# 第二章 語氣和心態 (Mood and Attitude) ## 前言 (Introduction) - 語氣 (mood)：作者、說話者眼中動作與reality (現實、真實、實際情況) 之間的關係。換言之，語氣表達作者、說話者看待動作的心態 (attitude)。 - 就動詞而言，語氣的重要性僅次於觀點。 - 語氣分成兩大類：直說語氣 (indicative)、非直說語氣 (non-indicative)。 ## 1. 直說語氣形式 (Indicative Mood Form) - 直說語氣≠客觀的事實。要說謊，通常會用直說語氣。 - 直說語氣＝沒有特別理由要用另外方式時所使用的正常語氣，既可用於陳述句，也能用於疑問句；既可用來表達事實，也能用來說謊。 - 直說語氣：表達作者、說話者對於動作現況的陳述 (assertion)。 (1) 約13:21 ΤαῦταThese thingsοὗτοςDPro‑ANP εἰπὼνhaving saidἔπωV‑APA‑NMS ‹ὁ›-ὁArt‑NMS ἸησοῦςJesusἸησοῦςN‑NMS ἐταράχθηwas troubledταράσσωV‑AIP‑3S τῷ-ὁArt‑DNS πνεύματιin spiritπνεῦμαN‑DNS καὶandκαίConj ἐμαρτύρησενHe testifiedμαρτυρέωV‑AIA‑3S καὶandκαίConj εἶπενsaidἔπωV‑AIA‑3S 耶穌說了這話，心裡憂愁，就明說： (2) 可1:21 καὶandκαίConj εὐθὺςimmediatelyεὐθέωςAdv τοῖςon theὁArt‑DNP σάββασινSabbathsσάββατονN‑DNP εἰσελθὼνhaving enteredεἰσέρχομαιV‑APA‑NMS εἰςintoεἰςPrep τὴνtheὁArt‑AFS συναγωγὴνsynagogueσυναγωγήN‑AFS ἐδίδασκεν.He was teaching.διδάσκωV‑IIA‑3S 耶穌就在安息日進了會堂教訓人 (3) 羅1:8 ΠρῶτονFirstπρῶτονAdv‑S μὲνindeedμένConj εὐχαριστῶI thankεὐχαριστέωV‑PIA‑1S τῷtheὁArt‑DMS ΘεῷGodθεόςN‑DMS μουof meἐγώPPro‑G1S διὰthroughδιάPrep ἸησοῦJesusἸησοῦςN‑GMS ΧριστοῦChristΧριστόςN‑GMS περὶforπερίPrep πάντωνallπᾶςAdj‑GMP ὑμῶνof youσύPPro‑G2P 第一，我靠著耶穌基督，為你們眾人感謝我的神 (4) 約13:8 “ἘὰνIfἐάνConj μὴnotμήAdv νίψωI washνίπτωV‑ASA‑1S σεyouσύPPro‑A2S οὐκnotοὐAdv ἔχειςyou haveἔχωV‑PIA‑2S μέροςpartμέροςN‑ANS μετ’withμετάPrep ἐμοῦ.Me.ἐγώPPro‑G1S 我若不洗你，你就與我無分了。 (5) 可1:24 “ΤίWhatτίςIPro‑NNS ἡμῖνto usἐγώPPro‑D1P καὶandκαίConj σοίto YouσύPPro‑D2S ἸησοῦJesusἸησοῦςN‑VMS Ναζαρηνέ;of Nazareth?ΝαζαρηνόςN‑VMS ἦλθεςDid You comeἔρχομαιV‑AIA‑2S ἀπολέσαιto destroyἀπόλλυμιV‑ANA ἡμᾶς.us?ἐγώPPro‑A1P 拿撒勒人耶穌，我們與你有甚麼相干？你來滅我們麼？ (6) 可5:35,39 “ἩTheὁArt‑NFS θυγάτηρdaughterθυγάτηρN‑NFS σουof YouσύPPro‑G2S ἀπέθανεν·is dead;ἀποθνήσκωV‑AIA‑3S …τὸTheὁArt‑NNS παιδίονchildπαιδίονN‑NNS οὐκnotοὐAdv ἀπέθανενis dead‚ἀποθνήσκωV‑AIA‑3S 你的女兒死了…孩子不是死了…【各自主觀的陳述，與客觀事實無關】 ## 2. 非直說語氣形式 (Non-Indicative Mood Form) - 非直說語氣包括：命令語氣 (Imperative)、假設語氣 (Subjunctive)、祈願語氣 (Optative)、未來式 (Future)。 - 非直說語氣：表達作者、說話者對於動作的預期 (projection)。 ### 2.1 命令語氣 (Imperative) - 命令語氣通常用來引導別人的行動。 #### 2.1.1 動作與觀點 (Action and Aspect) - 傳統文法認為：不定過去式命令語氣 (aorist imperative) 代表瞬間的 (instantaneous)、只此一次的 (once for all)、不是現在發生的動作；現在式命令語氣 (present imperative) 代表持續的 (continual)、習慣的 (habitual)、重複的 (repeated)、或正在進行的 (ongoing) 動作──這樣的說法不正確。 (7) 路19:13 ‘ΠραγματεύσασθεDo businessπραγματεύομαιV‑AMM‑2P ἐνuntilἐνPrep ᾧthatὅςRelPro‑DMS ἔρχομαι.I come back.ἔρχομαιV‑PIM⁞P‑1S 你們去作生意，直等我回來。【aorist 表達持續的動作】 (8) 林後13:11-12 χαίρετεrejoice!χαίρωV‑PMA‑2P καταρτίζεσθεBe perfectedκαταρτίζωV‑PMM⁞P‑2P παρακαλεῖσθεbe exhortedπαρακαλέωV‑PMM⁞P‑2P τὸ[be of] theὁArt‑ANS αὐτὸsameαὐτόςPPro‑AN3S φρονεῖτεmindφρονέωV‑PMA‑2P εἰρηνεύετεbe at peace.εἰρηνεύωV‑PMA‑2P … ἈσπάσασθεGreetἀσπάζομαιV‑AMM‑2P ἀλλήλουςone anotherἀλλήλωνRecPro‑AMP ἐνwithἐνPrep ἁγίῳa holyἅγιοςAdj‑DNS φιλήματι.kiss.φίλημαN‑DNS 願弟兄們都喜樂。要作完全人；要受安慰；要同心合意；要彼此和睦…你們親嘴問安，彼此務要聖潔。【就時間來看，present、aorist imperative沒有區別】 (9) 弗5:18 καὶAndκαίConj μὴnotμήAdv μεθύσκεσθεto be drunkμεθύσκωV‑PMM⁞P‑2P οἴνῳwith wineοἶνοςN‑DMS ἐνinἐνPrep ᾧwhichὅςRelPro‑DMS ἐστινisεἰμίV‑PIA‑3S ἀσωτίαdebauchery.ἀσωτίαN‑NFS ἀλλὰInsteadἀλλάConj πληροῦσθεbe filledπληρόωV‑PMM⁞P‑2P ἐνwithἐνPrep Πνεύματι[the] SpiritπνεῦμαN‑DNS 不要醉酒，酒能使人放蕩；乃要被聖靈充滿。【照傳統文法，就要誤會以弗所教會習慣醉酒 ☹】 - 反之，改採觀點模式就能克服以上難題。 (10) 彼前2:17 ΠάνταςEveryoneπᾶςAdj‑AMP τιμήσατεhonor:τιμάωV‑AMA‑2P τὴνTheὁArt‑AFS ἀδελφότηταbrotherhoodἀδελφότηςN‑AFS ἀγαπᾶτεloveἀγαπάωV‑PMA‑2P τὸν-ὁArt‑AMS ΘεὸνGodθεόςN‑AMS φοβεῖσθεfearφοβέωV‑PMM⁞P‑2P τὸνtheὁArt‑AMS βασιλέαkingβασιλεύςN‑AMS τιμᾶτε.honor.τιμάωV‑PMA‑2P 務要尊敬眾人，親愛教中的弟兄，敬畏神，尊敬君王。【aorist＝整體、總結；三個 present＝提點、聚焦】 (11) 太5:44 ἐγὼIἐγώPPro‑N1S δὲhoweverδέConj λέγωsayλέγωV‑PIA‑1S ὑμῖνto youσύPPro‑D2P ἀγαπᾶτεloveἀγαπάωV‑PMA‑2P τοὺςtheὁArt‑AMP ἐχθροὺςenemiesἐχθρόςAdj‑AMP ὑμῶνof youσύPPro‑G2P καὶandκαίConj προσεύχεσθεprayπροσεύχομαιV‑PMM⁞P‑2P ὑπὲρforὑπέρPrep τῶνthoseὁArt‑GMP διωκόντωνpersecutingδιώκωV‑PPA‑GMP ὑμᾶς·youσύPPro‑A2P 只是我告訴你們，要愛你們的仇敵，為那逼迫你們的禱告。【用 present 引導門徒開始行動】 (12) 雅1:21 ἐνinἐνPrep πραΰτητιhumilityπραΰτηςN‑DFS δέξασθεreceiveδέχομαιV‑AMM‑2P τὸνtheὁArt‑AMS ἔμφυτονimplantedἔμφυτοςAdj‑AMS λόγονwordλόγοςN‑AMS 存溫柔的心領受那所栽種的道 【動作已經展開】 (13) 可4:39 “ΣιώπαSilenceσιωπάωV‑PMA‑2S πεφίμωσο.be still.φιμόωV‑RMM⁞P‑2S καὶAndκαίConj ἐκόπασενabatedκοπάζωV‑AIA‑3S ὁtheὁArt‑NMS ἄνεμοςwindἄνεμοςN‑NMS καὶandκαίConj ἐγένετοthere wasγίνομαιV‑AIM‑3S γαλήνηa calmγαλήνηN‑NFS μεγάλη.great.μέγαςAdj‑NFS 住了罷！靜了罷！風就止住，大大的平靜了。 (14) 徒15:29 ἐξFromἐκPrep ὧνtheseὅςRelPro‑GNP διατηροῦντεςkeepingδιατηρέωV‑PPA‑NMP ἑαυτοὺςyourselvesἑαυτούRefPro‑AM3P εὖwellεὖAdv πράξετε.you will do.πράσσωV‑FIA‑2P Ἔρρωσθε.Farewell.ῥώννυμιV‑RMM⁞P‑2P 這幾件你們若能自己禁戒不犯就好了。願你們平安！【標準希臘書信結尾】 #### 2.1.2 第二、三人稱命令語氣 (Second and third person Imperative) - 第二人稱的翻譯跟英文類似，但第三人稱卻需要加上表達許可含意的「讓…」（let ... ）。但這是為了翻譯成英文才有的，不是希臘文本身就有的。第三人稱命令語氣指揮別人的口氣，跟第二人稱同樣強烈。 - Wallace 建議把第三人稱命令語氣翻譯成：he must …、I command him to … (GGBB, 486)。 (15) 太6:6 εἴσελθεenterεἰσέρχομαιV‑AMA‑2S εἰςintoεἰςPrep τὸtheὁArt‑ANS ταμεῖόνroomταμεῖονN‑ANS σουof youσύPPro‑G2S καὶandκαίConj … πρόσευξαιprayπροσεύχομαιV‑AMM‑2S τῷtoὁArt‑DMS ΠατρίFatherπατήρN‑DMS σουof youσύPPro‑G2S τῷthe [One]ὁArt‑DMS ἐνinἐνPrep τῷ-ὁArt‑DNS κρυπτῷ·secret.κρυπτόςAdj‑DNS 要進你的內屋…禱告你在暗中的父； (16) 雅1:2 ΠᾶσανAllπᾶςAdj‑AFS χαρὰνjoyχαράN‑AFS ἡγήσασθεesteem [it]ἡγέομαιV‑AMM‑2P ἀδελφοίbrothersἀδελφόςN‑VMP μουof meἐγώPPro‑G1S ὅτανwhenὅτανConj πειρασμοῖςtrialsπειρασμόςN‑DMP περιπέσητεyou might fall intoπεριπίπτωV‑ASA‑2P ποικίλοιςvariousποικίλοςAdj‑DMP 我的弟兄們，你們落在百般試煉中，都要以為大喜樂； (17) 羅6:12 ΜὴNotμήAdv οὖνthereforeοὖνConj βασιλευέτωlet reignβασιλεύωV‑PMA‑3S ἡ-ὁArt‑NFS ἁμαρτίαsinἀμαρτίαN‑NFS ἐνinἐνPrep τῷtheὁArt‑DNS θνητῷmortalθνητόςAdj‑DNS ὑμῶνof youσύPPro‑G2P σώματιbodyσῶμαN‑DNS 所以，不要容罪在你們必死的身上作王 (18) 路16:29 ΛέγειSaysλέγωV‑PIA‑3S δὲhoweverδέConj ἈβραάμAbrahamἈβραάμN‑NMS ‘ἜχουσιThey haveἔχωV‑PIA‑3P ΜωϋσέαMosesΜωσῆςN‑AMS καὶandκαίConj τοὺςtheὁArt‑AMP προφήτας·prophets;προφήτηςN‑AMP ἀκουσάτωσανlet them hearἀκούωV‑AMA‑3P αὐτῶν.them.αὐτόςPPro‑GM3P 亞伯拉罕說：他們有摩西和先知的話可以聽從。 - 現在式的 [PMA-2P] 和 [PIA-2P] 字形相同，要靠上下文來判定──除非遇到否定 (命令語氣用 µή；直說語氣用 οὐ)。 (19) 羅6:22 νυνὶNowνυνίAdv δέhoweverδέConj ἐλευθερωθέντεςhaving been set freeἐλευθερόωV‑APP‑NMP ἀπὸfromἀπόPrep τῆς-ὁArt‑GFS ἁμαρτίαςsinἀμαρτίαN‑GFS δουλωθέντεςhaving become slavesδουλόωV‑APP‑NMP δὲnowδέConj τῷ-ὁArt‑DMS Θεῷto GodθεόςN‑DMS ἔχετεyou haveἔχωV‑PIA‑2P τὸνtheὁArt‑AMS καρπὸνfruitκαρπόςN‑AMS ὑμῶνof youσύPPro‑G2P εἰςuntoεἰςPrep ἁγιασμόνsanctification;ἁγιασμόςN‑AMS τὸ-ὁArt‑ANS δὲnowδέConj τέλοςthe endτέλοςN‑ANS ζωὴν[is] lifeζωήN‑AFS αἰώνιον.eternal.αἰώνιοςAdj‑AFS 但現今，你們既從罪裡得了釋放，作了神的奴僕，就有成聖的果子，那結局就是永生。【有──直說？命令？】 - ἴδε [AMA-2S]、ἰδού[AMM-2S] 其實是 ὁράω [PIA-1S] 的命令語氣，但在新約已經是固定的用法，當作感歎詞 (interjection) 用。 #### 2.1.3 命令與禁令 (Commands and prohibitions) - 現在式命令語氣：用於命令 (command)，加上μή變成禁令 (prohibition)。 - 不定過去式命令語氣：用於命令 (command)，加上 μή 變成禁令的僅限於第三人稱 (只有八處：太6:3; 24:17, 8; 可13:15[2x], 16; 路17:31[2x])。【p.59 「但簡單過去式命令語氣卻僅限於禁令。」──翻譯錯誤】 - 要表達第二人稱禁令則用：μή＋不定過去式假設語氣。 (20) 可9:25 “Τὸ-ὁArt‑VNS ἄλαλονMuteἄλαλοςAdj‑VNS καὶandκαίConj κωφὸνdeafκωφόςAdj‑VNS πνεῦμαspiritπνεῦμαN‑VNS ἐγὼIἐγώPPro‑N1S ἐπιτάσσωcommandἐπιτάσσωV‑PIA‑1S σοιyouσύPPro‑D2S ἔξελθεcomeἐξέρχομαιV‑AMA‑2S ἐξout ofἐκPrep αὐτοῦhimαὐτόςPPro‑GM3S καὶandκαίConj μηκέτιno moreμηκέτιAdv εἰσέλθῃςmay you enterεἰσέρχομαιV‑ASA‑2S εἰςintoεἰςPrep αὐτόν.him.αὐτόςPPro‑AM3S 你這聾啞的鬼，我吩咐你從他裡頭出來，再不要進去！【命令語氣：來；假設語氣：進入 (禁令)】 (21) 太6:19 ΜὴNotμήAdv θησαυρίζετεstore upθησαυρίζωV‑PMA‑2P ὑμῖνfor yourselvesσύPPro‑D2P θησαυροὺςtreasuresθησαυρόςN‑AMP 不要為自己積攢財寶 (22) 西2:21 “ΜὴNotμήAdv ἅψῃyou should handle!ἅπτομαιV‑ASM‑2S μηδὲNotμηδέConj γεύσῃyou should taste!γεύομαιV‑ASM‑2S μηδὲNotμηδέConj θίγῃςyou should touch!θιγγάνωV‑ASA‑2S 不可拿、不可嘗、不可摸 (23) 太24:17-18 ὁthe [one]ὁArt‑NMS ἐπὶonἐπίPrep τοῦtheὁArt‑GNS δώματοςhousetopδῶμαN‑GNS μὴnotμήAdv καταβάτωlet him come downκαταβαίνωV‑AMA‑3S ἆραιto takeαἴρωV‑ANA τὰanythingὁArt‑ANP ἐκout ofἐκPrep τῆςtheὁArt‑GFS οἰκίαςhouseοἰκίαN‑GFS αὐτοῦof him;αὐτόςPPro‑GM3S καὶandκαίConj ὁthe [one]ὁArt‑NMS ἐνinἐνPrep τῷtheὁArt‑DMS ἀγρῷfieldἀγρόςN‑DMS μὴneitherμήAdv ἐπιστρεψάτωlet him returnἐπιστρέφωV‑AMA‑3S ὀπίσωbackὀπίσωAdv ἆραιto takeαἴρωV‑ANA τὸtheὁArt‑ANS ἱμάτιονcloakἱμάτιονN‑ANS αὐτοῦ.of him.αὐτόςPPro‑GM3S 在房上的，不要下來拿家裡的東西；在田裡的，也不要回去取衣裳。 ### 2.2 假設語氣 (Subjunctive) - 假設語氣用來表達「預期」(projection)，可用於：獨立子句、從屬子句 (表達：目的、結果、條件)。 #### 2.2.1 動詞觀點 (Verbal Aspect) (24) 可9:37 “ὋςWhoeverὅςRelPro‑NMS ἂν-ἄνPrtcl ἓνoneεἷςAdj‑ANS τῶν-ὁArt‑GNP τοιούτωνof suchτοιοῦτοςDPro‑GNP παιδίωνlittle childrenπαιδίονN‑GNP δέξηταιshall receiveδέχομαιV‑ASM‑3S ἐπὶinἐπίPrep τῷtheὁArt‑DNS ὀνόματίnameὄνομαN‑DNS μουof MeἐγώPPro‑G1S ἐμὲMeἐγώPPro‑A1S δέχεται·receives;δέχομαιV‑PIM⁞P‑3S καὶandκαίConj ὃςwhoeverὅςRelPro‑NMS ἂν-ἄνPrtcl ἐμὲMeἐγώPPro‑A1S δέχηταιshall receiveδέχομαιV‑PSM⁞P‑3S οὐκnotοὐAdv ἐμὲMeἐγώPPro‑A1S δέχεταιreceivesδέχομαιV‑PIM⁞P‑3S ἀλλὰbutἀλλάConj τὸνthe [One]ὁArt‑AMS ἀποστείλαντάhaving sentἀποστέλλωV‑APA‑AMS με.Me.ἐγώPPro‑A1S 凡為我名接待一個像這小孩子的，就是接待我；凡接待我的，不是接待我，乃是接待那差我來的。【兩個條件子句的 δέχομαι 從 aorist 換成 present，差別在於觀點】 #### 2.2.2 否定的簡單過去式假設語氣（Negated aorist subjunctive） - 第二人稱禁令：要用「否定的簡單過去式假設語氣」，來代替「否定的簡單過去式命令語氣」。 (25) 太5:36μήτεNeitherμήτεConj ἐνbyἐνPrep τῇtheὁArt‑DFS κεφαλῇheadκεφαλήN‑DFS σουof youσύPPro‑G2S ὀμόσῃςshall you swearὀμνύωV‑ASA‑2S 又不可指著你的頭起誓 (26) 提前5:1 ΠρεσβυτέρῳAn elderπρεσβύτεροςAdj‑DMS‑C μὴnotμήAdv ἐπιπλήξῃςdo rebukeἐπιπλήσσωV‑ASA‑2S ἀλλὰbutἀλλάConj παρακάλειexhort [him]παρακαλέωV‑PMA‑2S ὡςasὡςAdv πατέραa father;πατήρN‑AMS 不可嚴責老年人，只要勸他如同父親【禁令：用否定的簡單過去式假設語氣；命令：用命令語氣】 (27) 太5:17 ΜὴNotμήAdv νομίσητεthinkνομίζωV‑ASA‑2P ὅτιthatὅτιConj ἦλθονI have comeἔρχομαιV‑AIA‑1S καταλῦσαιto abolishκαταλύωV‑ANA τὸνtheὁArt‑AMS νόμονlawνόμοςN‑AMS ἢorἤConj τοὺςtheὁArt‑AMP προφήτας·Prophets;προφήτηςN‑AMP οὐκnotοὐAdv ἦλθονI have comeἔρχομαιV‑AIA‑1S καταλῦσαιto abolishκαταλύωV‑ANA ἀλλὰbutἀλλάConj πληρῶσαι·to fulfill.πληρόωV‑ANA 莫想我來要廢掉律法和先知。我來不是要廢掉，乃是要成全。 (28) 太10:9 ΜὴNeitherμήAdv κτήσησθεtake alongκτάομαιV‑ASM‑2P χρυσὸνgoldχρυσόςN‑AMS μηδὲnorμηδέConj ἄργυρονsilverἄργυροςN‑AMS μηδὲnorμηδέConj χαλκὸνcopperχαλκόςN‑AMS εἰςinεἰςPrep τὰςtheὁArt‑AFP ζώναςbeltsζώνηN‑AFP ὑμῶνof youσύPPro‑G2P 腰袋裡不要帶金銀銅錢。 #### 2.2.3 命令和禁令 (Commands and prohibitions) - 第一人稱假設語氣又稱為「勸勉的假設語氣」(horatory subjunctive)。用於肯定句時表達「讓我這麼作吧」，用於疑問句時則是「我該這麼作嗎？」。 - 單數「勸勉的假設語氣」比較少見。 (29) 路6:42 ‘ἈδελφέBrotherἀδελφόςN‑VMS ἄφεςlet [that]ἀφίημιV‑AMA‑2S ἐκβάλωI might cast outἐκβάλλωV‑ASA‑1S τὸtheὁArt‑ANS κάρφοςsplinterκάρφοςN‑ANS τὸthat [is]ὁArt‑ANS ἐνinἐνPrep τῷtheὁArt‑DMS ὀφθαλμῷeyeὀφθαλμόςN‑DMS σουof youσύPPro‑G2S 容我去掉你眼中的刺 (30) 約19:15 “ΤὸνTheὁArt‑AMS ΒασιλέαKingβασιλεύςN‑AMS ὑμῶνof youσύPPro‑G2P σταυρώσω;shall I crucify?σταυρόωV‑ASA‑1S 我可以把你們的王釘十字架麼？ (31) 徒7:34καὶandκαίConj νῦνnowνῦνAdv δεῦροcomeδεῦροAdv ἀποστείλωI will sendἀποστέλλωV‑ASA‑1S σεyouσύPPro‑A2S εἰςtoεἰςPrep Αἴγυπτον.’Egypt.’ΑἴγυπτοςN‑AFS 來！我要差你往埃及去 - 複數「勸勉的假設語氣」比較常見，為了激勵聽眾思考、參與。 (32) 路2:15 “ΔιέλθωμενLet us go throughδιέρχομαιV‑ASA‑1P δὴindeedδήPrtcl ἕωςas far asἕωςPrep ΒηθλεὲμBethlehemΒηθλεέμN‑GFS καὶandκαίConj ἴδωμενlet us seeὁράωV‑ASA‑1P τὸtheὁArt‑ANS ῥῆμαwordῥήμαN‑ANS τοῦτοthisοὗτοςDPro‑ANS τὸthatὁArt‑ANS γεγονὸςhas come to passγίνομαιV‑RPA‑ANS 我們往伯利恆去，看看所成的事 (33) 路15:23 καὶandκαίConj φέρετεhaving broughtφέρωV‑PMA‑2P τὸνtheὁArt‑AMS μόσχονcalfμόσχοςN‑AMS τὸν-ὁArt‑AMS σιτευτόνfattenedσιτευτόςAdj‑AMS θύσατεkill [it]θύωV‑AMA‑2P καὶandκαίConj φαγόντεςhaving eatenφάγωV‑APA‑NMP εὐφρανθῶμενlet us be merry.εὐφραίνωV‑ASP‑1P 把那肥牛犢牽來宰了，我們可以吃喝快樂； (34) 羅5:1 ΔικαιωθέντεςHaving been justifiedδικαιόωV‑APP‑NMP οὖνthereforeοὖνConj ἐκbyἐκPrep πίστεωςfaithπίστιςN‑GFS εἰρήνηνpeaceεἰρήνηN‑AFS ἔχωμενwe haveἔχωV‑PSA‑1P πρὸςwithπρόςPrep τὸν-ὁArt‑AMS ΘεὸνGodθεόςN‑AMS διὰthroughδιάPrep τοῦtheὁArt‑GMS ΚυρίουLordκύριοςN‑GMS ἡμῶνof usἐγώPPro‑G1P ἸησοῦJesusἸησοῦςN‑GMS ΧριστοῦChristΧριστόςN‑GMS 我們既因信稱義，就藉著我們的主耶穌基督得與神相和。 (35) 羅6:1ΤίWhatτίςIPro‑ANS οὖνthenοὖνConj ἐροῦμεν;will we say?ἔρωV‑FIA‑1P ἐπιμένωμενShall we continueἐπιμένωV‑PSA‑1P τῇ-ὁArt‑DFS ἁμαρτίᾳin sinἀμαρτίαN‑DFS ἵναthatἵναConj ἡ-ὁArt‑NFS χάριςgraceχάριςN‑NFS πλεονάσῃ;may abound?πλεονάζωV‑ASA‑3S 這樣怎麼說呢？我們可以仍在罪中、叫恩典顯多麼？【保羅說反話】 (36) 來4:1 ΦοβηθῶμενWe should fearφοβέωV‑ASP‑1P οὖνthereforeοὖνConj μήlestμήAdv ποτεeverπότεConj …δοκῇshould seemδοκέωV‑PSA‑3S τιςanyτὶςIPro‑NMS ἐξofἐκPrep ὑμῶνyouσύPPro‑G2P ὑστερηκέναι.to have fallen short.ὑστερέωV‑RNA 就當畏懼，免得你們中間或有人似乎是趕不上了 (37) 來6:1 ΔιὸThereforeδιόConj … ἐπὶtoἐπίPrep τὴν-ὁArt‑AFS τελειότηταmaturityτελειότηςN‑AFS φερώμεθαwe should go onφέρωV‑PSM⁞P‑1P 所以，我們應當…竭力進到完全的地步 (38) 太6:31 ΜὴNotμήAdv οὖνthereforeοὖνConj μεριμνήσητεbe anxiousμεριμνάωV‑ASA‑2P λέγοντες·sayingλέγωV‑PPA‑NMP ‘ΤίWhatτίςIPro‑ANS φάγωμεν;shall we eat?φάγωV‑ASA‑1P ἤ·OrἤConj ‘ΤίwhatτίςIPro‑ANS πίωμεν;shall we drink?πίνωV‑ASA‑1P ἤ·OrἤConj ‘ΤίwhatτίςIPro‑ANS περιβαλώμεθα;shall we wear?περιβάλλωV‑ASM‑1P 所以，不要憂慮說：吃甚麼？喝甚麼？穿甚麼？ (39) 可12:14 ἔξεστινIs it lawfulἔξεστιV‑PIA‑3S δοῦναιto giveδίδωμιV‑ANA κῆνσονtributeκῆνσοςN‑AMS Καίσαριto CaesarΚαίσαρN‑DMS ἢorἤConj οὔ;not?οὐAdv δῶμενShould we payδίδωμιV‑ASA‑1P ἢorἤConj μὴnotμήAdv δῶμεν;pay?δίδωμιV‑ASA‑1P 納稅給該撒可以不可以？ (40) 林前16:11 μήNotμήAdv τιςanyoneτὶςIPro‑NMS οὖνthereforeοὖνConj αὐτὸνhimαὐτόςPPro‑AM3S ἐξουθενήσῃ.should despise.ἐξουθενέωV‑ASA‑3S 所以，無論誰都不可藐視他 #### 2.2.4 假設語氣的強烈否定 (Emphatic negation of the subjunctive) - 通常用 οὐ μή 表示強烈否定。 (41) Mat5:20 λέγωI sayλέγωV‑PIA‑1S γὰρforγάρConj ὑμῖνto you‚σύPPro‑D2P ὅτιthatὅτιConj ἐὰνifἐάνConj μὴnotμήAdv περισσεύσῃshall aboundπερισσεύωV‑ASA‑3S ὑμῶνyourσύPPro‑G2P ἡ-ὁArt‑NFS δικαιοσύνηrighteousnessδικαιοσύνηN‑NFS πλεῖονabove [that]πλείωνAdj‑ANS‑C τῶνof theὁArt‑GMP γραμματέωνscribesγραμματεύςN‑GMP καὶandκαίConj Φαρισαίων‚Pharisees‚ΦαρισαῖοςN‑GMP οὐnoοὐAdv μὴnotμήAdv εἰσέλθητεshall you enterεἰσέρχομαιV‑ASA‑2P εἰςintoεἰςPrep τὴνtheὁArt‑AFS βασιλείανkingdomβασιλείαN‑AFS τῶνof theὁArt‑GMP οὐρανῶν.heavens.οὐρανόςN‑GMP 我告訴你們，你們的義若不勝於文士和法利賽人的義，斷不能進天國。 (42) Mat5:26 ἀμὴνTrulyἀμήνHeb λέγωI sayλέγωV‑PIA‑1S σοι‚to you‚σύPPro‑D2S οὐnoοὐAdv μὴnotμήAdv ἐξέλθῃςshall you come outἐξέρχομαιV‑ASA‑2S ἐκεῖθενfrom there‚ἐκεῖθενAdv ἕωςuntilἕωςConj ἂν-ἄνPrtcl ἀποδῷςyou should payἀποδίδωμιV‑ASA‑2S τὸνtheὁArt‑AMS ἔσχατονlastἔσχατοςAdj‑AMS κοδράντην.kodranten!κοδράντηςN‑AMS 我實在告訴你，若有一文錢沒有還清，你斷不能從那裡出來。 (43) 來13:5 αὐτὸςHe HimselfαὐτόςPPro‑NM3S γὰρforγάρConj εἴρηκενhas said:ἔρωV‑RIA‑3S “ΟὐNeverοὐAdv μήnotμήAdv σεyouσύPPro‑A2S ἀνῶwill I leaveἀνίημιV‑ASA‑1S οὐδ’norοὐδέConj οὐneverοὐAdv μήnotμήAdv σεyouσύPPro‑A2S ἐγκαταλίπω·”will I forsake.”ἐγκαταλείπωV‑ASA‑1S 因為主曾說：我總不撇下你，也不丟棄你。 ### 2.3 祈願語氣 (Optative) - 祈願語氣跟假設語氣非常相似，只不過多了一點距離 (remote)、模糊 (vague)、不確定 (less assured)、看情況而定 (contigent) 的感覺。 #### 2.3.1 意志的用法 (Volitive usage) (44) 可11:14 “ΜηκέτιNo moreμηκέτιAdv εἰςtoεἰςPrep τὸνtheὁArt‑AMS αἰῶναageαἰώνN‑AMS ἐκofἐκPrep σοῦyouσύPPro‑G2S μηδεὶςno oneμηδείςAdj‑NMS καρπὸνfruitκαρπόςN‑AMS φάγοι.may eat.φάγωV‑AOA‑3S 從今以後，永沒有人吃你的果子。 (45) Phm1:20 Ναί‚Yes‚ναίPrtcl ἀδελφέ‚brother‚ἀδελφόςN‑VMS ἐγώIἐγώPPro‑N1S σουfrom youσύPPro‑G2S ὀναίμηνmay have profitὀνίνημιV‑AOM‑1S ἐνinἐνPrep Κυρίῳ·[the] Lord.κύριοςN‑DMS ἀνάπαυσόνRefreshἀναπαύωV‑AMA‑2S μουmyἐγώPPro‑G1S τὰ-ὁArt‑ANP σπλάγχναheartσπλάγχνονN‑ANP ἐνinἐνPrep Χριστῷ.Christ.ΧριστόςN‑DMS 兄弟阿，望你使我在主裡因你得快樂（或作：益處）並望你使我的心在基督裡得暢快。 (46) 彼前1:2ΧάριςGraceχάριςN‑NFS ὑμῖνto youσύPPro‑D2P καὶandκαίConj εἰρήνηpeaceεἰρήνηN‑NFS πληθυνθείη.may be multiplied.πληθύνωV‑AOP‑3S 願恩惠、平安多多的加給你們 #### 2.3.2 評議的用法 (Deliberative usage) (47) 徒8:31 “ΠῶςHowπῶςAdv γὰρforγάρConj ἂν-ἄνPrtcl δυναίμηνcould I be ableδύναμαιV‑POM⁞P‑1S ἐὰνifἐάνConj μήnotμήAdv τιςsomeoneτὶςIPro‑NMS ὁδηγήσειwill guideὁδηγέωV‑FIA‑3S με;me?ἐγώPPro‑A1S 沒有人指教我，怎能明白呢？ (48) 徒26:29 Ὁ-ὁArt‑NMS δὲAndδέConj ΠαῦλοςPaul [said]ΠαῦλοςN‑NMS “ΕὐξαίμηνI would wishεὔχομαιV‑AOM‑1S ἂν-ἄνPrtcl τῷ-ὁArt‑DMS Θεῷto GodθεόςN‑DMS …οὐnotοὐAdv μόνονonlyμόνονAdv σὲyouσύPPro‑A2S ἀλλὰbutἀλλάConj καὶalsoκαίConj πάνταςallπᾶςAdj‑AMP τοὺςthoseὁArt‑AMP ἀκούοντάςhearingἀκούωV‑PPA‑AMP μουmeἐγώPPro‑G1S σήμερονthis dayσήμερονAdv γενέσθαιto becomeγίνομαιV‑ANM τοιούτουςsuchτοιοῦτοςDPro‑AMP ὁποῖοςasὁποῖοςRelPro‑NMS καὶalsoκαίConj ἐγώIἐγώPPro‑N1S εἰμιamεἰμίV‑PIA‑1S παρεκτὸςexceptπαρεκτόςPrep τῶνtheὁArt‑GMP δεσμῶνchainsδεσμόνN‑GMP τούτων.these.οὗτοςDPro‑GMP 保羅說：…我向神所求的，不但你一個人，就是今天一切聽我的，都要像我一樣，只是不要像我有這些鎖鍊。 #### 2.3.3 πρὶν ἤ (在…以前) - 祈願語氣跟在 πρὶν ἤ 後面──古典希臘文的用法，新約只有兩處。 (49) 徒7:2 ὉTheὁArt‑NMS ΘεὸςGodθεόςN‑NMS τῆς-ὁArt‑GFS δόξηςof gloryδόξαN‑GFS ὤφθηappearedὁράωV‑AIP‑3S τῷto theὁArt‑DMS πατρὶfatherπατήρN‑DMS ἡμῶνof usἐγώPPro‑G1P ἈβραὰμAbrahamἈβραάμN‑DMS ὄντιbeingεἰμίV‑PPA‑DMS ἐνinἐνPrep τῇ-ὁArt‑DFS ΜεσοποταμίᾳMesopotamiaΜεσοποταμίαN‑DFS πρὶνbeforeπρίνAdv ἢratherἤConj κατοικῆσαιdwellingκατοικέωV‑ANA αὐτὸνhisαὐτόςPPro‑AM3S ἐνinἐνPrep ΧαρράνHaranΧαρῥάνN‑DFS 當日我們的祖宗亞伯拉罕在米所波大米還未住哈蘭的時候，榮耀的神向他顯現【Porter 認為 κατοικῆσαι 也可當作祈願語氣】 (50) 徒25:16 πρὸςtoπρόςPrep οὓςwhomὅςRelPro‑AMP ἀπεκρίθηνI answeredἀποκρίνομαιV‑AIP‑1S ὅτιthatὅτιConj οὐκnotοὐAdv ἔστινit isεἰμίV‑PIA‑3S ἔθος[the] customἔθοςN‑NNS Ῥωμαίοιςwith RomansῬωμαῖοςAdj‑DMP χαρίζεσθαίto give upχαρίζομαιV‑PNM⁞P τιναanyτὶςIPro‑AMS ἄνθρωπονmanἄνθρωποςN‑AMS πρὶνbeforeπρίνAdv ἢthatἤConj ὁthe [one]ὁArt‑NMS κατηγορούμενοςbeing accusedκατηγορέωV‑PPM⁞P‑NMS κατὰtoκατάPrep πρόσωπονfaceπρόσωπονN‑ANS ἔχοιmay have [it]ἔχωV‑POA‑3S τοὺςtheὁArt‑AMP κατηγόρουςaccusersκατήγοροςN‑AMP τόπον[the] opportunityτόποςN‑AMS τεandτέConj ἀπολογίαςof defenseἀπολογίαN‑GFS λάβοιhe may haveλαμβάνωV‑AOA‑3S περὶconcerningπερίPrep τοῦtheὁArt‑GNS ἐγκλήματος.accusation.ἔγκλημαN‑GNS 我對他們說，無論甚麼人，被告還沒有和原告對質，未得機會分訴所告他的事，就先定他的罪，這不是羅馬人的條例。 ### 2.4 未來式 (Future)