi ni, “Ka ker iye opokke aryo, ci ker meno lobone balle woko; ot poto i wi wadi.
+\v 18 Catan bene ka opokke kene i dul aryo, ci kerre bicuŋ niŋniŋ? Pien wun wuwaco ni aryemo cen pi twero pa Beeljebul.
+\v 19 Ka an aryemo cen pi twero pa Beeljebul, ci litinowu kono giryemo cen pi twero pa aŋa? Pi meno gin aye gibibedo luŋolkopwu.
+\v 20 Ento ka ce an aryemo cen pi ciŋ Lubaŋa, ci doŋ wuŋe ni ker pa Lubaŋa doŋ obino botwu.
+\p
+\v 21 Ka oteka ma oruko jami lwennye ducu tye ka gwoko gaŋ kalle, jamine ducu bedo ki kuc,
+\v 22 ento ka dano ma kate ki tek olwenyo i kome ce oloye, bicoko jami lwennye ma ya en geno, bipoko jami ma yam en oyako ki bote.
+\v 23 ŋat ma pe tuŋ bota, meno noŋo en lakworra, dok ŋat ma pe nywako coko kweda, keto mere aketa.
+\p
+\v 24 “Ka cen marac doŋ oa ki i kom dano mo, ci cito wirre i kabedo ma pii pe iye kun yenyo ka ma ebiywe iye; ento ka noŋone oloye woko, ci wacci, ‘Abidok gira i oda ka ma yam aa ki iye-ni.’
+\v 25 Ka obino, ci noŋo giyweyo i ot woko maleŋ, giyubo maber.
+\v 26 En dok, cito kelo cen mukene abiro ma giraco gikate woko, ci gidonyo gibedo i ode-ni; lacen dano-nu bibedo marac makato kit ma onoŋo yam obedo kwede con.”
+\p
+\v 27 Ka oloko lok man, ci dako mo ki i kin lwak owoto dwane, owacce ni, “Tye ki gum ic ma onywali, ki tuno ma idoto!”
+\v 28 Ento Yecu ogamo ni, “Makato gitye ki gum, jo ma giwinyo lok pa Lubaŋa, dok gigwoko!”
+\p
+\v 29 Ka lwak gumedde mapol, ci Yecu ocako waco ni, “Yalwak pa jo maraco giyenyo lanyut, ento pe gibimiyo botgi lanyut mo, kono lanyut pa lanebi Yona keken.
+\v 30 Pien kit macalo Yona yam odoko lanyut bot jo Nineve, kit meno Wod pa dano bene bidoko lanyut bot yalwak me kare man.
+\v 31 Kabaka ma dako ma tye yo tuŋ acuc bicuŋ kacel ki yalwak me kare man i kare me ŋolo kop, ci miyo kop loyogi; pien en oa ki i agikki lobo obino ka winyo ryeko pa Solomon, ento nen, gin madit makato Solomon tye kany.
+\v 32 Jo Nineve bicuŋ kacel ki yalwak man i kare me ŋolo kop, ci miyo kop loyogi, pien gin yam guŋut pi lok ma Yona onoŋo otito, ento nen, gin madit makato Yona tye kany.
+\p
+\v 33 “Pe tye ŋatti mo ma cwinyo tara ci kano i gul, nyo umo auma ki aduku; ento cibo i wi okar, wek dano ducu ma gibino i ot gunen derone.
+\v 34 Tara me komi aye waŋi; ka ce waŋi bal mo pe iye, ci komi kulu bibedo leŋ. Ento ka ce waŋi tye ki bal mo i kome, ci komi kulu bibedo i colpiny.
+\v 35 Gwokke wek leŋo ma tye i ii-ni pe odok col.
+\v 36 Doŋ ka komi kulu bedo i leŋo, kun colpiny pe iye, ci komi kulu bibedo leŋ, macalo tara ma menyi ki derone ka tye ka lyel.”
+\p
+\v 37 Ka yam onoŋo tye ka lok, Laparicayo mo olwoŋe ka cam bote; Yecu odonyo i ot, obedo i dog cam.
+\v 38 Laparicayo ouro ka oneno ni ocako cam ma pe koŋ ologo ciŋe.
+\v 39 Rwot owacce ni, “Wun Luparicayo wulwoko ŋe kikopo ki ŋe atabo, kun iwu opoŋ yak ki tim maraco.
+\v 40 Wun lumiŋmiŋ! Ŋat ma tiyo gin ma woko pe en aye bene otiyo gin ma i iye?
+\v 41 Wumi gin ma i atabowu bot lucan wek okonygi; ci nen, jami ducu bibedo maleŋ botwu.
+\p
+\v 42 “Ento wubineno can, wun Luparicayo, pien wumiyo dul me apar me oyado ki ocobo ki kit pot dekwu ducu, kun wuweko ŋolo kop atir ki maro Lubaŋa; meno ducu myero wutim kun pe wuweko magi bene.
+\v 43 Wubineno can, wun Luparicayo, pien wumaro kabedo me dito i kacokke, dok wumito ni dano gumotwu i cuk.
+\v 44 Wubineno can! Pien wurom ki lyel ma pe ginen ma dano woto i wigi kun pe giŋeyo.”
+\p
+\v 45 ŋat acel i kin lupwony-cik ogamo doge ni, “Lapwony, ka iwaco kit man nyuto ni iyeto wa wan bene.”
+\p
+\v 46 Yecu odokke iye ni, “Wubineno can, wun lupwony-cik bene! Pien wumiyo dano yeyo yec mapek, ma yeyone tek, kun wun kikomwu pe wugudo kadi ki lwet ciŋwu acel.
+\v 47 Wubineno can, pien wucano got i wi lyel pa lunebi ma yam kwariwu guneko.
+\v 48 Kit meno wun wucaden, wupwoyo tic pa kwariwu, pien gin guneko, wun wucano got i wi lyelgi.
+\v 49 Pi man Ryeko pa Lubaŋa owaco ni, ‘Abioro botgi lunebi ki lukwena, jo mogo i kingi gibinekogi gibilibogi,’
+\v 50 wek remo pa lunebi ducu ma gionyo nia i acakki piny gicul kworre i kom yalwak me kare man,
+\v 51 cakke i kom remo pa Abel nio kwede i kom remo pa Jekaria ma oto i kin keno tyer pa Lubaŋa ki kabedo maleŋ. Iyo atito botwu ni, gibiculo kworre i kom yalwak me kare man.
+\v 52 Wubineno can, wun lupwony-cik, pien wumayo layab me ŋeyo piny woko, kun wun kikomwu pe wudonyo iye, dok wugeŋo dano ma mito donyo iye bene.”
+\p
+\v 53 Ka doŋ oa ki kunnu, ci lupwonycik ki Luparicayo gucako dine matek ma girobo doge ki peny mapol,
+\v 54 kun gikiye wek gimak lok ma a ki i doge.
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 I kare meno, lwak dano alip ki alip gucokke kacel, kun doŋ ginyonne kekengi. Mukwoŋo, Yecu ocako waco bot lupwonnyene ni, “Wugwokke i kom tobi pa Luparicayo, ma en aye buta.
+\v 2 Pe tye gin mo ma giumo ma pe gibiyabo ka maleŋ, kadi gin ma gikano ma pe biŋene.
+\v 3 Lok ducu ma wuloko i colpiny biwinnye i leŋpiny; dok gin ducu ma wukwilo lokke i tyelo, gibitito lokke i wi ot malo.
+\p
+\v 4 “Lurema, atito botwu ni, pe wulwor jo ma neko kom, ma pe dok gitwero timo gin mo makato meno.
+\v 5 Ento abinyuto botwu ŋat ma myero wulwor; wulwor ŋat ma ka doŋ oneko, ci tye ki twero me bolo i Geena; iyo, atito ni, wulwore.
+\v 6 Ojwinyojwiny abic pe gicato pi cente pyeraryo? Ento pe tye mo acel i kingi ma wi Lubaŋa twero wil iye.
+\v 7 Kadi bed wa yer wiwu ducu bene doŋ gikwanogi woko liweŋ. Pe wulwor; pien piwu tek twatwal makato pi ojwinyojwiny mapol.
+\p
+\v 8 “Atito botwu ni, dano ducu ma tuco nyiŋa i nyim dano, Wod pa dano bene bituco nyiŋe i nyim lumalaika pa Lubaŋa;
+\v 9 ento ŋat ma kwera i nyim dano, gibikwere bene i nyim lumalaika pa Lubaŋa.
+\v 10 Dano ducu ma loko lok marac i kom Wod pa dano gibiweko balle; ento ŋat ma yeto Cwiny Maleŋ pe gibiweko balle.
+\v 11 Ka giterowu i nyim kacokke ki i nyim luloc ki wegi twer, pe wubed ka tamo kit ma myero wulok kwede, nyo ni wubigamo niŋniŋ, nyo ni kit lok aŋo ma wubiloko.
+\v 12 Pien Cwiny Maleŋ bipwonyowu i cawa meno i gin ma myero wuwaci.”
+\p
+\v 13 ŋat acel i kin lwak owaco bot Yecu ni, “Lapwony, wac bot omera wek wapok ginaleya kwede.”
+\p
+\v 14 Ento Yecu ogamo doge ni, “Nyeri, aŋa ma oketa me bedo laŋolkop ki lapok jamiwu?”
+\v 15 Owaco botgi ni, “Wunen, wugwokke i paro lim; pien kwo pa dano pe cuŋ i wel lim mapol ma en tye kwede.”
+\p
+\v 16 Obolo botgi carolok ni, “Yam tye dano mo ma lalonyo ma cam ocek madwoŋ i potone.
+\v 17 Dano-nu opennye kekene ki i cwinye ni, ‘Abitimo aŋo, pien pe atye ki ka onyo bella?’
+\v 18 Owaco ni ‘Abitimo kit man: abimuko derona ducu, abigoyo mukene maditone, abionyo bella ki jamina ducu i igi.
+\v 19 Abiwaco ki cwinya ni, Cwinya, itye ki jami mapol ma birommi pi mwaka mapol; ywe, cam, mati, bed ki yomcwiny.’
+\p
+\v 20 Ento Lubaŋa owacce ni, ‘In lamiŋ! I dyewor ma tin gibikwanyo kwoni woko ki boti; jami ma iyubo-ni bibedo pa aŋa ce?’
+\p
+\v 21 Tye kit meno ŋat ma kano lonyo pire kene, kun pe tye ki lonyo bot Lubaŋa.”
+\p
+\v 22 Yecu owaco bot lupwonnyene ni, “Pi meno awaco botwu ni, pe wubed ki tam mapol pi kwowu, ni wubicamo aŋo; nyo pi komwu, ni wubiruko aŋo.
+\v 23 Pien kwo pire tek kato cam, kom pire tek kato ginaruka.
+\v 24 Koŋ wupar mono pi agak; pe gicoyo kodi, dok bene pe gikayo, pe gitye ki dula kadi dero, ento Lubaŋa pitogi. Wun pe piwu tek kato pi winyo?
+\v 25 Aŋa i kinwu ma twero medo mwaka acel i kom kwone pi bedo ki tam mapol?
+\v 26 Ka gin manok macalo man timone loyowu, piŋo wubedo ki tam mapol pi lok mukene?
+\v 27 Koŋ wutam pi lega me tim, kit ma gidoŋo kwede; pe giwiyo uci, dok bene pe gicweyo boŋo; pud amedde ki waco botwu ni, kadi bed Solomon yam orukke ki deyone ducu, ento pe orukke macalo mo acel i kingi.
+\v 28 Ka ce Lubaŋa ruko lum ma i tim kit meno, ma bedo tye pi nino ma tin keken, ento diki inoŋo gibolo woko i keno, ci en pe birukowu makato, wun jo ma niyewu nok?
+\v 29 Pe wuyeny gin ma wubicamo, nyo gin ma wubimato; cwinywu pe obed ka tamo lok mapol.
+\v 30 Pien rok ducu ma i wi lobo yenyo jami magi; Wonwu ma tye i polo ŋeyo ni wumitogi.
+\v 31 Ento ma ka meno, wuket cwinywu i kom kerre, ci jami magi ducu gibimedo botwu.
+\p
+\v 32 “Pe wulwor, wun romi manok, pien Wonwu oye atika me miyo botwu ker.
+\v 33 Wucat jamiwu, wukony ki lucan; wukwo kicaa lim ma pe ti, wukan lonyo ma pe tum i polo, ka ma lakwo pe o iye, dok nyenye pe balo.
+\v 34 Pien ka ma lonyowu tye iye, cwinywu bene bedo iye.
+\p
+\v 35 “Wubed ma wutweyo pyerwu, kun tarawu lyel;
+\v 36 wubed macalo jo ma kuro laditgi ka bidwogo nia ki i karama me nyom, wek giyabbe doggola oyotoyot ka en obino, odwoŋo.
+\v 37 Tye ki gum lutic meno ma laditgi ka odwogo noŋo peya gunino. Ada awaco botwuni, en bitweyo pyere kene, bimiyo gibedo i dog cam, ci bibino, cako miyogi cam.
+\v 38 Ka obino cwiny dyewor nyo okogweno, kun onoŋogi kit meno, lutic meno gitye ki gum.
+\v 39 Ento myero wuŋe man ni, Kono nene won ot ŋeyo cawa ma lakwo bibino iye kono okiyo ma pe oweko dano oturo ode.
+\v 40 Pi meno, wun wubed ma wuyubbe pien Wod pa dano bibino i cawa ma pe wutamo.”
+\p
+\v 41 Petero openyo ni, “Rwot, ibolo carolok man botwa keken, nyo bot dano ducu?”
+\p
+\v 42 Rwot ogamo ni, “Aŋa ma lagwok-ot ma lagen dok ma laryeko, ma laditte biweko dano ducu ma bedo i ode i te locce, wek opok botgi camgi i kare ma mitte?
+\v 43 Latic meno tye ki gum, ma laditte ka odwogo binoŋe kun tye ka tiyo ticce meno.
+\v 44 Ada awaco botwu ni, ladit-tu bimiye twero me loyo jamine woko ducu.
+\v 45 Ento ka litic meno oloko kekene ni, ‘Laditta doŋ ogalle ka bino’, ci cako goyo lutic ma co ki ma mon, kun camo, mato, dok mer,
+\v 46 ladit pa latic meno bidwogo i nino ma en pe tamo pi dwogone, dok i cawa ma en pe ŋeyo; bipwode, bikete i kin jo ma pe genne.
+\v 47 Latic meno ma oŋeyo gin ma laditte mito, ento pe oyubbe iye, dok pe olubo gin ma laditte mito, gibipwode matek twatwal.
+\v 48 Ento ŋat ma pe oŋeyo, ce otiyo gin ma twero miyo gipwode pire, gibipwode manok. Dano ma gimiye madwoŋ, gibimito madwoŋ ki bote; dok ŋat ma gikano jami mapol bote, gibipenye mapol makato.
+\p
+\v 49 “Abino ka cwinyo mac i lobo; kono doŋ omoko, kono ber!
+\v 50 Atye ki batija ma myero abatija kwede; kit ma aridde kwede nio ka ocobbe!
+\v 51 Wun wutamo ni abino ka kelo kuc i lobo? Atito botwu ni pe; kono apokapoka.
+\v 52 Cakke tin jo abic ma i ot acel gibibedo kun gipokke; jo adek bikwero jo aryo, jo aryo bikwero jo adek.
+\v 53 Won latin bipokke woko ki latinne, latin bene bipokke woko ki wonne; mego bipokke ki nyare, nyako bipokke woko ki minne; dayo bipokke woko ki ci-wode, ki ci-wod bene bipokke woko ki daane.”
+\p
+\v 54 Yecu dok owaco bot lwak ni, “Ka wuneno pol otiŋŋe tuŋ potoceŋ, oyotoyot wuwaco ni, ‘Kot koni cwer’; ci cwer bene.
+\v 55 Dok ka wuneno yamo kodo ki i but piny tuŋ acuc, wun wuwaco ni, ‘Piny bibedo lyet matek’; ci timme bene.
+\v 56 Wun lubuta! Wuŋeyo poko kin gin ma nen i lobo ki i polo; piŋo pe wuŋeyo poko kin lanyut me kare man?
+\p
+\v 57 “Piŋo pe wuŋolo gin ma tye atir piwu kenwu?
+\v 58 Ka icito bot laŋolkop kun inywako yo ki ŋat ma doti, tem matek me yubo lok kwede ma kun pud wutye i yo, wek pe oteri i nyim laŋolkop, laŋolkop owek miyi bot askari, askari owek teri i mabuc.
+\v 59 Atitti ni, pe ibia ki kunnu nio ka iculo ducu ma wi cente mo pe orem.”
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 I kare meno onoŋo tye jo mogo kunnu ma gutitte pi Lugalilaya mogo ma yam Pilato orubo remogi kigitumgi.
+\v 2 En odok iye botgi ni, “Wutamo ni Lugalilaya meno gin lubalo makato Lugalilaya mukene ducu, ma omiyo guneno can kit meno-ni?
+\v 3 Atito botwu ni, pe; ento ka pe wuŋut, ci wun ducu wubito kit meno.
+\v 4 Nyo jo apar wiye aboro meno ma yam ot ma wiye bor opoto i komgi onekogi i Ciloam, wutamo ni gin onoŋo gutimo bal makato jo mukene ducu ma bedo i Jerucalem?
+\v 5 Atito botwu ni, pe; ento ka pe wuŋut, ci wun ducu wubito kit meno.”
+\p
+\v 6 Yecu obolo carolok ni, “Yam tye dano mo ma onoŋo tye ki oduro ma gipito i poto olokke. En obino kun yenyo nyige, ento pe onoŋo.
+\v 7 Owaco bot lapur ni, ‘Nen, koni doŋ odoko mwaka adek kun abino, ayenyo nyig oduro man, pe anoŋo. Toŋ woko; piŋo balo ŋom nono?’
+\p
+\v 8 Lapur odokke iye ni, ‘Ladit, koŋ iwek obed pi mwaka man doki, nio ka abako ŋom i tere, aonyo iye cet dyaŋ mutwo.
+\v 9 Ka binyak i mwaka ma bino-ni, ci ber; ento ka pe, ci ibitoŋo giri.”
+\p
+\v 10 Yam onoŋo Yecu tye ka pwony i kacokke mo i ceŋ cabit.
+\v 11 Dako mo onoŋo tye kunnu ma tye ki cen ma okelo goro i kome pi mwaka apar wiye aboro; onoŋo doŋ ogome woko, ma pe twero tirre.
+\v 12 Ka Yecu onene, olwoŋe, owacce ni, “Dako, gigonyi woko i kom goroni.”
+\v 13 Oketo ciŋe i kome; cutcut dako-nu otirre, ci opako Lubaŋa.
+\p
+\v 14 Ento kiniga omako ladit me kacokke, pien Yecu ocaŋo dano i ceŋ cabit. Owaco bot lwak ni, “Tye nino abicel ma myero giti iye tic; wubin i nino meno wek gicaŋwu, pe i ceŋ cabit.”
+\p
+\v 15 Rwot odokke iye ni, “Wun lubuta! ŋat acel acel ki i kinwu pe gonyo twonne nyo kanane ki i ka-camgi, ci tero i pii i ceŋ cabit.
+\v 16 Dako man, ma en nya pa Abraim, ma ceŋ Catan otweye pi mwaka apar wiye aboro kulu, pe myero gigonye ki i twec man i ceŋ cabit?”
+\v 17 I kare ma Yecu oloko lok man, ci lewic omako lukworre ducu; lwak ducu cwinygi obedo yom pi tic me deyo ducu ma en otiyo.
+\p
+\v 18 Pi meno en owaco ni, “Ker pa Lubaŋa rom ki gin aŋo? Abiporo ki gin aŋo?
+\v 19 Rom ki kodi dek karadali ma dano mo okwanyo, ocoyo i potone; ci odoŋo, odoko yat madit, winyo me polo gibino gigero odigi i jaŋe.”
+\p
+\v 20 Dok owaco ni, “Abiporo ker pa Lubaŋa ki gin aŋo?
+\v 21 Rom ki tobi ma dako mo okwanyo, orubo ki moko mugati ma romo adita adek, nio ka moko ducu oyenyo, okwot.”
+\p
+\v 22 Yecu omedde ki wotte i kin gaŋi madito ki matino, kun pwonyo, dok kwede tuŋ Jerucalem.
+\v 23 ŋat mo openye ni, “Jo manok aye bilarre?” Yecu owaco botgi ni,
+\v 24 “Wuket tek wek wudony ki i doggola madiŋ; pien awaco botwu ni, jo mapol gibitemo donyo, ento pe gibitwero.
+\v 25 Ka won ot doŋ oa malo ocego doggola, wun wubicuŋ ki woko wudwoŋo doggola kun wuwaco ni, ‘Ladit, yab botwa doggola ba!’ En bidok iye botwu ni, ‘An pe aŋeyo ka ma wua iye.’
+\p
+\v 26 Ci wun wubiwaco ni, ‘Yam wacamo dok wamato kacel kwedi, dok bene ipwonyo dano i dye gaŋwa.’
+\p
+\v 27 Ento en biwaco botwu ni, ‘Awaco botwu ni, pe aŋeyo ka ma wua iye; wua woko ki i nyima, wun lutim maraco ducu!’
+\v 28 Kunnu wubikok, wubikayo lakwu, ka wuneno Abraim ki Icaka ki Yakobo ki lunebi ducu kun gitye i ker pa Lubaŋa, ento wun kikomwu gibolowu woko.
+\v 29 Dano gibibino kun gia ki tuŋ wokceŋ, ki tuŋ potoceŋ, ki yo tuŋ acam, ki tuŋ yo acuc, gibibedo piny i dog cam i ker pa Lubaŋa.
+\v 30 Nen, jo mogo ma lacen gibibedo meati, ki jo mogo meati gibibedo me lacen.”
+\p
+\v 31 I cawa meno luparicayo mogo gubino, guwaco bot Yecu ni, “Cit woko ki kany, pien Kerode mito neki.”
+\p
+\v 32 Yecu odok iye botgi ni, “Wucit, wuwac bot too can ni, ‘Nen, abiryemo cen dok abicaŋo dano tin ki diki, i nino me adekke abicobone.
+\v 33 Kadi bed kit meno, myero amedde gira ki wotta, tin ki diki ki diki maca; pien lanebi pe myero oto ka mukene ma pe i Jerucalem.’
+\p
+\v 34 Jerucalem, Jerucalem, in ma ineko lunebi, ma icelo dano ma gioro boti woko ki got, tyen adi ma nene amito coko litinoni woko, macalo min gweno coko litinone i te bwome, ento wun pe wuye giwu!
+\v 35 Nen, doŋ gitenyo otwu botwu. Atito botwu ni, pe wubinena nio ka wubiwacci, ‘Gipwo ŋat ma bino i nyiŋ Rwot.’
+\c 14
+\cl Chura 14
+\p
+\v 1 I ceŋ cabit mo acel, ka Yecu ocito ka cam i ot pa laloc mo ma Laparicayo, gubedo ka kiye matek.
+\v 2 Onoŋo tye i nyime dano mo ma twoyo two akwota kom.
+\v 3 Yecu openyo lupwony-cik ki Luparicayo ni, “Cik ye ni gicaŋ dano i ceŋ cabit, nyo pe?”
+\v 4 Ento guliŋ aliŋa. Yecu omako latwoni, ci ocaŋe, ocike ni ocit gire.
+\v 5 Openyogi ni, “Aŋa i kinwu ma ka tye ki kanane nyo twonne ka opoto i waŋ it matut ci pe biywaye woko cutcut i ceŋ cabit?”
+\v 6 Dok i lok meno oloyogi woko.
+\p
+\v 7 Ka oneno kit ma dano ma gilwoŋogi giyero ki kabedo mabeco, ci obolo botgi carolok ni,
+\v 8 “Ka gilwoŋi i karama me nyom, pe icibed i kabedo maber; gwok nyo gilwoŋo bene dano madit makati,
+\v 9 ci lalwoŋ wun aryo ducu bibino, biwaco ni, ‘Wek kabedo bot dano man.’ Ibidok i kabedo mapiny ki lewic madwoŋ.
+\v 10 Ento ka gilwoŋi, cit ibed i kabedo mapiny, wek ka dano ma olwoŋi obino en biwacci ni, ‘Larema, nyik i kom mamalo’, ci ibibedo ki deyo i nyim dano ducu ma wubedo kwedgi i dog cam.
+\v 11 Pien ŋat ma kette kene ni edit, gibidwoke piny, ŋat ma mwolle kene gibimiye doko dit.”
+\p
+\v 12 Owaco bene bot dano ma olwoŋe ni, “Ka ilwoŋo dano i cam me dyeceŋ nyo me otyeno, pe ilwoŋ luremi, nyo omegini, nyo watti, nyo lulonyo ma bedo cok ka ŋeti; wek gin bene guwek lwoŋi, wek gucul waŋ lwoŋoni.
+\v 13 Ento ka itedo karama, lwoŋ lucan, luŋolo, jo ma komo, ki kutowaŋ,
+\v 14 ci ibibedo ki gum, pien pe gitwero culo waŋ lwoŋoni. Culi bibedo i kare ma jo ma kitgi atir bicer iye.”
+\p
+\v 15 Ka ŋat acel ma gubedo kwede i dog cam owinyo lok man, owaco ni, “Tye ki gum dano ma bicamo kwon i ker pa Lubaŋa!”
+\p
+\v 16 Ento Yecu odokke iye ni, “Dano mo yam otedo karama madit, olwoŋo iye jo mapol.
+\v 17 Ka kare me karama oromo, ci en ooro laticce ka poyo wi jo ma gilwoŋogi ni, ‘Wubin, pien doŋ giyubo jami ducu.’
+\p
+\v 18 Ento gin ducu gucako bako doggi ni gitim kica botgi. ŋat mukwoŋo owacce ni ‘Awilo poto, myero acit ka nenone alegi itima kic.’
+\p
+\v 19 Dano me aryo owaco ni, ‘Awilo twoni apar me pur, acito ka ŋiyogi, alegi itima kica.’
+\p
+\v 20 ŋat mukene owaco ni, ‘Pud anyomo dako anyoma nyen, pi meno pe atwero bino.’
+\p
+\v 21 Latic-cu odwogo otito bot laditte kit meno. Kiniga omako won ot, owaco ni, ‘Cit oyotoyot i waŋayo, ki i kin gaŋ, icikel lucan, luŋolo, lutowaŋ ki jo ma komo.’
+\p
+\v 22 Ci latic owaco ni, ‘Ladit, watimo gin ma iciko, ento kabedo gire pud tye.’
+\p
+\v 23 Ladit owaco bot laticce-nu ni, ‘Cit i gudo madito ki i ŋet yo, icuk dano ki tek wek gudony i ot, wek odaa opoŋ.
+\v 24 Pien atito botwu ni, pe tye ŋatti mo i kin jo ma yam gilwoŋogi ma bibilo karamana.’
+\p
+\v 25 Lwak mapol guwoto kacel ki Yecu, ci Yecu olokke botgi owaco botgi ni,
+\v 26 “Ka ŋat mo obino bota, ma kun pe okwero wonne ki minne, dakone ki litinone, omegine ki nyimegine, kadi wa kwone kikome, pe twero bedo lapwonynyena.
+\v 27 ŋat ma pe tiŋo yatariyane, kun luba, pe twero bedo lapwonnyena.
+\v 28 Pien aŋa i kinwu ka mito gero ot ma wiye bor, ci pe koŋ kwoŋo bedo piny ka kwano wel lim ma mitte, ka ce etye kwede ma eromo tyekone?
+\v 29 Ka pe kumeno, miyo ka ocibo guti, ma tyekone oloye woko, dano ducu ma gibineno gibicako ŋale,
+\v 30 kun giwaco ni, ‘Dano man ocako gedo, ento tyekone oloye woko.’
+\p
+\v 31 Nyo kabaka mene, ma oecito i mony ka lweny ki kabaka mukene, pe koŋ bedo piny poro lok, ka ce etwero tero dano alip apar me romo ki jo alip pyeraryo?
+\v 32 Ka pe kumeno, en cwalo kwena ma kabaka ca pud tye ka mabor, pi ribbe kwede ki kuc.
+\v 33 Kit meno, dano ducu ma i kinwu ma iye pe twero cayo gin ducu ma etye kwede, pe twero bedo lapwonnyena.
+\p
+\v 34 “Kado ber; ento ka doŋ odoko bot gibitimo niŋniŋ wek odok mit?
+\v 35 Pe doŋ ber me aketa i poto, dano gibolo woko ata. Ŋat ma tye ki it me winyo lok, owiny.”
+\c 15
+\cl Chura 15
+\p
+\v 1 Lujog-mucoro ki lubalo onoŋo yam ginyiko cok ka winyo lok pa Yecu.
+\v 2 Luparicayo ki lupwony-cik guŋur kun giwaco ni, “Dano man jolo lubalo dok camo kwedgi.”
+\p
+\v 3 Omiyo Yecu obolo botgi carolok man ni,
+\v 4 “Aŋa i kinwu ma tye ki romi miya acel, ka ŋat acel i kingi orwenyo, pe biweko romi pyeraboŋwen wiye aboŋwen i olet, ci cito ka yenyo en murwenyo-ni, nio waŋ ma onoŋe?
+\v 5 Ka onoŋe, ci bolo i wi gwoke, kun cwinye yom.
+\v 6 Ka oo paco, lwoŋo lureme ki luwote kacel, ci waco botgi ni, ‘Cwinywu obed yom kacel kweda, pien doŋ anoŋo romona ma yam orwenyo-ni.’
+\v 7 Kit meno atito botwu ni, bibedo yomcwiny madit twatwal i wi polo i kom labalo acel ma oŋut, makato i kom jo pyeraboŋwen wiye aboŋwen ma kitgi atir ma pe mito ŋut.
+\p
+\v 8 “Nyo dako mene, ma tye ki ciliŋ apar, ka ciliŋ acel orwenyo pe bicwinyo mac tara, ci yweyo ot kun yenyo matek nio waŋ ma onoŋo?
+\v 9 Ka doŋ onoŋo, ci lwoŋo lureme ki luwote kacel, kun waco botgi ni, ‘Cwinywu obed yom kacel kweda, pien doŋ anoŋo ciliŋ-ŋa ma onoŋo orwenyo-ni.’
+\v 10 Kit meno atito botwu ni, bibedo yomcwiny i nyim lumalaika pa Lubaŋa i kom labalo acel ma oŋut.”
+\p
+\v 11 Dok owaco ni, “Yam tye dano mo ma tye ki awobene aryo.
+\v 12 Matidine owaco bot wonne ni, ‘Aba, miya dul lim ma ka mera.’ Wongi opoko limme i kingi.
+\v 13 Lacen ka nino okato manoknok, awobi matidi-ni ocoko jamine ducu, ocako wotte me cito i lobo mabor; obalo limme kunnu pi bedo me carocaro.
+\v 14 Ka limme doŋ otum ducu, ci kec laparanat matek opoto i lobo meno, awobi-nu ocako mal ata.
+\v 15 Ocito odak bot ŋat mo ma i lobo meno; dano nu ocwale i olette ka kwayo opego.
+\v 16 Iye oparo yeŋ ki pok cam ma opego camo; pe tye ŋat mo ma omiye gin mo.
+\v 17 Ento ka oniaŋ pire kene, ci owaco ni, ‘Lutic pa wora tye adi ma gicamo kwon loyogi, ento an kono ato kec kany!
+\v 18 Abia, acito bot wora, abiwacce ni, “Aba, doŋ abalo bot polo ki i nyimi;
+\v 19 doŋ pe amyero gilwoŋa ni an a wodi; loka abed macalo ŋat acel i kin liticci.”
+\v 20 Ci oa obino bot wonne. Ento ka onoŋo pud tye cen ka mabor, wonne onene. Kica omake i kome, oriŋo okwako ŋute, onoto leme.
+\v 21 Wode owacce ni, ‘Aba, doŋ abalo bot polo ki i nyimi, pe doŋ amyero gilwoŋa ni an a wodi.’
+\p
+\v 22 Ento wonne owaco bot luticce ni, ‘Wukel jor maber makato ducu oyot, wuruk i kome; wurwak agit i lwet ciŋe, ki war i tyene.
+\v 23 Wukel bene wod twon mucwe, wuneki, wek wacamu, wabed ki yomcwiny;
+\v 24 pien latinna-ni yam oto, koni doŋ kwo; yam orwenyo, doŋ ginoŋe.’ Gucako bedo ki yomcwiny.
+\p
+\v 25 “Wode madit onoŋo tye i poto; ka dwogo ma onyiko cok ki ot, owinyo wer ki myel.
+\v 26 Olwoŋo ŋat acel i kin lutic, openye ni, ‘Man kono gin aŋo ma tye ka timme-ni?’
+\v 27 Latic-cu odokke iye ni, ‘Omeru doŋ odwogo, woru onekke wod twon mucwe, pien ogame ma kome yot kun kwo.’
+\p
+\v 28 Ento kiniga omake, okwero donyo i ot. Wonne okatti woko obako doge bote,
+\v 29 ento en odokke iye ni, ‘Nen, pi mwaka magi mapol ata an atiyo boti, ma naka yam peya akwero winyo cikki, ento peya imiya kadi ma latin dyel mamwa, wek cwinya obed yom ki lurema.
+\v 30 Ento latinni man obino ma olanyo limmi ducu i kom mon ma lucoco, in inekke wod twon mucwe.’
+\p
+\v 31 Wonne ogamo doge ni, ‘Latinna, in nino ducu itye kweda, jamina ducu meri.
+\v 32 Ber wacam kun wabedo ki yomcwiny, pien omeruni yam oto, koni doŋ kwo, yam orwenyo, doŋ ginoŋe.’
+\c 16
+\cl Chura 16
+\p
+\v 1 Yecu owaco bot lupwonnyene ni, “Yam tye ŋat mo ma lalonyo, ma tye ki lagwok-jamine. Gidoto danonu bote ni tye ka lanyo jamine.
+\v 2 Olwoŋe, openye ni, ‘Lok aŋo mono ma awinyo i komi-ni? Kella wel jami ma ikano, pien pe dok itwero bedo lagwok-jami.’
+\p
+\v 3 Lagwok-jamine oloko kekene ni, ‘Abitimo gin aŋo? Pien laditta mito kwanya woko ki i tic me gwoko jami. Pe atek ma aromo pur, lewic bene maka ka lego lim alega.
+\v 4 Aŋeyo gin ma abitimo, ka giryema woko ki i tic me gwoko jami, wek dano gujola i odigi.’
+\v 5 Olwoŋo lubanya pa laditte ki acel acel, owaco bot dano mukwoŋo ni, ‘Wel banya adi pa laditta ma tye boti?’
+\p
+\v 6 En odokke iye ni, ‘Moo jeituni ma romo agulu miya acel.’ Owacce ni, ‘Kwany waraga banyani, ibed piny oyotoyot, ico pyerabic.’
+\p
+\v 7 Lacen openyo ŋat mukene ni, ‘In kono itye ki wel banya adi?’ En ogamo ni, ‘ŋano ma romo dwoŋo miya acel.’ Owacce ni, ‘Kwany waraga banyani, ico pyeraboro.’
+\v 8 Laditte opwoyo lagwok-jami ma pe lagen, pien otiyo ki ryeko; pien dano me lobo man giryek i yalwakgi, makato dano me ceŋ.
+\v 9 Atito botwu ni, wumak lurem pi tic ki lim ma pe atir, wek ka bitum, gijolwu i kabedo ma bedo matwal.
+\v 10 “ŋat ma lagen i kom jami matidi mo, bibedo lagen bene i kom jami madwoŋ; ŋat ma pe lagen i kom jami matidi mo, pe bibedo lagen bene i kom jami madwoŋ.
+\v 11 Doŋ ka yam pe wubedo lugen i kom lim ma pe atir, aŋa ma bimiyowu lonyo me ada?
+\v 12 Ka yam pe wubedo lugen i kom jami pa dano mukene, aŋa ma bimiyowu jamiwu kikome?
+\v 13 Pe tye latic mo ma twero tiyo ki rwodi aryo; pien bikwero ŋat acel, bimaro ŋat mukene, nyo bimoko i kom ŋat acel, bicayo ŋat mukene. Pe itwero tic pi Lubaŋa ka dok pi lim bene.”
+\p
+\v 14 Luparicayo ma yam lumar lim guwinyo lok man ducu, ci gunyware.
+\v 15 Ento Yecu owaco botgi ni, “Wun aye jo ma nyuto kit ma atirwu bot dano, ento Lubaŋa ŋeyo cwinywu; pien gin ma dano dworo, en aye gin me kwer i nyim Lubaŋa.
+\p
+\v 16 “Cik ki lunebi obedo tye nio wa i kare pa Jon; cakke i kare meno gitito lok me kwena maber i kom ker pa Lubaŋa, dano ducu gitye ka donyo iye ki tek.
+\v 17 Ento bedo yot bot polo ki lobo me tum woko, makato ton acel me cik me balle.
+\p
+\v 18 “Dano ducu ma oryemo dakone, ka dok onyomo mukene otimo abor, ki ŋat ma onyomo dako ma cware oryemo bene otimo abor.
+\p
+\v 19 “Yam tye dano mo ma lalonyo ma ruko boŋo ma lamar lamar ki kanyi maber me boŋo camanini kun camo cam me wel madwoŋ nino ducu.
+\v 20 I dog gaŋŋe lacan mo onoŋo buto iye, nyiŋe Lajaro, ma kome orwato bur,
+\v 21 kun iye paro yeŋo ki gin ma oo piny ki i wi meja pa lalonyo-nu; gwogi bene onoŋo gibino ginaŋo waŋ burre.
+\v 22 Ka lacan oto, ci lumalaika gutiŋe, gutere i kor Abraim. Lalonyo bene oto, ci giyike woko.
+\v 23 Oilo waŋe ki i Lyel kun tye ki can, oneno Abraim tye ka mabor kun Lajaro ojeŋŋe i kore.
+\v 24 Odaŋŋe ni, ‘Wora Abraim, tima kica, cwal Lajaro olut lwet ciŋe i pii, okwe ki leba, pien atye ki arem madwoŋ i mac man.’
+\p
+\v 25 Ento Abraim odokke iye ni, ‘Woda, po ni, i kare me kwoni gimiyi gin mabeco, ki Lajaro kit meno gimiye gin maraco; ento koni doŋ gikweyo cwinye kany, in kono itye ki arem.
+\v 26 Dok bene i kom lok man ducu, i kin wan ki wun giketo iye loŋo matut, wek ka jo ma gimito ŋolo nia ki kany, me bino botwu, pe otwerre, wek ŋat mo bene pe oŋol nia ki kunnu me bino botwa kany.’
+\p
+\v 27 En owaco ni, ‘Doŋ alegi ba, wora, ore i ot pa abana,
+\v 28 pien atye ki omegina abic, wek en ocitit botgi, gin bene guwek bino i kabedo man me can.’
+\p
+\v 29 Ento Abraim odokke iye ni, ‘Gitye ki Moses ki lunebi; wek guwiny lokgi.’
+\p
+\v 30 En owaco ni, ‘Pe, wora Abraim; ento ka ŋat mo i kin jo muto ocito botgi, ci gibiŋut.’
+\p
+\v 31 Abraim owacce ni, ‘Ka pe giwinyo lok pa Moses ki lunebi, ci kadi bed ŋat mo oa ki i kin jo muto bene, pe gibiye lokke.”
+\c 17
+\cl Chura 17
+\p
+\v 1 Yecu owaco bot lupwonnyene ni, “Gin ma miyo dano poto i bal pe bigeŋŋe; ento bineno can ŋat ma kelo gin ma miyo dano poto i bal!
+\v 2 Kono obedo ber bot dano meno ka gitweyo kidi rego i ŋute, gibolo kwede i nam, kato ma en weko ŋat acel i kin litino matino magi poto i bal.
+\v 3 Wugwokke kenwu; ka omeru obalo, juke, ka oŋut, ci timme kica.
+\v 4 Ka otimo bal i komi tyen abiro i nino acel, ce olokke boti tyen abiro, kun legi ni, ‘Aŋut,’ time kica.”
+\p
+\v 5 Lukwena guwaco bot Rwot ni, “Med niyewa!”
+\p
+\v 6 Rwot ogamo ni, “Kono yam wutye ki niye macalo nyig kodi dek karadali, kono wuwaco ki yat man ni, ‘Putte keni, ipitte i dye nam,’ kono owinyo dogwu.
+\p
+\v 7 “Aŋa i kinwu ma tye ki laticce ma puro ki kweri dyaŋ nyo kwayo romi, ma ka odwogo ki i poto ci wacce ni, ‘Bin oyotoyot ibed piny ka cam’?
+\v 8 Pe koŋ en biwacce ni, ‘Yubba cam me otyeno, itwe pyeri ikella cam, nio ka an acamo, amato, lacen in ibicamo ibimato’?
+\v 9 En pwoyo latic-cu pien olubo lok ma gicike kwede?
+\v 10 Pe gire. Wun bene kit meno, ka wutyeko tiyo gin ducu ma gicikowu, myero wuwac ni, ‘Wan lutic ma pe konyo gin mo; watiyo gin ma myero keken.”
+\p
+\v 11 Ka onoŋo Yecu oecito Jerucalem, ci owok ki i waŋ apokki me Camaria ki Galilaya.
+\v 12 Ka odonyo i paco mo, ci ludobo guromo kwede, kun gucuŋ ka mabor,
+\v 13 gudaŋŋe ni, “Yecu, Ladit, timwa kica.”
+\p
+\v 14 Yecu onenogi, owaco botgi ni, “Wucit wunyutte kenwu bot ajwagi pa Lubaŋa.” Man pud gitye ka cito, komgi olony.
+\v 15 ŋat acel i kingi ka oneno ni ecaŋ woko, ci odwogo cen kun pako Lubaŋa ki dwan maloŋo;
+\v 16 oryebbe piny ka tyen Yecu, kun pwoye. En onoŋo Lacamaria.
+\v 17 Yecu openyo ni, “Yam pe gilonyo dano apar? Jo aboŋwen kono gitye kwene?
+\v 18 Pe tye ŋat mo i kingi ma odwogo cen ka pako Lubaŋa, ento kono larok man keken?”
+\v 19 Owacce ni, “A, icit giri, niyeni ocaŋi.”
+\p
+\v 20 Luparicayo gupenyo Yecu ni, “Ker pa Lubaŋa bibino awene?” En odok iye botgi ni, “Ker pe Lubaŋa pe bibino ki lanyut ma gineno.
+\v 21 Pe gibiwaco botwu ni, ‘Nen, en ene!’ nyo ni, ‘En ca!’ pien nen, ker pa Lubaŋa doŋ tye i kinwu.”
+\p
+\v 22 Owaco bot lupwonnyene ni, “Kare bibino ma wubiparo pi neno nino acel mo pa Wod pa dano, ento pe wubineno.
+\v 23 Gibiwaco botwu ni, ‘Nen, en ene!’ nyo ni, ‘Nen, en ca!’ Pe wucit iye, pe wulubgi.
+\v 24 Pien macalo lutkot wil, ci menyo but lobo tuŋcel nio tuŋcel, Wod pa dano bene bibedo kit meno i ninone.
+\v 25 Ento myero koŋ okany can madwoŋ, kun yalwak me kare man gikwere.
+\v 26 Macalo yam otimme i kare pa Nua, bitimme kit meno bene i kare pa Wod pa dano.
+\v 27 Yam gicamo, gimato, awobegi ki anyira ginyomme, nio i nino ma Nua odonyo kwede i yeya, pii aluka ocorre otyekogi ducu.
+\v 28 Kit meno bene i kare pa Lot, onoŋo gicamo, gimato, giwilo jami, gicato jami, gipito ginapita, gigero odi;
+\v 29 ento i nino ma Lot oa woko ki i Codom mac ki gweŋ calfa ma mac oliyo ocwer ki i polo, otyekogi ducu.
+\v 30 Bibedo kit meno i kare ma gibinyuto iye Wod pa dano.
+\v 31 I nino-nu, ŋat ma tye i wi ot kun jamine tye i ot, pe myero olor piny ka cokogi; kit meno bene ŋat ma tye i poto pe myero odwog paco.
+\v 32 Wupo mono i kom dako pa Lot.
+\v 33 ŋat ma mito laro kwone birwenyone, ento ŋat ma rwenyo kwone, bigwoko.
+\v 34 Atittiwu ni, i dyewor meno co aryo bibuto wi kitanda acel, gibikwanyo ŋat acel, gibiweko ŋat acel doŋ.
+\v 35 Mon aryo gibibedo ka rego kacel; gibikwanyo ŋat acel, gibiweko ŋat mukene doŋ.
+\v 36 Co aryo bibedo i poto, gibikwanyo ŋat acel, gibiweko ŋat acel doŋ.”
+\p
+\v 37 Gupenye ni, “Kwene, Rwot?” En owaco botgi ni, “Ka ma kom dano muto tye iye, acut bene gicokke kunnu.”
+\c 18
+\cl Chura 18
+\p
+\v 1 Obolo botgi carolok ma pwonyogi ni myero guleg jwijwi, guwek ol.
+\v 2 Owaco botgi ni, “Yam tye laŋolkop i gaŋ mo, ma pe lworo Lubaŋa kadi woro dano.
+\v 3 I gaŋ meno yam tye iye dato mo ma bino bote jwijwi kun wacce ni, ‘Cul kworra i kom lukworra.’
+\p
+\v 4 Tyen mapol laŋolkop obedo ka kwero; ento lacen oloko kekene ni, ‘Kadi bed pe alworo Lubaŋa ba, kadi woro dano,
+\v 5 ento dato man yela, abiculo kworre; gwok nyo bijonya nono ki bino bota nino ducu.’
+\v 6 Rwot owaco ni, “Wuwiny lok ma laŋolkop ma pe kite atir owaco.
+\v 7 Lubaŋa pe biculo kwor pa jo ma en oyero, ma gikok bote dyeceŋ ki dyewor? En bigalle ma pe timo gin mo i komgi?
+\v 8 Atito botwu ni, en biculo kworgi oyotoyot. Ento Wod pa dano ka bibino, tika binoŋo niye i lobo?”
+\p
+\v 9 Dok obolo carolok bot jo ma genne kengi, ni kitgi atir, kun gicayo jo mukene. Owaco ni,
+\v 10 “Jo aryo yam gucito ka lega i ot pa Lubaŋa, ŋat acel Laparicayo, ŋat mukene lajog-mucoro.
+\v 11 Laparicayo ocuŋ, olego gire kene kun waco ni, ‘Lubaŋa, apwoyi pien an pe acalo jo mukene, lubuma, jo ma pe genne, lutim abor, pe bene acalo lajogmucoro man.
+\v 12 Ari kec kiryo i cabit acel; amiyo dul me apar me jamina ducu ma alimo.’
+\p
+\v 13 Ento lajog-mucoro ocuŋ ka mabor, onoŋo pe mito ilo waŋe malo i plo, ento en odoŋo kore, kun waco ni, ‘Lubaŋa, tima kica, pien an labalo!’
+\v 14 Atito botwu ni, dano man odok i ode kun oloyo kop makato ŋat mukene ca; pien dano ducu ma kette kene ni edit gibidwoke piny, ento ŋat ma mwolle kene gibimiye doko dit.”
+\p
+\v 15 Gukelo bote litino matino, wek oket ciŋe i komgi; ka lupwonnyene guneno, gujukogi.
+\v 16 Ento Yecu olwoŋogi bote, owaco ni, “Wuwek litino gubin bota, pe wugeŋgi; pien ker pa Lubaŋa tye pi jo macalo gin.
+\v 17 Ada awaco botwu ni, ŋat ma pe jolo ker pa Lubaŋa macalo latin matidi, pe bidonyo iye.”
+\p
+\v 18 Laloc mo openye ni, “Lapwony maber, atim gin aŋo wek alim kwo ma pe tum?”
+\p
+\v 19 Yecu openye ni, “Piŋo ilwoŋa ni aber? Pe tye ŋat mo maber kono Lubaŋa keken.
+\p
+\v 20 Iŋeyo cik, ni, ‘Pe itim abor, Pe ineki, Pe ibed caden me goba, Wor woru ki meni.’”
+\p
+\v 21 Ogamo ni, “Amako lok magi ducu cakke wa ka tinona.”
+\p
+\v 22 Ka Yecu owinyo, ci owacce ni, “Pud iweko lok acel; cat jami ducu ma itye kwede, mi limme ki lucan, ci ibibedo ki lwak lonyo ma gikano piri i polo; ka doŋ ibin icak lubo kora.”
+\v 23 Ento ka owinyo lok man, okumo, pien onoŋo en lalonyo twatwal.
+\v 24 Yecu kun tye ka nene, owaco ni, “Tek mada bot lulonyo me donyo i ker pa Lubaŋa!
+\v 25 Pien bedo yot bot kinaga me donyo ki i waŋ libira, kato lalonyo me donyo i ker pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 26 Dano ducu ma guwinyo guwaco ni, “Ci aŋa ma twero larre?”
+\p
+\v 27 Ento Yecu owaco ni, “Gin man pe twerre ki bot dano, ento ki bot Lubaŋa twerre.”
+\p
+\v 28 Petero owaco ni, “Nen, wan waweko pacciwa, walubi.”
+\p
+\v 29 Owaco botgi ni, “Ada, awacciwu ni, pe tye ŋatti mo ma oweko ode, nyo dakone, nyo omegine, nyo lunyodone, nyo litinone, pi ker pa Lubaŋa,
+\v 30 ma pe bilimo makato meno tyen mapol i kare man, ki i kare ma bibino anyim en binoŋo kwo ma pe tum.”
+\p
+\v 31 Yecu otero jone apar wiye aryo i muŋ, owaco botgi ni, “Wunen, waecito Jerucalem, lok ducu ma lunebi gucoyo i kom Wod pa dano bicobbe kakare.
+\v 32 Pien gibimiye bot Lurok, gibiŋale, gibitimo aranyi i kome, gibiŋulo laa i kome;
+\v 33 gibipwode ki del anino, gibineke, i nino me adekke en bicer.”
+\v 34 Ento pe guniaŋ lok ma en owaco; gikano te lok man woko botgi, pe gumedo ki ŋeyo lok ma giwaco botgi.
+\p
+\v 35 Ka doŋ gunyiko cok ki Jeriko, latowaŋ mo onoŋo obedo piny i ŋet yo kun lego lim.
+\v 36 Ka owinyo lwak tye ka mol ki ka ŋete, ci openyo ni, “Meno kono gin aŋo?”
+\p
+\v 37 Gititte ni, “Yecu me Najaret aye tye ka kato.”
+\p
+\v 38 Latowaŋ odaŋŋe ni, “Yecu Lakwar Daudi, tima kica ba!”
+\v 39 Dano ma onoŋo gutelo nyim Yecu gujuke ni, “Liŋ, nye;” ento en omedde ameda ki daŋŋe ni, “Lakwar Daudi, tima kica!”
+\p
+\v 40 Yecu ocuŋ, ociko ni gikele bote. Ka obino cok, Yecu openye ni,
+\v 41 “Imito atimmi gin aŋo?” Latowaŋ ogamo ni, “Ladit, amito waŋa onen piny.”
+\p
+\v 42 Yecu owacce ni, “Nen giri piny, niyeni ocaŋi.”
+\v 43 Oyotoyot ocako neno piny, ci olubo kor Yecu kun miyo deyo bot Lubaŋa. Dano ducu ka guneno, ci gupako Lubaŋa.
+\c 19
+\cl Chura 19
+\p
+\v 1 Yecu odonyo i Jeriko kun oekato akata.
+\v 2 Onoŋo tye kunnu dano mo ma nyiŋe Jakayo, lajogmucoro madit, dok lalonyo bene.
+\v 3 Oparo pi neno Yecu, ento pe otwero pi lwak, pien en cek.
+\v 4 Oriŋo anyim, oito i wi yat olam wek enen, pien Yecu onoŋo oewok ki i yo-nu.
+\v 5 Ka Yecu oo i kabedo-nu, oneno malo, owacce ni, “Jakayo, lor piny oyotoyot; pien tin myero abed i odi.”
+\v 6 Jakayo olor oyotoyot, ojole ki yomcwiny.
+\v 7 Ka dano ducu guneno, ci guŋur kun giwaco ni, “En odonyo i ot ka bedo welo pa dano ma labalo.”
+\p
+\v 8 Jakayo oa malo, owaco bot Rwot ni, “Nen, Ladit, abimiyo nucu jamina bot lucan; ka abumo ŋat mo i gin mo, abicule waŋ aŋwen.”
+\p
+\v 9 Yecu owacce ni, “Tin lar obino i ot man, pien en bene lakwar Abraim.
+\v 10 Pien Wod pa dano obino ka yenyo ki ka laro jo ma orwenyo.”
+\p
+\v 11 Ka pud giwinyo lok man, Yecu omedde ki lokke, obolo botgi carolok, pien onoŋo doŋ cok ki Jerucalem, dok pien onoŋo gitamo ni ker pa Lubaŋa binen cutcut.
+\v 12 Pi meno owaco ni, “Yam tye wod ker mo ma oa ocito i lobo mabor ka limo twerone me loc ka doŋ odwog cen.
+\v 13 Olwoŋo luticce apar, opoko botgi ciliŋ alip acel, owaco botgi ni, ‘Wucat ki wil nio waŋ ma an adwogo.’
+\p
+\v 14 Ento dano me lobone gukwere, gucwalo lukwena i kore ki lok ni, ‘Pe wamito dano man olowa.’
+\v 15 Ka doŋ en odwogo, ma doŋ ocamo ker, ociko ni gilwoŋ lutic ma yam emiyogi lim-mi, wek eŋe wel magoba ma gulimo i cato wilgi.
+\p
+\v 16 Dano mukwoŋo obino i nyime, owaco ni, ‘Ladit, ciliŋ miya ma imiya-ni omedde iye ciliŋ alip acel mukene.’
+\p
+\v 17 Ogamo ni, ‘Ber, in latic maber! Pien yam ibedo lagen i kom jami matidi mo, ibibedo ki twero i kom gaŋi apar.’
+\p
+\v 18 Dano me aryone obino, owaco ni, ‘Ladit, ciliŋ miya dok omedde iye ciliŋ miya abic mukene.’
+\p
+\v 19 Owacce ni, ‘In bene ibibedo ki twero i kom gaŋi abic.’
+\p
+\v 20 ŋat mukene dok obino, owaco mere ni, ‘Ladit, limmi en, agwoko, aboyo i kitambara,
+\v 21 pien onoŋo alwori, pien in i dano magwa; ikwanyo gin ma pe ikano, ikayo ka ma pe icoyo.’
+\p
+\v 22 Owacce ni, ‘Abiŋolo kop loyi kun lubo lok ma oa ki i dogi keni, in latic marac! Yam iŋeyo ni an a dano magwa, akwanyo gin ma pe akano, akayo ka ma pe acoyo,
+\v 23 piŋo doŋ pe ikano limma i beŋŋe, wek ka adwogo, anoŋ kun acoko limma ki magobane?’
+\v 24 Owaco bot jo ma gucuŋ ka ŋete ni, ‘Wugam ciliŋ miya-ni woko ki bote wumi bot won ciliŋ alip acel-li.’
+\p
+\v 25 Guwacce ni, ‘Ladit, en doŋ tye ki ciliŋ alip acel.’
+\p
+\v 26 Ci en owacci, ‘Atito botwu ni, dano ducu ma mere tye gibimedo bote gin mo; ento ŋat ma mere pe, gibikwanyo woko ki bote kadi wa gin ma tye bote.
+\v 27 Ento lukworra magi, ma gin gukwera ni pe alogi-ni, wukelgi kany, wunekgi ki pala lucwan i nyima.’
+\p
+\v 28 Ka Yecu otyeko loko lok man, ci owoto anyim kun cito malo i Jerucalem.
+\v 29 Ka doŋ onyiko cok ki Betepage ki Betania, i te got ma gilwoŋo Jeituni, Yecu ocako oro jo aryo ki i kin lupwonynyene,
+\v 30 kun cikogi ni, “Wucit i gaŋ ma tye i nyimwu. Ka ce wudonyo iye wubinoŋo latin kana ma gitweyo, ma ŋat mo peya oito i wiye; ci wugony, wukel kany.
+\v 31 Ka ŋatti mo openyowu ni, ‘Wugonye piŋo?’ wun wubidok iye kit man ni, ‘Rwot aye mito.”
+\v 32 Kit meno jo ma giorogi gucito, ci gunoŋo kit macalo Yecu otito botgi-ni.
+\p
+\v 33 Ka gitye ka gonyo latin kana, wegine gupenyogi ni, “Wugonyo latin kana piŋo?”
+\p
+\v 34 Gudok iye botgi ni, “Rwot aye mito.”
+\v 35 Gukelo latin kana bot Yecu. Ka doŋ gupeto ginarukagi i wiye, ci gicibo Yecu i wiye.
+\v 36 Ka en oewoto, gipeto ginarukagi i waŋayo.
+\p
+\v 37 Ma doŋ onyiko cok ki Jerucalem, i luŋ me got Jeituni, lwak lupwonnyene ducu cwinygi obedo yom, gupako Lubaŋa ki dwan maloŋo pi tic madito ma guneno,
+\v 38 kun giwaco ni, “Lubaŋa omi gum i kom Kabaka ma bino i nyiŋ Rwot! Kuc obed i wi polo, ki deyo obed i kabedo ma malo twal!”
+\p
+\v 39 Luparicayo mogo ma i kin lwak guwacce ni, “Lapwony, juk lupwonnyeni.”
+\p
+\v 40 Yecu odok iye ni, “Atito botwu ni, ka kono jo-ni guliŋ, godi magi kikomgi kono gudaŋŋe.”
+\p
+\v 41 Ka doŋ onyiko cok, ma oneno gaŋ, okok pire,
+\v 42 kun waco ni, “Tin-ni ka kono iŋeyo lok ma kelo kuc boti, kono ber! Ento koni gikano woko ki boti.
+\v 43 Pien kare bibino i komi ma lukworri gibitoro lobo rumi dyere, gibidiri tuŋŋi ki tuŋŋi,
+\v 44 gibireti piny, in ki litinoni; pe gibiweko gweŋ mo acel i ii doŋ ma ododde i wi wadi; pien yam pe iŋeyo kare ma gibilimi iye.”
+\p
+\v 45 Yecu odonyo i ot pa Lubaŋa, ocako ryemo lucat-wil woko ki iye,
+\v 46 kun waco botgi ni, “Yam gicoyo ni ‘Oda bibedo ot me lega’; ento wun wuloko odoko boro pa luyak.”
+\p
+\v 47 Yecu obedo ka pwony i ot pa Lubaŋa nino ducu. Ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik ki jo madito i kin lwak guyenyo yo me neke;
+\v 48 ento pe gunoŋo gin mo ma myero gutim i kome, pien dano ducu guketo cwinygi ka winyo lokke.
+\c 20
+\cl Chura 20
+\p
+\v 1 I nino mo acel ka Yecu tye ka pwonyo dano i ot pa Lubaŋa kun tito lok me kwena maber, ajwagi ki lupwony-cik ki ludoŋo gubino,
+\v 2 gupenye ni, “Tit botwa, twer aŋo mumiyo itimo gin magi; nyo aŋa ma omiyoni twero man.”
+\p
+\v 3 Yecu odok iye botgi ni, “An bene abipenyowu ki peny acel; wudokka iye.
+\v 4 Batija pa Jon twerone oa ki i polo nyo ki bot dano?”
+\p
+\v 5 Guporo lok kekengi kun giwaco ni, “Ka wawacci, ‘Oa ki i polo,’ en bipenyowa ni, ‘Piŋo pe wuye en?’
+\p
+\v 6 Ento ka wawaco ni, ‘Oa ki bot dano,’ dano ducu bicelowa ki got; pien dano ducu giye atika ni Jon aye lanebi.”
+\v 7 Mumiyo gudok iye bot Yecu ni pe giŋeyo ka ma oa iye.
+\p
+\v 8 Yecu owaco botgi ni, “An bene pe abitito botwu kit twer mumiyo atiyo lok magi.”
+\p
+\v 9 Yecu ocako bolo carolok man bot lwak ni, “Yam tye dano mo ma opito olok i potone, ci oweko bot lupur, ocito woko wa i lobo mukene, ori kunnu pi kare malac.
+\v 10 Ka kare oromo, ci ooro luticce bot lupur ni myero gumine nyig olok mogo; ento lupur gugoye, guryeme ci odok ki ciŋe nono.
+\v 11 En dok ooro latic mukene; gin gugoyo en bene, gutimo tim aranyi i kome, guryeme kwede odok ki ciŋe nono.
+\v 12 Dok ooro me adekke; guketo ret i kom man, gucwale woko.
+\v 13 Lacen won poto olok owaco ni, ‘Abitimo gin aŋo doŋ? Abioro woda ma amaro; gwok nyo gibiwore.’
+\p
+\v 14 Ento ka lupur gunene, guloko kekengi ni, ‘Man aye doŋ lale lim; waneke woko, wek lim ma en bileyo-ni obed mewa.’
+\v 15 Gucwale woko ki i poto olok, guneke. Won poto bitimogi niŋniŋ?
+\v 16 En bibino, ci neko lupur meno woko ducu, miyo poto olok bot jo mukene.” Ka guwinyo lok man, guwaco ni, “Pe kumeno!”
+\p
+\v 17 Ento Yecu ociko waŋe i komgi, owaco ni, “Man kono gin aŋo ma yam gicoyo ni, ‘Got ma lugedo gukwero-ni en aye odoko got madit ma i twok ot’?
+\p
+\v 18 Dano ducu ma poto i kom got man bitur woko; ento ka got man opoto i kom ŋat mo, binyote woko.”
+\p
+\v 19 Lupwony-cik ki ajwagi madito pa Lubaŋa gumito make i cawa-nu, ento gulworo lwak; pien guniaŋ ni en obolo carolok man i komgi.
+\v 20 Giŋiyo kare maber, ci gioro lurot, ma giporo bedo ni gin jo ma genne, wek gimak lok ma a i doge, wek gimiye i te loc ki twero pa laloyo.
+\v 21 Gupenye ni, “Lapwony, waŋeyo ni in iloko dok ipwonyo lok ma tye atir, pe ipoko kin dano, ento ipwonyo yo pa Lubaŋa ki ada.
+\v 22 Myero wacul mucoro bot Cecar nyo pe?”
+\p
+\v 23 Ento en oniaŋ ryekogi, openyogi ni,
+\v 24 “Koŋ wunyutta lim ma giculo kwede. Cal ki coc ma tye i kome-ni pa aŋa?” Gugamo ni, “Pa Cecar.”
+\p
+\v 25 Yecu owaco ni, “Wudwok jami pa Cecar bot Cecar, ki jami pa Lubaŋa wudwok bot Lubaŋa.”
+\v 26 Pe gutwero mako lok mo ma oa ki i doge i nyim lwak; ento guuro kit ma en ogamo kwede lok, ci guliŋ aliŋa.
+\p
+\v 27 Lucadukayo mogo gubino bot Yecu, gin aye jo ma onoŋo giwacci jo muto pe gicer.
+\v 28 Gupenye ni, “Lapwony, Moses yam ocoyo botwa ni, ka laco mo oto woko oweko dakone ma pe ki litino, ominne myero olak dako-nu, wek onywal kwede litino ka wi ominne.
+\v 29 Yam tye omego abiro; ŋat mukwoŋo onyomo dako, ci oto laboŋo litino;
+\v 30 me aryone,
+\v 31 ki me adekke bene gulako dako-nu, kit meno gin abiro ducu gubedo ki dako-nu, guto laboŋo litino.
+\v 32 Lacen dako-nu bene oto.
+\v 33 I kare me cer ki i kin jo muto, dako-nu bibedo dako pa aŋa i kingi? Pien gin co abiro-ni ducu gubedo kwede.”
+\p
+\v 34 Yecu owaco botgi ni, “Jo me kare man ginyomme;
+\v 35 ento jo ma gikwanogi ni myero guo i lobo maca, ki i cer ki i kin jo muto, pe ginyomo, pe gibigero co,
+\v 36 pien pe dok gitwero to, doŋ girom ki lumalaika; gin litino pa Lubaŋa, ma gin litino me cer.
+\v 37 Ento ni jo muto twero cer, Moses kikome bene onyuto, i dul ma gikwano iye lok i kom caka, ka ma en olwoŋo iye Rwot ni, ‘Lubaŋa pa Abraim, Lubaŋa pa Icaka, ki Lubaŋa pa Yakobo.’
+\v 38 Doŋ Lubaŋa pe Lubaŋa pa jo muto, ento Lubaŋa pa jo makwo; pien dano ducu bedo kwo pire.”
+\p
+\v 39 Jo mogo i kin lupwony-cik gugamo doge ni, “Lapwony, iwaco kakare.”
+\v 40 Pien pe dok gudiyo cwinygi me penye ki lok mo.
+\p
+\v 41 Ento Yecu openyogi ni, “Giwaco niŋniŋ ni Kricito ma Lubaŋa oyero en lakwar Daudi?
+\v 42 Pien Daudi kikome bene owaco i buk me Jabuli ni ‘Rwot owaco bot Rwoda ni, Bed i kom bada malacuc, i kabedo me deyo
+\v 43 nio ka abimiyo lukworri doko kom me teno tyeni.’
+\p
+\v 44 Kit meno ka ce Daudi yam olwoŋe ni Rwot, ci dok en bedo lakwarre niŋniŋ?”
+\p
+\v 45 I kare ma lwak ducu winyo lokke, Yecu owaco bot lupwonnyene ni,
+\v 46 “Wugwokke i kom lupwony-cik ma gimaro wot ma guruko boŋŋi maboco, dok gimito ni dano gubed ka motogi wa i cuk-gu, gimaro bedo i kom pa wa ludito, ka gitye i kacokke, dok gimaro bedo i kabedo me deyo i karama.
+\v 47 Gin gimayo odi pa mon-to, dok gibedo ka lego lega maboco me buta keken. Giŋolo kop madit i wigi makato.”
+\c 21
+\cl Chura 21
+\p
+\v 1 Yecu otiŋo waŋe malo, ci oneno lulonyo kun gibolo motgi i canduk lim i ot pa Lubaŋa.
+\v 2 Oneno dato mo ma lacan, ma obolo cente aryo ma rom ki cente abic me kare-ni.
+\v 3 Owaco ni, “Adada awaco botwu ni, dato man ma lacan-ni obolo lim madwoŋ makato dano ducu;
+\v 4 pien gin ducu gugito but limgi madwoŋ-ŋi aye gubolo, ento en i canne-ni, obolo lim ducu ma tye bote, ma konyo kwone.”
+\p
+\v 5 Ka onoŋo jo mogo i kin lupwonnyene gubedo ka lok pi ot pa Lubaŋa, kit macalo gideyo kwede ki godi mabeco ki gityer ma gimiyo pire, ci Yecu owaco ni,
+\v 6 “Gin magi ducu ma wuneno-ni, kare bibino, ma pe gibiweko got acel mo ma ododde i wi wadi ma pe gibicoro woko piny.”
+\p
+\v 7 Lupwonnye gupenyo Yecu ni, “Lapwony, man bitimme awene, dok kit gin aŋo ma binyuto ka man doŋ cok timme?”
+\p
+\v 8 Yecu ogamo ni, “Wugokke, ŋatti mo owek rwenyowu; pien jo mapol gibibino i nyiŋa, ma giwacci, ‘An aye a en!’ dok ni, ‘Kare doŋ onyiko cok!’ Pe wulubgi.
+\v 9 Dok ka wubiwinyo pi lweny ki pi arubaruba, pe wubed ki lworo, pien meno koŋ myero otimme, ento agik pe bibino oyotoyot.”
+\p
+\v 10 Lacen owaco botgi ni, “Rok bilweny ki rok wadi, ker bilweny ki ker wadi;
+\v 11 ki oyeŋyeŋ madoŋo biyeŋo lobo, kec laparanat ki two gemo mapatpat bipoto i kabedo mapol; ki gin ma miyo lworo mako dano, ki lanyut madoŋo bene, bia ki i polo.
+\v 12 Ento ma peya gin meno ducu otimme, koŋ gibimakowu, gibilibowu, gibiterowu i nyim kacokke, gibitweyowu i mabuc, gibikelowu i nyim luker ki i nyim luloc pi nyiŋa.
+\v 13 Man aye bibedo kare botwu me tito lok me caden i koma.
+\v 14 Pi meno, wumok i tamwu ni pe wubitamo con kit ma wubidok iye,
+\v 15 pien abimiyowu twero me dok ki ryeko, ma ŋat mo i kin lukworwu pe bitwero ette i kome, kadi pyem kwede.
+\v 16 Kadi wa lunyodowu ki omegiwu ki wadiwu ki luremwu bene gibidobowu, jo mogo i kinwu gibinekogi;
+\v 17 dano ducu bimon kwedwu pi nyiŋa.
+\v 18 Ento yer wiwu acel mo pe birwenyo.
+\v 19 Ka wudiyo cwinywu, ci wubilaro kwowu.
+\p
+\v 20 “Ento ka wuneno mony orumo Jerucalem, ci wuŋe ni kare me ketone doŋ onyiko cok.
+\v 21 Jo ma tye i Judaya myero guriŋ i wi godi, jo ma tye i gaŋ myero guriŋ woko ki iye, jo ma tye woko i kin paco pe dok gudony i Jerucalem.
+\v 22 Pien kare meno bibedo kare me culo kwor, ki cobo lok ducu ma yam gicoyo.
+\v 23 Dok mon ma giyac gibineno cam i kare meno, ki mon ma gidoto litino bene! Pien can man madit bipoto i lobo, ki kiniga madwoŋ bipoto i kom jo me rok man.
+\v 24 Gibinekogi ki pala lucwan, gibiterogi me bedo opii i kin rok ducu; Lurok gibinyono Jerucalem piny, nio ka kare pa Lurok ocobo kakare.
+\p
+\v 25 “Lanyut binen i kom ceŋ, i kom dwe ki i kom lakalatwe, rok mapol ma i wi lobo bikumo kun noŋo cwinygi oŋabbe aŋaba pi mor me biamwonyi.
+\v 26 Kom dano bimyel ki lworo, ka gibitamo gin ma bipoto i kom lobo; pien twer ducu ma i polo biyeŋŋe.
+\v 27 Lacen gibineno Wod pa dano kun bino i wi pol ki tek ki deyo madit.
+\v 28 Ka gin magi ocako timme, myero wunen malo, myero wutiŋ wiwu malo, pien kare me kokowu doŋ onyiko cok.”
+\p
+\v 29 Dok obolo carolok botgi ni, “Koŋ wunen yat oduro, ki yadi mukene ducu;
+\v 30 ka doŋ olot, wuneno piwu kenwu, ci wuŋeyo ni oro doŋ cok.
+\v 31 Kit meno wun bene, ka wuneno gin magi otimme, myero wuŋe ni ker pa Lubaŋa doŋ onyiko cok.
+\v 32 Ada awaco botwu ni, yalwak me kare man pe bitum nio waŋ ma lok magi ducu otimme.
+\v 33 Polo ki lobo gibitum, ento lokka pe bitum.
+\p
+\v 34 “Ento wugwokke kenwu, cwinywu owek doko nwaŋ pi woro cam, ki mero koŋo, ki pi lok me kwo man ma miyo wubedo ki tam mapol, wek nino-nu pe obin oumwu atura macalo akum;
+\v 35 pien bibino i kom jo ducu ma bedo i wi lobo ducu.
+\v 36 Ento wubed ma waŋwu twolo i kare ducu, kun wulego ni myero wubed ki tek me bwot ki i lok magi ducu ma bitimme, ki cuŋ i nyim Wod pa dano.”
+\p
+\v 37 Nino ducu onoŋo Yecu pwonyo i ot pa Lubaŋa dyeceŋ, ento dyewor woto buto i wi got ma gilwoŋo got Jeituni.
+\v 38 Odiko con dano ducu gibino bote i ot pa Lubaŋa ka winyo lokke.
+\c 22
+\cl Chura 22
+\p
+\v 1 Nino madito me Mugati ma Tobi Pe Iye ma gilwoŋo Kato (Paska) onoŋo onyiko cok.
+\v 2 Ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik gubedo ka yenyo kit yo ma myero gineke kwede; pien onoŋo gilworo lwak.
+\p
+\v 3 Catan odonyo i cwiny Juda Lakeriot ma en onoŋo dano acel i kin jo apar wiye aryo-ni.
+\v 4 Ocito oporo lok ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludito askari me ot pa Lubaŋa, kit ma myero emiye kwede botgi.
+\v 5 Cwinygi obedo yom, gucako cikke me miye lim.
+\v 6 Omiyo Juda oye, ci oyenyo kare maber ma myero emiye kwede botgi ma noŋo lwak pe.
+\p
+\v 7 Nino me Mugati ma Tobi Pe Iye oromo, ma gitumo iye latin romo me Kato.
+\v 8 Yecu ooro Petero ki Jon, kun cikogi ni, “Wucit wuyub cam me Kato piwa, wek wacam.”
+\p
+\v 9 Gupenye ni, “Imito ni waciyub kwene?”
+\p
+\v 10 Yecu owaco botgi ni, “Nen, ka wudonyo i gaŋ me Jerucalem, ci laco mo birwatte kwedwu kun oyeyo agulu pii; en aye wulub kore wa i ot ma en bidonyo iye,
+\v 11 wutit bot won ot ni, ‘Lapwony penyi ni, Ot welo tye kwene, ka ma abicamo iye cam me Kato kacel ki lupwonnyena?’
+\v 12 Ci en binyuto botwu kicika ot malac ma malo ma gipeto, giyubo maber; wuyub kabedo kunnu.”
+\v 13 Gucito gunoŋo kit macalo Yecu owaco botgi-ni, guyubo cam me Kato kunnu.
+\p
+\v 14 Ka cawa oromo, Yecu obedo piny i dog cam, kacel ki lukwena.
+\v 15 Yecu owaco botgi ni, “Abedo ka paro mada me camo cam me Kato man kwedwu, ma kun pud peya aneno can;
+\v 16 pien awaco botwu ni, pe dok abicamo nio ka ocobo kakare i ker pa Lubaŋa.”
+\v 17 Ci otiŋo kikopo, ka doŋ orwoyo owaco ni, “Wumak man, wupok i kinwu;
+\v 18 pien awaco botwu ni, nia koni pe dok abimato pig olok nio waŋ ma ker pa Lubaŋa obino.”
+\v 19 Omako mugati, ka doŋ opwoyo, ci obaro iye, omiyogi kun wacci, “Man aye koma [ma gimiyo piwu, wutim kuman me po pira.”
+\v 20 Kumeno ka gucamo otum otiŋo kikopo, kun wacci, “Kikopo man aye gicikke manyen i remona ma oo piwu.
+\v 21 Ento, nen, ŋat ma bidoba ciŋe tye kacel kweda i dog cam.
+\v 22 Pien Wod pa dano cito gire kit macalo yam giciko; ento dano meno ma dobo Wod pa dano bineno can!”
+\p
+\v 23 Lupwonnye gucako pennye kekengi ni, aŋa i kingi ma bitimo lok man.
+\p
+\v 24 Pyem bene ocakke i kin lupwonnye ni aŋa i kingi ma gitamo ni bedo ladit.
+\p
+\v 25 Yecu owaco botgi ni, “Luker pa Lurok gibwoyo lwakgi ki tek, jo ma tye ki twero i komgi gilwoŋogi ni lutim-ber.
+\v 26 Ento pe kit meno botwu; ŋat madit i kinwu myero odok macalo ŋat matidi, ki latel-wic myero obed macalo ŋat ma tiyo pi dano.
+\v 27 Pien aŋa madit, ŋat ma bedo i dog cam, kece mono ŋat ma kelle cam? Pe ŋat ma bedo i dog cam? Ento an abedo i kinwu macalo ŋat ma tiyo pi dano.
+\p
+\v 28 “Wun aye jo ma wubedo ka ŋeta jwijwi i kare ducu ma gibedo ka tema.
+\v 29 Macalo Wora omiya ker, an bene abimiyowu,
+\v 30 wek wucam, wumati i dog mejana i kerra, dok wubed i wi komker kun wuŋolo kop ki kaka apar wiye aryo pa jo Icrael.
+\p
+\v 31 “Cimon, Cimon, nen Catan otyeko penyo piwu me apyeta macalo bel,
+\v 32 ento alego piri ni niyeni pe odok cen. In bene ka doŋ ilokke, myero ijiŋ cwiny utmegini.”
+\p
+\v 33 Petero owacce ni, “Rwot, doŋ ayubbe me cito kwedi i mabuc ki i to.”
+\p
+\v 34 Yecu odokke iye ni, “Petero, awacci ni, tin twon gweno pe bikok, nio waŋ ma ikwera tyen adek ni pe iŋeya.”
+\p
+\v 35 Yecu openyo lupwonnyene ni, “I kare ma yam aorowu laboŋo kicaa lim, nyo opiro, kadi war, gin mo oremowu?” Gugamo ni, “Pe.”
+\p
+\v 36 Ocikogi ni, “Ento koni, ŋat ma tye ki kicaa lim, myero oter, ki opiro bene kit meno. ŋat ma pe ki pala lucwan myero ocat kanyine, wek owil kwede.
+\v 37 Pien awaco botwu ni, ginacoya man myero ocobbe kakare i koma ni, ‘Gikwane kacel ki lubalo’; pien lok ma gicoyo i koma tye ka cobbe kakare.”
+\p
+\v 38 Guwacce ni, “Rwot, nen, pala lucwan tye kany aryo.” En odok iye botgi ni, “Meno romo.”
+\p
+\v 39 Yecu okato woko, ocito i wi got Jeituni macalo kite tye; lupwonnye gulubo kore.
+\v 40 Ka oo i kabedo meno, ci owaco botgi ni, “Wuleg Lubaŋa, wek pe wudony i abita mo.”
+\v 41 Opokke kwedgi ma rom ki ka ma gibayo iye lakidi, ci otumo coŋe piny, olego ni,
+\v 42 “Wora, ka imito, kwany kikopo man woko ki bota, ento pe obed macalo an amito; gin ma in imito aye myero otimme.”
+\v 43 Lamalaika ma oa ki i polo onen bote kun miye tek.
+\v 44 Ka kun onoŋo tye ki kumo twatwal, omedde ki lega matek; omiyo kwok ocorre i kome macalo remo ma ton cwer i ŋom.
+\v 45 Ka oa ki ka lega, obino bot lupwonynye, onoŋo gunino woko pi cwercwiny,
+\v 46 openyogi ni, “Wunino piŋo? Wua, wuleg Lubaŋa, wek pe wudony i abita mo.”
+\p
+\v 47 Ka onoŋo Yecu pud tye ka lok, lwak gubino, kun dano ma nyiŋe Juda aye otelo wigi, en ŋat acel i kin jo apar wiye aryo-ni. Onyiko cok bot Yecu wek emote kun enoto leme.
+\v 48 Ento Yecu openye ni, “Juda, in idobo Wod pa dano ki noto lem?”
+\p
+\v 49 Ka jo ma i ŋete guneno gin ma mito timme, ci gupenyo ni, “Rwot, watoŋ dano ki pala lucwan?”
+\v 50 ŋat acel i kingi otoŋo opii pa ajwaka madit pa Lubaŋa, oŋuno ite malacuc woko.
+\p
+\v 51 Ento Yecu owacci, “Ogik doŋ ki man keken!” Oboŋo ite, ocaŋe.
+\v 52 Lacen Yecu owaco bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludito pa askari me ot pa Lubaŋa, ki ludoŋo ma gubino i kome, ni, “Wubino i koma ki pala lucwan ki odoo-gu me maka macalo wubino i kom layak mo?
+\v 53 Yam abedo kwedwu jwijwi i ot pa Lubaŋa, pe wumaka. Ento koni aye karewu ki twero me colpiny.”
+\p
+\v 54 Ci gumako Yecu, gutere, gukele i ot pa ajwaka madit pa Lubaŋa. Petero olubo kore kun tye ki cen ka mabor.
+\v 55 Ka gimoko mac i dyekal, ma gubedo piny kacel, Petero bene obedo piny i kingi.
+\v 56 Aŋeca mo onene kun obedo ka ma mac ocaro; ka oŋiye matek, ci owaco ni, “Dano man bene nakanen tye kacel kwede.”
+\p
+\v 57 Ento Petero okwero woko kun waco ni, “Dako, pe aŋeye gira.”
+\p
+\v 58 Kare okato manok, ŋat mukene onene, owacci, “In bene i ŋat acel i kingi.” Ento Petero owaco ni, “Nye, an ko.”
+\p
+\v 59 Ka kare okato ma mito romo cawa acel, ŋat mukene oloko kun moko ni, “Ada, dano man nakanen tye kacel kwede; pien en Lagalilaya.”
+\p
+\v 60 Ento Petero ogamo ni, “Nye, an akwiya lok ma itye ka wacone-ni.” Cutcut ma pud en waco lok man, twon gweno otugi kok.
+\p
+\v 61 Rwot olokke oneno Petero. Ci Petero opo lok pa Rwot, kit macalo nene Yecu owacce ni, “Ma noŋo twon gweno peya okok tin, ibikwera woko tyen adek kulu.”
+\v 62 Ci okato woko okok ki cwercwiny madwoŋ.
+\p
+\v 63 Jo ma gumako Yecu gunyware, gugoye;
+\v 64 guboyo waŋe woko bene ki kitambara kun gipenye ni, “Ka in lanebi tuci! Aŋa mugoyi?”
+\v 65 Guloko lok mukene mapol i kome, kun giyete.
+\p
+\v 66 Ka piny doŋ oru, ludoŋo pa lwak, kacel ki ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik, gucokke kacel; gukele i nyim Lukikogi, guwaco ni,
+\v 67 “Tit botwa ka ce in aye i Kricito ma Lubaŋa oyero.” Ento Yecu owaco botgi ni, “Ka atito botwu, wun pe wubiye;
+\v 68 ka apenyowu wun pe wubidokka iye.
+\v 69 Ento nia koni Wod pa dano bibedo piny i kabedo me deyo ka ŋet Lubaŋa Won Twer tuŋ lacuc.”
+\p
+\v 70 Gin ducu gugamo ni, “Doŋ in i Wod pa Lubaŋa do?” Yecu ogamo ni, “Wun wuwaco ni an a en.”
+\v 71 Guwaco ni, “Dok wamito caden me ŋo? Wan doŋ wawinyo piwa kenwa ki i doge kene.”
+\c 23
+\cl Chura 23
+\p
+\v 1 Lwak ducu gutwarre, gutero Yecu i nyim Pilato.
+\v 2 Gudote kun giwaco ni, “Dano man wanoŋo tye ka rwenyo rokwa, ogeŋowa ni pe wacul mucoro bot Cecar, kun lwoŋŋe kene ni en Kricito, kabaka.”
+\p
+\v 3 Pilato openye ni, “In i Kabaka pa Lujudaya bo?” Yecu ogamo ni, “Iwaco kakare gire.”
+\p
+\v 4 Pilato owaco bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki lwak ducu ni, “Pe anoŋo kop marac i kom dano man.”
+\p
+\v 5 Ento gin gudiye kun giwaco ni, “Dano-nu poyo lwak, kun pwonyo i lobo Judaya ducu, cakke ki i Galilaya nio kwede wa kany.”
+\p
+\v 6 Ka Pilato owinyo lok man openyo ka gwok nyo Yecu Lagalilaya.
+\v 7 Ka oniaŋ ni en tye i te loc pa Kerode, ci ocwale bot Kerode, ma en kikome bene onoŋo tye i Jerucalem i kare-nu.
+\v 8 Ka Kerode oneno Yecu, cwinye obedo yom twatwal, pien onoŋo yam con paro pi nene, pien owinyo pire, dok onoŋo geno ni ebineno lanyut mo ma en bitiyo.
+\v 9 Omiyo Kerode openyo Yecu ki peny mapolpol; ento Yecu pe omedo ki dok iye lok mo.
+\v 10 Ajwagi madito pa Lubaŋa ki lupwony-cik gucuŋ i ŋete kun gidote ki tek.
+\v 11 Kerode ki askarine bene guŋale, gunyware; guruke ki boŋo me deyo, gudwoke kwede bot Pilato.
+\v 12 Kerode ki Pilato gudoko lurem i nino meno cut, pien yam con onoŋo gimon kekengi.
+\p
+\v 13 Pilato olwoŋo ajwagi madito pa Lubaŋa ki luloc ki lwak kacel,
+\v 14 owaco botgi ni, “Wun wukelo dano man bota ni en ŋat ma rwenyo lwak, an apenye i nyimwu, ci nen, pe anoŋo kop mo marac i kome i kom lok ducu ma wudote kwede.
+\v 15 Kadi Kerode bene pe onoŋo, pien Kerode odwoko en botwa. Nen, pe otimo gin mo ma myero gineke pire;
+\v 16 pi meno abigoye, ci abigonye.
+\v 17 I kare me karama, yam mitte ni myero ogony botgi ŋat acel pigi.”
+\p
+\v 18 Ento lwak ducu gudaŋŋe lawaŋacel ni, “Tere woko! Gony botwa Baraba!”
+\v 19 Baraba kono yam dano ma gitweye i mabuc pi tugo lwak i Jerucalem ki pi nek.
+\v 20 Pilato dok oloko botgi, kun mito gonyo Yecu;
+\v 21 ento lwak gumedde ki daŋŋe ni “Gure woko i kom yatariya, gure woko i kom yatariya!”
+\v 22 Pilato owaco botgi tyen me adekke ni, “Piŋo kaa? Otimo kit gin aŋo marac? An gira pe anoŋo kop mo marac i kome ma myero gineke pire; pi meno abigoye, ci abigonye.”
+\v 23 Ento lwak guwo ki daŋŋe kun gidiye ni myero gigure i kom yatariya. Dwangi oloyo.
+\v 24 Omiyo Pilato oŋolo kop ni myero gitim Yecu kit macalo gimito.
+\v 25 Ogonyo dano ma yam gitweyo i mabuc pi tugo dano ki pi nek, ma lwak gubako doggi bote pire; ento omiyo Yecu botgi wek gutime kit macalo gimito.
+\p
+\v 26 Ka gitye ka tere doŋ woko, ci gimako Cimon, dano mo me Cirene ma onoŋo donyo i gaŋ kun oa ki i kin paco, gucibo yatariya i kome, wek otiŋ, olub ki kor Yecu.
+\v 27 Lwak dano madwoŋ gulube, ki mon mapol ma gikumo kun gikok pire.
+\v 28 Ento Yecu olokke botgi owaco ni, “Anyira Jerucalem, pe wukok pira, ento wukok piwu kenwu ki pi litinowu.
+\v 29 Pien nen, kare bibino ma gibiwaco ni, ‘Tye ki gum lulur, kiot nyodo ma pe nywal, ki tuno ma pe gidoto!’
+\v 30 Lacen dano biwaco bot godi matino ni, ‘Wupot i komwa’; ki bot godi matino ni, ‘Umwa.’
+\v 31 Pien ka gitimo man ma yat pud dyak, bibedo niŋniŋ ka yat doŋ otwo?”
+\p
+\v 32 Jo aryo mukene bene, ma lutim maraco, giterogi wek ginekgi kacel kwede.
+\v 33 Ka guo i kabedo ma gilwoŋo Cogo Wic, gigure i kom yatariya kunnu, ki lutim maraco, ŋat acel tuŋ lacuc, ŋat acel tuŋ lacam.
+\v 34 Yecu owaco ni, “Aba, wayi tim kica botgi, pien pe giŋeyo gin ma gitye ka tiyone.” Gubolo kwir pi poko ginarukane.
+\v 35 Lwak gucuŋ kun gineno; ento luloc guŋale kun giwaco ni, “Yam olaro jo mukene, koŋ olarre kene ka en Kricito pa Lubaŋa, ma en oyero.”
+\p
+\v 36 Askari bene gunyware, gubino gumine koŋo vino mawac,
+\v 37 kun giwaco ni, “Ka in i Kabaka pa Lujudaya, larre keni!”
+\v 38 I waraga ma giketo ka wiye, gicoyo nukuta me leb Grik, ki me leb Roma, ki me leb Ibru ni, “Man aye Kabaka pa Lujudaya.”
+\p
+\v 39 ŋat acel i kin lutim maraco ma giguro kacel kwede ocaye kun waco ni, “In pe i Kricito ma Lubaŋa oyero ce? Larre keni wa ki wan bene!”
+\p
+\v 40 Ento lawote-ni ojuke kun waco ni, “In pe ilworo Lubaŋa, ma kun giŋolo kop i komi kwede ma rom?
+\v 41 Wan giwa giŋolo kop i komwa kakare; pien watye ka limo cul ma myero, pi timwa; ento dano man pe otimo gin mo marac wacel.”
+\v 42 Ci owaco ni, “Yecu, po pira ka ibidonyo i kerri.”
+\p
+\v 43 Yecu odok iye bote ni, “Ada, awacci ni, tin wabibedo kwedi i Paradic.”
+\p
+\v 44 Ka cawa doŋ mito romo abicel, piny ocido macol i wi lobo ducu nio wa i cawa aboŋwen,
+\v 45 kun waŋ ceŋ oumme woko; boŋo kicika me ot pa Lubaŋa obar, dyere opokke aryo.
+\v 46 Yecu odaŋŋe ki dwan matek, owaco ni, “Aba, amiyo cwinya i ciŋi!” Ka owaco lok man, ci oto.
+\p
+\v 47 Ka ladit ma loyo askari oneno gin ma otimme, opako Lubaŋa kun waco ni, “Ada, dano man kara dano ma kite atir.”
+\v 48 Lwak ducu ma gucokke ka nene, ka guneno gin ma otimme, gudok paco kun gidoŋo korgi.
+\v 49 Lureme ducu ki mon ma yam gubino kwede nia i Galilaya, gucuŋ ki cen kun gineno gin man.
+\p
+\v 50 I kare-nu onoŋo dano mo ma nyiŋe Yucepu tye kunnu ma oa ki i gaŋ mo pa Lujudaya ma gilwoŋo Arimataya. En onoŋo ŋat acel i kin jo ma bedo i Lukiko, en dano maber, dok kite atir,
+\v 51 yam pe ocwako tamgi kadi ki ticgi, ento onoŋo kuro ker pa Lubaŋa.
+\v 52 Dano man ocito bot Pilato, olego pi kom Yecu.
+\v 53 Okwanye ki i kom yatariya, ci oboye ki boŋo camanini maleŋŋe, ka opyele i lyel ma gikwinyo i got, ka ma peya gipyelo iye kom ŋat mo.
+\v 54 Nino-nu onoŋo nino me Yubbe, cabit bene onoŋo doŋ cok cakke.
+\v 55 Mon ma yam gubino kwede nia ki i Galilaya, guneno lyelle, ki kit ma gipyelo kwede kome;
+\v 56 gudok, guyubo aŋwece ki moo wir. I cabit, guywe kit macalo cik tye.
+\c 24
+\cl Chura 24
+\p
+\v 1 I nino mukwoŋo me cabit, mon gupuk kwarpiny, gubino i wi lyel, kun gikelo aŋwecegi ma guyubo.
+\v 2 Gunoŋo ni giloro got woko ki i dog lyel,
+\v 3 ento ka gudonyo iye, pe gunoŋo kom Rwot Yecu.
+\v 4 Ka onoŋo pud guro lok man, nen, co aryo gucuŋ i ŋetgi ma guruko jor ma ryeny lidaŋdaŋ.
+\v 5 Ka komgi oryaŋŋe, ci guryebbe piny, co-nu gupenyogi ni, “Piŋo wuyenyo dano makwo i kin jo muto?
+\v 6 En pe tye kany, ento ocer woko. Wupo lok ma yam en owaco botwu i kare ma pud en tye i Galilaya,
+\v 7 ni, Wod pa dano myero gimiye i ciŋ lubalo, gigure i kom yatariya, ki cer woko i nino me adekke.”
+\v 8 Gupo lokke,
+\v 9 ka gua ki i wi lyel gudok, gutito lok man ducu bot jo apar wiye acel ca, ki bot jo mukene ducu.
+\v 10 Jo ma yam gutito lok man bot lukwena gin aye Maliam Lamagdala, Joana, ki Maliam min Yakobo, ki mon mukene ma onoŋo tye kwedgi.
+\v 11 Lokdgi obedo calo lok miŋo ki bot lukwena, pe guye lokgi.
+\v 12 Ento Petero oa, oriŋo wa i wi lyel; ka ocuŋ oneno lyel, oneno boŋŋi camanini ma tye kengi pat; odok paco kun uro gin ma otimme.
+\p
+\v 13 I nino-nu kikome jo aryo ki i kingi onoŋo nene gicito i paco ma gilwoŋo ni Emau, ma mito romo mairo abiro ki i Jerucalem,
+\v 14 kun giboko lok kekengi i kom gin ma otimme.
+\v 15 Ka kun giboko lok ma bene gilaro kacel, Yecu kikome onyiko cok, owoto kwedgi.
+\v 16 Ento waŋgi oumme woko, pe guŋeye.
+\v 17 Owaco botgi ni, “Wularo lok aŋo kekenwu kun wutye ka wot-ti?” Gucuŋ ma waŋgi nen ki can.
+\p
+\v 18 ŋat acel i kingi ma nyiŋe Kelopa, odok iye bote ni, “In i welo keni i Jerucalem ce, ma pe iŋeyo lok ma otimme kunnu i kare man?”
+\p
+\v 19 Yecu openyogi ni “Gin aŋo?” Gudokke iye ni, “Lok i kom Yecu Lanajaret, ma yam obedo lanebi matek i lokke ki i ticce i nyim Lubaŋa, ki i nyim dano ducu,
+\v 20 ki kit ma ajwagi madito pa Lubaŋa ki lulocwa gudobe wek giŋol kop i kome me neke, gugure i kom yataria.
+\v 21 Ento yam wageno ni en aye ŋat ma bikoko Icrael. Iyo, medo i kom meno ducu, tin doŋ nino me adek nia ma lok man otimme.
+\v 22 Mon mogo i kinwa bene gumiyowa ur. Gupuk i wi lyel odiko con,
+\v 23 pe gunoŋo kome; gudwogo cen kun giwaco ni guneno lumalaika ma onyutte botgi, kun giwaco ni en kwo gire.
+\v 24 Jo mukene ma onoŋo tye kacel kwedwa gucito i wi lyel, gunoŋo tye kit macalo mon guwaco; ento pe guneno kome.”
+\p
+\v 25 Yecu owaco botgi ni, “Wun lumiŋ, ki luwackom i cwinywu pi ye lok ducu ma lunebi yam guloko!
+\v 26 Pe myero ni Kricito ma Lubaŋa oyero onen can magi, wek odony i deyone?”
+\v 27 Cakke wa i kom Moses, ki lunebi ducu, en ogonyo botgi lok ducu ma i ginacoya ma mako kome.
+\p
+\v 28 Ka gunyiko cok ki paco ma onoŋo gicito iye-ni, Yecu otimo macalo mito kato akata ki wotte,
+\v 29 ento gudiye matek kun giwaco ni, “Bed botwa, pien piny doŋ cok yuto, ceŋ bene doŋ cok poto woko.” Odonyo i ot obedo kwedgi.
+\v 30 Ka tye i dog cam kacel kwedgi, omako mugati, opwoyo, obaro iye, omiyo botgi.
+\v 31 Waŋgi oyabbe, guŋeye; ci cutcut orwenyo woko ki i waŋgi.
+\v 32 Gupennye kekengi ni, “Cwinywa nakanen pe obedo ka pukke i kare ma en tye ka lok kwedwa i waŋayo, kun yabbiwa ginacoya?”
+\v 33 Gua i cawa-nu, gudok i Jerucalem; gunoŋo jo apar wiye acel ca gucokke kacel, ki jo ma onoŋo tye botgi.
+\p
+\v 34 Jo-nu guwaco ni, “Rwot ocer ada, onyutte bot Cimon!”
+\v 35 Gutito lok ma otimme i waŋayo, ki kit ma giŋeye kwede i kare ma obaro mugati.
+\p
+\v 36 Ka pud gitye ka loko lok man, Yecu kikome ocuŋ i kingi, owaco botgi ni, “Kuc obed i komwu!”
+\v 37 Ento komgi oto woko lirut, gulworo kun gitamo ni gineno tipo.
+\v 38 Yecu openyogi ni, “Piŋo cwinywu opoto? Piŋo wupennye kekenwu i cwinywu?
+\v 39 Wunen ciŋa, ki tyena, man an kikoma; wuboŋa, wunena; pien tipo pe tye ki kom ki cogo kit macalo wuneno an atye kwede.”
+\v 40 Ka doŋ owaco lok man, ci onyuto ciŋe ki tyene botgi.
+\v 41 Ento ka pud peya giye pi yomcwiny, kun giuro, owaco botgi ni, “Wutye ki gin mo kany me acama?”
+\v 42 Gumiye but rec ma gubulo,
+\v 43 ogamo, ci ocamo i nyimgi.
+\p
+\v 44 Lacen owaco botgi ni, “Man aye lokka ma yam aloko botwu i kare ma onoŋo pud atye kwedwu, ni, lok ducu ma gicoyo i koma i cik pa Moses, ki i lunebi, ki i jabuli myero ocobbe kakare.”
+\v 45 Oyabo tamgi wek giniaŋ ginacoya,
+\v 46 owaco botgi ni, “Yam gicoyo kit man ni, Kricito ma Lubaŋa oyero myero onen can, ci i nino me adekke myero ocer ki i kin jo muto,
+\v 47 dok myero gitit lok i kom ŋut ma kelo weko bal i nyiŋe bot rok ducu kun gicako ki i Jerucalem.
+\v 48 Wun wucaden me lok man.
+\v 49 Nen, abicwalo botwu gin ma Wora ociko; ento myero wubed i Jerucalem, nio ka gibirukowu ki tek ma a ki i polo.”
+\p
+\v 50 Lacen oterogi woko nio wa Betania, otiŋo ciŋe malo olamo gum i komgi.
+\v 51 Ma kun pud lamo gum i komgi, ci opokke woko ki botgi, gitiŋe, gitere i polo.
+\v 52 Guwore, lacen gudwogo i Jerucalem ki yomcwiny madwoŋ,
+\v 53 guri i ot pa Lubaŋa jwijwi, kun gipwoyo Lubaŋa.

44-JHN.usfm

@@ -0,0 +1,1136 @@
+\id JHN
+\ide UTF-8
+\h Lakana
+\toc1 Lakana
+\toc2 Lakana
+\toc3 jhn
+\mt Lakana
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 I acakki piny Lok onoŋo tye, Lok tye bot Lubaŋa, Lok en Lubaŋa.
+\v 2 En ceŋ tye bot Lubaŋa i acakki piny;
+\v 3 jami ducu en aye ceŋ otiyo, pe tye gin mo ma ceŋ giketo laboŋo en.
+\v 4 I en con tye kwo, kwo meno con ceŋ pa dano.
+\v 5 Ceŋ oryeny i piny macol, ento piny macol pe ogeŋo ryeny.
+\p
+\v 6 Yam tye dano mo ma Lubaŋa ooro, nyiŋe Jon.
+\v 7 En obino pi bedo caden me tito lok i kom ceŋ, wek dano ducu guye pi lokke.
+\v 8 En kikome onoŋo pe ceŋ, ento obino pi tito lok me caden i kom ceŋ.
+\v 9 Ceŋ me ada ma menyo dano ducu onoŋo oebino i lobo.
+\p
+\v 10 En con tye i lobo, en aye ceŋ otiyo lobo, ento lobo pe obedo ki ŋec i kome.
+\v 11 En obino tugi, ento jone pe gujole.
+\v 12 Ento dano ducu ma ceŋ gujole, ma guye nyiŋe, omiyogi twero me doko litino pa Lubaŋa;
+\v 13 ma pe ginywalogi ki remo, kadi pi miti me kom, kadi pi mit pa dano, ento pi miti pa Lubaŋa.
+\p
+\v 14 Lok odoko dano, obedo i kinwa, kun opoŋ ki kica ki ada; wan waneno deyone, deyo macalo pa latin acel keken ma oa bot Won.
+\p
+\v 15 Jon obolo lok me caden i kome kun daŋŋe ni, “Man aye ŋat ma yam atittiwu pire ni, ‘ŋat ma bino i ŋeya kata ki dit, pien en okwoŋo nyima con.’”
+\v 16 Nia i lonyone mapol wan ducu gimiyowa kica i kom kica.
+\v 17 Pien cik yam gimiyo kun wok ki bot Moses, ento kica ki ada, Yecu Kricito aye okelo.
+\v 18 Pe tye ŋat mo ma yam oneno Lubaŋa; Wod acel keken, ma tye i kor Won, omiyo Won oŋene.
+\p
+\v 19 Man lok me caden ma Jon obolo, ka Lujudaya guoro ajwagi ki jo Levi nia Jerucalem pi penye ni, “In aŋa?”
+\v 20 En otuco ka maleŋ, pe omuŋo, otuco ni, “An pe a Kricito ma Lubaŋa oyero.”
+\v 21 Gupenye ni, “In doŋ aŋa? In Elia bo?” En odok iye ni, “Pe.” “In lanebi meno?” En ogamo ni, “Pe.”
+\v 22 Dok gupenye ni, “In aŋa kaa? Tittiwa, wek wadwok lok bot jo muorowa. Ilwoŋŋe kekeni ni in aŋa?”
+\v 23 En odok iye ni, “An a dwan ŋat ma daŋŋe i tim ni, ‘Wutir yo pa Rwot ocuŋ atir,’ macalo lanebi Icaya owaco.”
+\p
+\v 24 Jo mogo ma ceŋ gioro nia i kin Luparicayo
+\v 25 gupenye ni, “Doŋ piŋo ibatija dano, ka in pe i Kricito ma Lubaŋa oyero, nyo Elia, nyo lanebi meno?”
+\v 26 Jon odokkigi iye ni, “An abatija dano ki pii; ento i kinwu ocuŋ ŋatti mo ma wun wukwiya,
+\v 27 en aye ŋat ma bino ki i ŋeya, ma an pe amyero ka gonyo del warre.”
+\p
+\v 28 Lok man ducu otimme i Betania loka Jordan, ka ma Jon yam obedo ka batija iye dano.
+\p
+\v 29 Orwone Jon oneno Yecu kun woto bino tuŋ bote, owaco ni, “Nen Latinromo pa Lubaŋa ma kwanyo bal me lobo!
+\v 30 Man aye ŋat ma yam awaco pire ni, ‘I ŋeya bibino ŋat ma kata ki dit, pien en okwoŋo nyima con.’
+\v 31 An kikoma onoŋo pe aŋeye, ento pi lok man omiya abino kun abatija dano ki pii, wek ginyute bot jo Icrael.”
+\p
+\v 32 Jon otito lok me caden i kome ni, “Ceŋ aneno Cwiny Maleŋ kun bino nia ki i polo macalo amam, opye, obedo i kome.
+\v 33 An kikoma yam pe aŋeye; ento ŋat ma oora ka batija dano ki pii-ni owacca ni, ‘ŋat ma ibineno Cwiny Maleŋ bino, pye, bedo i kome, en aye ŋat ma bibatija dano ki Cwiny Maleŋ.’
+\v 34 Doŋ aneno, dok atito lok me caden i kome ni, man en Wod pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 35 Orwone doki, Jon ka ocuŋ ki jo aryo i kom lupwonnyene,
+\v 36 oneno Yecu kun woto, owaco ni, “Nen Latin-romo pa Lubaŋa!””
+\v 37 Lupwonnye meno aryo guwinyo kun waco lok man, ci gulubo Yecu.
+\v 38 Yecu olokke, onenogi kun gilube, openyogi ni, “Wuyenyo aŋo?” Gin gupenye ni, “Rabbi (ma te lokke ni, Lapwony) ibedo kwene?”
+\v 39 Odok ki gin ni, “Wubin, wunen.” Gubino, guneno ka ma en onoŋo bedo iye; ci gubedo bote i nino meno, pien cawa doŋ onoŋo cok romo apar.
+\p
+\v 40 ŋat acel i kin jo aryo ma yam guwinyo Jon kun loko, ci gulubo Yecu, onoŋo Anderiya, omin Cimon Petero.
+\v 41 En okwoŋo noŋo ominne Cimon, owacce ni, “Watyeko noŋo Meciya” (ma te lokke ni, Kricito).
+\v 42 En okele bot Yecu. Yecu onene, owacce ni, “In aye Cimon, wod pa Jon? Gibilwoŋi ni, Kepa” (ma te lokke ni, Petero).
+\p
+\v 43 Orwone Yecu omito cito i Galilaya. Orwatte ki Pilipo, owacce ni, “Luba.”
+\v 44 Pilipo yam Labetecaida, ma gaŋgi kacel ki Anderiya ki Petero.
+\v 45 Pilipo onoŋo Natanael, otitte ni, “Watyeko noŋo ŋat ma Moses yam ocoyo pire i cik, ma lunebi bene gucoyo pire, en aye Yecu me Najaret, wod pa Yucepu.”
+\v 46 Natanael openye ni, “Gin mo maber twero katti ki i Najaret?” Pilipo odokke iye ni, “Bin, inen.”
+\v 47 Yecu oneno Natanael kun bino bote, oloko i kome ni, “Nen Laicrael me ada, ma pe tye ki goba mo i cwinye!”
+\v 48 Natanael openye ni, “Iŋeya niŋniŋ?” Yecu odokke iye ni, “Ma peya Pilipo olwoŋi, kun ibedo i te olam, an aneni.”
+\v 49 Natanael odokke iye ni, “Lapwony, in giri i Wod pa Lubaŋa. In i Kabaka me Icrael!”
+\v 50 Yecu odokke iye ni, “In iye pien awacci ni, ‘Aneni kun ibedo i te olam’? Ibineno lok madito makato magi.”
+\v 51 Dok owacce ni, “Adada awacciwu ni, wubineno polo kun oyabbe, kun lumalaika pa Lubaŋa giito dok gilor piny i kom Wod pa dano.
+\c 2
+\cl Chura  2
+\p
+\v 1 I nino me adekke nyom obedo i Kana, gaŋ mo me Galilaya. Min Yecu onoŋo tye kunnu,
+\v 2 Yecu ki lupwonnyene bene gilwoŋogi i nyom.
+\v 3 Ka koŋo vino otum, min Yecu otitte ni, “Vinogi doŋ pe.”
+\v 4 Yecu odokke iye ni, “Maa, walaro aŋo wan kwedi? Cawana pud peya oromo.”
+\v 5 Minne ociko lutic ni, “Wutim gin ducu ma en biwacciwu.”
+\v 6 Onoŋo tye kunnu dak pii me got abicel ma gicibo pi kit me lonnye pa Lujudaya; i dak acel acel twero a iye agulu abic nyo abicel.
+\v 7 Yecu owaccigi ni, “Wuony pii i dak” Guonyo opoŋ woko libyeny.
+\v 8 Owaccigi ni, “Doŋ wutwom, wuter bot ladit me nyom”; gutero.
+\v 9 Ka ladit me nyom obilo pii ma doŋ olokke odoko vino, kun pe oŋeyo ka ma oa iye (ento lutic ma gutwomo pii giŋeyo), ladit me nyom olwoŋo lanyom.
+\v 10 owacce ni, “Dano ducu koŋ kwoŋo miyo jo vino mamit; ka doŋ dano gumato oromogi, ka gikelo ma pe mit twatwalle; ento in ikano meri vino maber nio koni.”
+\v 11 Lanyut meno mukwoŋo Yecu otiyo i Kana me Galilaya, kun nyuto kwede deyone; lupwonnyene guye en.
+\p
+\v 12 Ka man otum, Yecu ocito i Kapernaum kacel ki minne ki omegine ki lupwonnyene; guri kunnu pi kare manok.
+\p
+\v 13 Kato (Paska) pa Lujudaya onoŋo doŋ tye cok, omiyo Yecu ocito malo i Jerucalem.
+\v 14 I ot pa Lubaŋa onoŋo tye iye jo ma cato twoni ki romi ki amam, ki lulok-cente ma gubedo piny.
+\v 15 Yecu okedo anino ogwil matino, ci oryemogi ducu woko ki i ot pa Lubaŋa, kacel ki romi ki twoni. Oketo lim pa lulok-cente, oryebo mejagi.
+\v 16 Ociko lucat amam ni, “Teru jami magi woko, pe wulok ot pa Abana odok cuk.”
+\v 17 Lupwonnyene gupo lok ma yam gicoyo ni, “Arima pi odi mito neka woko.”
+\p
+\v 18 Pi man Lujudaya gupenye ni, “Lanyut aŋo ma inyuttiwa ma omiyo itiyo jami magi?”
+\v 19 Yecu ogamo doggi ni, “Wuket ot pa Lubaŋa man woko, an abigerone pi nino adek.”
+\v 20 Lujudaya guwacce ni, “Ot pa Lubaŋa man gigero pi mwaka pyeraŋwen wiye abicel kulu. In ibigerone pi nino adek keken?”
+\v 21 Ento en onoŋo loko pi kome ma ot pa Lubaŋani.
+\v 22 Ka doŋ gicere ki i kin jo muto, lupwonnyene gupo ni yam owaco lok man; ci guye ginacoya ki lok ma yam Yecu oloko.
+\p
+\v 23 Ka onoŋo en tye i Jerucalem i nino madit me Kato (Paska), jo mapol guye nyiŋe pi neno lanyut ma en obedo ka tiyogi;
+\v 24 ento Yecu kikome pe obedo ki gen i komgi,
+\v 25 pien en ŋeyo jo ducu, pe omito ni ŋat mo otit lok i kom dano mo bote, pien en kikome ŋeyo gin ma tye i cwiny dano.
+\c 3
+\cl Chura  3
+\p
+\v 1 Ceŋ tye dano mo i kin Luparicayo ma nyiŋe Nikodemo, ma en ŋat acel i kin jo madito me Judaya.
+\v 2 En obino bot Yecu dyewor, owacce ni, “Lapwony, waŋeyo ni in lapwony ma ia ki bot Lubaŋa; pien pe tye ŋatti mo ma twero tiyo lanyut meno ma in itiyo, ka Lubaŋa pe tye kwede.”
+\v 3 Yecu odokke iye ni, “Adada awacci ni, dano ka pe ginywale tyen me aryo* pe twero neno ker pa Lubaŋa.”
+\v 4 Nikodemo openye ni, “Dano gitwero nywale niŋniŋ ka doŋ oti? Twero donyo doki i ot nyodo pa minne tyen me aryo, ci ginywale?”
+\v 5 Yecu odok iye ni, “Adada awacci ni, dano ka pe ginywale ki pii ki Cwiny, pe twero donyo i ker pa Lubaŋa.
+\v 6 Ma ginywale ki kom en kom, ma ginywale ki Cwiny en cwiny.
+\v 7 Pe iŋur pien awacci ni, ‘Myero ginywalwu tyen me aryo.’
+\v 8 Yamo kodo dok ka ma en mito; iwinyo dwane, ento pe iŋeyo ka ma oa iye, nyo ka ma dok iye; dano ducu ma ginywale ki Cwiny tye kameno.”
+\v 9 Nikodemo openye ni, “Man twero timme niŋniŋ?”
+\v 10 Yecu odokke iye ni, “In lapwony pa Icrael, pe iŋeyo lok man?
+\v 11 Adada awacci ni, wan waloko i kom gin ma waŋeyo, wabedo caden i kom gin ma waneno, ento wun pe wuye lok ma watito botwu.
+\v 12 Ka attitiwu lok me lobo, wun pe wuye, wubiye niŋniŋ ka atittiwu lok me polo?
+\v 13 Pe tye ŋat mo ma yam oito i wi polo, kono en ma ceŋ olor piny nia ki i polo, en aye Wod pa dano, ma bedo i polo.
+\v 14 Kit macalo Moses yam otiŋo twol malo i tim-mi, Wod pa dano bene myero gitiŋe malo kumeno,
+\v 15 wek dano ducu ma ye en olim kwo ma pe tum.”
+\p
+\v 16 Pien Lubaŋa con omaro lobo kumeno, omiyo iye Wode acel keken, wek dano ducu ma ye en owek to, ento obed ki kwo ma pe tum.
+\v 17 Lubaŋa pe ooro Wode i lobo ni oŋol kop i kom lobo, ento wek lobo olarre pi en.
+\v 18 ŋat ma ye en pe doŋ giŋolo kop i kome, ento ŋat ma pe ye en, doŋ giŋolo kop oloye con; pien pe oye nyiŋ Wod acel keken pa Lubaŋa.
+\v 19 ŋolo kop tye kit man, ceŋ con obino i lobo, ento dano gumaro piny macol makato ceŋ, pien timgi rac.
+\v 20 Pien dano ducu ma timo gin marac dag ceŋ, pe bino i ceŋ, wek timme pe onen ka maleŋ.
+\v 21 Ento ŋat ma timo gin me ada bino i ceŋ, wek ticce onen ka maleŋ, ni en tiyo i Lubaŋa.
+\p
+\v 22 Ka man otum, Yecu ocito i lobo Judaya kacel ki lupwonnyene; obedo kwedgi kunnu kun batija dano.
+\p
+\v 23 Jon bene onoŋo tye ka batija dano i Ainon, cok ki Calim; pien pii onoŋo dwoŋ kunnu, dano gubino, en obatijagi.
+\v 24 Onoŋo peya gitweyo Jon i mabuc.
+\v 25 Pyem ocakke i kin lupwonnye mogo pa Jon ki Lajudaya mo i kom lok me lonnye.
+\v 26 Gubino bot Jon, guwacce ni, “Lapwony, ŋat ma ceŋ itye kwede loka Jordan, ma ceŋ ibolo lok me caden i kome-ni, nen, en tye ka batija dano, jo ducu gibino bote.”
+\v 27 Jon odok iye ni, “Dano pe twero noŋo gin mo pire kene, ka pe gimiye nia ki i polo.
+\v 28 Wun kikomwu onoŋo wubedo cadenna ni yam atito ni, ‘An pe a Kricito ma Lubaŋa oyero ento giora akwoŋo nyime.’
+\v 29 ŋat ma cuŋ i ŋet nyako aye lanyom; larem lanyom ma cuŋ i ŋete kun winye, cwinye bedo yom twatwal pi winyo dwan lanyom; pi meno an bene cwinya yom kakare.
+\v 30 En myero omedde, ento an myero adok piny.”
+\p
+\v 31 ŋat ma oa ki malo loyo ducu; ŋat ma oa i lobo en dano me lobo, loko lok me lobo; ŋat ma oa i polo loyo ducu.
+\v 32 En bedo caden i kom gin ma oneno ki i kom gin ma owinyo, ento pe tye ŋat mo ma ye lok ma en otito.
+\v 33 ŋat ma ye lokke, nyuto tamme ni, Lubaŋa en me ada.
+\v 34 ŋat ma Lubaŋa ooro loko lok pa Lubaŋa, pien Lubaŋa pe miyo Cwiny kun pimo apima.
+\v 35 Won omaro Wod, ci omiyo jami ducu i ciŋe.
+\v 36 Dano ma ye Wod tye ki kwo ma pe tum; ŋat ma pe winyo dog Wod, pe bineno kwo, ento kiniga pa Lubaŋa bedo i kome.
+\c 4
+\cl Chura  4
+\p
+\v 1 Ka Rwot oŋeyo ni Luparicayo guwinyo ni Yecu tye ka loko jo mapol doko lupwonnyene ki batijagi, makato Jon,
+\v 2 (kun Yecu kikome pe obatija dano, kono lupwonnyene aye gubatijagi),
+\v 3 ci en oa ki i lobo Judaya, odok i Galilaya.
+\v 4 Ceŋ myero en oŋol ki i Camaria.
+\v 5 Obino i gaŋ mo me Camaria ma nyiŋe Cukar, cok ki poto ma Yakobo yam omiyo bot wode Yucepu.
+\v 6 Waŋ it pa Yakobo onoŋo tye kunnu; Yecu ool ki wot, ci obedo piny i ŋet waŋ it. Onoŋo doŋ cawa oromo ka abicel.
+\v 7 Dako mo me Camaria obino ka twomo pii. Yecu owacce ni, “Miya pii, amati.”
+\v 8 Pien onoŋo lupwonnyene gucito i gaŋ ka wilo cam.
+\v 9 Dako Lacamaria openye ni, “In Lajudaya ikwaya pii piŋo, ma kun an a dako me Camaria?” Pien Lujudaya pe gimer ki Lucamaria.
+\v 10 Yecu odok iye bot dako ni, “Kono yam iŋeyo mot ma Lubaŋa miyo, dok ka kono iniaŋ i kom ŋat ma kwayi ni, ‘Miya pii, amat-ti’, kono ikwayo en, kono omii pii me kwo.”
+\v 11 Dako odokke iye ni, “Ladit, in ipe ki gitwomo, waŋ it bene tut; inoŋo pii me kwo meno ki kwene?
+\v 12 In i dit ikato kwarowa Yakobo, ma yam omiyowa waŋ it man, ma omato piine, en ki litinone ki lwak limme?”
+\v 13 Yecu odokke iye ni, “Dano ducu ma mato pii man, orwo dok bineke aye;
+\v 14 ento dano ma bimato pii ma an abimiye, orwo pe bineke nino ducu. Pii ma an abimiye, bidoko waŋ it ma gunnye i iye nio wa i kwo ma pe tum.”
+\v 15 Dako okwaye ni, “Ladit, miya pii meno, wek orwo pe dok oneka, awek bino wa kany ka twomo pii.”
+\p
+\v 16 Yecu owacce ni, “Cit ilwoŋ cwari, ci idwog kany.”
+\v 17 Dako odokke iye ni, “An cwara pe.” Yecu owaco ki dako ni, “Iwaco kakare ni cwari pe.
+\v 18 Yam ibedo ki co abic, man ma koni itye kwede-ni pe cwari; man iwaco kakare.”
+\p
+\v 19 Dako owacce ni, “Ladit, aneno in giri lanebi.
+\v 20 Kwariwa yam giworo Lubaŋa i kom got man, ento wun wuwaco ni kabedo ma myero giwor iye Lubaŋa tye i Jerucalem.”
+\v 21 Yecu ogamo dog dako ni, “Dako, ye lokka; kare bibino ma pe wubiworo Won i kom got man, kadi i Jerucalem.
+\v 22 Wun wuworo gin ma pe wuŋeyo, wan waworo gin ma waŋeyo, pien larre oa ki bot Lujudaya.
+\v 23 Ento kare bibino, dok bene doŋ oo, ma ka jo ma woro i ada gibiworo Won i cwiny ki ada, pien Won yenyo jo macalo meno pi wore.
+\v 24 Lubaŋa en cwiny, jo ma wore myero guwore i cwiny ki ada.”
+\v 25 Dako owacce ni, “Aŋeyo ni Meciya bibino (en ma gilwoŋo Kricito); en ka bibino, bitittiwa lok ducu.”
+\v 26 Yecu odokke iye ni, “An a en ma loko kwedi-ni.”
+\p
+\v 27 Cutcut lupwonnyene gubino. Ci guuro pien onoŋo en tye ka lok ki dako, ento pe tye ŋat mo i kingi ma owaco ni, “Imito aŋo?” nyo ni, “Piŋo iloko kwede?”
+\p
+\v 28 Dako oweko agulu piine, ocito i gaŋ, owaco bot dano ni,
+\v 29 “Wubin, wunen laco mo-ni ma otitta gin ducu ma yam atiyo. Man mono pe en aye Kricito ma Lubaŋa oyero?”
+\v 30 Dano gua ki i gaŋ, gucito bote.
+\p
+\v 31 I kine-nu lupwonnyene gubako doggi bote kun giwaco ni, “Lapwony, cam ba.”
+\v 32 Ento en owaccigi ni, “Atye ki cam ma acamo ma wun pe wuŋeyo.”
+\v 33 Omiyo lupwonnyene gupennye kekengi ni, “ŋatti mo okelle cam?”
+\v 34 Yecu owaco botgi ni, “Camma en tiyo gin ma ŋat ma oora mito, ki cobo ticce.
+\v 35 Wun pe wuwaco ni, ‘Pud odoŋ dwe aŋwen me cako kac’? Atittiwu ni, wutiŋ waŋwu malo, wunen kit ma doŋ poto ocek kwede me akaya.
+\v 36 ŋat ma kayo limo mucara, coko nyig pi kwo ma pe tum, wek lacoyone ki lakayone igi obed yom kacel.
+\v 37 Pien carolok man tye kakare. ni, ‘Lacoyo pat, lakayo pat.’
+\v 38 Ceŋ aorowu ka kayo gin ma yam pe wucanne iye; jo mukene gucanne iye, wun wudonyo i cannegi.”
+\p
+\v 39 Lucamaria mapol ma i gaŋ meno guye en pi lok pa dako, ma owaco ni, “Otitta gin ducu ma yam atiyo.”
+\v 40 Ka Lucamaria gubino bote, gukwaye ni koŋ myero obed kwedgi; ci en ori kunnu nino aryo.
+\v 41 Jo mukene mapol guye en pi lokke.
+\v 42 Guwaco bot dako ni, “Koni pe waye pi lokki keken, pien wawinyo giwa ki itwa, doŋ watyeko niaŋ ni, ada dano man en Lalar me lobo.”
+\p
+\v 43 Lacen ka nino aryo meno okato, en ocito i Galilaya.
+\v 44 Pien Yecu kikome otito ni, “Lanebi mo pe ma giketo deyo kome i lobo tugi.”
+\v 45 Ka obino i Galilaya, Lugalilaya gujole, pien guneno gin ducu ma en otiyo i Jerucalem i kare me nino madit, pien gin bene ceŋ gucito pi kwero nino madit.
+\v 46 En dok odwogo i Kana me Galilaya ka ma yam oloko iye pii odoko koŋo vino. Yam tye latic mo madit i kal pa kabaka ma kom wode lit i Kapernaum.
+\v 47 Ka owinyo ni Yecu oa i Judaya, obino i Galilaya, ocito obako doge bote ni obin ocaŋ wode, pien onoŋo doŋ cok to.
+\v 48 Yecu odokke iye ni, “Ka pe wuneno lanyut ki taŋo, ci pe wubiye kadi matidi mo.”
+\v 49 Latic i kal owacce ni, “Ladit, bin ma peya latinna oto.”
+\v 50 Yecu owacce ni, “Cit giri, wodi bikwo.” Dano meno oye lok ma Yecu owacce, ci ocito.
+\v 51 Ka pud tye ka bino i yo, orwatte ki luticce. Guwacce ni, “Latinni doŋ kwo.”
+\v 52 En openyogi cawa mene ma twone ocako dok cen. Gin gugamo ni, “Laworo cawa abiro aye lyeto oa ki i kome.”
+\v 53 Wonne oniaŋ ni meno aye cawa ma Yecu owacce iye ni, “Wodi bikwo”; omiyo en ki jo ma i ode ducu guye.
+\p
+\v 54 Man doŋ lanyut me aryo ma Yecu otiyo ka oa ki i Judaya, obino i Galilaya.
+\c 5
+\cl Chura  5
+\p
+\v 1 Lacen ka man otum, Yecu ocito i Jerucalem pi nino madit pa Lujudaya ma onoŋo tye.
+\v 2 I Jerucalem, i ŋet dogcel me romo, yam tye iye kut ma gilwoŋo i dog jo Ibru ni Beteceda, ma tye iye bolo abic.
+\v 3 Lwak lutwo mapol onoŋo buto iye, lutowaŋ, luŋolo ki lugoro, [ma gikuro twagge me pii.
+\v 4 Pien kare mogo lamalaika pa Rwot bino i kut, rubo pii. ŋat ma okwoŋo lutte i pii kun pud girubo aruba, caŋ i kom kit two ducu ma yam tye i kome.]
+\v 5 Onoŋo tye kunnu laco mo ma twone doŋ ori i kome mwaka pyeradek wiye aboro.
+\v 6 Ka Yecu onene kun obuto, dok oŋeyo ni en ori kunnu pi kare malac, openye ni, “Imito icaŋ?”
+\v 7 Latwo ogamo ni, “Ladit, pe atye ki ŋat ma bola i kut ka pii orubbe. Ka atye ka komo, ŋat mukene dok kwoŋo leŋŋe iye i nyima.”
+\v 8 Yecu odokke iye ni, “A, ikwany gibutoni, iciti.”
+\v 9 Oyotoyot dano meno ocaŋ; okwanyo gibutone, ocito gire. Onoŋo ninone ceŋ cabit.
+\v 10 omiyo Lujudaya guwaco bot dano ma gicaŋo ni, “tin cabit, cik pe ye ni ikwany gibutoni.”
+\v 11 Ento en odok ki gin ni, “ŋat ma ocaŋa aye owacca ni, ‘Kwany gibutoni, iciti.’”
+\v 12 Gupenye ni, “Dano meno ma owacci ni, ‘Kwany gibutoni, iciti-ni’, en aŋa?”
+\v 13 Dano ma gicaŋo pe ŋeyo ŋat ma ocaŋe, pien onoŋo Yecu ocito gire woko, lwak onoŋo opoŋ kunnu.
+\p
+\v 14 Lacen Yecu onoŋe i ot pa Lubaŋa, owacce ni, “Nen, doŋ icaŋ. Pe dok ibal, wek gin marac makato meno pe opot i komi.”
+\v 15 Danonu ocito, otito bot Lujudaya ni, “Yecu aye ocaŋa.”
+\v 16 En aye gin mumiyo Lujudaya gulibo Yecu, pien otimo jami magi i cabit.
+\v 17 Ento Yecu odokkigi iye ni, “Wora tye ka tic nio koni, an bene atye tic.”
+\v 18 En gin mumiyo Lujudaya dok gumedde ka yenyo yo me neke, pe pi turo cabit keken, ento bene pi lwoŋo Lubaŋa ni wonne, ma kun kette kene ni erom ki Lubaŋa.
+\p
+\v 19 Yecu odok iye ni, “Adada awacciwu ni, Wod pe twero tiyo gin mo pire kene, ento tiyo gin ma eneno Won tiyo; pien gin ma en tiyo, Wod bene tiyo kit meno.
+\v 20 Won maro Wod, ci nyutte gin ducu ma en tiyo; dok binyutte tic madito makato magi, wek wuur.
+\v 21 Pien macalo Won cero jo muto, miyogi kwo, kit meno Wod bene miyo kwo bot jo ma en mito.
+\v 22 Won pe ŋolo kop i kom dano mo, ento doŋ otyeko miyo twer me ŋolo kop ducu bot Wod,
+\v 23 wek dano ducu oket deyo i kom Wod, macalo giketo deyo i kom Won. ŋat ma pe keto deyo i kom Wod, pe keto deyo i kom Won ma ceŋ oore.
+\v 24 Adada awacciwu ni, dano ma winyo lokka, ma ye ŋat ma oora, tye ki kwo ma pe tum; pe gibiŋolo kop i kome, ento doŋ oa i to, oo i kwo.
+\p
+\v 25 “Adada awacciwu ni, kare bibino, dok bene doŋ oo, ma jo muto biwinyo iye dwan Wod pa Lubaŋa; jo ma guwinyo bikwo.
+\v 26 Pien macalo Won tye ki kwo i iye kene, kit meno en bene omiyo Wod bedo ki kwo i iye kene,
+\v 27 dok omine twer me ŋolo kop, pien en Wod pa dano.
+\v 28 Pe wuur lok man; pien kare bibino ma jo ducu ma tye i lyel biwinyo iye dwane.
+\v 29 ci gibikatti woko. Jo ma ceŋ gutimo maber bidonyo i cer me kwo, jo ma ceŋ gutimo marac bidonyo i cer me ŋolo kop.
+\v 30 “An pe atwero tiyo gin mo pira kena; aŋolo kop kit macalo awinyo; kop ma aŋolo tye atir, pien pe ayenyo yo me tiyo gin ma iya mito kena, ento ma ŋat ma ceŋ oora mito.
+\p
+\v 31 Ka abolo lok i koma kena, lok ma abolo pe bedo me ada.
+\v 32 Tye ŋat mukene ma en aye cadenna, aŋeyo ni lok ma en bolo i koma lok me ada.
+\v 33 Wun ceŋ wuoro kwena bot Jon, en obolliwu lok me ada me caden.
+\v 34 An pe aye lok ma dano bolo i koma; ento awacciwu lok magi wek wularre.
+\v 35 En ceŋ tara ma gicwinyo, ma lyel, yam wumito bedo ki yomcwiny pi kare manok i dero macce.
+\v 36 Ento atye ki lok me caden ma pire dit makato pa Jon; pien tic ma Won omiya me acoba, tic magi kikomgi ma atye ka tiyogi, bedo caden i koma ni Won aye oora.
+\v 37 Doki Won ma ceŋ oora en kikome obedo cadenna. Wun yam pe wuwinyo dwane, pe wuneno wa calle;
+\v 38 pe wubedo ki lokke i iwu, pien pe wuye ŋat ma en ooro.
+\v 39 Wuyenyo i ginacoya, pien wutamo ni i gin wutye ki kwo ma pe tum, kun gin aye caden ma tito lok i koma;
+\v 40 ento wukwero bino bota, wek wulim kwo.
+\p
+\v 41 An pe alimo deyo ki bot dano,
+\v 42 ento aŋeyo ni pe wutye ki mar pa Lubaŋa i iwu.
+\v 43 An abino i nyiŋ Wora, ento wun pe wujola; ka ŋat mukene obino i nyiŋe kene, wun wubijole.
+\v 44 Wun wutero ye niŋniŋ, ka ŋat acel limo deyo ki bot lawote, ento pe wuyenyo deyo ma a bot Lubaŋa ma en acel keken?
+\p
+\v 45 Pe wutam ni abidotowu bot Won; ŋat ma dotowu en Moses, ma wun wugeno.
+\v 46 Ka kono wuye Moses, kono wuye an bene; pien en ocoyo lok i koma.
+\v 47 Ento ka pe wuye lok ma en ocoyo, wubiye niŋniŋ lok ma an atittiwu?”
+\c 6
+\cl Chura  6
+\p
+\v 1 Ka man otum, Yecu ocito loka nam Galilaya, ma en nam me Tiberia.
+\v 2 Lwak madwoŋ olube, pien ceŋ guneno lanyut ma en otiyo i kom lutwo.
+\v 3 Yecu oito malo i wi got, obedo piny kunnu kacel ki lupwonnyene.
+\v 4 Kato (Paska), ma en nino madit pa Lujudaya, onoŋo doŋ cok.
+\v 5 Ka Yecu otiŋo waŋe, oneno lwak madwoŋ kun bino bote, openyo Pilipo ni, “Wabiwilo kwon kwene wek jo man ocam?”
+\v 6 En oloko lok man pi teme, pien en kikome onoŋo ŋeyo gin ma ebitiyo.
+\v 7 Pilipo odokke iye ni, “Kwon me denari miya aryo pe biromogi, wek ŋat acel acel ogam manok.”
+\v 8 ŋat acel i kin lupwonnyene, en Anderiya omin Cimon Petero, owacce ni,
+\v 9 “Latin awobi mo tye kany, ma tye ki mugati abic me cayiri, ki rec aryo; ento magi konyo aŋo bot lwak ma rom man?”
+\v 10 Yecu owacci, “Wuwek lwak obed piny.” Lum onoŋo olot twatwal i kabedo meno; dano ma gubedo piny welgi mito romo alip abic.
+\v 11 Lacen Yecu okwanyo mugati, opwoyo, opoko bot jo ma gubedo piny, ki rec bene, kit macalo gimito.
+\v 12 Ka doŋ guyeŋ, ci owaco bot lupwonnyene ni, “Wucok ŋide ma odoŋ, gin mo owek rwenyo.”
+\v 13 Gucoko ŋide, gupoŋo aduku apar wiye aryo ki i kom mugati abic me cayiri ma lwak gucamo odoŋ.
+\p
+\v 14 Ka lwak oneno lanyut ma en otiyo, guwaco ni, “Ada, man en lanebi meno ma bino i lobo.”
+\v 15 Ka Yecu oniaŋ ni gimito bino ka make tetek pi kete me bedo kabaka, ci olwi, ocito i wi got kene.
+\p
+\v 16 Ka piny oyuto, lupwonnyene gucito i dog nam,
+\v 17 gudonyo i yeya, gucako ŋolo dye nam me cito Kapernaum. Piny onoŋo doŋ col, Yecu onoŋo peya obino botgi.
+\v 18 Nam otiŋŋe pi yamo ma onoŋo tye ka kodo.
+\v 19 Ka onoŋo doŋ gucero yeya ma romo mairo adek nyo aŋwen, ci guneno Yecu kun woto i wi nam ki tyene. Lworo omakogi,
+\v 20 ento en owaccigi ni, “An ennu, gwok wulwor”,
+\v 21 omiyo guye odonyo i yeya. Cutcut yeya oo i wi tera ka ma gimito cito iye.
+\p
+\v 22 Orwone jo ma yam gudoŋ loka nam tuŋcel guneno ni onoŋo tye yeya acel keken kunnu, dok ni Yecu nene pe oito i yeya kacel ki lupwonnyene, ento lupwonnyene ceŋ gucito kengi.
+\v 23 Kadi bed kumeno, yeya mukene ma gia Tiberia gubino cok ki kabedo ka ma dano gucamo iye kwon ma Rwot opwoyo.
+\v 24 Ka lwak guneno ni Yecu pe kunnu, kadi wa lupwonnyene bene, gin kikomgi guito i yeya, gucito Kapernaum ka yenyo Yecu.
+\p
+\v 25 Ka gunoŋe loka nam tuŋ ca, gupenye ni, “Lapwony, ibino kany awene?”
+\v 26 Yecu odokkigi iye ni, “Adada awacciwu ni, wutye ka yenya pe ni pien yam wuneno lanyut, ento ni pien wucamo kwon, wuyeŋ.
+\v 27 Pe wuti pi cam ma top woko, ento pi cam ma ri nio wa i kwo ma pe tum, ma Wod pa dano bimiyowu; pien Lubaŋa Won oketo lanen mere i kome.”
+\p
+\v 28 Gin dok gupenye ni, “Myero watim gin aŋo wek wati tic pa Lubaŋa?”
+\v 29 Yecu odok iye botgi ni, “Man en tic pa Lubaŋa, ni wubed ki niye i kom ŋat ma en ooro.”
+\v 30 Gupenye ni, “Lanyut aŋo ma in itiyo, wek wanen, waye in? Tic aŋo ma in itiyo?
+\v 31 Kwariwa yam gucamo manna i tim, macalo gicoyo ni, ‘Omiyogi kwon me acama mua ki i polo.’”
+\p
+\v 32 Yecu ogamo doggi ni, “Adada awacciwu ni, pe Moses aye yam omiyowu kwon meno mua ki i polo; ento Wora en aye tye ka miyowu kwon me ada nia ki i polo.
+\v 33 Pien kwon pa Lubaŋa en kwon ma bino piny nia ki i polo, ma miyo kwo ki lobo.”
+\p
+\v 34 Guwacce ni, “Rwot, miwa kwon meno nino ducu.”
+\v 35 Yecu owaco botgi ni, “An a kwon me kwo; ŋat ma bino bota, kec pe bineke; ŋat ma ye an, orwo pe dok bineke matwal.
+\v 36 Ento yam atito botwu ni, wun doŋ wunena, ento pe wuye.
+\v 37 Dano ducu ma Wora omiya bibino bota; ŋat ma bino bota, pe abiryeme.
+\v 38 Pien doŋ alor piny ki i polo, pe ka tiyo gin ma iya mito pira kena, ento ka tiyo gin ma ŋat ma yam oora mito.
+\v 39 Man en gin ma ŋat ma oora mito, ni i kom dano ducu ma en omiya awek rwenyo iye ŋatti mo, ento acergi woko ducu i nino me agik.
+\v 40 Man en gin ma wora mito, ni, dano ducu ma neno Wod, ma ye en, myero olim kwo ma pe tum; ci an abicere woko i nino me agik.”
+\p
+\v 41 Lujudaya guŋur i kome pien owaco ni, “An a kwon ma olor piny nia i polo.”
+\v 42 Guwaco ni, “Man pe Yecu, wod pa Yucepu, ma wonne ki minne waŋeyo? Piŋo en dok waco ni, ‘An alor piny nia i polo’?”
+\v 43 Yecu odok iye ki gin ni, “Pe wuŋur i kinwu kenwu.
+\v 44 Dano mo pe twero bino bota, ka Wora ma yam oora pe opeye; ci an bene abicere woko i nino me agik.
+\v 45 Gicoyo i buk pa lunebi ni, ‘Lubaŋa bipwonyogi ducu.’ Dano ducu ma owinyo lok ki bot Won, ce omako lokke, bino bota.
+\v 46 Pe ni ŋat mo yam oneno Won, kono ŋat ma yam oa bot Lubaŋa, en aye oneno Won.
+\v 47 Adada awacciwu ni, ŋat ma ye an tye ki kwo ma pe tum.
+\v 48 An a kwon me kwo.
+\v 49 Kwariwu yam gucamo manna i tim, guto woko.
+\v 50 Man en kwon ma lor piny nia i polo, ma ka dano mo ocamo, pe bito.
+\v 51 An a kwon makwo, ma olor piny nia i polo; ka ŋat mo ocamo kwon man, en bibedo kwo nakanaka. Kwon ma abimiyo en koma, ma amiyo wek lobo obed ki kwo.”
+\p
+\v 52 Lujudaya guero pyem i kingi kekengi, kun giwaco ni, “Dano man twero miyowa kome me acama niŋniŋ?”
+\v 53 Yecu owaccigi ni, “Adada awacciwu ni, ka pe wucamo kom Wod pa dano, wumato remone, pe wutye ki kwo i iwu.
+\v 54 ŋat ma camo koma, ma mato remona, tye ki kwo ma pe tum, ci an abicere woko i nino me agik.
+\v 55 Pien koma en cam meada, remona en ginamata meada.
+\v 56 ŋat ma camo koma, ma mato remona, bedo i an, an bene abedo i iye.
+\v 57 Macalo Won makwo ceŋ oora, kun an abedo kwo pi Won kit meno ŋat ma cama bikwo pira.
+\v 58 Man en kwon ma olor piny nia i polo, pe kit kwon ma yam kwariwu gucamo, guto woko; ŋat ma camo kwon man bibedo kwo nakanaka.”
+\v 59 En oloko lok magi i kare ma en pwonyo i kacokke i Kapernaum.
+\p
+\v 60 Lupwonnyene mapol ka guwinyo, guwacci, “Man lok matek; aŋa ma twero winyo?”
+\v 61 Ento Yecu ka oŋeyo ki i cwinye kene ni lupwonnyene tye ka ŋur i kom lok man, openyogi ni, “Lok man obalo tamwu?
+\v 62 Bibedo niŋniŋ ka kono wuneno Wod pa dano kun ito ka ma yam en tye iye con?
+\v 63 Gin ma miyo kwo en aye cwiny, kom pe konyo gin mo; lok ducu ma awacciwu gin aye cwiny ki kwo.
+\v 64 Ento tye jo mogo i kinwu ma pe giye.” Pien nia i acakki Yecu onoŋo ŋeyo jo meno ma pe ye, ki ŋat ma bidobe.
+\p
+\v 65 En dok owaco ni, “Man en gin mumiyo ceŋ atittiwu ni, pe tye ŋat mo ma twero bino bota, ka Won pe omiye twer.”
+\p
+\v 66 Cakke i kare meno, lupwonnyene mapol gudok cen, pe dok gubedo ka wot kacel kwede.
+\v 67 Yecu openyo jone apar wiye aryo ni, “Wun bene wumito ket woto?”
+\v 68 Cimon Petero ogamo doge ni, “Rwot, wabicito bot aŋa? In itye ki lok me kwo ma pe tum.
+\v 69 Wan waye, dok watyeko niaŋ ni, in i ŋat Maleŋ pa Lubaŋa.”
+\v 70 Yecu odokkigi iye ni, “Ceŋ pe ayerowu wun apar wiye aryo? Ento acel i kinwu pa Catan.”
+\v 71 En onoŋo oloko i kom Juda wod pa Cimon me Keriot, ŋat acel i kin jo-nu apar wiye aryo, ma bidobe.
+\c 7
+\cl Chura  7
+\p
+\v 1 Ka man otum, Yecu obedo ka wot i kin Galilaya; pe omito cito i Judaya, pien Lujudaya gimito neke.
+\v 2 Nino madito me Bolo pa Lujudaya onoŋo cok.
+\v 3 Omegine guwacce in, “A ki kany, icit i Judaya, wek lupwonnyeni gunen tic ma in itiyo.
+\v 4 Pe tye dano mo ma tiyo tic i muŋ, ka en kikome mito ni dano guŋeye. Ka itiyo tic magi, nyutte keni bot lobo.”
+\v 5 Pien kadi omegine kikome bene pe guye en.
+\v 6 Yecu owaccigi ni, “Karena pud peya oo, ento karewu nino ducu tye.
+\v 7 Lobo pe twero kwerowu, ento okwero an, pien an atuco lok i kome, ni ticce ducu racu.
+\v 8 Wun wucit ka kwero nino madito; an pe acito i nino madito, pien karena peya oromo maber.”
+\v 9 Ka doŋ oloko lok man botgi, ci odoŋ i Galilaya.
+\p
+\v 10 Ento ka omegine doŋ gutyeko cito pi nino madito, ci en bene ocito, pe atyer, ento i muŋ.
+\v 11 Lujudaya gubedo ka yenye i nino madito kun gipenyo ni, “En tye kwene?”
+\v 12 Lwak onoŋo giŋur twatwal pire. Jo mukene guwaco ni, “En gire dano maber,” jo mukene ni, “Pe, en rwenyo lwak.”
+\v 13 Ento pe tye ŋat mo ma waco nyiŋe ka maleŋ, pien gilworo Lujudaya.
+\p
+\v 14 Ka doŋ oo i dye nino madito, Yecu ocito i ot pa Lubaŋa, ocako pwonyo dano.
+\v 15 Lujudaya guuro, kun giwaco ni, “Dano man oŋeyo nukuta niŋniŋ, kun kono pe okwano?”
+\v 16 Yecu odok iye ki gin ni, “Pwony mera pe mera kikoma, ento pa ŋat ma ceŋ oora.
+\v 17 Ka ŋat mo mito tiyo gin ma Lubaŋa mito, en biniaŋ ka ce pwony man oa ki bot Lubaŋa, nyo ka aloko pira kena.
+\v 18 ŋat ma loko pire kene yenyo deyone pire kene, ento ŋat ma yenyo deyo pi ŋat ma oore, dano-nu en me ada, gin ma pe atir pe i iye.
+\v 19 Moses ceŋ pe omiyowu cik? Ento pe tye ŋat mo i kinwu ma gwoko cik. Piŋo wumito neka?”
+\p
+\v 20 Lwak odok iye ni, “In giri itye ki cen! Aŋa ma mito neki?”
+\v 21 Yecu ogamo doggi ni, “Yam atiyo tic acel, wun ducu wuuro.
+\v 22 Moses ceŋ omiyowu cik me lirre (pe ni oa ki bot Moses, ento ki bot kwaro), wun bene wuliro dano i ceŋ cabit.
+\v 23 Ka giliro dano i ceŋ cabit, wek cik pa Moses pe oballe, piŋo iwu waŋ i koma pi caŋo dano i ceŋ cabit?
+\v 24 Pe wuŋol kop pi neno ki waŋ, ento wuŋol kop atir.”
+\p
+\v 25 Jo mogo me Jerucalem guwaco ni, “Man pe dano ma gimito neko-ni?
+\v 26 Ento, nen, en tye ka lok ka maleŋ, gin pe guwacce lok mo. Luloc tika niaŋ ni man en Kricito ma Lubaŋa oyero?
+\v 27 Ento wan waŋeyo ka ma dano man oa iye; ka Kricito binen, pe tye dano mo ma biŋeyo ka ma en oa iye.”
+\p
+\v 28 I kare ma Yecu pwonyo i ot pa Lubaŋa, en odaŋŋe, owaco ni, “Wun wuŋeya, wuŋeyo ka ma aa iye? An pe abino pira kena. ŋat ma oora en me ada, wun pe wuŋeye.
+\v 29 Ento an aŋeye, pien aa ki bote, en aye oora.”
+\p
+\v 30 Gumito make, ento pe tye ŋat mo ma oketo ciŋe i kome, pien karene peya oromo.
+\v 31 Ento jo mapol i kin lwak guye en. Guwaco ni, “Ka Kricito ma Lubaŋa oyero binen, bitiyo lanyut mapol makato ma dano man tiyo?”
+\v 32 Luparicayo guwinyo ka lwak tye ka ŋur i kome, omiyo ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo gucwalo askari ka make.
+\p
+\v 33 Yecu owaco ni, “Pud dok abibedo kwedwu pi kare manok, lacen abidok bot ŋat ma yam oora.
+\v 34 Wubiyenya, ento pe wubinoŋa; ka ma abedo iye, wun pe wutwero o iye.”
+\v 35 Lujudaya gupennye kekengi ni, “Dano man mito cito kwene, ma wan pe wabinoŋe-ni? En mito cito bot jo mewa muket ata i kin jo Grik, ka pwonyo jo Grik?
+\v 36 Man te lokke niŋo, ni, ‘Wubiyenya, ento pe wubinoŋa,’ dok ni, ‘Ka ma abedo iye, wun pe wutwero o iye’?”
+\p
+\v 37 I nino me agikki me nino madito, ma en aye nino madit, Yecu oa malo, odaŋŋe, owaco ni, “Ka orwo neko dano mo, en myero obin omat bota.
+\v 38 ŋat ma ye an, macalo ginacoya owaco, ‘Kulu me pii makwo bimol nia i iye.”
+\v 39 En yam oloko lok man i kom Cwiny Maleŋ, ma jo ma giye en bilimo; pien onoŋo Cwiny Maleŋ peya gimiyo, pien onoŋo Yecu peya giketo deyo i kome.
+\p
+\v 40 Ka guwinyo lok magi, jo mogo i kin lwak guwaco ni, “Adada, nye man en lanebi meno.”
+\v 41 Jo mukene guwaco ni, “Man gire Kricito ma Lubaŋa oyero.” Jo mukene dok gipenyo apenya ni, “Kricito ma Lubaŋa oyero yam a i Galilaya?
+\v 42 Ginacoya pe tito ni, Kricito ma Lubaŋa oyero a ki i anywalli pa Daudi, ki i Beterekem, i gaŋ ma yam Daudi bedo iye?”
+\v 43 Kumeno apokapoka obedo i kin lwak pire.
+\v 44 Jo mogo i kingi omito make, ento pe tye ŋat mo ma oketo ciŋe i kome.
+\p
+\v 45 Askari gudwogo bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo. Gin gupenyogi ni, “Piŋo pe wukele?”
+\v 46 Askari gugamo doggi ni, “Pe tye ŋat mo ma yam oloko macalo dano man.”
+\v 47 Luparicayo gudok iye ni, “Wun bene gityeko rwenyowu?
+\v 48 Tye ŋat mo i kin luloc nyo i kin Luparicayo ma oye en?
+\v 49 Ento lwak man ma kwiya cik doŋ gicenogi.”
+\p
+\v 50 Nikodemo ma yam obino bote, ma en bene ŋat acel i kingi, openyogi ni,
+\v 51 “Cik mewa ŋolo kop i kom dano kun peya giwinyo lok ma a i doge, pi niaŋ i kom gin ma en timo?”
+\v 52 Gudokke iye ni, “In bene ia ki i Galilaya? Koŋ iyeny, ibineno ni pe tye lanebi mo ma bia ki i Galilaya.”
+\p
+\v 53 ŋat acel acel odok i ode.
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 Ento Yecu ocito wa i wi got Jeituni.
+\v 2 Odiko con en dok odwogo i ot pa Lubaŋa; jo ducu gucokke bote, en obedo piny, opwonyogi.
+\v 3 Lupwonycik ki Luparicayo gukelo dako mo ma gimako ka timo abor. Gukete i dyere.
+\v 4 guwacce ni, “Lapwony, dako man gimako ka timo abor, ginoŋe iye kikome.
+\v 5 I cik Moses ocikowa ni, dano macalo man myero gicel woko ki got. I kono iŋolo niŋniŋ?”
+\v 6 Guwaco lok man pi teme, wek ginoŋ lok ma gibidote kwede. Ento Yecu okulle piny, ocoyo ŋom ki lwete.
+\v 7 Ka gumedde ka penye, en oille malo, owaccigi ni, “ŋat ma i kinwu ma pe ki bal okwoŋ cele ki got.”
+\v 8 En dok okulle piny, ocoyo ŋom ki lwete.
+\v 9 Ka guwinyo lok man, ci guket ki acel acel, kun ocakke ki i kom jo madito; ci Yecu odoŋ kene kun dako-nu pud ocuŋ i dyere.
+\v 10 Yecu oille, openyo dako ni, “Dako, gin kono gitye kwene? Pe tye ŋat mo ma oŋolo kop loyi?”
+\v 11 En ogamo ni, “Pe tye ŋat mo, ladit.” Yecu owaco ni, “An bene pe abiŋolo kop loyi. Cit giri; cakke tin pe dok ibal.”
+\p
+\v 12 Yecu dok oloko ki gin kun waco ni, “An a ceŋ me lobo; ŋat ma luba pe biwoto i piny macol, ento bibedo ki ceŋ me kwo.”
+\v 13 Luparicayo guwacce ni, “In giri ibolo lok me caden i komi keni, lok ma ibolo pe me ada.”
+\v 14 Yecu odok iye ni, “Kadi bed abolo lok i koma kena, lok ma abolo me ada, pien aŋeyo ka ma aa iye, ki ka ma acito iye, ento wun pe wuŋeyo ka ma aa iye, ki ka ma acito iye.
+\v 15 Wun wuŋolo kop i kit pa dano, ento an pe aŋolo kop i kom ŋat mo.
+\v 16 Kadi bed aŋol kop, ŋolo koppa tye atir, pien pe atye kena, ento wan ki ŋat ma oora.
+\v 17 I cikwu gicoyo ni, lok pa caden aryo bedo ada;
+\v 18 an abolo lok me caden i koma kena, dok Wora ma oora bene cadenna.”
+\p
+\v 19 Gipenye ni, “Woru tye kwene?” Yecu odok iye ni, “Wun pe wuŋeyo an, kadi Wora. Kono wuŋeya, kono wuŋeyo Wora bene.”
+\v 20 En oloko lok man i kare ma pwonyo dano i ot pa Lubaŋa, i ot lim, ento pe tye ŋat mo ma omake, pien karene peya oromo.
+\p
+\v 21 En dok owaco ki gin ni, “An abicito woko. Wun wubiyenya, wubito i balwu; ka ma acito iye, wun pe wutwero bino iye.”
+\v 22 Lujudaya guwaco ni, “En binekke kene, pien owaco ni, ‘Ka ma acito iye wun pe wutwero bino iye’?”
+\v 23 En owaccigi ni, “Wun wua ki piny, an aa ki malo; wun jo me lobo, an pe a dano me lobo.
+\v 24 Atyeko wacciwu ni, wubito i balwu; pien wubito i balwu ka pe wuye ni an a en.”
+\p
+\v 25 Gupenye ni, “In aŋa?” Yecu odok ki gin iye ni, “An a ŋat ma yam atittiwu con nia i acakki.
+\v 26 Atye ki lok mapol me aloka i komwu, ki kop mapol me aŋola; ento ŋat ma oora en me ada, atito ki lobo gin ma doŋ awinyo ki bote.”
+\p
+\v 27 Pe guniaŋ ni en tye ka tittigi pi Lubaŋa Won.
+\v 28 Omiyo Yecu owaco ki gin ni, “Ka doŋ wutiŋo Wod pa dano malo, ci wubiniaŋ ni an a en, dok ni pe atiyo gin mo pira kena, ento aloko gin ma Wora opwonya iye.
+\v 29 ŋat ma oora tye kweda; pe oweka kena, pien nino ducu atiyo gin ma iye mito.”
+\v 30 Ka oloko lok man, jo mapol guye en.
+\p
+\v 31 Yecu owaco bot Lujudaya ma guye en ni, “Ka wumoko i lokka, ci wun lupwonnyena adada;
+\v 32 miyo wubiŋeyo lok me ada, lok me ada bigonyowu.”
+\v 33 Gudokke iye ni, “Wan likwayo pa Abraim; ma naka yam peya wabedo opii pa ŋatti mo. Man doŋ in iwaco niŋniŋ ni, ‘Gibigonyowu’?”
+\v 34 Yecu odokkigi iye ni, “Adada awacciwu ni, dano ducu ma timo bal, en opii me bal.
+\v 35 Opii pe bedo i ot nakanaka, ento latin anywalli bedo gire nakanaka.
+\v 36 Pi meno, ka Wod ogonyowu gibigonyowu atika.
+\v 37 Aŋeyo ni wun likwayo pa Abraim; ento wumito neka, pien lokka pe noŋo kabedo i iwu.
+\v 38 An aloko gin ma aneno ki bot Wora, wun wutiyo gin ma wuwinyo ki bot wonwu.”
+\p
+\v 39 Gudok iye ni, “Abraim en wonwa.” Yecu owaccigi ni, “Kono wun litino pa Abraim, kono wutiyo macalo Abraim.
+\v 40 Ento koni wumito neka, an dano ma atittiwu lok me ada ma awinyo ki bot Lubaŋa; Abraim yam pe otiyo kit meno.
+\v 41 Wun wutiyo gin ma wonwu otimo.” Gidok iye bote ni, “Wan pe ginywalowa i abor; watye ki wonwa acel, en aye Lubaŋa.”
+\v 42 Yecu ogamo doggi ni, “Kono Lubaŋa wonwu, kono wumara, pien an aa ki bot Lubaŋa, koni doŋ atye kany; pe abino pira kena, en aye oora.
+\v 43 Piŋo pe wuniaŋ lok ma awaco? Pien pe wutwero winyo lokka.
+\v 44 Wun wua ki bot wonwu, Catan, wumito cobo gin ma wonwu mito. Nia i acakki piny en con lanek, pe cuŋ i ada, pien lok me ada pe i iye. Ka en loko lok goba, en lok macalo kite tye, pien en lagoba, doki won goba.
+\v 45 Ento pe wuye an, pien an aloko lok me ada.
+\v 46 Aŋa i kinwu ma nyuto lok me bal i koma ma loya? Ka atito lok me ada, piŋo pe wuye an?
+\v 47 ŋat ma oa bot Lubaŋa winyo lok pa Lubaŋa; gin ma omiyo wun pe wuwinyo, pien pe wua bot Lubaŋa.”
+\p
+\v 48 Lujudaya gudokke iye ni, “Wan pe wawaco kakare ni, in Lacamaria, itye ki cen?”
+\v 49 Yecu odok iye ni, “An pe atye ki cen; ento aworo Abana, wun pe wuwora.
+\v 50 An pe ayenyo deyona pira kena; tye ŋat ma yenyo ma kakara, en aye biŋolo kop.
+\v 51 Adada awacciwu ni, ka ŋat mo mako lokka, pe bito matwal.”
+\p
+\v 52 Lujudaya gudokke iye ni, “Koni doŋ waniaŋ ni itye ki cen. Abraim yam oto, ki lunebi bene guto, ento in iwaco ni, ‘Ka ŋat mo mako lokka, ci pe bibilo to matwal.’
+\v 53 In i dit ikato kwarowa Abraim, ma ceŋ oto-ni? Lunebi bene guto, do! In ikette ni in aŋa?”
+\v 54 Yecu ogamo ni, “Ka aketo deyo i koma kena, deyona mwa; Wora aye keto deyo i koma, en ma wun wuwaco ni Lubaŋawu-ni.
+\v 55 Wun pe wuŋeye; ento an aŋeye. Ka kono awaco ni pe aŋeye, kono adoko lagoba macalo wun; ento an aŋeye, amako lokke.
+\v 56 Kwarowu Abraim yam obedo ki yomcwiny ni ebineno ninona; ci oneno, cwinye obedo yom matek.”
+\p
+\v 57 Lujudaya guwacce ni, “In ma mwakani bene peya oromo pyerabic-ci, ineno Abraim?”
+\v 58 Yecu ogamo doggi ni, “Adada awacciwu ni, ma Abraim pud pe, onoŋo doŋ an atye.”
+\v 59 Omiyo gukwanyo got me cele; ento Yecu okanne, ci okato woko ki i ot pa Lubaŋa.
+\c 9
+\cl Chura  9
+\p
+\v 1 Ka ceŋ en oekato ki i yo, oneno dano ma ginywale ma waŋe oto.
+\v 2 Lupwonnyene gupenye ni, “Lapwony, aŋa ma obalo, laco man, kece nyo jo ma gunywale, ma omiyo ginywale ma waŋe oto?”
+\v 3 Yecu ogamo ni, “Laco man pe obalo, kadi jo ma gunywale, ento man otimme wek tic pa Lubaŋa onen i kome.
+\v 4 Myero wati tic pa ŋat ma oora ma ceŋ pud tye; dyewor bibino ma ŋat mo pe twero tic.
+\v 5 Ka pud atye i lobo, an a ceŋ me lobo.”
+\p
+\v 6 Ka oloko lok man, oŋulo laa piny, orubo ki ŋom, ci owiro ki waŋ laco-nu.
+\v 7 Owacce ni, “Citi, ilwok i kut me Ciloam” (ma te lokke ni, Ma gioro). En ocito olwoko, ci odwogo ma waŋe doŋ neno piny.
+\v 8 Luwote ki jo ma yam ginene kun kwayo lim guwaco ni, “Man pe laco ma bedo kun kwayo lim-mi?”
+\v 9 Jo mogo guwaco ni, “En kikome”; jo mukene ni, “Pe, ento cal kwede acala.” En ogamo ni, “An ennu, do.”
+\v 10 Gupenye ni, “Waŋi oyabbe niŋniŋ?”
+\v 11 En ogamo ni, “Dano ma gilwoŋo nyiŋe ni Yecu aye orubo ŋom, owiro ki waŋa, ci ocika ni, ‘Cit ilwok i Ciloam.’ Ci acito, alwoko, acako neno piny.”
+\v 12 Dok gupenye ni, “En tye kwene?” Ogamo ni, “Pe aŋeyo.”
+\p
+\v 13 Gikelo dano ma yam waŋe oto-ni bot Luparicayo.
+\v 14 Nino ma Yecu orubo ŋom iye, oyabo ki waŋe, onoŋo ceŋ cabit.
+\v 15 Luparicayo dok gupenye ni, “Waŋi oyabbe niŋniŋ?” En odok ki gin iye ni, “En owiro ŋom i waŋa, alwoko, ci aneno piny.”
+\v 16 Luparicayo mogo guwaco ni, “Dano man pe oa ki bot Lubaŋa, pien pe gwoko cabit.” Ento jo mukene guwaco ni, “Dano ma labalo twero tiyo lanyut ma rom man?” Omiyo apokapoka obedo i kingi.
+\v 17 Dok gupenyo dano ma yam onoŋo waŋe oto-ni ni, “In itamo lok aŋo i kome, pien oyabo waŋi?” En odok iye ni, “En lanebi.”
+\p
+\v 18 Lujudaya pe guye ni en yam obedo lawaŋoto, dok ni giyabo waŋe, nio ka gilwoŋo jo ma gunywalo dano ma giyabo waŋe-ni.
+\v 19 Gipenyogi ni, “Man en latinwu ma wuwaco ni ginywale ma waŋe oto? Gin aŋo ma omiyo doŋ en neno piny koni?”
+\v 20 Jo ma gunywale gudok iye ni, “Waŋeyo ni man latinwa, dok yam ginywale ma waŋe oto.
+\v 21 Ento kit ma en neno ki piny koni, pe waŋeyo; dok wan pe waŋeyo ŋat ma oyabo waŋe. Wupenye; en doŋ dit, en bilok pire kene.”
+\v 22 Jo ma gunywale guwaco lok man pien gilworo Lujudaya, pien onoŋo Lujudaya guporo lok kacel ni, ka ŋat mo otuco ni Yecu en Kricito ma Lubaŋa oyero, ci gibiryeme woko ki i kacokke.
+\v 23 En aye gin mumiyo jo ma gunywale guwaco ni, “, En doŋ dit, wupenye.”
+\p
+\v 24 Pi lok man omiyo gulwoŋo dano ma yam waŋe oto tyen me aryo, guwacce ni, “Mi deyo bot Lubaŋa; wan waŋeyo ni dano man labalo.”
+\v 25 En ogamo ni, “Ka en labalo, pe aŋeyo; gin acel keken ma aŋeyo, en aye ni, yam waŋa oto, ento koni doŋ aneno piny.”
+\v 26 Gin gupenye ni, “En otimmi niŋniŋ? Oyabo waŋi niŋniŋ?”
+\v 27 En odokkigi iye ni, “Doŋ atittiwu con, wun pe wuwinyo. Piŋo pud wumito winyo? Wun bene wumito doko lupwonnyene, ce?”
+\v 28 Ci guyete kun giwaco ni, “In giri aye lapwonnyene ento wan giwa lupwonnye pa Moses.
+\v 29 Waŋeyo ni Lubaŋa yam oloko ki Moses, ento dano man pe waŋeyo ka ma oa iye.”
+\v 30 Dano ca odok iye ni, “Man lok me aura twatwal! Wun pe wuŋeyo ka ma en oa iye, kun en oyabo waŋa.
+\v 31 Waŋeyo ni Lubaŋa pe winyo lubalo, ento ka ŋat ma woro Lubaŋa, dok tiyo gin ma en mito, Lubaŋa winye.
+\v 32 Ma naka yam peya owinnye ni ŋat mo oyabo waŋ dano mo ma ginywale ma waŋe oto.
+\v 33 Ka kono dano man onoŋo pe oa ki bot lubaŋa, kono pe otwero timo gin mo wa acel.”
+\v 34 Gugamo doge ni, “In ma ginywali i bal keken-ni bene ipwonywa?” Ci guryeme woko.
+\p
+\v 35 Yecu ka owinyo ni giryeme woko, onoŋe, openye ni, “In iye Wod pa dano?”
+\v 36 En odok iye ni, “En aŋa, ladit, wek aye en?”
+\v 37 Yecu owacce ni, “Doŋ inene, en aye ŋat ma tye ka lok kwedi-ni.”
+\v 38 En owaco ni, “Aye, Rwot”; owore.
+\p
+\v 39 Yecu owacce ni, “An abino i lobo ka ŋolo kop, wek jo ma pe neno piny gunen, jo ma neno gudok luwaŋoto.”
+\v 40 Luparicayo mogo ma cok kwede guwinyo lok man. Gupenye ni, “Wan bene waŋwa oto?”
+\v 41 Yecu odok iye ni, “Kono ka waŋwu oto, kono pe wutye ki bal; ento wun wuwaco ni, ‘Waneno’; pi meno balwu pud bedo gire.
+\c 10
+\cl Chura  10
+\p
+\v 1 “Adada awacciwu ni, ŋat ma pe donyo i dwol romo ki i doggola, ento ito ki ka mukene, dano meno lakwo ki layak;
+\v 2 ento ŋat ma donyo ki i doggola, en lakwat romi.
+\v 3 Lagwok-doggola yabbe kika, romi winyo dwane; en lwoŋo romi ki nyiŋgi, ci terogi woko.
+\v 4 “Ka doŋ ocwalo mere ducu woko, en woto i nyimgi, romi lube, pien giŋeyo dwane.
+\v 5 Pe gilubo welo, ento giriŋo woko ki bote, pien pe giŋeyo dwan welo.”
+\p
+\v 6 Yecu oloko ki gin carolok man, ento pe guniaŋ lok ma en otito botgi.
+\v 7 Yecu dok owaco ki gin ni, “Adada awacciwu ni, an a doggola me romi.
+\v 8 Jo ducu ma yam obino okwoŋo nyima, gin lukwo dok luyak; ento romi pe owinyo dwangi.
+\v 9 An a doggola; ka ŋatti mo odonyo ki bota, en bibwot, bidonyo, bikatti woko, binoŋo cam.
+\v 10 Lakwo pe bino pi lok mo mukene, ento kono pi kwalo, pi neko ki pi tyeko; an abino wek gunoŋ kwo, gubed kwede madwoŋ.
+\p
+\v 11 An lakwat maber. Lakwat maber miyo kwone pi romi.
+\v 12 ŋat ma tiyo pi mucara, ma pe lakwat, ma romi pe mere kikome, ka oneno orudi bino, weko romi, riŋo woko; orudi makogi, keyogi.
+\v 13 En riŋo woko pien tiyo pi mucara keken, pe paro pi romi.
+\v 14 An lakwat maber; aŋeyo romina, mera bene ŋeya,
+\v 15 macalo Won ŋeya, an bene aŋeyo Won; amiyo kwona pi romi.
+\v 16 Atye ki romi mukene bene, ma pe me dwol man; myero akelgi bene, gibiwinyo dwana. Kit meno bibedo lwak acel ki lakwat acel.
+\v 17 Gin mumiyo Won mara, pien amiyo kwona wek doki agam.
+\v 18 Pe tye ŋatti mo ma mayo ki bota; amiyo gira pira kena. Atye ki twer me miyo kwona, dok atye ki twer me gamo doki; alimo cik man ki bot Wora.”
+\p
+\v 19 Apokapoka dok obedo i kin Lujudaya pi lok man.
+\v 20 Jo mapol ki i kingi guwaco ni, “En tye ki cen, opo apoya; piŋo wuwinyo lokke?”
+\v 21 Jo mukene guwaco ni, “Lok man pe pa dano ma tye ki cen. Cen twero yabo waŋ dano ma waŋe oto?”
+\p
+\v 22 I kare meno nino madit me kwero ot pa Lubaŋa obedo i Jerucalem.
+\v 23 Onoŋo piny cwir, Yecu onoŋo tye ka wot i ot pa Lubaŋa, i te baraja pa Solomon.
+\v 24 Lujudaya gucokke, gurume i dyere, gupenye ni, “Ibimiyo wakalo akala pi kare ma rom mene? Ka in i Kricito ma Lubaŋa oyero, tittiwa atir.”
+\v 25 Yecu odokkigi iye ni, “Atyeko tittiwu, wun pe wuye. Tic ma atiyo i nyiŋ Wora gin cadenna.
+\v 26 Wun pe wuye, pien pe wutye i kin romina.
+\v 27 Romina winyo dwana, an aŋeyogi, gin luba.
+\v 28 Amiyogi kwo ma pe tum; gin pe bito matwal, pe tye ŋatti mo ma bimayogi ki i ciŋa.
+\v 29 Wora ma omiyogi bota dit makato ducu, pe tye ŋatti mo ma twero mayogi ki i ciŋ Won.
+\v 30 An ki Won wan acel.”
+\p
+\v 31 Lujudaya dok gukwanyo got me cele.
+\v 32 Yecu owaccigi ni, “Atyeko nyuttiwu tic mabeco mapol ma oa ki bot Won; wumito cela ki got pi tic mene?”
+\v 33 Lujudaya gudokke iye ni, “Pe waceli pi tic mo maber, ento pi yeto Lubaŋa; pien in i dano adana, ikette keni ni in Lubaŋa.”
+\v 34 Yecu ogamo doggi ni, “Pe gicoyo i cik mewu ni, ‘An awaco ni wun lubaŋa’?
+\v 35 Ka en lwoŋo jo ma lok pa Lubaŋa obino botgi ni gin lubaŋa (ci ginacoya pe twero turre),
+\v 36 wun wuwaco bot ŋat ma Won olonyo, oore i lobo, ni, ‘Iyeto lubaŋa,’ pien an awaco ni, ‘An Wod pa Lubaŋa’?
+\v 37 Ka pe atiyo tic pa Wora, ci pe myero wuye an;
+\v 38 ento ka atiyo ticce, kadi bed pe wuye an gira, myero wuye tic; wek wuŋe dok wuniaŋ ni Won tye i an, ki an i Won.”
+\p
+\v 39 Dok gutemo make, ento en opucce woko ki i ciŋgi.
+\p
+\v 40 En dok ocito loka Jordan, i kabedo ka ma yam Jon okwoŋo batija dano iye, obedo kunnu.
+\v 41 Jo mapol gubino bote; guwaco ni, “Jon yam pe otiyo lanyut mo ento lok ducu ma Jon otito i kom dano man obedo me ada.”
+\v 42 Jo mapol guye en ki kunnu.
+\c 11
+\cl Chura  11
+\p
+\v 1 Ceŋ tye dano mo ma kome lit i Betania ma nyiŋe Lajaro, i paco pa Maliam ki laminne Marita.
+\v 2 En Maliam ma yam owiro Rwot ki moo, dok ojwayo tyene ki yer wiye, aye ominne kome lit-ti.
+\v 3 Nyimege gucwalo kwena bote kun giwaco ni, “Rwot, ŋat ma imaro kome lit.”
+\v 4 Ento ka Yecu owinyo, owaco ni, “Two man pe obino pi neke, ento pi kelo deyo bot Lubaŋa, wek pire gimi deyo bot Wod pa Lubaŋa.”
+\v 5 Yecu yam maro marita ki laminne ki Lajaro.
+\v 6 Ka owinyo ni kome lit, ci omedde ki ri doki nino aryo i kabedo ma yam en tye iye.
+\p
+\v 7 Lacen owaco bot lupwonnyene ni, “Wadoku doki i Judaya.”
+\v 8 Lupwonnyene gudokke iye ni, “Lapwony, Lujudaya nene gimito celi ki got, in dok idok kunnu?”
+\v 9 Yecu ogamo ni, “Cawa me dyeceŋ pe apar wiye aryo? Ka ŋatti mo woto i dyeceŋ, pe yokke, pien neno ceŋ me lobo man.
+\v 10 Ento ka ŋatti mo woto dyewor, yokke, pien ceŋ pe i iye.”
+\p
+\v 11 En owaco kit man, lacen owaco botgi ni, “Laremwa Lajaro doŋ onino, acito wek acicoye woko ki i waŋ nino.”
+\v 12 Lupwonnyene guwacce ni, “Rwot, ka onino, ci bicaŋ.”
+\v 13 Yecu onoŋo loko pi to mere, ento gin gitamo ni oloko pi yweyo me nino.
+\v 14 Lacen Yecu otittigi atir ni, “Lajaro doŋ oto.
+\v 15 cwinya yom piwu pien onoŋo pe atye kunnu, wek wun wuye. Ci doŋ wacitu bote.”
+\v 16 Tomaci (ma te lokke ni, Baŋi) owaco bot lupwonnye luwote ni, “Wan bene wacitu, wek watoyu kacel kwede.”
+\p
+\v 17 Ka Yecu oo, onono ni Lajaro doŋ ori i lyel nino aŋwen.
+\v 18 Betania onoŋo cok ki Jerucalem, mito romo mairo aryo;
+\v 19 jo mapol i kin Lujudaya onoŋo gubino bot Marita ki Maliam pi kweyo cwinygi pi omingi.
+\v 20 Ka Marita owinyo ni Yecu oebino, en ocito, oromo kwede, ento Maliam odoŋ, obedo i ot.
+\v 21 Marita owaco bot Yecu ni, “Rwot, kono nene itye kany, kono omera pe oto.
+\v 22 Dok koni aŋeyo ni gin ducu ma ibilego ki bot Lubaŋa, Lubaŋa bimiyi.”
+\v 23 Yecu owacce ni, “Omeru bicer.”
+\v 24 Marita ogamo doge ni, “Aŋeyo ni en bicer i cer me nino me agik.”
+\v 25 Yecu owacce ki, “An nicer ki kwo; ŋat ma ye an, nadi oto, dok bikwo;
+\v 26 dano ducu makwo ma ye an, pe bito matwal. In iye man?”
+\v 27 En odok iye ni, “Iyo Rwot; doŋ aye ni in i Kricito ma Lubaŋa oyero, Wod pa Lubaŋa, ma bino i lobo.”
+\p
+\v 28 Ka Marita oloko lok man, ci ocito olwoŋo laminne Maliam, okwille ni, “Lapwony tye kany, lwoŋi.”
+\v 29 Ka en owinyo, ci oa oyotoyot, ocito bote.
+\v 30 Yecu onoŋo peya oo i gaŋ-ŋu, ento onoŋo pud tye ka ma Marita oromo iye kwede.
+\v 31 Ka Lujudaya ma onoŋo gitye bote i ot kun gikweyo cwinye guneno Maliam oa malo oyotoyot, okato woko, gulubo kore, kun gitamo ni en cito i wi lyel ka koko kunnu.
+\p
+\v 32 Ka Maliam oo ka ma Yecu tye iye, ka onene, ci opoto piny ka tyene, owacce ni, “Rwot, kono nene itye kany, kono omera pe oto.”
+\v 33 Ka Yecu onene kun kok, ki Lujudaya ma gubino kwede bene gikok, cwinye opoto, iye owaŋ matek.
+\v 34 Openyo ni, “Wukete kwene?” Gudokke iye ni, “Rwot, bin inen.”
+\v 35 Yecu okok ki pig waŋe.
+\v 36 Omiyo Lujudaya guwaco ni, “Nen, yam mare mada.”
+\v 37 Ento jo mogo i kingi guwaco ni, “En ma ceŋ oyabo waŋ lawaŋoto pe twero geŋo dano man to?”
+\p
+\v 38 Yecu dok iye owaŋ matek, ojwat, ci obino i lyel; lyel meno onoŋo yam obedo boro got, ma giloro doge ki got.
+\v 39 Yecu owaco ni, “Kwanyu got woko.” Marita lamin dano ma oto-ni owaco ni, “Rwot, koni doŋ ŋwe, pien ori nino aŋwen.”
+\v 40 Yecu odokke iye ni, “Nakanen pe awacci ni, ka iye, ci ibineno deyo pa Lubaŋa?”
+\p
+\v 41 Ci gikwanyo got woko. Yecu otiŋo waŋe malo, owaco ni, “Aba, apwoyi pien doŋ iwinya.
+\v 42 An aŋeyo con ni iwinya kare ducu, ento awaco lok man pi lwak ma gucuŋ ka ŋeta, wek guye ni in yam iora.”
+\v 43 Ka doŋ owaco lok man, ci odaŋŋe ki dwan madit ni, “Lajaro, katti woko!”
+\v 44 En ma ceŋ oto-ni okatti woko, kun ciŋe ki tyene giriyo ki boŋo, waŋe giboyo ki kitambara. Yecu ocikogi ni, “Wugonye, wuweke ociti.”
+\p
+\v 45 Jo mapol i kin Lujudaya ma gubino kacel ki Maliam, ka guneno gin ma Yecu otiyo, guye en.
+\v 46 Ento jo mukene i kingi gucito bot Luparicayo, gutittigi gin ma Yecu otiyo.
+\v 47 Omiyo ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo gulwoŋo Lukiko, guwaco ni, “Wabitimo gin aŋo? Pien dano man tye ka tiyo lanyut mapol.
+\v 48 Ka waweke kit meno, ci dano biye en, Luroma bibino, gibiketo kabedowa maleŋ ki rokwa woko.”
+\p
+\v 49 Ento ŋat acel i kingi, en Kayapa, ma en ajwaka madit i mwaka meno, owaco ki gin ni, “Wun pe wuŋeyo gin mo kadi matidi mo,
+\v 50 dok pe wutamo ni bibedo ber botwu ka dano acel oto pi lwak, wek pe gityek rokwa.”
+\v 51 En pe owaco lok man pire kene, ento pi bedo ajwaka madit i mwaka meno ceŋ en otito macalo lanebi ni Yecu bito pi rok meno;
+\v 52 pe pi rok meno keken, ento wek ocok litino pa Lubaŋa ma guket ata, gubed acel.
+\v 53 Cakke i nino meno guribo lok me neke.
+\p
+\v 54 Pi meno Yecu pe dok obedo ka wot ka maleŋ i kin Lujudaya, ento oa ki kunnu, ocito i lobo ma cok ki tim, i gaŋ ma gilwoŋo Epraim; obedo kunnu ki lupwonnyene.
+\p
+\v 55 Kato (Paska) pa Lujudaya onoŋo doŋ tye cok. Jo mapol gia ki i kin pacci gicito Jerucalem ma peya Kato (Paska) oromo, wek gilonnye kengi.
+\v 56 Giyenyo Yecu, kun giloko kekengi ma gicuŋ i ot pa Lubaŋa ni, “Wutamo niŋniŋ? Nyo en pe bibino pi nino madit?”
+\v 57 Ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo onoŋo doŋ guciko dano ni, ka ŋat mo oŋeyo ka ma en tye iye, myero onyuttigi, wek gimake
+\c 12
+\cl Chura  12
+\p
+\v 1 Ka ceŋ odoŋ nino abicel me o i Kato (Paska), Yecu obino i Betania, ka ma Lajaro bedo iye, en ma ceŋ Yecu ocere ki i kin jo muto-ni.
+\v 2 Gitedde cam me otyeno kunnu; Marita obedo ka poko cam, Lajaro onoŋo ŋat acel i kin jo ma obedo kwede i dog cam.
+\v 3 Maliam okwanyo moo ma ŋwece kur me wel madwoŋ, moo nard magili, ma romo ratili acel, owiro ki tyen Yecu, ojwayo tyen Yecu ki yer wiye; ci ŋwec moo oromo i ot ducu.
+\p
+\v 4 Ento Juda me Keriot, ŋat acel i kin lupwonnyene, en ma bidobe, openyo ni,
+\v 5 “Piŋo moo man pe gicato i wel me ciliŋ miya adek, wek gimi bot lucan?”
+\v 6 En owaco lok man, pe ni en paro pi lucan, ento pien en yam lakwo, yam gwoko kicaa lim, ci kwanyo gin ma gibolo iye.
+\v 7 Yecu owaco ni, “Wuweke, wek en okan pi nino me yika.
+\v 8 Lucan wutye kwedgi nino ducu, ento an pe abibedo kwedwu nino ducu.”
+\p
+\v 9 Ka lwak Lujudaya madwoŋ guniaŋ ni en tye kunnu, ci gubino, pe pi Yecu keken, ento bene pi neno Lajaro ma en ocero ki i kin jo muto.
+\v 10 Pi meno ajwagi madito pa Lubaŋa guyubo lok me neko Lajaro bene,
+\v 11 pien pire Lujudaya mapol gua woko ki botgi, guye Yecu.
+\p
+\v 12 Orwone lwak jo mapol ma yam gubino i nino madit guwinyo ni Yecu bino i Jerucalem.
+\v 13 Gukwanyo jaŋ otit, gukato ka jole, kun gidaŋŋe ni, “Ojana! Lubaŋa o mi gum i kom ŋat ma bino i nyiŋ Rwot, ma en Kabaka pa Icrael!”
+\v 14 Yecu onoŋo latin kana, obedo i wiye, kit macalo gicoyo ni,
+\v 15 “Pe wulwor, wun jo Cion. Nen, kabakawu bino botwu, obedo i wi latin kana!”
+\p
+\v 16 Lupwonnyene pe guniaŋ man koŋ; ento ka doŋ giketo deyo i kom Yecu, ci gupo ni ceŋ gicoyo lok magi i kome, dok ni gitimo i kome.
+\p
+\v 17 Lwak ma yam onoŋo tye bote ka en lwoŋo Lajaro ki i lyel me cere ki i kin jo muto gutito pire.
+\v 18 En aye mumiyo lwak ocito ka jole, pien guwinyo ni en otiyo lanyut man.
+\v 19 Luparicayo guloko kekengi ni, “Doŋ wuneno ni pe wukonyo gin mo. Nen, lobo ducu doŋ owirre ka lube.”
+\p
+\v 20 I kin jo ma yam gucito ka woro Lubaŋa i nino madit onoŋo jo mogo Lugrik.
+\v 21 Jo-nu gucito bot Pilipo me Betecaida ma tye i Galilaya, guwacce ni, “Ladit, wamito neno Yecu.”
+\v 22 Pilipo ocito, otito bot Anderiya; Anderiya ocito kacel ki Pilipo, gutito bot Yecu.
+\v 23 Yecu odokkigi iye ni, “Cawa doŋ oromo me keto deyo i kom Wod pa dano.
+\v 24 Adada awacciwu ni, nyig bel ka pe opoto i ŋom, oto, bedo kene; ento ka oto, ci ceko nyige mapol.
+\v 25 ŋat ma maro kwo mere, birwenyone; ŋat ma kwero kwone i lobo man, bigwoko nio i kom kwo ma pe tum.
+\v 26 Ka ŋat mo tiyo pira, myero oluba; ka ma an abedo iye, laticca bene bibedo kunnu; ka ŋat mo tiyo pira, ci Won binyuto worone i kome.
+\p
+\v 27 “Cwinya koni oŋabbe aŋaba. Abiwaco lok aŋo? Abana, lara i kom cawa man? Ento pi lok man omiyo ao i kom cawa-ni.
+\v 28 Abana, ket deyo i kom nyiŋi.” Dwan oa ki i polo ni, “Doŋ aketo deyo i kome, dok abiketo aye.”
+\v 29 Lwak ma gucuŋ ka ŋete guwinyo, ci guwaco ni, “Polo omor.” Jo mukene ni, “Lamalaika oloko kwede.”
+\v 30 Yecu ogamo ni, “Dwan man pe obino pira, ento piwu.
+\v 31 Koni gitye ka ŋolo kop i kom lobo man; koni lalo lobo man gibibole woko.
+\v 32 An ka gitiŋa malo nia i lobo, ci abipeyo dano ducu bota.”
+\v 33 En oloko lok man pi nyuto kit to ma ebito kwede.
+\p
+\v 34 Lwak gugamo doge ni, “Wan wawinyo ki i cik ni Kricito ma Lubaŋa oyero bedo nakanaka. In dok iwaco niŋniŋ ni Wod pa dano myero gitiŋe malo? Wod pa dano man en aŋa?”
+\v 35 Yecu owaccigi ni, “Ceŋ pud tye botwu pi kare manok. Wuwot ma kun wutye ki ceŋ, wek piny macol pe oŋukwu. ŋat ma woto i piny macol pe ŋeyo ka ma ecito iye.
+\v 36 Ka pud wutye ki ceŋ, wuye ceŋ, wek wudok litino me ceŋ.” Yecu ka oloko lok man, ci opokke ki botgi, okanne woko ki botgi.
+\v 37 Kadi bed otiyo lanyut ma rom meno i nyimgi, pe guye en;
+\v 38 wek lok pa lanebi Icaya ocobbe kakare, ni, “Rwot, aŋa ma oye lok ma watito? Dok aŋa ma Rwot onyuto tekone bote?”
+\v 39 Man en gin mumiyo pe gitwero ye, pien Icaya dok owaco ni,
+\v 40 “En oneko waŋgi, omiyo cwinygi odoko nwaŋ, wek pe gunen ki waŋgi, pe bene guniaŋ ki cwinygi, wek omi pe gulokke gudwog bota acaŋgi.”
+\p
+\v 41 Icaya owaco lok man pien oneno deyo mere, oloko pire,
+\v 42 Kadi bed kit meno, jo mapol ma i kin luloc bene guye en, ento pi lworo Luparicayo omiyo pe gituco, wek pe giryemgi woko ki i kacokke;
+\v 43 pien gimaro deyo ma dano keto i komgi makato ma Lubaŋa miyo.
+\p
+\v 44 Yecu odaŋŋe, owacci, “ŋat ma ye an, pe oye an, ento oye ŋat ma oora.
+\v 45 ŋat ma onena, noŋo oneno ŋat ma oora.
+\v 46 An abino i lobo pi bedo ceŋ me lobo, wek dano ducu ma ye an owek bedo i piny macol.
+\p
+\v 47 Ka dano mo winyo lokka ci pe mako, an pe aŋolo kop i kome; pien pe abino ka ŋolo kop i kom lobo, ento abino ka laro lobo.
+\v 48 ŋat ma kwera, ma pe winyo lokka, tye ki ŋat ma biŋolo kop i kome; lok ma aloko biŋolo kop i kome i nino me agik.
+\v 49 Pien pe aloko pira kena: Won ma oora, en kikome aye omiya cik, i gin ma myero awaci ki ma myero aloki.
+\v 50 Aŋeyo ni cikke en kwo ma pe tum; pi meno gin ma awaco, awaco macalo Won oloko bota.”
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Ma peya nino madit me Kato (Paska) oo, Yecu onoŋo ŋeyo ni cawane doŋ oromo me weko lobo man me dok bot Won; yam maro jone ma tye i lobo man; omarogi nio i agik,
+\v 2 Ka pud gitye ka camo cam me otyeno, ma doŋ Catan oketo tam i cwiny Juda wod pa Cimon me Keriot me dobe.
+\v 3 Yecu onoŋo ŋeyo ni Won otyeko miyo jami ducu i ciŋe, dok ni ea ki bot Lubaŋa, dok edok bot Lubaŋa.
+\v 4 Oa malo ki i dog cam, olunyo boŋŋine oketo teŋe, okwanyo taulo, otweyo i pyere.
+\v 5 Oonyo pii i becen, ci ocako lwoko tyen lupwonnye, ojwayo ki taulo ma otweyo i pyere.
+\p
+\v 6 Ka en oo bot Cimon Petero, Petero openye ni, “Rwot, in kulu aye ilwoko tyena?”
+\v 7 Yecu odokke iye ni, “In pe iŋeyo gin ma atye ka tiyo, ento ibiniaŋ lacen.”
+\v 8 Petero owacce ni, “In pe ibilwoko tyena matwal.” Yecu odokke iye ni, “Ka pe alwoki, noŋo ribbe pe i kinwa.”
+\v 9 Cimon Petero owacce ni, “Rwot, pe doŋ tyena keken, ento ciŋa ki wiya bene.”
+\v 10 Yecu owacce ni, “ŋat ma doŋ olwokke, pe doŋ myero olwok kome, ento kono tyene keken, pien noŋo kome ducu leŋ. Wun wuleŋ, ento pe wun ducu.”
+\v 11 En onoŋo oŋeyo ŋat ma bidobe; en aye gin mumiyo en owaco ni, “Pe wun ducu wuleŋ.”
+\p
+\v 12 Ka doŋ olwoko tyengi, okwanyo boŋŋine, odok i kabedone, openyogi ni, “Wuniaŋ gin ma atimo i komwu?
+\v 13 Wulwoŋa ni Lapwony dok ni Rwot; meno ber, pien atye kit meno.
+\v 14 Ka an a Rwotwu ki Lapwonywu, alwoko tyenwu, wun bene myero wulwok tyenwu kekenwu;
+\v 15 pien an anyuttiwu lanen, wek wun bene wutim gin ma an atimo i komwu.
+\v 16 Adada awacciwu ni, latic pe bedo dit makato laditte, ŋat ma gioro pe dit kato ŋat ma oore.
+\v 17 Ka wuŋeyo lok man, ci wubibedo ki yomcwiny ka wutiyogi.
+\v 18 Pe aloko man i komwu ducu; aŋeyo jo ma doŋ ayero; ento wek ginacoya ocobbe kakare, ni, ‘ŋat ma camo kwon kacel kweda otiŋo opunye i koma.’
+\p
+\v 19 Koni atittiwu lok man ma peya otimme, wek ka bitime, wuye ni an atye.
+\v 20 Adada awacciwu ni, ŋat ma jolo dano ma an aoro, noŋo ojolo an; ŋat ma jolo an, ojolo ŋat ma oora.”
+\p
+\v 21 Ka Yecu oloko lok man, ci cwinye opoto, oloko atyer ni, “Adada awacciwu ni, ŋat acel i kinwu bidoba.”
+\v 22 Lupwonnye gunenne kekengi, pe guniaŋ ŋat ma en oloko i kome.
+\v 23 ŋat acel i kin lupwonnye, en ma Yecu maro, onoŋo obuto cok ki kor Yecu.
+\v 24 Cimon Petero ogwele, owacce ni, “Tucciwa ŋat ma en oloko i kome.”
+\v 25 En ma ojeŋŋe i kor Yecu openye ni, “Aŋa, Rwot?”
+\v 26 Yecu ogamo ni, “En aye ŋat ma abigweyo dek, amiyo bote.” Ka doŋ ogweyo dek, ci omiyo bot Juda wod pa Cimon me Keriot.
+\v 27 Ka doŋ ogamo, ci Catan odonyo i iye. Yecu owacce ni, “Gin ma imito timo, tim oyot.”
+\v 28 Pe tye ŋat mo i dog cam ma oniaŋ gin ma omiyo oloko lok man bote.
+\v 29 Jo mogo gutamo ni, pien Juda onoŋo gwoko kicaa limgi, mumiyo Yecu owacce ni, “Wil jami ma mitte pi nino madit”; nyo ni myero omi gin mo bot lucan.
+\v 30 Ka en doŋ ocamo dek ma gigwene, ci okato woko cut; onoŋo piny doŋ col.
+\p
+\v 31 Ka doŋ okato woko, Yecu owaco ni, “Koni doŋ giketo deyo i kom Wod pa dano, dok giketo deyo i kom Lubaŋa pire.
+\v 32 Ka giketo deyo i kom Lubaŋa pire, Lubaŋa bene biketo deyo i kome pire kene, biketo deyo i kome oyotoyot.
+\p
+\v 33 Litino aduno, pud atye kwedwu pi kare manok. Wubiyenya, ento macalo ceŋ atito bot Lujudaya, kit meno atittiwu bene koni ni, ‘Ka ma acito iye, wun pe wutwero bino iye.’
+\v 34 Amiyowu cik manyen, ni, wumarre kekenwu; wumarre kekenwu macalo ceŋ amarowu.
+\v 35 Pi man dano ducu biŋeyo ni wun lupwonnyena, ka mer tye i kinwu.”
+\p
+\v 36 Cimon Petero openye ni, “Rwot, icito kwene?” Yecu ogamo ni, “Ka ma acito iye, pe itwero luba koni, ento ibiluba lacen.”
+\v 37 Petero dok openye ni, “Rwot, piŋo pe atwero lubi koni? Abimiyo kwona piri.”
+\v 38 Yecu ogamo ni, “Ibimiyo kwoni pira? Adada awacci ni, twon gweno pe bikok, nio ka koŋ ikwera tyen adek.
+\c 14
+\cl Chura  14
+\p
+\v 1 “Cwinywu owek ŋabbe aŋaba; wuye Lubaŋa, wuye an bene.
+\v 2 I ot pa Abana tye iye kabedo mapol; kono pe kit meno, kono atittiwu ni acito ka yubo ki wun kabedo?
+\v 3 Ka acito, ayubo ki wun kabedo, dok abidwogo ka omowu bota, wek ka ma an abedo iye, wun bene wubed iye.
+\v 4 Ka ma an acito iye, wun wuŋeyo yone.”
+\p
+\v 5 Tomaci owacce ni, “Rwot, wan pe waŋeyo ka ma icito iye; watwero ŋeyo yone niŋniŋ?”
+\v 6 Yecu odokke iye ni, “An a yo, ki ada, ki kwo: pe tye ŋat mo ma bino bot Won, kono ki i an keken.
+\v 7 Kono ceŋ wuŋeya, kono wuŋeyo Wora bene; nia koni wuŋeye, doŋ wunene.”
+\p
+\v 8 Pilipo ogamo doge ni, “Rwot, nyuttiwa Won, ci biromowa.”
+\v 9 Yecu odokke iye ni, “Doŋ ari kwedwu kare malac rom man, pud peya iŋeya, Pilipo? ŋat ma oneno an doŋ oneno Won: itwero waco niŋniŋ ni, ‘Nyuttiwa Won’?
+\v 10 In pe iye ni, an atye i Won, ki Won i an? Lok ma aloko botwu pe aloko pira kena, ento Won ma bedo i an aye tiyo ticce.
+\v 11 Wuye ni an atye i Won, ki Won i an; nyo ka pe kit meno, wuye an pi tic keken.
+\v 12 “Adada awacciwu ni, ŋat ma ye an, en bene bitiyo tic ma an atiyo; dok bitiyo tic madito makato man, pien acito bot Won.
+\v 13 Gin ducu ma wubilego i nyiŋa, abitiyone, wek giket deyo i kom Won pi Wod;
+\v 14 ka wubilego gin mo i nyiŋa, abitiyo.
+\p
+\v 15 “Ka wumara, ci wubigwoko cikka.
+\v 16 Abilego Won, en bimiyowu Lacuŋudwar mukene ma bibedo kwedwu nakanaka,
+\v 17 en Cwiny me ada, ma lobo pe twero limo, pien lobo pe nene, dok pe ŋeye. Wun wuŋeye, pien en bedo kwedwu, dok bibedo i iwu.
+\v 18 “Pe abiwekowu macalo litino kic; abidwogo botwu.
+\v 19 Odoŋ kare manok, lobo pe dok binena, ento wun wubinena; pien an akwo, wun bene wubikwo.
+\v 20 I nino meno wubiŋeyo ni an atye i Won, ki wun i an, ki an i wun.
+\v 21 ŋat ma tye ki cikka, ma gwokogi, en aye ŋat ma mara; ŋat ma mara Wora bimare, an bene abimare, abinyutte kena bote.”
+\p
+\v 22 Juda ma pe me Keriot openye ni, “Rwot, man bibedo niŋniŋ, ni ibinyutte keni botwa, ento pe bot lobo?”
+\v 23 Yecu odokke iye ni, “Ka ŋat mo mara, en bimako lok mera; Wora bimare, wabibino bote, wabiyubo kabedo piwa kenwa bote.
+\v 24 ŋat ma pe mara, pe mako lokka; lok ma wuwinyo pe mera, ento pa Won ma ceŋ oora.
+\v 25 “Lok man atittiwu kun pud atye botwu.
+\v 26 Ento Lacuŋudwar, ma en Cwiny Maleŋ, ma Won bicwalo i nyiŋa, en bipwonyowu jami ducu, en bipoyo wiwu i lok ducu ma yam atittiwu.
+\v 27 Awekkiwu kuc, kuc mera amiyo botwu. Amiyowu, pe macalo lobo miyo. Cwinywu owek ŋabbe aŋaba, pe wulwor.
+\p
+\v 28 Doŋ wuwinyo awacciwu ni, an abicito woko, dok abidwogo botwu. Kono wumara, kono cwinywu yom, pien acito bot Won; pien Won dit kata.
+\v 29 Koni atittiwu lok man ma peya otimme, wek ka bitimme, wuye.
+\v 30 Pe dok abiduro lwak lok mapol kwedwu, pien lalo lobo man tye ka bino. En pe tye ki twer i koma;
+\v 31 ento man timme wek lobo oŋe ni, an amaro Won, atiyo macalo Won ocika. “Ayu, wacitu.
+\c 15
+\cl Chura  15
+\p
+\v 1 “An aye olok me ada, Abana en lapur.
+\v 2 Jaŋe ducu ma i koma ma pe nyak en lwero woko, ento jaŋa ducu ma nyak en lonyo, wek omedde, onyak mapol.
+\v 3 Wun doŋ gityeko lonyowu pi lok ma aloko botwu.
+\v 4 Wubed i an, an bene i iwu. Macalo jaŋ olok pe twero nyak pire kene, ka pe tye i kom yatte, kit meno wun bene pe wutwero, ka pe wubedo i an.
+\p
+\v 5 An olok, wun jaŋe. ŋat ma bedo i an, ki an i en, en nyako nyige mapol, pien pe wutwero timo gin mo ka an a pe.
+\v 6 Ka dano mo pe bedo i an, ci gibole woko macalo jaŋ yat, two woko. Gicokogi, gibologi i mac, giwaŋ woko.
+\v 7 Ka wubedo i an, kun lokka bedo i wun, ci wuleg gin ducu ma wumito, gibitimo piwu.
+\v 8 Man bikelo deyo i kom Abana, ka wunyako nyig mapol; kit meno wubidoko lupwonnyena.
+\p
+\v 9 Macalo Won ceŋ omara, an bene amarowu kit meno; wubed i marra.
+\v 10 Ka wugwoko cikka, wubibedo i marra, kit macalo ceŋ agwoko cik pa Abana, abedo i marre.
+\v 11 Lok man atittiwu wek yomcwinya obed i iwu, wek wupoŋ ki yomcwiny.
+\v 12 “Man aye cikka, ni wumarre kekenwu macalo ceŋ amarowu.
+\v 13 Pe tye ŋat mo ma tye ki mar madit makato man, ni dano miyo kwone pi lureme.
+\v 14 Wun lurema ka wutiyo gin ducu ma acikowu.
+\v 15 Pe dok alwoŋowu lutic, pien latic pe ŋeyo gin ma laditte tiyo; ento alwoŋowu lurema, pien gin ducu ma yam awinyo ki bot Wora doŋ atyeko nyuttiwu.
+\v 16 Pe wun aye wuyera, ento an aye ayerowu, dok aketowu wek wuciti, wunyak nyigwu, dok wek nyigwu ori; wek gin ducu ma wubilego ki bot Won i nyiŋa, en omiwu.
+\v 17 Gin ma acikowu en ene ni, wumarre kekenwu.
+\p
+\v 18 “Ka lobo okwerowu, wuŋe ni yam okwoŋo kwera ma kun peya okwerowu.
+\v 19 Kono wun jo me lobo, kono lobo omaro wun jone; ento wun pe me lobo, ento ayerowu ki i lobo; pi meno lobo kwerowu.
+\v 20 Wupo i lok ma yam atito botwu ni, ‘Latic pe bedo dit makato laditte.’ Ka yam giliba, wun bene gibilibowu; ka yam gimako lokka, gibimako mewu bene.
+\v 21 Gin magi ducu gibitimo i komwu pi nyiŋa, pien pe giŋeyo ŋat ma yam oora.
+\v 22 Kono pe nene abino, aloko botgi, kono pe gitye ki bal; ento koni doŋ pe gitye ki lok ma gibipido pi balgi.
+\v 23 ŋat ma kwera, okwero Wora bene.
+\v 24 Kono yam pe atiyo i kingi tic ma dano mo mukene pe otiyo, kono pe gitye ki bal, ento koni doŋ guneno dok gukwero an ki Wora.
+\v 25 Ento man otimme wek lok ma gicoyo i cik megi ocobbe kakare, ni, ‘Gikwera nono.’
+\p
+\v 26 Ento ka Lacuŋudwar bibino, ma abioro botwu nia ki bot Won, ma en aye Cwiny me ada ma a ki bot Won, en bibedo cadenna.
+\v 27 Wun bene wucaden, pien wubedo bota nia i acakki.
+\c 16
+\cl Chura  16
+\p
+\v 1 “Atyeko tittiwu lok man wek pe komwu oryaŋŋe.
+\v 2 Gibiryemowu woko ki i kacokke; kare bibino ma dano ducu ma nekowu bitamo ni etye ka tic pi Lubaŋa.
+\v 3 Gibitimo man i komwu pien pe giŋeyo Won, kadi an.
+\v 4 Ento atittiwu lok magi wek ka karegi bio, wupo ni yam atittiwu pigi. “Yam pe atito lok man botwu i acakki, pien onoŋo pud atye kwedwu.
+\p
+\v 5 Ento koni adok bot ŋat ma ceŋ oora. Pe tye ŋat mo i kinwu ma penya ni. ‘Icito kwene?’
+\v 6 Cwinywu opoŋ ki kumu pien atittiwu lok man.
+\v 7 Ento atye ka tittiwu lok ada, ni, bibedo ber botwu ka an acito; pien ka pe acito, ci Lacuŋudwar pe bibino botwu. Ento ka acito, ci abiore botwu.
+\v 8 En ka obino, bimiyo lobo niaŋ i kom bal, ki kit ma atir, ki ŋolo kop;
+\v 9 i kom bal, pien pe giye an;
+\v 10 i kom kit ma atir, pien adok bot Won, pe dok wubinena;
+\v 11 i kom ŋolo kop, pien laloc me lobo man doŋ giŋolle kop woko.
+\p
+\v 12 “Pud atye ki lok mapol me awaca botwu, ento pe wutwero kanyo koni.
+\v 13 Ka Cwiny me ada bibino, en bitelowu i ada ducu; pien en pe bilok pire kene, ento gin ducu ma en biwinyo, biwaco botwu, bitittiwu gin ma bitimme anyim.
+\v 14 En biketo deyo i koma, pien bikwanyo gin ma tuŋ bota, nyuttiwu.
+\v 15 Gin ducu ma Won tye kwede mega; en mumiyo awacciwu ni, en bikwanyo gin ma tuŋ bota, nyuttiwu.
+\p
+\v 16 “Odoŋ kare manok, pe dok wubinena; dok odoŋ kare manok, wubinena.”
+\v 17 Lupwonnyene mogo guloko kekengi ni, “Man gin aŋo ma en waco botwa, ni, ‘Odoŋ kare manok, pe wubinena, dok odoŋ kare manok, wubinena’; dok ni, ‘Pien adok bot Won’?”
+\v 18 Guwaco ni, “Man kono te lokke niŋo, ni, ‘Odoŋ kare manok’? Pe waniaŋ gin ma en tye ka waco.”
+\p
+\v 19 Yecu oŋeyo ni gin mito penye, omiyo en owaccigi ni, “Wutye ka pennye kekenwu pi lok ma nen awacciwu, ni, ‘odoŋ kare manok, pe dok wubinena; dok odoŋ kare manok, wabinena’?
+\v 20 Adada awacciwu ni, wubikok, wubikumo, ento lobo cwinye bibedo yom; cwinywu bicwer, ento cwercwinywu bilokke doko yomcwiny.
+\v 21 Ka mwoc ogoyo dako, kumo, pien cawane doŋ oromo; ento ka doŋ onywal, pe po i can pien noŋo cwinye yom pi nywalo dano i lobo.
+\v 22 Koni cwinywu cwer, ento abinenowu doki, ci cwinywu bibedo yom, pe tye ŋat mo ma bikwanyo yomcwinywu ki botwu.
+\v 23 I nino meno pe wubipenya lok mo. Adada awacciwu ni, ka wubilego gin mo bot Won, en bimiyowu i nyiŋa.
+\v 24 Nio koni yam pe wulego gin mo i nyiŋa; wulegi, wubinoŋo, wek wupoŋ ki yomcwiny.
+\p
+\v 25 “Lok man atittiwu i carolok; kare bibino ma pe dok abilok kwedwu i carolok, ento abitittiwu ka maleŋ lok i kom Won.
+\v 26 I nino meno wubilego i nyiŋa. Pe awacciwu ni abilego Won piwu,
+\v 27 pien Won kikome marowu, pien wun wumara, dok wuye ni an aa bot Won.
+\v 28 An aa bot Won, abino i lobo; doki aweko lobo, adok bot Won.”
+\p
+\v 29 Lupwonnyene guwaco ni, “Nen, koni iloko ka maleŋ, pe i carolok.
+\v 30 Koni waŋeyo ni, in iŋeyo gin ducu, dok penyi pe dok mitte; pi man waye ni ia ki bot Lubaŋa.”
+\p
+\v 31 Yecu odok iye ki gin ni, “Koni doŋ wuye?
+\v 32 Kare bibino, bene doŋ oo, ma wubiket woko, ŋat acel acel i pacone, wubiweka kena. Ento pe atye kena, pien Won tye kweda.
+\v 33 Awaco lok man botwu wek wubed ki kuc i an I lobo wutye ki can; ento wudi cwinywu, an doŋ aloyo lobo.”
+\c 17
+\cl Chura 17
+\p
+\v 1 Yecu ka oloko man, otiŋo waŋe malo i polo, owaco ni, “Abana, kare doŋ oromo; ket deyo i kom Wodi, wek Wodi bene oket deyo i komi,
+\v 2 macalo yam imiye twero i kom gin ducu ma tye ki kom, wek omi kwo ma pe tum bot jo ducu ma ceŋ imiyo bote.
+\v 3 Man en kwo ma pe tum, ni giŋe in Lubaŋa acel me ada, ki Yecu Kricito ma yam ioro.
+\v 4 Doŋ aketo deyo i komi i lobo, kun acobo tic ma ceŋ imiya me atiya.
+\v 5 Doŋ koni, Abana, ket deyo i koma i nyimi, ki deyo ma yam abedo kwede i nyimi ma peya iketo lobo.
+\p
+\v 6 “Atyeko nyuto nyiŋi bot jo ma ceŋ imiya ki i lobo. Gin ceŋ meri, in imiyogi bota, gin gugwoko lokki.
+\v 7 Koni giŋeyo ni jami ducu ma imiya oa ki boti;
+\v 8 pien doŋ amiyogi lok ma ceŋ imiya, gin doŋ gujolo, giŋeyo atikatika ni an aa ki boti; dok giye ni in iora.
+\v 9 Alego pi gin; pe alego pi lobo, ento pi jo ma ceŋ imiya, pien gin meri.
+\v 10 Jamina ducu meri, ki meri ducu mera, alimo deyo pigi.
+\v 11 An pe dok abedo i lobo, ento gin gitye i lobo, an abino boti. Won Maleŋ, gwokgi i nyiŋi ma con imiya, wek gibed acel macalo wan acel.
+\v 12 Ka ceŋ atye kwedgi kacel, agwokogi i nyiŋi ma imiya; akurogi, pe tye mo ma orwenyo ki i kingi, kono dano ma myero orweny, wek ginacoya ocobbe kakare.
+\p
+\v 13 Ento koni abino boti; lok man aloko i lobo, wek gubed ki yomcwiny mera, gupoŋ kwede.
+\v 14 Atyeko miyogi lok meri; ci lobo okwerogi, pien gin pe jo me lobo, macalo an pe a dano me lobo.
+\v 15 pe alego ni myero ikwanygi woko ki i lobo, ento ni igwokgi ki i kom gin marac.
+\v 16 Gin pe jo me lobo, macalo ceŋ an pe a dano me lobo.
+\v 17 Lonygi i ada gibed maleŋ: lokki en ada.
+\v 18 Macalo iora i lobo, an bene aorogi i lobo.
+\v 19 An alonnye kena pigi, wek gin bene gilonygi i ada.
+\p
+\v 20 “Pe alego pi jo man keken, ento pi jo ma biye an pi lokgi,
+\v 21 ni gin ducu gubed acel macalo in, Abana, ibedo i an, an bene i in, gin ducu gubed i wan, wek lobo oye ni in iora.
+\v 22 Deyo ma ceŋ imiya, an amiyo botgi, wek gubed acel macalo wan acel,
+\v 23 an i gin ki in i an, gubed acel atika, wek lobo oŋe ni in iora, dok imarogi macalo imara.
+\p
+\v 24 Abana, amito jo-ni, ma gin mot ma imiya, gibed bota ka ma an atye iye, wek ginen deyo mera ma imiya pi mar meri ma imara kwede ma ocakke ma peya icibo guti me lobo.
+\p
+\v 25 Ai Won muporre, lobo con pe oŋeyi, ento an aŋeyi; jo man ŋeyo ni in iora.
+\v 26 Amiyo nyiŋi oŋene botgi, dok abimiyo ŋene, wek mar ma imara kwede obed i gin, ki an i igi.”
+\c 18
+\cl Chura 18
+\p
+\v 1 Ka Yecu doŋ oloko man, ocito kacel ki lupwonnyene, guŋolo nota me Kidron, ka ma onoŋo tye iye poto; odonyo iye kacel ki lupwonnyene.
+\p
+\v 2 Juda, ma ceŋ odobe, bene onoŋo ŋeyo kabedo meno, pien Yecu ki lupwonnyene yam gimaro cokke kunnu.
+\v 3 Juda ogamo lwak askari ki ludito tic mogo ki bot ajwagi madito pa Lubaŋa ki Luparicayo, gucito kunnu ki tara ki mac raa ki jami lweny.
+\v 4 Yecu onoŋo ŋeyo gin ducu ma bitimme i kome; okato botgi, openyogi ni, “Wuyenyo aŋa?”
+\v 5 Gudokke iye ni, “Yecu me Najaret.” Yecu ogamo ni, “An a en.” Juda ma odobe onoŋo ocuŋ kacel kwedgi.
+\v 6 Ka Yecu owaco ki gin ni, “An a en,” gujer ki ŋegi, gupoto piny.
+\v 7 Dok openyogi ni, “Wuyenyo aŋa?” Gudokke iye ni, “Yecu me Najaret.”
+\v 8 Yecu owaco ni, “Atyeko tittiwu ni an a en; ka wuyenya, wuwek jo man guciti.”
+\v 9 Man otimme wek lok ma ceŋ en oloko ocobbe kakare, ni, “I kin jo ma ceŋ imiya, pe tye mo ma orwenyo.”
+\p
+\v 10 Cimon Petero onoŋo tye ki pala lucwan; ci owoto, otoŋo ki opii pa ajwaka madit, oŋuno ite malacuc. Nyiŋ opii meno Maliko.
+\v 11 Yecu ociko Petero ni, “Dwok palani i akurane. Kikopo ma Abana omiya pe abimato?”
+\p
+\v 12 Lwak askari ki laditgi ki lutic pa Lujudaya gumako Yecu, gutweye.
+\v 13 Gukwoŋo tere bot Anac, ma Kayapa onyomo nyare, ma onoŋo en ajwaka madit i mwaka meno.
+\v 14 Kayapa en aye ceŋ omiyo tam bot Lujudaya ni ber dano acel oto pi lwak.
+\p
+\v 15 Cimon Petero olubo kor Yecu, kacel ki lapwonnye meno mukene. Lapwonnye man onoŋo ŋeyo ajwaka madit, omiyo en odonyo i dyekal pa ajwaka madit kacel ki Yecu;
+\v 16 ento Petero ocuŋ woko i doggaŋ. Lapwonnye meno ma ajwaka madit ŋeyo ocito, oloko ki aŋeca ma gwoko doggaŋ, ci okelo Petero i gaŋ.
+\v 17 Aŋeca ma gwoko doggaŋ openyo Petero ni, “In bene pe itye i kin lupwonnye pa dano man?” En ogamo ni, “An a pe i kingi.”
+\v 18 Lutic ki ludito tic onoŋo gumoko mac miri, pien piny onoŋo ŋic, ci gicuŋ kun gioyo mac. Petero bene onoŋo ocuŋ kacel kwedgi ka oyo mac.
+\p
+\v 19 Ajwaka madit openyo Yecu pi lupwonnyene, ki i kom lok ma en pwonyo.
+\v 20 Yecu odokke iye ni, “Yam aloko ka maleŋ bot lobo; nino ducu abedo ka pwony i kacokke ki i ot pa Lubaŋa, ka ma Lujudaya ducu gicokke iye. Pe aloko lok mo i muŋ.
+\v 21 Ipenya piŋo? Peny jo ma yam guwinyo lok ma awaco botgi; gin ŋeyo lok ma awaco.”
+\v 22 Ka oloko lok man, ci ŋat acel i kin ludito tic ma ocuŋ i ŋete odoŋo lem Yecu, kun waco ni, “Igamo dog ajwaka madit kumeno?”
+\v 23 Yecu ogamo ni, “Ka aloko marac, nyut caden me gin marac; ento ka aloko maber, ci idoŋa piŋo?”
+\v 24 Lacen Anac ocwale bot Kayapa, ajwaka madit, kun pud gitweye.
+\p
+\v 25 Cimon Petero onoŋo ocuŋ kun oyo mac. Gupenye ni, “In bene pe i ŋat acel i kin lupwonnyene?” En okwero woko, owaco ni, “An ko.”
+\v 26 ŋat acel i kin opii pa ajwaka madit, wat pa dano ma Petero oŋuno ite-ni, openye ni, “Nanen pe aneni kacel kwede i poto?”
+\v 27 Petero dok okwero; ci twon gweno otugi kok cut.
+\p
+\v 28 Lacen gikwanyo Yecu ki i ot pa Kayapa, gitere i Praitorion. Onoŋo piny doŋ cok ru. Gin kikomgi pe gudonyo i Praitorion, pien pe gimito balle, ento koŋ gicam Kato (Paska).
+\v 29 Pi man omiyo Pilato okato woko botgi, openyogi ni, “Wudoto dano man pi kop aŋo?”
+\v 30 Gudokke iye ni, “Kono dano man pe latim marac, kono pe wakele boti.”
+\v 31 Pilato owaccigi ni, “Wun kikomwu wutere, wuŋolle kop kun wulubo cikwu.” Lujudaya gudokke iye ni, “Pe giye wan wanek dano mo.”
+\v 32 Man otimme wek lok ma Yecu owaco ocobbe kakare, kun nyuto kit to ma ebito kwede.
+\p
+\v 33 Pilato dok odonyo i Praitorion, olwoŋo Yecu, openye ni, “In i Kabaka pa Lujudaya?”
+\v 34 Yecu ogamo ni, “In iwaco lok man piri keni, kece mono jo mukene aye gutitti?”
+\v 35 Pilato odok iye ni, “An Lajudaya? Rokki ki ajwagi madito pa Lubaŋa gukeli bota. In itimo gin aŋo?”
+\v 36 Yecu ogamo ni, “Kerra pe me lobo man. Kono kerra me lobo man, kono jona gulwenyo pira, wek pe gimiya i ciŋ Lujudaya; ento kerra pe me lobo man.”
+\v 37 Pilato openye ni, “In doŋ i kabaka, bo?” Yecu ogamo ni, “In iwaco ni an a kabaka. Ginywala pi man, abino i lobo bene pi man, pi bedo caden me lok ada. Dano ducu me ada winyo dwana.”
+\v 38 Pilato openye ni. “Ada en gin aŋo?” Ka owaco lok man, ci okato woko bot Lujudaya, otittigi ni, “An gira pe anoŋo kop mo i kome.
+\v 39 Ento wun wutye ki kitwu ni myero agonnyiwu ŋat acel i kare me Kato (Paska). Wumito agonnyiwu Kabaka pa Lujudaya?”
+\v 40 Gin dok guwo ni, “Pe en, ento Baraba.” Baraba kono ceŋ layak.
+\c 19
+\cl Chura  19
+\p
+\v 1 Pilato otero Yecu, ogoye ki anino.
+\v 2 Askari gucweyo lalukana okuto, gurwako i wiye, dok guruke ki boŋo makwar.
+\v 3 Gibino bote kun guwaco ni, “Amoti, Kabaka pa Lujudaya!” gidoŋe.
+\p
+\v 4 Pilato dok okato woko botgi, owaco ki gin ni, “Nen, akelo en botwu, wek wuŋe ni pe anoŋo kop mo i kome.”
+\v 5 Yecu okatti woko botgi kun oruko lalukana okuto ki boŋo makwar. Pilato owaccigi ni, “Nenu dano man.”
+\p
+\v 6 Ka ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludito tic gunene, guwo ni. “Gure kom yat! Gure kom yat!” Pilato owaco botgi ni, “Wun wutere, wugure kom yat, pien an gira pe anoŋo kop mo i kome.”
+\v 7 Lujudaya gugamo doge ni, “Wan watye ki cik; pi cik meno en myero oto, pien okette kene ni en Wod pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 8 Ka Pilato owinyo lok man, lworo omedde i kome.
+\v 9 Dok odok i Praitorion, openyo Yecu ni, “In ia ki kwene?” Ento Yecu pe ogamo doge.
+\v 10 Omiyo Pilato owacce ni, “Pe igamo doga? Pe iŋeyo ni atye ki twer me gonyi, ki twer me guri kom yatariya?”
+\q
+\v 11 Yecu odokke iye ni, “Kono nene pe gimiyi twer ma oa ki malo kono pe ibedo ki twer i koma; pi meno ŋat ma omiya boti tye ki bal madit makato.”
+\p
+\v 12 Nia i kare meno Pilato ocako yenyo yo me gonye, ento Lujudaya guwo ni, “Ka igonyo dano man, ci in pe larem Cecar. Dano ducu ma kette kene bedo kabaka, noŋo pyem ki Cecar.”
+\p
+\v 13 Ka Pilato owinyo lok man, okelo Yecu woko, obedo i wi kom me ŋolo kop i kabedo ma gicano iye got; i leb Ibru gilwoŋo ni, Gabbata.
+\p
+\v 14 Onoŋo nino ca nino me Yubbe me Kato (Paska), cawa cok romo abicel. En owaco bot Lujudaya ni, “Nenu, Kabakawu en!”
+\p
+\v 15 Dano guwo ni, “Tere woko! Tere woko! Gure i kom yatariya!” Pilato openyogi ni, “Agur kabakawu i kom yatariya?” Ajwagi madito pa Lubaŋa gudok iye ni, “Wan pe watye ki kabaka, kono Cecar keken.”
+\p
+\v 16 Omiye botgi wek gigure i kom yatariya.
+\p
+\v 17 Gitero Yecu, okato woko kun tiŋo yatariyane, ocito i kabedo ma gilwoŋo Cogo Wic; i leb Ibru gilwoŋo ni, Golgota.
+\v 18 Gigure i kom yatariya kunnu, ki jo mukene aryo kacel kwede, acel tuŋcel, acel tuŋcel, kun Yecu tye i dyere.
+\p
+\v 19 Pilato ocoyo lok, oguro i wi yatariya; gicoyo ni, “Yecu me Najaret, Kabaka pa Lujudaya.”
+\v 20 Lujudaya mapol gukwano lok man, pien ka ma giguro iye Yecu onoŋo tye cok ki gaŋ, dok gicoyo i leb Ibru, i leb Roma ki i leb Grik.
+\p
+\v 21 Ajwagi madito pa Lubaŋa pa Lujudaya guwaco bot Pilato ni, “Pe ico ni, ‘Kabaka pa Lujudaya,’ ento ni, ‘Dano man owaco ni, An Kabaka pa Lujudaya.’”
+\p
+\v 22 Ento Pilato odok iye ni, “Gin ma acoyo, doŋ acoyo.”
+\p
+\v 23 Ka askari gutyeko guro Yecu i kom yatariya, gukwanyo ginarukane, gupoko i dul aŋwen, dul acel pi askari acel acel; ki kanyine bene. Kanyine onoŋo pe gikwoyo akwoya, ento gicweyo acweya, cakke ki malo.
+\v 24 Guloko kekengi ni, “Pe myero wayecu, ento wabol kwir iye, wek wanen ŋat ma bitero.” Man otimme wek ginacoya ocobbe kakare, ni, “Gipoko ginarukana i kingi, gibolo kwir i kom boŋona.”
+\p
+\v 25 Askari gutimo man; ento min Yecu ki lamin minne, Maliam dako pa Kelopa, ki Maliam Lamagdala onoŋo gucuŋ i te yatariyane.
+\v 26 Ka Yecu oneno minne, ki lapwonnye meno ma en maro kun gucuŋ i ŋete, owaco bot minne ni, “Maa, nen wodi!”
+\q
+\v 27 Ka dok owaco bot lapwonnye meno ni, “Nen meni.” Nia i cawa meno lapwonnye meno otere paco, ogwoke.
+\p
+\v 28 Lacen ka man otum, Yecu oŋeyo ni ducu doŋ otum; wek ginacoya ocobbe kakare, owaco ni, “Orwo neka.”
+\v 29 Agulu koŋo vino mawac onoŋo gicibo kunnu; girwako amor ma opoŋ iye koŋo vino mawac i wi anyero, giketo i doge.
+\v 30 Ka Yecu doŋ omato koŋo vino mawac, owaco ni, “Doŋ otum.” Okulo wiye, omiyo cwinye.
+\p
+\v 31 Nino meno obedo ceŋ me Yubbe, omiyo Lujudaya gukwayo Pilato ni myero gitur tyen dano ma gigurogi, gitergi woko, wek komgi pe ori i wi yat i ceŋ cabit, pien cabit meno en nino madit.
+\v 32 Askari gubino, guturo tyen dano mukwoŋo, ki tyen dano me aryone ma ceŋ giguro kacel kwede;
+\v 33 ento ka guo i kom Yecu, guneno ni doŋ otyeko to woko, ci pe dok guturo tyene.
+\v 34 Ento ŋat acel i kin askari ocobo lakŋete ki toŋ; ci oyotoyot oa iye remo ki pii.
+\v 35 ŋat ma ceŋ oneno obedo caden, lok ma en obolo tye ada, en ŋeyo ni ebolo lok ada, wek wun bene wuye.
+\p
+\v 36 Pien meno ducu otimme wek ginacoya ocobbe kakare, ni, “Cogone mo pe gibituro.”
+\v 37 Dok dul ginacoya mukene owaco ni, “Gibineno ŋat ma gicobo.”
+\p
+\v 38 Ka man otum, Yucepu me Arimataya, ma onoŋo en lapwonnye pa Yecu, ento i muŋ, pi lworo Lujudaya, olego Pilato ni myero eter kom Yecu; ci Pilato oye. Obino, otero kome.
+\v 39 Nikodemo bene, ma yam ocito bot Yecu dyewor, obino kun okelo murra ma girubo ki atakarac, ma pekke mito romo ratili miya.
+\v 40 Gutero kom Yecu, guboyo ki boŋo camanini, kacel ki aŋwece, macalo kit me yik pa Lujudaya tye.
+\v 41 Ka ma gigure iye onoŋo tye poto, i poto meno onoŋo tye iye lyel manyen ka ma yam peya giyiko iye ŋat mo.
+\v 42 Pi ceŋ me Yubbe pa Lujudaya, dok pien lyel meno obedo cok, omiyo giyiko Yecu kunnu.
+\c 20
+\cl Chura  20
+\p
+\v 1 I nino mukwoŋo me cabit, Maliam Lamagdala opuk i lyel odiko con ma piny pud col oneno ni gikwanyo got woko ki i dog lyel.
+\v 2 En oriŋo, ocito bot Cimon Petero, ki bot lapwonnye meno mukene ma Yecu maro, otittigi ni, “Gikwanyo Rwot woko ki i lyel, pe waŋeyo ka ma gikete iye.”
+\p
+\v 3 Petero ki lapwonnye meno mukene gumako yo, gucito i lyel.
+\v 4 Gin aryo ducu guriŋo kacel, lapwonnye meno oyomo Petero ki ŋwec, okwoŋo o i lyel.
+\v 5 Oguŋo, oŋiyo iye, oneno boŋŋi camanini ma giboye kwede gudoŋ kakare; ento pe odonyo iye.
+\p
+\v 6 Cimon Petero obino kun lube, odonyo i lyel, oneno boŋŋi camanini gudoŋ kakare,
+\v 7 ki kitambara ma ceŋ tye i wiye, pe tye kacel ki boŋŋi camanini, ento odolle, tye kene pat.
+\v 8 Lacen lapwonnye meno mukene ma okwoŋo o i lyel bene odonyo iye; oneno, ci oye.
+\v 9 Pien ceŋ peya giniaŋ ginacoya, ni myerone ocer ki i kin jo muto.
+\p
+\v 10 Lupwonnye meno gudok paco.
+\v 11 Ento Maliam ocuŋ i ŋet lyel kun kok; ka tye ka koko, ci oguŋo, oŋiyo i lyel.
+\v 12 Oneno lumalaika aryo ma rukgi tar, kun gubedo ka ma gipyelo kom Yecu iye, acel tuŋ wiye, acel tuŋ tyene.
+\p
+\v 13 Gupenye ni, “Dako, ikok piŋo?” Odok iye ki gin ni, “Gikwanyo Rwoda woko, pe aŋeyo ka ma gikete iye.”
+\v 14 Ka doŋ oloko lok man, ci olokke, oneno Yecu kun ocuŋ i ŋeye, ento pe oŋeyo ni en Yecu.
+\q
+\v 15 Yecu openye ni, “Dako, ikok piŋo? Iyenyo aŋa?” Otamo ni gwok nyo en lapur-poto, owacce ni, “Ladit, ka in aye itere, titta ka ma ikete iye, wek acikwanye.”
+\p
+\v 16 Yecu olwoŋe ni, “Maliam.” En olokke, owacce i leb Ibru ni, “Rabboni!” ma te lokke ni, Lapwony.
+\q
+\v 17 Yecu owacce ni, “Wek maka, pien peya acito bot Won. Ento cit bot utmega, itittigi ni, acito bot Wora ki bot Wonwu, bot Lubaŋa na ki bot Lubaŋawu.”
+\q
+\v 18 Maliam Lamagdala ocito, owaco bot lupwonnye ni. “Aneno Rwot”; otittigi ni en owaco lok man bote.
+\p
+\v 19 Otyeno me nino meno, ma en nino mukwoŋo me cabit, ma kun gicego doggola ka ma lupwonnye gucokke iye, pi lworo Lujudaya, Yecu obino, ocuŋ i dyegi, owaco ki gin ni, “Kuc obed botwu.”
+\v 20 Ka owaco lok man, ci onyuttigi ciŋe ki lakŋete. Lupwonnye cwinygi obedo yom ka guneno Rwot.
+\p
+\v 21 Yecu dok owaco ki gin ni, “Kuc obed botwu. Macalo Won ceŋ oora, an bene aorowu.”
+\v 22 Ka en owaco man, ci oywe i komgi, owaco ki gin ni, “Wugam Cwiny Maleŋ.
+\v 23 Ka wugonyo bal pa ŋat mo, ci doŋ gigonyo; ka pe wugonyo bal pa ŋat mo, ci doŋ pe gigonyo.”
+\p
+\v 24 Tomaci, ŋat acel i kin jo apar wiye aryo, ma gilwoŋo ni Baŋi, onoŋo pe botgi i kare ma Yecu obino.
+\v 25 Lupwonnye mukene gutitte ni, “Waneno Rwot.” Ento en odok iye ki gin ni, “Ka pe aneno poyo me cumar i ciŋe, ki keto nyig ciŋa i waŋ poyo me cumar, ki keto ciŋa i lakŋete, pe abiye kadi matidi mo.”
+\p
+\v 26 Ka nino aboro okato, lupwonnyene doki gubedo i ot, Tomaci bene onoŋo tye kwedgi. Onoŋo gucego doggola, ento Yecu obino, ocuŋ i dyegi, owaco ni, “Kuc obed botwu.”
+\q
+\v 27 Lacen owaco bot Tomaci ni, “Cwal nyig ciŋi kany, inen ciŋa; rye ciŋi, iket i lakŋeta; iwek bedo ma pe iye, ento ma ye.”
+\q
+\v 28 Tomaci ogamo ni, “In i Rwoda ki Lubaŋana”
+\v 29 Yecu openye ni, “Pien inena omiyo iye? Tye ki gum dano ma pe guneno, ma guye.”
+\p
+\v 30 Yecu otiyo lanyut mapol i nyim lupwonnyene, ma pe gicoyogi i buk man.
+\v 31 Ento magi gicoyo wek wuye ni, Yecu en Kricito ma Lubaŋa oyero, Wod pa Lubaŋa, ci ka wuye, wek wubed ki kwo i nyiŋe.
+\c 21
+\cl Chura  21
+\p
+\v 1 Ka man otum, Yecu dok onyutte bot lupwonnyene i dog nam Tiberia, onyutte kit man.
+\v 2 Cimon Petero, Tomaci ma gilwoŋo ni Baŋi, Natanael me Kana me Galilaya, litino pa Jebedayo ki jo aryo mukene i kin lupwonnyene onoŋo gitye kacel.
+\v 3 Cimon Petero owaco ki gin ni, “Acito ka mako rec.” Gugamo doge ni, “Wan wacito kwedi.” Gucito, gudonyo i yeya; ento i dyewor meno pe gumako gin mo.
+\p
+\v 4 Ka piny pud oru aruya, Yecu ocuŋ i wi tera, ento lupwonnyene pe giŋeyo ni en Yecu.
+\q
+\v 5 Yecu openyogi ni, “Litino, wunoŋo dek mo twal?” Gudokke iye ni, “Pe.”
+\q
+\v 6 En owaccigi ni, “Wubol obwo tuŋ malacuc me yeya. ci wubinoŋo.” Gubolo, tiŋo obwo oŋayogi pi pol rec.
+\v 7 Lapwonnye meno ma Yecu maro owaco ki petero ni, “Meno Rwot!” Ka Cimon Petero owinyo ni meno Rwot, oruko boŋŋine, pien onoŋo ogonyogi woko pi tic, okworre i nam.
+\v 8 Ento lupwonnye mukene gubino i yeya, kun giywayo obwo ma opoŋ ki rec, pien onoŋo pe gibor ki wi tera, mito romo tyen miya acel.
+\v 9 Ka doŋ gukatti woko i wi tera, guneno mac miri kunnu, ma giketo rec i wiye, ki mugati.
+\p
+\v 10 Yecu owaccigi ni, “Wukel rec mogo ma pud wumako amaka-ni.”
+\v 11 Cimon Petero oito i yeya, oywayo obwo, okelo i wi tera, kun opoŋ ki rec madito, miya acel ki pyerabic wiye adek. Kadi bed gipol ento obwo pe oyec.
+\p
+\v 12 Yecu owaccigi ni, “Wubin ka cam.” Pe tye ŋat mo i kin lupwonnye ma odiyo cwinye me penye ni, “In aŋa?” Pien giŋeyo ni en Rwot.
+\v 13 Yecu obino, okwanyo mugati, opokkigi, ki rec bene kit meno.
+\v 14 Man doŋ tyen me adekke ma Yecu onyutte kwede bot lupwonnyene, ma doŋ en ocer ki i kin jo muto.
+\p
+\v 15 Ka doŋ gicamo otum, Yecu openyo Cimon Petero ni, “Cimon wod pa Jon, in imara makato jo-ni?” En ogamo ni, “Iyo, Rwot, in iŋeyo an amari.” Ocike ni, “Kwa litino romina.”
+\p
+\v 16 Openye tyen me aryo ni, “Cimon wod pa Jon, in imara?” En ogamo ni, “Iyo Rwot, in iŋeyo an amari.” Ocike ni, “Gwok romina.”
+\p
+\v 17 Dok openye tyen me adekke ni, “Cimon wod pa Jon, in imara?” Petero okumo pien openye tyen me adekke ni, “Imara?” Owacce ni, “Rwot, in iŋeyo jami ducu; in iŋeyo an amari.” Yecu ocike ni, “Kwa romina.
+\p
+\v 18 Adada awacci ni, ka ceŋ in pud awobi, itweyo boŋoni keni, iwoto ka ma imito; ento ka doŋ iti, ibiryeyo badi, ci ŋat mukene bitweni boŋoni, biteri ka ma pe imito.”
+\v 19 Owaco man pi nyuto kit to ma en biketo kwede deyo i kom Lubaŋa. Ka oloko lok man, owacce ni, “Luba.”
+\p
+\v 20 Petero olokke, oneno lapwonnye meno ma Yecu maro kun lubogi, en aye ŋat ma ceŋ ojeŋŋe i kor Yecu i dog cam me otyeno, ma owaco ni, “Rwot, aŋa ma bidobi?”
+\v 21 Ka Petero onene, openyo Yecu ni, “Rwot, danoni kono?”
+\p
+\v 22 Yecu owacce ni, “Ka amito ni en ori nio ka abidwogo, ilaro aŋo iye? In luba.”
+\v 23 Lok man oywek i kin utmego, ni lapwonnye man pe bito; ento Yecu ceŋ pe owaco ni en pe bito, ento ni, “Ka amito ni en ori nio ka abidwogo, ilaro aŋo iye?”
+\p
+\v 24 Man aye lapwonnye ma obedo caden i kom lok magi, dok ocoyogi; wan bene waŋeyo ni lok ma en obolo obedo ada.
+\p
+\v 25 Tye bene gin mukene mapol ma Yecu otiyo; ka kono gicoyogi ki acel acel, atamo ni kadi lobo kulu pe twero romo buk ma gicoyo.

45-ACT.usfm

@@ -0,0 +1,1374 @@
+\id ACT
+\ide UTF-8
+\h Tic Pa Lukwena
+\toc1 Tic Pa Lukwena
+\toc2 Tic Pa Lukwena
+\toc3 act
+\mt Tic Pa Lukwena
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 I buk mukwoŋo; Teopilo, acoyo iye lok ducu ma yam Yecu ocako tiyo ki pwonyone,
+\v 2 nio kwede wa i nino ma gitere kwede i polo, i ŋe miyo cik i tek pa Cwiny Maleŋ bot lukwenane ma yam oyerogi.
+\v 3 Obedo ka nen botgi tyen mapol pi moko ni etye makwo lacen ki i ŋe tone. Obedo ka nen botgi pi nino pyeraŋwen.
+\p
+\v 4 kun pwonyogi ki lok i kom ker pa Lubaŋa. I kare ma obedo kwedgi, ocikogi ni pe gua ki i Jerucalem, ento gukur gin ma Lubaŋa Won ociko pire, kun wacci, “En gin ma con wuwinyo ki bota-ni.
+\v 5 Jon yam batija dano ki pii, ento odoŋ nino manok ma wun gibibatijawu ki Cwiny Maleŋ.”
+\p
+\v 6 Ka gucokke kacel, ci gupenye ni, “Rwot, i kare man en aye ibidwoko iye ker bot jo Icrael bo?”
+\v 7 En ogamo ni, “Pe wun aye myero wuŋe kare wa nino ma yam Lubaŋa Won omoko i te twero mere.
+\v 8 Ento wun wubilimo tek ka Cwiny Maleŋ bibino i komwu, ci wubibedo lucadenna i Jerucalem ki i Judaya ducu ki i Camaria, wa i agikki lobo ducu.”
+\v 9 Ka doŋ otyeko loko lok meno, ci gitiŋe malo, ma gin bene gineno, ka pol ogame woko ki i nyimgi.
+\p
+\v 10 Ka giciko waŋgi malo i kore ma kun en cito, ci nen, jo aryo gucuŋ ka ŋetgi ma guruko kanyi matar,
+\v 11 ma giwaco ni, “Wun Lugalilaya, piŋo wucuŋ wuneno malo i polo? Yecu man ma doŋ gitiŋo malo ki botwu gitere i polo, bidwogo doki kit macalo wuneno gitere kwede i polo-ni.”
+\p
+\v 12 Ka doŋ gucako dok i Jerucalem ki i wi got Jeituni, ma cok ki Jerucalem, rom ki wot me ceŋ cabit.
+\v 13 Ka gudonyo i gaŋ ci gucito i kicika ma malo, ka ma yam gibedo iye-nu, gin aye Petero ki Jon ki Yakobo ki Anderiya, Pilipo ki Tomaci, Bartolomayo ki Matayo, Yakobo wod pa Alipayo, Cimon ma yam obedo i kin jo ma gimito locken, ki Juda wod pa Yakobo.
+\v 14 Gin ducu gumine ka lega ki cwiny acel, kacel ki mon ki Maliam min Yecu ki omegine.
+\p
+\v 15 I kare meno Petero ocuŋ i kin lwak utmego ma giromo miya acel ki pyeraryo kun wacci,
+\v 16 “Utmego, lok ma yam gicoyo myero ocobbe kakare, macalo yam Cwiny Maleŋ oloko ki i dog Daudi i kom Juda ma otelo wi jo ma gumako Yecu ca.
+\v 17 Pien yam gikwano en i kinwa, en bene obedo i dog tic man.”
+\p
+\v 18 Dano meno owilo poto ki lim ma onoŋo pi tim aranyine, ka opoto aryeba cwiny ci iye otyer obar woko, cin iye owukke woko ducu.
+\v 19 Lok man oŋene bot jo ducu ma gibedo i Jerucalem, ci poto meno gilwoŋo ki i lebgi ni Akel-dama, en aye Poto me Remo.
+\p
+\v 20 Petero omedo lokke kun wacci, “Lokke gicoyo i buk me Jabuli ni, ‘Wek kabedone obakke woko, wek ŋatti mo pe obed iye’; dok ni, ‘Ticce ŋat mukene oter.’
+\p
+\v 21 Myero giyer ki i kin jo man ma gubedo kwedwa i kare ducu ma Rwot Yecu obedo ka wirre i kinwa,
+\v 22 ma gucako nia wa i kom batija pa Jon nio wa onyoo ma doŋ gitiŋe kwede malo ki i kinwa; wek ŋat acel i kin jo man gikwan kwedwa me bedo lacaden me cerre.”
+\p
+\v 23 Ci gukelo dano aryo. Yucepu ma gilwoŋo Barcaba ma nyiŋe mukene Yucito, ki Matiya.
+\v 24 Ka gucako lega kun giwaco ni, “Rwot ma iŋeyo cwiny dano ducu, nyut botwa i kin jo man aryo-ni ŋat ma in doŋ iyero,
+\v 25 me leyo kabedo me tic man ki tero kwenane, ma yam Juda oweko ci olokke odok cen, odok gire i kabedone.”
+\v 26 Gubolo kwir pigi, ci kwir opoto i kom Matiya, ka giketo en i kom wel lukwena apar wiye acel-li.
+\c 2
+\cl Chura  2
+\p
+\v 1 Ka nino me Pentekote doŋ oromo, onoŋo gin ducu gucokke kacel i kabedo acel.
+\v 2 Oyotoyot woo owinnye kun oa ki i polo macalo yamo ma kodo mager, opoŋo ot ducu ka ma gubedo iye.
+\v 3 Ci gin mo onen botgi macalo leb mac ma opokke ci opye i wi ŋat acel acel i kingi.
+\v 4 Ka doŋ gin ducu gupoŋ ki Cwiny Maleŋ, ci gucako dumo leb mukene mapatpat macalo Cwiny Maleŋ omiyogi me lokone.
+\p
+\v 5 Onoŋo tye Lujudaya ma gibedo i Jerucalem, jo ma giworo Lubaŋa ma gua i rok ducu ma tye i wi lobo.
+\v 6 Ka woo meno owinnye, lwak ducu gucokke kun wigi ocuŋ woko, pien onoŋo ŋat acel acel winyogi ka giloko leb tugi kikome.
+\v 7 Ci guuro matek twatwal ma kun giwacci, “Jo ma giloko-ni mono pe gin ducu Lugalilaya?
+\v 8 Piŋo wan ducu dok wawinyogi kun ŋat acel acel tye ka lok i leb tugi kikome ma ginywale iye?
+\v 9 Wan Luparti, jo Media, jo Elam, ki jo ma gibedo i Mecopotamia, Judaya ki Kapadokia, Ponto ki Acia,
+\v 10 Purugia ki Pampulia, Ejipt ki lobo Libya ma dok tuŋ Cirene, ki welo ma gua ki i Roma ma gin Lujudaya ki jo ma gulokke gudonyo i diniwa,
+\v 11 Lukurete ki Luarab, wan ducu wawinyogi ka gitito pi tic madito me twero pa Lubaŋa i leb tuwa kikome.”
+\v 12 Gin ducu guuro ma pe gitwero niaŋ, ma giloko kekengi ni, “Man te lokke aŋo?”
+\v 13 Ento jo mukene gunyerogi anyera kun giwaco ni, “Jo-ni gumer ki koŋo vino manyen.”
+\p
+\v 14 Ento Petero ocuŋ kacel ki lukwena apar wiye acel, odaŋŋe ki dwan madit kun waco botgi ni, “Wun co me Judaya, ki wun jo ducu ma wubedo i Jerucalem, ber wuŋe lok man, dok wucik itwu ka winyo lokka.
+\v 15 Jo man pe gumer, macalo wun wutamo, pien cawa pud adek keken me odiko.
+\v 16 Ento man aye lok ma yam lanebi Joel oloko pire kun wacci, Lubaŋa owaco ni,
+\v 17 ‘Lacen abionyo Cwiny mera Maleŋ i kom jo ducu; litino awobewu ki anyirawu gibitito lok pa Lubaŋa, awobewu gibineno ginanyuta, jowu muti gibileko lek.
+\v 18 Iyo, i kare meno abionyo Cwiny mera wa i kom luticca ma co ki ma mon, ci gibitito lokka.
+\v 19 Abinyuto taŋo malo i polo ki lanyut mapatpat piny i wi lobo, remo ki mac ki yito ma duny.
+\v 20 Ceŋ bicido woko macol, dwe bidoko makwar calo remo, ma noŋo nino pa Rwot peya obino, nino madit ki me deyo madwoŋ.
+\v 21 I kare meno jo ducu ma gilwoŋo nyiŋ Rwot gibilarogi.’
+\p
+\v 22 “Wun jo Icrael, wuwiny lok man: Yecu Lanajaret obedo dano ma Lubaŋa aye onyuto botwu kun moko ki tic madito me twero, ki taŋo ki lanyut mapol ma Lubaŋa otiyo kacel kwede i kinwu, macalo wun wuŋeyo.
+\v 23 Yecu man gimiye botwu macalo Lubaŋa yam onoŋo oyubo kun oŋeyo gin ma bitimme i anyim, ci wun wugure i kom yatariya, wuneke ki ciŋ jo ma pe guye Lubaŋa.
+\v 24 Ento Lubaŋa ocero en woko, kun gonye woko ki i arem me to, pien to pe twero moko i kome.
+\p
+\v 25 Pien Daudi yam oloko i kome ni, ‘Kare ducu aŋeyo ni Rwot tye kweda; pe gibidira woko cen, pien en tye yo tuŋ ciŋa malacuc.
+\v 26 Pi meno omiyo abedo ki yomcwiny madwoŋ, leba bene loko ki yomcwiny, nino ducu abedo maber kun atye ki gen.
+\v 27 Pien in pe ibitenya ata i lobo pa jo muto, pe ibiweko kom danoni ma geni top woko.
+\v 28 In doŋ inyutta yo ma tera i kwo; bedoni kweda bimiyo abedo ki yomcwiny madwoŋ mada.’
+\p
+\v 29 “Utmego, myero alok botwu i kom kwarowa Daudi atir ni yam en oto dok giyiko kome, watye ki lyelle botwa kany nio wa tin.
+\v 30 Onoŋo yam en lanebi, dok oŋeyo ni Lubaŋa yam okwoŋo kwoŋ bote ni ebiketo dano mo ma i kin likwaye ma bedo i wi komkerre.
+\v 31 En yam oneno gin ma bitimme i anyim ka oloko bene i kom cer pa Kricito ma Lubaŋa oyero ni, pe gitenye ata i lobo pa jo muto, kome bene pe otop.
+\p
+\v 32 Man en Yecu ma Lubaŋa ocero woko, wan ducu wacaden i kom lok meno.
+\v 33 Ka gitiŋe malo wek obed i ŋet Lubaŋa yo tuŋ acuc i kabedo me deyo, ci ogamo Cwiny Maleŋ ki bot Wonne kit ma yam Lubaŋa ociko, ci oonyo i komwa gin man ma doŋ wuneno dok bene wuwinyo-ni.
+\v 34 Pien Daudi yam pe ocito i polo; ento en aye owaco ni, ‘Rwot owaco bot Rwoda ni, mBed i ŋeta tuŋ acuc i kabedo me deyo,
+\v 35 nio ka abimiyo lukworri doko kom laten tyeni.’
+\p
+\v 36 Myero jo me ot pa Icrael ducu guŋe atika ni, Lubaŋa otyeko keto en me bedo Rwot dok Kricito ma Lubaŋa oyere, en Yecu man ma wun wuguro i kom yatariya-ni.”
+\p
+\v 37 Ka guwinyo man, cwinygi oton, ci guwaco bot Petero ki lukwena mukene ni, “Utmego, wabitimo aŋo?”
+\p
+\v 38 Petero owaco botgi ni, “Wuŋut, gibatijawu ŋat acel acel ki i kinwu i nyiŋ Yecu Kricito, wek Lubaŋa owek balwu; ci wubilimo mot me Cwiny Maleŋ.
+\v 39 Pien lok man giciko piwu ki pi litinowu ki pi jo ducu ma gitye ka mabor, ma Rwot Lubaŋawa bilwoŋogi bote.”
+\v 40 Ka dok otito botgi lok mukene mapol, ma tuco matek dok cuko cwinygi kun waco ni, “Wularre kenwu wua woko ki bot yalwak man muŋak-ki.”
+\p
+\v 41 Ci jo muye lok ma en owaco botgi gibatijagi, ci gumedde i nino meno jo ma romo alip adek.
+\v 42 Gin gumine kengi ka winyo pwony pa lukwena, ka ribbe kacel ki jo ma guye Yecu, ka camo mugati ma gibaro, ki ka lega.
+\p
+\v 43 Ci lworo omako dano ducu; ci lukwena gubedo ka tiyo lwak taŋo ki lanyut mapol.
+\v 44 Jo ma guye Yecu gucokke kacel, kun ginywako jami ducu kacel.
+\v 45 Gucato lonyogi ki jamigi, ka gupoko ki jo ducu kit macalo mitte bot ŋat acel acel.
+\v 46 Nino ducu gibedo ka cokke i ot pa Lubaŋa ki baro mugati i pacogi, kun gicamo kacel ki yomcwiny ki cwiny acel,
+\v 47 kun gipako Lubaŋa, ma dano ducu pwoyogi, ci Lubaŋa obedo ka medo i komgi jo ma gularre nino ducu.
+\c 3
+\cl Chura  3
+\p
+\v 1 I nino mo Petero ki Jon guito malo i ot pa Lubaŋa i cawa me lega, cawa aboŋwen
+\v 2 Onoŋo tye dano mo laput nia i kare ma ginywale ma gitiŋo ci giketo i doggola ot pa Lubaŋa ma gilwoŋo Maber, pi lego kony bot jo ma gidonyo i ot.
+\p
+\v 3 Ka oneno Petero ki Jon gimito donyo i ot pa Lubaŋa, ci openyogi ni gumiye kony.
+\v 4 Petero kacel ki Jon guciko waŋgi i kome, ci Petero owacci, “Nen komwa.”
+\v 5 Ci oketo cwinye ka nenogi, kun geno ni gibimiye gin mo.
+\v 6 Ento Petero owacci, “Pe atye ki lim mo, ento amii gin ma atye kwede; i nyiŋ Yecu Kricito Lanajaret, woti.”
+\v 7 Ka omako bade lacuc ci otiŋe kwede malo; ci tyene ki odilo tyene omoko woko matek cut.
+\v 8 Oa, otirre ocuŋ, owoto odonyo kwedgi i ot pa Lubaŋa, ma woto kun pye, dok pako Lubaŋa.
+\p
+\v 9 Lwak jo mapol ducu gunene ka woto kun pako kwede Lubaŋa,
+\v 10 ci guniaŋ ni en dano ma yam lego kony i doggola Maber-ri. Guuro matek ma doggi otwo woko pi gin ma otimme i kome-ni.
+\v 11 Ka pud omoko i kom Petero ki Jon, ci lwak dano ducu guriŋo gucokke botgi i te baraja ma gilwoŋo ni pa Solomon.
+\p
+\v 12 Ka Petero onenogi, ci owaco bot lwak ni, “Wun jo Icrael wuuro lok man piŋo? Piŋo wuciko waŋwu i komwa macalo wan aye ma watimo lok man ki tekwa, nyo ni pien wan jo ma lworo Lubaŋa omiyo dano-ni owoto?
+\v 13 Lubaŋa pa Abraim, ki pa Icaka ki pa Yakobo, Lubaŋa pa kwarowa, yam oketo deyo i kom laticce Yecu ma wun wumiyo i ciŋ Pilato kun wukwere woko i kare ma Pilato oyubbe me gonyo en.
+\v 14 Ento wun wukwero en ŋat Maleŋ ki ma Kite Atir-ri, kun wulego ni omi botwu lanek.
+\v 15 Ci wuneko Won Kwo. Ento Lubaŋa ocere woko ki i kin jo muto, wan lucaden i kom lok man.
+\v 16 Pi nyiŋe, ki pi ye nyiŋe, en aye omiyo kom laco man odoko tek macalo wuneno dok wuŋeyo; pi ye Yecu omiyo laco man olimo yotkom i nyimwu ducu.
+\p
+\v 17 “Iyo, utmega, aŋeyo ni yam wutimo man ma onoŋo wukwiya, macalo luditowu bene.
+\v 18 Ento macalo yam Lubaŋa oloko i dog lunebine ducu ni Kricito mere myero onen can, ci doŋ omiyo ocobbe kakare kumeno.
+\v 19 Iyo, wuŋut, wudwog cen, wek balwu gijwa woko, wek nino me yweyo ma a ki bot Rwot obin botwu,
+\v 20 wek en ocwal Kricito ma oyero piwu, en Yecu.
+\v 21 Ma myero gijole i polo nio ka kare oromo me dwoko jami ducu kakare, ma yam Lubaŋa oloko pire i dog lunebine maleŋ nia wa con.
+\v 22 Moses yam owacci, ‘Rwot Lubaŋa bicwalo lanebi mo piwu ma bia ki i kin utmegiwu macalo ocwalo an. Wubiwinyo en i lok ducu ma bititowu.
+\v 23 Dok ka obinen dano mo ma pe biwinyo lanebi meno, waŋe birwenyo woko ki i kin lutugi.’
+\v 24 Ki lwak lunebi ducu ma yam guloko, cakke wa i kom Camuel ki jo ma gulubo kore, gutito bene pi kare man.
+\v 25 Wun likwayo pa lunebi, ki lule gicikke ma yam Lubaŋa omiyo bot kwarowu, kun waco bot Abraim ni, ‘Rok ducu gibilimo gumgi ki i kom likwayi.’
+\v 26 Ka doŋ Lubaŋa otyeko keto laticce, okwoŋo cwale botwu pi kelliwu gum ma miyo ŋat acel acel lokke weko timo bal.”
+\c 4
+\cl Chura  4
+\p
+\v 1 Ka pud gitye ka lok ki dano, ci ajwagi ki ladit askari me ot pa Lubaŋa ki Lucadukayo gubino botgi,
+\v 2 ma gujul woko, pien onoŋo gipwonyo lwak kun gitito pi cer pa Yecu ki i kin jo muto atyer.
+\v 3 Ka gumakogi ci guketogi i mabuc nio wa odiko, pien onoŋo piny doŋ oyuto woko.
+\v 4 Ento lwak jo mapol i kin jo ma guwinyo lokgi guye, wel dano omedde oo alip abic.
+\p
+\v 5 Ka piny oru, ci luloc ki ludoŋo ki lupwony-cik gucokke i Jerucalem,
+\v 6 kacel ki Anac, ajwaka madit, ki Kayapa ki Jon ki Alegijanda, ki lwak ducu ma gitye i doggola pa ajwagi madito.
+\v 7 Ka giketogi i dyere, gupenyogi ni, “Wun wutiyo man pi kit tek aŋo, nyo pi nyiŋ aŋa?”
+\p
+\v 8 Ka Petero opoŋ ki cwiny Maleŋ, ci owaco botgi ni, “Wun lulo lwak ki ludoŋo,
+\v 9 ka tin gipenyowa lok mudok i kom gin maber ma otimme i kom laput, ki kit ma dano man ocaŋ kwede,
+\v 10 wek oŋene botwu ducu ki bot lwak jo Icrael ducu ni, pi nyiŋ Yecu Lanajaret, ma wun wuguro i kom yatariya, ma Lubaŋa ocero woko ki i kin jo muto-ni aye laco man ocuŋ i nyimwu ma kome yot.
+\p
+\v 11 Man aye got ma wun lugedo wukwero woko ento ma odoko got madit me twok ot.
+\v 12 Pe tye larre mo i ŋat mukene, pien pe tye nyiŋ mo mukene i wi lobo man ma gimiyo ki wan dano ma myero walarre iye.”
+\p
+\v 13 Ka doŋ guneno tekcwiny pa Petero ki Jon, ma guniaŋ bene ni gin jo mogo ata ma pe gupwonnye, ci guuro; ka doŋ guniaŋ ni gin yam gubedo kacel ki Yecu.
+\v 14 Ento ka guneno laco ma gicaŋo-ni ocuŋ ka ŋetgi, lok mo ma myero guwac doŋ obedo pe.
+\p
+\v 15 Ka gucikogi ni koŋ gukat woko ki i Lukiko, ci guyubo lok kekengi,
+\v 16 kun giwaco ni, “Jo man wabitimogi niŋniŋ? Pien gutyeko tiyo lanyut ma kome nen bot dano ducu ma gibedo i Jerucalem, wan bene pe watwero kwerone.
+\v 17 Ento pi kit me juko wek pe oket orom kin dano, ber wajukugi ni pe gimedde ki tito bot ŋat mo pi nyiŋ man.”
+\v 18 Ci gulwoŋogi gucikogi ni pe gutit kadi pwonyo lok mo i nyiŋ Yecu kadi matidi mo.
+\p
+\v 19 Ento Petero ki Jon gugamo ni, “Wun wuŋol ka ce nen ber i waŋ Lubaŋa me winyowu makato winyo Lubaŋa;
+\v 20 pien wan pe watwero weko tito pi gin ma yam waneno ki ma wawinyo.”
+\p
+\v 21 Ka doŋ guburogi matek, ci guwekogi gucito; pe gunoŋo yo me keto can i komgi pi lwak dano, pien gin ducu gubedo ka pako Lubaŋa pi gin mutimme-ni.
+\v 22 Dano ma lanyut me twer me caŋo dano otimme i kome-ni onoŋo doŋ dit ma mwakane kato ka pyeraŋwen woko.
+\p
+\v 23 Ka gigonyogi ci gucito bot luremgi ka gutito botgi gin ma ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo guwaco botgi.
+\v 24 Ka guwinyo, ci gutiŋo dwangi malo kacel bot Lubaŋa kun giwaco ni, “Ai Rwot Lubaŋa, in ma con iketo polo ki lobo ki jami ducu ma tye i igi,
+\v 25 con iloko i dog kwarowa Daudi ma laticci i tek pa Cwiny Maleŋ ma owaco ni, ‘Piŋo Lurok gitye ka wo kacel, dok piŋo rok mapol gipiro lok ma konnye pe?
+\q
+\v 26 Luker me lobo gurye i tyeŋ, ki luloc bene gucokke gugurre kacel i kom Rwot ki i kom ŋat ma en oyero ka doŋ owiro.’
+\p
+\v 27 “Adada gucokke gugurre kacel i gaŋ man i kom laticci maleŋ twal Yecu, en ma in iwiro ki moo, gin Kerode ki Pontio Pilato, kacel ki Lurok ki jo Icrael ducu,
+\v 28 pi tiyo ducu ma yam iyubo pi tweroni ki mitti ni myero otimme.
+\p
+\v 29 Iyo, Rwot, doŋ inen bura megi, ci imi wan luticci watit lokki ki tekcwiny laboŋo lworo mo,
+\v 30 kun in iryeyo ciŋi me caŋo dano, wek lanyut ki taŋo mapol otimme i nyiŋ laticci Yecu maleŋ twal.”
+\p
+\v 31 Ka gutyeko lega, ci kabedo ma gugurre iye-ni oyeŋŋe, gin ducu gupoŋ ki Cwiny Maleŋ, ci gutito lok pa Lubaŋa ki tekcwiny laboŋo lworo.
+\p
+\v 32 Lwak jo muye ducu gubedo ki cwiny acel ki tam acel, kun pe tye ŋat mo ma waco ni lim ma etye kwede-ni mere kene, ento gunywako jami ducu kacel.
+\v 33 Lukwena gubolo lok i kom cer pa Yecu ki tek, ci gum madit opoto i komgi ducu.
+\v 34 Pe tye ŋat mo i kingi ma gin mo orem bote, pien jo ma gitye ki pottigi nyo odigi gucatogi woko, ka gukelo lim mua iye,
+\v 35 guketo ka tyen lukwena, ka gupoko kit ma mitte bot ŋat acel acel.
+\p
+\v 36 Kit meno Yucepu ma nyiŋe me aryone lukwena gucako ni Barnaba (ma te lokke ni ŋat ma jiŋo cwiny dano), Lalevi ma ginywalo i Caiprac,
+\v 37 ocato potone ma en tye kwede, ci okelo limme oketo ka tyen lukwena.
+\c 5
+\cl Chura  5
+\p
+\v 1 Ento laco mo ma nyiŋe Anania ki dakone Capira gucato jamigi,
+\v 2 ci en okano dul lim mogo woko ma dakone bene ŋeyo, ka okelo dul acel, ci oketo ka tyen lukwena.
+\p
+\v 3 Ento Petero owacce ni, “Anania, piŋo Catan opoŋo cwinyi, omiyo itemo bwolo Cwiny Maleŋ kun ikano dul lim ma oa i loboni?
+\v 4 Ka nene pe icato, kono pe obedo meri giri? Dok ka doŋ icato, pe onoŋo tye giri i te twerri? Piŋo itamo lok macalo meno i cwinyi? Pe ibwolo dano ento ibwolo Lubaŋa giri.”
+\v 5 Ka Anania owinyo lok meno, ci opoto piny oto woko cut, ci lworo madit omako jo ducu ma guwinyo pire.
+\v 6 Litino awobe gua ci guboyo kome, ka gutere woko ka yike.
+\p
+\v 7 Lacen ka cawa okato kine ka adek, ci dakone obino odonyo, kun pe ŋeyo gin mutimme-ni.
+\v 8 Petero owacce ni, “Titta ka onoŋo wucato lobowu i wel ma rom meno.”
+\v 9 Ento Petero owacce ni, “Piŋo wun aryo ducu wuribbe ka bwolo Cwiny pa Rwot? Nen, tyen jo muyiko cwari ka tye i doggola, in bene gibiteri woko.”
+\v 10 Ci dako opoto piny ka tyene, oto woko cut, ka litino awobe gubino gudonyo i ot, ci gunoŋo en oto, ci gutere woko, guyike ka ŋet cware.
+\p
+\v 11 Lworo madit omako lwak jo muye Yecu ducu, ki jo ducu ma guwinyo lokke.
+\p
+\v 12 Lwak lanyut ki taŋo mapol otimme i kin dano ki i ciŋ lukwena. Onoŋo gin ducu gibedo kacel i te baraja pa Solomon.
+\v 13 Pe tye ŋat mo ma oette me ribbe kwedgi, ento onoŋo dano guketo deyo madit i komgi.
+\v 14 Lwak jo mapol ma guye gumedde bot Rwot, co wa ki mon,
+\v 15 mumiyo gikelo lutwo wa i yo, gipyelogi i wi kitanda ki i wi gibuto, wek ka Petero kato ka ŋetgi, ci tipone owok i kom jo mogo i kingi.
+\v 16 Lwak dano bene gua ki i gaŋ murumo Jerucalem, gucokke kun gikelo lutwo ki jo ma cen marac yelogi, ci gin ducu gucaŋ.
+\p
+\v 17 Ento ajwaka madit oa kacel ki jo ma gitye kwede, ma gin aye dul pa Lucadukayo, ma nyeko omakogi matek,
+\v 18 gumako lukwena guketogi i mabuc.
+\v 19 Ento i dyewor lamalaika pa Rwot oyabo dog ot mabuc, ci okelogi woko kun waco ni,
+\v 20 “Wucit wucuŋ i ot pa Lubaŋa, wutit bot dano lok me Kwo man ducu.”
+\v 21 Ka guwinyo lok man, ci gudonyo i ot pa Lubaŋa okogweno gubedo ka pwonyo dano. Ka ajwaka madit obino ki jo ma onoŋo gitye kwede, ci gucoko Lukiko kacel ki ludoŋwo ducu pa jo Icrael, ka gucwalo kwena ka omogi ki i mabuc.
+\v 22 Ento ka ludito pa askari gucito, pe gunoŋogi i buc, ka gudwoko lok ni,
+\v 23 “Wanoŋo ot kol giloro maber, kun lukur-piny bene gucuŋ i doggola, ento ka wayabo ci pe wanoŋo ŋat mo iye.”
+\v 24 Ka ladit pa askari me ot pa Lubaŋa ki ajwaka madit guwinyo lok meno, ci tamgi ocuŋ woko, kun gipennye kekengi kit ma lokke bitum kwede.
+\p
+\v 25 Ka ŋat mo obino otittigi ni, “Jo ma wuketogi i ot kol-li, gitye gucuŋ i ot pa Lubaŋa ka pwonyo dano.”
+\v 26 Ci ladit ki askarine gucito gukelogi, ento pe ki tek mo, pien onoŋo gilworo ni lwak celogi ki got.
+\p
+\v 27 Ka doŋ gukelogi, ci guketogi i nyim lukiko, ka ajwaka madit openyogi,
+\v 28 kun waco ni, “Wan wacikowu matek ni pe wupwony lok mo i nyiŋ man ento koni wupoŋo i Jerucalem woko pi pwonywu-ni, dok wumoko tamwu me kelo remo pa dano man i komwa.”
+\v 29 Ento Petero ki lukwena mukene gudok iye ni, “Myero wawiny Lubaŋa makato dano.
+\v 30 Lubaŋa pa kwarowa ocero Yecu ma wun wuneko ku wuŋabe i kom yat.
+\v 31 Lubaŋa otiŋe malo i ŋete yo tuŋ acuc i kabedo me deyo pi bedo Laker ki Lalar, wek jo Icrael gunoŋ kare me ŋut ci en owek balgi.
+\v 32 Wan aye lucaden me lok meno, kacel ki Cwiny Maleŋ ma Lubaŋa omiyo bot jo ma giwinye.”
+\v 33 Ka guwinyo lok man, ci gutugge ki akeca ma gimito nekogi.
+\p
+\v 34 Ento Laparicayo mo ma i lukiko ma nyiŋe Gamaliel, lapwony-cik ma dano ducu giworo, oa malo ci ociko ni koŋ gicwalgi woko pi kare manok.
+\v 35 Ka owaco bot jo mucokke ni, “Jo Icrael, ber wugwokke i gin ma wutimo i kom jo man.
+\v 36 Pien yam con i kare ca Teyuda otuc ci omine kene ni en e dano madit, ki jo mogo ma giromo ka miya aŋwen guribbe kwede; ento gineke woko ki jo ma gilube ducu guket woko ata.
+\v 37 Dok i ŋeye Juda ma Lagalilaya dok otuc io kare me kwano wel dano, ci otero jo mukene ma gilube; en bene oto, jo ma gilube bene guket woko ata.
+\v 38 Iyo, i lok ma tye kombeddi atito botwu ni cwinywu oa woko i kom jo man, wuwek gubedi; pien ka ce yub man nyo tic man pa dano, ci bigik ata,
+\v 39 ento ka pa Lubaŋa, ci pe wubiloyogi, wun bene wubinen macalo wulwenyo i kom Lubaŋa!”
+\v 40 Ci gujolo tamme, ka gilwoŋo lukwena gudwogo, ci gugoyogi kun gicikogi ni pe gulok i nyiŋ Yecu, ka doŋ giwekogi gucito.
+\p
+\v 41 Gua woko ki i nyim Lukiko ma onoŋo cwinygi yom pien Lubaŋa otamo ni gimyero pi dit man me noŋo lewic pi nyiŋ Yecu.
+\v 42 Dok nino ducu pe guweko pwonyo dano ki tito lok me kwena maber ni Yecu en aye Kricito ma Lubaŋa oyero i ot pa Lubaŋa ki i paco pa dano.
+\c 6
+\cl Chura  6
+\p
+\v 1 I kare meno ka lupwonnye welgi omedde, ci Lujudaya ma giloko leb Grik gubedo ki ŋuro i kom Lujudaya ma giloko leb Ibru, ni pien nino ducu ka gipoko lim pe giparo pi mon togi.
+\p
+\v 2 Ka lukwena apar wiye aryo gulwoŋo lwak lupwonnye kacel ci guwaco botgi ni, “Pe myero wabwot tito lok pa Lubaŋa pi tic i kom meja.
+\v 3 Pienno, utmego, wuyer i kinwu jo ma giloko nyiŋgi maber, jo ma gupoŋ ki Cwiny Maleŋ ki ryeko, ma myero waketgi i dog tic man.
+\v 4 Ento wan wabimine ka lega ki tito lok.”
+\p
+\v 5 Lokgi oyomo cwiny lwak ducu, ci guyero Citefano, en dano ma opoŋ ki niye ki Cwiny Maleŋ, ki Pilipo, ki Porokulo, ki Nikanori, ki Timon, ki Parmena, ki Nikolao ma en aye dano me Antiokia ma doŋ gigamo i dini pa Lujudaya.
+\v 6 Ci giketogi i nyim lukwena, ka gulego ci guketo ciŋgi i komgi.
+\p
+\v 7 Ci lok pa Lubaŋa omedde; ki wel lupwonnye bene omedde madwoŋ twatwal i Jerucalem, ki lwak ajwagi pa Lubaŋa mapol bene gujolo niye.
+\p
+\v 8 Ka Citefano opoŋ ki kica pa Lubaŋa ki tek, ci obedo ka tiyo taŋo ki lanyut i kin lwak.
+\v 9 Ci jo mogo ma gua ki i kacokke ma gilwoŋo ni kacokke pa jo ma gigonyogi ki i opii, kacel ki jo mogo me Cirene ki me Alegijanderia, ki jo ma gua Cilicia ki Acia, gubedo ka pyem ki Citefano.
+\v 10 Ento ryekone oloyogi, ki Cwiny Maleŋ ma en loko kwede.
+\p
+\v 11 Ci gupiyo dano i muŋ kun giwaco ni, “Wawinyo en ka loko kun yeto Moses ki Lubaŋa.”
+\v 12 Ci gutugo lwak ki ludoŋo ki lupwony-cik, ka gubino gumake ci gutere i nyim Lukiko,
+\v 13 kun gikelo lucaden me goba ma giwaco ni, “Laco man pe weko loko lok marac ma kemo kabedo man maleŋ ki cik pa Moses,
+\v 14 pien wabedo ka winyo en ka loko ni Yecu man me Najaret bimuko ot man woko, ka dok biloko kit ma yam Moses omiyowa me aluba.”
+\p
+\v 15 Jo ducu ma gubedo i Lukiko guciko waŋgi i kome, ci guneno waŋe calo wan lamalaika.
+\c 7
+\cl Chura  7
+\p
+\v 1 Ka ajwaka madit openye ni, “Lok tye kit meno?”
+\p
+\v 2 Ci Citefano ogamo ni, “Utmega ki utwora, wuwiny ya. Lubaŋa me deyo yam onyutte bot kwarowa Abraim ma onoŋo pud tye wa i Mecopotamia, ma peya obedo i Karan,
+\v 3 kun wacce ni, ‘A woko ki i lobowu ki i kin watwu, icit i lobo ma abinyutti.’
+\p
+\v 4 Ka doŋ oa woko ki i lobo pa jo Kaldaya, ci obedo i Karan, ka lacen wonne oto, ci Lubaŋa okwanyo en ki kunnu, okele wa i lobo man ma koni wubedo iye-ni.
+\v 5 Ento pe omiye oleyo gin mo kany, kadi wa dul lobo mo ma rom ki tyen dano, ento ocikke me miyo bote me bedo lobone ki pa likwaye ma gibilube, kadi onoŋo latinne mo pud pe.
+\v 6 Ci Lubaŋa owaco ni likwaye gibibedo i lobo pa jo mukene ma gibilokogi gubedo opiigi, gitimogi marac pi mwaka miya aŋwen.
+\v 7 Ka Lubaŋa owacci, ‘Abiŋolo kop i kom jo ma giyelogi, ci lacen gibia ki kunnu, ci gibiwora i kabedo man.’
+\v 8 Ci omiyo ki Abraim gicikke me lirre. Kit meno Abraim onywalo Icaka ci oliro en i nino me aboro me ditte; ki Icaka onywalo Yakobo, ki Yakobo onywalo kwarowa apar wiye aryo.
+\p
+\v 9 “Nyeko omako kwarowa i kom Yucepu, ci gucate woko i Ejipt, ento Lubaŋa onoŋo tye kwede,
+\v 10 ci olare ki i can ducu, omiye gum ki ryeko i nyim Parao, kabaka me Ejipt, ma oketo en me bedo laloyo ma loyo lobo Ejipt ki ot pa kabaka ducu.
+\p
+\v 11 I kare ma kec opoto i lobo Ejipt ducu ki i Kanaan, okelo can madwoŋ ma omiyo kit me noŋo cam oloyo kwarowa woko.
+\v 12 Ento ka Yakobo owinyo ni kal tye i Ejipt, ci ocwalo kwarowa kunnu tyen mukwoŋo.
+\v 13 Ka gudok tyen me aryo, ci Yucepu onyutte kekene bot omegine ci gitito bot Parao pi kaka pa Yucepu.
+\v 14 Ka Yucepu ocwalo dano ka lwoŋo wonne ki wadigi ducu, ma gin jo pyerabiro wiye abic,
+\v 15 Yakobo ocito i Ejipt, ci oto woko, en kikome ki kwarowa ducu,
+\v 16 ci gitiŋo komgi gidwoko cen i Cekem ci giyikogi i lyel ma yam Abraim owilo ki lim ryal ki bot awobe pa Kamor i Cekem.
+\p
+\v 17 “Ento ka kare ma giciko onyiko cok, ma yam Lubaŋa omiyo bot Abraim, ci dano gumedde ki nya i Ejipt,
+\v 18 nio ka giketo kabaka mukene ma pe ŋeyo Yucepu.
+\v 19 En otimo aranyi i kom jo me rokwa, ci oruyo kwarowa ni myero gubol litinogi woko wek pe gubed makwo.
+\p
+\v 20 I kare meno en aye ginywalo iye Moses. Yam onoŋo mwonya mada i waŋ Lubaŋa, ci gibedo ka pite i ot pa wonne dwe adek.
+\v 21 I kare ma gikane woko i dog kulu, ci nya pa Parao oloke obedo latinne, opite macalo wode kikome.
+\v 22 Ci Moses gipwonyo ki ryeko ducu pa Luejipt; yam con onoŋo en laco adada i lokke ki i ticce.
+\p
+\v 23 “Ka doŋ mwaka me ditte oromo pyeraŋwen, ci tam obino i cwinye me limo utmege, likwayo pa Icrael.
+\v 24 Ka oneno ŋat acel i kingi gitimo marac, ci okonyo dano ma gibwoyo-ni, ka oculo kwor ogoyo Laejipt.
+\v 25 En yam otamo ni gwok nyo omegine giŋeyo ni Lubaŋa oyubo ni bimiyo gilarre pi ticce, ento pe guniaŋ.
+\v 26 Dok orwone otuc botgi ma onoŋo daa tye i kingi; onoŋo en mito ribo kingi, ci owaco botgi ni, ‘Wun omego, piŋo wutimme marac kekenwu?’
+\v 27 Ento latim lawote marac-ci ocwale cen kun wacci, ‘Aŋa ma oketo in me bedo laŋolkop ki lalowa?
+\v 28 In imito neka kit ma laworo ineko Laejipt-ti?’
+\v 29 Ci Moses oriŋo woko pi lok meno, ka ocito odoko labedo i lobo Midian, onywalo iye litino awobe aryo.
+\p
+\v 30 “Ka mwaka okato pyeraŋwen, ci lamalaika onen bote i tim ma i ŋet got Cinai i leb mac ma lyel i caka.
+\v 31 Ka Moses oneno, ouro kite; ka onyiko cok ka neno, ci dwan obino,
+\v 32 ni, ‘An Lubaŋa pa kwarowu, Lubaŋa pa Abraim, ki pa Icaka, ki pa Yakobo.’ Ci kom Moses omyel, lworo ogeŋe nenone.
+\v 33 Ka Rwot owaco bote ni, ‘Luny war woko ki i tyeni, pien kabedo ma in icuŋ iye-ni ŋom maleŋ.
+\v 34 An doŋ aneno adada atwom pa jona ma gitye i Ejipt, awinyo wa cur megi, an doŋ alor piny ka larogi. Bin doŋ acwali i Ejipt.’
+\p
+\v 35 “Moses man onoŋo yam gukwero woko kun gipenyo ni, ‘Aŋa muketo in me bedo lalowa ki laŋolkopwa?’ Lubaŋa ocwale macalo laloc ki lalar ki i ciŋ lamalaika ma onen bote i cakani.
+\v 36 Okwanyogi woko ki i Ejipt kun tiyo taŋo ki lanyut mapol i Ejipt ki i Nam Makwar ki i tim mwaka pyeraŋwen.
+\v 37 Moses man aye ceŋ otitc bot jo Icrael ni, ‘Lubaŋa bicwalo lanebi piwu ma bia ki i kin utmegiwu macalo ocwalo an-ni.’
+\v 38 Man aye ŋat ma onoŋo yam tye i kin lwak ma i tim kacel ki lamalaika ma oloko kwede i got Cinai, ma oloko bene ki kwarowa; kunnu olimo iye lok makwo me akela botwa.
+\p
+\v 39 Kwarowa yam gukwero winyo lokke ento gucwale woko cen, dok cwinygi odok woko cen i Ejipt,
+\v 40 kun giwaco bot Aron ni, ‘Tim ki wan lubaŋa ma bitelo wiwa, pien Moses man ma okwanyowa woko ki i lobo Ejipt, pe doŋ waŋeyo ka ma odok iye.’
+\v 41 Ci gitimo cal wod twon i kare meno, gucako tyero gitum bot cal lubaŋa-nu, ma cwinygi obedo yom i kom tic me ciŋgi.
+\v 42 Ci Lubaŋa olokke omiyogi kare me woro mony me polo, kit ma yam gicoyo i buk pa lunebi ni, ‘Wun jo me ot pa Icrael, yam koŋ wunekka lee me gitum pi mwaka pyeraŋwen i tim? Pe kumeno.
+\v 43 Yam wutiŋo kema pa jok Molok, ka cal lakalatwe pa lubaŋa ma nyiŋe Repan, ma gin cal jogiwu ma wupayogi me awora. Pi meno an bene abikobowu woko wa i ŋe Babilon.’
+\p
+\v 44 “Kwarowa yam gitye ki kema lok me caden i tim, ma Lubaŋa ma yam loko ki Moses ociko ni otim kun lubo cal ma en oneno.
+\v 45 Kwarowa bene gukelo ka gubino ki Yocwa i kare ma gicamo lobo pa rok mapol ma Lubaŋa oryemogi woko ki i nyim kwarowa. Con tye botgi nio kwede wa i kare pa Daudi,
+\v 46 ma olimo gum mua ki bot Lubaŋa dok openyo ni giwek eyeny kabedo pi Lubaŋa pa Yakobo.
+\v 47 Ento Solomon aye ogero ot pire.
+\p
+\v 48 Kadi bed kumeno, en Ŋat Mamalo Twal pe bedo i ot ma gitiyo ki ciŋ; macalo yam lanebi owaco ni,
+\v 49 ‘Polo aye komkerra, man Rwot aye ma owaco. lobo obedo kom me teno tyena. Kit ot aŋo ma wubigero pira? Ka yweyona kono onoŋo bedo kwene?
+\v 50 Pe ciŋa aye otiyo lwak jami-ni ducu?’
+\p
+\v 51 “Wun jo ma ŋutwu tek, jo ma pe wulirre i cwinywu, ma itwu bene odiŋ, wun wulwenyo ki Cwiny Maleŋ jwijwi; macalo yam kwarowu gutiyo, wun bene wutiyo kit meno.
+\v 52 Lanebi mene ma yam kwarowu pe gulɩbo? Dok guneko jo ma yam gutuco con pi bino pa ŋat ma Kite Atir-ri ma wun wuketo roro i kome ci wuneko woko,
+\v 53 wun jo ma gimiyowu cik pa Lubaŋa ma lumalaika yam gukelo, ci pe wulubo.”
+\p
+\v 54 Ka guwinyo lok meno, ci gutugge ma gukayo lakgi woko likiŋ
+\v 55 Ento Citefano noŋo opoŋ ki Cwiny Maleŋ, ci ociko waŋe i polo oneno deyo pa Lubaŋa, kun Yecu ocuŋ i ŋet Lubaŋa yo tuŋ acuc,
+\v 56 ci owacci, “Nen, aneno polo oyabbe ki Wod pa dano ocuŋ i ŋet Lubaŋa yo tuŋ acuc.”
+\p
+\v 57 Ci gudaŋŋe, guwo ki dwangi matek ma gidino itgi woko, ci gucorre i kome kacel.
+\v 58 Ka gubole woko i ŋe gaŋ, ci gucele ki got, ka lucaden gupyelo ginarukagi ka tyen awobi mo ma nyiŋe Caulo.
+\v 59 I kare ma gitye ka celo Citefano ki got, en olego ni, “Rwot Yecu, gam cwinya,”
+\v 60 Ka orumo coŋe piny, ci odaŋŋe ki dwane matek ni, “Rwot, pe iket bal man i komgi.” Ka otyeko lok kit man, ci oto.
+\c 8
+\cl Chura  8
+\p
+\v 1 Caulo bene opwoyo tone apwoya. I kare meno ayelayela madwoŋ opoto i kom jo muye Yecu ma i Jerucalem; ci gin ducu guket woko ata i lobo ducu me Judaya ki Camaria, lukwena keken aye gudoŋ.
+\v 2 Jo ma giworo Lubaŋa aye guyiko Citefano, kun gikoke matek twatwal.
+\v 3 Ento Caulo onoŋo mito ni etyek lwak jo muye Kricito woko ducu; donyo i ot ki ot ci ywayo co wa ki mon ka tweyogi i mabuc.
+\p
+\v 4 Jo ducu ma guket ata guwoto kun gitito lok me kwena maber.
+\v 5 Pilipo ocito i gaŋ mo me lobo Camaria ci otuco botgi pi Kricito ma Lubaŋa oyero.
+\v 6 Ci lwak ma gucokke gujolo lok ma Pilipo otito botgi ki cwiny acel i kare ma guwinyo, kun gineno bene lanyut ma en otiyo.
+\v 7 Pien jo mapol ma cen marac omakogi, cen oa woko ki i komgi kun gidaŋŋe ki koko matek; ki lwak lutwo akweya ki lugoro bene gucaŋ woko.
+\v 8 Kit meno yomcwiny obedo dwoŋ i gaŋ meno.
+\p
+\v 9 Ento yam onoŋo tye dano mo i gaŋ meno ma nyiŋe Cimon ma en lajok. En miyo rok pa jo Camaria giuro mada kun en wacce kekene ni en e dano madit.
+\v 10 Gin ducu giketo cwinygi i lok ma en waco, litino wa ludito bene, kun giwaco ni, “Man aye dano ma tye ki tek pa Lubaŋa ma gilwoŋo ni Madit-ti”
+\v 11 Gibedo ka keto cwinygi ka winyo lokke, pien obedo kwedgi pi kare malac kun miyo giuro tim jokjokke.
+\v 12 Ento ka guye lok me kwena maber ma Pilipo otito i kom ker pa Lubaŋa ki i kom Yecu Kricito, ci gibatijagi, co wa ki mon.
+\v 13 Kadi wa Cimon bene oye, ka gibatija en ci omedde obedo kacel ki Pilipo kun neno lanyut ki taŋo madito ma en tiyo, ci ouro mada.
+\p
+\v 14 Ka lukwena ma gitye i Jerucalem guwinyo ni Lucamaria guye lok pa Lubaŋa, ci gucwalo botgi Petero ki Jon.
+\v 15 Gin bene ka gucito kunnu, ci gulego pigi wek gulim Cwiny Maleŋ;
+\v 16 pien onoŋo peya obino i kom ŋat mo i kingi, ento yam gibatijagi i nyiŋ Yecu keken.
+\v 17 Ka guketo ciŋgi i komgi, ci gulimo Cwiny Maleŋ.
+\p
+\v 18 Ka Cimon oneno ni gulimo Cwiny Maleŋ pi keto bad pa lukwena, ci okelo lim botgi
+\v 19 kun waco ni, “Wumiya tek man bene, wek an bene ka aketo ciŋa i kom dano mo olim Cwiny Maleŋ.”
+\p
+\v 20 Ento Petero owacce ni, “Centeni myero orweny woko matwal, kacel ki in, pien itamo pi wilo mot pa Lubaŋa ki lim!
+\v 21 In pe itye ki gin mo nyo dul mo i lok man, pien cwinyi pe leŋ i nyim Lubaŋa.
+\v 22 Doŋ iŋut i kom balli man, dok ileg Rwot, wek ka twerre lok ma tye i cwinyi gitimi iye kica.
+\v 23 Pien aneno cwinyi kec calo keda, bal otweyi woko idoko lamabucce.”
+\p
+\v 24 Ci Cimon odok iye ni, “Wuleg Rwot pira wek gin ma wuwaconi pe opot i koma.”
+\p
+\v 25 Ka gutyeko tito lok me caden ki tuco lok pa Rwot, ci gudok i Jerucalem, kun gitito lok me kwena maber i paco mapol ma i Camaria.
+\p
+\v 26 Ento lamalaika pa Rwot owaco ki Pilipo ni, “A iwot idok tuŋ acuc i yo ma a Jerucalem dok piny i Gaja.” Yo ma kunnu wok ki i tim.
+\v 27 Ci oa ocito. Nen, laco mo Laetiopia, ma gikolo, oa ka woro Lubaŋa i Jerucalem. En onoŋo latic madit pa Kandake, kabaka ma dako me lobo Etiopia, ladit ma lakan jamine ducu.
+\v 28 I kare ma dok i lobogi, obedo i gadigadine kun kwano buk pa lanebi Icaya.
+\p
+\v 29 Cwiny Maleŋ owaco bot Pilipo ni, “Nyik cok, irwatte ki gadigadi man.”
+\p
+\v 30 Ka Pilipo oriŋo bote, ci owinyo en ka kwano buk pa lanebi Icaya, ci openye ni, “In iniaŋ lok ma ikwano-ni?”
+\p
+\v 31 En ogamo ni, “Aniaŋ niŋniŋ kono, ka ŋat mo pe okonya?” Ci olwoŋo Pilipo ni obed kwede kacel.
+\p
+\v 32 Dul ma en obedo ka kwanone obedo kit man: “Calo romo ma gitero ka nekone, nyo latin romo ma oliŋ i nyim lanyar yerre, kit meno en pe oŋamo doge ka lok.
+\q
+\v 33 Pi mwolo mere pe giŋolle kop ma atir. Aŋa ma twero yeko kit likwaye? Pien kwone doŋ gikwanyo woko ki i lobo.”
+\p
+\v 34 Ci laco ma gikolo owaco bot Pilipo ni, “Alegi, titta, lanebi oloko lok man i kom aŋa, i kome kene nyo i kom ŋat mukene?”
+\v 35 Ci Pilipo ocako lok; ocako ki lok man ma yam gicoyo kun tito lok me kwena maber i kom Yecu.
+\p
+\v 36 Ka guwoto kacel i yo, ci guo ka ma pii tye iye. Laco ma gikolo owacci, “Nen pii doŋ ene! Gin aŋo ma geŋa limo batija?”
+\v 37 Ci Pilipo owacce ni, “Ka iye ki cwinyi ducu ci itwero.” En odok iye ni, “An aye Yecu Kricito, ni en Wod pa Lubaŋa.”
+\v 38 Ci ociko ni gadigadi myero ocuŋ; gin ducu gulor i pii, Pilipo ki laco ma gikolo, ci Pilipo obatija en.
+\v 39 Ka gukatti woko ki i pii, Cwiny pa Rwot otiŋo Pilipo, otero woko, laco ma gikolo-ni pe dok onene, ci owoto wotte ki yomcwiny.
+\p
+\v 40 Ento Pilipo otuc wa i Ajota kun wirre ka tuco lok me kwena maber i gaŋi ducu nio ka obino wa i Cecaria.
+\c 9
+\cl Chura  9
+\p
+\v 1 Ento Caulo onoŋo pud buro lupwonnye pa Rwot kun mito nekogi, ci ocito bot ajwaka madit pa Lubaŋa,
+\v 2 olege waraga me cito kwede i Damaciko, wek ka enoŋo dano ma lubo Yo ma gitye kunnu, co wa ki mon, ci etwegi, ekelgi i Jerucalem.
+\p
+\v 3 I kare ma en tye ka wot, ma doŋ onyiko cok ki Damaciko, ci dero oa ki i polo oryeny ocaro kome.
+\v 4 Ka opoto piny ci owinyo dwan ma waco bote ni, “Caulo, Caulo, iyela piŋo?”
+\v 5 Ogamo ni, “In aŋa, Rwot?” Ci owacce ni, “An aye Yecu, ma itye ka yelone-ni.
+\v 6 Ento a idony i gaŋ, ci gibititti gin ma myero iti.”
+\v 7 Jo ma yam guwoto kwede gucuŋ laliŋ, ma kun giwinyo dwan ento pe gineno ŋat mo.
+\v 8 Caulo oa malo ki ka ma opoto iye piny i ŋom-mi, ento ka oyabo waŋe, ci pe oneno gin mo. Gipeye ki ciŋe gikele i Damaciko.
+\v 9 Obedo nino adek ma pe neno piny pe camo dok pe mato bene.
+\p
+\v 10 Onoŋo tye lapwonnye mo i Damaciko ma nyiŋe Anania. Rwot owacce i waŋ lek ni, “Anania.” En ogamo ni, “An atye en, Rwot.”
+\v 11 Ci Rwot owaco bote ni, “A ilub yo ma gilwoŋo ni Atir, ipeny i ot pa Juda laco mo ma nyiŋe Caulo me Taruco; en bene noŋo tye ka lega.
+\v 12 En oneno dano mo i waŋ lek ma nyiŋe Anania ka donyo bote kun keto ciŋe i kome wek waŋe oyabbe.”
+\p
+\v 13 Ento Anania odok iye ni, “Rwot, yam awinyo lok i kom dano man ki bot jo mapol pi kit ma otimo kwede joni marac i Jerucalem.
+\v 14 En obino kany bene ki twero pa ajwagi madito me tweyo jo ducu ma gilwoŋo nyiŋi.”
+\p
+\v 15 Ento Rwot owacce ni, “Citi, pien en aye gin ticca ma doŋ ayero pi tero nyiŋa i nyim Lurok ki luker ki jo Icrael.
+\v 16 An kikoma abinyutte can madwoŋ ma en myero ocir pi nyiŋa.”
+\p
+\v 17 Ci Anania oa ocito odonyo i ot. Oketo ciŋe i kome kun waco ni, “Ominwa Caulo, Rwot Yecu ma onyutte boti i waŋa yo ma ibino iye-ni ocwala boti wek waŋi oyabbe, wek ipoŋ bene ki Cwiny Maleŋ.”
+\v 18 Ci gin macalo atura opoto woko ki i waŋe cut, ocako neno piny. Ka oa ci gibatija en,
+\v 19 ka lacen ocamo cam ci olimo tek. Obedo kunnu pi kare manok ki lupwonnye ma i Damaciko.
+\p
+\v 20 Ocako tuco lok i kom Yecu i kacokke cut kun waco ni, “En Wod pa Lubaŋa.”
+\v 21 Ci jo ducu ma guwinyo lokke guuro, kun giwaco ni, “Man pe en aye laco ma yam omito tyeko jo ma gikwoŋo nyiŋ man i Jerucalem-mi? Dok en bene obino kany pi lok meno, pi tweyo dano wek etergi bot ajwagi madito.”
+\v 22 Ento teko pa Caulo omedde ameda, omiyo lewic omako Lujudaya ma gibedo i Damaciko, pien en onyuto atir ni Yecu en aye Kricito ma Lubaŋa oyero.
+\p
+\v 23 Ka nino okato mapol, ci Lujudaya gucokke, gupiro lok me neke.
+\v 24 Ento Caulo owinyo pi lok ma giyubo. Onoŋo gikuro en i dogcel me Damaciko dyeceŋ ki dyewor wek gineke woko;
+\v 25 ento lupwonnyene gutiŋe ki aduku i dyewor, ci gucwale piny ki i wi cel.
+\p
+\v 26 Ka Caulo obino oo i Jerucalem ci otemo ribbe ki lupwonnye; ento gin ducu guwore, pien onoŋo peya guye ni en lapwonnye pa Yecu.
+\v 27 Ento Barnaba otere, ci okele bot lukwena, ka otito botgi kit ma en oneno kwede Rwot i yo, oloko kwede, dok obedo i Damaciko ka tito lok ki tekcwiny laboŋo lworo i nyiŋ Yecu.
+\v 28 Ci doŋ en obedo kacel kwedgi, obedo ka wirre kwedgi i Jerucalem,
+\v 29 kun tito lok i nyiŋ Rwot ki tekcwiny laboŋo lworo. Oloko bene ki Lujudaya ma giloko leb Grik, kun pyem kwedgi; ento gin guyenyo yo me neke.
+\v 30 Ka utmego guŋeyo lokke, ci gularo kwede i Cecaria, ci gucwale i Taruco.
+\p
+\v 31 Lwak muye Yecu ma i Judaya ducu ki Galilaya ki Camaria doŋ gubedo ki kuc, ci gudoŋo gucuŋ matek, kun gilworo Rwot i kwogi me nino ducu. Cwiny Maleŋ obedo ka jiŋo cwinygi, welgi bene medde ameda.
+\p
+\v 32 I kare meno Petero obedo ka wirre i kingi ducu, ci ocito piny bot jo pa Lubaŋa ma gibedo i Lida.
+\v 33 Kunnu en onoŋo iye dano ma nyiŋe Ainea, ma yam obuto i wi kitanda mwaka aboro pi two akweya.
+\v 34 Ci Petero owaco bote ni, “Ainea, Yecu Kricito ocaŋo twoni woko; a malo ipet kabutoni.” Ci otugi a malo oyot.
+\v 35 Jo ducu ma gibedo i Lida ki Caron gunene, ci gulokke bot Rwot.
+\p
+\v 36 Yam tye i Jopa lapwonnye ma dako ma nyiŋe Tabica, ma i leb Grik gilwoŋo ni Dorka, te lokke Lajwa. En yam tiyo tic mabeco mapol mada, dok konyo lucan.
+\v 37 I kare meno two omake ci oto woko. Ka gityeko lwoko kome ci gupyelo i kicika ma malo.
+\p
+\v 38 Macalo Lida cok ki Jopa, ka lupwonnye guwinyo ni Petero tye kunnu, ci gucwalo dano aryo bote, gulege ni, “Tim ber, ibin oyot botwa, pe iru.”
+\v 39 Petero oa, owoto kwedgi; ka oo, gutere i kicika ma malo. Mon-to ducu gucuŋ kun gikok ka ŋete, ma ginyuto koti ki boŋŋi mukene ma Dorka okwoyo ma onoŋo pud tye botgi.
+\v 40 Ento Petero ocwalogi ducu woko, ka orumo coŋe piny ocako lega. Lacen olokke bot lato kun wacci “Tabica, a malo.” Ci Tabica oyabo waŋe; ka oneno Petero ci oa obedo abeda.
+\v 41 Petero omako ciŋe, ka otiŋe malo. Ka olwoŋo jo pa Lubaŋa ki mon-to, ci omiye botgi makwo.
+\v 42 Pire oywek i Jopa ducu, kun jo mapol guye Rwot.
+\v 43 Petero obedo i Jopa pi nino mapol tuŋ pa dano mo ma nyiŋe Cimon, lanyoŋ pyen.
+\c 10
+\cl Chura  10
+\p
+\v 1 Yam onoŋo tye laco mo i Cecaria ma nyiŋe Kornelio, ladit me dul askari ma gilwoŋo ni me Itali,
+\v 2 laco ma woro Lubaŋa, en ki jo ma i ode ducu. En yam miyo jami mapol me konyo dano bot Lujudaya, kun lego Lubaŋa jwijwi.
+\p
+\v 3 I kin cawa aboŋwen me dyeceŋ oneno lamalaika pa Lubaŋa kun bino donyo bote, ma owacce i waŋ lek ni, “Kornelio”
+\v 4 En ociko waŋe i kome ki lworo madit, ci owaco ni, “Gin aŋo ba, ladit?” Ci owaco bote ni, “Legani ki motti me kony oito malo obedo gin me po i komi i nyim Lubaŋa.
+\v 5 Kombeddi doŋ icwal dano i Jopa, wek oom Cimon ma gilwoŋo Petero.
+\v 6 En otiro bot Cimon lanyoŋ pyen, ma ode cok ki dog nam.”
+\v 7 Ka lamalaika ma oloko kwede-ni otyeko wot, ci Kornelio olwoŋo luticce aryo ki askari acel ma woro Labaŋa ki i kin jo ma gitiyo bote-ni.
+\v 8 Ka otyeko tito botgi lok ducu, ci oncwalogi i Jopa.
+\p
+\v 9 Orwone ka guwoto guo cok ki gaŋ ma gicito iye-ni, ci Petero oito i wi ot malo ka lega i kin cawa abicel.
+\v 10 Kec ocako neke, kun mito ni ecam gin mo, ento onoŋo pud giyubo cam ayuba; ci owille woko,
+\v 11 oneno ka polo oyabbe, ki jami mo olor piny, macalo cuka madit, kun bino piny ma tye ki twoke aŋwen.
+\v 12 Onoŋo tye iye kit kwa lee ducu, wa kwa anyai ducu ki winyo me polo.
+\v 13 Ci dwan obino bote ma wacci, “Petero, a ineki wek icam.”
+\p
+\v 14 Ento Petero ogamo ni, “Pe, Rwot, peya acamo jami ata me kwer.”
+\p
+\v 15 Dwan dok obino bote tyen me aryone ni, “Gin ma Lubaŋa olonyo in pe ilwoŋ ni obedo me kwer.”
+\v 16 Man otimme tyen adek, ci jami meno gidwoko woko i polo.
+\p
+\v 17 I kare meno Petero iye obedo ka kalo akala kun tamo ni gin ma eneno i waŋ lek man nyuto gin aŋo? Nen, jo ma Kornelio ocwalogi gubedo ka penyo pi ot pa Cimon, kun gucuŋ i dog ot,
+\v 18 gilwoŋo lwoŋo matek kun gipenyo ka nyo Cimon ma gilwoŋo Petero otiro kenyo.
+\p
+\v 19 I kare ma Petero iye tye ka lwodo pi lek man, Cwiny Maleŋ owacce ni, “Nen, jo adek gitye ka yenyo in.
+\v 20 A, ilor piny iwot kwedgi kun pe ikalo akala, pien an aye acwalogi.”
+\p
+\v 21 Ci Petero olor piny bot jo meno kun waco ni, “An aye ŋat ma wun wuyenyoni. Wun wubino kany piŋo?”
+\p
+\v 22 Gugamo ni, “Kornelio ma ladit me askari en dano ma cwinye atir, lalwor Lubaŋa, ma rok Lujudaya ducu giloko ki nyiŋe maber; lamalaika maleŋ aye ocike ni ocwal dano boti wek icit wa i ode, wek owiny gin ma ibiwaco.”
+\v 23 Ci olwoŋogi oterogi i ot, gubedo welone. Orwone en oa ci ocito kwedgi, ki utmego mogo ma gibedo i Jopa gunywako kwede yo.
+\p
+\v 24 Ka orwone mukene gudonyo i Cecaria, Kornelio obedo ka kurogi ma olwoŋo lutugi ki lureme ma gicokcok kwede ci gucokke bote.
+\v 25 Ka Petero oo i dog ot, ci Kornelio oromo kwede, opoto oryebbe piny i te tyene kun wore.
+\v 26 Ento Petero oile malo, kun waco ni, “A malo icuŋ; an bene adano adana.”
+\p
+\v 27 Ka oloko kwede ci odonyo i ot, onoŋo lwak dano gucokke iye.
+\v 28 Owaco botgi ni, “Wun wuŋeyo ni bedo me kwer bot Lujudaya me ribbe kwedwu, kadi wa limo larok mo. Ento Lubaŋa otyeko nyuto bota ni pe alwoŋ dano mo ni dano ata nyo ni me kwer.
+\v 29 Mumiyo ka gilwoŋa ci abino laboŋo pyem mo. An dok apenyo aye ni wulwoŋa piŋo?”
+\p
+\v 30 Kornelio ogamo ni, “Tin nino me aŋwenne i kin cawa man, onoŋo atye ka lega i oda i cawa me aboŋwen, ci nen ba, laco mo ocuŋ i nyima ma oruko boŋo ma ryeny,
+\v 31 kun waco ni, ‘Kornelio, legani otyeko winnye, ki motti me kony bene gipo pigi i nyim Lubaŋa.
+\v 32 Mumiyo in icwal dano i Jopa gupeny pi Cimon ma gilwoŋo Petero; en tye otiro i ot pa Cimon lanyoŋ pyen i dog nam.’
+\v 33 Kit meno acwalogi boti cut, ci in bene itimo ber ibino. Kombeddi wan ducu watye kany i nyim Lubaŋa pi winyo lok ma Rwot ociki kwede ducu.”
+\p
+\v 34 Petero ocako lok ci owacci, “Adada aniaŋ atir ni Lubaŋa pe poko kin dano,
+\v 35 ento en jolo dano ma i rok ducu ma gilworo en ki ma gitiyo gin ma tye atir.
+\v 36 Wun wuŋeyo lok ma Lubaŋa ocwalo bot jo Icrael, kun tito lok me kwena maber me kuc ma Yecu Kricito okelo; en aye Rwot pa dano ducu.
+\v 37 Lok man yam gituco oromo lobo Judaya ducu kun ocakke i Galilaya i ŋe kare ma Jon otito lok i kom batija.
+\v 38 Wuŋeyo kit ma Lubaŋa owiro kwede Yecu Lanajaret ki Cwiny Maleŋ ki tek; kit macalo en yam wirre kwede kun tiyo gin maber dok caŋo jo ducu ma Catan yelogi; pien onoŋo Lubaŋa tye kwede.
+\p
+\v 39 Dok wan lucadenne i kom gin ma en otiyo ducu i lobo Judaya ki i Jerucalem. Yam gineke kun giŋabe i kom yat,
+\v 40 ento Lubaŋa ocere woko i nino me adekke, onyute bot dano;
+\v 41 pe bot dano ducu, ento bot wan jo ma yam Lubaŋa oyero pi bedo lucaden. Wan wacamo dok wamato kwede kacel i kare ma doŋ ocer woko ki i kin jo muto.
+\v 42 Dok ocikowa ni watiti lok ki dano kun wamiyo caden ni, man aye ŋat ma yam Lubaŋa oyero me bedo laŋolkop pa jo makwo ki jo muto.
+\v 43 Lunebi ducu gubedo caden ni, dano ducu ma ye en gibiweko balgi woko pi nyiŋe.”
+\p
+\v 44 I kare ma Petero pud tye ka loko lok meno, Cwiny Maleŋ opye i kom jo ducu ma gubedo ka winyo lokke.
+\v 45 Lujudaya ma guye Yecu ma onoŋo gubino ki Petero guuro mada pien mot me Cwiny Maleŋ doŋ gionyo wa i kom Lurok.
+\v 46 Guwinyo gin bene ka gidumo leb mapatpat kun gipako Lubaŋa. Petero openyo ni,
+\v 47 “ŋat mo tye ma twero geŋo kelo pii wek pe gibatija jo man, kun noŋo doŋ gulimo Cwiny Maleŋ macalo wan-ni?”
+\v 48 Ci ociko ni gibatijagi i nyiŋ Yecu Kricito. Gin gulege ni obed kwedgi pi kare mo.
+\c 11
+\cl Chura  11
+\p
+\v 1 I kare meno lukwena ki utmego ma gitye i Jerucalem guwinyo ni Lurok bene doŋ guye lok pa Lubaŋa.
+\v 2 Ka Petero ocito i Jerucalem, ci dul pa jo ma mito ni jo muye Kricito myero koŋ gilirgi gucako ŋono en,
+\v 3 kun giwaco ni, “Piŋo nene icito bot jo ma pe gilirogi ci icamo kwedgi?”
+\p
+\v 4 Ento Petero ogamo, ocako tito botgi ki kore kun wacci,
+\v 5 “I kare ma abedo i gaŋ me Jopa ma abedo ka lega, ci awille woko. Aneno gin mo ma lor piny macalo cuka madit ki i waŋ lek, kun bino piny ma tye ki twoke aŋwen, ci olor wa piny i nyima.
+\v 6 Ka aŋiyo kome cok, ci aneno iye lee, ki ŋuu ma camo riŋo, ki kwa anyai ducu ki winyo me polo.
+\v 7 Ci awinyo dwan ma wacca ni, ‘Petero, a malo inek wek icam.’
+\p
+\v 8 Ento agamo ni ‘Pe, Rwot, pien peya jami ata ki me kwer odonyo i doga.’
+\p
+\v 9 Ento dwan odok iye ki i polo ni, ‘Gin ma Lubaŋa olonyo in pe ilwoŋ ni obedo me kwer.’
+\v 10 Man otimme tyen adek, ci jami meno gidwoko woko i polo.
+\p
+\v 11 I kare meno kikome en aye jo adek ma gicwalogi bota ki i Cecaria guo kwede i ot ma yam watye iye-ni.
+\v 12 Cwiny Maleŋ otitta ni awot kwedgi, ma pe apoko kin dano. Anywako wot ki utmego man abicel, ka wadonyo i ot pa dano meno.
+\v 13 Ci en otito botwa kit ma oneno ki lamalaika ocuŋ kwede i ode kun wacce ni, ‘Cwal kwena i Jopa wek guom Cimon ma gilwoŋo Petero;
+\v 14 en aye bititti lok ma bilaro in ki jo ma i odi ducu.’
+\v 15 I kare ma acako lok, ci Cwiny Maleŋ opye i komgi kit ma con okwoŋo pye i komwa-ni,
+\v 16 ci apo lok ma yam Rwot owaco, ni, ‘Jon yam obatija dano ki pii, ento wun gibibatijawu ki Cwiny Maleŋ.’
+\v 17 Ka ce Lubaŋa omiyogi mot ma rom ki ma omiyowa i kare ma waye iye Rwot Yecu Kricito, ci an aŋa ma atwero pyem ki Lubaŋa?”
+\p
+\v 18 Ka guwinyo lok man, ci guliŋ litik, ka gucako pako kun giwaco ni, “Lurok bene Lubaŋa doŋ omiyogi ŋut me donyo i kwo.”
+\p
+\v 19 Jo ma yam guket i kare me libo ma ocakke i kom Citefano-ni guwoto nio wa Poiniki ki Caiprac ki Antiokia, kun pe gitito lok bot ŋat mo, kono bot Lujudaya keken.
+\v 20 Ento jo mukene i kingi, jo me Caiprac ki me Cirene, ka guo i Antiokia ci guloko ki Lugrik bene kun gitito pi Rwot Yecu.
+\v 21 Rwot oketo ciŋe i komgi, ci lwak jo mapol gulokke bote.
+\p
+\v 22 Lok man owinynye bot jo muye Kricito ma i Jerucalem, ci gucwalo Barnaba i Antiokia.
+\v 23 Ka oo ci oneno tic me kica pa Lubaŋa, cwinye obedo yom iye. Ocuko cwinygi me moko i kom Rwot matek ki cwinygi ducu.
+\v 24 Onoŋo en dano maber ma opoŋ ki Cwiny Maleŋ ki niye. Ci lwak jo mapol gumedde bot Rwot.
+\p
+\v 25 Barnaba ocito Taruco ka yenyo Paulo;
+\v 26 ka onoŋe ci okele i Antiokia. Gubedo kacel ki jo muye Kricito pi mwaka kulu kun gipwonyo lwak jo mapol. Nyiŋ lupwonye gikwoŋo lwoŋo ni Jo pa Kricito ki i Antiokia.
+\p
+\v 27 I kare meno lunebi mogo gua ki i Jerucalem gucito i Antiokia.
+\v 28 ŋat acel i kingi ma nyiŋe Agabo ocuŋ ci otito lok pi Cwiny Maleŋ ma onyutte lok ma i anyim, ni waŋ mo kec bipoto i lobo ducu; ci otimme i kare pa Kalaudio ma laloc madit.
+\v 29 Pieno lupwonynye gumoko ni ŋat acel acel omi kony ki utmego ma gibedo i Judaya macalo twero;
+\v 30 ci gutimo kit meno, ka gucwalo bot ludoŋo kun Barnaba ki Caulo aye gitero.
+\c 12
+\cl Chura  12
+\p
+\v 1 I kare meno kabaka Kerode oketo ciŋe i kom jo mogo i kin jo muye Kricito.
+\v 2 Oneko Yakobo omin Jon ki pala lucwan.
+\v 3 Ka doŋ oneno ni oyomo cwiny Lujudaya, ci omako Petero bene. Man otimme i kare me nino madito me mugati ma Tobi pe Iye.
+\v 4 Ka doŋ omake, ci okete i mabuc, omiye bot lukur-piny aŋwen aŋwen wek gukure, kun mito ni gipid lok i kome i ŋe nino madito me Kato Paska.
+\p
+\v 5 Gibedo ka kuro Petero i ot mabuc kit meno; ento lwak jo muye Kricito gubedo ka lego Lubaŋa pire matek.
+\v 6 I dyewor ma Kerode mito kele iye woko-ni, onoŋo Petero obuto onino i kin askari aryo, ma gitweye woko ki nyor aryo, ki lukur-piny bene onoŋo gitye ka kuro dog ot mabuc.
+\v 7 Nen, lamalaika pa Rwot onen, ci dero ocaro i kicika. Ogoyo but Petero ocoye woko, kun waco bote ni, “A malo oyot.” Ci nyor opoto woko ki i ciŋe.
+\v 8 Lamalaika owacce ni, “Ruk ginarukani, irwak war i tyeni,” ci otimo kit meno. Dok owacce ni, “Dwal boŋoni i komi ci ilub kora.”
+\v 9 Ci okato woko, olubo kore. En pe oŋeyo ni gin ma lamalaika timo-ni bedo me ada; en tamo ni etye ka lek.
+\v 10 Ka doŋ gukato lukur-piny mukwoŋo ki me aryone, ci guo i dog ot ma giloro ki nyonyo ma gikato kwede woko i dye gaŋ. Doggola oyabbe kene, ci gukato gucito woko, gulubo yo acel, ka lamalaika oweke woko.
+\v 11 Petero ocako niaŋ pire kene kun waco ni, “Doŋ atyeko niaŋ kombeddi ni Rwot ocwalo lamalaikane olara woko ki i ciŋ Kerode ki i kom gin ducu ma Lujudaya gigeno ni bitimme i koma-ni.”
+\p
+\v 12 Ka doŋ oniaŋ, ci ocito i ot pa Maliam min Jon ma nyiŋe mukene Marako, ka ma jo mapol gucokke gugurre iye, ma gitye ka lega.
+\v 13 Ka odwoŋo dog gaŋ ma i yo, ci aŋeca ma nyiŋe Roda obino ka niaŋ i kome.
+\v 14 Ka oniaŋ dwan Petero, yomcwiny ogeŋe yabo dog gaŋ woko, ento oriŋo omwomme i ot owacci, “Petero tye ocuŋ woko i dog gaŋ.”
+\v 15 Guwacce ni, “In lapoya.” Ento en orido ni tye ada. Gugamo ni, “Meno lamalaikane.”
+\v 16 Ento Petero dok omedde ki dwoŋone, ka guyabo, ci guneno en, ci guuro.
+\v 17 Ka ojukogi ki ciŋe ni guliŋ, ci otito botgi kit ma Rwot okwanye kwede ki i mabuc, kun waco ni, “Wupor lok man bot Yakobo ki bot utmego.” Ka oa woko ki kenyo, ocito woko ka mukene.
+\p
+\v 18 Ka piny oru, ci piny ocako lyetti woko ki bot askari, ni Petero man otimme niŋniŋ.
+\v 19 Ka Kerode oyenye ci pe onoŋe, ka openyo askari ma lukur-piny, ci ociko ni ginekgi woko. Ka en oa ki i Judaya ocito i Cecaria, obedo kunnu.
+\p
+\v 20 Kiniga omako Kerode i kom jo Turo ki Cidon; ci gucokke gubino bote ma onoŋo gimer ki Blacito, ladit ma loyo ot pa kabaka. Gupenyo ni gimito kuc, pien lobogi limo cam ma a ki i lobo pa kabaka.
+\v 21 I kom nino ma giciko, Kerode oruko iye jor me kerre, oito obedo kwede i wi komker, oyabo lok botgi.
+\v 22 Ci lwak guwo matek ni, “Dwan Lubaŋa, pe dwan dano!”
+\v 23 Lamalaika pa Lubaŋa ogoye woko cut, pien pe omiyo deyo bot Lubaŋa; ci kwidi ocamo kome ci oto woko.
+\p
+\v 24 Ento lok pa Lubaŋa onya omedde ameda.
+\p
+\v 25 Ka Barnaba ki Caulo gudwogo ki i Jerucalem ma doŋ gucobo tic ma giorogi iye, ci gukelo Jon ma nyiŋe mukene Marako.
+\c 13
+\cl Chura  13
+\p
+\v 1 I kare meno lwak jo muye Yecu ma tye i Antiokia onoŋo doŋ gitye ki lutit lok pa Lubaŋa ki lupwony, Barnaba, Cimeon ma gilwoŋo Niga, Lukia me Cirene, ki Manaen ma odoŋ kacel ki Kerode laloyo, ki Caulo.
+\v 2 I kare ma gitye ka miyo woro bot Rwot ki ri kec, ci Cwiny Maleŋ owaco ni, “Wukwannya Barnaba ki Caulo pi tic ma alwoŋogi pire-ni.”
+\v 3 Lacen ka doŋ gutyeko lega ki ri kec, ci guketo ciŋgi i komgi ka gucikogi.
+\p
+\v 4 Ka Cwiny Maleŋ ocwalogi, ci gucito i dog nam i Celeukia; ka gua ki kunnu gukwaŋ gucito i Caiprac.
+\v 5 Ka guo i Calamic, gutuco iye lok pa Lubaŋa i kacokke ducu pa Lujudaya; onoŋo gitye kacel ki Jon ma lakonygi.
+\p
+\v 6 Ka guwoto gurumo i cula ducu nio wa i Papo, ci gurwatte ki laco mo ma obedo latyet, lanebi ma lagoba ma Lajudaya, ma nyiŋe Bar-Yecu.
+\v 7 En obedo kacel ki laloyo, Cergio Paulo, en laco ma laryeko. Laloyo olwoŋo Barnaba ki Caulo bote kun noŋo mito winyo lok pa Lubaŋa.
+\v 8 Ento Elima ma latyet (meno aye te lok me nyiŋe) ocako pyem kwedgi kun mito ŋako laloyo woko ki i niye.
+\v 9 Ento Caulo ma gilwoŋo bene ni Paulo, ka opoŋ ki Cwiny Maleŋ, ociko waŋe i kome,
+\v 10 ci owacce ni, “In latin pa Larac, in lamerok me kit ducu ma tye atir, ipoŋ ki lok me bwola, labal wi dano, in pud ibimedo ka dwanyo yo pa Rwot mucuŋ atir-ri?
+\v 11 Kombeddi ciŋ Rwot opoto i komi; waŋi bicor woko, pe ibineno ceŋ kare mo” Lupu ocido waŋe oyotoyot, ci opaŋŋe pi yenyo dano wek omak bade opeye kwede.
+\v 12 Laloyo oye Yecu ka oneno gin ma otimme-ni, pien obedo ka uro kit pwony ma gimiyo i kom Rwot.
+\p
+\v 13 Lacen Paulo ki luwote gukwaŋ gua ki i Papo, gucito i Perga i lobo Pampulia. Jon owekogi odok woko i Jerucalem.
+\v 14 Ento gin gua ki i Perga gucito i Antiokia me lobo Picidia, ci gudonyo i kacokke i nino me cabit, gubedo piny.
+\v 15 Ka doŋ gityeko kwano cik pa Moses ki lok pa lunebi, ci ludito me kacokke gucwalo lok botgi kun gipenyogi ni, “Utmego, ka wutye ki lok mo me cuko cwiny dano, ci wuwaci.”
+\p
+\v 16 Ka Paulo ocuŋ ci ojukogi ki ciŋe kun waco ni, “Jo Icrael, ki wun dano ma wulworo Lubaŋa, wuwiny.
+\v 17 Lubaŋa pa rok man, jo Icrael, yam oyero kwarowa, ci omiyo dano gunya madwoŋ i kare ma gubedo i Ejipt, ci oryeyo bade okwanyogi woko ki kunnu ki tek mere.
+\v 18 Odiyo cwinye i komgi i tim mwaka pyeraŋwen.
+\v 19 Doŋ ka otyeko rok abiro ma i lobo Kanaan-ni woko, ci omiyogi lobo meno me bedo megi pi mwaka ma romo miya aŋwen ki pyerabic.
+\v 20 Lacen omiyogi luŋolkop o wa i kom Camuel ma lanebi.
+\v 21 Dok gupenyo pi kabaka; ci Lubaŋa omiyo botgi Caulo wod pa Kic, laco ma i kaka pa Benjamin, pi mwaka pyeraŋwen.
+\v 22 Ka doŋ okwanye woko, ci dok otiŋo Daudi, oketo me bedo kabakagi. Otito pi Daudi kun waco ni, ‘Atyeko noŋo Daudi wod pa Yece; en laco ma yomo cwinya, ma bitiyo gin ma amito ducu.’
+\p
+\v 23 Lubaŋa okelo Lalar bot jo Icrael ki i kin likwayo pa laco meno, macalo yam, ociko, en Yecu.
+\v 24 I kare ma peya obino, Jon otito lok i kom batija me ŋut bot jo Icrael ducu.
+\v 25 I kare ma Jon cobo ticce, owacci, ‘Wun wutamo ni an aŋa? An pe a dano ma wukuro-ni; ento dano ma bibino ma lubo kora, an pe amyero me gonyo war tyene.’
+\p
+\v 26 “Utmego, wun likwayo ma i kaka pa Abraim, ki jo mukene ma i kinwu ma gilworo Lubaŋa, wan aye gicwalo botwa lok man me larre.
+\v 27 Ento jo ma yam gibedo i Jerucalem, ki luditogi, onoŋo pe giniaŋ i kome, pe bene guniaŋ lok ma yam lunebi gutito ki ma gikwano nino ducu i ceŋ cabit. Ci gucobo lok pa lunebi kun giŋolo ni kop oloyo Yecu.
+\v 28 Giŋolle kop me to, kadi pe gunoŋo bal mo i kome, ka dok gulego Pilato wek oye gineke.
+\v 29 Ka doŋ gutyeko cobo lok ma yam gicoyo i kome ducu, ci gukwanye woko ki i kom yat, gupyelo kome i lyel.
+\v 30 Ento Lubaŋa ocere woko ki i kin jo muto;
+\v 31 ci obedo ka nen pi nino mapol bot jo ma yam gua kwede ki i Galilaya gubino kwede i Jerucalem, ma koni gin aye cadenne bot lwak.
+\v 32 Wan bene wakelo botwu lok me kwena maber ni, gin ma yam Lubaŋa ociko pire bot kwariwa,
+\v 33 en ocobo bot wan likwayogi pi cero Yecu, macalo yam gicoyo bene i jabuli me aryo ni, ‘In i Woda, tin doŋ anywali.’
+\p
+\v 34 “Lok i kom cero en ki i kin jo muto, ma pe kome dok bitop woko, yam oloko kit man ni, Abimini gum maleŋ ki ma gene ma yam aciko pi Daudi.’
+\v 35 Dok owaco bene i jabuli mukene ni, ‘Pe ibiweko kom danoni ma geni top woko.’
+\v 36 Pien ka Daudi yam otyeko tic kun cobo yub pa Lubaŋa, en oto, ci giyiko kacel ki kwarine, kome otop woko.
+\v 37 Ento ŋat ma Lubaŋa ocero woko-ni kome pe otop.
+\p
+\v 38 Utmego, myero wuŋe ni, pi dano man en aye Lubaŋa weko bal pa dano,
+\v 39 kun kwanyo i kom ŋat acel acel ma oye en bal ducu ma pe gitwero kwanyo i komwu i te cik pa Moses.
+\v 40 Ber doŋ wugokke, wek gin ma yam lunebi guloko pire-ni pe opot i komwu. Guwacci,
+\v 41 ‘Nen ba, wun luŋala, wuur matek, ci wubirwenyo woko matwal; pien atye ka tiyo tic mo i karewu-ni ma pe wun wubiye kadi matidi mo, kadi ŋat mo otuco pire botwu.’”
+\p
+\v 42 I kare ma gikato woko, lwak gulego ni lok man myero gitit botgi odoco i cabit ma bino.
+\v 43 Ka lwak ma gubedo i kacokke doŋ guket woko, ci lwak Lujudaya ki jo mulokke ma luworo i dini pa Lujudaya bene gulubo kor Paulo ki Barnaba, ci gin gubedo ka lok kwedgi kun gicuko cwinygi ni myero gumedde i kica pa Lubaŋa.
+\p
+\v 44 I cabit ma olubo pol dano ma i gaŋ meno gucorre gugurre kacel pi winy lok pa Lubaŋa.
+\v 45 Ento ka Lujudaya guneno lwak, ci nyeko omakogi, gucako pyem ki lok ma Paulo tito, ci guyete bene.
+\v 46 Paulo ki Barnaba guloko ki tekcwiny laboŋo lworo, kun giwaco ni, “Onoŋo myero koŋ kikwoŋ tito lok pa Lubaŋa botwu. Ento macalo doŋ wucwalo woko cen-ni, doŋ wuŋolo giwu kenwu ni pe wumyero pi noŋo kwo ma pe tum. Doŋ wunen, walokke giwa bot Lurok.
+\v 47 Pien Rwot yam ocikowa kun wacci, ‘Aketo in me bedo ceŋ bot Lurok, wek imi larre oo wa i agikki piny ducu.’”
+\p
+\v 48 Ka Lurok guwinyo lok man, ci cwinygi obedo yom, gucako pilo wi lok pa Lubaŋa; ci jo ducu ma myero gunoŋ kwo ma pe tum guye Yecu.
+\v 49 Lok i kom Rwot omedde oromo lobo meno ducu.
+\p
+\v 50 Ento Lujudaya gurubo i mon ma giworo Lubaŋa ma gitye i rwom me dito ma malo, kacel ki ludito me gaŋ ma giloyo dano, ci gubalo cwinygi woko; gucako yelo Paulo ki Barnaba ka guryemogi woko ki i lobogi.
+\v 51 Ento guguteŋo apwa woko ki i tyengi me bedo caden i komgi, ka gucito i Ikonio.
+\v 52 Lupwonnye cwinygi obedo yom dok gupoŋ ki Cwiny Maleŋ.
+\c 14
+\cl Chura  14
+\p
+\v 1 Ka doŋ gitye i Ikonio, gudonyo i kacokke pa Lujudaya i kit acel-lu, ci doŋ pi kit ma guloko kwede omiyo lwak dano mapol guye Rwot, Lujudaya wa ki jo Grik bene.
+\v 2 Ento Lujudaya ma pe guye gutugo Lurok kun gumiyo cwinygi odoko kec i kom utmego.
+\v 3 Gubedo kunnu pi kare malac kun giloko pi Rwot ki tekcwiny laboŋo lworo, Rwot bene omiyogi twero me tiyo lanyut ki taŋo mapol ma omoko kwede lok ma gitito i kom kicane.
+\p
+\v 4 Ento jo Ikonio igi opokke woko; dul mogo gudok kom Lujudaya, ki dul mogo i kom lukwena.
+\v 5 Ka Lurok ki Lujudaya guyutte kacel ki lulocgi pi bino ka timogi marac ki celogi ki got,
+\v 6 ka gugwilo lokke ci gupucce woko wa i Licitra ki Derube, gaŋi ma i lobo Likaonia ki i lobo ma orumo kenyo;
+\v 7 gubedo ka tuco lok me kwena maber kunnu.
+\p
+\v 8 I Licitra onoŋo tye laco mo ma bedo abeda kun pe woto ki tyene; con en laput nia i kare ma ginywale, pe omedo ki wot.
+\v 9 En obedo ka winyo ka Paulo loko, ci Paulo ociko waŋe onene, ci oniaŋ ni en tye ki niye ma romo miye caŋ maber.
+\v 10 Owacce matek ni, “A malo, icuŋ ki tyeni atir.” Ci oleŋŋe malo opye, ka cako wot.
+\p
+\v 11 Ka lwak guneno gin ma Paulo otiyo, ci gudaŋŋe matek i leb Likaonia kun giwaco ni, “Lubaŋa gulor piny botwa macalo dano!”
+\v 12 Gulowoŋo Barnaba ni Jeuc ki Paulo ni Ermec, pien en aye lalok makato.
+\v 13 Ajwagi pa Jeuc ma gitye ki ot woro jokgi i nyim gaŋ gukelo twon ma gideyo ki ature i dog gaŋ gimito tyero gitum kacel ki lwak.
+\p
+\v 14 Ento ka lukwena Barnaba ki Paulo guwinyo pire, ci guyeco boŋŋigi kun gibaro dye lwak ki daŋŋe ni,
+\v 15 “Wun co, wutimo kuman piŋo? Wan bene wa dano, ma kitwa rom ki mewu. Wakelo botwu lok me kwena maber, wek wun wua woko ki bot gin ma konnye pe, wulokke bot Lubaŋa makwo ma yam oketo polo ki lobo ki nam ki jami ducu ma tye iye.
+\v 16 Yam i kare macon en oye ni rok ducu gulub yogi kengi.
+\v 17 Kadi bed kumeno, kare ducu en bedo ki cadenne ma nyuto ni en tye. En otimowu ber kun cwalo botwu kot mucwer ki i polo, dok miyowu kit cam mapatpat ma cek ka karegi oromo ma miyo wuyeŋ ki cam, cwinywu bene bedo yom.”
+\v 18 Kadi bed guloko lok meno, juko lwak wek pe gutyer gitum botgi obedo tek twatwal.
+\p
+\v 19 Ento Lujudaya mogo gucito kunnu ma gua ki i Antiokia ki i Ikonio. Gupiyo lwak, ka gucelo Paulo ki got ci guywayo woko gutere i ŋe gaŋ, kun gitamo ni doŋ oto woko.
+\v 20 Ento ka lupwonnye gucokke bote, ci oa malo odonyo i gaŋ. Orwone guwoto gin ki Barnaba wa i Derube.
+\v 21 Ka doŋ gutuco lok me kwena maber i gaŋ meno, ki noŋo lwak lupwonnye mapol, ci gudok cen i Licitra ki Ikonio ki Antiokia ma i lobo Picidia,
+\v 22 kun gijiŋo cwiny lupwonnye, kun gicuko cwinygi ni gumedde i niye, ma giwaco ni, myero wadony i can madoŋo ka wakat kwede i ker pa Lubaŋa.
+\v 23 I lwak jo muye Yecu i kabedo acel acel guketo ludoŋo ma ka-kagi ki lega ki ri kec, ci gumiyogi i ciŋ Rwot ma yam guye-ni.
+\p
+\v 24 Ka guwoto gukato ki i Picidia, ci gubino wa i lobo Pampulia.
+\v 25 Ka gutyeko tito lok pa Lubaŋa i Perga ci gucito piny i Atalia.
+\v 26 ka gua ki kunnu gukwaŋ nio i Antiokia, ka ma yam gimiyogi iye i ciŋ Lubaŋa wek en okonygi ki kicane i kom tic ma doŋ gutyeko cobone-ni.
+\v 27 Ka guo i Antiokia, gucoko lwak muye Yecu kacel, ci gutuco gin ducu ma doŋ Lubaŋa otyeko tiyo kacel kwedgi, ki kit ma oyabo kwede doggola me niye bot Lurok.
+\v 28 Ci gubedo kunnu ki lupwonnye pi kare malac.
+\c 15
+\cl Chura  15
+\p
+\v 1 Ento jo mogo gubino ki i Judaya ma gupwonyo utmego ni, “Ka pe gilirowu macalo kit pa Moses tye, pe wutwero larre.”
+\v 2 Mumiyo Paulo ki Barnaba gubedo ka laro lok ki pyem kwedgi matek. Ci giyero Paulo ki Barnaba ki jo mukene, gicwalogi Jerucalem bot lukwena ki ludoŋo pi lok man.
+\p
+\v 3 Kit meno ka lwak muye Yecu gutyeko lwokogi ci guwok ki i Poiniki ki lobo Camaria kun gitito kit ma Lurok gulokke kwede bot Kricito ci gukelo yomcwiny madwoŋ bot utmego ducu.
+\v 4 Ka guo i Jerucalem, lwak muye Kricito, kacel ki lukwena ki ludoŋo, gujologi maber, ci gutuco gin ducu ma Lubaŋa obedo ka tiyone kwedgi.
+\p
+\v 5 Ento jo mogo ma guye ma gitye i dul pa Lubaparicayo gua malo bene kun giwaco ni, “Myero koŋ gilirgi, ki cikogi ni gumak cik pa Moses.”
+\p
+\v 6 Lukwena ki ludo jo gucokke gugurre ka laro lok man.
+\v 7 Ka pyem doŋ obedo dwoŋ, ci Petero oa malo owaco botgi ni, “Utmego, wun wuŋeyo ni yam con Lubaŋa oyero an ki i kinwu ni Lurok gibiwinyo lok me kwena maber ki i doga ka guye.
+\v 8 Dok Lubaŋa ma ŋeyo cwiny dano ducu obedo cadengi pi miyogi cwiny Maleŋ macalo yam omiyo botwa.
+\v 9 En pe oketo nipoko i kinwa ki gin, ento olonyo cwinygi pi niye.
+\v 10 Piŋo wun wutemo i Lubaŋa ma wumito riyo okol mapek i ŋut lupwonynye ma tiŋone oloyo kwarowa kadi wa wan bene?
+\v 11 Ento wan waye ni wabilarre pi kica pa Rwotwa Yecu, ki gin bene kit meno.”
+\p
+\v 12 Ka doŋ jo mucokke ducu guliŋ mot, kun giwinyo ka Barnaba ki Paulo gitito kit lanyut ki taŋo ma Lubaŋa obedo ka tiyogi ki ciŋgi i kin Lurok.
+\p
+\v 13 Ka doŋ gutyeko lokgi, ci Yakobo ogamo ni, “Utmego, wuwinya.
+\v 14 Cimeon doŋ otito kit ma Lubaŋa okwoŋo nyuto kwede ni eparo pi Lurok kun okwanyo ki i kingi lwak ma gilwoŋo ki nyiŋe.
+\v 15 Man aye lok ma yam lunebi gucwako, macalo gicoyo ni,
+\v 16 ‘I ŋe meno abidwogo ci abigero aduc pa Daudi ma yam opoto piny-nyi, abigero odoco ka ma yam oballe, abiroco odoco amiyo cuŋ maber,
+\v 17 wek jo mudoŋŋe guyeny Rwot, kacel ki Lurok ducu ma gilwoŋogi ki nyiŋa.
+\v 18 Meno Rwot aye ma owaco ma omiyo lok meno oŋene nia wa con.’
+\p
+\v 19 Mumiyo an aŋolo ni, pe myero wayelu Lurok ma gulokke bot Lubaŋa,
+\v 20 ento myero wacoyu warag botgi ni pe gucam gin mo ma gityero i nyim jogi, pien odoko gin me kwer, pe gutim tim tarwaŋ, pe gucam riŋo lee ma gideyo adeya, pe gucam remo.
+\v 21 Pien cakke i kare macon Moses tye ki jo ma gitito lokke i gaŋ ducu, kun gikwano cikke i kacokke i ceŋ cabit ducu.”
+\p
+\v 22 Ka doŋ lukwena ki ludoŋo, kacel ki lwak muye Kricito ducu, gutamo ni ber giyer dano ki i kingi, gicwalgi i Antiokia kacel ki Paulo ki Barnaba. Ci gucwalo Juda ma gilwoŋo Barcaba, ki Cira, gin aye jo ma gidito i kin utmego,
+\v 23 gumiyogi waraga ma kwanne kit man ni, “Bot utmego ma Lurok ma i Antiokia ki Ciria ki Cilicia. Wan utmegiwu ma lukwena ki ludoŋo wamotowu mada.
+\v 24 Wawinyo ni dano mogo ma gua ki botwa gubedo ka yelowu ki lok mapol, ki rubo tamwu woko, kadi bed wan pe wacikogi ki kit lok macalo meno.
+\v 25 Pi meno wan ka wacokke waneno ni ber wayer dano wacwalgi botwu kacel ki Barnaba ki Paulo, ma wamarogi twatwal,
+\v 26 gin jo ma doŋ gudyero kwogi pi Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 27 Mumiyo wacwalo botwu Juda ki Cira, gin bene kikomgi gibititowu lok ki doggi ma rom ki man ma wacoyo-ni.
+\v 28 Cwiny Maleŋ oneno ni ber, kacel ki wan bene, pe waket yec mapek twatwal i komwu makato lok magi ma pigi tego:
+\v 29 pe wucam gin ma gityero bot jogi, pe wucam remo ki riŋo lee ma gideyo adeya, pe wutim tim mo me tarwaŋ. Ka wugwokke i kom meno ducu, ci wubitimo ber. Doŋ wubed maber.”
+\p
+\v 30 Kit meno ka gicwalogi, ci gin gucito i Antiokia; ka doŋ gucoko lwak kacel, ka gimiyogi waraga.
+\v 31 Ka jo kunnu gutyeko kwano, ci cwinygi obedo yom i kom lok ma gicoyo iye me cuko cwinygi.
+\v 32 Juda kacel ki Cira, ma gin bene lutit lok pa Lubaŋa, gucuko cwiny utmego ki lwak lok mapol ma miyogi teko.
+\p
+\v 33 Ka gutyeko nino mapolpol kunnu, ci gulwokogi ki kuc i kare ma gidok bot utmego ma yam gucwalogi-ni.
+\v 34 Ento Cira otamo ni ber edoŋo kunnu.
+\v 35 Ento Paulo ki Barnaba gudoŋ i Antiokia, kun gipwonyo dano ki tito lok pa Rwot, kacel ki jo mukene mapol bene.
+\p
+\v 36 I kare mo Paulo owaco ki Barnaba ni, “Bin wek wadok ka limo utmego ma i gaŋ ducu ma yam watuco iye lok pa Rwot, wanen kit ma gitye kwede.”
+\v 37 Ci Barnaba onoŋo mito ni giwot ki Jon ma nyiŋe mukene Marako,
+\v 38 ento Paulo otamo ni pe dok ber me tero dano ma yam oa owekogi i Pampulia, pe woto kwedgi i dog tic.
+\v 39 Ci gubedo ka laro lok magwa, nio ka kingi opokke woko. Barnaba owoto ki Marako ci gukwaŋo nam gucito i Caiprac,
+\v 40 ento Paulo oyero Cira ci gua ka doŋ utmego gumiyogi i ciŋ Rwot wek okonygi ki kicane.
+\v 41 Owoto obaro i Ciria ki Cilicia kun miyo tekcwiny bot lwak muye Kricito.
+\c 16
+\cl Chura  16
+\p
+\v 1 Ka dok oo wa i Derube ki Licitra, lapwonnye mo onoŋo tye kunnu ma nyiŋe Temceo, wod pa dako mo ma Lajudaya ma oye Kricito, ento wonne aye Lagrik.
+\v 2 Utmego ma i Licitra ki Ikonio giloko ki nyiŋ Temceo maber.
+\v 3 Paulo omito ni ewot kwede; ka otere, ci olire pi Lujudaya ma gitye kunnu, pien gin ducu onoŋo giŋeyo ni wonne Lagrik.
+\p
+\v 4 I kom wotgi ducu ma giwoto iye i gaŋi mapatpat gubedo ka miyo bot dano ma guye Kricito cik me aluba ma yam lukwena ki ludoŋo gumako i Jerucalem.
+\p
+\v 5 Kit meno lwak muye Kricito i kabedo acel acel gumoko matek i niye, gubedo ka medde mapol nino ducu.
+\p
+\v 6 Ka guwoto gubaro i lobo Perugia ki Galatia, ci Cwiny Maleŋ ogeŋogi ni pe gulok lok pa Lubaŋa i Acia.
+\v 7 Ka guo ma gukemo Micia, ci gutemo dok tuŋ Bitinia, ento Cwiny pa Yecu pe oye ki gin,
+\v 8 mumiyo gukato ki i Micia, gucito piny i Teroa.
+\v 9 Paulo oneno gin mo i waŋ lek dyewor, laco mo me Makedonia noŋo ocuŋ i nyime, obako doge bote kun waco ni, “Kwaŋ nam ibin i Makedonia ikonywa.”
+\v 10 Ka otyeko neno man i waŋ lek, ci oyotoyot wayubbe me cito i Makedonia, kun watamo ni Lubaŋa aye olwoŋowa pi tito lok me kwena maber bot jo kunnu.
+\p
+\v 11 Wacako kwaŋo nam ki i Teroa, wakwaŋ atir nio wa i Camotrake, ci orwone wao i Neapoli.
+\v 12 Ki kunnu wacito i Pilipi gaŋ pa jo Roma ma en aye gaŋ madit makato ma i lobo Makedonia. Ci wabedo i gaŋ meno pi kare manok.
+\p
+\v 13 I ceŋ cabit wacito woko i ŋe doggaŋ i kabedo mo ma i dog kulu, ma watamo ni gwok nyo ka lega tye kunnu; ci wabedo piny ka lok mon ma gugurre.
+\v 14 ŋat acel ma obedo ka winyo lokwa en aye dako ma nyiŋe Ludia ma oa ki i gaŋ ma gilwoŋo Tuatira. En lacat boŋo ma lamar lamar, dano ma woro Lubaŋa. Rwot oyabo tamme omiyo oketo cwinye ka winyo lok ma Paulo waco.
+\v 15 Ka doŋ gibatija en kacel ki jo ma i ode, en obako doge botwa kun waco ni, “Ka wuneno ni an lagen bot Rwot, ci wubin wubed i oda,” nio ka en oridowa, wadoko welone.
+\p
+\v 16 Ka ceŋ wacito i kabedo me lega, ci warwatte ki nyako mo ma aŋeca ma tyeto tyet ki jok ma bedo bote, kun kelo lwak lim mapol bot luditone pi lok ma en tyeto.
+\v 17 En obedo ka lubo korwa, kun daŋŋe ni, “Jo man gin aye lutic pa Lubaŋa Mamalo Twal ma gituco botwu yo me larre.”
+\p
+\v 18 En timo kit meno nino ducu. Ento kiniga omako Paulo, ci olokke owaco ki jok ni, “Aciko in i nyiŋ Yecu Kricito, a woko ki i kome.” Ci oa woko i kome i cawa meno cut.
+\v 19 Ento ka luditone guneno ni gen me noŋo lim doŋ oa woko, gumako Paulo ki Cira guywayogi guterogi wa i cuk i nyim luloc,
+\v 20 ka guketogi i nyim luŋolkop, ci guwaco ni, “Jo man gin Lujudaya, ci gurubo gaŋwa woko.
+\v 21 Gin gipwonyo kit mogo ma cikwa pe ye ni wagam nyo walubgi, pien wan Luroma.”
+\v 22 Ci lwak guribbe ka lweny i komgi; luŋolkop bene guyeco ginarukagi ki i komgi ci guciko ni gipwodgi ki odoo.
+\v 23 Ka gityeko pwodogi matek, ci gucwalogi i mabuc, kun giciko lalo mabuc ni ogwokgi maber.
+\v 24 Ka doŋ owinyo cik ma kit meno, oketogi i kicika ma i tyelo, oroyo okol i tyengi.
+\p
+\v 25 Ento i cwiny dyewor Paulo ki Cira gubedo ka lega ki ka wero wer bot Lubaŋa ma lumabuc bene giwinyogi.
+\v 26 Ci lobo ocako yeŋŋe matek, guti me ot mabuc oyeŋŋe, ci doggola ducu guyabbe woko cut, ki nyor pa ŋat acel acel ogony woko.
+\v 27 Ka lalo mabuc oco ci onoŋo ni dog ot mabuc oyabbe woko tye twolo, owoto pala lucwanne kun mito nekke kekene, pien otamo ni lumabuc gulwi woko.
+\v 28 Ento Paulo odaŋŋe ki dwane matek ni, “Pe itimme kekeni marac, wan ducu watye kany.”
+\v 29 Lalo ot mabuc ociko ni gikel mac, ci odonyo i tyelo oyot kun kome myel ki lworo, oryebbe piny i nyim Paulo ki Cira.
+\v 30 Ka en okelogi woko ci owaccigi ni, “Luditona, myero atim aŋo wek alarre?”
+\v 31 Guwaco bote ni, “Ye Rwot Yecu, ci ibilarre, in ki jo ma i odi ducu.”
+\p
+\v 32 Ci guloko lok pa Rwot bote ki bot jo ducu ma i ode.
+\v 33 I dyewor i cawa meno kikome oterogi olwoko waŋ retgi, ci gibatija en cut ki jo me ode ducu.
+\v 34 Ka oterogi i ode, omiyogi cam; cwinye obedo yom ki jo me ode ducu, pien doŋ otyeko ye Lubaŋa.
+\p
+\v 35 Ka piny oru, ci luŋolkop gucwalo askari ka waco ni, “Wek jo meno doŋ guciti.”
+\p
+\v 36 Ci lalo mabuc otito ki Paulo ni, “Luŋolkop gucwalo lok ni myero wuciti. Wukat woko kombeddi wuwot ki kuc.”
+\p
+\v 37 Ento Paulo owaco botgi ni, “Gityeko goyowa i nyim lwak, ma peya giŋolliwa kop, ma wan Luroma, doŋ gitweyowa i i mabuc, ka kombeddi dok gigonyowa muŋ? Pe; wek gin aye gubin gugonywa pigi kengi.”
+\v 38 Ci askari gutito lok man bot luŋolkop, ci gubedo ki lworo ka guwinyo ni gin Luroma.
+\v 39 Ka gubino gubako doggi botgi, ka gukwanyogi woko, gucikogi ni gua woko ki i gaŋ meno.
+\v 40 Ka gukato woko ki i mabuc, gucito i ot pa Ludia; ka doŋ gutyeko neno utmego, ci gucuko cwinygi, ka gucito.
+\c 17
+\cl Chura  17
+\p
+\v 1 Ka doŋ gutyeko wok ki i Ampipoli ki Apolonia, ci gubino i Tecalonika, ka ma kacokke pa Lujudaya tye iye.
+\v 2 Paulo odonyo iye macalo kite tye, ori kunnu pi cabit adek kun obedo ka laro lok kwedgi i kom lok ma i ginacoya.
+\v 3 Obedo ka tito lok kikore ma moko ni Kricito myero onen can ki cer woko ki i kin jo muto, kun waco ni, “Yecu man ma atito botwu-ni en aye Kricito ma Lubaŋa oyero.”
+\v 4 Ci jo mukene i kingi lok ocobo cwinygi, guribbe i kom Paulo ki Cira, ki lwak jo Grik mapol ma giworo Lubaŋa, kacel ki mon madito madwoŋ.
+\p
+\v 5 Ento Lujudaya nyeko omakogi, gukelo jo ma tubo kin dano atata, ci gucoko dano gukelo woo matek i gaŋ gurumo ot pa Yacon kun giyenyo Paulo ki Cira pi kelogi woko bot lwak ki tek.
+\v 6 Ka nojogi oloyogi, ci guywayo Yacon ki utmego mogo guterogi i nyim luloc me gaŋ kun gidaŋŋe ni, “Jo man gitito gin mapat, gitye ka loko tam pa dano me lobo woko, gubino kwede wa kany.
+\v 7 Yacon aye ojologi; gin gitye ka balo cik pa Cecar ma giwaco ni tye kabaka mukene, en Yecu.”
+\v 8 Ka lwak dano ki luloc me gaŋ guwinyo lok man, ci gucako tugge.
+\v 9 Luloc gumiyo Yacon ki utmego mukene guculo lim me lajeŋ, ka lacen guwekogi gucito.
+\p
+\v 10 Utmego gucwalo Paulo ki Cira gucito woko i dyewor meno wa i Berea cut; ka guo ci gucito i kacokke pa Lujudaya.
+\v 11 Lujudaya ma kunnu onoŋo yam gin jo ma kitgi beco makato jo ma i Tecalonika. Gujolo lok ma gitito botgi ki ciŋgi aryo, kun giŋiyo ginacoya ma yam gicoyo nino ducu pi neno ka lok ducu tye kit meno ada.
+\v 12 Mumiyo lwak jo mapol guye Yecu, ki lwak mon madito ma Lugrik ki co mapol.
+\p
+\v 13 Ento ka Lujudaya ma i Tecalonika guwinyo ni Paulo ki Cira gitye ka tuco lok pa Lubaŋa i Berea bene, gin bene gubino kunnu, gurubo dano dok gutugo lwak.
+\v 14 Utmego gucwalo Paulo woko oyot i yo ma cito i dog nam, ento Cira ki Temceo gudoŋ.
+\v 15 Jo ma gulwoko Paulo-ni gutere wa i Atene; ka ocikogi pi Cira ki Temceo ni gucit bote oyotoyot, ka gua, gudok.
+\p
+\v 16 I kare ma Paulo tye ka kurogi i Atene, ka oneno gaŋ meno opoŋ ki cal jogi, ci olyeto cwinye mada.
+\v 17 Obedo ka laro lok ki Lujudaya ki jo ma giworo Lubaŋa i kacokkegi, ki i cuk bene ki jo ma en rwatte kwedgi jwijwi.
+\p
+\v 18 Luryeko mogo me dul pa Luepikurea ki Lucitoiki bene gurwatte kwede. Jo mukene guwacci, “Lalok atata-ni temo tito lok i kom gin aŋo?” Jo mukene guwacci, “En nen calo tito lok i kom jogi mogo ma welo,” pien noŋo en tye ka tito lok me kwena maber i kom Yecu ki i kom cer i kin jo muto.
+\p
+\v 19 Ci gimake gitere i nyim cokke ma yam rwatte i wi got ma gilwoŋo Areopago, kun giwaco ni, “Wamito ŋeyo kit pwony manyen ma ikelo-ni,
+\v 20 pien in dok ikelo lok ma welo twatwal i itwa, ci wamito niaŋ tere.”
+\v 21 I kare meno lwak jo Atene ducu ki welo ma gibedo kunnu gityeko karegi ducu ka tito lok ki winyo lok i kom gin manyen.
+\p
+\v 22 Ka Paulo ocuŋ i dye cokke me Areopago, ci owaco ni, “Wun jo Atene, aniaŋ ni i kit ducu wun ludini mada,
+\v 23 pien i kare ma awoto i dye gaŋ aneno keno tyer mo ma gicoyo i kome ni, ‘Pa lubaŋa ma pe ŋene.’ Gin ma wuworo ma pe wuŋeyo, man aye atuco botwu-ni.
+\p
+\v 24 Lubaŋa ma yam ocweyo lobo ki jami ducu ma tye iye-ni, en aye Rwot me polo ki lobo, pe bedo i ot ma dano gutiyo ki ciŋgi,
+\v 25 pe bene mito ni dano guwore ki gin ma gutiyo atiya ki ciŋgi, macalo gin mo orem bote, pien en kikome aye miyo kwo ki dano ducu wa ki yweyo ki jami ducu.
+\p
+\v 26 En yam ocweyo rok ducu nia ki i kom dano acel wek gubed i wi lobo ma onoŋo en omoko kare kikome ma myero gubed iye, ki waŋ apokki lobo me kabedogi,
+\v 27 wek gubed ka yenyo Lubaŋa, wek ka giboŋo aboŋa gwok nyo gugud kome ci ginoŋe, pien en pe tye cen ka mabor ki bot ŋat acel acel i kinwa.
+\v 28 Wakwo i en, wawoto i en, wabedo i en’, macalo ŋat mo ocoyo. Ŋat acel i kin lucocwu bene ocoyo ni, ‘Wan bene wan litinone.’
+\p
+\v 29 Kit meno ka wan litino pa Lubaŋa, pe myero watamu ni Lubaŋa cal ki cal mo me jabu nyo ryal nyo got ma gipayo ki diro ki tam pa dano.
+\v 30 I kare me kwiya piny Lubaŋa yam pe oyaro pire, ento i kare man en doŋ ociko ni dano ducu myero guŋut i kom balgi,
+\v 31 pien en doŋ otyeko moko nino ma en biŋolo iye kop i kom dano ducu ma i lobo i kit ma atir, kun doŋ oyero dano ma myero oŋol kop ma ka-kare, omiyo bene lanen ma nyuto ni man bitimme pi cero dano meno ki i kin jo muto.”
+\p
+\v 32 Ka guwinyo Paulo ka loko lok i kom cer ki i kin jo muto, jo mogo gucako caye ki jo mukene guwacci, “Wamito imed tito lok man botwa kare mukene.”
+\v 33 Ka Paulo okato woko ki botgi, owoto gire.
+\v 34 Ento jo mukene gumako i kome, guye lokke. I kingi onoŋo tye Dionecio ma Laareopago, ki dako mo ma nyiŋe Damali, ki jo mukene bene.
+\c 18
+\cl Chura 18
+\p
+\v 1 Ka meno otum, Paulo oa ki i Atene, ocito Korint.
+\v 2 Kunnu en onoŋo Lajudaya mo ma nyiŋe Akwila ma ginywalo i Ponto, ma pud obino kenyo abina nia ki i Itali kacel ki dakone Pricikila, pien laloc madit Kalaudio onoŋo ociko ni Lujudaya ducu myero gua woko ki i Roma. Paulo ocito ka limogi ci obedo botgi,
+\v 3 pien gin ducu gitiyo kit tic acel, ci gucako tic, pien gin lutim kema.
+\v 4 En obedo ka laro lok i kacokke i nino me cabit ducu, kun temo loyo tam pa Lujudaya ki jo Grik.
+\p
+\v 5 Ka Cira ki Temceo gua ki i Makedonia, gunoŋo Paulo ogeto ka tito lok kun tito ki Lujudaya ni Kricito ma Lubaŋa oyero-ni aye Yecu.
+\v 6 Ka gilulo i kome, giyete, ka oteŋo ginarukane, owaco botgi ni, “Remowu obed i wiwu! An iya gira leŋ. Cakke tin abicito bot Lurok.”
+\v 7 Ka oa ki kunnu ci ocito i ot pa laco mo ma nyiŋe Titio Yucito, lawor Lubaŋa ma ode tye cok ki kacokke pa Lujudaya.
+\v 8 Kuricipo, ladit me kacokke, oye Rwot ki jo ma i ode ducu; ki lwak jo mapol ma i Korint ma giwinyo lok pa Paulo guye bene, ci gibatijagi.
+\p
+\v 9 Rwot onen bot Paulo i waŋ lek dyewor owacce ni, “Pe ibed i ki lworo, ento bed ka lok, pe iliŋ;
+\v 10 pien an atye kwedi, pe tye ŋat mo ma bitubbe i komi ki timi marac, pien atye ki lwak jo mapol i gaŋ man.”
+\v 11 Ci obedo kunnu mwaka acel ki dwe abicel kun pwonyo lok pa Lubaŋa i kingi.
+\p
+\v 12 Ento i kare ma Galio aye obedo laloyo me lobo Akaya, ci Lujudaya gucokke gutube i kom Paulo, ŋukele wa i nyim kom me ŋolo kop,
+\v 13 kun giwaco ni, “Laco man tye ka bito dano ni guwor Lubaŋa i yo ma pe lubo cik.”
+\p
+\v 14 Ento i kare ma Paulo mito ŋamo doge ka lok, Galio owaco ki Lujudaya ni, “Ka onoŋo lok man ocuŋ i kom tim mo marac, nyo kom bal mo marac, onoŋo myero awiny kokowu, wun Lujudaya.
+\v 15 Ento kit macalo obedo pyem i kom lok mogo nyo nyiŋ mogo ma dok i kom cik ma mewu-ni, wun aye wunen giwu kite; an akwero bedo laŋolkop i lok macalo meno.”
+\v 16 Ci oryemogi woko ki i nyim kom me ŋolo kop.
+\v 17 Ka gin ducu gumako Cocitene, ladit me kacokke, ci gigoye i nyim kom me ŋolo kop. Ento Galio pe oketo iye cwinye.
+\p
+\v 18 Ka man otum, ci Paulo dok odikke kunnu, ka oweko utmego ci okwaŋo nam ocito i lobo Ciria kun Pricikila ki Akwila gunywako kwede yo. Ci olyelo wiye i Cenkeria, pien onoŋo okwoŋo kwoŋ.
+\v 19 Ka gucito i Epeco, ci oweko Pricikila ki Akwila kunnu; ento en ocito i kacokke, olaro lok ki Lujudaya.
+\v 20 Ka gulego ni koŋ obed kunnu kare malac, ci okwero woko.
+\v 21 Ento i kare ma en cikogi owacci, “Abidwogo botwu ka Lubaŋa biye,” ci ocako kwaŋ nia ki i Epeco.
+\p
+\v 22 Ka doŋ otyeko o i Cecaria, ci ocito i Jerucalem ka moto jo muye Kricito, ka doŋ olor piny i Antiokia.
+\p
+\v 23 Odikke koŋ kunnu, ka lacen dok oa olimo kabedo ducu ma i lobo Galatia ki Perugia kun jiŋo cwiny lupwonnye ducu.
+\p
+\v 24 Lajudaya mo ma nyiŋe Apolo ma ginywalo i Alegijanderia yam obino i Epeco. En laco ma lalok twatwal, tye ki ŋec matut i ginacoya.
+\v 25 Onoŋo yam gibedo ka pwonye yo pa Rwot, ma lok okur i cwinye, kun pwonyo lok i kom Yecu atir mupye, kun kono ŋeyo lok me batija pa Jon keken.
+\v 26 En yam loko ki tekcwiny laboŋo lworo i kacokke, ento ka Pricikila ki Akwila guwinyo lokke, ci gutere gumiye pwony matut i kom Lubaŋa ma niaŋe makato.
+\p
+\v 27 I kare ma en mito kwaŋ cito i Akaya, utmego gujiŋo cwinye, ka gucoyo waraga bot lupwonnye wek gujole. Ka ceŋ oo kunnu, ci okonyo jo ma yam gulimo gum me niye mada,
+\v 28 pien oloyo tam pa Lujudaya atyer i nyim lwak kun nyuto ki i ginacoya ni Kricito ma Lubaŋa oyero aye Yecu.
+\c 19
+\cl Chura  19
+\p
+\v 1 Ka Apolo tye i Korint, Paulo orabo piny ki malo ka obino i Epeco. Onoŋo lupwonnye mogo kunnu,
+\v 2 ci openyogi ni, “Wun yam wulimo Cwiny Maleŋ i kare ma wuye Kricito?” Gugamo ni, “Pe, wan peya wawinyo ni Cwiny Maleŋ tye.”
+\p
+\v 3 Owaco botgi ni, “Con gibatijawu ki kit batija aŋo?” Gugamo ni, “Ki batija pa Jon.”
+\p
+\v 4 Paulo ogamo ni, “Jon yam batija dano pi ŋut i kom balgi, kun tito bot dano ni guye ŋat ma bibino lubo kore-ni, meno en Yecu.”
+\v 5 Ka guwinyo lok man, ci gibatijagi i nyiŋ Rwot Yecu.
+\v 6 Ka Paulo oketo ciŋe i komgi, ci Cwiny Maleŋ obino i komgi; gucako dumo leb mapatpat kun gitito lok pa Lubaŋa.
+\v 7 Gin ducu welgi romo ka apar wiye aryo.
+\p
+\v 8 Paulo odonyo i kacokke kun loko ki tekcwiny laboŋo lworo pi dwe adek, kun laro lok ki bolo lok i kom ker pa Lubaŋa.
+\v 9 Ento jo mogo ma pe guye ma gudiŋ gucako loko lok marac i kom Yo meno i nyim lwak, ci Paulo opokke woko kwedgi, kun woto kacel ki lupwonynye, obedo ka laro lok nino ducu i cukul pa Tirano.
+\v 10 Man omedde otyeko mwaka aryo, mumiyo jo ma gibedo i Acia guwinyo lok pa Rwot, Lujudaya ki Lugrik ducu.
+\p
+\v 11 Ci Lubaŋa otiyo taŋo madoŋo ki i ciŋ Paulo.
+\v 12 Wa kitambarane nyo boŋŋine me tic yam gikwanyo woko ki bote ka gitero bot lutwo, ci two caŋ woko, ki cen bene a woko ki i kom dano.
+\p
+\v 13 Lujudaya mogo ma lumalgaŋ, ma gin luryem cen, gucako tuco nyiŋ Rwot Yecu i nyim jo ma cen omakogi kun giwaco ni, “Akwoŋowu ki nyiŋ Yecu ma Paulo tito pire-ni.”
+\v 14 Yam tye Lujudaya mo ajwaka madit ma nyiŋe Cekewa, ma awobene abiro gitimo kit meno.
+\p
+\v 15 Ento cen marac odok iye botgi ni, “Yecu aŋeyo, ki Paulo bene aŋeyo; ento wun aŋagi?”
+\v 16 Ci laco ma cen marac omako-ni okato i komgi ci obwoyogi woko, oryemogi, ci gumwomme woko ki i ot kun gitye munero ki ret omakogi bene.
+\v 17 Lok man oŋene bot jo ma gibedo i Epeco ducu, Lujudaya ki Lugrik bene; lworo omakogi ducu, ci giworo nyiŋ Rwot Yecu.
+\p
+\v 18 Ki lwak jo ma koni doŋ guye Yecu gubino kun gituco ci giyeko te tyetgi ducu.
+\v 19 Ki jo ma yam lujogi gukelo buk tyetgi guguro kacel guwaŋogi woko i nyim lwak ducu. Ka gikwano welgi ci ginoŋo romo lim ryal alip pyerabic kulu.
+\p
+\v 20 Kit meno lok pa Rwot odoŋo omedde ki twero madwoŋ.
+\p
+\v 21 Lucen ka meno otum ci Paulo otamo ki i cwinye me cito i Makedonia ki i Akaya ka ekat kwede i Jerucalem, kun waco ni, “Myero acit anen wa Roma bene.”
+\v 22 Ci ocwalo lukonnye aryo i Makedonia, Temceo ki Eracto; en kikome odoŋ i Acia pi kare manok.
+\p
+\v 23 I kare meno atubatuba magwa ocakke i kom Yo pa Kricito.
+\v 24 Laco mo ma nyiŋe Demetrio latet ryal, yam teto ryal timo kwede cal jok ma dako ma nyiŋe Atemi ci kelo kwede lim madwoŋ bot ludiro tic.
+\p
+\v 25 En ocokogi ogurogi kacel ki jo mukene ma gitiyo kit tic acel-lu, ci owaco botgi ni, “Lutuwa, wun wuŋeyo ni lonyowa a i tic man.
+\v 26 Doŋ wuneno dok wuwinyo bene ni Paulo man tye ka bito dano, pe i Epeco keken ento oromo i Acia ducu. Tye ka loko jo mapol me lubo kore, kun titogi ni lubaŋa-gu ma gitiyo ki ciŋ pe gin lubaŋa.
+\v 27 Doŋ gin marac onen, pe i kom ticwa man keken ma gilanyo pire, ento wa ot me woro lubaŋawa madit, Atemi, bene pire doŋ biboto woko, ki deyone bene gibikwanyo woko, en ma dano i lobo Acia ki me lobo ducu giworo-ni.”
+\p
+\v 28 Ka guwinyo lok man ci gutwarre malo ki kiniga gucako wo matek ni, “Atemi pa jo Epeco dit mada.”
+\v 29 Kit meno gaŋ iye orubbe woko; gin ducu guriŋo i ka poro tuko kun giywayo Gayo ki Aristako, Lumakedonia ma yam guwoto kacel ki Paulo.
+\v 30 Paulo onoŋo mito cito ka donyo i dye lwak, ento lupwonnye pe guye.
+\v 31 Ludito me lobo Acia mogo bene ma gin lureme gucwalo lok bote ni pe otem donyo i ka poro tuko.
+\p
+\v 32 Jo mogo gidaŋŋe mapat ki jo mogo giloko pat, pien lwak mucokke ducu doŋ gukeco woko, pol pa dano bene pe giŋeyo lok ma ogurogi kacel.
+\v 33 Jo mogo ma i lwak gutamo ni lokke otiko Alegijanda, pien Lujudaya gukete i nyim cokke, ci Alegijanda ojukogi ki ciŋe kun mito pido lok i nyim lwak.
+\v 34 Ento ka guniaŋ ni en Lujudaya, gucako wo awoya ci gudaŋŋe ki dwan acel pi cawa aryo kulu ni, “Atemi pa Jo Epeco dit mada.”
+\p
+\v 35 Lacen ladit ma en aye karan me gaŋ ojuko dano ci owaco botgi ni, “Wun jo Epeco, aŋa ma pe ŋeyo ni gaŋ Epeco aye lagwok ot woro Atemi madit, ki got maleŋ ma yam opoto ki i polo-ni?
+\v 36 Lok man pyem mo pe iye, wun doŋ myero wubed mot, pe wutim gin mo ki kurokuro.
+\v 37 Wun wukelo jo man ma pe guyako gin mo ki i ot jok, pe bene guyeto lubaŋawa ma dako-ni.
+\v 38 Ka ce Demetrio ki lutet gitye ki lok adot i kom ŋat mo, lukiko tye, luloyo bene gitye; wek gupidde ki kunnu.
+\v 39 Ento ka tye lok mukene ma wumito, meno gibityekone i cokke me nino ducu macalo cik tye.
+\v 40 Pien watwero poto i can pi gin ma otimme tin-ni kun giwacci watimo bwami, pien pe tye tyen lok mo ma watwero nyuto pi kit woo ma otimme tin.” Ka otyeko loko lok man, ci oketo cokke woko.
+\c 20
+\cl Chura  20
+\p
+\v 1 Ka doŋ atubatuba ogik, Paulo olwoŋo lupwonnye bote, ka otyeko cuko cwinygi, ci ocikogi, ocito woko i Makedonia.
+\v 2 Owok i dye lobo meno kun cuko cwiny dano ki lok mapol, ka oo i lobo pa jo Grik.
+\v 3 Otyeko dwe adek kunnu, ento ka oyubbe me kwaŋo nam pi cito i Ciria, Lujudaya gupiro lok i kome, ci Paulo omoko ni doŋ ebidok ewok ki i Makedonia.
+\v 4 Copater wod pa Piro olwoke, kacel ki Lutecalonika Aristako ki Cekundo, ki Gayo Laderube, ki Temceo, kacel ki jo Acia, Tukiko ki Tropimo.
+\v 5 Gin gucito anyim, gukurowa i Teroa.
+\v 6 Wan wakwaŋ waa ki i Pilipi ma nino madito me Mugati ma Tobi Pe Iye doŋ okato, ka wakwaŋ pi nino abic ci wao botgi i Teroa, watyeko kunnu nino abiro.
+\p
+\v 7 I kom nino mukwoŋo me cabit, ka wacokke ka baro mugati, Paulo obedo ka lok kwedgi pien onoŋo mito wot woko odiko; ci oloko kare malac nio wa i cwiny dyewor.
+\v 8 Mac tara mapol obedo ka lyel i kicika ka ma wacokke iye-ni.
+\v 9 Onoŋo tye awobi mo ma nyiŋe Yutiko ma obedo i waŋ dirica. I kare ma Paulo ori ka lok, ka nino onuro awobi-nu mada, ci opoto piny nia ki i ot me adekke, gitiŋe ma oto woko.
+\v 10 Ka Paulo olor piny, ci oryebbe i kome okwake, owaco ni, “Pe cwinywu opoti, kwone pud tye.”
+\v 11 Ka Paulo oito odok malo, ka obaro i mugati ci gucamo. Obedo ka lok kwedgi nio kwarpiny, ka opokke kwedgi.
+\v 12 Gucito ki awobi meno makwo, cwinygi obedo yom matek.
+\p
+\v 13 Wan watelo yo wadonyo i mel, ci wakwaŋ wao i Acco ma wageno ni Paulo bidonyo i mel kunnu, pien onoŋo en ociko kumeno kun mito ni ewok ki i wi tura.
+\v 14 Ka oromo kwedwa i Acco, ci wagamo en i mel, wacito kwede wa i Mitulene.
+\v 15 Ka wakwaŋ waa ki kunnu ci orwone wakemo Kioc; ka orwone mukene wao wa Camoc, i ŋe nino meno wao i Mileto.
+\v 16 Pien Paulo onoŋo omoko ni ebikwaŋ ewok kun ekato Epeco akata, wek pe etyek kare i Acia, pien onoŋo nene rune wek ebed i Jerucalem ka twerre i nino me Pentekote.
+\p
+\v 17 I kare ma en tye i Mileto ci ocwalo kwena i Epeco pi lwoŋo ludoŋo pa lwak muye Kricito gubin bote.
+\p
+\v 18 Ka guo bote, ci owaco botgi ni, “Wun kikomwu wuŋeyo kit ma yam abedo kwede i kinwu wun ducu, nia i kare ma tyena okwoŋo nyono lobo Acia,
+\v 19 kun atiyo ki Rwot ki mwolo ducu, ki pig waŋ, ki ayela mupoto i koma pi Lujudaya ma gupiro lok i koma.
+\v 20 An yam pe aŋuny adok ki ŋeya aweko tuco lok mo botwu ma twero konyowu, kun apwonyowu i dye lwak ki i ot ki ot.
+\v 21 Atito atyer bot Lujudaya ki bot jo Grik bene ni myero guŋut i kom balgi, gudwog cen bot Lubaŋa, ci guye Rwotwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 22 Kombeddi an doŋ abecito i Jerucalem, ma an lamabuc pa Cwiny Maleŋ, kun pe aŋeyo gin ma bipoto i koma kunnu.
+\v 23 Kono Cwiny Maleŋ aye bedo ka titta ki i gaŋ ducu ni twec ki can madwoŋ aye tye ka kura.
+\v 24 Ento kwona doŋ pe obedo gin me wel ki tuŋ bota, pe pire doŋ dit ki bota, ento myero an doŋ acob ŋwecca keken ki dog tic ma alimo ki bot Rwotwa Yecu, me tito lok me kwena maber me kica pa Lubaŋa.
+\v 25 Kombeddi doŋ aŋeyo ni wun ducu ma yam abedo ka wot i kinwu kun apwonyowu ki lok i kom ker pa Lubaŋa pe doŋ wubineno waŋa.
+\v 26 Mumiyo atito botwu tin atyer ni, ka kwo pa ŋat mo i kinwu orwenyo, aliine pe tye i wiya,
+\v 27 pien pe aŋuny adok ki ŋeya aweko tuco botwu gin ducu ma Lubaŋa oyubo.
+\v 28 Wugwokke kekenwu ki dwol romiwu ducu ma Cwiny Maleŋ oketowu me bedo lugwokone, wek wukwa lwak pa Lubaŋa ma en owilogi ki remo me wel madwoŋ pa Wode.
+\v 29 Aŋeyo ni ka apokke woko kwedwu, orudi mager bidonyo i kinwu ci pe gibitimo kica bot romi.
+\v 30 Dok i kin wun kikomwu bene bia iye jo ma gibiloko lok ma ŋako dano ci gibwolo lupwonnye miyo gilubo korgi.
+\v 31 Mumiyo acikowu ni wugwokke, kun wupo ni yam abedo ka pwonyo ŋat acel acel i kinwu ma pe aliŋ pi mwaka adek kulu dyeceŋ ki dyewor kun akok ki pig waŋa.
+\p
+\v 32 Kombeddi doŋ amiyowu, i ciŋ Lubaŋa ki i lokke me kica ma twero, miyo wudoŋo wubedo matek, miyo wunoŋo dulwu ki i kom gin ma Lubaŋa oyubbe me miyo bot jo ducu ma en olonyogi gudoko maleŋ.
+\p
+\v 33 An yam cwinya pe opukke i kom lim pa ŋat mo kadi ki ginarukane.
+\v 34 Wuŋeyo kekenwu ni anoŋo gin ducu ma mitte pira ki pi jo ma atye kwedgi ki tic ma atiyo ki ciŋa en-ni.
+\v 35 I kare ducu atyeko nyuto botwu ni pi tiyo tic matek macalo meno myero wakony lugoro kun wapo lok pa Rwotwa Yecu ma yam owaco ni, “Miyo mot kelo gum makato gamo agama.”
+\p
+\v 36 Ka otyeko loko lok meno, ci orumo coŋe piny olego kwedgi ducu.
+\v 37 Gin ducu gukok kun gikwako ŋut Paulo ki mot me mar.
+\v 38 Gin mucwero cwinygi twatwal makato ducu obedo lok ma en owaco botgi ni pe dok gibineno waŋe. Ci gulwoke wa i mel.
+\c 21
+\cl Chura  21
+\p
+\v 1 Ka doŋ opokke kwedgi, wacako kwaŋ wakemo yo atir nio wa i Koc. Orwone wao i Rodec, ka dok waa kunnu wao i Patara.
+\v 2 Ka wanoŋo mel ki kunnu ma cito Poiniki, ci wadonyo iye, wacako wot.
+\v 3 Ka doŋ wao ka ma waneno Caiprac, ci warabo ŋete kun waweko odoŋ tuŋ lacam, wacito wa i lobo Ciria ka wakato woko i wi tura i Turo, pien onoŋo myero gikwany yec woko ki i mel ki kunnu.
+\p
+\v 4 Wayenyo lupwonnye ci wari kunnu nino abiro. Cwiny Maleŋ omiyo gujuko Paulo ni pe ocit i Jerucalem.
+\v 5 Ka doŋ watyeko karewa, wapokke kwedgi ci wamedde ki wotwa. Gin ducu gulwokowa, wa mon ki litino, gukelowa wa i ŋe gaŋ; ka warumo coŋwa i dog nam, walego, wacikke kwedgi.
+\v 6 Lacen wan wadonyo i mel, ci gin gudok paco.
+\p
+\v 7 Ka watyeko kwaŋ nia ki i Turo, ci wao i Potolemai; ka wamoto utmego, ci wabedo kwedgi nino acel.
+\v 8 Orwone wapokke kwedgi, wacito i Cecaria, ci wadonyo i ot pa Pilipo latuc lok me kwena maber, ma yam en ŋat acel i kom jo abiro ca, wabedo bote.
+\v 9 Yam en tye ki anyirane aŋwen ma pe ginyomogi, ma yam gitito lok pa Lubaŋa.
+\p
+\v 10 Ka wadikke kunnu pi nino mapolpol, lanebi mo ma nyiŋe Agabo obino kunnu nia ki i Judaya.
+\v 11 Ka obino botwa okwanyo del pyer Paulo otweyo ki tyene ki ciŋe kene, ci owaco ni, “Cwiny Maleŋ owaco kit man ni, Lujudaya ma i Jerucalem gibitweyo won del pyer man kit man, ci gibimiye i ciŋ Lurok.”
+\p
+\v 12 Ka wawinyo lok man, wan ki jo ma kunnu walego Paulo ni pe ocit i Jerucalem.
+\p
+\v 13 Paulo odok iye ni, “Wun wumito gin aŋo, ma wukok wubalo ki cwinya-ni? An pe ayubbe pi mabuc keken, ento wa pi to i Jerucalem pi nyiŋ Rwot Yecu.”
+\p
+\v 14 Ka doŋ pe oye, ci waweko kun wawaco ni, “Gin ma Rwot mito myero otimme.”
+\p
+\v 15 Ka kare meno otum, wayubbe ci wacito i Jerucalem.
+\v 16 Wawoto ki lua pwonnye mogo ma guwoto kwedwa nia ki i Cecaria ci guterowa i ot pa Munacon dano me Caiprac ma yam odoko lapwonnye wa con, ka ma myero wagony iye.
+\p
+\v 17 Ka wao i Jerucalem, utmego gujolowa ki yomcwiny.
+\v 18 Orwone Paulo ocito kwedwa bot Yakobo ma onoŋo ludoŋo ducu gitye.
+\v 19 Ka doŋ omotogi, Paulo otito kikore gin mapol ma Lubaŋa otiyo i kin Lurok pi ticce.
+\v 20 Ka guwinyo, gupako Lubaŋa. Ci guwaco bote ni, “Koŋ inen, ominwa, tye Lujudaya alip adi ma gitye i kin jo ma doŋ guye Kricito. Gin ducu giryek twatwal i kom cik pa Moses.
+\v 21 Gin gubedo ka winyo lok i komi ni ipwonyo Lujudaya ducu ma gitye i kin Lurok ni gubwot cik pa Moses woko, dok bene ni itito lok botgi kiloŋ ni pe gulir litinogi, pe gulub kitwa.
+\v 22 Gin aŋo doŋ ma myero watim? Pien gin gibiwinyo ni ibino.
+\v 23 Mumiyo doŋ itim gin ma waciki. Watye ki jo aŋwen kany ma yam gukwoŋo kwoŋ.
+\v 24 Ter jo meno ci ilonnye kwedgi kacel, ci icul lim ma mitte pigi, wek gulyel wigi. Kit meno dano ducu gibiŋeyo ni lok ma gibedo ka loko i komi pe kakare, ento in bene itye ka gwoko cik.
+\v 25 Ento ki tuŋ bot Lurok ma guye Rwot watyeko cwalo waraga botgi ki lok ma waŋolo ni, pe gucam gin ma gityero bot jogi, pe gucam remo, ki riŋo lee ma gideyo adeya, gukwer bene tim tarwaŋ.”
+\v 26 Paulo otero jo meno ci orone olonnye kacel kwedgi ka gucito i ot pa Lubaŋa pi nyuto kare ma nino me lonynye megi doŋ bitum, wek gutyer tyer pi gin ki acel acel.
+\p
+\v 27 Ka onoŋo nino abiro me lonnyegi doŋ cok tum, Lujudaya ma gua ki i Acia guneno Paulo i ot pa Lubaŋa, ci gutugo lwak ducu, gumake,
+\v 28 kun gidaŋŋe matek ni, “Wun jo Icrael, wumi kony. Man aye laco ma tye ka pwonyo dano i kabedo ducu marac, kun kwero rokwa ki cikwa wa ki kabedo man bene. Ki makato ducu en okelo Lugrik bene i ot pa Lubaŋa, opyedo kabedo man maleŋ woko.”
+\v 29 Pien onoŋo guneno Tropimo ma Laepeco ma gitye kacel kwede i gaŋ, ci gutamo ni Paulo okele i ot pa Lubaŋa.
+\v 30 Ci gaŋ ducu otwarre woko, ka dano guriŋo kacel. Gumako Paulo, guywaye woko ki i ot pa Lubaŋa, ci giloro doggola woko cut.
+\p
+\v 31 Gimito neke woko, ento lok oo bot kapten me mony ni Jerucalem doŋ otugge woko.
+\v 32 En olaro kunnu ki ŋwec ki lumony mapol kacel ki luditogi ma loyo dano miya miya, gujuko lugo Paulo. Ka lwak guneno kapten ki lumony, guweko goyo Paulo.
+\p
+\v 33 Kapten ocito ka make, ka ociko ni gitweye ki nyor aryo. Ka openyo ni en aŋa, dok obalo gin aŋo?
+\v 34 Jo mogo ma i kin lwak gudaŋŋe ni pi man, ki mukene ni pi man. Ka kapten doŋ pe oniaŋ i kom lok kikome pi woo ma obedo madwoŋ, ociko ni gitere i gogo.
+\v 35 Ka guo i rwom me ito malo, lumony gutiŋo Paulo atiŋa pi gero pa lwak,
+\v 36 pien lwak dano ma otubbe gilubo korgi kun gidaŋŋe ni, “Wuneke woko!”
+\p
+\v 37 I kare ma onoŋo gidonyo ki Paulo i gogo, Paulo owaco bot kapten ni, “Ber koŋ alok boti lok mo?” Ci ogamo ni, “In iŋeyo leb Grik?
+\v 38 Pe in aye Laejipt ma yam otubo dano ci otero lunek alip aŋwen woko i tim?”
+\p
+\v 39 Paulo ogamo ni, “An Lajudaya, ginywala i Taruco ma i Cilicia, gaŋ ma ŋene mada. Alegi miya alok ki lwak.”
+\v 40 Ka oye, Paulo ocuŋ i rwom ci ojuko lwak ki ciŋe. Ka piny oliŋ litik. Ocako lok kwedgi i leb Ibru kun waco ni,
+\c 22
+\cl Chura  22
+\p
+\v 1 “Utmego ki wego, wuwiny pido ma akelo i nyimwu.”
+\v 2 Ka guwinyo en ka loko kwedgi i leb Ibru, gumedde ki liŋ mot. En owacci,
+\v 3 “An Lajudaya, ginywala i Taruco i Cilicia, ento adoŋo i gaŋ man, lapwonynya obedo Gamaliel. Gipwonya ki cik pa kwarowa kun gimiyo agwokke twatwal; abedo ki nyeko pi Lubaŋa macalo wun bene wutye kwede tin.
+\v 4 Abedo ka libo jo me Yo ma, anekogi bene. Atweyogi, aterogi i mabuc, co wa ki mon;
+\v 5 ajwaka madit pa Lubaŋa ki kacokke pa ludoŋo gin aye cadenna i kom lok man. Alimo waraga ki botgi pi utmego, ci acako wot i Damaciko ka mako jo ma gitye kunnu ki tweyogi me akela kany i Jerucalem wek giket can i komgi.
+\p
+\v 6 “I kare ma atye ka wot ma doŋ anyiko cok ki Damaciko, cwiny dyeceŋ, ci dero madit oa ki i polo, oryeny ocaro koma.
+\v 7 Ka apoto piny, awinyo dwan ma wacca ni, ‘Caulo, Caulo, piŋo itye ka yela?’
+\p
+\v 8 An agamo ni, ‘In aŋa, Rwot?’ Ci owacca ni, ‘An aye Yecu ma itye ka yela-ni.’
+\p
+\v 9 Jo ma guwoto kweda guneno dero, ento pe guwinyo dwan ŋat ma tye ka lok kweda-ni.
+\v 10 Ci agamo ni, ‘Atim gin aŋo, Rwot?’ Ci Rwot owacca ni, ‘A malo idony i Damaciko, ci gibititti ki kunnu gin ducu ma yam giyubo ni myero iti.’
+\v 11 Ka pe doŋ aneno piny pi dero meno ma ocaro waŋa, ci jo ma gitye kweda gupeya ki ciŋa nio wa i Damaciko.
+\v 12 “ŋat mo ma nyiŋe Anania, dano ma woro Lubaŋa kun lubo cikke ducu, ma Lujudaya ducu ma gitye kunnu giloko nyiŋe maber,
+\v 13 obino bota, ci ocuŋ ka ŋeta, owacca ni, ‘Ominwa Caulo, wek waŋi doŋ oyabbe!’ Ci waŋa oyabbe woko i cawa meno cut, ka aneno kome.
+\v 14 Ci owacca ni, ‘Lubaŋa pa kwarowa oyero in wek iŋe gin ma en mito, inen Ŋat ma Kite Atir, iwiny bene ka en loko ki doge;
+\v 15 pien in ibibedo cadenne bot dano ducu pi gin ma ineno ki ma iwinyo.
+\v 16 Man dok pud ikuro aŋo? Doŋ ia malo gibatija in, gilwok balli woko kun ilwoŋo nyiŋe.’
+\p
+\v 17 “Ka atyeko dwogo i Jerucalem, ka atye ka lego i ot pa Lubaŋa, awille woko,
+\v 18 ci anene. En owacca ni, ‘Rune oyot, ia woko ki i Jerucalem, pien pe gibiye lok me caden ma itito pira.’
+\v 19 Agamo ni, ‘Rwot, gin kikomgi giŋeyo ni i kacokke acel acel abedo ka pwodo dano ma guye in, atweyogi bene i mabuc.
+\v 20 Dok i kare ma gineko lacadenni Citefano an onoŋo acuŋ kunnu apwoyo gin ma otimme, agwoko bene boŋo pa jo ma guneke.’
+\v 21 “Ci owacca ni, ‘A woko ki kany, pien abicwali ka mabor bot Lurok.’”
+\p
+\v 22 Gubedo ka winyo nio wa i lok man; ento ka doŋ oloko, gucako daŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Wutere, wuneke woko! Dano macalo meno pe romo bedo i lobo!”
+\p
+\v 23 Gubedo ka daŋŋe matek, ma giteŋo boŋŋigi, gidunyo apwa malo.
+\v 24 Kapten ociko ni giter Paulo i gogo, ci gipenye kun gipwode ki del wek eniaŋ gin mumiyo gidaŋŋe i kome kit meno.
+\p
+\v 25 Ento ka doŋ gityeko tweye ki del, Paulo oloko ki ladit ma loyo dano miya ma ocuŋ ka ŋete ni, “Cik ye ni gipwod dano ma Laroma ma peya giŋolo kop oloye bo?”
+\p
+\v 26 Ka ladit meno owinyo, ci ocito bot kapten, owacce ni, “Man ibitimo niŋniŋ? Dano man Laroma.”
+\p
+\v 27 Ci kapten obino bote openye ni, “In Laroma?” Ogamo ni, “Iyo.”
+\p
+\v 28 Kapten owaco ni, “An awilo dit man ki lwak lim mabup.” Paulo owaco ni, “Ento an ginywala kwede anywala.”
+\v 29 Jo ma gubedo ka penye-ni gugwarre gucito woko cut. Kapten bene obedo ki lworo, pien oniaŋ ni Paulo bene Laroma ma onoŋo etweyo-ni.
+\p
+\v 30 Orwone omito ni eniaŋ tyen lok kikome ma Lujudaya gudoto iye Pauloni, ci ogonye woko, ka ociko ni ajwagi madito ki lumemba me Lukiko ducu myero gugurre kacel, ka otero Paulo oketo i nyimgi.
+\c 23
+\cl Chura 23
+\p
+\v 1 Paulo ociko waŋe i kom lumemba me Lukiko mucokke ci owacci, “Utmego, an abedo ma cwinya leŋ i nyim Lubaŋa nio wa i kare man.”
+\v 2 Ka owaco man, Anania, ajwaka madit, ociko jo ma gucuŋ ka ŋet Paulo ni gudoŋ doge.
+\p
+\v 3 Paulo owaco bote ni, “Lubaŋa bene bidoŋi, in kor ot ma gipuyu matar-ri! In ibedo ka ŋolla kop i te cik, dok iciko ni gidoŋa laboŋo lubo cik?”
+\p
+\v 4 Jo ma gucuŋ ka ŋete guwacci, “In iyeto ajwaka madit pa Lubaŋa?”
+\p
+\v 5 Paulo ogamo ni, “Utmego, pe onoŋo aŋeyo ni en ajwaka madit; pien gicoyo ni, ‘Pe ilok marac i kom ladit ma loyo lwak.’”
+\p
+\v 6 Ento ka Paulo oniaŋ ni dul acel i kingi Lucadukayo ki dul mukene i kingi Luparicayo, ci odaŋŋe i lukiko ni, “Utmego, an Laparicayo, wod pa Luparicayo. Lok opoto i koma pi geno cer pa jo muto.”
+\v 7 Ka owaco lok man, pyem opoto i kin Luparicayo ki Lucadukayo, nio ka Lukiko iye opokke woko.
+\v 8 Pien Lucadukayo giwaco ni cer pa jo muto pe, kadi lamalaika, kadi cwiny mo; ento Luparicayo giye ducu.
+\p
+\v 9 Ka pyem omedde matek, lupwonycik ma i dul pa Luparicayo gutwarre malo ka guwaco ni, “Pe wanoŋo kop mo ma dano-ni, obalo. Ka cwiny nyo lamalaika aye oloko kwede, ci timo aŋo?”
+\v 10 Ka pyem otedde magwa, kapten olworo ni gibiyeco Paulo woko atata, ka ociko lumony ni gulor piny gukwanye woko ki i kingi ki tek, gukete i gogo.
+\p
+\v 11 Orwone dyewor, Rwot ocuŋ ka ŋet Paulo, owacce ni, “Di cwinyi. Macalo ibedo ka tito lok i koma i Jerucalem, kit meno bene myero ibed cadenna bene wa i Roma.”
+\p
+\v 12 Ka piny oru, Lujudaya gutudo doggi kacel kun gikwoŋo ni pe gibicamo cam kadi wa mato pii nio ka gineko Paulo.
+\v 13 Onoŋo tye jo makato pyeraŋwen ma gukwoŋo kwoŋ kit meno.
+\v 14 Ka gucito bot ajwagi madito ki ludoŋo guwacci, “Wan watyeko kwoŋŋe matek ma watweyo ni pe wabibilo cam mo nio ka waneko Paulo.
+\v 15 Pi meno wun ki Lukiko wucwal lok kombeddi bot kapten wek okele piny botwu macalo wubicito ka ŋiyo kop i kome kikore. Noŋo wan wayubbe me neke ma peya oo botwu.”
+\p
+\v 16 Ento okeyo Paulo owinyo kit ma gikiye kwede, ci ocito odonyo i gogo otito ki Paulo.
+\v 17 Paulo olwoŋo ladit mony acel lalo dano miya, owacce ni, “Ter awobi man bot kapten. En tye ki lok mo ma mito tito bote.”
+\v 18 Otere bot kapten ci owacce ni, “Paulo ma lamabuc-ci olwoŋa ci olega ni akel awobi man boti, pien tye ki lok mo ma mito tito boti.”
+\v 19 Kapten omako ciŋe, otere cen i muŋ ka openye ni, “Gin aŋo ma onoŋo imito tito bota?”
+\v 20 Ogamo ni, “Lujudaya guyubbe me penyi wek iter Paulo botgi i Lukiko, ma nen calo gimito ni gimed penyo lok i kome wek guniaŋ iye maber.
+\v 21 Ento pe iye legagi, pien dano makato pyeraŋwen gubuto ka kiye. Gukwoŋŋe ni pe gibicamo gin mo kadi mato pii nio ka gineko Paulo. Kombeddi doŋ guyubbe, gikuro cik ma a ki boti.”
+\v 22 Kapten ocwalo awobi-nu kun cike ni, “Pe dok itit bot ŋat mo ni itito lok man bota.”
+\p
+\v 23 Ci olwoŋo lumony aryo ma lulo dano miya miya, owaco botgi ni, “Wuyubbe i kin cawa adek me dyewor ki askari miya aryo, ki wegi aguragura pyerabiro, ki wegi toŋ miya aryo wek gucit Cecaria.
+\v 24 Dok inoŋ aguragura bene pi Paulo wek oriŋ kwede wek itere ki kuc bot Pelici laloyo.”
+\v 25 Ci ocoyo waraga ma kwanne kit man:
+\v 26 “An Kalaudio Licia amoto in Laloyo Maber Pelici.
+\v 27 Laco man Lujudaya aye gumako, onoŋo doŋ gicok neke woko, ka acito botgi ki lumony alare ki i ciŋgi, pien onoŋo aniaŋ ni en Laroma.
+\v 28 Pi mito niaŋ i kom lok ma gidote iye atere i Lukikogi.
+\v 29 Ci anoŋo ni gidote ki adot ma dok i kom cikgi, pe onoŋo tye lok mo ma romo ŋolo kop me to iye i kome, kadi mabuc bene.
+\v 30 Ka gikwilla lok ni tye dano ma gitye ka kiyo laco man, acwale woko oyot kun aciko ludote-gu gutit adotgi ma i kome i nyimi.”
+\p
+\v 31 Lumony gutero Paulo kit ma gicikogi kwede. Gukwanye dyewor gutere wa i Antipatric.
+\v 32 Orwone gudwogo i gogo, kun giweko wegi aguragura gumedde ki wot kwede.
+\v 33 Ka guo Cecaria gumiyo waraga bot laloyo, ka gutero Paulo bene i nyime.
+\p
+\v 34 I kare ma laloyo doŋ okwano waraga, openye ni en oa i lobo mene. Ka oniaŋ ni oa i lobo Cilicia,
+\v 35 ci owacci, “Abiwinyo lokki ka ludoti guo.” Ociko ni gigwoke i ot madit pa Kerode
+\c 24
+\cl Chura  24
+\p
+\v 1 Ka nino abic okato, ajwaka madit Anania obino ki ludoŋo mogo, kacel ki laplida mo ma nyiŋe Tertulo, ci gutero adotgi i nyim laloyo pi doto Paulo.
+\v 2 Ka doŋ gilwoŋe, Tertulo ocako adotte kun waco ni, “Laloyo Maber, ladit Pelici, wabedo ki kuc piri nia wa con, dok itamo pi rokwa, ikelo alokaloka mapol ma okonyowa
+\v 3 i kit yo ducu ki i kabedo ducu, wan bene wajolo ki yomcwiny madwoŋ, ladit.
+\v 4 Ento pe doŋ agal wii, abako doga boti pi kicani iwiny lokwa macegocego-ni.
+\v 5 Wanoŋo ni dano man lanek piny, en aye lakel jemo i kin Lujudaya ducu ma i lobo ducu, en latel wi dul pa Lunajaret.
+\v 6 En bene otemo pyedo wa ot pa Lubaŋa maditte, ci wamake woko. [Onoŋo wamito ŋolo kop i kome kun walubo cikwa-ni,
+\v 7 Ento kapten Licia obino omaye woko ki i ciŋwa tektek,
+\v 8 ci ociko ni ludote myero guo i nyimi.] Ka in kikomi ipenye, ibiniaŋ ki bote lok ducu ma wadote iye.”
+\v 9 Luyudaya bene guribbe i adot meno, kun gimoko ni lok man ducu tye kit meno.
+\p
+\v 10 Ka laloyo ocime ni oloki, Paulo odok iye ni, “Ladit, aŋeyo ni ibedo ka ŋolo kop i rok man pi mwaka malac, mumiyo apido lokka i nyimi ki yomcwiny.
+\v 11 Macalo ni bene itwero noŋo ka ipenyo dano, wel nino ma okato nia i kare ma acito i Jerucalem ka woro Lubaŋa peya okato apar wiye aryo.
+\v 12 Pe ginoŋo ni atye ka pyem ki dano mo, nyo tubo lwak, kadi i ot pa Lubaŋa, nyo i kacokke me lega, nyo i dye gaŋ.
+\v 13 Dok bene pe gitwero nyuto ni lok ma gikelo i koma kombeddi tye kakare.
+\v 14 Ento aye lok man boti ni, aworo Lubaŋa pa kwarowa kun alubo kit Yo ma gin gilwoŋo ni dul. Aye lok ducu ma gicoyo i cik pa Moses ki i buk pa lunebi.
+\v 15 Pi niyena i kom Lubaŋa atye ki gen ni dano gibecer woko, jo ma kitgi atir wa ki jo ma kitgi pe atir, ci gin bene gitye ki kit gen acel-lu.
+\v 16 Pi meno an bene atemo mada kare ducu wek abed ma cwinya leŋ i nyim Lubaŋa ki i nyim dano.
+\v 17 “Ma doŋ abedo cen pi mwaka mapolpol acito i Jerucalem ka tero mot bot jo me rokka pi konyo lucan, ki ka tyero gitum.
+\v 18 I kare ma atye ka tiyo man, gunoŋa i ot pa Lubaŋa ma doŋ atyeko lonnye woko i kit ma mitte. Pe abedo ki lwak mo, woo bene obedo pe. Ento Lujudaya mogo ma gua ki i Acia,
+\v 19 gin aye kono myero gubed kany i nyimi gukel adotgi, ka gitye ki lok mo i koma.
+\v 20 Nyo wek jo man kikomgi gunyut gin marac ma gunoŋo i koma i kare ma acuŋ i nyim Lukiko.
+\v 21 Tye lok man keken, i kare ma acuŋ i kingi adaŋŋe ni, ‘Pi lok kom cer pa jo muto aye omiyo wutye ka ŋolo lok i koma tin.’”
+\p
+\v 22 Ento Pelici obedo ki ŋec muromo i kom Yo pa Rwot, ci pe otyeko lok woko cut. Owacci, “Abiŋolo kopwu ka kapten Licia bibino kany.”
+\v 23 Ka ociko ladit mony ma loyo dano miya ni myero ogwok Paulo i buc ento obed laboŋo ayela mo, pe gigeŋ lureme ka gimito mine kony.
+\p
+\v 24 Ka kare okato manok, Pelici obino ki dakone Drucila ma anyira Judaya. Olwoŋo Paulo, ci obedo ka winyo ka loko i kom niye i kom Kricito Yecu.
+\v 25 I kare ma en tye ka lok i kom kit ma atir ki gwokke kekene, ki ŋolo kop ma bibedo i kare me anyim, lworo omako Pelici omiyo owacci, “Koŋ doŋ iciti; ka dok anoŋo kare ci abilwoŋi.”
+\v 26 Onoŋo bene en geno ni Paulo bimiye lim, pienno obedo ka lwoŋe jwijwi ci boko lok kwede.
+\p
+\v 27 Ento ka mwaka aryo okato, Porcio Festo oleyo ka tyen Pelici. Pelici onoŋo mito ni Lujudaya gupwoye, omiyo oweko Paulo i mabuc.
+\c 25
+\cl Chura  25
+\p
+\v 1 I kare ma Festo obino i lobo ma gimiye ni en olo, i ŋe nino adek, oa i Cecaria, ocito i Jerucalem.
+\v 2 Ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludito me lobo Judaya gutitte pi lok i kom Paulo, ci gubako doggi bote,
+\v 3 ni otim ber oye cwale i Jerucalem, kun onoŋo guyubo ni dano gibikiye ci gineke woko i waŋa yo.
+\v 4 Ento Festo ogamo ni gitye ka gwoko Paulo i Cecaria, en bene emito cito kunnu i kare macok-ki.
+\v 5 Ci owacci, “Pi meno, jo ma i kinwu ma gitye ki twero myero gucit kweda. Ka onoŋo tye roc mo i kom laco meno, wek gudote bota.”
+\p
+\v 6 Obedo i Jerucalem pi nino aboro nyo apar, ka odok i Cecaria. Orwone obedo i kom me ŋolo kop, ci ociko ni gikel Paulo.
+\v 7 Ka doŋ obino, Lujudaya ma gua i Jerucalem gucuŋ ma gurume dyere, gudote ki lwak adot mapol mapek ma pe gitwero moko kite.
+\p
+\v 8 Paulo opido ni, “Peya abalo lok mo i kom cik pa Lujudaya kadi ot pa Lubaŋa, kadi wa bot laloc madit Cecar.”
+\p
+\v 9 Ento Festo onoŋo mito ni Lujudaya gupwoye, ci owaco bot Paulo ni, “Imito giteri i Jerucalem wek aŋol kop i komi pi adot magi ki kunnu?”
+\p
+\v 10 Paulo ogamo ni, “Acuŋ kany i nyim kom me ŋolo kop pa Cecar, en aye ka ma myero giŋolla iye kop. Pe abalo bal mo bot Lujudaya, meno in bene iŋeyo maber.
+\v 11 Ka abalo bal ma romma to, lok mo pe, gitwero neka, pe akwero; ento ka adotgi i koma tere pe, ci pe tye ŋat mo ma twero miya i ciŋgi. Abolo pi Cecar.”
+\p
+\v 12 Ka Festo otyeko poro lok ki lukikone, odok iye ni, “Ibolo pi Cecar; ibicito bot Cecar.”
+\p
+\v 13 Ka nino okato manok, kabaka Agripa ki Bernike guo i Cecaria ka jolo Festo.
+\v 14 Ka gudikke kunnu pi kare malac, Festo oketo adot i kom Paulo i nyim kabaka kun wacci, “Tye laco mo kany ma Pelici oweko i mabuc.
+\v 15 I kare ma atye i Jerucalem, ajwagi madito pa Lubaŋa ki ludoŋo pa Lujudaya gutitta lok i kome, ci gulega ni aŋol ni kop oloye.
+\v 16 Adok iye botgi ni, pe kitwa wan Luroma me miyo dano mo i ciŋ ludote ma peya gimiye kare me cuŋ i nyimgi waŋ ki waŋ wek opid pidone i kom lok ma gidote iye.
+\v 17 Ka gubino kany, ci an bene pe adikke, ento orwone abedo i kom me ŋolo kop ci aciko ni kigele.
+\v 18 Ka ludote gua ka lok, pe gukelo adot mo i kome ma mako bal mo marac, macalo yam atamo;
+\v 19 ento gubedo ka laro lok kwede ma dok i kom dinigi, ki i kom ŋat mo ma nyiŋe Yecu ma yam oto, ma Paulo waco ni tye makwo.
+\v 20 Yeko te lok macalo meno oloya, mumiyo apenye ka en mito cito i Jerucalem wek giciŋol lokke ki kunnu.
+\v 21 Ento Paulo okoko apil ni myero gigwoke i mabuc pi kuro ŋolo kop pa laloc madit ma won deyo-ni. Ci aciko ni gigwoke nio ka abicwale bot Cecar.”
+\v 22 Agripa owaco bot Festo ni, “An kikoma amito winyo lok pa danonu ka twerre.” Ogamo ni, “Diki ibiwinyo lokke.”
+\p
+\v 23 Orwone Agripa ki Bernike gucito ki deyo madwoŋ, ci gudonyo i kicika me winyo ŋolo kop kacel ki kapten mogo me mony ki jo ma giŋene ma i gaŋ meno. Ka Festo ociko, ci gikelo Paulo.
+\v 24 Festo owacci, “Kabaka Agripa ki wun ducu ma wutye kwedwa kany, wun doŋ wuneno dano man ma lwak Lujudaya ducu gubako doggi bota pire i Jerucalem wa ki kany bene, kun gidaŋŋe ni pe myero obed kwo.
+\v 25 Ento an pe anoŋo otimo gin mo ma romo miyo giŋolle kop me to. Doŋ macalo en aye gire okoko apil pi laloc madit, an bene amoko ni abicwale.
+\v 26 Ento peya atye ki lok mo kikome ma myero aco i kome bot rwoda, en gin mumiyo akele i nyimwu, ki makato i nyimi, in Kabaka Agripa, wek ka wabipenye abed ki lok mo me acoya.
+\v 27 Pien aneno ni kony mo pe me cwalo lamabuc ka pe ginyuto lok ma i kome.”
+\c 26
+\cl Chura 26
+\p
+\v 1 Agripa owaco bot Paulo ni, “Giye ni ilok giri piri keni.” Ci Paulo oryeyo bade ka ocako pidone kun wacci,
+\v 2 “Ladit, tin koma gum mada me cuŋ i nyimi, in Kabaka Agripa, pi pido lokka i kom kop ducu ma Lujudaya gudota iye.
+\v 3 Makato ducu pien in iŋeyo maber twatwal kit pa Lujudaya ducu ki lok ma gilaro i kingi kengi; pi meno alegi ni idi cwinyi wek iwiny lokka mot ma cwinyi opye.
+\p
+\v 4 “Lujudaya ducu giŋeyo kit kwona nia ka tinona. Pi kwona ducu, cakke i acakkine, abedo i kin rokwa ki i Jerucalem bene.
+\v 5 Giŋeyo nia wa con, ka giye tucone, ni abedo ka lubo kit pa lugwok dini matek makato ma i kinwa, ma gin aye Luparicayo.
+\p
+\v 6 Kombeddi acuŋ kany ka pido koppa pi geno cikke ma Lubaŋa omiyo bot kwarowa,
+\v 7 pi geno gin ma kakawa apar wiye aryo ducu gigeno ni gibinoŋo, kun giworo Lubaŋa ki cwinygi ducu dyewor ki dyeceŋ. Lujudaya gitye ka pida pi gen man, ai kabaka, macalo obedo bal!
+\v 8 Piŋo pe wutwero ye ni Lubaŋa cero jo muto?
+\p
+\v 9 “Won an kikoma yam atamo ni myero ati matek pi lweny ki nyiŋ Yecu me Najaret.
+\v 10 Yam atimo kit meno i Jerucalem; atweyo jo pa Lubaŋa mapol i mabuc kun atiyo ki twer ma anoŋo ki bot ajwagi madito. Ka ginekogi, abolo kwir ni myero gito.
+\v 11 Tyen mapol aketo can i komgi i kacokke ducu, kun atemo miyogi yeto nyiŋ Kricito; agerre i komgi, ayelogi wa i gaŋi pa lurok.
+\p
+\v 12 “Kit meno awoto Damaciko kun atye ki twero ki cik ma ajwagi madito gumiya.
+\v 13 I cwiny dyeceŋ, kabaka, aneno ki i waŋa yo ka dero a ki i polo ma ryeny matar makato ceŋ; oryeny oboyo koma dyere ki jo ma guwoto kweda bene.
+\v 14 Wan ducu wapoto piny, ci awinyo dwan ma loko kweda i leb Ibru ni, ‘Caulo, Caulo, iyela piŋo? Itye ka keto ret i komi keni, macalo twon ka gweyo dim.’
+\p
+\v 15 Agamo ni, ‘In aŋa, Rwot?’ Ci Rwot owaco ni, ‘An aye Yecu ma itye ka yela-ni.
+\v 16 Ento a icuŋ, pien anen boti pi lok man pi keti ibed laticca ki lacaden pi gin ma ineno ma dok i koma, ki pi gin ma ibineno ka dok anyutte boti i kare me anyim.
+\v 17 Abilari ki bot jo me rokwu, ki bot Lurok bene ma abiori botgi.
+\v 18 Ibiyabo waŋgi wek gua woko ki i colpiny, gubed i ceŋ, gua woko ki i te twer pa Catan, gulokke bot Lubaŋa, wek owek balgi ci gunoŋ kabedo i kin jo ma Lubaŋa olonyogi gudoko jone, pi niyegi i koma.’
+\p
+\v 19 “Kumeno, Kabaka Agripa, pe akwero winyo cik ma gimiya mua ki i polo,
+\v 20 ento acako tuco lok, mukwoŋo i Damaciko, ka lacen i Jerucalem ki lobo Judaya ducu ki bot lurok bene, kun atito botgi ni myero guŋut i kom balgi, gulokke gudwog cen bot Lubaŋa, dok guti kit tim ma nyuto ni doŋ guŋut.
+\p
+\v 21 Pi tyen lok man aye omiyo Lujudaya gumaka i ot pa Lubaŋa, gutemo neka woko.
+\v 22 Nio wa i kare man abedo ka limo kony ma a ki bot Lubaŋa; kombeddi doŋ acuŋ kany pi miyo caden bot jo matino ki bot ludito. Lok ma aloko en gin ma lunebi wa ki Moses bene guwaco ni bitimme keken, pe lok mo mapat,
+\v 23 ni Kricito ma Lubaŋa oyero, myero onen can, dok ni en bikwoŋo cer ki i kin jo muto wek otit bot rokwa ki bot Lurok bene pi ceŋ ma biryeny menyogi.”
+\p
+\v 24 Ka doŋ otyeko pidone kit meno, Festo ogerre ki lok ni, “Paulo, in lapoya. Kwano lok mapol mada omiyo ipo apoya.”
+\v 25 Ento Paulo ogamo ni, “Pe an lapoya, ladit Festo, ento atye ka loko lok me ada keken kun wiya tye ka tic.
+\v 26 Kabaka Agripa ŋeyo lok man ducu, atwero lok bote laboŋo lworo mo. Aŋeyo ni pe tye lok mo ma okato ite, pien lokke pe otimme i muŋ.
+\v 27 Kabaka Agripa, in iye lok pa lunebi? Aŋeyo ni iye lokgi.”
+\v 28 Agripa owaco bot Paulo ni, “Itamo ni iloka adok lalub Kricito pi kare manok mo kuman?”
+\p
+\v 29 Paulo ogamo ni, “Kadi pi kare manok nyo madwoŋ, kono alego Lubaŋa ni idok macalo an, pe in keken ento wa dano ducu ma gitye ka winyo lokka tin, ento laboŋo nyor-ri aye.”
+\v 30 I ŋe meno kabaka ki laloyo ki Bernike ki jo ma gubedo kwedgi gua malo.
+\v 31 Ka doŋ gucito woko, guloko kekengi ni, “Laco man pe otimo gin mo ma romme to, kadi bedo i mabuc.”
+\p
+\v 32 Ci Agripa owaco bot Festo ni, “Kono dano-ni pe obolo pi Cecar, kono gitwero gonye woko.”
+\c 27
+\cl Chura  27
+\p
+\v 1 Ka doŋ gimoko ni doŋ wakwaŋ wacit i Itali, gimiyo Paulo ki lumabuc mukene i ciŋ ladit mo ma nyiŋe Julio ma lalo dano miya i kin dul mony ma gilwoŋo ni pa Augucito.
+\v 2 Wadonyo i mel mo ma oa ki i Adramitio ma doŋ cok kwaŋ dok tuŋ waŋwat mogo ma i dog nam me lobo Acia. Wanywako yo ki Aristako, Lamakedonia ma gaŋgi Tecalonika.
+\v 3 Orwone wao i Cidon, ci Julio otimo Paulo maber mada, oyene me wot ka limo lureme wek gugwoke.
+\v 4 Waa ki kunnu, wakwaŋ warabo ŋet Caiprac, pien yamo okemowa,
+\v 5 ka doŋ waŋolo nam atir i ŋet lobo Cilicia ki Pampulia, wao i Mira ma i lobo Licia.
+\v 6 Ki kunnu ladit mony onoŋo mel mua ki i Alegijanderia ma cito Itali, ci omiyo wadonyo iye.
+\v 7 Wakwaŋ pi nino mapol, ci wao i Kunida ki tek. Yamo ogeŋowa wot anyim atir, mumiyo warabo ŋet Kurete cok ki Calamone.
+\v 8 Warabo ŋet Kurete ki tek ka wao i kabedo ma gilwoŋo ni Waŋ Wat Mabeco, ma cok ki gaŋ ma nyiŋe Lacea.
+\p
+\v 9 Kare malac onoŋo doŋ oballe, omiyo wot i nam doŋ odoko rac pien nino madit me ri kec bene doŋ okato woko, ci Paulo omiyo botgi ryeko,
+\v 10 owacci, “Ludito, aneno ni wotwa-ni bibedo rac ci kelo lannye me jami mapol, pe me yec ma gitiŋo i mel keken, ento wa mel kikome kadi wa kwowa bene.”
+\v 11 Ento ladit mony oketo cwinye i lok pa ladit ma loyo mel ki lok pa won mel, makato lok ma Paulo owaco.
+\v 12 Waŋwat meno pe romo maber me tiro iye i kare me koyo, pi meno pol pa dano gutamo ni ber gua ki kunnu wek ka twerre guo Poinike, ma en aye waŋwat me Kurete ma neno tuŋ wokceŋ tuŋ acam ki tuŋ wokceŋ tuŋ acuc, wek guri kunnu pi kare me koyo.
+\v 13 Ka yamo ma a tuŋ acuc ocako kodo mot mupye, gutamo ni doŋ orwatte ki tamgi. Guywayo lajuk mel woko ki i pii, gucako kwaŋ gurabo Kurete ma cok ki tura.
+\v 14 Ento ka kare okato manok keken, yamo lapiru mager twatwal ocoro, ma gilwoŋo ni Yurakwilo, okodo nia ki i wi tura.
+\v 15 Omako mel, opaŋo wiye ma pe doŋ twero kemo yamo, ci waweko mel doŋ woto ka ma yamo oterowa.
+\v 16 Ka warabo ŋet latin cula mo ma nyiŋe Kauda watemo ki tek me laro yeya.
+\v 17 Ka lukwaŋ doŋ guywayo yeya gutiŋo ki i pii, gukelo i mel, ci guywayo tol mogo gutweyo te mel piny ki i te pii. Lacen guywayo boŋo ma malo piny, wek yamo pe omi mel owot oyot twatwal, pien gilworo ni gwok nyo gibidonyo i kweyo me Cirtic i dog nam me Libya, ci guweko yamo otero mel kumeno.
+\v 18 Ka doŋ biamwonyi twago pii matek, ci orwone lutic mel gucako kwanyo jami ma i mel gubolo woko i pii.
+\v 19 I nino me adekke gucako bolo jami tic me mel woko i pii ki ciŋgi.
+\v 20 Wari pi nino mapol ma pe waneno ceŋ nyo lakalatwe, yamo bene obedo ka kodo mager twatwal, ci lacen pe doŋ wabedo ki gen mo ni wabilarre.
+\p
+\v 21 Ka doŋ guri pi kare malac ma pe gicamo cam mo, Paulo obino ocuŋ i dyegi ci owacci, “Luditona, kono yam wuwinyo doga ma pe wua ki I Kurete, kono pe wapoto i can man ki lannye pa jami.
+\v 22 Ento koni acikowu ni wudi cwinywu pien kwo pa ŋat mo i kinwu pe birwenyo, ento mel aye.
+\v 23 Pien tin i dyewor man lamalaika pa Lubaŋa ma an a danone, ma an aworo-ni, obino ocuŋ ka ŋeta,
+\v 24 ci owacca ni, ‘Paulo, pe ibed ki lworo. In myero icuŋ i nyim Cecar; nen Lubaŋa doŋ omiyo boti dano ma iwoto kwedgi ducu.’
+\v 25 Pi meno wudi cwinywu, pien an ageno Lubaŋa, aŋeyo ni bitimme kit ma giwaco bota-ni.
+\v 26 Ento myero mel oyokke i cula mo aye.”
+\p
+\v 27 Ka nino oromo apar wiye aŋwen, ma yamo terowa i dye nam me Adria, i cwiny dyewor, lukwaŋ gutamo ni tye lobo mo ma cok kwedwa.
+\v 28 Ka giporo oromo futi miya acel ki pyeraryo. Ka doŋ gidirre manok, dok giporo oromo futi pyeraboŋwen.
+\v 29 Gulworo ni gwok nyo mel bicorre i kom got, ci gubolo lajuk mel aŋwen i pii ki tuŋ tere, ci gulego ni piny myero koŋ oru.
+\v 30 Lukwaŋ guyenyo yo me lwi woko ki i mel, ento ka doŋ gucwalo yeya i nam kun gitimo macalo gimito bolo lajuk yo tuŋ nyime,
+\v 31 Paulo owaco bot ladit mony ki bot lumony ni, “Ka pe jo man gubedo i mel; pe wubilarre.”
+\v 32 Ka lumony guŋolo tol yeya, guweko yeya okwaŋ ocito.
+\p
+\v 33 Ka piny doŋ mito ru, Paulo odiyogi wek gin ducu gucam cam mo, ci owaco ni, “Tin doŋ nino me apar wiye aŋwenne ma wubedo ka ri kec ma cwinywu oŋabbe aŋaba, pe wucamo gin mo.
+\v 34 Pi meno abako doga botwu ni wucam cam mo wek wunoŋ tek; pien kadi wa yer i kinwu.”
+\v 35 Ka doŋ owaco lok man, okwanyo mugati, omiyo pwoc bot Lubaŋa i nyimgi ducu ci ocako camone.
+\v 36 Ka gin ducu cwinygi odoko tek ci gucamo cam pigi kengi.
+\v 37 Onoŋo wan ducu ma wabedo i mel waromo dano miya aryo ki pyerabiro wiye abicel.
+\v 38 Ka doŋ gucamo guyeŋ, ci doŋ guyako jami woko ki i mel kun gibolo ŋano woko i nam.
+\p
+\v 39 Ka piny doŋ oru, lukwaŋ pe guŋeyo lobo ma guo iye, ento guneno gul nam ma kweyo tye iye ci gutamo ni ka twerre myero gikel mel i dog tura kunnu.
+\v 40 Guŋolo tol ma mako lajuk ducu, guweko odoŋ i nam; i kare meno bene gugonyo tol ma onoŋo gutweyo ki pol ma giwiro ki mel, ka doŋ guŋabo boŋo matidi ki tuŋ nyime wek yamo omaki, ci guweko mel omol owoto kun kemo tura.
+\v 41 Ento ka guo ka ma tol pii mager aryo oromo iye, ci nyim mel otomme ki lobo ma i te pii, ogeto woko likiŋ, te mel bene pii otugge oturo woko.
+\p
+\v 42 Askari guyubo ni ginek lumabuc woko ducu, wek acel mo pe okwaŋ oriŋ woko matwal,
+\v 43 ento ladit mony omito laro Paulo, ci ojukogi pe oye ni gulub tamgi-nu. Ociko ni jo ma giŋeyo kwaŋ gukworre i pii wi ati gucak kwaŋ wek gukat i wi tura,
+\v 44 ka lacen jo ma gudoŋ gulub korgi i wi bao mogo nyo i wi dul mel. Kit meno gin ducu gukonnye kekengi gukato i wi tura.
+\c 28
+\cl Chura  28
+\p
+\v 1 Ka doŋ watyeko larre, ci waniaŋ ni cula meno gilwoŋo Molta.
+\v 2 Wegi lobo meno gutimowa tim me kica ma pe nen atata; gumoko mac, gujolowa ducu, pien onoŋ kot ocako cwer ki koyo bene onoŋo ŋic.
+\v 3 Paulo ogwaro rido yen, obolo i mac, ci twol lacocodo omwomme woko pi lyeto ka orine i ciŋe.
+\v 4 Ka wegi lobo-nu guneno twol mulyerre ki i bade, gucako lok kekengi ni, “Ada, laco man lanek. Kadi ka olarre ki i nam, laŋolkop atir pe ye ni obed kwo.”
+\v 5 Ento Paulo oyeŋo bade obolo kwede twol i mac ma pe otime gin mo marac.
+\v 6 Gukuro kun gitamo ni bade bikwot woko nyo bipoto piny ci to woko cut; ento ka doŋ gukuro pi kare malac ci guneno ni gin mo marac pe otimme i kome, guloko tamgi, gucako waco ni ebedo lubaŋa mo.
+\p
+\v 7 Ladit ma loyo cula meno, laco ma nyiŋe Publio, onoŋo tye ki pottine cok ki kunnu, ci ojolowa, ogwokowa pi nino adek.
+\v 8 Won Publio onoŋo two kun obedo ka winyo lyeto, cado bene. Paulo olime, olego pire kun keto ciŋe i kome, ci ocaŋe.
+\v 9 Ka man otimme, lutwo mukene ducu ma i cula-nu gubino bote ci gucaŋ.
+\v 10 Gumiyowa mot mapol; ka doki i kare ma wacako wot guketo jami ma mitte pi konyowa i mel.
+\p
+\v 11 I ŋe dwe adek wamedo wotwa i mel mo mua ki i Alegijanderia ma tye ki cal Rudi i nyime, ma odikke i cula meno pi kare me koyo.
+\v 12 Wakwaŋ wao i Cirakuca, wadikke kunnu nino adek.
+\v 13 Waa ki kunnu, warabo piny nio i Regio. Ka nino okato acel, yamo ma a tuŋ acuc okodo, orwone wao i Puteoli.
+\v 14 Wanoŋo utmego kunnu, ci gulwoŋowa, wabedo botgi nino abiro, ci wao i Roma.
+\p
+\v 15 Ka utmego ma i Roma guwinyo piwa, gubino wa i Cuk pa Appio, ki i kabedo ma gilwoŋo Ot Welo Adek pi jolowa. Ka Paulo onenogi, opwoyo Lubaŋa ci cwinye odoko tek.
+\v 16 Ka doŋ wao i Roma, giye ni Paulo obed i ode kene ki askari ma gwoke.
+\p
+\v 17 Ka nino okato adek, olwoŋo ludito pa Lujudaya ma gibedo kunnu. Ka gucokke bote, owaco botgi ni, “Utmego, kadi bed pe atimo gin mo marac i kom rokwa nyo i kom kit pa kwarowa, ento gimaka, i Jerucalem gitweya, gimiya i ciŋ Luroma.
+\v 18 Ka Luroma gutyeko ŋiyo lokka, gumito ni gigonya woko, pien onoŋo pe tye tyen kop mo ma romo neka.
+\v 19 Ento ka Lujudaya gucerre iye, meno omiyo abolo pi Cecar, pien yo mukene doŋ onoŋo pe, kadi bed pe atye ki adot mo ma apido ki rokka.
+\v 20 Meno aye gin mumiyo amito ni anenwu ci alok kwedwu, pien gitweya ki nyor man pi gin ma gen pa jo Icrael ocuŋ iye.”
+\p
+\v 21 Gugamo ni, “Pe walimo waraga ma oa ki i Jerucalem ma loko komi, pe tye ŋat mo i kin omegiwa mua kunnu ma okelo lok mo i komi, nyo ma oloko lok mo marac i komi.
+\v 22 Ento wamito waniaŋ tammi ki boti, pien waŋeyo ni i kabedo ducu giloko lok marac i kom dul man ma icwako-ni.”
+\p
+\v 23 Guciko nino ci gubino bote i ot ma en bedo iye, mapol makato tyen mukwoŋo ca, ci oyeko lok ducu kikore cakke odiko nio wa otyeno kun tito lok kom ker pa Lubaŋa atyer ci otemo ywayo tamgi wek guye Yecu ki lok ma okwanyo ki i cik pa Moses ki i buk pa lunebi.
+\v 24 Jo mukene guye lok ma otitoni ento jo mukene gukwero ye.
+\v 25 Ci gucako ket woko ma kingi opokke woko kumeno ka doŋ Paulo oloko lok acel ni, “Cwiny Maleŋ yam oloko kakare bot kwarowu ki i dog lanebi Icaya ni,
+\v 26 ‘Cit iwac ki rok man ni, Winyone mere wubiwinyo, ento pe wubiniaŋ te lokke; nenone wubineno, ento pe wubiŋeyo gin ma tye.
+\v 27 Pien jo me rok man cwinygi odoko nwaŋ, itgi bene odiŋ woko, dok gumiyo waŋgi woko wek pe ginen ki waŋgi, pe bene giwiny ki itgi, pe bene giniaŋ iye ki cwinygi, pe gilokke gidwog bota acaŋgi.’
+\p
+\v 28 Myero doŋ wuŋe ni, larre man ma Lubaŋa omiyo doŋ gicwalo woko bot Lurok; gin gibiwinyo.”
+\v 29 Ka owaco lok meno, Lujudaya guket woko kun gitye ka pyem matek i kingi kekengi.
+\p
+\v 30 Paulo obedo kunnu pi mwaka aryo kun kwo ki limme kene ci jolo lwak jo ducu ma bino bote.
+\v 31 Obedo ka tito lok me ker pa Lubaŋa, pwonyo bene lok kom Rwot Yecu Kricito atyer ma pe gijuko.

46-ROM.usfm

@@ -0,0 +1,569 @@
+\id ROM
+\ide UTF-8
+\h Roma
+\toc1 Roma
+\toc2 Roma
+\toc3 rom
+\mt Roma
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma en latic pa Yecu Kricito, ma Lubaŋa olwoŋo me bedo lakwena, ka doŋ gimiye tic me tito lok me kwena maber ma oa ki bot Lubaŋa.
+\v 2 Lok me kwena maber onoŋo yam Lubaŋa ociko pire con i lok ma lunebi yam gutito, dok bene onoŋo gicoyo woko i ginacoya maleŋ.
+\v 3 Lok me kwena man maber-ri gicoyo okemo Wode. I kit me kom, Wode-nu yam ginywale i kin likwayo pa Daudi.
+\v 4 Ento pi Cwiny Maleŋ Lubaŋa onyuto en obedo Wode i tic matek ma ocere kwede ki i kin jo muto, en aye Yecu Kricito Rwotwa.
+\v 5 Pire omiyo wan walimo kica pa Lubaŋa, ki tic me bedo lukwena wek wami dano ma i rok ducu gulub niye pi nyiŋe;
+\v 6 ma wun bene wutye i kingi, wun dano ma doŋ gilwoŋowu me bedo jo pa Yecu Kricito.
+\v 7 Bot wun jo ducu ma wutye i Roma ma Lubaŋa marowu, dok olwoŋowu me bedo jone kikome: Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc.
+\p
+\v 8 Mukwoŋo apwoyo Lubaŋana i Yecu Kricito pi wun ducu, pien niyewu doŋ gituco pire oromo wi lobo woko ducu.
+\v 9 Lubaŋa ma aworo ki i cwinya kun bene atito lok me kwena maber i kom Wode, en aye cadenna ma ŋeyo ni atuco nyiŋwu i legana i kare ducu ma pe akeŋ.
+\v 10 Alego ni ka twerre, ka Lubaŋa oye, olo myero anoŋ yo me bino botwu i kare-ni.
+\v 11 Atye ka paro me nenowu mada, wek apok botwu mot mogo me cwiny me jiŋowu wek wubed matek.
+\v 12 Gin ma aloko en aye ni wun kacel ki an wabikonnye lawaŋacel; en aye ni niyena bikonyowu, ki niyewu bene bikonya.
+\v 13 Gin ma amito wuŋe, utmegina, en aye ni onoŋo abedo ka tamo tyen mapol ni myero abin botwu, wek omiya anoŋ jo mogo ki i kinwu. Lurok mukene ducu, ento meno pe otwerre; kadi wa onyoo bene pud gigeŋa woko.
+\v 14 Atye ki banya bot Lugrik ki bot lurok ma gikwiya piny, bot luryeko ki bot lumiŋ;
+\v 15 en aye gin mumiyo atye ki miti me tito lok me kwena maber botwu bene wun jo ma wubedo i Roma.
+\p
+\v 16 Lewic pe maka pi lok me kwena maber, ma en aye teko pa Lubaŋa me laro jo ma tye ki niye, mukwoŋo Lujudaya, ka doŋ Lugrik bene.
+\v 17 Pien lok me kwena maber nyuto kit ma Lubaŋa kwano ni dano bedo ma kite atir, ma man timme pi niye keken, cakke ki acakkine o kwede wa i agikkine. Kit macalo gicoyo ni, “Dano ma kite atir pi niye bibedo kwo.”
+\p
+\v 18 Pien doŋ ginyuto akemo pa Lubaŋa woko ki i polo pi tim pa jo maraco ducu ma pe giworo Lubaŋa, ma gitye ka geŋo lok ada ni pe oti tic, pi timgi maraco.
+\p
+\v 19 Pien gin ma dano twero ŋeyone i kom Lubaŋa doŋ onen woko ka maleŋ botgi, Lubaŋa doŋ onyuto botgi.
+\v 20 Cakke i kare ma giketo lobo, kit pa Lubaŋa ma onoŋo pe nen doŋ onen, kun giŋeye i jami ducu ma en otiyo, en aye tekone ma pe gik, ki dit ma en Lubaŋa tye kwede. Mumiyo dano doŋ pe gitye ki lok mo ma myero gupid pi geŋo ŋegi;
+\v 21 pien kadi bed onoŋo yam giŋeyo Lubaŋa, ento pe guwore macalo Lubaŋa, pe bene gupwoye, ento tamgi odwokogi i gin ma pe konyo, ki tam ma i cwinygi me miŋomiŋo bene doŋ ocido woko odoko col.
+\v 22 Gulwoŋŋe kengi ni gin luryeko, ento gulokke dok gudoko lumiŋ.
+\v 23 Ci guloko deyo pa Lubaŋa ma pe to woko, kun giporo ki cal pa dano ma to, nyo ki cal pa winyo, nyo me pa lee, nyo me pa twol-gu.
+\p
+\v 24 En mumiyo Lubaŋa otenyogi woko liyak i miti me caro ma tye i cwinygi, wek gubal kwede deyo me komgi kekengi.
+\v 25 Guloko lok ada i kom Lubaŋa guwilo woko ki goba, kun giworo dok gitiyo bot ginaketa, ma ka woro ki tic bot ŋat ma oketogi, ma gipwoyo nakanaka. Amen.
+\p
+\v 26 Pi tyen lok man omiyo Lubaŋa otenyogi i tamgi mugom ma gitamo ma kelo lewic. Kadi wa mongi bene guweko bedo ki co i kit ma ginywalogi ni gubed kwede-ni, ento dok gucako tiyo gin mapat.
+\v 27 Ki co bene kit meno guweko bedo ki mon woko i kit ma ginywalogi ni myero gubed kwed-ni, ento mitigi dok ocako waŋo komgi calo mac, kun gimito ni gibed ki luwotgi, kun co buto ki co wadgi, ma meno tim me lewic mada, ento gilimo can malit i komgi pi kit balgi-nu.
+\p
+\v 28 Doŋ kit macalo gin pe guneno gin mo ma konyogi i ŋeyo Lubaŋa-ni, Lubaŋa bene otenyogi woko i tamgi ma konnye pe, wek doŋ gutim gin ma pe myero.
+\v 29 Onoŋo yam gupoŋ ki kwa bal mapol ducu, tim maraco, woro me lim, raccwiny. Onoŋo bene gupoŋ ki cwiny me nyeko, nek, daa, goba, ki kwarcwiny. Onoŋo bene gubedo lukwot dano,
+\v 30 luyet dano, dok jo ma dag Lubaŋa. Gubedo luŋala, jo ma lyerre, jo ma wakke, lurot kit me timo tim maraco, jo ma pe winyo lunyodogi,
+\v 31 jo ma kwiya piny, jo ma pe genne, pe gitye ki mar i cwinygi, kica bene pe makogi i kom dano.
+\v 32 Kadi bed giŋeyo cik pa Lubaŋa ni jo ma timo gin macalo meno gibito, ento gin pe gitimo jami macalo meno atima keken, gipwoyo bene jo ma tye ka timone.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Pi meno, gin mo ma myero ipid pire doŋ pe, in dano, kadi in aŋa, ka iŋolo kop i kom dano lawoti; pien pi kop ma iŋolo i kom dano mukene ca, noŋo doŋ iŋolo kop oloyi woko, pien in laŋolkop kikomi bene itimo kit gin acel-lu.
+\v 2 Wan waŋeyo ni Lubaŋa ŋolo kop atir dok kakare ka oŋolo kop oloyo jo ma gitimo gin macalo meno.
+\v 3 Doŋ in dano ma iŋolo kop i kom jo mukene ma gitimo gin macalo meno-ni, kun in kikomi bene itimo, itamo ni ibibwot ki ŋolo kop pa Lubaŋa?
+\v 4 Nyo icayo lonyo me kica pa Lubaŋa ki kit ma en jukke kwede pi bal pa dano, ki kit ma en diyo kwede cwinye. Adada in iŋeyo ni Lubaŋa lakica, pien teli wek iŋut i kom balli.
+\v 5 Ento pi tek cwinyi, en cwinyi ma idag ŋut kwede-ni, meno itye ka kano giri mono me akemo pa Lubaŋa piri keni pi kuro nino me akemo, en kare ma gibinyuto iye ŋolo kop ma atir pa Lubaŋa.
+\p
+\v 6 En biculo dano acel acel kun lubo kit tic ma dano mo-ni otiyo.
+\v 7 Jo ma diyo cwinygi kun gicanne me tiyo gin maber, ma giyenyo deyo ki woro, ki kwo ma pe to, en bimiyo botgi kwo ma pe tum.
+\v 8 Ento dano ma gilaro dito, ma pe gilubo lok ada, ento gilubo gigi kit marac, Lubaŋa biculogi kun timogi ki akemo dok ki kiniga mager atika.
+\v 9 Can ki remcwiny bidiyo dano ducu ma timo gin marac, mukwoŋo Lujudaya ka doŋ jo Grik bene.
+\v 10 Ento dano ducu ma timo gin maber binoŋo deyo ki woro ki kuc, mukwoŋo Lujudaya ka doŋ jo Grik bene;
+\v 11 pien Lubaŋa gire pe leŋŋe tuŋ bot dano mo pi kit ma en tye kwede.
+\p
+\v 12 Jo ma gutimo bal laboŋo cik pa Moses, gibito laboŋo cik bene; ento jo ma gutimo bal i te cik, gibiŋolo kop i komgi kun lubo cik.
+\v 13 Man pe te lokke ni jo ma winyo lok me cik awinya ki itgi gin aye jo ma kitgi atir i nyim Lubaŋa; ento jo ma tiyo gin ma cik mito aye gibikwanogi ni gin jo ma kitgi atir.
+\v 14 Ka Lurok ma gipe ki cik gitiyo gin ma cik mito pi kitgi ma ginywalogi kwede, meno noŋo doŋ gin kikomgi gudoko wegi cik, kadi bed cik pa Moses pe botgi.
+\v 15 Ginyuto ni gin ma cik mito doŋ gicoyo woko i cwinygi, dok ŋec ma gitye kwede ma nyuto botgi balgi bene aye bedo caden kacel kwedgi, kun tamgi bedo ka yokke ayoka; mogo ŋolo ni kop oloyogi, ki mogo noŋo cwakogi acwaka.
+\v 16 Bibedo kumeno i nino meno ma Lubaŋa biŋolo kop i kom dano pi gin ma gitiyo i muŋ, ma miyo Yecu Kricito aye ŋolo, kun lubo lok me kwena maber ma atye ka titone-ni.
+\p
+\v 17 Ento ka ilwoŋŋe keni ni in Lajudaya kono? Noŋo i jeŋŋe i kom cik, kun iwakke bene pi Lubaŋa,
+\v 18 dok bene iŋeyo gin ma en mito, dok ipwoyo gin maber makato, pien doŋ gipwonyi woko ki cik.
+\v 19 Doŋ ki tuŋ boti, in iŋeyo ni in latel lutowaŋ, in i ceŋ ma ryeny menyo dano ma gitye i piny macol,
+\v 20 dok bene in aye ma tiro lumiŋ, in lapwony pa litino, pien i cik itye ki ŋec ki lok ada kikome.
+\v 21 Doŋ in lapwony ma ipwonyo jo mukene, pe ipwonnye kekeni bo? Itito lok ni, “Pe ikwal”, in kono ikwalo kwo?
+\v 22 Itito ni, “Pe itim abor”, in kono itimo abor? Cwinyi dag woro jogi, ento ikwalo gin ma tye i ot jok?
+\v 23 Iwakke pi cik, ento ituro cik kun icayo Lubaŋa?
+\v 24 Tye kit macalo yam gicoyo i ginacoya ni, “Giyeto nyiŋ Lubaŋa i kin Lurok piwu.”
+\p
+\v 25 Lirre konyo ka ce ilubo cik, ento ka ituro cik, dwoki cen ibedo calo pe onoŋo giliri.
+\v 26 Doŋ ka inen dano ma pe giliro olubo gin ma giciko ma tye i cik, dano ma pe giliro-nu pe gibikwane calo ŋat ma giliro?
+\v 27 Meno miyo dano ma pe gilirogi, ma gilubo cik, biŋolo kop loyi, pien itye ki cik ma yam doŋ gicoyo woko acoya, dok bene giliri, ento pud ituro cik.
+\v 28 Pien dano ma nen Lajudaya ki woko keken meno pe Lajudaya kikome; dok bene lirre ma nen ki woko i kom, meno pe lirre kikome.
+\v 29 Lajudaya kikome aye dano ma bedo Lajudaya ki i cwinye, dok bene lirre me ada aye lirre ma dano bedo kwede ki i cwinye, ma en aye tic pa Cwiny Maleŋ, pe nukuta ma gicoyo acoya. Doŋ ŋat macalo meno kadi bed dano pe gipwoye, ento Lubaŋa pwoye.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Ka doŋ tye kit meno, ci Lajudaya kato jo mukene-gu ki ŋo? Nyo kony me lirre kono gin aŋo?
+\v 2 Konyo matek i yo ducu. Mukwoŋo, Lujudaya yam gimiyo botgi lok pa Lubaŋa ma pire tek kun gigenogi ni gibigwoko.
+\v 3 Lok man bedo niŋniŋ ka jo mogo i kingi onoŋo yam gin pe lugen? Kit macalo gin pe genne-ni, man bene twero miyo Lubaŋa doko ŋat ma pe genne?
+\v 4 Pe kumeno! Waket Lubaŋa obed me ada, kadi bed dano ducu lugoba, kit macalo gicoyo ni, “Wek gin ma iloko onyut ni kiti atir, dok bene wek ilo lok ka giŋolo kop i komi.”
+\p
+\v 5 Ento ka kitwa ma pe atir nyuto kit ma atir ma Lubaŋa tye kwede, ci wan dok wabiwaco lok aŋo? Wabiwaco ni Lubaŋa pe kite atir pi keto akemone i komwa? (Man atye ka lok i kit pa dano).
+\v 6 Pe kumeno! Ka tye kit meno, ci Lubaŋa twero ŋolo kop i kom dano ma gibedo i wi lobo niŋniŋ?
+\v 7 Ka ce gobana-ni miyo ada pa Lubaŋa medde ameda kun bene kelo deyo bote, ci piŋo pud dok giŋolo kop i koma calo an labalo?
+\v 8 Piŋo pe watimo gin marac wek gin maber oa iye? Pien tye jo mogo ma gicoko dogwa ki lok goba ma giwacci wan waloko kumeno. Ka giŋolo kop oloyo jo macalo meno noŋo giŋolo kakare.
+\p
+\v 9 Gin aŋo doki? Wan Lujudaya watye maber makatogi woko? Pe wacel; pien doŋ anyuto woko i lokka me adot ni, Lujudaya ki jo Grik ducu bal doŋ oloyogi.
+\v 10 kit macalo yam gicoyo ni, “ŋat mo ma kite atir pe, pe kadi ki acel;
+\v 11 ŋat mo ma niaŋ bene pe, ŋat mo ma yenyo Lubaŋa bene pe.
+\p
+\v 12 Gin ducu doŋ guŋak woko, gudoko jo ma kitgi raco; pe tye ŋat mo ma tiyo gin maber, pe, kadi ki acel.”
+\q
+\v 13 “Guŋamo doggi calo lyel ma twolo, kun giloko lok mamit me bwolo dano.” “Lok ma giloko obedo calo kwir pa ororo.”
+\q
+\v 14 “Lokgi ducu ma giloko obedo lok makec ma giceno ki dano acena.”
+\q
+\v 15 “Tyengi yot giriŋo kwede madwir ka neko dano,
+\v 16 balle me lobo ki cwercwiny keken aye tye i yo gudogi ducu,
+\v 17 pe giŋeyo yo me kuc.”
+\q
+\v 18 “Pe gineno gin ma miyo gilworo Lubaŋa.”
+\p
+\v 19 Waŋeyo ni gin ma cik oloko, loko bot jo ma tye i te cik, wek dano ducu guliŋ woko pe guŋam doggi ka lok, ki wi lobo ducu myero obed i tye ŋolo kop pa Lubaŋa.
+\v 20 Pien pe gibikwano dano mo ni kite atir i nyim Lubaŋa pi cobo cik; cik ticce aye me niaŋo dano wek guŋe bal.
+\p
+\v 21 Ento kombeddi kit ma Lubaŋa kwano ki dano ni kite atir pe pi lubo cik doŋ onen woko ka maleŋ. Cik pa Moses ki pa lunebi bene yam otito pire;
+\v 22 en kit ma Lubaŋa kwano ki dano ni kite atir pi niyene i kom Yecu Kricito, dok bene tye pi jo ducu ma ye en. Apokapoka mo pe iye;
+\v 23 pien dano ducu gubalo, pe gio i kom deyo pa Lubaŋa.
+\v 24 Lubaŋa kwanogi ni kitgi atir nono, miyogi macalo mot pi kicane pi kit ma Yecu okokogi kwede.
+\v 25 Lubaŋa okete me bedo gin-kok me kwanyo bal ki remone, pi jo ma ye en, wek enyut kwede kite ma atir-ri, pien Lubaŋa yam ojukke kene, pe otimo gin mo i kom bal ma yam dano gutimo con,
+\v 26 wek enyut kit ma atir i kare man, ni, en kikome kite atir, dok ekwano dano ni kite atir pi ye Yecu.
+\p
+\v 27 Ka wakkewa kono doŋ tye kwene? Doŋ gigeŋo woko. Pi cik mene? Pi cik me tic? Pe kumeno gire, ento pi cik me niye.
+\v 28 Mumiyo wamoko tamwa ni dano gikwano ni kite atir pi niyene, ento pe pi tic me cobo cik.
+\v 29 Lubaŋa mono tye pi Lujudaya keken? Pe en bene Lubaŋa pa Lurok? Iyo, ada, en bene Lubaŋa pa Lurok,
+\v 30 pien Lubaŋa tye acel, en bikwano dano ma gilirogi ni kitgi atir pi niyegi, dok bene bikwano jo ma pe gilirogi ni kitgi atir pi niyegi.
+\v 31 Wan mono watye ka bolo cik pa Moses woko pi man? Pe kumeno wacel, wan giwa wamoko cik amoka.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Wan mono wabiwaco lok aŋo i kom Abraim, ma en aye kwarowa i kit me kom-mi?
+\v 2 Kono yam gikwano Abraim ni kite atir pi tic ma en otiyo, kono en tye ki gin mo ma en otiyo, kono en tye ki gin mo ma en nyatte pire, ento pe i nyim Lubaŋa.
+\v 3 Doŋ coc ma yam gicoyo i ginacoya waco lok aŋo? Ginacoya waco ni, “Abraim onoŋo oye Lubaŋa, mumiyo kikwane ni en dano ma kite atir.”
+\v 4 Dano ma tiyo tic pe gimiye mucarane macalo mot, ento gimiye macalo jami ma en otiyo pire.
+\v 5 Ento dano ma pe tiyo, ma ye ŋat ma kwano jo ma pe lworo Lubaŋa ni kitgi atir, kit dano macalo meno gikwano ni kite atir pi niyene.
+\v 6 I kit acel-lu, Daudi bene yam oloko pi gum ma dano tye kwede, ka Lubaŋa okwane ni en dano ma kite atir laboŋo tic mo ma en otiyo, macalo yam gicoyo ni,
+\v 7 “Jo ma doŋ giweko balgi gitye ki gum, ma balgi bene doŋ gikwanyo woko;
+\v 8 dano ma Rwot doŋ pe kwano bal mo i kome tye ki yomcwiny.”
+\p
+\v 9 Gum man mono tye pi jo ma gilirogi, nyo pi jo ma pe gilirogi bene? Wawaco ni, pi niye omiyo gikwano Abraim ni kite atir.
+\v 10 Onoŋo mono yam gikwano i kome niŋniŋ? Onoŋo gikwane ma pud pe gilire, nyo lacen ma onoŋo doŋ gityeko lire woko? Pe ma doŋ gityeko lire, ento ma pud peya gilire.
+\v 11 Gimiye lirre macalo lanyut anyo lanen ma nyuto ni gikwano ni kite atir pi niyene ma onoŋo peya gilire. Meno miyo Abraim bedo kwaro dano ducu ma giye ma peya gilirogi, wek gin bene gikwangi ni kitgi atir,
+\v 12 dok bene en kwaro pa jo ma gilirogi bene, pe pa dano ma gilirogi alira keken, ento pa jo ma gilirogi ma gilubo bene niye ma yam kwarowa Abraim obedo kwede ma onoŋo pud pe gilire.
+\p
+\v 13 Cikke ma onoŋo yam Lubaŋa ociko bot Abraim ki likwaye, ni, wi lobo ducu bibedo megi, gin mumiyo ociko, pe ni Abraim yam ocobo cik, ento pein en onoŋo oye Lubaŋa, ka doŋ gikwane ni kite atir.
+\v 14 Ka ce jo ma cobo cik gin aye jo ma wi lobo-ni ducu bedo megi, kono niye doŋ konnye pe, ki cikke bene kono konnye pe.
+\v 15 Pien cik miyo akemo mako Lubaŋa i kom dano, ento ka ma cik pe iye, turo cik bene pe.
+\v 16 Meno aye gin mumiyo cikke pa Lubaŋa ocuŋ i kom niye, wek obed me kica, dok pi moko cikkene bot likwayo pa Abraim ducu, pe bot jo ma lubo cik keken, ento kadi wa bot jo ma gibedo ki niye macalo Abraim. Pien en kwarowa ducu,
+\v 17 macalo yam gicoyo ni, “Doŋ aketi wek ibed kwaro rok mapol.” Cikke man doŋ gimoko i nyim Lubaŋa ma yam Abraim oye-ni, en Lubaŋa ma miyo kwo i kom jo muto, dok bene ma lwoŋo gin mogo ma yam komgi pe gibedo tye.
+\v 18 Abraim yam oye, kun onoŋo oketo genne i kom gin ma nen calo pe gitwero geno, omiyo en odoko kwaro rok mapol, kit macalo yam gicoyo ni, “Likwayu bibedo kit meno.”
+\v 19 En pe obedo nyap i niye i kare ma obedo ka paro pi kome kekene, ma onoŋo yam rom aroma ki gin ma oto, pien mwaka me ditte onoŋo doŋ cok romo miya acel kulu, dok bene medo i kom meno, dakone Cara onoŋo lalur.
+\v 20 Niyene pe odok cen, pe obedo ka cabbe acaba i tamme i kom cikke pa Lubaŋa, ento niyene omedde ameda odoko matek, kun en miyo deyo bot Lubaŋa,
+\v 21 ma onoŋo lok donyo matut i cwinye ni, Lubaŋa twero tiyo gin ma ocikke pire.
+\v 22 “Pi niyene omiyo gikwane ni en dano ma kite atir.”
+\p
+\v 23 Ento lok man ni, “Yam gikwane” onoŋo pe gicoyo pi en kene,
+\v 24 ento gicoyo pi wan bene. Wan bene gibikwanowa ni kitwa atir, wan jo ma doŋ waye Lubaŋa ma yam ocero Rwotwa Yecu Kricito ki i kin jo muto-ni,
+\v 25 en ŋat ma yam gineko pi balwa, ci Lubaŋa ocere woko wek gikwanwa ni kitwa atir.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Pi meno, kit macalo gikwanowa ni kitwa atir pi niye, watye doŋ ki kuc i nyim Lubaŋa, pi Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 2 Pire omiyo giyabo botwa yo me limo kica man ma ocuŋ pi niye-ni, kun wabedo ki yomcwiny pi gen ma watye kwede me nywako deyo pa Lubaŋa.
+\v 3 Makato meno, wabedo ki yomcwiny i can mogo mapatpat ma opoto i komwa, kun waŋeyo ni bedo ki can kelo diyo cwiny me ciro can,
+\v 4 diyo cwiny i ciro can weko gipwoyo kitwa, ka doŋ pwoyo kitwa-ni miyowa bedo ki gen.
+\v 5 Genwa meno pe kelo botwa cwercwiny, pien Cwiny Maleŋ doŋ omiyo gionyo mar pa Lubaŋa woko i cwinywa.
+\p
+\v 6 Pien i kare ma yam pud wagoro, ma kare doŋ oromo, Kricito oto pi dano ma pe gilworo Lubaŋa.
+\v 7 Kadi pi ŋat ma kite atir, bedo tek twatwal bot dano mo me to pire. Gwok nyo ka obedo dano ma kite ber, ŋat mo twero diyo cwinye me to pire.
+\v 8 Ento Kricito yam oto piwa i kare ma pud wan lubalo; meno nyuto kit mar ma Lubaŋa marowa kwede.
+\v 9 Macalo wan i kare man gikwanowa ni kitwa atir pi remone, makato twatwal-le wabilarre pire ki i kom akemo pa Lubaŋa.
+\v 10 I kare ma onoŋo wan pud lukwor pa Lubaŋa, en odwokowa cen bote, pi to pa Wode; ka kit meno, ma gidwokowa cen bote, wabilarre twatwal-le pi kwo pa Wode.
+\v 11 Pe meno keken, ento wabibedo ki yomcwiny i Lubaŋa pi Rwotwa Yecu Kricito, pien en aye ma omiyo gidwokowa cen bot Lubaŋa.
+\p
+\v 12 Pi meno, kit macalo bal yam obino i lobo kun wok ki i dano acel, ka doŋ to obino pi bal, kit meno bene to onya oromo kin dano ducu, pien dano ducu gubalo.
+\v 13 Bal onoŋo tye i lobo con ma peya gimiyo cik, ento ka ma cik pe iye, bal bene pe gikwano i wi ŋat mo.
+\v 14 Ento to ocako loc ki i kom Adam oo kwede wa i kom Moses, ci oloyo jo ma yam pe gutimo bal marom ki bal pa Adam, ma yam oturo cik ma gimiye. Adam aye lanyut ma cimo ŋat ma mito bino-ni.
+\v 15 Ento mot me kica ma Lubaŋa omiyo pe rom ki bal pa Adam; pien kadi bed dano mapol yam guto pi bal pa ŋat acel ca, ento kica pa Lubaŋa ki mot me nono ma obino pi kica pa dano acel-li, Yecu Kricito, obedo dit makato, onya oromo lwak dano mapol ata.
+\v 16 Dok mot me nono pe rom ki bal pa dano acel ca, pien pi bal pa ŋat acel ca omiyo giŋolo kop oloyo dano ducu, ento tic me kica ma olubo bal mapol okelo loyo kop.
+\v 17 Ka ce pi bal pa dano acel omiyo to obedo ka loc pi dano acel ca en Adam, makatone jo ma gulimo kica mabup, ki mot me nono ma omiyo gikwanogi ni kitgi atir, gibibedo kwo kun noŋo gitye ka loc, pi dano acel-lu bene, en Yecu Kricito.
+\p
+\v 18 Doŋ kit macalo bal pa ŋat acel omiyo kop oloyo dano ducu, kit meno bene tic me kit ma atir pa dano acel okelo loyo kop ki kwo pi jo ducu.
+\v 19 Pien macalo pi dano acel ma pe obedo ki winy omiyo dano mapol ata gudoko lubalo, kit meno bene pi winy pa dano acel jo mapol ata gibikwanogi ni kitgi atir.
+\v 20 Cik onoŋo odonyo iye me nyayo bal; ento ka ma bal onya iye, en bene ka ma kica onya iye makato ducu-ni.
+\v 21 Kit meno, kit macalo bal yam oloyo loc i to, kica bene myero olo loc pi kwano dano ni kitgi atir, wek omi gunoŋ kwo ma pe tum, pi Yecu Kricito Rwotwa.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Wan mono doki wabiwaco aŋo? Myero wamedde ki timo bal wek kica onya?
+\v 2 Pe kit meno! Ci wan ma doŋ yam wato tuŋ bot bal dok watwero bedo kwo iye niŋniŋ?
+\v 3 Pe wuŋeyo ni wan ducu ma gityeko batijawa me donyo i Kricito onoŋo gibatijawa me donyo i tone?
+\v 4 Giyikowa kacel ki Kricito i tone i batija ma walimo, wek wabed calo en. En yam ocer woko ki i kin jo muto pi deyo pa Wonne, wek wan bene doŋ walub kit kwo manyen-nu.
+\v 5 Pien ka doŋ waribbe kacel kwede i to mo ma cal ki tone-ni, kit meno bene wabiribbe kwede i cer ma cal ki cer ma gicero en kwede-ni.
+\v 6 Pien waŋeyo man, ni, kwowa macon yam giguro kwede kacel i kom yatariya, wek kwo me bal ma onoŋo watye kwede oto woko, wek wan doki pe wadok opii me bal.
+\v 7 Pien ŋat ma oto, balle doŋ gik woko.
+\v 8 Ento ka doŋ wato kacel ki Kricito, waye ni wabibedo kwo kacel kwede bene.
+\v 9 Pien waŋeyo ni Kricito ma yam doŋ ocer ki i kin jo muto-ni pe doki bito; to doŋ pe ki loc mo i kome.
+\v 10 To ma en oto, oto pi bal, tyen acel keken, ento kwo ma en kwo kwede, kwo tuŋ bot Lubaŋa.
+\v 11 Wun bene kit meno, myero wutam i komwu kekenwu ni, wun jo muto tuŋ bot bal, ento wubedo kwo tuŋ bot Lubaŋa.
+\v 12 Pe wuwek bal olo komwu ma to-ni, wek pe gumi wubed ka lubo mitigi.
+\v 13 Pe dok wumi dul komwu mapatpat i timo bal, macalo jami tic me tiyo gin marac; ento wumine kenwu bot Lubaŋa calo jo ma gua woko ki i to, ma doŋ guo i kwo. Wumi dul komwu ducu bot Lubaŋa me tiyo gin ma tye atir.
+\v 14 Pien bal pe doki bibwoyowu, pien wun doŋ pe wutye i te cik, ento wutye i te kica pa Lubaŋa.
+\p
+\v 15 Gin aŋo doki? Dok watimu bal, pi te lokke ni wan pe watye i te cik ento i te kica? Pe kumeno gire!
+\v 16 Pe wuŋeyo ni ka doŋ wumine kenwu bot ŋat mo calo opii me winyo gin ma en loko, doŋ bene wudoko opii pa ŋat ma wuwinyo lokke-ni? Nyo wudoko opii me bal ma terowu i to, nyo wudoko opii me winyo lok pa Lubaŋa, ma telowu i kit ma atir.
+\v 17 Ento myero wupwo iye Lubaŋa, pien yam wubedo opii me bal, ento doŋ wutye ka lubo kit pwony ma gipwonyowu kwede ni wulube ki cwinywu ducu.
+\v 18 Doŋ gityeko gonyowu woko ki i opii me bal, wudoko opii me kit ma atir.
+\v 19 Atye ka lok i kit pa dano, pi gorowu ma ginywalowu kwede. Pien macalo yam wumiyo dul komwu ducu me bedo opii me tim caro ki tim maraco, omiyo doŋ wudoko lutim maraco, kombeddi doŋ wumi dul komwu ducu gubed opii me kit ma atir, wek wudok jo maleŋ.
+\v 20 I kare ma onoŋo pud wubedo opii me bal, onoŋo pe wubedo i te loc me kit ma atir.
+\v 21 Yam wunoŋo gin aŋo i gin ma lewicce kombeddi tye ka makowu-ni? Agikki pa jami macalo meno ducu aye to.
+\v 22 Kombeddi doŋ gigonyowu woko ki i opii me bal, doŋ wudoko opii pa Lubaŋa; gin ma wunoŋo en aye ni wudoko doŋ jo maleŋ, agikkine en kwo ma pe tum.
+\v 23 Pien mucara me bal en to, ento mot ma Lubaŋa miyowa nono, en aye kwo ma pe tum i Yecu Kricito Rwotwa.
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Utmegina, atye ka lok ki jo ma ŋeyo cik; pe wuŋeyo ni cik mako dano ka pud kwo keken?
+\v 2 Dako ma ginyomo bene cik tweyo i kom cware ka cware pud kwo, ento ka cware doŋ oto, en gonnye woko i cik pa cware.
+\v 3 Mumiyo ka cware pud kwo, ce dako-nu oa okobe woko bot laco mukene, gibilwoŋe ni latim abor. Ento ka cware doŋ oto, en noŋo ogonnye woko i cik meno; ka dok onyomme ki laco mukene noŋo pe otimo abor.
+\v 4 Kumeno, utmegina, wun bene yam wuto tuŋ bot cik pi Kricito ma wuribbe i kome-ni, wek wudok bot ŋat mukene, en aye ŋat ma yam gicere woko ki i kin jo muto, wek wanyak nyig pi Lubaŋa.
+\v 5 Pien i kare ma yam pud watye i kwo me anywalli, gin maraco me bal ma cik doŋ otugo woko onoŋo tye ka tic i dul komwa mapatpat me nyako nyige pi to.
+\v 6 Ento kombeddi doŋ gigonyowa woko i kom cik, doŋ wato ki tuŋ bot gin ma con omakowa. Omiyo wan doŋ watye ka tic i yo manyen me Cwiny, pe dok i yo macon ca me lubo cik ma yam gicoyo acoya.
+\p
+\v 7 Wabiwaco lok aŋo mono? Cik mono bal? Pe kumeno gire! Ento kono yam cik pe obedo tye, onoŋo kono gira pe aŋeyo bal. Ka kono yam cik pe owaco ni, “Cwinyi pe opukke i kom jami pa ŋat mukene,” kono onoŋo bene pe abedo ki miti macalo meno.
+\v 8 Ento bal onoŋo kare odonyo i cik ca, ka doŋ ocako kelo kwa miti ducu me pukke cwiny i cwinya. Pien ka cik pe, ci bal to woko.
+\v 9 Yam onoŋo abedo kwo laboŋo cik mogo, ento i kare ma cik ca obino, bal ocako bedo kwo, an ato woko.
+\v 10 Cik ca-ni kikome onoŋo myero okel kwo, ento dok okelo to bota.
+\v 11 Pien bal onoŋo kare odonyo i cik, obwola, ka doŋ oneka woko.
+\v 12 Pi meno, cik leŋ, ki gin ma giciko bene leŋ, tye atir, dok ber bene.
+\p
+\v 13 Gin ma yam ber ca aye dok okelo to i koma? Pe kumeno! Bal aye onoŋo mumiyo ato, kun tiyo ki gin maber, wek omi onen woko ka maleŋ ni meno bal ennu. Kit meno gin ma giciko ca omiyo bal odoko marac mukato kare.
+\p
+\v 14 Waŋeyo ni cik obedo gin me cwiny; kun an dano me kom ma gicato woko macalo opii i te bal.
+\v 15 Gin ma atiyo-gu ducu pe aniaŋ iye. Pien gin ma amito pe atiyo, ento dok atiyo gin mogo ma pe amito-ni.
+\v 16 Doŋ ka atiyo gin ma pe amito, noŋo aye ni cik ber.
+\v 17 Meno doŋ pe an aye ma atiyo, ento bal ma bedo i iya aye ma tiyo gire.
+\v 18 Pien aŋeyo ni gin mo maber pe ma bedo i iya, ma en aye i koma ma ginywala kwede. Atwero mito gin ma atir, ento pe atwero tiyone.
+\v 19 Pien pe atiyo gin maber ma amito-ni, ento gin marac ma pe amito-ni aye dok atiyo.
+\v 20 Ci ka atiyo gin ma pe amito-ni, meno doŋ noŋo pe an aye ma atiyo, ento noŋo bal ma bedo i iya aye tiyo.
+\v 21 Mumiyo doŋ onen bota macalo cik ni, ka amito tiyo gin ma atir, ci gin marac nyiko cok kweda.
+\v 22 Pien amaro kwano cik pa Lubaŋa, kun alwodo lokke ki iya.
+\v 23 Ento dok aneno cik mukene i dul koma ducu, kun tye ka lweny ki cik ma i tamma, tera i opii i te cik me bal ma bedo i dul koma ducu.
+\v 24 An ma koma kec kuman-ni, aŋa ma bilara ki i kom man ma to woko-ni?
+\v 25 Apwoyo Lubaŋa pi Yecu Kricito Rwotwa! Doŋ an kikoma aworo cik pa Lubaŋa ki tamma, kun i koma ma ginywala kwede aworo cik me bal.
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 Pi meno, kombeddi pe dok giŋolo kop loyo jo ma gibedo i Kricito Yecu.
+\v 2 Pien cik pa Cwiny me kwo ma tye i Kricito Yecu doŋ ogonya woko ki i te cik me bal ki to.
+\v 3 Gin ma onoŋo cik pe twero tiyo, pien kwowa ma ginywalowa kwede onoŋo oloko odoko goro, Lubaŋa aye ma doŋ otiyo. En ooro Wode kikome me bino i kit kom ma cal ki mewa ma bal obwoyo wokoni, macalo gitum ma gityero bot Lubaŋa pi bal. Kombeddi doŋ en oŋolo kop oloyo bal ma tye i komwa ma ginywalowa kwede,
+\v 4 wek gin ma cik mito ocobbe i komwa, wan jo ma pe doŋ walubo kit me kom ma ginywalowa kwede, ento walubo yo pa Cwiny Maleŋ.
+\v 5 Pien jo ma gibedo i kit pa dano, giketo tamgi bene i kom gin ma lubo kit pa dano; ento jo ma gibedo kun gilubo kit pa Cwiny Maleŋ giketo tamgi bene i kom gin me Cwiny.
+\v 6 Tam ma lubo kit pa dano kelo to, ento tam ma lubo kit pa dano kelo to, ento tam ma lubo kit pa Cwiny Maleŋ miyo kwo ki kuc.
+\v 7 Pien tam ma giketo i kit pa dano ki tuŋ bot Lubaŋa en kwor, pien pe winyo cik pa Lubaŋa, pe bene twero winyone.
+\v 8 Jo ma gibedo kun gilubo kit pa dano pe gitwero yomo cwiny Lubaŋa.
+\v 9 Ento wun pe wutye i kit pa dano, wun wutye i Cwiny, ka ce Cwiny pa Lubaŋa bedo i iwu. ŋat mo ma pe ki Cwiny pa Kricito, noŋo en pe dano pa Kricito.
+\v 10 Ento ka Kricito tye i iwu, kadi bed komwu to pi bal, ento cwinywu bedo kwo, pien yam doŋ gikwanowu woko ni kitwu atir.
+\v 11 Ka ce Cwiny pa ŋat ma ocero Yecu ki i kin jo muto-ni bedo i iwu, en ŋat ma ocero Kricito Yecu ki i kin jo muto-ni bene bimiyo kwo kadi wa i komwu ma doŋ oto woko, pi Cwiny mere ma bedo i iwu-ni.
+\p
+\v 12 Mumiyo utmegina, watye ki banya, ento pe me kit pa dano, me lubo kit pa dano.
+\v 13 Pien ka wubedo kun wulubo kit pa dano wubito; ento ka wuneko tic me kom woko pi Cwiny Maleŋ, ci wubibedo jo makwo.
+\p
+\v 14 Pien jo ducu ma Cwiny pa Lubaŋa telogi, gin aye litino pa Lubaŋa.
+\v 15 Yam pe onoŋo wugamo cwiny me bedo opii, wek wudok cen i lworo; ento wugamo cwiny me bedo litino me paco. Mumiyo wakok ni, “Abba! Wora!”
+\v 16 Cwiny Maleŋ kikome ribbe ki cwinywa kun tuco ni, wan litino pa Lubaŋa.
+\v 17 Ka doŋ wan litino, ci wan lule jami, wan lule jami pa Lubaŋa kun wanywako lonyone kacel ki Kricito, ka ce waciro can kacel kwede, wek bene walim deyo kacel kwede.
+\p
+\v 18 Atamo ni can me kare man pe myero gipor ki deyo ma gibinyuto botwa.
+\v 19 Pien ginaketa ducu gitye ka kuro nyuto litino pa Lubaŋa ki miti madwoŋ mukato kare.
+\v 20 Ginaketa ducu onoŋo yam giketogi i te twero me gin ma tere pe, pe pi mitgi kengi, ento pi mit pa Lubaŋa ma yam oketo i te twero meno; kun gen tye ni,
+\v 21 ceŋ mo gibigonyo ginaketa woko ki i opii me bedo gin ma top, wek gunoŋ kuc ki deyo ma gimiyo ki litino pa Lubaŋa.
+\v 22 Waŋeyo ni jami ducu ma giketogi aketa, gubedo ka cur acura ki arem nio wa i kare-ni.
+\v 23 Pe gin keken, wan bene ma gimiyowa Cwiny Maleŋ macalo mot mukwoŋo, ma nyuto gin ma gibimiyowa i anyim, wan bene watye ka cur acura ki i iwa kun wakuro kare me lokowa wek wadok litino me paco, en aye me koko komwa.
+\v 24 Pien yam gilarowa pi bedo ki gen man. Pi meno gen ma kome nen noŋo pe doŋ gen. Aŋa ma geno gin ma en neno kome?
+\v 25 Ento ka ce watye ki gen me noŋo gin ma pe waneno kome, ci wakuro gin meno kun wadiyo cwinywa.
+\p
+\v 26 I kit acel-lu Cwiny Maleŋ bene konyowa ka ma wagoro iye. Pe waŋeyo lego Lubaŋa i kit ma myero waleg kwede, ento Cwiny kikome bako doge ma ka-kawa, kun cur laliŋliŋ.
+\v 27 ŋat ma ŋiyo cwiny dano ŋeyo tam pa Cwiny Maleŋ, pien Cwiny Maleŋ bako doge pi jo pa Lubaŋa kun lubo gin ma Lubaŋa mito.
+\p
+\v 28 Waŋeyo ni i gin ducu Lubaŋa tiyo pi kelo gin maber ki jo ducu ma gimare jo ma en olwoŋogi kit macalo en oyubo.
+\v 29 Jo ma yam en oŋeyogi con, omoko bene ni myero gunywak cal pa Wode, wek omi Wode obed latin kayo i kin utmego mapol.
+\v 30 Jo ma yam en omoko tamme i komgi con, gin aye bene en olwoŋogi, jo ma en olwoŋogi, okwanogi ni kitgi atir; jo ma doŋ okwanogi ni kitgi atir omiyo deyo botgi.
+\p
+\v 31 Wabiwaco aŋo mono doki i kom lok man? Ka Lubaŋa tye tuŋ botwa, ci aŋa ma lakworwa?
+\v 32 En yam pe oweko Wode kikome, ento omiye pi wan ducu. Pe bene doŋ bimiyowa jami ducu kacel kwede?
+\v 33 Aŋa mono ma bipido ki jo ma Lubaŋa doŋ otyeko yerogi? Lubaŋa aye ma kwanogi ni kitgi atir.
+\v 34 Aŋa ma twero ŋolo kop loyogi? Kricito Yecu aye yam oto, dok makato meno yam gicere woko. En bene tye obedo i kabedo me deyo ka ŋet Lubaŋa yo tuŋ acuc, en aye ma bako doge piwa.
+\v 35 Aŋa ma bipokowa ki i kom mar pa Kricito? Neno can, nyo kumo, nyo ayelayela, nyo kec, nyo bedo munero, nyo gin marac, nyo pala lucwan?
+\v 36 Kit macalo yam gicoyo ni, “Gibedo ka nekowa dyeceŋ jwi piri, gikwanowa macalo romi me aneka.”
+\v 37 Ento gin magi ducu watye ka loyogi matek pi ŋat ma ceŋ omarowa-ni.
+\v 38 Pien aŋeyo ada ni, kadi to, kadi kwo, kadi lumalaika, kadi luloc, kadi gin ma tye i kare man, kadi gin ma mito bino, kadi teko,
+\v 39 kadi gin ma tye malo, kadi gin ma tye piny, kadi ki gin mo keken i kom ginaketa ducu, pe bibedo ki twero mo me pokowa woko ki i kom mar pa Lubaŋa ma tye i Kricito Yecu Rwotwa.
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Atye ka loko lok ada i Kricito, pe aloko goba; ŋec ma i cwinya ma nyuto balla bota bene bedo caden kacel ki Cwiny Maleŋ,
+\v 2 ni, atye ki cwercwiny madit kun cwinya rem mada ma pe jukke.
+\v 3 Pi mitta kekena, kono yam giceno an kikoma woko, wek gikwanya woko ki bot Kricito, pi utmegina, ma gin wadina me rokka.
+\v 4 Gin jo Icrael, jo ma Lubaŋa olokogi gudoko litinone me paco, omiyogi deyone ki gicikke ducu, omiyogi bene cik ki kit yo ma myero guwore kwede, dok bene yam onoŋo ocikke pigi, ni ebimiyo botgi gin mogo mabeco.
+\v 5 Kwarowa macon ducu yam obedo megi, dok Kricito bene ginywalo i kingi i kit pa dano. Myero gipwo Lubaŋa ma loyo jami ducu nakanaka. Amen.
+\p
+\v 6 Ento pe awacci, lok pa Lubaŋa pe otiyo gin mo; pien jo ma ginywalo i kin jo Icrael pe gin ducu jo Icrael,
+\v 7 dok bene gin ducu pe litino pa Abraim, pien gin likwaye; ento yam gicoyo ni, “Litino pa Icaka aye gibilwoŋogi ni likwayu.”
+\v 8 Man te lokke ni, pe litino ma ginywalogi i kit pa dano ma gin aye gibedo litino pa Lubaŋa, ento litino ma ginywalogi pi cikke pa Lubaŋa aye gilwoŋogi ni gin likwayo.
+\v 9 Pien man aye gin ma cikke oloko ni, “Abidwogo i kare macalo man, ka doŋ Cara binywalo latin awobi.”
+\v 10 Pe meno keken, ento i kare ma Labeka bene oyac ki laco acel, ma en aye kwarowa Icaka,
+\v 11 ento ma pud peya onywalo litinone, dok bene ma peya gutiyo gin mo maber nyo marac, wek omi yub pa Lubaŋa me yer omedde, pe pi tic ento pi lwoŋone,
+\v 12 giwaco bot Labeka ni, “Latin matidi biloyo latin kayo.”
+\v 13 Kit macalo gicoyo ni, “Yam amaro Yakobo, ento akwero Ecau.”
+\p
+\v 14 Wan doki wabiwaco gin aŋo? Wabiwaco ni Lubaŋa pe ŋolo kop atir dok kakare? Pe kumeno!
+\v 15 Pien yam owaco bot Moses ni, “Abitimo kica bot ŋat ma abitimo kica bote, dok bene abinyuto berra bot ŋat ma abinyuto berra bote.”
+\v 16 Kumeno, pe cuŋ i kom gin ma dano mito, nyo i kom ticce ma en canne pire, ento cuŋ i kom kica pa Lubaŋa.
+\v 17 Pien ginacoya waco bot Parao ni, “Atiŋi malo pi lok man wek omi anyut tekona i komi, wek nyiŋa oywek i wi lobo ducu.”
+\v 18 Kit meno en timo kica bot ŋat ma en mito etimme kica, dok bene loko cwiny ŋat ma en mito doko nwaŋ.
+\p
+\v 19 Gwok nyo ibipenya ni, “Piŋo mono en pud waco ni wan lubalo? Aŋa ma twero geŋo gin ma en mito?”
+\v 20 Ento in dano adana-ni in aŋa, ma igamo dog Lubaŋa? Gin ma gicweyo acweya twero penyo ŋat mucweye ni, “Piŋo icweya kuman?”
+\v 21 Lacwec pe ki twero i kom lobo, me cweyo atabo acel me wel ki mukene ma pe me wel, kun tiyo ki lobo ma en oŋino aŋina acel madit?
+\v 22 Onoŋo bedo niŋniŋ ka Lubaŋa odiyo cwinye pi kare malac i kom atabo mogo me akemone ma doŋ guromo me aneka woko, pi mito nyuto akemone ki me miyo tekone oŋene?
+\v 23 Otimo man wek emi lonyo me deyone oŋene i kom atabo me kica, ma en yam oyubo wa con wek obed ki deyo,
+\v 24 man aye wan kikomwa, wan jo ma en olwoŋo, pe ki i kin jo Icrael keken, ento kadi wa ki i kin Lurok ducu bene.
+\v 25 Kit macalo yam en oloko i buk pa Kocea ni, “Jo ma yam onoŋo gin pe jona, abilwoŋogi ni, ‘jona’, dako ma onoŋo yam pe amaro abilwoŋo ni, ‘dako ma amaro.’”
+\p
+\v 26 “Dok bene i kabedo ka ma yam awaco botgi iye ni, ‘Wun pe wujona,’ gibilwoŋogi iye ni, ‘litino pa Lubaŋa makwo.’”
+\p
+\v 27 Icaya bene yam okok ki dawn maloŋo i kom Icrael ni, “Kadi wel jo Icrael obed rom ki kweyo me dog nam, jo mogo manok ki i kingi ma gudoŋ aye gibibwot;
+\v 28 pien Rwot biŋolo kop i wi lobo bicobo bene woko oyotoyot.”
+\p
+\v 29 Dok tye kit macalo yam Icaya oloko ni, “Kono nene Rwot me mony pe oweko botwa likwayo mogo, kono wabedo calo Codom, kono doŋ wadoko calo Gomora.”
+\p
+\v 30 Wan doki wabiwaco gin aŋo? Wabiwaco ni Lurok ma yam pe guyelle pi doko jo ma kitgi atir doŋ gikwanogi ni kitgi atir, ento kitgi ma atir meno gunoŋo pi niye.
+\v 31 Ento jo Icrael ma yam guyelle pi cobo cik ni wek gibed jo ma kitgi atir, cobo cik oloyogi.
+\v 32 Piŋo? Pien pe gubedo ka yenyone i yo me niye, ento gubedo ka yenyone calo gin ma ocuŋ i kom tic. Guyokke ki got ma yoko dano-ni,
+\v 33 kit macalo gicoyo ni, “Nen, doŋ aketo got ma yoko dano i Cion, ariya ma miyo dano poto; lewic pe bimako ŋat ma oye en.”
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Utmegina, gin ma amito ki cwinya ducu ma alego Lubaŋa pire, en aye ni myero jo Icrael gularre.
+\v 2 An abedo cadengi kun aŋeyo ni gumoko matek i kom Lubaŋa, ento kadi bed gumoko, ci pe gucuŋo i ŋec kikome.
+\v 3 Onoŋo pe giŋeyo kit ma Lubaŋa kwano kwede dano ni kite atir, ento gubedo ka yenyo ni gitwero noŋo kit ma atir pigi kengi, pe gumine kengi i kit ma atir ma Lubaŋa miyo.
+\v 4 Pien cik doŋ ogik woko i Kricito, wek omi jo ma ye en gikwangi ni kitgi atir.
+\p
+\v 5 Moses yam owaco ni dano ma tiyo tic ma atir ma cik mito, bikwo pire.
+\v 6 Ento kit ma atir ma ginoŋo pi niye loko kit man ni, “Pe ilok kekeni ni, ‘Aŋa ma biito malo i polo? (ni, me kelo Kricito piny),
+\v 7 nyo ni, ‘Aŋa ma bidonyo i bur ma tere pe gik?’ (ni, me kelo Kricito woko ki i kin jo muto).
+\v 8 Ento waco gin aŋo? Waco ni, “Lok man doŋ tye cok kwedi, tye i dogi ki i cwinyi bene,” ma en aye lok i kom niye ma watito pire-ni.
+\v 9 Pien ka ituco ki dogi ni, “Kricito aye Rwot,” ma kun iye bene ki i cwinyi ni Lubaŋa yam ocere woko ki i kin jo muto, ci ibilarre.
+\v 10 Pien dano ye ki cwinye, en aye miyo gikwane ni kite atir, ka dok tuco ki doge, ka doŋ miyo Lubaŋa lare.
+\v 11 Pien coc ma yam gicoyo i ginacoya wacci, “Lewic pe bimako ŋat ma ye en.”
+\v 12 Apokapoka mo pe i kin Lujudaya ki jo Grik; gin ducu Rwotgi acel, en bene poko lonyone bot jo ducu ma kok bote.
+\v 13 Yam gicoyo ni, “Jo ducu ma gilwoŋo nyiŋ Rwot gibilarogi.”
+\p
+\v 14 Ento dano gibikok bote niŋniŋ, ma peya guye en? Gitwero ye en kono niŋniŋ ka pe guwinyo lok ma gitito i kome? Gitwero winyo lok i kome niŋniŋ ka ŋat mo pe ma tito lokke botgi?
+\v 15 Dano gitwero tito lok niŋniŋ ka pe giorogi? Kit macalo yam gicoyo ni, “Neno tyengi ber rom mene jo ma kelo lok me kwena maber!”
+\v 16 Ento pe gin ducu yam guye lok me kwena maber; pien Icaya yam oloko ni, “Rwot, aŋa ma yam oye lok ma wan watito?”
+\v 17 Adada, niye bino pi winyo lok ma gitito, lok ma giwinyo a i lok ma gitito i kom Kricito.
+\p
+\v 18 Ento koŋ amito apeny ni, “Onoŋo yam pe guwinyo?” Guwinyo, kit macalo yam gicoyo i Jabuli ni, “Dwangi winnye teretere i wi lobo ducu, ki lok ma giloko oo wa i agikki piny.”
+\p
+\v 19 Dok apenyo ni, “Jo Icrael mono yam pe guniaŋ?” Moses aye ma okwoŋo waco ni, “Abimiyo nyeko makowu i kom jo ma pe gin rok kikome, abimiyo kiniga makowu i kom rok mamiŋ.”
+\p
+\v 20 Icaya doki cwinye obedo tek me waco ni, “Jo ma yam pe giyenya doŋ gunoŋa, doŋ bene atyeko nyutte woko ka maleŋ bot jo ma onoŋo pe gipenyo pira.”
+\p
+\v 21 Ento i kom jo Icrael owaco ni, “Yam abedo ka ryeyo ciŋa dyeceŋ jwi bot jo ma pe giwinyo doga, jo ma ŋipyem kweda.”
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 Apenyo ni, “Lubaŋa mono doŋ okwero jone woko?” Pe kumeno gire. An kikoma bene an Laicrael, lakwar Abraim, ma i kaka pa Benjamin.
+\v 2 Lubaŋa pe okwero jone ma yam en oŋeyogi con. Pe wuŋeyo gin ma yam gicoyo i ginacoya ma oloko lok i kom Elia, kit ma en obako kwede doge bot Lubaŋa i kom jo Icrael ni,
+\v 3 “Rwot, doŋ guneko lunebini woko, gumuko keno tyerri-gu woko ducu, an kena aye doŋ adoŋ, dok bene gimito neka woko.”
+\v 4 Ento Lubaŋa yam odokke iye gin aŋo? Odok iye ni, “Pud aweko jo alip abiro gudoŋ bota, ma peya gurumo coŋgi i nyim Baal.”
+\v 5 I kit yo acel-lu tye jo mogo i kare man ma gudoŋ, ma Lubaŋa oyerogi pi kicane.
+\v 6 Ci ka giyerogi pi kica, man noŋo doŋ pe ocuŋ i kom tic ma gin gutiyo; ka nene ocuŋ i kom tic ma dano otiyo, kono kica doŋ pe gilwoŋo ni kica.
+\p
+\v 7 Gin aŋo doki? Jo Icrael pe gunoŋo gin ma gubedo ka yenyone. Jo ma giyerogi keken aye gunoŋo, ento jo mukene onoŋo cwinygi odoko nwaŋ,
+\v 8 kit macalo yam gicoyo ni, “Lubaŋa doŋ omiyo botgi cwiny me diŋo, omiyo waŋgi pe neno, itgi bene pe winyo lok, kadi wa onyoo.”
+\v 9 Daudi bene owaco ni, “Wek karamagi ma gicamo-ni otyekgi woko macalo owic ma makogi; wek obed gin ma miyo gipoto ibur pi culo waŋ balgi.
+\q
+\v 10 Mi waŋgi ocor woko, wek pe gunen piny; mi pyergi ogom woko matwal.”
+\p
+\v 11 Dok apenyo ni, “Jo Icrael yam guyokke gumito poto woko piny?” Pe kumeno! Pi balgi omiyo larre bene doŋ obino bot Lurok, wek omi nyeko omak jo Icrael.
+\v 12 Ka balgi doŋ okelo lonyo bot lobo, dok bene ka potogi okelo lonyo bot Lurok, berre doŋ bibedo rom mene ka gin ducu gudwogo woko liweŋ?
+\p
+\v 13 Kombeddi atye ka lok kwedwu, wun Lurok. Doŋ kit macalo an lakwena kwede bot Lurok-ki, adworo ticca,
+\v 14 wek gwok nyo ami nyeko omak jo me rokka, ka wek alar jo mogo ki i kingi.
+\v 15 Pi bologi woko omiyo Lubaŋa odwoko lobo ducu bote; ka doŋ ogamogi, ci bikelo aŋo? Pe bibedo calo kwo ma oa ki i kin jo muto?
+\v 16 Ka ginywaŋo moko manok ma gityero calo gin me wi mwaka, moko ducu noŋo doŋ leŋ; ka ce lwit yat leŋ, ci jaŋe ducu bene gibedo leŋ kit meno.
+\p
+\v 17 Ento ka ce jaŋe mogo gituro woko ki i kom yat jeituni maberrre, ka doŋ gijako jaŋ yat jeituni mo me tim, ci gicomo ka-kagi wek omok i tyen yat maber ca, ka doŋ cako nywako ywayo pige ma miyu ma a ki i lwite. Jaŋ yat ma gijako ki i tim ca en aye in;
+\v 18 ento pe myero iwakke i kom jaŋe mukene ca. Kadi bed iwakke, pe in aye ma itiŋo lwite, ento lwite aye ma otiŋi.
+\v 19 Ibiwaco ni, “Yam gituro jaŋe mogo ni wek gicoma i kom yat.”
+\v 20 Adada, yam giturogi woko pien gin pe guye Lubaŋa, in pud icuŋ pien niyeni tye. Pe myero ibed ki tam me wakke, ento bed ki lworo.
+\v 21 Ka Lubaŋa yam pe oweko jaŋ yat kikome, ci doŋ pe biweki.
+\p
+\v 22 Koŋ inen kica pa Lubaŋa ki gerone. En ger i kom jo ma gupoto, ento nyuto kicane boti, ka imedde kun icuŋ i kicane. Ka pe, gibitoŋi woko bene.
+\v 23 Dok gin Lujudaya bene ka guweko bedo laboŋo niye, ci gibidwokogi i kom yat; pien Lubaŋa tye ki twero me dwokogi iye.
+\v 24 Pien in Larok irom ki jaŋ yat jeituni me tim ma gitoŋo woko, gicomo i kom jeituni maberre, ma yam onoŋo pe olot i kom yat jeituni ma gipito apita. Pe bedo yot twatwal bot Lubaŋa me dwoko jaŋ yat mukene ca i kom yat kikome ma yam giturogi ki iye-ni?
+\p
+\v 25 Utmegina, tye muŋ mo ma amito wuŋe, wek omi pe wutam kekenwu ni wuryek; man en aye ni, jo Icrael cwinygi odoko nwaŋ pi kare mo manok, nio ka wel Lurok biromo.
+\v 26 Lacen doŋ Lubaŋa bilaro jo Icrael ducu, kit macalo yam gicoyo ni, “Lalar bibino kun a ki i Cion, en bikwanyo kit me lworo Lubaŋa woko ki bot Yakobo”;
+\v 27 “man aye gicikke ma abiketo kwedgi i kare ma abikwanyo balgi woko.”
+\p
+\v 28 Doŋ pi lok ma dok i kom lok me kwena maber, gin gudoko lukwor pa Lubaŋa piwu, ento pi lok ma kemo yer, Lubaŋa marogi pi kwarogi.
+\v 29 Mot me kica pa Lubaŋa, ki lwoŋone, pe twero lokke.
+\v 30 Yam pe wuwinyo dog Lubaŋa, ento kombeddi doŋ en otimo kica botwu, ma onoŋo doŋ gin gukwero bedo ki winy woko i kome.
+\v 31 I kit acel-lu kombeddi doŋ gukwero winyo doge i kare ma en otimo botwu kica, wek omi gin bene gitim kica botgi kit meno.
+\v 32 Pien Lubaŋa oketo dano ducu i mabuc me kwero winyo doge, wek etim kica bot jo ducu.
+\p
+\v 33 Lonyo pa Lubaŋa dwoŋ ma okato kare! Ryekone kacel ki ŋecce tut twatwal! Lok ma en ŋolo tere pe tatte, niaŋ i kite tek!
+\v 34 “Aŋa ma ŋeyo tam pa Rwot? Aŋa ma yam miye tam?”
+\v 35 “Aŋa mono ma yam koŋ omiye gin mo me mot, ka en bene odwoko cen bote?”
+\p
+\v 36 Pien en aye yam oketo jami ducu, jami ducu yam obedo tye pire, dok bene obedo mere. Deyo obed bote nakanaka. Amen.
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 Pi meno, utmegina, abako doga botwu pi kica pa Lubaŋa, wumine kenwu macalo gitum makwo ma gityero bot Lubaŋa, gin maleŋ ma yomo cwiny Lubaŋa; ma en aye woro me cwinywu.
+\v 2 Pe wulub tam me lobo man, ento wuwek Lubaŋa olok tamwu odok nyen, wek omi wuniaŋ i gin ma Lubaŋa mito, gin maber, ma yomo cwinye, ma roc mo pe iye.
+\p
+\v 3 Pi mot me kica ma gimiyo bota atito botwu ducu ni, dano acel acel myero pe opar pi ditte mukato kare, ento wubed ki par ma tye atir, kun ŋat acel acel lubo kit pok me niye ma Lubaŋa doŋ opimo omiye.
+\v 4 Watye ki dul komwa mapol i kom acel, dul kom magi bene pe gitiyo kit tic acel keken;
+\v 5 kit meno, wan bene kadi bed wapol, wan kom acel i Kricito, ma dano acel acel bedo calo dul kom lawote.
+\v 6 Watye ki mot mapatpat ma lubo gum ma Lubaŋa omiyo botwa; myero wati kwedgi. Ka ce gimiyo botwa mot me tito lok pa Lubaŋa, myero watit kit macalo niyewa tye kwede.
+\v 7 Ka ce omiyowa mot me tic pi dano, myero wati tic botgi. ŋat ma lapwony myero opwony dano;
+\v 8 ŋat ma cuko cwiny dano myero ocuk cwinygi; ŋat ma poko jamine, myero opok ki cwinye ducu; ŋat ma latel myero otel dano ki mitkom, ŋat ma konyo lucan, myero okonygi ki yomcwiny.
+\p
+\v 9 Wuwek mar ma wutye kwede obed mar me ada. Wukwer gin marac, wumok matek i kom gin maber.
+\v 10 Wumarre kekenwu ki cwinywu ducu macalo omego, kun dano acel acel miyo deyo bot lawote.
+\v 11 Komwu obed mit, laboŋo wackom, wubed lyet wa i cwinywu, kun wutiyo bot Rwot macalo luticce.
+\v 12 Cwinywu obed yom pi gin ma wugeno; wudi cwinywu i can, kun wumine kenwu i lego Lubaŋa ki cwinywu ducu.
+\v 13 Wupok jamiwu bot jo pa Lubaŋa ma gitye ki peko; wuket cwinywu bene ka gwoko welo.
+\v 14 Wuleg gum i kom jo ma giunowu; wulam gum botgi, ento pe wucengi acena.
+\v 15 Wubed ki yomcwiny kacel ki jo ma tye ki yomcwiny, wukok bene kacel ki jo ma kok.
+\v 16 Wubed ki niaŋ ma atir i kinwu kekenwu; pe wuwakke, ento wuribbe ki dano ata ducu. Pe wukette kekenwu ni wuryek.
+\v 17 Pe wucul waŋ gin marac ki gin marac i kom dano mo, ento wutam pi gin ducu ma dano ducu pwoyo ni ber.
+\v 18 Ka ce twerre ki tuŋ botwu, myero wubed ki kuc ki dano ducu.
+\p
+\v 19 Luwota ma amaro, pe wucul kwor, ento wuwek kare ki kiniga pa Lubaŋa, pien yam gicoyo ni, “An aye ma abiculo kwor, abiculo waŋe lacen, man Rwot ma owaco.”
+\v 20 Yam gicoyo bene ni, “Ka ce kec neko lakworri, miye kwon ocam; dok ka orwo pii neke, miye pii omati; pien ka itimo kumeno, ibibako miri mac i wiye.”
+\v 21 Pe wuwek gin marac olowu, ento wun aye myero wulo gin marac ki timo gin maber.
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Dano acel acel myero owiny luloc ma giloye; pien pe tye kit twero mo ma pe oa ki bot Lubaŋa; luloc ma gitye-ni Lubaŋa aye oketogi.
+\v 2 Pi meno ŋat ma pyem ki luloc noŋo pyem ki ŋat ma Lubaŋa oyero; gibiŋolo kop i kom jo ma pyem kwedgi.
+\v 3 Pien jo ma tiyo gin maber pe gibedo ki lworo mo i kom luloc, ento jo ma tiyo gin marac aye gibedo ki lworo. Imito ni pe ibed ki lworo i kom dano ma tye ka loc? Ti gin maber, ci en bipwoyi;
+\v 4 pien en latic pa Lubaŋa ma tiyo ticce pi konyi. Ento ka itimo gin marac, ci myero ibed ki lworo i kome, pien twero me neko dano doŋ gimiye woko. En latic pa Lubaŋa ma kelo kiniga pa Lubaŋa i kom jo ma timo gin marac.
+\v 5 En mumiyo myero wuwiny luloc, pe pi lworo kiniga pa Lubaŋa keken, ento me miyo wek wubed bene ma iwu leŋ.
+\v 6 Man bene aye tyen lok mumiyo wuculo mucoro, pien luloc gin lutic pa Lubaŋa ma gitiyo tic meno kikome.
+\v 7 Wucul gin ma myero bot ŋat acel acel, wucul mucoro bot wegi mucoro, ki ajog bot wegi ajog, wulwor jo ma myero me alwora, wuwor jo ma myero me awora.
+\p
+\v 8 Pe wubed ki banya pa ŋat mo i komwu. Ento wubed ki banya me marre kekenwu; pien jo ma maro luwotgi noŋo doŋ gucobo cik.
+\v 9 Pien cik mogo ma waco ni, “Pe itim abor, pe ineki, pe ikwal, cwinyi pe opukke i kom jami pa ŋat mukene,” ki kwa cik mogo mukene-gu gucokke kacel ki lok man ni, “Mar lawoti macalo imarre keni.”
+\v 10 ŋat ma maro dano, pe timo gin marac bot dano lawote; pi meno mar aye ma cobo cik.
+\p
+\v 11 Wuti man kun wuŋeyo kare ma wutye iye, ni, kare doŋ oromo myero wuco woko ki i waŋ nino. Pien larrewa doŋ onyiko cok twatwal, kato ma i kare ma yam wakwoŋo ye iye Rwot-ti.
+\v 12 Dyewor doŋ cok tum, piny doŋ mito ru. Doŋ wabolu tic me piny macol woko, waruku jami lweny me dyeceŋ.
+\v 13 Myero walubu kit ma myero me dyeceŋ, laboŋo maro tuko marac me yomcwiny marac, ki mero, laboŋo timo abor ki tim mogo me tarwaŋ, laboŋo daa ki nyeko.
+\v 14 Wuruk Rwot Yecu Kricito calo wuruko boŋowu, dok bene pe wutam pi kwowu me kit pa dano ma ginywalowu kwede pi cobo mitte.
+\c 14
+\cl Chura 14
+\p
+\v 1 Wujol dano ma niyene goro, ento pe wupyem kwede i kom tam mogo ma en tamo.
+\v 2 Dano mo twero bedo ki niye me camo gin mo keken, ento ŋat ma niyene goro camo pot dek keken.
+\v 3 Dano ma camo gin ducu myero pe oca ŋat ma pe camo, ki dano ma pe camo gin ducu pe myero oŋol kop i kom ŋat ma camo gin ducu; pien Lubaŋa doŋ otyeko jole.
+\v 4 In aŋa mono ma iŋolo kop i kom latic pa ŋat mukene-ni? Meno lok pa ŋat ma loye me ŋolo kop i kome, ka cuŋo nyo ka poto. Ento en bicuŋ gire, pien Rwot tye ki twero ma miyo en cuŋ.
+\p
+\v 5 Dano acel paro ni nino acel dit kato nino mukene, kun noŋo dano mukene paro ni nino ducu rom. Dano acel acel myero omok tamme pire kene.
+\v 6 Dano ma paro pi nino mo, paro pi Rwot, ki ŋat ma camo bene camo pi Rwot, pien pwoyo Lubaŋa; dano ma kwero cam bene kwero pi Rwot, pwoyo Lubaŋa bene.
+\v 7 Pien dano mo pe ki i kinwa ma kwo pire kene, dok bene dano mo pe ma to pire kene.
+\v 8 Ka wakwo, wakwo pi Rwot; ka wato bene, wato pi Rwot. Mumiyo kadi wakwo, nyo wato, wan jo pa Rwot.
+\v 9 Pien Kricito yam oto ka doki obedo kwo wek ebed Rwot pa jo muto ki jo makwo.
+\p
+\v 10 Piŋo iŋolo kop i kom omeru? Nyo in, piŋo icayo omeru? Wan ducu wabicuŋ i nyim komker me ŋolo kop pa Lubaŋa.
+\v 11 Pien yam gicoyo ni, “Macalo atye kwo-ni man Rwot ma owaco. jo ducu gibirumo coŋgi i nyima, ki dano ducu gibipako Lubaŋa.”
+\p
+\v 12 Kit meno, ŋat acel acel i kinwa bidok i lok ma i kome pire kene bot Lubaŋa.
+\p
+\v 13 Myero doŋ wagiku ŋolo kop woko i kom luwotwa; ento gin ma myero wamoki en aye pe me tiyo gin mo ma bimiyo ominwa yokke nyo poto i bal.
+\v 14 Aŋeyo dok aniaŋ maber i Rwot Yecu ni, pe tye gin mo ma obedo me kwer pire kene; ento bedo me kwer bot ŋat ma tamo ni obedo me kwer.
+\v 15 Ka ce imiyo omeru bedo ki cwercwiny pi gin ma in icamo, noŋo doŋ pe itye ka lubo yo me mar. Pe iwek gin ma in icamo obal kwo pa dano ma Kricito oto pire.
+\v 16 Pe wuwek dano gulok i kom gin maber ki tuŋ botwu ni obedo gin marac.
+\v 17 Pien ker pa Lubaŋa pe te lokke cam ki mat, ento kit ma atir, kuc, ki yomcwiny ma Cwiny Maleŋ miyo.
+\v 18 Dano ma tiyo tic pa Kricito kit meno aye yomo cwiny Lubaŋa, dok bene dano gipwoye.
+\p
+\v 19 Myero doŋ watamu pi gin ma kelo kuc ki gin ma doŋo niyewa i kinwa kekenwa.
+\v 20 Pe wubal tic pa Lubaŋa pi lok me cam mamwa-ni. Jami ducu leŋ, ento bedo rac ka dano mo camo gin ma miyo lawote poto i bal.
+\v 21 Bedo ber mada ka pe icamo riŋo, nyo kadi ki mato koŋo, nyo tiyo gin mo ma bimiyo omeru poto.
+\v 22 Doŋ niye ma itye kwede myero ibed kwede i kin in ki Lubaŋa keken. Tye ki gum dano ma pe ki tyen lok ma ŋolo kop loye kekene i gin ma en pwoyo.
+\v 23 Ento dano ma kalo akala i cwinye kop loye ka ce ocamo, pien gin ma en timo-ni noŋo pe oa i niye, pien gin ducu ma pe oa i niye meno bal.
+\c 15
+\cl Chura 15
+\p
+\v 1 Wan jo ma watek myero wakonyu jo magoro i gin ma loyogi, ento pe watamu pi yomo cwinywa kekenwa.
+\v 2 ŋat acel acel i kinwa myero oyom cwiny dano lawote, me konye, wek odoŋ i niyene.
+\v 3 Pien Kricito yam pe oyomo cwinye kekene, ento obedo kit macalo yam gicoyo ni, “Yet pa jo ma giyeti kwede doŋ opoto i koma.”
+\v 4 Gin ducu ma yam gicoyo i kare macon ca onoŋo gicoyo me pwonyowa, wek wacir can, dok bene owek wabed ki gen pi lok me cuko cwiny ma wakwano i ginacoya.
+\p
+\v 5 Wucir can ki cuko cwiny ma a ki bot Lubaŋa; myero en omi wubed ki niaŋ maber i kinwu kekenwu, kun wulubo kit pa Kricito Yecu,
+\v 6 wek wuribbe ka pako Lubaŋa Won Rwotwa Yecu Kricito ki dwan acel.
+\p
+\v 7 Wujolle kekenwu, kit macalo Kricito yam doŋ ojolowu kwede, pi deyo pa Lubaŋa.
+\v 8 Atittiwu ni, Kricito yam olokke odoko latic ma okonyo Lujudaya, pi nyuto ni Lubaŋa loko lok ada, kun bene cobo gin ma yam Lubaŋa ocikke iye bot kwarowa macon,
+\v 9 dok pi miyo Lurok gubed ka pako Lubaŋa pi kicane, kit macalo yam gicoyo ni, “Pi meno abikori i kin Lurok, dok abiwero wer me pako nyiŋi.”
+\v 10 Dok yam bene owaco ni, “Wun Lurok, wubed ki yomcwiny kacel ki jone”;
+\v 11 dok ni, “Wupak Rwot, wun Lurok ducu, wek lwak me rok ducu gupake.”
+\v 12 Icaya bene yam owaco ni, “Lakwar Yece bibino, en bibino ka loyo Lurok; Lurok bene gibigeno en.”
+\p
+\v 13 Lubaŋa ma miyo dano ducu bedo ki gen myero omi yomcwiny ducu ki kuc opoŋ i iwu pi niyewu i kome, wek genwu obed ka medde ameda pi tek pa Cwiny Maleŋ.
+\p
+\v 14 Aŋeyo atir ni wun jo mabeco twatwal, wutye ki ŋec muromo, dok bene wutwero pwonnye giwu kekenwu.
+\v 15 Ento doŋ atyeko coyo botwu lok mogo ki tekcwiny madit, kombeddi amito apo wiwu iye. Atimo meno pi mot ma Lubaŋa omiya,
+\v 16 me bedo latic pa Kricito Yecu bot Lurok. Atye ka tic macalo ajwaka pa Lubaŋa kun bene atito lok me kwena maber ma oa ki bot Lubaŋa, wek omi Lurok gubed calo gitum ma gityero ma Lubaŋa pwoyo, ma Cwiny Maleŋ doŋ olonyo woko odoko maleŋ.
+\p
+\v 17 Atye ki tyen lok ma miyo awakke i Kricito Yecu pi ticca ma atye ka tiyone pi Lubaŋa.
+\v 18 Pe abiette ka loko lok mo mukene, ento kono pi gin ma Kricito otiyo pi kelo lurok i te locce keken, kun tiyo kacel kweda i lok ki i tic,
+\v 19 pi teko ma onen i kom lanyut mogo ki taŋo mogo, pi tek pa Cwiny Maleŋ. Meno omiyo doŋ atyeko tito lok me kwena maber i kom Kricito atika, cakke ki i Jerucalem, wok kwede wa i Illiriko.
+\v 20 pien onoŋo aketo cwinya me tito lok me kwena maber ka ma yam dano peya guwinyo nyiŋ Kricito, wek omi pe aket gedo i wi guti ma yam doŋ ŋat mukene ocako gero iye mere,
+\v 21 ento wek obed kit macalo gicoyo ni “Jo ma yam peya gitito botgi lok i kome doŋ gibinene, jo ma yam peya guwinyo pire gibiniaŋ i kome.”
+\p
+\v 22 Man aye gin ma obedo ka geŋa tyen mapol me bino botwu.
+\v 23 Ento kombeddi doŋ pe atye ki ka tic mo kany, dok bene onoŋo doŋ abedo ka mito pi mwaka mapol ni abin botwu.
+\v 24 Ageno ni abinenowu ka awok ki kunnu ma noŋo akato acito i Cipein, ageno bene ni wubikonya i wotta me cito kunnu lacen, ma noŋo koŋ ari botwu pi kare manoknok.
+\v 25 Ento kombeddi pud koŋ acito i Jerucalem pi tero jami me kony bot jo pa Lubaŋa.
+\v 26 Pien jo pa Lubaŋa ma gitye i Makedonia ki Akaya doŋ gumoko tamgi me jogo lim me konyo jo pa Lubaŋa ma gitye i Jerucalem ma can omakogi.
+\v 27 Gumoko tamgi kit meno, ento gitye bene ki banya bot jo Jerucalem, pien ka Lurok ginywako gamo mot me Cwiny kacel ki Lujudaya, myero gin bene gukony Lujudaya ki jami ma mitte me gwoko kom.
+\v 28 Ka doŋ meno otum, ma noŋo doŋ atyeko miyo botgi gin ma gijogo pigi, ci abiwok ki botwu ka doŋ akato acito i Cipein.
+\v 29 Aŋeyo ni ka ao botwu noŋo abino ki gum madit ma oa ki bot Kricito.
+\p
+\v 30 Abako doga botwu utmegina, pi Rwotwa Yecu Kricito ki pi mar pa Cwiny Maleŋ, wuket tek wuribbe kacel i legawu pira bot Lubaŋa,
+\v 31 wek abwot woko ki bot jo ma pe guye Kricito ma gitye i Judaya, dok bene wek omi jo pa Lubaŋa ma gitye i Jerucalem gupwo tic ma acito ka tiyone kunnu.
+\v 32 Pi meno ka Lubaŋa oye wek abin botwu ki yomcwiny madwoŋ, ci koŋ aywe bene kacel kwedwu.
+\v 33 Lubaŋa won kuc obed kwedwu ducu. Amen.
+\c 16
+\cl Chura 16
+\p
+\v 1 Anyuto botwu laminwa Foibe, ma en latic pa lwak jo ma guye Kricito ma tye i Kenkeria.
+\v 2 Wujole i Rwot kit macalo jo pa Lubaŋa myero gujol kwede dano, dok bene myero wukonye i gin ducu ma en bimito ki botwu; pien yam okonyo jo mapol, okonya bene.
+\p
+\v 3 Wumot Pricika ki Akwila, ma gitiyo kacel kweda i Kricito Yecu.
+\v 4 Gin yam gudyero kwogi pi laro kwona; pe an kena aye ma apwoyogi, ento kadi wa Lurok ducu ma guye Kricito bene gipwoyogi.
+\v 5 Wumot bene jo muye Kricito ma gicokke i otgi. Wumot larema Epaenato; en aye obedo ŋat mukwoŋo ye Kricito i Acia.
+\v 6 Wumot Maliam ma yam otiyo tic matek i kinwu-ni.
+\v 7 Wumot Anduroniko ki Yunia, ma gin wadina ma yam gitweyogi kacel kweda i mabuc. Gin jo ma giŋene mada i kin lukwena, gin bene aye ma gukwoŋo bedo i Kricito kweda.
+\v 8 Wumot Ampuliato, ma en larema ma amaro i Rwot.
+\v 9 Wumot Urbano latic wadwa i Rwot, ki Citakic larema ma amaro.
+\v 10 Wumot Apelle, ma en dano ma genne i Kricito. Wumot jo me ot pa Aricitobulo.
+\v 11 Wumot Kerodion ma en watta, ki jo me ot pa Narocico ma gitye i Rwot.
+\v 12 Ma gin aye Terapaina ki Terpoca, ki larema Perici bene ma otiyo tic matek i Rwot.
+\v 13 Ma Wumot Rupo, dano ma ŋene i Rwot, gin ki minne ma alwoŋo ni maa bene.
+\v 14 Wumot bene Acinkerito, Pelegon, Keremec, Patroba, Keremac ki utmego ma gitye kacel kwedgi.
+\v 15 Wumot bene Pilologo ki Julia, Nerea gin ki laminne, ki Olimpa, ki jo pa Lubaŋa ducu ma gitye kacel kwedgi.
+\v 16 Wumotte kekenwu ki mot maleŋ me mar. Lwak jo ma guye Kricito i kabedo mapatpat ducu gumotowu.
+\p
+\v 17 Abako doga botwu, utmegina, wunen jo ma gikelo apokapoka i lok ma miyo dano poto i bal, ma pe rwatte ki pwony ma yam gipwonyowu kwede. Pe wuribbe ki jo macalo meno.
+\v 18 Jo macalo meno pe gin lutic pa Rwotwa Kricito; rwotgi ma gimaro aye igi. Gibwolo tam pa dano ma gipe ki tam marac, ma kun noŋo giloko lok maber ma winyone mit adada.
+\v 19 Kit winy ma wubedo kwede bot Lubaŋa doŋ owinnye bot jo ducu, meno aye gin mumiyo wuyomo cwinya. Doŋ amito wubed luryeko i gin maber, ento myero wubed maleŋ laboŋo bal;
+\v 20 ci Lubaŋa won kuc binyoto Catan woko oyotoyot piny i te tyenwu. Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu.
+\p
+\v 21 Temceo ma tiyo kacel kweda i Rwot omotowu; ki Lukio, ki Jacon, ki Cocipater, ma gin giwadina.
+\v 22 An Tertio aye ma acoyo waraga man amotowu i Rwot.
+\v 23 Gayo ma en ŋat ma abuto i ode bene omotowu, en aye ma gwoko lwak ducu muye Kricito. Eracto ma en lakan-lim me gaŋ man, ki ominwa Kwarto bene gumotowu.
+\v 24 [Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu wun ducu. Amen].
+\p
+\v 25 Myero wami deyo bot Lubaŋa ma twero miyo wucuŋ matek, macalo apwonyo kwede i lok me kwena maber ma abedo ka titone-ni, ki lok ma gitito i kom Yecu Kricito. Muŋ man yam Lubaŋa okano oliŋ woko litik pi lwak mwaka mapol, ka lacen doŋ oyabo ka maleŋ.
+\v 26 Kombeddi doŋ ginyuto woko ka maleŋ i lok ma lunebi yam gucoyo ma omiyo lurok ducu guŋeyo kit macalo Lubaŋa ma pe to yam ociko, wek omi gulub niye.
+\v 27 Deyo obed bot Lubaŋa nakanaka, ma en keken aye won ryeko, pi Yecu Kricito. Amen.

47-1CO.usfm

@@ -0,0 +1,577 @@
+\id 1CO
+\ide UTF-8
+\h 1 Korinto
+\toc1 1 Korinto
+\toc2 1 Korinto
+\toc3 1co
+\mt 1 Korinto
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo, ma pi mit pa Lubaŋa yam Lubaŋa olwoŋe me bedo lakwena pa Kricito Yecu, ki dok ki bot ominwa Coctene.
+\v 2 Bot jo muye Lubaŋa ma gitye i Korint, ma gin jo ma gilonyo gudoko maleŋ i Kricito Yecu, ma Lubaŋa olwoŋogi me bedo jone kikome, kacel ki jo ducu ma gitye i kabedo ducu, ma gilwoŋo nyiŋ Rwotwa Yecu Kricito, Rwotgi ki mewa bene:
+\v 3 Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc.
+\p
+\v 4 Nino ducu amiyo pwoc bot Lubaŋana pi kicane ma en omiyowu i Kricito Yecu,
+\v 5 pien pi bedowu i Kricito omiyo doŋ wudoko lulonyo i yo ducu. Wutye bene doŋ ki ŋec ducu, dok wutwero doŋ lok maber,
+\v 6 pien lok ma wabedo ka titone i kom Yecu Kricito odonyo matek i iwu.
+\v 7 Omiyo mot mo me cwiny pe orem botwu, ma kun pud wutye ka kuro kare me nyuto Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 8 En bigwokowu miyo wucuŋ matek nio wa i agikki, noŋo pe wutye ki gin mo ma myero gidotwu iye i nino pa Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 9 Lubaŋa ma olwoŋowu me ribbe kacel ki Wode Yecu Kricito Rwotwa, en ŋat ma genne.
+\p
+\v 10 Abako doga botwu, utmegina, pi nyiŋ Rwotwa Yecu Kricito, ni wun ducu myero wulok lok acel, apokapoka mo pe myero obed tye i kinwu, ento myero wuribbe i cwiny ki tam acel.
+\v 11 Pien jo mogo ma gua ki bot Koloe gutitta lok i komwu, ni meno daa tye i kinwu, utmegina.
+\v 12 Gin ma awaco en aye ni, dano acel acel i kinwu tyeka waco ni, “An dano pa Paulo,” nyo ni “An dano pa Kepa,” “An dano pa Apolo,” “An dano pa Kricito.”
+\v 13 Kricito mono iye opokke? Yam kono giguro Paulo i kom yatariya piwa? Onoŋo yam gibatijawu i nyiŋ Paulo?
+\v 14 Apwoyo Lubaŋa mada pien an gira yam pe abatija dano mo i kinwu, kono abatija Kricipo ki Gayo keken,
+\v 15 wek ŋat mo pe owac ni gibatija en i nyiŋa.
+\v 16 Abatija bene jo ma i ot pa Citepana; pe doŋ atwero po ka onoŋo dok abatija ŋat mukene.
+\v 17 Kricito pe ocwala ka batija dano, ento ka tito lok me kwena maber ma pe atito ki ryeko mo me lok, wek pe omi to pa Kricito i kom yatariya obed gin ma konnye pe.
+\p
+\v 18 Lok i kom yatariya ki tuŋ bot jo ma tye ka rwenyo woko, nen calo gin me miŋo, ento ki tuŋ botwa, wan jo ma Lubaŋa tye ka larowa, obedo tek pa Lubaŋa.
+\v 19 Pien yam gicoyo ni, “Abityeko ryeko pa jo maryek, abibalo niaŋ pa jo ma ŋeyo piny woko.”
+\p
+\v 20 Jo maryek tye kwene? Lupwony-cik kono tye kwene? Lupyem me lobo man tye kwene? Lubaŋa pe oloko ryeko me lobo man odoko me miŋo?
+\v 21 Pi ryeko pa Lubaŋa omiyo jo me lobo pe guŋeye pi ryekogi, ento Lubaŋa pi twerone olaro jo muye en pi lok me miŋo ma watito.
+\v 22 Lujudaya gimito neno lanyut mogo, ki jo Grik giyenyo megi ryeko;
+\v 23 ento wan giwa watito pi Kricito ma yam giguro i kom yatariya, ma lokke ki tuŋ bot Lujudaya obedo lok atata, ki bot Lurok nen lok me miŋo.
+\v 24 Ento bot jo ma gilwoŋogi, Lujudaya ki jo Grik, Kricito obedo tek ki ryeko pa Lubaŋa.
+\v 25 Pien miŋo pa Lubaŋa kato ryeko pa dano woko ki ryeko, goro pa Lubaŋa bene tek kato teko ma dano tye kwede woko.
+\p
+\v 26 Utmegina, koŋ wutam pi lwoŋo ma Lubaŋa olwoŋowu kwede. Jo mapol i kinwu onoŋo pe giryek i kit me lobo, jo mapol i kinwu onoŋo pe gitye ki twero, dok jo mapol i kinwu onoŋo pe gubedo wegi deyo.
+\v 27 Ento Lubaŋa oyero gin mamiŋ me lobo, wek oket lewic i kom luryeko; Lubaŋa oyero gin ma goro i lobo-ni wek oket lewic i kom gin jo matek;
+\v 28 Lubaŋa oyero gin mogo me lobo ma gicayogi, ma rwomgi piny, kadi jami mogo ma pe gitye, wek omi gin ma tye odok gin ata,
+\v 29 wek dano mo pe owakke i nyim Lubaŋa.
+\v 30 Lubaŋa aye mumiyo wubedo i Kricito Yecu, ma Lubaŋa omiyo odoko ryekowa. Pi Kricito bene omiyo Lubaŋa okwanowa ni kitwa atir, olonyowa wadoko jo maleŋ, okokowa bene ki i opii me bal.
+\v 31 Doŋ kit macalo yam gicoyo, “ŋat ma nyatte myero onyatte pi Rwot.”
+\c 2
+\cl Chura  2
+\p
+\v 1 Utmegina, yam pe abino botwu ki lok mo nyo ki ryeko mo mamalo i kare ma atuco botwu lok me muŋ me yub pa Lubaŋa.
+\v 2 Onoŋo amoko tamma pe me ŋeyo gin mo i kinwu, kono Yecu Kricito keken, kit ma gigure kwede i kom yatariya.
+\v 3 Yam abedo kwedwu ma agoro, abedo ki lworo madwoŋ, koma bene omyel matek.
+\v 4 Lokka ki gin ma atito yam pe obedo lok mo me ryeko me ywayo tamwu, ento onyuto tek pa Cwiny Maleŋ,
+\v 5 wek niyewu pe ocuŋ i kom ryeko pa dano, ento i kom tek pa Lubaŋa.
+\p
+\v 6 Watito ryeko bot jo muteggi, ento ryeko man pe ryeko me lobo-ni, nyo ryeko pa luloc me kare man, ma twerogi rwenyo woko-ni.
+\v 7 Ento wan watito ryeko pa Lubaŋa ma en muŋ ma gikano, ryeko ma yam Lubaŋa oyubo wa con me kelo deyo botwa.
+\v 8 Pe tye laloc mo me lobo man ma oniaŋ iye; ka nene guniaŋ, kono pe guguro Rwot, won deyo, i kom yatariya.
+\v 9 Ento macalo yam gicoyo, “Gin mogo ma dano pe guneno ki waŋgi, dok bene pe guwinyo ki itgi, gin mogo ma pe donyo i tam pa dano, gin magi en aye gin ma Lubaŋa oyubo pi jo ma mare,”
+\v 10 dok gin ma Lubaŋa omiyo Cwiny Maleŋ onyutogi botwa. Pien Cwiny Maleŋ ŋiyo jami ducu, kadi wa tam ma Lubaŋa okano i iye ka matut.
+\v 11 Aŋa ma ŋeyo tam ma tye i i dano mukene? Pe cwiny dano-nu ma tye i iye keken aye ŋeyo? Kit meno bene, pe tye ŋat mo ma ŋeyo tam pa Lubaŋa, kono Cwiny pa Lubaŋa keken.
+\v 12 Yam pe gimiyowa cwiny me lobo man, ento gimiyowa Cwiny ma oa ki bot Lubaŋa, wek omi waniaŋ i kom kit mot ducu ma Lubaŋa miyowa pi kicane.
+\v 13 Meno aye lok ma watito; pe waloko lok ma gipwonyo ki ryeko pa dano, ento watito lok ma Cwiny Maleŋ opwonyowa kwede, kun wanyuto lok me Cwiny bot jo ma tye ki Cwiny pa Lubaŋa.
+\v 14 Ento dano ma pe ki Cwiny pa Lubaŋa pe twero gamo gin ma Cwiny pa Lubaŋa miyo, pien ki tuŋ bote obedo gin me miŋo, en pe twero niaŋ iye, pien gin macalo meno Cwiny Maleŋ aye miyo dano ŋeyo pimo.
+\v 15 Dano ma tye ki Cwiny pa Lubaŋa ŋeyo pimo jami ducu, ento ŋat mo pe ma ŋolo kop i kome.
+\v 16 Yam gicoyo ni, “Aŋa ma ŋeyo tam pa Rwot? Aŋa ma yam miye tam?” Ento wan watye ki tam pa Kricito
+\c 3
+\cl Chura  3
+\p
+\v 1 Ento wun utmegina, yam pe onoŋo atwero lok kwedwu calo jo ma tye ki Cwiny pa Lubaŋa, ento aloko kwedwu macalo jo ma pud tye ki kit ma ginywalogi kwede, macalo litino lukere i Kricito.
+\v 2 Yam apitowu ki cak, pien onoŋo peya wutwero camo cam matek; kadi wa kombeddi bene pud pe wuromo camo cam matek.
+\v 3 pien pud wutye ki kit ma ginywalowu kwede. Ka pud wutye ki nyeko i kinwu, ma wuda kekenwu, meno pe nyuto ni pud wutye i kit ma ginywalowu kwede, kun pud wulubo kit pa dano?
+\v 4 Ka dano mo i kinwu waco ni, “An dano pa Paulo,” ki ŋat mukene bene waco ni, “An dano pa Apolo,” meno noŋo pe nyuto ni wun pud wubedo dano adana?
+\p
+\v 5 Apolo mono en aŋa? Paulo kono en aŋa? Wan aye lutic ma miyo wuye Yecu. Ŋat acel acel tye ki tic ma Rwot opoko bote.
+\v 6 Yam acoyo kodi, Apolo oonyo iye pii, ento Lubaŋa omiyo odoŋo.
+\v 7 Kadi bed kumeno, ŋat mucoyo kodi nyo ŋat ma oonyo iye pii, gin ducu pe gin mo, kono Lubaŋa keken aye ma miyo jami doŋo.
+\v 8 Dano ma ocoyo kodi ki ŋat muonyo pii iye, gin ducu girom, ŋat acel acel binoŋo mucarane muporo tic ma en otiyo.
+\v 9 Pien wan lutic kacel ki Lubaŋa; wun poto pa Lubaŋa, dok bene wun gedo pa Lubaŋa.
+\p
+\v 10 Pi kica pa Lubaŋa ma gimiya, omiyo aketo te guti me gedo macalo ladit me gedo ma ladiro; ki dano mo mukene tye ka gero ot i wiye. Ento dano acel acel myero ogwokke kit macalo etye kwede ka gedo.
+\v 11 Pien pe tye te guti mo mukene ma gitwero ketone, kono maca ma doŋ tye-ni keken, en aye Yecu Kricito.
+\v 12 Doŋ ka ŋat mo ogedo i wi te guti mukwoŋo-nu ki jabu nyo ryal, nyo godi me wel-gu, nyo yat nyo lum, nyo reŋ kal,
+\v 13 tic ma dano acel acel otiyo binen woko ka maleŋ. Pien mac me Nino maca binyuto tic pa dano acel acel, ci nyuto ka maleŋ kit macalo ticce tye kwede.
+\v 14 Ka ce inen gedo pa dano-nu odoŋ, en gedo ma ogero i kom te guti mukwoŋo-ni, dano meno bilimo bakacic me pwoc.
+\v 15 Ento ka ce gedo pa dano mo owaŋ woko, ci en pe binoŋo kabacic mo me pwoc, ento en kikome bibwot, macalo ŋat ma koŋ owok ki i mac ka doŋ okatti ka maleŋ.
+\p
+\v 16 Pe wuŋeyo ni wun aye wubedo ot pa Lubaŋa me woro en, dok Cwiny pa Lubaŋa bedo i iwu?
+\v 17 Doŋ ka ŋat mo obalo ot pa Lubaŋa, Lubaŋa bene biteke woko; pien ot pa Lubaŋa leŋ, wun kikomwu aye wu ot meno.
+\p
+\v 18 ŋat mo pe obwolle kekene. Ka ce dano mo i kinwu tamo ni eryek i lobo man, en koŋ myero olokke odok lamiŋ, ka wek doŋ odok maryek.
+\v 19 Pien gin ma dano me lobo man gitamo ni obedo me ryeko, i nyim Lubaŋa obedo gin me miŋo. Pien yam gicoyo ni, “En mako jo maryek i ryekogi kengi, macalo i owic,”
+\v 20 dok ni, “Rwot ŋeyo ni tam pa luryeko mere gin ma konnye pe.”
+\p
+\v 21 Pi meno ŋat mo pe myero owakke i kom dano, pien jami ducu obedo mewu;
+\v 22 kadi ki Paulo, nyo Apolo, nyo Kepa, nyo lobo man, nyo kwo, nyo to, nyo gin ma tye kombeddi, nyo gin ma bibedo tye i anyim. Magi-gu ducu mewu;
+\v 23 wun jo pa Kricito, ki Kricito pa Lubaŋa.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Myero ginenwa macalo lutic pa Kricito, ki lugwok muŋ pa Lubaŋa.
+\v 2 Gin ma mitte ki bot lugwok jami, en aye ni myero gubed jo ma genne.
+\v 3 Ki tuŋ bota man lok matidi mo twatwal ka wuŋolo kop i koma, kadi lukiko mo pa dano bene. An kikoma bene pe aŋolo kop i koma kena.
+\v 4 Pien aŋeyo ni cwinya leŋ, ento man pe twero miyo aloyo kop. Rwot aye ma ŋolo kop i koma.
+\v 5 Pi meno, pe wuŋol kop mo ma peya kare oromo, ma pud peya Rwot odwogo. En aye ma bimenyo gin ducu mukanne i piny macol, dok binyuto tam ma tye icwiny dano miyo nen woko ka maleŋ. I kare meno Lubaŋa bipwoyo dano acel acel i kit ma myero.
+\p
+\v 6 Utmegina, lok magi aloko odok i koma ki i kom Apolo piwu, wek omi wun wapwonnye i komwa ki te lok man, ni, “Wubed kun wulubo gin ma yam gicoyo,” wek dano mo i kinwu pe owakke, ma pako dano acel kun cayo kwede ŋat mukene.
+\v 7 Doŋ aŋa mono ma neno in macalo dano mapat ki jo mukene? Gin aŋo ma itye kwede ma pe gimii amiya? Ka gimii amiya, piŋo iwakke kwede kumeno calo pe gimii amiya nono?
+\p
+\v 8 Doŋ wuyeŋ woko! Doŋ wudoko lulonyo bene! Doŋ bene wudoko luker, kadi bed wan pe luker! Atikane kono, onoŋo wamito ni wudok luker, wek wan bene wabed luker kacel kwedwu.
+\v 9 Pien atamo ni, Lubaŋa onyutowa wan lukwena calo jo mudoŋ cen twatwal, macalo jo ma giŋolo kop me to i wigi; pien doŋ wadoko ginanena pi jo ma i wi lobo ducu, bot lumalaika ki bot dano.
+\v 10 Doŋ wadoko lumiŋ pi Kricito, ento wun wuryek i Kricito. Wan wagoro, ento wun wutek. Giketo deyo i komwu, ento wan gicayowa acaya.
+\v 11 Nio kombeddi kec tye ka nekowa, orwo pii oketowa woko, boŋowa pe me aruka, gidoŋowa ki ciŋ, ki pacowa-gu bene pe.
+\v 12 wacanne kun watiyo tic matek ki ciŋwa. Ka dano giyetowa, wan walamo gum i komgi; ka giunowa, wan waciro acira;
+\v 13 ka gibalo nyiŋwa, wan wanwerre giwa anwera ki mwolo. Doŋ wadoko calo yugi me wi lobo; wan doŋ cilo me jami ducu.
+\p
+\v 14 Pe acoyo lok man ni wek lewic omakwu, ento me pwonyowu macalo litinona ma amaro.
+\v 15 Kadi bed wutye ki lupwony alip ki alip ma gitelowu i yo pa Kricito, pe wutye ki wego mapol. Yam adoko wonwu i Kricito pi lok me kwena maber.
+\v 16 Pi meno alegowu, wulub kita.
+\v 17 Man en gin mumiyo acwalo Temceo botwu. Temceo aye latinna ma amaro i Rwot, dok genne. En bipoyo wiwu i yo ma atye ka lubone i Kricito Yecu, ma apwonyo ki jo ducu muye Kricito i kabedo ducu.
+\p
+\v 18 Jo mogo i kinwu gitye ka tamo ni an pe abibino botwu, omiyo gitye ka wakke.
+\v 19 Ento ka Rwot oye abio botwu oyot, ka wek abinene tek pa jo ma gitye ka wakke-ni, ento pe lok ma giloko aloka.
+\v 20 Ker pa Lubaŋa pe ocuŋ i kom gin ma giloko aloka ento i kom tek.
+\v 21 Wumito gin aŋo? Wumito abin botwu ki odoo, nyo abin ki mar ki cwiny me mwolo?
+\c 5
+\cl Chura  5
+\p
+\v 1 Atye ka winyo lok ni tim mo me kwele kwele tye i kinwu. Tim me kwele ma kit meno gire pe nen wa i kin jo ma pe ŋeyo Lubaŋa, ni tye dano mo i kinwu ma omayo ci-wonne ci tye ka bedo kwede macalo dakone.
+\v 2 Pud bene wuwakke pire! Cwinywu pe myero ocwer, wek giryem ŋat ma otimo kit tim macalo meno woko ki i kinwu?
+\v 3 An ki tuŋ bota, kadi ape kunnu, cwinya tye botwu kunnu; kit macalo atye kunnu-ni doŋ atyeko ŋolo kop woko i kom dano meno ma doŋ otimo tim marac-ci.
+\v 4 Myero wucokke kacel i nyiŋ Rwotwa, ma noŋo an bene atye kwedwu i cwiny ki tek pa Rwotwa Yecu,
+\v 5 ka doŋ wumi dano macalo man bot Catan wek onek kome woko, wek cwinye aye obilarre i nino pa Rwot.
+\p
+\v 6 Wakkewu-ni pe ber. Pe wuŋeyo ni tobi matidi mo yenyo moko ducu ma girubo me tedo mugati?
+\v 7 Wukwany tobi macon woko, wek wubed mugati manyen. I adane, tobi pe i komwu, pien latin romowa me Kato (Paska) doŋ gityero woko, en aye Kricito.
+\v 8 Pe doŋ myero wakweru Katowa ki tobi macon, en tobi me raccwiny ki tim mogo maraco, ento myero wakweru ki mugati ma tobi pe iye, ma en aye leŋ ic ki ada.
+\p
+\v 9 Yam acoyo botwu i waragana ni meno, pe wuribbe ki jo ma gitimo tim kwele.
+\v 10 Pe onoŋo aloko i kom dano me lobo-ni ma gitimo tim kwele, nyo luworo me jami, ki luyak, nyo jo ma woro cal jogi. Pe kumeno; ka kuman onoŋo myero wua woko ki i lobo.
+\v 11 Adane acoyo botwu ni pe wuribbe ki ŋat mo ma gilwoŋo ni dano pa Kricito, ka otimo tim kwele, nyo ka en obedo laworo me jami, nyo obedo dano ma woro cal jok, gwok nyo layet dano, lamero nyo layak; pe wunywak cam kacel ki kodi dano-nu.
+\v 12 Meno pe ticca me ŋolo kop i kom jo ma pe guye Yecu. Lubaŋa aye ma biŋolo kop i komgi. Pe myero wun aye wuŋol kop i kom jo muye Lubaŋa ma gitye i kinwu?
+\v 13 Wuryem dano marac woko ki i kinwu.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Ka dano mo i kinwu tye ki lok mo i kom lawote, piŋo lewic pe make me pido ki dano-nu i nyim jo ma kitgi pe atir, ma ka pido kwede i nyim jo pa Lubaŋa?
+\v 2 Pe wuŋeyo ni jo pa Lubaŋa aye ma biŋolo kop i kom dano me lobo? Ka wun kulu aye ma wubiŋolo kop i kom lobo, ci pe wuromo ŋolo kop mogo matitinone piwu kenwu?
+\v 3 Pe wuŋeyo bene ni wan aye ma wabiŋolo kop i kom lumalaika? Ento kop ma mako kwo ma watye iye-ni kono?
+\v 4 Ka ce wutye ki lok mogo me kwo ma watye iye-ni, piŋo wutero i nyim jo ma pigi pe tek bot jo muye Kricito?
+\v 5 Awaco lok man wek lewic omakwu. Pe tye ŋat mo maryek i kinwu ma romo tyeko lok ma tye i kin omegine?
+\v 6 Ma ka timo kit meno, nen, dano moni dok pido ki ominne kadi wa i nyim jo ma pe guye Kricito.
+\p
+\v 7 Ka wupido pido i komwu kekenwu kit meno, noŋo pe doŋ wupoto woko? Piŋo pe ber botwu me ciro gin marac? Bedo ber ka kono wuweko dano gubuyowu.
+\v 8 Ma ka timo kit meno, wun kikomwu aye dok wulokke wudok ka timo dano marac, dok bene wubuyo kadi wa utmegiwu.
+\p
+\v 9 Pe wuŋeyo ni jo ma pe kitgi atir-ri, ker pa Lubaŋa pe bibedo megi? Pe wuwek gibwolwu; kadi lutim tim kwele, nyo jo ma woro cal jogi, ki lutim abor, nyo jo ma buto ki co wadgi,
+\v 10 nyo lukwo, nyo luworo me jami, nyo lumero, nyo luyet dano, nyo luyak, ker pa Lubaŋa pe bibedo megi.
+\v 11 Jo mogo i kinwu bene yam gubedo macalo jo meno. Ento wun doŋ gityeko lonyowu me bedo jo maleŋ, gityeko kwanowu ni wun jo ma kitwu atir pi nyiŋ Rwot Yecu Kricito ki piny Cwiny pa Lubaŋawa.
+\p
+\v 12 ŋat mo biwacci, “Atwero timo jami ducu.” Ento meno pe nyuto ni jami ducu tye ki kony. “Atwero timo jami ducu,” ento pe abiye ni gin mo oloka adok opiine.
+\v 13 Wuwacci, “Cam tye pi ic, ki ic bene pi cam.” Ento gin aryo-nu ducu Lubaŋa bityekogi woko. Kom pe tye pi tim kwele, ento tye pi Rwot, Rwot bene tye pi kom.
+\v 14 Lubaŋa yam ocero Rwot woko ki i kin jo muto, en bicerowa woko bene pi twerone.
+\p
+\v 15 Pe wuŋeyo ni komwu aye obedo dul kom Kricito? Nen myero ka akwanyo dul kom Kricito, aloko odoko dul kom malaya? Pe twerre!
+\v 16 Pe wuŋeyo ni dano ma ribbe ki malaya doko kom acel kwede? Pien “gin aryonu gibidoko kom acel,” macalo yam gicoyo.
+\v 17 Ento ŋat ma ribbe ki Rwot, doko cwiny acel kwede.
+\p
+\v 18 Wubol tim kwele woko. Bal mukene ducu ma dano timo tye woko, pe gudo kome; ento ŋat ma timo tim kwele balo kome kene.
+\v 19 Pe wuŋeyo ni komwu aye ot pa Cwiny Maleŋ ma bedo i iwu, ma Lubaŋa omiyo botwu? Wun pe wutye piwu kenwu;
+\v 20 doŋ giwilowu awila ki wel. Pi meno myero wumi komwu oket deyo i kom Lubaŋa.
+\c 7
+\cl Chura  7
+\p
+\v 1 Doŋ me dok i lok ma wucoyo waraga bota pire, bedo ber ka laco mo pe ogudo dako,
+\v 2 ento pi geŋo tim me abor, myero laco acel acel obed ki dakone, ki dako acel acel bene myero obed ki cware.
+\v 3 Laco myero ocob miti pa dakone, ki dako bene myero ocob miti pa cware.
+\v 4 Dako pe loyo kome kene, ento kono cware aye ma loyo; kit meno laco bene pe loyo kome kene ento dakone bene ma loyo.
+\v 5 Dano acel acel pe myero okwer pi kome bot lawote, kono gwok nyo pi kare manok mo keken ma wuyubo ayuba dok wuye kacel, wek wunoŋ kare me bedo ka lego Lubaŋa. Ka lacen dok wuribbe kacel, wek Catan pe obitwu, pi miti ma wutye kwede ma pe jukke.
+\p
+\v 6 Awaco lok man kun aye ayeya keken, ento pe aketo macalo cik.
+\v 7 Kono onoŋo twerre amito dano ducu gubed kit macalo atye kwede-ni; ento dano acel acel tye ki kit motte mutiko en, ma Lubaŋa omiye; inoŋo ni dano mo-ni tye ki mot man, ki dano mukene tye ki mapatte.
+\p
+\v 8 Bot jo ma pud peya gunyomo, ki bot mon ma coggi oto, awaco kit man ni, bedo ber ka kono gubedo macalo an.
+\v 9 Ento ka pe giromo jukke kengi, myero gunyom, pien nyom ber kato ma laco nyo dako obedo ka ciro miti me kom.
+\p
+\v 10 Bot jo ma doŋ gunyomme, acikogi ni dako pe okwer cware, ento man pe an aye ma aciko, Rwot gire aye muciko.
+\v 11 Ento ka ce dako mo doŋ oweko cware, myero obed kene, nyo odwog cen bot cware, pe oger laco mo mukene. Dok laco bene pe myero oryem dakone.
+\p
+\v 12 Bot jo mukene-gu, an kikoma aye ma atye ka lok, pe Rwot gire, ni, ka ce Lakricitayo mo tye ki dakone ma pe oye Yecu, ka dako-nu oye me medde ki bedo kwede, laco pe myero oryeme woko.
+\v 13 Ka dako mo bene tye ki cware ma pe oye Yecu, ka ce cware oye me medde ki bedo kwede, pe myero okwere.
+\v 14 Pien laco ma pe oye Yecu doko leŋ pi dakone, ki dako ma pe oye Yecu bene doko leŋ pi cware ma Lakricitayo-ni. Ka pe kumeno, kono litinowu pe gibedo leŋ, ento kit macalo tye gileŋ gigi.
+\p
+\v 15 Ento ka ŋat ma pe oye Yecu mito pokke woko ki lawote, wek opokke. Doŋ lok macalo meno Lakricitayo ma laco nyo ma dako pe tye iye ki dic mo, pien Lubaŋa olwoŋowa ni wabed ki kuc.
+\v 16 In dako, iŋeyo niŋniŋ ka ibilaro cwari? Nyo in laco, iŋeyo niŋniŋ ka ibilaro dakoni?
+\p
+\v 17 Myero doŋ dano acel acel olub kit kwo ma Rwot omiye, en kwo ma yam en tye iye i kare ma Lubaŋa olwoŋe. Man en gin ma aciko ki jo ducu ma guye Kricito.
+\v 18 Tye dano mo ma onoŋo doŋ olirre i kare ma gilwoŋe? En pe myero openy yo me dwoko kome macalo dano ma pe giliro. Tye dano ma onoŋo doŋ pe gilire i kare ma gilwoŋe? En pe myero openy yo me lirre.
+\v 19 Pien bedo ma giliri ki bedo ma pe giliri pe konyo gin mo; ento gwoko cik pa Lubaŋa aye konyo.
+\v 20 Dano acel acel myero obed ki kite macon ma onoŋo en tye kwede i kare ma gilwoŋe.
+\v 21 I kare ma gilwoŋi onoŋo ibedo opii? Pe ipar. Ento ka inoŋo yo me a woko ki i opii, ci ti kwede.
+\v 22 ŋat ma gilwoŋo me bedo i Kricito ma onoŋo en opii, en aye dano ma Rwot doŋ ogonyo woko ki i opii. Kit meno bene, ŋat ma onoŋo lone kene ka gilwoŋe, doŋ odoko opii pa Kricito.
+\v 23 Wun jo ma giwilo ki wel; pe wudok opii pa dano mo.
+\v 24 Utmegina, dano acel acel myero obed i nyim Lubaŋa ki kite ma ceŋ gilwoŋe kwede ca.
+\p
+\v 25 Lok ma dok i kom jo ma pud peya gunyomme, pe anoŋo cik mo ma oa ki bot Rwot, ento amiyo tamma iye macalo dano ma Lubaŋa doŋ otyeko timo kica bote, en mumiyo abedo ŋat ma genne.
+\v 26 Doŋ atamo ni, pi can ma odiyowa marac, bedo ber ka dano moni obedo kit macalo tye kwede.
+\v 27 Itye ki dako? Pe item gonyo nyom woko. In dakoni pe? Pe imit nyom.
+\v 28 Ento ka inyomo, noŋo pe itimo bal mo. Nyako bene ka ginyomo noŋo pe otimo bal. Ento jo ma nyomme gibinoŋo ayelayela me kwo me lobo man; amito ni ka twerre kono akwanyo ayelayela meno woko ki i komwu.
+\p
+\v 29 Utmegina, gin ma aloko en ene ni, kare doŋ odoko diŋ; cakke kombeddi jo ma tye ki mon myero gubed calo jo ma pe ki mon,
+\v 30 ki jo ma kumo myero gubed calo jo ma pe kumo, jo ma cwinygi yom calo jo ma pe cwinygi yom, jo ma wilo jami gubed calo jo ma pe tye ki gin mo,
+\v 31 jo ma tiyo ki jami me lobo man calo jo ma pe gitye ka tic kwede, pien lobo kit ma tye kwede-ni bitum woko.
+\p
+\v 32 Amito wubed laboŋo par mo. Dano ma pud peya onyomo, cwinye paro lok pa Rwot, kit ma myero eyom kwede cwiny Rwot.
+\v 33 Ento dano ma doŋ onyomo, paro mere lok me lobo kit ma ebiyomo kwede cwiny dakone;
+\v 34 tamme pokke i dul aryo. Dako ma pe ginyomo, nyo nyako, bene paro lok pa Rwot, wek ebed maleŋ i kome ki i cwinye. Ento dako ma ginyomo paro mere lok me lobo, kit ma myero eyom kwede cwiny cware.
+\v 35 Awaco lok man pi konyowu, pe me geŋowu ageŋa, ento wek omi gin ducu owot kakare, cwinywu bene obed i kom Rwot, ma gin mo pe ywayo tamwu tero woko cen.
+\p
+\v 36 Ka ŋat mo tamo ni kit bedone ki nyako ma ecikke kwede pe tye atir, ka marre dit i kome, en doŋ myero otim kit macalo cwinye mito, ka tamo ni obed ki meno. Bal mo pe iye, gitwero nyomme megi.
+\v 37 Ento ka dano mo cwinye tek kun pe tye gin mo ma diye, ma doŋ bene noŋo otyeko mine me weko nyako-nu ma pe ginyomme, noŋo otimo ber ka ce twero loyo tamme.
+\v 38 Kumeno ŋat munyomo nyako ma ecikke kwede noŋo otimo ber, ento ŋat ma pe onyomo nyako ma en ocikke kwede noŋo otimo ber makato.
+\p
+\v 39 Cik geŋo dako ka pud cware tye kwo, ento ka cware doŋ oto woko, ci en bedo ki kare me nyomme ki laco mo mukene ma cwinye mito, ma tye i kin jo pa Rwot keken.
+\v 40 Ci twero miyo dako-nu cwinye bedo yom makato ka ce en obedo kit meno ma pe dok onyomme; meno tamma, atamo bene ni atye ki cwiny pa Lubaŋa.
+\c 8
+\cl Chura  8
+\p
+\v 1 Lok ma dok i kom cam ma gityero bot jogi. Waŋeyo ni, “wan ducu watye ki ŋec.” Kit ŋec meno miyo dano giwakke awaka, ento mar medo tek bot dano.
+\v 2 Dano ma tamo kekene ni eŋeyo gin mo, noŋo pe ŋeyo gin mo kit ma onoŋo myero eŋe kwede.
+\v 3 Ento ka ŋat mo maro Lubaŋa, ci Lubaŋa bene ŋeye.
+\p
+\v 4 Doŋ lok ma dok i kom cam ma gityero bot jogi; waŋeyo ni, “jok pe gin mo i lobo,” dok ni, “Lubaŋa mo mukene pe, kono en Lubaŋa acel-li keken.”
+\v 5 Kadi bed tye gin mogo ma gilwoŋo ni lubaŋa i polo nyo i lobo, kit macalo tye lwak lubaŋa ki lwak rwodi mapol mapatpat-ti,
+\v 6 ento ki tuŋ botwa Lubaŋa tye acel, en Lubaŋa Won, ma jami ducu a ki bote, ma wan wabedo tye pire; dok bene tye Rwot acel keken, Yecu Kricito, ma miyo jami ducu bedo tye, wan bene wabedo tye pire.
+\p
+\v 7 Kadi bed kumeno, jo mapol pe gitye ki ŋec macalo meno. Jo mogo doŋ guŋiyo woko i woro jogi nio wa ceŋ tin; gicamo cam ma kun noŋo pud gitamo ni, “Man adada gin ma gityero bot jok,” miyo tam ma tye i igi ma nyuto botgi balgi balle woko.
+\v 8 Cam pe bimiyo Lubaŋa pwoyowa; pe wabibedo marac ka pe wacamo cam, pe bene wabibedo maber ka wacamo.
+\v 9 Ento wugwokke, wek twero ma wutye kwede pe odok gin mo ma miyo dano magoro poto i bal.
+\v 10 Pien ka dano mo ma tam ma i iye ma nyutte balle pud goro oneno ni ma itye ki ŋec ibedo ka cam i ot jok, pe bimedo tekcwiny bote me camo riŋo ma gityero bot jogi?
+\v 11 Kono en dano ma niye mere goro-ni obedo omeru ma yam Kricito oto pire, en bito pi ŋecci!
+\v 12 Doŋ ka wubalo kit man bot utmegiwu ma niyegi goro, ka dok wubalo tamgi ma nyuto botgi balgi ma pud goro, noŋo wubalo i kom Kricito.
+\v 13 Pi meno, ka cam aye miyo omera poto i bal, pe doŋ abicamo riŋo matwal, wek pe ami omera opot i bal.
+\c 9
+\cl Chura  9
+\p
+\v 1 An pe alone kena? An pe lakwena? Yam pe aneno Rwotwa Yecu Kricito? Wun pe adwoggi me ticca i Rwot?
+\v 2 Kadi bed jo mogo pe giye ni an lakwena, ento ki tuŋ botwu an lakwena, pien wun kikomwu aye wubedo lanyut me kwenana i Rwot.
+\p
+\v 3 Meno aye pidona bot jo ma giroka ki peny.
+\v 4 Pe watye ki twero me noŋo cam ki mat ma iwa mito?
+\v 5 Pe atye ki twero me tero dako ma Lakricitayo kacel kweda i wotta, macalo lukwena mukene, ki omego pa Rwot, ki Kepa?
+\v 6 Nyo wan ki Barnaba keken aye myero wati pi camwa piwa kenwa?
+\v 7 Aŋa ma cito i mony, ci cako culo mucarane pire kene? Aŋa ma pito olok i potone ma pe camo nyig olok mucek iye? Lakwat mene ma pe mato cak ma a i kom lim ma en kwayo.
+\p
+\v 8 Atye ka loko lok man i kit pa dano keken? Cik kono pe loko lok ma rom ki man?
+\v 9 Pien i cik pa Moses gicoyo ni, “Pe itwe dog twon ka tye ka nyono bel.” Lubaŋa mono tamme tye twatwal pi dyaŋ?
+\v 10 En pe oloko lok meno piwa? I adane lokke yam gicoyo piwa, pien lapur myero opur pur kun noŋo tye ki gen, ŋat ma dino bel bene myero odin kun tye ki gen me noŋo dul mo iye.
+\v 11 Ka wacoyo kodi me cwiny i kinwu, meno lokke bedo lok madit twatwal ka wakayo jami mogo me kom ki botwu?
+\v 12 Ka jo mukene gitye ki twero meno i komwu, ci wan doŋ pe wakatogi kwede woko? Ento kadi bed twero meno tye botwa, pe watiyo kwede; wadiyo cwinywa i lok ducu wek pe omi waket ariya mo ma geŋo tito lok me kwena maber i kom Kricito.
+\v 13 Pe wuŋeyo ni, jo ma gitiyo tic i ot pa Lubaŋa ginoŋo camgi ki i ot pa Lubaŋa, dok jo ma gitiyo i kom keno tyer gipoko botgi gitum ma gityero?
+\v 14 Rwot bene yam ociko i kit yo acel-lu ni, jo ma tito lok me kwena maber myero gunoŋ gin ma gikwo kwede pi tito lok me kwena maber-ri.
+\p
+\v 15 Ento an pe atiyo ki twero macalo meno wacel. Dok bene pe acoyo lok man ni kono wutima kit meno. Bedo ber ka ato, kato ma dano mo loko wakkena doko gin ma ka cuŋone pe.
+\v 16 Ka atito lok me kwena maber, myero pe awakke pire, pien gidiya iye adiya. Ka pe atito lok me kwena maber, ci abineno can.
+\v 17 Ka atimo man pi twerona kena, abinoŋo bakacic, ento ka atimo ma kun pe amito, noŋo atye ka cobo tic ma gimiya.
+\v 18 Abinoŋo kit bakacic aŋo? Bakacicca en aye yomcwiny ma anoŋo i tito lok me kwena maber, laboŋo ŋolo kit cul mo iye bot dano ma giwinyo, kun bene pe atiyo ki twero ma atye kwede wek anoŋ kony mo ki bot jo ma atito botgi lok me kwena maber.
+\p
+\v 19 Kadi bed alone kena i nyim dano ducu, ento doŋ atyeko mine me bedo opii pa jo ducu, wek anoŋgi mapol.
+\v 20 Ka abedo bot Lujudaya alokke abedo macalo Lujudaya, wek anoŋ Lujudaya mogo; bot jo ma tye i te cik pa Moses abedo bene macalo ŋat ma tye i te cik, kadi bed an kikoma pe atye i te cik, wek anoŋ jo ma tye i te cik.
+\v 21 Bot Lurok ma pe i te cik pa Moses abedo macalo ŋat ma pe i te cik, kun noŋo pe atye laboŋo cik pa Lubaŋa, ento abedo i te cik pa Kricito.
+\v 22 Bot jo ma gigoro i niyegi, alokke adoko dano magoro bene, wek anoŋ jo magoro. Alubo kit ducu ma dano gitye kwede, wek omiya alar jo mogo i yo ducu.
+\v 23 Meno ducu atiyo pi lok me kwena maber, wek an bene anywak gum mo ma a iye kacel kwedgi.
+\p
+\v 24 Pe wuŋeyo ni, jo ma gipyem i ŋwec ducu giriŋo, ento dano acel keken aye ma limo mot me pwoc? Wun bene wuriŋ kumeno wek wunoŋ mot me pwoc.
+\v 25 Dano acel acel ma pyem i tuko myero ogwokke kene i yo ducu. Gitimo meno wek ginoŋ lalukana ma balle woko, ento wan watimo pi noŋo lalukana ma pe ballene.
+\v 26 An mera ariŋo atir ma pe acabbe atata; ka awacci atye i tuko me doŋŋe, pe adoŋo piny macalo ŋat ma doŋo yamo ata.
+\v 27 Acano koma, kun bene aloye calo opiina, wek ka doŋ atyeko tito lok bot jo mukene, pe abed ŋat ma pe gipwoyo.
+\c 10
+\cl Chura  10
+\p
+\v 1 Utmegina, amito wuŋe ni, kwarowa ducu yam gubedo i te pol, gin ducu guwok ki i dye nam,
+\v 2 gin ducu bene yam gibatijagi i i pol ki i nam, wek doŋ gubed jo pa Moses.
+\v 3 Gin ducu yam gucamo cam acel me cwiny,
+\v 4 gin ducu bene gumato ginamata acel me cwiny. Pien gumato pii mua ki i kom got me cwiny ma woto kacel kwedgi, got meno yam en Kricito.
+\v 5 Kadi bed kumeno, Lubaŋa pe opwoyo pol jo mogo ma i kingi; pien guto gutum woko liweŋ i tim.
+\p
+\v 6 Lok meno ducu odoko labol botwa, ma cikowa ni pe myero wabed ka paro gin maraco macalo yam gin guparo.
+\v 7 Pe wawor jogi macalo jo mogo i kingi, kit macalo yam gicoyo ni, “Lwak gubedo piny gucamo ka gumato, ci gua malo ka myel.”
+\v 8 Wan pe myero wadonyu i timo tim kwele, macalo jo mogo i kingi yam gutimo, ci jo alip pyeraryo wiye adek guto woko ducu i nino acel.
+\v 9 Pe waomu cwiny Rwot, macalo jo mogo i komgi yam guomo cwinye, ci omiyo twol onekogi woko.
+\v 10 Pe waŋur, macalo jo mogo i kingi yam guŋur kwede, ci omiyo Lanek oŋinyogi woko.
+\p
+\v 11 Meno ducu yam otimme i komgi macalo lapo wic, ka doŋ gicoyo me cikowa, wan jo ma agikki piny oo i komwa-ni.
+\v 12 Pi meno ŋat mo ma tamo ni etwero cuŋ myero ogwokke wek pe opoti.
+\v 13 Pe tye bita mo ma makowu ma pe mako dano ducu; Lubaŋa genne, pe biye ni gibitwu matek makato ma wuromo cirone, ento i kare ma Catan tye ka bitowu, Lubaŋa bimiyowu yo ma myero wubwot kwede, wek wubed ki twero me ciro.
+\p
+\v 14 Pi meno, wun luwota ma amaro, wubol woro jogi woko matwal.
+\v 15 Aloko kwedwu macalo jo ma luryeko; wubed ki tam kekenwu i lok ma aloko.
+\v 16 Kikopo me gum ma walego iye gum, pe waribbe iye i remo pa Kricito?
+\v 17 Pien mugati tye acel, wan ma wapol-li bene wabedo kom acel, pien wan ducu wanywako camo en mugati acel-lu.
+\p
+\v 18 Koŋ wunen jo Icrael; jo ma camo gitum ma gityero bot Lubaŋa pe giribbe ki keno tyer?
+\v 19 Ka aloko kumeno noŋo atamo aŋo? Ni cam ma gityero bot jogi obedo gin mo, nyo ni jogi gubedo gin mo?
+\v 20 Pe, gin ma awaco en ene ni, gitum ma jo ma pe ŋeyo Lubaŋa gutyero, gityero bot jogi, ento pe gityero bot Lubaŋa. Pe amito wuribbe ki jogi.
+\v 21 Pe wutwero mato ki kikopo pa Rwot ki pa jogi. Pe wutwero cam i meja pa Rwot ki dok i meja pa jogi.
+\v 22 Wamito omo cwiny Rwot wek nyeko omake? Wan mono watye ki tek wakato en?
+\p
+\v 23 “Atwero timo jami ducu,” ento meno pe nyuto ni jami ducu tye ki kony. “Atwero timo jami ducu,” ento man pe nyuto ni jami ducu doŋ niye pa dano.
+\v 24 Dano pe olub gin ma konyo en keken, ento myero olub gin ma konyo lawote bene.
+\v 25 Wucam kit riŋo ducu ma gicato i cuk, pe wubed ka penyo gin mo iye pi lworo bal.
+\v 26 Pien lobo ki jami ducu ma tye iye obedo jami pa Rwot.
+\v 27 Ka ce dano mo ma pe oye Lubaŋa olwoŋowu ka cam, kun wumito wucit wucam, ka wuo i gaŋŋe wucam gin ducu ma giketo i nyimwu, pe wubed ka penyo gin mo iye pi lworo bal.
+\v 28 Ento ka ŋat mo owaco botwu ni, “Man gin ma doŋ gityero bot jok,” pe wucam, pi paro pi ŋat ma doŋ otito lok meno pi poyo wiwu-ni, ki pi tamme ma i cwinye ma nyuto balle bote.
+\v 29 Meno aloko pi tam ma tye i cwiny dano mukene ca, pe pi tam ma i cwinyi. Piŋo gigeŋo kuc ma atye kwede me timo gin mo-ni woko, pi tam ma tye i cwiny dano mukene?
+\v 30 Ka anywako camo cam ki jo mukene kun apwoyo Lubaŋa bene, piŋo giyeta pi gin ma doŋ atyeko pwoyo Lubaŋa pire?
+\p
+\v 31 Doŋ ka wucamo cam nyo ka wumato mat, nyo gin ducu ma wutiyo, wutim ducu pi miyo deyo bot Lubaŋa.
+\v 32 Pe wubal cwiny Lujudaya, kadi jo Grik, nyo jo muye Lubaŋa,
+\v 33 macalo an atemo yomo cwiny jo ducu i gin ducu ma atiyo, kun pe alaro pi gin ma konyo an kena, ento alaro pi gin ma konyo jo mapol, wek gularre.
+\c 11
+\cl Chura  11
+\p
+\v 1 Wulub kita, macalo an bene alubo kit pa Kricito.
+\p
+\v 2 Apwoyowu pien i lok ducu wupo pira, kun wumako pwonnya ma yam akelo botwu.
+\v 3 Ento amito wuŋe ni wi laco acel acel en aye Kricito, wi dako aye cware, ki wi Kricito aye Lubaŋa.
+\v 4 Laco mo-ni ma lego Lubaŋa, nyo ma tito lok pa Lubaŋa kun oboyo wiye, meno noŋo oketo lewic i wiye.
+\v 5 ento dako ma lego Lubaŋa nyo ma tito lok pa Lubaŋa, ma kun pe oboyo wiye noŋo oketo lewic i wiye, pien pe tye apokapoka mo i kin en ki dako ma olyelo wiye woko.
+\v 6 Ka dako mo pe boyo wiye, myero onyar yer wiye woko. Ka bedo me lewic ka dako olyelo wiye, nyo onyaro yer wiye anyara, en doŋ myero obo wiye woko.
+\v 7 Laco pe myero obo wiye, pien en cal pa Lubaŋa dok deyo pa Lubaŋa bene; ento dako aye deyo pa laco.
+\v 8 Laco yam pe giketo nia ki i kom dako, ento dako aye oa i kom laco.
+\v 9 Laco yam pe giketo pi dako, ento dako aye giketo pi laco.
+\v 10 En mumiyo dako myero obed ki lanyut me twero i wiye, pi lumalaika.
+\p
+\v 11 Ento i kwowa me bedo i Rwot, dako pe twero cuŋ kene laboŋo laco, ki laco bene pe twero cuŋ kene laboŋo dako;
+\v 12 pien macalo dako yam gitiyo oa i kom laco, i kit acel-lu laco bene dako aye ma nywalo, dok jami ducu a ki bot Lubaŋa.
+\v 13 Koŋ wuŋol lok man kenwu; tika nen ber ka dako olego Lubaŋa ma pe oboyo wiye?
+\v 14 Kit ma ma ginywalowa kwede bene pe pwonyowu ni, ka laco oloto yer wiye odoŋo maboco, ci miyo ginyware?
+\v 15 Ento dako gire ka yer wiye olot maboco meno bedo me deyo bote, pien gimiye yer maboco-nu me umme kwede.
+\v 16 Doŋ ka ŋat mo mito kelo pyem iye, wan giwa wape ki kit macalo meno, pe bene tye i kin jo ducu muye Lubaŋa.
+\p
+\v 17 Acikowu kun bene atye ki lok mogo ma cwinya pe yom iye i komwu, pien cokkewu-ni gin mo ma konyo pe iye, kelo bal keken.
+\v 18 Lok mukwoŋo ma atyeko winyone en aye ni, ka lwak gucokke kacel, apokapoka bedo tye i kinwu. An bene tuŋcel aye lok meno,
+\v 19 pien dul mogo myero gubed i kinwu, wek jo ma tye maber gunen woko ka maleŋ.
+\v 20 Pien ka wucokke kacel pe wucamo. Cam pa Rwotwa,
+\v 21 pien wun ducu ŋat acel acel kwoŋo camo camme woko, kun jo mogo bedo ki kec, ki jo mogo gimer megi woko.
+\v 22 Wun mono pacowu pe, ka ma wutwero camo iye camo iye cam ki mato mat-gu? Nyo wucayo jo ducu muye Lubaŋa, kun wuketo lewic i kom jo ma pe tye ki gin mo? Myero awac botwu gin aŋo? Wumito apwowu? Pe atwero pwoyowu pi lok man.
+\p
+\v 23 Pien pwony ma yam apwonyowu kwede, Rwot aye mumiya, ni, i wor meno ma giketo roro i kome-ni, Rwot Yecu omako mugati;
+\v 24 ka doŋ opwoyo, ci obaro iye, omiyogi kun wacci, “Man aye koma ma tye piwu. Wutim kuman me po pira.”
+\v 25 Kumeno ka gucamo otum, otiŋo kikopo kun wacci, “Kikopo man aye gicikke manyen i remona. Wutim kuman i kare ducu ma wumato, me po pira.”
+\v 26 Pien i kare ducu ma wucamo mugati man, dok bene ka wumato ki kikopo-ni, noŋo wutye ka yweko lok me to pa Rwot, nio ka en bidwogo.
+\p
+\v 27 En mumiyo ka dano mo ocamo mugati man, nyo omato kikopo man ma kun kite pe myero, noŋo en odoko labal pi pyedo kom ki remo pa Rwot.
+\v 28 Dano acel acel myero koŋ okwoŋ ŋine kene, ka doŋ ocak camo mugati meno ki mato gin ma tye i kikopo meno.
+\v 29 Pien ŋat ma camo nyo mato kun pe oniaŋ maber i kom gin ma gilwoŋo ni kom Rwot, noŋo en tye ka kelo kop i kome kene ka ce ocamo nyo omato.
+\v 30 Meno gin mumiyo jo mapol i kinwu gitwo, dok gigoro bene, ki jo mogo doŋ guto woko.
+\v 31 Ka kono nene wan kikomwa waŋolo kop i komwa kekenwa ki ada, kono pe giŋolo kop i komwa.
+\v 32 Doŋ ka Rwot aye ma ŋolo kop i komwa, en pwodowa me pwonyowa, wek pe giŋol kop olowa kacel ki jo me lobo.
+\p
+\v 33 Pi meno doŋ, utmegina, ka wucokke ka camo cam pa Rwotwa, ŋat acel acel myero koŋ okur lawote.
+\v 34 Ka dano mo kec neko, myero koŋ ocam cam i pacone, wek pe kop olowu ka wucokke kacel. Lok mukene mudoŋ, abiyubo ka ao botwu.
+\c 12
+\cl Chura  12
+\p
+\v 1 Utmegina, amito wuniaŋ lok i kom mot ma Cwiny Maleŋ miyo.
+\v 2 Wuŋeyo ni i kare ma yam onoŋo pud pe wuŋeyo Lubaŋa, noŋo wurwenyo woko ata ka woro cal jogi ma pe loko, ka ma giterowu iye ducu-ni.
+\v 3 Pi meno amito wuniaŋ ni, pe tye ŋat mo ma Cwiny pa Lubaŋa telo ma wacci, “Yecu giceno;” dok bene pe tye ŋat mo ma twero wacci, “Yecu aye Rwot,” ento Cwiny Maleŋ keken ma twero miye eloko.
+\p
+\v 4 Mot tye ma kitgi patpat, ento Cwiny tye acel.
+\v 5 Tic ma gitiyo pi Rwot bene tye ma kitgi patpat, ento Rwot tye acel.
+\v 6 Tek pa Lubaŋa tiyo i yo mapatpat, ento Lubaŋa acel-lu aye ma tiyo i yo ducu ki pi jo ducu.
+\p
+\v 7 Dano acel acel gimiyo bote lanyut me Cwiny ma konyo lwak.
+\v 8 Cwiny Maleŋ miyo bot dano acel kwena me ryeko; en Cwiny acel-lu bene miyo bot dano mukene kwena me ŋec.
+\v 9 En Cwiny acel-lu miyo niye bot ŋat mukene, ki bot dano mukene en Cwiny acel-lu miyo mot me caŋo two i kom dano.
+\v 10 Bot ŋat mukene en miyo mot me tiyo taŋo, bot ŋat mukene mot me tito lok pa Lubaŋa, bot ŋat mukene miyo ryeko me poko kin cwiny mapatpat, bot ŋat mukene miyo dumo leb mapatpat, bot ŋat mukene miyo ryeko me gonyo leb mapatpat.
+\v 11 Ento Cwiny acel-lu aye ma tiyo tic i mot magi ducu; en poko mot mapatpat bot dano acel acel kit macalo en mito.
+\p
+\v 12 Pien Kricito calo kom acel ma tye iye dul mapol; ento noŋo pud tye kom acel, kadi bed gitye dul mapol.
+\v 13 Pien wan ducu, Lujudaya ki jo Grik, opii ki jo ma gilone kengi, gibatijawa wadoko kom acel i Cwiny acel-lu pa Lubaŋa, wan ducu wamato en Cwiny acel-lu.
+\p
+\v 14 Pien kom dano pe tye iye dul acel keken, ento tye iye dul mapol.
+\v 15 Ka kono tyen wacci, “Pien an pe a ciŋ, an pe a dul kom,” meno pe geŋe bedo dul kom.
+\v 16 Ka kono it wacci, “Pien an pe a waŋ, an pe a dul kom,” meno pe geŋe bedo dul kom.
+\v 17 Ka kono kom ducu obedo waŋ, kono giwinyo lok ki ŋo? Dok kono kom ducu obedo it, kono giŋweyo ki ŋo?
+\v 18 Ento kit ma tye kwede-ni, Lubaŋa oketo dul mapatpat i kom, dul acel acel kit macalo en mito.
+\v 19 Ka kono gin ducu gubedo dul acel, kom kono obedo kwene?
+\v 20 Kit macalo tye-ni, tye dul mapol, ento kom tye acel.
+\v 21 Waŋ pe twero waco ki ciŋ ni, “An pe amiti.” Wic pe twero waco ki tyen ni, “An gira pe amitowu.”
+\v 22 Ma kaka meno, dul kom maca ma gitamo ni goro mitte twatwal,
+\v 23 dok bene dul maca me kom ma gitamo ni deyogi pe, dul magi aye girukogi ki deyo makato, ki dul komwa ma nen marac warukogi ki ruk ma nen maber makato,
+\v 24 ma kun dul komwa ducu ginen maber ma pe dok gimito gin mo. Lubaŋa oketo dul mapol me kom kun ribogi kacel, kun miyo deyo madwoŋ makato bot dul ma deyogi nok.
+\v 25 wek apokapoka mo obed pe i kom, ento omi dul acel acel opar pi dul wadgi.
+\v 26 Ka dul mo acel tye ki arem, ci dul kom mukenegu bene rem kacel kwede; ka gipako dul acel, dul mukene-gu bene ducu ribbe kwede ki yomcwiny.
+\p
+\v 27 Kombeddi doŋ wun kom Kricito, dano acel acel obedo dul kom Kricito.
+\v 28 Ento Lubaŋa oketo jo magi i lwak muye Kricito; mukwoŋo lukwena, me aryone lutit lok pa Lubaŋa, me adekke lupwony, ki dok jo ma tiyo tic me taŋo; ki jo ma lubo gin jo ma gimiyo botgi mot me caŋo two ki i kom dano, jo ma tiyo tic me kony, jo ma romo loyo tic, ki jo ma gidumo leb mapatpat.
+\v 29 Jo ducu gin lukwena? Jo ducu gitye ki mot me tito lok pa Lubaŋa?
+\v 30 Jo ducu tye ki mot me caŋo dano? Jo ducu gidumo leb mapatpat? Jo ducu gin lugony leb?
+\v 31 Wuket cwinywu i noŋo mot ma pigi dito.
+\c 13
+\cl Chura  13
+\p
+\v 1 Kombeddi doŋ amito anyut botwu yo maber dok makato. Kadi aloko leb pa dano ki pa lumalaika, ka pe atye ki mar, abedo calo olaŋ ma kok, gara ma wo awoya.
+\v 2 Ka atye ki mot me tito lok pa Lubaŋa macalo lanebi, ma aniaŋ i muŋ ducu, dok bene noŋo atye ki ŋec ducu, ma atye bene ki niye ducu, ma atwero bene kobo kwede godi madoŋo-gu woko ka mukene, ce pe atye ki mar, ci pe a gin mo.
+\v 3 Ka apoko jami ducu ma atye kwede, ma bene amiyo koma ni giwaŋ woko ki mac, ento ka pe atye ki mar, ci pe konya ki gin mo.
+\p
+\v 4 Mar diyo cwinye, dok lakica bene; mar pe lanyeko, pe wakke;
+\v 5 pe nyatte, pe tiyo gin ma pe myero, pe yenyo gin mukemo en kene; pe bedo ki keccwiny, pe bedo kun keto cwinye i kom gin marac ma gitimo i kome;
+\v 6 cwinye pe bedo yom i kom tim ma pe atir, ento cwinye bedo yom i lok ada.
+\v 7 Mar diyo cwinye i kom jami ducu, ye lok ducu, dok bedo ki gen i kare ducu, keto tek bene me ciro jami ducu.
+\p
+\v 8 Mar pe gik; ento lok atita bitum woko; kadi ki dumo leb bene bigik woko; kadi ŋec bene bitum woko,
+\v 9 pien wan waŋeyo dul mogo manoknok keken, lutit lok pa Lubaŋa gitito dul mogo manoknok keken;
+\v 10 ento gin makulu ka obino, ci gin ma obedo duldul bigik woko.
+\v 11 I kare ma pud an latin, aloko lok calo latin, aparo jami ducu calo latin; ento kombeddi ma doŋ ateggi-ni, doŋ abwoto kit me tino woko.
+\v 12 Gin ma waneno kombeddi cal ki tipo ma nen ribiribi i kiyo; ento i kare ma bino anyim ca wabinenne waŋ ki waŋ. Kombeddi aŋeyo dul mo manok keken, ento i nino ma bino anyim ca abibedo ki ŋec ducu liweŋ, kit macalo Lubaŋa tye ki ŋec ducu i koma-ni.
+\v 13 Doŋ tye gin adek ma gibedo matwal: niye, gen, mar; ento gin ma pire dit ma katogi ducu en aye mar.
+\c 14
+\cl Chura  14
+\p
+\v 1 Wuket mar aye obed tamwu mukwoŋo ma pire dit; wuket cwinywu bene me noŋo mot ma Cwiny Maleŋ miyo, makato ducu mot me tito lok pa Lubaŋa.
+\v 2 Pien dano ma dumo leb mapatpat pe loko ki dano, ento noŋo loko ki Lubaŋa. Ŋat mo ma niaŋ i lokke pe, pien noŋo en tye ka loko muŋ me Cwiny Maleŋ.
+\v 3 Ento dano ma tito lok pa Lubaŋa loko ki dano kun doŋo niyegi, cuko cwinygi dok kweyo cwinygi bene.
+\v 4 Dano ma dumo leb mapatpat doŋo niyene kene; ento ŋat ma tito lok pa Lubaŋa noŋo tye ka doŋo jo muye Kricito i niyegi.
+\p
+\v 5 Amito ni wudum leb mapatpat, ento makato ducu amito wutit lok pa Lubaŋa. Dano ma tito lok pa Lubaŋa pire dit kato ŋat ma dumo leb mapatpat, kono nyo ka ce tye dano mo ma twero gonyo bot dano gin ma en loko, wek okony jo muye Kricito i doŋo.
+\p
+\v 6 Utmegina, ka abio botwu kunnu ma kun noŋo adumo leb mapatpat, abibedo ki kony aŋo botwu, ka pe akelo botwu lok pa Lubaŋa ma ginyutta, nyo ŋec mo, nyo lok mo ma Lubaŋa omiya me atita, nyo pwony mo?
+\v 7 Kadi wa gin ma pe ki kwo, ma kok calo nyamulere nyo naŋa, ka ce dwane pe owinnye maber, ci dano gibiniaŋ niŋniŋ i wer ma gikuto nyo gigoyo?
+\v 8 Buriji bene ka pe gikuto i dwan me lwoŋo kikome, ci aŋa ma biyubbe pi cito i lweny?
+\v 9 En i yo acel-lu, aŋa ma biniaŋ i gin ma wuloko ka wudumo aduma ki leb mapatpat, kun wuloko lok ma pe niaŋŋe? Lokwu biket woko i yamo ata.
+\v 10 Tye leb mapol ma kitgi patpat i wi lobo, ento pe tye mo ma te lokke pe.
+\v 11 Ento ka pe aŋeyo leb ma dano mo-ni tye ka loko, abedo macalo larok bote, ki en bene bedo macalo larok bota.
+\v 12 Doŋ kit meno, macalo wuketo cwinywu me noŋo mot me Cwiny, wutem loyo jo mukene ducu i gin ma doŋo jo muye Kricito, miyo gicuŋ matek.
+\p
+\v 13 Pi meno, dano ma dumo leb mapatpat myero oleg Lubaŋa wek okonye me gonyo tyen lok ma eloko.
+\v 14 Pien ka alego Lubaŋa ma kun noŋo adumo aduma, cwinya bene lego, ento noŋo tamma pe timo iye gin mo.
+\v 15 Atim aŋo doki? Abilego Lubaŋa ki cwinya kun alego ki tamma bene; abiwero wer ki cwinya kun awero ki tamma bene.
+\v 16 Ka pe kumeno, ka ipwoyo Lubaŋa ki cwinyi keken, dano mukene ata ma obino i cokkewu twero gamo “Amen” i pwocci-nu i kite mene, ma kun pe oniaŋ i gin ma iloko?
+\v 17 Kadi bed onoŋo imiyo pwoc maber, pe konyo dano mukene ca me doŋo kadi ki acel mo.
+\v 18 Apwoyo Lubaŋa pien an adumo leb mapatpat ma akatowu ducu,
+\v 19 ento i cokke pa jo muye Kricito amito loko lok abic mo keken ki tamma wek apwony ki jo mukene, makato loko lok alip ki alip kun adumo aduma ki leb mapatpat.
+\p
+\v 20 Utmegina, pe wubed calo litino i tamwu. Wubed litino i timo gin marac, ento i tamwu myero wubed jo muteggi.
+\v 21 Yam gicoyo i cik ni, “Abiloko ki jo me rok man i leb ma jo dumo kwede aduma ki i dog jo ma gin lurok ento kadi bed kumeno, gin pe gibiwinyo lokka, man lok pa Rwot.”
+\p
+\v 22 Meno nyuto ni, dumo leb mapatpat gimiyo wek obed lanyut bot jo ma pe guye Kricito, pe bot jo muye, ento tito lok pa Lubaŋa tye pi jo muye, pe pi jo ma pe guye.
+\v 23 Doŋ ka dano ma guye Kricito gucokke kacel kun jo ducu ma iye gidumo leb mapatpat, dok ka jo mukene ata, nyo ma pe guye, gubino iye, pe gibiwaco ni wun jo mubaŋŋe?
+\v 24 Ento ka dano ducu tye ka tito lok pa Lubaŋa, ce ka dano mo ma pe ye obino iye, nyo dano mo ata obino i ot, en tika biniaŋ i balle pi gin ma en owinyo ki bot jo ducu; lok ma dano ducu guloko biŋolo kop i kome,
+\v 25 muŋ ma tye i cwinye bene en bituco woko ka maleŋ, ka doŋ biryebbe piny ci cako woro Lubaŋa kun tuco ni, “Adada, Lubaŋa gire tye i kinwu.”
+\p
+\v 26 Lokke doŋ tye niŋniŋ, utmegina? Ka wucokke kacel, dano acel acel noŋo tye ki gin mo; ŋat mo noŋo tye ki wer, mo tye ki pwony, mo tye ki lok ma ginyutte, mo dumo leb mapatpat, ki mo mukene noŋo ŋeyo gonyo te lokke. Gin-nu ducu myero otimme i yo ma konyo doŋo jo muye Kricito.
+\v 27 Ka dano dumo leb mapatpat, myero gubed gin aryo nyo adek, pe okat wel ennu-ni, kun gileyo aleya, ma ŋat mo gonyo te lokke.
+\v 28 Doŋ ka onoŋo pe tye ŋat mo ma gonyo, ci myero dano ma mito lok i leb mapatpat oliŋ aliŋa i cokke pa jo muye Kricito, en olok kekene ki Lubaŋa.
+\p
+\v 29 Ento jo aryo nyo adek ma gitito lok Lubaŋa gitwero lok, kun jo mukene-gu giŋiyo lok ma giloko.
+\v 30 Ka ce inen Lubaŋa onyuto lok mo bot ŋat mukene ma obedo piny, doŋ dano ma nen tye ka lok ca myero oliŋ woko.
+\v 31 Pien wun ducu wutwero tito lok pa Lubaŋa kun wuleyo aleya, wek jo ducu gupwonnye, dok bene ocuk cwinygi.
+\v 32 Jo ma gitito lok pa Lubaŋa gitwero loyo cwiny ma gimiyogi me tito lok;
+\v 33 pien Lubaŋa pe ticce me kelo anyobanyoba, en gire won kuc. Macalo timme i cokke ducu pa lwak muye Yecu, ma gin jo pa Lubaŋa.
+\v 34 mon myero guliŋ woko litik ka gitye i kacokke. Pien pe giyegi me lok; gin myero gubed i te loc, macalo cik pa Lujudaya bene oloko.
+\v 35 Ka ce gimito ŋeyo lok mo, myero gupeny coggi ki paco. Bedo me lewic mada, dako me lok i cokke pa lwak dano ma guye Kricito.
+\v 36 Gwok nyo wutamo ni lok pa Lubaŋa yam oa ki botwu ba, dok obino botwu keken?
+\v 37 Ka ŋat mo tamo ni en latit lok pa Lubaŋa, nyo etye ki mot mogo me Cwiny, myero oŋe ni, lok ma acoyo botwu-ni en aye cik mua ki bot Rwot.
+\v 38 Ento ka ŋat mo pe oketo lok man i tam, pe bene gibeketo tam i kome.
+\p
+\v 39 Kit meno, utmegina, wuket cwinywu i tito lok pa Lubaŋa, lok me dumo leb mapatpat bene pe wugeŋ.
+\v 40 Ento gin mo ducu wutim i kit maber, dok kore ki kore.
+\c 15
+\cl Chura  15
+\p
+\v 1 Utmegina, amito poyo wiwu i kom lok me kwena maber ma yam atito botwu, ma doŋ wugamo-ni, en bene ma doŋ wucuŋ iye-ni;
+\v 2 en lok ma wularre pire-ni, ka doŋ wumako matek kit ma yam atittiwu kwede, ka onoŋo pe wuye nono.
+\p
+\v 3 Pien lok ma nene amiyowu ma pire dit mukwoŋo, en lok ma yam gimiya, ma waco ni, Kricito yam oto pi balwa, kun lubo coc ma yam gicoyo;
+\v 4 dok bene ni giyike, ka doŋ gicere woko i nino me adekke, kun lubo coc ma yam gicoyo.
+\v 5 dok ni yam onen bot Petero, ka dok onen bot jo apar wiye aryo ca.
+\v 6 Ka dok onen bot utmego makato miya abic lawaŋacel; pol dano mogo i kom jo-nu pud gitye kwo, kadi bed jo mogo doŋ guto woko.
+\v 7 Dok oturu ki nen bot Yakobo, lacenne onen bot lukwena ducu.
+\v 8 Me agikkine ducu, ci bene onen bota, kadi bed abedo calo latin ma gibwogo abwoga.
+\v 9 Pien an atidi twatal i kin lukwena ducu, ma onoŋo pe porre me lwoŋa ni an lakwena, pien yam aketo can i kom jo pa Lubaŋa muye Kricito.
+\v 10 Pi kica ma Lubaŋa omiya en mumiya atye macalo atye-ni; kicane ma tye bota-ni yam pe obedo me nononono. An yam abedo ka medde ki tiyo tic matek twatwal makato jo-nu ducu; ento pe an aye ma atiyo, ento kica pa Lubaŋa aye ma otiyo kacel kweda.
+\v 11 Doŋ kadi bed onoŋo an nyo gin jo-nu, lok ma wan doŋ watito en ennu, lok ma wun wuye bene-ni en ennu.
+\p
+\v 12 Doŋ ka lok me kwenawa tito ni gicero Kricito ki i kin jo muto, piŋo jo mogo i kinwu giwaco ni cer pa jo muto pe tye?
+\v 13 Ka ce cer pa jo muto pe, ci Kricito bene kara pe gicero.
+\v 14 Ka Kricito yam pe gicero, ci kwena ma watito-ni doŋ yone pe, kadi wa niyewu bene yone pe.
+\v 15 Medo ki meno, wan bene lucaden me goba i kom Lubaŋa, pien waloko lok i kom Lubaŋa ni en ocero Kricito, ento ka dano pe gicero, ci yam Kricito bene pe gicere.
+\v 16 Pien ka cero jo muto pe, noŋo Kricito bene yam pe gicero.
+\v 17 Ka Kricito yam pe gicero, ci kony me niyewu bene pe, noŋo pud wutye i balwu.
+\v 18 Man doŋ tyen lokke ni, jo muto i Kricito noŋo doŋ gurwenyo woko matwal.
+\v 19 Ka genwa i kom Kricito konyowa i kwo me kare-ni keken, ci doŋ noŋo watye marac makato jo ducu.
+\p
+\v 20 Ento i adane, Kricito doŋ gicero woko ki i kin jo muto, en tye macalo wi mwaka pa jo muto.
+\v 21 Pien dano aye mukelo to, dok bene cer pa jo muto dano mukelo.
+\v 22 Pien macalo dano ducu to i Adam, en i kit yo acel-lu jo ducu gibimiyogi kwo i Kricito.
+\v 23 Ento ŋat acel acel i kakare: mukwoŋo Kricito, me wi mwaka, ka lacenne jo pa Kricito i kare me dwogone.
+\v 24 Ka doŋ agikki piny bio, ma Kricito bimiyo iye ker i ciŋ Lubaŋa Won, ma noŋo doŋ otyeko turo kit loc ki twero ki tek ducu me cwiny.
+\v 25 Pien en myero obed ka loc, nio ka Lubaŋa biketo lukworre ducu piny i te tyene.
+\v 26 Lakwor ma gibityeko woko me agikki en aye to.
+\v 27 Pien yam gicoyo ni, “Lubaŋa oketo en obedo lalo jami ducu.” Ka giwaco ni oketo “jami ducu” i te locce, nen ka maleŋ ni pe gikwano iye Lubaŋa kikome, ma oketo jami ducu i te loc pa Kricito.
+\v 28 Ka doŋ gityeko keto jami ducu i te locce, en Wod kikome bene gibiketo i te loc pa Lubaŋa, wek Lubaŋa doŋ ocok jami ducu i te locce.
+\p
+\v 29 Iyo, ka jo muto pe gibicer, ci doŋ jo ma gibatija pi jo muto-ni gibibedo niŋniŋ? Ka ce cero jo muto pe tye kadi ki acel, piŋo kono dok gibatija pigi?
+\v 30 Piŋo wan kono wacuŋ ka marac cawa ducu?
+\v 31 An mera ato nino ducu, utmegina; meno awaco botwu atir, pi wakke ma atye kwede i komwu i Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 32 Ka kono nene alwenyo ki lee mager i Epeco, macalo dano giwaco-ni, kono ki kony mene ma anoŋo iye? Ka cero jo muto pe, ci ber doŋ “wacamu, wamatu, pien diki wabito woko.”
+\v 33 Pe wuwek gibwolwu: “Bedo ki jo maraco balo kit mabeco.”
+\v 34 Wudwog cen i tam ma atir ma pe me mero, ci wugik bal woko cut. Pien jo mogo pe gitye ki ŋec mo i kom Lubaŋa. Awaco man wek lewic omakwu.
+\p
+\v 35 Gwok nyo ŋat mo bipenyo ni, “Jo muto gicerogi niŋniŋ? Gibibedo ki kit kom macalo niŋniŋ?”
+\v 36 In lamiŋmiŋ! Kodi ma icoyo i potoni pe twero noŋo kwo nio ka doŋ oto woko.
+\v 37 Gin ma icoyo-ni obedo mere kodi nono, nyo kodi kal, nyo kit kodi mukene-ne, pe en kom ginapita ma bidoŋo-ni.
+\v 38 Ento Lubaŋa miyo kom ki kodi meno kit macalo yam en oyero, kodi acel acel ki kiti kome.
+\v 39 Riŋo kom gin makwo ducu pe rom; riŋo dano pat, riŋo lee pat, me pa winyi pat, ki me pa rec bene pat.
+\v 40 Dok bene tye kom me polo ki kom me lobo; ento deyo pa kom me polo tye ki yone pat, ki deyo pa kom me lobo bene tye ki yone pat.
+\v 41 Ceŋ tye ki deyone, deyo pa dwe bene mapat, ki lakalatwe-gu bene gitye ki deyo mapatpat; pien lakalatwe bene kitgi patpat, omiyo deyo ma gitye kwede bene tye patpat.
+\p
+\v 42 Tye bene kit meno i kom cer pa jo muto. Kodi ma gicoyo-ni en gin ma top; ento ka doŋ gicero pe dok to.
+\v 43 Gicoyo ma noŋo deyone pe, gicero ma noŋo deyone tye; gicoyo ma noŋo pud goro, ento gicero ma noŋo doŋ tye ki tek.
+\v 44 Gicoyo i kom me lobo man, ci gicero i kom me cwiny. Ka kom me lobo man tye, ci kadi wa kom me cwiny bene tye.
+\p
+\v 45 Yam gicoyo ni, “Dano mukwoŋo, Adam, odoko gin makwo”; ento Adam me agikkine odoko cwiny ma miyo kwo.
+\v 46 Pe kom me cwiny koŋ aye ma kwoŋo bino, ento kom me lobo man, ka doŋ kom me cwiny bino lacen.
+\v 47 Dano mukwoŋo yam gitiyo ki apwa me lobo, ento dano me aryone oa ki i polo.
+\v 48 Jo me lobo gicalo dano ma gitiyo ki ŋom; ento jo me polo bene gical ki dano ma oa ki i polo.
+\v 49 Doŋ macalo waruko cal pa dano ma gitiyo ki ŋom, kit meno bene wabiruko cal pa dano ma oa ki i polo.
+\p
+\v 50 Man aye gin ma aloko botwu, utmegina, ni, gin ma tye ki kom ki remo pe twero leyo ker pa Lubaŋa, gin ma top bene pe twero leyo gin mo ma pe top.
+\v 51 Koŋ wuwiny muŋ man, ni, pe wan ducu wabito, ento wan ducu gibilokowa woko.
+\v 52 oyotoyot, pi kare manok mo keken, macalo waŋ ma neno piny litubetube, ka buriji me agikki doŋ bikok. Pien buriji bikok, ka doŋ gibicero jo muto woko kun pe dok gibito, wan bene gibilokowa woko.
+\v 53 Pien gin ma balle myero orukke ki gin ma pe balle, ki gin ma to myero orukke ki gin ma pe to.
+\v 54 Ka gin ma balle doŋ orukke ki gin ma pe balle, dok ka gin ma to doŋ orukke ki gin ma pe to, ka doŋ miyo lok ma yam gicoyo obicobbe kakare ni, “To doŋ gimwonyo woko, giloyo woko matwal.”
+\q1
+\v 55 “In to, locci doŋ tye kwene? In to, aremmi kono tye kwene?”
+\p
+\v 56 Arem me to aye bal, doŋ tek me bal aye cik.
+\v 57 Ento myero wapwoyu Lubaŋa ma miyowa loc pi Rwotwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 58 Pi meno, utmegina ma amaro, wucuŋ matek ma pe wuyeŋŋe, kun wumedde bene ki tic pa Rwot nino ducu, kun wuniaŋ ni, i Rwotwa yellewani pe me nono.
+\c 16
+\cl Chura  16
+\p
+\v 1 Doŋ lok ma mako jogo lim me konyo jo pa Lubaŋa: kit macalo yam aciko jo muye Kricito ma gibedo i Galatia ni guti, wun bene wutim kumeno.
+\v 2 Nino mukwoŋo i cabit acel acel, dano acel acel i kinwu myero opok lim mogo oket pat, kun lubo kit ma en noŋo kwede, ci okan, wek pe gibed ka joŋo limwu ki ka koma, ma doŋ an ao botwu.
+\v 3 Ka ao botwu kunnu, ci abicwalo jo ma wun wuyero me tero motwu i Jerucalem, kun noŋo amiyogi bene waraga.
+\v 4 Ka ce onoŋo nen ni myero an bene aciti, ci wabicito kacel kwedgi.
+\p
+\v 5 Abio botwu ma noŋo doŋ koŋ awoto ao i Makedonia, pien atamo me wok ki kunnu.
+\v 6 Gwok nyo abibedo botwu pi kare manok mo, gwok nyo pi kare me koyo woko ducu, wek wubikonya bene i wotta ka ma abicito iye doki.
+\v 7 Pien pe amito ni anenwu malomalo, ageno abibedo botwu pi kare malac, ka Rwot oye.
+\v 8 Ento abibedo i Epeco nio wa i kare me Pentekote,
+\v 9 pien doŋ giyabo yo bota malac me tiyo tic matek kany, dok jo ma geŋo tic pol.
+\p
+\v 10 Ka Temceo obino, wunen ni wumiyo en obedo i kinwu laboŋo lworo mo, pien en bene tiyo tic pa Rwot calo an kikoma.
+\v 11 Ŋat mo pe myero ocaye, ento wukonye wek owot i kuc, wek odwog bota, pien akure ki utmegiwa.
+\p
+\v 12 Lok i kom ominwa Apolo, yam alege mada ni koŋ myero oo botwu, kacel ki utmego mukene, ento en pe omito bino kadi ki acel i kare-ni; atamo doŋ en bibino ka ce onoŋo kare maber.
+\p
+\v 13 Wuki piny, wucuŋ matek likiŋ i kom niyewu, wubed co kikome, wubed ki teko.
+\v 14 Gin ducu ma wutimo, wuti ki mar.
+\p
+\v 15 Utmegina, wuŋeyo ni Citepana ki jo ma i ode aye gin jo mukwoŋo doko Lukricitayo i lobo Akaya, dok bene gumine kengi i tic pi jo pa Lubaŋa.
+\v 16 Doŋ aleguwu me bedo ki winy bot jo-nu, ki jo mukene ducu ma giyelle kun gitiyo kacel kwedgi.
+\v 17 Cwinya yom i bino pa Citepana gin ki Portunato ki Akaiko, pien gin gucuŋ ma kakarwu.
+\v 18 Gin doŋ gudwoko cwinya, ki cwinywu bene. Gin jo macalo meno myero wutam pigi.
+\p
+\v 19 Jo muye Kricito ducu ma gibedo i Acia gumotowu. Akwila ki Pricika gumotowu matek i Rwot, kacel ki lwak jo muye Kricito ma gicokke i otgi.
+\v 20 Utmego ducu gumotowu. Wumotte kekenwu ki mot maleŋ me mar.
+\p
+\v 21 An Paulo amotowu ki coc ma acoyo ki ciŋa.
+\v 22 Ŋat ma pe maro Rwot myero gicen woko. Bin Rwotwa!
+\v 23 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu.
+\v 24 Mar mera obed kwedwu ducu i Kricito Yecu. Amen

48-2CO.usfm

@@ -0,0 +1,349 @@
+\id 2CO
+\ide UTF-8
+\h 2 Korinto
+\toc1 2 Korinto
+\toc2 2 Korinto
+\toc3 2co
+\mt 2 Korinto
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma en lakwena pa Kricito Yecu pi miti pa Lubaŋa, ki bot ominwa Temceo. Bot jo muye Lubaŋa ma tye i Korint, kacel ki jo pa Lubaŋa ducu ma gitye i lobo Akaya ducu:
+\v 2 Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc.
+\p
+\v 3 Myero gipwo Lubaŋa Won Rwotwa Yecu Kricito, Won ma lakica, Lubaŋa ma kweyo cwiny dano ducu.
+\v 4 En kweyo cwinywa i can ducu ma walimo wek wan bene wabed ki twero me kweyo cwiny jo ma tye ki can mo mapatpat, kun wakweyo cwinygi i kit yo acel-lu ma Lubaŋa okweyo kwede cwinywa-ni.
+\v 5 Kit macalo can madit ma Kricito yam ociro doŋ opoto i komwa bene, kit meno bene pi Kricito wan bene gikweyo cwinywa twatwal.
+\v 6 Ka ce waneno can, meno miyo gikweyo cwinywu, dok wunoŋo larre; ka gikweyo cwinywa, meno bene miyo gikweyo cwinywu, ci miyo wucako noŋo tek bene me ciro kit can acel ma wan waciro-ni.
+\v 7 Watye ki gen matek i kom Lubaŋa piwu, pien waŋeyo ni, ka wunywako kwedwa can ma waciro, kumeno bene gibikweyo cwinywu kit macalo yam gikweyo kwede cwinywa.
+\p
+\v 8 Utmegina, wamito ni wuniaŋ i kom can ma waneno i Acia; pekone odiyowa mukato kare woko ma pe dok cirre, omiyo pe doŋ wabedo ki gen mo me bedo kwo doki.
+\v 9 Onoŋo doŋ waŋeyo ni gityeko ŋolo kop me to i wiwa. Meno otimme wek pe wajeŋŋe i komwa kekenwa, ento wajeŋŋe i kom Lubaŋa ma cero jo muto.
+\v 10 En olarowa ki i can me to marac macalo man, dok bene bilarowa; wamoko bene genwa i kome ni bilarowa doki.
+\v 11 Myero wuribbe kwedwa i lega, wek omi jo mapol gupwo Lubaŋa piwa, pi gin maber ma gitimo botwa pi lega pa jo mapol.
+\p
+\v 12 Gin ma wanyatte pire en ene: waŋeyo i cwinywa ada ni wakwo i lobo man, makatone wan wakwo kacel kwedwu, laboŋo bal mo, kun cwinywa bene leŋ i kit ma Lubaŋa mito, pe pi ryeko pa dano, ento pi kica pa Lubaŋa.
+\v 13 Wan wacoyo botwu gin ma wutwero kwano dok wuniaŋ. Ageno ni wubiniaŋ matut,
+\v 14 kit macalo doŋ wuniaŋ manoknok, ni, i nino pa Rwotwa Yecu wubiwakke piwa calo wan bene wabiwakke piwu.
+\p
+\v 15 Onoŋo ceŋ aniaŋ man maber, omiyo yam ayubo ni koŋ acak wotta ki botwu, wek wunoŋ kica kiryo.
+\v 16 Pien onoŋo yam amito awok botwu i wotta i Makedonia, ki i dwogona ki kunnu, wek wukonya i wotta me cito i Judaya.
+\v 17 I kare ma ayubo kit meno onoŋo pe abedo ka cabbe acaba i lokka. Pe ayubo macalo dano mo ma koŋ ye, ka dok kwero woko.
+\v 18 Macalo Lubaŋa genne, lok ma yam wawaco botwu pe waloko ka dok lacen wakwero woko.
+\v 19 Pien Yecu Kricito Wod pa Lubaŋa ma yam wan ki Silvano ki Temceo watito pire botwu pe obedo ŋat ma ye ka dok lacen lokke kwero woko, ento en doŋ omoko lok pa Lubaŋa;
+\v 20 i en gin ma Lubaŋa ociko ni etimo ducu ocobbe kakare i kome. Meno aye gin mumiyo wawaco ni Amen i Yecu Kricito pi miyo deyo bot Lubaŋa.
+\v 21 ŋat ma miyo wacuŋ matek kacel kwedwu i Yecu Kricito, dok owirowa ki moo, en Lubaŋa.
+\v 22 En doŋ omwono lanen mere woko i komwa, dok oketo Cwiny mere Maleŋ i iwa, me moko ni en bimiyowa gin ducu ma en yam ociko.
+\p
+\v 23 Alwoŋo Lubaŋa me bedo cadenna kun awacciwu ki cwinya ducu ni, gin mumiyo pe abino i Korint, pien onoŋo amito timowu kica.
+\v 24 Pe te lokke ni wan watye ki twero i kom niyewu, ento watiyo kwedwu kacel wek wubed ki yomcwiny, pien wucuŋo matek i kom niye.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Ento ki tuŋ bota onoŋo atamo ni dwogowa botwu myero pe dok okel botwu remcwiny.
+\v 2 Ka awaŋo cwinywu, ci aŋa ma biyomo cwinya? Pe en dano ma awaŋo cwinye-ni?
+\v 3 Meno en gin mumiyo yam acoyo waraga maca botwu, wek ka abino, jo ma myero guyom cwinya pe gumiya remcwiny, pien onoŋo ageno wun ducu kun aŋeyo ni, yomcwinya en yomcwiny-wu wun ducu.
+\v 4 Yam acoyo botwu waraga kun pig waŋa cwer madwoŋ twatwal pi cwercwiny ki kumo ma abedo kwede, pe pi cwero cwinywu, ento wek omi wuŋe mar madit ma atye kwede i komwu.
+\p
+\v 5 Ka ŋat mo okelo cwercwiny, pe onoŋo ocwero cwinya, ento noŋo otemo cwero cwinywu ducu, nyo wek awacci, jo mapol i kinwu, pien pe myero awac lok mapek mukato kare.
+\v 6 Kit dano macalo meno, can ma jo mapol i kinwu guketo i kome twero romme;
+\v 7 en mumiyo myero doŋ wutimme kica, dok wukwe cwinye, wek omi cwercwiny madit mukato kare pe onure woko.
+\p
+\v 8 Man omiyo abako doga botwu, myero wunyut bote mar ma wutye kwede i kome.
+\v 9 Man aye lok mumiyo yam acoyo waraga maca, me temowu, wek anen ka wuwinya i yo ducu.
+\v 10 ŋat mo ma wun wutimo kica bote, an bene atimme kica. Pien ka atimo kica ki dano pi bal mo, atimo meno piwu i nyim Kricito,
+\v 11 wek Catan pe olowa ki ryekone, pien wan pe wakwiya tamme.
+\p
+\v 12 Ma doŋ ao i Teroa pi tito lok me kwena maber i kom Kricito, yam anoŋo ni Rwot oyabba yo;
+\v 13 ento cwinya pe opye pien pe anoŋo omera Tito kunnu. Ci aciko jo kunnu, ka akato acito i Makedonia.
+\v 14 Myero gipwo Lubaŋa ma nino ducu tye ka telowa i dorre me nyuto loc pa Kricito, dok tiyo kwedwa wek Kricito oŋene, macalo gin makur ma ŋwece duny i kabedo ducu.
+\v 15 Pien wan wacal ki gin makur ma Kricito owaŋo otyero bot Lubaŋa, ma ŋwece duny mamit; jo ma tye i yo me larre ki jo ma tye i yo me rwenyo woko doki giŋweyo.
+\v 16 Doŋ bot jo ma tye ka rwenyo, ŋwecwa obedo gin muto ma kelo to; ento ki bot jo ma tye ka larre, ŋwecwa obedo gin makwo ma kelo kwo. Aŋa mono ma twero tic man?
+\v 17 Wan pe wacal ki pol pa dano mukene, ma girubo lok pa Lubaŋa ki lok mukene, macalo lucatwil ma pe genne; ento wan watito mere lok pa Lubaŋa keken, watito i Kricito ma cwinywa leŋ i nyim Lubaŋa, macalo jo ma Lubaŋa ooro.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Wan dok wacako pakke kenwa? Nyo wamito waraga me pakowa botwu, macalo jo mogo gitye kwede, nyo waraga ma wun kikomwu aye wucoyo?
+\v 2 Wun kikomwu aye doŋ wubedo waraga me pakowa, ma gicoyo i cwinywa, ma dano ducu gitwero ŋeyo dok gikwano.
+\v 3 Doŋ wutyeko nyuto ka maleŋ ni wun wubedo waraga ma oa ki bot Kricito, ma wan wakelo. Pe gicoyo ki vino, pe gicoyo i kom got; ento ma ka got, Kricito ocoyo i cwiny dano kun coyo ki Cwiny pa Lubaŋa makwo.
+\p
+\v 4 Gin mumiyo aloko kit meno, pien wacuŋ matek i kom Lubaŋa pi Kricito.
+\v 5 Wan kikomwa pe waromo loko ni gin mo oa ki botwa; tekwa ducu oa ki bot Lubaŋa.
+\v 6 En bene mumiyo waromo bedo lutic me gicikkene manyen, pe lutic me cik ma gicoyo acoya, ento me Cwiny Maleŋ; pien gin ma gicoyo acoya kelo to, ento Cwiny Maleŋ kelo kwo.
+\p
+\v 7 Cik ma yam gigoro ki nukuta i kom got apaya ma ticce me kelo to, onoŋo obino ki deyo, omiyo neno waŋ Moses oloyo jo Icrael pi nyim Moses muryeny ocaro waŋgi woko, ma ryeny i tur nyime-nu otugi rwenyo woko.
+\v 8 Iyo, tic pa Cwiny pa Lubaŋa deyone pe bikato maca matek twatwal?
+\v 9 Pien ka tic ma miyo kop loyo dano tye ki deyo, ci tic ma miyo gikwano dano ni kitgi atir deyone pe doŋ kato maca woko?
+\v 10 Kombeddi doŋ gin ma yam tye ki deyo doŋ odoko gin ma pe ki deyo kadi ki acel mo, pi deyo mukene ca ma doŋ kate matek twatwal-li.
+\v 11 Pien ka gin ma yam orwenyo woko obino ki deyo, gin ma ri myero doŋ obed ki deyo makato.
+\p
+\v 12 Pien wan watye ki kodi gen man, en mumiyo waloko ki tekcwiny.
+\v 13 Pe dok wacal ki Moses ma yam oumo waŋe ki boŋo, wek jo Icrael pe gunen kit ma ryeny mucaro waŋgi-ni tye ka rwenyo woko kwede i tur nyime, ci otum woko.
+\v 14 Ento onoŋo tamgi yam oumme woko; nio wa tin tamgi pud oumme i kite acel-lu ka gikwano botgi gicikke macon, pien laum ca twero kwannye pi Kricito keken.
+\v 15 Kadi wa i kare-ni ka gikwano botgi cik pa Moses, laum pud bedo kakare, umo tamgi woko.
+\v 16 Ento ka dano mo olokke bot Rwot, laum meno kwannye woko matwal.
+\v 17 Rwot ma waloko pire kany-nyi en Cwiny Maleŋ; ka ma Cwiny pa Rwot tye iye, kunnu kuc bene tye iye.
+\v 18 Ki wan ducu ma doŋ gikwanyo laum woko ki i waŋwa watye macalo kiyo ma miyo deyo pa Rwot nen macalo ryeny ceŋ, mumiyo watye ka lokke me doko calo en, kun deyone medde ameda i komwa; meno aye tic pa Rwot, ma en Cwiny Maleŋ.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Pi meno, wan ma doŋ giorowa i tic man pi kica pa Lubaŋa cwinywa pe dok tye ka dok cen.
+\v 2 Wan doŋ wadag kit ducu ma gikano, ki kit me lewic; dok bene watyeko kwero tic me bwolo woko ki nyobo lok pa Lubaŋa, ento pi loko lok ada ka maleŋ wageno ni ŋec ma tye i cwiny dano acel acel ma nyutte balle bipwoyowa.
+\v 3 Ka ce lok me kwena maber ma wan wakelo oumme woko, noŋo oumme ki tuŋ bot dano ma gitye ka rwenyo woko arwenya.
+\v 4 Gin jo ma pe giye-nu, lubaŋa me lobo man doŋ oumo tamgi woko wek pe gunen leŋo me lok me kwena maber i kom deyo pa Kricito, ma en cal pa Lubaŋa kikome.
+\v 5 Wan pe watito lok i komwa kenwa, ento i kom Yecu Kricito, ma en aye obedo Rwot, ma wan kikomwa wadoko luticwu pi Yecu.
+\v 6 Pien Lubaŋa ma yam owaco ni, “Leŋo myero oryeny kun a i colpiny,” en aye ma doŋ oryeny i cwinywa, omiyowa leŋo me ŋeyo deyo pa Lubaŋa ma oryeny i waŋ Kricito.
+\p
+\v 7 Ento watye ki lonyo man i atabo ma gicweyo ki lobo, me nyuto ni tek madwoŋ me twero obedo gire pa Lubaŋa, pe oa ki botwa.
+\v 8 Gidiyowa woko tuŋŋi ki tuŋŋi, ento pe giridowa ma okato kare; tamwa ocuŋ woko, ento genwa pe oballe;
+\v 9 giunowa, ento pe giwekowa ata; gibolowa piny i ŋom ligwek, pe bene wato.
+\v 10 Nino ducu watiŋo to pa Yecu i komwa, wek kwo pa Yecu bene onen woko ka maleŋ i komwa-ni.
+\v 11 Pien nino ducu wan ma wakwo wamine me to pi Yecu, wek omi kwo pa Yecu onen woko ka maleŋ i komwa ma to-ni.
+\v 12 Mumiyo to tye ka tic i komwa, ento kwo tye ka tic i komwu.
+\p
+\v 13 Wan watye ki kit cwiny acel-lu me niye ma yam omiyo gicoyo ni, “Aye, en mumiyo aloko.” Wan bene waye, mumiyo watye ka lok.
+\v 14 Waŋeyo ni, ŋat mucero Rwotwa Yecu bicerowa bene kacel ki Yecu, ci bikelowa i nyime kacel kwedwu.
+\v 15 Pien meno ducu otimme piwu, wek kica pa Lubaŋa omedde bot jo mapol, wek gin bene gumedde ki pwoc madwoŋ ma kelo deyo bot Lubaŋa.
+\p
+\v 16 En aye gin mumiyo cwinywa dok pe tye ka dok cen. Kadi bed kwowa ma woko tye ka balle, ento kwo ma i iwa tye ka roc, doko nyen nino ki nino.
+\v 17 Pien un ma giunowa kwede pe pek, bedo pi kare manok mo keken, dok bene tye ka yubo botwa deyo mapek ma pe tum, ma dit matek makato;
+\v 18 pien pe waciko waŋwa i kom gin ma nen, ento i kom gin ma pe nen. Gin ma nen bedo pi kare manok mo keken, ento gin ma pe nen ri nakanaka.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Pien waŋeyo ni ka komwa me lobo man oballe woko, ma wabedo iye macalo wabedo i kema-ni wan watye ki gedo mukene ma Lubaŋa bimiyo botwa, ot ma pe gigero ki ciŋ, ot ma tye doŋ bedo matwal i polo.
+\v 2 adane wan watye ma wacur acura i kema man, kun wamito matek ni girukwa ki kabedowa ma a i polo,
+\v 3 wek wabam i kom man, ma ka doŋ watyeko rukone, ci pe gibinoŋowa watye munero.
+\p
+\v 4 Pien ka pud watye i kema man, wacur acura pi cwercwiny ma onurowa; pe ni meno wamito ni wabed ma pe warukke, ento wamito ni waruk kom manyen i wi man, wek kwo omwony gin ma to woko.
+\v 5 ŋat ma oyubowa pi lok man kikome aye Lubaŋa, dok bene omiyowa Cwinye calo gin ma Lubaŋa omiyo ma moko ni en bicobo gin ma ociko.
+\p
+\v 6 En mumiyo nino ducu wadiyo cwinywa maber, kun bene waŋeyo ni, ka watye i paco me komwa en-ni, wabedo bor ki Rwot,
+\v 7 pien kwowa cuŋ i kom niye, pe i neno piny ma waneno.
+\v 8 Wan wadiyo cwinywa maber, kun watamo ni twra wawot ma wabwoto komwa woko, wabed paco bot Rwot.
+\v 9 Doŋ kadi watye i paco kany nyo kunnu, waketo cwinywa me bedo jo ma giyomo cwiny Rwot.
+\v 10 Pien wan ducu myero wacuŋ i nyim Kricito wek oŋol kop i komwa, wek dano acel acel onoŋ gin mutiko en, ma lubo kit ma yam otiyo kun tye i kom, ka ber nyo ka rac.
+\p
+\v 11 Doŋ macalo waŋeyo ni Rwot myero gilwor, watemo ywayo tam pa dano, ma kitwa nen woko ka maleŋ bot Lubaŋa; ageno bene ni kitwa otyeko nen botwu ki ŋec ma tye i cwinywu ma nyuttiwu bal.
+\v 12 Pe dok wapakke kenwa, ento watye ka miyo botwu gin ma myero wuwakke kwede piwa, wek wubed ki yo me gamo dog jo ma giwakke pi gin ma nen ki woko, pe pi kit ma dano tye kwede i cwinye.
+\v 13 Ka doŋ wadoko jo ma lupoya, wapo giwa pi Lubaŋa; ento ka wiwa tye ka tic maber, meno bikonyowu.
+\v 14 Pien mar pa Kricito loyo kwowa, pien doŋ waŋolo kop kit man ni, ŋat acel oto pi jo ducu, meno mumiyo jo ducu doŋ guto.
+\v 15 En yam oto pi dano ducu, wek jo makwo pe gumedde ki bedo kwo pigi kengi, ento gubed ki kwo pi ŋat ma yam oto ka ocer pigi ca.
+\p
+\v 16 En mumiyo cakke kombeddi, wan pe waŋeyo dano mo i kit me lobo man; kadi bed yam waŋeyo Kricito i kit me lobo, pe dok waŋeye kit meno.
+\v 17 En mumiyo ka ŋat mo tye i Kricito, en doŋ bedo gin ma giketo manyen; gin macon noŋo doŋ orwenyo woko, gin manyen doŋ oleyo kakare.
+\v 18 Meno ducu obedo tic ma Lubaŋa otiyo, ma yam odwokowa kwede bote, pi Kricito, dok bene omiyowa tic me dwoko dano bote;
+\v 19 ni meno, i Kricito, Lubaŋa onoŋo yam tye ka dwoko dano ma i lobo bote, kun pe okwano balgi i komgi, dok bene omiyowa lok me kwena i kom kit ma en doŋ odwokogi kwede bote.
+\v 20 En mumiyo wadoko lukwena, luwaŋ Kricito; Lubaŋa legowu ki dwanwa, wan bene wabako dogwa botwu ma ka Kricito ni, Wuwek Lubaŋa odwokwu bote.
+\v 21 Ŋat ma yam pe oŋeyo bal, Lubaŋa oloke odoko bal piwa, wek pire wadok jo ma nywako kit pa Lubaŋa ma tye atir.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 I ticwa kacel ki Lubaŋa bene walego ni, kit ma doŋ wunoŋo kwede kica pa Lubaŋa-ni, pe wuwek oballe nono,
+\v 2 pien en yam owaco ni, “Yam awinyi i kare me timo dano maber, yam akonyi i kare me laro dano.” Wunen, man aye kare ma gitimo iye ber bot dano. Tin aye nino me larre.
+\p
+\v 3 Wan pe wamito waket ariya mo i yo pa ŋat mo, wek dano pe guwac ni ticwa rac.
+\v 4 ento i kare ducu wanyuto berwa kenwa macalo wan lutic pa Lubaŋa kun waciro matek twatwal, i can ki peko ki ayelayela ma odiyowa.
+\v 5 Gipwodowa, gitweyowa i buc, dano giroko lwak me lweny i komwa, watiyo tic matek, ma nino ki cam bene oremowa.
+\v 6 Wanyuto ni wan lutic pa Lubaŋa pi kitwa maleŋ, pi ŋec ma watye kwede, pi diyo cwinywa ki pi kicawa; pi Cwiny Maleŋ, ki pi mar ma watye kwede ma goba pe iye,
+\v 7 pi tito lok me ada, ki pi tek pa Lubaŋa. Doŋ wamako jami lweny me kit ma atir i ciŋwa ryoryo, tuŋ lacuc ki tuŋ lacam.
+\v 8 Giketo deyo i komwa, dok bene giketo lewic i komwa, giyetowa dok bene gipakowa. Giterowa macalo lugoba, ento kun wan jo me ada.
+\v 9 Giterowa macalo jo ma pe giŋene, ento giŋeyowa twatwal. Gilokowa wadoko calo jo muto, kun wan mere jo makwo. Kadi gitimwa gujiguji, pe ginekowa;
+\v 10 kadi gimiwa kumo, cwinywa noŋo pud bedo yom nino ducu; wanen macalo lucan, ento wan aye ma wamiyo jo mapol gidoko lulonyo; wanen calo pe watye ki gin mo, ento kun kono watye ki jami ducu.
+\p
+\v 11 Wun jo Korint, wan doŋ waloko kwedwu ka maleŋ, dok bene doŋ wayabo cwinywa botwu malac.
+\v 12 Wan pe waumo cwinywa woko botwu, ento wun aye wuumo cwinywu.
+\v 13 An aloko kwedwu macalo wun litinona; kit ma watimowu kwede, wun bene wutim kit meno; wuyab cwinywu botwa malac.
+\p
+\v 14 Pe wuribbe kun wubedo kacel ki jo ma pe guye Yecu, pien kitwu patpat. Doŋ kit ma atir ki tim maraco gitwero bedo lurem niŋinŋ? Leŋo ki colpiny gitwero ribbe gibedo kacel niŋniŋ?
+\v 15 Doŋ tam pa Kricito ki pa Belial twero rwatte? Gin aŋo ma dano ma oye Yecu twero nywako gin ki ŋat ma pe oye?
+\v 16 Ot pa Lubaŋa kono twero ribbe niŋniŋ ki cal jogi? Pien wan aye wabedo ot pa Lubaŋa makwo; macalo en Lubaŋa doŋ owaco ni, “An abibedo i igi, abibedo ka wot awota i kingi, abibedo Lubaŋagi, gin bene gibibedo jona.
+\p
+\v 17 Pi meno doŋ wua woko ki i kingi, wupokke woko kwedgi, man lok pa Rwot, pe wugud gin mo ma kome ki keni. miyo abijolowu,
+\v 18 abibedo wonwu, wun bene wubibedo awobena ki anyirana; man lok pa Rwot Won Twer Ducu.”
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Wun ma amaro, cikke meno yam giciko piwa. Pi meno, myero walonnye woko kekenwa i gin mo ducu ma cido komwa nyo cwinywa, kun walworo Lubaŋa, wek wadoku jo maleŋ atikatika.
+\p
+\v 2 Wuyab cwinywu botwa; pe watimo ŋat mo marac, pe wabalo ŋat mo, pe bene wabuyo ŋat mo pi mito lim.
+\v 3 Pe awaco man ni wek kop olowu, pien yam awaco botwu koŋ ni wun piwu lit botwa mada, wek wato dok wakwo kacel kwedwu.
+\v 4 Atye ki gen mada i komwu; awakke bene matek piwu. Cwinya okwe maber, dok apoŋ ki yomcwiny i canwa ducu.
+\p
+\v 5 Cakke i kare ma wao i Makedonia pe wabedo ki yweyo mo. Can onoŋo orumowa woko tuŋŋi ki tuŋŋi, lweny i kin dano ki lworo ma onoŋo tye i cwinywa.
+\v 6 Ento Lubaŋa ma kweyo cwiny jo ma can obwoyogi, okweyo cwinywa pi bino pa Tito.
+\v 7 Pe pi binone keken, ento bene pi kit ma wun wukweyo kwede cwinye. En otito botwa pi mit ma wutye kwede me nena, cwercwiny ma wutye kwede, ki kit ma wularo kwede pira, ci omedo yomcwinya ameda.
+\p
+\v 8 Kadi bed waragana ca yam ocwero cwinywu, an pe doŋ aŋut pi coyone, kadi bed yam aŋut pien aneno ni waraga ca ocwero cwinywu pi kare mo.
+\v 9 Kombeddi an cwinya yom, pe te lokke ni, pien awaŋo cwinywu, ento pien waŋ cwinywu omiyo wuŋut. Waŋcwinywu meno onoŋo oa ki bot Lubaŋa, wek omi pe wunoŋ can mo piwa.
+\v 10 Pien waŋcwiny ma Lubaŋa miyo kelo ŋut ma tero dano i larre, ma pe doŋ gitwero waco ni, “Kono yam pe atimo”; ento waŋcwiny me lobo kelo to.
+\v 11 Koŋ wunen kit ma Lubaŋa otiyo kwede ki waŋcwinywu! Doŋ wunen kit ma wuketo kwede cwinywu, kit ma doŋ wuketo kwede tek me nyuto ni wupe ki bal, kit akemowu, kit lworo, kit mit ma wutye kwede me nena, kit ma wularo kwede pira, ki kit ma wuculo kwede kwor! Wun doŋ wutyeko nyutte woko kenwu i yo ducu ni pe wutye ki bal mo i lok meno.
+\v 12 Mumiyo kadi bed acoyo botwu waraga, pe acoyo pi ŋat ma otimo gin marac, kadi pi ŋat ma gitimo gin marac i kome, ento acoyo wek omi kit ma wularo kwede pira onen woko ka maleŋ botwu i nyim Lubaŋa.
+\v 13 Man en aye gin mumiyo cwinywa doŋ okwe. Medo i kom kwecwinywa, yam wabedo ki yomcwiny mada pi yomcwiny pa Tito, pien wun ducu wukonyo me kweyo cwinye.
+\v 14 Kadi bed yam awakke i nyime piwu, lewic pe omaka; ento kit macalo yam lok ducu ma wabedo ka Tito botwu obedo lok me ada, kit meno wakkewa bene i nyim Tito obedo me ada.
+\v 15 Ka ce en po i kom kit macalo wun ducu wuwinye kwede, ki kit ma wujole kwede ki lworo ki myelkom, mar medde ameda i iye i komwu.
+\v 16 An cwinya yom, pien atye ki gen madit i komwu i yo ducu.
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 Utmegiwa, wamito wuŋe pi cwiny me kica ma oa ki bot Lubaŋa ma onen bot lwak dano ma guye Kricito ducu ma gitye i Makedonia.
+\v 2 Gin guciro un ducu ma gitemogi kwede matek, ento gin mua ki i yomcwiny madit ma gin gubedo kwede i dye can madit mada ma yam odiyogi ca, en aye lonyo madit me cwiny ma gubedo kwede me miyo mot.
+\v 3 Pien gin yam gumiyo gin ma giromo miyone, ki makatone bene, kit ma an kikoma aneno, ma pe gidiyogi iye adiya.
+\v 4 Gin gulegowa ma gibako doggi ni watim ber, waye gin giribbe kwedwa i konyo jo pa Lubaŋa.
+\v 5 Yam gutiyo tic mukato genwa woko, pien gukwoŋo mine kengi bot Lubaŋa, ka doŋ pi mit pa Lubaŋa gucako mine kengi botwa bene.
+\v 6 Ka doŋ wacuko cwiny Tito ni, kit macalo yam doŋ en ocako tic man me kica i kinwu, myero bene doŋ ocob woko.
+\v 7 Doŋ macalo wun wuloyo dano i yo ducu, i kom niye, i loko lok, i ŋec, i keto cwinywu ki i mar ma wutye kwede i komwa, ber wulo dano bene i tic man me kica.
+\p
+\v 8 Gin ma aloko-ni pe obedo cik ma an aye amiyo, ento anyuto botwu kit ma jo mukene giketo cwinygi, wek anen mar ma wutye kwede ka obedo mar me ada.
+\v 9 Pien wuŋeyo cwiny me kica ma Rwotwa Yecu Kricito obedo kwede; kadi bed nene en lalonyo, ento piwu olokke odoko lacan, wek i canneni wun wudok lulonyo.
+\v 10 Man tamma ma amiyo i lok man: twero bedo ber ka wutyeko gin ma yam wucako i mwaka mukato-ni woko. Yam wun aye wubedo jo mukwoŋo, pe i tic keken, ento i yeyo me tiyo tic bene.
+\v 11 Kombeddi amito wumedde wuwot anyim ki ticwu ca, wucob woko. Wubed ki miti me tyekone ma rom aroma ki maca ma yam wukwoŋo kwede, kun wukwanyo gin ma mitte ki i kom gin ma tye botwu.
+\v 12 Lubaŋa gamo mot ma dano tye kwede, tekke en obedo ki miti me miyone, ma pe paro gin ma pe etye kwede.
+\v 13 Pe awaco ni jo mukene gubed maber, wun aye can odiwu, ento ni dano ducu gubed maromrom.
+\v 14 Kit macalo kombeddi wutye ki jami mabuppi, wukonygi i cangi, wek ka waŋ mo gin gubedo ki jami mabup, gin bene gubikonywu ki gin murem botwu, ci doŋ miyo wubedo maromrom;
+\v 15 macalo yam gicoyo ni, “ŋat ma ocoko mabup, gin mo pe odoŋ bote, ŋat mucoko manok mo, gin mo pe orem bote.”
+\p
+\v 16 Wapwoyo Lubaŋa pien oketo i i Tito miti madwoŋ ma rom ki mewa me konyowu.
+\v 17 En pe ojolo legawa keken, ento cwinye tye iye matek, mumiyo en gire bino botwu pi mitte kene.
+\v 18 Waore kacel ki ominwa ca ma ŋene twatwal bot jo ducu ma guye Kricito pi kit ma en tito kwede lok me kwena maber.
+\v 19 Pe meno keken, ento lwak dano ducu ma guye Kricito yam guyere me wot kacel kwedwa i tic man me kica ma watye ka tiyone pi miyo deyo bot Rwot, ki pi mitiwa me miyo kony bot dano.
+\p
+\v 20 Watemo gwokke matek wek ŋat mo pe onoŋ bal mo i kit ma watye ka tic kwede ki mot man mabup ma giketo i ciŋwa-ni.
+\v 21 Tamwa tye me timo gin maber, pe i nyim Lubaŋa keken, ento kadi wa i nyim dano bene.
+\v 22 Doŋ waorogi kacel ki ominwa mukene ma wabedo ka temo kite pi kare malac, ci wanoŋo ni en obedo dano ma keto cwinye i kom tic mapol, ento i kare-ni doŋ tye ka keto cwinye matek twatwal makato ma yam con, pi gen madit ma en tye kwede i komwu.
+\v 23 Tito lawota dok latic wadiwa piwu, ki utmegiwa mukene-gu, gin luor pa jo ducu ma guye Kricito, gin bene aye jo ma kelo deyo bot Kricito.
+\v 24 Pi meno, wunyut mar ma wutye kwede woko ka maleŋ bot dano ducu ma guye Kricito, wek gunen ni nyattewa ma wanyatte kwede piwu onoŋo tye atir.
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Kombeddi pe mitte ki tuŋ bota me coyo botwu lok i kom mot ma gimiyo pi konyo jo pa Lubaŋa,
+\v 2 pien aŋeyo miti ma wutye kwede. Atye ka nyatte piwu mada bot jo Makedonia ni meno, “Jo Akaya guyubbe woko wa con cakke i mwaka mukato.” Pi cukke ma wubedo ka cukke kwede, omiyo polgi bene guketo cwinygi.
+\v 3 Doŋ acwalo utmegiwa botwu ennu wek nyattewa piwu i lok man pe ogik i lok keken, ento myero wubed ma wuyubbe i kit ma awaco botgi-ni.
+\v 4 Ka ce ao kunnu ki jo Makedonia mogo, ka gibinoŋo ni pe wuyubbe, ci miyo doga two woko, pi gen ma onoŋo waketo i komwu; ento wun kono?
+\v 5 Meno aye gin mumiyo atamo me cuko cwiny utmegiwa me kwoŋo nyima me bino botwu, wek gin aye koŋ gunen ka mot man ma yam wucikke me miyone-ni wuyubo; wek doŋ obed ma giyubo woko macalo mot ma wumiyo giwu ki cwinywu kenwu ma pe gidiyowu iye adiya.
+\p
+\v 6 Lok tye kit man ni, dano ma coyo kodi manok, bikayo bene manok, ŋat ma coyo kodi madwoŋ, bikayo bene mabup.
+\v 7 Dano acel acel myero otim kit macalo cwinye mito, laboŋo waŋcwiny mo nyo dic mo. Pien Lubaŋa maro ŋat ma miyo jamine ki yomcwiny.
+\v 8 Dok Lubaŋa twero miyo botwu jami mabeco mapol ata, wek kare ducu wubed ki jami ma romowu maber, ma weko wun bene wutwero miyo kony mabup pi kony tic ducu mabeco,
+\v 9 macalo yam gicoyo ni, “Ocoro jamine mapol, omiyo ki lucan, berre bedo nakanaka.”
+\p
+\v 10 ŋat ma miyo kodi bot dano ma laco kodi, ki cam me acama, bimiyowu kodi dok binyayone bene, ci doŋ miyo gin mua i kom cwiny maber ma wutye kwede bedo dit twatwal.
+\v 11 En bimiyo wulony i yo ducu, ma romo miyo wubedo ki cwiny maber me miyo mot i kare ducu; pi ticwa bimiyo dano gipwoyo Lubaŋa.
+\p
+\v 12 Pien tic me kony macalo man ma wutiyo bikelo gin ma mitte bot jo pa Lubaŋa; ento pe meno keken, bikelo bene pwoc madit twatwal bot Lubaŋa.
+\v 13 Pi gin maber ma ticwu kelo, bimiyo jo mapol gimiyo deyo bot Lubaŋa, pien nyuto winy maber ma wutye kwede i lok me kwena maber i kom Kricito ma watito, ki pi cwiny maber ma wupoko kwede limwu bot jo-nu ki bot jo mukene ducu.
+\v 14 Gibilego Lubaŋa piwu bene kun cwinygi paro piwu, pi kica pa Lubaŋa madit ma okato kare ma doŋ onen i komwu.
+\v 15 Gipwo Lubaŋa pi motte maber ma pe wacce.
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 An Paulo akok botwu kun abako doga, an ma giwaco ni amwol dok awor bene ka atye kacel kwedwu, ento abedo ger ka atye woko cen. Alegowu i lok man pi mwolo dok pi kica pa Kricito.
+\v 2 Alegowu ni ka abino botwu, pe wumiya abed ki kit gero ki tekcwiny ma ageno ni atwero bedo kwede i kom jo mogo ma gitamo ni wan walubo kit me lobo man.
+\v 3 adane wan wabedo i lobo, ento pe watye ka lweny ki jami lweny me lobo.
+\v 4 Jami lweny ma watiyo kwedgi me lwenywa pe obedo jami lweny me lobo man, ento gubedo jami lweny me tek pa Lubaŋa, ma turo cel gogo pa lumerokwa woko.
+\v 5 Waturo kwede tam ma pe atir, ki kit wakke ducu ma tiŋŋe me pyem, ma geŋo dano miyo pe giŋeyo Lubaŋa, kun wamako tam acel acel macalo opii, waketo i te loc pa Kricito.
+\v 6 Dok bene wayubbe me keto can i kom dano ducu ma gipe ki winy, ka onoŋo wun doŋ wutyeko mine kenwu i te locwa.
+\p
+\v 7 Wunen gin ma tye i nyimwu. Ka ce dano mo genne kekene ni en dano pa Kricito, koŋ myero otam bene ni, macalo en dano pa Kricito, wan bene watye kit meno.
+\v 8 Pien kadi bed anyatte matek twatwal pi twero ma Rwot omiyo botwa, lewic pe bimaka; twero meno en omiyo botwa me konyowu, pi doŋowu, ento pe me dwokowu cen.
+\v 9 Pe amito anen botwu macalo ŋat ma tye ka burowu ki waraga ma acoyogu.
+\v 10 Pien dano gitye ka waco ni waragana pek dok gwa, ento ka ao botwu koma nen goro, dok bene gin mo pe i lokka ma aloko botwu.
+\v 11 Jo macalo meno myero guniaŋ ni, pe tye apokapoka mo i lok ma wacoyo i waragawa ka watye cen ka mabor, ki gin ma wabitimo ka watye kacel kwedwu.
+\p
+\v 12 Pe watiŋŋe me kette kenwa i rwom acel ki dano mogo ma i kin jo ma gimaro korre kengi, nyo me porre kenwa kwedgi. Kit ma gitye ka pimme kwede i kingi kekengi, dok bene giporre kengi ki gin me porregi ma ginoŋo i kingi kengi, kit jo macalo meno gin lumiŋ.
+\v 13 Ento wan giwa pe wabinyatte makato kare; wabigik mewa ka ma yam Lubaŋa opoko botwa, ma wun bene wutye iye.
+\v 14 Wan pe wamedo ka gikwa, calo pe gipoko botwa me o botwu, pien wan aye ma yam wakwoŋo bino botwu me tito lok me kwena maber i kom Kricito.
+\p
+\v 15 Pe wanyatte ma okato kare i kom tic ma jo mukene aye guyelle iye; ento watye ki gen ni ka niyewu doŋ omedde, ticwa bene bimedde matek i kinwu, kun lubo ka ma yam gityeko poko botwa.
+\v 16 Man bimiyo watito lok me kwena maber i lobo ma tye yo tuŋ i ŋewu kuca, kun pe wanyatte pi tic ma jo mukene gutiyo i ka tic pa ŋat mukene.
+\v 17 “ŋat ma nyatte myero onyatte pi Rwot,” macalo yam gicoyo.
+\p
+\v 18 Pien pe ŋat ma pakke kekene en aye ma Lubaŋa pwoyo, ento dano ma Rwot dworo.
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 Kono wudiyo cwinywu manok mo i koma i miŋona-ni. Koŋ wudi cwinywu ba!
+\v 2 Nyeko omaka piwu ki lakodi nyeko ma Lubaŋa tye kwede bene-ni; pien wucal ki nyako ma ayubo me nyomme ki laco acel, kun ageno ni abitere bot cware, en aye Kricito, kun en nyako maleŋ ma pud pe laco mo obedo kwede.
+\v 3 Ento atye ki lworo ni, kit macalo twol yam obwolo Kawa ki ryekone, wun bene dano bibalo tamwu woko, ma miyo pe doŋ wubimaro Kricito ki cwinywu ducu ki mar maleŋ.
+\v 4 Pien ŋat mo ma obino botwu, ka cako tito botwu pi Yecu mukene mapat ki maca ma watito pire botwu-ni, nyo omiyowu cwiny mapat ma yam pe wutye kwede, nyo otito lok me kwena mo mapat ma yam pe wugamo, meno wudiyo cwinywu iye maber twatwal.
+\v 5 Ki i tamma, aneno ni lukwena madoŋo ma gukato kare ca pe gikata kadi ki acel.
+\v 6 Gwok nyo pe aryek i lok, ento aryek i ŋec mada. Meno yam doŋ wanyuto botwu ka maleŋ, i yo ducu ki i kare ducu.
+\p
+\v 7 Yam atimo bal ka mwolle kena wek aket dit i komwu, kun atito botwu lok me kwena maber mua ki bot Lubaŋa nono, laboŋo gamo cul mo?
+\v 8 Gitwero waco ni yam ayako lwak pa Kricito ka mukene piwu, pien ceŋ agamo lim ki botgi pi ticca botwu.
+\v 9 Dok bene i kare ma onoŋo atye botwu, ka can jami mo omaka, pe ayelo ŋat mo i kinwu, pien utmego ma gua ki i Makedonia gukelo gin ducu ma mitte pira. Onoŋo abedo ma agwokke, dok bene abigwokke, wek pe amiwu peko mo.
+\v 10 Doŋ awaco botwu ni, macalo ada pa Kricito tye i cwinya, pe gibigeŋo nyattena i lok man i lobo Akaya ducu.
+\v 11 Piŋo? Pien ni pe amarowu? Lubaŋa ŋeyo ni amarowu.
+\p
+\v 12 Gin ma atiyo abimedde ki tiyone, wek pe ami jo ca gunoŋ kare ma gimito wek gimi onen ni gin girom aroma kwedwa i tic ma ginyatte iye-nu.
+\v 13 Pien jo-nu pe gin lukwena kikome, gin lutic ma gibwolo dano, ma gilokke woko ginen calo lukwena pa Kricito.
+\v 14 ŋat mo myero pe obed ki ur i lok man, pien kadi Catan kikome bene lokke nen macalo lamalaika ma menyo piny.
+\v 15 Man pe doŋ gin ma pire dit twatwal ka ce lutic pa Catan gilokke ginen calo lutic ma tiyo gin ma atir; agikkigi bibedo rom ki gin ma gutiyo.
+\p
+\v 16 Koŋ doki awac ni, ŋat mo pe opar ni an lamiŋ; ka ce onoŋo wutamo kit meno, ci doŋ wujola macalo dano mamiŋ, wek omiya bene anyatte manoknok.
+\v 17 (Gin ma atye ka wacone botwuni pe gin ma Rwot omiya ni awac botwu; aloko calo dano mamiŋ ki gen man ma atye kwede me nyatte.
+\v 18 Macalo jo mapol ginyatte pi gin me lobo i kit me dano, an bene abinyatte).
+\v 19 Pien wudiyo cwinywu ki yomcwiny i kom jo ma lumiŋ, kun wun jo maryek.
+\v 20 Wudiyo cwinywu kadi ka ŋat mo lokowu me doko opiine, nyo camo limwu, nyo buyowu, nyo um i komwu nyo kadi doŋo lemwu.
+\v 21 Lewic omaka omiyo aye ni wan yam pe wabedo tek i yo meno! Ento gin mo keken ma dano okette me nyatte pire, an bene akette woko me nyatte kit meno, ma onoŋo pud aloko macalo lamiŋ.
+\v 22 Gin mono jo Ibru? An bene. Gin jo Icrael? An bene. Gin mono likwayo Abraim? An bene.
+\v 23 Gin lutic pa Kricito? An gira aloko calo dano ma lapoya, awacci, akatogi woko. Atiyo tic aloyogi, ari i mabuc akatogi, gigoya ma wel odoone pe kwanne, abwot ki i lak to tyen mapol.
+\v 24 Lujudaya gugoya tyen abic ki del pyeradek wiye aboŋwen.
+\v 25 Gigoya ki odoo tyen adek, gicela bene ki got kicel, mel otur woko kweda tyen adek; abuto ari i nam matutu dyeceŋ ki dyewor benebene tyen acel.
+\v 26 Ari i wot mapol ma can bene opoto i koma, can mua ki i lwak kulu mupoŋ ki pii, can mua bot luyak, can mua bot lutuwa, can ma lurok guketo i koma, can ma nen i gaŋ, can ma nen i tim, can ma poto i nam, ki can ma a ki bot utmego ma gin lugoba.
+\v 27 Acanne twatwal i tic matek; tyen mapol pe anino dyewor. Ari kec ki orwo pii; tyen mapol abedo laboŋo cam mo ma romma, dok abedo i piny maŋic laboŋo ginaruka.
+\v 28 Medo i kom gin jami mukene-gu ducu, tye gin acel ma kelo peko bota kare ki kare, en aye par ma atye kwede pi jo muye Kricito i kabedo mapatpat ducu.
+\v 29 Tye ŋat mo ma goro ma kun an pe agoro? Tye ŋat mo ma gimiyo opoto i bal ma cwinya pe owaŋ pire?
+\p
+\v 30 Ka ce onoŋo myero anyatte, abinyatte pi gin ma nyuto gorona.
+\v 31 Lubaŋa Won Rwotwa Yecu Kricito, ma gipwoyo nakanaka, en ŋeyo ni pe aloko goba.
+\p
+\v 32 I kare ma onoŋo atye i Damaciko, laloc mo me dul lobo ma tye i te loc pa kabaka Areta obedo ka kiyo gaŋ meno ni wek emaka,
+\v 33 ento gicwala woko ki aduku madit kun gimiyo akato ki i waŋ dirica ma i kom cel, ci omiyo abwot woko ki i ciŋe.
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 Myero anyatte; kadi bed pe konyo gin mo, abilok i kom gin ma aneno i waŋ lek ki gin ma Rwot onyuto bota.
+\v 2 Aŋeyo dano mo i kin jo pa Kricito ma yam gitiŋo gitero woko malo wa i polo me adekke, kombeddi doŋ okato mwaka apar wiye aŋwen kulu. (Ka kono Lubaŋa otiŋo kome, kono nyo omiye oleko aleka, an gira pe aŋeyo, ento Lubaŋa ŋeyo).
+\v 3 Aŋeyo ni dano meno yam gitiŋe malo gitere wa i Paradic. (Ka ce Lubaŋa otiŋo kome, gwok nyo omiye oleko aleka, pe aŋeyo, ento Lubaŋa ŋeyo).
+\v 4 Yam owinyo lok mogo ma pe myero lokke ka maleŋ, ma pe giye ni dano mo otuci.
+\v 5 Kit lok pa dano macalo meno aye bimiyo anyatte, ento pira kena pe abinyatte, ento kono pi gorona aye keken.
+\v 6 Kadi bed onoŋo nen calo amito nyatte, pe abibedo lamiŋ pien noŋo aloko lok ada. Ento pe abinyatte, wek dano mo pe obed ki par i koma makato gin ma en oneno i koma, nyo lok ma en owinyo awinya ki bota.
+\v 7 Me gwoka wek pe alyerre kena ma okato kare pi lwak jami mapol ma yam Lubaŋa onyuto bota, yam girwako okuto i koma, ma onoŋo en pud lwakena pa Catan wek oket can i koma, wek pe akette malo kekena ma okato kare.
+\v 8 Yam alego Rwot pi man tyen adek ni jami macalo meno oa woko ki i koma.
+\v 9 Cutcut en ogamo ni, “Kicana tye ma rommi, pien tekona bedo tek twatwal ka ma goro tye iye.” En meno gin mumiyo anyatte ki yomcwiny madit twatwal pi gorona, wek tek pa Kricito obed i koma.
+\v 10 Pi Kricito omiyo cwinya yom pi goro mapatpat ma atye kwede, ki pi yet, ki pi can, ki pi peko mogo ma giuna kwede, ki peko ma diya matek; pien ka ma agoro iye, kenyo en aye ka ma atek iye.
+\p
+\v 11 Onoŋo abedo lamiŋ! Wun aye mucora iye, pien onoŋo myero wun aye wudwora. Lukwena madito mukato kare ca pe gikata kadi ki acel, kadi bed an pe a gin mo.
+\v 12 Gin ducu ma nyuto ni an lakwena kikome yam otimme i kinwu ki diyo cwiny madit, lanyut mogo, taŋo ki tic me aura madito.
+\v 13 ŋo ma yam oremowu makato lwak muye Kricito i kabedo mukene ducu? Gwok nyo man keken ni an yam pe abedo ka nurowu ki peko? Wutimma ber, ka ce onoŋo abalo pi koyowu woko kit meno!
+\p
+\v 14 Man doŋ tyen me adek ma ayubbe me bino kwede botwu, ento doŋ pe abimiyo peko nurowu. Pien an pe amito jamiwu, ento amito wun kikomwu. Pe litino aye ma myero gukan jami me mono pi lunyodogi, ento lunyodo aye myero gukan jami pi litinogi.
+\v 15 Abibedo ki yomcwiny madit me miyo jami ducu ma atye kwede, kadi wa tek koma ducu, pi konyo kwo me tipowu. Wubimara manoknok ni, pien amarowu matek?
+\p
+\v 16 Wubiloko ni, “Meno ber, en kikome pe onurowu ki peko, ento en ladwala, yam omakowa woko cutcut ki lok goba.”
+\v 17 Tye ŋat mo i kin jo ma nene acwalogi botwu-ni, ma obuyo gin mo ki botwu pira?
+\v 18 Onoŋo alego Tito ni myero ociti, ka dok aoro ominwa mukene me wot kacel kwede. Tito obuyowu? Yam pe watiyo tic ki kit cwiny acel? Onoŋo pe walubo yo acel keken?
+\p
+\v 19 Wun wutamo ni watye ka pido piwa kenwa kare man ducu i nyimwu? Pe kumeno; wan watye ka lok i nyim Lubaŋa, macalo jo pa Kricito. Dok bene, wun ma amaro, aloko me konyowu wek wudoŋ wudok jo muteggi.
+\v 20 Pien alworo ni ka ao kunnu, gwok nyo abinoŋo wupat ki kit ma amito wubed kwede, dok wun bene gwok nyo wubinoŋo apat ki kit ma wumito abed kwede. Gwok nyo abinoŋo wutye ki daa, nyeko, kiniga malyet, laro dito, yet, lok kwot, lok me bwolo ki anyobanyoba.
+\v 21 Alworo bene ni ka adwogo botwu i anyim, Lubaŋana bimiyo lewic maka woko i nyimwu; ci bimiyo akok pi jo mapol i kin dano ma yam gutimo bal, ka doŋ gukwero ŋut woko i kom timgi me caro, me abor ki me kwele.
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Man doŋ tyen me adek ma abio kwede botwu. Caden ma romo aryo nyo adek aye myero gumok lok ducu ma gikelo me alara, macalo yam gicoyo.
+\v 2 Lok man yam atito botwu con i kare ma atye i wotta me aryo, dok anwoyo wacone kombeddi ma doŋ atye cen, bot jo ma yam gubalo, ki bot jo mukene ducu, ni meno, ka dok adwogo botwu pe abitimo kica ki ŋat mo.
+\v 3 pien wubimito neno gin ma moko ni Kricito aye ma tye ka lok i doga. En pe goro ki botwu, ento nyuto tekke i iwu.
+\v 4 Yam gigure i kom yatariya pi gorone, ento kombeddi en kwo pi tek pa Lubaŋa. Kadi wan bene wagoro i en, ento i bedowa kwedwu wabibedo kacel kwede pi tek pa Lubaŋa.
+\p
+\v 5 Koŋ wuŋine kekenwu, wek wunen ka ce wucuŋ matek i niyewu. Wutemme kekenwu. Pe wuniaŋ ni Yecu Kricito tye i iwu, tekke ka wubedo dano ma Lubaŋa pwoyo?
+\v 6 Ageno ni wubiniaŋ maber ni wan mere pe wabedo jo ma pe gipwoyogi.
+\v 7 Walego Lubaŋa piwu ni pe wutim gin mo marac, pe me nyuto ni wan jo ma Lubaŋa pwoyo, ento wamito ni wun wutim gin maber, kadi bed wanen calo jo ma en pe opwoyo.
+\v 8 Pien wan pe watwero tiyo gin mo ma pe rwatte ki lok ada, ento watwero tiyo gin ma rwatte ki gin ma tye ada keken.
+\v 9 Cwinywa yom ka wagoro ma noŋo wun wutek, dok walego piwu ni wudok jo muteggi.
+\v 10 Gin mumiyo acoyo lok ma pud atye ka mabor kwedwu, wek pe abed ger i komwu ka abino, kun atiyo ki twero ma yam Rwot omiya wek akonywu me doŋo, ento pe me dwokowu cen.
+\p
+\v 11 Me agikkine, utmegina, doŋ wubedi. Wuyub kitwu doŋ obed maber, dok bene myero wuwiny kokona pi gin ma alegowu pire. Wubed ki cwiny acel, wubed bene ki kuc, ci Lubaŋa ma won mar ki kuc bibedo kwedwu.
+\v 12 Wumotte kekenwu ki mot me mar.
+\v 13 Lwak pa Lubaŋa ducu gumotowu.
+\v 14 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito, ki mar pa Lubaŋa, ki ribbe ma Cwiny Maleŋ kelo obed kwedwu ducu.

49-GAL.usfm

@@ -0,0 +1,196 @@
+\id GAL
+\ide UTF-8
+\h Galatia
+\toc1 Galatia
+\toc2 Galatia
+\toc3 gal
+\mt Galatia
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma en lakwena. Pe dano mogo aye ma ceŋ guore, or ma mere me bedo lakwena pe yam owok ki bot dano mo, ento oa ki bot Yecu Kricito ki bot Lubaŋa Won ma ceŋ ocere woko ki i kin jo muto.
+\v 2 Utmegiwa ducu ma gitye kacel kweda kany bene gumotowu. Bot jo ducu ma guye Kricito ma gibedo i Galatia:
+\v 3 Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica kacel ki kuc,
+\v 4 en Kricito ma yam omine kene pi balwa wek elarwa woko ki i gin marac me kare man, kun lubo gin ma Lubaŋa Wonwa mito.
+\v 5 Deyo obed bote nakanaka. Amen.
+\p
+\v 6 An auro kit ma wulokke kwede oyot, kun wubwoto ŋat ma ceŋ olwoŋowu i kica pa Kricito, dok wulokke woko wutye ka lubo lok me kwena maber mo mukene.
+\v 7 Lok me kwena maber mo mukene gire pe, ento tye jo mogo ma balo cwinywu woko, kun gimito gilok lok me kwena maber pa Kricito odok gin mapat.
+\v 8 Ento kadi bed wan, nyo lamalaika mo mua ki i polo, otittiwu lok me kwena maber mapat ki lok ma nene watito botwu-ni myero gicen woko.
+\v 9 Kit macalo nene watito botwu, pud dok atittiwu aye ni, ka ce tye ŋatti mo ma dok tye ka tittiwu lok me kwena maber ma pokke woko ki ma yam doŋ wuye-ni, myero gicen woko.
+\v 10 Kombeddi atye ka yenyo cwak pa dano, nyo pa Lubaŋa? Gwok nyo atye ka temme me yomo cwiny dano ba? Ka ce nene abedo ka yomo cwiny dano, onoŋo myero pe abed latic pa Kricito.
+\p
+\v 11 Utmega, amito wuŋe lok man, ni, lok me kwena maber ma ceŋ atito botwu-ni pe obedo gin pa dano.
+\v 12 Pe yam agamo lok man me kwena maber ki bot dano mo, dok bene pe gipwonya kwede apwonya, ento anoŋo ki bot Yecu Kricito ma ceŋ onyutte bota-ni.
+\p
+\v 13 Wutyeko doŋ winyo lok i kom kwona macon i kare ma onoŋo pud alubo dini pa Lujudaya, kit ma abedo ka libo kwede jo muye Lubaŋa, kun atimo bwami i komgi, dok atemme mada me nekogi woko liweŋ.
+\v 14 I dini pa Lujudaya an aye ma onoŋo aloyo jo mapol ma gin yalwakka ma gin jo me rokka, kun aketo cwinya adada me lubo kit me tekwaro pa kwarowa.
+\v 15 Ento Lubaŋa yam oyera wa con, oketa woko pat ma onoŋo pud peya ginywala, ka dok olwoŋa gire pi kicane.
+\v 16 Cwinye obedo yom me nyutta Wode, wek acit atit pire bot Lurok. I kare ma lok man otimme, pe aa acito bot dano mo ni omiya tam,
+\v 17 dok bene pe aa acito i Jerucalem bot jo mukwoŋo bedo lukwena kweda, ento acito gira cen wa i Arabia, ka aa ki kunnu dok adwogo cen i Damaciko.
+\v 18 I ŋe mwaka adek acito i Jerucalem ka limo Kepa1. 18 Kepa aye Petero, ci abedo kunnu pi nino apar wiye abic.
+\v 19 Ento i kin lukwena aneno Yakobo omin Rwot keken.
+\v 20 Me ada kadi wa i nyim Lubaŋa, lok ducu ma acoyo botwu i waraga man goba pe iye.
+\v 21 Ka dok acito i lobo Ciria ki Cilicia,
+\v 22 kun onoŋo lwaka dano mapol ma guye Kricito ma gitye i kabedo ducu i Judaya peya giŋeya dok peya guneno koma.
+\v 23 Onoŋo guwinyo lok i koma keken ma gitittigi ni, “Ŋat ma yam obedo ka yelowa-ni, kombeddi tye ka tito lok i kom niye man ma yam koŋ otemo tyekone wokoni.”
+\v 24 Omiyo gupako Lubaŋa pira.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Lacen i ŋe mwaka apar wiye aŋwen dok acito i Jerucalem aye kacel ki Barnaba, dok bene atero Tito me wot kacel kweda.
+\v 2 Gin mumiyo acito kunnu, pien Lubaŋa onoŋo onyutta ni myero aciti. Ka ao kunnu, ci aketo lok me kwena maber ma abedo ka titone bot Lurok-ki i nyimgi, i muŋ bot jo ma ŋene, wek ticca ma atiyo, nyo ma doŋ atyeko tiyone con, pe obed me nono.
+\v 3 Ento Tito ma onywako wot kweda, kadi bed onoŋo en Lagrik, pe gibedo ka diye ni myero gilire.
+\v 4 Kadi bed onoŋo tye jo mogo ma gikelogi i kinwa ma pe gin utmego kikome, magi gin jo ma gubino ka roto kit kuc ma watye kwede i Kricito Yecu, ka wek gilokwa wadok opii.
+\v 5 Ento kare mo obedo pe ma waye ni gulowa, wek wagwok lok ada me kwena maber piwu.
+\v 6 Ki tuŋ bota pe onoŋo aparo pi jo ma giŋene ni gin ludito, pien Lubaŋa gire pe leŋŋe tuŋ bot ŋat mo pi kit ma en tye kwede. Gin jo ma ŋenenu pe gumedda gin mo.
+\v 7 Ento guniaŋ ni Lubaŋa doŋ omiya tic me tito lok me kwena maber bot Lurok, ma rom ki kit macalo yam gimiyo ki Petero tic me tito lok me kwena maber bot Lujudaya;
+\v 8 pien ŋat mutiyo kacel ki Petero tic me tito lok me kwena maber bot Lujudaya, obedo ka tic i koma bene bot Lurok.
+\v 9 Yakobo ki Kepa ki Jon ma yam giŋeyogi ni gubedo lutel, ka doŋ guniaŋ pi kica ma Lubaŋa omiya ci gugamo an ki Barnaba macalo lutic wadigi, kun gipoko tic ni wan myero wacit bot Lurok ki gin gubecito bot Lujudaya.
+\v 10 Gin gulegowa lok acel keken ni myero wapo pi lucan, ma man aye onoŋo gin ma aketo cwinya ni myero atim.
+\p
+\v 11 I kare ma Kepa obino i Antiokia ajuke woko atyer ka maleŋ pien onoŋo otimo gin ma pe ber.
+\v 12 Pien i kare ma jo mogo ma gua ki bot Yakobo peya gubino, onoŋo Kepa nywako cam kacel ki Lurok; ento ka gubino ci Kepa ojer onyiko woko cen, opokke woko ki botgi pi lworo dul pa jo ma mito ni jo muye Kricito myero koŋ gilirgi.
+\v 13 Lujudaya mukene gucako lubo kit pa Kepa me goba, kadi ki Barnaba bene ocako ŋak woko kun lubo kitgi ma pe nyuto cwiny me ada.
+\v 14 Ento i kare ma aneno ni guweko ada me lok me kwena maber woko ma onoŋo tamgi tye ka wot atata, ci awaco bot Petero i nyimgi ducu ni, “Ka in ma Lujudaya-ni ilubo kit pa Lurok, ma pe ibedo calo Lajudaya, ci itwero diyo Lurok niŋniŋ me lubo kit pa Lujudaya?”
+\v 15 Wan kikomwa wan Lujudaya nia wa i anywalli, pe wan Lurok, jo ma lubalo-gu.
+\v 16 Ento waŋeyo ni dano pe gikwano ni kite atir pien tiyo gin ma cik mito, kono pi ye Yecu Kricito keken. Kadi wa wan Lujudaya bene watyeko ye Yecu Kricito wek gikwanwa ni kitwa tir pi ye Kricito, ento pe pi tiyo gin ma cik mito; pien pe gibikwano dano mo ni kite atir pien tiyo gin ma cik mito.
+\v 17 Ento kombeddi, ma watye ka yelle wamito gikwanwa ni kitwa atir pi Kricito, ka wan kikomwa dok ginoŋo ni wan lubalo, ci Kricito mono obedo lakwena me tic pi bal? Adadaneni pe kumeno!
+\p
+\v 18 Ka dok agero gedo ma yam amuko areto woko piny-nyi odoco, ci an kara labal marac.
+\v 19 Pien pi temo tiyo gin ma cik mito omiyo yam ato pi cik, wek abed kwo tuŋ bot Lubaŋa.
+\v 20 Yam gigura i kom yatariya kacel ki Kricito; pe dok an ma akwo-ni, ento Kricito aye ma bedo kwo i iya. Kwo ma kombeddi atye kwede i komani, abedo kwo pi ye Wod pa Lubaŋa, ma ceŋ omara ka omine gire pire kene pira.
+\v 21 An gira pe abolo kica pa Lubaŋa; pien ka gikwano dano ni kitgi atir pi cik, ci Kricito yam oto nono laboŋo tyen lok mo.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Wun jo Galatia kara wumiŋ kuman! Aŋa murogowu, wun jo ma ceŋ ginyuto botwu atyer kit ma giguro kwede Yecu i kom yatariya macalo wuneno ki waŋwu?
+\v 2 Koŋ apenywu ki peny man keken: wun mono yam wulimo Cwiny Maleŋ pi lubo cik, kono nyo pi ye lok me kwena maber ma wuwinyo gitito botwu-ni?
+\v 3 Wun kara wubedo miŋ kuman! Wucako lubo kit me Cwiny, ci kombeddi doŋ wumito wugik ki tekkomwu?
+\v 4 Gin jami mapol madoŋo macalo meno otimme botwu nono? I adane onoŋo otimme ki tyen lok!
+\v 5 En Lubaŋa ma omiyowu Cwiny Maleŋ-ŋi, dok otiyo bene taŋo mapol i kinwu, en tiyo man pien ni wulubo cik, kono nyo pi ye lok ma wuwinyo ma gitito botwu?
+\p
+\v 6 Kit ma meno bene yam gicoyo lok i kom Abraim ni, “En oye Lubaŋa, omiyo gikwane ni en dano ma kite atir.”
+\v 7 Myero wuŋe ni jo ma tye ki niye, gin aye likwayo pa Abraim kikome.
+\v 8 Luco ginacoya yam con onoŋo doŋ guŋeyo woko ni, Lubaŋa bikwano Lurok ni gin jo ma kitgi atir pi niye. Lubaŋa yam otito lok me kwena maber con bot Abraim kun wacce ni, “Rok ducu bilimo gum piri.”
+\v 9 Pi meno, jo ma tye ki niye gibinoŋo gum kacel ki Abraim mubedo ki niye.
+\v 10 Jo ducu ma gujeŋŋe i kom tic me lubo cik doŋ gicenogi woko; pien yam gicoyo ni, “Cen opot i kom jo ducu ma pe gilubo gin ducu ma gicoyo i buk me cik, kun gicobo bene ticce kakare.”
+\v 11 Kombeddi lok doŋ oŋene woko ni, pe gikwano dano mo ni kite atir i nyim Lubaŋa pi tiyo gin ma cik mito; pien gicoyo ni, “ŋat ma kite atir pi niye bibedo kwo.”
+\v 12 Ento cik pe ocuŋ i kom niye, pien gicoyo ni, “ŋat ma tiyo kun lubo gin ma cik mito bikwo pire.”
+\p
+\v 13 Kricito aye ma nene okokowa ki i cen ma opoto i komwa pien pe walubo cik; en obino ci olokke odoko dano ma giceno ma ka-kawa. Pien yam gicoyo ni, “Cen opoto i kom dano ma giŋabo malo i wi yat.”
+\v 14 Lok man otimme wek gum ma Lubaŋa ceŋ omiyo ki Abraim Lurok bene gunoŋ pi Yecu Kricito, ka wek wan bene walim Cwiny Maleŋ ma yam giciko pire-ni pi niye.
+\p
+\v 15 Utmega, koŋ anyut labol me lok i kom dano. Ka jo aryo gucikke i gin mo-ni, ma gumoko gicikkegi, ŋat mo pe dok twero lokone, dok bene pe twero medo gin mo i gicikke meno.
+\v 16 Lubaŋa yam ocikke gin ki Abraim ki bot lakware bene. Ento yam ginacoya pe owacci, “Ki bot likwayu,” ma nyuto ni gipol, ento owacci, “Ki bot lakwaru,” ma nyuto dano acel keken, ma en aye Kricito.
+\v 17 Gin ma myero aloki tye kit man ni, cik ma doŋ obino lacen i ŋe mwaka miya aŋwen ki pyeradek pe doŋ romo turo gicikke ma con Lubaŋa otyeko mokone woko-ni, dok bene pe bimiyo gin ma ociko lal nono.
+\v 18 Ka ce leyo jami ma gimiyo ki Abraim obedo pi cik, meno noŋo pe lubo kit cikke mo. Ento Lubaŋa yam omiyo bot Abraim i gicikke macalo mot.
+\p
+\v 19 Cik dok mitte piŋo? Cik yam gimedo ni wek turo cik onen woko ka maleŋ, nio waŋ ma lakwaro Abraim ma giketo cikke pire-ni obino. Lumalaika aye ma ceŋ gukelo cik, ci gumiyo i ciŋ ŋat ma larib dano kacel.
+\v 20 Ento larib dano pe mitte pi ŋat acel keken, ento Lubaŋa aye tye acel. Gin mumiyo giketo cik
+\v 21 Cik doŋ tye ka pyem ki gicikke pa Lubaŋa? Pe kit meno gire, pien ka nene gimiyo cik ma twero miyo kwo, kono kwano dano ni kite atir obedo pi lubo cik.
+\v 22 Ento coc ma yam gicoyo otweyo dano ducu macalo lumabuc i te twero me bal, wek cikke ma nene giciko pi ye Yecu Kricito gimi bot jo muye en.
+\v 23 I kare ma niye peya obino, cik aye munoŋo gwokowa, kun otweyowa woko macalo mabuc, nio waŋ ma ginyuttiwa niye.
+\v 24 Kit meno cik aye obedo lagwokwa ma myero olowa nio ka Kricito obino, ka doŋ gicako kwanowa ni kitwa atir pi niye.
+\v 25 Kit ma doŋ niye tye-ni, pe dok wabedo i te twero pa lagwokwa;
+\v 26 pien wun ducu doŋ wudoko litino pa Lubaŋa pi niye Yecu Kricito.
+\v 27 Wun jo ducu ma doŋ gityeko batijawu i nyiŋ Kricito, doŋ wuruko Kricito macalo wuruko boŋowu.
+\v 28 Apokapoka mo doŋ pe i kin Lajudaya ki dano me Grik, i kin opii ki ŋat ma lone kene, kadi i kin laco ki dako, pien wun ducu doŋ wurom i Kricito Yecu.
+\v 29 Ka wun doŋ wulwak pa Kricito, ci doŋ wun likwayo pa Abraim; dok pi cikke pa Lubaŋa, wun lule gin ma yam en ociko bot Abraim.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Awaco kit man ni, laleyo ka pud latin bedo rom ki opii, kadi bed en won jami ducu.
+\v 2 En koŋ bedo i te loc pa jo ma gwoke ki jo ma gwoko jamine, nio ka kare ma wonne ociko oromo.
+\v 3 Wan bene watye kit meno; i kare ma wan pud litino, yam wabedo opii pa jogi ma gitye ka loc i wi lobo-ni.
+\v 4 Ento ka kare kikome ma giciko-ni doŋ oromo, ci Lubaŋa ocwalo Wode ma dako onywalo, kun ginywalo i te cik,
+\v 5 wek okok jo ma yam tye i te loc me cik, ka wek wan bene gilokwa wadok litino me paco.
+\v 6 Kit macalo wun doŋ litino me paco, en aye mumiyo Lubaŋa ocwalo Cwiny Wode i iwa, ma kok ni, “Abba! Wora!”
+\v 7 Kit meno, pi tic pa Lubaŋa omiyo in doŋ pe opii, ento latin me paco; ka doŋ in latin paco, man nyuto ni in doŋ lale jami.
+\p
+\v 8 I kare macon ma onoŋo peya wuŋeyo Lubaŋa, wubedo opii pa gin mogo atata ma i adane pe gin lubaŋa wacel.
+\v 9 Ento kombeddi doŋ wuŋeyo Lubaŋa, nyo koŋ awacci, Lubaŋa doŋ ŋeyowu; ci dok wutwero dok cen niŋniŋ bot jogi macon ma gigoro, ma piny bene oloyogi woko-ni? Piŋo dok wumito bedo opiigi pi tyen me aryo?
+\v 10 Wuketo cwinywu me gwoko nino, ki dwe, ki kare mapatpat, ki mwaka-gu!
+\v 11 Abedo ki lworo matek, pien ticca ma ayelle kwede botwu, kara aneko iye koma nono.
+\v 12 Utmega, alegowu ni wubed calo an, pien an bene doŋ adoko calo wun. Wun giwu yam pe wutimo gin mo marac i koma.
+\p
+\v 13 Wuŋeyo ni, pi lit koma omiyo atittiwu lok me kwena maber pi tyen mukwoŋo.
+\v 14 Yam pe wuŋala dok pe wucaya, kadi lit koma okelo botwu aoma cwiny, ento wujola maber calo wujolo lamalaika pa Lubaŋa, dok calo wujolo Kricito Yecu kikome.
+\v 15 Gin aŋo dok muŋolle i yomcwiny ma onoŋo wubedo kwede-ni? An cadenwu ma aloko ni, ka ce nene twerre, kono wukolo waŋwu woko ci wumiyogi bota.
+\v 16 An alokke adoko lamerokwu pi tito botwu lok me ada?
+\v 17 Jo mukene ca gibwolo waŋwu nono, tamgi rac. Gimito cego wiwu woko, wek wucak dworogi.
+\v 18 Dworre pi gin maber, ber kare ducu, pe ka an atye botwu keken.
+\v 19 Litinona, pud dok atye ka ciro arem kwedwu macalo dako ciro arem i kare me nywal, nio ka kit pa Kricito ocwene i iwu.
+\v 20 Onoŋo amito ni kono abino abedo kwedwu kombeddi, ka wek aniaŋ kit gin ma myero alok botwu ki kunnu, pien tamma i komwu doŋ ocuŋ woko ata.
+\p
+\v 21 Wun jo ma wumito ni cik olowu, wun pe wuwinyo cik? Koŋ doŋ wutitta mono.
+\v 22 A Pien yam gicoyo ni, Abraim onoŋo tye ki awobe aryo, acel obedo wod pa aŋeca, ki acel obedo wod pa dakone kikome.
+\v 23 Ento wod pa aŋecani yam ginywalo i kit me kom, ki latin pa dako kikome-ni ginywalo pi cikke ma yam Lubaŋa ociko.
+\v 24 Man ma awaco-ni obedo carolok: Mon aryo magi nyuto gicikke aryo bene. ŋat acel oa ki i wi got Cinai, litino ma en onywalo gubedo opii; dako meno en aye Agar.
+\v 25 Kombeddi Agar nyuto got Cinai, ma tye i Arabia; rom ki Jerucalem me kare-ni, pien en tye i opii kacel ki litinone.
+\v 26 Ento Jerucalem ma tye i polo lone kene, en aye obedo minwa.
+\v 27 Pien yam gicoyo ni, “Bed ki yomcwiny, in dako ma lalur ma yam pe inywalo latin mo-ni, mwoc ki wer kun idaŋŋe matek, in dako ma pud peya yam arem ogoyi! Pien litino pa dako ma gitenyo pol, kato litino pa dako ma bedo gin ki cware kacel.”
+\p
+\v 28 Utmega, wan wacal ki Icaka, wan litino me cikke pa Lubaŋa.
+\v 29 Ento macalo i kare ca onoŋo latin ma ginywalo i kit me kom obedo ka uno latin ma ginywalo pi Cwiny pa Lubaŋa, i kare-ni bene tye kit meno.
+\v 30 Ento ginacoya kono wacci ŋo? Wacci, “Ryem aŋeca-ni woko gin ki wode, pien wod pa aŋeca pe bileyo jami kacel gin ki wod pa dako kikome.”
+\v 31 Kit meno, utmega, wan pe litino pa aŋeca, ento wan litino pa dako kikome.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Kricito doŋ otyeko gonyowa woko ki i pii wek wabed jo me kuc ma walone kenwa. Wacuŋ doŋ matek; pe dok wuye rwako tyenwu i okol me opii.
+\v 2 Wuwiny ba, an Paulo kombeddi awacciwu ni, ka gilirowu, ci kony pa Kricito doŋ pe botwu.
+\v 3 Anwoyo lokka doki bot dano acel acel ma giliro ni, en doŋ tye ki banya me lubo cik ducu.
+\v 4 Wun jo ma wumito ni gikwanwu ni kitwu atir pi lubo cik, wun doŋ wupokke woko kenwu ki bot Kricito; doŋ wunyiko woko cen, wubwoto kica pa Lubaŋa.
+\v 5 Watye ki gen madwoŋ pi Cwiny Maleŋ me noŋo kit ma atir ma gimiyo pi niye.
+\v 6 Pien i Kricito lirre nyo bedo ma pe giliro ducu konygi pe; niye keken aye konyo, ma ticce aye mar.
+\p
+\v 7 Onoŋo nene wucako riŋo ŋwec maber; aŋa mono ma dok ogeŋowu i lubo lok me ada?
+\v 8 Bito dano macalo man pe oa ki bot ŋat ma ceŋ olwoŋowuni.
+\v 9 Ka gitedo mugati, tobi matidi mo keken aye yenyo moko woko ducu.
+\v 10 Atye ki gen i Rwot ni, tamwu pe bipokke ki mera; ento ŋat mo-ni ma tye ka balo cwinywu woko-ni, kadi bed en aŋa, Lubaŋa biŋolle kop.
+\v 11 Utmega, piŋo dok pud giuna, ka an kikoma aye atito ni lirre ber? Ka nene atito lok kumeno, kono pe tye gin mo i lok i kom yatariya ma obedo macalo ajut ma yoko dano.
+\v 12 Kono jo ma tye ka balo cwinywu-ni gumedde anyim, gukolle woko kekengi gigi!
+\p
+\v 13 Utmega, yam gilwoŋowu me bedo ki kuc kun wulone kenwu; ento pe dok wulok kucwu odok me cobo mit ma ginywalowu kwede. Ma ka timo meno, myero dano acel acel omine me konyo luwote pi mar keken.
+\v 14 Pien cik ducu giribogi woko i lok acel keken ni, “Mar lawoti macalo imarre keni.”
+\v 15 Ento ka wubedo ka kane kekenwu ki lakwu, kun wutimo dano wadiwu calo guci, myero wugwokke wek pe wutum woko kekenwu.
+\p
+\v 16 Ento awacciwu ni, wuye Cwiny Maleŋ pa Lubaŋa aye otelwu, wek pe wucob miti me kit pa dano.
+\v 17 Pien miti me kit pa dano pyem ki miti pa Cwiny Maleŋ, dok miti pa Cwiny Maleŋ bene pyem ki miti me kit pa dano. Gin aryo-ni gimon, meno aye gin ma geŋowu tiyo gin ma wumito.
+\v 18 Ento ka Cwiny Maleŋ aye ma tye ka telowu, ci doŋ pe wubedo i te cik.
+\p
+\v 19 Tic me kit pa dano ma nen woko ka maleŋ gin en: tim kwele, caro, tarwaŋ,
+\v 20 woro cal jogi, talo dano, mone, daa, nyeko, kiniga, laro dito, pyem, pokke,
+\v 21 nek, mero ki koŋo, cam me yomcwiny me miŋo marac, ki mogo mukene macalo meno. Pud dok ajukowu matek, kit macalo nene koŋ ajukowu, ni, jo ma timo gin macalo magi, ker pa Lubaŋa pe bibedo megi.
+\v 22 Ento nyig ma nyak pi Cwiny Maleŋ gin aye mar, yomcwiny, kuc, diyo cwiny, kica, ber, gen,
+\v 23 mwolo, gwokke ken; cik mo pe ma kwero gin macalo magi.
+\v 24 Dano ma gin jo pa Kricito Yecu doŋ gutyeko neko par ki miti me kit pa dano woko, ci guguro woko bene i kom yatariya.
+\p
+\v 25 Ka wabedo kwo pi Cwiny Maleŋ, ci myero doŋ wawotu kun walubo en.
+\v 26 Pe myero wabed ka wakke awaka, pe wabutte ki tek i kom luwotwa, dok pe myero wabed ki nyeko i kinwa kenwa.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Utmega, ka ce gimako dano ka timo bal mo, wun jo ma wutye ki Cwiny pa Lubaŋa wukonye wek odwog i yo ma atir, kun wubedo kwede ki cwiny me mwolo. Koŋ iŋine kekeni, wek in bene pe gibiti.
+\v 2 Wutiŋ peko pa luwotwu, meno aye bimiyo wucobo cik pa Kricito.
+\v 3 Pien ka dano mo tamo ki i cwinye kene ni ene gin mo, kun i adane noŋo en pe gin mo, noŋo en bwolle abwola kene.
+\v 4 Dano acel acel koŋ oŋi ticce kene ka ber, meno miyo tyen lok me wakkene bedo pi ticce kikome ma en otiyo, ma pe dok poro ki tic pa lawote.
+\v 5 Pien dano acel acel tye ki yecce ma myero otiŋ.
+\p
+\v 6 Dano ma gitye ka pwonyo ki lok i kom Kricito myero onywak jami ducu mabeco ma etye kwede ki ŋat ma pwonye.
+\v 7 Pe wuwek gibwolwu; Lubaŋa pe gituko kwede. Gin ma dano ocoyo, en aye bene en bikayo.
+\v 8 Ŋat ma ocoyo kodi i poto me kit pa dano, gin ma en bikayo ki iye en aye to; ento ŋat ma coyo kodine i poto me Cwiny Maleŋ, bikayo mere kwo ma pe tum pi Cwiny Maleŋ.
+\v 9 Pe myero waol ka tiyo gin maber, pien ka kare oromo, ka cwinywa pe odoko nyap, ci wabikayo kac.
+\v 10 Doŋ kit macalo pud watye ki kare-ni, myero watiyu gin maber bot dano ducu, makato ducu myero watiyu bot utmegiwa ma guye Kricito.
+\p
+\v 11 Koŋ doŋ wunen kit nukuta madoŋo ma atye ka coyone ki ciŋa-ni.
+\v 12 Jo ma tye ka diyowu ni myero wulirre-ni, gin aye jo ma mito ni gin maber ma gitiyo onen ki woko. Tamgi tye ni pe myero giungi pi yatariya pa Kricito.
+\v 13 Kadi gin ma gilirogi-ni pe gimako cik, ento gimito ni gilirwu ka wek giwakke i gin ma gitimo i kom ki woko.
+\v 14 Ento an pe amito awakke pi gin mo, kono pi yatariya pa Rwotwa Yecu Kricito keken, pien ki tuŋ bot lobo ducu doŋ giguro woko i kom yatariya, ki an kikoma bene doŋ gigura woko ki tuŋ bot lobo.
+\v 15 Pien bedo ma gilirre nyo ma pe gilirre lok mo pe iye; ento gin ma pire dit twatwal en aye me bedo ginaketa manyen.
+\v 16 Kuc ki kica obed i kom jo ma poro kwogi ki cik man, ki i kom jo pa Lubaŋa ducu.
+\p
+\v 17 Cakke kombeddi pe amito ŋat mo oyela, pien atye ki poyo ma doŋ giketo i koma ma nyuto ni an opii pa Yecu.
+\p
+\v 18 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu, utmega. Amen.

50-EPH.usfm

@@ -0,0 +1,209 @@
+\id EPH
+\ide UTF-8
+\h Epeco
+\toc1 Epeco
+\toc2 Epeco
+\toc3 eph
+\mt Epeco
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma en lakwena pa Kricito Yecu pi mit pa Lubaŋa. Bot jo pa Lubaŋa ma tye i Epeco, ma gin aye jo ma genne i Kricito Yecu:
+\v 2 Lubaŋa Wonwa ki Rwot Yecu Kricito omiwu kica ki kuc. Gum me cwiny ma gimiyo bot jo ma tye i Kricito.
+\p
+\v 3 Myero gipwo Lubaŋa, Won Rwotwa Yecu Kricito, pien i Kricito doŋ omiyowa kit gum me cwiny ducu ma tye i polo.
+\v 4 En oyerowa wa con i Kricito ma pud peya ocako keto lobo, wek wabed jo maleŋ i nyime laboŋo bal mo i komwa pi mar mere.
+\v 5 Lubaŋa pi mitte kene onoŋo doŋ oyubo con ni wan myero wadok litinone pi tic pa Yecu Kricito.
+\v 6 En otimo man wek wapak motte me kica me deyo madit ma en omiyo ki wan pi Wode ma emaro.
+\p
+\v 7 Pi remo me to pa Wode ma ocwer piwa, doŋ gikokowa woko, giweko balwa, kit macalo lonyo me kicane dwoŋ kwede,
+\v 8 ma en omiyo botwa madit lawaŋacel, Pi ryekone ki pi niaŋŋe ducu.
+\v 9 en doŋ omiyo waŋeyo muŋ me mit mere, kun lubo yub maber ma ceŋ en oyubo me cobo i Kricito.
+\v 10 Yub pa Lubaŋa ma en bicobo ka karene oromo, en aye me coko jami ducu ma tye i polo ki i wi lobo, ki ribogi woko kacel i Kricito.
+\v 11 Pien jami ducu tine kun lubo tam pa Lubaŋa ki mitte. En oyerowa i Kricito pi tamme, wek wan wabed jone, kun onoŋo yam en doŋ oyubo woko con ni,
+\v 12 wan Lujudaya ma wan aye jo mukwoŋo bedo ki gen i kom Kricito, myero wami dano gupak deyo pa Lubaŋa.
+\v 13 Oyero wun Lurok bene ma wutye i Kricito, ma yam wuwinyo lok ada, ma en aye lok me kwena maber me larrewu. Wun wuye en, en mumiyo gimiyowu Cwiny Maleŋ ma con Lubaŋa ociko pire-ni, wek obed macalo lanen ma mere ma doŋ giketo i komwu.
+\v 14 En aye gin ma gijeŋo ma nyuto ni wabinoŋo gin ducu ma Lubaŋa oyubbe me miyo botwa i kare ma Lubaŋa bikoko jone kikome, ma bimiyo dano gipako deyone matek.
+\p
+\v 15 Pi lok man, cakke ma awinyo pi niyewu i kom Rwotwa Yecu, ki pi mar ma wumaro kwede jo pa Lubaŋa ducu,
+\v 16 omiyo pe akeŋ pwoyo Lubaŋa piwu, kun alwoŋo nyiŋwu bene i legana.
+\v 17 Alego Lubaŋa pa Rwotwa Yecu Kricito, Lubaŋa Won deyo, wek omiwu cwiny me ryeko, dok bene onyutwu ŋec i kome kekene.
+\v 18 Dok bene alego ni en omeny tamwu, wek wuniaŋ i kom gen ma en olwoŋowu iye, ki i kom mot me lonyo ki deyo madwoŋ ma en miyo bot jone wek obed megi matwal.
+\v 19 Alego bene wek wuniaŋ i kit ma tekone madwoŋ twatwal ma pe pimme-ni tye ka tic kwede i iwa, wan jo ma waye Yecu. Man rom aroma ki tic madit me twer ma en tye kwede,
+\v 20 ma ceŋ ocero kwede Kricito ki i kin jo muto, ka okete obedo i kabedo me deyo ka ŋete tuŋ acuc i polo.
+\v 21 En doŋ tye malo, loyo kit loc ducu ki twero ki teko ki dito ducu ma tye i polo, ki nyiŋ mo ma oywek i lobo me kare man ki i lobo me kare ma bibino-ni bene.
+\v 22 Lubaŋa doŋ oketo jami ducu i te twer pa Kricito wek olo, dok omiye bot lwak jo muye en wek en obed macalo wic, kun loyo jami ducu maber.
+\v 23 Lwak jo ma guye Yecu gin aye kom Kricito, ma miyo en opoŋ otum maber woko licwic, kun Kricito bene opoŋ i jami ducu ma i kabedo ducu.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 kare mukato onoŋo wubedo jo muto pi turo cik ki balwu.
+\v 2 I kare ca onoŋo wulubo yo maraco me lobo man, kun wuwinyo lok pa ŋat ma loyo twer mogo ma tye malo i dye yamo, ma en aye cwiny ma kombeddi tye ka tic i i jo ma dag winyo lok ma Lubaŋa waco.
+\v 3 Wan ducu yam warom ki jo meno i lubo miti ma ginywalowa kwedeni, kun wacobo miti me komwa ki gin ma watamo piwa kenwa; omiyo pi kit ma yam watye kwede, kiniga pa Lubaŋa myero opot i komwa calo poto i kom jo mukene ducu.
+\p
+\v 4 Ento Lubaŋa lalonyo i kicane, mar ma en omarowa kwede dit twatwal;
+\v 5 en mumiyo kadi bed onoŋo wadoko jo muto pi turo cikke, en omiyo wadoko kwo kacel ki Kricito. Lubaŋa olarowu pi kicane.
+\v 6 Pi ribbewa ki Kricito Yecu en ocerowa woko kacel kwede, ka doŋ oketowa wabedo kacel kwede i polo.
+\v 7 En otimo man ducu wek enyut i kare ducu ma pud tye anyim lonyone madwoŋ ma pe pimme me kica, ma onen ki berre botwa i Kricito Yecu.
+\p
+\v 8 Pien pi kicane omiyo en olarowu pi niye. Man pe otimme pi tic mo ma wun wutiyo; meno obedo mot pa Lubaŋa gire.
+\v 9 Pe otimme pi ticwu mo, mumiyo ŋat mo owek wakke pire.
+\v 10 Wan wabedo ginaketa pa Lubaŋa; en oketowa i Kricito Yecu ni wek wabed jo ma tiyo tic mabeco ma yam en oyubo ni myero wati.
+\p
+\v 11 Koŋ wupo i kit ma wun wubedo kwede, wun ma wubedo Lurok i kit me anywalli. Lujudaya gilwoŋowu ni wun jo ma pe giliro, kun gilwoŋŋe kengi ni gin jo ma gulirre, pi lirregi ma ciŋ dano otiyo i riŋo komgi.
+\v 12 Koŋ wupo bene ni i kare ca-ni onoŋo wupokke woko mabor ki Kricito; yam gikoyowu woko ki i kom lwak me Icrael, pe wunywako gicikke pa Lubaŋa ki gin ducu ma en ociko ni ebitimo pi jone. Yam wubedo i lobo man laboŋo gen mo, Lubaŋawu bene onoŋo pe.
+\v 13 Ento kombeddi i Kricito Yecu wun jo ma yam wutye ka mabor doŋ gikelowu cok pi to pa Kricito.
+\p
+\v 14 En kikome okelo kuc i kinwa, omiyo wan kwedwu doŋ wadoko lwak acel. Pi miyo kome kene en doŋ okwanyo mone woko ki i kinwa macalo doŋ omuko cel ca ma yam poko kinwa woko-ni.
+\v 15 Pi kelo kuc omiyo en ojwayo cik pa Moses woko ki gin ma giciko iye ducu, wek omi wan jo me dul aryo-ni wadok rok acel manyen ma guribbe kacel i en.
+\v 16 Pi tone i kom yatariya odwoko wan aryo ducu bot Lubaŋa i kom acel, omiyo mone ogik woko.
+\v 17 Yam en Kricito obino otito lok me kwena maber me kuc botwu wun jo munoŋo wutye ka mabor, ki botwa wan jo ma onoŋo watye cok.
+\v 18 Pi Kricito wan ducu, wan Lujudaya ki wun Lurok, giyabo botwa yo i Cwiny Maleŋ acel-li me o bot Lubaŋa Won.
+\p
+\v 19 Kombeddi doŋ wun pe wubedo lurok nyo lubedo; wun kacel ki jo pa Lubaŋa doŋ wutye ki paco acel, wun doŋ wu jo me ot pa Lubaŋa.
+\v 20 Wun doŋ kombeddi wudoko ot ma gigero, ma gutine obedo lukwena ki lutit lok pa Lubaŋa. Yecu Kricito kikome obedo got madit me twoke.
+\v 21 Gedo man okubbe kacel ki Kricito, dok bene tye ka doŋo me doko ot pa Lubaŋa maleŋ i Rwot.
+\v 22 Wun bene gitye ka gerowu kacel i kome, wek wubed ot ma Cwiny pa Lubaŋa bedo iye.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Pi lok man, alego Lubaŋa piwu, an Paulo ma abedo lamabuc pi Kricito piwu wun Lurok.
+\v 2 Abedo ki tam ni wun doŋ wutyeko winyo kit ma Lubaŋa omiyo abedo lakan-lim me kicane ki tuŋ botwu.
+\v 3 dok bene kit ma onyutta kwede muŋŋe, omiyo aŋeyo, macalo doŋ atyeko coyo pire macekcekki.
+\v 4 Ka wukwano ci wutwero neno maber kit ma aniaŋ kwede i muŋ ma otiko Kricito.
+\v 5 I kare mukato yam Lubaŋa pe onyuto muŋ man bot dano adana-ni, ento kombeddi doŋ onyuto bot lukwenane maleŋ ki lutit lokke, pi Cwiny Maleŋ.
+\v 6 Muŋ meno tye kit man ni, pi lok me kwena maber omiyo Lurok doŋ gudoko lule lonyo pa Lubaŋa kacel ki Lujudaya; gudoko dul kom acel kwedgi, gin bene gunoŋo gin mo ducu kacel kwedgi ma yam Lubaŋa ociko pire i Kricito Yecu.
+\v 7 An giketa abedo latic me lok me kwena maber pi mot me kica pa Lubaŋa, ma omiya pi tic me twerone.
+\p
+\v 8 Kadi bed atidi twatwal ki i kin jo pa Lubaŋa ducu, ento en omiya mot man me kica me tito lok me kwena maber bot Lurok i kom lonyo madwoŋ pa Kricito ma tere pe tatte,
+\v 9 dok me miyo kit ma en ocobo kwede yub mere me muŋ onen woko ka maleŋ bot jo ducu. Onoŋo Lubaŋa mucweyo jami ducu-ni okano muŋ man pi kare ducu mukato aŋec.
+\v 10 wek kombeddi oti ki lwak jo muye Yecu me miyo luloc ki wegi twero ducu ma tye i polo guŋe ryeko pa Lubaŋa ma kite patpat.
+\v 11 Man lubo tam pa Lubaŋa ma onoŋo yam tye con, ma en ocobo i kom Yecu Kricito Rwotwa.
+\v 12 pire omiyo wan jo ma waye Yecu walimo tekcwiny, pien oyabo botwa yo me o i nyim Lubaŋa ki gen.
+\v 13 En mumiyo alegowu ni, pe myero cwinywu odok nyap pi can ma gitye ka una kwede piwu; can man aye kelo botwu deyo.
+\p
+\v 14 Lok man aye mumiyo arumo coŋa i nyim Lubaŋa Won,
+\v 15 en ka ma nyiŋ man me won ocuŋ iye i doggola pa jo me odi ducu ma tye i polo ki ma tye i lobo.
+\v 16 Alego ni pi lonyone me deyo myero omi Cwiny mere opoŋwu ki teko ki kero madwoŋ i iwu.
+\v 17 Kricito bene obed i iwu pi niyewu. Dok bene alego ni Lubaŋa omi wucuŋ matek i mar macalo yat ma lwite odonyo matut i ŋom,
+\v 18 wek wubed ki teko, ki cwiny me niaŋ, kacel ki jo pa Lubaŋa ducu, kit ma mar pa Kricito lac kwede, kit mabor kwede, ki kit ma odoŋo kwede malo, dok kit ma tut kwede,
+\v 19 wek wuŋe mar pa Kricito ma kato ŋec ducu, wek wupoŋ ki gin mo ducu ma opoŋ i i Lubaŋa.
+\p
+\v 20 Deyo obed bot Lubaŋa ma twero tiyo tic madwoŋ twatwal ma kato gin ma watwero lego pire nyo keto i tamwa, pi tekone ma tye ka tic i komwa.
+\v 21 Deyo obed bote nakanaka i Kricito Yecu ki i lwak jo ducu muye en, i kare pa yalwak ducu. Amen.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Pi meno, an ma abedo lamabuc pi Rwot alegowu ni wulub kit kwo ma myero, ma rwatte ki lwoŋo ma yam gilwoŋowu iye.
+\v 2 Wuwor jo mukene, wubed mwol, dok wubed jo ma ciro gin ducu ma balo cwiny dano, kun ŋat acel acel diyo cwinye i kom lawote ki mar.
+\v 3 Wuket tek me gwoko ribbe ma Cwiny Maleŋ omiyowu wek wubed acel i twec me kuc.
+\v 4 Kom tye acel, Cwiny Maleŋ bene tye acel, kit macalo gen bene tye acel ma Lubana olwoŋowu iye.
+\v 5 Rwot tye acel, niye acel, batija acel,
+\v 6 Lubaŋa bene tye acel ma en aye Won dano ducu. En loyo jami ducu, tiyo i gin ducu, dok bene tye i gin ducu.
+\p
+\v 7 ŋat acel acel i kinwa olimo mot me kica, ma oporre ki mot ma Kricito omiye.
+\v 8 En mumiyo yam giwaco ni, “Ka ceŋ oito malo, otero opii mapol ma en oyako i lweny, ci omiyo mot bene bot dano.”
+\p
+\v 9 “Oito malo” te lokke aŋo? Te lokke ni olor piny bene i lobo ka matut.
+\v 10 ŋat mulor piny en acel-lu bene aye oito malo ka mabor i ŋe polo ducu, wek epoŋ jami ducu woko liweŋ.
+\v 11 Mot ma en omiyo gin en: omiyo jo mogo me bedo lukwena, jo mukene me bedo lutit lok pa Lubaŋa, jo mukene gubed lutit lok me kwena maber, jo mukene lukwat ki lupwony.
+\v 12 Ticgi obedo me yubo jo pa Lubaŋa i ticgi me konyo dano, dok me doŋo kom Kricito,
+\v 13 nio waŋ ma wan ducu wadoko acel i niyewa ki i ŋeyo Wod pa Lubaŋa, nio ka wadoko dano mucwiny, ma wadoŋo warom ki Kricito, ma en aye jami ducu opoŋ iye.
+\v 14 Pi meno pe dok myero wabedu calo litino ma giweko yamo me pwony mapatpat wirogi dwokogi tuŋŋi ki tuŋŋi; ryeko pa dano, ki lok ma giporo me goba, pe dok bimiyo wacabbe acaba.
+\v 15 Ma ka meno, myero walok lok ada ki mar, wek wamedde, wadoŋu malo i kit yo ducu nio bot Kricito, ma en aye lawiwa.
+\v 16 En aye wic, dul kom ducu guribbe woko i kome, dok gukubbe kacel i waŋ mwot ducu ma tye iye. Ka dul acel acel tye ka tiyo ticce kakare, miyo kom doŋo maber i mar. Kwo manyen i Kricito.
+\p
+\v 17 En mumiyo awaco lok man botwu kun acikowu i Rwot ni, pe myero pud dok wubed i kit ma Lurok gibedo kwede, i tamgi ma konnye pe.
+\v 18 Tamgi doŋ onyobbe woko, pe doŋ gitwero niaŋ gin mo, kwo ma Lubaŋa miyo nen gin ma welo ki tuŋ botgi, pi kwiya piny ma obino botgi pi cwinygi ma odoko nwaŋ.
+\v 19 Gin pe doŋ giparo gin mo, oweko doŋ gumine kengi i tim me tarwaŋ, dok bene giwor matek i timo lwak tim caro caro mapol.
+\p
+\v 20 Ento lok kom Kricito yam pe gipwonyowu kit meno,
+\v 21 ka kono nene wuwinyo lok i kome ada, dok gipwonyowu, wun jo ma lubo en, ki lok ada ma tye i Yecu.
+\v 22 Kit kwowu macon ma yam wubedo kwede ca, kombeddi myero doŋ wuwek obedi; kit kwo maca doŋ oballe woko pi miti maraco ma obwolowu.
+\v 23 Wuwek Lubaŋa doŋ oroc tam me cwinywu odok manyen,
+\v 24 ka doŋ wuruk kit pa dano manyen ma giketo i cal pa Lubaŋa kikome i ada me kit ma atir ki maleŋ.
+\p
+\v 25 Pi meno, wuwek goba obedi; dano acel acel myero olok lok ada bot dano lawote, pien wan watye macalo dul kom luwotwa.
+\v 26 Ka kiniga omakowu, pe wupot i bal; ceŋ pe myero opoti ma noŋo pud wujul wutye ki kiniga i cwinywu,
+\v 27 dok bene pe wumi kare ki Catan.
+\v 28 Dano ma yam bedo ka kwalo jami pa jo mukene myero doŋ owek kwo obedi; myero en ocak tiyo tic maber ki ciŋe, wek onoŋ gin ma myero opok ki jo ma megi pe.
+\v 29 Lok mo marac myero pe okatti ki i dogwu; wulok lok mabeco keken ma doŋo tam pa dano i yo ma mitte, wek jo ma winyo lokwu gunoŋ kony ki iye.
+\v 30 Pe wumi Cwiny pa Lubaŋa okum, en Cwiny ma gimiyowu me bedo lanen ma gimwono woko doŋ i komwu pi kuro nino ma gibikokowu iye.
+\v 31 Wuwek doŋ keccwiny ducu, ki waŋ-ic ki kiniga, da i wi dano mukene, yet, kacel ki raccwiny ducu.
+\v 32 Wubed jo ma lukica ki cwiny maber; dano acel acel myero otim ber bot lawote. Wutim kica i kinwu kekenwu ki luwotwu i kom balwu, macalo Lubaŋa otimowu kica i Kricito.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Wulub kit pa Lubaŋa, pien wun litinone ma en maro.
+\v 2 Wubed kun wulubo yo me mar, macalo Kricito ceŋ omarowa, ci omine kene piwa wek ebed macalo gitum ma ŋwece kur ma gityero bot Lubaŋa.
+\v 3 Doŋ pi meno tim kwele ki tim caro caro ducu, ki woro me lim pe myero gilwoŋ nyiŋgi i kinwu; meno aye gin ma myero bot jo pa Lubaŋa.
+\v 4 Gin me lewic ki lok miŋmiŋ, nyo kadi ki loko lok oree ma konnye pe, myero bene pe owinnye botwu. Ma ka timo jami magi, wumi pwoc bot Lubaŋa.
+\v 5 Wuniaŋ maber ni, pe tye ŋat mo i kin lutim tim abor nyo tim caro, nyo jo ma wor i kom jami, ma binoŋo dul mo ma bedo mere i ker pa Kricito ki pa Lubaŋa.
+\v 6 Pe wuye ŋat mo obwolwu ki lok mogo ma tere pe, pien kiniga pa Lubaŋa bino i kom jo ma pe winyo lokke pi kit timgi nu.
+\p
+\v 7 Pi meno, pe wuribbe kwedgi.
+\v 8 Yam wubedo colpiny, ento kombeddi doŋ wudoko dyeceŋ i Rwot; kitwu myero doŋ obed kit pa jo me ceŋ.
+\v 9 Pien nyig ma onyak pi ceŋ nen woko i gin ducu ma tye maber, dok atir, ki me ada.
+\v 10 Wutem pwonyo gin ma yomo cwiny Rwot.
+\v 11 Pe wuribbe i tic mo ducu me piny macol ma pe konyo, ento wunyut kit tic meno woko ka maleŋ.
+\v 12 Pien bedo me lewic me loko i kom gin ma gitiyo i muŋ aloka keken.
+\v 13 Gin mo-ni ma leŋo onyuto nen woko ka maleŋ; pien gin ma nen ka maleŋ noŋo tye i ceŋ.
+\v 14 Man aye gin mumiyo giwaco ni, “Co woko, in ma inino, cer woko ki i kin jo muto, ci Kricito bimenyi.”
+\p
+\v 15 Wugwokke maber i kwo ma wubedo kwede; pe wubed macalo jo ma kwiya piny, ento calo jo maryek.
+\v 16 Kare ma tye myero iti kwede i yo maber, pien nino me kare-ni opoŋ ki gin marac.
+\v 17 Pi meno, pe wubed miŋ, ento wutem niaŋ gin ma Rwot mito wuti.
+\p
+\v 18 Dok pe myero wumer ki koŋo, pien mero kelo kit me caro. Ma ka mero, wuwek Cwiny Maleŋ opoŋ cwinywu,
+\v 19 kun wuloko i kinwu kekenwu lok me jabuli, ki wer, ki wer me cwiny, kun wuwero dok wukuto wer me pako Rwot ki cwinywu ducu.
+\v 20 Wupwo Lubaŋa Won i kare ducu pi jami ducu i nyiŋ Rwotwa Yecu Kricito. Co ki mongi
+\v 21 Wumine kenwu i te loc pa jo mukene, ŋat man bot lawote, pi woro Kricito.
+\p
+\v 22 Wun mon wumine kenwu i te loc pa cogwu, macalo wumine kenwu bot Rwot.
+\v 23 Pien laco obedo lawi dakone, macalo Kricito en aye lawi lwak muye en, en bene lalargi; gin lwak meno aye kome.
+\v 24 Macalo lwak muye Kricito gibedo i te locce, kit meno mon bene myero gubed i te loc pa coggi i kit yo ducu.
+\p
+\v 25 Wun co bene wumar monwu i kit macalo Kricito omaro kwede lwak muye en, ci omiyo kwone pigi,
+\v 26 wek elonygi gubed leŋ, ma doŋ otyeko lwokogi ki pii ki lok,
+\v 27 wek ekel lwak muye en i nyime kene macalo nyako mamwonya twatwal, kun pe tye ka mo ma ojuŋŋe i kome, nyo kadi ki poyo mo bene pe, wek obed leŋ laboŋo ka mo murocce.
+\v 28 Kit meno, co bene gumar mongi macalo gimaro komgi kengi. Ŋat ma maro dakone, maro kome kene.
+\v 29 Pe tye ŋat mo ma dag kome kekene, ento pito ki cam dok gwoko maber macalo Kricito bene tiyo ki lwak jo muye en,
+\v 30 pien wan wa dul kome.
+\v 31 Yam gicoyo ni, “Pi lok man dano biweko wonne ki minne, ci giribbe woko gin ki dakone, gin aryo doŋ gidoko kom acel.”
+\p
+\v 32 Man muŋ madit twatwal. An ki tuŋ bota agonyo tyen lokke ni Kricito ki lwak muye en.
+\v 33 Pi meno, laco acel acel i kinwu myero omar dakone macalo maro kome kene, ki dako bene myero onen ni eworo cware.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Wun litino, wuwiny lunyodowu i Rwot, pien meno aye ber.
+\v 2 Yam gicoyo ni, “Wor woru ki meni.” Man aye cik mukwoŋo ma giciko pi gin mo maber ma bia ki iye, ni,
+\v 3 “wek ibed ma nyimi leŋ dok iri i lobo pi kare malac.”
+\p
+\v 4 Dok wun wego, pe wuket kolo i kom litinowu ma miyo kiniga makogi, ento wupitgi gudoŋ maber kun wupwonyogi dok wunyebogi ki kit mabeco ma Rwot pwoyo. Lutic ki luditogi.
+\p
+\v 5 Wun lutic, wuwiny luditowu me lobo man ki cwinywu acel, macalo wuwinyo Kricito, kun wulworogi ki myelkom.
+\v 6 Ticwu myero pe obed tic ma yeŋo waŋ keken me yomo cwiny dano, ento myero wuti gin ma Lubaŋa mito ki cwinywu ducu, macalo wun lutic pa Kricito.
+\v 7 Wuti ticwu ki cwiny maber, macalo wutiyo bot Rwot, ento pe wutiyo bot dano ni gunen wek gupwowu,
+\v 8 kun wuŋeyo ni, gin mo ducu ma dano mo otiyo maber, Rwot bicule pire ma rom aroma ki ticce ma en otiyo, kadi en latic nyo dano ma lone kene.
+\p
+\v 9 Dok wun wegi lutic, wuti bene ki luticwu i yo acel-lu; wuwek burogi obedi, kun wupo ni ladit ma loyogi wa ki wun bene tye i polo, en tero jo ducu maromrom.
+\p
+\v 10 Me agikkine, wubed tek i Rwot ki twero me tekone.
+\v 11 Wuruk jami lweny ducu ma Lubaŋa miyo, wek wucuŋ kun wugeŋŋe kekenwu i roro pa Catan.
+\v 12 Pien wan pe walwenyo i kom dano ma tye ki kom ki remo, ento walwenyo ki luloc ki wegi twero ma woko, ki i kom gin ducu ma loyo wi lobo ducu i kare man me colpiny, dok ki dul mony mogo maraco me cwiny ma tye i polo.
+\v 13 Pi meno myero wukwany jami lweny ducu ma Lubaŋa miyo, wek obikonywu me cuŋo matek i nino marac, pud wubicuŋ ma noŋo doŋ wuyelle i kit yo ducu.
+\p
+\v 14 Pi meno, myero wucuŋ ma wutweyo pyerwu woko ki ada, wuruk bene kit ma atir wek obed nyonyo me geŋo korwu,
+\v 15 kun wuyubbe me tito lok me kwena maber me kuc ma bedo macalo war ma wuruko i tyenwu.
+\v 16 Makato ducu, niye aye myero obed kwotwu ma bimiyo wutwero neko mac ki i kom atero ma Larac bayo.
+\v 17 Wumak larre aye obed tok nyonyo me wiwu, ki lok pa Lubaŋa ma en aye pala lucwan pa Cwiny Maleŋ.
+\v 18 Wuleg kare ducu i Cwiny ki lega me bako dog. Wubed ma wuyubbe i lega kare ducu kun wuciro peko, kun wulego pi jo pa Lubaŋa ducu.
+\v 19 Wuleg bene pira wek Lubaŋa oyab doga, omiya gin ma myero aloki, wek atuc muŋ me lok me kwena maber ki tekcwiny.
+\v 20 An lakwenane ma rom ki ŋat mo-ni ma cuŋ pi lobone, ento gitweya woko ki nyor. Lubaŋa omiya atit ki tekcwiny, kit ma myero alok kwede.
+\p
+\v 21 Tukiko, ominwa ma gimaro dok en latic pa Rwot me agena, bitittiwu lok ma dok i koma ki i kom ticca.
+\v 22 Acwalo en botwu pi lok man kikome, wek en omi wuŋe kit ma wan watye kwede, dok ocuk cwinywu.
+\p
+\v 23 Kuc ki mar ki niye ma a bot Lubaŋa Won ki Rwotwa Yecu Kricito obed bot utmegiwa.
+\v 24 Kica pa Lubaŋa obed bot jo ducu ma maro Rwotwa Yecu Kricito ki mar ma pe to.

51-PHP.usfm

@@ -0,0 +1,153 @@
+\id PHP
+\ide UTF-8
+\h Pilipi
+\toc1 Pilipi
+\toc2 Pilipi
+\toc3 php
+\mt Pilipi
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ki Temceo, ma gin lutic pa Kricito Yecu. Bot jo pa Lubaŋa ducu ma tye i Kricito Yecu ma gibedo i Pilipi, kacel ki lutel ki jo ma konyogi:
+\v 2 Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc.
+\p
+\v 3 Apwoyo Lubaŋa i kare ducu ma noŋo atye ka po piwu.
+\v 4 I legana ducu alego piwu ducu ki yomcwiny,
+\v 5 pien cakke i nino mukwoŋo o kwede wa onyoo, wuribbe kweda i tic me tito lok me kwena maber.
+\v 6 Aniaŋ maber ni, Lubaŋa ma ocako tic man i kinwu bicobo kakare nio wa i nino pa Kricito Yecu.
+\v 7 Oporre bota me paro piwu ducu kit meno, pien piwu litta twatwal, pien wun ducu wuribbe kacel kweda i nywako kica ma Lubaŋa omiya kanyi buc, ki dok i kare ma alaro pi lok me kwena maber wek omok matek.
+\v 8 Lubaŋa aye obedo cadenna ma ŋeyo ni, par matut ma abedo kwede piwu a i mar pa Kricito Yecu kikome.
+\p
+\v 9 Dok alego Lubaŋa ni meno, mar mewu myero odoŋ omedde ameda i ŋec kikome ki niaŋ matut,
+\v 10 wek wupwo gin maber makato. Man bimiyo wubedo ma cwinywu leŋ laboŋo bal mo i nino pa Kricito,
+\v 11 dok bene bimiyo ticwu ducu mabeco me kit ma atir nya i komwu pi Yecu Kricito, kun kelo deyo ki pak bot Lubaŋa.
+\p
+\v 12 Utmega, amito wuŋe ni, lok mutimme i koma okonyo matek me nyayo lok me kwena maber.
+\v 13 Tic 28.30 Lwak askari pa Cecar ducu, ki jo mukene ducu, kombeddi giŋeyo maber ni, an atye i buc pi Kricito.
+\v 14 Dok utmegiwa mapolle gengi omedde i kom Rwot pi bedona i buc, omiyo gitito lok pa Lubaŋa ki tekcwiny madwoŋ twatwal, laboŋo lworo.
+\p
+\v 15 Ada, jo mogo tito pi Kricito ki cwiny me nyeko ki daa, ento jo mukene gitito ki cwiny maber.
+\v 16 Jo ma tito ki cwiny maber-ri gitito pi mar, kun giŋeyo ni Lubaŋa oketa kany ka lweny pi lok me kwena maber.
+\v 17 Jo mukene ca gitito nyiŋ Kricito pi laro dito kun noŋo cwinygi pe leŋ, tamgi tye me medo can bota i buc kany.
+\v 18 Lok mo pe, an gira cwinya yom ayoma, pien i yo ducu, kadi i goba nyo lok ada, gitye ka tito pi Kricito.
+\p
+\v 19 Iyo, pud dok abibedo ki yomcwiny. Pien aŋeyo maber ni, pi legawu ki pi kony ma a ki bot Cwiny Maleŋ pa Yecu Kricito, bimiyo abwot ki i can.
+\v 20 Pien mitina ki genna madwoŋ tye ni, lewic pe bimaka i gin mo, ento atamo me miyo deyo bot Kricito i koma-ni ki tekcwiny madwoŋ, i kare-ni macalo i kare ducu, kadi akwo nyo kadi ato.
+\p
+\v 21 Pien ki tuŋ bota, bedo kwo en aye Kricito, ki to kono miyo anoŋo magoba.
+\v 22 Ka abedo kwo i kom, miyo abitiyo tic mogo ma konyo ento pe aŋeyo gin ma abiyero.
+\v 23 Kwanyo acel i kom gin aryo-ni ocuŋo wiya woko. Mitina tye ni kono ato wek abed kacel ki Kricito, pien meno aye ber makato ducu.
+\v 24 Ento bedo kwo i kom mitte twatwal piwu.
+\v 25 An doŋ aniaŋ i lok man, omiyo aŋeyo ni pud abibedo, dok abiri botwu ducu wek wumedde wuwot anyim, wubed ki yomcwiny i niyewu.
+\v 26 Meno bimiyo wakkewu pira i Kricito. Yecu bedo dwoŋ twatwal, ka dok adwogo botwu.
+\p
+\v 27 Gin acel ma pire dit en ene ni, kit kwo me bedowu myero orwatte ki gin ma lok me kwena maber i kom Kricito mito, wek kadi abino me nenowu, nyo kadi abedo bor kwedwu, ka awinyo lok i komwu, myero aŋe ni, wucuŋ matek i cwiny acel ki tam acel, kun wulwenyo kacel pi niye ma bino pi lok me kwena maber.
+\v 28 Pe wuwek lukworwu gumiwu lworo i gin mo. Man aye lanyut ma cimo botgi ka maleŋ ni gibirwenyo woko matwal, ento lanyut man nyuto botwu ni gibilarowu; meno gire gin ma a ki bot Lubaŋa.
+\v 29 Pien en omiyowu mot me kica pi Kricito, pe mot me ye en keken, ento me neno can pire bene.
+\v 30 Wudonyo doŋ i kit lweny ma yam wuneno i koma-ni, dok bene kombeddi pud wuwinyo ni atye iye.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Pi meno, ka wunoŋo tekcwiny mo pi bedo i Kricito, nyo mar mo ma miyo wudiyo cwinywu, nyo ka gimiyowu ribbe mo i Cwiny Maleŋ, nyo cwiny mo me kica weko wutimo ber bot jo mukene,
+\v 2 doŋ wumi yomcwinya ocobbe maber kit man: wubed ki tam acel ki mar acel, kun wuribbe kacel i cwinywu, tamwu bene myero obed acel.
+\v 3 Pe wutim gin mo pi laro dito nyo pi wakke awaka keken, ento wubed ki mwolo, kun dano acel acel woro lawote macalo ŋat madit loye.
+\v 4 Pe itam pi gin ma konyi keken, ento tam pi gin ma konyo jo mukene bene.
+\p
+\v 5 Wubed ki cwiny ma rom ki cwiny ma yam Kricito Yecu obedo kwede-ni.
+\q
+\v 6 I calle kadi bed en Lubaŋa kikome, ento pe oridde ki tek me bedo rom ki Lubaŋa.
+\q
+\v 7 Oweko meno ducu, ci okwanyo kit me opii, ka ginywale macalo dano.
+\q
+\v 8 Ka doŋ okatti macalo dano, omwolle woko gire kene, obedo lawiny nio wa i to, nio bene wa i to i kom yatariya.
+\q1
+\v 9 Pi meno, Lubaŋa omiye dit ma malo twatwal, dok bene omiye nyiŋ ma tye malo makato nyiŋ mukene ducu,
+\v 10 wek gin ducu ma tye i polo ki i lobo, kadi wa gin ducu ma tye piny i te lobo, gurum coŋgi piny me woro nyiŋ Yecu,
+\v 11 leb ducu myero otuc bene ni, Yecu Kricito aye Rwot, kun kelo deyo bot Lubaŋa Won.
+\p
+\v 12 Pi meno, wun ma amaro, macalo yam wuwinyo lokka i kare ducu ma onoŋo pud atye botwu, myero wubed ki winy makato kare kombeddi ma doŋ atye bor kwedwu-ni. Wuti tic me cobo larwu kenwu kenwu ki lworo kacel ki myelkom,
+\v 13 pien Lubaŋa aye ma tye ka tic i cwinywu, kun miyowu miti ki teko me tic, wek wun wuyom cwinye.
+\p
+\v 14 Wuti tic ducu laboŋo ŋuru nyo pyem mo,
+\v 15 wek wubed laboŋo lok mo ma loyowu, ma bal mo bene pe i cwinywu, litino pa Lubaŋa ma bal mo pe i komwu liweŋ i kin lwak jo me kare-ni ma guballe woko-ni. Wutye ka ryeny i lobo i kin dano calo lakalatwe.
+\v 16 pien wumako lok me kwo doŋ matek. Meno bimiyo awakke i nino pa Kricito ni, yam kara onoŋo pe ariŋo ŋwec nono, dok bene pe ayelle nono.
+\p
+\v 17 Kadi bed giony remona me bedo macalo gityer amata ma gionyo i wi keno tyer, kun niyewu kacel ki ticwu bote bedo macalo mot ma gitumo bot Lubaŋa, an gira cwinya yom kacel ki wun ducu.
+\v 18 Kit meno, wun bene myero cwinywu obed yom, wek wuribbe kweda i yomcwiny.
+\p
+\v 19 Atye ki gen i Rwot Yecu me cwalo Temceo botwu oyot, wek omi awiny kit ma wutye kwede, kun cuko cwinya bene.
+\v 20 Pe atye ki ŋat mo mukene doki ma tye ki kit cwiny ma en tye kwede, ma twero paro piwu adada macalo en.
+\v 21 Jo mukene-gu ducu giparo pi gin ma konyogi keken, pe gitamo pi gin ma dok i kom Yecu Kricito.
+\v 22 Ento wun wuŋeyo kit Temceo ki konnye ma en onyuto. En ki an wabedo calo wego ki latinne; waribbe kwede i tic kacel pi lok me kwena maber.
+\v 23 Pi meno atye ki gen me cwale botwu oyot, tek aniaŋ kit ma piny tye ka wot kwede ki tuŋ bota kany.
+\v 24 Dok bene atye ki gen i Rwot ni an kikoma abio botwu i kare macokcok-ki.
+\p
+\v 25 Atamo bene ni myero acwal omera Epaprodito botwu, ma en latic wadwa ma olwenyo kacel kweda, en ŋat ma yam wuore bota pi konya i pekona-ni.
+\v 26 Pien en paro pi wun ducu, kun mito ni enenwu, dok bene cwinye obedo ka cwer matek, pien yam wuwinyo onoŋo ni kome lit.
+\v 27 Adada, kome onoŋo obedo lit matek ma obwot to woko. Ento Lubaŋa okonye, pe en keken, ento kadi wa an bene, wek pe omedda cwercwiny i kom cwercwiny mukene ca.
+\v 28 Meno gin mumiyo amito twatwal ni myero acwale botwu wek wubed ki yomcwiny ka dok wunene, ki an bene pe doŋ myero abed ki cwercwiny madwoŋ.
+\v 29 Wujole i Rwot ki yomcwinywu ducu; dok bene wuket deyo i kom jo ma cal kwede.
+\v 30 Pien en yam omiyo kwone adada ma obwot to woko pi tic pa Kricito, wek ecob gin murem i kom kony ma yam wumiya.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Me agikkine, utmega, wubed ki yomcwiny i Rwot. An pe aol gira me nwoyo coyo lok ma yam koŋ acoyo botwu, dok bene twero jukowu miyo pe wupoto i gin marac.
+\p
+\v 2 Wuyab waŋwu wunen gwogi-gu, ma gin lutim maraco, ma giŋolo dul kom dano woko-ni.
+\v 3 Pien wan aye jo mulirre me ada, wan jo ma waworo Lubaŋa i Cwiny Maleŋ, dok ma wawakke i Kricito Yecu, kun pe watye ki gen mo i kom gin ma nen ki woko.
+\v 4 Ento an kikoma bene aromo bedo ki gen macalo meno; kadi ka ŋat mo tamo ni etwero bedo ki gen i kom gin ma nen ki woko, an gira aloye.
+\p
+\v 5 An gilira i nino me aboro me ditta, rokka jo Icrael ma i kaka pa Benjamin. An Laibru ma jo Ibru aye gunywala. I lok ma dok i kom cik pa Moses, an abedo Laparicayo.
+\v 6 Lok ma dok i kom keto cwiny, yam alwenyo i kom lwak jo muye Yecu marac. Dok lok ma dok i kom bedo ki kit atir ma cuŋ i lubo cik, onoŋo gire lok mo pe i koma.
+\p
+\v 7 Ento gin ducu ma yam atamo ni konya, kombeddi doŋ anenogi macalo gin ma konygi pe, pi Kricito.
+\v 8 Adada, tye gin mo maber makato, en aye ŋeyo Rwotwa Yecu Kricito; meno aye gin mumiyo aneno jami ducu macalo gin ma konygi pe. Pe Kricito omiyo alokke adoko lacan jami ducu, dok anenogi calo yugi, wek anoŋ Kricito,
+\v 9 wek aribbe bene kacel kwede. Pe atye ki kit ma atir ma mera kikoma, kadi ki mo ma bino pi lubo cik bene pe, ento amito abed ki kit ma atir ma ginoŋo pi ye Kricito, ma oa ki bot Lubaŋa kikome, dok ma en omiyo pi niye.
+\v 10 Amito aŋe Kricito, ki teko ma en ocer kwede, amito bene anywak kwede can ma en ociro, adok calo en i tone,
+\v 11 wek ka twerre ao wa i cer ki i kin jo muto.
+\p
+\v 12 Pe atye ka waco ni doŋ anoŋo, nyo ni doŋ ao iye, ento pud amedde me wot anyim kun atemo matek me mako gin ma Kricito Yecu doŋ omaka pire.
+\v 13 Utmega, pe atamo ni doŋ atyeko makone; tye gin acel keken: wiya bedo ka wil i gin mukato aŋec, kun alaro gin ma tye anyim calo dano ma tye i ŋwec me pyem.
+\v 14 Ariŋo acito anyim atir kun akemo tol, wek anoŋ mot, ma en aye lwoŋo ma Lubaŋa tye ka lwoŋowa kwede malo i Kricito Yecu.
+\v 15 Wan ducu jo muteggi myero wabedu ki kit tam meno; dok bene ka tamwu opokke woko i lok mo, Lubaŋa binyuto man bene botwu.
+\v 16 Gin ma mitte keken aye ni myero wamedde me cuŋ matek i yo ma doŋ wao iye.
+\p
+\v 17 Utmega, wuribbe kacel kun wulubo kitta. Wan doŋ watyeko nyoto botwu lanen ma myero wulubi; wucik waŋwu me neno jo ma lubo lanen meno.
+\v 18 Abedo ka tittiwu lok man tyen mapol ata, dok bene tin anwoyo tito botwu ki pig waŋa ni, tye jo mapol ma kwogi omiyo gibedo lukwor me to pa Yecu i kom yatariya.
+\v 19 I agikkine, jo meno gibirwenyo woko matwal, pien lubaŋagi en aye igi, ginoŋo deyogi i gin ma myero omi lewic omakgi, tamgi kemo jami me lobo man keken.
+\v 20 Pien wan gaŋ kalwa madit tye i polo; watye ka kuro Lalarwa ma bia ki kunnu, en aye Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 21 En biloko komwa marac-ci doko calo kome me deyo, kun tiyo ki tekone ma miye twer me kelo jami ducu i te locce.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Pi meno utmega, ma amaro dok ma aparo piwu twatwal, wucuŋ matek i Rwot kit meno, pien wun aye wubedo yomcwinya ki tok wiya me deyo, luwota.
+\p
+\v 2 In Euodia ki in Cintuke, alegowu me bedo ki cwiny acel i Rwot.
+\v 3 In latic wadwa me ada bene, alegi ikony mon man ba, pien gin bene gulwenyo kacel kweda pi lok me kwena maber kacel ki Kelemente bene ki lutic wadiwa mukene ducu, ma doŋ gityeko coyo nyiŋgi woko i buk me kwo.
+\p
+\v 4 Wubed ki yomcwiny i Rwot kare ducu. Dok anwoyo waco botwu aye ni, Wubed ki yomcwiny.
+\v 5 Wuwek jo ducu guŋe mwolo ma wutye kwede. Rwot doŋ cok.
+\v 6 Pe wubed ki par i kom gin mo, ento i lok ducu wumi Lubaŋa oŋe gin ma wumito i lega ki i bako dogwu kacel ki miyo pwoc bene.
+\v 7 Man bimiyo kuc pa Lubaŋa ma kato ŋec pa jo ducu gwoko cwinywu ki tamwu maber i Kricito Yecu.
+\p
+\v 8 Me agikkine, utmega, wuket tamwu i kom lok macalo magi: gin ducu ma tye ada, gin ducu ma romo awora, gin ducu ma tye atir, gin ducu maleŋ, gin ducu ma mwonya, gin ducu ma dano pwoyo, ki gin mo maber makato, ma myero apaka.
+\v 9 Wuti gin ma nene wupwonyo, ma wugamo, ma wuwinyo, dok ma wuneno ki bota; ci Lubaŋa won kuc bibedo kwedwu.
+\p
+\v 10 An atye ki yomcwiny matek i Rwot pien kombeddi dok wuparo pira kit ma yam con. I adane-ni, pe wuweko paro pira, ento kare me konya aye obedo pe botwu.
+\v 11 Dok bene pe akoko can, pien doŋ apwonnye woko ma aŋeyo ni, gin ma atye kwede romma.
+\v 12 Aŋeyo bedo ki gin manok, dok bene aŋeyo bedo ki gin mabup. Adonyo i dul pa jo ma ŋeyo bedo ki gin mo ma ginoŋo i kare mo keken, yeŋo matek mukato kare, nyo ciro kec, bedo ki lonyo madwoŋ nyo bedo ki can.
+\v 13 Atwero jami ducu liweŋ pi Kricito ma miya teko.
+\v 14 Ento wun yam wutimo ber me ribbe kweda i can munoŋo odiya.
+\p
+\v 15 Dok wun jo Pilipi wuŋeyo maber ni, i kare ma yam aa i Makedonia i acakki tito lok me kwena maber pe tye lwak mo i kin jo muye Rwot ma guribbe kweda i yo man me miyo ki gamo mot, ento kono wun keken.
+\v 16 Kadi wa i kare ma atye i Tecalonika wucwalla kony ma mitte tyen aryo kulu.
+\v 17 Pe tyen lokke ni amito mot, ento amito nyayo magoba ma gibikwano botwu.
+\p
+\v 18 Atyeko gamo gin ma wumiya ducu, obedo dwoŋ mukato kare. Oromma doŋ maber, pien Epaprodito bene omiya mot ma wucwale kwede ni okel bota. Man gin aye gin ma ŋwece kur ma gityero bot Lubaŋa, ma en opwoyo, dok ma yomo cwinye.
+\v 19 Ento Lubaŋana bimiyowu jami ducu ma wumito, kun kwanyo ki i lonyone me deyo ma en tye kwede i Kricito Yecu.
+\v 20 Deyo obed bot Lubaŋa Wonwa nakanaka. Amen.
+\p
+\v 21 Wumot jo pa Lubaŋa ducu i Kricito Yecu. Utmega ma gitye kacel kweda kany bene gumotowu.
+\v 22 Jo pa Lubaŋa ducu gumotowu, makatone jo me ot pa Cecar.
+\p
+\v 23 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu.

52-COL.usfm

@@ -0,0 +1,134 @@
+\id COL
+\ide UTF-8
+\h Kolocai
+\toc1 Kolocai
+\toc2 Kolocai
+\toc3 col
+\mt Kolocai
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma en lakwena pa Yecu Kricito pi mit pa Lubaŋa, ki bot ominwa Temceo.
+\v 2 Bot jo pa Lubaŋa ki utmego ma genne i Kolocai, ma gitye i Kricito: Lubaŋa Wonwa omiwu kica kikuc. Lega pa Paulo pi jo pa Lubaŋa ma gitye i Kolocai
+\v 3 Wapwoyo Lubaŋa Won Rwotwa Yecu Kricito kare ducu ma walego piwu.
+\v 4 pien wawinyo pi niyewu i kom Kricito Yecu ki pi marwu ma wumaro kwede jo pa Lubaŋa ducu.
+\v 5 Meno ducu obino pi gin ma wugeno ma gikano i polo piwu, ma yam doŋ wuwinyo pire con i lok me ada, ma en aye lok me kwena maber
+\v 6 mubino botwu. Tye bene ka nyako nyige kun nya doŋo i wi lobo ducu i kit yo acel-lu, macalo tye ka timme botwu, cakke i nino ma wuwinyo iye, ka doŋ oweko wuniaŋ i kica pa Lubaŋa i ada.
+\v 7 kit ma yam Epapira opwonyowu kwede, ma en latic wadiwa ma wamaro. En latic pa Kricito piwa ma genne.
+\v 8 En bene mutittiwa pi mar ma wutye kwede i Cwiny Maleŋ.
+\p
+\v 9 Cakke i nino ma wawinyo pire, walego Lubaŋa piwu ma pe wakeŋ, kun walego ni myero dok wuniaŋ matut i gin ma en mito, kun wubedo ki ryeko ki niaŋ ducu ma Cwiny Maleŋ miyo.
+\v 10 En okonywu, wek kwowu obed ma myero bot Rwot, ma yomo cwinye maber, kun wutiyo tic mabeco ma miyo kwowu nyak nyig madwoŋ, dok wumedde bene ka ŋeyo Lubaŋa.
+\v 11 Lubaŋa omiwu tek ducu ma rwatte ki twero me deyone, wek wucir can ducu kun wudiyo cwinywu i yo ducu ki yomcwiny.
+\v 12 Wumi pwoc bot Lubaŋa Won ma omiyowa twer me nywako kacel ki jone maleŋ jami ducu ma en bimiyo botgi i leŋpiny.
+\p
+\v 13 En ceŋ olarowa ki i loc me piny macol ci okobowa woko i te loc pa Wode ma emaro.
+\v 14 Koko dano, ma en aye weko bal, a ki bote. Kricito en lawi jami ducu.
+\v 15 Kricito obedo cal pa Lubaŋa ma pe nen-ni, latin kayo me ginaketa ducu ma Lubaŋa oketo,
+\v 16 pien i en Lubaŋa ocweyo jami ducu, gin ma tye i polo ki gin ma tye i wi lobo, gin ma nen ki gin ma pe nen, kadi wa wegi komker ki wegi dito, ki luloc, ki wegi twer ducu. Jami ducu yam giketo pi twerre dok pire bene.
+\v 17 En aye mukwoŋo katti ati ki jami ducu, dok bene i en jami ducu ribbe kacel.
+\v 18 En aye wic, ki jo muye en gubedo kome. En obedo acakki, en mukwoŋo cer ki i kin jo muto, wek etel yo i kin jami ducu.
+\v 19 Pien Lubaŋa oye bedo i en wek epoŋ iye i kit yo ducu ma en tye kwede;
+\v 20 Ep dok bene oye dwoko jami ducu bote i Kricito, gin ma tye i wi lobo ki gin ma tye i polo, kun Kricito okelo kuc pi remo me tone i kom yatariya.
+\p
+\v 21 Wun yam wupokke woko ki Lubaŋa; onoŋo wubedo lukworre i tamwu, kun wutimo gin maraco.
+\v 22 Ento kombeddi doŋ pi to pa Wode ma con odoko dano, en odwokowu woko bote, wek ekelwu i nyime ma noŋo wutye maleŋ, dok bene ma wutye laboŋo bal mo, ma lok mo marac pe i komwu.
+\v 23 Wumedde me bedo ki niye, kun wucuŋ matek, dok wumoko woko likiŋ ma pe wuleŋŋe ki i gen me lok me kwena maber ma doŋ wuwinyo, ma gitito bot ginaketa ducu ma tye i te polo, dok bene an Paulo kikoma yam adoko latic pire.
+\p
+\v 24 Kombeddi an gira cwinya yom i can ma aneno piwu, pien pi arem ma atye ka cirone i koma, atye ka miyo kony me tyeko gin murem i can pa Kricito, pi kome, ma en aye jo muye en.
+\v 25 Pire omiyo yam adoko latic ma konyo lwak man, pi tic ma Lubaŋa omiya piwu, wek ami lok pa Lubaŋa oŋene.
+\v 26 En muŋ mukanne pi kare malac bot lwak mapol ata, ento kombeddi doŋ Lubaŋa omiyo onen woko ka maleŋ bot jone.
+\v 27 Lubaŋa gire otamo ni emi jone guŋe kit ma muŋ man pire dit kwede i kin Lurok, dok me deyo madwoŋ, i mitine kene. Muŋ meno en ene, ni, Kricito bedo i iwu, miyo wubedo ki gen me nywako deyo pa Lubaŋa.
+\v 28 Wan watuco pi Kricito kun waciko jo ducu, dok bene wapwonyo jo ducu ki ryeko ducu, wek wakel dano acel acel i nyim Lubaŋa ma doŋ oteggi i Kricito.
+\v 29 Man aye gin mumiyo ayelle matek, kun acukke ki tekone madwoŋ ma tye ka tic i iya.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Amito wuŋe kit ma acukke kwede ka tic piwu, ki pi jo ma tye i Laodikia, kadi ki jo ducu ma pud peya guneno waŋa,
+\v 2 wek cwinygi obed tek, dok wek guribbe kacel i mar. Dok amito gubed macalo lulonyo pi lok ma odonyo matut i cwinygi, mumiyo guniaŋ maber, dok bene guŋeyo muŋ pa Lubaŋa ma en Kricito kikome.
+\v 3 ma Lubaŋa okano iye lonyone ducu me ryeko ki ŋec.
+\v 4 Awaco man wek ŋat mo pe oŋakwu ki pyem me gobagoba me bwola.
+\v 5 Kadi bed pe atye kacel kwedwu i kom, ento watye kacel i cwiny kun cwinya yom me neno kit ma wuwoto kwede maber i lok ducu, ki niyewu mucuŋ matek i kom Kricito.
+\p
+\v 6 Macalo yam doŋ wuye Rwot Yecu Kricito, myero bene wubed i en.
+\v 7 Lwitwu odony ocuŋ matek i kome, dok wubed macalo ot ma gigero i kome, ma wucuŋ matek i niyewu kit macalo yam gipwonyowu kwede, kun pwocwu bene medde ameda.
+\p
+\v 8 Wugwokke wek ŋat mo pe oŋakwu woko ki tam me ryeko nyo me bwola mo ma tere pe, kun wulubo kit pa kwaro ki pwony pa jogi macon me lobo, ma pe wulubo Kricito.
+\v 9 Pien i kom Kricito ma odoko dano-ni en aye Lubaŋa opoŋ iye kit ma etye kwede i yo ducu.
+\v 10 Wun bene doŋ wupoŋ ki kwo i kit ducu i Kricito. En obedo lawi luloc ki wegi twer ducu.
+\v 11 I Kricito bene doŋ yam gilirowu woko ki lirre mere kikome, pe i lirre ma dano gutiyo ki ciŋgi i komwu, ento pi kwanyo kit me kom woko ki i komwu.
+\v 12 Dok i kare ma gibatijawu giyikowu kacel ki Kricito, ka lacen wucer woko kacel kwede i niyewu i kom tic pa Lubaŋa matek ma yam ocero kwede Yecu Kricito ki i kin jo muto.
+\v 13 Wun ma yam onoŋo doŋ wuto woko pi balwu, ki ni pien pe giliro riŋo komwu, wun aye doŋ Lubaŋa omiyo wukwo kacel kwede, kun bene doŋ oweko balwa woko ducu.
+\v 14 En bene yam oŋolo banya ducu ma gicoyo i wiwa pi cik ma ceŋ omiyo kop oloyowa, ocwalo cen ci oguro woko i kom yatariya.
+\v 15 Kricito doŋ otyeko mayo jami lweny woko ki bot jogi ma gin luloc ki wegi twer, kun nyutte ka maleŋ i kom yatariya ni doŋ eloyogi.
+\p
+\v 16 Pi meno, ŋat mo pe myero oŋol kop i komwu pi lok kom cam nyo ginamata, kadi pi nino madito, nyo por dwe, nyo pi cabit.
+\v 17 Magi ducu gubedo tipo keken ma nyuto gin ma bibino, ento kom gin meno tye bot Kricito.
+\v 18 ŋat mo pe oŋol ni kop oloyowu, kun mito pire kene ni dano gumwolle kekengi gobagoba me woro lumalaika, ma noŋo en ocuŋ pi ginanyuta ma en oneno. Kit dano macalo meno wakke mere mwa laboŋo tyen lok mo, kun tamo tam me kom keken,
+\v 19 ento kun pe omako Kricito matek ma en aye wic, ma miyo dul kom ducu limo cam, dok gikubbe kacel i waŋ mwot ki i ler, ka doŋ cako doŋo i kit ma Lubaŋa mito ni odoŋ kwede.
+\p
+\v 20 Ka wun yam doŋ wuto woko kacel ki Kricito, ka doŋ gigonyowu woko ki i te loc pa jogi macon me wi lobo, piŋo pud dok wumedde ki bedo calo jo me lobo, kun wugwoko bene cik macalo magi,
+\v 21 “Pe imaki, pe ibil, pe igudi”?
+\v 22 Magi ducu gubedo cik ki pwony pa dano, ma kemo mere jami ma tum woko ka gitiyo kwedgi-ni.
+\v 23 Ada, cik magi nen calo tye iye ryeko pi keto cik me woro Lubaŋa ma wun wuroto giwu piwu kenwu, dok pi mwolle ken me yelo kom i can, ento pe konyo kadi ki acel me loyo mit me kom.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Macalo yam doŋ wucer kacel ki Kricito, wuket cwinywu doŋ i kom jami ma tye malo, ka ma Kricito tye iye i kabedo me deyo i ŋet Lubaŋa tuŋ acuc.
+\v 2 Wuket cwinywu i kom jami ma tye malo i polo ento pe i kom jami me lobo.
+\v 3 Pien yam wuto woko, ento kombeddi doŋ gikano kwowu kacel ki Kricito bot Lubaŋa.
+\v 4 Ka Kricito ma en kwowa binen, wun bene wubinen kacel kwede i deyo. Kwo macon ki kwo manyen
+\v 5 Pi meno myero doŋ wunek gin ducu me lobo ma tye i iwu, ma gin aye abor, caro, mit me kom, ki par marac ma kelo lewic, ki woro me jami ma rom ki woro jogi.
+\v 6 Akemo pa Lubaŋa bino pi kit tim macalo meno i kom jo pe winyo lokke.
+\v 7 I kit kwo ma yam wubedo kwede, magi aye gin tim ma onoŋo wubedo ka lubogi.
+\v 8 Ento kombeddi myero doŋ wubwotgi woko ducu: kiniga, kwar cwiny, raccwiny, yet, ki loko lok mogo me lewic ma pe myero giwiny ka katti ki i dogwu.
+\v 9 Pe myero wubwolle kekenwu, pien doŋ wubwoto kwowu macon ki ticce ducu,
+\v 10 ci doŋ wuruko dano manyen ma Lacwec tye ka rocone i ŋec manyen me dwoko i calle kikome.
+\v 11 Kenyo doŋ apokapoka pe iye i kin Lugrik ki Lujudaya, ŋat ma giliro ki ŋat ma pe giliro, larok ma kwiya piny mere ata ma pe ŋeyo leb, rok ma pud gudoŋ cen i kit me wi lobo, opii, ki ŋat ma doŋ lone kene, pien Kricito doŋ ocoko gin ducu dok bene tye i igi ducu.
+\p
+\v 12 Ento wun aye jo ma Lubaŋa doŋ oyero, jo maleŋ ma Lubaŋa maro; pi meno myero doŋ wuruk cwiny ma miyo wuparo pi can pa luwotwu, wubed ki kica, mwolo, woro ki diyo cwiny.
+\v 13 Wudi cwinywu kekenwu, ŋat acel acel odi cwinye i kom lawote, kun wutimo kica ki luwotwu i kinwu kekenwu pi balwu. Ka ŋat mo i kinwu tye ki lok mo i kom lawote, timo kica pi bal myero obed tye macalo Rwot bene ceŋ otimowu kica.
+\v 14 Ento makato magi ducu, myero wubed kun wupoŋ ki mar. Pien mar keken aye tweyo jami ducu, ribogi kacel ma cobo bene maber licwic.
+\p
+\v 15 Wuwek kuc pa Kricito ma yam olwoŋowu i kom acel aye olo cwinywu, ka wek doŋ wubed jo ma miyo pwoc kare ducu.
+\v 16 Wuwek lok pa Kricito obed i iwu mulony, ka wupwonnye, kun wujukke bene kekenwu ki ryeko ducu ma Lubaŋa omiyowu. Dok bene ka wuwero jabuli, wer me pako Lubaŋa ki wer mogo mukene me dini, wuwer bot Lubaŋa ki pwoc i cwinywu.
+\p
+\v 17 Gin ducu ma wutiyo, kadi ki i lok nyo i tic mogo, wutigi i nyiŋ Rwot Yecu, kun wumiyo pwoc bot Lubaŋa Won wok ki bote.
+\p
+\v 18 Wun mon, wumine kenwu i te loc pa cogwu, pien meno aye gin ma myero i kin jo ma tye i Rwot.
+\v 19 Wun co bene, wumar monwu, pe wubed ki gero i komgi.
+\p
+\v 20 Wun litino, wuwiny lunyodowu i lok ducu, pien meno aye yomo cwiny Rwot.
+\v 21 Wun wego bene, pe myero wuket kolo i kom litinowu, miyo cwinygi balle woko.
+\p
+\v 22 Wun lutic, myero wuwiny luditowu me lobo man i lok ducu ki cwiny acel, pe i tic ma bwolo waŋ dano keken, kun wumito wuyom cwiny dano, ento wuti i cwiny me lworo Rwot.
+\v 23 Tic mo keken ma wutiyo, wuti maber ki cwinywu ducu, macalo wutiyo bot Rwot, ento pe pi dano.
+\v 24 Wuŋe ni wubilimo jami ducu ma Rwot oyubo wa con pi jone macalo bakacicgi. Wun lutic pa Rwotwa Kricito.
+\v 25 Pien latim marac mere gibicule pi gin marac ma en otimo, pien Rwot pe poko kin dano.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Wun wegi opii, wuti ki opiiwu i yo ma atir ma romrom. kun wuŋeyo ni, wun bene laditwu tye malo i polo.
+\p
+\v 2 Wumedde matek i lega, ma pe wunino, ento wumiyo pwoc bene.
+\v 3 wuleg piwa bene, wek Lubaŋa oyab botwa doggola me tito lok, wek watuc muŋ pa Kricito, pien pi lok meno aye omiyo koni atye i buc kany,
+\v 4 wek anyut ka maleŋ i kit ma myero.
+\p
+\v 5 Wubed dok wuti ticwu ki ryeko twatwal i nyim jo ma pe guye Yecu, kun wutiyo ki kare ma tye bene i yo maber.
+\v 6 Lok ma wuloko myero obed lok mamit ma kado oromo maber, wek omi wuŋe kit ma myero wudok kwede i peny pa ŋat acel acel.
+\p
+\v 7 Ominwa Tukiko ma wamaro, ma obedo latic ma genne, dok latic macalo an i Rwot, bitito botwu lok ducu ma dok i koma.
+\v 8 Acwalo en botwu pi lok man kikome, wek en omi wuŋe kit ma watye kwede kany, dok bene myero ocuk cwinywu.
+\v 9 Acwale me bino kacel ki ominwa mukene ma wamaro, en aye Onesimo; en bene dano ma genne, dok en oa ki botwu. Gin bitito botwu gin ducu ma doŋ otimme kany.
+\p
+\v 10 Aristako ma lamabuc lawota omotowu, ki Marako okeyo Barnaba ma yam doŋ acikowu pire; ka en oo botwu myero wujole maber,
+\v 11 ki Yecu ma nyiŋe mukene Yucito bene omotowu. Jo magi adek-ki keken aye gin Lujudaya ma gitiyo tic kacel kwedwa kany i ker pa Lubaŋa. Gukweyo cwinya twatwal.
+\v 12 Epapira latic pa Yecu Kricito ma en ŋat acel mua ki botwu, bene omotowu. En po piwu kare ducu i legane matek, wek wubed jo muteggi, kun wuniaŋ maber i gin ducu ma Lubaŋa mito ma pe wukalo akala wacel.
+\v 13 An cadenne omiyo amoko ni en otiyo tic matek piwu ki pi jo ma tye i Laodikia ki Kerapoli.
+\v 14 Luka ma en daktar ma wamaro, kacel ki Dema bene gumotowu.
+\p
+\v 15 Wumot utmego ma tye i Laodikia, dok wumot Nimpa bene kacel ki jo muye Kricito ma gicokke i ode.
+\v 16 Ka doŋ waraga man gityeko kwanone i kinwu, myero wumi gikwan bene bot jo muye Kricito ma gitye i Laodikia, ki wun bene myero wukwan waraga ma jo Laodikia gicwalo botwu.
+\v 17 Dok wuwac bot Arkipo ni, “Myero inen ni icobo tic ma doŋ igamo i Rwot.”
+\p
+\v 18 An Paulo acoyo botwu lok me mot man ki ciŋa. Wupo i kom twec man ma gitweya kwede ki nyor. Kica pa Lubaŋa obed kwedwu. Amen.

53-1TH.usfm

@@ -0,0 +1,126 @@
+\id 1TH
+\ide UTF-8
+\h 1Tecalonika
+\toc1 1Tecalonika
+\toc2 1Tecalonika
+\toc3 1th
+\mt 1Tecalonika
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo gin ki Silvano ka Temceo. Bot jo muye Kricito ma gibedo i Tecalonika ma gitye i Lubaŋa Won ki Rwotwa Yecu Kricito: Kica ki kuc obed botwu.
+\p
+\v 2 Wapwoyo Lubaŋa jwijwi piwu ducu kun walwoŋo nyiŋwu i legawa me kare ducu,
+\v 3 kun wapo i nyim Lubaŋa Wonwa i kit ma wuketo kwede niyewu i tic, ki kit ma wucanne kwede pi mar, dok ki kit ma wudiyo kwede cwinywu pi gen ma wutye kwede i Rwotwa Yecu Kricito.
+\v 4 Utmegiwa ma Lubaŋa maro, waŋeyo ni Lubaŋa doŋ otyeko yerowu,
+\v 5 pien lok me kwena maber ma watito botwu yam pe obino botwu i lok keken, ento obino ki teko, ki i Cwiny Maleŋ kun onoŋo lok meno odonyo matut i cwinywu. Wuŋeyo maber kit ma wan wabedo kwede i kinwu kun wakonyowu.
+\v 6 Wun bene yam wucako poro kitwa ki kit pa Rwot, pien wuye lokke i kare ma onoŋo giunowu matek ma wubedo ki yomcwiny ma Cwiny Maleŋ miyo.
+\v 7 Man omiyo wudoko lanen bot jo ducu muye Yecu ma gitye i Makedonia ki Akaya.
+\v 8 Pien wumiyo lok pa Rwot owinnye, pe i Makedonia ki Akaya keken, ento lok pi niyewu i kom Lubaŋa doŋ oywek oromo kabedo ducu, ma wan kikomwa dok pe waromo loko iye gin mo.
+\v 9 Pien gin kikomgi aye gitito lok mukemowa, kit macalo yam wujolowa kwede, kadi wa kit ma wulokke kwede bot Lubaŋa, kun wubwoto woro jogi pi woro Lubaŋa makwo, dok me ada,
+\v 10 dok wutye ka kuro Wode ma bidwogo ki i polo, ma yam en ocero woko ki i kin jo muto, en aye Yecu ma olarowa ki i akemo pa Lubaŋa ma bibino.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Utmegiwa, wun kikomwu wuŋeyo ni, binowa botwu yam pe obedo me nono.
+\v 2 Kadi bed waneno can, dok bene gitimo tim me lewic i komwa i Pilipi macalo wun wuŋeyo, kadi pyem obedo dwoŋ, Lubaŋawa omiyo botwa tekcwiny me tito botwu lok me kwena maber ka maleŋ.
+\v 3 Pien lok ma wakelo pe oa ki i tam mugom nyo tam ma pe leŋ, goba bene pe iye.
+\v 4 Ento kit macalo Lubaŋa doŋ opwoyowa, ci cut omiyowa lok me kwena maber me atita, wan bene doŋ watito kit meno, pe pi yomo cwiny dano, ento pi yomo cwiny Lubaŋa ma ŋiyo cwinywa.
+\v 5 Wuŋeyo ni, wan yam pe waboko lok mabeco nono, pe wakano tamwa pi noŋo lim, Lubaŋa aye cadenwa.
+\v 6 Pe bene wayenyo deyo ki bot dano mo, kadi ki botwu nyo ki bot jo mukene; kadi bed onoŋo watye ki twero me keto peko i komwu, pien wan lukwena pa Kricito.
+\v 7 Ento yam wabedo wamwol i kinwu macalo lapidi ma gwoko litinone.
+\v 8 Waparowu mada, omiyo nene pe wamito miyo botwu lok me kwena maber keken ma oa ki bot Lubaŋa, ento kadi wan kikomwa doŋ watyeko mine woko botwu, pien wamarowu dok piwu tek botwa twatwal.
+\v 9 Utmegiwa, wutwero po kit ma ceŋ wacanne kwede i tic, i kare ma watittiwu lok me kwena maber ma oa ki bot Lubaŋa, kun watiyo dyeceŋ ki dyewor wek pe waket peko i kom ŋat mo i kinwu.
+\v 10 Wun wucadenwa, ki Lubaŋa bene ŋeyo kit ma wabedo kwede maleŋ dok ma kitwa atir, laboŋo lok mo ma oloyowa i nyimwu wun jo muye Yecu.
+\v 11 Dok wuŋeyo kit ma wabako kwede dogwa botwu, kun waparo pi dano acel acel ma i kinwu, dok wacuko cwinywu macalo won litino cuko cwiny litinone. Dok wacikowu bene ni,
+\v 12 wulub kit kwo ma myero bot Lubaŋa ma olwoŋowu i kerre ki i deyone.
+\p
+\v 13 Man aye gin mumiyo wapwoyo Lubaŋa kare ki kare, pien cakke ma wugamo lok pa Lubaŋa ma wuwinyo ki botwa, pe wugamo macalo lok pa dano, ento macalo lok pa Lubaŋa. Ada aye lok pa Lubaŋa tye bene ka tic i iwu wun jo muye Yecu.
+\v 14 Utmegiwa, wun bene wumako kit pa lwak jo muye Lubaŋa ma tye i Kricito Yecu, i kabedo ducu ma tye i Judaya, pien wun bene wuneno can ki bot lutuwu kikome ma rom ki can ma gin guneno bot Lujudaya,
+\v 15 ma ceŋ guneko Rwot Yecu ki lunebi, ka guryemowa woko bene. Pe guyomo cwiny Lubaŋa, ento gupyem apyema ki jo ducu,
+\v 16 kun gigeŋowa me tito lok bot Lurok wek gularre. Man omiyo gumedde ameda ki timo gin marac. Ento akemo pa Lubaŋa doŋ obino woko i komgi matwal.
+\p
+\v 17 Utmegiwa, ka ceŋ gipokowa woko kwedwu pi kare manok, i kom ento pe i cwiny, watemo twatwal ki miti madwoŋ me noŋo yo wek dok wanenne kwedwu waŋ ki waŋ.
+\v 18 Yam onoŋo wamito mada me bino botwu. An Paulo atemo tyen mapol, ento Catan ogeŋowa woko.
+\v 19 Genwa ki yomcwinywa ki lalukana me nyattewa i nyim Rwot Yecu Kricito i dwogone, en gin aŋo? Pe wun?
+\v 20 Pien wun aye wubedo deyowa ki yomcwinywa.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 I kare ma doŋ waneno ni pe waromo ciro wacel, wamito ni wadoŋ woko cen kenwa i Atene,
+\v 2 ci waoro botwu Temceo, ma en ominwa ki latic pa Lubaŋa i tito lok me kwena maber i kom Kricito, wek ojiŋ cwinywu obed tek dok odi cwinywu i kom niyewu,
+\v 3 wek can magi pe oryaŋ kom dano mo. Wun kikomwu wuŋeyo ni can ma kit meno myero opot i komwa.
+\v 4 Pien i kare ma pud watye kacel kwedwu watittiwu con ni, i kare mo i anyim wabineno can, ma doŋ bene otimme woko kit macalo wuŋeyo-ni.
+\v 5 Pi lok man, ka doŋ anoŋo ni pe aromo diyo cwinya, aoro dano botwu wek aniaŋ i kom niyewu, ka ce labit dano doŋ obitowu woko, nyo ticwa ma watiyo bene doŋo olal nono.
+\p
+\v 6 Ento kombeddi Temceo doŋ odwogo botwa kun oa ki botwu. En okelo botwa lok mamit i kom niyewu ki mar ma wutye kwede, dok bene ni wupo piwa jwijwi ki kica madwoŋ kun wuparo pi nenowa mada macalo wan bene waparo me nenowu.
+\v 7 Utmegiwa, meno aye gin mumiyo cwinywa okwe i komwu pi niyewu, i can ki i un ma giunowa kwede ducu.
+\v 8 Kombeddi doŋ wabedo kwo ka wacuŋ matek i Rwot.
+\v 9 Kit pwoc aŋo muporre ma waromo miyo bot Lubaŋa piwu, ki pi yomcwiny ducu ma wumiyowa ma miyo cwinywa bedo yom i nyim Lubaŋa?
+\v 10 I dyeceŋ ki dyewor walego Lubaŋa matek twatwal pi nenowu waŋ ki waŋ, wek wamed botwu gin murem i kom niyewu.
+\p
+\v 11 Lubaŋa Wonwa kikome, ki Rwotwa Yecu Kricito, myero omi wanoŋ yo me bino botwu.
+\v 12 Dok walego Rwot omiwu wumedde matek twatwal i mar, kun ŋat acel acel maro lawote ki jo ducu, i kit ma wan wamarowu kwede,
+\v 13 wek en ojiŋ cwinywu obed tek dok wubed jo maleŋ laboŋo lok mo ma loyowa i nyim Lubaŋa Wonwa, i kare me dwogo pa Rwotwa Yecu ki jone maleŋ ducu.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Me agikkine utmegiwa, walegowu kun wabako dogwa botwu i Rwot Yecu ni, wumedde anyim nakanaka me bedo ki kit kwo ma wumako ki botwa, ma yomo cwiny Lubaŋa, ma wutye ka lubone-ni.
+\v 2 Pien wuŋeyo cik ma yam wamiyo botwu pi Rwot Yecu.
+\p
+\v 3 Gin ma Lubaŋa mito en ene, ni myero wudok jo maleŋ; wuwek tim me kwele obedi.
+\v 4 Dano acel acel myero oŋe bedo ki dakone kenei cwiny maleŋ dok me woro.
+\v 5 Pe wuwek miti me kom obwowu, macalo lurok ma pe ŋeyo Lubaŋa.
+\v 6 ŋat mo pe otim bal bot ominne, dok pe obwole i lok man; pien Rwot culo kwor i lok magi ducu macalo wan yam watito botwu kun wacikowu bene matek.
+\v 7 Lubaŋa pe olwoŋowa ka nyobbe ki bal, ento ka bedo jo maleŋ.
+\v 8 Kit meno ŋat mukwero cik man, noŋo pe okwero dano, ento noŋo okwero Lubaŋa gire ma omiyowu Cwiny Maleŋ.
+\p
+\v 9 Lok mudok i kom mar me omego, pe myero gico botwu lok mo iye, pien wun kikomwu yam Lubaŋa doŋ opwonyowu woko ni wumarre kekenwu;
+\v 10 doŋ ada wun wumaro utmego ducu ma tye i Makedonia. Ento wabako dogwa botwa ni wumedde ka timo kit meno nakanaka,
+\v 11 dok wuket cwinywu ka bedo mot. Dano acel acel opar pi ticce kun tiyo ki ciŋe kit macalo wacikowu kwede,
+\v 12 wek jo ma tye woko gupwo kitwu, dok gin mo pe myero orem ki botwu.
+\p
+\v 13 Utmegiwa, pe wamito wubed ma wukwiya lok i kom jo ma doŋ guto; meno weko wubibedo ki cwercwiny macalo jo mukene ma gipe ki gen.
+\v 14 Wan waye ni Yecu oto, ci ocer woko. Jo muto ma kun yam giye Yecu bene gitye kit meno; Lubaŋa bikelogi kacel ki Yecu.
+\v 15 Watito botwu lok pa Rwot ma en owaco, ni, wan jo makwo ma wadoŋ nio wa i nino me dwogo pa Rwot, pe wabitelo nyim jo ma doŋ guto.
+\v 16 Rwot kikome bilor piny kun a ki i polo ki lwoŋo me twer, ma dwan lamalaika maditte biwinnye, tum pa Lubaŋa bikok. Jo ma yam guto i Kricito aye ma gibikwoŋo cer.
+\v 17 ka lacen wan jo makwo, ma wadoŋ gibigwarowa kacel kwedgi i pol, wek warwatte ki Rwot i dye yamo; ci doŋ wabibedo kacel ki Rwot nakanaka.
+\v 18 Pi meno, wukwe cwinyu kekenwu ki lok magi.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Ento lok ma dok i kom kare, ki nino, utmegiwa, pe myero aco pire botwu,
+\v 2 pien wun kikomwu doŋ wuŋeyo maber ni, nino pa Rwot bibino macalo lakwo ma bino i dyewor.
+\v 3 Ka dano giwaco ni, “Kuc tye, piny okwe mot, gin mo marac pe,” to biturugi atura calo arem me nywal ma turu dako muyac, ka larre biloyogi woko.
+\v 4 Ento wun pe wutye i piny macol, utmegiwa, ma twero miyo nino-nu turuwu atura calo lakwo.
+\v 5 Pien wun ducu wubedo jo me ceŋ, jo me dyeceŋ; wan pe jo me dyewor nyo me piny macol.
+\v 6 Pi meno, pe myero waninu anina macalo jo mukene, ento wabed ka neno piny kun wagwokke.
+\v 7 Pien jo ma nino, ginino dyewor, jo ma mer ki koŋo gimer bene dyewor.
+\v 8 Ento wan jo me dyeceŋ myero wabed jo ma wagwokke. Waruku niye ki mar gubed nyonyo me geŋo korwa, waruku bene gen me larre obed tok wiwa me lweny.
+\p
+\v 9 Pien Lubaŋa pe oyerowa ni kinigane opot i komwa, ento ni walarre pi Rwotwa Yecu Kricito,
+\v 10 ma yam oto piwa, ni wek kadi ka waneno nyo wanino, wabibed kwo kacel kwede.
+\v 11 Pi meno wucuk cwinywu kekenwu, dok wukonnye bene kekenwu wek wudoŋ i cwinywu, ŋat acel acel okony lawote me doŋo, kit macalo wutye ka timone-ni.
+\p
+\v 12 Wabako dogwa botwu utmegiwa, wuwor jo ma tye ka tic i kinwu ma gicanne piwu i Rwot, kun gipwonyowu.
+\v 13 Wuket deyo madwoŋ i komgi pi ticgi, dok wumargi bene. Wubed ki kuc i kinwu kekenwu.
+\p
+\v 14 Dok wabako dogwa botwu, utmegiwa, wujuk jo ma balo kare laboŋo tic, wucuk cwiny jo ma cwinygi odoko nyap, wukony jo ma goro, wudi cwinywu bene i kom dano ducu.
+\v 15 Wunen maber ni ŋat mo i kinwu pe ocul gin marac pi tim marac ma gitimo i kome, ento kare ducu wutem me timo ber i kinwu kekenwu ki bot jo ducu.
+\p
+\v 16 Cwinywu obed yom kare ducu.
+\v 17 Wuleg Lubaŋa ma pe wukeŋ.
+\v 18 Wumi pwoc i kit gin ducu, pien meno aye gin ma Lubaŋa mito ki botwu i Kricito Yecu.
+\p
+\v 19 Pe wugeŋ Cwiny Maleŋ me tiyo ticce i iwu,
+\v 20 pe wuca bene lok ma Lubaŋa miyo bot dano me atita,
+\v 21 ento wubed ki waŋ mabit me neno jami ducu; wumak gin maber matek.
+\v 22 Wukwer tim maraco ducu.
+\p
+\v 23 Lubaŋa kikome ma en won kuc omiwu wudok jo maleŋ i yo ducu, ogwok cwinywu ki tipowu ki komwu wek wubed laboŋo lok mo ma loyowu i kare me dwogo pa Rwota Yecu Kricito.
+\v 24 ŋat mulwoŋowu-ni genne, dok bitiyo.
+\p
+\v 25 Utmegiwa, wuleg Lubaŋa piwa.
+\v 26 Wumot utmego ducu ki mot me mar.
+\v 27 Acikowu matek i nyiŋ Rwot ni, myero wukwan waraga man bot utmego ducu.
+\v 28 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu.

54-2TH.usfm

@@ -0,0 +1,77 @@
+\id 2TH
+\ide UTF-8
+\h 2 Jo Tecalonika
+\toc1 2 Jo Tecalonika
+\toc2 2 Jo Tecalonika
+\toc3 2th
+\mt 2 Jo Tecalonika
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo gin ki Silvano, ka Temceo. Bot lwak jo muye Kricito ma gibedo i Tecalonika ma gitye i Lubaŋa Won ki Rwotwa Yecu Kricito:
+\v 2 Lubaŋa Won ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc. ŋolo kop i kare me dwogo pa Kricito.
+\p
+\v 3 Utmegiwa, wan myero wapwo Lubaŋa jwijwi piwu. Myero wapwoye pien niyewu tye ka doŋo matek twatwal, ki mar ma dano acel acel maro ki lawote bene tye ka medde.
+\v 4 Pi meno wan bene wanyatte piwu i kin jo muye Lubaŋa i kabedo ducu, pi diyo cwinywu ki pi niyewu i un ma giunowu kwede ki i can ducu ma wutye ka cirone.
+\p
+\v 5 Meno aye lanen ma nyuto kit ma Lubaŋa ŋolo kwede kop atir dok kakare, wek gibikwanwu ni wun jo ma myero i ker pa Lubaŋa ma wutye ka neno can pireni.
+\v 6 Pien bot Lubaŋawa nen atir ni, myero ecul can bot jo muketo can i komwu,
+\v 7 ka doŋ miyowu yweyo, wun jo ma giketo can i komwu, ka wa wan bene. Meno en bitimo i kare ma Rwot Yecu binen iye ma kun a ki i polo kacel ki lumalaikane matek i dye mac ma lyel.
+\v 8 I kare meno en biculo kwor i kom jo ma pe ŋeyo Lubaŋa, ki i kom jo ma pe gilubo lok me kwena maber i kom Rwotwa Yecu.
+\v 9 Kop ma gibiŋolo i komgi en aye can me to ma pe gik, kun giryemogi woko ki i nyim Rwot dok ki i nyim deyo me tekone,
+\v 10 i nino meno, i kare ma en bidwogo kun jone miyo deyo bote, ma noŋo giure i kin jo ducu muye en; pien yam doŋ wuye lok ma watito botwu.
+\p
+\v 11 Meno aye gin mumiyo walego Lubaŋa piwu nino ducu, wek en omi wubed jo ma myero ma kwowu rwatte ki lwoŋo ma en olwoŋowu kwede, wek Lubaŋa okonywu ki tekone me cobo mitwu ducu mabeco ki tic ducu ma wutiyo pi niye.
+\v 12 Meno bimiyo dano keto deyo i nyiŋ Rwotwa Yecu Kricito piwu dok wun bene wubinoŋo deyo pire, pi kica pa Lubaŋawa ki Rwotwa Yecu Kricito.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Utmegiwa, lok i kom dwogo pa Rwotwa Yecu Kricito ki cokkewa me rwatte kwede, wabako dogwa botwu ni,
+\v 2 pe wuwek tamwu ogwaŋŋe oyotoyot, cwinywu pe myero opoti, kadi pi lok ma wuwinyo ki bot lanebi mo nyo pi lok ma gitito, nyo kadi pi waraga mo ma giwaco ni oa ki botwa, ma tito ni, nino pa Rwot doŋ oo.
+\v 3 Pe wuwek ŋat mo obwolwu i yo ducu, pien nino meno pud pe bibino, nio waŋ ma jemo i kom Lubaŋa koŋ obedo tye, dok bene nio waŋ ma dano ma turo cik koŋ onen, dano ma myero orweny woko matwal.
+\v 4 Dan En pyem, dok kette kene me bedo malo ma loyo gin ducu ma gilwoŋo ni lubaŋa, nyo gin mo ma giworo; dok bibedo i wi komme i ot pa Lubaŋa, kun nyutte kene ni en Lubaŋa.
+\v 5 Pe wupo ni yam atittiwu lok man i kare ma pud atye botwu?
+\p
+\v 6 Wuŋeyo bene gin ma tye ka geŋe i kare-ni, wek onen ka doŋ kare oromo.
+\v 7 Pien twero ma miyo dano turo cik kombeddi doŋ tye ka tic i muŋ; ento ŋat ma geŋe pud bigeŋo nio ka doŋ giryeme woko.
+\v 8 Lacenne dano ma turo cik binen, ci Rwot Yecu bineko woko ki alur doge, tyeke woko, i kare ma en bidwogo turu ki nen woko ka maleŋ.
+\p
+\v 9 Bino pa dano ma turo cik a ki i tic pa Catan kun tye ki teko ducu, ki lanyut mogo ki taŋo mogo me goba.
+\v 10 Dok bibedo ki lwak bwola maraco pi jo ma birwenyo matwal, pien gukwero maro lok me ada ma kono olargi.
+\v 11 Pi meno Lubaŋa biketogi i te twero me bwola, wek guye goba,
+\v 12 wek giŋol kop oloo jo ma pe ye lok me ada, ento cwinygi yom i timo gin ma pe tye atir. Jo ma Lubaŋa oyero yam wa con pi larre.
+\p
+\v 13 Utmegiwa ma Rwot maro, myero wapwo Lubaŋa piwu nino ducu, pien Lubaŋa okwoŋo yerowu con wek elarwu pi Cwiny Maleŋ ma lonyowu wubedo maleŋ, ki pi ye lok me ada.
+\v 14 Olwoŋowu i man ki lok me kwena maber ma watito, wek gimi wunoŋ deyo pa Rwotwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 15 Pi meno utmegiwa, wucuŋ matek, wumak kit ma wapwonyowu kwede, i lok nyo ki waraga.
+\p
+\v 16 Kombeddi Rwot Yecu kikome, ki Lubaŋa Wonwa ma marowa dok okweyo cwinywa matwal ki gen maber ma obino pi kica,
+\v 17 okwe cwinywu, omokwu matek i tic ki i lok ducu mabeco.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Me agikkine, utmegiwa, wuleg Lubaŋa piwa, wek lok pa Rwot owinnye oywek woko oyotoyot, dano guket iye deyo macalo bene otimme i kinwu,
+\v 2 dok bene wek walarre ki i ciŋ jo maraco, ma kitgi oballe woko; pien jo mogo pe gitye ki niye.
+\p
+\v 3 Rwot genne, en bimiyowu teko, dok bigwokowu ki i kom gin marac.
+\v 4 Watye ki gen i Rwot i komwu ni, wutye ka tiyo gin ma nene wacikowu ni wuti, dok bene wubimedde ki tiyone.
+\v 5 Rwot myero otel cwinywu nio wa i mar pa Lubaŋa ki i diyo cwiny ma a ki bot Kricito.
+\p
+\v 6 Utmegiwa, kombeddi wacikowu i nyiŋ Rwotwa Yecu Kricito ni, wupokke woko ki i kom ominwu mo ma lawackom ma bedo ka wirre kun balo kare nono labaŋo tic mo, ma pe lubo kit ma myero ma wun wumako ki botwa.
+\v 7 Wun kikomwu wuŋeyo kit ma myero wulub kwede kitwa. I kare ma nene watye botwu pe wabedo luwackom kun wabalo kare nono laboŋo tic mo.
+\v 8 Wan yam pe wacamo cam pa ŋat mo laboŋo culone, ento wacanne i tic dyeceŋ ki dyewor wek pe waket peko i kom dano mo i kinwu.
+\v 9 Pe te lokke ni wan wape ki twero, ento wamine giwa kenwa me bedo lanen ma myero wun wulubi.
+\v 10 Pien kadi i kare ma onoŋo watye botwu, wamiyowu cik man ni, ŋat ma dag tic myero wutwon ki cam.
+\v 11 Pien wawinyo ni jo mogo i kinwu komgi wac, gibedo ka wirre kun gibalo kare nono ma pe gitiyo tic mo, ento giridde i tic pa jo mukene.
+\p
+\v 12 Waciko kodi dano macalo meno, dok wabako dogwa botgi i Rwot Yecu Kricito ni, myero guti ticgi mot, wek ŋat acel acel opitte gire kene.
+\p
+\v 13 Utmegiwa, pe wuol ka tiyo gin maber.
+\p
+\v 14 Ka ŋat mo okwero lubo lok ma gicoyo i waraga man, myero wuniaŋ maber i kom dano meno, pe wuribbe kwede, wek lewic omake.
+\v 15 Pe wunene macalo lakworwu, ento wucike macalo ominwu.
+\p
+\v 16 Rwot ma en won kuc omiwu kuc i kare ducu, i yo ducu. Rwot obed kwedwu ducu.
+\v 17 An Paulo acoyo botwu mot man ki ciŋa. Man aye lanen ma tye i waragana ducu; man aye kit ma acoyo kwede.
+\v 18 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu ducu.

55-1TI.usfm

@@ -0,0 +1,161 @@
+\id 1TI
+\ide UTF-8
+\h 1 Temceo
+\toc1 1 Temceo
+\toc2 1 Temceo
+\toc3 1ti
+\mt 1 Temceo
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma lakwena pa Kricito Yecu pi cik pa Lubaŋa Lalarwa ki Yecu Kricito ma genwa ocuŋ i kome.
+\v 2 Bot Temceo latinna me ada i niye: Lubaŋa Won ki Kricito Yecu Rwotwa omii gum, kica, ki kuc.
+\p
+\v 3 Macalo nene koŋ abako doga boti i kare ma acito i Makedonia, amito koŋ idoŋ i Epeco wek icik jo mogo pe gupwony pwony mo mapat,
+\v 4 dok pe guket cwinygi i kom lok me ododo, ki nyiŋ mogo ma giryeyo mabocoboco ma lubo te kwaro, ma kelo tam atata, pe konyo yub pa Lubaŋa ma ocuŋ i kom niye.
+\v 5 Yam aciki ni iwek dano gubed ki mar ma dano bedo kwede ka cwinye leŋ dok kite ber ma pe ki bala mo i kome, dok ma niyene goba pe iye.
+\v 6 Jo mogo guŋak woko ki i lok man ci gudonyo ka boko lok atata ma konnye pe.
+\v 7 Gimito bedo lupwony-cik, kun pe giniaŋ kadi wa lok ma giloko, nyo kadi gin ma gitye ka lok i kome, ma gucuŋ iye matek twatwal-li.
+\p
+\v 8 Waŋeyo ni cik ber ka dano otiyo kwede i yo ma cik mito.
+\v 9 kun waniaŋ ni, cik pe giketo pi jo ma kitgi atir, ento giketo pi lutur-cik ki pi jo ma pe ki winy, pi jo ma pe lworo Lubaŋa ki pi lubalo, pi jo ma pe gileŋ, jo ma pe keto cwinygi i kom Lubaŋa, pi jo ma neko wongi ki jo ma neko megigi, pi lunek dano mukene,
+\v 10 dok pi jo ma timo tim kwele, jo ma buto ki co luwotgi, jo ma kwalo dano girwenyo kwede woko ali, lugoba, jo ma kwoŋo kwoŋ laboŋo tere, ki gin mukene ducu ma pe rwatte ki pwony me ada.
+\v 11 Meno aye pwony ma noŋŋe i lok me kwena maber ma yam gimiya me atita, lok maber ma tito pi deyo pa Lubaŋa ma gipwoyo.
+\p
+\v 12 Apwoyo ŋat ma omiya teko me tiyo tic man, en Kricito Yecu Rwotwa, pien doŋ okwana me bedo lagen, ka oketa bene i ticce,
+\v 13 kadi bed yam abedo ka yete pi keto ayela i kome ki balo nyiŋe. Ento en otima kica, pien ceŋ atimo meno ki kwiya piny laboŋo niye,
+\v 14 ka kica pa Rwotwa omedde twatwal i koma kacel ki niye ki mar ma tye i Kricito Yecu.
+\p
+\v 15 Lok man lok me ada, myero dano ducu guye ni, Kricito Yecu yam obino i lobo pi laro lubalo. I kin lubalo an aye abedo labal mukwoŋo,
+\v 16 ento otima kica pi lok man, wek i kin lubalo, Yecu Kricito okwoŋ nyuto diyo cwinye maber-ri bota macalo lanen bot jo mukene ma gibiye en, ka doŋ gicako noŋo kwo ma pe tum.
+\p
+\v 17 Woro ki deyo obed nakanaka bot Kabaka ma loyo kare ducu, ma pe to, ma pe nen, en Lubaŋa acel kene. Amen.
+\v 18 Latinna Temceo, amiyo boti cik man ma rwatte ki lok ma yam lutit lok pa Lubaŋa guloko i komi,
+\v 19 wek ka ilubo lokgi wek ilweny lweny maber, kun imako niye matek ma ii leŋ. Pi kwero tam ma i igi ma nyuto botgi balgi, jo mogo niyegi oballe woko.
+\v 20 Jo mogo i kingi, Kumenayo ki Alegijada, yam amiyogi i ciŋ Catan wek gupwonnye guwek yeto Lubaŋa.
+\c 2
+\cl Chura  2
+\p
+\v 1 Lok mukwoŋo aciki ni, bako dog, lega, lega ma gilego pi jo mukene, ki miyo pwoc, myero gitim pi dano ducu,
+\v 2 pi luker ki jo ma tye i rwom ma malo, wek omi wabed mot laboŋo ayela, ma waworo Lubaŋa kun kitwa beco i yo ducu.
+\v 3 Man ber, dok Lubaŋa Lalarwa bene pwoyo.
+\v 4 En mito laro jo ducu, dok mito ni jo ducu guŋe lok me ada.
+\v 5 Pien Lubaŋa tye acel, Ŋat ma ribo Lubaŋa ki dano bene tye acel, ma obedo dano, en aye Kricito Yecu,
+\v 6 ma omine kene me bedo gin-kok pi jo ducu; meno en aye caden ma yam gimiyo i karene kikome.
+\v 7 Pi lok man, giketa me bedo latit-lok dok lakwena, (aloko lok ada, goba pe iye), an lapwony pa Lurok, i niye ki i lok ada.
+\p
+\v 8 Man aye mumiyo amito ni co myero guleg Lubaŋa i kabedo ducu, kun gitaŋo ciŋgi maleŋ malo laboŋo kiniga nyo daa mo.
+\v 9 Kit meno, mon bene myero gurukke maber ki mwolo, kun gigwokke, pe i yer wic ma gikedo, nyo jabu, nyo tiko ŋut, nyo ruk mogo me wel ma malo;
+\v 10 ento bergi myero onen i tic maber ma gitiyo, meno en gin ma mitte bot mon ma gilwoŋŋe kengi ni gin jo ma woro Lubaŋa.
+\v 11 Dako myero opwonnye laliŋliŋ kun bedo ki winy.
+\v 12 Pe aye ni dako opwony dano nyo obed ki twero i kom co; en myero obed oliŋ aliŋa.
+\v 13 Pien Adam aye ma gikwoŋo cweyone, ka doŋ lacen gicweyo Kawa.
+\v 14 Dok bene yam pe gibwolo Adam, ento gibwolo dako, ci omiyo opoto i bal odoko labalo.
+\v 15 Kadi bed kumeno, dako gibilaro i kare me nywal, ka ce omedde ka bedo ki niye dok ki mar, kun bedo maleŋ ma gwokke kene.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Lok man lok ada: ka ce dano mo mito tic me bedo latel jo pa Lubaŋa, noŋo en mito tic maber.
+\v 2 Latel myero obed laboŋo lok mo ma gijuke iye, obed ki dako acel, ogwokke kene, obed ryek, obed dano ma giworo. Obed dano ma gwoko welo, lapwony maber,
+\v 3 ma pe lamero koŋe, ma pe lakolo, ento obed dano mamwol, ma pe da atata, dok pe obed ŋat ma maro lim.
+\v 4 Myero obed ŋat ma loyo ode maber kun gwoko litinone miyo gibedo ki winy bot jo madito, ma giworo dano i yo ducu;
+\v 5 pien ka ce dano pe loyo ode kikome maber, ci en twero gwoko lwak jo muye Lubaŋa niŋniŋ?
+\v 6 Myero pe obed dano ma pud olokke aloka nyen, miyo kette malo ki wakke, ci cut poto woko, lok loye macalo yam oloyo Catan.
+\v 7 Medo i kom meno myero en obed dano ma jo ma woko pwoyo, wek pe okel yet i kome ma miye poto i owic pa Catan.
+\p
+\v 8 Kit meno, ludikon myero bene gubed jo ma romo awora, jo ma pe doggi aryo, ma pe gin lumat koŋo matek twatwal, pe gubed luworo me noŋo lim;
+\v 9 myero bene gubed jo ma niaŋ maber i muŋ me niyewa, kun cwinygi bene leŋ.
+\v 10 Myero koŋ gikwoŋ temogi; ka ce ginoŋo ni lok mo marac pe i komgi ka doŋ giyegi guti tic me dikon.
+\v 11 Mon bene kit meno, myero gubed mon ma romo awora, ma pe lucok dog dano, gubed jo ma gwokke kengi dok jo ma lugen i jami ducu.
+\v 12 Ludikon myero gubed wegi mon acel acel, myero gulo litinogi ki odigi bene ducu maber,
+\v 13 pien ludikon ma gitiyo tic mabeco ginoŋ rwom maber pigi kengi, dok gidoko jo ma cwinygi tek i kom niye ma tye i Kricito Yecu.
+\p
+\v 14 Atye ki gen me bino boti pi oyot, ento acoyo lok me pwony man boti wek,
+\v 15 ka agalle, iŋe kit ma myero dano obed kwede i kin jo me ot pa Lubaŋa, ma en aye lwak jo muye Lubaŋa makwo, ma en aye obedo wir ki guti me te ot matek, me ada.
+\v 16 Muŋ me dini ma watuco pire dit twatwal: Yam onyutte i kom, gikwane ni kite atir pi Cwiny Maleŋ, lumalaika gunene, gitito pire bot lurok, giye en i lobo ducu, ka doŋ gitero woko malo i deyo.
+\c 4
+\cl Chura  4
+\p
+\v 1 Cwiny Maleŋ waco atir ni, i kare mo i anyim jo mogo bibwoto niyegi woko, gicako lubo jogi ma gin lugoba, ki pwony pa cen maraco.
+\v 2 Pwony ma kit meno a ki bot jo ma luroro ma gin lugoba, ma tam ma i igi ma nyuto botgi balgi odiŋ woko macalo del kom dano ma giwaŋo ki nyonyo malyet.
+\v 3 Gin jo-nu gijuko ni dano pe gunyom, dok bene giciko dano ni gukwer cam mogo, kun Lubaŋa yam oketo cam wek jo ma ye en, ma giŋeyo lok me ada, gugam ki pwoc.
+\v 4 Pien jami ducu ma Lubaŋa oketo gibeco, pe tye mo ma myero gikwer ki i kingi, ka ce onoŋo gigamo ki pwoc;
+\v 5 pien lok pa Lubaŋa ki lega lonyogi bedo maleŋ.
+\v 6 Ka iketo pwony magi i nyim utmego, ci ibibedo latic pa Kricito Yecu maber, ma gipito ki lok me niye ki pwony mabeco ma ibedo ka luboneni.
+\v 7 Kwer lok mogo me miŋo ma tere pe ma pe me lworo Lubaŋa. Pwonnye keni i kwo me lworo Lubaŋa.
+\v 8 Pwonnye me rweyo ler kom tye ki kony, ento konnye nok; lworo Lubaŋa konyo i yo ducu, pien twero kelo botwa gum i kare man ki i kwo ma ki i kwo ma bibino i anyim, macalo Lubaŋa yam ociko.
+\v 9 Lok man lok ada, myero dako ducu guye.
+\v 10 Meno aye mumiyo wacanne dok wacukke me tic matek, pien waketo genwa i kom Lubaŋa makwo, ma en Lalar pa jo ducu, ento makatone pa jo ma ye Yecu.
+\v 11 Cik lok magi dok ipwony ki dano.
+\p
+\v 12 Pe imi ŋat mo ocayi ni pien in pud itidi, ento bed lanen maber bot jo muye, i lokki, i kiti, i mar, i niye, ki i bedo maleŋ laboŋo gin marac mo i komi.
+\v 13 Mi kareni me kwano coc ma yam gicoyo i nyim lwak, i tito lok, ki i pwony, nio ka abino kunnu.
+\v 14 Pe ibwot mot me cwiny ma itye kwede-ni oballe nono, ma yam gimii pi lok ma lutit lok pa Lubaŋa gutito i kare ma ludoŋo giketo ciŋgi i wii.
+\v 15 Nyut lok magi ki tic, ket cwinyi iye, wek dano gunen kit ma itye ka wot kwede anyim.
+\p
+\v 16 Gwokke keni, dok igwok pwonnyi bene; mak matek, pien ka itimo kumeno, in kikomi ibilarre kacel ki jo ma winyi bene.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Pe ijuk ladit mo, ento cuk cwinye macalo woru; awobe myero inengi macalo omegini,
+\v 2 nen mon madoŋo macalo mego, ki mon matino myero inengi macalo lumegini, laboŋo tam mo marac.
+\p
+\v 3 Wor mon ma coggi oto, ma doŋ gudoŋ kengi.
+\v 4 Ka ce dako ma cware oto tye ki litinone ki likwaye, myero gin koŋ gukwoŋ pwonyo ticgi me dini i odigi gin kikomgi, kun gimiyo kony bot lunyodogi pi kony mogo ma yam gumiyo botgi, pien meno aye Lubaŋa pwoyo.
+\v 5 Dako ma cware oto ma odoŋ kene laboŋo ŋat mo ma konye, keto genne ducu i kom Lubaŋa, dok bene bako doge kun lego Lubaŋa dyeceŋ ki dyewor.
+\v 6 Ento dako ma cware oto ma yenyo yomcwiny me jami mabeco keken, doŋ oto kadi bed pud kwo.
+\v 7 Ket cik man, wek gubed laboŋo lok mo ma gijukogi iye.
+\v 8 Ka ce dano mo pe miyo gin mo me konyo wadine, makato pi jo me ode kikome, noŋo doŋ okwero niyene woko, dok bene odoko rac makato ŋat ma pe oye Lubaŋa.
+\p
+\v 9 Pe myero gico nyiŋ dako ma cware oto ma mwaka me ditte peya oromo pyerabicel nono, dok bene myero en obed dako ma yam obedo ki cware acel keken.
+\v 10 Myero ginen ka ticce ber, ka ce yam opito litino, ka yam ojolo welo, nyo olwoko tyen jo pa Lubaŋa, ka okonyo jo ma yam giunogi, dok bene ka obedo ŋat ma yam omine kene i tiyo gin maber i yo ducu.
+\v 11 Ento myero ikwer coyo mon ma pud gitino ma coggi oto; pien miti me komgi twero miyo gikwero Kricito woko, gicako mito nyomme doki aye,
+\v 12 miyo giŋolo kop loyogi pi turo cikkegi mukwoŋo.
+\v 13 Medo i kom meno, gilokke gidoko luwackom ma gibibedo ka wot awota i ot ki ot; pe gibedo luwackom keken, ento gidoko bene jo ma loko lok atata, ma giridde i gin ma pe megi, gibedo ka loko lok ma pe myero gilok wacel.
+\v 14 Pi meno, omiyo amito ni mon matino ma coggi oto ginyomgi wek gunywal litino, gulo odigi, wek pe gumi kare ki lukworwa me loko gin mo marac i komwa.
+\v 15 Pien jo mogo i kingi doŋ guŋak woko, gitye ka lubo Catan.
+\p
+\v 16 Ka ce dako mo muye Rwot tye ki wadine ma gin mon to, myero en omi botgi kony, wek pe giket peko i kom lwak muye Yecu, ento lwak muye Yecu gubed ka konyo mon ma coggi oto ma lakonygi mo pe.
+\p
+\v 17 Ludoŋo ma loyo loc maber myero giworgi twatwal, makato myero giwor jo ma tye ka yelle ka tito lok ki pwonyo dano.
+\v 18 Pien lok ma yam gicoyo waco ni, “Pe itwe dog twon ka tye ka nyono bel,” dok bene ni, “Latic myero giculle mucarane.”
+\p
+\v 19 Pe iye lok adot mo ma gikelo i kom ladit mo, gwok nyo ka tye lucaden aryo nyo adek macalo ginacoya owaco.
+\v 20 Doŋ jo ma pud ocuŋ i kom balgi, myero ijukgi i nyim dano ducu, wek omi jo mukene gubed ki lworo.
+\p
+\v 21 Aciki i nyim Lubaŋa ki Kricito Yecu ki lumalaika ma giyero, gwok cik magi ma pe i jeŋŋe i kom wat nyo larem.
+\p
+\v 22 Dok bene pe irune me keto ciŋi i kom ŋat mo, nyo me ribbe ki jo mukene i balgi; ento gwokke ibed maleŋ.
+\v 23 Cakke kombeddi, doŋ pe imat pii keken, mat bene koŋo vino manok pi konyo ii pi two ma maki kare ki kare.
+\v 24 Bal pa jo mogo nen woko ka maleŋ ma cimo atir ni kop biloyogi, ento bal pa jo mukene nen lacen.
+\v 25 Tic maber bene nen woko ka maleŋ; kadi pe kit meno, pe kanne matwal ma pe onen.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Jo ducu ma gubedo opii, myero guti ki luditogi macalo jo ma romo awora i yo ducu, wek ŋat mo pe oyet nyiŋ Lubaŋa nyo pwonywa.
+\p
+\v 2 Jo ma luditogi doŋ guye Rwot, myero pe gukwer worogi, ni pien gin doŋ gibedo omego, ento myero gumedde me tiyo tic maber makato botgi, pien jo ma gikonyo ki ticgi gubedo jo muye Rwot dok jo ma gin maro. Pwony lok magi dok icuk cwiny dano iye.
+\p
+\v 3 Ka ŋat mo pwonyo mere lok mapat kun pe lubo lok ada pa Rwotwa Yecu Kricito pi pwony me diniwa,
+\v 4 noŋo en okette malo kene ki wakke, ento pe ŋeyo gin mo kadi ki acel. Iye opoŋ ki par maraco me pyem ki daa i kom nyiŋ lok mogo; doŋ lok macalo meno a iye nyeko, pyem, yet ki par maraco ma miyo gen rwenyo woko i kin dano.
+\v 5 Dok bene miyo jo ma ryekogi oballe, ma mako lok me ada oloyogi woko, gibedo ka wo awoya nono, kun gitamo ni dini aye yo me noŋo lonyo.
+\p
+\v 6 Lonyo dit twatwal i dini ka ce iyeŋ ki gin mo keken ma itye kwede.
+\v 7 Pien wan yam pe wakelo gin mo i lobo kany, dok bene pe wabitwero tero gin mo ka waa ki i lobo.
+\v 8 Ento ka watye ki cam ki ginaruka, jami magi romowa gire.
+\v 9 Ento jo ma mito bedo lulonyo miyo Catan bitogi ci gipoto i bal, ka doŋ gimoko i owic pa Catan pi mitgi mapol me miŋo ma tye ka unogi, miyo girwenyo dok gito woko matwal.
+\v 10 Pien maro lim en aye acakki me gin maraco ducu; man en gin ma omiyo jo mogo gua woko ki i niye, ka doŋ gurwatte ki lwak can mapol ata mucorre i komgi.
+\p
+\v 11 Ento in dano pa Lubaŋa, leŋ yo ki jami meno, ket cwinyi i kit ma atir, i lworo Lubaŋa, i niye, i mar, i diyo cwiny ki i mwolo.
+\v 12 Lweny lweny maber me niye; mak kwo ma pe tum matek ma yam gilwoŋi iye i kare ma ituco niyeni i nyim lucaden mapol ata.
+\p
+\v 13 Aciki i nyim Lubaŋa ma miyo kwo bot jo ducu, ki i nyim Yecu Kricito, ma otuco niyene maber i kare ma miyo lok me cadenne i nyim Pontio Pilato:
+\v 14 Gwok cik ma gimiyi, bed laboŋo kit roc mo nyo lok mo ma gijuki iye, nio ka Rwotwa Yecu Kricito binen.
+\v 15 Lubaŋa ma gipwoyo, en acel keken aye Won Twer, Kabaka pa luker ducu, Rwot pa rwodi, en binyuto man ka kare kikome doŋ oromo.
+\v 16 En Lubaŋa acel keken ma pe to, ma bedo i Leŋo mo ma ŋat mo pe romo nyiko cok kwede, cakke con ŋat mo pud pe munene, dok bene dano mo pe twero nene. Woro ki twer ma pe gik obed bote. Amen
+\v 17 Cik lulonyo me kare man ni guwek wakke, dok bene pe guket gengi i kom lonyo ma pe genne, ento guket gengi i kom Lubaŋa ma miyowa jami ducu mabup ma yomo cwinywa.
+\v 18 Myero guti tic mabeco, gubed lulonyo i timo ber bot dano, i poko jami, ki i miyo mot ki yomcwiny.
+\v 19 Ka gutimo meno, noŋo gukano mono maber pigi kengi pi kare me anyim, wek gumak kwo ma en aye kwo kikome.
+\p
+\v 20 Ai Temceo, gwok gin ma yam doŋ gimiyo i ciŋi. Gwokke i boko lok mogo ma pe me woro Lubaŋa, ki i pyemmogo ma a ki gin ma gilwoŋo gobagoba ni, “ŋec”,
+\v 21 pien jo ma giwaco ni gitye ki kit ŋec meno gibayo piny nono i lok ma mako niye Kica pa Lubaŋa obed kwedi.

56-2TI.usfm

@@ -0,0 +1,118 @@
+\id 2TI
+\ide UTF-8
+\h 2 Temceo
+\toc1 2 Temceo
+\toc2 2 Temceo
+\toc3 2ti
+\mt 2 Temceo
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma lakwena pa Kricito Yecu pi mit pa Lubaŋa, ma lubo cikkene me miyowa kwo ma tye i Kricito Yecu.
+\v 2 Bot Temceo latinna ma amaro: Lubaŋa Won ki Kricito Yecu Rwotwa omini gum, kica ki kuc.
+\p
+\v 3 Apwoyo Lubaŋa ma atiyo bote tic ki iya maleŋ, macalo kwarowa yam gutiyo bote, kun alwoŋo nyiŋi i legana me kare ducu.
+\v 4 Ka apo pig waŋi, miyo i dyeceŋ ki dyewor aparo me neni, wek apoŋ ki yomcwiny.
+\v 5 Apo i kom niyeni ma goba pe iye, ma yam koŋ okwoŋo bedo bot dani Loi, ki meni Yuneki, ma aŋeyo atir ma pe akalo akala ni tye boti bene.
+\p
+\v 6 Man omiyo apoyo wii wek iti ki mot me kica ma yam Lubaŋa omii pi keto ciŋa i wii, ma doŋ odoko macalo mac ma doŋ okwe woko; buki wek olyel.
+\v 7 Pien Lubaŋa yam pe omiyowa cwiny me lworo, ento omiyowa cwiny me teko ki me mar ki me gwokke kenwa.
+\p
+\v 8 Pi meno lewic pe omaki me miyo caden i kom Rwotwa, lewic bene pe omaki i koma, an ma abedo lamabucceni, ento ribbe kwedwa i ciro can pi lok me kwena maber, i teko pa Lubaŋa.
+\v 9 En olarowa dok olwoŋowa me bedo jo maleŋ, pe pi tic mogo ma wan watiyo, ento pi lubo gin ma en kikome oyubo, ki pi kicane ma yam en omiyo botwa i Kricito Yecu i acakki piny.
+\v 10 Kombeddi doŋ ginyuto woko botwa i bino pa Lalarwa Kricito Yecu ma doŋ okwanyo to woko matwal, ci omiyo kwo ma bedo matwal onen woko ka maleŋ pi lok me kwena maber.
+\v 11 Pi lok me kwena maber-ri, yam giketa abedo latit-lok, lakwena ki lapwony bene.
+\v 12 Man en gin mumiyo aneno can kit macalo atye ka nenone wa i kare-ni. Ento lewic pe maka gira, pien aŋeyo ŋat ma aye, dok bene ageno atir ni, en twero gwoko gin ma omiyo i ciŋa nio i Nino maca.
+\p
+\v 13 Lanenni me aluba myero obed lok me ada ma yam iwinyo ki bota, kun ilubo kwede niye ki mar ma tye i Kricito Yecu.
+\v 14 Gwok gin maber ma gimiyo i ciŋi pi teko pa Cwiny Maleŋ ma bedo i iwa.
+\p
+\v 15 In iŋeyo ni, jo ducu ma tye i Acia doŋ guloko ŋegi woko bota. Pugelo gin ki Kermogen gitye i kingi.
+\v 16 Rwot myero otim kica i kom paco pa Oneciporo, pien yam obedo ka dwoko cwinya tyen mapol. Lewic pe omake pi twec ma gitweya kwede ki nyor,
+\v 17 ento i kare ma en oo i Roma oyenya matek nio ka onoŋa.
+\v 18 Rwot myero omi en onoŋ kica ma a bote i Nino maca. Dok in bene iŋeyo maber mada kit kony ma en obedo ka miyone i Epeco.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Latinna, in doŋ itim tek i kica ma gimiyowa i Kricito.
+\v 2 Gin ma doŋ ityeko winyo ki bota i nyim lucaden mapol, in bene myero itit bot jo ma genne ma giromo pwonyo ki jo mukene.
+\p
+\v 3 Cir arem me gin marac ma gitimo i komi, kit macalo askari maber pa Yecu Kricito.
+\v 4 Pe tye askari mo ma ka tye i dog tic dok rwakke i tiyo tic ma woko, pien tamme tye ni myero eyom cwiny ŋat ma ocoye i mony.
+\v 5 Lapyem i tuko pe twero loyo tuko ka pe olubo cik me tuko meno kikome.
+\v 6 Lapur ma en latic matek i potone en aye ma myero okwoŋ camo gin ma ocek iye.
+\v 7 Tam gin ma aloko, pien Rwot bimiyo iniaŋ i jami ducu.
+\v 8 Po i kom Yecu Kricito, ma ocer ki i kin jo muto, en lakwar Daudi, kit macalo an atito kwede lok me kwena maber.
+\v 9 Lok meno me kwena maber en aye gin ma atye ka ciro can pire, kun gitweya woko ki nyor calo gitweyo labalo! Ento lok pa Lubaŋa gire pe gitweyo ki nyor.
+\v 10 Meno en gin mumiyo atye ka ciro arem kare ducu, pi jo ma giyero, wek gin bene gunoŋ larre ma tye i Kricito Yecu, kacel ki deyo ma pe gik.
+\v 11 Lok man lok ada, ni, “Ka wato kwede, wabikwo kwede bene,
+\v 12 ka waciro can, wabibedo ka loc kacel kwede; ka wakwere, en bene bikwerowa;
+\v 13 ka wan jo ma pe genne, en gire genne nakanaka, pien en pe twero kwerre kene.”
+\p
+\v 14 Po wigi i kom lok man, dok icikgi i nyim Rwot ni gin guwek pyem i te lok mapatpat, pien meno pe konyo gin mo, ento dok medde me balo jo ma winyo abala.
+\p
+\v 15 Ket tek kit macalo itwero pi mine keni bot lubaŋa macalo ŋat ma gipwoyo, latic ma pe ki gin mo ma lewic myero omake iye, ma tero lok me ada i yo atir.
+\p
+\v 16 Kwer boko lok ma pe me woro Lubaŋa, pien lok ma kit meno medde ki rwenyo dano arwenya i woro Lubaŋa,
+\v 17 dok bene lokgi bituco yone calo bur ma camo kom dano oyotoyot. Kumenayo gin ki Pileto gitye i kin jo meno.
+\v 18 Doŋ guŋak woko ki i lok ada kun giwaco ni wan doŋ wacer con. Man gitye ka balo kwede niye pa jo mogo.
+\v 19 Ento guti me ot ma Lubaŋa oketo doŋ tye ma ocuŋ woko matek likiŋ, ma bene tye ki coc man i kome ni, “Rwot ŋeyo jo ma gin jone kikome,” dok ni, “Dano acel acel ma lwoŋo nyiŋ Rwot myero opokke woko ki i bal.”
+\p
+\v 20 I ot mo madit, pe bedo iye jami me jabu ki ryal keken, ento bedo iye bene jami mogo ma gitiyo ki bao ki ma gitiyo ki lobo; mogo gitiyo kwedgi i kare me deyo keken, ento mukene-gu gitiyo kwedgi i kare ducu.
+\v 21 Ka ce ŋat mo olonnye kekene, kun oweko bedo ki kit marac woko, en bibedo atabo ma gitiyo kwede i kare me deyo, ma bedo maleŋ, ma konyo won ot, ma oyubbe pi tic ducu maber.
+\v 22 Wek miti me awobi obedi, ento ket tammi i bedo ki kit ma atir, niye, mar ki kuc, kacel ki jo ducu ma kok bot Rwot kun igi leŋ.
+\p
+\v 23 Kwer pyem me miŋomiŋo ma bino pi kwiya piny-gu woko; in iŋeyo kodi pyem macalo meno kelo daa.
+\v 24 Latic pa Rwot myero obed ŋat ma pe da atata, myero obed ŋat ma lakica bot dano ducu, lapwony ma ladiro, ŋat ma diyo cwinye,
+\v 25 ŋat ma tiro jo ma pyem kwede ki mwolo. Gwok nyo Lubaŋa bimiyogi cwiny me ŋut, ka wek doŋ guniaŋ maber i kom lok ada,
+\v 26 miyo ryekogi dwogo, ci gibwot ki i owic pa Catan ma onoŋo yam omakogi, omiyo gutiyo gin ma en mito.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Ento myero iniaŋ man ni, i kare me agikki, piny bibedo marac i kare mogo.
+\v 2 Pien dano bibedo ka maro komgi kengi kun gibedo lumar lim, luwakke, lucac, lunywar jo mukene. Pe gibiwinyo lunyodogi, pe gibimiyo pwoc mo, gibibedo jo ma pe leŋ.
+\v 3 Pe gibimaro dano wadgi, gibibedo jo ma pe timo kica bot dano, gibibedo lucok dog jo mukene, gibibedo jo ma mitgi pe jukke, jo ma ger ma gidag gin mo maber,
+\v 4 luroro, jo ma tye atata ma pe giparo piny, jo ma gikette malo kengi ki wakke, jo ma maro yomcwiny ma ka maro Lubaŋa.
+\v 5 Gibimako dini dok gibilubo i kitgi ma nen ki woko keken, kun gikwero tekone woko. Pokke woko ki i kom jo macalo meno
+\v 6 Pien tye jo mogo i kingi ma giridde gidonyo i paco pa dano mukene, ci giloyo tam pa mon mogo ma gorogoro, ma peko me bal obwoyogi woko, ma mitgi tye patpat ci bedo ka ywayogi tuŋŋi ki tuŋŋi,
+\v 7 kun gimito pwonnye i kare ducu, ento pe dok gitwero niaŋ i lok ada.
+\v 8 Jo meno girom ki Yane ki Yambure ma yam gupyem ki Moses, pien gin bene gitye ka pyem ki lok ada i kit acel-lu; ryekogi doŋ oballe woko, niyegi pe tye kakare.
+\v 9 Ento pe gibimedde kwede nakanaka, pien miŋoginu biŋene woko bot lwak, calo pa jo aryo ca.
+\p
+\v 10 Ento in doŋ iŋiyo kweda woko kun ineno pwonnya, kita ki tam ma aketo i nyima. Ineno niyena, diyo cwinya, mar ma atye kwede, kit ma ayelle kwede kun aciro can.
+\v 11 Ineno bene kit ma giuna kwede, ki can ma aneno; dok iŋeyo gin ma otimme i koma i Antiokia, i Ikonio, ki Licitra, kit ayelayela ma yam aciro; ento Rwot olara ki i gin ducu.
+\v 12 Ada, jo ma mito lubo kit pa jo ma lworo Lubaŋa, kun gibedo i Kricito Yecu, gibiunogi.
+\v 13 kun jo maraco ki jo ma lugoba gibimedde ki bedo marac makato kare, kun gibwolo dano, gin bene gibibwologi.
+\v 14 Ento in myero imedde i gin ma ipwonyo, ki ma doŋ iye adada, kun iŋeyo jo ma yam gupwonyi iye.
+\v 15 Iŋeyo bene ni, cakke i tinoni iŋeyo coc maleŋ ma yam gicoyo ma twero pwonyi i yo me larre pi ye Kricito Yecu.
+\v 16 Ginacoya ducu ma yam gicoyo, gicoyo pi teko pa Cwiny pa Lubaŋa. Konyo me pwony, me juko dano, me tiro kit pa dano, me nyebo dano wek gulub kit ma atir,
+\v 17 wek dano pa Lubaŋa obed muteggi, ma bene oyubbe i yo ducu, ma romo tiyo kit tic mo maber ducu.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Aciki i nyim Lubaŋa ki i nyim Kricito Yecu ma biŋolo kop pa jo makwo ki jo muto, dok pi dwogone ki pi locce, ni meno,
+\v 2 tit lok pa Lubaŋa, cuŋ iye matek i kare maber ki i kare marac, mi dano guniaŋ maber, jukgi kun idiyo cwinyi i pwony kare ducu.
+\v 3 Pien kare tye ka bino ma dano doŋ pe biciro pwony me ada, ento itgi bibedo ka yilo ayila, kun gicoko lupwony ma twero pwonyogi ki gin ma gimito winyone.
+\v 4 Gibiloko ŋegi wek pe giwiny lok ada, kun giŋak woko giwirre i lok ma tere pe.
+\v 5 Ento in myero ibed ma igwokke i kare ducu; cir can ka opoto i komi, ti tic me tito lok me kwena maber, dok icob ticci ducu kakare.
+\p
+\v 6 An doŋ dano cok neka woko calo gitum me atyera i wi keno tyer; karena doŋ oo me weko lobo man.
+\v 7 Doŋ atyeko lwenyo lweny maber, atyeko cobo ŋwecca, dok agwoko bene niye.
+\v 8 Kombeddi doŋ gikano pira mot me kit atir, ma Rwot ma ŋolo kop atir bimiya i Nino maca; pe bota keken, ento bot jo ducu ma doŋ cwinygi tye ka paro pi dwogone bene.
+\v 9 Tem ki tweroni ducu me bino bota oyotoyot.
+\v 10 Pien Dema doŋ oweka woko pi maro jami me lobo-ni, ocito gire woko i Tecalonika; Krecen ocito mere i Galatia, ki Tito ocito i Dalmatia.
+\v 11 Luka kene aye odoŋ tye kweda kany. Wubin wun ki Marako, pien en ber twatwal dok konya.
+\v 12 Tukiko aoro ocito i Epeco.
+\v 13 Ka ibino, kella ki boŋo ma yam aweko i Teroa tuŋ pa Karpo. Kwokka bene bukka, makatone maca me del ca.
+\p
+\v 14 Alegijanda latet mola otima marac twatwal; Rwot bicule pi timme-nu.
+\v 15 In bene myero item gwokke i kom nyer-ru, pien en yam opyem ki lokwa matek mada.
+\p
+\v 16 I pidona mukwoŋo, dano mucuŋ pira obedo pe. Jo ducu guriŋo gutenya woko liyak. Lubaŋa myero pe okwan lok man i wigi.
+\v 17 Ento Rwot ocuŋo ka ŋeta, ka doŋ omiya teko me tuco lok kakare, wek Lurok ducu guwiny; olara kit meno ki i dog labwor.
+\v 18 Rwot bikonya miyo aa woko ki i gin maraco ducu, kun lara wek ao i kerre me polo. Deyo obed bote nakanaka. Amen. Mot me agikki.
+\p
+\v 19 Pricika gin ki Akwila, ki jo me ot pa Oneciporo.
+\v 20 Eracto mere yam odoŋ i Korint; Tropimo aweko two i Mileto.
+\v 21 Ket tek io ma kare me koyo peya ocakke. Yubulo omoti, kadi ki Puden ki Lino, ki Kalaudia, kacel ki utmegiwa ducu.
+\v 22 Rwot obed kwedi. Kicane obed kwedwu.

57-TIT.usfm

@@ -0,0 +1,69 @@
+\id TIT
+\ide UTF-8
+\h Tito
+\toc1 Tito
+\toc2 Tito
+\toc3 tit
+\mt Tito
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo, latic pa Lubaŋa dok bene lakwena pa Yecu Kricito. Yam oora me nyayo niye pa jo ma Lubaŋa oyero, ki me niaŋogi i lok me ada ma rwatte ki kwo me woro Lubaŋa,
+\v 2 wek gubed ki gen me noŋo kwo ma pe tum. Lubaŋa ma pe loko lok goba yam ociko pire i acakki piny,
+\v 3 ka doŋ karene oromo ci onyuto woko ka maleŋ, i lokke ma gimiyo bota me atita pi cik pa Lubaŋa Lalarwa.
+\v 4 Bot Tito, latinna me ada ma wanywako niye acel: Lubaŋa Wonwa ki Lalarwa Kricito Yecu omii kica ki kuc. Tic pa Tito i Kurete
+\v 5 Man gin mumiya aweki i Kurete, ni wek iyub gin ma yam odoŋ ma pe tye kakare, dok iket ludoŋo i gaŋi madoŋo ducu, kit ma nene aciki kwede ca.
+\v 6 Jo meno myero gubed jo ma lok mo marac pe i komgi, ma ŋat acel acel bedo ki dako acel keken. Litinogi bene myero gubed jo muye Rwot, ma lok me caro caro mo pe owinnye i komgi, nyo kadi ki lok mo me pyem.
+\v 7 Pien latel, macalo en lagwok jami pa Lubaŋa, myero obed dano ma lok marac mo pe i kome. Myero pe obed ŋat ma nyatte, nyo ma kiniga mako oyotoyot, nyo lamero, nyo lakolo, kadi laworo me noŋo lim.
+\v 8 Myero obed dano ma gwoko welo, ma maro gin maber, dano ma lone kene, ma cwinye atir, dano maleŋ, dok ŋat ma gwokke kene.
+\v 9 Dok bene myero en omak matek lok pa Lubaŋa me ada ma yam gipwonye kwede, ma miyo en twero cuko cwiny dano ki pwony me ada, dok twero loyo tam pa jo ma pyem kwede.
+\p
+\v 10 Pien jo ma gin lupyem tye pol, jo ma loko lok ma tere pe, ki jo ma bwolo dano, makatone dul pa jo ma mito ni, jo muye Kricito myero koŋ gulirre.
+\v 11 Kodi jo-nu myero gimi guliŋ woko, pien gitye ka balo dano mapol ki jo ma i odigi ducu, pi pwonyogi ki gin ma pe oporre ma pe myero gupwony ki dano, pi woro me noŋo lim.
+\v 12 ŋat mo acel i kin jo Kurete, ma en lanebigi kikome, yam owaco ni, “Jo Kurete kare ducu gin lugoba, lee maraco, luworo ma luwackom.”
+\v 13 Caden meno tye ada; pi meno myero ijukgi ki tek, wek gucak bedo ki niye me ada,
+\v 14 wek doŋ pe gubed ka keto cwinygi me winyo lok pa Lujudaya me ododo mogo ma tere pe, ki cik pa jo ma gidag lok ada.
+\v 15 Bot jo maleŋ, jami ducu bene leŋ, ento bot jo ma doŋ guballe woko, ki jo ma pe tye ki niye, pe tye gin mo maleŋ ki botgi. Ryekogi kikome ki tam ma i igi ma nyuto botgi balgi doŋ otyeko balle woko.
+\v 16 Gituco ki doggi ni giŋeyo Lubaŋa, ento dok gikwere woko ki gin ma gitimo; gudoko doŋ macalo gin ma i dano okwero, jo ma pe ki winy, ma pe doŋ giromo tiyo tic mo maber.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Ento in, pwony gin ma rwatte ki lok ada.
+\v 2 Lok bot jo madoŋo ni gubed jo ma gwokke kengi, jo ma romo awora, jo ma loyo tamgi kengi, jo ma niyegi ki margi tye kakare kun gicuŋ iye matek.
+\v 3 Kit meno bene wac ki mon madito ni gin myero gubed ki woro i kit bedogi ducu, pe gucok dog jo mukene, pe gubed jo ma doŋ gudoko opii pa koŋo. Myero gubed jo ma pwonyo gin maber,
+\v 4 ka doŋ gucak pwonyo mon matino me maro coggi ki litinogi,
+\v 5 dok gubed mon ma loyo tamgi kengi, mon maleŋ ma pe gitye ki tam mo me caro caro, ma gigwoko pacogi, mon ma lukica kun giworo coggi bene, wek pe omi jo mukene guyet lok pa Lubaŋa.
+\v 6 Kit meno bene, cuk cwiny awobe ni myero gugwokke kengi.
+\v 7 In kikomi nyutte macalo lanen me tic maber i yo ducu. Mi pwonnyi obed mapek laboŋo gin mo marac iye,
+\v 8 kun iloko lok ada ma pe gitwero noŋo roc mo iye, wek omi lewic omak ŋat mo ma mito pyem kwedwa, pien pe neno gin mo marac ma myero ewac i komwa.
+\v 9 Wac ki opii ni guwor luditogi, guyom cwinygi i yo ducu. Pe gubed lupyem,
+\v 10 kadi kwanyo gin mogo, ento myero gunyut ni gin jo ma genne maber twatwal, wek i gin ducu gumi pwony pa Lubaŋa Lalarwa onen ma mwonya.
+\p
+\v 11 Pien kica pa Lubaŋa doŋ onen pi laro dano ducu.
+\v 12 Kica meno pwonyowa me kwero lubo kit pa jo ma pe lworo Lubaŋa, kacel ki miti ducu me lobo man, dok pwonyowa me gwokke kenwa wek wabed ma cwinywa atir, kun walworo Lubaŋa,
+\v 13 kun wakuro gum ma genwa ocuŋ iye, en aye me neno Yecu Kricito, Lubaŋawa madit ki Lalarwa, ka odwogo ki deyo.
+\v 14 En yam omine kene piwa me kokowa woko ki i bal ducu, ki me lonyowa wabed jone kikome, ma watye ki miti madwoŋ me tiyo tic mabeco.
+\p
+\v 15 Tit botgi lok magi; cuk cwinygi dok ijukgi ki twer ducu ma itye kwede. Pe imi ŋat mo ocayi.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Po wigi ducu me mine kengi i te loc pa luloc, ki wegi twer, me bedo ki winy, ki me yubbe pi tiyo tic mo maber ducu.
+\v 2 Guwek loko lok marac i kom ŋat mo, guwek da, gubed jo ma lukica, lunyut woro bot dano ducu i kare ducu.
+\p
+\v 3 Pien wan kikomwa yam koŋ wabedo lumiŋ, jo ma pe luwiny; yam warwenyo woko ata, wabedo opii pa mitiwa ki jami mapatpat ma yomo cwinywa. Wabalo karewa i raccwiny ki mone, dano gukwerowa, ki wan onoŋo wadagge kekenwa.
+\v 4 Ento i kare ma ber ki mar me kica pa Lubaŋa Lalarwa onen,
+\v 5 en olarowa woko cut, pe pi tic mo ma wan watiyo i kit ma atir, ento pi kicane gire. Olarowa ki pii ma olwokowa me nywalle tyen me aryo ki me doko jo manyen pi Cwiny Maleŋ,
+\v 6 ma yam en oonyo i komwa madwoŋ i Lalarwa Yecu Kricito,
+\v 7 wek doŋ gikwanwa ni kitwa atir pi kicane, wek omi wanoŋ kwo ma pe tum ma genwa tye iye.
+\p
+\v 8 Lok man lok ada. Amito wucuŋ matek i kom lok magi, wek jo ma doŋ guye Lubaŋa gubed ki tam me mine me tiyo tic mogo mabeco; meno aye ber, dok bedo me kony bot jo ducu.
+\v 9 Kwer pyem mogo me miŋimiŋo, lok i kom nyiŋ kwaro, daa ki laro lok i kom cik; magi ducu pe konyo, dok tyen lokke pe.
+\v 10 Dano ma kelo apokapoka ka doŋ iciko kicel nyo kiryo kwe, weke woko matwal, pe dok iribbe kwede,
+\v 11 kun iŋeyo ni, kodi dano-nu doŋ oŋak woko, dok obalo, ki doŋ oŋolo kop woko i kome kene. Cik me agikki.
+\p
+\v 12 Ka abioro Artema nyo Tukiko boti, ket tek ibin bota i Nikopoli, pien doŋ atyeko moko tamma me bedo kunnu i kare me koyo.
+\v 13 Ket tek me konyo Jena ma en dano ma ŋeyo cik, gin ki Apolo, i wotgi, nen ni gin mo pe orem botgi.
+\v 14 Danowa bene myero gummine kengi i tic mabeco wek gubed ki yo me konyo luwotgi ma can mo odiyo; pe gubed macalo yat ma pe nyak.
+\p
+\v 15 Jo ducu ma gitye kacel kweda kany gumoti. Mot jo ma marowa i niye. Kica pa Lubaŋa obed kwedwu ducu.

58-PHM.usfm

@@ -0,0 +1,43 @@
+\id PHM
+\ide UTF-8
+\h Pilemon
+\toc1 Pilemon
+\toc2 Pilemon
+\toc3 phm
+\mt Pilemon
+\c 1
+\cl Chura
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Paulo ma lamabuc pi Kricito Yecu, ki bot ominwa Temceo. Bot Pilemon latic wadiwa ma wamaro
+\v 2 gin ki laminwa Apia, ki Arkipo askari wadiwa, ki jo muye Kricito ma gicokke i odi:
+\v 3 Lubaŋa Wonwa ki Rwotwa Yecu Kricito omiwu kica ki kuc.
+\p
+\v 4 Apwoyo Lubaŋa kare ducu ka alwoŋo nyiŋi i legana,
+\v 5 pien abedo ka winyo pi marri ki pi niyeni ma itye kwede i kom Rwotwa Yecu ki bot jo pa Lubaŋa ducu.
+\v 6 Man omiyo alego ni, kit ribbe ma waribbe wan kwedi i kom niye odok matek ma romo niaŋowa matut i kom gin maber ducu ma watye kwede i Kricito.
+\v 7 Pien marri okella yomcwiny, dok ojiŋo cwinya, omera, pien ikweyo cwiny jo pa Lubaŋa.
+\p
+\v 8 Pi meno, kadi bed atye ki tekcwiny i Kricito ma miyo aciki acika me tiyo gin mo ma mitte,
+\v 9 ento pi marri-ni aneno ni ber alegi alega, an Paulo ma acuŋ ma ka Kricito Yecu, ma kombeddi bene doŋ adoko lamabuc pire.
+\v 10 Alegi pi latinna Onesimo, ma doŋ adoko wonne ki i buc kany.
+\v 11 kare mukato onoŋo konnye koŋ obedo pe boti, ento kombeddi doŋ konnye dit boti ki bota bene.
+\p
+\v 12 Doŋ acwalo en me dwogo boti enno, en doŋ odoko macalo dul koma kikome.
+\v 13 Onoŋo amito ni koŋ agwok en bota kany, wek omiya kony ma kakari ma kun pud atye i buc pi tito lok me kwena maber.
+\v 14 Ento pe amito ni atim gin mo ma kun noŋo in pe iye, wek berri pe obed macalo gin ma gidiyi iye adiya, ento obed pi yeyoni in kikomi.
+\v 15 Gwok nyo man en gin mumiyo en yam opokke woko kwedi pi kare manok, ni wek doŋ igame matwal,
+\v 16 pe dok macalo opii, ento makato opii woko, macalo ominwa ma wamaro. Makatone adada en pire tekka, ento ki tuŋ boti pire doŋ tek twatwal, macalo lakonnyi dok omeru bene i Rwotwa.
+\p
+\v 17 Kit meno, ka iŋeyo ni an abedo lawoti, myero igame i kit ma kono igama kwede.
+\v 18 Ka ce yam otimo gin mo marac i komi, nyo tye ki banyani mo, kwan magi ducu i wiya.
+\v 19 An paulo kikoma aye acoyo lok man ki ciŋa, abiculi. Pe awaco ni in bene itye ki banyana, en kwoni kikome.
+\p
+\v 20 Iyo, omera, amito kony mo ki boti i Rwotwa. Kwe cwinya i Kricito.
+\p
+\v 21 Atye ki gen matek i komi ni ibiworo doga, oweko atye ka coyo boti lok man kun aŋeyo ni ibitimo makato ma awacci-ni.
+\p
+\v 22 Medo ki meno, yubba kicika me buto pa welo, pien atye ki gen ni legawu biweko gimiya botwu.
+\p
+\v 23 Epapira mabuc wadiwa i Kricito Yecu omoti,
+\v 24 kadi Marako, Aristako, Dema ki Luka lutic wadiwa bene gumoti.
+\v 25 Kica pa Rwotwa Yecu Kricito obed kwedwu.

59-HEB.usfm

@@ -0,0 +1,442 @@
+\id HEB
+\ide UTF-8
+\h Ibru
+\toc1 Ibru
+\toc2 Ibru
+\toc3 heb
+\mt Ibru
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Yam con Lubaŋa oloko ki kwarowa i dul lok mapol dok i yo mapatpat, kun loko ki i dog lunebi;
+\v 2 ento i kare man ma lacen-ni en doŋ oloko kwedwa i Wode. Jami ducu ma tye, Lubaŋa ceŋ otiyogi pi twer pa Wode, ma en oyubo ni myero obed won jami ducu.
+\v 3 En dero me deyo pa Lubaŋa, cal pa Lubaŋa kikome tye i kome, dok en bene ma tiŋo jami ducu ma tye, ki teko me lokke. Ma doŋ en otyeko tic me lwoko bal, en obedo piny i kabedo me deyo tuŋ acuc i ŋet Won Deyo Madwoŋ ma tye malo i polo.
+\p
+\v 4 kun doŋ en odoko ladit mada makato lumalaika ducu, ma rom aroma ki kit ma nyiŋ ma gimiye ber matek makato megi woko.
+\v 5 Lubaŋa yam koŋ owaco ki lamalaika mo ni, “In i Woda, tin doŋ anywali”? Nyo dok ni, “An abibedo Wonne, en bibedo Woda”?
+\p
+\v 6 Dok bene i kare ma kelo latin kayo i lobo en owaco ni, “Lumalaika pa Lubaŋa ducu myero guwore.”
+\p
+\v 7 I kom lumalaika, Lubaŋa oloko ni, “En loko lumalaikane doko yamo, luticce en loko doko leb mac.”
+\p
+\v 8 Ento i kom Wode en oloko ni, “Komkerri, in Lubaŋa, biri nakanaka, odoo kerri en odoo me ŋolo kop atir.
+\q
+\v 9 In imaro kit ma atir, cwinyi dag tim marac; pi meno Lubaŋa, ma en Lubaŋani, owiri ki moo, moo me yomcwiny madwoŋ, makato luwoti ducu.”
+\p
+\v 10 En dok oloko ni, “In Rwot wiati iketo guti me lobo, polo bene en tic me ciŋi.
+\q
+\v 11 Gin birwenyo woko oyot, ento in iri nakanaka; gin ducu gibiti macalo boŋo,
+\v 12 ibidologi woko macalo ibano koti, gibilokogi macalo ginaruka. Ento in ibedo ma kiti tye acel, mwakani pe bigik.”
+\p
+\v 13 Lubaŋa yam owaco ki lamalaika mo ni, “Bed i ŋeta tuŋ acuc i kabedo me deyo, nio ka abimiyo lukworri gidoko kom laten tyeni?”
+\p
+\v 14 Lumalaika kono dok gubedo aŋagi? Gin ducu gubedo cwiny mogo ma tiyo tic pa Lubaŋa; en orogi ka konyo jo ma binoŋo larre.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Pi meno wan myero waketu cwinywa twatwal i gin ma yam wawinyo, wek pe waŋak woko ki iye.
+\v 2 Lok me kwena ma yam lumalaika gukelo onoŋo omoko matek. Ka ŋat mo okalo wi cik mo, nyo okwero winyo, gimiye can iye ma oporo bal ma en obalo.
+\v 3 Wan kono dok wabibwot niŋniŋ ka pe waketo cwinywa i larre man ma pire dit twatwal-li? Larre man Rwot aye mukwoŋo tuco pire, ka doŋ jo ma yam guwinyo ki bote, gumoko botwa lokke.
+\v 4 Lubaŋa bene omedo cadenne kun tiyo lanyut mogo ki taŋo ki tic madito mapatpat, dok kun poko mot mogo me Cwiny Maleŋ pi mitte kene.
+\p
+\v 5 Pien Lubaŋa pe oketo lobo ma mito bino ma wan waloko pire-ni i te loc pa lumalaika.
+\v 6 Tye ka mo ma gituco ka maleŋ ni, “Dano gin aŋo, mumiyo ipo pire? Nyo latin pa dano, mumiyo iparo pire?
+\q
+\v 7 Ikete ki piny i te lumalaika pi kare manoknok, iketo en obedo laloc ma loyo gin ducu ma iketogi;
+\v 8 iketo en obedo lalo jami ducu.” Doŋ ka oketo jami ducu i te loc pa dano, pe oweko gin mo ma en pe loyo. Kit macalo tye-ni pud pe waneno ka giketo jami ducu i te twerone.
+\v 9 Ento wan waneno Yecu ma yam gikete ki piny i te lumalaika pi kare manoknok, ento kombeddi doŋ gimiye deyo ki woro macalo kabaka pi arem me to ma en ociro, wek pi kica pa Lubaŋa ebil to pi jo ducu.
+\p
+\v 10 Jami ducu tye pi Lubaŋa, dok en aye muketogi. doŋ ka yam en omito kelo litino mapol i deyone, gin ma en otimo obedo ma myero twatwal, en mumiyo latel wigi i larre doko dano muteggi pi ciro can.
+\v 11 ŋat ma olonyogi bedo maleŋ, ki jo ma gilonyogi-ni, gin ducu gua i kom ŋat acel; man en aye gin mumiyo lewic pe mako Yecu me lwoŋogi ni omegine,
+\v 12 kun owaco ni, “Abitito nyiŋi bot utmegina, abipaki ki wer i dye lwak mucokke.”
+\p
+\v 13 Dok ni, “Abiketo genna i kome,” ki dok ni, “An a ene, ki litino ma Lubaŋa doŋ omiya.”
+\p
+\v 14 Kit macalo litino i kare ducu giribbe i kom ki remo, en bene kit meno onywako kwedgi komgi ki remogi, wek pi tone eŋiny ŋat ma tye ki twer i kom to woko, meno en aye Catan,
+\v 15 ka doŋ egony jo ma yam gubedo i twec me opii pi kare me kwogi ducu pi lworo to.
+\v 16 Doŋ onen maber ni, gin ma en otimo pe okemo lumalaika, ento okemo likwayo pa Abraim.
+\v 17 Meno gin mumiyo en myero odok ma rom aroma ki utmegine i yo ducu, wek omi ebed ajwaka madit ma lakica dok lagen i tic pa Lubaŋa, wek omi ekwany bal pa jone woko.
+\v 18 Pien en kikome yam oneno can dok Catan obite, en mumiyo en twero konyo jo ma gibitogi.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Pi meno, wun utmegina maleŋ ma Lubaŋa olwoŋowu kacel kweda, koŋ wutam lok i kom Yecu ma en lakwana dok ajwaka madit me niye ma wan watuco.
+\v 2 En obedo lagen bot Lubaŋa muyero okete i tic, ma rom aroma ki Moses ma yam obedo lagen i ot pa Lubaŋa.
+\v 3 Lager ot gimiye deyo madit makato ot; kit meno Yecu bene nene gikwano ni deyone dit kato pa Moses woko.
+\v 4 Pien ot mo keken dano aye ma gero, ento ŋat ma gero jami ducu en aye Lubaŋa.
+\v 5 Moses yam obedo lagen i ot pa Lubaŋa ducu macalo latic, pi miyo caden i lok ma gibiloko i kare ma lacen.
+\v 6 Ento Kricito obedo lagen i kom ot pa Lubaŋa macalo Wode. Wan aye wa ode ka ce wamoko matek i tekcwinywa, ki i wakkewa pi gen ma watye kwede.
+\p
+\v 7 Doŋ macalo Cwiny Maleŋ oloko ni, “Ka wuwinyo dwan Lubaŋa tin,
+\v 8 pe wumi cwinywu obed nwaŋ calo jo ma yam gujemo, i kare ma guomo kwede cwinya i tim.
+\v 9 ka ma kwarowu guomo iye cwinya, gutema bene iye, kun gibedo ka neno ticca pi mwaka pyeraŋwen kulu.
+\p
+\v 10 Pi meno cwinya owaŋ i kom jo me kare meno, omiyo awaco ni, ‘Gin kare ducu giŋak woko i tamgi; gin pe giŋeyo yona wacel.’
+\p
+\v 11 macalo yam akwoŋo ki kiniga, ‘Gin pe bidonyo i yweyo bota.’”
+\p
+\v 12 Wugwokke, utmegina, wek ŋat mo i kinwu pe obed ki cwiny marac, cwiny ma pe ye Lubaŋa, ma twero miyo en a woko ki bot Lubaŋa makwo.
+\v 13 Ento myero wujiŋ cwinywu kekenwu kare ducu ka pud wutwero lwoŋo ni, “Tin”, wek ŋat mo i kinwu pe cwinye odok nwaŋ pi bwola me bal.
+\v 14 Pien wan wabedo jo ma ribbe ki Kricito, ka ce wamoko matek i genwa mukwoŋo nio wa i agikki,
+\v 15 macalo yam giwaco ni, “Ka wuwinyo dwane tin, pe wumi cwinywu obed nwaŋ calo jo ma yam gujemo.”
+\p
+\v 16 Aŋagi ma yam guwinyo dwan Lubaŋa ci gujemo woko-ni? Pe gin lwak dano ducu ma yam gua ki i lobo Ejipt ma kun Moses aye obedo ka telogi?
+\v 17 Dok aŋagi ce ma yam cwinye owaŋ i komgi pi mwaka pyeraŋwen kulu-ni? Pe gin aye jo ma yam gutimo bal, ma komgi odoŋ i tim kunnu?
+\v 18 Dok en yam okwoŋo kwoŋ bot jo mene ce ni, gin pe gibidonyo i yweyo bote? Pe okwoŋo kwoŋ meno bot jo ma yam pe gubedo luwiny?
+\v 19 Pi meno wan waneno ni, jo meno yam pe gutwero donyo pien onoŋo gukwero ye Lubaŋa.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Pi meno cikke me donyo i yweyo pa Lubaŋa pud tye, ento myero wabedu ma lwor, wek ŋat mo i kinwu pe ginoŋ ni opoto woko me o iye.
+\v 2 Wan doŋ wawinyo lok me kwena maber bene calo gin, ento lok me kwena ma gin guwinyo pe okonyogi, pien pe orwatte ki niyegi.
+\v 3 Wan jo ma waye aye wabidonyo i yweyo meno ma yam en oloko pire ni, “Macalo yam akwoŋo ki kiniga, ‘Gin pe bidonyo i yweyo bota,’” kadi bed ticce onoŋo yam otum woko cakke i acakki piny.
+\v 4 Pien tye ka mo ka ma yam en oloko i kom nino me abiro ni meno, “Lubaŋa oywe i nino me abiro ki i kom ticce ducu.”
+\p
+\v 5 Ka dok kany en bene oloko ni, “Gin pe bidonyo i yweyo bota.”
+\p
+\v 6 Kit meno yo pud tye twolo wek jo mogo gudony iye. Jo ma yam gikwoŋo tito botgi lok me kwena maber pe gudonyo, pien gin gukwero bedo ki winy.
+\v 7 En dok oketo nino mukene ma gilwoŋo ni, “Tin,” kun olok lacen ki i dog Daudi ma doŋ onoŋo okato kare malac ata, i lok ma nene waloko pire, ni, “Ka wuwinyo dwane tin, pe wumi cwinywu obed nwaŋ.”
+\p
+\v 8 Pien ka kono yam Yocwa omiyogi yweyo, kono Lubaŋa pe oloko lacen pi nino mukene.
+\v 9 Pi meno, yweyo me cabit pud tye pi jo pa Lubaŋa;
+\v 10 pien ŋat ma doŋ odonyo i yweyo bot Lubaŋa noŋo doŋ oywe woko ki i ticce, calo Lubaŋa ma yam oywe woko ki i ticce-ni.
+\p
+\v 11 Doŋ pi man, myero wayelle me donyo i yweyo meno, wek omi ŋat mo pe dok opot woko pi kwero bedo ki winy calo gin.
+\v 12 Pien lok pa Lubaŋa obedo gin makwo, dok tiyo matek, bit bene kato pala lucwan ma lebe bit ryoryo woko. Lok meno tuco iwa pil, tuc tuŋcel ka ma tipo ki cwiny gurwatte iye, nyo ka ma waŋ mwot orwatte iye ki moo ma i i cogo, kun poko par ki tam mabecone ki maracone ma tye i i dano.
+\v 13 Pe tye gin mo mukanne ki bot Lubaŋa ma en pe neno, jami ducu ma en oketo odurre woko ka maleŋ i waŋe, en aye ŋat ma biŋiyo kwowa.
+\p
+\v 14 Kit macalo doŋ watye ki ajwaka madit twatwal ma doŋ otyeko donyo i polo, en Yecu, Wod pa Lubaŋa, pi meno myero wamok matek i niye ma watuco.
+\v 15 Pien ajwaka madit ma watye kwede pe obedo ŋat ma pe winyo arem kacel kwedwa pi gorowa, pien en bene Catan yam obite i yo ducu calo wan, ento en pe omedo ki timo bal mo.
+\v 16 Iyo, wan myero doŋ wanyiku cok i nyim komker pa Lubaŋa ki tekcwiny, ka ma kica tye iye, wek otimwa kica, wanoŋ bene kica ma konyowa i kare ma mitte.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Pien ajwaka madit acel acel giyero ki i kin lwak, ka gikete me tiyo tic i nyim Lubaŋa ma kakagi, kun tyero mot ki gitum pi bal.
+\v 2 En twero tic ki dano ki mwolo, jo ma kwiya piny ki jo muŋak, pien en kikome bene noŋo goro oketo kome woko.
+\v 3 Pi man, en myero otyer gitum pi balle en kikome, kacel ki pi bal pa lwak.
+\v 4 Dok bene pe tye ŋat mo ma yerre kene pi dit man, Lubaŋa aye ma lwoŋe iye, macalo olwoŋo Aron.
+\v 5 Kit meno bene, Kricito yam pe oketo deyo i kome kekene me bedo ajwaka madit, ento Lubaŋa aye muyere, kun wacce ni, “In i Woda, tin doŋ anywali.”
+\p
+\v 6 Macalo owaco bene ka mukene ni, “In ibedo ajwaka nakanaka, i kit pa Melkijedek.”
+\p
+\v 7 Yecu yam ocwalo legane bot Lubaŋa, i kare me kwone i lobo man, en aye bot ŋat ma yam twero lare ki i to, kun bako doge ma pe twerre ki koko ki pig waŋe, ci Lubaŋa bene owinye pi mwolone bote.
+\v 8 Kadi en obedo Wod pa Lubaŋa, yam en opwonnye me bedo ki winy pi can ma en doŋ oneno.
+\v 9 Ka doŋ oteggi, ci odoko ŋat ma kelo larre ma pe tum bot dano ducu ma winyo en,
+\v 10 Lubaŋa cut oyere me bedo ajwaka madit i kit pa Melkijedek.
+\p
+\v 11 Watye ki lok mapol ma myero walok i lok man, ento tek twatwal me niaŋowu, kit macalo wun doŋ wudoko nyap ka winyo lokwa-ni.
+\v 12 Kombeddi onoŋo doŋ wuromo bedo lupwony, ento myero ŋat mo koŋ dok opwonywu odoco i lok mukwoŋo ma dok i kom lok pa Lubaŋa. Mito gipitwu koŋ ki cak, ento pe cam matek.
+\v 13 Pien ŋat ma doto cak pe tye ki ŋec mo ma dok i kom bedo ki kit ma atir, pien noŋo pud en latin.
+\v 14 Doŋ cam matek tye pi jo muteggi, ma ryekogi ma gupwonnye kwede me poko gin maber ki gin marac doŋ ojiŋ pi ketone i tic.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Pi meno, koŋ waweku lok mukwoŋo i kom Kricito, ento wamedde anyim ki pwony pa jo muteggi, kun pe dok wanwoyo keto te gutine, ma en aye ŋut i kom tic ducu ma yam kwo pe iye, ki moko niyewa i kom Lubaŋa,
+\v 2 ki dok me pwonnye i kom lok magi: kit batija mapatpat, keto ciŋ i wi dano, cer pa jo muto, ki kop ma giŋolo matwal.
+\v 3 Wabitiyo man giwa ka Lubaŋa oye.
+\v 4 Jo ma doŋ koŋ ceŋ omenyogi kicel, ma gubilo mot ma oa ki i polo, kun gibedo i kin jo mulimo Cwiny Maleŋ,
+\v 5 ma bene doŋ gutyeko bilo lok pa Lubaŋa kit ma mit kwede dok gubilo gin ma bitimme i kare ma bibino i anyim, kit jo meno ka guŋak woko, pe dok gitwero rocogi wek gudok manyen ka doŋ guŋuti.
+\v 6 Ka doŋ guŋak woko, meno gitye ka guro Wod pa Lubaŋa i kom yatariya pigi kengi, kun giketo lewic i kome i nyim lwak.
+\v 7 Pien Lubaŋa miyo gum i kom lobo ma mato kot ma cwer i kome kare ki kare, ka dok ceko ginapita ma konyo jo ma gipuro pigi.
+\v 8 Ento ka ce onyayo okuto ki ocok, konnye noŋo doŋ pe, kuro mere ka cen pa Lubaŋa keken, agikkine en aye mac ma gibiwaŋo kwede woko.
+\p
+\v 9 Ento wun, luwota, kadi bed waloko kit man, wageno ni wutye maber ma wukato jo meno i lok ma dok i larre.
+\v 10 Pien Lubaŋa gire pe ye gin ma pe tye kakare, wiye pe biwil i kom tic ma yam wutiyo, kadi ki mar ma wunyuto pire ki konyo jo pa Lubaŋa, ma pud wutye ka konyogi bene wa i kare-ni.
+\v 11 Doŋ wamito ŋat acel acel i kinwu oket cwinye nio wa agikki, wek omi gin ma wuketo iye genwu-ni ocobbe kakare.
+\v 12 Pe wudok luwackom, ento wulub kit pa jo ma pi niyegi, ki pi diyo cwinygi, gitye ka noŋo gin ma yam Lubaŋa ociko pire.
+\p
+\v 13 I kare ma Lubaŋa cikke bot Abraim, kit macalo pe tye ŋat mo ma kate-ni ki dit ma myero en okwoŋ ki nyiŋe, en okwoŋo ki nyiŋe kekene,
+\v 14 kun waco ni, “Adada abimii gum, dok abimiyo likwayu ginya gidoko mapol.”
+\v 15 Doŋ Abraim pi diyo cwinye omiyo en onoŋo gin ma yam Lubaŋa ociko pire.
+\v 16 Ka dano mo kwoŋo kwoŋ ci kwoŋo ki nyiŋ ŋat madit loye, dok ka pyem mo tye i kin dano, lok ma gimoko ki kwoŋ aye ma tyeko pyem meno.
+\v 17 En gin mumiyo Lubaŋa omoko cikkene ki kwoŋ, pien onoŋo mito nyuto maber twatwal bot jo ma myero gunoŋ gin ma giciko pire ni, gin ma en doŋ etyeko yubo, pe dok ebiloko woko.
+\v 18 Tye doŋ jami aryo ma pe dok lokke, ma Lubaŋa pe twero bwolo iye dano. Pi man, wan jo ma wariŋo walaro bote watye ki gin ma cuko cwinywa matek wek wamak gen ma giketo i nyimwa.
+\v 19 Watye ki gen man macalo lajuk me mel, ma cwinywa cuŋ iye matek, ma pe wawirre atata. Gen meno donyo wa i kabedo maleŋ i ot pa Lubaŋa, i ŋe boŋo kicika,
+\v 20 ka ma Yecu otelo yo odonyo iye piwa, kun doŋ odoko ajwaka madit ma bedo nakanaka i kit pa Melkijedek.
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Melkijedek man yam obedo kabaka me Calem, dok bene ajwaka pa Lubaŋa Mamalo Twal. En orwatte ki Abraim i kare ma Abraim onoŋo doŋ dwogo ki ka neko luker ca, ci cut olamo gum i kom Abraim;
+\v 2 ka doŋ Abraim opokke dul acel me apar me jami ducu ma en onoŋo. Mukwoŋo en kabaka me kit ma atir, man aye te lok me nyiŋe, dok bene en kabaka me Calem, ma te lokke ni, ‘Kabaka me kuc.’
+\v 3 Wonne mo pe, minne-gu pe, kwarine bene pe, acakki me karene, kadi wa agikki me kwone bene pe. En obedo cal ki Wod pa Lubaŋa, obedo ajwaka nakanaka.
+\p
+\v 4 Koŋ wunen kit ma en dit kwede! Abraim, ma en aye kwarowa, yam omiyo bote dul acel me apar me jami ma en oyako.
+\v 5 Doŋ jo ma i kin likwayo pa Levi ma gubedo ajwagi, cik pa Moses yam ocikogi me jogo dul acel me apar ki bot jo Icrael. Meno onoŋo gijogo ki bot utmegigi, kadi bed gin bene gubedo likwayo pa Abraim.
+\v 6 Ento danu-nu ma kwarone pat ki megi-ni ogamo dul acel me apar ki bot Abraim, ka dok olamo gum i kom ŋat ma Lubaŋa ocikke bote.
+\v 7 Pe dok tye kalo akala mo me waco ni, lalam gum dit kato ŋat ma en olamo gum i kome.
+\v 8 Dok ki tuŋcel waneno ni, jo ma jogo dul acel me apar gin jo ma to woko, ento ki tuŋcel ŋat ma jogo en ŋat ma yam gicoyo lok i kome ni pud kwo.
+\v 9 ŋat mo twero waco ni, ka Abraim, omiyo dul acel me apar, Levi bene kikome, ma jogo dul acel me apar, yam omiyo mere kun wok ki bot Abraim,
+\v 10 pien i kare ca onoŋo en pud tye i kom Abraim ma kwarone i kare ma Melkijedek rwatte kwede ca.
+\p
+\v 11 Doŋ ka kono yam gin ducu twero cobbe kakare pi ajwagi ma gin Lulevi, ma jo Icrael yam gunoŋo cik pa Lubaŋa kacel kwedgi-ni, piŋo gimito ni ajwaka mukene dok obin i kit pa Melkijedek, kun pe giwaco ni, i kit pa Aron?
+\v 12 Pi meno ka giloko ajwaka, ci cik bene myero gilok woko.
+\v 13 Pien Rwotwa ma giloko lok magi i kome-ni obedo dano me kaka mukene, ma ŋat mo i kingi peya otiyo tic mo i kom keno tyer.
+\v 14 ŋene gire maber ni, Rwotwa yam oa ki i kin likwayo pa Juda, dok Moses yam pe oloko lok mo i kom kaka meno ma mako ajwagi.
+\v 15 Lok man doŋ otyeko nen woko ka maleŋ makato ka ajwaka mukene otuc macalo Melkijedek,
+\v 16 ma odoko ajwaka, pe pi cik mo ma lubo kaka, ento pi tek me kwone ma gin mo pe romo tyeko.
+\v 17 Pien coc ma yam gicoyo oloko ni, “En bibedo ajwaka nakanaka, i kit pa Melkijedek.”
+\p
+\v 18 Cik macon doŋ gibolo woko, pien onoŋo goro, dok konnye pe,
+\v 19 pien cik pa Moses yam pe ocobo gin mo kakare, ento kombeddi doŋ gikelo gen mo maber makato, ma twero miyo wanyiko cok bot Lubaŋa.
+\p
+\v 20 Medo i kom meno bene, Lubaŋa yam okwoŋo kwoŋ i kome. Jo mukene ca gudoko ajwagi laboŋo kwoŋ mo,
+\v 21 ento Yecu odoko ajwaka pi kwoŋ pa Lubaŋa ma yam owacce ni, “Rwot doŋ okwoŋo kwoŋ, pe dok biloko tamme, ‘In ibedo ajwaka nakanaka.’”
+\p
+\v 22 Meno omiyo gicikke ma Yecu ocuŋ pire obedo ber makato mukene ca.
+\p
+\v 23 Ajwagi mukene ca onoŋo yam welgi dwoŋ, pien to onoŋo ogeŋo nyimgi woko wek pe gumedde ki tic,
+\v 24 ento Yecu bedo i dog ticce me ajwaka matwal, pien en bedo nakanaka.
+\v 25 Mumiyo i kare ducu en tye ki twer me laro jo ma nyiko cok bot Lubaŋa, kun giwok ki bote, pien en bedo kwo kare ducu ka bako doge pigi.
+\p
+\v 26 Ajwaka madit macalo meno aye ma romo cobo mitiwa. En leŋ, gin mo marac pe i iye, cilo me bal pe ogude. Yam gipoko en woko ki i kom lubalo, gitiŋe malo i wi polo.
+\v 27 En pe calo ajwagi mukene madito ca, ma gityero gitum bot lubaŋa jwijwi, mukwoŋo pi balgi kengi, ka lacen doŋ pi bal pa lwak. Yecu otyero gitum kicel keken ma otyeko lok ducu i kare ma omine kene macalo gitum.
+\v 28 Adada, cik pa Moses yero jo magoro ketogi bedo ajwagi madito, ento lok me kwoŋ ma gikwoŋo lacen i ŋe cik, oyero Wod pa Lubaŋa oketo obedo muporre matwal.
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 Kombeddi gin ma pire dit ma watye ka lokone kany en ene: Wan watye ki ajwaka madit macalo man, ma doŋ obedo i kabedo me deyo yo tuŋ acuc i ŋet komker pa Won Deyo Madit i polo.
+\v 2 En tiyo ticce i kabedo maleŋ, i kema me ada ma Rwot aye oguro, ento pe dano.
+\p
+\v 3 Ajwaka madit acel acel giyere me miyo mot ki tyero gitum bot Lubaŋa; pi meno mitte bene ni Yecu myero obed ki gin mo me atyera.
+\v 4 Kono nene en tye i lobo kany, kono pe obedo ajwaka wacel, pien ajwagi doŋ tye ma gimiyo mot kun gilubo cik pa Moses.
+\v 5 Ento gin ma gitiyo giporo ki tipo ki cal keken me kabedo maleŋ ma tye i polo; pien i kare ma Moses doŋ yam cok guro kema, Lubaŋa ocike ni, “Nen ni itiyo jami ducu kun ilubo kit cal ma ginyutti ki i wi got.”
+\v 6 Ento kit macalo tye, Kricito doŋ onoŋo tic maber atika makato megi-ni woko, rom ki kit gicikke ma en oyubo ma obedo ber matek makato mukene macon ca, pien Lubaŋa omoko kun onoŋo ociko pi miyo jami mabeco makato.
+\p
+\v 7 Kono ka bal mo obedo pe i gicikke mukwoŋo, kono onoŋo gicikke mo me aryo doŋ pe mitte.
+\v 8 Ento Lubaŋa onoŋo bal tye i komgi, pien owaco ni, “Kare biromo, man lok pa Rwot, ma abimoko iye gicikkena manyen ki jo me doggola pa Icrael, ki jo me doggola pa Juda.
+\q
+\v 9 Pe dok bibedo calo gicikke ma yam aketo ki kwarogi ca, i kare ma yam amako kwede ciŋgi, ci akwanyogi woko ki i lobo Ejipt; pien gin yam pe gulubo gicikkena, omiyo an bene atenyogi woko ata, man lok pa Rwot.
+\q
+\v 10 Man aye gicikke ma abiketo ki jo me doggola pa Icrael ka kare meno oromo, Rwot ma awaco: Abiketo cikka ducu i tamgi, abicoyo bene bedo i cwinygi. An abibedo Lubaŋagi, gin gibedo jona.
+\q
+\v 11 ŋat mo doŋ pe bipwonyo lutugi, dok ŋat mo bene pe biwaco ki ominne ni, ‘ŋe Rwot,’ pien gin ducu gibiŋeya, cakke ki i kom jo matino ma i kingi, o kwede wa i kom jo madito.
+\q
+\v 12 Pien abitimo botgi kica i timgi maraco ducu, pe dok abipo i kom balgi mo kadi ki acel.”
+\p
+\v 13 Ka oloko pi gicikke manyen, en tamo pi gicikke mukwoŋo ca macalo gin ma karene okato woko. Gin ma karene doŋ okato, ma oti woko bene, noŋo doŋ cok rwenyo.
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Kadi gicikke mukwoŋo ca bene yam obedo ki cik mogo me woro Lubaŋa, dok bene obedo ki kabedo mo maleŋ me lobo man.
+\v 2 Pien yam tye kema ma giyubo, ma obedo ki dul acel yo tuŋ woko ma gilwoŋo ni Kabedo Maleŋ, ma tye iye okar-mac, ki meja, ki mugati ma giketo i nyim Lubaŋa.
+\v 3 I ŋe boŋo kicika me aryo yam tye iye kema ma gilwoŋo ni Kabedo Maleŋ Makato Ducu.
+\v 4 Keno tyer ma gitiyo ki jabu tye iye kunnu me waŋo odok eceta, ki canduk me gicikke ma gimwono kome woko ki jabu. I canduk me gicikke yam tye iye abino jabu ki manna ki odoo pa Aron ma yam olot-ti, ki got ma apada aryo ma ceŋ gicoyo iye lok me gicikkene.
+\v 5 Ka wi canduk yam tye iye lukerubi me deyo, ma guumo kom me kica woko ducu ki bwomgi. Jami magi pe gitwero loko gin mo iye kikore kombeddi.
+\p
+\v 6 Meno aye kit ma yam giyubo kwede. Ajwagi yam gidonyo i kema jwijwi teretere ka cobo ticgi me woro Lubaŋa.
+\v 7 Ento kema me aryo ajwaka madit keken aye donyo iye kene, dok bene donyo iye kicel keken i mwaka acel acel, kun pe cito kunnu laboŋo remo, ma en tero me atyera pi balle ki pi bal pa lwak.
+\v 8 Man aye ma miyo Cwiny Maleŋ nyuto ka maleŋ ni, yo me donyo i kabedo maleŋ peya giyabo ka kema mukwoŋo ma woko ca pud ocuŋ.
+\v 9 Man aye lanyut me cal me kare man. Man te lokke ni, mot ki gitum ma gityero bot Lubaŋa pe twero miyo ŋat mo ma woro Lubaŋa doko dano ma cwinye leŋ,
+\v 10 pien gitiko ka cam ki mat ki kit lwok mapatpat. Magi ducu gubedo cik ma nen ki woko me kom ma tye ka tic nio wa i kare ma Lubaŋa biloko jami ducu bedo manyen.
+\p
+\v 11 Ento ka Kricito doŋ obino, ma en aye ajwaka madit me jami mabeco ma bibino, kema ma en tiyo iye kato maca, odoko dit maber makato maca, pien pe gitiyo ki ciŋ, man te lokke ni, pe gin me lobo man.
+\v 12 En odonyo i Kabedo Maleŋ Makato Ducu kicel keken ma doŋ otyeko lok woko ducu, kun pe otero remo dyegi ki remo litino twoni, ento otero remone kikome, ci okokowa kwede doŋ matwal.
+\v 13 Remo dyegi ki twoni, ki buru roya ma giwaŋo, ka gikiro i kom jo mubalo kwer, romo lonyogi, kun lwoko komgi bedo maleŋ.
+\v 14 Remo pa Kricito pe kato maca mada? Pi Cwiny Maleŋ ma bedo matwal, omiyo en omine kene bot Lubaŋa kun roc mo pe i kome, pi lonyo cwinywu ma onoŋo ocido woko macol licuc pi tiyo tic ma kwo pe iye, wek wubed ma iwu leŋ, ka doŋ wawor Lubaŋa makwo.
+\p
+\v 15 Pi meno Kricito aye ŋat muyubo gicikke manyen, wek emi jo ma gilwoŋo gunoŋ lim ma ri nakanaka ma Lubaŋa ociko me miyone; pi to ma yam onen, omiyo jo ma yam gikalo wi cik i te gicikke mukwoŋo kombeddi doŋ gikokogi woko.
+\v 16 Pien ka ma gicikke me leyo lim tye iye, myero koŋ gimok ni, ŋat muciko doŋ oto.
+\v 17 Kodi gicikke meno twero tic lacen i ŋe to keken; pe tye ki twer mo ka ŋat muciko pud kwo.
+\v 18 Pi meno kadi wa gicikke mukwoŋo ca gimoko ki remo.
+\v 19 Pien i kare ma yam Moses otyeko tito bot lwak gin ma giciko ducu ma tye i i cik, en okwanyo remo roci dyaŋ ki dyegi, kacel ki pii, ki yer romo makwar, ki yat anyero, okiro i kom buk kikome, ki i kom lwak ducu bene,
+\v 20 kun waco ni, “Man aye remo me gicikke ma Lubaŋa ocikowu pire.”
+\v 21 Dok i yo acel-lu, Moses okiro remo i kom kema ki jami ducu ma gitiyo kwedgi me woro Lubaŋa.
+\v 22 I te cik, nen calo jami ducu gilonyo woko ki remo; ka ma pe gioyo iye remo, weko bal bene bedo pe iye.
+\p
+\v 23 Onoŋo oporre kakare pi jami ma obedo lapor keken me gin ma tye i polo myero gilonygi gubed leŋ kit meno, ento jami me polo kikomgi myero olony ki gitum mabeco makato magi-gu ducu.
+\v 24 Pien Kricito pe odonyo i kabedo maleŋ ma dano otiyo ki ciŋ, ma obedo lapor ki kabedo maleŋ me adane, ento odonyo i polo kikome, ma i kare man en tye ka nen kunnu i nyim Lubaŋa piwa.
+\v 25 Dok bene en pe odonyo me mine kene kare ki kare calo ajwaka madit ma donyo i kabedo maleŋ mwaka ki mwaka, kun tero remo ma pe remone kikome.
+\v 26 Ka nene obedo kit meno, kono en onwoyo to kare ki kare cakke i acakki piny. Ento kit ma tye kwede-ni, en onen kicel keken i agikki me kare wek ekwany bal woko pi mine kene macalo gitum.
+\v 27 Dok kit macalo giyubo ni, dano to kicel, ka doŋ ki i ŋeye ŋolo kop cakke,
+\v 28 kit meno Kricito bene otyerre kene kicel me tiŋo bal pa jo mapol, dok binen tyen me aryo, pe doŋ pi tic i kom bal, ento pi laro jo ma tye ka kure.
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Cik pa Moses gire tye iye tipo keken me jami mabeco me kare me anyim, pe calgi kikome. Pi cik dano gibedo ka kelo gitum ma kitgi acel nakanaka, mwaka ki mwaka; en doŋ pe tye ki twero mo matwal me loko jo ma bino bot Lubaŋa gudok jo mabeco muteggi.
+\v 2 Ka nene tye kit meno, kono gitum pe doŋ ogik woko? Kono jo ma woro Lubaŋa doŋ gilwoko balgi woko matwal, kono pe dok gimedde me bedo ki kit ŋec mo i cwinygi ni gin lubalo.
+\v 3 Ento gitum magi bedo ka poyo wi dano i balgi mwaka ki mwaka.
+\v 4 Pien remo twoni ki remo dyegi pe twero kwanyo bal woko wacel.
+\p
+\v 5 Pi lok man, i kare ma Kricito obino i lobo, en oloko ni, “In giri pe imito gitum kadi gityer, ento iketo koma tye.
+\q
+\v 6 Ii pe obedo yom pi gitum awaŋa ki gitum ma gityero pi bal.
+\q
+\v 7 Ka doŋ awaco ni, ‘An a ene, doŋ abino ka cobo mitini, in Lubaŋa,’ macalo yam gicoyo i koma i buk adola.”
+\p
+\v 8 Mukwoŋo en oloko ni, “In pe imito gitum, kadi mot ma gityero, nyo gitum awaŋa ki gitum pi bal, cwinyi bene pe yom iye,” ma gin jami ma gityero pi cik.
+\v 9 Ka dok oloko ni, “An a ene, doŋ abino ka cobo mitini.” Ojwayo mukwoŋone-ni woko wek omi ekel me aryone.
+\v 10 Doŋ pi mitine meno, omiyo gilonyowa wadoko leŋ pi Yecu Kricito mumiyo kome ma ka gitum kicel keken ma otyeko lok woko ducu.
+\p
+\v 11 Ajwaka acel acel cuŋ i dog ticce nino ducu kun tyero kit gitum acel-lu kare ki kare ma pe tye ki twero mo matwal me kwanyo bal.
+\v 12 Ento Kricito yam otyero gitum acel keken pi bal, pi kare ducu, ka doŋ obedo piny i ŋet Lubaŋa tuŋ acuc i kabedo me deyo.
+\v 13 Nia wa i kare ca en tye ka kuro nio ka gimiyo lukworre doko kom laten tyene,
+\v 14 pien gitumme acel-lu omiyo jo ma en olonyogi bedo leŋ gudoko jo mabeco muteggi matwal.
+\v 15 Cwiny Maleŋ bene omiyo cadenne botwa, pien ka doŋ oloko ni,
+\v 16 “Man aye gicikke ma abiketo ki jo me doggola pa Icrael, ka kare meno okato, man lok pa Rwot: Abiketo cikka ducu i cwinygi, kun acoyo bedo i tamgi.”
+\p
+\v 17 ka dok omedde kun loko ni, “Pe dok abipo i kom balgi ki timgi maraco.”
+\p
+\v 18 Ka ma weko bal tye iye, gitum mo pi bal doŋ pe mitte.
+\p
+\v 19 Pi meno, utmegina, wan doŋ watye ki yo me donyo i kabedo maleŋ ki tekcwiny pi remo pa Yecu.
+\v 20 En oyabo botwa yo manyen, yo makwo, me donyo i ŋe boŋo kicika; yo meno aye en kome.
+\v 21 Kit macalo doŋ watye ki ajwaka madit ma loyo ot pa Lubaŋa.
+\v 22 myero doŋ wanyiku cok bot Lubaŋa ki cwiny me ada, kun niye bene doŋ odonyo matut i cwinywa, ma doŋ cwinywa leŋ, pien ŋec me gin maraco ma yam watimo doŋ gikwanyo woko, dok bene komwa doŋ gilwoko woko ki pii maleŋ.
+\v 23 Wamoku matek likiŋ i gen ma watuco, laboŋo tagge atata, pien ŋat ma ocikowa-ni lagen.
+\v 24 Dok bene myero watamu kit macalo watwero tugo kwede cwinywa kekenwa i mar ki i tiyo tic mabeco,
+\v 25 kun pe waweko cokke kacel, kit macalo jo mogo doŋ guloko odoko kitgi-ni, ento myero wacuku cwinywa kekenwa, makatone kit macalo wuneno Nino maca doŋ tye ka nyiko cok-ki.
+\p
+\v 26 Pien ka watimo bal akaka ma doŋ noŋo watyeko limo ŋec i kom lok me ada, gitum mo pe dok odoŋ ma gityero pi balwa.
+\v 27 Odoŋ kuro ŋolo kop keken kun watye ki lworo madwoŋ, ki mac mager ma bityeko dano ma gipyem ki Lubaŋa.
+\v 28 Dano ma pe lubo cik pa Moses gineko aneka laboŋo kica mo, ka ce lok oloye i nyim caden aryo nyo adek.
+\v 29 Doŋ wutamo ni can ma rom mene ma gibiketo i kom ŋat ma ocayo Wod pa Lubaŋa, dok ma opyedo remo me gicikke pa Lubaŋa ma gilonye kwede me bedo maleŋ, dok ma oŋalo Cwiny Maleŋ me kica pa Lubaŋa?
+\v 30 Pien wan waŋeyo ŋat ma oloko ni, “An aye abiculo kwor, abiculo waŋe lacen,” dok ni, “Rwot biŋolo kop i kom jone.”
+\v 31 Bedo gin me lworo twatwal me poto i ciŋ Lubaŋa makwo.
+\p
+\v 32 Ento koŋ doŋ wupo i kare mukato, kit ma yam wuciro kwede, kun wulwenyo ki lwak cam madwoŋ, i kare ma doŋ ceŋ pa Lubaŋa otyeko ryeny omenyowu.
+\v 33 Kare mukene yam giyetowu dok giunowu i nyim lwak, kare mukene bene wuribbe ki jo ma gitimogi kit meno.
+\v 34 Pien kica yam omakowu i kom mabuc, dok bene cwinywu obedo yom kadi giyako jamiwu, pien wun kikomwu onoŋo doŋ wuŋeyo ni wutye ki jami mukene mabeco makato magi, dok ma ri nakanaka.
+\v 35 Pi meno pe wubwot tekcwiny woko, pien tye ki bakacic madit ma wubilimo.
+\v 36 Mito wubed kun wuciro, wek omi wuti gin ma Lubaŋa mito, ci doŋ wunoŋo gin ma yam en ociko pire.
+\v 37 Macalo yam en oloko ni, “Odoŋ kare manok mo, ci ŋat ma bino ca bibino woko oyotoyot ma pe bigalle.
+\q
+\v 38 Doŋ danona ma kite atir bibedo kwo pi niye; ento ka odok woko cen, cwinya pe bibedo yom i kome.”
+\p
+\v 39 Ento wan pe watye i kin jo ma dok cen, ka girwenyo woko matwal-li; wan watye i kin jo ma gitye ki niye, ma en aye doŋ gwoko kwogi.
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 Niye aye ma moko gin ma dano geno, en gin ma niaŋowa maber ni, jami ma pe gineno komgi gitye.
+\v 2 Pire omiyo Lubaŋa opwoyo jo macon.
+\v 3 Pi niye waniaŋ ni, Lubaŋa yam oketo lobo kulu ki lokke, mumiyo gin ma nen gitiyo nia ki i kom gin ma pe nen.
+\p
+\v 4 Pi niye Abel otyero gitum maber ma kato pa Kain woko bot Lubaŋa; meno omiyo gipwoye ni kite atir, kun Lubaŋa aye obedo cadenne pi gamo motte. En oto, ento pi niyene omiyo pud loko.
+\p
+\v 5 Pi niye Enoka yam gitiŋo gitero woko malo wek pe obil to. Pe gimedo ki noŋone, pien Lubaŋa onoŋo doŋ otere woko. I kare ma pud peya gitere, gimiyo lok me caden i kome, ni oyomo cwiny Lubaŋa.
+\v 6 Laboŋo niye pe twerre me yomo cwinye, pien ŋat ma mito nyiko cok bot Lubaŋa myero oye ni en tye ada, dok bene ni en miyo bakacic bot jo ma yenye.
+\p
+\v 7 Pi niye Nua bene, ka Lubaŋa ociko en pi gin ma peya onen, owinyo doge, ka doŋ opayo yeya pi laro jo me ode. Niyene-nu omiyo kop oloyo lobo, omiyo en onoŋo kit ma atir ma bino pi niye.
+\p
+\v 8 Pi niye Abraim owinyo dog Lubaŋa i kare ma olwoŋe me cito i lobo mo mukene ma onoŋo yam en mito miye ni obed mere. En oa ki i lobo tugi kun pe ŋeyo ka ma ecito iye.
+\v 9 Pi niye omiyo en obedo macalo welo i lobo ma yam Lubaŋa ociko pire, macalo ebedo i lobo pa lurok, kun bedo i kema gin ki Icaka ka Yakobo, ma gin bene gimiyogi kit cikke acel-lu.
+\v 10 Pien en onoŋo tye ka kuro gaŋ ca ma tye ki gutine ducu matek, ma Lubaŋa aye obedo ŋat mugoyo calle, ki lagedone kikome.
+\v 11 Pi niye omiyo Cara onoŋo teko me yac, kadi bed mwaka me nywalle onoŋo doŋ okato woko. Man otimme pien en otamo ni, ŋat ma ociko-ni genne.
+\v 12 Man omiyo i kom laco acel, ma yam rom ki ŋat muto, oa iye lwak likwayo mapol ata calo lakalatwe me polo, ki dok calo kweyo me dog nam ma kwanone loyo dano woko-ni.
+\p
+\v 13 Jo magi ducu guto i kom niye, ma pud peya gimiyogi gin ma ceŋ Lubaŋa ociko pire, ento guneno anena ki ka mabor, gumoto ki kunnu, dok bene gutuco ni gin gibedo macalo lurok dok welo i wi lobo.
+\v 14 Pien jo ma loko lok kit meno ginyuto ka maleŋ ni gitye ka yenyo lobo tugi kikome.
+\v 15 Ka kono nene gubedo ka tamo pi lobo ma yam gin gua ki iye ca, kono gunoŋo yo me dok cen iye.
+\v 16 Ento gin gitye ka paro pi lobo maber makato maca ca woko, en aye pacogi ma i polo. En meno gin mumiyo lewic pe mako Lubaŋa ka ce gilwoŋe ni Lubaŋagi, pien en doŋ otyeko yubo botgi gaŋ.
+\p
+\v 17 Pi niye Abraim, ka yam giteme, otyero Icaka macalo gitum bot Lubaŋa; ŋat ma Lubaŋa ocikke bote oyubbe me tyero wode acel keken macalo gitum bot Lubaŋa,
+\v 18 ma yam giloko pire ni, “Litino pa Icaka aye gibilwoŋogi ni likwayu.”
+\v 19 En onoŋo otamo ni, Lubaŋa tye ki twero me cero dano ki i kin jo muto; dok bene gitwero waco ni Icaka odwogo i ciŋ Abraim calo oa ki i kin jo muto.
+\p
+\v 20 Pi niye Icaka olamo gum i kom Yakobo ki Ecau pi kare me anyim.
+\p
+\v 21 Pi niye Yakobo bene, ka doŋ to, olamo gum i kom litino pa Yucepu, kun lamo i kom latin acel acel, ma okulo wiye i wi odoo me komone, me woro Lubaŋa.
+\v 22 Pi niye Yucepu, i agikki me kwone, oloko pi a pa jo Icrael ki i Ejipt, ka doŋ ociko pi kit macalo myero gibiyike kwede.
+\p
+\v 23 Pi niye, ka yam ginywalo Moses, lunyodone gukane pi dwe adek kun pe gulworo cik pa kabaka, pien onoŋo guneno ni latin ca ber mada.
+\v 24 Pi niye Moses, ka doŋ odoŋo, pe oye ni myero gilwoŋe ni en e wod pa nya pa Parao,
+\v 25 kun oyero me neno can kacel ki jo pa Lubaŋa ma ka bedo ki yomcwiny me bal ma ri pi kare manok mo keken-ni.
+\v 26 En otamo ni yet ma giciro pi Kricito obedo lonyo madit makato lonyo ducu ma tye i Ejipt, pien onoŋo ociko waŋe kun neno mot me kare me anyim.
+\v 27 Pi niye Moses oa woko ki i Ejipt kun pe lworo kiniga pa kabaka; ociro matek, macalo en neno Lubaŋa ma pe nen.
+\v 28 Pi niye bene omiyo en okwero nino madit me Kato, dok okiro remo, wek omi lanek litino kayo pe ogudgi.
+\p
+\v 29 Pi niye jo Icrael guŋolo Nam Makwar macalo giwoto ki i wi ŋom mutwo; ento jo Ejipt gumwony woko liweŋ i nam i kare ma gin bene gutemo me kato kit meno.
+\p
+\v 30 Pi niye omiyo cel me Jeriko orette opoto woko piny ma doŋ jo Icrael gurumo pi nino abiro.
+\p
+\v 31 Pi niye Rakab ma obedo malaya pe oto kacel ki jo ma pe gubedo luwiny, pien onoŋo en yam ojolo lurot-piny ki kuc.
+\p
+\v 32 Gin aŋo makato meno ma dok amedde me lokone? Pien kare aye bibedo nok bota me tittiwu pi Gideon, Barak, Samson, Jeputa, Daudi, Camuel ki lunebi-gu,
+\v 33 ma gin bene pi niye omiyo gulwenyo ki luker me lobo mapatpat, guloyogi, gutiyo gin ma tye atir, gunoŋo gin ma yam Lubaŋa ociko pire. Gutweyo dog labwor-gu woko,
+\v 34 guneko mac mager woko, gubwot ki i lak pala lucwan. Gorogi olokke odoko tekkom, gudoko jo matek i lweny, guryemo mony pa lurok woko.
+\v 35 Mon gunoŋo danogi ma yam guto ma doŋ gucer woko. Jo mukene gigoyogi marac, guto kun gukwero ni pe gigonygi, wek gibicer i kwo maber makato.
+\v 36 Jo mukene giŋalogi, gipwodogi, gitweyogi ki nyor ci giketogi i mabuc.
+\v 37 Gicelogi ki got, giŋuno igi woko i dul aryo ki mucumeno, ginekogi ki pala lucwan. Gin guloŋo piny kun guruko laa romi ki laa dyegi, ma noŋo can oketo komgi woko, dano ounogi dok gitimogi ki tim maraco.
+\v 38 Kit jo macalo meno lobo pe romo bedo kwedgi. Gubedo ka wot awota atata i tim, ki i wi godi, kun gibedo i boro ki bur mugwarre matut piny i ŋom.
+\p
+\v 39 Jo magi giŋene maber pi niyegi, ento pe gumedo ki noŋo gin ma yam Lubaŋa ociko pire,
+\v 40 pien onoŋo Lubaŋa oyubo gin mo maber makato kun otamo piwa, ni meno, gin pe myero gudok jo mabeco muteggi laboŋo wan.
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 Doŋ kit macalo watye ki lwak caden mapol ma rom meno ma orumowa woko dyere, myero koŋ doŋ wabolu gin mogo mapek-gu woko ducu, ki bal ma maro tweyowa woko likiŋ, wek wariŋu doŋ ŋwec pyem ma tye i nyimwa, kun waciro bene peko ma tye iye.
+\v 2 Wanenu Yecu ma en aye latel wiwa i lok kom niye, en ŋat ma ocobo niyewa kakare. Pi yomcwiny ma giketo i nyime en yam ociro yatariya, kun ocayo lewic ma giketo i kome; ento kombeddi doŋ obedo piny i kabedo me deyo yo tuŋ acuc me komker pa Lubaŋa.
+\p
+\v 3 Wubed ki tam i kome, ki kit ma en ociro kwede adagadaga marac twatwal ki bot lubalo, wek pe wuol, ki cwinywu pe opoti.
+\v 4 I lwenywu ma wulwenyo ki bal pud peya wulwenyo wuo wa i oyo remowu.
+\v 5 Nyo wiwu owil woko ce i coc ma yam gicoyo me cuko cwiny dano, ma en loko kwedwa iye macalo litinone? Ni meno, “Latinna, pe ica pwony pa Rwot; ka en ogoyi, pe cwinyi opoti.
+\q
+\v 6 Pien Rwot pwonyo jo ma en maro, pwodo latin acel acel ma en gamo.”
+\p
+\v 7 Myero wucir matek, wek opwonywu. Lubaŋa tye ka tic kwedwu macalo litinone. Latin mene ma pe wonne pwonyo?
+\v 8 Ka ce owekowu laboŋo pwonyowu macalo litinone mukene ducu, nyuto ni wun doŋ litino luk, pe litinone kikome.
+\v 9 Kit meno wan watye ki wegiwa me lobo man ma yam gupwonyowa, wan bene waworogi. Pe doŋ myero wamine makato i te loc pa Wonwa me cwiny wek wabed kwo?
+\v 10 Pien gin yam gupwonyowa pi kare manok mo keken i kit ma gin guneno ni ber, ento Lubaŋa pwonyowa pi konyowa, wek omi wadok jo maleŋ macalo en.
+\v 11 Kit pwonnye ducu, ka pud watye iye, pe watamo obedo me yomcwiny, ento me kumo, ento i ŋeye lacen kelo kuc keken bot jo ma guyelle iye, pien noŋo doŋ gudoko jo ma kitgi atir.
+\p
+\v 12 Pi meno, wutiŋ badwu mukwe-ni malo, wurye coŋwu magoro,
+\v 13 wuyub yo ma tyenwu lubo ocuŋ atir, wek ŋat ma tyene oŋol pe dok tyene oputte woko liweŋ ki i waŋ mwot, ento myero ocaŋ woko acaŋa.
+\v 14 Wuket tek me bedo ki kuc ki jo ducu, ki me bedo jo maleŋ; pien ŋat ma pe leŋ pe bineno Rwot.
+\v 15 Wugwokke kun wuneno maber ni ŋat mo pe opoto ka gamo kica pa Lubaŋa. Wunen ni ŋat mo pe obedo macalo lwit yat makec ma ka otwi ci kelo ayela, dok balo jo mapol.
+\v 16 Wunen ni ŋat mo pe obed latim abor, nyo dano ma pe lworo Lubaŋa calo Ecau, ma yam ocato ditte me anywalli me bedo latin kayo pi cam me tyen acel keken.
+\v 17 Pien wuŋeyo ni, lacen ka en omito ni wonne olam gum i kome, ento wonne okwere woko, kadi bed onoŋo mito ma kok ki pig waŋe, pien en yam pe onoŋo yo me ŋut i gin ma otimo.
+\p
+\v 18 Pien wun pe wubino i gin ma gitwero gudo kome, ki mac ma yam olyel i wi got Cinai, ki colpiny me mutu ma ocido woko licuc, ki yamo lapiru matek,
+\v 19 ki koko tum, ki dwan ŋat ma tye ka lok. Jo ma guwinyo lokke gubako doggi mada ni pe dok gimed loko botgi lok mo,
+\v 20 pien gin pe gitwero ciro cik ma giketo, ni meno, “Kadi ki lee mo ka ogudo got, myero gicel ki gweŋ ginek woko.”
+\v 21 Gin munen kunnu obedo marac twatwal ma miyo dano lworo, man omiyo Moses owaco ni, “Lworo omaka adada ma koma myel amyela.”
+\v 22 Ento wun wubino i got me Cion, ki gaŋ pa Lubaŋa makwo, Jerucalem me polo, ki bot lwak lumalaika ma welgi pe kwanne ma gucokke kacel ka woro Lubaŋa.
+\v 23 ki i cokke pa litino kayo ma gicoyo nyiŋgi i polo, ki bot Lubaŋa ma en laŋolkop pa dano ducu, ki bot tipo pa jo ma kitgi atir, ma doŋ gimiyo gudoko jo mabeco muteggi,
+\v 24 ki bot Yecu, layub gicikke manyen, ki bot remo ma gikiro, ma tito ki kica pi gin maber ma kato gin ma remo pa Abel otito pire.
+\p
+\v 25 Wugwokke pe wukwer winyo lok pa ŋat ma tye ka lok. Jo ma yam gukwero winyo lok pa ŋat mucikogi i wi lobo pe gubwot. Wan kono wabibwot niŋniŋ, ka wakwero winyo lok pa ŋat ma tye ka cikowa ki i wi polo kulu-ni?
+\v 26 I kare maca, dwane oyeŋo Iobo; ento kombeddi en ociko ni, “Odoŋ kicel, pe doŋ abiyeŋo lobo keken, ento abiyeŋo wa polo bene.”
+\v 27 Lok man ni, “Odoŋ kicel,” nyuto ni, gibikwanyo gin ma yeŋŋe woko, meno ginaketa, ka gin ma pe yeŋŋe cako doŋ.
+\v 28 Pi meno myero wapwoyu Lubaŋa, pien doŋ wanoŋo ker ma pe twero yeŋŋe, dok bene myero waworu Lubaŋa i yo ma twero yomo cwinye, kun bene wamiye deyo ki lworo,
+\v 29 pien Lubaŋa-wa en aye mac ma waŋo piny.
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Wumedde ki mar i kinwu kekenwu macalo omego.
+\v 2 Wiwu pe owil ka jolo welo, pien jo mogo ma yam gugwoko welo onoŋo gugwoko lumalaika i pacogi kun pe giŋeyo.
+\v 3 Wupo pi jo ma tye i mabuc calo wutye kacel kwedgi i mabuc kunnu. Wupo bene pi jo ma gitimogi ki tim marac, kit macalo wun bene wutye i kom.
+\p
+\v 4 Jo ducu myero guket deyo i kom nyom, dok kitanda pa jo ma gunyomme myero giwor obed maleŋ; pien Lubaŋa biŋolo kop i kom lutim tim me abor ki jo ma balo nyomgi.
+\v 5 Pe wubed jo ma maro lim; jami ma wutye kwede myero oromwu, pien Lubaŋa yam oloko ni, “Pe abiboli, pe abibwoti ata.”
+\p
+\v 6 En meno gin mumiyo cwinywa tek, kun wawaco ni, “Rwot en lakony mera, pe abibedo ki lworo; ŋo kono ma dano twero timo i koma?”
+\p
+\v 7 Wupo i kom lutel wiwu macon, ma yam gitittiwu lok pa Lubaŋa. Wutam pi kwogi ki gin maber ma oa iye, ka doŋ wulub niyegi.
+\v 8 Yecu Kricito gire kite tye acel keken laworo ki tin ki nino ma pe tum.
+\v 9 pe wuwek pwony mogo mapatpat dok ma welo gurwenywu woko; ber kica pa Lubaŋa aye mumi teko i cwinywa, pe pi cik me cam mogo ma dano ma gulubo pe gunoŋo iye kony mo.
+\p
+\v 10 Watye ki keno tyer ma lutic i kema macon ca pe gitye ki twero mo me cam iye.
+\v 11 Pien lee ma yam ajwaka madit tero remogi i kabedo maleŋ me bedo gitum pi bal, komgi yam giwaŋo woko cen i ŋe gony.
+\v 12 Kit meno bene Yecu yam oto cen woko i ŋe dogcel, wek omi elony dano ki remone kikome gubed maleŋ.
+\p
+\v 13 Pi meno myero wacitu bene woko i ŋe gony, kun waciro anywar pire;
+\v 14 pien kany pe watye ki gaŋ mo ma ri nakanaka, ento watye ka yenyo gaŋ ma tye anyim ma cok bino.
+\p
+\v 15 Doŋ wamiyu pakwa bot Lubaŋa i kare ducu macalo gitum ma gityero bot Lubaŋa, kun wawok ki bot Yecu; meno aye pwoc ma wamiyo ki dogwa ka watuco nyiŋe.
+\p
+\v 16 Pe myero wiwu owil ka timo gin maber, ki poko jami ma wutye kwede bene bot jo mukene; pien gitum macalo meno yomo cwiny Lubaŋa.
+\p
+\v 17 Wuwiny lok pa jo ma telowu, dok wumine i te locgi, pien gin gitye ka gwoko tipowu laboŋo yweyo macalo jo ma Lubaŋa bipenyogi pi ticgi. Wumi guti ticgi ki yomcwiny, ma pe wumiyogi peko mo, pien meno pe konyowu kadi ki acel.
+\p
+\v 18 Wuleg Lubaŋa piwa, pien wan waŋeyo ada ni cwinywa gire leŋ, dok wamito ni wati gin maber i kare ducu.
+\v 19 Amedo cuko cwinywu ni wuleg Lubaŋa, wek odwoka botwu oyotoyot.
+\p
+\v 20 Lubaŋa won kuc ma ocero Rwotwa Yecu Kricito ki i kin jo muto, ma en aye lakwat romi madit, pi remo me gicikke ma ri nakanaka,
+\v 21 en myero omiwu gin ducu mabeco ma mitte, wek wuti wucob gin ma en mito; dok bene pi Yecu Kricito myero en oti kwedwa gin ma yomo cwinye. Deyo obed bot Yecu Kricito nakanaka. Amen.
+\p
+\v 22 Utmegina, alegowu ni wudi cwinywu i lokka ma acoyo manoknok mo-ni ma acuko kwede cwinywu.
+\p
+\v 23 Myero wuŋe ni ominwa Temceo doŋ gigonyo woko; wabibino kwede ka nenowu, ka ce orune obino oyot.
+\p
+\v 24 Wumot lutelwu ducu, ki jo pa Lubaŋa bene ducu. Jo mua ki i Itali gumotowu.
+\p
+\v 25 Kica pa Lubaŋa doŋ obed kwedwu ducu.

60-JAS.usfm

@@ -0,0 +1,155 @@
+\id JAS
+\ide UTF-8
+\h Yakobo
+\toc1 Yakobo
+\toc2 Yakobo
+\toc3 jas
+\mt Yakobo
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Yakobo ma latic pa Lubaŋa ki Rwotwa Yecu Kricito. Bot kaka apar wiye aryo ma guket woko ata: Amotowu ba.
+\p
+\v 2 Utmegina, wubed ki yomcwiny madwoŋ ka gitemowu i yo mapatpat.
+\v 3 pien wuŋeyo ni temo niyewu miyo wudiyo cwinywu.
+\v 4 Wek diyo cwiny ocob ticce kakare, wek wubed jo muteggi, ma roc mo pe i komwu, dok wubed ma gin mo bene pe orem botwu.
+\p
+\v 5 Ka ce tye ŋat mo i kinwu ma ryekone nok, myero en oleg Lubaŋa ma miyo bot jo ducu ki yomcwiny, kun pe twono ŋat mo; ci bimiye.
+\v 6 Ento myero en oleg ki niye, ma pe kalo akala; pien ŋat ma kalo akala rom ki pii me nam ma twagge, ma yamo coro tagge atata.
+\v 7 Kit dano macalo meno myero pe otam ni ebinoŋo gin mo ki bot Rwot,
+\v 8 pien en obedo ma tamme aryo, ma pe cuŋ matek i kit yo me kwone ducu.
+\p
+\v 9 Lacan myero owakke ka gitiŋe malo,
+\v 10 lalonyo bene kit meno myero owakke ka gidwoke piny; pien lalonyo birwenyo woko calo tur lum.
+\v 11 Pien ceŋ tuc ki lyetone matek, ci nero lum, ture o, berre bene rwenyo woko. Lalonyo bene kit meno birwenyo woko ata i dye ticce me kare ducu.
+\p
+\v 12 ŋat ma gitemo cwinye ka ocuŋ matek tye ki gum; pien ka doŋ giteme, ce en oloyo, ci binoŋo mot me lalukana me kwo ma Rwot ociko me miyo bot jo ma en maro.
+\p
+\v 13 ka gibito ŋat mo, en pe myero owacci, “Lubaŋa aye ma bita”, pien Lubaŋa pe gibito ki tiyo gin marac, en bene pe bito ŋat mo.
+\v 14 Dano acel acel gire mitine kene aye ma bite, ywaye, kun omo cwinye.
+\v 15 Miti ka oyac ci nywalo bal. bal ka doŋ odoŋo muteggi nywalo to.
+\p
+\v 16 Utmegina ma amaro, pe wuwek gibwolwu.
+\v 17 Pien kit gin mo ducu maber, ki mot ducu mabeco twatwal ma gimiyowa, a ki malo, a ki bot Lubaŋa Won bino piny, ma en aye won gin ducu ma ryeny i polo, ma pe tye ki alokaloka mo, dok tipo mo ma nyuto lokkene bene pe.
+\v 18 pi mitine gire kene, en onywalowa ki lokke me ada, wek wabed calo cam ma i poto mukwoŋo cek ki i kin ginaketa ducu.
+\p
+\v 19 Utmegina ma amaro, wuŋe lok man. Dano acel acel myero owiny lok oyotoyot, ento pe myero orune me gamone, dok bene myero odi kinigane.
+\v 20 Pien kiniga pa dano pe cobo tic ma atir i nyim Lubaŋa.
+\p
+\v 21 Wubol woko cen gin ducu me lewic ki tim maraco ma doŋ onya botwu, wugam lok pa Lubaŋa ma opito i iwu ki mwolo, pien twero laro tipowu.
+\v 22 Ento wubed jo ma keto gin ma giloko i tic, pe wubed jo ma winyo awinya keken kun wubwolle kenwu.
+\v 23 Pien ka ce dano mo obedo lawiny lok keken ma pe tiyo, ci bedo calo ŋat ma ŋiyo waŋe ma ginywale kwede i kiyo.
+\v 24 Ento ka doŋ otyeko ŋine kekene, cito woko, wiye wil woko oyotoyot i calle ma en obedo ka nenone twatwal-li.
+\v 25 Ento ŋat ma neno cik maber ma kelo kuc, ka ori iye, ma pe bedo calo ŋat ma winyo ka dok wiye wil woko, ento ŋat ma keto lok ma en owinyo i tic, gibimiye gum i gin ma en otiyo ducu.
+\p
+\v 26 Ka ce dano mo otamo ni en ladini kun pe juko lebe, noŋo bwolle abwola kene ki i cwinye, dinine-nu konnye pe.
+\v 27 Dini me ada maleŋ, ma cilo pe iye i nyim Lubaŋa Wonwa en ene: konyo litino kic ki mon ma coggi oto i kom can ma gitye kwede, ki gwokke ken i kom bal me lobo.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Utmegina, kit macalo doŋ wuye Rwotwa Yecu Kricito kwede-ni, ma en Rwot me deyo, pe dok wuket apokapoka mo i kin dano.
+\v 2 Pien ka ce won agit jabu oruko boŋŋi mabeco obino kwede i cokkewu, ki lacan bene oruko boŋŋi mucido,
+\v 3 wukwoŋo tamo pi dano ma oruko boŋŋi mabeco-ni, kun wuwaco ni, “Bed kany, ladit,” ento bot lacan wuwacce ni, “Cuŋ kuca,” nyo ni, “Bed piny ka tyena kany.”
+\v 4 Meno noŋo pe doŋ wukelo apokapoka woko i kinwu kekenwu, kun wudoko bene luŋolkop ma tamwu ogom woko?
+\v 5 Wuwiny ba, utmegina ma amaro, pe Lubaŋa aye muyero jo ma lucan i wi lobo wek gubed lulonyo i niye, dok me miyogi ker ma yam ociko ni ebimiyo bot jo ma mare?
+\v 6 Ento wun wuketo lewic i kom lucan. Pe lulonyo aye ma burowu? Pe gin aye ma ywayowu kun giterowu tektek i nyim lukiko?
+\v 7 Pe gin aye luyet nyiŋ maber ma gilwoŋowu kwede?
+\v 8 Ka ce wumako cik me ker pa Lubaŋa kit ma yam gicoyo kwede i ginacoya ni, “Mar lawoti macalo imarre keni,” noŋo wutimo ber;
+\v 9 ento ka ce wupoko kin dano, noŋo wutimo rac, noŋo cik ŋolo kop i komwu ni wun lubalo.
+\p
+\v 10 Pien ŋat ma gwoko cik ducu, ka ce opoto i cik acel keken, noŋo oturo cik ducu.
+\v 11 Pien ŋat ma owaco ni, “Pe itim abor,” owaco bene ni, “Pe ineki.” Ka inen ce pe itimo abor ento ineko dano, noŋo doŋ ituro cik.
+\p
+\v 12 Lok ma wuloko, ki gin ma wutiyo, myero obed macalo pa jo ma gibiŋolo kop botgi i te cik ma kelo kuc.
+\v 13 Pien ŋolo kop pe timo kica bot ŋat ma yam pe otimo kica; ento latim kica pe lworo laŋolkop.
+\p
+\v 14 Konyo gin aŋo, utmegina, ka ŋat mo waco ni etye ki niye kun pe keto i tic? Ci niye meno twero lare?
+\v 15 Ka ce omeru nyo lameru boŋone pe, kun cam me nino ducu bene remo,
+\v 16 ci ŋat mo i kinwu waco botgi ni, “Wucit ki kuc, komwu obed momor, wuyeŋ,” kun pe wumiyo botgi gin mo ma mitte pi pito kom, ci meno konyo aŋo?
+\v 17 Kit meno, niye kene ka pe giketo i tic, doŋ oto woko.
+\p
+\v 18 ŋat mo biwaco ni, “In itye ki niye, ento an atye ki tic; nyutta niyeni laboŋo tic mo, ka doŋ abinyutti niyena ki ticca.”
+\v 19 Iye ni Lubaŋa tye acel, itimo ber. Kadi cen-gu bene giye kit meno, dok komgi myel.
+\v 20 In lamiŋ, imito ginyutti ni, niye ma pe ki tic konnye pe?
+\v 21 Kwarowa Abraim yam pe gikwano ni kite atir pi tic, i kare ma en otyero wode Icaka me bedo gitum i wi keno tyer?
+\v 22 Doŋ ineno ni niyene yam ocobbe ki tic,
+\v 23 omiyo lok ma yam gicoyo ocobbe kakare ni, “Abraim oye Lubaŋa, omiyo gikwane ni en dano ma kite atir”; dok bene gilwoŋe ni en larem Lubaŋa.
+\v 24 Doŋ ineno ni dano gikwane ni kite atir pi tic, ento pe pi niye keken.
+\v 25 Kit meno bene, Rakab, dako ma malaya, pe yam gikwane ni kite atir pi ticce, i kare ma yam en ojolo lukwena ka ocwalogi gucito woko i yo mukene?
+\p
+\v 26 Kit macalo ka yweyo doŋ pe i kom, noŋo kom doŋ oto woko, kit meno bene, niye ka pe giketo i tic, noŋo doŋ oto woko.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Utmegina, pe myero jo mapol i kinwu gudok lupwony, pien wuŋeyo ni wan lupwony gibiŋolo kop mapek i wiwa makato jo mukene.
+\v 2 Wan ducu ŋat acel acel timo lwak roc mapol, ento ka ce inen ŋat mo pe roco i gin ma en loko, ci dano-nu noŋo dano maber twatwal, twero loyo kome ducu.
+\v 3 Wan warwako nyonyo i dog aguragura wek guwinywa, ci wawiro komgi ducu dok tuŋ ka ma wamito.
+\v 4 Koŋ wunen mel, ginen doŋo mada, dok yamo aye ma kologi, ento ŋat ma kwaŋo twero wiro cito ka ma en mito ki latin pol mo matidi keken.
+\v 5 Kit meno, leb obedo dul kom ma nen tidi mo, ento wakke mada i jami madoŋo. Nen kit ma mac matidi mo keken waŋo kwede buŋa madit!
+\p
+\v 6 Leb bene obedo calo mac. I kin dul komwa leb rom ki lobo ma gin ma en tiyo pe atir, ci balo komwa woko ducu, cwinyo mac i kwowa, i kit ma kwo wirre kwede ducu; mac me Geena moko i kome.
+\v 7 Dano twero loyo kit lee ducu, wa winyi, twol-gu ki ginaketa ducu ma bedo i nam, dok bene giloyogi woko yam con.
+\v 8 Ento pe tye dano mo ma twero loyo leb. Leb aye twon gin mo ma pe jukke, opoŋ ki kwir ma neko dano.
+\v 9 Leb en aye gin ma wapwoyo kwede Rwot Lubaŋa Wonwa, en leb acel-lu bene waceno kwede dano ma giketogi i cal pa Lubaŋa.
+\v 10 Pwoc ki ceno dano a i dog acel-lu. Utmegina, pe myero obed kit meno.
+\v 11 Waŋ it acel twero mol iye pii mamit ki makecce?
+\v 12 Utmegina, oduro mono twero nyak yaa? Nyo olok twero nyak oduro? Kit meno pii mamit bene pe twero mol kun a ki i waŋ it ma piine obedo kado kado.
+\p
+\v 13 Aŋa i kinwu ma ryek dok niaŋ jami? En myero onyut tic me ryekone ki mwolo, pi kwone maber.
+\v 14 Ento ka wutye ki nyeko marac i cwinywu, ki laro dito, pe wuwakke, pe bene wuwac lok goba i kom lok ada.
+\v 15 Kit ryeko macalo meno pe oa ki i polo ento obedo me lobo, pe woro lubaŋa, ento pa Catan.
+\v 16 Pien ka ma nyeko ki laro dito tye iye, inoŋo anyobanyoba ki tim ducu maraco tye iye.
+\v 17 Ento ryeko mua ki malo, mukwoŋo bedo leŋ, dok bedo me kuc, me mwolo, gamo tam ducu mabeco, opoŋ ki kica, ki nyako nyig maber, ŋat ma tye kwede pe poko kin dano, bedo ma cwinye atir.
+\v 18 Jo ma kelo kuc gicoyo kodigi i kuc me nyako kit ma atir.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Gin aŋo ma kelo mony, ki gin aŋo ma kelo lweny i kinwu? Pe par ma wutye kwede aye tye ka lweny i dul komwu?
+\v 2 wumito wunoŋ jami, ento pe wunoŋo, ci wucako neko dano. Dok wuparo jami pa jo mukene, ento pe wunoŋo, ka doŋ wuero lweny ki mony. Pe wunoŋo gin ma wumito, pien pe wulego.
+\v 3 Wulego, pe wunoŋo, pien wulego marac, wulego ni wunoŋ wek wuti kwede me cobo mitiwu keken.
+\p
+\v 4 Wun jo mubolo laremwu woko. Pe wuŋeyo ni, mako larem ki lobo miyo dano doko lakwor pa Lubaŋa? Pi meno, ŋat ma mito mako larem ki lobo lokke kene doko lakwor pa Lubaŋa.
+\v 5 Nyo wutamo ni, lok ma yam gicoyo lok ma tere pe ni, “En tye ki par madwoŋ twatwal ki nyeko i kom cwiny ma yam en oketo ni obed i iwa?”
+\v 6 Ento en medde ki miyo kicane; pi meno, lok ma yam gicoyo waco ni, “Lubaŋa pyem ki jo ma wakke, ento miyo kica bot jo mamwol.”
+\p
+\v 7 Pi meno, wumine me bedo i te loc pa Lubaŋa. Wulweny matek ki Catan, ci en biriŋowu woko.
+\v 8 Wunyik cok bot lubaŋa, ci en bene binyiko cok botwu. Wulwok ciŋwu woko, wun lubalo, ka doŋ wulony cwinywu obed maleŋ, wun jo ma tamwu tye aryo.
+\v 9 Cwinywu myero owaŋ, wukum, wukok bene. Nyerowu myero olokke odok kumo, ki yomcwiny ma wutye kwede olokke odok can.
+\v 10 Wumwolle kenwu i nyim Rwot, ci en bitiŋowu malo.
+\p
+\v 11 Utmegina, pe wulok lok mo marac kun ŋat acel acel loko i kom lawote. ŋat ma loko lok marac i kom ominne, nyo ŋolo kop i kom ominne, noŋo oloko lok marac i kom cik, noŋo doŋ bene oŋolo kop ki cik. Ento ka in iŋolo kop ki cik, in doŋ pe lacob cik ento idoko laŋolkop.
+\v 12 Lami-cik ki laŋolkop tye acel, en twero larowu ki nekowu. In aŋa mono ma iŋolo kop i kom lawoti-ni?
+\p
+\v 13 Koŋ wuwiny lokka, wun ma wuwaco ni, “Tin nyo diki wabicito i gaŋ munyo, wabityeko kunnu mwaka acel kun wacato wil dok wanoŋo magoba,”
+\v 14 kun kono pe wuŋeyo lok ma bitimme diki. Kwowu tye niŋniŋ? Wun wubedo calo lupu ma nen pi kare manok mo keken, ci lacen ke woko.
+\v 15 Ma ka loko lok kit meno, onoŋo myero wuwacci, “Ka Rwot oye, wabibedo kwo, wabitimo man nyo maca.”
+\v 16 Ento wun lunyatte, dok wuwakke bene. Lakit wakke macalo meno ducu rac.
+\p
+\v 17 ŋat ma ŋeyo gin ma atir ma myero etim, ce pe otimo, noŋo doŋ otimo bal.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Wuwiny ba, wun lulonyo, wukoki, dok wudaŋŋe, pi can ma bipoto i komwu.
+\v 2 Lonyowu doŋ otop woko, kadi ki ginarukawu bene nyenye ocamo woko.
+\v 3 Jabu ki ryalwu, nyal doŋ omako woko; nyal kikome aye bibedo caden i komwu, dok bicamo komwu woko calo mac. Wun doŋ wutyeko kano lonyo pi kare me agikki.
+\v 4 Nen mucara pa lutic ma gitiyo i pottiwu ma wutwonogi kwede woko, tye ka kok; koko pa lukac doŋ owinnye bot Rwot me mony.
+\v 5 Wun doŋ wubedo ki jami lonyo ma malo twatwal ki yomcwiny i lobo; wupitte ki cam, kun wucwe giwu, ento nino me nekowu doŋ oromo!
+\v 6 Doŋ wuŋol kop i kom dano ma kite atir, en gire pe geŋowu.
+\p
+\v 7 Kit meno utmegina, wudi cwinywu nio waŋ ma Rwot bidwogo. Wunen koŋ kit ma lapur kuro kwede gin ma pire tek ma cek i lobo; en diyo cwinye nio waŋ ma kot me cwir ki me oro ocwer.
+\v 8 Wun bene wudi cwinywu, wucuŋ matek, pien dwogo pa Rwot doŋ cok.
+\v 9 Pe wuŋur, utmegina, ŋat acel acel pe oŋur i kom lawote, wek pe giŋol kop i komwu. Nen, Laŋolkop doŋ tye ocuŋ i doggola.
+\v 10 Utmegina, lanen me ciro can ki diyo cwiny nen i kom lunebi ma yam guloko i nyiŋ Rwot.
+\v 11 Jo ma yam guciro matek, walwoŋogi ni lugumkom. Wutyeko winyo bene kit macalo Yubu yam ociro kwede can, dok wuneno agikki me tic pa Rwot i kome, kit ma Rwot won kica timo kwede ber bot dano.
+\p
+\v 12 Makatone ducu, utmegina, pe wukwoŋ kwoŋ ki nyiŋ polo, kadi ki nyiŋ lobo, kadi kit kwoŋ mukene ducu; ento ye lokwu ducu myero obed ni, “Iyo,” nyo ni, “Pe,” wek pe giŋol kop i komwu.
+\p
+\v 13 ŋat mo i kinwu tye ki can? Myero oleg Lubaŋa. Tye ŋat mo ma tye ki yomcwiny? Myero en ower wer me pako Lubaŋa.
+\v 14 Tye ŋat mo i kinwu ma kome lit? Myero en olwoŋ ludoŋo me lwak pa Lubaŋa, wek guleg Lubaŋa pire kun giwire ki moo i nyiŋ Rwot.
+\v 15 Lega ma niye tye iye bicaŋo latwo, Rwot bitiŋe malo; ka ce onoŋo yam otimo bal mo, ci gibitime iye kica.
+\v 16 Pi meno, wutuc balwu, ŋat acel acel otuc mere bot lawote, dok bene ŋat acel acel myero oleg Lubaŋa pi lawote, wek wucaŋ. Lega pa dano ma kite atir tek, tye ki twero madwoŋ.
+\v 17 Elia yam obedo dano ma kite cal kwedwa, yam olego Lubaŋa matek ni kot pe ocwer, omiyo kot pe ocwer i lobo pi mwaka adek ki dwe abicel.
+\v 18 Ka dok olego aye, omiyo kot ocako cwer, lobo oceko cam mabup.
+\p
+\v 19 Utmegina, ka ce dano mo ki i kinwu oŋak woko ki i lok ada, ka ŋat mukene aye doŋ odwoke cen,
+\v 20 myero wuŋe ni, ka ŋat ma okwanyo labalo ki i yone mugom odwoke cen, ŋat meno bilaro kwone woko ki i to, dok biumo balle mapol.

61-1PE.usfm

@@ -0,0 +1,151 @@
+\id 1PE
+\ide UTF-8
+\h 1 Petero
+\toc1 1 Petero
+\toc2 1 Petero
+\toc3 1pe
+\mt 1 Petero
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Petero, lakwena pa Yecu Kricito. Bot jo pa Lubaŋa ma guket woko ata, ma gubedo welo i Ponto, Galatia, Kapadokia, Acia ki Bitunia,
+\v 2 ma Lubaŋa Won aye muyerogi pi yubbe ma en oŋeyo con, ma Cwiny mere Maleŋ doŋ olonyogi gudoko maleŋ wek guwiny lok pa Yecu Kricito, dok bene wek gikir remone i komgi: Kica ki kuc myero omedde botwu.
+\p
+\v 3 Gipwo Lubaŋa Won Rwotwa Yecu Kricito! Pien pi kicane madit omiyo ginywalowa odoco wek wabed ki gen makwo pi cer pa Yecu Kricito ki i kin jo muto,
+\v 4 ki dok wek wanywak ginaleya ma pe top, ma cilo pe ogudo, ma pe balle, ma gikano piwu i polo.
+\v 5 Lubaŋa tye ka gwokowu ki tekke pi niyewu, wek wunoŋ larre ma giyubo, ma binen i kare me agikki piny.
+\v 6 Wubed ki yomcwiny pi man, kadi bed kombeddi gwok nyo cwinywu twero cwer pi kare manoknok mo pi kit ma gitye ka omo ki cwinywu i yo mapatpat,
+\v 7 wek ginen niyewu, ka ce tye niye me ada. Pien kadi jabu ma gitemo ki mac pe ri nakanaka, ento niyewa pire dit kato jabu, dok bene bikelo botwu pak ki deyo ki woro i kare ma Yecu Kricito binen iye.
+\v 8 Kadi pud pe wunene, doŋ wumare. Dok bene kombeddi kadi pe wunene, wuye en kun wubedo ki yomcwiny madit ma pe wacce, dok bene me deyo.
+\v 9 Adwoggi me niyewu omiyo wunoŋo larre me tipowu.
+\p
+\v 10 Lunebi ma yam gutito pi kica ma gibimiyowu yam guyenyo matek, kun gipenyo lok i kom larre man.
+\v 11 Gin yam gumito ni giŋe aŋa, nyo kit kare mene, ma Cwiny pa Kricito ma tye i igi tye ka nyuto, i kare ma otito iye pi can ma Kricito biciro, ki pi deyo ma dok bilubo.
+\v 12 Yam onoŋo ginyuto botgi ni, kwena ma gimiyogi pe otiko gin kikomgi, ento otiko wun. En aye lok ma kombeddi doŋ jo ma gitito lok me kwena maber gutyeko tito botwu pi Cwiny Maleŋ ma gicwalo ma oa ki i polo; lok ma lumalaika bene guparo me nenone matek twatwal.
+\p
+\v 13 Pi meno, doŋ wubed ma wuyubbe i tamwu, kun wugokke bene. Wuket genwu ducu i kom kica ma bibino botwu i kare ma Yecu Kricito binen iye.
+\v 14 Macalo litino ma luwiny, pe wumi kwowu orwatte ki mitiwu ma yam koŋ wubedo kwede i kare ma onoŋo pud wukwiya piny ca.
+\v 15 Kit macalo ŋat ma olwoŋowu leŋ, wun bene wubed jo maleŋ i kitwu ducu;
+\v 16 pien coc ma yam gicoyo loko ni, “Wubedo jo maleŋ, pien an aleŋ.”
+\p
+\v 17 ŋat ma wulwoŋo ni Wonwu-ni ŋolo kop i kom dano acel acel ma pe leŋŋe, kun lubo kit tic ma ŋat acel acel otiyo; mumiyo myero wubed ki lworo i nyime kare ducu ma pud wutye kany macalo welo.
+\v 18 Wun wuŋeyo ni gityeko kokowu ki i kit pa kwarowu ma pe konyo. Pe gikokowu ki gin ma balle woko, macalo ryal nyo jabu,
+\v 19 ento gikokowu ki remo pa Kricito me wel madwoŋ ma rom ki latin romo ma bal mo nyo roc mo pe i kome.
+\v 20 Lubaŋa onoŋo doŋ otyeko yere wa con, ma pud pe oketo guti me lobo, ka dok onyute woko piwu i kare man, ma en aye kare me agikki.
+\v 21 Pire omiyo doŋ wadoko jo ma geno Lubaŋa ma ocero Yecu ki i kin jo muto, ci omiye deyo; en meno gin mumiyo niyewu ki genwu tye i kom Lubaŋa-ni.
+\p
+\v 22 Doŋ wulonyo cwinywu woko odoko maleŋ pi lubo lok ada, wek wubed ki mar ma goba pe iye macalo utmego; pi meno myero wumarre kekenwu mada ki cwinywu ducucu.
+\v 23 Doŋ ginywalowu odoco, pe ki kodi ma balle, ento ki kodi ma pe balle, pi twero me lok pa Lubaŋa, en lok ma tye ki kwo ma ri nakanaka.
+\v 24 pien yam gicoyo ni, “Gin ducu ma tye ki kom obedo calo lum, deyone ducu rom ki deyo pa tur lum. Lum ner, ature bene o woko,
+\v 25 ento lok pa Rwot ma en oloko bedo matwal.” Lok meno en aye lok me kwena maber ma yam gitito botwu.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Pi meno, doŋ wubwot raccwiny ducu, ki kit me goba ducu, ki kit me adwala, nyeko ki kit yet ducu.
+\v 2 Wumit cak magili me cwiny, calo litino lukere ma pud ginywalogi nyen, wek omi wudoŋ nio i larre;
+\v 3 pien doŋ wutyeko bilo ber pa Rwot.
+\p
+\v 4 Wubin bote, en got makwo ma yam dano gukwero, ento ki bot Lubaŋa obedo got me wel ma en oyero.
+\v 5 Wubin calo godi makwo, wek giged kwedwu ci wudok ot pa Lubaŋa me cwiny, wek wubed ajwagi maleŋ, ka wutyer gitum me cwiny ma Lubaŋa pwoyo, pi Yecu Kricito.
+\v 6 pien yam gicoyo ni, “Nen, doŋ aketo got me wel i Cion, ma ayero me got me twok ot, ŋat muye en, lewic pe bimako.”
+\p
+\v 7 Pi meno, ki tuŋ botwu wun jo muye en, Kricito obedo me wel; ento ki bot jo ma pe guye en, tye macalo yam gicoyo ni, “Got ma lugedo gukwero, en aye odoko got madit me twok ot.”
+\p
+\v 8 Odoko bene, “Got ma miyo dano yokke ka giwoto, ariya ma miyo dano poto.” Giyokke pien gukwero winyo lok pa Lubaŋa, macalo onoŋo yam giyubo pigi wa con.
+\p
+\v 9 Ento wun wubedo rok ma giyero, ajwagi pa kabaka, rok maleŋ, jo pa Lubaŋa kikome, wek wutit pi tic me deyo pa ŋat ma olwoŋowu nia ki i piny macol wek wudony i leŋone me aura.
+\v 10 Yam onoŋo pe wubedo dano pa Lubaŋa, ento kombeddi doŋ wudoko jone; yam pe gitimo botwu kica, ento kombeddi doŋ gitimo kica botwu. Kwowu obed calo kwo pa opii pa Lubaŋa.
+\p
+\v 11 Wun ma amaro, abako doga botwu macalo wun wel, pe wun jo me lobo man, wukwer miti me kom woko ma lwenyo ki tipowu.
+\v 12 Wubed ki kit maber i kin jo ma pe giŋeyo Lubaŋa, wek ka ce giyetowu ni wun lutim gin marac, gunen tic maber ma wutiyo, wek bene gumi deyo bot Lubaŋa i nino ma en bibino ka ŋolo kop iye.
+\p
+\v 13 Pi Rwotwa, myero wumine me bedo i te loc me twero ducu ma tye i kin dano, bot laloc madit, pien en aye ma loyo jo ducu,
+\v 14 ki bot luloc ma en ocwalogi pi keto can i kom jo ma timo gin maraco, ki pi pwoyo jo ma timo gin ma atir.
+\v 15 Pien Lubaŋa mito ni wuti gin ma atir, wek wumi jo mamiŋ ma gikwiya piny guliŋ woko.
+\v 16 Wubed calo jo ma lone kengi, ento pe wuti ki locken meno pi timo gin marac; wubed giwu macalo opii pa Lubaŋa.
+\v 17 Wuwor dano ducu. Wumar omegiwu. Wulwor Lubaŋa. Wuwor laloc madit. Lanen me can pa Kricito
+\v 18 Wun opii, wumine kenwu i te loc pa Luditowu ki kit woro ducu, pe bot jo ma lukica ki jo mamwol keken, ento bot jo mager bene.
+\v 19 Man aye gin ma gipwoyo, ka ce dano ciro arem ma noŋo cwinye tye i kom Lubaŋa, ka giune ma noŋo pe obalo.
+\v 20 Gipwoyowu ki ŋo, ka wudiyo cwinwyu ma noŋo gipwodowu pi bal? Ento ka ce wudiyo cwinywu ma noŋo wutye ka neno can pi timo gin maber, meno aye Lubaŋa pwoyo.
+\v 21 Pien gilwoŋowu pi gin meno; pien Kricito bene yam oneno can piwu, oweko botwu lanen maber me aluba, wek wulub kore.
+\v 22 Bal mo pe ma en otimo, doge bene pe oloko lok goba.
+\q1
+\v 23 I kare ma dano guyete, en pe oyetogi. I kare ma en oneno can, pe oburo dano; ento omine kene bot ŋat ma ŋolo kop atir.
+\q1
+\v 24 Ento en otiŋo balwa i kome kene i kom yatariya, wek wan wato i bal, ka doŋ wabed kwo i kit ma atir. Pi pwod ma gipwode kwede omiyo wucaŋ.
+\v 25 Pien yam onoŋo wuŋak wurwenyo woko calo romi, ento kombeddi doŋ wudwogo bot Lakwat ki Lagwok tipowu.
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Kit meno bene, wun mon wumine me bedo i te loc pa cogwu, wek ka ce co mogo i kingi pe gilubo lok pa Lubaŋa, ci gitwero lokke pi kit pa mongi, kadi bed gin kikomgi pe giloko lok mo ki doggi,
+\v 2 ento ka guneno kitwu maleŋ ma nen me woro.
+\v 3 Rukwu pe obed ruk ma nen ki woko, macalo kedo yer wic, tweyo tiko jabu, ruko boŋŋi mabeco,
+\v 4 ento rukwu myero obed kit me cwiny ma pe nen. Ruk ma pe balle en cwiny mamwol, ma liŋ mot; meno aye welle dit i nyim Lubaŋa.
+\v 5 Pien i kare macon, mon maleŋ ma gumoko gengi i kom Lubaŋa yam girukke kit meno, kun bene gimine kengi me bedo i te loc pa coggi,
+\v 6 macalo Cara yam winyo lok pa Abraim, kun pake bene ni, “Rwoda.” Wun bene kombeddi doŋ wun litinone, ka wutiyo gin maber, kun pe gin mo miyowu lworo.
+\p
+\v 7 Kit meno bene, wun co wubed ki monwu ki niaŋ maber, kun wumiyo deyo bot dako macalo lawoti ma kome pe tek, pien gin bene ginywako kica pa Lubaŋa kwedwa ma en aye kelo kwo. Kumeno gin mo pe ma bigeŋo legawu. Neno can pi lubo kit ma atir.
+\p
+\v 8 Me agikkine, wun ducu wubed ki tam acel dok ki cwiny acel. Wumarre calo omego, ma wutye ki kica dok ki cwiny mamwol.
+\v 9 Pe wudwok tim marac pi tim marac, nyo yet ki yet; ento ma ka timo meno, wuleg gum pa Lubaŋa obed i komgi, pien gilwoŋowu pi man, wek wunoŋ gum.
+\v 10 Pien yam gicoyo ni, “ŋat ma maro kwo, ki ma mito ni eri pi kare malac kun bedo maber. Ogwok lebe pe olok gin marac, ki doge bene pe olok lok me bwola.
+\q
+\v 11 Oa woko ki i gin marac, oti gin maber, oyeny kuc dok oti matek wek onoŋ.
+\q
+\v 12 Pien Rwot neno jo ma kitgi atir, dok ciko ite, winyo legagi; ento dag neno jo ma lutim maraco.”
+\p
+\v 13 Aŋa mono ma bitimowu marac ka wuketo cwinywu me tiyo gin maber?
+\v 14 Ento kadi bed wuneno can pi lubo kit ma atir, ci wutye ki gum. Pe wulworgi, dok cwinywu bene pe opoti.
+\v 15 ento wuwor Kricito i cwinywu macalo Rwotwu. Wubed ma wuyubbe kare ducu pi dok i lok ma dano bipenyowu kwede i kom gen ma wutye kwede; ento wudok iye ki mwolo dok ki woro.
+\v 16 Wubed ma cwinwyu leŋ, wek lewic omak jo ma yeto kitwu maber i Kricito, ka ginywarowu.
+\v 17 Bedo ber ka wuneno can pi timo gin maber, ka ce Lubaŋa mito kit meno, loyo ma wuneno can pi timo gin marac.
+\v 18 Pien Kricito bene yam oneno can pi bal, kicel ma otyeko lok ducu; en ŋat ma kite atir oto pi jo ma kitgi pe atir, wek omi ekelwa bot Lubaŋa. Yam gineko kome, ento gicere woko i cwiny.
+\v 19 En yam owoto i cwiny ocito otito lok bot tipo pa jo ma tye i mabuc,
+\v 20 ma yam con pe guwinyo Lubaŋa, kadi bed Lubaŋa odiyo cwinye i komgi i kare pa Nua ma onoŋo en tye ka payo yeya, ma dano manok ma romo aboro keken aye gularre ki i pii.
+\v 21 Gin ma rom ki man ma koni larowu en aye batija; pe me lwoko cilo me kom, ento obedo macalo lega bot Lubaŋa wek wudok jo ma cwinywu leŋ, pi cer pa Yecu Kricito,
+\v 22 ma doŋ odok woko i polo, tye i kabedo me deyo i ŋet Lubaŋa tuŋ acuc, kun lumalaika ki twer ki teko ducu gitye i te locce.
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Kit macalo Kricito yam ociro arem me kom, wun bene myero wurukke ki tam acel kit meno, wek gimiwu tek. Pien ŋat mo ma doŋ ociro arem kom, pe doŋ medde ki bal,
+\v 2 wek etyek kare me kwone i lobo man ma pud odoŋ kun pe dok lubo miti maraco ma dano paro, ento cobo gin ma Lubaŋa mito.
+\v 3 Myero doŋ wuwek kare ma yam wubedo iye ka tiyo gin ma jo ma pe ŋeyo Lubaŋa gimaro timo oromwu. Yam wulubo kit me tarwaŋ, ki miti me kom, mero, karama me woro cam ki tuko marac, mat, ki woro jogi ma ic dagi.
+\v 4 Giuro mada pien kombeddi doŋ pe wuribbe kwedgi i lok man me miti me kom ma pe jukke; meno aye mumiyo ginywarowu.
+\v 5 Ento gibidok i lok man bot Lubaŋa ma oyubbe pi ŋolo kop pa jo makwo ki jo muto.
+\v 6 Man en gin mumiyo yam gitito lok me kwena maber kadi wa bot jo muto, wek kadi giŋolo kop i komgi macalo giŋolo ki jo ducu, gin gubed kwo i cwiny macalo Lubaŋa.
+\v 7 Agikki me jami ducu doŋ cok; pi meno wugwok kitwu, kun wuloyo mitiwu kenwu, wek wumine i lego Lubaŋa.
+\v 8 Makato ducu wumok matek i marre kekenwu; pien mar umo lwak bal mapol.
+\v 9 Wubed jo ma jolo welo ŋat man ki lawote, kun pe wuŋur bene.
+\v 10 Kit macalo ŋat acel acel tye ki motte ma gimiye, wuti kwede pi konnye kekenwu, macalo lugwok-jami mabeco, ma tiyo ki mot me kica ma Lubaŋa omiyo ma kite patpat.
+\v 11 Ka ŋat mo tito lok, myero otit macalo lok mua ki bot Lubaŋa; ŋat ma miyo kony oti macalo ŋat ma tiyo ki tek ma Lubaŋa omiyo; wek dano guket deyo i kom Lubaŋa i yo ducu pi Yecu Kricito. Deyo ki twero bedo mere nakanaka. Amen.
+\v 12 Luwota ma amaro, pe wuur can ma rom ki mac ma bino i komwu pi temowu, ma kun wutamo ni gwok ca nyo gin mo mapat twatwal mupoto i komwu.
+\v 13 Ento wubed ki yomcwiny i lok man ni, wuribbe i can pa Kricito, wek dok wubed ki yomcwiny madit i kare ma deyone binen.
+\v 14 Wutye ki gum ka giyetowu pi nyiŋ Kricito, pien noŋo cwiny me deyo, ma en Cwiny pa Lubaŋa, bedo i komwu.
+\v 15 Pe myero giket can i kom dano mo i kinwu pi nek, nyo pi kwo, nyo pi timo gin mo marac, nyo pi laro lok i gin pa ŋat mo mukene.
+\v 16 Ento ka giketo can i kom dano mo pi bedo ŋat muye Kricito, lewic pe myero omake, ento omi deyo bot Lubaŋa pi lwoŋe ki nyiŋ meno.
+\v 17 Pien kare me cako ŋolo kop doŋ oromo, kun cakke ki i jo pa Lubaŋa. Man ka ocakke ki botwa, ci agikki pa jo ma gukwero winyo lok me kwena maber ma oa ki bot Lubaŋa bibedo niŋniŋ?
+\v 18 Coc ma yam gicoyo wacci, “Ka ce bedo tek bot dano ma kite atir me larre, doŋ labalo ma pe lworo Lubaŋa binene ka kwene?”
+\p
+\v 19 Pi meno, jo ma gineno can i yo ma Lubaŋa mito, ber gumine kengi i ciŋ Lacwec ma genne, kun gitiyo gin ma atir.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Abako doga bot ludoŋo ma gitye i kinwu, an ma ladit wadiwu ma abedo caden i can pa Kricito, dok bene abiribbe kwedwu i deyone ma binen.
+\v 2 Wukwa romi pa Lubaŋa ma tye botwu, kun wunenogi maber, pe pi dic, ento pi mitiwu kenwu, i kit ma Lubaŋa mito, pe pi lim, ento pi mit me cwinywu.
+\v 3 Pe wulo dano ma giketo i ciŋwu ki tek, ento wubed lanen maber bot romi;
+\v 4 miyo ka Lakwat madit binen, wun wubinoŋo mot, lalukana me deyo ma pe balle.
+\p
+\v 5 Kit meno, wun awobe bene, wuwiny loc pa ludoŋo. Wun ducu wurukke ki mwolo, ŋat acel acel i nyim lawote, pien “Lubaŋa pyem ki jo ma wakke, ento miyo kica bot jo mamwol.”
+\p
+\v 6 Wumwolle kenwu i te twero pa Lubaŋa, wek ka kare oromo en otiŋwu malo.
+\v 7 Wuket parwu ducu i kome, pien en tamo piwu.
+\p
+\v 8 Wugwokke, wuki piny, pien lakworwu Catan tye ka wirre macalo labwor ma kok, kun yenyo dano me amwoda.
+\v 9 Wucuŋ matek i nyime pi niye kun waŋeyo ni, utmegiwu ma gitye i lobo ducu gitye ka ciro kit can macalo meno.
+\v 10 Ka doŋ wuneno can pi kare manok, Lubaŋa lami kica ducu, ma olwoŋowu i Kricito Yecu me nywako deyone ma ri nakanaka, en kikome aye ma bidwokowu kakare, bimiyowu tek, dok bimiyo wucuŋ matek likiŋ.
+\v 11 Loc obed bote nakanaka. Amen.
+\p
+\v 12 Acoyo botwu waraga man manok kun amiyo i ciŋ Silvano, ma aŋeyo ni ominwa ma genne, pi cuko cwinywu kunu aloko macalo caden ni, man en kica pa Lubaŋa ada; wucuŋ iye matek.
+\p
+\v 13 Jo ducu muye Kricito ma gitye i Babilon ma Lubaŋa oyerogi kacel kwedwu gumotowu, ki woda Marako bene omotowu.
+\v 14 Wumotte kekenwu ki mot me mar. Kuc obed botwu wun ducu ma wutye i Kricito.

62-2PE.usfm

@@ -0,0 +1,86 @@
+\id 2PE
+\ide UTF-8
+\h 2 Petero
+\toc1 2 Petero
+\toc2 2 Petero
+\toc3 2pe
+\mt 2 Petero
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Cimon Petero, latic dok lakwena pa Yecu Kricito. Bot wun jo ma wunoŋo niye ma pire tek ma rom ki mewa pi kit ma atir pa Lubaŋawa ma en Lalarwa Yecu Kricito:
+\v 2 Kica ki kuc myero onya botwu pi ŋeyo Lubaŋa ki Rwotwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 3 Pi tekone Lubaŋa omiyowa jami ducu ma kelo kwo ki cwiny me lworo en, wek waŋe en mulwoŋowa i deyone ki ditte kikome.
+\v 4 Pi deyo ki ditte en omiyowa cikke madoŋo twatwal ki me wel madwoŋ, wek ka walimo, wabwot woko ki i balle me kit pa dano ma tye i lobo pi miti marac, ka wek doŋ waribbe i kit pa Lubaŋa.
+\p
+\v 5 Pi lok man, wucukke matek me medo kit maber i kom niyewu; ki bene wumed ŋec i kom kit maber;
+\v 6 i kom ŋecwu wumed iye gwokke kenwu, ki i kom gwokke kenwu wumed iye diyo cwiny; i kom diyo cwiny wumed iye cwiny me lworo Lubaŋa;
+\v 7 i kom cwiny me lworo Lubaŋa wumed iye mar me omego; ki i kom mar me omego wumed iye mar.
+\v 8 Pien ka wutye ki gin magi ducu, ma wutye kwede bene mabup, ci bimiyo wubedo jo ma ŋeyo Rwotwa Yecu Kricito i yo ma konyo, dok ma wunyak nyig mabeco.
+\v 9 Pien dano ma pe ki gin magi noŋo en latowaŋ, pe neno gin mo ki ka mabor, dok noŋo wiye doŋ owil woko ni yam gilwoke woko i kom balle macon.
+\v 10 Pi meno, utmegina, myero wutemme me medde wek wumok i lwoŋowu matek, ki i yer ma Lubaŋa oyerowu kwde; pien ka wutimo kit meno, pe wubipoto kadi ki acel.
+\v 11 Meno bimiyo yo yabbe botwu malac me donyo i ker ma ri nakanaka pa Rwotwa ma en Lalarwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 12 Meno en gin mumiyo kare ducu amito poyo wiwu i lok magi, kadi bed wuŋeyogi, dok bene wumako matek likiŋ lok ada ma gityeko kelo botwu.
+\v 13 Atamo ni ber twatwal an me cuko cwinywu kun apoyo wiwu, ma pud atye ki kom me lobo man;
+\v 14 pien aŋeyo ni, kare me weko koma doŋ cok, kit macalo Rwotwa Yecu Kricito yam onyutta kwede.
+\v 15 Dok abiketo tek, wek wubed ki gin ma poyo wiwu i lok magi kare ducu, ka doŋ ato woko.
+\p
+\v 16 Pien i kare ma yam watittiwu pi teko pa Rwotwa Yecu Kricito, ki pi dwogone, onoŋo pe walubo lok ododo mogo ma wan wayubo ayuba ki ryekowa, ento wan yam waneno deyo me ditte ki waŋwa.
+\v 17 Yam waneno ka en olimo woro ki deyo ki bot Lubaŋa Won, i kare ma dwan oa ki bot Won Deyo Madit, obino botwa kun waco ni, “Man aye Woda ma amaro, ma cwinya yom i kome.”
+\v 18 Dwan meno yam wawinyo oa ki i polo ada, pien onoŋo wan watye kacel kwede kunnu i wi got maleŋ.
+\v 19 Meno doŋ omoko piwa lok ma yam lunebi guloko. Wun bene myero wuket cwinywu i lokgi, pien lokgi-ni bedo macalo tara ma lyel i latwok bene oryeny, omenyo cwinywu.
+\v 20 Mukwoŋo myero wuŋe man ni, pe tye lok mo ma lunebi gucoyo ma ŋat mo twero gonyo pire kene;
+\v 21 pien pe tye lok pa lanebi mo ma yam obino pi mit pa dano, ento Cwiny Maleŋ aye mumiyo dano guloko lok ma oa ki bot Lubaŋa.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 Ento lunebi ma lugoba bene yam gunen i kin dano, kit meno bene lupwony ma lugoba gibinen i kinwu. Gibikelo pwony mogo mapat i muŋ ma rwenyo dano, kun gikwero Laditgi woko ma owilogi, ento meno bimiyo gin kikomgi gibirwenyo woko oyotoyot.
+\v 2 Jo mapol bilubo kitgi me timo tim coco, ci bimiyo dano cayo yo me ada pigi.
+\v 3 Pi worogi me lim, miyo gibinoŋo lim ki botwu pi lokgi me goba ma gin guyubo ayuba. Ento lok ma yam giŋolo i komgi doŋ gitye ka yubone, ki to ma myero opot i komgi bene pe onino.
+\p
+\v 4 Pien Lubaŋa yam pe oweko lumalaika ka gubalo, ento obologi woko piny i bur lyel, ocwalogi i bur ka macol, wek gigwokgi kunnu nio ka kare me ŋolo kop doŋ oromo.
+\v 5 En yam pe oweko lobo i kare macon, ento ogwoko Nua keken, latit lok me kit ma atir, kacel ki jo mukene abiro, i kare ma yam en ocwalo pii aluka wek omwony lobo pa jo ma pe gilworo Lubaŋa woko.
+\v 6 Owaŋo gaŋigi Codom ki Gomora woko ducu gudoko buru, kun oŋolo kop me tyekogi woko, ci omiyo gubedo lanen bot jo ma pe bilworo Lubaŋa i kare me anyim.
+\v 7 Ento Lubaŋa olaro Lot, dano ma kite atir, ma yam cwinye ocwer twatwal pi tim kwele pa jo maraco.
+\v 8 Pien tim maraco ma dano ma kite atir-ru obedo ka nenone ki ka winyone nino ki nino, i kare ma en obedo botgi, omiye waŋcwiny madwoŋ twatwal.
+\v 9 Kit meno Rwot ŋeyo laro dano ma gilworo Lubaŋa ki i ayelayela ma giomo kwede cwinygi dok ŋeyo gwoko jo ma kitgi pe atir ka ma giketo iye can i komgi nio ka nino me ŋolo kop oromo.
+\v 10 makatone gin jo ma lubo mitigi me kom ma cidogi woko, kun gicayo wegi twero. Cwinygi tek, gicerre woko acera gigi, pe bene gilworo yeto wegi deyo.
+\v 11 Ento kadi bed lumalaika giloyogi ki tek ki twero, pe giyetogi ka gukelo lok i komgi i nyim Rwot.
+\v 12 Ento jo-nu gical ki lee ma pe ryek, dok ma lubo kit ma giketogi kwede, ma ginywalogi me amaka ki me aneka; gicayo lok ma gikwiya. Gibinekogi woko calo lee,
+\v 13 kun gitimogi marac pi gin marac ma gutimo. Cwinygi yom i karama maraco ma gicamo i dyeceŋ. Gikelo lewic ki bal ka guribbe kwedwu i camo karama, pien gimito megi gat me yomcwiny marac keken.
+\v 14 Waŋgi yenyo mon ma myero gitim kwedgi abor, pe giywe ki yenyo yo me timo bal. Giciko owic me mako jo ma cwinygi wirre atata. Cwinygi doŋ opwonnye woko i yo me woro me lim. Gin doŋ jo ma giceno!
+\v 15 Gubwoto yo ma atir, gurwenyo woko ata. Gulubo yo pa Balaam wod pa Beor, ma yam maro lim ma onoŋo pi timo gin marac,
+\v 16 ento yam gijuke pi turo cik. Kana ma pe loko yam oloko ki dwan pa dano, ci ojuko apoya pa lanebi meno woko cut.
+\p
+\v 17 Magi gin waŋ it ma pii pe iye, lupu ma yamo kot tero. Gityeko gwoko kabedo macol licuc pigi.
+\v 18 Giloko lok mogo maditodito me wakke ma tere pe, kun gibito ki dano ma pud gibwot abwota ki i kin jo ma kitgi obedo atata, ka giterogi i timo abor-gu kun gilubo mit me kom.
+\v 19 Gin gicikke me miyo jo meno gulone kengi, kun gin kikomgi gibedo opii pa gin ma balogi; pien ka gin mo oloyo kwo pa dano mo, en doŋ noŋo odoko opii pa gin meno.
+\v 20 Ka ce dano doŋ gubwot woko ki i cilo me bal me lobo pi ŋeyo Rwotwa ma en Lalarwa Yecu Kricito, ka dok pud gumoko i kom bal meno ci loyogi woko matwal, bimiyo gibedo marac lacenne makato ma yam con.
+\v 21 Onoŋo twero bedo ber ka kono gin pe guŋeyo yo me kit ma atir, kato ma guŋeyo ka dok giweko cik maleŋ ma gimiyogi woko.
+\v 22 Man otimme i komgi calo lok ma carolok me ada oloko ni, “Gwok lokke dok ka naŋo ŋokke,” ki dok ni, “Opego ma gilwoko kome, lokke dok ka nywanne i coto.”
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 Lurema, man doŋ waraga me aryo ma acoyo botwu. I gin aryo ducu acuko iye cwinywu wek wutam tam ma atir, kun apoyo wiwu bene,
+\v 2 wek wupo i kom lok ma lunebi maleŋ yam guloko con, ki i kom cik pa Rwot ma en lalar, ma lukwenawu yam gukelo botwu.
+\p
+\v 3 Mukwoŋo myero wuniaŋ man ni, i kare me agikki jo ma luŋala gibituc ki ŋalagi, kun gilubo mitigi kengi,
+\v 4 kun gipenyo peny bene ni, “Cikke me dwogone ma gitito pire-ni tye kwene? Pien cakke ma kwarowa guto woko, jami ducu tye i kit ma yam gitye kwede i acakki keto lobo.”
+\v 5 Gimiyo wigi wil woko akaka i lok man ni, polo yam onoŋo obedo tye con, ki lobo bene ma giketo ki pii mua ki i pii, pi lok ma lubaŋa oloko.
+\v 6 Pii bene aye ma yam otyeko lobo me kare maca ka pii aluka ocorre omwonyo woko.
+\v 7 Pi lok pa Lubaŋa acel-lu bene, polo ki lobo me kare man doŋ gikano pi kuro mac; ma gitye ka gwokone nio ka nino me ŋolo kop ki tyeko dano ma pe gilworo Lubaŋa oromo.
+\v 8 Ento pe wiwu owil, lurema, i lok acel-li, ni, ki bot Rwot nino acel rom ki mwaka alip acel, mwaka alip bene rom ki nino acel.
+\v 9 Rwot pe galle agala ka cobo cikkene kit macalo jo mogo gitamo kwede, ento en pud tye ka diyo cwinye i komwu, pien en pe mito ni ŋat mo orweny woko matwal, ento mito ni jo ducu guo i niŋut.
+\v 10 Ento nino pa Rwot bibino macalo lakwo, ka doŋ polo birwenyo woko ki mor madwoŋ, lakalatwe bileny woko i mac, lobo ki jami ducu ma tye iye biwaŋ woko.
+\p
+\v 11 Kit macalo jami magi ducu bitum woko kit meno-ni, myero wubed jo ma cal niŋniŋ, kun wulubo kit kwo maleŋ ki me woro lubaŋa?
+\v 12 Myero wukur nino pa Lubaŋa, wuket cwinywu iye wek ninone oo oyotoyot. I nino meno polo bilyel, leny woko, ki lakalatwe bene bileny woko i mac.
+\v 13 Ento macalo en yam ociko, watye ka kuro polo manyen ki lobo manyen, ka ma kit ma atir bedo iye.
+\p
+\v 14 Pi meno, lurema, ka wutye ka kuro man, wuket tek wek Lubaŋa pe onoŋ roc mo nyo bal mo i komwu, ento onoŋ wutye ki kuc.
+\v 15 Wutam ni, diyo cwiny pa Rwot aye larrewa ennu. Ominwa Paulo ma wamaro ocoyo botwu bene kit meno, pi ryeko ma gimiye.
+\v 16 kun loko lok pi lok man macalo en loko pire i waragane ducu. I waragane tye lok mogo ma niaŋ iye tek, ma jo ma pe gupwonnye, ki jo ma pe gucuŋ matek, gidwalo tere woko, macalo gutimo bene ki coc mukene ma yam gicoyo, ma omiyo gin kikomgi gurwenyo woko matwal.
+\v 17 Pi meno, lurema, kit ma doŋ onoŋo wuŋeyo man con, wugwokke pe wuwek jo ma pe giworo cik mo gubwolwu, dok pe guŋakwu woko i tamwu, miyo wupoto woko ki ka ma wucuŋ iye matek.
+\v 18 Wumedde ki doŋo i kica pa Rwotwa, ma en Lalarwa Yecu Kricito, kun wumedde ka ŋeye bene. Deyo obed bote kombeddi ki nakanaka. Amen.

63-1JN.usfm

@@ -0,0 +1,144 @@
+\id 1JN
+\ide UTF-8
+\h 1 Lakana
+\toc1 1 Lakana
+\toc2 1 Lakana
+\toc3 1jn
+\mt 1 Lakana
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Wan wacoyo botwu lok i kom gin mubedo tye nia i acakki piny, ma wan kikomwa wawinyo, dok bene waneno ki waŋwa. Wanene ada, dok wamulo kome ki ciŋwa, en lok me kwo.
+\v 2 Kwo meno yam onen woko ka maleŋ, wan waneno. Wan doŋ kombeddi wabedo cadenne, kun watito botwu lok me kwo ma pe tum ma yam obedo bot Won, ka doŋ onen woko botwa.
+\v 3 Gin ma wan waneno ki ma wawinyo en aye ma witito botwu bene, wek omi wuribbe kwedwa. Doŋ i ribbewa-ni waribbe kacel ki Won ki Wode Yecu Kricito.
+\v 4 Wacoyo lok man wek yomcwinywa ocobbe maber.
+\p
+\v 5 Man aye lok me kwena ma yam wawinyo ki bote, ma watye ka titone botwu, ni, Lubaŋa en leŋo, dok i en pe tye ka mo macol kadi ki acel.
+\v 6 Ka wawaco ni waribbe kwede kun pud wawoto ka macol, wan lugoba, timwa noŋo ada pe iye.
+\v 7 Ento ka wawoto ka maleŋ, macalo en bene tye ka maleŋ, noŋo waribbe ŋat man ki lawote, dok remo pa Wode Yecu Kricito bene lwoko bal ducu woko ki i komwa.
+\v 8 Ka ce wawaco ni wape ki bal, meno noŋo wabwolle abwola kenwa, lok ada noŋo pe i iwa.
+\v 9 Ka watuco balwa, en genne dok kite atir, biweko balwa, dok bilwoko tim maraco ma tye i komwa ducu.
+\v 10 Ka wawaco ni pe wabalo, ci wamiyo Lubaŋa doko lagoba, lokke bene noŋo pe i iwa.
+\c 2
+\cl Chura  2
+\p
+\v 1 Litinona, acoyo waraga man botwu wek pe wupot i bal; ento ka ŋat mo obalo, watye ki lakony ma cuŋ piwa bot Lubaŋa Won, en Yecu Kricito ma kite atir.
+\v 2 Dok en kikome bene obedo gitum pi kwanyo balwa, pe balwa keken ento kadi wa bal pa jo ma i wi lobo ducu.
+\p
+\v 3 Gin ma miyo waniaŋ maber ni waŋeye en aye ni, wan wagwoko cikke.
+\v 4 Doŋ dano ma waco ni eŋeye, ma pe omako cikke, noŋo lagoba, ada pe i iye.
+\v 5 Ento ŋat ma mako lokke, adada noŋo mar pa dano-nu i kom Lubaŋa tye muromo. Pi lok man watwero niaŋ ada ni watye i en:
+\v 6 ŋat ma waco ni ebedo i en myero olub kit kwo acel ma yam Yecu olubo.
+\p
+\v 7 Lurema, an pe atye ka coyo botwu cik mo manyen, ento cik macon ma yam watye kwede wa con nia i acakki piny. Cik macon meno en aye lok ma doŋ wutyeko winyone ma gitito botwu.
+\v 8 Kadi bed kumeno, atye ka coyo botwu cik manyen; meno tye ada ki tuŋ bot Kricito ki tuŋ botwu bene, pien colpiny doŋ tye ka ke woko, ki ceŋ me ada doŋ tye ka ryeny.
+\v 9 Dano ma waco ni etye i leŋo kun dag ominne, noŋo pud tye i colpiny aye.
+\v 10 ŋat ma maro ominne bedo i leŋo, ma pe iye gin mo ma miyo dano poto i bal.
+\v 11 Ento ŋat ma dag ominnie tye i colpiny, dok bene noŋo tye ka wot ka macol, kun pe ŋeyo ka ma myero ecit iye, pien colpiny noŋo oumo waŋe woko.
+\p
+\v 12 Acoyo waraga man botwu, wun litino ma pud wutino, pien balwu doŋ giweko woko pi nyiŋe.
+\v 13 Acoyo botwu bene wun wego, pien wuŋeyo ŋat ma yam tye con nia i acakki piny. Acoyo botwu wun awobe, pien wuloyo Larac woko.
+\v 14 Acoyo botwu wun litino, pien wuŋeyo Won. Acoyo botwu wun wego, pien wuŋeyo ŋat ma yam tye nia i acakki piny. Acoyo botwu wun awobe pien wutek, lok pa Lubaŋa bedo i iwu, dok bene doŋ wuloyo Larac woko.
+\p
+\v 15 Pe wumar lobo, kadi gin ma tye i lobo. Ka dano mo maro lobo, noŋo mar pa Lubaŋa pe i iye.
+\v 16 Pien gin ducu ma tye i lobo, macalo miti me komwa ma ginywalowa kwede, ki miti marac pi gin ma waneno ki waŋwa, ki dok wakke ki jami ma watye kwede i kwowa, magi ducu pe gua ki bot Won, ento gucakke i lobo kany.
+\v 17 Lobo tum woko ki mitine ducu; ento ŋat ma tiyo gin ma Lubaŋa mito ri nakanaka.
+\p
+\v 18 Litinona, man aye doŋ kare me agikki. Yam gitito botwu ni, lakwor pa Kricito bibino, ento kombeddi lukwor pa Kricito doŋ gubino woko mapol ata; en meno gin mumiyo waŋeyo ni, man doŋ kare me agikki.
+\v 19 Gin gua woko ki botwa, pien onoŋo yam gin pe gubedo dano ma mewa; kono yam gubedo dano ma mewa, kono gumedde ki bedo botwa. Ento gin gua woko ki botwa wek onen ka maleŋ ni gin ducu pe gubedo dano ma mewa.
+\v 20 Ento wun, ŋat Maleŋ doŋ owirowu woko ki moo, wun ducu doŋ wutye ki ŋec.
+\v 21 Pe acoyo botwu waraga man pien ni wukwiya lok me ada, ento pien wuŋeyo, dok wuniaŋ bene ni, pe tye goba mo ma oa i lok ada.
+\v 22 Doŋ aŋa ma lagoba? Ŋat ma lagoba en aye dano ma kwero woko ni Yecu pe Kricito ma Lubaŋa oyero. Meno en aye lakwor pa Kricito, en noŋo okwero Won ki Wod.
+\v 23 Pe tye ŋat mo ma kwero Wod ma dok tye gin ki Won. Dano ma oye Wod, noŋo tye ki Won bene.
+\v 24 Wuwek gin ma wuwinyo nia con obed i iwu. Ka inen gin ma yam wuwinyo wa con bedo i iwu, wun bene wubibedo i Wod ki i Won.
+\v 25 Man gin ma en ociko me miyowa, en aye kwo ma pe tum.
+\p
+\v 26 Man acoyo botwu pi jo ma twero rwenyowu.
+\v 27 Ento wun, moo me Cwiny Maleŋ ma yam Kricito owirowu kwede bedo doŋ i iwu, miyo pe mitte ni ŋat mo opwonywu; pien moo ma yam giwirowu kwede pwonyowu i lok ducu. En gin me ada, pe goba; macalo yam en owonyowu, wubed i en.
+\p
+\v 28 Kombeddi doŋ ba, litinona, wubed i iye, wek ka en dok binen, wabed ki tekcwiny, ma pe lewic makowa i nyime ka odwogo.
+\v 29 Ka ce wuŋeyo ni en kite atir, ci myero wuniaŋ ada ni, ŋat acel acel ma tiyo gin ma tye atir noŋo Lubaŋa munywalo.
+\c 3
+\cl Chura  3
+\p
+\v 1 Koŋ wunen kit mar madit ma Won omiyowa, ni gilwoŋwa ni wan litino pa Lubaŋa; me atir, watye kumeno. Gin mumiyo lobo pe ŋeyowa, pien onoŋo yam pe oŋeye.
+\v 2 Lurema, kombeddi doŋ wan litino pa Lubaŋa; kit ma wabibedo kwede peya onen, ento waŋeyo ni ka en binen, wan bene wabinen calo en, pien wabinene kit ma en tye kwede.
+\v 3 Doŋ ŋat acel acel ma tye ki gen man ma omoko i kom Kricito, lonnye kene bedo maleŋ, macalo Kricito bene leŋ.
+\v 4 Dano acel acel ma timo bal noŋo turo cik, bal aye turo cik.
+\v 5 Wuŋeyo ni Kricito yam onen wek ekwany bal woko; i en kikome bal mo pe iye.
+\v 6 Ŋat mo ma bedo i en pe timo bal; ŋat mo ma timo bal noŋo pe onene, dok bene noŋo pe oŋeye.
+\v 7 Litinona, pe wuwek ŋat mo obwolwu. ŋat ma timo gin ma tye atir, noŋo kite atir, macalo Kricito bene kite atir.
+\v 8 ŋat ma timo bal, meno noŋo dano pa Catan; pien Catan obedo ka timo bal nia i acakki piny. Gin mumiyo Wod pa Lubaŋa yam onen, en aye pi turo tic pa Catan woko.
+\v 9 Pe tye ŋat mo ma Lubaŋa onywalo ma timo bal, pien kodi pa Lubaŋa bedo i iye; en pe twero balo, pien noŋo Lubaŋa munywale.
+\v 10 Man aye gin ma bimiyo gineno jo ma gin litino pa Lubaŋa ki jo ma gin litino pa Catan: ŋat ma pe timo gin ma tye atir pe latin pa Lubaŋa, kadi wa ŋat ma pe maro ominne bene.
+\p
+\v 11 Jon 13.34 Pien man aye lok ma wuwinyo nia i acakki, ni myero wamarre kekenwa.
+\v 12 Pe wabed calo Kain ma yam obedo latin pa Larac, ci oneko ominne woko. Gin aŋo mumiyo oneke? Pien gin ma en otiyo ducu obedo rac, ento gin ma ominne timo onoŋo tye atir.
+\v 13 Utmegina, pe wubed ki ur ka lobo kwerowu.
+\v 14 Waŋeyo ni wakato ki i to, wao doŋ i kwo, pien wamaro utmegiwa. Dano ma pe ki mar, noŋo pud odoŋ i to.
+\v 15 ŋat ma dag ominne meno lanek, dok bene wuŋeyo ni, pe tye lanek mo ma kwo ma pe tum bedo i iye.
+\v 16 Man doŋ miyo waniaŋ i kom mar, pien Kricito omiyo kwone piwa. Wan bene myero wami kwowa pi utmegiwa.
+\v 17 Ka ŋat mo tye ki jami me lobo man madwoŋ, ce oneno ominne ma piny oloyo, ento okwero miye kony, ci mar pa Lubaŋa bedo i iye niŋniŋ?
+\v 18 Litinona, pe wabedu ki mar i lok ma waloko ki dogwa keken, ento wamar dano ki mar me ada ma nen i tic.
+\p
+\v 19 Man bimiyo waŋeyo ni wan jo ma tye ki ada; ci bimiyo cwinywa kwe i nyime;
+\v 20 ka ce cwinywa ŋolo kop loyowa, ci waŋeyo ni Lubaŋa dit kato cwinywa woko, dok ŋeyo lok ducu. Tekcwiny i nyim Lubaŋa
+\v 21 Lurema, ka cwinywa pe ŋolo ni kop oloyowa wabedo ki tekcwiny i nyim Lubaŋa;
+\v 22 dok bene wanoŋo gin mo keken ma walege pire, pien wagwoko cikke dok watiyo gin ma yomo cwinye.
+\v 23 Doŋ cikke en ene ni, myero waye nyiŋ Wode Yecu Kricito, dok wamarre kekenwa, macalo en yam ocikowa.
+\v 24 ŋat ma gwoko cik pa Lubaŋa bedo i Lubaŋa, Lubaŋa bene bedo i iye. Gin ma miyo waŋeyo ni en bedo i iwa, pi Cwiny Maleŋ ma en omiyo botwa.
+\c 4
+\cl Chura  4
+\p
+\v 1 Lurema, pe wuye kit cwiny ducu, ento koŋ wutemgi, wunen ka gin cwiny mua ki bot Lubaŋa, pien lunebi mapol ma lugoba doŋ guket gucito woko i lobo.
+\v 2 Wubiŋeyo Cwiny pa Lubaŋa kit man: cwiny ducu ma tuco ni Yecu Kricito yam obino kun tye ki kom dano, meno Cwiny pa Lubaŋa;
+\v 3 ento cwiny ma pe tuco Yecu kit meno, pe oa ki bot Lubaŋa. Meno cwiny pa lakwor pa Kricito ma yam wuwinyo pire, ni tye ka bino, kombeddi doŋ tye i lobo.
+\p
+\v 4 Litinona, wun litino pa Lubaŋa, doŋ wutyeko loyogi woko; pien ŋat ma tye i iwu-ni dit kato ŋat ma tye i lobo.
+\v 5 Jo meno gin dano me lobo, en mumiyo gin ma giloko obedo me lobo, lobo bene winyogi.
+\v 6 Wan jo pa Lubaŋa; ŋat ma ŋeyo Lubaŋa winyo lokwa, ento ŋat ma pe en dano pa Lubaŋa pe winyo lokwa. Meno aye gin ma miyo waŋeyo poko cwiny me ada ki cwiny me goba. Lubaŋa aye mar.
+\p
+\v 7 Lurema, myero wamarre kekenwa, pien mar a ki bot Lubaŋa, ŋat ma maro noŋo en latin pa Lubaŋa, dok ŋeyo Lubaŋa.
+\v 8 ŋat ma pe ki mar, noŋo en pe ŋeyo Lubaŋa, pien Lubaŋa aye mar.
+\v 9 Gin ma yam onyuto marre botwa en ene, Lubaŋa ocwalo Wode acel keken i lobo wek omi wabed kwo pire.
+\v 10 Man en aye mar, pe ni wan wamaro Lubaŋa, ento en aye omarowa, ci ocwalo Wode me bedo gin me kwanyo bal woko ki i komwa.
+\v 11 Lurema, ka Lubaŋa doŋ omarowa kit man, wan bene myero wamarre kekenwa.
+\p
+\v 12 Pe tye dano mo ma yam oneno Lubaŋa; ka wamarre kekenwa, ci Lubaŋa bedo i iwa, marre bene bedo muteggi i iwa.
+\v 13 Gin ma miyo waŋeyo ni wabedo i iye, ki en i iwa, pien omiyowa Cwiny mere.
+\v 14 Wan doŋ bene waneno, dok wamiyo caden ni, Lubaŋa Won ocwalo Wode me bedo Lalar me lobo.
+\v 15 Dano ma tuco ni Yecu en Wod pa Lubaŋa, Lubaŋa bedo i iye, ki en bene bedo i i Lubaŋa.
+\v 16 Man omiyo waŋeyo mar ma Lubaŋa tye kwede i komwa, dok waye ni marowa. Lubaŋa aye mar, ŋat ma bedo i mar bedo i Lubaŋa, Lubaŋa bene bedo i iye.
+\v 17 Ka marwa doŋ oteggi, wabibedo ki tekcwiny i nino me ŋolo kop, pien kit macalo Yecu obedo kwede, meno bene en aye kit macalo wan watye kwede i lobo man.
+\v 18 Lworo mo pe i mar, ento mar ka doŋ oteggi ryemo lworo woko; pien lworo bino pi kuro keto can, doŋ dano ma lwor, noŋo marre pud peya oteggi.
+\v 19 Gin mumiyo wabedo ki mar, pien en okwoŋo marowa.
+\v 20 Ka ce dano mo waco ni emaro Lubaŋa, kun dag ominne, noŋo en lagoba; pien ŋat ma pe maro ominne ma en oneno kome, pe twero maro Lubaŋa ma pe oneno kome.
+\v 21 Cik man wanoŋo ki bote ni, dano ma maro Lubaŋa myero omar ominne bene.
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Dano acel acel ma ye ni Yecu en Kricito ma Lubaŋa oyero, dano-nu latin pa Lubaŋa, dok dano mo ma maro ŋat ma onywalo latin, maro latinne bene.
+\v 2 Ka wamaro Lubaŋa, ma walubo cikke bene, meno miyo waŋeyo ni wamaro litino pa Lubaŋa.
+\v 3 Pien maro Lubaŋa en aye gwoko cikke. Dok cikke pe nurowa.
+\v 4 pien dano acel acel ma Lubaŋa onywalo loyo lobo. Gin ma waloyo kwede lobo en aye niyewa.
+\v 5 Aŋa mono ma loyo lobo? Pe ŋat ma ye ni, Yecu aye Wod pa Lubaŋa? Caden i kom Yecu.
+\p
+\v 6 Yecu Kricito aye ŋat ma yam obino ki pii ki remo. Pe obino ki pii keken, ento ki pii kacel ki remo bene.
+\v 7 Cwiny Maleŋ tye macalo cadenne, pien Cwiny aye ada.
+\v 8 Doŋ tye caden adek: Cwiny Maleŋ, pii ki remo; gin adek-ki ducu lok me cadengi orwatte.
+\v 9 Wan waye lok me caden ma dano gimiyo, ento caden pa Lubaŋa dit kato megi woko Man aye lok me caden pa Lubaŋa, ma en omiyo i kom Wode.
+\v 10 Doŋ ŋat ma ye Wod pa Lubaŋa tye ki caden i iye kene. ŋat ma pe ye Lubaŋa, noŋo omiyo Lubaŋa odoko lagoba, pien noŋo en pe oye lok me caden ma Lubaŋa omiyo i kom Wode.
+\v 11 Caden meno en ene ni, Lubaŋa doŋ omiyowa kwo ma pe tum, dok kwo meno tye i Wode.
+\v 12 ŋat ma tye ki Wod tye ki kwo, ŋat ma pe ki Wod pa Lubaŋa, pe tye ki kwo. Kwo ma pe tum.
+\p
+\v 13 Acoyo lok man botwu, wun jo muye nyiŋ Wod pa Lubaŋa, wek wuŋe ni wutye doŋ ki kwo ma pe tum.
+\v 14 Gin ma miyo wabedo ki gen i kome en ene ni, ka walegge gin mo kun walubo gin ma en mito, ci en winyo legawa.
+\v 15 Doŋ ka waŋeyo ni en winyo legawa, waŋeyo ni doŋ watyeko noŋo gin ma walego bote.
+\p
+\v 16 Ka ce dano neno ominne tye ka timo bal mo ma pe tero dano i to, en bilego Lubaŋa, ci Lubaŋa bimiye kwo pi jo-nu ma balgi pe tero dano i to-ni. Tye bal ma tero dano i to; pe awaco ni myero waleg Lubaŋa pi kodi bal macalo meno.
+\v 17 Gin marac ducu ma dano timo, meno doŋ bal, ento tye bal mogo ma pe tero dano i to.
+\v 18 Waŋeyo ni dano ma Lubaŋa onywalo pe dok bedo ka timo bal, ento Wod pa Lubaŋa gwoke maber, miyo Larac pe gude.
+\v 19 Waŋeyo ni wan litino pa Lubaŋa, dok waŋeyo ni lobo ducu tye i te loc pa Larac.
+\v 20 Dok waŋeyo ni Wod pa Lubaŋa doŋ obino, ci omiyowa niaŋ me ŋeyo ŋat ma en aye ada. Dok wan wabedo i i ŋat ma tye ada, pien wabedo i i Wode, en aye Yecu Kricito. Man aye Lubaŋa me ada, dok man en kwo ma pe tum.
+\p
+\v 21 Litinona, wugwokke, pe wuwor jogi.

64-2JN.usfm

@@ -0,0 +1,27 @@
+\id 2JN
+\ide UTF-8
+\h 2 Lakana
+\toc1 2 Lakana
+\toc2 2 Lakana
+\toc3 2jn
+\mt 2 Lakana
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot ladit. Bot dako ma giyero ki litinone ma amaro i ada, pe an keken ento kadi wa jo ducu ma giŋeyo lok me ada,
+\v 2 pi lok ada ma bedo i cwinywa, dok bene bibedo kwedwa nakanaka:
+\v 3 Gum ki kica ki kuc ma a ki bot Lubaŋa Won, ki bot Yecu Kricito ma Wode bibedo kwedwa i ada ki mar.
+\p
+\v 4 Cwinya yom twatwal me noŋo ni litinoni mogo gilubo lok me ada i kit ma yam Lubaŋa Won ocikowa kwede.
+\p
+\v 5 Kombeddi doŋ alegi in dako, pe macalo dok atye ka coyo boti cik manyen ento pi en ma yam watye kwede con ca nia wa i acakki, ni wan myero wamarre kekenwa.
+\v 6 Man aye mar, ni myero walub cik pa Lubaŋa; man aye cikke, macalo iwinyo nia i acakki, ni myero wabed ki mar.
+\p
+\v 7 Pien lubwol dano mapol gitye guket woko i lobo, jo ma pe tuco ni Yecu Kricito obino kun tye ki kom dano; kodi dano-nu labwol dano, dok bene lakwor pa Kricito.
+\v 8 Wunenne kenwu wek gin ma doŋ wutyeko tic pire pe orweny woko ki botwu, wek wunoŋ mucarawu ducu.
+\v 9 Ŋat mo ma pe moko i pwony pa Kricito, ento kato mere akata anyim, dano macalo meno pe tye ki Lubaŋa; ŋat ma moko i kom pwony pa Kricito tye ki gin aryo ducu, Won ki Wod.
+\v 10 Ka ŋat mo obino botwu ma pe okelo pwony man, pe wujole i ot, pe wumote bene;
+\v 11 pien ŋat ma omote noŋo oribbe kwede i ticce marac.
+\p
+\v 12 Kadi bed atye ki lok mapol ma myero aco pire botwu, atamo ni myero pe ati ki karatac ki vino, ento atye ki gen me bino ka nenowu, ci doŋ abilok kwedwu waŋ ki waŋ wek yomcwinywa ocobbe maber.
+\v 13 Litino pa lameru ma giyero gumoti.

65-3JN.usfm

@@ -0,0 +1,30 @@
+\id 3JN
+\ide UTF-8
+\h 3 Lakana
+\toc1 3 Lakana
+\toc2 3 Lakana
+\toc3 3jn
+\mt 3 Lakana
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot ladit. Bot larema Gayo ma amaro i ada.
+\v 2 Larema ma amaro, alego Lubaŋa omi ibed maber i gin ducu, dok omi komi obed mayot. Aŋeyo ni itye maber i cwinyi.
+\v 3 Abedo ki yomcwiny mada i kare ma utmego mogo gubino kany, ma gumiyo caden ma mako kit me ada, kit macalo in giri ilubo lok ada.
+\v 4 Pe tye gin mo ma dok miya abedo ki yomcwiny madit makato me winyo ni litinona gitye ka lubo lok ada.
+\v 5 Larema ma amaro, in lagen mada i ticci ma itiyo pi utmegiwa, makatone bot welo ma pe iŋeyogi,
+\v 6 ma gumiyo caden i kom marri i nyim lwak dano ma guye Kricito. Tim ber ikonygi i kit ma myero, i wotgi i tic pa Lubaŋa.
+\p
+\v 7 Pien gucako wotgi pi nyiŋ Kricito, pe gugamo gin mo ki bot jo ma pe guye Lubaŋa.
+\v 8 Pi meno, myero wakonyu kodi jo macalo meno, wek omi wan bene wadok lutic wadigi i tito lok me ada.
+\p
+\v 9 Doŋ atyeko coyo lok mogo bot lwak dano muye Kricito, ento Diotrepe, ma mito kette kene me bedo latel wigi, pe oye twerona.
+\v 10 Mumiyo ka abino, ci abipoyo wigi i gin ma en obedo ka tiyone, kun coko lok mogo maraco i koma. Pe meno keken en kwero bene jolo utmegiwa, kun bene geŋo jo ma mito jologi woko, dok ryemogi woko ki i kin lwak dano muye Kricito.
+\p
+\v 11 Larema ma amaro, pe ilub gin marac, lub gin maber. ŋat ma timo gin maber en dano pa Lubaŋa; ento ŋat ma timo gin marac pud peya oneno Lubaŋa.
+\p
+\v 12 Jo ducu gumiyo caden maber i kom Demetrio, kadi lok ada obedo caden pire; an bene amiyo mera kumeno, in bene iŋeyo ni caden ma amiyo obedo ada.
+\p
+\v 13 Atye ki lok mapol ma myero aco boti, ento pe amito ni aco ki kalam ki vino.
+\v 14 Atye ki gen me neni oyot, ka wek doŋ wabilok waŋ ki waŋ.
+\v 15 Kuc obed boti. Luremwa gumoti. Mot luremwa, mot ŋat acel acel ki nyiŋe

66-JUD.usfm

@@ -0,0 +1,43 @@
+\id JUD
+\ide UTF-8
+\h Juda
+\toc1 Juda
+\toc2 Juda
+\toc3 jud
+\mt Juda
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Waraga man oa ki bot Juda ma latic pa Yecu Kricito, ma omin Yakobo. Bot jo ma Lubaŋa olwoŋogi ma gibedo i mar pa Lubaŋa Won, ma Yecu Kricito tye ka gwokogi.
+\v 2 Kica, kuc ki mar myero omedde botwu. Lupwony ma lugoba
+\v 3 Lurema, onoŋo atemo ki tekka ducu me coyo botwu waraga pi lok i kom larre ma wan ducu waribbe iye, ci aneno ni myero aco acuk kwede cwinywu wek wulweny matek pi niye ma yam doŋ gimiyo bot jo pa Lubaŋa kicel ma doŋ otyeko lok ducu.
+\v 4 Pien jo mogo ma pe gilworo Lubaŋa gilibbe aliba me donyo i kinwa, gin jo ma kop ma yam giŋolo i komgi doŋ ginyuto woko con i coc ma yam gicoyo. Gin guloko kica ma Lubaŋa omiyowa odoko tim me coco, gukwero Laditwa acel keken-ni ma en aye Rwotwa Yecu Kricito.
+\p
+\v 5 Nia Wun jo ma yam doŋ gimiyo wuŋeyo lok man con, koŋ amito dok apo wiwu ni, Rwot ma yam olaro jo Icrael ki i lobo Ejipt, lacenne en dok otyeko jo ma pe guye en woko.
+\v 6 Lumalaika ma yam pe gigwoko ka locgi ma gimiyo botgi, ento guweko kabedogi woko, en ogwokogi ka macol ki nyor ma ri nakanaka, nio wa i kare me ŋolo kop i nino madit;
+\v 7 macalo yam jo Codom ki Gomora ki gaŋi madoŋo ma i ŋetgi, gudonyo i tim me coco ki par maraco ma pe obedo me anywalli, macalo gin, ci giŋolo botgi can me mac ma pe to, gin mubedo macalo lanen bot jo ducu.
+\v 8 Nen kadi kit meno, jo-nu bene i kit acel-lu, i lek ma gin leko, gubalo komgi woko, gukwero ker pa Lubaŋa woko, dok guyeto wegi deyo-gu bene ayeta.
+\p
+\v 9 Ento i kare ma Mikael, lamalaika madit, yam olwenyo ki Catan kun pyem kwede pi kom Moses, en yam pe oŋwette pi ŋolo kop mo me yet, ento oloko ni, “Rwot myero ojuki.”
+\v 10 Ento jo magi giyeto gin ma pe giniaŋ iye, ento gin ma giŋeyo pi lubo kit ma giketogi kwede, macalo lee ma pe ryek, tye ka tyekogi woko.
+\p
+\v 11 Gibineno can ma rom man! Pien gilubo kit pa Kain, giketo tek mada i tam mogo ma pe atir pi mito lim kit macalo yam Balaam otimo, dok bene gito woko pi pyem kit macalo yam Kora ojemo kwede,
+\v 12 Gikelo lewic i karamawu me mar ka gicamo matek mukato kare laboŋo lworo, kun giparo pi komgi keken. Gubedo calo pol ma pii pe iye ma yamo kolo; girom ki yadi ma nyiggi pe nen i kare me cekgi, ma giputo lwitgi woko, yam guto kiryo.
+\v 13 Gical bene ki nam ma twagge mager ki bwoyo me lewicgi; gin lakalatwe ma wirre atata ma Lubaŋa otyeko yubo kakagi woko i kabedo macol licuc pi kare ma pe gik.
+\p
+\v 14 Magi gin aye gin ma yam Enoka, ma obedo dano me abiro nia i kom Adam, yam otito pire macalo lanebi ni, “Wunen, Rwot bibino ki lwak jone maleŋ mapol ata,
+\v 15 ka ŋolo kop i kom jo ducu, ki ka miyo kop wek olo jo ducu ma pe gilworo Lubaŋa pi timgi ma pe gilworo kwede Lubaŋa, ki pi lok ducu me gero ma lubalo ma pe gilworo Lubaŋa guloko i kome.”
+\v 16 Meno gin jo ma bedo kar ŋur aŋura, ma gipyem apyema, kun gilubo mitgi keken, doggi opoŋ ki loko lok me wakke keken, gidworo dano wek ginoŋ gin ma cwinygi mito.
+\p
+\v 17 Ento wun lurema ma amaro, myero wupo i lok ma yam lukwena pa Rwotwa Yecu Kricito gutito pire con.
+\v 18 Gin yam gutito botwu ni, “I kare me agikki luŋala bibedo tye, ma gibilubo mitigi keken, ma pe gilworo Lubaŋa.”
+\v 19 Jo ma kit meno gin aye lukel apokapoka, gin jo me lobo man, Cwiny pa Lubaŋa pe botgi.
+\p
+\v 20 Ento wun luwota, wudoŋ matek i niyewu maleŋ twatwal-li, kun wulego Lubaŋa i Cwiny Maleŋ.
+\v 21 Wugwokke kenwu i mar pa Lubaŋa, wukur kica pa Rwotwa Yecu Kricito nio wa i kwo ma pe tum.
+\p
+\v 22 Wubed ki kica i kom jo mogo ma gitye ka cabbe acaba,
+\v 23 wular jo mogo ma kit meno kun wuceyogi woko ki i mac. Wubed ki kica i kom jo mogo kun wulworo bene, dok wukwer bene ruk ma bal me kom tye iye.
+\p
+\v 24 Deyo obed bot ŋat ma twero gwokowu miyo pe wupoto, dok ma twero miyo wucuŋ laboŋo roc mo i nyim deyone ki yomcwiny.
+\v 25 Deyo, dit, loc ki twer ducu obed bot Lubaŋa acel keken, ma Lalarwa, pi Yecu Kricito Rwotwa, cakke ma peya giketo lobo, nio koni, ki kare ma pe gik. Amen.

67-REV.usfm

@@ -0,0 +1,545 @@
+\id REV
+\ide UTF-8
+\h Niyabo
+\toc1 Niyabo
+\toc2 Niyabo
+\toc3 rev
+\mt Niyabo
+\c 1
+\cl Chura 1
+\p
+\v 1 Man aye gin ma Lubaŋa onyuto bot Yecu Kricito, wek omi en bene oniaŋ luticce i kom gin ma myero otimme oyotoyot i kare me anyim. En yam ocwalo lamalaika bot laticce Jon wek otitte oŋe.
+\v 2 ka doŋ lacen i ŋeye Jon olokke odoko caden me lok ma Lubaŋa owaco, dok caden i kom lok me caden ma yam Yecu Kricito omiyo, kun bene otito pi gin ducu ma en oneno.
+\v 3 Ŋat ma kwano lok ma gitito i buk man i nyim lwak tye ki gum, jo ma winyo bene tye ki gum, ki jo ma lubo gin ma gicoyo iye bene tye ki gum, pien kare doŋ cok.
+\p
+\v 4 Lok man Jon mucwalo bot lwak muye Kricito ma gitye i kabedo abiro mapatpat i Acia: Kica ki kuc obed botwu, ma oa ki bot Lubaŋa ma tye, ma yam obedo tye wa con, dok ma bibino, kun a ki bot cwiny abiro ma gitye i nyim komkerre,
+\v 5 ki ma a bene ki bot Yecu Kricito, lacaden ma genne, latin kayo i kin jo muto, kabaka madit ma loyo luker ducu ma i wi lobo-ni. Deyo obed bot ŋat ma marowa, ma nene ogonyowa woko ki i twec me balwa ki remone,
+\v 6 ka doŋ olokowa wadoko lwak ma en loyo, kun wadoko ajwagi pa Lubaŋane ma Wonne bene. Deyo ki twero me loc obed bote nakanaka. Amen.
+\p
+\v 7 Nen, en tye ka bino ki pol, dano ducu gibinene ki waŋgi, kadi jo ma yam gucobe; kaka ducu me wi lobo bikumo pire. Kit meno ada. Amen.
+\v 8 “An Alupa ki Omega”, man Rwot Lubaŋa ma owaco, en Lubaŋa ma tye, dok ma yam onoŋo tye con, doki ma bibino, en Won Twer Ducu.
+\p
+\v 9 An Jon, ominwu ma oribbe kwedwu i can ki i ker ki i diyo cwiny me ciro can ma wabedo kwede i Yecu. Onoŋo atye i cula ma gilwoŋo ni Patimo, pien onoŋo atito lok ma Lubaŋa oloko, ki lok me caden ma Yecu omiyo.
+\v 10 Cwiny Maleŋ yam oyuto tamma woko i nino pa Rwot, ka doŋ cut awinyo dwan maloŋo yo tuŋ i ŋeya ma winnye calo koko tum ma gikuto.
+\v 11 kun wacca ni, “Co gin ma itye ka nenone i buk-ki, ka doŋ icwal bot lwak jo muye Kricito ma gitye i kabedo abiro mapatpat, i Epeco, i Cumurna, i Pergamo, Tuatira, Cardic, i Piladelpia ki i Laodikia.”
+\v 12 Ci alokke me neno dwan ma onoŋo tye ka lok kweda-ni. I kare ma doŋ alokke, ci aneno okar-mac me jabu abiro;
+\v 13 i dye okar-mac abiro-nu aneno iye ŋat mo ma cal ki wod pa dano. Dano-nu orukke woko ki jor mabor, ki del me jabu ma otweyo i kore.
+\v 14 Yer wiye onoŋo tar calo yer romo matar, tar calo pee; ki waŋe bene onoŋo obedo calo leb mac ma lyel,
+\v 15 tyene aryo ducu onoŋo calo mola ma giliyo i keno, ka lacen doŋ girudo woko odoko maleŋ, kun dwane mor winnye calo mor pa pii ma corre.
+\v 16 Onoŋo omako lakalatwe abiro i ciŋe tuŋ lacuc, ki pala lucwan mabit ryoryo okatti ki i doge, kun onoŋo nyime tye ka ryeny calo ceŋ ma ryeny matek.
+\v 17 Ka doŋ anene, ci apoto woko piny ka tyene calo ŋat muto. Ento en oketo ciŋe lacuc i koma kun wacca ni, “Pe ilwor, an aye ŋat mukwoŋo ki me agikkine,
+\v 18 an ŋat ma kwo-ni. Yam onoŋo ato woko, ento koŋ inen, kombeddi atye kwo, abibedo kwo matwal. Dok bene layab me To ki me Lyel tye bota.
+\v 19 Kombeddi doŋ ico gin ma itye ka nenone-ni, gin ma tye ki gin ma bitimme lacen i anyim.
+\v 20 Koŋ agonnyi tyen lok me muŋ me lakalatwe abiro ma ineno i ciŋa tuŋ lacuc, ki okar-mac abiro me jabu. Lakalatwe abiro gin aye lumalaika pa lwak muye Kricito ma gitye i kabedo abiro mapatpat, doŋ okar-mac abiro-ni gin aye lwak muye Kricito ma gitye i kabedo abiro mapatpat.
+\c 2
+\cl Chura 2
+\p
+\v 1 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Epeco co kit man ni, ‘Man lok pa ŋat ma omako lakalatwe abiro i ciŋe tuŋ lacuc, ma tye ka wirre i dye okar-mac abiro.
+\v 2 “Aŋeyo ticci ducu, kit ma icanne kwede ki kit ma idiyo kwede cwinyi. Aŋeyo bene kit macalo pe itwero ciro kwede tim pa jo maraco, ento itemo jo ma gilwoŋŋe kengi ni gin lukwena, kun gin gigi pe lukwena, mumiyo bene doŋ inoŋo ni gin lukwena ma lugoba.
+\v 3 Aŋeyo itye ka diyo cwinyi, kun iciro can pi nyiŋa, dok bene pud pe iol giri.
+\v 4 Ento atye ki lok man i komi, pien doŋ iweko mar ma onoŋo yam itye kwede mukwoŋo ca-ni woko.
+\v 5 Koŋ ipo kit macalo onoŋo ipoto kwede i kabedo mamalo ma yam io iye-ni, ka doŋ iŋut, ci icak tiyo gin ma onoŋo ibedo ka tiyone i kare mukwoŋo ca. Ka pe iŋut, abibino boti ci akwanyo okar-macci woko ki i kabedone.
+\v 6 Gin maber ma onen boti en aye ni, idag tic pa jo Nikolaiti ma an bene adagi-ni.
+\v 7 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an. Abimiyo ŋat ma oloyo camo yat me kwo ma tye i poto pa Lubaŋa.’
+\p
+\v 8 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Cumurna co kit man ni, “‘Man lok pa ŋat mubedo mukwoŋo ki me agikkine, ŋat ma yam oto ka dok ocer woko odoko kwo-ni.
+\v 9 “Aŋeyo kit ayelayela ducu ma itye ka cirone, ki can lim bene ma itye kwede (ento in ilony). Aŋeyo bene yet pa jo ma giwaco ni gin Lujudaya, kun i adane gin pe Lujudaya, ento gin gubedo lwak me dul pa Catan.
+\v 10 Pe ilwor can ma bipoto i komi. Nen, Catan bikwanyo jo mogo ki i kinwu bologi woko i mabuc wek etemwu. Gibibedo ka yelowu pi nino apar. Bed dano ma lagen nio wa i to, ci doŋ abimiyi tok me deyo me kwo.
+\v 11 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an. Ŋat ma oloyo, to me aryo doŋ pe biketo arem i kome.’
+\p
+\v 12 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Pergamo co kit man ni, ‘Man lok pa ŋat ma tye ki pala lucwan mabit ryoryo.
+\v 13 Aŋeyo ka ma ibedo iye, ka ma kom pa Catan tye iye. In giri imako nyiŋa woko matek likiŋ, pe ikwero niyeni i koma, kadi ki i kare pa Antipac ma obedo cadenna me ada, dano ma lagen ma yam gineko i kinwu, ka ma Catan bedo iye.
+\v 14 Ento atye ki lok mogo manoknok i komi, pien itye ki jo mogo kunnu ma gumako pwony pa Balaam, ma yam opwonyo Balak me keto ariya i nyim jo Icrael wek gupot i bal, kun obitogi ni gucam riŋo ma gityero bot jogi, ki me timo tim tarwaŋ.
+\v 15 Kit meno, in bene itye ki jo mogo ma gumako pwony pa jo Nikolaiti.
+\v 16 Ka ce pe iŋut, ci abibino boti oyotoyot, ka doŋ alwenyo kwedgi ki pala lucwan me doga.
+\v 17 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an. ŋat ma oloyo abimiye manna moyo ma onoŋo gikano woko, abimiyo got matar bene bote, ki nyiŋ manyen ma gicoyo i kom got meno ma ŋat mo pe ŋeyo, kono en ŋat ma gamo ni keken aye ŋeyo.”
+\p
+\v 18 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Tuatira co kit man ni, “Man lok pa Wod pa Lubaŋa ma waŋe calo leb mac ma lyel, ki tyene ducu calo mola ma girudo maleŋ adada.
+\v 19 “Aŋeyo ticci ducu, mar ma itye kwede, niyeni ki ticci me konyo dano, ki kit ma idiyo kwede cwinyi. Aŋeyo ni ticci ma kombeddi itye ka tiyone kato me kare mukwoŋo ca.
+\v 20 Ento atye ki lok man i komi, pud iweko dako ca, Jejebel, ma lwoŋŋe kene ni en lanebi-ni, kun tye ka pwonyo luticca miyo giŋak woko i yo me tim tarwaŋ, ki camo riŋo mogo ma noŋo doŋ gityero woko bot jogi.
+\v 21 Onoŋo amiyo bote kare me ŋut, ento en okwero ŋut i tim tarwaŋe-ni.
+\v 22 Nen, abibolo dako-nu i wi kitanda ma noŋo two marac, pacogge bene abibologi woko i can madit atika, ka pe guŋut, gukwero lubo tim tarwaŋ pa dako-nu.
+\v 23 Abineko litinone woko bene, wek lwak ma guye an i kabedo ducu guŋe ni an aŋiyo cwiny dano wa ki tamgi, dok abimiyo bot dano acel acel i kinwu gin ma lubo kit tic ma en otiyo.
+\v 24 “Ento bot wun jo mukene ma wutye i Tuatira, ma pe wulubo kit pwony man, dok bene pe wupwonyo gin mo ma gilwoŋo ni ‘muŋ matut pa Catan’, doŋ atito botwu ni, pe doki abimiedo yec mo mukene botwu.
+\v 25 Ento wumak gin ma wutye kwede-ni aye matek likiŋ, waŋ ma an adwogo.
+\v 26 ŋat ma loyo, dok ma obedo ka tiyo ticca nio i agikki, abimiye twero me loyo lurok.
+\v 27 En biloyogi ki odoo nyonyo, calo ŋat ma goyo agulu ŋidogi woko matitino, kit macalo an bene alimo twero ki bot Wora;
+\v 28 an abimiye latwok bene.
+\v 29 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Malaŋ oloko bot lwak ducu ma guye an.’
+\c 3
+\cl Chura 3
+\p
+\v 1 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Cardic co kit man ni, “‘Man lok pa ŋat ma tye ki cwiny pa Lubaŋa abiro, ki lakalatwe abiro. “‘Aŋeyo ticci ducu; itye ki nyiŋ me bedo kwo, ento doŋ ito woko.
+\v 2 Co woko ci ijiŋ gin ma pud odoŋ boti-ni obed tek, ma doŋ cok to-ni; pien anoŋo pe icobo ticci mo kakare i nyim Lubaŋana.
+\v 3 Doŋ ipo i kom gin ma ilimo ki ma iwinyo; gwok gin meno ento iŋuti. Ka ce pe ico, ci abibino boti macalo lakwo, ma in pe iŋeyo cawa ma abibino kwede i komi.
+\v 4 Kadi bed kumeno, pud itye ki jo mogo manoknok i Cardic ma peya gunywano boŋŋigi ki cilo. Gibiwoto kacel kweda ma noŋo guruko boŋŋi matar, pien gin aye gimyero.
+\v 5 ŋat ma oloyo gibiruko kit meno ki boŋŋi mater, dok bene pe abijwayo nyiŋe woko ki i buk me kwo. Abituco nyiŋe i nyim Wora, ki i nyim lumalaikane.
+\v 6 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an.’”
+\p
+\v 7 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Piladelpia co kit man ni,
+\v 8 “‘Man lok pa ŋat maleŋ ki me ada, ma en aye tye ki layab pa Daudi, en ŋat ma ka oyabo ci ŋat mo pe dok loro, ka oloro, ci ŋat mo bene pe dok yabo. ‘Aŋeyo ticci ducu. Nen, doŋ atyeko cibo doggola ma oyabbe woko i nyimi, ma ŋat mo pe twero lorone. Aŋeyo ni tekoni nok, ento kadi bed kumeno, doŋ imako lokka, dok bene pe ikwero nyiŋa.
+\v 9 Nen, abimiyo lwak me dul pa Catan, jo ma yam gubedo ka cayi ma giwaco ni gin Lujudaya, kun i adane gin pe Lujudaya, ento giloko lok goba, nen, abimiyo gibino giryebbe piny i te tyeni, wek guniaŋ ada ni an amari.
+\p
+\v 10 Pien imako lokka me diyo cwiny i ciro can, an bene abigwoki maber i kare me omo cwiny, ma tye ka bino i kom wi lobo ducu, me temo jo ma bedo i wi lobo-ni.
+\v 11 Abebino oyotoyot. Mak gin ma itye kwede-ni matek likiŋ, wek ŋat mo pe oma lalukanani woko.
+\v 12 ŋat ma oloyo, abimiyo doko wir i ot pa Lubaŋana, pe bia kato woko ki iye. Abicoyo nyiŋ Lubaŋana, ki nyiŋ gaŋ pa Lubaŋana i kome, Jerucalem manyen ma bia ki i polo bot Lubaŋana bibino piny, dok bene ki nyiŋa kikome manyenne.
+\v 13 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an.’
+\p
+\v 14 “Bot lamalaika pa lwak muye an ma gitye i Laodikia co kit man ni, “‘Man lok ma oa ki bot Amen, ma en aye caden ma genne ki me ada, gin ducu ma Lubaŋa oketo yam ocakke ki i kome.
+\v 15 “‘Aŋeyo ticci ducu. Pe iŋic, dok bene pe ilyet. Onoŋo twero bedo ber ka nene ibedo ŋic nyo lyet!
+\v 16 Doŋ kit macalo onoŋo ibedo mormor, pe ibedo ŋic dok bene pe ibedo lyet, abiŋuli woko ki i doga.
+\v 17 Pien in doŋ iwacci, “An alony, doŋ atye ki gin ducu ma miyo abedo ki kwo maber, gin mo pe ma doki amito.” Ento kun pe iŋeyo ni in aye ŋat ma piny doŋ oloyo atika, ma imiyo kica mako dano i komi twatwal, in lacan, waŋi oto woko, dok bene ibedo munero.
+\v 18 Pi meno amiyo ryeko boti me wilo jabu maleŋ ma giliyo woko maber ki mac ki bota, wek omi idok lalonyo. Wil bene boŋŋi matar ki bota me arukani wek ium ki lewic me bedoni munero wek pe doŋ onen, ki yat mo bene me wiro waŋi, wek inen piny.
+\v 19 Agoyo jo ma an amarogi, apwonyogi dok atirogi; pi meno ket tek iŋut woko.
+\v 20 Nen, acuŋ i doggola kun adwoŋo. Ka ce ŋat mo owinyo dwana ci oyabo doggola, abidonyo bote ka acamo cam kacel kwede ki en bene camo kacel kweda.
+\v 21 ŋat ma oloyo, abimiye twero me bedo kacel kweda i wi komkerra, kit macalo an bene doŋ aloyo ci abedo kacel ki Wora i wi komkerre-ni.
+\v 22 ŋat ma ite tye myero owiny lok ma Cwiny Maleŋ oloko bot lwak ducu ma guye an.’”
+\c 4
+\cl Chura 4
+\p
+\v 1 Lacen ka man otum, dok aneno doggola mo i polo ma onoŋo tye twolo. Doŋ dwan mukwoŋo ma onoŋo awinyo obedo ka lok kweda calo koko tum-mi, owacci, “It ibin malo kany, ci abinyutti gin ma bitimme lacen i ŋe man.”
+\v 2 Cutcut Cwiny Maleŋ oyuto tamma woko, ci aneno komker ma gicibo i polo, ma dano mo onoŋo obedo i wiye.
+\v 3 ŋat ma onoŋo obedo i wi komker ca onoŋo ryeny calo got me wel matarre ki makwarre, ki danyu ma nen calo emeradi orumo komker woko dyere.
+\v 4 Ka dok komker mukene pyeraryo wiye aŋwen orumo komkerre woko dyere, ki ludoŋo pyeraryo wiye aŋwen bene gubedo i wi komker magi, ma guruko boŋŋi matar, kun gurwako bene lalukana me jabu me deyo i wigi.
+\v 5 Onoŋo tye gin mo ma wil awila calo lutkot ki i kom komker-ri, ki dwan mapol winnye iye, ki gin ma mwoc amwoca calo mwoc pa kot. I nyim komker onoŋo tye iye dog mac raa abiro ma tye ka lyel, ma gin aye cwiny pa Lubaŋa abiro.
+\v 6 Ka dok aneno i nyim komker meno onoŋo tye iye gin ma nen calo nam me kiyo maleŋ calo gweŋ ma mil amila. Dok lee makwo aŋwen gurumo komker woko dyere i ŋete tuŋŋi ki tuŋŋi, waŋgi pol ma mogo tye tuŋ i nyimgi ki mogo tye yo tuŋ i ŋegi.
+\v 7 Lee makwo mukwoŋo onoŋo nen calo labwor, ki me aryone onoŋo nen calo twon, lee makwo me adekke waŋe nen calo waŋ dano, ki lee makwo me aŋwenne onoŋo nen calo ocur ma tye ka tuk.
+\v 8 Doŋ lee makwo aŋwen-ni onoŋo lee acel acel bwome tye abicel, ma waŋgi noŋo pol ata, muromo komgi woko ducu ki yo tuŋ woko wa ki yo tuŋ i iye bene. Dyeceŋ ki dyewor pe giweko wer ni, “Rwot Lubaŋa Matwero-ducu leŋ, leg dok leŋ, en ŋat ma yam tye con, koni tye, dok bibino!”
+\p
+\v 9 I kare ducu ka lee makwo-gu gimiyo deyo ki woro ki pwoc bot ŋat ma obedo i wi komker ca, ma bedo kwo nakanaka,
+\v 10 ci ludoŋo pyeraryo wiye aŋwen-ni giryebbe piny i nyim en ŋat ma obedo i wi komker ca, ci guworo en ŋat ma bedo kwo nakanaka-ni; dok gubolo lalukanagi i nyim komker kun giwero ni,
+\v 11 “Rwotwa ki Lubaŋawa, in imyero me noŋo deyo ki woro ki teko, pien in aye ma yam iketo jami ducu, dok bene pi mitti omiyo gubedo tye, meno aye gin mumiyo yam giketogi.”
+\c 5
+\cl Chura 5
+\p
+\v 1 Onoŋo bene aneno buk adola tye i ciŋ ŋat ma obedo i wi komker-ri tuŋ lacuc, ma gicoyo woko ducu ryoryo, tuŋ iye wa ki tuŋ ŋeye bene, dok gimwono ki ginanena abiro.
+\v 2 Dok aneno lamalaika mo matek twatwal ma onoŋo tye ka tito lok ki dwan maloŋo ni, “Aŋa ma myero me yabo buk adola-ni, ki me yabo ka ma gimwono kwede woko?”
+\v 3 Pe tye ŋat mo i wi polo, kadi i wi lobo, kadi piny i te lobo ma twero yabo buk adola-ni kadi wa neno iye bene.
+\v 4 Ci akok matek pien pe ginoŋo ŋat mo ma myero me yabo buk adola nyo kadi me neno iye.
+\v 5 Cutcut ŋat acel i kin ludoŋo owacca ni, “Pe ikoki. Nen, Labwor ma i kaka me Juda, Lwit yat pa Daudi, en aye doŋ oloyo, pi meno en twero yabo buk adola ki yabo ginanenane abiro ma gimwono kwede-ni woko.”
+\v 6 Lacen dok aneno Latin romo ma ocuŋ i kin komker ki lee makwo aŋwen ki i kin ludoŋo, nen calo doŋ gineko woko. Onoŋo tuŋe tye abiro, ki waŋe bene tye abiro, ma gin cwiny pa Lubaŋa abiro, ma en ocwalo i wi lobo ducu.
+\v 7 Ci en ocito okwanyo buk adola woko ki i ciŋ ŋat ma onoŋo obedo i wi komker ma onoŋo omako tuŋ lacuc-ci.
+\v 8 I kare ma doŋ en okwanyo buk adola-ni woko, ci lee makwo aŋwen-ni ki ludoŋo pyeraryo wiye aŋwen-ni guryebbe piny i nyim Latin romo, kun ŋat acel acel i kingi omako naŋa, ki atabo jabu ma gupoŋ ki odok eceta, ma en aye lega pa jo pa Lubaŋa.
+\v 9 Ci gubedo ka wero wer manyen ma waco ni, “In imyero me kwanyo buk adolani, ki me yabo ginanena ma gimwono kwede, pien yam gineki woko, dok pi remoni ikoko dano pi Lubaŋa, ma gua i kaka mapol mapatpat, ki i leb ki rok mapatpat ducu,
+\v 10 ilokogi gudoko lwak pa Lubaŋa ma en loyo, ma gin aye doŋ ajwagi ma gitiyo bote, gin bene gibiloyo lobo.”
+\p
+\v 11 Ka dok aneno, ci awinyo dwan lumalaika ma welgi pe kwanne, alip ki alip, ma gurumo komker woko, ki lee makwo ki ludoŋo,
+\v 12 kun giloko ki dwan maloŋo ni, “Latin romo ma gineko-ni en aye ma myero me noŋo twero, lonyo, ryeko ki teko, woro ki deyo kacel ki pwoc!”
+\p
+\v 13 Ka dok awinyo ginaketa ducu ma tye i polo, ki i wi lobo, ki piny i te lobo, ki ma gitye i nam-gu ki gin ducu ma tye iye, ma giloko ni, “Pwoc ki woro ki deyo ki twero obed nakanaka bot ŋat ma obedo i wi komker, ki bot Latin romo!”
+\p
+\v 14 Ci lee makwo aŋwen-ni gugamo ni, “Amen!” cutcut ludoŋo guryebbe piny guworo Lubaŋa ki Latin romo.
+\c 6
+\cl Chura 6
+\p
+\v 1 Lacen aneno Latin romo oyabo kabedo acel ka ma onoŋo gimwono ki i kin kabedo abiro-ni, ci awinyo lee acel ki i kin lee makwo aŋwen ca oloko ki dwan macalo mor kot ni, “Bin!”
+\v 2 Ka dok aneno aguragura matar, ki ŋat ma ŋweco kwede onoŋo omako atum. Gimiye lalukana, ci en ocito woko kun loyo lweny, dok bene ni wek ebed ka loyo lweny.
+\v 3 Ka doŋ oyabo ka ma gimwono me aryone, ci awinyo lee makwo me aryone ka loko ni, “Bin!”
+\v 4 Cutcut aguragura mukene makwar adada oa ki woko obino odonyo; ŋat ma ŋweco kwede gimiye twer me kwanyo kuc womo ki i wi lobo, wek dano gubed ka nekke kekengi, dok bene gimiye pala lucwan madit me lweny.
+\v 5 Ka oyabo ka ma gimwono me adekke, ci awinyo lee makwo me adek ka loko ni, “Bin!” Cutcut atugi neno aguragura macol; onoŋo ŋat ma riŋo kwede omako mijan i ciŋe.
+\v 6 Lacen dok awinyo dwan ma oa ki i kin lee makwo aŋwen-ni kun loko ni, “Ŋano agwata acel welle ciliŋ abic, cayiri agwata adek welle ciliŋ abic ento moo ki koŋo vino pe ibalgi!”
+\v 7 I kare ma dok oyabo ka ma gimwono me aŋwenne, ci awinyo lee makwo me aŋwenne ka loko ni, “Bin!”
+\v 8 Ka dok aneno aguragura ma obedo kibworo, ŋat ma ŋweco kwede onoŋo nyiŋe To, kun Lyel onoŋo lubo kore. Omiyogi twero i kom dul lobo acel me aŋwen me neko dano ki pala lucwan, ki kec, ki two gemo, ki lee tim mager.
+\p
+\v 9 I kare ma oyabo ka ma gimwono me abicce, aneno tipo pa jo ma ginekogi pi lok pa Lubaŋa ki pi bedo caden me lok meno; aneno tipogi tye i te keno tyer.
+\v 10 Gukok ki dwan maloŋo ni, “Ai Rwot Madit, Rwot maleŋ ki me ada, abitero kare ma rom mene ma noŋo peya iŋolo kop, dok ma noŋo peya iculo kwor me remowa i kom jo ma bedo i lobo?”
+\v 11 Ci gimiyo jor matar bot ŋat acel acel, ka gicikogi ni pud koŋ doŋ guywe pi kare mo manoknok, nio waŋ ma wel lutic wadigi ki utmego ma gibinekogi calo gin ocobbe kakare.
+\p
+\v 12 I kare ma en oyabo ka ma gimwono me abicelle, aneno, ci nen, oyeŋyeŋ oyeŋo lobo matek twatwal, omiyo ceŋ ocido woko macol lucuc calo boŋo cola, ki dwe odoko kwar calo remo.
+\v 13 Lakalatwe me polo guo woko piny lirutrut calo nyig yat oduro me cwir ma poto ki i jaŋe ka yamo ma okodo matek oyeŋo.
+\v 14 Ci polo bene orwenyo woko liweŋ calo karatac ma gidolo, kadi ki got ki cula nam gikobogi woko ducu ki ka-kargi.
+\v 15 Ka doŋ luker me lobo, ki jo ma pigi dito, ki ludito me mony ducu, lulonyo ki wegi twero ki jo ducu ma i wi lobo, opii ki jo ma gilone kengi, gukanne woko i boro ki i kin got mubar ma i godi ducu,
+\v 16 kun giwaco bot godi madoŋo ki godi matino ni, “Wupot i komwa ci wuumwa woko ki i waŋ ŋat ma obedo i wi komker, ki i akemo pa Latin romo;
+\v 17 pien nino madit me akemogi doŋ oo, ci aŋa ma bitwero cuŋ iye?”
+\c 7
+\cl Chura 7
+\p
+\v 1 Lacen aneno lumalaika aŋwen gucuŋ i but lobo aŋwen ducu, ma gigeŋo yamo me lobo woko, wek yamo mo pe okod i lobo, nyo i nam, kadi ki i kom yat mo.
+\v 2 Dok aneno lamalaika mukene ma ito cito malo ki ka ma ceŋ tuc ki iye, onoŋo tye ki lanyut pa Lubaŋa makwo. Ci okok ki dwan maloŋo bot lumalaika aŋwen ma onoŋo gimiyogi twero me balo lobo ki nam,
+\v 3 kun wacci, “Pe wubal lobo nyo nam kadi ki yadi, nio waŋ ma doŋ waketo lanyut i tur nyim lutic pa Lubaŋawa.”
+\v 4 Ka dok awinyo bene wel dano ma giketo lanyut i komgi, gubedo dano alip miya acel ki pyeraŋwen wiye aŋwen, ma gua ki i kaka pa jo Icrael ducu.
+\v 5 I kaka pa Juda giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Reuben giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Gad giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo.
+\v 6 I kaka pa Acer giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Naputali giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Manace giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo.
+\v 7 I kaka pa Cimeon giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Levi giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Icakar giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo.
+\v 8 I kaka pa Jabulon giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Yucepu giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo. I kaka pa Benjamin giketo lanyut i kom dano alip apar wiye aryo.
+\p
+\v 9 Lacen aneno lwak dano mapol ata, ma ŋat mo pe romo kwano welgi, ma gua ki i rok ducu, ki i kaka ducu, ki dano ducu me wi lobo, ki leb ducu, ci gucuŋ i nyim komker ki i nyim Latin romo, ma gurukke ki jor matar, kun gumako jaŋ otit i ciŋgi.
+\v 10 Ci gidaŋŋe ki dwan maloŋo ni, “Laro dano tye bot Lubaŋawa ma obedo i wi komker, ki bot Latin romo!”
+\v 11 Lumalaika ducu onoŋo gucuŋo gurumo komker woko dyere, gurumo bene ludoŋo ki lee makwo aŋwen-ni, ka guryebbe piny i nyim komker ci guworo Lubaŋa,
+\v 12 kun giwacci, “Amen! Pak ki deyo ki ryeko ki pwoc, ki woro ki twero ki teko obed bot Lubaŋawa nakanaka. Amen.”
+\p
+\v 13 Ci ŋat acel ki i kin ludoŋo oloko kweda, kun penya ni, “Jo magi ma guruko jor matar-ri aŋagi, gua kono ki kwene?”
+\v 14 Adokke iye ni, “Ladit, in iŋeyo.” En dok owaco bota ni, “Magi aye gin jo ma gua ki i can madit atika, gin bene doŋ gutyeko lwoko jorgi i remo pa Latin romo odoko matar adada.
+\v 15 Pi meno, doŋ gitye i nyim komker pa Lubaŋa, ma gitiyo bote i ode dyeceŋ ki dyewor; ŋat ma obedo i wi komker bibedo i kingi kun gwokogi.
+\v 16 Kec pe dok binekogi, kadi orwo pii bene pe dok binekogi, ceŋ pe dok biwaŋogi, kadi kit lyeto mo bene.
+\v 17 Pien Latin romo ma tye i dye komker bibedo lakwatgi; en bitelogi terogi i waŋ it me pii me kwo, Lubaŋa bene bidunyo pig waŋgi woko ducu ki i waŋgi.”
+\c 8
+\cl Chura 8
+\p
+\v 1 I kare ma Latin romo oyabo ka ma gimwono me abiro, polo oliŋ woko litik pi kare ma romo nucu cawa kulu.
+\v 2 Ci lacen aneno lumalaika abiro ma gicuŋ i nyim Lubaŋa kare ki kare, gimiyo botgi tum abiro.
+\v 3 Lamalaika mukene obino ci ocuŋ i nyim keno tyer, onoŋo omako atabo jabu me waŋo odok eceta. Gimiye odok eceta mabup wek omed ki lega pa jo pa Lubaŋa ducu i kom keno tyer jabu ma tye i nyim komker.
+\v 4 Ci yito odok eceta ma giwaŋo oa ki i ciŋ lamalaika ma onoŋo tye i nyim Lubaŋa, oduny kacel ki lega pa jo pa Lubaŋa ocito malo.
+\v 5 Lacen doki lamalaika okwanyo atabo me waŋo odok eceta, otoko lodi mac ki i keno tyer poŋ atabo meno, ci obolo woko piny i lobo; cutcut kot ocako mor kun mwoc matek adada, ma noŋo lutkot wil awila, ki oyeŋyeŋ bene oyeŋo piny.
+\p
+\v 6 Cutcut lumalaika abiro ma onoŋo gitye ki tum abiro-ni guyubbe doŋ me kutone.
+\v 7 Ci lamalaika mukwoŋo okuto tumme, omiyo pee ki mac ma orubbe ki remo ocorre i lobo. Meno omiyo acel me adek me lobo owaŋ woko, ki acel me adek me yadi bene, ki lum madyak ducu bene owaŋ wok licwic.
+\v 8 Lamalaika me aryone okuto tumme, ci gin mo ma onoŋo nen calo got madit twatwal, ma onoŋo mac tye ka waŋone opoto woko i dye nam.
+\v 9 Cutcut dul acel me adek me nam odoko remo, acel me adek me gin makwo ducu ma gibedo i nam guto, ki acel me adek me mel ducu bene guŋinnye woko.
+\v 10 Lamalaika me adekke okuto tumme, ci lakalatwe madit oa ki i polo opoto piny, ma lyel calo mac dog raa, opoto i kom dul acel me adek me kulu ducu, ki i waŋ it ducu ma piine gunnye agunya.
+\v 11 Nyiiŋ lakalatwe meno Yat roka. Dul acel me adek me pii odoko kec calo yat roka, pii meno oneko lwak dano mapol, pien onoŋo doŋ odoko kec.
+\v 12 Lamalaika me aŋwenne okuto tumme, ci gin mo ogoyo dul acel me adek me ceŋ woko, ki dul acel me adek me dwe, ki dul acel me adek me lakalatwe, mumiyo dulgi me acel me adekke odoko col; dero mo ma ryeny obedo pe pi dul acel me adek me dyeceŋ ki dul acel me adek me dyewor bene.
+\p
+\v 13 Ka dok aneno, ci awinyo ocur mo tye ka koko ki dwan maloŋo, i kare ma onoŋo en tye ka tuk i dye yamo kun kok ni, “Can, can, can i wi jo ma bedo i lobo, pi dwan tum mukene ma pud gudoŋ ma lumalaika adek doŋ gicok kutone!”
+\c 9
+\cl Chura 9
+\p
+\v 1 Lamalaika me abicce okuto tumme, ci aneno lakalatwe oa ki i polo opoto woko i ŋom, kun onoŋo gimiye layab me dog bur matut ma tere pe gik.
+\v 2 En oyabo dog bur, ci yito oduny ki i doge calo yito ma oa ki i ruk mac madit adada ma tye i keno, ceŋ ki yamo gucido woko ki yito ma oa ki i bur.
+\v 3 Lwak bonyo oa ki i yito meno omukke obino i lobo oumo woko lipuk; onoŋo yam gimiyo botgi kit twero ma rom ki twero ma oton me lobo-ni tye kwede.
+\v 4 Gicikogi ni pe gubal lum me lobo, kadi gin ma twi atwiya, nyo yat mo, ento guket can i kom jo ma pe ki lanyut pa Lubaŋa i tur nyimgi.
+\v 5 Pe giye ni gunek jo meno aneka, ento giyegi ni guungi auna pi dwe abic. Arem ma giwinyo pi un ma giunogi kwede onoŋo rom ki arem ma dano ma oton okayo bedo kwede.
+\v 6 I kare meno dano biyenyo to, ento pe gibinoŋo; gibimito ni gito woko, ento to bilwi woko ki botgi.
+\v 7 Lwak bonyo mumukke obino i lobo-ni onoŋo ginen calo lwak aguragura ma giyubogi woko pi lweny; onoŋo bene tye gin mogo i wigi ma nen calo lalukana jabu; waŋgi obedo calo waŋ dano,
+\v 8 yer wigi obedo calo yer wi mon, lakgi obedo calo lak labwor.
+\v 9 Korgi obedo calo nyonyo ma askari gigeŋo ki korgi, ma noŋo bwomgi ŋur winnye calo mor pa lwak gadigadi lweny ma lwak aguragura aye giywayo, kun gicito gilaro lweny.
+\v 10 Yibgi onoŋo tye obedo calo lwak oton, kwirgi bene tye me kayo dano, ki twerogi me uno dano pi dwe abic onoŋo bene yam tye i yibgi.
+\v 11 Laditgi ma onŋo loyogi macalo kabaka obedo lamalaika me bur matut ma tere pe gik. Nyiŋe i leb Ibru onoŋo gilwoŋo ni Abaddon; i leb Grik gilwoŋo ni Apollyon.
+\p
+\v 12 Can muikwoŋo doŋ okato. Nen, can aryo mukene pud odoŋ ma myero obin.
+\p
+\v 13 Lamalaika me abicelle okuto tumme, ci awinyo dwan mo ma a ki i twok keno tyer aŋwen me jabu ma tye i nyim Lubaŋa.
+\v 14 Owaco bot lamalaika me abicel ma tye ki tum-mi ni, “Gony lumalaika aŋwen ma gitweyogi i dog kulu madit me Euprate-ni woko.”
+\v 15 Cutcut gigonyo lumalaika aŋwen ca, kun onoŋo doŋ giyubogi pi kare meno kikome, pi cawa meno, i nino meno, i dwe-nu me mwaka meno, wek gunek dul acel me adek pa dano ducu.
+\v 16 Wel askari me mony ma onoŋo giŋweco ki aguragura onoŋo romo milion miya aryo; onoŋo awinyo ka giwaco welgi.
+\v 17 Man aye kit ma lwak aguragura ki jo ma giŋweco kwedgi gunen kwede bota i ginanyuta: jo ma giŋweco kwedgi onoŋo yam guruko nyonyo me geŋo korgi ma raŋigi kwar calo lodi mac, dok obedo bulu calo kidi capir, ki dok raŋine obedo calo raŋi lwit opok, macalo gweŋ calfa. Aguragura onoŋo wigi calo wi labwor, kun mac ki yito ki alur me kidi calfa ma waŋ katti ki i doggi.
+\v 18 Gemo magi adek-ki, mac, ki yito ki alur me kidi calfa ma okatti ki i doggi oneko jo ma romo dul acel me adek pa dano ducu.
+\v 19 Pien twero pa lwak aguragura meno tye i doggi ki i yibgi. Yibgi obedo calo twol mapol ma tye ki wigi, en yibgi-nu aye giketo kwede arem i kom dano.
+\v 20 Jo mukene ma two gemo magi pe onekogi yam pe guŋut pi gin ma onoŋo gin kikomgi gutiyo ki ciŋgi, pe guweko woro jogi, ki cal jogi ma gutiyo ki jabu, ki ryal ki mola, ki kidi me wel-gu, ki yadi, ma gin cal jogi ma pe gitwero neno gin mo, dok pe gitwero winyo lok mo, kadi ki wot bene pe gitwero wot.
+\v 21 Jo meno yam bene pe guŋut pi nek ma guneko ki dano, nyo pi timgi me jokjok, kadi pi timo tim tarwaŋ, nyo pi kwalo kwo.
+\c 10
+\cl Chura 10
+\p
+\v 1 Dok aneno lamalaika mukene matek twatwal oa ki i polo kun lor bino piny. Orukke woko ki pol, ma onoŋo danyu tye i wiye, waŋe onoŋo obedo calo ceŋ, ki tyene onoŋo obedo calo wir mac.
+\v 2 Onoŋo buk adola matidi tye i ciŋe ma iye oyabbe woko. Oketo tyene tuŋ lacuc i nam ki tyene lacam oketo i wi lobo.
+\v 3 Odaŋŋe ki dwan maloŋo calo labwor ma moro dwane; ka odaŋŋe, ci mor pa kot omwoc amwoca ma romo tyen abiro kulu.
+\v 4 Ka kot doŋ omor omwoc tyen abiro, ci ayubbe ka coc, cutcut acako winyo dwan ma a ki i polo kun wacci, “Mwon lok ma mor kot abiro-ni guwaco woko, pe ico acoya.”
+\v 5 Ci lamalaika ma onoŋo aneno ocuŋ i nam ki i lobo-ni otiŋo ciŋe lacuc malo i polo,
+\v 6 ka okwoŋo kwoŋ ki nyiŋ ŋat ma bedo nakanaka, ma oketo polo ki jami ducu ma tye iye, ki lobo ki jami ducu ma tye iye, kacel ki nam ki jami ducu ma tye iye kun wacci, “Agalagala mo doŋ pe,
+\v 7 ento ka kare oromo ma lamalaika me abiro bikuto tumme, Lubaŋa bicobo tamme ma tye i muŋ kit macalo yam otito bot luticce lunebi.”
+\p
+\v 8 Doki awinyo ka dwan ma onoŋo oa ki i polo-ni tye ka lok kweda tyen me aryo kun wacci, “Cit ikwany buk adola ma oyabbe ma tye i ciŋ lamalaika ma ocuŋ i wi nam ki i lobo-ni.”
+\v 9 Ci acito bot lamalaika meno, atitte ni omiya buk adola matidi-nu; ci en ogamo owacca ni, “Gam icam woko. Bibedo kec i ii, ento bibedo lim i dogi calo moo kic.”
+\v 10 Cutcut agamo buk adola matidi ca woko ki i ciŋ lamalaika ci acamo woko. Obedo lim i doga calo moo kic, ento i kare ma doŋ atyeko camone, obedo makec i iya.
+\v 11 Ka doŋ giwacca ni, “In myero doki itit lok pa Lubaŋa, i kom lwak dano mapatpat ki rok ki leb ki luker ducu.”
+\c 11
+\cl Chura 11
+\p
+\v 1 Lacen gimiya lagada me pimo piny, ma obedo calo odoo, ci giwacca ni, “A icit ipim ot pa Lubaŋa, keno tyer, ki jo ma giworo Lubaŋa i ode.
+\v 2 Ento pe ipim dyekal me ot pa Lubaŋa ma tye woko, wek meno obedi pien doŋ gityeko miyone woko bot jo ma pe giŋeyo Lubaŋa, gibibedo ka nyono gaŋ maleŋ woko pi dwe pyeraŋwen wiye aryo.
+\v 3 Abimiyo twero bot lucadenna aryo-ni me tito lok pi nino alip acel ki miya aryo ki pyerabicel, ma noŋo guruko boŋo cola.”
+\v 4 Lucaden aryo-ni gin aye yadi jeituni ki okar mac tara ma cuŋ i nyim Rwot me lobo.
+\v 5 Ka ce onoŋo ŋat mo mito timogi rac, ci mac bicorre i doggi waŋo lukworgi woko liweŋ; doŋ ka ŋat mo mito timogi rac, meno aye kit ma gibineke kwede.
+\v 6 Gitye ki twero me loro polo woko wek kot pe ocwer i kare ma noŋo gitye ka tito lok pa Lubaŋa. Gitye-bene ki twero me loko pii wek odok remo, dok me keto can i kom lobo i yo ducu, tyen mapol kit macalo cwinygi mito.
+\v 7 Ka doŋ gutyeko miyo cadengi, ci lee maca ma okatti ki i bur ma tere pe gik-ki biero lweny i komgi, dok bene nekogi woko.
+\v 8 Ci komgi muto biradde i dye yo me gaŋ madit, ma i carolok gilwoŋo nyiŋe ni Codom, ki dok ni Ejipt, en bene ka ma yam giguro iye Rwotgi i kom yatariya.
+\v 9 Dano ma gua ki i kin lwak me wi lobo ki i kaka mapatpat ki leb-gu ki i rok mapatpat gibineno komgi muto pi nino adek ki nucu, kun pe giye ni giyikgi i lyel.
+\v 10 Jo ma bedo i lobo biŋatte i komgi, gibibedo ki yomcwiny kun gicwalo mot i kingi kekengi, pien lutit lok aryo-nu onoŋo yam guuno dano ma bedo i lobo matek.
+\v 11 Ento i ŋe nino adek ki nucu, yweyo me kwo oa ki bot Lubaŋa ci odonyo i komgi, ka doŋ gucako a malo, gucuŋo ki tyengi, mumiyo lworo madit twatwal omako jo ducu ma onenogi.
+\v 12 Cutcut guwinyo dwan maloŋo ma oa i polo kun waco ni, “Wuit wubin malo kany!” Ci guito i polo i pol, ma lukworgi bene gineno.
+\v 13 I cawa meno cutcut oyeŋyeŋ madit twatwal oyeŋo piny. ci dul acel me apar me gaŋ meno omukke opoto woko piny. Oyeŋyeŋ meno oneko jo alip abiro, jo mudoŋ lworo omakogi matek, ci gumiyo deyo bot Lubaŋa me polo.
+\p
+\v 14 Can me aryo doŋ okato; nen, can me adek doŋ cok bino.
+\p
+\v 15 Lacen lamalaika me abirone okuto tumme, ci dwan mogo maloŋo owinnye i polo ma wacci, “Ker me lobo doŋ odoko ker pa Rwotwa ki Kricitone, en doŋ bibedo ka loc matwal.”
+\v 16 Cutcut ludoŋo pyeraryo wiye aŋwen ma gibedo i wi komkergi i nyim Lubaŋa guryebbe piny guworo Lubaŋa,
+\v 17 kun giwacci, “Wamiyo pwocwa boti, in Rwot Lubaŋa Matwero-ducu, in ma itye dok ma yam ibedo tye wa con, pien doŋ imako tekoni madit ci icako loc.
+\q1
+\v 18 Lurok yam gubedo ki akemo, ci akemoni obino, ki kare me ŋolo kop pa jo muto, kare me miyo mot me pwoc bot luticci ma lutit lokki, ki joni maleŋ, bot jo ducu ma gilworo nyiŋi, jo matino ki jo madoŋo, ki kare me neno jo ma tye ka balo lobo woko.”
+\p
+\v 19 Ka doŋ giyabo ot pa Lubaŋa ma tye i polo, ci canduk me gicikke onen woko i ot pa Lubaŋa. Kot ocako cwer kun mor, mwoc amwoca ma lutkot wil awila, ki dwan owinnye maloŋo me mor pa piny, oyeŋyeŋ ocako yeŋo piny, ki pee bene ocorre madwoŋ twatwal.
+\c 12
+\cl Chura 12
+\p
+\v 1 Ginanena mo madit adada onen i polo, dako mo ma onoŋo oruko ceŋ, kun dwe tye i te tyene, ki lalukana ma onoŋo en oruko i wiye obedo lakalatwe apar wiye aryo.
+\v 2 Dako-nu onoŋo tye ki ic, onoŋo doŋ cok nywal; cutcut arem me nywal omiyo en omukke ki koko, kun pwodde apwoda ki remcwiny ma doŋ mito nywalo latin woko.
+\v 3 Ci tinanena mo mukene dok onen i polo, min kulu mo makwar madit otuc, ma onoŋo wiye tye abiro, ki tuŋe tye apar, kun onoŋo lalukana abiro me loc tye i wiye ducu.
+\v 4 Yibe opwodo dul acel me adek pa lakalatwe me polo, ci ocorogi woko piny i ŋom. Ka doŋ min kulu madit ca ocako cuŋ i nyim dako ma onoŋo mito nywal ca, wek ka dako-nu onywal, ci emwony latinne woko.
+\v 5 Ci dako-nu cut onywalo latin awobi, en ŋat ma biloyo rok ducu ki odoo nyonyo. Ento latin meno gigamo woko, gitero bot Lubaŋa ki i komkerre.
+\v 6 Ci dako-nu oa oriŋo woko i dye tim, ka ma Lubaŋa oyubo iye kabedo pire, ka ma gibibedo ka pite iye pi nino alip acel ki miya aryo ki pyerabicel.
+\p
+\v 7 I kare meno cutcut lweny ocakke i wi polo, Mikael kacel ki lumalaikane gulwenyo i kom min kulu madit-ti. Min kulu madit-ti kacel ki lumalaikane bene gulwenyo,
+\v 8 ento giloyogi woko, mumiyo kabedo doŋ odoko pe pigi i wi polo.
+\v 9 Ci gibolo min kulu madit ca woko piny i ŋom, ma yam obedo min kulu macon-ni, ma gilwoŋo ni Ladot, ki Catan, labwol dano ma i wi lobo ducu; gibole woko piny i ŋom kacel ki lumalaikane.
+\v 10 Cutcut awinyo dwan mo maloŋo i polo ma wacci, “Kombeddi doŋ laro dano, ki teko, ki ker pa Lubaŋawa ki twero pa Kricito doŋ oo, pien ŋat ma yam doto utmegiwa-ni doŋ gibolo woko piny i ŋom, en ŋat ma yam dotogi i nyim Lubaŋawa dyeceŋ ki dyewor-ri.
+\q1
+\v 11 Gin doŋ guloye woko pi remo pa Latin romo, ki pi lok me caden ma gubedo ka tucone, dok bene pe guparo pi kwogi, ento gumine kengi kadi wa i to.
+\q1
+\v 12 Bed ki yomcwiny, in polo, ki wun bene ma wubedo iye! Ento wun lobo ki nam, wubineno can malit atika, pien Ladot doŋ olor obino woko piny botwu ma tye ki akemo madwoŋ, pien ŋeyo ni karene tye manok!”
+\p
+\v 13 I kare ma min kulu doŋ oneno, gibole woko piny i ŋom, ci ocako ryemo dako ca ma onoŋo onywalo latin awobini.
+\v 14 Ento gimiyo bwom ocur madito aryo bot dako-nu, wek oa woko ki i nyim min kulu, otuk ocit woko i dye tim, i kabedone ca ka ma gibipite iye pi mwaka adek ki nucu.
+\v 15 Ci min kulu oŋoko pii ki i doge i kor dako-nu, piine obedo calo pii me kulu, wek pii opoŋ omol dako-nu woko.
+\v 16 Ento lobo okonyo dako-nu, lobo oŋamo doge ci omwonyo kulu meno ma onoŋo min kulu oŋoko woko ki i doge-ni.
+\v 17 Kiniga omako min kulu i kom dako-nu, ci ocito oero lweny i kom likwayo pa dako ca mukene-gu ducu, i kom jo ma gilubo cik pa Lubaŋa, ma gimako bene lok me caden ma Yecu omiyo.
+\v 18 Ka doŋ ocuŋ i kweyo me dog nam.
+\c 13
+\cl Chura 13
+\p
+\v 1 Dok aneno lee mo ma oa ki i nam tye ka katti woko, ma tuŋe tye apar ki wiye bene onoŋo tye abiro, kun onoŋo lalukana apar me loc tye i tuŋe ducu; dok i wiye ducu onoŋo tye iye nyiŋ mo ma nyuto cac i kom Lubaŋa.
+\v 2 Lee ma aneno-ni onoŋo obedo calo kwac, tyene obedo calo tyen ŋuu mager, ki doge onoŋo obedo calo dog labwor. Min kulu madit ca omiyo tekone, komkerre, ki twero madit ma en tye kwede bot lee meno.
+\v 3 Aneno wiye onoŋo nen calo gigoyo giketo ret iye ma gimito nekone woko, ento ret meno ma onoŋo giketo i wiye-ni doŋ ocaŋ woko. Lobo ducu olubo lee-nu ki ur madit ma pe wacce.
+\v 4 Dano gubedo ka woro min kulu ca pien onoŋo omiyo twerone woko bot lee-nu, dok bene guworo lee-nu kun giwacci, “Aŋa ma obedo calo lee man, dok aŋa ma twero lweny kwede?”
+\v 5 Gimiyo twero bene bot lee-nu me loko lok mogo me wakke ki me yeto Lubaŋa, dok bene gimiye twero me tiyo gin ma iye mito pi dwe pyeraŋwen wiye aryo.
+\v 6 Ci oŋamo doge me yeto Lubaŋa, kun yeto nyiŋe ki ka ma en bedo iye, kun yeto bene wa jo ducu ma gibedo i polo.
+\v 7 Dok bene gimiye twero ma ero lweny i kom jo maleŋ ki tayogi woko. Gimiye bene twero me loyo kaka ducu, dano ducu ki leb-gu, wa rok mapatpat ducu.
+\v 8 Jo ducu ma gibedo i lobo gibiworo lee-nu, dano acel acel ma onoŋo nyiŋe pe gicoyo i buk me kwo pa Latin romo ma yam gineko ca, cakke wa i acakki piny.
+\v 9 Ka ŋat mo ite tye myero owiny lok man.
+\v 10 Ka ce onoŋo yam giyubo ni gimak dano mo me bedo opii, ci gibitere woko i opii; ka ce ŋat mo neko dano ki pala lucwan, en bene myero gineke woko ki pala lucwan. Meno aye ka ma jo pa Lubaŋa myero gunyut iye kit ma giciro kwede can ki niyegi.
+\p
+\v 11 Lacen dok aneno lee mukene ka katti i ki ŋom; onoŋo tuŋe tye aryo calo min kulu.
+\v 12 En otiyo ki twero pa lee mukwoŋo ca ducu ma lee-nu bene neno, kun miyo lobo kacel ki jo ducu ma gibedo iye woro lee mukwoŋo, ma ret ma i wiye onoŋo doŋ ocaŋ woko-ni.
+\v 13 En otiyo tic mogo madito ma bedo me aura twatwal, dok bene miyo mac a ki i polo bino piny i lobo ma dano bene gineno.
+\v 14 Pi tic mogo ma onoŋo giyene me tiyone i nyim lee mukwoŋo ca, omiyo en obwolo dano ma gibedo i lobo, owaco botgi ni guyub cal mo obed ma ka-ka lee ma onoŋo yam giketo ret i kome ki pala lucwan, ma pud onoŋo obedo kwo-ni.
+\v 15 Giyene bene me miyo yweyo i cal lee ma giyubo ca wek omi cal lee-nu olok lok, dok bene wek omi jo ma pe gibiworo cal lee-nu ginekgi woko.
+\v 16 Dok bene en omiyo giketo poyo i kom dano ducu, jo matino ki jo madito, lulonyo ki lucan, jo ma gilone kengi wa ki opii bene, i ciŋgi tuŋ lacuc nyo i tur nyimgi.
+\v 17 Gitimo man wek dano mo pe owil jami, nyo kadi ki catone, ka pe tye ki poyo meno i kome, ma meno obedo nyiŋ lee ca, nyo namba me nyiŋe.
+\v 18 Gin man mito ryeko. ŋat ma niaŋ, ma wiye tiyo twero kwano namba pa lee-nu, pien nambane obedo namba pa dano, nambane tye miya abicel ki pyerabicel wiye abicel.
+\c 14
+\cl Chura 14
+\p
+\v 1 Lacen dok aneno Latin romo ma ocuŋ i wi got Cion; onoŋo jo alip miya acel ki pyeraŋwen wiye aŋwen tye kacel kwede, ma doŋ onoŋo gicoyo nyiŋe ki nyiŋ Wonne woko i tur nyimgi.
+\v 2 Ci awinyo dwan mo oa ki i polo ma mor calo pii ma tye ka curre, ki dok calo kot ma tye ka mor matek. Dwan ma awinyo ca onoŋo obedo calo dwan lugo-naŋa ma tye ka goyo naŋagi.
+\v 3 Onoŋo gitye ka wero wer manyen i nyim komker, ki i nyim lee makwo aŋwen-ni, ki i nyim ludoŋo-gu bene. Pe tye ŋat mo ma onoŋo twero pwonyo wer meno, kono jo alip miya acel ki pyeraŋwen wiye aŋwen ca keken ma doŋ gikokogi woko ki i lobo.
+\v 4 Magi gin aye jo ma pe gubalo komgi ki timo tim tarwaŋ ki mon, pien gugwokke gubedo jo maleŋ; dok bene gin jo ma lubo Latin romo ka ma en woto iye ducu. Jo magi aye gin jo ma gikokogi ki i kin dano ducu, wek gubed calo cam mukwoŋo cek ma giyubo pi Lubaŋa ki Latin romo.
+\v 5 Pe giwinyo lok goba mo i doggi; gubedo laboŋo roc mo i komgi.
+\p
+\v 6 Dok aneno lamalaika mukene tye ka tuk wirre i dye polo; onoŋo tye ki lok me kwena maber me atita bot jo ma gibedo i wi lobo, bot rok ducu ki kaka ki leb-gu ki jo mapatpat ducu.
+\v 7 Ci oloko ki dwan maloŋo ni, “Wulwor Lubaŋa, wumi deyo bote, pien karene me ŋolo kop doŋ oromo. Wuwor en ŋat ma oketo polo ki lobo ki nam ki waŋ it-gu.”
+\v 8 Lamalaika mukene me aryone dok olubo kor lawote, kun wacci, “Babilon madit doŋ opoto, opoto gire woko, en gaŋ ma yam omiyo rok ducu mato koŋo vino me timme me tarwaŋ-ŋi.”
+\v 9 Lamalaika mukene me adekke dok olubo korgi, kun loko ki dwan maloŋo ni, “Ka ce ŋat mo oworo lee-nu ki calle, ma noŋo giketo poyo i tur nyime nyo i ciŋe,
+\v 10 ci en bimato koŋo vino me akemo pa Lubaŋa, ma oonyo i kikopo me kinigane ma pe girubo ki pii, gibibedo ka une ki mac ki gweŋ calfa ma mac oliyo woko, i nyim lumalaika maleŋ ki i nyim Latin romo bene.
+\v 11 Yito mac ma giunogi kwede bedo ka duny nakanaka cito malo, kun pe giywe i dyeceŋ wa i dyewor bene, gin jo ma giworo lee-nu ki calle, kadi wa ŋat ma doŋ giketo poyo me nyiŋ lee meno i kome.”
+\v 12 Meno aye ka ma jo pa Lubaŋa myero gunyut iye kit ma giciro kwede can, gin jo ma gwoko cik pa Lubaŋa ki niyegi i kom Yecu Kricito.
+\v 13 Dok awinyo dwan mo oa ki i polo ma wacci, “Co lok man ni, Cakke kombeddi jo ma to ma noŋo gitye i Rwot tye ki gum.” Cwiny Maleŋ bene omoko lok man kun wacci, “Adada kit meno, doŋ gibiywe ki i tic matek ma yam gubedo ka tiyone, pien ticgi ma yam gutiyo-ni lubo korgi.”
+\p
+\v 14 Lacen doki aneno pol matar, ki ŋat mo obedo i wi pol ma cal ki wod pa dano. Lalukana jabu onoŋo tye i wiye, ki pala kac mabit bene onoŋo tye i ciŋe.
+\v 15 Ka dok lamalaika mukene okatti ki i ot pa Lubaŋa, kun daŋŋe matek bot ŋat ma onoŋo obedo i wi pol-li ni, “Cwal ciŋi ika kac ki pala kacci, pien kare me kac doŋ oromo, ki gin ma gikayo i lobo bene doŋ ocek woko.”
+\v 16 Kit meno ŋat ma onoŋo obedo i wi pol-li oryeyo ciŋe i lobo ki pala kac, ci okayo gin mucek i lobo.
+\v 17 Lamalaika mukene doki okatti ki i ot pa Lubaŋa ma tye i polo, en bene onoŋo omako pala kac mabit.
+\v 18 Lamalaika mukene dok oa ki i ŋet keno tyer obino; lamalaika meno onoŋo tye ki twero i kom mac. Ci odaŋŋe matek bot ŋat ma onoŋo tye ki pala kac mabit ca ni, “Cwal ciŋi ki pala kacci ci icok nyig olok me lobo, pien nyige doŋ ocek woko.”
+\v 19 Kit meno lamalaika oryeyo ciŋe i lobo ki pala kac, ci ocoko olok ducu me lobo, oonyo woko i bur madit me biyo pig olok me akemo pa Lubaŋa.
+\v 20 Ci ginyono bur me biyo olok meno woko i ŋe gaŋ, remo omol ki i bur me biyo olok, ma borre romo mairo miya aryo, ki tute piny onoŋo mito romo cokcok futi abic.
+\c 15
+\cl Chura 15
+\p
+\v 1 Dok aneno ginanyuta mo mukene madit i polo, ma obedo bene me aura mada, gin lumalaika abiro ma gitye ki gemo abiro. Magi gin aye doŋ gemo me agikkine, pien gin aye gimiyo akemo pa Lubaŋa cobbe kakare.
+\p
+\v 2 Ka dok aneno gin mo ma nen calo nam me kiyo maleŋ ma orubbe ki mac; doŋ jo ma onoŋo gutayo lee ca ki calle, ki namba me nyiŋe, onoŋo gucuŋ i dog nam me kiyo, kun gumako naŋa pa Lubaŋa i ciŋgi.
+\v 3 Onoŋo gitye ka wero wer pa Moses, ma obedo latic pa Lubaŋa, ki wer pa Latin romo kun giwacci, “Ticci ducu ma itiyo bedo me aura, dok gidito, ai Rwot Lubaŋa Won Twer Ducu! Kitti ducu tye atir dok me ada, in Kabaka ma iloyo rok ducu!
+\q1
+\v 4 Aŋa mono ma pe bilworo, ai Rwot? Aŋa kono ma pe bipako nyiŋi? Pien in keni aye ileŋ. Rok ducu gibino gibio wa i nyimi, gin ducu gibiwori, pien doŋ onen woko ka maleŋ ni ticci ducu tye atir.”
+\p
+\v 5 Lacen aneno ot pa Lubaŋa, ma en kema lok me caden ma tye i polo; onoŋo oyabbe woko,
+\v 6 ci lumalaika abiro gua ki i ot pa Lubaŋa gukatti woko ki gemo abiro. Onoŋo guruko boŋo camanini maleŋ adada, ma gutweyo korgi woko ki del jabu.
+\v 7 Ci lee acel ki i kin lee makwo aŋwen-ni omiyo atabo jabu bot lumalaika abiro; onoŋo atabo magi gupoŋ woko ki kiniga pa Lubaŋa ma bedo kwo nakanaka.
+\v 8 Yito ma oa ki i deyo pa Lubaŋa ki tekone omwono ot pa Lubaŋa woko limuk, ma ŋat mo onoŋo pe twero donyo iye, nio waŋ ma gemo abiro ma lumalaika abiro gukelo ca doŋ otum woko liweŋ.
+\c 16
+\cl Chura 16
+\p
+\v 1 Dok awinyo dwan mo maloŋo oa ki i ot pa Lubaŋa ma waco bot lumalaika abiro ni, “Wucit wuony akemo pa Lubaŋa ma tye i atabo abiro ca-ni woko i lobo.”
+\v 2 Lamalaika mukwoŋo ocito oonyo gin ma i i atabone woko i lobo. Ci two bur maraco ma toko kom dano atoka omako jo ma poyo pa lee ca tye i komgi ma giworo calle bene-ni.
+\v 3 Lamalaika me aryone oonyo gin ma ii atabone woko i nam, ci olokke odoko calo remo pa dano muto, ki gin makwo ducu ma onoŋo gitye i nam guto woko.
+\v 4 Lamalaika me adekke oonyo gin ma i i atabone i kulu ki i waŋ it-gu ducu ci gin ducu gulokke gudoko remo.
+\v 5 Cutcut awinyo lamalaika ma loyo pii ka wacci, “Kop ma iŋolo-ni iŋolo giri atir, in ŋat ma tye, yam bene ibedo tye con, in Ŋat Maleŋ.
+\v 6 Pien jo ma guoyo remo pa joni maleŋ, ki remo pa lutit lokki, in bene imiyo botgi remo me amatagi. Kakare, can meno oporo gin ma gutimo.”
+\v 7 Dok awinyo keno tyer ka daŋŋe ni, “Ada, Rwot Lubaŋa Won Twer Ducu, kop ducu ma iŋolo bedo ada dok atir!”
+\v 8 Lamalaika me aŋwenne oonyo gin ma i i atabone woko i kom ceŋ, dok bene giye ni owaŋ dano woko ki mac.
+\v 9 Lyeto mager twatwal owaŋo dano atika, mumiyo dano guyeto nyiŋ Lubaŋa ma tye ki twero i kom gemo magi, pe guŋut dok bene pe gumiyo deyo bote.
+\p
+\v 10 Lamalaika me abic oonyo gin ma i i atabone woko i kom komker pa lee ca, ci kerre doŋ ocako bedo i colpiny; arem madwoŋ omiyo dano gukayo lebgi ma pe wacce,
+\v 11 guyeto Lubaŋa me polo pi arem ki bur ma otoko komgi woko, dok bene pe guŋut i kom gin ma gutimo.
+\v 12 Lamalaika me abicelle oonyo gin ma i i atabone woko i kulu madit Euprate, ci piine otwo woko pi yubo yo pi wot pa luker ma gia ki yo tuŋ wokceŋ.
+\v 13 Lacen aneno cen maraco adek ma gubedo calo ogwal ma okatti ki i doŋ min kulu, ki i dog lee, ki i dog lanebi ma lagoba,
+\v 14 pien gubedo cen pa jok ma tiyo tic mogo me aura twatwal. Gin bene giwoto bot luker me wi lobo ducu ka cokogi woko kacel pi mony i nino madit pa Lubaŋa Won Twer Ducu.
+\v 15 (Nen, abebino macalo lakwo! Dano ma bedo ma waŋe twolo kun kiyo piny tye ki gum, ma kun noŋo gwoko boŋŋine, wek pe ewot munero, ma dano gineno kome ma pe eruko iye boŋo!)
+\v 16 Gucoko luker kacel i kabedo ma gilwoŋo i leb Ibru ni Armagedon.
+\p
+\v 17 Lamalaika me abirone doŋ oonyo gin ma tye i atabone i dye yamo, ci dwan mo madit oa ki i ot pa Lubaŋa, ki i wi komker kun wacci, “Doŋ otimme!”
+\v 18 Ci lutkot ocako wil awila, mor winnye matek, ki mwoc pa kot, ki oyeŋyeŋ madit oyeŋo piny, kit oyeŋyeŋ mo ma peya yam onen cakke ma dano gubedo i lobo; oyeŋyeŋ meno obedo dit adada.
+\v 19 I gaŋ madit-ti obarre opokke dul adek, gaŋi pa lurok ducu gumuk gupoto woko piny. Ci Lubaŋa opo pi Babilon ma en gaŋ madit, pi miye ni omat koŋo vino i kikopo me akemone mager.
+\v 20 Mumiyo cula nam ducu guriŋo woko, ki godi ducu bene doŋ gurwenyo woko ma pe doŋ giromo noŋogi.
+\v 21 Pee mapek twatwal ocorre ki i polo opoto i kom dano, kun pek pa nyig pee acel acel onoŋo cok romo ratili miya acel; nio waŋ ma dano guyeto Lubaŋa pi gemo man me pee-ni, pien gemo meno onoŋo obedo rac ma okato kare.
+\c 17
+\cl Chura 17
+\p
+\v 1 Lacen lamalaika acel i kom lumalaika abiro ma onoŋo gitye ki atabo abiro-ni obino bota owacca ni, “Bin wek anyutti kop ma doŋ giŋolo i kom dako ma lakwele marac, ma bedo i wi pii mapol-li.
+\v 2 Luker me wi lobo ducu gutimo kwede abor, kadi wa jo ma bedo i lobo ma gumer ki koŋo vino me tim me aborre-ni.”
+\p
+\v 3 Cutcut lamalaika otiŋa otera i tim, kun onoŋo Cwiny Maleŋ oyuto tamma woko, ci aneno dako mo ma obedo i wi lee mo makwar, ma gicoyo nyiŋ mogo i kom lee-nu ma nyuto cac i kom Lubaŋa; coc meno oromo kome ducu, lee-nu onoŋo wiye tye abiro ki tuŋe tye apar.
+\v 4 Dako-nu oruko boŋo ma obedo lamar lamar ki makwar, ma odeyo kome ki jabu, ki kidi me wel, ki tiko matar me wel-gu, kun omako kikopo jabu i ciŋe ma opoŋ woko ki gin ma dano kwero, ki cilo me timme me abor-ri.
+\v 5 I tur nyime gicoyo iye nyiŋ mo ma te lokke obedo me muŋ, ni, “Babilon madit, megi mon ducu ma gin malaya, ki jo ducu ma gitimo tim me kwer.”
+\v 6 Aneno dako-nu omer woko ki remo pa jo pa Lubaŋa, dok bene ki remo pa lucaden pa Yecu ma ginekogi. Ka doŋ anene ci abedo ki ur madit twatwal.
+\p
+\v 7 Ento lamalaika owacca ni, “Piŋo iuro? Abititti lok me muŋ pa dako-nu, ki pa lee ma dako obedo i wiye, ma wiye tye abiro ki tuŋe tye apar-ri.
+\v 8 Lee ma ineno-ni onoŋo yam tye, ento kombeddi doŋ pe, bilor piny i bur ma tere pe gik, doŋ cito rwenyo woko matwal. Doŋ jo ma bedo i lobo ma yam pe gicoyo nyiŋgi i buk me kwo cakke i acakki piny gibiuro mada me neno lee-nu, pien yam con tye, kombeddi doŋ pe, ento bidwogo.
+\v 9 Lok man mito tam ki ryeko. Wiye abiro-gu obedo godi matino abiro ma dako ca obedo iye.
+\v 10 Gin bene gubedo luker abiro ma jo abic i komgi doŋ gupoto woko, acel tye, ento acel mukene peya obino. Ka obino, myero koŋ ori pi kare mo manok keken.
+\v 11 Ento lee ma yam tye ca, ma kombeddi doŋ pe-ni, en kabaka me aboro, ento en ŋat acel i kin jo abiro ca, dok bicito woko ci rwenyo matwal.
+\v 12 Doŋ tuŋ lee apar ma ineno ca gin aye luker apar ma peya gulimo twero me loc, ento myero gulim twero me loc macalo luker pi cawa acel, kacel ki lee ca bene.
+\v 13 Jo magi onoŋo yam tamgi tye acel, ci gumiyo twerogi ki ditogi woko bot lee ca.
+\v 14 Jo-nu biero mony i kom Latin romo, ento Latin romo bitayogi woko, pien Rwot pa rwodi, ki Kabaka ma loyo luker ducu, dok jo ma tye bote aye jo ma gilwoŋogi, ma giyerogi ma gin jo ma genne.”
+\v 15 Dok owacca ni, “Pi madwoŋ ma i kulu ma ineno ca, ka ma dako ma lakwele obedo iye-ni, magi aye gin dano ma i wi lobo, ki lwak rok ducu ki leb-gu ducu.
+\v 16 Doŋ tuŋ lee apar ma ineno ca, gin kacel ki lee gibikwero dako-nu ma lakwele-ni woko; gibitenye ata kun giweke doŋ munero, gibicamo riŋo kome ci giwaŋo woko ki mac.
+\v 17 Pien Lubaŋa aye ma oketo mit man i cwinygi, wek gucob tamme kun gibedo ki cwiny acel, ka wek doŋ gumi twerogi bot lee ca, nio waŋ ma lok ma Lubaŋa owaco ocobbe kakare.
+\v 18 Dako ma ineno ca en aye gaŋ madit ma tye ka loyo luker ducu me wi lobo.”
+\c 18
+\cl Chura 18
+\p
+\v 1 Lacen dok aneno lamalaika mukene ka lor piny kun a ki i polo, ma onoŋo tye ki twero madit; deyone oryeny ocaro wi lobo ducu.
+\v 2 Ci odaŋŋe ma dwane winnye matek twatwal ni, “Babilon madit doŋ opoto, opoto gire woko! Doŋ odoko kabedo pa jogi, odoko bene ka kanne pa cen maraco ducu, ki pa winyo maraco ma i dano kwero.
+\v 3 Rok ducu gumato koŋo vino me timme macol me tarwaŋ ca, luker ducu me wi lobo gutimo kwede abor, ki lucat-wil ma i wi lobo ducu doŋ gumedde gudoko lulonyo pi bedone me caro ki tim twarwaŋe-ni ma okato kare.”
+\p
+\v 4 Dok awinyo dwan mukene ma oa ki ipolo kun wacci, “Wun jona, wua woko ki bote, wek pe wuribbe kwede i balle, wek bene pe wunywak kwede gemo mogo ma poto i kome!
+\v 5 Pien balle doŋ odurre malo lipim, oo wa i polo, Lubaŋa doŋ opo i kom tim maraco ducu ma yam en otimo.
+\p
+\v 6 Wutim dako-nu ki kit tim ma yam en otimowu kwede, ma en otimo, wurub gin ma en mato obed mapek twatwal i kikopone kikome ma ya en orubo iye ginamata botwu-ni.
+\v 7 Dok wumi bote arem ki kumo ma rom ki kit ma en obedo ka wakke kwede, ki timme me caro caro. Pien en waco ki i cwinye ni, ‘An daker, abedo i wi kom, pe arom ki da-to, pe abibedo ki kumo wacel’,
+\v 8 pi meno gemone ducu bipoto i kome i nino acel, two odeke, kumo ki kec. Gibiwaŋe woko bene ki mac, pien Rwot Lubaŋa ma ŋolo kop i kome tekke dit.”
+\p
+\v 9 Doŋ luker me wi lobo ma yam gutimo abor kwede, ma gulubo timme me tarwaŋ, gibikok pire kun gidoŋo oduru ma noŋo ginene doŋ tye ka waŋ i mac kun yitone duny.
+\v 10 Gibicuŋ wa cen pi lworo kit can ma giune kwede, kun giwacci, “Ai do, ai do! Ineno can ba, in Babilon, gaŋ madit dok matek! Kop ma giŋolo i komi doŋ opoto i komi lawaŋacel.”
+\v 11 Lucat-wil me lobo bene gitye ka koko kun gikumo pire, pien ŋat mo pe ma dok biwilo jami ma opoŋ i melgi,
+\v 12 jabu, ryal, litino kidi me wel, tiko matar me wel, boŋo camanini maberre, boŋŋi ma obedo lamar lamar, boŋŋi aridi ki makwar, ki kit bao mapatpat ducu ma ŋwecgi kur, jami ducu ma gitiyo ki lak lyec-gu, jami ducu ma gitiyogi ki bao ma welgi malo twatwal, mola, nyonyo, ki got me gedo ma giliyo aliya maber twatwal,
+\v 13 cinamon ki gin mogo mukene ma ŋwecgi kur, odok eceta me awaŋa, murra, odok luban, koŋo vino, moo jeituni, moko mapwot ki ŋano, dyaŋi ki romi, aguragura, ki gadigadi lweny, opii, kadi wa kwo pa dano kikome.
+\v 14 “Nyig yat ma yam cwinyi paro twatwal-li doŋ gikwanyo woko ki boti, cam mogo mamit ma pe nen atata ki jami ma gipwoyo ki waŋ, doŋ gurwenyo woko ki boti, pe dok ibinoŋogi matwal!”
+\v 15 Lucat-wil ma yam gicato jami magi ducu, ma doŋ gudoko lulonyo pi gaŋ meno, gibicuŋ wa cen ka mabor pi lworo ki can ma giune kwede, kun gikok matek ma kumo kwede ni,
+\v 16 “Ai do, ai do, gaŋ madit-ti oneno can ba, en gaŋ ma yam onoŋo giruko woko ki boŋo camanini maberre, ki boŋŋi ma lamar lamar ki makwar, kun gidero woko ki jabu, kidi me wel, ki tiko matar me wel bene.
+\v 17 Lonyo madit kit man-ni giketo woko teŋteŋ lawaŋacel.” Ludito me mel, ki jo ma woto i nam, ludwo mel ki jo ducu ma gitiyo tic me cato wil i nam, gucuŋ wa cen ka mabor.”
+\v 18 Ci gudaŋŋe matek ka gunene tye ka waŋ kun yito duny, kun giwacci, “Gaŋ mene ma onoŋo yam rom ki gaŋ man madit-ti?”
+\v 19 Ciguonyo putu i wigi, i kare ma gitye ka koko kun gikumo ma gidaŋŋe ki koko matek pire ni, “Ai do, ai do, ineno can ba, in gaŋ madit-ti, ka ma jo ducu ma yam gitye ki melgi i nam gudoko lulonyo pi lonyone madwoŋŋi! Giketo woko teŋteŋ i cawa acel keken.
+\p
+\v 20 Wudaŋŋe ki wer me yomcwiny, wun lwak me polo, wun jo maleŋ, wun lukwena ki lutit lok pa Lubaŋa, pien Lubaŋa doŋ odwoko kop ma yam oŋolo i komwu-ni i kome!”
+\p
+\v 21 Lalaikmaa mo matek otugi kwanyo gweŋ mo madit ma rom ki kidi rego, ci obolo woko i nam, kun wacci, “Babilon ma en gaŋ madit-ti gibitimo ki tim bwami gicanyo woko matek i ŋom, pe doŋ gibinoŋo matwal!
+\v 22 Dwan lugo-naŋa ki jo ma goyo wer ducu, dwan lukut nyamulere ki lukut tum pe dok biwinnye boti matwal. Dano mo ma tiyo tic me diro pe dok binoŋŋe boti matwal. Mor pa kidi rego pe dok biwinnye boti matwal.
+\v 23 Tara mo pe dok bilyel menyi, kadi ki dwan lanyom ki dwan nyako ger pe dok biwinnye boti matwal; pien lucat-willi onoŋo yam gin jo ma pigi dito atika i lobo yam bene ibwolo rok ducu ki tim jokjok ma ibedo ka timone.
+\v 24 Remo pa lutit lok pa Lubaŋa ki pa jo maleŋa, remo pa jo ducu ma yam ginekogi i lobo, ginoŋo tye i Babilon.”
+\c 19
+\cl Chura 19
+\p
+\v 1 Lacen i ŋe man awinyo woo madwoŋ macalo dwan lwak dano mapol ata ma gktye i polo ma giwacci, “Aleluya! Laro dano ki deyo ki teko tye bot Lubaŋawa,
+\v 2 pien kop ma en ŋolo ducu tye ada dok atir. En doŋ oŋolo kop woko i kom dako ma malaya-ni, ma yam obalo lobo woko ki timme me abor-ri, dok bene oculo kwor me remo pa luticce i kome.”
+\v 3 Gin dok gudaŋŋe tyen me aryone kun giwacci, “Aleluya! Yito me waŋo gaŋ-ŋi duny mucido cito malo lituu nakanaka.”
+\q1
+\v 4 Ci ludoŋo pyeraŋwen-ni kacel ki lee makwo aŋwen-ni guryebbe woko piny guworo Lubaŋa ma obedo i wi komkerri, kun giwacci, “Amen. Aleluya!”
+\v 5 Dwan mo dok oa ki i wi komker ma wacci, “Wupak Lubaŋa, wun luticce ducu, wun jo ma wulwore, jo matino wa ki jo madito.”
+\v 6 Ka dok awinyo dwan mo ma winnye calo lwak madit ma giwo, calo mor pa pii ma corre, dok calo mor kot ma mwoc matek. Guwacci, “Aleluya! Pien Rwot Lubaŋawa Won Twer Ducu, tye ka loc.
+\q1
+\v 7 Wabedu ki yomcwiny, kun wadwore, dok bene wami deyo bote, pien kare me nyom pa Latin romo doŋ oo, nyako gerre bene doŋ oyubbe woko;
+\v 8 gimiyo boŋo camanini maberre ma ryeny dok maleŋ en aye ni en oruki.” Pien boŋo camanini maberre-nu obedo gin ducu ma tye atir ma jo maleŋ gitimo.
+\p
+\v 9 Ci lamalaika owacca ni, “Co lok man ni, Jo ma gilwoŋogi i karama pa Latin romo tye ki gum.” Dok owacca ni, “Lok magi lok pa Lubaŋa.”
+\v 10 Cutcut aryebbe woko piny ka tyene ka wore, ento en owacca ni, “Pe myero itim kit meno! An latic wadiwu, dok arom ki utmegini ma gumako lok me caden ma Yecu omiyo botgi-ni. Wor Lubaŋa.” Pien lok me caden ma Yecu omiyo aye cwiny ma miyo lutit lok gitito lok pa Lubaŋa.”
+\p
+\v 11 Lacen aneno polo oyobbe, cut atugi neno aguragura matar! Ŋat ma obedo i wiye gilwoŋo ni ŋat ma Genne dok me Ada, gin ma en timo ducu tye atir i ŋolo kop kadi wa i lweny bene.
+\v 12 Waŋe ryeny calo mac, dok onoŋo oruko lalukana mapol me loc i wiye; onoŋo bene tye ki nyiŋ mo ma gigoro ma ŋat mo pe ŋeyo, kono en keken gire aye ŋeyo.
+\v 13 Oruko boŋo ma onoŋo giluto i remo, dok nyiŋ ma onoŋo gilwoŋe kwede en aye Lok pa Lubaŋa.
+\v 14 Lwak mony mapol me polo ma guruko boŋo camanini maberre, matar dok maleŋ, gulubo kore ma giriŋo ki aguragura matar.
+\v 15 Pala lucan mabit okatti ki i dogge, ma en bineko ki lurok woko ducu, ka doŋ bibedo ka loyogi ki odoo nyonyo; en binyono bur me biyo koŋo vino me akemo pa Lubaŋa mager ma en Won Twer Ducu-ni.
+\v 16 Onoŋo gicoyo nyiŋ i kom jorre ki i eme ma kwanne ni, Kabaka ma loyo luker ducu ki Rwot pa rwodi.
+\p
+\v 17 Ka dok aneno lamalaika mo ocuŋ i ceŋ. En olwoŋo kwa winyo ducu mapatpat ma gituk i dye yamo ki dwan maloŋo ni, “Wubin, wugurre kacel ka camo cam me otyeno ma Lubaŋa oyubo,
+\v 18 ka camo riŋo kom luker, ki riŋo kom ludito wi mony, ki riŋo kom jo ma yam gin oteka, riŋo aguragura ki riŋo kom jo ma ŋweco kwedgi, ki riŋo dano ducu, jo ma gilone kengi kacel ki opii, jo matino ki madito ducu.”
+\v 19 Lacen aneno lee ca ki luker me lobo guywayo monygi me lweny i kom ŋat ma obedo i wi aguragura kacel ki monnye.
+\v 20 Ento gimako lee ca woko, kacel ki lanebi ma lagoba, ma yam obedo ka tiyo tic mogo me aura i nyime, ma obwolo dano ma onoŋo doŋ giketo poyo pa lee ca i komgi, ki ma yam onoŋo giworo calle-ni. Gin aryo-nu ducu, lee ki lanebi ma lagoba, gibologi woko makwo i nam me mac, ma tye ka lyel ki gweŋ calfa ma mac oliyo.
+\v 21 Jo mudoŋŋe ducu ginekogi woko ki pala lucwan pa ŋat ma obedo i wi aguragura matar-ri, ki pala lucan ma okatti ki i doge; winyo ducu guyeŋ woko ki riŋo kom dano ma gucamo.
+\c 20
+\cl Chura 20
+\p
+\v 1 Ka dok aneno lamalaika mo oa ki i polo kun lor bino piny; onoŋo omako layab me bur ma tere pe gik, ki nyor mapek adada.
+\v 2 Ci omako min kulu madit ca, ma obedo twol macon-ni, ma en aye Ladot dok Catan bene, ka otweye woko pi mwaka alip acel,
+\v 3 ci obole woko i bur ma tere pe gik, oloro dog bur woko, omwono woko bene kun oketo lanen i wiye wek pe dok omedde ki bwolo rok ducu, nio waŋ ma mwaka alip acel doŋ okato. I ŋe meno myero gigonye woko pi kare mo manoknok.
+\p
+\v 4 Lacen dok aneno kamker mapol, jo ma gubedo i wigi obedo jo ma onoŋo gimiyo botgi twero me ŋolo kop. Aneno bene tipo pa jo ma yam giŋolo ŋutgi woko pi miyo cadengi i kom Yecu ki pi lok pa Lubaŋa, gin jo ma yam pe guworo lee ca, nyo calle, dok bene ma yam pe guketo poyone i tur nyimgi nyo i ciŋgi. Gin doki gubedo kwo, gubedo ka loc kacel ki Kricito pi mwaka alip acel.
+\v 5 Jo muto mukene-gu ducu pe dok gubedo kwo, nio waŋ ma mwaka alip acel doŋ okato. Man aye cer mukwoŋo.
+\v 6 Tye ki gum ŋat ma bibedo i cer man mukwoŋo-ni, dok bene en dano maleŋ pa Lubaŋa kikome. Jo macalo meno, to me aryo pe tye ki twero mo i komgi, ento gin doŋ gibibedo ajwagi pa Lubaŋa ki pa Yecu, dok bene gibibedo ka loc kacel kwede pi mwaka alip acel.
+\p
+\v 7 Ka inen mwak alip acel doŋ otum, ci gibigonyo Catan woko ki i mabucce.
+\v 8 Ci en bikatti woko cito ka bwolo rok ducu ma tye i but piny, ma en aye Gog ki Magog, bicokogi bene pi lweny, jo ma welgi pe kwanne ma girom ki kweyo me dog nam.
+\v 9 Gumol gucito guket woko i wi lobo ka malac ci gurumo gony pa jo pa Lubaŋa ki gaŋ ma en maro-ni, ento mac oa ki i polo ci owaŋogi woko liweŋ.
+\v 10 Catan ma yam obwologi-ni bene gibolo woko i nam me mac ki gweŋ calfa ma mac oliyo, ka ma lee ki lanebi ma lagoba bene gitye iye ca; gibibedo ki arem nakanaka dyeceŋ ki dyewor.
+\p
+\v 11 Dok aneno komker mo madit matar, ki ŋat ma obedo i wiye. Lobo ki polo gua ki i nyime guriŋo woko, ento pe dok ginoŋo kabedo mo pigi.
+\v 12 Ci aneno jo muto, jo madito ki jo matino, kun gucuŋ i nyim komker, onoŋo bene tye kenyo buk mogo ma giyabo igi woko. Giyabo bene buk mo mukene ma en aye buk me kwo. Giŋolo kop i kom jo muto kun gilubo gin ma yam gin gutiyo, kit macalo onoŋo gicoyo i buk magi.
+\v 13 Nam bene odwoko jo ma yam guto i iye-ni woko cen, To ki Lyel bene gumiyo jo muto ma yam tye botgi; ci giŋolo kop pa dano acel acel kun gilubo gin ma yam gin gutiyo.
+\v 14 Gibolo To ki Lyel woko i nam mac. Nam me mac aye meno to me aryo.
+\v 15 Gam mo ma yam pe ginoŋo nyiŋe gicoyo i buk me kwo, gibolo woko i nam me mac.
+\c 21
+\cl Chura 21
+\p
+\v 1 Lacen dok aneno polo manyen ki lobo manyen, pien polo mukwoŋo ki lobo mukwoŋo onoŋo doŋ gurwenyo woko, kadi wa nam bene onoŋo doŋ pe.
+\v 2 Ci aneno gaŋ maleŋ, Jerucalem manyen, kun oa ki i polo bot Lubaŋa bino piny, ma giyubo woko macalo nyako ger ma gideyo pi cware.
+\v 3 Ci awinyo dwan mo maloŋo ma oa ki i komker kun wacci, “Nen, kabedo pa Lubaŋa doŋ tye bot dano. En bibedo kacel kwedgi, ci gin gibibedo jone. Lubaŋa kikome aye bibedo kwedgi, kun bene bedo Lubaŋagi.
+\v 4 En bijwayo pig waŋgi woko ducu. To bene doŋ bibedo pe, kadi kumo nyo koko, nyo arem, pien gin macon doŋ ducu gurwenyo woko matwal.”
+\p
+\v 5 Ci ŋat ma obedo i wi komker owacci, “Nen, aketo jami ducu doko nyen.” Ka dok bene owacci, “Co lok man, pien lok magi lok ma genne dok me ada.”
+\v 6 Ci owacca ni, “Doŋ otimme! An Alupa ki Omega, an acakki ki agikki. ŋat ma orwo neko, abimiyo mato pii me waŋ it me kwo laboŋo wel mo.
+\v 7 Meno aye mot ma ŋat ma oloyo binoŋo, ki an abibedo Lubaŋane, en bene bibedo latinna.
+\v 8 Ento jo ma lwor, ma pe gin lugen, lutim tim mogo me kwer, lunek dano, lutim abor, lutim tim jokjok, luwor cal jogi, ki jo ducu ma gin lugoba, gibinoŋo mot ma gipoko botgi i nam ma tye ka lyel mac ki gweŋ calfa; meno aye to me aryo.”
+\p
+\v 9 Ci malaika acel ki i kin lumalaika abiro ma onoŋo gitye ki atabo abiro ma gemo abiro me agikki tye i igi ca, obino oloko bota kun wacci, “Bin, anyutti Nyako ger, dako pa Latin romo.”
+\p
+\v 10 Cutcut otiŋa, otera woko wa i wi got mo madit mabor twatwal, kun onoŋo Cwiny Maleŋ doŋ oyuto tamma woko, ka onyutta Jerucalem, gaŋ maleŋ, ma oa ki i polo bot Lubaŋa bino piny.
+\v 11 Jerucalem ma onoŋo tye ki deyo pa Lubaŋa. Onoŋo ryeny calo kidi me wel madit makato ducu, ma pe nen atata, calo jacipa, dok leŋ calo gweŋ ma mil amila.
+\v 12 Celle onoŋo dit ocudo malo likuŋ, doge onoŋo tye apar wiye aryo. Lumalaika apar wiye aryo onoŋo gitye i dogcel ducu, dok bene i dogcel onoŋo gicoyo iye nyiŋ kaka apar wiye aryo pa jo Icrael.
+\v 13 Dogcel adek onoŋo tye yo tuŋ wokceŋ, yo tuŋ acam dogcel adek, yo tuŋ acuc dogcel adek, ki yo tuŋ potoceŋ bene dogcel adek.
+\v 14 Cel me gaŋ bene onoŋo tye ki te gutine apar wiye aryo, ci i komgi onoŋo tye iye nyiŋ lukwena apar wiye aryo pa Latin romo.
+\p
+\v 15 ŋat ma oloko kweda-ni onoŋo tye ki odoo lagada jabu me pimo gaŋ ki dogcel ki cel kikome.
+\v 16 Gaŋ meno onoŋo yam twoke tye aŋwen ma giromrom, borre rom ki lacce, ci opimo cel ki odoone, oromo mairo alip acel ki miya abic; borre ki lacce ki borre ma odok malo ducu gubedo rom.
+\v 17 En bene dok opimo cel, ci oromo futi miya aryo ki apar wiye abicel ka gipimo ki bad dano, kit macalo lamalaika opimo kwede.
+\p
+\v 18 Cel onoŋo gigero ki jacipa, ki gaŋ mere gigero ki jabu keken, ma noŋo nen maleŋ calo kiyo.
+\v 19 Te guti ducu me gaŋ onoŋo gideyo woko ki litino kidi me wel mapatpat. Mukwoŋo obedo kidi ma gilwoŋo ni jacipa, me aryo capir, me adek agat, me aŋwen emeradi,
+\v 20 me abic onik, me abicel karnelian, me abiro kuricolit, me aboro berul, me aboŋwen topaj, me apar kuricoparac, me apar wiye acel jacint, me apar wiye aryo ameticito.
+\v 21 Gin me loro dogcel apar wiye aryo-ni onoŋo obedo tiko matar me wel apar wiye aryo, gin me loro dogcel acel acel gitiyo ki kit tiko-nu acel keken; yo ducu ma i gaŋ gipeto ki jabu keken, ma nen leŋ calo kiyo.
+\p
+\v 22 Pe aneno ot mo me woro Lubaŋa i gaŋ meno, pien ot me woro Lubaŋa ki kunnu en aye Rwot Lubaŋa Won Twer Ducu kikome, ki Latin romo.
+\v 23 Ceŋ nyo dwe pe bimitte i gaŋ meno me ryeny iye, pien deyo pa Lubaŋa aye leŋo ma tye kunnu, ki tarane en aye Latin romo.
+\v 24 Leŋo ma tye iye bimiyo rok ducu giwoto maber; ki luker ducu ma i wi lobo gibikelo deyogi iye.
+\v 25 Pe gibiloro dogcelle i dyeceŋ, ki dyewor bene bibedo pe kunnu.
+\v 26 Gibitero iye deyo ki lonyo pa rok ducu.
+\v 27 Ento gin mo ma kome keni pe bidonyo iye, kadi ki ŋat mo ma timo gin me kwer, nyo gin me goba, ento kono jo ma nyiŋgi doŋ gicoyo woko i buk me kwo-ni keken.
+\c 22
+\cl Chura 22
+\p
+\v 1 Lamalaika dok onyutta kulu me pii me kwo, ma mil amila lamakmak calo gweŋ ma mil, ma onoŋo mol kun a ki i komker pa Lubaŋa ki pa Latin romo,
+\v 2 onoŋo mol lubo dye yo me gaŋ meno. Dok bene i dog kulu ryoryo onoŋo yat me kwo tye iye, ma tye ki nyige mapatpat ma romo apar wiye aryo, onoŋo bene nyak dwe ki dwe. Pot yat meno onoŋo obedo yat me caŋo two pa jo me rok ducu.
+\v 3 Gin ma giceno pe dok binen kunnu, ento komker pa Lubaŋa ki pa Latin romo aye bibedo iye, ki luticce gibiwore.
+\v 4 Gibineno waŋe, ki nyiŋe bene bibedo i tur nyimgi.
+\v 5 Dyewor doŋ pe bibedo tye matwal; pe dok gibimito mac ma caro piny, nyo ceŋ, pien Rwot Lubaŋa bibedo ceŋgi, ci gin gibibedo ka loc nakanaka.
+\p
+\v 6 Ka dok owacca ni, “Lok magi lok ma genne, dok me ada. Rwot ma en Lubaŋa ma loyo cwiny lutit lokke doŋ ocwalo lamalaikane me nyuto bot luticce gin ma bitimme i kare macokcok-ki.
+\v 7 Nen, doŋ acok bino.” Tye ki gum dano ma lubo lok ma gitito i buk man.
+\p
+\v 8 An aye Jon, ŋat ma yam owinyo lok man dok oneno gin magi ducu. I kare ma awinyo lok man dok ma anenogi, cutcut aryebbe woko piny ka tyen lamalaika ma onyutta gin magi ka amiye woro;
+\v 9 ento en owacca ni, “Pe myero itim kit meno! An latic wadiwu, arom ki utmegini ma gin lutit lok pa Lubaŋa, ki jo ma gilubo lok ma gicoyo i buk man. Wor Lubaŋa.”
+\v 10 Ka dok owacca ni, “Pe imwon lok magi ma gitito i buk-ki woko, pien kare doŋ cok.
+\v 11 Wek lutim maraco koŋ gumedde ki timo gin marac jo ma cilo me bal obwoyogi gumedde ki bedo ki bal, ki jo ma kitgi atir myero gumedde ki timo gin ma tye atir, ki jo maleŋ bene myero pud gumedde ki bedo leŋ.”
+\p
+\v 12 “Nen, doŋ acok bino, kun akelo motta me pwoc, me culo dano acel acel muporo tic ma en otiyo.
+\v 13 An Alupa ki Omega, mukwoŋo ki me agikki, acakki ki agikki.”
+\v 14 Jo ma lwoko ginarukagi wek gibed ki twero me camo nyig yat me kwo, ki me donyo i gaŋ ma noŋo giwok ki i dogcel, jo-nu aye tye ki gum.
+\v 15 I ŋe gaŋ woko tye iye jo ma timo tim calo gin gwogi, lutim tim jokjok, lutim abor, lunek dano, ki luwor cal jogi, ki jo ducu ma maro loko goba, kun gitiyo bene gin me gobagoba.
+\p
+\v 16 “An Yecu doŋ acwalo lamalaikana me tito lok me caden botwu pi lwak jo muye an ducu ma gitye i kabedo ducu. An a lwit yat dok bene lakwar Daudi, an latwok ma ryeny twatwal-li.”
+\p
+\v 17 Cwiny Maleŋ kacel ki nyako ger gitye ka wacci, “Bin!” ŋat ma owinyo lok man bene myero ogam ni, “Bin!” ŋat ma orwo neko myero obin, wek ŋat ma mito bene omat pii me kwo laboŋo wel.
+\p
+\v 18 Doŋ aciko jo ducu ma guwinyo lok ma gitito i buk man, ni, ka ce dano mo dok omedo lok mo iye, Lubaŋa bene bimedo gemo ma gitito pire i buk kany-nyi i kome.
+\v 19 Dok bene ka ce ŋat mo okwanyo lok mo woko ki i kom lok ma gitito i buk kany, Lubaŋa bene bikwanyo twerone me camo yat me kwo ki donyo i gaŋ maleŋ woko, ma gicoyo pigi i buk kany-nyi.
+\p
+\v 20 ŋat ma miyo caden i kom lok magi bene owacci, “Adada, binona doŋ cok.” Amen. Rwot Yecu, bin!
+\p
+\v 21 Kica pa Rwot Yecu obed ki jo pa Lubaŋa ducu. Amen.

issues-extra.txt

@@ -0,0 +1,37 @@
+Annotation for Issues generated 2023-12-08 from C:\acholi\usfm
+------------
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27 (this is clearly wrong but I have no idea how to fix.)
+Optional text or untagged footnote at MAT 21:44 (untagged footnote) I added closing bracket
+Optional text or untagged footnote at LUK 9:55 (untagged footnote)
+Optional text or untagged footnote at LUK 22:19 (NEEDS ATTENTION from native speaker)
+Bracket or parens found in JHN 5:3, a verse that is often footnoted (untagged footnote) I added closing bracket
+Bracket or parens found in ACT 24:6, a verse that is often footnoted (untagged footnote)
+Bracket or parens found in ROM 16:24, a verse that is often footnoted (untagged footnote) moved bracket
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18 (this is clearly wrong but I have no idea how to fix.)
+Space in number 1. 18 at GAL 1:18 (as above)
+
+*************************
+
+There is an issue with the book titles for 1 & 2 Thessalonians.  Probably just typos. I suspect they
+should be 1 Tecalonika and 2 Tecalonika, repectively.  Native speaker needs to confirm.
+
+*************************
+
+
+In reviewing the text it is clear that this langauge does not follow English capitalization rules.  
+I left the capitalization as I found it.
+
+Overall this appears to be have above average quality to the extent that can be determined without being
+able to acutualy read the text.
+
+
+SUMMARY:
+First word in sentence: ( --- 180 occurrence(s).
+First word of paragraph not capitalized near  --- 33 occurrence(s).
+Optional text or untagged footnote at  --- 3 occurrence(s).
+Bracket or parens found in  --- 3 occurrence(s).
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27 --- 1 occurrence(s).
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18 --- 1 occurrence(s).
+Space in number 1. 18 at GAL 1:18 --- 1 occurrence(s).
+
+222 issues found.

issues-oldest.txt

@@ -0,0 +1,176 @@
+Issues generated 2023-12-08 from C:\acholi\usfm
+------------
+Straight quotes found in 41-MAT.usfm: 0 doubles, 2 singles not counting 0 word-medial.
+Punctuation after quote mark at MAT 1:23: '.
+Repeated quotes at MAT 1:23
+Space before phrase ending mark at MAT 2:6: ”
+Free floating mark at MAT 2:6: Icrael.’ ”
+Space before phrase ending mark at MAT 4:4: ”
+Free floating mark at MAT 4:4: Lubaŋa.’ ”
+Space before phrase ending mark at MAT 4:7: ”
+Free floating mark at MAT 4:7: Lubaŋani.’ ”
+Punctuation after quote mark at MAT 6:13: ’.
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27
+Optional text or untagged footnote at MAT 21:44
+Check the punctuation at MAT 23:39: ,‘
+Word medial punctuation in MAT 23:39: wubiwacci,‘Gipwo
+Space before phrase ending mark at MAT 26:18: ”
+Free floating mark at MAT 26:18: lupwonnyena.’ ”
+Punctuation after quote mark at MAT 27:23: ”.
+Low paragraph count (28) for MAT
+Straight quotes found in 42-MRK.usfm: 0 doubles, 1 singles not counting 0 word-medial.
+Space before phrase ending mark at MRK 5:31: ”
+Free floating mark at MRK 5:31: oguda?’ ”
+Space before phrase ending mark at MRK 10:19: ”
+Free floating mark at MRK 10:19: meni.’ ”
+Space before phrase ending mark at MRK 11:3: ”
+Free floating mark at MRK 11:3: oyotoyot.’ ”
+Space before phrase ending mark at MRK 14:58: ”
+Free floating mark at MRK 14:58: ciŋ.’ ”
+Low paragraph count (16) for MRK
+Straight quotes found in 43-LUK.usfm: 0 doubles, 7 singles not counting 0 word-medial.
+Check the punctuation at LUK 3:4: ,“
+Word medial punctuation in LUK 3:4: ni,“Dwan
+Punctuation after quote mark at LUK 3:8: ’.
+Repeated quotes at LUK 4:4
+Space before phrase ending mark at LUK 4:12: ”
+Free floating mark at LUK 4:12: Lubaŋani.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 4:23: ”
+Free floating mark at LUK 4:23: kikome.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 7:20: ”
+Free floating mark at LUK 7:20: mukene?’ ”
+Punctuation after quote mark at LUK 9:33: ”.
+Optional text or untagged footnote at LUK 9:55
+Missing verse between: LUK 12:32 and LUK 12:34
+Verse out of order: LUK 12:33 after LUK 12:34
+Check the punctuation at LUK 13:16: ,,
+Space before phrase ending mark at LUK 13:35: ”
+Free floating mark at LUK 13:35: Rwot.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 14:24: ”
+Free floating mark at LUK 14:24: karamana.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 15:32: ”
+Free floating mark at LUK 15:32: ginoŋe.’ ”
+Check the punctuation at LUK 17:34: ,,
+Space before phrase ending mark at LUK 18:5: ”
+Free floating mark at LUK 18:5: ducu.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 18:20: ”
+Free floating mark at LUK 18:20: meni.’ ”
+Space before phrase ending mark at LUK 19:27: ”
+Free floating mark at LUK 19:27: nyima.’ ”
+Repeated quotes at LUK 20:2
+Repeated quotes at LUK 22:11
+Optional text or untagged footnote at LUK 22:19
+Check the punctuation at LUK 23:12: ..
+Optional text or untagged footnote at LUK 24:51
+Low paragraph count (24) for LUK
+Straight quotes found in 44-JHN.usfm: 0 doubles, 1 singles not counting 0 word-medial.
+Space before phrase ending mark at JHN 1:15: ”
+Free floating mark at JHN 1:15: con.’ ”
+Punctuation after quote mark at JHN 1:21: ”.
+Space before phrase ending mark at JHN 1:36: ”
+Free floating mark at JHN 1:36: Lubaŋa!” ”
+Punctuation after quote mark at JHN 3:28: ’.
+Bracket or parens found in JHN 5:3, a verse that is often footnoted
+Space before phrase ending mark at JHN 5:11: ”
+Free floating mark at JHN 5:11: ni, “ ŋat
+Space before phrase ending mark at JHN 6:31: ”
+Free floating mark at JHN 6:31: polo.’ ”
+Punctuation after quote mark at JHN 8:52: ’.
+Check the punctuation at JHN 14:31: .“
+Word medial punctuation in JHN 14:31: ocika.“Ayu,
+Space before phrase ending mark at JHN 19:21: ”
+Free floating mark at JHN 19:21: Lujudaya.’ ”
+Punctuation after quote mark at JHN 21:5: ”.
+Low paragraph count (21) for JHN
+Straight quotes found in 45-ACT.usfm: 0 doubles, 1 singles not counting 0 word-medial.
+Space before phrase ending mark at ACT 13:41: ”
+Free floating mark at ACT 13:41: botwu.’ ”
+Space before phrase ending mark at ACT 13:47: ”
+Free floating mark at ACT 13:47: ducu.’ ”
+Check the punctuation at ACT 18:27: ,.
+Space before phrase ending mark at ACT 22:21: ”
+Free floating mark at ACT 22:21: Lurok.’ ”
+Space before phrase ending mark at ACT 23:5: ”
+Free floating mark at ACT 23:5: lwak.’ ”
+Bracket or parens found in ACT 24:6, a verse that is often footnoted
+Space before phrase ending mark at ACT 24:21: ”
+Free floating mark at ACT 24:21: tin.’ ”
+Check the punctuation at ACT 24:24: ,,
+Low paragraph count (28) for ACT
+Check the punctuation at ROM 8:36: ,“
+Word medial punctuation in ROM 8:36: ni,“Gibedo
+Space before phrase ending mark at ROM 9:25: ”
+Free floating mark at ROM 9:25: amaro.’ ”
+Space before phrase ending mark at ROM 9:26: ”
+Free floating mark at ROM 9:26: makwo.’ ”
+Word medial punctuation in ROM 15:21: ni“Jo
+Optional text or untagged footnote at ROM 16:23
+Low paragraph count (16) for ROM
+Check the punctuation at 1CO 13:7: ,,
+Low paragraph count (16) for 1CO
+Space before phrase ending mark at 2CO 11:18: )
+Check the punctuation at 2CO 12:2: .(
+Word medial punctuation in 2CO 12:2: kulu.(Ka
+Low paragraph count (13) for 2CO
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18
+Check the punctuation at GAL 4:10: ,.
+Low paragraph count (6) for GAL
+Unnumbered verse after EPH 1:21
+Low paragraph count (6) for EPH
+Low paragraph count (4) for PHP
+Low paragraph count (4) for COL
+Low paragraph count (5) for 1TH
+Low paragraph count (3) for 2TH
+Check the punctuation at 1TI 2:9: ,,
+Low paragraph count (6) for 1TI
+Low paragraph count (4) for 2TI
+Low paragraph count (3) for TIT
+Non-standard chapter label at PHM 1: Chura1
+Low paragraph count (1) for PHM
+Space before phrase ending mark at HEB 3:11: ”
+Free floating mark at HEB 3:11: bota.’ ”
+Check the punctuation at HEB 12:5: ,“
+Word medial punctuation in HEB 12:5: meno,“Latinna,
+Low paragraph count (13) for HEB
+Low paragraph count (5) for JAS
+Low paragraph count (5) for 1PE
+Low paragraph count (3) for 2PE
+Low paragraph count (5) for 1JN
+Low paragraph count (1) for 2JN
+Low paragraph count (1) for 3JN
+Low paragraph count (1) for JUD
+Straight quotes found in 67-REV.usfm: 0 doubles, 8 singles not counting 0 word-medial.
+Free floating mark at REV 3:1: ni, “ ‘Man
+Repeated quotes at REV 3:6
+Space before phrase ending mark at REV 3:22: ”
+Free floating mark at REV 3:22: an.’ ”
+Check the punctuation at REV 4:9: ,,
+Check the punctuation at REV 8:13: ,,
+Check the punctuation at REV 11:13: ,.
+Repeated quotes at REV 18:17
+Check the punctuation at REV 19:6: ,“
+Word medial punctuation in REV 19:6: Guwacci,“Aleluya!
+Repeated quotes at REV 19:10
+Low paragraph count (22) for REV
+
+SUMMARY:
+First word in sentence: ( --- 212 occurrence(s).
+Space before phrase ending mark at  --- 32 occurrence(s).
+Free floating mark at  --- 32 occurrence(s).
+Low paragraph count ( --- 27 occurrence(s).
+Check the punctuation at  --- 18 occurrence(s).
+Punctuation after quote mark at  --- 9 occurrence(s).
+Word medial punctuation in  --- 8 occurrence(s).
+Repeated quotes at  --- 7 occurrence(s).
+Straight quotes found in  --- 6 occurrence(s).
+Optional text or untagged footnote at  --- 5 occurrence(s).
+First word of paragraph not capitalized near  --- 2 occurrence(s).
+Bracket or parens found in  --- 2 occurrence(s).
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27 --- 1 occurrence(s).
+Missing verse between: LUK 12:32 and LUK 12:34 --- 1 occurrence(s).
+Verse out of order: LUK 12:33 after LUK 12:34 --- 1 occurrence(s).
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18 --- 1 occurrence(s).
+Unnumbered verse after EPH 1:21 --- 1 occurrence(s).
+Non-standard chapter label at PHM 1: Chura1 --- 1 occurrence(s).
+
+366 issues found.

issues.txt

@@ -0,0 +1,22 @@
+Issues generated 2023-12-08 from C:\acholi\usfm
+------------
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27
+Optional text or untagged footnote at MAT 21:44
+Optional text or untagged footnote at LUK 9:55
+Optional text or untagged footnote at LUK 22:19
+Bracket or parens found in JHN 5:3, a verse that is often footnoted
+Bracket or parens found in ACT 24:6, a verse that is often footnoted
+Bracket or parens found in ROM 16:24, a verse that is often footnoted
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18
+Space in number 1. 18 at GAL 1:18
+
+SUMMARY:
+First word in sentence: ( --- 180 occurrence(s).
+First word of paragraph not capitalized near  --- 33 occurrence(s).
+Optional text or untagged footnote at  --- 3 occurrence(s).
+Bracket or parens found in  --- 3 occurrence(s).
+Invalid number suffix: 46G at MAT 21:27 --- 1 occurrence(s).
+Possible verse number (18) in text at GAL 1:18 --- 1 occurrence(s).
+Space in number 1. 18 at GAL 1:18 --- 1 occurrence(s).
+
+222 issues found.

manifest.yaml

@@ -0,0 +1,221 @@
+dublin_core:
+  type: bundle
+  conformsto: rc0.2
+  format: text/usfm
+  identifier: ulb
+  title: 'Acholi Unlocked Literal New Testament'
+  subject: 'Bible'
+  description: 'An unrestricted New Testament'
+  language:
+    identifier: 'ach-ss-acholi'
+    title: 'Acholi New Testament'
+    direction: ltr
+  rights: 'CC BY-SA 4.0'
+  creator: 'Wycliffe Associates'
+  contributor:
+    - 'Klero'
+  relation:
+    - '    '
+  source:
+    -
+      identifier: 'ulb'
+      language: en
+      version: '9'
+  publisher: 'Wycliffe Associates'
+  issued: '2023-12-08'
+  modified: '2023-12-08'
+  version: '9.2'
+checking:
+  checking_entity:
+    - '  '
+  checking_level: '  '  
+projects:
+  -
+    title: 'Matayo'
+    versification: ufw
+    identifier: 'mat'
+    sort: 40
+    path: './41-MAT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Marako'
+    versification: ufw
+    identifier: 'mrk'
+    sort: 41
+    path: './42-MRK.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Luka'
+    versification: ufw
+    identifier: 'luk'
+    sort: 42
+    path: './43-LUK.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Lakana'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jhn'
+    sort: 43
+    path: './44-JHN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Tic Pa Lukwena'
+    versification: ufw
+    identifier: 'act'
+    sort: 44
+    path: './45-ACT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Roma'
+    versification: ufw
+    identifier: 'rom'
+    sort: 45
+    path: './46-ROM.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Korinto'
+    versification: ufw
+    identifier: '1co'
+    sort: 46
+    path: './47-1CO.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Korinto'
+    versification: ufw
+    identifier: '2co'
+    sort: 47
+    path: './48-2CO.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Galatia'
+    versification: ufw
+    identifier: 'gal'
+    sort: 48
+    path: './49-GAL.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Epeco'
+    versification: ufw
+    identifier: 'eph'
+    sort: 49
+    path: './50-EPH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Pilipi'
+    versification: ufw
+    identifier: 'php'
+    sort: 50
+    path: './51-PHP.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Kolocai'
+    versification: ufw
+    identifier: 'col'
+    sort: 51
+    path: './52-COL.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Tecalonika'
+    versification: ufw
+    identifier: '1th'
+    sort: 52
+    path: './53-1TH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Jo Tecalonika'
+    versification: ufw
+    identifier: '2th'
+    sort: 53
+    path: './54-2TH.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Temceo'
+    versification: ufw
+    identifier: '1ti'
+    sort: 54
+    path: './55-1TI.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Temceo'
+    versification: ufw
+    identifier: '2ti'
+    sort: 55
+    path: './56-2TI.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Tito'
+    versification: ufw
+    identifier: 'tit'
+    sort: 56
+    path: './57-TIT.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Pilemon'
+    versification: ufw
+    identifier: 'phm'
+    sort: 57
+    path: './58-PHM.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Ibru'
+    versification: ufw
+    identifier: 'heb'
+    sort: 58
+    path: './59-HEB.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Yakobo'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jas'
+    sort: 59
+    path: './60-JAS.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Petero'
+    versification: ufw
+    identifier: '1pe'
+    sort: 60
+    path: './61-1PE.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Petero'
+    versification: ufw
+    identifier: '2pe'
+    sort: 61
+    path: './62-2PE.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '1 Lakana'
+    versification: ufw
+    identifier: '1jn'
+    sort: 62
+    path: './63-1JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '2 Lakana'
+    versification: ufw
+    identifier: '2jn'
+    sort: 63
+    path: './64-2JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: '3 Lakana'
+    versification: ufw
+    identifier: '3jn'
+    sort: 64
+    path: './65-3JN.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Juda'
+    versification: ufw
+    identifier: 'jud'
+    sort: 65
+    path: './66-JUD.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]
+  -
+    title: 'Niyabo'
+    versification: ufw
+    identifier: 'rev'
+    sort: 66
+    path: './67-REV.usfm'
+    categories: [ 'bible-nt' ]