tl_udb/08-RUT.usfm

\id RUT
\ide UTF-8
\h Ruth
\toc1 Ruth
\toc2 Ruth
\toc3 rut
\mt Ruth

\s5
\c 1
\p
\v 1 Sa panahon ng namahala ang mga hukom sa Israel, nagkaroon ng taggutom sa bansang iyon. Sa panahong iyon mayroong isang lalaki na naninirahan sa Israel na nagngangalang Elimelek. Nanirahan siya kasama ang kaniyang asawa, si Naomi, at kaniyang mga anak na lalaki, sina Mahlo at Quelion. Sila ay kabahagi ng angkan ng Efrata na naninirahan sa bayan ng Bethlehem, sa rehiyon ng Juda.
\v 2 Dahil sa taggutom, umalis sila sa Israel at nagpunta pata manirahan nang sandal sa bansa ng Moab.

\s5
\p
\v 3 Pagkatapos namatay si Elimelek, at si Naomi ay mayroon na lamang dalawang anak na naiwan sa kaniya na kasama niya.
\v 4 Nag-asawa sila ng mga babaeng mula sa Moab. Isa sa kanila ay nagngangalang Orpah at ang isa pa ay nagngangalang Ruth. Pero pagkatapos nilang manirahan sa lugar na iyon ng sampung taon,
\v 5 namatay sina Mahlon at Quelion. Kaya pagkatapos naiwang mag-isa si Naomi wala ang kaniyang mga anak na lalaki o asawa.

\s5
\p
\v 6 Pagkatapos narinig ni Naomi habang naroroon sa Moab na tinulungan ni Yahweh ang kaniyang bayan at ngayon ay mayroong saganang pagkain sa Israel. Kaya naghanda siyang bumalik sa Bethlehem kasama ang kaniyang dalawang manugang na babae.
\q1
\v 7 Iniwan nila ang lugar kung saan sila namumuhay at nagsimulang maglakbay pabalik sa lupain ng Juda.

\s5
\p
\v 8 Habang sila ay naglalakad, sinabi ni Naomi sa kaniyang dalawang manugang, "Bawat isa sa inyo ay dapat tumalikod at bumalik sa bahay ng inyong ina. Nawa si Yahweh ay maging mabuti sa inyo gaya ng kayo ay nasa akin at sa ating mga mahal sa buhay na namatay.
\p
\v 9 Umaasa akong papayagan niya bawat isa sa inyo na magkaroon ng asawa kung kaninong tahanan kayo ay magiging ligtas." Pagkatapos hinalikan niya ang bawat isa sa kanila at sila ay umiyak ng malakas.
\p
\v 10 Sinabi ng bawat isa, "Hindi, gusto naming bumalik kasama mo sa iyong mga kamag-anak."

\s5
\p
\v 11 Pero sinabi ni Naomi, "Hindi, aking mga anak, bumalik kayo sa bahay. Hindi makabubuti sa inyo ang pagsama sa akin! Hindi na posible sa akin na magkaroon pa ng ibang anak na maging mga asawa ninyo.
\q1
\v 12 Dapat kayong bumalik. Huli na para magkaroon ako ng asawa. Kahit na ako ay makapag-asawa ngayon at magkaroon ng iba pang mga anak na lalaki,
\q1
\v 13 mananatili kaya kayong walang asawa hanggang sila ay lumaki? Hindi, aking mga anak! Ito ay magbibigay sa akin ng higit na kalungkutan kaysa sa inyo dahil binigyan ako ni Yahweh ng maraming kaguluhan."

\s5
\p
\v 14 Pagkatapos sina Ruth at Orpah ay nagsimula ng umiyak muli. Hinalikan ni Orpah ang kaniyang biyenan, nagpaalam at umalis, pero tumanggi si Ruth na iwanan si Naomi.
\p
\v 15 Sinabi ni Naomi sa kaniya, "Tingnan mo! Ang hipag mo ay babalik na sa kaniyang mga kamag-anak at sa kaniyang diyos! Bumalik ka kasama niya!"

\s5
\p
\v 16 Pero sumagot si Ruth, "Hindi! Pakiusap huwag mong hilingin sa akin na bumalik at iwanan ka! Saan ka pupunta, doon ako pupunta. Saan ka manatili, doon ako mananatili. Ang iyong mga kamag-anak ay magiging aking kamag-anak at sasambahin ko ang Diyos na iyong sinasamba.
\v 17 Saan ka mamatay, doon ako mamamatay. Saan ka nila ililibing, doon nila ako ililibing. Nawa parusahan ako ni Yahweh nang mahigpit kung iiwan kita. Hindi na tayo magkakahiwalay hanggang isa sa atin ay mamatay."
\v 18 Nang naunawaan ni Naomi na si Ruth ay sobrang nagpasya na sumama sa kaniya, tumigil na siyang makipagtalo na bumalik ng tahanan.

\s5
\p
\v 19 Kaya nagpatuloy sa paglalakad ang dalawang babae hanggang makarating sila sa Bethlehem. Nang dumating sila roon, bawat isa sa bayan ay napakasaya nang makita sila. Ang mga babae sa bayan ay sumigaw, "Mahirap paniwalaan na ito ay si Naomi!"
\p
\v 20 Sinabi ni Naomi sa kanila, "Huwag na ninyo akong tawaging Naomi kahit kailan, dahil ito ay nangangahulugang 'kaaya-aya' Sa halip, tawagin akong Mara, dahil ito ay nangangahulugang 'may pagdaramdam.' Ginawa ng Makapangyarihang Diyos ang aking buhay na sobrang pagdaramdam.
\v 21 Nang iniwan ko dito ang aking buhay ay buo dahil mayroon akong pamilya. Pero ibinalik ako dito ni Yahweh na walang-wala, wala ang aking pamilya. Huwag akong tawaging Naomi. Pinarusahan ako ni Yahweh. Idinulot ng Makapangyarihang Diyos ang matinding kapahamakan na mangyari sa akin."

\s5
\p
\v 22 Kaya ganoon kung paano bumalik si Naomi sa tahanan kasama ang kaniyang manugang na si Ruth, ang babaeng mula sa Moab. At nangyari ito nang nakarating sila sa Bethlehem, simula pa lamang ng anihan ng sebada.

\s5
\c 2
\p
\v 1 May isang lalaking nagngangalang Boaz na nanirahan sa Bethlehem. Siya ay isang kamag-anak ng namatay na asawa ni Naomi, na si Elimelek. Mayaman din siya at maimpluwensiya.
\p
\v 2 Isang araw sinabi ni Ruth kay Naomi, "Hayaan mo akong pumunta sa bukid at mamulot ng tangkay ng butil na naiwan ng mga taga-ani. Susunod ako sa likuran ng alinman sa mang-aani na binibigyan ako ng pahintulot." Sumagot si Naomi, "Sige, aking anak."

\s5
\v 3 Kaya nagpunta si Ruth sa bukid at nagsimulang mamulot ng butil na naiwan ng mga kalalakihang nag-aani. At lumalabas na ito ay nagtatrabaho sa isang bukid na pagmamay-ari ni Boaz, ang kamag-anak ng kaniyang biyenang lalaki na si Elimelek!
\p
\v 4 Noon naman, si Boaz ay bumalik mula sa bayan. Binati niya ang mga nag-aani, na nagsasabing, "Sumainyo nawa si Yahweh!" Sumagot sila, "Pagpalain nawa kayo ni Yahweh!"

\s5
\p
\v 5 Pagkatapos nakita ni Boaz si Ruth, at tinanong ang katiwala, "Sino ang may kaugnayan sa babaeng iyan?"
\p
\v 6 Sumagot ang katiwala, "Siya ang babaeng nagmula sa Moab na bumalik kasama ng kaniyang biyenang si Naomi.
\v 7 Sinabi niya sa akin, 'Pakiusap hayaan mo akong mamulot ng ilang butil. Maglalakad lamang ako sa likod ng mga lalaki nag-aani ng butil at titipunin kung ano ang naiwan nila.' Pinahintulutan ko siya, at nagtatrabaho siya sa bukid mula umaga hanggang ngayon. Sandali lamang siyang nagpahinga, nang siya ay nagpahinga sa silungan."

\s5
\p
\v 8 Pagkatapos pumunta si Boaz kay Ruth at sinabi sa kaniya, "Binibini, makinig ka sa akin. Hindi mo kailangang pumunta sa iba pang bukid para magtipon ng butil. Maari kang manatili dito kasama ang aking mga lingkod na babae.
\v 9 Pagmasdan mo kung saan ang mga lalaki umaani, at sumunod ka sa aking mga lingkod na babae. Pinagsabihan ko ang mga lalaki na nag-aani na huwag kang pakialaman. At kung ikaw ay nauuhaw, pumunta ka at kumuha ng ilang tubig para inumin mula sa mga banga na pinuno ng mga kalalakihan."

\s5
\p
\v 10 Nang sinabi niya iyon, lumuhod siya sa harap niya, na ang kaniyang mukha ay nakasayad sa lupa. Napasigaw siya, "Bakit napakabuti mo sa akin? Hindi ko naisip na papansinin ninyo ako dahil isa akong dayuhan!"
\p
\v 11 sumagot si Boaz, "Sinabi sa akin ng mga tao ang tungkol sa lahat ng ginawa mo para sa iyong biyenan mula nang namatay ang iyong asawa. Sinabi nila sa akin na iniwan mo ang iyong mga magulang at ang iyong sariling bayan, at pumunta ka rito para manirahan sa piling ng mga taong hindi mo kilala.
\v 12 Dalangin ko na gantimpalaan ka ni Yahweh dahil sa ginawa mo. Makatanggap ka nawa ng buong kabayaran dahil sa iyong mga ginawa mula sa Diyos ng Israel, dahil isa siya sa dahilan kaya pumunta ka at ipagtanggol ka niya!"

\s5
\v 13 Sumagot siya, "Ginoo, umaasa ako na patuloy kitang malulugod. Inaliw mo ako ng iyong kagandahang-loob, kahit na hindi ako kabilang sa iyong mga babaeng lingkod."

\s5
\p
\v 14 Nang oras na para kumain, sinabi ni Boaz sa kaniya, "Halika rito at kumuha ng kaunting pagkain. Kunin mo ang tinapay na ito at isawsaw sa suka at kainin ito." Pagkatapos nang siya ay umupo kasama ng mga mang-aani, siya ay inalok niya ng kaunting inihaw na butil. Kinain niya ang lahat ng gusto niya at may natira pa.

\s5
\p
\v 15 Habang nakatayo siya para bumalik sa pagtatrabaho, inutusan ni Boaz ang kaniyang mga manggagawa, "Kahit kung siya ay nagtitipon ng ilang butil malapit sa mga bigkis na butil na hindi pinutol, huwag ninyong subukang pigilan siya.
\p
\v 16 Sa halip, tiyakin ninyong hilahin ang ilang mga uhay ng butil mula sa mga bigkis at iwan ang mga ito sa lupa para pulutin niya, at huwag siyang pagalitan."

\s5
\p
\v 17 Kaya tinipon ni Ruth ang butil sa bukid hanggang gabi. Pagkatapos giniik niya ang sebada na kaniyang tinipon, para ibukod ang laman mula sa mga tangkay, at napuno ng sebada ang isang malaking basket.
\p
\v 18 Kinarga niya ito patungong bayan at nakita ng kaniyang biyenan kung gaano karami ang kaniyang natipon. Binigyan din niya ang kaniyang biyenan ng butil na natira mula sa kaniyang tanghalian.

\s5
\v 19 Tinanong siya ng kaniyang biyenan, "Saan mo natipon ang lahat ng butil na ito ngayon? Kaninong bukid mismo ka nagtrabaho? Nawa gumawa ang Diyos ng kabutihan sa lalaking naging mabait sa iyo." Pagkatapos sinabi ni Ruth sa kaniya kung saan siya nagtrabaho. Sinabi niya, "Ang pangalan ng nagmamay-ari ng bukid na iyon ay Boaz."
\v 20 Sinabi ni Naomi sa kaniyang manugang, "Pagpalain nawa siya ni Yahweh! Hindi siya tumitigil na maging mabait sa atin, na nananatiling buhay, at sa ating mga asawa na namatay." Pagkatapos dagdag niya, "Ang lalaking iyon ay malapit na kamag-anak ni Elimelek; sa katunayan, isa siya sa mga may pananagutan para mag-alaga sa atin."

\s5
\v 21 Pagkatapos sinabi ni Ruth, "Sinabi niya rin sa akin, 'Manatili kang kasama ng mga manggagawa ko hanggang sa ganap na nilang madala ang mga butil mula sa bukid."'
\p
\v 22 Sumagot si Naomi, "Aking anak, makabubuti ito para sa iyo na pumunta sa kaniyang bukid kasama ng kaniyang mga babaeng lingkod, dahil kung pupunta ka sa ibang bukid, baka may manakit sa iyo."

\s5
\p
\v 23 Kaya nagtrabaho si Ruth kasabay ng mga babaeng lingkod ni Boaz. Nagtipon siya ng mga tangkay ng butil hanggang matapos ng mga manggagawa ang pag-aani ng parehong sebada at trigo. Sa panahong iyon patuloy siyang namumuhay kasama ni Naomi.

\s5
\c 3
\p
\v 1 Isang araw, sinabi ni Naomi kay Ruth, "Aking anak, sa palagay ko ay dapat kong subukang ayusin na magkaroon ka ng isang tahanan at isang asawang magtataguyod sa iyo.
\v 2 Si Boaz ay isang malapit na kamag-anak natin, at siya ay naging napakabait sa pagpayag na magtipon ka ng mga butil kasama ng kaniyang mga babaeng lingkod. Makinig kang mabuti. Mamayang gabi pupunta siya sa lugar kung saan sila nag-gigiik ng sebada. Ibubukod niya ang butil mula sa ipa.

\s5
\v 3 Maligo ka at maglagay ng kaunting pabango. Isuot mo ang pinakamagandang damit. Pagkatapos bumaba ka sa lugar kung saan sila nag-gigiik ng butil. Pero huwag mong ipaalam sa kaniya na naroon ka hanggang sa matapos siyang kumain at uminom.
\v 4 Kapag natapos na siyang kumain, alamin mo kung saan siya hihiga para matulog. Pagkatapos kapag tulog na siya, pumunta sa kaniya, alisin ang takip ng kaniyang mga paa, at mahiga malapit sa kaniyang mga paa. Pagkagising niya, sasabihin niya sa iyo kung ano ang iyong gagawin."
\p
\v 5 Sumagot si Ruth, "Gagawin ko ang lahat ng bagay ng sinabi ninyong gawin ko."

\s5
\p
\v 6 Kaya bumaba siya sa lugar kung saan sila nag-gigiik ng butil. Doon ginawa niya lahat ng sinabi ng biyenan niya na gawin niya.
\p
\v 7 Nang matapos kumain at uminom ni Boaz, mabuti ang pakiramdam niya. Pagkatapos pumunta siya sa malayong dulo ng tumpok ng butil. Humiga siya roon at natulog. Pagkatapos tahimik na lumapit si Ruth sa kaniya. Inalis niya ang takip ng kaniyang mga paa at nahiga roon.

\s5
\v 8 Sa kalagitnaan ng gabi, bigla siyang nagising. Naupo siya at napagtanto na may isang babaeng nakahiga sa kaniyang paanan.
\p
\v 9 Tinanong niya, "Sino ka?" Sumagot siya, "Ako ang inyong lingkod, si Ruth. Yamang ikaw ang isa sa may katungkulan sa pamilya ng namatay kong asawa, ilatag mo ang sulok ng inyong balabal sa ibabaw ko."

\s5
\v 10 Sumagot si Boaz, "Nawa pagpalain ka ni Yahweh, aking mahal! Kumilos kang may kabaitan sa iyong biyenan dati at ngayon ay kumikilos kang higit na mas may kabaitan sa akin dahil hindi ka naghabol ng isang binata para pakasalan, maging mayaman o mahirap.
\p
\v 11 Ngayon, aking mahal, gagawin ko ang lahat ng bagay na hingin mo. Huwag kang matakot, dahil alam ng lahat ng tao sa bayang ito na ikaw ay isang marangal na babae.

\s5
\p
\v 12 Pero may isang problema. Kahit totoo na ako ay kamag-anak ng namatay na asawa ng iyong ina, may ibang lalaki na mas malapit na kamag-anak kaysa sa akin, at kaya siya ang tunay na may katungkulan para sa iyo.
\p
\v 13 Manatili ka rito buong gabi. Bukas ng umaga sasabihan ko ang lalaking ito tungkol sa iyo. Kung sabihin niyang siya ang mananagutan sa iyo, mabuti, papayagan nating pakasalan ka niya. Pero kung hindi siya nakahandang gawin iyon, taimtim kong ipinapangako na habang tiyak na nabubuhay si Yahweh, papakasalan kita at aalagaan kita. Kaya manatili ka rito hanggang mag-umaga."

\s5
\p
\v 14 Kaya nahiga siya sa paanan niya hanggang umaga. Pero bumangon siya at umalis bago pa man magliwanag na makaya ng mga taong makilala siya, dahil sinabi ni Boaz, "Pinakamainam kung walang sinumang makaalam na isang babae ang naparito."
\q
\v 15 Sinabi rin niya sa kaniya, "Dalhin mo sa akin ang iyong balabal at ilatag ito." Nang ginawa niya iyon, binuhusan niya ito ng masaganang dami ng sebada at pinasan ito sa kaniyang likod. Pagkatapos pumunta siya sa bayan.

\s5
\p
\v 16 Nang makarating si Ruth sa bahay, tinanong siya ng kaniyang biyenan, "Ikaw ba iyan, aking anak?" Pagkatapos sinabi ni Ruth sa kaniya ang lahat ng bagay na nagawa ni Boaz para sa kaniya at kung ano ang sinabi niya.
\p
\v 17 Sinabi rin niya kay Naomi, "Binigay niya sa akin ang lahat ng sebadang ito, sinasabing, 'Hindi ko nais bumalik ka sa biyenan mo na walang dala.'"
\q
\v 18 Pagkatapos sinabi ni Naomi, "Aking anak, maghintay ka lang dito hanggang makita natin kung ano ang mangyayari. Natitiyak ko na aasikasuhin ni Boaz ang bagay na ito ngayon."

\s5
\c 4
\p
\v 1 Samantala, pumunta si Boaz sa tagpuan sa tarangkahan patungong bayan at umupo doon. Hindi nagtagal, ang malapit na kamag-anak na binanggit ni Boaz ay dumating. Sabi ni Boaz sa kaniya, "Aking pinsan, halika rito at umupo." Kaya lumapit at naupo ang lalaki.
\v 2 Saka tinipon ni Boaz ang sampung mga matatandang pinuno ng bayan at hiniling silang sumama sa kanila. Pagkatapos sila ay umupo.

\s5
\p
\v 3 Pagkatapos sinabi ni Boaz sa kaniyang kamag-anak, "Gaya ng iyong nalalaman, Si Naomi ay bumalik mula sa Moab. Ngayon nais niyang ipagbili ang kaniyang karapatan sa pirasong lupa na pag-aari ng ating kamag-anak na si Elimelek.
\p
\v 4 Naisip kong dapat sabihin sa iyo ang tungkol doon, at imungkahing bilhin mo ito, habang nakikinig ang mga nakaupong nakakatanda. Kung gusto mong bilihin ang lupa, gawin mo. Dahil kung hindi mo gustong bilhin, sabihin mo sa akin, para malaman ko. Iminumungkahi ko ito sa iyo dahil ikaw ang may unang karapatang bumili nito, at kung hindi mo ito bibilhin, ako na ang susunod." Ang lalaki ay sumagot, "Bibilhin ko ito!"

\s5
\v 5 At sinabi ni Boaz sa kaniya, "Kung bibilhin mo ang lupang galing kay Naomi, kailangan mong pakasalan si Ruth, ang balo ng ating kamag-anak mula sa Moab, nang sa ganoon ay magkaroon siya ng anak para manahin ang ari-arian at ipagpatuloy ang pangalan ng namatay niyang asawa."
\v 6 Pagkatapos ang pinakamalapit na kamag-anak ay nagsabing, "Kung gayon, hindi ko nais na bilhin ang lupa, dahil sa gayon ang sarili kong mga anak ay hindi mamanahin ang lupa. Sa halip na ako, ibibigay ko sa iyo ang karapatang bilhin ang ari-arian!"

\s5
\p
\v 7 Sa panahong iyon, ito ay kaugalian sa Israel na kapag ang dalawang tao ay sumang-ayon na tubusin o magpalitan ng anumang bagay sa pagitan nila, ang isa ay kukunin ang isa sa mga sandalyas niya at ibibigay ito sa kabilang tao. Iyon ang paraan ng kanilang mga pamamalakad sa Israel.
\p
\v 8 Kaya ang sabi ng kamag-anak kay Boaz," Ikaw na mismo ang bumili ng lupa!" At hinubad niya ang kaniyang isang sandalyas at ibinigay ito kay Boaz.

\s5
\p
\v 9 Pagkatapos sinabi ni Boaz sa mga nakatatanda at sa lahat ng ibang taong naroon,"Ngayon ay nakita ninyo na binili ko mula kay Naomi ang lahat ng ari-ariang nabibilang kay Elimelek, Mahlon at Quelion.
\p
\v 10 Kukunin ko rin si Ruth, ang babaeng galing sa Moab, ang balo ni Mahlon, na maging asawa ko. Ito ay para magkaanak siya ng lalaki na magmamana ng ari-arian. Sa ganitong paraan maipagpapatuloy niya ang pangalan ng pamilya kasama ang kaniyang kamag-anak dito sa kaniyang sariling bayan. Ngayon mga saksi kayong lahat sa aking ginawa."

\s5
\p
\v 11 Lahat ng mga nakatatanda at ibang nakaupo sa tarangkahan ng bayan ay sumang-ayon at sinabi, "Oo, kami ay mga saksi." Dinagdag pa ng isa sa kanila, "Nawa payagan ni Yahweh ang babaeng ito, na pumunta sa inyong bahay, na maging tulad nina Raquel at Lea, ang dalawa na nagsilang sa ating mga ninuno at nagsimula sa ating lahi, Israel. Umaasa kami na kayo ay maging mayaman sa angkan ni Efrata at maging kilala dito sa Betlehem.
\p
\v 12 Nawa ang iyong pamilya ay maging tulad ng pamilya ng iyong ninunong si Fares anak ni Juda at Tamar, dahil sa maraming kaapu-apuhang ibibigay ni Yahweh sa inyo at sa babaeng ito."

\s5
\p
\v 13 Kaya kinuha ni Boaz si Ruth para maging kaniyang asawa at sinipingan niya. Idinulot ni Yahweh na mabuntis siya, at magkaanak ng isang lalaki.
\v 14 Sinabi ng mga babae sa Betlehem kay Naomi, "Purihin si Yahweh! Ngayon binigyan ka ng apo na siyang magkakaroon ng pananagutang mag-alaga sa iyo. Nawa siya ay maging kilala sa lahat ng dako ng Israel.
\p
\v 15 Gagawin ka niyang muli na makaramdaman ng pagiging bata at siya ang mag-aalaga sa iyo kapag ikaw ay tumanda, dahil ang iyong manugang, na nagmamahal sa iyo, ang nagsilang sa kaniya. Siya ay naging mas mabuti kaysa magkaroon ka ng pitong anak na lalaki."

\s5
\p
\v 16 Pagkatapos kinuha ni Naomi ang sanggol at nilagay sa kaniyang kandungan, at naging pangalawang nanay sa kaniya.
\p
\v 17 Ang mga babaeng naninirahan sa malapit ay sinabing, "Parang ngayon ay may anak na lalaki si Naomi!" At pinangalanan nila siyang Obed. Kinalaunan, si Obed ay naging ama ni Jesse, na naging ama ni Haring David.

\s5
\p
\v 18-22 Ito ang talaan ng mga kaapu-apuhan ni Fares: Ang anak ni Fares ay si Hezron. Ang anak ni Hezron ay si Ram. Ang anak ni Ram ay si Aminadab. Ang anak ni Aminadab ay si Naason. Ang anak ni Naason ay si Salmon. Ang anak ni Salmon ay si Boaz. Ang anak ni Boaz ay si Obed. Ang anak ni Obed ay si Jesse. Ang anak ni Jesse ay si Haring David.