ilo_udb/27-DAN.usfm

\id DAN
\ide UTF-8
\h Daniel
\toc1 Daniel
\toc2 Daniel
\toc3 dan
\mt Daniel

\s5
\c 1
\p
\v 1 Kalpasan ti panagturay ni Ari Jehoyakim iti Juda iti agarup tallo a tawen, immay ni Ari Nebucadnesar ti Babilonia iti Jerusalem a kaduana ti armadana ket linakubda ti siudad tapno kumapuy ti siudad sakbay a rumaut ti armada.
\v 2 Kalpasan ti dua a tawen, pinagballigi ti Apo dagiti soldado ni Nebucadnezar maibusor kenni Jehoyakim nga ari ti Juda. Innalada pay dagiti dadduma a nasagradoan a banbanag nga adda iti templo ti Dios, ket impanda dagitoy iti Babilonia idiay daga ti Sinar. Sadiay, inkabil ni Nebucadnezar dagitoy iti balay iti gameng ti diosna.

\s5
\v 3 Ket binilin ni Nebucadnezar ni Aspenaz a kangatoan nga opisial iti palasiona, nga ipanna kenkuana dagiti sumagmamano a lallaki nga Israelita nga intugotda iti Babilonia. Dagitoy ket lallaki a naibilang kadagiti napateg a pamilia agraman ti pamilia ti ari ti Juda.
\v 4 Kayat laeng ni Ari Nebucadnesar dagiti lallaki a nasalun-at, nataraki, nasirib, nalaing, kabaelanna ti agadal kadagiti adu a banbanag, ken maikari nga agtrabaho iti palasio. Kayatna nga isuro kadakuada ti pagsasao dagiti taga-Babilonia tapno maawatanda dagiti surat dagiti taga-Babilonia.
\v 5 Binilin ti ari dagiti adipenna, "Ikkanyo ida kadagiti nasasayaat, naiimas a taraon ken arak a maidasdasar kaniak. Sanayenyo ida iti tallo a tawen ket agbalindanto nga adipenko."

\s5
\v 6 Karaman kadagiti agtutubo a lallaki nga Israelita a napili ket da Daniel, Hananias, Misael, ken Asarias, a naggapu amin idiay Juda.
\v 7 Pinanaganan ida ni Aspenaz iti nagan dagiti taga-Babilonia. Pinanagananna ni Daniel iti Beltesazar, ni Hananias iti Sedrak, ni Misael iti Mesak, ken ni Asarias iti Abednego.

\s5
\v 8 Ngem inkeddeng ni Daniel a saanna a kanen ti taraon a kankanen ti ari, wenno inumen ti arak nga in-inumen ti ari gapu ta matulawan isuna iti dayta. Isu a dimmawat isuna iti pammalubos kenni Aspenaz a kangatoan kadagiti opisial ti ari, a mangan ken uminom iti sabali a taraon tapno saanna a matulawan ti bagina.
\v 9 Kinaasian ken naayatan ti Dios kenni Daniel iti pannakilangenna kenni Aspenas. Naaddaan iti dakkel a panagraem ti kangatoan nga opisial kenni Daniel.
\v 10 Kinunana kenni Daniel, "Pinili ti apok nga ari ti taraon ken mainom a maited kadakayo. No manganka iti sabali a taraon ket kumuttong ken nabesbessagka ngem dagiti dadduma nga agtutubo a lallaki a kasadaram, mabalin a bilinenna dagiti soldadona a papatayendak gapu ta saanmo a sinurot dagiti imbilinna."

\s5
\v 11 Nangdutok ti kangatoan nga opisial iti adipen a mangted kada Daniel, Hananias, Misael ken ni Asarias iti taraon ken inumen. Nakisarita ni Daniel kenkuana.
\v 12 Kinunana, "Pangaasim ta subokem dagitoy adipenmo! Iti sangapulo nga aldaw, ikkannakami laeng kadagiti nateng a kanenmi ken danum nga inumenmi.
\v 13 Kalpasan ti sangapulo nga aldaw, kitaem no nasalun-atkami wenno saan. Kasta met, kitaem ti langa dagiti mangan iti taraon ti ari. Ket aramidem kadakami ti aniaman a kasayaatan a mapanunotmo."

\s5
\v 14 Immanamong ti adipen iti daytoy a panangsubok. Intedna kadakuada ti taraon a dinawat ni Daniel iti sangapulo nga aldaw.
\v 15 Kalpasan ti sangapulo nga aldaw, nakitana a nasalsalun-at ti langada ken naluklukmegda ngem dagiti amin nga agtutubo a lallaki a nangan iti taraon a pinili ti ari para kadakuada.
\v 16 Isu a kalpasan dayta, inikkatna amin dagiti agkakaimas a taraon ken arak, ket inikkanna laeng ida kadagiti nateng tapno kanenda.

\s5
\v 17 Inikkan ti Dios dagitoy uppat nga agtutubo a lallaki iti kinasirib ken iti kabaelan a mangadal kadagiti adu a banbanag nga insurat ken inadal dagiti taga-Babilonia. Inikkanna pay ni Daniel iti kabaelan a makaawat iti kaipapanan dagiti sirmata ken tagtagainep.
\v 18 Kalpasan ti tallo a tawen, nangpili ti ari iti maysa nga aldaw a dumatag iti sangoananna dagiti agsansanay. Imparang amin ida ni Aspenaz a kangatoan kadagiti ofisial ti ari kenni Nebucadnesar.

\s5
\v 19 Nakisarita ti ari kadakuada ket naamirisna nga awan kadagiti dadduma nga agtutubo a lallaki ti nalalaing ngem da Daniel, Hananias, Misael ken ni Asarias. Isu a nagtakderda a sangsangkamaysa, a nakasagana a mangrugi nga agserbi iti ari.
\v 20 Iti tunggal saludsod a kasapulan iti kinasirib ken pannakaawat, naammoan ti ari a maminsangapulo a daras a nalalaing dagitoy a lallaki ngem dagiti salamangkerona ken dagiti mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay. Awan iti nalalaing ngem dagitoy uppat a lallaki iti entero a pagarianna.
\v 21 Nagtalinaed ni Daniel sadiay nga agserserbi iti ari iti nasursurok nga innem a pulo a tawen agingga iti umuna a tawen a nagbalin nga ari ni Cyrus.

\s5
\c 2
\p
\v 1 Maysa a rabii, bayat ti maikadua a tawen a panagturay ni Nebucadnesar, nagtagtagainep isuna. Riniribuk unay isuna ti tagtagainep ket saanen a makaturog.
\v 2 Iti kabigatanna, pinaayabanna dagiti lallaki nga agsalsalamangka, dagiti mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay, dagiti mammagbagbaga babaen iti panangbuyada kadagiti bituen, ken dagiti nasirib a lallaki. Tapno masubok ti laingda, imbagana nga ibagada kenkuana ti natagtagainepna. Immayda ket nagtakderda iti sangoanan ti ari.

\s5
\v 3 Kinuna ti ari, "Adda tagtagainepko idi rabii a mangrirriribuk kaniak ket kayatko a maammoan ti kayat a sawen ti tagtagainep."
\v 4 Simmungbat iti ari dagiti lallaki a mangad-adal kadagiti bituen, (dagiti sumaganad ket naisurat iti pagsasao nga Arameo). Kinunada, "O Ari Nebucadnesar, agbiagka koma iti agnanayon! Ibagam kadakami ti tagtagainepmo ket ibagami kenka ti kayat a sawen daytoy!"

\s5
\v 5 Ngem insungbat ti ari kadakuada, "Inkeddengko a masapul nga ibagayo kaniak ti tagtagainep ken ibagayo met ti kaipapanan daytoy. No saanyo nga aramiden daytoy, rangrangkayenkayo ket pagbalinek a gabsuon ti rugit dagiti balayyo!
\v 6 Ngem no maibagayo kaniak ti natagtagainepko ken ti kaipapanan daytoy, gunggonaankayo. Ikkankayo kadagiti sagut ken maysa a gunggona ken dakkel a pammadayaw. Isu nga ibagayo kaniak ti natagtagainepko ken ti kaipapanan daytoy."

\s5
\v 7 Insungbatda manen, "Ibagam kadakami ti natagtagainepmo ket ibagami kenka ti kaipapanan daytoy."
\v 8 Insungbat ti ari, "Ammok a padpadasenyo laeng a paatiddogen ti pawaywayyo gapu ta ammoyo nga aramidek kadakayo ti imbagak nga aramidek.
\v 9 No saanyo a maibaga kaniak ti natagtagainepko, ammoyo ti inkarik nga aramiden kadakayo. Ammok a nagnunumoanyo amin iti agulbod kaniak ken dagiti dadduma a dakes a banbanag sakbay a dumteng ti tiempoyo. Ngarud, maysa laeng ti pagpilianyo. Ibagayo kaniak ti tagtagainep, ket maammoak no maibagayo kaniak ti kaipapanan daytoy."

\s5
\v 10 Insungbat dagiti nasirib a lallaki iti ari, "Awan ti siasinoman iti daga ti makaaramid iti dawdawatem! Awan iti ari, uray ti natan-ok ken nabileg nga ari, a nangdawat kadagiti tattaona a mangad-adal kadagiti bituen wenno kadagiti mangibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay, wenno dagiti nasirib a lallaki a kasla kadakami iti makaaramid iti kasta a banag!
\v 11 Saanmi a kabaelan ti dawdawatem kadakami nga aramidenmi. Dagiti laeng didios ti makaibaga kenka iti natagtagainepmo, ket saanda a makipagnanaed kadatayo!"

\s5
\v 12 Nakaunget unay ti ari idi nangngegna dayta, isu a binilinna dagiti soldadona a patayenda amin a lallaki a nalatak gapu iti kinasiribda iti entero a Babilonia.
\v 13 Sigun iti bilin ti ari, nagrubuatda tapno birukenda ni Daniel ken dagiti gagayyemna, tapno papatayenda ida.

\s5
\v 14 Immay ni Ariok a pangulo dagiti guardia ti ari a kaduana dagiti soldado tapno papatayenda ti tunggal maysa iti Babilonia a naibilang a masirib. Isu a sisisirib ken siaannad unay a nakisarita kenkuana ni Daniel.
\v 15 Sinaludsod ni Daniel kenni Ariok a pangulo dagiti guardia ti ari, "Apay a nangipaulog ti ari iti bilin a masapul a dagdagus a maipatungpal?" Imbaga ngarud ni Ariok kenni Daniel ti napasamak.
\v 16 Napan nakisarita ni Daniel iti ari ket nagkiddaw iti at-atiddog a tiempo tapno maibagana iti ari no ania ti tagtagainepna ken ti kaipapanan daytoy.

\s5
\v 17 Nagawid ni Daniel ket imbagana ti napasamak kadagiti gagayyemna a da Hananias, Misael ken Azarias.
\v 18 Ginuyugoyna ida a dawatenda iti Dios nga agnanaed iti langit, a tulonganna ida babaen iti panangibagana kadakuada iti palimed ti tagtagainep ti ari tapno saanda a mapapatay ken dagiti dadduma a lallaki ti Babilonia a nalatak gapu iti kinasiribda.

\s5
\v 19 Iti dayta a rabii, inikkan ti Dios ni Daniel iti maysa a sirmata, ket iti dayta a sirmata, naipakaammo kenkuana ti palimed. Ket dinaydayaw ni Daniel ti Dios
\v 20 a kunana, "Daydayawentayo ti nagan ti pudno a Dios iti agnanayon gapu ta kukuana amin a kinasirib ken pannakabalin.

\s5
\v 21 Pagbalbaliwenna ti tiempo ken kukuana dagiti panawen. Ik-ikkatenna dagiti ari no kayatna ket it-itedna kadagiti baro nga ari ti pagarianda. Mangmangted isuna iti kinasirib kadagiti dadduma ket sumirib dagiti tattao. Mangisursuro isuna iti pannakaammo kadagiti makaawat.
\v 22 Iparparangna kadatayo dagiti banbanag a nauneg ken nailemmeng. Kabaelanna nga aramiden daytoy gapu ta ammona dagiti amin a banbanag nga ilemlemmeng ti kasipngetan kadatayo, ken gapu ta agtaud ti lawag iti pagnanaedanna.

\s5
\v 23 O Dios a dinaydayaw dagiti kapuonak, agyaman ken agdayawak kenka gapu ta pinasirib ken pinabilegnak. Imbagam kaniak ti dinawatko ken dagiti gagayyemko nga ibagam kadakami, ken imparangmo kadakami ti kalkalikaguman a maammoan ti ari."

\s5
\v 24 Ket napan ni Daniel kenni Ariok, ti tao a dinutokan ti ari a mangpapatay kadagiti amin a nalatak a mamasirib iti Babilonia. Kinunana kenkuana, "Saanmo a papatayen dagiti lallaki a masirib. Ipannak iti ari ket ibagak kenkuana ti kaipapanan ti tagtagainepna."

\s5
\v 25 Impan ngarud a dagus ni Ariok ni Daniel iti ari. Kinunana iti ari, "Nakasarakak iti maysa kadagiti lallaki nga innalatayo idiay Juda a makaibaga kenka iti kaipapanan ti tagtagainepmo!"
\v 26 Kinuna ti ari kenni Daniel (nga agnagan itan iti Beltesazar), "Maibagam kadi kaniak ti natagtagainepko ken ti kaipapanan daytoy?"

\s5
\v 27 Insungbat ni Daniel, "Awan ti siasinoman a makatulong, uray dagiti mangibagbaga a nasiribda ken dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay. Awan iti siasinoman a makatulong, awan kadagiti salamangkero wenno kadagiti mangad-adal kadagiti bituen. Awan kadagitoy iti makaduktal kadagiti palimed ti tagtagainepmo.
\v 28 Ngem adda Dios idiay langit a mangiparparang kadagiti palimed, ket impakitana iti tagtagainepmo no anianto ti mapasamak iti masakbayan. Ita, ibagak kenka ti natagtagainepmo ken ti sirmata a nakitam bayat nga agid-iddaka.

\s5
\v 29 O ari, kabayatan iti pannaturogmo, nagtagtagainepka kadagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan. Impakita kenka ti mangiparparang kadagiti nakaskasdaaw no anianto ti mapasamak.
\v 30 Saan a gapu ta nasirsiribak ngem iti siasinoman iti daga nga ammok ti kaipapanan daytoy nakaskasdaaw a tagtagainep. Gapu ta kayat ti Dios a maawatam dagiti nauneg a kapanunotam a nailemmeng iti sirmata nga impakitana kenka.

\s5
\v 31 O ari, iti sirmatam, nakitam iti sangoanam ti maysa a dakkel ken nakabutbuteng nga estatua ti maysa a tao. Nakaranraniag unay, nakabutbuteng ken nakaskasdaaw daytoy.
\v 32 Naaramid ti ulo ti estatua iti puro a balitok. Naaramid iti pirak ti barukong ken dagiti takkiagna. Naaramid iti bronse ti tian ken dagiti luppona.
\v 33 Naaramid iti landok dagiti gurongna ken naaramid iti naglaok a landok ken damili dagiti sakana.

\s5
\v 34 Kabayatan a buybuyaem, adda nangpareggay iti maysa a bato manipud iti maysa a bantay, ngem saan a tao ti nangreggaay iti daytoy. Nagtulid ti bato ket nagdisso kadagiti saka ti estatua a naaramid iti landok ken damili. Naburak-burak dagitoy.
\v 35 Ket naburak ti dadduma a paset ti estatua ket naigabsuon ti landok, damili, bronse, pirak ken balitok. Dagiti narumek a pidaso ti estatua ket kasla kababassit dagiti taep iti daga a nakairikanna, ket naiyangin dagiti amin a babassit a pidaso. Awan a pulos iti nabati. Ngem ti bato a nangburak iti estatua ket nagbalin a dakkel a bantay a nangabbong iti entero a daga.

\s5
\v 36 Dayta ti natagtagainepmo. Ita, ibagami kenka ti kaipapanan daytoy.
\v 37 Maysaka nga ari a mangiturturay kadagiti dadduma nga ari. Impaiturayan kenka ti Dios a mangiturturay idiay langit ket inikkannaka iti naindaklan a pannakabalin ken pinadayawannaka.
\v 38 Pinagbalinnaka a mangituray kadagiti amin a tattao tapno kukuam uray dagiti ayup ken dagiti billit. Sika ti ulo ti estatua, dayta nga ulo a naaramid iti balitok.

\s5
\v 39 Kalpasan nga agpatingga ti pagariam, addanto sabali a nabileg a pagarian, ngem saanto a kas iti kabileg ti pagariam. Ibagbagi ti pirak a paset ti estatua dayta a pagarian. Kalpasanna, addanto maikatlo a nabileg a pagarian nga agturay ti ari daytoy iti entero a daga. Ibagbagi ti bronse a paset ti estatua dayta maikatlo a pagarian.

\s5
\v 40 Kalpasan nga agpatingga dayta a pagarian, addanto maikapat a nabileg a pagarian. Ibagbagi ti landok a paset ti estatua dayta a pagarian. Parmekento ti armada dayta a pagarian dagiti immuna a pagarian, kas iti panangburak ti landok kadagiti amin a banbanag a matamaan daytoy.

\s5
\v 41 Naglaok a landok ken damili dagiti nakitam a saka ken ramay ti estatua, a mangipakpakita nga aggudduanto ti pagarian nga ibagbagi dagitoy.
\v 42 Ti dadduma a paset dayta a pagarian ket kaslanto kapigsa iti landok ngem dagiti dadduma a paset ket saanto nga agtalinaed nga agkaykaysa, kas iti saan a panaglaok ti landok ken damili.
\v 43 Ti kayat pay a sawen ti panaglaok ti landok ken damili iti estatua ket agsisinanto daytoy a pagarian, gapu ta saanto nga agtitinnulong dagiti nadumaduma a bunggoy dagiti tattao, kas iti saan a pannakailaok ti damili iti landok.

\s5
\v 44 Ngem kabayatan iti panagturay dagitoy nga ari, mangipasdekto ti Dios nga agturturay idiay langit iti pagarian a saan nga agpatingga. Awanto ti siasinoman a makaparmek iti arina. Naan-anayto a dadaelenna amin dagitoy a pagarian, ngem agtalinaedto ti pagarianna iti agnanayon.
\v 45 Dayta ti kaipapanan ti bato a nareggaay manipud iti bantay, ti bato a mangrumek iti estatua a naaramid iti landok, bronse, pirak ken balitok. Imbaga kenka ti Dios, ti naindaklan a Dios, ti mapasamakto iti masakbayan. Pumudnonto ti tagtagainep nga intedna kenka. Pudno ti kaipapanan daytoy, kas iti imbagak kenka."

\s5
\v 46 Ket nagpakleb iti daga ni Ari Nebucadnesar iti sangoanan ni Daniel a kas tignay a mangipakita iti napalalo a panagraem kenkuana. Binilinna dagiti tattaona nga agpuorda ti insenso ken agpuorda iti daton a bukel kas pammadayaw kenni Daniel.
\v 47 Kinuna ti ari kenni Daniel, "Impalubos ti Diosmo a maibagam kaniak ti kaipapanan daytoy a tagtagainep, isu nga ita, pudno nga ammokon a nain-indaklan ti Diosmo ngem kadagiti amin a didios, ken Ari kadagiti amin a sabali nga ari. Iparparangna dagiti palimed; ipakpakaammona dagiti nakaskasdaaw nga awan iti siasinoman a makaammo."

\s5
\v 48 Ket inikkan ti ari ni Daniel iti adu a sagut, ken dinutokanna pay isuna a mangituray iti entero a probinsia ti Babilonia. Pinagbalinna isuna a kangatoan a gobernador kadagiti amin a kasisiriban a lallaki iti Babilonia.
\v 49 Dinawat ni Daniel iti ari a dutokanna da Sedrak, Mesak ken Abednego nga agserbi kadagiti napapateg a saad a kas kadagiti administrador iti probinsia ti Babilonia. Ngem nagtalinaed ni Daniel iti palasio ti ari ket nagserbi iti ari sadiay.

\s5
\c 3
\p
\v 1 Nagaramid ni Ari Nebucadnesar iti balitok nga estatua. Agarup pito a metro ti katayagna ken agarup tallo a metro ti kaakabana. Impatakderna daytoy iti patad ti Dura iti probinsia ti Babilonia.
\v 2 Kalpasanna, nangipatulod isuna kadagiti mensahe kadagiti amin a gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion, ken gobernador ti ili, dagiti mammagbaga, tesorero, ukom, mahistrado ken dagiti amin a nangangato nga ofisial ti probinsia. Imbagana kadakuada nga umayda tapno rambakanda ti baro nga estatua nga impatakderna tapno dayawen ti didiosen nga ibagbagi daytoy.

\s5
\v 3 Idi nakasangpetda amin, nakatakderda amin iti sangoanan dayta nga estatua.
\v 4 Impukkaw ti tao nga agipakpakdaar iti baro a linteg ti ari para iti tunggal maysa, "Dakayo a tattao a naggapu kadagiti adu a pagilian ken agsasao kadagiti agduduma a pagsasao, dumngegkayo iti imbilin ti ari!
\v 5 Inton mangngegyo ti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa, ken dadduma a plauta, ken dagiti amin a musiko a tokarenda, masapul nga agpaklebkayo iti daga ket padayawanyo ti balitok nga estatua nga impatakder ni Ari Nebucadnesar.

\s5
\v 6 Siasinoman nga agkedked a mangaramid iti dayta ket maitappuakto iti gumilgil-ayab nga apuy."
\v 7 Isu nga idi nangngeg dagiti adu a tattao a naguummong ken dagiti nasion, dagiti agsasao iti nagduduma a pagsasao, ti panagtokar dagiti instrumento, nagpaklebda iti daga ket nagdayawda ken nagsasaoda ti pagdayaw iti estatua.

\s5
\v 8 Ngem sumagmamano a Caldeo ti napan iti ari.
\v 9 impadamagda kenkuana, "O Ari, saanka koma a matay!
\v 10 Imbilinmo a tunggal tao a makangngeg iti uni dagiti instrumento ket rumbeng nga agpakleb iti daga ket agdayaw iti balitok nga estatua.

\s5
\v 11 Imbilinmo pay a siasinoman nga agkedked a mangaramid iti dayta ket maitappuak iti gumilgil-ayab nga apuy.
\v 12 Adda sumagmamano a lallaki ti Juda a dinutokam nga agbalin nga ofisial iti probinsia ti Babilonia a saan a nangipangag iti bilinmo. Dagiti naganda ket Sedrac, Mesac, ken Abednego. Nagkedkedda nga agdayaw kadagiti diosmo ken iti balitok nga estatua nga impatakdermo."

\s5
\v 13 Idi nangngegna daytoy, kasta unay ti unget ni Nebucadnesar. Binilinna dagiti soldadona nga iyegda da Sedrac, Mesac ken Abednego. Impanda ngarud ida iti ari.
\v 14 Kinuna ni Nebucadnesar kadakuada, "Naikeddengyo kadin a saankayo nga agdayaw kadagiti diosko wenno iti balitok nga estatua nga impatakderko?

\s5
\v 15 Ikkankayo iti maysa pay a gundaway. No agkurnokayo tapno agdayaw iti estatua nga impatakderko, inton mangngegyo ti uni dagiti instrumento, nasayaat. Ngem no agkedkedkayo, maitappuakkayo iti gumilgil-ayab nga apuy. Ket siasino ti dios a makaispal kadakayo manipud iti pannakabalinko?"

\s5
\v 16 Insungbat da Sedrac, Mesac ken Abednego, "O Nebucadnesar, saanmi a kasapulan nga ikalintegan kenka dagiti tignaymi maipapan iti daytoy a banag.
\v 17 No maitappuakkami iti apuy, kabaelannakami nga ispalen ti Dios a daydayawenmi. Addaan isuna iti pannakabalin a mangispal kadakami manipud kenka.
\v 18 Ngem uray no saankami nga ispalen, saankami nga agdayaw kadagiti diosmo, ken saanminto a pulos a padayawan ti estatua nga impatakderna."

\s5
\v 19 Ket kasta unay ti unget ni Nebucadnesar. Naipakita iti rupana ti kasta unay a pungtotna kada Sedrac, Mesac ken Abednego. Imbilinna a marubroban ti apuy tapno pumudot iti maminpito a kapudot ngem iti sigud a kapudot daytoy.
\v 20 Kalpasan a naaramid dayta, binilinna dagiti sumagmamano a kapipigsaan a soldadona tapno reppetenda da Sedrac, Mesac, ken Abednego, ket itappuakda ida iti gumilgil-ayab nga apuy.

\s5
\v 21 Idi nareppet ida dagiti soldado ken intappuakda ida iti urno, nakakawes, nakakagay, nakaturban ken nakasuot pay laeng kada Sedrac, Mesac, ken Abednego dagiti dadduma a pagan-anayda.
\v 22 Gapu ta makaunget unay ti ari idi imbilinna daytoy ken masapul a matungpal nga awan panangitantan, ken gapu ta napudot unay ti apuy, natay iti gil-ayab ti apuy dagiti soldado a nangitappuak kada Sedrac, Mesac, ken Abednego iti apuy.
\v 23 Isu a nareppet a naitappuak iti gumilgil-ayab nga apuy da Sedrac, Mesac, ken Abednego.

\s5
\v 24 Ngem bayat nga agbuybuya ni Nebucadnesar, nakigtot isuna. Limmagto ket impukkawna kadagiti mammagbagana, "Saan kadi a tallo a lallaki ti rineppettayo ken intappuaktayo iti apuy?" Insungbatda, "Wen O ari, kasta ti inaramidtayo."
\v 25 Impukkaw ni Nebucadnesar, "Kitaenyo! Uppat a lallaki ti makitkitak iti apuy! Saanda a nareppet ken agpagnapagnada ket saanda a maur-uram! Ti maika-uppat a lalaki ket agranraniag a kasla maysa nga anak dagiti didios!"

\s5
\v 26 Immasideg ni Nebucadnesar iti igid ti gumilgil-ayab nga apuy ket nagpukkaw, "Sedrac, Mesac ken Abednego, dakayo nga agdaydayaw iti Kangangatoan a Dios, rummuarkayo dita! Umaykayo ditoy! Isu a rimmuarda ket immadayoda iti apuy.
\v 27 Ket nakita ida dagiti amin nga opisial ti ari idi rimmuarda manipud iti apuy. Saanda a nauram. Saan a nasiraman uray dagiti buokda, ket saan a napuoran dagiti kawesda. Saanda pay nga agat-asuk.

\s5
\v 28 Ket kinuna ni Nebucadnesar, "masapul a dayawentayo amin ti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego! Imbaonna ti maysa kadagiti mensaherona a mangispal kadagitoy a lallaki nga agdaydayaw ken agtaltalek kenkuana. Saanda nga inkankano ti bilin ti ari ken nagkedkedda nga agdayaw iti aniaman a dios ngem iti bukodda a Dios, uray no agpeggad ti biagda.

\s5
\v 29 Ngarud, iwarwaragawagko daytoy a bilin: "No adda siasinoman a tao iti aniaman a nasion, wenno dagiti agsao iti aniaman a pagsasao, agibaga iti aniaman a banag a maibusor iti Dios a daydayawen da Sedrac, Mesac ken Abednego, marangrangkaydanto ken marebbanto dagiti balayda ket agbalin a gabsuon iti rugit. Naaramid daytoy a bilin gapu ta awan ti sabali a didiosen a makaispal kadagiti tattao a kasla iti daytoy!"
\v 30 Ket inikkan ti ari da Sedrac, Mesac, ken Abednego iti napatpateg a saad iti probinsia ti Babilonia.

\s5
\c 4
\p
\v 1 Sumagmamano a tawen kalpasan a nangrugi nga agturay ni Nebucadnesar, impatulodna daytoy a mensahe kadagiti tattao, nasion ken kadagiti pagsasao iti emperiona. Insuratna, "Tarigagayak a nasayaat koma amin ti pagbanaganyo!
\v 2 Kayatko a maammoanyo ti maipapan kadagiti amin a wagas a nangipakitaan ti Dios a Kangangatoan iti pannakabalinna, ken kasano nga inaramidna dagiti adu a nakakasdaaw a banbanag para kaniak.
\v 3 Agar-aramid isuna kadagiti adu a milagro a mangipakita iti pannakabalinna; agar-aramid isuna kadagiti nakaskasdaaw a banbanag. Kankanayonto nga ari isuna; agturayto isuna manipud iti maysa a henerasion agingga iti sabali pay a henerasion nga awan patinggana.

\s5
\v 4 Siak, a ni Nebucadnesar, agnanaedak iti palasiok nga awan iti pakariribukak, ket ragragsakek ti amin a kinarang-ay.
\v 5 Ngem maysa a rabii, nagtagtagainepak a nakaigapuan ti kasta unay a panagbutengko. Nakakitaak iti maysa a a sirmata a nagbutngak bayat nga agid-iddaak.
\v 6 Isu a pinaayabak dagiti amin a nasirib nga adda idiay Babilonia tapno umayda ket ibagada kaniak ti kaipapanan ti tagtagainepko.

\s5
\v 7 Immay kaniak dagiti amin a lallaki a salamangkero, dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, dagiti nasirib a lallaki ken dagiti agipadpadto babaen kadagiti bituen. Imbagak kadakuada ti natagtagainepko ngem saanda a maibaga kaniak ti kayat a sawen daytoy.
\v 8 Kamaudiananna, immay kaniak ni Daniel, ket inkeddengko nga ibagak kenkuana ti natagtagainepko. (Napanaganan met isuna iti Beltesazar, tapno padayawan ti bukodko a dios, ken ammok nga adda kenkuana ti espiritu dagiti nasantoan a didios).
\v 9 Kinunak kenkuana, "Beltesazar, sika ti kapapatgan kadagiti amin a salamangkerok. Ammok nga adda kenka ti espiritu dagiti nasantoan a didios ken kabaelam nga ibaga ti kaipapanan ti aniaman a misterio. Awan iti narigat unay para kenka. Isu nga ibagam ti kaipapanan ti tagtagainepko.

\s5
\v 10 Kastoy ti natagtaginepko bayat nga agid-iddaak: Nakakitaak iti maysa a dakkel a kayo nga agtubtubo iti tengnga ti daga.
\v 11 Natibker ti kayo ken kasta unay iti katayagna. Kasla dimmanon iti tangatang dagiti tuktokna ket makita daytoy iti tunggal maysa iti lubong.
\v 12 Addaan daytoy kadagiti nalangto a bulong, ken addaan iti bunga a kanen dagiti tattao ken dagiti amin a parsua. Aginana dagiti atap nga ayup kadagiti linongna, ken agumok dagiti billit kadagiti sangana. Nangala iti taraon manipud iti dayta a kayo dagiti amin a sibibiag a parsua.

\s5
\v 13 Bayat nga agid-iddaak, nakitak iti tagtagainepko ti maysa a nasantoan nga anghel a bimmaba manipud langit.
\v 14 Impukkawna, "Pukanenyo dayta a kayo, ken salingsinganyo dagiti sangana, ikkatenyo dagiti amin a bulongna, ken iwarayo dagiti bungana. Bugawenyo dagiti ayup nga agin-inana iti linong ti kayo, ken dagiti billit nga adda kadagiti sangana.

\s5
\v 15 Ngem ibatiyo ti pungdol ken dagiti ramut ti kayo iti daga. Pulipolanyo iti landok ken bronse ti aglawlaw ti pungdol ket pagtalinaedenyo sadiay nga addaan kadagiti ruot iti aglawlaw daytoy.
\v 16 Pagnaedenyo dayta a tao kadagiti kataltalonan a kaduana dagiti ayup ken mulmula. Pagtinnagenyo dagiti linnaaw manipud iti tangatang tapno mabasa ti bagina iti tunggal agsapa. Ikkatenyo ti kinalimbong ti panunotna ket bay-anyo a kasla agpanpanunot isuna nga ayup iti pito a tawen.

\s5
\v 17 Nangipaulog iti maysa a bilin dagiti nasantoan iti langit. Kayatda a maammoan ti amin a ti Kangangatoan a Dios ti agturturay kadagiti amin a pagarian iti daytoy a lubong. Isuna ti agpilpili kadagiti tattao a mangituray kadagitoy a pagarian. No dadduma, mangisasaad isuna kadagiti saan a napapateg a tattao kadagiti lugar a napateg."
\v 18 Kinunak kenni Daniel, 'Beltesazar, Siak, a ni Nebucadnesar, dayta ti nakitak iti tagtagainepko. Ita, masapul nga ibagam kaniak ti kaipapanan ti tagtagainep. Awan ti siasinoman a makaibaga kaniak. Dinawatko nga ibaga kaniak dagiti amin a nasirib a lallaki iti pagariak ti kayat a sawen daytoy, ngem saanda a naaramid dayta. Ngem kabaelam nga ibaga kaniak gapu ta adda kenka ti espiritu dagiti nasantoan a didiosen.'

\s5
\v 19 Ket nabayag a napaulimek ni Daniel, a napanaganan iti Beltesazar gapu ta madanagan unay isuna maipapan iti kaipapanan ti tagtagainep. Kamaudiananna, kinunak kenkuana, 'Beltesazar, saanka agbuteng maipapan iti tagtagainep wenno ti kaipapanan daytoy.' Insungbat ni Daniel kaniak, 'Natan-ok nga ari, tarigagayak a dagiti pasamak a naipaltiing iti tagtagainepmo ket mapasamak kadagiti manggurgura kenka, ken ti kaipapanan ti tagtagainepmo ket mapasamak laeng kadagiti kabusormo ket saan a mapasamak kenka.

\s5
\v 20 Iti tagtagainepmo, nakakitaka iti maysa a natibker ken natayag unay a kayo. Kasla dumanon daytoy iti tangatang, ket makita daytoy iti tunggal maysa iti lubong.
\v 21 Addaan daytoy kadagiti nalangto a bulong, ken addaan kadagiti adu a bunga a kanen dagiti amin a tattao ken parsua. Naginana dagiti atap nga ayup iti linong dayta a kayo, ken nagumok dagiti billit kadagiti sangana.
\v 22 O ari, sika dayta a kayo! Nagbalinka a nabileg unay. Bimmilegka ket dimmanon ti kinabilegmo iti tangatang, ket iturayam dagiti tattao iti entero a lubong.

\s5
\v 23 Ket nakakitaka iti nasantoan nga anghel a bumabbaba manipud langit; kinunana, "Putdenyo dayta a kayo, ken salingsinganyo dagiti sangana. ikkatenyo dagiti amin a bulongna, ket iwarayo dagiti bungana. Ngem ibatiyo ti pungdol ti kayo ken dagiti ramutna iti daga. Pulipolanyo iti landok ken bronse ti aglawlaw ti pungdol ket agtalinaed sadiay nga addaan kadagiti ruot iti aglawlaw daytoy. Pagtinnagenyo dagiti linnaaw iti tunggal agsapa tapno mabasa daytoy a tao nga imbagi dayta a kayo. Pagnaedenyo isuna kadagiti kataltalonan a kaduana dagiti ayup iti pito a tawen."

\s5
\v 24 O Ari, kastoy ti kaipapanan ti tagtagainepmo. Kastoy ti impakaammo ti Kangangatoan a Dios a mapasamakto kenka.
\v 25 Mapilitankanto nga umadayo kadagiti dadduma a tattao. Agnaedkanto kadagiti kataltalonan a kaduam dagiti atap nga ayup. Mangankanto iti ruot a kasla iti maysa a baka, ket mabasakanto iti linnaaw manipud iti tangatang iti tunggal agsapa. Agbiagkanto iti kasta a wagas iti pito a tawen agingga a mabigbigmo nga iturturayan ti Kangangatoan a Dios dagiti pagarian iti lubong. Dutdutokanna dagiti pilpilienna a mangituray kadagitoy.

\s5
\v 26 Ngem nabati ti pungdol ken ramut ti kayo iti daga. Kayat a sawen dayta nga iturayamto manen ti pagariam inton mabigbigmo a ti Dios ti mangiturturay iti amin a banbang ken iti tunggal maysa.
\v 27 Natan-ok nga ari, pangaasim ta aramidem ti ibagbagak nga aramidem. Isardengmon ti agbasbasol ken aramidem ti umno. Agbabawika kadagiti dakes a kababalinmo. Maasika kadagiti tattao a saan a nasayaat ti panangtrato dagiti dadduma a tattao. No aramidem dayta, nalabit nga agtultuloy ti panagrang-aymo."

\s5
\v 28-29 Kalpasan ti sangapulo ket dua bulan, napasamakto amin dagitoy iti ari kas iti impakita ti tagtagainep. Bayat a magmagna isuna iti aglawlaw iti palasiona idiay Babilonia,
\v 30 kimmita isuna ti entero a siudad ket kinunana kadagiti adda iti aglawlawna, "Impasdekko daytoy nabileg a siudad ti Babilonia tapno agbalin a lugar a pagturayak! Impasdekko daytoy babaen iti pannakabalinko tapno ipakitak kadagiti tattao ti dayaw ken kinabilegko."

\s5
\v 31 Bayat nga ibagbagak pay laeng daytoy, nagsao ti Dios manipud langit ket kinunana, "Ari Nebucadnesar, daytoy ti masapul a mapasamak kenka: saanen a sika ti mangituray iti daytoy a pagarian!
\v 32 Aganaedkanto iti adayo kadagiti tattao. Agnaedka kadagiti kataltalonan a kaduam dagiti atap nga ayup, ken manganka iti ruot a kas iti ar-aramiden ti baka. Agbiagka iti kasta a wagas agingga a mabigbigmo a Siak, a Kangangatoan, a mangiturturay kadagiti pagarian iti daytoy a lubong, ket dutokak ti siasinoman a tarigagayak a mangituray kadagitoy.'

\s5
\v 33 Iti dayta a kanito, pimmudno dagiti amin a naibaga maipapan kenni Nebucadnesar. Napapanaw isuna manipud iti ayan dagiti dadduma a tattao. Nangan isuna iti ruot a kasla iti maysa a baka, ken mabasa isuna iti linnaaw manipud iti tangatang iti tunggal agsapa. Immatiddog ti buokna a kasla kaatiddog ti dutdot ti agila, ket nagbalin a kasla kuko dagiti billit dagiti kukona.

\s5
\v 34 Kalpasan a nagpatingga ti pito a tawen, Siak, a ni Nebucadnesar, timmangadak iti langit ket nabigbigko a pudno ti imbaga ti Dios. Ket nagsublin ti kinalimbong ti panagpanpanunotko. Nagdayaw ken nagrukbabak iti Kangangatoan, ken intan-okko isuna, ti agbibiag iti agnanayon, Agturturay isuna iti agnanayon; ti mangiturturay a pannakabalinna ket awan patinggana a panagturay.

\s5
\v 35 Awan serserbina kenkuana dagiti amin a tattao iti lubong. Addaan isuna iti pannakabalin a mangaramid iti aniaman a kayatna nga aramiden. Aramidenna iti aniaman a kayatna kadagiti armada ti anghel idiay langit ken kadatayo nga agnanaed iti daga. Isu nga awan ti siasinoman a makababalaw kenkuana; awan ti siasinoman a mangkarit kenkuana; awan ti siasinoman nga agkuna kenkuana, "Apay nga ar-aramidem dagitoy a banbanag?'

\s5
\v 36 Idi nasayaat manen ti panagpanpanunotko, napadayawanak manen; ket para iti dayag ti pagariak, naisubli manen iti pagariak ti kinatan-okko ken ti kinaraniag ti panagturayko. Nagsubli kaniak dagiti mammagbagak, ket nagbalinak a nain-indaklan ken nabilbileg ngem idi napalabas.
\v 37 Ita, Siak, a ni Nebucadnesar, dayawen ken raemek ti Dios nga ari nga agturturay idiay langit. Nalinteg ken umno dagiti amin a tignayna. Ket kabaelanna nga ipababa dagiti napalangguad."

\s5
\c 5
\p
\v 1 Kalpasan iti sumagmamano a tawen, nagbalin ni Belsazar nga ari ti Babilonia. Maysa nga aldaw, inawisna dagiti sangaribu a kapapatgan unay a tattao iti maysa a dakkel a padaya, ket imminom isuna iti arak iti sangoananda amin.
\v 2 Kabayatan nga umin-inom isuna, imbilinna kadagiti adipenna nga iyegda kenkuana dagiti balitok ken pirak a kopa nga innala ni Nebucadnesar nga amana manipud iti templo idiay Jerusalem. Inaramidna daytoy tapno uminom isuna ken dagiti ofisialesna, dagiti assawana, ken dagiti inkabbalayna manipud kadagitoy.

\s5
\v 3 Isu nga inyuneg dagiti adipenna amin dagitoy a kopa a balitok a naala manipud iti templo idiay Jerusalem. Ket imminom iti arak ti ari ken dagiti ofisialesna ken dagiti assawana ken dagiti inkabbalayna manipud kadagitoy a kopa.
\v 4 Imminomda iti arak ken dinaydayawda dagiti didiosenda-- dagitoy a didiosen a naaramid iti balitok ken pirak, bronse, landok, kayo ken bato.

\s5
\v 5 Pagammoam, nakitada ti ima ti maysa a tao ken dagiti ramayna iti batug ti pagsilawan. Agsursurat ti ima iti napalitadaan a diding ti palasio. Nakita ti ari ti ima bayat nga agsursurat daytoy.
\v 6 Kasta unay ti butengna, ket bimsag ti rupana. Nangrugi nga agkutukot dagiti tumengna ket kimmapsut unay dagiti sakana ket saandan a matengngel isuna.

\s5
\v 7 Ket pinukkawanna dagiti adipenna nga iyegda dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, dagiti nasirib a lallaki, ken dagiti astrologo idiay Babilonia. Kinunana, "Padayawakto iti kasta unay ti siasinoman a makabasa iti daytoy a surat ken makaibaga kaniak iti kayat a sawen daytoy. Ikkakto dayta a tao iti lila a kagay a kasla iti kawesko gapu ta siak ti ari ken kuentasakto isuna iti balitok. Pagbalinekto isuna a maikatlo a kabibilegan a mangituray iti pagariak."

\s5
\v 8 Ngem idi sumrek dagiti amin a nasirib a lallaki, awan a pulos kadakuada ti makabasa iti naisurat wenno makaibaga iti kaipapanan daytoy.
\v 9 Isu nga ad-adda a nagbuteng ni Ari Belsazar. Nagbaliw ti rupana ken naidumduma iti langana. Awan ti makaammo kadagiti ofisialesna no kasano a tulonganda isuna.

\s5
\v 10 Immay ti reyna nga ina ni Belsazar, iti lugar a pangpangananda. Nangngegna ti imbaga ti ari ket saan nga ammo dagiti ofisialesna no kasano a tulonganda isuna. Kinunana, “Agbiagka koma iti agnanayon, O ari! Saanka nga agdanag maipanggep iti daytoy wenno saan koma a baliwan daytoy ti langam.

\s5
\v 11 Adda maysa a tao iti pagariam nga adda kenkuana ti espiritu dagiti nasantoan a didios. Idi agturturay ni Nebucadnesar, nasarakanna a maawatan daytoy a tao dagiti adu a banbanag ken nasirib, a kasla kadagiti didios. Dinutokan isuna ni Nebucadnesar a mangimaton kadagiti salamangkero, dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay, dagiti nasirib a lallaki ken dagiti astrologo.
\v 12 Daniel ti naganna, ngem pinanaganan ti ari isuna iti Beltesazar. Mapagtalkan isuna a tao. Nalaing unay isuna ken maawatanna dagiti adu a nalimed a banbanag. Kabaelanna nga ibaga ti kaipapanan dagiti tagtagainep, ken ilawlawagna dagiti burburtia, ken kabaelanna a risuten dagiti parikut a saan a kabaelan a risuten dagiti dadduma. Paayabam isuna ket ibagana kenka ti kayat a sawen daytoy a naisurat."

\s5
\v 13 Napanda ngarud ket inyunegda ni Daniel. Nagsaludsod ti ari kenkuana, "Sika ti nalatak a ni Daniel, saan kadi? --maysa kadagiti impan ditoy iti amak manipud Juda.
\v 14 Nadamagko nga adda kenka ti espiritu dagiti didiosen ken maawatam dagiti adu a banbanag ken nasiribka unay.

\s5
\v 15 Pinadas a basaen dagiti lallaki a nalatak gapu iti kinasiribda ken dagiti mangibagbaga a makasaritada dagiti natay ti naisurat iti daytoy a diding ken tapno ibagada kaniak ti kaipapanan daytoy, ngem saanda a kabaelan nga aramiden daytoy.
\v 16 Adda nangibaga kaniak a kabaelam nga ipalawag ti kaipapanan dagiti tagtagainep ken maawatan dagiti banbanag a saan nga ammo dagiti dadduma. No kabaelam a basaen dagitoy a sasao ken ibagam kaniak dagiti kayatna a sawen, ikkanka iti lila a kagay a kasla iti kawesko gapu ta siak ti ari, ken kuentasanka iti balitok, ken pagbalinenka a maikatlo a kabibilegan a mangituray iti pagarian."

\s5
\v 17 Simmungbat ni Daniel ket kinunana iti ari, "Kukuam lattan dagitoy ket itedmo dagiti gunggona iti sabali a tao. Basaek no ania ti nakasurat iti diding para kenka, ngem saan a gapu ta ikkannak iti gunggona.
\v 18 Natan-ok nga ari, pinagbalin ti Kangangatoan a Dios ni Nebucadnesar, ti tao a nagbalin nga ari sakbay a sika, tapno agbalin a nabileg a mangituray. Dinaydayaw ken rinaraemda unay isuna.
\v 19 Gapu ta inaramid ti Dios isuna a nabileg unay, tunggal maysa---tunggal nasion, aniaman a pagsasao ti isaoda--ket agbuteng kenkuana, ket agpigergerda iti mabalinna nga aramiden. Pinatayna dagiti imbilinna a mapapatay, ken pinagtalinaedna a sibibiag dagiti imbilinna nga agbiag. Pinadayawanna dagiti pinilina a padayawan, ken imbabainna dagiti kayatna nga ipababa.

\s5
\v 20 Ngem idi nagbalin isuna a natangsit unay ken timmangken ti ulona, saannan a kabaelan ti mangituray.
\v 21 Immadayo isuna kadagiti dadduma a tattao gapu ta nagmauyong isuna. Inaramid ti Dios nga agpanunot isuna a kasla kadagiti ayup. Nakipagnaed isuna kadagiti atap nga asno. Nangan isuna iti ruot a kasla iti baka, ket binasa ti linna-aw ti bagina iti tunggal agsapa. Nagtalinaed isuna a kasta agingga a naamirisna a ti Kangangatoan a Dios ket isu laeng ti mangiturturay kadagiti pagarian iti daytoy a lubong ken dutdutokanna ti siasinoman a pillienna a mangituray kadagiti pagarian.

\s5
\v 22 Ita, nagbalinka nga ari, Belsazar. Ammom amin dagitoy a banbanag, ngem saanka a nagpakumbaba.
\v 23 Insaadmo ti bagim a nangatngato ngem ti Apo a mangiturturay iti langit. Impaalam dagiti kopa manipud iti balay ti Dios idiay Jerusalem tapno usarem dagitoy a paginoman iti arak. Sika ken dagiti ofisialesmo ken dagiti assawam ken dagiti inkabbalaymo ket imminom iti arak kadagitoy a tasa ken dinaydayawyo dagiti didiosenyo---dagiti didiosen a balitok ken pirak, bronse, landok, kayo ken bato. Saan a makakita dagitoy a didiosen, saanda a makangngeg, ken awan ti ammoda! Ngem saanmo a pinadayawan ti Dios, a mangmangted kenka iti anges ken akin-tenggel iti amin a banag a mapaspasamak kenka.
\v 24 Isu nga imbaonna daytoy nga ima tapno agsurat iti maysa a mensahe iti diding para kenka.

\s5
\v 25 Kastoy ti mensahe a naisurat: MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN.
\v 26 Kastoy ti kayat a sawen dagiti sasao: ti kayat a sawen ti MENE ket 'nabilang.' A ti kayatna a sawen ket bilbilangen ti Dios dagiti aldaw a panagturaymo, ket inkeddengna a saankan nga agturay.
\v 27 Ti kayat a sawen ti TEKEL ket 'natimbang.' Tinimbangnaka ti Dios iti maysa a pagtimbangan, ket nagkurangka iti dagsen.
\v 28 Ti kayat a sawen ti PERES ket 'nabingayen.' Biningay ti Dios ti pagariam. Iturayanto daytoy dagiti tattao a naggapu iti Medo ken dagiti tattao a naggapu iti Persia."

\s5
\v 29 Ket inaramid ni Belsazar ti Inkarina, Kinawesanna ni Daniel iti lila a kagay a kasla iti nakakawes kenkuana. Kinuentasanna iti balitok, ken inwaragawagna a ni Daniel ti maikatlo a kabibilegan a mangituray ti pagarian.
\v 30 Ngem iti dayta met laeng a rabii sinerrek dagiti soldado manipud iti Media ti siudad ket pinatayda ni Belsazar, nga ari ti Babilonia.
\v 31 Nagbalin nga ari ti Babilonia ni Dario nga ari ti Media idi agtawen isuna iti innem a pulo ket dua.

\s5
\c 6
\p
\v 1 Inkeddeng ni Ari Dario a guduaen ti pagarianna iti 120 a probinsia. Nangdutok isuna iti gobernador a mangituray iti tunggal probinsia.
\v 2 Nangdutok pay ti ari iti tallo nga administrador, maysa kadakuada ket ni Daniel. Imatonan dagitoy a kangatoan nga administrador dagiti gobernador ti probinsia, a mangkita tapno masurot dagiti bilin ti ari, ken tapno masigurado a saan a matakawan ti ari manipud kadagiti mangay-aywan iti kinabaknangna.
\v 3 Kabaelan unay ni Daniel ti mangidaulo ken maysa a naisangsangayan a tao, ken naidumduma isuna kadagiti kangatoan nga administrador. Pinanggep ti ari a dutokan ni Daniel a mangimaton ti entero a pagarianna.

\s5
\v 4 Ket nagimon dagiti dadduma nga administrador ken dagiti gobernador. Isu a nangrugida a nagsukimat tapno mangsapul iti wagas a pangbabalawanda iti aramid ni Daniel idi agtrabtrabaho isuna iti ari. Ngem kankanayon nga ar-aramidenna ti trabahona a sipapasnek ken sipupudno. Awan ti masapulanda nga aniaman a banag a pangbabalawanda. Napudno isuna ken agtrabtrabaho a nasayaat.
\v 5 Rinuggianda ti dakes a panggepda a maibusor kenni Daniel, "Ti laeng wagas a mabalintayo a pagrason tapno babalawen ni Daniel ket ti panangusar iti kinatulnogna iti linteg ti Diosna a maibusor kenkuana."

\s5
\v 6 Impatungpal ngarud dagiti administrador ken dagiti gobernador ti panggepda babaen iti ipapanda a kas maysa a bunggoy iti ari ket kunada, "Natan-ok nga ari, agbiagka koma iti agnanayon!
\v 7 Nagnunummoan dagiti amin a kangatoan nga administrador ken dagiti gobernador ti probinsia ken dagiti mammagbaga ken dagiti dadduma a gobernador a rumbeng a mangaramidka iti maysa a linteg a masapul a pagtulnogan ti tunggal maysa. Kayatmi nga ibilinmo a kadagiti sumarsaruno a tallopulo nga aldaw ket agdawat laeng kenka dagiti tattao ken awan ti didiosen wenno tao no di laeng sika. No adda agkararag a saan a kenka, masapul a maitappuak isuna iti siled nga ayan dagiti leon.

\s5
\v 8 Gapu ta dagiti linteg a naaramid kadagiti daga ti Media ken Persia ket saan a mabaliwan, kayatmi a sika, O ari, ti mangaramid iti linteg ket ipirmam ti naganmo iti kasuratan."
\v 9 Isu nga inaramid ni Ari Dario ti linteg ket pinirmaanna ti kasuratan.

\s5
\v 10 Idi maammoan ni Daniel nga insurat ti ari ken pinirmaanna dayta a linteg, nagawid isuna, nagparintumeng iti akin-ngato a siledna ket nagkararag. Ti siled ket addaan iti tawa a nakasango iti Jerusalem ken nakalukat dagiti tawa. Makita iti siasinoman nga agkarkararag isuna. Kastoy ti ar-aramidenna nga inaldaw, mamintallo a daras iti maysa nga aldaw.
\v 11 Pinaliiw dagiti ofisial ti panggepda a maibusor kenni Daniel, ket nasarakanda isuna nga agkarkararag ken dumawdawat iti tulong ti Dios.

\s5
\v 12 Isu a nagsublida iti ari ket kinunada kenkuana, "Saan aya a nagsuratka iti linteg a mangibagbaga a kadagiti sumarsaruno a tallopulo nga aldaw ket agkararag laeng kenka dagiti tattao, a no adda siasinoman nga agkararag iti sabali pay, iti tao man wenno iti didiosen, ket maitappuakto iti rukib dagiti leon? Insungbat ti ari, "Wen, dayta ti linteg nga insuratko. Linteg daytoy iti daga ti Medo ken Persia a saan a mabalin a baliwan."

\s5
\v 13 Ket kinunada iti ari, "Dayta a Daniel a maysa kadagiti lalaki a naggapu iti Juda, saannaka nga ipangpangag wenno ti linteg a pinirmaam. Agkarkararag isuna iti Diosna iti mamintallo a daras iti tunggal aldaw!"
\v 14 Idi nangngegan ti Ari dayta, mariribukan unay isuna maipanggep iti daytoy. Pinadasna iti mangsapul iti wagas tapno maisalakanna ni Daniel. Nagtrabaho isuna a nasayaat iti dayta nga aldaw agingga iti ililinnek ti init, a mangsapsapul isuna ti wagas tapno maisalakanna ni Daniel.

\s5
\v 15 Iti rabii, adu kadagiti nangpanggep iti maibusor kenni Daniel ti nakisarita iti ari, "Ammom, O ari, a ti linteg dagiti taga-Medo ken dagiti taga-Persia ket saan a mabalin a mabaliwan iti bilin ti ari, ken awan ti siasinoman a makabael a mangbaliw iti daytoy."

\s5
\v 16 Idi nangngegna daytoy, binilin ti ari dagiti adipenna ket impanda ni Daniel ket intappuakda iti rukib nga ayan dagiti leon. Sakbay nga itappuakda isuna, kinuna ti ari kenni Daniel, "Isalakannaka koma ti Diosmo, a daydayawem iti amin a tiempo!"

\s5
\v 17 Nangipatulidda iti dakkel a bato iti pagserkan ti abot. Ket sinelyoan ti ari ti pagserkan babaen iti pangseliona a singsing, ket sinelyoan met dagiti dadduma nga ofisial ti pagserkan babaen iti pangselioda a singsing, tapno awan ti makaisalakan kenni Daniel.
\v 18 Nagawid ti ari iti palasiona. Iti dayta a rabii, saan isuna a nangan iti aniaman a taraon. Saanna a pinalubosan ti siasinoman a mangliwliwa kenkuana ken iti dayta a rabii ket saan isuna a makaturog.

\s5
\v 19 Iti parbangon iti kabigatanna, bimmangon ti ari ket napan a dagus iti rukib nga ayan dagiti leon.
\v 20 Idi umas-asideg isuna iti daytoy, madanagan unay isuna. Immawag isuna a mabutbuteng, "Daniel, sika nga agserserbi iti sibibiag a Dios! Insalakannaka kadi ti Diosmo---a kankanayon a daydayawem--- manipud kadagiti leon?"

\s5
\v 21 Simmungbat ni Daniel, "Agbiagka koma iti agnanayon, O ari!
\v 22 Wen, imbaon ti Diosko ti anghelna a mangikaem kadagiti ngiwat dagiti leon ket saandak a dinangran! Ammona nga awan ti inaramidko a dakes, ken uray sika O ari, ammom a saanak a nagaramid iti dakes kenka!"

\s5
\v 23 Napalalo ti ragsak ti ari, ket binilinna dagiti adipenna nga iyaonda ni Daniel manipud iti rukib. Idi naaramidda dayta, nakitada a saan a pulos a dinangran isuna dagiti leon. Sinalakniban ti Dios isuna gapu ta nagtalek isuna kenkuana.

\s5
\v 24 Ket imbilin ti ari a matiliw dagiti lallaki a nangpabasol kenni Daniel ket maitappuak iti rukib dagiti leon--a kaduada dagiti assawada ken dagiti annakda. Idi naitappuakda iti rukib, linagto dagiti leon ida ket rinumekda dagiti tulangda sakbay a matnagda iti uneg ti rukib.
\v 25 Ket insurat ni Ari Dario daytoy a mensahe ket impatulodna daytoy iti entero a pagarianna kadagiti amin a tattao, iti tunggal nasion, ken kadagiti amin a tattao aniaman ti pagsasaoda: “Tarigagayko a nasayaat amin iti pagbanaganyo!

\s5
\v 26 Ibilinko iti tunggal maysa iti pagariak a masapul nga agbuteng ken agdayaw iti Dios a daydayawen ni Daniel. Isuna ti sibibiag a Dios, ken agbiag isuna iti agnanayon. Ti pagarianna ket saanto a pulos a madadael; agturayto isuna agingga iti panungpalan.
\v 27 Is-ispalenna ken isal-salakanna dagiti tattaona, ar-aramidenna dagiti amin a kita iti pagilasinan ken dagiti nakakaskasdaaw iti langit ken iti rabaw ti daga. Inispalna ni Daniel manipud iti pannakabalin dagiti leon!"

\s5
\v 28 Isu a naballigi unay ni Daniel kabayatan ti tiempo iti panagturay ni Dario ken kabayatan ti tiempo iti panagturay ni Ciro, nga ari ti Persia.

\s5
\c 7
\p
\v 1 Iti umuna a tawen ni Belsazar nga ari ti Babilonia, iti maysa a rabii, nagtagtagainep ni Daniel kabayatan a nakaidda isuna. Nakakita isuna kadagiti banbanag nga insuratna iti kinabigatanna. Daytoy ti kinunana:
\v 2 "Siak, a ni Daniel, ket naaddaan iti tagtagainep kabayatan ti rabii. Nakitak iti tagtagainepko dagiti napigsa nga angin a manipud kadagiti uppat a suli ti daga, kibkiburenna ti danum ti baybay.
\v 3 Ket nakakitaak iti uppat a dadakkel nga ayup a rumrummuar manipud iti baybay. Agduduma ti langa dagiti uppat.

\s5
\v 4 Kalanglanga ti maysa a leon ti umuna, ngem addaan kadagiti payak a kasla iti payak ti agila. Ngem kabayatan a buybuyaek, maysa a banag ti nangikkat kadagiti payak daytoy ket nabati sadiay ti ayup a nakatakder, a kasla maysa a tao. Naikkan iti panunot a kasla panunot dagiti tattao.
\v 5 Kalanglanga ti maysa nga oso ti maikadua nga ayup. Agtaktakder ken adda kagkagatenna a tallo a paragpag manipud iti sabali a parsua. Adda iti nagkuna iti daytoy, 'Tumakderka ket kanem dagiti adu a tattao!'

\s5
\v 6 Ket nakitak ti maikatlo kadagitoy nga ayup iti sangoanak. Aglanglanga a leopardo, ngem adda uppat a payyak iti bukotna a kasla kadagiti payyak ti billit. Addaan daytoy iti uppat nga ulo ket naikkan daytoy ti pannakabalin a mangituray kadagiti tattao.
\v 7 Nakitak iti sirmata ti maikapat nga ayup. Napigpigsa daytoy ngem kadagiti dadduma nga ayup ken ad-adda a nakabutbuteng. Rinumekna dagiti dadduma a parsua babaen kadagiti dadakkel a landok a ngipenna ken kinnanna dagiti lasagda. Dagiti paset dagiti ayup a saan a nagiling ti ngipenna, ket impayatpayatna iti daga. Naidumduma daytoy manipud kadagiti tallo nga ayup. Addaan daytoy kadagiti sangapulo a sara iti ulona.

\s5
\v 8 Bayat iti panangbuybuyak kadagiti sara, nakitak ti bassit a sara a nagparang iti ngato ti ulo iti dayta nga ayup. Pinarutna ti tallo kadagiti sara. Addaan daytoy a sara ti mata a kasla iti mata ti tao ken ngiwat nga agpalpalangguad maipapan kadagiti naindaklan a banbanag.

\s5
\v 9 Ket kabayatan a buybuyaek, naisagana dagiti trono para kadagiti ukom, ken iti Dios nga Agbibiag iti Agnanayon, ket nagtugaw iti maysa kadagiti trono. Dagiti kawesna ket kasla kapudaw iti niebe, ken ti buokna ket kasla kapudaw iti puro a de lana. Sumsumged ti tronona, ken addaan daytoy kadagiti pilid a sumsumged met laeng.

\s5
\v 10 Agay-ayus ti apuy a kasla karayan iti sangoananna. Milyon a tattao ti adda sadiay nga agserserbi kenkuana, ken sangagasut a milyon dagiti dadduma a tattao a nakatakder iti sangoananna. Nangrugi ti panangukom, ket linuktanda dagiti libro.

\s5
\v 11 Idi agbuybuyaak, mangngegko a kasta unay ti panagpalpalangguad ti bassit a sara. Idi intuloyko ti agbuya, napapatay ti maikapat nga ayup. Naitappuak iti apuy ti bangkayna ket naan-anay a nauram.
\v 12 Ti pannakabalin dagiti tallo nga ayup ket napukaw kadakuada, ngem napalubosanda nga agtuloy nga agbiag iti naituding a tiempo.

\s5
\v 13 Nakitak pay iti dayta a rabii nga adda um-umay a kalanglanga ti anak ti tao, dayta ket, kasla kalanglanga ti tao. Umas-asideg isuna, a napalawlawan kadagiti ulep, ket napan isuna iti ayan iti Agbibiag iti Agnanayon ket naidatag kenkuana a napadayawan.
\v 14 Naikkan isuna iti turay a mangituray kadagiti amin a nasion iti lubong; naited kenkuana ti pammadayaw ti maysa nga ari. Agturayto isuna iti agnanayon-- saanto isuna nga agsardeng a mangiturturay. Saanto a pulos a madadael ti pagarian nga iturayanna.

\s5
\v 15 No maipapan kaniak, a ni Daniel, maladingitanak unay iti nakitak iti dayta a sirmata; mariribukanak unay, saanko nga ammo ti panunotek maipapan iti daytoy.
\v 16 Immasidegak iti maysa kadagiti nakatakder iti sango ti trono ti Dios, ket dinawatko kenkuana nga ibagana kaniak iti kayat a sawen daytoy.

\s5
\v 17 Kinunana, 'Ibagbagi dagiti uppat a dadakkel nga ayup dagiti uppat nga ari nga umayto a mangituray iti daga.
\v 18 Ngem ikkanto ti Kangangatoan ti kabaelan dagiti tattao a kukuana a mangituray iti pagarian iti agnanayon.'

\s5
\v 19 Ket kayatko pay a maammoan ti ad-adu maipapan iti ibagbagi ti maikapat nga ayup-- ti naidumduma nga ayup manipud kadagiti tallo, ti ayup a nangrumek kadagiti dinarupna babaen kadagiti bronse a kukona ken nangan kadagiti lasagda babaen iti landok a ngipenna, ti ayup a nangpayat kadagiti paset ti bagida a saan a nakan.
\v 20 Kayatko met a maammoan ti maipanggep kadagiti sangapulo a sara iti ulona ken maipanggep iti sara a naud-udi a nagparang, a nangdadael kadagiti tallo a dadduma a sara. Kayatko a maammoan ti kayat a sawen daytoy no apay nga addaan kadagiti mata ken ngiwat nga agpalpalangguad unay. Ti ayup nga ibagbagi dayta a sara ket ad-adda a nakabutbuteng ngem kadagiti dadduma nga ayup.

\s5
\v 21 Kabayatan iti sirmatak, nakitak a dinarup daytoy a sara dagiti tattao ti Dios ket pinarmekna ida.
\v 22 Ngem simmangpet iti Agbibiag iti Agnanayon ket nangukom a maipabor kadagiti tattao a kukuana. Ket panawenen a mangituray dagiti tattao ti Dios.

\s5
\v 23 Ket kinuna kaniak ti tao nga agtaktakder sadiay, 'Ibagbagi ti maikapat nga ayup ti maysa a pagarian a tumaudto iti daga; naidumdumanto dayta a pagarian manipud kadagiti amin a sabali a pagarian. Rumekento ti armada dayta a pagarian dagiti tattao iti entero a lubong ken ibaddekna dagiti bagida.
\v 24 No maipapan kadagiti sangapulo a sara daytoy, ibagbagida dagiti sangapulo nga ari nga agsasaruno a mangiturayto iti dayta a pagarian. Ket agparangto ti maysa pay nga ari. Naidumdumanto isuna manipud kadagiti immuna nga ari. Parmekennanto dagiti tallo nga ari nga ibagbagi dagiti tallo a sara a naparut.

\s5
\v 25 Agsaonto isuna kadagiti banbanag a maikaniwas iti Kangangatoan, ket idadanesnanto dagiti tattao ti Dios. Padasennanto a baliwan dagiti nasagradoan a fiesta ken dagiti linteg. Tenglennanto ida iti tallo ket kagudua a tawen.
\v 26 Ngem mapasamakto ti panangukom, ket alaendanto ti pagarianna ket naan-anayto a madadael.

\s5
\v 27 Ket ti pagarian, ti pannakabalin a mangituray, ken ti kinabileg dagiti pagarian nga adda iti babaen iti sibubukel a langit ket maitedto kadagiti nasantoan a tattao a kukua ti Kangangatoan. Ti iturturayanna a pagarian ket awan patinggana, ket agserbi ken agtulnog kenkuana dagiti amin nga ari ken mangiturturay.'
\v 28 Dayta ti nakitak iti sirmatak. Siak a ni Daniel, ket mabutbuteng, nga uray la bimsag ti rupak. Ngem saanko nga imbagbaga iti siasinoman ti nakitak a sirmata."

\s5
\c 8
\p
\v 1 Kabayatan ti tallo a tawen a panagari ni Belsazar iti Babilonia, siak a ni Daniel ket naaddaan iti maysa pay a sirmata.
\v 2 Iti dayta a sirmata, addaak idiay Susa, ti napaderan a siudad iti probinsia ti Elam. Agtaktakderak iti abay ti Karayan Ulai.

\s5
\v 3 Timmangadak ket nakitak ti maysa a kalakian a karnero nga agtaktakder iti igid ti karayan. Addaan daytoy kadagiti dua nga atitiddog a sara, ngem at-atiddog ti naud-udi a nagtubo ngem iti immuna a nagtubo.
\v 4 Sinangdo ti kalakian a karnero ti amin a banag nga agpalaud ken amin a banag nga agpa-amianan ken amin a banag nga agpa-abagatan iti daytoy. Awan iti sabali nga ayup a makabael a makiranget ken awan ti makapasardeng iti daytoy. Inaramid ti kalakian a karnero ti aniaman a kayatna nga aramiden ken nagbalin isuna a nabileg unay.

\s5
\v 5 Kabayatan a panpanunotek ti maipapan iti nakitak, nakitak ti maysa a kalding a naggapu iti laud. Napardas unay a nagtaray a bimmallasiw iti daga; kasla saan a nagdisso dagiti sakana iti daga. Addaan daytoy a kalding iti maysa a dakkel a sara iti nagbaetan dagiti matana.
\v 6 Nagtaray nga agturong iti ayan ti kalakian a karnero nga addaan iti dua a sara, ti karnero nga agtaktakder iti igid ti karayan, ket nagtaray a sirurungsot ti kalding nga agturong iti ayanna.

\s5
\v 7 Sirurungsot a sinangdo ti kalding ti kalakian a karnero ket natukkol dagiti dua a sarana. Tinumba ti kalding ti kalakian a karnero iti daga ket impayatna daytoy. Awan ti siasinoman a makaispal iti kalakian a karnero manipud iti pannakabalin ti kalding.
\v 8 Nagbalin a nabileg unay ti kalding. Ngem idi nagbalin a nabileg unay ti pannakabalinna, natukkol ti nabileg a sarana. Nagtubo ti uppat nga agduduma a sara iti sigud a lugar daytoy. Nakaturong ti tunggal maysa a sara kadagiti uppat nga angin ti tangatang: amianan, abagatan, daya ken laud.

\s5
\v 9 Ket manipud iti maysa kadagiti uppat a sara nagparang ti maysa a bassit a sara. Nagbalin daytoy a nabileg ket nakaturong iti abagatan ken iti daya ken iti napintas a daga ti Israel.
\v 10 Nagbalin a napigsa unay dayta a sara, isu a dinarupna dagiti dadduma a soldado ti armada ti langit ken dadduma a bituen iti tangatang. Impuruakna ti dadduma kadagitoy iti daga ket impayatna ida.

\s5
\v 11 Kinaritna ti Dios, a mannakabalin amin, ken inikkatna dagiti inaldaw a panangisagut kadagiti daton. Tinulawanna pay ti templo.
\v 12 Gapu iti panagrebelde, maabakto ti armada ti langit, ket maikkatto ti kankanayon a panagpuor kadagiti daton. Ipurruaknanto ti kinapudno iti daga. Agballiginto dagiti dakes a banbanag nga ar-aramidenna.

\s5
\v 13 Ket nakangngegak iti dua nga anghel nga agtungtungtong. Sinaludsod ti maysa kadakuada, "Kasano pay kabayag nga agtultuloy dagiti banbanag nga adda iti daytoy a sirmata? Kasano pay kabayag a lappedan ti tao nga agrebrebelde a maibusor iti Dios ken nangtulaw iti templo dagiti papadi manipud iti panangidaton kadagiti sagut? Kasano kabayag ti panangibaddekna iti templo ken kadagiti armada ti langit,
\v 14 Insungbat ti sabali nga anghel, "Agtultuloy daytoy agingga iti 2,300 nga aldaw. Kabayatan dagitoy nga al-aldaw, saan a mapalubosan dagiti tattao nga agidatag iti daton iti agsapa wenno rabii. Kalpasan dayta, malinisanto ti templo ket maisubli manen iti sigud a kasasaadna."

\s5
\v 15 Kabayatan a siak, a ni Daniel, ket padpadasek nga awaten no ania ti kayat a sawen ti sirmata, kellaat a maysa nga anghel a kaas-asping ti tao ti nagtakder iti sangoanak.
\v 16 Ket nakangngegak iti maysa a tao a nagpukkaw manipud iti ballasiw ti Karayan Ulai, kunana, "Gabriel, ipalawagmo kenkuana ti kayat a sawen ti sirmata a nakitana!"
\v 17 Isu nga immay ni Gabriel ket nagtakder iti abayko. Napalalo ti butengko, ket natumbaak iti daga. Ngem kinunana kaniak "Tao, kasapulan a maawatam dagiti pasamak a nakitam iti sirmata ket mapasamakto iti tiempo ti panungpalan."

\s5
\v 18 Kabayatan nga agsasao isuna, nakaturogak iti nasimbeng a nakapakleb. Ngem ineggamannak ni Gabriel ket binangonnak tapno makatakderak manen.
\v 19 Ket kinunana, "Immayak ditoy tapno ipakitak kenka ti mapasamakto gapu iti pungtot ti Dios. Mapasamakto dagitoy a banbanag inton asidegen ti tiempo ti panungpalan ti lubong.

\s5
\v 20 Ket no maipapan iti nakitam a kalakian a karnero nga addaan kadagiti dua a sara, ibagbagi dagitoy a sara dagiti pagarian ti Medes ken Persia.
\v 21 Ibagbagi ti nakitam a kalding ti pagarian ti Grecia, ken ti sara a nagparang iti nagbaetan dagiti mata daytoy ket ibagbagina ti immuna nga ari.

\s5
\v 22 Ket maipapan kadagiti uppat a sara a nagtubo kalpasan ti pannakaikkat ti umuna a sara, ibagbagida dagiti uppat a pagarian a mabingay-bingayto manipud iti umuna a pagarian. Dagitoy nga uppat a pagarian ket saanto a kas iti kapigsa ti umuna a pagarian.
\v 23 Ngem dumtengto ti tiempo nga agpatingga dagitoy a pagarian. Mapasamakto daytoy kalpasan a maaramid dagiti nadangkes a mangidadaulo dagiti amin a kinadakes nga impalubos ti Dios nga aramidenda. Ket iti maysa kadagitoyy a pagarian, addanto iti tumaud nga ari a natangsit ken nalaingto unay nga agaramid iti kinadakes.

\s5
\v 24 Agbalinto isuna a nabileg unay, ngem saanto a gapu dagitoy iti mismo nga ar-aramidenna. Dadaelennanto dagiti banbanag kadagiti adu a disso, ket agballiginto iti amin a banag nga aramidenna. Papatayennanto ti adu kadagiti natured a soldado ken dagiti tattao a nasantoan.
\v 25 Gapu ta nasikap unay isuna, agballiginto a mangallilaw kadagiti dadduma. Agrebeldento pay isuna a maibusor iti Ari dagiti ari, a mangdadaelto kenkuana nga awan iti aniaman a pannakabalin ti tao.

\s5
\v 26 Dagitoy dagiti pudno a sirmata dagiti rabii ken dagiti agsapa. Ngem ilimedmo dagitoy ken saanmo nga ibagbaga ti sirmata kadagiti sabali, gapu ta adunto a tawen ti aglabas sakbay a mapasamak dagitoy a banbanag."

\s5
\v 27 Ket, siak a ni Daniel ket kimmapsut ken nagsakit iti sumagmamano nga aldaw. Kalpasanna, bimmangonak ket nagsubliak a mangaramid ti trabaho nga inted kaniak ti ari, ngem mariribukanak maipanggep iti sirmata. Awan ti siasinoman a makaawat iti daytoy.

\s5
\c 9
\p
\v 1 Iti umuna a tawen a panagturay ni Dario (a kaputotan ti taga-Media ken putot ni Xerxes, a nangparmek kadagiti taga-Babilonia)—
\v 2 iti umuna a tawen nga isuna ti ari, siak a ni Daniel, ket ad-adalek dagiti nasantoan a libro maipapan iti mensahe nga inted ni Yahweh kenni profeta Jeremias, a madadaelto ti Jerusalem ket agtalinaed a nadadael iti pito pulo a tawen.

\s5
\v 3 Kalpasan a nabasak dayta, nagpakpakaasiak kenni Yahweh a Diosko babaen iti kararag ken panagayunar tapno tulongannakami. Nagkawesak iti daan a sako ken nagtugawak iti dapu.
\v 4 Nagkararagak kenni Yahweh a Diosko, ket dimmawatak iti pammakawan kadagiti basol a naaramidmi: "O Apo naindaklan ken mannakabalinka. Sipupudno nga inaramid ti imbagam nga aramiden kadakami. Inayatmo iti napudno dagiti nangayat kenka ken dagiti nangaramid iti imbilinmo nga aramidenda.

\s5
\v 5 Ngem nagbasol ken nakaaramidkami kadagiti banbanag a saan a nasayaat. Nakaaramidkami kadagiti nadangkes a banbanag, ken nagrebeldekami kenka. Timmallikud ken saankami a nagtulnog kadagiti bilbilinmo.
\v 6 Nagsao dagiti profetam para kenka, imbagada dagiti mensahem kadagiti arimi, kadagiti dadduma a mangidadaulo kadakami, kadagiti dadduma a kapuonanmi, ken kadagiti amin nga Israelita, ngem saankami a dimngeg kadakuada.

\s5
\v 7 O Apo, agtigtignayka a sililinteg. Nupay kasta, nalapunoskami ti bain. Pudno daytoy kadagiti tattao ti Juda nga agnanaed idiay Jerusalem ken kadagiti agnanaed kadagiti dadduma a lugar ti Judea. Pudno pay daytoy maipanggep kadagiti tattaom a Judio, nga inwarawaram kadagiti dadduma a pagilian gapu ta saankami a napudno kenka.
\v 8 O Yahweh, dakami, dagiti arimi, dagiti dadduma a mangidadaulo kadakami ken dagiti dadduma a kapuonanmi ket mabain gapu ta nagbasolkami kenka.

\s5
\v 9 Nupay, nagrebeldekami kenka, nagtignayka a siaasi kadakami ken sipapaluboska a mangpakawan kadakami.
\v 10 Idi intedmo dagiti lintegmo kadagiti profeta a nagserbi kenka, ket imbagada kadakami nga agbiagkami segun kadagidiay a linteg, saanmi nga impangag ti timek ni Yahweh a Diosmi.
\v 11 Sinalungasing ti entero nga Israel ti lintegmo, ket timmallikudkami manipud iti daytoy ken nagkedked a mangaramid iti imbagam kadakami nga aramidenmi. Gapu ta nagbasolkami kenka, imbaonmo kadakami dagiti nakabutbuteng a banbanag nga imbaga ti adipenmo a ni Moises a mapasamakto kadakami no agbasolkami kenka.

\s5
\v 12 Binallaagannakami ken dagiti mangidadaulo kadakami a dusaem ti nakaro ti Jerusalem babaen iti panangparnuay iti dakkel a didigra sadiay, maysa a didigra a nakarkaro ngem iti aniaman a didigra a napadasan iti dadduma a siudad, ket inaramidmo ti imbagam nga aramidem.
\v 13 Dinusanakami a kas iti insurat ni Moises nga aramidem. Ngem saankami latta a timmallikud kadagiti dakes nga aramidmi, wenno saankami a nagpakpakaasi kenka.
\v 14 Isu a gapu ta saankami a nagtulnog kenka, O Yahweh, inkeddengmo a dusaennakami, ket dinusanakami, gapu ta kanayonmo nga aramiden no ania ti nalinteg.

\s5
\v 15 O Apo a Diosmi, inruarmo dagiti tattaom manipud iti Egipto babaen iti naindaklan a pannakabalinmo, ket babaen iti panagaramidmo iti dayta, impakaammom kadagiti tattao manipud iti dayta a tiempo agingga iti agdama a tiempo a naindaklanka uray pay nagbasolkami ken nakaaramid kadagiti nadangkes a banbanag.
\v 16 Ngem ita, gapu ta amin nga aramidem ket nalinteg, kiddawenmi kenka a saankan nga agpungtot iti Jerusalem, O Apo. Siudadmo ti Jerusalem, ket naipasdek sadiay ti templom iti tapaw ti nasagradoan a turodmo. Ita, uy-uyawen dagiti amin a tattao nga agnanaed kadagiti kabangibang a pagilian ti Jerusalem gapu kadagiti basolmi ken gapu kadagiti dakes a banbanag nga inaramid dagiti kapuonanmi.

\s5
\v 17 O Diosmi, denggem ti kararag nga ipakpakaasik kenka nga aramidem, siak nga adipenmo. Para iti pagsayaatam, agtignayka a siaanus iti santuariom idiay Jerusalem, a dinadael dagiti armada ti Babilonia.
\v 18 O Diosko, denggem ti kararagko. Kitaennakami ket aramidem ti rumbeng. Kitaem, nadadael daytoy a siudad a kukuam. Agkarkararagkami kenka gapu ta manangngaasika, saan a gapu ta nakaaramidkami iti nasayaat.
\v 19 O Apo, denggennakami! O Apo, pakawanennakami! Kukuam daytoy a siudad ken dagitoy a tattao. Isu nga agpakpakaasiak kenka, O Diosko, nga ipangagmo ti ibagbagak ken agtignayka tapno tulongannakami ita, para iti pakaidayawam!"

\s5
\v 20 Nagtultuloyak a nagkarkararag ken nagpakpakawan kadagiti basol a naaramidko ken dagiti tattaok nga Israel, ken nagpakpakaasiak kenni Yahweh a Diosko nga isublina ti templo iti tapaw ti nasagradoan a turod idiay Jerusalem.
\v 21 Kabayatan nga agkarkararagak, immay ni Gabriel, ti anghel a nakitak iti umuna a sirmata, a napardas nga agtaytayab nga umasideg kaniak iti rabii idi agisagut dagiti padi kadagiti daton.

\s5
\v 22 Kinunana kaniak, "Daniel, immayak kenka tapno ikkanka iti nalawag a pannakaawat iti mensahe nga inted ti Dios kenni Jeremias.
\v 23 Idi nangrugika nga agpakpakaasi iti Dios tapno kaasianna ti Israel, inikkannak iti mensahe nga itedko kenka. Ay-ayatennaka unay, isu nga imbaonnak tapno ibagak kenka ti imbagana kaniak. Isu nga ita, ipangagmo a nasayaat tapno maawatam ti kayat a sawen ti imparangarangna kenni Jeremias.

\s5
\v 24 Inkeddeng ti Dios nga addanto ti 490 a tawen agingga a wayawayaanna dagiti tattaom ken ti kukuana a siudad manipud kadagiti basolda ken masubbot kadagiti dakes a banbanag a naaramidda. Ket iturayanto ti Dios a sililinteg ti tunggal maysa, ket aramidennanto dayta iti agnanayon. pumudnonto ti nakitam iti sirmata ken ti impadto ni Jeremias, ket maidatonto manen iti Dios ti nasagradoan a templo.
\v 25 Masapul a maammoam ken maawatam daytoy: Addanto ti 49 a tawen ken kalpasanna 434 a tawen inton ibilin ti ari a maibangon manen ti Jerusalem, ken inton umay ti mangidadaulo, ti tao a pinili ti Dios. Ket maibangonto manen ti Jerusalem, ket addanto dagiti kalsadana ken addanto ti natibker a sarikedked iti aglawlaw daytoy tapno masalakniban ti siudad, nupay tiemponto daytoy ti nakaro a riribuk.

\s5
\v 26 Kalpasan dagiti 434 a tawen, mapapatayto ti mangidadaulo a pinili ti Dios, ket maitalawto ti amin a banag manipud kenkuana. Kalpasan dayta, madadaelto ti templo babaen iti armada ti maysa a nabileg a mangiturturay. Madadaelto ti siudad ken ti templo kas iti panangdadael ti maysa a layus kadagiti amin a banag. Inton mapasamak daytoy, agsardengto dagiti gubat ken pannakadadael.

\s5
\v 27 Makitulagto dayta a mangiturturay kadagiti adu a tattao. Aramidennanto ti inkarina iti pito a tawen. Ngem into malpas ti kagudua dayta a tiempo, lappedannanto dagiti papadi manipud iti panangted kadagiti aniaman a daton ken sagut iti Dios. Kalpasan nga aramiden daytoy a mangiturturay dagitoy a makarimon a banbanag, addanto ti mangtulaw iti templo babaen iti panangikabil iti maysa a didiosen iti nasantoan unay a lugar. Agtalinaedto daytoy sadiay agingga a naan-anay a madadael ti Dios ti nangikabil iti daytoy sadiay.”

\s5
\c 10
\p
\v 1 Bayat iti maikatlo a tawen a ni Ciro ti ari ti Persia, maysa a mensahe a naggapu iti Dios ti naited kenni Daniel (a napanaganan iti Beltesazar), ket pudno ti mensahe. Maipanggep daytoy iti maysa a nakaro a gubat, ket naawatan ni Daniel ti mensahe gapu iti nakitana iti sirmata.

\s5
\v 2 Iti dayta a tiempo, siak a ni Daniel ket naliday iti las-ud ti tallo a lawas maipanggep iti napasamak iti Jerusalem.
\v 3 Saanak a nangnangan iti aniaman a naimas a taraon wenno uray ania a karne wenno immin-inom iti arak. Saanak pay a nangikabkabil iti nabanglo a lana iti rupak wenno iti buokko iti las-ud kadagitoy a tallo a lawas.

\s5
\v 4 Idi nalpasen ti tallo a lawas, iti maikaduapulo ket uppat nga aldaw ti umuna a bulan, nakatakderkami kadagiti kakaduak iti igid ti Karayan Tigris.
\v 5 Timmangadak ket adda nakitak sadiay a maysa a lalaki a nakakawes iti puraw ken adda barikesna a naaramid manipud iti puro a balitok.
\v 6 Nagraniag ti bagina a kasla iti napateg a bato a beryl. Ti rupana ket kasla iti karaniag iti gilap ti kimat. Dagiti matana ket kasla kadagiti umap-apuy a pagsilawan. Nagraniag dagiti takkiag ken saksakana a kasla iti napasileng a gambang. Nagpigsa ti timekna a kasla iti ariwawa ti adu a tattao.

\s5
\v 7 Siak laeng a ni Daniel ti nakakita iti daytoy a sirmata. Saan a nakita dagiti lallaki a kakuyogko, ngem nariknada nga adda iti sabali a kadduami sadiay, ket nagbutengda. Nagtatarayda ket naglemmengda.
\v 8 Isu a siak laeng iti nabati sadiay, a mangkitkita iti daytoy a naidumduma a sirmata. Napakapsutanak unay. Pimmusyaw ti rupak nga uray la awan ti nakabigbig kaniak.
\v 9 Nakakitaak iti maysa a lalaki sadiay, ket idi nangngegko a nagsao isuna, natuangak iti daga. Naawananak iti puot ken natuangak a papakleb iti daga.

\s5
\v 10 Pagammoan, adda ima a nangiggem kaniak ket binangonnak, ket nakaparintumengak, ngem agtigtigergerak pay laeng.
\v 11 Kinuna ti anghel kaniak, "Daniel, ay-ayatennaka unay ti Dios. Tumakderka ket dumngegka iti ibagak kenka gapu ta imbaonnak ti Dios nga umay kenka." Idi imbagana dayta, timmakderak, ngem agtigtigergerak pay laeng.

\s5
\v 12 Ket kinunana kaniak, "Daniel, saanka nga agbuteng. Nangngeg ti Dios ti inkakaragmo manipud pay idi immuna nga aldaw nga inkeddengmo nga agpakumbabaka tapno maawatam ti sirmata. Immayak kenka gapu iti inkararagmo.
\v 13 Linapdannak ti dakes nga espiritu a mangiturturay iti pagarian ti Persia iti duapulo ket maysa nga aldaw, ket nasken nga agtalinaedak sadiay iti dayta a tiempo. Ngem immaynak tinulongan ni Miguel, a maysa kadagiti kangatoan nga anghel ti Dios. Pinanawak isuna idiay Persia tapno lapdanna dayta a dakes nga espiritu.

\s5
\v 14 Immayak ditoy tapno tulonganka a mang-awat no anianto ti mapasamak kadagiti Israelita iti masakbayan. Saanmo a liplipatan a ti sirmata a nakitam ket maipanggep kadagiti banbanag a mapasamakto iti masakbayan, ket saan a dagiti banbanag a dandanin a mapasamak."
\v 15 Idi imbagana dayta, kimmitaak iti daga ket awan ti uray ania a naibagak.

\s5
\v 16 Pagammoan, sinagid ti anghel a kaas-asping ti tao dagiti bibigko. Ket nabaelak ti nagsao, ket kinunak kenkuana, "Apo, gapu ta nakitak daytoy a sirmata, kimmapsutak unay, ket saanko a malapdan ti panagtigtigergerko.
\v 17 Saanko a kabaelan iti makisao kenka. Ta napakapsutanak iti kasta unay ken marigatanak nga aganges.”

\s5
\v 18 Ngem iniggamannak manen, ket pinapigsanak manen.
\v 19 Kinunana kaniak, "Tao, dungdungoennnaka unay ti Dios. Isu a saanka nga agbuteng. Tarigagayak a sumayaat koma ti kasasaadmo ket mapabilegka." Idi naibaganan dayta, nariknak nga ad-adda a pimmigsaak, ket kinunak, "Apo, ibagam ti kayatmo nga ibaga kaniak. Pinapigsam ti riknak."

\s5
\v 20-21 Ket kinunana, "Ammom kadi no apay nga immayak kenka? Daytoy ket tapno ipaltiing kenka no ania ti nakasurat iti libro a mangipakpakita iti kinapudno ti Dios. Ngem ita, masapul nga agsubliak a makiranget iti dakes nga espiritu a mangiturturay iti pagarian ti Persia. Kalpasan a maparmekko isuna, agparangto ti dakes nga anghel a mangbanbantay iti Grecia ket masapul a maparmekko isuna. Tulungannakto ni Miguel a mangbanbantay kadakayo nga Israelita, ngem awan a pulos ti siasinoman a mangtulong kaniak.

\s5
\c 11
\p
\v 1 "Iti umuna a tawen ti panagturay ni Darius a taga-Media, immayak a mismo tapno tulongak ken papigsaek ni Miguel.
\v 2 Kinuna ti anghel, "Ti ipaltiingko kenka ita ket pudno a mapasamakto. Addanto pay tallo nga ari nga agsasaruno a mangituray iti Persia. Ket addanto iti maikapat nga ari, a nabakbaknangto nga amang ngem dagiti immuna. Magun-odnanto ti bilegna babaen iti kuarta. Ket allukoyennanto ti amin tapno makiranget a maibusor iti pagarian ti Grecia.

\s5
\v 3 Ket addanto iti tumaud a maysa a nabileg unay nga ari. Iturayannanto ti nalawa unay nga imperio, ket aramidennanto ti aniaman a kayatna nga aramiden.
\v 4 Ngem inton agbalin isuna a nabileg unay, mabingbingayto ti pagarianna iti uppat a paset. Agturayto dagiti ari a saanna a kaputotan, ngem saandanto nga agbalin a kas iti kinabilegna. Madadaelto ti pagarianna ket maited kadagiti sabali.

\s5
\v 5 Kalpasanna, agbalinto a nabileg unay ti ari ti Abagatan. Ngem agbalinto a nabilbileg ngem isuna ti maysa kadagiti heneral ti armadana ket iturayannanto ti nalawlawa a paset.
\v 6 Iti umisu a tiempo, agtulagdanto. Mapanto ti babai a putot ti ari ti Abagatan iti ari ti Amianan tapno mapasingkedan ti nagtulaganda. Ngem mapukawnanto ti pannakabalinna ket mabaybay-anto isuna - isuna ken dagiti amin a nangkuyog kenkuana, ken kasta met ti amana, ken ti nangtulong kenkuana iti dayta a tiempo.

\s5
\v 7 Saan nga agbayag, kalpasan dayta, maysanto kadagiti kakabagianna ti sumukat kenkuana a mangituray, ket rautento ti armadana ti armada ti ari ti Amianan. Serrekendanto ti sarikedked dagiti soldado ket parmekendanto ida.
\v 8 Ipanawdanto dagiti didiosenda nga ipan idiay Egipto, ket alaendanto dagiti estatuada (a naaramid babaen iti panangsukog iti landok iti maysa a holmaan) ken dagiti adu nga alikamenda a naaramid iti pirak ken balitok. Ket iti las-ud iti sumagmamano a tawen, saanto a rauten ti armadana ti armada ti ari ti Amianan.
\v 9 Ket rautento ti armada ti ari ti Amianan ti pagarian ti ari ti Abagatan, ngem agsublinto isuna iti mismo a dagana.

\s5
\v 10 Nupay kasta, agsagannanto a mangirugi iti gubat dagiti putotna a lallaki ket mangummongdanto iti maysa a dakkel nga armada. Magnanto nga agpaabagatan dayta nga armada ket agwarasda iti entero nga Israel a kasla maysa a dakkel a layus. Rautendanto ti maysa a natibker a sarikedked iti abagatan ti Israel.

\s5
\v 11 Ket ti ari ti Abagatan, iti kasta unay a pungtotna, magnanto nga agpaamianan a kadduana dagiti armadana ket makirangetdanto a maibusor iti maysa a dakkel nga armada. Mangummongto ti ari ti Amianan iti dakkel unay nga armada, ngem parmekento ida ti armada ti ari ti Abagatan.
\v 12 Agbalinto a napannakel unay ti ari ti Abagatan gapu ta maparmekto ti armadana ti adu unay a bilang dagiti soldado ken adunto ti mapapatayda kadagiti kabusorda. Ngem saanto nga agballigi isuna.

\s5
\v 13 Mangummongto manen ti ari ti Amianan iti maysa nga armada a dakdakkelto ngem iti immuna. Mapalabas iti sumagmamano a tawen, rumautto manen ti ari ti Amianan nga addaan iti dakkel nga armada ken adu nga armas a pakigubat.

\s5
\v 14 Iti dayta a tiempo, adunto ti bumusor iti ari ti Abagatan. Tapno matungpal ti maysa a sirmata, sumagmamano a naranggas a tattao manipud iti pagiliam nga Israel ti bumusorto met tapno saandanton a maiturayan a pulos, ngem maparmekdanto.

\s5
\v 15 Ket rumautto ti ari ti Amianan agraman dagiti armadana ket mangigabsuondanto iti rugit kadagiti pader iti siudad a nasayaat ti pannakasarikedkedna, ket rebbaendanto dagitoy a pader ket lakubendanto ti siudad. Dagiti soldado nga immay manipud iti Abagatan a mangikanawa iti dayta a siudad, ken uray dagiti kalalaingan a bunggoy dagiti soldado ket awanto ti pigsada nga agtultuloy a makiranget.
\v 16 Isu nga aramidento ti ari ti Amianan ti aniaman a kayatna a maibusor iti ari ti Abagatan, ket awanto a pulos ti makalapped kenkuana. Sakupento ti armadana ti nadayag a daga ti Israel ket naan-anayto nga iturayanna daytoy.

\s5
\v 17 Kalpasanna, mangeddengto ti ari ti Amianan a magna nga agpaabagatan a kakuyogna dagiti amin a soldadona manipud iti pagarianna. Makitulagto a makikaddua isuna iti ari ti Abagatan ket tapno matulongan isuna ti babai a putotna a mangdadael iti pagarian ti Abagatan, ipaasawana isuna iti ari ti Abagatan. Ngem saanto nga agballigi dayta a panggep.
\v 18 Kalpasan dayta, rautento ti armada ti ari ti Amianan dagiti adda iti rehion nga asideg iti Baybay Mediteranean, ket adunto kadakuada ti parmeken ti armadana. Ngem maysa a mangidadaulo iti armada manipud iti sabali a pagilian ti mangparmekto kenkuana ken manglappedto iti kinapannakkelna. Ipalak-amnanto a maibusor kenkuana met laeng ti mismo a kinatangsitna.
\v 19 Kalpasanna, agsublinto ti ari ti Amianan kadagiti nasarikedkedan iti mismo a daga. Ngem maparmekto isuna, ket awanto a pulos ti makasarak kenkuana.

\s5
\v 20 Kalpasanna, addanto iti sabali a lalaki a sumukat kenkuana. Isunanto ti mangpilit kadagiti tattao nga agbayad iti buis a maipaay iti panangpapintas iti palasio, ngem matayto dayta nga ari kalpasan iti apagbiit laeng a tiempo. Nupay kasta, saanto a matay isuna gapu ta kagurgura isuna dagiti tattao wenno iti gubatan.
\v 21 Ti sumaruno nga ari ket maysa a dakes a tao a kagurgura dagiti tattao gapu ta saan isuna a putot ti napalabas nga ari, ket awanto ti karbenganna nga agturay a kas ari. Ngem maisaadto isuna nga awan iti aniaman a panagsuppiat inton saan a namnamaen dagiti tattao daytoy, ket agturayto isuna a kas ari babaen iti panangsikapna kadagiti tattao.
\v 22 Inton bumilegen ti armadana, rautendanto dagiti armada a sumuppiat kenkuana ket maikisapto dagiti kabusorda iti sangoananda a kasla iti panangiyanud ti layus. Maikisapto dagiti kabusorda ken ti panguloen dagiti papadi.

\s5
\v 23 Babaen iti pannakitulagna kadagiti mangiturturay kadagiti dadduma a nasion, allilawennanto ida, ket agbalinto isuna a nabileg unay, uray no iturayanna ti maysa a nasion a manmanu ti bilang dagiti tattaona.
\v 24 Kellaat a rautento ti armadana ti maysa a nabaknang a probinsia, ket aramidendanto dagiti banbanag a saan nga inaramid dagiti kapuonanna: samsamendanto iti gubatan dagiti amin a kita dagiti sanikua manipud kadagiti tattao a pinarmekda. Kalpasanna, bingayento ti ari dagitoy a sanikua kadagiti gagayyemna. Panggepennanto pay a rauten ti armadana dagiti sarikedked, ngem iti apagbiit laeng a tiempo.

\s5
\v 25 Mangummongto ti ari ti Amianan iti dakkel ken nabileg nga armada tapno rautenda ti armada ti ari ti Abagatan. Sabtento isuna ti ari ti Abagatan iti gubatan nga addaan iti dakkel ken nabileg nga armada. Nupay kasta, saanto isuna nga agballigi ken saanto nga agballigi dagiti panggepna gapu kadagiti amin a dakes a panggep a panangallilaw a maibusor kenkuana.
\v 26 Uray dagiti mapagtalkan unay a mammagbaga iti ari ti Abagatan ket panggependanto a pukawen isuna. Ti armadana ket maparmekto ken adunto ti mapapatay kadagiti soldadona.
\v 27 Ket dagiti dua nga ari nga agpada a mangayat a mangituray iti dayta a paset ket agsangodanto a mangan iti maymaysa a lamisaan, ngem agpadadanto nga aginnulbod iti tumunggal maysa. Awanto kadakuada iti makagun-od iti kayatna gapu ta saan pay nga isu ti tiempo nga inkeddeng ti Dios tapno adda maaramid a panagkakaddua.

\s5
\v 28 Agsublinto ti armada ti ari ti Amianan iti dagana, nga awit-awitda dagiti amin a napapateg a banbanag a sinamsamda. Kayatto a dadaelen ti ari ti nasantoan a tulag ken ti panagdayaw idiay Jerusalem. Aramidennanto ti kayatna nga aramiden iti Israel, ket kalpasanna, agsublinto iti mismo a dagana.

\s5
\v 29 Inton dumteng ti tiempo nga inkeddeng ti Dios, rautento manen ti ari ti Amianan ti Abagatan. Ngem iti daytoy a gundayaw, saanto nga agballigi isuna a kas idi damo.
\v 30 Addanto dagiti barko a sumabat manipud Kittim a bumusor iti armadana ket isunto ti pagbutnganna. Isu a makapungtotto unay isuna, ket agsublinto isuna iti Israel a kaduana ti armadana ket kayatnanto a dadaelen ti panagdayaw ken ti linteg. Ipakitanto ti ari ti panangayun ken panangpaborna kadagiti nangtallikud iti nasantoan a tulag ti Dios iti Israel.

\s5
\v 31 Mangaramidto dagiti dadduma a soldadona kadagiti banbanag a mangtulaw iti templo. Lappedandanto dagiti papadi manipud iti panagidataonda kadagiti daton iti tunggal aldaw, ket ikabilda iti templo ti maysa a banag a makarimon a mamagbalin daytoy a kasla let-ang.
\v 32 Babaen iti panangallilawna kadagiti timmallikud iti tulag ti Dios iti Israel, allukoyennanto ida nga agbalin a pasurotna. Ngem kastanto unay ti panangsuppiat kadakuada dagiti napudno iti Diosda.

\s5
\v 33 Suroanto met dagiti mamasirib kadagiti mangidadaulo iti Israel dagiti dadduma. Ngem iti saan nga agbayag, mapapatayto kadagiti gubatan dagiti dadduma kadagitoy a mamasirib a mangidadaulo, ken mapuoranto agingga a matay dagiti dadduma, ken matakawanto dagiti dadduma, ken maibaludto dagiti dadduma.
\v 34 Bayat a maparparigat dagiti tattao ti Dios, tulonganto ida bassit dagiti sumagmamano a tattao, uray no saan a naimpusoan ti panangtulong dagiti dadduma kadakuada.
\v 35 Maparigatto dagiti dadduma a mamasirib a mangidadaulo tapno madalusan, maguguran ken mapasin-awda agingga iti panungpalan. Ta dumtengto pay laeng ti naituding a tiempo.

\s5
\v 36 Aramidento ti ari dagiti kayatna. Agpannakkelto isuna ket ibagana a natantan-ok isuna ngem iti uray ania a didiosen. Tabbaawannanto pay ti Dios a Kangatoan. Mabalinannanto nga aramiden ti kayatna agingga iti tiempo a makapungtot unay ti Dios, ta no ania ti inkeddeng ti Dios ket isu ti maaramid.
\v 37 Saanto a bigbigen ti ari dagiti dios a dinaydayaw dagiti kapuonanna ken dagiti dios nga ay-ayaten dagiti adu a babbai. Saannanto a bigbigen dagiti amin a dios, gapu ta ipagarupna a natantan-ok isuna ngem kadagitoy.

\s5
\v 38 Ngem padayawannanto ti dios dagiti sarikedked. Dayta ket dios a saan a pinadayawan dagiti kapuonanna. Mangidatonto isuna iti balitok ken pirak, al-alahas ken dadduma nga agkakangina a sagsagut iti dayta a dios.
\v 39 Mangtandanto isuna kadagiti tattao manipud iti sabali a pagilian nga agdaydayaw iti sabali a dios tapno tumulong kenkuana a mangraut kadagiti katitibkeran a sarikedked. Kastanto unay iti panangpadayawna kadagiti nangitulok a paiturayan kenkuana. Dutokannanto dagiti dadduma kadakuada kadagiti napapateg a saad iti gobierno, ket gunggunaannanto ida ken ikkannanto ida iti daga.

\s5
\v 40 Ngem inton dandanin agleppas ti tiempo iti panagturayna, umayto ti armada ti ari ti Abagatan, ngem rumautto nga umuna ti ari ti Amianan. Makirangetto ti armada, nga agtignay a maibusor kadagiti kabusorna a kasla layus, ket rumautdanto nga addaan kadagiti adu a barko.
\v 41 Rautendanto ti nadayag a daga ti Israel ket adunto ti mapasag, ngem dagiti nakalasat a tattao ti Edom, Moab, ken dagiti tattao ti Ammon ket makalibasto a sibibiag

\s5
\v 42 Rautennanto dagiti dadduma a pagilian, ket maparmekto dagiti tattao ti Egipto.
\v 43 Ipanawto ti armada ti Amianan dagiti nailemmeng a gameng a balitok ken pirak. Alaennanto dagiti kinabaknang ti Egipto. Agserbinto kenkuana dagiti taga-Libya ken dagiti taga-Etiopia.

\s5
\v 44 Ngem agbutengto unay isuna inton makangngeg isuna kadagiti damag maipanggep iti mapaspasamak iti daya ken iti amianan. Isu a makapungtotto unay isuna ket ibilinnanto iti armadana a mapan makiranget a sipupungtot ken mangpapatay iti adu kadagiti kabusorda.
\v 45 Ibangonto ti ari ti toldana a kas ari iti paset a nagbaetan ti Baybay Mediteranean ken ti turod iti Jerusalem, nga ayan ti templo. Ngem mapapatayto isuna sadiay, ket awanto a pulos ti tumulong kenkuana."f

\s5
\c 12
\p
\v 1 Kinuna pay ti anghel kaniak, "Kalpasan a mapasamak dagitoy a banbanag, agparangto ti natan-ok nga anghel a ni Miguel a mangsalsalaknib kadagiti Israelita. Kalpasanna, addanto ti tiempo dagiti nakaro a riribuk. Nakarkaronto dagiti riribuk ngem kadagiti aniaman a riribuk manipud idi nangrugi ti aniaman a nasion. Iti dayta a tiempo, maisalakanto amin dagiti tattao a nakasurat dagiti naganda iti libro.
\v 2 Adu kadagiti natay ti agbiagto manen. Agungarto dagiti dadduma kadakuada iti agnanayon a biag, ket dagiti dadduma ket iti pannakaibabain ken agnanayon a panakailaksid.

\s5
\v 3 Agraniagto dagiti masirib a kas iti karaniag ti tangatang. Dagiti nangipakita kadagiti dadduma ti wagas ti panagbiag a nalinteg ket agraniagto iti agnanayon a kasla kadagiti bituen.
\v 4 Ngem ti maipapan kenka, Daniel, iserram ti nalukot a pagsuratan a pagsursuratam ket selio-am daytoy agingga iti panungpalan. Sakbay a mapasamak dayta, adunto dagiti tattao nga agdaliasat nga umay ditoy ken mapan sadiay, nga ad-adda a makasursuro maipapan kadagiti adu a banbanag."

\s5
\v 5 Idi nalpas ti panagsasao dayta nga anghel, Timmangadak, siak a ni Daniel, ket kellaat a nakakitaak iti dua pay nga anghel. Nakatakder ti maysa iti igid ti karayan nga ayanko, ket nakatakder met ti maysa iti bangir.
\v 6 Immawag ti maysa kadakuada iti nakakawes kadagiti lino a pagan-anay nga agtaktakder ita iti surong ti karayan, "Kasano kabayag a mapasamak agingga ti panungpalan dagitoy a nakaskasdaaw a pasamak?"

\s5
\v 7 Ingngato ti nakakawes kadagiti lino ken nakatakder iti surong ti karayan dagiti imana ket sipapasnek a nagkari iti sibibiag iti agnanayon, "Tallo ket kagudduanto a tawen daytoy, ket inton saanen a maburburak dagiti nasantoan a tattao ti Dios ken ti pigsada, ket mapasamakto amin dagitoy a banbanag."

\s5
\v 8 Nangngegko ti imbagana, ngem saanko a naawatan daytoy. Isu a sinaludsodko, "Apo, anianto ti pagbanaganna inton agpatingga dagitoy a banbanag?"
\v 9 Insungbatna, "Daniel, masapul a pumanawkan ita. Saanko a masungbatan ti saludsodmo. Naserraan ken naselio-anen dagiti sao agingga iti panungpalan.

\s5
\v 10 Adunto dagiti tattao ti mapasin-aw, ket madalusandanto, ngem agtultuloyto dagiti nadangkes a tattao nga agtignay a sidadangkes. Dagitinto laeng masirib a tattao ti makaawat kadagitoy a banbanag.
\v 11 Addanto 1,290 nga aldaw manipud iti tiempo a nalappedan dagiti tattao nga agidaton kadagiti sagut iti tunggal aldaw, iti tiempo nga iyeg ti kabusor iti templo ti makarimon a banag a mamagbalin iti daytoy a kasla langalang a saan a makaay-ayo iti Dios.

\s5
\v 12 Maay-ayonto ti Dios kadagiti agtalinaed a napudno agingga a malpas ti 1,335 nga aldaw.
\v 13 Isu nga ibagak ita kenka, itultuloymo ti agtalek a sipupudno iti Dios agingga nga agpatingga ti biagmo ditoy rabaw ti daga. Mataykanto, ngem inton agpatinggan dagiti amin a banbanag, awatemto ti gunggonam manipud iti Dios."