ilo_udb/43-LUK.usfm

\id LUK
\ide UTF-8
\h Lucas
\toc1 Lucas
\toc2 Lucas
\toc3 luk
\mt Lucas

\s5
\c 1
\p
\v 1 Patgek a Teofilo, nagadu a tattaon iti nagsurat maipapan kadagiti nakaskasdaaw a napasamak kadatayo.
\v 2 Nangngegantayo dagitoy kadagiti tattao a nakaimatang kadagitoy a pasamak, manipud idi nangrugi a napasamak dagitoy. Ket inkasabada ti mensahe ti Dios kadagiti dadduma a tattao.
\v 3 Siak a mismo ket inadalko a naimbag dagiti amin nga insurat ken insuro dagitoy a tattao. Isu a napanunotko met ti agsurat kenka, natakneng a Teofilo, ti maipapan kadagitoy a banbanag.
\v 4 Aramidek daytoy tapno maammoam a pudno dagiti naisuro kenka maipapan kadagitoy a banbanag.

\s5
\v 5 Idi nagturay ni Ari Herodes iti probinsia ti Judea, adda maysa a padi a Judio a managan Zacarias. Isuna ket kameng iti bunggoy dagiti papadi a naawagan a bunggoy ni Abias. Isuna ken ni asawana nga Elisabet ket nagtaud iti kapututan ni Aaron.
\v 6 Imbilang ti Dios a nalintegda a dua iti imatangna gapu ta kanayonda nga agtungtungpal nga awan pagkuranganna iti tunggal banag nga imbilin ti Dios.
\v 7 Ngem awan anakda, gapu ta saan a makaanak ni Elisabet. Maysa pay, lakay ken baketdan nga agassawa.

\s5
\v 8 Maysa nga aldaw, agserserbi ni Zacarias a kas padi iti templo sadiay Jerusalem kabayatan iti kadawyan a panagserbi ti bunggoy a nakaikamenganna.
\v 9 Kas kadawyan kadagiti papadi, agbibinnunotda no siasino ti sumrek iti templo ti Dios ken mangpuor iti insenso, ket ni Zacarias ti nabunotda.
\v 10 Idi dimteng ti oras a panangpuorna iti insenso, nagadu met dagiti tattao nga agkarkararag iti ruar ti Templo.

\s5
\v 11 Kalpasan ket adda maysa nga anghel nga imbaon ti Apo a nagparang kenkuana. Agtaktakder ti anghel iti makannawan ti altar ti insenso.
\v 12 Ket idi nakita ni Zacarias ti anghel, nakigtot ket nagbuteng iti kasta unay.
\v 13 Ngem kinuna ti anghel kenkuana, “Zacarias, saanka nga agbuteng! Idi nagkararagka, nangngeg ti Apo ti dinawatmo. Ngarud, agsikogto ni Elisabet nga asawam ket ipasngayannakanto iti anak a lalaki. Masapul a Juan ti ipanaganmonto kenkuana.

\s5
\v 14 Agragsakkanto iti kasta unay, ket adunto met a tattao ti agragsak gapu ta naipasngay isuna.
\v 15 Ibilangto isuna ti Dios a napateg unay. Masapul a saanto pulos nga uminom iti arak wenno aniaman a mainom nga adda laokna nga arak. Papigsaento ti Espiritu Santo isuna sakbay pay ti pannakaipasngayna.

\s5
\v 16 Allukoyennanto dagiti adu a kaputotan ti Israel nga isardengdan ti agbasol ken irugida manen ti agtulnog iti Apo a Diosda.
\v 17 Umunanto ti putotmo a mapan ngem ti Apo a kas babaunenna ket agbalinto a nabileg iti espirituna a kas ken ni Elias idi. Pasubliennanto ti panagayat dagiti nagannak kadagiti annakda. Pagbalinenanto dagiti tattao a saan nga agtultulnog iti Dios nga agbiag nga addaan kinasirib ken agtulnogda kenkuana kas iti ar-aramiden dagiti nalilinteg a tattao. Aramidenna daytoy tapno pagbalinenna ti adu a tattao a nakasagana inton umay ti Apo."

\s5
\v 18 Ket kinuna ni Zacarias iti anghel, "Lakayak unayen ken baket met unayen ti asawak. Kasano ngarud a mamatiak a pudno a matungpal dagiti imbagam?"
\v 19 Ket kinuna ti anghel kenkuana, "Siak ni Gabriel! Agtaktakderak iti imatang ti Dios! Naibaonak tapno ibagak kenka daytoy naimbag a damag a maipanggep iti mapasamakto kenka.
\v 20 Pudno a matungpalto ti imbagak kenka iti panawen nga intuding ti Dios, ngem saanka met a mamati kadagiti imbagak. Isu nga ita pagbalinennaka ti Dios nga umel agingga iti aldaw nga iti anakmo a lalaki ket maipasngay!"

\s5
\v 21 Kabayatan nga agtungtungtong ni Zacarias ken ti anghel iti uneg ti templo, ur-urayen met dagiti tattao nga adda iti ruar ti templo a rumuar ni Zacarias. Masmasdaawda nu apay a nabayagan unay iti uneg ti templo.
\v 22 Idi rimuar ni Zacarias, saan a makasao kadakuada. Gapu ta saan a makasao, isenyasna laengen babaen kadagiti imana kadagiti tattao nu ania ti napasamak. Ket naawatanda nga adda naimatanganna a sirmata iti uneg ti templo.
\v 23 Idi nalpasen ti rebrebbengen ni Zacarias a kas padi iti templo, pimmanaw idiay Jerusalem ket nagawid idiay balayna.

\s5
\v 24 Iti saan a nabayag kalpasan daytoy, nagsikog ni Elisabet a baketna, ngem lima a bulan a saan nga rimrimmuar.
\v 25 Kinunana iti bagina, "Pinagsikognak ti Apo. Iti kastoy a wagas, impakitana ti asina kaniak ken inikkatna ti gapu nu apay nga tagtagibassitendak dagiti tattao!"

\s5
\v 26 Idi dandanin nga innem a bulan ti sikog ni Elisabet, imbaon ti Dios ni anghel a Gabriel idiay ili ti Nazaret a paset ti Galilea.
\v 27 Napan idiay a mangkatungtong iti maysa a birhen a managan Maria. Daytoy a balasang ket naikari nga asawaen ti maysa a lalaki a managan Jose, a maysa a kapututan ni Ari David.
\v 28 Kinuna ti anghel ken ni Maria, "Kablaaw! Adda kenka ti Apo ken impakitana ti naindaklan a kinaimbagna kenka."
\v 29 Ngem mariribukan unay ni Maria idi nangngeganna ti kablaaw ti anghel. Pinampanunotna nu ania ti kayat a sawen ti anghel kadagitoy nga insaona.

\s5
\v 30 Ket kinuna ti anghel kenkuana, "Saanka nga agbuteng, Maria, ta nakaawatka iti pabor manipud iti Dios!
\v 31 Agsikogkanto ket ipasngaymonto ti maysa a lalaki, ket masapul a panaganamto iti Jesus.
\v 32 Naindaklanto isuna ken maawaganto nga anak ti Kangatoan a Dios. Ket pagbalinento isuna ti Apo a Dios nga ari dagiti tattaona a kas ken ni David nga kapuunanna.
\v 33 Agturayto iti agnanayon kadagiti kaputotan ni Jacob. Ket dinto agpatingga iti panagturayna kadagiti kapututan ni Jacob. Agturayto iti agnanayon."

\s5
\v 34 Ket kinuna ni Maria iti anghel, "Kasano a mapasamak daytoy idinto a maysaak a birhen?"
\v 35 Simmungbat ti anghel, "Umayto kenka ti Espiritu Santo ken salinongannakanto ti panakabalin ti Dios. Ngarud, nasantoanto ti maladaga nga ipasngaymo, ken maawaganto isuna nga Anak ti Dios.

\s5
\v 36 Ken denggem daytoy; ti kabaggiam a ni Elisabet ket masikog ket lalaki iti sikogna uray pay isuna ket baket unayen. Ken uray man no pinanunot dagiti tattao a saan isuna a makapagsikog, masikog met isuna iti dandanin innem a bulan ita.
\v 37 Gapu ta maaramid amin ti Dios!"
\v 38 Ket kinuna ni Maria, "Sige ngarud, adipennak ti Apo, isunga itulokmo a ti imbagam maipapan kaniak ket matungpal!" Kalpasanna, pinanawan isuna ti anghel.

\s5
\v 39 Iti apagbiit kalpasan dayta, nagrubbuat ni Maria ket dagus a napan iti kabanbantayan ti Judea, iti siudad a pagnanaedan da Zacarias.
\v 40 Simrek ni Maria iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet.
\v 41 Ket apaman a nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, nagkuti ti ubing iti tiyan ni Elisabet. Ket dagus met nga indalan ti Espiritu Santo ni Elisabet, isu a nirugianna nga nagdayaw iti Dios.

\s5
\v 42 Ket impukkawna ken Maria, “Ad-adda a pinaraburannaka ti Dios ngem dagiti dadduma a babbai, ket pinaraburanna met ti maladaga nga ipasngaymonto!
\v 43 Nagsayaaten, ta sika nga ina ti Apok, immayka pay ditoy ayanko!
\v 44 Apaman a nangngegko ti kablaawmo, nagkuti ti ubing iti tiyanko gapu ta nalaus ti ragsakna iti isasangpetmo!
\v 45 45Nabendisionanka gapu ta namatika a ti imbaga ti Apo kenka ket pumayso.”

\s5
\v 46 Ket nagdaydayaw ni Maria iti Dios a kinunana, “Kasta unay ti panangidaydayawko iti Apo!
\v 47 Nalaus ti ragsakko maipanggep iti Dios, nga isu iti mannangisalakanko.

\s5
\v 48 Maysaak laeng a nababa nga adipenna, ngem dinak nalipatan. Ngarud, manipud ita, aminto a tattao nga agbiag iti nadumaduma a tiempo, ibagadanto a pinaraburannak ti Dios.
\v 49 Ibagadanto daytoy gapu kadagiti nakaskasdaaw a banbanag nga inaramid ti Dios a Manakabalin para kaniak. Nasantoan ti naganna!

\s5
\v 50 Agtigtignay isuna a siaasi kadagiti mangbigbig kenkuana, manipud iti maysa a kapututan agingga iti sumaruno.
\v 51 Ipakpakitana kadagiti tattao nga isu ket mannakabalin unay. Iwarawarana dagiti kinapalangguad ti adda iti kaungganda.

\s5
\v 52 Pinasardengna ti panagturay dagiti ar-ari, ket intan-okna dagiti tattao a maidaddadanes.
\v 53 Intedna ti agkakaimbag a banbanag a kanen dagiti mabisbisin, ket pinatalawna dagiti baknang a tattao nga awan pulos intedna kadakuada nga uray ania.

\s5
\v 54-55 Tinulunganna dagiti Israel, a tattao nga agserserbi kenkuana. Idi un-unana a panawen, ingkarina kadagiti kapuunantayo nga kaasianna ida. Tinungpalna dayta a karina ken kinanayon a naasi kenni Abraham ken iti amin a kapututanna.”

\s5
\v 56 Nakipagnaed ni Maria kenni Elisabet iti agarup tallo a bulan. Kalpasan ket nagawid iti balayna.
\v 57 Idi dimtengen ti tiempo nga agpasngay ni Elisabet, lalaki ti impasngayna.
\v 58 Nangngegan dagiti kaarruba ken dagiti kakabaggianna no kasano a ti Apo ket naasi unay kenkuana, ket nakipagragsakda kenni Elisabet.

\s5
\v 59 Iti maikawalo nga aldaw kalpasan daytoy, naummong dagiti tattao para iti seremonya a pannakakugit ti maladaga. Gapu ta Zacarias ti nagan ni tatangna, kayatda met nga isu ti maipanagan iti maladaga.
\v 60 Ngem kinuna ni nanangna, “Saan! Masapul a Juan ti maipanagan kenkuana!”
\v 61 Isu a kinunada kenkuana, “Ngem awan met ti agnagan iti Juan kadagiti kabagiam!”

\s5
\v 62 Ket sinenyasanda ni Zacarias tapno ipakaammona nu ania ti kayatna a maipanagan iti anakna.
\v 63 Isu nga insenyasna nga ikkanda isuna iti bato a pagsuratanna. Ket idi inikkanda isuna iti maysa, insuratna iti daytoy ti, “Juan ti naganna.” Amin nga adda sadiay ket nasdaaw.

\s5
\v 64 Dagus a makasao manen ni Zacarias, ket inrugina a nagdayaw iti Dios.
\v 65 Amin ngarud dagiti agnanaed iti asideg ket nasdaawda unay iti inaramid ti Dios. Imbagada kadagiti adu a dadduma pay a tattao ti maipapan iti napasamak ket nagwaras ti damag iti kabanbantayan ti Judea.
\v 66 Amin dagiti nakangngeg ket pinanpanunotda daytoy. Kinunada, “Panpanunotenmi no anianto ngata ti trabahona daytoy nga ubing inton dumakkel!” Gapu iti tunggal banag a napaspasamak, awan duaduada a tulunganto isuna ti Dios iti naindaklan a wagas.

\s5
\v 67 Kalpasan a naipasngay ti putot a lalaki ni Zacarias, indalan ti Espiritu Santo ni Zacarias ket insao na dagitoy a sasao a nagtaud iti Dios:
\v 68 “Madaydayaw ti Apo a Dios a daydayawentayo, datayo a tattao ti Israel, gapu ta immay tapno isalakannatayo a tattaona.

\s5
\v 69 Mangibaonto kadatayo iti mannangisalakan a mangisalakan kadatayo a sibibileg, isu a nagtaud iti kapututan ni Ari David nga adipenna.
\v 70 Idi un-unana nga panawen, pinaibaga ti Dios kadagiti propetana nga aramidenna dayta:
\v 71 Daytoy a manakabalin a Mannangisalakan ket ispalennatayto manipud kadagiti kabusortayo, ken isalakannatayto manipud iti bileg dagiti manggurgura kadatayo.

\s5
\v 72 Inaramidna dagitoy gapu ta isuna ket manangaasi kadagiti kapuunan tayo ken laglagipenna ti nasantoan a tulagna,
\v 73 nga isu ti sapata nga ingkarina ken ni Abraham a kapuunantayo.
\v 74 Ingkari ti Dios nga ispalennatayo manipud iti bileg dagiti kabusor tayo, ken ikkanna tayo iti kabaelan nga agserbi kenkuana nga awan panagbuteng,
\v 75 iti nasantoan ken nalinteg a wagas iti unos ti panagbiagtayo."

\s5
\v 76 Kalpasanna, kinuna ni Zacarias iti maladaga a putotna: "Anakko, maawagankanto a profeta ti Dios a Kangatoan. Umunakanto ngem ti Apo tapno isaganam dagiti tattao iti isasangbayna.
\v 77 Ipakaammomto kadagiti tattao a mapakawan ida ti Dios ken isalakanna ida manipud pannakadusa a gapuanan dagiti basbasolda.

\s5
\v 78 Pakawanennatayo ti Dios gapu ta isu ket naimbag ken manangaasi kadatayo. Ket gapu iti dayta, daytoy a Mannangisalakan, a maiyarig iti sumingsingising nga init ket umayto kadatayo manipud langit a mangtulong kadatayo.
\v 79 Agsilnagto ti mensahena kadagiti tattao nga agbibiag iti espiritual a kinasipnget ken iti buteng iti pannakatay. Idalannatayonto tapno agbiag tayo a natalna."

\s5
\v 80 Iti panaglabas ti panawen, dimmakkel ti ubing nga anak da Zacarias ken Elisabet ken nagbalin a napigsa iti espiritu. Ket nagnaed isuna iti saan a matatao a rehion ken agnanaed pay laeng sadiay idi nangrugi isuna a nangasaba iti saan a nalimed kadagiti Israelita, a tattao ti Dios.

\s5
\c 2
\p
\v 1 Kadagidi a tiempo, nangipaulog ni Cesar Agusto iti bilin a tunggal tao nga iturturayan ti Roma ket masapul a mairehistro iti pampubliko a pagilistaan.
\v 2 Daytoy ket immuna a napasamak iti tiempo a ni Kerinio ti agturturay iti probinsia ti Syria.
\v 3 Isu a tunggal maysa ket masapul a mapan iti ilina tapno mairehistro.

\s5
\v 4-5 Nagdalyasat met ni Jose iti ili ti pamiliana, a kaduana ni Maria a naitulag nga asawaenna ken idi ket masikog. Gapu ta ni Jose ket nagtaud iti kapututan ni Ari David, pimmanawda manipud iti ili ti Nazaret idiay rehion ti Galilea ket nagdalyasatda a napan idiay rehion ti Judea, idiay ili ti Betlehem, a mabigbig met laeng a siudad ni David. Napan da Jose ken Maria sadiay tapno mairehistro iti pampubliko a pagilistaan.

\s5
\v 6-7 Idi nakasangpetdan idiay Betlehem, awan ti pagiananda iti lugar a kadawyan a paggigianan dagiti bisita. Isu a kinasapulanda ti nagian iti lugar a pagturturugan dagiti dingwen iti agpatnag. Kabayatan nga addada idiay, dimteng ti tiempo a panagpasngay ni Maria ket ipasngayna ti umuna nga anakna, maysa a lalaki. Binalkotna iti nalawa ken atiddag a lupot ket inkabilna iti lugar a pangpanganan dagiti dingwen.

\s5
\v 8 Iti dayta a rabii, adda sumagmamano nga agpaspastor nga agbanbantay kadagiti karneroda iti tay-ak nga asideg idiay Betlehem.
\v 9 Pagammoan, nagparang ti anghel ni Apo Dios kadakuada. Adda silaw a nanglawag iti aglawlawda, a mangipakpakita iti dayag ti Apo. Isu a nagbutengda iti kasta unay.

\s5
\v 10 Ngem kinuna ti anghel kadakuada, "Saankayo nga agbuteng! Immayak a mangibaga iti naimbag a damag kadakayo, a mangted iti pagsayaatan dagiti amin a tattao ken mangted iti napalalo a ragsak kadakayo amin!
\v 11 Ita nga aldaw, idiay siudad ni David, naipasngay ti maysa a maladaga a mangisalakan kadakayo manipud kadagiti basbasolyo! Isuna ti Mesias, ti Apo!
\v 12 Daytoyto ti pangbigbiganyo kenkuana: Sadiay Betlehem, makasarakkayto iti maladaga a nabalkot iti nalawa ken atiddag a lupot ken naikabil iti pangpanganan dagiti dingwen."

\s5
\v 13 Pagammoan, adda dakkel a bunggoy dagiti anghel manipud langit a nagparang ket naitiponda iti daydiay maysa nga anghel. Aminda ket indaydayawda ti Dios, a kunada,
\v 14 "Amin koma nga anghel iti kangatoan a langit ket agdayaw iti Dios! Ken umadda koma ti kapia ditoy daga kadagiti tattao a makaay-ayo iti Dios!"

\s5
\v 15 Kalpasan a pinanawan ida dagiti anghel ken nagsublida sadi langit, kinuna dagiti agpaspastor iti maysa ken maysa, "Masapul a mapantayo itan idiay Betlehem a mangkita iti daytoy a nakakaskasdaaw a banag a napasamak, nga imbaga ti Apo kadatayo!"
\v 16 Isu a nagdardarasda a napan ket idi nasarakanda ti disso a pagigianan da Maria ken Jose, nakitada ti maladaga a nakaidda iti pangpanganan dagiti dingwen.

\s5
\v 17 Kalpasan a nakitada ni Jesus, impakaammoda iti tunggal maysa ti naibaga kadakuada maipapan iti daytoy ubing.
\v 18 Amin a tattao a nakangngeg iti imbaga kadakuada dagiti agpaspastor ket nagsiddaaw.
\v 19 Ngem ni Maria, pinanpanunotna ti maipapan iti amin a banbanag a nangngeganna ken tinantandaananna a naimbag dagitoy.
\v 20 Nagsubli dagiti agpaspastor iti tay-ak nga ayan dagiti karneroda. Saanda a nagsarday a nangibagbaga ti maipapan iti kinatan-ok ti Dios ken nangidaydayaw kenkuana gapu kadagiti banbanag a nangngegan ken naimatanganda, gapu ta napasamak ti tunggal banag a kas imbaga ti anghel kadakuada.

\s5
\v 21 Iti maikawalo nga aldaw kalpasan ti pannakaipasngay ti ubing, nakugit isuna ket pinanagananda isuna iti Jesus. Daytoy ti nagan nga imbaga ti anghel kadakuada nga ipanaganda kenkuana, sakbay pay iti pannakaisikogna.

\s5
\v 22 Idi nalpasen ti kinasapulan a bilang ti aldaw para iti pannakadalusda, kas maiyannurot iti linteg ni Moises, nagdalyasat da Maria ken Jose idiay Jerusalem tapno isagutda ti anakda a lalaki iti Apo.
\v 23 Naisurat iti linteg ti Apo, "Amin nga inauna nga lalaki a maipasngay ket mailasin a nasantoan para iti Apo."
\v 24 Kinuna pay ti linteg ti Apo a dagiti nagannak iti inauna nga anak a lalaki ket masapul a mangisagutda iti daton, "Dua a kalapati wenno dua a sibong ti kalapati."

\s5
\v 25 Iti dayta a tiempo, adda lakay idiay Jerusalem nga agnagan iti Simeon. Inaramidna no ania iti makaay-ayo iti Dios ken pinagtulnoganna dagiti linlinteg ti Dios. Magagaran unayen isuna nga agur-uray iti panangibaon ti Dios iti Mesias a mangpabileg kadagiti tattao iti Israel ken idaldalan isuna ti Espiritu Santo.
\v 26 Impaltiing idin ti Espiritu Santo kenkuana a makitana pay ti inkari ti Apo a Mesias sakbay a matay isuna.

\s5
\v 27 Idi impan da Jose ken Maria ti anakda, a ni Jesus, iti templo tapno aramidenda kenkuana ti kaugalian nga imbilin ti Dios iti Lintegna, indalan ti Espiritu ni Simeon a sumrek iti paraangan ti templo.
\v 28 Ket innalana ni Jesus ken nagdayaw iti Dios, a kunana,
\v 29 "Apo, napneknakon ket mabalinkon ti pumusay a sitatalna a maiyannurot iti karim.

\s5
\v 30 Nakitakon ti imbaonmo a mangisalakan kadagiti tattao manipud kadagiti basbasolda,
\v 31 Nga insaganam iti nagbabaetan dagiti amin nga tattao.
\v 32 Kaslanto isuna a silaw a mangipakaammo iti kinapudno kadagiti Hentil, ken iyegnanto iti dayaw kadagiti tattao ti Israel.

\s5
\v 33 Nasdaaw unay ti ama ken ina ni Jesus iti naibaga ni Simeon maipapan kenkuana. Ket binendisionan ida ni Simeon, ket kinunana iti ina ni Jesus a ni Maria,
\v 34 "Laglagipem ti ibagak: Inkeddengen ti Dios a gapu iti daytoy nga ubing, adunto a tattao ti Israel ti umadayo iti Dios, ken adu met ti agsubli kenkuana. Kaslanto pagilasinan isuna a mangpakdaar kadagiti tattao, ken adunto a tattao ti sumuppiat kenkuana.
\v 35 Ket iti kasta, mailatakto ti panunot ti adu nga tattao. Salputento met ti kampilan ti bukodmo a kararua."

\s5
\v 36 Adda met iti paraangan ti templo ti babai a profeta a managan Ana. Isuna ket baket unayen. Ti amana a ni Fanuel ket nagtaud iti tribu ni Asher. Nagdennada iti asawana iti pito a tawen ken kalpasan ket pimmusay ni lakayna.
\v 37 Kalpasan dayta, nagbiag pay isuna iti walopulo ket uppat a tawen, a kas balo. Kanayon a nagserserbi isuna idiay ayan ti templo ken nagdaydayaw iti Dios iti aldaw ken rabii. Kanayon a nagayunar ken nagkararag.
\v 38 Iti dayta a kanito, immasedeg ni Ana kada Jose ken Maria ket nagyaman iti Dios gapu iti ubing. Ket inwaragawagna ti maipapan ken ni Jesus kadagiti tattao a mangnamnama a ti Dios ket subbotenna ti Jerusalem.

\s5
\v 39 Kalpasan a naaramid da Jose ken Maria ti tunggal banag a dawdawaten dagiti linteg ti Apo, nagsublida iti ilida a Nazaret, idiay Galilea.
\v 40 Bayat iti panagdakkel ti ubing, nagbalin isuna a napigsa ken nasirib unay, ket naay-ayo unay ti Dios kenkuana.

\s5
\v 41 Tinawen a mapan dagiti nagannak ni Jesus idiay Jerusalem tapno rambakanda ti Fiesta ti Ilalabas.
\v 42 Isu nga idi agtawen ni Jesus iti sangapulo ket dua, simang-atda idiay Jerusalem para iti fiesta kas kanayon nga ar-aramidenda.
\v 43 Idi ti amin nga aldaw para iti fiesta ket nalpasen, nangrugin nga agsubli dagiti nagannakna iti pagtaenganda, ngem nagbati ni Jesus sadiay Jerusalem. Saan nga ammo dagiti nagannakna nga adda pay laeng isuna sadiay.
\v 44 Impagarupda a nakikuyog isuna kadagiti dadduma a tattao a kakaduada nga agdaldalyasat. Kalpasan ti maysa aldaw a panagnadalyasatda, rinugianda a sinapol isuna kadagiti kakabagian ken gagayyemda.

\s5
\v 45 Idi saanda a nasarakan isuna, nagsublida idiay Jerusalem a mangbiruk kenkuana.
\v 46 Kalpasan ti tallo nga aldaw, nasarakanda isuna idiay paraangan ti templo, a nakatugaw iti nagtetengngaan dagiti Judio a mangisursuro maipapan iti relihion. Agdengdengngeg isuna kadagiti panursuruda, ken Agsalsaludsod isuna kadakuada.
\v 47 Amin dagiti tattao a nakangngeg iti imbagana ket nagsiddaaw iti pannakaawatna ken no kasano kasayaat iti panangsungbatna kadagiti saludsod a dinamag dagiti manursuro.

\s5
\v 48 Idi nakita isuna dagiti nagannakna, kasta unay ti siddaawda. Kinuna ti inana kenkuana, "Anakko, apay nga naaramidmo daytoy kadakami? Siak ken ni amam ket kasta unay ti panagdanagmi a nangbirbiruk kenka!"
\v 49 Kinunana kadakuada, "Apay a birbirukendak? Saanyo kadi nga ammo a kasapulan a karamanak kadagiti ar-aramiden ti Amak?"
\v 50 Ngem saanda a naawatan ti kayat a sawen ti imbagana kadakuada.

\s5
\v 51 Ket nakikuyog ni Jesus kadakuada a nagsubli idiay Nazaret ken kankanayon a natulnog kadakuada. Pinanpanunot a naimbag ti inana amin dagitoy a banbanag.
\v 52 Iti panaglabas dagiti tawen, nagtultuloy a simmirib ni Jesus ken timmayag. Ti Dios ken dagiti tattao ket nagtultuloy nga ad-adda pay a naay-ayo kenkuana.

\s5
\c 3
\p
\v 1 Idi iturturayan ni Tiberios Cesar iti Imperio ti Roma iti agarup sangapulo ket lima nga tawen, ni Poncio Pilato idi ti gobernador iti probinsia ti Judea, ni Herodes Antipas met iti mangiturturay iti distrito ti Galilea, ket ni kabsatna a Felipe iti mangiturturay kadagiti rehion iti Iturea ken Traconite, ket ni Lisanias iti mangiturturay iti rehion ti Abilinia.
\v 2 Kadagidi a tiempo, idi da Anas ken Caifas dagiti kangatoan a padi idiay Jerusalem, nagsao ti Dios iti anak ni Zacarias a ni Juan kabayatan nga agnanaed isuna idiay let-ang.

\s5
\v 3 Nagdaldalyasat ni Juan kadagiti amin a disso iti aglawlaw nga asideg iti Karayan Jordan. Saan a nagsarday a nangibagbaga kadagiti tattao, "No kayatyo a pakawanen ti Dios dagiti basbasolyo, masapul nga agbabawikayo, kalpasan ket bautisaran kayo!"

\s5
\v 4 Insurat ni profeta Isaias dagitoy nga sasao iti libro iti nabayag a panawen: "Idiay let-ang, addanto iti maysa nga umawag: Isaganayo ti dalan ti Apo, aramidenyo a nalinteg ti pagnaanna.

\s5
\v 5 Tunggal tanap ket mapunnoda, ken tunggal bantay ken turod mapatagda; Dagiti killo a dalan mapalintegda, Ken dagiti likkalikkaong a dalan matarimaanda.
\v 6 Kalpasan ket makitanto iti tunggal maysa ti wagas iti Dios a mangisalakan kadagiti tattao."

\s5
\v 7 Kinuna ni Juan kadagiti adu a tattao nga umay agpabautisar kenkuana, "Dakayo a tattao ket dakes kas kadagiti nagita nga ul-uleg! Awan ti nangballaag kadakayo nga iti maysa nga aldaw ket dusaen ti Dios iti tunggal maysa nga agbasol, saan aya? Saanyo a panunoten a makalibas kayo kenkuana!

\s5
\v 8 Mangparnuay kayo iti nasayaat a bunga babaen iti panangaramidyo kadagiti banbanag a mangipakita a pudno a tinalikudanyon dagiti dakes a kababalinyo! Ket saanyo a rugian nga kunaen kadagiti bagbagiyo, "Kaputotannakami ni Abraham!' Agsipud ta ibagak kadakayo nga kabaelan iti Dios nga aramiden uray dagitoy a batbato nga agbalin a kaputotan ni Abraham!

\s5
\v 9 Naikabilen ti wasay iti ramut dagiti kaykayo, tapno tunggal kayo a saan a mangparnuay iti nasayaata bunga ket mapukan ken maipurwak iti apuy."

\s5
\v 10 Kalpasanna, nagludsod kenkuana dagiti dadduma kadagiti adu a tattao, "Ania, ngarud, ti aramidenmi?"
\v 11 Simmungbat isuna kadakuada, "No adda man kadakayo ti addaan iti dua a bado, rumbeng nga itedmo ti maysa iti awanan bado. No addaman kadakayo iti addaan nawadwad a taraon, rumbeng nga itedmo ti dadduma kadagiti awan kanenna."

\s5
\v 12 Immay met dagiti sumagmamano nga agsingsingir iti buis ken ni Juan tapno agpabautisar. Nagsaludsodda kenkuana, "Manursuro, ania ti rumbeng nga aramidenmi?"
\v 13 Kinunana kadakuada, "Saan kayo nga agsingir iti kuarta a nasursurok ngem iti naibaga ti gobyerno ti Roma a singirenyo!"

\s5
\v 14 Nagsaludsod dagiti sumagmamano a suldado kenkuana, "Ket dakami? Ania ti rumbeng nga aramidenmi?" Kinunana kadakuada," Saanyo a piliten dagiti tattao a mangted iti kuarta babaen iti panangbutbutengyo kadakuada, ken saankayo nga agpabasol iti ulbod iti siasinoman! Mapnekkayo koman iti gatad ti kuarta a masapulanyo."

\s5
\v 15 Mangnamnama unay dagiti tattao nga umay ti Mesias iti mabiit, ken adu kadakuada ti mangpanpanunot no ni Juan ngatan ti Mesias.
\v 16 Ngem insungbat ni Juan kadakuada amin, "Saan, saan a siak. Ta adayo a natantan-ok ti Mesias ngem siak. Natan-ok unay isuna a saanak a maikari uray mangwarwar laeng koma iti galut ti sandaliasna! No bautisaran kayo, mangusarak laeng iti danum. Ngem inton umay ti Mesias, bautisarannakayo iti Espiritu Santo ken iti apuy.

\s5
\v 17 Addan salungkay iti imana, nakasagana a mangisina iti nasayaat a trigo manipud iti awan pakausaranna a taep. Idulinna a nasayaat ti trigo idiay kamaligna ngem puoranna ti taep iti apuy a pulos a saan nga agsardeng."

\s5
\v 18 Iti adu a nadumaduma a wagas a kas iti daytoy, inallukoy ni Juan dagiti tattao nga agbabawi ken agsublida iti Dios, bayat nga intultuloyna nga imbagbaga kadakuada ti naimbag a mensahe a naggapu iti Dios.
\v 19 Binabalawna met ni Ari Herodes gapu iti panangasawana kenni Herodias nga asawa ti kabsatna, uray sibibiag pay daytoy, ken gapu iti adu pay a dakes a banbanag nga inaramidna.
\v 20 Kalapasanna, pinaibalud ni Herodes kadagiti suldadona ni Juan, a sabali pay a banag a nagdakes unay.

\s5
\v 21 Ngem sakbay a naibalud ni Juan, idi adu a tattao ti nabautisaran, nabautisaran met ni Jesus. Kalpasanna, idi madama isuna nga agkarkararag, nalukatan ti langit.
\v 22 Ket ti Espiritu Santo, iti kasla kalapati a langa, bimmaba ken nagdisso kenni Jesus. Ket nagtimek manipud sadi langit ti Dios kenni Jesus, kunana, "Sika ti Anakko nga ay-ayatek unay. Maay-ayoak unay kenka!"

\s5
\v 23 Idi inrugin ni Jesus ti trabahona para iti Dios, isuna ket agarup tallopulo a tawe. Anak isuna a lalaki ni Jose (a kas panpanunotenda). Ni Jose ket anak a lalaki ni Heli.
\v 24 Ni Heli ket anak a lalaki ni Matat. Ni Matat ket anak a lalaki ni Levi. Ni Levi ket anak a lalaki ni Melki. Ni Melki ket anak a lalaki ni Jannai. Ni Jannai ket anak a lalaki ni Jose.

\s5
\v 25 Ni Jose ket anak a lalaki ni Matatias. Ni Matatias ket anak a lalaki ni Amos. Ni Amos ket anak a lalaki ni Nahum. Ni Nahum ket anak a lalaki ni Esli. Ni Esli ket anak a lalaki ni Naggai.
\v 26 Ni Naggai ket anak a lalaki ni Maat. Ni Maat ket anak a lalaki ni Matatias. Ni Matatias ket anak a lalaki ni Semen. Ni Semen ket anak a lalaki ni Josek. Ni Josek ket anak a lalaki ni Joda.

\s5
\v 27 Ni Juda ket anak a lalaki ni Joanan. Ni Joanan ket anak a lalaki ni Resa. Ni Resa ket anak a lalaki ni Zerubbabel. Ni Zerubbabel ket anak a lalaki ni Seltiel. Ni Seltiel ket anak a lalaki ni Neri.
\v 28 Ni Neri ket anak a lalaki ni Melki. Ni Melki ket anak a lalaki ni Addi. Ni Addi ket anak a lalaki ni Cosam. Ni Cosam ket anak a lalaki ni Elmadan. Ni Elmadan ket anak a lalaki ni Er.
\v 29 Ni Er ket anak a lalaki ni Josue. Ni Josue ket anak a lalaki ni Eliasar. Ni Eliasar ket anak lalaki ni Joram. Ni Joram ket anak a lalaki ni Mattat. Ni Mattat ket anak a lalaki ni Levi.

\s5
\v 30 Ni Levi ket anak a lalaki ni Simeon. Ni Simeon ket anak lalaki ni Juda. Ni Juda ket anak a lalaki ni Jose. Ni Jose ket anak a lalaki ni Jonam. Ni Jonam ket anak a lalaki ni Eliakim.
\v 31 Ni Eliakim ket anak a lalaki ni Melea. Ni Melea ket anak a lalaki ni Menna. Ni Menna ket anak a lalaki ni Mattata. Ni Mattata ket anak a lalaki ni Natan. Ni Natan ket anak a lalaki ni David.
\v 32 Ni David ket anak a lalaki ni Jesie. Ni Jesie ket anak a lalaki ni Obed. Ni Obed ket anak a lalaki ni Boas. Ni Boas ket anak a lalaki ni Salmon. Ni Salmon ket anak a lalaki ni Nason.

\s5
\v 33 Ni Nason ket anak a lalaki ni Aminadab. Ni Aminadab ket anak a lalaki ni Admin. Ni Admin ket anak a lalaki ni Arni. Ni Arni ket anak a lalaki ni Hesron. Ni Hesron ket anak a lalaki ni Peres. Ni Peres ket anak a lalaki ni Juda.
\v 34 Ni Juda ket anak a lalaki ni Jacob. Ni Jacob ket anak a lalaki ni Isaac. Ni Isaac ket anak a lalaki ni Abraham. Ni Abraham ket anak a lalaki ni Tera. Ni Tera ket anak a lalaki ni Nahor.
\v 35 Ni Nahor ket anak a lalaki ni Serug. Ni Serug ket anak a lalaki ni Reu. Ni Reu ket anak a lalaki ni Peleg. Ni Peleg ket anak a lalaki ni Eber. Ni Eber ket anak a lalaki ni Sela.

\s5
\v 36 Ni Sela ket anak a lalaki ni Cainan. Ni Cainan ket anak a lalaki ni Arpaxad. Ni Arparaxad ket anak a lalaki ni Sem. Ni Sem ket anak a lalaki ni Noe. Ni Noe ket anak a lalaki ni Lamek.
\v 37 Ni Lamek ket anak a lalaki ni Matusalem. Ni Matusalem ket anak a lalaki ni Enoc. Ni Enoc ket anak a lalaki ni Jared. Ni Jared ket anak a lalaki ni Mahalalel. Ni Mahalalel ket anak a lalaki ni Cainan.
\v 38 Ni Cainan ket anak a lalaki ni Enos. Ni Enos ket anak a lalaki ni Set. Ni Set ket anak a lalaki ni Adan. Ni Adan nga anak a lalaki ti Dios, ti tao nga pinarsua ti Dios.

\s5
\c 4
\p
\v 1 Ket ni Jesus, a napnoan iti Espiritu Santo, pimmanaw iti Karayan Jordan, ket indalan isuna ti Espiritu Santo idiay let-ang.
\v 2 Indalan ti Espiritu Santo isuna idiay let-ang iti las-ud iti uppat a pulo nga aldaw. Kabayatan nga adda isuna idiay, sinulsulisog ti diablo isuna. Bayat kadagita nga tiempo nga adda ni Jesus idiay let-ang, saan a nangan iti uray ania, isu a kalpasan dayta nga uppat a pulo nga aldaw, kasta unay ti bisinna.

\s5
\v 3 Ket kinuna ti diablo ken Jesus, "No sika iti pudno nga Anak ti Dios, bilinem dagitoy nga batbato nga agbalin nga tinapay tapno kanem!"
\v 4 Simmungbat ni Jesus, "Saan, saanko nga aramiden dayta, agsipud ta naisurat kadagiti nasantoan a surat, 'Saan laeng a taraon ti masapul iti tao tapno agbiag.'"

\s5
\v 5 Ket impan ti diablo ni Jesus iti rabaw iti nangato a bantay ket impakitana iti apagdarikmat dagiti nasion iti lubong.
\v 6 Ket kinunana ken Jesus, "Itedko kenka iti karbengan a mangituray kadagitoy a pagilian ken maited kenka ti amin a kinadayagda ken kinabaknangda. Pinalubosannak ti Dios nga agturay kadagitoy isu nga mabalinko nga aramiden iti uray ania nga kayatko nga aramiden kadagitoy.
\v 7 Isu nga no agdayawka kaniak, ipalubosko nga iturayam amin dagito!"

\s5
\v 8 Ngem simmungbat ni Jesus, "Saan, saanak nga agdayaw kenka, agsipud ta naisurat iti nasantoan a sursurat, 'Masapul nga ti Apo a Diosmo laeng iti pagdayawam ken pagserbiam.'"

\s5
\v 9 Ket impan ti diablo ni Jesus idiay Jerusalem. Impanna isuna idiay kangatoan a paset ti templo ket kinunana kenkuana, "No pudno a sika ti Anak ti Dios, tumapwak ka manipud ditoy.
\v 10 Saan ka nga madangran agsipud ta naisurat iti nasantoan a sursurat, 'Ibaon ti Dios dagiti anghelna tapno salaknibandaka.'
\v 11 Kunana pay, 'Itag-aydaka kadagiti im-imada inton matnagka, tapno saanka a madangran. Saanmo pay a maitupak dagiti saksakam iti bato.'"

\s5
\v 12 Ngem simmungbat ni Jesus, "Saanko nga aramiden dayta, agsipud ta naisurat iti nasantoan a kasuratan: 'Saanmo a padasen ti Apo a Diosmo.'"
\v 13 Ket idi nalpas ti diablo a nangsulsulisog ken Jesus iti adu a wagas, pinanawanna isuna agingga iti sumaruno nga tiempo.

\s5
\v 14 Kalpasan daytoy, pimmanaw ni Jesus iti let-ang ket nagsubli iti ili ti Galilea. Pinabpabileg isuna iti Espiritu Santo. Iti entero a rehion, nangngegan dagiti tattao ti maipanggep ken Jesus ket impadamagda met kadagiti dadduma pay a tattao iti maipanggep kenkuana.
\v 15 Nangisuro isuna idiay sinagogada ket dinaydayawda ni Jesus gapu iti sursurona.

\s5
\v 16 Ket napan ni Jesus idiay Nazaret, ili a dimmakkelanna. Kas iti gagangay nga ar-aramidenna, napan idiay sinagoga iti aldaw a Panaginana. Timmakder tapno pigsaanna a basaen iti paset ti nasantoan a surat.
\v 17 Inyawat iti agbanbantay iti sinagoga ken Jesus iti libro nga insurat ni propeta nga Isaias iti nabayag a panawen. Linukatanna iti libro ket nasarakanna iti nakaisuratan dagitoy a sasao:

\s5
\v 18 Ti Espiritu ti Apo adda kaniak. Dinutokannak tapno ipakaammok iti naimbag nga damag ti Dios kadagiti tattao a marigrigat. Imbaonnak ditoy a mangiwaragawag a mawayawayaanto dagiti balud, ken ibagak kadagiti bulsek a makakitadanto manen. Wayawayaak dagiti tattao a naparparigat.
\v 19 Imbaonnak ditoy a mangipakaammo a tattan ti tiempo nga panangipakita ti Dios iti kinaimbagna kadagiti tattao."

\s5
\v 20 Linukot ni Jesus ti libro ket insublina iti agbanbantay iti sinagoga, ket nagtugaw. Tunggal maysa nga adda idiay sinagoga ket sikikita kenkuana.
\v 21 Kinunana kadakuada, "Natungpal daytoy a paset ti nasantoan a sursurat iti daytoy nga aldaw kas nangngeganyo."
\v 22 Nangngegan iti tunggal maysa iti imbagana ket nagsiddaawda kenkuana ken iti kinalaingna nga agsao. Ngem kinuna dagiti sumagmamano kadakuada, "Anak laeng ni Jose daytoy a lalaki, saan kadi?"

\s5
\v 23 Kinunana kadakuada, "Pudno nga ibaganto ti sumagmamano kadakayo daytoy a mamasirib a sarsarita kaniak a kunana, 'Mangngagas, agasam ta bagim!' Kunaenyonto, 'Aramidem ditoy ilim dagiti amin a milagro nga inaramidmo idiay Capernaum.'"
\v 24 Ket kinuna ni Jesus, "Pudno a saan nga awaten dagiti tattao ti mensahe ti propeta iti bukodna a pagilian.

\s5
\v 25 Ngem panunotenyo daytoy: Adu dagiti balo idiay Israel idi panawen ni propeta nga Elias, idi naaddaan iti nakaro a panagbisin iti entero a pagilian gapu iti kinaawan pulos iti tudo iti tallo ket kagudua nga tawen.
\v 26 Ngem saan nga imbaon ti Dios ni Elias tapno tulonganna dagiti balo nga Israelita. Imbaon isuna ti Dios tapno tulonganna ti maysa a balo a saan nga Israelita idiay Zarepat, asideg iti siudad ti Sidon.
\v 27 Adu met dagiti agketong nga Israelita idi panawen ni propeta Eliseo. Ngem awan iti inagasanna kadagitoy no di laeng iti saan a Judio a lalaki manipud Siria a ni Naaman.

\s5
\v 28 Idi nangngegan amin dagiti tattao nga adda sadiay sinagoga dagitoy nga imbalikas na, kasta unay ti pungtotda.
\v 29 Isu a timmakderda ket pinapanawda isuna iti siudad. Impanda isuna idiay rabaw ti turod iti ruar iti siudad tapno itinnagda iti teppang tapno matay.
\v 30 Ngem nagna laeng isuna iti nagtetengngaanda ket pimmanaw.

\s5
\v 31 Maysa nga aldaw, simmalog ni Jesus ken dagiti adalanna idiay Capernaum, maysa a siudad iti Galilea. Iti sumaruno nga aldaw iti Panaginana, nangisuro isuna idiay sinagoga.
\v 32 Nagsidsiddaawda kadagiti sursurona agsipud ta agsasao nga addaan ti turay.

\s5
\v 33 Iti dayta nga aldaw, adda iti lalaki idiay sinagoga a linuganan iti dakes nga espiritu. Nagpukkaw daytoy ket kinunana,
\v 34 "Hoy! Jesus a taga-Nazaret! Dakami a dakes nga espiritu, awan bibiangmi kenka! Immay ka kadi tapno dadaelennakami? Ammok no siasino ka. Sika iti Nasantoan manipud iti Dios!"

\s5
\v 35 Tinubngar ni Jesus ti dakes nga espiritu a kinunana, "Agulimekka ket rumuar ka kenkuana!" Tinumba ti demonyo ti lalaki iti daga iti nagtetengngaan dagiti tattao ket rimuar kenkuana ngem saanna daytoy nga inan-ano.
\v 36 Nagsiddaaw iti kasta launay dagiti amin a tattao idiay sinagoga. Kinunada iti maysa ken maysa, "Agsasao isuna nga addaan turay ken iti saona nabileg unay. Uray dagiti dakes nga espiritu agtulnog kenkuana ket pumanawda kadagiti tattao no papanawenna ida!"
\v 37 Ket pagsasaritaan dagiti amin a tattao iti aglawlaw a rehion iti maipanggep iti naaramidan ni Jesus.

\s5
\v 38 Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus iti sinagoga ket napan iti balay ni Simon. Masaksakit ken nakaro iti gurigor ti katuganganna a babai. Nakipakpakaasi dagiti dadduma a tattao nga adda idiay a paimbagen ni Jesus isuna.
\v 39 Nagdumog ni Jesus ket binilinna iti gurigor a pumanaw kenkuana. Dagus a naimbagan isuna, bimmangon ket nangidasar iti taraon.

\s5
\v 40 Idi lumneden ti init iti dayta nga aldaw, inyeg dagiti tattao ken Jesus dagiti gagayyem ken kakabagianda nga addaan nadumaduma a sakit. Impatayna iti imana kadakuada ket pinaimbagna amin ida.
\v 41 Pinapanawna met dagiti dakes nga espiritu iti adu nga tattao. Idi pumanawen dagitoy a dakes nga espiritu, nagpupukkawda ken Jesus ket kinunada, "Sika iti Anak ti Dios!" Ngem binilinna dagitoy a dakes nga espiritu a saanda nga ibagbaga kadagiti tattao iti maipanggep kenkuana, gapu ta ammoda nga isuna iti Mesias.

\s5
\v 42 Kabigatanna, nasapa a pimmanaw ni Jesus iti dayta a balay ket napan iti maysa a lugar nga awan agnanaed tapno agkararag. Adu a tattao iti nangbirbiruk kenkuana ket idi nasarakanda, nakipakpakaasida kenkuana a saanna isuda a panawan.
\v 43 Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Masapul met nga ibagak kadagiti tattao iti dadduma a siudad iti mensahe a maipapan iti wagas iti panagturay ti Dios iti tunggal maysa, agsipud ta daytoy iti nakaibaonak."
\v 44 Ket intultuloyna ti nangasaba kadagiti sinagoga iti nadumaduma nga ili iti probinsia ti Judea.

\s5
\c 5
\p
\v 1 Maysa nga aldaw, kabayatan nga agtaktakder ni Jesus iti igid ti dan-aw ti Genesaret, ar-aribungbongan isuna dagiti tattao nga agdengdengngeg kadagiti mensahe ti Dios.
\v 2 Nakitana ti dua a bangka a pagkalap iti igid ti dan-aw. Pinanawan dagiti mangngalap iti bangkada tapno mapanda dalusan dagiti iketda.
\v 3 Limmugan ni Jesus iti maysa kadagiti dua a bangka a kukua ni Simon. Imbaga ni Jesus ken ni Simon nga iduronna sana ipatengnga bassit ti bangkana. Nagtugaw ni Jesus iti bangka ket intuloyna a suruan dagiti tattao sadiay.

\s5
\v 4 Kalpasanna a nangisuro kadakuada, kinunana ken ni Simon, "Ipanmo ta bangkam iti adalem a paset ti danum ket iwayatmo ta iketmo tapno adu ti makalapam a lames."
\v 5 Simmungbat ni Simon, "Maestro, nagpatpatnag a nagkalapkami, ket awan a pulos ti naalami uray maysa a lames. Ngem gapu ta imbagam iwayatko manen ti iket."
\v 6 Ngarud inwayatda Simon ken dagiti kakaduana ti iketda ket adu a lames ti nakalapanda ket mangrugi met idin a mapugsat dagiti iketda.
\v 7 Pinayapayanda ngarud dagiti kakaduada tapno umayda ken tumulongda. Isu nga immayda ken kinargaanda dagiti dua bangkada agingga a napunno iti lames ket nangrugida metten a lumned.

\s5
\v 8 Gapu iti daytoy a nakita ni Simon Pedro, nagpakleb isuna iti sakaanan ni Jesus ket kinunana, "Pangaasim ta adaywannak, gapu ta maysaak a managbasol nga tao, Apo."
\v 9 Nakunana daytoy gapu ta nasdaaw iti kaadu ti naalada nga lames. Amin dagiti lallaki a kaduana ket nagsiddaawda, karaman ditoy ni Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo nga kadkadua ni Simon nga agkalkalap.
\v 10 Ngem kinunana ni Jesus kenni Simon, "Dika nga agbuteng! Manipud ita saankan nga agkalap ti lames, ngem manipud ita agkalapkan iti tattao tapno agbalin nga adalak."
\v 11 Kalpasan a naisang-atda dagiti bangkada, pinanawanda dagiti trabahoda nga agkalkalap ken isu amin ket sinurotda ni Jesus.

\s5
\v 12 Kabayatan nga adda ni Jesus iti kabangibang nga ili, adda met sadiay ti maysa a tao a nalapunos iti sakit ti kudil a makunkuna a ketong. Idi nakitana ni Jesus, nagparintumeng iti daga iti sangoananna ken nagpakpakaasi kenkuana, "Apo, pangngaasim ta paimbagennak, gapu ta mabalinnak nga paimbagen no pagayatam!"
\v 13 Ket inggaw-at ni Jesus ti imana ket sinagidna ti lalaki. Kinunana, "Pagayatak a paimbagenka, ket paimbagenka itan!" Dagus nga immimbag ti lalaki. Awanen ti ketongna!

\s5
\v 14 Ket kinuna ni Jesus kenkuana, "Siguradoem nga awan ti pangibagbagaam iti dagus a pannakaimbagmo. Agparangka nga umuna iti padi idiay Jerusalem tapno makitana nga awanen iti ketongmo. Kasta met a mangipanka iti daton a kas imbilin ni Moses nga siasinoman nga naimbagan manipud iti ketong ket masapul nga mangidaton."

\s5
\v 15 Ngem adu a tattao ti nakangeg iti panangpaimbag ni Jesus iti lalaki. Gapu iti daytoy, nakaad-adu a tattao ti immay tapno agdengngeg ti panangisurona ken tapno agpaagas kadagiti saksakitda.
\v 16 Ngem masansan nga agpakni isuna iti awan matataona nga lugar tapno agkararag.

\s5
\v 17 Maysa nga aldaw kabayatan a mangisursuro ni Jesus, dadduma a lallaki manipud iti sekta dagiti Pariseo iti agtugtugaw iti saan unay nga adayo. Dadduma kadakuada ket nalalaing nga mamaestro iti Linteg dagiti Judio. Naggapuda kadagiti nadumaduma nga bario iti distrito ti Galilea ken manipud pay iti Jerusalem ken dadduma nga siudad iti probisia iti Judea. Iti dayta met lang a tiempo, inikkan iti Apo ti pannakabalin ni Jesus a mangpaimbag kadagiti tattao.

\s5
\v 18 Idi adda pay ni Jesus sadiay, adda sumagmamano a lallaki a nangiyeg kenkuana iti lalaki a paralitiko. Bagbagkatenda ti lalaki a nakaidda iti papag ken pinadasda nga iyeg isuna iti balay tapno ipaiddada iti sangoanan ni Jesus.
\v 19 Ngem saanda nga maiyasideg isuna gapu ta adu unay dagiti tattao iti balay, isu a napanda iti ruar idiay tuktok iti balay. Ket binutbutanda ti atep tapno malukatanda. Imbabada ti lalaki a nakaidda iti papag iti tengnga dagiti tattao ket indissoda isuna iti sangoanan ni Jesus.

\s5
\v 20 Idi makita ni Jesus a mamatida nga paimbagenna ti lalaki, kinunana kenkuana, "Gayyem, pinakawankon dagiti basbasol mo!"
\v 21 Dagiti lallaki a nalaing a manursuro ti linlinteg ken kadagiti dadduma pay a Pariseo ket kinunkunada iti maysa ken maysa, "Napalangguad daytoy a tao ken maibusor iti Dios dayta nga ibagbagana! Ammo tayo a ti Dios laeng ti mabalin a mangpakawan iti basbasol!"

\s5
\v 22 Ngem ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda. Ket kinunana kadakuada, "Saan a rumbeng a damagenyo kadagiti bagbagiyo ti maipanggep iti naibagak! Panunotenyo daytoy:
\v 23 Nalaklaka nga ibaga iti, 'Napakawanen dagiti basbasolmo' gapu ta awan ti makakita no pudno a napakawanen ti tao wenno saan. Ngem saan a nalaka nga ibaga iti, 'Tumakderka ket magnaka'. Ta mabalin a dagus a makita ti tao no immimbag isuna wenno saan.
\v 24 Isu nga paimbagek daytoy a tao, tapno maammoanyo a ti Dios ket intedna kaniak, ti Anak ti Tao, ti pammalubos a mamakawan kadagiti basbasol dagiti tattao iti lubong." Ket kinunana iti paralitiko, "Ibagak kenka, 'Tumakder ka, pidutem ta nagiddaam ken agawidkan!'"

\s5
\v 25 Dagus nga immimbag ti lalaki! Timmakder iti sangoananda amin. Innalana ti papag a nagiddaanna ket nagawid nga idaydayawna ti Dios.
\v 26 Amin a tattao sadiay ket kasta unay ti pannakakigtotda! Dinaydayawda ti Dios ken kasta unay a panagsiddaawda. Kinunkunada, "Naimatanganmi dagiti nakakaskasdaaw a banbanag iti daytoy nga aldaw!"

\s5
\v 27 Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket nakitana ti lalaki a managan Levi, maysa nga agsingsingir iti buis. Agtugtugaw isuna iti tolda a pappapanan dagiti tattao a pagbayadan iti buisda kas kidkiddawen ti gobierno. Kinuna ni Jesus kenkuana, "Sumurotka kaniak ket agbalinka nga adalak."
\v 28 Pinanawan ngarud ni Levi ti trabahona ket simmurot kenni Jesus.

\s5
\v 29 Iti saan unay a nabayag, nangisagana ni Levi iti dakkel a padaya idiay balayna para ken ni Jesus ken kadagiti adalanna. Timmabuno ti adu nga agsingsingir iti buis ken dadduma pay a tattao a nakipangan met kadakuada.
\v 30 Dadduma kadagiti lallaki a kameng iti secta a Pariseo, a pakairamanan dagiti agisursuro kadagiti Linteg ti Judio ket nagtantanabutobda a kunkunada kadagiti adalan ni Jesus, "Saan a rumbeng a makipangan kayo kadagiti agsingsingir iti buis ken iti dadduma pay a managbasol."
\v 31 Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Dagiti tattao a masaksakit ti makin-ammo a kasapulanda iti mangngagas, saan a dagiti agkuna a nasalun-atda.
\v 32 Kasta met a saanak nga immay manipud langit a mangawis kadagiti agkuna a nalilinteg, nga umayda kaniak. Ngem ketdi, immayak a mangawis kadagiti makaammo nga isuda ket managbasol, nga agbabawida kadagiti basbasolda ken umayda kaniak."

\s5
\v 33 Dagidiay a mangidadaulo kadagiti Judio, kinunada kenni Jesus, "Dagiti adalan ni Juan a Mammuniag ket masansan nga agayunar ken agkararag, ken kasta met ti ar-aramiden dagiti adalan dagiti Pariseo. Ngem dagiti adalam, kanayon da mangmangan ken uminom! Apay a saanda nga agayunar a kas ar-aramiden dagiti dadduma?
\v 34 Simmungbat ni Jesus, "Saanyo nga ibaga kadagiti gagayyem ti nobio nga agayunarda kabayatan nga adda pay laeng kadakuada ti nobio, saan kadi? Saan, awan ti uray maysa a mangaramid iti kasta!
\v 35 Ngem addanto tiempo a ti nobio ket maipanaw kadagiti gagayyemna. Ket iti dayta a tiempo, agayunardanton."

\s5
\v 36 Ket nangted pay ni Jesus kadagiti dadduma pay nga a pangngarig tapno mailawlawagna a naimbag ti kayatna a sawen: Kinunana, "Awan ti tao a pumigis iti bassit a paset manipud iti baro a lupot tapno itakupna iti daan a pagan- anay. No kasta ti aramidenda, dadaelenda ti baro a pagan-anay gapu iti panangpigisda ken saan a maibagay ti baro a lupot a napigis iti nakaitakupanna a daan a lupot.

\s5
\v 37 Ken awan met ti siasinoman a mangikabil iti baro nga arak iti daan a lalat a pagkargaan. No adda mangaramid iti dayta, mabettakto ti lalat a pagkargaan gapu ta saan a mabinnat daytoy inton umingelton ti baro nga arak ken bumsog. Kalpasan ket madadaelto ti nakaikargaanna ket madadaelto met ti arak gapu ta maibellengto.
\v 38 Ngem ketdi, ti baro nga arak ket rumbeng a maikabil iti baro a lalat a pagkabilan.
\v 39 Kasta pay a dagiti nakaraman iti baak nga arak laeng ket mapnekdan iti dayta. Saanda a kayat nga inomen ti baro nga arak, gapu ta kunada, 'Mayat ti baak nga arak!'"

\s5
\c 6
\p
\v 1 Maysa nga Aldaw a Panaginana, kabayatan a magmagna ni Jesus ken dagiti adalanna kadagiti kataltalunan, mangal-ala dagiti adalan kadagiti dawa ti trigo. Inridisda kadagiti dakulapda dagiti bukel tapno mailasin ti bukel manipud iti taep, ken kanenda ti bukel.
\v 2 Sumagmamano a Pariseo a mangbuybuya iti daytoy ti nagkuna kadakuada, "Saan a rumbeng nga agtrabahokayo; iparit iti lintegtayo ti panagtrabaho iti Aldaw a Panaginana!"

\s5
\v 3 Simmungbat ni Jesus kadagiti Pariseo, "Awan dua-dua a nabasayo ti naisurat iti nasantoan a sursurat no ania ti inaramid ni Ari David idi isuna ken dagiti kakaduana a lallaki ket nabisinan!
\v 4 Kas ammoyo, simrek ni David iti tabernakulo ket dimmawat iti makan. Inted ti padi kenni David ti tinapay a naidaton iti sangoanan ti Dios. Iti maysa kadagiti linteg ni Moises, imbilin ti Dios a dagiti laeng papadi ti mabalin a mangan iti dayta a tinapay. Ngem uray pay no saan a padi ni David ken dagiti kakaduana, nangan isuna iti sumagmamano kadagiti tinapay, ken inikkanna met dagiti lallaki a kakaduana.
\v 5 Kinuna pay ni Jesus kadakuada, "Iti isu met laeng a wagas, ti Anak ti Tao ket addaan iti turay a mangibaga no ania iti nasayaat nga aramiden dagiti tattao iti Aldaw a Panaginana!"

\s5
\v 6 Iti sabali nga Aldaw a Panaginana, mangisursuro ni Jesus kadagiti tattao iti sinagoga ket adda sadiay ti maysa a lalaki a paralitiko ti makannawan nga imana.
\v 7 Dagiti lallaki a mangisursuro iti linteg dagiti Judio ken dagiti Pariseo nga adda sadiay ket palpaliiwenda ni Jesus. Kayatda a makita no paimbagenna ti lalaki tapno pabasulenda isuna iti saan a panagtungpal iti lintegda maipanggep iti saan a panagtrabaho iti Aldaw a Panaginana.
\v 8 Ngem ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda. Isu a kinunana iti lalaki a paralitiko ti imana, "Umayka ket agtakderka ditoy sanguanan ti tunggal maysa! "Isu a timmakder ti lalaki ket nagtakder sadiay.

\s5
\v 9 Kalpasanna kinuna ni Jesus kadakuada, "Damagek kadakayo daytoy: Dagiti kadi linteg ti Dios nga intedna ken ni Moises ket bilinenna dagiti tao nga agaramid iti nasayaat iti Aldaw a Panaginana, wenno agaramid iti pagdaksan?
\v 10 Ti mangisalakan iti biag iti Aldaw a Panaginana, wenno dadaelen daytoy?" Awan ti simmungbat kenkuana, isu nga inwarasna ti panagkitana kadakuada amin ken kinunana iti lalaki, "Iyunnat mo dayta paralitiko nga imam! "Inaramid ti lalaki dayta ket immimbag manen ti imana!
\v 11 Ngem kasta unay ti pungtot dagiti mangidadaulo iti relihion, ket nagtutungtunganda no kasano ti aramidenda tapno mapapanawda ni Jesus.

\s5
\v 12 Maysa nga aldaw, kalpasan dayta nga tiempo, simmang-at ni Jesus iti bantay tapno agkararag. Sadiay, nagpatnag a nagkararag isuna iti Dios.
\v 13 Iti simmaruno nga aldaw, inayabanna dagiti amin nga adalanna nga umasideg kenkuana. Manipud kadakuada, nangpili isuna iti sangapulo ket dua nga inawaganna iti apostol.

\s5
\v 14 Dagitoy nga lallaki ket isuda: Simon, a pinanagananna iti Pedro, ni Andres, nga adingen ni Pedro. ni Santiago ken ti adingenna, a ni Juan, ni Felipe, ni Bartolome;
\v 15 ni Mateo a managan met laeng iti Levi, ni Tomas; maysa pay ngaiti agnagan Santiago, ti anak ni Alfeo; ni Simon a Patriota,
\v 16 ni Judas nga anak ti maysa pay a lalaki a managan Santiago; ken ni Judas Isacariote, a nangliput ken ni Jesus.

\s5
\v 17 Bimmaba ni Jesus ken dagiti adalanna manipud iti bantay ket nagtakderda ti patad a disso. Adda ti dakkel a bunggoy dagiti adalanna sadiay. Adda met dakkel a bunggoy dagiti tattao a naggapu idiay Jerusalem ken iti nadumaduma a rehion ti Judea, ken manipud kadagiti igid ti baybay iti siudad ti Tiro ken Sidon.
\v 18 Immayda nga agdengngeg kadagiti panursuro ni Jesus ken tapno mapaimbagda manipud kadagiti saksakitda. Pinaimbagna met dagiti burburiburen dagiti dakes nga espiritu.
\v 19 Tunggal maysa kadagiti adu a tattao ket pinadasda a sagiden isuna, gapu ta papaimbagenna ti tunggal maysa babaen ti pannakabalinna.

\s5
\v 20 Kalpasan ket kimmita kadagiti amin nga adalanna ken kinunana, "Nasayaat unay para kadakayo a napanglaw, gapu ta ti Dios ti mangiturturay kadakayo.
\v 21 Nasayaat unay para kadakayo a mabisbisinan ita, gapu ta ti Dios ket itednanto ti tunggal banag a masapulyo. Nasayaat unay para kadakayo nga agladladingit ita, gapu ta addanto aldaw a ti Dios ket pagkatawaennakayonto nga addaan iti panagrag-o.

\s5
\v 22 Nasayaat unay no guraennakayo dagiti dadduma nga tattao, no ilaksid dakayo, no laisendakayo ken ibagada a dakeskayo gapu ta sursurotendak, ti Anak ti Tao.
\v 23 Inton mapasamak dayta, agragsak kayo! Aglagtolagto kayo gapu ta kasta unay ti ragsakyo! Ikkannakayto ti Dios iti naindaklan a gunguna sadi-langit! Saanyo a liplipatan a dagiti kapuunanda ket inaramidda met dagiti kasla kadagitoy a banbanag kadagiti propeta ti Dios kadagidi un-unana a panawen.

\s5
\v 24 Ngem anian a nakaladlading para kadakayo a nabaknang, inteden ti kinabaknangyo ti amin a liwliwa a mabalin a maalayo.
\v 25 Anian a nakaladladingit kadakayo nga agpanpanunot nga addaan kayon kadagiti amin nga kasapulanyo ita; maamirisyonto a dagitoy a banbanag ket saan a makaited kadakayo iti pannakapnek. Anian a nakaladladingit kadakayo a napalalo ti ragsakna ita; iti saan a mabayag ket agliday ken agladingitkayto iti napalalo.

\s5
\v 26 Anian a nakaladladingit no ibagbaga ti tunggal maysa dagiti nasayaat a banbanag maipapan kadakayo. Ta uray met dagiti kapuunanda, nasayaat met ti imbagbagada maipanggep kadagiti palso a nagkuna nga isuda ket profeta ti Dios.

\s5
\v 27 Ngem ibagak daytoy iti maysa ken maysa kadakayo a dumdumngeg kadagiti ibagbagak: Ayatenyo dagiti kabusoryo, a saan laeng nga dagiti gagayyemyo! Agaramid kayo iti nasayaat kadagiti gumurgura kadakayo!
\v 28 Dawatenyo iti Dios a bendisionanna dagiti mangilunlunod kadakayo! Ikararaganyo dagiti mangidaddadanes kadakayo!

\s5
\v 29 No adda manglais kenka babaen ti panangsipatna ti maysa kadagiti pingpingmo, itayam pay ti bangir tanpno sipatenna met. No adda mangtarigagay a mangala iti kagaymo, bay-am nga alaenna pay ti pagan-anay mo.
\v 30 Mangtedka iti aniaman a banag iti tunggal maysa a dumawat kenka. No adda mangkiddaw kadagiti banag a kukuam, saanmo nga ibaga nga isublina dagitoy.

\s5
\v 31 Iti aniaman a wagas a kayatmo nga aramiden dagiti dadduma kenka, dayta ti wagas a rumbeng nga aramidem kadakuada.
\v 32 No ay-ayatem laeng dagiti mangay-ayat kenka, saanmo a namnamaen a padayawannaka ti Dios gapu iti panangaramidmo iti dayta, ta uray dagiti managbasol ket ay-ayatenda met dagiti mangay-ayat kadakuada.
\v 33 No agar-aramidka laeng iti nasayaat kadigiti agar-aramid iti nasayaat kenka, saan mo a namnamaen a gungunaannaka ti Dios iti panangaramidmo iti dayta, gapu ta uray dagiti managbasol ket ar-aramidenda dayta.
\v 34 No agpabulodka iti kuarta wenno sanikuam kadagiti laeng makaisubli kenka, saanmo a namnamaen a gungunaannaka ti Dios iti panangaramid mo iti dayta! Uray dagiti managbasol ket pabuludanda met dagiti dadduma a managbasol, gapu ta namnamaenda a bayadandanto met laeng ti tunggal banag a binulodda.

\s5
\v 35 Ketdi, ayatenyo dagiti kabusoryo! Agaramid kayo kadagiti nasayaat a banag kadakuada! Agpabulod kayo kadakuada, ket saanyo a namnamaen a bayadanda ti aniaman! Ket ikkannakayonto ti Dios iti naindaklan a gunguna. Ken agbalinkayto nga annak ti Dios a Kangatoan, gapu ta naimbag ti Dios uray pay kadagiti saan a managyaman ken managdakdakes.
\v 36 Isu a manangaasi kayo koma kadagiti dadduma a tattao, a kas iti Amayo sadi-langit a manangaasi kadagiti tattao.

\s5
\v 37 Saan nga nagubsang ti panangdillawyo kadagiti tattao ken tapno saanto met nga nagubsang ti panangdillaw ti Dios kadakayo. Saanyo nga ukomen ti dadduma nga tao, ken tapno saannakayonto met nga ukomen. Pakawanenyo dagiti nakapasakit kadakayo, ken kalpasanna pakawanennakayonto met iti Dios.

\s5
\v 38 Ikkanyo dagiti dadduma kadagiti nasayaat nga banag, ken kalpasanna ipaayto met ti Dios dagiti nasayaat nga banag kadakayo. Daytoy ket kaslanto ti panangit-itedna kadakayo iti adu a bukel, nasedsed iti nagyananna nga basket, ket gungunenna ti basket tapno masigurado nga napunno daytoy, nga urayla agluplupyas dagiti sumagmamano nga bukel kadagiti bakrangna! Laglagipenyo nga no ania ti usarenyo nga pangrukod no mangukumkayo wenno no mangbendisyonkayo kadagiti dadduma, isunto met ti pangrukod nga usaren iti Dios nga pangukom wenno pangbendisyon kadakayo!"

\s5
\v 39 Intedna met kadagiti adalanna daytoy nga pangarig: "Ti maysa nga bulag a tao ket saanna nga mabalin nga padasen nga idalan ti padana a bulag met laeng. No aramidenna daytoy, matinnagda nga agpada iti abot!
\v 40 Ti maysa nga adalan ket saan nga nangatngato ngem ti manursurona. Ngem no isuna ket maadalan nga nasayaat, agbalin isuna a kas iti manursurona. Isu nga agbalin kayo nga kas kaniak.

\s5
\v 41 Apay nga madlawmo ti basol iti sabali ngem dika ikaskaso ti basolmo? Dayta ket kasla madmadlawmo ti bassit nga puling iti mata ti sabali ngem dika madlaw ti kasla tabla kalapad a rugit dita matam?
\v 42 No aramidem dayta, aginsisingpet ka ngarud! Ikkatem pay nga umuna ti dakkel nga rugit dita matam sakbay mo nga padasen nga ikkaten ti puling ti kaduam. Dayta ket, sumardengka iti panagbasol, ket maaddaanka iti kapanunutan nga nasantuan tapno tulungam dagiti dadduma nga sumardeng manipud iti panagbasol.

\s5
\v 43 Ammo iti tunggal maysa nga ti nasalun-at nga kayu ket saan nga agbunga ti dinakes, ken ti kayu nga nakuriteg ket saan nga agbunga ti nasayaat.
\v 44 Ken kabaelan ti siasinoman nga ibaga no ania a kita ti kayu daytoy babaen iti panangkitana iti bungana. Kaspangarigan, ti siit-siitan nga bassit nga mula ket saan nga agbunga ti igos ken ti siit-siitan nga mula ket saan nga agbunga ti ubas. Iti kasta met laeng a wagas nalaka nga maammuan ti kaunggan ti maysa nga tao babaen iti panangkitam ti aramidna.

\s5
\v 45 Agaramid ti nasayaat nga banbanag dagiti tao nga nasayaat tapno maipakitada ti kinasayaat dagiti kapanunutanda ken dagiti dakes nga tattao ket agarmidda ti dakes nga banbanag tapno maiparangarang dagiti dakes nga kapanunutanda. Agsarita ken agtignay dagiti tattao babaen kadagiti banbanag nga adda iti panunotda."

\s5
\v 46 Kinuna ni Jesus kadagiti tattao,"Apay nga awagandak ti 'Apo" no diyo met tungpalen dagiti ibagak nga aramidenyo?
\v 47 Ibagak kadakayo no ania ti pakaiyarigan dagiti tattao nga umay kaniak, agdengngeg kadagiti panursurok ken agtungpalda.
\v 48 Kaiyariganna iti tao nga nagkali ti nauneg nga abot tapno isaganana ti pagpatakderanna iti balayna. Awan dua-dua nga iti pundasyon ti balayna ket nagtakder iti bato. Kalpasanna naglayos ket dinungpar dagiti dadakkel nga allon. Ngem pulos nga saan nga nagungon, gapu ta naaramid daytoy iti natibker nga pundasyon.

\s5
\v 49 Ngem dagiti dadduma nga tao a dumdumngeg kadagiti panursurok saanda nga tungtungpalen. Kaiyariganda iti tao nga nagpatakder iti balayna iti rabaw ti daga nga awanan pundasyon. Ket idin naglayos manipud iti karayan, dagus nga narba ti balay ken nadadael nga naminpinsan."

\s5
\c 7
\p
\v 1 Kalpasan nga nagsao ni Jesus kadagiti tattao, napan idiay ili ti Capernaum.

\s5
\v 2 Iti dayta nga ili adda maysa a senturion a mangidadaulo iti armada ti Romano nga addaan adipen a napateg unay kenkuana. Daytoy nga adipen ket agsaksakit ken dandanin matay.
\v 3 Idi nadamag ti senturion ti maipapan kenni Jesus, nangibaon isuna kadagiti panglakayen dagiti Judio tapno kiddawenda kenni Jesus nga umay ken paimbagenna ti adipenna.
\v 4 Idi nakaasidegdan kenni Jesus, nagpakaasida a tulunganna iti adipen ti senturion. Kinunada, "Maikari unay isuna nga aramidem daytoy para kenkuana,
\v 5 gapu ta ipatpategna dagiti tattaomi ken impatakderannakami pay iti sinagoga."

\s5
\v 6 Kimmuyog ngarud ni Jesus kadakuada a napan iti balay ti opisyal. Idi dandanidan a makadanon, nangibaon ti opisyal iti gagayyemna a mangidanon iti daytoy a mensahe kenni Jesus: "Apo, saan mon a parigaten ta bagim, ta saanak a maikari tapno umayka iti balay ko.
\v 7 Isu ti gapuna nga impapanko a saanak a maikari nga umay kenka. Ngem kabaelam a paimbagen toy adipenko, no iyebkas mo lang iti maysa a sao.
\v 8 Ammok a kabaelam daytoy, ngamin maysaak met a tao a masapul nga agtulnog iti bilin ti nangatngato ngem siak, ken addaanak met kadagiti suldado a masapul nga agtulnog kadagiti ibagak. No ibagak iti maysa kadakuada, 'Mapanka!' mapan isuna, ken nu ibagak met iti sabali, 'Umayka!', ket umay. No ibagak met iti adipenko, 'Aramidem daytoy!' ket aramidenna."

\s5
\v 9 Idi nangngeg ni Jesus no ania ti imbaga iti opisyal, nasdaaw unay isuna kenkuana. Kalpasan ket simmango kadagiti tattao a kakaduanna ket kinunana, "Ibagak kadakayo, awan pay nasarakak nga Israelita nga addaan panagtalek kaniak a kas iti daytoy a Hentil!"
\v 10 Idi nakasublin iti balay ti senturion dagiti naibaon, nasarakanda a iti adipen ket nasalun-at manen.

\s5
\v 11 Iti mabiit kalpasanna dayta, nagdalyasat ni Jesus iti ili ti Nain. Simmurot kenkuana dagiti adalanna ken adu a tattao.
\v 12 Idi nakaasidegen ni Jesus iti ruangan ti ili, nakitana ti adu a tattao a rumrumuar a naggapu iti ili, adda bagbagkatenda a kapatpatayna a lalaki. Ti inana ket maysa a balo, ken maymaysa laeng daytoy nga anakna a lalaki. Kaduana dagiti adu a tattao, ket mapanda ipunpon ti anakna a lalaki.
\v 13 Idi nakita ti Apo isuna, naasian kenkuana ket kinunana, "Saan ka nga agsangit!"
\v 14 Ket immasideg kadakuada ket sinagidna iti nakaikabilan ti bangkay. Nagtalinaed met a sitatakder dagiti agbagbagkat. Kinunana,"Agtutubo, ibagak kenka, bumangon ka!"
\v 15 Bimangon a nagtugaw ti lalaki ken nangrugi a nagsao! Kalpasan ket impan ni Jesus ti agtutubo iti inana.

\s5
\v 16 Tunggal maysa kadakuada ket nagsiddaaw. Nagdaydayawda iti Dios ken kinunada iti maysa ken maysa, "Adda natan-ok a profeta a dimteng kadatayo!" ken, "Immay ti Dios a mangaywanan kadagiti tattaona!"
\v 17 Ket nagwaras daytoy a damag panggep kadagiti inaramid ni Jesus iti isu amin a rehion ti Judea ken kadagiti amin a kabangibang a luglugar.

\s5
\v 18-19 Dagiti adalan ni Juan a Mammuniag, imbagada kenkuana ti maipapan kadagitoy amin a banbanag. Inayaban ngarud ni Juan ti dua kadagiti adalanna ket imbagana kadakuada a mapanda iti Apo ket saludsodenda kenkuana: "Sika kadi diay inkari ti Dios nga umay, wenno adda pay kadi urayenmi a sabali?"
\v 20 Idi makaasideg dagidiay a dua a lallaki kenni Jesus, kinunada, "Imbaonnakami ni Juan a Mammuniag tapno agsaludsod kenka, "Sika kadi diay inkari iti Dios nga umay, wenno adda pay kadi urayenmi sabali?'"

\s5
\v 21 Iti dayta met la a gundaway, pinaimbag ni Jesus dagiti adu a tattao manipud kadagiti saksakit ken kadagiti nakaru nga an-anayen, ken winayawayaanna ida manipud kadagiti dakes nga espiritu. Pinaimbagna met ti adu a bulsek a tattao tapno makakitada.
\v 22 Simmungbat ngarud iti dua a lallaki, "Agsubli kayo ken ipakaammoyo ken ni Juan no ania iti nakita ken nangngeganyo: Dagiti tattao a bulsek ket makakitan. Dagiti pilay ket makapagnan. Dagiti tattao nga addaan sakit iti kudilda ket naimbagen. Dagiti tuleng ket makangngegen. Dagiti tattao a natay ket napagungar ken iti naimbag a damag ket maikaskasaba kadagiti marigrigat.
\v 23 Ken ibagayo pay kenkuana, "Bendisionanto ti Dios iti siasinoman a saan nga agsardeng a mamati kaniak gapu ta saanna a kagura dagiti banbanag nga ar-aramidek."

\s5
\v 24 Idi nakapanawen dagiti imbaon ni Juan, inrugi ni Jesus ti nagsao kadagiti adu a tattao maipapan kenni Juan. Kinunana, "Ania ti napanyo kinita idiay let-ang? Maysa a sanga ti kayo a gungungunen ti angin?
\v 25 Ngem ania ti napanyo kinita? Maysa a tao a nakakawes iti nagarbo a pagan-anay? Kitaenyo, dagiti nakakawes iti nagarbo a pagan-anay ken kadagiti addaan kadagiti kasayaatan a banbanag ket agnanaed kadagiti palasyo ti ar-ari.
\v 26 Ket ania ngarud iti napanyo kinita? Maysa a profeta? Wen! Ngem ibagak kadakayo a ni Juan ket nangnangruna pay ngem iti maysa a kadawyan a profeta.

\s5
\v 27 Isuna ti kaipapanan iti insurat dagiti propeta idi un-unana a panawen: 'Kitaem, ibaonko ti mensaherok nga umun-una ngem sika. Isaganana dagiti tattao para iti iyu-umay mo.'
\v 28 Ibagak kadakayo a kadagiti amin a tattao a nagbibiag, awan iti natantan-ok pay ngem ni Juan. Nupay kasta, inbilang ti Dios a natantan-ok pay ngem ni Juan uray dagiti nabababa a tattao nga inanamongan ti Dios nga iturayan."

\s5
\v 29 Idi nangngegan dagiti amin a tattao a pakairamanan dagiti agsingsingir ti buis ti kinuna ni Jesus, immanamongda nga iti Dios ket nalinteg, gapu ta binautisaran ida ni Juan.
\v 30 Ngem dagiti Pariseo ken dagiti nalalaing iti linteg dagiti Judio ket saan a binautisaran ni Juan ken linaksidda ti pagayatan iti Dios para kadakuada.

\s5
\v 31 Kinuna pay ni Jesus, "Ania iti pangiyarigan kadakayo a tattao nga agbibiag ita a tiempo? Ibagak kadakayo:
\v 32 Maiyarig kayo kadagiti ubbing nga aggaayam iti nalawa a lugar. Ay-ayabanda iti maysa ken maysa, kunkunada, "Nagpatukar kami para kadakayo iti saniweng iti plauta, ngem saan kayo met a nagsala! Nagkanta kami iti naladingit a kankanta, ngem saan kayo met a nagsangit!"

\s5
\v 33 Kasta met laeng, idi immay ni Juan kadakayo ken saan a nangan kadagiti kadawyan a taraon wenno naginom iti arak, inlaksidyo isuna ket kinunayo, '"Adda demonyo a mangtengtengngel kenkuana!'
\v 34 Ngem idi immay ti Anak ti Tao kadakayo a nangan iti kadawyan a taraon ken naginom iti arak a kas iti ar-aramiden ti dadduma, inlaksidyo met isuna ket kinunayo, 'Kitaenyo! Daytoy a tao ket mangmangan iti adu ken agin-inom iti adu nga arak, ken makipulpulapol kadagiti agsingsingir iti buis ken dadduma a managbasol!
\v 35 Ngem ti kinasirib ti Dios ket mapaneknekan nga daytoy ket usto babaen kadagiti sumursurot iti daytoy.

\s5
\v 36 Maysa nga aldaw, adda Pariseo nga agnagan Simon a nangawis kenni Jesus a makipangan kenkuana. Ket napan ngarud ni Jesus iti balayna ket nagsanggir iti lamisaan tapno mangan.
\v 37 Adda met maysa a babai iti dayta a siudad nga iti pannakaammo iti kaaduan ket maysa a balangkantis. Idi naamoanna a ni Jesus ket mangmangan idiay balay ti Pariseo, napan isuna sadiay, nangitugot iti fraskita a naglaon iti bangbanglo.
\v 38 Kabayatan a mangmangan ni Jesus a nakasanggir, nagtakder ti babai iti malikudanna nga asideg iti sakaananna. Nagsangsangit isuna ket nagtedted iti luana kadagiti saka ni Jesus. Intultuloyna nga pinunasan dagiti saka ni Jesus babaen iti buokna, ken inagkanna ken binukbukanna dagitoy iti bangbanglo.

\s5
\v 39 Idi nakita ti Pariseo a nangawis ken ni Jesus iti inaramid ti babai, kinunana iti panunotna, "No daytoy a tao ket pudno a profeta, ammona koma no siasino daytoy a babai a mangsagsagid kenkuana ken no ania a klase a tao isuna, nga isu ket managbasol."
\v 40 Kas sungbat, kinuna ni Jesus, "Simon, adda kayatko nga ibaga kenka." Simmungbat isuna, "Manursuro, ania daydiay?"

\s5
\v 41 Imbaga ni Jesus kenkuana daytoy nga istorya, "Adda dua a tao a nakabulod iti kuarta iti maysa nga agpapautang. Maysa kadagitoy a tao ket nakabulod iti limagasut a pirak, ken diay maysa ket nakabulod met iti limapulo a pirak.
\v 42 Awan iti nakabayad kadakuada kadagiti utangda, isu naasi unay diay nagpautang ket imbagana a saandan a bayadan dagiti utangda. Ngarud, siasino kadagiti dua a lallaki iti ad-adda a mangayat iti nagpautang?
\v 43 Simmungbat ni Simon, "Iti panagkunak ket diay nakautang ti ad-adu a kuarta ti ad-adda nga mangayat kenkuana." Kinuna ni Jesus kenkuana, "Usto ta imbagam".

\s5
\v 44 Kalpasan ket simmango isuna iti babai ket kinunana ken ni Simon, "Panunutem no ania ti inaramid daytoy a babai! Idi simrekak ditoy balaymo, saan mo nga inaramid iti rumbeng nga aramiden iti maysa nga agpasangbay iti sangaili. Saannak nga inikkan iti danum a pagbuggok kadagiti sakak, ngem daytoy a babai binugoanna dagiti sakak babaen iti luana ken pinunasanna ida babaen iti buokna.
\v 45 Saannak a kinablaawan babaen iti agep, ngem manipud pay simmangpetak ket saan isuna a nagsardeng nga nangag-agep kadagiti sakak!

\s5
\v 46 Saan mo a binukbukan daytoy ulok iti lana ti olibo, ngem binukbukanna dagiti sakak iti bangbanglo.
\v 47 Isu nga ibagak kadakayo a napakawanen ti adu a basolna ken isu iti gapuna a kasta unay ti panagayatna kaniak. Ngem iti tao a panpanunotenna a bassit laeng iti basolna, ken napakawanen dagitoy, ket basbassit to laeng iti panagayatna kaniak."

\s5
\v 48 Kalpasan ket kinunana iti babai, "Napakawanen dagiti basbasol mo."
\v 49 Dagiti kakaduana a mangmangan ket nagi-innarasaasda, "Siasino daytoy a tao a mangibagbaga nga isu ket mamakawan kadagiti basbasol?"
\v 50 Ngem kinuna ni Jesus iti babai, "Gapu ta namatika kaniak, insalakannakan ti Dios. Itden koma ti Dios kenka ti talna bayat iti ipapanmo!";

\s5
\c 8
\p
\v 1 Kalpasan dayta, nagdalyasat ni Jesus ken dagiti sangapulo ket dua nga adalan kadagiti naduma-duma a siudad ken barbario. Bayat iti panagdalyasatda, nangaskasaba ni Jesus kadagiti tattao, inwarwaragawagna ti naimbag a damag a ti Dios ket ipakitananto ti bagina a kas ari.
\v 2 Makidaldalyasat met kadakuada dagiti sumagmamano a babbai a napaimbag manipud iti dakes nga espiritu ken saksakit. Nairaman kadagitoy ni Maria a naggapu iti bario ti Magdala, a nawayawayaan manipud iti pito a dakes nga espiritu,
\v 3 ni Juana, nga asawa a babai ni Cuza, a maysa kadagiti mangimatmaton iti sanikua ni Ari Herod Antipas, ni Susana, ken dagiti dadduma. Ipapaayda ti dadduma a bukodda a pondo a mangsuporta kenni Jesus ken dagiti adalanna.

\s5
\v 4 Maysa nga aldaw, mauum-ummong dagiti adu a tattao, gapu ta dagiti tattao ket agdaldayasatda manipud kadagiti nadumaduma nga il-ili a mangkita kenni Jesus. Ket imbagana kadakuada daytoy nga istoria:
\v 5 "Adda lalaki a napan iti talonna tapno agmula iti bukbukel. Kabayatan ti panangiwarwarasna kadagitoy idiay daga, dagiti dadduma a bukbukel ket naregreg iti natangken a dalan. Ket napayatpayatan dagiti tattao dagidiay a bukbukkel, ken kinnan dagiti billit.
\v 6 Dadduma kadagiti bukbukel ket naregreg iti nabato a daga nga addaan laeng iti bassit a daga. Ngarud, idi nagtubon dagiti bukel, nagango dagiti mula gapu ta awan linnaaw.

\s5
\v 7 Dagiti dadduma a bukbukel ket naregreg iti daga nga addaan iti bukbukel ti nasiit a mulmula. Dimmakkel dagiti nasiit nga mulmula a kadua dagiti trigo ket napidipidda isu a saanda a dimakkel.
\v 8 Ngem dagiti dadduma a bukbukel ket naregreg iti nadam-eg a daga, ket dimmakkel a nasayaat ket nagbunga iti sagsasangagasut a daras ti naimula a bukbukel. Kalpasan a naibagana dagitoy, imbaga ni Jesus iti napigsa a balikas, "Panunutenyo a nasayaat dagiti nangngegyo nga imbagak!

\s5
\v 9 Ket dagiti adalan ni Jesus kiniddawda kenkuana nga ibagana kadakuada ti kaipapanan ti istoria.
\v 10 Ket kinunana, "Naipaay kadakayo ti gundaway ti panakaammo kadagiti nailemmeng a banbanag maipapan no kasano nga ti Dios ket agturay kas Ari. Ngem agsaoak iti tumunggal maysa babaen laeng kadagiti pangngarig, tapno iti kasta, 'Uray no makitada, saanda a mabigbig, ken uray no mangngegda, saanda a maawatan.'

\s5
\v 11 Ita, daytoy ti kaipapanan ti istoria: Dagiti bukbukel ket iladladawanna ti sao ti Dios.
\v 12 Dagiti bukbukkel a naregreg iti dalan ket ipakitana no ania ti mapasamak inton mangngegan dagiti tattao ti sao ti Dios, ngem kalpasanna, umay ti diablo ket ikkatenna ti sao manipud kadagiti panpanunot ken puspusoda. Kas pagbanaganna, saanda a patien daytoy ket saanda a maisalakan.
\v 13 Dagiti bukbukel a naregreg iti nabato a daga ket ipakita no ania ti mapasamak inton mangngegan dagiti tattao ti sao ti Dios ken awatenda daytoy a siraragsak, ngem awan ti nauneg a ramutda. Kas pagbanaganna, mamatida laeng iti apagbiit a tiempo. Ket inton dumteng kadakuada dagiti narigat a paspasamak, sumardengda a mamati iti sao ti Dios.

\s5
\v 14 Dagiti bukbukel a naregreg kadagiti nasiit a mulmula ket ipakitana no ania ti mapasamak inton mangngegan ti maysa a tao dagiti sao ti Dios, ngem kabayatan nga agbibiagda, palubusanda dagiti banbanag a kas ti pakadanagan, kinabaknang ken pakagsakan iti daytoy a biag a mangleppes kadagiti sao ti Dios iti biagda. Kas pagbanaganna, saanda a dummakel iti naispirituan.
\v 15 Ngem dagiti bukbukel a naregreg iti nadam-eg a daga ket ipakpakitana no ania iti mapasamak inton mangngegan ti maysa a tao dagiti sao ti Dios ken awatenna daytoy nga addaan nadayaw ken nadalus a panagpuspuso. Itultuloyda ti mamati ken agtungpal iti sao, isu nga agpataidda iti nasayaat a naispirituan a bunga.

\s5
\v 16 Kalpasan a maseggedan ti pagsilawan, saan a kaluban dagiti tattao daytoy iti basket wenno ikabil iti sirok ti pagiddaan. Ketdi, ikabilda iti pagsilawan, tapno ti siasinoman a sumrek iti kuarto ket makakita babaen iti lawagna.
\v 17 Iladladawan daytoy nga amin a naidulin ita ket makitanto iti masungad nga al-aldaw. Ken tunggal banag a nailimed ita ket mairruarto a silulukat.
\v 18 Isu a siguraduenyo nga agdengdengngeg kayo a nasayaat kadagiti ibabagak kadakayo, gapu ta ikkan to ti Dios iti kabaelan dagiti mamati iti kinapudnona tapno ad-adda pay a maawatanda. Ngem pagbalinento ti Dios a saan a makaawat dagiti saan a mamati iti kinapudnona uray pay iti bassit nga ipagarupda a naawatanda."

\s5
\v 19 Maysa nga aldaw immay kinita ti ina ken dagiti kakabsatna ni Jesus, ngem saanda a makaasideg kenkuana gapu ta nakaad-adu dagiti tattao a nanglawlaw kenkuana iti balay nga ayanna.
\v 20 Ket maysa a tao ti nangibaga kenkuana, "Ni nanangmo ken dagiti kakabsatmo ket agtaktakderda idiay ruar, kayatdaka a makita.
\v 21 Ngem simmungbat isuna kadakuada, "Dagidiay agdengngeg iti sao ti Dios ken agtulnogda ket napateg kaniak a kas ina ken kakabsatko."

\s5
\v 22 Iti sabali nga aldaw naglugan ni Jesus ken dagiti adalanna iti maysa a bangka. Kinunana kadakuada, "Kayat ko a bumallasiw tayo iti bangir ti dan-aw." Isu a nangrugida a naglayag a mapan iti ballasiw ti dan-aw.
\v 23 Ngem kabayatan nga aglaylayagda, nakaturog ni Jesus. Ket adda bimmaba a napigsa a bagyo iti dan-aw. Nabiit pay ket mapunpunnon ti bangkada iti danum, ket agpeggaddan.

\s5
\v 24 Isu a napan dagiti adalan kenkuana ket riniingda isuna. Kinunada kenkuana, "Apo! Apo! Matay tayon!" Ket nagriing isuna ket binilinna ti angin ken dagiti narungsot a dalluyon nga agtalna ket nagtalnada. Tunggal banag ket kimmalma.
\v 25 Kalpasan ket kinunana kadakuada, "Apay a nagkapsot ti pammatiyo?" Naalarma ken nagsiddaaw dagiti adalan gapu iti daydiay a napasamak. Kinunkunada iti maysa ken maysa, "Siasino daytoy, ta kabaelanna a mandaran uray dagiti angin ken iti danum, ket agtulnogda kenkuana?"

\s5
\v 26 Intultuloy ni Jesus ken dagiti adalan ti nagdalyasat ket nakadanunda iti rehion a pagnanaedan dagiti Geraseno, sadiay ballasiw ti dan-aw iti distrito ti Galilea.
\v 27 Kalpasanan nga immulog ni Jesus iti bangka, sinabat isuna iti maysa a lalaki a naggapu iti ili iti dayta a lugar. Daytoy a lalaki ket linuganan dagiti demonio. Nabayag a panawen a daytoy a lalaki ket saan nga agkawkawes ken saan nga aggigian iti balay. Ketdi, aggigian isuna kadagiti rukib a pagitantaneman kadagiti natay.

\s5
\v 28 Idi nakitana ni Jesus, nagikkis ti lalaki, nagpakleb iti sangoananna, ket imbagana iti napigsa a balikas, "Ania ti kayatmo kaniak, Jesus, Anak ti Kangatoan a Dios? Agpagpakaasiak kenka, saannak koma a parigaten!"
\v 29 Imbaga ti lalaki daytoy gapu ta kaibilbilin laeng ni Jesus iti dakes nga espiritu a rumuar kenkuana. Uray kinawkawaranda dagiti ima ken sakana kabayatan a banbantayan dagiti tattao, adun a daras a kellaat lattan a luganan ti dakes nga espiritu isuna. Kalpasan ket pugsaten ti lalaki dagiti kawar ken iturong isuna ti demonio kadagiti letlet-ang.

\s5
\v 30 Ket sinaludsod ni Jesus isuna, "Ania ti nagan mo?" Simmungbat isuna, "Ti nagan ko ket Rinibribo." Naibagana daydiay gapu ta adu dagiti demonio a simrek iti dayta a tao.
\v 31 Intultuloy dagiti demonio ti nagpakpakaasi kenni Jesus a saanna koma ida nga ibaon idiay nauneg a yuyeng a pangdusaan ti Dios kadagiti demonio.

\s5
\v 32 Adda iti dakkel nga arban dagiti baboy nga agar-arab idiay turod nga asideg. Nagpakpakaasi dagiti demonio kenni Jesus a palubusanna ida a sumrek kadagiti baboy.
\v 33 Pinanawan ngarud dagiti demonio ti lalaki ket simrekda kadagiti baboy, ken ti arban dagiti baboy ket nagdardarison a simmalog idiay dan-aw ket nalmesda.

\s5
\v 34 Idi nakita dagiti agay-aywan iti arban dagiti baboy ti napasamak, nagtatarayda nga immadayu! Impadamagda kadagiti tattao idiay ili no ania iti nakitada idiay away.
\v 35 Kalpasan ket napan dagiti tattao tapno kitaenda no ania ti napasamak. Idi nadanunda iti ayan ni Jesus, nakitada ti lalaki a tinalawan dagiti demonio a nakatugaw iti sakaanan ni Jesus, nga agdengdenngeg kenkuana. Nakitada a nakabadon isuna, ken nalimbong manen ti panununotna, ket nagbutengda.

\s5
\v 36 Dagiti lallaki a nakakita iti daytoy a napasamak ket inpadamagda kadagiti kasangsangpet a tattao no kasano a pinaimbag ni Jesus ti lalaki a tinengngel dagiti demonio.
\v 37 Ket adu a tattao manipud iti aglawlaw ti rehion ti Geraseno ket kiniddawda ken ni Jesus a panawanna ti lugarda gapu ta napalalo ti butengda. Isu a limmugan ni Jesus ken dagiti adalanna iti bangka tapno agsublida iti ballasiw ti dan-aw.

\s5
\v 38 Sakbay a pimmanawda, ti lalaki a tinalawan dagiti demonio ket nagpakpakaasi ken ni Jesus a kunana, "Pangngaasim, ipalubos mo nga sumurotak kenka!" Ngem ketdi, pinapanaw isuna ni Jesus babaen ti panagsaona kenkuana,
\v 39 "Saan, agsubli ka iti balaymo ken ibagam kadagiti tattao no ania ti inaramid ti Dios para kenka!" Immadayo ngarud ti lalaki ket imbagana kadagiti tattao iti entero nga ili no ania ti inaramid ni Jesus para kenkuana.

\s5
\v 40 Kalpasanna, nagsubli iti ballasiw ti dan-aw da Jesus ken dagiti adalanna a nagturongda idiay Capernaum. Adu a tattao ti agur-uray kenkuana sadiay, ket inawatda isuna.
\v 41 Iti dayta metlaeng, maysa a lalaki a managan Jairo, a maysa kadagiti mangidadaulo iti sinagoga sadiay, ti immasideg ken ni Jesus ken nagpakleb iti sakaananna. Nagpakpakaasi kenni Jesus nga umay koma iti balayna,
\v 42 gapu ta ti kakaisuna nga anakna a babai, nga agtawen laeng iti sangapulo ket dua, ket matmatayen ket kayatna koma apaimbagen niJesus. Ngem kabayatan a kimmuyog ni Jesus kenkuana, adu dagiti tattao a mangar-aribungbong kenni Jesus.

\s5
\v 43 Ita, kadagiti adu a tattao, adda babai nga agsagsagaba iti las-ud iti sangapulo ket dua a tawenen manipud iti sakit a pakaigapuan ti agtultuloy a panagpadara. Nabusbusnan amin a kuartana a pinagbaybayadna kadagiti mangngagas tapno matulunganda isuna, ngem awan kadakuada iti nakabael a nakaagas kenkuana.
\v 44 Napan isuna iti likudan ni Jesus ket sinagidna ti gayadan ti badona. Naminpinsan a nagsardeng ti panagpadarana.

\s5
\v 45 Kinuna ni Jesus, "Siasino ti nangsagid kaniak?" Kabayatan a tunggal maysa nga adda iti aglawlaw ni Jesus ket agkunkuna a saanda a sinagid isuna, kinuna ni Pedro, "Apo, nagadu a tattao iti umar-aribungbong kenka ken agdidinnuronda pay nga umasideg kenka, isu a mabalin a maysa kadakuada ti nangsagid kenka!"
\v 46 Ngem kinuna ni Jesus, "Ammok nga adda iti nangigagara a nangsagid kaniak, gapu ta rimuar ti panakabalin kaniak a mangpaimbag iti dayta a tao."

\s5
\v 47 Ket idi naamiris ti babai a saan isunan a makapaglimmeng, agtigtigerger nga immasideg kenkuana ti babai ken nagpakleb iti daga iti sangoananna. Kabayatan nga agdengdengngeg dagiti dadduma a tattao, imbaga ti babai kenni Jesus no apay a sinagidna isuna ken isuna ket napaimbag a dagus.
\v 48 Ket kinuna ni Jesus iti babai, "Patpatgek a babai, gapu ta namatika a kabaelan ka a paimbagen, naimbagan kan. Ita, mapankan, ket sapay koma ta ti talna ti Dios iti kumuyog kenka."

\s5
\v 49 Bayat a katkatungtongna ti babai, maysa a tao manipud iti balay ni Jairo ti immay ket kinunana ken ni Jairo, "Ti anak mo a babai ket natayen. Isu a saanmon a singaen pay ti manursuro!"
\v 50 Ngem idi nangngeg ni Jesus dayta, kinunana ken ni Jairo "Saanka nga agbuteng. Mamati ka laeng kaniak ket ti anak mo agbiag manen."

\s5
\v 51 Idi nakadanun isuna iti ruar ti balay, saan a pinalubosan ni Jesus ti siasinoman nga umuneg iti balay a kaduana, malaksid ken ni Pedro, ni Juan, ken ni Santiago, ken ti ama ken ina ti ubing a babai.
\v 52 Ket amin a tattao sadiay ket agsangsangit iti napigsa kas panangipakitada a nalidayda gapu ta natay ti ubing a babai. Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Agsardeng kayo nga agsangit! Saan isuna a natay! Matmaturog laeng isuna!"
\v 53 Ket kinatkatawaan isuna dagiti tattao, gapu ta ammoda a natayen ti ubing a babai.

\s5
\v 54 Ngem inigganan ni Jesus ti ima ti ubing nga babai, ken inawaganna isuna, a kunana, "Ubing, bumangonka!"
\v 55 Ket dagus a nagsubli ti espirituna iti bagina ket bimmangon. Imbaga ni Jesus kadakuada nga ikkanda isuna iti aniaman a makan.
\v 56 Ket kasta unay ti panagsiddaaw dagiti nagannakna, ngem imbaga ni Jesus kadakuada a saanda pay laeng nga ibagbaga iti siasinoman no ania ti napasamak.

\s5
\c 9
\p
\v 1 Ket inummong ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalanna ken innikkanna ida iti karbengan ken pannakabalin a mangpatalaw iti amin a kita ti demonio ken mangpaimbag kadagiti saksakit ti tattao.
\v 2 Imbaonna isuda a rummuar a mangpaimbag kadagiti tattao ken tapno isurona kadakuada ti maipanggep iti panangiparangto ti Dios iti bagina kas ari.

\s5
\v 3 Sakbay a pimmanawda, kinunana kadakuada, "Dikay mangitugot iti uray aniaman a banag iti panagdalyasatyo. Dikay mangitugot iti sarukod, wenno supot wenno taraon wenno kuarta. Dikay met mangitugot iti pagsukatanyo.
\v 4 Aniaman a balay a sumrekanyo, agtalinaed kayo iti dayta a balay aginggana a pumanawkayo iti dayta a lugar.

\s5
\v 5 Iti aniaman nga ili a saan dakayo nga awaten dagiti tattao, saan a rumbeng nga ituloyyo nga agtalinaed sadiay. Bayat ti ipapanawyo iti dayta nga ili, pagpagenyo ti tapok kadagiti saksakayo. Aramidenyo dayta a kas ballaag kadakuada iti saanda a panangawat kadakayo."
\v 6 Ket dagiti adalan ni Jesus pimmanawda ken nagdalyasatda kadagiti adu a barrio. Iti amin a napananda, imbagada kadagiti tattao ti maipanggep iti naimbag a damag manipud iti Dios ken pinaimbagda dagiti masaksakit a tattao.

\s5
\v 7 Ni Herodes, ti turay iti distrito ti Galilea, ket nangngeganna ti maipanggep iti tunggal banag a mapaspasamak. Nariribukan isuna, gapu ta adda dagiti tattao nga agkunkuna a nagbiag manen ni Juan a Mammuniag.
\v 8 Kunkunaen met dagiti dadduma a tattao a nagparang manen ni profeta Elias, ken dagiti dadduma ket ibagbagada a nagungar ti maysa kadagiti immun-una a profeta.
\v 9 Ngem kinuna ni Herodes, "Saan a mabalin a ni Juan gapu ta pinaputolko ti ulona. Siasino ngarud daytoy a tao a mangmangngegak dagiti banbanag a maipapan kenkuana?" Ket intuloyna ti nangsapul iti wagas tapno makitana ni Jesus.

\s5
\v 10 Idi nagsubli dagiti apostol manipud iti panagdalyasatda, sinaritada kenni Jesus dagiti amin a banag nga inaramidda. Ket inkuyog na isuda a napan nga is-isuda sadiay ili ti Betsaida.
\v 11 Ngem idi nangngegan dagiti adu a tattao ti napanan ni Jesus, sinurotda isuna sadiay. Ket inawatna isuda ken nagsao kadakuada iti maipanggep no kasano nga agpakitanto ti Dios a kas ari iti mabiit, ken pinaimbagna dagiti agkasapulan ti pannakapaimbag.

\s5
\v 12 Ita ket mumalemen, isu a dagiti sangapulo ket dua nga adalanna ket immay kenkuana ken kinunada, "Pangngaasim ta papanawemon dagitoy adu a tattao tapno mapanda kadagiti ili iti aglawlaw ken aw-away tapno agsapulda iti makanda ken mangkitada iti pagdagusanda, gapu ta adda tayo iti disso nga awan matatao"
\v 13 Ngem kinunana kadakuada, "Masapul nga ikkanyo isuda iti uray ania a makan!" Simmungbatda, "Ti adda laeng kadatayo ket lima a babassit a tinapay ken dua a babassit a lames. Saan tayo a kabaelan ti mapan gumatang iti umanay a kanen dagitoy a tattao!"
\v 14 Imbagada daytoy gapu ta adda idi iti agarup lima ribu a lallaki sadiay. Ket kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Ibagayo kadagiti tattao nga agtugawda a nabunggo-bunggoy, saglilima pulo a tao iti tunggal bunggoy."

\s5
\v 15 Inaramid ngarud dagiti adalanna dayta ket nagtugaw amin dagiti tattao.
\v 16 Ket innalana ti lima a tinapay ken ti dua a lames. Timmangad isuna sadi langit ken nagdayaw iti Dios gapu kadagitoy. Ket pinispisina ken intedna kadagiti adalanna tapno iwarasda kadagiti tattao.
\v 17 Nanganda amin ket tunggal maysa ket naaddaan iti umdas a makan. Kalpasanna inurnong dagiti adalan dagiti nabati a taraon, a nangpunno iti sangapulo ket dua a basket!

\s5
\v 18 Maysa nga aldaw, kabayatan nga agkarkararag ni Jesus a maymaysana, immasideg kenkuana dagiti adalanna ket dinamagna kadakuada, "Siasino-ak iti pinagkuna dagiti tattao?"
\v 19 Insungbatda, "Dadduma a tattao ket kunada a sika ni Juan a Mammuniag, ngem dagiti dadduma ket kunada a sika ni Elias, kuna met dagiti dadduma a maysaka kadagiti nagkauna a profeta a nagbiag manen."

\s5
\v 20 "Sinaludsodna kadakuada, "Dakayo ngay? Siasinoak iti panagkunayo?" Simmungbat ni Pedro, "Sika ti Mesias, a naggapu iti Dios."
\v 21 Ket siiinget a binallaagan isuda ni Jesus a saanda pay nga ibagbaga dagitoy iti sabali a tao.
\v 22 Ket kinunana, "Siak, ti Anak ti tao, ket agsagaba iti adu a banbanag: Laksidendakto dagiti panglakayen, dagiti papanguloen a papadi ken dagiti mangisursuro ti linlinteg dagiti Judio ken kalpasan ket mapapatayak. Ngem, kalpasan iti maikatlo nga aldaw, agsubliak a sibibiag manen."

\s5
\v 23 Ket kinunana kadakuada amin, "No adda man kadakayo iti agtarigagay a sumurot kaniak a kas adalak, masapul a saanyo nga aramiden dagiti tarigagayyo laeng nga aramiden. No di ket, inaldaw koma a situtulokkayo nga agrigat, uray no dumteng ti kanito nga itedyo iti bukodyo a biag.
\v 24 Masapul nga aramidenyo dayta, gapu ta dagiti nangpadas a mangispal kadagiti biagda para kadagiti bagbagida ket mapukawdanto dagitoy iti agnanayon, ngem dagiti mangtallikod iti biagda gapu iti panagbalinda nga adalak ket maisalakandanto dagiti biagda iti agnanayon.
\v 25 Ania ti magungunam no magun-odmo ti amin a banag ditoy lubong ngem iti kamauddiananna ket mapukawmo wenno ultimo ti bukodmo a bagi ket isukom?

\s5
\v 26 No maipanggep kadagiti tattao a saanda kayat nga awaten dagitoy a pannursurok ken saanda kayat nga ibaga a naibilangda kaniak, Siak, ti Anak ti Tao ket saan konto met a kayat nga ibaga nga isuda ket naibilang kaniak inton agsubliak iti bukod ko a dayag ken iti dayag ti Ama, ken kadagiti nasantoan nga anghel.
\v 27 Ngem ibagak kadakayo daytoy a kinapudno: dadduma kadakayo a nakatakder ita ditoy ket saan a matay aginggana a makitayo ti Dios nga iparangna ti bagina kas ari!"

\s5
\v 28 Agarup walo nga aldaw kalpasan a sinarita ni Jesus dagitoy, inkuyogna da Pedro, Juan ken Santiago, ket simmang-at da iti bantay nga agkararag sadiay.
\v 29 Kabayatan nga agkarkararag isuna, ti langa iti rupana ket nagbalin a naidumduma ken dagiti kawesna ket nagbalin nga agan-andap a puraw ken makasisirap a kasla kimat.

\s5
\v 30 Pagammoan, dua kadagiti nagkauna a profeta ti makisarsarita ken ni Jesus; isuda da Moises ken Elias.
\v 31 Nagparangda a napalikmutan iti dayag, ken nakisaritada kenni Jesus maipanggep iti ipapanawna, a matungpalto iti mabiit idiay Jerusalem.

\s5
\v 32 Makaturturog unayen da Pedro ken dagiti dadduma nga adalan a kaduana. Idi makariingda, nakitada ti dayag ni Jesus; nakita da met ti dua a lallaki a makipagtaktakder kenkuana.
\v 33 Bayat a mangrugin a panawan da Moises ken Elias ni Jesus, kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, nagsayaaten ti kaadda tayo ditoy! Agaramid kami iti tallo a kalapaw, maysa kenka, maysa ken Moises, ken maysa kenni Elias!" Ngem saanna a naawatan no ania iti ibagbagana.

\s5
\v 34 Kabayatan nga ibalbalikas na dagitoy a banbanag, nagummong dagiti ulep ket innabbunganna ida. Nagbuteng dagiti adalanna iti panangkumot ti ulep kadakuada.
\v 35 Nagtimek iti Dios kadakuada manipud iti ulep, kunana, "Daytoy ti Anak ko, a pinilik; dumngeg kayo kenkuana!"
\v 36 Idi nalpasen a nagsao ti timek, nakita dagiti tallo nga adalan a ni Jesus laengen ti adda sadiay. Ket nagulimekda ken iti nabayag a panawen ket saanda a sinarsarita iti siasinoman ti nakitada.

\s5
\v 37 Iti simaruno nga aldaw, idi nakasalogdan manipud iti bantay, sinabat ti adu a tattao ni Jesus.
\v 38 Pagammoam, maysa a lalaki manipud kadagiti adu a tattao ti nagpukkaw, "Maestro, agpakpakaasiak kenka, aramidem ti aniaman a mangtulong iti anakko a lalaki! Isuna ket kakaisuna nga anak ko.
\v 39 Kellaat lattan a luganan isuna iti dakes nga espiritu ket pag-ikkisenna. Ken wagwagenna ti kasta launay ken paglabutabenna ti ngiwatna. Narigatna a panawan ti anakko ken no pumanaw, dangranna iti kasta unay.
\v 40 Nagpakpakaasiak kadagiti adalam a bilinenda ti dakes nga espiritu a rumuar manipud kenkuana, ngem saanda met a kabaelan nga aramiden daytoy!

\s5
\v 41 Kas sungbat, kinuna ni Jesus, "Daytoy a kaputotan dagiti tattao ket saan a mamati isu a ti panagpanpanunotyo ket narugit! "Kasano pay kabayag ti masapul a kaaddak kadakayo sakbay a mamati kayo?" Ket kinunana itiama ti ubing a lalaki, "Iyegmo ditoy ti anakmo a lalaki!"
\v 42 Kabayatan nga iyas-asidegda iti ubing a lalaki kenkuana, intumba ti demonio ti ubing a lalaki iti daga, sana winagwag iti nakaro. Ngem tinubngar ni Jesus ti dakes nga espiritu ken pinaimbagna ti ubing a lalaki. Kalpasan ket insublina isuna iti amana.

\s5
\v 43 Kalpasanna, amin dagiti tattao sadiay ket nagasiddaaw iti naindaklan a pannakabalin ti Dios. Kas masmasdaaw dagiti tattao gapu iti milagro nga inaramid ni Jesus, kinunana kadagiti adalanna,
\v 44 "Dumngeg kayo a naimbag iti ibagak kadakayo: Siak, ti Anak ti Tao, ket maiyawatak kadagiti kabusorko iti mabiit."
\v 45 Ngem saan a naawatan dagiti adalanna ti kayatna a sawen iti daytoy. Ta saan nga impalubos ti Dios a maawatanda dagitoy, tapno saanda pay nga maammoan no ania ti kayat na a sawen, ken mabutengda a mangdamag kenkuana iti maipanggep kadagitoy nga imbalikasna.

\s5
\v 46 Iti saan unay a nabayag kalpasan daytoy, dagiti adalanna ket nangrugida nga agrsusuppiat maipanggep no siasino kadakuada ti kapapatgan.
\v 47 Ngem ammo ni Jesus iti panpanunotenda, isu a nangala iti maysa nga ubing a pinagtakder na iti abayna.
\v 48 Kinunana kadakuada, "No adda ti mangawat iti bassit nga ubing a kas iti daytoy gapu kaniak, kasta met nga inawatnak. Ket no adda ti mangawat kaniak, kasta met nga inawatna ti Dios, a nangibaon kaniak. Laglagipenyo a dagiti adda kadakayo a kasla isuda iti kanunumoan ket isuda ti ibilbilang ti Dios a kapapatgan."

\s5
\v 49 Simmungbat ni Juan kenni Jesus, "Maestro, nakakita kami iti tao a mangus-usar iti nagan mo a mangpapanaw kadagiti demonio a rummuar kadagiti tatto. Isu nga imbagami kenkuana nga isardengna, gapu ta saan a sumursurot kenka kas kameng ti bunggoy tayo."
\v 50 Ngem kinuna ni Jesus, "Saanyo a pasardengen isuna iti pinangaramid na iti dayta! No adda iti agar-aramid iti banag a saanyo a pakadangran, ngarud ti ar-aramiden na ket makatulong kadakayo."

\s5
\v 51 Idi umad-adanin ti aldaw nga alaen isuna ti Dios idiay langit, inkeddeng ni Jesus a mapan isuna idiay Jerusalem.
\v 52 Nangibaon isuna iti sumagmamano a mensahero a mapan nga ummun-una kenkuana, ket simrekda iti maysa a barrio iti rehion ti Samaria tapno isaganaanda ti ipapanna sadiay.
\v 53 Ngem saan nga impalubos dagiti Samaritano nga umay ni Jesus iti barrioda gapu ta agturong isuna idiay Jerusalem.

\s5
\v 54 Idi nangngeg dayta dagiti dua nga adalanna a ni Santiago ken ni Juan, kinunada, "Apo, kayat mo kadi a dawatenmi iti Dios a mangitinnag iti apoy manipud langit a mangdadael kadagidiay a tattao?"
\v 55 Ngem timmalyaw ni Jesus kadakuada ken nainget nga imbagana kadakuada a nagbiddutda iti panangibagada iti dayta.
\v 56 Isu a napanda iti sabali a barrio.

\s5
\v 57 Kabayatan a magmagna ni Jesus ken dagiti adalan iti kalsada, maysa kadakuada iti nagkuna, "Sumurotak kenka iti sadinoman a papanam."
\v 58 Simmungbat ni Jesus, "Dagiti lobo ket adda pagyananda nga abot iti daga, ken dagiti billit ket adda umokda, ngem Siak, ti Anak ti Tao, awan ti pagtaengan a pagturogak.

\s5
\v 59 Kinuna ni Jesus iti sabali a tao, "Sumurot ka kaniak!" Ngem kinuna dayta a tao, "Apo, palobusannak man pay nga umuna nga agawid ken ipunponko ni tatangko kalpasan a matay isuna."
\v 60 Ngem kinuna ni Jesus kenkuana, "Bay-am a dagiti natay, ipunponda dagiti minatayda; ngem mapanka ken ibagam kadagiti tattao iti amin a disso nga iti Dios ket asidegen ti pinangipakitana iti bagina a kas ari."

\s5
\v 61 Adda pay maysa kadakuada a nagkuna, "Apo, sumurotak kenka ken agbalinak nga adalam, ngem palubosannak pay nga agpakada kadagiti kailliak."
\v 62 Kinuna ni Jesus kenkuana, "Siasinoman a mangrugi nga agarado iti taltalonna kalpasan ket kumita iti likudanna ket saan a mabalin nga agserbi iti Dios inton iturayanna ti tunggal banag kas maysa nga ari."

\s5
\c 10
\p
\v 1 Kalpasan dayta, nangdutok ni Apo Jesus iti pitopulo a sabali pay a tattao a mapan mangasaba. Nagsagana isuna a mangibaon kadakuada a sagdudua tapno umunada a mapan iti tunggal ili ken bario a panggepna a papananto.
\v 2 Kinunana kadakuada, "Adu iti maapit, ngem bassit dagiti agapit. Isu nga ikararag ken ipakpakaasiyo iti Apo a mangibaon iti ad-adu nga agapit iti paanina.

\s5
\v 3 Inkayo itan! Ngem laglagipenyo nga imbaonkayo a rumuar a mangikasaba iti mensahek kadagiti tattao a mangpadasto a mangdangran kadakayo. Kaslakayto kadagiti urbon a karnero a naitipon kadagiti lobo.
\v 4 Saan kayo a mangitugot iti kuarta. Saan kayo a mangitugot iti bay-on. Saan kayo a mangitugot iti pagsukatan a sapatos. Saan kayo nga agsardeng a mangkablaaw kadagiti tattao iti dalan.

\s5
\v 5 No sumrek kayo iti maysa a balay, umuna nga ibagayo kadagidiay a tattao, 'Sapay koma ta ipaay ti Dios iti kapia kadakayo nga adda iti daytoy a balay!'
\v 6 No dagiti agnanaed idiay ket agtarigagay a maaddaan iti kapia ti Dios, mapadasandanto ti kapia nga idiaydiayayo kadakuada. Ngem no dagiti tattao nga agnanaed idiay ket saanda nga agtarigagay a maadaan iti kapia ti Dios, ti idiaydiayayo a kapia ket agsublinto kadakayo.
\v 7 Agtalinaed kayo iti dayta a balay agingga a panawanyo dayta a bario. Dikay agakar-akar iti paggianan. Kanen ken inummenyo ti aniaman nga idasarda kadakayo, gapu ta ti agtrabtrabaho ket maikari nga umawat iti tangdanna gapu iti panagtrabahona.

\s5
\v 8 No sumrek kayo iti maysa nga ili, ket awaten dakayo dagiti tattao sadiay, kanenyo ti aniaman a taraon nga idasarda kadakayo.
\v 9 Agasanyo dagiti tattao sadiay a masakit. Ibagayo kadakuada, 'Iti mabiit ket agturayen ti Dios a kas ari iti sadinoman.'

\s5
\v 10 Ngem no sumrek kayo iti ili ket saan dakayo nga awaten dagiti tattao sadiay, mapan kayo kadagiti kalkalsada ket ibagayo,
\v 11 'Kas ballaag a maibusor kadakayo, punasenmi uray pay dagiti tapok a dimket kadagiti saksakami bayat iti panangpanawmi ti iliyo. Ngem saanyo a pagduaduaan daytoy; Iti mabiit ket iturayanen ti Dios ti tunggal banag a kas ari.'
\v 12 Ibagak kadakayo nga iti maudi nga aldaw inton ukomen ti Dios iti tunggal maysa, madusanto iti nadagdagsen pay dagiti tattao iti dayta nga ili ngem dagiti managdakdakes a tattao a nagbibiag idi un-unana idiay siudad ti Sodoma!

\s5
\v 13 Anian a nakabutbutengto para kadakayo a tattao nga agnanaed iti siudad ti Corazin ken Betsaida, gapu ta saanyo a kayat ti agbabawi! No koma ta dagiti milagro nga inaramidko para kadakayo ket napasamak kadagiti taga-una a siudad ti Tiro ken Sidon, dagiti managdakdakes a tattao a nagbibiag sadiay idi ket idi pay koma un-unana nga impakitadan ti panagbabawida gapu kadagiti basbasolda babaen iti panagdalupisakda iti daga a sikakawes iti nakirsang a lupot ken panangikabilda iti dapdapo kadagiti uloda.
\v 14 Isu nga iti maudi nga aldaw inton ukomen ti Dios ti tunggal maysa, dusaenna kayonto iti nakarkaro ngem dagiti managdakdakes a tattao a nagbibiag idi idiay Tiro ken Sidon, gapu ta saan kayo a nagbabawi ken namati kaniak uray nakitadak a nagaramid kadagiti milagro!
\v 15 Adda pay maysa a banag nga ibagak kadakayo nga agnanaed iti ili ti Capernaum. Panpanunutenyo kadi a mapadayawankayto sadi langit? Ngem ketdi, maitapuak kayonto idiay lugar dagiti natay!"

\s5
\v 16 Kinuna met ni Jesus kadagiti adalan, "Siasinoman a dumngeg iti mensaheyo ket agdengdengngeg kaniak, ken siasinoman a manglaksid iti mensaheyo ket laklaksidennak met. Ken siasinoman a manglaksid kaniak, ti Dios ti laklaksidenna, ti nangibaon kaniak."

\s5
\v 17 Dagiti pitopulo a tattao a dinutukan ni Jesus ket napan ken inaramidda dagiti imbagana kadakuada. Idi nagsublida, kasta unay ti ragsakda. Kinunada, "Apo, uray pay dagiti demonio ket nagtulnog kadakami idi binilinmi ida babaen iti turaymo a panawanda dagiti tattao!"
\v 18 Insungbatna, "Kabayatan nga adda kayo iti adayo a mangar-aramid iti dayta, nakitak ni Satanas a natnag manipud langit a kas kabiit ken kapartak iti kimat!
\v 19 Dumngegkayo! Inikkan kayo iti kalintegan a mangparmek kadagiti dakes nga espiritu. Saan dakayto a madangran. Innikan kayo iti pannakabalin a napigpigsa ngem ti kabusor tayo a ni Satanas. Awanto ti mangdangran kadakayo.
\v 20 Ngem kabayatan nga agragragsak kayo ta agtulnog dagiti dakes nga espiritu kadakayo, masapul nga ad-adda pay nga agragsak kayo ta naisuraten dagiti nagnaganyo idiay langit."

\s5
\v 21 Iti dayta metlaeng a kanito, napnuan ni Jesus iti ragsak a naggapu iti Santo Espiritu. Kinunana, "Ama, Apoka iti amin a banag idiay langit ken ditoy daga. Panpanunuten dagiti dadduma a tattao a nasiribda gapu ta nakaadalda. Ngem daydayawenka ta linapdam ida a maammoan dagitoy a banbanag. Ketdi, impakaammom dagitoy kadagiti tattao a sisasagana a mangawat iti kinapudnom a kas kadagiti bassit nga ubbing. Wen, Ama, inaramidmo dayta gapu ta makaay-ayo kenka ti mangaramid iti dayta."

\s5
\v 22 Kinuna met ni Jesus kadagiti adalan, "Ti Dios nga Amak, intedna kaniak ti tunggal banag. Ti Amak laeng ti pudno a makaam-ammo kaniak nga Anakna. Kasta met a siak laeng, nga Anak, ti pudno a makaam-ammo no siasino ti Ama--dayta ket, siak laeng ken dagiti tattao nga pinilik a pangipakaammoan iti pudno a makaam-ammo kenkuana."

\s5
\v 23 Ket ngarud idi dagiti adalanna laengen ti kaduana, simmango kadakuada ket kinunana, "Innikannakayo ti Dios iti naindaklan a sagut babaen iti pinangpalubosna a makitayo dagiti banbanag nga inaramidko!
\v 24 Kayatko a maammoanyo nga adu dagiti profeta ken ar-ari a nagbibiag idi un-unana ti nangtarigagay a makita dagiti banbanag a makitkitayo nga ar-aramidek, ngem saanda nabalinan, gapu ta saan pay a napasamak dagidiay a banbanag idi. Kayatda a mangngegan dagiti banbanag a nangngeganyo nga imbagak, ngem saan ko pay nga impakaammo dagidiay a banbanag iti dayta a panawen."

\s5
\v 25 Maysa nga aldaw kabayatan a mangisursuro ni Jesus kadagiti tattao, adda maysa a manursuro iti linteg dagiti Judio nga adda idiay. Kayatna a padasen ni Jesus babaen iti panagdamagna iti naririgat a saludsod. "Manursuro, ania ti masapul nga aramidek tapno makipagbiagak iti Dios iti agnanayon?"
\v 26 Kinuna ni Jesus kenkuana, "Nabasamon no ania ti insurat ni Moises iti linlinteg nga inted ti Dios kenkuana. Ania iti kuna dagiti linteg?
\v 27 Simmungbat ti lalaki, "Ayatem ti Apo a Dios mo iti amin a pusom, iti amin a kararuam, iti amin a pigsam, ken iti amin a panununotmo. Ken ayatem ti kaarrubam a kas iti panagayatmo iti bagim."
\v 28 Insungbat ni Jesus, "Kusto ti insungbatmo. No aramidem amin dagita, makipagbiagkanto iti Dios iti agnanayon."

\s5
\v 29 Ngem kayat ti lalaki a mangbiruk iti rason tapno ikalinteganna ti wagas a panangtratona kadagiti dadduma nga tattao. Isu a kinunana ken ni Jesus, "Siasino dagiti tattao a kaarrubak a masapul nga ayatek?"
\v 30 Insungbat ni Jesus, "Maysa nga aldaw, adda Judio a lalaki nga agdaldalyasat iti dalan manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico. Kabayatan ti panagdalyasatna, dinarup ti mano a tulisan. Ket innalada ti amin pagan-anayna ken tunggal banag nga adda kenkuana, ken kinabkabilda isuna aginggana a dandanin a matay. Kalpasan ket pinanawanda isuna.

\s5
\v 31 Nairanrana met a magmagna ti maysa a padi a Judio iti dayta a kalsada. Idi nakitana dayta a lalaki, imbes a tulunganna isuna, limmabas a nagna iti bangir ti kalsadak.
\v 32 Kasta met, maysa a Levita, nga agtrabtrabaho idiay templo ti Dios, ket immay iti dayta a lugar ken nakitana ti lalaki. Ngem limmabas met a nagna iti bangir ti kalsada.

\s5
\v 33 Ket maysa met a lalaki a naggapo idiay rehion ti Samaria ti nagna iti dayta a kalsada a nakaidasayan ti lalaki. Idi nakitana dayta a lalaki, naasian isuna kenkuana.
\v 34 Immasideg kenkuana ket sinapsapuanna iti lana ti olibo ken arak dagiti sugatna tapno makatulong a mangagas kadagitoy. Binaredbedanna iti rigrigis ti lupot dagiti sugat. Ket insakayna ti lalaki iti bukodna nga asno ket impanna iti maysa a pagdagdagusan ket inaywananna isuna.
\v 35 Kabigatanna, inikkanna iti dua a pirak ti agpadpadagus ken kinunana, "Aywanam daytoy a lalaki. No makagastoka iti nalablabes ngem daytoy a gatad ti kuarta iti panangaywanmo kenkuana, bayadakto kenka inton agsubliak."

\s5
\v 36 Kinuna ngarud ni Jesus, "Tallo a tattao ti nakakita iti lalaki a dinarup dagiti tulisan. Siasino kadakuada iti nakaipakita nga isuna ket pudno a kaarruba daydiay lalaki?"
\v 37 Simmungbat ti manursuro ti linteg, "Ti nangngaasi kenkuana." Kinuna ni Jesus kenkuana, "Wen, ita ngarud, mapanka ken aramidem ti kas iti dayta iti tunggal maysa a mabalinmo a tulungan!"

\s5
\v 38 Kabayatan nga itultuloy ni Jesus ken dagiti adalanna ti panagdalyasatda, simrekda iti maysa a barrio nga asideg idiay Jerusalem. Maysa a babai a managan Martha ti nangawis kadakuada a mapan iti balayna.
\v 39 Ti adingenna, a managan Maria ket nagtugaw iti asideg ti sakaanan ni Jesus. Nagdengngeg isuna kadagiti isursurona.

\s5
\v 40 Ngem maseknan unay ni Martha iti panagsagsaganana iti taraon. Napan isuna kenni Jesus ket kinunana, "Apo, awan kadi aniamanna kenka a ti kabsatko a babai ket imbatinak nga agisagsagana iti tunggal banag a sisiak laeng? Pangngaasim ta ibagam kenkuana a masapul a tulongannak!"
\v 41 Ngem insungbat ti Apo, "Martha, Martha, adu la unay a banbanag ti pakarikutam.
\v 42 Ngem maysa laeng ti pudno a masapul, ket isu iti panagdengngeg kadagiti isursurok. Pinili ni Maria iti kasayaatan. Ti bendision a maawatna manipud iti panangaramidna iti daytoy ket saanto a mapukaw kenkuana."

\s5
\c 11
\p
\v 1 Iti maysa nga aldaw, napan nagkararag ni Jesus iti maysa a disso. Kalpasan ti panagkararagna, maysa kadagiti adalanna ti nagkuna, "Apo, isurom koma kadakami ti rumbeng nga ibagami nu kasta nga agkararag kami, a kas iti panangisuro ni Juan kadagiti adalanna."

\s5
\v 2 Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "No agkararag kayo, kas kadagitoy a banbanag ti ibaga yo: 'Ama, sapay koma ta idaydayaw ti amin a tattao ti naganmo a kas nasantoan. Ket sapay koma ta mabiiten ti panangituraymo kadagiti amin a tattao iti sadinnoman.

\s5
\v 3 Itdem koma ti taraon a masapul mi iti inaldaw.
\v 4 Pakawanennakami koma gapu kadagiti saan a nasayaat nga inaramidmi, kasta met a masapul a pakawanenmi dagiti tattao gapu kadagiti saan a nasayaat a maaramidda kadakami. Tulungannakami a saan nga agbasol nu kasta a mapadaskami.'"

\s5
\v 5 Kalpasan ket kinuna ni Jesus kadakuada, "No bilang ta maysa kadakayo ti mapan iti balay ti gayyemna iti tengnga't rabii. No bilang ta agtakder iti ruar ti balay ti gayyemna, ken umawag kenkuana a kunana, 'Gayyem, pangaasim ta pabulodannak iti tallo piraso a tinapay!
\v 6 Adda gamin maysa a gayyemko nga agdaldaliasat, a simmangpet iti balayko, ngem awan ti taraon a maipasangok kenkuana!'
\v 7 Ket nu bilang ta sumungbatto manipud iti uneg ti balayna a kunana, 'Dinak ringgoren! Nakaserran ti ridaw ket nakaidda aminen a kameng ti pamilyak. Isu a saanak a mabalin a bumangon ken mangted kenka iti uray ania!'
\v 8 Ibagak kadakayo, mabalin a saanna a kayat ti bumangon ken mangted iti uray ania a taraon kadakayo uray pay aggayyem kayo. Ngem gapu ta saankayo a sumardeng a dumawat, sigurado a bumangonto ti gayyemyo ket itedna ti ania man a kasapulanyo.

\s5
\v 9 Isu a daytoy ti ibagak kadakayo: Saankayo nga agsardeng a dumawat iti Dios iti kasapulanyo, ket itednanto daytoy kadakayo. Saankayo nga agsardeng a mangsapul iti pagayatanna, ket ipakitananto kadakayo. Saankayo nga agsardeng nga agkararag iti Dios, kas iti tao nga agtuktuktok iti ridaw, ket lukatannanto ti dalan tapnu maalayo ti inkarkararagyo.
\v 10 Laglagipenyo a ti siasinoman nga agdawat ket umawat; kasta met a ti siasinoman nga agsapul ket makabirukto; ken siasinnoman nga agtuktok ket mailukatanto

\s5
\v 11 No bilang ta adda maysa kadakayo nga addaan iti anak a lalaki a dumawat iti lames a kanenna, awan duadua a saanyo nga ikkan iti uleg, saan kadi?
\v 12 Ket no dumawat ti anakyo iti itlog, awan duaduda a saanyo nga ikkan iti manggagama, saan kadi?
\v 13 Ket uray pay managbasol kayo a tattao, ammoyo met a mangted iti nasayaat a banbanag kadagiti annak yo. Ngarud, ad-adda nga awan duadua nga ited ti Ama yo sadi langit ti Espiritu Santo kadakayo nu dawatenyo kenkuana nga aramiden na dayta."

\s5
\v 14 Iti maysa nga aldaw, adda lalaki sadiay a saan a makasao, gapu ta adda demonio a mangtengtengngel kenkuana. Kalpasan a pinaksiat ni Jesus ti demonio, nangrugi metten a makasao ti lalaki. Kaadduan kadagiti tattao sadiay ti nagsiddaaw.
\v 15 Ngem dadduma kadakuada ti nagkuna, "Ni Beelzebul a mangiturturay kadagiti demonio ti mangmangted kenkuana iti kabaelan a mangpaksiat kadagiti demonyo."

\s5
\v 16 Dadduma a tattao sadiay ti nagkiddaw kenni Jesus nga agaramid isuna iti milagro a kas pammaneknek nga isuna ket naggapu iti Dios.
\v 17 Ngem ammona ti panpanunotenda. Isu a kinunana kadakuada, "Nu bilang ta aggiginnubat dagiti tattao iti maysa a pagilian, madadaelto ti pagillianda. Ket nu bilang ta agbibinnusor dagiti kameng iti maysa a pagtaengan, agsisinanto ti pamilyada.

\s5
\v 18 Kasta met a no agbibinnusor ni Satanas ken dagiti demonio nga iturturayanna, awan duadua a dinto agbayag ti panagturayna kadakuada. Ibagbagak daytoy gapu ta ibagbagayo a pakpaksiatek dagiti demonio babaen iti panakabalin ti mangiturturay kadakuada!
\v 19 Ita, no pudno a ni Satanas ti mangmangted iti kabaelak a mangpaksiat kadigiti demonio, pudno ngarud aya met a pakpaksiaten dagiti pasurotyo dagiti demonio babaen iti panakabalin ni Satanas? Siyempre saan! Ngarud, isuda ti pakakitaan a kamali kayo.
\v 20 Ngem gapu ta iti pudno ket babaen iti pannakabalin ti Dios a pakpaksiatek dagiti demonio, ipakpakitak kadakayo a nangrugin ti panangituray ti Dios kadakayo."

\s5
\v 21 Intuloy pay ni Jesus, "No bantayan ti maysa a napigsa a lalaki, a nagadu ti igamna, ti bukodna a balay, awan ti mabalin a mangtakaw kadagiti sanikuana iti balayna.
\v 22 Ngem inton adda iti napigpigsa ngem isu a mangraut ken mangparmek kenkuana, alaen ti napigpigsa a lalaki dagiti armas nga isu a pinagtaltalkanna. Ket mabalinnanton nga alaen iti dayta a lalaki ti aniaman a kayat na.
\v 23 Siasinoman a saan a mangsarsaranay kaniak ket busbusorennak, ken siasinoman a di mangiyeg kadagiti tattao kaniak ket paad-addaywenna ida kaniak."

\s5
\v 24 Imbaga pay ni Jesus daytoy: "No dadduma, inton panawan ti dakes nga espiritu ti maysa a tao, agpasyapasyar ti dakes nga espiritu iti di matatao a disdisso tapnu agbiruk iti paginanaanna. No awan ti mabirukanna, ibagana iti bagbagina,
\v 25 'Agsubliak laengen iti tao a nagigianak.' Agsubli ngarud ket masarakanna a ti tao a nagigiananna ket maiyarig iti maysa a balay a nalinisanen ken naisimpan, ngem awan pay laeng ti agigian.
\v 26 Ket daytoy a dakes nga espiritu, mapan mangikuyog iti pito pay nga espiritu a nadakdakes pay ngem isuna. Lumuganda amin iti dayta a tao ket rugianda ti agian kenkuana. Isu nga uray datin a saan a nasayaat ti kasasaad dayta a tao, kumarkaro pay ketdi."

\s5
\v 27 Ket idi imbaga ni Jesus daydiay, adda maysa a babai nga agdengdengngeg kenkuana a nangipukkaw kenkuana, "Anian a panangparabur ti Dios iti babai a nangipasngay ken nangpasuso kenka!"
\v 28 Ket simmungbat ni Jesus a kinunana, "Ad-adda a pinaraburan ti Dios dagiti dumngeg iti mensahena ken tungpalenda dagitoy."

\s5
\v 29 Kabayatan nga umad-adu dagiti tattao a mangar-aribungbong kenni Jesus, kinunana, "Dagiti tattao nga agbibiag kadagitoy a panawen ket managdakdakes. Adu kadakayo ti mangkayat nga agaramidak kadagiti milagro a kas pagilasinan a naggapuak iti Dios. Ngem ti laeng pammaneknek a maawatyonto ket maysa a milagro a kas iti napasamak kenni Jonas.
\v 30 Kas iti milagro nga inaramid ti Dios para kenni Jonas idi un-unana ket nagbalin a pammaneknek kadagiti tattao manipud sadiay siudad ti Nineve, kastanto met nga agaramidto ti Dios iti kapadana a milagro para iti Anak ti Tao nga agserbinto a pammaneknek kadakayo a tattao a sibibiag ita.

\s5
\v 31 Idi un-unana a panawen, nagadayo ti dinaliasat ti Reyna ti Sheba a mangdenggeg kadagiti nainsiriban a banbanag nga ibaga ni Solomon. Ket ita, adda ditoy ti natantan-ok pay ngem ni Solomon, ngem saanyo met a dinengngeg dagiti ibagbagak. Ngarud, iti panawen a panangukomto ti Dios kadagiti amin a tattao, agtakderto sadiay ti Reyna ket ikeddengnanto dagiti tattao a sibibiag ita.

\s5
\v 32 Nagbabawi dagiti tattao a nagbiag iti taga-una a siudad ti Ninive idi panawen ni Jonas idi nangasaba kadakuada. Ket ita, siak, a natantan-ok pay ngem ni Jonas, immayak ken nangasabaak kadakayo, ngem saanyo met nga insardeng ti panagbasolyo. Ngarud, inton dumteng ti panangukom ti Dios kadagiti amin a tattaao, agtakderto sadiay dagiti lallaki a nagbiag sadiay Ninive iti un-unana a panawen ket ikeddengda dagiti tattao a sibibiag ita.

\s5
\v 33 Dagiti tattao a mangsindi iti pagsilawan ket saanda nga ilemmeng kalapasan ti panangsindida, wenno akkubanda iti basket. Ketdi, ikabilda iti pagkabilan tapno ti siasinoman a sumrek iti kuarto wenno balay ket makitana ti lawag.
\v 34 Ti matayo ket isu ti pagsilawan ti bagiyo. Nu nasalun-at ti matam, masilawan ti entero a bagim. Ngem nu saan a nasalun-at ti matam, mapunno ti bagim iti kinasipnget.
\v 35 Ngarud, kitaenyo a ti silaw nga adda kadakayo ket saan a ti kinasipnget.
\v 36 No napunno ti bagbagiyo iti lawag ken awan pulos pasetna a nasipngetan, ti entero a bagiyo ket mapunnonto iti lawag a kas iti lawag ti pagsilawan a mangted kadakayo iti kabaelan tapno makita yo amin a banbanag a silalawag."

\s5
\v 37 Kalpasan a naibaga amin ni Jesus dagitoy a banbanag, inawis isuna ti maysa a Pariseo tapno makipangan kenkuana. Napan ngarud ni Jesus iti balay ti Pariseo ket nagsadag iti lamisaan tapno mangan.
\v 38 Nasdaaw ti Pariseo idi nakitana a saan nga inaramid ni Jesus ti seremonia ti panagbuggo iti ima sakbay a nangan.

\s5
\v 39 Kinuna ni Apo Jesus kenkuana, "Dakayo a Pariseo, ugasanyo ti akinruar a paset dagiti tasa ken pinggan sakbay a mangan kayo, ngem iti kaungganyo, kasta la unay ti kinaagom ken kinadakesyo.
\v 40 Dakayo a maag a tattao! Ammoyo met a saan laeng a ti akinruar ti inaramid ti Dios, ngem ketdi, inaramidna pay ti akin-uneg!
\v 41 Imbes nga agdanagkayo maipanggep iti seremonia a pannakalinis dagiti pingpinggan, mangngaasikayo ketdi ket itedyo no aniaman ti karga dagita a pingpinggan kadagiti agkasapulan, ket agpadanto a nalinis ti kaungganyo ken ti akinruar a parte ti bagi yo.

\s5
\v 42 Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, dakayo a Pariseo! Sisiyaatenyo nga ited ti apagkapulo ti amin nga adda kadakayo, uray pay dagiti natnateng nga imulmulayo iti hardinyo. Ngem saanyo met nga ay-ayaten ti Dios ken saan met a nalinteg ti pakipatangyo kadagiti dadduma a tattao. Masapul nga siguraduenyo nga ay-ayatenyo ti Dios ken nalinteg ti aramidenyo kadagiti pada yo a tao malaksid iti panangtedyo iti sagut iti Dios.

\s5
\v 43 Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, dakayo a Pariseo, ta kaykayatyo ti agtugaw kadagiti kangrunaan a tugawan iti sinagoga, ken kaykayatyo pay a kablaawandakayo dagiti tattao ken itedda kadakayo ti kangrunaan a panagraem, kadagiti pagtagilakuan.
\v 44 Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, ta kaskayla kadagiti awan markana a tantanem a saan a makita, ket baddebaddekan dagiti tattao ta saanda nga ammo, ket maibilangda a narugit."

\s5
\v 45 Simmungbat kenkuana ti maysa a manursuro ti linlinteg dagiti Judio a kunana, "Manursuro, gapu kadagitoy nga insawangmo, lalaisennakami metlaeng!"
\v 46 Kinuna ni Jesus, "Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, dakayo a mangisursuro iti linlinteg tayo a Judio! Ta pagbaklayenyo dagiti tattao kadagiti awit a nadagsen a baklayen, ngem dakayo, saanyo pulos aramiden uray ti kabassitan a banag tapnu makatulongkayo met koma a mangbaklay kadagidiay a babaklayen.

\s5
\v 47 Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, ta agipatakderkayo pay kadagiti balay tapnu markaanyo dagiti tanem dagiti profeta, ngem dagiti met kapuonanyo ti nangpatay kadakuada!
\v 48 Isu nga iti panangipatakderyo kadagitoy a patakder, iwarwaragawagyo a pinanuynoyanyo ti inaramid dagiti kapuunanyo idi pinatayda dagiti profeta.

\s5
\v 49 Isu a ti Dios, a nasirib unay, kinunana, 'Agibaonakto kadagiti propeta ken apostol a mangidalan kadagiti tattaok. Ngem parigatenda ken papatayendanto dagiti dadduma kadagitoy.'
\v 50 Gapu iti dayta, adu kadagiti tattao nga agbibiag kadagitoy a panawen ti maibilang a nakabasol iti pannakatay dagiti amin a profeta ti Dios sipud pay iti pannakaparsua ti lubong,
\v 51 nangrugi iti pannakapapatay ni Abel agingga iti pannakapapatay ni Zacarias sadiay nagbaetan ti altar ken iti nasantoan a disso. Wen, dagiti tattao a nagbibiag iti daytoy nga panawen ket maibilangto a nakabasol iti amin a pannakapapatay dagiti profeta!

\s5
\v 52 Anian a nakabutbutengto ti pagbalinanyo, dakayo a mangisursuro kadagiti linteg tayo a Judio, gapu ta saanyo nga intolok a maammoan dagiti tattao ti kinapudno maipanggep iti Dios! Kasla intarayyo ti tulbek ti maysa a balay. Dakayo a mismo, saankayo a sumsumrek iti balay, ket laplappedanyo pay dagiti dadduma a tattao a sumrek iti daytoy."

\s5
\v 53 Kalpasan nga imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag, pimmanaw sadiay. Kalpasanna, dagiti mangisursuro iti linteg dagiti Judio ken dagiti Pariseo ket kimmontran kenkuana. Nagadu ti damdamagenda kenkuana maipanggep iti adu a banbanag
\v 54 ket ur-urayenda nga adda pagkamalianna iti ibagana a pakaigappuan tapno idarumda.

\s5
\c 12
\p
\v 1 Kabayatanna, rinibribo a tattao iti naguummong iti aglawlaw ni Jesus. Aduda launay ta mabaddekanda payen iti maysa ken maysa. Ngem immuna a kinuna ni Jesus kadagiti addalanna, "Agannadkayo tapno saan kayo nga agbalin a kasla kadagiti Pariseo nga agtigtignay a nainget iti panangtungpal iti pammati, ngem agar-aramidda ti dakes iti nalimed. Kas iti lebadura a mangpaalsa iti masa, dagiti dakes nga ugalida ti pakaigapuan iti panagbalin dagiti dadduma a managinsisingpet a kas kadakuada.

\s5
\v 2 Saanto a mabalinan dagiti tattao nga itultuloy nga ilemmeng dagiti basbasolda a kas iti ar-aramidenda ita. Dumtengto ti aldaw nga ipakaammonto ti Dios dagiti banbanag nga ilemlememeng dagiti tattao ita.
\v 3 Tunggal banag nga ibalikasyo iti nasipnget, addanto tiempo a mangngeganto dagiti tattao iti lawag. Aniaman nga iyarasaasyo iti kuartoyo, addanto tiempo a mammoan dagiti tattao a kasla naipukkaw daytoy manipud iti tuktok dagiti babbalay."

\s5
\v 4 "Gagayyemko, dumngegkayo a nasayaat! Saan kayo nga agbuteng kadagiti tattao; kabaelan dakayo a papatayen, ngem awanton ti maaramidanda kadakayo kalpasan iti dayta.
\v 5 Ngem ballaagan kayo maipapan iti maysa a nasken a pagbutenganyo. Agbuteng kayo iti Dios, gapu ta saan laeng nga addaan iti kalintegan a mangpapatay, addaan pay iti karbengan a mangitapuakto kadakuada iti impierno! Wen, pudno nga isuna rumbeng a pagbutnganyo.

\s5
\v 6 Pannunutenyo kadi dagiti billit tuleng. Saanda unay a napateg isu a mabalinka a gumatang ti lima iti dua a sentimo, ngem uray iti kaanoman, saan a pulos a malipatan ti Dios ti uray maysa kadakuada.
\v 7 Ammo pay ti Dios no kasano kaadu dagiti buok iti uloyo. Isu a saankayo nga agbuteng gapu ta napatpateg kayo ngem dagiti billit tuleng.

\s5
\v 8 Ibagak met kadakayo, no ibaga dagiti tattao nga isuda ket adalak, kastanto met a siak, ti Anak ti Tao, ibagakto met kadagiti anghel ti Dios nga isuda ket adalak.
\v 9 Ngem no ibagada iti dadduma nga isuda ket saan nga adalak, ibagakto met kadagiti anghel ti Dios nga isuda ket saan nga adalak.
\v 10 Ibagak pay kadakayo a no adda dakes a banag nga ibaga ti tattao mapianggep kaniak, ti Anak ti Tao, pakawanento ida ti Dios iti dayta. Ngem no adda dakes nga ibaga ti tattao maipanggep iti Espiritu Santo, saanto ida a pakawanen ti Dios.

\s5
\v 11 Ngarud, inton ipandakayo dagiti tao kadagiti sinagoga tapno usigendakayo dagiti mangidadaulo ti relihion ken sabali pay a tattao nga agtuturay iti pagilian, saanyon a pakadanagan no kasano kayo a sumungbat kadakuada wenno maipanggep iti ibagayo,
\v 12 gapu ta iti dayta met laeng nga kanito, isuronakayto ti Epiritu Santo iti rumbeng nga ibagayo."

\s5
\v 13 Adda maysa a lalaki a naitallaong sadiay a nagkuna kenni Jesus, "Manursuro, ibagamman iti kabsatko a lalaki a pagbingayanmi ti sanikua ti amami!"
\v 14 Ngem insungbat ni Jesus kenkuana, "Lalaki, awan namagbalin kaniak nga ukom a mangurnos kadagiti riri maipanggep iti sanikua!"
\v 15 Kinunana kadagiti tattao, "Agannad kayo ta amangan no agbalin kayo a naagum iti aniaman a wagas! Ti pateg ti biag ket saan a marukod iti kinaadu iti sanikuana."

\s5
\v 16 Sinaritana kadakuada daytoy a pangngarig: "Ti kataltalunan ti maysa a nabaknang ket aglaplapusanan ti apitna.
\v 17 Isu a kinunana iti bagina, 'Diak ammo ti aramidek, gapu ta awan ti nalawa a pagidulinak kadagiti amin nga apitko!'
\v 18 Ket kinunanana iti bagina, 'Ammokon ti aramidek! Rebbaek ti kamarinko ket agpatakderak iti maysa a dakdakkel! Ket idulinkonto amin trigok ken dadduma pay a banbanag kadagiti kabarbaru a dadakkel a kamarin.
\v 19 Ket ibagakto iti bagik, "Itatta adun ti naurnungko nga umanay iti adu nga tawtawen. Isu nga ita, laklakaekon ti agbiag. Manganak, uminomak ken agragsakak!"'

\s5
\v 20 Ngem kinuna ti Dios kenkuana, 'Sika a maag a tao! Matayka ita met laeng a rabii! Ket amin dagiti banbanag a naurnong mo para iti bagim ket tagikuaento ti sabali, saan a sika"'
\v 21 Ket nileppas ni Jesus daytoy a pangngarig babaen iti panangibagana iti, "Dayta ti mapasamak kadagiti tattao nga agurnong iti sanikua a maipaay kadagiti bagbagida, ngem saanda nga ipateg dagiti banbanag nga ibilang ti Dios a napateg."

\s5
\v 22 Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Isu a kayatko nga ibaga daytoy kadakayo: Saanyo a pagdanagan dagiti banbanag a masapulyo tapno agbiag. Saanyo a pakadanagan no adda umanay a kanenyo wenno umanay a kawes nga isuotyo.
\v 23 Ti biagyo ket napatpateg ngem ti makan a kanenyo ken ti bagi ket napatpateg ngem ti kawes nga isuotyo.

\s5
\v 24 Panunutenyo dagiti billit: Saanda nga agmula iti bukel ken saanda nga agapit iti naimula. Awan ti kuarto wenno balay a pagidulinanda kadagiti maapit. Ngem isabsabet ti Dios ti taraon para kadakuada. Awan duadua a napatpateg kayo nga adayo ngem dagiti billit.
\v 25 Awan ti siasinoman kadakayo a makanayon iti uray maysa a minuto iti biagna babaen iti pinagdandanagna maipanggep iti daytoy.
\v 26 Ngarud, gapu ta saanyo a kabaelan nga aramiden uray dayta laeng a bassit a banag, saan ngarud a rumbeng a pakadanaganyo ti maipapan iti dadduma pay a banag.

\s5
\v 27 Panunutenyo no kasano a dumakkel dagiti sabong. Saanda nga agtrabaho tapno maadanda iti kuarta ken saanda a makaaramid iti bukodda a kawkawes. Ngem ibagak kadakayo, uray pay ni Ari Solomon idi, iti amin a kinabaknangna, awan kawesna a kas kapintas kadagitoy a sabong.
\v 28 Aramiden ti Dios a napintas dagiti mulmula uray ababa laeng a panawen ti panagdakkelda. Kalpasan ket maputed ken maipurwakda iti apoy. Ngem napatpateg kayo iti Dios, ken nangnangruna nga aywananna kayo ngem ti panangaywanna kadagiti mulmula. Apay ngarud a bassit laeng ti panagtalekyo kenkuana?

\s5
\v 29 Saanyo a panunoten ti maipapan iti kanenyo ken inumenyo, ken saan kayo a madanagan maipanggep kadagidiay a banbanag.
\v 30 Dagiti tao a saan a makaam-ammo iti Dios ket kanayonda a madandanagan. Ngem ammo ti Amayo sadi langit a kasapulanyo dagitoy.

\s5
\v 31 Ketdi, ipangpangrunayo iti biagyo ti panangawatyo iti Dios inton iturayanna kayo. Iti kasta ipaaynanto amin a kasapulanyo.
\v 32 Isu a saan a rumbeng nga agbuteng kayo, bassit nga arban. Ti Amayo sadi langit ket kayatna nga ited kadakayo amin a pagsayaatan a pinanggepna inton iturayanna amin a banbanag.

\s5
\v 33 Isu nga ita ilakoyo dagiti amin a banbanag a sanikuayo. Itedyo ti kuarta a naglakuanyo kadagiti saan a kas kadakayo nga addaan. Mangala kayo kadagiti pitaka a saan a marutrutan para iti bagbagiyo. Kayat na a sawen, agidulin kayo iti kinabaknang sadiay langit, ta sadiay, agnanayon a natalged ti indulinyo. Idiay, awan ti agtatakaw a makaasideg a mangtakaw, ken awan ti anay a mangperdi.
\v 34 Aniaman nga imbilangyo a napateg, isunto ti panpanunutenyo ken pangibusanyo iti orasyo.

\s5
\v 35 Kanayon a nakasagana kayo nga agaramid iti trabaho ti Dios, kas kadagiti tattao a nakabadun iti pangtrabahoda ken agpatpatnag a nakasilaw ti lamparada.
\v 36 Sisasaganakayo koma iti pinagsublik, kas kadagiti adipen nga ugur-uray iti amongda nga agawid nga aggapu iti kasaran. Agur-urayda tapno ilukatda ti ridaw apaman a sumangpet ken agtuktok iti ruangan.

\s5
\v 37 No dagidiay nga adipen ket siririing inton agsubli isuna, gungunaannanto ida. Ibagak kadakayo daytoy: Agsagananto nga agserbi, ibagananto nga agtugawda, ket ikkannanto ida iti kanenda.
\v 38 Uray pay no sumangpet iti nagbaetan iti tengga ti rabii ken parbangon, no makitana dagiti adipenna a siririing ken sisasagana para kenkuana, maragsakanto isuna kadakuada.

\s5
\v 39 Ngem masapul met a tandaananyo daytoy: No ti akin balay ket ammona no ania ti oras nga umay ti agtatakaw, nagpuyat koma isuna ken saanna koma nga impalubos a serreken ti agtatakaw ti balayna.
\v 40 Isu a sisasaganakayo koma, gapu ta Siak, ti Anak ti Tao, ket umayto manen inton saandak a namnamaen."

\s5
\v 41 Dinamag ni Pedro, "Apo, ibagbagam kadi dayta a pangngarig para kadakami laeng wenno para met laeng kadagiti dadduma?"
\v 42 Insungbat ti Apo, "Ibagbagak daytoy iti siasinoman a kasla iti mapagtalkan ken masirib nga adipen a mangimatmaton iti balay ti amongna. Insaad ti ammongna tapno masigurado a maited ti taraon dagiti dadduma pay nga adipen iti umno nga oras.
\v 43 No dayta nga adipen ket masangpetan ti amongna a kasta ti ar-aramidenna, gungunaanto isuna ti amongna.
\v 44 Ibagak kadakayo daytoy: Isaadto ti amongna dayta nga adipen a mangaywan kadagiti amin a sanikuana.

\s5
\v 45 Ngem no dayta nga adipen a mangimatmaton ket ibagana iti bagbagina, 'Nabayagen ti kaawan ti amok' kalpasan ket mabalin a rugianna a kabilen dagiti dadduma pay nga adipen, lalaki man wenno babai. Mabalin met a rugianna ti mangan iti adu, ken agbartek.
\v 46 No aramidenna ti kasta, mabalin nga agsubli ti amongna iti aldaw a saan a namnamaen ti adipen. Kalpasan ket dusaento ti amongna iti napalalo ken ikkannanto isuna iti pagianan iti ayan dagiti saan a mapagtalkan.

\s5
\v 47 Ti adipen nga ammona ti kayat nga ipaaramid ti ammongna ngem saan a nagsagana ken saanna nga inaramid daytoy ket madusanto iti kasta unay.
\v 48 Ngem tunggal adipen a saanna nga ammo ti kayat nga ipaaramid ti amongna, ket nakaaramid iti biddut, nalaglag-anto ti dusana. Adu ti manamnama manipud kadagiti tao a naikkan iti adu. Ad-adupay ti manamnama manipud kadagiti nakaitalkan iti adu."

\s5
\v 49 Immayak ditoy daga a mangdalus kadakayo kas panangdalus ti apoy iti landok. Tarigagayko a nangrugi koma daytoyen.
\v 50 Iti mabiit ket maipalasatak iti nakaru unay a panagtuok, dayta iti buniag nga masapul nga awatek. Agtultuloy ti panagrigrigatko agginga a malpas ti panagtuokko.

\s5
\v 51 Ipagarupyo kadi a ti pagbanagan ti iyaay ko ditoy lubong ket agkakaduanto dagiti tattao a sitatalna? Saan! Masapul nga ibagak kadakayo, masinasinanto dagiti tattao.
\v 52 Gapu ta dadduma a tattao iti maysa a pagtaengan ket mamatinto kaniak ken dagiti dadduma ket saan, isu a masinasinadanto. Tallo a tattao iti maysa a balay a saan a mamati kaniak ket busoredanto ti dua a namati.
\v 53 Busorento ti ama iti anakna a lalaki, wenno busorento ti anak a lalaki ti amana. Ti ina ket busorennanto ti anak na a babai, wenno ti anak a babai ket bussorennanto ti inana. Ti katugangan a babai ket busorennanto ti manugangna a babai, wenno ti manugang a babai ket busorennanto ti katuganganna a babai."

\s5
\v 54 Kinunana pay kadagiti adu a tattao, "No makakita kayo iti nangisit nga ulep nga agparang iti laud, ibagayo a dagus, 'Agtudo!' ket isu ti mapasamak.
\v 55 No iti palayupoy ti angin ket aggapu iti abagatan, kunayo nga 'Napudot to daytoy nga aldaw!' ket husto ti imbagayo.
\v 56 Dakayo a managinsisingpet! Babaen iti pinangpaliiwyo iti ulep ken angin, maawatanyo ti mapaspasamak iti tiempo. Apay ngay a saanyo a maawatan ti ar-aramiden ti Dios iti agdama a tiempo?

\s5
\v 57 Tunggal maysa kadakayo, masapul nga ikeddengyo no ania ti rumbeng nga aramidenyo kabayatan nga adda pay orasyo a mangaramid iti dayta!
\v 58 Masapul nga ipadasyo nga aramiden amin a kabaelanyo a makilinnawag iti nangidarum kadakayo bayat nga adda kayo pay laeng iti dalan a mapan iti pangukoman. No pilitennakayo nga ipan iti ukom, mabalin nga ikeddeng ti ukom a nagbasolkayo ket iyawatnakayto iti opisyal ti pangukoman. Ket dayta nga opisyal, ipupoknakayonto iti pagbaludan.
\v 59 Ibagak kadakayo a no maipupokkayo iti pagbaludan, saankayonto pulos makaruar aginggana a mabayadanyo amin a multayo nga imbaga ti ukom."

\s5
\c 13
\p
\v 1 Iti dayta a tiempo, adda tattao a nangibaga kenni Jesus maipapan kadagiti taga Galilea a pinapatay dagiti suldado idiay Jerusalem iti nabiit pay. Imbilin ni Pilato, a gobernador ti Roma kadagiti suldadona a papatayenda isuda kabayatan nga agidatdatonda kadagiti sagsagut sadiay Templo.
\v 2 Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Ipagarupyo kadi a napasamak daytoy kadagiti tattao a taga Galilea gapu ta ad-adda a managbasolda ngem dagiti dadduma a taga Galilea?
\v 3 Ipanamnamak kadakayo, saan a dayta iti makaigapu! Ngem masapul a laglagipenyo a dusaennakayto met ti Dios iti isu met laeng no saankayo nga agbabawi manipud kadagiti dakes a kababalinyo.

\s5
\v 4 Wenno kasano ngay dagiti sangapulo ket walo a tattao a natay gapu ta natuppakanda iti torre idiay Siloe idiay ruar ti Jerusalem? Ipagarupyo kadi a napasamak daytoy kadakuada gapu ta nakarkaro ti panagbasolda ngem kadagiti dadduma idiay Jerusalem?
\v 5 Ipanamnamak kadakayo, saan a dayta ti makaigapu! Ngem ketdi, masapul nga ammirisenyo a dusaennakayto met ti Dios iti isu met laeng no saankayo nga agbabawi manipud kadagiti dakes a kababalinyo!"

\s5
\v 6 Ket imbaga ni Jesus daytoy a pangngarig kadakuada: "Nagimula ti maysa a lalaki iti igos iti minuyonganna. Tinawen nga um-umay tapno agpuros iti bunga ti igos ngem awan a pulos iti uray maysa a maalana.
\v 7 Ket kinunana iti hardinero, 'Kitaem daytoy a kayo! Tinawen nga agsarsarakak ti bungana iti napalabas a tallo a tawen, ngem awan iti masapulak. Pukanemon! Masaysayang laeng ti dam-eg iti daga!"

\s5
\v 8 Ngem simmungbat ti hardinero, 'Apo, bay-am pay laeng ditoy iti maysa pay a tawen. Kaliak ti aglawlawna ken abunoak.
\v 9 No agbunga inton sumaruno a tawen, mabalinta nga pagtalinaeden tapno dumakkelpay! Ngem no saan a pulos nga agbunga, papukanmonton.'"

\s5
\v 10 Iti maysa nga aldaw a panaginana dagiti Judio, nangisursuro ni Jesus kadagiti tattao iti maysa a sinagoga.
\v 11 Adda ti babai sadiay a sangapulo ket walo a tawenen a pinaralitiko ti dakes nga espiritu. Nagbalin a kubbo; ket pulos a di makatakder iti nalinteg.

\s5
\v 12 Idi nakita ni Jesus, inayabanna ti babai nga umasideg kenkuana. Kinunana kenkuana, "Babai, paimbagenka iti daytoy a sakitmo!"
\v 13 Impatayna ti imana kenkuana. Dagdagus a nakatakder isuna iti nasayaat ket indaydayawna ti Dios!
\v 14 Ngem nakaunget ti mangidadaulo iti sinagoga gapu ta pinaimbag ni Jesus ti babai iti Aldaw a Panaginana dagiti Judio. Isu a kinunana kadagiti tattao, "Iti makalawas, adda innem nga aldaw nga impalubos ti lintegtayo a panagtrabaho dagiti tattao. No masapulyo iti pannakapaimbag, umaykayo ngarud kadagita nga aldaw iti sinagoga tapno mapaimbagkayo. Saan kayo nga umay iti Aldaw a Panaginana tayo!"

\s5
\v 15 Ket simmungbat ti Apo kenkuana, "Sika ken dagiti kakadwam a panguloen iti relihion ket managinsisingpet! No maminsan, agtrabtrabaho met laeng ti maysa ken maysa kadakayo iti Aldaw a Panaginana! Saan yo kadi a no nakapanganen dagiti baka wenno asno yo ket warwaranyo tapno ipanyo iti mabalinda a paginuman?
\v 16 Daytoy a babai ket Judio, kaputotan ni Abraham! Ngem pinarigat ni Satanas a iti sangapulo ket walo a tawen isuna, a kasla inggalutna! Awan dudua nga umanamong kayo a wayawayaak manipud kenni Satanas, uray no aramidek daytoy iti Aldaw a Panaginana!

\s5
\v 17 Kalpasanna nga inbaga dayta, nagbain dagiti kabusorna. Ngem dagiti dadduma nga tattao ket nagragsakda gapu iti amin nga nakaskasdaaw a banag nga inaramidna.

\s5
\v 18 Ket kinunana, "Kasano ti panangilawlawagko no anianto ti pakaiyariganna inton agpakita ti Dios a kas ari? Ibagak kadakayo no ania ti pakaiyariganna.
\v 19 Maiyarig daytoy iti bassit a bukel ti mustasa nga inmula ti tao idiay bangkagna. Dimmakkel aginggana a nagbalin a kasla kayo. Dakkel unay daytoy isu a pinagumokan dagiti billit dagiti sangsangana."

\s5
\v 20 Ket kinunana manen, "Ibagak pay kadakayo iti sabali a banag a pakaiyariganna inton agparang ti Dios a kas ari.
\v 21 Maiyarig daytoy iti bassit a lebadura nga inlaok ti babai iti duapulo ket lima a kilo nga arina. Pinabussog dayta a bassit nga lebadura ti entero a masa."

\s5
\v 22 Nagtultuloy ni Jesus a nagdalyasat nga agturong idiay Jerusalem. Nagsardeng isuna kadagiti amin nga ili ken baryo a madalananna ket nangisuro kadagiti tattao.
\v 23 Adda iti nagsaludsod kenkuana, "Apo, sumagmamano lang kadi a tattao iti isalakan ti Dios?" Insungbat ni Jesus,
\v 24 "Masapul nga ikarigatam a sumrek iti nailet a ruangan. Ibagak kadakayo nga adunto dagiti tattao a mangpadas a sumrek, ngem saandanto a makastrek.

\s5
\v 25 Maiyarig ti Dios iti makinkukua iti balay. Umayto ti aldaw ket irekepnanto ti ruangan. Ket dadduma kadakayo ti agtakderto iti ruangan ken mangrugi nga agtuktok. Kunaenyonto, 'Apo, ilukatmo ti ruangan para kadakami!' Ngem isungbatnanto, 'Saan, saanko nga ilukat gapu ta saankayo nga am-ammo, ken saanko nga ammo ti naggapuanyo!'
\v 26 Ket kunaenyonto, 'Nalipatanyo siguro a nakipangankami kenka, ken nagisursuroka kadagiti daldalan dagiti ilimi!
\v 27 Ngem kunananto, 'Ibagak manen kadakayo, saankayo nga am-ammo, ken saanko nga ammo ti naggapuanyo. Managdakdakeskayo nga tattao! Umadayokayo ditoy!"'

\s5
\v 28 Ket intuloy ni Jesus a kunana, "Makitayonto ni Abraham, ni Isaac, ken ni Jacob iti adayo. Uray dagiti amin a profeta a nagbibiag idi un-unana a panawen ket addanto met sadiay, iti lugar a pagturayanto ti Dios iti tunggal banag a kas ari. Ngem addakayunto iti ruar, nga agsasangit ken agngaretnget ti ngipenyo iti nakaro nga ut-ot!
\v 29 Saan laeng a dayta, adunto dagiti saan a Judio iti uneg. Addanto dagiti naggapu kadagiti luglugar nga manipud idiay amianan, daya, abagatan ken laud. Rambakandanto ti panangituray ti Dios iti tunggal banag.
\v 30 Panunotenyo daytoy: Dadduma a tattao a kasla saan unay a napateg ita a tiempo ket agbalinto a kapapatgan iti dayta a tiempo, ken dadduma a kasla napateg ita a tiempo, ket isudanto ti agbalin a kanunumoan.

\s5
\v 31 Iti dayta met laeng nga aldaw, adda dagiti nga Pariseo nga immay a nagkuna kenni Jesus, "Panawam daytoy a lugar gapu ta kayatnaka a papatayen ti agturay a ni Herodes Antipas!"
\v 32 Insungbatna kadakuada, "Ibagayo daytoy a mensahe a naggapu kaniak iti dayta musang a ni Herodes: 'Dumngegka! Pakpaksiatek dagiti demonio ken agar-aramidak kadagiti nakakaskasdaaw ita nga aldaw, ken itultuloyko nga aramiden daytoy iti ababa laeng a panawen. Kalpasan dayta, palpasekton ti ar-aramidek.
\v 33 Ngem masapul nga ituloyko ti agdalyasat a mapan idiay Jerusalem kadagiti mapasungad nga aldaw, agsipud ta saan a maiyannatop a mapapatay ti maysa a propeta iti sabali a lugar malaksid idiay Jerusalem.

\s5
\v 34 O, tattao ti Jerusalem! Pinapatayyo dagiti profeta a nagbibiag idi un-unana nga al-aldaw, ken pinapatayyo pay dagiti dadduma nga imbaon ti Dios kadakayo, babaen ti pananguboryo kadakuada. Adun a tiempo a kayat kayo nga ummongen tapno salaknibankayo a kas iti panangaywan ti upa kadagiti piyekna. Ngem saanyo a kayat nga aramidek dayta.
\v 35 Ita, kitaenyo! Saannakayon a pulos a salakniban ti Dios, dakayo a tattao ti Jerusalem. Ibagakpay kadakayo daytoy: Maminsanak laengen a sumrek iti siudadyo. Kalpasan iti dayta, saandakto a makita agingga iti tiempo a panagsublik, inton ibagayo maipanggep kaniak, 'Sapay koma ta bendisionan ti Dios daytoy a tao nga umay babaen iti turay ti Dios!'"

\s5
\c 14
\p
\v 1 Maysa nga aldaw, nga aldaw a panaginana, napan nakipangan ni Jesus iti balay ti maysa kadagiti panguloen dagiti Pariseo, ket napinget a palpaliiwenda isuna.
\v 2 Idiay mismo sango ni Jesus, adda maysa a lalaki nga addaan iti sakit a nakaigapuan ti panagibbal dagiti takkiag ken luppona.
\v 3 Sinaludsod ni Jesus kadagiti nalalaing iti linteg dagiti Judio ken kadagiti Pariseo nga adda sadiay, "Maipalubos kadi ti mangpaimbag kadagiti tattao iti aldaw ti panaginana, wenno saan?"

\s5
\v 4 Saanda a simmungbat. Impatay ngarud ni Jesus ti imana iti lalaki ket pinaimbagna. Kalpasan ket imbagana kenkuana a mabalinnan ti mapan.
\v 5 Ken kinunana pay kadagiti dadduma sadiay, "No addaan kayo iti anak a lalaki wenno baka a natnag iti bubon iti aldaw a panaginana, saanyo kadi nga aonen a dagus?"
\v 6 Saanda manen a nakasungbat kenkuana.

\s5
\v 7 Nadlaw ni Jesus a pilpilien dagiti naawis iti padaya nga agtugaw kadagiti disso a pagtugawan dagiti agkakapateg a tattao. Kalpasan ket intedna daytoy a pammagbaga kadakuada:
\v 8 "No maysa kadakayo ket naawis iti kasaran, saankayo nga agtugaw iti disso a pagtugawan dagiti agkakapateg a tattao. Ta amangan laeng no naawis met iti dayta a padaya dagiti tattao nga napatpateg pay ngem sika.
\v 9 Inton dayta a tao ket summangpet, ti nangawis kadakayo a dua ket ibagananto kenka, 'Pagtugawem daytoy a tao dita tugawmo!' Ket agtugawka iti nanumo a pagtugawan, ken mabainankanto.

\s5
\v 10 Ketdi, no naayabanka iti maysa a padaya, mapan ka agtugaw iti nanumo a pagtugawan. Ket inton umay ti tao a nangawis iti tunggal maysa, ibagananto kenka, 'Gayyem, umayka ket agtugawka iti nasaysayaat a pagtugawan!' Ket aminto dagiti tattao a kaduam a mangmangan ket makitadanto a padpadayawannaka.
\v 11 Ta ibabanto ti Dios dagiti mangitan-ok iti bagbagida, ken itan-oknanto dagiti mangipakumbaba iti bagbagida."

\s5
\v 12 Kinuna pay ni Jesus iti Pariseo a nangawis kenkuana iti panangan, "No awisenyo dagiti tattao para iti pangaldaw wenno pangrabii, saan laeng a dagiti gagayyemmo, kakabagiam wenno dagiti babaknang a karrubam ti awisem, agsipud ta makasubaddanto kenka babaen ti panangawisda kenka iti pannangan.

\s5
\v 13 Ketdi, no agpadayaka, awisem dagiti nakurapay a tattao, dagiti paralitiko, dagiti pilay ken bulag a tattao.
\v 14 Ta saandakanto a masubadan. Ngem bendisionannakanto ti Dios! Subadannakanto inton agungar dagiti nalinteg.

\s5
\v 15 Maysa kadagiti kaduana a mangmangan ti nakangngeg iti dayta nga imbagana. Kinunana kenni Jesus, "Pudno a binendisionan ti Dios ti tunggal maysa a mangan iti panagrambak iti panangrugi ti panangituray ti Dios iti tunggal disso!"
\v 16 Simmungbat ni Jesus kenkuana, "Iti naminsan, maysa a lalaki ti nangngeddeng nga agisagana iti dakkel a padaya. Inawisna nga umay dagiti adu a tattao.
\v 17 Idi dimtengen ti aldaw ti padaya, imbaonna ti adipenna tapno mapanna ibaga kadagiti naawis, 'Umaykayon ta nakasaganan ti tunggal banag!'

\s5
\v 18 Ngem idi naaramiden ti adipen dayta, amin dagiti tattao a naawis ket nangrugi a nagpambar no apay a saanda makaumay. Kinuna iti umuna a tao a napanan ti adipen, 'Kagatgatang ko laeng iti talon, ken masapul a mapanak idiay ken kitaek. Pangngaasim ta idawatannak iti dispensar iti amongmo ta saanak a makaumay!'
\v 19 Kinuna pay ti maysa a tao, 'Kagatgatang ko laeng iti lima a paris a baka, ket masapul nga mapanko padasen dagitoy. Pangngaasim ta idawatannak iti dispensar iti amongmo ta saanak a makaumay!'
\v 20 Kinuna met ti maysa, 'Kakaskasarko laeng, isu a saanak a makaumay.'

\s5
\v 21 Nagsubli ngarud ti adipen iti amongna ken impadamagna no ania ti kinuna ti tunggal maysa. Nakaunget ti makinbalay ket kinunana iti adipenna, 'Rummuar ka a dagus ket mapanka kadagiti daldalan ken kadagiti nagbabaetan ti babbalay idiay siudad ken birukem dagiti nakurapay ken dagiti paralitiko ken dagiti bulag ken dagiti pilay a tattao, ket isangpetmo isuda ditoy balayko!'
\v 22 Kalpasan a naaramid ti adipen daytoy, nagsubli isuna ket kinunana, 'Amo, naaramidkon ti imbagam nga aramidek, ngem adda pay ti paggianan ti adu a tattao.'

\s5
\v 23 Isu a kinuna ti amongna kenkuana, 'Mapanka ngarud iti ruar ti siudad. Agbirukka iti tattao kadagiti igid ti daldalan. Agbirukka pay kadagiti nailet nga daldalan a nagbebeddengan. Pilitem nga awisen dagiti tattao kadagidiay a lugar nga umayda ditoy balayko. Kayatko a mapunno iti tattao daytoy.
\v 24 Ibagak pay daytoy kenka, saanto a makipagragsak iti padayak dagiti immuna a naawis gapu ta nagkedkedda nga umay.'"

\s5
\v 25 Adu a tattao ti kimmuyog kenni Jesus iti panagdalyasatna. Simmango isuna kadagiti tattao ket kinunana kadakuada,
\v 26 "No addaman ti umay kaniak a mangay-ayat iti amana, inana, asawana, ken dagiti annakna ken kakabsatna a nalablabespay ngem siak, saan a mabalin nga agbalin nga adalak. Masapul pay nga ayatennak a nalablabes pay ngem iti bukodna a biag!
\v 27 Siasinoman a saan a mangibaklay iti bukodna a krus ken siasinoman a saan nga agtulnog kaniak ket saan a mabalin nga agbalin nga adalak.

\s5
\v 28 No adda kadakayo iti agtarigagay nga agpatakder iti tore, saan kadi nga agtugaw pay nga umuna ken ammuenna no mano iti magastona para iti daytoy? Kalpasan ket maammoamto no adda ti umanay nga kuartam a mangileppas iti daytoy.
\v 29 No pay kasta, no inkabilmon ti pundasyonna ket saanmo a nalpas ti tore, pagaanganwandakanto dagiti makakita kenka.
\v 30 Kunaendanto, 'Rinuggian daytoy a tao nga agaramid iti tore, ngem saanna met a pinalpas!'

\s5
\v 31 Wenno, no ingkeddeng ti ari nga ibaon dagiti suldadona a mapan makigubat iti sabali pay nga ari, makitugaw pay nga umuna isuna kadagiti mangbalbalakad kenkuana. Adalenda no dagiti suldadona, a sangapulo a ribo laeng, ket parmekenda dagiti suldado ti sabali nga ari, nga addaan duapulo a ribo a suldado.
\v 32 No ikeddengna a saan a kabaelan dagiti suldadona a parmeken ti dagiti suldado ti sabali, mangipatulodto isuna iti mangidanon ti padamag iti sabali nga ari kabayatan nga adayo pay dagiti suldadona. Bilinenna ti mangidanun iti padamag iti sabali nga ari, 'Ania a banbanag ti kasapulan nga aramidek tapno agkappiata?'
\v 33 Ngarud, kasta met a no addaman kadakayo ti saan a mangikeddeng nga umuna a sipapalubos a mangtallikod kadagiti amin nga adda kenkuana, saan a mabalin nga agbalin nga adalak."

\s5
\v 34 Kinuna pay ni Jesus, "Maiyarig kayo iti asin, nga adu iti pakaaramatanna. Ngem no timmamnayen ti asin, maisubli pay kadi ti kinaapgadna?
\v 35 Ta no ti asin ket awanen ti apgadna, awanen ti nasayaat nga ipaayna uray pay iti daga wenno ganagan. Ibelleng laengen dagiti tattao. Rumbeng a dumngeg ti tunggal maysa kadakayo iti ibagbagak!"

\s5
\c 15
\p
\v 1 Ita, adu dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti dadduma a tattao a maibilang a kanayun nga agbasbasol ket masansanda a mapan ken ni Jesus tapno dumngeg kadagiti isurona.
\v 2 Ket dagiti Pariseo ken dagiti manursuro iti linteg dagiti Judio ket nangrugida nga agtanabutob, a kunada, "Pasangbayenna met dagiti managbasol ken makipangan pay kadakuada." Pinanunotda a mulmulitan ni Jesus ti bagbagina iti kastoy nga ar-aramidenna.

\s5
\v 3 Ngarud imbagana kadakuada daytoy a pangngarig:
\v 4 "Kas pangarigan adda sangagasut a karnero iti maysa kadakayo ket napukaw ti maysa kadakuada. Awan duadua a panawanna dagiti siam a pulo ket siam a karnerona idiay let-ang ket mapanna sapulen ti mapukpukaw a karnero agingga a masarakanna.
\v 5 Ket inton nasarakanna, naragsak a mangibaklay a mangiyawid.

\s5
\v 6 Ken inton makaawiden, ayabanna dagiti gagayemna ken kaarubana ket ibagana kadakuada: 'Makipagragsak kayo kaniak, gapu ta nasapulaktoy karnerok a napukaw!'
\v 7 Ibagak kadakayo, iti kasta met laeng a wagas, ad-adda pay ti panagragsak idiay langit gapu iti maysa a managbasol nga agbabawi kadagiti basbasolna ngem iti maipanggep kadagiti adu a tattao a mangpanpanunot a nalintegda ken saanda a kasapulan ti agbabawi.

\s5
\v 8 Wenno, kas pangarigan, maysa a babai ket addaan iti napateg unay a pirak ken kalpasan ket mapukawna ti maysa. Awan duadua a mangsindi iti pagsilawan ken dalusanna ti datar ken sapulenna a nasayaat agingga a masapulanna.
\v 9 Ket inton masapulanna, ayabanna dagiti gagayem ken kaarubana ket ibagana kadakuada, "Makipagragsakkayo kaniak, gapu ta nasapulak ti pirak a napukawko!'
\v 10 Ibagak kadakayo, nga iti kasta met laeng a wagas, adda napalalo a panagragsak dagiti anghel ti Dios gapu iti maysa a managbasol nga agbabawi kadagiti basbasolna."

\s5
\v 11 Ket intuloy ni Jesus a kinunana, "Addakampay idi iti maysa a lalaki nga addaan dua nga annak.
\v 12 Ket iti maysa nga aldaw kinunana ti inaudi iti amana, 'Ama, ited mun kaniak ti bingayko kadagiti sanikuam a kadawyan a maited kaniak inton matayka.' Ket biningayna ngarud dagiti sanikuana kadagiti dua nga annakna.

\s5
\v 13 Sumagmamanu laeng nga aldaw ti napalabas, inurnong amin ti inaudi nga anak ti tawidna ken napan iti adayo a pagilian. Ket sadiay a pagilian, binusbosna amin a kuartana iti minamaag, ken makarimun a panagbiag.
\v 14 Kalpasan ti panangbusbosna kadagiti amin a kuartana, adda nakaro a panagbisin iti dayta a pagilian. Ket iti saan a nabayag, awanen ti nabati a pagbiagna.

\s5
\v 15 Isu a napan isuna iti maysa a tao nga agnanaed iti dayta a pagilian ket dinawatna kenkuana a tangdananda isuna. Imbaon ngarud ti tao a mangtangdan kenkuana idiay taltalon a mapan agpakan kadagiti baboyna.
\v 16 Iti saan a nabayag ket nabisinan isuna ket tarigagayanna payen a kanen ti binugbog a taraon ti baboy, ngem awanman laeng ti uray maysa a mangted kenkuana.

\s5
\v 17 Kamaudiananna ket nangrugi isuna a nagpanpanunot a nalawag maipanggep iti minamaag nga naaramidna ket kinunana iti bagina: 'Amin nga tangtangdanan ni amak nga babaunen ket aglaplapusanan ti makan a kankanenda ngem addaak ita ditoy a matmatay gapu ta awan a pulos ti kanek!
\v 18 Ngarud pumanawak ditoy ket agsubli-ak ken ni amak. Ibagak kenkuana, "Ama, nagbasolak a maibusor iti Dios ken kadakayo.
\v 19 Saanakon a maikari a maawagan nga anakmo; panga-asim ta alaennak laengen nga agtrabaho kas maysa kadagiti tangtangdanam a babaunem."'

\s5
\v 20 Pimmanaw ngarud sadiay ken nangrugi a nagdalyasat a nagsubli iti balay ni amana. Ngem kabayatan nga adda pay laeng iti adayo manipud iti balay, nakita ni amana ket nakarikna ti kasta la unay nga asi. Ket sinabatna ti anakna ket inarakop ken inagkanna iti pingpingna.
\v 21 Kinuna ti anakna kenkuana, 'Ama, nagbasolak a maibusor iti Dios ken maibusor kenka. Saanakon a maikari a maawagan nga anakmo.

\s5
\v 22 Ngem kinuna ti amana kadagiti babaunenna; 'Agalisto kayo ket iyegyo ti kapipintasan a pagan-anay ken ikawesyo iti anakko. Singsinganyo pay iti ramayna ken sapatosanyo!
\v 23 Alaenyo ti napalukmeg a baka ket partienyo para iti naisangsangayan a pasken, tapno kanentayo ken agrambak tayo!
\v 24 Masapul nga agrambak tayo gapu ta daytoy nga anakko ket kasla natay, ngem ita ket nagbiag manen! Kasla napukaw a tao, ngem ita ket nasarakan!' Ket nangrugida amin a nagrambak.

\s5
\v 25 Bayat amin dagitoy a pasamak, madama nga agtrabtrabaho iti talon ti inauna nga anak. Kalpasan iti panagtrabahona ket umas-asidegen iti balay, nakangngeg kadagiti saniweng ken agsasala.
\v 26 Nangayab iti maysa nga adipen ket dinamagna no ania ti mapaspasamak.
\v 27 Insungbat ti adipen kenkuana, 'Nagawiden ti kabsatmo. Imbaga ti amam a partienmi ti napalukmeg a baka tapno agrambak gapu ta ti kabsatmo ket nakasubli a sitatalged ken sisasalun-at.'

\s5
\v 28 Ngem nakaunget ti inauna ket saanna a kayat nga sumrek iti balay. Rimuar ngarud ti amana a nagpakaasi kenkuana a sumrek iti balay.
\v 29 Ngem ti insungbatna iti amana, 'Dinggennak! Iti amin a tawen nagtrabahoak kadakayo a kasla maysa a tagabo. Tinungpalko amin nga imbagayo nga aramidek. Ngem saandak man laeng nga inikkan iti uray urbon laeng a kalding tapno agrambakak a kaduak dagiti gagayyemko.
\v 30 Ngem ita ta nagawiden daytoy nga anakyo, kalpasan ti panangbusbosna iti amin a kuartayo kadagiti balangkantis, imbaonyo dagiti babaunenyo a mangparti ti napalukmeg a baka para iti panagrambak!'

\s5
\v 31 Ngem kinunana ti amana kenkuana, 'Anakko, addaka a kanayon iti dennak, ken amin a sanikuak ket kukuam.
\v 32 Ngem rumbeng laeng nga agragsak ken agrambak tayo, gapu ta ti kabsatmo ket kasla natay ken nagbiag manen! Kasla napukaw isuna ngem ita ket nasarakan!'"

\s5
\c 16
\p
\v 1 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Adda idi ti maysa a baknang ket adda adipenna a mangimatmaton iti balayna. Iti maysa nga aldaw, naipulong iti baknang a saan a nasayaat ti panangimaton iti adipenna kadagiti sanikuana, ken daytoy ti pakaigapuan iti pannakapukaw dagiti sanikuana.
\v 2 Isu nga inayaban ti baknang ti mangimatmatonna ket kinunana, 'Ti ar-aramidem ket saan a nasayaat! Itedmo kaniak ti listaan dagiti amin nga naimatonam, gapu ta saanen a sika ti mangimaton iti balayko!'

\s5
\v 3 Ket kinuna ti mangimatmaton iti bagina, 'Ikkatennakon ti amongko kas mangimatonna, isu a masapul a mangpanunotak no ania ti aramidek. Saanko a kabaelan ti agkali iti pitak, ken mabainak met nga agpalama.
\v 4 Ammokon ti aramidek, tapno awatendakto dagiti tattao kadagiti babbalayda ken ipaaydanto ti kasapulak kalpasan ti pannkaikkatko iti trabahok a panangimaton!'

\s5
\v 5 Sasaggaysa ngarud a pinaumayna dagiti amin a nakabulod iti amongna. Dinamagna iti immuna, 'Mano ti binulodmo iti amongko?'
\v 6 Insungbat ti lalaki, 'Tallo-ribo a litro a lana ti olibo.' Ket imbaga ti mangimatmaton kenkuana, 'Alaem ti listaan, agtugawka, ket sukatam a dagus iti sangapulo ket lima a gasut a litro!'
\v 7 Kinunana iti maysa pay a nakabulod, 'Mano ti binulodmo?' Insungbat ti lalaki, 'Sangaribo a basket ti trigo.' Kinuna ti mangimatmaton kenkuana, 'Alaem ti listaam ket sukatam a dagus iti walugasot a basket!'

\s5
\v 8 Idi nangngeg ti amongna ti inaramid ti mangimatmaton, dinayawna ti ulbod a mangimatmaton iti nasikap a banag nga inaramidna. Kinapudnona ket dagiti saan a nadiosan a tattao iti daytoy a lubong ket nasiksikap pay ngem dagiti nadiosan a tattao.
\v 9 Isu nga ibagak kadakayo daytoy: Usarenyo ti kuarta nga adda kadakayo ditoy daga a mangtulong kadagiti dadduma tapno agbalinda a gagayyemyo. Ket inton mataykayo, pasangbayendakayto iti pagnaedan nga agnanayon.

\s5
\v 10 Dagiti tao a mapagtalkan a mangimaton kadagiti babassit a banbanag ket mapagtalkanto met a mangimaton kadagiti napapateg a banbanag. Dagiti tattao a saan a mapagtalkan iti wagasda a mangiggem kadagiti bassit a banbanag ket saanto met a mapagtalkan iti wagasda a mangiggem kadagiti napapateg a banbanag.
\v 11 Ngarud, no saankayo a mapagtalkan a mangiggem kadagiti kuarta nga adda kadakayo bayat ti kaaddayo ditoy daga, kasano a mapagtalkan kayo a mangiggem kadagiti naespirituan a kinabaknang?
\v 12 Ket no saanyo a naimatonan a nasayaat dagiti banbanag a kukua ti sabali, siasino ti mangted kadakayo kadagiti banbanag a bukodyo nga imatonanyo?

\s5
\v 13 Awan adipen nga mabalinna ti agserbi iti dua nga amo. Ta no padasenna aramiden dayta, mabalin a guraenna ti maysa ken ipategna ti maysa, wenno sipapasnek nga agserbi iti maysa ket umsienna ti sabali. Kasta met a saan a mabalin nga ipaayyo ti biagyo nga agserbi iti Apo no ipaayyo met ti biagyo nga agsapul iti kuarta ken dadduma pay a sanikua.

\s5
\v 14 Idi nangeg dagiti Pariseo nga imbaga ni Jesus dayta, pinagang-angawanda isuna gapu ta pagaayatda launay ti aggun-od iti kuarta.
\v 15 Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, "Agpammarang kayo a nalinteg iti imatang dagiti tattao, ngem ammo ti Dios ti panagpuspusoyo. Laglagipenyo nga adu dagiti banbanag nga ibilang dagiti tattao a napateg, ngem awan kaes-eskanna iti imatang ti Dios.

\s5
\v 16 Naiwaragawag dagiti linteg nga inted ti Dios kenni Moises ken dagiti insursurat dagiti profeta agingga idi immay ni Juan a Mammuniag. Manipud idi, inkaskasabakon nga iparangto ti Dios ti bagina a kas ari. Adu a tattao ti umaw-awat iti dayta a mensahe ken kasta launay ti panangtarigagayda nga iturayan ti Dios dagiti panagbiagda.
\v 17 Amin dagiti linteg ti Dios, uray pay dagiti kasla awan kaipapananna ket ad-adda a mataginayon ngem iti langit ken daga.

\s5
\v 18 Siasinoman a lalaki a mangisina iti asawana ken mangasawa iti sabali ket makabasol iti pannakikamalala. Ken siasinoman a lalaki a mangasawa iti naisina a babai ket makabasol met laeng iti pannakikamalala."

\s5
\v 19 Imbaga ni Jesus, "Adda idi ti maysa a baknang a sikakawes iti agkakangina a lupot ken inaldaw nga agpadpadaya.
\v 20 Adda met maysa a marigrigat a managan Lazaro a nakaidda iti ruangan ti baknang. Napno iti gaddil ti bagi ni Lazaro.
\v 21 Mabisin unayen ni Lazaro ket kayatna launay a mangan kadagiti maregreg manipud iti lamisaan a pangpanganan ti baknang. Ken maysa pay a mangparigat iti kasasaadna ket umay dagiti aso a mangdilpat kadagiti gaddilna.

\s5
\v 22 Dimteng ti tiempo a natay ti marigrigat ket impan dagiti anghel idiay ayan ni Abraham. Natay met ti baknang ket naitabon.
\v 23 Ket idiay ayan dagiti natay, agsagsagaba launay ti baknang. Timmangad ket nakitana ni Abraham iti adayo ken nakatugaw ni Lazaro iti sibayna.

\s5
\v 24 Impukkaw ngarud ti baknang, 'Ama Abraham, napalalo ti panagsagabak iti daytoy nga apuy! Isu a kaasiannak ket ibaonmo ni Lazaro ditoy, tapno ideppelna ti ramayna iti danom ket isagidna ditoy dilak, tapno malammiisan!

\s5
\v 25 Ngem insungbat ni Abraham, 'Anak, laglagipem nga idi agbibiagka pay laeng iti rabaw ti daga ket adda kenka ti amin a kinarang-ay, idinto a ni Lazaro ket nagbiag a nakakakaasi. Ita, naragsak isuna ditoyen ket addaka dita nga agsagsagaba.
\v 26 Malaksid iti dayta, nangikabil ti Dios iti dakkel a yuyeng iti nagbabaetan tayo. Isu a dagiti adda ditoy a kayatna ti mapan dita ayanmo ket saan da a makaballasiw. Kasta met nga awan ti aggapu dita a makapan ditoy ayan mi.'

\s5
\v 27 Ket kinuna ti baknang, 'No kasta ngarud, Ama Abraham, dawatek kenka nga ibaonmo ni Lazaro iti balay ni amak.
\v 28 Adda lima a kakabsatko a lallaki nga agnanaed sadiay. Ibagam kenkuana a ballaaganna ida tapno saanda met nga umay iti daytoy a lugar a pakalak-aman iti nakaro a panagtuok!'

\s5
\v 29 Ngem insungbat ni Abraham, 'Saan, saanko nga aramiden dayta, gapu ta adda kadagiti kakabsatmo ti insurat da Moises ken dagiti profeta idi un-unana a panawen. Masapul nga agtulnogda kadagiti insuratda Moises ken dagiti profeta!'
\v 30 Ngem ti baknang simmungbat a kinunana, 'Saan, Ama Abraham, saan nga umanay dayta! Ngem no adda agungar manipud kadagiti natay a mangballaag kadakuada, tallikudandanto dagiti dakes nga aramidda.'
\v 31 Ngem imbaga ni Abraham kenkuana, 'No saanda a dumngeg iti insurat da Moses ken dagiti profeta, uray pay adda agungar manipud kadagiti natay a mangballaag kadakuada, saandanto latta a maallukoy a mangtallikod kadagiti dakes nga aramidda.'"

\s5
\c 17
\p
\v 1 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Awan duadua a mapasamakto dagiti banbanag a makasulisog kadagiti tao nga agbasol, ngem nakaam-amakto para iti siasinoman a pakaigapuanan a mapasamak dagidiay a banbanag!
\v 2 Nasaysayaat pay para ita dayta a tao nga adda mangigalut iti dakkel a bato iti tengngedna ken itappuakna isuna iti baybay, ngem iti isuna ti pakaigapuan nga agbasol ti siasinoman a nakapuy ti pammatina.

\s5
\v 3 Annadanyo dagiti aramidyo. No nagbasol ti maysa kadagiti kakabsatmo, masapul a tubngarem isuna. No naamirisna nga isuna ket nakabasol ken dumawat ti pamakawan kenka, masapul a pakawanem.
\v 4 Uray no nagbasol isuna iti maibusor kenka iti maminpito a daras iti maysa nga aldaw, no umay kenka a kunana, 'Pakawanennak iti inaramidko,' masapul nga itultuloymo a pakawanen isuna."

\s5
\v 5 Ket kinuna dagiti apostol iti Apo, "Ikkan nakami pay iti dakdakkel a pammati!" 
\v 6 Simmungbat ti Apo, "Uray no adaan kayo iti pammati a saan a dakdakkel ngem iti daytoy bassit a bukel ti mustasa, maibagam iti daytoy a kayo iti amuras, 'Parutem ta bagim agraman ta ramutmo manipud iti daga ket imulam ta bagim iti baybay' ket agtulnog kenka!"

\s5
\v 7 Kinuna met ni Jesus, "Kas pangarigan maysa kadakayo ti addaan adipen nga agar-arado iti taltalonyo wenno agay-aywan ti karneroyo. Kalpasan nga agawid manipud iti taltalon, saanmo nga ibaga a, 'Umayka agtugaw a dagus ken manganka!'
\v 8 Ketdi, ibagam kenkuana, 'Mangisaganaka iti taraon para kaniak! Ikawesmo ti kawesmo a pangserbi ken idasarmo ti kanek tapno mangan ken uminumak! Kalpasanna mabalinmonton ti mangan ken uminom.'

\s5
\v 9 Saanmonto a pagyamanan ti adipenmo iti panangaramidna iti naibilin kenkuana!
\v 10 Kasta met nga inton naaramidyo amin nga imbaga ti Dios nga aramidenyo, rumbeng a kastoy ti ibagayo, 'Adipenna kami laeng iti Dios ket saan kami a maikari a pagyamananna. Inaramidmi laeng ti imbagana nga aramidenmi.'"

\s5
\v 11 Bayat iti panagturong da Jesus ken dagiti adalanna iti dalan nga agturong idiay Jerusalem, limmabasda iti disso a nagbaetan ti rehion ti Samaria ken Galilea.
\v 12 Idi napan ni Jesus iti maysa a baryo, immay ti sangapulo nga agketong kenkuana, ngem nagtakderda iti adayo bassit.
\v 13 Impukawda, "Jesus, Maestro, kaasiannakami!"

\s5
\v 14 Idi nakitana ida, kinunana kadakuada, "Mapankayo ken ipakitayo dagiti bagbagiyo kadagiti papadi." Isu a napanda, ken bayat ti ipapanda, immimbagda.
\v 15 Idi makita ti maysa kadakuada nga immimbag isuna, nagsubli nga ipukpukkawna ti panangidaydayawna iti Dios.
\v 16 Napan isuna kenni Jesus ken nagparintumeng a nakadumog iti sakaanan ni Jesus, ken nagyaman kenkuana. Daytoy a tao ket maysa a Samaritano.

\s5
\v 17 Ket kinuna ni Jesus, "Pinaimbagko ti sangapulo nga agketong! Apay a saan a nagsubli dagiti siam?
\v 18 Daytoy a gangannaet laeng ti nagsubli nga agyaman iti Dios; awan kadagiti dadduma ti nagsubli!"
\v 19 Ket kinunana iti lalaki, "Tumakderka ket mapanka iti dalanmo. Pinaimbagnaka ti Dios gapu ta nagtalekka kaniak."

\s5
\v 20 Maysa nga aldaw, nagdamag dagiti dadduma a Pariseo kenni Jesus, "Kaano a mangrugi nga agturay ti Dios kadagiti amin a tattao?" Insungbatna, "Dayta ket banag a saan nga kabaelan a makita iti mata dagiti tattao.
\v 21 Saanto a maibaga dagiti tao a, 'Kitaenyo! Agturturay isuna ditoy!' Wenno ' Agturturay isuna sadiay!' gapu ta, maikaniwas kadagiti kapanunotanyo, nangrugin nga agturay ti Dios kadakayo."

\s5
\v 22 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, "Addanto ti tiempo a kayatdakto a makita, siak nga Anak ti Tao, nga agturturay a sibibileg. Ngem saanyonto a makita daydiay.
\v 23 Ibaganto dagiti tattao kadakayo, 'Kitaen, adda idiay ti Mesias!' wenno ibagada a 'Kitaen, adda isuna ditoy! No ibagada dayta, saanyo ida a suroten.
\v 24 Gapu ta no agkimat ken lawaganna ti tangatang manipud iti maysa a bangir agingga iti sabali a bangir, makita ti tunggal maysa. Kastanto met inton Siak, ti Anak ti Tao, ket agsubli manen, makitadakto ti tunggal maysa.

\s5
\v 25 Ngem sakbay a mapasamak dayta, masapul nga agrigatak pay iti adu a wagas, ken laksidendak dagiti tattao.
\v 26 Ngem inton siak, nga Anak ti Tao, ket agsubli manen, dagiti tattao ket agar-aramid kadagiti banbanag a kas kadagiti tattao idi tiempo a nagbiag ni Noe.
\v 27 Iti dayta a tiempo, dagiti tattao ket nanganda ken nagbartekda a kas kadawyan, ken nangasawada a kas iti kadawyan, agingga iti aldaw nga simrek ni Noe ken ti pamiliana iti dakkel a bangka. Ngem immay ti layus ket dinadael dagiti amin nga awan iti uneg ti bangka.

\s5
\v 28 Kasta met nga idi nagnaed ni Lot iti siudad ti Sodoma, dagiti tattao sadiay ket nangan ken nagbartekda kas iti kadawyan. Gimmatangda ken naglakoda kadagiti banbanag. Nagmulada ken nagipatakderda iti babbalay a kas iti kadawyan.
\v 29 Ngem iti aldaw a pimmanaw ni Lot idiay Sodoma, nagtudo iti apuy ken gumilgil-ayab nga asupre a nangdadael kadagiti amin a nagtalinaed iti siudad.

\s5
\v 30 Kasta met nga inton siak, ti Anak ti Tao, ket agsubli ditoy lubong, saanto a nakasagana dagiti tattao.
\v 31 Iti dayta nga aldaw, dagiti adda iti ruar dagiti babbalayda, iti kaadu ti sanikuada iti uneg ti babbalayda, masapul a saandan nga umuneg pay a mangiruar kadagitoy. Kasta met a dagiti agtrabtrabaho iti kataltalunan ket masapul a saanda nga agsubli a mapan mangala iti uray ania a banag; masapul nga aglibasda a dagus

\s5
\v 32 Malagipyo kadi ti napasamak iti asawa ni Lot!
\v 33 Siasinoman nga agtultuloy iti bukodna a wagas a panagbiag ket matayto. Ngem ti siasinoman a mangtallikod iti wagasna para kaniak ket agbiagto nga agnanayon.

\s5
\v 34 Ibagak kadakayo daytoy: Iti rabii a panagsublik, addanto dua a tao a matmaturog iti maymaysa a pagiddaan. Maalanto ti namati kaniak ken ti maysa ket mabati.
\v 35-36 Ket dua a babbai nga agkadua nga aggilgiling iti trigo ket maalanto ti maysa ken mabatinto ti maysa." Kinuna dagiti adalan kenkuana, "Apo, pakapasamakannanto daytoy?"

\s5
\v 37 Insungbatna kadakuada, "Iti sadinoman nga ayan iti bangkay, aguurnongto dagiti buitre a mangkaan kadagitoy."

\s5
\c 18
\p
\v 1 Imbaga ni Jesus kadagiti adalanna ti maysa pay nga istoria tapno isurona kadakuada a masapul nga agkararagda nga awan sarday ken saanda a maupay no saan a sungbatan a dagus ti Dios dagiti karkararagda.
\v 2 Kinunana, “Iti maysa a siudad, adda maysa nga ukom a saan nga agrukbab iti Dios ken awan panangisakitna kadagiti tattao.

\s5
\v 3 Adda maysa a balo iti dayta a siudad a masansan a mapan iti ukom a kunana, "Pangaasim ta tulongannak a manggun-od iti kalintegak manipud iti tao a mangkonkontra kaniak iti pangukuman'.
\v 4 Naunday a panawen a saan a kayat a tulungan ti ukom daytoy a balo. Ngem kamaudiananna kinunana iti bagina, 'Awan panagbutengko iti Dios ken kastamet nga awan panangisakitko iti padak a tao,
\v 5 ngem kankanayonnak a riribuken daytoy a balo! Isu nga ikeddengkon ti kasona ken siguraduek a maiparbeng ti pannakatratona, ta no saanko nga aramiden ti kasta, saannakto a sardengan a ringgoren babaen iti panagsublisublina nga umay kaniak!"

\s5
\v 6 Ket kinuna ni Apo Jesus, “Panunotenyo a naimbag ti imbaga ti saan a nalinteg nga ukom.
\v 7 Nangnangruna pay ketdi a ti Dios, isu a nalinteg, ket ipaaynanto iti hustisya kadagiti tattao a pinilina, nga awan sarday nga umas-asug kenkuana iti aldaw ken rabii! Ken kanayon nga naanus isuna kadakuada.
\v 8 Ibagak kadakayo, ipaayto a dagus ti Dios ti hustisya kadagiti pinilina! Ngem inton siak, ti Anak ti Tao, ket agsubliak ditoy daga, addanto pay ngata iti masarakak a tattao a namati kaniak?"

\s5
\v 9 Sinarita pay ni Jesus dagitoy a pangngarig kadagiti tattao a mangpanpanunot a nalintegda ken nababa ti panangkitada iti dadduma a tattao.
\v 10 Kinunana, “Dua a lallaki ti simmang-at idiay Jerusalem tapno agkararag. Pariseo ti maysa kadagiti dua a lallaki. Agsingsingir iti buis para iti gobierno ti Roma ti maysa.

\s5
\v 11 Nagtakder ti Pariseo ket nagkararag a maipanggep iti bagina iti kastoy a wagas, 'O Dios, agyamanak kenka, ta saanak a kas kadagiti dadduma a tattao. Dadduma ket takawenda ti kuarta dagiti dadduma, dagiti dadduma ket saan a nalinteg ti panangtratoda iti padada a tao, ken dagiti dadduma ken makikamkamalala. Ket pulos a saanko nga aramid ti uray maysakadagita a banbanag. Ken saanak met a kas iti daytoy agsingsingir iti buis a mangsasaor kadagiti tattao!
\v 12 Mamindua iti makalawas nga agayunarak ken it-itedko pay ti apagkapulo ti amin a masapulak!'

\s5
\v 13 Ngem ti agsingsingir iti buis ket nagtakder nga adayo kadagiti tattao iti paraangan ti Templo. Saanna pay nga maitured a tumangad iti langit. Ketdi, dinandanogna ti barukongna ken kinunana, 'O Dios, maasika koma kaniak ken pakawanennak, gapu ta managbasolak!'"
\v 14 Ket kinuna ni Jesus, “Ibagak kadakayo a napakawan ti agsingsingir iti buis kabayatan ti panagawidda, ngem ti Pariseo ket saan. Daytoy ket gapu ta siasinoman a mangitan-ok iti bagina ket maipababanto, ken siasinoman a mangibaba iti bagina ket maitan-okto."

\s5
\v 15 Maysa nga aldaw, inyeg dagiti tattao dagiti ubbingda kenni Jesus tapno ipatayna ti imana ken bendisionanna ida. Idi nakita daytoy dagiti adalanna, pinaritanda dagiti tattao.
\v 16 Ngem inayaban ni Jesus dagiti ubbing kenkuana. Kinunana, “Bay-anyo nga umay kaniak dagiti ub-ubbing! Saanyo ida a paritan! Dagiti tattao a napakumbaba ken adda panagtalekda a kaskadagitoy nga ubbing, ti kayat ti Dios nga iturayan.
\v 17 Pudno, ibagak kadakayo a siasinoman a saan nga umawat a sipapakumbaba, kas iti ubing, iti panagturay ti Dios kadakuada, saannanto ida nga iturayan a pulos."

\s5
\v 18 Iti naminsan, adda maysa a mangidadaulo kadagiti Judio a nagdamag kenni Jesus a kunana, “Naimbag a mannursuro, ania ti rumbeng nga aramidek tapno maaddaanak iti biag nga agnanayon?”
\v 19 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Apay ta inawagannak iti naimbag? Ti laeng Dios iti pudno a naimbag!
\v 20 Ket ti sungbat met ti damdamagem, awan duadua nga ammom dagiti bilbilin ti Dios nga intedna ken ni Moises a tungpalen tayo: 'Saanka a makikamalala, saanka a pumatay, saanka nga agtakaw, saanka nga agipadamag iti saan a pudno, raemem da tatang ken nanangmo.'"
\v 21 Kinuna met ti lalaki, “Tinungtungpalko dagita a bilbilin sipud pay ubingak.”

\s5
\v 22 Idi nangngeg ni Jesus dayta nga imbagana, kinunana kenkuana, “Adda pay maysa a banag a masapul nga aramidem. Ilakom amin a sanikuam. Kalpasan ket itedmo ti paglakoam kadagiti tattao nga bassit laeng ti adda a pagbiagda. Ket ti pagbanaganna, maaddaankanto iti naespirituan a kinabaknang sadi langit. Ket umayka ken agbalinka nga adalak!”
\v 23 Nalaus unay ti panagladingit ti lalaki idi nangngeganna daydiay agsipud ta aglaplapusanan ti kinabaknangna.

\s5
\v 24 Idi nakita ni Jesus ti panagladingit ti lalaki, nagladingit met iti kasta unay. Kinunana, “Narigat launay kadagiti babaknang ti paiturayan iti Dios.
\v 25 Kinapudnona, nalaklaka pay nga sumrek ti kamelio iti abut ti dagum ngem iti panangitulok dagiti babaknang nga iturayan ida ti Dios."

\s5
\v 26 Simmungbat dagiti nakangngeg iti imbaga ni jesus a kinunada, “No kasta ngarud, awan ti siasinoman a maisalakan!”
\v 27 Ngem kinuna ni Jesus, “Ti saan a mabalin kadagiti tattao, ket mabalin iti Dios.”

\s5
\v 28 Kalpasan ket kinuna ni Pedro, “Kitaem, pinanawanmi amin a sanikuami tapno agbalin kami nga adalam.”
\v 29 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Wen, ket ibagak met kadakayo a dagiti nangpanaw kadagiti balbalayda, assawada a babbai, kakabsatda, nagannakda, wenno uray pay dagiti annakda tapno tungpalenda ti pagayatan ti Dios kadakuada,
\v 30 tagikuaendanto ti biag nga agnanayon.”

\s5
\v 31 Inyadayo ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalanna manipud kadagiti tattao ket kinunana kadakuada, “Agdenggenkayo a naimbag! Sumang-at tayon idiayJerusalem. Ket iti kaadda tayo sadiay, matungpal amin nga insurat dagiti profeta idi un-unana a panawen maipanggep kaniak, nga Anak ti Tao.
\v 32 Iyawatdakto dagiti kabusorko kadagiti saan nga Judio. Uyawendakto, pabainandakto, ken tupraandakto pay.
\v 33 Saplitendakto ken papatayendak. Ngem agungarakto iti maikatlo nga aldaw, kalpasan a mapasamak dagita."

\s5
\v 34 Ngem awan pulos ti naawatan dagiti adalanna kadagidiay nga imbagana. Gapu ta saan nga impalubos ti Dios a maawatanda ti kaipapanan dagiti imbagana kadakuada.

\s5
\v 35 Idi umasidegen ni Jesus ken dagiti adalanna iti siudad ti Jerico, adda bulsek nga agpalpalama a situtugaw iti igid ti kalsada.
\v 36 Idi nangngegna iti panaglabas ti adu nga tattao, nagdamag a kinunana, “Ania ti mapaspasamak?”
\v 37 Ket kinunada kenkuana, “Lumablabas ni Jesus nga taga-Nasaret.”

\s5
\v 38 Isunga impukkawna, “Jesus, sika a naggapu iti kaputotan ni Ari David, maasika kaaniak!”
\v 39 Ngem inungtan isuna dagiti magmagna iti sanguanan dagiti adu a tattao ket imbagada kenkuana nga agulimek. Ngem ad-addapay nga impigsana ti panagpukkawna a kunana, “Sika a naggapu iti kaputotan ni Ari David, maasika kaniak!”

\s5
\v 40 Nagsardeng ni Jesus ket imbilinna kadagiti tattao nga ipanda kenkuana ti lalaki. Idi nakaisedegen ti bulsek a lalaki, dinamag ni Jesus kenkuana, “Ania ti kayatmo nga aramidek para kenka?”
\v 41 Kinuna ti lalaki, “Apo, kayatko a pagbalinennak a makakita!"

\s5
\v 42 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Kumitaka ngaruden! Gapu ta nagtalekka kaniak, pinaimbagkan!”
\v 43 Dagdagus a nakakita ti bulsek ket simmurot ken ni Jesus ket nagdaydayaw iti Dios. Ket idi nakita dagiti tattao sadiay daytoy, indaydayawda met ti Dios.

\s5
\c 19
\p
\v 1 Lumaslasat idi ni Jesus idiay siudad ti Jerico.
\v 2 Adda tao sadiay a managan Zakeo. Isuna ti agakem iti panagsingir iti buis ken nakabakbaknang.

\s5
\v 3 Kayatna a makita ni Jesus ngem saanna a makita iti kinaadu ti tao. Napandek isuna ken inaribungbungan ti nagadu a tattao ni Jesus.
\v 4 Isu a nagtaray iti kalsada nga inunaanna dagiti tattao. Kimmalay-at iti maysa a kayo ti sikamoro tapno makitana ni Jesus apaman a lumabas.

\s5
\v 5 Idi immay ni Jesus sadiay, timmangad ket kinunana kenkuana, "Zakeo, darasem ti umulog, nasken nga agyanak idiay balaymo ita a rabii!"
\v 6 Nagdardaras ngarud nga immulog isuna. Pakaragsakanna ti mangpasangbay kenni Jesus iti balayna.
\v 7 Ngem dagiti tattao a nakakita kenni Jesus ket nagtatanabutobda a kunada, "Ni apay ngay! Nagpasangaili met isuna iti maysa a pudno a managbasol!"

\s5
\v 8 Ket kabayatan a mangmanganda, timmakder ni Zakeo ket kinunana kenni Jesus, "Apo, kayat ko a maammoam nga itedko kadagiti napanglaw ti kagudua dagiti sanikuak. Ket no maipapan kadagiti tattao a sinaor ko, bayadak ida iti mamin-uppat a daras iti gatad ti kuarta nga innalak kadakuada."
\v 9 Kinuna ni Jesus kenkuana, "Insalakan ti Dios ita nga aldaw daytoy a pagtaengan, ta daytoy a tao, impakitana nga isuna ket pudno a kapututan ni Abraham.
\v 10 Laglagipenyo daytoy: Siak nga Anak ti Tao, immayak tapno birukek ken isalakan ko dagiti tattao a kas kadakayo nga immadayo iti Dios."

\s5
\v 11 Nagdengdengngeg dagiti tattao kadagiti amin nga imbaga ni Jesus. Gapu ta umas-asidegen isuna idiay Jerusalem, ingkeddengna a mangibaga kadakuada iti maysa pay nga istoria. Kayatna nga ilinteg ti biddut a kapanunutanda nga apaman a sumangpet isuna idiay Jerusalem ket agbalin isuna nga ari kas iti pagayatan ti Dios.
\v 12 Kinunana, "Maysa a prinsipe ti nagsagana a mapan iti adayo a pagilian tapno innaawaten ti karbenganna nga agbalin nga ari iti pagilian a pagnanaedanna manipud iti nangatngato nga ari. Kalpasan a maawatna ti karbenganna a kas ari, agsubli isuna a mangituray kadagiti tattaona.

\s5
\v 13 Sakbay a pimmanaw, pinaayabanna ti sangapulo kadagiti adipenna. Tunggal maysa kadakuada ket inikkanna iti agpapada a gatad ti kuarta. Kinunana kadakuada, 'Pagnegosyoyo daytoy a kuarta agingga nga agsubliak!' Ket pimmanawen.
\v 14 Ngem kagura isuna dagiti adu a tattao iti pagilianna. Isu a nangibaonda iti sumagmamano a tagaipadamag a mangsaruno kenkuana tapno ken ibagada iti nangatngato nga ari, 'Saanmi a kayat nga agbalin nga ari mi daytoy a tao!'
\v 15 Ngem nagbalin latta isuna nga ari. Iti saan a nabayag ket nagsubli idiay pagilianna kas barbaro nga ari. Ket pinaayabanna dagiti adipen a nangtedanna iti kuarta. Kayatna nga maammoan no mano ti naganansiada babaen iti pananginegosyoda iti intedna a kuarta kadakuada.

\s5
\v 16 Immay kenkuana ti immuna ket kinunana, 'Apo, babaen iti kuartam ket nagganansiaak iti naminsangapulo a daras iti sigud!'
\v 17 Kinuna ti ari kenkuana, 'Naimbag ka nga adipen! Nasayaat ti inaramidmo! Gapu ta matalekka a nangaluad iti bassit a gatad ti kuarta, ikkan ka iti sangapulo a siudad nga iturayam.'

\s5
\v 18 Immay met ngarud ti maikadua ket nagkuna, 'Apo, ti kuarta nga intedmo kaniak ket aggatad itan iti maminlima nga daras ngem iti sigud!'
\v 19 Kinuna met laeng ti ari iti dayta nga adipen, 'Nasayaat iti inaramidmo! Pagturayen ka iti lima a siudad.'

\s5
\v 20 Immay ti sabali pay nga adipen ket kinunana, 'Apo, adtoy ti kuartam. Binalkot ko iti lupot kalpasan ket indulinko a nalaing tapno saan a mapukaw.
\v 21 Mabutengak ngamin iti mabalin nga aramidem kaniak no bilang ta malugi diay negosyo. Ammok a nakaru ka a tao ta agawem ken tagikuaem ti saan mo a sanikua. Kasla ka mannalon nga apitenna ti inmula ti dadduma a mannalon.'

\s5
\v 22 Kinunana iti dayta nga adipen, 'Nagdakes kan nga adipen! Ikeddeng ka babaen kadagiti sasao nga sinaritam. Ammom met gayam a nakaroak, ta alaek ti saan ko a kukua ken apitek ti saan ko nga inmula.
\v 23 Isu a uray inted mo man laeng koma ti kuartak kadagiti mangpaporsiento iti kuarta! Tapno inton agsubliak, maalikumkum ko ti kuartak nga adda iti ganansiana!'

\s5
\v 24 Ket kinuna ngarud ti ari kadagiti agtaktakder iti asideg, 'Alaenyo ti kuarta kenkuana ket itedyo iti adipen a nagganansia ti naminsangapulo a daras!'
\v 25 Saanda nga immannugot ket kinunada, 'Ngem apo, adun ti kuartana!'

\s5
\v 26 Ngem kinuna ti ari, 'Ibagak kadakayo daytoy: Kadagiti tattao nga usarenda a naimbag dagiti naawatda, ad-adunto pay ti itedko. Ngem kadagiti tattao a dida usaren a nasayaat ti naawatda, alaekto uray pay ti addan kadakuada.
\v 27 Ita, no maipapan kadagiti kabusorko a saan a mangkayat nga iturayak ida, iyegyo ida ditoy ket patayenyo ida iti imatang ko!'"

\s5
\v 28 Kalpasan nga imbaga ni Jesus dagitoy a banbanag, intuloyna a nagdalyasat idiay kalsada a mapan Jerusalem nga immuna ngem dagiti adalan.

\s5
\v 29 Idi nakaasidegdan kadagiti bario ti Betfage ken Betania nga asideg iti Bantay Olibo,
\v 30 kinunana iti dua nga adalanna, "Mapan kayo iti masungad a bario. Iti iseserrekyo sadiay, adda makitayo a nakagalot nga urbon nga asno nga awan pay pulos nangsakay. Warwaranyo ket iyegyo kaniak.
\v 31 No adda agsaludsod kadakayo, 'Apay ta warwarwaranyo ti asno?', ibagayo kenkuana, 'Kasapulan ti Apo.'"

\s5
\v 32 Napan ngarud dagiti dua nga adipen iti masungad a bario ket nasarakanda ti asno a kas iti imbaga ni Jesus kadakuada.
\v 33 Idi manarimaan nga warwarwaranda, kinuna dagiti akin-asno, "Apay ta warwarwaranyo ti asno mi?"
\v 34 Insungbat da, "Kasapulan ti Apo."
\v 35 Kalpasan ket inyeg dagiti adalan ti asno kenni Jesus. Inyap-apda dagiti kagayda iti likod ti asno tapno pagtugawanna ken tinulunganda ni Jesus a sumakay iti daytoy.
\v 36 Ket bayat a nakasakay isuna, inyaplag dagiti dadduma a tattao ti kagayda iti kalsada a pagnaanna kas panagdayawda kenkuana.

\s5
\v 37 Idi immayda iti kalsada nga agpasalog manipud Bantay Olibo, rinugian ti tallaong dagiti adalanna nga agrag-o ken agdayaw iti Dios iti napigsa a timek gapu iti amin a naindaklan a milagro nga inaramid ni Jesus a naimatanganda.
\v 38 Imbagbagada dagiti banbanag a kas iti, "Bendisionan koma ti Dios ti ari tayo nga umay nga addaan iti turay ti Dios!'" Kapia koma ti maadda iti nagbaetan ti Dios ken datayo a tattaona! Dayawen koma dagiti amin a tattao ti Dios!"

\s5
\v 39 Kinuna kenkuana dagiti dadduma a Pariseo nga adda iti tallaong, "Mannursuro, bagaam man dagiti adalanmo nga isardengda ti panangibaga kadagidiay a banbanag!"
\v 40 Insungbatna, "Ibagak daytoy kadakayo: No naulimek dagitoy a tattao, dagiti batbato a mismo ket agpukkaw a mangidayaw kaniak!"

\s5
\v 41 Idi umas-asidegen ni Jesus idiay Jerusalem ken nakitana ti siudad, nagsangit maipanggep kadagiti tattao sadiay.
\v 42 Kinunana, "Tarigagayko nga ita nga aldaw, dakayo nga tattao ket ammoyo koman no kasano nga maaddaan iti kapia ti Dios. Ngem ita, saanyon a mabalin a maammoan dayta.

\s5
\v 43 Kayat ko nga maammoanyo daytoy: Iti mabiit, umayto dagiti kabusoryo ket palawlawanda iti barikada ti siudadyo. Likmutenda ti siudad ken darupenda daytoy iti amin a sikigan.
\v 44 Rebbaenda dagiti pader tapno pagnaanda ket dadaelenda ti tunggal banag. Dadaelenda daytoy, uray dakayo ken amin dagiti an-annakyo. Inton malpasdan a dadaelen ti amin, awan to pulos ti bato nga ibatida a nagtuon. Mapasamak amin dagitoy gapu ta saanyo a nailasin ti tiempo nga immayan ti Dios a mangisalakan kadakayo!"

\s5
\v 45 Napan ni Jesus idiay Jerusalem ket napan idiay paraangan ti templo. Nakitana sadiay dagiti tattao nga aglaklako kadagiti banbanag,
\v 46 ket pinaruarna isuda. Kinunana kadakuada, "Naisurat iti nasantoan a surat, 'Kayat ko nga iti balay ko ket lugar a pagkararagan dagiti tattao,' ngem pinagbalinyo a paglemmengan dagiti agtatakaw!"

\s5
\v 47 Tunggal aldaw iti dayta a lawas, nangisursuro ni Jesus kadagiti tattao idiay paraangan ti templo. Dagiti panguloen a papadi, dagiti mamaestro ti linteg, ken dadduma kadagiti mangidadaulo kadagiti Judio ket pinadpadasda a mangbiruk iti wagas a mangpapatay kenkuana.
\v 48 Ngem saanda a nakasarak iti pakaigappuan tapno aramidenda daytoy, gapu ta napasnek amin dagiti tattao nga agdengngeg kenkuana.

\s5
\c 20
\p
\v 1 Iti naminsan nga aldaw iti dayta a lawas, ni Jesus mangisursuro iti naimbag a damag ti Dios kadagiti tattao iti paraangan ti templo. Kabayatan nga ar-aramidenna dayta, dagiti panguloen a papadi, ken manursuro iti linteg dagiti Judio, ken dadduma a panglakayen ket immasideg kenkuana.
\v 2 Kinunada kenkuana, "Ibagam kadakami, ania ti kalintegam a mangaramid kadagitoy a banbanag? Ken siasino ti nangted kenka iti kalintegan?"

\s5
\v 3 Simmungbat isuna, "Siak met ti agdamag kadakayo. Ibagayo kaniak,
\v 4 maipanggep iti panangbautisar ni Juan kadagiti tattao: binilin kadi isuna ti Dios a mangbautisar wenno tattao ti nangibaon kenkuana?"

\s5
\v 5 Nagsasaritaanda daytoy, a kunada, "No isungbat tayo, 'Ti Dios ti nangibaon kenkuana,' ket ibagananto iti, 'Apay ngarud a saankayo a mamati kenkuana?'
\v 6 Ngem no isungbat tayo iti, 'Tao laeng ti nangibaon kenkuana a mangbautisar,' uboren datayo dagiti tattao agingga a matay tayo, agsipud ta mamatida a ni Juan ket profeta nga imbaon ti Dios."

\s5
\v 7 Insungbat da ngarud a di da ammo no siasino ti nangibaga ken ni Juan a mangbautisar.
\v 8 Ket kinuna ni Jesus kadakuada, "Diak met ngarud ibaga no siasino ti nangibaon kaniak a mangaramid kadagitoy a banbanag."

\s5
\v 9 Kalpansan ket sinarita ni Jesus kadagiti tattao daytoy a pangngarig, "Adda maysa a tao a nagmula iti kaubasan. Impaabangna ti kaubasan iti sumagmamano a lallaki a mangaywan iti daytoy. Kalpasan ket napan iti sabali a pagilian ket nagnaed sadiay iti nabayag a tiempo.
\v 10 Ket idi tiempon ti panagaapit iti ubas, nangibaon isuna iti adipen kadagiti lallaki a mangay-aywan iti kaubasan, tapno itedda kenkuana ti bingayna nga ubas manipud iti kaubasan. Ngem apaman a simmangpet ti adipen, kinabkabilda isuna ken pinapanaw da nga awan awitna nga ubas.

\s5
\v 11 Iti saan unay a nabayag, nangibaon ti akinkukua iti kaubasan iti maysa pay nga adipen. Ngem dinangran ken pinabainanda met. Pinapanawda nga awan awitna nga ubas.
\v 12 Kasta pay, iti saan a nabayag, nangibaon iti sabali nga adipen ti akinkukua. Daytoy a maikatlo nga adipen ket sinugatanda kalpasan ket intapuakda iti ruar ti kaubasan.

\s5
\v 13 Isu a ti akinkukua iti kaubasan ket kinunana iti bagina, 'Ania ti aramidek ita? Ibaon ko ngarud ti anakko, nga ipatpateg ko unay. Raemenda met siguro isuna.'
\v 14 Isu nga imbaonna ti anakna, ngem idi nakita dagiti lallaki a mangay-aywan ti kaubasan isuna a sumungsungad, kinunada iti maysa ken maysa, 'Adtoyen ti lalaki a mangtawidto iti kaubasan. Patayen tayo isuna tapno daytoy a kaubasan ket matagikuatayo.

\s5
\v 15 Isu nga ingguyodda isuna iti aruar ti kaubasan ken pinapatayda. Ngarud, ibagak kadakayo no ania ti aramiden iti akinkukua iti kaubasan kadakuada!
\v 16 Umayto ken papatayennanto dagiti lallaki a mangay-aywan iti kaubasan. Kalpasan ket itedna iti sabali a tattao ti kaubasan tapno aywananda." Idi nangngegan dagiti tattao nga agdengdengngeg kenni Jesus daytoy, kinunada, "Saanto koma a pulos mapasamak ti kas iti daytoy!

\s5
\v 17 Ngem kinita ida ni Jesus ken kinunana, "Maibagayo dayta, ngem panunotenyo ti kaipapanan dagitoy a sasao a naisurat iti Nasantoan a Surat, 'Ti bato nga imbelleng dagiti agpatpatakder ket isu ti nagbalin a kapapatgan a bato iti patakder.
\v 18 Tunggal maysa a matinnag iti daytoy a bato ket maburakto, ken marumek ti siasinoman a matupakanna."

\s5
\v 19 Naamiris dagiti panguloen a papadi ken dagiti manursuro iti linteg dagiti Judio nga ak-akusaranna ida idi imbagana ti istorya maipanggep kadagiti dakes a tattao. Isu a dagus a nangaramidda iti pamuspusan tapno matiliwda isuna, ngem saanda nga tiniliw gapu ta mabutengda iti mabalin nga aramiden dagiti tattao kadakuada no aramiden da dayta.
\v 20 Isu a pinaliiwda isuna a naimbag. Nangibaonda pay iti mangpaliiw a nagpammarang a napudno. Ngem kayatda laeng a pagsawen ni Jesus iti saan a nasayaat tapno adda panggapuanda a mangakusar kenkuana. Kayatda nga iyawat isuna iti gobernador ti probinsia.

\s5
\v 21 Nagdamag ngarud ti maysa a mangpalpaliiw kenkuana, "Maestro, ammomi nga agsasao ken agisursuroka iti pudno. Ibagbagam ti pudno uray no saan a kayat daytoy dagiti napateg a tattao. Isursurom ti kinapudno nga isu ti kayat ti Dios nga aramiden mi.
\v 22 Isu nga ibagam kadakami no ania iti kapanunotam maipanggep iti daytoy a banag: Nainkalintegan kadi nga agbayad kami ti buis iti gobyerno ti Roma, wenno saan?"

\s5
\v 23 Ngem ammona a padpadasenda a sikapan isuna tapno maisagmak, kadagiti Judio a kagurada ti agbayad iti buis, wenno iti gobyerno ti Roma. Isu a kinunana kadakuada,
\v 24 "Mangipakita kayo kaniak iti barya to Roma. Ket ibagayo kaniak no siasino ti akinladawan iti adda iti daytoy. Ken ibagayo no siasino ti akinnagan iti adda iti daytoy. "Isu nga nangipakitada kenkuana iti barya ket kinunada, "Ti ladawan ken ti nagan ni Cesar, a panguloen iti gobyerno ti Roma ti adda iti daytoy..

\s5
\v 25 Kinunana kadakuada, "No kasta ngarud, itedyo iti gobyerno no ania ti kukuada, ket itedyo met iti Dios no ania iti kukuana."
\v 26 Nagsiddaaw dagiti mangpalpaliiw iti insungbat ni Jesus, umanay tapno saandan a makasungbat kenkuana. Awan ti saan a nasayaat, a makita dagiti mangpalpaliiw kenni Jesus, kadagiti imbagana iti imatang dagiti tattao.

\s5
\v 27 Kalpasan dayta, adda dagiti Saduceo nga immay kenni Jesus. Isuda ket grupo dagiti Judio a nagkuna nga awan ti siasinoman nga agungar manipud iti patay.
\v 28 Kayatda met nga agsaludsod kenni Jesus. Maysa kadakuada ti nangibaga kenkuana "Maestro, Insurat ni Moises para kadatayo a Judio a no natay ti maysa a lalaki nga addaan asawa ngem awan anakna, asawaen ti kabsatna ti nabalo tapno maaddaan isuna iti anak babaen iti kabsatna. Iti dayta a wagas, ibilangto dagiti tattao nga ti ubing ket putot ti lalaki a natay.

\s5
\v 29 Adda iti pito nga agkakabsat a lallaki iti maysa a pamilya. Nangasawa iti inauna ngem saanda a naaddaan iti annak. Saan a nagbayag ket natay ti lalaki.
\v 30 Tinungpal ti maikadua a kabsat a lalaki daytoy a paglintegan ket inasawana ti balo, ngem isu met laeng ti napasamak kenkuana.
\v 31 Kalpasan ket inasawa ti maikatlo a kabsat a lalaki ti balo, ngem isu met laeng manen ti napasamak. Aminda a pito nga agkakabsat, nagsusublatanda nga inasawa dayta a babai, ngem saanda a naaddaan iti annak.
\v 32 Kalpasanna, natay met ti babai.
\v 33 No kasta ngarud, no pudno nga addanto ti tiempo nga dagiti natay a tattao ket agbiag manen, siasinonto ngata iti makin-asawa iti dayta a babai? Saanyo a liplipatan a naiyasawa isuna kadagiti pito nga agkakabsat!"

\s5
\v 34 Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Iti daytoy a lubong, mangasawa dagiti lallaki iti babai, ken ited dagiti nagannak dagiti annakda a babbai nga maikasar kadagiti lallaki.
\v 35 Ngem dagiti tattao nga imbilang ti Dios a maikari nga agbiag idiay langit kalpasan nga agungarda manipud iti patay ket saanen a mangasawa. Kasta met a saandanton a matay, gapu ta agbalidanto nga immortal a kas kadagiti anghel. Ti kinapudno
\v 36 nga pinagungar ida ti Dios ti mangipakita nga isuda ket annakna.

\s5
\v 37 Ngem maipanggep kadagiti tattao nga agungar manipud patay, adda insurat ni Moises maipanggep iti dayta. Iti lugar a nangisuratanna maipanggep iti agap-apoy a bassit a kayo, nadakdakamatna ti Apo nga isu ti Dios a daydayawen ni Abraham, daydayawen ni Isaac ken daydayawen ni Jacob. Saan a dagiti natay a tattao ti agdayaw iti Dios, ngem ketdi dagiti sibibiag a tattao ti agdayaw kenkuana.
\v 38 Amin a tattao nga ti espirituda ket agbiag manen kalpasan a matayda ket agtultuloy nga agdayaw kenkuana!"

\s5
\v 39 Simmungbat dagiti sumagmamano a manursuro ti linteg," Maestro, nasayaat la unay ti sungbat mo!"
\v 40 Kalpasan dayta, ket awanen uray maysa a nangpadas a nagsaludsod kenkuana a kas iti dayta a mangpalab-og kenkuana.

\s5
\v 41 Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadakuada, "Ipakitak kadakayo nga no ibaga ti tao a ti Kristo ket kaputotan laeng ni Ari David, nagbiddutda!
\v 42 Mismo a ni David ket insuratna iti libro ti Salmo ti maipanggep iti Kristo, Kinunana ti Dios iti Apok, 'Agtugaw ka ditoy abay ko iti makannawanko, no sadinno ti pangitan- okak kenka.
\v 43 Agtugaw ka ditoy kabayatan iti panangparmekko kadagiti kabusormo.'
\v 44 Inawagan met ni Ari David ti Kristo nga 'Apok!' Isu a ti Kristo ket saan laeng a maysa a nagtaud kenni Ari David! Ti kaibagbagak laeng ket panpaneknekanna nga isuna ket natantan-ok pay ngem ni David, saan kadi a pudno dayta?"

\s5
\v 45 Kabayatan nga agdengdengngeg amin dagiti dadduma a tattao, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna,
\v 46 "Agalwadkayo ta saankayo nga agtignay a kas kadagiti lallaki a mangisursuro iti linteg dagiti Judio. Kayatda nga agkawes iti atiddug a pagan-anay ken agpagnapagna tapno panunoten ti tattao a napategda unay. Kayatda pay a kablaawan ida dagiti tattao nga addaan panagraem, kadagiti pagtagilakuan. Kaykayatda nga agtugaw kadagiti natan-ok nga lugar idiay sinagoga. Kadagiti pagrarambakan iti rabii, kaykayatda ti agtugtugaw iti pagtugawan dagiti nangangato a tattao.
\v 47 Tagikuaen da pay amin a sanikua dagiti balo. Ket agkararagda iti atiddug iti ayan ti publiko. Awan duadua a dusaento ida ti Dios iti napalalo.

\s5
\c 21
\p
\v 1 Timmangad ni Jesus manipud iti nagtugawanna ket nakitana dagiti babaknang nga agipispisok kadagiti sagsagutda iti kahon a pagipisokan ti sagut idiay templo.
\v 2 Nakita na met nga agipispisok ti maysa a nakurapay a balo nga babai iti bassit a gatad ti kuarta.
\v 3 Ket kinunana kadagiti adalanna," Ti kinapudnona ket ad-adu pay ti kuarta nga impisok daytoy a balo a babai ngem dagitoy a nababaknang a tattao.
\v 4 Ta aminda, nagadu ti kuartada, ngem bassit laeng a paset ti intedda. Ngem daytoy a balo, a kasta la unay ti kinakurapayna, intedna amin a kuartana nga igatangna koma kadagiti kasapulanna.

\s5
\v 5 Pagsasaritaan met dagiti dadduma nga adalan ni Jesus ti pannakaarkos ti templo kadagiti agkakapintas a batbato ken dagiti arkos nga inted dagiti tattao. Ngem kinuna ni Jesus,
\v 6 "Dagitoy a banbanag nga kitkitaenyo ket madadaelto amin. Wen, umayto ti tiempo nga awanto ti uray maysa a mabati kadagitoy a batbato a nagtuon."

\s5
\v 7 Ket sinalusodda kenkuana, "Manursuro, kaanu a mapasamak dagitoy a banbanag? Ken anyanto iti mapasamak a mangipakita a dandanin a mapasamak dagitoy a banbanag?"
\v 8 Simmungbat ni Jesus, "Agannad kayo ta amangan no adda mangallilaw kadakayo. Gapu ta adunto a tattao ti umay ken ibagada nga isuda ket siak. Tunggal maysa ket agsao iti maipanggep iti bagina, "Siak ti Mesias!" Ibagagadanto pay, 'Asidegen ti tiempo a panagturay ti Dios a kas ari! Saan kayo a sumurot nga agbalin nga adalanda!
\v 9 Kasta met no adda madamagyo a gubat ken tattao nga agaapa, saan kayo nga agbuteng. Ta masapol a mapasamak amin dagitoy a banbanag sakbay nga umay ti panungpalan ti lubong.

\s5
\v 10 Agdidinarupto dagiti nadumaduma a bunggoy dagiti tattao, ken agririnnautto dagiti nadumaduma nga ar-ari.
\v 11 Ken iti nadumaduma a lugar, addanto napipigsa a gingined, kasta met ti panagbisin ken nakaru a saksakit. Adunto a banbanag ti mapasamak a pakaigapuan ti nakaro a panagbuteng dagiti tattao, ken makakitanto dagiti tattao iti naidumduma a banbanag iti tangatang a mangipakita nga adda napateg unay a mapasamak.

\s5
\v 12 Ngem sakbay a mapasamak amin dagitoy a banbanag, tiliwendakayonto, idadanesdakayo ken ipandakayonto kadagiti sinagoga tapno usigen dakayo ken ipandakayo iti pagbaludan. Usigen dakayo iti sanguanan dagiti ar-ari ken nangangato a turay ti gobyerno gapu ta sumursurot kayo kanniak.
\v 13 Gundawayyonto metten ti mangibaga kadakuada iti kinapudno maipanggep kaniak.

\s5
\v 14 Ngarud, ikeddengyon nga saanyo a pakadanagan no kasanoyo nga ikalintegan dagiti bagbagiyo,
\v 15 gapu ta itedkonto kadakayo dagiti umno nga sasao ken ikkan kayo iti kinasirib tapno ammoyonto no ania ti saoenyo. Iti kasta, awanto ti uray maysa kadagiti tattao a mangpabpabasol kadakayo a mangibaga a nagbiddut kayo.

\s5
\v 16 Ken uray pay dagiti nagannakyo, kakabsat, kakabagian, ken dagiti gagayyemyo ket liputan dakayto, ken papatayendanto ti dadduma kadakayo.
\v 17 Kinapudnona, adunto dagiti gumura kadakayo gapu ta namati kayo kaniak.
\v 18 Ngem awan uray maysa kadagiti buokyo ti mapukaw.
\v 19 No awatenyo nga sagabaen dagiti amin a banbanag, malak-amyonto ti biag nga agnanayon."

\s5
\v 20 "No makitayo dagiti suldado a nakapalawlaw iti Jerusalem, ket ammoyonton nga asidegdan a dadaelen daytoy a siudad.
\v 21 Iti dayta a tiempo, dagiti adda kadakayo iti dayta a paset ti Judea, masapul a kumamangda kadagiti banbantay. Ket kadakayo nga adda iti daytoy a siudad, masapul a pumanaw kayo. Ket kadakayo met nga adda iti aw-away, masapul a saan kayon nga umay iti siudad.
\v 22 Ta daytoyen ti panawen a panangdusa ti Dios iti daytoy a siudad; no aramidenna dayta, dagiti sasao nga adda iti Nasantoan a Surat ket matungpal.

\s5
\v 23-24 Nakaam-amakto para kadagiti masikog a babbai ken agpaspasuso kadagiti annakda kadagita nga al-aldaw, gapu ta addanto kasta unay a panagrigat iti daga, ken tunggal tattao ket agsagaba iti kasta unay gapu iti pungtot ti Dios kadakuada. Adunto kadakuada ti matay gapu kadagiti suldado a mangraut kadakuada. Dagiti dadduma ket agbalindanto a balud ken agkatangkatangdanto amin ditoy rabaw ti daga. Ibaddebaddekto dagiti Hentil ti Jerusalem aginggana nga ipalubos iti Dios."

\s5
\v 25 Iti daytoy a tiempo, addanto naidumduma a mapasamak iti init, iti bulan, ken kadagiti bitbituen. Ket iti rabaw ti daga, makigtotto iti kasta unay dagiti tattao ket mariribukanto gapu iti daranudor ti baybay ken dadakkel a dalluyonna.
\v 26 Nakarunto ti buteng dagiti tattao a pakaigappuan ti pannakatalimudawda, gapu ta ur-urayenda ti sumaruno a mapasamak iti lubong. Panawanto dagiti bitbituen iti sigud a luglugarda idiay tangatang.

\s5
\v 27 Kalpasanna, siak nga Anak ti Tao, makita dakto dagiti amin nga tattao, nga um-umay iti ulep nga addaan iti pannakabalin ken nakaranraniag a silaw.
\v 28 Isu nga inton mangrugi dagidiay a nakabutbuteng a banbanag a mapasamak, tumakder ken tumangad kayo, gapu ta asidegen ti panangisalakan ti Dios kadakayo."

\s5
\v 29 Ket sinarita ni Jesus ti maysa a pangngarig kadakuada: "Panunotenyo ti maipapan kadagiti kaykayo ti igos, ken uray dagiti amin a kaykayo.
\v 30 No makitayo nga mangrugi nga agbulongda, ammoyon nga asidegen iti panawen ti kalgaw.
\v 31 Kasta met, no makitayo dagitoy a banbanag a nailadawak a mapaspasamak, maamoanyonto nga iti saan a mabayag ket iparang ti Dios ti bagina a kas ari.

\s5
\v 32 Ibagbagak kadakayo ti pudno: dagitoy a kaputotan dagiti tattao ket saan a mapukaw sakbay kadagiti amin a banbanag nga inladawak a mapasamak.
\v 33 Ti tangatang ken ti daga ket mapukawto, ngem ti imbagak kadakayo ket dinto pulos mapukaw.

\s5
\v 34 Agannad kayo ta amangan no saan kayo a makapagteppel. Saan kayo a mapan kadagiti saan a natalna a pagraragsakan wenno agbartek wenno maupay gapu kadagiti parikot ti biag. Ta no kasta ti aramidenyo, saandakton nga mauray, ket kellaat to ti panagsublik a saanyonto a mapakpakadaan, kas maysa a palab-og a mangtiliw ti ayup.
\v 35 Pudno unay, agsubliakto a saan a mapakadaan, kas iti palab-og a mangtiliw ti tunggal maysa a sibibiag iti daga.

\s5
\v 36 Ngarud kanayon kayo koma nga agsagana gapu iti iyaayko. Ken kanayon kayo nga agkarkararag a mabaelanyo a sarangten a sitatalged dagiti amin a rigrigat, ken Siak, nga Anak ti Tao, iwaragawagko nga awan basolyo inton umayak a mangukom iti lubong."

\s5
\v 37 Tunggal aldaw ket mangisursuro ni Jesus kadagiti tattao idiay templo. Ngem tunggal rabii ket rumuar isuna iti siudad ken agtalinaed nga agpatpatnag idiay Bantay ti Olibo.
\v 38 Ken binigat a masapa a mapan amin dagiti tattao idiay templo a dumngeg kenkuana.

\s5
\c 22
\p
\v 1 Umadanin idi iti tiempo ti Panangrambak iti Tinapay nga awan Lebadurana, isu met laeng ti awagan dagiti tattao a ti Ilalabas.
\v 2 Ita, mangbirbirok dagiti panguloen a papadi ken dagiti manursuro iti linlinteg dagiti Judio iti wagas tapno mapapatayda ni Jesus agsipud ta agbutengda kadagiti tattao a simmurot kenkuana.

\s5
\v 3 Ket limmugan ni Satanas ken ni Judas, ti maawagan Iskariote, a maysa kadagiti sangapulo ket dua nga adalan.
\v 4 Napan ken nakisarita kadagiti panguloen a papadi ken dagiti mangidadaulo iti agbanbantay ti templo maipanggep no kasanona nga iyawat ni Jesus kadakuada.

\s5
\v 5 Naay-ayoda la unay ta kayatna nga aramiden daytoy. Nakitulagda a bayadanda isuna iti kuarta gapu iti panangaramidna iti daytoy.
\v 6 Ket immanugot ngarud ni Judas, ket nangrugin a mangbirok iti wagas a mangtulong kadakuada a mangtiliw kenni Jesus inton awan iti adu a tattao ti aglawlawna.

\s5
\v 7 Ket dimteng ti Aldaw iti Tinapay nga awan Lebadurana, aldaw nga maparti dagiti urbon ti karnero para iti Panangrambak iti Ilalabas.
\v 8 Ket kuna ngarud ni Jesus kada Pedro ken Juan, "Inkayo ket isaganayo ti taraon para iti Panangrambak ti Ilalabas tapno agsasangotayo a mangan." Insungbatda kenkuana,
\v 9 "Sadino iti kayatmo a pangisaganaanmi a panganantayo?"

\s5
\v 10 Simmungbat isuna, "Dumngegkayo a nasayaat. Inton mapankayo idiay siudad, maysa a lalaki a nakabaklay ti burnay iti danum ti mangsabat kadakayo; surotenyo isuna agingga iti balay a sumrekanna.
\v 11 Ibagayo iti akinbalay, 'Imbaga ti manursuromi nga ipakitam kadakami ti siled a pangananna iti taraon para iti Ilalabas a kaduanakami nga adalanna?'

\s5
\v 12 Ipakitananto kadakayo ti maysa a nalawa a siled nga adda iti ngatoen a tukad ti balay. Nakasagananton ti amin, karaman dagiti mausar dagiti sangaili. Isaganayo iti taraontayo sadiay."
\v 13 Napan ngarud dagiti dua nga adalan idiay siudad. Nasarakanda amin a kas iti imbaga ni Jesus kadakuada. Isu nga insaganada ti taraon para iti panangrambak ti Ilalabas sadiay.

\s5
\v 14 Idi dimtengen ti oras iti pannangan, immay ni Jesus ket nakitugaw kadagiti adalan.
\v 15 Kinunana kadakuada, "Tinarigagayak la unay a mangan iti Tinapay nga Awan Lebadurana a kaduayo sakbay nga agrigatak ken matayak.
\v 16 Ibagak kadakayo, saanakto pay a mangan manen iti kastoy aginggana a maaramidko inton agturay ti Dios iti tunggal maysa iti sadinoman, inton maileppasna ti rinugianna nga aramiden iti Ilalabas."

\s5
\v 17 Ket nangala ti kopa iti arak ken nagyaman iti Dios iti daytoy. Kinunana, "Alaenyo daytoy, ken pagbibingayanyo.
\v 18 Gapu ta ibagak kadakayo a saanakto nga uminom manen iti aniaman nga arak aginggana nga iturayan ti Dios ti tunggal maysa iti sadinnoman."

\s5
\v 19 Kalpasanna, nangala isuna iti tinapay ken nagyaman iti Dios gapu iti daytoy. Pinisipisina ken intedna kadakuada tapno kanenda. Kas ar-aramidenna, kinunana, "Daytoy a tinapay ket isu ti bagik, nga iti mabiit ket idatonko para kadakayo. Aramidenyunto daytoy a kas pananglaglagip kaniak."
\v 20 Iti isu met laeng a wagas, kalpasan nga nakanda iti taraon, innalana ti baso ti arak ket kinunana, "Daytoy ti baro a tulag nga aramidekto babaen iti panangaramatko ti bukodko a dara, nga isu ti maiparukpukto para kadakayo.

\s5
\v 21 Ngem, kitaenyo! Ti tao nga mangiyawat kaniak iti kabusorko ket adda ditoy a makipangpangan kaniak.
\v 22 Pudno, Siak, nga Anak ti Tao, ket matayto, gapu ta isu dayta iti pinanggep ti Dios. Ngem anian a nakaam-amakto ti pagbanagan dayta a tao a mangiyawat kaniak iti kabusorko!"
\v 23 Ket rinuggian dagiti adalan iti nagsisinnaludsod iti maysa ken maysa, "Siasino kadi kadatayo iti agpangpanggep a mangaramid iti daytoy a banag?"

\s5
\v 24 Kalpasan dayta, nangrugi a nagsisinnupiat dagiti adalan; a kinunada, "Siasino kadi kadatayo iti mapadayawan inton agbalin nga ari ni Jesus?"
\v 25 Simmungbat ni Jesus kadakuada, "Dagiti ari dagiti nasnasion ti Hentil ket kayatda nga ipabigbig kadagiti tattao a nabilegda. Ngem itedda kadagiti bagbagida ti awag a, 'dagiti managtulong kadagiti tattao.'

\s5
\v 26 Ngem saankayo koma a kasla kadagidiay a mangiturturay! Ketdi, agtignay kuma dagiti madaydayaw unay a tattao a kasla isuda ti kaubingan, ken ti mangidadaulo ket agtignay a kas adipen.
\v 27 Gapu ta ammoyo nga iti kapapatgan a tao ket isu ti mangan iti lamisaan, saan a ti adipen a mangidasar iti taraon. Ngem siak ket adipenyo.

\s5
\v 28 Dakayo dagiti tattao a nagtalinaed kaniak kabayatan ti panakapasamak dagiti amin a banag a sinagabak.
\v 29 Ita ngarud, pagbalinenkayo a nabileg a mangidadaulo inton iturayan iti Dios ti tunggal maysa, kas iti panangdutok ti Amak kaniak nga agturay a kas ari.
\v 30 Makipagtugawkayonto ken makipangankayonto ken makiinomkayonto kaniak inton agbalinak nga ari. Kinapudnona, agtugawkayonto kadagiti trono a mangukom kadagiti tattao iti sangapulo ket dua a tribu ti Israel."

\s5
\v 31 "Simon, Simon, dumngegka! Dinawat ni Satanas iti Dios nga itulokna a padasennaka, a kas iti maysa a mangyakayak iti bukel iti yakayakan, ket pinalubosan ti Dios nga aramiden ni Satanas dayta.
\v 32 Ngem inkararaganka, Simon, a saanka kuma a naan-anay nga agsardeng a mamati kaniak. Tapno inton agsublika kaniak, papigsaemto manen dagitoy nga lallaki, a kakabsatmo.

\s5
\v 33 Kinuna ni Pedro kenkuana, "Apo, nakasaganaak a sumurot kenka idiay pagbaludan; Nakasaganaak a matay a kaduaka!"
\v 34 Simmungbat ni Jesus, "Pedro, Kayatko a maamoam nga iti daytoy a rabii, sakbay nga agtaraok ti kawitan, maibalikasmonto iti mamitlo a daras a sannak nga am-ammo!"

\s5
\v 35 Ket sinaludsod ni Jesus dagiti adalan, "Idi inbaonkayo kadagiti barrio, ket napankayo nga awanan iti kuarta, taraon, wenno sandalias, adda kadi dagiti kasapulanyo a saanyo a nagun-od?" Simmungbatda, "Awan!"
\v 36 Ket kinunana, "Ngem, ita, no adda kadakayo iti addaan iti kuarta, masapul nga itugotna. Kasta met a siasinoman nga addaan iti taraon ket masapul nga itugotna, ken siasinoman nga awanan iti kampilan ket masapul nga ilakona ti kagayna ket gumatang iti kampilan!"

\s5
\v 37 Ibagak daytoy kadakayo gapu ta ania man nga insurat iti maysa a profeta maipanggep kaniak iti kasuratan ket masapul a mapasamak: 'Imbilang dagiti tattao isuna a managdakdakes.' Tunggal banag a naisurat maipanggep kaniak iti nasantoan a surat ket mapaspasamak.
\v 38 Kinuna dagiti adalan, "Apo, kitaem! Adda dua a kampilanmi!" Simmungbat isuna, "Kuston. Saankayon nga agsao iti kas iti daytoy."

\s5
\v 39 Pimmanaw ni Jesus iti siudad ket napan idiay Bantay ti Olibo, a kas kadawyanna nga ar-aramiden; nakikuyog kenkuana dagiti adalanna.
\v 40 Idi nga nakadanunen iti disso a kayatna a papanan, nkinunana kadakuada, "Agkararagkayo a tulungannakayo ti Dios tapno saan kayo a masulisog nga agbasol."

\s5
\v 41 Ket immadayo ni Jesus iti agarup tallopulo a metros manipud kadakuada, nagparintumeng, ken nagkararag. Kinunana,
\v 42 "Ama, dagiti nakabutbuteng a banbanag a mapasamakto kaniak; no pagayatam a saan a mapasamak, aramidem. Ngem saanmo nga aramiden ti kayatko, no di ket ti pagayatam."

\s5
\v 43 Kalpasanna, maysa nga anghel sadi langit iti bimmaba ken nangipapigsa iti pakinakemna.
\v 44 Kasta la unay ti panagsagabana. Isu a nagkararag isuna iti napingpinget pay. Nagtedted ti ling-etna iti daga a kas iti dadakkel a tedted ti dara.

\s5
\v 45 Idi timmakder kalpasan a nagkararag, nagsubli isuna kadagiti adalanna. Nadanunanna ida a nalaus ti bannogda gapu iti ladingitda, ket nakaturogda.
\v 46 Riniingna ida ken kinunana kadakuada, "Saan koma a rumbeng a matmaturogkayo! Bumangonkayo! Agkararagkayo a tulungannakayo ti Dios tapno iti kasta ket awan ti mangallukoy kadakayo nga agbasol."

\s5
\v 47 Kabayatan nga agsasao pay laeng ni Jesus, immay ti adu a tattao kenkuana. Indauloan ida ni Judas, a maysa kadagiti sangapulo ket dua nga adalan. Immasideg ken Jesus tapno agkanna.
\v 48 Ngem kinuna ni Jesus kenkuana, "Judas, pudno kadi nga agkannak, nga Anak ti Tao, tapno iti kasta iyawatnak kadagiti kabusorko?"

\s5
\v 49 Idi naamiris dagiti adalan no ania ti mapaspasamak, kinunada, "Apo, tagbatenmi kadi ida kadagiti kampilanmi?"
\v 50 Maysa kadakuada ket tinagbatna ti adipen ti kangatoan a padi, ngem napingasan laeng ti makannawan a lapayagna.
\v 51 Ngem kinuna ni Jesus,"Saanyon nga ituloy dayta nga aramiden." Kalpasan ket sinagidna ti lapayag ti adipen ken pinaimbagna.

\s5
\v 52-53 Ket kinuna ni Jesus kadagiti panguloen a papadi, kadagiti mangidadaulo iti agbanbantay ti templo, ken kadagiti panglakayen dagiti Judio a mangtiliw kenkuana, "Nakakaskasdaaw nga immaykayo ditoy nga addaan kampilan ken pang-or a mangtiliw kaniak, a kasla ak mannanakaw. Iti adu nga aldaw addaak kadakayo iti templo, ngem saandak a pinadas nga tiniliw! Ngem daytoyen ti tiempo nga aramidenyo iti pagayatanyo. Isu metten ti gundaway ni Satanas a mangaramid iti dakes a kayatna nga aramiden.

\s5
\v 54 Tiniliwda ni Jesus ket impanawda isuna. Impanda isuna idiay balay ti kangatoan a padi. Simmurot ni Pedro iti adayo a likudanda.
\v 55 Nagaron dagiti tattao iti apoy iti tengnga ti paraangan ken nagtugawda a naummong. Nakitugaw ni Pedro kadakuada.

\s5
\v 56 Nakita ti maysa nga adipen a babai ni Pedro a nakatugaw idi malawagan ti apoy. Minatmatanna nga nasayaat ket kinunana, "Daytoy a tao ket maysa met a kadua iti daydiay a tiniliwda!"
\v 57 Ngem inlibakna, a kinuna, "Babai, Saanko nga am-ammo isuna!"
\v 58 Idi damdama ket adda manen ti nakakita ken ni Pedro ket kinunana, "Maysaka met a kadua iti daydiay tao a tiniliwda!" Ngem simmungbat ni Pedro, "Lalaki, Saanak a maysa kadakuada!"

\s5
\v 59 Kalpasan ti agarup maysa nga oras ket adda ti nangipukkaw a nagkuna, "Ti panagsarsarita daytoy a tao ket mangipakita a naggapu isuna idiay deppaar iti Galilea. Awan duadua a daytoy a tao ket kadua daydiay tao a tiniliwda!"
\v 60 Ngem kinuna ni Pedro, "Lalaki, saan ko ammo ti sarsaritaem!" Ket insigida a nagtaraok iti kawitan, kabayatan nga agsasao pay laeng isuna.

\s5
\v 61 Timmalyaw ni Apo Jesus ket minatmatanna ni Pedro. Ket nalagip ni Pedro iti imbaga ti Apo kenkuana, "Ita a rabii, sakbay nga agtaraok iti kawitan, ilibakmo iti mamitlo a daras nga am-ammonak."
\v 62 Ket rimuar manipud iti paraangan ken nagsangit iti nasaem unay.

\s5
\v 63 Pinagang-angawan ken dinangran dagiti lallaki nga agbanbantay ni Jesus.
\v 64 Inabbunganda ti matana ken kinunada kenkuana, "Ipakitam kadakami a sika ket profeta! Ibagam kadakami no siasino ti nangdangran kenka!"
\v 65 Adu pay a dakes a sasao iti imbagbagada kenkuana a pananglalaisda kenkuana.

\s5
\v 66 Iti parbangon ti simmaruno a bigat, naguummong dagiti adu a mangidadaulo kadagiti Judio. Iti daytoy a bunggoy, ket dagiti panguloen a papadi, ken lallaki a magisursuro kadagiti linlinteg dagiti Judio. Impanda ni Jesus iti Konseho dagiti Judio. Sadiay kinunada kenkuana,
\v 67 "No sika ti Messias, ibagam kadakami! Ngem insungbatna, "No ibagak a siak daydiay, saankayo a mamati.
\v 68 No salusudenkayo no ania ti panangipagarupyo maipanggep iti Messias, saandak met a sungbatan.

\s5
\v 69 Ngem manipud ita, Siak, nga Anak ti Tao, ket agtugawto iti abay ti mannakabalin a Dios ken agturay!
\v 70 Ket nagsaludsodda amin, "No kasta ngarud, ibagbagam kadi a sika iti Anak ti Dios?" Simmungbat isuna, "Wen, a kas naibagayon." Ket kinunada iti tunggal maysa,
\v 71 "Pudno a saantayo a kasapulan ti tao a mangsaksi a maibusor kenkuana! Datayo mismo ti nakangngeg nga imbagana a kapadpadana ti Dios!"

\s5
\c 23
\p
\v 1 Kalpasan ket impan ti sibubukel a bunggoy ni Jesus kenni Pilato, ti gobernador a Romano.
\v 2 Pinabpabasolda isuna iti sangoanan ni Pilato: “Nakitami daytoy a tao a mangparparnuay iti riribok babaen iti panagulbodna kadagiti kailianmi. Imbagbagana pay nga uray saandan nga agbayad iti buis kenni Caesar, nga emperador ti Roma. Kunkunana pay nga isu ti Mesias, maysa nga ari!”

\s5
\v 3 Nagdamag ngarud ni Pilato kenkuana, “Sika kadi ti Ari dagiti Judio?” Simmungbat ni Jesus, “Wen, kas ti nakunam iti saludsodmo kaniak.”
\v 4 Kalpasanna kinuna ni Pilato kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti adu a tattao, “Awan basol daytoy nga tao iti uray ania a kita iti krimen.”
\v 5 Ngem nagtultuloy iti panangpabasolda kenni Jesus; kinunada, "Ar-aramidenna ti kabaelanna tapno agbibinnusor dagiti tattao babaen iti panangisurona kadagiti kapanunotanna iti entero a rehion ti Judea. Inrugina idiay rehion ti Galilea ket uray pay ditoyen!"

\s5
\v 6 Idi nangngeg ni Pilato dagiti insaoda, nagdamag isuna, "Naggapu kadi daytoy a tao iti distrito ti Galilea?"
\v 7 Gapu ta naammoan ni Pilato a naggapu ni Jesus idiay Galilea nga iturturayan ni Herodes Antipas, imbaonna ni Jesus kenkuana ta adda ni Herodes idiay Jerusalem kadagidiay a tiempo.

\s5
\v 8 Naragsakan unay ni Herodes idi nakitana ni Jesus. Nabayagen a panawen a kayatna a makita ni Jesus, agsipud ta nangnangngeganna iti adu a banbanag maipanggep kenkuana ken kayatna a makita isuna a mangaramid iti milagro.
\v 9 Isu a sinaludsodna ni Jesus iti adu a saludsod, ngem saan a sinungbatan ni Jesus ti uray maysa.
\v 10 Ket nakatakder iti asidegna dagiti panguloen a papadi ken dagiti dadduma a nalalaing iti paglintegan dagiti Judio, nga mangpabpabasol kenkuana iti amin a kita ti krimen.

\s5
\v 11 Kalpasanna, pinagang-angawan ni Herodes ken dagiti soldadona ni Jesus. Kinawesanda iti nangina a kawes a pinagparangda nga ari. Kalpasan ket pinagsubli ni Herodes kenni Pilato.
\v 12 Agingga iti dayta a tiempo ket agkabusor ni Herodes ken ni Pilato, ngem iti dayta nga aldaw, nagbalinda nga aggayyem.

\s5
\v 13 Inummong ngarud ni Pilato dagiti panguloen a papadi ken dadduma a panguloen dagiti Judio ken dagiti adu a tattao nga adda pay laeng sadiay.
\v 14 Kinunana kadakuada, "Impanyo daytoy a tao kaniak, ta kunayo nga idadaulloanna dagiti tattao nga agrebelde. Ngem kayatko a maammoanyo a kalpasan iti panangsukimatko kenkuana kabayatan nga agdengdengngeg kayo, natakkuatak nga awan nagbiddutanna iti aniaman a banag nga imbagayo kaniak.

\s5
\v 15 Uray ni Herodes, ti kapanunotanna ket saan a nakabasol daytoy a tao. Ammok dayta ta pinagsublina daytoy a tao kadatayo a saanna pulos a dinangran. Nalawag ngarud a saan a rumbeng a matay daytoy a tao.
\v 16 Ngarud, bilinek dagiti soldadok a sapliten da laeng ket kalpasanna, wayawayaandan.”
\v 17 (Imbaga ni Pilato daytoy ta masapol nga adda maysa a balod a wayawayaanna iti Panangrambak ti Ilalabas.)

\s5
\v 18 Ngem sangsangkamaysa dagiti tattao a nangipukkaw, “Ipapataymo daytoy a tao! Wayawaam ketdi ni Barabbas para kadami!”
\v 19 Idi saan pay a naibalud ni Barabbas, adda sumagmamano a tattao nga indauloanna a nangbusor iti gobiyerno ti Roma, ken isuna pay ket nakapatay. Dagitoy ti makagapu iti pannakaibalodna, ket ur-urayenna laengen ti pannakapapatayna.

\s5
\v 20 Ngem kayat la unay ni Pilato a wayawayaan ni Jesus, isu't gapuna a kinasaona manen dagiti tattao.
\v 21 Ngem nagpukpukkaw da latta a kunada, “Ilansa iti krus! Ilansa iti krus!”
\v 22 Kinasaona manen dagiti tattao iti maikatlo a daras a kinunana, “Apay? Ania kadi ti krimen nga inaramidna? Awan met nasarakak nga inaramidna a pakaigapuan ti pannakapapatayna. Isut' gapu na a pasaplitko laeng kadagiti soldadok ket kalpasanna, wayawayaandan.”

\s5
\v 23 Ngem impapilit latta dagiti tattao ket ipukpukkawda a rumbeng a matay ni Jesus babaen iti pannakailansana iti krus. Kamaudiananna, gapu ta itultuloyda latta ti agpukkaw, naallukoyda ni Pilato
\v 24 nga aramidenna ti kiddawda.
\v 25 Isu a winayawayaanna ti tao a naibalud gapu iti panangbusorna iti gobiyerno ken gapu ta nakapatay ti tattao. Ket kalpasanna, binilinna dagiti soldado nga alaenda ni Jesus ken aramidenda ti dawdawaten dagiti adu a tattao.

\s5
\v 26 Ita, adda met maysa a lalaki a managan Simon a naggapu iti siudad ti Sirene a paset iti Africa. Naggapu iti away ket agturong idiay Jerusalem. Kabayatan ti panangipanaw dagiti suldado ken ni Jesus, nasabatda ni Simon ket tiniliwda. Innalada ti krus a bakbakalayen ni Jesus sada impabaklay ken Simon. Imbagada kenkuana a baklayenna ken sarunoenna ni Jesus.

\s5
\v 27 Ita, adu a tattao ti simmurot kenni Jesus. Adu kadakuada ti babbai. Dagitoy a babbai ket dandanugenda dagiti barukongda ken dungdung-awanda isuna.
\v 28 Tinaliaw ida ni Jesus ket kinunana, “Dakayo a babbai iti Jerusalem, saandak a sangitan. Ketdi, sangitanyo ti umadanin a mapasamak kadakayo ken kadagiti annakyo!

\s5
\v 29 Ta kayat ko a maammoanyo nga umadanin ti tiempo a kunaento dagiti tattao, 'Anian a naggasat dagiti babbai a saan pulos a naganak wenno nagpasuso!'
\v 30 Ket kunaento dagiti tattao iti daytoy a siudad, 'Tarigagayanmi a tupakannakami dagiti banbantay ken gaburannakami dagiti turturod!'
\v 31 No masapul a matayak uray awan biddut nga inaramidko, awan duadua nga agsagabanto iti napalalo dagiti tattao a maikari a matay.”

\s5
\v 32 Adda met dua a lalaki a kriminal a magmagna nga agturong iti lugar a pakatayanda a kagiddan ni Jesus.

\s5
\v 33 Idi simmangpet da iti lugar a maaw-awagan a “Ti Bangabanga”, inlansada ni Jesus sadiay. Kasta met laeng ti inaramidda kadagiti dua a kriminal. Inkabilda ti maysa iti makanawan ni Jesus ken iti met makanigidna ti maysa.
\v 34 Ngem kinuna ni Jesus, “Ama, pakawanem dagitoy a tattao a nangaramid iti kastoy, ta saanda nga ammo no siasino ti pagar-aramidanda iti daytoy.” Ket dagiti soldado, pinagbibingayanda ti pagan-anayna babaen iti panagsusugalda.

\s5
\v 35 Adu dagiti tattao nga agtaktakder iti asideg nga agbuybuya. Uray dagiti mangidadaulo kadagiti Judio, linalaisda ni Jesus a kunada, “Insalakanna ti dadduma a tattao! No pudno nga pinili isuna ti Dios nga agbalin a Mesias, insalakanna koma ngaruden ti bagbagina!”

\s5
\v 36 Linalais met isuna dagiti soldado. Immasidegda kenkuana ken inikkan iti naalsem nga arak.
\v 37 Iulit-ulitda pay nga ibaga kenkuana, “No sika ti Ari dagiti Judio, isalakan mo ta bagim!”
\v 38 Nagikabilda pay iti karatula iti ngatoen ti ulona a kastoy, ‘Daytoy ti Ari dagiti Judio.’

\s5
\v 39 Pinabainan met ti maysa kadagiti kriminal a nakalansa iti krus ni Jesus a kunana, “Saan aya a sika ti Mesias? Isalakanmo ngarud ta bagim ket isalakannakami met!”
\v 40 Ngem pinagtalna isuna ti maysa a kriminal a kunana, “Rumbeng koma nga agbutengka iti Dios a dusaennaka! Agpapada ti panangdusada kadatayo.
\v 41 Rumbeng laeng a matay ta. Dusdusaendata kas maikari kadagiti dakes a banbanag nga inaramidta. Ngem daytoy a tao, pulos nga awan dakes nga inaramidna!”

\s5
\v 42 Kalpasan ket kinunana kenni Jesus, “Jesus, pangaasim ta laglagipem nga isalakannak inton mangrugika nga agturay a kas ari!”
\v 43 Simmungbat ni Jesus, “Kayatko nga maammoam a tatta metlaeng, makipagyanka kaniak idiay paraiso!”

\s5
\v 44 Ket tumengngat’ aldaw idin. Ngem simmipnget kadagiti amin a paset iti daga agingga iti alas tres iti malem.
\v 45 Awan lawag ti init. Ket napisang iti dua ti napuskol a kurtina a nangserra iti nasantoan a disso iti Templo.

\s5
\v 46 Idi napasamak dayta, nagpukkaw ni Jesus ket kinunana, “Ama, iyawatko ti espirituk kenka!” Kalpasan nga imbagana dayta, nagsardeng ti panagangesna ket natay.
\v 47 Idi nakita ti senturion a mangidadaulo kadagiti soldado ti napasamak, kinunana, “Pudno nga awan dakes nga inaramid daytoy a tao!” Napadayawan ti Dios iti imbagana.

\s5
\v 48 Idi dagiti adu a tattao a naummong, a mangkita iti pannakatay dagitoy a lallaki, ket nakitada ti napasamak, nagawidda a dandanugenda dagiti barukongda a kas panangipakitada iti panagladingitda.
\v 49 Amin dagiti akin-am-ammo kenni Jesus, karaman dagiti babbai a simmurot kenkuana manipud Galilea, nagtakderda iti adayo bassit ket binuyada amin a napasamak.

\s5
\v 50-51 Ita, adda maysa a lalaki sadiay a managan Jose a naggapu idiay Arimatea a maysa nga ili dagiti Judio. Nasayaat ken nalinteg isuna, ken maysa a kameng ti Konseho dagiti Judio. Nakitana amin a napasamak, ngem saan nga immannugot kadagiti kakaduana a kameng ti Konseho idi inkeddengda a papatayen ni Jesus ken idi inaramidda daytoy. Madadaan nga agur-uray iti tiempo a panangibaon ti Dios iti ari na tapno mangrugi nga agturay.

\s5
\v 52 Napan ni Jose kenni Pilato ket kiniddawna a palubosanna koma nga mangala iti bagi ni Jesus tapno itabonna. Pinatgan ni Pilato ti kiddawna,
\v 53 isu a napanna innala ti bagi ni Jesus manipud iti krus. Binalkot iti lupot a lino. Kalpasanna, impanna ti bagi ni Jesus iti tanem a naikungkong iti bato a saan pay nausar.

\s5
\v 54 Dayta nga aldaw ti panagsagana dagiti Judio para iti aldaw a Panaginana. Ket dandanin a lumnek ti init, nga isu ti panagrugi iti aldaw a Panaginana.
\v 55 Ket dagiti babbai a simmurot ken Jesus manipud Galilea, sinurotda ni Jose ken dagiti lalaki a kakadwana. Nakitada ti tanem, ken nakitada no kasano nga impaidda dagiti lalaki ti bagi ni Jesus iti uneg.
\v 56 Kalpasanna, nagsubli dagiti babbai iti balay a pagigiananda tapno mapanda mangala kadagiti bangbanglo ken sapsapo nga ikabilda iti bagi ni Jesus. Isuna laeng ta saanda nga agtrabaho iti aldaw ti Panaginana a kas nailanad iti linteg dagiti Judio.

\s5
\c 24
\p
\v 1 Sakbay ti parbangon iti Domingo, napan dagidiay a babbai iti tanem a nakungkungan a bato. Intugotda dagiti bangbanglo nga insaganada nga ikabilda iti bagi ni Jesus.
\v 2 Idi simmangpetda, naduktalanda nga adda nangitulid iti bato manipud iti pagserrekan ti nakungkungan a bato a pagitantaneman.
\v 3 Simrekda ngem awanen sadiay ti bagi ni Apo Jesus!

\s5
\v 4 Saandan nga ammo nu ania ti panunotenda maipanggep iti dayta. Kalpasanna, kellaat nga adda dua a lallaki a nakakawes iti makasisirap a nakipagtakder kadakuada!
\v 5 Naklaat dagiti babbai. Ket iti panagpaklebda iti daga, kinuna dagiti dua a lalaki kadakuada, “Saan a rumbeng a birukenyo ti tao a sibibiag iti pagitantanemanda kadagiti natay a tattao!

\s5
\v 6 Awan isuna ditoy; nagungaren! Lagipenyo nga idi adda pay laeng isuna nga kaduayo idiay Galilea, kinunana kadakayo,
\v 7 ‘Siak nga Anak ti Tao, masapul a iyawatdak kadagiti managbasol a tattao. Papatayendakto babaen iti panangilansada kaniak iti krus. Ngem iti maikatlo nga aldaw kalpasan dayta, agungarakto.’”

\s5
\v 8 Nalagip ngarud dagiti babbai ti naibaga ni Jesus kadakuada.
\v 9 Isu a pimmanawda iti tanem ket napanda iti ayan dagiti sangapulo ket maysa nga apostol ken kadagiti dadduma pay nga adalanna ket imbagada ti napasamak.
\v 10 Dagiti babbai nga nangipakaammo iti daytoy kadagiti adalan ket isuda da Maria nga nagtaud iti baryo ti Magdala, ni Joanna, ni Maria nga nanang ni Santiago, ken dagiti dadduma pay a babbai a kaduada.

\s5
\v 11 Ngem saan a pinaggan-anu dagiti apostoles dagiti imbagada.
\v 12 Uray nu kasta, timmakder ni Pedro ket nagtaray a napan iti nakaitaneman ni Jesus. Nagrukob ken kimmita iti uneg. Nakitana dagiti lupot a lino a nakaibalkotan ti bagi ni Jesus, ngem awan ni Jesus sadiay. Isu a nagawid a panpanunotenna no ania ngata ti napasamak.

\s5
\v 13 Iti dayta met laeng nga aldaw, magmagna ti dua nga adalan ni Jesus a mapan iti baryo a maawagan Emmaus. Agarup sangapulo a kilometro ti kaadayuna manipud Jerusalem.
\v 14 Pagtungtungtunganda dagiti amin a banbanag a napasamak kenni Jesus.

\s5
\v 15 Kabayatan ti panagtungtungtongda maipanggep kadagidiay a banbanag, ni Jesus a mismo ket immasideg ken kimmuyog kadakuada.
\v 16 Ngem saan nga intulok ti Dios a mabigbigda isuna.

\s5
\v 17 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Ania ti pagtungtungan yo kabayatan ti pannagnayo?” Nagsardengda ket makita iti rupada ti panaglidayda.
\v 18 Maysa kadakuada a managan Cleopas ti nagkuna, “Sika laeng siguro ti tao nga umay bumisita ditoy Jerusalem a saan a makaammo kadagiti napaspasamak ditoy iti kallabes!”

\s5
\v 19 Kinunana kadakuada, “Ania a paspasamak?” Simmungbatda, “Ti ngay napasamak ken Jesus a taga-Nazaret, a maysa a profeta. Inikkan isuna ti Dios iti kabaelan nga agaramid kadagiti naindaklan a milagro ken mangisuro kadagiti agkakaimbag a mensahe. Panagkuna dagiti tattao ket naimbag isuna.
\v 20 Ngem inyawat dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen tayo kadagiti turay ti Roma. Sinintensiyaan dagiti turay a mapapatayisunaket pinatayda babaen iti panangilansada iti krus.

\s5
\v 21 Ninamnama mi pay met nga isuna ti mangwayawaya kadtayo nga Israelita manipud kadagiti kabusortayo! Ngem kasla saanen a mapasamak dayta tattan, gapu ta tallo nga aldawen ti napalabas manipud pannakapapatayna.

\s5
\v 22 Nupay kasta, dadduma kadagiti babbai a kakadwami ti nangpasiddaaw kadakami. Nasapa da a napan iti tanem ngem awan kano ti bagi ni Jesus sadiay!
\v 23 Ket idi nagsublida, imbagada a nakakitada kadagiti anghel iti maysa a sirmata. Imbaga kano dagiti anghel a sibibiag isuna!
\v 24 Ket dadduma kadagiti kakaduami ti napan idiay nakaitanemanna. Nakitada a pudno dagiti impakaammo dagiti babbai. Ngem saanda a nakita ni Jesus.”

\s5
\v 25 Kinuna ni Jesus kadakuada, "Anian ti kinamaagyo a dua! Nagrigatkayo ketdin a mamati kadagiti insursurat dagiti profeta maipapan iti Mesias!
\v 26 Ammoyo koma metten a masapul a sagabaen ti Mesias dagiti amin a banag ken matay pay sakbay a sumrek iti naglorian a balayna sadi langit!"
\v 27 Iti kasta, impalawagna kadakuada dagiti amin a banbanag nga insurat dagiti profeta iti Nasantoan a Sursurat maipapan kenkuana. Inrugina kadagiti insurat ni Moises ken impalawagna pay kaduakada dagiti amin nga insursurat dagiti dadduma pay a profeta.

\s5
\v 28 Idi nakaasidegdan iti baryo a papanan dagiti dua, impadlawna a kasla adayu pay ti papananna,
\v 29 ngem inggawidda a kinunada, "Makidaguskan kadakami ita a rabii ta ni malemen ket dandanin a sumipnget." Isu a nakidagus isuna kadakuada.

\s5
\v 30 Idi nagtugawda tapnu mangandan, innalana ti tinapay ket nagyaman iti Dios. Pinispisina ken intedna ti dadduma a piraso kadakuada.
\v 31 Iti dayta a kanito, intulok ti Dios a mailasinda isuna. Ngem dagus a nagpukaw!
\v 32 Ket kinunada iti maysa ken maysa, "Idi magmagna tayo iti kalsada, ken katkatungtongnata, ken impawatana kadata ti Nasantoan a Sursurat, napanunotta a kasla adda ti nasayaat a mapasamak uray saanta nga ammo nu ania. Saan a rumbeng nga aggianta lang ditoy; masapul a mapanta ipakaammo kadagiti dadduma ti napasamak!"

\s5
\v 33 Nagrubbuatda ngarud a dagus ket nagsublida idiay Jerusalem. Ket sadiay, nasarakanda dagiti sangapulo ket maysa nga apostol ken dagiti dadduma pay a nakiummong kadakuada sadiay.
\v 34 Kinunada kadagiti dua a lallaki, "Pudno a nagungar ti Apo, ken nagpakita kenni Simon!"
\v 35 Ket imbaga met dagiti dua a lalaki kadagiti dadduma ti napasamak kabayatan a magmagnada iti kalsada. Imbagada pay kadakuada nga nailasinda isuna kabayatan a pispisienna ti tinapay para kadakuada.

\s5
\v 36 Kabayatan nga ibagbagada daytoy, kellaat a nagparang ni Jesus kadakuada. Kinunana kadakuada, “Ikkannakayo koma ti Dios iti kappia!”
\v 37 Nakigtot ken nagbutengda, gapu ta impagarupda nga al-alia ti makitkitada!

\s5
\v 38 Kinunana kadakuada, “Saan a rumbeng a mariribukan kayo! Ken saan a rumbeng nga agduadua kayo a sibibiagak.
\v 39 Kitaenyo dagiti sugat kadagiti imak ken sakak! Mabalindak a sagiden ken kitaenyo ti bagik tapnu mapaneknekanyo a pudno a siak daytoy. Maibagayo a pudno a sibibiagak gapu ta dagiti al-alia ket awan bagida, kas makitayo met nga addaanak.
\v 40 Kalpasan nga imbagana dayta, impakitana kadakuada dagiti sugat kadagiti ima ken sakana.

\s5
\v 41 Naragsakan ken nagsiddaawda, ngem kasla saanda latta a mamati a pudno a sibibiag isuna. Isu a kinunana kadakuada, “Adda uray ania a makanyo dita?”
\v 42 Isu nga inikkanda iti naituno a lames.
\v 43 Kabayatan a kitkitaenda, innalana ti lames ket kinnanna.

\s5
\v 44 Kalpasanna, kinunana kadakuada, “Ibagak manen kadakayo ti imbagak idi addaak pay laeng kadakayo: Amin nga insurat ni Moises ken dagiti dadduma pay a profeta maipanggep kaniak, ken uray pay kadagiti Salmo ket masapul a matungpal!”

\s5
\v 45 Iti kasta, inikkan na ida iti pannakaawat kadagiti banbanag a naisurat iti Nasantoan a Sursurat maipanggep kenkuana.
\v 46 Kinunana kadakuada, "Kastoy ti insuratda: Ni Jesus nga isu ti Kristo ket agsagaba ken matay, ngem iti maikatlo nga aldaw kalpasan dagitoy ket agungar.
\v 47 Insuratda pay a dagiti namati kenkuana ket masapul nga ikasabada iti sadinnoman a masapul nga isardengen dagiti tattao ti panagbasolda iti Dios, tapno pakawanenna dagiti basbasolda. Masapul nga ikasaba dagiti namati ken Jesus dayta nga mensahe gapu ta imbaon ida ti Dios nga mangaramid iti dayta. Insuratda a masapul nga irugida nga ikasaba daytoy idiay Jerusalem kalpasana ket mapanda ikasaba daytoy kadagiti amin a bunggoy ti tattao.

\s5
\v 48 Masapul nga ibagayo kadagiti tattao nga ammoyo nga dagidiay a banbanag a napasamak kaniak ket pudno.
\v 49 Kayatko met a maammoanyo nga ibaonko ti Espiritu Santo kadakayo, kas iti kari ti Amak nga aramidenna. Ngem masapul nga agtalinaedkayo iti ditoy a siudad agingga a punnoennakayo ti Dios iti kinabileg ti Espiritu Santo."

\s5
\v 50 Kalpasan ket impan ida ni Jesus iti ruar ti siudad agingga a nakagtengda iti asideg ti baryo ti Betania. Sadiay, inngatona dagiti imana ken binendisionanna ida.
\v 51 Kabayatan nga ar-aramidenna dayta, pinanawanna ida ket nagpangato sadi langit.

\s5
\v 52 Ket kalpasan a nagdaydayawda kenkuana, nagsublida idiay Jerusalem a nalaus ti ragsakda.
\v 53 Inaldaw a mapanda iti paraangan ti Templo ken kanayonda nga agdaydayaw iti Dios.