ilo_udb/21-ECC.usfm

482 lines
47 KiB
Plaintext

\id ECC
\ide UTF-8
\h Eclesiastes
\toc1 Eclesiastes
\toc2 Eclesiastes
\toc3 ecc
\mt Eclesiastes
\s5
\c 1
\p
\v 1 Dagitoy dagiti sasao ken pammagbaga ti kaputotan ni Ari David, nga ari idiay Jerusalem. Aw-awagandak dagiti tattao a "Ti Manursuro."
\v 2 Kuna ti Manursuro, "Awan ti aniaman nga agtalinaed nga agnanayon. Maiyarig amin iti angep iti bigbigat wenno iti angin; mapan ken umay daytoy, ngem iti ania a rason?
\v 3 Ania ti maganab dagiti tattao manipud kadagiti amin a trabaho nga ar-aramidenda ditoy daga?
\s5
\v 4 Tunggal tawen, matay dagiti nataengan a tattao ken maiyanak dagiti maladaga, ngem saan pulos nga agbaliw ti lubong.
\v 5 Binigat nga agsingsingising ti init, ken rinabii a lumlumnek daytoy, ket kalpasanna dagdagus nga agrikus nga agsubli iti nagrugianna.
\v 6 Agpul-oy ti angin nga agpaabagatan ken kalpasanna agrikus daytoy tapno mangrugi nga agpul-oy iti amianan. Aglikawlikaw daytoy.
\s5
\v 7 Agay-ayus iti baybay dagiti amin a karayan, ngem saan pulos a mapunno ti baybay. Agsubli ti danum iti uneg ti daga ken agpangato manen a mapan kadagiti karayan; ket agayus manen daytoy iti baybay.
\v 8 Amin a banbanag ket saan a makapnek a saantayo pay kayat a pagsasaritaan iti maipapan iti daytoy. Agpapada a banbanag ti makitkitatayo, ket masikurantayo kadagitoy. Agpapada a banbanag ti mangmangngegtayo, ngem kayatayo pay ti makangngeg ti ad-adu.
\s5
\v 9 Agtultuloy nga agpapada dagiti amin a banbanag a kas iti kasisigudna. Dagiti banbanag a mapaspasamak ket napasamaken idi, ket mapasamakdanto manen. Aniaman ti naaramid idin ket maaramidto manen. Awan ti aniaman a pudno a barbaro iti daytoy a lubong.
\v 10 No dadduma kuna dagiti tattao, "Kitaenyo daytoy! Barbaro daytoy!" Ngem addan daytoy idi. Addan daytoy sakbay a naiyanaktayo.
\v 11 Saanen a malagip dagiti tattao dagiti banbanag a napasamak idi nabayagen a tiempo ken iti masakbayan, saanto a malagip dagiti tattao dagiti ar-aramidentayo ita.
\s5
\v 12 Siak, ti Manursuro, ket nagbalin nga ari ti Israel iti adu a tawen, nagturayak iti Jerusalem.
\v 13 Babaen iti panangus-usarko iti siribko, impampamaysak ti panunotko iti panang-awat kadagiti amin a banbanag a maar-aramid iti rabaw ti daga. Maysa a trabaho daytoy a nangbannog kaniak, a kas iti siasinoman a mangpadas iti daytoy.
\v 14 Kasla awan ti aniaman a mapaspasamak ditoy daga a pudno a mamagbalin kadatayo a makaaramid iti aniaman nga adda serbina. Daytoy ket kasla panangpadpadas a mangtengngel iti angin.
\v 15 Saan a mailinteg dagiti adu a banbanag a killo. Saantayo a mabilang dagiti banbanag a saantayo a makita.
\s5
\v 16 Kinunak iti bagik, "Nasirsiribak ngem iti siasinoman kadagidiay nga immuna kaniak a nagturay iti Jerusalem. Nasirsiribak ken ad-addu ti ammok ngem iti siasinoman kadakuada!
\v 17 Isu nga inkeddengko nga agadal iti ad-adu pay maipapan iti panagbalin a nasirib ken iti agadal maipapan iti panagaramid kadagiti kinukuneng ken minamaag a banbanag. Ngem naduktalak a ti panangpadpadas a mangawat kadagidiay a banbanag ket awan met laeng ti serserbina, kasla iti panangpadpadas a mangtengngel iti angin.
\v 18 Ti siasinoman nga agbalin a nasirib unay ket mapaay met iti kasta unay. No ad-adu ti ammo ti maysa a tao, ad-adda met nga agliday isuna.
\s5
\c 2
\p
\v 1 Ket kinunak iti bagik, "Padasek man nga aramiden dagiti amin a banbanag a pakaragsakak. Ammoek man no ti panangaramid kadagiti banbanag a pakaragsakak ket pudno a pagbalinennak a naragsak.” Ngem naduktalak a ti panangaramid iti dayta ket awan met laeng ti serserbina.
\v 2 Isu a kinunak iti bagik, "Kinamaag ti agkatawa iti amin a tiempo ken ti panangitultuloy a mangaramid kadagiti makaparagsak kaniak ket saan a mangiyeg iti agnanayon a pagimbagan."
\s5
\v 3 Isu a kalpasan ti panangut-utobko iti daytoy, inkeddengko a liwliwaen ti bagik babaen iti panaginomko iti adu nga arak. Kabayatan a padpadasek pay laeng ti agbalin a masirib, nagtignayak a simamaag. Pinadasko nga adalen ti mabalin nga aramiden dagiti tattao tapno agbalinda a naragsak kabayatan ti ababa a tiempo a panagbiagda ditoy rabaw ti daga.
\s5
\v 4 Nagaramidak kadagiti naindaklan a banbanag. Nangipatakderak kadagiti balbalay para iti bagik ken nagmulaak kadagiti ubas.
\v 5 Nagaramidak kadagiti minuyungan ken parke. Kalpasanna, minulaak dagiti minuyungan kadagiti adu a kita ti kaykayo nga agbunga kadagiti prutas.
\v 6 Nagkaliak iti pagurnongan iti danum a mangsibog kadagiti kaykayo nga agbunga kadagiti prutas.
\s5
\v 7 Gimmatangak kadagiti lallaki ken babbai a tagabu. Naiyanak iti palasiok dagiti maladaga a saan a nagbayag ket nagbalin a tagabok. Naaddaanak pay iti ad-adu a taraken ngem iti siasinoman kadagiti napalabas nga ari iti Jerusalem.
\v 8 Nakaurnongak pay iti adu a pirak ken balitok a nagun-odko manipud kadagiti gameng dagiti ar-ari ken mangiturturay kadagiti probinsia. Addaanak kadagiti lallaki ken babbai nga agkankanta para kaniak ken addaanak ti adu nga assawa ken kakabbalayko, a pakaragsakan dagiti amin a lallaki iti lubong ti maaddaan kadagitoy.
\s5
\v 9 Isu a nakagun-odak iti ad-adu a kinabileg ken kinabaknang ngem ti siasinoman nga ari a nagturay iti Jerusalem nga immun-una ngem siak, ken impalubosko a ti kinasiribko ti agtultuloy a mangidalan kaniak.
\v 10 Naalak amin a nakitak ken tinarigagayak. Inaramidko amin dagiti banbanag a ti pagarupko ket makaparagsak kaniak. Dagiti amin a banbanag a pakaragsakak ket kasla gunggona para kadagiti amin nga inaramidko.
\s5
\v 11 Ngem napanunotko ti maipapan kadagiti amin a narigat a trabaho nga inaramidko tapno magun-odko amin dagitoy a banbanag. Nakitak nga awan kadagiti trabahok ti nakaiyeg kaniak ti agnanayon a pagimbagan. Amin dagitoy ket kasla la panangpadas a mangtengngel iti angin.
\v 12 Ket inrugik a pinanunot ti maipapan iti panagbalin a masirib ken kasta met ti maipapan iti panagbalin a maag. Kinunak iti bagik, “Iti panagkunak ket awan ti sabali pay a makaaramid iti aniaman a banag a nasaysayaat pay ngem ti kabaelak.”
\s5
\v 13 Ket napanunotko, "Pudno, nasaysayaat ti agbalin a masirib ngem ti agbalin a maag, kas iti lawag a nasaysayaat ngem iti kinasipnget,
\v 14 gapu ta magna dagiti masirib a tattao iti lawag ti aldaw ken makitada no sadino ti papananda, ngem magna dagiti maag a tattao iti kasipngetan ket saanda a makita ti papananda. Ngem naamirisko met nga agpadanto met laeng a matay dagiti masirib ken maag a tattao.
\s5
\v 15 Isu a kinunak iti bagik, "Kasta unay ti kinasiribko, ngem matayakto iti pagpatinggaan ti biagko a kasla iti maag a tao. Isu a kasano a tinulungannak ti panagbalin a nasirib? Saanko a maawatan no apay nga ibilbilang dagiti tattao a napateg ti agbalin a nasirib.
\v 16 Matay amin dagiti nasisirib ken maag a tattao. Ken kalpasan a mataytayo, ket malipatandatayo met laeng amin."
\s5
\v 17 Isu a kinagurak ti agbiag, gapu ta amin a trabaho nga ar-aramidentayo ditoy lubong ket makapabannog kaniak. Kasla awan met serserbi ti amin, kasla panangpadpadas a mangtengngel iti angin.
\v 18 Nangrugi pay a kinagurak dagiti amin a naririgat a trabaho nga inaramidko ditoy rabaw ti daga, gapu ta inton matayak, amin a banag a nagun-odko ket kukuanto ti sumaruno kaniak a mangtawid iti daytoy.
\s5
\v 19 Ken siasino ti makaammo no dayta a tao ket nasiribto wenno maag? Ngem uray no maag isuna, matagikuananto dagiti amin a banbanag a nagbannogak iti kasta unay ken nangusarak iti kinasiribko tapno maalak.
\v 20 Pinanunotko ti maipapan kadagiti amin a trabaho nga inaramidko iti daytoy a lubong. Kasla awan serserbina, ket nalidayanak ti kasta unay.
\s5
\v 21 Adda dagiti tattao nga agtrabtrabaho a sisisirib ken silalaing, us-usarenda dagiti banbanag a naadalda. Ngem inton matayda, ibatida met laeng amin a banbanag, ket tagikuaento ti maysa a tao a saan a nagbannog para kadagidiay a banbanag. Dayta a kinapudno ket kasla awan kaes-eskanna ket nakaigapuan ti pannakaupayko.
\v 22 Isu nga awan gayam serserbi ti panagtrabtrabaho dagiti tattao.
\v 23 Inaldaw a dagiti trabaho nga ar-aramidenda ket isu ti pakaigapuan nga aglak-amda iti sakit ken panagdanag. Ken iti rabii, saan a makainana dagiti panunotda. Ipakpakita pay dayta no kasano nga amin a banag ket saan nga agpaut.
\s5
\v 24 Isu a napanunotko a ti kasasayaatan a banag nga aramidentayo ket ti mangragsak kadagiti kankanen ken in-inumentayo, ken ti mangragsak pay kadagiti trabahotayo. Ket naimirisko a dagidiay a banbanag ti tarigagay ti Dios para kadatayo.
\v 25 Pudno nga awan ti siasinoman a makabael a mangragsak kadagidiay a banbanag no saan nga ited ti Dios kenkuana dagidiay a banbanag.
\s5
\v 26 Ik-ikkan ti Dios ti kabaelan nga agbalin a nasirib dagidiay makaay-ayo kenkuana, a maammoanda dagiti adu a banbanag ken ragsakenda dagiti adu a banbanag. Ngem no agtrabaho iti kasta unay dagiti managbasol a tattao ket bumaknangda, kabaelan ti Dios nga alaen kadakuada dagiti kuartada ket itedna daytoy kadagidiay makaay-ayo kenkuana. Nupay kasta, ti rason para iti dayta ket maysa pay a banag a narigatko a maawatan. Kasla awan serserbi ti panagtrabahoda iti kasta unay; kasla panangpadas daytoy a mangtengngel iti angin.
\s5
\c 3
\p
\v 1 Adda ti umno a tiempo para iti tunggal banag, tiempo para iti tunggal banag nga ar-aramidentayo iti daytoy a lubong.
\v 2 Adda umno a tiempo para iti pannakaiyanak iti siasinoman, ken adda ti umno a tiempo para iti pannakatayna. Adda ti umno a tiempo nga agmula ken adda ti umno a tiempo nga agapit kadagiti mulmula.
\v 3 Adda ti umno a tiempo iti panangpatay kadagiti tattao ken adda ti umno a tiempo iti panangpaimbag kadagiti tattao. Adda ti umno a tiempo iti panangdadael kadagiti banbanag ken adda ti umno a tiempo iti panangipatakder kadagiti banbanag.
\s5
\v 4 Adda ti umno a tiempo iti panagsangit, ken adda ti umno a tiempo iti panagkatawa. Adda ti umno a tiempo iti panagladingit ken adda umno a tiempo iti panagsala a sirarag-o.
\v 5 Adda ti umno a tiempo ti panangipurwak kadagiti batbato manipud iti talon, ken adda umno a tiempo nga agurnong kadagiti batbato tapno agipatakder kadagiti pader. Adda umno a tiempo iti panangarakup kadagiti tattao ken adda umno a tiempo a lumiklik manipud iti panangarakup kadakuada.
\s5
\v 6 Adda ti umno a tiempo iti panangbirok kadagiti banbanag, ken adda ti umno a tiempo iti panangisardeng iti panangbirok kadagiti banbanag. Adda ti umno a tiempo iti panangidulin kadagiti banbanag, ken adda umno a tiempo iti panangibelleng kadagiti banbanag.
\v 7 Adda ti umno a tiempo iti panangpigis kadagiti pagan-anaytayo gapu ta agladladingittayo, ken adda ti umno a tiempo iti panangiyurnostayo kadagiti pagan-anaytayo. Adda ti umno a tiempo iti panagulimektayo, ken adda ti umno a tiempo iti panagsao.
\s5
\v 8 Adda ti umno a tiempo a rumbeng nga ayatentayo dagiti banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao, ken adda ti umno a tiempo a rumbeng a guraentayo dagiti banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao. Adda ti umno a tiempo para iti gubat, ken adda ti umno a tiempo para iti kappia.
\v 9 Ania ti maganab dagiti tattao manipud kadagiti amin a trabaho nga ar-aramidenda?
\v 10 Nakitakon dagiti trabaho nga inted ti Dios kadagiti tattao nga aramidenda.
\s5
\v 11 Nangituding ti Dios iti umno a tiempo para iti pannakapasamak iti tunggal banag. Impaamirisna pay kadagiti tattao nga adda dagiti banbanag nga agtalinaedto iti agnanayon. Ngem uray no kasta, awan ti siasinoman a makaawat a naan-anay kadagiti tunggal banag nga inaramid ti Dios, manipud iti tiempo nga irugina nga aramiden dagiti banbanag agingga a malpasna dagitoy.
\s5
\v 12 Ammok a ti kasasayaatan nga aramidentayo a tattao ket ti agrag-o ken ti agaramid kadagiti nasasayaat a banbanag kabayatan iti tiempo a sibibiagtayo.
\v 13 Ken ammok pay a rumbeng a ragsaken ti tunggal maysa dagiti kankanen ken in-inumenda, ken agragsakda iti trabaho nga ar-aramidenda. Sagut dagidiay nga it-ited ti Dios kadatayo.
\s5
\v 14 Ammok pay nga agtalinaed nga agnanayon ti ar-aramiden ti Dios. Awan ti makanayon iti ar-aramiden ti Dios ken awan ti mabalin a mangala kadagiti banbanag nga ar-aramidenna. Ar-aramiden ti Dios dagidiay a banbanag tapno dayawen isuna dagiti tattao.
\v 15 Dagiti banbanag nga addan ita ket addan idi, ken dagiti banbanag a mapasamakto iti masakbayan ket napasamaken iti napalabas; Nakem ti Dios a tarigagayantayo nga awaten dagiti nakakaskasdaaw.
\s5
\v 16 Maysa pay, nakitak nga iti daytoy a daga, uray kadagiti korte a namnamaentayo a mangaramid iti umno a pangngeddeng dagiti ukom maipapan kadagiti inaramid dagiti tattao, nagaramidda kadagiti adu a nadadangkes a banbanag.
\v 17 Isu a kinunak iti bagik, "Agpadanto nga ukomen ti Dios dagiti nalinteg ken nadangkes a tattao. Awan duadua nga adda tiempo nga aramidenna dayta gapu ta adda tiempo para kenkuana a mangaramid kadagiti amin a banbanag."
\s5
\v 18 Ken maipapan kadagiti tattao, kinunak pay iti bagik, "Susuotennatayo ti Dios, tapno ipakitana kadatayo nga iti maysa a wagas ket awan nagdumaan dagiti tattao ken dagiti ayup."
\s5
\v 19 Ti mapaspasamak kadagiti tattao ket mapaspasamak kadagiti ayup. Matay dagiti ayup, ken matay dagiti tattao. Masapul nga agangestayo amin tapno agtalinaed a sibibiag. Awan ti pangatiwan dagiti tattao kadagiti ayup iti dayta a wagas. Alisto nga agpukaw dagiti amin a banbanag.
\v 20 Matay dagiti amin a tattao ken ay-ayup ket maitanemda. Naaramidtayo amin iti daga, ket inton mataytayo, agbalin manen a daga dagiti bangkaytayo.
\s5
\v 21 Awan ti makaammo no agpangato dagiti tattao ken bumaba dagiti ayup iti lugar nga ayan dagiti natay.
\v 22 Isu a panpanunotek a ti kasasayaatan a banag nga aramidentayo a tattao ket ti agragsak kadagiti trabaho nga ar-aramidentayo, gapu ta dayta ti inted ti Dios kadatayo. Ibagak daytoy gapu ta awan ti siasinoman kadatayo ti makaammo no ania ti mapasamak kadatayo kalpasan a mataytayo.
\s5
\c 4
\p
\v 1 Ad-adda a pinanunotko ti maipapan kadagiti amin a sagabaen dagiti tattao ditoy rabaw ti daga. Pinanunotko ti maipapan kadagiti lua dagiti tattao a naidadanes ken awan ti siasinoman a mangliwliwa kadakuada. Nabileg dagidiay a mangidaddadanes kadakuada, ken awan ti siasionaman a makaliwliwa kadagiti naidadanes.
\s5
\v 2 Isu a napanunotko a nagasgasat dagiti natayen ngem dagidiay sibibiag pay laeng.
\v 3 Ken dagiti saan pay a naiyanak ket ad-adda a nagasgasat ngem dagidiay a dua a kita dagiti tattao, gapu ta saan pay nakita dagiti saan pay a naiyanak dagiti amin a dakes a banbanag a maar-aramid iti rabaw ti daga.
\s5
\v 4 Pinanunotko pay ti maipapan kadigiti amin a narigat a trabaho nga ar-aramiden dagiti tattao ken dagiti banbanag a kabaelanda nga aramiden. Ken napanunotko no kasano nga agtrabtrabaho dagiti dadduma iti kasta unay, a no dadduma ket pagimunenna ti kaarubana. Napanunotko a daytoy ket maysa met laeng a banag nga awan ti maitultulongna. Kasla panangpadpadas daytoy a mangtengngel iti angin.
\s5
\v 5 Agkedked nga agtrabaho dagiti maag a tattao. Agtugawda a sisasadut a nakadalikepkep ken saanda nga agtrabtrabaho. Isu a daddadaelenda dagiti bagbagida.
\v 6 Isu nga ibaga dagiti dadduma, "Nasaysayaat ti mapnek nga agtrabtrabaho a siuulimek para iti bassit a kuarta, ngem ti agtrabaho a sidadanag ken panangpadas a maaddaan iti adu a kuarta, nga awan serserbina a kas iti panangpadpadas a mangtengngel iti angin."
\s5
\v 7 Pinanunotko ti maipapan iti sabali pay a banag a mapaspasamak iti rabaw ti daga a kasla awan serserbina.
\v 8 Adda dagiti tattao nga agmaymaysa nga agbibiag; awan ti pamiliada wenno uray annak wenno kakabsat a lallaki wenno babbai a makipagnanaed kadakuada. Inaldaw nga agtrabtrabahoda iti kasta unay a saanda nga agsarsardeng; adu a kuarta ti mabirbirukanda; ngem saanda a pulos a mapmapnek kadagiti banbanag a magungun-odda. Damdamagenda iti bagbagida, "Apay nga agtrabtrabahoak ti kasta unay; siasino aya ti tultulongak? Apay a saanko nga ar-aramiden dagiti banbanag a pakaragsakak nga ar-aramiden? Kasla awan met serserbina dagiti ar-aramidek." Saan a nasayaat daytoy.
\s5
\v 9 Ti kaadda iti kaddua nga agtrabaho ket nasaysayaat ngem ti agmaymaysa iti amin a tiempo. No adda gayyemmo, matulungannaka a mangaramid iti trabahom.
\v 10 No matuangka, matulungannaka a bumangon manen. Ngem no matuangka no kasta nga agmaymaysaka, agpakarigatkanto, gapu ta awan ti tumulong kenka a tumakder.
\v 11 Kasta met, no agabay nga agidda ti dua a tao, matulunganda ti tunggal maysa nga agtalinaed a nabara. Ngem ti matmaturog nga agmaymaysa ket awan duadua a saanto a bumara.
\s5
\v 12 Ti tao nga agmaymaysa ket nalaka a darupen ken abaken ti sabali a tao, ngem makapagtinnulung ti dua a tao ken malapdanda ti siasinoman a mangdarup kadakuada. Ad-adda pay a nalaklaka a masalakniban ti tallo a tattao ti bagbagida, kas iti tali a naaramid manipud iti tallo a linabag, narigrigat a pugsaten ngem ti tali a naaramid ti dua a linabag.
\s5
\v 13 Ti nakurapay ngem masirib a baro ket nasaysayaat a tao ngem ti maag a nataengan nga ari nga agkedkedked a mangipangag no padpadasen dagiti tattao a bagbagaan isuna iti nasayaat a pammagbaga.
\v 14 Mabalin para ti kasta a baro ti agballigi ken agbalin nga ari iti maysa nga aldaw, uray no marigrigat dagiti nagannakna ken uray no naibalud isuna iti napalabas.
\s5
\v 15 Ngem uray no kasta, adda ti sabali a baro nga agbalin nga ari, ken tunggal maysa ket dagus a timmulong kenkuana.
\v 16 Adu a tattao ti aguummong iti aglawlawna. Ngem kalpasan ti sumagmamano a tawen, maumadanto met laeng kenkuana. Isu nga awan amin ti serserbina, kasla la panangpadpadas a mangtengngel iti angin.
\s5
\c 5
\p
\v 1 Agannadka no umasidegka iti Dios iti balayna. Dumngegka a nasayaat kenkuana. Nasaysayaat dayta ngem ti agidaton kenkuana ket kalpasanna saan nga agtulnog kenkuana, a maysa a kinamaag.
\s5
\v 2 Agpanunotka a nalaing sakbay nga agsaoka ken saanka a dagus nga agikari iti Dios nga agaramidka iti maysa a banag. Saanmo a liplipatan nga adda ti Dios idiay langit ken kabaelanna nga aramiden ti aniaman a banag, idinto ta sika, iti sabali a bangir, ket adda iti rabaw ti daga. Isu nga agpanunotka a naimbag sakbay nga agsaoka.
\v 3 No kankanayonka nga agpanpanunot ken agdandanag maipapan kadagiti banbanag, maaddaankanto ti dakes a tagtagainep maipapan kadagitoy ket saanka a makainana a nasayaat. Ken no adu ti ibagbagam, ad-adda a makaibagaka kadagiti minamaag a banbanag.
\s5
\v 4 No sipapasnek a nagikarika iti Dios nga agaramid iti maysa a banag, saanka a simamaag a mangitantan iti panangaramid iti daytoy, gapu ta saan a maay-ayo ti Dios kadagiti maag a tattao. Aramidem amin a banbanag nga inkarim iti Dios nga aramidem.
\v 5 Nasaysayaat ti saan nga agikari iti aniaman a banag ngem ti agikari nga agaramid iti maysa a banag ket kalpasanna saanmo nga aramiden daytoy.
\s5
\v 6 Saanmo nga ipalubos a dagiti inkarim nga aramiden ti pakaigapuan ti panagbasolmo gapu iti saanmo a panangar-aramid kadagitoy. Ken no nagkarika iti Dios nga agaramidka iti maysa a banag ngem saanmo a tinungpal daytoy, saanmo nga ibaga iti padi ti Dios a biddut para kenka nga agikari a mangaramid iti dayta. No aramidem dayta, mabalin a dadaelen ti Dios dagiti amin a nagbannogam.
\v 7 Ti panagikarkari iti maysa a banag ken saan a tungpalen daytoy ket kasla iti panagtagtagainep iti awan serserbina. Ngem ketdi, padayawam ti Dios babaen iti panangaramidmo kadagiti inkarim kenkuana nga aramidem.
\s5
\v 8 Saankayo a masdaaw no makakitakayo kadagiti marigrigat a tattao a maidaddadanes. Adda dagiti tattao a makapasardeng kadagiti tattao a mangidaddadanes kadakuada, ngem uray dagitoy a tattao ket adda iti babaen iti pannakabalin ti maysa a tao a nangatngato ngem isuda.
\v 9 Uray no kukua dagiti tattao dagiti taltalon iti entero a daga, pilpiliten ida ti ari a mangted kenkuana iti sumagmamano a bunga nga inapitda.
\s5
\v 10 Amin a mangpadpadas a manggun-od iti adu a kuarta agingga a kabaelanda ket saandanto pulos a mapanunot nga umdasen ti adda kadakuada. Saandanto pulos a mapnek iti kuarta nga adda kadakuada. Awan met laeng kaipapananna dayta a kinapudno.
\v 11 No adda ti ad-adu a kuarta dagiti tattao, ad-adda a kayatda a busbusen daytoy. Dagiti tattao nga addaan iti adu a kuarta ket saan nga agnumar kadagitoy, malaksid iti panagkita ken panagdayaw iti daytoy.
\s5
\v 12 Dagiti nagaget nga agtrabtrabaho ket makaturog a sitatalna iti rabii, uray no awan unay mamakanda. Ngem dagiti nababaknang a tattao saanda a makaturturog a nasayaat gapu ta madandanaganda kadagiti kuartada.
\s5
\v 13 Adda pay maysa a nakitak a nakabutbuteng a mapaspasamak ditoy lubong. Ur-urnongen dagiti tattao dagiti amin a kuartada ken agbalinda a nabaknang, ngem marigrigatanda gapu ta indulinda dagiti kuartada.
\v 14 No adda mapasamak a pakaigapuan a mapukaw dagiti kuartada, ket inton matayda, awanen ti kuarta para kadagiti annakda.
\s5
\v 15 Idi naiyanaktayo, awan ti aniaman a banag a tugottayo, ket inton mataytayo, awan ti maitugottayo manipud kadagiti amin a naurnongtayo babaen iti panagtrabahotayo ti kasta unay.
\v 16 Dayta ket kasla awan met laeng ti kaes-eskanna. Awan ti intugot dagiti tattao iti lubong idi naiyanakda, kasta met nga awan ti maitugotda no panawanda daytoy a lubong. Nagtrabahoda ti kasta unay, ngem awan naawatda nga agnanayon a pagimbagan.
\v 17 Maysa pay, dagiti nababaknang a tattao ket kankanayon a marigrigatan, naliday ken maup-upay.
\s5
\v 18 Isu a ti kasasayaatan para kadagiti tattao nga aramiden ditoy rabaw ti daga kabayatan dagiti sumagmamano a tawen nga ipalubos ti Dios kadakuada nga agbiag ket ti mangan, uminom ken agragsak kadagiti trabahoda, gapu ta dagidiay dagiti banbanag nga ipalpalubosna kadakuada nga aramidenda.
\s5
\v 19 No nabaknang dagiti tattao ken addaanda iti adu a sanikua ken kabaelanda ti agragsak kadagiti banbanag nga adda kaduakada ken agragsak kadagiti trabahoda, dagidiay a banbanag ket sagut met laeng manipud iti Dios.
\v 20 Saan unay a panpanunoten dagidiay a tattao ti maipapan kadagiti amin a napasamak kabayatan ti panagbiagda gapu ta sinigurado ti Dios nga agtrabtrabahoda latta iti pakaragsakanda.
\s5
\c 6
\p
\v 1 Nakakitaak pay iti sabali a banag ditoy rabaw ti daga a mangrirriribuk kadagiti tattao.
\v 2 Ipapaayan ti Dios iti kabaelan dagiti sumagmamano a tattao a makaawat iti adu a kuarta ken kadagiti sanikua ken tapno mapadayawanna. Adda aminen kadakuada dagiti banbanag a kayatda. Ngem no dadduma, saan nga ipalubos ti Dios a ragsakenda dagidiay a banbanag. Alaen dagitoy ti sabali a tao ket ragsakenda dagitoy. Kasla awan serserbina ken saan a nainkalintegan dayta.
\s5
\v 3 Mabalin nga addaan ti maysa a tao iti sangagasut nga annak ken agbiag iti adu a tawen. Ngem no saanna a mabaelan a ragsaken dagiti banbanag a nagun-odna, ken no saan isuna a maitanem a nasayaat kalpasan ti pannakatayna, ibagak a nagasgasat ti maladaga a natay idi naiyanak.
\v 4 Pudno daytoy, uray pay awan ti kaipapanan ti pannakaiyanak dayta a maladaga a natay - uray awan ti naganna, ken ti ababa a biagna ket agbalin laeng a naliday a pakalaglagipan iti masakbayan.
\s5
\v 5 Saan a nagbiag dayta a maladaga tapno makitana ti init wenno maammoanna ti aniaman a banag. Ngem uray no kasta, ad-adda a makainana daytoy ngem kadagiti nababaknang a tattao a sibibiag.
\v 6 Uray pay no agbiag dagiti tattao iti dua ribu a tawen, no saanda a ragsaken dagiti banbanag nga impaay ti Dios kadakuada, nasaysayaat pay koma para kadakuada a saandan a naiyanak. Amin a tattao nga agbiag iti napaut a panawen ket sigurado a maymaysa amin ti papananda a lugar - iti tanem.
\s5
\v 7 Agtrabaho dagiti tattao iti kasta unay tapno makaurnongda ti umdas a kuarta a paggatangda iti kanenda, ngem masansan a saanda pulos a mapnek a mangan.
\v 8 Isu a kasla saan a makaaw-awat dagiti masirib a tattao kadagiti ad-adu nga agtalinaed a pagimbagan ngem kadagiti maag a tattao. Ken kasla awan magunggona dagiti napanglaw a tattao manipud iti pannakaammoda no kasanoda nga agbiag.
\s5
\v 9 Nasaysayaat a ragsaken dagiti banbanag nga addan kadatayo ngem ti kankanayon nga agtarigagay kadagiti ad-adu pay a banbanag. Iti kankanayon a panagtarigagay iti ad-adu pay a banbanag ket awan serserbina, a kasla iti panangpadas a mangtengngel iti angin.
\v 10 Napanagananen dagiti amin a banbanag nga adda iti rabaw ti daga. Ammo ti tunggal maysa no ania ti kaiyarigan dagiti tattao, isu nga awan serserbina ti makisinnupiat ti Dios, a nabilbileg ngem kadatayo.
\v 11 No ad-adu iti panagsaotayo, ad-adda met iti kanayon a panangibagatayo kadagiti banbanag nga awan serserbina, isu nga awan duadua nga awan pagimbaganna kadatayo ti panagsaotayo iti adu.
\v 12 Awan ti tao a makaammo kadagiti amin a banbanag a nasayaat para iti bagina iti daytoy a biag. Agbiag dagiti tattao iti sumagmamano a kasla awan kaipapananna nga al-aldaw. Napardas nga aglabas ti biag, kas iti aniniwan, ken awan ti makaammo no ania ti dumteng kalpasan a mataytayo. Agbiag tayo laeng iti ababa a tiempo, ket kalpasanna, agpukawtayo a kas iti alingasaw.
\s5
\c 7
\p
\v 1 Nasaysayaat nga idayawdatayo dagiti sabali a tattao ngem ti maaddaan iti napintas a bangbanglo. Nasaysayaat ti aldaw a pannakatayyo ngem ti aldaw ti pannakaiyanaktayo.
\v 2 Nasaysayaat ti mapan iti balay nga agladladingit dagiti tattao maipapan iti pannakatay ti maysa a tao ngem ti mapan iti balay nga agrarambak dagiti tattao, gapu ta matayto ti tunggal maysa iti umay nga aldaw, ken rumbeng a panunoten dagiti tattao ti maipapan iti pannakataydanto.
\s5
\v 3 Nasaysayaat ti agbalin a naliday ngem ti kanayon nga agkatkatawa, gapu ta no nalidaytayo, mapanunottayo a nasaysayaat ti maipapan kadagiti banbanag a mangpasirib ken mangparagsak kadatayo.
\v 4 Mapan dagiti masisirib a tattao iti ayan dagiti agladladingit tapno liwliwaenda ida, ngem birbiruken laeng dagiti maag a tattao dagidiay agkatkatawa.
\s5
\v 5 Nasaysayaat nga ipangag ti maysa a tao a mangtubtubngar kenka ngem ti dumngeg kadagiti kankanta ti maag a tao.
\v 6 Babaen iti panagdengdengngeg kadagiti maag a tattao nga agkatkatawa, saantayo a makasursuro ti aniaman ngem agdengdengngegtayo laeng iti panagrissat dagiti sisiit a mapupuoran iti sirok ti banga. Awan serserbina ti panagdengngeg kadagiti maag.
\s5
\v 7 No ibaga dagiti masirib a tattao kadagiti dadduma, "Masapul a bayadannak iti adu a kuarta tapno salaknibanka," dayta ti mangaramid kadagiti masirib a tattao a maag. Dagiti umaw-awat kadagiti pasuksuk ket saanen a makaaramid iti umno.
\s5
\v 8 Nasaysayaat iti makaileppas iti maysa a banag ngem ti mangirugi iti maysa a banag, ken nasaysayaat ti kinaanus ngem ti kinatangsit.
\v 9 Saankayo a dagus a makaunget, gapu ta dagiti maag a tattao ti makapungtot unay.
\s5
\v 10 Saanmo nga ibaga a, "Nasaysayaat dagiti banbanag idi," gapu ta dagiti laeng maag a tattao ti mangibagbaga iti dayta.
\s5
\v 11 Ti panagbalin a masirib ket kasla mangtawtawid kadagiti napapateg a banbanag. Adda dagiti agpaut a pagimbaganna para ti siasinoman a masirib ditoy daga.
\v 12 Masalaknibantayo no dadduma ti panagbalin a masirib, kas iti masalsalaknibannatayo no dadduma ti kinaadda ti adu a kuarta. Nupay kasta, nasaysayaat ti agbalin a masirib ngem ti maaddaan iti adu kuarta, gapu ta laplapdannatayo ti panagbalin a masirib nga agaramid kadagiti minamaag a banbanag a mabalin a pakaigapuan ti pannakataytayo.
\s5
\v 13 Panunotem a nalaing ti maipapan iti inaramid ti Dios. Awan duadua nga awan ti siasinoman a makapalinteg iti aniaman nga inaramid ti Dios a killo.
\s5
\v 14 No nasayaat dagiti banbanag para kenka, agragsakka, ken no saan a nasayaat dagiti banbanag para kenka, laglagipem a ti Dios ti mangipalpalubos a mapasamak dagiti nasasayaat a banbanag ken kasta met kadagiti didigra. Ngem saan nga imparang ti Dios iti siasinoman iti apag-isu a mapasamak iti masakbayanna.
\s5
\v 15 Kabayatan dagiti amin a tiempo a sibibiagak, nakitak dagiti adu a banbanag a kasla awan kaipapananna. Nakitak dagiti nalinteg a tattao a matay kabayatan nga ubbingda pay laeng, ken nakitak dagiti nadangkes a tattao nga agtalinaed a sibibiag iti atiddug a tiempo iti laksid iti panangitultuloyda nga agbalin a nadangkes.
\v 16 Isu a saanmo a panunoten a nalintegka unay, ken saanmo a panunoten a nasiribka unay, gapu ta no panunotem dagidiay a banbanag, dadaelemto ti bagim.
\s5
\v 17 No agaramidka iti dakes wenno kinamaag, mabalin a matayka kabayatan nga ubingka pay laeng.
\v 18 Itultuloymo a padasen ti agbalin a masirib ken agaramid iti umno. Agpada a masarakan dagita a banbanag iti tao a kanayon a mangraraem iti Dios.
\s5
\v 19 No masiribka, nabilbilegka ngem kadagiti sangapulo a kabibilegan a lallaki iti siudadyo.
\v 20 Awan ti siasinoman ditoy lubong ti kankanayon nga agar-aramid iti umno, a saan pulos nga agbasbasol.
\s5
\v 21 Saanmo nga ipangag dagiti amin nga ibagbaga dagiti tattao, gapu ta no aramidem dayta, amangan no mangngegmo ti adipenmo a mangilunod kenka.
\v 22 Kalpasan ti amin, sika a mismo ammom iti bagim nga inlunodmo met dagiti dadduma a tattao.
\s5
\v 23 Kinunak iti bagik nga usarek ti kinasiribko a mangadal kadagiti amin a banbanag nga insuratko, ngem saanko a naaramid daytoy.
\v 24 Kasla adayo ti kinasirib kaniak. Awan ti siasinoman a pudno a makaawat kadagiti amin a banbanag.
\v 25 Ngem inkeddengko nga ammoen dagiti banbanag ken padasen nga awaten babaen iti kinasiribko dagiti rason para kadagiti amin a banbanag. Kayatko pay a maawatan no apay nga agtigtignay dagiti tattao a sidadangkes ken no apay nga agtignayda a simamaag.
\s5
\v 26 Ti maysa a banag a naadalko ket ti panangipalpalubos iti babai a mangsulisog kenka ket nadakdakes ngem ti pannakatay. Ti babai a mangpadpadas a mangsulisog kadagiti lallaki ket napeggad a kas iti maysa a palab-og. No ipalubosmo nga arakupennaka ket kasla kawkawarannaka. Matiliw dagiti kakasta a babbai dagiti managdakdakes a lallaki, ngem makalibas dagiti lallaki a makaay-ayo ti Dios manipud kadagiti kakasta a babbai.
\s5
\v 27 Daytoy ti naadal ko. Pinadasko ti agadal ti ad-adu pay maipapan kadagiti banbanag tapno padasek nga ammoen ti rason para kadagiti amin a banbanag,
\v 28 ken intultuloyko a pinadas a makaadal pay ti ad-adu, ngem saanko a masarakan amin dagiti birbirukek. Ngem ti maysa a banag a naammoak ket kadagiti sangaribo a tattao, adda nasarakak a maysa a nalinteg a lalaki, ngem awan ti nasarakak nga uray maysa a nalinteg a babai.
\s5
\v 29 Daytoy laeng ti naadalko: nga idi pinarsua ti Dios dagiti tattao, nalintegda, ngem nakasarakda kadagiti adu a wagas a mangparigat kadagiti bukodda a biag.
\s5
\c 8
\p
\v 1 Ibagak kadakayo ti maipapan kadagiti pudno a nasirib, a ti pagbanaganna ket maipalawagda no apay a mapaspasamak dagiti amin a banbanag. Paragsaken ti kinamasirib dagiti tattao ken paisemenna ida.
\s5
\v 2 Sipapasnek nga inkarim iti Dios a tungpalem dagiti bilbilin ti ari, isu nga aramidem dayta.
\v 3 Saanmo nga aramiden ti aniaman a banag a sipapardas no maipapan iti ari. Ken saanka a kumuyog kadagidiay mangayat nga agrebelde kenkuana, gapu ta aramiden ti ari ti kayatna nga aramiden.
\v 4 Masapul nga ad-adda nga agtulnogtayo kadagiti ibaga ti ari ngem kadagiti ibagbaga ti siasinoman, ta awan ti makaibaga iti ari, "Apay nga ar-aramidem dayta?"
\s5
\v 5 No tungpalem dagiti ibilbilin ti ari, saannaka a dangran. Isu nga agbalinka a nasirib, ken ammoem ti umno a tiempo iti pangaramidmo kadagiti banbanag ken ti umno a wagas a panangaramidmo kadagitoy.
\v 6 Nupay makapadpadas dagiti tattao iti adu a riribuk, adda ti umno a wagas ken umno a tiempo iti panangaramid kadagitoy.
\v 7 Awan ti makaammo no ania ti mapasamak iti masakbayan, isu nga awan ti makaibaga kenkuana no anianto ti mapasamak.
\s5
\v 8 Saantayo a matengngel ti panagangestayo, ken saantayo a matengngel no kaanotayo nga agsardeng nga aganges ken matay. Saan a mapalubosan dagiti soldado nga agawid kabayatan ti gubat, ken saan a maisalakan dagiti dakes a tattao babaen iti panagar-aramidda iti dakes.
\v 9 Pinanunotko ti maipapan amin kadagidiay a banbanag ken pinanunotko ti maipapan kadagiti amin a dadduma a banbanag a mapaspasamak iti rabaw daytoy a daga. Nakitak a no dadduma kabaelan dagiti tattao a dangran iti kasta unay dagiti sabali a tattao
\s5
\v 10 Nakitak pay a no dadduma kalpasan a matay dagiti dakes a tattao, padpadayawan unay ida iti pannakaipunpunda dagiti tattao kadagiti siudad a nangaramidanda kadagiti dakes. Narigat nga awaten no apay a mapaspasamak dayta.
\v 11 No saan a madusa a dagus dagiti dakes a tattao, pakaigapuan daytoy a kayat met dagiti sabali a tattao nga agaramid kadagiti dakes a banbanag.
\s5
\v 12 Ngem uray no agaramid dagiti managbasol a tattao iti sangagasut a krimen, ken uray no agbiagda iti atiddug a tiempo, ammok a nasay-sayaatto dagiti banbanag para kadagidiay mangdaydayaw ken mangraraem iti Dios.
\v 13 Ammok met a saanto a nasayaat dagiti banbanag para kadagiti managdakdakes, gapu ta saanda a daydayawen iti Dios. Saan nga agtalinaed dagiti aniniwan iti atiddog a tiempo. Kasta met a saan nga agbiag dagiti dakes a tattao iti atiddug a tiempo.
\s5
\v 14 Ti sabali pay a banag a mapaspasamak no dadduma ditoy rabaw ti daga ket dakes a banbanag ti mapaspasamak kadagiti nalinteg a tattao, ken nasayaat a banbanag ti mapaspasamak kadagiti dakes a tattao. Narigat a maawatan no apay a mapaspasamak dayta.
\v 15 Isu nga inkeddengko nga isingasing nga agragsak dagiti tattao kabayatan a sibibiagda, gapu ta ti kasasayaatan nga aramiden dagiti tattao ditoy rabaw ti daga ket ti mangan ken uminom ken agragsak. Ti panagragragsak kadagidiay a banbanag ket makatulong kadagiti tattao kabayatan nga ar-aramidenda dagiti trabahoda, kadagiti amin nga al-aldaw nga inted ti Dios kadakuada nga agtalinaed a sibibiag ditoy rabaw ti daga.
\s5
\v 16 Pinanunotko ti maipapan iti panagbalin a nasirib ken maipapan kadagiti tattao nga agtrabtrabaho ti kasta unay iti rabaw ti daga, agtrabtrabaho iti aldaw ken rabii ken awanen ti panawen a maturog.
\v 17 Kalpasanna, pinanunotko ti maipapan kadagiti amin nga inaramid ti Dios, ken naamirisko nga awan ti siasinoman a makaawat iti amin a mapaspasamak iti rabaw daytoy a daga. Pudno, saan a naan-anay a maawatan dagiti tattao dagiti amin nga ar-aramiden ti Dios, uray no itedda amin a kabaelanda nga aramiden dayta. Uray no ibaga dagiti nasirib a tattao nga maawatanda amin, saanda a kabaelan.
\s5
\c 9
\p
\v 1 Pinanunotko ti maipapan kadagiti amin a banbanag, ket napanunotko a tengtenglen ti Dios dagiti mapaspasamak iti tunggal maysa, uray kadagiti nasisirib ken kadagiti nalilinteg. Awan ti makaammo no ayaten wenno guraen isuda dagiti dadduma.
\s5
\v 2 Ngem ammotayo a mataytayonto amin iti maysa nga aldaw iti masakbayan. Awan aniamanna no agtignaytayo a sililinteg wenno sidadangkes, no nasayaat wenno dakestayo, no maikaritayo nga agdaydayaw iti Dios wenno nagaramidtayo kadagiti banbanag a namagbalin kadatayo a saan a maikari. Awan aniamanna no nagidatontayo iti Dios wenno saan. Awan aniamanna no aramidentayo ti inkaritayo nga aramiden iti Dios wenno saan. Mataytayo amin. Agpada ti mapasamak kadagiti nasayaat a tattao ken kadagiti managbasol a tattao, kadagiti sipapasnek a nagikari nga agaramid kadagiti banbanag para iti Dios ken kadagidiay mabuteng nga agikari ti kaskasta.
\s5
\v 3 Kasla saan a nasayaat nga agpapada ti mapaspasamak iti tunggal maysa ditoy rabaw ti daga. Matay ti tunggal maysa. Kanayonna pay, napno iti kinadakes ti kaunggan dagiti tattao. Agar-aramid dagiti tattao iti minamaag a banbanag kabayatan a sibibiagda, ket kalpasanna makikaduadan kadagiti natay.
\s5
\v 4 Kabayatan a sibibiagtayo, mabalintayo ti mangnamnama a nasasayaat a banbanag ti mapasamak kadatayo. Kaguratayo dagiti aso, ngem nasaysayaat ti agbalin nga aso a sibibiag ngem ti agbalin a natan-ok a leon a natayen.
\v 5 Datayo a sibibiag ket ammotayo a mataytayonto iti maysa nga aldaw, ngem awanen ti ammo dagiti natay a tattao. Saanen a makaawat ti aniaman a gunggona dagiti natayen a tattao ket iti mabiit malipatanton ida dagiti tattao.
\s5
\v 6 Kabayatan a sibibiagda, inayatda dagiti tattao, kinagurada dagiti tattao, inapalanda dagiti tattao, ngem insardengda nga aramiden ti aniaman kadagita idi natayda. Saandanto manen a pulos nga agbalin a paset iti aniaman a mapaspasamak ditoy daga.
\v 7 Isu nga ibagak, agrag-oka kabayatan a kankanem dagiti taraonmo ken in-inumem ti arakmo, gapu ta dayta ti kayat ti Dios nga aramidem.
\v 8 Agkawestayo kadagiti napipintas ken papintasem ti rupam.
\s5
\v 9 Ragsakem ti makipagnanaed iti asawam a babai nga ay-ayatem, kabayatan iti amin a tiempo nga inted ti Dios kenka nga agbiag ditoy rabaw ti daga. Uray no narigat a maawatan dagiti adu a banbanag a mapaspasamak, daytoy a biag iti denna ti asawam a babai ket isu ti gunggonam para iti panangar-aramidmo iti trabahom ditoy a daga.
\v 10 Aniaman a kabaelam nga aramiden, aramidem iti amin a pigsam, gapu ta addanto ti tiempo a matayka, ken iti ayan dagiti natay a papanam, awan ti agtrabtrabaho wenno agpangpanggep nga agaramid iti aniaman a banag wenno makaammo ti aniaman a banag wenno addaan iti aniaman a kinasirib.
\s5
\v 11 Adda pay sabali a nakitak ditoy rabaw ti daga: Saan a kankanayon a mangabak iti lumba ti tao a kapapardasan a tumaray, saan a kankanayon a mangabak iti gubat ti kapipigsaan a soldado, saan a kankanayon a matagikua ti kasisiriban a tao ti taraon, saan a kankanayon nga agbalin a nabaknang ti kalalaingan a tao, ken ti tao a nagadal iti adu ket saan a kankanayon a mapadpadayawan dagiti sabali. Saantayo a kankanayon a matengngel dagiti banbanag a mapasamak kadatayo ken no sadino ti pakapasamakanda.
\v 12 Awan ti makaammo no kaano isuna a matay. Siraranggas a matiltiliw dagiti lames iti iket ken matiltiliw dagiti billit kadagiti palab-og. Kasta met, mapadasan dagiti tattao dagiti didigra iti tiempo a saanda a namnamaen a mapasamak dagitoy.
\s5
\v 13 Iti maminsan, nakakitaak ditoy rabaw ti daga ti maysa a banag nga inaramid ti maysa a nasirib a tao a nakaawis ti imatangko.
\v 14 Adda maysa a bassit nga ili, nga adda laeng ti sumagmamano a tattao nga agnanaed. Immay iti dayta nga ili ti armada ti maysa a nabileg nga ari ket pinalawlawanda daytoy. Nangibangonda iti sarikedked kadagiti pader tapno makaulida ken madarupda ti ili.
\v 15 Iti dayta nga ili, adda ti maysa a nakurapay ngem nasirib unay a tao. Gapu iti insingasing dayta tao, naisalakan ti ili, ngem iti mabiit ket nalipatan dagiti tattao ti maipapan kenkuana.
\s5
\v 16 Isu a naamirisko nga uray no nasaysayaat ti kinasirib ngem ti kinapigsa, no marigrigatka, awan ti makabigbig iti pateg ti aramidmo ken malipatanton dagiti tattao ti imbagam.
\s5
\v 17 Ti maysa a nasirib a tao nga agsasao a siuulimek—ad-adda a mangmangngeg isuna dagiti tattao ngem ti ari nga agpukpukaw kadagiti adu a maag a tattao.
\v 18 Ad-adu ti pakaaramatan ti kinasirib ngem ti addaan iti adu nga igam; nupay kasta, no agaramid ti maysa a tao ti maysa laeng a minamaag a banag, mabalin a madadaelna dagiti adu a nasasayaat a banbanag nga inaramid dagiti dadduma.
\s5
\c 10
\p
\v 1 Pabangsiten ti sumagmamano a tumatayab a natay nga adda iti uneg ti bote ti pabanglo ti sibubukel a pabanglo. Kasta met a ti bassit a panagtignay a simamaag ket addaan ti dakdakkel nga epekto ngem ti panagtignay a sisisirib.
\v 2 No agpanunot dagiti tattao nga adda kaipapananna, daytoy ti mangiturong kadakuada nga agaramid iti umno; no agpanunotda a simamaag, daytoy ti pakaigapuan nga agaramidda iti saan a nasayaat.
\v 3 Uray iti pannagna dagiti maag a tattao iti dalan, ipakpakitada nga awan ti nasayaat a pannakaawatda. Ipakpakitada iti tunggal maysa a saanda a nasirib.
\s5
\v 4 Saanka nga umikkat iti trabahom no makaunget kenka ti mangiturturay. No agtalinaedka a natalna, mabalin nga agsardeng isuna nga agunget.
\s5
\v 5 Adda pay sabali a nakitak iti rabaw daytoy a daga, maysa a banag nga ar-aramiden no dadduma dagiti mangiturturay a saan nga umno:
\v 6 dutokanda dagiti maag a tattao a maaddaan kadagiti napapateg a saad idinto a dutokanda dagiti nababaknang a tattao a maaddaan kadagiti saan a napapateg a saad.
\v 7 Palubosanda dagiti tagabu nga agsakay kadagiti kabayo a kas ti kadawyan nga ar-aramiden dagiti nababaknang a tattao, ngem pilpilitenda dagiti opisiales a magna a kas iti kadawyan nga ar-aramiden dagiti tagabu.
\s5
\v 8 Mabalin a dagiti agkalkali kadagiti abut ket matnag iti maysa kadagidiay nga abut. Mabalin a ti magrebrebba iti pader ket makagat iti uleg nga adda iti uneg ti pader.
\v 9 No agtrabahoka iti kabatbatoan, mabalin nga adda bato a matnag kenka ket madangrannaka. Mabalin a dagiti lallaki nga agbalbalsig kadagiti dadakkel a kayo ket madangran babaen iti maysa kadagidiay a dadakkel a kayo.
\s5
\v 10 No namudel ti wasaymo, masapul nga ad-adda ti panagtrabahom a mangputed iti kayo, ngem babaen iti kinasirib, agballigikanto.
\v 11 No adda kinagat ti uleg sakbay a napaamo daytoy, ket ti kabaelan dayta a tao a mangpaamo kadagiti uleg ket saannan a pagnumaran.
\s5
\v 12 Adda kaipapananna ti ibaga ti nasirib a tao, ket gapu iti dayta idaydayaw ida dagiti tattao, ngem madadael dagiti maag a tattao babaen kadagiti ibagbagada.
\s5
\v 13 No mangrugi nga agsao dagiti maag a tattao, agibagada kadagiti minamaag a banbanag ken agleppasda babaen iti panangibagbagada kadagiti banbanag a dakes ken minamaag.
\v 14 Adu unay ti ibagbagada. Awan ti makaammo kadatayo no ania ti mapasamak iti masakbayan, wenno ti mapasamak kalpasan a mataytayo.
\s5
\v 15 Mabannog ti kasta unay dagiti maag kadagiti trabaho nga ar-aramidenda, nga addaan ti pagbanagan a saanda payen a mabirukan ti dalan nga agturong iti ilida.
\s5
\v 16 Nakabutbuteng a banbanag ti mapasamak kadagiti tattao iti maysa a nasion a ti mangiturturay ket tao a maag ken ubing pay, a dagiti mangidadaulona ket mangmangan nga agmalmalem iti inaldaw.
\v 17 Ngem anian a naggasat ti maysa a nasion no nagtaud iti natakneng a pamilia ti mangiturturay iti daytoy, no dagiti mangidadaulona ket agrambak laeng iti umno a tiempo, ken no mangan ken uminomda ket tapno laeng pumigsada, saan a tapno mabartekda.
\s5
\v 18 Nasadut unay dagiti dadduma a lallaki ket saanda nga tarimaanen dagiti balunet dagiti atepda, isu nga agbayukyok ti atep ket marsuod. No saanda a tarimaanen ti atep, agtedted iti uneg ti balay no agtudo.
\v 19 Pagkatawaen ken paragsakendatayo ti pannangan kadagiti taraon ken panaginom iti arak. No adda umdas a kuartam, kabaelam a gatangen dagiti amin a kasapulam.
\s5
\v 20 Saanmo a pulos a panunoten ti maipapan iti panangilunod ti ari, wenno ti panangilunod kadagiti nababaknang a tattao, uray no agmaymaysaka iti kuartom. Kankanayon a mabalin a mangngeg dagiti babassit a billit ti ibagbagam ket ibagada kadagiti tattao dagiti ibagbagam maipapan kadakuada.
\s5
\c 11
\p
\v 1 Itedmo a siaayat kadagiti dadduma ti sumagmamano a kuartam; no aramidem dayta, ti saan a mabayag ket maalamto ti isu met laeng a gatadna.
\v 2 Ibingaymo ti sumagmamano nga adda kenka kadagiti pito wenno walo a dadduma pay, ta saanmo nga ammo no kaanokanto a makapadas iti didigra ket kasapulamto ti tulongda.
\v 3 Agpayso a no napno dagiti ulep iti danum, itinnag dagitoy ti tudo iti rabaw ti daga. Kasta met a no sadinoman a pakatuangan ti kayo, agtalinaed daytoy iti nakatuanganna.
\s5
\v 4 No makita dagiti mannalon ti turongen ti pul-oy ti angin, maammoanda no nasayaat ti agmula iti dayta a tiempo wenno saan. Agpayso pay a no kitaen dagiti mannalon dagiti ulep ken makitada nga agpulpul-oy daytoy iti laud ken mangiyeg iti tudo, saanda nga apiten dagiti mulada iti dayta nga aldaw.
\v 5 Saantayo nga ammo ti paggapgapuan ti angin wenno ti pagturonganna, ken saantayo nga ammo no kasano a nabukel dagiti paset ti bagi iti aanakan ti maysa a babai. Kasta met, ti Dios ti nangaramid kadagiti tunggal banag, ken saantayo a maawatan a naan-anay dagiti ar-aramidenna.
\s5
\v 6 Irugim nga imula dagiti bukbukelmo iti bigat, ken saanka nga agsardeng nga agmulmula agingga iti rabii, gapu ta saanmo nga ammo no ania ti agtubo a nasaysayaat, dagiti immulam iti bigat wenno dagiti immulam iti malem, wenno agpada nga agtubo a nasayaat dagitoy.
\v 7 Makaparagsak unay ti agbalin a sibibiag ken makakita iti init nga agsingising iti binigat.
\v 8 Uray no agbiag dagiti tattao iti adu a tawen, ragsakenda koma amin dagitoy. Ngem saanda koma a liplipatan nga iti maysa nga aldaw ket mataydanto ket kalpasanna saandanton pulos a makakita manen ti aniaman a lawag, ken saanda nga ammo no ania ti mapasamak kadakuada kalpasan a matayda.
\s5
\v 9 Dakayo nga agtutubo, agragsakkayo kabayatan nga ubingkayo pay laeng. Aramidenyo a siraragsak dagiti banbanag a kayatyo nga aramiden. Ngem saanyo a liplipatan nga ukomennakayonto ti Dios iti maysa nga aldaw maipapan kadagiti amin a banbanag nga aramidenyo.
\v 10 Isu nga no ubingkayo, saankayo nga agdanag ti maipapan ti aniaman a banag, ken saanyo nga ipangag dagiti sagubanit kadagiti bagbagiyo, gapu ta saantayo nga agatalinaed nga agtutubo ken napigsa iti agnanayon.
\s5
\c 12
\p
\v 1 Bayat nga ubingka pay, panunotem a kanayon ti maipapan iti Dios a nangiparsua kenka. Aramidem dayta sakbay a lumakayka, ken sakbay a mapadasam dagiti adu a riribok, sakbay kadagiti tawen nga ibagam ti, "Saankon a ragsaken ti agbibiag."
\v 2 Inton lumakaykan, kasla nasipngeten kenka dagiti lawag ti init ken ti bulan ken dagiti bituen, ket kasla kankanayon a dagus nga agsubli dagiti ulep ti tudo kalpasan ti panagtudo.
\s5
\v 3 Ket kumapsutton dagiti takiagmo nga us-usarem a mangsalaknib iti bagim ken dagiti gurongmo a mangsupsuporta iti bagim. Matnagto ti adu kadagiti ngipenmo nga us-usarem a mangngalngalngal kadagiti kanem, ken dagiti matam nga us-usarem a tuman-aw kadagiti tawa ket saanton a makakita a silalawag.
\s5
\v 4 Saanmonton a mangngeg dagiti ringgor kadagiti kalsada, ken saanmonton a mangngeg a nalaing dagiti uni ti panaggilgiling dagiti tattao iti irik kadagiti paggilingan. Makariingka iti agsapa babaen iti panagdengngegmo kadagiti bilbillit nga agkakanta, ngem saanmon a mangngeg a nalaing dagiti kanta dagiti billit.
\s5
\v 5 Mabutengkanto a mapan kadagiti nangangato a lugar ken mabutengka kadagiti peggad dagiti kalsada a pagpagnaam. Agubanto dagiti buokmo a kasla dagiti sabong dagiti kayo ti almendro. No padasemto ti magna, guyudemto ti bagim a kasla dagiti dudon, ken saankanton a pulos nga agtarigagay iti babai. Ket mataykanto ken mapankan iti agnanayon a pagtaengam, ket addanto kadagiti kalsada dagiti tattao nga agladingit para kenka.
\s5
\v 6 Panunotemon iti kasta unay ti maipapan iti Dios itan, gapu ta aggibuston dagiti bibiagtayo, kasla kadagiti pirak a kawar wenno balitok a mallukong a nalaka a madadael wenno dagiti pagkargaan ti danum a maburak idiay agpuspuswak a danum, wenno kasla iti nadadael a pangguyod idiay bubon.
\v 7 Ket agrupsanton dagiti bangkay ken agbalinto manen a rugit, ken agsublinton dagiti espiritutayo iti Dios a nangted kadagiti espiritutayo
\s5
\v 8 Isu a siak, ti Manursuro, ket ibagak manen nga apagdama laeng ken awan serserbina dagiti amin a banbanag.
\v 9 Siak, ti Manursuro, ket naibilang a nasirib unay a tao ken sinuroak dagiti tattao kadagiti adu a banbanag. Inurnos ken insuratko dagiti adu a proverbio, ken pinanunotko a nalaing ti maipapan kadagitoy ken inurnosko dagitoy.
\s5
\v 10 Nagbirukak kadagiti sasao a makaay-ayo a denggen ken mapagtalkan ken pudno dagiti insuratko.
\v 11 Dagiti banbanag nga ibagbagak ken dagiti dadduma a nasisirib a tattao ket mangisursuro kadagiti tattao iti rumbeng nga aramidenda. Kaslada la dagiti pastortayo.
\s5
\v 12 Isu nga, anakko, utobem a nalaing dagiti insuratko ken piliem a nalaing dagiti basaem nga insurat dagiti dadduma. Awan pagpatinggaan dagiti panagsursurat kadagiti adu a libro. Ken ti panagpadpadas a mangadal kadagitoy ket trabaho nga awan pagpatinggaanna.
\s5
\v 13 Ita, nangngegmon dagiti amin nga imbagak kenka, ket daytoy ti pagleppasanna: Raemem ti Dios ken tungpalem dagiti amin a bilbilinna, gapu ta pakadagupan dagidiay a bilbilin dagiti amin a banag a rumbeng nga aramiden dagiti tattao.
\v 14 Ken saanmo a liplipatan nga ukomento ti Dios ti tunggal banag nga ar-aramidentayo, dagiti nasasayaat a banbanag ken dagiti dakes a banbanag, uray dagiti banbanag nga ar-aramidentayo a sililimed.